1 VOLUME 3 NO. 2

JUNE 2017 VOLUME 3 NO. 2

ISSN NO. 2449-4658 KONEKTADO SA BAWAT FILIPINO PARA SA MAS VOLUME 3 NO. 2 2 PINASIGLANG MAGAZINE

USEC. GEORGE A. APACIBLE UGNAYAN Editor-in-Chief BENJAMIN R. FELIPE APAPANSIN ninyo ang malaking pagbabago sa Ugnay Magazine Editorial Consultant simula sa isyung ito. Nagpapasalamat ako sa inisya ba ni da ng Bureau of Communica ons Services director John Manalili na buuin EILEEN DAVID M DEAH RICACHO ang babasahing ito upang magdokumento ng mga kaganapan sa pamahalaan Production Coordinators par kular ang mga milestone ng mga nauupong Pangulo ng a ng bansa. KARLO CESAR CORDERO Sa ilalim ni Pangulong Rodrigo Duterte ay marami siyang binasag na Managing Editor kumbensyon, gaya ng kung paano makikipag-ugnayan sa mga mamamayan. JOHN SALVADORA Ayaw ng Pangulo ng mga press release na magpapabango lang sa kanyang Copy Editor pangalan. Ang gusto niya, lumapit mismo ang pamahalaan sa mga MONICA LADISLA mamamayan—lalo na sa mga higit na nangangailangan para malaman kung MICHELLE NABRE ano ang kanilang mga karaingan. FAY MANIAUL PATRISHA BAGALSO Sa direk bang ito ng Pangulo nakaangkla ang mga bagong misyon ng ROSALIE PERIABRAS Presiden al Communica ons Opera ons Offi ce sa ilalim ni Secretary Mar n ANA VICTORIA CORDERO ANGELA SAGALES Andanar. Bilang kami ang mensahero ng Pangulo sa lahat, marami ring mga Writers pagbabago na isinasagawa sa aming departamento upang makasunod sa FAY MANIAUL takbo ng panahon. Pinasigla ang mga himpilan ng telebisyon at radyo. Ang mga CARLO VALENZUELA news agencies ay nagkaroon ng mas bagong website. Naglabas ng pahayagang Art Directors

pangmasa na libreng ipinamamahagi. Nagkaroon ng TV program para sa mga PATRICIA DE LARA kapa d na ng Muslim at indigenous people. May mga programang gaya ng ERIKA TUAZON RAYMOND DELA RAMA Kumpulan sa Barangay, PCO.net at iba pa na pinagpapaguran ng buong PCOO JHON ENREL TAN team at sadya kaming nagpupunta sa mga suluk-sulok ng a ng bansa para Graphic Designers/ Lay-out

ipara ng ang mga nagagawang programa ng pamahalaan. CARLO VALENZUELA Dahil dito, ang Ugnay Magazine ay binigyan din na n ng panibagong sigla. RICHARD ARGUILLA Maglalaman na ito ng mga kuwentong may puso na nakalap ng buong PCOO Illustrators team sa aming pagtupad sa tagubilin ng Chief Execu ve na ilalapit niya ang JOHN SALVADORA kanyang pamahalaan sa mga mamamayan. ROSALIE PERIABRAS Proofreaders Maraming salamat po, at simulan na na n ang masayang ugnayan. YUMMIE DINGDING HENRY VERIDIANO George A. Apacible DAVID VERIDIANO ALFREDO DE CASTRO UNDERSECRETARY FOR GOOD GOVERNANCE & GOCCs Photographers

ANGELA SAGALES VIRNARD GABISON MARVIN DELA PAZ SHIMEI GANDIA DAVID VERIDIANO Researchers 3 VOLUME 3 NO. 2 TABLE OF CONTENTS

4 Task Force Bangon Marawi 18 Lumad TV 8 Duternomics 26 Salaam TV 21 ASEAN 10 E-Power Mo! 30 Countering 22 Fake News PCO Network 12 Kumpas Barangay VOLUME 3 NO. 2 4

‘TF BANGON MARAWI’ FORUM ipaparating sa publiko ang mga plano ng pamahalaan sa Marawi City Ni PATRISHA BAGALSO

ASAMA ng Task Force Bangon Marawi ang Presidential Communications Operations Offi ce o PCOO at iba pang ahensya Kng gobyerno sa ginanap na forum noong Agosto 4 sa Conrad Hotel, Pasay City. Ito ay may layuning magkaroon ng public awareness sa pangako ng gobyerno na tulungan ang Marawi City na makabangon sa kabila ng gulo. Matatandaan na nilikha ni Pangulong Rodrigo Duterte ang “Task Force Bangon Marawi” sa pamamagitan ng Administrative Order No. 3 na nilagdaan niya noong Hunyo 28. Inatasan ng Pangulo si Defense Secretary Delfi n Lorenza upang mamuno sa task force na may mandatong tiyakin ang maayos at malawakang pangangalaga sa mga apektadong pamilya, pagsasaayos ng mga nasirang imprastraktura, at pagtiyak sa seguridad at kaayusan sa pamamagitan ng mga sub-committee na tutulong sa reconstruction at rehabilitation ng Marawi. Nagbigay ng paunang salita si PCOO Secretary Martin Andanar kung saan binigyang-diin niya rito ang papel ng PCOO sa pagpapakalat ng mahahalagang impormasyon ukol sa mga pagsisikap ng gobyerno na matulungang makabangon muli ang mga kapatid nating Maranao. "We are gathered here to present the reality of a place where its people immediately and rapidly fled from their homes because of the actual, unexpected occurrence of a violent terrorist invasion," ani PCOO Sec. Andanar. "We intend through this forum to make the public more seriously aware of the government’s work on the recovery, rehabilitation, and 5 VOLUME 3 NO. 2

The happening reconstruction of Marawi City," dagdag ng kalihim. Bago magsimula ang nasabing forum ay ibinahagi sa in Marawi is Mindanao Hour ang mga bagong kaganapan sa Marawi City. Ayon kay Senior Deputy Executive Secretary Menardo Guevarra, P1.5 million ang kanilang ipinagkaloob sa mga an exercise of sugatang sundalo ng Armed Forces of the Philippines (AFP). “ "Over P1.5 mllion have been been withdrawn from the bank and were given to our wounded soldiers," sabi niya sa ginanap government’s na Mindanao Hour. Ibinalita naman ni Defense Assistant Secretary Kristoffer James Purisima na nagkaroon na ng kasunduan ang iba’t ibang ahensya ng gobyerno, local government units at stakeholders mandate to upang magkaisa sa pagre-rehabilitate ng Marawi City. Matapos ang Mindanao Hour ay nagbigay ng kanyang keynote speech si Cabinet Secretary Leoncio Evasco, Jr. na protect the inatasan ni Pangulong Duterte na maging rehab chief. Ayon kay Evasco, kinakailangan umano ang konsultasyon sa lahat ng kanilang plano sa Marawi City bago ito maipatupad. people.le. Aniya, “Any rehabilitation effort should be preceded with consultation and listening. Especially those people that are affected by the problems in Marawi.” Kaya naman sa kanilang paglalatag ng plano ay kasama nila si Marawi Mayor Majul Usman Gandamra at iba pang mga opisyal ng Marawi upang marinig nila mismo kung ano ang pagbabago at tulong na kinakailangan ng mga Maranao sa kanilang muling pagbangon. Ani Evasco, “The happening in Marawi is an exercise of government’s mandate to protect the people.” Kasunod ng pahayag ni Evasco ay nagpaabot ng “ pasasalamat ang Department of Social Welfare and VOLUME 3 NO. 2 6

Development sa ASEAN member states, Chinese at Australian embassies sa pagbibigay ng tulong sa mga pamilyang naapektuhan sa Marawi. Ang Chinese Embassy ay nagbigay ng P15 Any rehabilitation million para sa relief operations at rehabilitation na isinasagawa ng DSWD. Ang Australian “ Embassy naman ay nagbigay ng relief eff ort should be assistance. Ang Task Force Marawi ay may limang sub- committees: Reconstruction, Housing, Health preceded with and Social Welfare, Business and Livelihood, and Peace and Order Bukod dito ay mayroon pang ibang sub- consultationconsultation and committees na tumatayo bilang support groups gaya ng Finance and Resource Mobilization sub-committee co-chaired ng Department listening.listening. Especially of Budget and Management (DBM) at ng

National Economic and Development Authority

(NEDA), Legal Support team sa pangunguna ng those people that Department of National Defense (DND), at ang Strategic Communications and Information Management group na pinangunahan ng PCOO. are“ aff ected by the Nagpalabas ng mga video presentations ang mga ahensyang kabilang sa sub-committees kung saan ipinaliwanag nila ang mga plano ng problems in Marawi. kanilang ahensya na nakalaan para sa Marawi. Si Defense Undersecretary Cesar Yano ang Cabinet Secretary nagpaliwanag sa papel ng mga nasabing sub- Leoncio Evasco, Jr. committees. Ang nasabing forum ay dinaluhan ng mga government offi cials, private sector at iba pang sectoral representatives, mga miyembro ng lokal at international media. Nagkaroon ng open discussion tungkol sa Task Force Bangon Marawi kasama ang mga local government offi cials sa pangunguna ni 7 VOLUME 3 NO. 2

Undersecretary Gloria Jumamil-Mercado of the Offi ce of the Cabinet Secretary; Department of Public Works and Highways (DPWH) Undersecretary Rafael Yabut; Department of Social Welfare and Development (DSWD) Undersecretary Hope Hervilla; Department of Interior and Local Government (DILG) Undersecretary Austere Panadero; DND Undersecretary Cesar Yano; DND Assistant Secretary Kristoffer James Purisima ng Offi ce of Civil Defense; Marawi City Mayor Majul Usman Gandamra; at Ms. Mary Ann Adiong, kinatawan ni Lanao del Sur Vice Governor Mamintal Alonto Adiong, Jr., bilang mga panelista. VOLUME 3 NO. 2 8

BUONG SUPORTA NI ANGEL SAGALES PARA SA DUTERNOMICS ipinaramdam ng United Kingdom

THE Philippines continues to grow at a pace that leaves most of Asia. We want to keep it that way." Ito ang masayang pahayag ni Presidential Communications Operations Offi ce (PCOO) Secretary Martin Andanar sa "pagpapaliwanag ng patuloy na paglago ng ekonomiya ng bansa sa harap ng British Chamber of Commerce Philippines (BCCP), at iba pang investors sa ginanap na ika-5 Dutertenomics forum sa Fairmont Makati City nitong Agosto 10. Ang Dutertenomics ay tinagurian bilang 'Economic and Development blueprint for the Philippines' sa ilalim ni Pangulong Rodrigo Duterte. Matatandaang inilunsad ng Department of Finance (DOF) at ng PCOO kaisa ng Center for Strategy, Enterprise and Intelligence (CenSEI) ang Dutertenomics noong Abril 18. Layunin ng Dutertenomics na magresulta sa isang globally competitive economy sa pamamagitan ng pagsasakatuparan ng Philippine Development Plan 2017-2022, Philippine Investment Plan 2017-2022, at AmBisyon Natin 2040. Kaisa sa nasabing forum sina Public Works Secretary Mark Villar, Economic Development Secretary Ernesto Pernia, Budget Secretary Benjamin Diokno, Trade Secretary Ramon Lopez, Transportation Undersecretary Cesar Chavez, Bases Conversion and Development Authority President Vince Dizon, at British Chamber of Commerce Philippines Executive Chairman Chris Nelson. Ipinaliwanag ng bawat isa ang plano at estratehiya ng bawat 9 VOLUME 3 NO. 2

ahensya upang maisakatuparan ang patuloy na paglago ng ekonomiya, at pagsasaayos ng bansa. "This ambitious agenda seeks to build infrastructure projects that will integrate major cities and even the islands of our archipelago in our drive to promote socioeconomic development that is not concentrated in the nation's capital or its major urban centers, which will bring opportunities to towns and cities far and wide," ani PCOO Secretary Andanar. Ipinaliwanag din ng Kalihim na apat na porsiyento ang naitutulong kada taon ng mga overseas Filipino workers (OFWs) at ng business process outsourcing (BPO) industry sa pamamagitan ng foreign exchange earnings na nagbubunga ng kabuuang $50 billion in cash o katumbas ng one-fi fth ng GDP kada taon. Pagdating naman sa trade relations ng United Kingdom at ng Pilipinas, inilatag niya ang mahahalagang pangyayari sa dalawang bansa kagaya na lamang ng pagkakatamo ni Andrew Tan ng Whyte & McKay noong 2014 na nagbunga ng 447-million; ang 550-million- pound takeover ng Quorn Foods sa Monde-Nissin Corp. noong 2015; at ang Philippine Airlines’ na may $600 million order na Roll Royce na gagamitin sa anim na Airbus units na may Trent XWV engines noong Pebrero 2016. Ayon pa sa Kalihim, kinikilala ang net foreign direct equity na US$5 billion ng UK bilang pinakamalaking European investment sa bansa, at kanya ring sinabi na mayroon umanong 14 UK companies ang kasalukuyang nakikipagnegosasyon upang pasukin ang Philippine market. Isinaad naman ni Chris Nelson, Chairman ng BCCP, na sa kasalukuyan, may 800 BCCP member companies ang nagpakita ng kanilang kagustuhan na mapalawak ang ekonomiya ng bansa pagdating sa infrastructure at power sectors partikular na sa area ng renewable energy. Sama-sama, tulung- tulong, lahat ay kayang pagtagumpayan, pagtitiyak ni Sec. Andanar.

Sama-sama, “tulung-tulong, “ lahat ay kayang pagtagumpayan

– PCOO SEC. MARTIN ANDANAR VOLUME 3 NO. 2 10

‘E-POWER MO!’ INILUNSAD NG DOE AT PCOO

Ni Ana Victoria Cordero

NILUNSAD ng Department of Energy (DOE), Presidential Communications Operations Offi ce (PCOO) at ng Philippine Information IAgency (PIA) ang E-Power Mo nitong ika-12 ng Hulyo sa Philippine International Convention Center (PICC) sa Pasay City. Kinilala ng mga nabanggit na ahensya ang mahalagang papel ng publiko sa paggamit ng enerhiya. Ang conference ay para sa mga energy consumers at stakeholders. Layunin ng E-Power Mo na magbigay ng mahahalagang impormasyon tungkol sa mabilis na pag-unlad ng sektor ng enerhiya at tamang paggamit nito. Upang mas maipaliwanag ang kampanya sa mga dumalo, tinalakay ang E-Power Mo sa pamamagitan ng mga Breakout Sessions. Sa Downstream Oil and Natural Gas Sector ay tinalakay ang Continuity of Business through Rebuilding the Community, Social Responsibility: A Government – Private Sector Compassion; Standards Compliance Monitoring: Way to Consumer Safety and Protection, Development Plans in the Emerging Natural Gas Industry at ang Be Informed... Be Protected. Sa Upstream (Petroleum and Coal) Sector ay ipinakita ang Proposed 11 VOLUME 3 NO. 2

at Way Forward: Policy Initiatives sa paggamit ng conventional, towards achieving power renewable at alternatibong supply security and consumer mapagkukunan ng enerhiya. empowerment. Hinikayat ni PCOO Secretary Sa Alternative Fuels and Energy Martin Andanar ang publiko na Efficiency Sector, ipinaliwanag sumama at suportahan ang ang Search of Policies to support E-POWER MO. the entry of next-generation Ayon sa kalihim, “We are vehicles and its infrastructure launching a country-wide within the context of the transport information undertaking on modernization program, promotion President Duterte’s original energy of indigenous energy technologies program which is given the Filipino and innovations, at EE&C Roadmap nomenclature E-POWER MO. 2017 – 2040. It encompasses the essential Iniugnay sa mga consumers changes we must all participate in, ang kampanya sa pamamagitan obtaining and utilizing all possible ng energy and gender for energy sources, both conventional progress, mainstreaming gender and non-traditional.” and development in the energy Ipinaliwanag ni DOE Secretary sector, understanding the energy Alfonso Cusi ang pagsisikap supply chain, renewable energy: ng ahensya na itatag ang lakas energy of the future, energy safety ng enerhiya na tumutugon sa practices, energy labelling program masamang epekto ng mga at the making of an energy smart kalamidad. Aniya, “The task of the “Philippine Conventional Energy consumer. Department of Energy is to make Contracting Program (PCECP) at ang Kasama sa paglulunsad ng sure that energy services are Petroleum and Coal Stakeholders. E-Power Mo ang energy roadmap restored at the fastest possible Ipinaliwanag sa Renewable ni Pangulong Rodrigo Duterte, at time. With this reality, we need Energy Sector ang renewable energy binubuo ito ng: E-POWER MO! para to assess the negative impact introduction, net metering, green energy sa paggawa at paggamit ng energy of calamities on the country’s option at renewable energy portfolio resources para sa mga Pilipino energy systems and to provide the standards. na makatutulong sa paglikha ng necessary tools and technologies Sa Power Sector ay tinalakay ang kayamanan at pandaigdigang to enhance our resiliency planning linking power-related development kompetisyon; ang E-SAFETY and implementation.” plans, DOE DC 2017-005-008 Providing MO ay ang mga hakbang sa Ipapatupad ng DOE ang for the Policies and Guidelines on the ligtas at matipid na paggamit ng impormasyon at edukasyon Conduct of Performance Assessment enerhiya; ang E-SECURE MO ay sa enerhiya upang ang mga and Audit for All Power Generation, naghahatid ng kalidad, maaasahan ordinaryong Pilipino ay hikayatin Transmission and Distribution Systems at abot-kayang serbisyo ng na gamitin ang enerhiya na and Facilities, Enhancing Benefi ts to the enerhiya; at E-DISKARTE MO na may pananagutan at maging Host Communities and Accelerating matutulungan ang mga mamimili responsable sa pagsulong at Country’s Total Electrifi cation Program sa pamamagitan ng mga opsyon paglago ng ekonomiya ng bansa. VOLUME 3 NO. 2 12 KUMPAS BARANGAY ANG PAGLAPIT NG PALASYO SA MASA

Nina MARVIN S. DE LA PAZ at REZEKIEL DE GUZMAN

NG KUMPAS o “Kumpulan sa Barangay” ay isang inisyatiba ni Presidential ACommunications Operations Offi ce (PCOO) Secretary Martin Andanar na naglalayong maihatid at maipaunawa sa mga nasa barangay ang mga programa ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte. Nagkakaroon ng talakayan ang PCOO, ang mga opisyal ng barangay at mga residente kung anu-ano ang kanilang mga pangangailangan at karaingan na nais nilang mabigyang solusyon ng pamahalaan. Sa pamamagitan ng KUMPAS, direktang nakikipagtalastasan ang mga taga- barangay sa Pangulo. Simula nang aktibong isagawa ang KUMPAS ay maraming barangay na sa iba’t ibang dako ng bansa ang nabisita ng pamahalaan sa pamamagitan ng PCOO. Tunghayan natin ang naging ugnayan ng pamahalaan at ng masa. 13 VOLUME 3 NO. 2

BARANGAY PURO,LEGAZPI CITY Nasa 400 na pamilya sa Barangay Puro, Legazpi City ang patuloy na isinusulong ang kanilang karapatan para maokupahan ang ekta-ektaryang lupain na ipinagkait sa kanila. Sa pamamagitan ng KUMPAS ay nagpasaklolo si Kap. Nic Barrios, Jr. kay Pangulong Rodrigo Duterte upang maibigay na sa halos 400 pamilya ang matagal na nilang ipinaglalaban na lupa.

BARANGAY PAMURAYAN, SORSOGON,LEGAZPI CITY Hindi makakalayag ang isang mangingisda kung wala itong bangka kaya’t namahagi ang Bureau of Fisheries and Aquatic Resources ng 10 fi ber glass boats sa mga mangingisda ng Pamurayan, Sorsogon. Malaking pasasalamat ang ipinaabot ni Byron Lajada, pangulo ng samahan ng mga mangingisda, kay Pangulong Rodrigo Duterte dahil sa ibinigay nitong mga kagamitan at isang milyong pondo mula sa World Bank. Ang pag-aani ng mga seaweed ay isa sa mga ikinabubuhay ng mga mangingisda sa Pamurayan, kaya ang tulong ng Pangulo ay nagbigay sa kanila ng galak at pag-asa.

BARANGAY SINGCANG AIRPORT, BACOLOD CITY Isang modernong bayani na maituturing si Aling Ruth Alcala dahil sa kanyang walang sawang pagtulong at pagbibigay pag-asa sa kanyang mga kabarangay sa Singcang Airport sa Bacolod. Si Aling Ruth, isang dating guro na ngayo’y kagawad na ng naturang barangay, ay hindi nagdalawang-isip sa pagtulong sa mga nangangailangan sa kanyang bayan. Aniya, mawala man siya sa mundo, meron siyang alaalang itatanim sa puso ng tao, at ito ang magiging punla ng bagong pag- asa sa kanilang lugar. VOLUME 3 NO. 2 14

BARANGAY CARMEN, CAGAYAN DE ORO CITY Droga ang pangunahing kalaban ng Barangay Carmen, Cagayan de Oro City kung kaya’t iba’t ibang programa ang ipinatutupad ng lokal na pamahalaan doon para malabanan ang masamang bisyong ito. Ayon kay Brgy. Kagawad Sunny Rae D. Cahayag ipinatupad ng kanilang anti-drug abuse council ang Prevention, Reduction at Intervention program na tutugon upang mapigilan at matulungan ang kanilang mga kabarangay na nalulong sa masamang bisyo. Batid din ng kagawad na nakatulong ang Oplan Tokhang upang malabanan ang droga sa kanilang pook.

BARANGAY PUROK SAIS, SIARGAO Matagal nang ikinabubuhay ng Pamilya Espin ng Barangay Purok Sais ang paggawa ng pawid para sa mga maliliit na bahay kubo sa Surigao. Ngunit dahil sa kanilang kinakaharap na problema, maaaring maudlot ang produksyon ng kanilang kabuhayan. Ayon kay Gemmalyn Garnica, mahirap nang kumuha ng kawayan at pantahing rattan dahil wala ng mapagkukuhanan sa kabundukan at ito’y binibili na lamang ngayon. Isa pang suliranin na kinakaharap nila ay ang pag-transport ng mga nagawang pawid, sapagka’t sira-sira na ang bangkang gamit nila. Ang tanging hiling lamang ng pamilya Espin kay Pangulong Rodrigo Duterte ay mapagkalooban sila ng bangka upang mapabilis ang kanilang hanapbuhay, at isang programa kung saan maaari silang makapagtanim sa kagubatan ng halamang pinagkukunan ng pawid. 15 VOLUME 3 NO. 2

LIVELIHOOD SA CAGAYAN DE ORO Isang livelihood program ang inilunsad ng lokal na pamahalaan sa Cagayan de Oro upang iangat ang antas ng pamumuhay ng mga naninirahan dito. Isa si Aling Mitsi Locsin, residente mula sa Barangay 15, sa nabigyan ng pagkakataon na makiisa sa programa, kung saan libre siyang nakapag-aral ng pananahi sa loob lamang ng 15 na araw. Katuwang ng LGU ang iba’t ibang ahensya ng gobyerno pati na mga private sectors sa pagpapasimula ng programang ito upang bigyang-tulong ang urban poor sectors sa bansa.

PURO ELEMENTARY SCHOOL, LEGASPI CITY Ang edukasyon ang sandata upang makabangon sa unos ng buhay ngunit sa Puro Elementary School sa Legazpi, kakulangan sa mga gusali ang nagiging hadlang para sa mga batang sabik matuto. Hindi ito isinantabi ni Gng. Ma. Joy Andra- Pinat, Principal ng Puro Elementary School, at humanap siya ng paraan, ngunit sa kasamaang palad ay malaking pondo ang katumbas ng kanyang hinahangad. Idiniretso niya ang panawagan kay Pangulong Rodrigo Duterte na sana ay mabigyan sila ng karampatang pondo na pampatayo ng mga gusali, at itaas ang suweldo ng mga gurong tulad niya na buong pusong nagseserbisyo sa bayan.

BARANGAY 15, CAGAYAN DE ORO Ang urbanisadong lungsod ng Cagayan de Oro ay hindi naging hadlang para kay Graciana Asis upang itayo ang kanyang “Little Garden” sa kanilang pook sa Barangay 15. Maliit man ang kanilang lupain, hindi nito natinag si Aling Graciana na makapag-produce ng mga sariwang gulay sa kanilang bakuran. Gamit lamang ang organic fertilizer tulad ng dumi ng baka at manok, masaganang namunga ang kanyang mga tanim na halaman at herbal plants. Hindi maikakaila ang malaking biyaya na hatid ng maliit na parte ng lupain, hindi lamang sa pamilya Asis kundi pati na rin sa kanilang komunidad. Nais ni Aling Graciana, sa pamamagitan ng KUMPAS, na maraming gumaya sa kanyang inisyatiba. VOLUME 3 NO. 2 16

KUMPAS BARANGAY SA SORSOGON Pinagpala ang Pilipinas dahil sa taglay nitong likas na yaman. Umaapaw at namumukadkad ang mga halamang maituturing na tagapagtaguyod ng kulturang Pinoy. Isa dito ang kawayan o ‘bamboo’ kung saan tradisyunal na ginagamit sa paggawa ng mga tahanan at nagsisilbing materyales pangkabuhayan. Ipinakita ni Mayor Sally Ante Lee ng Sorsogon ang kahalagahan ng kawayan sa kanilang lungsod at kung papaano pagkukunan ng kabuhayan ang maituturing na simpleng halaman.

BARANGAY SINGCAO, SIARGAO Hindi matutumbasan ang sakripisyo ng isang barangay health worker sa pangangalaga at pagpapanatiling nasa maayos na kalagayan ang kanyang mga kabarangay. Ito ang kuwento ni Meriame Lauras, isang volunteer health worker ng Barangay Singcao, Siargao, na nagsusumikap upang mabigyan ng magandang buhay ang kanyang pamilya kasabay ang kanyang pagsisilbi sa kanyang nasasakupan. Isa lamang ang hiling niya kay Pangulong Rodrigo Duterte na sana’y mabigyan ang kanilang barangay health center ng karampatang kagamitan at mga gamot upang kanyang masuportahan ang pangangailangang pangkalusugan ng kanyang mga kabarangay.

PWD SA LEGAZPI MAY HILING SA PANGULO Tinawag silang espesyal dahil sa kanilang kakulangan. Ngunit kahit sila’y may limitasyon sa panlabas na kaanyuan, pisikal na pangangatawan, at pandamang mental hindi ito nangangahulugang wala na silang silbi sa lipunan. Ito ang pinatunayan ni Rolando Apin, pangulo sa samahan ng PWD sa Legazpi, na ni minsa’y hindi nawalan ng pag-asa para sa kanyang sarili at sa mga katulad niyang may kapansanan. Kung siya ang naging ilaw, si Pangulong Rodrigo Duterte naman ang kanyang ginawang kamay upang matupad ang kanyang mithiin. Nang dumalaw ang KUMPAS sa kanilang lugar, hiniling niya sa Pangulo ang suportang pangkabuhayan para sa mga may kapansanan sa kanilang barangay. 17 VOLUME 3 NO. 2

KUMPAS BARANGAY SA BUTUAN Isang magsasaka sa Butuan si Winefredo Maldo at benepisyaryo ng Department of Agrarian Reform. Isa lamang siya sa mga pinagkalooban ng Duterte Administration ng lupang masasaka. Malaking pasasalamat ang ipinaabot ni Winefredo sa gobyerno dahil ito’y nagpasigla ng kanyang kabuhayan at nagbigay pag-asa sa mga magsasakang tulad niya. Ang maganda kay Winefredo, kung noon ay nabiyayaan lang siya ng DAR ng lupa, dahil sa pagsisikap niya, mula sa kita niya sa pagsasaka ay nakabibili na rin siya ngayon ng dagdag na lupang sakahan. Sa panayam sa kanya ng KUMPAS, pinayuhan niya ang iba pang DAR benefi ciaries na maging seryoso sa pagpapayaman sa lupang ipinagkaloob sa kanila ng pamahalaan.

KUMPAS BARANGAY SA BUKIDNON (MAGSASAKA SA BUKIDNON) Ang mga magsasaka ang pinakamahirap na sektor ng lipunan. Sila ang mga taong kadalasan ay hindi nabibigyan ng pansin ng gobyerno. Ngunit sa Duterte Administration, makikita at madarama nila ang tunay na malasakit mula sa gobyerno. Tunay nga na magtanim ay di biro, kung kaya’t malaking biyaya para kina Chairman Benjamin Mantijas, sampu ng kanyang kapwa magsasaka, ang mga modernong kagamitan na ipinagkaloob ng gobyerno na kanilang magiging kaagapay upang mapadali at mapabilis ang kanilang pagsasaka.

BARANGAY AGOO, MABAJAO, CAMIGUIN ISLAND Sino ba naman ang hindi mamamangha sa kagandahan ng isla ng Camiguin? Mayaman ito sa magagandang tanawin at makikita rito ang Sunken Cemetery, ang white sand beach, ang Bundok Hibuk- hibok, ngunit ang higit na nakakamangha ay ang basura na nagmula sa dagat na maituturing din na kayamanan ng isla. Pinatunayan ni Cocoy Bacuyo, residente ng Agoo, Mabajao, Camiguin Island at may-ari ng Balay sa Baybai Resort at chairman ng Foundation Kumunidad sa Baybai na may pera sa basura. Ang dati-rating bagay na hindi binibigyan ng pansin ni Cocoy, ngayon ay itinuturing na nilang mahalagang kasangkapan sa pag-unlad ng kanilang komunidad. VOLUME 3 NO. 2 18 LUMAD TV PRESERBASYON AT PAGPAPALAWAK NG Kultura at Tradisyon

NI YUMMIE DINGDING

NG mga palabas sa telebisyon ay isang mabisang paraan upang magbigay ng larawan sa mga Akatotohanan ng buhay, kultura at pamumuhay ng isang lipunan. Layunin nitong makapaghatid ng kaalaman at pumukaw sa damdamin ng mga manonood. Malaki ang nagagawang impluwensiya ng ganitong uri ng palabas sa kamalayan at pagdedesisyon ng bawat tao bilang isang mamamayan ng bansang kanyang kinapapalooban. 19 VOLUME 3 NO. 2

Ang Pilipinas ay may ma- higit na 100 pangkat ng mga katutubo. Kabilang dito ang mga “Lumad” na grupo ng mga katutubong non-Is- lamized (hindi Mus- lim) sa Mindanao. Sa kabila ng mahalagang ginagampanan nilang bahagi bilang mga “cul- tural bearers” ay kakaunti lamang ang alam natin tung- kol sa kanila. Kadalasan, hindi sila nababanggit sa mga aklat ng ating kasaysayan na nakatala sa mga aklat at aralin. Dahil dito, ipinahayag ni Pangulong Rodrigo Duterte sa kanyang kauna-unahang State of the Nation Address noong Hulyo 25, 2016 ang pagkakaroon ng Lumad at Salam TV channels. Ito ay upang magsilbing daan upang maiparating sa nakararaming Filipino ang tunay na ka- lagayan ng mga kapatid nating katutubo, at upang matuk- lasan natin ang kanilang mayamang kultura at tradisyon, at matulungan sila na mapanatili ang mga kaugaliang ito. At higit sa lahat ay nang maihatid ng ating pamahalaan ang tulong na kanilang kailangan.

Ang mga “Lumad” ay grupo ng mga katutubong non-Islamized (hindi Muslim) sa Mindanao. Alamin natin ang kanilang tunay na kalagayan at tuklasin natin ang kanilang mayamang kultura at tradisyon VOLUME 3 NO. 2 20

J

Ang LUMAD TV ang nagsilbing daan upang maiparating

Ang programa ay unang sumahimpapawid sa nakararaming noong Hulyo 30, 2017 sa government-owned TV station na PTV-4. Mayroon din itong Facebook Filipino ang tunay page na Lumad TV kung saan ay naka-post ang mga epsiodes at iba pang behind the scenes ng naturang programa. na kalagayan ng Ang mga tao sa likod ng Lumad TV ay mga dedikadong creative people na may puso sa mga mga kapatid nating kapatid nating indigenous person na ang isa sa mga layunin ay ang mapreserba at mapalawak ang mga mayamang kultura at tradisyon ng mga katutubo Lumad. 21 VOLUME 3 NO. 2

AIS ng Japan International Cooperation upang maging handa sa pagguho ng lupa. Kasama Agency (JICA) na palalimin ang kanilang na rito ang Naguilad Road at Rosario-Pugo-Bagio Nugnayan sa Association of South East Road (mas kilala bilang Marcos Highway). Asian Nations (ASEAN), kung saan kasama Sa tulong ng JICA, ang nasabing kalsada ay ang Pilipinas, na nagpapakita umano ng “solid mas pinipiling daan ng mga motorista papuntang development cooperation.” City of Pines. “Our bilateral ties are not purely economic, “As the world becomes more globalized and rather they are founded on friendship and shared ASEAN as a region becomes more integrated, aspirations for generations,” sabi ni JICA Chief we’re optimistic that opportunities abound for all Representative Susumu Ito. of us,” ani Ito. Tulad ng Indonesia at Vietnam, isa ang Hanggang ngayon ay sinusuportahan ng JICA Pilipinas sa mga ASEAN member na unang ang human resource development sa rehiyon, at nakakatanggap ng tulong galing sa Japan simula mayroon nang tinanggap ang Japan na 192,668 noong 1960’s. trainees galing sa ASEAN simula noong Marso Sa datos na ipinakita ng JICA, ang kabuuang 2016. official development assistance (ODA) ng Japan Mayroon din mahigit-kumulang 65,000 na sa ASEAN ay umabot na sa 16 trillion yen (($144 eksperto galing sa Japan ang bumisita sa billion). rehiyon upang ibahagi ang kanilang nalalaman at Ayon kay Ito, ang development cooperation expertise sa iba’t ibang development sectors. sa Northern Luzon ay isa lamang sa mga “As one community, it goes without saying that pangako ng kanilang ahensya upang suportahan we will need each other more to maximize and ang pagkakaisa ng rehiyon at pag-unlad ng reap the benefits of cooperation and integration,” JICA ekonomiya.MAS PALALAKASIN ANGdagdag UGNAYANni Ito. SA ASEAN Matapos ang lindol na nangyari sa Samantala, inilunsad ng JICA ang isang Baguio City noong 1990, isinaayos exhibit sa pakikipag-ugnayan nito sa ASEAN at ng JICA ang kanilang road sa Pilipinas sa Tanabata Festival na ginanap sa disaster prevention Baguio City mula Agosto 10-30, bilang ang bansa measures para sa ang country host ng ASEAN’s 50th Founding kanilang transport Anniversary ngayong taon. infrastructures Ang taunang pagdiriwang na ginanap sa sa North Baguio City ay kahalintulad ng community festival Luzon ng Japan sa Miyagi Prefecture at palatandaan din ito ng pagkakaibigan at diplomatic relations ng Japan at Pilipinas.

Leslie Gatpolintan ng PNA/ Patrisha Bagalso ng MMPM.news VOLUME 3 NO. 2 2222

PCO NET TULAY SA UGNAYAN NG PAMAHALAAN AT NG MGA MAMAMAYAN

Ni Rosalie Catacutan-Periabras

ARAMING inisyatiba si Presidential Communications Secretary Martin Andanar sa kanyang departamento upang magampanan Mng lubusan ang kanyang tungkulin bilang “mensahero” ni Pangulong Rodrigo Duterte sa taumbayan. Kabilang sa kanyang mga ideya ang pagtatatag ng Provincial Communication Offi cers Network o PCO Net. 2323 VOLUME 3 NO. 2

Ang PCO Net ay isang network kung saan ang mga government communicators ay magkakaroon ng direktang access sa Offi ce of the President sa pamamagitan ng Presidential Communications Operations Offi ce o PCOO. Ayon sa Kalihim, ang hakbang na ito ay nagpapatunay lamang sa dedikasyon ng PCOO na magkaroon ng epektibong paraan para mapabilis ang daloy ng impormasyon. Bahagi rin ito ng pangako ni Pangulong Rodrigo Duterte na maging mas transparent ang gobyerno sa publiko. Opisyal na inilunsad ng PCOO ang PCO Net sa Dapa Provincial Capitol, Surigao del Norte nitong Hulyo 6, kung saan nagtipun-tipon ang provincial at municipal offi cials, community leaders at kinatawan ng iba’t ibang ahensya ng gobyerno Nanawagan ang Kalihim sa iba’t ibang ahensya ng pamahalaan na palakasin ang kanilang public information network sa pamamagitan ng pagtatalaga ng public information offi cer sa bawat komunidad. Ang Philippine Information Agency o PIA naman, bilang pangunahing Ang PCO Net on-ground communication and public information arm sa bansa, ay patuloy na nakikipag-ugnayan sa local government units o LGUs at sa iba pang ang magsisilbing community stakeholders upang tiyaking makapagtatatag ng maayos na communication channels sa buong bansa. Mismong si Sec. Andanar ang nanguna sa paglulunsad ng PCO Net, tulay upang katuwang niya rito si Philippine Information Agency Direktor Harold Clavite, at sa pakikipagtulungan ng mga information offi cers ng Surigao. madaling maipaabot ang tama at tunay na mensahe ng Pangulo sa lahat ng panig sa bansa. VOLUME 3 NO. 2 24

Sa isang panayam sa Kalihim ng himpilang DZRH noong Hunyo 16, ipinaliwanag niya kung ano ang PCO Net. Ani Sec. Andanar, “Ito po ang Provincial Communication Offi cer’s Network. Ito po ang network ng mga public information offi cers sa buong Pilipinas. The last time it was convened was 2004, panahon pa po ni dating Presidente GMA [Gloria Macapagal-Arroyo].” Ayon pa sa Kalihim, “Nanghihinayang po ako dahil napakaganda po ng network na ito lalung-lalo na sa atin dito sa Ehekutibo kung saan ay trabaho natin na itawid ang komunikasyon mula sa opisina ng Pangulo all the way hanggang doon sa Purok level. So, ngayong mga panahon na ito na nauuso po iyong misinformation, iyong mga false news, fake news, ay malaking tulong po ang naiaambag ng isang united and strong network of public information offi cers.” Ang PCO Net din ang magsisilbing tulay upang madaling maipaabot ang tama at tunay na mensahe ng Pangulo sa lahat ng panig sa bansa. Bilang pinakamataas na pinuno ng bansa, tungkulin ng Pangulo na maipabatid ang kanyang mensahe sa kanyang mga nasasakupan. Kinakailangang maipaliwanag niya sa 25 VOLUME 3 NO. 2

taumbayan ang tunay na sitwasyon at kalagayan ng bansa maging ito man ay usapin sa pananalapi, kalusungan at pang-ekonomiya. Upang magawa ito, kinakailangang magkaroon ng mabisang pakikipag-ugnayan ang Pangulo sa Nanawagan si PCOO taumbayan, at ang PCO Net ang isa sa mga pamamaraan na inilunsad ng PCOO. Personal na naglilibot si Sec. Andanar sa iba’t ibang Sec. Martin Andanar bahagi ng bansa upang mas mapalawak at maging epektibo ang PCO Net. sa iba’t ibang ahensya Sa darating na Enero 2018 ay magtutuwang ang PCOO at ang PIA para sa gaganaping kauna- unahang pambansang kumbensyon ng mga provincial ng pamahalaan government communicators sa Davao City. Inaasahang dadalo si Pangulong Duterte para maging keynote speaker. na palakasin ang Anu-ano pa ang magiging papel ng PCO Net? Ayon kay Sec. Andanar, magiging bahagi sila kanilang public ng mainstreaming efforts ng PCOO sa public information at kikilos sila sa ilalim ng bagong tatag na Comprehensive Communications Campaign (CCC) information network na kinabibilangan ng PIA, Radyo Pilipinas, People's Television (PTV), Philippine News Agency (PNA), Radio- TV Malacanang, at OSec Media of PCOO. Si Sec. Andanar sa pamamagitan ng ang tagapangulo ng CCC katuwang ang PIA. Magsasagawa ang CCC ng mga pagsasanay sa komunikasyon simula ngayong taon para mapalakas pagtatalaga ng public ang kakayahan ng mga bumubuo sa PCO Net. Bumuo na rin agad si Sec. Andanar ng social media information offi cer sa group para direkta niyang nakakausap ang mga miyembro ng PCO Net. Umaasa si Sec. Andanar na dahil sa PCO Net ay bawat komunidad. lalong magiging aktibo ang mga information offi cers ng bawat munisipalidad, lungsod at mga kapitolyo, at mas mabibigyan sila ng malawak na papel sa kanilang pangangalap at paghahatid ng mga impormasyon. VOLUME 3 NO. 2 26 Salaam TV ISANG MALALIM NA SULYAP SA ISLAMIC CULTURE Ni Deah Ricacho 27 VOLUME 3 NO. 2

INDI maipagkakaila na sa bansang Pilipinas ay umusbong Hang mga hindi pagkakasundo ng dahil sa relihiyon. Nagresulta ito sa mga hidwaan, kaya hindi pa rin nakakamit ang inaasahang kapayapaan sa ating bansa. Dahil sa pagnanais ni Pangulong Rodrigo Duterte na makamit ang tunay na kapayapaan at magkaroon ng tamang pakikipag-ugnayan sa isa’t isa ang bawat Filipino, anuman ang lahi at relihiyong kinabibilangan, nabuo ang Salaam TV (Philippines). Ang Salaam TV ay isang Philippine government-owned Muslim channel na pinamamahalaan ng Presidential Communications Operations Office. Ang mga paksang tinatalakay rito ay nakapokus sa mga Filipino Muslims and Islamic Communities.

Ipinakikita ng Salaam TV sa televiewers ang kultura at tradisyon ng mga kapatid nating Moro na hindi karaniwang tinatalakay sa mainstream media. VOLUME 3 NO. 2 28 29 VOLUME 3 NO. 2

Matatandaan na sa unang State of the Nation Address Layunin din ni Pangulong Duterte noong July 25, 2016 ay inihayag niya na magkakaroon ng TV shows sa mga government-run TV channels para sa mga Muslim at Lumad. ng Salaam TV Ang Salaam TV ay nagsisilbi ngayong plataporma para maisaayos ang hindi pagkakaunawaan sa pagitan na alisin ang ng mga Muslim at Kristiyano. Pinangungunahan ito ng kauna-unahang Filipino Muslim news anchor sa bansa maling paniniwala na si Princess Sittie Habiba Sarip-Paudac. Ipinakikita ni Princess sa televiewers ang kultura at tradisyon ng mga kapatid nating Moro na hindi karaniwang tinatalakay sa ng mga tao sa mainstream media. Layunin din ng programa na alisin ang maling paniniwala Islamic culture at ng mga tao sa Islamic culture at magkaroon tayo ng malawak na pag-unawa sa kanilang relihiyon. Iniisa-isa magkaroon tayo ng ni Princess ang bawat bansa sa Southeast Asian region bilang bahagi ng ASEAN integration initiative. Ang Salaam TV ay ipinalalabas tuwing Linggo, 8:30 malawak na PM hanggang 9:00 PM sa People's Television Network. May mga snippets din ng nasabing show at behind the pag-unawa sa scenes ng bawat episodes sa kanilang facebook account na Salaam TV. kanilang relihiyon. VOLUME 3 NO. 2 30 MGA PEKENG BALITA

HINARAPMGA PEKENG BALITA HI- NARAP NG ASEAN INFORMA- NGTION MINISTERS ASEAN INFORMATION MINISTERS

Isinulat ni MARVIN DELA PAZ

INUKOY ni Presidential Communications Operations Offi ce (PCOO) Secretary Martin TAndanar, kasalukuyang chair ng ASEAN Min- isters Responsible for Information (AMRI), ang kasamaang dulot ng pekeng balita. Aniya, "The proliferation of fake news is real and this has neg- ative impact in our world today." 31 VOLUME 3 NO. 2

Plano ni PCOO Secretary Andanar na magkaroon ng isang mekanismo upang regular na ma- monitor ang mga balita sa ASEAN member- states, lalo na sa mga makabuluhang isyu.

Ginanap ang roundtable discussion na Communication Center (ACC) na mamamalagi sa may temang, "Countering Fake News and ASEAN Secretariat sa Jakarta Communicating the Right Information" sa Seda Nagbalik-tanaw rin ang Kalihim sa nakaraan Hotel North Vertis sa Quezon City nitong ikasiyam kung saan may ASEAN News Exchange Mechanism ng Setyembre, 2017. (ANEX) na binubuo ng opisyal na news agencies ng Binanggit ni Andanar na siya ang nagsaayos ASEAN member-states, ngunit nasapawan ito dahil ng roundtable discussion kasama ang ASEAN sa pag-usbong ng internet. Ito aniya ay maaaring Information Ministers upang makapagpalitan ng balikan at muling buhayin. ideya na tutugon sa negatibong epekto ng pagkalat Sa kasalukuyan ang ASEAN Committee on ng mga pekeng balita. Culture and Information ang nagpapatupad ng Nakatuon sa apat na paksa ang ginanap na ASEAN Television News (ATN) project. Roundtable Discussion. Ito ang: Experiences on Iminungkahi ni Andanar ang pagsasagawa ng Fake News; Practical Measures to Counter Fake dialogue kasama ang Google, Facebook, at iba pang News; Possible Government Initiatives to Ensure social media sites upang ipakita ang kahalagahan that the Right Information is Communicated; at ng social media networks sa paglaban sa pekeng Possible Cooperation Initiatives on Countering Fake balita at mailahad sa lahat ang katotohanan. News and Communicating the Right Information. Nagbahagi naman si Oscar Franklin Tan, Kabilang sa mga dumalo ang Information kolumnista ng Philippine Daily Inquirer, ng mga Ministers mula Brunei Darussalam, Cambodia, praktikal na hakbangin kung paano haharapin at Indonesia, LaoPDR, Malaysia, Myanmar, Singapore, pipigilan, lalo na sa kumakalat sa online. Thailand at Vietnam. Kasama rin ang mga kinatawan Kabilang sa iba pang miyembro ng Philippine ng Ministry of Internal Affairs and Communications delegation sina Undersecretary Noel George Puyat, (MIC) ng Japan. PCOO; Dino Apolonio, GM, PTNI; Harold E. Clavite, Plano ni Andanar na magkaroon ng isang Director General, Philippine Information Agency; mekanismo upang regular na ma-monitor ang Demic Pabalan, Executive Director, RTVM; Rizal mga balita sa ASEAN member-states, lalo na sa Aportadera, Director, RP; Benjie Felipe, Director, mga makabuluhang isyu. Ayon pa sa kanya, ang MMPM, at Atty. Kristian Ablan, Assistant Secretary monitor o nerve center ay tatawaging ASEAN for Policy and Legislative Affairs, PCOO. VOLUME 3 NO. 2 32

ISSN NO. 2449-4658

JUNE 2017 VOLUME 3 NO. 2