HAVE FUN in LEIDEN! Met Leidsepas / with Leidsepas
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
HAVE FUN IN LEIDEN! met LeidsePas / with LeidsePas www.leidsepas.nl 10 Hotspots + Walking tour + Up to 150 special discounts 10 Hotspots + Wandelroute + Maar liefst 150 acties en kortingen VOORWOORD / FOREWORD Welkom in Leiden, stad van ontdekkingen? Maar waar moet je beginnen? De LeidsePas helpt u op weg. In dit boekje vindt u de informatie die u nodig heeft om van uw dagje Leiden een succes te maken. 10 Leidse hotspots die u niet mag missen, een (histori- sche) wandeling door het centrum van de stad die u leidt langs de nodige bezienswaardigheden en natuurlijk leuke aanbiedingen en kortingen die Leidse ondernemers en Leidse culturele instellingen u bieden op onze mobiele site www.leidsepas.nl. Met deze ‘pas van ontdekkingen’ wensen we u een geweldige tijd in Leiden toe! Welcome to Leiden, ‘the city of discovery’. If you’re wondering where to begin, the LeidsePas will help you get started. In this booklet you will find the information you need to experience the best of Leiden. We’ve compiled a list of Leiden’s top 10 hotspots, a historical walking tour through the city centre (which guides you COLOFON / CREDITS through all the must-see sites), and of course great offers to be redeemed at Leiden’s business and cultural institutions on the LeidsePas 2020 Teksten + uitgever LeidsePas mobile site www.leidsepas.nl. We wish you a fantastic time in Vormgeving & fotografie Marta Klement Leiden! Meer informatie? www.leidsepas.nl | [email protected] | +31 642453408 | +31 617110758 INHOUD / CONTENT 10 hotspots 02 Historische wandeling door Leiden 07 www.leidsepas.nl Legenda en plattegrond 15 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd, worden Legend and map 15 opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, 10 hotspots 18 zonder voorafgaand schriftelijke toestemming van de LeidsePas. De LeidsePas kan niet aansprakelijk worden gesteld voor eventuele fouten of tekortkomingen in dit boekje. Historic walking tour of Leiden 23 10 HOTSPOTS 3. Sint Jeroensbrug, Rapenburg (Leidens Ontzet) Het hoogtepunt van de Leidse geschiedenis vond plaats op 3 Leiden is een Oudhollandse stad met een rijke historie die nog oktober 1574. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (1568 – 1648) werd steeds goed zichtbaar is. Dagen zou u kunnen slenteren door Leiden door de Spanjaarden maandenlang belegerd. Geen mens pittoreske steegjes, langs prachtige monumenten en gezellige kon de stad meer in of uit waarna een periode van honger en el- pleintjes. Omdat u een aantal dingen niet mag missen tijdens uw lende uitbrak. Maar de Leidenaren hielden stand en werden in de bezoek aan Leiden, staan onderstaand de 10 Leidse Hotspots. 10 vroege morgen van 3 oktober 1574 door de Watergeuzen ontzet dingen die u niet mag missen wanneer u een bezoek brengt aan uit hun benarde situatie. De Geuzen namen haring en wittebrood Leiden. mee, iets dat tot op de dag van vandaag tijdens de viering nog steeds massaal gegeten wordt. Aan het Rapenburg ligt de Sint Je- roensbrug. Onder deze brug kwamen de Geuzen de stad binnen. 1. De Burcht Midden in de binnenstad van Leiden, verscholen achter de huizen- Een plaquette herinnert nog aan deze voor Leidenaren belangrijke rij van de Nieuwe Rijn ligt één van Leidens oudste monumenten; gebeurtenis. De Burcht. Op deze kunstmatige heuvel is in de 12e eeuw een zogeheten mottekasteel gebouwd dat dienst deed als uitvalsbasis 4. Het Academiegebouw voor de Graven van Holland, de toenmalige vorsten in het huidige Dit voormalig klooster is sinds 1581 het middelpunt van de Leidse Zuid-Holland. Tot op de dag van vandaag biedt de Burcht een Universiteit. Leiden ontving in 1575 van Willem van Oranje de Uni- prachtig uitzicht over de Leidse binnenstad en is bovendien gratis versiteit als dank voor de standvastigheid tijdens het Beleg van de toegankelijk. stad een jaar eerder. Daarmee is de Leidse Universiteit de oudste van Nederland en de op één na oudste van de Benelux. Beroemde wetenschappers als Grotius, Boerhaave, Einstein en Cleveringa 2. De Pieterskerk De Pieterskerk is de oudste kerk van Leiden. De kapel was gaven hier colleges. In het pand bevinden zich de beroemde oorspronkelijk een kapelletje voor de Graven van Holland die senaatskamer waar promoties gehouden worden en het zweet- woonden in het naastgelegen Gravensteen. In ruim 150 jaar is de kamertje waar iedere afgestudeerde Leidse student tot op de dag kerk gegroeid tot de omvang die het tot op de dag van vandaag van vandaag zijn handtekening op de muur mag zetten. heeft. In de kerk liggen beroemdheden als schilder Jan Steen, we- tenschapper Herman Boerhaave en Marnix van st. Aldegonde (de 5. Sint Annahof schrijver van het Wilhelmus) begraven. Leiden is hofjeshoofdstad van Nederland! De binnenstad telt er 35. Hofjes werden voornamelijk in de 16e en 17e eeuw gesticht door rijke Leidse echtparen die kinderloos gebleven waren. Om de erfenis goed te besteden en met de gedachte dat ‘er een plekje in 2 3 de hemel gekocht kon worden’ werden er hofjes gesticht. In een feit. Meer beroemde schrijvers hebben een Leids verleden. Harry testament lieten de stichters vastleggen wie er in de kleine hofjes Mulisch schreef over de Leidse Sterrenwacht in De Ontdekking mochten wonen en hoe deze mensen onderhouden werden. De van de Hemel, Jan Wolkers over de schilderschool Ars Aemula in toegangspoort met daarboven de regentenkamer leidt veelal naar Kort Amerikaans, Piet Paaltjes beschrijft de stad in Snikken en een binnenplaats waar een aantal kleine huisjes aan gelegen is Grimlachjes en P.C. Hooft prijst de standvastigheid van de Leide- waar de armen en ouderen in alle rust konden wonen. Een van de naren tijdens het beleg van 1574 in De Nederlandsche Historiën. oudste hofjes is het Sint Annahof aan de Middelstegracht. Bijzon- der aan dit hof is dat het kleine kapelletje tegenover de ingang de 8. Stedelijk Museum de Lakenhal beeldenstorm van 1566 heeft overleefd. In deze oude keuringshal voor het beroemde Leidse Laken is thans het Stedelijk museum de Lakenhal gevestigd. Hier vindt u 6. Rembrandt van Rijn naast de enige twee ‘Rembrandtjes’ die Leiden rijk is, ook Lucas In 1606 werd in de Weddesteeg de beroemdste Leidenaar aller tij- Van Leydens Laatste Oordeel. Tevens treft u in de nok van het ge- den geboren, namelijk schilder Rembrandt van Rijn. Nagenoeg de bouw de nodige relikwieën uit het Leidse verleden zoals de Leidse hele oude stad waar Rembrandt rondgelopen heeft is nog in tact. Hutspot. Er zijn naast de Lakenhal nog meer musea in de Leidse Zo kan u wandelen langs de Latijnse School, de plek waar Rem- binnenstad. De Rijksmusea van Oudheden en Volkenkunde, het brandt leerde lezen en schrijven, de Stadstimmerwerf waar hij een Sieboldhuis, Wetenschapsmuseum Boerhaave, Molenmuseum De klein atelier had en de Hooglandse Kerk waar hij gegrepen werd Valk en de Hortus Botanicus zijn hier voorbeelden van. Net buiten door door het ‘spel van licht en donker’ wat later veelvuldig terug het centrum ligt Natuurhistorisch Museum Naturalis en Corpus, is gekomen in zijn grote werken. Leiden bracht meer beroemde reis door de mens. schilders voort. Jan Steen, Jan van Goyen, Gerrit Dou, Frans van Mieris en Gabriel Metsu zijn voorbeelden van Hollandse meesters 9. Zijlpoort met een Leids verleden. Wie in het verleden de stad wilde bezoeken, kon niet zomaar binnenwandelen. Om vijanden en andere ongure types buiten de 7. Breestraat 114c (Nicolaas Beets, Camera Obscura) stad te houden, was de stad ommuurd. Alleen door de acht stads- In september 1833 begon de toen nog onbekende student poorten was Leiden te betreden. Helaas zijn er slechts 2 poorten Nicolaas Beets aan zijn studententijd in Leiden. De Haarlemse bewaard gebleven, waarvan de aan de oostkant van het centrum apothekerszoon had ervoor gekozen om theologie te gaan stu- gelegen Zijlpoort er één is. Naast poorten en muren, boden ook deren in de Sleutelstad. Op zijn Leidse studentenkamer schreef de Singels die rondom de hele stad waren aangelegd bescher- Beets onder het pseudoniem Hildebrand een van Nederlands ming. Deze Singels zijn tot op de dag van vandaag nog aanwezig beroemdste boeken namelijk de Camera Obscura. Een gedenk- en bieden de bezoeker een unieke mogelijkheid om Leiden vanaf steen ingemetseld in de gevel van Breestraat 114 herinnert nog dit het water te bekijken. Naast Singels telt Leiden ook veel grachten. 4 5 Met recht is Leiden ‘waterstad’ te noemen. Een bezoek aan Leiden HISTORISCHE WANDELING kan dus eigenlijk niet zonder het maken van een rondvaart. DOOR LEIDEN Een rondvaart maken en de prachtige Leidse binnenstad bekijken vanaf de Leidse grachten en Singels? Ga naar Duur ongeveer 90 minuten, zie route op kaart 1 (p. 16/17) www.stadswandelingenleiden.nl en boek de wandeling Leiden, stad van Ontdekkingen! En daar is geen woord aan gelo- ‘Leiden vanaf het water’. gen. Leiden heeft een rijk verleden dat tot op de dag van vandaag nog goed zichtbaar is in de stad. Deze wandeling neemt u mee 10. De Markt langs de rijke Leidse geschiedenis. Wilt u een uitgebreidere of De Leidse Markt -of ‘de Mart’ zoals Leidenaren hem noemen- is thematische wandeling onder leiding van een stadsgids? Ga dan één van de oudste en grootste losse markten in Nederland. Op naar www.stadswandelingenleiden.nl en boek een wandeling naar woensdag en zaterdag kunt u aan de oevers van de Nieuwe Rijn keuze. slenteren langs kramen vol koopwaar waarvan er sommige ook Leidse wortels hebben. Uiteraard kunt u bij de groentekramen > We beginnen de wandeling voor het Rijksmuseum van peen en ui kopen om een onvervalste Leidse hutspot te berei- Volkenkunde en lopen in de richting van de binnenstad. den of kunt u bij de viskraam ‘een harinkje happen’. Lekkerder is Naast het museum slaan we rechts de 1e Binnenvestgracht wellicht het kopen van een stukje echte ‘Leidse kaas’.