• ______r ______• nr 9 WIADOMOŚCI grudzień 1999 miesięcznik mieszkańców lokalne Gminy Nowe Miasto nad Wartq

ROKI ISSN 1508 -3446 2,00 ZŁ

... jesleśmy razem, czegóż chciećjeszcze, Jutro przyjdzie Zbawiciel ” ¿zdrowych, spokojnych Św iąt l/3ożego łlarodzenia, szampańskiego Sylwestra oraz wiele radości w Ulowym K oku

■ ż y c z y K e d a k c ia

BĘDĄ SIĘ O NAS UCZYC PAŁAC I PARK W BOGUSZYNIE W CAŁEJ POLSCE DO SPRZEDAŻY Mila będzie zapewne dla mieszkańców' Nowego Miasta wia­ Popadający od lat w coraz większą ruinę pałac w Boguszy nie domość, że lotnicze zdjęcie naszego grodu znalazło się w pod­ ma szansę znaleźć właściciela. Są zainteresowani kupnem bu­ ręczniku historii dla szkół średnich pt. „Dzieje średniowiecza”. dynku i parku. Stuży tam ono jako ilustracja typowej zabudowy średniowiecz­ Pałac należy obecnie do Agencji Rolnej Skarbu Państwa, a nego miasta prywatnego. Podobna fotografia jest ozdobą lokal­ park i staw jest własnością gminy. Zgodnie z decyzją Wojewódz­ nego kalendarza wydanego przez Stowarzyszenie Miłośników' kiego Konserwatora Zabytków sprzedaż musi dotyczyć całego Ziemi Nowomiejskiej, który otrzymujecie Państwo wraz z gru­ kompleksu pałacowo-parkowego, który musi być sprzedany tej dniowym numerem WL. samej osobie. TA Na ostatniej sesji radni wyrazili wolę sprzedaży parku i sta­ wu, które stanowią działkę wielkości 1,98 ha. Z własności komu­ UZGODNIENIA Z PARAFIĄ nalnej w Boguszynie wydzielono teren, na którym znajduje się EWANGELICKO-AUGSBURSKĄ budynek przedszkola oraz boisko i obiekty te nie będą przed­ W 1995 r. Parafia Ewangelicko-Augsburska wystąpiła do miotem sprzedaży. Po wycenie dokonanej przez rzeczoznawców gminy o zwrot mienia, należącego do 1945 r. do kościoła tego zespół pałacowo-parkowy może zostać wystawiony do sprzeda­ wyznania. Jeżeli mienie to pozostaje w majątku gminy, wówczas ży w drodze przetargu. Może to nastąpić jeszcze w tym roku. zgodnie z ustawą istnieje obowiązek jego zwrotu w naturze lub HC w formie rekompensaty, powiedział wójt Aleksander Podemski. Własnością Parafii Ewangelicko-Augsburskiej był kiedyś kościół przy ul.Poznańskiej w Nowym Mieście, przebudowany k t W TYM NUMERZE: w lalach 70-tych na GOK, pastorówka (przedszkole), cmentarze ‘ PÓŁWIEKU BIBLIOTEKI s.7 w Boguszynku i Radlińcu oraz grunty rolne w Nowym Mieście. W listopadzie przybył do Nowego Miasta ksiądz Tadeusz *KOŁO ŁOWIECKIE JELEŃ" W NOWYM MIEŚCIE Raszyk z Parafii Ewangelicko-Augsburskiej z Poznania. Podczas s. 8-9 rokowań z Wójtem Gminy wyraził wolę kompromisu. Kościół ewangelicki nie będzie zgłaszał roszczeń wobec budynku obec­ ‘ JEMIOŁA - roślina niezwykła, Boże Narodzenie nego domu kultury. Zwrotowi ma natomiast podlegać pastorów­ i miłość zwiastująca s. 10 ka, cmentarz w Radlińcu oraz niewielkie fragmenty gruntów rol­ nych. ‘ KUP PAN CHOINKĘ ... s. 10 Warte podkreślenia jest otwarte podejście Parafii Ewange­ * POCZTÓWKI Z POCZĄTKU WIEKU s. 11 licko-Augsburskiej do sprawy zwrotu mienia, mówi wójt. Osta­ teczną decyzję podejmie Rady Gminy. * II CZĘŚĆ REPORTAŻU O CHOCICZY ..12-13 HC Z K S IĄ G Wspólne posiedzenie komisji Rady Gminy URZĘDU 25 listopada w sali posiedzeń nad Bankiem Spółdzielczym w Nowym STANU CYWILNEGO Mieście n.Wartą odbyło się wspólne posiedzenie komisji Rady Gminy, w trakcie którego zapoznano się z projektem budżetu gminy na rok 2000.

Zarząd Gminy zaprojektował docho­ Jego zatwierdzenie planowane jest na URODZENIA dy budżetu gminy na kwotę 10.305.951 zł ostatniej sesji w b.r., tj. 30. grudnia. Marian Mencel (9% wzrostu w stosunku do roku 1999). Po W dalszej części posiedzenia Skarb­ Oliwia Korcz Chromieć stronie wydatków zaplanowano nik Gminy, Elżbieta Mnich, omówiła zmia­ Barbara Stangryczak Klęka 10.145.591 zł. W ramach tej kwoty na wy­ ny w budżecie tegorocznym. Wynikały one datki inwestycyjne zaplanowano ze wzrostu pewnych dochodów i wydat­ ŚLUBY 805.410zł (8% planowanych wydatków). ków. Zwiększona została m.in. subwencja Bogusław Bolek Jaraczewo Zarząd Gminy proponuje przeznaczyć je oświatowa o 36.586zł. Komisje wyraziły i Alicja Jakubowska Chwalęcin m.in. na: rozbudowę oczyszczalni w No­ zgodę na przeznaczenie tej kwoty na uzu­ wym Mieście (300 tys.zł), budowę drogi pełnienie budżetów szkół w Klęce ZGONY gminnej w Kruczynku, Jadwigowie i ul. (22.513zl) i w Boguszynie (14.073zł). Stanisław Powałowski 1. 74 Nowe Miasto Krzymińskiego w Chociczy (282.910zł), Uznano bowiem, że w budżetach tych Walerian Jędrzak 1. 78 Nowe Miasto dokończenie rozbudowy szkoły w Choci­ szkół nie w pełni znalazły odbicie zmiany Marianna Adamczak I. 89 czy i zakup wyposażenia (100 tys.zł). wynikające z wprowadzania od 1 .września Władysław Gorzelańczyk 1. 84 Boguszyn Ustalono, że w grudniu komisje Rady reformy oświatowej i zdarzeń losowych. Marianna Andrzejczak 1. 87 Szypłów Gminy podejmą szczegółową dyskusję nad MR Stanisław Trafny I. 64 przedłożonym projektem budżetu. Zebranie wiejskie w Chociczy 29 listopada w szkole podstawowej w Chociczy odbyło się zebranie zaini­ cjowane przez sołtysa Wincentego Pawelczyka. Przybyły na nie władze gminne, radni powiatowi, dyrektorzy szkoły podstawowej i gimnazjum, przedstawiciele policji, spółdzielni mieszkaniowej oraz spora grupa mieszkańców. Wójt poinformował zebranych o pla­ Komendant Skuza przedstawi! proble­ nach inwestycyjnych w Chociczy na rok my związane z bezpieczeństwem na tere­ 2000. Zapewnił, że zostanie zakończona nie wsi. Statystycznie nie ma tu dużego rozbudowa szkoły i od 1 września budy­ zagrożenia, żadnych pobić, ani prze­ nek zostanie oddany do użytku. Postano­ stępstw cięższych kategorii. Dobrze by wiono rozpocząć budowę sali gimnastycz­ było jednak, gdyby powstał chodnik od nej, która wraz z towarzyszącymi jej po­ szkoły do ul. Akacjowej oraz gdyby ogra­ mieszczeniami byłaby ogólnodostępna. W niczono prędkość do 50 km/h. roku 2000 zostanie także wykonana ul. Doktor Gawrecki omówił działalność ¥ W nocy z 8 na 9 listopada mieszka­ Krzymińskiego, na której konieczna jest podstawowej opieki zdrowotnej oraz od­ niec Nowego Miasta zgłosił kradzież instalacja burzowa. powiedział na pytania zainteresowanych. sprzętu i oprogramowania komputerowe­ Dyrektor gimnazjum Zdzisław Jędrzak Na koniec swoje plany przedstawi! go- stwierdził, że Chocicza jest w najlepszej sołtys. W najbliższym czasie chciałby 9 listopada o godzinie 9 IS w Nowym sytuacji w gminie ponieważ będzie tu za­ zmobilizować mieszkańców do dbałość, Mieście na skrzyżowaniu drogi nr 42 z uli­ równo gimnazjum jak i szkoła podstawo­ rozbudować place zabaw oraz pomóc mło­ cą Śremską miała miejsce kolizja. Nie­ wa. Na pytanie o termin uruchomienia dzieży w zorganizowaniu miejsca spotkań. trzeźwy rowerzysta wymusił pierwszeń­ dwóch docelowych gimnazjów w gminie TA stwo przejazdu pojazdowi marki Ford. Ro­ dyrektor Jędrzak i wójt odpowiedzieli, że werzysta doznał obrażeń ciała. przyjmuje się dwuletni okres przejściowy, ^ 9 listopada w Nowym Mieście o go­ a więc inauguracja tych placówek plano­ JESZCZE O FINANSACH dzinie 20i0 na drodze nr 42 kierujący sa­ wana jest na 1 września 2001 roku. Kasa gminy wzbogaciła się o kwotę mochodem marki Volvo doprowadził do 315 tys.zł. Pieniądze te wpłynęły od za- zderzenia z samochodem marki Renault, SPROSTOWANIE kłądów Herbapol w Klęce za zakup grun­ a następnie z samochodem marki Liaz. Redakcja pragnie poinformować, że z tów pod zakładami. Grunty te były w wie­ % 10 listopada w Klęce o godzinie 2250 okazji Dnia Edukacji Narodowej Złotą czystym użytkowaniu Herbapolu. kierujący samochodem marki Renault ude­ Odznaką ZNP za szczególne osiągnięcia Kasa gminna wzbogaciła się o kwotę rzył przebiegającego przez drogę dzika, w pracy związkowej została uhonorowa­ 44500zł. z tytułu sprzedaży nieruchomo­ ł W nocy z 21 na 22 listopada w Chwa- na również pani Barbara Jankowska, ści ( 12 szt.) we wsiach Boguszyn, Kolnicz­ lęcinie dokonano włamania do sklepu spo­ nauczycielka ze Szkoły Podstawowej w ki, Chocicza - sprzedaży dokonano na za­ żywczo-przemysłowego. Skradziono wód­ Klęce. Gratulujemy i przepraszamy! sadach pierwokupu. kę i papierosy. Sprawców czynu zatrzyma- Redakcja JW S trona 2 WIADOMOŚCI LOKALNli Nr 9 grudzień 1999 Dwunasta sesja Nowomiejscy radni zebrali się 30 listopada, by dokonać zmian w budżecie gminy, ustalić wysokość opłat za przed- szkoła oraz zająć stanowisko w sprawie sprzedaży parku w Boguszynie. Podjęcie przez Radę Gminy uchwal dzieci w wieku od 3 do 5 lat uczęszczają­ obiekt ten niszczeje w zastraszającym tem­ poprzedzone było spotkaniem połączo­ cych do przedszkoli - do 5 godz. -27 zł pie i powinien mieć jak najszybciej gospo­ nych komisji, w czasie którego radni za­ miesięcznie, za 6 godz. - 29 zł, za 7 godz. darza. Agencja Rolna Skarbu Państwa, poznali się ze sprawami, które były następ­ - 31 zł, dla dzieci w wieku 6 lat uczęsz­ która jest jego właścicielem, może go nie przedmiotem obrad i uchwał na sesji. czających do tzw. „zerówek”- do 5 godz. sprzedać tylko jeśli wolę sprzedaż)' wyra­ Zmiany w budżecie gminy polegały na -18 zł miesięcznie, za 6 godz. - 22 zł, za 7 zi równocześnie gmina, do której należy zwiększeniu go po stronie dochodów i godzin i więcej - 24 zł. park. Uchwała o sprzedaży parku zapadła wydatków' o kwotę 148,7 tys.zł. Było to Średnio opłaty' za przedszkola wzrosły o większością głosów. możliwe dzięki zwiększeniu dotacji, m.in. 2 zl miesięcznie. W interpelacjach radni podejmowali na oświetlenie drogowe, zasiłki pomocy Uchwały w sprawach budżetowych m.in. sprawy braku oświetlenia w Klęce społecznej czy dotacji na oświatę. podjęte zostały jednogłośnie. Więcej dys­ po godz.6-tej rano, potrzebę ograniczenia Uchwałą rady określono też wysokość kusji wywołała potrzeba podjęcia przez prędkości w Swiętomierzu, konieczność opłat za przedszkola, świadczonych przez radę decyzji o sprzedaży parku w Bogu­ uporządkowania dzikich wysypisk śmieci rodziców, które obowiązywać będą w 2000 szynie. Przeważyły argumenty, że po w Klęce i Nowym Mieście. roku. Od 1 stycznia będą one wynosić: dla opuszczeniu pałacu przez lokatorów, Halina Czarny

Z Ż Y C IA K O Ł A PZ E R iI W dniu 13 listopada Zarząd Koła PZE­ RiI w Nowym Mieście byl organizatorem uroczystości z okazji Dnia Seniora. Uro­ czystość ta odbyła się w GOK w Nowym Mieście. Wśród zaproszonych gości były władze samorządowe z wójtem gminy A. Podemskim na czele, Przewodniczącym Rady Gminy Cz. Jareckim, sekretarzem Zarządu Gminy Gabrielą Kosmalą. W spo- tkaniu również uczestniczyli: kierownik OPS D. Halek Wielgosz i dyrektor GOK M. Kuderczak, jak również delegacje z zarządu oddziału wojewódzkiego PZERiI w Poznaniu, Zarządu oddziału Mgm w Środzie Wlkp., kól w Krzykosach, Książu Wlkp. fot. J. Stachowiak Minutą ciszy' uczciliśmy pamięć tych, Od lewej: Bronisław Janicki, Urszula Fietz, Irena Torczyk, Marian Janicki, Hanna którzy odeszli z naszego grona na wiecz­ Smolarek, Bolesław Ciamulski, Maria Orzechowska, Jan Miśkiewicz, Aniela Za- charyasz,w środku: z-ca przewodniczącego Wojewódzkiego Zarządu Oddziału PZE­ ny spoczynek. Organizatorzy zadbali rów­ RiI Felicjan Kupka. nież o to, aby aktywnych członków koła i sponsorów wyróżnić skromnymi podzię­ W listopadzie część pracowników oświaty naszej gminy wzięła udział w ogólno­ polskim strajku nauczycieli. Stanowisko strajkujących prezentuje na naszych lamach kowaniami. Natomiast koledzy - mistrzo­ z-ca prezesa ZNP oddziału Nowe Miasto Elżbieta Hybiak. wie koła w warcabach i strzelaniu z wia­ trówki otrzymali puchary ufundowane Dlaczego strajkowaliśmy? przez wójta gminy i przewodniczącego 19 listopada dla wielu dzień jak każdy inny. Dla dzieci i nauczycieli z 3 szkól naszej gminy rady gminy. Tradycją naszych imprezjest - Boguszyna, Chociczy i Klęki oraz przedszkoli w Chociczy i Nowym Mieście był jednak dniem loteria fantowa, z której dochód jest prze­ wyjątkowym - ponieważ nie podjęto zajęć dydaktycznych i opiekuńczych. znaczony na zasilenie kasy związkowej. Od wielu lat postępuje degradacja oświaty, a przecież wszyscy pragniemy aby nasze dzieci W programie artystycznym wystąpiła miały zapewniony wysoki poziom kształcenia i wszechstronny rozwój. Przy obecnej polityce pań­ „Z nad Orli” z Koźmina, która również ba­ stwa tych celów na pewno nie osiągniemy. Nasze postulaty dotyczyły zarówno wynagrodzenia wiła wszystkich uczestników podczas za­ pracowników oświaty, jak i zwiększenia nakładów na utrzymanie szkół. Obecnie ciężar utrzyma­ bawy tanecznej. Dla uczestników impre­ nia placówek oświatowych zrzuca się na samorządy lokalne. Oczywiste jest w tej sytuacji pogłę­ zy, organizatorzy serwowali dwukrotnie bienie różnic między szkołami miejskimi a wiejskimi. Miasta dysponująbowiem duzo większymi poczęstunek. budżetami niż gminy wiejskie i mogą swoje szkoły doinwestować. Natomiast tam, gdzie do wspólnej Zarząd Koła PZERiI w Nowym Mie­ kasy wpływają niewielkie pieniądze grozi regres. Nasza gmina np. finansuje w tym i minionym ście dziękuje serdecznie wszystkim spon­ roku całkowicie budowę szkoły w Chociczy, choć w momencie jej rozpoczęcia kuratorium dekla­ sorom za pomoc finansową i rzeczową rowało pokrywanie 50% kosztów. przy organizacji tej imprezy. Było już bar­ Dziękujemy rodzicom za zrozumienie celów protestu i zapewnieniu w tym dniu opieki dzie­ dzo późno, gdy ostatni tancerze udali się ciom. Mamy nadzieję, że nasza w(alka o szkołę, w której dobro dziecka jest dobrem nadrzędnym do swoich domów. a szanse edukacyjne miasta i wsi się wyrównają. Leszek Mazurkiewicz Elżbieta Hybiak grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 Strona 3 NASI złotai fciesień \ m OTWARTY FUNDUSZ EMERYTALNY DZIELNICOWI Jeśli zamierzasz uczestniczyć W ostatnim numerze WL została przedstawiona sylwetka aspiranta Cze­ w nowym systemie sława Kucharczyka. W tym miesiącu przedstawimy drugie­ i zastanawiasz się jeszcze go z naszych dzielnicowych sierżanta Marka tuczaka. nad wyborem Sierżant Marek Łuczak ma 27 lat wykształcenie średnie tech­ niczne. Mieszka wraz z rodziną (z żoną i 2,5 letnią córeczką) w Orzechowie. Od 15 lutego 1992 roku pracuje w policji, najpierww nie zwlekaj Komendzie Wojewódzkiej w Poznaniu, a następnie w Komen­ dzie Rejonowej w Środzie Wlkp. Od 1 lipca 1999 roku jest dziel­ zadzwoń lub odwiedź naszą agencję nicowym w Komendzie Policji w Nowym Mieście. Nadzoruje rejon 1, który obejmuje: Aleksandrów, Dębno, Elżbietów, Her­ manów, Klękę, Komorze, Komorze Nowe, Radliniec, , , Nowe Miasto, Wolicę Kozią, Wolicę Nową i Wolicę PZU NA ŻYCIE Pustą. Mimo, że w naszej gminie pracuje od niedawna zdołał poznać mieszkańców rejonu i prowadzi z nimi udaną współpra­ AGENCJA cę. Sierżant Marek Łuczak interesuje się sportem, przez 5 lat tre­ ul. Kościelna 12, Chocicza nował lekkoatletykę w poznańskiej Olimpii. Ma za sobą duże tel. (0-61) 287 - 52 - 24, 287 - 51 - 61 osiągnięcia, m.in. dwa razy zdobył pierwsze miejsca: w Mistrzo­ stwach Makroregionu na 100 metrów i w sztafecie 4 razy 100 tel. kom. 0-603/684 - 247 metrów. Lubi swoją pracę, lecz od czasochłonnego wypełniania doku­ mentów woli działanie. Mówi, że polubił mieszkańców swojego Proponujemy również ubezpieczenia rejonu i będzie starał się dobrze wykonywać swoją pracę. w III filarze W wolnym czasie czyta czasopisma prawne i bajki swojej córce. Małgorzata Kuderska-Paszkiewicz TEATRALNY FINAŁ

Zakończenie drugiej części gminnego konkursu międzyszkolnego „Z Tuwimem weselej" zorganizowanego przez Bibliotekę Publiczną w No­ wym Mieście miało miejsce 11 listopada w sali Gmin­ nego Ośrodka Kultury.

Inscenizacje utworów Tuwima ocenia­ z Kolniczek za in­ ło jury składające się z nauczycielek języ­ scenizację „W aero­ ka polskiego z Klęki - M. Kula, z Kolni- planie" w wykona­ czek - M. Motyl, z Nowego Miasta - niu Anny Chyżyk, I.Twardowskiej, kierownika Biblioteki Pu­ Kamilii Krzyżosiak, blicznej H.Czarny oraz W. Łukaszyk - kie­ Agnieszki Biecu- rownika filii bibliotecznej w Chociczy, bi­ szek, Małgorzaty bliotekarki J.Łuczak, dyrektora GOK Szymendery, Mał­ M.Kuderczaka. gorzaty Janickiej. Jury przyznało 1 miejsce uczniom z III miejsce zdo­ Kolniczek za przedstawienie utworu „Pta­ była SP Nowe Mia- Dzieci ze SP Klęka od lewej: Kasia Każmierczak, Daria sie radio” w wykonaniu Marcina Bierły, sto za Rzepkę” w Ciarcińska, Sylwia Śliwińska. Anny Wojcieszak, Kornelii Wojtowicz. wykonaniu Marii Dwa II miejsca: uczniom z Klęki za Szymczak, Magdaleny Wojtkowiak, Anny Prezentowano także inscenizacje wier- inscenizację „Ptasiego radia” w wykona­ Spychalskiej i Moniki Urbaniak. szy „Pan Tralaliński”. „Lokomotywa”, niu Agaty Macioszczyk, Sylwi Śliwińskiej, Wyróżnienie otrzymały Małgorzata „Słoń Trąbalski” i „Murzynek Bambo”. Darii Ciarcińskiej, Katarzyny Każmier­ Twardowska i Agnieszka Rajman z No­ czak i Sylwi Krawczyńskiej oraz uczniom wego Miasta za „Zosię Samosię". tekst i zdjęcia Jerzy Stachowiak

S trona 4 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999 BYŁAM, WIDZIAŁAM N O C N Y PATROL

Mimo, iż komisariat policji w Nowym Mieście nie jest czynny całą dobę również w nocy policjanci czuwajq nad naszym bezpieczeństwem. Co noc patrolują teren gminy obserwując co dzieje się na drogach i ulicach. Ich obecność powoduje że przestępcy mają utrudnione życie, nagte pojawienie się radiowozu może np. spłoszyć włamywacza lub uspokoić zbyt nerwowego kierowcę. Szybciej można również reagować na zgłoszenia przekazywane policjantom przez dyżurnego z Komendy Rejonowej w Środzie.

Dzięki uprzejmości komendanta Ko­ drogowej. nieczna jest interwencja. Tą drogą około misariatu Policji w Nowym Mieście mo­ Głównym celem w Dębnie był D.P.S. godziny 23.00 policjanci dostali polece­ głam uczestniczyć w jednym z patroli ob­ „ Krąg”. Systematycznie, przynajmniej raz nie udania się do Krzykos gdzie w sklepie serwując pracę policji w czasie nocnej w tygodniu jest on odwiedzany przez pa­ spożywczym uruchomiony został alarm. służby. trol kontrolujący czy wszystko jest w po­ W ciągu kilku minut byliśmy na miejscu. rządku. Poli­ Myślałam, że teraz zobaczę prawdziwą cjanci zwykle akcję, z bronią i tym wszystkim co znamy nie mają pro­ z sensacyjnych filmów i ... nie zobaczy­ blemów z jego łam. Oględziny sklepu nie wykazały pró­ mieszkańcami, by włamania, a alarm sam się włączył. tak było i tym Swoją drogą wcale nie życzę policji „fil­ razem - spokój mowych" akcji, choć wiadomo, że takie i cisza. Następ­ rzeczy najlepiej sprzedają się w prasie. nie byliśmy w Dalej udaliśmy się do Chociczy, aby Radlińcu, a po­ sprawdzić czy w kolejowej poczekalni nie tem w Klęce. znajdują się bezdomni. Gdyby tak było Tam miała zostaliby przewiezieni do DPS w Dębnie. miejsce pierw­ Zastaliśmy tam jednak tylko trzech mło­ sza interwen­ dych mężczyzn pijących piwo. Wylegity­ cja. Policjanci mowano ich. zatrzymali po­ Kolejnym zadaniem przewidzianym na Podczas rutynowej kontroli. dejrzanie za­ tę noc była kontrola drogowa pojazdów na 0 godzinie 20“ wyjechaliśmy z komi­chowujący się samochód. Wprawne oko i trasie do Książa. W tych godzinach nie ma sariatu i zaczęła się moja przygoda. Pierw­ intuicja nie zawiodły. Okazało się, że kie­ tam dużego ruchu i wystawiony został tyl­ szy raz siedziałam w policyjnym radiowo­ rowca pojazdu nie ma prawa jazdy. Mo­ ko jeden mandat. Przy tej okazji miałam zie nie wiedziałem więc, że montowane są głam podsłuchać jak przeprowadza się roz­ możliwość obserwować stosunek kierow­ w nich specjalne szyby, które chronią po­ mowę ze sprawcą wykroczenia i muszę ców do kontrolujących ich policjantów. licjantów przed możliwością ataku ze stro­ przyznać, że byłam pod wrażeniem. Skoń­ Różnie z tym bywa, panowie i panie wię­ ny zatrzymanych przewożonych na tylnym czyło się na spisaniu danych i wystawie­ cej zrozumienia dla pracy policji. Policjan­ siedzeniu. Nie dociera tam ciepłe powie­ niu wysokiego mandatu. Każde zatrzyma­ ci odwieźli mnie do domu o godzinie 4.00 trze i w czasie mrozów jest naprawdę zim­ nie, kontrola i jej efekt natychmiast zgła­ spędziłam więc z nimi 8 godzin. Trafiłam no. Uwaga potencjalni pasażerowie - za­ szane są do dyżurnego w Komendzie w na noc wyjątkowo spokojną, a podobno stanówcie się czy warto, szczególnie zimą. Środzie. Dotycz}' również numerów reje­ rzadko się takie zdarzają. Właściwie nic Nie wypada jednak narzekać, w końcu ra­ stracyjnych podejrzanie wyglądających się nie wydarzyło, ale to dobrze. Lepiej, diowóz to nie taksówka, a ja liczyłam, że pojazdów w celu sprawdzenia czy nie zo­ że ja nie mam o czym pisać niż gdyby mia­ wrażenia tej nocy pozwolą mi zapomnieć stała zgłoszona ich kradzież. Nawet w tedy ła stać się jakaś tragedia. Życzę policji i o zmarzniętych nogach. Najpierw przez gdy nic się nie dzieje patrol zobowiązany nam wszystkim jak najwięcej taki dni i Wolicę Pustą pojechaliśmy do Dębna. Za jest w określonych odstępach czasu zgła­ nocy. Klęką policjanci zatrzymali się, aby usu­ szać się i informować o tym stanie oraz o Dziękuję komendantowi komisarzowi nąć z drogi pustą butelkę po oleju silniko­ swojej pozycji. Romanowi Skuzie oraz policjantom z któ­ wym. Na moje zdziwienie, że zajmują się Dyżurny natomiast informuje o zgło­ rymi byłam na patrolu: sierżantowi Pio­ takimi izeczami, wyjaśnili, iż podobny szeniach z terenu działania poszczegól­ trowi Pawlakowi i sierżantowi Markowi drobiazg może stać się przyczyną kolizji nych patroli, kierując je na miejsce gdy ko­ Łuczakowi. M ałgorzata Kuderska - Paszkiewicz grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 S trona 5 27 grudnia 1918 roku

Obchodziliśmy niedawno kolejną rocznicę odzyskania niepodległości przez nasz kraj (11 listopada 1 91 8r.). Może nie tak uroczyście jak jeszcze 8-10 lat wcześniej, ale dobrze, że pamiętamy! To raczej data symboliczna, gdyż do niepodległej Polski droga była jeszcze daleka, a dla mieszkańców Wielkopolski tym bardziej.

Kiedy odradzało się Państwo Polskie po 123 latach niewoli na ziemiach zachod­ nich Niemcy trzymali się mocno i sami nie zamierzali zrezygnować z posiadanych te­ rytoriów. Nastroje niepodległościowe wśród mieszkańców Wielkopolski stale rosły. Szykowano się do w'alki z niemiec­ kim zaborcą. 26 grudnia 1918 roku do Poznania przybył wielki pianista i kom­ pozytor, późniejszy premier RP Ignacy Pa­ derewski. Witany owacyjnie przez pozna­ niaków przemówi! do nich z balkonu Ho­ telu “Bazar”. Spotka!o się to z niezado­ woleniem niemieckich władz oraz miesz­ kańców pochodzenia niemieckiego. Wybuch powstania był nieunikniony. 27 grudnia 1918r. rozpoczęły się walki w Msza połowa na rynku w Nowym Mieście w 1919 roku. Poznaniu, które bardzo szybko objęły całą Zdjęcie pochodzi ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Jarocinie Wielkopolskę. Tak wybuchło Powstanie Wielkopolskie - pierwsze i jedyne w dzie­ to tworzyć zalążki władzy polskiej. Także cy przemianowania nazwy Chocicza - jach naszego narodu, które zakończyło się i unas.26.04.l919r. pojawia się pierwszy Folkstadt na Nowe M iasto-oto jak brzmi pełnym zwycięstwem. Walki toczyły się protokół Rady Miejskiej w Nowym Mie­ dosłowny wyciąg z protokołu: Magistrat głównie w Poznaniu oraz na północy i za­ ście pisany w języku polskim. Punkt 1 te­ poczyni odpowiednie kroki w celu prze­ chodzie Wielkopolski i bezpośrednio nie goż protokołu wprowadził nowych człon­ chrzczenia stacji Folkstadt na Nowe Mia­ objęły terenów' naszej gminy, ale pewne ków Rady Miejskiej - byli to: Józef sto i to m1 ten sposób, że pan burmistrz wy­ wydarzenie związane z walkami powstań­ Skrzypczak, Józef Szymański, Jan Mnich, stosuje pismo do Dyrekcji Kolei Żelaznej czymi miało miejsce także u nas. Otóż jak Walery Sokołowski, Oswald Burgert i Sta­ w Poznaniu. Ale jednak nazwa stacji ko­ podają: St.Kubiak i FR. Łasowski w swo­ nisław Raszewski. W/w wprowadził do lejowej Chocicza ostała się. jej pracy „Rady Robotniczo-Żołnierskie w urzędu komisarz wyborczy pan aptekarz Zabiegani świątecznymi przygotowa­ Wielkopolsce 1918- 1919” na str. 119- Sieg i zobowiązał ich podaniem ręki. Usta­ niami oraz późniejszym odpoczynkiem Rada żołnierska z Jarocina obsadziła li­ nowiono uważać wybory za prawomocne. pamiętajmy o wydarzeniach sprzed 81 lat nię kolejową Jarocin - Chocicza - zatrzy­ Na pierwszym posiedzeniu był omawiany - bo warto. mując transport wojsk niemieckich wysta­ tylko jeden zasadniczy problem dotyczą- Roman Jeziorny nych przeciw jarociniakom. Powstańcy zatrzymali na stacji kolejowej w Chociczy pociąg pancerny. Niemcy nie wykonali NOW A FIRMA W GMINIE rozkazu generała von Back und Pollach Od kilku tygodni można zauważyć ne, nowoczesne i spełniać wszystkie wy­ oświadczając swemu dowódcy na stacji wzmożony ruch wokół magazynu paszo­ mogi techniczno-prawne dla tego typu kolejowej w Chociczy, że do kolegów wego GS „SCh” w Nowym Mieście. Uwi­ obiektów. Mają być jednocześnie ładne i strzelać nie będą". Ciekawych informacji jają się tam pracownicy firmy budowla­ znajdować się w ładnym otoczeniu, aby o powyższym zdarzeniu dostarcza tygo­ nej, przyjeżdżają i odjeżdżają elcganckic mogły zdobić naszą miejscowość i zachę­ dnik WTK nr 1 z 5.01.1969r., który za­ samochody, przywożone są materiały bu­ cać do współpracy potencjalnych klientów mieści! zdjęcie niemieckiego pociągu pan­ dowlane, jakieś urządzenia... Skąd ten nie firmy. Szefom firmy znane jest bowiem cernego zatrzymanego przez powstańców obserwowany tu od kilku lat ruch? powiedzenie: „Jak cię widzątak cię piszą”. jarocińskich na stacji kolejowej w Choci­ Okazuje się. żc nieruchomość przy ul. Spółka w pierwszym etapie, tj. do koń­ czy, którego ochrzczono imieniem “Danu­ Śremskiej 1 zakupiła nowo powstała fir­ ca 1999r., zamierza uruchomić produkcję ta”. Nie sposób też pominąć fakt, że pierw­ ma „R1WAL” Sp. z o.o. Jak twierdzą sze­ okien z PCV. Okna produkowane będą szym dowódcą Powstania Wielkopolskie­ fowie firmy, budynek magazynowy zosta­ przy wykorzystaniu niemieckiej linii pro­ go by! generał Stanisław Taczak urodzo­ nie wkrótce zaadaptowany na halę produk­ dukcyjnej firm Urban i Haffner. Linia ta ny w pobliskim Mieszkowie. Walki toczyły cyjną, a przyległe pomieszczenia będą powinna zostać zainstalowana w wyre­ się do połowy lutego 1919r. kiedy to za­ przeznaczone po remoncie na część socjal- montowanej hali jeszcze w grudniu. warto rozejm w Trewinie. Wielkopolska no-biurową. Do obsługi linii produkcyjnej zostanie była wolna. Kiedy okupant odszedł zaczę­ Po przeprowadzeniu wszystkich prac zatrudnionych 8 osób. które będą musiały remontowych budynki mają być porząd- przejść bardzo intensywne szkolenie w

S tron a 6 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999 POŁ WIEKU BIBLIOTEKI W NOW YM MIEŚCIE W bieżącym roku przypadł Złoty Jubileusz Biblioteki Publicznej Gminy Nowe Miasto nad Wartą. Uroczystości z tym związane odbyły się w połowie listopada w Gminnym Ośrodku Kultury w Nowym Mieście. Byli zaproszeni goście - władze gminne i powiatowe, przedstawiciele współpracujących placówek bibliotecznych, reprezentanci Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Poznaniu, środowisk kulturalnych, pracownicy... Byli też i ci, którzy niejako tworzą wspólnotę biblioteczną, a więc sami czytelnicy.

szał się księgozbiór biblioteki, przybywa­ ło czytelników i wypożyczeń. DZISIAJ Biblioteka dysponuje księgozbiorem liczącym ponad 25 tysięcy tomów. Można tu znaleźć m.in. książki z różnych dzie­ dzin wiedzy, literaturę piękną zarówno kla­ syczną jak i współczesną, książki sensa- cyjno-kryminalne, literaturę science fic­ tion, lektury szkolne i nie tylko. Urucho­ miana została niedawno komputerowa obsługa wypożyczalni dla dorosłych. W czytelni biblioteki można wypoży­ czać czasopisma, kasety magnetofonowe, skorzystać z kaset video czy płyt CD. fot. J. Stachowiak Od 1975r. (z 3-letnią przerwą) funk­ Siedzą od prawej: Czesława Gruszczyńska - była dyrektor Powiatowej Biblioteki Pu­ cję kierownika pełni Halina Czarny. To w blicznej w Jarocinie, Wanda Koch-Drabent, ¡rena Chęcińska i Cecylia Łukaszyk. dużej mierze, dzięki jej staraniom i kon­ taktom organizowane są w czytelni różne­ TROCHĘ HISTORII mniejszych punktów bibliotecznych. Za­ go rodzaju spotkania autorskie, prelekcje, Oficjalne otwarcie Gminnej Bibliote­ opatrzenie tych wszystkich placówek wca­ wykłady, dyskusje, wieczory wspomnień ki w Nowym Mieście nastąpiło 16 stycz­ le nie było wtedy łatwe. itp. nia 1949r. Najpierw mieściła się ona w bu­ Gminna Biblioteka jeszcze wielokrot­ Biblioteka jest również organizatorem dynku obecnego Urzędu Gminy przy ul. nie zmieniała swoją siedzibę. Stacjonowa­ i współorganizatorem wielu imprez, Poznańskiej 12. ła w budynku przy narożniku ul. Polnej i współdziała z różnymi stowarzyszeniami, Pierwszym kierownikiem była Wanda Kościelnej (dawniej kino, obecnie Lum- czynnie uczestniczy w' życiu społeczności Koch z męża Drabent, następnie przez pex), następnie przeniesiono ją do budyn­ lokalnej. okres kolejnych 4 lat bibliotekę prowadziła ku przy ul. Poznańskiej 15 (visa-vis przy­ Nadal istnieją i działają filie i punkt}' Helena Guszczak,po niej Irena Chęcińska. stanku autobusowego kierunek Poznań), biblioteczne, ciągle wzbogacane nowymi Jednocześnie z działającą nowomiej- potem ponownie do sali zebrań obecnego pozycjami. ską biblioteką, w roku 1955 istniało 19 Urzędu Gminy. Od 1972r. przez okres 5 JUTRO lat mieściła się w domu przy Zielonym A jutro? Przyjdź, zobacz, wybierz coś zakresie produkcji stolarki z PCV. Rynku 13. Po przebudowie dawnego ko­ dla siebie. Bo z dobrą książką - tak jak z W przyszłym roku firma planuje dal­ ścioła ewangelickiego na Gminny Ośro­ przyjacielem: nic nie jest w stanie jej za­ szy rozwój. Jest to jednak uzależnione od dek Kultury, znalazło się miejsce na bi­ stąpić, a każda chwila z nią spędzona nie­ wielu czynników, m.in. również od ko­ bliotekę, która do dzisiaj właśnie tu ma wątpliwie nie jest czasem straconym. niunktury na rynku budowlanym. swoją siedzibę. Przez cały ten okres zwięk- Marzena Spychalska Znając jednak operatywność szefów firmy, ich znajomość rynku budowlanego i otwartość na wszelkie nowinki w branży, należy ufać, że firma będzie się szybko KIEDY WEJSC PO KSIĄŻKĘ ? rozwijać. Należy mieć również nadzieję, że pojawienie się firmy “RIWAL” Sp. z Biblioteka w Nowym Miaście Filia w Chociczy Filia w Boguszynie o.o. zapoczątkuje w naszej gminie tak po­ ul. Poznańska 8a ul.Leśna 1 ul. Parkowa 5 trzebne ożywienie gospodarcze i urzeczy­ poniedziałek poniedziałeki wtorek wistni nadzieję na nowe miejsca pracy. Nie środa środa 12“'. ¡gooczwartek) jj“ . jg* mniejszą nadzieję budzi również fakt, że czwartek U" - 1800 piątek piątek | deklarowana dbałość o estetykę budynków piątek czwartek } g o « . 140« ś r o d a ) 8“ - 1 4 “ ' firmy promieniować będzie w przyszłości wtorek 900. 1500 II sobota 9“ -1 2 “° również na, nic najciekawsze obecnie, sobota 900. 12“ miesiąca bliższe i dalsze otoczenie firmy. Mieczysław Rzepka

grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 S trona 7 Czy jesteśmy aktywni społecznie? ORGANIZACJE I STOWARZYSZENIA DZIAŁAJĄCE NA TERENIE NASZEJ GMINY KOŁO ŁOWIECKIE „JELEŃ" Co pędzi myśliwych do lasu: atawistyczne pobudki czy chęć obcowania z przyrodą? Są mordercami zwierząt czy prawdziwymi ekologami? Aby zwalczyć ztq sławę stereotypu sobiepańskiego myśliwego, który chodzi do lasu „z kijem", kiedy przyjdzie mu na to ochota, kilka słów - często nieznanej - prawdy.

CELE PZL ocierające się o gm.Jarocin - tzw. obwód WŁADZE Podstawowym zadaniem i jednocze­ polny (przewaga gruntów ornych nad la­ Najwyższą władzą Koła jest Walne śnie głównym miernikiem efektów poczy­ sami) oraz obwód nr 128 (gm.Krzykosy) Zebranie członków. Organem, który wy­ nań Polskiego Związku Łowieckiego, któ­ - tzw. obw'ód leśny (przewaga lasów). konuje plany i postanowienia Zebrania ry w tym roku obchodził 76 lat swojego Myśliwi zajmują się szeroko rozumia­ oraz kieruje bieżącą działalnością Koła jest istnienia, jest dbałość o stan zwierząt łow­ ną hodowlą zwierzyny łownej. Polowanie Zarząd. Prezesem Kola jest Włodzimierz- nych oraz propagowanie wizj i łowiectwa stanowi ostatni etap na tej trudnej i żmud­ Ludwiczak Pięczkowo, łowczym -Jerzy opartej na założeniu, iż jest ono elemen­ nej drodze ku polepszeniu zwierzostanu. Plencer - emerytowany leśniczy' mieszka­ tem ochrony przyrody a nie działalnością Dokonuje się selekcji osobniczej mającej jący w Czeszewie, a funkcje vicełowcze- nastawioną na eksploatację łowisk. W na celu usunięcie osobników cherlawych. go pełni Maciej Becela (Murzynowo Le­ związku z tym całąjego działalność regu­ W ten sposób tworzy się bazę dla rozrodu śne). Na Ministra Skarbu czyli skarbnika luje odrębna organizacja prawna, a coraz najlepszych. powołano Andrzeja Janickiego (gm.Krzy­ lepiej przygotowani do łowiectwa człon­ Obecnie łowiska nie są na tyle dużymi kosy), a sekretarzem został Marek Łuczak kowie posiadają odpowiednie kwalifika­ i samodzielnymi ekosystemami, aby two­ (Nowe Miasto). cje przyrodnicze (konieczność zdawania rzące je zwierzęta i rośliny same mogły Działalność Zarządu Koła kontroluje egzaminów) i etyczne. Dla nich bycie regulowrać zależności między sobą. Inge­ Komisja Rewizyjna. Przewodniczącym myśliwym, to pasja życiowa, kontakt z rencja człowieka jest niezbędna w syste­ był Romuald Ratajczak. Niestety w paź­ przyrodąi poszerzanie więzi towarzyskich mie regulacji. W miarę niezależne są tyl­ dzierniku brać myśliwska odprowadziła go oraz kultywowanie tradycji. ko duże tereny naturalne, puszczańskie. na miejsce wiecznego spoczynku. Ponad­ Plany i zadania PZL na tym najniż­ Jakie więc czynności wykonują myśliwi? to Komisję tworzy jeszcze 2 członków - szym, najbliższym naturze, szczeblu wy- Aby ograniczyć wychodzenie zwierząt Ryszard Matuszak i Jan Jakóbczak. konująjego części składowe czyli koła ło­ na pola sąsiadujące z lasami oraz niszcze­ FINANSOWANIE wieckie. To one zarządzają łowiskami, nie upraw (ewentualne odszkodowania wy- Jest to organizacja samofinansująca dbają o zwierzynę, dokarmiająją. Na na­ ptacająrolnikom koła, a nie nadleśnictwo), się. Fundusze płyną: szym terenie działa Koło Łowieckie „Je­ dokarmia się je (zwłaszcza w okresie wio­ * ze składek członkowskich. leń”. sennym) tw'orząc poletka łowieckie i pasy * ze sprzedaży tuszy zwierzęcej (dziczy­ DZIAŁALNOŚĆ KOŁA zaporowe (uprawa kukurydzy, ziemnia­ zny), Nowomiejskie Kolo, istniejące od ków, buraków i topinanduru). Poletka naj­ * z organizowanych polowań dla obco­ 1946r., liczy ok. 40-50 myśliwych. Staż pierw są zabezpieczane, a później sukce­ krajowców (tzw. polowania dewizowe odbywa również jeden kandydat na my­ sywnie - w zależności od potrzeb - roz- przygotowywane 2 razy u' roku) śliwego. Są to ludzie zamieszkujący lub gradzane. ZWIERZĘTA wywodzący swoje korzenie z tego terenu, Osobną sprawę stanowi dokarmianie w Na obszarze podlegającym pod Koło nierzadko leśnicy. Teren łowiecki, który okresie zimowym, które ma na celu po­ Łowieckie „Jeleń” żyje gruba i drobna Koło dzierżawi obejmuje dwa obwody prawę warunków bytowych. Dostarczanie zwierzyna łowna. Do tej pierwszej należy (ok.) 1 tys.ha) obwód nr 2 (gm.Nowe Mia­ karmy zimowej oraz dbanie o paśniki na­ - tkwiący w nazwie - jeleń, który wystę­ sto i gm. Żerków oraz tereny delikatnie leży do obowiązków myśliwych. puje tu dość licznie. W związku z czym jest kłopotliwy, gdyż wyrządza szkody w ŚCIĄGA DLA NIEWTAJEMNICZONYCH uprawach leśnych. Dlatego prowadzona Łowiectwo - planowe gospodarowanie zwierzyną powiązane z gospodarką rolną jest działalność, aby utrzymać pewien stan i leśną, obejmujące hodowlę i ochronę zwierzyny oraz polowania i odłowy zgodnie ilościowy. Licznie reprezentowany jest z potrzebami gospodarki państwowej i celami ochrony przyrody. również dzik oraz sama. Jeśli chodzi o Myślistwo - umiejętność i sztuka polowania na zwierzynę, prowadzonego zgodnie zwierzynę drobną to w dużych ilościach z prawem i etyką łowiecką myślistwo wchodzi w zakres łowiectwa, niekiedy występuje lis. Jest to efekt m.in. wykłada­ nazwa używana jest jako synonim łowiectwa. nia szczepionki przeciwko wściekliźnie. Łowisko - teren o naturalnych granicach, jednolity pod względem przyrodniczym, Podwyższony stan lisa zakłóca harmonię na którym prowadzi się hodowlę, ochronę i odstrzał zwierzyny. łańcucha pokarmowego (zauważa się ob­ Polowanie - dawniej łowy - tropienie, ściganie, odstrzał lub łowienie zwierzyny niżony stan- niegdyś licznego- zająca i zgodnie z prawem łowieckim, stanowi istotną część gospodarki łowieckiej. ptactwa.) Okres ochronny - okres rozrodu, możliwości spokojnego wyprowadzenia Z gatunku ptactwa łownego na naszym kolejnego pokolenia. terenie spotkać można dziką kaczkę, mało

S trona 8 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999 jest kuropatw. Próbowano również wpro­ ich ciała oraz czynności. Posługiwanie się czy wybór króla polowania i tow'arzyskie wadzić do łowiska bażanty, jednak z mier­ nim to punkt honoru każdego myśliwego. spotkanie przy ognisku. nym skutkiem. Ogólnie: żyje sporo zwie­ Niektóre zwroty i powiedzenia przeszły Utwierdzone tradycj ąsą również zwy­ rzyny grubej, natomiast obserwuje się re­ nawet do języka ogólnego. Podobnie jest czaje dotyczące ślubowania myśliwego gres zwierzyny drobnej. z ubraniem, którego elementy czasem (uroczyste przyjęcie w poczet koła). POLOWANIA przenikają do mody (kapelusze, torby, ka­ W życiu myśliwych nieocenioną rolę Dzielą się na indywidualne i zbioro­ mizelki). pełniąpsy-wierni przyjaciele oraz towa­ we. Na poszczególne gatunki zwierząt Ceremoniały dotyczące całego polo­ rzysze leśnych wypraw. można polować w okresie dozwolonym. wania zbiorowego to utwierdzona wieka­ No i ostatni element tej krętej łowiec­ Listopad jest początkiem polowań zbio­ mi tradycja. Przede wszystkim należy do kiej przygody - szacunek i szczególna tro­ rowych (inaugurowanych Hubertusem) i niej sygnalistyka łowiecka, będąca języ­ ska dla trofeów łowieckich. Spreparowa­ zarazem pełnią sezonu łowieckiego. Po­ kiem porozumiewawczym i porządkują­ ne poroża, będące przedmiotem dumy nie­ lowania zbiorowe tzw. zbiorówki organi­ cym (sygnaly:nagonka rusza w miot, za­ jednego myśliwego, często zdobią ich ga­ zowane są z nagonką, która przepędza kaz strzału i inne), lecz nie tylko. Do czę­ binety. dany obszar lasu. Polowania indywidual­ ści kultywującej dawne obyczaje należy Myślistwo to sposób na życie. Pasja, ne to samodzielne lecz nie samowolne oprawa muzyczna całego polowania - gra­ której nie można oddać się połowicznie. wyjście myśliwego w łowisko - „zasiadka nie sygnałów - „Darz bór” - apelu na łowy. Wymaga przygotowania, przyswojenia na ambonie”, „czaty' na przesmykach” czy Gra się na rogu. Określone jest również wiedzy z zakresu ekologii, biologii gatun­ polowanie „na deptaka”. zachowanie myśliwych w stosunku do po­ ków łownych, kynologii myśliwskiej. Ko­ Liczba upolowanej zwierzyny nie jest zyskanej zwierzyny. Myśliwemu, który nieczne jest doskonalenie umiejętności dowolna. Roczny plon pozyskania zwie­ upoluje zwierzynę, prowadzący polowa­ strzeleckich i nauka bezpiecznego obcho­ rzyny, zwłaszcza grubej, Koło uzgadnia z nie wręcza tzw. złom-gałązkę świerkową dzenia się z bronią. Trzeba odbyć staż nadleśnictwem. Ilość pozyskiwanej zwie­ (lub innego drzewa, reprezentującego te­ (minimum 1 rok). rzyny w danym roku uzależniona jest od ren), którą ten utyka przy kapeluszu. W dzisiejszych czasach, kiedy myśli­ wyników inwentaryzacji wiosennej. Po zakończeniu polowania ważne jest stwo nie jest uwarunkowane konieczno­ TRADYCJA I KULTURA ŁOWÓW również ułożenie pokotu - czyli rozkład ścią przeżycia, może budzić kontrowersje. Zwyczaje łowieckie pokazuje polowa­ pozyskanej zwierzyny na nakreślonym Lecz należy przy tym pamiętać, że łowiec­ nie zbiorowe. Jest to okazja, aby myśliwi gałązkami świerkowymi prostokącie, w two to nie tylko polowanie. To przede - środowisko charakterystyczne, ale i za­ którego wierzchołkach rozpala się ogni­ wszystkim opieka i troska o zwierzęta. razem specyficzne - spotkali się. Kulty­ ska. Ułożenie hierarchiczne (od najgrub­ wuje się język łowiecki, który obejmuje szej) zwierzyny na prawym boku ma być Magdalena Florczak nazewnictwo gatunków zwierząt, części wyrazem szacunku dla niej. Całość wień­

HUBERTOWSKIE POLOWANIE Inauguracją tegorocznego sezonu Koła Łowieckiego „Jeleń" było huberłowskie polowanie zorganizowane 7 listopada w niedzielę, w Murzynówku.

Myśliwi z nagonką opolowali tereny Lubrza i Brzozowca. Wyprawa, którąpro- wadził leśnik Maciej Becela trwała od 8“ - 14“ . Pozyskano 4 lisy i zająca, co w po­ równaniu do zeszłego roku było wyrazem, że św. Hubert (patron myśliwych) nie bar­ dzo darzył. Ale nie trofea były najważniejsze tyl­ ko sam fakt przebywania na łonie natury i serdeczna atmosfera. Po ułożeniu pokotu, rozpaleniu ognisk i wybraniu (metodą losowania) króla po­ lowania (został nim prowadzący) oraz od- trąbieniu na sygnałówce końca łowów, koledzy myśliwi wraz z gośćmi (wójtem Krzykos -Leonem Grzelką oraz ze mną) przenieśli się do pięknego wigwamu „Gawra”, gdzie już czekała kiełbaska, bi­ gos myśliwski i barszcz, a rozpalony na środku ogień ogrzewał zmarzniętych uczestników. W miłej atmosferze biesia­ dowano do wieczora. Magdalena Florczak Myśliwi i ich trofea: cztery lisy i zając. grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 S trona 9 KUP PAN CHOINKĘ Nadchodzi okres najpiękniejszych świąt - Świąt Bożego Narodzenia. Tradycją jest, że w każdym domu, a często również przed posesjami stawiamy i stroimy choinki. Z roku na rok przybywa nam na ulicach przystrojonych świątecznych drzewek.

Ten piękny zwyczaj wzma­ szkody dla przyszłych drzewostanów. ga wyjątkowy nastrój zbliżają­ Ostatnio pojawia się na rynku coraz wię­ cych się świąt. Gorąco zachę­ cej choinek z prywatnych plantacji. camy do tej formy ozdabiania Bardzo groźne dla środowiska są kra­ naszej posesji. Zanim jednak dzieże, które niestety również w naszym do tego przystąpimy warto rejonie mająmiejsce. Wycina się wówczas wiedzieć o następujących spra­ z upraw najbardziej wartościowe drzew­ wach. ka powodując ogromne szkody w przy­ Najbardziej popularnymi szłym drzewostanie. choinkami są drzewka świer­ Ku przestrodze przypominamy, że za kowe, rzadziej sosnowe, dagle- nielegalny wyrąb choinek albo za niele­ zjowe, a do zupełnej rzadko­ galne pozyskanie stroiszu iglastego spraw­ ści należą drzewka jodłowe ca wykroczenia może być ukarany: (nie występują na terenie oko­ - mandatem karnym w wysokości do licznych lasów). W Lasach 500zł, Państwowych drzewka te po­ - wnioskiem o ukaranie do Kolegium ds. zyskuje się w wieku 5-15 lat Wykroczeń przy Sądzie Rejonowym, ze specjalnych powierzchni Legalnie choinki można nabyć w nie­ tzw. plantacji choinkowych za­ wielkich ilościach w poszczególnych le- kładanych w miejscach nie na­ śnictwach oraz uruchomiony zostanie w dających się na założenie nor­ dniach od 1 3 -2 3 grudnia 1999r. punkt malnego drzewostanu oraz in­ sprzedaży choinek w Nowym Mieście, na nych. Pozyskanie odbywa się ul. Poznańskiej 12, na placu przy Domu pod fachowym nadzorem co Kultury. gwarantuje, że dzieje się to bez Janusz Wilczyński JEMIOŁA ROŚLINA NIEZWYKŁA BOŻE NARODZENIE I MIŁOŚĆ ZWIASTUJĄCA Fragmenty wywiadu, którego dr Jerzy Jambor udzielił Czasopismu Aptekarskiemu

Panie Prezesie, tym razem chyba do­ ni, a więc musiała pochodzić z nieba. Przy­ myślamy się, dlaczego w grudniu wybrał pisywano jej czarodziejską moc, zwłasz­ pan do prezentacji właśnie tę roślinę. cza gdy rosła w świętych gajach dębowych. Hoże Narodzenie coraz bliżej, a jemioła Miała chronić przed chorobami, pioruna­ to symbol tych świąt. mi i złymi czarami, a także przynosić Nie tylko dlatego! Jemioła to jedna z szczęście. A ponieważ była wiecznie zie­ najbardziej niezwykłych roślin, które lona, traktowana była jako symbol nie­ znam. Niezwykła jest jej budowa, rozwój, śmiertelności. Noszono ją więc na piersi okresu Świąt Bożego Narodzenia, datują­ rozmnażanie; a także uroda, która tak czę­ jako talizman, a przed bitwami pijano cy się od początków XVII wieku, a korze­ sto inspirowała artystów. Jemioła jest pa­ wywary z jemioły, co milo przysparzać niami sięgający najprawdopodobniej wie­ sożytem i nie jest - właściwie można ją odwagi i siły. Pliniusz pisał, że druidzi gro­ rzeń celtyckich. W starożytności przypi­ nazwać półpasożytem. Nie ma też na świe- madzili się w dzień Nowego Roku w świę­ sywano bowiem jemiole także siły pobu­ cie chyba drugiej rośliny, wokół której tym gaju i złotym sierpem ścinali jemiołę, dzające do miłości i płodności. Do dziś - narosłoby tyle legend, mitów, symboli. co miało im zapewnić cały rok pomyślno­ tak, jak u nas chodzi się po kolędzie z szop­ Symbolem Bożego Narodzenia była ści. Wierzono też, że Eneasz otworzył ga- ką - w niektórych krajach (np. we Fran­ już od wielu wieków, znacznie wcześniej, łązkąjemioly drogę do podziemnego kró­ cji) dzieci wNowy Rok odwiedzają domy nim pojawiła się tradycyjna choinka. Czcili lestwa. z gałązkami jemioły, z życzeniami szczę­ ja już Celtowie, Galowie, Germanie. Wie­ A my do dziś wierzymy, że pod jemio­ ścia. Jemioła jest również popularna w rzyli oni, że jemioła wyrasta tylko na ta­ łą można bezkarnie się całować.... okresie Święta Zmarłych, co wiąże się z kim drzewie, w które uderzył piorun. I Dlatego jemiołę nazywa się także traktowaniem jej - o czym już wspomnia­ właśnie dlatego uchodziła za roślinę świę­ „drzewkiem pocałunku”. Całowanie się łem -jako symbol nieśmiertelności. tą. Nie wyrastała z ziemi, nie miała korze­ pod jemiołą to stary angielski zwyczaj z oprać. Maria Stamierowska

S trona 10 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999 i Teresa Galie z Kolniczek, Bronisław i długoletnie pożycie małżeńskie, kwiaty, ZŁOTE GODY Janina Nowak z Boguszynka, Marian i oraz drobne upominki. Uroczystość Łucja Hoffman z Nowego Miasta, Stani­ uświetnił występ chóru Bel Canto ze Szko­ Tradycja obchodzenia uroczystości sław i Stanisława Ratajczak z Klęki, Ma­ ły Podstawowej w Nowym Mieście pod jubileuszowych związanych z długoletnim rian i Bronisława Wiśniewscy z Chwalę- dyrekcją mgr Bronisława Hyżorka. Swój pożyciem małżeńskim istnieje w naszej cina; Antoni i Stefania Kubisiak ze Skora- występ rozpoczął od odśpiewania jubila­ gminie już od bardzo wielu lat. Inicjato­ czewa. tom „Sto lat”. Na występ złożyły' się pio­ rem spotkań organizowanych jesieniąjest Niestety trzy pary nie mogły przybyć senki wspomnieniowe o tematyce żołnier­ Urząd Stanu Cywilnego. na uroczystość. Szacownych jubilatów po­ skiej „Rozkwitają pąki białych róż”, „O W tym roku 17 listopada o godzinie witał i życzenia złożył wójt gminy Nowe mój rozmarynie” itp. oraz blok melodii lu­ 17“ w Gminnym Ośrodku Kultury odbyła Miasto Aleksander Podemski w asyście dowych w opracowaniu artystycznym. Re­ się uroczystość z okazji 50-lecia pożycia kierownika Urzędu Stanu Cywilnego Bo­ dakcja gazety Wiadomości Lokalnych małżeńskiego. Zaproszonych zostało 10 żeny Kaczmarek, oraz przewodniczący przyłącza się do życzeń. par. Stanisław i Joanna Janowicz z Kru- Rady Gminy Czesław Jarecki. Małgorzata Kuderska-Paszkiewiez czyna; Józef i Halina Janiccy ze Stramnic; Parom obchodzącym Złote Gody zo­ Jan i Teresa Snela ze Szypłowa; Edward i stały wręczone medale państwowe za Gertruda Pawelczyk zNowego Miasta, Jan OCZYSZCZALNIE POCZTÓWKI Z POCZĄTKU WIEKU W KLĘCE I N O W Y M MIEŚCIE W Muzeum Regionalnym w Jarocinie widokówka zpanoramąmiasteczka, w któ­ Obecnie modernizowana jest oczysz­ 11 listopada otwarta została wystawa pocz­ rą wpisane są synagoga, kościół katolicki czalnia ścieków w Klęce. Wkrótce roz­ tówek dawnego powiatu jarocińskigo. Za­ i kościół ewangelicki z wysoką wieżą. poczną się też prace przy rozbudowie prezentowano na niej 160 widokówek Wielu obiektów udokumentowanych oczyszczalni w Nowym Mieście. sprzed 1919 roku. Ukazująone wiele miej­ na widokówkach próżno dziś szukać w No­ Właściwe funkcjonowanie oczyszczal­ scowości i ciekawych zakątków ówczesne­ wym Mieście. Trudno również pamiętać ni ścieków w Klęce wymagało podjęcia go powiatu oraz stanowią doskonałą ilu­ cztery' widoki Dębna z 1911 roku. Na prac przy jej modernizacji. Aktualnie trwa­ strację do dziejów regionu z końca XIX i pocztówce jest między' innymi otoczony ją roboty przy budowie dodatkowego ko­ początku XX wieku, sąjednocześnie cen­ pięknym parkiem pałac. lektora ciśnieniowego między przepom­ nymi dokumentami. Wystawie towarzyszy starannie wyda­ pownią a oczyszczalnią. W przepompow­ Dla mieszkańców' gminy Nowe Mia­ ne opracowanie „Pocztówki dawnego po­ ni zamontowane będą również wydajne, sto szczególnie interesujące są pocztówki wiatu jarocińskiego”. Zawiera ono repro­ sterowane automatycznie pompy. z tego terenu. Na wystawie jest 11 pocztó­ dukcję ponad 60 pocztówek oraz mapę po­ W listopadzie rozstrzygnięty został wek z Nowego Miasta, po dwie z Dębna i wiatu z 1911 roku. Podobnie jak na wy­ przetarg na rozbudowę oczyszczalni w Klęki oraz po jednej z Chociczy i Szypło­ stawie, także w publikacji znalazły się Nowym Mieście. Rozbudową tęplanowa- wa. Prawdziwymi rarytasami są dwie lito­ ,między innymi widoki z Chociczy, Dęb­ liśmy wcześniej. Uwzględniona była już w grafie sprzed 1905 roku, wielotematycz- na, Klęki i Nowego Miasta. projekcie opracowanym w latach ¡994- na pocztówka ukazująca fragmenty Nowe­ JP 95, powiedział wójt Aleksander Podemski. go Miasta, datowana na 1898 rok. Jest też Konieczność podjęcia juz teraz rozbudo­ wy, podyktowana została tym, że niemal całe Nowe Miasto, oprócz ulicy Żerkow- skiej, zostało podłączone do kanalizacji. Aby ścieki przetworzone były w sposób właściwy, musimy zwiększyć moc przero­ bową obiektu, kończy wójt. Koszt rozbudowy oczyszczalni wynie­ sie około 500 tys. zł. Realizacja przedsię­ wzięcia rozpocznie się jeszcze w tym roku. Zakończenie prac planowane jest na ko­ niec kwietnia 2000 roku. Z uwłagi na okres zimowy, przewidziany jest dość długi okres na wykonanie tych robót. Równo­ cześnie trwająprace związane z zaprojek­ towaniem kolektora sanitarnego dla ulicy Żerkowskiej oraz trzech niedawno po­ wstałych ulic, m.in. ul. Pszennej. Budowę kolektora rozpoczniemy w przyszłym roku, o ile pozwolą na to posiadane przez gmi­ nę środki finansowe, zapewnia wójt Po­ Nowe Miasto nad Wartą. Kościół p.w. Św. Trójcy, zajazd „Pod Czarnym demski. Orłem ”, kościół eewungelicki, figura św. Wawrzyńca na rynku, poczta, apteka, HC ulica Poznańska. Pocztówka sprzed 1905 roku. grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 S trona 11 II część reportażu

C h o c i c z a

PRYWATNA INICJATYWA ty. Kiedyś były pieniądze na materiał, moż­ ne jest uaktywnienie kultury i resocjaliza­ Obecnie spora grupa Chociczan pra­ na było sprzedać wykonane produkty, ale cja. cuje poza wsią. Ci, którzy pozostali na nie było surowca i ówczesna władza nie­ Kotarbiński powiedział: „Człowiekpo- miejscu, najczęściej zajmująsię handlem, nawidziła rzemieślników. Zwłaszcza od winien poświęcać 8 godzin na sen, 8 na pracują w szkolnictwie, mają małe, wła­ ¡945 -47 zorganizowano nagonkę na wła­ pracę i 8 na przyjemne spędzanie czasu - sne zakłady... Na tym tle jaskrawo prezen­ sną inicjatywę. Wszystko miało być pań­ po 4 na odpoczynek i aktywność" Trzeba tuje się przedsiębiorstwo Waldemara We­ stwowe i spółdzielcze. Dziś można kupić więc coś zrobić z tą trzecią częścią doby. sołka, które oferuje transport ciężarowy i tworzywo, maszyny, trudniej ze sprzeda­ Po rozmowie z zaaferowanymi bra­ sprzedaż wszelakich materiałów budow­ żą. Duża konkurencja ze strony towarów kiem klubu ludźmi, sprawdziłąm w USC lanych i przemysłowych. importowanych z Chin, Tajlandii i Korei. w Nowym Mieście, jaka grupa zostaje Udało mi się porozmawiać z zamiesz­ Dzisiaj trzeba jeździć, dbać o sprzedaż. pomijana. W przedziale wiekowym od 15- kującym Chociczę reprezentantem rzemio­ Nie ma hurtowni, przedstawicieli. Trudno 20 lat w Chociczy - 128 osób, w Nowym sła drobnego, który prowadzi swój zakła­ się żyje, choć nigdy nie było łatwo. Trze­ Mieście - 169. Natomiast wiek 20-25 re­ dzik nieprzerwanie od 1954 roku. Były ba się dostosować do nowych warunków. prezentują: Chocicza - 110, Nowe Miasto czasy, kiedy był jedynym rzemieślnikiem Lecz nie boimy się konkurencji. Obecnie - 144. Łącznie w Chociczy 238 (20,4%) drobnym w gminie. Mowa tu o Wincen­ rzemiosłem zajmuje się syn, który zatrud­ ludności, w Nowym Mieście łącznie 313 tym Raneckim. Zaczynał w Poznaniu wy­ nia jednego pracownika. Nie majązamia- (20,4%). Myślę, że to sporo, nawet jeśli konując stalówki do wiecznych piór, ale ru wycofywać się z interesu. robiono by coś tylko dla połowy tej grupy. po bezdyskusyjnym zwycięstwie długopi- TRZECIA CZĘŚĆ DOBY To ładnie, że Rada Gminy dba o wszyst­ sa zajął się produkcją nożyczek, cyrkli i W Chociczy mieszkająrównież przed­ kie udogodnienia natury - powiedziałabym grafionów. Obecnie produkuje nożyczki stawiciele Rady Gminy i Powiatu. Z jed­ materialnej, gaz, telefon, drogi, ale trzeba do papieru i do manicure, pilniczki, pęse- nym z nich - Janiną Cybulską-Priebe; le­ też zrobić coś dla ducha, psychiki. Mówie­ karką i radną powiatową nie, że wszystko poniszczą, zepsują to nie udało mi się porozmawiać. jest wyjście. Nie chcę być złym prorokiem, Radna mieszka w Choci­ ale jeśli te „młode plemiona ziemi niczy­ czy od 16 lat, dlatego uda­ jej” pozostawi się sobie samym, to za 10 ło jej się poznać ludzi, lat potrzeba będzie dużej świetlicy reso­ zwłaszcza, źe jako lekarz cjalizacyjnej i socjoterapeutycznej. ma z nimi kontakt na co NIKT NIC NIE WIE CZYLI dzień. Mówi, że cieszy SPRAWA PAŁACU 1 PARKU fakt, iż jest dobrze gospo­ Kto i po co kupił park, pałac i ostatnio darzące się przedszkole, barak? Mieszkańcy nie wiedzą. Po kilku szkoła i gimnazjum, ale próbach udało mi się to ustalić. Jednakże martwi brak klubu, miej­ zanim o tym - krótka historia pałacu i par­ sca, gdzie można by spo­ ku. tkać się, urządzić dyskote­ Zespół pałacowy położony jest po płd. kę. Uważa, że to dziwne, stronie szosy. Tutejszy park (pow.5,48ha), iż dwie największe wsie (staw - 0,07ha) wzmiankowany był już w gminy: Nowe Miasto 1771 r. („ogród wielki platanami ogrodzo­ (1533) i Chocicza (1164) ny”). Obecnie ma ładnie utrzymany, uroz­ - nie oferują nic młodzie­ maicony drzewostan (stara aleja grabowa, ży, podczas gdy Klęka rozłożysty orzech włoski, grupy starodrze­ (669) i (240) wu). W parku wznosi się eklektyczny pa­ mają świetlice. A przecież łac zbudowany przez rodzinę Jouanne’ów dla zdrowia musi być miej­ w latach 1900-1920. Po wojnie właścicie­ sce na sport, komputer, gry, lem Chociczy i zespołu pałacowego stał a przede wszystkim na roz­ się Skarb Państwa, który w momencie po­ mowę. Kiedyś były dota­ wstania Zespołu Państwowych Gospo­ cje PGR-u, dziś młodzież darstw Rolnych(póżniej kombinatu PGR) z nudów robi sobie dysko­ przekazał pałac PGR-om. Około 1970r teki pod blokami. Potrzeb­ obiekt został odrestaurowany, a park upo-

Strona 12 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999 ny. Decyzją Agencji no od dymu papierosowego, choć jak Rolnej Skarbu Pań­ mówi powszechnie łubiany barman - Le­ stwa z Poznania ze­ szek - jest raczej spokojnie. Inni mówią: spól pałacowy sprze­ To zależy: co to znaczy spokój? dano Edwardowi Pół­ Sama młodzież też próbowała i pró­ torakowi. Spotkałam buje coś robić. Kiedyś zakładali zespoły, się z owym panem. grywali w szkole podstawowej w jakimś Pochodzi z Pleszewa. garażu, urządzali kanciapy, gdzie można Ma rodzinę (córkę i było posłuchać rocka lub death trochę gło­ syna) Mieszka! za śniej lub pogadać. Czasem zaglądali tam granicą, obecnie w starsi zobaczyć, jak się bawi młodzież i Poznaniu. - „Czym sprawdzić, czy nie „wąchają skarpetek”. się pan zajmuje?” - Idea kanciap nie ustała, gdyż udało mi Powiedzmy, że ener­ się coś takiego odkryć. Chłopcy, którzy Jurek, Przemek, Marcin, Murem, lilip. KANCIAPA 99 getyką. „Czyjest pan wymalowali zaniedbany garaż, słuchają spokrewniony z kimś z rapu, choć przychodzi tam, kto chce. Po­ rządkowany. Za odnowienie pałacu Kom­ rządu, a dokładniej z panią Suchocką? - starali się o telewizor, magnetofon, tap­ binat PGR otrzymał w 1987r. nagrodę Mi­ Nie odpowiem na to pytanie, a jeśli pani o czan, fotele. Sprzątają tam, bo jest porzą­ nisterstwa Kultury i Sztuki. Za czasów tym napisze zaskarżą redakcją. Czyli nie dek. Zebrali się w ostatni tydzień wakacji. PGR-u w pałacu mieściły się biura i hotel otrzymałam odpowiedzi, a może jednak Gdyby nie to i bar młodzież byłaby robotniczy. tak... przybita. Chodziliby na wino albo stali pod W 1997r. pałac i park wystawiono na Zespół pałacowy kosztował go około blokami lub też siedzieli w chacie i oglą­ sprzedaż. Jednym ze starających się o ten 5 miliardów. Obecnie wykonywany jest re­ dali TV. kompleks był wójt, który złożył wniosek mont 24 apartamentów. Pan Półtorak nie Takie kanciapy są przykładem samo­ o nieodpłatne przekazanie go na rzecz gmi- jest zdecydowany, co chce w nim robić. organizacji i oddolnym przejawem potrze­ Może rehabilitacja, może by klubu, który bardzo chcieliby mieć. szkolenia dla ZUS-u lub Ban­ Gdy nie było kasy, chodziliśmy po uli­ Z PRZESZŁOŚCI ków, a może to sprzedam? cach i na stacją lub do lasu. Teraz bar­ Nazwa pochodząca od dawnego imienia Chocik Myślał również o stworze­ dziej wolą przychodzić tu niż do baru. (Chocieslaw) lub podobnego .wzmiankowana była po niu Domu Pracy Twórczej. Niektórzy sąsiedzi wyzywali ich od raz pierwszy 1391 r., gdy właścicielka wsi Wilczkowa BAR, POCZEKALNIA pedałów, a gdy raz przyszły koleżanki, to z Wilkowyi została pozwana do sądu przez Kmiecia I KULTURA od razu, że burdel sobie otworzyli. Świętosława de Choczicza. Od końca XIVw. stanowi­ BLOCKERSÓW- A oni czasem tylko grająna playu lub opo­ ła gniazdo rodziny Chocickich, ale od 1482r. jej część CZYLI JAK SIĘ TU wiadają dowcipy, choć nie mówią, że są wchodziła w skład dóbr nowomiejskich. W 1950r. dział SPĘDZA WOLNY CZAS święci. należący do Jana z Jarocina obejmował folwark, 5 ła­ W ciągu tygodnia, po­ ZABAWY BEZPIECZNE nów osiadłych, tyle samo łanów opustoszałych, karcz­ wiedzmy, że nie ma problemu. I NIEBEZPIECZNE mę i istniejące wówczas w okolicy lasy. Ostatnim pol­ Chodzi się do szkól, pracy, Chocicza ma wszystko. Stację PKP, skim właścicielem Chociczy był Stanisław Ostroróg wieczorem ogląda telewizję. udogodnienia cywilizacyjne oraz gro wa­ Sadowski, za udział w przygotowaniach do powstania Ale najgorzej jest w piątkowe łęsającej się młodzieży. MająMilosierdzie w 1846 r. skazany na śmierć i konfiskatę posiadłości. i sobotnie wieczory. Niektó­ Boże, bo udaje im się realizować plany np. Rozwój wsi, która w połowie XlXwieku liczyła około rzy jeżdżą na dyskoteki do budowę cmentarza, ale też nastoletnie pa­ 170 mieszkańców, przyniosła budowa linii kolejowej Dolska, Książa, Jarocina. Inni nienki, które za małe piwo (1,40zł) chętne i powstanie dużego majątku rolnego. W 1855r. mają­ idą do Miasta, do znajomych. są na „przytulance”. Dobre szczęśliwe ro­ tek został kupiony przez Hermanna Kennemanna z Pozostali łażą po ulicach, sto­ dziny, gdzie rodzice - pracują, a dzieci Klęki i aż do II wojny światowej wchodził w skład ją pod sklepami, obok bloków. uczą się i familie z wszelkimi możliwymi klucza tamtejszych dóbr. Czasem idą do Piekiełka ( stali patologiami. Jedni czytają, są żądni pozna­ W listopadzie I918r. na stacji kolejowej rozegrały bywalcy) lub do baru (niegdyś nia świata, inni ciągle się nudzą i nijak nie się dramatyczne wydarzenia związane z początkowym „U Cioci Janki” - dziś „Kufe- mogąsobie z tym poradzić. Niektórzy wie­ okresem działalności jarocińskiej Rady Żołnierskiej. lek”) - centrum kulturalnego dzą już, jak smakuje marihuana czy amfe- W okresie okupacji hitlerowskiej w rejonie wsi ak­ Chociczy. taminina, bo takie miejscowości jak Cho­ tywną działalność prowadziła placówka AK o krypto­ Popołudnia obstawiają cicza czy Nowe Miasto są właśnie na eta­ nimie “Naklo”.m.in. w listopadzie I943r. jej członko­ małolaty. Siedzą, gadają. pie zachłystywania się tym wszystkim, co wie podpalili suszarnię pasz w tutejszym majątku, a Dziewczyny pijącolę, chłopa­ przychodzi z Zachodu i z amerykańskich 15 XII tegoż roku wskutek uszkodzenia mostku spa­ ki rżną w karty' lub katują au­ filmów. raliżowano na kilkanaście godzin ruch na linii kolejo­ tomaty do gier. Co jakiś czas Co z tym zrobić? Nie wiem. Tylko wej. Na początku lutego 1944r. z pociągu ze sprzętem podrzucą kasetę barmanowi. niech nam się już nie wydaje, żenas tonie wojskowym skradziono znaczną ilość broni i amuni­ Potem przychodzi druga dotyczy, że ten wielki świat, to tak strasz­ cji. zmiana - młodzież i dorośli, nie daleko. Po II wojnie światowej Chocicza stała się ośrod­ choć to wcale nie musi ozna­ Magdalena Florczak kiem rolnictwa wielkotowarowego, a we wsi usytuowa­ czać, że młodzi wychodzą. zdjęcia: Piotr Kwieciński no siedzibę dyrekcji Kombinatu PGR. Robi się rojno, gwarno, ciem- grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 S trona 13 Dlaczego Akcja Katolicka ? Jaki jest jej cel, jakie zadania? Jakie pytania padają najczę­ ściej z ust tych, którzy nic o niej nie słyszeli? Cel jest jeden. Od dwóch tysięcy lat ten sam: Idźcie na caty świat i głoście Ewangelią wszystkim narodom. Właściwie moż­ * Tanio kupię stary regał, tel. grzecznościowy: 287 43 35. na powiedzieć, że w tym znaczeniu Akcja Katolicka istnieje od * Kupię konia na biegunach, tel.287-51-17. początku chrześcijaństwa. Ludzie świeccy od czasów Chrystusa głosili dobrą nowinę innym. My mamy kontynuować to dzieło. Kolejna wizyta Holendrów Pierwszy Kościół miał Piotra, który uczył miłości i wskazywał drogę. My także mamy swego Piotra, któiy nas prowadzi. Nie­ Od 10 do 14 XI przebywała w naszej gminie grupa Holen­ dawno był w naszej ojczyźnie. To On, Ojciec Święty, Jan Paweł drów z Fundacji „Polska-Groep” Luyksgestel. Holenderscy przy­ 11 upomniał się o Akcję Katolicką w naszym kraju. To znaczy, że jaciele przyjechali na uroczystość wręczenia dyplomu Izie Szym­ wiąże z nią nadzieję, więc nie możemy Go zawieść. Żyjemy w czak z Boguszyna. Obroniła ona pracę magisterską w Instytucie kraju katolickim. Czy musimy uczyć się chrześcijaństwa ? Wielu Filologii Niderlandzkiej Uniwersytetu Wrocławskiego. sądzi, że nie. Wiemy w co wierzymy i znamy naszą wiarę. Ale Goście znalezli jednak czas, aby spotkać się z przedstawicielami czy na pewno? A może to tylko wiara niedzielna, oparta na tra- Zarządu Gminy, którym przekazali 3300 guldenów (6582 zł). Pieniądze te zostaną przeznaczone na sfinansowanie betonowych Redakcja poleca pod choinkę stołów do tenisa (w Chociczy, Klęce i Nowym Mieście), a reszta na wyposażenie powstającej w piwnicach SP w Nowym Mieście Nowe Miasto i okolice siłowni. Delegacja odwiedziła także świetlię w Kolniczkach. Ho­ w rysunkach Władysława Kościelniaka lendrzy przyznali, że są zadowoleni z pracy świetlic na terenie gminy i przeświadczeni, że pieniądze, które przekazują są wy­ Staraniem nowomiejskiej biblioteki, przy wsparciu finasowym dawane sensownie i służą przede wszystkim dzieciom. ze strony gminy, został wydany zbiór rysunków Władysława MR Kościelniaka pt. „Nowe Miasto n. Wartą i okolice”. Jest to druga publikacja tego autora dotycząca naszych stron. O ile pierwsza teka, wydana w 1990r., zawierała głównie szkice Andrzejkow e w różby obiektów architektonicznych, o tyle w obecnym zbiorze rysow­ nik poświęcił więcej miejsca nadwarciańskim krajobrazom i po­ mnikom przyrody. Mnie urzekł szkic plebanii w Dębnie oraz sta­ rego parku nad Wartą. Teka do nabycia w bibliotece w Nowym Mieście w cenie 10 zł. Magda Florczak

fot. P. Kwieciński Doradztwo

Prawne NOWE MIASTO NAD WARTĄ Mirosław Janicki I OKOLICE W RYSUNKACH 12 WŁADYSŁAWA KOŚCIELNIAKA

S trona 14 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999 dycji i przyzwyczajeniu, pozbawiona głębi i autentyzmu. Nie można być chrześcijaninem trochę, do pewnego stopnia. Bo, albo Chrystus zmartwychwstał pierwszego dnia Wielkanocy, albo nie. SPORT A jeżeli rzeczywiście powstał z martwych, jeżeli naprawdę umarł, by nas zbawić, to jest to tak niesamowite, że musi przeniknąć całe nasze życie. Tego właśnie musimy uczyć się w Akcji Kato­ F aw oryci lickiej. To musimy nieść światu. Ważnym zadaniem dla jej człon­ ków jest świadome uczestnictwo we wszystkich sferach życia pu­ W połowie października rozpoczął się drugi sezon Średzkiej blicznego. Działalność wewnątrzkościelna Akcj i Katolickiej po­ Amatorskiej Ligi Koszykówki. W tym roku bierze w niej udział winna mieć na celu ożywienie życia parafialnego we wszystkich 16 drużyn, a wśród nich GM Nowe Miasto w składzie:K.Wici- dziedzinach: duszpasterskiej, liturgicznej charytatywnej, admi­ jowski, K.Szczotka, W.Orlicki, R.Narojczyk, S.Konieczny, M.Ko- nistracyjnej. narkowski, K.Konarkowski, R.Gurgul, D.Gurgul, P.Czeszyk Akcja Katolicka jest strukturą religijną i poprzez len fakt jej .Opiekę nad zespołem sprawuje Zbigniew Hałas. zasadniczym celem jest formacja duchowa, moralna, a także kul­ Po dotychczas rozegranych meczach nasz zespół należy do turalna. faworytów, o czym mogą świadczyć wyniki: w meczu Decora W roku 1996 w całej Polsce, z różną intensywnością zaczęły Players - GM Nowe Miasto 40 : 82 i w' drugim Stado Pędzących powstawać diecezjalne instytuty i parafialne oddziały Akcji Ka­ Kombinerek - GM Nowe Miasto 26 : 99. tolickiej. Stowarzyszenie skupia w Polsce ok. 30 000 członków. Kolejne mecze z udziałem naszej drużyny odbędą się w na­ W 1998r. w wigilię uroczystości Chrystusa Króla Wszechświata stępujących terminach: delegaci instytutów diecezjalnych wybrali Zarząd Krajów}' Ak­ 9.01.00, Ił13 Cienkie Bolki - GM Nowe Miasto cji Katolickiej. Prymas Polski, kardynał Józef Glemp, desygno­ 23.01.00, 10“ Daewoo Ruszczyńscy - GM Nowe Miasto wał na prezesa panią Halinę Szydełko z diecezji rzeszowskiej. 13.02.00, 1230 Drapieżne Poziomki - GM Nowe Miasto Krajowym Asystentem Kościelnym AK jest ks. biskup Piotr Ja­ 5.03.00, 12“ Kaziu &Bibeer Kafiamia - GM Nowe Miasto recki. Diecezjalnym Asystentem ks. dr Stefan Schudy - wika­ Ponieważ rozgrywki odbywają się w dw'óch grupach, gdzie riusz biskupi ds.Akcji Katolickiej i Ruchów Kościelnych. Preze­ drużyny grają,,każdy z każdym”, cztery pierwsze drużyny z każ­ sem Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej jest pan Kazimierz dej grupy zagrają w fazie play-off, by później zakwalifikować Grześkowiak. Siedzibą DIAK jest część budynku zwana „Psał- się do półfinałów. W niedzielę 30.04.2000 odbędą się mecze o terią” ul. Ostrów Tumski9, 61-109 Poznań. Charakter formacyj­ III miejsce i pierwszy mecz finałowy. Drugie mecze o Ili i I miej­ ny mają spotkania w Domu Rekolekcyjnym w'Rościnnie. Wjcd- sce rozegrane zostaną 1.05.00, a jeśli tego dnia nie zostanie wy­ nym z nich uczestniczyła grupa z naszej parafii. łoniony zwycięzca (który musi wygrać 2 mecze) to ostatni mecz Mamy nadzieję, że przy pomocy naszego Parafialnego Asy­ odbędzie się 3.05.00. stenta ks.Kanonika Kazimierza Kasprzaka dołączymy do grona Wszystkich kibiców nowomiejskiej drużyny zapraszamy na Parafialnych Oddziałów Akcji Katolickiej. Działania w'tym kie­ mecze do Ośrodka Sportu i Rekreacji w Środzie Wlkp. Być może runku zostały podjęte i trzeba mieć nadzieję, że zaowocują na w sali Zespołu Szkół Rolniczych. chwałę Panu i dla dobra społeczności parafialnej. opracował: Marian Malicha Piotr Czeszyk PROJEKTY GOTOWE USŁUGI KGMPUTEROWE MIESZKALNE - GARAŻE * przepisywaniei formatowanie tekstu KATALOGI DUŻY WYBÓR * skanowanie ADAPTACJA PROJEKTÓW GOTOWYCH * drukowanie ORAZ * przybory szkolne DO WARUNKÓW MIEJSCOWYCH * artykuły papiernicze i biurowe DORADZTWO - NADZORY P. H. II. „APIS” Włodzimierz Ratajczak ul. Poznańska 60, Nowe Miasto nad Wartą ul. Główna 26/5 Krzykosy tel. 061 287 41 49 tel. 286 25 00 Sklep czynny: W poniedziałki w godzinach 1600 - 20°° pn. - pt. 1500 - 1900 po uzgodnieniu terminu sob. 900 - 1400 WIADOMOŚCI LOKALNE redaguje zespól w składzie: Teresa Antczak (redaktor naczelny), Halina Czarny, Piotr Czeszyk, Magdalena Florczak, Maria i Roman Jeziorni, Maciej Kuderczak, Małgorzata Paszkiewicz, Joanna Polatyńska (skład techniczny), Grzegorz Rochowski, Mieczysław Rzepka, Marzena Spychalska, Maria Stamierowska, Przemysław Szeszuła, .Jarosław Tomaszewski, Franciszek Tomczak, Stanisław Wilczyński. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany tytułów. Wydawca: Stowarzyszenie Miłośni­ ków Ziemi Nowomiejskiej. Adres Redakcji: ul.Poznańska 8a, 63-040 Nowe Miasto n.Wartą. Listy i materiały można kierować również do sekreta­ riatu Szkoły Podstawowej w Chociczy, tel. 287-52-93. Druk: ARW PROJEKT, 63 - 200 Jarocin, ul. Kwiatowa 22, tel. (0-62) 747-14-09 grudzień 1999 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 S trona 15 W bombkach znajdują się wierszyki, których tytuły należy odgadnąć i wpisać do diagramu.

3 .

Choć korzenna to przyprawa To naganna jej postawa Bo dość często przecież bywa, Lże się moczy w szklance piwa. Dzień co jest samym tylko czekaniem Na prezent, gwiazdę, kolęd śpiewanie I miłość, która wieczór przemieni W ulotną chwilę raju na ziemi.

Jesz ją gdyś smutny i gdy wesoły. Nie był wcale dziennikarzem Wariant świąteczny to jest rosołek. lecz na miejsce ważnych zdarzeń Powszechne danie - pomidorowa. Przybył pierwszy i z radości W wigilię* rybna oraz grzybowa. (Lecz gdybyś grzyby znał raczej słabo wyśpiewywał wiadomości. Będzie ostatnią twoją potrawą. Toteż uważaj i dla pewności Ugotuj postny barszczyk bez kości). Swiazdor, gdy do ciebie zmierza często dzwoni nim z daleka bo wie, że już od wieczerzy ktoś na niego bardzo czeka.

1 7 . 2

3 Podane dłonie, patrzące oczy kruchutkie szczęście niezwykłej nocy.| 4 Dobroć człowieka z dobrocią nieba W takim maleńkim kawałku chleba. 5

6

7

S

Kupon z rozwiązaniem prosimy kierować na adres redakcji (biblioteka w Nowym Mieście lub szkoła w Choci­ czy) do końca roku. Zwycięzca, wybrany w drodze losowania, otrzyma nagrodę w wysokości 30 złotych.

S tro n a 16 WIADOMOŚCI LOKALNE Nr 9 grudzień 1999