Gebied Noord West

Noord West telt begin 2019 38.320 inwoners en bestaat voornamelijk uit een verzameling woonbuurten met elk een eigen karakter: Tuindorp , , en De Banne. Ontwikkelingen in Noord West hangen nauw samen met de dynamiek langs de IJ-oevers, zoals op het Cornelis Douwes- en NDSM-terrein. In Noord West wordt flink gebouwd, vooral in De Bongerd, Twiske Zuid, Klein Kadoelen en De Banne. Dit brengt veranderingen met zich mee qua bevolkingssamenstelling, het uitzicht en de vervoersmogelijkheden. De Banne wordt op relatief korte termijn aardgasvrij gemaakt.

In de woonbuurten van Noord West zijn, op De Banne na, weinig voorzieningen. Een brede middelbare school wordt gemist. Ontmoetingsplekken en horeca zijn er nauwelijks. We streven ernaar om verschillende functies, zoals wonen en werken, in de buurten te mengen. Ook willen we nieuwe functies zoals broedplaatsen en (ambachtelijke) bedrijvigheid toevoegen en horeca en sport-, kunst- en cultuurvoorzieningen aantrekken. Hiermee willen we meer levendigheid in de buurten brengen, inwoners met verschillende achtergronden met elkaar in contact te brengen en prikkels creëren.

In Noord West zijn de buurten gemengd qua bevolkingssamenstelling. Er wonen relatief veel jongeren, maar ook veel ouderen. In sommige buurten wonen veel mensen met een niet-westerse migratieachtergrond (Banne en ), terwijl andere buurten juist een hoge concentratie bewoners van Nederlandse herkomst hebben. Kwetsbare en krachtige inwoners wonen vaak in dezelfde buurt. Contacten tussen deze groepen zijn er niet veel - meer (natuurlijke) mogelijkheden om elkaar te ontmoeten zijn wenselijk. Dit kan op verschillende manieren en plekken, zoals winkelcentra, bibliotheken en buurtkamers. In Noord West zijn deze aanwezig, maar het gebruik ervan kan intensiever.

Ontwikkelbuurten: Noord West kent drie ontwikkelbuurten: Molenwijk, Banne Noord en Banne Zuid.

De aandachtspunten sociaal in de Banne (Noord en Zuid) zijn: De aandachtspunten sociaal in de Molenwijk zijn:  Jeugdvoorziening  Plek voor kinderen  Jeugd groeit op in tweedeling  Kansen voor kinderen  Opgroeien in een veilige omgeving  Plek voor jongeren  Toegankelijkheid voorzieningen armoede en werkloosheid  Armoede en werkloosheid  Kwetsbare huishoudens met (criminele) overlastgevende jongeren  Hoog percentage laaggeletterden  Zorgen over de zelfredzaamheid  Ouderen  Ouderen  Participatie / actief burgerschap  Participatie / actief burgerschap  Hoog percentage laaggeletterden/LVB

Prioriteiten van Wat is op dit thema de opgave, de vraag in dit gebied? Wat is op dit thema het gewenste resultaat in dit gebied? het college: Jongerenwerk Noord West is kinderrijk. In het gebied wonen veel gezinnen met kinderen en het aandeel  Met alle partners in de wijk wordt gezamenlijk ingezet op de jeugd, met nadruk op de meiden en de (preventie) eenoudergezinnen is hoger dan gemiddeld. leeftijdscategorie 9 t/m 14 jaar. Er zijn activiteiten die bij hun behoeftes aansluiten ontwikkeld. De uitgangssituatie van de jongeren verschilt sterk per wijk, van gunstig in Kadoelen tot in een  Er is extra aandacht voor de kinderen bij de overgang van het basisonderwijs naar de middelbare school. achterstandssituatie in De Banne, Molenwijk en . Deze jeugd heeft verschillende  Het tijdelijk jongerencentrum in De Banne is gerealiseerd. problemen en deze zijn vaak gestapeld. Een groot deel groeit hier op in (langdurige) armoede, in  Buurt- en burgerinitiatieven gericht op jeugd en veiligheid worden gefaciliteerd. huishoudens waar sprake is van een licht verstandelijke beperking (LVB) en een groot deel van de jonge  Jongeren worden outreachtend benaderd, actief doorverwezen naar hulp, scholing of werk. jeugd heeft een indicatie voor voor- en vroegschoolse educatie (VVE).  Jeugdparticipatie wordt geïntensiveerd: kinderen en jongeren worden gehoord en zij praten en denken mee Tegelijkertijd is er weinig jeugdaanbod in deze buurten en moet de jeugd de buurt uit om bij over een sterker pedagogisch klimaat, toekomstperspectief en het (jeugd)aanbod. voorzieningen te komen. De sociale basis in deze buurten is dus mager in relatie tot de problematiek die  Meer meisjes nemen deel aan activiteiten in hun vrije tijd en meer meisjes zijn weerbaar. Er zijn meiden- er speelt. activiteiten ontwikkeld gericht op empowerment en het verbreden van je horizon, in samenwerking met de kerngroep van meiden die op dit gebied het “adviesorgaan” van Noord vormen. Het jeugdaanbod moet worden uitgebreid om zo de positie van kinderen en jongeren te versterken en  In Molenwijk wordt er ingezet op een outreachende kinderwerker (voor kinderen 12-) die een vast gezicht is een sterker pedagogisch klimaat en toekomstperspectief creëren. Hierbij moet er speciale aandacht zijn in de wijk. voor:  de ontwikkeling van meisjes. Meiden in Noord West hebben te kampen met psychische problemen als onzekerheid en weinig weerbaarheid. Een fysieke veilige plek voor meiden ontbreekt.  Jeugd van 9 tot 14 jaar. Deze groep maakt grote veranderingen mee door de overgang van het basisonderwijs naar de middelbare school.

Preventie Vooral in de Banne was veel overlast van jongeren, maar door een effectieve integrale groepsaanpak is  Kwetsbare jongeren zijn weerbaarder tegen verleidingen van het straatleven en hebben voldoende sociaal jeugdcriminaliteit de overlast teruggedrongen en is het nu rustiger. Een nieuwe groep in Huis van de Wijk De Banne werd besef om zich op een prettige manier tot elkaar en hun omgeving te verhouden. Zij krijgen ontwikkelkansen, bovendien vroeg gesignaleerd. leren basisvaardigheden en zien alternatieven voor (afglijden naar) het criminele circuit doordat hen een De kans op jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit blijft echter aanwezig door de aanwezigheid van positief perspectief wordt geboden. risicofactoren en de afwezigheid van positieve prikkels voor de jongeren. Dit geldt met name voor De  Er is op (speel)pleinen en -velden en in openbare instellingen een algemeen normbesef van ‘zo gaan we hier Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis ,Noord West, 26 augustus 2019 1 Banne, Molenwijk en Tuindorp Oostzaan. De aanwezigheid van diverse voorzieningen biedt kansen voor met elkaar om’ en een versterkte positieve pedagogische omgeving. inspiratie en tot ontmoeting met bewoners die een andere achtergrond hebben (zowel qua leeftijd als  Jongerenwerk, kinderwerk, veldwerk en sportbuurtwerk zijn getraind in de methodiek van de vreedzame etnische achtergrond als opleiding e.d.). Deze voorzieningen worden echter gemist. wijk en hanteren een gezamenlijk normenkader voor een positieve pedagogische omgeving, met zichtbare symbolen op de (speel)pleinen en velden. Het is belangrijk dat de aanpak ter voorkoming van jeugdoverlast en beginnende jeugdcriminaliteit  Er zijn goede rolmodellen en zichtbaarheid van (buurt)vaders is vergroot (met name in Molenwijk). wordt voortgezet. Vroegtijdige signalering en een stevige preventieve basis zijn hierbij cruciaal.  Community-aanpak voor ouders van overlast gevende jongeren  Vroegtijdige signalering: het is belangrijk dat er al op het primair onderwijs wordt gesignaleerd.,  De ouderbetrokkenheid is vergroot (ook onder vaders). Ouders nemen meer verantwoordelijkheid bij met speciale aandacht voor de 8- tot 12 jarigen en voor de zogenaamde ‘spookjongeren’. overlast en crimineel gedrag van hun kinderen en accepteren het aanbod van adequate ondersteuning bij de Spookjongeren staan nergens ingeschreven vanwege de kostendelersnorm en hebben vaak geen opvoeding. structurele dagbesteding. Zij komen vaak pas in beeld als problemen zijn geëscaleerd. Daarom  Buurt- en burgerinitiatieven gericht op jeugd en veiligheid worden gefaciliteerd. vormen zij een grote risicogroep.  Extra preventieve aandacht voor de doelgroep 8 tot 12 jaar en voor spookjongeren.  Een stevige preventieve basis voor jongeren: In deze basis moet het aanbod jongeren inspireren, laten zien wat er allemaal mogelijk is buiten hun leefgebied en hoe je dit kunt bereiken. Goede rolmodellen zoals ouders (zowel moeders als vaders), kinderen en jongeren zelf, mensen uit kunst en cultuur en ondernemers kunnen hierin een belangrijke rol vervullen.

Dementie Er wonen in Noord West relatief veel ouderen. De leeftijdsopbouw in Noord West zal niet drastisch  Genoeg mogelijkheden voor laagdrempelige ontmoeting, lotgenotencontact en (niet-geïndiceerde) veranderen. Het gebied zal de komende jaren vergrijzen, maar niet sterker dan gemiddeld in dagbesteding in de buurt (of met vervoer) met als doel tegengaan van sociaal isolement en vereenzaming . en bevorderen dat dementerenden zo lang mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen.  Meer bewustwording, begrip en kennis bij de omgeving (dementie-vriendelijke wijk). In Tuindorp Oostzaan (o.a. Tuttifruttidorp), De Banne en Molenwijk zijn relatief veel kwetsbare oudere  Bewust van culturele diversiteit bij mensen met dementie en herkenning van signalen van dementie bij niet- bewoners. Het is belangrijk dat er in deze buurten meer laagdrempelige (sociale) toegang tot sociale westerse ouderen. accommodaties is. Er moet geïnvesteerd moeten worden in laagdrempelige activiteiten en het  Betere informatie en adviesvoorziening over ondersteuningsmogelijkheden in de buurt (waar kan je opbouwen van netwerken in de buurt. terecht?).

Daarnaast is het van belang dat er meer kennis en bewustwording komt onder bewoners, winkeliers, professionals (inclusief woningbouwcorporaties) en vrijwilligers van dementie. In De Banne en Molenwijk hebben veel oudere bewoners een niet-westerse migratieachtergrond. Omdat er enerzijds een snelle stijging van dementie in deze groep is en aan de ander kant bij hen een groter risico op overbelasting van mantelzorgers bestaat, is het belangrijk om hier binnen het aanbod en met signalering specifiek aandacht voor te hebben.

Tot slot is mobiliteit een belangrijke opgave binnen dit thema. Enerzijds omdat met ouderdom fysieke beperkingen toenemen met verminderde mobiliteit tot gevolg. Anderzijds omdat er in Noord West , vooral in Oostzanerwerf en een deel van de Kadoelen, een slecht OV-netwerk is.

Eenzaamheid In het gebied wonen relatief veel ernstig eenzamen. Deze eenzaamheid is zowel emotioneel als sociaal.  Ter voorkoming en bestrijding van emotionele eenzaamheid wordt persoonlijk en betekenisvol contact In de bestrijding van de emotionele eenzaamheid ligt een specifieke opgave. Dit vraagt een andere gefaciliteerd, zoals lotgenoten contact en maatjesprojecten. aanpak omdat het hierbij niet zozeer gaat om het aantal sociale contacten die iemand heeft, maar om  Training sociale vaardigheden ter voorkoming van eenzaamheid. het gevoel van het ontbreken van een hechte, emotionele band met anderen (de kwaliteit).  Minder eenzaamheid door bewoners die met eenzaamheid kampen bijvoorbeeld een rol in de buurt te geven als ervaringsdeskundige, vrijwilliger, sleutelfiguur of rolmodel zodat zij een groter gevoel van Vooral in De Banne, Molenwijk en Tuindorp Oostzaan (Hogeland en Tuttifruttidorp) is er veel sprake van betekenis krijgen. eenzaamheid. Dit komt o.a. door de veelheid en stapeling aan problematieken in deze wijken. Mensen  Meer laagdrempelige toegang tot hulp, ondersteuning, zorg en activiteiten met daarbij trainingen aan zijn hierdoor vooral bezig met hun eigen sores en overleven en voelen zich vaak onbegrepen. Dat professionals en vrijwilligers om eenzaamheid te herkennen, bespreekbaar te maken en beter te kunnen vergroot de kans op emotionele eenzaamheid. Daarnaast is ook de bouw (veel hoge flats) van De Banne doorverwijzen. en Molenwijk van invloed. Ook door het gebrek aan voorzieningen als cultuur en horeca zijn dit erg  Aandacht voor eenzaamheid onder jongeren. ‘anonieme wijken’.

Preventie Noord West scoort op bijna alle indicatoren van de gezondheid ongunstig. Zo hebben meer inwoners  Meer bewoners van Noord West zijn zich bewust van en hebben een gezondere leefstijl. (gezonde leefstijl een chronische aandoening en/of een lichamelijke beperking dan gemiddeld in Amsterdam. Bovendien  De Aanpak Gezond Gewicht is stevig gecontinueerd, waarbij er extra aandacht is voor jongeren 12+ en en voldoen bewoners veel minder vaak aan de beweegnorm en kampen zij veel vaker met overgewicht. ouderbetrokkenheid. sport&bewegen)  Voldoende passende en betaalbare beweegactiviteiten in de wijk voor kwetsbare kinderen, jongeren en Om kinderen en jongeren gezond op te laten groeien wordt in Noord West veel georganiseerd rondom volwassenen. gezond eten, voldoende bewegen en meedoen met sport (o.a. vanuit de Aanpak Gezond Gewicht).  Jeugd en volwassen bewegen meer: de jeugd, hun ouders en kwetsbare volwassen en ouderen zijn in Deze onderwerpen verdienen nog steeds volop aandacht, want ondanks de inzet blijft bijvoorbeeld het beweging gebracht. Gewoon in het dagelijks leven, of met passend aanbod en/of toegeleid naar reguliere

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis ,Noord West, 26 augustus 2019 2 aandeel kinderen tot 19 jaar met overgewicht in Noord West hoog. Bovendien blijven meisjes vanaf 12 sportactiviteiten. jaar weg bij (straat)sportactiviteiten.  Er wordt samengewerkt met de 1ste lijn en klantmanagers activering van WPI ten behoeve van de instroom Vooral in buurten als De Banne, maar ook in De Bongerd, kan het aanbod voor sporten en spelen in de van volwassenen. buurt versterkt worden (vooral voor de jeugd vanaf 12 jaar). Alle jeugd moet kunnen sporten en  Meer sport en bewegen voor meisjes vanaf 12 jaar. bewegen (ook meisjes), zowel in de openbare ruimte als bij sportverenigingen. De doorstroom vanuit  Informatievoorziening naar bewoners over aanbod en over bewegen in het dagelijks leven is verbeterd. buurtactiviteiten naar een sportvereniging blijft een uitdaging vooral bij jongeren vanaf 10 jaar.  De zwaarste buurten zijn opnieuw lichter geworden in 2022: het gemiddelde gewicht van de kinderen die woonachtig zijn Noord West wijkt niet meer dan 5% in negatieve zin af van het stedelijk gemiddelde. En het Niet alleen bij de jeugd, maar ook bij volwassenen moet een gezonde leefstijl bevorderd worden. Voor BMI van kinderen van 0-10 jaar wijkt niet meer dan 5% in negatieve zin af van het nationaal gemiddelde. kwetsbare volwassenen en ouderen moet er een passend aanbod en/of voorlichting zijn, zodat ook zij  Er is een sterke verbinding tussen sportverenigingen en de wijk. Jeugd maakt kennis met diverse sporten en zich gezonder en fitter kunnen voelen. Voor ouderen zal er niet alleen blijvend aandacht moeten blijven stroomt door naar reguliere sportactiviteiten/sportverenigingen (ook als kinderen ouder dan 12 zijn). voor bewegen, maar ook voor het voorkomen van gezondheidsproblemen (denk bijvoorbeeld aan veilig fietsen). Volwassenen hebben een voorbeeldfunctie voor de jeugd. Daarnaast is ouderbetrokkenheid belangrijk om de aanpak van de jeugd te doen slagen, zeker wat betreft voeding. Hier liggen ook kansen om de samenwerking met ondernemers van de wijk te zoeken.

Kansengelijkheid In De Banne en de Molenwijk groeien veel kinderen op in een achterstandssituatie en leven (langdurig)  Meer jongeren krijgen kansen naar hun mogelijkheden. in armoede. Dit beïnvloedt hun kansen op een goede toekomst negatief. De huishoudens waarin zij  Meer kinderen groeien op in een stimulerende en sociaal veilige omgeving. opgroeien hebben vaak te maken met een stapeling van problematiek. In Tuindorp Oostzaan is sprake  Brede talentactiviteiten in de wijk, met behulp van ouderbetrokkenheid en vrijwilligers. van (overerfbare) generatiearmoede. We moeten extra investeren in het vergroten van de kansen van  Ouders worden bijgestaan met opvoedondersteuning en gestimuleerd tot ouderbetrokkenheid. Hierbij is deze kinderen en jongeren. Dit betekent investeren in extra sociaal veilige voorzieningen voor voor- en herkenning van en aandacht voor de LVB-doelgroep van belang. vroegschoolse educatie, spelinloop, huiswerkbegeleiding, een jongerencentrum met een plek voor  Er is een breed aanbod aan naschoolse activiteiten en extra ondersteuning in de wijk. Kinderen kunnen hun meiden, een plek voor spreekuren en sport. Het huidige aanbod is te mager in relatie tot de talenten ontwikkelen en komen in aanraking met kunst, cultuur en sport. problematiek.  In De Banne en Molenwijk zijn verschillende kleine plekken (‘huiskamers’ - evt. in samenwerking met Om een stimulerende omgeving te creëren moeten jongeren worden geprikkeld. Kunst, cultuur, sport informele lokale partijen zoals buurtkamers) waar kinderen na schooltijd naartoe kunnen om huiswerk te en ondernemerschap zijn hier goede middelen voor. Er is een breed aanbod nodig van bijvoorbeeld maken en waar ze ook bovenstaand brede aanbod aan naschoolse activiteiten, vrijetijdsbesteding en extra (denk)sport, (beeldende) kunst, techniek en natuur om hun ontwikkeling te bevorderen. ondersteuning kunnen vinden.  Het aantal voortijdig schoolverlaters daalt en de overgang van PO naar VO loopt makkelijker. Er is Daarnaast is inzet op ouderbetrokkenheid zeer belangrijk. Ouderbetrokkenheid is een belangrijke factor voldoende huiswerk- en taalbegeleiding om een startkwalificatie te halen. in de opvoeding, de schoolcarrière van de kinderen en de ervaren sociale veiligheid in de buurt. Mede  Doelgroeppeuters maken meer gebruik van het VVE aanbod, doordat ouders beter geïnformeerd zijn en door de sociale problematiek is de ouderbetrokkenheid laag. Een aandachtspunt is het feit dat vooral in gestimuleerd worden. Er is meer voorlichting in de wijk en buurtkamers en spelinlopen staan in verbinding De Banne en Molenwijk een groot deel van de ouders licht verstandelijk beperkt (LVB) is. Voor deze met VVE. groep ouders is vaak meer (opvoedings)ondersteuning nodig.  Spelinlopen worden versterkt door deskundigheidsbevordering en hebben meer capaciteit.

Armoede Hoewel het percentage minimahuishoudens en langdurige minimahuishoudens in heel Noord West rond  Partners die werken met armoedeproblematiek, werken stress-sensitief en integraal. Om de samenwerking het Amsterdamse gemiddelde ligt, blijft het aandeel (langdurige) minimahuishoudens hoog in De Banne te bevorderen en problemen te signaleren is er het Noordse armoedenetwerk, hierbij zijn zij aangesloten. en Molenwijk. Een groot deel van de jeugd in deze buurten groeit op in een minimahuishouden, vaak  De minima in Noord West worden beter gesignaleerd, bereikt en ‘warm’ toegeleid naar minimaregelingen eenoudergezinnen. De geregistreerde werkloosheid en aanmeldingen voor Vroeg Er Op Af zijn hier ook en het (informele) financiële ondersteuningsaanbod. Er is hierbij een outreachende benadering. Indien een hoger dan gemiddeld in Amsterdam. In Tuindorp Oostzaan (met name in Tutti Fruttidorp) is bovendien inwoner hulp nodig heeft bij het aanvragen van voorzieningen of met de eerste stap naar het aanbod dan veel sprake van generatiearmoede. krijgt hij die. Hierbij is speciale aandacht voor jongeren.  Er is laagdrempelige en toegankelijke (informele) financiële ondersteuning op plekken waar bewoners vaak In Amsterdam zijn veel voorzieningen voor gezinnen, maar de ervaring leert dat veel gezinnen in Noord komen (bijv. Huis van de Wijk, buurtkamer, scholen, uitgiftepunt Voedselbank, etc.). West hier niet altijd gebruik van maken. Dit heeft o.a. te maken met de administratie bij het aanvragen,  Er wordt gewerkt met ervaringsdeskundigen. onbekendheid van het aanbod en overbelasting. Voor Molenwijk specifiek geldt daarbij dat bijvoorbeeld  Meer kinderen en jongeren kunnen beter omgaan met geld. Zij hebben meer zicht op hun financiële situatie. ondersteuning bij financiën te ver weg is. In heel Noord West zijn bovendien nog weinig  Financiële problemen bij jongeren worden tijdig gesignaleerd. Specifieke aandacht voor spookjongeren. stadspasactiviteiten. Door spreekuren te realiseren in de wijk, zoals op scholen, kunnen veel ouders  Jongeren (18-) en hun ouders worden goed geïnformeerd over de financiële consequenties van de overgang laagdrempelig geholpen worden. naar volwassenheid.

Veel jongeren komen in financiële problemen bij de overgang naar volwassenheid (vanaf 18 jaar), en tegelijkertijd ook hun ouders. Jongeren (en hun ouders) moeten voorbereid worden op de financiële uitdagingen die zij tegen gaan komen en er is hulp nodig als er problemen ontstaan. Het blijkt een opgave om financiële problemen bij jongeren (tijdig) te signaleren. Hiervoor is aansluiting bij de leefwereld van jongeren en vaak een vertrouwensband nodig. Daarnaast ligt er de opgave om de jongeren die door de kostendelersnorm ‘spookjongeren’ zijn geworden, in beeld te krijgen en/of houden.

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis ,Noord West, 26 augustus 2019 3 Taal/digitaal In Noord West concentreert laaggeletterdheid zich vooral in De Banne en Molenwijk. Een zeer groot  Bewoners begrijpen en spreken beter Nederlands en hebben ook andere basisvaardigheden verbeterd. deel van de kinderen heeft een indicatie voor VVE. Taalaanbod moet vindbaar en laagdrempelig Toegankelijkheid en zichtbaarheid van wijkvoorzieningen, activiteiten en taalaanbod is vergroot. aanwezig zijn in de wijk. Voor volwassenen en voor ouders en kinderen.  Er wordt toegankelijk en op maat gecommuniceerd. Zoveel mogelijk taalarm in De Banne, Molenwijk en Tuindorp Oostzaan. Bij kwetsbare inwoners met laaggeletterdheid en verstandelijke beperkingen is toegankelijkheid en  Meer aandacht voor digitale vaardigheden: ontwikkelen aanbod digitale vaardigheden , oefenen van deze laagdrempeligheid een belangrijke randvoorwaarde. Los van de gebouwen en de inrichting daarvan (de vaardigheden integreren en faciliteren in het informele aanbod van de sociale basis. letterlijke zichtbaarheid en toegankelijkheid) vraagt deze doelgroep om een andere benadering. Hier  De taalontwikkeling van de jeugd wordt versterkt (o.a. peuters (VVE)). ligt ook een taak voor voorlichting en communicatie. Daarom zal er meer outreachend gewerkt moeten  Het taalnetwerk Noord West is versterkt. worden, bijvoorbeeld met spreekuren op scholen, achter de voordeur aanpakken en mobiele spreekuren in de buurt.

Werk&participatie Noord West als geheel scoort gemiddeld op sociaaleconomische indicatoren. De verschillen tussen de  Meer (kwetsbare) mensen doen mee aan de samenleving, vinden betaald werk en maken gebruik van wijken zijn echter groot. De Banne, Tuindorp Oostzaan en Molenwijk zijn wijken met een lage sociaal (informele) laagdrempelige buurtinitiatieven. economische status en veel mensen met een bijstandsuitkering.  Extra inzet en begeleiding in De Banne, Tuindorp Oostzaan en de Molenwijk om speciale doelgroepen op Het aandeel inwoners tussen 19 en 65 jaar met een dagbesteding in de vorm van (vrijwilligers) werk, weg te helpen naar activiteiten en participatie. mantelzorg of een opleiding is relatief laag. Ook is het percentage inwoners dat zicht inzet voor de buurt  Mensen worden dicht bij huis geholpen bij het vinden van werk. het laagst van Noord. Zo zijn er weinig vrijwilligers. De opgave is daarom om meer mensen mee te laten  Meer mensen doen vrijwilligerswerk en zetten zich in voor de stad, hun wijk of de buurt. Ook meer jongeren doen in een inclusieve samenleving. Dat kan door deelname aan activiteiten, (vrijwilligers)werk en/of (jonge vrijwilligers of via stageplekken voor jongeren in de buurt) leveren een bijdrage. mensen door laten stromen naar reïntegratietrajecten.  De buurteconomie is versterkt en er is meer passende werkgelegenheid in de wijk.  De lokale bedrijvigheid en maatschappelijke functies in de wijk zijn versterkt (o.a. in Tuindorp Oostzaan en Soms hebben bewoners (nog) weinig perspectief op betaald werk. Enerzijds vanwege de (vaak De Banne). gestapelde) problematiek waarmee zij te maken hebben. Anderzijds omdat er weinig passende  Er wordt gewerkt met ervaringsdeskundigen uit de wijk in de wijk. werkgelegenheid nabij is.  Meer ouders kunnen aan het werk en vervullen daarmee een voorbeeldfunctie voor de jeugd. Het is de opgave in Noord West om de buurteconomie te versterken en meer ‘passende’ werkgelegenheid te creëren in woonwijken (beginnend in de ontwikkelbuurten), bijvoorbeeld door organisaties en het lokale bedrijfsleven te stimuleren om (meer) mensen uit de buurt aan te nemen, stageplekken realiseren te voor jongeren binnen de wijk en te werken met ervaringsdeskundigen uit de buurt.

Gezien het hoge aandeel eenoudergezinnen in de kwetsbare buurten, ligt hier een extra opgave bij het toeleiden naar werk. We moeten helpen om de randvoorwaarden waardoor de ouder kan werken te realiseren: (bijvoorbeeld met regelen van kinderopvang en het aanvragen van pak-je-kans voorzieningen). Daarnaast moeten er voldoende kinderopvangplekken en -activiteiten in de buurt zijn.

Democratisering In Noord West waren er de afgelopen periode minder bewonersinitiatieven en maatschappelijke  Meer bewonersinitiatieven zijn gestimuleerd in Noord West, vooral in Hogeland, Tuttifruttidorp en initiatieven dan in andere buurten in Noord. Een van de opgaven uit het Noordmakersprogramma Oostzanerwerf. democratisering is dan ook het stimuleren van bewonersinitiatieven in buurten waar minder van die  Initiatieven die bijdragen aan meer ontmoeting in Hogeland en Tuttifruttidorp worden ondersteund. initiatieven worden genomen.  Betere ondersteuning voor bewonersinitiatieven, maatschappelijke initiatieven en zelfbeheer buurthuizen.  Bij de participatietrajecten in De Banne en Molenwijk zijn meer jeugd, laaggeletterden en kwetsbare In Hogeland en Tuttifruttidorp is nu nog geen ontmoetingsruimte, terwijl er wel veel eenzaamheid is en bewoners betrokken. behoefte aan ontmoetingsactiviteiten. De opgave is, bewoners die zelf initiatief nemen voor meer  Er is een gevoel van samenredzaamheid waarbij krachtige bewoners de kwetsbare bewoners ondersteunen. sociaal-culturele activiteiten /ontmoetingsruimte te ondersteunen.  Kinderen en jongeren denken mee over hun omgeving en ontwikkelen burgerschap: Stem van de kinderen meenemen in de eigen plannen en de plannen voor de wijk. In Noord West zijn meerdere maatschappelijke initiatieven en zelfbeheer buurthuizen die ondersteuning  Bewoners voelen zich meer eigenaar van hun leefomgeving en er zijn buurtambassadeurs. nodig hebben op het gebied van financiering, toekomstbestendigheid en buurtgerichtheid

In de ontwikkelbuurten vinden meerdere participatietrajecten plaats. De opgave is om laaggeletterden/ kwetsbare bewoners en jeugd hierbij te betrekken. Een meer outreachende benadering is daarom nodig. Door middel van democratiseringsactiviteiten kunnen verschillende Noordse bewoners in hun buurten meer verbonden worden. Krachtige bewoners kunnen de kwetsbare ondersteunen bij het maken van plannen, het opzetten van een moestuin of het aanvragen van een subsidie hiervoor. Zo zou bijvoorbeeld voor de opgaven van de buurt Molenwijk de kracht en samenredzaamheid van de wijk Oostzanerwerf gebruikt kunnen worden.

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis ,Noord West, 26 augustus 2019 4 Diversiteit Een ongedeelde wijk is een belangrijk uitgangspunt in de gebiedsplannen voor het stadsdeel. In Noord  Minder mensen ervaren sociale spanningen, polarisatie en radicalisering. West zijn er echter (soms grote) sociale en economische verschillen tussen groepen bewoners, die ook  Discriminatie wordt zichtbaar gemaakt en aangepakt, met name in de Banne. steeds beter zichtbaar lijken te worden. Mede door die verschillen hebben bewoners weinig contact met  Emancipatie en positie van vrouwen en meiden wordt vergroot. elkaar en worden relatief veel spanningen in de buurt ervaren. Met name Tuindorp Oostzaan is hevig  Continuering van het traject ongedeelde wijk. gepolariseerd, hier worden de meeste spanningen ervaren. In De Banne zijn de scores op alle  Bewoners zijn met elkaar verbonden op buurt en wijk niveau. Er is een gevoel van samenredzaamheid indicatoren voor diversiteit (veel) minder gunstig dan gemiddeld. Zo ervaart meer bewoners waarbij krachtige bewoners kwetsbare bewoners ondersteunen. discriminatie dan gemiddeld in Amsterdam en er is er de minste sociale cohesie van Noord West.

Om een tweedeling tegen te gaan en meer inclusiviteit te creëren, moeten bewoners meer mogelijkheden krijgen om elkaar te ontmoeten en elkaar te helpen. Onder meer in De Banne kunnen bewonersinitiatieven en maatschappelijk initiatief gezamenlijk hierin een belangrijke rol spelen.

Tot slot is er in Noord West extra aandacht nodig voor de positie en emancipatie van vrouwen en meisjes. Er zijn in dit gebied veel alleenstaande moeders en met name in achterstandsbuurten komt veel op de schouders van deze moeders terecht. Voor deze vrouwen en meisjes zou het goed zijn als er een veilige plek is waar zij over hun dromen en wensen kunnen praten en kunnen werken aan hun toekomst.

Vluchtelingen De in Noord West wonende statushouders willen ook meedoen in en zijn een onderdeel van de  Ook vluchtelingen en statushouders hebben goede toegang tot en kunnen deelnemen aan activiteiten in de (statushouders en samenleving. sociale basis op het gebied van vrijwilligerswerk, taal (in aansluiting op inburgeringstraject) sport, asielzoekers) en preventieve aanpak geestelijke gezondheid, gezondheid algemeen, opvoeding en welzijn, ontmoeting en ongedocumenteer De komst van statushouders vraagt vooral inzet op verbinding met de buurt en bestaande (in)formele armoedebestrijding. Het aanbod is ontsloten en passend. De expertise en ervaringsdeskundigheid van den netwerken. En waar nodig ondersteuning van de doelgroep. vluchtelingen wordt hierbij ingezet.  Statushouders en asielzoekers worden meer geaccepteerd en opgenomen in hun omgeving.  Meer statushouders en asielzoekers zetten zich in voor de samenleving in Noord.  Via deskundigheidsbevordering wordt bij professionals ingezet op cultureel sensitief werken en interculturele communicatie.

Bouwstenen uit het kader Samen Vooruit: Verbondenheid en betrokkenheid Samenredzaamheid Zelfredzaamheid en ontplooiing Koerspunten: Koerspunten: Koerspunten:  Verder ontwikkelen van partnerschap  Vroegtijdig signaleren van problemen  Veilig, gezond en kansrijk opgroeien  Bewoners- en maatschappelijk initiatief  Ontmoeten en stimuleren netwerken  Gezonde leefstijl stimuleren en welbevinden vergroten  Intensiveren van welzijns- en opbouwwerk  Stimuleren dat mensen meer omzien naar elkaar  Veerkracht vergroten met kennis en vaardigheden  Ondersteuning bieden zodat mantelzorgers in balans komen en  Praktische hulp en steun mogelijk maken blijven

Integraliteit: Bovenstaande prioriteiten vormen gezamenlijk de input voor de gebiedsgerichte accenten van de sociale basis in Noord. Dit werkt echter alleen goed als deze prioriteiten niet op zichzelf staan. In een aantal buurten van Noord wordt duidelijk dat veel van de problemen op verschillende levensdomeinen veelal bij dezelfde bewoners samenkomen (zogenaamde gestapelde problematiek of multiproblematiek). Ook zien we dat de problemen in elkaar grijpen en elkaar versterken. Tegelijkertijd zijn deze kwetsbare mensen moeilijk te bereiken. Dit ligt aan laaggeletterdheid, ontoegankelijkheid, onbekendheid en/of overbelastbaarheid. Ook eerdere ervaringen met hulpverlening die in de beleving van bewoners niet altijd het gewenste resultaat hadden, hebben soms tot een hulpverleningsmoeheid geleid. Dat vraagt om een integrale aanpak.

De in-elkaar-grijpende problematiek en het moeilijke bereik vragen dat organisaties hun inzet niet als ‘op zichzelf staand’ beschouwen. Het netwerk van en de samenwerking met de partners in de wijk is noodzakelijk om dit soort problemen aan te pakken. Elke partij is nodig om signalen op te halen en deze neer te leggen bij de juiste partij, zodat er iets kan worden gedaan met de signalen. Het is de uitdaging om constant verbinding met elkaar te zoeken. Daarvoor is naast een nauwe samenwerking binnen de sociale basis ook samenwerking met de gebiedsteams, sociale wijkteams, Werk, Participatie & Inkomen, huisartsen en andere partners in de wijken nodig. Partners kunnen ook gevonden worden in het bedrijfsleven en sectoren als kunst en cultuur. In deze wisselwerking ontstaat een gemeenschappelijk product. De nadruk ligt op de eigen kracht van bewoners, hun directe omgeving en de buurt en op nieuwe verhoudingen tussen bewoners, gemeente, instellingen en ondernemers. De kunst met zoveel partijen in een wijk is: hoe te verbinden, hoe elkaar te vinden en samen te werken. Gelukkig hebben we hier in Noord al mooie stappen in gezet met o.a. de wijkzorgallianties, Samen Noord en Beter Samen.

Eén van de belangrijkste samenwerkingspartners binnen het netwerk is de Noordeling zelf. Noorderlingen, of ze hier nu al heel lang wonen of zich hier net gevestigd hebben, zijn er voor elkaar, voelen zich verbonden met elkaar, helpen en steunen elkaar en leven harmonieus samen. Aansluiten bij deze sociale kracht is een belangrijke voorwaarde bij de sociale basis. De kwetsbare Noordeling wordt gesteund en iedereen kan meedoen. De inwoner is bij zijn buurt betrokken en voelt zich medeverantwoordelijk (een buurt voor iedereen). Het netwerk van en de samenwerking met partners in de wijk maakt dit mogelijk.

Dat betekent dat de vraag van de bewoner uit Noord integraal op- en aangepakt moet worden. Activiteiten en/of ander aanbod staan niet op zichzelf en zijn zelden of nooit gericht op één thema als bijvoorbeeld eenzaamheid of armoede. Samenwerking tussen verschillende partners (woningbouwcorporaties, huisartsen, politie, maatschappelijk werk, vrijwilligers, informele netwerken, Huizen van de Wijk etc.) is nodig en is Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis ,Noord West, 26 augustus 2019 5 domeinoverschrijdend. De hierboven beschreven prioriteiten hebben onderling veel raakvlakken en samenhang. De één meer dan de ander, maar geen enkele staat op zichzelf. Deze integrale manier van denken is niet nieuw, maar zal de komende periode veel sterker moeten worden toegepast om recht te kunnen doen aan de sociale basis in Noord en een buurt zijn voor iedereen.

Onze (subsidie)partners vragen we daarom specifiek de collegeprioriteiten integraal te bezien en hun subsidieaanvraag hierop aan te laten sluiten. Intensieve samenwerking tussen formele en informele partners staat voorop. We denken hierbij aan maatschappelijke- of bewonersinitiatieven die bijdragen aan de prioriteiten en aan wederkerigheid. Wat kun je van de bewoners (terug)verwachten en hoe kan gebruik gemaakt worden van sociaal kapitaal in de buurt: ervaringsdeskundigen, rolmodellen, ouderbetrokkenheid, creativiteit van bijzondere bewoners etc.

Elke wijk of buurt is weer anders en vraagt daarom ook om een andere benadering. In de ene buurt is meer accent op bijvoorbeeld jongerenwerk gewenst, in een andere juist net iets meer op armoede of een buurt vraagt aandacht op het thema dementie. Desondanks blijven alle prioriteiten en de bouwstenen van het kader sociale basis in meer of mindere mate belangrijk en is samenhang het sleutelwoord.

Gebiedsgerichte Uitwerking Sociale Basis ,Noord West, 26 augustus 2019 6