DOCSLIB.ORG

2010-01 Kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
2010-01 Kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken ‘Geen jury, geen oordeel’. Over de ‘No jury, no judgement’. The Amsterdamse kunstenaarsvereniging Amsterdam artists’ association De Onafhankelijken De Onafhankelijken Pablo Picasso, Henri Matisse, Maurice de Vlaminck, Max What do Pablo Picasso, Henri Matisse, Maurice de Pechstein, Karl Schmidt-Rottluff, Wassily Kandinsky, James Vlaminck, Max Pechstein, Karl Schmidt-Rottluff, Ensor, Carel Willink, Jacob Bendien, Laurens van Kuik, Wassily Kandinsky, James Ensor, Carel Willink, Harmen Meurs, Kees Verwey en Bram van Velde. Wat deze Jacob Bendien, Laurens van Kuik, Harmen uiteenlopende buitenlandse en Nederlandse kunstenaars Meurs, Kees Verwey and Bram van Velde have in verbindt, is in Nederland te vinden: ze stelden allen werk common? All of these different Dutch and non- tentoon bij de Amsterdamse kunstenaarsvereniging De Dutch artists exhibited their work at the Amsterdam Onafhankelijken. Hoewel deze kunstenaarsvereniging artists’ association De Onafhankelijken [The een belangrijk aandeel heeft gehad in de introductie van Independents]. Even though the association played moderne kunstvormen in Nederland, is ze nog relatief an important role in introducing modern art in onbekend. Deze onbekendheid is onder meer te wijten aan the Netherlands, it is still relatively unknown. This het feit dat er nog geen overzichtspublicatie is verschenen obscurity is partly due to the lack of a survey over de vereniging. Daar gaat verandering in komen: in on this association. However, this situation is 2012 zal ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan about to change; the 100th anniversary of De van De Onafhankelijken een jubileumboek verschijnen Onafhankelijken will be celebrated in 2012 with a en een tentoonstelling worden georganiseerd. In deze special book and an exhibition to mark the occasion. bijdrage, gewijd aan het archief van De Onafhankelijken, The present contribution on De Onafhankelijken zal vooral worden ingegaan op de beginjaren van deze archive focuses on the association’s early years. kunstenaarsvereniging. A DYNAMIC ARCHIVE EEN DYNAMISCH ARCHIEF The RKD has managed the archive of De Sinds 1991 beheert het RKD het archief van De Onafhankelijken since 1991, and regularly Onafhankelijken; regelmatig wordt een nieuwe aanvulling incorporates into it supplementary material on van de nog steeds actieve vereniging verwerkt. In de this still active association. In the first half of 2009 eerste helft van 2009 is een groot deel van het archief a significant part of the archive was reorganised opnieuw geordend en is een nieuwe inleiding op de and a new introduction to the inventory drawn inventaris gemaakt, waardoor het archief overzichtelijker up, making it clearer and more accessible. The en daardoor toegankelijker is geworden. Ook bevat de inventory now also contains the first overview of inventaris nu een eerste aanzet tot een overzicht van all of the association’s board members arranged by alle bestuursleden van de vereniging, gerangschikt op their position on the board. The archive includes bestuursfunctie. Het archief omvat correspondentie, correspondence, minutes, documentation on notulen, documentatie over tentoonstellingen en exhibitions and artists, and visual documentation kunstenaars en beelddocumentatie uit het honderdjarig charting the association’s 100-year existence. In bestaan van de vereniging. In de bibliotheek van het RKD addition, the lion’s share of the exhibition catalogues bevindt zich een groot deel van de tentoonstellingscatalogi of De Onafhankelijken can be found in the RKD’s van De Onafhankelijken. De afdeling persdocumentatie library. The Press Documentation Department keeps bewaart alle artikelen over de vereniging die verschenen all of the articles on the association ever published zijn, evenals de nieuwsbrief van De Onafhankelijken die as well as the newsletters, which have appeared since sinds 1994 verschijnt. 1994. In many ways the archive of Henri Frédéric Het archief van Henri Frédéric Boot, dat het RKD in 2006 Boot acquired by the RKD in 2006 constitutes a heeft verworven, vormt op veel punten een aanvulling supplement to De Onafhankelijken material. This op het archief van De Onafhankelijken. Deze Haarlemse traditional painter from Haarlem was a founding traditionele schilder was vanaf de oprichting van De member of De Onafhankelijken and served as its Onafhankelijken lid van de vereniging en vervulde tussen first secretary between 1915 and 1927. Thanks to this, 1915 en 1927 de rol van eerste secretaris. Dankzij deze the copybook of all the letters De Onafhankelijken functie maakte het kopieboek, met daarin alle uitgegane sent between 1917 and 1922 is part of the Boot 43 1. Harmen Meurs, Jos. H. Gosschalk, bestuursvoorzitter van De Onafhankelijken, tekening, 1929. Opschrift: ‘In den trein. Op reis naar Hannover en Berlijn voor de Neue Sachlichkeit, april 1929, Harmen Meurs’. RKD, Archief De Onafhankelijken, inv.nr. 10 1. Harmen Meurs, Jos. H. Gosschalk, chairman of the board of De Onafhankelijken, drawing, 1929. Inscription: ‘In the train. Travelling to Hannover and Berlin for the Neue Sachlichkeit, April 1929, Harmen Meurs’. RKD, De Onafhankelijken Archive, inv.no. 10 44 brieven van De Onafhankelijken tussen 1917 en 1922, onderdeel uit van het archief van Boot. Dit kopieboek is, met een verwijzing naar de afkomst, overgebracht naar het archief van De Onafhankelijken. ‘GEEN JURY, GEEN OORDEEL’ De Onafhankelijken werd in 1912 opgericht uit onvrede met het heersende systeem, waarin een jury de toelating van kunstenaars op tentoonstellingen bepaalde. Directe aanleiding was de grote ‘Vierjaarlijksche’ tentoonstelling in het Stedelijk Museum, waarop werk van veel jonge kunstenaars werd geweigerd. Deze kunstenaars plaatsten een oproep in de kranten waarin ze alle vooruitstrevende kunstenaars uitnodigden lid te worden van de vereniging. De doelstelling van de nieuwe vereniging kreeg aandacht in de krant, zoals blijkt uit een artikel van 1 maart 1913 in de Nieuwe Rotterdamsche Courant: ‘Kunstenaars zijn veelal gedwongen in den geest van jury’s te werken en jury’s staan maar al te vaak voor een partij, een richting, die andere, en vooral jongere richtingen, met wangunst 2. Portret van de componist Phons Dusch uit een van de aanziet. Vandaar de wenschelijkheid voor het bestaan programmaboekjes van de concertreeks in 1919, RKD, Archief De Onafhankelijken, inv.nr. 233 van een Vereeniging, die elke jury uitschakelt. Wat in 2. Portrait of the composer Phons Dusch from one of the het buitenland zooveel succes heeft, zal zeker ook hier programmes of the concert series in 1919, RKD, De Onafhankelijken gelukken. Dan krijgen wij tentoonstellingen en werk Archive, inv.no. 233 onafhankelijk van bekrompen vooroordelen, onafhankelijk van verouderde leerstellingen, onafhankelijk van partijzuchtige beoordeeling, onafhankelijk van winstbejag. archive. It was transferred to De Onafhankelijken En zoo vrij en onafhankelijk als dit jong streven, zij ook archive, with a reference to its origins. het oordeel van het publiek.’1 Als voorbeeld voor De Onafhankelijken gold de Parijse Salon des Indépendants, ‘NO JURY, NO JUDGEMENT’ het kunstenaarscollectief dat in 1884 was opgericht als The growing dissatisfaction with the prevailing tegenbeweging voor de Franse Salon. De Onafhankelijken system in which a jury determined whether or not organiseerde juryvrije tentoonstellingen en kunstenaars an artist could take part in an exhibition led to konden zonder enige vorm van ballotage toetreden the founding of De Onafhankelijken in 1912. The tot de vereniging. De vereniging ging ervan uit dat alle immediate provocation was the large quadrennial kunstenaars het recht hadden hun werk aan het publiek te exhibition of art by living masters in the Stedelijk tonen en dat alleen de kunstenaar verantwoordelijk moest Museum. The work of many young artists was zijn voor zijn werk en hetgeen hij exposeerde. rejected, and in reaction they placed a notice in the newspapers inviting progressive artists to join UITEENLOPENDE TENTOONSTELLINGEN the association. The new association’s mission Begin 1913 had De Onafhankelijken ruim honderd leden was commented on in the papers, for example en in mei van dat jaar werd in het nieuwe eigen gebouw in an article of 1 March 1913 in the Nieuwe aan de Amstelveenscheweg de eerste onafhankelijke en Rotterdamsche Courant : ‘Artists are usually juryvrije tentoonstelling geopend. Vanaf dat moment compelled to work in the spirit of the juries and streefde de vereniging naar het organiseren van twee too often juries are biased, siding with a party, a tentoonstellingen per jaar. De tentoonstellingen waren direction that regards other, primarily younger verkooptentoonstellingen, waarbij de vereniging directions with distrust. This is why an association optrad als bemiddelaar bij de verkoop. Vanaf het begin banning any and all juries would be desirable. [An exposeerden ook niet-leden, waaronder buitenlanders, approach] that is so successful abroad will surely op de tentoonstellingen. Dit dankte de vereniging aan de also work here. Then we will have exhibitions and contacten van de bestuursleden met kunstenaars in binnen- works of art independent from petty prejudices, en buitenland. Zo reisden bestuursleden naar Frankrijk independent from antiquated doctrines, independent en Duitsland om zich te informeren over de actuele kunst from biased judgement, independent from the love en om werk naar hun tentoonstellingen in Nederland te of lucre. And may the judgement of the public be as 45 halen. (afb. 1) Ook onderhielden veel
Load more

Recommended publications
  • Carel Willink (1900 - 1983)
    Carel Willink (1900 - 1983) Untitled Ink, chalk, gouache and collage on paper 140 x 90 mm Signed and dated Willink ’22 upper right and on the reverse a text to Kees Schrikker ‘Leege Midden’ Berlijn 922 Amice. Voorlopig nog geen adresverandering. Ik heb hier nog te schilderen en dan kan er verandering komen. Waarschijnlijk volgen nog een paar kaarten. Hopelijk kunnen ze je tot een glimlachje verleiden. (Model!!!??) Beterschap je Carel W Provenance: Kees Schrikker, Amsterdam Private collection, Amsterdam Exhibitions Knokke, Gallery Ronny Van de Velde, From nature to abstraction, 2016 Knokke, Gallery Ronny Van de Velde, DADA in Knokke, 2016 Knokke, Gallery Ronny Van de Velde, 7 arts, 2017 Literature: Jan Ceuleers, from nature to abstraction, Knokke, Gallery Ronny Van de Velde, 2016, p. 126-127 ill. Xavier Canonne, DADA in Knokke, Knokke, Gallery Ronny Van de Velde, 2016, p.282-283 ill. Xavier Canonne, 7 arts, Knokke, Gallery Ronny Van de Velde, 2017, p. 230-231 ill. Peter J.H. Pauwels, Pauwels, Huib Hoste en zijn tijdgenoten. Belgische Avant-Garde 1914-1930, Knokke, Gallery Ronny Van de Velde/Delen Private Bank, 2018, pp.300-301 Artist description: WILLINK Carel (Amsterdam, 1900 – 1983) Painter, draftsman, collagist. After having undertaken studies in engineering and then medicine, he opts for an artistic career, studying in Berlin at the Ecole Internationale de peinture directed by the painter Hans Baluschek. At first influenced by the expressionism Grosz and Dix, he produces collages in the manner of Kurt Schwitters and takes up abstraction. On returning to the Netherlands in 1923, he joins the artist's group De Driehoek and, close to Michel Seuphor, in September of that year begins contributing to Het Overzicht with his texts, poems and linocuts.
    [Show full text]
  • Codart Courant 10/June 2005 2
    c o d a r t Courant 10/June 2005 codart Courant contents Published by Stichting codart p.o. Box 76709 2 A word from the director 9 Serbia, Introducing the graphic nl-1070 ka Amsterdam 3 A new board member introduced collection of the National Museum in The Netherlands 3 codart appoints new director Belgrade, Dragana Kovačić [email protected] 4 New members of the Program Committee 10 Ukraine, Introducting the collection www.codart.nl introduced of the Bogdan and Varvara Khanenko 4 Introducing the Website Committee Museum of Art in Kiev, Olena Zhivkova Managing editor: Rachel Esner 5 News and notes from around the world 13 usa, An exhibition project on Jan E [email protected] 5 Germany, Plans for the Suermondt- Provoost, Ron Spronk Editors: Wietske Donkersloot Ludwig-Museum in Aachen, 13 Publication news and Gary Schwartz Peter van den Brink 14 codart activities in 2005 T +31 (0)20 3054 515 5 Germany, News from the 14 Congress report codart acht F +31 (0)20 3054 500 Gemäldegalerie Alte Meister in 16 Workshop reports codart acht E [email protected] Kassel, Gregor J.M. Weber 19 Dutch and Flemish art in Sweden: an Translations: Laura Watkinson 6 Ireland, Introducing the collection overview of the National Gallery in Dublin, 25 Appointments codart board: Adriaan E. Waiboer 26 Museum list Henk van der Walle, chairman 7 Netherlands, Rembrandt 400 in 2006, 32 codart dates Wim Jacobs, controller of the Instituut Bob van den Boogert 32 Preview of upcoming exhibitions and Collectie Nederland, secretary- 8 Poland, Events in Poland in 2004, other events June–December 2005 treasurer Hana Benesz Greetje van den Bergh, director of the Vlaams-Nederlands Huis deBuren, Brussels Rudi Ekkart, director of the Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie Jan Houwert, chairman of the Board of Management of Koninklijke Wegener n.v.
    [Show full text]
  • Disputed Ownership. on the Provenance of Two Works by Jan
    Disputed Ownership. On the provenance of two works by Jan Toorop in the Boymans Museum: the painting titled The Thames (1885) and the drawing known as Faith in God (Godsvertrouwen) (1907) Anita Hopmans Netherlands Institute for Art History (RKD), The Hague 1 I. Foreword The return of art and cultural artefacts that have illegally father’s former collection of drawings and paintings that changed ownership for any of a variety of reasons is had been owned by the Boijmans Van Beuningen currently the focus of attention. In the Netherlands the Museum Foundation since the end of 1940, and the spotlight has recently been turned on the outcome of the recovered works that were lent to the Boymans Museum request by the heirs of the Amsterdam art dealer Jacques from the national collection after 1945. And the descend- Goudstikker (1897-1940) for the return of the works of ants of the Jewish businessman Ernst Flersheim (1862- art that had come into the national collection after 1945. 1944) claimed, through his grandson Walter Eberstadt, The Dutch government decided to give back a total of two works of art by the artist Jan Toorop (1858-1928). 202 works of art to the heirs. Museums have frequently A great many issues relating to the Second World War been in the news in recent years because of claims proved not to be the closed chapters that many people relating to acquisitions made during or around the time had long taken it for granted they were. of the Second World War. The Boijmans Van Beuningen This publication looks specifically at the questions Museum in Rotterdam is no exception.
    [Show full text]
  • Nummer Toegang: NL-Harkd-0006 RKD Collectie Brieven, Handschriften En Kleine Archieven
    Nummer Toegang: NL-HaRKD-0006 RKD Collectie brieven, handschriften en kleine archieven Lidy Visser, Ramses van Bragt, Wietse Coppes, Elske Dorgelo, 2008-2014 RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis (c) 2000 This finding aid is written in Dutch. 2 NL-HaRKD-0006 NL-HaRKD-0006 3 INHOUDSOPGAVE BESCHRIJVING VAN HET ARCHIEF......................................................................5 Aanwijzingen voor de gebruiker.......................................................................6 Openbaarheidsbeperkingen.........................................................................6 Citeerinstructie............................................................................................6 Archiefvorming.................................................................................................7 Geschiedenis van het archiefbeheer............................................................7 De verwerving van het archief.....................................................................7 BESCHRIJVING VAN DE SERIES EN ARCHIEFBESTANDDELEN..........................................9 0006.A Brieven................................................................................................9 0006.A.1 Anoniem..................................................................................................9 0006.A.2 A............................................................................................................ 18 0006.A.3 B...........................................................................................................
    [Show full text]
  • The Memory of World War Two and the Canonisation of the Cobra Movement in the Netherlands
    The memory of World War Two and the canonisation of the Cobra movement in the Netherlands Claartje Wesselink Introduction In 1950, the Dutch realist painter Carel Willink published a book with the title The Sorrowful State of Painting. Willink (1900-1983), a well-known painter in the Netherlands then and now, recognised a trend that worried him. ‘At every exhibition’, he wrote, ‘one can foretell with mathematical certainty, that the right- wing media will be negative and the left-wing media will be positive when an artwork is abstract or semi-abstract, and that it will be the other way around when an artwork was created in a traditional manner, in other words, in a more or less realist style.’1 It was not hard to explain for this reasoning, according to Willink: ‘National Socialism had ruthlessly banned all non-realist art. “The sky is blue and not green, as in Van Gogh’s work,” Hitler reportedly said. Small surprise that people were happy to see abstract and deformative art blossom after the war. Its revival symbolised the revival of a liberated and renewed Europe.’2 Although Willink painted too black-and-white a picture with his statements – there were also left-wing newspapers with relatively traditional art critics, and the other way around – he was not the only one to notice this tendency.3 The reputed art critic Jan This article is based on the final chapter of my dissertation Kunstenaars van de Kultuurkamer. Geschiedenis en herinnering (Artists of the Chamber of Culture. History and Memory), that was published in Dutch (University of Amsterdam, 2014).
    [Show full text]
  • Uva-DARE (Digital Academic Repository)
    UvA-DARE (Digital Academic Repository) The memory of World War Two and the canonisation of the Cobra movement in the Netherlands Wesselink, C. Publication date 2018 Document Version Final published version Published in Journal of Art Historiography License CC BY Link to publication Citation for published version (APA): Wesselink, C. (2018). The memory of World War Two and the canonisation of the Cobra movement in the Netherlands. Journal of Art Historiography, 19, [19/CW1]. https://arthistoriography.files.wordpress.com/2018/11/wesselink.pdf General rights It is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), other than for strictly personal, individual use, unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Disclaimer/Complaints regulations If you believe that digital publication of certain material infringes any of your rights or (privacy) interests, please let the Library know, stating your reasons. In case of a legitimate complaint, the Library will make the material inaccessible and/or remove it from the website. Please Ask the Library: https://uba.uva.nl/en/contact, or a letter to: Library of the University of Amsterdam, Secretariat, Singel 425, 1012 WP Amsterdam, The Netherlands. You will be contacted as soon as possible. UvA-DARE is a service provided by the library of the University of Amsterdam (https://dare.uva.nl) Download date:25 Sep 2021 The memory of World War Two and the canonisation of the Cobra movement in the Netherlands Claartje Wesselink Introduction In 1950, the Dutch realist painter Carel Willink published a book with the title The Sorrowful State of Painting.
    [Show full text]
  • An Unknown Self-Portrait of Lyubov Kozintsova-Ehrenburg Is the Evidence of the Crossroads of Two Fates: a Dutch Art Dealer and a Russian Artist
    An unknown self-portrait of Lyubov Kozintsova-Ehrenburg is the evidence of the crossroads of two fates: a Dutch art dealer and a Russian artist Anna Chudeckaya, The Pushkin State Museum of Fine Arts In 2001 a Dutch art lover acquired a painting by an unknown artist. It portrayed a dark-haired woman wearing a red dress on a blue background, hinting at a temperamental character and inner strength. To the eye its robustness seemed to point away from a more typical feminine sensibility, to suggest a male artist. However, on the lower right side of the canvas, the artist’s name was clearly written in black as ‘L.KOSINZOVA’; an unusual spelling that further complicated identification of its author. In 2008 the Dutch connoisseur met the author Bas van Lier, grandson of the famous Dutch art collector and dealer Carel van Lier. This chance meeting made it possible to establish the identity of the artist, whilst shedding light also on the complex and interesting international relations within the art world of the 1920s. Carel van Lier’s name is hardly ever mentioned in Russian language literature associated with art. For some reason this has been the prerogative of his more fortunate fellow art dealers; a situation which appears unjust. Van Lier was a passionate supporter of the Avant-Garde art in the Netherlands, an art movement that transcended European borders prior to the Second World War and with which he became synonymous. His life ended tragically however and he died in 1945 in a German concentration camp. Van Lier was born in 1897, the fourth child of a Jewish family living in The Hague.
    [Show full text]
  • Impressionist & Modern
    IMPRESSIONIST & MODERN ART Thursday 4 February 2016 IMPRESSIONIST & MODERN ART Thursday 4 February 2016 at 17.00 New Bond Street, London VIEWING ENQUIRIES Cologne PHYSICAL CONDITION OF Friday 29 January, 9.00 - 17.00 India Phillips Katharina Schmid LOTS IN THIS AUCTION Saturday 30 January, 11.00 - 16.00 Head of Department +49 221 2779 9650 Sunday 31 January, 11.00 - 16.00 +44 (0) 20 7468 8328 [email protected] PLEASE NOTE THAT THERE IS Monday 1 February, 9.00 - 19.00 [email protected] NO REFERENCE IN THIS Tuesday 2 February, 9.00 - 17.00 Geneva CATALOGUE TO THE PHYSICAL Wednesday 3 February, 9.00 - 17.00 Hannah Foster Victoria Rey-de Rudder CONDITION OF ANY LOT. Thursday 4 February, 9.00 - 15.00 Senior Specialist +41 22 300 3160 INTENDING BIDDERS MUST +44 (0) 20 7468 5814 [email protected] SATISFY THEMSELVES AS TO SALE NUMBER [email protected] THE CONDITION OF ANY LOT 23173 Hong Kong AS SPECIFIED IN CLAUSE 14 Thérence de Matharel Magnus Renfrew OF THE NOTICE TO BIDDERS CATALOGUE Specialist +852 3607 0028 CONTAINED AT THE END OF £22.00 +44 (0) 20 7468 8263 [email protected] THIS CATALOGUE. therence.dematharel@bonhams. ILLUSTRATIONS com Los Angeles As a courtesy to intending Front cover: Lot 25 Alexis Chompaisal bidders, Bonhams will provide a Inside front cover: Lot 9 Benedetta Alpini + 1 323 436 5469 written Indication of the physical Inside back cover: Lot 2 Junior Specialist [email protected] condition of lots in this sale if a Back cover: Lot 10 +44 (0) 20 7468 5815 request is received up to 24 [email protected] Milan hours before the auction starts.
    [Show full text]