Chodaczów Grodzisko Górne Opaleniska Podlesie Wólka Grodziska Zmysłówka

GAZETA BEZPŁATNA W numerze: Ośrodek Kultury w Grodzisku Dolnym składa serdeczne podziękowania WYDARZENIA wszystkim sponsorom, którzy zechcieli wesprzeć organizację ♦ Skoczkowie rywalizowali z wiatrem str. 3 V Międzynarodowych Spadochronowych Mistrzostw ♦ „Idźcie na cały świat i głoście ewangelię Podkarpacia w Celności Lądowania, a byli nimi: wszelkiemu stworzeniu…” str. 4-5

♦ Święto Gminy już za nami str. 6-7 - Grupa Żywiec S.A. Browar w Leżajsku

- Firma Budowlana "DEKARZ" pana Krzysztofa Pytla AKTUALNOŚCI - DAF WANICKI - dealer samochodów ciężarowych ♦ Mamy certyfikowany urząd! str. 8 - Miejski Zakład Komunalny w Leżajsku ♦ Piłkarki z Laszczyn walczyły o Wembley str. 9 - POLONEA - Producent Naturalnej Wody Źródlanej ♦ Sportowa rywalizacja str. 9 - FABRYKA MASZYN w Leżajsku ♦ Rowerem po gminie str. 10 - Zakłady Chemiczne SILIKONY POLSKIE Sp. z o.o. ♦ Nowe bramy do Grodziska str. 10 w Nowej Sarzynie ♦ „Porządkowanie ścieków str. 11 - FABRYKA WAGONÓW w Gniewczynie Łańcuckiej ♦ Dodatkowe pieniądze na remonty dróg str.12 - Firma "TEXPOL" pana Kazimierza Kojdra ♦ Przedszkola za unijne pieniądze str. 12 - Firma ZELMER ♦ Świadczenia rodzinne-okres zasiłkowy - TARMAX Sp. z o.o. - dystrybutor Firmy NEW 2008/09 str. 13 BALANCE w Polsce ♦ „Czas na aktywność” str. 13 - Zakład Mięsny "SMAK-EKO" Sp. z o.o. w Górnie ♦ Inwestycje w gminie str. 14 - Przedsiębiorstwo Produkcji Usług i Handlu "CIS ♦ „Na naukę nigdy nie jest za późno” str. 15 w Trzebownisku ♦ Zmiany w policji-posterunek zamiast rewiru str. 15 - Klub Taneczny "BACARDI" pana Adama Pytla ♦ Równa forma naszych samorządowców str. 16 - SUDR w Grodzisku Dolnym ♦ Nowa usługa w Urzędzie str. 16 - Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska" w Gro- ♦ Uwaga na żmije str. 17-18 dzisku Dolnym ♦ Coraz mniej azbestu str. 18 - Hurtownia Owoców "VITA FRUIT" ♦ Fundusz w miejsce zaliczki alimentacyjnej str. 19 - Zakłady Porcelany Elektrotechnicznej ZAPEL S.A. w Boguchwale EDUKACJA - Firma leasingowa VOLKSBANK - Firma HAFTKOM - haft komputerowy ♦ Jedziemy na wycieczkę str. 20 - Apteka Prywatna "BERBERIS" A.A. Telkowie ♦ Ponownie najlepsza str. 20 - Klub "ZODIAK" pana Jacka Szczepanika - Firma komputerowa "ARCUS SOFT" pana Adama PORADNIK ROLNIKA Czerwonki

♦ Renty strukturalne 2007-2013 str. 21-22 - USŁUGI MEBLARSKIE Zbigniew Krzemiński ♦ Zalesianie w ramach PROW 2007-2013 str. 23-24 - PPHU "PRĄDEX" Stanisław Chmielecki - TRANSPORT HANDEL - Stanisław Bechta HISTORIA Panu ♦ Historia owiana tajemnicą... str. 25 Józefowi GOLEC ♦ Kościół Parafialny w Wólce Grodziskiej - Komendantowi Powiatowemu dzieło rąk naszych dziadków str. 26-28 Państwowej Straży Pożarnej w Leżajsku wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci POMÓŻ INNYM OJCA ♦ Życie dzieci chorych na mukowiscydozę str. 29 wieloletniego Sołtysa, Radnego, Prezesa Jednostki OSP Podlesie KULTURA i Wiceprezesa Zarządu Gminnego Ochotniczych Straży Pożarnych w Grodzisku Dolnym ♦ 42 Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych składają w Kazimierzu Dolnym str. 30 Wójt, Rada Gminy, Sołtysi

oraz Strażacy Gminy Grodzisko Dolne OGŁOSZENIA str. 31-36

WYDAWCA: Ośrodek Kultury w Grodzisku Dolnym REDAKTOR: Małgorzata Halasa Czasopismo zarejestrowane I Ns Rej. Pr. 11/94

Artykuły podpisane odzwierciedlają poglądy ich autorów.

Numer zamknięto: lipiec/sierpień 2008r. Nakład 2000 egzemplarzy.

2 WYDARZENIA

Już po raz drugi mogła Stanisławem Brewczyńskim reprezentantem z Gro- gościć na swej ziemi najlepszych skoczków. dziska Dolnego i Bartoszem Graczem z Mielca. W ostatni weekend czerwca nad zalewem Na przybyłych na skoki widzów czekały wspa- „Czyste” w Grodzisku Dolnym rozegrano niałe atrakcje. Na grodziskim niebie można było V Międzynarodowe Mistrzostwa Podkarpacia w podziwiać nie tylko kolorowe spadochrony, ale skokach spadochronowych. W tegorocznych za- i pokazy samolotów JAK, WILGA oraz N 28 Bry- wodach wystartowało 7 drużyn reprezentowa- za z 13 Krakowskiej Eskadry Lotnictwa Transpor- nych przez zawodników z Kielc, Krosna, Mielca, towego. W trakcie zawodów przeprowadzono także Rzeszowa, Słowacji (Koszyce, Preszów) i Gro- konkursy wiedzy lotniczej. W przerwach między dziska Dolnego. Z uwagi na nienajlepszą pogodę skokami publiczność mogła posłuchać muzyki przeprowadzono jedynie trzy serie skoków. i obejrzeć liczne występy estradowe w wykonaniu Sobotnie porywy wiatru przekraczały 6 m/s. miejscowych i regionalnych zespołów. Amatorzy W tych niezwykle trudnych warunkach organizato- słodkości mogli spróbować wspaniałych wypieków rzy rozpoczęli pierwszą serię. Zawodnicy wyrzuca- Kół Gospodyń Wiejskich. Na najmłodszych uczest- ni z samolotu z wysokości ok. 1000 metrów musie- ników imprezy czekało wesołe miasteczko oraz li trafić w znajdujące się na materacu tzw. centro przejazdy motorówką po grodziskim zalewie. o średnicy 3 centymetrów. Podczas skoku liczyły MH się nie tylko umiejętności i doświadczenie skoczka, ale przede wszystkim szczęście. Zawodnicy ambit- nie walczyli z wiatrem, jednak nie wszystkim udało się celnie wylądować. Największy pech spotkał zawodnika z Koszyc, który niefortunnie lądując nad brzegiem jeziora złamał sobie nogę. Z uwagi na nieustępujące, silne porywy wiatru sędziowie zadecydowali o przerwaniu niedzielnych zawodów. Ostatecznie po trzech seriach bezkonku- rencyjna okazała się drużyna z Kielc, wyprzedzając skoczków z Mielca i gospodarzy z Grodziska Dol- nego. Indywidualnie najlepszy okazał się Wiktor Król, zawodnik z Kielc, przodując nad Drużyna z Grodziska przekazuje wójtowi swój puchar

3 WYDARZENIA

Uroczystą Mszą Świętą w Kościele Parafialnym oprawę spotkania zadbały siostry misjonarki, które w Chałupkach Dębniańskich w dniu 20 czerwca swoim śpiewem i grą na gitarach umilały czas nie Stowarzyszenie Missio Misericordiae rozpoczęło tylko najmłodszym uczestnikom kongresu. W śpie- II Regionalny Kongres Misyjny. wach połączonych z pokazami uczestniczyli wszy- Wzorem roku ubiegłego miejscem trzydniowych scy zgromadzeni na sali. W przerwach między spotkań była Parafia Chałupki Dębniańskie i Ze- częściami artystycznymi mogliśmy wysłuchać spół Szkół w Grodzisku Dolnym. Tematyką tego- wzruszających opowieści misjonarzy, którzy po- rocznego kongresu była Papua Nowa Gwinea. dzielili się z nami swoimi doświadczeniami, opo- Pierwszego dnia po Mszy Świętej odbyła się wiadając o problemach i trudach pracy misyjnej prezentacja zdjęć z otwarcia nowego szpitala w oraz wyzwaniach stojących przed tamtejszym Mingende. Siostra Kinga Czerwonka, nasza rodacz- kościołem. Opowieściom misjonarzy towarzyszyły ka, przebywająca od 17-tu lat na misjach w Papui pokazy zdjęć. Nowej Gwinei opowiadała o kulturze, zwyczajach W misyjnym sklepiku każdy mógł nabyć pa- i tradycjach Papuasów, dzieląc się swoimi spostrze- miątki z Nowej Gwinei. Największym zaintereso- żeniami i doświadczeniami związanymi z misyjną waniem cieszyły się bransoletki, koraliki, i ręcznie posługą w kraju tak niezwykłym i zróżnicowanym wykonane bilumy – torby z kolorowych nici i lian jakim jest Papua Nowa Gwinea. prosto z buszu. Z kolei drugiego dnia po Mszy Św. O. Jan Najbardziej emocjonującym momentem, na któ- Grzywna, dyrektor Domu Pielgrzyma w Kalwarii ry z niecierpliwością czekali wszyscy, okazała się Pacławskiej omówił i zaprezentował projekcję fil- licytacja pamiątek misyjnych, którą wraz z siostrą mu przedstawiającą pracę franciszkanów na mi- Kingą prowadził pan Marek Ordyczyński. Wśród sjach w Boliwii. Te niezwykłe wzruszające obrazy przedmiotów wystawionych na aukcję znalazła się pokazujące zmagania misjonarzy z chorobami, kamienna siekierka i toporek używane przez Papu- ubóstwem i bezradnością ludzi zamieszkujących asów do wycinania drzewa, broń biała w postaci różne regiony świata, ukazują prawdziwe trudy pra- strzał służących do polowań na zwierzynę i ptac- cy misyjnej oraz uświadamiają nam jak wiele jest two, muszla z Pacyfiku, drewniana maska i ręcznie do zrobienia. robione czapeczki. Uczestnicy licytacji nie szczę- Kulminacyjnym punktem Kongresu była nie- dzili sił i środków, a ich hojność była wielka. Gdy dziela. W uroczystej sumie sprawowanej w intencji jedni przejawiali radość z wygranej licytacji inni misji uczestniczyli wszyscy przybyli na Kongres zalewali się łzami. Największy bój stoczono o ma- misjonarze: Siostra Kinga Czerwonka, O. Ryszard skę i toporek. Wajda i O. Jerzy Ryfa z Papui Nowej Gwinei, sio- Swoją obecnością Kongres zaszczycił Biskup stra Dawida Strojek z Rumunii, siostra Agnieszka i Marian Rojek – Wikariusz Generalny Archidiecezji siostra Katarzyna. Następnie po Mszy Św. wszyscy Przemyskiej, który przywiózł ze sobą kilka niespo- udali się do Szkoły w Grodzisku Dolnym, gdzie na dzianek. Z okazji zbliżających się imienin ks. Jan przybyłych gości i wszystkich przyjaciół misji cze- Szczepaniak – proboszcz parafii Chałupki Dębniań- kały rarytasy z Nowej Gwinei, konkursy i inne skie, otrzymał w prezencie aniołka, a na rzecz Misji atrakcje. w Papui Nowej Gwinei przekazał kwotę jaką ofia- Odmówiwszy modlitwę w języku pidgin siostra rował dekanat leżajski. Pieniądze pochodziły Kinga zachęcała do oglądania misyjnych zdjęć z przeprowadzonych zbiórek, dobrowolnych ofiar i degustacji typowych nowogwinejskich potraw. i odbytych ślubów, na których goście zamiast kwia- Nikogo nie trzeba było długo namawiać. Przy sto- tów złożyli datki na rzecz misji. Przekazując zebra- isku z wydawanym obiadem tworzyły się długie ne środki biskup podziękował wszystkim tym, któ- kolejki. Każdy chciał spróbować specjalnie przy- rzy wspierają dzieło pięknej misyjnej miłości oraz rządzonego ryżu, gulaszu ala mumu, czy oryginal- udzielił bożego błogosławieństwa na dalszą działal- nej kawy, prosto z Nowej Gwinei. Na największych ność Stowarzyszenia Misyjnego w Grodzisku Dol- łasuchów czekał stół pełen słodkości. Gdy jedni nym. degustowali i próbowali misyjnych potraw inni ak- tywnie uczestniczyli w zabawach. O muzyczną MH 4 WYDARZENIA

Prezentacja filmu o mieszkańcach Papui Nowej Gwinei Uczestnicy Kongresu

Dania wyglądały bardzo apetycznie Każdy mógł przyłączyć się do Misyjnej Adopcji Serca

Misyjny stół był oblegany ze wszechstron Zacięta licytacja misyjnych przedmiotów

Biskup Marian Rojek przekazuje przywiezione dary Taki mały taki duży może świętym być 5 WYDARZENIA

Pod znakiem dobrej pogody i wspaniałej zabawy Najważniejszym dniem w obchodach „Dni Gro- upłynęły tegoroczne „Dni Grodziska”, które roz- dziska” była niedziela. Dzień ten obfitował w wiele poczęły się w piątkowe popołudnie 25 lipca. imprez. O godz. 14.30 rozpoczął się sportowo- Pierwszym punktem programu tegorocznych rekreacyjny turniej sołectw Gminy Grodzisko Dol- obchodów, były rozegrane na grodziskim stadionie ne o Puchar Wójta Gminy. Do udziału w turnieju mecze piłki nożnej, połączone z konkurencjami zgłosiło się 8 sołectw. Organizatorzy przygotowali sprawnościowymi i testami wiedzy teoretycznej. W dla uczestników ciekawe konkurencje, wymagające zawodach wzięły udział drużyny z czterech parafii. siły, sprytu i drużynowego zgrania. Zgodnie z regulaminem turnieju, przy równej ilości Rywalizację rozpoczęły rzuty do kosza. W kon- punktów o wyższym miejscu decydowała ilość kurencji wystartowało po dwóch zawodników z zdobytych bramek przez zawodników szkół śred- każdego sołectwa. Liczyła się precyzja i celność. nich. I tak w klasyfikacji końcowej najlepszą dru- Najskuteczniej do kosza trafiali zawodnicy z Mia- żyną turnieju została parafia Chałupki Dębniańskie. steczka. Sporych wrażeń zgromadzonym na stadio- Drugie miejsce zajęła parafia Grodzisko Dolne, nie widzom, dostarczyła konkurencja w której za- trzecie Wólka Grodziska. wodnicy mieli za zadanie ubić z przygotowanych Sobotnie zawody zainaugurowali młodzi wędka- jajek pianę. A metody ubijania były naprawdę róż- rze, którzy o godzinie 8.00 rozpoczęli swoje poło- ne. Jedni używali siły inni sposobu. Zadanie było wy nad Zalewem „Czyste”. Tradycyjnie, jak co ro- na tyle atrakcyjne, że wystartowali w nim także ku organizatorem zawodów było Koło Wędkarskie panowie. Najlepiej w tej wydawać by się mogło „Pstrąg” nr 37 w Grodzisku Dolnym. W zawodach „babskiej” konkurencji poradził sobie sołtys z Cho- udział wzięło 39 zawodników w dwóch grupach daczowa. wiekowych: 20 zawodników ze szkół podstawo- Dla zachowania równowagi również panie mo- wych i 19 gimnazjalistów. W grupie szkół podsta- gły spróbować swoich sił w typowo męskiej konku- wowych zwyciężyli Dariusz Bajan i Grzegorz rencji, a mianowicie w przeciąganiu liny. Bojowo Wacnik, a w grupie szkół gimnazjalnych. Karol nastawione zawodniczki z niezwykłą gracją i Miś, Krzysztof Miś i Wojciech Miś. wdziękiem radziły sobie w konkurencji siłowej. W samo południe nastąpiło uroczyste otwarcie Niesione dopingiem swoich drużyn i zgromadzo- rowerowego szlaku historyczno-przyrodniczego. W nych na płycie stadionu widzów, ambitnie walczyły inauguracyjnym przejeździe udział wzięli m.in. o tytuł najsilniejszych. I tak w klasyfikacji ostatecz- Wójt Gminy – Jacek Chmura, Przewodniczący nej miejsce pierwsze i tytuł najsilniejszych kobiet Rady Gminy – Jerzy Gdański, przedstawiciele w gminie, przypadł paniom z Wólki Grodziskiej. PTTK – Henryk Atemborski i Krzysztof Totuń. Sołectwo Wólka Grodziska szło jak burza, uzy- Przewodnikiem po grodziskim szlaku był Bogumił skując najlepsze czasy we wbijaniu gwoździ i Pempuś. Uczestnicy rajdu zgromadzili się nad exequo pierwsze, z sołectwem Miasteczko, w kon- „Czystym”, skąd wyruszyli kolumną rowerów w kurencji „jaki to smak”. kierunku Laszczyn. Licząca 28 km trasa biegła Niezwykle efektowny okazał się przejazd tacz- ścieżkami i duktami leśnymi, po najpiękniejszych ką. Zawodnicy mieli do pokonania drogę pomiędzy zakątkach naszej małej ojczyzny. Wspaniałe wido- chorągiewkami i wąski podjazd. Siedzące w tacz- ki, miejsca upamiętniające grodziską historię i wy- kach panie musiały się dzielnie trzymać, by nie wy- darzenia z okresu II wojny światowej sprawiły, iż paść. Najszybciej swój przejazd wykonali zawodni- przebycie trasy było wielkim przeżyciem ducho- cy z Grodziska Dolnego. Kolejną rozegraną konku- wym dla jej uczestników. rencją był golf. O zwycięstwie decydowała ilość Kolejnym punktem sobotniego programu był trafień. Najlepszy w trafianiu do dołka okazał się towarzyski mecz oldbojów. Na grodziskim stadio- reprezentant sołectwa Zmysłówka. nie spotkały się drużyny LKS „Grodziszczanka” i Z racji tego iż w Grodzisku prężnie działają jed- AKS „Rzeszowiak”. Mimo początkowego prowa- nostki straży, nie mogło zabraknąć dyscyplin stra- dzenia przez drużynę gospodarzy, mecz zakończył żackich. I tak oto dowiedzieliśmy się gdzie miesz- się remisem 3:3. Po meczu fani muzyki rockowej kają najlepsi sikawkowi. Zwycięzcą w tej konku- mogli wysłuchać koncertu zespołu INSIST, a do- rencji okazała się nowopowstała jednostka OSP z pełnieniem wrażeń muzycznych była wieczorna Grodziska Nowego. dyskoteka. Największych emocji dostarczyło łapanie ryby.

6 WYDARZENIA

Wskakujący do basenu zawodnicy mieli złapać pły- wającego w nim karasia. Tej sprytnej i niezwykle zwinnej rybie nie dał się zwieść zawodnik z Gro- dziska Dolnego, który nie miał sobie równych i z czasem 5,37 zajął miejsce pierwsze. Ostatnią konkurencją jaką rozegrano tego dnia był test. Sołtysi z poszczególnych sołectw musieli wy- kazać się ogólną wiedzą na temat gminy. Adres strony internetowej, liczba mieszkańców, czy licz- ba radnych, to niektóre pytania jakie znalazły się na teście. Najlepiej poinformowanymi okazali się soł- tysi z Laszczyn i Grodziska Dolnego. Po zliczeniu punktów z poszczególnych konku- Panowie jak zawodowcy radzili sobie z rozbijaniem jajek rencji sędziowie ogłosili wyniki. Pierwsze miejsce i puchar Wójta Gminy zdobyło wzorem roku ubie- głego sołectwo Grodzisko Dolne, drugie miejsce przypadło sołectwu Wólka Grodziska, a trzecie za- jęło Grodzisko Miasto. Sędziowie przyznali też na- grodę specjalną, dla najsympatyczniejszej drużyny w całym turnieju. Tytuł ten przypadł zawodnikom z Wólki Grodziskiej. Gdy na murawie trwały zmagania sportowe na estradzie rozpoczęły się występy artystyczne. Róż- norodny pokaz tańców z kilku regionów Polski w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca „Bandoska” z WDK w Rzeszowie, zachwycił każdego nawet naj- „Polowanie” na karasia bardziej wymagającego widza i słuchacza. Rozryw- kowa, wpadająca w ucho muzyka dobiegała z estra- dy podczas koncertu grupy Big Black Band. Fanów tańca przyciągały pokazy tańca w stylu break w wykonaniu grupy „Wataha”, zaś nastrojowo- sentymentalne dźwięki z różnych stron świata za- prezentował zespół „Pankharita”. Na brak atrakcji nie mogli narzekać i najmłodsi. Panie z Ośrodka Kultury przygotowały dla nich liczne gry, zabawy i loterie. Dzieci mogły również pojeździć na kucyku i gokartach. Na najmłodszych czekało wesołe mia- steczko. W przerwie między występami nastąpiło uroczy- Kobiety w przeciąganiu liny ste wręczenie certyfikatu ISO 9001 dla Urzędu Gminy Grodzisko Dolne. Przekazania certyfikatu na ręce Wójta Gminy Jacka Chmury dokonał oso- biście Pan Marek Mucha - wiceprezes zarządu i Dyrektor Jednostki Certyfikacyjnej TÜV Rheinland Polska. Uwieńczeniem tegorocznych obchodów „Dni Grodziska” był wspaniały koncert zespołu RATA- TAM oraz pokaz fajerwerków.

MH

Strażacy w swoim żywiole 7 AKTUALNOŚCI

Z wielką radością i satysfakcją informujemy, iż Uzyskanie certyfikatu nie zakończyło prac nad Urząd Gminy Grodzisko Dolne uzyskał certyfi- podnoszeniem jakości świadczonych usług, a wręcz kat potwierdzający nowoczesne zarządzanie przeciwnie, w naszym urzędzie rozpoczął się pro- i wysoką jakość świadczonych usług, zgodne ces nieustannego doskonalenia. Przeprowadzony z międzynarodową normą ISO 9001:2000. audit potwierdził, że mamy dobre zasady i że za- częliśmy je we właściwy sposób realizować. Certy- fikat został przyznany na najbliższe 3 lata. W tym czasie działanie naszego urzędu będzie pod nadzo- rem jednostki TÜV Rheinland. Najbliższa kontrola, która zweryfikuje czy system jest prawidłowo sto- sowany i rozwijany przeprowadzona zostanie za rok. Liczymy także na Państwa wnioski, uwagi i pomysły na dalszy rozwój Urzędu Gminy. Działa- nie organizacji zgodnie z normą ISO narzuca pew- ne rygory, wymaga dodatkowej pracy i stałego do- skonalenia, ale nie od dziś wiadomo, że dobre efek- ty można osiągnąć tylko ciężką pracą. Uroczyste wręczenie certyfikatu ISO 9001 na- stąpiło w trakcie tegorocznych „Dni Grodziska”. Przekazania certyfikatu na ręce Wójta Gminy Jacka Chmury dokonał osobiście Pan Marek Mucha - wi- ceprezes zarządu i Dyrektor Jednostki Certyfikacyj- nej TÜV Rheinland Polska. W trakcie przemówie- Audit certyfikujący przeprowadzony został 14 nia Pan Marek Mucha zaznaczył, że certyfikat nie lipca br. w Urzędzie Gminy przez renomowaną, jest tylko odznaczeniem Urzędu, ale jest przede niezależną jednostkę TÜV Rheinland Polska. W wszystkim potwierdzeniem wysokiej jakości obsłu- wyniku kompleksowej kontroli, która objęła kie- gi klientów naszego Urzędu Gminy oraz zapewnie- rownictwo urzędu i wszystkie referaty stwierdzono, niem, że każdy klient zostanie obsłużony na takim że system zarządzania wdrożony w Urzędzie Gmi- samym wysokim poziomie. ny Grodzisko Dolne jest zgodny z normą ISO 9001:2000. System oparty na międzynarodowej normie ISO 9001:2000 to sprawdzony i jak twier- dzą specjaliści najlepszy sposób zarządzania orga- nizacją. Jest to model biznesowy, który ukierunko- wuje organizację na klienta, a w szczególności na dostarczanie wysokiej jakości produktów i usług. Posiadanie przez urząd certyfikatu ISO, nie tylko zapewnia o wysokiej jakości świadczonych usług, ale także podnosi renomę i wiarygodność naszego urzędu w kontaktach z innymi organizacjami. Cer- Od lewej: Grzegorz Potaczała - Sekretarz Gminy, Marek tyfikat jest też atutem w ubieganiu się o fundusze Mucha - Dyrektor Jednostki Certyfikującej, Jacek zewnętrzne. Chmura - Wójt Gminy Orędownikiem wdrożenia systemu był wójt gminy, który często powtarzał, że nie widzi powo- Uzyskanie certyfikatu jest następstwem ponad dów, dla których mieszkańcy naszej gminy mieliby półrocznego dostosowywania Urzędu do wymagań być gorzej obsługiwani niż mieszkańcy najlepszych normy PN-EN ISO 9001:2001 i pozytywnych wy- gmin w Polsce. Stopniowo udało się przekonać do ników auditu certyfikacyjnego. Certyfikat jest wy- wdrożenia pracowników urzędu i zachęcić do pod- różnieniem i nagrodą dla wszystkich pracowników jęcia dodatkowej pracy niezwiązanej z codzienny- naszego Urzędu, którzy zaangażowali się w proces mi obowiązkami. Intensywne prace nad wdroże- doskonalenia jakości pracy Urzędu Gminy. niem systemu trwały od stycznia 2008r. GP

8 AKTUALNOŚCI

Ogromnym sukcesem dla zawodniczek UKS żyny Anna Piróg najlepszą zawodniczką turnieju. Leszczynka zakończył się rozegrany na Kolbu- Dobrze zaprezentowała się również druga drużyna szowskim boisku finał VIII Turnieju Piłki Noż- żeńska naszej gminy UKS Grodzisko Dolne. nej „Z podwórka na stadion o Puchar Tymbar- Dziewczyny również dzielnie walczyły, jednak pe- ku”. Po kilku świetnie zagranych spotkaniach chowo odpadły z rywalizacji o mistrzostwo woje- zostały one mistrzyniami Podkarpacia. wództwa w fazie grupowej finału wojewódzkiego. W dniach 7-18 lipca nasze mistrzynie Podkarpa- cia przebywały na obozie sportowym w Międzyrze- czu Podlaskim, gdzie rozegrano półfinał krajowy. Nasza drużyna walczyła o awans do finału krajo- wego z mistrzyniami województw małopolskiego, lubelskiego i świętokrzyskiego. Po świetnej inaugu- racji i przekonywującym, wysokim zwycięstwie 6-0 nad zawodniczkami z woj. świętokrzyskiego, wiara w kolejny sukces wzrosła. Niestety w kolej- nych meczach rywalki okazały się lepsze i ostatecz- nie UKS Leszczynka uplasowała się na miejscu trzecim, tracąc tym samym szansę walki o Drużyna dziewczyn z Laszczyn w drodze do Wembley. zdobycia mistrzostwa Podkarpacia rozegrała w su- Nadmieniamy, że w ubiegłym roku dziewczyny mie 12 spotkań, w których 11 zwyciężyła, tylko walkę o finał krajowy przegrały w rzutach karnych jedno remisując (w meczu derbowym z dziewczy- z reprezentacją woj. lubelskiego. nami z Grodziska Dolnego w grupowej fazie finału Ranga sukcesu wzrasta biorąc pod uwagę fakt, wojewódzkiego). Dziewczyny zdobyły 21 bramek, iż wieloetapowy turniej „Z podwórka na stadion o tracąc zaledwie 4. Puchar Tymbarku” organizowany jest przez Polski W półfinale wojewódzkim zawodniczki z Lasz- Związek Piłki Nożnej. Ma on dać szansę pokazania czyn okazały się najlepsze wygrywając wszystkie się młodym zawodnikom i zawodniczkom, a trene- 3 spotkania. W finale wojewódzkim również oka- rom okazję odkrywania młodych talentów. Na zały się bezkonkurencyjne deklasując rywalki. uwagę zasługuje również lista patronów turnieju, Oprócz pierwszego miejsca i tytułu mistrzyń Pod- wśród której znaleźli się Leo Beenhaker, Minister- karpacia najlepsze zawodniczki zostały nagrodzone stwo Edukacji Narodowej, Ministerstwo Sportu wyróżnieniami indywidualnymi. Bramkarka UKS i Turystyki. Leszczynka Gabriela Niemiec została uznana najlepszą bramkarką turnieju, a jej koleżanka z dru- SK

W dniach 27-29 czerwca nad Zalewem Czyste odbył się Sportowo-rekreacyjny weekend ku pamięci papieża Jana Pawła II dla dzieci i mło- dzieży z Gminy Grodzisko Dolne. Piknik zorga- nizował klub LKS Grodziszczanka w ramach projektu KAROL. Naczelną ideą imprezy była myśl Jana Pawła II „Sport to nie tylko zdrowie i rozrywka, lecz także szkoła życia, wyrabiająca osobisty charakter i uczą- ca młodych ludzi wspólnego działania”. Mając na Jacek Szczepanik wręcza nagrody najlepszym kolarzom uwadze słowa papieża, i ciągle żywą pamięć o nim, kich konkurencjach udział wzięło ok. 400 młodych obok zajęć rekreacyjno-sportowych, przeprowadzo- ludzi. Na każdego uczestnika czekał drobny poczę- no quiz z wiedzy o życiu i działalności Jana Pawła stunek. Trzy najlepsze drużyny w poszczególnych II. Toczona w duchu fair play rywalizacja, cieszyła konkurencjach otrzymały pamiątkowe puchary się dużym zainteresowaniem. W sumie we wszyst- i dyplomy. 9 AKTUALNOŚCI

Turystyczny szlak rowerowy jest niezwykle Dolnym. Trasa prowadzi przez utwardzone drogi istotnym elementem promocyjnym każdej gmi- asfaltowe i piaszczyste i pagórkowate szlaki leśne. ny. Od niedawna również i nasza gmina może Na jej przebycie szacunkowo potrzeba ok. 3 go- pochwalić się własną, profesjonalną trasą rowe- dzin. Projektanci opracowując przebieg szlaku, bra- rową. Oficjalne jej otwarcie nastąpiło 26 lipca li pod uwagę jego skalę trudności, dostępność i na „Dniach Grodziska”. przede wszystkim szczególne ważne dla lokalnej społeczności miejsca związane z grodziską historią. Trasa rozpoczyna się od Zalewu „Czyste”, czyli największej atrakcji turystycznej naszej gminy. Ko- lejnymi ważnymi jej etapami są pomnik upamięt- niający walkę żołnierzy AK z okupantem niemiec- kim oraz ślady po leśniczówce i drukarni, która wy- dawała gazetę „Odwet” w czasie okupacji. Następ- nie jadąc przez las można napotkać kilka ważnych, symbolicznych kapliczek, m.in. kapliczkę św. An- toniego. Ważnymi punktami etapu leśnego są Re- zerwat Przyrody w Zmysłówce, oraz piękne miej- sca widokowe na Sieniawę i Przeworsk. Wytyczeniem i opracowaniem przebiegu trasy Trasa został sporządzona głównie z myślą o mi- zajęli się m.in. Bogumił Pempuś, emerytowany na- łośnikach wycieczek, których w naszej gminie nie uczyciel historii, miłośnik turystyki oraz pracowni- brakuje. Warto zatem zgodnie z myślą sport to cy PTTK: Henryk Atemborski i Krzysztof Totuń. zdrowie udać się na mały rekreacyjny przejazd ni- Ostateczną akceptację zyskał projekt Krzysztofa niejszą trasą, a przy okazji zapoznać się z historią Totunia, który zajął się również sporządzeniem je- ważnych i być może nieznanych miejsc znajdują- go opisu i dokumentacją. cych się na jej szlaku. Mapkę z opisem przebiegu Historyczno-przyrodniczy niebieski szlak rowe- trasy rowerowej można nabyć w Ośrodku Kultury rowy liczy 28 km. Biegnie przez malownicze tere- w Grodzisku Dolnym i Punkcie Informacji Tury- ny ścieżkami i duktami leśnymi. Rozpoczyna się od stycznej nad „Czystym” - koszt 1 zł.. Mapka do- zalewu „Czyste”, następnie biegnie przez Laszczy- stępna jest również na stronie internetowej ny, Zmysłówkę, Opaleniska, Podlesie, Miasteczko www.grodziskodolne.pl i kończy się nad Zalewem „Czyste” w Grodzisku SK

Od dawna przywykliśmy już do tego, że Mistrzostwa Podkarpacia w Skokach w granicach gmin ustawiane są tzw. „Witacze”, Spadochronowych. Kolejna promuje Regionalny czyli różnego rodzaju konstrukcje zachęcające Przegląd Sikawek Strackich, który odbędzie się 31 do odwiedzania gminy. sierpnia nad Zalewem „Czyste” w Grodzisku Nie inaczej jest też w Gminie Grodzisko Dolne. Dolnym. W ostatnim czasie jednak w naszej gminie zmieniono podejście do tej formy promocji i zastosowano innowacyjne rozwiązanie. Przy wjeździe do gminy, od strony Leżajska, stanęła nowa konstrukcja, która jest połączeniem tradycyjnego „Witacza” i bilbordu reklamowego. Wymienna tablica „Witacza” pozwoli na zamieszczanie różnorodnych informacji promocyjnych dotyczących naszej kultury, tradycji czy też gminnych imprez lub wydarzeń. Pierwsza reklama promowała gminną imprezę, jaką były „Witacz” zawiera część stałą i wymienny środek 10 AKTUALNOŚCI

Zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o remontowe, 37 oświadczyło iż nie posiada po- utrzymaniu czystości i porządku w gminie obo- mieszczeń sanitarnych lub budynki nie są za- wiązkiem właściciela nieruchomości jest przyłą- mieszkałe. 23 osoby zadeklarowały, że podpiszą czenie nieruchomości do istniejącej sieci kanali- umowy na wywóz ścieków na oczyszczalnię ście- zacyjnej lub w przypadku gdy budowa sieci ka- ków, a 73 osoby nie zgłosiły się na wezwanie. W nalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie przypadku osób które nie zgłosiły się na wezwanie nieuzasadniona wyposażenie nieruchomości w i nie dostarczyły wymaganych dokumentów lub zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub nie podjęły działań w celu przyłączenia się do ka- w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych. nalizacji sanitarnej zostaną podjęte dalsze kroki na podstawie art. 10 ust.2 ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminie. Na terenie naszej gminy 2/3 gospodarstw znaj- duje się na obszarze skanalizowanym, na którym jest możliwość przyłączenia się do sieci kanalizacji sanitarnej - z tej możliwości skorzystało jedynie 61 % właścicieli gospodarstw Wólki Grodziskiej, Grodziska Górnego i Grodziska Dolnego. Sporo właścicieli posesji woli wylewać nielegalnie zawar- tość szamb na pola i ugory lub co gorsza na swoje posesje umilając życie sąsiadom. Nieczystości nie Właściciele nieruchomości, którzy posiadają trafiają wtedy do oczyszczalni ścieków tylko zanie- zbiorniki bezodpływowe (szamba) zobowiązani są czyszczają glebę i podczas opadów spływają do do udokumentowania, w formie umowy korzysta- okolicznych rzek. Niektórzy też pod osłoną nocy nia z usługi w zakresie opróżniania zbiorników jak przestępcy przepompowują ścieki z szamba do bezodpływowych, transportu nieczystości ciekłych studzienek kanalizacyjnych. do stacji, przez okazanie takiej umowy i dowodów Na podstawie art. 28 ust. 4 ustawy z dnia 7 płacenia za te usługi. czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę W miesiącu październiku w 2007 roku na tere- i zbiorowym odprowadzaniu ścieków ,,Kto bez nie gminy Grodzisko Dolne przeprowadzono kon- uprzedniego zawarcia umowy, wprowadza ścieki trolę 130 gospodarstw nie podłączonych do kana- do urządzeń kanalizacyjnych podlega karze ograni- lizacji sanitarnej. Wojewoda Podkarpacki nakazał czenia wolności albo grzywny do 10 000zł.” przeprowadzenie kontroli celem sprawdzenia, czy 1/3 gospodarstw z terenu gminy nie jest na ra- mieszkańcy gminy prawidłowo gospodarują ście- zie skanalizowana. W najbliższych latach Gmina kami gromadzonymi w zbiornikach bezodpływo- Grodzisko Dolne planuje budowę sieci kanalizacji wych tj. czy zawarli umowy z odbiorcami ście- sanitarnej w miejscowościach Grodzisko Nowe, ków, czy te zbiorniki są regularnie opróżniane. W Chodaczów, Laszczyny, Opaleniska, Zmysłówka i I półroczu tego roku na podstawie ,,Regulaminu Podlesie oraz budowę nowej oczyszczalni ścieków utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy w Chodaczowie. Planowana inwestycja jest zwią- Grodzisko Dolne mieszkańcy miejscowości Wól- zana z uporządkowaniem gospodarki wodno ście- ka Grodziska, Grodzisko Górne i Grodzisko Dolne kowej w gminie oraz spełnieniem wymagań zwią- (ok. 179 gospodarstw) otrzymali wezwania aby: zanych z art. 43 ustawa z dnia 18 lipca 2001 roku - okazać aktualną umowę z przedsiębiorcą prowa- Prawo wodne, w zakresie wyposażenia aglomera- dzącym działalność w zakresie opróżniania zbior- cji w systemy kanalizacji zbiorczej i oczyszczalnie ników bezodpływowych (szamb) i transportu nie- ścieków komunalnych w celu wypełnienia zobo- czystości ciekłych i dowodów uiszczenia bieżą- wiązań Rzeczypospolitej Polskiej, przyjętych w cych opłat z tego tytułu , lub Traktacie Akcesyjnym Polski do Unii Europej- - aby ustalić warunki przyłączenia się do sieci ka- skiej, w części dotyczącej dyrektywy 91/271/ nalizacji sanitarnej. EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunal- W wyniku przeprowadzonych kontroli 16 osób nych. podłączyło się do kanalizacji, 29 zdeklarowało przyłączyć się do końca roku ze względu na prace BD

11 AKTUALNOŚCI

Zarząd Województwa Podkarpackiego pozytyw- W dniu 30 czerwca Sejmik Województwa Pod- nie rozpatrzył wniosek Gminy Grodzisko Dolne karpackiego podjął uchwałę w sprawie zakresu i o przyznanie pomocy finansowej w ramach wysokości pomocy finansowej na podstawie, której Działania 2 - Wsparcie inwestycji związanych z przyznano nam 100 000 zł. Pieniądze te zostaną utrzymaniem lub rozwojem gminnej infrastruk- przeznaczone na remont drogi gminnej tzw. tury drogowej objętego „Podkarpackim Samo- „K/Remizy OSP” w Grodzisku Dolnym oraz prze- rządowym Instrumentem Wsparcia Rozwoju budowę mostu na potoku Grodziszczanka w ciągu Infrastruktury na Obszarach Wiejskich”. tej drogi. Wsparcie wojewódzkie okazuje się nie- zwykle pomocne zważywszy na fakt, iż przedmio- towe prace zostaną wykonane zgodnie z obowiązu- jącymi w tej materii przepisami prawnymi, a most odpowiadać będzie odpowiednim normom. Inwestycja polegać będzie na gruntownej prze- budowie mostu oraz wykonaniu nawierzchni z ma- sy mineralno-asfaltowej o grubości 5 cm a także wykonaniu utwardzonych poboczy o szerokości 0,75 m. Przyznana dotacja pokryje około 50% kosztu projektu – kosztorysowa wartość inwestycji ok. 206 000 zł. Pozostałe środki na ten cel pocho- Droga i most obok Remizy OSP w Grodzisku Dolnym dzić będą z budżetu gminy.

W kwietniu bieżącego roku wszystkie przed- planowane działania będą bezpłatne, w związku z szkola i oddziały przedszkolne, dla których or- czym rodzice nie poniosą żadnych dodatkowych ganem prowadzącym jest Gmina Grodzisko kosztów związanych z posłaniem swojej pociechy Dolne przy współpracy z Urzędem Gminy opra- do przedszkola. Dzięki zaplanowanym działaniom, cowały i złożyły 5 wniosków do Programu Ope- dzieci uzyskają możliwość zabawy i nauki ze swo- racyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Przedszko- imi rówieśnikami pod czujnych okiem wykwalifi- la zawnioskowały o łączną kwotę 440 000zł. kowanych opiekunów. Godziny otwarcia przed- Zaplanowane działania służyć mają wyrównaniu szkoli będą dostosowane do potrzeb rodziców. szans w dostępie do edukacji przedszkolnej na tere- Na uwagę zasługuje także fakt, iż projekty te nie nach wiejskich. Pod koniec czerwca na stronie in- wymagają wniesienia tzw. wkładu własnego w po- ternetowej Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rze- staci dodatkowych nakładów z gminnego budżetu. szowie pojawił się komunikat Komisji Oceniającej Dzięki wspólnemu wysiłkowi dyrektorów naszych Projekty, iż wszystkie złożone wnioski uzyskały szkół oraz pracowników urzędu jesteśmy jedynym wymaganą ilość punktów uprawniających do otrzy- samorządem w naszym powiecie, w którym będzie mania dotacji. Średnia kwota dofinansowania na realizowane aż 5 projektów. każde z przedszkoli to około 90 000 zł. Dzięki tym Projekty realizowane będą przez: pieniądzom zwiększy się oferta naszych przedszko- - Przedszkole Samorządowe w Grodzisku Górnym, li i skorzystać z niej będą mogły głównie te naj- - Przedszkole Samorządowe w Grodzisku Dolnym, młodsze dzieci w wieku od 3 – 5 lat. - Oddział Przedszkolny w Szkole Podstawowej Pozyskane środki przeznaczone zostaną na za- w Chodaczowie, kup niezbędnych materiałów dydaktycznych i zaba- - Oddział Przedszkolny w Szkole Podstawowej wek, zatrudnienie niezbędnego personelu, w tym w Laszczynach nauczycieli do nauki języka angielskiego i rytmiki. - Oddział Przedszkolny w Szkole Podstawowej Każde dziecko będzie mogło skorzystać z usług w Opaleniskach. zatrudnionego logopedy. Poza tradycyjnymi forma- Szczegółowe informacje dotyczące naboru dzieci mi spędzania czasu w przedszkolu, dzieci będą do tworzonych przedszkoli można uzyskać bezpo- uczestniczyć w wyjazdach do kina czy też krainy średnio u dyrektorów w/w placówek. zabawek „Fantazja” w Rzeszowie. Wszystkie za- AM 12 AKTUALNOŚCI

W związku ze zbliżającym się okresem zasiłko- Do wniosku o ustalenie uprawnień do pobierania wym, tj. od 01.09.2008r. do 31.08.2009r. Gminny zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami w okresie Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodzisku zasiłkowym 2008/2009 należy dołączyć: Dolnym uprzejmie przypomina o konieczności 1. kserokopię dowodu osobistego (oryginały do złożenia wniosku o ustalenie uprawnień do wglądu), świadczeń rodzinnych. 2. kserokopię aktu urodzenia dziecka (oryginały do Druki można pobrać w GOPS w Grodzisku Dol- wglądu), nym oraz na stronie internetowej Urzędu Gminy 3. zaświadczenie z Urzędu Skarbowego o docho- Grodzisko Dolne – www.grodziskodolne.pl w dzia- dach uzyskanych w 2007 roku - wnioskodawcy, le Do pobrania - pomoc społeczna – świadczenia drugiego z rodziców oraz dzieci będących na utrzy- rodzinne. maniu rodziców w wieku 18-25 lat. W przypadku złożenia wniosku wraz z dokumenta- 4. zaświadczenie o dochodach uzyskanych za gra- mi do 31.07.2008r. świadczenia przysługujące za nicą w 2007r., miesiąc wrzesień 2008r. wypłacone zostaną do dnia 5. osoby, które nie pracowały w 2007 r. a podjęły 30 września 2008 r., natomiast w przypadku złoże- pracę w 2008 r. zobowiązane są do doręczenia za- nia wniosku wraz z dokumentami od dnia świadczenia o uzyskanym dochodzie za pierwszy 01.08.2008 r. do dnia 30.09.2008 r. świadczenia pełny przepracowany miesiąc. rodzinne przysługujące za miesiąc wrzesień 2008 r. 6. zaświadczenia o innych dochodach uzyskanych zostaną wypłacone do dnia 31 października 2008 r. w 2007 roku, Wszelkich informacji udzielają pracownicy GOPS 7. zaświadczenie ze szkoły - w przypadku dzieci (pokój nr 2) lub telefonicznie – (017) 24 29 134. powyżej 18 roku życia (data wydania nie wcześniej niż 1-09-2008 r), UWAGA! 8. zaświadczenie ze szkoły - w przypadku dzieci W okresie od dnia 1 września 2008 r. do dnia 31 podejmujących naukę w szkole ponadgimnazjal- sierpnia 2009 r. prawo do świadczeń rodzinnych nej poza miejscem zamieszkania (data wydania nie ustala się na podstawie dochodu uzyskanego przez wcześniej niż 1-09-2008 r.). rodzinę w roku kalendarzowym 2007. Osoby ubiegające się o przyznanie dodatków do zasiłku rodzinnego zobowiązane są do dołączenia Zasiłek rodzinny wraz z dodatkami przysługuje dokumentów potwierdzających uprawnienia do osobom uprawnionym, jeżeli dochód w przelicze- wnioskowanego dodatku. niu na osobę nie przekracza 504,00 zł, natomiast, Przypomina się o konieczności informowania o jeśli członkiem rodziny jest dziecko niepełno- każdej zmianie swojej sytuacji rodzinnej i dochodo- sprawne chcąc skorzystać z zasiłku rodzinnego wej mającej wpływ na prawo do świadczeń rodzin- dochód nie może przekroczyć 583,00 zł. nych. AW

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodzi- - magazynier - 4 uczestników projektu, sku Dolnym realizuje projekt „Czas na aktyw- - obsługa komputera - 1 uczestnik projektu, ność w gminie Grodzisko Dolne”. Jednym z za- - fryzjer damsko - męski - 2 uczestników projektu. dań projektu jest aktywizacja osób zagrożonych Nowe kwalifikacje oraz kompetencje zdobyte w wykluczeniem społecznym. W ramach projektu ramach projektu pozwolą na realizację planów realizowane są następujące działania : osobistych oraz poprawią sytuację naszych benefi- 1. Trening kompetencji i umiejętności społecz- cjentów na rynku pracy zaś docelowo uniezależnią nych, ich od korzystania z pomocy społecznej. Ośrodek 2. Doradztwo zawodowe, na realizację projektu otrzymał dotację w wysoko- 3. Szkolenia zawodowe prowadzone w trzech blo- ści 91 970 zł oraz zaangażował środki własne w kach : kwocie 10 790 zł. - kucharz małej gastronomii - 5 uczestników pro- jektu, AW 13 AKTUALNOŚCI

W tegorocznym budżecie zaplanowano szereg prac mających na celu poprawę stanu infra- struktury technicznej i socjalnej. Przeznaczone na ten cel środki budżetowe oraz pozyskane środki zewnętrzne umożliwiły rozpoczęcie prac inwestycyjnych w poszczególnych miejscowo- ściach naszej gminy. Obecnie trwają prace termomodernizacyjne dwóch budynków użyteczności publicznej. W Gro- dzisku Nowym trwa remont Domu Wiejskiego, gdzie wymieniono stolarkę okienną i drzwiową. Planowane prace obejmują ocieplenie budynku, wykonanie elewacji, instalacji odgromowej i płytki Remont dachu na szkole w Grodzisku Górnym odbojowej oraz malowanie dachu. Wartość inwe- z pismem z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i stycji wynosi 197 292,02 zł. Administracji z dnia 12.02.2008r. Gmina Grodzi- sko Dolne otrzymała na przebudowę mostu prome- sę. Kwota dofinansowania wynosi 85000 zł. Obec- nie wykonywane są studzienki pod nowy most. Za- kończył się również remont bieżący dróg gminnych oraz budowa kolejnego odcinka chodnika w Gro- dzisku Dolnym. W najbliższym czasie rozpoczęte zostaną kolej- ne inwestycje. Ogłoszone już zostały 4 przetargi na: 1. Budowę ogólnodostępnego kompleksu sportowe- go, w ramach programu „Moje Boisko - Orlik 2012”, 2. Przebudowę drogi dojazdowej do gruntów rol- Elewacja zewnętrzna budynku w Grodzisku Nowym nych na tzw. „Pastewnik”, 3. Modernizację obiektu OSP Miasteczko wraz z Podobny zakres pracy wykonywany jest w remi- dociepleniem budynku, zie OSP w Chodaczowie. W budynku zamontowa- 4. Budowę wielofunkcyjnego budynku Szkoły Pod- no nowe okna, wykonano ocieplenie i elewację. stawowej w Wólce Grodziskiej. Zaplanowano także wymianę pokrycia dachowego ww. obiektu. Koszt remontu szacowany jest na 153 654,69 zł. Dodatkowo przystąpiono do moderniza- cji kotłowni, którą wymieniono z węglowej na nowoczesną olejową. Koszt nowej kotłowni skalkulowano na kwotę 85 277,10 zł. W Chodaczowie trwa również remont punktu le- karskiego. W tym roku duże prace inwestycyjne ruszyły także w Grodzisku Górnym. Główne prace prowa- dzone są na Zespole Szkół, gdzie na starej części szkoły wymieniany jest dach. Z kolei na części sali Prace na moście „na Rydzika” gimnastycznej oraz na domu nauczyciela nadbudo- wany zostanie dach. Część środków na remont da- To nie koniec przedsięwzięć inwestycyjnych na chu, pochodzi z dofinansowania, jakie udało się ten rok. O następnych będziemy na bieżąco infor- pozyskać z Ministerstwa Edukacji Narodowej. Jest mować w kolejnych numerach „Gazety z Grodzi- to około 250 000 zł. ska i okolic”. Z początkiem lipca ruszyły także prace związane z wymianą mostu na drodze „na Rydzika”. Zgodnie MH

14 AKTUALNOŚCI

W ramach projektu „Aby działać – trzeba mieć” wzięły udział 2 panie reprezentujące szkoły samo- panie ze Stowarzyszenia „Kobiety Gminy rządowe z terenu gminy oraz przedstawicielka Spo- Grodzisko Dolne” zrealizowały ostatnio dwa łecznej Szkoły Podstawowej z Wólki Grodziskiej. szkolenia. Tematem drugiego szkolenia odbytego w dniach 9-10 lipca br. w siedzibie instytucji szkoleniowej w Rzeszowie, było „Prowadzenie finansów Stowarzy- szenia i rozliczanie projektów”. Szkolenie miało charakter teoretyczno-praktyczny. Profesjonalni wykładowcy podzielili się z nami swoją wiedzą i doświadczeniem w zakresie przygotowania projek- tów, dokumentowania ich realizacji i poprawnego rozliczania. W trakcie szkoleń członkinie Stowa- rzyszenia otrzymały propozycję dalszej współpra- cy, zarówno przy przygotowaniu, jak i realizacji projektów. Przedstawicielki Stowarzyszenia Projekt „Aby działać – trzeba mieć” realizowany Podczas pierwszego, które odbyło się w dniach jest przy wsparciu udzielonym przez Islandię, 30-31 maja br. w lokalu Zespołu Szkół w Grodzi- Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu sku Dolnym przedstawicielki Zarządu Stowarzy- Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarcze- szenia zdobyły teoretyczną i praktyczną wiedzę z go oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, zakresu zarządzania projektami i pozyskiwania budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach Fun- środków na działalność statutową Stowarzyszenia. duszu dla Organizacji Pozarządowych. W charakterze wolnych słuchaczy w szkoleniu JR

Od 1 lipca zmieniła się struktura jednostki poli- cji w Grodzisku Dolnym. Z rewiru została ona przekształcona w posterunek policji. Zwiększy się także liczba pracujących na naszym terenie policjantów, z dotychczasowych trzech, do pię- ciu, w tym dwóch dzielnicowych, pracownik ds. kryminalnych i policjant ds. prewencji. Powstanie posterunku w Grodzisku wynika z za- istniałych potrzeb wśród lokalnej społeczności i nicowych, pod których podlegać będą poszczegól- pociąga za sobą same korzyści – podkreśla asp. Jan ne miejscowości gminy. I tak rejon obejmujący Kucło, kierownik Posterunku Policji w Grodzisku Grodzisko Dolne, Grodzisko Nowe, Chałupki Dęb- Dolnym. Policjanci będą mieć możliwość szybkiego niańskie, Chodaczów i Laszczyny, obsługiwany reagowania i ujmowania sprawców na gorącym będzie przez młodszego aspiranta Daniela Szary. Z uczynku, a mieszkańcy będą mogli czuć się bez- kolei Grodzisko Górne, Wólka Grodziska, Podle- pieczniej. sie, Zmysłówka i Opaleniska obsługiwać będzie Posterunek będzie czynny codziennie. Policjanci młodszy aspirant Wiesław Fus. będą pracować na dwie zmiany, dzięki czemu Z faktu powstania w Miasteczku posterunku po- mieszkańcy będą mogli przyjść, porozmawiać, licji, zadowolone są także władze gminy. Mam zgłosić swoje uwagi i zastrzeżenia. Z policjantami nadzieję, że większa liczba policjantów przyczyni skonataktowac się będzie można telefonicznie pod się do poprawy stanu bezpieczeństwa na terenie numerem (017) 2406371 oraz dzwoniąc pod 997. gminy, zwłaszcza w sezonie letnim, kiedy odbywa Podczas pełnienia służby w terenie, rozmowy auto- się najwięcej imprez – mówi Wójt Gminy Jacek matycznie przekierowane będą do dyżurnego Ko- Chmura. mendy Powiatowej w Leżajsku. Na posterunku służbę pełnić będzie dwóch dziel- MH

15 AKTUALNOŚCI

15 czerwca na stadionie sportowym w Kury- łówce odbył się „VI Sportowo-Rekreacyjny Tur- niej Pracowników Samorządu Powiatu Leżaj- skiego o Puchar Starosty Leżajskiego 2008”. Organizatorami imprezy byli: Starosta Leżajski, Powiatowe Zrzeszenie Zespołów Sportowych w Leżajsku, Podkarpackie Zrzeszenie LZS i Wójt Gminy Kuryłówka. W tegorocznych rozgrywkach wystartowało cztery drużyny, reprezentowane przez Powiat Leżajski, Gminę Leżajsk, Gminę Kuryłówka i Gminę Gro- Reprezentacja Gminy Grodzisko Dolne dzisko Dolne. Składy drużyn tworzyli pracownicy urzędów i radni. Dla zawodników i ich drużyn rzuty „jajkiem”, chód na płozach, konkurencja stra- przygotowano 13 konkurencji, na które składały żacka, wbijanie gwoździ, piłka siatkowa i rzuty rin- się: przejazd bryczką, przeciąganie liny, przeciera- go na pachołek. Konkurencje wymagały od uczest- nie kloca, konkurencja niespodzianka, rzuty do ko- ników sprytu, szybkości, sprawności fizycznej sza, trójbój siłowy, sprawnościowy tor przeszkód, i drużynowego zgrania. W klasyfikacji ogólnej Grodziska drużyna uzyskała 67 punktów i wzorem roku ubiegłego zajęła miej- sce drugie – tuż za starostwem (69 punktów). Miej- sce trzecie przypadło Gminie Leżajsk (65 punk- tów), a czwarte gospodarzom zawodów – Gminie Kuryłówka (51 punktów). Zawodnicy z Grodziska najlepsi okazali się w kon- kurencjach: wbijanie gwoździ, chód na płozach, sprawnościowy tor przeszkód, trójbój siłowy i prze- jazd bryczką.

MH Perfekcyjnie wykonany przejazd bryczką

W centrali telefonicznej Urzędu Gminy Grodzi- 102- stanowisko ds. księgowości i egzekucji podatków sko Dolne wprowadzono usługę polegającą na 108 - kasa możliwości bezpośredniego połączenia z osobą Referat Planowania Przestrzennego, Rolnictwa i Ochrony na konkretnym stanowisku pracy. Po usłyszeniu Środowiska: zapowiedzi słownej, można wybrać numer we- 114 - kierownik referatu wnętrzny: 114 - stanowisko ds. gospodarki mieniem komunalnym 113 - stanowisko ds. ochrony środowiska i gospodarki wodnej 120 - Obrona cywilna i zarządzanie kryzysowe 113 - stanowisko ds. rolnictwa, leśnictwa i ochrony przeciw 138 - Obsługa Rady Gminy pożarowej 147 - Radca prawny 147 - stanowisko ds. BHP Referat Rozwoju i Promocji: 136 - kierownik referatu Referat Administracji i Spraw Obywatelskich: 139 - informatyk 107 - kierownik referatu 140 - stanowisko ds. rozwoju przedsiębiorczości 101 - Punkt Obsługi Interesanta 140 - redakcja „Gazety z Grodziska i okolic” 128 - stanowisko ds. ewidencji ludności 104 - Urząd Stanu Cywilnego Referat Inwestycji: 109 - stanowisko ds. inwestycji kubaturowych i sieciowych Referat Budżetu i Finansów: 112 - stanowisko ds. dróg i transportu publicznego 222 - kierownik referatu 102 - stanowisko ds. wymiaru podatków i opłat MH 16 AKTUALNOŚCI

W związku z informacją mieszkańców o poja- wieniu się w pobliżu zabudowań żmij zygzako- watych, apeluje się szczególnie do mieszkańców sołectw Opaleniska, Zmysłówka, Laszczyny o zachowanie szczególnej ostrożności. Należy zwracać baczniejszą uwagę wchodząc do wolno stojących garaży, piwnic. Trzeba być bardziej ostrożnym przy pobieraniu drewna opałowego, unikać zgarnywania rękoma koszonych traw. Także większą ostrożność zachowujemy podczas Żmija zygzakowata chodzenia po terenie leśnym i po powierzch- niach porośniętych trawami. Uwrażliwmy sto czarny zygzak. Samice i młodociane okazy są dzieci, wytłumaczmy im, że nie należy dotykać na ogół brunatne, brązowe, rdzawe w bardzo róż- napotkanych węży a tym bardziej drażnić nych odcieniach, i w takich przypadkach zygzak wygrzewające się na słońcu żmije. na ogół jest nieco słabiej zaznaczony. Dosyć czę- ste są u tego gatunku osobniki o jednolicie czar- Jeśli spotkamy je na swojej drodze zostawmy nym ubarwieniu. Oko żmii ma pionową źrenicę je w spokoju są objęte ochroną. Schodźmy im z i to właśnie odróżnia tego gada od wszystkich in- drogi, wycofujemy się powoli i bez paniki. Żmija nych węży. może być niebezpieczna tylko w przypadku bez- pośredniego zetknięcia – w obronie własnej. Z reguły zwierzę to ucieka przed ludźmi, choć Z reguły gad ten ucieka przed ludźmi, choć czasem, po chłodnej nocy może być odrętwiałe czasem po chłodnej nocy może być odrętwiały i nie reagować ucieczką. Kiedy żmiję zaskoczy- i nie reagować ucieczką. Zaskoczona w obliczu my, może być niezadowolona i zacząć syczeć – zagrożenia może syczeć i bronić się poprzez niech to będzie dla nas poważnym ostrzeżeniem. ugryzienie. Znając jej zwyczaje możemy ograni- Jeśli żmija poczuje się zagrożona, będzie przez czyć ryzyko ukąszenia, stosując powyższe zasa- człowieka atakowana, osaczana – może ugryźć. dy bezpieczeństwa. Podobnie się zachowa, jeśli niechcący ją nadep- niemy lub na niej usiądziemy. Ponadto prosi się mieszkańców o zatroszcze- Ukąszenie żmii pozostawia ślad w postaci dwóch nie się o działki rolne pozostawione w ugorowa- charakterystycznych czerwonych punkcików odda- nu. Utrzymując działki ugorowane zgodnie lonych od siebie o 5-10 mm. Miejsce ugryzienia z wymogami zwykłej dobrej praktyki rolniczej mocno boli i szybko puchnie. Normalna dawka przeorując je lub kosząc pozbawiamy żmije jadu żmii zazwyczaj nie jest śmiertelna, może jed- miejsc siedliskowych i lęgowych. nak doprowadzić do reakcji uczuleniowej i wstrzą- Znając zwyczaje żmij oraz stosując powyższe su anafilaktycznego. Objawy ogólne to: zawroty zasady bezpieczeństwa możemy ograniczyć i bóle głowy, nudności, wymioty, krwawienia z ryzyko ukąszenia. błon śluzowych, w cięższych przypadkach zaburze- nia w połykaniu, duszność, omdlenia. Żmija zygzakowata jest jedynym wężem jado- Co robić gdy ukąsi żmija witym występującym w Polsce. Można ją Gdy żmija ukąsi, należy działać natychmiast. Uką- spotkać w całym kraju, a szczególną ostrożność szenie żmii jest niebezpieczne szczególnie dla dzie- należy zachować wędrując po nasłonecznionych ci i osób starszych – dotyczy to zwłaszcza ukąszeń leśnych polanach i przecinkach, gdzie żmije twarzy, szyi i karku: może spowodować nawet ich lubią się wygrzewać. śmierć. Właściwe postępowanie po ukąszeniu: Jak rozpoznać żmiję - obmycie miejsca ukąszenia, aby usunąć jad znaj- Żmiję rozpoznamy po charakterystycznym wyglą- dujący się na powierzchni skóry, dzie. Znane są trzy podstawowe odmiany barwne - unieruchomienie pokąsanej kończyny i poziome żmii zygzakowatej. Pierwsza z nich, to odmiana jej ułożenie, srebrna bądź popielata, którą charakteryzują się na - założenie opaski uciskowej powyżej rany (między ogół dorosłe samce. Na ich jasnym grzbiecie jest miejscem ukąszenia a sercem). Ucisk nie może wówczas wyraźnie zaznaczony ciemniejszy, czę- być zbyt mocny, tętno powinno być wyczuwalne, 17 AKTUALNOŚCI

- jak najszybsze dostarczenie chorego (w ciągu go- Zaskroniec ma mniejszą głowę od żmii przez dziny, najdalej dwóch) do lekarza, który popro- wzgląd na brak gruczołów jadowych, które znajdu- wadzi dalszą kurację (podawanie surowicy i in- ją sie tuż za oczami u żmii. Zaskrońce posiadają na nych leków). głowie dwie charakterystyczne plamki koloru żółte- Czego absolutnie nie robimy w przypadku ukąsze- go, natomiast żmija ma kolor jednolity, bez plamek nia żmii: nie rozcinamy rany, nie wysysamy w ża- na głowie. Ponadto zaskroniec ma szczupłą budowę den sposób jadu - nie ma to wpływu na ratowanie ciała, a żmija masywniejszą. Żmija posiada bardzo chorego, a może spowodować zagrożenie dla osoby charakterystyczny zygzak, który ciągnie się przez ratującej. całe ciało a zaskroniec ma kolor jednolity z drobny- Zachowaj ostrożność mi nieregularnymi plamkami. Podczas wakacyjnych wycieczek i spacerów przez Zaskroniec zwyczajny nie jest jadowity, ale w mo- zalesione i porośnięte trawami tereny należy zacho- mencie zagrożenia może wystrzyknąć cuchnącą wać szczególną ostrożność. Przy spotkaniu ze żmi- woń z gruczołów kloakalnych. Osiąga długość do ją „oko w oko” lepiej jest chwilę odczekać i dać jej 1,5 metra. Charakterystyczne dla zaskrońca są ja- czas na ucieczkę (w żadnym wypadku nie wolno jej snożółte plamy występujące za skroniami po obu drażnić patykiem, gdyż zagrożona może zaatako- bokach głowy. Jest to cecha, po której łatwo można wać) lub po prostu... wybrać inną drogę. odróżnić ten gatunek od żmii. Jak rozróżnić zaskrońca od żmii Są pewne charakterystyczne cechy, które można BD wykorzystać przy porównaniu tych węży.

W lipcu po raz czwarty w tym roku w Gminie Grodzisko Dolne, została przeprowadzona zbiórka płyt eternitowych, wykonanych z nie- bezpiecznego materiału jakim jest azbest. Łącznie zebrano już ok. 31 ton tego groźnego odpadu. Azbest staje się zagrożeniem dla zdrowia, gdy dojdzie do korozji lub jakiegokolwiek uszkodze- nia wyrobu (łamanie, kruszenie, cięcie i każda in- na obróbka). Taki stan powoduje uwalnianie się włókien do powietrza i możliwe wdychanie ich do Prawidłowo przygotowana paleta płuc. Oddychanie powietrzem, w którym znajdują się niewidzialne dla oka włókna azbestu w kształ- wjazdu. Nie wolno umieszczać palet pod drzewa- cie harpuna, prowadzi do wielu chorób: pylicy mi gdyż podczas przeładunku występują problemy azbestowej, nowotworu dróg oddechowych, raka z ich zabraniem. płuc. Odpady zawierające azbest, z uwagi na za- Nie ponosząc żadnych opłat można pozbyć się kaz ich stosowania, nie mogą być przedmiotem tak kłopotliwego i niebezpiecznego materiału. odzysku i muszą być w sposób bezpieczny dla lu- Mieszkańcy naszej gminy we własnym zakresie dzi i środowiska unieszkodliwiane przez składo- organizują palety i folię. Koszty transportu płyt wanie. Podczas ściągania płyt z dachu należy za- eternitowych i ich utylizację na składowisku odpa- bezpieczyć drogi oddechowe, zakładając maski dów niebezpiecznych w całości pokrywa Gmina przeciwpyłowe. Płyty należy ułożyć na paletach Grodzisko Dolne. do wysokości ok. 1 metra. Paletę należy związać i Osoby zainteresowane prosimy o kontakt telefo- dokładnie ofoliować. Jest to bardzo ważne, by niczny z pracownikami urzędu, pod numerem 0-17 podczas transportu nie doszło do pylenia. Tak 242 82 65, wew. 113 lub bezpośrednio, pokój nr przygotowane palety powinny być umieszczone w 13, gdzie prowadzone są zapisy osób, składających miejscu pozwalającym na swobodny dojazd samo- zapotrzebowanie na odbiór przygotowanych palet. chodu ciężarowego. Najlepiej przed domem blisko BD

18 AKTUALNOŚCI

Od 1 października 2008 roku miejsce zaliczki było to niemożliwe - rodzic, który nie wychowuje alimentacyjnej zajmie świadczenie z Funduszu dziecka samotnie, traci prawo do zaliczki alimenta- Alimentacyjnego. cyjnej. Podwyższony zostanie próg dochodowy upraw- Podobnie jak w przypadku zaliczki świadczenie niający do świadczenia, dzięki czemu osoby, któ- z Funduszu nie przysługuje, gdy dziecko: przebywa rym dotychczas nie przysługiwała zaliczka, będą w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie mogły liczyć na wsparcie. Wypłaty z Funduszu lub w rodzinie zastępczej, zawarło związek małżeń- Alimentacyjnego będą wyższe od wypłacanej za- ski, jest pełnoletnie i ma własne dziecko. liczki alimentacyjnej. Jest to rozwiązanie korzyst- Wnioski o ustalenie prawa do wypłaty świadczeń z niejsze, gdyż więcej osób będzie mogło z niego Funduszu Alimentacyjnego wydawane i przyjmo- skorzystać. wane będą od sierpnia 2008r. w Gminnym Ośrodku Dla kogo świadczenie z funduszu? Pomocy Społecznej w Grodzisku Dolnym. Świadczenie przysługuje dziecku, które nie ukoń- (UWAGA - wnioski składa się w GOPS a nie u czyło 18 lat lub gdy się uczy - 25 lat, a także powy- komornika!!!).

żej 25 roku życia bezterminowo, gdy ma orzecze- W przypadku gdy osoba ubiegająca się o świad- nie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Jeśli czenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres dziecko skończyło szkołę i w tym samym roku zo- świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumenta- stało przyjęte do szkoły wyższej, (np. od paździer- mi do 31 sierpnia 2008r. ustalenie prawa do świad- nika) to pieniądze z Funduszu należą się również za czeń oraz wypłata świadczeń za miesiąc paździer- wrzesień. nik 2008r. nastąpi do 31 października 2008r., nato- O świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego miast w przypadku gdy osoba ubiegająca się o mogą ubiegać się osoby, na które zostały zasądzone świadczenia z funduszu alimentacyjnego złoży alimenty i nie można ich wyegzekwować oraz któ- wniosek wraz z dokumentami w okresie od 1 wrze- rych miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie śnia 2008r. do 31 października 2008r., ustalenie przekracza 725 zł. Do dochodu nie wlicza się kwot prawa do świadczeń oraz wypłata świadczeń za otrzymanych świadczeń z Funduszu. O świadcze- miesiąc październik 2008r. nastąpi do 30 listopada nie można ubiegać się szybciej niż o zaliczkę - już 2008r. po dwóch miesiącach bezskutecznej egzekucji. Pra- Przypominamy o konieczności kompletowania wo do świadczenia z FA mają zarówno dzieci wy- stosownych dokumentów w tym, informacji o do- chowywane przez samotnych rodziców, jak i dzieci chodach za 2007r. Podstawowe różnice między za- z pełnych rodzin. By uzyskać pomoc państwa, ro- liczką alimentacyjną a świadczeniem z Funduszu dzic nie musi żyć samotnie. Może mieć konkubenta Alimentacyjnego przedstawia poniższa tabela. lub zawrzeć nowy związek małżeński. Do tej pory AW ZALICZKA ALIMENTACYJNA Ś W I A D C Z E N I E Z F U N D U S Z U ALIMENTACYJNEGO Kryterium dochodowe 583 zł 725 zł Wysokość świadczenia nie wyższa od zasądzonych alimentów, nie wyższa od zasądzonych alimentów, ale nie ale nie więcej niż 380 zł więcej niż 500 zł Pieniądze wypłacane przez urząd gminy (miasta) lub ośrodek pomo- urząd gminy (miasta) lub ośrodek pomocy spo- cy społecznej łecznej Komu przysługuje osobie uprawnionej do ukończenia przez osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 nią 18 lat lub - gdy się uczy - 24 lat lub - gdy się uczy - 25 lat albo bezterminowo w razie posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności

By uzyskać pomoc, rodzic musi samotnie wychowywać dziecko nie musi żyć samotnie, może zawrzeć nowy zwią- zek małżeński Bezskuteczna egzekucja po trzech miesiącach po dwóch miesiącach

Egzekucja komornicza komornicza i administracyjna (prowadzona przez urzędy skarbowe)

19 EDUKACJA

9 czerwca 2008 roku uczniowie Szkoły Podstawo- ków o swojej pracy. Oglądały samochody strażac- wej w Chodaczowie byli na wycieczce szkolnej kie i ich wyposażenie oraz przymierzały strażackie w Rzeszowie i Łańcucie. Program wycieczki był hełmy. Po dniu pełnym atrakcji w godzinach popo- zróżnicowany. łudniowych wszyscy zadowoleni wrócili do swoich Najpierw uczniowie oglądali bajkę i film w kinie domów. Helios. Dzieci z „zerówki” obejrzały bajkę pt. „Horton słyszy Ktosia” a uczniowie klas I-III film pt. „Opowieści z Narnii – książę Kaspian”. Następ- nie wszyscy udali się do sali zabaw „Fantazja”, gdzie dzieci korzystały z wszystkich oferowanych im atrakcji. Zjeżdżały na zjeżdżalniach, ukrywały się w labiryntach i zanurzały w suchych basenach. Po półtoragodzinnej zabawie, zmęczeni ale radośni wybrali się do Łańcuckiego Zamku, gdzie podzi- wiali piękne komnaty, spacerowali po parku i oglą- dali powozy. Ostatnim punktem wycieczki, był pobyt w Ko- mendzie Państwowej Straży Pożarnej w Łańcucie. A może by tak w przyszłości do straży Tam dzieci z zachwytem słuchały opowieści straża-

Podczas obchodów Dni Leżajska odbyło się wiele Gimnazjum z Grodziska Dolnego reprezentowała imprez kulturalnych i sportowych. Wśród nich tra- Paulina Różycka, która bezkonkurencyjnie wygrała dycyjnie Bieg Uliczny o Puchar Burmistrza Miasta w kategorii dziewcząt uzyskując ma mecie olbrzy- Leżajsk na dystansie ok.1200m. mią przewagę nad rywalkami. Na uwagę zasługuje fakt, iż rok temu „Paula” rów- nież stanęła na najwyższym stopniu podium. Oprócz nagród rzeczowych ufundowanych przez Miasto Leżajsk, zwycięzcy otrzymali od pani Zofii Turosz- znanej biegaczki Ziemi Leżajskiej pamiąt- kowe koszulki i medale z maratonów biegowych w Stanach Zjednoczonych.

KW

Paulina nie ustępuje miejsca na podium 20 PORADNIK ROLNIKA

Od 30 czerwca 2008 r. w biurach podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu powiatowych ARiMR można nie zalegał z zapłatą należności z tytułu ubezpie- składać wnioski o przyznanie czenia społecznego rolników, pomocy w ramach działania 6. zaprzestał prowadzenia wszelkiej towarowej „Renty Strukturalne”. działalności rolniczej, 7. nie jest emerytem ani rencistą. Cel działania Przekazanie gospodarstwa rolnego Działanie ma na celu poprawę struktury agrarnej Gospodarstwo rolne można przekazać: kraju oraz przyśpieszenie procesu wymiany pokole- - następcy – poprzez przeniesienie własności w niowej wśród osób prowadzących gospodarstwa całości (sprzedaż, darowiznę) na rzecz jednej oso- rolne, a także poprawę rentowości i konkurencyjno- by, która wcześniej nie prowadziła działalności rol- ści gospodarstw rolnych poprzez ich przejmowanie niczej. Powierzchnia użytków rolnych przekazywa- przez osoby młodsze i dobrze przygotowane do nego gospodarstwa nie może być mniejsza niż śred- zawodu rolnika. nia powierzchnia gruntów rolnych w danym woje-

Podstawa prawna wództwie lub kraju. Taki warunek nie obowiązuje, Ustawa z dnia 7 marca 2007r. o wspieraniu rozwo- jeżeli gospodarstwo przekazuje się zstępnemu ju obszarów wiejskich z udziałem środków Euro- (synowi, córce, wnukowi, wnuczce itd.). W przy- pejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju padku zstępnych wystarczy, by przyjęte gospodar- Obszarów Wiejskich na lata (Dz.U. nr 64,poz 427). stwo posiadało 3 ha lub 1 ha, użytków rolnych (w Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi przypadku woj. małopolskiego, podkarpackiego, z dnia 19 czerwca 2007r. „W sprawie szczegóło- śląskiego i świętokrzyskiego), wych warunków i trybu przyznawania pomocy fi- - na powiększenie jednego lub kilku gospo- nansowej w ramach działania „Renty strukturalne” darstw rolnych – poprzez przeniesienie własności objętego programem Rozwoju Obszarów Wiej- na rzecz jednego lub kilku rolników. Powiększone skich na lata 2007-2013” (Dz.U. nr 109, poz. 750). gospodarstwo musi mieć powierzchnię nie mniej- Beneficjent szą niż średnia powierzchnia gruntów rolnych w Renta strukturalna przysługuje producentowi rolne- województwie lub w kraju. mu, będącemu osobą fizyczną, który: Wnioskujący o rentę strukturalną i jego małżonek 1. ukończył 55 lat, lecz nie osiągnął jeszcze wieku mogą pozostawić do 0,5 ha użytków rolnych wraz z emerytalnego (mężczyzna - 65 lat, kobieta – 60 siedliskiem, pod warunkiem, że będą prowadzić lat) i nie ma ustalonego prawa do emerytury lub działalność rolniczą wyłącznie na zaspokojenie renty, własnych potrzeb i osób pozostających we wspól- 2. prowadził nieprzerwanie działalność rolniczą w nym gospodarstwie domowym. gospodarstwie rolnym przez co najmniej 10 lat Warunki przejmującego gospodarstwo rolne w okresie bezpośrednio poprzedzającym złoże- Jeśli przejmujący gospodarstwo rolne jest osobą nie wniosku o rentę strukturalna i w tym czasie fizyczną, musi:

podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu 1. mieć mniej niż 40 lat w przypadku następcy lub w KRUS przez co najmniej 5 lat, mniej niż 50 lat w przypadku przejmującego 3. został wpisany do ewidencji producentów gospodarstwo na powiększenie własnego, (prowadzonej przez ARiMR) stanowiącej część 2. posiadać kwalifikacje zawodowe do prowadze- krajowego systemu ewidencji producentów, nia działalności rolniczej, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji 3. nie mieć ustalonego prawa do emerytury lub wniosków o przyznanie płatności, renty, 4. przekazał gospodarstwo rolne o powierzchni 4. zobowiązać się do: użytków rolnych co najmniej - prowadzenia działalności rolniczej na przeję- 1 ha – w przypadku gospodarstw położonych w tych użytkach rolnych przez okres co najmniej województwach: małopolskim, podkarpackim, 5 lat, śląskim, i świętokrzyskim albo - złożenia wniosku w wpis do ewidencji produ- 3 ha – w przypadku gospodarstw położonych w centów rolnych, pozostałych województwach. - sporządzenia planu rozwoju przejmowanego 5. w dniu złożenia wniosku o rentę strukturalną: gospodarstwa, jeżeli jest następcą.

21 PORADNIK ROLNIKA

Jeżeli przejmujący gospodarstwo rolne jest osobą oboje małżonkowie spełniają wszystkie warunki do prawną albo jednostką organizacyjną nie posiadają- przyznania renty strukturalnej. cą osobowości prawnej i nie będącą jednostką sek- Wysokość renty strukturalnej zwiększa się o 15% tora finansów publicznych, jednostka ta może na- kwoty najniższej emerytury, tj. o 89,62 zł, jeżeli być gospodarstwo rolne lub użytki rolne wchodzą- gospodarstwo rolne przekazano osobie w wieku ce w skład przekazywanego gospodarstwa pod wa- poniżej 40 lat i powierzchni użytków rolnych więk- runkiem, że działalność rolnicza tej jednostki nale- szej niż 10ha. Wysokość wsparcia podlega zsumo- ży do zakresu jej działania, a Agencja Nierucho- waniu, z tym, że łączna wysokość pomocy nie mo- mości Rolnych skorzystała wcześniej z przysługu- że wynosić więcej niż 265% kwoty najniższej eme- jącego jej prawa pierwokupu. rytury, tj. 1583,27 zł. Kwota wsparcia wynikająca z wysokości obowiązującej od dnia 1 marca 2006r. Kwalifikacje zawodowe najniższej emerytury (597,46 zł) będzie ulegać Osoba fizyczna posiada kwalifikacje zawodowe, zmianie wraz z okresowymi waloryzującymi naj- jeżeli ma: niższej emerytury krajowej. Rentę strukturalną wy- 1. wykształcenie rolnicze – zawodowe, śred- płaca się za każdy miesiąc, poczynając od miesią- nie ,wyższe lub wykształcenie inne niż rolnicze i ca, w którym zostały spełnione wszystkie warunki ukończone studia podyplomowe z zakresu rol- do przyznania, ale nie dłużej niż do osiągnięcia nictwa, przez beneficjenta 65 roku życia. W przypadku ko- 2. trzyletni staż pracy w rolnictwie i równocześnie: biet renta strukturalna po 60 roku życia będzie po- - wykształcenie średnie lub wyższe inne niż rol- mniejszana o wysokość pobieranej emerytury. nicze, Inne wymagania - tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy lub Wniosek o rentę strukturalną wraz z załącznikami tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydat- składa się na formularzu udostępnionym przez nym do prowadzenia działalności rolniczej, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - pięcioletni staż pracy w rolnictwie i równocze- w biurze powiatowym ARiMR właściwym ze śnie wykształcenie podstawowe, względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. gimnazjalne lub zasadnicze zawodowe inne niż Osoba pobierająca rentę strukturalną zobowiązana rolnicze. jest do opłacania składki na fundusz emerytalno- Staż pracy w rolnictwie, to okres liczony do dnia rentowy rolników. Jeżeli renta strukturalna wypła- złożenia wniosku o rentę strukturalną, w którym cana jest z dodatkiem na małżonka, osoba pobiera- osoba przyjmująca gospodarstwo rolne: jąca rentę strukturalną zobowiązana jest także do 1. podlegała ubezpieczaniu społecznemu rolników opłacania składki na fundusz emerytalno-rentowy lub za małżonka. 2. prowadziła działalność rolniczą w gospodar- stwie rolnym będącym jego własnością o łącznej Zapraszamy zatem i namawiamy wszystkich zain- powierzchni użytków rolnych wynoszących co teresowanych do odwiedzania placówek ARiMR, najmniej 1 ha lub a przede wszystkim do skontaktowania się z naj- 3. była zatrudniona w gospodarstwie rolnym na bliższym przedstawicielem Podkarpackiego Ośrod- podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej ka Doradztwa Rolniczego, który w sposób wyczer- umowy o pracę na stanowisku związanym z pro- pujący poinformuje o szczegółowych zasadach wadzeniem produkcji rolnej lub ubiegania się o pomoc finansową i pomoże w spo- 4. odbyła staż na podstawie art. 53 ust. 1 ustawy z rządzeniu wniosku o przyznanie pomocy w ramach dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia działania „Renty Strukturalne”. i instytucjach rynku pracy na stanowisku zwią- zanym z prowadzeniem produkcji rolnej. Poziom wsparcia Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Podstawowa wysokość renty strukturalnej wynosi Zespół Doradców w Leżajsku 150% najniższej emerytury krajowej (tj 896,19zł w ul. Mickiewicza 12 2007r.). Wysokość renty strukturalnej zwiększa się tel. 017 24 21 797 o 100% najniższej emerytury, tj. o 597,46 zł, jeżeli wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim i

22 PORADNIK ROLNIKA

Od 1 sierpnia do 30 września br. Oddziały Re- dwu schematów, mogą ubiegać się wyłącznie o gionalne Agencji Restrukturyzacji i Moderniza- wsparcie na zalesienie (art. 43 ust 2 rozporządzenia cji Rolnictwa rozpoczną przyjmowanie wnio- Rady (WE )nr 1968/2005). sków o przyznanie pomocy w ramach działania Wymogi warunkujące otrzymanie pomocy „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie 1. zalesiania gruntów rolnych (Schemat I) mogą gruntów innych niż rolne” PROW 2007 - 2013 być wykonywane na gruntach rolnych użytkowa- Cel działania nych rolniczo jako grunty orne oraz sady, położo- Głównym celem działania jest: nych poza granicami Natura 2000, - powiększanie obszarów leśnych poprzez zalesia- 2. zalesiania gruntów innych niż rolne (Schemat II) nie, mogą być wykonywane na odłogowanych gruntach - utrzymywanie i wzmocnienie ekologicznej stabil- rolniczych, w szczególności z samosiewem drzew ności obszarów leśnych poprzez zmniejszanie rodzimych gatunków lasotwórczych w I klasie wie- fragmentacji kompleksów leśnych i tworzenie ku (do 20 lat) oraz na innych gruntach odłogowa- korytarzy ekologicznych, nych wymagających ochrony przed erozją, położo- - zwiększenie udziału lasów w globalnym bilansie nych poza granicami Natura 2000, węgla oraz ograniczeniu zmian klimatu. 3. do zalesienia mogą być przeznaczone grunty Zakres działania przewidziane do zalesienia w miejscowym planie Działanie obejmuje następujące formy pomocy: zagospodarowania przestrzennego lub na podstawie 1. wsparcie na zalesianie, które pokrywa koszty zapisów w studium uwarunkowań i kierunków za- założenia uprawy zgodnie z zasadami obowiązują- gospodarowania przestrzennego Gminy (zasady cymi w krajowych przepisach o lasach (Zasady Ho- opracowania powyższych dokumentów w kontek- dowli Lasu) oraz jeśli jest to uzasadnione – ochrony ście zalesień zostały zamieszczone w załączniku 12 przed zwierzyną poprzez gromadzenie uprawy, do Programu), 2. premię pielęgnacyjną za utworzenie nowej upra- 4. zalesienia będą wykonywane zgodnie z wymoga- wy leśnej oraz za ochronę indywidualną sadzonek mi ochrony przeciwpożarowej wynikającymi z drzew przed zwierzyną, przepisów ustawy o lasach, 3. premię zalesieniową, stanowiącą ekwiwalent za 5. beneficjent będzie przestrzegał podstawowych wyłączenie gruntu z upraw rolnych. wymagań na obszarze całego gospodarstwa rolnego Działanie obejmuje 2 schematy (dotyczy Schematu I), Schemat I. Zalesienie gruntów rolnych- dotyczy 6. minimalna powierzchnia zalesienia wynosi 0,5 leśnego zagospodarowania gruntów uprawianych ha, przy minimalnej szerokości działki – 20m, z rolniczo, zakładanych sztucznie (poprzez sadzenie). wyjątkiem gruntów graniczących z lasem. W przy- Pomoc udzielana w ramach Schematu I dotyczy: padku wniosku składanego przez grupę rolników 1. założenia uprawy leśnej (wsparcie na zalesie- łączna powierzchnia zakwalifikowana do zalesienia nie), musi wynosić 2 ha w jednym obrysie, 2. pielęgnacji uprawy leśnej (premia pielęgnacyj- 7. maksymalna powierzchnia gruntu do zalesienia na), zgłaszana w okresie programowania 2007-2013 3. utraconego dochodu z tytułu wyłączenia gruntów przez 1 producenta rolnego nie może być większa spod uprawy rolnej (premia zalesieniowa). niż 20 ha, Schemat II. Zalesianie gruntów innych niż rolne- 8. wykorzystanie do zalesień jedynie rodzimych dotyczy wyłącznie leśnego zagospodarowania gatunków drzew i krzewów, zgodnie z przepisami opuszczonych gruntów rolniczych lub innych grun- o leśnym materialne rozmnożeniowym, tów odłogowanych, dla których zalesienie stanowi 9. w celu dostosowania zalesień do lokalnych wa- racjonalny sposób zagospodarowania (np. ochrona runków siedliskowych, ustalając skład gatunkowy przed erozją). Zakłada się tu również możliwość uprawy leśnej uwzględnia się rolniczą klasyfikację wykorzystania sukcesji naturalnej w obrębie ww. gruntów rolnych oraz regionizację przyrodniczo - gruntów. Wsparcie udzielane w ramach Schematu leśną zgodną z ustawą o leśnym materiale rozmno- II dotyczy założenia uprawy leśnej (wsparcie na żeniowym (załącznik nr.13 do Programu), zalesienie) oraz pielęgnacji uprawy leśnej (premia 10. materiał sadzeniowy musi spełniać wymagania pielęgnacyjna). jakościowe określone w ustawie o leśnym material- Jednostki samorządu terytorialnego w ramach oby- ne rozmnożeniowym.

23 PORADNIK ROLNIKA

Forma i wysokość pomocy Pomoc nie będzie przyznawana: Wsparcie na zalesianie - polega na finansowaniu 1 .rolnikom korzystającym ze wsparcia renty struk- kosztów z założenia uprawy, wykonania poprawek turalnej, w 2 roku i zabezpieczenia przed zwierzyną. Zgod- 2. na zalesienie gruntów położonych w granicach nie z rozporządzeniem Komisji (KE) nr.1974/2006, obszarów Natura 2000, wsparcie to ma postać zryczałtowanej płatności w 3. na plantacje choinek świątecznych, przeliczeniu na 1ha zalesianych gruntów. Wsparcie 4. na plantacje drzew szybko rosnących. będzie wypłacane jednorazowo po założeniu upra- Kryteria dostępu wy. Wysokość wsparcia jest zróżnicowana w zależ- Pomoc może być przyznawana rolnikowi, jeżeli: ności od: 1. otrzymał pozytywną decyzję o warunkach zago- 1. proporcji gatunków iglastych i liściastych w spodarowania terenu wydaną przez właściwy miej- strukturze drzewostanu, scowo organ gminny (wójta, burmistrza, prezyden- 2. wykonania grodzenia całości lub części uprawy ta), w celu zabezpieczenia sadzonek drzew przed 2. otrzymał pozytywną opinię do zalesienia plano- zwierzyną, wanego: 3. ukształtowania terenu, przy czym przyjęto, że na - w parkach krajobrazowych oraz rezerwatach stokach o spadku większym niż 12 ° koszty zale- przyrody - wydaną przez właściwego miejscowo sień zwiększają się o 40% w stosunku do kosz- wojewodę (wojewódzkiego konserwatora przyro- tów zalesień gruntów o korzystnej konfiguracji. dy), Premia pielęgnacyjna - stanowi zryczałtowaną - w parku narodowym – wydana przez dyrektora płatność w przeliczeniu na jeden hektar zalesionych tego parku. gruntów, wypłacaną co roku, przez okres 5 lat od 3. uzyskał pozytywną decyzję (postanowienie) o założenia uprawy, która uwzględnia koszty prac przystąpieniu do programu zalesieniowego, pielęgnacyjnych (zwalczanie chwastów i patoge- 4. zobowiąże się do przestrzegania warunków i ter- nów), ochronę indywidualną cennych drzew minów określonych w szczegółowym planie zale- (smarowanie repelentami), osłony z 3 palików, sieniowym, owijanie wierzchołków drzewek wełną owczą oraz 5. przedłoży oświadczenie o wykonaniu zalesienia. czyszczenie wczesne. Kwota pomocy przyznawa- nej w ramach premii pielęgnacyjnej wynosi 970 lub Termin składania wniosków 1360 zł/ha. Dodatkowo można również uzyskać Wnioski o przyznanie pomocy na zasianie należy płatność za zastosowanie zaleconych przez nadle- składać w biurze powiatowym Agencji Restruktu- śniczego, indywidualnych środków ochrony upra- ryzacji i Modernizacji Rolnictwa w Leżajsku, w wy leśnej przed zwierzyną w wysokości od 190 do terminie od 1 sierpnia do 30 września 2008r. 700 zł/ha. Premia zalesieniowa - stanowi zryczałtowaną płat- Zapraszamy zatem i namawiamy wszystkich zain- ność w przeliczeniu 1 ha zalesionych gruntów, teresowanych do odwiedzania placówek ARiMR, wynikającą z utraconych dochodów z tytuły prze- a przede wszystkim do skontaktowania się z naj- kształcenia gruntów rolnych na leśne i jest wypła- bliższym przedstawicielem Podkarpackiego Ośrod- cana co roku, przez 15 lat od założenia uprawy ka Doradztwa Rolniczego, który w sposób wyczer- leśnej. Wysokość dochodu i jego źródła pochodze- pujący poinformuje o szczegółowych zasadach nia ustalane będą na podstawie dochodów z roku ubiegania się o pomoc finansową i pomoże w spo- poprzedzającego składanie wniosku o przystąpienie rządzeniu wniosku o przyznanie pomocy w ra- do programu. Otrzymują ją rolnicy, których udział mach wyżej opisanego działania. dochodu z rolnictwa przekracza 25 % dochodu cał- kowitego w gospodarstwie, zgodnie z relacjami wysokości maksymalnych stawek umieszczonych Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w załączniku do rozporządzenia Rady (WE) Zespół Doradców w Leżajsku nr.1698/2005. Premia zalesieniowa podlega prawu ul. Mickiewicza 12 dziedziczenia. Kwota pomocy przyznawanej w ra- tel. 017 24 21 797 mach premii zalesieniowej wynosi 1580zł/ha.

24 HISTORIA

List Christiana Moellera, wnuka zaginionego podczas II Wojny Światowej Karla Moellera.

Szanowni mieszkańcy Grodziska Dolnego! Pewien czas temu przyjechał do Was młody czło- wiek i pytał o samolot rozbity w Grodzisku Dolnym w czasie Drugiej Wojny Światowej. Ten samolot był pilotowany przez mojego dziadka Karla Moellera. Karl Moeller miał wtedy 30 lat, zaś jego towarzy- szem był 23 letni wówczas Rolf Jaenisch. Obydwaj piloci zginęli w rozbitym samolocie. Żyjący krewni nic się nie dowiedzieli o ich losie. Karl Moeller i Rolf Jaenisch zostali uznani za zaginionych. Czy na zawsze? Ponad 60 lat od zakończenia II Wojny Świato- wej niezliczone zdarzenia wciąż pozostają okryte mgłą tajemnicy. Wiele ludzkich losów wszystkich stron konfliktu pozostaje nieznanych. Ja także przez wiele lat próbowałem odnaleźć miejsce katastrofy samolotu mojego dziadka i poznać los jego załogi, w czym pomagało mi wielu polskich kolegów. Dzię- Karl Moeller ki szczęśliwemu zbiegowi okoliczności spotkałem Wojtka z Warszawy, który usłyszał o samolocie roz- bitym w Grodzisku Dolnym podczas poznawania rodzinnych stron swojego ojca. Czy to przypadek, czy przeznaczenie? Jako praktykujący katolik jestem przekonany jednak, że Bóg wysłuchał moich modlitw. Chciał- bym więc szczerze podziękować mieszkańcom Gro- dziska Dolnego za pomoc w rozwiązaniu zagadki zaginięcia dwóch żołnierzy. Co więcej, dwóch Niemców! Mimo że mam tylko 38 lat, wiem ile cier- pienia przynieśli wtedy Niemcy Polsce i innym kra- jom. Jestem historykiem, studiowałem historię; ro- zumiem że poczucie winy i odpowiedzialność prze- chodzą z pokolenia na pokolenie. Niezliczone cier- pienia i śmierć milionów ludzi są dowodem na to, że wojna nigdy nie może być sposobem prowadze- nia polityki. Ludzkość przetrwa tylko wtedy, jeśli wszystkie narody będą żyły razem w pokoju. Wiele śladów wojny w Europie przypomina nam, że nie możemy zapominać o jej ofiarach. Musimy o nich pamiętać, by ich tragiczny los nie był daremny oraz Rolf Jaenisch by nigdy więcej ludzie nie tracili życia z powodu Z wyrazami szacunku konfliktów zbrojnych. Dr fil. Christian Moeller, Niemcy Czy mogę zatem poprosić Was o pomoc w odna- lezieniu grobu mojego dziadka Karla Moellera Osoby, które posiadają bliższe informacje na temat i jego towarzysza Rolfa Jaenischa? Byłbym bardzo lokalizacji miejsca pochówku zaginionych rozbit- wdzięczny, gdyby ich szczątki zostały ocalone przez ków proszone są o kontakt z Redakcją “Gazety z Polską Fundację Pamięć i przeniesione na cmen- Grodziska i okolic” (pokój nr 5) lub telefonicznie tarz w miejscowości, gdzie obecnie mieszkam. (017) 2436003, wew. 140.

25 HISTORIA

Członkowie wspólnoty parafialnej pod wezwa- nej, usytuowanie kościoła musiało pozostać na do- niem Św. Maksymiliana Marii Kolbego w Wólce tychczasowym miejscu. Grodziskiej oczekują na zapowiadany od Wytyczeniem fundamentów zajął się Stanisław dłuższego czasu remont swojego kościoła. Warto Szkodziński z Edwardem Płatkiem. To oni w 1971 przy tej okazji cofnąć się o 40 lat wstecz, by roku zapoczątkowali budowę. Wówczas jeszcze przypomnieć historię walki parafian o własny nikt z pozostałych mieszkańców Wólki Grodziskiej kościół i parafię. nie odważył się pomagać przy budowie nielegalne- W 1968 roku mieszkańcy Wólki Grodziskiej go kościoła. Dopiero od momentu kopania funda- zaczęli otwarcie mówić o konieczności budowy mentów w budowę zaangażowali się mieszkańcy. własnego kościoła w swojej miejscowości. Kościół Rozpoczęto od filarów i fundamentów. Po wykona- parafialny w Grodzisku Dolnym był oddalony o 5 niu fundamentów władze zorientowały się w inten- kilometrów. Dla niektórych mieszkańców była to cji mieszkańców i zamontowały plomby chcąc po- zbyt duża odległość by częściej uczestniczyć we wstrzymać dalszą budowę. 8 września 1971 roku, Mszy Świętej. Najbardziej zaangażowani w tej w dniu święta Matki Boskiej Siewnej, zebrali się kwestii byli Edward Płatek, Stanisław Szkodziński wszyscy robotnicy. Był to dzień, w którym władze oraz Jan Śmiałek (Gabrielów), którzy udali się do przesłuchiwały ks. Hadra i Edwarda Płatka, a mu- Arcybiskupa do Przemyśla w sprawie zgody na rarze chcieli oddalić od nich oskarżenia o podżega- utworzenie nowej parafii, a ten przystał na ich proś- nie do budowy kościoła. Gdy przyszli na miejsce by. Powstawały różne koncepcje budowy i umiej- budowy zastali plomby na fundamentach i chwilę scowienia kościoła. Arcybiskup w między czasie się wahali. Jednak siła ich woli sprawiła, iż budowa mianował proboszczem rodzącej się parafii pocho- została rozpoczęta. dzącego z Grodziska Dolnego ks. Józefa Hadra, Pierwszą cegłę pod kościół, uprzednio przeże- który zamieszkał w Wólce Grodziskiej w domu po gnawszy się, położył Stanisław Chmura, następnie niejakim Czerwonce, gdzie potajemnie odprawiał na każdej ściance rozstawili się murarze i budowa msze i przewodniczył obradom na temat budowy ruszyła na dobre. Plan budowy został rozrysowany kościoła. Plan budowy został zarysowany w rozmo- na zebraniu Komitetu Kościelnego. Można zatem wie wśród starszych osób, które weszły w skład śmiało twierdzić, iż kościół nie jest dziełem żadne- Komitetu Kościelnego. Byli to: Edward Płatek dar- go architekta, nie podlega kanonom konkretnego czyńca placu pod kościół, Sołek Stanisław, Śmiałek stylu architektonicznego. Jest dziełem wielu mura- Jan, zwany Gabrielów, Śmiałek Jan, późniejszy rzy, z których każdy mógł wprowadzać w jego bu- kościelny, Chmura Jan, Antoni Matuszek, Stani- dowę własne pomysły. I tak plany okien łukowo sław Szkodziński, który zajmował się werbowa- sklepianych na półokrąg zostały zapoczątkowane niem murarzy na budowę, załatwianiem datków przez Jana Kostkę, prace nad posadzką prowadzili pieniężnych, transportem materiałów na budowę, Jan Śmiałek (Gabrielów) i Władysław Moskal z oraz ks. Józef Hader, który był głównym nadzorcą pomocnikami, chór i klatkę schodową na chór pla- budowy. Pierwotnie planowano umiejscowić go na nował i wykonał Bronisław Mach. Wszyscy praco- placu ofiarowanym przez Salomeę i Feliksa Różyc- wali w czynie społecznym, na rzecz wspólnoty pa- kich. Plac ten został poświęcony przez ówczesnego rafialnej. Parafianie pomagali jak tylko mogli. Każ- proboszcza parafii Grodzisko Dolne, ks. Stanisława dego dnia i nocy na budowie pracowała duża liczba Trybusa. Jednak później został on przeznaczony na osób, niekiedy nawet ponad. Mężczyźni jako po- Kółko Rolnicze za sprawą władz komunistycznych, mocnicy murarzy, kobiety przy pomocy. Na czas a Różyccy otrzymali za niego większą działkę trwania budowy wszyscy stali się jedną wielka ro- w Dębnie. Obecnie na tym placu stoi Ośrodek dziną, której przyświecał jeden cel - wybudowanie Zdrowia. Wówczas swój plac ofiarował Edward własnego kościoła. Płatek, który wraz ze Stanisławem Szkodzińskim Materiały pod budowę pochodziły z kilku do- zaczął starać się o pozwolenie na budowę u władz stępnych źródeł. Cegły brano z cegielni od Maków- komunistycznych w Leżajsku. Władzom zgłoszono ki z Zagród oraz od Wilczka z Rakszawy, piasek z plan budowy stodoły, dlatego usytuowano go na piaskowni w Gwizdowie i Biedaczowie. Woda końcu działki. Władze uznały, że z przodu działki pochodziła z rzeki lub z prywatnych studni. Gorzej ma być miejsce na budynek mieszkalny. Mimo było z cementem o który w tamtych czasach było usilnych starań o przesunięcie go bliżej drogi głów- trudno. Był on załatwiany z wszelkich dostępnych

26 HISTORIA

W górnym rzędzie od lewej: Jan Cisek,. Stanisław Szko- dziński, Śmiałek Jan (Gabrielów), Ks. Józef Hader, Edward Płatek, Stefan Karakuła, Jan Bielecki, dolny rząd od lewej: Półtorak Andrzej, Jan Kryla, Marcin Żak, Woj- ciech Dąbek, Szczepan Czerwonka.

W górnym rzędzie od lewej: Jan Cisek, Stanisław Szkodziński, Jan Śmiałek (Gabrielów), Ks. Józef Hader, Edward Płatek, Stefan Karakuła, Jan Bielecki, dolny rząd od lewej: Andrzej Półtorak, Jan Kryla, Marcin Żak, Wojciech Dąbek, Szczepan Czerwonka. źródeł, głównie z GS-ów. Wszystkie materiały do- w szybkim tempie dzięki drzewu od parafian. Jego woził furmanką Stanisław Szkodziński, który był konstrukcję prowadził Antoni Kosior. Dach pokry- najbardziej zaangażowany w budowę, od samego to dachówką, którą wyrabiali synowie Marcina Ża- początku. W trakcie budowy naw kościelnych, już ka. Największym problemem jednak było przywie- przy końcu głównych prac, władze komunistyczne zienie drewnianego ołtarza z Tarnawca, o wymia- rozpoczęły proces ścigania murarzy budujących rach 4 na 6 metrów, było to najbardziej ryzykowne nielegalny kościół. Do sądu Grodzkiego w Leżaj- zadanie i najtrudniejsze. Podjął się tego Stanisław sku wezwania dostali Jan Kostka, Antoni Salwach, Szkodziński, który samotnie udał się po ołtarz. Władysław Matuszek, Jan Jonik i Edward Mach. W trakcie budowy Msze Św. odbywały się w Oskarżeni korzystając z doświadczeń innych oskar- kaplicach i domach prywatnych. Gdy ukończono żonych o budowę kościoła w pobliskim Gwizdo- już wszelkie główne prace, łącznie z zamontowa- wie, którzy przyznali się do winy i zostali skazani niem ołtarza i uszczelnieniem otworów okiennych i za budowę kościoła na kary grzywny lub więzień, drzwi, w 3 miesiące od momentu rozpoczęcia bu- nie przyznali się do winy, unikając kary. dowy, w mroźny listopadowy dzień doszło do po- Prace trwały dalej. Mury kościoła postawiono w święcenia kościoła, którego dokonał biskup ciągu 3 tygodni. Gdy władze zorientowały się, że Tadeusz Błaszkiewicz. Długo zastanawiano się nad budowy nie da się już powstrzymać, nie przeszka- wyborem patrona parafii. Pierwotnie miała to być dzały w pracach. Zastrzegły jednak, że tuż po ukoń- parafia pod wezwaniem Marii Siewnej, dla upa- czeniu prac zarekwirują budowlę i przeznaczą ja na miętnienia daty rozpoczęcia budowy kościoła. Jed- spichlerz. Zaistniała sytuacja zmusiła wszystkich nak ks. Hader zdecydował by patronem parafii zo- do przyspieszenia poświęcenia nieukończonego stał Św. Maksymilian Maria Kolbe, gdyż w sierp- kościoła. Nie było jeszcze wówczas dachu i ołtarza, niu tego samego roku obchodzono 30 rocznicę jego który trzeba było przywieść z Tarnawca. Biskup śmierci. Ignacy Tokarczuk doradził by kościół poświęcić Niedługo po poświęceniu kościoła mieszkańcy jak najszybciej, a jeśli nawet nie ma dachu, to bu- złożyli się na wykupienie ziemi pod cmentarz, któ- dowle polecił przykryć słomą, tak jak kryto domy rą wykupiono od Józefa Majkuta, Stanisława w dawnych czasach. Parafianie poradzili sobie jed- Czwakla, Franciszka Kurasa i Marii Kosior. nak z tym problemem. Więźba dachowa powstała Większość prac wykończeniowych trwała po

27 HISTORIA

poświęceniu kościoła i zaakceptowaniu przez wła- dze nowopowstałej parafii. Ławki do kościoła wy- Budowniczy kościoła w Wólce Grodziskiej: konał Jan Chmura. Tynki zewnętrzne wykonali w Śmiałek Jan (Gabrielów) (†) 1975 roku Jan Kostka, Władysław Matuszek wraz z Bronisław Mach (†), z synem Edwardem Leonem Fleszarem. Malowidła wewnątrz kościoła Józef Żak (†) wykonał Stanisław Gąsior pochodzący ze Święcan Jan Kostka koło Jasła. W międzyczasie 26 sierpnia 1976 roku Władysław Matuszek (†) nastąpiła zmiana proboszcza parafii. Ks. Józefa Ha- Miś Marian (†) dra zastąpił ks. Stefan Piórek. W okresie jego pracy Feliks Burda z Podlesia duszpasterskiej miały miejsce pozostałe prace. Antoni Śmiałek Pierwotnie Msze odbywały się przy dźwięku Józef Misztal fisharmonii, dopiero po kilku latach zamontowano Malach Szczepan (†) aktualnie używane organy sprowadzane z Niemiec Moskal Władysław za sprawą pieniędzy zgromadzonych w USA przez Leon Fleszar Stanisława Ślandę. W dalszych latach nastąpiła Franciszek Bzdek (†) również budowa obecnej dzwonnicy. Pierwsza była Jan Jonik z Wólki Grodziskiej (†) prowizoryczna, gdyż była wykonana z drzewa. Jan Jonik z Grodziska Górnego (†) Konstrukcja jak i budowa nowej dzwonnicy była dziełem Jana Kostki, który skonstruował plan Stanisław Kuras (†) dzwonnicy z tęczowymi sklepieniami na kształt Edward Majkut okien na 3 dzwony sprowadzone z Przemyśla, które Antoni Salwach (†) zostały zawieszone przy pomocy siły ludzkiej i gru- bych lin. Prace przy ogrodzeniu i zagospodarowa- tego kościoła. Wszyscy parafianie powinni o tym niu działki prowadzone były w dalszych latach aż pamiętać szczególnie w momencie, gdy rozpoczną do stanu obecnego. się prace remontowe i każda pomocna dłoń będzie Większość z bohaterów tamtych wydarzeń nie potrzebna. Oby potrafili zjednoczyć się i teraz tak żyje. Pozostali są już w podeszłym wieku. Młodzi jak kiedyś zrobili to nasi dziadkowie i ojcowie bu- nie znają historii własnego kościoła i parafii. Warto dując ten kościół. zatem by ta historia została przekazana dalej, by pamięć o budowniczych kościoła nie zaginęła i by Sławomir Kostka wszyscy pamiętali moment, w którym parafianie (Niniejszy artykuł powstał dzięki przekazom potrafili się zjednoczyć i poświęcić dla budowy uczestników wydarzeń jesieni 1971 roku).

Kościół Parafialny w Wólce Grodziskiej 28 POMÓŻ INNYM

Ania Baj ma 9 lat. W drugim roku życia lekarze Mukowiscydoza to najczęstsza choroba genetycz- wykryli u niej mukowiscydozę. Od tamtego cza- na, występuje u 1 na 2500 noworodków. Proble- su choroba zogniskowała uwagę domowników mem do pokonania dla chorujących jest śluz. i wyznaczyła codzienny tryb życia całej rodziny. Wydzielina tak gęsta i lepka, ż zakleja otworki Od pierwszych miesięcy życia zauważyłam u oskrzeli, oskrzelików i układu pokarmowego. Zale- dziecka nieustający kaszel oraz bardzo częste tłuste gająca prowadzi do zakażenia dróg oddechowych stolce. Ania miała duży apetyt, jednak ciągle zbyt i uszkadza je. Powoduje również uszkodzenie wie- mało przybierała na wadze. Powiększał się jej za to lu narządów, m.in. Trzustki, czy płuc. To nieule- brzuszek. Był środek lata, Ania miała wtedy półtora czalna choroba. roku, zaniepokoiło mnie jej zachowanie. Była bla- da, słaba, jakby nieobecna i ciągle kaszląca, pod- sowanie się do zaleceń lekarzy powoduje iż dziec- czas gdy inne dzieci biegały, chlapały się w wodzie ko nie ma szans na dalsze życie, które w tak krót- i tętniły życiem – wspomina Janina Baj, mama Ani. kim czasie może się skończyć przedwczesną śmier- Pani Baj zaczęła szukać pomocy u lekarzy. Po cią. Koszty zakupu lekarstw ponosi rodzina Ani, szczegółowych badaniach, diagnoza lekarska za- gdyż nie są one refundowane przez Narodowy Fun- brzmiała jak wyrok – mukowiscydoza. Natych- dusz Zdrowia. Miesięczne wydatki na zakup le- miast podjęto leczenie w Ośrodku Mukowiscydozy karstw dla Ani dochodzą nawet do 700zł. Szansą na w Rabce. W przeciągu siedmiu lat Ania około 25 łagodniejsze przechodzenie przez chorobę, jest za- razy odwiedziła ośrodek w Rabce. Wygląda na zu- kup specjalistycznego urządzenia, któro złagodził- pełnie zdrową dziewczynkę jednak to tylko pozory, by ból Ani i zaoszczędził czas pani Janiny. Koszt a swój stosunkowo dobry wygląd, okupuje ogrom- zakupu takiego urządzenia wynosi ok. 20 tys. zł. nym poświęceniem. Dziennie robi od 3 do 5 inhala- Pani Janiny nie stać na zakup tak drogiego aparatu, cji, każda trwa ok. 30 minut, następnie kilkunasto dlatego zwracamy się do wszystkich ludzi dobrej minutowe bolesne oklepywanie i odksztuszanie woli o pomoc finansową. Wsparcie dla Ani można tego, co zalega w kanalikach płucnych. kierować na konto: PKO BP S. A. O/Leżajsk Ania prócz lekarstw i rehabilitacji wymaga rów- 88102044050000200202495950. nież wysokokalorycznej diety, bogatej w białko, tłuszcze, witaminy, odżywki i wszelkiego rodzaju MH suplementy, które są bardzo kosztowne. Niedosto-

29 KULTURA

To barwne święto folkloru, cieszące się co roku dziski Ośrodek Kultury reprezentowali nasi przed- dużym zainteresowaniem turystów rozpoczęło stawiciele – Edward Markocki i jego uczeń, Mi- się w piątek 27 czerwca i trwało do niedzieli 29 chał Rydzik. Profesjonalne jury, złożone z etnogra- czerwca br. Celem festiwalu jest troska o wierne fów, muzykologów i muzyków wysłuchało 23 soli- zachowanie rodzimego folkloru. stów śpiewaków, 22 kapele, 32 zespoły śpiewacze W festiwalu wzięło udział około 1000 osób – oraz 21 grup wykonawców w konkursie „Duży – muzyków, śpiewaków oraz twórców rękodzieła Mały”. Zespół jurorów oceniając dobór regionalne- uczestniczących w targach sztuki ludowej. To do- go repertuaru i cechy regionalnego stylu, a także wodzi, iż kultura ludowa jest wciąż żywa, a trady- ogólny poziom artystyczny, przyznał w każdej ka- cje ludowe przekazywane są z powodzeniem coraz tegorii nagrody i wyróżnienia. Nagrody ufundowa- młodszym wykonawcom. W tym roku w festiwalo- ne zostały przez różnych sponsorów. wym konkursie uczestniczyli wykonawcy z 12-tu W kategorii Solistów Instrumentalistów przy- województw, wyłonieni w regionalnych elimina- znano „Basztę” (Nagrodę Główną) oraz 4 równo- cjach. Prezentowali oni różnorodny folklor z nie- rzędne I-sze nagrody. Wśród laureatów tej grupy mal wszystkich regionów kraju, występując w tra- znalazł się również pan Edward Markocki. dycyjnych strojach i grając na oryginalnych instru- Nagrodę dla naszego cymbalisty ufundowało mentach. Koncerty odbywały się na estradzie Kazi- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. mierzowskiego Rynku. W konkursie „Duży - Mały” w grupie instrumenta- W sobotę otwarte zostały targi sztuki ludowej, w listów nagrody w kwocie 300 zł - ufundowane rów- których licznie uczestniczyli rzeźbiarze. W progra- nież przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Na- mie festiwalu znalazły się też spotkania z artystami rodowego - otrzymał Edward Markocki wraz z Mi- ludowymi, warsztaty, seminaria i zabawy taneczne. chałem Rydzikiem oraz 4 inne grupy wykonaw- Już w piątek rozpoczęły się przesłuchania konkur- ców. sowe w kategorii kapel, solistów instrumentalistów, Gratulujemy zwycięzcom i życzymy kolejnych solistów śpiewaków, zespołów śpiewaczych oraz takich sukcesów!!! eliminacje w konkursie „Duży – Mały”. W tej ostatniej kategorii i solistów instrumentalistów gro- M. Burda - Król

30

Gminna Biblioteka Publiczna w Grodzisku Dolnym informuje, o przedłużeniu terminu konkursu plastycznego „Pocztówka z Grodziska”, do 15.08.2008r.

1. Konkurs skierowany jest do dzieci i młodzieży z terenu gminy Grodzisko Dolne. Prace mają przedstawiać najciekawsze zakątki naszej gminy: zabytki, pejzaże… 2. Każdy uczestnik może dostarczyć 1 pracę. Praca musi być wykonana samodzielnie, dowolną techniką, na papierze. Nie przyjmujemy prac przestrzennych i fotografii. 3. Na odwrocie praca ma być podpisana: imię i nazwisko autora, jego wiek, adres zamieszkania i telefon, tytuł, temat pracy. 4. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi 20.08.2008r. Przyznane zostaną nagrody rzeczowe. Każdy uczestnik otrzyma pamiątkowy dyplom. Do- datkowo najlepsze prace zostaną zaprezentowane na stronie internetowej Gminy Grodzisko Dolne. 5. Zgłoszone do konkursu prace nie podlegają zwrotowi. Organizator zastrzega sobie prawo do publicznej prezentacji prac z zachowaniem praw autorskich. 6. Wręczenie nagród nastąpi w dniu 01.09.2008r, podczas inauguracji roku szkolnego.

Szczegółowe informacje w bibliotece lub pod numerem telefonu (17) 24 36 037

Zapraszamy do udziału!

Z początkiem maja ruszyła kolejna, już trzecia edycja Organizatorzy V Międzynarodowych konkursu na najpopularniejszą jednostkę Ochotniczej Mistrzostw Podkarpacia w Celności Lądowania, Straży Pożarnej na Podkarpaciu. składają serdeczne podziękowania Panu To czy naszej jednostce przypadnie miano „Strażaków Zbigniewowi Rynasiewiczowi za okazaną na medal” zależy od Państwa. pomoc w pozyskaniu środków finansowych Zachęcamy do aktywnego głosowania!!! i ufundowanie pucharu dla Mistrza Podkarpacia oraz paniom z Koła Gospodyń Wiejskich w Głosuj na OSP Grodzisko Dolne na kuponie Grodzisku Dolnym za przygotowanie smacznych lub wyślij SMS na nr 7168, wpisując osp 045 i obfitych posiłków. Głosowanie trwa do końca sierpnia!!!

KOMUNIKAT GOPS

Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Grodzisku Dolnym informuje rodziców o możliwości ubiegania się o dożywianie dzieci w szkołach od 01-09-2008r. Dochód na jednego członka rodziny nie może przekraczać miesięcznie 150% kryterium do- chodowego obowiązującego w pomocy społecznej tj. 526,50zł. Wnioski można już składać w GOPS w Grodzisku Dolnym. tel. 017 2429134. DOKUMENTY WYMAGANE OD OSÓB UBIEGAJĄCYCH SIĘ O UDZIELENIE POMOCY Dokumenty należy złożyć do 10-08-2008 r. Złożenie dokumentów później spowoduje, że dzieci dożywiane będą od 01-10-2008 r. podanie do ośrodka pomocy społecznej - składać u pracowników socjalnych, dokładne dane osobowe wszystkich członków rodziny ( PESEL, nr dowodu osobistego), dochody rodziny z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku tj. dowody otrzymywania renty lub emerytury, - zaświadczenia pracodawcy o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informację o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe, - zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło z informa- cją o potrąconych zaliczkach jak wyżej, - zaświadczenie o kwocie i liczbie pobieranych zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych, zaświadczenie z urzędu pracy o pobieranym zasiłku dla bezrobotnych, lub o tym że zasiłku się nie pobiera, - zaświadczenia z KRUS o opłacanej składce na ubezpieczenia, kwoty świadczeń pobieranych w KRUS, - zaświadczenie lub nakaz płatniczy o posiadanym gospodarstwie rolnym, - zaświadczenie gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalnej, szkoły ponadpodstawowej lub szkoły wyższej o pobieraniu nauki, - w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej zaświadczenie z urzędu skarbowego o posiadanych dochodach, - w przypadku braku udokumentowanych dochodów oświadczenie majątkowe.

RODZINA - osoby spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku wspólnie zamieszkujące i gospodarujące ( art. 2a.l ustawy o pomocy społecznej).

POWIATOWY LEKARZ WETERYNARII INFORMUJE - CHOROBA NIEBIESKIEGO JĘZYKA

CHOROBA NIEBIESKIEGO JĘZYKA (Bluetongue) jest chorobą zwierząt przeżuwających, zarówno do- mowych jak i dzikich wywoływaną przez wirusy. Choruje bydło, owce i kozy, ale także sarny, jelenie, afrykańskie antylopy czy wielbłądy. Zwierzęta nie zarażają się bezpośrednio od siebie, a jedynie poprzez owady kłująco – ssące z rodzaju Culico- ides (rodzina: kuczmany) oraz poprzez krew lub nasienie. Choroba nie przenosi się na inne gatunki zwierząt gospodarskich i domowych oraz na ludzi. ♦ Oznacza to, że mięso, mleko, skóry i wełna oraz inne produkty pochodzące od przeżuwaczy nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi ♦

Choroba podlega obowiązkowi zwalczania na terenie RP !!!

Objawy u bydła: U bydła częstość zachorowań jest wyższa niż u owiec, choć zwykle nie obserwuje się tak wyraźnych obja- wów klinicznych choroby. Na zakażenie wirusem wrażliwe są płody, szczególnie w fazie rozwoju ośrodko- wego układu nerwowego. Stąd w wyniku zakażenia dochodzi do wodogłowia płodu i deformacji wrodzo- nych. Bydło po przechorowaniu może stać się nosicielem, co prowadzi do zakażania kuczmanów i prze- noszenia choroby za ich pośrednictwem na zwierzęta zdrowe. Objawy kliniczne u krów dorosłych mogą nie być widoczne nawet do 60-80 dnia po zakażeniu. Jednakże jeśli wystąpią, można zaobserwować: - gorączkę, - zapalenie mięśni, - ślinienie, - zaczerwienienie, przekrwienie i obrzęk błony śluzowej jamy ustnej oraz innych eksponowanych nabłonków, głównie strzyków, - owrzodzenie opuszki zębowej i niekiedy końca języka; - zapalenie koronki i tworzywa racic; - u krów mlecznych – łuszczenie się naskórka strzyków wraz z tworzeniem się strupów, - niepłodność i ronienia, rodzenie zdeformowanych i słabych cieląt.

Objawy u owiec: - posmutnienie, depresja, - gorączka powyżej 41 C, - stan zapalny jamy ustnej, któremu towarzyszy obfite ślinienie, - obrzęk głowy, w szczególności warg i języka, - przekrwienie błony śluzowej jamy ustnej, - sinica warg i języka, - owrzodzenie warg, opuszki zębowej oraz w niektórych przypadkach języka; - obrzęki, skręcanie głowy i wymioty, - zapalenie koronki i tworzywa racic powodujące kulawiznę, sztywny chód i zzucie puszki racicowej, - u zakażonych samic ciężarnych może dochodzić do poronień lub rodzenia zdeformowanych jagniąt.

Główny Lekarz Weterynarii zaleca hodowcom przeżuwaczy:

-wystrzegać się zakupu zwierząt do własnej hodowli pochodzących z niewiadomego źródła, bez świadectw zdrowia, -zapewnić okresowe wizyty lekarza weterynarii w gospodarstwie -jak najszybciej zgłaszać lekarzowi weterynarii wszelkie podejrzane objawy kliniczne oraz „nienormalne” zachowanie się zwierząt, -zwalczać owady w pomieszczeniach inwentarskich, w których przebywają zwierzęta.

Na stronie internetowej Głównego Lekarza Weterynarii utworzony jest link „Choroba niebieskiego języka”, w którym są zamieszczane ważne informacje na temat tej jednostki chorobowej.

Główny Lekarz Weterynarii

Wójt Gminy Grodzisko Dolne serdecznie zaprasza na

który odbędzie się

W programie przewiduje się m.in.: - pokazy zabytkowego sprzętu gaśniczego

- pokazy nowoczesnego sprzętu gaśniczego

- występy zespołów

- gry i zabawy dla dzieci

- koncert zespołu DISCO POLO - Zespół ŁUKASH

Wykonujemy usługi remontowo-budowlane:

- układanie paneli ściennych i podłogowych - układanie kamienia (także sztucznego )

- remonty i wykończenia wnętrz - układanie kostki brukowej - docieplanie budynków

- zabudowa poddaszy - układanie płytek - montaż sanitarii - szpachlowanie - tynki gipsowe REKLAMA PŁATNA

REKLAMA PŁATNA

REKLAMA PŁATNA