HOLLAND FESTIVAL 2018

Kinan Azmeh, Ibrahim Keivo, Dima Orsho, Moslem Rahal, Jules Buckley Special guest: Eric Vloeimans INFO CREDITS

VR 8, ZA 9 JUNI 2018 muziek Kinan Azmeh, Ibrahim Keivo, Dima Orsho, Kareem Roustom, aanvang 20:00 Calliope Tsoupaki, Eric Vloeimans locatie Koninklijk Theater Carré dirigent Jules Buckley duur 2 uur, inclusief een pauze arrangementen inleiding 19:15 door Gerard Steeghs Wolf Kerschek

solisten Kinan Azmeh, Ibrahim Keivo, Dima Orsho, Moslem Rahal, PROGRAMMA Eric Vloeimans Me Beriyas Te Kirlyha uitvoering Ghani Mirzo, Ibrahim Kevo Metropole Orkest: arrangement Wolf Kerschek 1e viool – Arlia de Ruiter*, Vera Laporeva, Sarah Koch, Denis Koenders, Pauline Terlouw, David Peijnenborgh, Christina Allala Knoll, Francoise van Varsseveld arrangement Wolf Kerschek 2e viool – Herman van Haaren, Wim Kok, Jasper van ­Rosmalen, Ruben Margarita, Ewa Zbyszynska, Merel Jonker, Sabiha Gideon Nelissen arrangement Wolf Kerchek altviool – Mieke Honingh, Julia Jowett, Iris Schut, Isabella Petersen, Adriaan Breunis Those Forgotten on the Banks of the Euphrates cello – Emile Visser, Maarten Jansen, Annie Tangberg, Jascha Dima Orsho Albracht contrabas – Erik Winkelmann, Arend Liefkes Tragoudi (2018) harp – Joke Schonewille Calliope Tsoupaki fluit – Mariël van den Bos, Janine Abbas solisten: Eric Vloeimans, Kinan Azmeh hobo – Maxime le Minter wereldpremière saxofoon – Marc Scholten, Paul van der Feen, Leo Janssen, Sjoerd Dijkhuizen, Max Boeree Trip to Ghouta hoorn – Pieter Hunfeld Dima Orsho trompet – Ray Bruinsma, Nico Schepers, Erik Veldkamp, arrangement Wolf Kerschek Angelo­ Verploegen trombone – Jan Oosting, Pablo Martinez, Jan Bastiani Dabkeh bastrombone – Martin van den Berg Kareem Roustom percussie/drums – Murk Jiskoot, Edwin van der Wolf, Alper Kekec Song for drums – Martijn Vink Eric Vloeimans gitaar – Peter Tiehuis bas – Aram Kersbergen Hidwa piano/synthesizer – Jasper Soffers Dima Orsho arrangement Wolf Kerschek coproductie Koninklijk Theater Carré, Holland Festival, Metropole Orkest Fantasy in three characters Kinan Azmeh

Wedding Kinan Azmeh

hoofdbegunstiger productiepartner coproductie Het MO stond al vele malen op het Holland Festival en was TOELICHTING onder andere te horen met Woodkid, Antony & The Johnsons en Markus Stockhausen. ‘Het gaat erom het publiek een beeld te geven van de muzi- kale rijkdom van Syrië. Een idee hoe Syrië zou kunnen klinken Componist en dirigent Jules als er geen oorlog was.’ Dat zegt Hannibal Saad, in 2004 in Buckley is een muzikale pionier die de oprichter van de eerste Syrische bigband en in zijn werk hedendaagse muzikale nu samen met het Holland Festival de initiatiefnemer van dit grenzen verlegt. Hij is sinds 2013 concert, waarin het Metropole Orkest speelt met een aantal chef-dirigent van het Metropole Syrische solisten die eerder optraden met de Syrian Big Band. Orkest, waarmee hij een Grammy De meeste muziek vanavond is afkomstig uit het gebied tus- Award won voor Sylva, hun geslaagde samenwerking met sen de Eufraat en de Tigris, dat in het Arabisch bekend staat Snarky Puppy en baanbrekende samenwerkingen organiseer- als ‘het eiland’, al-Jazira. Dit gebied is al eeuwenlang een lap- de met Quincy Jones (voor de BBC Proms), Henrik Schwarz pendeken van culturen: Anatolische stammen, Arabieren, Ar- (voor het Amsterdam Dance Event), Kurt Elling, Tori Amos, meniërs, Assyriërs (Syrische christenen), Bedoeïenen, Koerden, Markus Stockhausen, Michael Kiwanuka, Kandace Springs en Turken en Yezidi’s. Die bevolkingsgroepen hebben niet alleen Basement Jaxx. Buckley is ook medeoprichter van The naast elkaar geleefd, ze hebben elkaar ook beïnvloed. Een Heritage Orchestra, een avontuurlijk kamermuziekensemble aantal liederen in het programma heeft een plek gevonden in dat zich toelegt op het uitvoeren van nieuwe muziek en het het repertoire van verschillende volken. Zo opent het concert kruisen en verbinden van muzikale genres. Buckley is een met Allala, een lofzang op de maan, die mogelijk stamt uit de muzikale omnivoor, wat heeft geleid tot samenwerkingen, tijd voor de opkomst van de islam en het christendom, en die opnames en live-projecten met een verbazingwekkende reeks overal in het Midden-Oosten terug te vinden is. muzikanten, waaronder Massive Attack, Arctic Monkeys, John Belangrijke rollen zijn weggelegd voor mezzosopraan Dima Cale, Emeli Sandé, Hollie McNish, Anoushka Shankar, Laura Orsho, klarinettist Kinan Azmeh, zanger Ibrahim Keivo en Marling, Benjamin Clementine, Ibrahim Maalouf, Dizzee Moslem Rahal op ney (een rietfluit). Ook de Nederlandse Rascal, het Rotterdams Philharmonisch Orkest en Eric Vloei- jazztrompettist Eric Vloeimans is prominent aanwezig. Hij mans. trad niet eerder op met de Syrian Big Band, maar speelde wel veelvuldig samen met Kinan Azmeh. De Syrian Big Band, opgericht in Afgezien van traditioneel repertoire zijn er in het concert ook 2004, ontwikkelde zich al snel tot veel nieuwe composities te horen. De Nederlands-Griekse een jazzorkest met een oriëntaal- componiste Calliope Tsoupaki schrijft een dubbelconcert se identiteit. Leden van het ensem- voor Kinan Azmeh en Eric Vloeimans, die zijn trompet vol- ble schrijven zelf composities en gens sommigen het zachte, melancholieke timbre van een arrangementen en experimente- Armeense duduk kan geven. Ook voert Vloeimans Song for ren met nieuwe manieren om jazz te combineren met Syria uit, een compositie die hij eerder al voor het Metropole uiteenlopende muziekstijlen: wereldmuziek, hedendaagse en Orkest schreef. Het was Vloeimans die, toen Tsoupaki voor- klassieke westerse muziek, Arabische en Syrische traditionele stelde een soloconcert voor hem te schrijven, de suggestie muziek. De Syrian Big Band heeft sterk bijgedragen aan een deed er een dubbelconcert voor Kinan Azmeh en hemzelf groeiende interesse voor jazz bij Syrische musici. De band is van te maken. ook een broedplaats geworden voor jonge talenten. De Verder worden er stukken gespeeld van Kinan Azmeh en Syrian Big Band speelde op prestigieuze festivals, waaronder zingt Dima Orsho haar eigen liederen Those Forgotten on the verschillende edities van Morgenland in Osnabrück. Het Banks of the Euphratess, Hidwa en Trip to Gouta. Het orkest orkest is geadopteerd door Syrian Music Lives. Deze organisa- speelt tevens een van de feestelijke stukken van Kareem tie wil met concerten de aandacht vestigen op muziek en Roustom genaamd Dabkeh. De ‘dabke’ is een volksdans uit musici uit het door conflicten verscheurde land. Het doel is het Midden-­Oosten, die meestal wordt uitgevoerd tijdens een positief beeld te geven van de Syrische cultuur en de vreugdevolle gelegenheden. wonden te helen die de burgeroorlog tussen Syriërs onderling veroorzaakt heeft.

Kinan Azmeh (1976) is componist en OVER DE ARTIESTEN klarinettist. Hij is geboren in Damascus, studeerde in Damascus Het Metropole Orkest (MO) speelt en New York en is actief in klassie- jazz, pop, soul, funk, cabaret, ke muziek, jazz en wereldmuziek. musicals, filmmuziek en wereldmu- Hij speelde als solist met de New ziek. Het MO deelde het podium York Philharmonic, het Symphonieorchester des Bayerischen met grootheden als Ella Fitzgerald, Rundfunks en het West-Eastern Divan Orchestra, dat bestaat Dizzy Gillespie, Pat Metheny, Brian uit een wisselende bezetting van jonge musici uit het Midden-­ Eno, Herbie Hancock, The Basement Jaxx en Bono. Het orkest Oosten. Hij trad op met de Koerdische zangeres Aynur en de speelt ook met hedendaagse muzikanten als Caro Emerald, Armeense dudukspeler Djivan Gasparian. Hij is lid van Hewar, Laura Mvula, Robert Glasper, Within Temptation, Woodkid, een ensemble van musici met een Syrische achtergrond, dat Snarky Puppy, The Opposites en Gregory Porter. Samen met later dit Holland Festival nog zal optreden, en de vierkoppige de Britse chef-dirigent Jules Buckley zoekt het MO de randen Kinan Azmeh CityBand. Verder is hij lid van het Silk Road op van de hedendaagse symfonische pop en jazz. In de Ensemble van Yo-Yo Ma. Hij is artistiek leider van de Damas- afgelopen jaren won het orkest onder meer drie Grammy’s. cus Festival Chamber Players. Als componist heeft hij werken geschreven voor soloklarinet, orkest en kamermuziekensem- Componist Kareem Roustom (1971) bles. Azmeh was in Nederland eerder te zien met strijkkwartet verhuisde in de jaren tachtig Fuse bij Podium Witteman Live en op het Morgenland Festival van zijn vaderland Syrië naar de Amsterdam. In het afgelopen voorjaar ging Azmeh op Verenigde Staten. Hij richtte daar tournee door Nederland met jazztrompettist Eric Vloeimans aan Tufts University in Massachu- en pianist Jeroen van Vliet. setts het Music Ensemble op. Naast werken voor orkesten, kleinere ensembles en koren Ibrahim Keivo (1966) werd geboren schrijft hij muziek voor film. Ook is hij werkzaam als arran- in een dorp in het noorden van geur en producer. Roustom schreef het pianowerk Syrië als lid van een Armeense Songs om geld in te zamelen voor Artsen Zonder Grenzen. familie. Zijn moeder leerde hem Een recent project was de dubbel-cd Awakening Beyond uit Armeense geestelijke liederen en 2017, waar zangeressen als Tina Turner, Mor Kabasi en Dima gezongen repertoire uit Turkse, Orsho aan meewerkten. In zijn composities is hij beïnvloed Koerdische en Arabische tradities. Tegenwoordig is Keivo een door de jazz en door klassieke en traditionele stijlen uit de meester op uiteenlopende snaarinstrumenten, zoals de regio waar hij vandaan komt. Hij ziet Maurice Ravel, Benjamin baglama, de kamancheh en de ud, maar bovenal op de Britten en Oliver Knussen als voorbeelden. buzok, een instrument met drie gepaarde snaren. Hij vertolk- te in 2002 de gezongen hoofdrol in een bewerking van De Calliope Tsoupaki (1963) is een Bacchanten van Euripides bij theatergezelschap ZT Hollan- Nederlands-Griekse componis- dia. Hij toerde met dit stuk door heel Europa. Sindsdien werd te. Ze werd geboren in Piraeus, hij steeds meer gevraagd op internationale podia, als solist Griekenland, en woont en werkt al en in ensembles. Hij trad in 2009 op in het Morgenland meer dan twee decennia hoofd- Festival in Osnabrück. Keivo richt zich in zijn muziek vooral op zakelijk in Amsterdam. Tsoupaki oude religieuze muziek uit zijn geboortestreek en liederen uit studeerde compositie bij Louis Andriessen en elektronische de volkstraditie. muziek bij Gilius van Bergeijk aan het Koninklijk Conservato- rium in Den Haag. Een groot deel van haar oeuvre is nauw Het repertoire van de Syrische verbonden aan haar Griekse achtergrond. Daarnaast klinkt mezzosopraan Dima Orsho (1975) haar liefde voor oude muziek erin door. Fortress Europe uit omvat klassieke muziek (onder 2017 behandelt de kwestie van de migranten uit conflictge- meer de rol van Titania in de bieden die vast komen te zitten op de Griekse eilanden. Het opera A Midsummer Night’s Holland Festival heeft verscheidene composities van haar in Dream van Benjamin Britten), jazz première gebracht, waaronder Lucas Passie (2008), Greek en muziek uit het Midden-Oosten. Bovendien is ze actief als Love Songs (2010) en het oratorium Oidípous (2014). Calliope componist, vooral voor tv, radio, film en theater. Orsho is lid Tsoupaki doceert compositie aan het Koninklijk Conservatori- van het Syrische jazzensemble Hewar. Met ud-speler en um in Den Haag. artistiek leider van The Orchestra of Syrian Musicians Issam Rafea en slagwerker Omar Al Musfi richtte ze het DIO Trio op, Eric Vloeimans (1963) wordt dat oude en hedendaagse muziek uit het Midden-Oosten geroemd om de fluwelen klank die uitvoert. Vorig jaar trad ze in het Salam Syria festival in hij aan zijn instrument weet te Hamburg op met Hewar, de NDR Big Band en leden van de ontlokken. Door zijn melodieuze Syrian Big Band, en met een symfonieorkest van gevluchte en veelzijdige spel kan hij met Syriërs. Daarin waren ook haar composities te horen. Orsho is musici uit de meest uiteenlopende een van de zes zangeressen op de recente dubbel-cd stijlen en genres samenwerken. Zo heeft hij albums opge­ Awakening Beyond van componist Kareem Roustom. nomen met de Portugese zangers Fernando Lamereinhas en Mafalda Arnauth, met rietkwintet Calefax en Holland Moslem Rahal specialiseerde zich Baroque Society, maar ook met componist en jazzpianist in de speeltechnieken van de ney. Martin Fondse, geluidskunstenaar Michel Banabila, Colin Als ney-docent was hij verbonden Benders (alias Kyteman) en dj Armin van Buuren. Hij heeft aan de muziekafdeling van de diverse prijzen ontvangen. In 2001 kreeg hij de Boy Edgar universiteit van Homs. Hij was Prijs, het jaar daarop de Bird Award en drie van zijn albums solist in het National Symphony leverden hem een Edison op. In het afgelopen voorjaar ging Orchestra of Syria en lid van de Syrian National Orchestra for Vloeimans op tournee door Nederland met klarinettist Kinan Arabic Music (SNOAM). Hij speelde bij het Twais Quartet dat Azmeh en pianist Jeroen van Vliet. in 2004 opgericht werd door de leider van SNOAM, ud-speler Issam Rafea, met als doel op zoek te gaan naar de wortels tekst: René van Peer van instrumentale Arabische muziek en die te integreren in foto’s: Kinan Azmeh en Eric Vloeimans (© Gemma van der Heyden eigentijdse composities. Twee jaar geleden trad hij in het (JazzNu.com), Jules Buckley (© Suki Dhanda), Dima Orsho (© Martina Holland Festival op als lid van The Orchestra of Syrian Novak), Eric Vloeimans (courtesy of the artist), Ibrahim Kevo Musicians, dat grotendeels bestond uit (voormalige) leden (© Christophe Losberger), Kinan Azmeh (courtesy of the artist), van SNOAM. Met zangeres en ud-speelster Waed Bouhassoun Metropole Orkest (© Reinout Bos), Moslem Rahal (© Guénet), Syrian nam hij in 2008 een cd op met soefiliederen. Moslem Big Band (© Mais Shourbaji) Rahal woont tegenwoordig in Barcelona, waar hij lid is van het Hesperion XXI, het ensemble van Jordi Savall.