Vlakte Der Gemeenten Van Nederland Op 1 Januari 1940

CENTRAAL BUREAU

VOOR DE STA3ISTI E K Bevolking en Opper- vlakte der Gemeenten van Nederland op 1 Januari 1940

Aantal gm..d.n mat:

N.V. DRUKKERIJ ALBANI 's GRAVENRAGE 1940

VOOR DE STN 5T1 EK Bevolking en Opper- vlakte der Gemeenten van Nederland op 1 Januari 1940

N.V. DRUKKERIJ ALBANI

0 s GRAVENHAGE 1940 AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN Het overnemen van gegevenl II toege.taan, mitt met duld•• Hjke bronvermelding.

Verkrijgbaar bij de N.V. Drukkerij Albani, Nleuwe Moistraat 20, 's Gravenhage, zoowel per exemplaar als In abonnement. Prijs f 0.47. Toezending geschiedt franco ne storting op glro rekenlng No. 39500. VOORBERICHT.

De uitgave voor 1940 brengt in tabel I, als nieuw gegeven, voor alle gemeenten des lands een berekening van de toeneming der bevolking in de periode 1931-1939. In de inleiding is bijzondere aandacht gewijd aan den invloed van de migratie op den bevolkingsaanwas van pro- vinciën en gemeentegroepen.

De Directeur van het Centraal Bureau voor de Statistiek,

Ph. J. IDENBURG.

's Gravenhage, September 1940. Afkortingen Abréviations

Groningen GR Groningue Friesland F Frise Drenthe D Drenthe Overijssel 0 Overijssel Gelderland GLD Gueldre Utrecht U Utrecht Noordholland NH Hollande sept. Zuidholland ZH Hollande mérid. Zeeland Z Zélande Noordbrabant NB Brabant sept. Limburg L Limbourg INLEIDING.

Deze publicatie, welke een vervolg is op de serie jaarlijksche uitgaven, waarmede in 192,0 een aanvang werd gemaakt, bevat de cijfers der bevolking en der oppervlakte van de gemeenten in Nederland op 1 Januari 1940. Voor elk der gemeenten is in tabel I (blz. 23) vermeld: 10. de oppervlakte in ha land. De totale opper overeenkomstig de opgaven van de contro--vlakte, leurs der grondbelasting, is hiertoe verminderd met de oppervlakte der tot de gemeente behoorende wateren, genoemd in deel I van de Volkstelling 1930, blz. 331 e.v. ; 20. het aantal personen, in totaal en naar het mannelijk geslacht, dat in het bevolkingsregister is opgenomen op 1 Januari 1940; 30. de procentueele toe- of afneming der bevolking gedurende het 9-jarig tijdvak 1 Januari 1931 -1 Januari 1940. In tabel II (blz. 55) is een samenvatting gegeven naar de 11 provinciën, het Rijk en 5 groepen van gemeenten, gerangschikt volgens het inwonertal op 31 December 1930 en 1 Januari 1940. Tabel III geeft bovendien de bevolking op 1 Januari 1940 per provincie naar 7 gemeentegroepen, zoowel in absolute getallen als in verhoudingscijfers. De gemeenten zijn gerangschikt naar het inwonertal op 1 Januari 1940. In de provincies Noord- en Zuidholland woont ruim 50 % der bevolking in de steden met 100 000 en meer inwoners. in Zeeland 66 % in gemeenten met minder dan 5 000 inwoners. Voor het eerst worden ditmaal cijfers gepubliceerd over de procentueele toeneming of afneming van het aantal inwoners per gemeente over een reeks van jaren, i.e. de periode van 1 Januari 1931-1 Januari 1940. De loop der bevolking in iedere gemeente is de resultante van de geboorte en sterfte eenerzijds, de vestiging en het vertrek anderzijds. Als vestiging en vertrek geldt elke opneming in, resp. afvoering van de bevolkingsregisters wegens verandering van woonplaats; verhuizingen binnen de gemeente vallen derhalve niet onder het begrip vestiging en vertrek. Voor het Rijk bedroeg over de jaren 1931-1939 het geboorteoverschot 11,4 %, het vertrekoverschot 0,1 % van de bevolking op 1 Januari 1931, in totaal derhalve een toeneming van 11,3 %. Van gemeente tot gemeente wisselen de geboorte-, resp. de vestigings- of vertrekoverschotten. Uit het feit, dat het toenemingspercentage eener gemeente eenige procenten boven of beneden de 11,3 %, het toenemingspercentage van het Rijk, ligt, mag dan ook niet afgeleid worden, dat de betreffende gemeente een vestigingsoverschot heeft, resp. het vertrek de vestiging overtreft. Een ont- leding van het toenemingspercentage van afzonder gemeenten naar geboorte, sterfte, vestiging en-lijke vertrek valt buiten het gebied van deze publicatie. De berekening kan geschieden aan de hand van de jaarlijksche gegevens voorkomend in tabel I der „Statistiek van den Loop der Bevolking van Neder- land". Wordt voor het Rijk het toenemingspercentage vrijwel geheel bepaald door het geboorteoverschot, bij de afzonderlijke gemeenten kan de migratie een belangrijken invloed hebben zoowel op de toeneming als op de samenstelling der bevolking. Over de migratie in Nederland, haar oorzaken en gevolgen, zijn, enkele bijzondere studies voor be- paalde steden daargelaten, tot dusver weinig ge gepubliceerd. Alvorens een vruchtdragend-gevens onderzoek mogelijk is,- zal gedetailleerd statistisch materiaal ter beschikking moeten staan over den omvang der migratiestroomingen van gemeente tot gemeente, naar leeftijd, geslacht, burgerlijken staat en beroep der migranten. Waar deze gegevens momenteel ontbreken, hebben de hiervolgende overzichten en beschouwingen slechts de beteekenis van een eerste verkennen van het terrein voor Nederland met betrekking tot regionale verschillen. De jaarlijksche migratie is van respectabelen omvang. In de periode 19,26-1939 bedroeg het aantal woonplaatsveranderingen gemiddeld per jaar 542 000, met een maximum van 630 000 in 1930 en een minimum van 494 000 in 1935. De omvang der migratie wordt sterk beïnvloed door den economischen toestand, gelijk uit staat I ten duidelijkste blijkt. Tot 1930 een stijging van de migratie, welke in 1931 plaats maakt voor een scherpe daling, die zich in de volgende jaren voort- zet, totdat in 1937 met de verbetering der conjunctuur ook de migratie weder een toeneming te zien geeft. In de migratie uit en naar het buitenland STAAT I. Woonplaatsveranderingen 1926-1939 Changements de domicile 1926-1939.

Vestiging Vertrek Vestiging uit het Vertrek Jaar. naarhet uit het naarhet To- binnen- buiten- buiten- buiten- taal. land. binnen- buiten- land. land. land. land. land. X 1000. in 0100 der gemiddelde bevolking. 1926 448.4 48.2 36.1 60.0 6.5 4.8 71.3 1927 455.1 47.5 39.5 60.1 6.2 5.2 1928 71.5 481.6 48.6 44.7 62.7 6.4 58 74.9 1929 494.6 57.8 45.8 63.6 7.4 5.9 1930 76.9 515.4 66.7 48.1 65.1 8.4 6.1 79.6 1931 445.2 62.7 37.4 55.7 7.6 4.7 68.0 1932 427.7 55.6 38.4 52.7 6.8 4.7 1933 64.2 417.5 49.6 38.8 50.7 6.0 4.7 61.4 1934 433.0 43.7 41.9 51.9 5.2 5.0 1935 62.2 414.2 34.3 45.6 49.1 4.1 5.4 58.6 1936 418.3 32.5 46.4 49.1 3.8 5.5 1937 58.4 444.0 33.9 43.6 51.6 3.9 5.1 60.6 1938 450.7 83.1 44.7 51.9 3.8 5.2 1939 60.9 485.6 50.1 48.4 55.3 5.7 5.5 66.5 is begrepen de migratie uit en naar de Nederland- sche overzeesche gewesten. In de periode 19,26--1939 bedroeg het aantal woonplaatsveranderingen per jaar 6 à 8 per 100 inwoners. Dit houdt echter niet in, dat van 1931 tot 19,39- meer dan de helft der Nederlandsche bevolking zich in een andere gemeente zou hebben gevestigd. Ware zulks het geval, dan zou het aantal personen, dat woont in de geboortegemeente, snel tot een minimum worden gereduceerd, hetgeen blijkens de uitkomsten der volkstelling geenszins het geval is. Welk aandeel van de totale migratie gevormd wordt door de zeer mobiele elementen der bevolking, die herhaaldelijk van woongemeente wisselen - ook door terugkeer tot de geboortegemeente - kan niet worden vastgesteld. Uit ste- delijke statistieken in binnen- en buitenland blijkt, zooals ook te verwachten was, dat woonplaats bijzonder voorkomen onder-veranderingen in het personen van 18 tot 30 jaar, in de eerste jaren van hun intreden in de maatschappij derhalve en vóór de stichting van een gezin. Zoo bedroeg voor Amsterdam het aandeel der 18- tot 30-jarigen in 1931/34 gemiddeld per jaar bij vestiging 42 %, bij vertrek 38 % der totale vestiging resp. ver terwijl de personen, tot deze leeftijdsklasse-trek, behoorende, 21 % der bevolking uitmaakten. Staat voor het Rijk, wat aangaat de binnen migratie, tegenover elk vertrek een vesti--landsche ging, met welke laatste handeling de woonplaats- verandering wordt voltooid, voor de afzonderlijke gemeenten ontbreekt deze samenhang; elke vestiging en vertrek staat op zich zelf, op gelijke wijze als zulks het geval is bij het Rijk voor de migratie uit en naar het buitenland (staat I) . Bij een op- telling van de binnenlandsche vestigings- en vertrekgevallen van iedere gemeente zouden de binnenlandsche woonplaatsveranderingen dubbel geteld worden. In verband hiermee wordt bij beschouwingen over afzonderlijke gemeenten voor wat aangaat de opnemingen in en de afvoeringen van de 9 bevolkingsregisters steeds gesproken van vestiging en vertrek en niet van woonplaatsveranderingen. Ditzelfde geldt ook, wanneer de vestigings- en vertrekcijfers van verschillende gemeenten zijn samengevoegd, zonder dat afzonderlijk zijn bere- kend de woonplaatsveranderingen, die een gevolg zijn van vertrek en vestiging binnen dit gebied. Hieronder volgen voor 5 groepen van gemeenten de vestiging en het vestigingsoverschot per 10-00 inwoners in de jaren 1931-1939. De gemeenten zijn gegroepeerd naar het inwonertal op 31 Decem- ber 1930. STAAT II. Vestiging en vestigingsoverschot naar gemeentegroepen per 1000 der gemiddelde bevolking, 1931-1939. Inscriptions et excédent des migrations par groupes de communes sur .1 000 habitants, 1931-1939.

Vestigingen in Vestigingsoverschot gemeenten met .... inw. in gemeenten met .... inw. 4 c^ l á oó ^° ó^ Q ^ó l ó ^ó o© ti ó 0 0 -^ o c^ ° o ó 00 $ o g ó^ v ,D v v ° v ° v ,^ v v ,°^ v ,_,

1931 63.7 69.1 74.1 67.0 51.3 - 2.9 3.7 10.0 4.7 3.9 1932 60.9 64.3 67.9 61.4 4 8.8 -1.7 1.7 5.9 7.5 15 1933 56.6 61.6 64.6 58.0 47.4 - 4.2 0.4 4.5 6.0 2.2 1934 57.8 61.7 65.0 59.0 47 5 - 3.7 - 0.8 3.4 7.4 - 0.7 1935 55.8 57.3 61.9 51.2 43.6 - 3.1 -1.8 1.0 2.1 - 3.1 1936 54.6 57.2 63.7 51.5 43.2 -5 5 -2.2 1.8 1.6 -- 1.5 1937 56.1 59.1 65.4 54.7 47.0 - 7.9 -3.1 0.8 4.5 2.0 1938 56.7 59.4 65.7 54.0 46.9 - 7.4 - 3.1 1.1 1.8 1.3 1939 61.8 64.6 71.2 58.1 53.2 - 6.3 - 2.1 4.3 2.7 4.5

Opvallend zijn, in verhouding tot den omvang van de vestiging (en het vertrek) , de betrekkelijk geringe overschotten, ook al neemt men in aan- 10 merking, dat een gedeelte der vestigingen auto- matisch vereffend wordt door vertrekgevallen uit gemeenten van dezelfde groep. De groepen van gemeenten met 20 000 en meer inwoners geven geregeld een vestigingsoverschot te zien. Toch kan van een éénzijdige stroom van het platteland naar de stad niet gesproken worden, ondanks de in vrijwel alle jaren voorkomende vertrekoverschotten in de groep van gemeenten met minder dan 20 000 inwoners, gezien de omvang van de in tegengestelde richting gaande migratie. Men dient evenwel niet uit het oog te verliezen, dat de samenstelling der bevolking van de verschillende gemeentegroepen niet alleen den invloed ondergaat van het veelal geringe migratiesaldo, maar van alle gevallen van vestiging en vertrek. Als gevolg hiervan zijn in de gemeenten met minder dan 20 000 inwoners de oude leeftjjdsklassen, in de steden de leeftijds- klassen van 20 tot 40 jaar sterker vertegenwoor- digd dan in de Rijksbevolking. Een samenhang tusschen den omvang der migratie, welke, zooals gezegd, sterk den invloed van den economischen toestand ondergaat, en het migratieoverschot ontbreekt; in overeenstemming hiermede valt van den invloed van de conjunctuur op het migratie-saldo weinig te bespeuren. Gewezen zij nog op het feit, dat het aantal vestigingen per 1 000 inwoners in de gemeenten met 50 000 en meer inwoners, ondanks een vestigingsoverschot., niet onaanzienlijk lager ligt dan in de gemeenten met minder dan 50 000 inwoners.

Het is van belang na te gaan, in welke mate de vestigings- en vertrekoverschotten een rol spelen bij de bevolkingstoeneming der gemeentegroepen. Ten- einde regionale verschillen tot hun recht te doen komen, is in staat III per provincie, naar 5 gemeentegroepen, vermeld het geboorteoverschot per 1 000 inwoners, het vestigingsoverschot per 1 000 mannen resp. vrouwen en de toeneming per 1 000 inwoners. in de periode 1931-1939. De gemeenten zijn ge- 11 groepeerd naar het aantal inwoners op 31 Decem- ber 1930. De reeds in staat II geconstateerde vertrekoverschotten voor de beide groepen van gemeenten met minder dan 20 000 inwoners blijken in 8 der 11 provincies voor te komen. Uitzonderingen doen zich voor in Utrecht, Noord- en Zuidholland, een gevolg der groote bevolkingstoeneming van de gemeenten in de omgeving der groote steden. Deze 3 provincies zijn de eenige provincies, welke, alle gemeenten tezamen genomen, een vestigingsoverschot aan voor het tijdperk 1931-1939; de provincie-wijzen Utrecht geeft het hoogste cijfer te zien. Met uitzondering van Groningen is het vestigingsoverschot voor de steden van 100 000 en meer inwoners van weinig beteekenis; Utrecht geeft zelfs een daling te zien. In het algemeen is het vestigings- resp. vertrekoverschot het hoogst bij de vrouwelijke bevolking. Op het geboorteoverschot is behalve de vrucht- baarheid der gehuwde vrouw, mede van invloed de leeftijdsopbouw der bevolking. Een typisch voor- beeld is het hooge geboorteoverschot voor de ge inwoners in-meentegroep van 50 000 tot 100 000 Noordbrabant (Eindhoven en Tilburg) . Dit cijfer ondergaat sterk den invloed van den gunstigen leeftijdsopbouw van deze steden, in het bijzonder van Eindhoven, waarvan de bevolking een hoog percentage van personen beneden 50 jaar telt, hetgeen leidt tot een hoog geboortecijfer en een laag sterftecijfer per 1 000 inwoners. Van de provincies wijst Noordbrabant het hoogste geboorteoverschot aan (16,7 %), Zeeland het laagste (7,9 %) . De gemeentegroep van 20 000 tot 50 000 inwoners in Drenthe met een zeer hoog geboorteoverschot (20,7 %) bestaat alleen uit de platte- landsgemeente Emmen. In alle gemeentegroepen der provincies heeft in de jaren 1931-1939 een toeneming der bevolking plaats gevonden, met uitzondering van de groep van gemeenten met minder dan 5 000 inwoners in Friesland. Tot deze gemeentegroep behooren de 12 oude stadjes Stavoren, Hindeloopen, IJlst, Workum en Dokkum; de totale bevolking der gemeentegroep is gering (1. Jan. 1940 27 500, zie tabel III) , zoodat aan dit vertrekoverschot geen bijzondere beteekenis behoeft te worden toegekend. Verder ligt voor de groepen van gemeenten met minder dan 20 000 inwoners in Groningen, Friesland, Zeeland en in mindere mate Gelderland, het toenemingspercentage als gevolg van het belangrijke vertrekoverschot, aanzienlijk beneden het Rijks- gemiddelde voor deze gemeentegroepen. Het ver voor de gemeenten beneden de 20 000-trekoverschot inwoners wijst er op, dat onvoldoende arbeids- gelegenheid de jongeren voor een deel naar elders doet vertrekken, waarbij echter niet . van een weg- trekken van de plattelandsbevolking gesproken mag worden, daar in de landbouw geen arbeids- krachten te kort komen. Uit staat III is gebleken, dat de gemeentegroepen, naar provincies ingedeeld, op één enkele uitzondering na, een bevolkingstoeneming te zien geven. Teneinde de vraag te kunnen beantwoorden, in welke mate een bevolkingstoeneming ook voorkomt bij de afzonderlijke gemeenten tot éénzelfde groep behoorend, is voor ieder der gemeentegroepen na- gegaan het aantal gemeenten, hetwelk een bevolkingstoeneming van 10 % of meer, van minder dan 10 % of een bevolkingsafneming over het tijdvak 1931-1939 vertoont. De uitkomsten zijn opgenomen in staat IV, waarbij de groep van gemeenten met minder dan 5 000 inwoners nog is onderverdeeld in gemeenten met minder dan 2 000 inwoners en gemeenten met 2 000 tot minder dan 5 000 inwoners. Een nominatieve lijst van de gemeenten met 5 000 en meer inwoners op den datum der volkstelling 193,0, gerangschikt naar provincies en gemeentegroepen, is opgenomen in de „Statistiek van den Loop der Bevolking 1938", blz. 168. 13 STAAT III. Bevolkingstoeneming der gemeentegroepen van 1 Januar! 1931-1 Januari 1940 (in 0/0). Accroissement de la population des groupes de communes du 1er jan?). 1931 au lsr janv. 1940 (en 0/o). ,; ..; .,; ..; M Gemeentegroepen. g ..,; .,; .,:: :::? s:l ,s .:. .t:: 'OIi Gemeenten met ..... inwoners op 31 Dec. 1930. < 5000 g 9.7 8.5 11.4 12.1 10.9 147 12.3 12.7 8.4 16.7 15.9 12.9 5000 - < 20000 g 10.9 1n.S 13.7 14.7 12.9 12.3 10.21 14.3 6.9 17.6 17.7 13.5 20000 - < 50000 g - 8.7 20.7 9.8 12.9 9.0 9 11.5 6.7 12.9 15.4 12.1 50000 - < 100 000 g - -- 11.1 9.9 - 11.11.2 1 10.3 - 18.8 11.9 12.3 100000 en meer g I 8.7 - - - - 8.7 6.6 7.7 --- 7.4 TotaaJ g I 10.01 10.41 14.31 13.41 11.71 1LlI 8.71 10.11 7.91 16.71 16.01 11,4 vm 6.6 7.3 1.5- 4.5 - 6.1 1.9 0.6 5.2 - 5.7- 4.9 4.7 4.0 < 5000 ------{ vv - 7.5 -10.0 - 4.0 - 5.1- 8.3 2.0 - 1.2 - 5.5 - 6,4- 6.7 - 4.2 - 5.0 vm 4.0 4.8 3.0 3.5 - 2.1 20.9 10.5 2.1 - 3.1- 2.8 7.5 1.1 5000 - < 20000 { ------vv - 4.7 - 5.2 - 5.0 - 4.0 - 2.1 21.9 12.4 3.8 - 3.6- 2.1- 6.1 - 0.6 vm - 3.8 - 0.9 2.0 20.9 7.1 0.9 3.1 -10.0 2.9 20000 - < 50000 { 1.7 l.4 vv - 4,4 - 3.4 2.3 3.0 22.2 7,4 1.2 - 2.4 2.7 - 5.9 3.7 vm 0.0 7.9 - 17.2 1.8 0.5 0.4 8.9 60000 - < 100000 { -- - - vv - - - 0.8 6.7 - 20.2 2.1 - 4.0 - 0.3 4.7 100000 en meer vm 6.1 ---- - 2.3 0.5 1.1 -- - - 0.9 { vv 7.7 -- - - - 2.0 0.8 1.4 - -- 1.2 v ml 2.11- 4.01- 2.11- 1.71- 0.11 6.51 3.21 0.41- 4.51- 1.81- 6.4-1- 0.2 Totaal l v v - 2.0- 4.3- 4.4- 1.3 - 0.5 7.2 3.5 0.9- 5.4 - 1.5- 4.7 0.0

< 5000 t 2.7- 0.1 8.7 7.3 3.8 16.8 12.1 7.4 2,4 10.9 11.5 8.4 5000 - < 20000 t 6.6 5.8 9.8 10.9 10.8 ll3.5 21.7 17.3 3.11 15.1 10.9 12.6 20000 - < 50000 t - 12.8 18.6 11.8 15.4 30.5 19.2 12.8 6.0 15.8 7.5 15.4 50000 _ < 100000 t -- - 11.5 17.2 - 30.0 12.2 - 21.1 12.0 16.6 100 000 en meer 157 6.6 7.3 9.0 8.4 Totaal I) g = geboorteoverschot - excident des naissanc6s. v m = vestigingsoverschot mannen - excident des inscriptions (hommes). v v = vestigingsoverschot vrouwen - excident des inscriptions ((emmes). t = bevolkingstoeneming - accroissement de la population. 14 STAAT IV. Aantal gemeenten met een bevolkingstoeneming of -afneming van 1 Januari 1931-1 Januari 1940 naar gemeentegroepen. N omb"e de communes aVBC accroissement ou Mcroissement de la population du ler janv. 1931 au ler janv. 1940 par groupes de communes.

Gemeenten met .... inwonera op 31 December 1930. Communes de .... habitants au 31 decembre 1930.

20000- 50000- 100000 < 2000 2000- <5000 5000- < 20000 < 50000 < 100000 en meer Totas!. .: Pl'ovinci~n. ~~ I I Toe· I oil Accrois- Toe· oil Toe· Toe· Toe· .~.~ Provinces. I neming. neming. I Toe- oil Ol ~ sement.· ...; oj oj ne~in~. <=l ..., Inemmg'I'~ .0 ..., 'iii..., ..., --- :j oi., ~I 6 S .~ ££ § §O § <=l 'o~ ~ § CI~; ~ § <=l 1-", 0(1)c~1 ~0 ~~ ~ h 0 ~~I ~

Gemeenten met: Communes de: ó ó ó ó ó ó ó m00 ua 1 8 2 Tijdstip. •1 c" ° 8 8 Date. uu v v v v v v v V v g gg g g g

31 Dec. 1899 48 190 316 364 133 46 16 4 1 3 1121 31 „ 1909 40 175 293 376 153 53 21 6 1 3 1121 31 „ 1920 30 167 269 375 160 67 30 8 1 3 1110 Si „ 1930 28 140 231 ' 375 172 86 28 1.2 3 3 1078 1 Jan. 1938 28 122 2041369 186 94 32 14 4 3 1056 1 „ 1939 28 119 203 , 369 186 96 32 14 4 3 1054 1 „ 1940 27 121 1991371 186 94 35 14 4 3 1054

Staat V, die het aantal gemeenten, verdeeld naar het aantal inwoners, aangeeft, doet de veranderingen zien in de samenstelling der gemeentegroepen sedert het eind van 1899 tot 1 Januari 1940. Van 1 Januari 1840 tot 31 December 1899 was het aantal gemeenten teruggeloopen van 1216 tot 1121, waarna in de laatste 40 jaar een verdere teruggang volgde met 67 tot 1 054 gemeenten. Hoe deze vermindering zich in elk der provincies voltrekt, is uit staat VI af te leiden, waarin tevens is vermeld het aantal gemeenten per provincie naar 10 gemeeptegroepen op 1 Januari 1940. 17 STAAT VI. Aantal gemeenten naar provinciën en 10 gemeentegroepen. Nombre de communes par provinces et 10 groupes de communes.

Aantal gemeenten in de provinciën: Nombre de communes dans les provinces : Tijdstip. d O ad Date. 0 - o .^ m m ó ^ m ó cd m O Z.s4 N, N .á J íái

31 Dec. 1899. 57 43 34 61 116 72 134 188 109 184 1231121 31 „ 1909. . . 57 43 34 61 116 72 134 188 109 184 1231121 31 1920. . . 57 43 34 60 115 72 134 186 109 179 121 1110 31 „ 1930. . . 57, 43 34; 59 112 72,126 183 109 162 121 1078 1 Jan 1938. .. 67 42 34 54 112 71 126 179 106 154 121 1056 1 „ 1939. . 57 42 34 541112 71 126 179 106 152 121 1054 1 p 1940. . . 57 42 34 541112 71 126 179 106 152 1211054 Gemeenten met .... inwoners < 500 — -- 2 4 5 6 5— 5 27 500 — < 1(100 — 4 — 3 6 14 14 28 29 10 13 121 1000—< 2000 6 2 1 4 , 19 15 27 36 29 27 33 199 2000— < 5000 29 5 1615 37 25 41 57 35 65 46 371 5000— < 10 000 1316 11 16; 27 4 24 29 5 31 10 186 10 000 — < 20 000 8 11 4 10 14 6 4 13 2 12 10 94 20000—< 50000 — 3 2 5 4 2 8 4 1 4 2 35 50000—<100000 — 1— 1 3 — 1 4 — 2 2 14 100000—<200000 1 — 1 1 — — 1 — 4

200 000 en meer------1 — — — — — 2 — — — 3 Een algemeen overzicht van den loop der bevolking in 1939 brengt staat VII. Voor de provincies, de 6 grootste steden en de gemeentegroepen worden gegeven, naar mannen en vrouwen onderscheiden, de geboorte, de sterfte, het geboorte- en het vestigingsoverschot, alsmede de bevolking aan het begin en het eind van het jaar. 18 STAAT VII. Loop der bevolking in 1939. Mouvement de la I Provinciën, I Bevolking op Levend gemeenten en I 1 Januari 1939. geborenen. Overle groepen I population au Dé van gemeenten. 1) ter ,panvier 1939. Nés vivants. Provinces, communes, groupes M ann. I Vrouw. M. V. M. de communes. Homm. Femm. I H. I F. H.

Groningen . . . . 210 872 210 733 4 090 3909 1858 Friesland . 212 714 209 619 4 698 4388 2073 Drenthe . . . . . 127 721 11 600 2 788 2 718 1086 Overijssel . 288 911 281009 6209 5 992 2 451 Gelderland. 461801 452 406 9 934 9 542 4 342 Utt echt . . . . . 232 540 240169 5017 4825 2180 Noordholland. . . 818 071 84829? 15 745 14759 7 250 Zuidholland . . . 1 050 923 1 087 896 20 810 19 949 8 894 Zeeland . 128 528 126 037 2 378 2 228 1210 Noordbrabaut 514 455 504 668 13 476 12 669 4 535 Limburg . . . . 305 782 297 201 7 560 7233 2 660 Centr. bevolk.reg. . 560 66 — — 13

Het Rijk . . 4 352 878,4 375691 92 705 88 212 38 552

Amsterdam . . . 3859011 407 625 6 367 6 058 3 251 's Gravenhalte . . 229 575 265 943 4117 3830 2130 Groningen . . . 57 476 1 62 539 1065 997 478 Haarlem . 66771 71805 1208 1181 636 Rotterdam 304 906 307466 5 400 5132 2 472 Utrecht. 79 350 84 209 1598 1570 745 Gemeenten met .... inwoners. 1) <5000 923 406 870 245 21050 20201 8703 5 000—< 20 000 . 1 346 637 1 3.0 893 31003 29 473 12 093 20 000—< 50 000 . 493 968 503 577 10 929 10 322 4176 50 000—< 100 000 . 465 328 481333' 9 968 9 448 3855 100 000 en meer. . 1 122 979 1 199 587 ^ 19 755 18 768 9 712 1) Groepeering der gemeenten naar het aantal inwoners op 31 December 1930. 19 population en 1939.

Meer geb.Meer dan gevestigd Bevolking denen. overleden. dan vertrokken. op 1 Januari 1940. Excédent des Excédent des cès. es Populationau Yom. naissances. I lles radiations. ur tinvier^ 1940. V. M. V. M. V. Mann. Vrouw. Totaal. F. H. F. H. F. ( Homm. Femm. I Total.

1896 2 232 2013 - 1226 - 946 211878 211800 423 678 2005 2 625 2383 - 1379 - 1500 213 960 210 502 424 462 892 1702 1826 - 677 - 1117 128 746 118 309 247 055 2 299 3 758 3 693 - 55 - 355 292 614 284 347 576 951 4143 5 592 5 399 - 491 - 1062 466 902 456 743 923 645 2144 2 837 2 681 945 856 236 322 243 706 480 028 7 022 8 495 7 737 4 370 4 704 830 936 860 738 1 691 674 8 870 11916 11079 3 269 3168 1066108 1 102 143 2168 251 1162 1168 1066 - 1032 - 802 128 664 126 301 254 965 4 398 8 941 8 271 - 1410 - 1233 521986 511706 1033 692 2 458 4900 4775 - 1842 - 1979 308 840 299 997 608t37 — - 13 — 151 - 25 698 31 729

37 289 54153 50 923 623 - 29 4 407 654 426 3238 833 977

3 406 3116 2 652 377 92 389 394 4112001 800 594 2 449 1987 1381 2428, 294 233 990 270 272 504 262 538 5871 459 137 42 58 200 1 63 432 121632 614 572 567 812 94 67155 73 314 140 469 2 297 2 928 2 835 1096 42 308 930 310 756 619686 735 853 835 - 123 - 2 80 080 84 949 165 029

7 939 12 347 12 262 - 5 267 -• 61l 930 486 876 354 1806 840 11528 18910 17945 - 2709 - 292 1 362 838 1385909 2 698 747 3978 6753 6344 2165 212 502 886 512 048 1014 934 3 805 6113 5 643 1556 10^ 472 997 488 058 961055 10 039 10 043 8 729 4 727 56€ 1 137 749 1213923 2 351 672 20 De toeneming der bevolking van Nederland bedroeg in 1939 105 408 zielen, het resultaat van een geboorteoverschot van 105 076 (1938 104 379) en een vestigingsoverschot van 332 (1938 vertrekoverschot 15 405). Het resultaat van deze mutaties was, dat op 1 Januari 1940 de bevolking van Nederland bedroeg: 8 833 977 personen tegenover 8 728 569 personen op 1 Januari 1939, derhalve een procentueele toeneming van: 1.21. Een vergelijking van de demografische gegevens van het jaar 1939 met die over 19,38 leert, dat: 10. het aantal levend geborenen in 1939 zoowel absoluut als per 1000 inwoners is gestegen tegenover 1938: aantal levend geborenen 1939: 180 917 1938: 178 422 geboortecijfer 1939 20.6 „ 1938 20.5 20. het aantal overleden in 1939 zoowel absoluut als per 1 000 inwoners is gestegen tegenover 1938: aantal overledenen 1939: 75 841 1938: 74 043 sterftecijfer 1939: 8.6 „ 1938: 8.5 30. het vertrekoverschot van 15 405 personen naar de Nederlandsche overzeesche gewesten en het buitenland in 19,38 veranderd is in een vestigingsoverschot van 332 personen in 1939. Voor het eerst sedert 1933 geven de vestigings- en vertrekcijfers een vestigingsoverschot te zien. Men dient er rekening mede te houden, dat het berekende migratieoverschot niet gelijkgesteld mag worden met het zuivere verschil tusschen de vestiging uit en het vertrek naar de Nederlandsche overzeesche gewesten en het buitenland, aangezien in dit saldo ook verwerkt zijn de opnemingen in en de afvoeringen van het bevolkingsregister om administratieve redenen. Aan de gedetailleerde statistiek betreffende de Í^ woonplaatsveranderingen over 1939, welke zal worden gepubliceerd in de „Statistiek van den Loop der Bevolking 1939", zijn de hiervolgende cijfers ontleend. Het vestigingsoverschot uit de Nederlandsche overzeesche gewesten en het buitenland bedroeg 1642 personen (1938 vertrekoverschot 11546) als volgt verdeeld : vertrekoverschot naar Neder- landsch-Indië 3 647, vertrekoverschot naar Suri- name en Curacao 206, vestigingsoverschot uit het buitenland 5 495. Het vertrekoverschot van personen ambtshalve opgenomen in of afgevoerd van de bevolkingsregisters bedroeg 1310 (1938 3 859) ; bij de vaststelling van dit saldo zijn mede ver - effend de administratieve verschillen tusschen de cijfers van vestiging in en vertrek naar Neder- landsche gemeenten. Aangenomen mag worden, dat het groote vestigingsoverschot uit het buitenland van 5 495 personen (1938 vertrekoverschot 9 604) een gevolg is van den in Augustus 1939 , in Europa ingetreden oorlogstoestand. Velen keerden uit het buitenland terug; het aantal vestigingen uit het buitenland steeg aanzienlijk (1939 37 509; 1938 20 668), het vertrek vertoonde geen belangrijk verschil (1939 32 014; 1938 30 272). Speciaal in de provincies Noord- en Zuidholland was het vestigingsoverschot groot (6 602 personen) in tegenstelling met Limburg, waar het vertrek naar het buitenland de vestiging overtrof met 1940 personen. De daling van het gemiddelde vrouwenover- schot in het Rijk zette zich in het jaar 1939 voort, gelijk blijkt uit staat VIII, kolom 4. Deze tendenz tot nivelleering van de aantallen mannen en vrouwen vertoont zich reeds gedurende de laatste decennia in de gemeenten met 20 000 en meer inwoners ; of de vermindering van het mannenoverschot, welke in de gemeenten met minder dan 20 000 inwoners voor het eerst in 1939 valt waar te nemen, in dezelfde richting wijst en zich zal voortzetten, is af te wachten. 22 Hoezeer het mannenoverschot algemeen is in de gemeenten, welke minder dan 20 000 inwoners op 1 Januari 1940 tellen, wordt geïllustreerd door het feit, dat van de 998 gemeenten, behoorende tot deze groep, in 822 (82 %) een mannensurplus bestaat. Van de 56 gemeenten met 20 000 en meer inwoners zijn er 15 (27 %) met een mannenoverschot; slechts 1 gemeente (Delft) telt meer dan 50 000 inwoners. STAAT VUL Bevolking van het Rijk en aantal vrouwen op 1000 mannen. Population du Royaume et nombre de femmes sur 1000 hoormes.

Bevolking van het II Aantal vrouwen op Rijk. Population 1000 mannen. Hombre de du Royaume. femmes sur 1000 hommes. Jaarl. Gemeenten met: Tijdstip. toe- Communes de: neming Date. Bevolking. •n in /. 1 ó i o m Population. Accrozsse- y 0 g 2 ° ó ó ment ann. w o g g % .l) en N 1 V. Ci v

1 Jan. 1830 2 613 487 1045 1007 1057 1202 1 1840 2 860 559 0.91 1042 1010 1(35 1189 19 Nov. 1849 3 056 879 0.67 1040 1000 1070 1 189 31 Dec. 1859 3309128 0.79 1031 991 1059 1179 1 1869 3 579 629 0.80 1029 986 1070 1 168 31 1879 4 012 693 1.14 1023 982 1061 1140 31 1889 4511415 1.18 1024 978 1059 1135 81 1899 5104137 1.24 1025 974 1062 1121 31 1909 5858175 189 1021 973 1051 1104 31 1920 6 865 314 1.45 1013 973 1033 1079 31 1930 7935565 1.46 1013 970 1032 1082 1 Jan. 1935 8 392 026 1.41 1009 967 1032 1075 1 „ 1938 8 639 595 0.97 1006 965 1028 1070 1 1939 8728569 1.03 1005 965 1027 1068 1' 1940 8833977 1.21 1004 971 1025 1067 1) Gemiddelde jaarlijksche toeneming sedert de vooraf- gaande volkstelling, resp. voor 1938 en volgende jaren sedert het laatstgenoemde jaar. TABEL I. Bevolking der gemeenten. 23

Bevolking op b- , 1 Jan. 1940.

•U •-I^mei-I 4 pn' c GEMEENTEN. a d r.: m m *-+ ó á ásá

Aagtekerke . . . . Z. 844 710 362 - 6.6 Aalsmeer • . . . NH. 2 478 10 676 5 570 24.6 Aalten ...... GLD. 8 246 12 , 176 6 177 7.9 Aar (Ter). . . . . ZH. 1945 4 098 2131 4.9 Aardenburg . . . Z. 1 667 2 035 991 - 3.8 Aarle-Rixtel , • . NB. 1448 3 056 1344 15.7 Abbekerk . , . . NH. 786 838 441 9.1 Abbenbroek . . . ZH. 941 684 348 0.1 Abcoude-Baambrugge U. 1630 1631 797 12.8 Abcoude -Proostdij U. 1540 1644 805 - 0.3 Achtkarspelen . . F. 10 341 16 753 8 664 11.8 Achttienhoven . . U. 1082 841 449 21.5 Adorp GR. 2208 1451 746 2.8 Aduard ...... GB. 3 032 2073 1048 2.7 Akersloot . . . . NH. 2135 2096 1105 4.6 Alblas (Oud-) . . ZH. 1359 1210 621 --- 3.0 Alblasserdam . . Z Ei. 921 6 715 3 502 8.5 Alem e.a.. . . . NB. 2 577 1255 666 2.6 Alkemade . . . . . Z H. 2 391 6 370 3 293 5.5 Alkmaar . . . . . NH.321448 816 15 941 15.9 Almelo ...... 0. 3 878 36 248 17 824 11.8 Almkerk . . . . NB. 3123 3 946 2058 6.5 Alphen . . . . . NB. 5 662 2 919 1479 12.7 Alphen a. d. Rijn . . ZH. 5 981 19160 9 746 8.4 Ambj ...... L. 624 2 336 1110 9.4 Amende ...... ZH. 512 1781 918 2.2 Ameland . . . . F. 5 718 1997 1018 3.5 Amerongen . . . U. 3132 2 989 1 468 6.0 Amersfoort . . . U. 2 351 48 943 24 024 27.0 Ammerstol . . . . ZH. 60 1029 519 1.8 Ammerzoden. . GLD. 1273 2 655 1405 1.0 Amstenrade . . . L. 289 2053 1040 46.3 Amsterdam . . . NH. 15 003 800 594 389 394 5.7 1) Bij de vaststelling der bevolking op 1. I. 1931 is rekening ge- houden met de annexaties en grenswijzigingen sedert dien datum. 24 TABLEAU I. Population des communes. -' Population au ó m . m ier j anv.1940. m rn U U - . r--1 COMMUN ES. ^• ° ou+•^.m m H

Andel c.a. . . NB. 648 1156 592 6.5 Andijk . . . . . NH. 1543 4 303 2 257 2.9 Angerlo . . . GLD. 3 824 2 782 1486 6.3 Ankeveen ...... 0NH. 486 722 371 15 Anlo ...... D. 9164 5 483 2 882 5.5 Annaland (St.). . . Z. 1437 2 689 1391 2.9 Anna Paulowna NH. 5 249 6 046 3 228 9.9 Apeldoorn. . . .• GLD. 33 966 72 656 36183 20.2 Appeltern , . . . GLD. 3 211 3187 1741 3.5 Appingedam. . GR. 2 483 6 779 3 438 4.5 Arcen en Velden L. 4 088 3 752 2008 11.9 Arkel ZH. 817 1231 618 7.1 Arnemuiden . . Z. 1739 2 456 1209 7.5 Arnhem , . . GLD. 6 734 90 499 43 314 15.7 Asperen . . . . ZH. 334 1549 815 - 7.7 Assen ...... D. 5 517 20 310 10 070 15.0 Assendeift . . . . NH. 3188 5 752 2 996 16.0 Asten ...... NB. 6 959 6 805 3 474 19.9 Avenhorn . . . . . NH. 880 1436 740 1.8 Avereest . . . 0. 7 371 10 279 5 336 7.3 Axel Z. 4 338 6 388 3 278 5.4 Baarderadeel . . . F. 7 285 4 948 2 567 - 4.1 Baarland . . . Z. 1126 772 393 0.1 Baarle-Nassau , NB. 7 582 3 722 2075 13.9 Baarn , . . . . . U. 3 288 13 414 6193 10.5 B aexem . . . . L. 909 1081 501 16.7 Baflo . . . , . . GR. 3 457 2 653 1316 - 2.2 Bakei en Milheeze . NB. 7 600 3 766 2052 21.1 Barendrecht. . . . ZH. 2114 5 909 3 014 18.2 Barneveld . . . . GLI). 17 601 15 942 8 221 16.0 Barradeel . . . . F. 5 990 7 713 3 931 2.4 Barsingerhorn . . . NH. 2068 1886 1006 -12.4 Barwoutswaarder. ZH. 879 742 396 -15.8 TABEL I (vervolg). 25 Bevolking op bom+ m 1 Jan. 1940. • GEMEENTEN. .,..; m

E ce H m m

Batenburg . , , GLD. 702 545 305 8.3 Bathmen . . . . 0. 2 770 2 067 1027 8.8 Bedum ...... GR. 5 036 6 404 3 213 8.7 Beegden . . . . L. 918 829 439 9.1 Beek ...... L. 1867 6 492 3 325 27.5 Beek en Donk • . . NB. 1677 3 417 1758 7.2 Beemster . . . NH. 7189 5 413 2 850 4.8 Beers ...... NB. 1158 935 473 5.4 Beerta ...... GR. 4 752 3 744 1895 - 5.9 Beesd ...... GLD. 3 468 2 665 1385 1.6 Beesel ...... L. 2875 4 895 2 503 15.7 Beets ...... NH. 573 436 225 - 4.6 Bei^jerland (Nieuw-) . ZH. 1344 1565 786 - 7.0 Beijerland (Oud-) . . ZH. 1704 6 340 3 216 3.9 Bei^jerland (Zuid-) ZH. 3 445 2 610 1368 4.1 Bellen . . . . . D. 16 660 9 361 4 902 15.3 Belfeld ...... L. 1350 2165 1147 14.1 Bellingwolde . . GR. 7 899 6 260 3 296 1.9 Bemelen . . L. 356 274 152 11.4 Bemmel . . . . GLD. 3 910 7 510 3 975 5.5 Bennebroek . . . . NH. 175 2 914 1349 35.1 Benschop , . . . U. 2 281 1890 1002 0.4 Benthuizen . . . . ZH. 1226 1094 577 6.1 Bergambacht . . . ZH. 2 717 3 616 1857 2.3 Bergeijk . . . , NB. 5 231 3 603 1928 19.3 Bergen , . . . . NH. 3689 6 903 3134 20.8 Bergen ...... L. 12 238 7 288 3 823 10.4 Bergen op Zoom . . NB. 3 298 25 345 12 654 17.1 Berg en Terblijt12.8 , . L. 792 2 307 1240 Bergh ...... GLD. 7 580 11522 6161 7.7 Bergharen . . . . GLD. 2107 1678 895 1.3 Berghem . . . . . NB. 1371 2 701 1432 4.9 Bergschenhoek , . . ZH. 1535 2 942 1512 38.7 26 TABEL I (vervolg). -A Population au á ó -4 0 _m ler janv. 1940. m :^ M V U m^. 2 r•i c^ COMMUNES. •4 m ^- ; ^, m ó ó o s^ ca cti •sl E o 4,•- m a w ^ 0 0 Cd Q H

Berkel ...... ZH. 1966 5 061 2 562 16.9 Berkel ...... NB. 2 082 2 462 1267 19.3 Berkenwoede . . . ZH. 1132 852 433 - 2.3 Berkhout . . . N H. 2 574 2 944 1503 3.6 Berlicum . . . . NB. 2 480 3 892 1971 11.6 Best ...... NB. 3 596 5 510 2 845 29.5 Beugen en Rijkevoort NB. 2 756 2 512 1263 10.0 Beuningen . . . GLD. 1974 3 373 1729 2.0 Beusichem . . . GLD. 1552 1542 849 1.4 Beverwijk . . NH. 1868 21272 ► 10 805 30.8 Bierum ...... GR. 4 730 4 610 2 348 2.1 Biervliet . . . . Z. 4207 2197 1148 - 6.0 Biggekerke . . . Z. 946 979 500 11.5 Bildt ('t) . . . F. 8 716 8 663 4 404 4.2 Bilt (de) . . . . . U. 3 005 15135 7 023 35.7 Bingelrade . . L. 356 618 310 11.3 Bladel en Netersel . NB. 3 318 3 095 1621 26.9 Blankenham. . . . 0. 1810 566 311 7.4 Blaricum , . NH. 1014 3 924 1738 38.6 Bleiswijk . . . . ZH. 2166 2 475 1233 11.9 Bleskensgraaf . . ZH. 1250 1134 579 3.0 Bloemendaal. . . NH. 3847 17141 6 949 21.7 Blokker . . . NH. 1383 2 323 1176 - 0.2 Blokzijl . . . . 0. 251 988 508 2.8 Bocholtz . . . L. 852 3 216 1670 3.9 Bodegraven . . . . ZH. 2 536 6 546 3157 4.1 Boekel ...... NB. 3 419 3 927 2 312 19.8 Bolsward . . . . F. 919 6 856 3 322 - 0.1 Bommel (den) . . ZH. 1614 2057 1092 9.2 Borculo...... GLD. 5 408 5 708 3 029 7.9 Borger ...... D. 13 061 10133 5 271 2.1 Borgharen . . . L. 313 1077 570 - 3.9 Born ...... L. 1546 3204 1680 25.5 TABEL I (vervolg). 27 Bevolking op bo-^ 1 Jan. 1940. á912l' 2 GEMEENTEN. C 0 ,-

.E H r v m°

Borne ...... 0. 4 044 10 527 5 516 12.5 Borssele . . . . Z. 1640 1485 766 4.6 Boskoop . . . ZH. 827 7 972 4118 3.5 Bovenkarspel . . NH. 859 3171 1633 8.3 Boxmeer . . . . . NB 1151 4 016 1942 12.7 Boxtel ...... NB. 5141 11392 5 933 4.1 Brakel ...... OLD. 1153 1725 934 - 1.6 Brandwijk . . . . 112ZH. 1 900 472 - 2.0 Breda ...... N B. 1 196 51811 25128 16.0 Breskens . . . . Z. 754 3 262 1655 8.6 Breukelen-Nijenrode. U. 1 117 3 348 1664 15.4 Breukelen-St. Pieters U. 829 91)0 451 1.3 Brielle ...... 1 ZH. 182 3 394 1690 - 4.3 Broekhuizen. . . L. 1124 975 505 1.1 Broek in Waterland . NH. 2 330 1476 780 -10.5 Broek op Langedijk . 1 NH. 462 2 229 1111 - 7.4 Broeksittard. . . . L. 210 971 498 8.0 Brouwershaven. Z. 236 1182 581 - 4.2 Bruinisse . . . Z• 856 2 359 1148 - 2.3 Brummen. . . GLD. 8 356 9 984 5123 8.5 Brunssum. . . . L. 1 246 16 294 8 248 1.6 Budel ...... NB. 4017 5509 2892 13.4 Buggenum . L. 529 769 398 1.8 Bunde ...... L. 522 1732 865 ' 13.3 Bunnik . . . . . U 1453 2 244 1150 33.2 Bunschoten . . U. 2 218 5 715 2 933 16.4 Buren ...... GLD. 1988 1832 991 - 0.8 Burgh ...... Z. 490 654 338 4.6 Bussum N H. 812 29 324 13 325 16.8 Buurmalsen . . . GLD. 2117 1835 969 - 6.1 Cadíer en Keer. L. 786 1178 629 6.9 Cadzand . . . . Z. 1468 971 494 4.1 Callantsoog . . . NH. 2 780 1062 572 2.5 28 TABEL I (vervolg). .; Population au ó o •m W ier janv. 1940. m

COMMUNES. •E ,.,. re ó m s° ^^v

Capelle a. d. IJssel ZH. 1514 9 390 4 769 17.8 Castricum. . . . NH. 3164 8 065 3 935 46.3 Chaam ...... NB. 2 987 2164 1127 9.1 Clinge . . . . Z. 5 273 3 606 1850 - 2.1 Coevorden. . . D. 4 036 7 257 3 691 6.5 Coljjnsplaat . . Z. 1680 1853 956 - 3.9 Cothen ...... U. 1213 1014 536 10.9 Culemborg . . . . GLD. 2 797 9 618 4861 3.2 Cuyk en St, Agatha . NB 1763 4 419 2 293 10.1 Dalen ...... D. 6 779 4187 2 226 4.6 Dalfsen...... 0. 13129 8 082 4 225 10.4 Daiitumadeel . F. 9 928 14 337 7 338 8.5 Dell ...... GLD. 2 989 2 212 1185 2.8 Delden (Ambt-) . 0. 8 774 4130 2171 9.8 Delden (Stad-) . 0. 257 3182 1536 11.4 Delft. , . . . . . ZH. 1713 54 957 27 541 8.1 Delfziijl , , . . GR. 4 665 10 000 5139 3.4 Denekamp , . 0. 8 821 7151 3 648 12.5 Deurne ...... NB. 12 236 12 717 6 556 17.7 Deventer . . . . 0. 1434 41096 20 378 13.4 Didam ...... GLD. 3 511 7162 3 702 16.6 Diemen. , . . . . NH. 1193 5 845 2 998 46.1 Diepenheim . . . . 0. 2 649 1847 955 3.9 Diepenveen . . . . 0. 8 921 7 403 3 881 9.3 Diessen . . . NB. 2 930 1647 801 16.3 Diever ...... D. 7 460 2 823 1481 3.9 Dinteloord en Prinsl. NB. 5160 4 046 2099 -- 1.1 Dinther NB. 1863 2156 1081 10.1 Dinxperlo. . . . . GLD. 1357 3 880 1976 10.1 Dirksland. . . . . ZH. 1447 2 835 1411 8.2 Dodewaard . GLD. 1746 2035 1085 --3.6 Doesburg . . . . GLD. 351 5 098 2 532 3.6 Doetinchem . . GLD. 5 019 17 460 8 993 21.8 TABEL I (vervolg). 29

m Bevolking op bnr-+ 1 Jan. 1940. á

GEMEENTEN. A p C, > T+ ° ó ..o ^^., r mis .4 á 0 o

Dokkum , . . . .' F. 210 5 049 2 378 3.t Domburg . . . . Z.Z. 705 1302 654 1.0 Dongen . . . 2 442 9 877 5 014 11.6 Doniawerstal . . F. 10 365 5 802 3 027 3.2 Doorn ...... U. 2 221 4 614 2136 11.6 Doornspijk . . . . GLD. 7 732 4 772 2 476 10.5 Dordrecht. . . . ZH. 1585 62 966 31286 12.1 Dreischor. . . . Z. 1278 1056 551 - 9.0 Dreumel . . . . . GLD. 1805 2 496 1324 - 0.4 Driebergen-Rljsenb. U. 2 639 9 351 4 361 25.4 Driel...... GLD. 2 640 4178 2 240 8.2 Driewegen . . . Z. 657 618 307 1.5 Drunen . , . . . NB. 3318 4 744 2 514 10.3 Druten. . . . . GLD. 2 762 6 480 3140 100 Dubbeldam . . . . ZH. 4 934 5 036 2 618 7.6 Duiven . . . . GLD. 3 491 4 049 2144 6.7 Duivendijke . . . Z. 1663 519 275 - 4.4 Dungen (den) . . NB. 1034 2184 1102 15.1 Dussen c.a. . . . NB. 3 938 3 908 2027 4.3 Dwingelo , . . . D. 6 832 3179 1663 5.5 Echt ...... L. 7135 10 643 5 471 12.9 Echtel...... GLD. 3 295 3 236 1761 ---8.3 Edam ...... NH. 2 278 9 056 4 688 9.2 Ede ...... GLD. 32 932 36 437 18 709 18.7 Eede...... Z. 1345 1168 599 6.2 Eelde ...... D. 2 542 3 725 1901 11.5 Eemnes...... U. 3 063 2024 1043 7.9 Eenrum . . . . GR. 3 665 2 572 1309 1.0 Eersel ...... NB. 3 595 3 320 1690 18.1 Eethen . . . . . NB. 3 565 2 466 1301 6.5 Egmond aan Zee. . NH. 180 3153 1640 9.1 Egmond-binnen . . NH. 2 888 2 599 1367 8.9 Eibergen GLD. 11713 10 334 5 346 13.1 30 TABEL 1 (vervolg). Á ó Population au . ae m ^. ier janv. 1940. m•.-. s. COMMUNES. •^á m H-- m cnmfr:- ó

QI íí1 C U 4 P4 O .o

Ejjgelshoven. • . . L. 316 4 036 2 087 3.0 Eipsden ...... L. 1539 3 886 1927 5.2 Eindhoven . . . . NB. 6 445 113126 56 476 19.1 Elburg ...... GLD. 751 2 522 12 9 - 4.2 Elkerzee . . . . Z. 537 571 282 - 2.0 Ellemeet . . . . Z. 891 527 280 2.5 Ellewoutsd**k . . Z. 893 510 264 -11.8 Elsloo . . . . . L. 788 2 973 1553 12.2 Eist ...... GLD. 5 480 9 357 4 856 7.5 Emmen...... D. 29106 48 583 25 255 186 Empel en Meerwijk . NB. 1458 790 401 8.2 Engelen . . . . . NB. 1025 1150 539 -28.9 Enkhuizen . . . . NH. 1248 9 615 4 821 2.9 Enschede . . . . . 0. 14104 91498 45 734 11.5 Epe ...... GLD. 15 649 15 431 7 937 15.1 Ermelo ...... GLD. 20 940 17108 8 492 16.2 Erp ...... NB. 3 562 3 262 1691 13.1 Esch ...... NB. 444 773 366 13.7 Escharen . . . . NB. 2007 1569 834 8.2 Est en Opijnen. . (-.LD. 653 950 505 - 5.7 Etten en Leur . . . NB. 6 023 10 499 4 992 9.5 Everdingen . . . . ZH. 1080 1005 522 - 3.2 Ewijk ...... 9GLD. 2 49 2 947 1527 7.5 Ezinge . . . . . GR. 2 301 1830 935 - 1.3 Ferwerderadeel . . F. 9 467 8 622 42.51 3.0 Fijnaart en Heiningen NB. 4 242 4 728 2 453 1.8 Finsterwolde . . . GR. 3 456 3 237 1704 1.3 Franeker . . . . F. 1722 8 364 4 071 3.2 Franekeradeel . . . F. 5 916 4 834 2 516 - 1.8 Gaasterland . . F. 8 210 6 024 3 030 2.9 Gameren GLD. 1028 1884 1019 - 1.8 Gassel ...... NB. 1048 717 356 9.8 Gasselte . . . . D. 4 025 3 633 1847 1.1 TABEL I (vervolg). 31

C Bevolking op beo- : Jan.Jan. 1940. ..,,. ..

GEMEENTEN. Q ^-: ° •^0 ^^) eel 0 ^n á ta f, °

Geertruid (St.) . . . L. 915 973 512 10.8 Geertruidenberg . . NB. 515 2887 1407 2.5 Geervliet . . . . . ZH. 2 444 1037 537 1.9 Geffen ...... NB. 1406 2109 1051 9.2 Geldermalsen . . . GLD. 1863 4 716 2 492 3.3 Geldrop , . . . NB. 2 383 10 728 5378 19.8 Gelen . . . . . L. 1231 15 762 8 013 27.0 Gemert . . . . . NB. 5 665 7 659 4 046 25.4 Gendringen . . . . GLD. 6 506 11111 5 831 9.1 Genemuiden . . . . 0. 1823 3 588 1859 8.4 Gennep . . . . . L. 686 3 550 1700 9.4 Gendt ...... (LLD. 1392 3 575 1874 I 10.9 Geulle ...... L. 6651 1648 832 i 7.8 Giessen . . . . NB. 562 543 291 I 7.7 Giessendam. . . ZH. 1873 4 340 2193 3.1 Giessen-Nieuwkerk ZH. 789 1019 519 - 2.0 Gieten ...... D. 4170 3632 1869 7.3 Giethoorn. . . . 0. 3 541 2 349 1266 10.8 Gilze en Reijen , NB. 7147 9133 4 082 18.0 Ginneken en Bavel NB. 5 725 16 740 8110 27.7 Goedereede . . . . ZH. 872 1228 623 -- 4.1 Goes ...... Z. 747 9 795 4721 7.3 Goirle ...... NB. 2 545 6115 3127 16.8 Goor ...... 0. 390, 4 538 2 303 17.6 Gorinchem . . . . ZH. 11341 14 547 7 266 3.7 Gorsse l ...... GLD. 8 947 9131 4651 11.3 Gouda ...... ZH. 892 33 257 16 451 14.0 Gouderak...... ZH. 1069 1938 1005 - 6.6 Goudriaan . . . . ZH. 792 572 302 - 5.0 Goudswaard . . . ZH. 2 577 1425 747 - 4.9 Graauw en Langend. 21. 2 408 1848 983 - 6.6 Graft ...... NH. 1143 1135 588 - 3.3 Gramsbergen . . . 0. 5 866 4 607 2 369 6.8 32 TABEL I (vervolg). Population an 0 ó 0i n ter janv. 1940. • m ..^ COMMUNES. •^ ó a `^ Cd • 2 •0 °c^,• m coo O O U a c{ ád0 v^O C1 „^ di D PO

Grathem . . . . L. 2104 1665 854 10.9 Grave ...... NB. 370 2 447 1120 8.6 's Graveland . . . . NH. 485 1493 696 -12.0 's Gravendeel . . . ZH. 2 061 4 837 2 513 - 0.6 's Gravenhage . ZH. 6 620 504 262 233 990 15.2 's Gravenmoer . NB. 514 1330 702 - 5.2 's Gravenpolder . . Z. 677 1181 580 5.1 's Gravenzande. . . ZH. 1782 8 025 4 032 13.4 Grevenbicht. . L. 328 1888 976 26.2 Grijpskerk . . GR. 3200 3 532 1785 2.6 Grijpskerke , . Z. 1306 920 487 - Groede . Z. 2 911 2 306 1188 - 0.1 Groenlo ...... GLD. 934 4 497 2 234 7.7 Groesbeek . . . . GLD. 4 391 9 311 4588 19.1 Groningen . . . . GR. 2 799 121632 58 200 15.7 Gronsveld . . . . L. 1319 1664 869 - 1.0 Groot-Ammers . . . ZH. 1499 1533 770 2.7 Grootebroek . . . . NH. 1237 4 462 2 277 6.6 Grootegast . . . . GR. 6 679 7976 4118 7.4 Grubbenvorst . . . L. 4 368 2 922 1429 9.6 Gulpen . . . . . L. 2120 3 224 1621 8.5 Haatten . . . . GLD. 1956 2 450 1329 - 1.3 Haaksbergen . . . 0. 10 557 9 830 5105 16.5 Haamstede . . . . Z. 3191 1546 774 16.5 Haaren . . . . . NB. 1836 2 384 1274 14.1 Haarlem . . , NH. 2 455 140 469 67155 17.3 Haarlemmerl, en Sp. NH. 3 326 3 417 1 695 11.6 Haarlemmermeer .. N H. 18 519 33176 17098 23.6 Haarzuilens . . . . U. 699 480 259 9.3 Haastrecht . . . , ZH. 1709 2 286 1209 0.6 Haelen L. 1113 1383 732 10.4 Hagestein . . ZH. 1029 868 438 5.6 Halsteren . . NB. 3 034 6 399 3273 11.2 TABEL 1 (vervolg). 33 m Bevolking op cu r+ d 1 Jan. 1940. • ^D•EI R h ! GEMEENTEN. .^ m o G, Cd ^> m.^ :.•^

a Ó•~ E ^HC)W

Ham (den) , . 0. 4 378 7 378 3 822 13.9 flaps . . . . NB. 1512 1741 902 15.1 Hardenberg (Ambt-) 0. 16 607 14 662 7 671 11.7 Hardenberg (Stad-) 0. 1705 3119 1572 18.2 Harderw#jk . . . . GLD. 3 351 9 844 4967 13.6 Hardinxveld . . . ZH. 1025 7 019 3 657 2.5 Haren . . . . . G H. 5 093 9 900 4745 40.0 Harenkarspel . . . NH. 2 402 3 381 1792 3.3 Harlingen . . . . F. 263 10 345 5109 - 5.1 Harmelen . . U. 1913 2 275 1158 2.7 Haskerland . . F. 10 386 9 935 5115 2.4 Hasselt . . . . 0. 125 2069 1086 - 8.3 Hattem . . . . GLD. 12U 4 788 2 470 5.8 Havelte . . . . D. 7 682 3 938 2100 4.3 Hazerswoude . . . ZH. 3 458 4 963 2 528 6.0 Hedel . . . . . GLD. 1149 1685 890 - 0.2 Heel en Pankeel , . L. 1068 2 245 993 9.3 Heemskerk . . . . NH. 2 738 4 942 2 580 10.6 Heemstede . . . . NH. 946 20 400 9 710 41.5 Heenvliet . . . . . 43ZH. 12 1166 627 - 1.9 Heer ...... L. 511 6100 3 251 40.9 's Heer-Abtskerke . Z. 1566 456 239 2.2 's Heer-Arendskerke. Z. 4 688 4 347 2194 9.7 Heerde ...... G LD. 7 972 9 512 4 939 7.4 's Heerenhoek . Z. 668 1382 692 7.9 Heerenveen , , F. 13 780 22169 11285 7.1 Heerewaarden. GLD. 663 901 475 - 2.5 Heerhugowaard , NH. 3 783 5 315 2 751 8.4 Heerjansdam . . . ZH. 620 1345 709 3.3 Heerlen . L. 3 357 50 498 25181 7.6 Heesch . .. NB. 2035 3 537 1819 13.5 Heeswjjk . . NB. 1530 1792 945 24.7 Heeze ...... NB. 3 891 3 592 1841 13.7 34 TABEL I (vervolg). . Population au (6 m lor janv. 1940. m Q . cd r; COMMUNES. •,< s'- ^, m m á^ °

0 H o ^^

Hei- en Boeicop . ZH. 932 649 328 2.2 Heijthuizen . . . L. 2 931 3 030 1640 10.9 Heiloo . . . NH. 2 273 8 280 4 372 67.8 Heinenoord . . . ZH. 1716 2 024 1027 3.4 Heinkenszand . . Z. 1242 1876 916 - 1.2 Heino ...... 0. 3127 3 075 1628 10.0 Hekelingen . . . . ZH. 935 991 491 0.1 Hekendorp . . . . ZH.478 753 391 12.0 Helden ...... L. 7 050 7 335 3 904 18.6 Helder (Den) . . . NH. 4 582 37 328 19 533 26.8 Hellendoorn. . . . 0. 13 308 15 557 7 919 13.4 Hellevoetsluis . . ZH. 242 1258 636 - 35.1 Helmond . . . . NB. 1460 28 794 14 448 13.2 Helvoet (Nieuw-) ZH. 1144 2096 1038 -13.2 Helvoirt . . . . NB. 2 640 2 447 1271 11.5 Hemelumer Oldeph. F. 6 686 5 056 2 485 - 1.9 Hemmen GLD. 263 211 94 2.4 Hendrik-Amb.-Ido . ZH. 1131 4 966 2 593 3.3 Hengelo. . 0. 5 265 41473 20 817 17.7 Hengelo . . . . . GLD. 4 951 5180 2 674 8.7 Hennaarderadeel . . F. 5 875 4 729 2 371 1.0 Hensbroek . NH. 1024 963 509 2.9 Herkingen . . . . LH. 548 1022 505 5.1 Herpen . . . NB. 1758 1978 1028 12.8 Herten ...... L. 656 1673 839 21.0 's Hertogenbosch. . NB. 2 232 48 822 23 444 15.0 Herwen en Aerdt. (uUL D. 3187 5 727 3 047 0.4 Herwijnen . . . GLD. 2272 1692 883 - 9.4 Heteren . . . . GLD. 3 291 4103 21.88 10.0 Heukelum. . . . . ZH. 561 1665 892 6.2 Heumen . . . . GLD. 2116 2 919 1514 - 8.6 Heusden , . . . NB. 1987 2743 1382 - 7.3 Hillegersberg . . . ZH. 1537 23 321 11127 46.2 TABEL I (vervolg). 35 m • Bevolking op an,4 ,d 1 Jan. 1940. rn

GEMEENTEN. D m^ i^m+^^l o n c^ ;..Pm r^ m ó n ó ce 4^b a ° • H b m

Hillegom , . . . Z H. 1339 11917 5 980 10.2 Hilvarenbeek . . NB. 6 801 4 383 2 237 18.8 Hilversum . . . NH. 4 687 74179 35 227 30.0 Hindeloopen. . . . F. 504 881 461 - 9.4 Hoedekenskerke . Z. 1046 1479 736 6.0 Hoek Z. 3 376 2 601 1330 - 4.2 Hoenkoop. . . . U. 756 627 323 7.9 Hoensbroek . . . L. 890 13 647 7 057 0.2 Hoevelaken . . GLD. 727 1594 803 21.3 Hoeven ...... NB. 3117 4 382 2 352 13.3 Holten ...... 0. 6 577 4 490 2 294 8.9 Hontenisse . . • . Z. 3 845 5 456 2 783 1.5 Hoofdplaat . . . • Z. 1110 1309 677 - 1.4 Hoogbiokland . . . ZH. 774 824 435 3.6 Hooge-enLage-Mierde NB. 4 738 2081 1099 12.4 Hooge- en Lage-ZwaL NB. 3 534 4 795 2 340 - 3.3 Hoogeloon c.a. . . NB. 4 019 2 949 1524 24.7 Hoogeveen . . . . D. 6 230 17 661 9105 15.3 Hoogezand . . . . GR. 5 377 11915 6 070 4.2 Hoogkarspel. . . . NH. 1349 2 387 1216 9.2 Hoogkerk. . . . GR. 1909 4 321 2 229 4.7 Hoogland. . . . U. 4116 4 299 2207 19.5 Hoogwoud . . . . .NH. 2 349 2 264 1187 0.5 Hoorn ...... NH. 682 12 661 6 303 5.1 Hoornaar . . . . . ZH. 545 718 367 5.3 Horn ...... L. 1150 1852 909 10.8 Horssen . . . . GLD. 1190 994 510 7.2 Horst . . . . . L. 8000 8 597 4 393 16.6 Houten...... U. 3 432 2 625 1373 7.9 Houthem . . . . L. 889 2 415 1232 16.8 Huijbergen . . . . NB. 1060 1176 832 8.3 Huissen . . . GLD. 2 009 6157 3181 11.0 Huizen ...... NH. 1547 9 985 4 853 23.6 36 TABEL I (vervolg). --; Population an m 0 Q ter j anv.1940. m Z5 CI L -____ COMMUNES. o m W o ó2 á'ám

Hulsberg . L. 992 2 877 1596 14.8 Hulst . . . . . Z. 189 4 039 1906 3.2 Hummelo en Keppel GLD. 4 806 3192 1665 2.4 Hunsel. , , . . . L. 2426 1786 946 12.5 Hurwenen. . . . . GLD. 562 528 278 4.3 Idaarderadeel . . . F. 6 628 5 986 3 078 1.8 IJlst...... F. 723 1454 737 0.5 IJsselmonde . . . ZH. 1034 8 568 4 400 40.4 IJsselmuiden 0. 6 757 6 406 3 349 7.8 IJsselstein . . . U. 2 227 4 941 2 616 1.5 IJzendijke . . . Z. 4 394 2 762 1412 - 1.2 Ilpendam . . . . NH. 2 920 2 346 1265 0.2 Itteren ...... L. 428 594 333 6.1 Ittervoort.80 . . L. 420 353 1 12.1 Jaarsveld . . . U. 1208 1410 748 -10.1 Jabeek . , . . . L. 396 625 317 1.9 Dan steen894 (St.) . . . Z. 2 813 3 642 1 7.3 Jisp NH. 1014 697 349 - 6.3 Jutphaas . . . U. 2576 9 571 4 882 111.0 Kamerik , . . . U. 2 947 2140 1092 0.8 Kampen . . . . . 0. 7174 20 737 10 519 4.3 Kantens , . GR. 3 292 2 216 1127 2.1 Kapelle. . . . . Z. 1856 3013 1530 6.5 Kats . . , . . Z. 1067 598 321 - 4.6 Kattendjke . . Z. 2 066 1214 626 - 3.7 Katwi^jk . ZH. 1162 18 852 9 628 20.6 Katwoude. . . . NH. 696 238 138 0.8 Kedichem . . ZH. 994 1076 564 -11.6 Kerkrade . . . L. 1842 37 565 19 390 2.3 Kerkwerve , . . Z. 1931 809 416 --3.6 Kerkwijk . . . . GLD. 1346 1194 636 2.2 Kessel ...... L. 2149 1948 969 11.6 Kesteren . . . . . GLD. 1673 4 274 2 274 5.5 TABEL I (vervolg). 37

Bevolking op bj -^ b 1 Jan. 1940. GEMEENTEN. c ce 0 0 > °

Kethel . . . . . ZH. 1217 2 280 1181 2.2 Klaaswaal . . . ZH. 1454 2 037 1039 - 3.1 Klimmen . . . L. 790 2058 1048 2.4 Kloetinge . . . . Z. 1599 2191 1060 7.4 Kloosterburen . . . GR. 3 438 2134 1065 2.0 Klundert . . . . NB. 3 508 4 523 2 335 - 2.0 Koekengen . . . U. 701 840 436 - 0.6 Koedijk . . . . . NH. 1024 1936 1015 0.3 Koewacht . . . Z. 2064 2 598 1369 1.5 Kollumerland . . F. 8 892 9 615 4 886 7.4 Koog aan de Zaan NH. 303 6 375 3 213 42.8 Korteenhoef . . . . NH. 1489 2033 1009 36.9 Kor^tgene . . Z. 1302 1407 732 6.4 Koudekerk a/d Rijn ZH. 1001 1 723 915 - 5.3 Koudekerke. . . . Z. 1842 4 498 2 248 20.9 Krabbendijke . . . Z. 1576 2 446 1216 1.2 Krimpen aan de Lek ZH. 677 3 070 1563 - 1.7 Krimpen a/d IJssel. ZH. 755 6 006 3154 19.7 Krommenie . . . NH. 413 5 905 3 022 5.7 Kruiningen . . . Z. 1500 4 077 2067 5.0 Kruis (St.) . . . Z. 2136 646 359 - 5.7 Kuinre ...... 0. 832 663 350 - 0.7 Kwadijk ...... NH. 655 410 221 - 4.9 Laagnieuwkoop . . U. 678 482 257 - 1.4 Landsmeer . . . NH. 1823 3 849 1977 10.9 Langbroek . . . U. 1791 1407 728 2.9 Langerak . . . . . ZH. 1108 908 469 0.1 Lange- Ruige-Weide ZH. 1040 786 395 9.0 Laren ...... GLD. 10 767 5 993 3 088 5.6 Laren . . . . . NH. 1250 9 050 4171 38.9 Laurens (St.) . . Z. 1029 1424 711 23.5 Leek ...... GR. 6676 8 311 4 339 5.9 Leende . . . . . NB. 4150 2061 1093 7.5 38 TABEL 1 (vervolg). Population an 1, ó CD . m ier janv. 1940. +; Ev ó COMMUNES.. ,a 14 Ó E p p,•- 9

Leens ...... GR. 3699 3 863 1927 0.1 Leerbroek. . . . ZH. 1137 853 426 - 3.0 Leerdam . . Z H. 1760 9184 4 762 2.6 Leersum . . . . U. 2 960 2 406 1242 19.5 Leeuwarden. . . . F. 1667 54 973 26 461 13.2 Leeuwarderadeel . . F. 8 930 20 278 10 063 23.8 Leiden ...... Z H. 1233 78 217 38180 10.4 Leiderdorp . . . ZH. 1172 3 495 1 723 46.2 Leidschendam . . ZH. 3 592 9234 4 695 11.1 Leimuiden . . ZH. 1451 2162 1108 7.5 Lekkerkerk . . . . ZH. 2 266 4 648 2 394 6.4 Lekkerland (Nieuw-) ZH. 1162 3 691 1898 - 0.5 Lemsterland. . . . F. 6 976 7 573 3 914 5.0 Leusden . . . . . U. 4 697 2 496 1315 6.9 Lexmond . . . . ZH. 2203 1 691 893 4.2 Lichtenvoorde . . . GLD. 7 344 8 686 4 672 17.3 Llempde . . . . NB. 1919 1844 975 8.9 Lienden . . . . 92GLD. 3 8 4 269 2 306 - 1.7 Lier (de) . . . . ZH. 911 3 268 1660 20.9 Lieshout . . . . . NB. 2 528 2 564 1347 30.1 Limbricht . . . . L. 914 2 549 1343 23.2 Limmen , . . . 2NH. 1252 2459 1229 12.0 Linden ...... N B. 955 547 273 7.9 Linne . . . . . L. 1472 1854 987 14.2 Linschoten . . . . U. 2 727 1855 965 - 1.1 Lisse ...... ZH. 1601 9 793 4 947 15.5 Lith ...... NB. 3 390 3 017 1520 1.2 Lochem GLD. 2133 5 599 2 692 - 2.8 Loenen ...... U. 1004 1402 687 2.8 Loenersloot . . , U. 629 625 315 7.2 Loon op Zand , . . NB. 5 214 11096 5 745 8.2 Loosdrecht . . . U. 1937 3 682 1945 9.6 Lopik ...... U. 2030 1802 935 6.7

TABEL 1 (vervolg). 39 Bevolking op bom -^ 1 Jan. 1940. "D s 6 GEMEENTEN. ,.^^ ce ce cam w ó ,.át p m ^. •^ o m Q C. - E H^ m

Loppersum . . . . GR. 2 733 3 603 1819 6.1 Losser ...... 0. 11211 16498 8371 11.7 Lutjksgestel . . . . NB. 2244 1225 646 14.7 Maarheeze. . . . . NB.3 5493 3160 1864 11.8 Maarn ...... U. 2 520 2040 1 144 - 3.6 Maarssen . . . . U. 844 3 951 1949 16.5 Maarsseveen. U. 960 2036 1001 12.5 Maarten (St.) . . . NH. 1419 1322 699 - 2.9 Maartensdijk . . . U. 3144 10 356 5 052 174.5 Maartensdijk(St.). . Z. 2 240 2 725 1363 Maasbracht . . . L. 1599 2141 1130 19.7 Maasbree . . . . L. 6 930 15 754 7 964 19.2 Maasdam . ZH.29797 15 797 0.7 Maashees en Overloon NB. 3030 2 492 1296 16.2 Maasland . . . . ZH. 4156 3 680 1858 3.4 Maasniel . . . . . L. 1534 4 444 2 289 22.3 Maassluis . . . . . ZH. 155 9136 4 575 - 4.5 Maastricht . . . . L. 3 214 67 904 33 068 12.0 Made en Drimmelen NB. 5 551 5 536 2 752 3.8 Margraten . . . . L. 983 1402 745 9.7 Markelo ...... 0. 9 627 5 448 2 833 7.8 Marken ...... NH. 254 1390 695 0.1 Marum ...... GR. 6 229 6 641 3 435 4.5 Maurik ...... GLD. 3 826 4 074 2183 - 1.7 Medemblik . . . . NH. 888 4 377 2 414 3.8 Meeden ...... GR. 1690 1863 939 3.3 Meerkerk. . . . . ZH. 1530 1777 882 1.5 Meerlo ...... L. 2 693 2 434 1268 8.6 Meerssen . . . . L. 1161 6156 2 951 13.2 Megen c.a. . . . NB. 1549 1 798 964 5.2 Meijel . . . . L. 1882 2 514 1292 11.6 Melick en Herkenb. L. 3 223 2190 1172 13.9 Meliskerke . . . Z. 700 781 397 10.3

40 TABEL I (vervolg). -; Population au ó m • ter j anv. 1940.

COMMUNES. • ï2 o ^^ •ó°ám

Melissant . . . . ZH. 2 048 1906 984 4.1 Menaldumadeel . . . F. 7 786 10 708 5 362 3.3 Meppel . . . i D. 1068 13 774 6 895 13.5 Merkelbeek . . . L. 456 1333 742 .3 Mesch ...... L. 265 328 165 8.6 Mheer ...... L. 894 1017 531 6.6 Michielsgestel (St.) , NB. 2 226 6 229 3 432 13.4 Middelburg . . . . Z. 1371 18 215 8 696 - 1.0 Middeiharnis . . . ZH. 1815 4 630 2 299 f 4.8 Middelie . . . . . NH. 827 515 260 -12.9 Middeistum . . GR. 2 514 2 785 1413 3.9 Midwolda. . . . GR. 4 099 4 642 2 399 4.4 Midwoud . . . . . NH. 1204 1076 56 - 1.4 Mierlo . . . . NB. 3 452 5 807 2 922 8.1 M^jdrecht . U. 3 0i4 4 618 2 381 0.1 Mijnsheerenland . ZH. 1763 17514 918 6.1 Mill en St. Hubert . NB. 4 027 4 593 2 384 20.7 Millingen . . . . . GLD. 933 3 25S 1650 - 2.3 Moercapelle . . . . ZH. 724 957 480 16.7 Moergestel . . . . NB. 2 799 2 477 1218 19.1 Molenaarsgraaf . ZH. 748 576 290 0.9 Monnikendam . . NH. 1279 2 500 1269 1.6 Monster ZH. 1526 12 024 6 021 14.7 Montfoort...... U. 140 2046 1005 2.2 Montfort . . . L. 989 1544 802 25.0 Mook ...... L. 1838 2060 1013 13.2 Moordrecht . . . ZH. 1467 2 791 1460 - Muiden. , . . . NH. 1458 3 026 1514 8.1 Munstergeleen , . L. 443 1556 765 18.4 Muntendam . . GR. 2106 3752 1979 2.5 Naaldwijk. . . . . ZH. 2 594 13 455 6 834 14.4 Naarden . . . . . NH. 1839 9 528 4 437 63.2 Nederhemert . . . GLD. 677 978 536 - 6.1 TABEL I (vervolg). 41 Bevolking op b- 0 1 Jan. 1940. ^D 10 r • V C tri Ó GEMEENTEN. .^ d _4 d Q mo+ P T+ ° o p•-4a H.,, Ctcd Hmmo m

Nederhorst den Berg NH. 1422 2 296 1165 10.9 Nederweert . . . . L. 9 446 7 885 4142 18.9 Neede ...... GLD. 4 594 6 277 3284 7.7 Neer ...... L. 2172 2137 1078 9.9 Neeritter . . . L. 425 638 329 2.4 Neuzen .. . . . Z. 3158 11602 5 839 10.9 Nibbixwoud, . . NH. 1036 1541 802 7.2 Nieuwenhagen. L. 709 4 844 2 490 - 7.1 Nieuwenhoorn . . . ZH. 1881 1705 863 0.1 Nieuwe-Niedorp , . NH. 1616 1736 936 1.5 Nw.- en St. Joosland Z. 1351 1231 640 7.2 Nieuwe-Pekela. GR. 3107 5 468 2 779 - 0.1 Nieuwer-Amstel . Nl-T. 4339 19 036 9 428 53.2 Nieuwerkerk . . . Z. 2 312 1920 9^8 3.2 „ aid IJssel ZH. 1872 3 944 2010 4.3 Nieuwe- Schans. . . GR. 776 2026 1058 1.4 Nieuwkoop . . . . ZH. 3 243 3 392 1748 - 0.1 Nieuwland . . . . ZH. 989 620 329 - 7.5 Nieuwleusen. . . . 0. 3 950 4 079 2144 9.8 Nieuwolda . . . . GR. 3 318 2002 1030 2.1 Nieuwpoort . . . . ZH. 55 811 427 - 2.3 Nieuwstad . . L. 869 1457 741 11.9 Nieuwveen . . . . ZH. 855 1893 974 11.1 Nieuwvliet . Z. 628 466 236 - 1.7 Nieuw-Vossemeer, . NB. 1444 1574 828 6.7 Nigtevecht . . U. 589 703 357 2.8 Nijeveen . . . D. 2 538 1477 781 4.5 Nijkerk...... GL D. 6 3.81 10 945 5 661 10.7 Nijmegen . . . . . GLD. 4 322 95121 46 497 16.4 Nisse ...... Z. 965 617 326 - 5.9 Nistelrode. . . . . NB. 3232 3 299 1735 19.6 Noorbeek. . . L. 740 845 418 8.9 Noordbroek. . GR. 2 510 1958 970 - 4.6 42 TABEL I (vervolg). - Population au 1 ó m ter janv.1940. m

COMMUNES. • m -' m ó ° a ^^ a os^.•^m

G • ^ po

Noorddijk. . . . GR. ` 2 436 2 518 1276 1 11.9 Noordeloos . . . ZH. 1529 1194 604 - 2.3 Noordgouwe . . . . Z. 697 831 421 -- 5.8 Noord-Scharwoude . NH. 510 2 067 1045 4.5 Noordwelle . . . Z. 1011 447 227 - 3.5 Noordwijk . ZH. 3654 12 520 5 857 23.6 Noordwijkerhout . ZH. 2 324 7 500 4 244 19.5 Nootdorp . ZH. 1082 2099 1089 16.5 Norg ...... D. 11261 5140 3 270 4.4 Nuland . . . . . NB. 1622 1657 827 15.5 Numansdorp . . . ZH. 4 741 4 265 2 212 4.5 Nunen ca . . . NB. 3 430 4 703 2 441 17.9 Nunhem . . . L. 387 371 189 10.1 Nuth . . . . L. 932 4 256 2 211 - 0.8 Obbicht en Papenh. L. 515 1417 739 14.8 Obdam ...... NH. 1262 2019 1037 10.4 Odiliënberg (St.) . . L. 1301 1267 651 -- 0.8 Odijk ...... U. 647 471 257 0.6 Odoorn...... D. 14 784 12 738 6 737 35 Oedenrode (St.) . . NB. 6 827 7 745 4 015 19.3 Oeffelt ...... NB. 913 1359 713 3.3 Oegstgeest . . . . ZH. 1377 9 053 4148 29.4 Ohé en Laak . . L. 468 584 300 1.2 Oirsbeek .. L. 715 2125 1105 26.8 Oirschot . . NB. 6 013 5 642 2 769 14.9 Oesterwijk...... NB. 2 676 7 524 3 761 17.6 Ol d eb roek . . . . GLD. 9169 9 888 5 056 14.0 Oldehove GR. 4 084 2 421 1226 - 2.6 Oldekerk . . . . GR. 2170 1892 973 11.7 Oldemarkt . . . 0. 4 741 2 862 1499 3.6 Oldenzaal . . . . 0. 236 10 559 5 243 5.3 01st ...... 0. 6109 6 243 3 235 8.2 Ommen. . . . . 0. 18 710 9171 4 768 12.8 TABEL I (vervolg). 43

m Bevolking op r^^ 1 Jan. 1940. .^ ..^ , GEMEENTEN. .^ c m á m cd D ^; m 4 ^ •- áÓ o.^C+.^ j ^c Hma) H 1000

Onstwedde . . . . GR. 10 685 19 814 10142 9.6 Ooltgensplaat . . . ZH. 2 445 3 394 1743 5.1 Oostburg . . . . . Z. 1352 2 713 1327 3.0 Oostdongeradeel . . F. 8 376 8 282 4 233 7.4 0.-, W.- en Midd.beer: NB. 4153 1658 883 20.7 Oost-enWest-Souburg Z. 840 5 566 2 813 22.6 Oosterhesselen. . D. 6 747 3102 1653 11.3 Oosterhout . . . NB. 7 301 16 951 8 496 12.2 Oosterland . . Z. 1723 1870 985 - 4.3 Oosthuizen . . . NH. 1040 886 461 - 6.0 Oostkapelle . . . Z. 1405 1545 763 13.3 Ooststellingwerf . . F. 22 547 15 946 8 249 9.5 Oostvoorne . . . . ZH. 2 382 3 607 1803 11.5 Oostzaan NH. 1849 4 256 2 244 8.9 Ootmarsum . 0. 345 1707 825 4.0 Ophemert . . GLD. 1705 1243 663 - 1.0 Oploo c.a. . NB. 3 828 2 892 1488 11.8 O p m ee r...... NH. 721 601 308 4.9 Opperdoes . . . . NH. 390 1232 635 15.5 Opsterland . F. 23 072 20136 10 434 3.6 Oss ...... NB. 2 910 17 930 9 263 22.7 Ossendrecht . NB. 2 954 2 952 1541 - 0.7 Oterleek . . . NH. 1410 804 423 - 1.0 Ottersum , . L. 2 717 2 539 1291 2.4 Ottoland . . . ZH. 850 602 295 - 32 Ouddorp . ZH. 3 266 3 705 1916 0.6 Oudelande . Z. 498 766 394 1.2 Oudenbosch. NB. 1167 5 778 3 044 0.6 Oudendijk . . . . NH. 612 424 230 -15.0 Oudenboorn . . . . ZH. 862 874 462 - 3.7 Oude-Niedorp . . . NH. 1002. 1423 748 5 7 Oud- en Nieuw-Gaste] NB. 3 307 6 456 3 330 1.9 Oudenrijn. . U. 14481, 1142 556 22.7 44 TABEL 1 (vervolg). - Population au 05 m ter janv.1940. m Q;

U m ^^^ COMMUNES. • m `^ m m p,^ ° a nr H .q , 0 zs

Oude-Pekela . . . . GR. 1 904 7 606 3 890 0.7 Ouder-Amstel . . . NH. 2 825 5133 2 548 27.9 Ouderkerk a/d IJssel ZH. 1761 3 706 1916 - 1.9 Oudewater . . . . ZH. 144 3 228 1544 1.9 Oudkarspel . . . . NH. 1190 1753 927 - 3.4 Oudorp...... NH. 833 1934 977 31.9 Oud -Valkenburg . . L. 778 1253 657 10.3 Oud-Vossemeer . . . Z. 2070 2 221 1134 - 0.7 Ouwerkerk . . . . Z. 1160 643 324 - 7.3 Overasselt. . . . . GLD. 2 783 2 456 1259 4.5 Overschie . . . . ZH. 1630 10 418 5178 38.1 Overslag . . . . Z. 548 301 173 -10.7 Ovezande . . . . Z. 1074 1327 674 0.1 Pancras (St.) NH. 441 1505 782 5.3 Pannerden . . . . GLD. 1056 1580 851 0.6 Papekop . . . . ZH. 698 428 238 - 0.9 Papendrecht . . . ZH. 957 5 346 2 700 - 3.3 Peize ...... D. 2 771 2 617 1389 5.0 Peursum . . . . ZH. 636 350 176 - 7.2 Philippine . . . Z. 1381 1218 604 9.9 Philipsland (St.) . Z. 3127 2112 1099 - 1.4 Piershil . . ZH. 1137 878 464 - 1.3 Pijnacker. . . . . ZH. 3 381 6 980 3 569 25.0 Poederoijen . . . . GLD. 1455 1254 675 1.3 Polsbroek. . . . U. 1165 872 442 - 7.0 Poortugaal . . . . ZH. 932 3 494 1624 14.0 Poortvliet. . . . Z. 2 347 1667 854 - 1.3 Posterholt. . . . L. 1198 2 214 1093 11.3 Prinsenhage. . . . NB. 6193 13 066 6 554 17.6 Purmerend . . . . NH. 1355 6120 3 026 0.9 Putte ...... NB. 1844 1546 795 10.5 Putten , . . . . GLD. 8 438 8 866 460(J 16.1 Puttershoek. . . . ZH. 530 2 244 1151 - 4.1 TABEL I (vervolg). 45

Bevolking op boo 1 Jan. 1940. cc GEMEENTEN. ; m P^ ó ^ mis E2 b ___

Raalte ...... 1 0. 13 819 11033 5 723 14.4 Raamsdonk . . . . NB. 2189 6 939 3 507 - 3.8 Rauwerderhem. . . F. 3 434 2 652 1365 - 5.3 Ravenstein . . . . NB. 2126 2 506 1227 7.0 Reek...... NB. 1272 1096 541 8.8 Reeuwijk , . . . ZH. 2 667 4 601 2 382 7.3 Renesse . . . Z. 810 643 326 3.7 Renkum . . . . GLD. 4 666 21043 10 073 13.6 Itenswoude . . . U. 1974 2 043 1 068 17.3 Retranchement. . . Z. 1017 623 318 - 6.3 Reusel , . . . . . NB. 3137 3 059 1576 33.4 Rheden...... G L D. 8 787 27 435 13115 11.3 Rhenen...... U. 4 347 8 467 4 397 10.1 Rhoon . . . . ZH. 1544 2 599 1845 24.1 Ridderkerk . . . . ZH. 2 437 16126 8 287 9.0 Riethoven. . . . NB. 1709 798 388 14.6 Rietveld . . . . . ZH. 684 668 342 - 6.2 Rijckholt . . . . L. 122 352 150 - 6.1 Rijnsaterwoude . . ZH. 599 726 381 1.8 Rijnsburg. . . . . Z H. 366 4 922 2 532 9.0 Rijp (de) . . . . . NH. 371 1347 714 - 1.8 Rijsbergen . . . . I NB. 3 703 2 803 1456 14.3 Russen . . 0. 2609 10741 5474 14.5 Rijswijk ...... ZH. 1805 17 972 8601 12.8 Rijswijk . . . . . NB. 397 673 382 6.5 Rilland-Bath. . . . Z. 3 749 2033 1039 0.7 Ritthem Z. 975 680 344 6.1 Rockanje ...... ZH. 3115 2 830 1471 4.4 Roden ...... D. 6 230 5 867 3 053 11.0 Roermond . . . . L. 1241 18 735 9 058 5.3 Roggel ...... L. 2 296 2162 1116 6.8 Rolde ...... D. 10 591 3 527 1866 12.4 Roo endaal en Nispen NB.s 5 716 26116 12 944 18.2 46 TABEL I (vervolg). 1-: Population au ó V5 • m ter janv. 1940 ® ^ 0 COMMUNES. • , m w ó á b ^^a

Roosteren . . . . L. 744 1097 572 8.4 Rosmalen. . . . . NB. 3 519 6 046 2 700 19.6 Rossum . . . . GLD. 739 1430 730 9.7 Rotterdam . . . . ZH. 10 490 619 686 308 930 4.4 Rozenburg . . . . ZH. 3 276 2 680 1349 6.2 Rozendaal . . . . GLD. 2 826 409 172 11.1 Rucph. en Vorenseinde NB. 5 830 8 459 4 435 12.6 Ruinen. D. 11566 4 977 2 614 9.6 Ruinerwold . . . I D. 4 032 2 875 1506 4.8 Ruurlo ...... GLD. 6 416 4576 2 372 13.2 Ruwiel. . . . . U. 913 561 303 - 1.2 Sambeek . . . . NB. 3128 2 775 1386 20.9 Sappemeer . . . . GR. 1330 6 954 3 557 6.9 Sassenheim . . . . ZH. 660 6 088 3 043 15.7 Sas-van-Gent . . . Z. 1470 3 263 1623 5.9 Schaesberg . . , , L. 745 7 851 4 005 - 6.0 Schagen . . . . NH. 2005 4 061 2040 4.1 Schalijk ...... NB. 3 009 2 364 1190 15.9 Schalkwjjk . . . . U. 1777 1478 746 11.9 Scheemda . . . . . GR. 4 592 7 260 3 721 5.8 Schellinkhout . . . NH. 722 546 283 2.0 Schelluinen . . . . ZH. 301 448 253 - 4.1 Schermerhorn . . . NH. 1100 1146 I 582 6.2 Scherpenisse. . . . Z. 1053 1265 627 - 4.8 Scherpenzeel. . . . GLD. 1254 2063 1042 14.6 Schiebroek . ZH. 614 7 255 3 517 105.3 Schiedam . . . . ZH. 812 62 682 31293 18.7 Schiermonnikoog . . F. 12 363 625 280 -13.2 Schijndel . . . . . NB. 4 725 9 454 4 667 18.0 Schimmert . . . L. 908 2011 1104 13.9 Schinnen . . . . L. 1461 3 929 2069 16.0 Schin op Geul . . L. 690 1728 775 9.4 Schinvel d. . . L. 1190 3193 1660 12.9 TABEL I (vervolg). 47 Bevolking op bn' : b4 d 1 Jan. 1940. 9 W o Ei GEMEENTEN. ^y ~9 o ^_

rom

Schipluiden. . . . ZH. 3182 4 210 2145 16.1 Schoondijke. . . . Z. 2 376 1951 1010 - 2.4 Schoonebeek. . . . D. 5386 3 930 2132 14.1 Schoonhoven . . . ZH. 158 4 540 2279 - 1.4 Schoonrewoerd. . . ZH. 927 914 472 - 2.7 Schoorl...... NH. 3332 2 460 1248 16.0 Schore ...... Z. 1117 820 435 - 9.1 Serooskerke(op Sch.) Z. 334 236 124 - 7.1 Serooskerke (op W.) Z. 1303 1729 868 5.3 Sevenum , L. 4 932 3 387 1725 14.3 Sijbekarspel. NH. 1564 1338 677 - 2.7 Simpelveld . . . . L. 817 4174 2001 8.0 Sittard ...... L. 1900 16127 8 024 10.7 Sleep. D. 6 936 5 420 2867 6.9 Slenaken . . . . . L. 722 534 281 - 6.3 Sliedrecht. . . . . ZH. 2 800 14 012 7109 6.6 Slochteren . GR. 14 311 13 761 7101 2.3 Sloten ...... F. 226 691 340 - 1.8 Sluis ...... Z. 2 358 2726 1468 - 2.1 Smallingerland. . . F. 12122 17 004 8 733 10.8 Smilde ...... D. 6 322 6 395 3 371 1.2 Speek ...... F. 917 17092 8 333 15.1 Snelrewaard. . . . U. 1091 612 326 2.7 Soest...... U. 4 688 18 395 9 067 32.4 SSomeren NB. 8 308 7191 3 676 27.7 Sonlmelsdijk . ZH. 1842 3529 1814 1.9 Son en Breugel NB. 3 325 3 441 1823 17.6 Spanbroek . . . . NH. 1312 1939 1009 13.6 Spaubeek . . . . . L. 558 1533 802 13.5 Spijkenisse . . ZH. 1694 2 506 1299 7.5 Sprang- Capelle NB. 2 499 5132 2 630 4.4 Stad aan 't Haringvl. ZH. 300 1251 642 5.5 Standdaarbuiten . . NB. 1338 1956 1008 3.8 48 TABEL I (vervolg). .; Population au Q m Ier janv. 1940. ' Rj CE COMMUNES. a, o m a. 0 Q+ cd cad ó °^,' m p c E- ^ ó I Q -`^ m

Staphorst. . . . 0. 13 809 516 3 911 10.8 Stavenisse . . . Z. 1188 1832 938 - 4.2 Stavoren •. . . . . F. 384 925 456 - 4.3 Stedum...... GR. 2 453 2 380 1229 3.1 Steenb. en Kruisland NB. 8 627 9 939 5180 9.0 Steenderen . . . . GLD. 4 948 3 721 1925 - 2.0 Steenwijk . . . . 0. 870 7 910 3 958 8.9 Steenwijkerwold . 0. 9 952 7 094 3 606 5.5 Stein ...... L. 997 4 691 2 466 26.0 Stellendam . . . . ZH. 1827 1882 972 7.5 Stevensweert . . . L. 605 1124 585 2.4 Stiphout . . . . . NB. 1132 1246 637 20.3 Stolwijk . . . . . ZH. 2 591 2 734 1350 3.5 Stoutenburg. . . U. 1404 1666 844 28.7 Stramproij . . . L. 1205 1844 966 11.6 Streefkerk . . . . ZH. 1684 1783 918 - 3.7 Stri^jen ...... ZH. 5135 4 779 2 464 3.4 Susteren . . . . L. 1735 4 255 2166 2.9 Swalmen . . . . . L. 2183 4 812 2 478 13.4 Tegelen...... L. 1033 12180 6184 15.3 Ten Boer. . . . . GR. 5 688 5 248 2678 1.2 Terheijden . . . . NB. 2 603 4 546 2 380 4.2 Termunten . . . . GR. 4 050 4 331 2166 12.8 Terschelling. . . NH. 10 645 3 289 1652 0.6 Teteringen . . . NB. 1886 3 289 1712 20.7 Texel . . . . . NH. 18 424 8 225 4 266 8.1 Tholen . . . . . Z. 1572 3 044 1505 5.0 Thorn . . . . . L. 703 1 732 937 7.6 Tiel ...... GLD. 1148 12 747 6 398 3.3 Tienhoven . . . U. 658 589 298 1.9 Tienhoven . . . . ZH. 427 363 199 - 4.2 Tietjerksteradeel . . F. 16 754 17 342 8884 6.3 Tilburg...... NB. 7 924 97 250 48198 23.4 TABEL I (vervolg). 49

m . Bevolking op ^nF5 :0 +' 1 Jan. 1940. ^s •, •^ GEMEENTEN. km M -; ce rl m m m b Cd r, Ima^, ó ^ o m a^ ó Cd0 o

Tonge (Nieuwe-) . . ZH. 1202 2 080 1067 6.4 Tonge (Oude-) . . . ZH. 2 216 3 2(7 1629 3.8 Tubbergen . . . 0. 14 736 11074 5 743 16.2 Tull en 't Waal . . U. 786 447 241 - 5.9 Twisk ...... NH. 727 698 348 - 5.9 Ubach over Worms . L. 1008 6 766 3 545 - 1.8 Ubbergen. . GL D. 3 319 5 470 2 734 6.0 Uden...... N B. 6 273 9183 4 88 7 15.4 Udenhout , . . NB. 2 686 4 466 2 413 8.2 Uitgeest . . . . NH. 2062 3 997 2078 - 1.0 Uithoorn . . . . NH. 1850 4 024 2 085 2.2 Uithuizen. . . . . GR. 3 175 4 533 2 273 4.4 Uithuizermeeden . . GR. 4 968 5119 2 635 5.3 Ulestraten . . . . L. 805 1147 614 10.9 U lrum ...... GR. 3 728 3 692 1905 - 0.8 Urk ...... NH. 84 4 082 2185 26.9 Urmond . . . . . L. 529 2 276 1198 15.2 . . . . NH. 1557 1455 768 10.1 UsquertUrsem ...... GR. 3113 1722 903 - 3.0 Utingeradeel F. 6205 5 087 2 587 0.4 Utrecht . . . . . U. 2 300 165 029 80 080 6.6 Vaals . . . . . L. 2 401 7683 3 858 - 4.8 Valburg , . , , GLD. 4 828 6 799 3 329 6.1 Valkenburg. . . . ZH. 459 1135 585 17.9 Valkenburg. . . . L. 46 2188 1046 0.6 Valkenswaard . . . NB. 5 281 11469 5 767 29.9 Varik , . . . . . GLD. 905 1133 617 1.1 Veen...... N B. 691 1063 564 14.3 Veendam . . . GR. 4 843 13 836 6 900 3.4 Veenendaal . . U. 1145 12165 6158 45.1 Veere , . . . . . Z. 603 991 469 6.1 Veghel ...... NB. 4159 8 695 4129 13.5 Veldhoven , . . . NB. 4 369 8 634 4 210 21.5 50 TABEL I (vervolg). m Population au ó U a ter janv. 1940. COMMUNES. á^ ° ^^ ^r1 oa Q 0 o

Veldhuizen . . . U. I 925 779 I 407 27.7 V el p...... NB. 738 881 477 27.3 Velsen . . . . . NH. 4 751 48 730 24 288 18.1 Venhuizen . . . • NH. 1964 2 919 1560 0.4 Venlo ...... L. 2 637 27 873 13 646 14.8 Venraij ...... L. 14 616 14 612 7 401 18.2 Vessem c.a. . . . . NB. 4 821 1698 875 17.7 Vianen ...... ZH. 1616 3 585 1867 2.3 Vierlingsbeek . . . NB. 2 989 1882 960 12.5 Vierpolders . . . . ZH. 1041 883 483 2.1 Vinkeveen en Wa- verveen . U. 3 698 4 462 2 314 2.4 Vlaardingen. . . . ZH. 784 31037 15 522 11.4 Vlaardinger-Ambacht ZH. 1980 6 697 3 343 175.7 Vlagtwedde. . . GR. 15 497 15 312 7 900 11.0 Vledder . . . D. 4 757 2 444 1332 - 3.1 Vleuten . . . . U. 1511 3 541 1858 26.5 Vlieland . . . . NH. 5 097 507 264 15.0 Vljjmen...... NB. 2469 7073 3710 6.1 Vlissingen . . . Z. i87 23 013 11738 6.0 Vlist...... ZH. 992 443 239 - 2.4 Vlodrop . . . . L. 1893 1342 756 -13.9 Voerendaal . . . L. 2 265 4 324 2 302 8.4 Vogelwaarde. . . Z. 5150 3 951 2 070 - 5.8 Vollenhove (Ambt-). 0. 5 282 2 749 1464 11.2 Vollenhove (Stad-) . 0. 25 1514 763 1.9 Voorburg . . . . . ZH. 629 23 349 13 080 47.5 Voorhout . . . . ZH. 1255 3 662 2051 14.6 Voorschoten . . . . ZH. 1400 7 28 3 3 602 32.6 Voorst ...... GLD. 12 481 15 231 7786 10.3 Vorden . . . . . GLD..85 729 4731 2 438 10 Vreeland . . . . U. 506 868 451 3.6 Vreeswi^jk I U. 778 3 056 1602 I -10.0 TABEL I (vervolg). m Bevolking op aA•- 0 Jan. 1940.

• GEMEENTEN. .5Ui> ,._; 0 m a)

ó . 0 Ó Cd H i.r e0

Vries ...... D. 10 872 5 824 3112 8.3 Vriezenveen . , 0. 7 364 9 507 4 897 8.6 Vrouwenpolder . . Z. 1861 1061 546 2.3 Vught ...... NB. 3 764 14167 6 886 33.9 Vuren ...... GLD. 2 768 1744 925 3.0 Waalre. . . . . NB. 2 329 5 407 2 747 25.1 Waalwi^jk . . . . NB. 2 278 11429 5 723 15.2 Waarde. . . , . Z. 958 1033 525 3.8 Waardenburg . GLD. 1794 1511 788 - 1.7 Waarder , . . ZH. 1113 903 451 - 6.3 Waddinxveen . . , ZH. 3 368 7 725 3 944 5.6 Wadenoijen . . . . GLD. 1409 1954 1030 3.4 Wageningen. . . . GLD. 3097 14 552 7 470 10.5 Wamel . . . . . GLD. 2 866 6142 3 215 3.5 Wanneperveen . . . 0. 3 257 1638 855 4.3 Wanrotj. . . . . NB. 3 425 1865 962 25.8 Wanssum . , . L. 1180 1042 532 14.5 Warder , . . NH. 903 453 231 - 3.8 Warhum . . . . GR. 2 830 2 351 1189 8.6 Warmenhuizen. NH. 1313 2 298 1203 0.8 Warmond. . . ZH. 1147 2 994 1541 1.6 Warnsveld . . . . GLD. 3 831 4 568 2 316 5.9 Waspik...... NB. 1790 3 260 1724 - 7.1 Wassenaar . . . , ZH. 5 226 18 816 8 327 44.4 Wateringen. . . . ZH. 1042 5 383 2 725 21.8 Waterlandkerkje , Z. 1097 523 279 - 4.9 Wedde. . . . GR. 4107 3 909 1985 5.7 Weerselo . . . 0. 10 667 7249 3 782 10.2 Weert , . . . . . L. 9 913 17121 8 971 21.0 Weesp . . . . . NH. 278 7 072 8 532 - 2.1 Weesperkarspel . . NH. 4 640 3 602 1877 6.9 Wehl . . . . GLD. 2 331 3 517 1889 18.2 Wemeldinge . . Z. 869 2 424 1232 3.5

52 TABEL I (vervolg). Population au ó -4 . m ier janv.1940. m C> em

COMMUNES. {, m M Á, 0á .5 ó2 11V m ,^ b

Werken(de)en Sleeuw. NB. 2078 3 625 1875 5.6 Werkendam. . . . NB. 3 242 3 563 1831 - 0.7 Werkhoven . . U. 1661 1088 562 10.2 Wervershool. . . . NH. 1457 3 780 1926 10.7 Wessem . . . L. 548 1206 618 9.8 Westbroek . . U. 1 538 1160 628 - 0.3 Westdongeradeel . F. 7 538 7 469 3 809 0.2 Westdorpe . . Z. 2 230 2124 1072 8.2 Westerbork. . . . D. 13 697 5643 3 050 22.3 Westerhoven . . . NB. 1078 822 410 8.6 Westervoort. . . . GLD. 785 2 462 1276 22.7 Westkapelle. . . . Z. 904 2 269 1186 3.4 Westmaas . ZH. 746 947 502 2.1 Weststellingwverf. . F. 22 823 19132 9915 4.6 Westwoud . NH. 1337 1305 664 5.7 Westzaan . . NH. 1096 3 014 1520 2.7 Wierdenierden...... 0. 10 219 13 071 6837 20.7 Wieringen. . . . . NH. 2 573 6 054 3190 10.8 Wieringermeer. NH. 21000 4612 2 595 1) Wieringerwaard NH. 1849 1197 621 2.2 Wijchen , . . GLD. 3 501 7438 3 923 23.8 Wijdenes . . NH. 751 820 440 - 7.0 Wijdewormer NH. 1662 747 393 - 3.9 Wthe ...... 0. 5 426 5153 2 691 4.0 Wijk (de). . . . . D. 4 224 3687 1906 8.8 Wijk bij Duurstede . U. 1882 3 373 1770 3.7 Wijk en Aalburg . . NB. 1290 2 515 1347 1.0 Wiplre ...... L. 1912 2228 1131 5.3 Wljmbritseradeel . F. 14 989 11741 5 981 0.7 Wjjnandsrade . L. 782 798 447 17.7 Wijngaarden . . . ZH. 631 389 209 - 4.4 Wildervank. . GR. 4191 10 088 5 070 - 0.9 Willemstad . NB. 1883 1951 1017 - 3.0 1) Eind 1930, jaar van inpoldering, nagenoeg onbewoond gebied. TABEL I (vervolg). 53 Bevolking op bcr-+ : I Jan. 1940. 0 o GEMEENTEN. 94 > ,_.; mo m .^ o a^

WilIeskop. . . U. 1430 916 475 - Willige. U. 1261 988 480 - 1.4 Wilnis . . . , . U. 2 430 2 444 1299 -- 1.4 Winkel , ...... NH. 1951 1870 1009 4.1 Winschoten . . GR. 2 208 14 492 7182 8.6 Winsum . . GR. 2 769 2 955 1492 9.5 Winterswijk. . GLD. 13 819 19 443 9 820 8.4 Wisch ...... GLD. 7 230 11353 5 788 6.3 Wissekerke Z. 5 055 3 525 1826 -- 3.7 Wittem . . . L. 3 546 4 847 2 545 3.7 Woensdrecht . . . NB. 3 586 3 990 2 067 2.7 Woerden . . . ZH. 1227 9126 4 469 19.3 Wognum , . . NH. 1646 2 219 1151 7.7 Wolphaartsdljk. Z. 2 926 2 534 1259 - 0.7 Wonseradeel . . . F. 15 623 12 875 6 607 - 4.0 Workum . . . . . F. 3 001 3 799 1910 - 1.0 Wormer . . . . NH. 1697 5 020 2 554 16.7 Wormerveer, . . . NH. 600 9 770 4 951 10.8 Woubrugge . . . . ZH. 2 324 2 559 1311 1.4 Woudenberg . . . U. 3 796 3 553 1850 13.6 Woudrichem . . . NB. 613 1902 988 - 2.6 Wouw ...... NB. 5152 5 242 2 710 8.7 Terseke , . . . Z. 1405 4 236 2152 2.1 Zaamslag . . . . Z. 4 215 3 551 1804 - 1.1 Zaandam . . . . . NH. 2 071 38 024 19158 14.6 Zaandiljk . . . . . NH. 193 3 775 1883 19.1 Zaltbommel . . GLD. 1172 4123 2 063 1.1 Zandt ('t). GR. 3 858 3233 1647 -- 1.6 Zandvoort. . . . . NH. 8 305 9 454 4 519 17.7 Zeeland . . . . . N B. 3 250 2 919 1523 9.9 Zegveld . . . . U. 1522 1154 572 -- 2.4 Zeist...... U. 5 027 33 692 15634 36.1 Zelhem ...... GLD. 8152 6 696 3554 14.3 54 TABEL I (slot). -- Population au ó -1 m m ter janv. 1940. m m

COMMUNES. ^-- m

Zevenaar . . . GLD. 2 763 7 337 3 813 14.1 Zevenbergen. . NB. 4 928 8 718 4 416 0.2 Zevenhoven . . ZH. 1621 1104 588 1.0 Zevenhuizen. . Z H. 2904 2 890 1537 2.4 Zierikzee . . Z. 1834 6 765 3 319 - 0.1 Zi^jpe...... NH. 7 304 5 353 2 810 - 1.5 Zoelen ...... GLD. 2 761 2 252 1209 - 2.3 Zoetermeer . . . . ZH. 3 469 5 444 2 781 23.9 Zoeterwoude . . . Z 11. 2 706 4 711 2 269 16.7 Zonnemaire . . . . Z. 1270 815 435 - 6.3 Zoutelande . . . . Z. 756 939 484 13.8 Zuidbroek . . . . GR. 1841 2 706 1385 - 2.5 Zuiddorpe . . Z. 1051 953 475 0.2 Zd.- en Nrd-Schermer NH. 1963 902 469 - 6.0 Zuidhorn , . . GR. 2 332 3387 1640 1.5 Zuidland . . . . . ZH. 1955 2101 1117 5.3 Zuidlaren. . . D. 3 355 5382 2 589 17.7 Zuid-Scharwoude . . NH. 523 1631 863 - 4.1 Zuidwolde . . D. 9 718 6120 3187 9.1 Zuidzande. . . Z. 1514 890 462 - 6.7 Zuilen ...... U. 634 18 255 9 230 72.5 Zuilichem. . . . . GLD. 692 1105 596 3.2 Zundert . . . NB. 8 910 7 764 4 079 14.1 Zutphen . . . . GLD. 1244 21525 10 415 9.0 Zwaag ...... NH. 761 1874 965 13.2 Zwammerdam . . . ZH. 1770 2 621 1285 11.6 Zwartewaal . . . . ZH. 322 535 267 - 8.9 Zwartsluis . . . . 0. 1266 3 383 1740 -- 5.3 Zweelo ...... D. 6 261 2 211 1173 13.1 Zwijndrecht . . . . ZH. 1546 12 718 6 606 4.8 Zwolle ...... 0. 2006 42 525 20 780 5.0 Zwollerkerspel. . . 0. 14 621 8 632 4 493 5.8

55 TABEL 1I. Bevolking der provinciën en gemeentegroepen. Population des provinces et des groupes de communes. Bevolking op 1 Januari 1940. m ^ Provinciën ro Population au en gemeente- ce ce , ier ianvier 1940. *- . groepen. a Provinces et qroupes á, cl i.a waarvan ,o .0 . ó ^,+ de communes. a b Totaal. mannen. o •^ To tal. dont m ^^ hommes. m ^^ - .i4 .., u a. 211878Groningen . . . . 232 091 423 678 8.0 Friesland. . . . . 334 257 424 462 213 960 6.2 Drenthe . . . . . 266 380 247 055 128 746 11.1 Overijssel . . . . 337102 676 961 292 614 10.8 Gelderland . . . . 502 274 923 645 466 902 11.4 Utrecht . 136 253 480 028 236 322 18.0 Noordholland . 295 597 1691674 830 936 12.1 Zuidliolland. . . . 292 616 2168 251 1 066 108 10.8 Zeeland 178 580 254 966 128 664 3.0 Noordbrabant. 497 223 1033 692 521986 15.1 Limburg . . . . 219 092 608 837 308 840 10.5 698Centr. bevolk. reg. . 729 - Het Rijk . 3291465 8833977 4407654 11.3 Gemeenten met . i <5000^ ...... 1536 820 1806 840 930 486 8.4 5 000-< 20000. . 1479 402 2 698 747 1362 838 12.6 20 000-< 50 000. . 148837 1014 934 502 886 15.4 50 000-< 100 000. . 86 739 961055 472 997 16.6 100 000 en meer . 39 667 2351672 1 137 749 8.5 Gemeenten met .... inwoners 2) <5000 . . 1418 785 1601943 825 473 6.1 5 000-< 20000 1528 074 2664104 1350270 13.1 20000-< 50000. . 211980 1097192 643 697 17.0 50 000-< 100000 . 86 514 1005 211 493 291 15.6 100 000 en meer . . 46112 2 464 798 1194 225 8.9 1) Groepeering der gemeenten naar het aantal inwoners op 81 December 1930. 2) Groepeering der gemeenten naar het aantal inwoners op 1 Januari 1940. 56 TABEL III. De bevolking der provinciën naar gemeentegroepen op 1 Januari 1940. La population des provinces par groupes de communes au ier janvier 1940. Bevolking der gemeenten met .... inw. op 1. I. 1940. Population des communes aver .... hab. le 1.. 1940.

Provinciën. u0S o9 §0 0§ I ° m Provinces. 0 `" ko S 0 Cd v V VV V V

c^ w o ( o cS ó 1 2 3 4 1 5 1 6 1 7 1 8" 9 Absolute cijfers (X 1000). Chiffresfres absolus (X 1000). Groningen . . 10.7 92.2 89.9 109.2 - - 121.6 423.6 Friesland . . 6.6 20.9 116.1 163.3 62.6 55.0 - 424.5 Drenthe. . . 1.5 64.5 67.9 54.3 68.9 -- 247.1 Overijssel . . 8.9 50.3 120.2 124.0 182.1 91.5 - 577.0 Gelderland. . 35.1 127.6 200.9 195.3 106.4 258.3 - 923.6 Utrecht . . . 34.3 77.2 33.1 87.7 82.6 - 165.1 480.0 Noordholland. 52.6 129.9 173.3 59.5 261.1 74.2 941.1 1691.7 Zuidholland . 76.8 190.0 210.2 192.5 116.0 258.8 1123.9 2168.2 Zeeland . . . 65.6 102.6 34.0 29.8 23.0 - - 255.0 Noordbrabant 49.6 213.0 221.6 158.2 129.1 149.1 113.1 1033.7 Limburg . . 59.9 142.1 72.2 160.9 65.4 118.4 - 608.9 Het Rijk. . . 401.6 1 1200.3 1339.4 11324.7 1097.2 1005.3 1 2464.8 1 8834.0 Verhoudingscijfers. Chiffres proportionnels.

Groningen. 2.5 28. 7 Friesland 1.5 24.9 27.4 38.6 14.7 13.0 100 Drenthe. 0.6 22.0 27.6 22.0 27.9 -- 100 Overijssel 1.6 8.7 20.8 21.5 31.6 15.8 - 100 Gelderland. 3.8 13.8 21.8 21.1 11.5 28.0 - 100 Utrecht. . . 71 16.1 6.9 18.3 17.2 - 34.4 100 Noordholland. 3.1 7.7 10.3 3.5 15.4 4.4 55.6 100 Zuidholland . 3.6 8.8 9.7 8.9 5.4 11.9 51.8 100 Zeeland . . . 25.7 40.3 13.3 11.7 9.0 - 100 Noordbrabant 4.8 20.6 21.4 15.3 12.6 14.4 11.0 I 100 Limburg . . 9.8 23.3 11.9 24.8 10.7 19.6 Het Rijk. . . 1 4.51 13.7 I 15.21 15.0 I 12.4 I 11.3 I 27.9 I 100 57 BIJLAGE I. A. Gemeenten, welker bevolking in het tijdvak 1 Januari 1931-1 Januari 1940 met 300/0 of meer is toegenomen. Communes dont la population s'est accrue de 30 0/o ou plus pendant la période du Ier janvier 1931 au ier janvier 1940. Bevolking Toeneming Gemeenten. Provincie. 1 Jan.1931. in oio.

Hilversum . NH. 57 059 30.0 Lieshout . . NB. 1970 30.1 Beverwijk . NH. 16 267 30.8 Oudorp . . NH. 1466 31.9 Soest . . . . . U. 13 893 32.4 Voorschoten. . . ZH. 5 490 32.6 Bunnik . . . . U. 1684 33.2 Reusel . . . . . NB. 2 293 33.4 Vught . . . . . NB. 10 584 33.9 Bennebroek . . . NH. 2157 35.1 de Bilt . . U. 11151 35.7 Zeist . ... . U. 24 754 36.1 Kortenhoef . . . NH. 1485 36.9 Overschie . . . ZH. 7 545 38.1 Blaricum . . . NH. 2 831 38.6 Bergschenhoek . ZH. 2121 38.7 Laren . NH. 6 513 38.9 Haren . . . . GR. 7 073 39.9 IJsselmonde. . . ZH. 6100 40.4 Heer L. 4 328 40.9 Heemstede . . . NH. 14 417 41.5 Koog a/d Zaan, . NH. 4 463 42.8 Wassenaar . ZH. 13027 44.4 Veenendaal , U. 8 385 45.1 Diemen . . . . NH. 4 001 46.1 Hillegersberg . . ZH. 15 955 46.2 Leiderdorp . ZH. 2 390 46.2 Amstenrade . . . L. 1403 4e.3 Castricum . . . NH. 5 512 46.3 Voorburg. . ZH. 19 214 47.5 Nieuwer-Amstel NH. 12 421 53 .2 58 BIJLAGE I (slot). Provincie. Bevolking Toeneming Gemeenten. 1 Jan. 1931. in olo.

Naarden . . . . NH. 5839 63.2 Heiloo . . . . . NH. 4934 67.8 Zuilen . . . . . U. 10 580 72.5 Schiebroek . . . ZH. 3 533 105.3 Jutphaas . U. 4 535 111.0 Maartensdjjk U. 3 773 174.5 Vlaard. Ambacht . ZH. 2 429 175.7

B. Gemeenten, welker bevolking in het tijdvak 1 Januari 1931-1 Januari 1940 met 100/0 of meer Is afgenomen. Communes dont la population a décru de 10 0/o ou plus pendant la période du ler janvier 1931 au ler janvier 1940.

Bevolking Afneming Gemeenten. Provincie. 1 Jan.1931. in oio.

Vreeswjjk. . . . U. 3 387 10.0 Jaarsveld. U. 1568 10.1 Broek in Waterland NH. 1650 10.5 Overslag . . . . Z. 337 10.7 Kedichem. . . . ZH. 1217 11.6 Ellewoutsdjjk . . Z. 578 11.8 's Graveland. . . NH. 1696 12.0 Barsingerhorn . . NH. 2154 124 Middelie . . . . NH. 591 12.9 Nieuw-Helvoet . . ZH. 2 414 13.2 Schiermonnikoog . F. 720 13.2 Vlodrop . . . . L. 1558 13.9 Oudendijk . . . NH. 499 150 Barwoutswaarder. . ZH. 881 15.8 Engelen . . NB. 1617 28.9 Hellevoetsluis . . ZH. 1939 35.1 CENTRAAL BUREAU VOOR DE STATISTIEK

BEVOLKING EN BEVOLKINGS DICHTHEID DER GEMEENTEN VAN NEDERLAND OP 1JANUARI 1939

=== AUTEURSRECHT VOORBEHOUDEN === Het overnemen van gegevens uit deze publicatie is echter toegestaan, met duidelijke bronvermelding

UITGAVE VAN DE N.V. DRUKKERIJ ALBANI NIEUWE MOLSTRAAT 20, TE 'S GRAVENHAGE

1939 ET SUPER= )MMUNES

IER 1940

IJ ALBANI