Nadleśnictwo Stare Jabłonki
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Śródka Zwierzewo Kątno Leśniczówka J 14 Zawady Małe Jadaminy ez io Śródka Lubajny ro S Leśniczówka z e Draby l ą Salminek g W Żurejny 16 i J. Guzowy Piec e l k i 11 J. Barduń Drwęca Guzowy Jezioro Sarąg 5 Młyn 16 Stare Jabłonki 12 Guzowy Piec 3 13 4 Barduń Makruty Leśniczówka Staszkowo Barduń ro Szeląg Tyczki zio M Jemiołówka Je a ły Głęboczek Leśniczówka Makruty 1 J. Helgut 2 Buńki Parwółki J. Głębokie Leśniczówka Idzbark Gąsiory 6 Młynówka Zdrojki Leśniczówka J. Małe Białe Błota 10 Parwółki J. Motylek Worniny J. Żabie Łąki Gąsiorowskie Mańki J. Parwółki Jemiołówka Mańki J. Gąsiory Drwęca J. Gąsiory II 7 Tomaszyn J. Ostrowin Grabinek Młynówka Grabiczek J. Smolanek Grabin 8 NADLEŚNICTWO STARE JABŁONKI Ostrowin Skala 1:53000 J. Kacze J. Gugowo J. Tłuczek Kolej DrogiJemiołówka Elgnówko Teren 9 Jeziora, rzeki Kol. Gaj zabudowany Kol. Ostrowin J. Białe Leśniczówki Lasy Dzierczoch Gaj Grabiczek 14 Hotel Anders Bajkowy Zakątek 7 J. Obst Wodny rezerwat przyrody rzeki Drwęcy Wigwałd TRASY ROWEROWE I PIESZE Młynówka Stary Gaj DOOKOŁA JEZIORA SZELĄG MAŁY (9,8 km) - szlak pieszy Szyldak PĘTLA ANDERSA (26 km) - szlak rowerowy Zawady Stare Jabłonki - Wigwałd - Ostrowin - Idzbark - Stare Jabłonki Dylewka Fragment tzw. PĘTLI OSTRÓDZKIEJ na odcinku Durąg Stare Jabłonki - Kolonia Ostrowin (10 km) - szlak rowerowy Wyżnice Czerwona Całość szlaku przebiega następująco: Ostróda - Lubajny - 7 Woda Stare Jabłonki - Szyldak - Kraplewo - Brzydowo - Smykowo - Turznica - Samborowo - Rogowo - Liwa - Ostróda (68,4 km) STARE JABŁONKI - BARDUŃ - GUZOWY PIEC (11 km) J. Platyny Uwaga: Szlak nieoznakowany w terenie. Platyny SZLAK ŚW. JAKUBA (11 km) - Guzowy Piec - Parwółki - Rychnowska Stare Jabłonki (odcinek tzw. Drogi Polskiej do Santiago de Wola Warlity Małe Compostela w Hiszpanii) Uwaga: Szlak TRUDNY do przejazdu Drwęca rowerem, polecany dla piechurów. Szlak znakowany tylko w jedną stronę - od Guzowego Pieca do Starych Jabłonek. Pancerzyn Szlak oznakowany symbolem złotej muszli na niebieskim tle. Oznakowanie rzadkie. wanego w XIX w., zabudowania folwarczne z końca XIX w., a także 1871-1873 that forced great changes in the local terrain and, above 12 BARDUŃ dert waren in Wigwałd eine Glashütte und eine Sägemühle. Im Jahre pozostałości parku. all, the creation of a huge embankment. A high causeway was raised An indigenous Mazurian family lives in the village – one of the few 1802 wurde im Dorf die erste im Ostpreußen Brennerei, die sich auf 9 REZERWAT PRZYRODY „RZEKA DRWĘCA” across the lake with a tunnel inside through which a canal was car- that did not leave Mazury after the Second World War. A forester’s Verarbeitung von Kartoffeln stützte, gegründet. Die gegenwärtige Najdłuższy rezerwat ichtiologiczny w Polsce. Ochronie podlega śro- ried. The canal was built by French prisoners of war after France’s lodge building from the second half of the 19th century and an old Christus - König - Kirche stammt aus 1873. Bis 1945 war hier eine dowisko wodne i bytujące w nim ryby: pstrąg, łosoś szlachetny, troć, defeat against Prussia (1870-1871). cemetery are also preserved in the village. evangelische Pfarrei, nach dem Krieg wurde sie von Katholikern certa, minóg rzeczny i inne. Ekosystem rzeki stwarza dogodne wa- 4 SMALL MUSEUM OF FORTIFICATIONS 13 GUZOWY PIEC übernommen. 300 m östlich von der Kirche befindet sich ein im Jahre runki do występowania licznych gatunków ptactwa wodnobłotnego. Founded in 2014. Includes six bunkers: Combat shelter and five shel- The former schoolhouse survives in the village - currently the build- 1930 gegründeter katholischer Friedhof. 10 IDZBARK ters inactive in 1938. Combat bunker is a small museum, featuring ings of the Fairyland Corner, which include a restaurant and com- 8 OSTROWIN Wieś została założona w 1327 roku przez komtura dzierzgońskie- exhibits: replica weapons, original helmets, bayonets and uniforms fortable rooms. In the 1970s the building belonged to the Ministry of Die erste Informationen über die Kirche werden in das Jahr 1363 da- go. Szczególne znaczenie w historii wsi odegrały młyn i karczma. War II. Museum is opened during the summer - for details, please ask Education and, as such, was very often used by artists and authors tiert, das war damals das Eigentum vom Deutschen Orden. In den Młyn stanął w XIX w. i był jednym z trzech w okręgu grudziądzkim. at the reception of Anders Hotel. from around the country. Jahren 1615-1625 gehörte sie zu Wolfgang von Olesnitz (Olesnicki), Miejscowość nosiła nazwę Hirchsberg (Jelenia Góra). Podobno 5 LAKE SZELĄG WIELKI 14 ZAWADY MAŁE dem polnischen Kämmerer, dem Häfling von Sigismund III. Wasa. osadnicy na wzgórzu zobaczyli jelenie i tak postanowili nazwać wieś. Lake Szeląg Wielki ranks among the most beautiful of the Masurian – MONUMENT COMMEMORATING MURDER VICTIMS In Ostrowin wurde Paweł Świetlicki (1699–1756) – Lektor für die pol- ROWEROWE I PIESZE TRASY TURYSTYCZNE Nazwa przetrwała do 1953 r., kiedy to z bliżej nieznanych powodów lakes. The waters of Lake Szeląg Wielki are very clean and cool, A terrible tragedy happened in Zawady Małe – on the night of 21-22 nische Sprache am Akademischen Gimnasium in Gdańsk, Profes- ORAZ NAJCIEKAWSZE MIEJSCA nazwę zmieniono na Idzbark. Nie przetrwał niestety dom młynarza, which is why premium fish live here: vendace, lavaret, eel and others. January 1945, the Nazis murdered 107 Poles and 11 Russians – pris- sor für Philologie an der Universität Wittenberg, Autor vieler theolo- bo jak twierdzą miejscowi – Rosjanie wysadzili go w 1948 r. szuka- From Lake Szeląg Wielki, it is possible to go up the Taborka River oners escorted from the German Soldau concentration camp (KL) gischen Arbeiten und Autor des Buches über persische Astrologie, W OKOLICY HOTELU ANDERS jąc ukrytego złota. W Idzbarku można zobaczyć kościół zbudowany to Lake Tabórz situated in the centre of the Tabórz Pine Reserve in Działdowo. A cemetery and three monuments commemorating geboren. Im Dorf kann man die Überreste von Barockpalast aus dem 1 JEZIORO SZELĄG MAŁY w 1925 r., tablicę ku czci poległych w czasie I wojny światowej mieszkań - or down the Szelążnica River to Lake Pauzeńskie and farther down the murdered are located in a forest near the road. 18. Jahrhundert, der im 19. Jahrhundert umgebaut wurde, Bebaun- Szeląg Mały położony jest w kotlinie, a jego brzegi pokryte są pięk- ców Idzbarka, przedwojenne zabudowania oraz zabytkowy cmentarz a canal to Ostróda. gen vom Ende des 19. Jahrhundert, und auch Überreste vom Park, nym starym lasem sosnowym. Z jeziora można popłynąć statkiem, z XIX w. Idzbark jest wioską Pana Twardowskiego – odbywa się tu 6 GĄSIOROWSKIE MEADOWS besichtigen. żaglówką lub kajakiem przez Szeląg Wielki na Jezioro Pauzeńskie, doroczna biesiada z Panem Twardowskim. The Gąsiorowskie Meadows are a wetland, surrounded by numerous 9 DAS NATURSCHUTZGEBIET „FLUSS DRWĘCA“ przez śluzę Mała Ruś oraz dalej przez śluzę Ostróda na Jezioro 11 POMNIK PRZYRODY forest lakelets. They are interesting because of the vegetation and das längste ichtiologische Schutzgebiet in Polen. Geschützt sind Drwęckie. Stąd jest otwarta droga rzeką Drwęca do Wisły i dalej – NAJSTARSZA SOSNA TABORSKA the unique macroclimate. TOURISTISCHE ROUTEN Fische: Forelle, Lachs, Seeforelle, Flussneunauge und andere. Das do Torunia lub kanałem z Ostródy do Elbląga (82 km) albo do Iławy Najstarsza Sosna Taborska liczy… około 290 lat. Ma 36 metrów 7 WIGWAŁD Ökosystem des Flusses schafft günstige Bedingungen für das Auftre- (48km). wzrostu, a w pasie mierzy 3,5 metra. Drewno z Puszczy Taborskiej The beginnings of Wigwałd date back to 1351. In the 18th century, FÜR RADFAHRER UND WANDERER ten von zahlreichen Wasser- und Sumpf Vogelarten. 2 JEZIORO GŁĘBOKIE było szeroko znane na świecie jako najlepszy materiał szkutniczy in the village there was a glasshouse and a sawmill. In 1802, the first UND INTERESSANTE ORTE IN DER 10 IDZBARK Jezioro Głębokie ukryte jest w lesie. Ciekawostką jest fakt, – zbudowane z niego były maszty prawie wszystkich europejskich distillery in the East Prussia was constructed in the village. It was UMGEBUNG VON HOTEL ANDERS Das Dorf wurde 1327 vom Komtur aus Dzierzgon gegründet. Beson- iż tafla Głęboczka znajduje się około 18 metrów ponad poziomem bander. Po II wojnie światowej drewno Sosny Taborskiej posłużyło do based on potato processing. The Church of Christ the King was built dere Bedeutung in der Dorfgeschichte haben eine Mühle und ein Jeziora Szeląg. Legenda mówi o tym, że Niemcy zatopili w Głębocz- odbudowy Teatru Narodowego w Warszawie oraz do budowy mola in 1873. Until 1945, it was a Protestant parish, which was taken over Wirtshaus gespielt. Die Mühle wurde im 19. Jahrhundert errichtet und ku amunicję. w Sopocie. Dziś Sosnę Taborską chroni rezerwat. by Catholics after the war. A catholic cemetery, which was estab- 1 DER SEE SZELĄG MAŁY war einer der drei im Bezirk von Grudziądz. Der Ort hiess Hirchsberg 3 GROBLA NAD JEZIOREM 12 BARDUŃ lished in 1930, is located 300 meters to the West from the church. Der See Szeląg Mały, dessen Ufer mit einem alten Kieferbwald be- (Jelenia Góra). Die Siedler sollten am Hügel Hirsche gesehen haben Jeziora Szeląg Wielki i Szeląg Mały stanowiły kiedyś jeden akwen. We wsi mieszka autochtoniczna rodzina Mazurów – jedna z nielicz- 8 OSTROWIN wachsen sind, liegt in einem Tal. Vom See aus kann man mit einem und deshalb haben sie das Dorf auch genannt. Der Name hat bis Dopiero budowa kolei prowadzona w latach 1871-1873 wymusiła nych, jakie po II wojnie światowej nie opuściły Mazur. We wsi zacho- The first information about the village comes from 1363, when Os- Schiff, Segelboot oder Paddelboot durch den See Szeląg Wielki den 1953 überstanden, als man aus unbekannten Gründen den Namen duże zmiany w okolicznym terenie, a przede wszystkim wykonanie wał się także budynek leśniczówki z drugiej połowy XIX wieku oraz trowin was owned by the Teutonic Order. From 1615 to 1625, it be- See Pauzeńskie erreichen, um über die Schleuse Mała Ruś danach gegen Idzbark umgetauscht hatte. Das Müllerhaus hat nicht über- olbrzymiego nasypu. W poprzek jeziora usypano wysoką groblę, stary cmentarz.