ЗЕЛС ГГЛАСИЛОЛАСИЛО

ЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕ НА ЛОКАЛНАTA САМОУПРАВА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

ZELS NNEWSLETTEREWSLETTER НОВИ ПЕТ ОПШТИНИ ЌЕ УПРАВУВААТ СО ГРАДЕЖНОТО ASSOCIATION OF THE UNITS НЕИЗГРАДЕНО ЗЕМЈИШТЕ OF LOCAL SELF - GOVERNMENT NEW FIVE MUNICIPALITIES OF THE REPUBLIC WILL MANAGE THE CONSTRUCTION OF MACEDONIA UNBUILT LAND

2012 Почитувани,ЗЕЛС Dear Readers, Во согласност со Акциониот план за 2012 година, In accordance with the 2012 Action Plan, the ZELS con- ЗЕЛС продолжува со интензивни активности и во почето- tinues its intensive activities in the beginning of this year as кот на годината. За континуирано усовршување и надграду- well. For the continuous training and enhancement of the ca- вање на капацитетите на општинската администрација, во pacities of the municipal administration, in the course of the минатата година, ЗЕЛС тренинг центарот реализирал обу- previous year, the ZELS Training Center has realized train- ки за 1560 лица, што е за 59% повеќе од претходната година. ing sessions for 1560 people, which accounts for 59% more Тој тренд на експресно излегување во пресрет на актуелни- than during the year before. This trend of meeting the needs те потреби за запознавање на локалната администрација со of the local administration to be familiarized with the legal законски измени или друг вид на потребно усовршување, amendment or to obtain other types of required training in ЗЕЛС ќе го применува во континуитет и оваа година . Под- a timely fashion shall be continuously applied by the ZELS in дршката што ја дава ЗЕЛС, придонесе за постојано зголему- the course of this year as well. The support provided by the вање на бројот на општини кои ја преземаат надлежноста ZELS has contributed to the constant increase of the number да управуваат со градежното неизградено земјиште. Во ме- of municipalities which undertake the authorization to man- сец февруари, овој број достигна вкупно 27 општини, вклучу- age unused construction land. In February, a total of 27 mu- вајќи ги новите пет: Македонски Брод, Кавадарци, Радовиш, nicipalities we included, together with the new fi ve munici- Сопиште и Чаир, кои се стекнаа со правото на управување со градежното не- palities: Makedonski Brod, Kavadarci, Radovish, Sopishte and изградено земјиште, на 22 февруари,2012 година, со одлука на Владата на Р. М. Chair, which obtained the right to manage unused construction land on Febru- За развој на локалната економија, ЗЕЛС исто така презема низа актив- ary 22nd, 2012, with a Decision of the Government of the Republic of Macedonia. ности за поддршка на своите членки во овој правец. Организира континуира- The ZELS also undertakes a number of activities for supporting its members ни обуки за општинската администрација од ЛЕР одделенијата , а во месец for the purpose of developing local economy. It organized continuous training ses- февруари, заедно со НАЛЕД (Национална Алијанса за Локален Економски sions for the municipal administration of the LED Departments, and in the course Развој), Сојузот на стопански комори на Македонија и Министерството за еко- of February, together with the NALED (National Alliance for Local Economic De- номија, започнува заеднички Проектот ,, Бизнис пријателска сертификација velopment), the Association of Chambers of Economy of the Republic of Macedo- – Меѓународен печат за квалитет за Бизнис пријателски заедници“ . Проектот nia and the Ministry of Economy, it launches a joint project “Business Friendly предвидува сертификација на општините, процес во кој општините ќе бидат Certifi cation – International Quality Seal for Business Friendly Communities”. The поддржани во подобрување на нивните услуги и во градење на нивните капа- Project anticipates certifi cation of municipalities, a process in which municipali- цитети во локалниот економски развој. Печатот за квалитет, за инвеститорите ties shall be supported for the enhancement of their services and capacities in lo- не само што ќе обезбеди сигурни и вредни информации за општинските ус- cal economic development. For investors, the quality seal shall not only provide re- луги, туку ќе овозможи поедноставна и подобра промоција на инвестициите. liable and valuable information on municipal services, but it will also enable sim- Располагањето со Сертификат значи дека општините исполнуваат одредени pler and better promotion of investments. Having a Certifi cate means that mu- стандарди, факт кој претставува одредена сигурност за потенцијалните инвес- nicipalities fulfi ll a set of standards; a fact which presents potential investors with титори да добијат услуги и информации на начин кој ги олеснува работите и assurance that they will receive services and information in a simplifying manner, дејностите кои се во надлежност на локалните власти. Во првата фаза , како as well as activities within the authorization of local authorities. The fi rst phase пилот општини, од нашата земја ќе бидат вклучени: Штип, Струмица, Велес и shall include the following municipalities from our country as pilot municipalities: Струга, а потоа стекнатите искуства ќе се пренесат и на останатите заинтере- Shtip, Strumica, Veles and Struga, upon which the experiences shall be transferred сирани локални власти . to the other interested local authorities. Како резултат на соработката на ЗЕЛС со Владата на Р. М., 23 општи- As a result of the cooperation of the ZELS with the Government of the ни, кои имаа изразени проблеми со недостаток на средства за покривање на R.M., 23 municipalities which had signifi cant problems with the lack of fi nanc- трошоците за превоз на учениците, во месец февруари, добија по еден школ- es for covering the expenses for transport of students, in February received one ски автобус , што Народна Република Кина и ги донираше на Владата на Р.М. school bus, donated to the Government of the Republic of Macedonia by the Peo- Најавено е дека наскоро и Градот Скопје, повторно ќе донира четириесети- ple’s Republic of China. It was announced that the City of Skopje too will soon на користени автобуси, за заинтересираните општини. ЗЕЛС во преговори со donate approximately forty used busses to interested municipalities. In negotia- МОН прави напори за справување со финансиските недостатоци за спрове- tions with the MES, the ZELS invests efforts to manage the fi nancial defi cits for дување на надлежноста во образованието во општините, а во овој период но- the municipalities’ enforcement of authorization in education, and during this минира и свој претставник во Комисија при МОН, која треба да подготви Пра- period, it also nominated its representative in the MES Commission, which is to вилник за задолжително средно образование. prepare a Rulebook for mandatory secondary education. До Министерството за финансии, ЗЕЛС ги достави мислењата пристиг- The ZELS submitted the opinions of the local authorities concerning the нати од локалните власти, за Предлог Законот за изменување на Законот за Draft Law for Amending the Law on Administrative Taxes to the Ministry of Fi- административни такси. Најголемиот број од нив, особено мислењата од по- nance. The majority of them, especially the opinions of the smaller of rural mu- малите или рурални општини не се согласуваат со предлог – измените на Зако- nicipalities, do not comply with the Draft – amendments to the Law, wherein it нот, со кој се предвидува намалување на административните такси по неколку is anticipated that administrative taxes are reduced on several grounds. The ma- основи. Поголемиот број општини ја поддржува заложбата за поедноставу- jority of the municipalities supports the efforts for simplifying the procedure and вање на постапката и намалување на административните трошоци за градба, reducing the administrative construction fees, however, still believes that this re- но смета дека намалувањето не треба да се однесува само за градби од втора duction should not include only constructions of second category, when the re- категорија, кога намалувањето на административните такси за градби од прва duction of the administrative fees for constructions of fi rst category is smaller or категорија е помало или истото не е опфатено воопшто. not covered whatsoever. И професионалните мрежите на ЗЕЛС,во овој период организираа со- The ZELS Professional Networks also organized meetings. To name a few, станоци, меѓу кои Мрежата на територијални противпожарни единици, чии these include the Network of Territorial Fire Fighting Units, the members of членови иницираат измени во Законот за пожарникарство, а Управното тело which initiate amendments to the Law on Fire Protection, whereas the Man- на Мрежата за управување со човечки ресурси дискутираше за подготвување- agement Body of the Human Resources Network discussed the preparation of то на унифицираните процедури за работа на одговорните лица за УЧР, од uniform operational procedures for responsible HR personnel from all munici- сите општини. palities. Во текот на месец февруари, ЗЕЛС имаше интензивна соработка со Јав- In the course of February, the ZELS worked closely with the Public Enter- ното претпријатие за стопанисување со шуми ,, Македонски шуми”, со цел рас- prise for Forest Management “Macedonian Forests” with the purpose of alloca- пределба на 718.960 садници од тригодишен бел бор. ,,Македонски шуми” tion of 718960 seedlings of three year white pine. The “Macedonian Forests” PE овие садници, бесплатно му ги отстапи на ЗЕЛС, кој потоа им ги донираше gave these seedlings to the ZELS free of charge, upon which the ZELS donated на своите членки- заинтересираните општини. Во овој број на Гласилото на them to its members – the interested municipalities. In this issue of the ZELS ЗЕЛС, отстапивме простори и за интересни активности на неколку општи- Newsletter, we provided room for interesting activities of some of the municipal- ни, чии добри практики може да послужат и за останатите локални власти ities, which positive practices can serve as examples for the other local authori- од земјата. ties of the country. Со почит, Душица Перишиќ Respectfully, Dusica Perisic Извршен директор на ЗЕЛС Executive Manager of the ZELS

ЗАЕДНИЦА НА ЕДИНИЦИТЕЕ НАА ЛОКАЛНАТАЛОКАЛА НАТА САМОУПРАВАС ASSOCIATION OF THE UUNITSNITS OOFF LLOCAL SELF-GOVERNMENT НАА РЕПУБЛИКА РЕПУБЛИИК МАКЕДОНИЈА OF THE REPUBLICC OOF MACEDOMACEDONIA тел. +389 (0) 2 30 99 033 / факс: +389 (0) 2 30 61 994 tel. +389 (0) 2 30 99 033 / fax: +389 (0) 2 30 61 994 ул. Женевска бб, п. фах 32, 1000 Скопје, Република Македонија st. Zhenevska p. box, F. P. 32, 1000 Skopje, Republic of Macedonia [email protected], www.zels.org.mk [email protected], www.zels.org.mk Извршен директор на ЗЕЛС - Душица Перишиќ Executive Director of ZELS - Dusica Perisic Заменик извршен директор на ЗЕЛС - Ардита Дема - Мехмети Deputy Executive Director - Ardita Dema - Mehmeti Уреднички колегиум - Весна Арсовска - Динковска, Виктор Арнаудоски Editorial Board - Vesna Arsovska - Dinkovska, Viktor Arnaudoski Дизајн, подготовка за печатeње и печатење - Европа 92 Graphic design and Print - Evropa 92 2 Лекторира - Момент мал; Превод на англиски - ЦЕС Тренинг Центар Proofread by: Moment Mal; TranslatedЈАНУАРИ into English - by:ФЕВРУАРИ CES Training Centre 2012 ZELS

ННОВИОВИ ПЕТПЕТ ОПШТИНИОПШТИНИ NNEWEW FIVEFIVE MUNICIPALITIESMUNICIPALITIES ЌЌЕЕ УПРАВУВААТУПРАВУВААТ СОСО WWILLILL MANAGEMANAGE THETHE ГГРАДЕЖНОТОРАДЕЖНОТО НЕИЗГРАДЕНОНЕИЗГРАДЕНО CCONSTRUCTIONONSTRUCTION UNBUILTUNBUILT ЗЗЕМЈИШТЕЕМЈИШТЕ LLANDAND

Македонски Брод, Кавадарци, Радовиш, Сопиште Makedonski Brod, Kavadarci, Radovish, Sopishte и Чаир се новите пет општини, кои со одлука на Вла- and Chair are the new fi ve municipalities that by De- дата на Република Македонија, донесена на 22 фев- cision of the Government of the Republic of Macedo- руари, 2012 година, ги исполнуваат законските услови nia adopted on 22 February 2012 fulfi l the legal re- самостојно да го преземат процесот на управување со quirements, to autonomously undertake the process of градежното неизградено земјиште, сопственост на Ре- management with construction unbuilt land in owner- публика Македонија. ship of the Republic of Macedonia. Досега, вкупно 27 општини се здобија со оваа на- Until now, 27 municipalities in total have ob- длежност- да отуѓуваат и даваат под закуп неизградено tained this competence, to expropriate and lease un- градежно земјиште. Заклучно со 31 декември, 2011 го- built constructed land. 31 December 2011 inclusive the дина условите ги исполнија следниве општини: Битола, following municipalities have fulfilled the require- Штип, Гевгелија, Демир Капија, Пробиштип, Илинден, ments: 1. Bitola, 2. Shtip, 3. Gevgelija, 4. Demir Kapija, Кочани, Берово, Карпош, Струмица, Струга, Кисела 5. Probishtip, 6. Ilinden, 7. Kochani, 8. Berovo, 9. Kar- Вода, Виница и Делчево, а потоа и следниве општини: posh, 10. Strumica, 11. Struga, 12. Kisela Voda, 13. Vini- Велес, Петровец, Маврово и Ростуше, Гази Баба, Ранко- ca and 14. Delchevo, and after that the following mu- вце, Карбинци, Бутел и Прилеп. nicipalities: 1. Veles, 2. Petrovec, 3. Mavrovo and Ros- Во согласност со Законот за градежно земјиште, tushe, 4. Gazi Baba, 5. Rankovce, 6. Karbinci, 7. Butel ЕЛС кои ќе ги исполнат условите предвидени во чле- and 8. Prilep. нот 89 и ќе го воспостават системот за реализирање на Pursuant to the Law on Construction Land, the lo- електронски јавни наддавања по 1 јули 2011 година, мо- cal self-governments units that will fulfi l the require- жат да побараат согласност за соодветно овластување, ments envisaged in Article 89 and that will establish со кое ќе можат да ги водат постапките за отуѓување на the system for realization of e-auction after 1st of July неизградено градежно земјиште, сопственост на Репу- 2011 may ask consent for appropriate authorization for блика Македонија по пат на електронско јавно надда- the purpose of keeping the procedures for expropria- вање. Условите предвидуваат општините да имаат раз- tion of unbuilt construction land, in ownership of the виено и усвоено Годишна програма за управување со Republic of Macedonia by e-auction. The conditions државно градежно земјиште; да имаат минимален број envisage that municipalities shall have developed and на лиценцирани општински службеници; да имаат вос- adopted Annual Program for management of the con- поставен систем за електронско наддавање и комисија struction land; have minimum number of licences mu- за јавно електронски наддавање. nicipal offi cials; have established e-auction system and Во согласност со Законот за градежно земјиште, Commission for public e-auction. од досегашните отуѓувања на градежното земјиште Pursuant to the Law on Construction land 80% of по пат на јавни наддавања, 80% од средствата уплате- the assets paid for land expropriation of the recent ex- ни за отуѓување на земјиштето се слеваат во буџетите propriations of the construction land by e-auction run на општините во кои се наоѓаат локациите кои биле in the budgets of the municipalities where the loca- предмет на отуѓување. Со управувањето на градежно- tions subjects to expropriation were located. то земјиште од страна на општините во Република Ма- The management of construction land by munic- кедонија се овозможуваа обезбедување на брзи услуги, ipalities in the Republic of Macedonia enabled provi- кои се ориентирани кон клиентите, односно граѓаните. sion of fast services, oriented towards clients, that is На овој начин се овозможува комплетирање на целата citizens. Thus provides realization of the entire proce- постапка, вклучително и купување и давање под закуп dure, including buying and leasing of construction land на градежното земјиште и добивање на градежни доз- and obtaining construction licenses at one place and воли, сè на едно место, а тоа претставува еден од глав- this is one of the main conditions for local economic ните услови за локален економски развој. Всушност, со development. In addition, transferring of the compe- пренесувањето на надлежностите во делот на управу- tences in the part of construction land management вање со градежното земјиште, се оди чекор понапред makes one step forward in the decentralization in the во децентрализацијата во Република Македонија. Republic of Macedonia.

JANUARY - FEBRUARY 2012 3 ЗЕЛС

ФФОРУМОРУМ ЗАЗА ШШЕСТЕСТ ГГОДИНИОДИНИ FFORUMORUM OONN SSIXIX YYEARSEARS OOFF ДДЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЈАЕЦЕНТРАЛИЗАЦИЈА И 1100 DDECENTRALIZATIONECENTRALIZATION AANDND 1100 ГГОДИНИОДИНИ ОДОД ПОТПИШУВАЊЕТОПОТПИШУВАЊЕТО YYEARSEARS OFOF TTHEHE SSIGNINGIGNING OOFF TTHEHE ННАА РРАМКОВНИОТАМКОВНИОТ ДОГОВОРДОГОВОР FFRAMEWORKRAMEWORK AGREEMENTAGREEMENT „Децентрализација и доброто владеење во локал- ната самоуправа” беше темата на форумот, што на први февруари, 2012 година, во хотелот ,,Александар Палас“, го организираше Мисијата на ОБСЕ во Република Ма- кедонија, по повод одбележување на шест години од почето- кот на проце- сот на децен- трали- зација- та на власта во на- “Decentralization and good governance of the шата local self-government” was the topic of the Forum земја и which was organized by the OSCE Mission in the Re- десет- public of Macedonia on February 1st, 2012 in the “Al- годи- exander Palace” Hotel for marking six years since шнина- the beginning of the process of decentralization of та од power in our country and the ten year anniversary потпи- of the signing of the Ohrid Framework Agreement. шу- At the Forum, speeches were held by the Head of the вањето на Охридскиот рамковен договор. На форумот OSCE Mission in our country, Ralph Brett, the Vice Presi- говореа шефот на Мисијата на ОБСЕ во нашата земја, dent of the Government of the Republic of Macedonia in Ралф Брет, заменик- претседателот на Владата на Ре- charge of the implementation of the Framework Agree- публика Македонија, задолжен за спроведување на ment. Musa Dzaferi, the Minister of Local Self-govern- Рамковниот договор, Муса Џафери, министерот за ло- ment Nevzat Bejta, the UNDP Resident Representative кална самоуправа, Невзат Бејта, постојаниот претстав- Deirdre Boyd and the President of the ZELS, Koce Tra- ник на УНДП, Деирдре Бојд и претседателот на ЗЕЛС, janovski. Trajanovski presented the achievements of the Коце Трајановски. Пред присутните амбасадори, гра- ZELS and the local authorities in the past period to the доначалници, претставници од невладиниот сектор и attending Ambassadors, Mayors, and representatives of медиумите, Трајановски ги претстави достигнувањата the NGO sector and the media, thereby pointing out the на ЗЕЛС и на локалните власти во изминатиот период, activities of the local authorities for creating supportive при што ги потенцира активностите на локалните вла- conditions for the implementation of the Ohrid Frame- сти во создавањето на услови за поддршка на спро- work Agreement. He underlined that proper guidance ведувањето на Охридскиот договор. Тој истакна дека and the enforcement of the decentralization process in токму правилното насочување и спроведување на про- the Framework Agreement as well are the two areas of цесот на децентрализацијата и на Рамковниот договор, specifi c signifi cance and effect in the overall past and fu- се двете значајни области, кои имаат посебен ефект ture development of the country. во целокупниот досегашен и иден развој на државата. -“Providing greater fi nancial independence of the lo- -„Обезбедувањето на поголема финансиска неза- cal authorities and the development of electronic servic- висност на локалните власти и развивањето на елек- es are the major priorities of the municipalities in the тронските услуги се двата најголеми приоритети на upcoming period”, said Trajanovski. The VAT allocation општините во следниот период“, истакна Трајановски. of 4% for 2012 and 4.5% for 2013 is not enough for the lo- Зафаќањето од ДДВ, за 2012 од 4% и за 2013 година cal authorities and ZELS continues to request that the од 4,5%, не се доволни за локалните власти и ЗЕЛС percentage is raised to 6% from the VAT and 30% from и натаму бара тоа да изнесува 6% од ДДВ и 30 % од the personal income tax. Municipalities increase the lev- персоналниот данок. Општините ја зголемуваат еви- els of recording and collection of their incomes as well, денцијата, но и наплатата на своите приходи, особе- especially the property tax, and rationally use all oth- но на данокот на имот, а рационално ги искористуваат er funds and incomes. Local authorities are beginning и сите останати средства и приходи. Локалните вла- to use alternative fi nancing sources, by issuing munici- сти започнуваат и со користење на алтернативните из- pal bond, and the City of Skopje is already preparing for вори на финансирање, преку издавање на општински the realization of a project to be funded in this manner. обврзници, а градот Скопје веќе подготвува реализа- The development of the e-municipality is actively direct- ција на проект што ќе биден финансиран на овој на- ed not only with the provision of the software for e-auc- чин. Развивањето на е - општина активно се насочува tions of constructions, but also with the development of не само со обезбедувањето на софтвер за е-аукциите за some other new applications the ZELS has been work-

4 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

градежното земјиште, туку ова година ЗЕЛС работи на ing on this year, such as the electronic system for issuing и обезбедување на нови апликации: електронски сис- construction permits, the software application for regis- тем за издавање на одобрение за градење, софтверска try of underground infrastructural objects, the web base апликација за регистарот на подземните инфраструк- of regulations relevant to the local self-government, the турни објекти, веб база на прописи од областа на ло- web based application for promotion of cultural events калната самоуправа, веб базирана апликација за про- in the municipalities and the software for electronic ap- моција на културни настани во општините и софтверска plications. With the purpose of creating municipalities апликација за електронски апликации. Во насока на according to European trends, a series of activities have создавање на општини по европски терк, меѓу друго- been undertaken for energy savings and public consump- то, преземени се низа активности за заштеда на енер- tion reduction, among other activities. The ZELS has al- гија и намалување на јавната потрошувачка Во рамки- ready released the software application on energy effi - те на ЗЕЛС веќе е пуштена во употреба и софтверска ciency. The ZELS President pointed out that 84 munici- апликација за енергетска ефикасност. Претседателот palities have already entered the second phase of the fi s- на ЗЕЛС истакна дека веќе 84 општини се во втора- cal decentralization process, with the exception of one та фаза од фискалната децентрализација, освен една municipality which is expected to meet the required ad- општина која се очекува наскоро да ги исполни потреб- ministrative conditions very soon. He also did not fail to ните административни услови, а говореше и за други- mention the other signifi cant achievements during the те големи успеси, постигнати за релативно краток пе- relatively short period of implementation of decentraliza- риод на практикување на децентрализација во нашата tion in our country. As most important achievements of земја. Како најзначајни придобивки за локалните вла- the local authorities, he pointed out the adoption of the сти го истакна донесувањето на Законот за градежно Law on Construction Land and the Law for Legalization земјиште и Законот за постапување со бесправно из- of Illegal Constructions. Approximately twenty munici- градените објекти. Веќе дваесетина општини самостој- palities are already managing unused construction land но управуваат со градежното неизградено земјиште, а themselves, and it is anticipated that additional 10 will наскоро се очекуваат уште 10 нови општини. Трајанов- join them very soon. ски, притоа ги истакна значајните активности што ги Trajanovski also mentioned the important activities реализираше ЗЕЛС, за општините да ги исполнат по- undertaken by the ZELS for the municipalities to fulfi ll требните законски услови да управуваат со градежното the legal regulations so as to manage construction land, земјиште, меѓу кои спроведувањето на обуките и реали- among which the delivery of training courses and the or- зацијата на испитите за стекнување со сертификат на ganization of examination sessions for the required num- потребниот број на општинската администрација, како ber of the municipal administration staff to obtain cer- и обезбедувањето на потребниот софтвер за регистри- tifi cates, as well as the provision of the software for the те и е-аукциите. Го најави и амбициозниот Акционен e-registries and the e-auctions. He announced the ambi- план на ЗЕЛС за 2012 година, како и зајакнувањето на tious ZELS 2012 Action Plan, as well as the strengthening ЗЕЛС тренинг центарот, преку кој ќе се обезбедат со- of the ZELS Training Center which shall provide proper одветни обуки за зајакнување на капацитетите на ло- training for strengthening of the capacities of the local калната администрација. administration. На Форумот по говорите на останатите панелисти, Upon the speeches of the other panel presenters at беше презентиран и „Извештајот за оценување на де- the Forum, the “Report on the Assessment of the 2006 централизацијата 2006-2011 година“ што го подготви – 2011 Decentralization Process” prepared by the OSCE ОБСЕ, во кој се утврдени одредени заклучоци и пре- was presented. The Report includes conclusions and rec- пораки за локалните власти, со цел натамошно зајак- ommendations for the local authorities with the aim to нување на целокупниот процес на децентрализација во further enhance the overall decentralization process in нашата земја. our country. ООДРЖАНДРЖАН СОСТАНОКСОСТАНОК НАНА УПРАВНОТОУПРАВНОТО ТЕЛОТЕЛО НАНА МРЕЖАТАМРЕЖАТА ЗАЗА УЧРУЧР Мрежата за управување со човечки ресурси ( УЧР) е нување, за наградување, барање за користење на годи- една од тринаесетте професионални мрежи во ЗЕЛС, со- шен одмор, постапка за учество на обука и постапка за ставена од претставници од општинската администра- оценување на вработените во општинската администра- ција, чие работење е поддржано од стручната служба ција. Присутните ги разгледаа веќе пристигнатите урне- на ЗЕЛС, преку одговорен координатор. На 28 февру- ци на вакви изработени документи, што до ЗЕЛС ги дос- ари, 2012 година, во просториите на ЗЕЛС, осумчлено- тавија некои членови на Мрежата на УЧР, кои сакаа да то Управно тело на Мрежата на УЧР, составено од по го споделат својот „модел“ со своите колеги од другите еден претставник од општините кои влегуваат во еден општини. Беше донесен заклучок, во период од две не- плански регион, одржа работилница на која се дискути- дели, Управното тело да изработи „унифициран модел“ раше за подготвувањето на унифицираните процедури за секоја од процедурите, по што, на заеднички соста- за работа на одговорните лица за УЧР од сите општини. нок, истите ќе ги стави на заедничко разгледување од Членовите на Мрежата, на претходните средби и обуки, страна на сите членови на Мрежата на УЧР. Прифате- констатираа дека за поефикасно е поефективно рабо- ните модели кои ќе кореспондираат со законските нор- тење на одделението за УЧР во општините, од голема ми, потоа ќе бидат доставени до сите членки на ЗЕЛС полезност ќе биде постоењето на унифицирани доку- и истите може да бидат користени или надградувани од менти од делокругот на нивното работење. Од тие при- секоја општина. чини, на овој состанок беше констатирана потребата од Поради најавените измени на Законот за држав- итна изработка на процедурите за: вработување, за каз- ни службеници, ЗЕЛС упати писмо до Министерството

JANUARY - FEBRUARY 2012 5 ЗЕЛС

за информатичко општество и администрација, во кое предвидени се повеќе обуки, меѓу кои: „Изработка поканува адекватни лица од оваа институција, на те- на Правилник за систематизација на работните места матски состанок, на кој членовите на Мрежата на УЧР во општинската администрација“; „Изработка на Го- ќе може да ги изнесат своите предлози и сугестии око- дишен план за соодветна и правична застапеност на лу законските измени и други предизвици со кои се заедниците во општинската администрација“; „Изра- соочуваат при работењето од оваа област. Состанокот ботка на стратешки документи за управување со чове- ќе го организира ЗЕЛС. Претставниците од Управното чки ресурси“; „Постапка за преземање државен служ- тело, сметаат дека дискусиите особено треба да се на- беник од еден орган во друг и распоредување на ДС сочат околу расчистување на дилемите за временскиот во истиот орган, во исто звање, но на друго работно период на оценување на државните службеници ( ед- место“, како и други обуки, кои се наменети за ново- наш или два пати годишно), како и околу утврдување вработени лица на оваа позиција, но особено за над- на системот на кариера на вработените во општинската градување на постојните лица за УЧР. Беше истакнато администрација. дека за адекватно и ефикасно извршување на своите На овој состанок, беше разгледано и прашањето обврски на лицата за УЧР во општините, големо зна- за надградување на капацитетите на претставниците чење имаат досега организираните обуки од страна од Мрежата за УЧР, при што беше поддржан Планот на ЗЕЛС. Беше потенцирана потребата да се продол- на обуки на ЗЕЛС, за 2012 година. Една од страте- жи со практиката на дискусии со претставници од гиските цели на ЗЕЛС е општините да имаат стручна централните институции и експерти од оваа област, администрација, која адекватно ќе одговори на потре- кои во голем процент придонесуваат за расчистување бите на граѓаните, па сите изнесени потреби на члено- на одредени дилеми кои произлегуваат од тековно- вите на овие мрежи, кои се однесуваат на зајакнување то работење на УЧР лицата. Управното тело на Мре- на нивните капацитети во извршување на своите об- жата на УЧР, му даде поддршка на ЗЕЛС и натаму да врски, ЗЕЛС максимално се ангажира да ги задоволи, продолжи со овие активности, преку организирање на преку организирањето на навремени и квалитетни обуки, средби и тркалезни маси, на кои имаат мож- обуки, преку ЗЕЛС тренинг центарот. Во тој контекст, ност да ги изнесат сите предизвици од ова област со за надградување на лицата за УЧР, за 2012 година, кои се среќава општинската администрација.

MMEETINGEETING OOFF TTHEHE MMANAGEMENTANAGEMENT BBODYODY OOFF HHRMRM HHELDELD The Network for Human Resources Management procedures because at the joint meeting the same will be (HRM) is one of the thirteen professional networks in put on consideration by all members of Network of HRM. ZELS consisted of representatives of the municipal ad- The accepted models will be corresponded with the legal ministration whose work is supported by expert service norms, and then submitted to all members of ZELS and of ZELS, through competent coordinator. On 28 Febru- used and upgrades from each municipality. ary 2012, in the facilities of ZELS, the Management body Due to the announced amendments of the Law on of the network for HRM consisted of eight members, one State Offi cials, ZELS sent letter to the Ministry of Infor- representative of the municipalities that enter in one mation Society and Administration inviting appropri- plan region, held workshop where the discussion was ate persons from this institution to meeting where the about the preparation of single procedures for work o re- members of HRM Network will be able to present these sponsible persons for HRM from all municipalities. On suggestions regarding the legal amendments and other previous meetings and trainings, the Network members challenges they face with while working in this area. The stated that for the purpose of more effi cient and more ef- meeting will be organized by ZELS: The representatives fective work of HRM Unit in the municipalities, the exist- of the Management body consider that the discussion ence of single documents in the area of their work will be should be aimed at clearing the dilemmas for time period of great importance. From those reasons, at this meeting of evaluation of state offi cials (once in a year or twice) as the need was stated for emergent drafting of procedures well as regarding the establishment of the career system for: employment, registration, awarding, and request for for the employers in the municipal administration. use of vacation, procedure for participation in training At this meeting the issue on upgrading of the capac- and procedure on evaluation of employers in municipal ities of the representatives of HRM Networks was consid- administration. ered where the Training Plan of ZELS for 2012 has been The present considered already received samples of supported. One of the strategic aims of ZELS is that mu- these documents submitted to ZELS by some members nicipalities should have professional administration that of HRM Network that wanted to share its “model” with will adequately respond to the needs of the citizens so their colleagues from other municipalities. The conclu- ZELS is trying to satisfy at maximum level all the needs sion was adopted, in period of two weeks that the Man- of the members of these networks regarding strengthen- agement Body shall draft “single model” for each of the ing the capacities for realization of obligations through

6 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

organization of timely and quality trainings through It was pointed out that for the purpose of ade- ZELS Training Centre. In that context, for the purpose of quate and efficient implementation of the responsi- upgrading the HMR persons, for 2012, several trainings bilities of the persons for HRM in the municipalities, have been envisaged, as follows: recently organized training by ZELS has been of great Drafting Rulebook on systematization of job posts in significance. The need was stressed out to be con- the municipal administration; tinued by discussions with the representatives from Drafting Annual Plan for appropriate and fair rep- central institutions and experts in this area, that in resentation of the communities in the municipal admin- great percentage contribute to clearing certain num- istration; Drafting of strategic documents for human re- ber of dilemmas deriving from the current work of sources management; Procedure on taking state offi cial HRM persons. The Management Body of HRM Net- from one in other body and disposal of state offi cial in the work gave support to ZELS in order to continue these same body, within the same title, but other job post, as activities, through organization of trainings, meet- well as other trainings aimed at newly employed persons ings and round tables where all challenges will be in this position, in particular for upgrading the existing presented that municipal administration faces with persons for HRM. in this area.

Област Број % во Број на % во ЗЗЕЛСЕЛС РЕАЛИЗИРАШЕРЕАЛИЗИРАШЕ ООБУКИБУКИ ЗЗАА на однос учес- однос реа- вкупно ници на годи- 11560560 ЛИЦАЛИЦА ОДОД ООПШТИНСКАТАПШТИНСКАТА лизи- теми шен рани по број на теми учес- ААДМИНИСТРАЦИЈА,ДМИНИСТРАЦИЈА, 559%9% ППОВЕЌЕОВЕЌЕ област ници ООДД 20102010 ГГОДИНАОДИНА Урбанизам 2 40% 675 43% Право 2 40% 56 3,6% ЗЕЛС ТРЕНИНГ ЦЕНТАРОТ, во текот на 2011 го- Финансии 2 25% 82 5,3% дина, даде силна поддршка за континуирано усовршу- Човечки ресурси 3 75% 93 5,9% вање и надградување на капацитетите на општинската администрација, преку реализација на низа квалитет- Односи со јавност 1 66,7% 33 2,1% ни обуки. Овие активности се реализираат во соглас- Образование 1 50% 137 8,8% ност со стратегиската цел на ЗЕЛС за воспоставување ЛЕР 2 50% 41 2,8% на систем на обуки, со утврдени стандарди за следење на потребите, евалуација и сертификација на стручна- ИКТ 2 40% 40 2,7% та подготвеност на државните службеници и другите Реализирани обуки во 2011 година, во согласност со Про- функционери од ЕЛС. Овие активности ЗЕЛС во конти- грамата за обуки на ЗЕЛС. Беа организирани и дополнителни нуитет ќе ги продолжи и во текот на 2012 година. Обу- обуки, кои беа во согласност со итните потреби и интереси на ките се реализираат според програма, која беше резул- општинската администрација. тат на четиримесечно истражување на потребите на општините, теренски и стручно, како и израз на непо- по направена селекција од пријавени кандидати на средно искажаните потреби на општинската админи- објавените огласи. На обуките се воспостави и мошне страција, изнесени во рамките на 13–те професионал- ефикасен систем на размена на добрите практики меѓу ни мрежи, формирани во ЗЕЛС . вработените од општините, при што на дел од обуки- Во првата година од имплементирањето на Про- те учествуваа и претставници од општинската админи- грамата за обуки на ЗЕЛС, што ја реализира ЗЕЛС страција, кои во своето работење оствариле голем нап- тренинг центарот за зајакнување на капацитетите на редок и вовеле низа новини, корисни за поквалитетно општинската администрација , беше одржана 21 темат- извршување на обврските и обезбедување на квалитет- ска единица, односно 3 советувања, 1 работилница и ни услуги кон граѓаните. Учесниците, по завршувањето 17 теми на обуки, на кои биле опфатени 1560 лица од на обуката, по електронски пат ги добиваа материјали- општинската администрација, што е за 59% повеќе од те од обработуваната тема, како и други документи кои 2010 година. Овие активности се спроведени во обла- присутните меѓусебно сакаа да ги споделат со своите стите: урбанизам, право, финансии, човечки ресурси, колеги, а дел од материјалите се делеа и на самата обу- односи со јавност, образование, локален економски ка. По секоја обука, следеше евалуација од страна на развој и информатичко-комуникациски технологии. учесниците, со која се утврдува степенот на успешноста Обуките се одржуваа како еднодневни или дводневни, на спроведената обука од страна на ЗЕЛС. ЗТЦ воведе а најискористени логистички центри беа Скопје, Мав- и мини -тестирања за секој учесник, на крајот од обу- рово и Велес. Испораката на обуките, преку ЗЕЛС тре- ката, чии резултати беа испраќани и до градоначални- нинг центарот е бесплатна за членките на ЗЕЛС, што во кот, со цел негово запознавање за стекнатото ниво на следниот период ќе биде предмет на дополнителни из- апсолвирање на обработуваните теми, за секој врабо- мени и прецизирања, кои ќе го следат системот на ре- тен. Учесниците на обуките добиваа „Потврда за учест- довно надоместување на членарината на секоја член- во“ за секоја тема од реализираните обуки. Најмногу ка, кон ЗЕЛС. Во поголем број обуки, ЗЕЛС воспостави активности се евидентирани во областа на урбанизмот, систем на обезбедување на предавачи од ресорните којашто опфати три теми на кои се спроведени 2 сове- министерства, кои се квалитетни кадри и кои на најсо- тувања и 1 работилница со вкупно 675 учесници, што одветен начин им ги пренесоа искуствата и законските претставува 43% од вкупен број учесници во сите ак- измени на вработените во локалната администрација. тивности за градење капацитети, спроведени од ЗЕЛС За одредени обуки беа ангажирани и други експерти, во 2011 година.

JANUARY - FEBRUARY 2012 7 ЗЕЛС

Area Num- % in Num- % in ZZELSELS ORGANIZEDORGANIZED TTRAININGRAINING ber of rela- ber of rela- rea- tion par- tion lized to the to the SSESSIONSESSIONS FFOROR 11560560 su b- total tici- num- jects sub- pants ber of PPERSONNELERSONNEL OOFF TTHEHE MMUNICIPALUNICIPAL jects parti- per cipants area ann- AADMINISTRATION,DMINISTRATION, WWHICHHICH IISS 559%9% ually MMOREORE TTHANHAN DDURINGURING 22010010 Urbanism 2 40% 675 43% In the course of 2011, the ZELS TRAINING CENTER pro- Legislation 2 40% 56 3.6% vided solid support for the continuous enhancement and up- Finances 2 25% 82 5.3% grade of the municipal administration by realizing a series of Human resources 3 75% 93 5.9% quality training sessions. These activities are organized in ac- Public relation 1 66.7% 33 2.1% cordance with the ZELS strategic goal, which is to set a sys- tem of training with established standards for monitoring the Education 1 50% 137 8.8% needs, evaluation and professional capacity of civil servants LED 2 50% 41 2.8% and other offi cials of the ELS. The ZELS shall continue with ICT 2 40% 40 2.7% these activities in the course of 2012 as well. The training ses- sions are realized in compliance with a Program, which re- Realized training sessions in 2011, as per the Training sulted from the four month technical and on-site research of Program of the ZELS. Additional training sessions were organized the needs of the municipalities, as well the needs of the mu- in accordance with the urgent needs and interests of the municipal nicipal administration which it had been presenting as part organization. of the 13 professional networks established within the ZELS. best practices was established between the personnel of the During the fi rst year of the implementation of the ZELS municipalities, as some of the training sessions were attended Training Program, realized by the ZELS Training Center for by representatives of the municipal administration who have capacity strengthening of the municipal administration, 21 achieved much success and implemented a series of novelties thematic units, or rather, 3 counseling sessions, 1 workshop for raising the standards and quality of work and providing and 17 training sessions were held, which covered 1560 person- better services for the citizens. Upon the completion of the nel of the municipal administration, which exceeds 2010 by training sessions, the attendees received the materials of the 59%. These activities have covered the following areas: urban- topic concerned, as well as additional documentation that the ism, legislation, fi nances, human resources, public relations, attendees wished to share with their colleagues electronically, education, local economic development and the IT sector. The and some of the materials were delivered during the sessions training was delivered as one or two day training sessions, and themselves. Each training session was evaluated by the par- the logistic centers in Skopje, Mavrovo and Veles were used ticipants, which is used to determine the successfulness of the most often. The training delivery through the ZELS Training training delivered by the ZELS. The ZTC also introduced mini Center is free of charge for the members of the ZELS, which – examinations for all participants at the end of the training in the upcoming period will be subject to additional amend- session, and their results were forwarded to the Mayor for him ments and specifi cations according to the system for regular to be familiarized with the degree of understanding of the payment of the ZELS membership fee by all members. In the specifi c topics covered. The attendees of the training sessions majority of the training session, the ZELS established a system were awarded “Participation Certifi cates” for each topic of the for providing trainers from the relevant ministries, namely, training delivered. The majority of activities have been noted qualifi ed personnel, apt to properly transfer experiences and in the area of urbanism, which covered three topics during explain legal amendments to the local administration. Exter- which 2 counseling sessions and 1 workshop were held, includ- nal expert were used for some training session, upon the selec- ing a total of 675 participants, which accounts for 43% of the tion of the candidates applied to the open calls thereof. During total number of participants in all activities for capacity build- the training sessions, a rather effi cient system for exchange of ing implemented by the ZELS in the course of 2011. ОБУКИ „КОРИСТЕЊЕ НА ЛОКАЛНИ РЕСУРСИ ЗА TRAINING “USE OF LOCAL RESOURCES FOR ОДРЖЛИВ МИКРО – РЕГИОНАЛЕН РАЗВОЈ ВО SUSTAINABLE MICRO-REGIONAL DEVELOPMENT IN АГРОБИЗНИСОТ И ТУРИЗМОТ ВО ЈУЖЕН БАЛКАН” AGRO-BUSINESS AND TOURISM IN SOUTH BALKAN” Заедницата на единиците на локалната самоуправа The Association of the Local Self-Government Units- – ЗЕЛС, организираше тридневни обуки на тема „Корис- ZELS has organized three day training entitled Use of Lo- тење на локални ресурси за одржлив микро – регионален cal Resources for Sustainable Micro-regional Develop- развој во агробизнисот и туризмот во Јужен Балкан”. Обу- ment in Agro-business and Tourism in South Balkan”. ките се една од активностите која ЗЕЛС ја спроведува во The trainings were one of the activities ZELS realizes in соработка со ТЕМПУС програмата, чија цел е преку обу- cooperation with TEMPUS Program aimed at training ки и менторирање да им помогне на општините во обла- and coaching in helping the municipalities in the area ста на органското земјоделство, водостопанството, еко – of organic agriculture, water supply, eco-tourism and ru- туризмот, руралниот туризам. ral tourism. Третиот циклус од обуките се одржа: 25-27 Јануари, The third cycle of the training was held between 25- 2012 г. на Земјоделскиот факултет, Кампус 2, Универзи- 27 January 2012 at the Faculty of Agriculture, Campus 2, тет„ Гоце Делчев“, во Штип, каде присуствуваа лица вра- Goce Delchev University in Shtip where employers from ботени во одделенијата ЛЕР, урбанизам и животна сре- LED units, urbanism and environment from east, south- дина од Источниот, Југоисточниот и Вардарскиот регион. east and Vardar region participated in. Eminent pro- Обуките ги одржаа истакнати професори од Универ- fessors from Goce Delchev University have realized the зитетот „Гоце Делчев “. trainings.

8 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

ООБЕЗБЕДУВАЊЕБЕЗБЕДУВАЊЕ НАНА PPROVIDINGROVIDING ССТРУЧНИТРУЧНИ ЛИЦАЛИЦА ЗАЗА EEXPERTSXPERTS FORFOR ВВОДЕЊЕОДЕЊЕ НАНА ФОРУМИТЕФОРУМИТЕ CCOMMUNITYOMMUNITY ВВОО ЗАЕДНИЦАТАЗАЕДНИЦАТА FFORUMSORUMS ISSUESISSUES

Од почетокот на годинава, од месец јануари, 2012 From the beginning of this year, from January 2012 до јуни 2014 година, ЗЕЛС ќе ја реализира новата фаза till June 2014, ZELS will realize the new phase “Com- од„Форуми во заедницата”, која се однесува на обез- munity Forums” regarding provision of experts that бедување на стручни лица, кои ќе бидат професионал- will be professionally trained for keeping the forum но обучени за водење на форумските сесии, при спро- sessions while implementing the new institutionalized ведувањето на новата институционализирана алатка на tool for civil participation in the municipalise – Com- граѓанско учество во општините -„Форум на заедница- munity forums. In December ZELS signed the contract та”. Договорот со Швајцарската агенција за развој и со- with the Swiss Agency for Development and Coopera- работка (СДЦ) за реализација на проектот „Сертифици- tion (SDC) for realization of the project “Certifi cation of рање на форумските модератори”, ЗЕЛС го потпиша во forum moderators”. декември, 2011 година. Проектот предвидува сертифи- The project envisages certifi cation of moderators кација на модераторите кои ги водат форумите. Серти- that run the forums. The certifi cation will be in sev- фикацијата ќе се одвива во неколку фази и тоа: објаву- eral phases as follows: publishing an announcement вање на оглас за пријава на модератори за полагање for application of moderators for exam, taking of the на испит, одржување на испитот по претходно подгот- exam under previously prepared appropriate materials вени соодветни материјали за учење и доделување на and granting certifi cated for moderator5s that passed сертификати на модераторите кои го положиле испи- the exam. The exam will be in ZTC and the taking of тот. Испитот ќе се спроведува во ЗТЦ, а полагањето the exam will be in electronic form. The criteria for ќе биде електронско. Критериумите за пријавување на application, the materials, tests and certifi cated will модераотрите, материјалите за учење, тестовите и сер- be established by Commission for Certifi cation where тификатите ќе бидат утврдувани од страна на комиси- members are the representatives of the institutions ја за сертификација, во која ќе членуваат претставни- involved in the recent process of Community Forums. ци од институциите, вклучени во досегашниот процес The activities for the project “Certifi cation of Modera- на „Форуми во заедницата“. Активностите за проектот tors” will be pursuant to the dynamics set out by the „Сертифицирање на модераторите” ќе се одвиваат во Action Plan of the Project. Announcements is in pro- согласност со динамиката, утврдена со Акцискиот план cess regarding the selection of two experts that well be на проектот. Во тек е оглас за избор на двајца експер- engaged by ZELS for preparation of the process for cer- ти кои ќе бидат ангажирани од страна на ЗЕЛС за под- tifi cation of moderators, through preparation of mate- готовка на процесот за сертифицирање на модератори, rials and knowledge check necessary for this process. преку изработка на материјали за учење и проверка на The experience in the municipalities with forums, знаењето потребно за овој процес. for successful inclusion of the citizens in adoption of Искуството на општините со форумите за успешно decisions at municipal level, started in 2006, by imple- вклучување на граѓаните во процесот на донесување на mentation of the Program @Community Forums” sup- одлуки на општинско ниво, започна во текот на 2006 ported by Swiss Agency for Cooperation and Develop- година, со спроведување на програмата „Форуми во ment ( SDC). One of the efforts of ZELS is to give max- заедницата”, поддржани од Швајцарската агенција за imum support to its members in provision of bigger соработка и развој (СДЦ). Една од заложбите на ЗЕЛС transparency in the work of the local governments and е да им даде максимална поддршка на своите членки bigger inclusion of citizens in adoption of the local de- во обезбедување на поголема транспарентност на ра- cisions. ботењето на локалните власти и поголема вклученост In that context ZELS actively entered several re- на граѓаните во донесувањето на локалните одлуки. Во cent phases from realising of this Project, in particu- тој контекст ЗЕЛС активно се вклучи во неколкуте до- lar in the part of institutionalization of forums, where сегашни фази од реализација на овој проект, особено more than 45 municipalities, amending their statutes, во делот за институционализирање на форумите, каде accepted the Forums within frames of other tools for повеќе од 45 општини, преку измени и дополнување на intermediate participation of citizens in adoption of своите статути, форумите ги вклучија во рамките на ос- decisions of local importance. танатите алатки за непосредното учество на граѓани- In September the first cycle of the third phase of те во донесувањето на одлуките од локално значење. the forums started where new 18 municipalities were Во септември започна и првиот круг на третата фаза covered as follows: Kriva Palanka, Makedonski Brod, од форумите, каде новоопфатени се 18 општини: Кри- Gostivar, Bogovinje, Mavrovo-Rostushe, Kratovo, Ka- ва Паланка, Македонски Брод, Гостивар, Боговиње, vadarci, Rosoman, Demir Kapija, Brvenuica, Vevcha- Маврово -Ростуше, Кратово, Кавадарци, Росоман, Де- ni, Vrapchishte, Cheshionovo-Obleshevo, Gradsko, мир Капија, Брвеница, Вевчани, Врапчиште, Чешиново Bosilovo, Berovo, Strumica and Debar, including im- -Облешево, Градско, Босилово, Берово, Струмица и Де- plementing organizations (ALKA, ADI, CIRa,. MCMS бар, со следниве организации за спроведување: АЛКА, and FOOM) АДИ, ЦИРа, МЦМС и ФООМ.

JANUARY - FEBRUARY 2012 9 ЗЕЛС

2233 ОПШТИНИОПШТИНИ ДОБИЈАДОБИЈА НОВИНОВИ АВТОБУСИАВТОБУСИ ЗАЗА ПРЕВОЗПРЕВОЗ

охрабри да ги зголемат активности- пречено одвивање на овој процес и ННАА УЧЕНИЦИУЧЕНИЦИ те за поголемо учество и искористу- за обезбедување на што поадекват- Берово, Битола, Куманово, Ве- вање на меѓународните проекти. ни услови за одвивање на настава- лес, Демир Капија, Кавадарци, Ки- -„ Во името на сите 23 општи- та. Тоа навистина воопшто не е лес- чево, Кочани, Крива Паланка, Ре- ни, сакам да изразам голема бла- но, ако се има предвид дека повеќе сен, Маврово - Ростуше, Врапчиште, годарност до Народна Република од дваесет години, пред почетокот Пехчево, Прилеп, Ранковце, Све- Кина, како донатор на автобусите, на децентрализацијата вложувања- ти Николе, Штип, Липково, Теарце, но и до Секретаријатот за европ- та во училиштата беа сведени на Желино, Студеничани, Сарај и Радо- ски прашања на Република Маке- минимум. Сепак, за овие седум го- виш се 23-те општини кои добија по донија, кој во рамките на проект- дини можеме да се пофалиме со го- еден училиштен автобус, за превоз ните активности меѓу овие две лем напредок на ова поле и се раз- на учениците од основните и сред- земји, посвети особено внимание бира дека така и ќе продолжиме. ните училишта. Автобусите се дона- за актуелните потреби на локал- Сакаме да имаме задоволни учени- ција од Народна Република Кина, ните власти“, истакна претседате- ци кои своето образование ќе го ре- во рамките на проектната соработ- лот на ЗЕЛС, Коце Трајановски. Тој ализираат во еднакво –квалитетни ка што Владата на Република Маке- потенцира дека оваа донација, до- услови“, истакна на крајот Траја- донија ја развива со оваа земја. аѓа во вистински момент, кога по- новски, честитајќи им на општи- На втори март, 2012 година, во голем број општини се соочуваат ните кои добија автобус, а на оста- дебатната сала во Владата, беше со недостаток на средства за надо- натите градоначалници им посака одржана свечена церемонија на местување на патните трошоци на што поскоро да се создадат услови која вицепремиерката за европски учениците, во поголем број сред- и нивните општини да добијат нов прашања и национален координа- ни и основни училишта. Траја- училиштен автобус. тор за странска помош, Теута Ари- новски потсети дека ЗЕЛС е во Пред три години Владата на фи и претседателот на ЗЕЛС, Коце постојани контакти со Министер- РМ донираше 10 училишни авто- Трајановски, потпишаа договори за ството за образование и наука, за буси за руралните средини, од кои доделување на автобусите. На све- изнаоѓање на адекватни решенија еден беше наменет за градот Ско- ченоста присуствуваа и градона- за санирање на овој предизвик, па пје, за децата со посебни потреби. чалниците, од општините кои до- оваа донација, која се распределу- Како резултат на обновување на ав- бија автобус. ва во засега најкритичните реони, тобускиот возен парк, во главни- -„ Реализацијата на ваков про- е своевидна потврда за позитив- от град на земјава, со одлука на Со- ект говори за насоките на Владата ниот исчекор во тој правец. Овие ветот на град Скопје, 39 користени на РМ, за вложување во образова- активности се насочени кон олес- автобуси, во периодот ноември - де- нието на младите генерации, како нето вклучување на сите деца од кември, 2011 година, исто така, беа врвен приоритет и истовремено е земјава, во остварувањето на едно распределени на општини, кои из- показател на соработката на локал- од најзначајните права - правото разија интерес за добивање на вак- ната со централната власт“,истакна на образование. Сите локални вла- во превозно средство. Наскоро, се заменик-претседателот на Владата сти ги поддржуваат активностите очекува Советот на градот да одо- на РМ, задолжена за европски пра- на Владата и на Министерството за бри и нова донација, за уште 40 ко- шања, Теута Арифи. Таа им чести- образование и наука, за обезбеду- ристени автобуси, кои, исто така, ќе та на присутните градоначалници вање на поквалитетно образование бидат распределени по општините. за донацијата, истакнувајќи желби и, во тој контекст, прават особени Новите автобусите се обезбе- автобусите успешно да им користат дополнителни напори за адекватно дени со грантови, во вредност од 1 во обезбедувањето на поадекватни спроведување на оваа префрлена милион евра. Тие се со жолта боја, услови за спроведување на обра- надлежност. Нашите општински имаат по 35 седишта и заштитни зовниот процес и истовремено ги служби во целост се залагаат за не- автоматски врати, противпожарен апарат и сигурносен појас за се- кое седиште. Производител е ки- неската компанија „Јутонг“, која ги направи и двокатните автобуси за јавен превоз во Скопје. Договорот за примопредавање на училишните автобуси беше потпишан на 25 но- ември, минатата година, помеѓу ви- цепремиерката Теута Арифи и ки- нескиот амбасадор во Македонија, Цуи Живеи. Имплементатор на проектот во Кина е националната корпорација за економска соработ- ка со странство, а во Македонија проектот е спроведен во соработ- ка меѓу Секретаријатот за европски прашања при Владата на РМ и Ам- басадата на Кина во Скопје.

1100 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

2233 MUNICIPALITIESMUNICIPALITIES OBTAINEDOBTAINED NEWNEW BUSESBUSES FORFOR SSTUDENTTUDENT TRANSPORTTRANSPORT Berovo, Bitola, Kumanovo, Veles, Demir Kapija, Kavadarci, Kichevo, Kochani, Kriva Palanka, Resen, Mavrovo – Rostushe, Vrap- chishte, Pehchevo, Prilep, Rankovce, Svetli Nikole, Shtip, Lipkovo, Tearce, Zhelino, Studenichani, Saraj and Ra- dovish are the 23 municipalities that obtained school bus for transport of students from primary and second- ary schools. The buses are donation from the National Republic of Chi- na within the frames of the project cooperation the Government of the Republic of Macedonia develops with this country. On 2nd March 2012, in the de- bate hall in the Governments, the of- fi cial ceremony was held where the the real moment, when major num- soon as possible make conditions to Vice President for European Affairs ber of municipalities, face with defi - obtain new school bus in their mu- and National coordinator for for- cit of assets for compensation of the nicipalities. eign assistance, Teuta Arifi and the transport costs for students, in ma- Three years ago the Govern- President of ZELS, Koce Trajanovski, jor number of secondary and pri- ments of the Republic of Macedonia signed contracts for granting of the mary schools. Trajanovski remind- granted 10 school buses for rural ar- buses. Mayors from the municipali- ed that ZELS is in constant contacts eas, one of which was aimed for the ties that obtained buses were as well with the Ministry of Education and City of Skopje, for the children with present at the offi cial meeting. Science for the purpose of fi nding disabilities. As a result of the reno- -The realization of this type of adequate solutions for solving of this vation of the bus fl eer in the capital project shows the directions of the challenge, so this donation being dis- city of the country, by Decision of the Governments of the Republic of tributed in for now the most critical Council of the City of Skopje, 39 used Macedonia in the investments in the areas, is actually confi rmation of buses in the period November-De- education of young generations, as positive step in this direction. cember 2011, were as well distribut- high priority and at the same time These activities are aimed at ed in the municipalities that showed it is an indicator of the cooperation facilitating inclusion of all children interest for obtaining this type of ve- of the local with central government from the country in the realization hicles. In a little while the Council of – pointed the Vice President of the of one of the most signifi cant rights the City is expected to allow new do- Government of the Republic of Mac- – right on education. – All local au- nation, for 40 used buses that are to edonia, responsible for European af- thorities support the activities of the be distributed in the municipalities. fairs, Teuta Arifi . She congratulated Government and the Ministry of Ed- The new buses are provided by the present Mayors for the donation, ucation and Science, for the purpose grants in value of EUR 1 million. showing wishes for successful use of of providing more quality education The buses are in yellow colour, hav- the busses in providing more ade- and in that context; they make spe- ing 35 seats and guarded automatic quate conditions for implementation cial additional efforts for proper im- doors, fi re extinguisher and safety of the educational process and at plementation of this transposed belt for each seat. The producers are the same time she encouraged them competence. Our municipal services the Chinese company Yutong that to increase the activities for bigger at all make efforts for realization of make double-decker buses for pub- participation in use of international the education. It is not easy, if taken lic transport in Skopje. The Contract projects. into consideration that more than for granting of the school buses was - On behalf of all 23 municipali- twenty years, before starting of the signed on 25th November last year ties I would like to show great thank- decentralization the investments in between the Vice President Teuta fulness to National Republic of Chi- schools were at minimum. However, Arifi and the Chinese Ambassador na, as donor of the buses, but as well we may speak well of the great pro- in Macedonia, Cui Zhivei. The imple- to the Secretariat for European Af- gress in this fi eld and we will as well menter of the project in China is the fairs of the Republic of Macedonia, continue in this direction. national corporation for economic that within the frames of the project We would like to have satisfi ed cooperation with foreign countries, activities between these two coun- students that are to realize their and in Macedonia it is implement- tries, devoted special attention to education in equally-quality condi- ed in cooperation between the Sec- the current needs of the local au- tions- emphasized Trajanovski at the retariat for European Affairs within thorities – pointed the President of end, congratulating the municipali- the Governments of the Republic of ZELS, Koce Trajanovski. He empha- ties that were granted with buses, Macedonia and the Embassy of Chi- sized that this donation comes at and to other mayors he wished to as na in Skopje.

JANUARY - FEBRUARY 2012 1111 ЗЕЛС

ССАДНИЦИАДНИЦИ ОДОД БЕЛБЕЛ БОР,БОР, SSCOTCHCOTCH PINEPINE BEDDINGBEDDING ППОДАРОКОДАРОК ЗАЗА ОПШТИНИТЕОПШТИНИТЕ PPLANTS,LANTS, GIFTGIFT FORFOR THETHE Во текот на месец февруари ЗЕЛС имаше интензивна соработка MMUNICIPALITIESUNICIPALITIES со Јавното претпријатие за стопанису- During February ZELS had inten- вање со шуми ,, Македонски шуми“, со sive cooperation with the Public en- цел распределба на 718.960 садници terprise for woods Makedonski shumi од тригодишен бел бор. ,,Македонски (Macedonian Woods) for the purpose шуми“ овие садници бесплатно им ги of disposal of 718.960 bedding plants of подаруваат на заинтересираните опш- three years old Scotch pine. Macedonian тини, за да ги искористат за пошуму- Woods gave these plants as gift, for free вање и пејзажно уредување на јавни површини, како што to interested municipalities for the purpose of reforestation се: паркови, училишни дворови, градинки или други повр- and land setting of public space such as parks, school yards, шини, кои општините ќе ги изберат во согласност со кли- kindergartens and other areas the municipalities are to select матските услови. pursuant to the climate conditions. За таа цел, ЗЕЛС во месец февруари, подготви предлог For that purpose, in February, ZELS prepared draft dis- распределба на бројот на садниците, при што претежно се posal of the number of bedding plants where in general the водеше од бројноста на населението во секоја општина. По- number of population in each municipality was taken into тоа, испрати известување до секоја општина, да се изјасни account. Then the notifi cation was sent to all municipalities дали е заинтересирана да добие од садниците . По собрани- for the purpose of expressing interest for the bedding plants. те информации, беше констатирано дека интерес пројавија According to the information collected, it was stated that 14 14 општини, кои во зависност од близината, садниците ќе municipalities showed interest that depending of the close- ги подигнат во месец март, во расадниците на Македонски ness; the bedding plants will be taken in March in the plant шуми во Куманово, Струмица или Свети Николе. Бројот на nurseries of Macedonian Woods, in Kumanovo, Strumica or побараните садници од страна на општините изнесува 125. Sveti Nikole. The number of the bedding plants requests by 848 садници бел бор. Притоа, до заинтересираните општи- the municipalities is 125 848plants Scotch pine. The interested ни беше испратено и упатство за пошумување, со техни- municipalities were as well sent manual for reforestation in- ки за садење на иглолисни садници од дрвниот вид ,, Pinus cluding ways for planting conifers from type “Pinussilvestris” silvestris “- бел бор, контејнерско производство. – Scotch pine, container production. ЗЕЛС јавно му се заблагодарува на ЈП за стопанисување ZELS publicly thanks to JP Macedonian Wood for the ex- со шуми ,, Македонски шуми“ за одличната соработка во рам- cellent cooperation within the frames of this project hoping ките на овој проект, со надеж дека слични проектни активнос- that similar project activities will be jointly takes in the fol- ти взаемно ќе се остваруваат и во натамошниот период . lowing period. ИИСПРАТЕНИСПРАТЕНИ МИСЛЕЊАМИСЛЕЊА НАНА ЛОКАЛНИТЕЛОКАЛНИТЕ ВЛАСТИВЛАСТИ ЗАЗА ППРЕДЛОГ-РЕДЛОГ- ЗАКОНОТ ЗАКОНОТ ЗАЗА ИЗМЕНУВАЊЕИЗМЕНУВАЊЕ НАНА ЗАКОНОТЗАКОНОТ ЗАЗА ААДМИНИСТРАТИВНИДМИНИСТРАТИВНИ ТАКСИТАКСИ Кон крајот на минатата година, Министерството за предвидува и се проектира прибирањето на надоместоци- финансии до ЗЕЛС го испрати на мислење, Предлог - за- те по основ на административните такси. конот за изменување на Законот за административни 3. Една од клучните надлежности на општините е такси. Општините доставија одредени забелешки кои беа урбанистичкото и просторното планирање, од каде се оче- испратени до МФ. Поради предложеното дополнување , кува општините да донесат соодветни планови, но и да до- од страна на Министерството за транспорт и врски, на до- несат нови за плановите чија важност престанала во со- ставениот Предлог- закон, преку изменување на неколку гласност со законот. Изработката на плановите и нивното тарифни броеви во насока на нивно усогласување со од- донесување во постапка предвидена со законот претпоста- редбите од Законот за градење , кон средината на фев- вува соодветни финансиски средства од буџетот на опш- руари , Министерството за финансии до ЗЕЛС повторно тините. Финансирањето на истото се врши преку оствару- го испрати предлог-документот за мислења по изменета- вање на приходи, меѓу останатото и по основ наплата на та верзија. Забелешките што ЗЕЛС ги доби од страна на административната такса. Оваа претпоставка треба да се своите членки–општините беа систематизирани и испра- има предвид при преземање на мерки за постигнување на тени до Министерството за финансии и гласат: целта на предлог – законот, односно поедноставување на 1. Најголемиот број на општини во Република Ма- постапката и намалување на трошоците за градба. кедонија, а особено помалите или рурални општини не се 4. Поголемиот број општини ја поддржуваат залож- согласуваат со предлог – измените на Законот, со кои се бата за поедноставување на постапката и намалување на предвидува намалување на административните такси по административните трошоци за градба, но сметаат дека неколку основи. намалувањето не треба да се однесува само за градби од 2. Очигледна е разликата која произлегува од сте- втора категорија, кога намалувањето на административ- пенот на заинтересираност на трети лица (различен сте- ните такси за градби од прва категорија е помало, или пен на атрактивност за градење во различни општини) да истото не е опфатено воопшто. Таков е примерот со та- пристапат кон изградба, реконструкција, доградба или рифниот број 88, со кој за градби од прва категорија оста- надградба на постојни објекти, од каде, соодветно, се нува непроменет износот за административната такса од

1122 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

3.500,00 ден, додека за градби од втора категорија, истиот  Барање за промена на инвеститор; се утврдува во намален износ од 1.500,00 ден. На овој на-  Барање за заверување на записник за технички прием. чин, се прави суштинска разлика помеѓу централните ор- (Погоренаведените предлози се доставени од една, гани на државата и единиците на локалната самоуправа, или од повеќе општини, а се наведени сумарно и истите се при идентичното административно постапување, а кои се веќе утврдени со текстот на предлогот, доставен до ЗЕЛС претпоставува дека би требало да бидат утврдени на исти на 13 февруари, 2012 година). основи. 6. ЗЕЛС изврши анализа на учеството на приходи- 5. Дел од општините доставија предлози за дода- те од административната такса во буџетот на општините. вање на дополнителни тарифни броеви, односно утврду- Прегледот покажува дека во одредени општини, истиот вање на административни такси по други основи во прет- учествува со дури 6% од вкупниот буџет на општината. На- ходната консултација, од каде се поддржува опфаќањето малувањето значително ќе се одрази во буџетските прихо- на истите со дополнувањето на предлогот и тоа: ди на овие општини.  Барање за одобрение за подготвителни работи; 7. На крај, при утврдувањето на најцелисходната поли-  Барање за одобрување на проект за инфраструктура; тика на утврдување и наплата на административните такси,  Барање за одобрување на локална урбанистичка беше забележано дека треба да се води сметка за различ- планска документација; ностите, атрактивноста на општините за градење и инвес-  Барање за измена во текот на градба; тирање, заради што би можеле да се преземат мерки кои  Барање за издавање на решение за изведување на штетно би се одразиле по буџетите на локалната самоупра- градбите, односно поставување на опремата за кои не е ва, освен кај општините кај кои, по исклучок, административ- потребно одобрение за градење; ните такси на претставуваат значителен извор на приходи. OOPINIONSPINIONS SENTSENT TOTO THETHE LOCALLOCAL AUTHORITIESAUTHORITIES FORFOR DRAFTDRAFT LAWLAW AAMENDINGMENDING THETHE LAWLAW ONON ADMINISTRATIVEADMINISTRATIVE TAXESTAXES At the end of the last year, the Ministry of Finance sub- for constructions of fi rst category it remains unchanged, the mitted to ZELS an opinion, Draft Law Amending the Law on amount for administrative tax is MKD 3500,00, while for con- Administrative Taxes. The municipalities submitted certain struction of second category it is set out in reduced amount notes that were sent to the Ministry of Finance. Due to the of MKD 1500,00. In this was the key difference is made be- suggested amendments to the Draft Law by the Ministry of tween the central bodies of the Republic and the self-govern- Transport and Communications, by amending several tariff ments units in identical administrative procedure and it is numbers in direction of their harmonization with the provi- envisaged that the same should be established on the same sions of the Law on Construction, at the middle of February, bases. the Ministry of Finance again sent Draft document to ZELS 5. Part of the municipalities submitted suggestions for including opinions under the amended version. The com- giving additional tariff numbers that is setting out adminis- ments that ZELS got by members-municipalities were sys- trative taxes under other basis in previous consultation from temized and sent to the Ministry of Finance as follows: where the coverage of the same by amending the suggestion 1. The biggest number of municipalities in the Repub- is being supported as follows: lic, in particular smaller or rural municipalities agrees with  Request for approval of preparatory issues; draft-amendments of the Law envisaging reduction of ad-  Request for approval of project for infrastructure; ministrative taxes under several bases.  Request for approval of local urban plan documenta- 2. The difference is obvious resulting from the level of tion; interest of third persons (different level of attractiveness for5  Request for change of the construction; construction in different municipalities) to access the con-  Request for issuance decision on performing construc- struction, reconstruction, extension or upgrade of the exist- tion that is setting of the equipment that does not require ing facilities from where the collection of compensations un- construction consent; der basis of administrative taxes is envisaged and projected.  Request for change of the investor. 3. One of the key competences of the municipalities is  Request for verifi cation of minutes for commissioning; urban and physical planning from where it is expected that (Above mentioned suggestions were submitted to one municipalities should adopt proper plans as well to adopt or several municipalities, and the same are given summary new for plans whose importance was stopped pursuant to and already established in the text of the Draft submitted to the Law. The drafting of the plans and their adoption in pro- ZELS on 13th February 2012). cedure envisaged by the Law requires appropriate fi nancial 6. ZELS made analysis of the participation of the in- assets from the budget of the municipalities. The funding of comes from the administration tax in the budget of the mu- the same is made through income realization, among others nicipalities. The review presents that in certain municipali- on the basis of collection of the administrative tax. This con- ties, the same participated with even 6% of the total budget jecture should be taken into account while taking measures of the municipality. The reduction will signifi cantly refl ect in for achieving the aim of Draft-Law that is simplifi cation of the budget incomes of these municipalities. the procedure and reduction of construction costs. 7. Finally, while establishing the most entire policy of 4. The major number of municipalities supported the establishment and collection of administrative taxed, it was effort for simplifi cation of the procedure and reduction of noted that the differences should be taken into accou8nt administrative construction costs, but it considers that the as well as attractiveness of the municipalities for construc- reduction should not refer only to construction of second tion and investment thus resulting in taking measures that category, when the reduction of administrative construction would hurt the budgets of the local self-government, except taxes of fi rst category is smaller or the same is not covered for the municipalities where the administrative taxes are sig- at all. Such is the example with the tariff number 88 where nifi cant source of incomes.

JANUARY - FEBRUARY 2012 1133 ЗЕЛС

ММРЕЖАТАРЕЖАТА НАНА ТППЕТППЕ TTHEHE FPTUFPTU NETWORKNETWORK ИИНИЦИРАНИЦИРА ИЗМЕНИИЗМЕНИ IINITIATEDNITIATED AMENDMENTAMENDMENT ННАА ЗАКОНОТЗАКОНОТ ЗАЗА TTOO THETHE LAWLAW ONON FIREFIRE ППОЖАРНИКАРСТВООЖАРНИКАРСТВО PPROTECTIONROTECTION The Network of the Fire Protection Territorial Units of the ZELS, held its fi fth session on January 5ht, 2012 in the facilities of the Association. At the session, the attendees reviewed the Law on Fire Protection, so as to initiate cer- tain amendments to it. It was concluded that professional assistance from the ZELS legal department is needed. Fur- thermore, it was proposed that a survey of all representa- tives of the fi re fi ghting units in the country is conveyed, so as to gather relevant opinions concerning the legislation and the Law on Fire Protection. A topic of discussion was also the question on the cooperation with representatives Мрежата на територијални противпожарни единици of the Directorate for Protection and Rescue, concerning при ЗЕЛС, на петти јануари, 2012 година, одржа петта се- which, the President of the Network, Blagoja Menkovski, дница, во просториите на Заедницата, на која присутните was obligated to contact its representatives and make sure го разгледуваа Законот за пожарникарство, со цел ини- they are invited to the next meeting so as to have a more цирање на одредени измени. Беше констатирано дека е elaborate discussion on the proposed amendments to the потребна стручна помош од страна на правната служба Law on Fire Protection. It was concluded that the Task- на ЗЕЛС. Исто така, беше предложено околу собирање- force of six members (Kostadin Popovski, Ile Kocevski, Mi- то на мислења за легислативата и Законот за пожарни- jalche Krstev, Zvonko Tomeski, Stanko Joleski, Urim Kaba) карство да се спроведе анкета меѓу сите припадници на prepared a survey sheet and submitted to the ZELS by Jan- противпожарните единици во РМ, при што би се добиле uary 16th so it can be further distributed to all fi re fi ght- сеопфатни мислења. Беше покренато прашањето за сора- ing units. The answers to the survey sheets should be col- ботка со претставници од Дирекцијата за заштита и спа- lected by January 30th, which would be followed by a new сување, за што претседателот на Мрежата, Благоја Мен- work meeting. During the discussion with the represent- ковски, доби обврска да контактира со истата и нејзини atives from the Fire Fighters’ Syndicate of the RM, there претставници да бидат повикани на следниот состанок was a proposal to sign a Memorandum of Cooperation for на Мрежата со цел посеопфатна дискусија околу пред- the continuous and collective approach before the state лозите за измени на Законот за пожарникарство. Беше bodies. The results of the survey sheets should be summa- заклучено Работната група составена од 6 члена (Коста- rized and kept in the ZELS, thus creating a data base used дин Поповски, Иле Коцевски, Мијалче Крстев, Звонко to provide information as needed. The cooperation with Томески, Станко Колески, Урим Каба) да подготви анке- external organizations working in the territory of the RM тен лист и да го достави до ЗЕЛС најдоцна до 16-ти ја- should be realized and coordinated exclusively by the ZELS нуари за дистрибуција до сите противпожарни единици. so as to ensure coordination and equality between the fi re Одговорите од анкетните листови да се соберат најдоцна fi ghting units in the country. Upon the previous proposals до 30-ти јануари, по што би следела нова работна сред- for amendments to the Law on Fire Protection from 2006 ба. При дискусија со присутните претставници од син- till today, a common conclusion is that fi re fi ghting units дикатот на пожарникарите на РМ, беше даден предлог should take over the initiative and be the driving force of да се потпише Меморандум за соработка за координира- the process without waiting for the assistance from in- но и заедничко настапување пред органите на државата. stitutions such as the MoI or the Protection and Rescue Сумирани резултати од собраните анкетни листови треба Directorate. It was concluded that a framework for coop- да се чуваат во ЗЕЛС, со што би се направила една база eration with third national and international organiza- на податоци од каде би се влечеле информации по потре- tions needs to be established, and the Network welcomed ба. Околу соработка со надворешните организации кои the initiatives of international organizations and believes дејствуваат на територијата на РМ, треба да се комуници- that their interest, willingness and initiative for coopera- ра исклучиво преку ЗЕЛС, со цел да се постигне коорди- tion with individual fi re fi ghting unties should continue in нација и рамноправност меѓу противпожарните единици the future. во државата. По наведените претходни обиди да се про- менат работи околу Законот за пожарникарство од 2006 година до денес, заклучок е дека противпожарните еди- ници треба сами да ја преземат иницијативата и да бидат двигатели на процесот, без притоа да чекаат на помош од институции како што се МВР или Дирекцијата за заштита и спасување. Беше заклучено дека е потребно да се утвр- ди рамка за соработка со трети домашни и странски орга- низации, а Мрежата ја поздравува иницијативата на меѓу- народните организации и смета дека нивниот пристап за соработка со поединечни противпожарни единици треба да продолжи и понатаму.

1144 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

ППОДДРШКАОДДРШКА ННАА ААКТИВНОСТИКТИВНОСТИ ЗЗАА ООБЕЗБЕДУВАЊЕБЕЗБЕДУВАЊЕ ННАА ППОГОЛЕМАОГОЛЕМА ЕЕНЕРГЕТСКАНЕРГЕТСКА ЕЕФИКАСНОСТ,ФИКАСНОСТ, ННАА ЛЛОКАЛНООКАЛНО ННИВОИВО SSUPPORTUPPORT OOFF TTHEHE ACTIVITIESACTIVITIES FFOROR PPROVIDINGROVIDING GGREATERREATER EENERGYNERGY EEFFICIENCYFFICIENCY ATAT THETHE LOCALLOCAL LEVELLEVEL ЗЕЛС сè поинтензивно спроведува активности за The ZELS actively supports its members concerning поддршка на своите членки, за примена на енергетско the application of energy effi cient measures in its mu- ефикасни мерки во своите општини. Во тој контекст, кон nicipalities. Concerning this, towards the end of the pre- крајот на минатата година, ЗЕЛС формира Мрежата за vious year, the ZELS established the Network for Energy енергетика и енергетска ефикасност, каде на добровол- and Energy Effi ciency, wherein personnel of the munici- на основа може да се вклучат лицата од општините кои palities working in this area can take part on voluntary работата на ова поле. Со примена на мерки за заштеда basis. The application of the measures for energy savings и намалена потрошувачка, локалните самоуправи имаат and consumption reduction, local self-governments can можност да ги намалат трошоците за енергија ,а исто- reduce their energy costs, and also enhance the quality времено и да го подобрат квалитетот на услугата во по- of services in all areas of their authorization. лињата на своите надлежности. The ZELS is among the three Associations of local ЗЕЛС е една од трите асоцијации на локални самоу- self-governments of the region, which, in cooperation прави од регионот, кои во соработка со УНДП , ќе запо- with the UNDP, shall initiate a project for the applica- чнат проект за примена на мерки за локално делување tion of measures for local actions in the fi ght against cli- во борбата против климатските промени, со употреба на mate change, by applying measures for energy effi cien- енергетско ефикасни мерки. Во рамките на проектот се cy. As part of the Project, it is anticipated to prepare an планира изработка на Акционен план за борбата против Action Plan for the fi ght against climate change, which климатските промени, каде ќе бидат вклучени членови- shall include the members of the ZELS Commissions and те на комисиите и на мрежите во ЗЕЛС за животна сре- Networks on ecology, and energy and energy effi ciency. дина и за енергетика и енергетска ефикасност. From February 6th till February 9th, 2011, in Vienna Од 6 до 9 февруари, 2011 година, во Виена ( Ав- (Austria), an international workshop on energy and ener- стрија), во организација на Институтот на Светската Бан- gy effi ciency was organized by the Institute of the World ка, се одржа меѓународна работилница, посветена на Bank. Long distance training modules concerning ener- енергетиката и енергетската ефикасност. Беа претста- gy and energy effi ciency were presented. These modules вени модули за обука, од областа за енергетиката и are planned to be localized and made available to the енергетската ефикасност, кои ќе се реализираат пре- countries of South – East Europe as well. The workshop ку далечина. Овие модули, се планира да бидат локали- was attended by representatives of several Macedonian зирани и достапни и за земјите од Југоисточна Европа. municipalities, as well as a representative of the ZELS, На работилницата учествуваа претставници од некол- and they presented their positive practices in this area. ку македонски општини, како и претставник од ЗЕЛС, They also had the opportunity to familiarize themselves кои имаа свои излагања за добри практики од оваа об- with projects and activities that are carried out by the ласт. Тие имаа можност да се запознаат и со проекти municipalities in Moldova, Serbia, Bosnia and Herzegovi- и активности што ги реализираат општини од Молда- na, Albania and Kosovo. It was concluded that the South вија, Србија, Босна и Херцеговина, Албанија и Косово. – East Region needs to implement more activities for en- Беше констатирано дека регионот на Југоисточна Евро- ergy effi ciency in all areas. Furthermore, it was under- па има потреба од зголемени активности за примена lined that the municipalities of the Republic of Macedo- на енергетско ефикасни мерки во сите области на де- nia lead with respect to the realized activities, but also лување. Исто така, беше потенцирано дека општини- the positive practices of the application of measures for те во Република Македонија, предничат во реализирани energy savings and protection of the environment and активности, како и добри практики од примена на мер- the overall legislation in this area too. At the meeting, ките за заштеда на енергија the Executive Gen- и зачувување на животната eral Manager of the средина, но исто така и во- European Ener- општо во однос на донесена gy Association ex- легислатива која ја опфаќа pressed his interest оваа област. На состано- for supporting the кот, извршниот генерален cooperation pos- директор на Европската sibilities with the енергетска заедница, иска- countries of South жа интерес за поддршка на – East Europe, and можностите за соработка со willingness to take земјите од Југоисточна Ев- part in the lobby- ропа, како и подготвеност ing process for eas- да се вклучи во процесот ier access and utili- на лобирање за полесен zation of EU funds пристап и искористување for the countries of на ЕУ фондовите, за земји- this region. те од овој регион.

JANUARY - FEBRUARY 2012 1155 ЗЕЛС

ООТПОЧНУВАЊЕТПОЧНУВАЊЕ ННАА ППРОЕКТОТРОЕКТОТ „„БИЗНИСБИЗНИС ППРИЈАТЕЛСКАРИЈАТЕЛСКА ССЕРТИФИКАЦИЈАЕРТИФИКАЦИЈА – ММЕЃУНАРОДЕНЕЃУНАРОДЕН ППЕЧАТЕЧАТ ЗЗАА ККВАЛИТЕТВАЛИТЕТ ЗЗАА ББИЗНИСИЗНИС ППРИЈАТЕЛСКИРИЈАТЕЛСКИ ЗЗАЕДНИЦИ“АЕДНИЦИ“ SSTARTINGTARTING OFOF THETHE PPROJECTROJECT BBUSINESSUSINESS FRIENDLYFRIENDLY CCERTIFICATIONERTIFICATION – IINTERNATIONALNTERNATIONAL QQUALITYUALITY SSTAMPTAMP FORFOR BBUSINESSUSINESS FFRIENDLYRIENDLY UUNITSNITS

ЗЕЛС, заедно со НАЛEД (Национална алијанса за Together with NALED (National Associations for Lo- локален економски развој), и во име на Gesellschaft für cal Economic Development) and on behalf of Gesellschaft Internationale Zusammenarbeit (GIZ), Open Regional fur Internationale Zusammenarbeit (GIZ), Open Regional Funds (ORF), започнува со реализација на заеднички Funds (ORF), start realization of joint project: “Business проект: „Business Friendly Certification - Бизнис прија- Friendly Certifi cation – International Quality Stamp for телска сертификација – меѓународен печат за квалитет Business Friendly Units”. за бизнис пријателски заедници“. The Project envisaged certifi cation of municipal- Проектот предвидува сертификација на општини- ities, process where the municipalities will be sup- те - процес во кој општините ќе бидат поддржани во ported in improvement of their services and building подобрување на нивните услуги и во градење на нивни- their capacities in the local economic development. те капацитети во локалниот економски развој. Печатот The quality stamp, will not only enable safety and im- за квалитет, за инвеститорите не само што ќе обезбе- portant information for municipal services but it will ди сигурни и вредни информации за општинските ус- also provide simplifi ed and better promotion of invest- луги, туку ќе овозможи поедноставна и подобра промо- ments. Having the Certifi cate shall mean that the mu- ција на инвестициите. Располагањето со сертификат, nicipalities fulfi l certain standards, fact that is certain значи дека општините исполнуваат одредени стандар- warranty for potential investors for the purpose of ob- ди - факт кој претставува одредена сигурност за потен- taining services and information in a manner of facili- цијалните инвеститори да добијат услуги и информа- tating the activities in competence of the local author- ции на начин, кој ги олеснува работите и дејностите, ities. кои се во надлежност на локалните власти. The Project is aimed at developing regional coopera- Проектот има за цел да развие регионалната соработ- tion for empowering the effi ciency of the municipalities ка за подобрување на ефикасноста на општините во рас- in the growing international competition in the econom- течката меѓународна конкуренција во економскиот сектор. ic sector. Штип, Струмица, Велес и Струга се четирите пилот Shtip, Strumica, Veles and Struga are the four pilot општини кои се одбрани во првата фаза на овој проект. municipalities chosen in the second phase in this project. Селектирани се според следиве критериуми: регионал- The same are selected according to the following criteria: на дистрибуција, големина на општината, диверзифи- regional distribution, size of the municipality, diversifi ca- кација на администрацијата и искуство со меѓународни tion of the administration, as well as the experience with организации. international organizations. Официјалната средба помеѓу партнерите, четири- The offi cial meeting between the partners, 4 pilot те пилот општини, заедно со претставниците на еко- municipalities together with the representatives of the номскиот сектор, се одржа на 23 и 24 февруари, 2012г. economic sector was held on 23 and 24 February 2012 in во Белград. Belgrade.

ОПШТИНА БОГДАНЦИ ОБЕЗБЕДИ КОМПЛЕТНО УЛИЧНО ОСВЕТЛУВАЊЕ СО НАТРИУМОВИ ШТЕДЛИВИ СВЕТИЛКИ THE BOGDANCI MUNICIPALITY PROVIDED ENTIRELY NEW STREET LIGHTS WITH ECONOMIC SODIUM LIGHTS Општина Богданци e првата општина во земјава, The Bogdanci municipality is the fi rst municipal- која во сите населени места од својата територија, поста- ity in the country to install more economic street lights ви поекономично уличното осветлување. Со тоа, се обез- in all its settlements. This provided for the reduction беди намалување на оперативните трошоци на општи- of the operative costs of the municipality and the en- на и подобрување на квалитетот на општинските услуги. hancement of the quality of the municipal services. Fur- Исто така, со оваа активност општината даде свој придо- thermore, with this activity, the municipality contribut- нес за редуцирање на емисијата на јаглерод, ја зголеми ed to the reduction of carbon gas emissions, increased безбедноста на граѓаните во ноќните часови, придоне- citizen safety during the night, contributed to the re-

1166 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

се за намалување на криминални дејствија и сообраќај- duction of criminal activities and traffi c accidents, and ни несреќи, поточно обезбеди целокупно подобрување provided for the overall improvement of the quality of на квалитетот на живеењето во самата заедница. Станува life in the municipality. The 745 mercury lights that збор за замена на досегашните живини светилки, вкупно have been used insofar were replaced with high pres- 745 светилки, со комплетно поставување на натриумови sure economic sodium lights. Thereby, the municipali- штедливи светилки, под висок притисок. Со тоа, општи- ty achieved a 50% annual fi nancial savings of the street ната обезбеди годишна заштеда на финансиски средства lighting as compared the costs thus far. These savings за улично осветлување, во однос на досегашното, за околу also refer to the lifespan of the lights, whereby it is 50 %. Заштедата се однесува и во однос на времетраење- determined that mercury lights are operable for 4000 то на употребата на светилките, каде е утврдено дека жи- work hours, whereas sodium lights are operable for вината светилка максимално постигнува 4.000 работни 12000 work hours. This means that sodium lights are часа, а натриумовата светилка 12.000 работни часа. Прес- operable for 3.6 years with light intensity of 100%, and метано во години тоа изнесува 3,6 години, со 100 % освет- their lifespan can be signifi cantly extended by gradual лување, а со постепеното намалување на интензитетот на decrease of the light intensity, unless mechanical dam- светлина, нивниот работен век трае многу подолго, освен ages occur. ако не дојде до механички оштетувања. The municipality realized this activity by fulfi lling Ова активност општината ја обезбеди со исполнување all conditions for securing a long term loan from the на сите услови за обезбедување на долгорочен заем од World Bank. The municipality’s Department of Local Светската банка. Одделението за локален економски раз- Economic Development ensured that the Bogranci mu- вој на општината, обезбеди Богданци да биде една од пр- nicipality is among the fi rst ones to successfully prepare вите општини која успешно го изработи, а подоцна и го and realize the project “More economic municipality – реализира проектот „Поекономична општина -посветла brighter future”. The municipality’s Council adopted иднина“. Советот на општината донесе одлука за долгороч- the Decision for the municipality’s long term loan, upon но задолжување на општина Богданци, по одобрувањето the approval of the project by the Work Bank, which на проектот од страна на Светската банка, по што се објави was followed by the procurement of MSIP 002/1-10 (NCB) набавката за улично осветлување МСИП 002/1-10 (НЦБ), со street lights with loan No. 7699-MK. This initiated the кредит бр. 7699-МК. Со тоа започна реализацијата на про- realization of the project “More economic municipali- ектот „Поекономична општина - посветла иднина“. Вред- ty – brighter future”. The value of the total project is носта на целиот проект изнесува 6.150.000 денари, има 6150000 denars, with a payment start grace period of грејс период за отпочнување со отплата до 3 години од де- up to 3 years since the day of indebtedness and a dead- нот на задолжувањето и отплата на кредитот во текот на line for payment of the loan of nine years with equal an- девет години со еднакви годишни/полугодишни ануитети. nual / semi-annual annuities. Софија Николиќ -Лисичкова , општина Богданци Sofi ja Nikolikj – Lisichkova, Bogdanci municipality СОСТАНОК НА КОМИТЕТОТ ЗА ОТПАД MEETING OF THE COMMITTEE FOR WASTE Комитетот за решавање на проблемите поврзани со The Committee for solving the issues related to the состојбата на управувањето со отпад, на 24 февруари, 2012, condition with waste management, on 24th February 2012, во Владата на РМ ја одржа деветнаесеттата седница. Стана in the Government of the Republic of Macedonia held the збор за статусот на процесите за воспоставување на интег- nineteenth session. The matter was about the condition of рирано регионално управување со отпад, со посебен осврт the processes for establishment of integrated regional waste на секој регион поединечно. Се разговараше и за процесот management, including special attention to each region in на формирање на регионални тела за управување со отпад, particular. The debate was about the process of formation за што се зазеде став, спроведувањето на оваа иницијатива of regional bodies for waste management and the attitude да се изнајде начин да се утврди преку изменување и до- was adopted that, for the purpose of realization of this ini- полнување на Законот за управување со отпад. Присутни- tiative, the way should be found for setting out by amending те беа запознаени и со иницијативата за спроведување на of the Law on Waste Management. The present were as well проектот „Македонија без отпад 2012”, каде во почетокот acknowledged with the initiative for implementation of the ќе бидат вклучени пет единици на локалната самоуправа, Project “Macedonia without Waste” where at the beginning а следните години, акцијата, да ќе се прошири и во другите fi ve units of the local self-governments will be involved and општини. Носител на оваа активност е Министерството за the next years the activity should be as well in other munici- животна средина и просторно планирање. palities. The Ministry of Environment and Physical Planning Министерството за транспорт и врски, Министер- is the holder of this activity. ството за внатрешни работи и Државниот инспекторат за The Ministry of Transport and Communications, the животна средина дадоа извештај за преземените мерки Ministry of Interior, The State Inspectorate for Environment околу спроведувањето на Законот за јавна чистота. Беше gave report on the measures taken regarding the implemen- констатирана потребата ЗЕЛС, во соработка со Минис- tation of the Law on Public Cleanliness. The needs was stat- терството за транспорт и врски, да организира обуки за ed that ZELS, in cooperation with the Ministry of Transport комуналните редари, на која посебно внимание ќе биде and Communications should organize training for commu- посветено на постапките кои произлегуваат од Законот за nal inspectors where the special attention should be given to јавна чистота, особено за делот на вршењето на инспек- the procedures deriving from the Law on Public Cleanliness, цијата и изрекувањето на казните. На истата тема, да се in particular in the part of taking inspection and sentencing. организира заедничка средба на која ќе бидат поканети Joint meeting should be organized where all may- сите градоначалници, директори на јавните претпријатија ors, directors of public enterprises and communal in-

JANUARY - FEBRUARY 2012 1177 ЗЕЛС

и комунални редари. Притоа беше посочено, ЗЕЛС да на- spectors should be invited. It was pointed that ZELS прави анализа во која би се добиле податоци за бројот на should make analysis for the number of communal in- комуналните редари со кои располага секоја општина и spectors of each municipality and the number of fi nes. колку казни тие имаат изречено. Беше укажано дека има It was pointed out that there is a need of encourage- потреба од поттикнување на општините преку комунал- ments of municipalities through the communal inspec- ните редари да го зголемат бројот на изрекуваните казни, tors to increase the number of fi nes, as well as to estab- како и да се утврдат можностите, инспекторите за живот- lish the possibilities for inspectors for environment to на средина, активно да се вклучат во овој процес. actively enter this process. На овој состанок беше прифатено барањето на ЗЕЛС At this meeting, the request of ZELS was accepted re- да има претставник од локалната власт, што ќе биде вклу- garding the existing of representative of the local govern- чен при подготвувањето на новата методологија за напла- ment that will be involved in preparation of the new method- та на смет и наплата на вода, каде одговорно е Министер- ology for payment of rubbish and water payment in compe- ството за животна средина и просторно планирање. tence of the Ministry of Environment and Physical Planning. ТТУРИЗМОТУРИЗМОТ --ТЕМАТЕМА ЗЗАА ССОРАБОТКАОРАБОТКА ННАА ООПШТИНИТЕПШТИНИТЕ ККРУШЕВОРУШЕВО И ССЕНЕН ЖЖАМАМ TTOURISMOURISM – SSUBJECTUBJECT FFOROR CCOOPERATIONOOPERATION BBETWEENETWEEN TTHEHE MMUNICIPALITIESUNICIPALITIES OOFF KKRUSHEVORUSHEVO AANDND SSAINTAINT JJAMESAMES Во рамките на програмата за де- Within the Program for decen- централизирана соработка меѓу реги- tralized cooperation between the Re- онот Долна Нормандија ( Република gion of Lower Normandy (Republic of Франција) и општините од Републи- France) and the municipalities from ка Македонија, во чии рамки се актив- the Republic of Macedonia, wherein ни седум збратимувања на градовите seven cities of both countries have be- од двете земји, од 22 до 24 февруари, come twinning cities, from February 2012 година беше реализирана посета 22nd till February 24th, 2012, a visit to на општина Крушево. Тридневната по- the Krushevo municipality was organ- сета на овој македонски зимски цен- ized. The three day visit to this winter тар беше реализирана од страна на center in Macedonia was realized by француската делегација од општината Сен Жам, од реги- theh Frenchh ddelegationl of the Saint James municipality from онот Долна Нормандија, по повод втемелување на меѓуна- the Lower Normandy region, on the occasion of the estab- родна соработка меѓу овие две општини. Претставниците lishment of the international cooperation between these на локалната власт од двете општини ги идентификуваа two municipalities. The representatives of the local authori- можните области на соработка, издвојувајќи го туризмот ties of both municipalities identifi ed the potential areas for како една од главните теми на соработка. По тој повод, че- cooperation, emphasizing tourism as one of the major area тиричлената француска делегација, предводена од Давид of cooperation. On this occasion, the four member French Жукан, советник од Сен Жам, го покани градоначалникот delegation led by David Jukan, Counselor from Saint James на општина Крушево, Василчо Дамески и претставници municipality, invited the Mayor of Krushevo municipality, од општината, да ги презентираат убавините на Круше- Vasilcho Dameski and the representatives of the municipal- во и неговите туристички потенцијали на општинскиот ity, to present the beauties of Krushevo and its tourism po- саем, во Сен Жам,што ќе се одржи следниот септември. tentials at the Municipalities Fair which shall be organized Програмата за децентрализирана соработка е коор- the following September in Saint James. динирана од Асоцијацијата на агенции за локална демо- The Program for Decentralized Cooperation is coordinat- кратија – АЛДА. ed by the Association of Location Democracy Agencies – ALDA.

Јавна расправа на велешани за автопатот М-5 тари земјоделско земјиште. Автопатот кој ќе опфаќа три делници, според експертите, ќе овозможи минување на Граѓаните на Велес на јавна расправа, на 22 февруа- делницата Велес – Виница со просечна брзина од 120 ри, годинава, имаа можност да го кажат своето мислење км/ч, а делницата Виница - бугарска граница ќе се мину- за амбициозниот инфраструктурен проект кој треба да ја ва со помала просечна брзина од 100 км/ч поради конфи- подобри патната инфраструктура во Централна и Источ- гурацијата на теренот. Се очекува целокупната техничка на Македонија. Автопатот М-5, кој ќе ги спојува бугарска- документација да се обезбеди во наредните две години. та граница–Црна Скала и Велес, ќе се гради во должина Граѓаните активно се вклучија уште во фазата на под- од над 98 километри и ќе минува низ повеќе општини од готовка на документацијата, особено по прашањето на Источна Македонија. Автопатот, кој треба да се приклучи влијанието на проектот врз животната средина. Во про- кон автопатот Куманово–Гевгелија, ќе го поврзува Велес цесот на децентрализација, овој инфраструктурен про- со Лозово, Свети Николе, Штип, Кочани, Чешиново-Об- ект треба да обезбеди значаен импулс за одржлив развој лешево и Виница. Овој амбициозен проект е долго оче- на локално и регионално ниво, како и висококвалитет- куван од жителите на централниот и источниот дел на ни услуги за граѓаните и посетителите кои ќе ги користат Македонија и според најавите ќе биде од исклучително овие патни правци. Студијата за оценување на влијанието значење за развој на економијата и туризмот на нацио- на проектот врз животната средина, на организираната нално ниво. Горан Трајановски, автор на проектот „Ав- јавната расправа откри и голем број значајни детали за топат М-5“ пред велешани образложи дека станува збор фазата на изградба на делницата, при што ќе се посвети за комплексен проект кој вклучува и изградба на голем внимание на заштита на биодиверзитетот по должината број мостови и вијадукти и за чија реализација ќе биде на подрачјето, каде ќе минува патната инфраструктура. потребно да се изврши експропријација на околу 250 хек- Јадранка Стефкова, општина Велес

1188 ЈАНУАРИ - ФЕВРУАРИ 2012 ZELS

ККОЧАНИ-ГРАДОЧАНИ-ГРАД ННАА KKOCHANIOCHANI – CCITYITY OOFF КУЛТУРАТА ЗА 2012 ГОДИНА CCULTUREULTURE FFOROR 22012012 Кочани е прогласен за Град на културата за 2012 Kochani was declared the City of Culture for 2012 година, со одобрување на проектот на оваа општина, by the approval of this Project in the municipality from од страна на Министерството за култура на Републи- the Ministry of Culture of the Republic of Macedonia. ка Македонија. Ова, всушност, значи реализација на This means that throughout the year, a culture pro- културна програма со тој наслов, во текот на целата година, а gram shall be realized under this title, whereby Kochani shall Кочани ќе претставува центар на културните збиднувања во be a center of cultural events in the country. This Project was државата. Овој проект беше детализиран од Комисијата за specifi ed by the Culture Commission of the Council of the култура при Советот на општина Кочани и Комисијата за кул- Kochani municipality and the Culture Commission – adviso- тура – советодавно тело на градоначалникот. Во рамки на ма- ry body of the Mayor. In the manifestation, all establishments нифестацијата, анимирани се сите установи и здруженија на and associations from the Kochani municipality have been en- територијата на општина Кочани, почнувајќи од Центарот за gaged, starting with the “Beli Mugri” Center of Culture, the култура „Бели Мугри”, библиотеката „Искра”, Здружението на “Iskra” library, the Pensioners Association, the “Makteon” civ- пензионери, „Мактеон” и други. Предвидени се музички ма- il association, etc. Various musical manifestations are antici- нифестации од сите жанрови, саеми на книга, детски драм- pated, as well as book fairs, children’s plays, poetic festivals, ски фестивали, поетски фестивал, изложби и новогодишни art exhibitions and New Year’s concerts. Apart from the local концерти. Покрај веќе востановените локални манифестации manifestations and festivals that have already been foreseen: и фестивали: „Деновите на кочанскиот ориз”, „Петровденски- “Days of the Kochani Rice”, “The Inns of St. Peter’s”, “Amateur те конаци”, ,,Драмскиот аматерски фестивал”... настаните во Drama Festival”, the events in Kochani shall be supplemented Кочани ќе бидат збогатени и со дополнителни програмски with additional program activities and visits by foreign artists. активности и гостување на странски уметници. The opening of the manifestation is planned for April, Отворањето на манифестацијата се планира за месец ап- with an exhibition of Vasko Tashkovski, concerts of the рил, со изложба на Васко Ташковски, концерти на „Танец” и “Tanec” assembly and the “Macedonian Philharmonic”. It is „Македонската филхармонија”. Понатаму се планира во Ко- also anticipated that the caravan of the Stuga Poetry Evenings чани да помине и карванот на Струшките вечери на поезијата, pass through Kochani, a portrait of Mateja Matevski be organ- ќе се одржи портрет на Матеја Матевски, концерт со шансо- ized, as well as a chanson concert performed by Kostadinka ни, во изведба на Костадинка Велкова од Загреб. Се плани- Velkova from Zagreb. Professional theaters from Macedonia ра и гостување на професионални театри од Македонија, ре- are planned to make their appearances, as well as a revue вија на македонски, италијански и бугарски филмови, настан of Macedonian, Italian and Bulgarian fi lms, a “White Night” „Бела ноќ”... event, etc. Со реализација на соработката склучена со меморан- The cooperation within the Memorandum of Cultural Ex- думот за културна размена што општина Кочани го потпи- change signed by the Kochani municipality with 9 municipali- ша со уште девет други општини од Источниот регион, по- ties from the Eastern region provides for better exchange of лесно ќе се разменуваат содржините од меѓуопштински contents of inter – municipal character. The Mayor Dimitro- карактер. Градоначалникот Димитровски најави културна со- vski announced the cultural cooperation with twinning cities работка и со збратимените градови: Казанлак од Бугарија, Си- as well, as follows: Kazanlak of Bulgaria, Szigetszentmiklós of гетсентмиклош од Унгарија, Крижевци од Хрватска, пријател- Hungary, Krizevci of Croatia, friendly Mshchonuv of Poland, скиот Мшчонув од Полска... etc. Буџетот за програмата изнесува нешто повеќе од осум The Program Budget is slightly over eight million Denars, милиони денари, од кои речиси 60 проценти ги покрива Ми- of which almost 60% are covered by the Ministry of Culture, 3 нистерството за култура, околу 3 милиони денари се од општи- million Denars are from the municipality, and 350000 Denars ната и 350.000 денари ќе бидат обезбедувани од спонзори. shall be provided by sponsorships.

approximately 250 Hectares agricultural land. According to The citizens of Veles debate over the M-5 highway the experts, the highway, which shall cover three sections, At a public debate held on February 22nd of this year, shall enable that the Veles – Vinica section is passed with the citizens of Veles had the opportunity to express their an average speed of 120 km/h, whereas the Vinica – Bul- opinions concerning the ambitious infrastructural project garian border section shall be passed with a smaller aver- which is to improve the road infrastructure in Central and age speed of 100 km/h due to the terrain confi guration. The Eastern Macedonia. The M-5 Highway which shall connect complete technical documentation is expected to be provid- the Crna Skala Bulgarian border and Veles shall be over 98 ed in the following two years. The citizens took active par- kilometers long and shall pass through the majority of the ticipation since the documentation preparation phase, par- municipalities in Eastern Macedonia. The highway, which ticularly concerning the question of the project’s impact on is to join the Kumanovo – Gevgelija highway, shall connect the environment. In the decentralization process, this infra- Veles and Lozovo, Sveti Nikole, Stip, Kochani, Cheshinovo – structural project needs to provide signifi cant impulse for Obleshevo and Vinica. This ambitious project has been long sustainable development and the local and regional level, as expected by the citizens of the central and eastern part of well as high quality services for the citizens and visitors us- Macedonia, and is expected to be of exceptional importance ing these roads. During the debate, the study for assessment to the development of the economy and tourism on a na- of the project’s impact on the environment revealed a num- tional level. ber of signifi cant details concerning the section’s construc- Goran Trajanovski, author of the “M-5 Highway” elabo- tion phase, during which special attention shall be paid to rated to the citizens of Veles that this is a complex project protecting the biodiversity along the area where the road in- including the construction of a number of bridges and via- frastructure shall be passing. ducts, and its realization shall require the expropriation of Jadranka Stefkova, Veles municipality

JANUARY - FEBRUARY 2012 1199 2200