Policija I Ljudska Prava: Građanska Kontrola Rada Policije U Praksi
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
a G n o r r C a PO DGORIC A POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI A LEKSANDAR SAŠA ZEKOVIĆ Z ORANA BAĆOVIĆ ALEKSANDAR SAŠA ZEKOVIĆ ZORANA BAĆOVIĆ POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI a G n o r r C a PO DGORIC A www.kontrolapolicije.me https://www.facebook.com/pages/Council-for-Civil-Con- trol-of-Police-Montenegro/206605442724359?ref=br_rs MR.SC. ALEKSANDAR SAŠA ZEKOVIĆ ALEKSANDAR SAŠA ZEKOVIĆ ZORANA BAĆOVIĆ ZORANA BAĆOVIĆ POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI Izdavač: POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI SAVJET ZA GRAĐANSKU KONTROLU RADA POLICIJE SKUPŠTINA CRNE GORE, BULEVAR SV. PETRA CETINJSKOG, PODGORICA, CRNA GORA WWW.KONTROLAPOLICIJE.ME Za izdavača JOVAN POLEKSIĆ Podgorica 2014 SADRŽAJ: Apstrakt .................................................................................................................... 6 Predgovor ................................................................................................................ 11 Statistički rezime rada ......................................................................................... 15 Tabelarni prikaz predstavljene statistike ......................................................... 17 Praksa Savjeta - Pritužbe i ocjene .................................................................... 19 Monitoring pritvorskih jedinica sa ocjenama i preporukama .................... 179 POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: 5 GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI of cases, a clear image of efforts undertaken to make the exercise of police powers conform to democratic and professional standards is provided. The conclusions of independent and expert reviews of 176 cases represents an SUMMARY affirmation of the democratic and professional responsibility, rule of law and the respect of human rights. The report presents interesting statistics on the source and development of each case, the violations of rights and concrete consequences. In this way, the report provides reliable data that may be useful for monitoring the progress of policing and the work of the Council. Police and Human Rights: Civil Control of the work of Police in practice, The report presents a collection of documented practice, which may be Council for Civil Control over the work of the Police, useful to the broader public in different ways. It may contribute to improving by Aleksandar Sasa Zekovic and Zorana Bacovic, the quality of everyday police work. In addition, the report is useful for estimating the quality of police management and planning new human This report presents the standards and the practice of the Council for Civil resources, legal and practical measures (with decision makers in the police, Control over the Work of the Police (Council), a collective ombuds-institution the Government and the Parliament). High quality information, integrated specializing in police matters. The Council is an expert supervisory body, within this report, supports the establishment of procedures and practice which follows and monitors law enforcement in the name of the citizens of on standards at the local and international levels. Additionally, the report Montenegro. provides insight into the views of human rights groups and the scientific- researcher community regarding police professionalism. Finally, for In Montenegro, the control of the work of police is secured through Montenegro’s international partners, the report provides another objective parliamentary, civil and internal control mechanisms. These different but and reliable source of information on policing, relevant for formalizing complementary forms of supervision of the police, have been established with appropriate analysis, opinions and recommendations, in light of NATO and the intention to strengthen democratic oversight and increase effectiveness EU accession processes. of the police and to uphold the rule of law and the respect of human rights and freedoms. The civil control of the work of the police, in line with the The report "Police and human rights: Civil control of the work of police Law on Internal Affairs, is performed by the Council for Civil Control of the in practice" adds to the national expert literature addressing numerous Work of Police. practical situations, challenges and difficulties related to the functioning of the police and established control mechanisms. Documenting police The Council evaluates the exercise of police powers, acting upon complaints practice represents a successful method for preventing torture. The report from citizens and police officers and on its own initiative. The primary role brings about a debate on the effects of the current control mechanisms of the Council is to address the reports and complaints of the public. and possibilities for expanding the policy for control over the Montenegrin police. The report strongly promotes the idea that the fundamental role of the Police is to objectively uphold the law and to act in service of the rule of law. Through its standards and practice, the Council is fulfilling a control, educational and preventive function that contributes to the development of a democratic police service which professionally serves and protects all citizens. This report addressed a number of sensitive transitional challenges, but also the efforts undertaken by all stakeholders to help the Police of Montenegro acquire the needed credibility and public trust. Through selected cases, the report gives insights into the intensive, detailed, continuous and consistent work of the Council. Through this collection ALEKSANDAR SAŠA ZEKOVIĆ POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: 6 7 ZORANA BAĆOVIĆ GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI KNJIGA JE ŠTAMPANA UZ FINANSIJSKU PODRŠKU ŽENEVSKOG CENTRA ZA DEMOKRATSKU KONTROLU ORUŽANIH SNAGA. POGLEDI I MIŠLJENJA IZNIJETI U KNJIZI SU NJIHOVIH AUTORA I NE ODRŽAVAJU NUŽNO I DCAF-A PREDGOVOR GRAĐANSKOM KONTROLOM DO ZAKONITOG I PROFESIONALNOG RADA POLICIJE Policija je građanski servis čija je primarna uloga i funkcija da nepristrasno podrži i sprovede zakon i bude u službi vladavine prava i građanskog društva. Policija, u demokratskom društvu, snosi javnu odgovornost i podliježe, sve intenzivnijoj, kontroli. Policija predstavlja i najeksponiraniji, najvidljiviji, prvi, kontakt države s javnošću. To joj snaži značaj, ali i odgovornost. Posljednjih godina preduzete su intenzivne zakonodavne, organizacione i druge reforme, koje, uz povećanu uključenost civilnog društva, i funkcionalno razvijanje različitih oblika profesionalne, demokratske i nezavisne kontrole, doprinose da se policija postepno razvija, postaje pristrupačna a svojim profesionalnim i zakonitim radom potvrdi kredibilitet i važnost u sprovođenju pravde. U Crnoj Gori kontrola rada policije obezbjeđuje se parlamentarnom, građanskom i unutrašnjom kontrolom. Intencija uspostavljenih, različitih ali i komplementarnih, oblika nadzora nad policijom jeste jačanje demokratskog upravljanja, povećanje efikasnosti, obezbjeđenje vladavine prava i poštovanje ljudskih prava i sloboda. Građansku kontrolu policije, shodnu članu 112. Zakona o unutrašnjim poslovima, vrši Savjet za građansku kontrolu rada policije. Zakonom o unutrašnjim poslovima ustanovljen je Savjet za građansku kontrolu rada policije - svojevrsni kolektivni ombudsman, specijalizovan za pitanja policije. To je stručno nadzorno tijelo koje, u ime građana Crne Gore, prati i poboljšava praksu poštovanja ljudskih prava u slučaju primjene policijskih ovlašćenja. Savjet ocjenjuje primjenu policijskih ovlašćenja radi zaštite ljudskih prava i sloboda. Ovom tijelu mogu se obraćati građani i službenici policije. Savjet ocjenjuje primjenu policijskih ovlašćenja i u tom pogledu postupa po predstavkama građana, policijskih službenika, ali i po sopstvenoj inicijativi. Znači, primarna uloga Savjeta je da postupa po pritužbama, da se bavi prigovorima javnosti u vezi sa primjenom policijskih ovlašćenja. Postupanje po pritužbama predstavlja mehanizam snaženja odgovornosti u policiji, jer se naglašavaju greške i propusti koji se trebaju otkloniti i lekcije koje se trebaju POLICIJA I LJUDSKA PRAVA: 11 GRAĐANSKA KONTROLA RADA POLICIJE U PRAKSI naučiti. Sve to, skupa, doprinosi unapređenju budućeg rada. Savjet se trudio, ovlašćenja. U svim do sada kreiranim izvještajima prikupljene su i najviše što je mogao i imao realnih mogućnosti, da sebe učini dostupnim predstavljene visoko kvalitetne informacije o svim pojedinačnim slučajevima javnosti i da razvije jednostavan način komunikacije i proceduru postupanja na kojima je Savjet radio. po žalbi. Postupak pred Savjetom može se pokrenuti i po predstavkama Intencija dokumentovanja policijske prakse jeste da se pruže drugih subjekata ukoliko se odnose na povredu ljudskih prava i sloboda u informacije i potrebna pomoć: policijskim službenicima u svakodnevnom vršenju policijskih ovlašćenja. Ovu mogućnost posebno koriste nevladine radu (što podrazumijeva i odgovarajuća korektivna ponašanja); donosiocima organizacije za zaštitu ljudskih prava, sindikati i političke partije. odluka u Ministarstvu unutrašnjih poslova, Vladi i Skupštini Crne Gore, u Policija je dužna da, na zahtjev Savjeta, pruži potrebne informacije pogledu procjene kvaliteta menadžmenta policije i pri blagovremenom i obavještenja dok stručne poslove za rad Savjeta obavlja Služba Skupštine planiranju novih kadrovskih, pravnih i praktičnih mjera; da se podrži Crne Gore. Ovlašćeno službeno lice u vršenju poslova unutrašnje kontrole održivo uspostavljanje procedura