Kastelen Van De Loire Van De Kastelen

Kastelen van de Loire van de Kastelen

Château de Blois, de monumentale trap in de vleugel van Frans I B. Barbier / hemis.fr √ Vallée duLoir ø Hetwesten van de Anjou æ Hetoosten van deAnjou ∫ Hetwesten van de Touraine ∏ Hetoosten van de Touraine ± Sologne streek∑ De rond Blois n Loiret (zie aan de binnenzijde de kaart van omslag) het regio’sgids: De deze van blz. 468 blz. 411 blz. 353 blz. 271 blz. 211 blz. 183 blz. 131 blz. 87 4 Inhoud

NIET TE MISSEN ARCHITECTUUR Een keuze uit de mooiste plekjes.... 6 Rijk architectonisch erfgoed...... 55 ABC van de architectuur...... 57 Architectuur op het platteland...... 62 DE REIS VOORBEREIDEN TUINKUNST Middeleeuwse tuinen...... 63 Reistips...... 12 Renaissance en perspectief...... 64 Kastelen en tuinen...... 14 HET DAL VAN DE KONINGEN VOOR HET VERTREK Geschiedenis...... 66 Klimaat...... 24 Van schuilplaats tot paleis...... 68 Nuttige adressen...... 24 Het kasteelleven...... 70 Overnachten...... 25 Heren en dames...... 72 Uit eten...... 26 DE LOIRE NAAR HET LOIREDAL Voorouderlijke rivier...... 74 Over de weg...... 27 De laatste wilde rivier...... 75 Met de trein...... 27 Veel verschillende vogels...... 76 HET LOIREDAL VAN A TOT Z LEVEND CULTUREEL LANDSCHAP

Rubrieken Wisselwerking...... 77 in alfabetische volgorde ...... 27 Actief toerisme...... 79 FIETSTOERISME Economisch hart van de regio...... 80

Kaart en informatie over de STEDEN EN BEZIENS fietsroute langs de Loire...... 32 WAARDIGHEDEN WIJNTOERISME n LOIRET Loirewijnen in getallen...... 34 Wijnhuizen...... 36 Orléans...... 90 Rode AOC’s...... 38 Château de Chamerolles...... 104 Rosé AOC’s...... 40 Châteauneuf-sur-Loire...... 106 Witte AOC’s...... 40 Basilique de Saint-Benoît...... 110 Château de Sully-sur-Loire...... 115 MEMO Gien...... 120 Briare-le-Canal...... 124 Evenementen...... 44 Château de La Bussière...... 128 Leestips...... 45 ∑ DE STREEK ROND BLOIS HET LOIREDAL ONDER DE LOEP Château royal de Blois...... 132 Château de Chambord...... 150 EEN DAL VOOR EEN Château de Talcy...... 158 GOUDEN EEUW Beaugency...... 160 Château de Meung-sur-Loire...... 164 Eerste aanzet voor de ontwikkeling Basilique de Cléry-Saint-André.....167 tot historische rivier...... 50 Château de Beauregard...... 170 De renaissance in Frankrijk...... 51 Château de Cheverny...... 172 5

Château de Troussay...... 177 RAADPLEEG VOOR Château de Fougères-sur-Bièvre. 178 IEDERE PLAATS ONS Château de Villesavin...... 180 ADRESBOEKJE y ± SOLOGNE

De Sologne...... 186 æ HET OOSTEN VAN DE ANJOU Château de la Ferté-Saint-Aubin...194 Romorantin-Lanthenay...... 197 Saumur...... 354 Château du Moulin...... 201 Abbaye Royale de Fontevraud...... 372 Château de Valençay...... 203 Château de Montsoreau...... 379 Château de Bouges...... 208 Château de Montreuil-Bellay...... 383 Château de Brézé...... 387 ∏ HET OOSTEN VAN DE TOURAINE Château d’Oiron...... 390 Doué-la-Fontaine...... 393 Château Royal d’Amboise...... 212 Château de Brissac...... 398 Château du Clos-Lucé...... 222 Château de Montgeoffroy...... 402 Pagode de Chanteloup...... 224 Baugé...... 404 Domaine de Chaumont- sur-Loire...... 226 ø HET WESTEN VAN DE ANJOU Montrichard...... 232 Château de Chenonceau...... 239 Angers...... 414 Saint-Aignan...... 247 Château du Plessis-Macé...... 442 ZooParc van Beauval...... 249 Château du Plessis-Bourré...... 444 Château de Montrésor...... 253 Anjou Bleu...... 447 Cité Royale van Loches...... 257 De Loire Angevine...... 455 Château du Grand-Pressigny...... 267 Château de Serrant...... 466 ∫ HET WESTEN VAN DE TOURAINE √ VALLÉE DU LOIR

Tours...... 274 Bonneval...... 470 Château de Luynes...... 296 Château de Châteaudun...... 475 Tuinen en kasteel van Villandry... 299 Vendôme...... 483 Château de Langeais...... 304 Lavardin...... 495 Château de Gizeux...... 309 Montoire-sur-le-Loir...... 498 Bourgueil...... 311 Trôo...... 501 Château d’Ussé...... 316 Saint-Paterne-Racan...... 503 Château d’Azay-le-Rideau...... 320 Château du Lude...... 505 Château de l’Islette...... 326 Château de Saché...... 328 Woordenlijst...... 510 Forteresse royale de Chinon...... 330 Register...... 522 La Devinière...... 342 Kaarten en plattegronden...... 531 Château du Rivau...... 345 Richelieu...... 347 6 Niet te missen

Chambordaaa, het ongelofelijke project van Frans I, een hoogtepunt van de renaissancebouwkunst (blz. 150) Domaine de Chaumont-sur- Loireaa/Festival International des Jardinsaaa (blz. 226) 7

Een keuze uit de mooiste plekjes

Château d’Angersaaa (blz. 414), Tuinen en kasteel van een vesting uit de 13de eeuw met Villandryaaa (blz. 299), een 17 hoge torens belevenis in elk jaargetijde

Château d’Azay-le-Rideauaaa (blz. 320), een juweel aan de oever van de Indre 8

Château de Chenonceauaaa (blz. 239), met zijn tuinenaa en zijn feeërieke galerij die de Cher overspant

Château de Valençayaaa, het kasteel van Talleyrand (blz. 203) 9

Château Royal de Bloisaaa, de Château de Serrantaaa (blz. 466), residentie van zeven koningen van een van de mooist ingerichte Frankrijk (blz. 132) woonhuizen van Frankrijk Château de Chevernyaaa (blz. 172), een classicistisch meesterwerk, waarop de tekenaar Hergé zich baseerde voor kasteel Molensloot

Fotografie: Blz. 6: Hoffmann Photography/age fotostock (boven); Eric Sander/Domaine de Chaumont-sur-Loire (onder) Blz. 7: Tuul et Bruno Morandi/hemis.fr (linksboven); H. Lenain/hemis.fr (rechtsboven); Ph. Body/hemis.fr (onder) Blz. 8: B. Rieger/hemis.fr (boven); A. Chicurel/hemis.fr (onder) Blz. 9: B. Rieger/hemis.fr (linksboven); A. Chicurel/hemis.fr (rechtsboven); Fantuz/Simeone/Photononstop (onder) 32 DE REIS VOORBEREIDEN GV CHTEAU DE LA LOIRELa Loire à VéloFRA3455FRA0-02020280 mm

ORLANS Chteauneuf- Mayenne Sarthe Meung- sur-Loire Loing sur-Loire St-Benot- Loir sur-Loire Beaugen Clér-St- André Forêt Sull-sur- d’Orléans Loir Loire Gien

BLOIS Briare Chambord LOIRE

Beuvron Allier Serrant ANGERS Chevern Chaumont- Parc Naturel Régional AMBOISE LOIRE Loire - Anjou - Touraine TOURS sur-Loire Brissa Chenoneau Montrihard Montsoreau Langeais Sauldre Bourgueil Villandr Indre SAUMUR Rign- Aa-le- Ussé Rideau Montreuil-Bella Bréé Chinon LA LOIRE VLO Lohes Valena Vienne 0 40 km Fontevraud- lAbbae Fietsroute Fietstoerisme

In 1995 sloegen twee regio’s (Centre STOPPLEKKEN EN INFORMATIE en Pays de la Loire), zes departementen en zes steden de handen ineen Langs de route ligt een twintigtal om de fietsroute La Loire à Vélo uit voor fietsen toegankelijke trein te stippelen en aan te leggen. De stations en is een groot aantal stop- 800 km lange fietsroute loopt van plekken ingericht waar fietsers Cuffy (Cher) naar St-Brévin-les Pins terecht kunnen voor een overnach- (Loire-Atlantique) voor ongeveer ting en informatie. Zie de brochure tweederde deel langs de Loire en zij- La Loire à Vélo, 800 km de décou- rivieren. De route is door Unesco tot vertes, Régions Centre/Pays de la werelderfgoed verklaard. Loire - editie 2011 (gratis verkrijgbaar bij de toeristenbureaus). Raadpleeg VAN DE ATLANTISCHE OCEAAN ook de vele topogidsen met prak- NAAR DE ZWARTE ZEE tische informatie over de verschillende etappes van de route. ‘La Loire à Vélo’ vormt het westelijk deel van de Eurovelo 6, de grote VOOR IEDEREEN TOEGANKELIJK fietsroute dwars door Europa waar- aan ieder jaar weer nieuwe zijpaden Het grootste deel van de aanbevo- worden toegevoegd, waaronder len etappes is niet langer dan 40 km, de fietsroutes ‘Les Châteaux à Vélo’ een voor iedereen haalbare afstand bij Blois en Chambord, ‘L’Indre à die in maximaal 4 uur fietsen per Vélo’ enz. dag kan worden afgelegd, en naar 33 FIETSTOERISME GV CHTEAU DE LA LOIRELa Loire à VéloFRA3455FRA0-02020280 mm

ORLANS Chteauneuf- Mayenne Sarthe Meung- sur-Loire Loing sur-Loire St-Benot- Loir sur-Loire Beaugen Clér-St- André Forêt Sull-sur- d’Orléans Loir Loire Gien

BLOIS Briare Chambord LOIRE

eigen keus in kleinere stukken kan Vert-Event – ‘Loire à Vélo’- worden verdeeld. Bovendien loopt verhuurder en reparateur, erkend de route voor een groot deel over verhuurder ‘Loueur recommandé ‘voies vertes’, fietsvriendelijke, auto- SNCF’. luwe wegen met veilige, bewegwij- www.location-velo.fr. zerde fietspaden. SNCF – Trein+fiets-combitickets, en fietsverhuuradressen. NUTTIGE ADRESSEN www.velo.sncf.com. Er zijn twee internetsites met kaar- In principe kunt u bij alle toeristen- ten, routebeschrijvingen, praktische bureaus terecht voor informatie informatie en overnachtingsmoge- over de fietsroutes, de ‘voies vertes’ lijkheden langs de route (‘héberge- en alternatieve routes. U kunt ook ments Loire à Vélo‘): een van de volgende websites raad- www.loireavelo.fr - plegen: www.eurovelo6.org. www.chateauxavelo.com Détours de Loire –Fietsverhuur- en www.anjou-velo.com. fietsverkoopbedrijf met 20 steun- VOIES VERTES punten tussen Nevers en St-Nazaire, dat een totaalpakket aan diensten Door de regio lopen diverse ‘voies aanbiedt, van bagagevervoer en vertes’, die streng verboden zijn voor fietsreparatie tot informatie en tips. gemotoriseerde voertuigen. Kijk www.detoursdeloire.fr. voor meer informatie op de website Loire Vélo Nature – Fietsverhuur op van Af3v: www.af3v.org. de route La Loire à Vélo met haal- en brengservice, bagagevervoer, informatie enz. www.loirevelonature.com. 34 DE REIS VOORBEREIDEN GV CHTEAU DE LA LOIRELes vins de LoireFRA3456FRA0-02020280 mm

RENNES PARIS PARIS

Loing

Orléans ORLÉANS Mayenne Sarthe Loir Orléans-Clér A LOIRE

Coteau A 0 A Loir du Loir Montlouis- A sur-Loire Coteau du A 28 Glennois Anjou BLOIS Touraine Chevern Savennires Vouvra Mesland Cour-Chevern Beuvron Allier A ANGERS Coteau de NANTES Saumur TOURS AMBOISE Coteau Bourgueil Anjou Villages Touraine dAnenis LOIRE Saint-Niolas- Amboise A 85 de-Bourgueil Touraine Sauldre Anjou

Anjou SAUMUR A 8 Cabernet de Vienne Chinon Saumur Valena LOIREWIJNEN Saumur- Touraine Aa- 0 40 km Champign le-Rideau Indre Saumur rood wit

rosé alle wijnen A 0

NIORT NIORT Wijntoerisme

van AOC-roséwijnen. Jaarlijks wor- Loirewijnen den 270 miljoen flessen verkocht; in getallen een op de zes flessen wordt geëx- porteerd. De regio telt 4000 wijn- Het Loiredal is de op twee na groot- bouwers, 190 wijnhandelshuizen en ste producent van wijnen met 15 coöperatieve kelders. een AOC-aanduiding van Frankrijk Vins du Val de Loire (Interloire) – (T Overzicht AOC’s, blz. 38). Het Van de 85 wijnen met een keurmerk 43.000 ha grote wijngebied ligt die de bonte waaier van Loirewijnen verspreid over vijf departementen uit het gebied van Nantes tot en produceert jaarlijks gemiddeld Sancerre vormen, zijn er 50 met een 2 miljoen hectoliter wijn, waarvan AOC-keurmerk uit de regio’s Nantais, 36% witte wijn, 29% rosé, 20% rode Anjou, Saumurois en Touraine wijn en 15% mousserende wijn. Het samengebracht onder de vlag van Loiredal is de grootste producent de Vins du Val de Loire, ook bekend van witte AOC’s, de grootste pro- als Interloire (www.vinsvaldeloire.fr). ducent van mousserende wijnen De aangesloten wijnboeren streven (Champagne niet meegerekend) en ernaar de positie van AOC-wijnen te de op één na grootste producent versterken en uit te bouwen. 35 WIJNTOERISME GV CHTEAU DE LA LOIRELes vins de LoireFRA3456FRA0-02020280 mm

RENNES PARIS PARIS

Loing

Orléans ORLÉANS Mayenne Sarthe Loir Orléans-Clér A LOIRE

Anjou SAUMUR A 8 Cabernet de Vienne Chinon Saumur Valena LOIREWIJNEN Saumur- Touraine Aa- 0 40 km Champign le-Rideau Indre Saumur rood wit

rosé alle wijnen A 0

NIORT NIORT

Vins du Centre-Loire – De 35 en pinot noir in de Touraine, en grol- andere AOC-wijnen uit de Loire- leau, pinot meunier, pineau d’Aunis, wijnstreek van Nantes tot Sancerre romorantin maar ook de nauwelijks zijn verenigd in de beroepsorga- bekende fié gris in Centre. Deze ooit nisatie Interprofession des Vins du door Rabelais bezongen druif, die Centre-Loire (www.vins-centre vanwege de lage opbrengst niet -loire.com). Het betreft wijnen uit meer werd verbouwd, is onlangs Sancerre, Pouilly-Fumé, Menetou- door een paar gepassioneerde wijn- salon, Quincy, Reuilly, Coteaux du bouwers opnieuw aangeplant, on- Giennois en Châteaumeillant (vallen der wie Xavier Frissant (www. deels buiten het geografisch bereik xavierfrissant.com), die een opmerke- van deze gids). lijke witte Sauvignon produceert. Onafhankelijke AOC-wijnen – Weer andere producenten blijven 330 KELDERS MET EEN KEURMERK liever onafhankelijk: Fiefs-Vendéens, Om toeristen optimaal te laten pro- Bourgueil, Coteaux-du-Vendômois, fiteren van goede dienstverlening Cheverny en Cour-Cheverny, en Valençay. in de wijngebieden heeft Interloire samen met organisaties uit de De druiven toerisme- en de wijnbranche een De meeste Loirewijnen worden van Charte Touristique du Vignoble één type druif gemaakt: melon de de Loire opgesteld. Dit handvest Bourgogne in de Nantais, chenin voor wijntoerisme verplicht alle (ook wel ‘pineau de la Loire’ ge- in totaal 330 aangesloten wijn- noemd), cabernet en gamay in de bouwers aan een tiental criteria te Anjou, saumur, touraine, sauvignon voldoen: regelmatige openingstij-

183

Sologne ± Michelinkaart 318 – Cher (18), Indre (36), Loir-et-Cher (41), Loiret (45)

Ñ DE SOLOGNEa EN RONDRITTEN 186

Ten zuiden van Orléans: Ñ CHÂTEAU DE LA FERTÉ-SAINT-AUBINa 194

45 km ten zuidwesten van La Ferté-St-Aubin: Ñ ROMORANTIN-LANTHENAY 197

Ten zuiden van Romorantin-Lanthenay: Ñ CHÂTEAU DU MOULINa 201 Ñ CHÂTEAU DE VALENÇAYaaa 203 Ñ CHÂTEAU DE BOUGESaa 208

Meren en kastelen in Sologne, La Ferté-Saint-Aubin F. Rault / Michelin 184 SOLOGNE

BOURGES D 101 D

D 126 Chaon

r D 126 CHER v

9 e

B D 944 D Souvigny- en-Sologne

D 101

D 17 Interessant Andere plaats Andere De reis waard De reis 1 VIERZON

Salbris D 2020

D 2020 D 101 D A 71 Plaats van vertrek van Plaats en Beuvron De bossen tussen Cosson de Sologne van en moerassen De meren Lamotte-Beuvron en-Villette Ménestreau- du Ciran Domaine

D 2020 A 71 Salbris D 35

Le Moulin Le

D 2076 VALENÇAY D 724 D

A 20 A D 923 D

N 20 A 85 D 121 CHÂTEAUROUX

N 20 D 73 St-Viâtre

D 922 D D 922 D D 123 St-Aubin La Ferté- CHER

Selles- D 923 D

D 123 St-Denis

D 724 D ORLÉANS D 922 D de la Etg LOIRET sur-Cher Grde Corbois Grde

Mennetou- D 63 D La Ferté- Beauharnais A 71 Chaumont- sur-Tharonne

3 Etg de Etg

D 61 D n Marcilly 2

9 o

s de Etg

s D 121 D

Malzoné

o D 976

C Villeherviers CHER D 922 D LOIR-ET-CHER

D 925 D 15 D D 113 D

Villeny

D 922 D D 18 D D 922

D 925 D 923 D 63 D INDRE

Sologne D 18 D D 13 Vernou-en- Lanthenay

3 Lanthenay 2 0 13 D Romorantin-

1 D 756

D 13 724 D D Chabris ORLÉANS

D 60 La Borde A 85

D 18 D

D 33 D

A 10 A

N 152 N D 35 4 D Lassay- Neuvy sur-Croisne sur-Croisne BOUGES LE CHÂTEAU “ATTENTION VERSION ANGLAISE EXISTANTE” “ATTENTION

D 923 D 765 VALENÇAY

Pavillon D 51 Selles-sur-Cher de Thoury Fontaines- en-Sologne Perret Le Moulin Le Étang D 143

Bracieux 19 D D 956 Chambord

de 10 km

Parc 119 D D 119

D 17 D

6 Gy-en-Sologne

D 78

LOIRE Rougeou D 956

Soings Lac de Sologne D 102 D Soings-en-

Villesavin D 976 D CHAMBORD Meusnes

Chémery D 2150 D D 765 D 956 D 17 DE SOLOGNE 0 4 GV_CHATEAUX DE LA LOIRE_FRA30463FRA01- 02_microrégion 03_LA SOLOGNE_172 x 102 + 03_LA SOLOGNE_172 02_microrégion DE LA LOIRE_FRA30463FRA01- GV_CHATEAUX

CHEVERNY

ANGERS TOURS BLOIS TOURS 185

BOURGES D 101 D

D 126 Chaon n

r D 126 CHER v

9 e

B D 944 D Souvigny- en-Sologne

D 101

D 17 Interessant Andere plaats Andere De reis waard De reis 1 VIERZON

Salbris D 2020

D 2020 D 101 D A 71 Plaats van vertrek van Plaats en Beuvron De bossen tussen Cosson de Sologne van en moerassen De meren Lamotte-Beuvron en-Villette Ménestreau- du Ciran Domaine

D 2020 A 71 Salbris D 35

Le Moulin Le

D 2076 VALENÇAY D 724 D

A 20 A D 923 D

N 20 A 85 D 121 CHÂTEAUROUX

N 20 D 73 St-Viâtre

D 922 D D 922 D D 123 St-Aubin La Ferté- CHER

Selles- D 923 D

D 123 St-Denis

D 724 D ORLÉANS D 922 D de la Etg LOIRET sur-Cher Grde Corbois Grde

Mennetou- D 63 D La Ferté- Beauharnais A 71 Chaumont- sur-Tharonne

3 Etg de Etg

D 61 D n Marcilly 2

9 o

s de Etg

s D 121 D

Malzoné

o D 976

C Villeherviers CHER D 922 D LOIR-ET-CHER

D 925 D 15 D D 113 D

Villeny

D 922 D D 18 D D 922

D 925 D 923 D 63 D INDRE

Sologne D 18 D D 13 Vernou-en- Lanthenay

3 Lanthenay 2 0 13 D Romorantin-

1 D 756

D 13 724 D D Chabris ORLÉANS

D 60 La Borde A 85

D 18 D

D 33 D

A 10 A

N 152 N D 35 4 D Lassay- Neuvy sur-Croisne sur-Croisne BOUGES LE CHÂTEAU “ATTENTION VERSION ANGLAISE EXISTANTE” “ATTENTION

D 923 D 765 VALENÇAY

Pavillon D 51 Selles-sur-Cher de Thoury Fontaines- en-Sologne Perret Le Moulin Le Étang D 143

Bracieux 19 D D 956 Chambord

de 10 km

Parc 119 D D 119

D 17 D

6 Gy-en-Sologne

D 78

LOIRE Rougeou D 956

Soings Lac de Sologne D 102 D Soings-en-

Villesavin D 976 D CHAMBORD Meusnes

CHEVERNY

ANGERS TOURS BLOIS TOURS 186 SOLOGNE

De Sologne a Loir-et-Cher (41), Loiret (45), Cher (18) Sologne betekent velden en bossen die wemelen van de herten, reeën en everzwijnen, een tapijt van groene heide, die in de herfst felroze kleurt, berkenblaadjes die als kleine gouden vlekjes weerspiegelen in de talloze rietomzoomde meertjes. Deze streek verrast natuurliefhebbers, wandelaars, fietsers en vissers met geheimzinnige tuinen en parken, en vele mysterieuze kastelen. y ADRESBOEKJE: BLZ. 192 Overnachten, uit eten, winkelen, sport en ontspanning enz. i INLICHTINGEN heuvels rond Sancerre en in het wes- Toeristenbureau – Rue des Jardins - ten door een lijn die via Chemery, 45240 La Ferté-St-Aubin - t 02 38 64 Thenay en Sambin van Selles-sur- 67 93 - www.otsilafertesaintaubin.com Cher naar Cheverny loopt. Naast de - dag. beh. zo, feestd. 9.00-12.00, 14.00- 3000 meertjes wordt het landschap 18.00 u (alleen in juli-aug.: zo, feestd. ook doorsneden door de rivieren de 10.00-12.30 u) - gesl. wo en vr ochtend Cosson, Beuvron, Petite en Grande in okt.-maart. Sauldre. Toeristenbureau– 32 place de la w AANRADERS Paix - 41200 Romorantin-Lanthenay - De bossen, meren en moerassen, de t 02 54 76 43 89 - www.tourisme kastelen Moulin, La Ferté-St-Aubin -romorantin.com - juli-aug.: ma-za en Valençay. 9.00-13.00, 14.00-18.30 u; april-juni en sept.: di-za 9.30-12.30, 14.00-18.30, ma > PLANNING 14.00-18.30 u; rest v.h. jaar: di-za 9.00- Reken op 3 dagen. In het najaar 12.30, 14.00-18.00, ma 14.00-18.00 u - fleurt de Sologne op door de herfst- gesl. zo, feestd. kleuren, maar pas wel op, dit is ook Ñ LIGGING het jachtseizoen. Blijf op de paden! Regiokaart (blz. 184-185). Deze streek / MET KINDEREN tussen de Cher en de Loire wordt Het Château de La Ferté-St-Aubin en in het oosten begrensd door de het Maison des Etangs de St-Viâtre. 187 SOLOGNE

Forêt de Sologne P. Escudero / hemis.fr

Rondritten Regiokaart (blz. 184-185) a DE BOSSEN TUSSEN COSSON EN BEUVRON AC1-2

Ñ Rondrit van 131 km, in groen aangegeven op de regiokaart (blz. 184-185) – Reken op een dag. z De beste manier om van de natuur te genieten is te voet. Vanwege de vele ‘verboden toegang’-bordjes, afsluitingen en dierenvallen is het verstandig om op de gemarkeerde paden te blijven, waaronderde GR 31 en de GR 3c. La Ferté-St-Aubin C1 (T blz. 194) Verlaat La Ferté richting noordwesten via de mooie D61 naar Chambord. Voorbij Ligny-le-Ribault wordt de D61 de D103. Neem na La Ferté-St-Cyr, in Crouy-sur- Cosson, links de D33. 3 Bij het Pavillon de Thoury begint het domein van Chambord. z Trekkers en wandelaars zijn welkom op de voor voetgangers toegankelijke wegen en bospaden. Er is een observatiepost ingericht voor kiekjesjagers op zoek naar een mooie foto van roedels herten of everzwijnen die op een wild- akker eten komen zoeken. aaa Château de Chambord A2 (T blz. 150) Volg de D112 naar het zuiden en sla bij de Carrefour de Chambord links af. Neem bij de Carrefour du Roi Stanislas rechts de bosweg richting Neuvy. Neuvy A2 Aan de rand van het Forêt de Boulogne, op de rechteroever van de Beuvron. De eenzame kerk staat op de andere oever en werd in 1525 gedeeltelijk her- bouwd. Eromheen ligt het kerkhof. In de lieflijke omgeving staat ook een oude vakwerkboerderij. Op de triomfbalk in het schip van de kerk staan 15de-eeuwse beelden. Een schilderij uit de 17de eeuw stelt de gestorven Christus voor, on- dersteund door twee engelen. Villeny B2 Het Maison du Cerf onthult alle geheimen over het hert, een prachtig dier en ‘koning van het woud’. Place de l’Église - t 02 54 98 23 10 - http://lamaisonducerf.e -monsite.com - juli-aug.: dag. 14.30-18.30 u; rest v.h. jaar: vraag inlichtingen - gesl. dec.-jan. - rondleiding mogelijk (1 uur) - € 5 (tot 12 jaar € 3,50). Rijd zuidwaarts richting La Marolle, via de D925. Neem in Neung de D923. 188 SOLOGNE

TARTE TATIN Dit beroemde nagerecht werd uitgevonden door de gezusters Tatin, die in de 19de eeuw een herberg hadden in Lamotte-Beuvron. Vet een grote bakvorm in met een flinke laag boter en bestrooi die daarna met poedersuiker (wees niet zuinig). Schil enkele mooie renetappels en snijd ze in plakjes. Vul de bakvorm met de plakjes appel en druk die goed aan. Overgiet ze met gesmolten boter. Voeg nog wat suiker toe en bedek alles met een niet al te dikke laag soepel kruimeldeeg. Bak de taart ongeveer 20 à 25 minuten in een warme oven. Haal de taart uit de bakvorm en keer hem om, zodat de gekaramelliseerde appeltjes bovenop komen te liggen. En smullen maar...

La Ferté-Beauharnais B2 Bekijk in het 16de-eeuwse kerkje de interessante bewerkte koorbanken. In het dorp staan enkele oude huizen die een ommetje waard zijn (Maison du Carroir, Cour à l’Écu en Relais du Dauphin). Neem de D923 in oostelijke richting en verderop links de D123. Chaumont-sur-Tharonne B2 Aan de plattegrond van Chaumont-sur-Tharonne is te zien dat het stadje vroe- ger een omwalling had. Het is schilderachtig gelegen op een heuvel en op de top staat een kerk uit de 15de en 16de eeuw. Lamotte-Beuvron C2 Toen Napoleon III in 1852 het kasteel had gekocht, groeide dit kleine gehucht al snel uit tot een heus centrum van de jacht. Alle bakstenen gebouwen in Lamotte-Beuvron dateren uit de periode 1860-1870. Chaon C2 Bezoek het Maison du Braconnage (stroperijmuseum). Rte de Vouzon - t 02 54 88 68 68 - www.maisondubraconnage.com - j - half juni-half sept.: dag. beh. di 14.00-18.00 u (juli-aug.: 13.00-18.30 u) - half sept.-11 nov. en april-half juni: wo, za, zo, feestd. 14.00-18.00 u - € 5 (tot 16 jaar € 3) - gesl. 11 nov.-maart Souvigny-en-Sologne C1 Een leuk dorp dat kenmerkend is voor deze streek. De kerk (12de-16de eeuw) heeft langs twee gevels een groot houten voorportaal of caquetoir, een ‘kakelgang’, waar de parochianen na de mis min of meer vrome gesprekken konden voeren. Bewonder de vakwerkhuizen, waaronder de voormalige pas- torie, nu een vakantiehuis. Eugène Labiche (1815-1888), schrijver van talloze succesvolle kluchtspelen (Le Voyage de M. Perrichon, Un Chapeau de Paille d’Italie), was van 1868 tot 1878 de dynamische en ondernemende burgemeester van Souvigny. z In de omgeving zijn tal van bewegwijzerde, landelijke wandelroutes aangelegd, 80 km in totaal (gedetailleerde wandelkaart verkrijgbaar bij de winkeliers). Ménestreau-en-Villette C1 In dit dorp bevindt zich het Domaine du Ciran (Conservatoire de la Faune Sauvage de Sologne), dat volledig gewijd is aan de Sologne en zijn bewoners van weleer. Bezoekers kunnen een ontdekkingsparcours volgen. Tal van wan- delpaden doorkruisen Le Ciran, door bossen en kreupelhout, langs beekjes en meren. Observatieposten zijn aangelegd om herten, reeën, wilde zwij- nen, vossen en marters te observeren, wat vooral bij zonsopkomst en zonson- dergang een verrassend schouwspel kan opleveren. t 02 38 76 90 93 - www. domaineduciran.com - j - juli-aug.: dag. 10.00-12.30, 14.00-19.00 u; april-juni en 189

Het lot van de moerassen

Over de oorsprong van de naam Sologne bestaan twee hypothesen. De eerste stelt dat de naam is afgeleid van het Latijnse secale (rogge), dat verbasterd werd tot Secalonia en vervolgens Sauloigne. De tweede hypothese stelt dat Sologne teruggaat op het pre-Keltische sec, dat ‘water’ betekent (zoals in Sequana, de Seine). Dat leidde tot Sec-alonia en tot Salogne, oftewel moeras. DE TIJD VAN DE GROOTGRONDBEZITTERS

De Sologne werd al in het paleolithicum bewoond en ongetwijfeld is Julius Cesar hierdoorheen getrokken. Er zijn restanten van Romeinse wegen en sporen van Gallo-Romeins leven gevonden. Met de verbreiding van het christendom vanaf de 4de eeuw verschenen de eerste monniken (de St-Aignan is 9de-eeuws), beschermd door de graven van Blois. Van hun groeiende macht getuigen de versterkingen (‘fertés’, zoals La Ferté-Norbert, later La Ferté-St-Aubin) die in de 10de eeuw verrezen. De Capetingers sloten zich graag bij deze machtige heren aan. In de korte periodes van vrede ontstonden de eerste steden. DE RENAISSANCE VAN DE KONINGEN

De bloei van de Sologne was tijdens de renaissance, dankzij Jan van Angoulême, broer van Karel van Orléans, en later van die van zijn neef Lodewijk XII en zijn kleinzoon Frans I. Deze verlichte geesten maakten de Sologne steeds welvarender: in Romorantin startten grote bouwwerken, de markten en dorpsfeesten waren befaamd en er verrezen kastelen. Bossen werden gekapt en meren gedempt om plaats te maken voor landbouw (wijnteelt). MOERAS EN EEN NIEUWE AANBLIK

Na de Godsdienstoorlogen ontstonden er economische en sociale problemen en raakte de Sologne in verval. Vanaf de 17de eeuw trokken steeds meer mensen weg. De dan een van de armste regio’s van Frankrijk veranderde vanaf 1830 en onder Napoleon III opnieuw van aanblik. Het Comité Central de Sologne plantte grove dennen en berken, groef kanalen, legde wegen aan, baggerde meren uit en bemestte de bodem. De ongezonde moerassen verdwenen en de bevolking groeide. Langzaam maar zeker kreeg de Sologne zijn huidige gezicht. De streek werd geliefd bij grondbezitters en jagers, die hier hun vakantiehuis bouwden. DE GETEMDE NATUUR

De maisteelt is interessant voor landbouwers, veehouders én jagers, want het gewas is geschikt als veevoeder en biedt daarnaast uitstekend dekking aan wild. Mede dankzij de dekking van de bossen, de rust en de overvloed aan water lokt de streek de meest uiteenlopende diersoorten. Zorgvuldig faunabeheer (door de jacht) blijft essentieel om de bossen te beschermen tegen schade door een te grote populatie van herten en konijnen. De vele trekvogels maken van de Sologne een natuurgebied met een grote biologische rijkdom. Een aanzienlijk deel van de Franse asperges wordt hier gekweekt en ook de aardbeien leveren steeds grotere oogsten dankzij gespecialiseerde teeltmethoden. Door recente verbeteringen van het visbeheer in de meren wordt vis weer op traditionele wijze gekweekt. Snoek, snoekbaars, paling, karper en sinds kort meerval ver- heugen zowel vissers als lekkerbekken. Vertaling Sylvia Birnie, Nicolet de Jong, Mieke Moors, Eric Strijbos Eindredactie Jaap Verschoor Opmaak Asterisk*, Amsterdam Omslagfoto Franzisca Guedel Oorspronkelijke titel Châteaux de la Loire Oorspronkelijke uitgever Michelin, Parijs Uitgevers Philippe Orain (Michelin, Parijs) Lieven Defour (Lannoo, Tielt) Eindredactie Françoise Rault, Catherine Girard Redactie Philippe Pataud Célérier, Geneviève Clastres, Lionel Crooson, Cécile Bouché-Gall, Anne Duquénoy, Isabelle Gaudino, Christine Gelot-Bray, Thierry Guidet, Sybille d’Oiron, Christian Rault, Delphine Storelli, Amaury de Valroger Grafisch ontwerp Christelle Le Déan Omslagontwerp Keppie&Keppie, Varsenare Cartografie Evelyne Girard, Maria-Mirabela Dumbraveanu, Thierry Lemasson Met dank aan De toeristische diensten van Anjou, Loiret, Loir-et-Cher en Touraine, Hélène Ramsamy, Samuel Buchwalder, Pierre-Elise Dumuis, Lygie Rothon, Isabelle Foucault, Maria Gaspar, Pascal Grougon, Hervé Dubois en Didier Broussard

Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internet adressen) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoordelijk voor worden gesteld. Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele te- kortkomingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.

Contactadres De Groene Reisgids De Groene Reisgids Uitgeverij Lannoo Uitgeverij Terra Lannoo bv Kasteelstraat 97 Papiermolen 14-24 B-8700 Tielt NL-3994 DK Houten [email protected] [email protected]

www.lannoo.com

D/2017/45/60 - NUR 512 ISBN 978 94 014 3944 2

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.