Jaarboek Sportgeneeskunde 2007 Jaarboek

Jaarboek Sportgeneeskunde 2007 Jaarboek Sportgeneeskunde 2007 NUR 898 VSG 2007 Jaarboek Sportgeneeskunde 2007 Inhoud 1 Colofon Inhoud Jaarboek Sportgeneeskunde 2007 Voorwoord 5 Een publicatie van Arko Sports Media BV Hoofdstuk 1 Inleiding 7 in samenwerking met de Vereniging voor Hoofdstuk 2 Algemene informatie 9 Sportgeneeskunde 2.1 Geschiedenis van de Sportgeneeskunde 10 2.2 Sportgezondheidszorg 16 Samenstelling en redactie 2.3 Sportartsen 18 Babette Pluim (hoofdredacteur) 2.4 Sportmedische begeleiding 25 Anja Bruinsma 2.5 Richtlijnen artsen omtrent het Sportmedisch handelen 27 Corine Ottenvanger Hoofdstuk 3 Feiten en ontwikkelingen 2007 59 Nicole Eyssen (eindredacteur) 3.1 Cijfers en getallen 60 3.2 Sportgeneeskunde in de media 61 Uitgave 3.3 Rapportages betrokken organisaties 65 Arko Sports Media Arts in Beweging 65 Postbus 393 Consument en Veiligheid 68 Dopingautoriteit 71 3430 AJ Nieuwegein FSMI 74 tel. 030-6051090 KNGF 76 fax. 030-6052618 LOSO 77 e-mail: [email protected] W.J.H. Mulier Instituut 79 website: www.sportsmedia.nl NGS 82 NIOS 84 Uitgever NISB 85 Michel van Troost NOC*NSF 88 NOTS 91 NVFS 92 Concept / vormgeving RCT 94 FORMA, Nijmegen SCAS 95 Service Médical 96 Druk SOS 99 Delta Hage, Den Haag Sport & Geneeskunde 100 TNO 101 ISBN 978-90-5472-052-2 VSG 104 NUR 898 VSPN 106 Werkgroep cardiovasculaire screening en sport 109 © 2008 Arko Sports Media, Nieuwegein Behoudens uitzondering door de wet gesteld Hoofdstuk 4 Wetenschappelijk onderzoek 111 mag, zonder schriftelijke toestemming van 4.1 Sportgeneeskundig onderzoek 112 de rechthebbende(n) op het auteursrecht, c.q. de uitgever van deze uitgave door de 4.2 Beleidsontwikkelingen 161 rechthebbende(n) gemachtigd namens hem 4.3 Promoties sportartsen 165 (hen) op te treden, niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt 4.4 Onderwijs/bij- en nascholing 169 door middel van druk, fotokopie, microfilm of 4.5 VSG Congres 172 anderszins, hetgeen ook van toepassing is op de gehele of gedeeltelijke bewerking. Hoofdstuk 5 Overzicht organisaties sportgezondheidszorg en trefwoordenlijst 173 De uitgever is met uitsluiting van ieder ander 5.1 Organisaties en adressen sportgezondheidszorg nationaal 174 gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor kopiëren, als bedoeld in 5.2 Organisaties en adressen internationaal 204 art. 17 lid 2. Auteurswet 1912 en in het KB van 20 juni 1974 (Stb. 351) ex artikel 16b., te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden. Jaarboek | Sportgeneeskunde 2007 3 Voorwoord 1 Voorwoord Sport is niet weg te denken uit onze samenleving, dat behoeft weinig betoog. De positieve effecten van sport op de gezondheid van de deelnemers, de opvoeding, de sociale cohesie, het meedoen van alle groepen aan de samenleving, de nationale trots en de economie zijn overduidelijk. Sport is een inspiratiebron. Hoewel het ‘gezondheidssaldo’ van sport positief is, zijn er ook keerzijden. Blessures kunnen het plezier in sport behoorlijk aantasten en kunnen zelfs aanleiding zijn om te stoppen met sport. Voor sommigen kan hun gezond- heidstoestand beperkingen opleveren bij het sporten. Van meet af aan heeft de overheid het belang benadrukt van een goede sportgezondheidszorg, die zowel preven- tief werkt als probleemoplossend. Van hoogwaardige begeleiding van topsporters tot advisering aan mensen De verworven en nieuwe kennis moet ook voor profes- die na lange tijd weer willen gaan sporten. Voor jong en sionals in de sport en in de gezondheidszorg ontsloten oud. worden. Periodieke updates werken vaak heel goed, ook voor de betrokken niet-professional. En natuurlijk voor Gezien het grote belang van een goede sportgezond- bij- en nascholing. Daarom vind ik het een goed idee heidszorg ondersteun ik de kwaliteit van de sportge- om een periodiek overzicht van verworvenheden in de neeskunde en de sportgezondheidszorg in brede zin. Zo sportgeneeskunde breed beschikbaar te hebben in de ondersteunt VWS de opleiding van sportartsen en – via vorm van een mooi boek. ZonMw – de wetenschappelijke onderbouwing van onderzoek, advies en behandeling. Ook ondersteunt VWS Ik feliciteer de partners in deze samenwerking en spreek via de aparte regeling Gezond aan de top de sportmedi- de verwachting uit dat dit Jaarboek Sportgeneeskunde sche begeleiding van topsporters. de eerste versie zal zijn van een lange reeks. Ik wens de gebruiker van het boek veel leesplezier toe. De brede benutting van de kennis en mogelijkheden op het gebied van gezonde sportbeoefening is evenzeer Dr. Jet Bussemaker, van belang. Daarom heeft VWS onder meer de ontwikke- Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ling van de website sportzorg.nl gesubsidieerd, die voor iedereen toegankelijk is. Jaarboek | Sportgeneeskunde 2007 5 Inleiding 1 Hoofdstuk 1 Inleiding Sport & Geneeskunde, het wetenschappelijke tijd- een mooi en overzichtelijk jaarboek. De Vereniging voor schrift van de Vereniging voor Sportgeneeskunde en de Sportgeneeskunde is enorm trots dat wij met alle sa- Vlaamse Vereniging voor Sportgeneeskunde, is dit jaar menwerkende partners tot dit naslagwerk zijn gekomen. vijf keer verschenen. Het voor u liggende jaarboek is Een compacte handleiding voor een ieder die in de een aanvulling op dit tijdschrift en geeft inzicht in de sportgeneeskunde is geïnteresseerd. Wij hopen dat we beleidsontwikkelingen en onderzoeksbevindingen op het met dit boek het begin van een lange reeks hebben in- terrein van de sportgeneeskunde in Nederland. De sport- gezet. De intentie is om dit boek jaarlijks uit te brengen geneeskunde heeft de laatste jaren een enorme vlucht onder auspiciën van een onafhankelijke redactieraad. gekend en ons werkterrein breidt zich steeds verder uit, Heeft u nog aanvullingen of opmerkingen, dan horen wij wat het nog interessanter maakt. Het jaarboek biedt de dat natuurlijk graag van u. mogelijkheid om meer gedetailleerde informatie over het werkveld van de sportgeneeskunde en aangrenzende Mw. dr. B.M. Pluim, gebieden weer te geven dan mogelijk is in een perio- Hoofdredacteur diek wetenschappelijk tijdschrift. Het jaarboek is bedoeld als naslagwerk voor iedereen werkzaam in de sportgeneeskunde op het terrein van beleidsvorming, beleidsuitvoering, wetenschappelijk onderzoek en onderwijs. Naast algemene informatie over het werkterrein van de sportgeneeskunde en aangrenzende gebieden vindt u in dit jaarboek ook informatie over de belangrijkste wetenschappelijke ontwikkelingen op het gebied van de sportgeneeskunde, cijfers en trends van sportmedische instellingen en sportgeneeskundige behandelingen, een overzicht van gepromoveerde sportartsen, lopende wetenschappelijke onderzoeken en de databank sportgeneeskunde. Dit jaarboek is tot stand gekomen op initiatief van de Vereniging voor Sportgeneeskunde met medewerking van Arko Sports Media en illustreert ons brede werkveld. De succesvolle samenwerking heeft gezorgd voor Jaarboek | Sportgeneeskunde 2007 7 1 Inleiding 8 Jaarboek | Sportgeneeskunde 2007 Algemene informatie 2 Hoofdstuk 2 Algemene informatie In dit hoofdstuk wordt een algemeen overzicht verschaft van de omgeving waarin de sportgeneeskunde zich bevindt. Allereerst wordt daartoe in paragraaf 2.1 de geschiedenis van de sportgeneeskunde weergegeven. Vervolgens wordt de positionering van de sportgeneeskunde binnen de sportgezondheidszorg verklaard in paragraaf 2.2. In paragraaf 2.3 komt dan het werkveld van de sportarts aan de orde en in paragraaf 2.4 wordt de term Sportmedische begeleiding nader verklaard. Ten slotte worden in paragraaf 2.5 de Richtlijnen voor artsen omtrent het sportmedisch handelen opgenomen. Jaarboek | Sportgeneeskunde 2007 9 2 Algemene informatie Algemene informatie 2 2.1 Ook de Nederlandse Sport Federatie (NSF), de Konink- Het lukte de FBMS, die zich tot dan toe beschouwde als lijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) en de Inspectie de officiële organisatie op het gebied van de sportge- Geneeskundige Dienst Koninklijke Landmacht (IGDKL) neeskunde in Nederland, niet om alle genoemde ontwik- Geschiedenis namen begin zestiger jaren belangrijke initiatieven. Prof. kelingen binnen de Federatie te incorporeren. Wel kreeg De Wijn werd door de NSF gevraagd voedingsvoorschrif- de FBMS het recht twee van de bestuursleden van de ten voor sporters te ontwikkelen. Door de toegenomen VSG te benoemen. van de Sportgeneeskunde vraag naar doelgerichte medische advisering en bege- Nadat op de jaarlijkse ‘open sportartsendag’ in decem- leiding heeft de NSF in 1964 de sportmedische afdeling ber 1964 in Utrecht, georganiseerd door NSF in samen- van de NSF opgericht en Hans de Jongste als sportarts werking met de FBMS, met als thema ‘Jeugdsport’, al aangesteld. Aanvankelijk werkte hij in Den Haag, maar een toenemende belangstelling te zien was, was de John Wesseling Federatie 300.000 keuringen per jaar verricht. Er waren in 1970 betrok hij de Sportmedische Afdeling op het Na- volgende ‘open sportartsendag’ helemaal een groot toen ongeveer 225 SKB’s. tionaal Sport Centrum Papendal. Verder organiseerde de succes. Deze werd in 1965 georganiseerd door de VSG In 1940 publiceerde C.J. Mervennée, een arts uit Leeu- NSF in 1964 en 1965 applicatiecursussen sportgenees- in samenwerking met de FBMS, met als sprekers onder warden, het boekje Medische Sportkeuring, een leidraad kunde (getiteld: Basisopleiding voor de sportarts) en andere Wim Mosterd en Prof. Wildor Hollmann van de Nederland voor artsen en in 1954 promoveerde Jan Sikkel op De werd in januari 1965 het eerste tijdschrift over sportge- Sporthochschule in Keulen. Op 1 april 1921 werd op initiatief van

Load more