401: September
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER, FDN & NVBF UNA MUJER FANTÁSTICA TRANSGENDER EN TRANS-GENRE IN BLUE STRAATKINDEREN IN DE RIOLEN VAN BOEKAREST THE BEGUILED SOFIA COPPOLA’S MEEST FEMINISTISCHE FILM MIJKE DE JONG EN TEDDY CHERIM IN VLUCHTELINGENKAMPEN MIDDENIN DE ACTIE IMMERSIEVE CINEMA VIND JE IN HET MUSEUM #401 AUGUSTUS/SEPTEMBER 2017 AUGUSTUS/SEPTEMBER ISTANBULKEDI DOOR KATTENOGEN 14 september in de bioscoop #gifted DE FILMKRANT PORTRET FABRIZIO MALTESE #401 AUGUSTUS/SEPTEMBER 2017 3 REDACTIONEEL In documentaire Austerlitz bezoekt filmmaker Sergei Loznitsa de voormalige concentratiekampen Dachau en Sachsenhausen. Toen de film eerder dit jaar langs een aantal Nederlandse filmtheaters toerde, was een van de vragen die toeschou- wers zich stelden hoe we moeten kijken naar de mensen die deze gedenkplaatsen bezoeken. Hoe makkelijk was het wel niet om een morele positie in te nemen bij het zien van mensen die in het gras gaan zitten, misschien wel iets drin- ken of eten, of t-shirts dragen met teksten die als een onbedoeld, ongepast commentaar kun- nen worden opgevat. Afgelopen maand was ik zelf in Sachsenhausen, een klein uur met de trein buiten Berlijn. Dat was iets wat ik me na het zien van Austerlitz niet had gerealiseerd – hoewel het eenvoudig is om het te weten. Hoe dicht het kamp bij de bewoonde wereld lag. Dat is iets wat je alleen kunt ervaren als je zelf die afstand aflegt. Het was rustig. Veel rustiger dan in Loznit- sa’s film. Het was ook leeg. Vanuit Toren A, de ingang naar het kamp, met daarin het hek met de woorden ‘Arbeit macht frei’, waarvoor in de film zoveel mensen zichzelf fotografeerden, is zichtbaar hoe leeg. Rechthoekige grintvlakken geven aan hoe dicht de barakken op elkaar moeten hebben gestaan. Volheid in leegte. Ook nu waren er mensen die selfies voor de poort maakten. En mensen die in het gras een broodje aten. Als ik Austerlitz niet had gezien had ik me daar waarschijnlijk hooguit over verwonderd. Ik kan dat namelijk niet goed begrijpen. Sach senhausen is voor mij geen plek voor een picknick. De indrukken, de geschiedenissen van afwezigheid zijn te intens, te aanwezig. Nu was ik, gestuurd door de – weliswaar onnadrukkelij- ke – blikrichting van de film, verbaasder. Dit ge- beurde dus echt. Sterker nog: het was geen in- cident, maar aan de orde van de dag. Daarom vroeg ik aan een jong stel dat zich direct achter de poort in de schaduw had neer- gezet of ze dit een goede plek voor de lunch vin- den. De jongeman antwoorde dat het niet ver- boden was. Later informeerde ik in het bezoekerscen- trum hoe het zat met mensen die aten in het kamp. De man begreep me eerst verkeerd. Hij zei: "Er is ook een restaurant." Daarna herhaal- de hij hetzelfde wat de Spaanse jongen had ge- zegd: "Het is niet verboden. Wel vragen we aan iedereen om hun vuilnis mee te nemen." Een van de interessantste dingen van Aus- terlitz vond ik dat hij de vraag stelde of we ooit helemaal onbevangen en waardevrij kunnen kijken. Een vraag die bij elke film die we zien weer aan de orde is trouwens. In hoeverre kleurt voorkennis je blik? In hoeverre kleurt je eigen blik je blik? Lopend door het monument ontdek je dat er wel degelijk een blik bestaat die los kan staan van weten, van voorkennis, van vooroordelen. SOFIA COPPOLA LAAT ZIEN WAT ER GEBEURT Je kunt in Sachsenhausen feiten, vragen, ob- servaties tegenkomen die niet nieuw zijn, maar WANNEER JE VROUWEN BUITENSPEL ZET toch elke keer weer wel, omdat ze steeds op- nieuw bevestigd, gesteld, gedaan moeten wor- EN HUN SEKSUALITEIT AFPAKT den. Dat is een vorm van kennis en intelligentie die in het zien ligt. 14 september in de bioscoop DANA LINSSEN @DANALINSSEN THE BEGUILED 4 10 #gifted DE FILMKRANT #401 AUGUSTUS/SEPTEMBER 2017 4 STEUN DE DE VOLGENDE FILMKRANT VERSCHIJNT OP DONDERDAG 14 SEPTEMBER FILMKRANT: WORD #401 ABONNEE Word nu abonnee van de Filmkrant en ontvang Monk op dvd! Als u nu abonnee wordt van de Filmkrant, dan ontvangt u als welkomstgeschenk de verrassende Nederlandse debuutfilm Monk van Ties Schenk op dvd. Bent u zelf al abonnee en brengt u een nieuwe abon nee aan? Dan ontvangt u allebei het wel THE BEGUILED komstgeschenk.* Haan in een kippenhok 4 10 Monk is een dertienjarige hypochondrische jon- gen, zijn zusje Joni een rebellerende puber, zijn moeder Maria een flamboyante Spaanse en zijn vader Fabian een kunstenaar die met zichzelf in de knoop zit. Als het gezin onverwacht moet afreizen naar Spanje om afscheid te nemen van THE THINKING VIDEO de zieke broer van Maria, zet dit de onderlinge relaties op scherp. #10 ESSAY filmkrant.nl “Als een soort Nederlandse Little Miss MACHINE Sunshine gaat een dysfunctioneel gezin in deze tragikomedie op reis om door elkaars tekortko- Resonanties: City of Pirates en Time Regained | “Nabij- mingen heen te leren kijken”, schreef Hugo heid en resonantie komen samen een versterken en filmische Emmerzael in de Filmkrant. “Het is een gegeven emotie die we moeilijk onder woorden kunnen brengen.” In dat vaak genoeg langs is gekomen in indie- deel 2 van zijn Poetics of Cinema speculeert Raúl Ruiz over films, maar dat in het geval van Monk goed uit- hoe films vaak lijken op andere films – soms overduidelijk pakt.” (door hetzelfde genre), maar vaak ook door mysterieuzere re- sonanties of echo’s. Alsof ieder werk iets tot stand brengt van *Stort €36,- (meer mag ook, dan steunt u de wat mogelijk of virtueel was aan een eerder werk. Dat gold Filmkrant extra als donateur) op rekeningnum- zeker in de films van Ruiz zelf: tussen City of Pirates uit 1983 mer NL28 INGB 0005 3933 95 t.n.v. Stichting en Time Regained uit 1999 zit een “communicerend vat”. Het Fuurland te Amsterdam, o.v.v. ‘nieuwe abonnee’ onderzoekt ervaringen van herinnering, tijd en plooibaar- en uw adresgegevens. Deze aanbieding is geldig heid, en een mise-en-scène van lichamen, stemmen en be- tot 14 september. Met dank aan Twin Pics. wegingen. CRISTINA ÁLVAREZ LÓPEZ EN ADRIAN MARTIN DE FILMKRANT #401 AUGUSTUS/SEPTEMBER 2017 5 NIET TE MISSEN HUMANS OF FILM Ga deze maand in ieder geval naar: DE EDITORS 1 Kedi 4 6 AMSTERDAM 2 Aquarius 4 18 Er groeit een generatie op voor wie het monteren 3 The Beguiled 4 10 Wat voor invloed hebben films op het leven van gewone van een film net zo weinig moeite is als het ope- 4 Una mujer fantástica 4 14 Amsterdammers? Een nieuwe serie straatfoto’s in nen van een pak melk. Een collega vertelde me hoe 5 In Blue 4 19 samenwerking met Humans of Film Amsterdam. achteloos haar zevenjarige neefje afleveringen Deze maand: Elio Heres. van zijn vlog monteerde op zijn moeders iPhone. Met geluideffecten, titels, meerdere scènes. De Elio Heres: “Kun je je voorstellen dat ik net door iemand ben hele handel. Zeven jaar oud! En niet per se een bedreigd vanwege mijn kledingkeuze? Het deed me denken wonderkind. Twintig jaar geleden was het monte- aan Lumière uit Beauty and the Beast, een van mijn favoriete ren van video nog voorbehouden aan goedbe- Disneyfilms die zegt: ‘Je hebt geen tijd om verlegen te zijn. Je taalde professionals en toegewijde amateurs. Nu moet brutaal zijn en lef hebben.’ zit er een ultragebruiksvriendelijke editsuite in de Als je bedreigd wordt op straat kun je op verschillende simpelste smartphone. Het leuke is dat kinderen manieren reageren. Je kunt kwaad worden, bedroefd of bang, hier eerder de mogelijkheden van uitbuiten dan of je kunt sterk blijven. Dat laatste was precies wat ik deed. volwassenen. Monteren is per definitie een asso- Het komt overeen met mijn eigen motto: ‘Als je niet jezelf ciatieve bezigheid, gestuurd door de blik van de bent, wie ben je dan? Altijd jezelf zijn! Wat er ook gebeurt.’” maker maar ook door goddelijk toeval. Als puber maakte ik op de PC van mijn ouders Sinterklaas- AQUARIUS 4 18 Tijdens een van mijn tochten door Amsterdam om op straat te fotograferen ontdekte ik dat ik mijn SD-card thuis surprise-filmpjes op dvd. Dat was uren knip-, 4 10 Basje Boer had laten liggen waardoor ik snel een nieuwe moest kopen. plak- en probeerwerk met ingewikkelde professio- over Sofia Coppola’s Toen kwam ik iemand tegen die nogal opvallend gekleed was nele software die ik illegaal had gedownload met ARTIKELEN The Beguiled en zo’n enorme spiegelzonnebril droeg. Hij kwam me vaag Napster of KaZaa. Papier-maché, lijm of stanley- 4 12 Immersieve cinema Middenin de actie bekend voor. Ik aarzelde even maar besloot hem toch te be- messen had ik niet nodig. Niemand hoefde meer 4 21 De schatkamer van Previously Unreleased naderen. Toen hij z’n bril had afgezet, was duidelijk dat ik een gedicht voor te lezen. De ontvanger van de Recensies van films uit het zomerprogramma van EYE Elio tegen het lijf was gelopen. Elio was eerder al door Debra surprise hoefde alleen maar het dvd’tje aan te 4 22 Filmmakers en de vluchtelingencrisis Waar is het Barraud van Humans of Amsterdam gefotografeerd. Wat een engagement in de Nederlandse film? prachtig toeval. Zo wordt een Human of Amsterdam ook een Human of Film. We leven echt in een heel kleine wereld.” 4 3 Redactioneel 4 4 The Thinking FEARGAL AGARD RUBRIEKEN Machine 4 5 Niet IN SAMENWERKING MET HUMANS OF FILM AMSTERDAM te missen 4 5 Humans of Film 4 5 Het nieuwe kijken Ebele Wybenga over de editors 4 13 Typex Andy at the Movies 4 25 Filmkort Alle andere films 4 30 Agenda 4 36 Filmsterren 4 38 Boeken Atom Egoyan 4 39 Thuiskijken Check It, Death Note, Hunt for the Wilderpeople, Icarus, Person to Person 4 42 Actie! Op de set van Het leven is verrukkulluk 4 6 Ceyda Torun over zetten en mijn Sinterklaas-creatie kwam in tech- INTERVIEWS poezen nicolor en stereo de zitkamer in.