oktober krajicek nw 27-10-2004 11:46 Pagina 2

SPORT SPORT ‘Obstakels zie je pas als je het doel uit het oogverliest’

✒ ANNEMARIE POSTMA.

Wie herinnert zich niet de beelden van de knielende toptennisser die in 1996 Wimbledon won, in zijn veel te grote tennisbroek. In de jaren die volgden zou hij steeds vaker het gevoel krijgen dat hij twee tegenstan- ders had: degene aan de andere kant van het net, en zijn eigen lichaam. Door zijn vele blessures moest hij vervroegd afscheid nemen van de tenniswereld als topsporter. Richard Krajicek (32) over ambitie, pijn, en loslaten, maar ook over zijn leven na het . “Eerst maar zorgen dat de spanning een beetje uit mijn lijf gaat, en de drang ernaar”.

De wesp die deze zomer neerdaalde in de worden door Richard Krajicek. Best een moet er gewoon meteen weer tegenaan. tuin van Richard Krajicek was een domme heroïsche dood voor een wesp. Nu is een trip naar Athene niet echt heel wesp. “Kijk, ken je deze dingen”, zegt hij Ik krijg een mok koffie met daarop de zwaar, maar als ik uit Amerika was met fanatieke blik, als hij uit zijn schuur Tsjechische stripheld ‘Molletje’: “Daar is gekomen had ik hier ook gezeten”. komt, met een minitennisracket dat onder onze zoon helemaal wild van”. Nog even lichte stroom staat en tot doel heeft er een telefoontje, een cola-light in de keuken Hoe komt het dat je er altijd zo strak en vliegen, muggen en wespen mee te elimi- halen en hij zit. Krajicek ziet er fris en fit glad uitziet? Ik heb je nog nooit gezien op neren. “Werken perfect”. uit, ondanks het feit dat hij net terug is uit tv of in bladen met een foute foto, wallen, Krajicek draait ermee in zijn hand alsof hij Athene voor een bezoek aan de Olym- of poriën. Menig vrouw zou er jaloers op ACADEMY ACADEMY op het rode gravel staat. Een achteloze tik pische Spelen. zijn. van Krajicek volgt, terwijl hij met de “Ik ben het wel gewend. Het is ook een “Ik ben gewend aan weinig slaap. Ik heb andere hand een cola-light naar zijn mond beetje mind over matter denk ik. Dat is heel slecht geslapen de laatste vier, vijf brengt. Naar de andere wereld gemept wel iets wat ik van reizen geleerd heb. Je dagen in Athene. Laat terug elke avond,

® Magazine / OKTOBER 2004 2 3 ® Magazine / OKTOBER 2004 oktober krajicek nw 27-10-2004 11:46 Pagina 4

SPORT SPORT

dan weer vroeg op. Ik voel me wel moe, jaar eigenlijk definitief te moeten stoppen. maar kennelijk toont zich dat niet over- Dat was onacceptabel”. dreven”. Wat heeft pijn met je gedaan? Heeft het ook Jij hebt persoonlijk niet zoveel met de iets positiefs teweeg gebracht? romantiek van de Olympische Spelen, toch? “Pijn gaat over het algemeen wel voorbij. “Voor wat betreft tennis niet. Als iemand Ik had pijnen die eigenlijk niet meer een gouden medaille wint en daar heel blij weggingen. Wat ik daarvan heb geleerd is mee is, dan vind ik het leuk voor hem. dat je went aan alles. Je went dus ook aan Maar zelf kijk ik meer naar wie de Grand pijn. Met pijn opstaan, met pijn omgaan. Slams heeft gewonnen. Ik moet echt heel Maar ook dat je pijn weer snel ontwend. goed nadenken wie de vorige Olympische Ik heb vorige week voor het eerst weer Spelen heeft gewonnen, maar ik weet wél een toernooitje getennist. Ik was heel erg wie de en de Australian stijf en vond het toch niet meer zo prettig. Open heeft gewonnen. Tennis zelf vind ik Toen dacht ik wel: dat was allemaal persoonlijk geen Olympische sport. Dat normaal vroeger. Simon Vroeme, heeft te maken met het feit dat het tot Europees recordhouder Steaple Chase, zei ‘Toen ik twaalf voorkort niet interessant was voor je ooit treffend dat je moet uitkijken dat je ranking om eraan mee te doen.Volgens mij het lijden niet verleert als je er te lang uit maanden later stopte is het dit jaar voor het eerst dat je punten bent”. kunt verdienen. Misschien vorige keer ook. met tennis, en die Maar deze keer is het echt vier Grand En nu? Slams. Daarin kun je de meeste punten “Toen ik eind vorig jaar stopte heb ik het verdienen. Dan heb je nog een categorie drie maanden even heel zwaar gehad, en afscheidsspeech gaf heb ik Master Series toernooien. Dat zijn er heb ik echt het ‘zwarte gat’ ontdekt. Ik heb negen”. er eigenlijk niet van kunnen genieten dat van veel mensen ik gestopt ben met mijn carrière. Ik dacht Zou je nu wel hebben meegedaan? vrijwel direct: wat ga ik nu doen in de gehoord: wat fijn dat we “Weet ik niet, misschien wel. De finale van toekomst? Waar ga ik weer goed in de Olympische Spelen is acht dagen voor worden? Ik werd echt helemaal gek. Vlak eindelijk eens emotie het begin van de US Open in Amerika. Ik voor oud en nieuw heb ik tegen mijzelf begrijp dat iemand het fantastisch vindt gezegd: ‘Oké, dit slaat nergens op. Ik ben zien. Mijn afscheid heeft om aan de Olympische Spelen mee te succesvol geweest, ik hoef mijzelf niet, of doen, maar ik begrijp diegene ook die niet meteen, weer te bewijzen’. Ik gaf zegt: ik doe het liever niet omdat ik andere mijzelf tot eind 2004 om uit te zoeken wat mijn imago goed toernooien belangrijker vind.” ik zou willen gaan doen en welke richting . ik opga. Ik denk dat ik die deadline nu gedaan’ Jij bent een en al gezond, en toch in een maar opschuif naar eind 2005”. keer geconfronteerd geworden met lichame- lijke beperkingen. Dat moet raar voor jou Haal je dan geen voldoening, of bevesti- geweest zijn. ging, uit je functie als ABN AMRO toer- “Ik heb altijd met blessures te maken nooidirecteur? zich op het aanleggen van playgrounds gehad tijdens mijn carrière. Dat hinderde “Dat heeft wel geholpen bij mijn verwer- voor kinderen in achterstandswijken. Daar me even, en dan kon ik weer door. En op kingsproces. Ik was in elk geval weer even kunnen ze kunnen voetballen, tennissen, vergeten, dat de spanning een beetje uit op mijn blaadje, is mijn presentatie vrij, de tennisbaan, maar ook op school. Als ik een gegeven moment hindert het je zoveel ergens goed in. Het toernooi had het beste basketballen. We hebben er inmiddels zes mijn lijf gaat, en de drang daarnaar”. open en leuk en voel ik me goed genoeg thuis kwam met een acht was de eerste dat je niet meer doorkunt. Mijn afscheids- aantal bezoekers ooit. De capaciteit is in Den Haag, één in Leiden, , om daar verder mee te gaan. Daarom heb vraag van mijn vader: ‘Wie had er een speech vorig jaar vond ik heel zwaar. ‘Mijn 110.000 mensen, we hebben er nu Hilversum, Etten-Leur, Amsterdam en Wat dacht je van: Daphne werken, jij huis- ik halverwege dit jaar contact opgenomen negen?’ Ik probeer te beschrijven hoe het lichaam heeft van mij gewonnen’, zei ik 105.000 gehad, dus zoveel ruimte voor Almelo. Natuurlijk ben ik ben blij dat ik vader? met de Speakers Academy®”. is om proftennisser te zijn, in een vol toen. groei is er ook niet meer. op die manier iets kan betekenen in het “Daar kan ik me best iets bij voorstellen.” stadion te staan en een wedstrijd voor vol Op zo’n moment denk je natuurlijk na Ik weet niet hoe lang ik daar dus nog een leven van sommige kinderen, maar ik was Waarom moet ik een lezing van jou publiek te winnen. Maar ook hoe het is over de pijn en teleurstellingen. Het was uitdaging in zie”. toch wel gewend aan heel veel stress en Je geeft sinds kort ook lezingen. bijwonen? om te verliezen en hoe ik mijzelf weer uit ongelooflijk moeilijk om er twintig spanning. Die heb ik ook nodig. Misschien “Ik heb een stuk of twaalf lezingen voor de “Ik denk dat je me persoonlijk leert de put heb gekregen”. maanden uit te zijn, weer terug te komen Wat doe je verder? zorgt mijn voornemen om eind 2005 pas ABN AMRO gedaan. De eerste paar kennen, want het is mijn levensverhaal. Ik en te constateren dat het eigenlijkACADEMY weer “We hebben de Richard Krajicek te hoeven bepalen wat ik ga doen ervoor ACADEMY waren dramatisch. Ik stond achter zo’n begin bij mijn jeugd, vertel over mijn Hoe dan? niet lekker gaat, en vervolgens binnen een Foundation opzet. Deze stichting richt dat ik het tennis een beetje meer ga katheder bijna letterlijk voor te lezen van opvoeding en hoe mij vader naar mij was. “Door op de eerste plaats verlies en bles- mijn papiertje. Ik ben toen getraind en nu Hij heeft mij altijd het gevoel gegeven dat sures als een crisis te zien. Crisis in het loop ik door de zaal, kijk ik niet eens meer ik in alles moest uitblinken. Niet alleen op Latijn betekent: ‘Kans’. Crisis in het

® Magazine / OKTOBER 2004 4 5 ® Magazine / OKTOBER 2004 oktober krajicek nw 27-10-2004 11:46 Pagina 6

SPORT SPORT

chinees betekent: ‘Kans en gevaar’. Het ‘Ik gaf mijzelf tot eind maar mijn doel was drie jaar lang alles op Ik denk heel erg vaak: waarom heb Beck, Niets bijzonders (Nothing gevaar is dat je moedeloos wordt, dat je de alles te zetten, zodat ik later niet zou ik dát nou weer gezegd, of special) heeft me erg geholpen. motivatie verliest om te gaan trainen. De 2004 om uit te zoeken wat denken: was ik toen maar van school afge- waarom heb ik dat nou zó gezegd. Ook De Andere Weg van Scott kans is te denken: ‘Ik heb nu tegenslag, gaan om tennisser te worden. Na die drie Ik had het van de week een paar Peck (The road less traveled) gaf maar wat een mooie mogelijkheid om ik zou willen gaan doen, jaar moest ik voor mijzelf kunnen zeggen: keer. Weinig geslapen, moe. En mij houvast. Ik was en ben, niet mijzelf nog te verbeteren, en om aan ik heb alles geprobeerd, ik ga er mee door, dan zak je terug in je patronen. gelovig. Ik vind dat alles eigen mijzelf en aan anderen te laten zien hoe en welke richting ik opga. óf: ik heb alles geprobeerd, en ik ben Tennis analyseer je altijd het best verantwoordelijkheid is, en dat is sterk ik nog ben”. gewoon niet goed genoeg”. aan het eind van de wedstrijd. Als een van de grondbeginselen van Ik denk je wilt kijken waar iemand passeert het Boeddhisme. Uiteindelijk is Je maakt in jouw verhaal toch niet de Je komt altijd nogal emotieloos en afstan- met zijn backhand, langs de lijn of het je eigen verantwoordelijk- vergelijking tussen topsport en bedrijfsleven dat ik die deadline nu delijk over. Is dat een bewuste houding? cross, en je aan het begin van de heid. Ik geloof niet in de wil van hoop ik? “Mijn imago is inderdaad afstandelijke wedstrijd keek dan sloeg hij God. Het ligt aan mij. “Nauwelijks. Ik vind het leuk om te praten maar opschuif nors. Ik ben ook wat afstandelijker misschien alle ballen langs de lijn Uiteindelijk moet je bij jezelf te over mijn carrière, over ambitie over door- geworden omdat ik een aantal keren nogal bijvoorbeeld. Maar als het belang- rade gaan, kritisch naar jezelf zettingsvermogen en wil juist niet te veel naar eind 2005’ domme uitspraken heb gedaan. Zo heb ik rijk werd, of als hij een beetje moe zijn, niet denken het ligt daar of vergelijkingen maken met het bedrijfsleven aan het begin van mij carrière in 1992 was, dan valt hij terug in zijn vaste daar aan. Dat is ook mijn insteek FOTO:ROY BEUSKER om de eenvoudige reden dat daar gewoon wat ze nu precies hebben gedaan zullen ze gezegd dat 80 procent van de vrouwelijke patronen, en werd duidelijk wat wérkelijk Je hebt nu ook te maken met de pers van je bij tennis. Het is altijd mijn schuld dat ik teveel verschillen in zitten. Er zijn wel wat zeggen: ik weet het eigenlijk niet, het gaat tennissers vette varkens zijn. Waarom ik zijn favoriete bal was. Hetzelfde geldt voor vrouw. Vind je dat vervelend? een bal mis”. overeenkomsten, maar je moet het niet vanzelf. Ze hebben het zo vaak gedaan, dat zei weet ik eigenlijk niet. Hoe dan mij op de momenten van spanning of “Er zijn een paar vervelende dingen overdrijven. Ik heb twee jaar geleden eens hebben zoveel talent en hebben zoveel ook, sindsdien ben ik wat terughoudender vermoeidheid. Dan val je een beetje terug geweest. Ik vond het erg dat haar anorexia Je bent wel hard voor jezelf. in een lezing gezegd - en dat vond men getraind ook, dat ze in die fase van onwe- geworden, en denk ik: laat de tennis de in de automatische piloot, en doe je dat werd toegeschreven. Anorexia is een heel O ja, vaak ontrecht wellicht. En niet slim. niet leuk om te horen - dat ik me verbaas tend competent zijn. Als het niet goed talking maar doen”. wat je het makkelijkste afgaat. Als ik echt erge ziekte. Stel je voor dat gesugereerd Soms moet je wat minder hard zijn voor over het feit dat managers hun werk verge- gaat op de baan en je gaat twijfelen, dan helemaal zo zou zijn dan zou ik na afloop werd dat ze kanker had bijvoorbeeld. Dat jezelf, want als je te hard bent of te kritisch lijken met topsport. Ik heb het nog nooit zak je terug naar fase drie. Dan ga je dus Ben je in je persoonlijk leven ook zo gereser- bij Mart Smeets ook niet denken: Jeetje, zou enorm respectloos zijn naar mensen naar jezelf dan ga je jezelf tegenwerken, en andersom gehoord. Natuurlijk, je moet in nadenken hoe je die bal zo moet slaan om veerd? Kennen jouw vrienden jouw bijvoor- waarom doe ik dat nou?” die het echt hebben. Dat verhaal was een krijg je een averechts effect”. beide gevallen doorzettingsvermogen en hem in te slaan. In die fase kom je altijd beeld goed? van de weinige dingen die een tijdje een doel voor ogen hebben, maar dat geldt wel terecht, zeker als je heel gespannen “Daphne kent mij nu wel heel goed, en Hoe denk je dat jouw beeld is in de media? geleefd hebben hier bij ons, en een nasleep Voel jij je je leeftijd? Je blijft altijd zo’n voor alles waar je in wilt slagen. Maar ik bent. Maar als alles goed gaat, dan kom je mijn beste vrienden toch ook wel. Maar “Ik denk momenteel heel positief. Toen ik had. Men moet wat schrijven. Daarom broekie, zo’n jochie in een pak. vertel bijvoorbeeld over de redenen dus wel eens in die fase vier. En dat is het mensen die mij iets minder goed kennen terugkwam na twintig maanden van mijn vind ik eenmalige verhalen nooit zo erg. “Ik voel me ook een broekie. Ik denk wel waarom je moet trainen, en daarin zitten verschil tussen de goeie, en de heel goeie. twijfelen nog wel eens. Dan zie ik ze blessure kreeg ik opeens heel veel respect Als er een keer geschreven wordt: ‘Daphne eens: wat is er anders dan toen ik 18 of 20 wel weer overeenkomsten met het bedrijfs- De heel goeie zitten veel grotere gedeeltes kijken: meent hij het nou, of maakt hij een en krediet, terwijl ik daarvoor juist heel heeft het zwaar thuis’, doordat ze bijvoor- was? Ben ik nu zoveel wijzer geworden, leven. Waarom moet je je personeel van de wedstrijd in fase vier”. grapje. Ik kan dingen heel stoïcijns zeggen. veel kritiek kreeg. Toen ik twaalf maanden beeld een quote uit een van haar columns heb ik nu zoveel meer levenservaring? Als trainen? Waarom moet iedereen zichzelf Soms meen ik dat, soms niet”. later stopte met tennis en die afscheids- gehaald hebben waarin ze schreef dat ze er vroeger thuis iets gebeurde vond je het scherp houden?” Noem eens een zin die je vaak gebruikt speech gaf heb ik van veel mensen een beetje moe was omdat ze een paar als kind normaal dat je ouders daar op de tijdens je lezingen? Als je iets van jezelf zou mogen veranderen gehoord: wat fijn dat we eindelijk eens dagen met de kinderen heeft ge-weet-ik- een of andere manier altijd wel een oplos- En waarom is dat? “Obstakels zie je pas wanneer je het doel wat zou dat dan zijn? emotie zien. Mijn afscheid heeft mijn veel-wat. Dan is dat okee. Maar er na een sing voor hadden. Maar die waren ook in “Je hebt vier fases van competentie: onwe- uit het oog verliest”. “Ik zou soms willen wou dat ik wat spon- imago goed gedaan. Overigens was mijn maand dan weer op terugkomen, dat is de dertig. Nu ik zelf kinderen heb merk ik tend incompetent, wetend incompetent, taner kon reageren op dingen. Blijer, relatie de afgelopen vijf, zes jaar toch al dan meer dan alleen maar een blad vullen. dat je kinderen kijken op dezelfde manier wetend competent, en onwetend compe- Aha. enthousiaster. Neem mijn optreden bij goed”. Dat is stemmingmakerij, iemand het leven naar je kijken, en je ook blindelings tent. De eerste fase is dat je iemand een “Als je je zorgen gaat maken van wat er Mart Smeets in zijn programma tijdens de een beetje zuur maken. Kapot maken is vertrouwen in je hebben en denken: papa tennisracket geeft die nog nooit heeft fout kan gaan, dan gáát het ook meestal Olympische Spelen. Hij vroeg me wat ik Daarvoor minder? misschien een heel groot woord, maar die weet het wel, papa maakt het wel, of getennist, alle ballen fout slaat en niet eens fout. Als je je doel voor ogen hebt en daar vind van de Spelen. Achteraf gezien had ik Ja, ik wantrouwde ze. En als ze negatief Daphne zat er destijds wel mee. Ze had heeft voor alles een oplossing. Maar soms weet waarom. Vervolgens geef je je hem vol voor gaat, dan kom je ook wel je eigenlijk gewoon moeten zeggen: ik vond over me waren praatte ik een half jaar niet het gevoel dat als ze iets at iedereen over weet papa ook niet echt wat wijsheid is. een leraar die aanwijzingen geeft en hem problemen tegen, maar daar moet je mee het destijds zelf niet belangrijk om eraan met ze. Dat soort dingen. De situatie haar schouder meekeek. Er waren zelfs Dan denk ik: ik ben niet zo wijs als dat ik vedelt wat hij moet doen, waardoor hij nu omgaan op het moment dat ze zich mee te doen, maar ik ben hardstikke blij verhardt op zo’n moment. Toen ben ik in mensen die tegen mij zeiden: ‘Wel goed vroeger dacht dat mensen tussen de dertig weet wat hij fout doet, en dus ‘wetend aandienen. Als je je doel uit het oog dat ik hier ben, leuk! Zo voelde het ook, 1993 vijf maanden uit de roulatie geweest opletten hoor, want voordat je het weet en de veertig waren.Vroeger dacht ik: als incompetent’ is. Als je maar genoeg verliest en je om je heen gaat kijken naar maar ik ga dan eerst weer helemaal door blessures, waarna ik al wat relaxter gaat ze naar het toilet na het eten”. je tegen de veertig loopt dan weet je het oefent, dan weet je op een gegeven eventuele valkuilen, dan trap je daar zeker uitleggen waarom ik er nooit aan wilde werd naar ze, en zij ook naar mij. Als ik allemaal wel. Ik ben nu tweeëndertig. Wat moment wat je moet doen en sla je die bal in. Of je zet bepaalde stappen nooit. Ik deelnemen, en waarom ik het persoonlijk me echt aan iets stoorde dan confronteerde Waar ben je bang voor in het leven? zal er veranderen in zes jaar? Dan ben ik ook goed, en ben je wetend competent. heb destijds gewoon de stap gemaakt om niets vind. Dan denk ik later: Waarom? ik die journalisten redelijk normaal mee. “Toen ik begin twintig was had ik een achtendertig, mijn dochter is dan twaalf, De laatste fase is de -fase. op mijn doel af te gaan. Ik wilde gewoon Wees toch eens blij en enthousiast”. Nagenoeg alle sportjournalisten kan ik enorme angst voor de dood. Ik heb toen en dienen zich ongetwijfeld puberpro- Het is een beetje de fase van de proftennis- slagen, of in elk geval proftennisser mee overweg. Er zijn er een of twee die ik een aantal boeken gelezen over Zen. Een blemen aan. Zal ik dan de juiste oploss- sers in het algemeen, maar vooral van de worden en gaf mijzelf daarvoor drie jaar Maar waarom reageer je dan zo op dat niet mag”. heel leuk simpel boekje van Charlotte ingen hebben?” toppers. Die denken niet na en doenACADEMY de tijd. Het is niet dat ik een overdreven moment? ACADEMY gewoon. Op het moment dat je ze vraagt doel had om een bepaald ranking te halen, “Dat weet ik niet. Dat zit dan toch in me.

Als je in de topsport op iemand wilt rekenen, koop dan een hond ––

® Magazine / OKTOBER 2004 6 7 ® Magazine / OKTOBER 2004