Beleidsplan Elz Maasland 2020-2021
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
BELEIDSPLAN ELZ MAASLAND 2020-2021 Inhoud 1 Inleiding ........................................................................................................................................................................................... 3 2 Samenvatting ............................................................................................................................................................................... 5 3 Context en omgevingsanalyse ......................................................................................................................................... 6 4 Beleidsplan .................................................................................................................................................................................. 13 4.1 Missie en visie ................................................................................................................................................................... 13 4.2 Centrale waarden en principes .............................................................................................................................. 14 4.3 Strategische en operationele doelen .................................................................................................................. 15 5 Bijlagen .......................................................................................................................................................................................... 21 5.1 Overzicht bestaande samenwerkingsinitiatieven ...................................................................................... 21 5.2 Input veranderforum 4 juni 2018 ......................................................................................................................... 22 2 1 INLEIDING Iedereen in zijn kracht. Reeds in 2015 werden de eerste zaadjes ontkiemd voor de geografische afbakening van ‘Eerstelijnszone Maasland’ (ELZ Maasland). Eerstelijnszone Maasland omvat Kinrooi, Maaseik, Dilsen-Stokkem, Maasmechelen en Lanaken. Onze ELZ dankt haar naam aan de Maasvallei. Deze was als handelsverbinding van oudsher van groot strategisch belang. Steden en dorpen zijn hierdoor historisch vervlochten met de Maas. De Maaslandse steden en gemeenten maken deel uit van de Euregio Maas – Rijn. Ze delen een gemeenschappelijk verleden als land van Eyck en relatief autonome entiteiten, met een gevarieerde cultuur. ELZ Maasland vormt een sociaalgeografisch geheel. Het betreft een gevarieerd landschap maar toch een samenhangend geheel gedomineerd door de Maas. Dit komt nog steeds tot uiting in het Maastoerisme. Er is sprake van een afwisseling van open ruimte met een rijke natuur (Rivierpark Maasvallei) en dicht bebouwde gebieden, Noord-Zuid gesitueerd, o.m. in de buurt van vervoersas N78. Er is een mix van plattelands- en kleinstedelijke kenmerken (o.m. door het mijnverleden). De gemeenten en steden in de regio vertonen gelijkaardige geografische kenmerken: het gaat om een relatief jonge bevolking met relatief hoge vertegenwoordiging inwoners met buitenlandse oorsprong. Eerstelijnszones zijn opgericht om het werk van lokale besturen, zorg- en hulpverleners beter op elkaar af te stemmen, waarbij elke persoon in de ELZ zelf of met zijn netwerk vorm kan geven aan zijn zorg- en ondersteuningsproces vanuit een gemeenschappelijke verbinding, omringd door competente en goed ondersteunde partners en in een complementair netwerk. Tijdens een kick-off in het voorjaar van 2018 verzamelden ruim een 100-tal zorgprofessionals, welzijnswerkers, afgevaardigden van lokale besturen en van mantelzorg-, vrijwilligers- en patiëntenorganisaties om het startschot te geven voor deze eerstelijnszone. Via een denkoefening kwam men tot 7 prioriteiten die de aanzet vormden voor het beleidsplan. Met een veranderteam bestaande uit 22 partners, in overleg met een veranderforum werden missie, visie en waarden voor onze ELZ uitgeschreven. In oktober 2019 werd de (voorlopige) zorgraad geïnstalleerd. We vertrokken vanuit de 7 prioritaire doelstellingen, zoals bepaald tijdens de kick-off, het veranderforum in het voorjaar 2018. Dit resulteerde uiteindelijk in 5 strategische doelstellingen die door de zorgraad vertaald werden naar operationele doelstellingen in het beleidsplan ELZ Maasland. 3 Het beleidsplan geeft ELZ Maasland de richting aan waarin wij het komend anderhalf jaar naar toe willen werken, in het belang van de personen met een zorg- en ondersteuningsnood (PZON) en volgens de behoeften van onze zone. 4 2 SAMENVATTING De eerstelijnsconferentie in 2017 gaf het startschot voor de hervorming van de eerstelijnzorg in Vlaanderen. Na een uitgebreid bottom-up proces waarbij aan een groot aantal partners in de eerstelijnszorg gevraagd werden om eerstelijnszones te vormen, zijn uiteindelijk 60 eerstelijnszones afgebakend, waaronder eerstelijnszone Maasland. De steden en gemeenten Kinrooi, Maaseik, Dilsen-Stokkem, Maasmechelen en Lanaken geven samen vorm aan Eerstelijnszone Maasland. Met een veranderteam van 22 enthousiaste partners, in overleg met een veranderforum werden missie, visie en waarden voor onze ELZ uitgeschreven. In oktober 2019 werd de (voorlopige) zorgraad geïnstalleerd. ELZ Maasland staat voor een krachtgerichte en integrale benadering van zorg en welzijn. De persoon met een zorg- en/of ondersteuningsnood, in en met zijn context, staat centraal. Hiertoe werken de persoon met een zorg- en/of ondersteuningsnood, formele en informele zorg- en welzijnsactoren en lokale besturen samen in een netwerk dat kwalitatieve afgestemde en toegankelijke zorg op maat realiseert, met ook voldoende aandacht voor preventie. We staan voor tal van uitdagingen. Het beleidsplan geeft de richting aan waarin wij het komend anderhalf jaar naar toe willen werken, in het belang van de personen met een zorg- en ondersteuningsnood (PZON) en volgens de behoeften van onze zone. Strategische doelstelling 1: ELZ Maasland werkt volgens het concept geïntegreerde zorg voor een beter welzijns- en gezondheidszorgbeleid ten voordele van de PZON. We werken vanuit een gemeenschappelijk denkkader waarbij de PZON centraal staat en benaderd wordt vanuit verschillende dimensies. Hiervoor is het noodzakelijk dat zorgverleners elkaar kennen om zo samen met de PZON aan gemeenschappelijke doelstellingen te werken, met respect voor ieders expertise en vakgebied. Strategische doelstelling 2: ELZ Maasland zet in op zorgcontinuïteit waarin naadloze en stapsgewijze zorg centraal staan, vertrekkend vanuit het principe van subsidiariteit en krachtgericht denken. De ELZ geeft bijzondere aandacht aan de kwetsbare doelgroepen, afhankelijk per gemeente in deze regio, zodat ook zij voldoende toegang tot zorg krijgen. Strategische doelstelling 3: ELZ Maasland neemt in deze fase de rol op om preventieacties van zowel diverse actoren uit deze ELZ als regionale of federale overheidsinstanties, waarvan preventie tot hun expertise behoort, mee te ondersteunen en uit te dragen. Op basis van deze ervaring en vastgestelde noden ondernemen we in een volgende fase eigen acties. De preventieacties die we ondersteunen richten zich op de brede context van de PZON, we hebben bijzondere aandacht voor acties gericht naar kwetsbare doelgroepen. Strategische doelstelling 4: ELZ Maasland stelt de PZON centraal, beschouwt de PZON als een gelijkwaardige partner zoals zorg, welzijn en de lokale besturen en betrekt de PZON in al haar activiteiten. ELZ Maasland hanteert een actieve patiëntenparticipatie in haar acties met een bijzondere aandacht voor kwetsbare doelgroepen, rekening houdend met de eigenheid van de ELZ. Strategische doelstelling 5: ELZ Maasland zet in op het welbevinden van de zorggever, ook de zorg voor de zorggever staat centraal. In het bijzonder focussen we op zowel de oorzaken als de gevolgen van de steeds toenemende werkdruk. Dit draagt bij tot een betere kwalitatieve zorg voor de PZON. 5 3 CONTEXT EN OMGEVINGSANALYSE Eerstelijnszone Maasland heeft een bevolkingsdichtheid van 369 km² en telt 122.728 inwoners (Limburg in Cijfers, 2019). Dilsen-Stokkem telt 20.600 inwoners, Kinrooi 12.182 inwoners, Lanaken 26.099 inwoners, Maaseik 25.324 inwoners en Maasmechelen 38.523 inwoners. “ELZ Maasland bevindt zich in een uitgestrekt grensgebied en schenkt de nodige aandacht aan toegankelijkheid van haar uitgebreide zorgaanbod.” ELZ Maasland strekt zich uit over een groot grensgebied. Ondanks de uitgestrektheid van de eerstelijnszone, beschikt de zone over een uitgebreid zorgaanbod. Naast een algemeen ziekenhuis (ZOL / Ziekenhuis Maas & Kempen), een psychiatrisch ziekenhuis (OPZC Rekem), een aantal woonzorgcentra, is er in de zone een groot aanbod aan ambulante zorg zoals gezins- en thuiszorg. De fysieke toegankelijkheid en mobiliteit vormen een aandachtspunt voor de eerstelijnszone. De context- en omgevingsanalyse toont de grote bevolkingsdiversiteit in de gemeenten aan. Maasmechelen is van oudsher een mijngemeente. Dat weerspiegelt zich in de cijfergegevens. BEVOLKINGSANALYSE De meerderheid van de inwoners Bevolking naar leeftijd van ELZ Maasland, namelijk 61,7%, is 100% tussen 18 jaar en 64 jaar oud. 19,7% 19,7 20,2 80% heeft een leeftijd van 65 jaar of 60% hoger. 61,7 60,4 40% Er is een constante bevolkingsgroei 20% aanwezig in de betrokken 18,6 19,4 0% gemeenten. Voor Dilsen-Stokkem en ELZ Maasland Vlaams Gewest Maasmechelen ligt dit het hoogst 0-17 jaar (t.o.v. inwoners) 18-64 jaar (t.o.v. inwoners) en verwacht men een 65-… jaar (t.o.v. inwoners) bevolkingstoename met respectievelijk 4,3% en 3,1%. Dit Bron 1: Rijksregister