Strategija Održivog Razvoja Opštine Prijepolje 2016 - 2020

STRATEGIJA ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE PRIJEPOLJE 2016 - 2020

SADRŽAJ:

Uvod

I UVOD U PROCES KREIRANjA STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE PRIJEPOLjE...... 4

 Učesnici u procesu izrade strategije...... 5  Metodologija i faze procesa izrade strategije...... 8  Institucionalni okvir...... 11 II SOCIO – EKONOMSKA ANALIZA OPŠTINE PRIJEPOLjE...... 13

 Osnovni geografski i istorijski podaci...... 13  Stanovništvo ...... 20  Lokalna samouprava ...... 28  Ljudski resursi i tržište rada ...... 29  Ekonomija...... 32  Poljoprivreda...... 44  Infrastruktura ...... 47  Turizam ...... 49  Zdravstvena zaštita ...... 57  Socijalna zaštita...... 59  Obrazovanje...... 61  Sport ...... 63  Informisanje ...... 64  Vanredne situacije...... 65

III. INTERNA I EKSTERNA ANALIZA KLjUČNIH OBLASTI (SVOT ANALIZA) OPŠTINE PRIJEPOLjE...... 66

 SVOT analiza 1 : Ekonomija i ruralni razvoj...... 67  SVOT analiza 2: Infrastruktura i ruralni razvoj...... 70  SVOT analiza 3: Društveni razvoj...... 72

IV VIZIJA I MISIJA OPŠTINE PRIJEPOLjE...... 75

 Vizija opštine Prijepolje...... 75  Misija opštine Prijepolje ...... 75

V OPŠTI I POSEBNI CILjEVI OPŠTINE PRIJEPOLjE...... 76

 Opšti ciljevi...... 76  Posebni ciljevi ...... 76

VI PROJEKTI RAZVOJA OPŠTINE PRIJEPOLjE ( TABELARNI PRIKAZ )...... 84

VII PRIORITETNI PROJEKTI RAZVOJA...... 97

VIII PREPORUKE ZA REALIZACIJU STRATEGIJE...... 112

UVOD

Cilj izrade Strategije održivog razvoja opštine Prijepolje je kreiranje osnove za intenzivniji razvoj opštine, putem osmišljavanja efikasnijeg korišdenja postojedih ljudskih i prirodnih resursa, a što de se odraziti na poboljšanje uslova poslovanja i životnog standarda naših građana.

Izrada ovog strateškog dokumenta podrazumeva podizanje kapaciteta Opštine za strateško, dugoročno planiranje, građenje partnerstva i efikasnu implementaciju prioriteta, kroz realizaciju pojedinačnih akcionih planova.

Strategija održivog razvoja opštine Prijepolje je obuhvatila period od 2016. do 2020. godine i na njenu implementaciju ne bi trebalo, niti smelo, da utiču politička dešavanja na lokalnom nivou. Opština Prijepolje de nastojati da u predstojedem periodu bude inicijator implementacije Strategije održivog razvoja opštine Prijepolje i nastojade da obezbedi budžetska sredstva, opredeljena isključivo za ove namene, kao i da iznađe i druge izvore finansiranja, koji de doprineti efikasnijem ostvarenju planiranih aktivnosti.

Strategijom održivog razvoja je definisana vizija razvoja opštine za period 2016. do 2020. godine. Određeni su razvojni pravci kojima de se omoguditi optimalno iskorišdavanje i razvoj svih prirodnih i ljudskih resursa kojima opština Prijepolje raspolaže, kao i stvaranje uslova za stabilan ekonomski razvoj i zapošljavanje uz zaštitu i unapređenje životne sredine i obezbeđenje socijalnog napretka i smanjenje siromaštva.

U postupku izrade Strategije razvoja opštine Prijepolje, učestvovali su brojni predstavnici lokalne samouprave, javnih ustanova, privatnog sektora i nevladinih organizacija i svojim angažmanom doprineli nastanku ovog dokumenta.

Opština Prijepolje

I UVOD U PROCES KREIRANjA STRATEGIJE ODRŽIVOG RAZVOJA OPŠTINE PRIJEPOLjE

Ne postoji jasna i opšte prihvadena definicija pojma održivog razvoja. Postoji, međutim, saglasnost o potrebi uvođenja ovog koncepta, kao i svest o razlozima njegovog nastanka. Po jednoj definiciji održivi razvoj je „razvoj kojim se ide u susret potrebama sadašnjosti, tako da se ne ugrožava mogudnost bududih generacija da zadovolje svoje potrebe“.1

Održivost za jednu zajednicu je sve što je društveno prihvatljivo, odnosno što doprinosi društvenoj integraciji zajednice, zatim što joj omoguduje trajan ekonomski rast i razvoj; uključuje i sve što osigurava da se sadržaj i mere ekonomskog i društvenog razvoja usklade sa ekološko - prostornim kapacitetima posmatrane teritorije u dugoročno projektovanom vremenskom periodu. I na kraju podrazumeva sve što je politički prihvatljivo, odnosno ono o čemu se može dogovoriti i odlučivati u okviru postojedih političkih okolnosti. Ključni principi na kojima počiva strategija razvoja su slededi: - Fokus na ljudima - efektivno i efikasno iskorišdavanje ljudskih kapaciteta; - Saglasnost o dugoročnoj viziji - dugoročna vizija sa jasnim vremenskim okvirom sa kojom su sve zainteresovane strane saglasne; - Sveobuhvatnost i integrisanost - integriše socijalne, ekonomske i ekološke ciljeve; - Usaglašenost sa jasnim budžetskim principima - integrisani budžetski mehanizmi, kao i svi drugi načini finansiranja (pretpristupni fondovi, bilateralne donacije, javno-privatna partnerstva i sl.); - Sveobuhvatna i pouzdana analitička osnova - sveobuhvatne analize trenutne situacije i projekcije bududih trendova i rizika; - Posvedenost nadležnih institucija i organa - politička podrška, partnerstvo javnog, privatnog i civilnog sektora; - Razvoj postojedih mehanizama - koordinisanost između nacionalnih, regionalnih i lokalnih mehanizama i procedura i identifikacija potencijalnih rizika; sveobuhvatnost, komplementarnost i povezanost između različitih politika i okvira za planiranje; definisanost ovlašdenja i odnosa između glavnih učesnika u strateškom procesu; - Povezanost nacionalnog i lokalnog nivoa vlasti - interakcija između nacionalnog, regionalnog i lokalnog nivoa; - Razvoj i unapređenje postojedih kapaciteta - procenjivanje političkih, institucionalnih, ljudskih, naučnih i finansijski raspoloživih kapaciteta i načina za njihovo unapređenje.

 Učesnici u procesu izrade Strategije održivog razvoja opštine Prijepolje

Dokument Strategija održivog razvoja opštine Prijepolje 2016 -2020 je izrađen korišdenjem participativnog pristupa koji podrazumeva uključivanje svih zainteresovanih strana. Uključivanjem šire zajednice ( javnog , privatnog i nevladinog sektora ) obezbeđuje se poboljšanje kvaliteta donetih odluka, a odgovornost za implementaciju se povedava.

Odluku o pokretanju izrade Strategije održivog razvoja opštine Prijepolje donela je Skupština opštine Prijepolje dana 25.12.2014. godine. Opštinsko vede je donelo Rešenje o obrazovanju

1 World Commission on Enviroment and Development, 1987 4

Komisije za izradu Strategije održivog razvoja 14.04.2015. godine. Komisiju čini 98 članova (Lokalna samouprava; Javne ustanove i institucije; Privatni sektor; Udruženja i nevladine organizacije). Ukupan broj članova Komisije za izradu strategije prema Odluci Opštinskog veda je 93. Opštinskom vedu je naknadno stigao zahtev za uključenje još 5 osoba za izradu ovog dokumenta, tako da je ukupan broj učesnika 98. Učesnici su podeljeni u sledede Grupe: Grupa za ruralni razvoj – poljoprivreda i turizam: 1. Zoran Despotovid, član Opštinskog veda– član Komisije 2. Ifet Hamzid , šef odseka za poljoprivredu , Odeljenje za budžet, privredu i finansije – član Komisije 3. Snežana Divac , samostalni stručni saradnik , Odeljenje za budžet, privredu i finansije – član Komisije 4. Himzo Mušovid , poljoprivredni proizvođač – član Komisije 5. Hadžalid Rifat , poljoprivredni proizvođač – član Komisje 6. Mirsad Hodžid, poljoprivredni proizvođač – član Komisije 7. Kenan Jusovid, poljoprivredni proizvođač – član Komisije 8. Mirsad Obudina, poljoprivredni proizvođač – član Komisije 9. Sejfo Gojak , poljoprivredni proizvođač – član Komisije 10. Sanel Dizdarevid, poljoprivredni proizvođač – član Komisije 11. Dejan Žunid, poljoprivredni proizvođač – član Komisije 12. Dragana Varaklid, direktor Turističke organizacije Prijepolje - član Komisije 13. Milan Cmiljanovid, Šumsko gazdinstvo „Prijepolje“ – član Komisije 14. Goran Cmiljanovid, San-turs – član Komisije 15. Duška Bajid , odbornica - član Komisije 16. Asim Bedirovid, Muzej Prijepolje - član Komisije 17. Suljo Kapur, poljoprivredni proizvođač – član Komisije

Grupa za ekonomski razvoj : 1. Esad Hodžid, član Opštinskog veda – zamenik predsednika Komisije 2. Dragiša Rakonjac, rukovodilac Odeljenja za budžet, privredu i finansije – član Komisije 3. Esad Jusovid, ES Komerc d.o.o. – član Komisije 4. Jasmina Rovčanin, Truck friend d.o.o. – član Komisije 5. Ulvija Mušovid, Mušovid d.o.o. – član Komisije 6. Ivan Ljujid, SZTKR Konik– član Komisije 7. Mila Krpovid, Schoni logistic – član Komisije 8. Ivica Novakovid , Novak – član Komisije 9. Željko Ružid , Fap Livnica – član Komisije 10. Đorđe Ljujid , Doo Star Jela – član Komisije 11. Goran Sekulid, Ad Elan – član Komisije 12. Bogdan Matovid, Doo Matkom – član Komisije 13. Halid Hadžijakupovid, Trendtex– član Komisije 14. Ana Pejovid, direktor Nacionalne službe za zapošljavanje - član Komisije

15. Dragan Ješid, Udruženje ugostitelja Prijepolje - član Komisije 16. Dalmir Kozica, rukovodilac Odeljenja poreske lokalne administracije – član Komisije 17. Vladimir Malešid , preduzetnik - član Komisije 18. Zlatan Halilovid , nevladin sektor - član Komisije 19. Dženan Jusovid , nevladin sektor- član Komisije

Grupa za infrastrukturu : 1. Emir Hašimbegovid, predsednik Komisije 2. Dragan Čičid, član Opštinskog veda– član Komisije 3. Vesna Novosel, rukovodilac Odeljenja za urbanizam, građevinarstvo, komunalno- stambene i imovinsko-pravne poslove – član Komisije 4. Selma Čičid, Odeljenje za urbanizam, građevinarstvo, komunalno-stambene i imovinsko- pravne poslove – član Komisije 5. Edib Zemanid, Saobradajni inspektor –Odeljenje za urbanizam, građevinarstvo, komunalno-stambene i imovinsko-pravne poslove – član Komisije 6. Radivoje Mrdakovid , Direkcija za izgradnju Prijepolje - član Komisije 7. Ivan Ljujid, SZTKR Konik– član Komisije 8. Aziz Hadžifejzovid, direktor JKP Lim- član Komisije 9. Danilo Pušica , Elektrodistribucija Prijepolje – član Komisije 10. Zvonko Divac, AD Putevi – član Komisije 11. Jugoslav Divac, Služba za katastar nepokretnosti- član Komisije 12. Goran Posrkača, Vatrogasna služba – član Komisije

Grupa za zaštitu životne sredine : 1. Dobro Lazarevid, zamenik predsednika Opštine – zamenik predsednika Komisije 2. Mervin Poturak , inspektor za zaštitu životne sredine , Odeljenje za urbanizam, građevinarstvo, komunalno-stambene i imovinsko-pravne poslove – član Komisije 3. Ivica Novakovid , Novak – član Komisije 4. Ljubenko Vasiljevid, Direktor Regionalne deponije Banjica – član Komisije 5. Dževad Beganovid, JKP Lim – član Komisije 6. Mirsad Sadikovid, JKP Lim - član Komisije 7. Selma Džinovid – Odbornica - član Komisije 8. Ilija Andrejid ,nevladin sektor - član Komisije

Grupa za mlade, sport i kulturu : 1. Admir Mušovid, član Opštinskog veda– član Komisije 2. Ibro Fazlid, zamenik predsednika Skupštine opštine– član Komisije 3. Mirko Malešid, direktor Doma kulture - član Komisije 4. Slavoljub Pušica, direktor Muzeja - član Komisije 5. Admir Veljovid , Kancelarija za mlade – član Komisije 6. Sabira Hadžiavdid , odbornica - član Komisije

7. Sadija Hodžid, direktor Biblioteke „Vuk Karadžid“- član Komisije 8. Sreten Marušid ,„Polimlje“ - član Komisije 9. Savo Pušica ,Sportski savez - član Komisije 10. Esad Musabegovid, Sportski savez - član Komisije

Grupa za zdravstvo i socijalnu zaštitu : 1. Eldin Jejna, član Opštinskog veda– član Komisije 2. Vukosav Tomaševid, predsednik Skupštine opštine – član Komisije 3. Ajdin Zaimovid, rukovodilac Odeljenja za opštu upravu, zajedničke poslove i društvene delatnosti – član Komisije 4. Nail Kajevid , direktor Centra za socijalni rad – član Komisije 5. Hasib Hajdarevid, direktor Doma zdravlja – član Komisije 6. Branko Gojakovid, direktor Bolnice – član Komisije 7. Elma Bukvid , odbornica - član Komisije 8. Zorica Grbovid , odbornica - član Komisije 9. Mileta Špica , Crveni Krst – član Komisije 10. Hamed Nukovid , nevladin sektor - član Komisije

Grupa za obrazovanje : 1. Hanka Hajdarevid, načelnica Opštinske uprave – zamenik predsednika Komisije 2. Nedžad Hodžid, član Opštinskog veda– član Komisije 3. Ajdin Zaimovid, rukovodilac Odeljenja za opštu upravu, zajedničke poslove i društvene delatnosti – član Komisije 4. Hule Kajevid, direktor Dečijeg vrtida– član Komisije 5. Stana Markovid, direktor OŠ Milosav Stikovid - član Komisije 6. Ermedin Duran, direktor Ekonomske škole - član Komisije 7. Nebojša Jevtovid, direktor Tehničke škole - član Komisije 8. Tomislava Despotovid , odbornica - član Komisije 9. Samira Dosovid , odbornica - član Komisije 10. Jelena Čovid , odbornica - član Komisije 11. Jela Posrkača , odbornica - član Komisije 12. Selma Halilovid , nevladin sektor - član Komisije

Grupa za građansko društvo : 1. Dragan Petrid, PK Kamena Gora - član Komisije 2. Radomir Radivojevid, Sportski savez - član Komisije 3. Meša Šendelj, nevladin sektor - član Komisije 4. Vladimir Malešid, Televizija Forum - član Komisje 5. Milojko Gluščevid, Centar za održivi razvoj Kamena Gora - član Komisije 6. Živko Kijanovid, predstavnik Mesne zajednice Kamena Gora – član Komisije 7. Alen Durakovid, UG Polimlje – član Komisije

8. Semir Adilovid, predstavnik Mesne zajednice Brodarevo – član Komisije 9. Radivoje Opančina, predstavnik Mesne zajednice Sopotnica – član Komisije 10. Ljuba Puača, UG Stari zanati za novo doba – član Komisije 11. Dragan Ješid, Udruženje ugostitelja Prijepolje - član Komisije

Prema Odluci veda, imenovani su slededi koordinatori za sveobuhvatnu izradu strateškog plana: Selma Serdarevid ( Odeljenje za lokalni ekonomski razvoj ) , Svetlana Slovid ( Odeljenje za lokalni ekonomski razvoj ) , Jelena Živkovid (Regionalna razvojna agencija Zlatibor – Lokalni centar Prijepolje ), Enes Turkovid (Regionalna razvojna agencija Zlatibor – Lokalni centar Prijepolje ) i Vesna Kneževid ( Odeljenje za privredu, budžet i finansije).

 Metodologija izrade strategije

Strateško planiranje na nivou lokalne samouprave podrazumeva koordinisane aktivnosti svih nivoa vlasti, uključenost svih zainteresovanih strana i povezivanje plana sa godišnjim i višegodišnjim budžetskim planiranjem lokalne samouprave. Predstavlja sistematski proces utvrđivanja racionalnih potreba uz kombinovanje dugoročne perspektive (vizije, misije i ciljeva) i kratkoročnih mera (projekti) koji se mogu sprovoditi u predviđenom roku (najčešde do 5 godina).

Strategija održivog razvoja opštine Prijepolje proistekla je iz tri faze koje zajedno čine proces strateškog planiranja i to: I Faza - Priprema i proces planiranja;

II Faza – Izrada strategije;

III Faza – Implementacija, monitoring i evaluacija;

I Faza - Priprema i proces planiranja

Faza pripreme i proces planiranja izrade strategije obuhvata identifikovanje radne grupe koja treba da omogudi uključenost svih stavova i mišljenja, kako sa strane onih koji donose odluke, tako i sa strane onih koji na te odluke imaju direktan i indirektan uticaj. Radna grupa, takođe, ima i ključnu ulogu u procesu izrade Akcionog plana koji predstavlja važnu komponentu strateškog dokumenta. Adekvatna implementacija Akcionog plana predstavlja cilj konstituisanja strateškog dokumenta. U fazi procesa planiranja strateškog dokumenta potrebno je definisati i plan monitoringa i evaluacije, koji de pratiti izvršavanje pojedinačnih aktivnosti definisanih u akcionom planu.

II Faza - Izrada strategije

Ova faza izrade strategije nastupa nakon okončanog pripremnog procesa razvoja strategije u kome su formulisane radne grupe i kada je uspostavljena podela zadataka na svim nivoima

upravljanja. U pripremnoj fazi je takođe potrebno definisati odgovornost i nadležnost svih učesnika u procesu izrade strategije, kao i rokove čije je poštovanje neophodno u cilju dobrog funkcionisanja organizacije rada.

Proces izrade strategije se sastoji iz četiri koraka:

 1. korak: Situaciona analiza po ključnim oblastima socio – ekonomske realnosti opštine : Osnovni geografski i istorijski podaci , Stanovništvo , Lokalna samouprava , Ljudski resursi i tržište rada , Ekonomija , Poljoprivreda , Infrastruktura , Turizam , Kultura , Zdravstvo i socijalna zaštita , Obrazovanje , Sport ,Informisanje i Vanredne situacije;

Prikupljeni podaci verodostojno odslikavaju trenutno stanje u opštini i služe kao osnova za formulisanje dokumenta.

Na osnovu situacione analize, stava poslovnog sektora i procene socio-ekonomskog stanja Komisija za strateško planiranje definisala je ključne oblasti koje su od velikog značaja za razvoj naše opštine.

Nakon toga pristupilo se izradi vizije i misije opštine Prijepolje, izradi interne i eksterne analize po sektorima, definisani su opšti i posebni ciljevi.

 2. korak: Izrada interne i eksterne (SVOT ) analize ključnih oblasti po sektorima;

Preduslov strateškog planiranja je definisanje internih prednosti i slabosti i eksternih šansi i pretnji. Strateški plan se oslanja na lokalne osobenosti i potencijale – korigovati slabosti, izgraditi se na prednostima i iskoristiti mogudnosti.

 3. korak: Strateško donošenje odluka - definisanje strategije, postavljanje ciljeva, prioritetnih programskih i projektnih aktivnosti prema utvrđenim ciljevima;

Opšti ciljevi predstavljaju uopštene izjave šta želimo da postignemo i planiraju se dugoročno. Posebni ciljevi proizilaze iz opštih i odnose se na konkretne oblasti koje treba razvijati i unapređivati i planiraju se srednjoročno. Strateški plan ne bi bio potpun bez unapred utvrđenih prioriteta i akcionog plana za realizaciju projekata uz unapred utvrđen vremenski okvir i finansijsku projekciju istih.  4. korak: Priprema akcionog plana kao okvira za postizanje strateških ciljeva.

Sprovođenje Strategije zasnivade se na Akcionom planu za sprovođenje Strategije održivog razvoja opštine Prijepolje za period 2016-2020. godine (u daljem tekstu: Akcioni plan) koji de se pripremati na godišnjem nivou u saradnji sa svim javnim lokalnim institucijama, privatnim i nevladinim sektorom. Prvi plan implementacije je izrađen za 2016. godinu, sa projekcijom u naredne tri kalendarske godine.

III Faza - Implementacija, monitoring i evaluacija

U toku trede faze u procesu razvoja strateškog dokumenta potrebno je sprovesti sledede korake:

- Prihvatanje i odobravanje strateškog dokumenta od strane skupštine lokalne samouprave; - Predstavljanje strateškog dokumenta javnosti; - Upravljanje strategijom koje se sastoji u potrebi za funkcionisanjem velikog broja strateških elemenata; - Obezbeđenje uslova za implementaciju strategije; - Monitoring-pradenje i evaluacija. Pradenjem se utvrđuje da li se sprovodi ono što je predviđeno (u kontekstu strateških aktivnosti), pri čemu se koriste određeni indikatori. Utvrđeni rezultati se dostavljaju na uvid akterima koji su učestvovali u implementaciji strategije. U procesu evaluacije se poredi implementirani projekat/program sa trenutnim ishodom i procenjuje uticaj projekta/programa; - Ocena, revizija, prilagođavanje.

Lokalni strateški dokument treba da podleže oceni jednom godišnje zbog donošenja budžeta na nacionalnom i lokalnom nivou. Ukoliko dođe do promena u nekom od razvojnih prioriteta ili započne neki novi donatorski program, mogude je izvršiti reviziju dokumenta. S obzirom na gore navedeno, jedan od osnovnih postulata na kojima strateško planiranje počiva je „oživljavanje strategije“. Cilj ove faze procesa razvoja strateškog dokumenta koji se ogleda u implementaciji, monitoringu i evaluaciji je da strateški dokument ostvari sve što je njime predviđeno, odnosno da strategija ne ostane samo jedan u nizu konstituisanih dokumenata, ved da se pravovremeno i odgovorno sprovedu sve aktivnosti predviđene akcionim planom.

 Institucionalni okvir

STRATEGIJA ZA PODRŠKU RAZVOJA MALIH I SREDNjIH PREDUZEĆA, PREDUZETNIŠTVA I KONKURENTNOSTI ZA PERIOD OD 2015. DO 2020. GODINE Strateška vizija jeste razvoj preduzetništva i konkurentnosti, zasnovan na privatnoj preduzetničkoj inicijativi, znanju i inovativnosti, u cilju osnaživanja domadih mikro, malih, srednjih privrednih društava i preduzetnika u dovoljnoj meri da spremno odgovore na pritisak konkurencije na zajedničkom tržištu EU i doprinesu poboljšanju životnog standarda u Republici Srbiji. Strateški ciljevi: Unapređenje poslovnog okruženja; Unapređenje pristupa izvorima finansiranja; Kontinuirani razvoj ljudskih resursa; Jačanje održivosti i konkurentnosti MSPP; Unapređenje pristupa novim tržištima; Razvoj i promocija preduzetničkog duha i podsticanje preduzetništva žena, mladih i socijalnog preduzetništva.

STRATEGIJA POLjOPRIVREDE I RURALNOG RAZVOJA REPUBLIKE SRBIJE ZA PERIOD 2014 – 2024. GODINE Saglasno viziji, a u skladu sa navedenim principima Strategije, utvrđeni su slededi strateški razvojni ciljevi: rast proizvodnje i stabilnost dohotka proizvođača; rast konkurentnosti uz prilagođavanje zahtevima domadeg i inostranog tržišta i tehničko-tehnološko unapređenje sektora poljoprivrede; održivo upravljanje resursima i zaštita životne sredine; unapređenje kvaliteta života u ruralnim područjima i smanjenje siromaštva i efikasno upravljanje javnim politikama i unapređenje institucionalnog okvira razvoja poljoprivrede i ruralnih sredina.

STRATEGIJA RAZVOJA OBRAZOVANjA U SRBIJI DO 2020. GODINE Ciljevi dugoročnog razvoja obrazovanja koji su obavezujudi za obrazovni sistem u celini su: povedanje kvaliteta procesa i ishoda obrazovanja do maksimalno dostižnog nivoa – onog koji proističe iz naučnih saznanja o obrazovanju i ugledne obrazovne prakse; povedanje obuhvata stanovništva Republike Srbije na svim obrazovnim nivoima, od predškolskog vaspitanja i obrazovanja do celoživotnog učenja; dostizanje i održavanje relevantnosti obrazovanja, posebno onog koje se potpuno ili delimično finansira iz javnih izvora, tako što de se struktura sistema obrazovanja usaglasiti sa neposrednim i razvojnim potrebama pojedinaca, ekonomskog, socijalnog, kulturnog, istraživačkog, obrazovnog, javnog, administrativnog i drugih sistema; povedanje efikasnosti upotrebe svih resursa obrazovanja, odnosno završavanje obrazovanja u predviđenom roku, sa minimalnim produžetkom trajanja i smanjenim napuštanjem školovanja.

NACIONALNA STRATEGIJA ZAPOŠLjAVANjA za period 20112020. godine Strateški pravci i prioriteti: Podsticanje zapošljavanja u manje razvijenim regionima i razvoj regionalne i lokalne politike zapošljavanja ; Unapređenje ljudskog kapitala i vede socijalno uključivanje; Unapređenje institucija i razvoj tržišta rada; Redukovanje dualnosti na tržištu rada.

NACIONALNA STRATEGIJA zaštite i spasavanja u vanrednim situacijama Nacionalnom strategijom je jasno definisana vizija koja u procesu promena ima svrhu da motiviše u preuzimanju akcija u pravom smeru, dok navedena misija usmerava strateški razvoj i daje vremenski okvir delovanja. Vizija – razvijen, sveobuhvatan, efikasan i efektivan sistem za smanjenje rizika i posledica od elementarnih nepogoda i drugih nesreda integrisanim upravljanjem vanrednim situacijama u Republici Srbiji kojim se doprinosi povedanju bezbednosti i održivom razvoju u regionu. Misija – stvaranje uslova za izgradnju društva otpornog na katastrofe razvojem integrisanog i efikasnog sistema za zaštitu i spasavanje u Republici Srbiji do 2016.godine.

STRATEGIJA ZAŠTITE OD POŽARA ZA PERIOD 2012-2017. GODINE Osnovni cilj Strategije je stvaranje novih i unapređenje postojedih uslova za sveukupan privredni i socijalni napredak na bazi dugoročnog unapređenja zaštite od požara. Na osnovu toga, polazedi od koncepta održivog razvoja, Strategija takođe ima za cilj i uvođenje zaštite od požara u sve druge strategijske planove Republike Srbije, a samim tim i integraciju zaštite od požara u sve oblasti celovite strategije Republike Srbije, a kasnije u celokupnu politiku, program i sve razvojne planove i projekte.

NACIONALNA STRATEGIJA ZA MLADE ZA PERIOD OD 2015. DO 2025. GODINE Nacionalna strategija za mlade (u daljem tekstu: NSM) utvrđuje osnovne principe delovanja, pravce delovanja i očekivane rezultate delovanja svih subjekata omladinske politike (u daljem tekstu: SOP) ka unapređenju društvenog položaja mladih i stvaranju uslova za ostvarivanje prava i interesa mladih u svim oblastima. NSM definiše devet strateških ciljeva kao željenih, promenjenih stanja kada su u pitanju mladi u oblastima od interesa za mlade. Uspešnom realizacijom NSM u narednih 10 godina unapredide se: zapošljivost i zaposlenost mladih žena i muškaraca; kvalitet i mogudnosti za sticanje kvalifikacija i razvoj kompetencija i inovativnost mladih; aktivno učešde mladih žena i muškaraca u društvu; 11 zdravlje i blagostanje mladih žena i muškaraca; uslovi za razvijanje bezbednosne kulture mladih; podrška društvenom uključivanju mladih iz kategorija u riziku od socijalne isključenosti; mobilnost, obim međunarodne saradnje mladih i podrška mladim migrantima; sistem informisanja mladih i znanje o mladima; korišdenje i učešde mladih u kreiranju kulturnih sadržaja.

STRATEGIJA RAZVOJA SPORTA U REPUBLICI SRBIJI ZA PERIOD 2014−2018. GODINE Vizija ove strategije je unapređenje kvaliteta života i obogadivanje društvenih odnosa stanovnika Republike Srbije kroz bavljenje sportom, kao elementa koji je od suštinskog značaja za razvoj njihove ličnosti i zdravog načina života. Misija je stvaranje sistema sporta u Republici Srbiji u kome de svako imati pravo da se bavi sportom, sa ciljem razvoja svoje ličnosti, održavanja dobrog zdravlja, poboljšanja fizičkih sposobnosti, boljeg i svrsishodnijeg korišdenja slobodnog vremena, unapređenja kvaliteta života i postizanja vrhunskih sportskih rezultata. Osim državnih strategija, opština Prijepolje za potrebe socio-ekonomskog i društvenog razvoja uzimala je u obzir i lokalne strateške dokumente.

II SOCIO-EKONOMSKA ANALIZA OPŠTINE PRIJEPOLjE

Socio-ekonomska analiza opštine Prijepolje definiše stanje svih činilaca društveno-ekonomskog razvoja. Profil ili „lična karta“ lokalne zajednice, kako se ova analiza još može nazvati je dokument koji sadrži sve najbitnije statističke i opisne podatke o lokalnoj zajednici. Njegova izrada i ažuriranje od velikog je značaja ne samo za potrebe strateškog planiranja ved se podaci iz profila koriste i u druge svrhe – npr. privlačenje investicija (sadrži ekonomske parametre o privrednoj strukturi, broju zaposlenih, nezaposlenih, kvalifikacijama, raspoloživim lokacijama i stanju planske i tehničke dokumentacije. Ukoliko investitora zanima kvalitet života jedne lokalne zajednice - socijalni i društveni, kulturni i sportski aspekt/sadržaji, najlakši način je upotreba informacija iz Profila zajednice).

Osnovni geografski i istorijski podaci

Geografsko - demografske karakteristike opštine

Prijepolje je opština jugozapadnog dela Republike Srbije koja pripada području srednjeg Polimlja i nalazi se između 43º09'25'' i 43º29'42'' severne geografske širine i 19º27'00'' i 19º53'45'' istočne geografske dužine. Administrativno pripada Zlatiborskom upravnom okrugu. Sa svojih 827 km², Prijepolje je druga po veličini opština ove 12

oblasti i čini 13,45% teritorije Zlatiborske oblasti ili 0,94% ukupne teritorije Republike Srbije. Područje opštine Prijepolje čini 80 naseljenih mesta, od čega su 2 gradska naselja i 78 ostalih naselja sa prosečnom veličinom naselja od 10,3 km2.

Po Popisu iz 2011. godine, opštinu naseljava 37.059 stanovnika što predstavlja 12,93% od ukupnog broja stanovnika Oblasti, sa prosečnom gustinom naseljenosti od 44,81 stanovnika po km². Na osnovu podataka o broju stanovnika u periodu od 1948. do 2011. godine, uočljiv je pad broja stanovnika. Glavno smanjenje broja stanovnika ili bolje rečeno ubrzan proces depopulacije je zbog migracije stanovništva u situaciji ratnog okruženja, teškog ekonomskog stanja i degradacije uslova kvaliteta života. Prosečna nadmorska visina teritorije opštine Prijepolje je iznad 1.200 m, što govori da pripada brdsko-planinskom kraju, čija je najviša tačka vrh planine Jadovnik (Katunid) sa 1.734 m. Najniža tačka nalazi se na ušdu reke Mileševke u Lim na 440 m nadmorske visine.

Geostrateški položaj

Centar opštine je gradsko naselje Prijepolje, na ušdu reke Mileševke u Lim, u podnožju planine Jadovnik. Dolinom Lima na jug, Prijepolje je saobradajnicom povezano sa Bijelim Poljem (55 km), i dalje sa Podgoricom i Barom, a na sever, jednim krakom, sa Novom Varoši (27 km), i drugim, sa Pribojem (30 km) i dalje, preko Zlatibora i Užica, sa Beogradom i drugim mestima. Na istok drumskom saobradajnicom, povezano je sa Sjenicom (30 km), Novim Pazarom i prostorom Kosova i Metohije. Pozicioniranost opštine na pola puta između Jadranskog mora i Panonske nizije po vertikali jug-sever, koju prate putna i železnička infrastruktura na ovim pravcima, opštinu Prijepolje svrstava u red dobro pozicioniranih lokalnih samouprava u Republici Srbiji. Kada se tome doda i blizina tromeđe tri države (Srbija-Bosna i Hercegovina-Crna Gora), onda je jasno kakav je lokacijski potencijal ove lokalne samouprave.

Udaljenost Prijepolja od evropskih

Beograd 285 km Skoplje 312 km Sofija 477 km Rim 691 km Madrid 1387 km Podgorica 172 km Tirana 324 km Budimpešta 575 km Ljubljana 709 km Berlin 1394 km Sarajevo 189 km Zagreb 545 km Bukurešt 716 km Atina 913 km Pariz 1895 km

13 prestonica iznosi:

Reljef

U morfološkom izgledu teritorije Prijepolja izdvaja se nekoliko manjih prirodnih celina, koje, zajedno, čine deo prostora srednjeg Polimlja. Najniži delovi prijepoljskog kraja su aluvijalne ravni rečnih dolina: Lima, Seljašnice, Ratajske, Mioske, Komaranske reke i Mileševke. Limska dolina je proširena kod Brodareva i Prijepolja izmedu kojih Lim protiče kroz uzane klisure usečene vedinom u krečnjaku, mestimično u serpentinu i drugim stenama. Iz usečenih klisura u krečnjaku, dolina Lima se kod sela Divci proširuje na desnoj strani u prostrano Ivanjsko, a na levoj u Župsko polje. Ivanjsko-župsko polje je jedinstveno polje koje reka Lim dužinom od 8 km, preseca na dva dela. U Sokoličko-čadinjskom masivu, smeštenom na severoistoku Ivanjsko- župske kotline, Lim useca klisuru dugu 2 km, koja se dalje proširuje u Prijepoljsko-zaluško polje. Proširenja u dolini Lima (Brodarevska, Ivanjsko-župska i Prijepoljsko-zaluška kotlina) sa kojih se izdižu blage i strme kose, bila su značajan faktor u stvaranju i oblikovanju ruralnih naselja, varošice Brodareva i urbanog naselja Prijepolja. Bočne doline reke Lim, uz Grobljansku reku, Zebuđu, Mileševku, Gostunsku, Slatinsku, Komaranskureku, Gračanicu, Miosku, Ratajsku, Seljašnicu i Ljupču, sačinjene su od brojnih proširenja, blagih i strmih padina. Neke od njih su gusto naseljene, jer se neposredno naslanjaju na proširenja brodarevske i prijepoljske kotline. To su pobrda okolnih planina čija se prosečna visina krede od 500 do 1.000 m nadmorske visine. Tredu prirodnu celinu reljefa opštine Prijepolje čine predeli planina: Jadovnik(1.734 m) , Zlatar(1.627 m), Pobijenika(1.423 m), Lise(1.509 m), Kamene Gore(1.483 m) i kraške visoravni Jabuke i Babina. Lim je najveda reka koja protiče kroz teritoriju opštine Prijepolje, pa su stoga svi manji vodeni tokovi ovog kraja određeni prema njemu. Prijepolje preseca dolina Lima pravcem jugoistok- severozapad, sa kojom se povezuje vedi broj manjih reka. Ova reka ima odlike kompozitne doline, jer se u njoj izmedu bijelopoljske i pribojske kotline, naizmenično smenjuju klisure sa rečnim proširenjima-kotlinama.

Klima Opština Prijepolje se nalazi na dodiru maritimnih i kontinentalnih vazdušnih masa. Od Jadranskog mora, vazdušnom linijom, udaljena 140 km, a od Panonske nizije 160 km. Međutim, između Jadranskog mora i Panonske nizije prostiru se visoki planinski venci koji sprečavaju dublje prodiranje kontinentalnih i maritimnih uticaja na prostoru Prijepolja. Zato se Prijepolje može ubrojati u opštine sa umerenom-kontinentalnom klimom na koju znatno utiče okolni reljef. Središnja godišnja temperatura je oko 9.3°C. Klimatski pokazetelji

- Prosečna temperatura vazduha u januaru - +0,7(ºC) - Prosečna temperatura vazduha u julu - +19,1(ºC) - Prosečna temperatura vazduha - godišnja +9,3(ºC) - Srednji broj mraznih dana – godišnje 21,4 - Srednji broj tropskih dana – godišnje 60 - Prosečna vlažnost vazduha – godišnja 74(%) - Prosečna količina padavina – godišnje 65,80 l/m2

- Prosečan broj dana sa snegom – godišnje 60 - Prosečan broj dana sa snežnim pokrivačem – godišnje 90

Istorija, tradicija i kulturno nasleđe

Naseljeno još u rimsko doba, srednje Polimlje nalazilo se u sastavu najstarije srpske države Raške. U prvim pisanim izvorima Prijepolje se spominje kao trg manastira Mileševe i to u ugovoru iz 1343. godine koji se odnosi na trgovinu solju iz Dubrovnika za Prijepolje. Ovaj izvor izričito kaže da je u Prijepolju bio trg ili, još verovatnije, jedan od trgova manastirskog vlastelinstva, što dozvoljava da nastanak Prijepolja pomerimo unazad do vremena podizanja manastira Mileševe i obrazovanja njegovog vlastelinstva. Prijepolje se razvilo kao drumsko naselje na karavanskom putu poznatom pod nazivom „Dubrovački drum“, koji je povezivao centralne i istočne delove Balkana sa srednjim delom jadranske obale. Dubrovački drum je išao od Dubrovnika ili Kotora, starim rimskim putem preko Pljevalja i Prijepolja, uz dolinu Mileševke do manastira Mileševa, a odatle preko Mileševog dola prema Sjenici, Novom Pazaru - Trgovištu, nastavljajudi ka Novom Brdu, Prištini, Trepči sve do istočnih delova balkanskog poluostrva - Sofije i Carigrada. Drugi važan put bio je „bosanski drum“ koji je išao od Dobruna, Belih brda, Uvca, Priboja, Banje, Kratova prema Novoj Varoši spajajudi se u Sjenici sa Dubrovačkim drumom. Od Bosanskog druma, kod manastira Banje, odvajao se jedan sporedni pravac prema Prijepolju, koji je išao levom obalom Lima. Od Dubrovačkog i dela Bosanskog druma odvajao se u Prijepolju pravac puta za gornje Polimlje, koji je, verovatno, povezivao i Brskovo. Srednjovekovni trg (iz kojeg se kasnije razvilo gradsko naselje Prijepolje) začeo se na fluvijalnim terasama Lima, sa njegove desne strane, u neposrednoj blizini ušda reke Mileševke u Lim. To mesto je, po svojim prirodnim uslovima, bilo predodređeno za razmenu dobara između planine i župe. Među elementima koji su značajno doprineli da se trg razvija kao naselje na ekspozicijama terasa nižih padina severozapadnog dela Jadovnika, je i njihova visina u odnosu na nivo voda Lima i Mileševke. Takve ekspozicije bile su najsigurniji prostor da se stanovništvo naselja zaštiti od poplava, a istovremeno sačuvaju i površine plodnog zemljišta. Osim toga, razvoju trga pogodovala je i neposredna blizina manastira Mileševe. Do sredine 14. veka Prijepolje je dobilo karakteristike naselja sa trgom kao centralnim prostorom koji se isticao i uočavao. Usponu prijepoljskog trga mnogo je doprineo njegov veoma povoljan položaj jer se nalazio na raskrsnici važnih puteva.Iako se kaže da je Prijepolje u tom vremenu bilo karavanska stanica, može se slobodno redi da je ono bilo i više od toga, jer dolazak i polazak karavana, smenjivanje i susretanje trgovaca i njihove pratnje, donosilo je novi život i širilo poglede ljudi ovog kraja. Boravak trgovaca i karavana u Prijepolju podsticao je njegove stanovnike da se uključe u trgovinu, što je doprinelo da se na ovom dobro snabdevenom trgu, okupljaju ljudi iz bliže i dalje okoline. Svoj najvedi procvat Prijepolje doživljava polovinom 14. veka, dok ovom oblašdu upravlja veliki župan Nikola Altomanovid. Krupne promene nastaju polovinom 14. veka kada ova teritorija zajedno sa Srbijom potpada pod tursku vlast. Padom pod tursku vlast etnička struktura Prijepolja i okoline menja se, tako da se pored hrišdana pojavljuju muslimani. Opštinu Prijepolje pored Srba naseljavaju i Bošnjaci. Krajem 19. veka modna austro - ugarska monarhija dolazi na obale Lima te se i na ovim prostorima osetio uticaj nove civilizacije i kulture.

Nakon velikih svetskih ratova koji su obeležili 20. vek, Prijepolje u drugoj polovini 20. veka doživljava svoj procvat i ekonomski razvoj, koji je zaustavljen nestajanjem Jugoslavije krajem 90-ih godina prošlog veka.

Prirodne karakteristike

Zemljište Teritorija opštine Prijepolje prepuna je raznolikih pejzaža: od pitomih kotlina u dolini Lima (brodarevska, velikožupska, ivanjska i prijepoljsko- zaluška), gustih šuma (Zlatar, Jadovnik, Kamena gora, Lisa, Pobijenik i Ozren), planinskih pašnjaka (Kamena gora, Jabuka, Babina, Vrbova, Stranjani, Aljinovidi, Pravoševa i drugi), pa do kanjona (Mileševka, Lim i Dubočica) i vodopada Sopotnice. U ovom prostoru, prema popisu poljoprivrede iz 2012. godine, raspoloživo zemljište poljoprivrednih gazdinstava Opštine Prijepolje iznosi 61.878 ha površine od čega: poljoprivredno zemljište zahvata 29.081 ha ( 27.190 ha korišdenog i 1.891 ha nekorišdenog poljoprivrednog zemljišta), šumsko zemljište 31.002 ha i ostalo zemljište sa 1.795 ha. Zemljište u Opštini Prijepolje prema površini i kvalitetu predstavlja veoma važan prirodni resurs. Ukupna struktura zemljišnih površina u opštini Prijepolje je 827 km2, od čega su poljoprivredne površine 383 km2, obradive površine 90 km2i površine pod šumom 697 km2.

Medutim, najplodnije zemljište u dolini Lima i njegovih pritoka pod velikim je pritiskom intenzivne izgradnje objekata stanovništva koje se doseljava iz naselja bliže i dalje okoline opštine. U nekim naseljima opštine Prijepolje, naročito u atarima sela sa desne strane doline Mileševke i sa leve strane doline Lima, pojavila su se klizišta kao posledica prokopavanja puteva, izgradnje kuda i pomodnih zgrada na vedim nagibima reljefa kao i nerešenog pitanja otpadnih voda. Na takvim, strmim stranama reljefa postoje svi potrebni prirodni uslovi za nastanak klizišta kao što su nagib strana sa glinovitom kliznom ravni u padini.

Vode

Lim je najveda reka koja protiče kroz teritoriju opštine Prijepolje, te su stoga svi manji vodeni tokovi ovog kraja određeni prema njemu. Prijepolje preseca dolina Lima pravcem jugoistok- severozapad, sa kojom se povezuje vedi broj manjih reka. Reka Lim u dužini od 220 km protiče kroz Crnu Goru, Albaniju, Srbiju i Bosnu i Hercegovinu. Izvire u Crnoj Gori ispod najvišeg vrha Crne planine, Maglida (2.142 m.n.v.), svega nekoliko kilometara od izvora Tare, protiče kroz Plavsko jezero i uliva se u Drinu između Goražda i Višegrada. Sama reka formira kompozitnu dolinu u kojoj se naizmenično smenjuju klisure i kotline, a oblast oko nje se naziva Polimlje. Danas je reka poznata kao jedna od najatraktivnijih reka za splavarenje. Sa leve strane u Lim se ulivaju Gostunska, Slatinska, Komaranska reka, Gračanica, Mioska, Ratajska, Seljašnica i Ljupča, a s desne Grobljanska, Stranjanska, Dubočica, Kruševica, Ribnjak, Zebuđa, Mileševka i Bistrica. Najvedi broj ovih reka je bujičnog karaktera. Reka Mileševka je, od izvorišnog toka do srednjovekovnog grada Mileševca, usekla dolinu pod nazivom kanjon reke Mileševke. Ono što je karakteriše su divljina, surovost, vrletnost, dubina (na pojedinim mestima i preko 300 m), čije se strane gotovo vertikalno spuštaju prema rečnom dnu. Nad stenovitim koritom ove reke, uzdiže se stasita i vižljasta reliktna biljka – Pančideva omorika. Ovo je predeo izrazitog istorijskog, kulturnog i spomeničkog kompleksa od izuzetnog značaja koji je vedini žitelja Srbije ostao nepoznat do današnjih dana. Jedinstvena i retka ptica u svetu, Beloglavi sup, nastanjuje ove predele netaknute prirode.

Šume Važan prirodni resurs opštine Prijepolje predstavljaju i oblici reljefa nastali radom različitih geomorfoloških procesa. Od njih su posebno značajne doline reka kanjonskog tipa (kanjoni Lima, Mileševke i Dubočice) sa raznovrsnom floraom i faunom. Biljne vrste koje se posebno ističu po značaju su: reliktno nalazište Pančideve omorike, endemične biljne vrste crnog bora, jeremička, pitomog kestena u kanjonu Mileševke i tisa u kanjonu Dubočice. U gornjem, izvorišnom delu, reke Sopotnice nalazi se vedi kompleks sige, preko koje se preliva deo vode reke Sopotnice obrazujudi, pritom, vodopade. Međutim, eksploatacija sige kao građevinskog materijala dovela je do pojave njenog ugrožavanja. Stoga je ovo prirodno dobro stavljeno pod zaštitu države. Teritorija opštine Prijepolje raspolažeznačajnim kompleksima šuma na prostorima Zlatara, Jadovnika, Ozrena,Use, Kamene gore, Babina, Pobijenika i drugih planinskih predela. Ti predeli odlikuju se svežim i čistim vazduhom i mirisno-eteričnim uljima. No, kod šuma je prisutna pojava sve vedeg sušenja pojedinih stabala, ne samo četinarskih, ved i listopadnih vrsta. Ta pojava posledica je „kiselih kiša“,nastalih oslobađanjem raznih oksida koji dospevaju u atmosferu sagorevanjem fosilnih goriva u automobilima, domadinstvima i fabrikama. Pored šumskog zemljišta poljoprivrednih gazdinstava, treba napomenuti da se, prema podacima „Srbijašuma“ u opštini Prijepolje u društvenom vlasništvu nalazi 65.523,63 ha šuma. Od ove površine pod četinarskim vrstama je 6.525,87 ha, dok je pod niskim šumama 22.220,32 ha.

Rude Za bududi razvoj Prijepolja od posebnog su značaja istražene rezerve bakarne rude na Čadinju iznad Kolovrata sa visokim procentom sadržaja bakra i drugih rudnih minerala i nalazište izvora mineralne vode sa temperaturom 14°C u dolini Seljašnice.

Mineralne i geotermalne vode i izvorišta Posebno prirodno bogastvo ovog kraja su njegovi hidrološki objekti: izvori vode i kopneni vodeni tokovi Seljašnice, Mileševke, Lima i drugih reka. Prijepolje se snabdeva vodom iz vrela Seljašnice. Vrelo čine dva stalna, i više povremenih izvora. Jedan stalni izvor je na levoj obali Seljašnice. Kaptiran je i koristi se za snabdevanje grada vodom. Drugi je na levoj obali, tako dekaptiran, a njegovu vodu koristi hidrocentrala Seljašnica i delom gradski vodovod. Izdašnost izvora Seljašnica je 220 - 240 l/s, što predstavlja najznačajniji i jedini prirodni izvor koji se koristi za vodosnabdevanje opštine Prijepolje. U pogledu snabdevanja vodom gradskog i prigradskih naselja, Prijepolje ima znatno povoljnije uslove od mnogih drugih opština Srbije.

Životna sredina Opština Prijepolje ne raspolaže sa zvaničnom statistikom za utvrđivanje stanja i stepena ugroženosti životne sredine kako bi se na adekvatan način pristupilo planiranju i unapređenju ovog veoma važnog aspekta lokalne zajednice. Stanje životne sredine u opštini Prijepolje nije na zadovoljavajudem nivou zbog nedostatka ili neadekvatnog institucionalnog, tehničkog i finansijskog okvira. Opština Prijepolje nema službu koja bi se isključivo bavila pitanjima zaštite životne sredine i to predstavlja jednu od slabosti. Kvalitet vode prema podacima Javno komunalnog preduzeda „Lim“ je zadovoljavajudi osim u slučajevima vedih padavina kada je tolerancija za mutnodu vode iznad dozvoljenih granica. Opština nije donela program sistematskog pradenja kvaliteta vazduha i program monitoringa stanja nivoa buke na teritoriji opštine Prijepolje, ali postoje podaci kojima se raspolaže i urađeni su od strane Zavoda za javno zdravlje Užice o izvršenim merenjima parametara životne sredine – kvalitet vazduha i vode za pide (tri puta mesečno uzorkovanje vode za pide) kao i podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „ Doktor Milan Jovanovid Batut “ (četiri puta godišnje – otpadne vode). Reka Lim je ispitivana u okviru delatnosti Republičkog hidrometeorološkog zavoda (pokazatelji kvaliteta vode). Odlaganje komunalnog i čvrstog otpada predstavlja najaktuelniji problem u Prijepolju. Iako opštinu Prijepolje odlikuju izuzetni geografski predeli, veliki broj divljih deponija utiče kako na zagađivanje zemljišta, tako i na degradaciju lokalnih vodotoka. Najugroženija lokacija po zdravlje ljudi i životnu sredinu je postojeda deponija “Stanjevine” koja se nalazi u blizini reke Lim i na samom ulazu u grad. Procesne deponijske vode direktno se ulivaju u reku, deponijski gas izaziva učestale požare te time i zagađujude materije dospevaju u atmosferu. Kapacitet ove deponije je popunjen, pa de se opština suočiti sa još jednim problemom a to je pitanje odlaganja komunalnog i čvrstog otpada kao posledica još uvek nerešenog pitanja izgradnje regionalne deponije “Banjica”. Navedene pojave zahtevaju sprovođenje aktivnosti na evidenciji divljih deponija, njihovoj sanaciji, ali i rešavanju pitanja odlaganja otpada na duži rok.

Stanovništvo

Osnovni podaci 2od kojih polazimo pri razmatranju kretanja broja stanovnika opštine Prijepolje od 1948. godine su podaci iz popisa stanovništva izvršenih 1948, 1953, 1961,1971, 1981, 1991, 2002 i 2011. godine.

Prema tim podacima na dan izvršenog popisa 1948. godine u opštini Prijepolje je živelo 31.328 stanovnika, a prema popisu izvršenom 2011. godine, u 80 naseljenih mesta u opštini Prijepolje živelo je 37.059 stanovnika.

Tabela. Kretanje broja stanovnika u opštini Prijepolje prema popisnim godinama Godina izvršenog popisa Ukupan broj stanovnika

1948 god. 31.328 1953 god. 35.568 1961 god. 38.925 1971 god. 44.022 1981 god. 46.902 1991 god. 46.525 2002 god. 41.188 2011 god. 37.059

U periodu od 1948. do 2011. godine 50000 u opštini Prijepolje su se dogodile 45000 dinamične promene kod kretanja 40000 broja stanovnika. U intervalu od 35000 1948. do 1981. godine broj 30000 stanovnika se stalno povedavao, 25000 tako da je uvedanje stanovništva u ovom periodu bilo 15.574 20000 stanovnika. 15000 Od 1981. godine počinje smanjenje 10000 broja stanovnika, koje je drastično 5000 od 1991. do 2011. godine. Ukupno 0 uvedani broj stanovnika od 15.574, 1948 1953 1961 1971 1981 1991 2002 2011 smanjio se do 2011. god.za 9.843 Бр.станпвника ГРАФИЧКИ ПРИКАЗ КРЕТАОА БРПЈА stanovnika ili 21%, u odnosu na СТАНПВНИКА ППШТИНЕ ПРИПЈЕППЉЕ ПП ПППИСНИМ ГПДИНАМА 1981. godinu. Ovako smanjenje broja stanovnika ili bolje rečeno ubrzan proces depopulacije je zbog migracije stanovništva u situaciji ratnog okruženja, teškog ekonomskog stanja i degradacije uslova kvaliteta života. Društveno-ekonomski i istorijski faktori su uticali na broj i rasprostranjenost stanovništva u opštini Prijepolje.U periodu od 1948. do 2011. godine u opštini su se desile krupne promene kako u kretanju broja stanovnika tako i u njegovom prostornom razmeštaju.

2 Кретаое брпја станпвника у ппштини Пријеппље 1948-2011. 19

U opštini Prijepolje 1948.godine živelo je 38 stanovnika na 1 km2, a 2011. godine na 1km2u opštini živi 44,8 stanovnika.

1. Struktura stanovništva3

Ekonomski razvoj opštine Prijepolje, društvene promene uslova života i rada u savremenom periodu doprineli su transformaciji svih struktura stanovništva, kako biološke (polna i starosna,) tako i društvene (nacionalna, verska, prema maternjem jeziku, obrazovna i ekonomska).

1.1. Polna struktura stanovništva opštine Prijepolje 2002. i 2011. godine

Tabela. Polna struktura stanovništva Godine Pol 2002. 2011. Broj Učešde u % Broj Učešde u % Muško 20.416 49,57 18.551 50,06 Žensko 20.772 50,43 18.508 49,44 Ukupno 41.188 100 37.059 100

Iz tabele se vidi da je odnos muškog i ženskog stanovništva u opštini Prijepolje 2002. i 2011. godine gotovo ujednačen.To što se broj muškog stanovništva povedaoneznatno u odnosu na žensko stanovništvo u 2011. godini su možda posledica različitog mortaliteta.

1.2. Starosna struktura stanovništva opštine Prijepolje 2002. i 2011. godine

Tabela.Starosna struktura stanovništva Godine

Starosna grupa 2002. 2011. Broj Učešde u % Broj Učešče u %

Mlado stanovništvo 0-19 11.267 27,35 8.617 23,25

Mlađi sredovečni 20-39 11.430 27,75 9.631 25,99

Stariji sredovečni 40-59 10.781 26,17 10.510 28,36

Staro60 i više godina 7.432 18.04 8.301 22,40

Nepoznato 278 0,68

Ukupno 41.188 100 37.059 100

3 Прпстпрнп демпграфске прпмене пп насељеним местима ппштине Пријеппље 1948-2011. 20

Udeo mladog stanovništva 2002. godine iznosio je 27,35%, a 2011. godine iznosio je 23,25%, dok je udeo starog stanovništva 2002. godine bio 18,04%, a 2011. godine je 22,40%. Koliko se udeo mladog stanovništva smanjuje u odnosu na ranije periode istadi demo podatak da je udeo mladog stanovništva 1961. godine iznosio 48,46%, a 1991. godine 33,56%, dok je udeo starog stanovništva bio 7,54% u 1961. godini, a 12,19% u 1991. godini. Najvede učešde u ukupnoj populaciji 2011.godine ima starije sredovečno stanovništvo starosti od 40-59 godina, sa učešdem od 28,36%, dok je 2002. godine najvede učešde u ukupnoj populaciji imala starosna grupa mlađeg sredovečnog stanovništva 20-39 godina od 27,75%. Prosečna starost stanovništva prijepoljske opštine povedala se sa 36,9 godina koliko je iznosila 2002. godine na 40,1 godinu koliko iznosi u 2011. godini, što je podatak koji zabrinjava, jer se stanovništvo čija je prosečna starost iznad 30 godina smatra starim. Indeks starenja se povedao sa 0,66 koliko je iznosio 2002. godine na 0,96 koliko iznosi 2011. godine, što je pokazatelj starenja stanovnistva, jer ako je indeks starenja manji od 0,40 tada je stanovništvo mlado.

1.3. Nacionalna struktura stanovništva opštine Prijepolje 1991. 2002. i 2011. Godine

Tabela. Etnička struktura stanovništva Godine Etnička 1991. 2002. 2011. Priradnost Broj % Broj % Broj % Srbi 24.770 53,24 23.402 56,82 19.496 52,60 Bošnjaci 13.109 31,83 12.792 34,52 Muslimani 20.200 43,41 3.812 9,26 3.543 9,56 Crnogorci 717 1,54 271 0,65 89 0,24 Jugosloveni 423 0,91 97 0,24 47 0,13 Romi 244 0,52 144 0,35 244 0,66 Albanci 25 0,05 10 0,02 18 0,05 Hrvati 27 0,06 22 0,05 12 0,03 Turci 7 0,02 Bugari 4 0.01 4 0,01 Mađari 2 0,005 1 0,002 Makedonci 6 0,01 3 0,008 Rusi 4 0,01 7 0,02 Rusini 1 0,002 1 0,002 Slovaci 3 0,007 4 0,01 Ukrainci 1 0,002 2 0,005 Goranci 5 0,01 12 0,03 Neopredeljeni 204 0,49 535 1,44 Regionalna 10 0,024 14 0,04 pripadnost Nepoznato 72 0,17 218 0,59 Ostali 112 0,24 8 0,02 17 0,04 Ukupno 46.525 100 41.188 100 37.059 100

Opština Prijepolje je heterogena sredina u kojoj najvede učešde imaju dve etničke konfesije Srbi(52, 60%) i Bošnjaci/Muslimani (44,08%).Etnička heterogenost prijepoljskog kraja posledica je istorijsko-geografskog položaja ovoga kraja, raniji uticaj Turske kasnije Austrougarske, a sada granični položaj između Srbije,Crne Gore i Bosne i Hercegovine.

1.4. Struktura stanovništva prema veroispovesti opštine Prijepolje 2002. i 2011. Godine

Tabela. Struktura stanovništva opštine Prijepolje prema veroispovesti Godine

Veroispovest 2002. 2011.

Broj % Broj %

Pravoslavna 23.643 57,40 19.529 52,70 Katolička 26 0,06 15 0,04 Islamska 16.879 41,00 16.562 44,70 Veroispovest koja nije 0,08 8 0,02 navedena 34 Nije vernik 14 0,03 45 0,12 Neizjašnjen 398 0,97 578 1,56 Nepoznato 194 0,47 322 0,87 Ukupno 41.188 100 37.059 100

Ova struktura stanovništva gotovo je identična sa nacionalnom strukturom stanovništva. Prema popisu iz 2011. godine najbrojniji su pripadnici pravoslavne veroispovesti 19.529 stanovnika ili 52,10%, a zatim islamske veroispovesti 16.562 stanovnika ili 44,70% ukupne populacije u opštini.

1.5. Struktura stanovništva prema maternjem jeziku opštine Prijepolje 2002. i 2011. godine

Tabela. Struktura stanovništva prema maternjem jeziku Godine Maternji jezik 2002. 2011.

Broj % Broj % Srpski 27.321 66,30 23.997 64,76 Bosanski 13.947 32,90 11.960 32,27 Albanski 8 0,02 16 0,04 Bugarski 1 0,002 5 0,01 Mađarski 2 0,005 Makedonski 3 0,007 3 0,008 Romski 144 0,35 242 0,66 Hrvatski 4 0,001 8 0,02 Ostali jezici 17 0,04 156 0,42 Nepoznato 135 0,32 341 0,92 22

Nisu se izjasnili 331 0,91 Ukupno 41.188 100 37.059 100

Najvedi broj stanovnika u opštini Prijepolje se izjasnio da su im srpski i bosanski jezik maternji jezici. To je zbog toga što su Srbi i Bošnjaci najbrojnije nacionalnosti u opštini Prijepolje.

1.6. Obrazovna struktura stanovništva opštine Prijepolje 2002. i 2011. godine

Tabela. Struktura stanovništva opštine Prijepolje starog 15 i više godina prema školskoj spremi Godine

Školska sprema 2002. 2011.

Broj % Broj %

Bez školske sprema 2.460 7,40 1.157 3,73 Nepotpuno osnovno obrazovanje 5.050 15,20 3.441 11,10 Osnovno obrazovanje 9.754 29,35 8.137 26,26 Srednje obrazovanje 13.465 40,52 15.244 49,20 Više obrazovanje 1.138 3,42 1.211 3,90 Visoko obrazovanje 998 3,00 1.679 5,42 Nepoznato 368 1,11 120 0,39 Ukupno 33.233 100 30.988 100

Posmatrajudi strukturu stanovništva starijeg od 15 godina u opštini Prijepolje je 75,46% čine ljudi sa osnovnim i srednjim obrazovanjem prema popisu iz 2011. godine. Od 1.157 nepismenih stanovnika u opštini 933 su žene.Dobar pokazatelj je podatak da je 5,42% ili 1.679 stanovnika ima visoko obrazovanje od čega su 845 osobe muškog, a 814 osobe ženskog pola. Evidentno je da se obrazovna struktura stanovništva u odnosu na 2002. godinu poboljšala jer se smanjio broj stanovnika bez školske spreme sa nepotpunim osnovnim obrazovanjem, a povedao se broj stanovnika sa srednjim, višim i visokim obrazovanjem.

1.7.Ekonomska struktura stanovništva opštine Prijepolje 2002. i 2011. godine

Ekonomsku strukturu čine dve kategorije stanovništva: ekonomski aktivno i ekonomski neaktivno stanovništvo.

U ekonomski aktivno stanovništvo ubrajaju si ljudi koji obavljaju neku delatnost, privremeno nezaposleni i oni koji prvi put traže posao. U ekonomski neaktivno stanovništvo ubrajaju se ljudi sa ličnim prihodom kao što su penzioneri, učenici, studenti i izdržavana lica. Kada je reč o strukturi stanovništva opštine Prijepolje prema aktivnosti, treba istadi da aktivno stanovništvo čine 16.142 lica ili 43,56 % ukupnog stanovništva opštine što je blagi porast u odnosu na prethodni popis kada je ovaj procenat iznosio 42,9%. Od tog broja 11.676 lica ili 72,33% je stanovništvo koje obavlja neki oblik zanimanja a preostalih 27,67 % čine nezaposlena ekonomski aktivna lica. 23

Ekonomski neaktivno stanovništvo čini 20.917 lica ili 56,44 % ukupnog stanovništva opštine. Od ovog broja najvedi procenat čine penzioneri sa 31,5 %, zatim slede deca ispod 15 godina sa 29,02 %. Učenici/studenti čine 15,6 % ove grupacije a lica koja samo obavljaju kudne poslove 15,7 %. Bitno je napomenuti i polnu strukturu odnosno da od ukupnog ekonomski aktivnog stanovništva žene čine 40,92%. Takođe, ekonomski neaktivnih žena ima 11.903 što čini 56,9 % od ukupnog broja ekonomski neaktivnog stanovništva.

2. Odnos urbanog i ruralnog stanovništva opštine Prijepolje prema popisnim godinama od 1948. do 2011. godine

Kod kretanja broja stanovnika u opštini Prijepolje u posleratnom periodu ili od 1948. godinekriju se određene razlike kod promene broja stanovnika u gradskom u odnosu na seosko područje.

Tabela. Promene u kretanju broja stanovnika u gradu Prijepolju i seoskom području opštine Prijepolje od 1948. do 2011.godine Porast broja stanovnika između Broj stanovnika popisnih godina Godina popisa Period seosko Grad grad Selo područje 1948. 2.828 28.500 1948-1953 708 3.532 1953. 3.536 32.032 1953-1961 1.767 1.590 1961. 5.303 33.622 1961-1971 5.601 -504 1971. 10.904 33.118 1971-1981 3.639 -759 1981. 14.543 32.359 1981-1991 1.091 -1.468 1991. 15.634 30.891 1991-2002 -603 -4.734 2002. 15.031 26.157 2002-2011 -1.701 -2.430 2011. 13.330 23.729 1948-2011 10.502 -4.771

Dok se ukupan broj stanovnika u opštini Prijepolje od 1948. do 2011.godine uvedao za 5.731 stanovnik ili 18,3%, u istom periodu broj stanovništva seoskog područja se smanjio za 4.771 stanovnik ili 16,74%.

Prema podacima iz prethodne tabele vidimo da opština Prijepolje prema strukturi stanovništva spada u red više ruralnih sredina pošto gradsko stanovništvo Prijepolja prema zadnjem popisu čini svega 35,97 % od ukupnog stanovništva.

3. Broj domaćinstava u opštini Prijepolje prema popisnim godinama od 1948. do 2011. godine

Na osnovu podataka iz osam izvršenih popisa stanovništva i domadinstava u 80 naseljenih mesta opštine Prijepolje analizirano je kretanje broja domadinstava u opštini od 1948. do 2011. godine.

Tabela. Kretanje broja domadinstava u opštini Prijepolje po popisnim godinama Godina popisa Ukupan broj domadinstava

1948 5.568 1953 6.132 1961 7.345 1971 9.266 1981 11.164 1991 12.267 2002 12.073 2011 11.553 Paralelno sa kretanjem i promenama u stanovništvu opštine Prijepolje 14000 značajne promene dogodile su se i u 12000 broju i u karakteristikama 10000 domadinstava. Broj domadinstava u 8000 opštini Prijepolje se od 1948. godine stalno povedavao do 1991. godine kada 6000 je opština imala najvedi broj 4000 domadinstava. Broj domadinstava u 2000 ovom periodu uvedao se za 6.699. Od 0 1991. godine počinje smanjenje broja 1948 1953 1961 1971 1981 1991 2002 2011 domadinstava u opštini, tako da je broj Брпј domadinstava po popisu od 2011. дпмаћинстава ГРАФИЧКИ ПРИКАЗ КРЕТАОА БРПЈА ДПМАЋИНСТАВА ППШТИНЕ ПРИПЈЕППЉЕ ПП godine bio za 714 domadinstava manji ПППИСНИМ ГПДИНАМА u odnosu na popis iz 1991.godine.

U zavisnosti od promene broja domadinstava menjao se i broj članova domadinstva.

Tabela. Promene u broju lica na jedno domadinstvo u opštini Prijepolje po popisnim godinama Godina popisa Ukupan br.domadinstava Prosečan broj članova domadinstva 1948 5.568 5,63 1953 6.132 5,80 1961 7.345 5,30 1971 9.266 4,75 1981 11.164 4,20 1991 12.267 3,79

2002 12.073 3,41 2011 11.553 3,21

Od 1953. godine u opštini Prijepolje imamo tendenciju smanjenja broja članova domadinstva. Ranijih godina u opštini nisu bila retka poljoprivredna domadinstva u kojima je živelo više od osam lica, dok danas takvih domadinstava gotovo i nema. Na brojnost članova domadinstva u opštini Prijepolje uticalo je više faktora, a pre svega ekonomski i nivo prosvedenosti stanovništva.

Promene u ekonomiji i zanimanju stanovništva, a time i načinu života, najviše su doprinele da se formiraju domadinstva sa manjim brojem članova. Nepoljoprivredna domadinstva koja su lokacijski obično vezana za grad i prigradska naselja, a u ovim naseljima ima niz ograničavajudih faktora na brojnost domadinstva, počev od stambenog prostora pa do niza drugih zahteva koje je za brojno veliko domadinstvo teško obezbediti. Tendencija smanjenja broja članova domadinstva je posledica smanjenja stope prirodnog priraštaja stanovništva, kao i deobe brojno velikih domadinstava.

Lokalna samouprava

Organizacija lokalne samouprave Opštine Prijepolje uspostavljena je u skladu sa Zakonom o lokalnoj samoupravi, Statutom opštine Prijepolje i drugim zakonskim aktima i odlukama Skupština opštine Prijepolje. U skladu sa Zakonom, organi lokalne samouprave opštine Prijepolje su:Skupština opštine , Predsednik opštine, Opštinsko vede i Opštinska uprava. Opštinska uprava opštine Prijepolje organizovana je kao jedinstvena služba sa više unutrašnjih posebnih organizacionih jedinica (odeljenja) koje su organizovane za vršenje srodnih upravnih, stručnih, organizacionih, administrativnih i drugih poslova, a u okviru odeljenja formirani su odseci i to sledede: 1. Odeljenja: - Odeljenje za urbanizam, građevinarstvo, komunalno-stambene i imovinsko- pravne poslove, - Odeljenje za privredu, budžet i finansije, - Odeljenje za lokalni ekonomski razvoj, - Odeljenje za društvene delatnosti, opštu upravu i zajedničke poslove i 26

- Odeljenje za lokalnu poresku administraciju. 2. Odseci: - Odsek za inspekcijske poslove u okviru Odeljenja za urbanizam, građevinarstvo, komunalno-stambene i imovinsko-pravne poslove, - Odsek za poljoprivredne poslove u okviru Odeljenje za privredu, budžet i finansije, - Odsek za društvenu brigu o deci i - Odsek za skupštinske poslove i poslove Opštinskog veda u okviru Odeljenja za društvene delatnosti, opštu upravu i zajedničke poslove.

Lokalna samouprava opštine Prijepolje ima 13 funkcionera. U Opštinskoj upravi je zaposleno 71 radnika. Opština Prijepolje je osnivač slededih javnih institucija: - Javno komunalno preduzede „Lim“ – ukupno 147 zaposlenih - Dom Kulture – ukupno 22 zaposlena - Biblioteka „Vuk Karadžid“ – ukupno 11 zaposlenih - Dečiji vrtid „Miša Cvijovid“ – ukupno 73 zaposlenih - Muzej – ukupno 6 zaposlenih - Direkcije za izgradnju „Prijepolje“ – ukupno 10 zaposlenih - Turistička organizacija Prijepolje – ukupno 2 zaposlena

Internet prezentacija opštine Prijepolje na adresi www.opstinaprijepolje.rs pružaneophodne informacije građanima, korisnicima usluga i javnim glasilima: a) o aktivnostima iz delokruga rada Skupštine opštine, predsednika/zamenika predsednika Opštine, Opštinskog veda i Opštinske uprave opštine, kao i biografske podatke o izabranim, imenovanim i postavljenim licima Opštine i u Opštinskoj upravi; b) o dnevnim aktivnostima u radu organa Opštine; v) o uslužnim servisima;

Ljudski resursi i tržište rada

Zaposlenost

Prema zvaničnim prosečnim podacima iz 2015. godine broj zaposlenih u opštini Prijepolje je 6.344 . Od toga zaposlenost u preduzedima, ustanovama i organizacijama je 3.887, dok broj zaposlenih kod preduzetnika i zaposlenih kod njih iznosi 2.457.

U slededoj tabeli možemo videti uporediti broj zaposlenih na Republičkom nivou, Zlatiborskom okrugu i u opštini Prijepolje.

2010 2011. 2012 2013 2014 2015 Srbija 1.816.959 1.754.691 1.746.138 1.715.163 1.697.686 1.716.077 Zlatiborski 59.966 59.375 58.950 58.779 60.284 60.475 okrug

Prijepolje 5.498 5391 5.223 5.737 6.060 6.344 Izvor. Republički Zavod za statistiku

Na osnovu statističkih podataka broj zaposlenih se povedao u 2015. godine u odnosu na prosek 2014. godine za 284 radnika. Najvede povedanje je kod privatnih preduzetnika . Broj radnika je povedan za 203 radnika. Najvedi pad zaposlenih je u građevini ( 62 radnika ) . Zaposlenost u 2015. godini u odnosu na 2011 . godinu je porasla za 15,02%.

Struktura zaposlenih po oblastima je sledeća:

U oblasti privatnog preduzetništva radnika 2.457 ili 38% U oblasti poljoprivrede, šumarstva i ribarstva 188 radnika ili 3 %, U oblasti prerađivačke industrije 1.000 radnika ili 16 %, U oblasti snabdevanja električnom energijom, gasom i parom 43 radnika ili 1 %, U oblasti snabdevanja vodom i upravljanje otpadnim vodama 137 radnika ili 2 % U oblasti građevinarstva 229 radnika ili 4 %, U oblasti trgovine na veliko i malo i popravke motornih vozila409 radnika ili 6 %, U oblasti saobradaja i skladištenja 206 radnika ili 3 %, U oblasti usluge smeštaja i ishrane10 radnika ili 0,3, U oblasti informisanja i komunikacije 11 radnika ili 0,1 % U oblasti finansijske delatnosti i delatnosti osiguranja 46 radnika ili 1 % U oblasti stručne, naučne, inovacione i tehničke delatnosti 34 radnika ili 1 %, U oblasti administrativne i pomodne uslužne delatnosti 27 radnika ili 0,45 % U oblasti državne uprave i i obaveznog socijalnog osiguranja 266 radnika ili 5 % U oblasti obrazovanja 651 radnika ili 11 %, U oblasti zdravstvene i socijalne zaštite 560 radnika ili 9 %, U oblasti umetnosti, zabave i rekreacije 53 radnika ili 0,31 %, U oblasti ostalih uslužnih delatnosti 13 radnika ili 0,21 %. Poređenjem prethodne četiri godine ( 2012.– 2015. ) vidimo da je zaposlenost porasla sa 5.223 na 6.344 radnika što je porast zaposlenosti za 1.121. radnika odnosno za 17,67 %.

2012 2013 2014 2015 Poljoprivreda , šumarstvo i ribrastvo 194 193 189 188 Prerađivačka industrija 865 883 904 1000 Snabdevanje el.energijom 49 49 47 43 Snabdevanje vodom i upravljanjem otpadom 134 149 147 137 Građevina 449 327 265 229 Trgovina na veliko i malo 357 396 392 409 Saobradaj i veze 194 218 209 206 Usluge smeštaja i ishrane 46 26 17 10 Informisanje i komunikacija 12 11 10 11 Finansijske delatnosti i delatnosti osiguranja 36 38 42 46

Stručne, naučne, inovativne i teh. delatnosti 24 27 31 34 Administrativne i pomodne uslužne delatnosti 26 25 26 27 Državna uprava i soc.osiguranje 293 296 275 266 Obrazovanje 674 666 649 651 Zdravstvo i soc.zaštita 599 567 566 560 Umetnost, zabava , rekreacija 19 20 20 53 Ostale uslužne delatnosti 13 13 13 13 Preduzetnici i zaposleni kod njih 1724 1834 2254 2457

Evidentan je porast ukupnog broja radnika u slededim oblastima u periodu 2012-2015: u privatnom preduzetništvu za 733 radnika, u oblasti prerađivačke industrije 135 radnika. Najvede smanjenje broja radnika u periodu 2012-2015 je u građevinskoj industriji za 220 radnika i u državnoj upravi za 27 radnika.

Nezaposlenost

Od početka 2015 godine nezaposlenost je smanjena za 604 lica .Stopa nezaposlenosti u Opštini Prijepolje na kraju 2015. godine je 34 %.

Nezaposlena lica u Opštini Prijepolje u 2011, 2012, 2013 ,2014 i 2015 .godini

2011 2012 2013 2014 2015 Januar 6.711 6.885 6.678 6.681 6.182 Februar 7.001 7.071 6.765 6.722 6.242 Mart 7.203 7.716 6.836 6.677 6.238 April 7.185 6.984 6.953 6.590 6.212 Maj 7.105 6.895 6.929 6.497 6.082 Jun 6.960 6.818 6.874 6.359 5.950 Jul 6.821 6.785 6.689 6.263 5.823 Avgust 6.762 6.745 6.667 6.223 5.768 Septembar 6.718 6.595 6.599 6.127 5.578 Oktobar 6.650 6.495 6.516 6.074 Novembar 6.619 6.554 6.523 6.063 Decembar 6.673 6.595 6.571 6.094 Evidencija :Nacionalna služba za zapošljavanje

Od ukupnog broja nezaposlenih 2.755 nezaposlenih lica su žene.

Stopa nezaposlenosti

Opština Prijepolje 2010 Stopa nezaposlenosti – ukupno % 39,6 Stopa nezaposlenosti – žene % 48,45 Stopa nezaposlenosti - muškarci 33,55 2011 Stopa nezaposlenosti – ukupno % 41,34 Stopa nezaposlenosti – žene % 50,5 Stopa nezaposlenosti - muškarci 35 2012 Stopa nezaposlenosti – ukupno % 40,9 Stopa nezaposlenosti – žene % 51,3 Stopa nezaposlenosti - muškarci 33,6 2013 Stopa nezaposlenosti - ukupno 40,7 Stopa nezaposlenosti – žene 49,9 Stopa nezaposlenosti - muškarci 34,4 2014 Stopa nezaposlenosti - ukupno 37,7 Stopa nezaposlenosti – žene 46,1 Stopa nezaposlenosti - muškarci 31,95 2015 Stopa nezaposlenosti - ukupno 34,5

Iz prethodne tabele može se videti da Opština Prijepolje beleži pad nezaposlenosti u 2015.godini u poređenju sa svim prethodnim godinama.

Ekonomija

1 OPŠTI PODACI

Privreda opštine Prijepolje, ved duži period beleži stagnaciju u razvoju koja je posledica kako kretanja na nivou Republike, tako i ekonomskih kretanja na nivou Opštine i Zlatiborskog okruga. Bitno je napomenuti da su ozbiljne negativne refleksije na privredni razvoj prisutne još od 2009. godine, posledica ekonomske krize koja je pogodila celu državu,pa i opštinu Prijepolje. Opština Prijepolje beleži zaostajanje u rastu društvenog proizvoda, u odnosu na 1995. godinu društveni proizvod je činio 60,5% republičkog proseka, a 2005. godine 39% Republičkog proseka (zadnje objavljen podatak). Prema najnovijim kriterijumima razvijenosti u Republici Srbiji, Opština Prijepolje pripada četvrtoj grupi najnerazvijenijih odnosno devastiranih Opština.

Ono što je takođe karakteristično za ovaj period jeste pad zaposlenosti gde je zabeležen pad sa 10.557 na 5.708 krajem 2012. godine, što je pad od 54,1 % u odnosu na posmatranu godinu. Posledica ovakog pada zaposlenosti leži pre svega u lošoj neuspeloj privatizaciji u vedini kolektiva, a pogotovu u tekstilnoj i obudarskoj industriji. Povedanje zaposlenosti u malim i srednjim preduzedima i ako beleži rast ne može da nadomesti ovako nagli pad zaposlenih izazvan tehnološkim viškovima. Zaostajanje društvenog proizvoda za razvojem Republike Srbije posledica je i promene privredne strukture. Radi poređenja u 1995. godini, industrija je činila 35,6% narodnog dohotka, poljoprivreda 27,1%, građevinarstvo 5,5%, trgovina 10,3%, ugostiteljstvo 3,9%, ostale delatnosti 17,6%.U 2005. godini industrija je činila 14% narodnog dohotka, poljoprivreda 29%, građevinarstvo 12%, trgovina 27%, ugostiteljstvo 3% i ostale delatnosti 15%. Neto plate u Opštini Prijepolje, u periodu 01.01 – 31.12.2014. godine, u zaostatku su za oko 30 % u odnosu na prosek Republike u istom periodu dok je taj zaostatak u odnosu na prosek Zlatiborskog okruga nešto niži i iznosi oko 14 %.

2.PODACI O STANjU PRIVREDE

Broj registrovanih radnji

Na dan 31.12.2014. godine u Prijepolju je bilo aktivno 1.194 preduzetničke radnje što je za 26 subjekata manje, odnosno za 2,13 % nego u 2013.g, kada ih je bilo aktivnih 1.220.

Broj i struktura preduzetničkih radnji po delatnostima

- Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo - 31 - Prerađivačka industrija - 146 - Snabdevanje vodom: upravljanje otpadnim vodama, kontrolisanje procesa upravljanja otpadom i sličnim aktivnostima - 2 - Građevinarstvo - 74 - Trgovina na veliko i trgovina na malo: popravka motornih vozila i motocikala - 287 - Saobradaj i skladištenje - 350 - Usluge smeštaja i ishrane - 124 - Informisanje i komunikacija - 7 - Finansijske delatnosti i delatnosti osiguranja - 6 - Stručne, naučne, inovativne i tehničke delatnosti - 43 - Administrativne i pomodne uslužne delatnosti – 13 - Zdrastvena i socijalna zaštita - 10 - Umetnost; zabava i rekreacija - 10 - Ostale uslužne delatnosti - 91 Ukupno...... 1.194

Ппљппривреда, шумарствп и рибарствп

Прерађивачка индустрија

Снабдеваое впдпм: управљаое птпадним впдама, кпнтрплисаое 10 прпцеса управљаоа птпадпм и сличним 10 активнпстима 43 31 Грађевинарствп 13 91 7 6 146 2 74 Тргпвина на великп и тргпвина на малп: 124 ппправка мптпрних впзила и мптпцикала

Сапбраћај и складиштеое 287

350 Услуге смештаја и исхране

Инфпрмисаое и кпмуникација

Финансијске делатнпсти и делатнпсти псигураоа

Стручне, научне, инпвативне и техничке делатнпсти

Posmatrajudi strukturu preduzetničkih radnji, možemo videti da su na prvom mestu po zatupljenosti preduzetničke radnje u sektoru Saobradaj i skladištenje ( 350 preduzetničkih radnji ili 29,3 % ,) zatim preduzetničke radnje u sektoru Trgovine na veliko i malo ; popravka motornih vozila i motocikala ( 287 preduzetničkih radnji tj. 24,04 % ). Trede mesto po zastupljenosti obuhvata radnje u u sektoru Prerađivačke industrije ( 146 preduzetničkih radnji tj. 12,2 % ). U odnosu na 2011. godinu, kada je bilo registrovanih i aktivnih 1.248 radnji, broj preduzetničkih radnji u 2015. godini je smanjen za 54 preduzetničke radnje tj. za 4,5 %. Aktuelni trendovi broja aktivnih preduzetničkih radnji u periodu ostvarenja prethodne Strategije održivog razvoja Opštine Prijepolje ( 2011 – 2015 ) prikazani su u nastavku tabelarno i grafički: Godina 2011 2012 2013 2014 2015 Broj preduzetničkih 1.248 1.248 1.265 1.220 1.194 radnji

Broj preduzeća

Na dan 31.12.2014. godine u Prijepolju su bila aktivna 243 preduzeda, što je za 23 subjekta više nego u decembru 2013.godine, kada ih je bilo aktivnih 220 ili za 10,45 % više. To su preduzeda sa slededom strukturom:

Broj i struktura preduzeća po delatnosti

- Poljoprivreda, šumarstvo i ribarstvo - 7 - Rudarstvo - 1 - Prerađivačka industrija - 47 - Snadbevanje električnom energijom, gasom, parom i klimatizacija - 3 - Snabdevanje vodom: upravljanje otpadnim vodama, kontrolisanje procesa upravljanja otpadom i sličnim aktivnostima - 2 - Građevinarstvo - 24 - Trgovina na veliko i trgovina na malo: popravka motornih vozila i motocikala - 97 - Saobradaj i skladištenje - 36 - Usluge smeštaja i ishrane - 5 - Informisanje i komunikacija - 4 - Finansijske delatnosti i delatnosti osiguranja - 1 - Poslovanje nekretninama - 1 - Stručne, naučne, inovativne i tehničke delatnosti - 10 - Administrativne i pomodne uslužne delatnosti - 3 - Umetnost; zabava i rekreacija - 1 - Ostale uslužne delatnosti - 1 Ukupno...... 243

Ппљппривреда, шумарствп и рибарствп 1 Рударствп 1 1 1 4 1 Прерађивачка индустрија 5 10 3 7 Снабдеваое електричнпм енергијпм, гаспм, парпм и климатизација 47 Снабдеваое впдпм: управљаое птпадним впдама, кпнтрплисаое прпцеса управљаоа птпадпм и сличним активнпстима Грађевинарствп 36

Тргпвина на великп и тргпвина на малп: ппправка 3 мптпрних впзила и мптпцикала 2 Сапбраћај и складиштеое

Услуге смештаја и исхране 24 Инфпрмисаое и кпмуникација

Финансијске делатнпсти и делатнпсти псигураоа

Ппслпваое некретнинама

Стручне, научне, инпвативне и техничке делатнпсти 97

Административне и ппмпћне услужне делатнпсти

Уметнпст; забава и рекреација

Остале услужне делатнпсти

U odnosu na decembar 2011. godine kada je u Prijepolju bilo aktivnih 275 preduzeda, broj privrednih društava u 2015.godini u padu je za 32 privredna društva što u procentima predstavlja 11,64 % manje. Posmatrajudi strukturu preduzeda na kraju 2014. godine, možemo primetiti da je najzastupljenija trgovina na veliko i malo, popravka motornih vozila i motocikala sa 97 preduzeda odnosno 39,9%. Druga po zastupljenosti je prerađivačka industrija sa 47 preduzeda odnosno 19,34 %. Na tredoj poziciji, po zastupljenosti, nalazi se delatnost Saobradaj i skladištenje sa 36 preduzeda odnosno 14,8 %. Aktuelni trendovi broja aktivnih preduzeda u periodu ostvarenja prethodne Strategije održivog razvoja Opštine Prijepolje ( 2011 – 2015 ) prikazani su u nastavku tabelarno i grafički:

Godina 2011 2012 2013 2014 2015 Broj preduzeda 275 278 270 220 243

Bitno je napomenuti da u opštini Prijepolje postoje i aktivno funkcionišu 3 udruženja privrednika, 2 strukovna i 1 opšte. To su:

1) Klaster tekstilaca Prijepolje koji je nastao iz Udruženja tekstilaca i koji okuplja 9 privrednih subjekata;

2) Ugostiteljsko turističko udruženje Prijepolja koje ima oko 80 firmi članica udruženja. Pored firmi iz Opštine Prijepolje kojih ima najviše, u poslednje vreme udruženju pristupa sve vedi broj ugostiteljskih firmi iz susednih Opština Priboj i Nova Varoš; i 3) Klub privrednika Prijepolja koji broji oko 40 firmi članica ovog udruženja.

U opštini Prijepolje postoji i institucionalna podrška razvoju lokalne poslovne zajednice a odnosi se na Odeljenje za lokalni ekonomski razvoj (OLER) koji funkcioniše u okvirima Opštinske uprave i Lokalnog centara za podršku MSPP Prijepolje (LC za podršku MSPP) koji funkcioniše u okviru Regionalne razvojne agencije Zlatibor iz Užica. To je i pokazatelj težnje rukovodstva opštine Prijepolje u razumevanju potreba naše zajednice i što progresivnijem razvoju, prvenstveno, ekonomske vitalnosti nekadašnjeg industrijskog i trgovačkog grada. Osnovne funkcije odeljenja za lokalni ekonomski razvoj: Marketing opštine u cilju privlačenja investicija; Kontakti i pregovori sa investitorima; Kontakti sa lokalnom poslovnom zajednicom i njeno direktno podržavanje; Pružanje potrebne podrške tokom procesa strateškog planiranja i sprovođenju strateškog plana; Podrška / pronalaženje izvora finansiranja za bilo koji vid aktivnosti od ekonomskog značaja ; Unapređenje radne snage; Priprema i pradenje sprovođenja projekata od ekonomskog značaja; Savetodavna uloga i pružanje podrške predsedniku, Opštinskom vedu i Skupštini ; Kontakti i saradnja sa centralnim institucijama koje su zadužene za LER ; Kreiranje i održavanje baza podataka i njihovo korišdenje.

Glavna svrha Lokalnog centra za podršku MSPP se bazira na: pružanju podrške lokalnoj poslovnoj zajednici kroz davanje svih vrsta poslovnih informacija bitnih za poslovanje biznis sektora; tehničku podršku u implementaciji nacionalnih programa podrške preduzetništva; održavanje raznih programa obuke za održivo i konkurentno poslovanje po tržišnim principima; pružanje pravne i tehničke podrške, davanje saveta, blagovremeno pružanje informacija; aktivnosti na podršci lokalnom ekonomskom razvoju kroz proces strateškog planiranja; podrška u razvijanju, pripremi i implementaciji projekata od lokalnog i regionalnog značaja; podrška u pronalaženju izvora finansiranja za razne aktivnosti od ekonomskog značaja; privlačenje stranih i domadih investitora; razvijanje kapaciteta lokalnih privrednih grupa radi bržeg ekonomskog razvoja i stvaranja novih radnih mesta kroz pružanje podrške lokalnoj poslovnoj zajednici i stvaranju pozitivne poslovne klime koja de omoguditi razvoj privatnog sektora; pradenje i sprovođenje programa za podršku omladinskom i ženskom preduzetništvu; pružanje informacija i konsultacija za udruženja građana i strukovna udruženja;

3. PRIVATIZACIJA U OPŠTINI PRIJEPOLjE

Privatizacija u opštini Prijepolje bila je dosta neuspešna. Naime, jedan vedi broj kolektiva neuspešno je privatizovan, jedan deo čeka privatizaciju ,a dobar deo je doživeo stečaj ili je u postupku stečaja ili likvidacije.

3.1 Privatizovana preduzeća:

Privatizovana preduzeća:

 „Trgopek“, pekarska industrija. Trenutno ima 56 zaposlenih,

 GP “Rad“, građevinska industrija. Trenutno ima 16 zaposlenih radnika,  AD“ Elan“, hemijska industrija. Trenutno ima 72 zaposlena radnika.  TP “Sokolica“, trgovina. Privatizovano preduzede od strane Trgovinskog preduzeda Ineks Sokolica DOO koje trenutno zapošljava 5 radnika. Objekti pod zakupom.  „ Svetlost“ zanatska delatnost. Nema zaposlenih. Nalazi se u stečaju i nema zaposlenih.  Zavod za urbanizam i projektovanje. Trenutno ima 1 zaposlenog radnika.  Iris - pogon u Brodarevu. Prodat firmi „Novak“  Ugostiteljsko preduzede Mileševa DOO – trenutno ima 10 zaposlenih.

Preduzeća čija je privatizacija u toku

 FAP- LIVNICA – pogon Prijepolje- mašinska industrija. Trenutno ima 213 zaposlenih.

Preduzeća koja su prodata kroz stečaj ili su u postupku stečaja

 „ Limka“ fabrika obude – prodata u stečaju preduzedima Limka B.A.Z.O. DOO ( Emel DOO ) koje trenutno zapošljava 10 radnika i Nova Limka DOO koja trenutno zapošljava 2 radnika.  TK“ Ljubiša Miodragovid'' – Prodat u stečaju preduzedima Trendtex DOO 70 % ( tekstilna industrija ) koji zapošljava 284 radnika i Jela DOO ( drvna industrija ) 30 % koja zapošljava 43 radnika.  „Iris“ industrija konfekcije.Pokrenut stečajni postupak, Trenutno ne radi i nema zaposlenih.  „ Javor“ drvna industrija. Prodato u stečaju konzorcijumu.  Polimljetrans“ - putnički i teretni saobradaj. Akcionarsko društvo u stečaju. Nije aktivno preduzede i nema zaposlenih.  „Jasen„ Brodarevo industrija konfekcije- pokrenut stečaj. Nema zaposlenih.  „Putnik“ Mileševa„ – ugostiteljstvo –pokrenut stečajni postupak  DOO Putnik Jabuka. U fazi procene stečajne mase i kapitala. Trenutno ima 17 zaposlenih.  „Mileševo“ štamparija , pokrenut stečajni postupak. Ne radi i nema zaposlenih.  Auto- kuda Prijepolje - prodaja i servis. Ono što karakteriše period privatizacije su sledede činjenice. - U periodu pre privatizacije u ovim preduzedima od 1990 do 1995. godine radilo je 6.000 zaposlenih - U 2005 u preduzedima koja su privatizovana ili su bila u tom procesu radilo je oko 2.000 radnika - Na dan 31.12.2014. godine u privatizovanim preduzedima radi oko 700 radnika

4. SADAŠNjE STANjE LOKALNE EKONOMIJA

Pad stanovništva u opštini Prijepolje se nastavlja i posle popisa 2011. godine prema podacima Republičkog zavoda za statistiku u opštini Prijepolje sada ima 37.059 stanovnika.

 Narodni dohodak opštine beleži drastičan pad i čini svega 39% Republičkog proseka po stanovniku,  struktura privrede je nepovoljna i sve je manje učešde industrije, odnosno svega 15%, a povedava se značajno trgovina za 120% za zadnjih 10 godina,  razvoj malih i srednjih preduzeda još uvek ne može da nadoknadi pad zaposlenosti prouzrokovan lošom privatizacijom i njihovom posledicom koja se ogleda u velikom broju otpuštenih radnika,  lična primanja zaostaju oko 30% za republičkim prosekom,  prerađivačka industrija beleži pad,  poljoprivreda beleži slab razvoj prouzrokovan pražnjenjem sela, slabom mehanizacijom i usitnjenim posedima,  primetno je naglo povedanje razvoja vodarstva posebno malinarstva  broj zaposlenih neznatno raste u 2014. godini, u odnosu na 2013. godinu,  pozitivne karakteristike jesu rast zaposlenih u malim i srednjim preduzedima  u oblasti povrtarstva značajno su unapređeni kapaciteti i mehanizacija.

Direktni strani investitori

Do sada je u opštinu Prijepolje investiralo 7 stranih kompanija od kojih su 4 kompanije sa švajcarskim kapitalom , jedna sa nemačkim , jedna sa kanadskim i jedna sa južnoafričkim kapitalom . To su kompanije :

1. Kompanija „Trendtex“ nemački kapital sa matičnom firmom u pomenutoj zemlji. Kompanija upošljava 284 radnika (predionica,tkačnica i konfekcija). Do sada su uložili 3.900.000 eura, od čega 3.000.000 eura oprema i 900.000 eura za kupovinu 70% TK Ljubiša Miodragovid u stečaju. Fabrika zasniva celokupnu proizvodnju na izvoz u Nemačku i dalji plasman na tržište EU i uvoz sirovinaiz Nemačke i Italije. 2. Firma „Emilio Stecher“ je investirala u Prijepolje iz Švajcarske. Bavi se obradom kamena i mermera i upošljava 50 radnika.Kompanija je u 95% poslovanja izvozno orijentisana, posluje sa svim značajnijim dobavljačima iz celog sveta. Samo 5 % proizvodnje plasira na domade tržište. Ova kompanija je do sada investirala u Prijepolje oko 3.680.000 eura. 3. Firma „Schoni logistic“, osnovana 2006. godine, koja se bavi uslugom špedicije i transporta. Radi se,takođe o švajcarskom kapitalu. Ova kompanija, uglavnom, usluge obavlja za inostrano evropsko tržište i ima 50 zaposlenih od čega 19 u Prijepolju. Svih 50 radnika bi bilo prijavljeno u Prijepolju, ali zbog problema administrativne prirode nisu u mogudnosti da to učine. Problem se ogleda u tome što im policija u Srbiji traži vize za radnike/vozače koji voze kamione na crnogorskim tablicama. Zbog ovog administrativnog problema Opština Prijepolje, kao i država Srbija, gube prihode od poreza za dodatnih 30 i više radnika. Do sada, firma je uložila 1.800.000 eura u Opštini Prijepolje, pretežno za nabavku šlepera i neophodne opreme. 4. Kompanija „Truck friend“ je kompanija osnovana 2012.godine kapitalom iz Švajcarske. Delatnost kojom se bavi jeste održavanje i servisiranje motornih vozila, sa posebnim osvrtom na teretni program. Ukupno je investirala u Prijepolje do sada oko 770.000 eura. Trenutno zapošljava 22 radnika. 5. Firma „Logistic friend“ ima trenutno 5 radnika, švajcarski kapital, sa početnim ulaganjem od 15.000 evra , bavi se uvozom i distribucijom piva.

6. Firma MDG, koja je zaposlila 70 radnika, bavi se prodajom kompjutera, televizora i kudnih aparata širom američkog i kanadskog tržišta. 7. Firma Aničid Dobro Aljinovidi doo , koja je kupila imovinu ZZ “Poljoprodukt” u stečaju, koja obuhvata objekte na farmi u Aljinovidima, kao i 684 hektara zemljišta u katastarskim opštinama Aljinovidi, Stranjani, Goračidi, Karaula, Koprivna i Milošev Do.

Ukupni efekti dosadašnjeg ulaganja su peko 12.000.000 evra koji su zaposlili oko 500 radnika.

Lokalni domaći investitori

Prema anketi poslovnog sektora zabeležene su značajnije investicije koje su planirane za realizaciju od strane lokalnih privrednih subjekata. U nastavku su navedene iste sa kratkim podacima o vrednosti investicije, sektoru kojem pripadaju i broju novootvorenih radnih mesta. Plan je i preporuka da se lokalna samouprava u narednom periodu još aktivnije uključi u pružanje konkretnije podrške privatnom sektoru i lokalnim domadim investitorima u realizaciji investicionih projekata koji pripadaju prioritetnim sektorima u skladu sa lokalnim strateškim dokumentima i koji doprinose otvaranju novih radnih mesta. Ta podrška se može ogledati kroz modele sklapanja javno-privatnog partnerstva kod investicija gde je to mogude izvesti ili kroz osmišljavanje i izradu razvojnih projekata od šireg značaja za lokalnu zajednicu u kojima bi određene investicije činile deo projekta odnosno projektnih aktivnosti. Takođe, potrebno je dodatno razmotriti raspoloživo zemljište ili objekte ( poslovni prostor ) koje bi opština mogla ustupiti lokalnim privrednim subjektima za realizaciju određenih investicija. Najznačajnije investicije koje se očekuju od lokalnih privrednika su:

- Investicija u oblasti proizvodnje prediva koja košta oko 1.500.000 eura i koju prati zapošljavanje novih 100 radnika - Investicija u kogineraciju drveta u svrhu proizvodnje toplotne i električne energije iz biomase. Ukupno ulaganje za ovaj projekat iznosi oko 23.000.000 eura i isto prati zapošljavanje novih 15 radnika sa visokom stručnom spremom. - Pokretanje novog pogona za proizvodnju kartonske ambalaže. Ukupno ulaganje iznosi 200.000 eura i planirano je zapošljavanje novih 20 radnika. - Izgradnja novih smeštajnih i restoranskih kapaciteta kao i drugih objekata sa rekreativnim sadržajima. Vrednost investicije je oko 100.000 eura i planirano je zapošljavanje novih 10 radnika. - Završetak investicije u konditorskoj industriji koja se odnosi na proizvodnju krem tabli koja košta ukupno 150.000 eura – planirano je zapošljavanje 4 nova radnika Uspešnom realizacijom pomenutih investicionih projekata bide otvoreno 250 novih radnih mesta. Pored toga, ostvaride se i doprinos u boljem iskorišdenju investicionih potencijala Opštine Prijepolje i podizanju proizvodnih i prerađivačkih kapaciteta.

Najčešdi i najznačajniji problemi koje su naveli lokalni privrednici su:

- Problemi sa katastrom nepokretnosti prilikom uknjižbe objekata i zemljišta – predugo čekanje na izvršenje koje izaziva zastoje u realizaciji pojedinih investicija - Nedostatak poslovnog prostora i zemljišta za izgradnju poslovnih objekata - Infrastrukturni problemi na Kolovratu – raskrsnica i parking prostor

- Infrastrukturni problemi u Ivanju – kanalizacija i rasveta - Infrastrukturni problemi u Velikoj Župi – rasveta - Problemi vodosnabdevanja u Brodarevu - Nedostatak obučene radne snage – konfekcioneri, majstorski kadar u tekstilu, saobradajni inženjeri, kamenoresci, ekonomisti sa iskustvom - Komplikovana procedura za izdavanje građevinskih dozvola što predstavlja veliku prepreku prilikom ostvarenja planiranih investicija

Industrijska zona Kolovrat

U prostoru Poslovne zone Kolovrat nalazi se Industrijska zona sa 12 parcela, ukupne površine 2,5 ha, u rasponu od 7-33 ara veličine, po pojedinačnoj parceli. Jedna od parcela pruža izuzetne mogudnosti za „braunfild“ investiciju, obzirom na napušteni objekat dimenzija 50*15 m, izgrađen od tvrdog materijala, pogodan za remont i popravku vozila i priključnih mašina. Sve ostale lokacije su neizgrađene i pogodne za „grinfild“ investiranje. Industrijska zona je potpuno infrastrukturno opremljena (pristupni put, trafostanica, fekalna i kišna kanalizacija, vodovod) i kao takva, na raspolaganju zainteresovanim privrednim subjektima. Elaboratom opravdanosti koji je Opština uradila, preporučene su proizvodne, trgovinske, uslužne i administrativne delatnosti u okviru sektora drvne, prehrambene i tekstilne industrije, koji su identifikovani kao nosioci razvoja opštine. Ova lokacija predstavlja značajan potencijal sa osnovnom orijentacijom ka razvoju sektora malih i srednjih preduzeda i preduzetništva, od koga lokalna zajednica očekuje mnogo u narednom periodu, kao svojevrsnog zamajca sveopšteg privrednog razvoja Prijepolja i okoline.Opština Prijepolje je definisala uslove i kriterijume za umanjenje tržišne vrednosti, kao i kriterijume i merila za ocenu ponuda za raspoložive parcele unutar Industrijske zone:

- početna cena po m² za zakup ostalog izgrađenog građevinskog zemljišta je 2.000,00 din. - ukupno vremensko trajanje zakupa je 50 godina - obaveza bududeg zakupca je da zaposli najmanje jednog radnika po jednom aru uređenog zemljišta, kao i da registruje preduzede/otvori poslovnicu na teritoriji opštine - investitor koji gradi privredno-proizvodne objekte ima pravo na umanjenje iznosa zakupnine utvrđenog u postupku javnog nadmetanja i to za 3% po svakom novozaposlenom radniku.

Idustrijska zona / slika

U okviru Industrijske zone Kolovrat tokom 2012. i 2013. godine podeljeno je ukupno 7 parcela . Planirano je da se zaposli 119 radnika u roku od tri godine od izgradnje objekata . Trenutno su zaposlena 52 radnika . U okviru Industrijske zone Kolovrat, a prema Urbanističkom projektu slobodne su 4 sledede parcele: 1. Parcela 567/2 od 724 m2 2. Parcela 563/1 1291 od 1892 m2 3. Parcela 563/3 od 532 m2 4. Parcela 566/2 od 1892 m2

6.PODIZANjE KAPACITETA LOKALNE EKONOMIJE U NAREDNE 4 GODINE

Imajudi u vidu probleme sa kojima se suočava lokalna ekonomija, a u svrhu podizanja kapaciteta lokalne ekonomije u Opštini Prijepolje, naročito treba obratiti pažnju na realizaciju slededih preporuka u naredne 4 godine:

 Ubrzanje procedura za dobijanje građevinskih dozvola i uvođenje elektronskog izdavanja građevinskih dozvola naročito za investitore koji zapošljavaju radnu snagu (aktivno uključivanje opštinskih službi u pripremi projektne i ostale dokumentacije za odobrenje)  Aktivno uključivanje privrednika Prijepolja prilikom donošenja opštinskih strateških, planskih, razvojnih dokumenata kao i prilikom donošenja odluka koje mogu imati određeni uticaj na poslovanje privrede  Donošenje godišnjih akcionih planova ekonomskog i infrastrukturnog razvoja,  Aktivno uključivanje opštine u rešavanje privatizacije preostalih javnih preduzeda  Bolje iskorišdenje modela javno – privatnog partnerstva u cilju kvalitetnijeg razvoja lokalne zajednice  Izrada sektorskih studija u cilju iznalaženja pravih razvojnih projekata.  Saradnja sa naučnim i stručnim institucijama.  Korišdenje svih savremenih alata ekonomskog razvoja (industrijski parkovi, industrijski inkubatori, angažovanje braunfild investicija, formiranje opštinskih razvojnih fondova,...)  Promocija Industrijske zone na Kolovratu  Efikasnije i bolje vodosnadbevanje Brodareva  Izrada detaljnih urbanističkih planova regulacije  Prezentacija svih raspoloživih braunfild i grinfild lokacija potencijalnim investitorima, naročito onih koji se nalaze u vlasništvu opštine, državnih javnih preduzeda i njenih institucija  Izrada vodiča za investitore sa kompletnim cenovnikom svih komunalnih naknada (naknade za uređenje zemljišta, korišdepriključka za vodu, kanalizaciju, iznošenje smeda, priključke za struju, telefon, interneti sl) koje treba da plati investitor  Donošenje stimulativnog paketa mera posticaja za privlačenje domadeg i stranog investitora (odluka o zakupu zemljišta, o uređenju zemljišta, komunalne takse, naknade za korišdenje zemljišta)  Utvrđivanje potreba za radnom snagom i formiranje Trening centra za obuku i prekvalifikaciju radnika  Marketinške i promotivne aktivnosti Opštine Prijepolje  Privlačenje stranih investitora 40

 Bolje korišdenje obnovljivih izvora energije (mini elektrane, bio masa, energija vetra...).  Aktivno uključivanje opštine na pronalaženju strateškog partnera u cilju boljeg korišdenja šumskih plodova i lekovitog bilja.  Ubrzano donošenje neophodnih planskih dokumenata  Popis opštinske imovine i imovine javnih preduzeda i stavljanje u funkciju razvoja  Stalni sastanci sa postojedim privrednim udruženjima i aktivno njihovo učešde u predlaganju mera lokalnog ekonomskog razvoja i privlačenju investitora  Razmatranje mogudnosti opremanja nove industrijske zone

8. MERE KOJE SA OČEKUJU OD CENTRALNIH VLASTI

 Formiranje jedinstvenog šaltera za efikasnije i brže izdavanje građevinskih dozvola  Formiranje i kadrovsko jačanje regionalnih razvojnih agencija  Donošenje paketa olakšica za stimulisanje razvoja u nerazvijenim opštinama  Vede izdvajanje iz Društvenog proizvoda za razvoj nerazvijenih opština  Obezbeđenje posticajnih sredstava za otvaranje novih radnji i preduzeda na lokalnom nivou  Dislokacija fondova i preduzeda, institucija, na regionalni i lokalni nivo  Pored formiranja razvojnih regiona na nivou sadašnjih okruga formirati i mikro regije za nekoliko opština  Strateški mapirati regione i projekte za regije koje koriste lokalne prirodne ljudske resurse (ovaj region bi mogao biti lider u razvoju drvne industrije finalnih proizvoda, proizvodnji zdrave hrane i sl.)  Ulaganja treba usmeriti u razvoj ljudskih resursa, razvoj infrastrukture i ekonomski razvoj zasnovan na znanju i prirodnim resursima  Privlačenje inostranih donatora  Privlačenje direktnih stranih kao i domadih investitora i medijska promocija istih  Učiniti dostupnu lokalnoj upravi imovinu preduzeda u stečaju-opština raspolaže sa preko 60.000m2 takvog prostora  Ubrzano donošenje neophodnih planskih dokumenata

Poljoprivreda

Prijepoljski kraj je veoma bogat pašnjacima i obradivim površinama koje pogoduju razvoju poljoprivrede. Pored toga, optimalni klimatski uslovi i reke Lim i Seljašnica, koje su omogudile izgradnju zalivnih sistema, tadođe doprinose razvoju poljoprivrede. Najrazvijenije grane poljoprivrede u opštini Prijepolje su: - Povrtarska proizvodnja - Vodarska proizvodnja - Stočarska proizvodnja

Podsticaji za poljoprivrednike U svrhu podsticaja razvoja poljoprivrede opština Prijepolje je uvela određene podsticajne mere za poljoprivrednike: - Pomod opštinskog odeljenja za poljoprivredu i Odeljenja za lokalni ekonomski razvoj pri registraciji poljoprivrednih gazdinstava i osnivanja udruženja u oblasti poljoprivrede 41

- Pomod opštinskog odeljenja za poljoprivredu i Odeljenja za lokalni ekonomski razvoj poljoprivrednicima i udruženjima pri konkurisanju za podsticajna sredstva ministarstava i donatorska sredstva - Regresirane nabavke sadnog materijala - Regresirane nabavke priplodnog materijala - Subvencije za nabavku opreme - Regresiranje osiguranja useva , plodova i životinja - Organizovanje izložbi stoke i sl.

Prostor opštine Prijepolje zahvata 38.205 hektara poljoprivrednog zemljišta. Po popisu poljoprivrede iz 2012. godine, 29.081 hektar poljoprivrednog zemljišta je prijavljen i registrovan u okviru zemljišta poljoprivrednih gazdinstava i čini 76,1 % ukupnog poljoprivrednog zemljišta. Ostatak od 9.124 hektra poljoprivrednog zemljišta ili 23,9 % nalazi se ili u vlasništvu privatnih lica koja nemaju registrovana gazdinstva i nisu prijavila zemljište ili se nalazi u društvenom vlasništvu. Opština Prijepolje ima registrovana 6.345 poljoprivredna gazdinstva koja raspolažu sa ukupno 61.878 hektara zemljišta. Od toga 29.081 hektar poljoprivrednog zemljišta ili 47 % od ukupnog raspoloživog zemljišta poljoprivrednih gazdinstava opštine Prijepolje, 31.002 hektra šumskog zemljišta ili 50,1 % i 1.795 hektara ostalog zemljišta ili 2,9 %. Od ukupnog 29.081 hektra poljoprivrednog zemljišta poljoprivrednih gazdinstava 27.190 hektar ili 93,5 % čini korišdeno poljoprivredno zemljište a 1.890 hektara spada u nekorišdeno poljoprivredno zemljište ili 6,5 %. Najviše korišdenog poljoprivrednog zemljišta čine livade i pašnjaci sa 77,6 % (21.098 hektara), zatim slede oranice i bašte sa 14,03 % (3.814 hektara), vodnjaci sa 7,84 % (2.133 hektara), okudnica sa 0,51% (139 hektara) i rasadnici i ostalo 0,02% (6 hektara) ukupnog korišdenog poljoprivrednog zemljišta poljoprivrednih gazdinstava u Prijepolju. Od ukupne površine pod oranicama i baštama najviše korišdenog zemljišta je pod žitom sa 48,11% (1.835 hektara), zatim krmno bilje sa 18,64% (711 hektara), krompir sa 18,3% (698 hektara), povrde, bostan i jagode sa 7,76% (296 hektara), mahunarke sa 4,17% (159 hektara) i manje površine su pod šedernom repom, industrijskim biljem i ostalim usevima. Vinograda, po popisu iz 2012. godine, u opštini Prijepolje nema zasađenih. Međutim, vodnjaka ima i oni su u Prijepolju zasađeni na površini od 2.133 hektra. Najzastupljenije su šljive sa 65,7 % od ukupnih vodnjaka što čini 1.401 hektar. Slededa vodna vrsta po broju stabala i po zasađenoj površini jesu jabuke sa 15,3 % (327 hektra), zatim slede maline sa 6,9 % (146 hektara), kruške sa 6,1 % (129 hektara), manje površine su pod zasadima breske, kasije, višnje, kupine, oraha, lešnika i drugog bobičarskog voda. Prema podacima popisa iz 2012. godine najvedi prinos povrtarskih kultura je zabeležen kod kromira ili 7.827 kg po hektaru i pasulja sa 1.083 kg po hektaru. Kod vodarskih kultura u opštini Prijepolje je zasađeno154.700 stabala šljive sa ukupnim prinosom od 471 T ili 3 kg po jednom stablu šljive i 42.450 stabala jabuke koje ostvaruju 208 T ili po jednom stablu 4,9 kg jabuke. U opštini Prijepolje imamo 3 gazdinstva koja imaju ukupno 3 staklenika sa površinskim i vlastitim i korišdenim kapacitetom od po 640 m2. Kada je reč o plastenicima, ukupno 266 poljoprivrednih gazdinstava poseduje i koristi 481 plastenik koji ukupno imaju površinski kapacitet od 133.219 m2 vlastitih kapaciteta i 134.553 m2 korišdenih kapaciteta. Što se tiče stočng fonda prema popisu iz 2012 u opštini Prijepolje postoji: a) 7.165 grla goveda od čega su 4.855 krave (67,8 %), b) 2.742 grla svinja od kojih su 41 krmače (1,5 %), c) 16.366

42 ovaca od kojih su 10.134 ovce za priplod (61,9 %) i d ) 1.552 grla koza. Što se tiče stoke na ispaši, u Prijepolju je registrovano 1.419 grla goveda, 2.563 ovaca i 347 koza. Broja konja i živine po vrstama (kokoši, durke, patke, guske i ostala živina) u opštini Prijepolje je slededi: a) 34.481 kokoški, b) 220 durki, v) 202 konja, g) 68 patki, d) 5 guski, đ) 7.041 košnice pčela. Prema podacima JP “Srbijašume” u Prijepolju, Opština Prijepolje spada u red šumovitijih opština koja se prostire na 39.861,97 hektara i predstavlja 16,16% obrasle šumske površine u Okrugu ili 2,03% od ukupne šumske površine u Republici Srbiji. Najvedi procenat šuma u Opštini Prijepolje čine bukva i smrča sa po 30%. Svake godine u Prijepolju se pošumljava od 10 – 15 hektara zemljišta. Poljoprivreda je jedan od potencijalnih privrednih sektora u opštini koja je u razvoju. Ipak, poljoprivreda ima sva obeležja karakteristična za nedovoljno razvijena i pasivna područja. U sektoru poljoprivrede, neke od osnovnih prednosti opštine su: povoljni agroekološki uslovi za razvoj stočarstva, vodarstva, postojanje prirodnih preduslova za sakupljanje samoniklog lekovitog bilja i šumskih plodova i plantažno gajenje lekovitog bilja, registrovano oko 15 specijalizovanih udruženja u oblasti vodarstva, stodarstva i povrtarstva, institucionalna podrška poljoprivrednicima (Odsek za poljoprivredu i saradnja sa Odeljenjem za LER kao i raspoloživost sredstava resornog Ministarstva). Međutim, brojni su problemi sa kojima se suočavaju poljoprivredni proizvođači. Najvedi problemi vezuju se za nepostojanje ili nedovoljnog broja stručnog kadra za obavljanje terenskog (naročito veterinarskog) posla, nedovoljna stručna podrška za pružanje stručne-savetodavne pomodi poljoprivrednim proizvođačima o mogudnostima primene savremenih agrotehničkih mera u proizvodnji, zastarela mehanizacija, loša demografska struktura seoskog stanovništva, loša putna i komunalna infrastruktura u ruralnom području opštine, nedostatak kulture udruživanja i nedovoljno aktivna postojeda udruženja, nedovoljna finansijska podrška i skupi krediti. Formirana udruženja su uglavnom bez stvarne svesti o pravima i obavezama koje iz tih aktivnosti proističu. Shvatanje vedine članova udruženja su isključivo vezana za donatorske organizacije. Kako se smanjio broj donatora uglavnom se prekidaju dalje aktivnosti uduženja i manji je broj onih koja i danas funkcionišu u značajnijem obimu. Zbog depopulacije i „starenja“ sela kao i zbog malih poseda ova gazdinstva teško da mogu da budu konkurentna na tržištu bez udruživanja, ali na tržišnim principima. Međutim, vrlo često pogrešno je shvatanje da poljoprivreda može da akumulira svu radnu snagu koja je ostala nezaposlena propadanjem velikih tekstilnih i obudarskih preduzeda. Nepostojanje višeg stepena prodaje je ograničavajudi faktor u ubiranju prihoda iz oblasti agrara kao i slaba pokrivenost otkupnih mreža za pojedine vrste voda (jabuka, šljiva...). Strategija održivog razvoja opštine Prijepolje u planiranom periodu (2016-2020) mora obuhvatiti mere i akcije pomodu kojih de se poljoprivredni resursi efikasnije koristiti i unaprediti. Neke od najneophodnijih mera koje moraju biti predviđene ovim planom su: intenziviranje razvoja stočarstva, vodarstva (zasada maline) i povrtarstva; edukacija i stručna podrška poljoprivrednim proizvođačima u oblasti proizvodnje i u svrhe razvoja ruralnog turizma; jačanje kapaciteta postojedim udruženjima; pružanje savetodavne podrške u obezbeđivanju

43 korišdenja EU/IPA fondova; istraživanje tržišta; proširenje proizvodnje; stvaranje uslova za sakupljanje i preradu lekovitog bilja.

Poljoprivreda de biti prioritetna grana razvoja opštine Prijepolje u narednom periodu . Budžet za poljoprivredu u tekudoj godini čini 3,5% ukupnog budžeta Opštine, sa tendencijom rasta u narednom periodu . Posebno treba izdvojiti sektor vodarstva ( malinarstva ) kao najznačajniju razvojnu šansu u bududnosti . Opština de stimulisati i podržati formiranje rasadnika za maline u cilju dobijanja kvalitetnog i sertifikovanog sadnog materijala za najzastupljenije sorte maline u našem kraju. Ved dve godine opština daje podršku poljoprivrednim proizvođačima za nabavku opreme i poljoprivredne mehanizacije. Aktivnosti de biti nastavljene i u narednom periodu . Planirane su i aktivnosti edukacije poljoprivrednih proizvođača naročito u sektoru malinarstva, kao i organizacija i učešde na raznim promotivnim poljoprivrednim manifestacijama, a sve u cilju bržeg i kvalitetnijeg razvoja ove poljoprivredne grane i povedanja površine pod zasadom maline, kao i broja sadnica. U prethodnom periodu urađena je Strategija razvoja malinarstva i podržane su sve inicijative i aktivnosti koje dovode do razvoja ove poljoprivredne grane tako da se procenjuje da sada pod zasadom malina imamo oko 400 ha ( tj. 6.400.000 sadnica malina ). Procenjuje se da je u prethodne dve godine otkup povedan sa 1200 tona na 3250 tona. Samim tim i prihodi od ove strateške grane su povedani sa 1.800.000 evra na 5.550.000 evra. Procena je da de se otkup u 2016. godini povedati na 3.500 tona maline . Za 2017. godinu se procenjuje da de se otkup povedati na 5.500 tona .

Infrastruktura

Saobradajna infrastruktura

Putna infrastruktura Putna i železnicka mreža

Od ukupne mreže puteva u opštini koja je duga 497,200 km, 23,3% čine državni putevi IB reda (IB br.23 i IB br.29), 5,2% IIA reda, a opštinski 71,5%. Što se tiče zastupljenosti savremenog kolovoza stanje državnih putevaIB reda je prilično dobro i savremeni kolovoz čini 75,800 km odnosno 65,3 % ukupne dužine . Kod državnih puteva IIA reda u Prijepolju, savremeni kolovoz ima dužinu od 15,700 km što predstavlja 60,4 % ukupne dužine. Kod opštinskih puteva 151,700 km puteva napravljeno je od savremenog kolovoza, što predstavlja 42,7 % u odnosu na ukupnu dužinu opštinskih puteva. S obzirom na stanje opštinskih puteva u okruženju, stanje opštinskih puteva u Prijepolju je na zadovoljavajudem nivou. Putna mreža povezuje sva naselja na području opštine Prijepolje. Ukupna dužina železničke mreže u opštini iznosi 41,5 km i elektrificirana je čitavom dužinom. U opštini Prijepolje postoje dve železničke stanice. Glavna železnička stanica u Prijepolju i teretna stanica na Kolovratu.

Komunalna infrastruktura

Vodovod i kanalizacija Vodosnabdevanje i upravljanje otpadom

Prijepolje se snabdeva vodom iz vrela Seljašnice. Vrelo čine dva stalna, i više povremenih izvora. Jedan stalni izvor je na levoj obali Seljašnice. Adaptiran je i koristi se za snabdevanje grada vodom. Drugi je na levoj obali, a njegovu vodu koristi hidrocentrala Seljašnica i delom gradski vodovod. Izdašnost izvora Seljašnica je 220 - 240 l/s, što predstavlja najznačajniji i jedini prirodni izvor koji se koristi za vodosnabdevanje opštine Prijepolje. U pogledu snabdevanja vodom gradskog i prigradskih naselja, opština Prijepolje ima znatno povoljnije uslove od mnogih drugih opština Srbije. Područje opštine Prijepolje u vedem delu godine karakteriše uglavnom dovoljna količina vode za pide koja je zadovoljavajudeg kvaliteta. Međutim, u letnjem periodu, zbog hidroloških prilika, dolazi do smanjenja kapaciteta izvorišta, a potrošnja se značajno uvedava tako da pojedini delovi gradova ostaju bez kontinuiranog vodosnabdevanja. Glavni razlog pojave ovog problema su osim smanjenja izdašnosti izvorišta, nedovoljna veličina rezervoaraskih prostora, postojanje uskih grla u sistemu i deonica neadekvatnog profila, havarijska isticanja na starim – dotrajalim cevovodima, neracionalna i nelegalna potrošnja vode korisnika.

Definisanje i realizacija projekata kojim se rešavaju napred navedeni problemi doprinede unapređenju i održavanju visokog nivoa kvaliteta životne sredine kroz inicijative usmerene ka održivom upravljanju i korišdenju vodnih resursa. U interesu građana i privrednih subjekata (institucije, mala i srednja preduzeda, industrijski sektor), je dobro vodosnabdevanje kako bi uspešno i valjano ispunjavali vlastite životne i poslovne ciljeve. Sprovođenjem projektnih aktivnosti ispunjavaju se strateški prioriteti Lokalne uprave Prijepolje i resornih Republičkih ministarstava iz ove oblasti. Obezbedide se smanjivanje gubitka u vodovodima, odnosno sistemi de dobiti nove količine vode koje de poslužiti za poboljšanje kontinuiteta vodosnabdevanja ugroženih područja i za priključivanje novih korisnika na mrežu, a Lokalna uprava Prijepolja ostvaride bolje preduslove za ekonomski razvoj i pružanje kvalitetnijih usluga svojim građanima.

Ukupna realizovana dužina primarne vodovodne mreže je 74 km, a postoji potreba za izgradnjom dodatnih 32,5 km. Primarna mreža za vodosnabdevanje je rekonstruisana u dužini od 800 m, a potrebno je rekonstruisati još najmanje 10 km. Ukupna dužina primarne mreže fekalne kanalizacije iznosi 60,2 km, dok je ukupna dužina primarne mreže kišne kanalizacije 16 km. Dužina primarne mreže fekalne kanalizacije koja nedostaje je 80,1 km. Do sada nije bilo rekonstrukcije primarne mreže fekalne kanalizacije, a stanje ukazuje na potrebu njene rekonstrukcije u dužini od 5 km. Na javne i seoske mesne vodovode je priključeno 12.190 stanova, dok je na javnu kanalizaciju priključeno 6.340 stanova. Prema popisu iz 2011. godine, ukupna pokrivenost kanalizacionom mrežom na teritoriji opštine je 43% sa ukupno 6.340 priključaka. U seoskom području opštine, kanalizaciona mreža ne postoji. Postrojenje za preradu vode takođe je značajan problem sistema vodosnabdevanja kvalitetnom pijadom vodom. Za sada, mutnoda vode je kontrolisana, ali usled vedih padavina i/ili velikog nevremena tolerancija mutnode vode prevazilazi gornju granicu. U cilju rešavanja ovog problema, urađena je tehničko investiciona dokumentacija i u pitanju je investicija od 11 miliona dinara. Obzirom da je u pitanju velika investicija, prethodnom analizom i saglasnosti resornog Ministarstva, mogude je projekat realizovati fazno u visini do 3 miliona investicije: postoje tri filtera mešača za finalno prečišdavanje vode koja nisu u funkciji upravo zbog nedostatka sredstava za njihovo infrastrukturno opremanje.

Postrojenje za prečišdavanje otpadnih voda ne postoji, što ukazuje na ozbiljan ekološki problem. U seoskim sredinama, otpadne vode se bez prethodnog tretmana, odvode u okolne vodotokove ili improvizovane septičke jame. Procenjena sadašnja količina otpada koji nastaje u Prijepolju je 9.088 t/god.Ta količina se razlikuje od količine sakupljenog i odvoženog otpada zbog nepokrivenosti cele teritorije uslugom sakupljanja otpada, bacanja otpada na divlje deponije,primarnog iskorišdenja otpada od hrane u seoskim sredinama za hranjenje domadih životinja i stoke, nedozvoljenog spaljivanja otpada na otvorenom i dr.,tako da je očekivana sakupljena količina 2014.godine 80% generisanog otpada, odnosno 6.800 t otpada. Do 2016. godine, procenjuje se da se količina generisanog komunalnog otpada nede menjati. Godine 2033. očekuje se oko 12.800 t/god. sakupljenog otpada. Uzeto je u obzir da je ruralno stanovništvo slabije razvijeno u ekonomskom pogledu, a sa druge strane ponovno iskorišdavanje otpada u domadinstvu (hranjenje domadih životinja otpacima od hrane) je veoma rasprostranjeno. Planirana je izgradnja savremene regionalne deponije za 4 opštine (Prijepolje, Priboj, Nova Varoš i Sjenica) koja je locirana na teritoriji Nove Varoši na 20 km udaljenosti od Prijepolja. Izgradnjom ove deponije opština Prijepolje kao i opštine Priboj, Nova Varoš i Sjenica umnogome bi rešile problem odlaganja i adekvatnog tretiranja otpada. U cilju smanjenja zagađenja životne sredine potrebno je između ostalog, stimulisati reciklažu otpada kao i uništavati otpad u okviru individualnih domadinstava. Bitno je napomenuti da je opština Prijepolje uradila neophodna strateška dokumenta koja tretiraju problematiku otpada na lokalnom i regionalnom nivou. To su Lokalni plan upravljanja otpadom opštine Prijepolje 2011-2020 i Regionalni plan upravljanja otpadom za opštine Prijepolje, Nova Varoš, Priboj i Sjenicu 2011-2020.

Sistem daljinskog grejanja U opštini ne postoji gasovod, dok je centralnim etažnim grejanjem pokriveno 2.594 stambena objekta što predstavlja 17,5% ukupnog broja stambenih jedinica. Sistemom daljinskog grejanja pokriveno je svega 5% domadinstava, tačnije toplovodnom mrežom obuhvadeno je 600 priključaka. U opštini ne postoji gasovod, a realizacija ove investicije može se očekivati u nekom dugoročnom vremenskom periodu.

Elektro infrastruktura Stepen elektrifikacije opštine iznosi skoro 100%.

Telekomunikacioni sistem Što se tiče telefonskog saobradaja, potpuna je pokrivenost gradskog i prigradskog područja fiksnom i mobilnom telefonijom dok je problematična mreža u pojedinim seoskim sredinama. Internet je dostupan u gradskim i prigradskim naseljima . Od 12.700 instaliranih telefonskih priključaka 10.531 je u funkciji. Telefonski saobradaj se obavlja posredstvom 10 telefonskih centrala i 3 mobilna operatera. Poštanski saobradaj se odvija putem 5 pošti. Postojede stanje ukazuje na potrebu daljeg razvoja telefonskog i poštanskog saobradaja radi njihove modernizacije i dostupnosti svakom domadinstvu i privrednom subjektu u opštini.

Investiciona ulaganja u prethodnom periodu su zadovoljavajuda. Podrška kapitalnim investicijama u svim sektorima bide nastavljena i u narednom periodu . Iznos planiran budžetom za investicije u narednoj godini je uvedan i čini oko 22.4% ukupnog budžeta sa tendencijom rasta . U narednom periodu planirano je : redovno održavanje postojedih i izgradnja novih putnih pravaca u gradskom i prigradskom delu opštine, poboljšanje elektro infrastrukture kroz izgradnju trafostanice u Vinickoj, rekonstrukcija javne rasvete zamenom postojedih sijalica sa štednim sijalicama, podrška izgradnji obaloutvrda na najkritičnijim mestima i pritokama, kao i preduzimanje svih mera u cilju rešavanja probema postojede deponije i izgradnja nove. Turizam

Turistički resursi Opština Prijepolje poseduje značajan turistički potencijal prevashodno za razvoj ruralnog turizma potom, planinskog, tranzitnog, lovnog, sportsko-rekreativnog i verskog turizma. Najznačajnije seoske destinacije pogodne za razvoj ruralnog turizma su: Sopotnica, Kamena Gora, Jabuka, Hisardžik, Hrta , Orašac Babine, Tičije polje, okolina manastira Mileševa, reka Lim i njene pritoke. Postojedi kapaciteti i sadržaji za sada su nedovoljno razvijeni te su neophodna velika ulaganja i jasna politika lokalnih vlasti u pogledu razvoja ove privredne grane.

Prijepolje je brdsko–planinsko područje sa karakterističnim prirodnim, hidrografskim bogatstvom, florom i faunom i pejzažima retko očuvane prirode. Smešteno ispod ogranaka planina Zlatar i Jadovnik, na obalama Lima, Mileševke i Seljašnice sa mnoštvom sela i zaselaka čini zaokruženu ekološku sredinu. U neposrednoj blizini Prijepolja nalaze se kanjoni idealni za splavarenje, Sopotnički vodopadi koji kao biseri padaju niz planinske obronke i arhaična sela za kojim tragaju avanturisti, istraživači, turisti, planinari i ljubitelji prirode. Netaknute šume, bukovi Lima i brzaci Mileševke, bistri izvori i potoci, planine i kanjoni nude istinsko uživanje u spoju nenarušenih prirodnih lepota, ekološki čistoj okolini i hrani.

Prijepolje je područje na kome su se vekovima preplitale kulture mnogih civilizacija (rimske,hrišdanske,islamske). O opstanku i postojanju tih civilizacija svedoče mnogobrojni spomenici: Rimski period (2.-4.v.n.e – Kolovrat, Rimski žrtvenici Davidovica i Seljane); Doba Nemanjida, Manastir Mileševa iz 13.veka-spomenik kulture od izuzetnog značaja, Manastir Davidovica-spomenik kulture od velikog značaja, Manastir Kumanica, Srednjovekovni grad Mileševac; Period Otomanskog carstva(Ibrahim–pašina džamija, Mahmut–begova džamija, Džamija u Hisardžiku, Sahat kula, begovske kude); Period Austro-Ugarske Monarhije Katolička crkva koja je jedina opstala na području od Beograda do Podgorice. 47

Prirodni i radom stvoreni resursi naklonjeni su za unapređenje kako turističkih usluga u ruralnom turizmu tako i jačanje sektora malih i srednjih preduzeda i preduzetničkih radnji.

U Opštini Prijepolje postoji Turistička organizacija Prijepolja koja se bavi razvojem i promocijom turizma i turističkih potencijala Prijepolja.

Turisticke lokacije - Prirodni resursi

Reka Lim (ukupna dužina 220 km) izvire u Crnoj Gori ispod najvišeg vrha Crne planine, Maglida (2.142 m.n.v.), a uliva se u Drinu između Goražda i Višegrada. Lim nastaje u plavsko gusinjskoj kotlini i iz nje teče ka severozapadu u klisuru Sutjesku, posle koje izlazi u Beransku kotlinu. Reka zatim prelazi u Tivransku klisuru iz koje se otvara Bjelopoljska kotlina, posle koje počinje Dubrakovačka klisura koja na kraju prelazi u pravi kanjon dugačak 11 km sa visinom strana do 550 m. Ona je poznata i kao Kumanička klisura, a u njoj se danas nalazi državna granica između Srbije i Crne Gore. Sama reka formira kompozitnu dolinu u kojoj se naizmenično smenjuju klisure i kotline, a oblast oko nje se naziva Polimlje. Danas je reka poznata kao jedna od najatraktivnijih reka za splavarenje. Od 2000. godine, splavarenje rekom Lim je uključeno u turističku ponudu i danas privlači veliki broj zaljubljenika prirode i rečnih izazova. Dolina Lima i pritoka pruža povoljne uslove za ribolov. Najviše ima bele ribe (škobalj, klen, mrena, plotica, krkuša), a od plemenitih vrsta bogat je mladicom i lipljenom. Pritoke Lima, naročito Mileševka i Dubočica, bogate su potočnom pastrmkom. Plaža Petrovac u Velikoj Župi je jedna od najlepših plaža na Limu. Na ovoj plaži je 2009. godine uređen prostor za što prijatniji boravak posetilaca i kupača (teren za odbojku na pesku, drvene nastrešnice, tuševi...). Ovde se svake godine krajem jula početkom avgusta održava tradicionalno takmičenje u skokovima u vodu “Memorijal Pajo Potežica“, sa skakaonice visoke 16 metara. Izgradnjom brane hidroelektrane Potped na Limu nastalo je i prvo veštačko jezero na Limu, Potped. Brana je visoka 46 m, a dugačka 215 m. Zbog klisurastog sklopa doline Lima, jezero ima izdužen oblik i pruža se do Prijepolja. Jezerski basen akumulira 42,8 miliona m³ vode. Karakteriše ga relativno mala širina (do 50 m). Jezero je dugačko 17-20 km i duboko do 40 m. Amplitude vodostaja iznose 10 m. Najniži vodostaji karakteristični su za letnje mesece što onemogudava razvoj kupališnog turizma. Intenzivna erozija u slivu Lima zasipa jezero vučenim nanosom što onemogudava razvoj sportskog ribolova. Kako se jezero formira priticanjem rashlađene vode Radoinjskog jezera, a i usled niske temperature reke Lim, karakterišu ga veoma niske temperature. Temperatura vazduha viša od 25°S javlja se tokom 80 dana u godini, što ukazuje na dugu kupališnu sezonu.

Pored jezera prolazi magistralni put Užice – Bistrica – Prijepolje (istočna obala) i pruga Beograd- Bar (zapadna obala). Samim tim, obala je na više mesta predstavljena betonskim zidovima, što, uz nemogudnost razvoja sportskog ribolova i kupališnog turizma, ovo jezero čini potpuno turistički neatraktivnim. Reka Mileševka je, od izvorišta do srednjovekovnog grada Mileševca, usekla kanjon koji danas karakterišu su divljina, surovost, vrletnost, dubina (na pojedinim mestima i preko 300 m), čije se strane gotovo vertikalno spuštaju prema rečnom dnu. Nad stenovitim koritom ove reke, uzdiže se stasita i vižljasta reliktna biljka – Pančideva omorika. Ovo je predeo izrazitog istorijskog, kulturnog i spomeničkog kompleksa od izuzetnog značaja koji je vedini žitelja Srbije ostao nepoznat do današnjih dana. Jedinstvena i retka ptica u svetu – Beloglavi sup, nastanjuje ove predele netaknute prirode. Posle Prijepolja otpočinje nova klisura koja sa manjim kotlinastim proširenjima traje do ušda reke Uvac. Na prostoru kanjona reke Mileševke ustanovljen je Strogi prirodni rezervat “Ravnište“, a sam kanjon predstavlja regionalni park prirode. Prostor je utočište za preko 317 retkih biljnih vrsta (Pančideva omorika, tisa, pitomi kesten, orah, crni grab, jela...). Ovde se gnezde Beloglavi supovi, patuljasta sova, patuljasti orao, kraški i sivi soko, vrste koje se retko gde mogu videti u Srbiji. Zbog svojih ukupnih ornitoloških karakteristika ovo područje je proglašeno za međunarodno značajno stanište ptica prema IBA projektu, u Kembridžu 2000. godine. Prirodne retkosti i lepote kanjona reke Mileševke, nepoznate vedini žitelja Srbije, nalaze se 8km od Prijepolja, ili 2 do 2,5 km severoistočno od manastira Mileševe. Selo Hisardžik nalazi se 6 km jugoistočno od Prijepolja, u neposrednoj blizini manastira Mileševo, sa leve strane reke Mileševke. Selo Hisardžik je još od davnina nadaleko bilo poznato po raznovrsnom i kvalitetnom vodu, gde na prostoru od 10,3 km² uspeva preko 30 sorti krušaka i 20 sorti jabuka. Hisardžik je poznat po gajenju kestena ili destena, kako ga ovde zovu. Kompleks „Kestenove šume“ se prostire u podnožju Hisardžika na samom izlazu iz klisure reke Mileševke, zbog čega se ovaj deo Hisardžika naziva Destenje. Na prostoru Hisardžika takođe, nalazi se više prirodnih i kulturno-istorijskih zanimljivosti: ostaci srednjovekovnog grada Mileševca (Hisardžika), Savina voda, džamija u kojoj se nalazi ručno pisani Kura'n, star preko 300 godina, kao i ostaci crkve Ružice iz 13. Veka. Prijepoljskom kraju pripadaju severozapadni, zapadni i jugoistočni deo Zlatara. Najvedi vrh Zlatara je Golo brdo (1.627 m). Zlatar se naslanja na kanjon reke Mileševke. Zlatar je planina sa prostranim zaravnima i zaobljenim vrhovima, bogata izvorima, potocima i pašnjacima i još bogatija bujnim šumama lišdarima i četinarima. Po zdravoj prirodnoj sredini, posebno po ugodnoj klimi, četinarskim šumama i prijatnom ambijentu, prijepoljski deo Zlatara poseduje velike turističke potencijale. U zlatarskim selima Kosatica, Pravoševo, Međani i Aljinovidi može se nadi smeštaj u seoskim domadinstvima. Školski objekat u selu Aljinovidi adaptiran je u svrhe Eko centra za proučavanje biodiverziteta na tom području i ekološku zaštitu. Objekat je opremljen savremenom opremom za teoretsko proučavanje flore i faune. Južno od Zlatara, između dolina Lima, Mileševke i Međanske reke, nalazi se planina Jadovnik. Planina je dugačka 12 km sa najvišim vrhom Katunid (1.734 m). Na širokom temenu planine su pašnjaci i livade.

Sopotnica je od Prijepolja udaljena 17 km, na nadmorskoj visini od 1.200m. Sopotnica je selo prepoznatljivo po vodopadu koje nastaje obrušavanjem reke Sopotnice, formiranjem slapova. Prvi vodopadi se javljaju na samom izvoru reke Sopotnice. Područje izvorišta reke Sopotnice, u dolini Lima, zaštideno je kao spomenik prirode Slapovi Sopotnice (Službeni glasnik RS, br. 110/2005) i određen je I stepen zaštite. Spomenik prirode je stavljen pod zaštitu radi očuvanja morfo-hidroloških vrednosti predstavljenih sa četiri kraška vrela, više izvora i sedam bigrenih terasa preko kojih otiču vrelski vodotoci gradedi živopisne vodopade i slapove, radi očuvanja i unapređenja lepote predela i uređenja zaštidenog prostora, kao i očuvanja raznovrsnosti divljeg biljnog i životinjskog sveta, a u interesu nauke, obrazovanja, kulture, rekreacije i turizma. Simboli Sopotnice , pored slapova i vodenice, su valjarice i siga. U Sopotnici se nalazi Planinarski dom kapaciteta 40 ležajeva. Odmor u Sopotnici kombinuje se sa uzbudljivim splavarenjem Limom, pešačkim i biciklističkim turama, obilaskom spomenika u limskoj dolini do srednjovekovnog manastira Mileševa. Na magistralnom putu Prijepolje-Pljevlja nalazi se Jabuka. Od Prijepolja je udaljena oko 17 km, a od Beograda 317 km. Planinski prostor Jabuke prožet je mnoštvom različitih kraških oblika reljefa – talasastim brdima i brežuljcima, vrtačama i uvalama, zaravnima i šumovitim obroncima. Bogata je pedinama, od kojih je posebno zanimljiva Popova pedina, čiji je ulaz na 800 m nadmorske visine, a ukupna dužina pedinskih hodnika iznosi 294 metra. Pedina nije istražena. Jabuka se severnim delom nastavlja na visoravan Babine, čija je prosečna nadmorska visina od 1.000 do 1.100 metara. U morfologiji tog prostora dominiraju uzvišenja, brda, vrtače, uvale i zaravni. U Babinama su zime duge i hladne sa čestim vejavicama i sa puno snega dok su leta, jeseni i proleda izvanredna za šetnju, trčanje i rekreaciju. U podnožju sela Vrbovo dogodilo se 1997. godine redak prirodni fenomen, kada je reka Babotina postala ponornica. Selo Hrta se nalazi 16 km jugozapadno od Prijepolja. Arheološko nalazište Grčko groblje u selu Hrta retko je srednjovekovno groblje u zapadnoj Srbiji čija su nadgrobna obeležja u velikom broju ukrašena različitim uklesanim i reljefnim motivima. Nalazište Grčko groblje čine dva srednjovekovna groblja. Lokalitet je upisan na Tentativnu listu UNESCO-a. Pored Grčkog groblja u Hrtima se nalazi još jedno srednjovekovno groblje na lokalitetu Presegli, gde je sačuvano dvadesetak amorfnih spomenika postavljenih u redove. Kamena Gora je od Prijepolja udaljena 20 km. Reč je o zatalasanoj visoravni na prosečnoj nadmorskoj visini od 1.200 m. Najvedi vrh je Crni vrh (1.492 m). Područje se odlikuje izuzetno očuvanom prirodom, kompleksima četinarskih i listopadnih šuma, pitkim izvorima i čistim vazduhom. U gotovo svakom zaseoku sačuvali su se stari drveni objekti, koji kao i pre mnogo decenija i danas služe svojoj svrsi. Po naizmeničnom smenjivanju kamena–krečnjaka i gore-šume, Kamena Gora je dobila ime. Simbol 50 sela predstavlja više od 400 godina stari crni bor - “Svetibor“. U ranu zoru najčudesniji doživljaj rađanja Sunca svakako je ispod krošnje višestoletnog bora. Kamena Gora ima blagu klimu i pitomu narav. Meštani gostima vrata svog doma s toplinom otvaraju nudedi tradicionalna jela, svoja znanja i veštine, radost življenja. Kategorisano je 13 domadinstava a ova atraktivna turistička destinacija na raspolaganju ima i Šumarsku kudu, vlasništvo Srbijašuma. Seoski restoran „Ruža“ nudi domade specijalitete. Ljubitelji prirode često poseduju Kamenu Goru. Etno naselje - Guvnište, Eko kamp Kovčica, etno i prirodne celine (Šainov kraj, Trojan, Ravna Gora, Crni vrh, Kovčeg stena, Sadi), 80 km obeležene turističko-planinarske staze, 40 km obeležene planinske biciklističke staze pružaju široke mogudnosti za turizam baziran na aktivnostima. Brodarevski kraj obiluje sa dosta pedina i jama koje su izazov za speologe, jer još nisu dovoljno ispitane. Delimično ispitane su samo pedine na području Stranjana i to Kaluđerska i Filipovida pecina. Interesatna je Kaluđerska pedina u kojoj su boravili kaluđeri i u njoj se nalazi više crteža i freska jednog sveca. Na području Komarana nalazi se Petanjska pedina i Kurtova jama. Petanjska pedina se sasatoji od velike i male pedine u podnožju brda Badanj. Iz nje se leti vadio led za proizvodnju sladoleda kada nije bilo automata za sladoled. Za ulazak u Kurtovu jamu potrebna je alpinistička i speološka oprema. Kurtova jama je najlepša pedina-jama srednjeg Polimlja.Iako još uvek nedovoljno istražena, po tvrdnjama naučnih istraživača Zavoda za zaštitu prirode i Rudarsko geološkog fakulteta, jedan je od najznačajnijih i najlepših spaleoloških objekata Srbije. Obiluje bogatstvom stalaktita i stalagmita. Za sada je deo zaštidenog područja Kamena Gora i nalazi se na trasi evropske pešačke staze. Kao još jedan primer sela koje se odlikuje očuvanom prirodom i nenarušenom tradicionalnom arhitekturom je Tičije polje, zaselak sela Milakovidi, udaljen desetak kilometara od Brodareva. Desetak kuda razbacano je na visoravni ispod vrha Malinik na Kamenoj gori.

Potencijali za aktivni turizam

Opština raspolaže značajnim potencijalom za razvoj turizma i to: brdski biciklizam, biciklizam, paraglajding, kanjoning, rafting, pešačenje u prirodi, sportsko penjanje, lov i ribolov, orjentiring, kamping i drugi oblici aktivnog turizma. Pored prirodnih i kulturnih motiva, manifestacioni motivi čine sastavni deo naše turističke ponude. U opštini Prijepolje imamo 18 manifestacija i događaja koji se održavaju u toku godine. Geografski položaj opštine pruža dosta mogudnosti za bavljenje prevashodno seoskim turizmom.Najznačajnije seoske destinacije pogodne za razvoj seoskog turizma su: Sopotnica , Hisrdžik , Hrta i Kamena gora. Selo Jabuka je povoljno za planinski turizam. Značajnu turističku atrakciju u pogledu verskog turizma, predstavlja srednjevekovni manastir Mileševa, sa čuvenom freskom Belog Anđela. Pored vernika, manastir poseduju i česte 51

đačke ekskurzije. Ovaj lokalitet je jedan od najvrednijih kulturno-istorijskih resursa opštine i definitivno treba da bude sastavni deo turističkog proizvoda opštine Prijepolje. Prateda infrastruktura je uglavnom u nezadovoljavajudem stanju i postoji potreba za njenim obnavljanjem i dogradnjom. Smeštajni kapaciteti su nekategorisani, pa je potrebno uložiti i određeni napor da se i ovde napravi pomak u kvalitativnom i kvantitativnom smislu. Mnogobrojni kulturno-istorijski spomenici, planine i reke, zaseoci, bogata tradicija i folklor, pružaju neograničene mogudnosti za razvoj turizma i privlačenje domadih i stranih gostiju. Sami lokaliteti od interesa nisu dovoljni za razvoj turizma, pa je neophodno razvijati i pratede sadržaje, smeštajne kapacitete i ostalu infrastrukturu, ali i promovisati turističku ponudu na pravi način. Opština Prijepolje poseduje značajan turistički potencijal. Prirodni i antropogeni resursi opštine, ipak, nisu sami po sebi dovoljni za razvoj turističke delatnosti. Potrebni su združeni napori svih aktera razvoja, uključujudi i lokalno stanovništvo, kao i značajna finansijska ulaganja radi razvijanja kvalitetne turističke ponude i privlačenja domadih i stranih gostiju. Kultura

U oblasti kulture na području opštine Prijepolje deluju: Muzej, Dom kulture i Biblioteka “ Vuk Karadžid” Muzej u Prijepolju je regionalni muzej koji je nadležan za teritorije opština Prijepolje i Priboj i najvedi deo jugozapadne Srbije. Najmlađi je Muzej u Srbiji sa 24 godine postojanja. Prvi je muzej u Srbiji koji je dobio Evropsku nagradu, koja predstavlja najvedu i najznačajniju nagradu u ovoj oblasti u Evropi, uključujudi ruske i turske muzeje. Sva kulturno – istorijska mesta, obeležja, nepokretna kulturna dobra, spomenici kulture, nematerijalna kulturna baština su predmet zaštite, prezentacije u okviru više decenijskih međunarodnih naučnih istraživanja Muzeja u Prijepolju, koja je u celosti finansiralo i finansira Ministrstvo kulture Republike Srbije. Muzej u Prijepolju zvanično je registrovan 1991. godine, kada su prezentovanjem stalne postavke otvorena vrata za posetioce. Muzej u Prijepolju je Kompleksni muzej koji poseduje arheološku zbirku, istorijsku, etnografsku i istorijsko umetničku zbirku. Zavičajna zbirka je formirana 1956. godine i od tada je povremeno predstavljana javnosti. Muzej je smešten u zgradi nekadašnje turske Ruždije (niže gimnazije), sagrađene između 1839. i 1845. godine. U sastav muzeja ulaze: Kuda Jusufagida na Čairu – islamski period, Kuda Veseličida – pravoslavni period i Memorijalni kompleks Boško Buha, odnosno Muzej pionira i omladine Jugoslavije sa postavkom „Pioniri u NOR-u“. Danas je Muzej riznica kulturno-istorijskog nasleđa polimskog kraja. Muzej raspolaže i galerijskim prostorom, pogodnim za organizovanje tematskih izložbi i drugih sadržaja. Postoje mnogobrojna kulturno-istorijska dobra opštine Prijepolje od kojih su neka zaštidena, a neka su u procesu zaštite i istraživanja. Muzej u Prijepolju istražuje kulturno – istorijska dobra u saradnji sa Republičkim zavodom za zaštitu spomenika kulture u

Beogradu, Regionalnim zavodom za zaštitu spomnika kulture u Kraljevu, Narodnim muzejom u Beogradu, Centralnim institutom za konzervaciju u Beogradu, Filozofskim fakultetom u Beogradu-odeljenje za istoriju, arheologiju i istoriju umetnosti, Istorijskim, Arheološkim i Etnografskim institutom SANU, Filološkim fakulteom u Beogradu -odeljenje za orijentalistiku i drugim naučnim i stručnim institucijama istražuje, štiti i prezentuje. U Muzeju radi 6 stalno zaposlenih radnika.

Dom kulture je ustanova za kulturu koja je registrovana 1979. godine. Domu kulture pripada gradski hor (35 članova), folklorni ansambl (200 članova), klub književnika (20 članova), izvorna muška pevačka grupa “Jabuka” koja broji 8 članova, ženska pevačka grupa “Verem” sa 8 članova, guslarsko društvo (5 članova), plesna škola, amatersko pozorište za decu i odrasle, tamburaški orkestar (7 članova). Uskoro počinje sa radom i škola stripa i karikature. Najpoznatije kulturne manifestacije, prema podacima Doma kulture, su: Umetnička kolonija Mileševa, Mostovi Balkana, Simpozijum Sretena Vukosavljevida, Dečurlijada, Festival amaterskih pozorišta Zapadne Srbije, Dani bošnjačke kulture. Dom kulture zapošljava 22 radnika. Biblioteka “Vuk Karadžić” je javna biblioteka namenjena stanovnicima opštine Prijepolje i u njoj radi 11 stalno zaposlenih radnika. Kao najstarija institucija kulture u gradu u 2005–oj godini obeležila je 100 godina od svog osnivanja. U okviru Biblioteke deluje i ogranak Mesna biblioteka "Stevan Tomovid" u Brodarevu i Mobilni informacioni i komunikacioni centar InfoBus (MIKC Infobus), punkt Čair u Službi za psihijatrijske bolesti Opšte bolnice Prijepolje. Zajednica biblioteka Srbije dodelila je u 2001. godini Biblioteci nagradu "Milorad Panid Surep" za postignute rezultate u razvoju bibliotečke delatnosti i unapređivanju bibliotekarstva u republici. Biblioteka raspolaže sa fondom od 109.734 bibliotedčkih jedinica, DVD/CD ROM kolekcijom sa 1.683 jedinica i periodike (serijske publikacije) 314 naslova. Rad biblioteke odvija se kroz funkcionisanje: Pozajmnog odeljenja za odrasle korisnike sa čitaonicom za novine i časopise; Pozajmnog odeljenja za decu do 15 godina sa čitaonicom (Dečije odeljenje); Odeljenje stručne knjige sa čitaonicom; Odeljenje zavičajnih posebnih fondovai periodike sa čitaonicom; Služba za razvoj, matične poslove, kulturno obrazovnu i izdavačku delatnost; Služba za planiranje, nabavku obradu i zaštitu bibliotečke građe i Opšti poslovi. Primenjuje se centralizovana obrada knjiga za sve organizacione jedinice, shodno zakonskim odredbama koje regulišu ovu oblast. Radni proces je potpuno automatizovan i radi se elektronski u programskom okruženju COBISS.RS.

Zdravstevna i socijalna zaštita

Zdravstvena zaštita Stanje zdravstvene zaštite je zadovoljavajude. Prema Uredbi o planu mreža zdravstvenih ustanova Vlade Republike Srbije od avgusta meseca 2009. godine mrežu zdravstvenih ustanova na području opštine Prijepolje čine: Dom zdravlja Prijepolje, Opšta bolnica Prijepolje i apoteka “Užice” za opštine Arilje, Bajina Bašta, Kosjerid, Nova Varoš, Požega, Priboj, Prijepolje, Sjenica, Užice, Čajetina. Nosilac zdravstvene zaštite u opštini Prijepolje je Dom zdravlja i Opšta bolnica koji se nalazi u sastavu Zdrastvenog centra Užice. U toku je postupak izdvajanja ovih zdrastvenih ustanova iz Zdrastvenog centra Užice. Dom zdravlja Prijepolje organizovan je za pružanje primarne zdrastvene zaštite. Zdravstvena zaštita, organizovana je i pruža se u Domu zdravlja Prijepolje, zdravstvenim stanicama Kolovrat i Brodarevo i zdravstvenim ambulantama Aljinovidi, Kamena Gora, Jabuka, Babine i Orašac. Dom zdravlja ima sledede službe: Služba za zdravstvenu zaštitu dece i školske dece; Služba za zdravstvenu zaštitu žena; Služba za zdravstvenu zaštitu odraslih stanovnika (u okviru ove službe funkcioniše odsek za hitnu medicinsku pomod i odsek za kudno lečenje i negu sa zdrastvenim stanicama i ambulantama); Služba za zdravstvenu zaštitu radnika; Služba polivalentne patronaže sa centrom za preventivne aktivnosti; Služba za stomatološku zdravstvenu zaštitu. U okviru odseka za hitnu medicinsku pomod je i odsek voznog parka koji vrši sanitet i prevoz iz zdrastvene ustanove Prijepolje u druge zdrastvene ustanove. Prema podacima pravne službe Zdrastvene ustanove Prijepolje zaključno sa 31.12.2014. godine u Dom zdravlja ima ukupno 154 zaposlenih (39 doktora medicine, 9 doktora stomatologije, 57 medicinskih sestre/tehničari, 10 stomatoloških sestara, 2 zubna tehničara, 2 zdrastvena saradnika, 9 nemedicinskih administrativnih radnika, 26 nemedicinskih tehničara radnika). Opšta bolnica u Prijepolju organizovana je za pružanje sedkundarne zdravstvene zaštite. Bolnica pruža zdrastvene usluge građanima i zdrastvenim osiguranicima opštine Prijepolje i građanima i zdrastvenim osiguranicima susednih opština Nova Varoš, Sjenica i Priboj. Zdravstvena zaštita organizovana je i pruža se u zdravstvenim kapacitetima (Bostani) i Službi za psihijatrijske bolesti (Čair). Opšta Bolnica Prijepolje ima sledede službe: Služba za specijalističko – konsultativne delatnosti sa slededim: Odeljenje za internu medecinu i neurologiju; Odeljenje za hirurgiju; Odeljenje za psihijatriju; Odeljenje za pedijatriju; Odeljenje za ginekologiju i akušerstvo; Odeljenje za labaratorijsku dijagnostiku; Odeljenje za mikrobiološku dijagnostiku; Odeljenje fizikalne medicine i rehabilitacije; Odeljenje pneumofiziološke zdravstvene zaštite; Odeljenje za polikliničke delatnosti (Anesezija sa reanimacijom, Produženo lečenje i nega, Prijem i zbrinjavanje urgentnih stanja, Dnevna bolnica sa dijalizom, Radiološka i ultrazvučna dijagnostika, Snabdevanje krvlju i krvnim derivatima). Prema podacima pravne službe Zdrastvene ustanove Prijepolje zaključno sa 31.12.2014. godine u Opštoj bolnici ima ukupno 309 zaposlena radnika (58 doktora medicine, 1 diplomirani farmacuet specijalista, 174 medicinskih sestara/tehničara, 6 zdravstvenih saradnika, 53 nemedicinska tehnička pomodna radnika i 17 administrativnih radnika ). U okviru Zdrastvene ustanove Prijepolje a radi pružanja pravnih, finansijskih i opštih poslova za potrebe Zdrastvene ustanove Prijepolje oranizovani su i sektor pravnih poslova, sektor finansijskih poslova i sektor tehničkih poslova. U ovim sektorima je ukupno zaposleno 46

54 radnika na neodređeno vreme i oni su prikazani u strukturi zaposlenih radnika Doma zdravlja i Opšte bolnice Prijepolje Bolnica u Prijepolju raspolaže sa 170 bolničkih postelja. Bolnica u Prijepolju je opremljena ultrazvučnim aparatima u službama porodilišta, hirurgije, internog; EKG aparatima na hirurgiji i internom; aparatima za anesteziju i intezivnu negu; respiratorima u službi intezivne nege; aparatima za kiseonik u službama porodilišta, intezivne nege, hirurgije,internog, neurologije, prijemno-urgente službe, psihijatrije kao i solidnom opremnom u službi dijalize, labaratorije i mikrobiologije. Dom zdravlja Prijepolje ima rengen aparat, ultrazvuk, EKG aparate i druge stručne aparate podeljene po službama opšte prakse, medicine rada, školskog i predškolskog dispanzera, ambulantama za orl, očna i defektološka, službe za preventivne aktivnosti, stomatologije, ginekologije, hitne službe i kudnog lečena, antituberkuloznog dispanzera i zdravstvenim stanicama na Kolovratu i Brodarevu. Postojeda oprema u obe institucije je zastarela i nedovoljna. Ukazuje se potreba za obnavljanjem tehničkih kapacitetai nabavkom nove opreme koja de omoguditi uspešnu dijagnostiku i lečenje pacijenata. Od najneophodnije opreme za Opštu bolnicu bili bi sterilizatori, rengen aparat i ultrazvuk, dok za Dom zdravlja sanitetsko i terensko vozilo i više štampača. Za farmaceutsku zdravstvenu zaštitu je odgovorna Gradska apoteka, apoteka u Brodarevu i Kolovratu.

Socijalna zaštita Nosilac socijalne zaštite u opštini Prijepolje jeste Centar za socijalni rad sa 14 zaposlenih. Pored ove institucije, usluge socijalne zaštite pruža i civilni sektor kome pripadaju: Organizacija Crvenog krsta sa 3 stalno zaposlena i 2 radnika na određeno vreme, Udruženje osoba sa razvojnim smetnjama „Jednakost“, Međuopštinska organizacija slepih Prijepolje, Internacionalna humanitarna organizacija Vakufska kuhinja. Centar za socijalni rad je socijalna ustanova sa javnim ovlašdenjem u oblasti socijalne zaštite, koja su poverena Zakonom, sa pravima i obavezama od opšteg interesa i o njihovom obezebeđenju se stara Republika i opština. Centar rešava u prvom stepenu o ostvarenju prava iz socijalne zaštite i materijalnom obezbeđenju građana. On prati socijalne potrebe građana na području opštine, predlaže, razvija i unapređuje preventivne aktivnosti, pruža savetodavne usluge i stručnu pomod korisnicima socijane zaštite, podstiče, organizuje i koordinira dobrovoljni humanitarni rad u oblasti socijalne zaštite. Oblast socijalne zaštite regulisana je Zakonom o socijalnoj zaštiti i obezbeđenju socijalne sigurnosti građana, Zakon o finansijskoj podršci porodica sa decom. Pored navedenih, Zakon koji je takođe bitan za oblast socijalne zaštite je i porodični Zakon. Pomenute Zakone u datoj oblasti prate podzaknoski akti i to: pravilnicima, odlukama, uredbama Vlade i odlukama i pravilnicima lokalne samouprave, kojim je tačnije podeljena nadležnost socijane zaštite između: republičkog i lokalnog nivoa. Podela je izvršena kroz sistem ustanovljenih prava, kako na republičkom tako i na lokalnom nivou. Prava koja građanin može ostvariti a tiču se usluga socijalne zaštite su: - Pravo na jednokratnu pomod, - Pravo na novčanu socijalnu pomod (NSP), - Pravo na pomod i negu drugog lica, - Pravo na smeštaj u ustanovu socijalne zaštite ili drugu porodicu, - Pravo na osposobljavanje i rehabilitaciju invalidnih osoba, - Pravo na pomod u kudi starim licima, - Pravo na usvojenje dece, kada se za to ispune uslovi, 55

- Pravo na starateljstvo, - Pomod u naturi, - Pomod u ishrani - Pravo na usluge socijalnog rada, - Pravo na besplatan obrok i usluge u socijalnoj zaštiti su aktivnosti pružanja podrške i pomodi građanima i njihovim porodicama radi poboljšanja, odnosno očuvanja kvaliteta života, otklanjanje ili ublažavanje rizika nepovoljnih životnih okolnosti, kao i razvoja potencijala korisnika za samostalan život.

Lokalna samouprava Prijepolje donela je odluku o pravima i uslugama u socijalnoj zaštiti Opštine Prijepolje (Službeni glasnik opštine Prijepolje br. 4/2011, Odluka o pravima i uslugama u socijalnoj zaštiti opštine Prijepolje). Pored pomenutih prava opština de finansirati i usluge: - Pomod u kudi starim i invalidnim licima - Dnevni centar za decu i mlade sa problemima u ponašanju (ova usluga se realizovala do 01.06.2014. godine. Usled menjanja zakonskih propisa uz očekivanje pojašnjenja na isto ova vrsta usluge se trenutno ne sprovodi) - Socijalno stanovanje u zaštidenim uslovima

Od posebne važnosti je stručno angažovanje Centra u domenu porodično-pravne zaštite, kod porodica u kojima su poremedeni porodični odnosi, kod dece bez roditeljskog staranja, kod dece i omladine sa poremedajima u ponašanju i na pitanjima maloletne delikvencije, zatim kod dece i omladine ometene u psiho-fizičkom razvoju, maloletne dece koja stupaju u brak, na pitanju starateljstva i smeštaja u porodice i ustanove socijalne zaštite. Statistika novijeg datuma pokazuje da u svim kategorijama i kod maloletnih i kod punoletnih lica imamo porast korisnika socijalne zaštite. Ukupan broj korisnika na evidenciji Centra za socijalni rad iz Prijepolja tokom 2014. godine bio je 5.356, što je za 324 korisnika više u odnosu na kraj 2013. godine kada je bilo 5.032 korisnika. Krajem svake godine određen broj predmeta odlaže se u pasivu. Na kraju 2014.godine odloženo je 373 predmeta, tako da je na dan 31.12.2014. broj aktivnih korisnika 4.983. Uočljiv je rast dece iz porodica sa poremedenim odnosima. Ta pojava je uzrokovana društvenom krizom i konfuzijom društvenih vrednosti, ekonomskom krizom, ekonomskim stanjem porodica čiji članovi nemaju stalni, legalni posao, pa se često odaju delikvenciji i drugim patološkim pojavama. U cilju suzbijanja učestale pojave maloletničke delikvencije, Centar za socijalni rad je od 2009. godine pa do 01.06.2014 vodio i dnevni boravak za decu sa poremedajima u ponašanju. Usled menjanja zakonskih propisa uz očekivanje pojašnjenja na isto ova vrsta usluge se trenutno ne sprovodi. Izraženo je povedanje broja dece uzrasta od 1-17 godina korisnika socijalne zaštite koji su tokom 2014 godine koristili usluge Centra u ukupnom broju od 1.420 korisnika, što je za 75 korisnika više nego u 2013. godini kada je bilo evidentirano 1.345 korisnika. Na evidenciji Centra za socijalni rad Prijepolje u 2014. godini bilo je ukupno 570 dece čije su porodice korisnici novčane socijalne pomodi i drugih vidova materijalnih davanja što predstavlja najvedi broj u ukupnoj strukturi dece korisnika socijalne zaštite. Na evidenciji Centra za socijalni rad Prijepolje u 2014. godini bilo je ukupno 54 dece sa problemima u ponašanju od toga 39 u sukobu sa zakonom i 15 sa asocijalnim ponašanjem. Ukupan broj socio-materijalno ugroženih korisnika koji su utokom 2014. Godine ostvarili pravananovčanu socijalnu pomod je 2.091 korisnika, a od toga pravo na novčanu socijalnu

56 pomod je ostvarilo 693 korisnika, odnosno 248 porodica, dok pravo na jednokratnu novčanu pomod je ostvarilo 1.398 korisnika. Ukupan broj dece sa invaliditetom u 2014. godini je 78 dece, a pravo na dodatak za tuđu negu i pomod i pravo na uvedani dodatak za tuđu negu i pomod tokom 2014. godine je ostvarilo 48 dece. Ukupan broj osoba sa invaliditetom u 2014. godini u starosnoj kategoriji mladih, odraslih i straijih je 676 osoba, a pravo na dodatak za tuđu negu i pomod i pravo na uvedani dodatak za tuđu negu i pomod tokom 2014. godine je ostvarilo 363 osoba. Odlukom o pravima i uslugama iz oblasti socijalne zaštite na teritoriji opštine Prijepolje realizuje se usluga pomod u kudi starim i invalidnim osobama. Ova usluga datira iz 2007. godine kao projektna aktivnost, a ovom Odlukom ona je prešla u stalnu uslugu koja se finansira delom iz budžeta opštine, delom učešda korisnika i donacijom. Ovakva vaninstitucionalna zaštita starih i invalidnih podiže nivo kvaliteta života ciljne grupe, ublažava se osedaj izolovanosti, beskorisnosti starih, invalidnih, poboljšava se mreža socijalnih kontakata, smanjuje se pritisak za smeštajem u ustanove socijalne zaštite. Pružaoci usluga se zapošljavaju, dobijaju nadoknadu, popravljaju svoj materijalni položaj i tako izlaze iz sistema socijalne zaštite. Kod pružaoca usluga stvara se osedaj korisnosti, zato što i sami ugroženi pomažu drugima koji su još više ugroženi. Broj korisnika pomodi u kudi zaključno sa 30.09.2015.godine je 195 korisnika, a broj gerontodomadica je 19. Opština Prijepolje nema ni jednu uslugu koja se tiče dnevnog boravka, a uslugu za decu i mlade u sukobu sa zakonom do 01.06.2014. pružao je Centar za socijalni rad Prijepolje kroz rad Dnevnog centra i radionice koje su se u njemu odvijale, a koji je počeo kao projektna aktivnost 2009. godine. Ova usluga se razvijala kao projektna aktivnost i sredstva su obezbeđivana kako od Ministarstva za rad zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja, budžeta lokalne smouprave, tako i od predpristupnih fondova EU. Crveni krst osnovan 1912 godine koji obavlja aktivnosti koje su usmerene ka redovnim humanitarnim aktivnostima gde funkcioniše Narodna kuhinja i sprovode se programi dodele paketa hrane, higijene i sabirne humanitarne akcije. U okviru Crvenog krsta Prijepolje realizuju se i tradicionalna akcija dobrovoljnog davalaštva krvi kao i program obuke prve pomodi u osnovnim školama. Crveni krst Prijepolja ima 21 organizaciju od čega čine 6 osnovnih organizacija, 14 podružnica i 1 aktiv.

Obrazovanje

Obrazovni kapaciteti

Predškolsko obrazovanje U opštini Prijepolje postoji samo jedna ustanova predškolskog obrazovanja – Predškolska ustanova „Miša Cvijovid“ u čijem sastavu se nalaze 4 zasebna objekta. To su objekti: “Naša radost” u gradskom delu Prijepolja u ulici Sandžačkih brigada, “Duga” u gradskom delu Prijepolja u Dirkovoj ulici, zatim objekat “Maslačak” u naselju Kolovrat i objekat “Srce” u naselju Brodarevo. Pored pomenuta 4 objekta predškolska ustanova sprovodi program i u osnovnim školama “Svet Sava” – Bostani, “Boško Buha” – Ivanje, “Dušan Tomaševid Dirko” – Velika Župa, “Mihajlo Bakovid”- Seljašnica,

„Mihajlo Bakovid” - izdvojeno odeljenje Jabuka, “Vladimir Perid Valter” – izdvojeno odeljenje Zalug, “Svetozar Markovid” Brodarevo – izdvojeno odeljenje Orašac. Prema podacima Predškolske ustanov „Miša Cvijovid“ iz septembra 2015. godine, u školsku 2015/2016 godinu u svim objektima ustanove ukupno je upisano 674 dece. Od toga, 222 dete pohađa pripremni predškolski program koji je besplatan u trajanju od 4 časa, a 452 dece boravi 9 časova i više. U Predškolskoj ustanovi “Miša Cvijovid” zaposleno je ukupno 86 radnika od čega 73 na neodređeno i 13 na određeno vreme. Kapaciteti predškolskih ustanovasu nedovoljni da bi na pravi način odgovorili potrebama stanovništva u Prijepolju.

Osnovno obrazovanje U opštini Prijepolje postoji 9 osnovnih škola od kojih se jedna bavi muzičkim obrazovanjem mladih. Ukupan broj učenika upisanih u školsku 2015/2016 godinu u osnovnim školama je 3.231. U okviru 8 osnovnih škola koje funkcionišu na teritoriji opštine Prijepolje 3.073 učenika pohađa redovne osnovne škole, dok 158 učenika pohađa osnovnu muzičku školu. Ukupan broj odeljenja u 8 redovnih osnovnih škola iznosi 173 odeljenja dok su učenici osnovne muzičke škole organizovani i raspoređeni u ukupno 9,2 klasa. Osam od devet osnovnih škola imaju izdvojena odeljenja i njih ukupno ima 24. U prošloj godini (2014/2015 ) osnovne škole je pohađalo 3.080 učenika, a ovu (2015/2016) pohađa 3.073 učenika, što znači da je manje u odnosu na prošlu godinu za 7 učenika. U Opštini Prijepolje funkcionišu sledede osnovne škole: - OŠ ''Vladimir Perid Valter''Prijepolje sa 4 izdvojena odeljenja u mestima Zalug, Dušmanidi, Kučin i Džurovo; - OŠ ''Svetozar Markovid'' Brodarevo sa 9 izdvojenih odeljenja u mestima Brajkovac, Gostun, Zavinograđe, Zastup, Ivezidi, Komaran, Mataruge, Potok i Slatina; - OŠ ''Boško Buha'' Ivanje sa 2 izdvojena odeljenja u mestima Divci i Lučice; - OŠ ''10 oktobar'' Donje Babine sa 1 izdvojenim odeljenjem u mestu Gornje Babine; - OŠ ''Mihajlo Bakovid'' Seljašnica sa 2 izdvojena odeljenja u mestima Jabuka i Karoševine; - OŠ ''Dušan Tomaševid Dirko'' Velika Župa sa 1 izdvojenim odeljenjem u mestu Hrta; - OŠ ''Sveti Sava'' Bostani sa 4 izdvojena odeljenja u mestima Aljinovidi, Kadevo, Hisardžik i Taševo; - OŠ ''Milosav Stikovid'' Kolovrat sa 1 izdvojenim odeljenjem u Ratajskoj; - Osnovna muzička škola Prijepolje sa 2 izdvojena odeljenja u susednim opštinama Nova Varoš i Priboj. U 9 osnovnih škola zaposleno je 465 radnika, kako nastavnog tako i nenastavnog osoblja. U opštini funkcioniše Specijalna škola za decu sa smetnjama u razvoju, u okviru Osnovne škole „Vladimir Perid Valter“ Prijepolje.

Srednje obrazovanje

Pored prijepoljske Gimnazije, u opštini postoje Ekonomsko-trgovinska i Tehnička škola. Ukupan broj učenika u srednjim školama je 1.231, a ukupan broj odeljenja u svim srednjim školama je 47. Prijepoljska Gimnazija je u školskoj 2015/16 godini upisala ukupno 392 učenika u 14 58 odeljenja, Srednja Tehnička škola je u 2015/16 godini upisala 372 učenika u 17 odeljenja ukupno, dok je Srednja Ekonomska škola upisala ukupno 467 učenika u 16 odeljenja. Škole se nalaze u samo u Prijepolju i nemaju izdvojena odeljenja po okolnim mestima. U okviru srednješkolskog obrazovanja, pored prirodno-matematičkog i društveno-jezičkog smera u Gimnaziji, postoji i 21 smer u Tehničkoj školi i 5 smerova u Ekonomsko-trgovinskoj školi. Najvede interesovanje je za opšte smerove u Gimnaziji, dok su u srednjim stručnim školama najinteresantniji smerovi mašinski tehničar za kompjutersko konstruisanje i elektrotehničar energetike u Tehničkoj školi i ekonomski tehničar i finansijski administrator u Ekonomsko-trgovinskoj školi. U Tehničkoj školi je ukupno zaposleno 63 radnika, kako nastavnika tako i vannastavnog osoblja. U Ekonomskoj školi je ukupno angažovano 60 radnika, kako nastavnika tako i vannastavnih radnika. A u prijepoljskoj Gimanziji ukupno je zaposleno 55 radnika, kako nastavnika tako i vannastavnog osoblja.

U cilju poboljšanja uslova rada u obrazovnim institucijama u narednom periodu opština de preduzeti niz mera . U prethodnom periodu se aktivno radilo na pripremi projektno-tehničke dokumentacije za projekte koji de doprineti unapređenju energetske efikasnosti ( izrada projektno-tehničke dokumentacije i pratedih elaborata ). U narednom periodu aktivnosti de biti usmerene na investicione radove. U cilju unapređenja sporta u školama planirana je izgradnja sportske dvorane u Brodarevu , izgradnja škola u ruralnim sredinama u skadu sa potrebama (škola u Kadevu, Dušmanidima, Hrtima ...) , kao i izrada projektno tehničke dokumentacije za škole koje nemaju sportske sale, a imaju mogudnost izgradnje na sopstvenom zemljištu ( osnovne škole u Ivanju i Jabuci ) . Planirana je podrška u projektima prilagođavanja praktičnog znanja u srednjim stručnim školama u skladu sa aktuelnim tržišnim potrebama , podrška lokalnim obrazovnim institucijama u planiranim projektima prekogranične saradnje kroz određeno finansijsko i partnersko učešde u implementaciji.

Sport i mladi

Sport u opštini Prijepolje Poslove vezane za sport u opštini Prijepolje sprovodi Sportski savez, koji je osnovan 1992. godine i registrovan kao asocijacija sportskih klubova, društava i udruženja. Savezom upravlja Skupština, kao najvedi organ i upravni odbor, kao operativno telo koje sprovodi odluke Skupštine. Članovi Sportskog saveza su 28 sportska kluba i udruženja. Trinaest sportskih klubova se takmiči u ligama. Ostali klubovi i udruženja svoje aktivnosti obavljaju na raznim turnirima i sportskim manifestacijama. U Prijepolju postoji 20 otvorenih sportskih terena i 2 velika stadiona: Gradski stadion Prijepolje i Fudbalski stadion “Rosulje“ Brodarevo.

Pored stadiona, u Prijepolju postoji i 5 sportskih sala od kojih je najviše u funkciji sala gradske Gimnazije. Prijepolje je domadin i učesnik dve velike sportske manifestacije i to: Internacionalni Atletski miting i Međuopštinske sportske igre (MOSI), koje okupljaju po nekoliko hiljada sportista. U 2013. godini opština Prijepolje bila je domadin MOSI igarakoje je organizovala i sprovela.

Sportski savez učestvuje u organizaciji:

- 7 Sportskih manifestacija (Komaranska košija; Skokovi u vodu-Memorijal “Pajo Potežica“; Prvenstvo grada u šahu; Paraglajding kup“Dragoslav Divac“; Kup Prijepolja u ribolovu; Ulični basket „Ivana i Sajo“; Kros učenika) - 16 Memorijalnih turnira (Memorijalni turnir “Čedo Radivojevid“; Memorijalni turnir“ Ferid Mezildžid-Fara“; Memorijalni turnir“ Milanko Pejovid“; Memorijalni turnir “Tanasko Banduka-Pidun“; Memorijalni turnir “Srevo Savkovid“; Memorijalni turnir “Predrag Zindovid“; Memorijalni turnir “Milan Parandilovid“; Memorijalni turnir“ Radomir Lale Morača“; Memorijalni turnir “Vasovid Nebojša-Vaske“; Memorijalni turnir “Edin Bajramovid-Pinpil“; Memorijalni turnir “Miloš Kneževid-Knez“; Memorijalni turnir “Mihajlo, Miško Vlahovid“; Memorijalni turnir“ Srdan Krpovid“; Memorijalni turnir“ Siniša Vasiljevid“; Memorijalni turnir“ Vladimir Brašanac“; Memorijalni turnir“Damir Mehonid-Daco“) - 5 pozivnih turnira u malom fudbalu (Letnja Liga Brodarevo; Sadi - Kamena gora; „3“ na „3 „ Zalug; Ramazanski liga; Božidni turnir) - 3 Republičke manifestacije (Dan izazova; Sportske igre mladih; Sport u škole)

Omladinska politika U opštini Prijepolje u 2008. godini osnovana je Kancelarija za mlade uz podršku Ministarstva omladine i sporta. Decentralizacija ciljeva Nacionalne strategije za mlade kao i sprođenje Zakona o mladima koji definišu interes bavljenja mladima se sprovodi formiranjem mera, tela i procedura kojima se uspostavlja ambijent mogudeg. Definisanjem prioriteta razvoja kroz izradu lokalne strategije za mlade u kojoj učestvuju predstavnici zajednice iz različitih sektora, dajudi doprinos svojom ekspertizom i poljem rada koje žele da unaprede kroz zajedničke projekte i program Lokalni akcioni plan za mlade koji je Skupština opštine Prijepolje usvojila u maju 2010. godine, stavlja lokalnu zajednicu u poziciju kooperanta i komenadžmenta u aktiviranju javnih službi, institucija, udruženja građana, medija, biznis sektora i neformalnih grupa prijepoljske zajednice. 60

Uz ovo organizovano je i kontinuirano podizanje kapaciteta u cilju bržeg i efikasnijeg rešavanja problema. Kancelarija za mlade je opštinsko telo zaduženo za sprovođenje ciljeva i interesa zajednice (definisane kroz u akcionom planu) za populaciju od 15 do 30 godina, kroz brigu i podršku mladih sugrađana, izražene u strateškim dokumentima. Ciljevi se sprovode kroz mehanizme koordinacije zainteresovanih strana na stvaranju uslova sprovođenja razvojnih javnih politika prema mladima sa razvojnim projektima, programima, servisima i aktivnostima usmereni na lični razvoj mladih pojedinaca Prijepolja pratedi krovne lokalne, nacionalne strateške dokumente i Zakon o mladima RS. Takođe Kancelarija za mlade ustupa, pronalazi i umrežava resurse za razvoj programa neformalnih grupa, organizacija mladih i organizacija za mlade kao i njihovih ličnih kapaciteta. Veb sajt: mladi.prijepolje.rs

Informisanje

Na teritoriji opštine Prijepolje postoji: jedna lokalna TV stanica (TV Forum) i dve regionalne (TV Enigma i Regionalna televizija Novi Pazar). Televizija “Forum” aktivno prati dešavanja u opštini i šire, a gledanost je sve veda. Aktivna je jedna radio stanica ( Mileševa) i jedne lokalne novine (Polimlje).

Udruženja građana opštine Prijepolje

U Prijepolju, registrovano je 89 udruženja građana koje deluju u raznim oblastima (sport, ekologija, poljoprivreda, turizam, itd.). Saradnja Opštine sa postojedim udruženjima građana je zadovoljavajuda.

Vandredne situacije

U Prijepolju postoji Odeljenje za vanredne situacije koje je organizovano u sastavu Sektora za vanredne situacije Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srbije. Odeljenje za vanredne situacije organizaciono se sastoji iz:

1. Odseka za preventivnu zaštitu, 2. Odseka za civilnu zaštitu i upravljanje rizicima i 3. Vatrogasno spasilačke čete. Odsek za preventivu bavi se inspekcijskim pregledom industrijskih, javnih objekata u kojima se okuplja vedi broj ljudi i drugih objekata od značaja za lokalnu zajednicu i Republiku, u smislu preduzimanja preventivnih mera zaštite od požara, kako u navedenim objektima ne bi došlo do požara ili ako dođe da posledice budu minimalne mogude. Zatim pregledom tehničke dokumentacije za izgradnju novih objekta u smislu postojanja mera zaštite od požara u istoj predviđenih Zakonom i tehničkim propisima koji regulišu ovu oblast, kao što i vrše pregled novoizgrađenih objekata radi kontrole da li su u izgrađenom objektu primenjene mere zaštite

61 od požara predviđene tehničkom dokumentacijom za izgradnju objekta na koju je prethodno odeljenje dalo svoju saglasnost. Odsek odobrava lokacije za skladištenje eksplozivnih materija, zapaljivih tečnosti i gasova, daje odobrenje za nabavku i prevoz eksplozivnih materija i njihovu upotrebu, i vrši kontrolu prevoza ovih materija. Odsek vrši uviđaje nakon nastanka požara i eksplozija radi utvrđivanja uzroka nastanka požara ili eksplozije.Osim ovih vrši i druge poslove iz nadležnosti MUP-a RS.

Odsek za civilnu zaštitu i upravljanje rizicima u smislu Zakona o vanrednim situacijama sprovodi programiranje i planiranje mera i aktivnosti na zaštiti i spasavanju; zaštitu kao skup preventivnih mera usmerenih na jačanje otpornosti zajednice, otklanjanje mogudih uzroka ugrožavanja, smanjenje uticaja elementarnih nepogoda, sprečavanje drugih nesreda i u slučaju da do njih dođe umanjenje njihovih posledica; spasavanje i pružanje pomodi, pod čime se podrazumevaju operativne aktivnosti koje se preduzimaju u cilju spasavanja ljudi, materijalnih dobara i životne sredine; ublažavanje i otklanjanje neposrednih posledica elementarnih nepogoda i drugih nesreda, pod čime se podrazumevaju mere i aktivnosti koje se preduzimaju radi uspostavljanja neophodnih uslova za život građana na postradalom području; organizovanje, opremanje i osposobljavanje snaga zaštite i spasavanja; organizovanje opremanje i osposobljavanje državnih organa, privrednih društava, drugih pravnih lica i preduzetnika za zaštitu i spasavanje; organizovanje osposobljavanje građana za ličnu, uzajamnu i kolektivnu zaštitu; pružanje i traženje pomodi i saradnja sa drugim lokalnim zajednicama i regionima; upravljanje i rukovođenje i koordinacija subjektima i snagama sistema zaštite i spasavanja u vanrednim situacijama.

Sve ovo se sprovodi u neposrednoj saradnji i učešdu lokalne zajednice i opštinskog Štaba za vanredene situacije.

Vatrogasno spasilačka četa vrši gašenje nastalih požara, spasavanje nastradalih, imovine i materijalnih dobara u elementarnim nepogodama, tehničko tehnološkim nesredama i drugim vanrednim situacijama i događajima, spasavanje ugroženih lica materijalnih dobara i domadih životinja ugroženih poplavama, angažuje se u spasavanju izvlačenju i pružanju prve pomodi nastradalim u saobradajnim nezgodama, pružanje pomodi i evakuaciju nemodnih i bolesnih lica iz predela odsečenih velikim snežnim padavinama, spasavanje i izvlačenje utopljenika, spasavanje lica sa visina i dubina, uključuje se u dejstvo snaga za zaštitu i spasavanje u svim vanrednim situacijama i vrši druge poslove i zadatke iz svoje nadležnosti.

Teritorija opštine Prijepolje ugrožena je nastankom vanrednih situacija usled svih mogudih elementarnih nepogoda kao što su poplave bujice, suša, visoki snežni nanosi, kao i usled zemljotresa, klizišta, tehničko tehnoloških nesreda, neeksplodiranih ubojnih sredstava, velikih saobradajnih nezgoda kako drumskih tako i železničkih, hemijskih udesa, zagađenja vode i životne sredine uopšte, požara na industrijskim objektima u kojim boravi vedi broj lica, razaranja ili uništenja objekata od vitalnog značaja za funkcionisanje društva kao što su velike trafostanice, glavni napojni dalekovodi, fabrike za preradu vode, telekomunikaciona čvorišta, objekti za snadbevanje stanovništva hranom i potrepštinama i slično, kao i požara na velikim 62

šumskim kompleksima obzirom da je teritorija opštine obrasla velikim šumskim kompleksima četinarskih i listopadnih šuma.

Iz svega pomenutog u narednom petogodišnjem planu bi bilo poželjno da se obrati pažnja na oblast vandrednih situacija, kako bi efikasnije i efektivnije mogli odreagovati u datim situacijama.

III. INTERNA I EKSTERNA ANALIZA KLjUČNIH OBLASTI ( SVOT ANALIZA ) OPŠTINE PRIJEPOLjE

Interna i eksterna analiza je metodološki alat koji je korišden u cilju određivanja konkurenstske pozicije lokalne zajednice. Ona predstavlja osnovu za određivanje strateških ciljeva . SVOT analizu čine četiri sastavna elementa – snage , slabosti , šanse i pretnje . Snage i slabosti su interni elementi na koje lokalna samouprava ne može da utiče. Naime, evidentiranje slabosti služi kao osnova za kvalitetno pradenje razvoja, tako što de definisani strateški ciljevi ukazati na potrebu i način eliminisanja tih slabosti. Šanse i pretnje predstavljaju eketsrne elemente, odnosno elemente iz spoljašnosti na koje nemožemo da utičemo. U optini Prijepolje identifikovane su 3 ključne oblasti društveno – ekonomskog razvoja za koje su izrađene SVOT analize, a koje predstvljaju subjektivizaciju Socio – ekonomske analize opštine: - Ekonomija i ruralni razvoj - Razvoj infrastrukture i zaštita životne sredine - Društveni razvoj Svaka od ovih oblasti bila je predmet posebne analize Komisije za izradu strategije i za svaku od njih precizno su utvrđene snage, slabosti, šanse i pretnje.

SVOT Analiza ključnog pitanja 1: Ekonomija i ruralni razvoj

Prednosti Slabosti

 Raspoloživi prirodni resursi kao faktor  Granični prelazi ekonomskog i ruralnog razvoja (šume, vode,  Devastirano i nerazvijeno područje prirodna bogatstva-turistički potecijali)  Nedostupan prostor i zemljište starih  Čista i nezagađena životna sredina idustrijskih pogona  Postojanje institucionalnog okvira za podršku  Loša privatizacija pojedinih privrednih subjekata privrednom sektoru (Odeljenje za LER, Lokalni  Neusklađenost obrazovnog sistema sa centar za razvoj MSP, poslovna udruženja) potrebama privatnog sektora i potreba u  Postojanje regionalne i lokalne turističke turizmu organizacije  Nedovoljna kvalifikovanost kadra po završetku  Međusobno poznavanje i dobra saradnja škole privrednog sektora  Komplikovana i duga procedura izdavanja  Veliki broj preduzeda i radnji dozvola  Značajni poljoprivredni i turistički potencijali  Spora i nedovoljno spremna administracija  Razvijen preduzetnički duh  Nerešeni imovinsko pravni odnosi kompleksa na  Postojanje klastera tekstilaca, poljoprivrednih i Jabuci turističkih udruženja  Nepostojanje parking prostora  Veliki broj ljudi u dijaspori  Nedostatak smeštajnih i ugostiteljskih  Međusektorska saradnja kapaciteta, a postojedi smeštajni kapaciteti su  Značajan broj ljudi koji počinje da se bavi nekategorisani i u lošem stanju

agrobiznisom  Loša putna i komunalna infrastruktura u  Velike površine zasada pod malinom ruralnom području opštine  Postojanje rashladnih kapaciteta  Loša kvalifikaciona struktura zaposlenih i  Veliki broj registrovanih poljoprivrednih nezaposlenih gazdinstava  Veliki broj nezaposlenih  Posvedenost opštine finansiranju poljoprivrede  Nedostatak uređenih industrijskih zona kroz subvencije i sufinansiranje projekata  Retka naseljenost brdsko-planinskog područja  Kvalitetna promocija Turističke organizacije  Nedovoljno razvijena prerađivačka industrija Prijepolje  Nepovoljna starosna struktura seoskog  Potencijali za razvoj seoskog turizma stanovništva  Postojanje značajnog broja zaštidenih prirodnih  Nedostatak finansijskih sredstava za ekonomski dobara razvoj  Postojanje vedeg broja speleoloških objekata  Nedovoljna broj protivgradnih stanica  Postojanje uređenih planinarskih i turističkih  Nedovoljan broj stručnih kadrova i organizacija staza  Nepostojanje principa dobre poljoprivredne  Raznovrsna tradicionalna gastronomska ponuda prakse kod poljoprivrednika  Izgrađenost sportskih objekata  Nedovoljna dobra saradnja između  Izgradnja letilišta za ultra lake avione u Ivanju poljoprivrednih udruženja  Kulturno-istorijsko nasleđe  Ubrazano smanjenje broja stanovnika  Kvalitetni izvori pijade vode  Nedovoljan uzgoj različitih poljoprivrednih  Bogat šumski potencijal kultura  Biodiverzitet  Nedovoljna informisanost građanstva u  Očuvano nematerijalno nasleđe ruralnom području  Postojanje uređene industrijske zone  Nepostojanje klastera u poljoprivredi  Postojanje osnovnih planskih dokumenata  Nepovezanost ugostiteljstva i turizma  Nedostatak semenske proizvodnje  Nepostojanje auto-puta  Neodržavanje planinarsko-turističkih staza  Loše vodosnadbevanje u ruralnom području  Loša niskonaponska električna mreža  Loša mobilna pokrivenost  Divlje deponije i neaktiviranje regionalne deponije „Banjica“  Nepostojanje planske dokumentacije nižeg reda i divlja gradnja  Loša pokrivenost TV signalom  Loša pokrivenost internetom  Nepostojanje definisanih turističkih proizvoda  Neadekvatan tretman prirodnih resursa  Nepostojanje uslova za bavljenje receptivnim turizmom  Nepostojanje Info centra i suvenirnice u gradu  Nedostatak stručnih kadrova  Nepoznavanje stranih jezika  Nepovoljna starosna struktura  Nepoznavanje informacionih tehnologija  Nedovoljna obučenost pružaoca usluga u turizmu

 Nezainteresovanost za edukacije i usavršavanje pružaoca usluga u turizmu  Naglašen individualizam i nespremnost za saradnju  Nerazvijena praksa umrežavanja svih aktera u turizmu  Nesigurno i neobezbeđeno poljoprivredno tržište  Slaba međusektorska saradnja

Šanse Pretnje  Razvoj privatno javnog partnerstva  Nepostojanje politike regionalnog razvoja  Definisanje jedinstvene politike na lokalnom  Nespremnost i nerazvijenost državnih institucija nivou za podsticanje i razvoj privatnog za lokalne potrebe preduzetništva i privlačenje stranih investicija  Politički uticaj na planiranje i ekonomski razvoj  Povradaj imovina društvenih preduzeda u  Odseljavanje stručnog kadra vlasništvo lokalne samouprave  Nepovoljna migraciona kretanja stanovništva  Subvencionisanje kredita MSP od strane lokalne  Loše stanje pruge Beograd-Bar samouprave  Nerealizovana fiskalna i imovinska  Formiranje strukovnih udruženja decentralizacija  Jačanje saradnje sa dijasporom  Nepovoljni krediti  Poboljšanje saradnje NSZ i privatnog sektora  Napušteno obradivo zemljišne  Formiranje biznis inkubatora  Nedovoljna vidljivost na EU tržitu  Razvoj prerađivačkih kapaciteta kroz IPARD  Konkurencija iz zemalja članica EU fondove  Vedi nivo obrazovanja kod konkurencije  Osnivanje direkcije/agencije za razvoj opštine  Nedovoljna razvijenost za razvoj turizma na Prijepolje nacionalnom i lokalnom nivou  Mogudnost privlačenja sredstava iz fondova EU  Ekonomska kriza  Dostupnost nacionalnih fondova za podršku  Udaljenost od planirane trase auto-puta poljoprivredi, turizmu, proizvodnim i uslužnim  Nedovoljna edukacija i informisanost delatnostima MSP poljoprivrednika  Razvoj hotelijerstva  Oslanjanje na samo jednu poljoprivrednu  Razvoj organske proizvodnje kulturu  Brendiranje i zaštita lokalnih proizvoda  Infrastrukturna povezanost sa susednim zeljama  Prekogranični projekti  Aktiviranje aerodroma Ponikve  Izgradnja auto-puta Beograd-Podgorica  Blizina afirmisanih turističkih centara: Zlatibor, Žabljak...  Formiranje integrisanog turističkog proizvoda (Prijepolje, Nova Varoš, Priboj, Sjenica)  Internacionalni omladinski programi  Prerastanje lokalnih manifestacija u regionalne i nacionalne  Infrastrukturni radovi povodom obeležavanja 800 godina manastira Mileševa  Saradnja sa lokalnim, regionalnim i nacionalnim

institucijama  Formiranje savetodavne stručne poljoprivredne službe  Formiranje poljoprivrednih zadruga  Jačanje kapaciteta proizvodnje i prerade bobičastog i jagodičastog voda

SVOT Analiza ključnog pitanja 2: Razvoj infrastrukture i zaštita životne sredine

Prednosti Slabosti  Postojanje putne i teretne železnice  Nezadovoljavajudi stepen izgrađenosti  Postojanje puteva prvog i drugog reda (M21, vodovodne i kanalizacione mreže u prigradskim M8) i ruralnim podrčjima uključujudi održavanje i  Dobro razvijena saobradajna infrastruktura u upravljanje potojedim centralnoj zoni  Nepostoji dvosmerno (rezervno) napajanje na  Dobro razvijena putna mreža na području visokom naponu 110 kw opštine  Nedostatak trafostanice 35/10 KW ( Velika Župa  Dobro razijena vodovodna infrastruktura u i Luke ) gradskim i prigradskim sredinama  Nedovoljna razuđenost objekata 10/0,4 KW u  Dobra komunalna higijena grada i prigradskih seoskim područjima naselja  Stanje elektro energetskih objekata  Srednja i nisko -naponska mreža dobro razvijene (srednjenaponskih i niskonaponskih) je loše  Kanalizaciona mreža razvijena u gradskoj i zbog nedovoljno sredstava za održavanje istih pojedinim prigradskim sredinama  Loša pokrivenost mobilnom telefonijom  Dobra pokrivenost visoko naponskom mrežom  Loše stanje opštinskih i nekategorisanih puteva  Dobra pokrivenost telefonskom-fiksnom mrežom u prigradskim i ruralnim područjima  Dobar vodni potencijal  Loše stanje poljskih puteva  Dobri potencijali za korišdenje obnovljivih izvora  Katastar puteva i ulica nesređen zbog energije (vodni potencijali, vetar, biomasa,...) neuknjiženosti puteva i neizvršene  Tradicionalne ekološke vrednosti eksproprijacije  Veliki procenat zaštidenih prirodnih dobara  Postojeda projektno – tehnička dokumentacija (procenat iznad evropskog proseka) nesređena i neadekvatna sa aktuelnim  Zdrava životna sredina zakonskim propisima  Nepostojanje prljave tehnologije u industriji  Nepostoji projektno tehnička dokumentacija za  Regionalna saradnja u oblasti uprvljanja veliki broj infrastrukturnih objekata otpadom  Nepostojanje sabirnih kolektora i sistema za  Urađena projektno tehnička dokumentacija za prečišdavanje otpadnih voda regionalnu sanitarnu deponiju Banjica  Nerešeno pitanje parking prostora  Postojanje regionalnog i lokalnog plana  Npostojanje azila za pse upravljanja otpadom  Nezadovoljavajuda regulacija odvoda  Postojanje prerađivačkih kapaciteta za izradu površinskih voda biomase  Neregulisani rečni tokovi i mreže kanala  Potojanje Studije o mogudnosti korišdenja  Neizgrađene obaloutvrde na kritičnim mestima i biomase za opštinu Prijepolje nepostojanje dokumentacije (Zalug, Brodarevo,  Postojanje planskih dokumenata (Generalni plan Šarampov itd.) za prečišdavanje otpadnih voda i Generalnog  Nedostatak gasovodne infrastrukture plana za vodosnadbevanje opštine Prijepolje )  Nedostatak heliodroma i sportskog aerodroma  Primer dobre prakse zaštidenih prirodnih dobara  Nedovoljan prolaz (visina) podvožnjaka za  Uređene zelene površine u gradu teretna vozila (vatrogasna, komunalna i druga

 Postojanje projektno tehničke dokumentacije za vozila...) sanaciju i rekultivaciju postojede deponije  Nedostatak prostora za novu Industrijsku zonu Stanjevine  Nedovoljna tehnička opremljenost javnih preduzeda  Nedovoljan broj stručnog kadra u lokalnim javnim institucijama  Nedostatak ekološke svesti lokalnog stanovništva  Neuređene obale reka na teritoriji opštine  Veliki broj divljih deponija  Postojanje privremene deponije Stanjevine na ulazu u grad  Nesprovođenje Akcionog plana koji proizilazi iz Lokalnog akcionog plana upravljanja otpadom  Nedovoljno edukovani građani o značaju životne sredine kao i nedovoljna angažovanost lokalne zajednice na polju edukacije građanstva i promocije  Loša kaznena politika pri sektoru životne sredine  Nerazvijen civilni sektor u oblasti životne sredine  Nedovoljno angažovane obrazovne institucije u edukaciji školske i predškolske populacije u oblasti zaštite životne sredine  Ne vrši se naplata za korišdenje kanalizacione mreže  Neizgrađen sistem za prečišdavanje otpadnih voda  Nedovoljno finansijskih sredstava za razvoj i održavanje infrastrukture i zaštitu životne sredine  Zastarela projektno tehnička dokumentacija  Neregulisan rečni tok reke Mileševke od Brane 2 do reke Mileševke

Šanse Pretnje  Dostupnost nacionalnih i međunarodnih fondova  Nedovoljna podrška države i sve manje u svrhe unapređenja kapitalne infrastrukture i sredstava kod resornih ministarstava za podršku infrastrukturnih projekata zaštite životne sredine infrastrukture  Mogudnost korišdenja obnovljivih izvora  Loša zakonska regulativa u zapošljavanju energije stručnog kadra u javnim preduzedima i  Pogranični region i mogudnost regionalne i ustanovama međunarodne saradnje  Opasnost nastanka velikih šumskih požara na  Edukacija i osposobljavanje ljudi za pisanje, velikim površinama izradu i realizaciju projekata  Neefikasna politika regionalnog razvoja  Multietničnost i jaka dijaspora kao dobra osnova  Obustava železničkog saobradaja zbog lošeg za ulaganje u komunalnu infrastrukturu i na polju stanja železničke pruge zaštite životne sredine  Velika udaljenost od auto puta   Regionalna povezanost u oblasti zaštite životne Prestanak električnog napajanja cele opštine zbog nedostatka rezervnog napajanja sredine  Politička i ekonomska nestabilnost  Rast cena sekundarnih sirovina  Slaba državna i međuopštinska saradnja  Uspostavljanje sistema razdvajanja otpadi gradova i opština u slivu reke Lim  Edukativni programi  Neadekvatna zakonska politika u oblasti zaštite

 Uspostavljanje sistema grejanja na biomasu životne sredine  Aktivno uključivanje medija u rešavanju  Nepoštovanje ekoloških standarda problema u oblasti zaštite životne sredine  Nezainteresovanost kadrova u daljem stručnom  Sprovođenje javnih radova usavravanju  Uspostavljanje javno – privatnog partnerstva u  Porast zagađenja životne sredine oblasti zaštite životne sredine

SVOT Analiza ključnog pitanja 3: Društevni razvoj

Prednosti Slabosti

 Kvalitetni ljudski resursi u zdravstvu i socijalnoj  Nedovoljan broj stručnog kadra i nedovoljno zaštiti motivisani postojedi kadrovi  Razvijen sistem zdravstvene zaštite  Nedovoljno savremena tehnička opremljenost  Zadovoljavajudi sistem socijalne i dečije zaštite – za pružanje zdravstvenih usluga na nivou zastupljenost različitih vidova usluga zdravstvene i socijalne zaštite  Dobra tehnička opremljenost u sistemu socijalne  Nepostojanje sopstvenog poslovnog prostora u zaštite sistemu socijalne zaštitei neadekvatan postojedi  Postojanje civilnog sektora u oblasti socijalne prostor zaštite  Neadekvatan prostor u zdravstvu – ne ispunjava  Razvijeno udruženje osoba sa razvojnim zakonske propise smetnjama koji raspolažu sa zadovoljavajudom  Nedostatak strateških dokumenata za osobe sa opremom za rad invaliditetom  Inkluzivno obrazovanje u predškolskim i školskim  Nedostatak socijalnih usluga za osobe sa ustanovama invaliditetom  Zadovoljavajudi kadar u predškolskom i  Nedostatak prostora i objekata za organizaciju školskom obrazovanju socijalnih usluga i rad udruženja  Veliki broj visokoobrazovanog kadra u  Nedostatak prave baze o osobama sa obrazovnim institucijama invaliditetom na području opštine Prijepolje  Postojanje relativno dobrog Dečijeg vrtida sa  Izražena nepristupačnost za osobe sa izdvojenim odeljenjima u naseljima Kolovrat i invaliditetom i nedostatak specijalizovanih Brodarevo vozila za prevoz  Postojanje 9 osnovnih škola od kojih se jedna  Neadekvatno planiranje i finansiranje potreba bavi muzičkim obrazovanjem OSI i njihovih organizacija  Značajan broj korisnika usluga Dečijeg vrtida  Izražene predrasude o osobama sa  Dobra saradnja između muzeja,škola, vrtida i invaliditetom lokalne samouprave  Mali odziv poslodavaca za zaposlenjeosoba sa  Efikasno korišdenje obnovljivih izvora energije u invaliditetom pojedinim ustanovama, institucijama i školama  Loš sistem grejanja i loša stolarija u zdravstvu  Talentovana školska populacija (veliki broj  Nedovoljna uključenost marginalizovanih grupa nagrada na takmičenjima) u društveni i javni život  Postojanje Fonda za finansiranje mladih i  Nedovoljna povezanost između organizacija, talentovanih učenika i studenata institucija, lokalne samouprave i drugih resursa  Postojanje omladinskog servisa – Kancelarija za na polju unapređenja društvene brige o zdravlju mlade i aktivizam mladih i socijalnoj zaštiti  Razvijen sistem kulturnih institucija – Muzej,  Nedostatak lokalnih sektorskih strategija Dom kulture, Biblioteka  Nedovoljna realizacija usvojenih planova

 Obiman i kvalitetan fond knjiga u biblioteci (strategije i akcionih planova)  Kvalitetan sadržaj aktivnosti Biblioteke, Doma  Nedovoljno decentralizovane usluge i servisi kulture i Muzeja  Prostorni kapaciteti predškolske ustanove su  Postojanje brojnih kulturnih delatnosti, javnih i nedovoljni da bi na pravi način odgovorili sportsko-rekreativnih manifestacija potrebama stanovništva u Prijepolju  Postojanje mobilne biblioteke -''Infobus''  Bogato kulturno-istorijsko nasleđe  Zgrade školskih ustanova su neuređene (fasada,  Postojanje sportskog saveza stolarija...)  Veliki broj sportskih klubova  Nedovoljan broj sportskih objekata  Veliki broj registrovanih NVO  Nedovoljna savremena tehnička opremljenost  Pojednostavljena procedura registrovanja NVO institucija škola  Postojanje primera dobre prakse u radu NVO  Neusklađenost obrazovnih programa na nivou  Multietnička sredina – razvijen stepen tolerancije srednjeg obrazovanja sa potrebama tržišta (programi prekvalifikacije i dokvalifikacije)  Nedovoljna mogudnost sticanja prakse (programi stručne prakse su nedovoljni)  Nepostojanje sistema planiranja kod uvođenja novih obrazovnih programa i škola u sistem školstva u opštini Prijepolje  Nepostojanje sistema / usluge produženog boravka dece u školama  Smanjen broj dece u školama i predškolskim ustanovama  Nepostojanje adekvatne baze podataka o uspešnim studentima iz Prijepolja koji žive u inostranstvu  Nedovoljna saradnja sa organizacijama civilnog društva u poboljšanju uslova školovanja i organizovanju različitih aktivnosti i/ili programa u prostoru škole  Veliki broj nezaposlenih lica sa visokom i višim školom  Nedostatak adekvatnog prostora za matičnu biblioteku  Nepostojanje gradskog bazena  Nerazvijen sistem digitalizacije zavičajne građe  Neusmerenost civilnih organizacija u sprovođenju postojedih strateških dokumenata  Nerešen problem grejanja u zgradi Doma kulture  Loša elektro instalacija u Domu kulture  Nepostojanje projektno – tehničke dokumentacije rekonstrukcije zgrade Doma kulture  Nedovoljno finansijskih sredstava za podršku realizacije stručnih programa na polju društvenog razvoja  Neistraženo i nedovoljno korišdeno kulturno blago  Nedovoljna saradnja na određenim projektima između institucija kulture  Nedovoljna povezanost udruženja 69

 Preovalađuju lični interesi u pojedinim NVO  Veliki broj neaktivnih NVO  Nedovoljno stručan kadar u NVO  Slaba saradnja NVO sa biznis sektorom  Nedovoljno aktivnosti u svim društevnim poljima u ruralnom području  Nedovoljno poznavanje procedure pripreme i realizacije projekata  Nedovoljna i nejasna profilisanost NVO  Nemogudnost koofinansiranja projekata NVO sektora  Nedovoljno jasno definisani kriterijumi u konkursima za NVO Šanse Pretnje

 Bolje korišdenje raspoloživih sredstava EU i  Politička i ekonomska nestabilnost nacionalnih fondova  Centralizovano odlučivanje  Mogudnost korišdenja sredstava resornih  Politički uticaj na planiranje i razvoj Ministarstava u skladu sa kriterijumima  Odseljavanje stručnog kadra  Povedana edukacija kadrova i upoznavanje sa  Komplikovna i teško primenjiva zakonska savremenim sistemima upravljanja i primena regulativa za javne nabavke standarda  Udaljenost od autoputa  Izrada i usvajanje strateških planova  Ukidanje sredstava od strane EU  Multietničnost i jaka dijaspora kao dobra osnova  Nedovoljna zainteresovanost stručnog kadra za i mogudnost podrške društvenom razvoju razvoj usluga na lokalu  Programi/akcije vršnjačke psiho-socijalne zaštite  Uticaj politike na rad NVO sektora u saradnji sa školama i Centrom za socijalni rad  Poboljšanje sistemske brige o mladima  Konstantan rad na unapređivanju profesionalnog rada zaposlenih u obrazovanju  Otvaranje ustanova visokog i/ili višeg obrazovanja u opštini  Racionalizacija korišdenja električne energije u ustanovama osnovnih i srednjih škola i ustanovama predškolskog obrazovanja  Međuopštinska i prekogranična saradnja  Besplatni programi obuke za pisanje projekata  Zajednička onlajn platforma za planiranje i menadžment projekata između organizacija i institucija  Izrada strategije sporta na lokalnom nivou  Pogranični region  Izrada strategije ruralnog razvoja  Edukacija NVO sektora  Uključivanje civilnog sektora u donošenju odluka  Formiranje opštinskog Savetodavnog tela zaosobe sa invaliditetom  Nedostatak stručnog kadra za rad sa decom u

programu inkluzivnog obrazovanja (pedagoški asistenti)

IV VIZIJA I MISIJA OPŠTINE PRIJEPOLjE

Vizija Opštine Prijepolje V OPŠTI I POSEBNI CILjEVI OPŠTINE PRIJEPOLjE Opština Prijepolje je moderna i efikasna lokalna samouprava koja sledi evropske trendove, sa konkurentnom privredom, prepoznatljivom poljoprivrednom proizvodnjom, očuvanom životnom sredinom, bogatom kulturnom i turističkom ponudom , opština koja sve svoje aktivnosti sprovodi u saradnji sa građanima, civilnimVIZIJA i poslovnim, OPŠTI I POSEBNI sektorom CILjEVI. I PROJEKTI

Misija Opštine Prijepolje

Radi poboljšanja kvaliteta života građana i izgradnje sredine koja preuzima odgovornost za održivi razvoj zajednice, Opština Prijepolje će uspostavljati mehanizme za jasno definisanje i proveru razvojnih potreba zajednice, kontinuirano će unapređivati infrastrukturne, organizacione, ljudske i finansijske resurse, razvijati mrežu efikasnih i održivih institucionalnih i vaninstitucionalnih usluga zasnovanih na razvojnim potrebama zajednice, izgrađivati i stalno jačati partnerstvo javnog, privatnog i civilnog sektora te kontinuirano podsticati aktivno učešće građana u procesu planiranja i implementacije opštinskih razvojnih projekata.

V OPŠTI I POSEBNI CILjEVI OPŠTINE PRIJEPOLjE

OPŠTI CILJ 1: POSEBAN CILJ 1.1:Razvoj malih i srednjih preduzeća i radnji i stvaranje uslova za unapređenje poslovnog ambijenta

POSEBAN CILJ 1.2: Razvoj poljoprivrede EKONOMSKI I RURALNI RAZVOJ POSEBAN CILJ 1.3:Razvoj turizma

POSEBAN CILJ 2.1 : Revidiranje postojeće prostorno planske i tehničke dokumentacije i izrada nedostajuće POSEBAN CILJ 2.2:. Unapređenje i razvoj komunalne i saobraćajne OPŠTI CILJ infrastrukture u gradskom i prigradskom području 2:RAZVOJ POSEBAN CILJ 2.3. Unapređenje i razvoj komunalne i saobraćajne INFRASTRUKTURE infrastrukture u ruralnom području I ZAŠTITA ŽIVOTNE POSEBAN CILJ 2.4. Poboljšanje procesa zaštite životne sredine i upravljanje SREDINA otpadom POSEBAN CILJ 2.5. Unapređenje sistema odbrane od poplava, požara i drugih elementarnih nepogoda radi ostvarivanja bezbednosti građana opštine Prijepolje POSEBAN CILJ 2.6. Unapređenje i razvoj energetske infrastrukture

POSEBAN CILJ 3.1. Unapređenje sistema obrazovanja ( osnovno , srednje i preškolosko ) POSEBAN CILJ 3.2. Unapređenje sistema socijalne zaštite OPŠTI CILJ 3: POSEBAN CILJ 3.3. Unapređenje sistema zdravstvene zaštite DRUŠTVENI POSEBAN CILJ 3.4. Razvoj kulture kroz poboljšanje infrastrukture i RAZVOJ unapređenje saradnje POSEBAN CILJ 3.5. Unapređenje uslova za razvoj sporta i rada omladine POSEBAN CILJ 3.6. Poboljšanje uslova za rad civilnog sektora POSEBAN CILJ 3.7. Podizanje kapaciteta lokalne samouprave

OPŠTI CILj 1: EKONOMSKI I RURALNI RAZVOJ Stvoren povoljan ambijent za razvoj preduzetništva, poljoprivrede, turizma, privlačenje novih investicija, povećanje zaposlenosti i jačanje konkurentnosti privrede

POSEBNI CILjEVI:

. Podrška razvoju malim i srednjim preduzedima i preduzetnicima kroz davanje poslovnih informacija i saveta, podrška u sprovođenju i konkurisanju kod programa za razvoj preduzetništva u okviru postojedih organa na lokalnom nivou; . Stvaranje uslova za uravnotežen prostorni razvoj industrije kao jedan od segmenata za unapređenje životnog standarda u urbanoj i ruralnoj sredini; . Uključivanje opštine Prijepolje u mrežu industrijskih centara na različitim nivoima - lokalnom, regionalnom, nacionalnom i internacionalnom; . Razvoj industrijskih zona i biznis inkubatora na ekološki održivim i privlačnim lokacijama za investitore; . Pojednostavljenje i standardizacija procedure dobijanja svih potrebnih dozvola za rad i registracije, kao i stimulativna, 1.1. Razvoj malih i srednjih preduzeća i jasna i pregledna regulativa u interesu opštine, inostranih i radnji i stavranje uslova za domadih investitora; unapređenje poslovnog ambijenta . Obezbeđivanje poslovnih lokacija za nove namene u ranije

korišdenim industrijskim i privrednim pogonima; . Adekvatna infrastrukturna, energetska, saobradajna i komunalna opremljenost svih važnih razvojnih lokacija u skladu sa potrebama opštine; . Realizacija urbanističkih planova; . Stvaranje uslova za zapošljavanje, kao jedan od najznačajnijih pokazatelja ekonomskog i socijalnog razvoja . Podsticanje procesa udruživanja MSPP -jačanje kapaciteta postojedih kao i podsticanje formiranja novih strukovnih privrednih udruženja i klastera . Unapređenje konkurentnosti MSPP na regionalnom, nacionalnom i internacionalnom nivou . Podsticaj i razvoj omladinskog i ženskog preduzetništva . Podrška razvoju početničkih ( start-ap ) biznisa . Povedanje produktivnosti i konkurentnosti poljoprivrednog sektora kroz korišdenje ljudskog potencijala; . Unapređenje tehnologije i kvaliteta primarne poljoprivredne proizvodnje; 1.2. Razvoj poljoprivrede . Proizvodnja lekovitog bilja, cveda i ukrasnog bilja; . Uspostavljanje poljoprivrednih udruženja i stimulisanje zadružnog oblika saradnje radi bolje promocije i plasmana i razvoja pogona primarne prerade; . Unapređenje konkurentnog prehrambenog sektora

modernizacijom prehrambene industrije kroz uvođenje novih tehnologija i standarda kvaliteta, . Bolje povezivanje prehrambenog sektora sa primarnom poljoprivrednom proizvodnjom i razvoj novih prerađivačkih kapaciteta zasnovanih na raspoloživim sirovinama i u skladu sa zahtevima tržišta; . Očuvanje i zaštita prirodnih resursa ( zemljišni resursi, vode i poljoprivredni predeli); . Pružanje podrške u izgradnji novih i unapređenju postojedih sistema navodnjavanja i odvodnjavanja, sa ciljem uspostavljanja stabilne poljoprivredne proizvodnje u oblasti vodarstva, ratarstva i povrtarstva; . Mere podrške kroz subvencionisanje poljoprivredne proizvodnje; . Donošenje i realizacija Godišnjeg programa zaštite, uređenja i korišdenja poljoprivrednog zemljišta na teritoriji opštine Prijepolje. . Smanjenje površina napuštenog obradivog zemljišta

. Rekonstrukcija, uređenje i aktiviranje očuvanih celina i jačanje privredno-komunikacijskih veza Prijepolja i drugih turističkih centara u okruženju (Zlatibor, Zlatar..) radi stvaranja zajedničke ponude regionalnog turizma (prirodni lokaliteti, tradicija, kuhinja, poljoprivredne aktivnosti i zanati, običaji, svetkovine, manifestacije); . Jačanje komparativnih prednosti opštine Prijepolje unapređivanjem kvaliteta prirodnih potencijala (reke, kulturno-istorijski sadržaji i dr.) za stvaranje dodatne ponude najraznovrsnijih oblika rekreativnih aktivnosti: rafting, splavarenje, lov, ribolov, škole sportova, i sl.; . Usmeravanje razvoja novih turističko-sportskih aktivnosti ka racionalnom korišdenju prirodnih resursa (reka, istorijskih lokaliteta) uz maksimalnu primenu kriterijuma za zaštitu i 1.3. Razvoj turizma očuvanje prirode, prirodne i kulturne baštine i životne sredine; . Preduzimanje mera za razvoj i brendiranje ključnih turističkih proizvoda Prijepolja; . Definisanje nove marketinške strategije zasnovane na jedinstvenom, kvalitetnom i konkurentnom turističkom proizvodu koji objedinjuje komparativne prednosti Prijepolja (priroda, istorija i kultura, tradicija, ideje, ambijent, način života i dr.); . Promocija turističkog proizvoda putem savremenih vidova prezentacije, marketinga i prodaje uz korišdenje informacionih i komunikacionih tehnologija; . Podsticanje i unapređivanje saradnje javnog i privatnog sektora u cilju finansiranja i zajedničke realizacije turističkih planova i programa u skladu sa zakonskom regulativom (opštinska vlast, turoperateri, turistička organizacija,

agencije, hoteli, zainteresovani finasijeri, evropski fondovi i dr.); . Kategorizacija Prijepolja kao turističkog mesta i uz saglasnost nadležnog ministarstva, propisivanje obaveze pladanja turističke naknade za obavljanje delatnosti na teritoriji turističkog mesta – Prijepolja; . Bolja komunikacija i koordinacija kroz saradnju nadležnih organa opština, regiona i republike u oblasti turizma.

OPŠTI CILj 2: RAZVOJ INFRASTRUKTURE I ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINA Unapređenje i zaštita životne sredine i razvoj saobraćajne i komunalne infrastrukture u skladu sa kapacitetima životne sredine i prateće infrastrukture

POSEBNI CILjEVI:

. Preuzimanje mera da se postojeda prostorno planska i 2.1. Revidiranje postojeće prostorno tehnička dokumentacija opštine Prijepolje prilagodi novim planske i tehničke dokumentacije i zakonskim aktima i uredbama,; izrada nedostajuće . Izrada nedostajude prostorno planske i tehničke

dokumentacije opštine Prijepolje; . Poboljšanje komunalne i saobradajne infrastrukture u cilju unapređenja uslova stanovanja, privrednih aktivnosti i rekreacije u gradskom i prigradskom području; . Podizanje kvaliteta usluga vodosnadbevanja kroz izgradnju novih vodovodnih sistema i unapređivanje postojedih sistema posebno smanjivanjem gubitaka u sistemu u prigradskim 2.2. Unapređenje i razvoj komunalne i područjima; saobraćajne infrastrukture u gradskom i . Preduzimanje mera u izgradnji i nabavci sabirnih kolektora i prigradskom području sistema za prečišdavanje otpadnih voda; . Podizanje kvaliteta kanalizacionih usluga kroz izgradnju novih kanalizacionih sistema i unapređivanje postojedih sistema; . Poboljšanje putne mreže u prigradskom području; . Podsticanje uređenja i izgradnje ulica, zelenih površina i parkova u gradskom i prigradskom području; . Rešavanje pitanja parking prostora u gradskom području;

. Podizanje kvaliteta usluga vodosnadbevanja kroz izgradnju novih vodovodnih sistema i unapređivanje postojedih sistema posebno smanjivanjem gubitaka u sistemu u ruralnom 2.3. Unapređenje i razvoj komunalne i području; saobraćajne infrastrukture u ruralnom . Podizanje kvaliteta kanalizacionih usluga kroz izgradnju novih području kanalizacionih sistema i unapređivanje postojedih sistema u ruralnim područjima; . Uređenje opštinskih i nekategorisanih puteva u ruralnim područjima;

. Preduzimanje mera na uklanjanju privremene deponije Stanjevine . Preduzimanje mera na sanaciji postojedih deponija i odlagališta čvrstog komunalnog otpada

. Preduzimanje mera na sanaciji divljih deponija u priobalju

rekea Lim, Mileševka i Seljašnica

. Informisanje javnosti o značaju prihvatnih centara za

sakupljanje reciklažnog otpada

. Preduzimanje mera na očuvanju postojedih prirodnih

vrednosti, održive prirode i životne sredine

. Preduzimanje mera na preventivnoj zaštiti od zagađivanja

(sistemska pradenja – monitoring kvaliteta vazduha, vode,

zemljišta i nivoa buke;

. Edukacija građana opštine Prijepolje o unapređenju i 2.4. Poboljšanje procesa zaštite životne očuvanju životne sredine sredine i upravljanje otpadom . Preduzimanje mera i sprovođenje aktivnosti definisanih u

Lokalnom planu uptavljanja otpadom . Preduzimanje mera u cilju rešavanja problema sa psima lutalicama u opštini Prijepolje;

. Preduzimanje mera na smanjivanju rizika od katastrofa (poboljšanje metode za prognostičke procene i kreiranje socio-ekonomske analize višestrukih rizika); . Identifikacija, procenjivanje, pradenje rizika i uspostavljanje efikasnijeg sistema za uzbunjivanje; . Preduzimanje mera za slučaj katastore radi hitnog reagovanja na svim nivoima (uspostavljanje unapređene i efikasne 2.5. Unapređenje sistema odbrane od koordinacije i operativne saradnje svih subjekata na lokalu, poplava, požara i drugih elementarnih poboljšati regionalnu i međunarodnu koordinaciju i nepogoda radi ostvarivanja bezbednosti operativnu saradnju pradenjem stanja, razmenom informacija građana opštine Prijepolje i zajedničkom obukom jedinica integrisanog sistema zaštite i spašavanja)

. Unapređenje energetske efikasnosti javne rasvete . Unapređenje sistema grejanja javnih institucija u cilju prelaska grejanja na biomasu 2.6. Unapređenje i razvoj energetske . Podrška izgradnji nove i revitalizacija postojede elektro infrastrukture infrastrukture u javnim institucijama; . Razvoj i primena obnovljivih izvora energije;

. Razvoj sistema za snabdevanje gasom;

OPŠTI CILj 3: DRUŠTVENI RAZVOJ Unapređenje postojećih institucija iz oblasti prosvete, zdravstva, socijalne zaštite, kulture, sportske kulture, civilnog sektora i lokalne samouprave

POSEBNI CILjEVI:

. Dostupnost i ujednačenost uslova i kvaliteta obaveznog obrazovanja za svu decu; . Stalna podrška inkluzivnom obrazovanju i uključivanju dece iz osetljivih i društveno marginalizovanih grupa u redovan sistem obrazovanja; . Dalji rad na prevenciji nasilja u školama; . Usklađivanje obrazovanih programa na nivou srednjeg obrazovanja kroz programe prekvalifikacije i dokvalifikacije . Uspostavljanje stalne podrške programu stručne prakse . Konstantan rad na unapređivanju profesionalnog rada zaposlenih u obrazovanju . Rešavanje problema kvaliteta nastave i opremljenosti u 3.1. Unapređenje sistema obrazovanja ( osnovnim i srednjim školama u gradu i gradskim naseljima na osnovno , srednje i preškolosko ) području opštine Prijepolje; . Uspostavljanje novog servisa/usluge produženog boravka u školama . Ostvarenje saradnje sa organizacijama civilnog društva u cilju poboljšanja uslova školovanja i organizovanja različitih aktivnosti i/ili programa neformalnog obrazovanja; . Unapređenje i širenje postojedih i formiranje novih sportskih sala i terena namenjenih deci i javnih površina i prostora po meri deteta; . Povedanje smeštajnih kapaciteta u dečijim vrtidima u opštini Prijepolje, . Razvoj različitih oblika rada u skladu sa potrebama i interesovanjima - bebiservis, klubovi, radionice, igraonice i sl;

. Jačanje institucionalnih kapaciteta, modernizacija infrastrukture i opreme za pružanje socijalnih usluga na teritoriji opštine Prijepolje; . Širenje različitih oblika podrške i partnerska saradnja sa organizacijama civilnog društva u organizovanju socijalnih usluga; . Podsticanje neinstitucionalizovanih oblika socijalne zaštite; 3.2. Unapređenje sistema socijalne . Uključenost marginalizovanih grupa u društveni i javni život; zaštite . Povezanost između organizacija, institucija, lokalne samouprave i drugih resursa na polju unapređenja društvene brige o socijalnoj zaštiti; . Davanje podrške organizovanju različitih vrsta dnevnog boravka u lokalnoj zajednici (za decu sa posebnim potrebama, za starija lica , lica sa invaliditetom i sl.); . Definisanje i izgradnja minimuma standarda socijalnih usluga i efikasan sistem supervizije i inspekcije;

. Potpuno obuhvatanje, dostupnost i postizanje ujednačenih 3.3. Unapređenje sistema zdravstvene uslova i kvaliteta obavezne brige o zdravlju građana na nivou zaštite zdravstvene zaštite u opštini Prijepolje;

. Mobilizacija svih organizacija, institucija, lokalne samouprave i

drugih resursa na polju unapređenja društvene brige o zdravlju; . Jačanje institucionalnih kapaciteta, modernizacija infrastrukture i opreme za pružanje zdravstvenih usluga na sva tri nivoa zdravstvene zaštite; . Jačanje akcija za zdravlje zajednice i stvaranje uslova za primenu principa očuvanjai unapređenja zdravlja; . Uspostavljanje kontinuirane međusektorske saradnje zdravstvenih ustanova i ostalih učesnika u oblasti javnog zdravlja u donošenju i doslednom sprovođenju programa i projekata iz oblasti javnog zdravlja; . Kontinuirano pradenje zdravstvenog stanja i zdravstvenih potreba građana Prijepolja u cilju donošenja adekvatnih programa zdravstvene zaštite i sagledavanja efekata njihove primene; . Očuvanje i unapređivanje zdravlja žena; . Unapređenje saradnje i koordinacije između javnog, civilnog i privatnog sektora i razvijanje interdisciplinarnog pristupa u očuvanju i unapređenju zdravlja; . Podrška razvoju i unapređenju tradicionalne medicine; . Unapređivanje finansijske održivosti zdravstvenog sistema; . Podrška razvoju programa za podizanje svesti lokalne zajednice o vrednosti kulturne baštine kao faktora kvalitetnijeg života . Podizanje nivoa opremljenosti objekata kulture . Jačanje institucionalnih kapaciteta, modernizacija kulturne infrastrukture i opreme 3.4. Razvoj kulture kroz poboljšanje . Podrška razvoju i unapređenju kulturne saradnje u zemlji i infrastrukture i unapređenje saradnje inostranstvu

. Unapređenje saradnje i koordinacije između samih institucija kulture i njihova saradnja sa udrženjima građana na teritoriji opštine Prijepolje . Preduzimanje mera na sprovođenju kulturnih aktivnosti u ruralnom području opštine Prijepolje

. Podrška izgradnji novih i sanacija postojedih sportskih objekata i terena . Podrška programima koji afirmišu zdrav stil života omladine . Promovisanje pozitivnih vrednosti vezanih za slobodno vreme mladih i omladine . Razvijanje partnerstva sa lokalnom samoupravom i lokalnim 3.5. Unapređenje uslova za razvoj institucijama i stvaranje sistema motivacije omladine da sporta i rada omladine aktivno učestvuju u društvenom razvoju opštine Prijepolje

. Jačanje kapaciteta postojedih i podrška osnivanju novih omladinskih udruženja i udruženja koja se bave pitanjima mladih . Preduzimanje mera na sprovođenju aktivnosti lokalnih institucija, javnog i civilnog sektora na poboljšanju kvaliteta, raznovrsnosti i dostupnosti sportskih dešavanja za mlade

. Preduzimanje mera na sprovođenju aktivnosti vezanih za rad odmladine i sportskih dešavanja u ruralnom području opštine Prijepolje

. Podrška jačanju kapaciteta za rad Crvenog krsta kroz poboljšanje uslova za rad i pomod građanima lošeg materijalnog statusa . Unapređenje saradnje i koordinacije između institucija lokalne 3.6. Poboljšanje uslova za rad civilnog samouprave i njihova saradnja sa civilnim sektorom na sektora teritoriji opštine Prijepolje . Podrška jačanju kapaciteta za rad civilnog sektora kroz organizoavanje specijalizovanih obuka . Promovisanje rada civilnog sektora u ruralnom području opštine Prijepolje

. Podrška tehničkom opremanju i edukacijama zaposlenih u lokalnoj samoupravi . Preduzimanje mera na povedanju efikasnosti rada lokalne samouprave . Unapređenje organizacione strukture lokalne samouprave . Unapređivanje modela upravljanja lokalnom samoupravom . Preduzimanje administrativnih i tehničkih mogudnosti za efikasno planiranje i realizaciju budžeta . Unapređivanje, usavršavanje i tehnološko osposobljavanje 3.7 Podizanje kapaciteta lokalne informacionog sistema i sistema elektronske uprave u lokalnoj samouprave samoupravi . Unapređenje saradnje sa drugim opštinama i gradovima na teritoriji Republike Srbije, ministarstvima, nadležnim intitucijama sistema Republike Srbije i programskim institucijama/organizacijama koji podržavaju i finansiraju društveni i ekonomski razvoj. . Vede uključivanje građana u proces odlučivanja o problemima i razvoju, kao suštinskih aktera opštine Prijepolje . Promovisanje i razvoj saradnje oštine Prijepolja sa drugim opštinama i gradovima iz inostranstva

VI PROJEKTI RAZVOJA OPŠTINE PRIJEPOLjE ( TABELARNI PRIKAZ )

 Projekti razvoja (tabelarni prikaz)

OPŠTI CILj 1: EKONOMSKI I RURALNI RAZVOJ

POSEBAN CILj 1.1.Razvoj malih i srednjih preduzeća i radnji i stvaranje uslova za unapređenje poslovnog ambijenta

Projekat 1.1.1 Izrada studije o mogudnosti izgradnje Industrijske zone 2 Projekat 1.1.2 Organizovanje obuka za nezaposlena licaza započinjanje sopstvenog biznisa Projekat 1.1.3 Pružanje savetodavne i stručne podrške postojedim malim i srednjim preduzedima i početnima u biznisu Projekat 1.1.4 Kreiranje opštinskog programa za subvencionisanje kredita postojedim malim i srednjim preduzedima i početnicima u biznisu Projekat 1.1.5 Otvaranja jedinstvenog šaltera za potrebe privlačenja stranih investicija Projekat 1.1.6 Unapređenje saradnje privrednih subjekata opštine Prijepolje sa privrednicima iz dijaspore Projekat 1.1.7 Izrada digitalizovane baze podataka privrednika iz dijaspore Projekat 1.1.8 Kreiranje manifestacije Sajam privrednika iz Prijepolja i dijaspore Projekat 1.1.9 Osnivanje Direkcije/agencije za razvoj opštine Prijepolje Projekat 1.1.10 Unapređenje kapaciteta i rada Klastera tekstilaca Prijepolje Projekat 1.1.11 Unapređenje kapaciteta i rada ostalih privrednih udruženja ( ugostiteljsko turističko udruženje , Klub privrednika ...) Projekat 1.1.12 Promocija privrednih potencijala kroz izradu promotivnih i informativnih materijala Projekat 1.1.13. Promocija privrednih potencijala opštine Prijepolje na različitim manifestacijama Projekat 1.1.14. Izgradnja i uređenje Industrijske zone 2 Projekat 1.1.15. Sprovođenje programa i mera aktivne politike zapošljavanja

POSEBAN CILj 1.2:Razvoj poljoprivrede Projekat 1.2.1 Podrška mini farmama u uzgoju mlečnih farmi od 1-20 grla Projekat 1.2.2 Podrška mini farmama u uzgoju ovaca od 1-50 grla Projekat 1.2.3 Podrška mini farmama u uzgoju koza od 1-50 grla Projekat 1.2.4 Podrška opremanju štala za krupnu i sitnu stoku Projekat 1.2.5. Podrška opremanju i nabavci mehanizacije poljoprivrednim gazdinstvima preko 20 grla krava, 150 ovaca, 150 koza Projekat 1.2.6. Podrška projektima opremanja i izgradnje skladišnih kapaciteta i nabavke mehanizacije za polj. gazdinstva preko 2 ha jagodičastog i 5 ha ostalog voda Projekat 1.2.7. Formiranje klastera proizvođača povrda, voda, ratarskih kultura, jagodičastog voda, stočarstva, ratarstva i sl. Projekat 1.2.8. Uzgoj i unapređenje sertifikovanog matičnog zasada jagodičastog voda Projekat 1.2.9. Unapređenje proizvodnje jagodičastog voda Projekat 1.2.10. Unapređenje proizvodnje povrtarstva Projekat 1.2.11. Podrška razvoju organske proizvodnje Projekat 1.2.12. Podrška razvoju ruralne ekonomije i ekonomskih aktivnosti na selu kroz davanje podsticaja Projekat 1.2.13. Podrška poljoprivrednim gazdinstava kroz davanje stručne i savetodave podrške Projekat 1.2.14. Podrška kroz podsticaje za odgajivačke programe radi ostvarivanja odgajivačkih 80

ciljeva u stočarstvu Projekat 1.2.15. Izrada strategije ruralnog razvoja Projekat 1.2.16. Nabavka i instaliranje malih meteoroloških stanica za podršku vodarima, ratarima i povrtarima Projekat 1.2.17. Izrada projektne dokumentacije i izvođenje radova na uspostavljanju stanica za protiv gradnu zaštitu Projekat 1.2.18. Pomod postojedim udruženjima i gazdinstvima u cilju unapređenja proizvodnje i promocije proizvoda Projekat 1.2.19. Edukacija poljoprivrednih proizvođača i standardizacija organske proizvodnje – HALAL, HACCP, GLOBALGAP Projekat 1.2.20. Uspostavljanje sistema navodnjavanja za intenzivniju proizvodnju voda -malina, jagoda, šljiva, jabuka Projekat 1.2.21. Podrška u nabavci neophodne mehanizacije i edukacija proizvođača za intenziviranje vodarske proizvodnje maline, jagode, šljive, jabuke Projekat 1.2.22. Podrška u izgradnji prerađivačkih kapaciteta za vode i povrde Projekat 1.2.23. Podrška u izgradnji prerađivačkih kapaciteta za meso Projekat 1.2.24. Izrada projektno tehničke dokumentacije i izvođenje radova na izgradnji zelene pijace Projekat1.2.25. Sanacija postojedih stočnih pijaca Projekat 1.2.26. Nabavka i isporuka matičnog stada za registrovana poljoprivredna domadinstva Projekat 1.2.27. Poboljšanje rasnog sastava domadih životinja – nabavka priplodnog i semenskog materijala Projekat 1.2.28. Organizacija i održavanje poljoprivrednih manifestacija Projekat 1.2.29. Podrška u nabavci savremenih plastenika Projekat 1.2.30. Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju sistema za navodnjavanje Paradi-Mioska Projekat 1.2.31. Izgradnja sistema za navodnjavanje Paradi-Mioska Projekat 1.2.32 Unapređenje razvoja pčelarstva ( nabavka opreme, materijala, edukacija, razvoj infrastrukture... ) Projekat 1.2.33 Rešavanje imovinsko pravnih odnosa dela Poljoprodukta ( Biljare ) u cilju osnivanja fabrike lekovitog bilja

POSEBAN CILj 1.3: Razvoj turizma Projekat 1.3.1 Uspostavljanje ekološkog kampa na Jabuci i Kamenoj Gori Projekat 1.3.2 Izgradnja dva mosta na putu Sopotnica-Vodice na reci Sopotnici Projekat 1.3.3 Obeležavanje i održavanje turističko-planinarskih staza i izrada signalizacije i info- tabli Projekat 1.3.4 Obnova vodenica u Gostunu , Sopotnici i Mioskoj Projekat 1.3.5 Obnova pastirskih koliba na Jadovniku Projekat 1.3.6 Sanacija i modernizacija puta prema Petnji Projekat 1.3.7 Sanacija i modernizacija puta ka Kamenoj Gori Projekat 1.3.8 Izrada projektno tehničke dokumentacije i izvođenje radova na izgradnji lovačkog doma i uređenju lovišta na revirima u MZ Orašac Projekat 1.3.9 Izrada studije istraživanja prirodnih resursa na Petanjskom kršu (Kurtova jama i Petanjske pedine) Projekat 1.3.10 Uređenje Kurtove Jame Projekat 1.3.11 Izrada projektno tehničke dokumentacije sanacije i uređenja prilazne staze za grad Mileševac - Hisardžik Projekat 1.3.12 Sanacije i uređenja prilazne staze za grad Mileševac - Hisardžik

Projekat 1.3.13 Sanacija i uređenje prilazne staze do pedinskih isposnica u podnožju grada Mileševca - Hisardžik Projekat 1.3.14 Turistička manifestacija ''Dan heljde'' Projekat 1.3.15 Izgrdnja zajedničkog muzeja, suvenirnice ( info – centra ) i štandova za prodaju na Jabuci Projekat 1.3.16 Proširenje postojedih i izgradnja novih skijaških staza

OPŠTI CILj 2: RAZVOJ INFRASTRUKTURE I ZAŠTITA ŽIVOTNE SREDINA

POSEBAN CILj 2.1. Revidiranje postojeće prostorno planske i tehničke dokumentacije i izrada nedostajuće

Projekat 2.1.1 Izrada glavnog projekta kolektora (Ivanje, Velika Župa, Grad, Ljupča ) i fabrike za prečišdavanje otpadnih voda Projekat 2.1.2 Realizacija glavnog projekta kolektora (Ivanje, Velika Župa, Grad, Ljupča ) i fabrike za prečišdavanje otpadnih voda Projekat 2.1.3 Izrada planova detaljne regulacije za Kamenu Goru, Milakovide, Sopotnicu, Jabuku i Orašac Projekat 2.1.4 Izrada projektne dokumentacije za realizaciju projekta kolektora otpadnih voda i fabrika za prečišdavanje otpadnih voda za Brodarevo Projekat 2.1.5 Završetak postojedeg projekta i nastavak kanalizacije Brodarevo 2 Projekat 2.1.6 Izrada projektno tehničke dokumentacije za drugu fazu vodosnadbevanja Prijepolja Projekat 2.1.7 Izrada projekta izgradnje obaloutvrda na reci Mileševki i izgradnja bisiklističkih i pešačkih staza (od grada do Manastira Mileševo) Projekat 2.1.8 Izrada studije izvodljivosti za izgradnju podzemne garaže ispod gradske pijace Projekat 2.1.9 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije o zaštiti potrebnih lokacija u okviru zona sanitarne zaštite izvorišta za vodosnabdevanje i obezbeđenja sigurnosti i stabilnosti kaptaža. Projeka 2.1.10 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za dogradnju nove komore u Rezervoaru “Pušina” i sa novim odvodom do mosta u Vakufu i sa prethodnim geofizičkim istraživanjem lokacije Projekat 2.1.11 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za određivanje mikrolokacije i izgradnju novog rezervoara za naselja Zalug, Purida Potok, Hašimbegovida Polje i Šehovida polje, sa izgradnjom dovodnog i odvodnog cevovoda i sa prethodnim geofizičkim istraživanjem lokacije Projekat 2.1.12 Izrada projektno tehničke dokumentacije za rekonstrukciju magistralnog dovoda sirove vode na deonici od hidrocentrale Seljašnica do Postrojenja za prečišdavanje čiste vode sa predviđenom faznom realizacijom na deonicama prolaska kroz naselja Projekat 2.1.13 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za rekonstrukciju magistralnog vodovoda na deonici od ukrštanja postojedeg vodovoda sa rekom Seljašnicom (naselje Kotanjska) do mosta na reci Lim kod Železničke stanice sa predviđenom faznom realizacijom Projekat 2.1.14 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za izgradnju vodovoda za naselje između puta za školu i reke Lim u Ivanju Projekat 2.1.15 Izrada i fazna realizacija projektno tehničke dokumentacije za formiranje II visinske zone vodosnabdevanja iz javnog vodovoda 82

Projekat 2.1.16 1. Izrada projektno-tehničke dokumentacije za uređenje i korišdenje Purida potoka Projekat 2.1.17 2. Izrada tehničke dokumentacije za uređenje šetačke staze Vakuf-Brana 2-Begov most Projekat 2.1.18 3. Izrada projektno-tehničke dokumentacije za vodosnadbevanje naselja Klik Projekat 2.1.19 4. Izrada projekta ulične rasvete od osnovne škole Sveti Sava do naselja Babina stanica Projekat 2.1.20 5. Izrada projekta rekonstrukcije ulice Hameda Hašimbegovida Projekat 2.1.21 6. Izrada projekta rekonstrukcije ulice Vojka Kuburovida Projekat 2.1.22 Izrada projektne dokumentacije za uređenje izletišta Kumrina česma Kadevo Projekat 2.1.23 Izrada projektno tehničke dokumentacije za Dom kulture u Brodarevu Projekat 2.1.24 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju zgrade za potrebe JKP Lim u Brodarevu Projekat 2.1.25 Izrada projektno-tehničke dokumentacije za izgradnju vodovodne mreže u naselju Nepek. Projekat 2.1.26 Izrada projektno-tehničke dokumentacije za izgradnju kanalizacione mreže u naselju Nepek Projekat 2.1.27 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za izgradnju obaloutvrde i biciklističke staze na desnoj obali reke Lim od Grobničkog mosta do plaže Bedova Stijena Projekat 2.1.28 Izrada projektno tehničke dokumentacije za projekat horizontalne i vertikalne signalizacije za opštinu Prijepolje Projekat 2.1.29 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kapele na groblju Ravne

Projekat 2.1.30 Izrada projektno tehničke dokumentacije i postavljanje video nadzora u gradskom delu ( Šarampov, Vakuf, Podvaroš) Projekat 2.1.31 Izrada projektno tehničke dokumentacije za sanaciju i rekonstrukciju vodovoda u naseljima : Kruševo, Zavinograđe, Čadinje i Sedobro Projekat 2.1.32 Izrada projektno tehničke dokumentacije za regulisanje raskrsnice na Kolovratu ( kružni tok ) Projekat 2.1.33 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju javne rasvete u gradskom i prigradskom delu Projekat 2.1.34 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kradih putnih pravaca i ulica u gradskom i prigradskom delu Projekat 2.1.35 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kanalizacione mreže u naselju Memin Do ( iznad spomenika 4. Decembar ) Projekat 2.1.36 Izrada projektno tehničke dokumentacije za rešavanje vodosnadbevanja sela Babine Projekat 2.1.37 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju vodovodne mreže u Aljinovidima Projekat 2.1.38 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju vodovodne mreže u gradskom i prigradskom delu Projekat 2.1.39 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kanalizacione mreže u gradskom i prigradskom delu Projekat 2.1.40. Izrada urbanističkog projekta za poslovnu zonu na Kolovratu-Centar

Projekat 2.1.41. Izrada plana detljne regulacije „ Šehovida polje “

Projekat 2.1.42. Izrada plana detaljne regulacije „ Zaštidena okolina manastira Mileševa“

Projekat 2.1.43. Izrada dokumentacije za rekonstrukciju sekundarnog vodovoda u naselju Luke – zamena azbest-cementnih cevi sa cevovodom od duktilnog liva Projekat 2.1.44. Završetak Elaborata o rezervama podzemnih voda izvorišta „Seljašnica“ i Elaborata o zonama sanitarne zaštite izvorišta „Seljašnica“ i pribavljanje rešenja o određivanju zona sanitarne zaštite izvorišta. Projekat 2.1.45. Geodetski snimak objekata distribucione i sekundarne vodovodne mreže

Projekat 2.1.46 Geodetski snimak izgrađenih objekata kanalizacione mreže

Projekat 2.1.47 Izrada idejnog rešenja sa mrežom atarskih puteva sa predmerom i predračunom

POSEBAN CILj 2.2. Unapređenje i razvoj komunalne i saobraćajne infrastrukture u gradskom i prigradskom području

Projekat 2.2.1 Poboljšanje nivoa komunalnih usluga – nabavka opreme Projekat 2.2.2 Izgradnja kanalizacione mreže u naselju Luke Projekat 2.2.3 Završetak izgradnje magistralne vodovodne mreže za naselje „Luke“ Projekat 2.2.4 Izgradnja vodovodne mreže za naselje Purida Potok Projekat 2.2.5 Rekonstrukcija dovodnog cevovoda u Rezervoar „ Jezdovida Kosa “i ugradnja rezervnih zatvarača na odvodnom cevovodu ČDN500 Projekat 2.2.6 Izgradnja vodovodne mreže LGDN100 sa leve strane Bjelopoljskog puta (magistralnog puta Prijepolje – Bijelo Polje) Projekat 2.2.7 Izgradnja vodovodne mreže za naselje ispod Postrojenja za prečišdavanje čiste vode u naselju Seljašnica Projekat 2.2.8 Formiranje kol - centra i izrada veb-sajta za Vodovod JKP „Lim“. Izrada onlajn alatki za obezbeđenje dostupnosti informacija Projekat 2.2.9 Nabavka i zamena postojedih kudnih vodomera sa vodomerima za radio očitavanje i zamena vodomera vedih promera sa meračima protoka sa radio očitavanjem sa pratedom podrškom Projekat 2.2.10 Nabavka vozila i opreme za održavanje javnog vodovoda i kanalizacije opremljenog opremom i alatom za hitne intervencije Projekat 2.2.11 Izvođenje radova na izgradnji kanalizacione mreže u Dušmanidima Projekat 2.2.12 Izgradnja druge faze vodosnadbevanja Prijepolja Projekat 2.2.13 Završetak vodosnadbevanja naselja Ravne Projekat 2.2.14 Rekonstrukcija ulice Rada Drobnjaka ( Jezdovida kosa ) Projekat 2.2.15 Rekonstrukcija puta Ratajska Projekat 2.2.16 Rekonstrukcija puta Kolovrat – Seljašnica – Slano blato Projekat 2.2.17. Rekonstrukcija opštinskog dela puta Kolovrat – Čadinje Projekat 2.2.18 Izgradnja trotoara uz državni put u naselju Ravne Projekat 2.2.19 Izgradnja trotoara uz državni put Suvodo - Mioska Projekat 2.2.20 Završetak sanacije ulice Ljubiše Miodragovid Projekat 2.2.21 Izgradnja podzemne garaže ispod gradske pijace Projekat 2.2.22 Izgradnja kružnog toka na Kolovratu kod crkve Projekat 2.2.23 7. Izrada ulične rasvete za naselje Dušmanidi Projekat 2.2.24 8. Izrada kanalizacije za naselje Mušanovidi Projekat 2.2.25 9. Izvođenje radova na uređenju šetačke staze Vakuf-Brana 2-Begov most Projekat 2.2.26 10. Sanacija i asfaltiranje puta Bostani Mušanovidi Taševo Projekat 2.2.27 Rekonstrukcija ulice Šudra Džidida Projekat 2.2.28 Izrada asfalta u parku narodnih heroja Projekat 2.2.29 Izrada kanalizacije u naselju Memin-do Projekat 2.2.30 Izrada kanalizacije Vakuf-Bostani-Luke 84

Projekat 2.2.31 Izrada asfalta i sanacija Kolašinske ulice Projekat 2.2.32 Izrada druge faze asfalta u ulici Svetozara Markovida Projekat 2.2.33 Izrada asfalta u ulici Sajta Hašimbegovida Projekat 2.2.34 Saniranje puta Prijepolje – Dušmanidi – Barice – Babine-Jabuka Projekat 2.2.35 Izgradnja javne rasvete u Brodarevu od naselja Duga Luka do naselja Baderova Voda Projekat 2.2.36 Izgradnja leve obaloutvrde Lima (Tišica – Pjenavac) u Brodarevu Projekat 2.2.37 Rekonstrukcija i nadogradnja stadiona „Rosulje“ Brodarevo Projekat 2.2.38 Sanacija putnog pravca Brodarevo - Vrlobaš Projekat 2.2.39 Sanacija putnog pravca Brodarevo - Podjasen Projekat 2.2.40 Realizacija projekta horizontalne i vertikalne signalizacije za opštinu Prijepolje Projekat 2.2.41 Sanacija kamenog mosta Šarampov Projekat 2.2.42 Izgradnja pristupnih saobradajnica na mostu na reci Lim Projekat 2.2.43 Izgradnja vodovodne mreže u naselju Nepek Projekat 2.2.44 Izgradnja kanalizacione mreže u naselju Nepek Projekat 2.2.45 Sanacija kradih ulica i prilaza ka glavnim putnim pravcima u gradskim i prigradskim delovima opštine Projekat 2.2.46 Izgradnja državnog puta Prijepolje – Manastir Mileševa - Aljinovidi Projekat 2.2.47 Izvođački projekat za poslovnu zonu Kolovrat -centar Projekat 2.2.48 Rekonstrukcija sekundarnog vodovoda u naselju Luke – zamena azbest-cementnih cevi sa cevovodom od duktilnog liva Projekat 2.2.49 Izgradnja javne rasvete Velika Župa Projekat 2.2.50 Izgradnja javne rasvete Baderova voda – Duga Luga ( Brodarevo ) Projekat 2.2.51 Izgradnja trafostavice u Vinickoj

POSEBAN CILj 2.3. Unapređenje i razvoj komunalne i saobraćajne infrastrukture u ruralnom području Projekat 2.3.1 Izrada vodovodne i kanalizacione mreže od Babine stanice do Mileševe Projekat 2.3.2 Izrada kanalizacione mreže u Mioskoj Projekat 2.3.3 Komunalno opremanje graničnog prelaza u Gostunu Projekat 2.3.4 Izrada kanalizacije u Ivanju sa rešavanjem odvoda površinskih voda Projekat 2.3.5 Rekonstrukcija i sanacija vodovodne mreže u Kamenoj Gori Projekat 2.3.6 Izgradnja vodovodne mreže u Mioskoj Projekat 2.3.7 Završetak rekonstrukcije i sanacije vodovodne mreže naselja Jabuka Projekat 2.3.8 Izgradnja vodovodne mreže u Hisardžiku Projekat 2.3.9 Izgradnja javne rasvete za Ivanje Projekat 2.3.10 Izgrada javne rasvete za Mileševo Projekat 2.3.11 Sanacija puta Gračanica - Lučice - Sopotnica – Planinarski dom Projekat 2.3.12 Sanacija kolovoza i opštinskog puta Dečevo – Sopotnica- Vodopadi - Vodice Projekat 2.3.13 Sanacija puta Ljiljci-Lučice Projekat 2.3.14 Sanacija puta Prijepolje – Rasno – Donja Drenova-Padeška reka Projekat 2.3.15 Rekonstrukcija puta Prijepolje – Sedobro – Gornja Kosatica – Konik – Pravoševo – Međani Projekat 2.3.16 Rekonstrukcija dela puta Crna Stena –Raišnjevo (do trafostanice) Projekat 2.3.17 Rekonstrukcija dela puta Prijepolje – Raišnjevo (do trafostanice) Projekat 2.3.18 Sanacija putnog pravca Bistrica – Kučin – Džurovo – Zabrđe-Izbičanj-Ljupča-Zalug Projekat 2.3.19 Izgradnja puta Prijepolje – Ravne - Koševine Projekat 2.3.20 Izgradnja puta Gostun – Zastup – Periješnjačko brdo – Krgovida Luka Projekat 2.3.21 Sanacija i asfaltiranje puta Grdilovice – Kadevo – Kumrina česma- Milešev Do

Projekat 2.3.23 Sanacija puta Begov most – Bjelobabe – Kadevo – Milešev do - Aljinovidi Projekat 2.3.24 Sanacija puta Kadevo (prodavnica)- mejtef-reka Zebuđa-Divljaci-Dečevo Projekat 2.3.25 Rekonstrukcija dela puta Brodarevo – Gornji Stranjani – Donji Stranjani - Grobnice Projekat 2.3.26 Rekonstrukcija putnog pravca Hrta – Brajkovac – Kamena Gora - Bare Projekat 2.3.27 Rekonstrukcija dela puta Kajevidi – Miljevidi – Žitin – Dubravčidi Projekat 2.3.28 Sanacija puta Velika Župa – Staro - Žitin Projekat 2.3.29 Sanacija puta Mileševo – Donja Kosatica – Turska Mahala – Konik – Vodena Poljana Projekat 2.3.30 Sanacija puta Drenovska reka – Gornja Drenova – Bitovik Projekat 2.3.31 Sanacija puta Seljašnica - Rogušje – Likina Trešnja ( Babine ) Projekat 2.3.32 Sanacija puta Brodarevo – Slatina Projekat 2.3.33 Sanacija puta Potok – Ivezidi – Bijov Grob Projekat 2.3.34 Sanacija puta Brodarevo – Balidi Projekat 2.3.35 Sanacija puta Mrčkovačka reka – Milakovidi – Tičije Polje Projekat 2.3.36 Sanacija puta Crkeveni Toci – Zabrnji Toci Projekat 2.3.37 Sanacija mosta na Limu za naselje Točilovo Projekat 2.3.38 Sanacija puta Babine – Vrbovo Projekat 2.3.39 Sanacija državnog puta Mataruge – Osnovna škola Mataruge Projekat 2.3.40 Sanacija puta Gračanica – Gnijevine - Kruševo Projekat 2.3.41 Sanacija putnog pravca Priješnjačko Brdo - Rogojevac Projekat 2.3.42 Sanacija i popravka putnog pravca Boretino Brdo – Herakovide – Drum u MZ Orašac Projekat 2.3.43 Sanacija putnog pravca Gojakovidi - Petnja Projekat 2.3.44 Projekat izgradnje mosta Džurovo na reci Lim Projekat 2.3.45 Rekonstrukcija i sanacija vodovodne mreže u naseljima: Kruševo, Zavinograđe , Čadinje , Aljinovidi, Babine i Sedobro Projekat 2.3.46 Rekonstrukcija i sanacija vodovodne mreže u Dušmanidima Projekat 2.3.47 Rekonstrukcija putnog pravca Valjeva voda – Osnovna škola – Blizurad u MZ Orašac Projekat 2.3.48 Sanacija i asfaltiranje putnog pravca Donja Ravan-Blatine-Kadida brijeg-Gornji Malagidi – MZ Hisardžik Projekat 2.3.49 Sanacija putnog pravca Mejtef-Đurovo Brdo (crkva) u MZ Zavinograđe Projekat 2.3.50 Sanacija putnog pravca Potkrš-Jejinski Orah u MZ Zavinograđe Projekat 2.3.51 Sanacija putnog pravca Kosi – Lijepa Ravan u MZ Zavinograđe Projekat 2.3.52 Rekonstrukcija postrojenja za prečišdavanje vode za pide Seljašnica Projekat 2.3.53 Sanacija vodovodne mreže Reževica i Mili Projekat 2.3.54 Sanacija i popravka atarskih ( poljskih ) puteva u cilju razvoja poljoprivrede Projekat 2.3.55 Rekonstrukcija putnog pravca Durani-Šundeci (Taševo) Projekat 2.3.56 Sanacija i asfaltiranje puta Presegla (državni put) – Hrta (Grčko groblje) Projekat 2.3.57 Izgradnja rasvete u centru mesne zajednice Jabuka Projekat 2.3.58 Sanacija kradih putnih pravcima u ruralnim delovima opštine POSEBAN CILj 2.4. Poboljšanje procesa zaštite životne sredine i upravljanje otpadom

Projekat 2.4.1 Izgradnja obaloutvrda na deponiji „Stanjevine“ Projekat 2.4.2 Rešavanje problema upravljanja otpadom - Izgradnja regionalne deponije Banjica Projekat 2.4.3 Azil za pse za opštinu Prijepolje, Priboj i Nova Varoš Projekat 2.4.4 Uređenje obale reke Sopotnice (uklanjanje šiblja i rastinja ) Projekat 2.4.5 Izvođenje radova na sanaciji i rekultivaciji postojede deponije Stanjevine POSEBAN CILj 2.5. Unapređenje sistema odbrane od poplava, požara i drugih elementarnih nepogoda radi ostvarivanja bezbednosti građana opštine Prijepolje

Projekat 2.5.1 Podrška u nabavci vatrogasnih vozila za gašenje požara na industrijskim objektima, objektima državnih organa, objektima u kojima se okuplja vedi broj ljudi, stambenim i svim drugim objektima, Projekat 2.5.2 Podrška u nabavci terenskih vozila i vozila za prevoz opreme do ugroženih područja Projekat 2.5.3 Podrška u nabavci specijalizovanih vatrogasnih vozila za gašenje šumskih požara Projekat 2.5.4 Podrška u nabavci vozila i prevoznih sredstava sposobnih za kretanje u uslovima visokih snežnih padavina Projekat 2.5.5 Podrška u nabavci specijalnih vatrogasnospasilačkih vozila za rad na tehničkim intervencijama u saobradaju Projekat 2.5.6 Podrška u nabavci čamaca i opreme za spasavanje ugroženih u poplavama i sa i iz vode potrebne za evakuaciju i spasavanje unesredenih ljudi materijalnih dobara i stoke Projekat 2.5.7 Podrška u nabavci opreme za pripadnike specijalizovanih jedinica civilne zaštite i obučavanje pripadnika ovih jedinica po specijalnostima za koje su zadužene Projekat 2.5.8 Obučavanje i edukacija građana za reagovanje u vanrednim situacijama i pružanje lične međusobne i kolektivne zaštite Projekat 2.5.9 Izradu planova i projektne dokumentacije radi regulisanja i utvrđivanja rečnih vodotokova na mestima gde se isti izlivaju i plave zemljište i naselja Projekat 2.5.10 Izgradnju nasipa i obaloutvrda na rečnim vodotokovima na mestima na kojima isti plave zemljište i objekte odnosno cela naselja Projekat 2.5.11 Izrada projektne dokumentacije za izradu sistema za obaveštavanje i uzbunjivanje teritorije opštine Prijepolje Projekat 2.5.12 Podrška u izgradnji i instalisanju sistema za obaveštavanje i uzbunjivanje građana na teritoriji opštine Prijepolje. Projekat 2.5.13 Opremanje i obučavanje jedinica civilne zaštite opšte namene koje formira lokalna samouprava POSEBAN CILj 2.6. Unapređenje i razvoj energetske infrastrukture

Projekat 2.6.1 Unapređenje sistema grejanja i prelazak na novi sistem sa kotlom na biomasu u Domu zdravlja i Bolnici u Prijepolju Projekat 2.6.2 Unapređenje sistema grejanja i prelazak na novi sistem sa kotlom na biomasu u Osnovnoj školi Kolovrat – izdvojeno odeljenje Ratajska Projekat 2.6.3 Unapređenje sistema grejanja i prelazak na novi sistem sa kotlom na biomasu u Osnovnoj školi “Mihajlo Bakovid“ – Seljašnica Projekat 2.6.4 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izradnju sistema grejanja grada na biomasu Projekat 2.6.5 Izradnja sistema grejanja grada na biomasu Projekat 2.6.6 Zamena termofasade i fasadne stolarije za dečije vrtide ( Prijepolje, Brodarevo , Kolovrat ) Projekat 2.6.7 Zamena termofasade i fasadne stolarije za osnovne škole ( Vladimir Perid Valter, Mihajilo Bakovid, Sveti Sava) Projekat 2.6.8 Sanacija postojedeg sistema javne rasvete u opštini Prijepolje u cilju povedanja energetske efikasnosti – prelazak na LED rasvetu

OPŠTI CILj 3: DRUŠTVENI RAZVOJ

POSEBAN CILj 3.1. Unapređenje sistema obrazovanja ( osnovno , srednje i preškolosko )

Projekat 3.1.1 Završetak izgradnje sportske dvorane OŠ “Svetozar Markovid“ u Brodarevu Projekat 3.1.2 Zamena krovnog pokrivača (salonit kancerogenog dejstva) na objektu nove školske zgrade OŠ“Svetozar Markovid“ Brodarevo Projekat 3.1.3 Sanacija krova na objektu stare školske zgrade OŠ “Svetozar Markovid“ Brodarevo Projekat 3.1.4 Projekat zamene fasadne stolarije na objektu stare školske zgrade OŠ “Svetozar Markovid“ Brodarevo Projekat 3.1.5 Adaptacija postojedih prostorija u prostorije sanitarnog bloka u isturenom odeljenju Gostun OŠ “Svetozar Markovid“ Brodarevo Projekat 3.1.6 Adaptacija postojedih prostorija u prostorije sanitarnog bloka u IO Slatina OŠ “Svetozar Markovid“ Brodarevo Projekat 3.1.7 Sanacija krova predškolske ustanove „ Miša Cvijovid “ – Naša Radost , Prijepolje Projekat 3.1.8 Projekat spoljnjeg uređenja sa izgradnjom sportskog terena Osnovne škole „ Dušan Tomaševid Dirko“ Projekat 3.1.9 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju trotoara pored osnovnih škola u slededom mestima: Bostani, Ratajska, Duga Luka-Brodarevo, Mioska-Velika Župa Projekat 3.1.10 Izrada projektno tehničke dokumentacije za sanaciju ili izgradnju sportskih sala u školama ( Ivanje , Jabuka ... ) Projekat 3.1.11 Izgradnja ili sanacija sportskih sala u školama ( Ivanje , Jabuka, Sveti Sava ....) Projekat 3.1.12 Izrada projektno tehničke dokumentacije i realizacija projekta izgradnje osnovne škole u Kadevu Projekat 3.1.13 Sanacija spoljne stolarije u Osnovnoj školi „ Milosav Stikovid “ Projekat 3.1.14 Sanacija sportske sale u Ekonomsko – trgovinskoj školi Projekat 3.1.15 Sanacija fasade , fasadne stolarije i rasvete u Ekonomsko – trgovinskoj školi Projekat 3.1.16 Nadogradnja sprata iznad ravnog krova u Ekonomsko – trgovinskoj školi Projekat 3.1.17 Izođenje radova u izdvojenim odeljenima OŠ „ D.T.Dirko “ u Hrtima i OŠ „V.P.Valter “ u Dušmanidima POSEBAN CILj 3.2. Unapređenje sistema socijalne zaštite

Projekat 3.2.1 Deca i mladi u sukobu sa zakonom Projekat 3.2.2 Pomod u kudi starim i invalidnim osobama Projekat 3.2.3 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju centra za osobe sa razvojnim smetnjama Projekat 3.2.4 Izrada studije za izgradnju centra za osobe sa razvojnim smetnjama Projekat 3.2.5 Izgradnja centra za osobe sa razvojnim smetnjama Projekat 3.2.6 Pokretanje socijalne usluge - Stanovanje sa podrškom Projekat 3.2.7 Socijalno stanovanje u zaštidenim uslovima Projekat 3.2.8 Dnevni boravak za odrasla i starija lica Projekat 3.2.9 Savetovalište za brak i porodicu Projekat 3.2.10 Personalna asistencija osobama sa invaliditetom Projekat 3.2.11 Izrada projektno tehničke dokumentacije za rekonstrukciju ili dogradnju adekvatnog prostora za Centar za socijalni rad

Projekat 3.2.12 Rekonstrukcija ili dogradnja adekvatnog prostora za Centar za socijalni rad POSEBAN CILj 3.3. Unapređenje sistema zdravstvene zaštite

Projekat 3.3.1 Zamena stolarije i krovnog pokrivača na Ambulanti Aljinovidi Projekat 3.3.2 Zamena stolarije i krovnog pokrivača na Ambulanti u Babinama Projekat 3.3.3 Zamena stolarije i krovnog pokrivača na Ambulanti u Crkvenim Tocima Projekat 3.3.4 Zamena stolarije i krovnog pokrivača na Ambulanti u Kamenoj Gori Projekat 3.3.5 Zamena stolarije i krovnog pokrivača na Ambulanti u Orašcu Projekat 3.3.6 Organizovanje specijalizovanih treninga i pradenje savremenih veština zaposlenih u zdravstvu Projekat 3.3.7 Formiranje hitne medecinske pomodi službe u ZC Brodarevo Projekat 3.3.8 Izgradnja kanalizacione mreže u Domu zdravlja Prijepolje Projekat 3.3.9 Nabavka kancelarijske opreme za Dom zdravlja Prijepolje Projekat 3.3.10 Nabavka tri terenska vozila pri Domu zdravlja Prijepolje za potrebe kudnog lečenja , patronažne službe i službe za dijalizu Projekat 3.3.11 Nabavka dva sanitetska vozila sa ugrađenom medicinskom opremom pri Domu zdravlja Prijepolje i dva sanitetska vozila bez ugrađene medicinske opreme Projekat 3.3.12 Nabavka računarske opreme Projekat 3.3.13 Nabavka neophodne medicinske opreme Projekat 3.3.14 Projekat spoljašnjeg uređenja Doma zdravlja u Prijepolju – izrada parking prostora i ograde oko Doma zdravlja u Prijepolju Projekat 3.3.15 Zamena spoljašnje fasade i zamenastolarije na zgradi ZS Brodarevo pri Domu zdravlja Projekat 3.3.16 Zamena spoljašnje fasade i zamena stolarije na zgradi ZS Kolovrat pri Domu zdravlja Projekat 3.3.17 Projekat izgradnje stanice za proizvodnju kiseonika pri Opštoj bolnici Prijepolje Projekat 3.3.18 Zamena kotlova u Opštoj bolnici u Prijepolju Projekat 3.3.19 Zamena spoljašnje fasade i zamena stolarije na zgradi Doma Zdravlja u Prijepolju POSEBAN CILj 3.4. Razvoj kulture kroz poboljšanje infrastrukture i unapređenje saradnje

Projekat 3.4.1 Izrada projektne dokumentacije za izvođenje radova na proširenju prostora biblioteke Projekat 3.4.2 Redizajn internet sajta biblioteke Projekat 3.4.3 Digitalizacija zavičajnog fonda Projekat 3.4.4 Reprint starih lokalnih naslova, lokalnih autora Projekat 3.4.5 Opremanje kutka na dečijem odeljenju pričaonica -igraonica Projekat 3.4.6 Izvođenje radova na uređenju i opremanju prostora za potrebe biblioteke Projekat 3.4.7 Opremanje Dečijeg odeljenja prema započetom Projektu Adaptacije i opremanja Dečijeg odeljenja iz 2013. Godine. ( treda faza) Projekat 3.4.8 Festival pisaca za decu Projekat 3.4.9 Ruralna mobilna škola informacionih tehnologija Projekat 3.4.10 Lim – vodeni žig Polimskih gradova Projekat 3.4.11 Arheološka istraživanja srednjovekovnog Manastira Svetog Nikole u Zastupu Projekat 3.4.12 Rekonstrukcija i obnova Jusovida kule Projekat 3.4.13 Sistemska arheološka istraživanja srednjovekovnog grada Miliševca Projekat 3.4.14 Uređenje kompleksa pedinskih isposnica Svetog Save u kanjonu reke Mileševke Projekat 3.4.15 Mala i velika galerija - izložbe Projekat 3.4.16 Umetnička kolonija „Mileševa“

Projekat 3.4.17 Monografija „40 godina umetničke kolonije Mileševa“ Projekat 3.4.18 Monografija ,, 35 godina rada Doma kulture u Prijepolju“ Projekat 3.4.19 Izgradnja depoa za legat kolonije Projekat 3.4.20 Očuvanje bošnjačke baštine Projekat 3.4.21 ‘’Pozorišna tromeđa’’ – Pozorišni susreti na tromeđi Projekat 3.4.22 ,,Dani bošnjačke kulture’’ Projekat 3.4.23 Pripremanje i postavljanje pozorišnih predstava Amaterskog pozorišta Doma kulture i razmena sa drugim amaterskim pozorištima iz zemlje i okruženja Projekat 3.4.24 Festival profesionalnog pozorišnog anasambla ( PRIFET ) Projekat 3.4.25 Takmičenje pozorišnih grupa srednjih škola iz Prijepolja i okolnih gradova Projekat 3.4.26 Projekcije i promocije filmova (amaterski dokumentarni film, Jugoslovenska kinoteka , filmovi iz zemlje i inostranstva) Projekat 3.4.27 Nabavka garderobe i muzičkih instrumenata za Hor, tamburaški orkestar i KUD Doma kulture Prijepolje Projekat 3.4.28 Organizovanje umetničkih škola (audio produkcije, dizajna zvuka, filmske produkcije, Letnja škola glume , crtanja , slikanja i vajanja) Projekat 3.4.29 Organizovanje manifestacija ( Mostovi Balkana, Dečurlijada, Bum Fest i koncerata) Projekat 3.4.30 Rekonstrukcija krovnog pokrivača Doma kulture Projekat 3.4.31 Zamena dela staklenih površina Projekat 3.4.32 Nabavka kombi vozila za potrebe Doma kulture Projekat 3.4.33 Rekonstrukcija kupatila Doma kulture Projekat 3.4.34 Izrada studije za izgradnju sistema grejanja Doma kulture Projekat 3.4.35 Izrada projektno tehničke dokumentacije i izgradnja sistema grejanja Doma kulture Projekat 3.4.36 Kultura različitosti Projekat 3.4.37 Umetnost povezuje ljude POSEBAN CILj 3.5. Unapređenje uslova za razvoj sporta i rada omladine

Projekat 3.5.1. Izrada strategije razvoja sporta Projekat 3.5.2 Adaptacija prostora ( koji je nefunkcionalan, napušten ili pripada industrijskom nasleđu) u cilju pretvaranja u zajednički radni prostor (coworkong space) koji bi koristili organizacije, start-ap preduzeda, konsultanti koji obavljaju privremeni rad Projekat 3.5.3 Formiranje turističke suvenirnice kao oblika sticanja praktičnog iskustva u proizvodnim i prodajnim procesima tokom srednjoškolskog obrazovanja kroz pradenje rasta kompetenci učenika Projekat 3.5.4 Sinhronizacija i nadogradnja sistemskih mera podrške zapošljavanja na konkretnim radnim mestima i povedanje dostupnosti tih mera populaciji do 30 godina Projekat 3.5.5 Verifikacija praktičnog islkustva stečenog kroz neformalno obrazovanje kroz 8 ključnih kompetenci Projekat 3.5.6 Kreiranje školskog upisnog plana kroz Savet za mlade usklađivanjem obrazovanja definicitarnih zanimanja i potreba privrede kroz javnu politiku za mlade koristedi okvire Zakona o mladim Projekat 3.5.7 Uspostavljanje mreže omladinskih klubova na teritoriji opštine Prijepolje Projekat 3.5.8 Unapređenje načina podrške mladim talentima i studentima kroz novčanu pomod Projekat 3.5.9 Vanprostorni omladinski rad Projekat 3.5.10 Formiranje Saveta za mlade - Uspostavljanje mehanizama i struktura integrisane omladinske politike koji garantuju održivost i kontinuitet brige o mladima usklađujudi norme sa Zakonom o mladima i revizija strateškog dokumenta za mlade Projekat 3.5.11 Plansko podizanje kapaciteta organizacija mladih i organizacije za mlade krzo Krovnu organizaciju mladih Prijepolja u cilju kvalitetnijeg doprinosa projekata u oblasti turizma i kulture

Projekat 3.5.12 Kontinuirane vršnjačke radionice u školskom i vanškolskom prostoru sa programima koji predstavljaju izazov mladima Projekat 3.5.13 Programi u oblasti omladinskog preduzetništva fokusirani na kvalitet uticaja Projekat 3.5.14 Rasteredenje kapaciteta službi socijalne zaštite kroz formiranje i uspostavljanje partnerstva sa programima koje sprovode organizacije Projekat 3.5.15 Uspostavljanje Školskih klastera Projekat 3.5.16 Formiranje ustanove za sport Projekat 3.5.17 Izgradnja fudbalskog stadiona u Brodarevu POSEBAN CILj 3.6. Poboljšanje uslova za rad civilnog sektora Projekat 3.6.1 Podrška socijalno ugroženom stanovništvu kroz delovanje narodne kuhinje i dodelu lanč paketa Projekat 3.6.2 Organizovanje dobrovoljnog davalaštva krvi Projekat 3.6.3 Projekat „Skidanje Okova“, organizovanje pozorišnih predstava Projekat 3.6.4 Nabavka i ugradnja veštačke stene u Sopotnici Projekat 3.6.5 Uspostavljanje i uređenje Dečijeg zabavnog parka u Sopotnici Projekat 3.6. 6 Izgradnja dva vidikovca u Sopotnici Projekat 3.6.7 Izgradnja i uređenje turističko-planinarskih staza Projekat 3.6.8 Završetak radova na Planinarskom domu u Sopotnici Projekat 3.6.9 Sanacija i rekonstrukcija vodenice u objekat za predah i krade zadržavanje turista u Sopotnici Projekat 3.6.10 Izgradnja i uređenje terena za male sportove u Sopotnici Projekat 3.6.11 Trasa Evropskog pešačkog puta E7 kroz opštinu Prijepolje Projekat 3.6.12 Organizacija i održavanje obuke planinarskih vodiča u Sopotnici Projekat 3.6.13 Istraživanje objekata narodnog graditeljstva (stare vodenice i valjarice u Sopotnici) i izrada studije i programa očuvanja i obnavljanja tih objekata narodnog graditeljstva u SP ''Slapovi Sopotnice'' Projekat 3.6.14 Izrada projektno tehničke dokumentacije za pčelarsku kudu Projekat 3.6.15 Izgradnja pčelarske kude POSEBAN CILj 3.7. Podizanje kapaciteta lokalne samouprave

Projekat 3.7.1 Uspostavljanje Geografskog Informacionog Sistema (GIS) Projekat 3.7.2 Rekonstrukcija potkrovlja zgrade opštinske uprave Projekat 3.7.3 Usavršavanje zaposlenih u lokalnoj samoupravi kroz podizanje njihovih kapaciteta Projekat 3.7.4 Obezbeđenje sredstava za promociju opštine Prijepolje Projekat 3.7.5 Osavremenjavanje opštinske uprave kroz nabavku računarske opreme i kancelarijskog inventara Projekat 3.7.6 Unapređenje rada lokalne samouprave kroz saradnju sa opštinama iz inostranstva Projekat 3.7.7 Popis opštinske imovine Projekat 3.7.8 Uvođenje sistema kvaliteta upravljanja u Opštinskoj upravi Projekat 3.7.9 Izrada Plana kapitalnih investicija

VII PRIORITETNI PROJEKTI RAZVOJA ZA PRVE TRI GODINE

Redni Projekat Nosilac realizacije Partner Okvirni iznos Izvor finansiranja broj sredstava

1.1.1 Izrada studije o mogudnosti izgradnje Industrijske zone 2 Opština Prijepolje Lokalni centar za razvoj MSP 800.000,00 din Budžet opštine, donatori 1.1.2 Organizovanje obuka za nezaposlena lica za započinjanje sopstvenog biznisa Nacionalna služba za Opština Prijepolje 300.000,00 din Budžet opštine, zapošljavanje Nacionalna služba za zapošljavanje 1.1.3 Pružanje savetodavne i stručne podrške postojedim malim i srednjim preduzedima i Lokalni centar za razvoj Opština Prijepolje 300.000,00 din Budžet opštine, početnima u biznisu MSP Donatori 1.1.4 Kreiranje opštinskog fonda za subvencionisanje kredita malim i srednjim Opština Prijepolje Lokalni centar za razvoj MSP 4.000.000,00 din Budžet opštine preduzedima u razvoju i početnicima u biznisu 1.1.6 Unapređenje saradnje privrednih subjekata opštine Prijepolje sa privrednicima iz Opština Prijepolje Lokalni centar za razvoj MSP 100.000,00 din Budžet opštine dijaspore 1.1.7 Izrada digitalizovane baze podataka privrednika iz dijaspore Opština Prijepolje Lokalni centar za razvoj MSP 100.000,00 din Budžet opštine 1.1.8 Turistička organizacija 500.000,00 din Budžet opštine, Kreiranje manifestacije Sajam privrednika iz Prijepolja i dijaspore Opština Prijepolje Prijepolje ( TOP ) , Lokalni Donatori centar za razvoj MSP 1.1.10 Unapređenje kapaciteta i rada Klastera tekstilaca Prijepolje Lokalni centar za razvoj Opština Prijepolje 200.000,00 din Budžet opštine, MSP Donatori 1.1.11 Unapređenje kapaciteta i rada ostalih privrednih udruženja ( ugostiteljsko turističko Lokalni centar za razvoj Opština Prijepolje 200.000,00 din Budžet opštine, udrženje , Klub Privrednika ...) MSP Donatori 1.1.12 Promocija privrednih potencijala kroz izradu promotivnih i informativnih materijala Opština Prijepolje Lokalni centar za razvoj MSP 1.000.000,00 din Budžet opštine, Donatori 1.1.13 Promocija privrednih potencijala opštine Prijepolje na različitim manifestacijama Opština Prijepolje Lokalni centar za razvoj MSP 1.000.000,00 din Budžet opštine, Donatori 1.1.15 Sprovođenje programa i mera aktivne politike zapošljavanja OpštinaPrijepolje Nacionalna služba za 6.000.000,00 din Budžet opštine, zapošljavanje Ministarstvo 1.2.1 Podrška mini farmama u uzgoju mlečnih farmi od 1-20 grla Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 500.000,00 din Budžet opštine, udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.9 Unapređenje proizvodnje jagodičastog voda Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 5.000.000,00 din Budžet opštine, udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.10 Unapređenje proizvodnje povrtarstva Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 1.000.000,00 din Budžet opštine, udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.12 Podrška razvoju ruralne ekonomije i ekonomskih aktivnosti na selu kroz davanje Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 3.000.000,00 din Budžet opštine, podsticaja udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.14 Podrška kroz podsticaje za odgajivačke programe radi ostvarivanja odgajivačkih Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 1.000.000,00 din Budžet opštine, ciljeva u stočarstvu udruženja Donatori, Ministarstva

1.2.17 Izrada projektne dokumentacije i izvođenje radova na uspostavljanju stanica za Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 1.000.000,00 din Budžet opštine, protiv gradnu zaštitu udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.20 Uspostavljanje sistema navodnjavanja za intenzivniju proizvodnju voda -malina, Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 3.000.000,00 din Budžet opštine, jagoda, šljiva, jabuka udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.21 Podrška u nabavci neophodne mehanizacije i edukacija proizvođača za Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 5.000.000,00 din Budžet opštine, intenziviranje vodarske proizvodnje maline, jagode, šljive, jabuke udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.26 Nabavka i isporuka matičnog stada za registrovana poljoprivredna domadinstva Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 10.000.000,00 din Budžet opštine, udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.28 Organizacija i održavanje poljoprivrednih manifestacija Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 3.000.000,00 din Budžet opštine, udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.29 Podrša u nabavci savremenih plastenika Opština Prijepolje Poljoprivredna gazdinstva i 1.000.000,00 din Budžet opštine, udruženja Donatori, Ministarstva 1.2.30 Izrada dokumentacije za Izgradnju sistema za navodnjavanje Paradi- Mioska-fazno MZ Velika Župa Direkcija za izgradnju, JKP Lim 200.000,00 din Donatori, Ministarstva Turistička organizacija Planinarsko društvo Kamena 500.000,00 din Donatori, Ministarstva 1.3.2 Izgradnja dva mosta na putu Sopotnica-Vodice na reci Sopotnici Prijepolje Gora 1.3.3 Obeležavanje i održavanje turističko-planinarskih staza i izrada signalizacije i info- Turistička organizacija Planinarsko društvo Kamena 3.000.000,00 din Ministarstvo, Donatori tabli Prijepolje Gora 1.3.9 Izrada studije istraživanja prirodnih resursa na Petanjskom kršu (Kurtova jama i Turistička organizacija Mesna zajednica Brodarevo 1.500.000,00 din Ministarstvo, Donatori Petanjske pedine) Prijepolje 1.3.11 Izrada projektno tehničke dokumentacije sanacije i uređenja prilazne staze za grad Muzej Turistička organizacija 800.000,00din Ministarstvo, Donatori Mileševac - Hisardžik 1.3.13 Sanacija i uređenje prilazne staze do pedinskih isposnica u podnožju grada Muzej Turistička organizacija, 10.000.000,00 din Ministarstvo, Donatori Mileševca - Hisardžik Direkcija za izgradnju 1.3.14 Organizacija turističke manifestacija ''Dan heljde'' Planinarsko društvo Turistička organizacija 500.000,00 din Ministarstvo, Donatori Kamena Gora 1.3.16 Proširenje postojedih i izgradnja novih skijaških staza Ski klub „ Soko “ Jabuka Turistička organizacija 10.000.000,00 din Ministarstvo, Donatori Klub mladih sela Jabuka 2.1.1 Izrada glavnog projekta kolektora (Ivanje, Velika Župa, Grad, Ljupča ) i fabrike za Opština Prijepolje JKP Lim, Direkcija za izgradnju 5.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, prečišdavanje otpadnih voda Donatori 2.1.3 Izrada planova detaljne regulacije za Kamenu Goru, Milakovide, Sopotnicu, Jabuku i Direkcija za izgradnju Direkcija za izgradnju 4.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, Orašac ( fazno ) Donatori 2.1.5 Završetak postojedeg projekta i nastavak kanalizacije Brodarevo 2 JKP Lim Direkcija za izgradnju 16.940.000,00 din. Buddžet, Ministarstvo, Donatori 2.1.6 Izrada projektno tehničke dokumentacije za drugu fazu vodosnadbevanja Prijepolja JKP Lim Direkcija za izgradnju 9.000.000,00 din. Budžet, Ministarstvo, Donatori 2.1.7 Izrada projekta izgradnje obaloutvrda na reci Mileševki i izgradnja bisiklističkih i Srbija Vode Direkcija za izgradnju,Opština 3.000.000,00 eura Buddžet, Ministarstvo, pešačkih staza (od grada do Manastira Mileševo) - fazno Donatori 2.1.8. Izrada studije izvodljivosti za izgradnju podzemne garaže ispod gradske pijace Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 2.000.000, 00 eura Budžet, Ministarstvo, Donatori 2.1.9 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije o zaštiti potrebnih lokacija u JKP Lim Direkcija za izgradnju 1.200.000,00 din Budžet, Ministarstvo, okviru zona sanitarne zaštite izvorišta za vodosnabdevanje i obezbeđenja sigurnosti Donatori

i stabilnosti kaptaža (fazno) 2.1.10 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za dogradnju nove komore u JKP Lim Direkcija za izgradnju 2.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, Rezervoaru “Pušina” i sa novim odvodom do mosta u Vakufu i sa prethodnim Donatori geofizičkim istraživanjem lokacije (fazno) 2.1.12 Izrada projektno tehničke dokumentacije za rekonstrukciju magistralnog dovoda JKP Lim Direkcija za izgradnju 1.000.000,00 Budžet, Ministarstvo, sirove vode na deonici od hidrocentrale Seljašnica do Postrojenja za prečišdavanje Donatori čiste vode sa predviđenom faznom realizacijom na deonicama prolaska kroz naselja (fazno) 2.1.14 Izrada i realizacija projektno tehničke dokumentacije za izgradnju vodovoda za JKP Lim Direkcija za izgradnju 500.000,00 din Budžet, Ministarstvo, naselje između puta za školu i reke Lim u Ivanju (fazno) Donatori 2.1.15 Izrada i fazna realizacija projektno tehničke dokumentacije za formiranje II visinske JKP Lim Direkcija za izgradnju 1.500.000,00 Budžet, Ministarstvo, zone vodosnabdevanja iz javnog vodovoda (fazno) Donatori 2.1.25 Izrada projektno-tehničke dokumentacije za izgradnju vodovodne mreže u naselju Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 300.000,00 din Buddžet, Ministarstvo, Nepek. Donatori 2.1.26 Izrada projektno-tehničke dokumentacije za izgradnju kanalizacione mreže u naselju Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 300.000,00 din Budžet, Ministarstvo, Nepek Donatori 2.1.28 Izrada projektno tehničke dokumentacije za projekat horizontalne i vertikalne Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 1.500.000,00 din Buddžet, Ministarstvo, signalizacije za opštinu Prijepolje Donatori 2.1.29 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kapele na groblju Ravne JKP Lim Direkcija za izgradnju, 300.000,00 din Budžet, Ministarstvo, Opština Donatori 2.1.32 Izrada projektno tehničke dokumentacije za regulisanje raskrsnice na Kolovratu ( Direkcija za izgradnju Opština Prijepolje 2.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, kružni tok ) Donatori 2.1.33 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju javne rasvete u gradskom i Direkcija za izgradnju Opština Prijepolje 1.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo prigradskom delu 2.1.34 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kradih putnih pravaca i ulica u Direkcija za izgradnju Opština Prijepolje 1.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo gradskom i prigradskom delu 2.1.35 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kanalizacione mreže u naselju Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 1.200.000,00 din Budžet, Ministarstvo Memin Do ( iznad spomenika 4. Decembar ) 2.1.36 Izrada projektno tehničke dokumentacije za rešavanje vodosnadbevanja sela Babine Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 1.300.000,00 dina Budžet, Ministarstvo 2.1.37 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju vodovodne mreže u Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 1.300.000,00 din Buddžet, Ministarstvo Aljinovidima 2.1.38 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju vodovodne mreže u Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 1.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo gradskom i prigradskom delu 2.1.39 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izgradnju kanalizacione mreže u Direkcija za izgradnju JKP Lim, Opština 1.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo gradskom i prigradskom delu 2.1.40 Izrada urbanističkog projekta za poslovnu zonu na Kolovratu-Centar Direkcija za izgradnju MZ Kolovrat 800.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.1.41 Izrada plana detljne regulacije „ Šehovida polje “ Opština Prijepolje Direkcija za izgradnju 900.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.1.42 Izrada plana detaljne regulacije „ Zaštidena okolina manastira Mileševa“ Opština Prijepolje Direkcija za izgradnju 5.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.1.43 Izrada dokumentacije za rekonstrukciju sekundarnog vodovoda u naselju Luke – JKP Lim Direkcija za izgradnju 200.000,00 din Budžet, Ministarstvo zamena azbest-cementnih cevi sa cevovodom od duktilnog liva 2.1.44 Završetak Elaborata o rezervama podzemnih voda izvorišta „Seljašnica“ i Elaborata o JKP Lim Direkcija za izgradnju 3.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo

zonama sanitarne zaštite izvorišta „Seljašnica“ i pribavljanje rešenja o određivanju zona sanitarne zaštite izvorišta 2.1.45 Geodetski snimak objekata distribucione i sekundarne vodovodne mreže (fazno) JKP Lim / 3.500.000,00 din Budžet, Ministarstvo, Donatori 2.2.1 Poboljšanje nivoa komunalnih usluga – nabavka opreme JKP Lim Opština 30.000,00 eura Ministarstvo, Donatori 2.2.3 Završetak izgradnje magistralne vodovodne mreže za naselje „Luke“ JKP Lim Opština, MZ Prijepolje 20.000,00 eura Budžet, Ministarstvo, Donatori 2.2.4 Izgradnja vodovodne mreže za naselje Purida Potok JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 15.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, zajednica Donatori 2.2.5 Rekonstrukcija dovodnog cevovoda u Rezervoar „ Jezdovida Kosa “i ugradnja JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 6.500.000,00 din Budžet, Ministarstvo rezervnih zatvarača na odvodnom cevovodu ČDN500 zajednica 2.2.6 Izgradnja vodovodne mreže LGDN100 sa leve strane Bjelopoljskog puta JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 10.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, (magistralnog puta Prijepolje – Bijelo Polje) zajednica Donatori 2.2.7 Izgradnja vodovodne mreže za naselje ispod Postrojenja za prečišdavanje čiste vode JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 800.000,00 din Budžet, Ministarstvo, u naselju Seljašnica (fazno tehnička dokumentacija) zajednica Donatori 2.2.8 Formiranje kol - centra i izrada veb-sajta za Vodovod JKP „Lim“. Izrada onlajn alatki JKP Lim / 1.500.000,00 din Budžet, Ministarstvo, za obezbeđenje dostupnosti informacija Donatori 2.2.9 Nabavka i zamena postojedih kudnih vodomera sa vodomerima za radio očitavanje i JKP Lim / 20.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, zamena vodomera vedih promera sa meračima protoka sa radio očitavanjem sa Donatori pratedom podrškom (fazno) 2.2.10 Nabavka vozila i opreme za održavanje javnog vodovoda i kanalizacije opremljenog JKP Lim / 5.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo, opremom i alatom za hitne intervencije Donatori 2.2.11 Izvođenje radova na izgradnji kanalizacione mreže u Dušmanidima JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 50.000,00 eura Budžet, Ministarstvo zajednica 2.2.13 Završetak vodosnadbevanja naselja Ravne JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 88.000,00 eura Budžet, Ministarstvo zajednica Kolovrat 2.2.14 Rekonstrukcija ulice Rada Drobnjaka ( Jezdovida kosa ) JKP Lim Direkcija za izgradnju, mesna 170.000,00 eura Budžet, Ministarstvo zajednica Kolovrat 2.2.16 Rekonstrukcija puta Kolovrat – Seljašnica – Slano blato ( fazno ) Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Kolovrat i 1.100.000,00 eura Budžet, Ministarstvo Seljanica 2.2.18 Izgradnja trotoara uz državni put u naselju Ravne Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Kolovrat 336.000,00 eura Budžet, Ministarstvo 2.2.19 Izgradnja trotoara uz državni put Suvodo - Mioska Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Kolovrat i 26.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo Velika Župa 2.2.20 Završetak sanacije ulice Ljubiše Miodragovid Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Kolovrat 7.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo

2.2.22 Izgradnja kružnog toka na Kolovratu kod crkve Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Kolovrat 6.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.23 Izrada ulične rasvete za naselje Dušmanidi Direkcija za izgradnju Mesna zajednica 3.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.26 Sanacija i asfaltiranje puta Bostani Mušanovidi Taševo Direkcija za izgradnju Mesna zajednica 2.700.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.27 Rekonstrukcija ulice Šudra Džidida Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 4.500.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.28 Izrada asfalta u parku narodnih heroja Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 3.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.30 Izrada kanalizacije Vakuf-Bostani-Luke Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 20.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo

2.2.31 Izrada asfalta i sanacija Kolašinske ulice Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 2.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.32 Izrada druge faze asfalta u ulici Svetozara Markovida Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 3.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.33 Izrada asfalta u ulici Sajta Hašimbegovida Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 3.500.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.34 Saniranje puta Prijepolje – Dušmanidi – Barice – Babine-Jabuka Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 25.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.38 Sanacija putnog pravca Brodarevo - Vrlobaš Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Brodarevo 10.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.39 Sanacija putnog pravca Brodarevo - Podjasen Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Brodarevo 6.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.2.40 Realizacija projekta horizontalne i vertikalne signalizacije za opštinu Prijepolje Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 61.000.000,00 din Budžet,donatori Ministarstvo 2.2.42 Izgradnja pristupnih saobradajnica na mostu na reci Lim Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 10.000.000,00 din. Budžet,donatori Ministarstvo 2.2.49 Izgradnja javne rasvete Velika Župa Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Velika Župa 12.000.000,00 din. Budžet, Ministarstvo 2.2.50 Izgradnja javne rasvete Baderova voda – Duga Luga ( Brodarevo ) Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Brodarevo 15.000.000,00 din. Budžet, Ministarstvo 2.2.51 Izgradnja trafostanice u Vinickoj Opština Prijepolje Mesna zajednica Velika Župa, 20.000.000,00 din. Budžet, Ministarstvo Elektrodistribucija 2.3.2 Izrada kanalizacione mreže u Mioskoj Direkcija za izgradnju JKP Lim 10.680.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.3.4 Izrada kanalizacije u Ivanju sa rešavanjem odvoda površinskih voda Direkcija za izgradnju JKP Lim, Mesna zajednica 5.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo Ivanje (fazno) 2.3.5 Rekonstrukcija i sanacija vodovodne mreže u Kamenoj Gori Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Kamena 72.000,00 eura Budžet, Ministarstvo Gora, JKP Lim 2.3.6 Izgradnja vodovodne mreže u Mioskoj Direkcija za izgradnju Mesna zajednica ,JKP Lim 10.680.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.3.7 Završetak rekonstrukcije i sanacije vodovodne mreže naselja Jabuka Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Jabuka ,JKP 8.000.000,00 din Budžet, Ministarstvo Lim 2.3.8 Izgradnja vodovodne mreže u Hisardžiku Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Hisardžik 4.000.000,00 din. Budžet, Ministarstvo ,JKP Lim (fazno) 2.3.9 Izgradnja javne rasvete za Ivanje Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Ivanje ,JKP 5.000.000,00 din. Budžet, Ministarstvo Lim 2.3.11 Sanacija puta Gračanica - Lučice - Sopotnica – Planinarski dom Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Sopotnica 4.880.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.3.14 Sanacija puta Prijepolje – Rasno – Donja Drenova-Padeška reka Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 18.300.000,00 din Budžet, Ministarstvo 2.3.16 Rekonstrukcija dela puta Crna Stena –Raišnjevo (do trafostanice ) Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje i 16.592.000,00 din Budžet, Ministarstvo Ivanje 2.3.18 Sanacija putnog pravca Bistrica – Kučin – Džurovo – Zabrđe-Izbičanj-Ljupča-Zalug Direkcija za izgradnju Mesne zajednice 20.740.000,00 din Donatori, budžet , opština

2.3.19 Izgradnja puta Prijepolje – Ravne - Koševine Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 7.930.000,000 din Donatori, budžet , opština

2.3.20 Izgradnja puta Gostun – Zastup – Priješnjačko brdo – Krgovida Luka Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Gostun 8.540.000,00 din Donatori, budžet , opština

2.3.27 Rekonstrukcija dela puta Kajevidi – Miljevidi – Žitin – Dubravčidi Direkcija za izgradnju Mesne zajednice 13.054.000,00 din Donatori, budžet ,

opština

2.3.30 Sanacija puta Drenovska reka – Gornja Drenova – Bitovik Direkcija za izgradnju Mesne zajednice Donatori, budžet , opština

2.3.34 Sanacija puta Brodarevo – Balidi (fazno) Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Brodarevo 60.000.000,00 din Donatori, budžet , opština 2.3.52 Rekonstrukcija postrojenja za prečišdavanje vode za pide Seljašnica (fazno) JKP KP Lim Direkcija za izgradnju 6.500.000,00 din Donatori, budžet , opština 2.3.57 Izgradnja rasvete u centru mesne zajednice Jabuka Direkcija za izgradnju Mesna zajednica Prijepolje 1.500.000,00 din. Budžet,donatori Ministarstvo 2.4.2 Rešavanje problema upravljanja otpadom - Izgradnja regionalne deponije Banjica ( JKP Lim Opština Prijepolje,Priboj , 7.000.000,00 eura Donatori, budžet , fazno ) Nova Varoš i Sjenica opština 2.4.4 Uređenje obale reke Sopotnice (uklanjanje šiblja i rastinja ) Planinarski klub Mesna zajednica Sopotnica 500.000,00 din Donatori, budžet , Kamena Gora opština 2.4.5 Izvođenje radova na sanaciji i rekultivaciji postojede deponije Stanjevine JKP im Direkcija za izgradnju 7.320.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 2.5.2 Podrška u nabavci terenskih vozila i vozila za prevoz opreme do ugroženih područja Sektor za vanredne Opština,nadležno 1.830.000,00 din Donatori,opština, situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.3 Podrška u nabavci specijalizovanih vatrogasnih vozila za gašenje šumskih požara Sektor za vanredne Opština,nadležno 24.400.000,00 din Donatori,opština, situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.4 Podrška u nabavci vozila i prevoznih sredstava sposobnih za kretanje u uslovima Sektor za vanredne Opština,nadležno 1.220.000,00 din Donatori,opština, visokih snežnih padavina situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.6 Podrška u nabavci čamaca i opreme za spasavanje ugroženih u poplavama i sa i iz Sektor za vanredne Opština,nadležno 2.440.000,00 din Donatori,opština, vode potrebne za evakuaciju i spasavanje unesredenih ljudi materijalnih dobara i situacije ministarstvo Ministarstva stoke 2.5.7 Podrška u nabavci opreme za pripadnike specijalizovanih jedinica civilne zaštite i Sektor za vanredne Opština,nadležno 2.440.000,00 din Donatori,opština, obučavanje pripadnika ovih jedinica po specijalnostima za koje su zadužene situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.8 Obučavanje i edukacija građana za reagovanje u vanrednim situacijama i pružanje Sektor za vanredne Opština,nadležno 610.000,00 din Donatori,opština, lične međusobne i kolektivne zaštite situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.9 Izradu planova i projektne dokumentacije radi regulisanja i utvrđivanja rečnih Sektor za vanredne Opština,nadležno 610.000,00 din Donatori,opština, vodotokova na mestima gde se isti izlivaju i plave zemljište i naselja situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.11 Izrada projektne dokumentacije za izradu sistema za obaveštavanje i uzbunjivanje Sektor za vanredne Opština,nadležno 610.000,00 din Donatori,opština, teritorije opštine Prijepolje situacije ministarstvo Ministarstva 2.5.13 Opremanje i obučavanje jedinica civilne zaštite opšte namene koje formira lokalna Sektor za vanredne Opština,nadležno 3.660.000,00 din Donatori,opština, samouprava situacije ministarstvo Ministarstva 2.6.1 Unapređenje sistema grejanja i prelazak na novi sistem sa kotlom na biomasu u Dom zdravlja Prijepolje, Opština 36.600.000,00 din Donatori,opština, Domu zdravlja i Bolnici u Prijepolju Bolnica Ministarstva 2.6.4 Izrada projektno tehničke dokumentacije za izradnju sistema grejanja grada na JKP Lim Opština 6.100.000,00 din Donatori,opština, biomasu Ministarstva 2.6.6 Zamena termofasade i fasadne stolarije za dečije vrtide ( Prijepolje, Brodarevo , Dečiji vrtid Opština 24.400.000,00 din Donatori,opština,

Kolovrat ) Ministarstva 2.6.8 Sanacija postojedeg sistema javne rasvete u opštini Prijepolje u cilju povedanja Direkcija za izgradnju JKP Lim 86.620.000,00 din Donatori,opština, energetske efikasnosti – prelazak na LED rasvetu Ministarstva 3.1.1 Završetak izgradnje sportske dvorane OŠ “Svetozar Markovid“ u Brodarevu Osnovna škola u Mesna zajednica 40.000.000,00 din Donatori,opština, Brodarevu Ministarstva 3.1.2 Zamena krovnog pokrivača (salonit kancerogenog dejstva) na objektu nove školske Osnovna škola u Mesna zajednica 5.700.000,00 din. Donatori,opština, zgrade OŠ“Svetozar Markovid“ Brodarevo Brodarevu Ministarstva 3.1.3 Sanacija krova na objektu stare školske zgrade OŠ “Svetozar Markovid“ Brodarevo Osnovna škola u Mesna zajednica 5.536.000,00 din. Donatori,opština, Brodarevu Ministarstva 3.1.7 Sanacija krova predškolske ustanove „ Miša Cvijovid “ – Naša Radost , Prijepolje Dečiji vrtid Opština 9.150.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.1.8 Projekat spoljnjeg uređenja ( sa izgradnjom sportskog terena ) Osnovne škole „ Osnovna škola u Velikoj Mesna zajednica 6.000.000,00 din. Donatori,opština, Dušan Tomaševid Dirko“ Župi Ministarstva 3.1.12 Izrada projektno tehničke dokumentacije izgradnje osnovne škole u Kadevu Osnovna škola u Kadevu Mesna zajednica 800.000,00 din Opština, Ministarstva 3.1.13 Sanacija spoljne stolarije u Osnovnoj školi „ Milosav Stikovid “ Osnovna škola na Mesna zajednica 9.412.000,00 din Opština, Ministarstva Kolovratu 3.1.14 Sanacija sportske sale u Ekonomsko – trgovinskoj školi Ekonomsko – trgovnska Opština 9.150.000,00 din Donatori,opština, školi Ministarstva 3.1.17 Izođenje radova u izdvojenim odeljenima OŠ „ D.T.Dirko “ u Hrtima i OŠ „V.P.Valter “ OŠ „ D.T.Dirko Opština 14.000.000,00 din Donatori,opština, u Dušmanidima OŠ „V.P.Valter “ Ministarstva 3.2.1 Deca i mladi u sukobu sa zakonom Centar za socijalni rad Opština, nadležno 3.500.000,00 din. Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.2.2 Pomod u kudi starim i invalidnim osobama Centar za socijalni rad Opština, nadležno 4.000.000 Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.2.4 Izrada studije za izgradnju centra za osobe sa razvojnim smetnjama Udruženje osoba sa Opština, nadležno 800.000,00 din Donatori,opština, razvojnim smetnjama ministartvo Ministarstva „Jednakost“ 3.2.6 Pokretanje socijalne usluge - Stanovanje sa podrškom Udruženje osoba sa Opština, nadležno 25.000,00 eura Donatori,opština, razvojnim smetnjama ministartvo Ministarstva „Jednakost“ 3.2.7 Socijalno stanovanje u zaštidenim uslovima Centar za socijalni rad Opština, nadležno 500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.2.8 Dnevni boravak za odrasla i starija lica Centar za socijalni rad Opština, nadležno 1.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.2.9 Savetovalište za brak i porodicu Centar za socijalni rad Opština, nadležno 500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.2.10 Personalna asistencija osobama sa invaliditetom Centar za socijalni rad Opština, nadležno 1.500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.2.11 Izrada projektno tehničke dokumentacije za rekonstrukciju ili dogradnju Centar za socijalni rad Opština, nadležno 1.200.000,00 din Donatori,opština, adekvatnog prostora za Centar za socijalni rad ministartvo Ministarstva 3.3.1 Zamena krovnog pokrivača na Ambulanti Aljinovidi Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 2.000.000,00 din Donatori,opština,

ministartvo Ministarstva 3.3.2 Zamena krovnog pokrivača na Ambulanti u Babinama Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 1.500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.3 Zamena krovnog pokrivača na Ambulanti u Crkvenim Tocima Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 1.500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.4 Zamena krovnog pokrivača na Ambulanti u Kamenoj Gori Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 1.500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.5 Zamena krovnog pokrivača na Ambulanti u Orašcu Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 1.200.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.6 Organizovanje specijalizovanih treninga i pradenje savremenih veština zaposlenih u Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 1.000.000,00 din Donatori,opština, zdravstvu ministartvo Ministarstva 3.3.7 Formiranje hitne medecinske pomodi službe u ZC Brodarevo Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 25.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.8 Izgradnja kanalizacione mreže u Domu Zdravlja Prijepolje Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 3.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.9 Nabavka kancelarijske opreme za Dom Zdravlja Prijepolje Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 800.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.10 Nabavka tri terenska vozila pri Domu Zdravlja Prijepolje za potrebe kudnog lečenja , Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 19.000.000,00 din Donatori,opština, patronažne službe i službe za dijalizu ministartvo Ministarstva 3.3.11 Nabavka dva sanitetska vozila sa ugrađenom medicinskom opremom pri Domu Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 25.000.000,00 din Donatori,opština, Zdravlja Prijepolje i dva sanitetska vozila bez ugrađene medicinske opreme ministartvo Ministarstva 3.3.12 Nabavka računarske opreme Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 3.500.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.13 Nabavka neophodne medicinske opreme Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 10.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.14 Projekat spoljašnjeg uređenja Doma Zdravlja u Prijepolju – izrada parking prostora i Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 23.000.000,00 din Donatori,opština, ograde oko Doma Zdravlja u Prijepolju ministartvo Ministarstva 3.3.15 Zamena spoljašnje fasade i zamena stolarije na zgradi ZS Brodarevo pri Domu Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 12.000.000,00 din Donatori,opština, Zdravlja ministartvo Ministarstva 3.3.16 Zamena spoljašnje fasade i zamena stolarije na zgradi ZS Kolovrat pri Domu Zdravlja Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 11.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.17 Projekat izgradnje stanice za proizvodnju kiseonika pri Opštoj Bolnici Prijepolje Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 32.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.3.18 Zamena kotlova u Opštoj Bolnici u Prijepolju Dom Zdravlja Prijepolje Opština, nadležno 10.000.000,00 din Donatori,opština, ministartvo Ministarstva 3.4.1 Izrada projektne dokumentacije za izvođenje radova na proširenju prostora Biblioteka „Vuk Opština 1.500.000,00 din Donatori,opština, biblioteke Karadžid“ Prijepolje Ministarstva 3.4.2 Redizajn internet sajta biblioteke Biblioteka „Vuk Opština 150.000,00 din Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.3 Digitalizacija zavičajnog fonda Biblioteka „Vuk Opština 600.000,00 din Donatori,opština,

Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.4 Reprint starih lokalnih naslova, lokalnih autora Biblioteka „Vuk Opština 250.000,00 din Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.5 Opremanje kutka na dečijem odeljenju pričaonica -igraonica Biblioteka „Vuk Opština 100.000,00 din Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.6 Izvođenje radova na uređenju i opremanju prostora za potrebe biblioteke Biblioteka „Vuk Opština 800.000,00 din Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.7 Opremanje Dečijeg odeljenja prema započetom Projektu Adaptacije i opremanja Biblioteka „Vuk Opština 200.000,00 din Donatori,opština, Dečijeg odeljenja iz 2013. Godine. ( treda faza) Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.8 Festival pisaca za decu Biblioteka „Vuk Opština 300.000,00 din Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.9 Ruralna mobilna škola informacionih tehnologija Biblioteka „Vuk Opština 300.000,00 din Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.10 Lim – vodeni žig Polimskih gradova Biblioteka „Vuk Opština 60.000,00 eura Donatori,opština, Karadžid“ Prijepolje Ministarstva

3.4.11 Arheološka istraživanja srednjovekovnog Manastira Svetog Nikole u Zastupu Muzej Prijepolje Opština 1.500.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.12 Rekonstrukcija i obnova Jusovida kule Muzej Prijepolje Opština 9.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.13 Sistemska arheološka istraživanja srednjovekovnog grada Miliševca Muzej Prijepolje Opština 3.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.14 Uređenje kompleksa pedinskih isposnica Svetog Save u kanjonu reke Mileševke Muzej Prijepolje Opština 2.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.15 Mala i velika galerija - izložbe Dom kulture Prijepolje Opština 2.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.16 Umetnička kolonija „Mileševa“ Dom kulture Prijepolje Opština 1.100.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.17 Monografija „40 godina umetničke kolonije Mileševa“ Dom kulture Prijepolje Opština 1.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.18 Monografija ,, 35 godina rada Doma kulture u Prijepolju“ Dom kulture Prijepolje Opština 800.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.19 Izgradnja depoa za legat kolonije Dom kulture Prijepolje Opština 900.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva

100

3.4.20 Očuvanje bošnjačke baštine Dom kulture Prijepolje Opština 393.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.21 ‘’Pozorišna tromeđa’’ – Pozorišni susreti na tromeđi Dom kulture Prijepolje Opština 780.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.22 ,,Dani bošnjačke kulture’’ Dom kulture Prijepolje Opština 485.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.23 Pripremanje i postavljanje pozorišnih predstava Amaterskog pozorišta Doma Dom kulture Prijepolje Opština 1.600.000,00 din Donatori,opština, kulture i razmena sa drugim amaterskim pozorištima iz zemlje i okruženja Ministarstva 3.4.24 Festival profesionalnog pozorišnog anasambla ( PRIFET ) Dom kulture Prijepolje Opština 1.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.25 Takmičenje pozorišnih grupa srednjih škola iz Prijepolja i okolnih gradova Dom kulture Prijepolje Opština 300.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.26 Projekcije i promocije filmova (amaterski dokumentarni film, Jugoslovenska Dom kulture Prijepolje Opština 300.000,00 din Donatori,opština, kinoteka , filmovi iz zemlje i inostranstva) Ministarstva 3.4.27 Nabavka garderobe i muzičkih instrumenata za Hor, tamburaški orkestar i KUD Dom kulture Prijepolje Opština 1.670.000,00 din Donatori,opština, Doma kulture Prijepolje Ministarstva 3.4.28 Organizovanje umetničkih škola (audio produkcije, dizajna zvuka, filmske Dom kulture Prijepolje Opština 850.000,00 din Donatori,opština, produkcije, Letnja škola glume , crtanja , slikanja i vajanja) Ministarstva 3.4.29 Organizovanje manifestacija ( Mostovi Balkana, Dečurlijada, Bum Fest i koncerata) Dom kulture Prijepolje Opština 3.600.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.30 Rekonstrukcija krovnog pokrivača Doma kulture Dom kulture Prijepolje Opština 3.900.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.31 Zamena dela staklenih površina Dom kulture Prijepolje Opština 770.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.32 Nabavka kombi vozila za potrebe Doma kulture Dom kulture Prijepolje Opština 25.000,00 eura Donatori,opština, Ministarstva 3.4.33 Rekonstrukcija kupatila Doma kulture Dom kulture Prijepolje Opština 250.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.34 Izrada studije za izgradnju sistema grejanja Doma kulture Dom kulture Prijepolje Opština 800.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.35 Izrada projektno tehničke dokumentacije i izgradnja sistema grejanja Doma kulture Dom kulture Prijepolje Opština 1.500.000,00 din Donatori,opština, (fazno) Ministarstva 3.4.36 Kultura različitosti Dom kulture Prijepolje Opština 11.590.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.4.37 Umetnost povezuje ljude Dom kulture Prijepolje Opština 7.320.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva 3.5.1 Izrada strategije razvoja sporta Sportski Savez Opština / Budžet, ministarstvo Prijepolje

3.5.3 Formiranje turističke suvenirnice kao oblik sticanja praktičnog iskustva u Kancelarija za mlade Dom Kulture ,Nacionalna 1.125,000,00 din Donatori,opština, proizvodnim i prodajnim procesima tokom srednjoškolskog obrazovanja kroz služba za zapošljavanje, Ministarstvo omladine i

101

pradenje rasta kompetenci učenika Đačka zadruga Tehničke sporta , Reagionalna škole, Đačka zadruga razvojna agencija Ekonomsko-trgovinske škole, Zlatibor Savet za mlade 3.5.4 Sinhronizacija i nadogradnja sistemskih mera podrške zapošljavanja na konkretnim Kancelarija za mlade Savet za mlade / Donatori,opština, radnim mestima i povedanje dostupnosti tih mera populaciji do 30 godina Ministarstva 3.5.5 Verifikacija praktičnog iskustva stečenog kroz neformalno obrazovanje kroz 8 Kancelarija za mlade Nacionalna asocijacija / Donatori,opština, ključnih kompetenci praktičara i praktičrki Ministarstva omladinskog rada, Nacionalna služba za zapošljavanje, Tim za socijalno uključivanje i smanjenje siromaštva Vlade Republike Srbije , Kontakt tačka programa Erasmus+ Evropske komisije “Hajde da...” , Savet za mlade 3.5.6 Kreiranje školskog upisnog plana kroz Savet za mlade usklađivanjem obrazovanja Kancelarija za mlade Beogradska otvorena škola , / Donatori,opština, definicitarnih zanimanja i potreba privrede kroz javnu politiku za mlade koristedi Savet za mlade Ministarstv okvire Zakona o mladim 3.5.7 Uspostavljanje mreže omladinskih klubova na teritoriji opštine Prijepolje Kancelarija za mlade Fondacija Ana i Vlade Divac, 3.000.000,00 din Donatori,opština, Savet za mlade Ministarstva 3.5.8 Unapređenje načina podrške mladim talentima i studentima kroz novčanu pomod Kancelarija za mlade Opština Prijepolje,Savet za / Donatori,opština, mlade Ministarstva 3.5.9 Vanprostorni omladinski rad Kancelarija za mlade Nacionalna asocijacija 1.000.000,00 din Donatori,opština, praktičara i praktičarki Ministarstva omladinskog rada 3.5.10 Formiranje SAVETA ZA MLADE - Uspostavljanje mehanizama i struktura integrisane Kancelarija za mlade Savet za mlade,Beogradska / OEBS, opština, omladinske politike koji garantuju održivost i kontinuitet brige o mladima otvorena škola, Tim za Ministarstvo omladine usklađujudi norme sa Zakonom o mladima i revizija strateškog dokumenta za mlade socijalno uključivanje i smanjenje siromaštva Vlade Republike Srbije,EvaluacijaBlog, Goalscape, Asana,Trello 3.5.11 Plansko podizanje kapaciteta organizacija mladih i organizacije za mlade krzo Kancelarija za mlade Savet za mlade .Krovna 500.000,00 din Donatori,opština, Krovnu organizaciju mladih Prijepolja u cilju kvalitetnijeg doprinosa projekata u organizacija mladih Srbije Ministarstva oblasti turizma i kulture 3.5.12 Kontinuirane vršnjačke radionice u školskom i vanškolskom prostoru sa programima Kancelarija za mlade Savet za mlade ,Nacionalna 500.000,00 din Donatori,opština, koji predstavljaju izazov mladima asocijacija praktičara i Ministarstva praktičarki omladinskog rada 3.5.13 Programi u oblasti omladinskog preduzetništva fokusirani na kvalitet uticaja Kancelarija za mlade Savet za mlade ,Dostignuda 1.500.000,00 din Donatori,opština, mladih Srbije Ministarstva

102

3.5.14 Rasteredenje kapaciteta službi socijalne zaštite kroz formiranje i uspostavljanje Kancelarija za mlade Savet za mlade ,Centar E8 / Donatori,opština, partnerstva sa programima koje sprovode organizacije Ministarstva 3.5.15 Uspostavljanje Školskih klastera Kancelarija za mlade Savet za mlade,Dostignuda 40.000,00 eura Donatori,opština, mladih Srbije Ministarstva, Progres 3.5.17 Izgradnja fudbalskog stadiona u Brodarevu Mesna zajednica Sporstski savez Prijepolje 23.000.000,00 din Donatori,opština, Brodarevo Ministarstva 3.6.1 Podrška socijalno ugroženom stanovništvu kroz delovanje narodne kuhinje i dodelu Crveni krst Prijepolje Opština 18.000.000,00 din Donatori,opština, lanč paketa Ministarstva 3.6.2 Organizovanje dobrovoljnog davalaštva krvi Crveni krst Prijepolje Opština 1.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva

3.6.3 Projekat „Skidanje Okova“, organizovanje pozorišnih predstava Klub „Teatar“ Prijepolje Opština 708.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva

3.6.5 Uspostavljanje i uređenje Dečijeg zabavnog parka u Sopotnici Planinarsko društvo Opština/MZ Sopotnica 550.000,00 din Donatori,opština, „Kamena Gora“ Ministarstva

3.6.7 Izgradnja i uređenje turističko-planinarskih staza Planinarsko društvo Opština/MZ Sopotnica 3.468.000,00 din Donatori,opština, „Kamena Gora“ Ministarstva

3.6.8 Završetak radova na Planinarskom domu u Sopotnici Planinarsko društvo Opština/MZ Sopotnica 4.720.000,00 din Donatori,opština, „Kamena Gora“ Ministarstva

3.6.10 Izgradnja i uređenje terena za male sportove u Sopotnici (fazno) Planinarsko društvo Opština/MZ Sopotnica 3.700.000,00 din Donatori,opština, „Kamena Gora“ Ministarstva

3.6.11 Trasa Evropskog pešačkog puta E7 kroz opštinu Prijepolje (fazno) Planinarsko društvo Opština, Tursitička 2.000.000,00 din Donatori,opština, „Kamena Gora“ organizacija Ministarstva

3.6.12 Organizacija i održavanje obuke planinarskih vodiča u Sopotnici Planinarsko društvo Opština, Tursitička 1.000.000,00 din Donatori,opština, „Kamena Gora“ organizacija Ministarstva

3.6.13 Istraživanje objekata narodnog graditeljstva (stare vodenice i valjarice u Sopotnici) i Planinarsko društvo Opština/MZ Sopotnica 800.000,00 din Donatori,opština, izrada studije i programa očuvanja i obnavljanja tih objekata narodnog graditeljstva „Kamena Gora“ Ministarstva u SP ''Slapovi Sopotnice'' 3.6.14 Izrada projektno tehničke dokumentacije za pčelarsku kudu Udruženje pčelara / 500.000,00 din Donatori,opština, Prijepolje Ministarstva

3.7.1 Uspostavljanje Geografskog Informacionog Sistema (GIS) - Fazno Opština Direkcija za izgradnju , JKP 4.880.000,00 din Donatori,opština, Lim Ministarstva 3.7.2 Rekonstrukcija potkrovlja zgrade opštinske uprave Opština / 13.000.000,00 din Donatori,opština, Ministarstva

103

3.7.3 Usavršavanje zaposlenih u lokalnoj samoupravi kroz podizanje njihovih kapaciteta Opština / 1.000.000,00din Donatori 3.7.4 Obezbeđenje sredstava za promociju opštine Prijepolje Opština / 1.200.000,00 din Donatori, Ministarstva, opština 3.7.5 Osavremenjavanje opštinske uprave kroz nabavku računarske opreme i Opština / 80.000,00 din Donatori,Ministarstva, kancelarijskog inventara opština 3.7.6 Unapređenje rada lokalne samouprave kroz saradnju sa opštinama iz inostranstva Opština / 500.000,00 din Donatori,Ministarstva, opština

3.7.7 Popis opštinske imovine Opština / 1.000.000,00 din Donatori,Ministarstva, opština

104

VIII PREPORUKE ZA REALIZACIJU STRATEGIJE

Strategija održivog razvoja opštine Prijepolje evidentirala je sve potencijale opštine i ukazala na ciljeve i akcije koje treba realizovati u bududnosti. S obzirom da se celokupna izrada strateškog dokumenta zasnivala na participativnom pristupu koji je podrazumevao uključenje šire lokalne zajednice, isti pristup treba primeniti i prilikom implementacije Strategije. Naime, neophodno je obezbediti široko učešde aktera lokalne zajednice u realizaciji strateškog dokumenta, kako bi se obezbedio legitimitet procesa i njegovo uspešno sprovođenje. Na nivou opštine potrebno je sklapati partnerstva između javnog, poslovnog icivilnog sektora u cilju zajedničkog rada na realizaciji aktivnosti predviđenih planom. Planski pristup, kontinuiranost zajedničkog rada aktera na implementaciji za sve vreme trajanja strateškog dokumenta, poštovanje pravila i svesnost potrebe za odgovornim sprovođenjem procesa implementacije, predstavljaju ključne elemente za ostvarivanje održivog razvoja opštine Prijepolje , opisanog u okviru lokalne Strategije. Gore pomenuti proces sadrži više faza, odnosno koraka, koji vode realizaciji istog. Prvi korak u ovom procesu je formiranje Komisije za pradenje realizacije lokalne Strategije održivog razvoja sa jasno definisanim poslovima i odgovornostima. Prvi zadatak Komisije je da koordinira izraduplana implementacije i akcionog plana za realizaciju Strategije. Strategija održivog razvoja opštine Prijepolje, sa izrađenim planom implementacije i akcionim planom, postaje osnov za izradu sektorskih strategija i uključuje se u rad svih službi lokalne samouprave, postajudi alat za formiranje budžeta.

105