Strateški Plan Razvoja Opštine Bijelo Polje
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
STRATEŠKI PLAN RAZVOJA OPŠTINE BIJELO POLJE -NACRT- Bijelo Polje, maj 2012. godine Strateški plan razvoja, kao regulacioni instrument, usmjeren je na uspostavljanje ravnoteže izme ñu razvojnih potencijala i mogu ćnosti njihove valorizacije u svim sferama društvenog života. Svrha donošenja Plana nije identifikacija klju čnih problema, ve ć iznalaženje mogu ćnosti za njihovo prevazilaženje. Strateški razvojni plan opštine Bijelo Polje realizuje se u skladu sa Zakonom o regionalnom razvoju Crne Gore („Sl. list Crne Gore“ br. 20/11 od 05.04.2011.god), po Metodologiji utvr ñenoj od strane Ministarstva ekonomije. Strateški planovi opština se donose za period do 7 godina, uz obaveznu saglasnost Ministarstva ekonomije. Na osnovu ovakvog, zakonski odre ñenog, vremenskog okvira u kojem se može donijeti strateški plan, ocjenjuje se, radi uporedivosti i ste čenih iskustava, da je za Opštinu Bijelo Polje najcjelishodnije donijeti ga za period od 5 godina, odnosno za period 2012-2016. godine. Plan razvoja Opštine sadrži opis trenutnog stanja, analizu potencijalnih razvojnih mogu ćnosti, njihovu valorizaciju i davanje smjernica za njihovo što kvalitetnije koriš ćenje, u cilju podizanja standarda života stanovništva. Svrha izrade Strateškog plana razvoja je sveobuhvatna petogodišnja vizija lokalnog razvoja Opštine Bijelo Polje i stvaranje instuitucionalnog okvira za njenu kvalitetniju implementaciju. U procesu planiranja primijenjen je participativni pristup, u kojem su sve zainteresovane strane, prije svega, predstavnici opštine Bijelo Polje, Vlade Crne Gore i drugih relevantnih institucija, sa lokalnog i državnog nivoa, uzeli aktivno u češ će, daju ći predloge i smjernice za definisanje ovog strateškog dokumenta. S tim u vezi, formirana je Konsultativna grupa, koju čine predstavnici lokalne samouprave, javnih i privatnih institucija i organizacija, predstavnici NVO sektora, kao i eksperti iz pojedinih oblasti. Dakle, mobilisani su svi relevantni faktori i interesne grupe, koji svojim radom, iskustvom i uticajem mogu doprinijeti identifikovanju problema, potencijala, razvojnih šansi, razvojnih ciljeva, razvojnih prioriteta i mjera za njihovo ostvarivanje, za pojedine oblasti života i rada. Strateški plan razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012-2016., radna verzija OBRA ĐIVA Č Na osnovu Zakona o lokalnoj samoupravi i Zakona o regionalnom razvoju Crne Gore, Predsjednik opštine Bijelo Polje je donio RJEŠENJE br.433/11, od 20.09.2011. godine, kojim je formirao Konsultativnu grupu za izradu Prijedloga strateškog plana razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012- 2016. godine, u sljede ćem sastavu : 1. Kujovi ć Abaz, potpresjednik Opštine za ekonomska pitanja, koordinator; 2. Bojadži ć Tufik, potpresjednik Opštine za društvena pitanja, zamjenik koordinatora; 3. Dr Milivoje Radovi ć, profesor Ekonomskog fakulteta- Univerzitet Crne Gore i savjetnik Predsjednika Opštine za ekonomska pitanja; 4. Dr Miodrag Jovan čevi ć, koordinator studijskog programa i profesor na Poljoprivrednom fakultetu u Bijelom Polju; 5. Polumenta Fazila, savjetnik za poljoprivredu u opštini Bijelo Polje; 6. Obradovi ć Violeta, direktor Turisti čke organizacije u Bijelom Polju; 7. Ramovi ć Musa , direktor turisti čke agencije „Rams“; 8. Franca Hilmija, direktor doo „Mesopromet“; 9. Vuja čić Jezdimir, direktor doo „Meduza“; 10. Vojinovi ć Miloš, predsjednik Odbora direktora ŠIK „Lim“; 11. Ramovi ć Hasan, direktor doo „ Put-Gros“; 12. Ljušković Džemal , direktor doo „Bijelo Polje“; 13. Lukovi ć Dejan, sekretar Sekretarijata za stambeno- komunalne poslove i saobra ćaj opštine Bijelo Polje; 14. Gusinjac Džafer, sekretar Sekretarijata za preduzetništvo i ekonomski razvoj opštine Bijelo Polje; 15. Nuhodži ć Alida, sekretar Sekretarijata za finansije opštine Bijelo Polje; 16. Alihodži ć Rifat, direktor doo „Arhing“; 2 Strateški plan razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012-2016., radna verzija 17. Bulatovi ć Milan, direktor JKP Vodovod „Bistrica“; 18. Pa čariz Senad, tehni čki direktor JKP „Lim“; 19. Konatar Miloš, direktor Elektrodistribucije Bijelo Polje; 20. Rakonjac Branko, predstavnik Privredne komore Crne Gore u Bijelom Polju; 21. Mari ć Miloš, direktor Srednje elektro-ekonomske škole; 22. Vujisi ć Blagoje, direktor Osnovne škole „Marko Miljanov“; 23. Ćetkovi ć Ida, direktor Dje čjeg vrti ća „ Dušo Baseki ć“; 24. Agi ć Rasim, direktor Doma zdravlja; 25. Jeremi ć Tomislav, direktor Opšte bolnice; 26. Luka č Zlata, direktor Centra za socijalni rad; 27. Vojinovi ć Danilo, direktor Biroa rada- Bijelo Polje; 28. Kneževi ć Damjan, direktor Centra za sport i rekreaciju; 29. Rabrenovi ć Dragi ć, direktor Radija „Bijelo Polje“; 30. Janjuševi ć Zdravko, predsjednik NVO „Bjelopoljski demokratski centar“ i 31. Krgovi ć Bogdan, predsjednik Opštinskog sindikalnog povjereništva. 3 Strateški plan razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012-2016., radna verzija SADRŽAJ 1. Analiza postoje ćeg stanja 6 1.1. Geografske karakteristike 6 1.1.1. Položaj 6 1.1.2. Reljef 6 1.1.3. Geološki sastav 7 1.1.4. Klima 7 1.1.5. Hidrološke odlike 7 1.1.6. Biodiverzitet 8 1.2. Demografija, rad i socijalno staranje 8 1.2.1. Demografski trend 8 1.2.2. Tržište rada 13 1.2.3. Socijalno staranje 17 1.3. Društvene djelatnosti 19 1.3.1. Obrazovni sistem 19 1.3.2. Zdravstveni sistem 22 1.3.3. Kultura i sport 23 1.4. Ekonomsko proizvodni sistem 25 1.4.1. Preduze ća i preduzetnici 25 1.4.2. Industrija i usluge 26 1.4.3. Turizam 28 1.4.4. Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo 30 1.4.5. Uvoz i izvoz 33 1.5. Tehni čka infrastruktura 34 1.5.1. Saobra ćajna infrastruktura 34 1.5.2. Elektroenergetski sistem 32 1.5.3. Telekomunikacije i ICT 38 1.6. Životna sredina 40 1.6.1. Upravljanje otpadom 40 1.6.2. Upravljanje vodama 41 1.6.3. Kvalitet vazduha 42 1.6.4. Upravljanje resursima i njihovo o čuvanje 42 1.7. Administrativni kapaciteti 43 4 Strateški plan razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012-2016., radna verzija 2. SWOT analiza 47 3. Vizija razvoja Opštine 51 3.1. Strateški cilj razvoja 51 3.2. Prioriteti i mjere 52 3.3. Finansiranje 84 4. Monitoring 86 5. Opis projekata 87 Rad Konsultativne grupe 141 Anex-postoje će stanje 142 Rešenje o formiranju Konsultativne grupe 155 1. Analiza postoje ćeg stanja 1.1. Geografske karakteristike 1.1.1. Položaj Opština Bijelo Polje se nalazi na sjeveru Crne Gore, izme ñu 42 o 55’ i 43 o10’ sjeverne geografske širine i 19 o30’ i 20 o05’ isto čne geografske dužine. Prostire se na 924 km 2, pokrivaju ći 6,7% teritorije Crne Gore, što je čini četvrtom opštinom po površini u Crnoj Gori. Bjelopoljska opština pripada brdsko – planinskom dijelu sjeverne Crne Gore, okružena visokim planinama. Nalazi se izmedju planina Bjelasice, Lise i Pešterske visoravni. Cijela teritorija Opštine nalazi se na nadmorskoj visini iznad 500 metara. Ispresijecana je brojnim dolinama rijeka, prije svega, Lima i njegovim lijevim (Lješnica, Brzava, Ljubovidja i Lipnica. (Goduška rijeka, Ivanjska rijeka, bjelopoljska Bistrica) i desnim pritokama), koje mu daju posebnu reljefnu fizionomiju. Grani či se sa crnogorskim opštinama Pljevlja, Mojkovac i Berane i opštinama Srbije: Prijepolje i Sjenica. 1.1.2. Reljef 5 Strateški plan razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012-2016., radna verzija Podru čje Opštine pripada brdsko-planinskom podru čju sjeverne Crne Gore. Oko 95% njene teritorije nalazi se iznad 650 m nadmorske visine. Središnjim dijelom, uz rijeku Lim, prostire se dolina dužine 12 km i širine 3 km, čija je najniža nadmorska visina 531m. Gradsko jezgro Opštine nalazi se na dvije terase, nadmorske visine 575 i 620 m. Okolne planine, Bjelasica sa najvišim vrhom Crna Glava (2.137 m), Lisa (1.509 m) i Stožer (1.576 m), čine reljef Opštine veoma zanimljivim . 1.1.3. Geološki sastav Podru čje Opštine sastoji se od stijena paleozojske i kvartalne starosti. Obod njene kotline sastoji se od stijena paleozojske starosti. Od stijenskih masa naj češ ći su škriljci sive i crne boje. Dno kotline sastavljeno je od stijena kvartalne starosti. Gornja terasa Lima zasuta je poluvijalnim i deluvijalnim sastojcima, a čine je pjeskovita i prašinasta glina i šljunak, čiji su slojevi slabo vezani i paleozojske su starosti. Srednja terasa Lima je najrasprostranjenija, i na njoj je najve ćim dijelom pozicionirana Opština. Sastoji se od pijeska, malo prašinastog i zaglinjenog, i šljunka slabo sortiranog razne granulacije. Donja terasa ima iste sedimente kao srednja. Prema stabilnosti, tereni su svrstani u stabilne, uslovno stabilne i nestabilne. Stabilni tereni su oni koji imaju postojana svojstva stijenskih masa pri izvodjenju radova na njima. To su poluvezani i nevezani sedimenti koji čine ravni čarski dio terena. Uslovno stabilni tereni su oni gdje svako zasijecanje, kvašenje i novo optere ćivanje može izazvati deformacije reljefa. U pregledu seizmi čnosti, podru čje Opštine se svrstava u 7-8 stepeni seizmi čnosti, pri čemu koeficijent ubrzanja, za period od 100 godina, iznosi 0,063 cm/s 2. Nestabilne padine, strmi odsjeci, tereni sa visokim nivoom podzemnih voda su seizmi čki više ugroženi. 1.1.4. Klima Opština ima umjereno kontinentalnu klimu sa jasno izraženim godišnjim dobima, pri čemu je jesen toplija od prolje ća, što pogoduje sazrijevanju biljnih kultura. Bjelopoljska kotlina je okružena planinskim masivima koji uti ču na klimu, pojavu temperaturnih razlika, tišine, atmosferske padavine i magle u jesenjim, zimskim i prolje ćnim mjesecima. Prosje čna temperatura u prolje će je 8,7°C, u toku ljetnji mjeseci 16,9°C, na jesen 9 ,4°C i u zimskom periodu 0,1°C. 6 Strateški plan razvoja opštine Bijelo Polje za period 2012-2016.,