De Vrije Fries

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

De Vrije Fries de vrije fries Jaarboek uitgegeven door het Fries Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde en de Fryske Akademy Vijfenzestigste deel (1985) Redactie: C. Boschma, Ph. H. Breuker, W. Dolk, S. ten Hoeve, J. J. Huizinga (voorz.), L. G. Jansma, J. P. Janzen (secr.), J. J. Kalma, H. Kingmans, K. Sikkema, J. Swart Redactieadres; Turfmarkt 24 (Fries Museum) Leeuwarden Op het omslag de vermeende Papingastins te Leeuwarden (ziep. 29-38) CIP-GEGEVENS KONINKLIJKE BIBLIOTHEEK, DEN HAAG Vrije De Vrije Fries: jaarboek 1985 / uiîg. door het Fries Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde en de Frvske Akademv: red. C. Boschma . .[et al.]. - Leeuwarden: Frvske Akademv. — HL — (Frvske Akademv: nr. 646} Vijfenzestigste deel. - Met lit. oopg. ISBN 90-6171-646-2 SISO frie 938 UDC 949.271 Trefw.: Friesland : geschiedenis ; opstellen / Friesland ; jaarboeken. B.V. Handelsdrukkerij van 1874, Leeuwarden 1985 Nr. 646 Hugo Kingmans Inhoud De verzameling-Bisschop in het Fries Museum 7 Ph. H. Breuker Ingelske komedianten yn Fryslân (1592-1645) 21 Marten Meijer Van Papingastins en Popmafenne. De lokalisatie van een Ol- dehoofster pastoorsgoed te Leeuwarden 29 J. D. van der Meer Petrus Wedemeijer, muziekmeester en handelaar in muziekin­ strumenten (1787-1841) 39 S. J. van der Molen Het "Krachtig gebed" uit de "brieventas van doctor Ledel" 45 /. /. Kalma Dat is ons heilig ideaal. Een artikel uit 1880 en het antwoord daarop 53 Rectificatie, Springer in Friesland 65 C. Boschma Steven Gerlofs (Sneek 22 juni 1897-Wolvega 6 september 1983) 66 Karin de Mik "Van publieke vrouwen en bordelen". Het prostitutievraag- stuk in Harlingen (1851-1912) 75 Ferenc Postma Abbe Wybes, drukker van academische disputaties te Frane- ker (1597-1599) 87 Panorama van Friesland 1984 Bestuurlijke ontwikkelingen (A. J. Wijnsma) 101 Economie (E. Chr. van der Knijff) 104 Lân-en túnbou (A. Bokma) 105 Waterstaat (W. Zwaan) 107 Rekreaasje en miljeu (K. Sikkema) 109 Geestelijk leven (C. P. Hoekema) 112 Underwiis (R. W. Valk) 115 Fryske taal- en letterkunde (T. Steenmeijer-Wielenga) 117 Monumentenzorg (S. ten Hoeve) 122 Geschiedenis (J. J. Huizinga) 125 Folkskunde (S. J. van der Molen) 128 Jaarverslagen Fries Genootschap 156e verslag, over 1984 133 Nieuwe leden 135 Stichting Het Fries Museum Jaarverslag 1984 136 Fries Museum 137 Archeologische afdeling 143 Lij st van aanwinsten 15 2 Lijst van aanwinsten Numismatische afdeling 155 Lijst van aanwinsten Textielafdeling 160 A. Bokma (1917), lânboukundige oplieding, wie einredakteur Fries Landbouwblad. C. Boschma (1928), studeerde geschiedenis en kunstgeschiedenis te Amsterdam en Personalia Utrecht (prom. 1976), directeur Fries Museum, publikaties op het gebied van kunst­ en museumgeschiedenis. medewerkers Pk H. Breuker (1939), studearre Nederlânsk (MO-B 1969, kand.eks. 1975) en Frysk (dokt.eks. 1979), wittenskiplik amtner Fryske Akademy, publisearre oer skiednis, en nammekunde en literatuer. W. Dolk (1925), ambtenaar Gemeentearchief Leeuwarden, publiceerde op lokaalhis- redacteuren torisch terrein. C. P. Hoekema (1909), studeerde theologie te Amsterdam (1936), predikant te Hal- lum en Haarlem, publiceerde over de geschiedenis van deze doopsgezinde gemeenten. Sylse ten Hoeve (1945), direkteur Frysk Skipfeart Museum, publisearre oer lokale skiednis, tsjerkeskiednis, monumintesoarch, tsjerkeynrjochtung en ambachtskeunst- ners. /. J. Huizinga (1934), studeerde geschiedenis te Leiden (prom. 1973), docent Leraren­ opleiding Ubbo Emmius te Leeuwarden, publikaties over Nederland in de negentien­ de eeuw. L. G. Jansma (1943), studearre sosjology yn Grins (prom. 1977 yn Rotterdam), wit­ tenskiplik direkteur Fryske Akademy, publisearre oer religieuze bewegingen en min­ derheden. Jan Pieter J'anzen (1945), studearre skiednis yn Grins (dokt.eks. 1971), leraar skiednis te Ljouwert, redakteur fan De Strikel, publisearre oer it Fryske boek en oer in pear Nederlânske politisi fan nei 1945. J. J. Kalma (1907), studearre téology yn Leiden, stie fan 1932 oant 1963 as dûmny yn alle fiif classes fan Fryslân, publisearre oer tsjerkeskiednis, sosjale skiednis en folks- libben, earedoctor RU Grins (1984). Hugo Kingmans (1923), was hoofd Educatieve Dienst Fries Museum, publiceerde over museale en muzikale onderwerpen. E. Chr. van der Knijff (1951), studeerde ruimtelijke economie in Rotterdam (doct.ex. 1976), verricht economisch onderzoek bij het Economisch Technologisch Instituut voor Friesland, publiceerde over toerisme, regionale economie en arbeidsmarkt. J. D. van der Meer (1944), Kweekschool en MO-B Duits (1978), leraar Duits te Drach­ ten, publiceerde over muziekgeschiedenis en klavecimbelbouw. Manen Meijer (1952), studeerde bouwkunde aan de TH te Delft (ir.ex. 1985), werkt aan een boek over adelshuizen in Leeuwarden. Karin de Mik (1960), studeerde geschiedenis en Nederlands aan de Lerarenopleiding Ubbo Emmius (ex. 1983), studeert geschiedenis aan de RU te Groningen. S. J. van der Molen (1912), ûnderwizersakte (1932), sjoernalist, pubükaasjes oer folks- en geakunde, Fryske en streekskiednis. F. Postma (1945), studeerde Semitische talen en theologie (doct.ex. 1976) aan de VU, lid van de werkgroep Informatica aan de Theologische Faculteit van de VU. K. Sikkema (1918), wie saaklik direkteur Fryske Akademy en dêrfoar sjoernalist, pu­ blisearre oer hjoeddeiske Fryske ûnderwerpen. Tineke Steenmeijer-Wielenga (1946), studearre Nederlânsk (kand.eks. 1968) en Frysk (dokt.eks. 1970), wittenskiplik assistinte FLMD, resinsinte Fryske literatuer Leeu­ warder Courant, wurke mei oan de útjefte fan de sammele fersen fan Schurer, Postma en Troelstra. J. Swart(\9\2), studearre yndology yn Utert (prom. 1939) en skiednis yn Amsterdam (dokt.eks. 1952), wie amtner B.B. yn Ned.-Yndië, leraar skiednis en rektor by it MU en dosint skiednis oan de Noardlike Leargongen. R. W. Valk (1937), studearre ûnderwiiskunde yn Grins (dokt.eks. 1973), skriuwer fan de Provinsiale Underwiisried fan Fryslân, einredakteur Bronnenboek voor het Basis­ onderwijs. Arend Jan Wijnsma (1928), was hoofd Bureau Voorlichting Provincie Friesland, daar­ voor journalist, is columnist van de Friese Kerkbode. W. Zwaan (1928), chef Bureau Algemene Zaken Provinciale Waterstaat van Fries­ land. De verzameling-Bisschop vult vier ruimten in het Fries Museum te De Leeuwarden. Maar de loopbaan van de kunstenaar voltrok zich in Scheveningen. Daar woonde hij in Villa Frisia, sinds 1869 met zijn verzameling- Engelse vrouw èn collega Catherine Seaton Forman Swift; daar werkte hij en bouwde hij met hartstocht de collectie op, die nu al Bisschop in het gedurende zeventig jaar in het Fries Museum is ondergebracht. In Fries Museum Den Haag ondervond hij ook de waardering van de kunstbroeders van de Haagse School. Een duidelijk bewijs van deze hoogachting is het geschenk, dat zijn collega's hem aanboden bij zijn zeventigste verjaardag in 1898: een zilveren palet voorzien van hun handteke­ Hugo Kingmans ningen. Dat eerbewijs heeft niet zijn verzameling, maar zijn eigen schilderij­ en betroffen. Die worden bijeengebracht op een eretentoonstelling in Pulchri, in mei 1905, ruim een halfjaar na het overlijden van Bis­ schop. De Haagse expositie wordt op 14 mei besproken in het zon- dagsnummer van de Nieuwe Rotterdamsche Courant. De bijdrage is van een Haagse correspondent, die onder meer schrijft: "Zonder den klassieken dooddoener te huldigen, dat er van de dooden niets dan goeds vermeld dient te worden, is er veel goeds te vermelden, zonder de waarheid uit den weg te gaan. Er is hier niets, tot het vroegste werk toe, dat ook maar den schijn in zich heeft van dilettan­ tisme of beuzeling. Meer dan ooit te voren draagt deze keur van wer­ ken bij om de juiste waarde van den schilder te bepalen, daar zijn werk op de verschillende tentoonstellingen hem meestal niet van zijn gunstigsten kant deed kennen en het daar meestal stroef en vervreemd onder al het nieuwe voorkwam. Zijn grootste kracht was gelegen in werken uit de middenperiode, waarvan ons slechts repro­ ducties bekend waren. Het zou onbillijk zijn van hem te eischen de psychische diepte van een Israëls of het magistrale van J. Maris. Wat wij in dezen schilder in de eerste plaats waardeeren is: dat hij steeds eerlijk zijn eigen weg ging en zonder overschatting van zijn kracht, zich organisch ontwikkelde, zonder pose of aanstellerij. Zoo mag hij onder zijn tijdgenooten gerekend worden een eervolle, afzonderlijke plaats in te nemen". In het vervolg van de bespreking wordt die eigen plaats nader aange­ duid. De kracht van Bisschop lag in de stofuitdrukking van zijn stil­ levens. Dat begrip mag ruim worden genomen: zijn interieurs en genre-achtige taferelen, dikwijls met betrekking tot Hindeloopen, hebben eveneens het karakter van een stilleven. Tussen de zorgvuldig geschreven regels proeft men trouwens ook enige bedenkingen van de correspondent. Het werk van Bisschop moet toch wel opzichzelf worden gezien. Het dreigt wat te verbleken als het wordt geconfronteerd met schilderijen, die van een nieuwere geest, van het impressionisme, zijn doortrokken. In die werken wor­ den vensters op een toekomst geopend. Bisschop houdt dergelijke vensters gesloten. De zeventiende eeuw is zijn voornaamste inspira­ tiebron gebleven. Hij schouwt terug. Dat terugkijken geldt voor zijn werk. Het geldt eens te meer voor zijn verzameling. Hij collectioneerde weinig eigentijdse schilderijen. Alleen eigen werk, enkele schilderijen van Kate Swift en een paar doeken van geestverwanten komt men in de Bisschopkamers van het Fries-Museum tegen. De accenten van zijn collectie vallen op de Gouden Eeuw, op
Recommended publications
  • Inwonersgegevens Achtkarspelen 2015 PDF, 368,8 KB
    Date: 9-1-2015 Leeftijdsklasse 5jr per jaar per gemeentedeel per geslacht op 1-1-2015 Page 1 Leeftijdsklasse Leeftijd Gemeentedeel M V Totaal 0 - 4 0 Augustinusga 9 4 13 Boelenslaan 3 8 11 Buitenpost 28 24 52 Drogeham 9 10 19 Gerkesklooster 7 6 13 Harkema 16 20 36 Kootstertille 17 11 28 Stroobos 2 7 9 Surhuisterveen 30 28 58 Surhuizum 4 7 11 Twijzel 7 5 12 Twijzelerheide 8 12 20 282 Totaal leeftijd 0 140 142 1 Augustinusga 7 3 10 Boelenslaan 6 6 12 Buitenpost 32 22 54 Drogeham 12 6 18 Gerkesklooster 8 5 13 Harkema 18 25 43 Kootstertille 13 17 30 Stroobos 3 3 6 Surhuisterveen 40 22 62 Surhuizum 7 5 12 Twijzel 6 4 10 Twijzelerheide 16 5 21 291 Totaal leeftijd 1 168 123 2 Augustinusga 8 11 19 Boelenslaan 3 4 7 Buitenpost 29 32 61 Drogeham 9 6 15 Gerkesklooster 8 4 12 Harkema 29 21 50 Kootstertille 12 20 32 Stroobos 4 1 5 Surhuisterveen 27 28 55 Surhuizum 4 12 16 Twijzel 7 7 14 Twijzelerheide 12 9 21 Date: 9-1-2015 Leeftijdsklasse 5jr per jaar per gemeentedeel per geslacht op 1-1-2015 Page 2 Leeftijdsklasse Leeftijd Gemeentedeel M V Totaal 307 Totaal leeftijd 2 152 155 3 Augustinusga 6 6 12 Boelenslaan 9 4 13 Buitenpost 35 24 59 Drogeham 13 8 21 Gerkesklooster 4 3 7 Harkema 14 21 35 Kootstertille 18 14 32 Stroobos 3 4 7 Surhuisterveen 33 28 61 Surhuizum 11 5 16 Twijzel 7 13 20 Twijzelerheide 11 11 22 305 Totaal leeftijd 3 164 141 4 Augustinusga 8 5 13 Boelenslaan 7 5 12 Buitenpost 34 36 70 Drogeham 15 12 27 Gerkesklooster 9 9 18 Harkema 27 30 57 Kootstertille 22 13 35 Stroobos 2 2 4 Surhuisterveen 26 24 50 Surhuizum 11 9 20 Twijzel 6 4 10
    [Show full text]
  • De Collectie Jaarsma in Cijfers
    De Collectie Jaarsma in cijfers (archief Meertens Instituut, Amsterdam) Theo Meder Verslagen Totaal aantal verslagen 1268 Oudst ge(ante)dateerde 6 september 1950 verslag Datering eerste verslag 13 november 1965 Datering laatste verslag ongedateerd Meest recent gedateerde 8 februari 1980 verslag Verhalen Totaal aantal 16867 opgetekende verhalen Sagen 13953 Grappige sprookjes, 2394 anecdotes, moppen Sprookjes 321 Raadsels 23 Personal narratives 16 Legendes 8 Stadssagen 2 Liederen 2 Vertellers Totaal aantal vertellers 760 Aantal mannelijke 559 vertellers Aantal vrouwelijke 181 vertellers Geslacht onbekend / niet 20 genoteerd Repertoires Naam verteller geboortejaar woonplaats / plaats aantal van vertellen verhalen Aardema, Markus 1884 Drachten 6 Adema, Anne 1890 Drachten 42 Adema, Gerben 1890 Garijp 4 Adema, Gjalt 1893 Drachten 7 Algra, Willem 1896 Molenend 77 Alma, Albert 1905 Boelenslaan 8 Alma - Bekkema, Andrieske 30 maart Harkema 34 1883 Alma, Fokke [nr. 1] 1878 Augustinusga 21 Alma, Fokke [nr. 2+3, mogelijk 2 27 mei 1899 Surhuisterveen 37 personen] Alma, Johannes 23 december Boelenslaan 45 1897 Alma, Kornelis [Kees; Cornelis] 1 april 1890 Harkema 6 (bijnaam: Kees Hut) Alma, Piter Fokkes 1871 Harkema 28 Alma, Sieds 21 april 1882 Augustinusga 11 Alma, Sierd 1881 Augustinusga 18 Alma, Taeke 16 februari Harkema 1 1887 Alma - van der Tuin , Aagje c. 1883/14 Harkema 5 mei 1881 Alma - van der Tuin, Klaske 5 juni 1888 Harkema 6 Assen, Geart van 1895 Bergum 19 Baanen, Joop c. 1930 Amsterdam (?) 22 Bakker, Albert 1882 Oostermeer 15 Barentsen, A.A. ? Drachten 1 Bargerbos - Douma, Aeltsje ? Oostermeer 4 Baron, J. c. 1888 Drachten 1 Baron, Jan L. 1880 Drachten 17 Beerstra, Durk Sakes 1883 Veenklooster 22 Beets - Zijlstra, Hielkje van 1877 Augustinusga 6 Bekkema, Albertus Jhs.
    [Show full text]
  • Routebeschrijving Naar OSG Singelland Surhuisterveen
    Routebeschrijving naar SingellandOSG Singelland VO Surhuisterveen Surhuisterveen Adres: Langelaan 18, Surhuisterveen. Telefoon (0512) 36 90 90. Vanuit Heerenveen: . A7 richting Drachten . Ter hoogte van Drachten, weg volgen richting Groningen . Afslag Surhuisterveen; volg de Scheiding, deze gaat over in de N358 . Op 2e rotonde na A7 linksaf slaan (Groningerstraat) . 3e afslag rechts (t.o. Zalencentrum Lantearne), T. Schuilengalaan . eerstvolgend kruispunt rechts, Langelaan. De school bevindt zich aan de rechterzijde. Vanuit Oosterwolde: . N31 richting Drachten . A7 richting Groningen . Afslag Surhuisterveen; volg de Scheiding, deze gaat over in de N358 . Op 2e rotonde na A7 linksaf slaan (Groningerstraat) . 3e afslag rechts (t.o. Zalencentrum Lantearne), T. Schuilengalaan . eerstvolgend kruispunt rechts, Langelaan. De school bevindt zich aan de rechterzijde. Vanuit Leeuwarden: . N31(Wâldwei) richting Drachten . Afslag De Haven . Onderaan weg: linksaf (onder viaduct door) . Rondweg richting Rottevalle volgen . N369 – Langewyk . Ter hoogte van Café ‘t Jachtfjild: rechtsaf . Doorrijden tot in Surhuisterveen voor éénrichtingsbord . Weg buigt rechtsaf (Jan Binneslaan) . Weg volgen tot aan kruispunt (5-sprong) ter hoogte van Zalencentrum Lantearne; hier slaat u linksaf (T. Schuilengalaan) . Einde weg: rechts, Langelaan. De school bevindt zich aan de rechterzijde. Vanuit Leeuwarden over Rijksweg Leeuwarden-Groningen: . Volg Rijksweg via Hurdegaryp, Noardburgum . Vòòr Twijzel rechtsaf richting Surhuisterveen . Weg blijven volgen langs Kootstertille en Harkema . Na Harkema (bij café ’t Jachtfjild) linksaf . Doorrijden tot in Surhuisterveen voor éénrichtingsbord . Weg buigt rechtsaf (Jan Binneslaan) . Weg volgen tot aan kruispunt (5-sprong) ter hoogte van Zalencentrum Lantearne: hier slaat u linksaf (T. Schuilengalaan) . Einde weg: rechts, Langelaan. De school bevindt zich aan de rechterzijde. Vanuit Buitenpost: . Volg de N358 . Volg tot rotonde N981/provinciale weg/Groningerstraat: hier slaat u rechtsaf .
    [Show full text]
  • Bestemmingsplan Surhuizum V a S T G E S T E
    Bestemmingsplan Surhuizum VASTGESTELD Bestemmingsplan Surhuizum VASTGESTELD Inhoud Toelichting + bijlagen Regels + bijlage Verbeelding 12 januari 2012 Projectnummer 005.00.10.34.02 Overzichtskaart Toelichting 005.00.10.34.02.toe Inhoudsopgave 1 I n l e i d i n g 5 1.1 Aanleiding en doelstelling 5 1.2 Karakter van het plan 5 1.3 Herziening 5 1.4 Surhuizum 6 1.5 Leeswijzer 6 2 De bestaande situatie 7 2.1 Terugblik 7 2.2 Ruimtelijke situatie 8 2.3 Bebouwing 9 2.4 Functionele situatie 10 3 B e l e i d 13 3.1 Rijksbeleid 13 3.2 Provinciaal beleid 14 3.3 Regionaal beleid 17 3.4 Gemeentelijk beleid 19 4 Beperkingen 27 4.1 Geluidhinder 27 4.2 Hinder van bedrijvigheid 28 4.3 Externe veiligheid 29 4.4 Luchtkwaliteit 31 4.5 Archeologische waarden 32 4.6 Ecologische waarden 34 4.7 Waterparagraaf 35 4.8 Bodemkwaliteit 38 5 Beleidsuitgangspunten 41 5.1 Voorzieningen 41 5.2 Wonen 42 5.3 Bedrijvigheid 42 5.4 Overige aspecten 43 6 Juridische toelichting 45 6.1 Inleiding 45 6.2 Bestemmingsplanprocedure 48 6.3 Bestemmingen 49 005.00.10.34.02.toe 7 Inspraak en overleg 55 7.1 Inspraak 55 7.2 Overleg 57 8 Economische uitvoerbaarheid 61 B i j l a g e n 005.00.10.34.02.toe 1 I n l e i d i n1 g 1.1 A a n l e i d i n g en doelstelling De geldende bestemmingsplannen voor Surhuizum zijn verouderd.
    [Show full text]
  • Ontgonnen Verleden
    Ontgonnen Verleden Regiobeschrijvingen provincie Friesland Adriaan Haartsen Directie Kennis, juni 2009 © 2009 Directie Kennis, Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Rapport DK nr. 2009/dk116-B Ede, 2009 Teksten mogen alleen worden overgenomen met bronvermelding. Deze uitgave kan schriftelijk of per e-mail worden besteld bij de directie Kennis onder vermelding van code 2009/dk116-B en het aantal exemplaren. Oplage 50 exemplaren Auteur Bureau Lantschap Samenstelling Eduard van Beusekom, Bart Looise, Annette Gravendeel, Janny Beumer Ontwerp omslag Cor Kruft Druk Ministerie van LNV, directie IFZ/Bedrijfsuitgeverij Productie Directie Kennis Bedrijfsvoering/Publicatiezaken Bezoekadres : Horapark, Bennekomseweg 41 Postadres : Postbus 482, 6710 BL Ede Telefoon : 0318 822500 Fax : 0318 822550 E-mail : [email protected] Voorwoord In de deelrapporten van de studie Ontgonnen Verleden dwaalt u door de historisch- geografische catacomben van de twaalf provincies in Nederland. Dat klinkt duister en kil en riekt naar spinnenwebben en vochtig beschimmelde hoekjes. Maar dat pakt anders uit. Deze uitgave, samengesteld uit twaalf delen, biedt de meer dan gemiddeld geïnteresseerde, verhelderende kaartjes, duidelijke teksten en foto’s van de historisch- geografische regio’s van Nederland. Zo geeft het een compleet beeld van Nederland anno toen, nu en de tijd die daar tussen zit. De hoofdstukken over de deelgebieden/regio’s schetsen in het kort een karakteristiek per gebied. De cultuurhistorische blikvangers worden gepresenteerd. Voor de fijnproevers volgt hierna een nadere uiteenzetting. De ontwikkeling van het landschap, de bodem en het reliëf, en de bewoningsgeschiedenis worden in beeld gebracht. Het gaat over de ligging van dorpen en steden, de verkavelingsvormen in het agrarisch land, de loop van wegen, kanalen en spoorlijnen, dijkenpatronen, waterlopen, defensielinies met fortificaties.
    [Show full text]
  • Uitkomsten Doarpetoer
    Totaal aantal respondenten Aantal mannelijke respondenten Aantal vrouwelijke respondenten Gemiddelde leeftijd respondenten 91 43 47 45,7 Aantal respondenten per dorp 31 30 20 17 10 8 6 6 5 5 4 4 3 2 0 Augustinusga Buitenpost Drogeham Gerkesklooster Harkema Kootstertille Stroobos Surhuisterveen Surhuizum Twijzel Twijzelerheide Totaal aantal respondenten Aantal mannelijke respondenten Aantal vrouwelijke respondenten Gemiddelde leeftijd respondenten 120 39 79 46,5 Aantal respondenten per dorp 30 27 23 20 9 9 10 8 7 5 5 5 6 5 3 4 1 1 2 0 rk m m ar p rk p m in m rk rk ar ld rk ns je ie u m ry je ry u e u je je m a je ts h rg r a ts a tr un rg ts ts u w ts Wy ld le u te G y eg Jis u n p S Su y A rt B as G rd M B e y T Ba E u rd O R H oa N / VRAAG 1: Ik woon en leef prettig in mijn dorp Gemiddeld cijfer per dorp 10 8,7 8,4 8,4 8,3 8,0 8,0 7,8 7,6 7,5 7,0 6,7 7,7 5 0 Augustinusga Buitenpost Drogeham Gerkesklooster Harkema Kootstertille Stroobos Surhuisterveen Surhuizum Twijzel Twijzelerheide Gemiddeld cijfer per dorp 10 9,0 8,9 9,0 8,5 8,6 8,6 8,0 8,0 8,0 7,7 7,8 7,8 7,8 7,4 7,3 7,0 8,0 5 0 rk m m ar p rk p m in m rk rk ar ld rk ns je ie u m ry je ry u e u je je m a je ts h rg r a ts a tr un rg ts ts u w ts Wy ld le u te G y eg Jis u n p S Su y A rt B as G rd M B e y T Ba E u rd O R H oa N / VRAAG 2: Wat vindt u van de mate van betrokkenheid van bewoners bij uw dorp? Gemiddeld cijfer per dorp 10 8,0 8,0 7,8 7,3 7,4 7,5 7,0 7,0 6,5 6,6 6,1 6,8 5 0 Augustinusga Buitenpost Drogeham Gerkesklooster Harkema Kootstertille Stroobos Surhuisterveen Surhuizum
    [Show full text]
  • Achtkarspelen
    ACHTKARSPELEN ROND DE TWEESPRONG VAN LAUWERS EN OUDE RIED 1 Colofon ISBN: 978 90 8954 490 2 NUR 693 1e druk oktober 2012 2e druk november 2012 © 2012 Simon Hoeksma, Drogeham De uitgave van dit boek is mede mogelijk gemaakt door bijdragen van: Durk Pultrumfonds / Stichting Volksgebouw Boelenslaan Gemeente Achtkarspelen Prins Bernhard Cultuurfonds P.W. Janssen’s Friesche Stichting Stichting Oud-Achtkarspelen Vereniging Spavo Exemplaren zijn te bestellen via de boekhandel of rechtstreeks bij de uitgeverij: Uitgeverij Elikser Ossekop 4 8911 LE Leeuwarden Telefoon: 058-2894857 www.elikser.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op wat voor wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur en de uitgeverij. This book may not be reproduced by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the author and the publisher. 2 GEMEENTE ACHTKARSPELEN Oppervlakte: 10.398 ha Aantal inwoners: 28.091 Aantal woningen: 11.572 Aantal dorpen: 12 Lengte van de wegen: 237 km Lengte van de waterwegen: 10,5 km Oppervlakte openbaar groen: 175 ha Lengte fietspaden: 50 km (per 1 januari 2012) 32 ‘In het heden ligt het verleden, in het nu wat worden zal’ Er is al heel wat geschreven over de geschie- kema en Twijzelerheide verdwenen. Er is ech- denis van Achtkarspelen, maar nog nooit is er ter ook veel nieuws voor in de plaats geko- een boek verschenen dat de hele historie in al men. Door de toenemende welvaart kwamen zijn facetten behandeld. Spahr van der Hoek er sociale voorzieningen tot stand, werd er heeft met z’n boek ‘Achtkarspelen, Oars as goede huisvesting gerealiseerd, werden we- oars?’ een begin gemaakt met het beschrijven gen verhard en konden er veel voorzieningen van de eerste eeuwen.
    [Show full text]
  • Concept Woningbouwprogrammering 2021 30 Maart 2021 Dashboard Gemeente
    Dashboard Gemeente * Dit kan afwijken van provinciale Totaal beschikbaar volgens de Atlas 155 prognose Gemeentelijke over-programmering 318% 493 Totaal ingezet DCA 0 Totaal ingezet, Atlas + overprogrammering 621 Gemeentelijk Geprogrammeerd Dorp Locatie. Status Segment Soort Binnen/buitenstedelijk eigendom Atlas + Augustinusga Totale beschikbare ruimte (Atlas + 18 Totaal geprogrammeerd 18 overprogrammering) Augustinusga Aantal volgens de Atlas 2 Gebouwd, in aanbouw en vergunning verleend 0 Augustinusga Ruimte door over-programmering 16 Bestemd nog niet gebouwd 3 Augustinusga Nog toe te voegen / aanvullend te bestemmen 15 Augustinusga Maskelyn Bestemd - nog niet gebouwd gemeente koop binnenstedelijk ja 2 Augustinusga It West 24 Bestemd - nog niet gebouwd ontwikkelaar koop binnenstedelijk nee 1 Augustinusga C en GD, 1 per bouwperceel = splitsbaar Bestemd - nog niet gebouwd nnb nnb binnenstedelijk Augustinusga Diverse locaties binnenstedelijk Principebesluit/ambtelijk overleg binnenstedelijk 1 Augustinusga Diverse locaties buitenstedelijk Principebesluit/ambtelijk overleg buitenstedelijk 1 Augustinusga Locatie(s) nader te bepalen Ambtelijk overleg 13 Concept Woningbouwprogrammering 2021 30 maart 2021 Dashboard Gemeente * Dit kan afwijken van provinciale Totaal beschikbaar volgens de Atlas 155 prognose Gemeentelijke over-programmering 318% 493 Totaal ingezet DCA 0 Totaal ingezet, Atlas + overprogrammering 621 Gemeentelijk Geprogrammeerd Dorp Locatie. Status Segment Soort Binnen/buitenstedelijk eigendom Atlas + Boelenslaan Totale beschikbare ruimte (Atlas + 16 Totaal geprogrammeerd 16 overprogrammering) Boelenslaan Aantal volgens de Atlas 2 Gebouwd, in aanbouw en vergunning verleend 1 Boelenslaan Ruimte door over-programmering 14 Bestemd nog niet gebouwd 2 Boelenslaan Nog toe te voegen / aanvullend te bestemmen 13 Boelenslaan Boelenswei 12B Gerealiseerd na 1-1-2020 binnenstedelijk nee 1 Boelenslaan De Wyk 4 Bestemd - nog niet gebouwd eigenaar koop binnenstedelijk 1 Boelenslaan Boelenswei 113 Bestemd - nog niet gebouwd eigenaar n.b.
    [Show full text]
  • FIETSTOCHT – “Oer De Grins” Van Tytsjerksteradiel En Achtkarspelen Een Rondje Via Eastermar, Drogeham, Kootstertille, Twijzel En Jistrum
    FIETSTOCHT – “Oer de grins” van Tytsjerksteradiel en Achtkarspelen Een rondje via Eastermar, Drogeham, Kootstertille, Twijzel en Jistrum. Voor Open Monumentendag 2018 heeft de stichting Karakteristyk Tytsjerksteradiel samen met de stichting Oud-Achtkarspelen in het grensland van de twee gemeenten een rondrit van circa 25 km uitgezet. Op deze tocht maakt u kennis met het fraaie landschap van de Noordelijke Friese Wouden, vol houtwallen en elzensingels langs smalle lange kavels, natte “miedlanden”, oude boerendorpen met hun kenmerkende kerkjes, kop-romp boerderijen en woudhuisjes. Twee keer passeert u het Kolonelsdiep, genoemd naar de Spaanse officier Caspar de Robles, (nu Prinses Margrietkanaal). Een deel van de tocht gaat over fietspaadjes. De open monumenten (vet gedrukt) zijn een plek om even uit te blazen en kennis te maken met de historie van de streek. LA=linksaf RA=rechtsaf knpt=fietsknooppunt (groen) https://routeplanner.fietsersbond.nl De route start in It Heechsân bij Eastermar - Torenlaan 2 in het Verhalencentrum Dam Jaarsma. Na uw bezoek linksaf (LA) en vlak daarna weer LA de Seadwei op. In dit oudste deel van Eastermar vestigden zich vanaf de 19e eeuw enkele aanzienlijke boeren families. Eenmaal rentenier bouwden zij “landhuizen” als Reitsma Herne aan de Seadwei 6. Een beetje verder op de Seadwei LA de Boerenstreek op, om Ald Stedma Boerenstreek 6 te bezoeken, de eerste en nog gave kop-romp boerderij met bijzondere bijschuur van de Reitsma’s. Na bezoek keert u terug naar T-kruising en LA vervolgt u op de Seadwei. Na 1,3 km schuin LA de Groeneweg. Na 1 km bij T-splitsing (knpt 77) scherp RA Bosweg.
    [Show full text]
  • Veilig Opgroeien in Achtkarspelen
    Veilig opgroeien in Achtkarspelen Wilma de Vries George van Diepen Colofon Veilig opgroeien in Achtkarspelen Auteurs: Drs. Wilma de Vries Drs. George van Diepen Leeuwarden, maart 2008 Partoer CMO Fryslân Postbus 298 8901 BB Leeuwarden T: (058) 234 85 00 F: (058) 234 85 01 E: [email protected] I: www.partoer.nl Inhoudsopgave Voorwoord 2 1 Inleiding 2 1.1 Risico- en beschermende factorenmodel 2 1.2 Leeswijzer 2 2 Onderzoeksverantwoording 2 2.1 Onderzoeksopzet 2 2.2 Respons 2 2.3 Methode 2 3 Achtergrondkenmerken 12 4 Probleemgedrag 20 4.1 Geweld en jeugddelinquentie 20 4.2 Roken, alcohol- en drugsgebruik 2 4.3 Veelvuldig roken, alcohol- en drugsgebruik 22 4.4 Schoolverzuim 2 4.5 Seksueel gedrag 27 4.6 Depressieve gevoelens 28 4.7 Samenvatting 29 5 Risico- en beschermende factoren: gemeente gemiddelde en z-scores 31 5.1 Inleiding 31 5.2 Risicofactoren 22 5.3 Beschermende factoren 25 5.4 Samenvatting 38 6 Conclusies 39 6.1 Gemeente Achtkarspelen 39 6.2 Buitenpost/Gerkesklooster-Stroobos 40 6.3 Twijzel/Twijzelerheide/Kootstertille 41 6.4 Surhuisterveen/Boelenslaan 42 6.5 Harkema 43 6.6 Augustinusga/Surhuizum 44 6.7 Drogeham 45 6.8 Samenvatting 45 Literatuur 47 Bijlagen Bijlage 1 Toelichting risico- en beschermende factoren 49 Bijlage 2 Tabellen ruwe scores Achtkarspelen 55 Bijlage 3 Plattegrond Achtkarspelen 59 Pagina 2 Voorwoord In september 2007 is een jongerenonderzoek uitgevoerd in Achtkarspelen, Dantumadeel, Dongeradeel en Kollumerland c.a., vier gemeenten in Noord- oost Fryslân. Het jongerenonderzoek maakt deel uit van de preventiestrate- gie Communities That Care© (CtC) 1.
    [Show full text]
  • Door Achtkarspelen Smuk Skaadzjend Beamtegrien Oeral Yn It
    Historische fietsroutes door Achtkarspelen Buitenpost Gerkesklooster - Twijzelerheide Stroobos Download de apps voor nog meer Twijzel beleving onderweg izi.travel MeAR Fryslân Augustinusga Kootstertille Surhuizum Drogeham Harkema Surhuisterveen Boelenslaan moai sûnder wjergea binne de Wâlden smuk skaadzjend beamtegrien oeral yn it run Harmen Sytstra (1817-1862) Achtkarspelen is rijk aan cultureel erfgoed. Dit boekje bevat drie Naast de informatie in dit boekje, is langs de routes nog meer te zien fietsroutes door Achtkarspelen langs historisch interessante via borden en digitale fietsroutes. objecten zoals: Borden rijksmonumenten oorlogsmonumenten Op de plattegronden in dit boekje zie je de locaties langs de route waar borden zijn geplaatst. Op de borden staat informatie over verdwenen historie in Achtkarspelen en vind je gedichten. De gedichten zijn kunstwerken overig erfgoed gemaakt door (oud)-inwoners van Achtkarspelen. musea Digitale fietsroutes Routes Via de app izi.travel De drie routes gaan door de volgende dorpen: De fietsroutes in dit boekje kun je ook fietsen met je smartphone. De digitale fietsroutes kun je downloaden via de gratis app van izi.travel. Route Noordwest Met de app krijg je op verschillende punten in de routes informatie. Drogeham, Kootstertille, Twijzel en Twijzelerheide: ± 33 km Je ziet foto’s van de historie en je kunt gedichten beluisteren. Je hoort Friese gedichten en volksverhalen en informatie over het bijzondere Route Noordoost landschap. Buitenpost, Gerkesklooster, Stroobos en Augustinusga: ± 32 km Via de app MeAR Fryslân Route Zuid Naast de drie fietsroutes in dit boekje kun je ook een digitale route Surhuisterveen, Boelenslaan, Harkema en Surhuizum: ± 30 km volgen door middel van augmented reality. Met je smartphone zie je de geschiedenis tot leven komen op de plaats waar die is ontstaan.
    [Show full text]
  • Bekijken in Websitemodus
    213 bus dienstrooster & lijnkaart 213 Feanwalden - Surhuisterveen Bekijken In Websitemodus De 213 buslijn (Feanwalden - Surhuisterveen) heeft 2 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Feanwalden Station: 19:45 - 22:45 (2) Surhuisterveen Torenpln: 20:15 - 23:15 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 213 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 213 bus aankomt. Richting: Feanwalden Station 213 bus Dienstrooster 30 haltes Feanwalden Station Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 19:45 - 22:45 dinsdag 19:45 - 22:45 Surhuisterveen, Torenplein 2A Jan Binneslaan, Surhuisterveen woensdag 19:45 - 22:45 Surhuisterveen, Schuilengalaan donderdag 19:45 - 22:45 78 Jan Binneslaan, Surhuisterveen vrijdag 19:45 - 22:45 Surhuisterveen, Mr. Klokmanstraat zaterdag 19:46 - 22:46 2 Molenweg, Surhuisterveen zondag 10:46 - 22:46 Surhuisterveen, Van Duinenstraat 10 Molenweg, Surhuisterveen Surhuisterveen, Zwitserlaan 56 De Dellen, Surhuisterveen 213 bus Info Route: Feanwalden Station Surhuisterveen, De Wielewaal Haltes: 30 44A De Dellen, Surhuisterveen Ritduur: 30 min Samenvatting Lijn: Surhuisterveen, Torenplein, Surhuisterveen, Nije Jirden Surhuisterveen, Schuilengalaan, Surhuisterveen, Mr. 14 Nije Jirden, Surhuisterveen Klokmanstraat, Surhuisterveen, Van Duinenstraat, Surhuisterveen, Zwitserlaan, Surhuisterveen, De Harkema, Feartswal Wielewaal, Surhuisterveen, Nije Jirden, Harkema, 132 Warmoltsstrjitte, Harkema Feartswal, Harkema, Pauloane, Harkema, Bouwe Harkemastrjitte, Harkema, Nijebuorren, Harkema, Harkema, Pauloane
    [Show full text]