The Digital Footprint of the Museum of Natural Sciences and the 'How Big

THE DIGITAL FOOTPRINT OF THE MUSEUM OF NATURAL SCIENCES AND

THE ‘HOW BIG IS BELGICA’ PROJECT

Jan Van Waeyenberge Complimentary Master in Multilingual Business Communication Promotor: Prof. Dr. Geert Jacobs 2013-2014

Table of contents

Acknowledgements ...... 1 List of abbreviations ...... 2 Abstract ...... 3

PART I: INTRODUCTION...... 7 Historical background ...... 9 A history in the making for millions of years ...... 9 30 Years RV Belgica ...... 12 The RBINS’ skeleton ...... 14

PART II: THEORETICAL ...... 19 Knowledge as a product ...... 19 Museum 2.0 ...... 22 Method and data ...... 27 Social media statistics ...... 27 Interviews ...... 29

PART III: RESEARCH ...... 33 Facebook RBINS ...... 33 Likes...... 34 Reach ...... 36 Posts ...... 41 Twitter RBINS ...... 47 Followers ...... 47 Tweets ...... 49 Facebook HBIB ...... 53 Likes...... 54 Reach ...... 58 Posts ...... 63 Twitter HBIB ...... 69 Followers ...... 69 Tweets ...... 71

PART IV: CONCLUSION ...... 75 RBINS ...... 75 Facebook ...... 75 Twitter ...... 77 Recommendations ...... 78 HBIB ...... 81 Facebook ...... 81 Twitter ...... 82 Recommendations ...... 85 Top 3 Recommendations ...... 87 RBINS ...... 87 HBIB ...... 87

PART V: BIBLIOGRAPHY ...... 89

PART VI: STAGEVERSLAG ...... 91

PART VII: ATTACHMENTS ...... 95

PART VIII: INTERVIEWS ...... 1 Interview: Museum voor Natuurwetenschappen ...... 1 Interview met Yannick Siebens en Reinout Verbeke ...... 1 Interviews: Project ‘How Big is Belgica’ ...... 14 Interview Sigrid Maebe ...... 14 Interview Lieven Naudts ...... 21 Interview Stijn Pardon ...... 32

‘If I have seen further than others, it is by standing upon the shoulders of giants.’

Isaac Newton

Acknowledgements

First of all, I’d like to thank Yannick Siebens, who has been the best imaginable mentor for my first actual steps into the world of communications. Her guidance was inspiring and made me love the Museum of Natural Sciences even more than I already did. In addition, I would like to thank the entire communications department at RBINS. Françoise Antonutti, Donatienne Boland, Charlotte Degueldre, Aldwin Dekkers, Kareen Goldfeder, Isabelle Van Loo, Reinout Verbeke and An Verhulst: mentioning your names in this work is the least I could do. Their company and guidance made my internship a joy that lasted for over two months.

For the interviews I would like to thank Sigrid Maebe, Lieven Naudts and Stijn Pardon. I am glad I got to work with such a strong and high-spirited team, both professionally and personally. Their interviews allowed me to learn the ropes of the RV Belgica and the HBIB project. Thanks to their input, and the enthusiasm of the entire RV Belgica team, writing this work has been a smooth voyage.

I would also like to thank my promotor, Professor Geert Jacobs, for his input in creating this dissertation. His guidance in the early phases has been defining for this work, and his support of my research has been invaluable. Next to him, Iwould also like to give praise to Tom Bruyer, who has become a hero to every student in Multilingual Business Communication for his tireless help and support.

I owe great gratitude to both Kim Cauberghs and Freddy Quidousse, who have both proofread my dissertation over and over again. Their feedback was of a surgical precision and has contributed greatly to the overall quality.

Finally, I would like to thank my friends and family for their support, and especially my parents and my brother. I thank them for the roof over my head, the food on the table and for dealing with a grumpy student with a writer’s block. I thank them for the opportunities they have offered me since the day I was born. Without their good upbringing, I would not be the person I am today.

List of abbreviations

 BELSPO Belgian Science Policy

 HBIB How Big is Belgica

 MNS / The Museum Museum of Natural Sciences

 MUMM / BMM Management Unit of the North Sea Mathematical Models/ Beheerseenheid van het Mathematisch Model van de Noordzee

 OD (e.g. OD Nature) Operational Directorate

 RBINS / KBIN Royal Belgian Institute for Natural Sciences / Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen

 RV A962 Belgica Research Vessel A962 Belgica

Abstract

This dissertation researches the digital footprint of RBINS and HBIB’s social media during the period May-July. The social media that were investigated were Facebook and Twitter, as these were the focus of both RBINS and HBIB’s team. It treats these pages separately and makes a comparison between the four pages and other pages. It uses the results of this investigation to form a couple of specific recommendations for each page.

The RBINS Facebook page is doing great and will continue to grow in the future. The post types are very balanced, which offers variation to the users. The creativity of the posts show that the team is not afraid to experiment with innovation, which will be essential to increase interactivity in the future. The threats to the page are mostly the required time to maintain a large community and the lack of an official policy on the matter.

The RBINS Twitter page manages to reach and target its professional audience with a well-balanced variety of post types. The amount of followers is growing steadily and will continue to do so in the future. However, the page’s main challenge will be to increase interaction. The best way to accomplish this is by focusing on both interactions with users and with other pages. By increasing reach further, more users will follow the page and chances of interaction rise.

The HBIB Facebook page still has some start-up problems. The audience seems to be more difficult to reach and to engage than previously thought. However, adjustments can still be made before the second launch of the project. The unique position HBIB has as reports come in straight from the vessel itself is a strength that can be marketed. The content of the page is interesting and the page is growing slowly but steadily. By focusing on interaction and spreading the link to the different pages, this slow growth may be stimulated immensely.

The HBIB Twitter page has a decent and appealing post content, with a good balance between different post types. However, the presentation and reach could be better. Including photos and videos is a must on Twitter as well and links to the HBIB Facebook page should be avoided as they redirect traffic and make for unappealing posts. To generate more traffic and updates that might be interesting to the scientific audience, co-operation and interaction with other pages might be experimented with. The main issue with these experiments will be time, as this is a very time- consuming process.

The following recommendations are a top 3 of a more expanded list of recommendations. These were made for RBINS and HBIB separately.

RBINS

1. Make social media present in the Museum o Scavenger Hunt: this is a list of challenges that can be accomplished throughout the Museum. Challenges could include things like ‘tweet a photo of yourself with your favourite dinosaur’ or specifically, ‘tweet a selfie with the Mammoth skeleton and tag RBINS’. . This could be tied in with the existing tours: the normal list of questions and in addition participants can accomplish these challenges. The Museum’s wireless network could be used to upload this photo to the Facebook or Twitter page straight away. 2. Keeping an eye on competition/partners o Naturalis . Natuur op spreekuur: monthly determination day, organised at the museum. RBINS has been playing with this idea as well. The concept exists and is successful at Naturalis and can be considered as an inspiration.  An alternative might be the creation of a forum or a Facebook group that can be joined by both users and experts. 3. Highlighting the collection/Scientific department: o Employee in the Spotlight: put exceptional scientists or volunteers from the Museum in the spotlight. An obvious recent example would be Pascal Godefroit. This way, users can see the man or woman behind the scientific news. This might also help to make scientists real ambassadors of the Museum.

ADDITIONAL:

 Create a uniform policy on the professional use of social media: recognition of social media management as an official function will provide more time and recognition for the responsible employees and it will create a guiding structure to fall back on.  Within RBINS  On a federal level, for the entire cultural field

HBIB

1. Reach o Rotating Scientist: on board blogs from crew of the RV Belgica, every week a different scientist to manages the social media page/blog . This idea was launched by @Sweden . The concept has been used on several other pages in the meantime: @PeopleOfCanada, @PeopleOfLeeds and many other examples. 2. Interaction o How to: on-board videos of experiments or crew activities. Examples include how to … test acidity, measure salinity, cook on board the RV Belgica, … . This allows a focus on both scientific equipment and life on board of the RV Belgica, although it will require the co-operation and time of scientists and crew members. 3. Partnerships with other vessels and naval organisations: these are comparable vessels to the Belgica, it can be interesting to keep an eye on their type of activities. Here are several suggestions for international pages to partner with.

Keywords: social media, Facebook, Twitter, interview, impact

PART I: INTRODUCTION

The purpose of this dissertation is to investigate the digital footprint of the Royal Belgian Institute of Natural Sciences (RBINS) in Brussels. This dissertation will focus on a comparative study of expectations and goals on one hand, and achievements and current user attention on the other. This part will work with in-depth interviews with involved parties and research of both Facebook and Twitter pages. Other social media will not be studied, as the museum currently focuses on these two.

However, before investigating how RBINS communicates, it is important to know what it stands for. This is why this dissertation will open with a short introduction to the RBINS, its structure and a summary of the role of Web 2.0 in museums all over the world. This part contains a history of the RBINS. This introduction will be followed by a theoretical overview of Web 2.0 and a detailed explanation of the research methods. This will include a detailed description of the research question, which will be introduced below. Next you will find the actual results and, finally, a conclusion and recommendations for future use.

This dissertation will first focus on the social media of the RBINS and HBIB project. This research will study the handling of both the Facebook and Twitter pages. Other social media sites, like Youtube and Tumblr may be mentioned, but the RBINS and HBIB team’s focus lies on Facebook and Twitter, with others as addition. This focus dates back to the the period 2008-2009 when first plans were made to start with social media. These plans from the beginning, and their renewed attention in 2012 will play a central role in this research.

It is important to note the difference between the RBINS and the Museum of Natural Sciences (MNS) here. When talking about the RBINS, the Institute as a whole is meant. This contains both research departments, notably the scientists, and all the other departments (Support and Public services). RBINS is also the official denomination of the collection of buildings that houses the Museum of Natural Sciences, even though most of the Institute’s activities are based in the Vestel tower. In name, the Museum is only a part of this Institute. However, both are very intertwined and the use is interchangeable at times. To conclude, the RBINS is mainly, but not exclusively, about the science behind the Museum and the collection. The Museum is the part of the RBINS that is visible and open to the public.

The other focus will go to the case of ‘How Big is Belgica’ (HBIB), a project that was launched during my internship. The project celebrates the 30th anniversary of the Research Vessel Belgica, which is a part of the RBINS’ research activities. This is also a special case because it is a co-operation theme between the RBINS, especially the Management Unit of the North Sea Mathematical Models (MUMM), and the Belgian Ministry of Defence. The HBIB project is the first collaboration between several departments of the RBINS and Defence for the Belgica and started social media. Interesting will be the fact that work on Belgica (not HBIB) has existed for 30 years, but during my internship social media started to be implemented within the HBIB project. This makes the HBIB project an even more interesting case. A short overview of these 30 years will be given after the introduction to the RBINS.

Historical background

A history in the making for millions of years1

The foundations on which the Royal Belgian Institute of Natural Sciences (RBINS) was built, were threefold: the collections, scientific research and the exhibitions. The history of the Museum began in 1802, with the start of the collection. Charles de Lorraine, governor of the Austrian Netherlands, donated his collection of curiosities to the ‘Brussels Museum’. Like many contemporary nobles, he collected paintings, a small library and a large amount of antiquities and curiosities from all over the world. These were all placed at the Nassau Palace in Brussels.

After the Belgian Revolution of 1830, the young Belgian government decided to support the sciences by buying all collections in the Brussels area and centralised them in the ‘Royal Belgian Museum of Natural History’. Under the guidance of Bernard du Bus de Gignies, who was director of the Museum from 1846 to 1867, the collection was expanded and organised according to the ruling scientific principles. He used his connections with Belgian diplomats across the world and asked them to send new specimens, many of which are now unique in the world.

His successor, Edouard Dupont, reformed the Museum once again. His mission was to explore and study Belgium’s natural wealth, and so he did. Field work now became an important part of the Museum’s activities and consequently the scientific collection grew significantly. The most famous result of this hunt for Belgian natural wealth are the Bernissart

Figure 1The Iguanodons in their original ‘cage’ at the Iguanodons, a unique collection of well-preserved Nassau Palace, reproduction by RBINS fossils, found in a coal mine. Even today, these Iguanodons are the centrepiece of the Museum and the size of the collection is unrivalled in the world. Of course, this new discovery needed a new home.

1 Vivé Anne en Versailles Anne, ‘Van Museum tot Instituut: 150 jaar Natuurwetenschappen’, drukkerij Erasmus, 1996, 112p.

This new home for the Museum was found in an unfinished convent near the Leopold Park in 1891, and it still partially houses the Museum today. A wing was added in 1905, named after its architect Emile Janlet. In this enlarged museum, the specimen were shown according to scientific value and interest, not according to the entertainment value of curiosum like the cabinets the collections stem from. Name tags now had Figure 2 Construction of the Janlet building, reproduction by RBINS both Dutch and French descriptions, next to the Latin name. This made the museum very popular for a broad audience and scientists alike.

Plans for additional buildings were already made in the 1930s, but the ambitious project was downsized due to the Second World War. Shortly after the war, the name of the Royal Belgian Museum of Natural History was changed to Royal Belgian Institute for Natural Sciences (RBINS). This name reflected the scientific nature of the growing Institute better. However, the investments in the buildings dwindled, and galleries and exhibitions slowly degraded because they became too expensive. In the late 1970s, the Museum hit rock bottom when newspapers opened with headlines saying ‘it is now raining on the Iguanodons’.

Nevertheless, it would take until 1982 to gather the necessary funds to realise just one of the planned buildings of the 1930s project. The Vestel tower now houses the greater part of the researchers and is also the entrance to the museum itself. The late 1980s would be the beginning of the revival of the Museum, when in 1987 the RBINS acquired a higher degree of autonomy,

Figure 3 The Vestel tower, photo by which greatly increased the Museum’s resources. In 1988, this Thierry Hubin lead to the decision to organise larger temporary exhibits, which augmented the amount of yearly visitors substantially.

At the same time, the RBINS built its international network and it positioned itself as a hub of scientific research. In 1997 the Management Unit of the North Sea Mathematical Models (MUMM) was added to the RBINS. In 2001, the Geological Survey of Belgium (GSB) returned after a separation that lasted 116 years. Meanwhile, the RBINS also supported scientific research, modernisation and innovation.

It took a lot of time and resources, but today the Museum and the RBINS are doing better than ever. Through a huge network of both international and local co-operations, they were able to position themselves as the place to be for scientific research and discoveries in natural sciences. Their mission hasn’t ended yet, though. The Institute strives for a more dynamic structure and an even better exchange between audiences and scientists. Today, they can boast over 300.000 visitors annually.2 In the meanwhile, RBINS focuses on building the museum of tomorrow.

2 Annual 2013, Museum of Natural Sciences. Can be consulted online at

30 Years RV Belgica

The case study for this dissertation can boast over 30 years of knowledge. The project How Big is Belgica was launched to celebrate its 30th anniversary, so a short introduction to the research vessel is in order.

The actual history of the name ‘RV Belgica’ begins in 1884 in Svelvig, Norway. Adrien de Gerlache is on the lookout for a cheap ship that suits his needs for the first Belgian expedition in the Antarctic. He finds the Patria, a whaling ship with a wooden hull, and refits it to his needs. In 1897 the ship left on its expedition and successfully spent winter in the Antarctic and discovered thousands of new marine species. The ship remained serviceable, though it got renamed to Endurance, until it got destroyed by a Figure 4 The original Belgica, stuck in the arctic German bombardment in a Norwegian fjord in 1940.3 ice in 1898 The present RV A962 Belgica was named after this scientifically important vessel. It was commissioned by the Ministry of Science policy and is operated by the MUMM and the Belgian Marine. This cooperation is most apparent in the crew. Fifteen permanent navy crew members are joined by a scientific crew, consisting of fifteen members, which changes on a weekly basis.

Figure 5 The present RV A962 Belgica, photo by Thierry Hubin

The Belgian Marine started their first oceanographic research in the 1970s. The warships, however, proved to be insufficient for the scientific task. As a result, the RV A962 Belgica was built by the company Boelwerf in Temse and was launched on 6 January, 1984. On 5 July of that same year, the ship was named ‘Belgica’ and inaugerated by Queen Fabiola, who remains the ship’s warden. Belgica’s homeport is Zeebrugge, from where she departs on most of her missions in the North Sea area. Its primary tasks are oceanographic research in the North Sea, but the vessel covers much more domains, such as marine ecosystems, geological and geophysical research and everything

3 Official webpage for A962 Belgica at Defence, last consulted July 31

related to fishery. The scientists aboard the Belgica come from many different universities, countries and institutions all over the world, because the ship is open to everyone who is able to reserve a spot and justify their research purpose. This dedication to science is reflected and perpetuated in the vessel’s slogan: ‘Pro scientia et mare’.4

However, the scientific activities on board can suddenly take a drasticly different turn. As soon as reports of a nearby shipwreck come in, especially if they involve a dangerous load or an oil spill, the Belgica immediately changes course to rally to their aid. In cases like this, its primary task is to examine the impact of the incident on the sea environment by taking regular water samples and measurements. If necessary, the scientists, students and technicians make way for experts in the relevant field. In the meantime, the MUMM modellers examine the spread of the products harmful to the marine environment using mathematical models. Fortunately, such major catastrophes at sea occur only sporadically.5

Thanks to the combination of its all-purpose nature, the special equipment and its versatile oceanographic instruments, the Belgica not only meets the needs of the Belgian teams working in the field of marine sciences, but also those of foreign teams with whom there is close co-operation in the context of European research programmes. However, in 2013 mechanical problems Figure 6 The logo for the caused the aging vessel to be taken out of service for four weeks, which current How Big is Belgica campaign prompted the Belgian government to plan her replacement by 2017.6 This demand for a Belgica II had been uttered before, but has become more relevant due to this event. The project How Big is Belgica is therefore not only a celebration of its 30th anniversary, but it is also a means to lobby for a new Belgica.

Figure 7 3D-model for the RV Belgica II

4 Official webpage for the RV Belgica at Defence, last consulted July 31 2014 5 Official webpage for A962 Belgica at Defence, last consulted July 31 6 De Standaard, October 27, 2013, published online at

The RBINS’ skeleton Like for any organisation, a strong structure is required to keep the company machine up and running. The great diversity of activities and scientific disciplines within the RBINS makes such an organisation indispensable. This is especially necessary for the communications department. Below, you can see a schematic diagram of the RBINS structure.

General director

Directorate Directorate Public Directorate Natural Directorate Earth Support services Taxonomy and services Environment and History of life Phylogeny

Technical Visitors' Service Vertebrates Freshwater Biology Palaeontology

Anthropology and ICT Exhibitions Invertebrates Biological Evaluation Prehistory

Geological Survey of HR Museology Entomology Marine Environment Belgium

National Focal Point to the Convention on Finance Education Biological Diversity (CBD)/ Development

Cooperation (DGD)

Scientific Service Communication MUMM

Scientific Service for Heritage

At the top you have the General Director Camille Pisani. She supervises the progress and developments in all of the other departments, which report to the General Director through the heads of the directorates. These departments cover the main activities of the RBINS:

Directorate Directorate Public Directorate Natural Directorate Earth and Support services Taxonomy and services Environment History of life Phylogeny

All these departments depend on a combination of employees, experts and volunteers. Below, a more detailed description of each department is given, along with their specific activities. As the RBINS is so expansive, the descriptions were limited to these overviews.

Support services, led by Mr. Eric Danon. Technical ICT & Human Finance Multimedia Resources service • Maintenance • Computer and • Manages the • Accounting of and support network wellbeing and museum's • Web administration income and • Multimedia for employees expenses

Directorate Public services, led by Mr Pierre Coulon. Visitors' Exhibitions Museology Education Communication Service • Reservations • Design • Realization • Guided tours • Promotion • access • Scenarios of of temporary • Workshops • Science and • Reception in temporary • Training popularization permanent the museum and • Welcoming • Partnerships and exhibitions halls permanent and guiding events exhibitions • Cloakroom visitors • Marketing • Intern communication

Directorate Natural Environment, led by Mr Patrick Roose. Freshwater Biological Marine The Scientific service biology evaluation Environment Biodiversity MUMM, led by Focal Point Brigitte Lauwaert. • Paleao-ecology • Conservation • Study of the • Researches for • Human of African biology: ecosystems of the Convention activities mountain lakes species, the North Sea on Biological carried out at • Taxonomy and habitats, • Management Diversity sea: Marine ecology of ecological of the (CBD), for pollution and groundwater networks, oceanographic conservation management invertebrates impact research vessel and of marine assessment RV Belgica sustainable use mammal projects: Sahel of biodiversity. strandings. o-Saharan Antelopes and Gorilla Agreement

Directorate Taxonomy and Phylogeny, led by Mr Thierry Backeljau. Vertebrates Invertebrates Entomology • General management of • Study of the evolution and • Insects and the collections of fishes, biodiversity of invertebrates Arachnomorphes: general amphibians, reptiles, birds (marine, brackish waters, management, maintenance and mammals, and a terrestrial). and updating of systematic study of them entomological and arachnological collections

Directorate Earth and History of life, led by Mr Pascal Godefroit.

Palaeontology Anthropology and Prehistory Geological Survey Prehistory of Belgium • Micropalaeontology • Study of human • Research on the • A public service, by and palaeobotany fossils, in particular Prehistoric Man and arranging all • Fossil invertebrates of Neanderthal the evolution of his available • Fossil vertebrates men of Spy, of societies concerning information into a neolithic the habitat and Documentation populations from techniques of the Centre for Earth the Mosan basin first farmers of our Sciences and from the regions (Meuse, medieval necropolis Moselle, sources of of Coxyde Dendre)

Scientific Service for Heritage, led by Patrick Semal. The Scientific Service for Heritage • Expansion of the collections • Care of collections • Valorisation of the collections • Digitization of the collections

PART II: THEORETICAL Knowledge as a product

The cultural field may not instantly elicit thoughts of dynamism and adaptability when considering their marketing and communicative strategies. Even less so when they are being compared to the commercial field. However, working in this cultural field requires a great deal of creativity, innovation and adaptability, often with rather limited resources. At their base, both the commercial and cultural field have the same goal: to sell their product. This section will discuss how a museum has sold its unique product: knowledge. In order to understand how they communicate, we should know how they have communicated since their existence.

A museum is a non-profit, permanent institution in the service of society and its development, open to the public, which acquires, conserves, researches, communicates and exhibits the tangible and intangible heritage of humanity and its environment for the purposes of education, study and enjoyment.7

The above is a definition of a museum by the International Council of Museums. The two underlined elements are often forgotten when talking about museums. They have both a communicative and an entertaining role as well. However, they must include these without losing their educational and conservational values. How a museum is able to do this, is a question that has been pondered about for over a hundred years, with a boost during the last few decades. The addition of Web 2.0 as a communication tool can be seen in this light. For this reason, a short overview of the role of museums is in place.

The existing image of a museum mainly dates back to the early 20th century. Museums were considered to be the ‘guardians of knowledge’, whose main purpose was to preserve, research and exhibit the objects that were believed to be of public and scientific importance. This led to a very top-down transmission of information. The exhibits often lacked information on what was displayed.8 The distinction between a private and a public space in the museum made the gap between experts and public even bigger. Resources were provided to scientists and experts, who in turn produced exhibits and catalogues that had to appeal to the broad audience. 9 The final decision was often entirely up to the conservator, who was also empowered to decide on the presentation

7 ‘Museum Definition.’ ICOM. The World Museum Community. ICOM, 2013. 8 Hooper-Greenhill, Eilean. ‘Counting Visitors or Visitors Who Count?’ in: ‘The Museum Time Machine: Putting Cultures on Display’. Ed. Robert Lumley. Londen: Routledge, 1988. p. 224-225; Schubert, Karsten. ‘The Curator’s Egg’. Londen: One-Off Press, 2000. p. 67. 9 Hooper-Greenhill, Museums 200, 210.

and the explanation of the objects. The result was a one-sided communication, where visitors could view collections and read very scientific texts they often struggled to understand. 10

Economical, demographical and cultural changes in the second half of the 20th century revolutionised Western museums. The focus shifted from education to recreation, a shift that would target the broad audience instead of an exclusive group of experts. Permanent and temporary exhibitions and collections were used as a catalyst for open dialogues with the audience. The influence of the conservator was diminished which gave other departments space to make suggestions of their own. Museums opened their doors for discussions and were often academic enough to admit that they were showing but one of the many interpretations. The existence of discussion was reflected in object descriptions.11 Most important of all was that the visitors were encouraged to consider all the facts and discussions and had to form their own opinion on the matter.

However, like many revolutions, this came at a cost. The main incentive to revolutionise museums was the neoconservative wind that blew through Europe and the US in the 1980s. Budgets and grants were cut back drastically. We see this reflected in the struggling RBINS of the 1980s, when it reportedly rained on the Iguanodons. 12 Museums now had to clearly indicate their public importance, which is, still to this day, achieved by presenting high visitor numbers. 13 Since most museums depend on grants, the pressure to haul in visitors has never been higher. Though this led to a focus on the visitors, in some cases it led to a vulgarization of the information and activities. All resources were aimed at pulling in visitors, no matter what message they left with. Moreover, to provide extra income, the museum shops and other commercial activities become other focal points. 14

Nonetheless, the growing concern for the needs of the visitors resulted in a democratisation of the cultural field. Museums were no longer an activity for the cultural elite, but they were opening up to all kinds of visitors and thus became active competitors with other leisure activities.15 A museum had

10 Hooper-Greenhill, Museums 1-2. 11 Schubert 67. 12 Cfr. History of RBINS in Introduction. 13 Schubert 67-68; Hooper-Greenhill, Museums 1-2; Due to the recent economic crisis, this method for distributing funds still makes victims, especially in the Dutch cultural field: Cfr. Van Oost, Olga. ‘Hou het Tropenmuseum open!’ FARO. Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed. FARO, 6 juni 2013. Van Oost, Olga, ‘Nederlandse museumcrisis.’ FARO. Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed. FARO, 6 juni 2013. 14 Hooper-Greenhill, Museums 202-203. 15 Schubert 67-72.

now become a place that offered an experience and a complete package for a broad audience. This evolution can be seen in the presence of museum shops, museum restaurants, recreational areas and special attention to children in the form of games. 16 Marketing techniques made their way into the cultural field and are here to stay.17

Of course, scientific research is still a large part of the museum’s operations. However, contrary to the old, one-sided top-down communication, there is now a dialogue. The museum’s authority as a centre of knowledge still finds its roots in scientific research, but now there are departments who actively ‘translate’ this scientific research to make it understandable for a large audience. Even when these ‘translated’ texts are presented to visitors, they still have a choice for the interpretation and contextualisation.18 This makes the organisation of current museums far more interactive and transparent, by utilising marketing strategies like gamification, co-creation and other forms of co- operation with the audience.19

Another development that can be seen in this light is the growing importance of constructivism, or the ‘Constructivist Learning Theory’. This theory describes a model for education based on the individual learning process, a dynamic relation between the student/visitor and the expert, and the active involvement of the public in both education and collection.20

This theory makes the use of Web 2.0, or social media, a logical consequence of prior evolutions. This allows museums to place themselves in the middle of society and further increase their relevance. 21 Every visitor (of the page) can be included in a process of co-creation and dialogue. How Web2.0 and museums interact will be explained in the next chapter.

16 Hooper-Greenhill, Museums 204. 17 Schubert 134-135. 18 Mancini, Federica, & César Carreras. ‘Techno-society at the Service of Memory Institutions: Web 2.0 in Museums.’ Catalan Journal of Communication and Cultural Studies 2.1 (2010): 25 juni 2013. p. 60. 19 Durrans, Brian. ‘The Future of the Other: Changing Cultures on Display in Ethnographic Museums.’ In: The Museum Time Machine: Putting Cultures on Display. Ed. Robert Lumley. Londen: Routledge, 1988. p. 165-167; Hooper-Greenhill, Museums. p. 7. 20 Hein, George E. ‘The Constructivist Museum.’ Group for Education in Museums. GEM, 1995. 21 Hooper-Greenhill, ‘Counting Visitors?’. p. 214-215.

Museum 2.0

The rise of the internet has opened up a new culture of dialogue in which multidisciplinary co- operation, active participation, personalised communities and global networking processes were promoted. This was fortified greatly when new, mobile technologies became widespread. 22 Researchers like the Spanish sociologist Castells describe this as the ‘rise of the era of information’, in which knowledge can spread rapidly and leads to constant innovation. This economy of knowledge operates on a global scale through horizontal flows, which means the information spreads between equals.23

This last evolution is called ‘Web 2.0’, as popularised by the CEO of O’Reilly Media, Tim O’Reilly. The definition is debatable though. First of all, Web 2.0 indicates the evolution of the internet as a static source of information towards a dynamic platform of interaction. 24 This evolution started in the mid- 90s as the older, static formulas keep getting innovated to dynamic models, even today. Web 2.0 was able to create a virtual community, who is willing to participate. 25 In other words: users become both consumers and producers of information.

This is a difficult position for the cultural field, which is now competing with its own users/visitors as for attention. 26 The challenge for cultural institutions is to prove their authority on correct and unbiased knowledge, which internet sources often lack. Wikipedia has the advantage of providing a quick introduction to subjects, but it has the reputation of being unreliable at times, especially for academics. This is a common problem for user-generated content.27 Nonetheless, their impact is undeniably there, and they have changed the world of entertainment, media and even politics and economics forever. 28

The changes are apparent in the cultural field. Cultural production, distribution and presentation were influenced by a growing need for digitalisation, which changed content, i.e. storytelling, but

22 De Wit, Dirk, & Esmans. Debby. ‘E-cultuur. Bouwstenen voor praktijk en beleid’. Leuven: Acco, 2006. p. 15-16. 23 Castells, Manuel. ‘The Net and the Self: Working notes for a Critical Theory of the Informational Society.’ Critique of Anthropology 16.1 (1996). p. 15-21. 24 De Ridder, Liesbeth. ‘Moet er nog inhoud zijn?’ Mechelen: Heidi de Nijn, 2011. p. 10. 25 O’Reilly, Tim, ‘What Is Web 2.0.’ O’Reilly. O’Reilly Media, Inc, 30 september 2005. 26 Uzelac, Aleksandra. ‘How to Understand Digital Culture: Digital Culture - a Resource for a Knowledge Society?’ Digital Culture: the Changing Dynamics. Ed. Aleksandra Uzelac en Biserka Cvjeticanin. Zagreb: Culturelink. p. 18. 27 Manovich, Lev. ‘The Practice of Everyday (Media) Life.’ Video Vortex Reader: Responses to YouTube. Amsterdam: Institute of Network Cultures, 2008. p. 33. 28 De Wit en Esmans 27-28; Manovich 33-34; Jenkins, Henry. ‘The Cultural Logic of Media Convergence.’ International Journal of Cultural Studies 7.1 (2004). p. 33-43.

also the meaning of culture itself. This happened so drastically, it was even named e-culture. 29 This shift in cultural perception was described by media programmer De Wit and policy advisor Esmans. Bert Anciaux, the former Flemish Minister of Culture, Youth, Sports and Media, used their work as an inspiration for future policies by the Flemish Government. 30

This brings us to the term ‘Museum 2.0’, which means that the. The integration of the audience participates whatever is going on at a museum through Web 2.0/social media for museums. It has to be noted, however, that a lot of discussion still exists on the subject. Therefore it is interesting to give a short overview of the main arguments.

Strategy advisor and futurist Ross Dawson was the first to define the term ‘Museum 2.0’. He saw it as a way to bring heritage to the greater audience. 31 At a forum in 2008, he identified a number of questions on the future of museums that are being struggled with all over the world. He described their potential role in virtual space as followed:

A museum is in almost all cases a physical space with physical exhibits. Yet access can also be provided online, including in three dimensional worlds. It is not a question of choosing between them, or even doing both. Rather the issue is how to integrate both physical and virtual so they complement each other. 32

It is the synergy of both a physical and an online space that provides an added value to the museum. The main goal should be to build communities through dialogue and active participation. While museums used to be ‘guardians of knowledge’, there is now a growing importance of digital collections that can be consulted anywhere in the world. This online access should be promoted visibly. Andrea Witcomb, professor at Deakin University, agrees and adds that (digital) media can contribute to the transformation of an elitist view on culture into a democratic museum culture. 33 He also concludes that the generation, presentation and completion of collections is becoming far more important than the collection of objects. These elements are necessary to tell a good story.34

29 De Wit en Esmans 16; Raad voor Cultuur. ‘eCultuur: van i naar e. Advies over de digitalisering van cultuur en de implicaties voor cultuurbeleid. Raad voor Cultuur’, 2003. PDF. p. 5, 13. 30 De Wit en Esmans. 31 Dawson, Ross. ‘Museum 2.0: Bringing our Heritage to the People.’ Trends in the Living Networks. Trends in the Living Networks, 14 maart 2007. 32 Dawson, Ross. ‘Thinking about the Future of Museums: Fourteen Key Issues.’ Trends in the Living Networks. Trends in the Living Networks, 22 mei 2008. 33 Witcomb, Andrea. ‘Re-Imagining the Museum. Beyond the Mausoleum’. Londen: Routledge, 2003. p. 104. 34 Witcomb 115.

Museums should question their state of affairs by a continuous evaluation of communication, object relations, media and social relations. 35

These visions have been translated into practice by many major institutions. An example is the Smithsonian Institution, the world’s biggest federation of museums. Their ‘Web and New Media Strategy’ describes the development of programs aimed at augmenting knowledge and spreading its contents to the audience. 36 Their motivation is the following:

The Smithsonian online experience should be a means of extending the experience of those who visit the physical exhibits, as well as a means of engaging more deeply with audiences unable to visit in person. (…) The online experience must become more interactive and able to facilitate ongoing dialogues between the Smithsonian and its users to ensure the continuing relevance of the Institution, particularly to digitally attuned audiences. 37

There is also a mention of:

‘… user-generated content as an important catalyst to engagement and inquiry, particularly for younger and more ‘Web 2.0’ kinds of audiences.’38

The virtual museum is considered to be an addition to the existing, physical museum. It is not seen as a replacement. Once more, it is a tool to encourage and expand dialogue, aimed at both existing and new audiences. This way, this new tool remains relevant to the institution and strengthens it even further. Influential blogger Jane Finnis agrees with this and turns the debate towards the possibilities of an online platform, rather than the use. The employees who are responsible for these platforms in the museum have to understand and master these platforms in order to use them well.39

Professor in Public History and Heritage Management Graham Black also indicates the importance of Web 2.0 to improve the educational aspect of museums. By making digital collections available online, museums can surpass the classical Web 1.0 approach. Thanks to the authority of the museum, the online versions can offer an interactive learning platform. This can be extended further

35 Witcomb 127. 36 ‘Mission and Vision.’ Smithsonian. Smithsonian, 20 december 2011. 37 ‘Smithsonian Web and New Media Strategy.’ SI Web and New Media Strategy Wiki. SI Web and New Media Strategy Wiki, 2013. 38 ‘Smithsonian Web and New Media Strategy’. 39 Finnis, Jane. ‘Turning Cultural Websites inside out: Changes in Online User Behaviour, Web 2.0 and the Issues for the Culture Sector.’ Digital Culture: the Changing Dynamics. Ed. Aleksandra Uzelac en Biserka Cvjeticanin. Zagreb: Culturelink. p. 154.

by using media and technology to explain the subject. 40 According to Black, these methods could greatly improve the educational value of museum research and publications because it not only offers information, but it’s customizable to the visitor’s interests as well.41 It also allows visitors to continue the process of information gathering until well beyond their actual visit to the museum. 42

Sociology and archaeology professors Mancini and Carreras see even more advantages in Web 2.0. 43 They emphasize the institutional advantages for museums. On one hand, they can improve public participation by online dialogue. On the other, museums gain valuable insights into the interests and thoughts of their audience through the dialogue. These lead to a better bonding between visitors and the museum, which allows both to have a more active role in society in general. This will also be reflected in higher visitor numbers and an easier way of promoting museum events. 44

Nonetheless, Museum 2.0 brings about criticism as well. Nina Simon, an independent experience designer with expertise in participatory design, poses the question whether or not every user/visitor will actually want to participate in this interactive story. Moreover, what happens to the visitors who prefer the static method and don’t want to participate?45 The democratisation would take away the aspect of challenge from the visit. For this reason she argues that distinctions should be made between online users, in the same way this happens with physical visitors. 46

Innovation advocate and advisor Brian Kelly points out a second point of criticism, i.e. the swift changes in technology. Outdated technology gets abandoned quickly, and the (functionality of) the dialogue will suffer once social platforms become. 47 Museums which use social media should be aware of the long-term costs related to keeping the technology up-to-date. These kind of failures can be avoided by developing a decent vision and strategy even before setting the actual goals. This way, the organisation can remain flexible.

Werner Schweibenz, professor at the University of Konstanz, discusses a third point of criticism, because he considers Web 2.0 as a trend that will pass in due time. He indicates that there is a lack

40 Black, Graham. ‘Transforming Museums in the Twenty-first Century’. Abingdon: Routledge, 2012. p. 121-122. 41 Black 127. 42 Barry, Ailsa. ‘Papers: Creating a Virtuous Circle Between a Museum’s On-line and Physical Spaces.’ Museums and the Web 2006. Archives & Museum Informatics, 1 maart 2006. 43 Mancini en Carreras 71-72. 44 Cfr. Downes, Caroline. ‘Analysing Characteristics of Social Media in Cultural Communication: an Investigation of Social Media Use at Museum Victoria.’ Ba thesis. RMIT University, 2011. PDF. 45 Cfr. chapter 1 in Simon, Nina. ‘2.0 at Work: Why You Should Use Flickr.’ Museum 2.0. Museum 2.0, 22 feb. 2008. 46 Idem. 47 Kelly, Brian. ‘Time to Stop Doing and Start Thinking: a Framework for Exploiting Web 2.0 Services.’ Museums and the Web 2009. Archives & Museum Informatics, 31 maart 2009.

of research and that the unknown leads to doubts, which in turn brings about the pressure to hop on the wagon of social media. 48 He continues his plea by pointing out issues with authority, participation and the value of user-generated content. 49 In conclusion, he points out to be open to the use of social media, but stresses the necessity of academic research on museum operations, rather than user-generated content. He underlines the importance of conventions and discussions on the matter, such as the Museums and the Web Conference.

In short, there is discussion about the how and what of Museum 2.0, but researchers are unanimous about the following points:

Accessibility:

•improving accessibility and making information publicly available. Going beyond the walls of the museum •Some barriers remain on the web as well

Dialogue and conversation:

•Stimulating both of these is the main goal of Web 2.0. This focus can be connected to the role of museums in society.

Participation and interaction

•Opening up for active participation of the audience, both on- and offline.

Transparency

•Stimulating the transparency of museum activities can be considered in two ways. First, a clear view on the museum’s operations may improve the audience’s involvement. On the other hand this may play a role in the social recognition of the importance of museums.

48 Schweibenz, Werner. ‘Museums and Web 2.0: Some Thoughts about Authority, Communication, Participation and Trust.’ Handbook of Research on Technologies and Cultural Heritage: Applications and Environments. Ed. Georgios Styliaras, Dimitrio. chptr. 1-2. 49 Schweibenz, chptr. 2-11.

Method and data

The research in this dissertation will be based on two major sources. How these were used, will be discussed in this part. In order to do so, the advantages and disadvantages of these sources will be listed, as well as funding them with academic literature. First, I will discuss the used interviews. Who, why and how they are relevant will be the central topic in their theoretical approach. Second, I will elaborate on the use of Facebook Insights and Twitter statistics, along with their limitations.

Next to these two sources, general information from meetings and annuals, such as visitor numbers, will be included as well. These provide a valuable insight in the past and future plans and their impact. In the research itself, all sources will be used complementary, as this leads to a more conclusive argumentation with recommendations in mind.

The period during which the statistics and interviews took place, ranges from 1 May to 31 July. The reason for this range can simply be explained as the period during which I did my internship at the communications department, thus making it the period during which I had the most behind-the- scenes information on social activities. Since this is a summer period, activity on social media is expected to be lower.

A transcript of the interviews can be found at the back of this work. I opted to include a near-literal version of the interviews, as this best reflects the thoughts behind the process. These interviews are a separate part with its own page numbering ranging from 1 to 33. During the research, a reference to the page number of the interview indicates the location of the quote.

These interviews contain much more information than I was able to incorporate in my research. For that reason, I would strongly advise to read them to gain an even clearer view on RBINS and HBIB’s work. They give an interesting look behind the scenes, which I was certainly able to use in my research.

Social media statistics

The greater part of this research will be based on statistics of the Facebook and Twitter pages. Both the RBINS and How Big is Belgica project have separate Facebook and Twitter pages, which makes analysis easier. The order will always be the same: the RBINS pages come first and are followed by the HBIB pages, with a comparison of both in the HBIB part. For both social media, all different languages are merged into one single page. There are no separate pages for Dutch, French or English posts on either Twitter or Facebook. All these posts are made on the same page, but have different

post visibility. This means that a (French-speaking) user with a (Belgian-)French account can only see posts in French, and not the repetition of the same post in three different languages.

This makes research easier, as it limits the number of pages. In total, four pages will be investigated: RBINS’ Facebook (Museum voor Natuurwetenschappen - Muséum des Sciences naturelles), HBIB’s Facebook (HowBigIsBelgica.be), RBINS’ Twitter (RBINSmuseum) and HBIB’s Twitter (HowBigIsBelgica.be). However, comparisons will be made with other social media pages. These comparisons are based on being either in the same category or being marked as an important page by colleagues.

Facebook’s statistics are most easily located through the application Facebook Insights. This app offers an overview of the reach and likes of the page. Both contain more detailed information on the users, such as country and city of origin, age and how they reached the page. This general information can be very important to trace where more advertising or promotion may be needed, as well as what type of audience you’re building. An investigation of the reach is even more relevant for this research. This segment contains both how many users have seen the page and how it is spread among their friends, who have not liked the page (yet).

Twitter is more difficult to analyse. The medium itself does not offer an official way to view statistics of tweets, users and reach. This greatly complicates the analytical comparability of the two media. Nevertheless, there are several tools available online that can offer similar information, in addition to manual analysis. These tools include Hootsuite, Socialmention and several other webpages that specialise in these analyses. Relevant screencaps and images from these webpages will be added to either the research or the attachments.

The research into these pages will always follow the same structure. For Facebook, there will be the distinction between likes, reach and posts. Likes refers to the number of page likes, not individual post likes. This will investigate the amount of likes and their origins on the web. Second is the reach of posts. How many people have seen the posts made on Facebook and how many of them have liked this. This will also investigate the origins of the page likes in the physical world. Where do these people live, how old are they and what other demographics can we discover. Lastly, a short overview of the posts will be given. In this part the type of posts, frequency and individual post success will be discussed.

For Twitter, there will be the distinction in two different parts. First are the followers. The focus here will be on who follows the Twitter page, where they come from and why they follow the page.

Second are the tweets themselves. What kind of tweets are sent, how is the interaction with the audience and the frequency will be discussed here.

Interviews

The statistics will be complemented with information from in-depth personal interviews with the involved employees of the social media pages. Since the management of social media is an addition to existing functions, and not a different function located in a different department, the interviews contain a myriad of information on the organisational part of the RBINS and HBIB-project as well. These were conducted according to the ‘stages of the interviewing process’, according to Steinar Kvale, professor in educational psychology.50

A first step is called thematising, in which the purpose of the interviews is clarified to the interviewees. The concept that will be talked about is explored and explained, so the interviewee could prepare. During my internship, I invited the responsible colleagues for an interview. For this step I chose to invite the people responsible for the HBIB project, Sigrid Maebe and Lieven Naudts, and for the social media of RBINS, Yannick Siebens and Reinout Verbeke. Additionally, I also invited Stijn Pardon, who came up with the concept behind HBIB.

The second step is designing. In this step the process through which I hope to attain information is explained to the interviewees. Through e-mail and personal conversation, I informed them of the subject, the focus of the interview and the main structure the interview would be following. I also informed them of my choice to do these interviews in Dutch. Though my dissertation is in English, I felt it would be easier for the interviewees to speak freely in their native language. For this same reason, the interviews have been transcribed in the original language and can be found in Dutch in the attachments. Used quotes from these interviews will be translated in the research.

The third step is doing the actual interview. These were located at convenient locations for the interviewee. The interview with Sigrid Maebe came first and took place at the RBINS, one hour before she had a meeting in the same building. Next came the interview with Lieven Naudts in his office in Ostend. The dual interview with Yannick Siebens and Reinout Verbeke at the RBINS, where they both work, concluded the live interview sessions. The last one was the only dual interview because Yannick Siebens had a more supportive and supervising role to the social media of the RBINS. Additional interviews were conducted through e-mail, as they only provided extra information to the expanded interviews.

50 Kvale, Steinar. ‘InterViews: An Introduction To Qualitative Research Interviewing’. Sage Publications, (1996).

During the actual interview, the interviewees were confronted with a SWOT-analysis of their social media. These were used to invoke reactions from the interviewees and gain additional information on the practical side through discussion. These SWOT-analysis are the following:

Royal Belgian Institute of Natural Sciences

STRENGTH WEAKNESS  Reviews  Limited interaction with users  Number of likes  No actual plans for social media (‘on the  Diversity of themes go’)  3 languages = 2-3 times the same post OPPORTUNITY THREAT  Growing attention for social media in  Diversity of themes  difficult to other departments and services communicate as ‘one brand’  Augmenting the interaction with users  Science is cool (The Big Bang Theory, … )

How Big is Belgica

STRENGTH WEAKNESS  Interesting and fun themes and material  Limited attention  Very co-operative crew aboard the  No actual plans for social media (‘on the Belgica go’)  Interesting angle on life on board of a  Material often ‘irrelevant’ for big ship audience  Strong need for Belgica II  Unclear name, message and the existence of the page ‘A962 Belgica’ OPPORTUNITY THREAT  Augmenting the number of likes/views  Limited interaction will lead to  Diversity of research subjects disinterest  Swiftly changing scientific crew = swiftly  Upcoming government reforms? changing networks  New commander every 2 years: sudden  Merging all pages into one, single page stop of updates?

The fourth step is transcribing the interviews. All of these interviews were recorded with a voice recorder and were transcribed after the interview. During the interviews I made notes, which are added to the transcription and mainly served as a reminder for me during research. This fourth step immediately involved the fifth and sixth step of Kvale’s interviewing process. I immediately analysed and verified the information in the interviews and marked important quotes and interesting information. I did not mark these in the transcribed texts in attachment, as I wanted to offer a clean read of the interviews. However, what I marked on my own work version will be reflected in the research part of this dissertation.

The last step is the actual report on what is learned from these interviews. This will be written down in the research part of this dissertation. The information of these interviews will be complemented with social media statistics and official documents of the organisation. By comparing these, I will be able to both verify information and indicate where possible strengths and weaknesses can be found. These will then be reported on in the conclusion, along with several recommendations. These recommendations will also be supported by the needs and aspirations of the organisation themselves. This information was acquired through the interviews as well.

PART III: RESEARCH Facebook RBINS

The RBINS page on Facebook is called ‘Museum voor Natuurwetenschappen - Muséum des Sciences naturelles’. The name of the page calls for two remarks. First, there is no specific Facebook page for the Institute. Instead, it was decided to focus on the Museum, which is the most publicly known part of the RBINS. This way, they are able to appeal to the greater audience that only knows this part of the RBINS. This page not only posts about museum activities, it serves as a platform for scientific news as well.

Secondly, the name of the page already contains the bilingual focus of the Museum. The Museum is located in the Brussels area and focuses on both Flemish and French speaking public. Having a dual French and Dutch name in the page title enables to display both languages on a single page. To avoid repeated posts in different languages, they adjust the post visibility. This makes Dutch posts only visible to Dutch/Flemish speaking users.

The great strength of their social media is that the people in charge have taken the management of these pages very seriously from the outset. 51 The posts of 2009 are still comparable to the ones that are published today because the method to create posts has not changed. Most posts contain small introduction texts to promote an event, activity or newsflash from the Museum, along with either a weblink to the main site, pictures or a video to grab attention. This is a very basic use of Facebook (and used by many), but an effective one that has been kept up since 2009, with extra attention to activity in the last year and a half.52 Just how effective this strategy is will be researched in the following pages.

Comparisons for the RBINS will mostly be made with Naturalis Museum in Leiden. This has been suggested as a comparable museum by Yannick Siebens.53 It is comparable in size, mission and activities, which makes it a perfect candidate for a side-by-side comparison.

51 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 2. 52 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 2. 53 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 1.

Likes

Graph 1

The above graph shows the number of likes during the researched period. There is a positive trend in the number of likes of the page, that grew from 3.267 likes to 3.547 during the period May-July. An increase by 280 likes in three months time is certainly a great feat for a page this size. It becomes even more impressive when the dropout rate is considered as well.

Graph 2

The dark red line in graph 2 shows the number of unlikes during this period. Only one person unliked the page. This same graph shows that the number of posts that were hidden or reported the content as spam are limited as well. A peak of three persons on July 3 has hidden a post. This is still fairly

limited, considering the page consisted of 3.469 members at that time. Generally, people are happy with the content of the page. The content of the posts will be discussed later.

It is also important to note that these are all organic likes. RBINS does not invest any budget in its Facebook page. Investments could raise the page’s visibility in advertisements, which would result in more paid likes. However, the impact of these advertisements is unknown and the RBINS opts to keep the costs for social media as low as possible.

Graph 3

Finally, graph 3 shows the number of page visitors who found the RBINS Facebook page thanks to an external link. The RBINS main website, in three languages, takes the lead here. This indicates the importance of a link between the Museum’s main website and social media. The new main website, which is nearing completion at this time, will be stressing this link with social media even more than the previous one. This will most certainly have a positive effect on the traffic towards social media.

The second most popular way is through a Google search, which is on par with the main website at times. Not much can be done about this, next to raising top of mind awareness when people are looking for activities.

The ‘others’ in graph 3 include a plethora of websites and links that form a substantial part when combined. Among these links the newsletter, special websites for exhibitions, Belgian tourism websites and brusselsmuseums.be can be found. These are websites that the communication department actively contacts to post the latest news on their activities and events. Though their individual impact is limited, the combined result does generate some traffic towards Facebook.

The RBINS Facebook page scores pretty well, but there is room for improvement. The Facebook page for the Naturalis Museum can boast nearly double as many page likes (6.609 likes), even though they only started posting in 2011. Their immense success may be due to the huge interactivity of their page. Their first year is very comparable to the RBINS’ current Facebook situation, but with interactivity and playfulness they have tremendously raised their number of likes year after year.

Reach

Graph 4

Next is the reach (number of people that viewed the posts in their timeline) during the period May- July. Roughly, it can be said that every week there is a peak post that reaches about a thousand Facebook users. These are not necessarily users that like the page, but it can be anyone who comes across this post in his or her Facebook timeline. However, the number is about one in three page users that are reached through organic posts. Once again, following a paid program by Facebook might improve the visibility of posts, though the impact is uncertain. The average reach per post is 419 views for the period May-June and 395 for the period July-August. Since Facebook only counts the number of times the post appeared on a timeline, this second period is likely to be lower, as it is the holiday period and people are less active on social media.

There are two extreme peaks. One of them occurred on 24 June and is a post I suggested during my internship. The post itself will be discussed in the next part, but it proves that pictures with humour and a reference to current events spread easily. The second peak was a post about an activity at ‘Bruxelles les Bains/Brussel Bad’, in which the Facebook page of the event itself was tagged. The post was published close to the event itself, which certainly raised awareness and visibility. Establishing a link with another page certainly seemed to be fruitful, especially since the ‘Bruxelles les

Bains/Brussel Bad’ can boast over 13.000 likes. As suggested in the interviews, co-operations might be a solution to generate more traffic between the pages.54

Graph 5

However, when we consider graph 5, in which we can see the total number of people who interacted with the page (posts, posts by other people, page like adverts, mentions and check-ins), then we notice that these peaks look very differently. These peaks are much more evenly spread and depend more on user activity, which is why the peaks are less extreme in the holiday period, which starts in July. Both 24 June and 3 July remain peaks however and 7 May pops up as well. On that day the post ‘Pinocchio Rex’ was published, which promoted the news of a new dinosaur discovery. The link with current evens and humour seems to have had its effect here as well. The page certainly is visible enough for users, which can also be concluded from the next graph.

Graph 6

This graph shows the number of Facebook timeline visits and their average over the period of two months. The average of 37 visits was for the period April-May, June-July had fewer visits. This may

54 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 12.

again be explained by the less active holiday period. The same peaks remain however, which means that posts like that not only quickly pass the gaze of users, but it also lures them to view the RBINS timeline.

Graph 6 can also be adjusted to view the activity on other tabs of the RBINS Facebook page. These are far less active. Over 87% of all activity on the RBINS Facebook page is on the timeline. The following table shows where activity can be found on the RBINS Facebook page during the period under review (May-July).

Graph 6.1

Most popular is the timeline, followed by the photo section and the info section of the Facebook page. These are the main goals of Facebook and are the most basic applications of social media. The Events Tab is rather limited as well and might be expanded by converting more activities into a Facebook event. During this period, only AperoDino was created as a Facebook event. The page does contain several events from previous years. A renewal of the events page might generate more traffic on the Facebook page, and it might generate more attention for (daily) events such as PaleoLAB, stages and tours.

Graph 7

Graph 7 shows loads of information on who the users of the RBINS Facebook page are. Most of the users are women (57%). Yannick Siebens and Reinout Verbeke link this to their own experience, women being more likely to be on the lookout for events and family activities.55 The average user age category confirms this trend. Most users can be found in the age categories 25-34 and 35-44. These categories represent young families, the main target audience of the Museum. Reinout Verbeke specifically targets these families when posting new Facebook content. The Facebook page mostly reflects the Museum audience, Twitter often has a more professional and international audience.56

The Facebook page does exceptionally well in the age category 35-44, especially with women. This may be linked to the Museum’s audience, as implied by Reinout Verbeke and Yannick Siebens.57 However, the RBINS’ page has a much lower impact on younger audiences. 18-24 year olds, the most largest age category in the entire Facebook population, is very absent. In marketing terms, this age category is the most dynamic and also the most difficult one to appeal to. Giving extra attention to

55 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 7. 56 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 6. 57 Annual 2013, Museum of Natural Sciences. Can be consulted online at

this category would be time-consuming and may be prone to swift-changing preferences, but could have tremendous effects.

The Facebook audience is much less international. In total, 2.841 out of 3.558 (about 80%) users are Belgian. Most of them live in the big Belgian cities where the RBINS’ promotion is the strongest (Brussels, Ghent, Antwerp, Leuven, Liège, Charleroi and Mons).58 The international audience mainly originates from neighbouring countries, such as France and the Netherlands.

The language of the fans reflects the expectations of Yannick Siebens and Reinout Verbeke.59 There is a balance between French speaking (1.318) and Dutch speaking users (total of 1.256)60, along with a growing minority of English speaking users (634).

The RBINS Facebook page is most certainly visible enough to an international audience. The growing number of fans will make these numbers increase even further. Nevertheless, there is still room for improvement among the younger age categories. Users younger than 24 could be urged to like the Facebook page during visits to the Museum. Having a dynamic experience for them, such as using check-ins, might get more attention from these age categories.

RBINS’ Facebook page clearly appeals to young families, the target audience of the Museum. There is still an opportunity to spread user attention more to different tabs of the Facebook page, such as events and photos. This will generate more traffic to the page and it might incite more interaction. However, more interaction also means that more time will have to be invested in the Facebook page.

58 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 7. 59 Idem. 60 This number combines both ‘Dutch’ and ‘Dutch (Belgium)’ users.

Posts The next part will research the posts themselves, with a focus on frequency, post types and interaction.

Graph 8

Graph 8 shows the interaction with the page users. As expected, these mainly overlap with the demographics of the most present age categories. Ages 25-44 are most active in interactions, the majority of them are women. Audiences younger than 24 and older than 45 interact less and seem to be difficult to reach. Geographically and linguistically, we see the same distribution as in graph 7. Of course, this graph has an influence on graph 9.

Graph 9

Graph 9 shows a week-average of the hours during which users are active. The activity peaks at noon, it then stagnates until about 6 pm. It is no coincidence that these hours coincide with the average working hours. The age categories indicate that most users are part of the working population. This explains the peak in the evening, which drops after 10pm. The best time to publish new posts would be after 3pm, when the evening peak starts.

Now we know who the users are and when they interact with the page, let’s have a look at how they do this.

Graph 10

Graph 10 shows the best scoring posts on reach and engagement. At the top is a post I suggested myself, which was picked up by Reinout Verbeke. The post, ‘Kampfschwein meets Iguanodon’, is a play on the Twitter trend #Wilmotsing, which was trending on July 24. The trend photoshopped the joyfully jumping Belgian Red Devils coach Marc Wilmots in all sorts of situations. The post, made during the Brazilian World Cup, shows ‘het Kampfschwein’ riding the Museum’s signature Iguanodon statue. It made the link between the omnipresent World Cup and the Museum in a playful way. The timing was essential and worked out extremely well.

This timing was also good for the post on activities at ‘Bruxelles les Bains/Brussel Bad’. As previously stated, linking it with the page of ‘Bruxelles les Bains/Brussel Bad’ immediately made a great connection and was a convincing activity. The combination of these elements turned this into an exemplary activity of RBINS. The renown of ‘Bruxelles les Bains/Brussel Bad’, while that of RBINS’ own activities is smaller, helped as well, but linking RBINS to significant events will no doubt help to raise awareness of the latter’s own events over time.

The top 3 includes scientific news as well. The third most popular post during the period under review deals with the scientific discovery by Pascal Godefroit, who is associated with RBINS and suggested that all dinosaurs had some form of feathers. In the scientific community this is considered to be ground-breaking news, and it is great to see this news appealed to broader audiences as well. The combination of a link with an appealing photo of a ‘fluffy dinosaur’ probably helped to raise curiosity too.

Graph 11

It is interesting to see that most posts in this overview contain links (depicted as chain links in ‘Type’). These links refer to either the main website, an event page or an external website. However, as we can see in graph 11, engagement (post clicks, likes, comments and shares) is much higher in posts that are listed as status (the text balloons), as we can see in graph 11. A status (that can

contain one or two photos) offers the largest opportunity for engagement and has the highest reach. Photo albums, on the other hand, have a limited reach but a rather high engagement value. Nevertheless, the interaction is the highest for status updates, though the general interaction on the page is very low. At best, 18% of the users interact with an update they saw on their timeline. There is definitely some room for improvement here. This will generate more traffic, but will require more moderation as well.

Compared to Naturalis in Leiden, the content and frequency of the posts is very similar. However, Naturalis’ interaction with the audience is very different. The page administrator actively responds to questions that are posted on the page. Most notably are the determination questions that are being stimulated by the page. A user posts a photo of an unknown object (a fish bone, an undetermined mineral, a spotted bird or insect, … ) and the museum is asked to determine what it is. This leads to a fun interaction where other users participate in, as they have their own ideas on what the object might be.

This is an idea that has been thought about at RBINS as well. However, they still struggle with the organisational aspect at this point. The main strength of Naturalis in organising this is the presence of the ‘Natuur Informatiecentrum’, a department of Naturalis which handles these kind of questions on a daily basis. Incoming questions are forwarded to this centre, so research can be done. In some cases, an appointment will be made with the finder to assure a decent identification. In easier cases, the determination of the object can be handled via e-mail and even on the Facebook page, which is good publicity.

However, RBINS has no such central information centre that handles external identification questions. Determinations need to be covered by experts, so this facility will always depend on finding the right people. Depending on the number of questions, a temporary possibility could be to spread these photos and questions through internal e-mailing systems. A general e-mail in the worst case (pcall, for the insiders of the RBINS) or an e-mail aimed at an entire department if the origins (fish, mammal, insect, … ) can be determined. Nevertheless, this would mean numerous internal e- mails and an additional workload for both Reinout Verbeke and Charlotte Degueldre, who manage the social media for RBINS, and for the experts who need to identify the objects.

The Facebook page of RBINS must be praised for its excellent balance in post types and engagement. RBINS knows what its target audience on Facebook consists of and knows very well how to target this family-oriented audience. However, there is still some room for improvement when it comes to post reach and inciting interaction. Well-timed posts, linked to news items and with a bit of tongue-

in-cheek seems to be the magic formula to achieve this, though it is difficult to predict the impact of each of these parameters. In addition, tagging other pages and people in posts has proved to be a good way to start interactions and to promote traffic between pages.

Next to these, RBINS should keep experimenting with new ways to interact with its users. Their online policy has been innovative and should be continued in the future. Expanding the focus on social media will be needed in the future.

Twitter RBINS

The focus on Twitter only started recently and is one of the points Reinout Verbeke will be working on. Unfortunately, tools for Twitter are not as expanded as the tools available for Facebook. Deeper analysis would require access to paying tools, something that both my budget and RBINS’ communications department lack. The following section will be mainly manual research and highlights on successful formulas and less successful ones.

The name of the Twitter page is ‘@RBINSmuseum’, which makes identification with the Museum of Natural Sciences far less obvious than its Facebook counterpart. However, the main goal for the Twitter page is to focus on a professional audience.61 This focus has grown over time and by experience, rather than based on a rational decision about what audience to target. The approach works, though, but there is room for improvement. Reinout Verbeke indicates that he would love to improve interaction on Twitter.62

In order to research how to do this, I will focus on followers on one hand, and the tweets on the other. Once again, the comparison will be made with Naturalis in Leiden (@museumnaturalis), because this museum is very comparable in terms of mission, activities and communication.

Followers

A quick glance at the page today (1 August 2014) shows that the page @RBINSmuseum has 544 followers. Its follower base is rising slowly. When I started my internship in May 2014, I noted 533 followers. The page has thus gained 11 followers in a three months’ time. The page’s first tweet was published on 12 October 2011. The amount of followers has been rising slowly during these three years. Especially compared to @museumnaturalis, which has gathered 5.687 followers since it started in September 2008. It will be interesting to investigate differences in approach.

First of all, it should be noted that @museumnaturalis is not a better page just because it has more followers. It may have more reach, but the focus is different. As mentioned before, the RBINS Twitter page is aimed at an international and professional audience.63 This is reflected in the content of the posts and the use of English as tweet language, which will both be discussed in the next part, but it is also mirrored in the type of followers. A quick glance at the @RBINSmuseum followers reveals that many are active in the cultural or scientific field. Most of them are part of an

61 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 6. 62 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 3. 63 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 6.

international, English-speaking audience. It contains followers from Spain, Brasil, Italy, the USA and many more. Many followers describe themselves as ‘biologist’, ‘geologist’, ‘archaeologist’, … They can be typically described as ‘science-enthusiasts’.

Naturalis on the other hand, opted to target the same audience for both Facebook and Twitter. Their tweet language is Dutch and in the same family-oriented style as their Facebook page. This explains the higher number of followers, but it is difficult to identify the overlaps between Facebook and Twitter users, as Facebook likes are often shielded by privacy settings. However, it seems more likely that RBINS appeals to a different audience on Twitter than Naturalis. Among their followers you can find a lot of Dutch families, but less international names. The contrary is true for @RBINSmuseum, which appeals to an international and academic audience.

Next to that, followers include many institutes and other scientific pages. These are most certainly professional organisations that gather and spread news themselves. However, among the pages followed by @RBINSmuseum, there are few of these smaller pages. Selecting and partnering up to spread and gather news might bring new life to the Twitter page and increase traffic and interaction. An example is the page @CuratorialCats, which focuses on museum cats and gathers a lot of fun and informative cat pictures. Another example is the page @MostlyMammoths, which focuses on Mammoths from around the world. These are bloggers that specialise in specific topics. A pragmatic policy, where the RBINS page can co-operate with a specific page for a while, will allow to bring RBINS’ tweets into a brighter spotlight. It might even save the communication department time to search for new tweets on a certain topic, as they can simply retweet from these chosen pages.

At the moment, we can only find official institutions among the pages @RBINSmuseum follows. This might lead to a very top-down information flow. By adding smaller pages to the feed, followers may be encouraged to post their own news updates and have a bottom-up information flow as well. This improves page interaction, but will also require more attention and a decent news selection process. The bottom-up process may lead to more news updates, but the academic authority of top-down research will often be lacking.

The follower base can most certainly still be expanded, but this should happen with due diligence. The page’s focus on an international and professional audience should not be lost, because it appeals to an audience that is very different from the Facebook audience. A focus on this group’s intellectual needs, linking them to what the RBINS can offer, might be a long term key to interaction and success.

Tweets Graph 12 shows an overview by the Social Mention search engine. It evaluates all tweets containing relevant hashtags on several levels. First is strength, which evaluates the likelihood that your brand is being discussed on social media. Obviously, the audience talking about RBINS is far too small compared to the total Twitter population, which explains the 0% strength of the brand.

Second is sentiment. This ratio weighs the number of positive tweets against the amount of negative tweets about your brand. Socialmention computes this by automatic evaluation of word association. This led to the result that during the period May-July 12 tweets were neutral, and two were very positive. No negative tweets were found, which is also good news. This means that the content that is being brought on the @RBINSmuseum page is generally considered to be interesting or positive.

Third is passion. This reflects the chance your followers will talk about your brand repeatedly. If you have a small group that repeatedly talks about your brand, you will have a high score. If every mention is

Graph 12 written by a different author, you will have a lower score. The RBINS Twitter page scores 14%, which means there are some repeated mentions, but most mentions are posted by different followers. Repeated mentions can be raised by both raising brand awareness and posting good content. However, the diversity of topics might make it difficult to appeal specialists several times in a short period of time.

Finally, there is reach. This is a measure of the range of influence, determined by the number of unique authors referencing the brand divided by the total number of mentions. The reach is rather low and depends on the unique authors. Having more interactivity will increase the number of people reached, as well as the number of unique authors.

Social Mention also gives an overview of the most frequently used keywords in combination with the hashtag of the recent past. In this, we can see the importance of Pascal Godefroit’s recent scientific article which suggest that dinosaurs might have had feathers. All words refer to this post: intervista (interview), piume (feathers), avevano (have), dinosauri and the obvious Pascal Godefroit. It

indicates the importance of the article in the international (Italian) scientific community, as well as the importance of these kind of news items to fuel activity on the Twitter page.

To conclude this research of the Twitter page, an overview of the type of tweets and the interaction is in place. In these 1024 days64 since its start in 2011, @RBINSmuseum posted 659 tweets and 88 videos, an average of one post every day and a half and a video every eleven days. However, it can be argued that recently the focus on the Twitter account has been increased, which resulted in more frequent tweets.

The Twitter page can certainly boast a wide variety of tweets. It finds a great balance between science news (special attention to Pascal Godefroit’s article), fun content linked to scientific discoveries, featured collection items and plain humoristic fun. These seem to get decent coverage by the followers, although interaction is often limited.

Interaction seems to be peaking only when the tweet is linked to one or more other pages (such as the challenge for the American Sue the T-Rex during the World Cup match versus the USA) or retweets. These obviously generate a lot of traffic between pages, and the sense of humour Reinout Verbeke adds to the tweets certainly helps as well. This is especially noticeable in the most recent tweets. The only exception is the centrepiece of the Museum, namely the Bernissart Iguanodons. Their scientific value resulted in 50 retweets and 38 favourites, an exceptional result for a tweet. It proves that photos of collection items that speak to the imagination can generate a lot of (international) traffic.

It also proves that a lot of questions can arise over the photo. ‘Are these the real fossils’ and ‘who discovered these’ are but two of the many questions by users. Users expect this interaction to be replied to. And of course other institutions too are interested in capturing the attention of users. This is where Anglo-Saxon institutes have the upper hand in both experience and time.

64 From October 12, 2011 to August 1, 2014. In total 2 years, 9 months and 20 days excluding the end date

Graph 13

It should be kept in mind that Reinout Verbeke keeps an eye on Facebook and Twitter on top of his normal responsibilities, which have priority over the use of social media. Anglo-Saxon museums often have a separate function or even department of ‘(online) community manager(s)’. Current federal or regional policy make no extra room for this function nor are there any plans in this respect given the upcoming budget cuts.65 As Yannick Siebens stated, there was no forced participation in social media, every museum makes its own choice.66 A policy that offers uniform guidelines and structure would certainly help as a first step in an official creation of such a function.67 Otherwise Belgian museums risk falling hopelessly behind online, when compared to the international competition.

A last attention point for the Twitter page is interaction. Followers of the @RBINSmuseum seem to be very difficult to persuade into interaction. Few followers, on average 3-7 per tweet, favourite or retweet. Even fewer post a tweet @RBINSmuseum. Those that do are mostly official institutions, such as @lerarenkaart. On the other hand, we see that @RBINSmuseum messages were mostly retweeted by the latter, like Australian Museum (@austmus) and Huffington Post

65 Statement made by Sven Gatz, July 27, 2014. Interview can be viewed in Dutch at this link: 66 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p.2. 67 Cfr. Part VIII: Interview Yannick Siebens and Reinout Verbeke, p. 12-13.

(@HuffingtonPost). Though this very top-down flow of information is based entirely on the authority of the institute, it seems to work on professional audiences. Linking with these authorative pages also expands the traffic between networks. In an ideal situation, RBINS should develop ‘friendships’ with several institutions. In this way, tweets could be more generously sent to exchange both scientific information and followers. These partnerships definitely boost the popularity of tweets for both partners, no matter what type of audience they are targeting.

When compared to the Naturalis Twitter page, @RBINSmuseum is far less family-oriented. This clearly shows in the language of Naturalis’ posts and their amount of followers. However, when comparing interactivity, Naturalis barely scores better. Even though Naturalis has 10 times as many followers, they have the same amount of retweets and favourites from their followers as @RBINSmuseum.68 The problem here seems to be the same for both pages: the time-consuming process.

Neither of the museums has a separate function which is fully dedicated online community management. This is additional to another function, of which the tasks are prioritized. Nevertheless, time is of the essence when managing digital communities. It takes time to keep an overview of growing activities, incoming posts, checking up facts behind questions, … Yannick Siebens most certainly has a point when she advocates for a uniform policy on this issue.

In conclusion, we can state that the Twitter page for @RBINSmuseum is still a ‘work in progress’. The renewed focus has resulted in a slow growth which will certainly further improve as Reinout Verbeke becomes more accustomed to his work at RBINS. An adequate balance of tweets and information is most certainly a winning combination for the target audiences. However, some experimentation will be needed to persuade followers to interact more with the page. As evidenced by the @museumaturalis page, this is a broader issue that other, bigger communities face as well. In sum, there is no winning formula yet, but one can be found if enough time can be invested.

68 5.687 followers for @museumnaturalis, 544 followers for @RBINSmuseum.

Facebook HBIB

How Big is Belgica (HBIB) may be a project that celebrates the 30th anniversary of the RV Belgica, the project and the social media are only a recent addition to the Belgica’s history. The project started with Sigrid Maebe, Lieven Naudts and Patrick Roose. However, instead of the usual smaller celebration, they decided to approach things differently.69 The first plan was to create a short film about the Belgica’s activities. This plan required a lot more organisation, which is why other RBINS departments were contacted. This is how Yannick Siebens of the communications department and Stijn Pardon from the multimedia department were included in the project.

Stijn Pardon, multimedia designer at the RBINS, proved to be a creative force behind this project. He was the one to suggest a campaign across different media in which the short film would play a central role.70 In order to achieve this crossmedial approach, some sort of branding would have to be launched as well, linking it all to the RV Belgica. The final result, How Big is Belgica, is the outcome of several brainstorms, where the different partners kept each other’s suggestions in mind.

The name ‘How Big is Belgica’ was created by Stijn Pardon during the preparations for a presentation with Cathy Emery. Literally, it stands for the size of the RV Belgica. Figuratively, it refers to the huge range of activities and the importance of the research vessel on a national and international level. From there onward, their mission would be to upscale this importance and to bring this message to a broad audience in campaign across media. The focus would be both online (film, social media, website) and offline (flyers with QR-codes, caps, tattoos, … ).71

Later on, Stijn Pardon discovered that ‘HOWBIGIS’ is more often used as a prefix in brand communication.72 The great advantage of this prefix was its international appeal. It allows the team to use one URL that covers French, Dutch and English brand name. How Big is Belgica was abbreviated to HBIB, which is easy to remember in combination with a hashtag.

This was no easy first step into social media. It required more attention and workforce than the usual approach, especially since the team was determined to do this right. Social media was unfamiliar territory and the extra workload was daunting. However, Lieven Naudts and Sigrid Maebe soon proved to be able to handle this campaign across media, with the help of Patrick Roose, Stijn Pardon and Yannick Siebens.

69 Cfr. Part VIII: Interview with Sigrid Maebe, p. 14. 70 Cfr. Part VIII: Interview with Stijn Pardon, p. 1. 71 Idem. 72 Idem

The analysis of the Facebook page of How Big is Belgica, named HowBigIsBelgica.be, will follow the same structure as the research into RBINS’ social media. First, there will be a focus on the likes, in which the page viability is researched. Second, the reach will be investigated, where the amount of users and their origins will be discussed. Finally, we will have a closer look at the interaction with users and post types.

As in previous analysis, this page will be compared to other, similar pages. It will be compared to the RBINS page on one hand, and to comparable pages such as RV Simon Stevin and A962 Belgica on the other.

Unlike the previous research part, the period under review here is not May-July. This Facebook page was only started on 14 May. For this reason, the investigated period has been slightly altered to 14 May until the end of July.

Likes

Graph 14

The above graph shows the number of likes. On 1 August, this page had 298 likes. Since the page started on 14 May, little over two and a half months ago, it has known an explosive grow, followed by a stagnating amount of new users. The growth was the most apparent during the first ten days. The page went from zero users on 14 May to 258 users on 24 May. This first boost can be explained by the events that took place shortly after the launch of the social media pages.

On 15 May the first campaign was kicked off with a VIP boat ride from Zeebrugge to Antwerp. The next day employees of the RBINS took the boat to Brussels. At the Brussels Port Festivities a scientific symposium and a guided tour were held on 17 and 18 May. Especially on Sunday, 18 May, the crew opened the vessel to public, while flyers, caps and tattoos were handed out with the HBIB logo on them. The flyers contained QR-codes to the HBIB main website as well, which could redirect

visitors to social media pages. In the meantime, the film was also launched. This five-minute film gave a short overview of the RV Belgica’s activities and importance. It was a dynamic and animated introduction to the ship that harvested a lot of praise.

These activities, along with the active invitations to join the page, sent by Lieven Naudts and others, can explain this first explosive growth. After the event at the Brussels Port Festivities, a long period of slow growth started. Only one hiccup could be noticed on 5 July, when the team promoted the Belgica at the Navy Days in Zeebrugge. Unlike the Brussels Port Festivities, the RV Belgica was not open to the public on that occasion, which led to less interest in comparison to the Brussels Port Festivities.

Graph 15

However, just like the RBINS Facebook page, we can see that there are few users who unlike the page or choose to hide content. There were no reports of spam and only one unlike on 19 June. Occasionally a post is being hidden however. It is impossible to see if this is one user who repeatedly hides posts or this is done by different users. Nevertheless, this is but one out of 260+ users. So, we can derive from this that, in general, users are happy with the content of the page.

Like the RBINS Facebook page, the HBIB page does not use paid programs which are offered by Facebook. Using this paid promotion, the visibility of the page might be raised, but it is unclear how big this effect would be.

Graph 16

Graph 16 shows where the traffic on the HBIB Facebook page comes from. 76% of traffic from external pages, came in from the main website of the HBIB project, howbigisbelgica.be. This means that the campaign across different media suggested by Stijn Pardon, has paid off.73 10% of these external visitors came directly from the Belgian Navy website. This is more or less equal to the 7% external visitors who were redirected via the MUMM website. Others include links in e-mail services, though these are fairly limited.

Spreading the link seems to have had its effect. However, it should be noted that these effects were only present during the initial launch. After 23 May, the peaks of 14-22 May disappear and make room for the occasional external visitor we can see in the rest of the graph. This is not due to a lack of newsupdates, since updates keep getting posted on the website of MUMM and HBIB’s main website. Though news posts are less frequent after the intitial launch of the campaign, there is still an occasional post on the Belgica. These later posts miss the direct link to social media though. This makes it more difficult for users to navigate to the social media pages of HBIB, especially on the MUMM website.

A second possibility is that the audience of the sites where these links are posted is saturated. Either all of them have already joined HBIB’s Facebook page or they cannot be persuaded to join. These sites do have a limited audience, so spreading the links on other websites to attract more external visitors would most certainly lure more traffic to the Facebook page. Naval engineering may require a specialised audience, but the great variety of scientific experiments aboard the Belgica allow the topics on this site to be spread on scientific forums, blogs or websites as well.

73 Cfr. Part VIII: Interview with Stijn Pardon, p. 1.

This page can be compared to two other pages. The first one is the RV Simon Stevin, the Facebook page of another research vessel. This page can boast 656 likes, though it has been in existence for two years longer than HBIB. Their growth curve is very similar to HBIB’s, it had a spectacular launch and slow growth throughout the following years. HBIB’s Facebook page may be on the same course as the RV Simon Stevin.

A second comparable page is about the Belgica. It is the page A962 Belgica, which was launched by the Belgian Navy’s communication department on 5 July 2014, shortly after the HBIB page was launched. It was part of the Belgian Navy’s policy to create a Facebook page for every vessel in the navy, which happened without the knowledge of Lieven Naudts or other team members.74 However, the team does not consider this as a threat to the HBIB page because they have different goals.75

Nevertheless, the A962 Belgica page can boast 345 likes, more than the HBIB page. The majority of these users are crew members or members of the Belgian Navy. HBIB focuses on families and policy makers. But it has known the same problem as the HBIB and RV Simon Stevin pages: an explosive growth which suddenly stagnates into a slow growth. Reasons for these trends will be researched in the next parts.

The Facebookpage HowBigIsBelgica.be did fairly well initially. However, growth halted shortly after that, as traffic from external websites either stopped or was saturated. New ways will have to be found to attract additional users.

74 Cfr. Part VIII: Interview with Lieven Naudts, p. 28-29. Cfr. Part VIII: Interview with Sigrid Maebe, p. 18. 75 Cfr. Part VIII: Interview with Sigrid Maebe, p. 18.

Reach

Graph 17

Graph 17 shows the reach of the HBIB Facebook page. This graph describes the number of users that were able to see the posts appear on their timeline. The page’s reach is doing rather well, with an average reach of 118 users. However, the same pattern as before pops up in this graph. The reach is especially high at the initial launch of the page and drops considerably later on. The two peaks are caused by popular posts on 19 May and 1 June.

On 19 May, a time-lapse video of the boat trip from Antwerp to Brussels was posted. This video showed the entire six-hour-voyage sped up to three minutes, accompanied by some catchy beats. With a reach of 1.289 users, it did far better than any other post so far. The second peak on 1 June was caused by two separate posts. The first was the publication of the photo album of that same boat trip. Lieven Naudts already indicated that he was pleasantly surprised by the amount of renewed attention HBIB got by holding onto these photos for a while before posting them.76 By doing this, he used the popularity HBIB gained during the initial launch and revived it a couple of weeks later. This strategy can be used again if HBIB can ignite new sparks of popularity in the future. A second post on 1 June was a call to post selfies with the removable tattoo. The post was accompanied by a photo of a cute child that showed off his tattoo of the HBIB logo in a selfie. The selfie contest was launched during the Brussels Port Festivities, but had received limited attention on Facebook and Twitter. The call to post them was popular and shows that photos always are able to attract user attention.

However, the reach of HBIB’s posts remains constant throughout the investigated period, with the exception of mid to late July. This reduced reach can be explained by the holiday period, as activity on social media lowers during the summer.

76 Cfr. Part VIII: Interview with Lieven Naudts, p. 25.

Graph 18

Graph 18 shows the total number of people who interacted with the page (posts, posts by other people, page like adverts, mentions and check-ins). Once again, we see the same activity spike at the initial launch of the page, and especially after the first posts about the event were made on 19-20 May. Another peak we mentioned before is on 1 June, with the publication of the photo album of the boat trip. A new peak in activity on 23 June, when a video was posted where crew members and scientists danced to the tunes of ‘Happy’ by Pharell Williams aboard the RV Belgica. This humoristic post gave a real feel-good mood and was an instant success, even though the reach was limited.

Graph 19

Graph 19 and 20 show the number of visits to the different tabs of the Facebook page. As expected, the timeline is the most visited part of the Facebook page with 83% of all the visits. We can also see the importance of the photos tab77 (11%) on the peak moments that were discussed before. This shows that these photos of users are a great way to attract more attention to the timeline of HBIB.

77 The photos tab includes the uploaded videos as well.

Graph 20

What is clear from graph 20 is how few users take a look at the info tab. This may be improved by providing more information about the Belgica and the future plans for the Belgica II. There could be an added focus on the events page as well, if the team has more events planned in the near future. Creating events on Facebook will generate more traffic on the HBIB page and it will be a handy overview for potential visitors.

Graph 21

Graph 21 shows who the users of the Facebookpage HowBigIsBelgica.be are. According to Facebook Insights, the average user can be found in the age category of 35-44. However, the age category 25- 34 is represented well too. These age categories indicate that the audience mostly consists of young families, an audience that was well targeted during the launch events. Similar to the RBINS Facebook page, the age categories younger than 25 seem to be a difficult target. They are the most dynamic and swift-changing group, so an extra focus on this category would be very time-consuming. However, it is a very good option to expand the audience.

In comparison, Facebook indicates that the average user of A962 Belgica is in the age category of 45- 54 age category. For RV Simon Stevin the average user can be found in the age category of 25-34 years old. HBIB’s Facebook page thus positions itself in between. A962 Belgica’s age category can be explained by focus on the Belgian Navy and lovers of naval engineering. As Lieven Naudts indicates, the younger age category of RV Simon Stevin can be explained by the higher number of students on board of Simon Stevin’s changing scientific crew.78 Their likes automatically act to lower the average age of users.

There is a good balance between men and women on the page, almost reflecting the entire Facebook population. These men and women mostly come from Belgium, though there are some

78 Cfr. Part VIII: Interview with Lieven Naudts, p. 28.

international users too. HBIB seems to be popular in Ghent, Brussels and Lier. There is no apparent reason for this, though the large number of scientific institutes in the vicinity of Ghent, Brussels, Antwerp and Leuven may provide some form of explanation.

The use of English as language for the posts has certainly attracted some international users. 78 users are even listed to have English as the language of their Facebook.79 In total, 176 users are Dutch speakers80, and 34 users are French speaking. This is very unbalanced in comparison to the RBINS Facebook page. The use of English may be a barrier for users to join the page. Adjusting the post visibility to different languages (English, French and Dutch) may be a solution, but it will also require a proper translation of all posts and thus additional work.

There is certainly room for improvement on HBIB’s Facebook reach. The initial buzz at the launch has died down a bit and needs to be renewed. Interesting photos and videos attract a lot of attention from users, but they are seldom shared beyond the own user base. The time-lapse video is an exception that was able to cash in on the initial popularity to spread the video far beyond the user base. This kind of generic, fun posts can take the RV Belgica’s activities well beyond the user base, if interaction can be initiated.

79 Counting both ‘English (US)’ and ‘English (UK)’ in graph 21. 80 Counting both ‘Dutch (Belgium)’ and ‘Dutch’ in graph 21.

Posts The next part will research the posts themselves, with a focus on frequency, post types and interaction.

Graph 22

Graph 22 shows the demographics of users that have interacted with the page, by sharing, liking or commenting on a post in the past 28 days. This offers a slightly different look on the active users of the page.

The first thing that can be noticed, is the large activity of the age category 45-54 in comparison with graph 21. Though they are a smaller part of the total amount of users, they are the most willing to get into an interaction with posts. The same goes for the only slightly smaller age category 55-64. This is no longer the young family audience that came out of the general overview of HBIB’s users. This might mean that either the posts do not target a younger audience enough or that the target audience of the page should shift towards this older audience. Especially the age category 35-44, which is the largest age category of the HBIB page, seems to be difficult to engage in interaction.

Secondly, 59% of the users that interact with HBIB’s Facebook page are men. Only 39% are women.81 This might mean that communication is aimed too much at men, since the gender distribution is relatively evenly balanced. Especially young women seem to be left out of the equation. A post focusing on young (crew or scientific) women aboard the RV Belgica might improve this image.

Finally, the language groups are far more balanced in interaction. There are 20 Dutch speaking users, 10 English speaking users and 9 French speaking users, which makes these results far more evened out those of graph 21. This means that once people like the page, they are willing to engage, no matter what the language is.

The audience mostly originates from Belgium, though the interactions are more international. Non- Belgians seem to be active as well, a positive effect of using English as posting language. This makes the page very international, which can only further raise RV Belgica’s reputation internationally.

Graph 23

The next graph shows the week-average of the hours during which the most users are active on Facebook. The activity peak is reached at about 11 am. It then drops shortly only to reach an absolute peak at noon. Then activity drops again until it peaks again between 8 and 9 pm. After 10 pm activity drops to a low. From this graph it can be concluded that posts are best made between 11 and 12 am or after 7 pm but before 10pm.

81 2% has not listed gender or adjusted privacy settings so Facebook Insights could not retrieve them.

Graph 24

Graph 24 shows the top posts, sorted by reach, made during the period between 14 May and 1 August. These posts mainly follow the aforementioned tendencies. The posts made during the initial launch of the Facebook page or that can be linked to events between 16-19 May are the most successful ones. These include the time-lapse video and the publication of the photo-album of the transit between Zeebrugge to Antwerp. However, there are some exceptions in the list.

The posts ‘When science turns into soccer or vice versa’ that was made on 17 June clearly reached a lot of users. The post contained a photo of the crew watching the FIFA World Cup in Brazil on board of the Belgica. It is a unique look at life aboard the ship and it tied in perfectly with the news.

Posts like these have a big reach, but only limited engagement (post clicks, likes, comments and shares). Interaction is indeed lacking in many of the posts, though a lot of users do click on the posts.

Photo-albums and videos especially attract a lot of viewers. Likes, comments and shares often lack, unless the post humorous. Examples of this higher rate of interactions can be found in the posts ‘Happy scientists and crew’ and ‘Varia’. Adding the humorous element, along with topicality, seems to be key to more interaction with a broad audience.

Scientific posts on the other hand are very underrepresented in this overview. Only the invitation to the symposium and the announcement of the successful PhD defense of Delphine Coates seem to have made it to the list. The first still had the effect of the initial launch and the second may have gained extra attention thanks to the younger generation of friends and colleagues of Delphine Coates.

Graph 25

Graph 25 clearly shows how different post types reach and engage users. Links seem to have the biggest reach and they invite users to interact by liking, commenting or sharing the post. However, photos seem to attract a lot more post clicks, and may lure in more visitors. Nonetheless, their reach is more limited. Status updates (that can include a single photo, but not an album), seem to be the middle road. They both have a good reach, invite to interact and gain a moderate amount of post clicks. They are also the most numerous present in graph 24. The aspect of humour and topicality are most important here, along with an interesting topic and an appealing visual.

To conclude, I will give a short comparison with other pages. When comparing posts of HowBigisBelgica.be to RV Simon Stevin, a lot of similarities can be noted. Again, user interaction is limited, as most posts have on average 4-7 likes and few comments. In terms of content, both pages have similar posts as well. The only difference is that RV Simon Stevin includes more photos in their status updates. Though this may lead to more page likes or post clicks, it does not seem to incite more interaction.

A second comparison is to the page A962 Belgica. It must be noted that this page is considered to be a partner page and many posts are shared between pages. Generally speaking, it allows the team to

use two platforms to gather and share information on the RV Belgica. The page A962 Belgica will always be the navy and crew members’ preferred medium to share news on, since the page’s origins lie within the Belgian Navy. For the same reason, they can gather more likes for their posts, but other interactions are fairly limited as well. There is also certainly an overlap between both pages’ audience, though both of them also appeal to other audiences. However, it remains difficult to compare the two audiences because of Facebook’s privacy settings. Hence, it can thus be said that these pages are not competitors but partners, fighting for a mutual goal.

The young page HowBigisBelgica.be still has a lot of growth ahead of it. To assure a steady and swift growth, the content will have to be good. HBIB’s page certainly has proved to be in possession of perks that few other pages can boast. However, the page still needs to finetune its affinities so that more interaction may be incited. The discrepancy between total user population and active user population may damage the image of the page on the long term. In order to attract a younger audience, more dynamic posts may be required. The page is most definitely off to a good start and the second launch of the HBIB campaign in September will certainly bring new life to this already intriguing page.

Twitter HBIB

The Twitter page for How Big is Belgica is called @HowBigisBelgica. The page was started a couple of weeks before the launch of the HBIB Facebook page, as the first tweet was made on 8 April. The actual public launch of the Twitter page was on 14 May, along with the launch of the website and the Facebook page. Both the Facebook and Twitter pages were active before 14 May, but not yet visible to public.

The Twitter page is kept up-to-date by Lieven Naudts, as he is most familiar with the medium.82 He has kept the Twitter page updated during the events of 15-18 May and he has continued to keep the page active by regularly posting ever since. For this, he gathers relevant information from other pages and personal profiles (of crew members, scientists, … ) and retweets these on the HBIB Twitter page..

The main goal of the Twitter page is to reach policy makers when a new government is formed. This way, the importance of the Belgica II-project can be supported by a follower base on social media. How the launch of the page scored on this aspect and how they have been doing this, will be researched in the following pages.

Followers

On 1 August, the end of the period I researched, the page @HowBigisBelgica has 56 followers. This may not be a lot in comparison to the HBIB Facebook page, which has 298 likes. Like the Facebook page, most of these followers joined the Twitter page shortly after the public launch of the website on May 14. The growth numbers of the likes dropped and became minimal a few weeks after this launch, as the website url, name of the Twitter page and the Facebook page get mentioned less often.

However, like RBINS’ Twitter page, the Twitter page of HBIB is directed at a professional audience. A quick glance through their followers indicates that they are definitely reaching this professional audience. Only twelve of the 56 followers are private accounts of people who have, as far as can be seen, no professional ties to scientific institutes. The 44 other followers are a mix of scientific organisations and personal pages of scientists. These scientists cover fields like geology, meteorology, maritime archaeology, sustainability and ecology. The scientific organisations include

82 Cfr. Part VIII: Interview with Lieven Naudts, p. 26. Cfr. Part VIII: Interview with Sigrid Maebe, p. 16.

both familiar Belgian pages (such as @RBINSmuseum and @MarineAtUGent) and international organisations, such as the Institute of Ocean Research in Canada (@IORE_Canada) and the professional network for the shipping industry Shippingcluster (@Shippingcluster).

However, an expansion of this professional and scientific audience will be necessary if the team wishes to underline the importance of the RV Belgica. For reference, a comparison might be made with the page @ResearchVessels, a page that represents scientific organisations, users with scientific interests and normal users. Though their page started in 2008, it page has 1.446 followers and follows the updates of several research vessels. However, the HBIB page is still missing from this page. A short tweet to this page might convince them to follow the HBIB page and retweet messages, drawing in turn more attention to the HBIB page.

@ResearchVessels gathers information on several ships and retweets it. It might be a good way to introduce the RV Belgica to the international Twitter community. Pages like @EVNautilus might be an example for @HowBigIsBelgica.The American exploration vessel Nautilus has gained 3.315 followers since it started in October 2009. In comparison with HBIB’s Twitter page, @EVNautilus was able to attract more non-scientific followers, while still keeping the scientific organisations and scientifically schooled users. This can partially be explained by the larger American population, which has a stronger naval engineering and military tradition. Some of the post content and interaction possibly might provide an explanation as well. This will be researched in the next part.

As a Belgian page, @HowBigIsBelgica stands lonely on Twitter. None of the other Belgian vessels have a Twitter page, not even Simon Stevin. This offers @HowBigIsBelgica a position that comes close to a monopoly among the Belgian Twitter users who are looking for naval news. Several Belgian organisations (e.g. @MarineAtUGent and @maritiemewereld) do tweet the same kind of content. However @HowBigIsBelgica have the advantage that their news updates come straight from the ship, by the people on board. This is a strength @HowBigIsBelgica certainly can use to position itself internationally.

@HowBigIsBelgica has a limited amount of followers that they have gained in a quick growth after the initial launch. Though the growth afterwards was limited, they succeeded in reaching the target audience. The future challenge will be to attract more scientific users and organisations and to incite interaction with the page. This interaction will automatically lead to more traffic between different scientific pages. Since @HowBigIsBelgica has quite a unique position and content in Belgium, the trick will be to attract the right users. This will be researched in the next part.

Tweets

As mentioned before, Lieven Naudts makes most, if not all, tweets for @HowBigIsBelgica. To do this, he is always on the lookout on Facebook and Twitter for news updates by RV Belgica’s crew members and scientific crew members.83 To date, he is quite handy combining both Facebook and Twitter. Often, the same posts are made on both pages, as they both use English as post language. Posts made by the crew are often shared on the Facebook page. Tweets then include a link to the Facebook post. This is fast and easy.

It can be noted that these tweets only receive limited attention of the Twitter followers. These tweets that refer to the Facebook page are plain text with a link at the end and are not very appealing. Similar to Facebook posts, a photo or video to accompany the tweet is far more attractive. Generally speaking, only a couple of tweets got retweeted (1-3 times at most) and even fewer got favourited. This indicates a clear problem in interaction, as these posts do get attention on Facebook. For this reason, Twitter and Facebook pages should be linked, but not in the post or tweet itself as it redirects user traffic. An example of a tweet that could be different is a post made on 14 June.

Graph 26

This link redirects traffic to the identical Facebook post, where they can immediately watch the video. The post on Facebook had a total reach of 154 users, 4 users liked it and 18 users who opened the video. Meanwhile, this post had no interactions on Twitter. Either traffic on Twitter got redirected, or the post just did not appeal to the users and was skipped. This could be avoided by posting the video on Twitter as well. The only issue might be that these videos and photos get posted by private users (who are often scientific or naval crew) and then get shared. Though videos and photos can be downloaded from Facebook, diligence is required and permission of the original

83 Cfr. Part VIII: Interview with Lieven Naudts, p. 22-26.

publisher is needed. A social media policy for those aboard the RV Belgica might come in handy here, so that this permission is gained even before the post is made.

The type of tweets and the content remains mostly the same throughout the short existence of the page. It posts news updates on the latest RV Belgica activities, often with (a link to) photos or videos. However, the underlying message is both the importance of the RV Belgica and the need for RV Belgica II. To bring this message, the team has opted to use only positive communication. It would be possible to constantly post photos and videos of the defects and flaws of the RV Belgica to underline the need for Belgica II, but this negative communication would only invoke apathy of the users and it would undermine the image of RV Belgica’s current activities.84

A very good example on how to handle this message, was tweeted and posted on 17 July. The post featured a short video of an emergency situation aboard the RV Belgica, which was caused by a malfunction on the aging ship. Even if this mainly illustrates the flaws of the Belgica, the emphasis of the post was on the excellent reaction of the onboard emergency team. The video showed their quick reaction but was montaged. The actions were sped up and a funny tune was added as a humoristic effect. On Facebook, the post reached 229 users and 8 users liked it, which is a better than average score. The post was accompanied by the following text:85

84 Cfr. Part VIII: Interview with Lieven Naudts, p.31. 85 I opted to use the Facebook post as graph 27. The tweet contained the identical text and no video but a link to the Facebookpost. It also had no retweets or favourites.

Graph 27

The text clearly mentions the need for Belgica II, but it does not break down the current activities of the RV Belgica and rather focuses on the crew’s activities than on the actual defect. Posts like these clearly illustrate the purpose behind the page. However, this post is an exception where this link with the need for RV Belgica II can easily be made. In other tweets and posts, the positive communication often turns away attention for the actual need for RV Belgica II. This is not a problem at the moment, but it will have to be kept in mind to make this message clear in communication once a new government is formed and the policymakers have to be persuaded.

Unfortunately, this page or any of its hashtags could not be identified by the Twitter tool Social Mention. This is caused by the limited amount of followers and another problem that popped up when looking for posts with #hbib. The hashtag #hbib is used in both Facebook posts and tweets, as can be seen in graph 26 and 27. However, a search for the hashtags reveals tons of Arabic posts that are constantly being added. Regrettably, the explanation is not the popularity of the RV Belgica in the Arabic world, but the fact that ‘habibi’ or ‘habibti’, which is slang for ‘friend’ or ‘lover ‘in Arabic, is often abbreviated to ‘hbib’ on Twitter. An unfortunate coincidence makes the current abbreviated brand name of How Big is Belgica (HBIB) difficult to use in this early phase.

A manual search in all these results for #hbib or @HowBigIsBelgica however revealed that the only posts that contain these tags are made by the page itself. Interaction with the Twitter page must

certainly be boosted if this page wishes to prove the importance of the Belgica. In order to do this, partnerships with different pages may be considered.

An example of an interesting page, as mentioned previously, is @ResearchVessels. This page follows and shares interesting tweets made by different vessels. Many of these tweets contain the same content as @HowBigIsBelgica’s tweets, such as photos of the ship’s repairs, geological mapping and special events aboard the vessel. @HowBigIsBelgica’s tweets would most certainly be an interesting addition in North Sea and Atlantic waters for @ResearchVessels, which could lead to a mutual beneficial partnership.

Like with RBINS’ Twitter page, I would also suggest to try and interact with other pages. RBINS’ Twitter page has proved that these interactions can lure interested users to look into your page. An example of a page that might be interesting is @EVNautilus. This page about the American exploration vessel contains a lot of similar material to @HowBigIsBelgica. Retweeting their messages on general or pop-cultural news (such as a recent tweet on James Cameron’s newest deep-sea documentary) might start a series of interactions. This is but one of the many international vessels on Twitter, so interaction must certainly be possible with one of them. However, these interactions will require follow-up and more time spent on social media.

This early phase of Twitter has had its successes, but a couple of flaws as well. In conclusion, it can be stated that the post type and content is good and appealing. However, the presentation could be different. It is a must to include photos and videos on Twitter as well and links to the HBIB Facebook page should be avoided as they redirect traffic and make for unappealing posts. To generate more traffic and updates that might be interesting to the scientific audience, co-operation and interaction with other pages might be experimented with. The main issue with these experiments will be time, as this is a very time-consuming process.

PART IV: CONCLUSION

This final part of the dissertation contains the recommendations for the researched pages. These recommendations will be as specific and practical as possible. They are intended to be as low-cost as possible, both in time and money. I will not necessarily limit these recommendations to social media, but I will give suggestions on how to incorporate the use of social media in events and activities.

Since many of these recommendations are applicable to both Facebook and Twitter, there will not be a distinction between the two. However, the recommendations will be made separately for RBINS or HBIB, with a top 3 at the end of both lists. But first a recapitulation of the conclusions, along with the strengths and weaknesses of the pages, is in place.

RBINS

Facebook RBINS’ Facebook page does pretty well. It has a growing number of new users and its posts have a decent reach. This growth will most certainly continue in the future, as RBINS continues to bring fresh updates from a wide range of scientific disciplines. This diversity of topics is a strength that can be used to quickly adapt to trending news items. The addition of the new website, with an extra focus on social media, will increase traffic on the social media pages even more in the future.

One of the strong points is that RBINS’ team is very aware of the audience they are targeting, as this audience is very similar to the audience that visits the Museum. Since this audience is quite similar, this opens up fresh opportunities to promote the Facebook page in the Museum itself, which is not happening at the moment. The recommendations will explore several ways to do this.

The division in the family-oriented Facebook page and the more professional and international Twitter page seems to have been a good strategic choice. On the long term, it allows to target two different audiences with specific content. Both platforms will require a different approach and content style, which will become very apparent in the near future.

However, there is definitely room for improvement when it comes to interactivity. As the comparison with Naturalis in Leiden showed, this interactivity can lead to faster growth. The example that was discussed was the determination of specimen on the Facebook page, as this is a plan in the making at RBINS as well. Being able to do this through social media certainly be good publicity for a museum, and it can improve interactivity when other users are involved and comment with their thoughts.

A second point of attention may be that all posts are focused on the timeline. Using the other tabs could provide an easier overview to users. The examples used in the research were the photo and the event tab. Creating special photo albums will keep an overview of photos of different events at the photo tab. These events can be created as actual events on Facebook, which will make it much easier to spread word about an event, as all users can be invited to events like AperoDino in several clicks. This events tab cannot only serve to invite users, it will automatically generate a reminder for upcoming events on the user’s timeline once the event comes close.

A final point of attention is of a more structural nature. The entire responsibility of the social media falls on the shoulders of Reinout Verbeke and Charlotte Degueldre, even though they get help from their colleagues. However, they must keep track of social media in addition to their normal tasks. Since managing social media is a time-consuming process, future growth may be limited to the amount of spare time Charlotte and Reinout have. As discussed in the research part, museums (especially in the Anglo-Saxon world) are evolving towards entire departments focusing on the management and activities social media.

To give Reinout and Charlotte more breathing space in the future, a decent social media policy is required. The department’s unofficial policy to start social media and do it right works well. However, it remains an unofficial activity and does not cover the entire RBINS. An official policy regarding the use and management of social media is in order. This should be tackled either within RBINS as a whole, or on an inter-museum scale. Especially upcoming budget cuts for the cultural field threaten following international evolutions.

In conclusion, the RBINS Facebook page is doing great and will probably continue to grow in the future. The post types are very balanced, and offer variation to its audience. The creativity of the posts show that the team is not afraid to experiment with innovation, which is necessary to be able to increase interactivity in the future. The threats of the page are mostly the required time to maintain a large community and the lack of an official policy on the matter.

Twitter RBINS’ Twitter page is aimed at professional and international audiences and succeeds in reaching (part of) them. The number of followers is slightly growing. The renewed focus on Twitter since Reinout Verbeke’s appointment a couple of months ago has taken a turn for the better and it will continue to do so.

Although this is a professional audience, using humour and a certain lightness seem to be key on this page as well. The presentation of scientific matters can be more difficult than on the Facebook page, but it cannot be purely scientific. The page’s main audience are science enthusiasts who are looking for constant updates on scientific news, with a light introduction to academic material. Reinout Verbeke succeeds in delivering this type of tweets and should explore the limits of how far he can stretch this balance between lightness and pure academic texts.

The page is most certainly succesful in reaching its target audience. An international and professional audience has already followed the page, but this could be expanded even more. To do this, more traffic will need to be generated between the RBINS Twitter page and other scientific pages. The tweet challenging Sue the T-Rex is a good example of how to establish these connections. These connections are made increasingly, which is a favourable evolution, but they should remain relevant and not spam the other page.

The greatest challenge is the limited interaction, a problem that other, bigger communities face as well. Establishing interactions with users will be a very time-consuming process that will require continued attention. Therefore, enough time should be reserved on a daily or weekly basis before focussing on this. Some experimentation will be required to test what type of posts are most liked by users. The current focus on humour, topicality and scientific relevance seems to be a good starting point to expand upon.

In conclusion, the page manages to reach and target its professional audience with a well-balanced variety of post types. The amount of followers is growing steadily and will continue to do so in the future. However, the page’s main challenge will be to increase interaction. The best way to do this will be to focus on both interaction with users and with other pages. By increasing reach further, more users will follow the page and chances of interaction rise. The recommendations are mainly focused on this purpose.

Recommendations  Make social media present in the Museum o Scavenger Hunt: this is a list of challenges that can be accomplished throughout the Museum. Challenges could include things like ‘tweet a photo of yourself with your favourite dinosaur’ or specifically, ‘tweet a selfie with the Mammoth skeleton and tag RBINS’. . This could be tied in with the existing tours: the normal list of questions and in addition participants can accomplish these challenges. The Museum’s wireless network could be used to upload this photo to the Facebook or Twitter page straight away. o Group photos of groups visiting the Museum. Possibly a group of the month. A lot of groups make their own photos, so making these is not the problem, but an incentive is needed to get these groups to upload the photo(s) to RBINS’ social media pages. o Promote check-ins at the Museum: apps like Foursquare and Facebook-apps allow this easy form of promotion. . A discount at the Dino Café or the Dino Shop could be effective but costly. . Offer free Wi-Fi at the Museum in exchange for a check-in.  Inform about the possibility to make the Wi-Fi’s start page to redirect to a page that suggests a check in. Several hotels around the world do this redirect to make your start page the log-in page to access the hotel Wi-Fi.  Interactivity and accessibility o Start discussions on recent news items (mammoth cloning, evolution, … ) o Partnerships with other pages, that focus on specific subjects (shares) o Determination (day) . An alternative might be the creation of a forum or a Facebook group that can be joined by both users and experts. o Tagging other pages and persons in your posts o Focus on Photo and Event tab: featured events could include PaleoLAB, Summer workshops, … o Family activities from home: Drawing/art contests, Dino-selfies (pose like a dinosaur, can be accompanied by song ‘Walk the Dinosaur’ by Was (Not Was)) o Museum-memes: the internet phenomenon where pictures get edited to address everyday situations. Many ‘memes’ exist, some even have dinosaurs, such as Philosoraptor (a velociraptor that ponders on life questions). These memes can be created or used to bring a funny note to posts. . A make-your-Dinosaur-meme contest will bring humour to the page and might reach the difficult younger audience groups.

Graph 28: Philosoraptor

 Keeping an eye on competition/partners o Naturalis . ‘Natuur op spreekuur’: monthly determination day, organised at the museum. RBINS has been playing with this idea as well. The concept exists and is successful at Naturalis and can be considered as an inspiration. . ‘Tientje voor T-rex’: crowdfunding to bring an excavated T-Rex skeleton to the museum. This concept could be used for necessary restorations of objects or as a general gift to the Museum.  Proposed title : ‘Faire un don pour l’Iguanodon/Een cadeaubon voor de Iguanodon’.  Note that these kind of actions will only work for objects and specimen that are spectacular and famous enough. . Digital visit to the Museum: a costly procedure to make the Museum accessible online o STAM . ‘Geef Jacob van Artevelde een high-five’: a special crane was installed near the iconic statue so visitors could ‘high five’ the statue.  Something similar can be done with the Museum’s signature Iguanodon statue. ‘Shaking hands’ or ‘Thumbwrestling with the Iguanodon’ are possibilities.  This activity could go viral and it certainly will draw a lot of attention from other media. o Huis van Alijn . ‘Mijn Museum’: a catalogue of the museum’s collection from which the favourite objects can be selected. o International: . Create a uniform policy on the professional use of social media: recognition of social media management as an official function will provide more time and recognition for the responsible employees and it will create a guiding structure to fall back on.  Within RBINS  On a federal level, for the entire cultural field

 Highlighting the collection/Scientific department: o Object/specimen of the week/month o Employee in the Spotlight: exceptional scientists, employees or volunteers from the Museum placed in the spotlight. This might also help to make scientists real ambassadors of the Museum. . An obvious recent example would be Pascal Godefroit. This way, users can see the man or woman behind the scientific news.

HBIB

Facebook The Facebookpage HowBigIsBelgica.be did fairly well at the initial public launch. However, growth has halted shortly after, as traffic from external websites either halted or was saturated. The success of the pages was heavily tied to the attendance of events where the RV Belgica was present. However, since the ship simply can’t afford to do every naval event throughout the year, other ways will have to be explored to promote the social media pages.

As a first step, spreading the link of the website, Facebook page or Twitter page on more various sites will be required to bring in new users. Trying to gain a partnership with other naval and/or scientific Facebook pages might be a first step to expand the audience. By sharing and getting shared by pages like RV Simon Stevin and other scientific organisations, interactions and reach will be increased. It should also be considered to try contacting several, non-official Facebook pages as well. Pages and groups that contain navy or science enthusiasts will be very interested in the news RV Belgica offers.

Interaction is most certainly a working point for the Facebook page. This issue exists on many pages, even on the RBINS Facebook page, and can only be solved by experimentation on what triggers the audience to react. Interesting photos and videos attract a lot attention from users, but they are seldom shared beyond their own user base. The timelapse video is an exception that was able to use the initial popularity to spread the video far beyond the normal user base, but actual engagement of the users was still limited. These general, fun posts can take the RV Belgica’s activities well beyond the user base, if interaction can be initiated.

Another problem might be the discrepancy between the targeted audience and the active users of the page. This might indicate that the style has to be adapted to incite more users of the targeted audience to comment or like posts. This will require some experimentation on the parameters of topicality, humour and scientific relevance.

However, the content is great and interesting. The fun aspect along with the scientific relevance and the unique behind-the-scenes view on what’s happening on board of the ship has a decent reach. The post types are balanced enough between photos, videos and articles. Issues with the lost message of RV Belgica II have been handily solved by Lieven Naudts by making a timely reminder of the requirement and importance. Making this message more present in the description of the page would make this message visible permanently, without pushing users read to it repeatedly.

In conclusion, the HBIB Facebook page still experiences some start-up problems. The audience seems to be more difficult to reach and to engage than previously thought. However, adjustments can still be made before the second launch of the project. The unique position HBIB has, as reports come in straight from the vessel itself, is a strength that can be marketed. The content of the page is interesting and the page is slowly but steadily growing. By focusing on interaction and spreading the link to the different pages, this slow growth may be stimulated immensely.

Twitter The HBIB Twitter page follows the same tendencies as the Facebook page. It had a sudden growth at the initial launch of the project, but this growth then stagnated. The audience for this page is rather limited, but it consists of the target audience of international scientists, official organisations and science-enthusiasts. The audience is thus more professionally-oriented, unlike the more family- oriented Facebook page.

However, it has to be noted that there was not enough attention to the tweets as the project continued. Early tweets brought live photos and exclusive updates for the Twitter followers, but later on, statuses from Facebook were simply shared. This is feasible, to a limited extent, but at this stage it caused two problems.

A first problem is the rather unappealing effect it had on tweets. Plain text tweets with links to the Facebook page seem rather daunting to an audience that is used to flashy updates with photos and videos. Not only was this unappealing to followers, but it also redirected traffic from the Twitter page to the Facebook page. The shared photos and videos need to be added to the tweets to make them more appealing.

A second problem is that the style for both the family-oriented Facebook page and the professional- oriented Twitter page became the same. By adding an extra focus in the posts and tweets on the target audience, a better bonding will be achieved with the users. This is of the essence to establish interactions with users. This does not mean no posts can be shared between Facebook and Twitter, but rather that, if possible, each post should be optimised for the platform it will be posted on. The RBINS social pages handle this quite well with small adjustments.

In conclusion, it can be stated that the post type and content is good and appealing. However, the presentation and reach could be better. Including photos and videos is a must on Twitter as well and links to the HBIB Facebook page should be avoided as they redirect traffic and make for unappealing posts. In order to generate more traffic and updates that might be interesting to the scientific

audience, co-operation and interaction with other pages might be experimented with. The main issue with these experiments will be time, as this is a very time-consuming process.

Recommendations

 Reach o Belgica member of the week: helps to turn users of social media ambassadors of the page. o Rotating Scientist: on board blogs from crew of the RV Belgica, every week a different scientist to manages the social media page/blog . This idea was launched by @Sweden . The concept has been used on several other pages in the meantime: @PeopleOfCanada, @PeopleOfLeeds and many other examples. o Partnerships with different pages: sharing, retweeting and promoting each other’s posts will increase traffic between pages and spread HBIB’s name. o Mentioning other pages or people in tweets and posts . Addressing specific university pages: tagging the university for which the on-board scientists work in Twitter or Facebook will increase visibility of the posts to both a young and a scientific audience. o From the Belgica Archives: posting old photos of the RV Belgica, its crew and its activities is not only a great way to celebrate the 30th anniversary; it will also promote reach and interaction thanks to nostalgic readers. o Belgica Live: Livestream from the deck of the RV Belgica. o Adjusting page descriptions to explicitly mention the core messages: it can serve as a constant reminder for the importance of RV Belgica and the need for RV Belgica II.

 Interaction o Q&A session with scientists/crew o Fill in sentences/Caption photos: RV Belgica is to me … , caption this photo, … . The words filled in by the audience can be used in a wordcloud afterwards, which will give the users the feeling they are actively contributing to the project. o How to: on-board videos of experiments or crew activities. Examples include how to … test acidity, measure salinity, cook on board the RV Belgica, … . This allows a focus on both scientific equipment and life on board of the RV Belgica, although it will require the co-operation and time of scientists and crew members.

 Partnerships with other vessels and naval organisations: these are comparable vessels that can be kept an eye on their type of activities. Here are several suggestions for international pages to partner with. o Facebook . Rachel Carson Research Vessel (USA) . R/V Sikuliaq (USA)

. Sustainable Research Vessel (AUS): focuses on Australia, but it may be charmed by the plans of a more sustainable RV Belgica II. o Twitter . @USGS: focuses on earth science, but it might retweet interesting facts and research on the North Sea. . @MaritimePhotos: a photographer that focuses on photos of research vessels. Perhaps the RV Belgica can impress him enough to retweet photos? o Pages that are already being followed/liked: the reason why so few Belgian pages are included in these recommendations, is because on one hand there are few active pages on Belgian marine research and marine. On the other hand, Lieven Naudts has already done an excellent job in selecting several organisations and scientists to follow. Making yourself noticed by some of these pages through interactions will increase traffic. . Look at @researchvessels to find other vessels where interaction could be established with.

Top 3 Recommendations

RBINS 4. Make social media present in the Museum o Scavenger Hunt: this is a list of challenges that can be accomplished throughout the Museum. Challenges could include things like ‘tweet a photo of yourself with your favourite dinosaur’ or specifically, ‘tweet a selfie with the Mammoth skeleton and tag RBINS’. . This could be tied in with the existing tours: the normal list of questions and in addition participants can accomplish these challenges. The Museum’s wireless network could be used to upload this photo to the Facebook or Twitter page straight away. 5. Keeping an eye on competition/partners o Naturalis . Natuur op spreekuur: monthly determination day, organised at the museum. RBINS has been playing with this idea as well. The concept exists and is successful at Naturalis and can be considered as an inspiration.  An alternative might be the creation of a forum or a Facebook group that can be joined by both users and experts. 6. Highlighting the collection/Scientific department: o Employee in the Spotlight: exceptional scientists or volunteers from the Museum placed in the spotlight. An obvious recent example would be Pascal Godefroit. This way, users can see the man or woman behind the scientific news. This might also help to make scientists real ambassadors of the Museum.

HBIB 1. Reach o Rotating Scientist: on board blogs from crew of the RV Belgica, every week a different scientist to manages the social media page/blog . This idea was launched by @Sweden . The concept has been used on several other pages in the meantime: @PeopleOfCanada, @PeopleOfLeeds and many other examples. 2. Interaction o How to: on-board videos of experiments or crew activities. Examples include how to … test acidity, measure salinity, cook on board the RV Belgica, … . This allows a focus on both scientific equipment and life on board of the RV Belgica, although it will require the co-operation and time of scientists and crew members. 3. Partnerships with other vessels and naval organisations: these are comparable vessels that can be kept an eye on their type of activities. Here are several suggestions for international pages to partner with.

PART V: BIBLIOGRAPHY

Annual 2013, Museum of Natural Sciences. Can be consulted online at

Barry, Ailsa. ‘Papers: Creating a Virtuous Circle Between a Museum’s On-line and Physical Spaces.’ Museums and the Web 2006. Archives & Museum Informatics, 1 maart 2006.

Black, Graham. ‘Transforming Museums in the Twenty-first Century’. Abingdon: Routledge, 2012.

Dawson, Ross. ‘Museum 2.0: Bringing our Heritage to the People.’ Trends in the Living Networks. Trends in the Living Networks, 14 maart 2007.

Dawson, Ross. ‘Thinking about the Future of Museums: Fourteen Key Issues.’ In: Trends in the Living Networks. Trends in the Living Networks, 22 mei 2008.

Defence, ‘A962 Belgica’, last consulted July 31

Defence, ‘RV Belgica’, last consulted July 31

De Morgen, interview with Sven Gatz, July 27, 2014.

De Ridder, Liesbeth. ‘Moet er nog inhoud zijn?’ Mechelen: Heidi de Nijn, 2011.

De Standaard, October 27, 2013, published online at http://www.standaard.be/cnt/dmf20131027_00810981

De Wit, Dirk, & Esmans, Debby. ‘E-cultuur. Bouwstenen voor praktijk en beleid’. Leuven: Acco, 2006.

Downes, Caroline. ‘Analysing Characteristics of Social Media in Cultural Communication: an Investigation of Social Media Use at Museum Victoria.’ Ba thesis. RMIT University, 2011. PDF.

Durrans, Brian. ‘The Future of the Other: Changing Cultures on Display in Ethnographic Museums.’ The Museum Time Machine: Putting Cultures on Display. Ed. Robert Lumley. Londen: Routledge, 1988. p. 143-168.

Finnis, Jane. ‘Turning Cultural Websites inside out: Changes in Online User Behaviour, Web 2.0 and the Issues for the Culture Sector.’ Digital Culture: the Changing Dynamics. Ed. Aleksandra Uzelac & Biserka Cvjeticanin. Zagreb: Culturelink

Hein, George E. ‘The Constructivist Museum.’ Group for Education in Museums. GEM, 1995.

Hooper-Greenhill, Eilean. ‘Counting Visitors or Visitors Who Count?’ The Museum Time Machine: Putting Cultures on Display. Ed. Robert Lumley. Londen: Routledge, 1988. p. 211-230.

Jenkins, Henry. ‘The Cultural Logic of Media Convergence.’ International Journal of Cultural Studies 7.1 (2004): p. 33-43.

Kelly, Brian. ‘Time to Stop Doing and Start Thinking: a Framework for Exploiting Web 2.0 Services.’ Museums and the Web 2009. Archives & Museum Informatics, 31 maart 2009.

Kvale, Steinar. ‘InterViews: An Introduction To Qualitative Research Interviewing’. Sage Publications, 1996.

Mancini, Federica, & César Carreras. ‘Techno-society at the Service of Memory Institutions: Web 2.0 in Museums.’ Catalan Journal of Communication and Cultural Studies 2.1 (2010): 59-76.

Manovich, Lev. ‘The Practice of Everyday (Media) Life.’ Video Vortex Reader: Responses to YouTube. Amsterdam: Institute of Network Cultures, 2008. 33-43.

O’Reilly, Tim, ‘What Is Web 2.0.’ O’Reilly. O’Reilly Media, Inc, 30 September 2005.

Raad voor Cultuur. eCultuur: van i naar e. Advies over de digitalisering van cultuur en de implicaties voor cultuurbeleid. Raad voor Cultuur, 2003. PDF-

Schubert, Karsten. ‘The Curator’s Egg’. Londen: One-Off Press, 2000.

Schweibenz, Werner. ‘Museums and Web 2.0: Some Thoughts about Authority, Communication, Participation and Trust.’ Handbook of Research on Technologies and Cultural Heritage: Applications and Environments. Ed. Georgios Styliaras, Dimitrio. p. 110

Simon, Nina. ‘2.0 at Work: Why You Should Use Flickr.’ Museum 2.0. Museum 2.0, 22 feb. 2008.

Smithsonian, ‘Mission and Vision.’ Smithsonian, 20 december 2011.

Uzelac, Aleksandra. ‘How to Understand Digital Culture: Digital Culture - a Resource for a Knowledge Society?’ Digital Culture: the Changing Dynamics. Ed. Aleksandra Uzelac en Biserka Cvjeticanin. Zagreb: Culturelink. 7-24.

Van Oost, Olga. ‘Hou het Tropenmuseum open!’ FARO. Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed. FARO, 6 juni 2013.

Van Oost, Olga. ‘Nederlandse museumcrisis.’ FARO. Vlaams Steunpunt voor Cultureel Erfgoed. FARO, 6 juni 2013.

Vivé, Anne & Versailles, Anne, ‘Van Museum tot Instituut: 150 jaar Natuurwetenschappen’, drukkerij Erasmus, 1996, 112p.

Witcomb, Andrea. ‘Re-Imagining the Museum. Beyond the Mausoleum’. Londen: Routledge, 2003.

PART VI: STAGEVERSLAG

Mijn stage vond plaats in het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, dé plaats bij uitstek voor alles wat met natuurwetenschappen te maken heeft. Het museum is hierbij het meest publieke en daardoor ook meest bekende deel. Het bekendste onderdeel is wellicht de Galerij van de Dinosauriërs, de grootste van Europa, met zijn imposante Iguanodons uit Bernissart. Maar het Instituut is véél meer dan dat. Het is een verzamelplek en platform voor alles wat met wetenschap te maken heeft.

De structuur van de instelling werd eerder in dit onderzoek besproken, maar daar gaat het slechts om gezichtsloze benamingen. Meedraaiend in de communicatiedienst, had ik het geluk om een aantal andere diensten te kunnen bezoeken of contacteren. In werkelijkheid schuilt er achter iedere dienst een unieke sfeer, de meest uiteenlopende activiteiten en vooral veel interessante verhalen. De uitgebreidheid van wat er schuilgaat achter de schermen van ‘het Dinomuseum’ was voor mij dan ook een echte oogopener.

Mijn vaste plaats tijdens de stage was een van de bureaus op de communicatiedienst. De mooie, natuurlijk verlichte ruimte maakte het een plezier om er te werken, de collega’s nog veel meer. Alle collega’s zitten samen aan open bureaus (of aanpalende kamer) wat er voor zorgt dat iedereen gemakkelijk aanspreekbaar is. Hoeveel vragen ik ook had, er was altijd wel iemand die even tijd maakte om Figuur 1: zicht op een deel van de communicatiedienst, waar ik het merendeel mij te helpen en de nodige uitleg te geven. De begeleiding van mijn stage doorbracht. was zeer goed. Dit was ook nodig aangezien je middenin talloze lopende acties en evenementen terecht komt.

Mijn taken waren zeer uiteenlopend. In bijlage is een dagboek te vinden met de belangrijkste taken per dag. Niet alle kleine, administratieve taken staan in dit overzicht, maar het zou een beeld van mijn stageactiviteiten moeten geven. Het bijhouden van dit dagboek was zeker geen overbodige luxe door de grote verscheidenheid aan opdrachten. Dit ging van interviews afleggen tot zelf interviews afnemen. Van het helpen met het opstellen van een zaal voor een evenement tot het opvolgen van de perscoverage over datzelfde evenement. Ik heb kunnen proeven van iedere stap in de organisatie van evenementen en perscommunicatie. Yannick Siebens zorgde er ook altijd voor dat ik op de hoogte was van binnengekomen persvragen, zodat ik steeds volledig mee was in het reilen en zeilen van de dienst.

Leuk is dat je in het overzicht de verantwoordelijkheid ziet toenemen. Van het eenvoudig opzoeken en inkorten tot het meehelpen opstellen van berichten. De eindverantwoordelijkheid lag steeds bij de opdrachtgever. Alles werd dus op zijn minst nagelezen voor het gepubliceerd werd, zoals steeds gedaan wordt door collega’s onderling. Gezien het belang van deze teksten voor lezers en pers vond ik dit zelf geen overbodige luxe. Alle taken, administratief en redactioneel, waren dan ook gericht op het uiteindelijke resultaat en waren erg relevant voor de dienst communicatie.

De opdrachten zelf waren op het niveau van een medewerker en bevatten een zekere uitdaging. Ik sprong bij waar ik kon in het werk van collega’s, die me ook steeds begeleidden. Hierbij ging het voornamelijk om redactionele taken, zoals het vertalen van een promotekst (FR of ENG -> NL)86 of het opstellen van persberichten, gebaseerd op reeds bestaande documenten. Verder mocht ik ook enkele interviews afnemen binnen het KBIN, zoals een interview met vrijwilligers87, en werd ik ook betrokken bij enkele brainstormsessies voor zowel social media als lopende tentoonstellingen en acties. In de laatste weken, nadat duidelijk werd dat mijn thesis over social media zou gaan, werd ik nog meer betrokken bij dit domein. Toch bleef ik ook op de hoogte van de andere taken en gebeurtenissen op de dienst.

Administratieve taken hielden meer opzoekingswerk in, maar dit bleef steeds relevant voor de projecten waarop ik werkte. Zo stelde ik een lijst met contactgegevens op van bedrijven in de buurt van het museum. Vervolgens werden deze gecontacteerd met een uitnodiging voor AperoDino of de vraag of we enkele affiches of posters mochten plaatsen. Ook het opvolgen van telefoons en e-mails van journalisten met vragen over uitgestuurde persberichten was bijzonder interessant om bij te leren over hoe het er aan toegaat op een communicatiedienst.

Tot slot deed ik tijdens mijn stage ook wel wat handenarbeid, veelal ter voorbereiding van evenementen. Voorbeelden zijn het klaarzetten van de zaal voor het symposium over de RV Belgica, flyeren op de Brusselse Havenfeesten, flyeren voor AperoDino, het testen van een museumparcours, … Het bleef dus niet enkel bij abstracte ideeën en kantoorwerk, maar ook de praktische uitvoering ervan kwam aan bod. Dit zorgde ervoor dat de stage veel meer was dan wat op academisch niveau aangeleerd kan worden.

Voor mij was deze stage een enorm leerrijke ervaring. De variatie van het werk, de leuke collega’s en de uitdaging van deadlines van verschillende projecten, maakten van iedere dag een nieuwe belevenis. De academische wereld kan ons goed voorbereiden op het leven op de werkvloer, maar

86 Cfr. Part VII, attachment 6. 87 Cfr. Part VII, attachment 5.

het is pas als je er middenin zit dat je echt bijleert. Op deze stage heb ik veel geleerd over de werking van een museum, organisatie achter de schermen en interacties tussen verscheidene diensten. Het is dan ook dankzij de goede begeleiding van de collega’s dat ik niet overdonderd werd door al deze informatie.

PART VII: ATTACHMENTS Bijlage: Dagboek Stageactiviteiten

5 mei  Introductie en informering interne documenten en projecten  Rondleiding Dienst 6 mei  Opstellen ingekorte versie persbericht Belgica en expo Hersenkronkels  Opzoekingen zaalverhuur Aldwin (Events en zaalverhuur): vergelijkbare zalen en prijzen binnen de culturele sector 7 mei  Vertalen FR->NL mails voor intern gebruik  Verzenden ingekorte persberichten + online plaatsen op diverse sites (wattedoen.nl, brusselsmuseum.be, …) 8 mei  Vergadering met coördinatoren: praktische organisatie van Belgica evenement op Brusselse Havenfeesten  Opvolging verstuurde persberichten + websites 9 mei  Rondleiding Franse filmploeg achter de schermen  Afwerking en uitbreiding analyse eventprijzen en zaalverhuur 12 mei  Opstellen draft-versies persberichten Belgica (e-mail)  Updaten adresboek contactpersonen VRT  Excelbestand prijs- en capaciteitvergelijking events bijwerken 13 mei  Opstellen persoverzicht: begin  Voorbereiding Belgica: USB-sticks uitpakken en bestanden uploaden  Opzoeken en aanpassen van format: foto's voor de nieuwe website 14 mei  Opvolging pers: telefoon en e-mail (afwezigheid Yannick)  Opstellen en versturen persbericht How Big is Belgica  Instellen tablet voor fotowedstrijd Belgica 15 mei  Klaarzetten van de zaal voor het Belgica symposium  Transcriptie van interview met Wouter Dekoninck  Nalezen tekst Biodiversiteit 16 mei [BELGICA WEEKEND]  Meevaren van Antwerpen naar Brussel aan boord van de RV Belgica o Foto's maken o Ondersteuning Sigrid bij kleine praktische zaken (opruimen, … ) 17 mei [BELGICA WEEKEND]  Begeleiden symposium Belgica o Symposium volgen o Microfoon voor vragen na lezingen o Netwerken met Belgica-commandanten en wetenschappers o Opruimen zaal 18 mei [BELGICA WEEKEND]  Brusselse Havenfeesten: ondersteuning op evenement o Klaarzetten tent op kade en panelen op Belgica o Flyering en uitleg over RV Belgica 19 mei  Overzicht perscoverage event Belgica maken

 Opstellen lijst bedrijven in de buurt voor AperoDino  Verzamelen foto's evenement How Big is Belgica 20 mei  Afwerking adressenlijst AperoDino: voorlegging ter controle en aanvulling  Contacteren vrijwilligers op vraag van BELSPO  Transcriptie en vertaling video's Mineralen en Zeekomkommers (Yves Samyn) 21 mei  Persoverzicht Belgica  opvolging telefoon en e-mail Yannick  Transcriptie filmpjes Wouter Dekoninck  Start inventarisatie afbeeldingen website (oude en nieuwe) 23 – 24 mei  Vrijaf na Belgicaweekend 26 mei  Databank afbeeldingen  AGENDA: opstellen overzicht zomeractiviteiten (stages, expo's, …) voor publicatie in NL, FR en ENG 27 mei  Interviews vrijwilligers BELSPO: interview met Wouter Dekoninck en Marcel Cludts  Afwerken publicatie voor AGENDA 2 juni  Transcriptie interviews met filmploeg ‘Un Homme à la Mer’ voor ondertiteling  Contacteren groepen voor opening Hersenkronkels (uitnodiging voor opening expo) 3 juni  Vertaling teksten in interviews film ‘Un Homme à la Mer’  Artikel domesticatie van kitten 4 juni  Contacteren groepen voor opening Hersenkronkels  Hersenkronkels: opbouw tentoonstelling + foto's met Jonah en Thierry  Vertaling e-mails AperoDino (uit te sturen naar bedrijven in de buurt) [VRIJAF EXAMENS 5-10 juni] 11 juni  Opening expo Hersenkronkels: o Hulp met klaarzetten persgoodies o Interview met FM Brussel o Rondleiding volgen o Avondopening voor personeel  Opstellen persbericht AperoDino + afwerken adressenlijst 12 juni  Databank: adressenlijst AperoDino: opzoeking laatste e- mailadressen en telefoonnummers  Opnames Karrewiet in expo Hersenkronkels: klaarzetten banners en volgen van de opnames 13 juni  Vertaling databank afbeeldingen  Thesis: structuur en uitwerking 16 juni  Contacteren EOS en De Morgen in verband met vernieuwen banners of algemeen  Vergadering activiteiten Hersenkronkels  Adressenlijst AperoDino finaliseren, groeperen en klaarzetten om te contacteren 17 juni  Opvolging e-mail en telefoon pers: Wesp koning Filip  Thesis: shared folder op zoek naar bruikbare informatie

 Overzicht publicaties en ticketing: structuur aanpassen aan expo Hersenkronkels 18 juni  Opvolging telefoon en e-mail pers: Wesp, Hersenkronkels, …  Thesis: uitschrijven nieuwe structuur 19 juni  Debriefing Belgica + lunch  Knack Club: inkorten tekst tot 300 tekens  Persoverzicht artikels Wesp Koning Filip 20 juni  Parcours in het museum: lijst opstellen van alle specimen in de Galerij van de Evolutie die iets te maken hebben met het thema ‘tanden’ of ‘België’  Opvolging telefoon en e-mail Yannick 23 juni  AperoDino: aankloppen bij bedrijven in de buurt met de vraag of we enkele posters/flyers mogen afficheren  Thesis: vragen interview en SWOT-analyse FB-pagina’s. 24 juni  #Wilmotsing: voorstel tot post uitwerken in photoshop  Vertaling opdrachtjes parcours Belgobelge 25 juni  Vertalingen teksten parcours Tanden 26 juni  Praktische regeling AperoDino (pijltjes ophangen, foto’s maken, drankbonnetjes tellen, … )  Persoverzicht + contacteren voor thesisinterviews 27 juni  Persoverzicht Hersenkronkels  Catchphrase expo Lascaux en aanzet persbericht 30 juni  AFWEZIG DOOR TREINSTAKING 1 juli  Contacteren KBIN woordvoerders voor overzicht verlofperiode  Werk aan thesis 2 juli  Rondleiding jobstudente  Thesis: analyse Facebookpagina 3 juli  Interview met Sigrid Maebe  Transcriptie interview 4 juli  Persbericht en promo parcours Tanden opstellen  Vertalingen korte tekstjes website 7 juli  Interview met Lieven Naudts (Oostende) 8 juli  Tekstje KidsOnly opstellen  Rondleiding in collectie vlinders  Aanpassingen aan parcours Tanden 9 juli  Parcours Tanden op Agenda.be plaatsen  Herlezen en herschrijven parcours Tanden: moeilijke woorden wegfilteren 10 juli  Debriefing en evaluatiegesprek met Yannick Siebens 11 juli  Kleine vertaalopdrachtjes  Afscheid collega’s Attachment 1: log of internship activities

Attachment 2: program for HBIB symposium on 17 May

Attachment 3: invitation to the opening of the new Brain Twisters exhibition

Subject: Uitnodiging AperoDino

Beste Mevrouw, Mijnheer,

Op donderdag 26 juni organiseert het Museum voor Natuurwetenschappen een leuke after work drink (vanaf 17u30). We willen hiermee vooral mensen die in de buurt van het Museum wonen of werken uitnodigen om op een leuke manier kennis te maken met ons Museum.

Decor voor deze leuke activiteit zijn onze indrukwekkende Galerij van de Dinosauriërs en de magnifieke zaal die 250 jaar Natuurwetenschappen eert. Daarnaast heeft u ook de kans om als een van de eersten onze nieuwste tentoonstelling ‘Hersenkronkels’ te ontdekken.

Via deze e-mail bieden wij u aan om vooraf een aantal tickets te kopen. Onze AperoDino is immers de ideale gelegenheid om voor medewerkers iets leuks te organiseren en tegelijkertijd onze werking te steunen. U wordt als het ware een ambassadeur voor ons Museum!

Geïnteresseerd? Bel ons dan even, Aldwin Dekkers of Isabelle Van Loo, en we bespreken met u wat we u kunnen aanbieden. Voor slechts 6 euro per persoon kan u uw medewerkers laten genieten van onze unieke Galerij van de Dinosauriërs (de grootste van Europa trouwens), de prachtige architectuur van het Museum, een gratis drankje én een zomers melodietje.

Indien een gezamenlijk bezoek met uw collega’s niet past in uw planning, zou u dan zo vriendelijk willen zijn om de flyer in ieder geval met zoveel mogelijk mensen te delen?

Met vriendelijke groeten,

Aldwin Dekkers Isabelle Van Loo 02 627 44 53 02 627 45 34 Attachment 4: e-mail invitation for AperoDino for nearby enterprises (sent in English, French and Dutch)

Reeds 11 jaar is Marcel Cludts een vrijwilliger aan het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen op de afdeling Entomologie. Maar, hij is geen onbekende daar. Al sinds 1953 werkt hij er. Na zijn pensioen koos hij er voor om één dag per week zijn taak verder te zetten als vrijwilliger. Hij krijgt er geen beloning voor, integendeel, hij maakt zelfs kosten aan zijn tram, maar hij doet het maar al te graag uit liefde voor het Instituut. Vanuit hetzelfde bureau waar hij vroeger werkte, zet hij zijn werk voort. Hij ontleedt de gigantische collectie van de afdeling kevers als geen ander en catalogeert het aanwezige materiaal minutieus. Hij noteert alle verwijzingen die resulteren uit zijn zoekwerk in de aanwezige catalogi. Later worden deze op computer ingetikt en toegankelijk gemaakt. Dankzij zijn werk wordt de enorme collectie snel en gemakkelijk toegankelijk voor onderzoekers. Ook Wouter Dekoninck beaamt het belang van de vrijwilligers voor het instituut. Op de afdeling Entomologie komen per jaar 10 tot 12 vrijwilligers één of twee dagen per week. Hierbij voeren ze het werk uit van minstens twee fulltime technici. Als deze vrijwilligers zouden wegvallen, dan vallen we terug op onze zes technici, wat dus een productiviteitsvermindering van minstens 1/3 zou betekenen voor deze afdeling alleen al. De vrijwilligers zijn dus werkelijk een onmisbaar onderdeel van het KBIN. Attachment 5: Interview with volunteer Marcel Cludts, on demand of BELSPO

100

1) Les déformations crâniennes

L’anthropologue peut mettre en évidence, lorsqu’il étudie des squelettes des populations du passé, diverses pratiques culturelles comme par exemple les déformations crâniennes. Les déformations crâniennes sont réalisées à l’aide de différents dispositifs comme par exemple des bandages que l’on a mis tout autour du crâne et qui lui donne une déformation allongée en « pain de sucre », c’est ce qu’on peut voir sur ce crâne du Pérou. On a aussi des dispositifs composés de planches qui peuvent donner des déformations aplaties comme on peut le voir sur ce crâne des Caraïbes.

Les déformations crâniennes étaient également appliquées à nos régions, il n’y avait pas que dans des destinations assez lointaines, et on peut le voir par exemple sur cette photo d’une Normande qui a eu le crâne déformé lorsqu’elle était enfant.

Schedelvervormingen

De antropoloog kan, met behulp van skeletten van bevolkingsgroepen uit het verleden, verschillende culturele gebruiken bewijzen, zoals bijvoorbeeld schedelvervormingen. De craniale vervormingen worden uitgevoerd met verscheidene hulpmiddelen, waaronder het afspannen van de schedel met een verband rond het hoofd, wat een verlenging van de schedel tot gevolg heeft, gelijkend op een afgeknotte kegel. We kunnen dit zien op deze schedel uit Peru. Men gebruikt ook planken als hulpmiddel om een afgeplatte vervorming te krijgen, zoals op deze schedel uit de Caraïben.

Niet enkel op exotische locaties, maar ook in onze contreien werden schedelvervormingen uitgevoerd. We kunnen hiervan een voorbeeld zien op deze foto van een Normandische vrouw wiens schedel vervormd werd toen ze nog een kind was.

Attachment 6: Transcription and translation of interview FR->NL

101

Webnews

In 2014 bestaat het Belgisch oceanografisch onderzoeksschip de ‘RV A962 Belgica’ 30 jaar. Om die verjaardag te vieren en de RV Belgica bekend(er) te maken bij het publiek, heeft het KBIN een grootscheepse campagne opgezet. De aftrap geven we op 18 mei 2014 met een animatiefilmpje en een opendeurdag tijdens de Brusselse Havenfeesten...

De RV Belgica waakt dag en nacht over het wel en wee van onze Noordzee. Er komt een pak wetenschap aan te pas om die leefbaar en rendabel te houden. Iedereen heeft er baat bij dat de blauwe motor van de Noordzee blijft draaien. Denk maar aan duurzame visserij, windenergie, zandwinning, toerisme. Maar na 30 jaar is er nood aan een nieuw onderzoeksschip met plaats voor meer onderzoekers, nauwkeurige apparatuur en onbemande meetrobots. Hoe dat allemaal zit, zie je weldra in het animatiefilmpje How Big Is Belgica.

Op vrijdag 16 mei vaart de RV Belgica samen met de Stern van Antwerpen naar de Heembeekkaai te Brussel. Daar legt hij om 17u aan, net op tijd voor de Brusselse Havenfeesten!

Iedereen is welkom op de RV Belgica op zondag 18 mei, van 10.00u tot 17.00u (en tot 19.00u op de kaai) op de Van Heembeekkaai (nabij de Van Praetbrug en de Royal Yacht Club). Je kan aan boord komen en kennis maken met de Belgische mariene onderzoekers. Wetenschappers van de Universiteit van Gent, het ILVO, het INBO, de FOD Economie, Defensie en natuurlijk het KBIN – OD Natuur, leren je de wondere wereld van het zee- onderzoek kennen. En natuurlijk lichten we een tipje van de sluier op over de nieuwe Belgica! Je kan de evenementen weldra ook volgen op Facebook en op Twitter!

Brusselse Havenfeesten RV Belgica

Kort tekstje

Kom op 18 mei de verjaardag van onderzoeksschip RV A962 Belgica vieren tijdens de Brusselse Havenfeesten. Dit onderzoeksschip is al 30 jaar verantwoordelijk voor onderzoek naar de blauwe motor van de Noordzee. Leer er alles over duurzame visserij, windenergie, zandwinning en het belang van toerisme! Maar na 30 jaar is er ook nood aan een nieuw onderzoeksschip met plaats voor meer onderzoekers, nauwkeurige apparatuur en onbemande meetrobots. Hoe dat allemaal zit, zie je weldra in het animatiefilmpje How Big Is Belgica.

Iedereen is welkom op de RV Belgica op zondag 18 mei, van 10.00u tot 17.00u (en tot 19.00u op de kaai) op de Van Heembeekkaai (nabij de Van Praetbrug en de Royal Yacht Club). Bezoek ook zeker onze site op www.howbigisbelgica.be of volg ons op Facebook en Twitter!

Attachment 7: Suggestion for webnews update and short text to post online on various promotional websites.

102

PART VIII: INTERVIEWS Interview: Museum voor Natuurwetenschappen

Interview met Yannick Siebens en Reinout Verbeke

Wie?

Yannick Siebens

 Persverantwoordelijke sinds 1 september 1999 bij KBIN.  Was in de beginfase verantwoordelijk voor sociale media (vanaf 2008-2009) en website, wat gebeurde op basis van persberichten.  Studeerde Communicatie in Brussel  10 jaar werkzaam geweest als journalist, nu aan de andere kant van de persrelaties  Algemene coördinatie en communicatie bij KBIN, maar werkt zelf voornamelijk op persrelaties (terugkoppeling en aansturen op posts indien nodig)  Heeft persoonlijke Facebook, maar gebruikt deze ook vaak voor professionele doeleinden.  Sharet en liket zelf ook regelmatig dingen op de pagina van het Museum

Reinout Verbeke

 Wetenschapscommunicatie, Communicatiedienst van het KBIN  33 jaar  Studeerde Germaanse, gevolgd door een een opleiding journalistiek en een lerarenopleiding. Werkte van 2005 tot 2014 bij EOS, sinds mei 2014 werkzaam bij KBIN  Verantwoordelijk voor de wetenschapscommunicatie en de online kanalen van het Museum en het Instituut: website, Facebook, Twitter (Twitteraccount alleen, Facebook gebeurt in overleg met Charlotte Degueldre) en Tumblr.

Wat zijn zo de musea waarmee jullie zichzelf vergelijken?

YS: Op natuurwetenschappelijk vlak zijn er in België geen echte concurrenten. Op internationaal vlak denken we voornamelijk aan Museum of Natural History in NY en Londen en korter bij huis Naturalis in Leiden. We spiegelen ons voornamelijk aan de natuurwetenschappelijke musea van Europa, maar ook aan kunst- en cultuurmusea hier in België, zoals Bozar (meer cultuur) of het Afrikamuseum in Tervuren (natuurwetenschappelijk).

Maar het zijn niet enkel concurrenten, we wisselen ook wel eens ervaringen uit. Het is natuurlijk gemakkelijk om dat vanuit Brussel te doen, en heel af en toe ook uitwisseling in het buitenland. Een heel interessant seminarie was met het natuurhistorisch museum van Frankfurt. Het was een internationale top over natuurwetenschappelijke musea op een leuke locatie. Daar gingen ze toen het hele museum renoveren en in een site inbouwen, waar het museum, de wetenschappers en de universitaire wereld kunnen samenzitten. Intussen is dat museum klaar.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 1

Wordt dan ook gekeken naar hoe die musea social media aanpakken?

YS: Voor mij gaat het voornamelijk om de tentoonstellingen en de museologische aanpak, maar de sociale media komt er altijd wel bij. Je kunt er niet meer omheen als je aan communicatie wil doen. Ik hou het ook altijd wel in het oog dat er een goede uitwisseling is met journalisten op vlak van sociale media.

Even terug naar het begin van de sociale media nu. In 2009 startten jullie met de Facebookpagina. Hoe is het allemaal begonnen?

YS: We vonden dat we zeker niet konden achterblijven en hadden al een goede voorbereiding om er mee om te gaan. We hebben dan gezegd: ofwel doen we het goed, ofwel doen we het niet. Er was geen algemene politiek, er werd ook niemand speciaal aangesteld daarvoor. Jiska [Verbouw] deed dat toen bovenop haar normale taken. Ze deed dit alleen voor de drie talen, want toen was Charlotte [Degueldre] er ook nog niet bij. Het nam toch wel een groot deel van haar tijd in beslag, een paar jaar geleden schatte ze het op zo’n acht uur per week. Dus toch wel een volledige werkdag die naar sociale media ging.

Je moet er mee bezig zijn, je moet ook andere websites screenen, contact opnemen met andere diensten en departementen om te luisteren wat zij doen of deden, … Het gaat natuurlijk veel breder dan enkel wat op de communicatiedienst gebeurt.

Maar er was geen algemene politiek die ons dwong om plots op social media in te zetten. We vonden het gewoon zelf nodig en we hebben zelf ons programma met doelen opgesteld. Dat is voornamelijk om onderzoek onder de aandacht te brengen, dikwijls op een speelsere manier, het verspreiden van foto- en beeldmateriaal en het aankondigen van evenementen. Daarvoor gebruiken we sociale media al vanaf het begin, maar al snel kwam er ook meer input van de dienst communicatie en de educatieve dienst. Er wordt nu ook meer een agenda gemaakt, maar er is nog steeds plaats voor spontane berichten.

[Extra: Wel hebben we eens een sms-actie opgezet: een abonnementenservice waarop je je (gratis) kon inschrijven en je een korte sms kreeg met een wetenschapsnieuwtje dat je dan uitgebreid kon opzoeken op de website. Een soort Twitter avant la lettre, dat moet rond 2005 geweest zijn. We waren daarin onze tijd vooruit! maar het heeft niet echt goed gewerkt, een 80-tal volgers ongeveer. We zijn pas echt met sociale media bezig zijn vanaf 2008-2009.]

Jullie hebben sociale media al van in het begin serieus genomen dus.

YS: Ja, en ook altijd gelinkt aan onze website. Als mensen meer info willen dan wat in een Facebookpost staat, dan moeten ze gemakkelijk kunnen doorklikken naar onze website waar alle informatie staat.

Voor mij is Facebook eigenlijk de digitale variant van mond-aan-mondreclame. Telkens inspelen op een andere invalshoek of een andere kapstok om de poster aan te trekken. De Twitter is dan weer bewust in het Engels, omdat dat ook een meer professioneel netwerk is voor journalisten, paleontologen, mensen die met wetenschap bezig zijn maar daarom niet professioneel, …

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 2

RV: Twitter is ook internationaler en de band met de andere musea kan beter aangehaald worden. Je krijgt er ook duidelijker aandacht van wetenschappers. Twitter kan internationaler ingezet worden, terwijl we bij Facebook eerder een lokaal publiek in gedachten hebben. Facebook draait meer rond mensen die het museum al bezocht hebben of die het zouden willen bezoeken, die ook hun ervaringen willen delen of zich willen informeren.

YS: Het is bijna een aanwezigheidspolitiek om te zeggen dat hier altijd wel iets te beleven valt.

Jullie team wordt sinds een tweetal maanden aangevuld door Reinout. Jij werkte voor EOS, dus de geschreven pers. Was het voor jou een moeilijke overgang naar sociale media?

RV: Nee, bij EOS deed ik alles al online. Voor het tijdschrift deed ik nog enkele rubriekjes en af en toe een artikel, maar ik deed alles wat online en digitaal is. Dat was vooral de website, nieuwsbrieven, sociale media en het weekblad op Ipad. Dus ik was daar al betrokken bij de hele tabletevolutie.

Ik deed ook aan outreach: debatten organiseren, modereren en het oprichten van een blogportaal voor wetenschappers. Dus mijn werk hier ligt in het verlengde van wat ik voor EOS deed.

Zijn er grote verschillen in aanpak tussen EOS en het Museum?

RV: Vooral Twitter kan nog beter. Die zou nog actiever moeten worden, vooral als we echt een meer internationale uitstraling willen hebben. We moeten er nog met de juiste mensen bevriend worden, of de aandacht trekken van populaire Twitter-gebruikers, zodat ze ons retweeten en sharen. We hebben dat onlangs gezien met Tim Howard (de doelman van de nationale voetbalploeg van de VS): er werd een foto getweet waarbij hij de meteoriet die de dinosauriërs uitroeide opving. Het werd een ‘trending’ tweet. We plaatsten er een vraag bij ‘What if Tim Howard had saved these?’, met de juiste hashtags. Het bericht werd ongelofelijk vaak geretweet, en we kregen meer volgers. Plots lezen gebruikers dan ook over het Museum, over de Iguanodons en volgen ze je. En dat is de bedoeling natuurlijk.

De Facebook-account van het Museum is al behoorlijk goed, omdat het Museum nu eenmaal erg bekend is. De community is er meestal al geweest en heeft ook goede ervaringen met het Museum. Er is volgens mij ook een goede Facebookpolitiek geweest om de community te ‘voeden’.

YS: Het moeilijkste is altijd de tijdverdeling geweest. De hoofdbrok van hun job is de website, die ook vernieuwd wordt binnenkort, terwijl de sociale media ook tijd vraagt. Het is heel leuk om te doen, maar je moet jezelf er soms wat in kunnen verliezen. Je moet prioriteiten stellen.

Voor de Twitter moet je ook mensen hebben die in het Engels kunnen tweeten en daarna ook de discussie kunnen opvolgen. Als je je in discussies mengt heb je ook weer moeilijker controle over het tijdsbestek.

RV: Het moet ook wat spontaan in je zitten om ermee bezig te zijn. Ik check iedere ochtend Flipboard met het belangrijkste wetenschapsnieuws, de tweets over ‘dinosauriërs’, ‘biologie’, ‘natuurwetenschap’ enz. En vandaaruit tweet ik wat in ons kraam past. Het is ook mijn job als wetenschapscommunicator om met wetenschapsnieuws bezig bezig te zijn.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 3

Twitter is meer een nieuwsmedium. Alles volgt elkaar zeer snel op. Je kan geen week wachten met een ‘primeur’, omdat er dan al veel te veel over getweet is en je gewoon te laat bent. Je moet heel direct tweeten, dus ik volg ook heel veel blogs om zo kort mogelijk op de bal te kunnen spelen. Ik hoop dat dat mijn voornaamste bijdrage is. Zo hamer ik erop dat we eigen nieuws, vooral in topbladen als Science en Nature, tweeten zodra het embargo afgelopen is, als eersten.

Andere Twittergebruikers aanspreken met humor werkt ook. Ik had onlangs het museum in Chicago wat uitgedaagd, naar aanleiding van de WK-match tegen de Verenigde Staten. Dat onze Iguanodons hun T rex wel zouden inpakken, iets in die aard. Het werkt direct om iemand op een grappige, losse manier aan te spreken. Die aanpak werkt om mensen binnen te trekken. En zeker als het over (wetenschappelijke) actualiteit gaat.

Ik heb hier een overzicht van de best scorende posts op Facebook qua reach [aantal personen dat het op de tijdslijn ziet passeren op Facebook]. Helemaal bovenaan staat de post ‘Kampfschwein meets Iguanodon’ [een foto die inspeelde op #Wilmotsing, waarbij een springende Marc Wilmots gephotoshopt werd]. Deze post staat wat eenzaam aan de top, maar de vraag is hierbij: hoeveel heeft dit nog met natuurwetenschap of met het Museum te maken?

YS: Er is altijd wel een link. In dit geval is de Iguanodon waar hij op zit zeer duidelijk in beeld. Dat standbeeld is ook een symbool van ons Museum, een zeer herkenbare plek voor elke bezoeker.

RV: Bijvoorbeeld de post ‘Pinokkio Rex’ had eigenlijk niets met ons museum te maken, maar het ligt wel in onze branche.

YS: … en Mietje Germonpré [onderzoekster aan het KBIN] heeft daar dan ook commentaar bij gegeven. Zij werkt in ons Insituut en heeft het ook over ons gehad.

Dus jullie beperken jullie niet tot enkel het Museum, maar jullie kijken ook naar alle wetenschappelijke disciplines die het Insituut rijk is?

RV: Je kan natuurlijk niet alles online plaatsen, dus we selecteren wel. Anders zouden we de voorbije twee weken al drie-vier posts over Archeopteryx gemaakt hebben. Als het past om er iets over te doen, dan doen we het.

YS: Facebook is voornamelijk bedoeld om de aandacht te blijven houden. Dat doen we niet door vijf posts per dag, maar drie-vier per week of om de twee dagen iets om de pagina levend te houden.

Er moet ook voldoende afwisseling in zitten, tussen de evenementen en puur wetenschappelijke items, maar ook afwisseling in de departementen binnen het Instituut. Insecten en dinosauriërs krijgen automatisch veel aandacht, maar we moeten ook de minder bekende disciplines die hier onderzocht worden belichten. Op Facebook kunnen daar dan ook kleinere posts over verschijnen, niet meteen een volledig artikel. Of soms moet je ook gewoon een beetje teasen.

RV: Facebook is een soort verlengstuk van de site. Niet alles is het waard om op onze website te verschijnen, maar op Facebook kan hier dan wel een korte post aan gewijd worden. Daarvoor is Facebook de ideale aanvulling.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 4

YS: Ik ben er zeker van dat je op Facebook ook een heel aantal volgers hebt die hier nog nooit geweest zijn, of waarvan het jaren geleden is dat ze hier waren. Als je die aandacht kan blijven houden, dan zullen die mensen ook sneller overtuigd zijn om zelf met hun kinderen ooit eens langs te komen.

Het heeft niet echt iets met bezoekersaantallen te maken, maar virtuele bezoekers zijn minstens even belangrijk als reële bezoekers. Maar virtuele bezoekers werden totnogtoe niet meegeteld in het aantal bezoekers. Nu hebben we soms meer dan 300.000 bezoekers per jaar, maar eigenlijk moet je daar ook nog de virtuele bezoekers bijtellen.

RV: Met Facebook bereik je ook een breder publiek dan met de website. De website is voor een publiek dat eigenlijk al heel specifiek weet wat ze willen. Via shares en likes op Facebook kan je een massa mensen bereiken, soms via-via, maar je kan ze langs die weg aanspreken. Iets wat je via een vriend leert kennen, ga je automatisch langer onthouden. Het lokt sneller interactie uit en je vertrouwt het ook meer. Dat is een echt sterk punt van Facebook. Wat je vrienden interessant vinden, vind je vaak ook zelf interessant.

Toch mag ik jullie feliciteren met jullie werk, want op deze statistiek die het aantal hides, reports en unlikes van jullie pagina weergeeft, scoren jullie heel goed. Slechts 3 personen, op de meer dan 3000 likes, hebben van deze functies gebruik gemaakt. Ook op Twitter blijft jullie aantal volgers zeer stabiel.

YS: Ja, dus dat is wel heel goed dan.

Volgens mij komt dit omdat er wel een goede balans zit in jullie nieuwsberichten, evenementen en humoristische posts. Hoe vinden jullie die balans? Is dat puur buikgevoel?

RV: Ik denk dat dat zo wat gegroeid is. In het begin bij EOS postten wij op Facebook iedere dag een drietal berichten. Na verloop van tijd merk je ook gewoon dat het zo niet werkt, dat dat teveel is. Dan begin je te selecteren en post je meer zoals je zelf ook graag zou hebben dat het op je newsfeed van Facebook of Twitter zou komen. Als je dan ziet dat het aantal volgers stijgt of geen grote terugvallen kent, dan ga ja automatisch zo verder.

YS: Je merkt het ook aan de reacties. Als ik aan journalisten vraag of we hen niet te veel bombarderen, dan antwoorden zij dat ze steeds zien wat ze willen zien, en dat het niet overmatig veel is. Ik denk dat de belangrijkste functie is om in de aandacht te blijven. Dat hoeft niet elke dag te zijn, maar genoeg om de binding met de volgers niet te verliezen.

Het is ook belangrijk dat we top-of-mind-awareness hebben. Als iemand een vraag heeft over iets dat we doen, dat ze meteen aan ons denken. Vooral voor journalisten, als zij dan bijvoorbeeld een vraag over insectenplagen of mineralen hebben, dat ze weten dat wij mensen in huis hebben die daarmee bezig zijn.

RV: We willen ons Instituut ook vooral als een levendige organisatie presenteren. Er gebeurt hier zoveel meer dan enkel het Museum. We zetten ook in op zoveel verschillende domeinen en activiteiten.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 5

En hebben jullie het gevoel dat die activiteiten geboost worden door sociale media?

YS: Ik denk het wel. Sociale media is eigenlijk een virtuele mond-aan-mondreclame. Als iets aangeraden wordt door een vriend ga je zelf automatisch ook sneller geneigd zijn om te gaan. Of ze gaan het in het oog houden voor een volgende keer. Het is een goede manier om de aandacht te prikkelen.

RV: Dat is moeilijk meetbaar natuurlijk. Je zou al enquêtes moeten doen op de evenementen zelf om na te tellen wie hier op welke manier geraakt is.

YS: Het is voorlopig nog een aanvulling, maar ik denk dat het nog belangrijker gaat worden. Je ziet dat jongeren al op een andere manier met Facebook omgaan dan ‘onze generatie’. Wij zullen het eerder consulteren om te weten wat er allemaal te doen is, terwijl jongeren het meer zien als een evenement op zich. Je gaat er naartoe of niet. Ik denk dat iedere generatie zijn eigen manier heeft om om te gaan met sociale media.

Hebben jullie een doelleeftijd in gedachten voor de sociale media? Maken jullie ook een onderscheid tussen Facebook en Twitter?

RV: Twitter is meer het professionele, internationale publiek. Een publiek dat gestudeerd heeft en dat meestal heel goed op de hoogte is. Dat uit zich natuurlijk ook in de posts. Je kan daar geen kleuterachtige tweets plaatsen. Facebook daarentegen is meer op het familiaal publiek gericht, hetzelfde publiek van het Museum.

Maar je doet dat bijna automatisch, je denkt daar niet over na. Je verandert je stijl naargelang de feedback die je krijgt van gebruikers.

YS: Soms wordt die stijl natuurlijk wel aangepast. Als het over een stage of vacature gaat, dan gaat het natuurlijk iets formeler zijn dan gewoonlijk.

Wat ook belangrijk is, is dat de posts speciaal voor Facebook gemaakt worden. Het is niet zo dat we kopiëren en plakken van persberichten of website. Voor elk medium wordt goed nagedacht over de taal, stijl en doel.

RV: Dat klopt. Soms maken Charlotte en ik drie versies van eenzelfde post. Dan doen we iets, zien we nog iets anders dat leuk zou zijn en dan overleggen en herwerken we dat.

YS: We kunnen het dan ook niet copy-pasten naar het persbericht, want dan klopt het weer niet meer naar het publiek toe. Elk bericht wordt dus apart gemaakt.

Daar komt ook nog de taalbarrière bij. Facebookposts worden gemaakt in het Nederlands en het Frans (soms ook in het Engels). Tweets worden enkel in het Engels verstuurd.

RV: Engelstalige berichten worden enkel verzonden als de link of het artikel Engelstalig is. Dan zetten we ook meteen het introductietekstje in het Engels. Op de website bieden we zo goed als altijd ook een Engelstalige link aan, zoals bijvoorbeeld voor het evenement tijdens Brussel-Bad.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 6

Het handige aan Facebook is, dat je via doeltalen de talen kan specificeren. Op de newsfeed van een Nederlandstalige gebruiker zouden in principe enkel de Nederlandstalige versies van de post mogen komen.

Twitter wordt meestal in het Engels gedaan, maar soms ook in het Nederlands of het Frans, afhankelijk van de link die met de tweet wordt verstuurd.

Zien jullie dat als een obstakel of toch meer als een verrijking bij de creatie van posts?

RV: Het vertraagt soms wel wat. Soms moet je even wachten op de vertaling van je collega, maar echt hinderlijk is dat niet.

Maar op Facebook kunnen we, in tegenstelling tot Twitter ook meer de tijd nemen om die posts te maken.

Dus er wordt ook niet over gesproken om Facebookpagina’s op te splitsen?

YS: Nee. De acties zijn soms wel verschillend, zoals de programma’s van de educatieve dienst of de zomerstages, maar die kunnen gemakkelijk op eenzelfde pagina gepost worden. Zo blijft er ook een mooie balans. Een post enkel in het Nederlands of enkel in het Frans kan, omdat je dat dan op andere momenten compenseert.

Zijn daar ooit klachten op gekomen?

YS: Heel af en toe komt dat soort reacties wel. Dan reageren mensen op een Franstalige post met ‘waar blijft het Nederlands’. Maar dat is echt zelden. De andere versies volgen meestal ook heel snel op het origineel. Je merkt soms wel dat je post beantwoordt wordt door een Franstalige of een Nederlandstalige, maar dat valt bijna niet op.

Over naar het volgende: een tabel met de Facebookfans met hun verdeling per regio. Voornamelijk België is belangrijk, maar jullie scoren ook in het buitenland (Frankrijk en Nederland) enkele fans.

YS: Ja, het weerspiegelt zo’n beetje het publiek van ons Museum op het eerste gezicht.

De steden waar jullie populair zijn in België zijn dan weer de grote steden waarop jullie actief inzetten: Brussel, Gent, Antwerpen, Mechelen, Leuven, Luik en Charleroi. Dit zijn ook studentensteden, waar ook onderzoekers zitten. Ook op vlak van taal is er een mooie balans tussen Nederlands en Frans. De twee houden elkaar ongeveer in evenwicht.

Strookt dit met jullie verwachtingen?

YS: Ja, dat komt ook perfect overeen met het bereik van affichage en folders.

RV: Ook qua leeftijdscategorieën. Ik zie in de cijfers dat we voornamelijk jonge gezinnen aanspreken, en dat is ook waar we ons op richten met de Facebookpagina.

YS: De statistieken zijn waarschijnlijk ook periodegebonden.

RV: Dat denk ik ook. Als we meer over tentoonstellingen posten, dan reageren meer vrouwen omdat zij dikwijls actiever op zoek zijn naar activiteiten voor het gezin.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 7

Jullie richten jullie voor zowel het fysieke als het virtuele publiek op dezelfde doelgroep? Jullie proberen dus geen ander publiek aan te spreken via sociale media?

YS: Jawel, het zou ideaal zijn om het publiek te vergroten via sociale media, maar we zien dat dat niet zo is. Dat is iets waar we nog meer op zouden kunnen inzetten.

Echt jongeren bereiken via sociale media blijft supermoeilijk. Je kan ze wel bereiken met leuke posts, maar daarom komen ze nog niet op bezoek. Dus daar zit nog wel wat potentieel.

RV: Ja, hier bij de 13-17-jarigen is er nog potentieel. Dat is de groep die vaak via schoolbezoeken langskomt, dus misschien kunnen we hen daar beter aansporen om ook op onze sociale media te kijken.

Dat is een punt waar jullie al langer op werken?

YS: Ja, er blijft nagedacht worden over manieren waarop we jongeren kunnen aanspreken. Er worden denk ik ook wel genoeg kansen gegeven om dingen uit te testen, om iets spontaan te proberen. We stoppen niet meteen met iets omdat het de eerste keer geen succes had.

Zoals AperoDino, waarvoor we nu aan de vierde editie zitten. Daar komt natuurlijk geen massa volk op af, maar dat is een sympathiek evenement dat vooral door sociale media ook verspreid wordt. Het draagt ook gewoon de goede naam van het Museum.

Zijn er vaste evaluatiemomenten voorzien voor sociale media?

YS: Begin 2013 zijn we begonnen met een veel actievere politiek op vlak van sociale media. Toen hebben we besloten om ook actiever actualiteit te verbinden aan een post en het ook wat meer in het oog te houden. Maar we werken meer met permanente evaluaties.

In 2012 hadden we net geen duizend likes. Nu hebben we er meer dan 3000. Er is een moment geweest waarop we overlegd hebben hoe we die likes wat meer konden boosten, en vanaf dan zijn we er actiever mee bezig geweest, met onder andere wedstrijden.

Maar het is zo afhankelijk van de tijd die de verantwoordelijken hebben. Het is zeer arbeidsintensief werk, activiteit hangt af van vakantieperiodes. Je kan een beetje werk overnemen, maar het allemaal overnemen lukt vaak gewoon niet. En in sociale media kruipt nu eenmaal veel tijd.

RV: Je zou eigenlijk moeten nagaan in soortgelijke musea hoe ze daar alles regelen. In de VS zal waarschijnlijk iemand specifiek voor sociale media aangesteld zijn. Een of meerdere medewerkers die alleen daarmee bezig zijn.

Is die combinatie voor jou nu nog leefbaar?

RV: Ja, je stuit natuurlijk wel op limieten. Als je een actie opzet voor jongeren, dan moet je ook steeds de opvolging ervan doen. Opvolging en organisatie vergen heel veel tijd, en als er dan van mijn normale taak bij komt, dan kan dat proces wel heel lang duren.

Als we heel specifiek eens een brainstorm zouden organiseren, dan zouden er al tal van goede ideeën komen, zeker voor Twitter. Ik had onlangs via mail al een aantal suggesties doorgestuurd om

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 8

meer op interactie in te zetten. Daar komt feedback op van collega’s, en uiteindelijk proberen we dat dan gewoon uit om interactie aan te zwengelen.

YS: Maar interactie vraagt ook altijd om meer aandacht en opvolging. Dan heb je bijna automatisch een community manager nodig om alles bij te houden.

Is daar ook ruimte en budget voor?

YS: Neen, niet voor een extra persoon. Er zal altijd een combinatie moeten gemaakt worden. Er is geen specifieke sociale mediafunctie aanwezig binnen het Museum.

RV: Voorlopig vind ik het wel nog een spannende aanvulling op mijn normale takenpakket.

YS: Die functie heb je nergens binnen de culturele sector in België. Of toch niet voor zover ik weet of gehoord heb van collega’s binnen de museumwereld. De communicatiediensten zijn overal pas relatief recent van niets tot een aantal mensen uitgegroeid. Maar ook het aantal taken is gegroeid.

Je kan altijd uitbreiden en meer taken op jou nemen, maar uiteindelijk moet het ook nog afgewerkt geraken. Als je over interactiviteit spreekt moet je ook wetenschappers en andere betrokkenen gemotiveerd krijgen. Wij als communicatiemensen hebben vaak niet de nodige kennis om zelf wetenschappelijke vragen te beantwoorden of een vragenuurtje te houden rond een wetenschappelijke discipline. Daarvoor zijn we afhankelijk van wetenschappers. Als communicatiedienst zijn wij eigenlijk facilitators tussen wetenschap, publiek en pers.

RV: Maar toch zou ik Twitter graag nog wat interactiever maken. We hebben al een behoorlijke community, maar ik zou ook graag onze wetenschappers op Twitter een community laten vormen. Zo kunnen ze meehelpen bouwen aan het imago van ons Instituut.

YS: Daarvoor moeten we ook echt hogerop gaan en een social-media-politiek opzetten. Ik wil het niet zien gebeuren dat iedereen zomaar op de officiële sociale media zet wat ze willen. Eén negatieve boodschap kan zoveel kapotmaken. Je kan in de val trappen om in een discussie verzeild te geraken waar je dan niet meer uit kan. Commentaren worden ook heel vlug persoonlijk genomen. Alle informatie die je er op zet, moet ook juist zijn. Daarom is die indeling in persoonlijke, privé- accounts en het officiële account ook nodig.

RV: Inderdaad, antwoorden op vragen worden ook altijd eerst nagevraagd bij wetenschappers vooraleer ze met het officiële account gepost worden. Retweets en dergelijke mogen privégebruikers die bij het Instituut werken natuurlijk wel altijd meteen doen. Zo creëren we een community waarbij iedere gebruiker zich met het Museum verbonden voelt. Daar moeten we nog meer op inzetten, want ik zou eigenlijk niet weten wie van ons Instituut er allemaal op Twitter zit. Daarom zouden we hen eens moeten samenkrijgen, een soort Museumcommunity vormen.

YS: Dat was ook de bedoeling voor het project How Big is Belgica, om echt een community te vormen met wetenschappers en geïnteresseerden. Dat begint wat te lukken omdat de wetenschappers elkaar dan sharen en liken, maar er zou nog meer mee kunnen gebeuren.

Ik keer nog even terug nu naar die werklast. Sociale media is natuurlijk maar één onderdeel van je takenpakket. Hoe verhoudt zich dat ten opzichte van de rest van je taken?

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 9

RV: Ik denk dat het toch ook wel zo’n acht uur per week zal zijn, verspreid over verschillende dagen. Research en het checken van dingen hoort natuurlijk ook wel bij je dagelijkse routine. Het is een persoonlijke interesse om er mee bezig te zijn. Het is een arbeidsintensief proces van opzoekingen, creativiteit, het schrijven en het dan uiteindelijk ook te posten. Maar momenteel lukt dat nog wel.

En voel je je, samen met Charlotte dan, alleen in dat creatieproces of krijg je voldoende input van de verschillende collega’s, diensten, departementen, … ?

RV: Er is input van Sigrid Maebe van het BMM [MUMM], die regelmatig iets specifiek van hun doorstuurt om op Facebook en/of Twitter te plaatsen. De input komt wel van overal. Onlangs ook nog van de educatieve dienst, met de vraag om wat extra promotie rond het PaleoLAB te doen.

YS: Het zou misschien beter kunnen. Die input komt er vooral voor de kleinere Facebookposts, maar Twitter komt daarbij niet veel aan bod.

De input komt nogal probleemoplossend dan? Meer ad hoc?

RV: Er is inderdaad weinig input voor ideeën of evenementen op langere termijn.

YS: Dan zouden we ook meer de directie erbij moeten betrekken. De directie kan zeggen van ‘je doet maar’, maar er moet natuurlijk nog een lijn in zitten in wat we brengen. Daarom hebben we de directie nodig om er een soort politiek in te krijgen.

Is er een planning op lange termijn? Echt concreet: die dag moeten we die post maken.

YS: Die is er, maar er is ook nog veel plaats voor spontane posts.

RV: Er staan nu al posts gepland voor augustus. Er wordt dan al gepland welke zaken daar zeker in moeten staan, wat voor foto er bij zou moeten komen, …

In het Museum of Natural History in Washington hebben ze meerdere sociale media managers, en je merkt ook wel dat er een vaste lijn en een vast plan achter hun posts zit. Je voelt gewoon dat er een strategie achter zit. Bij ons is het nu nog iets te veel ad hoc, wat ook wel zijn charmes heeft, maar de stap hoger is dat je natuurlijk die duidelijke planning hebt. Dat vaste ritme, een duidelijke lijn en meer interactie zijn punten waar we de komende jaren meer op zullen gaan werken.

In de VS is het natuurlijk ook commerciëler en wordt er vaker met een brand personality gewerkt. Is dat een weg die jullie ook zouden willen inslaan met, bijvoorbeeld, het bestaande account Simon Iguanodon?

RV: Dat is misschien een idee, maar dan moet je echt ludieker en gefocust op één specifiek segment gaan posten.

YS: Je kan ook niet alle posts kwijt onder die ene naam, dan zou je verschillende personages voor de verschillende doelgroepen moeten hebben.

RV: Ik denk dat we via de algemene account sowieso al de zakelijke dingen kunnen posten. Maar zo’n personage is misschien een idee om meer jongeren aan te trekken. Alhoewel ik mij voor Twitter dan de vraag stel: hoeveel jongeren zitten er al op Twitter?

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 10

Dan hier nog een laatste grafiek die ik even met jullie wou bespreken. Dit is een overzicht van bezoekers die via externe sites op de Facebookpagina terechtkomen. Daarbij zien we dat vooral via de officiële website van het Museum doorgeklikt wordt naar de Facebookpagina. Deze site wordt binnenkort vernieuwd. Wordt daar ook meer ingezet op sociale media?

RV: Veel meer! Nu staat op de homepage van de officiële website alleen maar een kleine button om naar Facebook te gaan. Op de nieuwe site zal deze veel duidelijker aanwezig zijn en ook zal er op iedere pagina een share-knop staan. Ook zal er in de footer een overzicht van alle sociale media staan.

YS: Op die manier gaan we ook een duidelijker overzicht krijgen van welke onderwerpen er leuk gevonden worden. De nieuwe site zal alleszins veel duidelijker zijn. We gaan er ook opnieuw meer op inzetten.

Welke doelen hadden jullie opgesteld voor jullie aan de sociale media begonnen?

YS: We hebben er nooit cijfers op geplakt. Het was altijd al de bedoeling om een ander publiek aan te trekken, bijvoorbeeld meer jongeren aan te spreken. De doelen waren meer algemeen opgesteld en hadden meer betrekking op ons beleid voor sociale media, maar ik denk wel dat we naar concretere doelen moeten gaan.

Misschien kunnen we met de lancering van de nieuwe website gewoon voor onszelf enkele targets opstellen.

RV: Die uitdaging maakt je ook creatiever. Je wilt die doelen halen natuurlijk. Zo komen we misschien op originelere en doeltreffendere ideeën terecht.

YS: Misschien kunnen we dan ook meer analyseren welke onderwerpen succes hebben. Tijdens de vakantieperiode is het altijd wel wat moeilijker om de aandacht te trekken omdat mensen dan nu eenmaal minder actief zijn.

RV: In het lijstje dat je toonde is het duidelijk dat onze beste posts een fun-element bevatten. Het moet dus niet altijd serieus zijn. Zolang we de combinatie ook kunnen maken met iets actueels of een nieuwsartikel.

Onlangs verscheen ook het zeer populaire artikel over de ‘tricolore wesp’. Het verscheen in meerdere kranten en het haalde zelfs de Nederlandse pers. In de populaire posts op Facebook zien we dit nieuwtje dan weer niet terug.

RV: Om de een of andere reden heeft dat via sociale media inderdaad niet zo veel mensen bereikt. Het persbericht heeft alles gedaan wat het zou kunnen doen, maar op Facebook moet ik het net op het verkeerde moment gepost hebben, net tijdens een dal in de activiteit. Ik vond het heel raar.

YS: Maar die dag is er zoveel op Facebook verschenen dat het waarschijnlijk wat bedolven is geraakt onder andere updates. Op het moment dat het op Facebook geplaatst werd, was het ook al online gepost door deredactie.be, waardoor tal van mensen het artikel al gelezen hadden en dus bij ons niet meer bekeken. Het aantal retweets van het artikel op nieuwssites ligt dan ook veel hoger dan het aantal retweets en shares van onze pagina’s.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 11

RV: Het zal misschien een les voor de toekomst zijn dat timing erg belangrijk is. Je wil dat nieuws natuurlijk als eerste posten, maar of dat altijd wel goed is. Je wil ook traffic op je eigen site, dus mag je het niet te vroeg op voorhand plaatsen, maar ook zeker niet te laat. Je zou je post op Facebook moeten plaatsen op het moment dat je ziet dat het elders populair begint te worden. Het artikel posten als je ziet dat meer mensen het delen vanaf nieuwssites.

YS: Maar dat is heel moeilijk op te volgen. Misschien moet je het dan twee keer posten. Een keer op voorhand en dan nog eens als je ziet dat er veel reactie op komt. Maar op onze site wordt alleszins de juiste context van het artikel meegegeven, want die wordt niet altijd correct overgenomen op nieuwssites.

Eigenlijk zouden we alle journalisten onze pagina moeten doen liken of volgen. Dat is mogelijk een nieuwe inzet. Nu hebben we een uitgebreid netwerk van journalisten die we aanspreken via e-mail om persberichten te publiceren. Maar als ze niet aan hun bureau zijn, dan zien ze deze vaak niet. Dan zouden ze via onze website en sociale media alle informatie kunnen ontvangen.

Een andere manier is misschien om een samenwerking aan te gaan met andere Facebookpagina’s. Er zijn talloze pagina’s op sociale media aanwezig die ook bezig zijn met natuurwetenschappen. Staan jullie open voor dat soort samenwerkingen en uitwisselingen op sociale media?

YS: Ooit hebben we een journalist van Belga uitgenodigd om een artikel te schrijven over fossiele walvissen die opgegraven werden in Doel. Omdat het anders een overrompeling zou zijn hadden we enkel hem uitgenodigd en hem een zeer uitgebreid artikel laten schrijven. Omdat het een journalist van Belga was, hebben alle andere nieuwsdiensten die achteraf bijna letterlijk overgenomen. Voor sociale media zouden we misschien ook dat soort samenwerking wel kunnen gebruiken.

RV: Voor iets fun en populair, dat ook visueel voorgesteld kan worden, zou dat soort samenwerkingen ook nog goed passen. Als ze onze pagina mee in het bericht zetten, zullen we waarschijnlijk via sommige gespecialiseerde pagina’s meer volk trekken dan enkel via onze eigen pagina. Het is zeker het overwegen waard. Het hoeft daarom geen internationale pagina te zijn.

YS: Die samenwerking zouden we ook kunnen doen met de pagina’s van andere musea. Ik denk dan vooral aan het Museum van Tervuren en het Jubelparkmuseum, die het beiden ook zeer goed doen op sociale media.

RV: Aan samenwerkingen wordt vaak gedacht bij tentoonstellingen of persrelaties, maar voor sociale media is het nog niet vaak overwogen. Maar het is wel iets dat kan werken om visibiliteit te verhogen.

Nog een laatste vraag: wat zijn jouw doelen voor sociale media de komende jaren?

RV: Interactiever, doelgerichter, op lange termijn een mooie flow creëren, het beter uitstralen van ons imago op sociale media en gerichtere samenwerkingen met originele concepten. Ik denk hierbij aan twursus [een korte cursus via tweets], of determination day? Echt coole en creatieve evenementen, waarbij je op één dag Twitter en Facebook kan doen exploderen.

Dezelfde vraag voor jou, Yannick.

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 12

YS: Ik sluit me aan bij Reinout. Aanvullend denk ik ook dat het tijd is om een officiële sociale-media- politiek op te stellen. Een soort document voor interne communicatie, niet om mensen te beperken, maar om ze aan te moedigen om als echte, fiere ambassadeurs zelf naar buiten te komen. Dit zelfs overkoepelend maken over verschillende musea. En natuurlijk hoop ik ook om met de logische partners verder te kunnen werken, zowel op wetenschappelijk als op museaal-cultureel vlak, en veel breder te gaan dan de puur natuurwetenschappelijke context. Ook meer inzetten op kunst en cultuur in hun bredere context.

Dat zijn zaken die ik zeker zal meenemen naar mijn aanbevelingen, bedankt voor dit interview!

Interview Yannick Siebens & Reinout Verbeke 13

Interviews: Project ‘How Big is Belgica’

Interview Sigrid Maebe

Wie?

 Marien biologe bij OD Natuur  43 jaar  Verantwoordelijk voor communicatie van wetenschappelijk onderzoek op zee  65 medewerkers, Sigrid zorgt er voor dat de website wordt aangevuld, dat de pers op de hoogte is van hun onderzoek en af en toe de organisatie van een expo of een evenement.  Marien biologe van opleiding, heeft geen opleiding in de communicatie gevolgd maar is via Sealife (5 jaar als aquariumverantwoordelijke en de opstart van het zeehondenopvangcentrum) en vervolgens opleiding van gidsen bij Technopolis in Mechelen (1 jaar). Eigenlijk via Sealife (uitleg gevend aan bezoekers) in de communicatie gerold.  ‘Als een aangespoelde dolfijn of walvis in het nieuws kwam, dan zei ik: daar wil gaan werken!’  MUMM pas eind jaren ’90 onderdeel van het KBIN, Sigrid startte er in 2001 om in 2003 een tentoonstelling over ‘De Zee’ te maken

Wat was uw functie voor het project How Big is Belgica?

Alles eigenlijk, hé. Als er een verjaardag is van de Belgica, dan denk ik altijd: ‘kom, we gaan iets doen’. Deze keer, omdat het de 30ste verjaardag is en we een nieuw schip nodig hebben, dachten we om het grootser aan te pakken. Normaal wordt dit gewoon gevierd met een receptie aan boord of in een tent naast het schip, maar deze keer hebben we het gespreid over vier dagen.

Bij 20 jaar Belgica hebben we een tweedaags congres gedaan in Brussel, bij 25 jaar gewoon een receptie op de kaai in Brugge en nu met 30 jaar wilden we toch iets specialer maken. Aangezien ik de organisatie doe, kwam men bij mij terecht. Samen met Lieven Naudts (verantwoordelijke van de RV Belgica) en Patrick Roose (de verantwoordelijke van OD Natuur), heb ik dit project opgezet.

Het vertrekkingspunt was niet alleen de 30ste verjaardag, maar ook de noodzaak aan een RV Belgica II?

Ja, die verjaardag hebben we aangegrepen om de Belgica II nog eens in het licht te stellen, wat we af en toe wel eens doen door een post op de website. Vooral voor er een ministerraad iets beslist of de regering verandert. De periode dat we geen regering hadden [2007-2008] waren we eigenlijk al bezig met het nieuwe schip. De regering deed toen enkel lopende zaken, maar een nieuw schip is natuurlijk geen lopende zaak, dus viel het project helemaal stil. Om het nadien terug in de belangstelling te krijgen bij politici en gewone mensen hebben we het iets groter gezien dan enkel een receptie.

Interview Sigrid Maebe 14

Daarvoor hebben jullie die 30ste verjaardag dan aangegrepen?

Het is ook zo dat de Belgica normaal om de twee jaar een opendeurdag houdt op de Navy Days in Brugge. Dit jaar hadden de Brusselse Havenfeesten ook gevraagd of de RV Belgica een opendeurdag zou houden, wat ze ook om de twee jaar aanvragen. Dit is meer moeite voor de bemanning zelf. In 2006 zijn we nog eens in Brussel geweest.

Deze keer hebben we de keuze gemaakt om de 30ste verjaardag in Brussel te vieren, om het evenement een meer nationale uitstraling te geven. Toen hebben we al die evenementen samen aangegrepen om het op vier dagen allemaal samen te doen.

Nu is de RV Belgica dus naar de Brusselse Havenfeesten geweest, maar hij zal dus niet op Navy Days in Zeebrugge aanwezig zijn?

Nee, de RV Belgica is aanwezig in Zeebrugge, ergens helemaal achteraan, maar het schip zal niet opengesteld worden voor het publiek zoals in Brussel. Dat zou betekenen dat de Marine reeds voor de tweede keer in het weekend zou moeten werken, wat moeilijk ligt omdat de Belgica net terug is van een reis van vijf weken. Na de Brusselse Havenfeesten zijn ze meteen vertrokken tot nu, ze zijn pas een week terug, dus om opnieuw een weekend werk te vragen, is praktisch niet haalbaar.

Het gaat om een samenwerking tussen verschillende diensten binnen het KBIN, dus collega’s die elkaar niet op dagdagelijkse of zelfs wekelijkse basis zien. Hoe verliep die?

Lieven Naudts, de verantwoordelijke van het KBIN voor de Belgica, heeft zijn bureau in Oostende. Patrick Roose gaat om de twee dagen naar Oostende [zijn werkplek bevindt zich Brussel]. We zitten allemaal binnen dezelfde organisatie en op hetzelfde project, maar omdat ik dergelijk project niet meer alleen kon opzetten, hebben we beroep gedaan op de communicatiedienst en de multimediadienst van het KBIN. Voor een gewone receptie doe ik dat alleen, maar nu wilden we meer, o.a een film en vooral meer media-aandacht .

We wilden dit eerst extern laten doen. Ook aan boord van de Belgica was er een duiker die voorstelde om het filmpje te maken, maar uiteindelijk besloten we om het binnenshuis te maken met de multimediadienst. Ik had eerder al met hen samengewerkt en vroeg hen of ze tijd hadden voor dit project. Dit was mogelijk dus hebben we het filmpje met mensen van het Museum gemaakt. Het geanimeerde resultaat is veel beter dan een droog bedrijfsfilmpje.

Door de afstand [tussen het kantoor van Sigrid Maebe in Brussel en Lieven Naudts’ kantoor Oostende] was het dus onmogelijk om op dagelijkse of wekelijkse basis af te spreken.

En waren er daardoor verschillen in de aanpak tussen de verschillende partners?

We waren al heel blij dat we konden samenwerken met multimedia en de dienst communicatie voor de praktische zaken, omdat ik het alleen niet kon realiseren. Eerst hebben we gepraat met Stijn Pardon over de film en hij stelde meteen voor om een crossmediale campagne te voeren, met Facebook, Augmented Reality en QR-codes. Ik wist zelfs niet wat die laatste twee waren, dus het is eigenlijk Stijn die ons in die richting geduwd heeft, terwijl we wel dachten ‘dat is eigenlijk wel goed’.

Interview Sigrid Maebe 15

Op basis daarvan hebben we extra hulp gevraagd aan de communicatiedienst, omdat dit veel meer was dan alleen maar de organisatie van een receptie. Dus het is eigenlijk Stijn zijn verdienste dat het zo’n geslaagde communicatiecampagne geworden is.

Jullie waren dus niet van plan om van bij het begin sociale media te gebruiken?

Nee, ik dacht gewoon een opendeurdag te doen in Oostende of Zeebrugge, met persevenementen en de gebruikelijke zaken.

We hebben ook nooit eerder sociale media gebruikt bij andere evenementen. Alles werd via onze nieuwsbrief of via de aparte website van het MUMM gecommuniceerd. Alle Webnews die ik schrijf, komt ook op de Facebookpagina van het KBIN. Dus, ik dacht, als we gewoon zeggen dat er een opendeurdag is, dan komt dat op de Facebookpagina van het KBIN, maar omdat we toch de Belgica zelf aan de man wilden brengen en omdat Stijn goede ideeën lanceerde, zijn we dan toch verder gegaan.

Stijn speelde met de idee dat we een slogan, een merk nodig hadden om dit idee te lanceren, die dan ook de rode lijn in het filmpje zou zijn. Zo kwamen we opnieuw bij het crossmediale uit, waarbij we dachten dat we dan best meteen ook sociale media er bij betrokken.

Zo begonnen we met Facebook en Twitter, maar van die laatste ben ik geen fan. Ik ken dat medium niet, ik heb het ook nog nooit gedaan, en ik zag er tegen op om dat ook nog allemaal te moeten leren op zo’n korte en drukke tijd. Gelukkig had Lieven al wat ervaring met Twitter, ik had dan weer Facebookervaring.

Zo hebben jullie elkaar dan aangevuld?

Klopt, ik heb nog niet getweet. Lieven heeft steeds voor Twitter gezorgd en heeft ook het merendeel van de Facebookposts gedaan. Dit is vooral omdat ik met mijn gsm geen foto’s kon plaatsen op de Facebookpagina, dat kon ik enkel vanaf de pc thuis of op het werk. Lieven deed vooral de tweets, de Facebookposts deden we samen en ik doe de gewone pers.

Hadden jullie op voorhand een planning voor tweets of posts?

Ik had wel een aantal posts op voorhand gezegd en we dachten ook aan wat er na het evenement moest gebeuren. Eens het evenement gedaan was moesten we daar in verder gaan, dat verder onderhouden en dus betrokken we ook de Navy Days er bij. Eens de nieuwe Belgica er komt, afhankelijk van wat er op politiek niveau besloten wordt, kunnen we natuurlijk wel gemakkelijk verder met aankondigingen en foto’s van het nieuwe schip of wat er gebeurt. Op dit moment staan er vooral nieuwtjes op van de huidige Belgica.

Op de vergadering is het allemaal zo gegroeid vanuit brainstormsessies over de mogelijkheden. We zijn ergens in januari [2014] begonnen en zo is dat project gegroeid. We hadden dan ook andere ideeën, zoals die Augmented Reality, maar ook 3D-geprinte mini-Belgica’s en nog veel meer, die we dan niet tot uitvoering konden brengen door budgettaire redenen. Soms ook door gebrek aan tijd.

Interview Sigrid Maebe 16

Ik denk dat we uiteindelijk met de tattoos en de petjes dan ook iets gemaakt hebben dat goedkoop, gemakkelijk en erg visueel aan de man gebracht kan worden. Iets plezant, dat niet te veel vervuilt en ook niet zal wegvliegen. [verwijzend naar de ballonnen van Defensie]

En vindt u dat het project geslaagd is om de link te leggen tussen dat tastbare en sociale media (en omgekeerd)?

Ik dacht dat we meer aandacht zouden gekregen hebben op Facebook en Twitter. Van onze stand op de Brusselse Havenfeesten ook, want niet veel mensen hebben een foto gemaakt en online geplaatst. We gaan dit opnieuw proberen tijdens de Navy Days, ditmaal door zelf foto’s te maken en online te plaatsen.

We merken natuurlijk wel dat we door fotoalbums online te plaatsen we meer reacties krijgen dan wanneer we gewoon één foto of status online plaatsen. Het lokt ook meer reacties uit, wat weer meer verspreiding oplevert.

Dan ga ik u nu even deze SWOT-analyse voorleggen. Even punt per punt overlopen om zo enkele reacties of bedenkingen te krijgen.

Bedenkingen:

 Strengths: medewerking van de bemanning is erg belangrijk voor ons, maar dit is ook afhankelijk van de houding van de commandant, als die zelf ook post komt er automatisch meer informatie. Om de twee jaar verandert de RV Belgica echter van commandant [zoals gebruikelijk bij de marine], wat het moeilijk maakt om een langdurige contactrelatie op te bouwen. Eens je een goed contact hebt, is er alweer iemand anders. De meeste commandanten vinden het geweldig om vanop de Belgica, die meestal één week uitvaart in plaats van maandenlang, te kunnen samenwerken met burgers. Door die positie krijgen ze ook opnieuw vaaruren, waardoor ze verder kunnen promoveren binnen de marine na die twee jaar. Omdat er niet zo heel veel schepen zijn is dat rotatiesysteem ook nodig om de nodige ervaring op te doen. Pers en nieuws is dus afhankelijk van de commandant aan boord. Onlangs verscheen een leuk filmpje [de bemanning en wetenschappers die dansen

Interview Sigrid Maebe 17

op de tonen van ‘Happy’ door Pharell Williams, opgenomen op de Belgica], maar dat is niet iets dat iedere twee jaar zal opduiken.  Weaknesses: We moeten juist aantonen dat we wel relevant zijn, en dat hebben we gedaan met dat filmpje. Maar het blijft natuurlijk niet echt iets sensationeel om over bijvoorbeeld baggerwerken te praten.  In vergelijking met de pagina Simon Stevin hebben zij ongeveer het dubbele aantal likes, maar ze zijn ook 2 jaar langer bezig. Dat is raar, want de Simon Stevin gaat uit van de Vlaamse Overheid, de RV Belgica is federaal. Maar er zijn zeker nog een aantal likes van de Simon Stevin die we naar de pagina van Belgica zouden moeten krijgen.

Hebben jullie bewust naar andere pagina’s op sociale media gekeken, zoals deze van de Simon Stevin?

Op voorhand? Neen. Ik al zeker niet, misschien heeft Lieven die wat meer in het oog gehouden, maar ik heb dat alleszins niet gedaan. We hebben natuurlijk een gemeenschappelijke core-business met de Simon Stevin, dus we berichten beiden over het leven op het schip en wetenschappelijke experimenten, dus op dat vlak zijn we zeer gelijkaardig.

Hebben jullie achteraf de vergelijking dan gemaakt met andere pagina’s?

Op mijn eigen Facebook zie ik natuurlijk wel dat de Simon Stevin 600 likes heeft en ik hoop die natuurlijk ook te krijgen. Maar ik weet niet hoe ik nog meer likes zou moeten lokken, vooral dan van wetenschappers. Ik neem aan dat er op de pagina van de Simon Stevin een groot aantal wetenschappers actief zijn. Er zijn 1000 mariene wetenschappers in België, dus daar zouden we er toch een 500-tal moeten kunnen hebben, maar die hebben we dus niet.

Dus daar zullen we eens over nadenken hoe we daar in september met de tweede lancering die 1000 mensen van het VLIZ [Vlaams Instituut voor de Zee] moeten bereiken.

Bij het intikken van ‘Belgica’, kom je op Facebook echter eerst op een andere pagina, namelijk A962 Belgica, die opgericht is in maart 2014. Voor de pagina van HBIB moet je al specifiek ‘How Big is … ‘ intypen.

Het probleem daarbij is dat de marine ineens al haar schepen een Facebookpagina heeft gegeven, maar wij wisten daar niets van. Het zou handig geweest zijn om dat op voorhand te weten, vooral omdat het schip eigenlijk van wetenschapsbeleid is, en niet van de marine. Maar natuurlijk, de pagina bestaat en er is niet veel dat we er aan kunnen doen aangezien het om twee verschillende instelingen gaat.

Hadden we dat geweten, dan hadden we misschien meer ingezet op die pagina, maar dat zou ook weer problemen opleveren als we een nieuwe Belgica zouden hebben, want dan gaat het niet meer om de A962 Belgica. Dus die aparte pagina is zeker nodig voor het vervolg van de Belgica.

Interview Sigrid Maebe 18

Vindt u dat de boodschap voor een nieuwe Belgica genoeg aan bod is gekomen op de pagina van HBIB?

Misschien nog niet. De beschrijving maakt geen melding van de Belgica II, en de meeste posts gaan over het leven op het schip of over wetenschappelijk onderzoek. Maar het probleem is dat we momenteel geen regering hebben en de campagne voor Belgica II daardoor opnieuw wat stil ligt.

Misschien moeten we inderdaad de beschrijving aanpassen, want nu gaat het om ‘30 years of knowledge’, maar nu het evenement voorbij is kunnen we inderdaad meer inzetten op die boodschap.

De bemanning van de RV Belgica zit natuurlijk ook bij de marine, dus zij gaan eerder posten op de pagina van A962 Belgica. Zouden jullie er meer op willen inzetten dat deze posts toch bij de pagina HBIB terechtkomen? Momenteel worden die natuurlijk wel gedeeld op beide pagina’s.

Blijven delen is dubbel werk natuurlijk. Ik heb nu aan Lieven een affiche doorgestuurd om de selfie- wedstrijd opnieuw in de belangstelling te krijgen voor de Navy Days en ook om alles in verband met de Belgica te posten op de pagina van HBIB of met #hbib. Als dat ergens in het zicht hangt, dan zou het wel moeten lukken. Je kan ook niet gaan smeken om het te doen.

Ik heb wel gemerkt dat de mensen die HBIB leuk vinden een ander publiek is dan degene die A962 leuk vinden, ook al is er natuurlijk een overlapping.

Dat klopt, nu tijdens de Navy Days komt er ook een heel ander publiek naar de Belgica kijken dan tijdens de Brusselse Havenfeesten. In Brussel waren er gezinnen die een heel brede kijk hadden en erg geïnteresseerd waren. Op de Navy Days krijg je dan weer meer militaire mensen of mensen van wie familie of vrienden bij de marine werkt. Zij zijn vaak meer geïnteresseerd in het schip zelf, en hopelijk kunnen we hen tijdens de Navy Days ook warm maken voor het wetenschappelijk onderzoek.

Hebben jullie echt een doelpubliek voor How Big is Belgica?

Het is niet één groep. Het zijn vooral de wetenschappers, die weten dat we een nieuwe Belgica nodig hebben, maar die toch nog eens herinnerd moeten worden aan het nut. Daarnaast ook politici en beleidsmensen, zoals wetenschapsbeleid, en pers. Maar ook het grote publiek om hen meer te informeren over het nut van de Belgica. Het is eigenlijk een enorme mengelmoes van doelgroepen, en daarom is Facebook ook net zo nuttig; je bereikt er een heel breed publiek mee.

Hoopt u meer wetenschappers aan te spreken in de toekomst?

Eigenlijk wel, want bij de 300 likes voor HBIB zijn er 30 vrienden van mij, waarvan misschien vijf wetenschappers. Lieven zegt ook dat er 60 vrienden van hem bij zijn, waarvan ook een aantal wetenschappers, maar dat zijn nog lang niet de 1000 mariene wetenschappers die we willen bereiken. Ik denk dat we die zeker moeten hebben, want mensen die op de pagina van de Simon Stevin komen, moeten ook op de Belgica kunnen komen. Nu hebben het VLIZ en de Belgica samen een ship call gelanceerd voor het programma van 2015, met de vraag welke wetenschappers gebruik zouden willen maken van de Belgica.

Interview Sigrid Maebe 19

Zijn uw verwachtingen rond de sociale media voor dit project ingelost?

Ik vind het te weinig, maar ik vind het wel enorm leuk en tof dat het verder leeft. Ik zie ook dat een aantal wetenschappers toch ook posts deelt op de eigen Facebook en op die manier verspreidt zich het nieuws van wat erallemaal aan boord gebeurt. Het is dus een veel krachtiger medium dan onze Webnews [Nieuwsbrief van het MUMM] die we nu hebben

Want het laat ook meer interactie toe.

Er is wel niet zo veel interactie. Enkele likes, waaronder ikzelf altijd, maar ik zou toch nog wat meer interactie van externen en wetenschappers willen zien.

Een andere bedreiging is natuurlijk de nog lopende regeringsvorming, waarvan jullie sterk afhankelijk zijn. Wat als het slecht afloopt voor Belgica II?

Dat weet ik nog niet. Er is een financiële studie gemaakt, dus ze weten hoeveel het zal kosten, maar het is nu aan de minister van Wetenschapsbeleid om daarover te beslissen. We weten zelfs nog niet wie dat zal zijn, maar als we weten wie het is, dan moeten we die vastpinnen en … lobbyen … zucht, ik vind dat zo’n lelijk woord.

En als het zou stilvallen, bent u er dan van overtuigd dat u het project in leven kan houden via sociale media?

Het zal moeten, maar sociale media maakt het mogelijk om het in leven te houden. We mogen dat niet opgeven, want dan weet de helft van onze mensen niet wat te doen. De Belgica zal wel blijven verder varen, maar de technische problemen zullen die steeds meer dwingen om erg lang aan wal te blijven. Nee, we moeten voort dan. We gaan voort!

Interview Sigrid Maebe 20

Interview Lieven Naudts

Wie?

 Coördinator van RV Belgica, verantwoordelijk voor het budget, de wetenschappelijke planning, instrumentatie en de opvolging ervan.  Contactpersoon tussen de wetenschappers en Defensie.  OD Natuur, deel van het KBIN.  37 jaar.  Doctor in de Wetenschappen, Geologie. Marien-geologische achtergrond. Licentiaat Geologie aan de Universiteit van Gent  Heeft gewerkt op verschillende onderzoeksschepen gaande van Antarctica, Zwarte Zee, Baikalmeer tot de Oostkust van Nieuw-Zeeland.

Meneer Naudts, wat is uw geschiedenis met het Instituut?

Mijn kantoor is in een gebouw van Defensie in Oostende, dat is historisch gegroeid. Het is eigenlijk een gevolg van de conventie die wij hebben wat betreft de Belgica, afspraken tussen Wetenschapsbeleid en Defensie over het gebruik van de Belgica en de organisatie rond de Belgica. Op zich zou het voor ons gemakkelijker zijn moesten we in Zeebrugge zitten, dan zitten we nog dichter bij de Belgica.

Zelf heb ik ook even op de Belgica gevaren maar niet voor mijn eigen onderzoek, meer ter ondersteuning van collega’s.

U bent onmiddellijk in de scheepvaart terechtgekomen na uw studies?

Ik heb veel op onderzoeksschepen gezeten en heel met onderzoekinstrumentatie gewerkt. Op die manier was deze job aan de ene kant geen logisch vervolg op mijn studies omdat het geen echte wetenschappelijke positie meer is. Het gebruik van de infrastructuur is dan weer wel een logisch gevolg.

Heeft u ooit een opleiding in communicatie gevolgd?

Nee, niets over Facebook, gewoon uit persoonlijke interesse en eigen gebruik. Op die manier ben ik een beetje autodidact.

Uw functie voor de Belgica was het coördineren van het project. Hoe kwam men bij u terecht?

Omdat ik dagdagelijks met de Belgica bezig ben, en ik er het meest over zou moeten weten van alle mensen die betrokken zijn binnen het KBIN en zeker binnen het OD Natuur. Ook mijn persoonlijke interesse om meer naar buiten te brengen, om het product bekender te maken speelde mee. Dat alles zeker met zicht op de Belgica II, het uiteindelijke doel om een nieuw schip te bekomen.

Jullie doel was dus vanaf het begin al om de Belgica II te promoten?

Er waren eigenlijk twee bedoelingen: eerst was er het 30-jarig bestaan van de huidige Belgica, dat wilden we wel vieren, aangezien dat toch wel een event is. Maar, zoals ook door onze directrice,

Interview Lieven Naudts 21

mevr. Pisani werd aangehaald, kon dat geen doel op zich zijn. De uiteindelijke doelstelling moest het verwerven van een nieuw schip zijn en dat is dan ook ons tweede doel. We zijn nu bezig om de goedkeuring te krijgen van de ministerraad voor een nieuw schip.

Deze twee bedoelingen zijn logisch gegroeid, maar in het begin was dit niet zo eenvoudig. De plannen voor het filmpje maakten alles vrij complex, maar uiteindelijk is het scenario voor die film de leidraad geworden voor het hele project. Het resultaat is geworden wat we wilden, dus is dat toch wel positief. Het was geen verheerlijking van de 30 jaar Belgica, maar wel een overzicht van het werk dat de Belgica gedurende 30 jaar uitvoert. Op die manier kunnen we de nood van een nieuw schip aantonen.

Voor dit project werkte u ook opnieuw samen met Sigrid Maebe en Patrick Roose?

Patrick Roose, operationeel directeur van OD Natuur, is persoonlijk betrokken bij het Belgica II project. Hij is ook geïnteresseerd omdat de Belgica een belangrijke financiële impact heeft binnen het KBIN en de OD Natuur. Anderzijds is hij ook persoonlijk betrokken omdat hij als wetenschapper veel op de Belgica meegevaren heeft.

Sigrid is onze persverantwoordelijk, onze PR-persoon bij OD Natuur. Het logisch gevolg is dat wij de drie mensen zijn die er het meest bij betrokken zijn.

Maar voor dit project werd ook de Dienst Communicatie en Multimedia aangesproken. Het was de eerste keer dat deze mee betrokken werden in jullie project. Hoe verliep deze samenwerking?

Sigrid heeft vrij snel contact opgenomen met de dienst Communicatie en Multimedia. Dat zijn twee aparte entiteiten, maar voor mij was dit een beetje grijze zone vooraf. Sigrid werkte eerder al met hen samen, maar ik wist zelfs niet dat de dienst Multimedia bestond. Maar dit is een heel goede manier geweest om de mensen van ons eigen Instituut beter te leren kennen. Uiteindelijk is dat een heel positieve ervaring geweest die zeker voor herhaling vatbaar is.

Jullie doelen waren vrij snel op eenzelfde lijn?

Het grote voordeel was dat de mensen van het KBIN eigenlijk zeer veel wisten van de Belgica. Stijn Pardon had bijvoorbeeld al filmpjes van vorige multimediazaken van de Belgica gemaakt. Ze kennen de Belgica, ze weten waarover het gaat, dus dat was niet echt beginnen van nul. Dat was dus zeer positief.

Het was voornamelijk Stijn Pardon die voorstelde om echt een ‘merk’ getiteld ‘How big is Belgica’ te creëren? Hoe stonden jullie daartegenover?

Wij hebben eerst een ruw scenario voorgesteld voor het filmpje. Stijn heeft vervolgens, met onze feedback en heel wat overleg, daarop verder gewerkt. Hij bedacht alles rond ‘How big is Belgica’ op basis van onze gesprekken en ons draftscenario. Die onderlinge feedback was dus zeer goed.

Waren jullie onmiddellijk overtuigd om daarin mee te gaan? Want dat was toch wel iets helemaal anders dan wat eerder gebeurde.

Eigenlijk wel. Natuurlijk als je zoiets voorgesteld krijgt moet je daar even over nadenken, maar uiteindelijk heeft Stijn ook eerst heel goed naar onze wensen geluisterd en hij heeft daar dan zijn

Interview Lieven Naudts 22

creatieve draai aan gegeven. Daar moet je dan gewoon in vertrouwen. Als iemand zoiets voorstelt en jij begint te twijfelen over kleur en gedachtengang, dan geraak je niet meer vooruit. Het is een proces van give and take geweest.

Sommige dingen heeft Stijn ook aangepast. Ik stond er bijvoorbeeld op dat ‘RV Belgica’ gebruikt werd in de beschrijvingen. Dat werd dan aangepast. Andere dingen bleven zoals hij ze had voorgesteld. Het resultaat mag zeker gezien zijn.

Waren jullie dus op voorhand van plan om sociale media te gebruiken?

Dat is altijd iets dat er geweest is en je ziet dat collega’s dit gebruiken. Je moet er dus ook mee beginnen maar je moet wel een goed startpunt hebben. Deze campagne was voor ons zo’n een ideaal startpunt.

Maar je steekt er wel heel veel tijd in en de vraag is: wat is de output? Dit is tot nu nog niet helemaal duidelijk. Het grote voordeel aan sociale media is dat je een handige oplijsting krijgt van je activiteiten, foto’s en berichten. Dat is uiteraard altijd nuttig.

Wij hadden ook vorig jaar bv. onze staatssecretaris van wetenschapsbeleid, de heer Courard aan boord gehad en zijn opmerking was – niet negatief bedoeld –dat we eigenlijk veel meer in de media zouden moeten komen met de Belgica. Vorig jaar zijn wij heel veel in de media gekomen, maar als dat niet samengebracht wordt, of niet verder opgenomen wordt, bereik je weinig.

We hadden wel ons webnieuws van OD Natuur via de nieuwsbrief, maar dat is ook niet echt openbaar, dat is enkel voor mensen die zich geregistreerd hebben. Al surfend daarop komen is niet evident. Facebook is daarom een beter medium. Je liket iets en je vriend of collega liket dat, dus dat gaat veel sneller.

Nog even terugkomen op het project van Belgica zelf. Jullie hadden bepaalde verwachtingen voor het project. Zijn deze ingelost?

Ja, zeker wat het filmpje betreft. Voor sociale media had ik niet meer verwacht. Dit ging nu niet ineens een hype worden, dat geloof ik niet. We hebben ook genoeg persbelangstelling gehad.

Dit project is zeer positief omdat we ook binnen het KBIN met verschillende teams heel goed hebben samengewerkt en iedereen heeft er een positief gevoel aan overgehouden. Dat is minstens even belangrijk.

Dat brengt ons dan bij de sociale media rond het project. Hadden jullie daar op voorhand een specifieke doelgroep voor ogen? Bv. jongeren, wetenschappers, …

Neen, eigenlijk iedereen. Een zo breed mogelijk publiek. De policymakers, dat is geen doelpubliek op zich.

Iedereen bewust maken waarom je een onderzoeksschip nodig hebt en dat was met de sociale media eigenlijk identiek hetzelfde. Als we door middel van het aantal likes op de pagina kunnen aantonen hoeveel mensen zich aangesproken voelen, dan is dat wel belangrijk om aan de politici te tonen; kijk dit heeft een draagvlak. Nu zien we ook wel dat dit nog niet de massa is, maar ik denk dat dit moet groeien. Ik had er eigenlijk niet meer van verwacht. Het filmpje daarentegen heeft wel een

Interview Lieven Naudts 23

zekere impact gehad. Heel wat buitenlandse collega’s waren er toch opgekomen, via, via … en zo’n zaken blijven ook bestaan. Ook het filmpje van ‘Happy’ en vooral ook foto’s doen het heel goed.

Dat hebben we ook gezien op resultaten van de page-views van de website en ook Facebook. Filmpjes en foto’s posten is zeker belangrijk, daar kijken mensen naar. Mensen hebben geen nood aan tekst. Af en toe een rapportje kan, maar zo werkt het niet. Alles moet kort gehouden worden, ook voor Twitter. En dat is op zich wel gemakkelijk voor ons ook, relatief neemt het weinig tijd. Je moet er wel mee bezig zijn, maar langs de andere kant is het niet dat je echt een artikel voor een tijdschrift moet gaan schrijven. Een post gaat veel sneller. De impact op de lezer is natuurlijk nog niet echt bewezen.

Er wordt altijd gezegd van social media, als je het wil doen, moet je het goed doen want anders heeft het eerder een omgekeerd effect. Het moet actief blijven, het moet levend blijven. Is dit een moeilijke opgave voor jullie?

Voor de Belgica is dat eigenlijk wel zo dat er verschillende wetenschappers (300 tal) per jaar op het schip komen. Je hebt dus automatisch een community die wisselt. Dat maakt het wel mogelijk om zeker wekelijks een update te geven. Of het dan altijd even interessant is, is wel weer een ander verhaal.

Het is niet zo dat wij maar om de twee weken iets gaan posten, het voordeel is dat Iedereen, zowel mensen van de marine als de wetenschappers, posten. De meesten posten op een persoonlijke pagina en gaan dan delen. Daar moeten we nog meer relatie in krijgen, zodat het wat meer gestroomlijnd is. Maar langs de andere kant als het té gestroomlijnd is trekt het de mensen niet aan. Dan is het té artificieel.

Het is gewoon tof om te zien dat dat gewone mensen zijn die wekelijks inschepen op een schip, voor onderzoek, om hun werk te verrichten, anderen kijken samen naar het wereldkampioenschap. Er kan misschien nog iets meer input komen van de wetenschappers. Maar zoiets kan je ook niet forceren, het moet door persoonlijke interesse van de mensen zelf komen.

Maar er is geen planning of vaste structuur waaraan jullie vasthouden om posts te maken?

Nee, ik ben nu degene die Facebook het meest opvolgt. Ik zie gewoon wat er komt door de anderen en ik wil gewoon dat er iets blijvend is, maar we hebben geen planning gemaakt. Enkel voor de lancering van de website en de Youtube-filmpjes was er wel een planning en ook voor het opstellen van Facebook en Twitter. Daarna was er geen planning meer, deden we het op gevoel.

Denk je dat dit nuttig is? Of praktisch haalbaar?

Nee, er wordt gewoon gepost als er nieuws is. Je weet niet op voorhand wat er komt, wanneer wetenschappers iets te vertellen hebben.

Tijdens een van de vorige campagnes waren er Britse wetenschappers die een blog gestart zijn, we wisten daar niets van, we nemen dit gewoon mee. Je ‘shared’ die blog, ze hebben vijf blogposts gemaakt. Ik denk dat je gewoon moet opletten wat er verschijnt en dat gebruiken. Ik denk niet dat je dit echt kan plannen. Met het meeste wat wij doen is het moeilijk om echt te plannen. Ik denk ook niet dat dit echt effect heeft.

Interview Lieven Naudts 24

Algemene zaken over evenementen kunnen we wel meer plannen. Toen we het VIP-event hadden [tocht van Zeebrugge-Antwerpen, en voor medewerkers van Antwerpen-Brussel] hadden we heel veel verschillende foto’s van de verschillende dagen. Ik heb die niet direct gepost, ik heb die gepost na twee weken en dat is dan eigenlijk om een extra boost te hebben. Dat was eigenlijk wel goed. Moesten we nu alles gepost hebben de maandag of de dinsdag na dat event, dan had je wel die dagen een extra boost maar nadien niets meer.

Dus af en toe moet je eens albums informatie gewoon opsparen om dan een nieuwe boost te krijgen. Dat vond ik wel een interessante vaststelling.

Dat zie je ook in de Facebookstatistieken; de pagina blijft leven.

De grote pieken hebben we nu wel niet meer, hoeveel mensen er betrokken zijn. Die mensen zijn er ooit bij betrokken geweest, misschien komen die ooit wel eens terug.

Ik denk nu ook met de zomervakantie, dat alles een beetje stil valt. Je zou denken dat de mensen meer tijd hebben tijdens de vakantie, maar die tijd brengen ze niet door op Facebook. Ik denk vanaf september/oktober dat je dan terug wel een boost kan creëren. Dan gaan mensen terug aan het werk en zijn ze ook meer aanwezig op sociale media.

En in september wordt dan ook aan de herlancering gedacht?

Dat zal ervan afhangen wanneer we een nieuwe regering krijgen. Als we onze nieuwe staatssecretaris kennen zullen we die zeker uitnodigen voor een gesprek en dan gaan we de zaken opnieuw op gang trekken.

En sociale media gaat daar bij blijven meespelen?

Ja, zeker weten. Eenmaal begonnen kan je zeker niet meer stoppen. Nu iedereen zo met sociale media begaan is, zelfs de commandant van het schip, denk ik dat dit niet zo moeilijk zal worden om vol te houden

Natuurlijk als er een nieuwe commandant komt of er komen nieuwe medewerkers, kan het wel zijn dat de input van die kant een beetje vermindert. Vooral omdat wij afhankelijk zijn van de input van het schip, van de informatie die wij doorkrijgen, van de wetenschappers, van de bemanning. Wij werken hier aan ons bureau, als wij een wekelijks verslag zouden maken zou dit absoluut niet interessant zijn om te posten. Het is gewoon tof voor de mensen om te zien wat er realtime gebeurt.

Om de twee jaar verandert de commandant van het schip, zoals gewoonte is bij de marine. Zie je dat als een bedreiging op langere termijn? Het kan ieder moment stilvallen met de goede communicatie – vooral sociale media dan.

Ik denk niet dat er een commandant zal komen die meer betrokken is met sociale media dan de huidige. Ingeval de communicatie plots slecht zou verlopen, dan kunnen we dat nog altijd bespreken. Dan zouden we daarrond afspraken kunnen maken. Wij proberen dat nu ook met de wetenschappers te doen, zodanig dat we daar een beetje meer gestructureerde input kunnen van krijgen. Ik zie daar geen probleem in. Als het niet automatisch komt dan moet je daar afspraken rond maken.

Interview Lieven Naudts 25

En de contacten met de wetenschappers, die lopen over het algemeen vrij goed?

Ja, maar we hebben daar momenteel nog niet echt concreet doorgesproken.

Elk jaar in september hebben wij nu een coördinatievergadering voor het programma van het volgende jaar. Daar gaan we zeker een item sociale media opnemen. We proberen ook pancartes te maken op het schip zelf die oproepen om alles ook op de openbare pagina’s te delen.

Ik denk dit allemaal heel persoonlijk is. Als mensen geïnteresseerd zijn en ze willen dat doen, dan doen ze dat gewoon, anders gaan ze het maar een keer doen.

Sigrid gaf te kennen dat zij voornamelijk met Facebook werkte en u probeerde aan te vullen, omdat ze met Twitter geen ervaring heeft. U deed beiden en werd aangevuld door haar. Vond u dat een goede aanvulling van elkaar? Kon u zich vinden in die werkwijze?

In principe was de afspraak dat Sigrid Facebook ging doen, maar in de realiteit ben ik het die meer op Facebook post. Ik werk meer met mijn smartphone. Sigrid moet dit eerst doen via haar computer en dat vraagt meer tijd.

Voor mij is dit geen probleem. Ik volg het schip dagdagelijks op, dat is mijn werk. Als ik foto’s zie kan ik er ook gemakkelijk een uitleg bij geven. De samenwerking zal misschien meer nodig zijn in de toekomst, als er meer vragen en interactie komen. Momenteel is het best bij te houden, ik heb er geen probleem mee. Misschien moet dit ook meer gestructureerd worden.

Deze posts komen als een soort reflex bij jou? U vindt het geen opgave om steeds nieuwe zaken te vinden?

Als er iets interessant is plaats ik het, is er niets, dan is dat gewoon zo.

Eigenlijk krijg ik wel genoeg input om regelmatig iets te posten. Mocht die input er niet komen, dan zouden we wel actie moeten ondernemen maar op dit moment is er geen probleem.

Dan stel ik voor nog even naar de SWOT-analyse te kijken STRENGTH WEAKNESS  Interesting and fun themes and material  Limited attention  Very co-operative crew aboard the  No actual plans for social media (‘on the Belgica go’)  Interesting angle on life on board of a  Material often ‘irrelevant’ for big ship audience  Strong need for Belgica II  Unclear name, message and the existence of the page ‘A962 Belgica’ OPPORTUNITY THREAT  Augmenting the number of likes/views  Limited interaction will lead to  Diversity of research subjects disinterest  Swiftly changing scientific crew = swiftly  Upcoming government reforms? changing networks  Merging all pages into one, single page

Interview Lieven Naudts 26

STRENGTH

Daarmee wordt bedoeld, het is wel heel interessant materiaal om iemand binnen te trekken, maar het is echt wel moeilijk materiaal om mee te werken. Bv bodemonderzoek is niet meteen het meest sexy thema.

Mensen gaan naar foto’s kijken. Belangrijk voor mij is dat mensen zien dat we met de Belgica ten eerste heel veel verschillende mensen aan boord brengen, die heel veel verschillende zaken doen en dat het onderzoek leeft. Op een gegeven moment vorig jaar is de media het nieuws beginnen verspreiden over de verouderde Belgica. Ok, dat is zo, we willen een nieuw schip maar we willen niet het nieuws verspreiden dat de Belgica door zijn ouderdom geen wetenschappelijke taken meer uitvoert.

Dat het geld kost en dat er ook wel iets mee gebeurt, dat willen we tonen. Dat de mensen niet dieper ingaan op wat we effectief doen, vind ik op zich geen probleem. Zolang de gewone mens in de straat maar weet dat dit leeft en dat er mensen bij betrokken zijn en dan het onderzoek belangrijk is. Als ze effectief echt geïnteresseerd zijn, zullen ze dit zelf wel opvolgen.

Voor u moet die balans tussen breder publiek en wetenschapper gemaakt worden?

Voor mij is de sociale media en het filmpje echt wel voor het breed publiek bedoeld. Langs de andere kant is het goed voor wetenschappers dat ze ook zien wat andere ploegen doen, maar het is zeker niet de bedoeling dat ze er een wetenschappelijke webpagina van maken. Dat zagen we uiteindelijk ook op het wetenschappelijk symposium, de wetenschappelijke wereld is zo’n kleine wereld. Het heeft ook een relatief beperkte invloed op de beslissing. De politici moeten het gevoel hebben dat dit belangrijk is, en dat doe je door de man in de straat achter je project te krijgen.

Was dat een uitdaging om dit niet enkel voor Vlaanderen maar ook voor heel België relevant te maken?

Het is een federaal schip, het is dus voor heel België beschikbaar en van grote waarde. Ook buitenlandse collega’s zien dat. Het toont echt aan dat we onderzoekschepen nodig hebben en waarom we een nieuw onderzoeksschip nodig hebben.

Het filmpje, het concept erachter en de boodschap die we brengen is wel een heel sterk punt voor het project.

OPPORTUNITIES

Likes en views. Vergeleken met bekende sporters zijn we ver van hun resultaten weg maar ik denk ook niet dat we die ooit kunnen bereiken.

Er is zeker een opportuniteit om nog meer likes te verkrijgen.

De Simon Stevin krijgt heel veel likes van studenten, de Belgica heeft heel veel likes van de man in de straat (wellicht door de opstart tijdens de Havenfeesten). We zouden nog meer wetenschappers moeten betrekken en aantrekken. Alsook hun families.

Eigenlijk hebben veel van onze collega’s de pagina nog niet ‘geliked’. Dat is iets wat ik niet snap.

Interview Lieven Naudts 27

Toen we 100 likes hadden, waren er 65 vrienden van mij omdat ik gewoon actief iedereen had uitgenodigd. We zouden veel meer mensen moeten kunnen mobiliseren om actief de pagina te verspreiden.

In vergelijking met de pagina Simon Stevin hebben jullie minder likes. Zij bestaan ook 2 jaar langer. Zijn jullie vooraf naar deze pagina’s gaan kijken hoe zij het aangepakt hebben?

Ik denk dat de volgende jaren onze likes zullen blijven stijgen, aangezien wij een grote wetenschappelijke community hebben. Hun likes zijn waarschijnlijk zo hoog omdat ze heel veel studenten aan boord hebben, die zeer actief zijn op sociale media.

Het voordeel dat wij hebben met de Belgica is dat de marine-gemeenschap er achter zit. En zo komen we natuurlijk op deze pagina, A962 Belgica, die is er eigenlijk gekomen zonder dat wij ervan wisten. De marine heeft voor alle schepen een pagina laten aanmaken.

Ik vind dit op zich geen probleem. Bij sommige mensen zorgt dit misschien voor verwarring maar langs de andere kant, uiteindelijk is het dezelfde boodschap die gebracht wordt, het dagelijks leven op het schip wordt getoond.

Hier is er duidelijke input van de commandant en de bemanning, daar waar er bij ons meer gefilterde input van ons is.

Zou je deze pagina’s linken?

Ik ‘share’ sowieso van die pagina. Ik probeer dus altijd die link te behouden. Ik heb hier geen probleem mee. Duidelijk is dat hetzelfde doel voor ogen gehouden wordt.

Maar, als je ‘Belgica’ intypt, kom je eerst op A962 Belgica terecht. Voor ‘How Big is Belgica’ moet je echt al ‘How Big … ‘ intypen.

Is dat zo? Tja, dan kunnen we daar weinig aan doen, behalve die link tussen de pagina’s duidelijk maken.

Commandant Luc Van Tricht shared ook het meeste van wat hij plaatst op de pagina van de marine.

Klopt, dat komt omdat hij de beheerder van die pagina is. De commandant slaagt er goed in om het wetenschappelijk aspect te belichten. Dan ga je inderdaad hier, de andere threat van de nieuwe commandant een probleem geven maar dan moet je gewoon afspreken. Dan moet je misschien meer gestructureerde boodschappen brengen. Belangrijk is dat mensen op de hoogte blijven dat het schip er is en wat het schip doet en ik denk dat beide Facebookpagina’s dit doen.

En had je het vooraf geweten dat deze pagina zou aangemaakt worden, zou je meer ingezet hebben op die ene pagina? [A962 Belgica]

Moesten we het geweten hebben dan gingen we zeker gezegd hebben dat wij een pagina zouden maken. Wij zijn verantwoordelijk voor het schip – en zeker alles wat PR en zo meer betreft. We zouden zeker wel de leiding genomen hebben over de pagina. Maar ja, ok, het is nu zo. Alle publiciteit is goede publiciteit en de link tussen de pagina’s bestaat. Dus, geen probleem.

Interview Lieven Naudts 28

Wat Sigrid ook aanhaalde is dat de pagina How Big is Belgica meer toegespitst is op de boodschap voor de Belgica II. Is die volgens u genoeg aanwezig?

Op Facebook nu niet meer. Maar ik vind dat op zich geen probleem. Die boodschap zal er wel terug komen vanaf het moment dat we een nieuwe staatssecretaris hebben. Om constant te blijven herhalen ‘we hebben een nieuw schip nodig, we hebben een nieuw schip nodig, …. ‘. Dat pakt niet. Mensen die regelmatig naar de pagina gaan, weten dat al. Het is beter te tonen wat we allemaal doen en dat ondersteunt het idee voor een nieuw schip.

Het staat ook niet in de beschrijving? Is dat bewust gekozen ?

Inderdaad, ik denk dat we daar nog wat kunnen aan werken. Nu staat er iets over de 30ste verjaardag. Ik had ook al eens gedacht om de coverfoto te wijzigen in de 3D foto van de Belgica II. Dit moeten we af en toe eens opnieuw opnemen en in beeld brengen; we hebben nu ook de update van de video die er gaat komen. Ik ga dit wel eens aanhalen.

Is het samenvoegen van alle bestaande pagina’s een mogelijkheid?

Volgens mij heb je beter verschillende pages, want met de pagina A962 Belgica bereik je veel marinemensen die uiteindelijk ook via deze pagina op onze pagina terechtkomen. Dus je hebt hier het voordeel van verschillende netwerken die aan elkaar gelinkt zijn.

Wij hebben met de How Big is Belgica Facebookpagina eigenlijk geen eigen netwerk. We zitten een beetje overal en dat is eigenlijk ook wel de bedoeling. Ik hoop dat we nu met toekomstige events weer enkele likes bijkrijgen, zoals dit bij vorige events het geval was.

Na de Navy Days kwamen er weer enkele erbij, en ik hoop uiteraard op meer. De bedoeling is nog foto’s te plaatsen waarop mensen zichzelf kunnen taggen. Netwerken is zeer belangrijk en dat doen we nog te weinig.

Zou je meer interactie willen met je publiek? Is dat een doel op zich? Wil je meer commentaren op je posts?

Dat is wel zeer moeilijk. Mensen gaan niet actief foto’s posten en selfies maken, eigenlijk had ik daar meer van verwacht. Bij de evenementen waarop wij dit deden komen er meer families met kinderen. Die gezinnen hebben daar meestal weinig interesse voor. Ik denk dat we daar zelf actiever moeten mee bezig zijn.

Misschien binnenkort op de Navy Days wat meer foto’s. Het idee van Sigrid was om zelf enkele albums met selfies te posten, misschien zet dit het publiek aan om zelf ook selfies te posten. Dat hadden we misschien in Brussel wel beter kunnen doen, mensen met het schip of met de banner fotograferen.

Foto’s posten en mensen taggen is wel heel belangrijk. Interactie kan je ook moeilijk afdwingen. Met de wetenschappers aan boord willen we ook nog meer interactie. Nu zijn er soms mensen die posten op hun eigen Facebookpagina, maar die zijn niet altijd bereikbaar omdat die geen vrienden zijn. Ik denk dat we de community Belgica moeten vergroten en dat we mensen meer moeten aansporen

Interview Lieven Naudts 29

om zelf te posten op de HBIB-Facebookpagina. Dat gebeurt nu niet. Of liken en er dan naar verwijzen.

HBIB wordt eigenlijk bitter weinig gebruikt. Ik denk dat er daar een opportuniteit is, daar kan zeker op gewerkt worden. Maar dan zie je toch dat er maar een paar mensen actief mee bezig zijn, veel kijken, maar zijn niet actief bezig. Ik denk niet dat je dit kan veranderen.

Heb je voor de Twitterpagina een ander publiek in gedachten?

Twitter is nog te weinig actief, je zou daar nog meer relevante zaken moeten retweeten. Het probleem met Twitter is dat het niet zo gemakkelijk is om van account te veranderen. Ik heb nu wel een app geinstallleerd om sneller over te schakelen, maar die is niet zo gebruiksvriendelijk. Daar kan ik kiezen als ik iets retweet op welke pagina ik het ga zetten. Daar zou ik nog meer actief moeten mee bezig zijn.

Twitter is een ander publiek. Facebook is de man met de pet. Twitteraars zijn meer mensen die binnen bepaalde organisaties bezig zijn. Dat is meer politiek minded. En zeker als er een nieuwe regering komt ben ik van plan om daarop in te spelen.

Ten eerste door met de pagina profielen van bepaalde politici te laten volgen. Daar is Twitter een heel sterk medium voor, veel sterker dan Facebook. Maar voor de man in de straat, de man met de pet is Twitter niet de ideale methode.

Twitter zijn mensen die geïnteresseerd zijn bv. in het milieu, technologie, scheepvaart, … toch een compleet ander doelpubliek. Probleem is dat we daar weinig in investeren omdat we eigenlijk altijd onze Facebookfeed doorsturen naar Twitter. Dan zie je dat je daar iemand actief moet opzetten. Dat is een aparte taak op zich. Facebook is redelijk eenvoudig maar Twitter is een werk. Dat is dus nog opportuniteit en dat we daar nog veel kunnen uithalen omdat Twitter veel meer invloed heeft op beleidsmakers. Dat zal zeker belangrijk worden als we meer inzetten op de verspreiding van Belgica II.

De huidige plannen zijn dus om nu voornamelijk op Facebook in te zetten en van zodra er een nieuwe regering is ook Twitter op te starten.

Nu loopt dat gewoon parallel met Facebook. Ik denk dat we dat wel kunnen en dat VLIZ daar een goed voorbeeld van is. Zie hoe Jan Mees, de directeur dat doet. Die heeft een account op Twitter.

Probleem bij mij is dat ik mijn eigen Twitter heb, wat voor mij mijn newsfeed is en ik constant moet switchen.

Jullie zijn afhankelijk van de regeringsvorming. Wat als de beslissing tegenslaat en er geen budget wordt vrijgemaakt voor Belgica II.

Als er effectief een beslissing genomen wordt om het schip niet te bouwen, maar dat geloof ik niet, ze gaan het uitstellen - ze stellen het vernieuwen al enkele jaren uit.

Dan moeten wij wat we nu aan het doen zijn verder zetten, dan zal het gewoon om ons huidig werk te promoten.

Interview Lieven Naudts 30

Uitstel kan natuurlijk maar het zal ons alleen maar motiveren om verder te doen.

Denkt u met de sociale media het project Belgica levend kan houden?

Dat moeten we doen. Dan gaan we ook andere zaken krijgen. Misschien zal het schip dan wel enkele weken per jaar stil liggen en dan gaan we foto’s maken van het schip dat niet in orde is. Tot nu toe hebben we alleen positieve berichten gebracht maar er zijn foto’s beschikbaar die kunnen aantonen dat deze toestand op die manier niet houdbaar is.

Maar stel nu dat het schip aan de kant gehouden wordt, dan gaan wij daar ook over berichten. Er is voldoende materiaal.

De bedoeling van Facebook is tonen hoe het met het schip gaat en met de mensen aan boord, niet enkel rozengeur en maneschijn. We moeten ook tonen dat er mindere kanten zijn.

Wij krijgen nu binnenkort een nieuwe lier. Dat toont dat er nog altijd wordt geïnvesteerd in het schip. Het is niet omdat er geen mensen aan boord zijn of er geen wetenschappelijk onderzoek gedaan wordt dat er dus ook niets gebeurt met het schip zelf.

Het schip is op een paar weken per jaar na, altijd actief bezig. Zij het om onderhoud, zij het voor wetenschappelijk belang.

Wat de politiek ook beslist, niets valt stil, tenzij wij het laten stilvallen. Maar dan doen we onze job niet meer. Wij gaan dus door.

Interview Lieven Naudts 31

Interview Stijn Pardon

Wie?

 Audio-Visueel Deskundige (multimedia designer) bij KBIN  39 jaar  Studeerde Biotechniek - Animatiefilm  Sinds 1998 werkzaam bij het Instituut in het Multimediateam  Participatie aan tal van toepassingen, films en animatiefilms voor tentoonstellingen.  Zijn functie en bijdrage voor project Belgica bestond vooral uit het leveren van het scenario, storyboard, productie en camera voor de film en aanleveren van enkele crossmediale toepassingen zoals kaartjes, petje en banner. Hij heeft ook gepusht om de film als onderdeel van een crossmediale campagne te gebruiken.

Werkte u eerder al rond de RV Belgica? Waar of hoe?

Enkele jaren voordien maakte ons team een interactief voor de RV Belgica in het kader van de tentoonstelling Zee in Zicht.

Uw creatieve insteek leidde volgens uw collega’s van dit project tot een echt merk ‘Belgica’. Wat betekent How Big is Belgica? Welke betekenissen heeft het concept voor u?

Letterlijk: hoe groot en figuurlijk: hoe belangrijk is de Belgica... schaalvergroting en belang op nationaal en internationaal vlak.

Hoe is het concept HBIB ontstaan? (Voortgevloeid uit iets, brainstormsessies, toevallige link, …? ) De zoektocht naar één url die zowel FR als NL en EN kon dekken heeft ons in de ricthing van het Engels geduwd. Drie vliegen in één klap, internationaal karakter benadrukt. De url moest uniek (.be) en makkelijk te onthouden zijn en in een handige hashtag : #hbib af te korten. Het moest de slagzin kunnen zijn voor een bredere campagne.

Door individueel te brainstormen (met de briefing in het achterhoofd) en voldoende tijd uit te trekken om ideeën te filteren en te laten fermenteren, is er uit een toevallige associatie tijdens een voorbereiding van een presentatie met Cathy Emery, ‘How big is Belgica’ door de lucht geschoten. Bij de opdrachtgever is deze met enthousiasme onthaald. Later ontdekte ik dat HOWBIGIS wel meer als voorvoegsel voor een brand communicatie wordt gebruikt maar dan wel in de figuurlijke zin bij beursnotering. (waarde van een merk op de financiële markt.)

Welke verwachtingen had u rond het project?

Een klinkende crossmediale campagne die de Belgica en haar opvolger bekend zou maken. Een frisse wind door de zeilen van onze (wetenschaps)communicatie jagen.

Werden deze ingelost?

De soep wordt nooit zo heet gegeten als ze wordt opgediend maar ze smaakte verrassend lekker.

Interview Stijn Pardon 32

De film is fantastisch geworden, waarvoor nogmaals felicitaties. Welke doelgroep hadden jullie in gedachten voor deze film?

18+ en ouder.

Is dit dezelfde doelgroep die jullie ook met de website willen bereiken? En met sociale media?

Ja alles moest leiden naar de film een de crossmediale omkadering had bijgevolg dezelfde doelgroep in mind.

Werd meteen ook de link gelegd van film en website naar sociale media (Facebook en Twitter)? Of kwam die pas achteraf?

Dat moest een naadloze wisselwerking worden, zo zagen we dat vanaf het begin, een crossmediale campagne die zich online zou afspelen maar ook via geprinte QR-code en kaartjes naar de film zou moeten leiden. (AR is ook een piste geweest maar dat hebben we niet gebruikt omdat het niet op tijd in de campagne is opgenomen en daarbij budgettair niet meer viel te plannen.

Dit is de eerste keer dat voor de Belgica gebruik gemaakt wordt van sociale media. Was iedereen meteen overtuigd om mee te stappen in het verhaal van sociale media?

De meesten, maar niet iedereen meteen. Vanwege de klassieke vooroordelen: onbekend terrein en extra werkbelasting.

Hoe belangrijk was de boodschap van Belgica II voor u?

Dat was dé focus, de verjaardag van de RV Belgica was een springplank om te praten over de Belgica II en de noodzakelijke schaalvergroting.

Komt deze boodschap volgens u voldoende aan bod in communicatie? (zowel offline als op website en sociale media)

Het concept schaalvergroting, (how big is), is te weinig uitgebuit volgens mij. Zowel in de copywriting van de communicatie, als in de keuze van gadgets is dat niet genoeg uitgedacht.

Hoe denkt u dat dit geheel verder zal evolueren?

Er is een goede basis om nieuwe campagnes op te enten.

Waar zou u volgende keer meer op inzetten? Andere methodes, andere media, … AR, Augmented Reality, een app, iets viraal, iets fysiek, sneller in de campagne duiken met een compact team dat zich beter kan concentreren op de boodschap en het concept.

Stel: de vernieuwing van RV Belgica komt stil te vallen wegens geldgebrek. Kan sociale media het project HBIB volgens u dan in leven houden?

Het zou het probleem van het geldgebrek wel onder de aandacht kunnen houden. Voor funding zal er een andere, agressievere campagne moeten bedacht worden. Ook crossmediaal natuurlijk.

Interview Stijn Pardon 33