r e k l a m a

Codziennie nowe informacje na www.echogorzowa.pl

● MIESIĘCZNIK BEZPŁATNY ● ● LIPIEC 2021 ● NR 7/2021 (79) Od żłobka do nagrobka, czyli Był w Gorzowie Stilon jak Stilon dbał o pracowników Mija 70 lat od oficjalnego uruchomienia zakładów 7 lipca 1951 r., czyli 70 lat temu z udziałem premiera Józefa Cyrankiewicza nastąpiło uruchomienie Gorzowskich Stilonu. Zakładów Włókien Sztucznych, późniejszych Zakładów Włókien Chemicznych Stilon, a następnie Stilon S.A. Tak po prawdzie początki fabryki Więcej o dawnym Stilonie na s. 12-13. sięgają 1946 roku. W każdym razie była to największa fabryka nie tylko w mieście, ale i chyba w regionie. W szczytowym momencie pracowało tam około 10 tysięcy pracowników. Poza sztucznymi włóknami, które jako surowiec czy półprodukt miały wiele zastosowań, były tu wytwa - rzane produkty bezpośrednio na ry - nek, w tym m.in. żyłka wędkarska i taśmy oraz kasety magnetofonowe, które znała cała Polska. Nic zatem dziwnego, że była to fir - ma poniekąd samowystarczalna w zakresie dbałości o pracowników. Były więc stilonowskie żłobki, przedszkola, mieszkania i miejsca hotelowe, stołówki i restauracje, oś - rodki wypoczynkowe, basen i lodo - wisko oraz największy w wojewódz - twie klub sportowy, który był marką samą w sobie. Piszemy o tym na s. 8-9. Nie byłoby dzisiejszego Gorzowa, gdyby nie tamten Stilon, który moc - no odcisnął swoje piętno na rozwoju miasta i pozostawił po sobie trwały dorobek. Warto o tym pamiętać, dlatego przypominamy, że były w Gorzowie takie zakłady jak Stilon… LESZEK ZADROJĆ P.S. Na terenie dawnego Stilonu m u w i

h jeszcze istnieje i produkuje zakład c r A

. pod dawnym szyldem, ale nie jest to t o F już przecież tamten Stilon. r e k l a m a
2 mija dzień Lipiec 2021 r.

KALENDARIUM Lipiec 2021 Kapitan Brek, czyli Jerzy w 1.07. 1949 r. - w budynku PCK przy ul. Kosynierów Gdyńskich 21 po - wstała stacja Pogotowia Ratun - Bułaj, zszedł z estrady... kowego. 1959 r. - Dzielnicowy Dom Kul - tury przy ul. Wawrzyniaka został W koñcu maja w wieku 73 lat zmar³ Jerzy Bu³aj, najpopularniejszy gorzowski wodzirej i konferansjer. przemianowany na „Dom Meta - lowca”, czyli Zakładowy Dom Wczeœniej - muzyk bigbito - Prawdziwy debiut estra - Po rozstaniu z Don Wasy - Kultury ZM „Gorzów”, dziś MCK wy i cygañski, klezmer dan - dowy nast¹pi³ wtedy, gdy lem uda³ siê na Wybrze¿e, „Zawarcie ”. cingowy, ostatnio organiza - Piotr Proñko zapropono - gdzie stworzy³ profesjonal - 2006 r. - premierą sztuki „Noc - tor imprez, g ³ównie dla dzie - wa³ mu... œpiewanie w ny zesp ó³, graj¹cy w mod - leg w Apeninach ” otwarto Teatr ci, gdzie wciela³ siê w postaæ swym pierwszy rodzinnym nych nadmorskich lokalach i Letni. kapitana Breka w marynar - zespole muzycznym, hotelach, póŸniej wróci³ do 2017 r. - w następstwie zwarcia skim mundurze, który na w³aœnie w sk³adzie „Refle - Gorzowa i gra³ jako muzyk elektrycznego na wieży kościoła prze³omie roku zmienia³ siê xu” wzi ¹³ udzia³ I Ogólno - na dancingach, w³aœnie w tej katedralnego wybuchł pożar, w Œwiêtego Miko³aja z au - polskim Festiwalu Awan - roli wzi ¹³ 20 marca 1981 który strawił najwyższą kondyg - tentyczn¹ siw¹ brod ¹. gardy Beatowej w Kaliszu udzia³ w spotkaniu gorzow - nację budowli; pożar powstał w Jerzy Bu³aj ukoñczy³ Tech - (27-30.11.1969), gdzie skich muzyków z przedstawi - sobotę podczas wieczornej mszy nikum Mechanizacji Rolnict - zespó³ zdoby³ wyró¿nie - cielami Komisji Zak³adowej w kościele, straż pożarna przy - wa w Strzelcach Kraj. (1963- nie. Gdy Proñkowie za - NSZZ „Solidarnoœæ” Muzy -

jęła zgłoszenie o pożarze o M U /

1968), uczy³ siê gry na i czêli swe ogólnopolskie ków Rozrywkowych w Szcze - k godz. 18.28, akcja gaśnicza z s

skrzypcach w ognisku mu - m kariery, on za³o¿y³ zespó ³ cinie; to w³aœnie tam w sali a udziałem 329 strażaków trwała d A

zycznym, a wiolonczeli - w l „Barwy”, który grywa³ na bankietowej „Sezamu” gorzo - e i

14 godzin, poprzez transmisje w n a

PSM I i II st. w Gorzowie, w D dancingach w „Sezamie” i wianie postanowili zerwaæ

. TV i internecie śledziła ja cała t o

swoich zespo³ach grywa³ F „Kosmosie” oraz na faj - wspó³pracê z MKZ w Zielonej Polska; z powodu pożaru prze - g³ównie na... kontrabasie, J. Bułaj na przełomie roku zmieniał się w Świętego Mikołaja fach w wie¿owcu „Prze - Górze, a on sam zosta³ dele - rwano obchody 760-lecia mias - tañczy³ te¿ w balecie. z autentyczną siwą brodą mys ³ówki”, a latem bra³ gatem do KZ w Szczecinie. ta. Po szkole by³ m.in. instruk - nawet zastêpstwa w „Ca - Od 1988 r. wciela³ siê w 2.07. w torem oœwiaty rolniczej, zaj - wych i estradowych, jak gdzie zarobi³ pierwsze pie - sablance”. W³aœnie pod - postaæ Œwiêtego Miko³aja... 1257 r. - założono miasto Go - mowa³ siê poligrafi¹, w ko - otwarcia obiektów, wesela, ni¹dze jako muzyk, ten czas fajfu wypatrzy³ go Pochowany zosta³, na po - rzów. ñcu za³o¿y³ agenc jê „Brek”, zabawy towarzyskie, imprezy szkolny zespó³ muzyczny ze Don Wasyl i zaproponowa³ cz¹tku czerwca, na gorzow - 1997 r. - w 740. rocznicę Przedsiêbiorstwo Handlowo- kolonijne, zabawy choinkowe. Strzelec tworzy³y akordeon, grê na kontrabasie oraz skim cmentarzu, w grobie założenia miasta na Starym Us³ugowe, które mieœci³o siê Na estradzie zadebiutowa³ perkusja, pianino, saksofon konferansjerkê w swoim rodziców Franciszka (1912- Rynku ponownie uruchomiono przy ul. Mieszka I 1 i zajmo - w wieku 17 lat podczas za - altowy, sam gra³ w nim na zespole „Czarne Per³y”, 1973) i Walentyny (1912- zrekonstruowaną po 55 latach wa³o siê profesjonalnie orga - bawy sylwestrowej w 1965 r. kontrabasie i prowadzi³ kon - koncertowa³ z nim tak¿e w 1996) Bu³ajów. fontannę Pauckscha. nizowaniem imprez rozrywko - w domu kultury w Sulêcinie, feransjerkê. zespole „Szatra ”. JZ 2008 r. - zamknięto Kapsu łę Czasu na placu Grunwaldzkim. w 3.07. 1950 - z udziałem prymasa Ste - fana Wyszyńskiego rozpocz ął Gorzów widziany w czasie trzeci ogólnodiecezjalny zjazd księży w Gorzowie. 1954 r. ur. się Tadeusz Kudel - ski, gorzowski alpinista, pierw - rzeczywistym szy lubuski zdobywca najwyższej góry świata, a także 11 najwyższych szczytów w Andach Znowu, po krótkiej przerwie, mo¿emy ogl¹daæ centrum miasta online. i góry Kilimandżaro na rowerze, zgin ął w 1999 r. schodząc ze Dziêki dwóm kamerom, za - budynku dawnego „Kokosa”. miast, które udostêpniaj¹ w szczytu Mount Everest. montowanym w centralnych To st¹d widaæ najwa¿niejsze sieci obraz w czasie rzeczy - 1986 r. zm. Władysław Koso - punktach, osoby maj¹ce do - elementy panoramy miasta: wistym, prezentuj¹c swoje wicz (60 l.) , b. żołnierz AK, tre - stêp do Internetu, z dowolne - katedrê, Wartê, Spichlerz, najwa¿niejsze i najbardziej ner i nauczyciel wf w „Ekonomi - go miejsca na œwiecie mog¹ estakadê i Stary Rynek. reprezentacyjne punkty. ku”, twórca gorzowskiej siat - zobaczyæ Gorzów w czasie Urz¹dzenia, w porozumie - Gorzów korzysta³ z kamer kówki rzeczywistym. Gorzów niu z Miastem oraz Oœrod - internetowych do emisji ob - 4.07. w mo¿na teraz ogl¹daæ dziêki kiem Sportu i Rekreacji, za - razu w czasie rzeczywistym 1945 r. - w Gorzowie powstała i

nowoczesnej kamerze, w k montowa³a spó³ka WebCa - od 2004 do 2018 roku. Z s

stacja meteorologiczna PIHM, w o

wysokiej rozdzielczoœci. Link n mera.pl, która zajmuje siê uwagi na rozwój technologii, a t obecnie IMiGW. j do obrazu jest tutaj: o emisj¹ obrazów z kamer w niezbêdna by³a ich wymia - W

w 5.07. n a

{https://um.gorzow.pl/kame - J ca³ej Polsce na potrzeby sie - na.

. 1979 r. - w hali sportowej przy t o

ry-internetowe.html} F ci oraz stacji telewizyjnych. MARTA LIBERKOWSKA ul. Czereśniowej odbył się mię - Kamery internetowe poja - Kamery internetowe pojawiły się na Dominancie i na budyn - Gorzów znalaz³ siê zatem WYDZIA³ PROMOCJI I INFORMACJI dzypaństwowy mecz siatkówki, ku dawnego „Kokosa” wi³y siê na Dominancie i na poœród innych polskich UM w którym reprezentacja Polski pokonała Japończyków 3:2; w drużynie Huberta Wagnera za - r e k l a m a grali: Ryszard Bosek, Wiesław Gawłowski, Leszek Molenda, Tomasz Wójtowicz, Mirosław Rybaczewski, Lech Łasko oraz Włodzimierz Stefański, Włodzi - mierz Nalazek, Ireneusz Kłos, Wiesław Czaja; odnotowano nadkomplet widzów - 1300 kibi - ców. w 6.07. 1945 r. - powsta ł Obwodowy Urząd Miar w Gorzowie, jedyna polska instytucja w mieście echogorzowa.pl, www.echogorzowa.pl Redaktor naczelny: Robert Borowy Wydawca: Redakcja Skład: Marcin Klimczak – www.starparts.pl Metalplast-Meblopol Zofia Wiernicka funkcjonująca do dziś w tym sa - ul. Garbary 9, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 724 440 444 Druk: Polskapresse sp. z o.o. Garbary 9, 66-400 Gorzów Wlkp. mym miejscu. redakcja @echogorzowa.pl Drukarnia Poznań, ul. Malwowa 158 tel. 724 555 549 1950 r. - powstało województwo Poglądy zewnętrznych autorów tekstów, w tym prowadzących blogi na portalu echogorzowa.pl, nie są tożsame z poglądami redakcji echogorzowa.pl. Każde przesłanie wiadomości do redakcji echogorzowa.pl, czy to w formie elektronicznej czy papierowej, jest równoznaczne z wyrażaniem zgody na przetwarzanie danych osobowych. zielonogórskie. Lipiec 2021 r. mija dzień
3

KALENDARIUM Siostra Michaela Rak Lipiec 2021 w 7.07. 1904 r. - linię tramwajową przedłużono od Chyży (okolice dawnej drukarni) do Placu od hospicjum Słonecznego. 1951 r. - z udziałem premiera Józefa Cyrankiewicza nastąpiło uruchomienie Gorzowskich Kierowa³a gorzowskim hospicjum. W Wilnie na surowym korzeniu za³o¿y³a pierwsze hospicjum litewskie. Zakładów W łókien Sztucznych, następnie Zakładów W łókien Chemicznych „Stilon”, ostatnio Niewysoka, zawsze w za - wszech miar placówka me - „Stilon” S.A. konnym stroju, z ró¿añcem dyczna, która standardem 8.07. przy pasie. Nie umie sie - nie odstaje od dobrych eu - w 1966 r. - po raz pierwszy i jedy - dzieæ, bo zawsze trzeba ropejskich wzorów. ny w swej historii, w ramach III komuœ pomóc. Jak trzeba, Bywalcy litewskiej stolicy Festiwalu Telewizyjnego, Teatr siada w samochód i jedzie wiedz ¹, ¿e jak siê idzie pie - im. Juliusza Osterwy wystąpił za³atwiæ wa¿ne rzeczy tam, szo od Ostrej Bramy do przed kamerami TV ze sztuk ą gdzie inni by nie pojechali. s³ynnego cmentarza na „Don Alvares” H. Lubomir - Michaela Rak, siostra ze Rossie, to w pewnym mo - skiego w reżyserii Ireny Byr - zgromadzenia Sióstr Jezu - mencie mija siê doœæ wyso - skiej. sa Mi³osiernego otrzyma³a ki mur zza którego 2007 r. - na linii Krzyż - Kostrzyn w³aœnie tytu³ Honorowego wygl¹daj¹ wysokie drzewa. pojawił się pierwszy szynobus. Obywatela Miasta Gorzowa Brama prowadzi na okaza³y 9.07. Wielkopolskiego, czyli ina - i bardzo ciekawy dziedzi - w 1959 r. - Edmund Migoś jako czej zosta³a honorow¹ go - niec. To w³aœnie litewskie pierwszy gorzowianin zade - rzowiank¹, a decyzjê tak¹ hospicjum. Zreszt¹ za - biutował w żużlowej reprezen - podjêli radni miasta. œwiadcza o tym tablica na tacji Polski, startując w mię - Pewnej nocy na bramie - po litewsku i po dzypaństwowym meczu z Au - warszawskim dworcu polsku. Personel te¿ w strią, rozegranym w Nowej i

k wiêkszoœci mówi po polsku. s

m Hucie, który Polacy wygrali a

Wczesna wiosna. Wra - d Trudno siê zreszt¹ dziwiæ, A

l 73:35. e cam z Budapesztu. Na i kiedy placówk¹ kieruje pol - n

a 11.07.

D w

Dworcu Centralnym w War - . ska zakonnica. - Nigdy nie t o

F 1999 r. - gorzowianki Beata So - szawie mam kilka godzin wymaga³am, aby mówiæ tyl - Siostra Michaela za swoją działalność, jako szefowa hospicjum gorzowskiego, a potem wile - kołowska i Aneta Pastuszka zdo - czekania na poci¹g do Go - ko po polsku. Przecie¿ to ńskiego została uhonorowana szeregiem różnych nagród były trzy złote medale na kajako - rzowa. Ka¿dy, kto zna cen - Litwa - t³umaczy³a kiedyœ wych ME w Zagrzebiu tralniak, wie, ¿e to ma³o siostra Michaela Rak. 12.07. przyjemne miejsce jest. dzenia i ju¿ idzie w kierun - na rzecz placówki, to jej dzie siê ruszyæ siê w œwiat. Tak¿e tu obowi¹zuje za - w 1986 r. - w Gorzowie rozpocz ął Ale co zrobiæ, mus to mus. ku, sk¹d odje¿d¿aj¹ mi - siê chcia³o pozyskiwaæ ko - Co prawda niezbyt daleki, sada - nie ma znaczenia się pierwszy dwudniowy festiwal Podchodzê do stoj¹cych êdzynarodowe autobusy. lejnych sponsorów - dar - ale jednak w œwiat. wyznanie, kolor skóry czy „Reggae nad Wart ą”. niemal na œrodku ³aweczek Ja jadê do Gorzowa i czyñców hospicjum. To W zakonie nikt nikogo nie inne tego typu rzeczy. Liczy 1992 r. - organizowano pierwszy i tu zaskoczenie. Bo myœlê o tej niezwyk³ej ko - ona w koñcu zabiega³a pyta o zdanie. Kiedy siê cz³owiek w potrzebie. Memoriał Edwarda Jancarza na w³aœnie tam, na tych nie - biecie. ró¿nymi sposobami, aby o prze³o¿ony decyduje, za - Ekonomia pomaga w żużlu. zbyt wygodnych ³awecz - Dawno, dawno temu w hospicjum mówiono nie konnicy przychodzi zada - zarzadzaniu 13.07. kach siedzi znajoma Gorzowie szeptem, nie pó³g³osem, nie wykonaæ. Jednak w w 1905 r. ur. się dr Stanisław Kir - postaæ w habicie. Coœ tam nie ze strachem, ale tak, pr zypadku Michaeli Rak za - Przysz³a siostra dyrektor kor, lekarz weterynarii, badacz czyta. Ale w koñcu ³apie Trzeba by³o zmiany de - jak siê powinno. To ona pytano j¹, czy… W Gorzo - urodzi³a siê 58 lat temu w pszczół, twórca polskiej apiopa - moje spojrzenie i …. Sios - mokratycznej w 1989 roku, mówi³a i nadal mówi, ¿e wie wówczas podniós³ siê Lipianach. Skoñczy³a Lice - tologii, b. zastępca kierownika tra Michaela - pani Renata. aby nagle w przestrzeni ka¿dy ma prawo do godne - lament, ¿e jak to, jak tak um Ekonomiczne w Barlin - Oddziału Państwowego Instytutu I po chwili ju¿ jest tak, jak publicznej pojawi³ siê pro - go po¿egnania. bez Michaeli hospicjum. ku i ta wiedza jak siê oka - Weterynarii w Gorzowie, zm. w przez lata bywa³o w Gorzo - blem hospicjum jako spe - - Dla manie nie jest Jednak siostra Rak przyjê³a zuje, pomaga jej w prowa - 1963 r. wie. Zaczynamy siê wy - cjalistycznej placówki, wa¿ne, w co kto wierzy, ja - propozycjê, zadanie wielkie dzeniu hospicjów. Ju¿ w 2009 r. zm. Ryszard Straszyński mieniaæ informacjami, co i gdzie niesie siê pomoc pa - kiego jest koloru skóry, dla i pojecha³a na Litwê. zakonie skoñczy³a teologiê (60 l.), nauczyciel wf w VIII LO, gdzie siê wydarzy³o oraz cjentom terminalne chorym mnie liczy siê cz³owiek w W drodze do Rossy to na Akademii Teologii Kato - b. szczypiornista i trener piłki co tu siostra robi??? i ich rodzinom. W Gorzo - potrzebie - mówi³a wiele jest lickiej w Warszawie oraz ręcznej. Siostra Michaela Rak wie hospicjum pojawi³o siê razy. I jako przyk³ad poda - prawo na Uniwersytecie 14.07. by³a wówczas w³aœnie w w 1996 roku. W niewielkim wa³a jednego z pacjentów, Wileñskie hospicjum mie - Kardyna³a Stefana Wyszy - w 1959 r. - na ul. Podmiejskiej do - koñcówce uruchamiania budynku przy ul. Stilono - który by³ niewierz¹cy. Nie œci siê przy ul. Rasu. To ñskiego w Warszawie. szło do największej w historii wileñskiego hospicjum, a wej zmieœci³o siê w³aœnie chcia³ ksiêdza ani ¿adnych budynek, w którym przed Za swoj¹ dzia³alnoœæ, ja - miasta katastrofy tramwajowej: do Warszawy przyjecha³a hospicjum, potem dosz³y pos³ug religijnych, ale w wojna mieszka³ ksi¹dz Mi - ko szefowa hospicjum go - pociąg złożony z 3 wagonów wy - jak zwykle szukaæ wspar - jeszcze przychodnia palia - ni¹ rozmawia³. - Bo zawsze cha³ Spoæko, za³o¿yciel jej rzowskiego, a potem wile - koleił się na łuku torów, a wa - cia. Bo bez pomocy pol - tywna, hospicjum niesta - mo¿na znaleŸæ klucz do zgromadzenia. Kiedy sios - ñskiego zosta³a uhonoro - gon motorowy rozbił się o słup skich wiernych, polskich cjonarne, œwietlica dla cz³owieka - przekonywa³a. tra Michaela trafi³a tam w wana szeregiem ró¿nych przy ul. Warszawskiej; rannych przyjació³ na pewno to dzieci - rodzin pacjentów Pomóc można w różny 2008 roku, to by³a to sobie nagród. Ma na koncie sta - zostało ok. 60 osób; w wyniku hospicjum by uruchomi³a, terminalnie chorych. Od sposób taka oto ruinka, zaniedba - tuetkê Cz³owiek - Cz³owie - obrażeń zm. dr Wacława Bars - ale trwa³oby to znacznie samego pocz¹tku a¿ do na jak kilka innych budyn - kowi, Anio³a Mi³osierdzia ka, popularna w mieście lekar - d³u¿ej i mo¿e lekko sier - 2008 roku w hospicjum Ju¿ w Gorzowie zaczê³a ków sakralnych w tym mie - nad Wilnem, Nagrodê Po - ka. miê¿niej. A w Warszawie pracowa³a w³aœnie siostra siê interesowaæ, jak wy - œcie s³ynnym z Ostrej Bra - laka Roku nad Wili¹. Jest 1995 r. zm. Ryszard Nieścieruk czeka³a na nocny autobus Michaela Rak. By³a jedn¹ z gl¹da kwestia pomocy hos - my i trudnej jednak do tak¿e kawalerem Krzy¿a (46 l.), b. kierownik drużyny rejsowy do Wilna. Za kilka za³o¿ycielek, a potem wie - picyjnej u s¹siadów. Sta³a policzenia liczb koœcio ³ów, Oficerskiego Orderu Odro - Stali (1972-1979 i szkoleniowiec lat mnie te¿ przyjdzie poje - loletni¹ siostr¹ - dyrektor. siê konsultantk¹ hospicjum kaplic i innych sakralnych dzenia Polski. żużlowców, b. trener żużlowej chaæ nim do tego urokliwe - To za jej dyrekcji wykuwa³a domowego w jednej z pod - obiektów. Po latach, przy Czasami, jak ju¿ jest bar - kadry narodowej, niegdyś go miasta. siê formu³a dzia³ania tej berliñskich miejscowoœci. pomocy polskich, w tym dzo zmêczona, wsiada do czołowy pływak i trener pływa - Ale na ten moment trzeba trudnej placówki. To wraz z To jej wiedza i doœwiadcze - tak¿e gorzowskich przyja - samochodu i jedzie na ków Warty. siê rozstaæ. Siostra Mi - ni¹ przysz³y Pola Nadziei - nie zaprocentowa³y przy ció³ i darczyñców hospi - przeja¿d¿kê. Jak sama mó - 15.07. chaela rozpina swoj¹ prze - coroczna akcja sadzenia zak³adaniu pierwszego cjum wileñskie mo¿e siê wi - w chwilach samotnoœci w 1526 r. - na wieży Kościoła Ma - pastna torbê, wyjmuje ma - ¿onkili - znaków pamiêci o hospicjum na Bia³orusi w pochwaliæ nowoczesn¹ ³aduje akumulatory. riackiego zawieszono zegar; je - lunek - Matka Boska osobach ciê¿ko chorych, Miñsku i w Kaliningradzie, baz¹, bardzo eleganckim Niby zwyk³a katolicka za - go ćwierćgodziny wybijał dzwon Ostrobramska na ma³ej de - ale i sposób na zbieranie czyli w Rosji. Ale d³ugo ja - otoczeniem, olbrzymi¹ po - konnica, a jednak komplet - „Ave Maria” z 1498 r.; najstar - seczce. - Bêdzie pani po - datków. To ona zaczê³a or - koœ nie przychodzi³o jej do moc¹ pacjentom i ich ro - nie niezwyk³a. sza wzmianka o zegarze miej - trzebna - mówi na do wi - ganizowaæ kwesty uliczne g³owy, ¿e mo¿e i jej przyj - dzinom. To nowoczesna ze RENATA OCHWAT skim. 1945 r. - w budynku przy ul. Ko - synierów Gdyńskich 22-23 ● czytaj na www.echogorzowa.pl – codziennie nowe informacje, opinie, komentarze ● założono szpital PCK, którego
4 PROSTO z miaSTa Lipiec 2021 r.

KALENDARIUM Lipiec 2021 W drodze do Inkubatora pacjentkami były więźniarki z Ravensbrück. 2011 r. - otwarto wschodnią część bulwaru nad Wart ą. Przedsiębiorczości 1906 r. ur. się Tadeusz Byrski, reżyser teatralny i radiowy, dy - rektor teatrów w Kielcach, Poz - Gorzowski Oœrodek Technologiczny œwiadczy us³ugi dla lokatorów Parku Naukowo-Przemys³owego i klientów zewnêtrznych. naniu, Łodzi i Gdańsku, współtwórca (1962-1966) sukce - Obejmuj¹ one najczêœciej tzw. inteligentnych specjali - sów artystycznych Teatru im Ju - trzy grupy us³ug: us³ugi pro - zacjach. Ju¿ jest budowana liusza Osterwy w Gorzowie pod innowacyjne - œwiadczone kompleksowa ofertê. Jak za - kierownictwem jego żony Ireny na rzecz innowacyjnych firm pewnia prezes Kmietowicz, Byrskiej (1901-1997), zm. w ukierunkowane na procesy firma chce, ¿eby przedsi - 1987 r. badañ, komercjalizacji, uzy - êbiorcy na ka¿dym etapie 16.07. w skiwanie patentów, us³ugi dojrza³oœci swoich biznesów 1950 r. - Mieczysław Cichocki wynajmu powierzchni biu - mogli liczyæ na wsparcie wygrał zawody żużlowe o „Sta - rowych , produkcyjnych i la - GOT dla innowacyjnych pro - lowy But” w Gorzowie, zorgani - boratoryjnych oraz prowa - jektów. Województwo lubu - zowane przez KS Stal. dzi Klub M³odego Wyna - skie posiada zasoby, których 2008 r. - na bulwarze odsłonięto lazcy. wzajemne powi¹zanie i wy - pomnika legendarnego przewoź - Najwa¿niejszym kamie - korzystanie umo¿liwia nika Pawła Zacharka. niem milowym dla GOT w znacz¹ce podniesienie jako - 17.07. w 2020 roku by³o podpisanie œci ¿ycia mieszkañców. 1997 r. - na Starym Rynku w Go - umowy o dofinansowanie w T Koncepcja GOT zak³ada, O

rzowie odsłonięto pierwsze tab - G /

ramach Regionalnego Pro - O ¿e bêdzie on w stanie K

lice poświęcone zasłużonym dla E

gramu Operacyjnego - Lubu - N osi¹gn ¹æ najwiêksze efek - N I

kultury miasta: Janowi Korczo - . t

skie 2020, na utworzenie w o ty poprzez po ³¹czenie wi, Andrzejowi Gordonowi, F Gorzowie Wielkopolskim Gorzowski Ośrodek Technologiczny mieści się obecnie w Stanowicach trzech elementów mecha - Wiesławowi Strebejce. inkubatora przedsiêbior - nizmu ekosystemu innowa - 2004 r. - w czasie karambolu na czoœci „Think-Tank ”. Dzi - cji tj.: ul. Wybickiego w Gorzowie z siejszy etap to realizowane - Realizacja inwestycji w · infrastruktury technicznej: udziałem dwóch autobusów MZK zgodnie z harmonogramem Gorzowie rozszerzy ofertê nowoczesnych biur, stref co - marki solaris i dwóch samocho - rzeczowym prace remonto - GOT, tworz¹c przestrzeñ workingowych, laboratoriów i dów osobowych rannych zostało wo-budowlane budynku biu - dla startupów tj. tych, któ - hal testowych; 29 osób. rowego przy ul. Targowej 9. rzy jeszcze nie za³o¿yli · nowoczesnych metod za - 18.07. w Obecnie zakoñczono prace firm, ale siê do tego przy - rz¹dzania: wprowadzenie 1972 r. - z powodu wyjątkowych rozbiórkowe, trwaj¹ roboty mierzaj¹, chc¹ przetesto - mech anizmu zarz¹dzania upa łów w Gorzowie zaczęło bra - sanitarne, teletechniczne, waæ swoje pomys³y, szu - ekosystemem innowacji, ofer - kować wody w kranach. montowana jest stolarka kaj¹ nabywców swoich roz - ta dla biznesu wdra¿aj¹cego 2004 r. zm. Florian Kroenke (95 okienna. Kolejny etap prac to wi¹zañ - mówi Justyna innowacyjne technologie, do - l.), honorowy obywatel Gorzo - elewacja budynku i Kmietowicz , prezes GOT. - T stêp w jednym miejscu do O

wa, organizator polskiej admini - G /

aran¿acja wnêtrz. Zakoñcze - Naszym celem jest promo - O wysoko wykwalifikowanych K

stracji w Gorzowie, pełnomocnik E

nie inwestycji zaplanowano wanie przedsiêbiorczoœci N pracowników, naukowców i N I

rządu na obwód gorzowski i . t

na styczeñ 2022 roku, a od przede wszystkim wœród o dedykowanych us³ug badaw - pierwszy starosta, następnie F kolejnego miesi¹ca rozpocz - m³odych ludzi oraz zapew - GOT prowadzi m.in. Klub Młodego Wynalazcy, który budzi czo-rozwojowyc h; wicewojewoda poznański i kie - nie siê nowy etap w dzia³al - nienie im pomocy w uru - duże zainteresowanie wśród młodzieży · wspó³pracy sieciowej pod - rownik Ekspozytury Urzędu Wo - noœci GOT. W miejscu inwe - chomieniu i prowadzeniu miotów zaanga¿owanych w jewódzkiego w Gorzowie (1946- stycji, we wspó³pracy z dzia³alnoœci. Chodzi nie tyl - rozwijanie technologii dla in - 1949). przedsiêbiorcami i interesa - ko o powierzchniê biurow¹, W inkubatorze przedsi - wspóln¹ pracê . Spó³ka chce teligentnych specjalizacji: 2013 r. zm. Jerzy Krajewski (58 riuszami Spó³ki, stworzony ale tak¿e o otoczenie, sku - êbiorczoœci bêdzie mo¿na wspó³tworzyæ Lubusk¹ pañstwowych i prywatnych l.) , b. kajakarz i trener kajakarzy zostanie d³ugo oczekiwany piaj¹ce ludzi aktywnych, z wynaj ¹æ biurko ,,na godziny” Przystañ Startupów dla no - funduszy, inwestorów komer - Admiry Inkubator Przedsiêbiorczo - którymi mog¹ wspó³dzia³aæ zlokalizowane na sali cowor - wych ma³ych firm oraz dla cjalizuj¹cych wynalazki. 19.07. w œci. - podkreœla. kingowej, pozwalaj¹cej na rozwijania ju¿ istniej¹cych w (RED.) 1975 r. - na Placu Grunwaldzkim odsłonięto pomnik Braterstwa Broni dłuta Leszka Krzyszow - skiego; od 1998 r. - Pomnik Nie - podległości. Wygodna i ekologiczna forma komunikacji w 20.07. 1963 r. - w Gorzowskich Zakładach W łókien Sztucznych Trzy pytania do Piotra Czapliñskiego, specjalisty w Dziale Informacji Przestrzennej i Informatyki w PWiK (Stilon) uruchomiono produkcję taśmy magnetofonowej. - Od kiedy w Przedsi - na bezpieczeñstwo danych punktu dostawy wody za po - 21.07. w êbiorstwie Wodoci¹gów i musi byæ nieco bardziej moc¹ beczkowozów, korzys - 1951 r. - otwarto po odbudowie Kanalizacji funkcjonuje z³o¿ ony, natomiast porusza - taj¹ z mo¿liwoœci podania most kołowy na Warcie, który system us³ug elektronicz - nie siê po witrynie e-BOK jest wskazania wodomierzy ogro - otrzymał imię Manifestu Lipco - nych e-BOK? intuicyjne. Cieszy to, ¿e klien - dowych a tak¿e wnioskuj¹ o wego; wznowiono komunikację - To ju¿ jest blisko dwa lata. ci coraz chêtniej korzystaj¹ z ich monta¿ i plombowanie. tramwajową na Zamościu, która By³a to us³uga bardzo ocze - elektronicznej faktury. Tym Wymieni³em najbardziej po - funkcjonowała do 1967 r.; z tej kiwana przez klientów. bardziej, ¿e wi ¹¿e siê to z po - pularne us³ugi ale paleta do - samej okazji oddano też do użyt - Obecnie mamy zarejestro - wiadamianiem mailowym o stêpnych e-us³ug jest znacz - ku stadion żużlowy przy ul. K

wanych 2300 u¿ytkowników, i p³atnoœci. Dodatkowo zak³ad - nie szersza.

Śląskiej, wybudowany w czynie W P

przy czym liczba ta sukce - . ka ,,finanse ’’ daje mo¿liwoœæ

t - Czy wprowadzenie e- o

społecznym F sywnie roœnie. Czas wpro - podgl¹du indywidualnych sta - us³ug wi ¹¿e siê z wygasza - 2001 r. zm. prof. Henryk Szukal - P. Czapliński: Proces rejestracji z uwagi na bezpieczeństwo wadzenia us³ug wyprzedzi³ tystyk dotycz¹cych zu¿ycia niem ,,tradycyjnej” formy ski (81 l.), gorzowski badacz danych musi być nieco bardziej złożony okres pandemii, dziêki cze - wody, wystawionych faktur komunikacji z klientami? związany od 1950 r. z oddziałem mu w okresie doœæ intensyw - oraz zrealizowanych - Z pewnoœci¹ nie. Wszyst - PINGW, IUNG i IHAR w Gorzo - nej izolacji spo³ecznej mieli - ny odbiorcom naszych us³ug kañcy Zwi¹zku Celowego wp³atach. Korzystanie z e- kie dotychczasowe formy ko - wie, gdzie do 1991 r. kierował œmy narzêdzia dla klientów system informacji prze - Gmin MG-6? us³ug jest form¹ komunikacji munikacji zostaj¹ zachowa - Zakładem Ekologii, autor kilku - umo¿liwiaj¹ce zdalny spo - strzennej Geoportal PWiK, z - Zawsze w tych, do któ - wygodn¹ i ekologiczn¹. Po - ne. Ca³y czas pracuje Biuro set publikacji naukowych. sób za³atwienia praktycznie którego mieszkañcy Gorzo - rych dostêp jest najmniej nadto mieszkañcy czêsto ko - Obs³ugi Klienta mieszcz¹ce 22.07. w wszystkich spraw zwi¹za - wa i gmin oœciennych coraz skomplikowany. Takie st¹d rzystaj¹ z informacji o zasi - siê przy ul. Œl¹skiej 95, z któ - 1949 r. - z okazji Święta Odro - nych z dzia³alnoœci¹ naszej chêtniej korzystaj ¹. te¿ przyjêliœmy za³o¿enia êgu awarii i przewidywanym rego us³ug mo¿na korzystaæ dzenia Polski w Gorzowie uro - spó³ki. W tym samym czasie - A z jakich e-us³ug naj - tworz¹c system informatycz - czasie jej usuniêcia, aktual - w dotychczasowy sposób. czyście uruchomiono tkalnię zosta³ wprowadzony pomoc - bardziej korzystaj¹ miesz - ny. Proces rejestracji z uwagi nej lokalizacji zastêpczego RB Lipiec 2021 r. ROzmOWa
5

KALENDARIUM Musieli wziąć pożyczkę, Lipiec 2021 jedwabiu przy Państwowej Fab - ryce Sztucznego W łókna, która dała początek „Silwanie”; przy żeby przetrwać ul. Drzymały 13 otwarto siedzibę Miejskiej Biblioteki Publicznej, gdzie umieszczono także Powia - Z dr. Piotrem Kuœmiderem, prezesem Towarzystwa Pomocy im. œw. Brata Alberta w Gorzowie, rozmawia Robert Borowy tową Bibliotekę Publiczną; sta - cję Pogotowia Ratunkowego PCK przy ul. Kosynierów Gdyń - - Jaka by³a tegoroczna zi - mówi, ¿e jest bezdomny oczy - skich 21; otwarto też i Gospodę ma dla Towarzystwa? wiœcie w pierwszym etapie ofe - Spółdzielczą przy ul. Chrobrego - Ciê¿sza od kilku poprzed - rujemy mu rzeczy podstawo - 5. nich, ale nie ze wzglêdu na we, jak nocleg, posi³ek, k¹piel 1965 r. - otwarto po moderniza - ni¿sze temperatury, lecz pa - czy zmianê odzie¿y. Zaraz po - cji Park Wiosny Ludów. nuj¹c¹ pandemiê koronawi - tem jednak rozpoczyna siê z 1956 r. ur. się Piotr Głażewski, rusa. Nasze noclegownie nim praca socjalna, prowadzo - trener kajakarek, zm. w 2010. dzia³a³y przez 24 godziny na na jest terapia psychologiczna, 23.07. dobê, a bezdomni, którzy mieliœmy równie¿ opiekê dusz - w 1946 r. - ul. Wielka w Gorzowie trafiali do nas formalnie tylko pastersk¹, ale w tej chwili jej na została przemianowana na ul. na nocleg zostawali na ca³e razie nie ma. I potem krok po gen. W. Sikorskiego. dnie. Dla ich bezpiecze - kroku trwa praca nad powro - 1944 r. ur. się Bożydar Bibro - ñstwa, trudno by³o wypusz - tem do spo³eczeñstwa. Z na - wicz, b. wicedyrektor WPHW, czaæ z powrotem i ryzyko - szej strony dajemy narzêdzia działacz społeczny, żeglarz, waæ, ¿e gdzieœ siê zara ¿¹. oraz czas. Du¿o czasu, gdy¿ założyciel Ligi Obywatelskiej na Musieliœmy im przez to za - do wszystkiego nale¿y docho - Siedlicach i Nowego Towarzy - pewniæ ca³odobow¹ opiekê, dziæ systematycznie. Nam za - stwa Upiększania Miasta, zm. w w tym trzy posi³ki dziennie, le¿y na powrocie ka¿dego 2007 r.

œrodki czystoœci, wiêcej y cz³owieka do spo³eczeñstwa, w

o 25.07.

r w przez to zu¿yliœmy pr¹du, o do normalnego ¿ycia. B

t 1961 r. - oddział Polskiego To - r wody, gazu. To wszystko e - Jak wygl¹da praca nad b

o warzystwa Fotograficznego w R

podnios³o koszty dzia³alno - .

t przywróceniem danej osoby o

F Gorzowie przekształcił się w Go - œci o ponad 30 procent od do samodzielnoœci? P. Kuśmider: Nam zależy na powrocie każdego człowieka do społeczeństwa rzowskie Towarzystwo Fotogra - planowanych. - Mo¿na powiedzieæ, ¿e pra - ficzne. - To jak radzicie sobie w cujemy na czterech frontach. 2005 r. zm. Włodzimierz Ćwiert - tej sytuacji? - By³y, jak choæby zielony powo³anych. Ponadto mamy - Kto dzisiaj jest bezdo - Zacznê od noclegowni. Posia - niak (58 l.), nauczyciel wf, twór - - Powiem wprost, ¿e tak mi ko³aj, lecz z powodu pande - rozbudowan¹ sieæ streetwor - mnym? damy dwie, w tym jedn¹ w ca gorzowskiej koszykówki żeń - naprawdê to jesteœmy ban - mii nie mogliœmy przeprowa - kerów, czyli ludzi - Gdybyœmy mieli okreœliæ wy¿szym standardzie, w której skiej krutem. ¯eby przetrwaæ mu - dziæ grudniowej kwesty. Z tego szukaj¹cych bezdomnych w rys takiej osoby zamieszkuj¹ osoby dekla - 2011 r. zm. Aleksander Ilnicki sieliœmy ju¿ wzi ¹æ po¿yczkê, samego powodu mocno ró¿nych miejscach, jak cho - powied zia³bym, ¿e s¹ to ruj¹ce chêæ wychodzenia z (80 l.), działacz sportowy, b. gdy¿ nasze konto w pewnym spad³y wp³ywy z jednego pro - æby w altanach, pustosta - g³ównie ludzie zbli¿aj¹cy siê bezdomnoœci. Druga nocle - kierownik drużyny Stali i stadio - momencie by³o puste. Na centa, poniewa¿ trudno jest te - nach. Pandemia spowodo - do 60. roku ¿ycia, którzy maj¹ gownia o ni¿szym poziomie nu żużlowego (1970-1980). nasz¹ obecn¹ sytuacjê fi - raz trafiæ do podatnika z odpo - wa³a, ¿e wielu bezdomnych powa¿nie k³opoty ze zdro - s³u¿y osobom, które chc¹ tylko 26.07. nansow¹ z³o¿y³o siê wiele wiednim przekazem. Musieli - zaczê³o sama zg³aszaæ siê wiem. Ciê¿ko jest takim oso - przenocowaæ. Ponadto posia - w 1987 r. - Gorzów był gospoda - czynników. Nie tylko te, o œmy wstrzymaæ organizacjê po pomoc, poniewa¿ poczuli bom dostosowaæ siê do szyb - damy mieszkania treningowe. rzem Mistrzostw Europy w ko - których ju¿ wspomnia³em, znanego wydarzenia pod na - wokó³ siebie zagro¿enie. Na - ko zmieniaj¹cego œwiata i mó - Trafiaj¹ tam osoby, które zako - szykówce kadetek. ale tak¿e stale rosn¹ce ceny zw¹ ,,Dni Kultury z Bratem Al - tomiast jest grupa osób, któ - wi¹c kolokwialnym jêzykiem, ñczy³y realizowanie programu r27.07. mediów i ¿ywnoœci oraz p³ac bertem ’’. Dlatego jesteœmy w ra nigdy nie bêdzie chcia³a wypad³y one z obiegu. terapeutycznego i s¹ gotowe 1851 r. - otwarto linię kolejową minimalnych. Wiadomo, jak sytuacji kryzysowej. skorzystaæ z jakiekolwiek po - - W przysz³ym roku go - siê usamodzielniæ. Czwartym Krzyż-Piła-Bydgoszcz, która 6 lat p³ace ustawowo rosn¹ musi - - Co dalej? Co bêdzie jak mocy. Ich jest naprawdê nie - rzowskie Ko³o bêdzie ob - filarem jest oœrodek pomocy później została przedłużona my je podnieœæ naszym pra - nikt wam w najbli¿szym wielu, ale bywaj¹ na tyle chodzi³o 35-lecia dzia³alno - osobom nietrzeŸwym przy uli - przez Gorzów do Kostrzyna. cownikom. czasie nie pomo¿e? ha³aœliwi, ¿e rzucaj¹ siê w œci. Ilu osobom w tym czasie cy Walczaka. 28.07. - Na jak¹ miejsk¹ pomoc - Nie chcê nawet dopusz - oczy i bywaj¹ czêsto dokucz - uda³o siê pomóc? - Co siê dzieje z podopiecz - w 1998 r. zm. Zbigniew Herbert mo¿ecie liczyæ? czaæ takiej myœli. Czekamy liwi. Szczególnie odczuwaj¹ - Przez nasze noclegownie nym po szeœciu miesi¹cach (74 l.), jeden z najwybitniej - - W ramach piêcioletniej do sierpnia, kiedy to ma zos - to mieszkañcy centrum. przewinê³y siê tysi¹ce osób. w mieszkaniach treningo - szych polskich poetów, drama - umowy, która siê w³aœnie ko - taæ og³oszony nowy konkurs. - Na przestrzeni lat liczba Kiedyœ jednak nie prowadzili - wych, bo na taki czas mog¹ turg, b. kierownik literacki Teat - ñczy, dostajemy 240 tysiêcy Liczê, ¿e stawki tam zapro - bezdomnych maleje czy œmy statystyk, dlatego nie po - one tam zamieszkaæ? ru im. Osterwy w Gorzowie z³otych rocznie, z czego pra - ponowane bêd¹ adekwatne roœnie? wiem dok³adnie. Mnie jednak - Do mieszkañ trafiaj¹ osoby (1965/66). wie ca³a kwota idzie na do kosztów prowadzenia - Wspó³pracê z Towarzys - bardzo cieszy, ¿e przyk³adowo pracuj¹ce, bo taki jest wymóg. 29.07. bie ¿¹ce op³aty. K³opot w schronisk dla bezdomnych. twem rozpocz ¹³em w 1993 przez ostatni rok poprzez Koszty utrzymania s¹ niskie, a w 1988 r. - w gorzowskiej stoczni tym, ¿e ta transza nie podle - Pamiêtajmy te ¿, ¿e konkurs roku i muszê powiedzieæ, ¿e ¿mudn¹ pracê usamodzielni³y przebywaj¹ce tam osoby p³ac¹ odbyło się ostatnie wodowanie; ga³a ¿adnej rewaloryzacji, a dotyczy kolejnych piêciu lat i tak jak za naszymi oknami siê u nas 22 osoby. To jest na - niewielki czynsz. Jak wszystko była to 130-tonowa barka górno - koszty, o czym wspom - trzeba wzi ¹æ tak¿e pod zmienia siê œwiat, tak te¿ prawdê sporo. Ilu ich by³o przebieg a prawid³owo, to da - pokładowa, jej matką chrzestną nia³em wy¿ej, drastycznie uwagê, ¿e w nastêpnych la - zmienia siê bezdomnoœæ. przez te prawie 35 lat? Zapew - rujemy ostatni¹ wp³atê. Cho - była Janina Łaszuk, żona kie - wzros³y na przestrzeni piêciu tach bêd¹ zapewne ros³y Kiedy zaczyna³em pracê w ne setki, mo¿e ponad tysi¹c, dzi o to, ¿eby ka¿dy z miesz - rownika stoczni. lat. p³ace, ceny za media, ¿yw - Gorzowie akurat upada³y naj - bo dawniej by³o wiêcej tych kaj¹cych móg³ od³o¿yæ 30.07. - To jestem trochê zasko - noœæ, œrodki czystoœci. Warto wiêksze zak³ady pracy, bezro - osób, bo - jak wspomnia³em - trochê pieniêdzy i po tych w 1994 r. zm. - Bronisław Rogal czony, gdy¿ w og³oszonym o tym pamiêtaæ, ¿eby nie po - bocie ros³o w niespotykanym bezdomnoœæ dotknê³a du¿o lu - szeœciu miesi¹cach móg³ (57 l.), legenda gorzowskiego konkursie na schronisko wtórzy³a siê obecna sytuacja. tempie, a do tego upada³y ho - dzi w kwiecie wieku. wynaj ¹æ sobie ma³e miesz - żużla, wychowanek i jeden z naj - dla zwierz¹t to wsparcie - Kiedykolwiek znaleŸli - tele robotnicze i pracownicy - Œwiêty Brat Albert powie - kanko. Mieliœmy przypadki, lepszych zawodników Stali ma siêgn ¹æ ponad 2 milio - œcie siê na skraju ban - tych zak³adów nagle pozos - dzia ³, ¿e ,,nakarmiæ to za ¿e wychodz¹cy z bezdom - (1955-1969), członek pierwszej nów z³otych na latach kructwa? ta³y bez pracy i miejsca nocle - ma³o ’’. Jak nale¿y interpreto - noœci przejawiali ró¿ne ini - polskiej reprezentacji na DMŚ 2021-2025? - Nigdy nie byliœmy w tak gowego w hotelu. Mieliœmy waæ te s³owa? cjatywy. Wielu korzysta³o i (1960), finalista IMŚ (1962). - Wiem i cieszê siê z tak trudnym po³o¿eniu, ale ja wtedy bardzo du¿o bezdo - - Najproœciej jak tylko mo¿na. korzysta z kursów unijnych, 31.07. du¿ej wra¿liwoœci w³adz wierzê w ludzi. Jestem prze - mnych w sile wieku. Z cza - Organizacji pomagaj¹cych lu - pozwalaj¹cych poznaæ no - w 2007 r. - po przeniesieniu dwóch miasta oraz radnych na los konany, ¿e nikt nas nie po - sem rynek pracy oferowa³ dziom w ich problemach jest we, praktyczne zawody. ostatnich oddzia łów - wewnętrz - zwierz¹t. To jest naprawdê zostawi samemu sobie w tak wiêcej miejsc, kilka lat temu to bardzo du¿o. Nale¿y temu Zdobywaj¹ uprawnienia na nego i zakaźnego - zamknięty piêkny gest. Mam nadziejê, ciê¿kim czasie. g³ównie praca szuka³a pra - oczywiœcie przyklasn ¹æ. My wózki, koparki, zdaj¹ egza - został ostatecznie szpital przy ¿e w tym wszystkim nie za - - Problem bezdomnoœci cownika i gro naszych pod - nale¿ymy do ogólnopolskiej or - miny na prawa jazdy. Mieli - ul. Warszawskiej. pomn¹ oni równie¿ o lu - w Gorzowie jest powa¿ny? opiecznych znalaz³o prace i ganizacji, do jednej wielkiej ro - œmy przypadek, ¿e jedna z 2008 r. - na nadwarciańskim dziach bezdomnych. - Zdecydowana wiêkszoœæ powróci³o do spo³eczeñstwa. dziny i pracujemy z cz³owie - osób za³o¿y³a firmê budow - bulwarze ustawiono 16 30-let - - A jakieœ dodatkowy for - osób bezdomnych korzysta z Dlateg o bezdomnoœæ w Go - kiem w pewnym rycie. Kiedy lan ¹. nich palm my wsparcia? pomocy placówek do tego rzowie wyraŸnie spada. zg³asza siê do nas cz³owiek i - Dziêkujê za rozmowê. 1925 r. ur. się Zdzisław Kołosie - wicz, b. prezes KS Stal (1953- 1964), współtwórca gorzowskie - ● czytaj na www.echogorzowa.pl – codziennie nowe informacje, opinie, komentarze ● go żużla, zm. w 2006 r. n
6 zaKŁad GOSPOdaRKi mieSzKaNiOWej Lipiec 2021 r. Do ZGM i ADM znowu można osobiście Adresy Do pracy stacjonarnej powróci³ Zak³ad Gospodarki Mieszkaniowej oraz Administracje Domów Mieszkalnych. Zak³ad Gospodarki Mieszkaniowej ul. We³niany Rynek 3 Na pocz¹tku czerwca 66-400 Gorzów Wlkp. Zak³ad Gospodarki Mieszka - tel. 95 7387 101, niowej wznowi³ dzia³alnoœæ 95 7387 102 stacjonarn¹, co oznacza, ¿e [email protected] znów mieszkañcy ze swoimi zgm.gorzow.pl sprawami mog¹ pójœæ osobi - œcie do biur ZGM oraz do Administracji Domów Miesz - Program Realizacji kalnych. To kolejny powrót Œwiadczeñ Wzajemnych po drugim lockdownie. pomaga tym, którzy nie s¹ Praca trwała cały czas wstanie sp³aciæ zaleg³ych nale¿noœci. Pomimo lockdownów - Wiêcej na pierwszego w marcu 2020 i zgm.gorzow.pl/ ponownego na prze³omie ro - odpracujdlug ku, ZGM oraz wszystkie Ad - tel. 95 7387 101 wew.4 ministracje Domów Miesz - [email protected] kalnych pracowa³y normal - nym trybem. Jedyn¹ zmian¹ by³o to, ¿e kontakt odbywa³ Zamiana Mieszkañ siê przez telefon lub drog¹ ul. We³niany Rynek 3 mailow¹. ZGM uruchomi³ tel. 95 7387 129 tak¿e specjalne skrzynki po - [email protected] dawcze do kontaktu i odbie - m u w zgm.gorzow.pl/ rania pism do siebie. i h c r A

zamianamieszkania Tak¿e zebrania Wspólnot . t o Mieszkalnych odbywa³y siê F Od początku czerwca znowu można ZGM lub ADM odwiedzić osobiście drog¹ listowna. Jak t³umaczy Administracja Domów dyrektor ZGM - Covid nie Mieszkalnych nr 1 móg³ stan ¹æ na przeszko - ñców za³atwiaj¹cych swoje fonicznie (wykaz ZGM przypomina, ¿e ka¿dy mum 1,5 metra miêdzy oso - ul. Wyszyñskiego 38 dzie normalnej pracy, trzeba sprawy osobiœcie, wróci³a od szczegó³owy telefonów na klient umówiony w celu bami). Klienci przyjmowani tel. 95 7387 242 by³o znaleŸæ sposoby, aby 1 czerwca. Jednak ZGM pro - stronie www.zgm.gorzow.pl) za³atwienia sprawy osobiœcie bêd¹ wg zasady jeden klient [email protected] nie nara¿aæ zarówno pra - si, aby pamiêtaj¹c o lub korespondencyjnie w for - musi zdezynfekowaæ d³onie na jeden pokój. Przy wiêk - zgm.gorzow.pl/adm1 cowników, jak i samych trwaj¹cym stanie epidemii. mie tradycyjnej b¹dŸ elektro - lub mieæ rêkawiczki oraz szej liczbie mieszkañców, mieszkañców. Dlatego te¿ prosi i apeluje o nicznej. zas³oniête usta i nos ma - oczekiwanie na przyjêcie od - Praca w kontakcie dalsze ograniczenie do mini - Ca³y czas tak¿e funkcjo - seczk¹. Obs³uga interesan - bywaæ powinno siê na kory - Administracja Domów mum osobistych kontaktów z nuj¹ skrzynki podawcze, któ - tów bêdzie realizowana przy tarzu przy zachowaniu 2 Mieszkalnych nr 2 Praca w kontakcie, czyli pracownikami i zachêca na - re znajduj¹ siê przed wej - zachowaniu zasady odpo - metrów odstêpu. ul. Towarowa 6A przy obecnoœci mieszka - dal o za³atwianie spraw tele - œciem do naszych placówek. wiedniego odstêpu (mini - ROCH (budynek przychodni I p.) tel. 95 7387 150 [email protected] zgm.gorzow.pl/adm2 Sezon na odnawianie fasad

Administracja Domów Mieszkalnych nr 3 ul. Armii Polskiej 29 wiekowych kamienic tel. 95 7387 173 [email protected] Wspólnoty Mieszkaniowe coraz czêœciej decyduj¹ siê na remonty fasad. zgm.gorzow.pl/adm3

Widaæ je na Nowym Mieœcie program KAWKA, kiedy W tym roku o dofinanso - Administracja Domów oraz na Zawarciu. Czêsto tak¿e trzeba by³o zaci¹gaæ wanie z puli konserwatora Mieszkalnych nr 4 trzeba podj ¹æ wysoki kredyt, kredyty i je sp³aciæ. ma zamiar siê ubiegaæ na - ul. Drzyma³y 10 aby sfinalizowaæ prace. Można powalczyć o wet 30 wspólnot. Zw³asz - tel. 95 7387 194 - Coraz czêœciej Wspólnoty dofinasowanie cza tych, które maj¹ bardzo [email protected] Mieszkaniowe decyduj¹ siê ozdobne elewacje w swoich zgm.gorzow.pl/adm4 na kompleksowe remonty Choæ koszty remontów fa - kamienicach. lub na remonty ju¿ tylko fa - sad s¹ wysokie, to mo¿na - Z remontami akurat bu - sad. Nierzadko wi ¹¿e siê to spróbowaæ powalczyæ o do - dynków z wpisami do rejes - Administracja Domów z du¿ymi kredytami od kilku - finansowanie. - Jeœli kamie - tru jest tak, ¿e ju¿ na etapie

Mieszkalnych nr 5 set tysiêcy z³otych nawet do nica jest wpisana do rejes - uzgodnieñ musi byæ opinia m u w i

ul. GwiaŸdzista 4 miliona - mówi Robert Jan - h tru zabytków lub le¿y na ob - konserwatora. Inwestor mu - c r A

tel. 95 7387 203 kowski, wicedyrektor . szarze wpisanym do tego si dotrzymaæ wszelkich t o [email protected] Zak³adu Gospodarki Miesz - F rejestru, mo¿na siê ubiegaæ re¿imów, bywa, ¿e konser - Po odnowieniu wiele kamienic na Nowym Mieście prezentuje zgm.gorzow.pl/adm5 kaniowej. I jak dodaje, moty - o dofinansowanie z puli wator chce zobaczyæ, jak się niezwykle okazale wacje w tym przypadku by - miejskiego konserwatora s¹ realizowane jego zalece - waj¹ ró¿ne. zabytków. Dofinansowanie nia - mówi wicedyrektor Bo inni mają, to my też ró¿nych przyczyn. Wa¿ny Inn¹ wa¿na kwesti¹ jest siêga nawet do 50 procent ZGM. jest bilans kosztów, bo tak¿e i to, ¿e wspólnoty prze - kosztów. Ale z drugiej stro - Zdaniem specjalistów na - Remonty fasad widaæ na op³aca siê ociepliæ kamie - sta³y siê baæ zaci¹gaæ kredy - ny jest te¿ tak, ¿e konser - stêpuje pozytywne zjawisko Nowym Mieœcie, na Zawar - nicê. Bywa te ¿, ¿e decyduje ty na remonty. Zdaniem spe - wator ma mocno ograniczo - koniecznoœci zadbania o ciu, ale tak¿e w innych frag - zazdroœæ - inni mog¹ mieæ cjalistów z ZGM na takie po - ne œrodki, zatem tylko nie - swoj¹ kamienicê i staje siê mentach miasta. - Wspólno - piêknie, to my te¿ mo¿emy - strzeganie kredytów mia³o liczni maj¹ szansê - mówi to coraz powszechniejsze. ty decyduj¹ siê na to z mówi Robert Jankowski. miejsce choæby wejœcie w Robert Jankowski. ROCH Lipiec 2021 r. GOSPOdaRKa
7 Teraz przyszedł czas na połączenia kolejowe Rozmowa z Krzysztofem Kielcem, prezesem Kostrzyñsko-S³ubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej

- Trwaj¹ prace planistycz- - Obecnie znajdujemy siê chodzi przez Gorzów Wiep- ne zmierzaj¹ce do zmian na etapie planowania i do- rzyce. Gdyby uda³o siê od- kszta³tu po³¹czeñ kolejo- stosowywania siê do sieci tworzyæ wspomniany frag- wych w województwie, w osadniczej. Pracy jest du¿o, ment linii 415, to pojawi siê tym modernizacji ist- bo tak naprawdê niewiele szansa wybudowania dla niej¹cych linii, a tak¿e zmieni³o siê w ca³ej lubuskiej transportu towarów poprzez reaktywacji nieczynnych i infrastrukturze od 1945 roku. wybudowanie rail-portu. budowy dwóch nowych Jedyn¹ rzecz¹, któr¹ pami- By³by to bardzo wa¿ny z odcinków, które maj¹ po- êtam, by³o dobudowanie punktu widzenia inwestorów prawiæ po³¹czenia z Gorzo- ³¹cznicy dla Zielonej Góry w punkt za³adunków i wa. Wszystko piêkne, ale Czerwieñsku, ¿eby mo¿na roz³adunków towarów. czy realne? by³o jechaæ do Zb¹szynka - Kolejna inwestycja to - Rozwój sieci kolejowej na bez potrzeby zmiany czo³a budowa magistrali zachod- naszym terenie jest koniecz- poci¹gu. Dziêki temu Zielona niej id¹cej tak naprawdê noœci¹. Obecnie przygotowy- Góra zyska okno na Poznañ znad morza poprzez wane s¹ kluczowe projekty i i dalej Warszawê. Dla Go- Szczecin i Gorzów, dalej w najbli¿szych miesi¹cach rzowa takiej ³¹cznicy nigdy do Skwierzyny, Miêdzyrze- zostan¹ przedstawione nowe nie wybudowano. A na- cza, Œwiebodzina, Sule- rozwi¹zania, pod warun- prawdê nie s¹ to du¿e pie- chowa, Zielonej Góry i kiem, ¿e dzisiejsze apele ni¹dze. Prawdopodobnie to Wroc³awia. Dlaczego jest spotkaj¹ siê z w³aœciwym od- kwota kilkudziesiêciu milio- ona wa¿na dla Gorzowa? biorem. Potrzeby s¹ znane, nów z³otych, a korzyœci z te- - Ona jest wa¿na dla rozwi¹zania zapewne bêd¹ go p³yn¹ce s¹ ogromne. ca³ego województwa. Zwró- kwesti¹ wyboru priorytetów i - Kolejna sprawa dotyczy æmy uwagê, jak du¿¹ korzy- Fot. KSSSE Fot. mo¿liwoœci finansowych. K. Kielec: Dla nas dopiero otwiera się możliwość posiadania połączeń dalekobieżnych pomys³u budowy przy go- œci¹ by³oby, gdyby - Do tej pory inwestycje w rzowskiej strefie ekono- przyk³adowo kontener, który infrastrukturê kolejow¹ micznej wêz³a przesiadko- trafi drog¹ morsk¹ do Œwino- mia³y ograniczony zakres. du¿ym kolejnym skoku cywi- goszczy i Torunia. I druga ka¿dy by na tym skorzysta³. wego kolejowo-autobuso- ujœcia móg³ szybko dotrzeæ - Tak, poniewa¿ priorytetem lizacyjnym na zachodzie Pol- super wa¿na inwestycja, to Dzisiaj gorzowianie do Zielo- wego, który w przysz³oœci do Gorzowa, a od nas do by³y drogi. Sieæ autostrad, a ski. budowa w Kostrzynie ³¹czni- nej Góry czy Wroc³awia jesz- mo¿e staæ siê zal¹¿kiem konkretnego przedsiêbiorcy szczególnie dróg ekspreso- - Magistrala zachodnia cy, dziêki której czas przejaz- cze jakoœ mog¹ dojechaæ, gorzowskiej kolei aglome- w jednej z lubuskich podstref. wych jest ju¿ dobrze rozwini- ma zapewniæ dogodne du poci¹gów przez tamtejszy ale wszystkim nam brakuje racyjnej. Maj¹c tak dobre warunki ko- êta w naszym regionie, ¿e po³¹czenia a¿ dla 60 pro- wêze³ skróci³by siê z 45 mi- sprawnego dojazdu kolejo- - Dzia³ania zmierzaj¹ce do munikacyjne ³atwiej by³oby nadchodzi czas na moderni- cent mieszkañców woje- nut do kilku. Nie trzeba wego do Szczecina i dalej budowy alternatywnego pozyskiwaæ kolejnych inwes- zacjê sieci kolejowej. Jest to wództwa. W tej grupie s¹ by³oby siê ponadto przesia- nad morze. Budowa ³¹cznicy œrodka transportu dla pra- torów, chc¹cych budowaæ u zwi¹zane tak¿e z polityk¹ kli- gorzowianie? daæ. Pozwoli³oby to na wpro- pozwoli³aby dojechaæ z Go- cowników poszczególnych nas firmy. W przysz³oœci ko- matyczn¹. Wszyscy licz¹, ¿e - Zdecydowanie tak. Dla wadzenie szybkiego ruchu rzowa do Szczecina w pó³to- stref przemys³owych zawsze lejn¹ opcj¹, w któr¹ trzeba nadchodz¹ca nowa perspek- nas to dopiero otwiera siê poci¹gów z Gorzowa do rej godziny. Ze Szczecina do s¹ wartoœciowe. W naszym bêdzie zainwestowaæ bêdzie tywa unijna w tym zakresie mo¿liwoœæ posiadania Szczecina lub Rzepina i da- Miêdzyzdrojów jest kolejna przypadku trzeba zwróciæ rzeka Warta, ale to raczej bêdzie bardziej kolejowa ni¿ po³¹czeñ dalekobie¿nych. lej g³ówn¹ magistral¹ do Ber- godzina i jest siê ju¿ na uwagê, ¿e w pobli¿u obecnej melodia nastêpnych dekad. drogowa. Ponadto mamy Przede wszystkim zwracamy lina, Poznania lub na pla¿y. Dla Gorzowa by³by to gorzowskiej podstrefy - Kiedy bêdzie mo¿na do- szereg ciekawych inicjatyw uwagê na modernizacjê linii po³udnie kraju do Zielonej kolejowy skok jakoœciowy. nied³ugo zacznie byæ budo- jechaæ do naszej podstrefy w zakresie dalszego rozwo- 203, czyli elektryfikacja trasy Góry oraz Wroc³awia. Tak jak droga S-3 odmieni³a wana przy ul. Mironickiej poci¹giem? ju, dziêki którym œrodki od Kostrzyna do Krzy¿a - Kto bardziej móg³by uk³ad komunikacyjny na dro- druga podstrefa, która w - Liczê, ¿e w ci¹gu dziesi- mog¹ byæ efektywnie aloko- przez Gorzów oraz podnie- skorzystaæ na tych inwe- gach, tak tego typu rozwi¹za- przysz³oœci bêdzie nawet êciu lat bêdziemy mogli ko- wane. Je¿eli tylko czêœæ sienie prêdkoœci szlakowej stycjach; pasa¿erowie czy nia kolejowe zmieni³y uk³ad trzykrotnie wiêksza od ist- rzystaæ z wszystkich lub pra- przygotowywanych planów do 160 km/h. Gorzów mia³by przewoŸnicy towarów? komunikacyjny na kolei. niej¹cej. Dlatego warto wie wszystkich omawianych zostanie zrealizowana w naj- wtedy wreszcie bardzie - Nie chcê tutaj wartoœcio- Sprawa jest bardzo wa¿na. dzia³aæ w kierunku odbudo- tutaj nowych mo¿liwoœci. bli¿szej dekadzie, to bêdzie- szybkie po³¹czenie z Pozna- waæ, co jest wa¿niejsze. Nie - Na jakim etapie wszyst- wy pocz¹tkowego odcinka li- - Dziêkujê za rozmowê. my mogli mówiæ naprawdê o niem oraz w kierunku Byd- ma wiêkszego znaczenia, bo ko siê znajduje? nii kolejowej 415, która prze- ROBERT BOROWY r e k l a m a
8 PROSTO z miaSTa Lipiec 2021 r. Wrażliwy na piękno, Marzenia, które wreszcie się spełniają skazany na banicję Z El¿biet¹ Rafalsk¹, by³¹ minister rodziny, pracy i polityki spo³ecznej, obecnie pos³ank¹ do Parlamentu Europejskiego, rozmawia Robert Borowy Bo¿ydar Bibrowicz po ojcu, powstañcu wielkopolskim, odziedziczy³ brak pokory i mi³oœæ do

œwiata. - Podczas wmurowania aktu erekcyjnego pod budowê hali By³ po ciê¿kim zawale, ale sportowej powiedzia³a pani, ¿e nie potrafi³ zwolniæ, bo ponad spe³niaj¹ siê jej marzenia. Jakie wszystko kocha ³ ¿ycie. Uro - konkretnie? dzi³ siê 23 lipca 1944 r. w - W swojej d³ugiej drodze poli - Poznaniu, ale rós³ i dojrzewa³ tycznej mia³am dwa marzenia. Bu - w Gorzowie, gdzie zmar³ na - dowa Akademii Gorzowskiej oraz gle 22 paŸdziernika 2007 r. hali sportowo-widowiskowej. - Ojciec zaraz po wojnie - Zacznijmy wiêc od Akademii dosta³ nakaz pracy i przyje - im. Jakuba z Parady¿a w Gorzo - chaliœmy tutaj. Mia³em wów - wie. W tym roku minie piêæ lat y czas dwa latka - wspomina³ od jej powo³ania. Wszyscy w o r o B kilka miesiêcy przed œmier -

znaj¹ pani wk³ad w procedurê t r e b ci ¹. przekszta³cenia uczelni z Pa - o R

. t

Zawsze by³ ciekawym ¿ycia ñstwowej Wy¿szej Szko³y Za - o F i jednoczeœnie niesfornym wodowej w akademiê. Nie E. Rafalska: Czuję się trochę, jakbyśmy już mieli wybudowaną halę dzieckiem. Przyznawa ³, ¿e wszyscy jednak wierzyli, ¿e te czêsto brakowa³o mu cierpli - dzia³ania przynios¹ oczekiwany woœci. Je¿eli coœ przesta - skutek. - To, ¿e nie na wszystkie rzeczy wa³o go interesowaæ, natych - - A pan jak uwa¿a? Poszliœmy do ma ona wp³yw. Mamy obecnie miast szuka³ nowych wy - przodu z rozwojem, czy dzia³ania inn¹ sytuacjê demograficzn¹, zwañ. Œwiadczy³ o tym sprzed piêciu lat by³y jednak prze - m³odzie¿y jest mniej, st¹d naj - y choæby przebieg kariery za - w sadzone? wiêksze polskie uczelnie chêtnie o r o B wodowej. Pan Darek, jak - Ja mam pozytywne zdanie by zakrêci³y kurek z odp³ywem od t r e b

zwracali siê do niego przyja - o na ten temat. siebie studentów. Nasza akade - R

. t ciele, zajmowa³ siê w ¿yciu o - A ja nie przyjmujê do wiadomo - mia jest dla wielu siln¹ konku - F ró¿nymi profesjami. B.Bibrowicz twierdził, że każdy człowiek wrażliwy na piękno staje się z czasem przyjacielem œci, ¿eby ówczesne dzia³ania by³y rencj¹. Dlatego cieszê siê, ¿e na - Na koniec œwiata przyrody przesadzone, a czasami spoty - sze w³adze reaguje na sytuacjê Po skoñczeniu szko³y œred - kam siê z takimi stwierdzeniami. rynkow¹ poprzez otwieranie no - niej przez siedem lat praco - Uczelnie nie rosn¹ niczym grzyby wych, atrakcyjnych kierunków, bo wa³ jako tokarz w Zak³adach Przedsiêbiorstwa Handlu daniu, o ile tylko by³a dobra. trafi uwra¿liwiaæ na otocze - po deszczu. Uczelnie buduje siê tylko tak¹ drog¹ mo¿na pozyskaæ Mechanicznych Ursus. Wewnêtrznego, gdzie pe³ni³ Dla niego dobra znaczy³a, ¿e nie. Podobnie jak na to¿sa - przez lata, dziesi¹tki lat. Podobnie studentów. Zaœ innych zachêcam Uczestniczy³ w monta¿u funkcjê dyrektora oddzia³u nie dra¿ni i daje coœ do my - moœæ historyczn¹. Bardzo jak œrodowisko akademickie. Jako do pe³nej mobilizacji, do dzia³ania ostatnich traktorów C45 wyposa¿eñ mieszkañ. Po œlenia. Uwielbia³ s³uchaæ mnie to boli. Przyk³ad? Mias - miasto wojewódzkie przez lata nie w jednym kierunku - budowy co - jeszcze przed powstaniem po¿arze magazynów przed - Mozarta, który by³ dla niego to obchodzi jubileusz 750-le - mieliœmy uczelni, poza zamiejsco - raz wiêkszego potencja³u akade - g³ównej fabryki w Warsza - siêbiorstwa zosta³ wys³any geniuszem. Lubi³ jazz, ale cia istnienia. Ilu gorzowian wym wydzia³em AWF-u, a to mii. Trzeba potrafiæ daæ sobie rów - wie. Potem na kolejne sie - do Krzeszyc. Przez 18 miesi - bardzo chêtnie w ³¹cza te¿ zna historiê miejsca, w któ - przez szko³y wy¿sze buduje siê nie¿ czas, bo - jak wspomnia³am - dem lat trafi³ do Gozametu. êcy by³ prezesem Gminnej p³yty Jeana Michela Jarra i rym ¿yje? Powiem rzecz si ³ê danych oœrodków. Spójrzmy proces budowy trwa wiele lat. By³ kierownikiem sekcji tech - Spó³dzielni. Jak mówi³, by³a Ennio Moricone. Tego ostat - mo¿e niepopularn¹, ale na Zielon¹ Górê i odpowiedzmy - Jest pani ju¿ przekonana, ¿e nologicznej. Ten okres pracy to kara za niepos³uszeñstwo. niego docenia³ za niezwyk ³¹ prawdziw¹. Lekcewa¿ymy na pytanie, co stanowi o sile i po - ju¿ nic nie zagrozi budowie ha - zawodowej ocenia³ najwy¿ej. - Skazano mnie na banicjê. wra¿liwoœæ plastyczn ¹. - Mu - nasze miasto, bo dostaliœmy tencjale tego miasta? Zdecydowa - li? Mo¿e dlatego, ¿e by³ w sile Tylko dlatego, ¿e powie - zyki nie mo¿na odbieraæ ot je gotowe w prezencie. nie akademickoœæ. Proszê spoj - - Jestem spokojna, nie mam wieku, a mo¿e bardziej ze dzia³em ,,nie ’’, a pracowa³em tak sobie - uwa¿a ³. - Ona B. Bobrowicz przez dwa la - rzeæ te¿, jak szybko rozwija siê ¿adnych w¹tpliwoœci, ¿e obiekt ten wzglêdu na rodzinn¹ atmos - w przedsiêbiorstwie musi trafiæ do odbiorcy. Ubo - ta by³ prezesem Nowego To - tamtejszy uniwersytet, jak szybko powstanie. Od tej inwestycji nie ferê panuj¹c¹ w przedsi - bêd¹cym w partyjnej nomen - lewam, ¿e w Gorzowie jest warzystwa Upiêkszania przybywa tam coraz ciekawszych ma ju¿ odwrotu. Czujê siê trochê, êbiorstwie. klaturze - dodawa ³. bardzo ma³o ciekawych im - Miasta, które sam zak³ada³. kierunków. jakbyœmy ju¿ mieli wybudowan¹ - Byliœmy m³od¹ za³og¹, Po powrocie do Gorzowa prez. Wiêcej jest ich w mniej - Jak wyjaœnia³, celem towa - - Zapytam jednak, czy pani halê. Rzadko zdarza mi siê, która robi³a rzeczy, jak na zosta³ prezesem Spó³dzielni szych miejscowoœciach. rzystwa by³a kontynuacja jest zadowolona z obecnego bêd¹c tak d³ugo w polityce, ¿eby tamte czasy, niewyobra¿alne Transportu Wiejskiego, a na - Pasjonowa³ siê fotografi¹. dzia³alnoœci tej organizacji, stanu naszej akademii? coœ mnie jeszcze wzruszy³o. A tak - wspomina ³. - Potrafiliœmy stêpnie szefem Inter-Biowe - Stara³ siê zatrzymaæ w ka - która funkcjonowa³a w Go - - Wa¿niejsza od zadowolenia siê sta³o w chwili, kiedy symbolicz - za³atwiæ sobie wolne soboty. tu. Tu¿ przed ustrojowymi drze ulotne piêkno wszyst - rzowie w latach 1844-1945. jest cierpliwoœæ. Trzeba umieæ siê nie wziêliœmy ³opaty do r¹k i wko - Odrabialiœmy je w tygodniu. zmianami w Polsce za³o¿y³ kiego, co go otacza³o. Unika³ Denerwowa³o go stwierdze - ni¹ wykazaæ. Ponadto zawsze paliœmy akt erekcyjny. Historia bu - Za³atwiliœmy od firmy narty i w³asn¹ dzia³alnoœæ gospo - przy tym komputerowego nie, ¿e wszystko, co dzia³o mo¿na powiedzieæ, ¿e nigdy nie dowy hali ma d³ug¹ brodê, ale zim¹ jeŸdziliœmy do Szklar - darcz¹. Zajmowa³ siê obrabiania zdjêæ. Przez wie - siê w czasach Landsberga, jest wystarczaj¹co dobrze, skoro wreszcie j ¹ œciêliœmy i teraz jes - skiej Porêby. Powo³aliœmy wszystkim, lecz po piêciu la - le lat robi³ je do szuflady. Do - nale¿y wymazaæ z pamiêci. mo¿e byæ lepiej. Pamiêtam, ¿e tem spokojna, ¿e ¿aden proces sekcjê wodn¹, po godzinach tach przeszed³ na rentê. piero pod koniec ¿ycia da³ I zaraz wyjaœnia ³, ¿e kiedyœ krytykowano wszystkich lo - nie zatrzyma tej inwestycji. pracy zbudowaliœmy jacht i D³ugo w domu nie usiedzia³. siê skusiæ na publiczn¹ pre - dzie³em starego towarzy - kalnych polityków za brak w Go - Uwa¿am, ¿e tylko œrodowisko latem zabieraliœmy go na Poszed³ do LOK-u, gdzie ja - zentacjê dorobku. Mia³ za stwa s¹ np. wszystkie nasze rzowie w³asnej uczelni. Potem za - sportowe oraz ludzie kochaj¹cy Mazury. To wówczas zako - ko wyk³adowca szkoli³ kan - sob¹ trzy wystawy. Jedn¹ w parki. czêto nar zekaæ, ¿e jednak coœ po - gorzowski sport potrafi¹ doceniæ cha³em siê w ¿eglarstwie. dydatów na kierowców. Po £agowie i dwie w Gorzowie. Jego organizacja ufundo - wsta³o. A przecie ¿ ¿adna nowo ten moment. Niedoœcig³e przez la - Dziœ ¿eglujê g ³ównie na wo - trzech latach zacz ¹³ praco - Ale ponad wszystko by³ przy - wa³a m.in. zegar s³oneczny budowana droga nie jest wolna od ta marzenia wreszcie siê materia - dach Ba³tyku. W ka¿dej waæ z niepe³nosprawnymi in - rodnikiem. Twierdzi ³, ¿e w Parku Ró¿ oraz tablicê b³êdów. Poka¿my wspólnie, ¿e stoi - lizuj ¹. chwili jestem gotów telektualnie w Oœrodku Tera - ka¿dy cz³owiek wra¿liwy na upamiêtniaj¹c¹ Carla Teike. my murem za rozwojem akademii. - Dlaczego o budowie hali w wyp³yn ¹æ na koniec œwiata. pii Zajêciowej. Przyznawa ³, piêkno staje siê z czasem Zorganizowa³a akcjê sadze - Nie b¹dŸmy wiecznymi malkonten - Gorzowie rozmawialiœmy przez Skazany na banicję ¿e po przekroczeniu progu przyjacielem przyrody. Poko - nia zieleni, rozdaj¹c miesz - tami. Uniwersytetu Jagielloñskiego 30 lat, ale tak niewiele zrobili - oœrodka zobaczy³ inny œwiat. cha³ j¹ ju¿ w dzieciñstwie, na kañcom ponad 11 tys. drzew z naszej placówki nie zrobimy i tak ¹ œmy, ¿eby ona powsta³a du¿o Pan Bo¿ydar mówi ³, ¿e nig - Bardziej naturalny, uczciwy i spacerach z ojcem. To on i krzewów oraz kilka tysiêcy œwiadomoœæ maj¹ wszyscy, ale nie wczeœniej? dy nie da³ siê z³amaæ. Niko - daj¹cy wiele do myœlenia. Do pokazywa³ mu rzeczy, na cebulek kwiatowych. oznacza to, ¿e nie mamy robiæ nic. - ¯adna inna inwestycja w mie - mu. Uwa¿a ³, ¿e jeœli ka¿dy z koñca ¿ycia otrzymywa³ licz - które normalnie nie zwraca Ponad szeœæ lat pan Przez lata m³odzie¿ z zachodniej œcie nie obros³a takimi obietnica - nas z czymœ siê nie zgadza, ne dowody sympatii, które siê uwagi. Bo¿ydar kierowa³ te¿ dzia³al - œciany kraju wyje¿d¿a³a w ró¿ne re - mi, jak hala. To prawda. Niemal w powinien broniæ w³asnego dla niego by³y najwiêksz¹ Miasto w prezencie noœci¹ Ligi Obywatelskiej na jony Polski w poszukiwaniu w³asnej ka¿dej kampanii wyborczej o niej zdania. Po odejœciu z Goza - nagrod¹ za pracê z pod - Siedlicach. Celem tego sto - drogi edukacyjnej. Teraz daliœmy jej mówiono, czêsto pokazywano na - metu przez kilka lat pracowa³ opiecznymi. - W przyrodzie wszystko warzyszenia by³a z kolei po - szansê, zwiêkszyliœmy wybór i wet wizualizacjê, ale nic za tym w Zespole Szkó³ Samocho - Wrażliwy na piękno jest piêkne, tylko ludzie nie prawa warunków ¿ycia w m³odzi ludzie maj¹ ten punkt startu nie sz³o wiêcej. Zanim spróbuje dowych w Skwierzynie, a po potrafi¹ tego doceniæ - opo - dzielnicy zapomnianej przez u siebie w domu. odpowiedzieæ na to nie³atwe w su - powstaniu województwa go - B. Bobrowicz mia³ wiele in - wiada ³. - Nikt na poziomie urzêdników miejskich. - Co jest w pani ocenie naj - mie pytanie chcia³abym cofn ¹æ siê rzowskiego na krótki czas nych pasji. Jedn¹ z nich by³a szko³y, kiedy umys³ dzieci Warto o nim pamiêtaæ. wiêkszym problemem dla ta - do czasów, gdy domem dla go - trafi³ do Wojewódzkiego muzyka. I to w ka¿dym wy - jest bardzo ch³onny, nie po - ROBERT BOROWY kich uczelni, jak gorzowska? rzowskich zespo ³ów halowych by³ Lipiec 2021 r. PROSTO z miaSTa
9 Marzenia, które wreszcie Kraina Łagodności i miejsce się spełniają

Z El¿biet¹ Rafalsk¹, by³¹ minister rodziny, pracy i polityki spo³ecznej, obecnie pos³ank¹ dla kultury do Parlamentu Europejskiego, rozmawia Robert Borowy Z Monik¹ Kowalsk¹ i dr. Zbigniewem Sejw¹ rozmawia Renata Ochwat

- Od pewnego czasu wszyscy w Gorzowie z na - piêciem obserwuj ¹, ¿e przygotowujecie siê do otwarcia w³asnego klubu - czyli £azienki. Monika Kowalska - W³aœci - wie £azienki 6, bo to adres, ale i nazwa klubu. Zbigniew Sejwa - Wszys - cy? A to mnie dopiero wy - straszy³aœ… Nie przypusz - cza³em, ¿e ktoœ siê tym w ogóle interesuje poza gro - nem najbli¿szych przyjació ³. E. Rafalska: Czuję się trochę, jakbyśmy już mieli wybudowaną halę - Wasze nazwiska coœ w tym mieœcie znacz¹, mo¿e st¹d to zainteresowanie. obiekt przy ul. Czereœniowej. Do dzi - Czy to ma byæ coœ na siaj z sentymentem do tego wracam, kszta³t Lamusa, którego y

gdy¿ na tamte czasy hala by³a œwiet - ju¿ od szeœciu lat nie ma? w j e S

nie usytuowana, a trybuny gwaranto - ZS - Lamusa ju¿ nie ma i . Z

i

j e

wa³y kibicom kapitaln¹ widocznoœæ. W nigdy nie bêdzie, podobnie i k s l którymœ momencie sta³o siê jasne, ¿e jak starego EMPiK-u ze Sto - a w o K

infrastruktura sportowa wymaga no - likiem Numer 1, czy tzw. . M

m

wych rozwi¹zañ, a ten obiekt ju¿ nie Magnata. Wszystko to mia³o u w i h c

spe³nia³ oczekiwañ widzów. I peleton swój czas i miejsce. r A

. t

zacz ¹³ nam uciek³. Wszêdzie budowa - MK - Nie da siê dwa razy o F no wiêksze lub mniejsze, ale nowo - wejœæ do tej samej rzeki. A M. Kowalska, Zb. Sejwa: Mamy nadzieję, że już w wakacje zaprosimy pierwszych gości czesne hale. Myœlê, ¿e g ³ównym na - my zawsze myœleliœmy o szym problemem by³a inwestycja w tym, ¿eby stworzyæ takie na - budowê S³owianki, która poch³onê³a sze, w³asne, niezale¿ne ca przy £azienki 6, znajduje bêdziecie przenosiæ tego go od 1903 roku Fritz Böhm, chrzowej u wylotu ul. £azien - spore œrodki i na jakiœ czas przyhamo - miejsce kultury. I tak siê siê w szczególnym miejscu. rodzaju dzia³ania do klubu który przed 1925 rokiem wy - ki. Jest wiêc du¿o ciekawych wa³a wydatki na kolejne inwestycje z³o¿y³o, ¿e teraz te marzenia ZS - Dok³adnie naprzeciw - £azienki? kupi³ dwie posesje i przebu - rzeczy zwi¹zanych z tym sportowe. mo¿emy zrealizowaæ. ko spalonej podczas Nocy ZS - Raczej tak, bo to jest w dowa³ nasz¹ kamienicê. Po - miejscem i bêdziemy chcieli - Parê lat póŸniej spore pieni¹dze ZS - Pandemia trochê po - Kryszta³owej w 1938 roku nas, to jest czêœæ naszych tem, w maju 1945 roku je odkrywaæ. zosta³y skierowany na moderni - krzy¿owa³a nam plany, ale Synagogi. W tzw. Dzielnicy osobowoœci. Co chwilê rodz¹ zak³ad przej ¹³ Stanis³aw - W kamienicy jest te¿ pa - zacjê stadionu ¿u¿lowego. To chyba mamy nadziejê, ze ju¿ w wa - ¯ydowskiej. Warto pokusiæ siê nowe pomys³y, a teraz Smu¿ny, niezwykle barwna tio. te¿ mia³o wp³yw na od³o¿enie po - kacje zaprosimy pierwszych siê w takim miejscu o promo - bêdziemy mieæ w³asne miejs - postaæ. S³yn ¹³ m.in. z otwie - ZS - To by³o kiedyœ podwó - mys³u budowy hali o nastêpne lata? goœci. wanie i pielêgnowanie wielo - ce na ich realizacjê. Mamy te¿ rania sejfów i kas pancer - rze. Na jednym ze zdjêæ z lat - Zdecydowanie i o tym równie¿ pa - - Czêsto s³yszy siê w Go - kulturowoœci Gorzowa. Ma - nadziejê, ¿e uda nam siê sku - nych. Wielu Gorzowian pa - 60. widaæ, ¿e stoi tam samo - miêtam, ale przez te ci¹g³e odk³adanie rzowie, ¿e nie ma odbior - my ju¿ pewne pomys³y. piæ wokó³ siebie grupê twór - miêta te¿ komis meblowy, chód - Warszawa. decyzji o budowie nagle staliœmy siê ców kultury, ¿e nie ma dla Mo¿e uda siê, wspólnie z czych ludzi, którzy bêd¹ chcie - który w kamienicy prowadzi³ MK - Teraz ma to byæ patio, jedynym miastem wojewódzkim od kogo tworzyæ takich Miastem, przynajmniej nie - li dzia³aæ z nami w kamienicy. pan Kruszewski. na którym bêdzie mo¿na po - czasów reformy administracyjnej bez miejsc, a przez to i trudno które z nich zrealizowaæ. MK - W takim miejscu nie MK - A potem przez kilka siedzieæ przy ³adnej pogo - porz¹dnej hali widowiskowo-sportowej je utrzymaæ. Czy nie boicie - Zauwa¿y³am, ¿e dba³oœæ da siê do koñca zaplanowaæ lat dzia³a³ tu pub Amsterdam. dzie. Posadziliœmy roœliny, oraz uczelni, o czym ju¿ mówiliœmy. siê plajty? o nasz¹ ma ³¹ historiê za - programu dzia³ania. To musi - To jedyny przedwojenny bluszcze i czekamy, a¿ po - By³o to w latach du¿ych sukcesów ko - MK - Ryzyko zawsze istnie - czyna siê ju¿ w wejœciu do trochê ¿yæ w³asnym ¿yciem, budynek przy ulicy £azien - rosn ¹ œciany. Trochê to po - szykarek, pi³karzy rêcznych i siatkarzy. je. W ka¿dym biznesie. Ale lokalu. musz¹ rodziæ siê spontanicz - ki. trwa, ale ju¿ widaæ ¿e roœli - Myœlê, ¿e najbardziej zabrak³o deter - mamy wra¿enie, ¿e na takie ZS - No tak, zaraz za ne pomys³y. Chcemy byæ ZS - Tak. Niestety. To zwy - nom jest tam bardzo dobrze. minacji oraz niezrozumienia, jak silne miejsce, jakie chcemy stwo - drzwiami wita nas kilkumet - otwarci na takie inicjatywy, czajna, rzemieœlnicza kamie - Os³onione od wiatru bardzo w mieœcie jest lobby sportowe. I nie rzyæ jest jednak zapotrzebo - rowy wydruk grafiki ale z drugiej strony musimy niczka, ale w centrum nasze - ³adnie rosn ¹. chodzi tylko o dru¿yny ligowe, a o ty - wanie. Ci¹gle s³yszymy nie¿yj¹cego gorzowskiego robiæ pewn¹ selekcjê. To mu - go miasta niewiele zosta³o z - Co uznacie za sukces, si¹ce dzieci oraz m³odzie¿ trenuj¹c¹ w wœród znajomych, ¿e nie ma artysty Andrzeja Gordona. si byæ zgodne z nasz¹ przedwojennej zabudowy, je¿eli chodzi o klub? ró¿nych dyscyplinach. Tak¿e odbior - dok¹d pójœæ, ¿eby spêdziæ W dalszej czêœci lokalu ogóln¹ wizj ¹. wiêc ka¿dy taki budynek jest MK - Je¿eli uda nam siê ców, czyli kibiców. Oni chc¹ ogl¹daæ ciekawy wieczór w gronie bêdzie kontynuacja tych mo - ZS - Wydaje siê te ¿, ¿e niezwykle cenny. stworzyæ miejsce, gdzie lu - widowiska w dobrych warunkach. Pa - przyjació ³. tywów. Pojawi¹ siê te¿ pra - mo¿e byæ to znakomite MK - Tym bardziej, ¿e nie dzie bêd¹ siê dobrze czuli, miêtajmy, bo to warto podkreœlaæ na ZS - Mo¿e nie maj¹ takiego ce, równie¿ nie¿yj¹cego, miejsce na spotkania z histo - by³a ona praktycznie przebu - gdzie bêd¹ chcieli przycho - ka¿dym kroku, ¿e nie mówimy o budo - miejsca, do którego chcieliby Bolka Kowalskiego. ri¹, mo¿e wyk³ady, opowieœci dowywana. Szkoda nam dziæ i siê bawiæ. wie hali jedynie na potrzeby sportow - przyjœæ i w którym dobrze by MK - Niektórzy jeszcze pa - o dawnym Landsbergu czy trochê, ¿e nie zachowa³o siê ZS - I je¿eli uda nam siê ców, ale tak¿e na potrzeby œrodowiska siê czuli. miêtaj¹ tych artystów, tablice Gorzowie. Ten temat zawsze zbyt wiele z przedwojennych nie splajtowaæ. kultury czy gospodarki. Hala ma mieæ - Zatem jakie to miejsce im poœwiêcone znajduj¹ siê by³ nam bliski. I wydawnict - detali. - To kiedy pierwszy kon - charakter wielofunkcyjny. Obok trenin - bêdzie? na Starym Rynku, ale m³od - wa i filmy, które robiliœmy ZS - Ale uda³o nam siê na cert? gów, meczów, koncertów bêd¹ siê tu - ZS - To ma byæ wielokultu - sze pokolenie Gorzowian wi¹za³y siê z histori¹ miasta i przyk³ad zachowaæ trzy met - ZS - I to jest chyba najtrud - taj odbywaæ targi czy konferencje. rowa „Kraina ³agodnoœci”, do czêsto ju¿ ich nie kojarzy. to jest jeden z tematów, który ry kwadratowe kafli pod³ogo - niejsze pytanie. Nawet je¿eli Obiekt bêdzie posiada³ ca³e zaplecze której wpadaæ bêd¹ muzycy, Pomyœleliœmy, ¿e mo¿e bardzo nas interesuje. wych, dêbowe drzwi na pa - klub ruszy latem, to pierwsza odnowy biologicznej, rehabilitacji. Dla - zagl¹daæ aktorzy, dobre dobrze by by³o przypomnieæ - Kamienica pochodzi z tio, balustradê i elementy impreza - najprawdopodob - tego wa¿nym jest, ¿eby po jego wybu - trunki piæ artyœci i wszyscy, ich prace w takim zwyczaj - lat 20. XX wieku. Znacie jej schodów w klatce schodowej niej koncert, odbêdzie siê dowaniu osoby odpowiedzialne za za - którzy lubi¹ takie towarzy - nym miejscu, niekoniecznie historiê? oraz fragmenty drewnianych dopiero jesieni¹. Musimy siê rz¹dzanie potrafi³y sprawnie organizo - stwo. w muzeum czy galerii sztuki. MK - Od pewnego czasu pod ³óg. do tego przygotowaæ, a poza waæ ró¿ne wydarzenia. MK - Chcemy te ¿, ¿eby od - - Macie za sob¹ ró¿ne do - zbieramy wszelkie cieka - MK - Ma³o tego, ale bardzo tym wakacje to nie najlepszy - A wybór miejsca budowy hali bywa³y siê tu kameralne kon - œwiadczenia w dzia³alno - wostki i zdjêcia, które do - nas cieszy ka¿dy taki dro - czas na takie wydarzenia. jest trafiony? certy. W³aœnie budujemy nie - œci kulturalnej - zarówno tycz¹ samej kamienicy, ale biazg. Ludzie wyje¿d¿aj¹. - Dla mnie tak. Cieszê siê, ¿e hala du ¿¹ scenê. jako twórcy, jak i animato - te¿ szerzej - ulicy, a nawet ZS - Warto te¿ wspomnieæ, Spêdzaj¹ czas nad wod¹. jest budowana akurat przy S³owiance. ZS - A Monika ju¿ przygo - rzy kultury, wystawy sztuki dzielnicy. Trochê siê ju¿ tego ¿e historia ulicy £azienki si - Poczekamy na nich. Bêdziemy mieli kilka obiektów sporto - towuje swój nowy recital. Zbyszka, koncerty Moniki, uzbiera³o. êga œredniowiecza. Do - MK - Ale ju¿ teraz serdecz - wych w jednym miejscu. To jest zaleta. MK - Chcemy tak¿e zadbaæ wasze filmy dokumental - ZS - Przed wojn¹ by³ tutaj wodz¹ tego ostatnie badania nie zapraszamy. - Dziêkujê za rozmowê. o pamiêæ i historiê. Kamieni - ne, wydawnictwa. Czy zak³ad œlusarski. Prowadzi³ archeologiczne na ul. Spi - Dziêkujê za rozmowê.
10 OPiNie Lipiec 2021 r. Teraz czas na Polski Ład

Polska ma strategiê przyspieszenia odbudowy swej gospodarki po kryzysie spowodowanym pandemi¹ COVID-19.

I mo¿e przy tym uregulowaæ wykorzystania miêdzy 12. a stycje musz¹ wygenerowaæ w³asnego spo³eczeñstwa, po - wiele problemów spo³ecz - 36. miesi¹cem ¿ycia dziecka” 500 tys. nowych miejsc pracy. przez na przyk³ad obligacje, nych. Ca³a Europa, ca³y œwiat - poinformowa³ premier Mate - Na te inwestycje przeznaczy - to w zasadzie koszt tych kre - dotkniêty koronakryzysem usz Morawiecki. Te dodatko - my setki miliardów z³otych, dytów pozostanie w rêkach œcigaj¹ siê we wprowadzaniu we pieni¹dze wprowadzone czêœæ oczywiœcie z funduszu naszych obywateli w postaci lokalnych strategii rozwoju. W na rynek podnios¹ poziom i UE na odbudowê pocovido - odsetek, które i tak potem UE ka¿de z pañstw chce byæ komfort ¿ycia polskim rodzi - wej gospodarki. Musi powstaæ wróc¹ do naszego obiegu pierwsze, by pchn¹ swoj¹ nom, ale te¿ uruchomi¹ nowoczesna infrastruktura gospodarczego. Je¿eli Rz¹d gospodarkê na tory globalnej wzrost konsumpcji i zapo - oparta na nowych drogach, bêdzie siê zad³u¿a³ u obcych konkurencji. Po dobre starto - trzebowanie na towary. To mostach i obwodnicach, roz - bankierów, to trzeba bêdzie we miejsce ustawi³a siê te¿ sprawdzony i skuteczny me - wój bêdzie bazowaæ na cyfry - mu pokazaæ przynajmniej Polska ze swoim progra - chanizm minister El¿biety Ra - zacji oraz nowych Ÿród³ach ¿ó³t¹ kartkê. Japonia i wiele mem rozwoju pod nazw ¹ falskiej. czystej energii. Bêd¹ innych krajów zad³u¿onych „Polski £ad ”. Dla mnie, eko - Ekonomiœci mówi ¹, ¿e w na - pieni¹dze na ¿³obki, szko³y, jest we w³asnych bankach na nomisty i przedsiêbiorcy, szej gospodarce towaru jest szpitale, gospodarkê wodn¹ i poziomie kilkuset procent ich ka¿da taka zapowiedŸ jest nadmiar, ale brakuje ekwiwa - kanalizacyjn¹, Centralny Port PKB i nic z³ego siê tam nie podstaw¹ do pilnej analizy lentu wymiany, czyli iloœci pie - Komunikacyjny, na inwestycje dzieje, bo takie s¹ metody szans, aby z tego planu wy - ni¹dza równowa¿nie do war - kolejowe i portowe oraz na kreacji pieni¹dza niezbêdne - ci¹gn ¹æ jak najwiêcej. Im toœci oferowanych towarów i drogi wodne. Najbardziej go do dynamicznego rozwo - szybciej siê rozpocznie, tym us³ug. Ten niedobór mnie ucieszy³a zapowiedŸ ju. m Przecie¿ dziêki Bogu i u w i

³atwiej zajmie siê dobre pole pieni¹dza trzeba jakoœ na ry - h tzw. polonizacji zamówieñ roztropnoœci premiera M. c r A

. startowe na lokalnym rynku. nek wprowadziæ, nie t publicznych, poniewa¿ urze - Morawieckiego mamy w³as - o F Kryzys jest dobrym momen - nara¿aj¹c siê UE. Rz¹d wy - Augustyn Wiernicki, absolwent Akademii Rolniczej i czywistnienie tego zamiaru ny pieni¹dz oraz odbudo - tem na dokonanie prze³omo - myœli³ genialny mechanizm Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, od 1982 przedsiębiorca da³oby nam zabezpieczenie waliœmy w³asny system wych zmian. Polski Rz¹d tê kreacji pieni¹dza - poprzez i właściciel znanej firmy w Gorzowie Wlkp., były radny, przed ³atwym przejmowaniem bankowy i mo¿emy korzys - sytuacjê postanowi³ wyko - politykê spo³eczn¹, który doradca wojewody w latach 2000-2001, społecznik, od 1992r. realizacji naszych inwestycji taæ z dobrodziejstwa kreacji rzystaæ. No wiêc przeanalizuj - równoczeœnie bêdzie „pali - prezes i założyciel Stowarzyszenia Pomocy Bliźniemu im. przez zagraniczne korporacje polskiej z³otówki, niczym jak my, w jakim kierunku te pro - wem” rozwoju. Brata Krystyna. Prezes Zespołu Koordynacyjnego Związków ze szkod¹ dla naszych przed - za ministra Grabskiego w la - i Stowarzyszeń Dzieci Wojny w Polsce (z siedzibą w pozycje Rz¹du id¹, bo tam s¹ Od wielu lat mówi siê, ¿e siêbiorstw. tach miêdzywojennych, a na - Gorzowie Wlkp.). Członek Zespołu Organizacyjnego te¿ szanse naszych gorzow - s³u¿ba zdrowia jest chora i Narodowego Kongresu Trzeźwości. Sk¹d na to wszystko pie - wet za Gomu³ki w latach jego skich przedsiêbiorców. trzeba j¹ uzdrowiæ. Dziœ do ni¹dze? Jeden z poprzednich panowania w latach 1956-70. W pierwszej kolejnoœci specjalistów czeka siê od kil - ministrów powiedzia ³: „pieni - Oby nie tak jak za E. Gierka, Rz¹d zapowiedzia³ zmiany ku tygodni do kilku miesiêcy, do 100 tys. z³ na wk³ad w³as - ma³ych manufaktur spo¿yw - êdzy nie ma i nie bêdzie ”. który podda³ siê presji finan - w systemie podatkowym, w a na wa¿ne dla ludzi zabiegi, ny do zakupu mieszkania. In - czych. Widzimy, ¿e poznika³y Okazuje siê, ¿e pieni¹dze sjery œwiatowej i pozwoli³ tym zostanie podniesiona takie jak choæby wszczepie - dywidualne budownictwo ma³e przetwórnie rolne i s¹, tylko trzeba gospodaro - z³upiæ Polskê lichwiarskim kwota wolna od podatku do nie endoprotezy, nieraz trze - mieszkaniowe mo¿e byæ spo¿ywcze, a sieæ zbytu zdo - waæ w interesie Polaków, a zad³u¿eniem… Premier Mo - 30 tys. z³ oraz zwiêkszony ba czekaæ kilka lat. Ponadto wa¿nym ko³em zamachowym minowali obecnie wielcy po - nie miêdzynarodowej finan - rawiecki jest bankierem i zna zostanie próg podatkowy z starsi pacjenci czêsto nie naszej gospodarki. Marsza³ek œrednicy, którzy czêsto decy - sjery. Nie wolno pozwalaæ te pu³apki, a szczególnie Mi - 85,5 tys. z³ do 120 tys. z ³. mog¹ doczekaæ siê okreœlo - Witek na pocz¹tku czerwca duj¹ o dro¿yŸnie. Rolnik-pro - miêdzynarodowym z³odzie - êdzynarodowego Funduszu Skorzystaj¹ te¿ emeryci, bo nych us³ug medycznych ze zapowiedzia³a, ¿e budowê ducent bêdzie równoczeœnie jom na przemyt i na Walutowego. Politykom na ich emerytury do wysokoœci wzglêdu na nieub³agany domu w Polsce wkrótce bezpoœrednim sprzedawc¹ niep³acenie podatku VAT ten temat polecam lekturê 2500 z³ nie bêd¹ obci ¹¿ane up³yw ich ¿ycia. bêdzie mo¿na rozpoczynaæ swoich produktów i na pewno czy po prostu przymykaæ noblisty Josepha E. Stiglitza podatkiem. Obni¿ka podat - Niedostêpnoœæ do wielu bez wk³adu w³asnego, a dom wtedy bêdzie taniej. Rolnicy oczy na okradanie nas. pt. Globalizacja (PWN, War - ków obejmie 18 mln Polaków, us³ug medycznych ze do 70 m kw. powierzchni doczekaj¹ siê w koñcu ochro - Obecnie bud¿et Polski notuje szawa 2006). a w portfelach Polaków zo - wzglêdu na zaostrzone i nie mo¿na bêdzie postawiæ bez ny swej dzia³alnoœci produk - powa¿ne nadwy¿ki, a nasz „Najwy¿szy czas uruchomiæ stanie 59 mld z³. Si³a nabyw - zawsze logiczne procedury dotychczasowych cyjnej wobec konkurencji do - eksport osi¹ga coraz to strategiê, która pozwoli nam cza ich portfela znacznie Covid-19, jak oceniaj¹ to sami czasoch³onnych formalnoœci, towanego rolnictwa zachod - wy¿sze wyniki. Polacy po pro - dokonaæ prze³omu i odzyskaæ wzroœnie i te pieni¹dze ludzie lekarze, spowodowa³a znacz - a tylko na zg³oszenie. Archi - niego. stu dobrze pracuj ¹… to, co odebra³ nam wirus - po - bêd¹ chcieli gdzieœ wydaæ. ny wzrost umieralnoœci. Co tekci ju¿ myœl¹, jak do tych 70 Ogromnie bogaty program Niemieckie gazety ostat - czucie stabilizacji i pewn¹ Przez to wzroœnie konsum - ciekawe, w Polsce prywatnie metrów dokomponowaæ we - jest dla nauki, sztuki, sportu, nio pisz ¹, ¿e Polska sta³a przysz³oœæ dla naszych dzie - pcja artyku ³ów spo¿ywczych, do specjalistów mo¿na, za randê, mo¿e taras lub balkon muzealnictwa, dzia³alnoœci ar - siê gospodarcz¹ potêg¹ ci. Dlatego czas na Polski £ad œrodków czystoœci, artyku ³ów op³at¹, dostaæ siê prawie na - w poddaszu u¿ytkowym. To tystów; przewidziane jest UE . Przewodnicz¹cy Komisji - kompleksow¹ strategiê prze - gospodarstwa domowego czy tychmiast, lub najpóŸniej w mog¹ byæ bardzo zgrabne i zwiêkszenie pomocy dla stu - Stosunków Gospodarczych z zwyciê¿enia skutków pande - odzie¿y. Handel i produkcja ci¹gu kilku dni; w ramach wcale nie tak ma³e domki. W dentów, zielonych szkó³, ma Europ¹ Wschodni¹ Oliver mii. To nasz plan gospodar - musz¹ siê ju¿ przygotowywaæ NFZ jest to niemo¿liwe, a pol - Szwecji takich pe³no w zabu - siê poprawiæ transparentnoœæ Hermes powiedzia ³, ¿e kraj czej odbudowy i nowa nadzie - na ten wzrost popytu, który skie przychodnie pozamyka ³ dowie szeregowej. Taki tani dzia³ania NGO oraz nast¹pi nasz w bardzo krótkim czasie ja na dobr¹ przysz³oœæ” - automatycznie prze³o¿y siê „wredny koronawirus”. Bada - domek mo¿na nawet same - ich odbiurokratyzowanie, a sta³ siê absolutnie czo³owym powiedzia³ wicepremier Ja - na wzrost PKB oraz na nie pacjenta odbywa³o siê w mu, mo¿e z pomoc¹ ojca czy tak¿e zostanie wdro¿onych partnerem niemieckiej gospo - ros³aw Kaczyñski. wp³ywy do bud¿etu. ostatnim czasie przez telefon szwagra, wybudowaæ. wiele jeszcze innych dzia³añ i darki. W ubieg³ym roku Pol - Prof. Witold Modzelewski Uruchomiony zostanie czy internet, a wypisywanie Zapowiada siê bum w bu - przedsiêwziêæ, o których w ska wyprzedzi³a W³ochy i tak skwitowa³ Polski £ad: ca³y pakiet dzia³añ pod na - recept de facto dyktowa³ tele - downictwie i produkcji mate - ramach tego artyku³u nie spo - Francjê wœród niemieckich „Wreszcie sprawa nie bêdzie zw ¹ „Godna praca dla fonicznie pacjent. Wiadomo, ria ³ów budowlanych, a tak¿e sób napisaæ. partnerów gospodarczych na sta³a na g ³owie. Te g ³ówne m³odych ”. Program ten ma bogaci sobie w tej sytuacji w rozwoju ma³ych firm bu - Szeroka jest tak¿e oferta dla œwiecie i awansowa³a na postulaty Polskiego £adu, w na celu zwiêkszenie stabiliza - radz¹ i korzystaj¹ z prywat - dowlanych. Warto ju¿ teraz ma³ych i œrednich przedsi - pi¹te miejsce po USA, Chi - moim przekonaniu, id¹ w cji ludziom m³odym do 30. ro - nych gabinetów, ale biedniej - myœleæ o ma³ej dzia³ce pod êbiorstw. Wielkie przedsi - nach, Anglii i Holandii. Mówi bardzo dobrym kierunku”. ku ¿ycia. Rz¹d opracuje rów - szych na to nie staæ... budowê. Ta aktywnoœæ w bu - êbiorstwa bêd¹ mia³y ró¿ne siê te¿ o polskim cudzie gos - W³aœciwie to nie ma alterna - nie¿ zachêty rozwojowe dla Naprawa naszej s³u¿by downictwie mo¿e wywo³aæ udogodnienia rozwojowe. Na - podarczym, o przoduj¹cej roli tywy dla Polskiego £adu, te - ma³ych miejscowoœci, aby zdrowia bez dodatkowych niewielki wzrost cen, mo¿e le¿y te¿ wspomnieæ o ca³ym naszego kraju wœród pañstw go prze³omowego w historii tworzyæ warunki do powrotu pieniêdzy jest niemo¿liwa. W nawet wyst¹piæ niedobór ma - sektorze energetycznym, któ - Miêdzymorza i Grupy Wy - powojennej Polski planu by Polaków do kraju z emigracji zwi¹zku z tym Rz¹d pod - teria ³ów budowlanych, ale ry bêdzie jednym z g ³ównych szehradzkiej, co nie wszyst - Polakom ¿y³o siê lepiej. zarobkowej. Obecnie powró - wy¿szy do 7% PKB na zdro - producenci szybko to uregu - obszarów troski o suweren - kim siê podoba - st¹d przy - Czeka nas wielki skok cywi - ci³o ju¿ ponad 100 tys. osób. wie. Powstanie te¿ w ci¹gu luj¹, a rynek przywróci ceny noœæ Polski. „Chcemy, aby sparzaj¹ nam wiele proble - lizacyjny. Nam, przedsi - To ci najbardziej wydajni szeœciu lat fundusz moderni - do rozs¹dnego poziomu. Polska siê rozwija³a, ¿eby mów. Polska nie ma innej êbiorcom, pozostaje szyko - m³odzi wyje¿d¿ali na Zachód zacji szpitali oraz krajowa sieæ Szykuj¹ siê powa¿ne Polacy ¿yli tak, jak ¿yj¹ Eu - drogi: albo bêdzie silna gos - waæ siê na wziêcie udzia³u szukaæ dobrze p³atnej pracy, kardiologiczna i onkologicz - uproszczenia w dzia³alnoœci ropejczycy na zachodzie podarczo i niezale¿na, albo w tym narodowym przed - a teraz zapewne pozostan¹ w na, a tak¿e profilaktyka 40+ i rolnej. Niebawem bêdzie Europy ” - powiedzia³a mar - zdominuj¹ j¹ potê¿ni s¹siedzi. siêwziêciu najbli¿szej deka - kraju. zniesienie limitów u specjalis - wiêcej ziemi dla polskich rol - sza³ek Sejmu El¿bieta Witek Na razie sobie dobrze radzi. dy. By³oby nierozs¹dne spó - „Oprócz 500+ i 300+ uru - tów. Jest zatem szansa na ników i w koñcu powstanie te¿ 19 czerwca br. na Lubelsz - Polska siê na pewno Ÿniæ na ten poci¹g z przy - chomiony bêdzie kolejny poprawê w resorcie zdrowia. specjalna ustawa o rodzin - czyŸnie. Bez du¿ych central - zad³u¿y. I nie d³ug jest tu naj - stanku Gorzów Wlkp. w komponent socjalny w postaci Inne propozycje Polskiego nym gospodarstwie rolnym. nych i ró¿nych lokalnych in - wa¿niejszy, ale to, gdzie i u kierunk u dobrze zapowia - 12 tys. z³ dla ka¿dej rodziny £adu to m.in. likwidacja umów Rolnicy bêd¹ mieli u³atwione westycji tego programu nie da kogo siê zad³u¿a. Je¿eli we daj¹cej siê przysz³oœci. na drugie i kolejne dziecko do œmieciowych czy gwarancja warunki do zak³adania siê zrealizowaæ. Nowe inwe - w³asnych bankach, mo¿e u AUGUSTYN WIERNICKI Lipiec 2021 r. aKademia im. jaKUBa z PaRadYŻa
11 Innowacyjne zajęcia na Wydziale Ekonomicznym AJP

Organizowane spotkania, warsztaty oraz szkolenia pozwol¹ w przysz³oœci wdro¿yæ zdobyt¹ wiedzê w praktyce.

Uwzglêdniaj¹c prognozy do - sposób przeprowadzi³ zajêcia, tycz¹ce wymagañ kompeten - dotycz¹ce zarz¹dzania finan - cyjnych i po ¿¹danych cech sami, przy okazji motywuj¹c osobowoœciowych w do czynnego uczestnictwa najbli¿szej perspektywie na studentów bior¹cych udzia³ w wspó³czesnym rynku pracy, spotkaniu. S³uchacze chêtnie Wydzia³ Ekonomiczny im. Ja - odpowiadali na pytania pro - kuba z Parady¿a w Gorzowie wadz¹cego szkolenie oraz ak - Wielkopolskim dostosowuje tywnie uczestniczyli w dyskus - swoje zajêcia do tych potrzeb. ji. Warsztaty odby³y siê przy W swych formach zajêæ zwra - wykorzystaniu platformy Zo - ca siê szczególn¹ uwagê, aby om. Warunkiem uczestnictwa studenci nauczyli siê w wydarzeniu by³o zarejestro - rozwi¹zywania problemów, wanie siê oraz posiadanie wspó³pracy w grupie oraz ra - aplikacji ZOOM. Studenci po dzenia sobie z trudnymi sytua - zakoñczeniu warsztatów mogli cjami. wygenerowaæ indywidualne Wype³niaj¹c oczekiwania certyfikaty uczestnictwa, wy - rynku pracy, organizowane s¹ pe³niaj¹c wczeœniej ankietê na spotkania, warsztaty oraz dys - temat szkolenia. Taka forma kusje maj¹ce za zadanie zain - spotkania by³a dobr¹ okazj¹ spirowaæ studentów do rozwi - uzupe³nienia wiedzy teore - jania m.in. umiejêtnoœci tycznej, przekazywanej w trak - miêkkich. W trakcie na cie wyk³adów. przyk³ad warsztatów z do - In nym tematem szkolenia radc¹ zawodowym studenci zorganizowanego przez Polsk¹ zdobywaj¹ umiejêtnoœæ plano - Fundacjê Przedsiêbiorczoœci wania, podejmowania ryzyka by³y warsztaty on-line pn: oraz myœlenia strategicznego. Przep³ywy pieniê¿ne. Szkole - Warsztaty prowadzone przez nie sk³ada³o siê z trzech mo - doradców maj¹ za zadanie du³ów. Pierwsza czêœæ doty - wskazaæ, w jaki sposób rozwi - czy³a wprowadzenia do tema - jaæ i przyswajaæ umiejêtnoœci i tyki przep³ywów pieniê¿nych P J A kompetencje. W czasie tych or az ukazania znaczenia m u w zajêæ studenci mog¹ spraw - I przep³ywów pieniê¿nych w za - h c r A

dziæ oraz zweryfikowaæ swoje . rz¹dzaniu przedsiêbiorstwem. t o preferencje i predyspozycje F Drugi modu³ poœwiêcony by³ zawodowe. konstruowaniu rachunku G³ównym celem organizowa - Wiejskich, PO RYBY oraz Re - nych i bankowoœci. Podczas bata prowadzona by³a za Mówcy podjêli tematykê do - przep³ywów pieniê¿nych w ce - nych inicjatyw jest te¿ zapre - gionalnego Programu Opera - tych zajêæ s³uchacze uzyskuj¹ poœrednictwem platformy Mic - tycz¹c¹ pomocy dla przed - lu skutecznego zarz¹dzania zentowanie s³uchaczom wie - cyjnego Lubuskie 2020. kompendium wiedzy nie - rosoft Teams. Uczestnicy zos - siêbiorców i pracowników. gotówk¹ w firmie. W trzeciej dzy praktycznej, m.in. z zakre - S³uchacze równie¿ s¹ informo - zbêdnej do funkcjonowania na tali poinformowani o regulami - Omawiano zagadnienia do - czêœci warsztatów przedsta - su: finansów, w tym z wani o mikropo¿yczkach rynku pracy. Studenci AJP nie oraz przebiegu dyskusji. tycz¹ce zwolnienia z op³aca - wi ono rachunek przep ³ywu dziedziny ubezpieczeñ udzielanych przez Instytucje mieli miêdzy innymi okazjê Prowadz¹cy rozpocz ¹³ dys - nia sk³adek na ubezpieczenia œrodków pieniê¿nych jako spo³ecznych, bankowoœci, fi - Otoczenia Biznesu. Studenci uczestniczyæ w spotkaniu zor - kusjê, zapraszaj¹c g ³ównych spo³eczne oraz mo¿liwoœci sprawozdania finansowego. nansów publicznych i fundu - dowiaduj¹ siê tak¿e, jak funk - ganizowanym w Zak³adzie mówców do wyg³oszenia argu - uzyskania po¿yczki z Powiato - W najbli¿szym czasie pla - szy unijnych. W obecnej sy - cjonuje Sieæ Punktów Informa - Ubezpieczeñ Spo³ecznych w mentów za i przeciw postawio - wego Urzêdu Pracy. Debata nowane jest kolejne szkole - tuacji, zwi¹zanej z epidemi¹ cyjnych Funduszy Europej - Gorzowie Wielkopolskim. W nej tezie. Uczestnicy zg³aszali by³a bardzo merytoryczna, a nie organizowane przez Pol - Covid-19, spotkania organizo - skich oraz jakich informacji czasie wizyty uzyskali wiele in - szereg wniosków i sugestii. studenci zdeterminowani do sk¹ Fundacjê Przedsiêbior - wane s¹ w formie on-line za udzielaj¹ specjaliœci. Prezen - formacji na temat ubezpieczeñ By³a to pierwsza debata on-li - wyg³aszania swoich opinii czoœci na temat: ABC poœrednictwem platformy Mic - towane s¹ równie¿ przyk³ady spo³ecznych, a tak¿e mogli za - ne, która zainspirowa³a do pro - oraz wniosków. Uczestnicy przeds iêbiorczoœci, czyli jak rosoft Teams, ZOOM lub Clic - realizowanych inicjatyw ze dawaæ pytania specjalistom. wadzenia zajêæ równie¿ w for - udowodnili, ¿e debatê on-line za³o¿yæ ma ³¹ firmê . W trakcie kMeeting. œrodków Unii Europejskiej. Bardzo cennym przed - mie konwersacji. warto prowadziæ czêœciej, warsztatów bêdzie mo¿na Od ponad szeœciu lat na S³uchacze pozyskuj¹ tak¿e siêwziêciem jest organizowa - Innym tematem odnosz¹cym gdy¿ jest to doskona³a okazja uzyskaæ informacje do - wyk³ady zapraszani s¹ specja - wiedzê, jakie dofinansowanie nie ze studentami cyklicznych siê do aktualnej sytuacji by³a do wypowiadania zdania na tycz¹ce procedury zwi¹zanej liœci z ró¿nych dziedzin na cyk - mog¹ otrzymaæ jednostki pub - Debat Oksfordzkich . G ³ównym problematyka ochrony zdro - dany temat. W obecnej, bar - z rejestracj¹ dzia³alnoœci gos - le zajêæ pn: Spotkania z Eks - liczne. Prelegent w intere - celem takich dyskusji jest za - wia oraz pomoc finansowa dla dzo trudnej i niepewnej sytua - podarczej, w tym zapoznaæ pertem . Studenci maj¹ okazjê suj¹cy sposób prezentuje naj - chêcanie do wyra¿ania w³as - przedsiêbiorców w zwi¹zku z cji dostrzec mo¿na nowe tren - siê z niezbêdnymi w tym pro - uczestniczyæ miêdzy innymi w wa¿niejsze programy, w ra - nych pogl¹dów czy zdobywa - pandemi¹ COVID-19. Uczest - dy w prowadzeniu zajêæ dy - cesie dokumentami. spotkaniach dotycz¹cych po - mach których mo¿na ubiegaæ nie umiejêtnoœci radzenia so - nicy debaty podjêli zagadnie - daktycznych. S³uchacze Przekazana zostanie tak¿e zyskiwania Funduszy Europej - siê o fundusze unijne. Ponad - bie ze stresem. Dziêki temu nie zwi¹zane z problemami w bowiem chêtnie uczestnicz¹ w m.in. wiedza z zakresu po - skich na otwarcie oraz rozwój to s³uchacze mog¹ uzyskaæ in - studenci kszta³tuj¹ finansowaniu systemu ochro - zajêciach, które motywuj¹ ich datku dochodowego oraz dzia³alnoœci gospodarczej. formacje zwi¹zane z udziela - umiejêtnoœci spo³eczne. Dys - ny zdrowia, wtr¹caj¹c do pog ³êbiania wiedzy. podatku VAT. Przyk³adem s¹ cykliczne niem po¿yczek na kszta³cenie kusje sta³y siê ju¿ sprawdzo - przyk³ady dobrych praktyk Studenci Wydzia³u Ekono - Konkluduj¹c, mo¿na stwier - wyk³ady prowadzone przez finansowanych w ramach Pro - nym sposobem integracji stu - (m.in. w ³¹czanie siê micznego mog¹ skorzystaæ dziæ, ¿e organizowane spot - przedstawiciela Lokalnego gramu Operacyjnego Wiedza dentów oraz poznania mo¿li - spo³eczeñstwa w pomoc) oraz równie¿ z dedykowanych spe - kania, warsztaty oraz szkole - Punktu Informacyjnego Fun - Edukacja Rozwój. Podczas woœci argumentowania swoich zaanga¿owanie ró¿nych grup cjalnie dla nich szkoleñ. nia pozwol¹ w przysz³oœci duszy Europejskich w Gorzo - spotkania zainteresowani racji. spo³ecznych. Podkreœlono Przyk³adem jest zorganizowa - wdro¿yæ zdobyt¹ wiedzê w wie Wielkopolskim - Wydzia³u mog¹ równie¿ sprawdziæ Debata rozwija umiejêtnoœæ przy okazji wa¿noœæ rozwoju nie warsztatów przez Polsk¹ praktyce. Udzia³ w debatach Zamiejscowego Urzêdu Mar - swoj¹ wiedzê na temat fundu - pracy grupowej, ale te¿ daje informatyzacji systemu ochro - Fundacjê Przedsiêbiorczoœci. natomiast mo¿e przyczyniæ sza³kowskiego z siedzib¹ w szy unijnych, rozwi¹zuj¹c test szansê wykreowania siê oraz ny zdrowia, w tym wykorzysta - Tematem szkolenia, które siê do kszta³cenia umiejêtno - Gorzowie Wielkopolskim, pod - z omawianej tematyki. Webi - wypowiadania w³asnego zda - nie takich rozwi¹zañ jak tele - mia³o charakter warsztatów, œci pracy w zespole oraz czas których przedstawia siê naria ciesz¹ siê ogromnym nia - o czym przekonali siê stu - porady, e-recepty czy e-ZLA. by³o Zarz¹dzanie finansami konstruowania argumentów m.in. mo¿liwoœci pozyskania uznaniem wœród studentów. denci uczestnicz¹cy w wyda - Studenci dyskutowali m.in. na oraz pozyskiwanie ze - przy zachowaniu wzajemne - œrodków finansowych z: Po - Du¿ym zainteresowaniem rzeniu na temat wp³ywu prze - temat tarczy antykryzysowej i wnêtrznych Ÿróde³ finansowa - go szacunku. wiatowego Urzêdu Pracy, Pro - ciesz¹ siê tak¿e zajêcia z dzie - pisów podatkowych na jej wp³ywu na dalsze funkcjo - nia w mikro- i ma³ych firmach. OPRACOWA³A: AGNIESZKA gramu Rozwoju Obszarów dziny ubezpieczeñ spo³ecz - dzia³alnoœæ gospodarcz¹. De - nowanie przedsiêbiorstw. Prowadz¹cy w interesuj¹cy SZUSZAKIEWICZ-IDZIASZEK
12 PROSTO z miaSTa Lipiec 2021 r. Od żłobka do nagrobka, czyli jak Stilon dbał o swoich pracowników

Zak³ady W³ókien Chemicznych Stilon by³y najwiêksz¹ firm¹ w mieœcie. W latach 70. w pracowa³o tu ok. 10. tys. osób.

Jeœli przyjmie siê, ¿e rodzi - Œwiadczenia takie wprowa - W 1957 r. uruchomiono na liczy tylko trzy osoby, a dzane by³y od pocz¹tku pierwsze oœrodki wypoczyn - Gorzów wtedy nie osi¹gn ¹³ funkcjonowania pañstwo - kowe w Miêdzyzdrojach i w jeszcze 100 tys. mieszka - wych zak³adów pracy, ale Lipach, w formie 2-, 4- i 5- ñców, powszechne wiêc by³o uporz¹dkowa³a je ustawa z osobowych domków campin - twierdzenie, ¿e z ró¿nych dnia 23 czerwca 1973 r. o gowych. Na pocz¹tku lat 60. œwiadczeñ, jakie dawa³ Sti - zasadach tworzenia i po - z oœrodka w Miêdzyzdrojach lon, korzysta³a co trzecia ro - dzia³u zak³adowego fundu - korzysta³o co roku 800 osób, dzina. szu nagród oraz funduszy z oœrodka w Lipach 500-600 W gospodarce socjalistycz - socjalnego i mieszkaniowe - osób, a ze skierowañ na nej system ró¿nych form po - go. wczasy w innych miejscowo - mocy pracownikom by³ Na podstawie ustawy z œciach dalsze 700-800 osób. ogromnie rozwiniêty, ale pa - 1973 r. fundusz mieszkanio - W 1968 r. Stilon rozpocz ¹³, a miêtaæ trzeba, ¿e by³a to nie wy co roku mia³ byæ pod - w 1972 zakoñczy³ budowê tylko rekompensata niskich wy¿szany a¿ do osi¹gniêcia oœrodka wypoczynkowego w p³ac, ale przede wszystkim w 1978 r. maksymalnej wy - Lubniewicach. W po³owie lat sposób na objêcie pieczy sokoœci 1% funduszu p³ac. 70. z wczasów pracowni - nad wszystkimi sferami ¿ycia Zak³adowy fundusz socjal - czych korzysta³o co roku bli - œ a

pracowników i ich rodzin. Tê ny przeznaczony by³ na fi - n sko 3000 pracowników, w a B

pieczê sprawowa³a Polska nansowanie dzia³alnoœci na a tym wielu z popularnej wów - n n a i Zjednoczona Partia Robotni - rzecz pracowników i ich ro - r czas formy tzw. wczasów a M

. cza z podstawowymi organi - dzin: na wczasy pracowni - t pod grusz¹, czyli rekompen - o zacjami w ka¿dym zak³adzie cze, wypoczynek dzieci i F W 1972 r. oddano do użytku dużą stołówkę zakładową na 720 miejsc saty wyp³acanej na podsta - pracy. W Stilonie w 1976 r. m³odzie¿y, wypoczynek nie - wie rachunków za np. nocle - do PZPR nale¿a³o 1400 pra - dzielny, œwi¹teczny oraz tu - gi lub przejazdy do miej - cowników (cz³onkowie i kan - rystykê, dla placówek kultu - scowoœci wypoczynkowych. dydaci) spoœród ok. 10 tys. ralno-oœwiatowych, klubów W 1975 r. dla 1550 dzieci zatrudnionych. Zak³adowa sportowych, ogródków zorganizowano pobyt na Egzekutywa sk³ada³a siê z dzia³kowych oraz innych czterotygodniowych kolo - 25 osób pracuj¹cych w po - form dzia³alnoœci o charakte - niach, a dla 450 na dwuty - szczególnych wydzia³ach, rze socjalnym. Tworzony by³ godniowy podczas feriach zi - g³ównie funkcyjnych. Czu - z odpisu ustalonego w sto - mowych. wa³a nad wszystkim, co sunku do funduszu p³ac, Żywienie zbiorowe dzia³o siê w przedsiêbior - op³at za korzystanie z obiek - stwie. Stale powiêksza³a tów, darowizn lub dobrowol - Aby u³atwiæ codziennoœæ, w liczbê cz³onków, a sylwetki nych wp³at. Od 1973 co roku Stilonie organizowano zbio - nowych - jako godnych na - winien on wzrastaæ o 0,2% rowe ¿ywienie. W 1972 r. od - œladowania - prezentowane funduszu p³ac do osi¹gniêcia dano do u¿ytku du ¿¹ by³y na ³amach ,,Stilonu Go - 2% w 1978 r. sto ³ówkê zak³adow¹ na 720 rzowskiego”. G ³ównym ce - Poza poni¿szym miejsc. Jej wydajnoœæ to lem dzia³añ partii - jak pod - przegl¹dem znalaz³y siê 3000 dañ obiadowych i 5000 kreœlano - by³a troska o pra - ró¿e formy œwiadczeñ z za - porcji zup regeneracyjnych. cowników. kresu bezpieczeñstwa i hi - W 1975 r. rozbudowano sys - œ a

Podstawy prawne gieny pracy w postaci np. n tem i wydawano 4000 obia - a B

rêczników lub okreœlonej a dów oraz 5000 porcji rege - n n a i Rozwijaj¹cy siê przemys³ liczby kawa³ków myd³a przy - r neracyjnych. Na wydzia³ach a M

. stale potrzebowa³ pracowni - dzielanych pracownikom. t funkcjonowa³y bufety, bary o ków, a ich mo¿na by³o po - Mieszkania F Pracownicy Stilonu mieli zapewnione m.in. miejsce w hotelu robotniczym zak³adowe, kioski gastrono - zyskaæ nie tylko p³ac¹, a miczne. tak¿e uprawnieniami do ko - Nowi pracownicy œci¹gani Opieka zdrowotna rzystania z ró¿nych œwiad - byli do Stilonu z ca³ego kra - œci 10-15 tys. z³, a dla uzu - form¹ opieki objêto 300 dzie - Przyzak³adowe Technikum czeñ niematerialnych. W ju, wiêc pierwszym zada - pe³nienia wk³adu do koniecz - ci. Wieczorowe dla Od pocz¹tku zatrudniano w 1964 r. w Stilonie pracowa³o niem zak³adu by³o danie im nej wysokoœci po¿yczkê Do pierwszego zak³adowe - Pracuj¹cych. W 1965 r. po - Stilonie lekarza i pielêgniar - 5400 osób, ale w ci¹gu tego dachu nad g³ow¹. Wszyscy zwrotn¹, z której du¿a czêœæ go przedszkola w 1956 r. wsta³ punkt konsultacyjny ki. W 1962 r. oddano do roku odesz³o z pracy 1019 mieli zapewnione miejsce w tak¿e mog³a byæ umarzana. przyjêto 120 dzieci, w latach Politechniki Szczeciñskiej o u¿ytku now¹ przychodniê le - osób, a przyjêto 1523. Tzw. hotelu robotniczym lub mogli W po³owie lat 70. pracownicy 70. by³y ju¿ miejsca dla 1000 kierunkach: chemicznym, karsk¹ z 29 gabinetami wskaŸnik p³ynnoœci w tym korzystaæ z kwater prywat - Stilonu korzystali z 1600 dzieci i zapowiadano bu - mechanicznym i ekonomicz - przyjêæ lub zabiegów, z labo - roku wynosi³ 19 i nale¿a³ do nych wynajmowanych przez mieszkañ spó³dzielczych, dowê kolejnych przedszkoli, nym. Przez 25 lat, dziêki po - rato riami itp. Szybko okaza³a najni¿szych. W 1954 jego pracodawcê. 710 tzw. mieszkañ funkcyj - bo zapotrzebowanie ros³o. mocy zak³adu, œrednie wy - siê jednak za ma³a. W 1972 wartoœæ to 49, w 1959 - 30. Pierwsze obiekty z prze - nych, 740 miejsc hotelowych Szkoły kszta³cenie uzyska³o 725 dobudowano czêœæ drug¹, Na stabilnoœæ zatrudnienia znaczeniem na cele miesz - i 2200 miejsc w wynajêtych osób, natomiast w ci¹gu wiêksz¹ ni¿ pierwsza. Dzia³a³ znacz¹cy wp³yw mia³y roz - kaniowe oddano w 1956 r., kwaterach. Potem dzieci sz³y do pa - pierwszych 10 lat funkcjono - tu Przemys³owy Specjalis - liczne œwiadczenia, jakie by³a to czêœæ nowego hotelu Żłobki i przedszkola ñstwowych szkó³ podstawo - wania punktu konsultacyjne - tyczny Zak³ad Opieki Zdro - pracownik otrzymywa³ od robotniczego z 400 miejsca - wych, ale te, do których go studia wy¿sze ukoñczy³o wotnej. W 1975 r. zatrudnio - zak³adu. W Stilonie ¿artowa - mi. Równolegle rozpoczêto W Stilonie pracowa³o du¿o uczêszcza³y dzieci pracowni - 73 pracowników. nych w nim by³o 100 osób, w no, ¿e pracownik objêty jest budowê w³asnych bloków na kobiet, wiêc przywi¹zywano ków, objête zosta³y patrona - Wypoczynek tym 80 osób personelu me - opiek¹ firmy od ¿³obka do tzw. osiedlu Stilon I. W la - wagê do ul¿enia im w opiece tem zak³adu. Przejawia³ on dycznego. Rocznie udziela - nagrobka. tach 1961 - 1965 przekaza - nad dzieæmi, a pamiêtaæ siê m.in. w remontach obiek - Trzyzmianowy system pra - no ok. 200 tys. porad, badañ Przegl¹d form dzia³alnoœci no pracownikom 1441 izb. trzeba, ¿e wówczas urlop tów, wyposa¿eniu pracowni cy wymaga³ intensywnej re - i zabiegów. Osoby wyma - na rzecz pracowników i ich Potem budowano bloki macierzyñski trwa³ tylko trzy specjalistycznych, ofercie generacji, wiêc w Stilonie gaj¹ce leczenia sanatoryjne - rodzin zostanie przedstawio - Spó³dzielni Mieszkaniowej miesi¹ce. Ju¿ w 1957 r. uru - wypoczynkowej itp. przywi¹zywano du ¿¹ wagê go, otrzymywa³y skierowania ny w okresie szczytowym w ,,W ³ókno” dla pracowników, chomiono pierwszy tzw. ty - Natomiast Stilon przej ¹³ po - do organizacji wypoczynku. bez zbêdnego oczekiwania. ich wdra¿aniu, tj. w po³owie które otrzymywali ze znacz - godniowy ¿³obek dla 80 dzie - nadpodstawowe formy Od pierwszych lat du¿ym za - Kultura lat 70. PóŸniejsze za³amanie nymi preferencjami. Ka¿dy ci tych matek, które pracuj¹ kszta³cenia i doskonalenia interesowaniem cieszy³y siê gospodarki wp³ynê³o na pracownik wstêpuj¹cy do na trzy zmiany. Zak³ad syste - zawodowego. W 1959 r. uru - wyjazdy samochodami Stilon prowadzi³ w³asne znaczne ograniczenia w tej spó³dzielni otrzymywa³ bez - matycznie uruchamia³ nowe chomiono Zasadnicz¹ zak³adowymi do najbli¿szych placówki kulturalne. Od 1955 sferze. zwrotn¹ po¿yczkê w wysoko - ¿³obki. W po³owie lat 70. t¹ Szko ³ê Zawodow¹, w 1967 - lasów na grzyby lub jagody. roku Dom Chemika, potem Lipiec 2021 r. PROSTO z miaSTa
13 Od żłobka do nagrobka, czyli jak Stilon dbał Kucharze nie zdążyli o swoich pracowników z przygotowaniem kotletów Zak³ady W³ókien Chemicznych Stilon by³y najwiêksz¹ firm¹ w mieœcie. W latach 70. w pracowa³o tu ok. 10. tys. osób. Ciekawostki z historii ,,Stilonu” (1951 - 2001), które zebra³ i opracowa³ przemianowany na Zak³ado - Gorzowski” tak informowa³: w inwestycjach miejskich. Fir - Jan Jankowski w 2000 roku. wy Dom Kultury ,,Chemik” ,,Autobusy Stilonu prawie co - ma pomog³a miastu w budo - oraz Klub Naczelnej Organiza - dziennie goszcz¹ na berli - wie wytwórni prefabrykantów cji Technicznej. Odbywa³y siê ñskim Alexander-Platz oraz w dla budownictwa mieszkanio - Premier Cyrankiewicz zajêcia w sekcjach specjalis - pobli¿u Galerii Drezdeñskiej. wego. Zak³ad partycypowa³ w otwiera Stilon tycznych, zgodne z zaintere - Wed³ug ustalonego przez rozbudowie gorzowskiej elek - sowaniami pracowników, Radê Zak³adow¹ planu jad¹ trociep³owni oraz w budowie 7 lipca 1951 r. zapisa³ siê w zak³ad mia³ dwie orkiestry: wozy do NRD zabieraj¹c po zajezdni MZK. Nawet miejska pamiêci budowniczych i dêt¹ i rozrywkow¹, organizo - 42 pasa¿erów korzystaj¹cych oczyszczalnia œcieków po - za³ogi Stilonu. By³ to dzieñ wane by³y liczne imprezy z z wolnego dnia w ramach wsta³a w Gorzowie dziêki sfi - uroczystego uruchomienia udzia³em w³asnych wykonaw - czterobrygadowego systemu nansowaniu przez ZWCh Sti - zak³adu. Prasa siê rozpisy - ców i zaproszonych goœci. Z pracy. Op³ata za wyjazd wyno - lon, choæ przecie¿ po³o¿ona wa³a o ,,dziecku szeœciolat - tego ruchu w ZDK ,,Chemik” si zaledwie 5 z ³”. by³a poza terenem zak³adu i ki”, ¿e ,,zadymi³y kominy Go - wysz³a Krystyna Proñko. Zdecydowana wiêkszoœæ tylko w czêœci mu s³u¿y³a. rzowa”. Prawda by³a taka, ¿e Przez d³ugie lata ,,Chemik” by³ wycieczek by³a dofinansowy - Zak³ad mia³ du¿y wk³ad w mo - by³ tylko jeden komin i do te - sztandarow¹ placówk¹ kultury wana przez Radê Zak³adow¹, dernizacjê ulic Walczaka, Pod - go nieczynny.

nie tylko zak³adu, ale ca³ego ale zale¿a³o to od typu impre - miejskiej, Pomorskiej, Zacisze, Przyjecha³ premier Józef m u w i

Gorzowa. Miasto nie mia³o po - zy. Najwiêcej, bo a¿ w 75% a tak¿e w oœwietlenie ca³ego Cyrankiewicz. Wjecha³ do h c r A

. dobnej w³asnej instytucji. pokrywano udzia³ w Central - miasta. Nie podajê wysokoœci zak³adu przez bramê przy ul. t o W 1955 r. zaczêto gromadziæ nych Rajdach PrzyjaŸni ,,Szla - dotacji, ale by³y to kwoty Walczaka. Zaraz za bram¹ F Coraz mniej śladów pozostało w Gorzowie po dawnym ksi ¹¿ki w zak³adowej bibliote - kami Lenina”. Koszt Gorzow - znacz¹ce, czêsto wy¿sze od wysiad³ z samochodu i po Stilonie. Nawet fabryczny szyld powędrował do muzeum w ce. Mia³a ona dwa dzia³y: spe - skich Rajdów Chemików orga - wk³adu miasta. powitaniu przez gospodarzy Warszawie cjalistyczny oraz powszechny. nizowanych z okazji Dnia W latach 60. i 70. pracowni - zak³adu oraz przedstawicieli Czytelnicy mogli korzystaæ z Chemika w 70% tak¿e bra³ na cy brali udzia³ w czynach w³adz ró¿nych szczebli prze - ksiêgozbioru licz¹cego ponad siebie zak³ad. Gdy turyœci re - spo³ecznych, w ramach któ - szed³ na piechotê ca³y lej. Kiedy o Lewickim rozpi - robki. Dyrektor Józef Pa³czy - 10 tys. tytu ³ów, przede wszyst - prezentowali Stilon na ogólno - rych zbudowano drug¹ nitkê zak³ad, zwiedzaj¹c kolejno sa³a siê prasa, kiedy zosta³ ñski musia³ podj ¹æ decyzjê o kim z literatury piêknej. polskich imprezach, mogli ko - linii tramwajowej, dowo ¿¹cej wydzia³y: Chemiczny, Poli - on odznaczony i zauwa¿ony skredytowaniu czêœci na - Sport i turystyka rzystaæ z dodatkowych dni pracowników do zak³adu, meryzacji i Przêdzenia oraz przez premiera, dyrektor Ej - le¿noœci. Sum¹ tych kwot wolnych od pracy. Z funduszy zagospodarowano park im. W³ókienniczy. Nastêpnie chert pojecha³ do Warszawy obci ¹¿ono dyrektora, kiedy Ju¿ 1949 r. powo³ano klub zak³adu zakupiono sprzêt tury - Miko³aja Kopernika, przyby³ do Wydzia³u Mecha - i spowodowa³ cofniêcie do - odchodzi³ z zak³adu. sportowy ,,Unia”, póŸniej prze - styczny do wypo¿yczenia dla za³o¿ono instalacjê oœwiet - nicznego, gdzie w hali obra - miaru. Edward Gierek w Stilonie mianowany na ,,Stilon”. Od cz³onków Zak³adowego Od - leniow¹, zbudowano fon - biarek odby³a siê g ³ówna Po uroczystoœci w Wydzia - 1959 r. klub dysponowa³ w³as - dzia³u PTTK. Zak³adowy Od - tannê, urz¹dzono miejsca uroczystoœæ symbolicznego le Mechanicznym ok. 200 14 kwietnia 1972 r. goœci³ w nym stadionem na 14 tys. dzia³ PTTK Stilon funkcjonuje zabaw dla dzieci oraz mias - przekazania zak³adu do ru - osób uda³o siê do jednej z Stilonie I sekretarz KC PZPR miejsc. Dzia³a³y sekcje: siat - do dziœ, ale jako niezale¿ne teczka ruchu drogowego. chu. By³o sporo przemówieñ, hal Wydzia³u W ³ókiennicze - Edward Gierek. Wpierw wi - kówki, koszykówki, pi³ki stowarzyszenie. Sztuczne lodowisko „Lo - ale furorê zrobi³o przemówie - go na wspólny obiad z pre - zytowa³ poszczególne wy - no¿nej, p³ywacka, lekkoatle - Pożegnania dostil”, dostêpne dla nie naszego mistrza tokar - mierem. Trzeba przyznaæ, ¿e dzia³y produkcyjne. Zacz ¹³ tyczna. W latach 70. urucho - wszystkich mieszkañców skiego Longina Lewickiego, premier Józef Cyrankiewicz od Wydzia³u Chemicznego. miono basen z podgrzewan¹ Odejœcie ka¿dego pracowni - miasta, zbudowano du¿ym który wypowiedzia³ s³ynne pozostawi³ po sobie dobre Raz em z nim, oprócz gos - wod¹ w zimie oraz lodowisko, ka na rentê lub emeryturê nak³adem pracy spo³ecznej zdanie: ,,Na tej hali s³owo wra¿enie wœród za³ogi i go - podarzy, chodzi³o sporo na którym rozgrywano mecze wi¹za³o siê z uroczystym po - za³ogi. Listê tych prac do - niemo¿liwe zosta³o przekre - œci. By³ bezpoœredni, rozma - przedsta wicieli ró¿nych hokejowe. Najwiêksze sukce - dziêkowaniem, kwiatami, pe³niaj¹ np. prace remonto - œlone”. Wtedy to, spe³niaj¹c wia³ z uczestnikami uroczys - w³adz od ministerialnych sy Zak³adowy Klub Sportowy czêsto prezentem, a tak¿e po - we, instalacja pierwszej proœbê Lewickiego, premier toœci, wykaza³ siê du ¿¹ kul - a¿ po miejscowych, w tym Stilon Gorzów Wielkopolski kazaniem jego sylwetki na sygnalizacji œ wietlnej na przyrzek³ dostawê nowej tur¹ osobist ¹. sporo osób odpowiedzial - odnosi³ w pi³ce no¿nej, a w ³amach ,,Stilonu Gorzowskie - przejœciach przy ul. Pomor - d³ugiej tokarki z reparacji wo - W czasie obiadu mia³ nych za bezpieczeñstwo. oparciu o mistrzowski zespó³ go”. Zak³adowe s³u¿by zajmo - skiej oraz pomoc w zakupie jennych. S³owa dotrzyma³, a miejsce ma³y zgrzyt. Nie podoba³o siê to Gier - pi³ki wodnej zamierzano w Go - wa³y siê by³ymi pracownikami ró¿nych urz¹dzeñ dla szpita - my nazywaliœmy tê tokarkê Nast¹pi³a przerwa miedzy kowi i kiedy otworzy³y siê rzowie utworzyæ krajowe cen - w formie pomocy bytowej. la miejskiego itp. ,,premierówk ¹”. pierwszym a drugim daniem, drzwi do du¿ej windy na trum. Do dziœ istnieje Klub Wszyscy emeryci i renciœci Dziêki nieodp³atnemu By³y te¿ odznaczenia dla bo kucharze nie zd ¹¿yli z parterze wielkiego budyn - Sportowy ,,Stilon”. otrzymywali œwi¹teczne upo - udostêpnieniu miastu po - budowniczych Stilonu. Lon - przygotowaniem kotletów. ku, odwróci³ siê i stanow - Szeroko akceptowan¹ form¹ minki, mogli korzystaæ z mieszczeñ wystawowych gin Lewicki otrzyma³ Krzy¿ Organizatorzy wpadli w czo powiedzia³: ,,Towarzy - wypoczynku by³a turystyka. W zak³adowej przychodni zdro - mog³o powstaæ Biuro Wy - Zas³ugi. Jestem prawie pe - pop³och. Winnymi zajê³y sie sze, za du¿o was tu ze 1967 r. powo³ano Oddzia³ wia, a po sezonie z bazy wy - staw Artystycznych z salami wien, ¿e przemówienie zos - odpowiednie s³u¿by, a pre - mn¹ chodzi. Tu ludzie Zak³adowy PTTK, który mia³ poczynkowej. Nad grobem wystawienniczymi, obecnie ta³o zaaran¿owane przez dy - mier spokojnie wyj ¹³ z teczki pracuj¹. Proszê zmniej - ko³a na ka¿dym wydziale. zmar³emu grali muzycy z Miejski Oœrodek Sztuki. rektora Ejcharta w okreœlo - arkusz papieru i przy stole szyæ o po³owê”. Poniewa¿ Mog³y one prowadziæ samo - zak³adowej orkiestry. r nym celu (poza efektem pisa³ chyba konspekt swoje - pilnowacze bezpiecze - dzieln¹ dzia³alnoœæ lub cz³on - Stilon dla Gorzowa Podobne formy œwiadczeñ propagandowym). Chodzi³o go wyst¹pienia. Zaraz po za - ñstwa stale szli z ty³u, wiêc kowie uczestniczyli w tury - dla pracowników stosowane o uwolnienie Lewickiego od koñczeniu obiadu wyg³osi³ je to oni zostali poza wind¹. stycznych imprezach zak³ado - Powy¿ej by³a mowa o osied - by³y w innych gorzowskich d³ugoletnich przeœladowañ. do zainstalowanego mikrofo - Biegli w pop³ochu po wyso - wych, bran¿owych, miejskich, lu stilonowskim wybudowa - zak³adach pracy, choæ nie a¿ Zanim Lewicki podj ¹³ pracê nu. By³o ono nadawane bez - kich piêtrach zabudowa - ogólnopolskich. Najwiêksza nym dla pracowników, o przy - a takim zakresie. By³y to w Stilonie, mia³ na Œl¹sku poœrednio na antenê Pol - nych ciê¿k¹ aparatur¹ i do - by³a Komisja Turystyki Pieszej chodni zdrowia, o zespole mniejsze przedsiêbiorstwa i warsztat œlusarski. W tym skiego Radia. (s. 6-8). piero po pewnym czasie Górskiej i Nizinnej, ale by³y szkó³ chemicznych i o przed - nie dysponowa³y tak wysoki - czasie zaczêto stosowaæ Dyrektor dopłaci odnaleŸli grupê zwie - równie¿ komisje: kajakowa, szkolach. Trzeba tu jeszcze mi odpisami na fundusze tzw. system domiarów do po - dzaj¹cych. narciarska, kolarska, klub ¿eg - dodaæ wzniesione obiekty specjalne. Ale za to rozwija³y datku przekraczaj¹cych Pr zyjmowane do pracy Po zwiedzeniu zak³adu od - larski i klub motorowy. By³o na - sportowe: basen p³ywacki, te formy, które dla nich by³y mo¿liwoœci finansowe dziewczêta z ca³ej Polski by³o siê spotkanie z kierow - wet Biuro Obs³ugi Ruchu Tury - sztuczne lodowisko, stadion bardziej dostêpne, np. Prze - w³aœcicieli prywatnych mieszka³y w Domu M³odego nictwem w salce narad w bu - stycznego. Tylko w dwóch la - sportowy, korty tenisowe, hala mys ³ówka budowê mies z- przedsiêbiorstw. Tym sposo - Robotnika przy ówczesnej uli - dynku administracyjnym. Po - tach - 1970 i 1971 sportowo-widowiskowa. kañ. bem Lewicki straci³ swój cy Marchlewskiego. Zak³ad, niewa¿ Gierek odmówi³ zorganizowano 220 wycieczek Obiekty udostêpniane by³y KRYSTYNA KAMIÑSKA warsztat, a komornik pozba - zgodnie zobowi¹zuj¹cymi zjedzenia obiadu, przygoto - krajoznawczych dla 11.207 przede wszystkim pracowni - wi³ go reszty maj¹tku osobis - przepisami, zapewnia³ im - za wano ró¿ne kanapki i poda - uczestników, czyli wiêcej, ni¿ kom, ale tak¿e podnosi³y Fragment rozdzia³u tego. Pozostawiono mu tylko odpowiedni¹ odp³atnoœci ¹ - no je na stó³. Jednak goœæ wówczas by³o pracowników. rangê Gorzowa jako miasta, w „Cz³owiek w miejscu pracy” stó³, krzes³o i ³ó¿ko z po - mieszkanie i wy¿ywienie w nie tkn ¹³ ¿adnej, wiêc i Natomiast po otwarciu grani - którym dobrze siê ¿yje. zamieszczonego w ksi ¹¿ce œciel¹. Wysokoœæ kolejnego sto ³ówce. Rzecz w tym, ¿e uczestnicy spotkania zrezyg - cy do Niemiec, w latach 1972 i Dyrekcja oraz pracownicy „Gorzów... z dziejów gospo - domiaru gwarantowa³a mu koszty utrzyma nia tych nowaæ musieli z tego skrom - 1973 odby³y siê 133 wycieczki Stilonu zawsze uczestniczyli fi - darczych miasta i regionu”, zad³u¿enie wobec pañstwa dziewcz¹t przewy¿sza³y nego poczêstunku. za zachodni¹ granicê. ,,Stilon nansowo lub prac¹ spo³eczn¹ Gorzów Wlkp. 2020. do koñca ¿ycia i jeszcze da - otrzymywane przez nie za - OPRACOWANIE: KK
14 PROSTO z miaSTa Lipiec 2021 r. Rak jelita grubego to cichy zabójca

Nowotwory jelita grubego zajmuj¹ drugie miejsce wœród chorób nowotworowych w Polsce oraz s¹ drug¹ z przyczyn œmierci onkologicznie chorych.

W Polsce ka¿dego roku To potwierdzenie wysokich rozpoznaje siê ponad 18 ty - kompetencji personelu me - siêcy nowych przypadków. dycznego gorzowskiej lecz - Tak byæ nie musi. Wystarczy nicy, które zosta³y za - odpowiednio reagowaæ na uwa¿one przez Narodowy sygna³y p³yn¹ce z naszego Fundusz Zdrowia. organizmu i nie unikaæ ba - Celem powo³ania centrum dañ profilaktycznych. Po - jest zwiêkszenie wykrywal - dobnie jak przy innych no - noœci raka jelita grubego w wotworach - rak jelita grube - jego wczesnych stadiach, a go - wczeœnie wykryty daje co za tym idzie zmniejsze - szansê na szybkie wylecze - nie umieralnoœci z powodu nie i powrót do pe³ni zdro - tej choroby. wia. Tak¹ szansê daje reali - Centrum Kompetencji Ra - zowany przez Wielospecja - ka Jelita Grubego mog³y listyczny Szpital tworzyæ tylko szpitale, które Wojewódzki w Gorzowie maj¹ odpowiednio przygoto - Wlkp. program badañ prze - wany zespó³ i wyposa¿enie siewowych skierowany m.in. co najmniej dwóch le - g³ównie do osób miêdzy 50. karzy specjalistów chirur - a 65. rokiem ¿ycia; to one gów lub chirurgów onkolo - najczêœciej choruj¹ na no - gicznych, którzy w ostatnim wotwory jelita grubego. roku kalendarzowym prze - - Osoby, które s¹ w tym prowadzili co najmniej 15 wieku na badanie mog¹ siê zabiegów usuniêcia nowo - zapisaæ bez skierowania, tworu jelita (wykorzystuj¹c wystarczy siê zg³osiæ - mówi tak¿e techniki laparoskopo - W lek. Piotr Szulc, kierownik z we), co najmniej dwóch spe - S W

Pracowni Endoskopowej m cjalistów w dziedzinie pato - u w i w Wielospecjalistycznym h morfologii, co najmniej c r A

.

Szpitalu Wojewódzkim w t dwóch lekarzy gastroentero - o Gorzowie Wlkp. - Ka¿da z F logów, lekarza specjalisty w Dr Piotr Szulc - kierownik Pracowni Endoskopowej w Wielospecjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie oraz od nich dostanie nawet lewej: Sylwia Bartczak, Anna Lewandowska i Aleksandra Cieślak - pracownice Pracowni Endoskopowej dziedzinie radioterapii onko - bezp³atnie œrodek, dziêki logicznej, onkologów klinicz - któremu przed badaniem je - nych, pielêgniarki, fizjotera - lita bêd¹ w³aœciwie oczysz - brzucha, zmiana rytmu wy - profilaktycznym badaniu ko - - Przez pandemiê liczba Wielospecjalistycznego peutów, psychoonkologów i czone a jelita dobrze przy - pró¿nieñ, krew w stolcu, nie - lonoskopowym szuka siê badañ zmniejszy³a siê - mó - Szpitala Wojewódzkiego w dietetyka. gotowane do diagnostyki. dokrwistoœæ bez innych ob - bezobjawowych jeszcze wi dr Szulc. - Ludzie bali siê Gorzowie w ramach progra - Centrum Kompetencji Ra - Problem w tym, ¿e wci ¹¿ jawów ze strony przewodu zmian i o ile to mo¿liwe, od wychodziæ z domu. Teraz mu profilaktycznego mog¹ ka Jelita Grubego (ang. wiele osób boi siê i unika te - pokarmowego, utrata masy razu siê je usuwa. Tymcza - zaka¿eñ jest coraz mniej, a skorzystaæ osoby, które w Colon Cancer Units) obej - go badania. Prawd¹ jest, ¿e cia³a i ogólne os³abienie. Co sem wykonanie takiego ba - ludzie nadal nie zg³aszaj¹ ci¹gu ostatnich 10 lat nie muje pacjentów komple - nie nale¿y ono do najprzy - wa¿ne czêœciej choruj¹ dania to jak przed³u¿enie siê na diagnostykê. To mia³y tego badania oraz s¹: ksow¹ diagnostyk¹ i lecze - jemniejszych - ale dziêki na - mê¿czyŸni ni¿ kobiety, ale gwarancji na zdrowie w tym dzia³anie na swoj¹ nieko - w wieku 50-65 lat niem. W ka¿dej placówce szemu nowoczesnemu niezale¿nie od wieku i p³ci obszarze na kolejn¹ de - rzyœæ. Im póŸniej wyryta niezale¿nie od wywiadu ro - medycznej wchodz¹cej w sprzêtowi i atmosferze jak¹ nie powinno siê lekcewa¿yæ kadê. zmiana, tym szanse na wy - dzinnego oraz w wieku 40- sk³ad sieci - w ca³ym kraju potrafimy stworzyæ w pra - swojego zdrowia. Pracownia endoskopowa leczenie mniejsze. Wyko - 65 lat, których rodzice, ro - - obowi¹zuj¹ jednolite cowni - mo¿na to prze¿yæ. - Rak jelita grubego w po - Wielospecjalistycznego rzystujemy zaledwie ok. dzeñstwo lub dzieci choruj¹ standardy dotycz¹ce diag - Najbardziej boj¹cym siê cz¹tkowym stadium rozwija Szpitala Wojewódzkiego w 15% naszych mo¿liwoœci. na raka jelita grubego. nozy i leczenia, wsparcia proponujemy lek przeciwbó - siê bez objawów, ze zmian Gorzowie Wlkp. co roku Pacjencji, którzy unikaj¹ ba - Gorzowski szpital wyrasta psychologicznego i monito - lowy. Korzystaj¹ z niego ma - ³agodnych, tak zwanych po - przeprowadza³a oko³o 1000 dania (a ³atwo policzyæ, ¿e na jedn¹ z wiod¹cych placó - rowania stanu zdrowia pa - ksymalnie 2 osoby na 10 lipów - mówi lek. Piotr badañ jelita grubego. Co jest ich a¿ 85%) igraj¹ z lo - wek medycznych w regio - cjenta po przebytej choro - pacjentów. Szulc. - To mo¿e potrwaæ dziesi¹ty badany mia³ zmia - sem. Dlatego apelujemy do nie, w których diagnozuje i bie nowotworowej. Dziêki Nowotwór jelita grubego nawet kilkanaœcie lat. Aby ny w jelicie, o których nie nich, aby zg³aszali siê na leczy siê nowotwory jelita temu maj¹ siê poprawiæ ro - d³ugo nie daje ¿adnych ob - znaleŸæ zmiany trzeba wy - wiedzia³, a które mog³yby badania. grubego. Od czerwca dzia³a kowania pacjentów i jakoœæ jawów. Powodem do niepo - konaæ kolonoskopiê, czyli byæ pocz¹tkiem choroby no - Z bezp³atnej kolonoskopii w nim Centrum Kompeten - ich ¿ycia. koju powinny byæ m.in. bóle badanie jelita grubego. W wotworowej. w Pracowni Endoskopowej cji Raka Jelita Grubego . AGNIESZKA WIŒNIEWSKA

r e k l a m a SPORT Lipiec 2021 r.
15 Zmarzlik broni mistrzowskiego tytułu

Na legendarnym stadionie Marketa w Pradze 16 lipca wystartuje 27.edycja Grand Prix na ¿u¿lu.

Mistrzowskiego tytu³u bro - siê pomiêdzy Bartkiem a produktem tej samej jakoœci, nia w Togliatti (Rosja), 11 niæ bêdzie lider Moich Bermu - Maækiem Janowskim. Du¿o a o wynikach rozstrzygn¹ wrzeœnia w Vojens (Dania) i dów Stali Gorzów, wychowa - do powiedzenia bêd¹ mieli umiejêtnoœci sportowe - ko - na koniec 2 paŸdziernika w nek naszego klubu Bartosz zapewne inni, ale o tytule ñczy. Toruniu. Oczywiœcie du¿o Zmarzlik , który jednoczeœnie rozstrzygnie przede wszyst - Nie tylko za Zmarzlikiem mo¿e jeszcze zale¿eæ od sy - stanie przed szans¹ zostania kim powtarzalnoœæ. Nie poje - gorzowscy kibice bêd¹ trzy - tuacji epidemiologicznej w drugim w historii ¿u¿lowcem, dyncze udane starty, lecz maæ kciuki, ale równie¿ za poszczególnych krajach, dla - mog¹cym szczyciæ siê trze - ca³a ich seria. Nie wolno po - pozosta³ymi Polakami, jak tego nie wykluczone s¹ ma z³otymi medalami indywi - zwoliæ sobie nawet na naj - te¿ dwoma innymi zawodni - zmiany. dualnych mistrzostw œwiata drobniejsz¹ wpadkê, bo trud - kami Stali - Martinem Vacu - RB wywalczonymi z rzêdu. Przed no potem to odrobiæ - uwa¿a. likiem i debiutuj¹cym w cyk - nim uczyni³ to tylko Ivan Zdaniem Marka Towalskie - lu Andersem Thomsenem . Lista startowa Grand Prix Mauger w latach 1968-70. go, wiêkszoœæ znajduj¹ca siê Pierwsze dwa tegoroczne 2021: Bartosz Zmarzlik (Pol - - Bartek jest znany z wy - w stawce zawodników swoj¹ turnieje Grand Prix odbêd¹ ska) , Tai Woffinden (Wielka znaczania sobie ambitnych jazd¹ przyczyni siê do wyso - siê w Pradze 16-17 lipca. Brytania) , Fredrik Lindgren I celów i zapewne œwiado - kiego poziomu rywalizacji, ale S Przed rokiem œwietnie spisa³ (Szwecja) , Maciej Janowski B

. t moœæ, ¿e mo¿e pójœæ w œla - w tej grupie znajduje siê tak¿e o siê w nich Bartosz Zmarzlik, (Polska) , Leon Madsen (Da - F dy Nowozelandczyka tylko kilku, którzy mog¹ obni¿yæ ja - B. Zmarzlik staje przed szansą zdobycia mistrzowskiego odnosz¹c dwa efektowne nia) , Jason Doyle go dodatkowo motywuje do koœæ rozgrywek. Najbardziej tytułu trzeci raz z rzędu zwyciêstwa. Dwa tygodnie (Australia) , Artiom £aguta walki - uwa¿a Marek Towal - obawia siê on o dyspozycjê póŸniej zawodnicy przenios¹ (Rosja) , Emil Sajfutdinow ski , by³y reprezentant Polski tych, którzy awansowali z siê na dwa starty do (Rosja) , Martin Vaculik i wielokrotny medalista mist - ubieg³orocznego turnieju - W pojedynczych rundach dale, bo ona zapowiada siê Wroc³awia, a 7 sierpnia za - (S³owacja) , Max Fricke (Au - rzostw Polski ze Stal¹. - Grand Prix Challenge. Szcze - mog¹ gdzieœ b³ysn ¹æ, wy - ciekawie. I liczê, ¿e wp³yw goszcz¹ na jednych zawo - stralia) , Matej Zagar (S³owe - Oczywiœcie kandydatów do gólnie Oliviera Berntzona i graæ wa¿ny bieg, ale w ogól - na to nie bêdzie mia³ wyœcig dach w Lublinie. Zgodnie z nia) , Anders Thomsen (Da - siêgniêcia po mistrzostwo Krzysztofa Kasprzaka , a i nym rozrachunku bêd¹ do - technologiczny, jaki ostatnio obecnym terminarzem dal - nia) , Oliver Berntzon (Szwe - œwiata jest przynajmniej kil - Matej Zagar nie b³yszczy w starczycielami punktów. Nie widzimy. Mamy tutaj na myœli szy ci¹g rywalizacji jest za - cja) , Krzysztof Kasprzak ku, ale wydaje mi siê, ¿e losy Polsce i nie wiadomo, w jakiej mamy na to wp³ywu, dlatego choæby opony. Wierzê, ¿e planowany na 14 sierpnia w (Polska) i Robert Lambert z³otego medalu rozstrzygn¹ bêdzie formie. skupmy siê na walce o me - wszyscy bêd¹ dysponowali szwedzkiej Malilli, 28 sierp - (Wielka Brytania ). Pamięci legendy czarnego sportu

W niedzielê, 18 lipca na gorzowskim stadionie odbêdzie siê XVII Memoria³ Edwarda Jancarza.

Ostatni turniej ku pamiêci ci Edwarda Jancarza . W Ekstraligi w 2007 roku po - skich FIM, przede wszystkim podium stanê³o 11 zawodni - zaœ Gary Havelock , Joe legendy Stali Gorzów zosta³ 1996 roku z powodu z³ych wrócono do organizowania Grand Prix. Do memoria³u ków, z tego siedmiu obcokra - Screen , Leigh Adams , Tho - rozegrany przed dwoma laty atmosferycznych zawody zawodów, ale tylko na trzy powrócono w 2016 roku, ale jowców i czterech Polaków. mas H. Jonasson (razem z i zakoñczy³ siê wygran ¹ zosta³y odwo³ane kilka go - sezony. W 2009 roku za - przed rokiem z powodu pan - Najwiêcej zwyciêstw ma Ja - Holt ¹), Bartosz Zmarzlik i Przemys³awa Pawlickiego , dzin przed planowan¹ go - miast turnieju indywidualne - demii turniej odwo³ano, a po - son Crump , który wygra³ Przemys³aw Pawlicki . Z który w wyœcigu fina³owym dzin¹ ich rozpoczêcia. Nato - go odby³y siê zawody par. tem z niego zrezygnowano, trzykrotnie. Po dwa zwyci - grona triumfatorów a¿ oœmiu pokona ³ Bartosza Zmarzli - miast w latach 2000, 2002- Od 2010 roku przez szeœæ gdy Stali przyznano organi - êstwa maj ¹ Hans Nielsen , zawodników ma na koncie ka oraz Kacpra Worynê . 04 i 2006 na przeszkodzie kolejnych lat memoria³u nie zacjê dwóch rund Grand Rune Holta (raz w parze z tytu³ indywidualnego mistrza Pierwszy memoria³ odby³ stanê³y braki finansowe w by³o ze wzglêdu na organizo - Prix. Thomasem H. Jonasso - œwiata seniorów lub junio - siê w lipcu 1992 roku, kilka klubowej kasie. W roku wanie przez gorzowski klub W dotychczasowych turnie - nem ), Tomasz Gollob i rów. miesiêcy po tragicznej œmier - awansu Stali Gorzów do ró¿nych imprez mistrzow - jach na najwy¿szym stopniu Patryk Dudek . Po jednym (B) r e k l a m a
16 ReKlama Lipiec 2021 r.

r e k l a m a