170 Struktura Układów Ćwiczeń W Indywidualnych
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
STRUKTURA UKŁADÓW ĆWICZEŃ W INDYWIDUALNYCH SKOKACH NA TRAMPOLINIE KOBIET I MĘŻCZYZN MEDALISTÓW IGRZYSK OLIMPIJSKICH W ATENACH ( 2004) I PEKINIE (2008 ) Wiktor Bołoban, Waldemar Wiśniowski, Roman Gruszkiewicz, Paweł Wiśniowski, Bartłomiej Piróg Zamiejscowy Wydział Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Pił- sudskiego w Warszawie, Polska Narodowy Uniwersytet Wychowania Fizycznego i Sportu Ukrainy, Kijów 1 Adnotacja. Wiktor Bołoban, Waldemar Wiśniowski, Roman Gruszkiewicz, Paweł Wiśniowski, Bartłomiej Piróg. W artykule zaprezentowano analizę struktury programów startowych w indywidualnych skokach na trampolinie kobiet i mężczyzn, medalistów IO 2004 i IO 2008. Rozpatrzono i porównano czasy i trudności wykonanych skoków, a także ilość stopni w obrotach saltowych w skokach na trampolinie. Przedstawiono wysoki poziom przygotowania technicznego sportowców. Słowa kluczowe: Igrzyska Olimpijskie, skoki na trampolinie, programy zawodów fi nałowych, czas i trudność wykonanych ćwiczeń, ilość stopni w obrotach saltowych, przygotowanie techniczne, medalistki i medaliści zawodów. Анотація. Болобан Віктор, Вишниовськи Вальдемар, Грушкевич Роман, Вишниовськи Павло, Пируг Бартломей. Структура зма- гальних програм в індивідуальних стрибках на батуті жінок і чоловіків медалістів Олімпійських Ігор в Афінах 2004 і Пекіні 2008 років. У статті представлений аналіз структури змагальних програм в індивідуальних стрибках на батуті чоловіків і жінок, медалістів ОІ 2004 і ОІ 2008. Розглянуто й зрівняно час і труднощі виконаних стрибків, а також обертання й повороти (у градусах) у стрибках. Показано високий рівень технічної підготовки спортсменів. Наведено аналіз відеофільмів виконання вправ провідними спортсменами. Наведено індивідуальні показники виконання вправ призерами Олімпійських ігор. Ключові слова: Олімпійські Ігри, стрибки на батуті, програми фінальних змагань, час і труднощі виконаних вправ; обертання, повороти тіла (у градусах), технічна підготовка, медалістки й медалісти змагань. Аннотация. Болобан Виктор, Вишниовски Вальдемар, Грушкевич Роман, Вишниовски Павел, Пируг Бартломей. Структура сорев- новательных программ в индивидуальных прыжках на батуте женщин и мужчин медалистов Олимпийских Игр в Афинах 2004 и Пекине 2008 годов. В статье представлен анализ структуры соревновательных программ в индивидуальных прыжках на батуте мужчин и женщин, медалистов ОИ 2004 и ОИ 2008. Рассмотрены и сравнены время и трудность выполненных прыжков, а также вращения и поворо- ты (в градусах) в прыжках. Показан высокий уровень технической подготовки спортсменов. Приведен анализ видеофильмов выполнения упражнений ведущими спортсменами. Приведены индивидуальные показатели выполнения упражнений призерами Олимпийских игр. Ключевые слова: Олимпийские Игры, прыжки на батуте, программы финальных соревнований, время и трудность выполненных упраж- нений; вращения, повороты тела (в градусах), техническая подготовка, медалистки и медалисты соревнований. Annotation. Boloban Wiktor, Wisniowski Waldemar, Gruszkiewicz Roman, Wisniowski Paweł, Pirog Bartlomiej. The structure of the start- ing programmes in the individual trampoline jumping of female and male medallists of the Olympics held in Athena in 2004 and in Peking in 2008. The article presents an analysis of the structure of the starting programmes in the individual trampoline jumping of females and males, the medallists of the Olympics 2004 and 2008. It examines and compares the duration and the degrees of diffi culty of the performed jumps as well as the rotations (the number of degrees in the somersault rotations)in the jumps. The article presents the high quality of the Olympic athletes’ technical preparation. The analysis of videofi lms of execution of exercises is reduced by conducting sportsmen. Individual parameters of execution of exercises are reduced by prize-winners of Olympic plays. Key words: Olympics, trampoline jumping, the programmes of the fi nal competition, the duration and degree of diffi culty of the performed jumps, rotations, body rotations (the number of degrees of the somersault rotations), technical preparation, medallists. Wstęp to koniec” i na podstawie ich biomechanicznych wskaźni- Skoki na trampolinie-olimpijska dyscyplina od ków dokonywać analizy fazowej struktury ćwiczenia. 2000 roku. Jest sportem międzynarodowym niemal pięć- Po raz pierwszy zaprezentowano nowe nauko- dziesiąt lat. Pierwsze i drugie mistrzostwa świata odbyły we fakty skutecznej oceny techniki sportowej ćwiczeń się w Londynie w 1964 i 1965 latach. Z każdym rokiem gimnastycznych i akrobatycznych z pozycji odkrytych rośnie trudność programów zawodów, powstają współ- kluczowych (węzłowych) elementów techniki sporto- czesne wymogi co do techniki sportowej, kompozycji wej takich jak: poza rozruchowa (пусковая поза тела), układów ćwiczeń wykonywanych przez sportowców. multiplikacja póz, poza końcowa - charakterystyczna dla W trenerskich laboratoriach narodziła się metoda oceny stabilnego lądowania lub przejścia do pozy rozruchowej skoków na trampolinie poprzez pomiar czasu (wysokość następnego ćwiczenia (Bołoban, Birjuk 1978,1979), słu- amplitudy wykonanego skoku). W idealnej formie, jeden żących jako podstawa do opracowania pedagogicznych skok- ćwiczenie powinien trwać 2,0 sekundy, dziesięć technologii nauczania ćwiczeń ze złożoną koordynacyjnie skoków-ćwiczeń – 20 sekund. Niestety, tak bywa bar- strukturą ruchów. W późniejszym czasie (Bołoban 1988,; dzo rzadko. Długi czas wykonania skoków świadczy o Sadowski, Bołoban, Wiśniowski, Mastalerz, Niźnikowski ich wysokości. Jest to dobra metoda do podwyższenia 2005; Садовски, Болобан, Нижниковски, Масталеж, trudności pojedynczych ćwiczeń oraz układów i jest spe- Вишниовски 2007 ) potwierdzili skuteczność oceny cjalnym testem technicznego i funkcjonalnego przygoto- techniki sportowej i opracowania algorytmów nauczania wania zawodników. Struktura czasowa skoków na tram- ćwiczeń gimnastycznych i akrobatycznych z wykorzysta- polinie jest bardzo skuteczną częścią techniki sportowej niem wskaźników węzłowych elementów techniki spor- zawodnika, wzbogaca programy treningowe i startowe towej ćwiczeń gimnastycznych i akrobatycznych na pod- (struktura rzeczowa) , podwyższa piękno olimpijskiej stawie wideo komputerowego programu analizy ruchów dyscypliny sportowej. APAS 2000. Autorzy: Czaplicki, Wiśniowski (1998), Cza- Są trenerzy, naukowcy i zawodnicy, którzy wnoszą plicki, Wiśniowski (2001) W.Czaplicki, Łojek, Wiśniow- efektywne propozycje udoskonalające techniczne przygo- ski (2002) piszą, że w trakcie ćwiczenia należy zwrócić towania sportowców. Znany trener i naukowiec Daniłow szczególną uwagę na prawidłowe przygotowania do wy- (1978, 1983) do oceny techniki sportowej skoków na konania poprawnego wyjścia z siatki trampoliny. Propo- trampolinie zaproponował wydzielenie w każdym ćwi- nują wykorzystanie czasowych charakterystyk do analizy czeniu umownych nazw: „salto początek”, „ fi gura”, „sal- technicznej skoków na batucie. Profesor Bołoban (2006) proponuje dokonanie oceny funkcjonalnego stanu układu © Wiktor Bołoban, Waldemar Wiśniowski, Roman Gruszkiewicz, przedsionkowego sportowców, który wpływa na jakość Paweł Wiśniowski, Bartłomiej Piróg, 2009 170 sterowania ruchami oraz na technikę sportową skoczków 2. Alexander Moskalenko(RUS) –II miejsce na trampolinie na podstawie pomiaru, analizy i oceny 3. Henrik Stehlik (GER)- III miejsce ilości stopni w obrotach wykonanych salt. np. zawodnik Medalistki IO 2008 wykonał na trampolinie układ składający się z trzech ćwi- 1. He Wenna (CHN) - I miejsce czeń: salto kuczne-salto proste-salto śruba. Ilość stopni w 2. Karen Cockburn(CAN)- II miejsce obrotach równa się 1440°. Jak to obliczono? Salto kuczne 3. Ekaterina Khilko (UZB)- III miejsce (obrót wokół frontalnej osi jest równy 360°), salto proste ( Medalisci IO 2008 obrót wokół frontalnej osi - 360°), salto śruba ( 360° - sal- 1. Lu Chulong (CHN)- I miejsce to proste i 360° – salto śruba, obrót wokół podłużnej osi 2. Jason Barnett (CAN)- II miejsce ciała, razem 720°). Suma: salto kuczne 360°+ salto pro- 3. Dong Dong(CHN)- III miejce Metody badań. ste 360°+ salto śruba 720° = 1440°. Zawodnik wykonu- Metoda sondażu diagnostycznego i metoda oceny eksper- je w procesie treningowym, lub zawodów większą ilość tów mają na celu dokonanie oceny struktury czasowej i ćwiczeń, więcej układów. Ma bardzo wielką kumulacją struktury życiowej układów ćwiczeń w indywidualnych obciążeń obrotowych na sensorowy układ przedsionko- skokach na trampolinie kobiet i mężczyzn fi nalistów IO wy, a to, z kolei, może negatywnie wpływać na technikę 2004 i IO 2008. Techniki badań. Video rejestracja ukła- sportową zawodnika. Uwagi do tego parametru ze strony dów ćwiczeń skoków na trampolinie kobiet i mężczyzn trenera i sportowca są słusznie. fi nalistów IO 2004 i IO 2008. Analiza video- fi lmów (24 Skoki na trampolinie wykonywane są w układzie kadry /sek.) odbyła się z uwzględnieniem (dokładnością) składającym się z dziesięciu ćwiczeń. Np., układ fi nało- 0,01 sek. każdego z dziesięciu skoków, każdego układu wy, który wykonał na IO 2008 zawodnik Lu Chunlong ćwiczeń, indywidualnie. Dolnym punktem orientacji od (CHN): potrójne salto łamane w przód z pół śruby w trze- którego rozpoczyna się obliczenie odbicia jest poziom cim salcie – potrójne salto w tył w zgrupowaniu z pół śru- siatki, z której wykonuje skok sportowiec. Błąd pomiaru by w pierwszym i pół śruby w trzecim salcie – potrójne jest równy 2-3%. Video materiały, dostępne do analizy- z salto w zgrupowaniu w przód z pół śrubą w trzecim salcie