Buma Cultuur Jaarverslag 2009

Buma Cultuur zet zich in voor muziek uit Nederland

Buma Cultuur ondersteunt en promoot het Nederlands muziekauteursrecht in zowel Nederland als in de belangrijkste exportmarkten voor de Nederlandse (niet per se Nederlandstalige) muziek. Het doel is enerzijds het aandeel op de Neder- landse markt te vergroten en anderzijds een hogere inkomstenstroom door het gebruik van Nederlands muziekauteurs- recht uit buitenlandse markten te stimu- leren. Met haar zichtbare activiteiten wil Buma Cultuur indirect het imago van Buma positief laden. Projecten van Buma Cultuur zijn onder andere Dance Event, ADE Next, EuroSonic Noorderslag, Buma Harpen Gala, Pop- prijs, Jazzdag, Toonzetters, musicXport. nl en dutchsound.nl. Buma Cultuur is opgericht door de Nederlandse auteurs- rechtenorganisatie Buma. 2 Info

04 Voorwoord Inhoud 10 Festivals en beurzen 24 Export­bevordering

32 Mediabeleid

38 Onderscheidingen en prijzen

48 Kwaliteitsontwikkeling

52 Buma Cultuur: promotor van Nederlands muziekauteurs­recht

56 Organisatie

60 Colofon Voorwoord 5

Voor Buma Cultuur was 2009 een jaar of subsidieactiviteiten op het Nederlands van vele veranderingen. Verhuisde muziekauteursrecht en daarmee ook de stichting in februari 2009 naar op het belang van en voor aangesloten Voorwoord een nieuw pand, in mei 2009 werd (Nederlandse of op Nederlandse bodem Jerney Kaagman als directeur Buma wonende) auteurs, Buma Cultuur wil Cultuur – na ruim acht jaar het gezicht direct dan wel indirect, maar in ieder te zijn geweest van de organisatie – geval aantoonbaar bijdragen aan een opgevolgd door de 38-jarige Frank hoger gebruik van Nederlands muziek- Helmink. Een dergelijke verandering auteursrecht, in zowel Nederland als de betekent zoals zo vaak ook een nieuwe - potentieel - belangrijke markten in het koers. Die werd in de zomer uitgezet in buitenland, Buma Cultuur streeft ernaar het Beleidsplan 2009-2012. Hierin werd genrebreed, relevant gesegmenteerd, de als eerste de doelstelling van Buma aangesloten auteurs te bedienen, Cultuur licht aangescherpt. De nieuwe Buma Cultuur wil in een sterk ontwik- missie van Buma Cultuur luidt sinds kelende markt snel en adequaat (kun- zomer 2009 als volgt: nen) reageren, opdat het resultaat (het) maximaal (haalbare) is, Buma Cultuur “Het ondersteunen en promoten van het wil indirect het merk Buma binnen de Nederlands muziekauteursrecht in zowel publieke opinie, maar ook binnen de Nederland als in de belangrijkste export- muziekindustrie (de B2B-markt) positief markten voor de Nederlandse (niet per se laden: door Buma Cultuur wordt Buma Nederlandstalige) muziek, met als doel niet alleen gezien als collecting society, enerzijds het aandeel op de Nederlandse maar ook als ondersteuner en promotor markt te vergroten en anderzijds een ho- van het Nederlands muziekauteursrecht, gere inkomstenstroom door het gebruik Buma Cultuur streeft ernaar zich in van Nederlands muziekauteursrecht samenwerkingsverbanden sterker te uit buitenlandse markten te stimuleren. profileren ten opzichte van andere mu- Met haar zichtbare activiteiten wil Buma ziekondersteunende dan wel gerelateerde Cultuur indirect het imago van Buma organisaties, om zodoende te komen tot positief laden.” een reeks van activiteiten waarin vooral de belangen van rechthebbenden voorop Wat wil Buma Cultuur de staan, Buma Cultuur streeft ernaar een komende jaren? bijdrage te leveren aan het algemeen Buma Cultuur concentreert zich in al besef dat muziek een belangrijk goed en haar projecten, evenementen en sponsor- met name geen gratis goed is. Nomy Rosenberg Trio - Jazzdag 2009 Voorwoord 7

Waarom verandering? pakket aan projecten, activiteiten en eve- Het zijn de sterk veranderende muziek­ nementen waar componisten en auteurs industrie, de technologische ontwikkelin- trots op kunnen zijn. gen in de mediawereld, het veranderende mediagebruik van consumenten, de Rest mij om beide besturen van Buma en sterke veranderingen in de consumen- Buma Cultuur hartelijk te danken voor tenmarkt, de zich steeds vernieuwende het gestelde vertrouwen in het beleids- manieren van communiceren en het plan Buma Cultuur en daarmee ook in afkalvende belang dat de publieke opinie de daaraan gekoppelde begroting. in Nederland hecht aan het muziekau- teursrecht – de verhouding tussen gratis Frank Helmink downloaden en het betaald gebruik is Directeur Buma Cultuur nergens ter wereld zo nadelig voor eige- naars van Nederlands repertoire – die vragen om een koerswijziging. Stuk voor stuk dwingende redenen om nieuwe lij- nen te trekken voor de komende jaren. Op de evenementen die Buma Cultuur in 2009 initieerde of ondersteunde had de nieuwe koers nog nauwelijks effect. De evenementen die in het najaar plaats- vonden hadden hun inhoudelijke agenda al in het voorjaar bepaald. Verderop in dit jaarverslag wordt echter uitgebreid

Foto: Hans Speekenbrink Foto: ingegaan op de andere kijk op evenemen- ten en projecten van Buma Cultuur in de toekomst.

Het uiteindelijke doel is om in 2012, het jaar waarin onze organisatie 50 jaar be- staat, een breed en vooral sterk spectrum aan ondersteunende en promotionele activiteiten te hebben ontwikkeld, die bij- dragen aan een toename van het gebruik van Nederlands muziekauteursrecht. Een Amsterdam Dance Event 2009

“ADE is a fine example of the diversity and integrity that our scene continues to have and paints a bright future for both established and up-and-coming artists, producers, dj’s and electronically minded business people”

Richie Hawtin (Minus, DE) Foto: Mike Breeuwer Mike Foto: Festivals en beurzen 11

Buma Cultuur is initiatiefnemer van muziekwereld.­ De nog altijd groeiende een aantal belangrijke festivals en belangstelling blijkt uit het feit dat alle beurzen. EuroSonic Noorderslag en onderdelen dit jaar sneller uitverkocht Festivals en het ­Amsterdam Dance Event (ADE) zijn waren dan ooit. sterke netwerkevenementen met een EuroSonic Noorderslag wordt georga- duidelijk inhoudelijk profiel. Ze spelen niseerd door Stichting Noorderslag in een sleutelrol in de nationale en inter- samenwerking met Buma Cultuur, De beurzen nationale muziekwereld en vormen een Oosterpoort, de European Broadcasting belangrijk podium voor het onder de Union (EBU) en Yourope. aandacht brengen van het Nederlands muziekauteursrecht. De recente initia- Noorderslag tieven Jazzdag en Toonzetters hebben Op de zaterdag biedt Noorderslag in De de potentie uit te groeien tot evene- Oosterpoort in acht uur een overzicht menten met een vergelijkbaar belang. van de belangrijkste nieuwe ontwikke- lingen in de Nederlandse popmuziek. EuroSonic Noorderslag Het festival, dat dit jaar zijn 23e editie EuroSonic Noorderslag, dit jaar ge- beleefde, is enorm populair. De kaarten houden van 15 tot en met 17 januari, waren begin december al uitverkocht. is een grootschalig meerdaags evene- Noorderslag is dé plek voor nieuwe ment in het centrum van Groningen. namen om zich in de kijker te spelen bij Op de donderdag- en vrijdagavond is er zowel de media, het live-circuit als de EuroSonic als internationaal showcase- platenindustrie. Het belang van het fes- festival op vele locaties in de stad. Op tival blijkt onder meer uit het feit dat het zaterdagavond is er in De Oosterpoort festival door de NOS/NPS live op televi- Noorderslag, met optredens van louter sie (Nederland 3) en radio (3FM) wordt Nederlandse bands. Overdag is er op uitgezonden en dat vrijwel alle grote deze locatie ook een conference voor landelijke dagbladen daags erna een professionals in de muziek­industrie. recensie plaatsen. In de praktijk betekent Met 18.000 festivalbezoekers, 259 optre- een succesvol optreden op Noorderslag dende acts en 2.650 professionals van de opstap naar tournees in het clubcir- 34 verschillende nationaliteiten op cuit en optredens op de grote zomerfes- de conference is EuroSonic Noor- tivals. Van de ruim vijftig acts die dit jaar derslag een uniek evenement met een aantraden maakten Kyteman’s Hip- enorme uitstraling en een groot belang hop Orkest, Sabrina Starke, Giovanca, voor de nationale en internationale Roosbeef, I Kissed Charles, Paulusma, 12 Festivals en beurzen EuroSonic Noorderslag 2009

“There is something I like how the Dutch organize events like EuroSonic Noorderslag. You can do serious business and at the same time have a lot of fun.”

Hit Me TV, The Death Letters, Lavalu, Zita Swoon. Nederlandse bands die zich Dietmar Schwenger, Editor MusikWoche, DE Ziggi, Miss Montreal, Bertolf en De presenteerden waren onder meer Alain Staat de stap naar een groter publiek. Clark, De Kift, Lucky Fonz III, Joep Voor Lucky Fonz III, Alain Clark en De Pelt, Moke en Room Eleven. Jeugd van Tegenwoordig betekende het Het festival was op meer dan twintig optreden in de grote Buma Cultuur- Europese radiostations te horen, waar- zaal een bevestiging van de verworven onder live bij 3FM (Nederland), VRT status. Andere bekende acts die aantra- (België), WDR Eins Live (Duitsland) den waren Marike Jager, Roosbeef, Face en RTE 2fm (Ierland). Televisieregistra- Tomorrow en zZz. Onbetwist hoogte- ties waren te zien bij de NOS (Neder- punt in De Oosterpoort en ook tijdens land), Rockpalast (Duitsland) en NRK de live-uitzending op Nederland 3 is de (Noorwegen). bekendmaking van de winnaar van de Nieuw onderdeel van EuroSonic dit Popprijs voor de beste muzikale prestatie jaar was de uitreiking van de European van het afgelopen jaar. Die ging dit keer Border Breakers Awards (EBBA’s), een naar De Dijk. onderscheiding voor artiesten die in het voorbije seizoen met hun debuutalbum EuroSonic succesvol waren buiten hun eigen lands- Op de donderdag- en vrijdagavond vindt grenzen. De prijs is in het leven geroepen in de Groningse binnenstad op tal van door de Europese Commissie en de Eu- locaties het EuroSonic festival plaats. ropean Broadcasting Union (EBU), het Hier verzorgen groepen en artiesten overkoepelend orgaan van de Europese uit binnen- en buitenland showcases, publieke radiostations, en heeft tot doel Ralf Collaris Foto: waarbij ze zich presenteren aan boekers, de culturele diversiteit en het creatieve managers, programmeurs, platenmaat- en innovatieve vermogen binnen Europa schappijen en – niet in de laatste plaats te benadrukken. Op 15 januari vielen in – het publiek. In 2009 traden tijdens De Oosterpoort, tijdens een door vele EuroSonic 190 acts op. In het oog sprin- televisiestations in Europa live uitgezon- gende buitenlandse namen waren dit den gala onder meer Adele (Engeland), jaar White Lies, Marit Larssen, Frank Alphabeat (Denemarken), Kraak & Turner, I Blame Coco en Polarkreis 18. Smaak (Nederland), Ida Corr (Dene- Traditiegetrouw staat tijdens EuroSonic marken), Lykke Li (Zweden), The Script één land extra in het zonnetje. Dit jaar (Ierland) en The Ting Tings (Engeland) was dat België met optredens van onder in de prijzen. meer Milow, Triggerfinger, A Brand en EuroSonic fungeert ook als showcase- Foto: Karel Zwaneveld 14 Festivals en beurzen Kraak & Smaak - EuroSonic Noorderslag 2009

festival voor verschillende binnen- en zijn er internationale meetings voor de buitenlandse partijen. Deze showcases ­European Broadcasting Union (EBU), illustreren het belang van het festival, de International Music Managers dat intussen een vast punt in de agenda Federation (IMMF) (brancheorganisatie is van veel belangrijke ‘talent scouts’ voor managers in de popmuziek), en talentbemiddelaars uit de Europese Network Europe (de associatie van live-muziekindustrie. De aanwezigheid Europese boekers en promotors) en van de internationale muziekindustrie Yourope (de vereniging van grote maakt het voor lokale bands interessant Europese popfestivals). te proberen zich in de kijker te spelen. Bij de editie 2009 tekende professor Dit gebeurt onder de noemer Grunn­ Simon Frith, voormalig rockcriticus Sonic. Onder die vlag presenteerden zich en tegenwoordig professor in de socio­ onder andere The Beavers, Sixtyniners logie aan de universiteit van Edinburgh. en The Fuckups. Dat EuroSonic door Hij ging in op het verschuiven van de het publiek wordt gewaardeerd blijkt geluidsdrager naar concerten als inkom- uit het feit dat de beschikbare publieks- stenbron voor popmuzikanten. Andere kaarten reeds in de voorverkoop waren internationale sprekers waren Moses uitverkocht. Avalon, Russell Warby en fotografe Jill Furmanovsky. EuroSonic Noorderslag Conference Tijdens de conferentie werden diverse Als onderdeel van EuroSonic Noor- onderzoeken gepresenteerd. Veel publici- derslag organiseert Buma Cultuur een teit oogstte het onderzoek Pop, Wat Levert driedaagse conferentie voor professio- Het Op? van de vakbonden Ntb en FNV nals uit de muziekindustrie. Behalve als KIEM en de rechtenorganisaties SENA gelegenheid om uitgebreid te netwer- en NORMA naar de inkomenspositie ken, fungeert de conferentie als forum van popmusici. Hieruit kwam naar voren waar nieuwe ontwikkelingen worden dat de gemiddelde Nederlandse profes- besproken. Een uitgebreid programma sionele popmuzikant moet rondkomen aan panels, speeches, interviews en pre- van een bedrag van 12.000 euro per jaar. sentaties brengt alle belangrijke actuele Optreden is daarbij veruit de belangrijke zaken binnen de muziekwereld aan de bron van inkomsten. der Veen van André Foto: orde. De laatste jaren is er ook een spe- Indirect aansluitend hierop is het pro- ciaal aanbod gegroeid voor de talrijke motieonderzoek van Koos Zwaan van buitenlandse bezoekers aan EuroSonic de Universiteit van Utrecht naar suc- Noorderslag Conference. Daarnaast cesfactoren in de carrières van Neder- 16 Festivals en beurzen Festivals en beurzen 17

“Het ADE is de plek geweest waar ik de eerste Amerikaanse landse popmuzikanten. Hij kwam tot de de beste online muziekcampagne aan de ­Fatboy Slim, Groove Armada, Josh singlerelease heb conclusie dat goed netwerken van door- band Silence Is Sexy. Wink, Paul van Dyk, , Simian slaggevend belang is. Het kennen van de Mobile Disco en Sven Väth. Nergens ter binnengesleept.” juiste professionals blijkt een enorme sti- Amsterdam Dance Event (ADE) wereld vind je een dergelijk omvangrijk mulans voor succes. Daarnaast zijn een Dance is voor de Nederlandse muziek- kwalitatief programma verspreid over Don Diablo, NL professionele werkhouding en een soci- industrie een belangrijk marktsegment. een stad in een weekend. ale ondersteuning die meehelpt belang- Meer dan een derde van de muziek- Het evenement als geheel is gegroeid, zo- rijke factoren. De VNPF presenteerde export uit ons land bestaat uit dance. wel de conferentie als het festival. Trok- een vervolgonderzoek naar de financiële Daarmee is het in volume een van de ken de 700 optredende acts in 41 clubs huishouding van de poppodia: hier kon belangrijkste culturele exportproducten 90.000 bezoekers, waaronder 20.000 worden geconstateerd dat de gesubsi- van ons land. Het Amsterdam Dance internationale toeristen, op de conferen- dieerde podia het afgelopen decennium Event (ADE) is een jaarlijks vierdaags tie kwamen 2.200 professionals uit maar een duidelijke professionalisering heb- muziekfestival verspreid over circa veer- liefst 52 landen samen, waarmee dit net- ben doorgemaakt. De evaluatie van de tig podia in Amsterdam, gecombineerd werkevenement wereldwijd het belang- handreiking gemeentelijk popbeleid van met een internationale conferentie voor rijkste voor deze sector is. de Vereniging Nederlandse Gemeenten, professionals in dance. De conferentie Het ADE wil binnen het kader van de de VNPF en de popkoepel POPnl bracht en het festival gelden als dé ontmoetings- elektronische muziek nieuwe muziekin- aan het licht dat deze duidelijk aan het plek voor de internationale dancesector. houdelijke ontwikkelingen op interna- doel heeft beantwoord en een voorbeeld Succesvolle Nederlandse DJ’s als Lucien tionaal niveau signaleren en op diverse is voor toekomstige handreikingen voor Foort, , Don Diablo podia aan een internationaal publiek podiumkunstenbeleid. en Joris Voorn steken hun enthousiasme presenteren. Tegelijkertijd wil het ADE Van oudsher is EuroSonic Noorderslag over het ADE en de invloed die het event een platform zijn voor de internatio- Conference ook de plek waar vele onder- gehad heeft op hun carrière niet onder nale muziekindustrie, met als doel het scheidingen worden uitgereikt. Dit jaar stoelen of banken. bevorderen van talentontwikkeling, waren dat: De Veer voor grote verdien- ADE 2009 was de beste editie tot dusver. kennisoverdracht en de verkoop van sten in de muziekindustrie aan vertrek- De conferentie raakte vroeger uitver- elektronische muziek. Aan de ontvangen kend Buma Cultuur-directeur Jerney kocht dan ooit en maar liefst 90.000 fes- reacties vanuit de industrie te zien slaagt Kaagman, de Pop Media Prijs voor de tivalbezoekers uit binnen- en buitenland het ADE hier uitstekend in. beste prestatie op het gebied van de Ne- reisden af naar Amsterdam om te genie- Tijdens het seminar overdag in Felix derlandse popjournalistiek aan Jan van ten van een programmering van wereld- Meritis en het Dylan Hotel waren er pu- der Plas (auteur van o.a. De Muzikan- niveau. Onder de optredende artiesten blieke interviews en paneldiscussies met tengids en 50 Jaar Nederpop), de Lex van bevonden zich dit jaar namen als Armin onder meer Michael Ogle (website Last. Rossen Award voor de meest talentvolle van Buuren, Carl Craig, Dave Clarke, fm), Eric Harle (manager Moby), Mark Europese fotograaf aan de Belg Tom David Guetta, Darren Emerson, Jones (platenlabel Wall Of Sound) en Verbruggen en de Interactive Award voor Deadmau5, Don Diablo, Faithless, Peter Hook (New Order). Masterclas- Amsterdam Dance Event 2009

“The Amsterdam Dance Event is the most happening event, its one big meet and greet for everyone you know in the music industry and the parties are great too”

Mason, NL Foto: Tilllate.com Foto: 20 Festivals en beurzen Festivals en beurzen 21

“De Buma Toonzetters Prijs is een fantastische ses waren er onder meer door ­Speedy op de Muzikantendag en ADE Next de modern klassieke muziek, dat de prijs. Ik hoop J­­ en Josh Gabriel. Workshops waren er kunnen musici en componisten hier beste nieuwe werken van Nederlandse over synchronisatie, applicaties voor de terecht voor advies bij het maken van componisten van het afgelopen jaar op echt dat dit iPhone en verschillende businessmo- hun publiciteitsmateriaal en het regelen het podium brengt en tevens fungeert dellen voor de digitale distributie van van hun rechten. En net als op Euro- als opening van het nieuwe seizoen. voor andere muziek. Sonic Noorderslag en het Amsterdam Composities van Klas Torstensson, Het Amsterdam Dance Event is een Dance Event is er overdag een seminar Hanna Kulenty, ­Martijn Padding, componisten initiatief van Buma Cultuur en wordt en ’s avonds een uitgebreid showcase- Roderik de Man, Wilbert Bulsink, georganiseerd door Stichting Amster- programma. Op donderdag 8 mei 2009 Peter Adriaansz, Edward Top, Einar ook gaat dam Dance Event. Hoewel de dota- werd voor de derde keer – in samenwer- Torfi Einarsson, Robin de Raaff en tie van Buma Cultuur aan Stichting king met Stichting JazzNL - de Jazzdag Rozalie Hirs werden vertolkt door plaatsvinden.” Amsterdam Dance Event gelijk is aan georganiseerd. Ruim 1000 professio- Charlotte Riedijk, Ellen Corver, de begrote dotatie, is hierbij toch een nals uit alle hoeken van de Nederlandse Peter Brunt, Larissa Groeneveld, het Componist Robin de Raaff positieve kanttekening te maken. On- jazzwereld kwamen naar conferentie- Rubens Kwartet, Orkest de Ereprijs, danks de – niet begrote – verhuizing centrum De Observant in Amersfoort. Dirk Luijmes, Nieuw Ensemble o.l.v. en de daarmee gepaard gaande hogere Tijdens het seminar stonden vragen Micha Hamel, Ensemble Klang, bureaukosten, zorgt deze toename niet centraal als de veranderende subsidie- Asko|Schönberg o.l.v. Clark Rundell voor een overschrijding van het begrote regels voor podiumkunsten, de inko- en VocaalLAB Nederland. Tijdens dotatiebedrag. Overigens is het streven menspositie van jazzmuzikanten en de het afsluitende concert werd de de eigen inkomsten van het Amsterdam kansen op de nationale en internatio- Buma Toonzetters Prijs uitgereikt Dance Event de komende jaren zo te nale markt. De Jazz Media Award werd aan componist Robin de Raaff. doen toenemen dat de bijdrage vanuit uitgereikt aan het internetstation Radio Prijsuitreiking en slotconcert werden Buma Cultuur omlaag gebracht kan 6, dat ondanks het ontbreken van een live uitgezonden door Radio 4. worden. etherfrequentie een grote groep jazzlief- hebbers aan zich heeft weten te binden. Music@Games Jazzdag Na het seminar vonden er in de avond Op zaterdag 13 juni vond als onderdeel Binnen de jazzwereld is een groeiende 27 showcases plaats op verschillende van het NLGD Festival Of Games Mu- behoefte aan uitwisseling van informa- ­locaties in de binnenstad van Amers- sic@Games plaats, een door het Muziek- tie en knowhow. Daarom heeft Buma foort. instituut MultiMedia en Buma Cultuur Cultuur samen met Stichting JazzNL georganiseerd symposium over het een nieuw evenement geïnitieerd: de Toonzetters componeren van muziek voor games als Jazzdag, een treffen van jazzmusici, Op 29 en 30 augustus vond in het nieuw werkterrein voor de multimediale boekingskantoren, media, studio’s, Muziekgebouw aan ’t IJ in Amsterdam componist. Tijdens het symposium werd opleidingen, platenmaatschappijen, de tweede editie plaats van Toonzetters, duidelijk dat inmiddels in Nederland distributeurs, clubs en festivals. Net als een nieuw evenement gericht op honderden componisten in deze sector 22 Festivals en beurzen Renske Taminiau - Jazzdag 2009

werkzaam zijn en dat meer aandacht voor deze sector de komende jaren gerechtvaardigd is.

Buma Cultuur en November Music November Music in ’s-Hertogen- bosch is het belangrijkste inter- nationale festival voor moderne gecomponeerde muziek in Neder- land. Dit meerdaagse evenement ontwikkelt veel eigen producties, die dankzij nauwe banden met soortge- lijke festivals in België, Duitsland, Engeland, Frankrijk en Italië ook internationaal gepresenteerd wor- den. Buma Cultuur ondersteunt dit festival met een financiële bijdrage.

Buma Cultuur en Holland Festival Buma Cultuur werkt samen met het Holland Festival aan de promotie van muziek van Nederlandse compo- nisten in een internationale context.

Ieder jaar presenteert dit interna- Hans Speekenbrink Foto: tionale festival voor podiumkunsten werk van Nederlandse componisten. In samenwerking met Buma Cultuur wordt dit werk onder de aandacht gebracht van buitenlandse bezoe- kers en wordt het bekend gemaakt bij partners binnen de netwerken als Réseau Varese en de International Society for the Performing Arts. Exportbevordering 25

De export van Nederlandse muziek is rijkste land met ruim 22 procent van de in 2008 met ruim 15 procent gestegen inkomsten, gevolgd door België met 17 naar een bedrag van 50,2 miljoen euro. procent, vervolgens Frankrijk en Groot- Export­ Deze stijging vond plaats aan de kant Brittannië. Opvallend is Polen op de 5e van de optredens, de inkomsten uit plek. Dit is met name te danken aan de opgenomen muziek daalden juist. In extra inkomsten uit RTV-gelden. De de ondersteuning van de Nederlandse verschuiving in de muziekmarkt is ook bevordering muziekexport speelt Buma Cultuur een duidelijk te zien bij de auteursrechten: belangrijke rol met voor ondernemers de inkomsten uit mechanische rechten en artiesten diverse begeleidingspro- daalden flink, terwijl de inkomsten uit gramma’s en een eigen stand op de uitvoeringsrechten stegen. grote internationale muziekbeurzen. MusicXport.nl Van de Nederlandse muziekexport is MusicXport.nl is de naam waaronder ruim 53% afkomstig van de optredens Buma Cultuur in samenwerking met van Nederlandse artiesten over de grens Muziek Centrum Nederland en met (26,8 miljoen euro), 29,1% komt uit au- financiële steun vanuit de Ministeries teursrechten en naburige rechten (14,6 van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap miljoen euro) en 17,5% komt van de ex- en Economische Zaken een internatio- ploitatie van opnamen van Nederlandse naal marketingprogramma voert om de artiesten in het buitenland (8,8 miljoen positie van Nederlandse artiesten in het euro). André Rieu, Tiësto, Armin van buitenland te verbeteren en de export- Buuren en Ferry Corsten vormen de mogelijkheden te vergroten. De bijdrage belangrijkste Nederlandse exportpro- vanuit musicXport.nl bestaat uit con- ducten. DJ’s als Laidback Luke, Marco tacten met agenten, promotors, festivals, V, Sander Kleinenberg, Menno de Jong promotiebureaus en media. Daarnaast is Fedde le Grand, Sander van Doorn een financiële ondersteuning ten behoe- en Richard Durand zijn opkomend in ve van showcase optredens mogelijk. On- het clubcircuit, terwijl in de rocksector dersteuning door musicXport.nl vindt Epica, Antillectual, Born From Pain, No plaats op basis van een door de artiest Turning Back, Peter Pan Speedrock en ingediend jaarplan. In 2009 werd het Within Temptation kunnen bogen op ondersteuningsprogramma uitgebreid een groot aantal optredens over de grens. met musicXport Plus, een onderwijs- en Bij de exportinkomsten van Buma/ coachingsprogramma voor artiestmana- Stemra is en blijft Duitsland het belang- gers met internationale ambities. Muzikantendag 2009 Foto Christiaan Westgeest Christiaan Foto 28 Exportbevordering Exportbevordering 29

“It’s quite simple: we made a car called De Staat, and EuroSonic Met steun van musicXport.nl verzorg- European Talent Exchange Program Vertegenwoordiging op internationale den dit jaar diverse Nederlandse acts (ETEP) muziekbeurzen Noorderslag showcases op South By South West Het European Talent Exchange Program Bedrijven die Nederlandse muziek (VS), The Great Escape (Engeland), (ETEP) is een uitwisselingsprogram- exporteren zijn vaak niet groot genoeg was our ticket (Engeland), CMJ (VS), ma, waarin een groot aantal Europese om op de grote internationale muziek- Satellite 31 (Spanje) en Deccan Rock popfestivals en radiostations samen- beurzen zelf met een eigen stand verte- to the freeway.” (India). Deze optredens zijn van groot werkt. Doel is talentvolle nieuwe bands genwoordigd te zijn. Vandaar dat Buma belang voor de internationale zichtbaar- te laten optreden op festivals verspreid Cultuur op deze beurzen een gemeen- De Staat, NL heid van de Nederlandse muziekwereld over Europa met de ondersteuning van schappelijke stand inricht. Met deze en bieden eerste aanknopingspunten een professionele mediacampagne, om stand als uitvalsbasis zijn veel bedrijven voor labels, boekers en promotors. Een zo deze acts een echte kans te bieden op toch in staat op dergelijke evenementen mooi voorbeeld hiervan is de showcase een Europese carrière. Meer dan vijftig succesvol te opereren. Eind januari 2009 in Burgas (Bulgarije), waar maar liefst Europese festivals werken mee aan de vertegenwoordigde Buma ­Cultuur de achttien Nederlandse dance-acts zich regeling, waaronder grote namen als Nederlandse muziekindustrie op Midem presenteerden aan de muziekwereld in Rock Am Ring, Rock Werchter, Roskilde, in Cannes, van oudsher de bekendste Zuidoost-Europa. Met Sziget (Hon- Pinkpop, Sziget, Arezzo en Glastonbury. muziekbeurs ter wereld. Het evene- garije) en Exit (Servië) als twee snel in ETEP is een initiatief van Buma Cultuur ment is tegenwoordig vooral van belang belang toenemende festivals is dat stra- en Stichting Noorderslag, in samen- voor muziekuitgevers en voor platen- tegisch ­belangrijk. In meerdere gevallen werking met Yourope en EBU en wordt labels die handelen in dancetracks, die leverden­ de showcases meteen concrete ondersteund door het European Music veelal bilateraal worden gelicenseerd. resultaten op. Het optreden van Moke Office (EMO) en SENA­Performers. De turbulente tijden die de muziekin- tijdens Popkomm 2008 resulteerde in De afgelopen jaren speelde ETEP een dustrie meemaakt, weerspiegelen zich 2009 in een platendeal met Universal belangrijke rol in de doorbraak van in het aantal deelnemers aan het evene- Duitsland. De showcase van De Staat op Franz Ferdinand (Schotland), Kaizers ment. Haalde de teller halverwege het The Great Escape leidde direct tot een ­Orchestra (Noorwegen), The Ting Tings decennium nog de tienduizend, in 2009 boeking van de band voor het prestigieu- (Engeland), Gabriel Rios (België), bezochten 8.000 deelnemers de beurs. ze Glastonbury festival. En een optreden Editors (Engeland) en Within Nederland was dit jaar vertegenwoor- tijdens het musicXport.nl Trade Dinner ­Temptation (Nederland). In 2009 speel- digd met een kleine 100 bedrijven. De tijdens EuroSonic Noorderslag mondde den in het kader van ETEP 71 Europese meesten daarvan gebruikten de door voor Alain Clark uit in een wereldwijde artiesten op 60 verschillende festivals. Buma Cultuur ingerichte dutchsound. platendeal met Warner Music Engeland. In totaal ging het om 200 optredens. nl-stand als uitvalsbasis en contactpunt. Nederlandse bands die binnen dit kader De Nederlandse muziek werd er onder optraden, waren De Jeugd van Tegen- meer onder de aandacht gebracht met woordig, De Staat, zZz, Alain Clark en vier verzamel-cd’s (pop, rock/alternative, Elle Bandita. dance en jazz). Het materiaal op de cd’s 30 Exportbevordering Minister OCW Ronald Plasterk - EuroSonicExportbevordering Noorderslag 2009 31

wordt gekoppeld aan extra informatie op de gemaakte kosten tot een maximum de Buma Cultuur website www.dutch- van 11.500 euro per aanvraag. EZ werkt sound.nl. Hoewel het aantal deelnemers bij de uitvoering van de regeling samen aanzienlijk is afgenomen, geven de Ne- met de Kamers van Koophandel en ex- derlandse bedrijven aan dat Midem voor portbevorderende brancheorganisaties. hen nog altijd een goede beurs is om Buma Cultuur voert de regeling uit voor zaken te doen, reden waarom Buma Cul- de muzieksector. tuur haar aanwezigheid hier handhaaft. Jarenlang was Popkomm in Berlijn even- eens een belangrijke muziekbeurs. In 2009 werd dit evenement wegens sterk afnemende belangstelling gecanceld. Het komend jaar wordt Popkomm wel weer georganiseerd, maar dan als onderdeel van Berlin Music Week.

Prepare2start De subsidieregeling Prepare2start van het Ministerie van Economische ­Zaken (EZ) heeft tot doel bedrijven in het mid- den- en kleinbedrijf, die over geen of weinig exportervaring beschikken, te ondersteunen bij het betreden van een nieuwe buitenlandse markt. De onder- steuning bestaat uit advies en begelei- ding bij het opstellen en uitvoeren van Zwaneveld Karel Foto: een plan om de internationale markt te verkennen. Subsidiabel zijn onder meer het laten opstellen van een marktverken- “EuroSonic Noorderslag is the most ning, het deelnemen aan relevante beur- zen en symposia, het laten vervaardigen important gathering in the European van promotiemateriaal, het inwinnen van handel gerelateerd juridisch advies en live music business calendar” het uitvoeren van een partnerprogram- ma. De subsidie bedraagt 50 procent van Pollstar, USA Mediabeleid 33

In de promotie van het Nederlandse compositiewedstrijd voor kinderen en muziekauteursrecht zijn radio, televisie jongeren, Op weg naar Het Nieuwjaars- en internet van cruciaal belang. Buma concert. Hiermee kan het Nederlands Mediabeleid Cultuur ondersteunt verschillende ra- Blazers Ensemble nieuw talent verder dio- en televisieprogramma’s waarin de helpen en wordt Nederlandse muziek Nederlandse muziek een hoofdrol ver- die anders zelden of nooit te horen is, op tolkt. Omdat dergelijke programma’s en een bijzondere manier voor het voetlicht in toenemende mate ook internetsites gebracht. steeds belangrijker worden voor het op de maatschappelijke agenda zetten van Televisieregistratie Noorderslag Nederlandse muziek, wordt het media- (Nederland 3) beleid van Buma Cultuur de komende Na een geslaagde eerste uitzending in jaren verder uitgebreid. 2008, deed de NOS/NPS op de zater- dagavond van Noorderslag op 17 januari Buma Harpen Gala (Nederland 3) 2009 opnieuw avondvullend verslag van In maart 2009 werd voor het eerst in het festival. De live-registratie van de jaren het Buma Harpen Gala live uitge- optredens werd afgewisseld met intro- zonden door de Nederlandse publieke ductiefilmpjes. In de uitzending werd, omroep. Dit gebeurde door de TROS onder meer met korte documentaires op Nederland 3. Met een gemiddeld over eerdere winnaars en een kijkerspoll, aantal kijkers van 420.000 betekende toegewerkt naar de bekendmaking van dit een prima promotiemoment voor de De Popprijs om 23.15 uur. De kijkcijfers Nederlandse muziek en ook een belang- en de reactie op het verslag van Noor- rijke versterking van de merken Buma derslag waren dusdanig goed dat er ook Gouden en Buma Zilveren Harp, Buma/ van de editie 2010 een live televisiever- Stemra en Buma Cultuur. slag zal komen.

Nieuwjaarsconcert Nederlands Blazers 3FM Awards (3FM, Nederland 3) Ensemble (Nederland 2) De 3FM Awards voor de beste Neder- Buma Cultuur ondersteunt het jaarlijkse landse artiesten en platen zijn inmiddels Nieuwjaarsconcert van het Nederlands een begrip. Al vanaf de eerste editie in Blazers Ensemble, dat door de VARA op 2005 is Buma Cultuur medefinancier televisie wordt gebracht. Bovendien is de van dit evenement. De winnaars van de stichting sponsor van de reeks Familie- verschillende Awards worden bepaald concerten die daaraan voorafgaan en de door de luisteraars, die kunnen stem- 34 RTV beleid David GuettatheFringe - Amsterdam - winnaar Dance Kweekvijver Event 20092008

“I enjoy coming to this event and it’s a terrific alternative to the .”

BT, USA Foto: Clubjudge.com Foto: 36 Mediabeleid Mediabeleid 37

men op hun favorieten via internet. Op de komende jaren zal deze website ver- samenstelt met alle nieuwe binnen- 23 april 2009 werden de 3FM Awards der worden uitgebouwd en omgedoopt komers van Nederlandse makelij in uitgereikt in de Gashouder in Amster- in Bumasounds.nl. de Mega Top 100. Lokale zenders dam. De uitreiking werd live uitgezon- kunnen tegen een kleine vergoeding den door de VARA op Nederland 3. De Factfile een abonnement nemen op deze ser- winnaars waren dit keer Krezip (beste Met de Nederlandstalige nieuwsbrief vice, terwijl de overgebleven plaatsen band, beste artiest pop), Ilse DeLange Factfile houdt Buma Cultuur circa 1.500 op de cd tegen betaling door de pla- (beste zangeres, beste single en beste al- professionals in de Nederlandse muziek- tenmaatschappijen kunnen worden bum), Alain Clark (beste zanger), Anouk industrie op de hoogte van haar eigen opgevuld. (beste artiest rock), Novastar (beste activiteiten. artiest alternative), Within Temptation (beste live-act) en Nikki (beste nieuwko- Overige websites mer). De Serious Talent Award, gekozen Om praktische redenen hebben door de redactie van 3FM, ging naar ­musicXport.nl, Buma Harpen Gala, Giovanca en de Schaal van Rigter, voor ­EuroSonic Noorderslag, Amsterdam de meest gedraaide Nederlandse single Dance Event, Jazzdag en Toonzetters op de popzender, was dit jaar voor Ilse ieder een eigen website. Op de eigen DeLange met So Incredible. website informeert Buma Cultuur over de organisatie en de belangrijkste nieuw- Informatie en voorlichting tjes rond de verschillende projecten. Voor veel partners en geïnteresseerden in binnen- en buitenland is Buma ­Cultuur Buma Cultuur en de Olon ­ de vraagbaak voor de Nederlandse CD Service muziek en muziekindustrie. Daarvoor Bij het bekend maken van Neder- produceert de stichting diverse websites landse muziek spelen de ruim 300 en nieuwsbrieven: lokale en regionale zenders een belangrijke rol. Voor de platenmaat- Dutchsound.nl schappijen, zeker voor de kleinere Om professionals in de internationale labels, is het ondoenlijk al deze muziekwereld op een adequate manier zenders te voorzien van gratis platen. te voorzien van accurate informatie Vandaar dat Buma Cultuur samen over Nederlandse muziek en de Neder- met de Organisatie van Lokale landse muziekindustrie publiceert Buma Omroepen Nederland (OLON) en ­Cultuur in samenwerking met SENA de met steun van Buma en de Edison Engelstalige website dutchsound.nl. In Stichting iedere twee weken een cd Onderscheidingen en prijzen 39

Buma Cultuur onderscheidt ieder ­jaar Buma Gouden Harpen: Krezip, Gerard enkele auteurs en uitvoerende arties- van Maasakkers, Jan Smit en Within ten vanwege hun bijzondere carrière Temptation Onder- of bijdrage aan de verspreiding van De Buma Gouden Harp is de hoogste Nederlands muziekauteursrecht. De onderscheiding die door Buma Cultuur Buma Gouden Harp is een oeuvreprijs, wordt uitgereikt. Het is een oeuvreprijs de Buma Zilveren Harp een aanmoe- bestemd voor muziekauteurs en arties- scheidingen digingsprijs voor jong talent. De Buma ten die zich in hun carrière op bijzondere Exportprijs is een onderscheiding voor wijze verdienstelijk hebben gemaakt voor de internationaal meest succesvolle de Nederlandse muziek. De prijs wordt Nederlandse artiest. De Popprijs, ­ sinds 1962 jaarlijks uitgereikt. Bekroond Annie M.G. Schmidtprijs en de Buma werden dit jaar de band Krezip, zanger en prijzen Toonzetters Prijs zijn specifieke gen- Gerard van Maasakkers, zanger Jan Smit reprijzen. Door de aandacht die deze en de band Within Temptation. De jury onderscheidingen genereren in de voor de Buma Gouden Harpen bestond media, hebben ze een belangrijke ditmaal uit Frits Spits (Radio 2, voorzit- stimulerende werking. ter), Cor Bakker (orkestleider), Lisa Bo- ray (zangeres), Daniël Dekker (Radio 2), De Buma Gouden en Zilveren Harpen John Ewbank (componist en producer), en de Buma Exportprijs 2008 werden Koen Poolman (OOR) en Hijlco Span op 5 maart 2009 uitgereikt tijdens het (radiopresentator NCRV). Buma Harpen Gala in Studio 21 op het Mediapark in Hilversum. De presenta- Uit de juryrapporten: tie was daarbij in handen van Yolanthe Krezip Cabau van Kasbergen. Een integrale Als er één constante is geweest in de muziek registratie van het evenement, waarbij van Krezip de afgelopen tien jaar, dan is alle prijswinnaars werden begeleid door het wel joy de vivre. Soms bitterzoet, soms het Metropole Orkest onder leiding van verpakt in een melancholische ballad, maar Jules Buckley, werd live uitgezonden op altijd sluimerend aanwezig, als een vlamme- Nederland 3. Ook vele andere media tje dat niet doven wil. We zullen ze missen, de besteedden uitgebreid aandacht aan het familie Sping-In-Het-Veld met haar instant Buma Harpen Gala. meezingers en pianoballades die zelfs de grootste festivalweide stil kregen.

40 Onderscheidingen en prijzen Jan Smit, Marco Borsato en Krezip - Buma Harpen Gala 2009

Gerard van Maasakkers muziek hebben geleverd, maar waarvan Een terechte onderscheiding voor een car- de jury verwacht dat zij nog een grote rière die illustreert hoe ver je kunt komen toekomst voor zich hebben. Deze prijs met een samenspel van talent, spelplezier, wordt jaarlijks uitgereikt sinds 1969 en authenticiteit, inspiratie en vasthoudend- was in veel gevallen een opmaat tot een heid. Met een combinatie van die factoren Buma ­Gouden Harp. De Buma Zilveren heeft Gerard van Maasakkers in zijn eigen Harpen over 2008 gingen naar de band Brabants dialect Nederland weten te ver- Room Eleven, rapper Typhoon en zanger overen. Ziggi. De jury voor de Buma Zilveren Harpen bestond dit jaar uit Sieb Kroeske

Jan Smit (Mega Media, voorzitter), Edwin Evers Foto’s: GentleLook.nl Jong en oud herkent zich in de oer- (Radio 538), Giel Beelen (3FM), ­Hollandse pop van Jan Smit. De inbreng Simone de Waard (tekstschrijver, pro- van het producers duo Cees en Thomas Tol grammamaker), Tjeerd Oosterhuis mag hierbij zeker niet onvermeld blijven. Zij (producer, componist), Saul van Stapele zetten een sound neer dat de grenzen van (Nieuwe Revu, NRC) en Nathalie van Volendam gemakkelijk overstijgt. Jan Smit Veenendaal (Stroom management). vertegenwoordigt het geluid van de Neder- landstalige pop anno nu. Uit de juryrapporten: Room Eleven Within Temptation De jury waardeert en respecteert Room Ze staan aan het hoofd van een interna- Eleven voor het feit dat ze geen probleem tionale undergroundbeweging en gelden als ziet in het verkennen van grenzen, geen last inspirator voor menige band in binnen- en heeft van beperkingen en soms brutaalweg buitenland. Wapenfeiten waar geen enkele gewoon iets uitprobeert dat toevallig op hun andere Nederlandse (pop)band heden ten pad komt. De jury vindt Room Eleven een dage op kan bogen en bereikt met een geheel echte “bandjes”-band en bewondert de kwa- eigen sound. liteit en originaliteit die uit de muziek van Room Eleven klinkt. Buma Zilveren Harpen: Room Eleven, Typhoon en Ziggi Typhoon De Buma Zilveren Harp is bedoeld Het is hem gelukt een werkelijk eigen geluid om jonge scheppende of uitvoerende toe te voegen aan het genre hiphop. Typhoon artiesten te bekronen die al een be- verdient een Buma Zilveren Harp. Omdat langrijke bijdrage aan de Nederlandse hij nieuwe wegen inslaat en de grenzen van Edward Top, Robin de Raaff en Einar Torfi Einarsson - Toonzetters 2009 Onderscheidingen en prijzen 43

zijn genre verder oprekt. En omdat hij zich- Kyteman en Bertolf. De Buma zelf laat horen zonder opsmuk. Exportprijs werd toegekend aan André Rieu. Als beste Nederlandse Ziggi lied werd op internet verkozen Engel Met zo’n carrière kan je van een aanmoedi- Van Mijn Hart van de componisten gingsprijs al bijna niet meer spreken. De jury Edwin van Hoevelaak en Edwin de spreekt de hoop uit dat de Buma Zilveren Groot en tekstdichter Bruce Smith, Harp Ziggi een minstens even grote status uitgevoerd door Gerard Joling. Meer in Nederland mag bezorgen als die hij al in informatie over deze prijzen in het sommige andere landen geniet. Nederland jaarverslag 2010. mag trots zijn met een ster als Ziggi. En de gouden toekomst die komt er wel, als die al Buma Toonzetters Prijs: Robin de Raaff niet is begonnen. De Buma Toonzetters Prijs wordt toege- kend aan de maker van de beste com- Buma Exportprijs: André Rieu positie op het gebied van hedendaags De Exportprijs van Buma Cultuur wordt gecomponeerde muziek. Aan de prijs is jaarlijks toegekend aan de artiest die een geldbedrag van 10.000 euro verbon- het meest succesvol is met Nederlands den. Een vakjury bestaande uit Lucas muziekcopyright in het buitenland. Vis, Luca Francesconi, Graham De Buma Exportprijs over 2008 werd McKenzie, Mark Delaere en Bert Pa- uitgereikt aan André Rieu. Een speci- linckx heeft de Buma Toonzetters Prijs ale exportonderscheiding was er voor 2009 toegekend aan componist Robin Giorgio Tuinfort, vanwege de jarenlange de Raaff voor zijn Vioolconcert. Deze openbaarmaking van zijn werken door compositie werd in 2008 in première

Foto: Co Foto: Broerse buitenlandse artiesten. gebracht door het Radio Filharmonisch Orkest onder leiding van Jaap van Zwe-  den en met als soliste violiste Tasmin Zowel voor de Harpen als voor de Little. Het werk werd gecomponeerd in Exportprijs geldt dat ze worden uit- opdracht van de ZaterdagMatinee. gereikt over het voorafgaande jaar. De Buma Gouden Harpen 2009 Uit het juryrapport: werden begin 2010 uitgereikt aan Robin de Raaff Wende Snijders, Armin van Buu- Het werk kent een grote virtuositeit en is zeer ren en Jaap Buys. De Buma Zilve- expressief en rijk van klank. ren Harpen gingen naar Giovanca, Alle winnaars - Buma Harpen Gala 2009 Onderscheidingen en prijzen 45

Popprijs: De Dijk ontkomen meer aan, de Popprijs 2008 moest De Popprijs wordt ieder jaar uitgereikt worden toegekend aan de Dijk. Zonder De tijdens het Noorderslag Festival aan de Dijk hadden die vijftig jaar Nederpop die in groep of artiest die in het afgelopen jaar 2008 zo nadrukkelijk herdacht werden er de belangrijkste bijdrage heeft geleverd immers heel anders uitgezien. aan de Nederlandse popmuziek. Daar- bij spelen zaken als commercieel suc- Ook voor de Popprijs geldt dat deze ces, maar ook een goede live-reputatie, wordt uitgereikt over het vooraf- vernieuwingsdrang en/of integriteit een gaande jaar. De Popprijs 2009 werd rol. De afweging van deze argumenten is begin 2010 uitgereikt aan Kyteman’s telkens doorslaggevend. De prijs bestaat Hiphop Orkest. Meer hierover in het uit een beeld van Theo Mackaay en een jaarverslag 2010. cheque ter waarde van 10.000 euro. De

Foto: Frans van Zijst van Frans Foto: Popprijs is een initiatief van de BV Pop Annie M.G. Schmidtprijs: (de bijzondere vakgroep popmuziek van Dorine Wiersma de kunstenvakbond FNV KIEM), maar De Annie M.G. Schmidtprijs is de be- wordt uitgereikt door SENA Performers, kroning voor het beste (Nederlandsta- Buma Cultuur en Buma. De Popprijs lige) theaterlied. De prijs is een initiatief "Jan Smit over 2007 werd toegekend aan Armin van het Amsterdams Kleinkunst Festival van Buuren. De jury bestond dit jaar uit en Buma Cultuur. Sinds 1991 bekroont vertegenwoordigt Hans Kosterman (BV Pop/FNV Kiem, een jury jaarlijks een nummer waarin voorzitter), Johan Gijsen (Tivoli), Guus de diepgang, humor of de poëtische en het geluid van de Bleyerveld (BV Pop), Ben Houdijk literaire vorm en inhoud van de tekst (3FM), Gijsbert Kamer (De Volkskrant), belangrijker worden geacht dan het ka- Nederlandstalige Jan Douwe Kroeske (Double 2), Peter rakter van de instrumentale uitvoering. Sikkema (Oosterpoort) en Gert van Veen De prijs omvat een geldbedrag van 3.500 pop anno nu.” (ID&T). euro en een bronzen borstbeeld van de naamgeefster. Omdat het een prijs be- Juryrapport Jan Smit, Buma Gouden Uit het juryrapport: treft voor een lied wordt zij altijd uitge- Harp 2008 De Dijk reikt aan de tekstschrijver, de componist ‘Mooier dan nu zal het nooit gaan’, zingt en de uitvoerende artiest. In de praktijk Huub van der Lubbe op Brussel, de plaat is dit overigens vaak één en dezelfde per- die voor de jury de doorslag gaf, waardoor er soon. De jury bestond dit jaar uit Nico ­ in een recordtijd tot een unanieme beslissing Knapper (voorzitter), Martine Bijl, kon worden gekomen. Dit jaar was er geen Marnix Kappers, Robert Jan Stips en 46 Onderscheidingen en prijzen Dorine Wiersma - Annie M.G. Schmidtprijs 2008

“We hebben met de hele jury smakelijk gelachen en geloven vast dat Annie hier ook veel plezier aan Rinske Wels. Zij kozen als beste theater- ham McKenzie en Frank Veenstra lied van 2008 Stoute Heleen van tekst- heeft de eerste Buma Toonzetters zou hebben beleefd.” schrijver, componist en vertolker Dorine Prijs toegekend aan de componist Wiersma. De prijsuitreiking op 19 april Richard Rijnvos voor zijn compositie Juryrapport Annie M.G. Schmidtprijs 2008 2009 werd verricht door Judith van NYConcerto. Kranendonk, directeur-generaal Cultuur en Media van het ministerie van Onder- wijs, Cultuur en Wetenschap.

Uit het juryrapport: Dorine Wiersma Het door ons uitverkoren lied laat horen dat het goed gelukte cabaretlied nog steeds een functie heeft. Je wilt iemand eens flink de oren wassen, je wilt uiting geven aan je ergernis over een al dan niet vermeende hype waar alle media dociel achteraan hobbelen – en je wilt óók nog graag dat er wat te lachen valt, want humor is een dodelijk wapen. We hebben met de hele jury smakelijk gelachen en geloven vast dat Annie hier ook veel ple- zier aan zou hebben beleefd.

Buma Cultuur en de SENA Performers POPnl Award In 2008 heeft Buma Cultuur het Nederlandse muziekleven verrijkt met een nieuwe prijs: de Buma Toonzetters Prijs. Deze onderschei- ding is bedoeld voor de maker van de beste compositie op het gebied van hedendaags gecomponeerde muziek. Aan de prijs is een geldbedrag van 10.000 euro verbonden. Een vakjury bestaande uit Roeland Hazendonk,

Hans Heg, Marcel Mandos, Gra- Zijst van Frans Foto: Kwaliteitsontwikkeling 49

Zowel voor als achter de schermen Ook was er de nodige informatie over moet talent zich kunnen ontwikkelen. auteursrechten en aanverwante zakelijke Buma Cultuur ondersteunt daarom ver- onderwerpen. Kwaliteits- schillende initiatieven die muzikanten De Muzikantendag wordt georganiseerd helpen podiumervaring op te doen en door Buma Cultuur, met medewerking zich verder te ontwikkelen. van SENA Performers. Met een sterke line-up en – naar bij ontwikkeling Muzikantendag evaluatie bleek – voor bezoekende De Muzikantendag is een evenement componisten en muzikanten zeer inte- voor amateur- en semiprofessionele mu- ressante onderwerpen en workshops, zikanten met als doel hen beter bekend te bleef het aantal betalende bezoekers maken met de organisatorische aspec- bij deze twaalfde editie steken op een ten en hen in contact te brengen met te laag aantal. Nader onderzoek leerde professionals uit het vak om zo deuren dat bezoekers vooral komen uit de di- te openen en nieuwe ideeën op te doen. recte omgeving van de locatie waar de Met workshops, clinics en paneldiscus- Muzikantendag wordt gehouden. Een sies kunnen aanstormende muzikanten muzikant uit Groningen – of zelfs uit en bands in één dag hun muzikale bagage Breda – komt niet naar Tilburg om de verrijken. Muzikantendag te bezoeken. Jaarlijks De twaalfde editie werd voor de tweede terugkeren op dezelfde locatie is dan achtereenvolgende maal gehouden in Til- geen juiste keuze. Voor de komende jaren burg, in popcentrum 013 en de naburige wordt gewerkt aan een opzet waarbij de clubs V39 en Cul de Sac. Na een key- Muzikantendag in een kleinere opzet note speech van Leo Blokhuis over het meerdere locaties aandoet. De bedoeling liefdeslied vertelden artiesten als ­Spinvis, is uiteindelijk alle provincies van Neder- Denvis, Kyteman, Sabrina ­Starke, land aan te doen en zo een veel groter Kypski, JW Roy, Marco Roelofs (De bereik te creëren. Heideroosjes), Hit Me TV en Anneke van Giersbergen over de ins en outs van ADE Next het muzikantenbestaan en hun sleutel tot Het Amsterdam Dance Event brengt succes. Bovendien waren meer dan 100 veel nieuw talent en semiprofessionele professionals van platenlabels, poppodia, muzikanten op de been. Omdat ook bij belangenverenigingen en media aanwe- deze specifieke groep vragen op zakelijk zig om demo’s van muzikanten te beluis- en technisch gebied een grote rol spe- teren en van commentaar te voorzien. len is er een speciale dag georganiseerd 50 Kwaliteitsontwikkeling Jammen met Kyteman - Muzikantendag 2009

die vergelijkbaar is met de Muzikanten­ mogelijkheden liggen er en wat zijn de dag: ADE Next. In één dag komen alle nieuwe businessmodellen. De cursus belangrijke facetten én knelpunten van European Artist Manager behandelt muziek maken en een carrière in de de muziekwereld vanuit internationaal muziek aan bod. Onderwerpen van de perspectief: hoe ontwikkel je een carrière workshops waren onder meer muziek- over de landsgrenzen, wat zijn de con- productie, mastering, platencontrac- venties en structuren op internationaal ten, muziekuitgavedeals en alternatieve niveau en hoe ontwikkel je een netwerk. exploitatievormen, zoals het gebruik van De series duren ieder acht zaterdagen en muziek in games en films. Daarnaast worden georganiseerd door het Instituut waren er productpresentaties, financi- voor Muziek Management, Educatie ële en juridische adviezen. Ook konden en Research (IMMER) en de Fontys muzikanten hun demo laten beoorde- Rockacademie in Tilburg. Naast do- len in een één-op-één gesprek met een centen van die opleiding passeren vele professional. Aan ADE Next 2009 op gastdocenten de revue. Beide series mas- 24 oktober werd meegewerkt door on- terclasses mogen zich verheugen in een der andere, Peter Hook (Joy Division, warme belangstelling en worden regel- New Order), Dirty Vegas, Dave Clarke, matig georganiseerd. Michel de Hey, Carl Craig, Tommie Sunshine, Gene Ferris, Speedy J, Josh Gabriel, Derrick May en Geert Huinink, de manager van Tiësto.

Masterclasses artiestmanagement Nederland kent een grote behoefte aan opleidingen op het gebied van artiesten- management. Buma Cultuur organiseert daarom samen met Stichting NORMA voor muzikanten, producers, managers en andere selfmade professionals twee Westgeest Christiaan Foto: series masterclasses. De reeks Artist ­Management behandelt de muziekindu- strie vanuit Nederlands perspectief: hoe werken de mechanismen in de verschil- lende deelmarkten, welke kansen en Buma Cultuur 53

Buma Cultuur ondersteunt en promoot op de verschillende markten. Meer dan het Nederlands muziekauteursrecht. ooit zal Buma Cultuur zich binnen die Doel daarbij is het aandeel op de eigen markten moeten opstellen als netwerk- Buma Cultuur: markt te vergroten en het bevorderen organisatie, met als belangrijkste taak van een hogere inkomstenstroom uit het bij elkaar brengen van marktpartijen. het gebruik van Nederlands muziek­ Dit vindt zijn weerslag in een nieuwe auteursrecht in het buitenland. Indirect organisatiestructuur die medio 2010 zal promotor van wil Buma Cultuur met haar activitei- worden ingevoerd. Hierin opereren uit- ten het imago van haar oprichter en eindelijk vier genremanagers, die de belangrijkste financier Buma positief activiteiten voor de volgende genres laden. onder hun hoede krijgen: Pop, rock en alternative, Dance, urban en wereldmu- Nederlands De muziekwereld is sterk aan het veran- ziek, Jazz, kleinkunst, hedendaags en deren. Technologische ontwikkelingen toegepaste muziek, MOR, volksmuziek, hebben geleid tot een veranderend medi- cabaret, jongeren, kinderen en hafabra. agebruik bij consumenten en het belang Deze inhoudelijke onderverdeling maakt muziek- dat de publieke opinie hecht aan het het voor de betrokken managers moge- muziekauteursrecht kalft in rap tempo lijk voldoende te specialiseren om een af. Dit alles gebeurt tegen de achter- daadwerkelijke sleutelrol binnen het ei- grond van een economische crisis. Om gen werkveld te kunnen blijven spelen. auteurs­recht adequaat te kunnen reageren op de ver- anderingen was het nodig de uitgangs- Buma Cultuur zal vanaf april 2010 punten van Buma Cultuur nogmaals te gaan werken volgens deze opzet. De bevestigen en op een aantal punten aan aanstelling van de vierde genremana- te scherpen. Dit heeft zijn weerslag ge- ger voor onder andere MOR en volks- vonden in een nieuw beleidsplan voor de muziek staat gepland voor later in het periode 2009-2012. jaar. Vooruitlopend hierop is Buma Cultuur van plan een evenement voor Nieuw beleidsplan 2009-2012 het Nederlands­talige lied in het leven Buma Cultuur streeft haar missie na met te roepen. Andere mogelijke uitbrei- een reeks projecten, evenementen en dingen die worden verkend, zijn een sponsor- en subsidieactiviteiten. Deze evenement voor urban muziek (soul, bestrijken de muziekwereld in de volle R’n’B, hiphop) en een awardshow voor breedte, maar zijn duidelijk gesegmen- multimediacomponisten.­ teerd om optimaal te kunnen aansluiten 54 Buma Cultuur Within Temptation, Noorderslag januari 2006 OnderscheidingenNieuwjaarsconcert en prijzen 2009 55

Het positief laden van het merk Buma gebeurt door de organisatie niet alleen te profileren als inner en verdeler van au- teursrechten maar ook als ondersteuner en promotor van Nederlands muziekau- teursrecht. Dit zal onder meer gebeuren door het koppelen van de naam Buma (Cultuur) aan radio- en televisieprogram- ma’s waarin het Nederlandse repertoire in de breedste zin de volle aandacht krijgt. Dat daarbij meer en meer aandacht uit zal gaan naar het internet blijkt al uit de veranderde benaming van het radio- en televisiebeleid in het mediabeleid. ­­

Bij alle projecten en evenementen die door Buma Cultuur worden ondersteund of georganiseerd geldt dat in de doel- stellingen het belang van (meer gebruik in binnen- en buitenland) Nederlands muziekauteursrecht voorop dient te staan. Met als gevolg dat – hoe voor de hand liggend dit ook klinkt – er ook pro- jecten moeten worden aangepast ofwel geschrapt. Cruciaal bij alle activiteiten van Buma Cultuur is dat het effect ervan zichtbaar is: het bereik, de imagover- sterking, de daadwerkelijke verkopen. De komende jaren zullen hiervoor meer meetinstrumenten worden ontwikkeld, zodat het antwoord op de vraag wat een activiteit betekent voor het gebruik en het imago van het Nederlands muziek- auteursrecht steeds meer leidend kan

worden bij beleidsbeslissingen. Spijkers Remke Foto’s: Organisatie 57

Bestuur Buma Cultuur

Hans Kosterman voorzitter (tot 1 september 2009) Organisatie John Brands, voorzitter (vanaf 1 september 2009) Cees Vervoord secretaris/penningmeester Lars Boom Ruud Kooijman André de Raaff Piet Souer Eric van Tijn

Jury Buma Gouden Harpen

Frits Spits voorzitter Cor Bakker Lisa Boray Daniël Dekker John Ewbank Koen Poolman Hijlco Span

Jury Buma Zilveren Harpen

Sieb Kroeske voorzitter Giel Beelen Edwin Evers Tjeerd Oosterhuis Saul van Stapele Nathalie van Veenendaal Simone de Waard 58 Organisatie Organisatie 59

Jury Popprijs Organisatie Buma Cultuur

Hans Kosterman voorzitter Jerney Kaagman, directeur (tot 1 mei 2009) Guus Bleyerveld Frank Helmink, directeur (vanaf 1 mei 2009) Johan Gijsen Ruud Berends, projectmanager MusicXport.nl/ETEP Ben Houdijk Brigitte Boekel-Plagge, productmanager Gijsbert Kamer Ikaros van Duppen, manager hedendaags klassiek, jazz en kleinkunst Jan Douwe Kroeske Remko Gorter, communicatie events Peter Sikkema Boudewijn Hagemans, manager communicatie en pr Gert van Veen Patrick Heeregrave, communicatie en pr Saskia Hoekstra, office manager Karsten ter Hoeven, events program & production coordinator Jury Annie M.G. Schmidtprijs Marjon de Mooij, management assistente Hanneke Perier, facilitair medewerker Nico Knapper voorzitter Peter Smidt, senior beleidsmanager Martine Bijl Simone Tettero, events production & customer relations Marnix Kappers Gijs Verburg, events hospitality & brands activation Robert Jan Stips Richard Zijlma, manager events Rinske Wels

Colofon

Uitgave Buma Cultuur Tekst Jan van der Plas Redactie Boudewijn Hagemans en Patrick Heeregrave Vormgeving Lava Grafisch Ontwerpers, Amsterdam (Daan Hornstra) Druk Spinhex & Industrie

Buma Cultuur Postbus 929 1200 AX HILVERSUM Nederland

Telefoon +31 (0)35 672 74 00 Fax +31 (0)35 621 27 50 E-mail [email protected]

Bezoekadres: Nassaulaan 25 1213 BA Hilversum

Websites www.bumacultuur.nl www.amsterdam-dance-event.nl www.anniemgschmidtprijs.nl www.bumaharpengala.nl www.dutchsound.nl www.eurosonic-noorderslag.nl www.jazzdag.nl www.musicxport.nl www.toonzetters.nl