De JeugdVoetba lTrainer

4e JAARGANG | APRIL 2015 | www.devoetbaltrainer.nl

nummer nummer 32

Wim Reckers Keeperstrainer sc Heerenveen

Martijn Reuser Beïnvloeden van de C-junior

Thema: Verdedigen van standaardsituaties

A-jeugd Theo ten Caat

B-jeugd Ralf de Haas

C-jeugd Jochem de Weerdt

D-jeugd Guido den Dikken

31_coverjvt.indd 31 16-04-15 11:25 De JeugdVoetba lTrainer Tekst: Marco van der Heide

Wim Reckers, keeperstrainer sc Heerenveen-jeugd ‘Bij opleiden keepers is speelwijze van club uitgangspunt’

Wim Reckers is al sinds 2002 als keeperstrainer actief in de jeugdopleiding van sc Heerenveen. Daar begeleidt hij de jeugdkeepers niet alleen met veel passie in het verbeteren van de techni- sche aspecten van het spel, maar brengt hij ze ook iets bij op andere vlakken. Zo past hij data- analyse toe door keepersacties te turven en heeft hij een interessante visie op het maken van fouten: ‘Fouten maken is onvermijdelijk. Het gaat er in je ontwikkeling vooral om dat je steeds ándere fouten maakt.’

Invloed speelwijze Ik sprak laatst David Thiel, de kee- de vraag of dezelfde keeper de kwali- Hoe kijkt sc Heerenveen aan tegen het perstrainer van Bayer Leverkusen. teiten heeft om te functioneren in een opleiden van jeugdkeepers? Onder de nieuwe hoofdtrainer Roger andere speelwijze. Dat is een boeiend Wim Reckers: “Bij het opleiden van Schmidt speelt de ploeg powervoetbal, proces. jeugdkeepers staat de speelwijze van compleet anders dan onder voor- de club in de verschillende fasen van ganger Sami Hyypiä. Dat is van grote Ook de speelwijze van de tegenstan- de opleiding centraal. De keeper heeft een rol in alle teamfuncties die aan bod komen: verdedigen, omschakelen, ‘Het is de vraag of dezelfde aanvallen en de standaardsituaties die daar bij horen. Dat heeft in eer- keeper de kwaliteiten heeft ste instantie consequenties voor de manier van scouten. Als je keepers om te functioneren in een grofweg verdeelt in reagerende en anticiperende keepers, dan zoeken andere speelwijze’ wij bij Heerenveen naar keepers die situaties goed kunnen inschatten en in de ruimte kunnen verdedigen; anti- invloed op de rol van keeper Bernd der is van invloed. In Nederland spe- ciperende keepers dus. Dat is nog best Leno. Thiel vertelde me hoe zeer de len de meeste tegenstanders 1:4:3:3. lastig, omdat het ontwikkelen van rol van Leno veranderde als gevolg Het is interessant om regelmatig tegen ruimtelijk inzicht tot op latere leeftijd van de nieuwe speelwijze. Dat vergt teams te spelen die een andere forma- doorgaat. een andere manier van trainen. Het is tie hanteren. In dat kader oefenen we

www.devoetbal trainer.nl

32-39_wimreckers.indd 32 16-04-15 11:25 De JeugdVoetba lTrainer

met onze oudere jeugdteams geregeld Na balverlies is het voor onze keeper Heerenveen in de teamfunctie aan- tegen Belgische of Duitse ploegen. Als belangrijk dat hij zich zó opstelt dat vallen is dat we het liefst door de as de tegenstander bijvoorbeeld 1:4:4:2 hij een eventuele counter van de te- willen opbouwen. Daar heb je in de speelt, houdt dat iets in voor de kee- genstander in de kiem kan smoren eerste fase vaak een overtal, terwijl per en de manier waarop hij de or- door een dieptebal te onderscheppen. een back gemakkelijk kan worden vastgezet. Voor de keeper houdt dat in dat hij het spel minder van back naar ‘Over een heel seizoen houd ik bij back moet verplaatsen en vaker de waarop we hebben getraind en dat oplossing via het centrum zoekt.” Wil Heerenveen door de hele jeugdoplei- leg ik naast mijn jaarplanning’ ding heen via de achterhoede opbouwen?

ganisatie bewaakt en de spelers voor Om dat te bewerkstelligen moet hij zich coacht. Hoe ga je spelen tegen zowel de diepte- als de breedtelijn van een team dat met twee spitsen speelt? het veld bewaken. Wat doen de centrumverdedigers en Na balverovering is het belangrijk dat wat is de rol van de backs? Dat is erg de keeper aanspeelbaar wordt. Waar leerzaam voor een keeper.” hij dat doet, is afhankelijk van hoe veel druk er wordt gezet door de tegenstan- Welke rol vervult de keeper bij Heeren- der (zie tekening 1). Als een centrale veen in de afzonderlijke teamfuncties? verdediger of een back aan de bal is en Wim Reckers: “In de speelwijze van er wordt vol druk op hem gezet, dan is Heerenveen wordt waar mogelijk veel de afspraak dat de keeper zich aan de druk vooruit gezet, waardoor de ver- balkant aanbiedt. De verdediger heeft 2 dedigingslinie regelmatig hoog op het op zo’n moment namelijk weinig tijd 1 veld komt te spelen. Dat houdt voor om te beslissen en heeft een simpele de keeper in dat hij in de teamfunctie afspeelmogelijkheid nodig. Als de ver- verdedigen de grote ruimte achter zijn dediger niet onder druk wordt gezet, 2 defensie moet bestrijken en zijn ver- biedt de keeper zich juist aan de niet- 1 dedigers ‘vooruit’ coacht. balkant aan of coacht hij de verdediger dat hij open kan draaien. Wij splitsen de teamfunctie omscha- 1 kelen naar balverlies en balverovering. Een onderdeel van de speelwijze van

32 33 De Voetbaltrainer 209 2014

32-39_wimreckers.indd 33 16-04-15 11:25 De JeugdVoetba lTrainer

Hoe vertaalt zich dat in de rol van de zijn zo ingedeeld dat ik ’s middags In de jongste jeugd trainen we met keeper? eerst met A1 en B1 op het veld sta keepers meer geïsoleerd. Het gaat dan Wim Reckers: “Een belangrijk aspect in en aansluitend met C1 en D1. Op puur om het aanleren van de juiste het meevoetballen is de afweging tus- maandag en de woensdag werk ik ook techniek: leren vangen, leren duelle- sen opbouwen en het spelen van een met E- en F-keepers. Ik heb per trai- ren, leren vallen, leren opbouwen. Die lange bal. Ook die keuze hangt deels ning maximaal vier keepers tot mijn vaardigheden krijgen ze steeds beter af van de tegenstander. Als een team beschikking. De groepstraining is onder de knie en naarmate ze ouder door de as doordekt met een midden- leidend, daarop pas ik mijn keepers- worden, gaan ze die tijdens de kee- velder en er ook een centrumverdedi- ger doorschuift, staat de spits in veel gevallen één-op-één. Voor een keeper is het belangrijk om dat moment te herkennen. Het is geen wet van Meden ‘Het belangrijkste is dat de en Perzen dat hij altijd de opbouwende oplossing dichtbij zoekt. Het doel van keepers- en teamtrainer elkaar de tegenstander staat aan de overkant. Als je daar via een lange bal kunt ko- begrijpen, dat we van elkaar men, dan is daar niets op tegen. weten wat we van een keeper Daarin zit een verschil tussen de ho- gere en lagere jeugdteams. Bij de A-ju- mogen verwachten’ nioren is het resultaat ook van belang, omdat dat ook in het eerste elftal wordt gevraagd. Spelers moeten leren training aan. Vooraf wordt duidelijk perstraining steeds meer toepassen in om te winnen: ook dat is opleiden. gecommuniceerd hoe lang ik met de wedstrijdechte vormen.” Bij de D-pupillen is dat anders. Daar keepers werk en wat hun rol zal zijn is meer ruimte voor fouten; het gaat tijdens de groepstraining. Meestal Zijn er met betrekking tot het coachen van erom dat je er iets van leert. Boven- gebruik ik mijn keeperstraining om keepers bepaalde aspecten die een team- dien is opbouwen daar vaak noodge- de keepers voor te bereiden op hun trainer aan de keeperstrainer overlaat en dwongen, omdat weinig keepers van rol in de groepstraining die volgt. Als de keeperstrainer aan de teamtrainer? elf tot dertien jaar de bal al over grote de keepers zullen fungeren in een Wim Reckers: “Daarin wil ik geen afstanden kunnen verplaatsen. afwerkvorm waarbij schoten stoppen splitsing maken. Als een teamtrainer centraal staat, zorg ik dat mijn oefe- iets opvalt aan een van zijn keepers, Dit seizoen speelde onze A1 een wed- ningen en aanwijzingen betrekking bespreken we dat. Andersom geldt strijd tegen PSV. Onze keeper speelde hebben op dat thema. Elke keeper hetzelfde. Soms geef ik bijvoorbeeld een centrumverdediger in die niet heeft daarnaast zijn eigen ontwikkel- een suggestie om een kleine aanpas- alert was. De bal werd afgepakt en punten. Over een heel seizoen houd sing in een oefening aan te brengen, dat resulteerde in een tegendoelpunt. ik bij waarop we hebben getraind en waardoor de rol van de keeper iets Na afloop vond de keeper dat de dat leg ik naast mijn jaarplanning. verandert. Het belangrijkste is dat de centrale verdediger wel had kunnen Individuele ontwikkelpunten komen keepers- en teamtrainer elkaar begrij- doordraaien. Ik vind dat het criterium in geïsoleerde keeperstrainingen aan pen, dat we van elkaar weten wat we voor een keeper moet zijn: heeft de bod. van een keeper mogen verwachten. speler die je inspeelt een fatsoenlijke Wat kan hij al wel, wat kan hij nog voortzetting? Dat betekent dat je als We vinden bij sc Heerenveen dat niet en hoe kunnen we dat verbe- keeper de derde man eigenlijk al moet keepers zo veel mogelijk in de groep teren? We staan altijd gezamenlijk hebben gezien voordat je een ploeg- moeten trainen. Dat heeft een sim- op het veld. Dat maakt het een stuk genoot inspeelt. Daarnaast is het van pele reden: in wedstrijden speel je makkelijker om daarover goed te com- belang dat de keeper en de verdediger ook samen. De praktijk wijst uit dat municeren. elkaar in zo’n situatie leren begrijpen: ongeveer dertig procent van de tijd hebben ze dezelfde oplossing bedacht gereserveerd is voor keeperstraining Zo leren we als trainers onderling ook voor het probleem?” en ze dus zeventig procent van de tijd een hoop van elkaar. Ik sta bijvoor- in de groep trainen. Daar ben ik wel beeld geregeld met Gerald Sibon op Groepstraining leidend altijd bij aanwezig, zodat de keepers het veld, die spitsentrainer is bij Hee- Hoe ziet een trainingsweek er voor u als ook specifieke aandacht krijgen in de renveen. Als we een afwerkoefening keeperstrainer uit? teamtraining. doen, is het erg interessant om de Wim Reckers: “De meeste dagen situatie vanuit het perspectief van de

www.devoetbal trainer.nl

32-39_wimreckers.indd 34 16-04-15 11:25 De JeugdVoetba lTrainer

een gegeven moment is er een om- slagpunt. Je verdedigt niet meer de ruimte, je houdt je niet meer bezig met het organiseren van je verdedi- ging, maar hebt nog maar één taak: de goal verdedigen. Dat omslagpunt vindt plaats als er direct gevaar ont-

‘Bij een één-tegen-één is de uitgangshouding compleet anders dan bij een schot of een flankbal’

staat, bijvoorbeeld als een speler de kans krijgt om te schieten. Keepers vinden dat nog wel eens lastig. Ze blijven maar coachen en organiseren en vergeten hun kerntaak in dat ge- val: de bal tegenhouden.”

Wat houdt dat in voor de uitgangshouding van de keeper? aanvaller te bekijken. Als een buiten- meer tijd om te reageren. Wat ik kee- Wim Reckers: “Als het gaat om het speler een voorzet gaat geven vanaf pers vaak voorhoud, is dat de belang- de achterlijn, loopt de spits vaak rich- rijkste ruimte vóór ze ligt, niet achter ting de eerste paal. Veel trainers zijn ze. Ze moeten leren die ruimte te be- er voorstander van dat hij daarbij ‘in strijken. Bij een vroege voorzet houdt 2 de goal’ loopt en er niet voorbij, zodat dat voor de positie van de keeper in de hoek om te scoren makkelijker is. dat hij, in vergelijking met de voor- Zoals Patrick Lodewijks al eens aangaf zet vanaf de achterlijn, verder voor in dit blad (VT207, red.), verwacht ik zijn doel staat en iets meer vanuit op zo’n moment van een keeper dat het midden, richting de tweede paal hij zich bij de eerste paal opstelt, of (zie tekening 2). Maar niet alleen de misschien nog wel iets ervoor. Zo kun positie is belangrijk bij het verwerken je de bal voor de spits onderscheppen van een vroege voorzet. Ook de afzet, of gemakkelijker een blok zetten als de vangtechniek en het beoordelen hij tot schieten komt. Als de bal rich- van de balbaan en balsnelheid spelen ting de tweede paal gaat, is hij langer een belangrijke rol. Dat zijn specifieke onderweg en koop je als keeper wat aspecten die tijdens de keepers- en tijd. De keeper doet er zijn voordeel teamtraining aandacht krijgen. mee door de situatie vanuit het per- Het doel is altijd om de bal zo vroeg spectief van de spits te bekijken.” mogelijk te onderscheppen. Dat geldt niet alleen bij een voorzet. Als Positie kiezen de bal in het spel is, bespeel je als Wat verwacht u van de positie van een keeper de ruimte voor je en stuur 7 keeper bij een vroege voorzet? je je verdedigers aan. Naarmate de Wim Reckers: “Bij een vroege voorzet bal dichter bij het doel komt, wordt 2 is de bal langer onderweg, dus heb je de te bespelen ruimte kleiner. Op

34 35 De Voetbaltrainer 209 2014

32-39_wimreckers.indd 35 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

verwerken van een schot: stilstaan op zelfs nog breder. De keeper maakt pers probeer mee te geven is dat áls het moment van schieten. Als je nog onderdeel uit van een team. Vanaf de ze een fout maken, ze er zo veel mo- in de lucht bent, moet je eerst weer B-junioren verwachten we bij Hee- gelijk voor moeten proberen te zor- naar de grond en dan kun je pas rea- renveen van een keeper dat hij met gen dat dit geen tegengoal oplevert. geren. Dat kost tijd. Daarnaast moet je zijn verdedigers afspraken maakt over Keepers maken elke wedstrijd fouten, ervoor zorgen dat je op je voorvoeten bijvoorbeeld het blokken van schoten. maar die zijn lang niet allemaal fataal. staat en nooit achterover maar al- Stel dat een spits vanaf de linkerkant tijd licht voorover valt. Als het schot van het zestienmetergebied naar bin- De ontwikkeling van een keeper ver- komt, beslis je razendsnel wat je doet. Kun je de bal klem pakken, dan heeft dat altijd de voorkeur. Anders leid je ‘Door met behulp van een analyse- de bal naar de zijkant, op een manier dat dit verder geen gevaar oplevert. formulier te turven wat er op het Dit is een situatie die je goed kunt laten zien aan de keeper. Tijdens de veld gebeurt, probeer ik data- training kun je met een camera of tablet de vorm opnemen en dan later analyse ook toe te passen in de exact laten zien of de houding en het moment van stilstaan kloppen. jeugdopleiding van Heerenveen’

Er is geen sprake van één uitgangs- houding voor een keeper. Bij een nen komt en gaat schieten. Een verde- loopt niet in een rechte lijn, maar één-tegen-één is de uitgangshouding diger staat niet altijd kort genoeg om letterlijk en figuurlijk met vallen en bijvoorbeeld compleet anders dan bij zowel een schot richting de korte als opstaan. Keepers moeten leren besef- een schot of een flankbal. Bij een één- de lange hoek te blokken. Als keepers- fen dat fouten maken een onderdeel tegen-één worden er verschillende trainer adviseer ik de keepers om met is van dat proces. Over een half jaar dingen van de keeper gevraagd: je de verdedigers af te spreken dat zij op of een jaar moeten ze weer ándere, moet een vroeg schot kunnen pakken, zo’n moment de bal richting de korte nieuwe fouten maken dan ze nu doen. je zo groot mogelijk maken bij een bal hoek blokken. Een schot richting lange Wat nu nog maar drie of vier van de van dichtbij en ook nog klaar staan hoek geeft de keeper iets meer tijd om tien keer goed gaat, moet dan negen om mee te sprinten als de aanvaller te reageren. Daarnaast kan hij zich iets of tien keer goed gaan. Daarna zijn er je probeert te passeren. Daarbij helpt op de lange hoek oriënteren. Blokt de weer nieuwe dingen waarin ze zich het als je de tegenstander probeert in verdediger de lange hoek, dan gaat de kunnen verbeteren, passend bij de te schatten. Passeert hij graag, schiet bal al snel door de benen van de ver- kwaliteiten die ze hebben. Het gaat hij snel, is hij rechts- of linksbenig? dediger richting de korte hoek en dat erom dat ze herkennen en erkennen Dat kan gebaseerd zijn op wat je van belemmert het zicht van de keeper. wat er fout gaat, zodat ze er iets van hem hebt gezien die wedstrijd, maar kunnen opsteken. Maar ze moeten er ook op basis van bijvoorbeeld postuur Daarnaast heeft de keeper een leiden- niet van in de war raken. Het is aan en positie. Een snelle buitenspeler zal de rol in het neerzetten van de organi- mij om ze daarin te begeleiden. over het algemeen eerder voor een satie bij de verdedigende standaardsi- passeeractie gaan dan een sterke, bal- tuaties. Hoe pakken we dat aan en wie Laatst vertelden we een keeper in vaste spits met een snoeihard schot. doet wat? De keeper bewaakt tijdens onze jeugdopleiding dat we hem ta- Hoe beter een keeper in staat is om de wedstrijden dat we als team doen lentvol vonden. Als hij deze lijn door zoiets te herkennen en die informatie wat we hebben afgesproken.” zou trekken, zou hij wel eens een razendsnel om te zetten in een beslis- eind kunnen komen. Op zich kan dat sing, des te groter is zijn voordeel. Ik Nieuwe fouten gevaarlijk zijn, maar we zijn gewend ben ervan overtuigd dat de keeper Het mentale aspect is bij een keeper cru- om de dingen te benoemen zoals we zeven van de tien ballen kan pakken ciaal. Op welke manier begeleidt u jeugd- die vinden. Die jongen vertaalde dat wanneer hij in staat is om leidend te keepers op dat onderdeel? als: ik mag geen fouten meer maken. zijn in de één-tegen-één.” Wim Reckers: “‘Mentaal’ is maar een En legde zichzelf daarmee een extra containerbegrip, het bestaat uit vele druk op, een druk die we niet voor- De keeper maakt onderdeel uit van een onderdelen. Een keeper moet begrij- zien hadden. Dat was voor ons ook breder perspectief: de verdediging. Kunt u pen dat fouten maken inherent is aan een eye-opener. Ik probeer keepers een voorbeeld geven van een afspraak die het spel, maar dat de gevolgen van op dat vlak zo goed mogelijk te on- een keeper met zijn verdedigers maakt? een fout anders kunnen zijn dan een dersteunen. Soms moet je de span- Wim Reckers: “Het perspectief is fout van een veldspeler. Wat ik kee- ning eraf halen.

www.devoetbal trainer.nl

32-39_wimreckers.indd 36 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

Eens in de week werken de jeugd- keepers in de turnhal aan hun fy- sieke en mentale verbeterpunten. De voortgang daarin is ook steeds onderwerp van gesprek, zoals het belang van het werken met verschil- lende weerstanden en bewegingsvor- men. Ik verwerk dat vervolgens weer in oefenvormen. Zo deed ik laatst een vorm waarbij er een voorzet kwam en de keeper vóór het vangen een vraag moest beantwoorden. Ik vroeg hem dan bijvoorbeeld wie het doel van Tottenham Hotspur verde- digt. Werken met verschillende kleu- ren bolletjes is een ander voorbeeld van dit type training.

In het leerproces van de keeper moet je zelf een voorbeeld voor ze zijn. Als je wilt dat ze elke dag bijleren, moet je dat zelf ook doen. Als de dag aanbreekt toe te passen in de jeugdopleiding van gaat over in het verdedigen van dat ik niets meer leer als keeperstrai- Heerenveen. Dat formulier is opge- het doel op het moment dat een ner, stop ik er direct mee. Ik probeer steld door Frans Hoek en heb ik zelf tegenstander in scoringspositie van alles op te steken over allerlei on- wat aangepast naar eigen voorkeuren. komt. derdelen van het vak. Het helpt daarbij Waar komt een voorzet vandaan, van • Een keeper mag bij Heerenveen dat het internet een onuitputtelijke wie komt een terugspeelbal en welk veel fouten maken, zolang hij bron van informatie is. In dat opzicht percentage van de lange ballen vanaf maar steeds nieuwe fouten is de wereld een dorp geworden. De de keeper resulteert in balverlies of maakt. kunst is wel om de informatie te fil- balbezit? • Data-analyse kan in combinatie teren: je toetst het aan je visie en ge- met video-analyse worden toe- bruikt het daarna wel of niet.” Met behulp van beelden probeer ik die gepast door tijdens de wedstrijd ruwe data vervolgens te kwalificeren keepersacties te turven met be- Kunt u een voorbeeld geven? naar goed of niet goed. Die beelden hulp van een analyseformulier. Wim Reckers: “De wereld van de koppel ik terug naar de keepers. Ze data-analyse is enorm in ontwikke- vinden dat zeer verhelderend. Een ling en kan een keeper helpen om beeld zegt meer dan duizend woor- beter te worden, als de trainer de den. Die jongens kunnen dingen die waarde ervan weet in te schatten. in het veld plaatsvonden soms wel Dat wil zeggen: het gebruiken als on- navertellen, maar het is vaak voor hen derdeel van het trainen, coachen en ook een openbaring om het daadwer- begeleiden van de keeper. Laatst las kelijk terug te zien.” ik een onderzoek van Sander IJtsma, waarin hij aantoont dat er ontzettend weinig verschil zit tussen keepers in Samenvatting: In de mediatheek van De Voetbal- de top als het aankomt op het stop- • De speelwijze van de club staat trainer vinden abonnees op deze pen van schoten. Dat bevestigt mij in aan de basis van de manier van service videobeelden van trai- mijn opvatting dat keepen veel meer opleiden van keepers. ningsvormen van Wim Reckers. is dan ballen tegenhouden. Zo kun je • Heerenveen zoekt in de scouting een hoop gevaar voorkomen door de naar anticiperende in plaats van ruimte voor je te bespelen. reagerende keepers. • Intensieve communicatie met de Door met behulp van een analysefor- teamtrainers is essentieel in de mulier te turven wat er op het veld begeleiding. gebeurt, probeer ik data-analyse ook • Het verdedigen van de ruimte

36 37 De Voetbaltrainer 209 2014

32-39_wimreckers.indd 37 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

Trainingsvormen 1. Afronden op goal

Doel • de keeper verdient punten door • verbeteren van de uitgangshou- het schot te pareren (1 punt) en 1 ding, positie en voortzetting van de verdient een extra punt door de 3 keeper als de tegenstander op doel bal ineens klem te pakken; bij een 2 schiet doelpunt is hij al zijn punten weer kwijt Organisatie • 1 groot doel, 10 ballen, 6 pylonen Methodiek • 1 keeper en 3 aanvallers • keeper speelt de bal in of gooit bo- venhands uit in plaats van te rollen Inhoud • de keeper rolt de bal in de loop van Coaching een speler • ‘Wees nauwkeurig in de voortzet- • die speler speelt de spits in, die de ting.’ bal aanneemt en afrondt • ‘Strak inspelen, uitgooien of uitrol- • een spits verdient punten door te len.’ scoren zonder dat de keeper de bal • ‘Beweeg mee, pas je positie constant raakt (2 punten), via de keeper (1 aan de positie van de bal aan.’ punt) of uit de rebound (1 punt); als • ‘Sta stil als de spits gaat schieten.’ hij naast of over schiet zonder dat • ‘Neem de juiste uitgangshouding de keeper de bal raakt, is hij alle aan.’ punten kwijt

2. 1:1-duel

Doel • verbeteren van de samenwerking • als de keeper de bal pareert, meteen tussen de keeper en een verdediger de aanvaller aan de andere kant in- en het verbeteren van het voorko- spelen men van een doelpunt in een 1:1-si- tuatie Coaching • ‘Wees nauwkeurig in de voortzet- Organisatie ting.’ • 1 groot doel, 10 ballen, 4 pylonen • ‘Speel, gooi of rol een strakke bal.’ • 1 keeper, 4 verdedigers en 4 aanvallers • ‘Zorg ervoor dat de verdediger de aanvaller een kant op dwingt.’ Inhoud • ‘Zit kort achter de verdediger.’ • de keeper rolt of speelt de bal in op • ‘Zorg voor de juiste uitgangshou- een aanvaller ding in de 1:1 en wees leidend.’ • op dat moment start de verdediger • de aanvaller zoekt de verdediger op en probeert te scoren

Methodiek • een extra aanvaller toevoegen, waardoor het 2:1 wordt en de rol van de keeper verandert

www.devoetbal trainer.nl

32-39_wimreckers.indd 38 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

3. Flankballen

Doel Coaching 1 1 • verbeteren van de positie, uitgangs- • ‘Let op je voetenwerk; kleine pasjes, 2 houding en vangtechniek bij het de laatste groot.’ 2 verwerken van flankballen • ‘Wees duidelijk in de coaching door “los” te roepen.’ Organisatie • ‘Zet af met het been dat het dichtst • 1 groot doel, 10 ballen, 6 pylonen bij het doel is.’ •  4 keepers • ‘Gebruik je andere been om op te zwaaien.’ Inhoud • de keeper gooit de bal onderhands naar de trainer • de trainer gooit de bal richting een van de drie oranje pylonen • een van de keepers simuleert weer- stand vanaf een van de drie pylonen die het verst bij het doel vandaan staan • aan beide kanten 8 keer werken

Methodiek • de afstand van de keeper tot de trai- ner vergroten

4. Passen en rollen

Doel Coaching • verbeteren van het verwerken van • ‘Rol de bal uit zonder stuit.’ de bal en de bijbehorende voortzet- • ‘Zorg voor de juiste uitgangshou- 1 ting ding bij het oprapen.’ 3 • ‘Zorg voor de juiste coaching.’ 2 6 5 Organisatie • ‘Vraag en speel in op het juiste 4 • 2 grote doelen, 10 ballen, 4 pylonen been.’ • 2 keepers en 2 keepers/veldspelers • ‘Wees nauwkeurig en speel strak in.’ Inhoud • de keeper rolt de bal uit en krijgt de bal terug via een kaats • hij neemt de bal aan en speelt de keeper aan de overzijde aan • die raapt de bal op, rolt uit en ver- werkt de kaats die volgt

Methodiek • in tegenovergestelde richting wer- ken • de spelers/keepers aan de zijkanten draaien open in plaats van kaatsen

38 39 De Voetbaltrainer 209 2014

32-39_wimreckers.indd 39 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer Tekst: Gerjos Weelink

Martijn Reuser: Technische vaardigheden als uitgangspunt Het beïnvloeden van de C-junior

Sommige voormalige betaald voetballers zijn zich tijdens hun carrière al bewust van het feit dat ze later trainer willen worden. Bij anderen ontstaat dat gevoel pas later. Martijn Reuser, vol- gend seizoen deelnemer aan de cursus TC I, behoort tot die laatste groep. De geboren Amster- dammer maakt sinds een aantal jaren stappen op het trainersvlak. De Voetbaltrainer spreekt met hem over zijn ontwikkeling als trainer en gaat daarbij specifiek in op het omgaan met de C-junior, de leeftijdsgroep waar Reuser momenteel bij NAC Breda en de KNVB mee werkt.

Overdrijven Dus tactisch trainen en situatief coa- Martijn Reuser: “Toen ik een paar jaar chen met stopmomenten kan en moet Naam: Martijn Reuser geleden begon als trainer, had ik het bij C-junioren, maar je moet het ook Geboorteplaats: Amsterdam idee dat spelers alleen maar plezier weer niet overdrijven. Bij C-junioren Geboortedatum: 1 februari 1975 moesten hebben. Bij de jongste jeugd merk ik dat je de oefeningen aantrek-

Foto: Pro Shots is dat voornamelijk het geval en ook kelijk moet houden. Zeker wanneer Carrière als speler bij oudere leeftijdsgroepen speelt ple- spelers merken dat ze beter worden in 1993-1997 AFC Ajax zier een rol. Maar toch komt er een bepaalde aspecten, zijn en blijven ze 1997-1999 Vitesse moment waarop je beseft dat er meer erg gemotiveerd om hun best te doen. 1999-2000 AFC Ajax is. Ik werk dit jaar met C-junioren en Mits de oefening uitdagend is, dus er 2000-2004 Ipswich Town 2004-2006 Willem II 2006-2008 RKC Waalwijk ‘Tactisch trainen kan, maar je moet 2008-2010 NAC Breda het ook weer niet overdrijven’ Carrière als trainer 2010-2011 Diverse jeugteams bij amateur- clubs dan komt er wel eens een tactische moet iets te winnen zijn. Naarmate je 2012-2013 Assistent-coach NAC Breda A1 training bij kijken, waarbij je situatief langer trainer bent, leer je steeds beter 2013-2014 Assistent-coach NAC A1 en trainer coacht en stopmomenten hebt. Toen om het niveau in te schatten en merk B1 bij vv Bavel ik zelf nog speelde, was ik hier niet je welke oefeningen geschikt zijn.” 2013-2014 Trainer-coach NAC Breda D2 (on- echt een fan van. Ik wilde het liefst der 12) dat de training doorliep. Techniek 2014-2015 Assistent-bondscoach KNVB (onder Nu sta ik aan de andere kant en merk Martijn Reuser: “Ook al train je tac- 15) dat je, wanneer je tactisch traint, tisch, bijvoorbeeld een vorm 7:7 of 8:7, 2014-2015 Trainer-coach NAC Breda C1 (on- spelers op dat vlak duidelijk verder de technische vaardigheden bepalen der 15) kunt helpen en verbeteren. Wel is het voor een groot gedeelte hoe de uitvoe- belangrijk dat je die balans bewaakt. ring van de spelers zal zijn. Als een

www.devoetbal trainer.nl

40-41-42-43-44-45_reuser.indd 40 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

speler sterk is aan de bal en controle dat ik van mijn amateurclub Rood Wit omdat ze aan het puberen zijn. Het is heeft over de bal, creëert hij tijd en A naar Ajax ging. Waar ik op jongere goed dat je je dat realiseert.” ruimte voor zichzelf. Wanneer een leeftijd erg balvast was, deed mijn speler in staat is om met de bal aan lichaam in de C ineens niet meer zo Overschatten de voet in de diepte te kijken, geeft makkelijk wat ik wilde en had ik li- Martijn Reuser: “Vorig seizoen heb ik hem dat extra tijd om de goede keuze chamelijke ongemakken in verband de D2 getraind bij NAC. In vergelijking te maken. In mijn tijd in de jeugd bij met de groei. Ik was niet altijd meer met de C zijn er overeenkomsten, Ajax werd er ook wel eens tactisch baas over de bal en kon de bal niet maar ook duidelijke verschillen. In de getraind, en je zag gewoon dat de meer zo goed bij mij houden als dat D-pupillen doen de spelers alles wat technisch vaardige spelers meer tijd ik gewend was. Tegelijkertijd nam ik de trainer zegt. Maar in de C worden en ruimte hadden om de juiste keuze dat in die periode voor kennisgeving spelers mondiger en kritischer. Door- te maken. aan en na verloop van tijd ging het dat C-spelers fysiek enorm groeien en Die balbehandeling leerde je vroeger weer beter. Toch zijn dat wel twee soms een kop groter zijn dan je zelf toch voornamelijk op de pleintjes. Nu zaken die ik nu in mijn rol van trai- bent, ben je geneigd ze te overschat- ik zelf trainer ben, kijk ik in eerste ner meeneem. Als je trainer bent van ten. Het is daarom belangrijk dat je instantie vooral naar wat een speler C-junioren, heb je te maken met de probeert om het niveau zo goed mo- kan met de bal aan de voet, op een groeispurt. Spelers veranderen snel en gelijk in te schatten. De C-junior doet functionele manier. Dat houdt in dat ik van een vleugelspits andere kwa- liteiten aan de bal verwacht dan van ‘Ik kijk nu vooral naar wat een een centrale verdediger en dus op an- dere dingen let. Maar voor elke speler speler kan met de bal aan de voet, geldt: als je vertrouwd bent met de bal aan de voet kun je veel eerder de op- op een functionele manier’ lossing in de diepte zoeken. Enerzijds omdat je vertrouwt op je balbehande- dat heeft consequenties voor de ma- soms wat stoer waardoor je denkt dat ling, maar anderszijds ook simpelweg nier waarop ze voetballen. Dat het, ze- ze bepaalde aspecten wel beheersen, omdat je die oplossing ziet.” ker qua balbehandeling en coördina- terwijl dit lang niet altijd het geval tie, even niet meer zo goed lukt, kan is. Daarnaast zijn ook de onderlinge Balvast een gevolg zijn van die veranderingen. verschillen erg groot. De een lost voet- Martijn Reuser: “Ik kan me nog goed Maar net als ik toen, maakt ook de balsituaties op door zijn technische herinneren dat ik dertien jaar was en C-junior van nu dat niet bewust mee en tactische vaardigheden. Een ander

40 41 De Voetbaltrainer 209 2015

40-41-42-43-44-45_reuser.indd 41 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

wint veel duels omdat hij fysiek al verder is dan zijn tegenstander. Je probeert vervolgens aan te geven dat het voordeel van het fysieke aspect maar tijdelijk is. Maar de C-junior kijkt nog niet zo ver. ‘Het gaat nu toch goed, trainer?’ zeggen ze dan. Die di- versiteit in spelers maakt het werken met C-junioren ook erg interessant.”

Monoloog Martijn Reuser: “In de omgang van D-pupilen en C-junioren zijn verschil- len merkbaar. Toen ik bij D een vraag stelde over een bepaalde situatie, stonden de spelers in de rij om het goede antwoord te geven. Nu, bij de C, is dat weer anders. Zeker in een groepsgesprek durft niet iedereen meer zo maar een vraag te beantwoor- den. C-junioren vinden het over het algemeen niet fijn om een verkeerd antwoord te geven en zijn gevoeliger voor hun positie in de groep. Ik merk dat ik daardoor weer vaker een soort monoloog sta te houden in plaats van veel te vragen te stellen. De C is, dus ook qua benadering, een erg diverse leeftijdsgroep. Je wisselt het vragen stellen af met het vertellen. Hierbij is zelf nog aan het ontdekken is hoe hij wordt te vaak geassocieerd met dat je het goed om de balans te bewaken.” moet leren. Dat betekent soms dat je er stevig in moet gaan, terwijl het te- een stapje terug moet doen om er ver- gendeel soms beter is. Er zijn slimme Spanningsveld volgens weer twee vooruit te zetten. manieren waarop je een duel kunt Martijn Reuser: “Bij de C-junioren Dit geeft niet, mits je maar beseft dat aangaan en die manieren leg ik aan kom ik veel spanningsvelden tegen. dat wispelturige in deze leeftijdsgroep spelers uit. Een voorbeeld: als een bal aanwezig is.” stuitert tussen mijn middenvelder en de tegenstander kun je bijvoorbeeld ‘We zijn geneigd de C- Duels een schijnbeweging maken dat je naar Martijn Reuser: “Het valt mij op dat de de bal toe gaat. Vervolgens houd je in, junior te overschatten’ C-junior moeite heeft om kritisch naar waardoor je meer tijd hebt om te kij- zichzelf te kijken. Je geeft ze verant- ken waar de bal precies terechtkomt. woordelijkheid, maar op het moment Je kunt bewust uit het duel blijven om Neem om te beginnen het spannings- dat je ze kunt loslaten pakken ze uiteindelijk toch als winnaar uit de veld dat de trainer kan ervaren tussen die verantwoordelijkheid niet op. Ze bus te komen. het verantwoordelijkheid geven en kunnen wel benoemen wat ze beter Als ik vervolgens in een training zelf de touwtjes in handen houden. willen doen, maar maken vervolgens zeg dat spelers een kwartier de tijd Ik denk dat dit voor veel C-trainers niet de stap naar het daadwerkelijk hebben om bezig te gaan met hun wel herkenbaar is. Op het moment verbeteren. Ik heb momenteel veel verbeterpunten, verwacht ik dat die dat je de spelers zelf verantwoordelijk maakt om te werken aan verbeterpun- ten, gebeurt het niet altijd. En als je ‘Zoek de balans tussen vertellen denkt dat ze bepaalde zaken begrepen hebben, blijkt tijdens de wedstrijd in- en vragen stellen’ eens dat het niet duidelijk is. Ik signa- leer dit zowel bij NAC als bij de KNVB bij het elftal voor spelers onder 15. Je gesprekken met mijn middenvelders, middenvelders wel gaan werken aan bent in de C echt bezig met het proces van wie sommigen het moeilijk vin- het aangaan van deze duels. Maar van beter worden en dat gaat staps- den om de duels aan te gaan op het dat gebeurt dus niet. Dat is wel een gewijs. Dit komt doordat de C-junior middenveld. Het aangaan van duels belangrijk kenmerk van de C. Je bent

www.devoetbal trainer.nl

40-41-42-43-44-45_reuser.indd 42 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

te winnen, komen ze kort op de spe- verantwoorde trainingsmethodieken. ler die het duel aangaat. Maar op het Maar het doorzettingsvermogen be- moment dat de bal dan wat achter paalt voor een groot deel wie het gaat hen valt, gaat de tegenstander er van- halen en daar mag je je spelers zo af door en kan er een counter worden en toe best eens op bevragen.” geplaatst. Dus het winnen van die tweede bal heeft te maken met het Veeleisend moment van bijsluiten, afwachten Martijn Reuser: “Toen ik zelf nog in de en anticiperen op wat er gebeurt en E1 speelde, stond ik linksbuiten. Ge- op het juiste moment instappen. Wat durende een seizoen heb ik enorm op dat juiste moment is, moet de speler mijn linkerbeen geoefend. De eerste vanzelf leren aanvoelen en ervaren. Je maand trapte ik geregeld over de bal ‘Soms moet je bewust even uit het duel blijven’

kunt hem hierbij uiteraard wel weer heen. De tweede maand belandden helpen door hem op trainingen veel in de voorzetten veelal nog achter het situaties te brengen waarin die tweede doel. Maar gaandeweg ging het steeds bal moet worden gewonnen (zie trai- beter en werd ik tweebenig. Dan praat ningsvorm 3). Het inschattingsvermo- je dus over intrinsieke motivatie om gen van de speler in kwestie bepaalt een betere speler te worden. Als ik of die tweede bal gewonnen wordt.” nu werk met C-junioren probeer ik die intrinsieke motivatie bij ze aan te Rood wakkeren. Wanneer je ergens beter Martijn Reuser: “Het winnen van in wilt worden, ga er dan mee aan de steeds aan het loslaten en aantrekken. tweede ballen heeft daarnaast met slag. Maar dat proces gaat, zoals ik al Toch moet je in het geval van die mid- mentaliteit te maken. Hoe graag wil eerder aangaf, in deze leeftijdsgroep denvelders rustig blijven en in gesprek jij dat duel winnen? Op dit vlak is het écht met vallen en opstaan.” gaan. Ze hebben blijkbaar nodig dat je belangrijk dat je goed naar je spe- ze op weg helpt.” lers kijkt. Vanuit mijn eigen ervaring weet ik dat slechts een enkeling zal Tweede bal doorbreken in het betaalde voetbal. Samenvatting: Martijn Reuser: “Als je goed verzorgd En dat zijn niet altijd de technisch • Bij C-junioren moet je het tac- positiespel wilt spelen, zul je moeten meest begaafde voetballers. Het gaat tisch trainen niet overdrijven. zorgen dat je veel in balbezit bent. Als daarbij om het hebben van een win- • Reuser let vooral op hoe goed je een ploeg bent die veel en snel in naarsmentaliteit. Wie wil graag win- een speler is met de bal aan de balbezit wil komen en de tegenstan- nen in partijtjes op de training? Wie voet, op een functionele manier. ders de wil oplegt, zul je wel je duels moeten winnen om van daaruit verder te voetballen. Niet alleen je persoon- ‘Je mag C-junioren best eens lijke duel met je directe tegenstander moet je winnen, maar je zult met op hun doorzettingsvermogen name ook de tweede bal moeten win- nen. Maar wat is dat dan, die tweede bevragen’ bal? Je kunt als trainer wel met veel gebaren zeggen dat die tweede bal moet worden gewonnen, maar dan wil graag beter worden? Wie háát het • Bij het aangaan van duels is het ben je er nog niet. Je zult spelers dui- om te verliezen? In scherpe partijtjes inschatten van het juiste mo- delijk moeten maken hóe dat werkt. 3:3 of 4:4 speel ik met de C-junioren ment belangrijk. Om nog even terug te komen op mijn ongeveer vijf minuten. Als de tijd • C-junioren kun je gerust bevra- middenvelders die meer duels wil- bijna voorbij is, zeg ik dat er nog een gen op hun doorzettingsvermo- len winnen. Als ik tegen ze zeg dat ze minuut verlengd moet worden. Dan gen. de tweede bal moeten winnen, zijn kijk ik wie er doorheen zit, wie er • Bij het winnen van de tweede ze geneigd om dicht op de 9 te gaan wil opgeven en wie wil doorzetten. bal let Reuser op het bijsluiten, staan in balbezit. Om een tweede bal Natuurlijk, ik houd wel rekening met afwachten en anticiperen.

42 43 De Voetbaltrainer 209 2015

40-41-42-43-44-45_reuser.indd 43 16-04-15 11:26 De JeugdVoetba lTrainer

Aangaan van duels (1)

Trainingsvorm 1

Organisatie 1 1 1 • de veldjes zijn 20 meter lang en 20 meter breed • 12 pylonen om 3 veldjes mee uit te zetten • 4 ballen bij elk veldje

Inhoud • de speler gooit een bal door de lucht richting beide spelers, die een duel aangaan • zodra een speler de bal in bezit heeft, dribbelt hij aan de zijkant zijn vak uit en begint het spel opnieuw • na 4 ballen wordt er gewisseld en gaat een andere speler de bal aangooien

Methodiek • in plaats van aangooien kun je de bal ook laten stuiteren of over de grond laten aanspelen • in plaats van de zijlijn gebruik je de achterlijn vanwaar de bal gegooid is als lijn om uit te dribbelen

Indelen denlijn heen en weer te bewegen, al- met de fysieke verschillen van spelers. Martijn Reuser: “In deze vorm is de les goed in de gaten houden. Je houdt Of dat je een spits bij een centrale ver- positie van de trainer belangrijk. Door op deze manier overzicht en kunt ge- dediger in het groepje zet, waardoor de velden naast elkaar uit te zetten richt tips geven. Je kunt bij het inde- ze duels uitvechten zoals dat tijdens kun je, door ter hoogte van de mid- len van de drietallen rekening houden de wedstrijd ook het geval is.”

Aangaan van duels (2) 4 3

Trainingsvorm 2 2 Organisatie • er wordt gespeeld op veld zo groot als twee keer het 1 zestienmetergebied • 12 pylonen om een veld mee uit te zetten • 10 hesjes in 2 verschillende kleuren • 4 ballen in elk doel

Inhoud • 5:5 + 2 keepers en 4 neutrale spelers • bij een uitbal of een hoekschop wordt er gestart bij de keeper van de partij in balbezit • de bal mag niet in één keer vanaf de keeper naar de neutrale speler worden gespeeld • de neutrale speler mag niet worden aangevallen in zijn vak

Methodiek • scores na een voorzet tellen dubbel

www.devoetbal trainer.nl

40-41-42-43-44-45_reuser.indd 44 16-04-15 11:27 De JeugdVoetba lTrainer

Inschatten winnen. Dan zie je dus dat je duide- stap is dan wel: nu heb je het duel Martijn Reuser: “Omdat je het aan- lijk winst kunt behalen door veel te gewonnen en hebt de bal in bezit. Wat gaan van duels wilt bevorderen, werk herhalen. Je hoeft niet elke keer weer ga je er dan mee doen?” je in trainingsvorm 2 met neutrale nieuwe oefenstof te bedenken om ver- spelers, zodat je meer hoge voorzetten beteringen te zien. Maar de volgende krijgt. Die neutrale spelers mogen niet aangevallen worden in hun vak, waar- 1 1 1 door ze tijd en rust hebben om een goede voorzet te geven. Qua coaching Winnen van de tweede bal richt je je met name op zaken als: ‘Kun je een duel aangaan?’ en ‘Hoe ga je dat duel aan?’ Waar het om gaat, is dat je spelers leert om situaties in Trainingsvorm 3 te schatten. De ene keer moet je juist wel in het duel proberen te komen, Organisatie maar een andere keer moet je er juist • er wordt gespeeld op een heel weer uit blijven.” speelveld, waar de hoeken van zijn 9 afgesneden door pylonen Neutrale spelers • 4 ballen in elk doel Martijn Reuser: “Bij vormen waarin 2 grote doelen • 10 je werkt met neutrale spelers aan de 3 zijkant is het aantrekkelijk en gemak- Inhoud 8 6 kelijk voor spelers om zo snel moge- • 9:9 lijk die neutrale speler aan te spelen. bij een uitbal of een hoekschop 5 • 2 Ik vind echter dat je moet bewaken wordt er gestart bij de keeper van

dat het (wedstrijd)echt voetbal blijft. de partij in balbezit, die een bal 4 2 3 Als je merkt dat het een doel op zich uitrolt op een centrale verdediger is geworden om die neutrale speler in • de eerste bal van de centrale te spelen moet je gelijk ingrijpen. Dit verdediger mag niet diep worden 1 ingrijpen kan door regels in te stel- gegeven op de 9 len die dat inspelen van de neutrale speler voorkomen, zoals ik bij deze Methodiek trainingsvorm gedaan heb. Tijdens de • in kleinere aantallen spelen, wedstrijd wil je namelijk ook niet dat bijvoorbeeld 8:8 of 7:7 je spelers té bewust op zoek gaan naar 4 die vleugelspeler, waarna er een voor- 3 zet gegeven wordt. Ze moeten ook de Coaching de lange bal gegeven wordt. ‘Kom er andere oplossingen blijven zoeken en Martijn Reuser: “In deze vorm richt niet te dicht op, maar maak zo goed zien. Dus het is prima dat je werkt de coaching zich op de middenvelders mogelijk een inschatting waar die bal 2 met een doelstelling op een training, (6, 8, 10) die zich, op het moment dat terecht gaat komen.’ Ik coach de 9 dat maar houd wel in de gaten dat het de 9 wordt gezocht en aangespeeld, hij aan de balkant moet komen om 1 over voetballen blijft gaan. De trainer opstellen in afwachting van de tweede een lange bal te kunnen ontvangen. zal oog moeten hebben voor die ge- bal. Je let hierbij op de afstand ten In deze vorm komt het bijsluiten, af- weldige actie van een middenvelder, opzichte van de 9 op het moment dat wachten en anticiperen aan bod.” ook al heeft dat niet zozeer iets met het aangaan van een duel te maken.”

Geschikt Martijn Reuser: “Deze vorm is trou- wens ook geschikt voor D-pupillen. Ik had vorig jaar bij de D2 twee centrale verdedigers die moeite hadden met het aangaan van die duels. Doordat er veel ballen vanaf de zijkant kwamen, moesten die verdedigers geregeld een kopduel aangaan. Na verloop van tijd, toen we deze vorm meerdere keren hadden gespeeld, leerden ze veel beter om die duels aan te gaan en te

44 45 De Voetbaltrainer 209 2015

40-41-42-43-44-45_reuser.indd 45 16-04-15 11:27

A-JEUGD

Betrekken

Theo ten Caat: “Wanneer we spelhervattingen op onze helft moeten verdedigen neem ik als stelregel dat de organisatie en uitvoering altijd de verantwoordelijkheid zijn van de spelers. Trainers zijn nog wel eens geneigd om alles ‘vast te willen organiseren’, terwijl bij A-junioren het geven van verantwoordelijkheid aan spelers juist essentieel is voor hun leerproces. Daardoor gaan ze situaties zelf ervaren en pas na dat ervaren kunnen ze gedrag veranderen. Bij ons is de keeper in eerste instantie verantwoordelijk voor de verdedigende organisatie. Hij zet spelers neer bij een corner en bepaalt ook of er een Theo ten Caat speelde tussen 1984 muurtje nodig is bij een vrije trap tegen. Wie wáár gaat staan wordt in de loop van het en 2002 bij FC Twente, Veendam, seizoen vanzelf wel bepaald, zodra een spelersgroep elkaars kwaliteiten beter gaat leren FC Groningen, Vitesse en het kennen. Vanaf de kant analyseer ik hoe het gaat. Na afloop van een wedstrijd bevraag Schotse Aberdeen. Na zijn actieve ik de keeper hoe de specifieke keuzes tot stand zijn gekomen en of hij tevreden is. Ook carrière trainde hij bij FC Twente vraag ik hoe hij vindt dat de verdedigers hebben geluisterd naar zijn aanwijzingen. Be- de O13, O17 en O19. Tevens stond langrijk hierbij is om vervolgens ook de spelersgroep bij het nabespreken te betrekken. hij bij WHC Wezep (Hoofdklasse Hoe hebben zij de organisatie van de keeper beleefd en waar denken zij dat verbeter- zaterdag) als hoofdtrainer aan punten liggen? In het kader van opleiden zijn dit wezenlijke gesprekken, want A-junio- het roer. Inmiddels bekleedt Ten ren krijgen verantwoordelijkheid en zijn bezig om zichzelf en anderen te analyseren.” Caat bij FC Emmen de functie van Hoofd Jeugdopleiding én is er trainer van de O19, waarmee hij uitkomt in de Tweede Divisie Meedogenloos Landelijk. Ook is hij hoofdtrainer bij zondag hoofdklasser Achilles Theo ten Caat: “Bij corners, of ze nu indraaiend of afdraaiend zijn, blijft de verdedigende 1894 uit Assen. Ten Caat is in het organisatie min of meer gelijk. Het verschil tussen zone- en mandekking is bij spelhervat- bezit van het diploma TC I. tingen tegen niet eens zo groot. De ruimtes waarin spelers staan ten opzichte van elkaar Uitvoering zijn toch al klein dus overgeven aan elkaar komt, zeker wanneer de bal al genomen is, niet zo gek veel voor. Bij dat dekken is het wel van belang dat er gelet wordt op fysieke kwaliteiten van zowel de tegenstander als van onszelf. Spelers zullen zelf moeten bepa- len voor welke tegenstander ze verantwoordelijk zijn, gelet op lengte, snelheid en sprong- en kopkracht. En dan, wanneer de bal genomen is, zullen de verdedigers oog moeten Richtlijn hebben voor de ruimtes waar de tegenstander in wil lopen. Ik zie ook bij A-junioren nog te veel dat men alleen naar de bal kijkt en daardoor de tegenstander wat uit het oog ver- Theo ten Caat: “Ik geef mijn spe- liest. Naast het eerder aangegeven fysieke aspect komt er dus ook inzicht bij kijken en lers, en met name dus de keeper, scherpte. Dat laatste heeft met de mentale vaardigheden van spelers te maken. Bij het wel mee om bij het neerzetten van verdedigen van stilstaande situaties is een bepaalde meedogenloosheid vereist. Je moet organisaties zoveel mogelijk uit te duels durven aangaan en de absolute wil om die duels te winnen is van immens belang.” gaan van de zestienmeterlijn. Bij een vrije bal tegen, ergens op onze helft, helpt de zestienmeter om een goede organisatie te houden. De Partijvormen keeper zorgt er op die manier voor dat er vóór hem voldoende vrije Theo ten Caat: “Het oefenen op standaardsituaties gebeurt bij mij altijd in partijvormen. ruimte is om in te bewegen. De kee- De oefenvorm die mijns inziens het dichtste de wedstrijdsituatie benadert, is een vorm per moet leren situaties in te schat- waarbij de vleugelspelers een belangrijke rol krijgen (zie trainingsvorm). In dit soort dyna- ten en, wanneer er een bal achter mische vormen kun je tegelijkertijd de aanvallende en verdedigende organisatie wegzetten de muur langs wordt gespeeld, en bekijken. Corners komen ook in deze vorm wel voor en dan heeft de verdedigende partij inschatten óf en hóe hij moet uit- verschillende opties om over na te denken. Net als in de wedstrijd is het uitgangspunt op komen. Je doet daarbij dus ook een trainingen om minimaal twee spelers voorin te houden. Dat levert twee voordelen op. De beroep op het anticipatievermogen tegenstander laat dan in elk geval drie spelers én de keeper achterin staan. Aanvallend ge- van de keeper.” zien heb je vrij veel kans op balbezit, na bijvoorbeeld een afgeslagen hoekschop.” VOLG De VoetbalTrainer

www.devoetbal trainer.nl

46-47_a-jeugd.indd 46 16-04-15 11:27 De JeugdVoetba lTrainer

Trainingsvorm

3 Doel • verbeteren van het aanvallen via de vleugels 2 Organisatie 1 • het veld is 40 meter lang en 50 meter breed • 2 grote doelen • 12 pylonen om een veld en neutrale vakken mee uit te zetten • 12 hesjes in 3 verschillende kleuren • voldoende ballen in de beide doelen

Inhoud • 4:4 + 2 keepers en 4 neutrale spelers • de neutrale spelers mogen niet aangevallen worden in hun vak • de neutrale spelers mogen niet in het speelveld komen • na een doelpunt wordt er gestart met een uitbal door de keeper • keepers mogen na een spelhervatting niet gelijk de zijkant inspelen • de ploeg die scoort blijft in balbezit • keeper mag een terugspeelbal maar 1 keer raken

Coaching • In deze vorm richt je je met name op de bezetting voor het doel, wanneer een neutrale speler de bal heeft. Bij corners richt je je op het neerzetten van de verdedigende organisatie door de keeper.

Methodiek • met twee in plaats van vier neutrale spelers gaan spelen • als je met vier neutrale spelers speelt, kun je een compleet viertal wisselen • als je met twee neutrale spelers speelt, kun je van elk team één of van één team twee spelers wisselen • de aantallen binnen het veld wijzigen naar bijvoorbeeld 5:5 of 6:6 • maximaal aantal keer raken instellen voor de spelers in het veld en/of voor de neutrale spelers • na een bepaald aantal doelpunten of een bepaalde tijd wisselen van neutrale spelers • in plaats van ‘vaste’ neutrale spelers kun je er ook voor kiezen om een team zelf laten bepalen wie er in die zone komt of staat • alleen werken met aanvallende neutrale spelers • speler die een pass geeft, wordt de neutrale buitenspeler en degene die de voorzet geeft, wordt veldspeler

46 47 De Voetbaltrainer 209 2015

46-47_a-jeugd.indd 47 16-04-15 11:27

B-JEUGD

Verantwoordelijkheid

Ralf de Haas: “Bij Roda JC B1 ligt de verantwoordelijkheid voor de verdedigende organisatie bij stilstaande situaties bij de keeper. Die bepaalt in overleg met de andere spelers of er een muurtje wordt opgesteld en of het nodig is om de palen te bezetten. Dit principe geldt voor zowel wedstrijden als trainingen. De trainer controleert of deze afspraken worden nageko- men. We hebben van bijna elke wedstrijd videobeelden, waardoor we stilstaande situaties goed kunnen evalueren. We kiezen er bewust voor om spelers verantwoordelijk te maken voor het organiseren van die stilstaande situaties. Ze gaan daardoor zelf leren om situaties in te schatten en zijn zich meer bewust van de taak die ze hebben.”

Ralf de Haas studeerde beleidswetenschappen aan de Universiteit van Nijmegen en Leermoment is sinds dit seizoen trainer van Roda JC B1. Hiervoor was hij Ralf de Haas: “In het begin van het huidige seizoen hebben wij veel doelpunten tegen ge- onder andere jeugdtrainer bij SV kregen vanuit stilstaande situaties. Van de eerste twaalf tegendoelpunten kwamen er negen Someren, FC Eindhoven en PSV. voort uit een stilstaande situatie. Dit is wel een goed leermoment geweest voor onze spelers. Als hoofdtrainer werkte hij bij Door middel van videoanalyse en het nabespreken van deze tegendoelpunten hebben we het eerste elftal van Sparta’18 en een aantal aanpassingen gedaan in de organisatie van de stilstaande situaties. Waar wij in SV Budel. De Haas is in het bezit het begin twee mensen voorin hielden, is dat er nu nog maar één. Dat houdt in dat het in van het diploma TC I en is tevens ons eigen strafschopgebied drukker is geworden, omdat de tegenstander een man meer mee docent bij de KNVB. naar voren kan sturen. Maar de ruimtes zijn daardoor kleiner geworden voor onze tegen- stander en zij hebben minder operationele ruimtes in het strafschopgebied.”

Planmatig Dekking Ralf de Haas: “Bij Roda JC wer- ken we planmatig. Dat wil onder Ralf de Haas: “Het belangrijkste bij het verdedigen van stilstaande situaties is het duel andere zeggen dat we in de voet- aangaan met de tegenstander. De keuze voor man- of zonedekking hebben we gemaakt balacademie, binnen een cyclus door eerst goed te kijken naar onze spelers. We hebben niet bijster veel lengte in de ploeg. van acht weken, elke week een Wanneer je dan zou kiezen voor zonedekking speel je de tegenstander in de kaart. Een thema behandelen met betrek- lange kopper van de tegenstander kan een verdediger van ons opzoeken die een stuk king tot het ontwikkelen van onze kleiner is. Daarnaast vind ik het een nadeel dat zonedekking veel communicatie vergt, speelwijze. Dit doen wij van de E- kort voor het eigen doel. Als twee aanvallers in één zone gaan lopen zullen de verdedigers pupillen tot aan de Beloften. Alle snel moeten beslissen wat ze gaan doen. Wij kiezen dus voor mandekking, wat overigens teams trainen en behandelen een niet wil zeggen dat zonedekking per definitie verkeerd is bij B-junioren. Als je lengte in de teamtaak (opbouwen eigen helft, ploeg hebt kun je juist prima kiezen voor zonedekking. Het gaat er in eerste instantie om opbouwen helft tegenpartij, sco- dat je bekijkt en bepaalt welke manier van verdedigen het beste bij je team past.” ren centraal, scoren via de flank, druk zetten op helft tegenpartij, druk zetten op eigen helft, voor- komen van doelpunten centraal Snel en voorkomen van doelpunten via de flank) in dezelfde week. Zo Ralf de Haas: “In het verleden trainde ik de stilstaande situaties afzonderlijk. Tijdens de wordt er in week 7 en 8, waarin training maakte ik tijd voor het nemen van een aantal hoekschoppen en vrije trappen, respectievelijk ‘voorkomen van waarin zowel verdedigend als aanvallend accenten werden gelegd. Het nadeel hiervan doelpunten centraal (7) en voor- is dat spelers te veel stil staan. De verdedigende organisatie wijzigt nauwelijks en spe- komen van doelpunten via de lers weten wat ze kunnen verwachten. Inmiddels trainen we de stilstaande situaties als flanken (8)’ behandeld worden, onderdeel van de reguliere partijvormen. In week 7 en 8 (zoals eerder vermeld) staat het ook veel aandacht besteed aan verdedigen op de eigen helft centraal. In deze weken start een partijspel dan ook telkens het verdedigen van stilstaande met een corner of vrije trap (zie trainingsvorm). Is de bal buiten het spel? Ook dan wordt situaties.” er gestart met een corner of vrije trap. Op deze manier komen er veel trainbare situaties voor waarbij de keeper telkens opnieuw zijn verdedigende organisatie moet neerzetten. Ook heeft de tegenstander mogelijkheden om corners snel te nemen.”

www.devoetbal trainer.nl

48-49_b-jeugd.indd 48 16-04-15 11:28 De JeugdVoetba lTrainer

Trainingsvorm

Doel • verbeteren van het verdedigen op eigen helft, tijdens 1 aanvallen van de tegenstander via de flanken

Organisatie 3 • het veld is 75 meter lang en er wordt op de volledige 4 breedte gespeeld 9 2 grote doelen • 6 • 4 pylonen om een achterlijn mee uit te zetten 1 10 8 • voldoende ballen in beide doelen 10 6 Inhoud 8 11 • partijvorm 9:9 op 2 grote doelen beide teams kunnen scoren op een groot doel 9 • 7 wanneer de bal uit is, wordt het spel hervat met een 2 • 5 4 3 hoekschop voor de partij die recht had op balbezit • deze hoekschop mag ook snel en/of kort worden genomen 1

Coaching tegenpartij (creëren voorwaarden voor het behalen van de doelstelling) • ‘Middenvelders, speel dicht bij elkaar zodat er ruimte komt voor de vleugelaanvallers.’ • ‘Wanneer diepte gezocht kan worden, diepte zoeken.’

Coaching eigen team (vragenderwijs) • ‘Hoe groot mogen de onderlinge afstanden zijn?’ • ‘Hoe kun je elkaar helpen?’ • ‘Wat wil je met de ruimtes verdedigend?’ • ‘Wanneer zet je druk op de bal en hoe?’ • ‘Hoe verdedig je in het strafschopgebied?’ • ‘Wat laat je achter als de bal wordt weggewerkt?’

VOLG De VoetbalTrainer

48 49 De Voetbaltrainer 209 2015

48-49_b-jeugd.indd 49 16-04-15 11:28

C-JEUGD

Keeperstrainer

Jochem de Weerdt: “Bij spelhervattingen verdedigend heeft de keeperstrainer (Paul van Leeuwen) een belangrijke rol. In de kleedkamer hangen we een formulier op waarop vermeld staat hoe de spelers zich moeten opstellen. De keeper is degene die de organi- satie neerzet en bewaakt. Hij bepaalt ook zelf of er bij vrije trappen een muurtje wordt geplaatst. Paul van Leeuwen bespreekt rond trainingen en wedstrijden met de keeper hoe het is gegaan.”

Jochem de Weerdt is begonnen met voetballen bij CSV Apeldoorn, Duwtje waarna hij een plekje bemachtigde in de jeugdopleiding van Go Ahead Jochem de Weerdt: “Bij corners tegen zie je regelmatig dat een aanvaller van de tegen- Eagles. Voor deze club scoorde hij partij voor onze keeper gaat staan. Door die aanvaller op het juiste moment een klein tussen 1996-2004 in 131 wedstrijden duwtje te geven raakt die uit balans en kan niet meer op de juiste manier reageren op 33 keer in het eerste elftal. Na de bal. De keeper houdt dan zelf wel de balans. Bij het opspringen leer ik de keeper dat zeven jaar bij de amateurs te hij zijn laatste stap voorwaarts moet zetten, omdat hij dan meer sprongkracht heeft. Dit hebben gespeeld stapte hij bij CSV houdt in dat hij zich dus zal moeten focussen op de bal.” Apeldoorn het trainersvak in en werd bij het eerste elftal assistent- trainer van John van Loen. Na drie seizoenen staat De Weerdt nu Corners tegen zelfstandig aan het roer bij Go Ahead Eagles C1 en volgt de cursus TC I. Jochem de Weerdt: “Bij verdedigende spelhervattingen bepaalt de keeper de organisa- De teksten in dit artikel kwamen tie. De keeper moet ervan doordrongen zijn dat de spelersgroep naar hem moet luiste- tot stand in samenspraak met ren. Hij is de baas. In de C ben je wel degelijk bezig met zo’n keeper op dit vlak, omdat keeperstrainer Paul van Leeuwen. niet elke keeper het van nature in zich heeft om medespelers aan te spreken over de plaats waar ze moeten staan en wie ze moeten dekken. De keeper zorgt ervoor dat er in elk geval een speler bij de eerste paal staat en iemand schuin op de vijfmeterlijn. Die laatste kan een lage strakke bal dan gemakkelijk wegwerken. De verdedigers in het Hoogste punt strafschopgebied hebben een directe tegenstander die ze volgen en de keeper is vrij om iemand al dan niet bij de tweede paal neer te zetten.” Jochem de Weerdt: “Bij C-junio- renkeepers blijft het krijgen van een corner tegen een lastig punt. Er staan veel mensen om je heen en Uitkomen je wordt snel afgeleid. Ik zeg tegen de keeper dat hij moet proberen Jochem de Weerdt: “Je ziet geregeld, ook op het hoogste niveau in het betaalde voet- om zo veel mogelijk uit te schake- bal, dat een indraaiende vrije bal vanaf grote afstand er in één keer in gaat. Dit heeft len. Er komt een hoge bal en je wilt te maken met het gezichtsveld van de keeper dat belemmerd wordt en vooral met het maar één ding: die hoge bal vangen feit dat de keeper op de doellijn blijft staan. Ik zit daar elke keer weer met verbazing of wegstompen. Met randfactoren naar te kijken. Zodra de bal genomen is, lopen zowel de aanvallers als de verdedigers zoals inlopende tegenstanders richting de keeper. Dan hoeft er maar iemand tegen de bal aan te lopen en hij zit er al houd je zo min mogelijk rekening. in. Met de C-keepers bespreek ik dit ook en ik prikkel ze dan om gewoon wat verder uit Het gaat daarbij met name om hun doel te gaan staan op het moment dat de vrije trap wordt genomen. De keeper kan timing, want hoe je het ook wendt gerust op de vijfmeterlijn gaan staan, want zeker in de C-junioren schieten ze die bal of keert: die bal komt een keer naar er niet in één keer in. Dat uitkomen heeft met vertrouwen te maken. De keeper zal zijn beneden. Wanneer je als keeper veilige hok moeten durven verlaten en wil dit doorgaans niet, omdat hij bang is dat er op het hoogste punt, met je armen in één keer op doel wordt geschoten. Op trainingen bootsen we die situatie precies na omhoog, die bal kunt vangen of en dan merkt de keeper dat hij best uit zijn doel kan komen voordat de vrije trap geno- wegstompen, kan er geen aanval- men is. Stel dat de aanvaller toch in één keer op doel schiet, is hij er nog steeds op tijd ler van de tegenpartij bij. Na afloop bij. Door structureel aandacht te besteden aan dit soort organisatorische zaken merk je van wedstrijden en trainingen be- dat het elftal dit steeds beter gaat oppakken.” spreken we dit met elkaar.”

www.devoetbal trainer.nl

50-51_c-jeugd.indd 50 16-04-15 11:28 De JeugdVoetba lTrainer

Bewaken

Jochem de Weerdt: “Bij vrije trappen tegen is de zes- tienmeterlijn een richtpunt voor de keeper. Daar stelt hij zijn verdedigers op en laat daardoor wat ruimte voor zich vrij om in uit te komen. Het neerzetten van die verdedigers is echter niet genoeg. Je zult de verde- digers heel scherp moeten houden om vooral te blijven staan. De aanvallers van de tegenpartij willen dichter bij de keeper komen en voordat je het in de gaten hebt lopen je verdedigers gewoon mee. Als ze gewoon blij- ven staan, worden de aanvallers buitenspel gezet. De keeper heeft dus een belangrijke rol in het bewaken van die organisatie. Hij zet medespelers neer op de zestienmeterlijn en coacht vervolgens actief dat die verdedigers daar blijven staan.”

Trainingsvorm

Doel • verbeteren van het verwerken van een indraaiende vrije trap

Organisatie • 2 grote doelen • 10 ballen bij de nemer van de vrije trap

Inhoud • 6:6 + keeper • de nemer geeft een indraaiende vrije trap • de aanvallers proberen te scoren in het doel met keeper • de verdedigers proberen de bal weg te werken en kunnen eventueel scoren in een geplaatst doel of door een lijndribbel

Coaching voor de keeper • ‘Houd je medespelers ver van je doel.’ • ‘Durf jezelf op te stellen tussen de vijf- en elfmeterlijn.’ • ‘Zet de laatste stap voorwaarts voordat je opspringt.’

1 VOLG De VoetbalTrainer

50 51 De Voetbaltrainer 209 2015

50-51_c-jeugd.indd 51 16-04-15 11:29

D-JEUGD

Rollen

Guido den Dikken: “Zoals gezegd kun je rollen koppelen aan posities. Afhankelijk van je spelersmateriaal breng je vervolgens nuances aan. Een sterke balvaste spits houd ik centraal voorin. Een snelle spits die goed is in het duel 1:1 zet ik aan de buitenkant. Bij corners tegen is de speler die bij de vijfmeterlijn staat, samen met degene die de eerste paal dekt, verantwoordelijk voor het verwerken van de lage bal. Voor de positie van vrije kopper kies ik iemand die kopsterk is én een goede inschatting kan maken waar Guido den Dikken groeide op de bal komt. De mandekkers houden kort contact met hun man tot het moment dat de in Veere in Zeeland. Hij volgde bal gespeeld wordt. Er mag voor het moment van spelen sprake zijn van een zonever- het CIOS in Goes en liep stages dediging. Op het moment dat de bal wordt gespeeld moet iedereen echter gedekt zijn.” bij onder andere JVOZ en PSV Eindhoven. Tijdens zijn fulltime stage bij Ajax voerde hij een groot onderzoek uit binnen Palen Ajax en de satellietclubs van de Amsterdammers naar het Guido den Dikken: “Bij ons staan de twee aanvallende middenvelders meestal bij de geboortemaandeffect. Inmiddels palen. Hierbij heb ik het liefst dat een rechtsbenige speler bij de linkerpaal staat en een traint Den Dikken bij NAC het linksbenige speler bij de rechterpaal. Deze spelers kunnen de bal dan namelijk met hun team voor spelers onder 13 jaar voorkeursbeen verwerken wanneer de bal laag richting het doel gaat. Belangrijk voor en leidt de Voetbalacademie deze spelers is het dat ze zich niet zo maar laten weglokken bij de paal en goed leren Born to Play (www.borntoplay. anticiperen waar de bal gaat vallen. De keeper is degene die de gemaakte afspraken be- nl), waarmee hij zich richt op de waakt. Zodra de nemer aanloopt, richt hij zich puur nog op het vangen van de bal.” laatgeboren spelers.

Afstanden Herkenbaar Guido den Dikken: “Het grote verschil tussen vrije trappen en corners is uiteraard dat je Guido den Dikken: “Zeker bij D- met vrije trappen gebruik kunt maken van een buitenspelval. Bij een vrije trap die verder pupillen is een herkenbare situ- bij het doel vandaan ligt dan het coachingsgebied van de keeper (zo’n 35 meter), nemen atie belangrijk. Het is goed om de spelers plaats buiten het zestienmetergebied. Bij een vrije trap tussen de 20-35 meter vaste afspraken te maken wie staan de spelers op de lijn van de elfmeter. Bij vrije trappen aan de zijkant kan de vijf- waar gaat staan bij bijvoorbeeld meterlijn aangehouden worden en nog dichter bij de achterlijn kunnen de cornerafspra- een hoekschop tegen. Het kop- ken gehanteerd worden. Binnen die algemene afspraken moet je wel durven variëren, pelen van posities aan een rol omdat je kijkt naar je spelersmateriaal. Dit geldt voor het toepassen van zonedekking of tijdens het verdedigen kun je mandekking, maar ook op individueel niveau voor een keeper. Een keeper die goed kan hierbij als uitgangspunt nemen. uitkomen wil de laatste lijn het liefst verder van zijn doel af. Een keeper die minder goed Naar aanleiding van de kwalitei- is in uitkomen wil de laatste lijn dichterbij, zodat de ruimtes kleiner worden. Er is dus ten van de tegenstander kun je niet één manier, maar gelet op het tactische inzicht van je groep kun je meerdere ma- altijd nog aanpassingen doen. In nieren aanreiken om om te gaan met verdedigende spelhervattingen.” ons geval betekent dit dat er in elk geval ruimte is voor een vrije kopper. Er is iemand die een van de beide palen bezet, iemand die Muur zorgdraagt voor de afvallende bal en er zijn drie mandekkers. Een Guido den Dikken: “Bij het bepalen of er al dan niet een muurtje neergezet wordt, zal voorbeeld van een verdedigend de keeper rekening houden met een aantal zaken. De muur wordt altijd neergezet door ingestelde organisatie kan zijn een de keeper in samenspraak met de op-een-na buitenste speler in de muur. De buitenste diepe spits (9), de afvallende bal speler moet namelijk altijd in staat kunnen zijn om de muur plotseling te verlaten wan- (7), de vijfmeterlijn (11), een vrije neer dat nodig is, bijvoorbeeld als de tegenstander een vrije trap kort neemt. De op-een- kopper (6), de mandekkers (2, 3, 4, na buitenste speler dient zich om te draaien en zijn arm in te sluiten met de buitenste, 5) en de bezetting bij de palen (8 zodat hij oogcontact kan maken met de keeper die de laatste lijn op de juiste plaats zet. en 10).” Bij het neerzetten van de laatste lijn houdt de keeper rekening met zijn eigen voorkeurs- hoek en met het voorkeursbeen van de schutter.”

www.devoetbal trainer.nl

52-53_d-jeugd.indd 52 16-04-15 11:29 De JeugdVoetba lTrainer

Trainingsvorm

Doel • verbeteren van het verwerken van een hoekschop

Organisatie • 1 groot doel • 7 pylonen om de aanvallende spelers na te bootsen

Inhoud 9 • de pylonen staan voor de posities van de aanvallers en worden door de trainer steeds verplaatst • de keeper moet vervolgens samen met de spelers zo snel mogelijk de verdedigers op de juiste plaats zetten • een speler neemt na een seintje van de trainer de hoekschop en de ploeg krijgt een punt wanneer de bal in één keer uit het strafschopgebied wordt gewerkt 11 2 3 4 5 Coaching De trainer coach bewaakt de gemaakte afspraken: 6 • de keeper organiseert 7 • de keeper verwerkt de bal op het hoogste punt 8 1 10 • de keeper richt zich, na het nemen van de hoekschop, puur op de bal • er wordt duidelijk gecommuniceerd wie de bal verwerkt • de bal mag niet stuiteren in het zestienmetergebied

Methodiek Guido den Dikken: “D-pupillen vinden het al heel moeilijk om te bepalen wie een hoekschop weg moet koppen. Daarom starten we in deze vorm eerst zonder tegenstanders. Al naar gelang je spelersgroep dit beter beheerst, kun je de pylonen vervangen door echte aanvallers. Eerst één of twee, waarna je het uitbouwt naar een gelijk aantal verdedigers en aanvallers. Je werkt dan dus toe naar de toepassingsfase, waarbij een doelpunt voor de aanvallers telt voor 3 en de verdedigers 1 punt krijgen wanneer ze de bal in één keer wegwerken uit het zestienmetergebied.”

52 53 De Voetbaltrainer 209 2015

52-53_d-jeugd.indd 53 16-04-15 11:29 COACHES BETAALD VOETBAL INTEGER DESKUNDIG PROFESSIONEEL

Coaches Betaald “ Winnen doe je Voetbal met z’ n allen.”

“Coaches Betaald Voetbal is de belan- kwaliteit van het voetbal en het verder Zij heeft aanzien en een groot draagvlak genvereniging van trainer/coaches in het ontwikkelen en professionaliseren van in het betaald voetbal. In het buitenland Betaald Voetbal. Het is een vereniging het vak van trainer/coach in het Betaald wordt de CBV gezien als hèt voorbeeld van met een duidelijke visie en missie. Ze Voetbal. Als centrale taak ziet ze de ont- een goed georganiseerde belangenvereni- maakt daarop gebaseerd heldere keuzes wikkeling van de trainer/coach en van het ging voor de professionele trainer/coach. in haar beleid. In deze visie is prioriteit vak van trainer/coach. Het is een gezamenlijke taak om deze sta- gegeven aan kwaliteit en professionali- tus te handhaven en daar waar mogelijk te teit in opleiden, ontwikkelen, gedrag en Doelstelling verbeteren. Het consequent naleven van presteren. Coaches Betaald Voetbal ziet De CBV is de belangenvereniging van de statuten, huishoudelijk reglement en van voor haarzelf een belangrijke maatschap- trainer/coach, werkzaam in het Betaald de afgesproken gedragscode en erecode pelijke rol en zal haar kennis en ervaring Voetbal en voor een club of voetbalbond in is daarbij van het grootste belang. ook gaan inzetten voor de samenleving.” Nederland of daarbuiten. Daarnaast staat de CBV voor Sportiviteit en Respect. Met in het achterhoofd de CBV – visie Wij willen: gedachte dat voetbal voor iedereen is en De CBV is een goed belangenbehartiger • de kwaliteit van het voetbal in zijn alge- van iedereen, wil de CBV een vereniging van en voor haar leden. Ze wil zich mani- meenheid verhogen, en van het betaald zijn met oog voor (mede-) mens en maat- festeren als een vaste en betrouwbare voetbal in het bijzonder schappij. Coaches Betaald Voetbal is Meer waarde in het Betaald Voetbal. Ze wil een • de belangen van al onze leden goed dan Voetbal. volwaardig gesprekspartner zijn van de behartigen KNVB en andere belangenorganisaties. Ze • het imago van het product voetbal en CBV biedt zich aan als adviesorgaan en kennis- van het vak trainer/coach naar een nog Postbus 1 8000 AA Zwolle centrum voor overheid, businesspartners hoger plan tillen Bezoekadres: en overig bedrijfsleven. Hogeland 10 8024 AZ Zwolle Coaches Betaald Voetbal als Telefoon: 088 850 8610 CBV – missie belangenvereniging Fax: 088 850 8613 De CBV vertegenwoordigt haar leden in De CBV is een stabiele en sterke organisa- E-mail: [email protected] diverse organisaties, ten behoeve van de tie en telt momenteel meer dan 500 leden. Website: www.coachesbv.nl

Onze partners

INTERNATIONAL INSTITUTE FOR TRAINING I.I.T.VOF OUDE BAAN 19 5854 PJ NIEUW BERGEN (L) NEDERLAND TEL 0031-(0)485 34 34 26 INTERNATIONALE-MAIL [email protected] INSTITUTE HOMEPAGE www.toinevandegoolberg.nl FOR TRAINING I.I.T.VOF OUDE BAAN 19 5854 PJ NIEUW BERGEN (L) NEDERLAND TEL 0031-(0)485 34 34 26 E-MAIL [email protected] HOMEPAGE www.toinevandegoolberg.nl

ALLROUND SPECIALIST FYSIEKE TRAINER WORKSHOPS CONDITIE / HERSTELTRAINER VOETBAL: • Duur: 3 uur op locatie ALLROUND CURSUS WORKSHOPS• Datum, tijdstip en groepsgrootte in overleg CONDITIE• Accreditatie /NGS HERSTELTRAINER 35 studiepunten FYSIEKE• Accreditatie TRAINER KNVB 8VOETBAL studiepunten • Duur: 3 uur op locatie •• Accreditatie Accreditatie NGS Atletiekunie 35 studiepunten 8 studiepunten • Accreditatie• Accreditatie KNVB Atletiekunie 8 studiepunten 2 studiepunten• Datum,Keuze tijdstip uit en de groepsgrootte thema’s: in overleg • Accreditatie KNGF voor RRS/KRS/ARS/HRS/FWS/RB® •• Accreditatie 12 avonden Atletiekunie van 19.00 8- studiepunten22.00 uur, • Accreditatie• Locatie AtletiekunieNSC Papendal 2 studiepunten / Arnhem • Rug Revalidatie Systeem (RRS) • 12ca. avonden 50% praktijk van 19.00 - 22.00 uur, • 4 dagdelen: - Cursusdata 07 + 14 juni 2015 Keuze uit• Krachtde thema’s: Revalidatie Systeem (KRS) ca.- Locatie 50% praktijk NSC Papendal te Arnhem - Dag 1 14.00 2 dagen - 21.00 van uur 09.00 – 16.00 uur • Rug Revalidatie• Aeroob SysteemRevalidatie (RRS) Systeem (ARS) -- Locatie Cursusstart NSC Papendal woensdag te 23Arnhem september 2015 - Dag - 2Cursusdata 09.00 - 16.00 19 uur+ 20 juni 2015 • Kracht• Revalidatie Heart Rate Systeem System (KRS)(HRS) / Polar App •- 6Cursusstart dagen van woensdag 10.00 - 16.00 24 september uur, ca. 50%2014 praktijk - Locatie NSC Dag Papendal 1: 14.00 te – Arnhem21.00 uur • Aeroob• Free-WeightRevalidatie Systeem System (ARS) (FWS) / FitroDyne • 6- dagenLocatie van Van 10.00 Ghentkazerne - 16.00 uur, teca. Rotterdam 50% praktijk - Cursusdata Dag 13 2: + 09.0014 juni – 2014 16.00 uur • Heart Rate• De SystemRehaboom (HRS)® / Polar Team2 System - -Locatie Cursusstart Van Ghentkazerne zaterdag 2 mei te Rotterdam 2015 - Cursusdata• Locatie Van20 + Ghentkazerne 21 juni 2014 Rotterdam • Free-Weight• Fysieke System Training (FWS) Senioren / FitroDyne (FTS) •- Hoofdthema’sCursusstart zaterdag zowel 3 voor mei 2014individuele VOL sport • 2 dagen - Cursusdata van 09.00 22- 16.00 + 23 uur augustus 2015 • De Rehaboom• Onderwerp® naar keuze • Hoofdthema’sals teamsport: zowel voor individuele sport - Locatie Van 2 dagen Ghentkazerne van 09.00 te Rotterdam– 16.00 uur • Onderwerp naar keuze als teamsport: - Cursusdata: 23 + 24 augustus 2014 Groepsprijs per workshop op aanvraag - Revalidatie, conditieopbouw, kracht-, • Hoofdthema’s: Groepsprijs per workshop op aanvraag - Revalidatie,snelheid- en conditieopbouw, uithoudingsvermogen kracht-, volgens • Hoofdthema’s:- Opbouw loopvermogen snelheid-De Rehaboom en uithoudingsvermogen® en trainingsprogramma’s volgens - Opbouw- Opbouw loopvermogen kracht De Rehaboom® en trainingsprogramma’s - Opbouw kracht DOCENTEN schrijven - Transfer naar voetbal DOCENTEN schrijven € - Transfer naar voetbal € •• Cursusprijs Cursusprijs € 875,00875,00 • Cursusprijs• Cursusprijs € 375,00375,00 TOINETOINE VAN DEVAN GOOLBERG, DE GOOLBERG, • Fysieke• Fysieketrainer 1ste trainer team 1ste Feyenoord team Feyenoord MEDICALMEDICAL PERSONAL PERSONAL TRAINER TRAINER RotterdamRotterdam seizoen 2009-2013seizoen 2009-2013 • Accreditatie Atletiekunie 8 studiepunten • 6 dagen van 10.00-16.00 uur, U kuntU kunt voor voor aanvullende aanvullende • Hoofddocent• Hoofddocent Masteropleiding Masteropleiding •ca. 6 dagen70% praktijk van 10.00-16.00 uur, ca. 70% praktijk informatieinformatie ook contactook contact opnemen: opnemen: SportfysiotherapieSportfysiotherapie Avans+ te Avans+ Breda /te NPi Breda / NPi •• Cursus Cursusstart start 16 12 augustus september 2014 2015 • Kerndocent• Kerndocent Erasmus ErasmusUniversiteit Universiteit Rotterdam, Rotterdam, afd. Geneeskunde afd. Geneeskunde •• Voor Voor trainers trainers uit uit de de sport, sport, TelefoonTelefoon 0485-34 0485-34 34 26 34 26 fitnessbranche en revalidatiewereld fitnessbranche en revalidatiewereld Fax Fax 0485-53 0485-53 09 54 09 54 EVERTEVERT VAN DEVAN GOOLBERG, DE GOOLBERG, •• Locatie Locatie Van Van Ghentkazerne Ghentkazerne te Rotterdamte Rotterdam Mobiel 06-53 33 2678 • Cursusprijs €€ 975,00 Mobiel 06-53 33 2678 • Fysieke• Fysieketrainer, praktijkdocenttrainer, praktijkdocent • Cursusprijs 975,00 E-mailE-mail [email protected] [email protected] InternetInternet www.toinevandegoolberg.nl www.toinevandegoolberg.nl

Handig! Als abonnee kun je alle online edities Handig! Als abonnee kun je alle online edities van van De Jeugdvoetbaltrainer gratis downloaden!(spier) Voetbaltalent (KNVB-katern) gratis downloaden.

Trainer Iedereen heeft JeugdVoetba l De www.devoetbaltrainer.nl Voetbaltalent

4e JAARGANG | MAART 2015 | GEEN TALENT MAG VERLOREN GAAN nummer nummer nummer nummer 31 21 Voor, VERZORGING tijdens en na Aron Winter (Onder 19) over: het sporten Opbouwen/aanvallen tegen een

Genk onder 15 team dat 1:4:4:2 speelt Leren verdedigen

Peter den Otter Begeleiding jeugdkeepers

Jasper Cillessen Masterclass: De keeper PERSKINDOL Active producten uit de “gele lijn” van Perskindol zijn spier- en gewrichtsverzorgende middelen op alcohol/waterbasis (Fluid/Spray), of op gelbasis met

Thema: Verleggen van het spel plantaardige/etherische stoffen die de doorbloeding stimule-

A-jeugd Marco Sanders ren en vóór en na het sporten gebruikt kunnen worden. De

VoetbaltalentTrainen, coachen en begeleiden

Tekst: Paul Geerars en Gerjos Weelink VerTeGenWoordiGend VoeTbal

Aron Winter over teamfunctie aanvallen B-jeugd tegen ploeg die met twee spitsen speelt Durven variëren John van der Steen tegen 1:4:4:2

In Italië, waar Aron Winter tussen 1992 en 1999 voor Lazio Roma en Internazionale uitkwam, komt het spelen met twee spitsen (of zelfs één) met grote regelmaat voor. In Nederland zien

productenwe het in de Eredivisie soms en in jeugdcompetities bij hoge uitzondering. Voor Winter is dat koelen het lichaam eerst voor een aangename Foto’s: KNVB.nl Foto’s: laatste ongunstig, want tijdens wedstrijden met Oranje onder 19 moeten zijn spelers wel de- gelijk aantreden tegen teams die met twee spitsen spelen. Winter vertelt over de manieren

waarop je in dat soort gevallen de opbouw kunt verzorgen. Hierbij komt één aspect steeds te- EK in Griekenland lers in hun opleiding te maken krijgen met het spelen in en Het Europees Kampioenschap voor spelers onder 19 jaar wordt tussen 6 rug: durf te variëren. tegen 1:4:4:2. De manier waarop je vrijloopt en welk gevolg en 19 juli gehouden in Griekenland. Oranje onder 19 kwalificeerde zich Kennismaken met 1:4:4:2 een loopactie heeft, is bij of tegen 1:4:4:2 wezenlijk anders inmiddels al voor een van de zeven elitegroepen, waarbij het is ingedeeld Aron Winter: “Als bondscoach van dan bij 1:4:3:3. Bij 1:4:4:2 wordt er doorgaans op het mid- in een poule met Servië, Noorwegen en Zwitserland. De winnaars van de Oranje onder 19 heb ik inmiddels een denveld gespeeld in een ruit of met vier man op lijn (vlak). elitegroepen plaatsen zich voor het EK. Voor het team van Aron Winter goed beeld van de B- en A-junioren Nadat Aron Winter in 2003 zijn carrière beëindigde, haalde hij zijn trainers- Voorin staan de beide spitsen naast elkaar of schuin achter vinden de wedstrijden plaats op de accommodaties van Harkemase Boys in Nederland. Ik zie veel wedstrijden papieren. In december 2005 ontving hij het diploma Coach Betaald Voetbal. elkaar. Dit betekent dat, wanneer je zelf gaat opbouwen, in Harkema en Achilles 1894 in Assen. Het toernooischema ziet er als C-jeugd in de hoogste jeugdcompetities en Sinds medio 2014 is Winter bondscoach van Oranje onder 19, waarmee hij spelers gedwongen worden om andere keuzes te maken dan volgt uit: nooit tref ik daar een team dat 1:4:4:2 zich later deze maand probeert te plaatsen voor het EK in Griekenland. wanneer de tegenstander 1:4:3:3 speelt. Zeker bij de B- en A- Nederland - Servië (terrein Harkemase junioren kun je spelers hier al in scholen. Clubs kunnen, om Donderdag 26 maart 19.00 uur Boys) Carrière als speler te beginnen, hier op trainingen aandacht aan besteden of in 1986-1992 Ajax ‘Daar waar de oefenwedstrijden eens 1:4:4:2 gaan spelen.” Nederland - Noorwegen (terrein Achil- Lazio Roma 1992-1996 ruimte ligt, Zaterdag 28 maart 17.00 uur les 1894) 1996-1999 Internazionale 1999-2001 Ajax Samenstelling technische staf Oranje onder 19 Zwitserland - Nederland (terrein Har- Sparta Rotterdam moet je 2001-2002 Bondcoach: Aron Winter Dinsdag 31 maart 19.00 uur kemase Boys) 2002-2003 Ajax Assistent-bondscoaches: Orlando Trustfull en Edwin Jochem de Weerdt opbouwen’ Petersen Aantal interlands: 84 Keeperstrainer: Kevin Moeliker speelt. En dit terwijl we dat met Oran- Carrière als trainer Video-analist: Erwin Koenis Ajax (jeugd) je onder 19 in interlands wél geregeld 2006-2009 Toronto FC tegenkomen. In mijn ogen zou het 2011-2012 Oranje onder 19 dan ook goed zijn wanneer jeugdspe- 2014-heden 199 2014 De Voetbaltrainer

56 57

04-03-15 10:05 verzachting enOnline: trainers.voetbal.nl verwarmen het hierna met een intensieve trainer.nl www.devoetbal De Voetbaltrainer 208 2015 D-jeugd 56-63_winter.indd 56-57 Gert Anninga 05-03-15 11:11 plaatselijketrainers.voetbal.nl doorbloeding. Dit heeft een ontspanning van05-03-15 11:23 de

31_coverjvt.indd 31 spieren55_coverknvb-katern.indd tot 55 gevolg en bevordert het herstel. Verkrijgbaar bij Download via devoetbaltrainer.nl/jeugdvoetbaltrainer Downloaddrogisterij via www.devoetbaltrainer.nl/voetbaltalent of uw sportgroothandel. Vemedia Informatielijn: 0900 233666 (€ 0,15 p/min.)

De Voetba l Trainer devoetbaltrainer.nl De Voetba l Trainer devoetbaltrainer.nl

PERSKINDOL LAAT ALLES BEWEGEN

4793_PERSKINDOL-GEEL_A5_LIG.indd 1 20-03-14 09:47 Een selectie uit onze webshop Speelstijl en Boeken Trainingsvormen Set 2 delen Serie Aanvallen + DVD en Verdedigend € 42,- Voetbal Set 2 delen € 40,-

De Voetbal- methode - Henk Mariman.Set van 4 boeken € 85,- Voetbal- training - 180 praktische

‘De coach en zijn keeper’ is méér dan een Zone standaardboek over keepers en het trainen oefeningen van keepers. Maarten Arts geeft in dit boek ook de hoofdtrainer handvaten om gericht met zijn keepers aan de slag te gaan. Na het lezen van dit boek zullen trainers meer inzicht hebben in de belangrijkste aspecten van het keepersvak. De rol van de keeperstrainer binnen de € technische staf wordt tevens uitgebreid be- voetbal licht. De keeperstrainers kunnen hun voor- 19,50 deel doen met de praktijkgerichte informa- tie en de uitgebreide oefenstof die in dit boek is verzameld. Voor de keepers bevat dit boek een groot aantal praktische tips op het gebied van trai- € ning, wedstrijd en materiaal. Elke keeper, ongeacht zijn leeftijd of niveau, kan hier 22,50 zijn voordeel mee doen. In het hedendaagse voetbal zijn de spel- hervattingen vaak beslissend voor het wed- strijdresultaat. Aan de verdedigende aspec- ten hiervan wijdt de schrijver een compleet hoofdstuk. Ook de mentale aspecten van het keepen komen uitgebreid aan bod, even- als de rol die de trainers in dit proces spelen. Met behulp van een groot aantal inter- views met trainers, keepers en keeperstrai- ners worden bovendien andere denkbeelden en werkwijzenDe in dit boek gepresenteerd.coach en Alle gesprekspartners hebben hun sporen in de topsport ruimschoots verdiend en geven door hun bijdrage dit boek een extra dimen- sie. Het centrale thema van de werkwijze van Maarten Artszijn is het ‘aanvallen vankeeper de bal’. Zijn methodiek is erop gericht om zo snel mogelijk in balbezit te komen. Door middel van een aantal ‘totaaltrainingen’, on- dersteund door illustraties en foto’s, toont Teambuilding hij hoe hij zijn succesvolle filosofie in de praktijk brengt. Maarten € Arts laat zien hoe hij zich als trainer heeft ontwikkeld sinds zijn vorige boek ‘Handboek keeperstraining’ 22,50 en geeft Eisma Businessmedia blijk van zijn grote liefde én passie voor het als route naar Leeuwarden mooiste vak ter wereld: het keepersvak! succes Rinus Michels € 27,50

DVD’s

Topcoaches @Work Deel 6/7 en deel 8 Topcoaches@work Keeperstraining Compleet per dvd € 19,50 deel 1 t/m 5 € 75,- Maarten Arts € 29,50 Trainersmaterialen

Trainers Coach- mappen boekjes vanaf vanaf € 18,- € 5,95

De Voetba l Trainer devoetbaltrainer.nl/winkel DeVoetbal Trainer Vakportaal voor trainers

Partners: VOORDELIG ASSORTIMENT!

10 Vanaf €2,50 stuks trainingaccessoires Specifieke wensen? Vraag naar de mogelijkheden

Sponsoring, Team of vereniging? Neem vrijblijvend contact met ons op: [email protected] 0172 - 470250

TIP

Diverse sponsormogelijkheden 10% EXTRA KORTING kortingscode: TRAINER2015 De kortingscode is geldig tot 18-5-2015 en is niet geldig in combinatie met andere acties.