Program Usuwania Azbestu Gmina Aleksandrów Kujawski
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
PROGRAM USUWANIA ODPADÓW I WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST DLA GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI DO ROKU 2032 Aleksandrów Kujawski 2011 Program Usuwania Odpadów i Wyrobów Zawierających Azbest dla GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI DO ROKU 2032 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE................................................................................................................... 3 1.1. GŁÓWNY CEL I ZAKRES OPRACOWANIA .................................................................. 3 2. AZBEST - PODSTAWOWE INFORMACJE............................................................................... 4 2.1. PODSTAWOWE DANE ............................................................................................ 4 2.2. PRODUKCJA I ZASTOSOWANIE AZBESTU ................................................................... 6 3. SZKODLIWOŚĆ AZBESTU NA ŻYCIE LUDZKIE........................................................................ 9 4. WYKAZ AKTUALNYCH AKTÓW PRAWNYCH REGULUJĄCYCH POSTĘPOWANIE Z AZBESTEM......................................................................................................................... 10 5. PROCEDURY BEZPIECZNEGO POSTĘPOWANIA PRZY UŻYTKOWANIU, USUWANIU ORAZ UTYLIZACJI WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST.............................. 13 5.1. ZASADY BEZPIECZNEGO POSTĘPOWANIA I USUWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST ............................................................................................................... 14 5.2. PROCEDURY DOTYCZĄCE POSTĘPOWANIA Z WYROBAMI I ODPADAMI ZAWIERAJĄCYMI AZBEST ............................................................................................................... 18 6. GOSPODAROWANIE ODPADAMI I WYROBAMI ZAWIERAJĄCYMI AZBEST NA TERENIE GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI................................................................ 24 6.1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI ............................. 24 6.2. DIAGNOZA STANU ORAZ ILOŚCI ODPADÓW I WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST .... 25 6.3. SYSTEM BEZPIECZNEGO USUWANIA ODPADÓW I WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST 27 6.3.1. HARMONOGRAM REALIZACYJNY PROGRAMU ORAZ SYSTEM JEGO MONITOROWANIA .............................................................................................. 32 7. ASPEKTY FINANSOWE WDRAŻANIA PROGRAMU.............................................................. 35 8. PODSUMOWANIE............................................................................................................... 40 ZAŁĄCZNIK 1. ILOŚĆ ZGROMADZONYCH ODPADÓW I WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST NA TERENIE POSZCZEGÓLNYCH MIEJSCOWOŚCI GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI ................................................................................... 41 ZAŁĄCZNIK 2. WZÓR INFORMACJI O WYROBACH ZAWIERAJĄCYCH AZBEST ................... 85 ZAŁĄCZNIK 3. OCENA STANU I MOŻLIWOŚCI BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST............................................................................... 87 2 Program Usuwania Odpadów i Wyrobów Zawierających Azbest dla GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI DO ROKU 2032 1. WPROWADZENIE W wyniku przyjęcia przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej Rezolucji z dnia 19 czerwca 1997 r. w sprawie programu wycofywania azbestu z gospodarki (M.P. Nr 38, poz. 373), w której Rada Ministrów została wezwana m.in. do opracowania programu zmierzającego do wycofywania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski, powstał „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”, przyjęty przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej 14 maja 2002 roku. W dniu 15 marca 2010 roku Rada Ministrów uchwałą Nr 39/2010, przyjęła dokument pn. "Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032". Program zastąpił dotychczasowy "Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest, stosowanych na terytorium Polski". Nowy program utrzymuje dotychczasowe cele i określa nowe zadania niezbędne do oczyszczenia kraju z azbestu, tj.: usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest, minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych spowodowanych obecnością azbestu na terytorium kraju, likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko. Azbest znany jest od kilku tysięcy lat. Szerokie jego zastosowanie nastąpiło w wyniku rewolucji przemysłowej w okresie ostatnich 100 lat. Azbest stosowany był w produkcji około 3000 wyrobów przemysłowych, przede wszystkim do produkcji wyrobów budowlanych, szczególnie płyt dachowych i elewacyjnych, a także rur. Z uwagi na swoje niewątpliwe zalety, jak odporność na wysokie temperatury, działanie mrozu, działanie kwasów, substancji żrących a także elastyczność itp. wykorzystywany był chętnie jako cenny surowiec również w Polsce. Trwałość płyt azbestowo-cementowych szacuje się na 30 lat, natomiast okres eksploatacji innych wyrobów jest z reguły krótszy. Pomimo szerokiego zastosowania praktycznego, materiały zawierające azbest należą do substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla zdrowia ludzi i z tego powodu powinny podlegać sukcesywnej eliminacji. Korodujące wyroby zawierające azbest uwalniają pył azbestowy, który wnikając do organizmu wywołuje groźne choroby układu oddechowego. 1.1. Główny cel i zakres opracowania Władze samorządowe Gminy Aleksandrów Kujawski mając na uwadze zdrowie mieszkańców winny podejmować działania w kierunku likwidowania tak niebezpiecznego odpadu, jakim jest azbest. Opracowany dokument stanowi podstawę działań, które zmierzają do uporządkowania zagadnień związanych z usunięciem wszystkich odpadów oraz wyrobów zawierających azbest zgromadzonych na terenie gminy. Ponadto dokument zawiera mechanizmy oraz zasady finansowania usuwania odpadów oraz wyrobów zawierających azbest. Dokument spełnia również funkcję informacyjną na temat szkodliwości azbestu na życie ludzkie oraz promocyjną, która ma zachęcić wszystkich mieszkańców do włączenia się w oczyszczanie terenu gminy z azbestu. 3 Program Usuwania Odpadów i Wyrobów Zawierających Azbest dla GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI DO ROKU 2032 Głównym celem Programu jest sporządzenie szczegółowego planu oczyszczania terenu Gminy Aleksandrów Kujawski z wszystkich odpadów oraz wyrobów zawierających azbest poprzez ich bezpieczny demontaż, transport oraz unieszkodliwienie do końca 2032r. Skutkiem realizacji założonego celu będzie wyeliminowanie szkodliwego wpływu azbestu na zdrowie mieszkańców gminy. Podstawowym długoterminowym celem przedmiotowego programu jest „Likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko oraz mieszkańców gminy”. Cel ten zostanie zrealizowany poprzez przyjęcie następujących zadań: utworzenie bazy danych o szczegółowej charakterystyce odpadów i wyrobów zawierających azbest występujących na terenie Gminy Aleksandrów Kujawski z określeniem ich stanu, ilości oraz miejsca występowania, ciągła edukacja mieszkańców gminy w zakresie szkodliwości azbestu oraz obowiązków dotyczących postępowania z wyrobami zawierającymi azbest, bezpieczne sposoby demontażu, transportu oraz unieszkodliwiania odpadów i wyrobów zawierających azbest, podejmowanie działań w celu pozyskiwania funduszy ze źródeł zewnętrzny ch na usuwanie odpadów azbestowych z terenu gminy, pomoc w pozyskiwaniu źródeł finansowania osobom fizycznym, wspólnotom mieszkaniowym, innym posiadaczom zasobów mieszkaniowych oraz przedsiębiorcom na wymianę pokryć dachowych oraz płyt elewacyjnych z azbestu, usuwanie odpadów oraz wyrobów zawierających azbest z obiektów użyteczności publicznej oraz innych, będących własnością Gminy Aleksandrów Kujawski, zapobieganie powstawaniu dzikich miejsc składowania odpadów i wyrobów zawierających azbest, wymiana rur azbestowo – cementowych znajdujących się w gminie, ciągłe monitorowanie realizacji działań wynikających z „Programu Usuwania Odpadów i Wyrobów Zawierających Azbest dla Gminy Aleksandrów Kujawski do roku 2032”. 2. AZBEST - PODSTAWOWE INFORMACJE 2.1. Podstawowe dane Azbest jest nazwą handlową włóknistych minerałów, które pod względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami metali, zawierającymi w swoim składzie magnez, sod, wapń lub żelazo. Działanie biologiczne (chorobotwórcze) wykazują niewidoczne „gołym okiem” elementarne włókna azbestowe o średnicy poniżej 3 µm i długości powyżej 5 µm, tzw. włókna respirabilne. Wyróżnia się dwie grupy azbestów: grupę serpentynów i grupę azbestów amfibolowych. Do grupy serpentynów należy tylko jedna odmiana – azbest chryzotylowy, wydobywany i stosowany w największych ilościach stanowił 85-90% ogólnego zużycia azbestu. Azbest chryzotylowy jest włóknistą odmianą serpentynu, tj. uwodnionego krzemianu magnezu. Chryzotyl ma kolor żółtawy, po rozwłóknieniu prawie biały, jest miękki, jedwabisty, o długości włókien do 60 mm. Włókna azbestu chryzotylowego są najcieńsze ze wszystkich znanych włókien pochodzenia naturalnego. Włókna chryzotylowe mają kształt rurek, których przeciętna średnica wynosi 350A, zaś grubość włókna 15-42 nm. Jest to najcieńsze, znane włókno naturalne. 4 Program Usuwania Odpadów i Wyrobów Zawierających Azbest dla GMINY ALEKSANDRÓW KUJAWSKI DO ROKU 2032 Rysunek 1. Azbest chryzotylowy – skała macierzysta Źródło: www.mg.gov.pl W grupie amfibolowej wyróżnia się pięć odmian minerałów włóknistych o ogólnej formule chemicznej M7Si 8O22 (OH) 2 , przy czym M oznacza metale: wapń, magnez, sód lub żelazo o rożnym ich udziale. Włókna azbestów amfibolowych mają kształt igieł, są grubsze i twardsze od chryzotylu. Przeciętna średnica włókien wynosi 100-300 nm. Do azbestów amfibolowych należą: amozyt, krokidolit, antofilit oraz nie posiadające znaczenia przemysłowego tremolit i aktynolit. Charakterystyka