Drie Moandeleks Tiedschrift Veur Ommen in Samenwerking Met De Historische Kring Ommen C O L O F O N
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
TPG Post Port betaald Drie moandeleks tiedschrift veur Ommen in samenwerking met de Historische Kring Ommen C o l o f o n DE DARDE KLOKKE Bestuur Werkgroepen en contactpersonen • B.J. Warmelink, voorzitter Documentatie Drie moandeleks tiedschrift veur Spijkerweg 1, 7737 PV Stegeren G.J. Volkerink Ommen en de gemienschap van telefoon (0529) 45 72 43 Reigerstraat 84, 7731 ZT Ommen Oll Ommer • H.J. Feddema-van Elburg, secretaris telefoon (0529) 45 30 07 in samenwerking met De Schammelte 27, 7731 BL Ommen 2 Archeologie de Historische Kring Ommen telefoon (0529) 46 32 88 H. van Dorsten • C.C. Schneiders, penningmeester Koedijk 9, 8147 RE Giethmen Redactiecommissie M olenerf 27, 7731 BV Ommen telefoon (0529) 45 11 89 FM. Doezeman telefoon (0529)46 23 92 3 Boerderij- en veldnamen H. van Elburg • H. van Elburg H.B. Wösten A. Makkinga W ilhelm inastraat 9, 7731 BH Ommen Van Galenstraat 7, 7731 BZ Ommen H. Martens telefoon (0529) 45 61 46 telefoon (0529) 45 2412 S. Schokkenbroek • A. Pasman 4 Genealogie A. v.d. Vegt Merelstraat 21, 7731 XP Ommen M. Rhee-Luttekes H. Woertink telefoon (0529) 45 34 46 Schapenallee 3, 7731 BK Ommen • H. Steen telefoon (0529) 45 42 20 Abonnementen Wilhelminastraat 10, 7731 BH Ommen 5 Geschiedenis Veur betaling van abonnementen telefoon (0529) 45 36 24 H. van Elburg (€ 5,- per jaar): • A. v.d. Vegt Wilhelminastraat 9, 7731 BH Ommen Postbank nr. 3043554 of Sperwer 34, 7731 KB Ommen telefoon (0529) 45 61 46 Rabobank nr. 34.89.05.904 telefoon (0529) 45 63 17 6 Audiovisueel t.n.v. "De Darde Klokke" te Ommen • L. Vogelzang H. Steen Arriërveldsweg 1, 7735 KC Arriën Wilhelminastraat 10, 7731 BH Ommen telefoon (0529) 45 27 39 telefoon (0529) 45 36 24 HISTORISCHE KRING OMMEN • H. Woertink 7 Dialect Varsenerstraat 69, 7731 DC Ommen L. Bruins-Lemmers Lidmaatschap telefoon (0529) 45 29 63 Beerzerweg 2, 7731 PA Ommen € 11,50 per jaar. telefoon (0529) 45 11 93 (€ 16,50 inclusief abonnement) Redactieadres Varsenerstraat 69, 7731 DC Ommen Secretariaat telefoon (0529)45 29 63 Overname van artikelen ■ H.J. Feddema-van Elburg e-mail [email protected] toegestaan met De Schammelte 27, 7731 BL Ommen bronvermelding. g telefoon (0529) 46 32 88 M E T DANK AAN Vechtstede Notarissen Dunnewind-Groep BV Expert Westerman Univé Verzekeringen Slager A. van Lohuizen Notaris Spruijt Makelaarskantoor Bakker BouwbedrijfVonder BV Restaurant Besthmenerberg Juwelier-Opticiën Bastiaans Patisserie-Lunchroom Ekkelenkamp Limburgia Dunnewind Harry's Hap Dames- en herenkapsalon Pascale De Schakel Makelaars Tuincentrum Jurrie Baas M. Dunnewind Timmer- & Onderhoudsbedrijf Weenink & Jansen Makelaars Schildersbedrijf Lennips Kleinlugtenbelt Aannemersbedrijf M. van derVegt Fotovakvrouw Dook van Gils Fit-Care Center Ommen Drukkerij Meijerink BV Rabobank Autobedrijven: Douwe's Dump Takman Gereedschappen • Freek Dunnewind bv Rijwielen/Bromfietsen Brunink Renault-dealer Cents • Oostendorp NTP Infra BV Café-Restaurant 'Flater' • Van Leussen Installatiebedrijf Groen Hof BV De Rechter van Steenwijk, De Pauw • Dunnewind bv Eetcafé De Zaak Uurwerkreparatie Obelisk • Schuurhuis Autoschade Huysmans OCB Bouw bv • Karsten bv Ommer Automaten Kompanen • Cents bv Bandenservice Ommen Dusée de Drogist • M.C. Bouwman Pearle Opticiëns Restaurant-Catering 'De Bootsman' • De Jong Schildersbedrijf J.E. van Elburg Verhuizers H. Steen bv Alex Hoen Schilderwerken Dakdekkers- en Renovatiebedrijf Autoschade Henk Koggel Het Hypotheekhuis E. van der Linde Ommen BV Van der BeekW ijnhandel-slijterij Boekhandel Diek Café-Restaurant 'De Nieuwe Brug' Bakker Koggel Kapsalon de Kapper VivanteTouwen Restaurant-Partycentrum 'De Lindenberg' Katgert Ommen Van Aalderen garage en tankservice Bungalowpark 'Hoge Hexel' Van Elderen Van de redactie Dit nummer opent met een herinnering aan het voormalige kamp Erika in Ommen. Op 4 mei 2006 is daar een gedenkteken onthuld. Ben Wösten schreef er een kort verhaal over. Dientie haalt ons met enkele herinneringen terug uit de ernstige overpeinzingen. Het gaat in dit geval om een zeer belangrijk bezit van velen: de auto. Jelte Tamminga schreef een vervolgartikel over de grasdrogerij. Hierbij verschijnen ook andere bekende plekjes in Ommen en oude bekende Ommer op het toneel. Ben Wösten heeft een uitgebreid artikel geschreven over “De Arendhorst:”. Het gaat niet om de camping zoals we die nu kennen, maar om de eeuwenoude boerderij op die plaats. Marietje Rhee-Luttekes heeft het “fotoboek van Immig” over Ommen aan een kritische blik onderworpen. Er zijn vele negatieve opmerkingen gemaakt over de onzorgvuldigheid bij de teksten. Marietje heeft er enkele uitgelicht en voor zover mogelijk hersteld. Mocht u er nog meer zien en ook weten hoe het wel moet, laat ons dat dan weten. Rink Lantinga verhaalt over zijn jeugd in Ommen en met name in Junne. Hij gebruikt daarbij ook een aantal familiefoto’s over Junne e.o. die wij nog niet kenden. Het tweede deel van zijn relaas komt in het eerstvolgende nummer. Jan Bouwhuis legde ons zijn kwartierstaat voor. Het is een hele opsomming van ouders, grootouders, overgrootouders, enzovoort. Ten behoeve van de doorgewinterde genealogen zullen we deze gegevens ook op onze website plaatsen. Het daarin zoeken en gebruiken van de gegevens is daarmee een stuk gemakkelijker. Voor ons volgend nummer hebben we bijdragen over o.a. het leven van Gerrit (Juul) Jansen, de molen van Makkinga (Den Oord), expeditiebedrijf Stegeman en de jubilerende voetbalclub OVC ‘21. Foto omslag: Op de omslag ziet u het monument bij de Steile Oever. Dit monument werd op donderdag 4 mei 2006 onthuld. Het is bedoeld als plaats van overdenking voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder voor hen die zijn omgekomen of hebben geleden in het voormalige kamp Erika. Inhoudsopgave Een monument om te gedenken door Ben Wösten......................................................................................................... blz.2 Woar gebeurd? deur Dientie................................................................................................................. blz.3 De grasdrogerij “kijk maar naar mijn pef’ door Jelte Tamminga.................................................................................................... blz.4 Vut ’t archief van wijlen Dieks Makkinga van Frouwke Doezeman-Makkinga............................................................................. blz.6 De Arendshorst door Ben Wösten......................................................................................................... blz.8 VIT HET LEVEN VAN OMMEN correcties en aanvullingen in ........................................................................................ blz.10 Een eeuw geschiedenis in woord en beeld door Olivier Immig................................... blz.10 Herinneringen aan Ommen door Rink Lantinga....................................................................................................... blz.13 Kwartierstaat van Jan Bouwhuis....................................................................blz.17 1 Een monument om te gedenken door Ben Wösten Op 4 mei j.1, is nabij de Besthmenerberg een nieuw herdenkingsteken onthuld voor de slachtoffers van het Kamp Erika.. Oud gevangene Johan Samuel kan over de verschrikkingen van het Ommer kamp meespreken. Hij overleefde 4 concentratiekampen maar vond het Kamp Erika de ergste. Samen met een andere oud-gevangene onthulde hij het nieuwe herdenkingsmonument. Op het monument is de volgende tekst te lezen; Het gevangenenkamp Erika was van 1941 tot 1945 een plek van ontberingen, pijn, vernedering en heel veel leed. Erika bestond al vóór de Tweede Wereldoorlog, maar dan als Sterkamp van de theosofische beweging Orde van de Ster. In 1940 viel het kamp in Duitse handen en deed Onthulling op 4 mei 2006 eerst dienst als gevangenenkamp. Vanaf mei 1943 is Erika in gebruik geweest als ARBEITSEINSATZLAGER. Na de oorlog kreeg het kamp de naam Erica en deed het dienst als bewaringskamp voor gearresteerde Nederlanders. Op 31 december 1946 werd kamp Erika gesloten. De Historische Kring Ommen heeft het nieuwe monument tot stand gebracht met medewerking van Staatsbosbeheer. Johan Samuel is bezig een boek te schrijven over zijn ervaringen in de kampen waar hij tijdens de oorlog gevangen heeft gezeten. Een passage uit het boek over Kamp Erika geeft hij als volgt weer, ‘Ik bevond mij in een houten barak, zestien meter lang en drie meter breed waarin 300 gevangenen moesten slapen in hangmatten van drie boven elkaar met alleen een muf leger deken op mij. Zeven uur ’s morgens klonk een luide claxon waarna de hel los gebroken scheen. In groene overalls en kaalgeschoren hoofden zagen ze er uitgemergeld uit. Deze stakkers werden schreeuwend en schoppend het bos in gestuurd, waarbij het slaan op de ruggen met de geweerkolven nog het minste scheen”. In een gesprek met mij fluisterde hij: “Als het bos eens spreken kon.......” In ieder geval is er nu vlak bij de oude toegangspoort van het voormalige kamp een plek om even bij stil te staan en de gedachten uit te laten gaan naar al die mensen die hier zoveel geleden hebben. 2 Woar gebeurd? deur Dientie (dan bint in dit verhaal denkbeeldege naam’n gebruukt) Auto kwiet De auto was ‘vrogger’ veural ’n mann’nwereld. Keer’ls en auto’s heur’n bi’j mekare en doarbi’j was weineg plaatse veur vrouwluu. Teeg’nwoordeg giet dat niet meer op. Ok de vrouwluu bint, wat de auto betraft, ‘mondeg’ ‘ewörd’n en volle vrouwluu hebt ’n eig’n twiede auto (veur ondermeer de bosschopp’n en de kinder noar schoele en ’t zwembad te breng’n.). Maar toch sprök ik ’n keer’1 den, net as