Uitvoeringsplan Gladheidsbestrijding
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 2. Doelstelling gladheidsbestrijding 5 3. Uitvoering gladheidsbestrijding 6 Soorten gladheid 6 De wegen en prioritering 7 Eerste route 7 Tweede route 7 De bestrijdingsmiddelen 8 Het materieel en de locaties 10 Het materieel 10 De locatie 11 De betrokken personen 11 Melding en actie 12 Signaleren gladheid 12 Alarmering 12 Uitvoering 12 Registratie 12 De strooiroutes 13 Wegen, gestrooid door aangrenzende wegbeheerders: 13 Te strooien wegen bij aangrenzende wegbeheerders: 14 De bestrijdingsroutes: 15 4. Overige attentiepunten 17 5. Bijlagen 18 Bijlage 1: Juridische aspecten nader verklaard 19 Algemeen 19 Burgerlijk Wetboek 19 Bijlage 2: Belangrijke telefoonnummers 21 Bijlage 3: Regeling zoutcontainers 22 Bijlage 4: overzicht Meteo 23 Bijlage 5: rooster 28 Bijlage 6: Eerste route Annen e.o. 29 Bijlage 7: Tweede route Annen e.o. 30 Bijlage 8: Eerste route Rolde e.o. 31 Bijlage 9: Tweede route Rolde e.o. 32 Bijlage 10: Eerste route Gieten e.o. 33 Bijlage 11: Tweede route Gieten e.o. 34 Bijlage 12: Route tunnels Aa en Hunze 35 Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding 1. Inleiding Voor u ligt het uitvoeringsplan gladheidsbestrijding van het Team Buitendienst van de afdeling Ruimte van de gemeente Aa en Hunze. Het uitvoeringsplan is opgesteld om inzicht te geven in de wijze waarop de gemeente Aa en Hunze de gladheid bestrijd. De gemeente Aa en Hunze heeft als wegbeheerder de zorg voor de kwaliteit en veiligheid van de wegen binnen haar grondgebied. De gemeente is wettelijk aansprakelijk voor de “de instandhouding, bruikbaarheid en veiligheid” van de wegen. Bestrijding van de gladheid op wegen door de gemeente Aa en Hunze is preventief. Door het volgen van de weersverwachtingen, directe contact met Meteo Consult en de beoordeling van de strooicoördinator worden gegevens verzameld. Op basis van deze gegevens kunnen we bepalen wanneer er voorafgaand aan de gladheid gestrooid moet worden. Het uitvoeringsplan gladheidsbestrijding is terug te vinden op de website van de gemeente Aa en Hunze en ligt ter inzage op het gemeentehuis. Daarnaast wordt het uitvoeringsplan aangeboden aan de aan grenzende buurtgemeenten. Team buitendienst - 4 Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding 2. Doelstelling gladheidsbestrijding Voor de gemeente Aa en Hunze is er sprake van een verantwoordelijkheid op het gebied van de gladheidbestrijding. Het gaat om een inspanningsverplichting en niet om een garantieverplichting. Er is een zorgplicht voor de wegbeheerder voor een goed onderhouden en veilig begaanbaar wegennet; wel laat deze zorgplicht een zekere ruimte voor beleid. De inspanningsverplichting vertaalt zich voor de gemeente Aa en Hunze in het uitvoeringsplan gladheidsbestrijding. Uitgangspunt in het uitvoeringsplan is de verplichting om de eerste routes binnen 2,5 uur preventief gestrooid te hebben. Bij aanhoudende gladheid, sneeuwval of ijzel, wordt er over gegaan op curatief strooien en is een tijdslimiet niet meer van toepassing. De wegbeheerder dient de volgende plannen en richtlijnen op te stellen om aan te tonen dat aan de inspanningsverplichting kan worden voldaan. Het opstellen van een uitvoeringsplan gladheidbestrijding, waarin is aangegeven binnen welke tijd er gestrooid moet worden en volgens welk strooischema. Dit dient te worden goedgekeurd door het College voorafgaand aan het strooiseizoen en voor een ieder ter inzage te liggen. De strooiroutes zijn ingedeeld op prioriteiten, waarin wordt aangeven welke wegen het eerst moet worden gestrooid. Het uitvoeringsplan gladheidbestrijding dient elk jaar na publicatie ter inzage gelegd te worden voordat het strooiseizoen begint. Team buitendienst - 5 Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding 3. Uitvoering gladheidsbestrijding In dit uitvoeringsplan gladheidsbestrijding worden de volgende punten omschreven: - de soorten gladheid, - de wegen en prioritering, - de bestrijdingsmiddelen, - het materieel en de locaties, - de betrokken personen, - melding en actie, - de strooiroutes Soorten gladheid Er zijn een aantal verschillende typen gladheidverschijnselen te onderscheiden: opvriezen ijzel hagel sneeuwval Opvriezen: Bij natte wegen en de temperatuur van de wegdek daalt onder het vriespunt en er is onvoldoende strooizout aanwezig gaat het aanwezige vocht bevriezen en er ontstaat een dun laagje ijs. IJzel: ijzel is een verzamelnaam voor diverse soorten neerslag die resulteren in een ijslaag. Het kunnen regendruppels zijn die onder het vriespunt neer vallen en bij aanraking op het wegdek (boven vriespunt) gaat stollen (bevriezen), het kunnen regendruppels zijn die op een bevroren wegdek neer komt en gaat bevriezen of in de vorm van ijsregen, waarbij regen en motregen gedeeltelijk of geheel bevriest. Hagel: Hagel valt vaak bij lucht –en wegdektemperaturen boven het vriespunt. Er treed bij grote buien plaatselijk gladheid op. Door de hogere temperaturen van de lucht en het wegdek kan het tijdelijk glad zijn. Sneeuwval: We kennen twee soorten sneeuw: (droge) sneeuw en natte sneeuw. Meestal kan de sneeuw afdoende worden behandeld met strooiacties. Bij extreme sneeuwval worden ook sneeuwploegen in gezet. Team buitendienst - 6 Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding De wegen en prioritering Wegen zijn in te delen aan de hand van de functie van de weg. Aan de hand van deze functies kan er volgorde, van de te strooien wegen, worden bepaald. Met deze volgorde wordt getracht de hulpverleningsdiensten, busdiensten en de burger optimaal te bedienen bij het veilig gebruiken van het wegennet. De prioriteit van onderstaande wegen neemt naar beneden af. Wegen Prioriteit Hoofdverbindings wegen en busroute’s hoog Brandweerkazernes erftoegangswegen Verplichte fietspaden Schoolroutes Industrieterreinen Winkelcentra’s Wegen buitengebied Woonstraten laag Daarnaast heeft de gemeente Aa en Hunze op basis van verkeerintensiteiten, technische mogelijkheden de prioriteiten vastgelegd. De gemeente Aa en Hunze hanteert hiervoor twee routes, namelijk een eerste route en een tweede route. Eerste route Hieronder vallen de belangrijke doorgaande wegen binnen en buiten de bebouwde kom, busroutes, hoofdwegen, wijktoegangswegen, industrieterreinen, verplichte fietspaden, schoolroutes en bij de vier brandweerkazernes in de gemeente Aa en Hunze. Op de eerste route wordt altijd en als eerste de gladheid bestreden. Er wordt naar gestreefd om binnen een uur na melding van de gladheidbestrijding op deze route te beginnen en de route binnen twee en half uur te strooien. Tweede route Hieronder vallen overige doorgaande wegen, winkelcentrums, nabij bejaarden woningen, wegen buitengebieden, woonstraten. De tweede route wordt gestrooid bij ijzel, hevige sneeuwval, alleen als de eerste route geheel ijs- en sneeuw vrij is. Met de aangrenzende wegbeheerders c.q. gemeentes zijn afspraken gemaakt over het strooien van wegen die overlopen van de ene gemeente naar de andere. Bij plaatselijke gladheid, in een deel van de gemeente, wordt afgeweken van de prioriteiten en bepaalt de gladheidcoördinator eventueel in overleg met de politie de te strooien wegen of weggedeelten. Team buitendienst - 7 Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding De bestrijdingsmiddelen Er zijn verschillende bestrijdingsmiddelen die gebruikt worden bij gladheid op wegverhardingen. Deze kunnen zijn: droog wegenzout nat wegenzout calciumchloride ureum zand en fijngrind Droog wegenzout (NACL) is goedkoop in gebruik en brengt het milieu beperkte schade toe. Er is vastgesteld dat 10% tot 20% van het gestrooide droge wegenzout in de bermen van de wegen terecht komt. Het droge wegenzout is werkzaam tot - 9° Celcius. Nat wegenzout is een combinatie van ⅔ droog wegenzout en ⅓ pekel, hierdoor ontstaat een soort papje dat niet verstuift en word veel toegepast bij preventief strooien. Er is gebleken dat 5% in de wegbermen terecht komt. Nat wegenzout is effectiever dan droogwegenzout en kan in kleinere hoeveelheden worden gebruikt bij het bestrijden van gladheid namelijk 7-15 gr/m². Calciumchloride ( CACL2 ) is duurder dan wegenzout. Het voordeel is dat het toepasbaar is tot veel lagere temperaturen dan wegenzout ( wel tot - 28 ºC ). Dat komt doordat calciumchloride warmte produceert wanneer het met ijs en water in aanraking komt. Het kan toegepast worden extreme winters met veel sneeuw, waardoor er een dikke ijslaag op het wegdek is ontstaan. Ureum is een kostbaar dooimiddel en word gebruikt op vliegvelden, omdat dit bestrijdingsmiddel de metaaldelen van de vliegtuigen in veel mindere mate aantast dan de andere bestrijdingsmiddelen. Veel wegbeheerders kiezen voor het gebruik van nat wegenzout ( preventief strooien). Nat strooien beperkt de hoeveelheid benodigd wegenzout en daarmee ook de kosten. Het zout verwaaid niet en is daarmee veel effectiever. Belangrijk is ook dat hierdoor het milieu minder hinder ondervindt en dat vooraf ( preventief) kan worden gestrooid. De gemeente Aa en Hunze strooit sinds 1999 met nat wegenzout. Dat er gemeentes zijn die nog gebruik maken van droog wegenzout heeft meestal als oorzaak dat er omschakelingskosten zijn bij het overstappen van droogzout naar natzout in de vorm van aanschaf van nieuw materieel. Team buitendienst - 8 Uitvoeringsplan gladheidsbestrijding De concrete aanpak en te strooien hoeveelheid wegenzout dienen per type gladheid en omgevingstemperatuur te worden bepaald aan de hand van de onderstaande tabel 5.1 Gladheid Natstrooien Droogstrooien tot - 4 C 7 gram - 4 C tot - 8 C 10 - 12 gram sneeuw (preventief) 15 - 20 gram sneeuw (repressief) 15 - 20 gram ijzel (preventief) 15 - 20 gram ijzel