DIT JAARVERSLAG IS EEN UITGAVE VAN:

2019 2020

Voor u ligt het jaarverslag leerplicht, RMC & Jongerenloket Want juist nu is het belangrijker dan ooit dat we onze van het schooljaar 2019-2020. Een schooljaar dat heeft laten jongeren de meest optimale kansen kunnen bieden en hen zien hoe veelzijdig ons werk is en hoe belangrijk onze rol juist ondersteunen daar waar nodig. Dit betekent jongeren blijven in deze tijd kan zijn voor jongeren en hun toekomstperspectief. stimuleren om onderwijs te volgen (op afstand of klassikaal) en proberen te voorkomen dat zij verder achterop raken of Covid-19 heeft voor een ongekende situatie gezorgd voor de sa- helemaal uitvallen. Waar onderwijs niet passend is, zetten menleving, economie, arbeidsmarkt en het onderwijs. De doel- we in op ondersteuning richting arbeidsmarkt voor een groep jongeren is daarbij extra hard geraakt. Vanaf maart 2020 passende plek. Daarnaast zetten we in op andere vormen van stonden we gezamenlijk voor onverwachte uitdagingen. Met participatie, zorg en/of hulpverlening. man en macht is hard gewerkt om continuering van onderwijs Uitgangspunt hierbij is om te kijken naar de talenten en aan elk kind te waarborgen en een vangnet te zijn voor kwetsba- krachten van de jongeren. Wat kan de re jongeren die hard zijn geraakt door de gevolgen van Covid-19. jongere en hoe zorgen we ervoor Daarbij is de samenwerking met onze interne en externe part- dat hij of zij zo goed mogelijk kan ners essentieel geweest. We zien daarbij dat we elkaar weten meedoen. Verbinding met ons te vinden en tot mooie oplossingen komen. Gezamenlijk hebben netwerk is hierbij essentieel. we jongeren in beeld weten te houden, de goede gesprekken Samen staan we sterk! gevoerd en werken we nog steeds hard om jongeren daar waar nodig zo optimaal mogelijk te ondersteunen. We wensen u veel leesplezier toe.

We houden ons doel daarbij in het vizier: een bijdrage leveren Goyka Coenemans, aan een beter toekomstperspectief voor jongeren van 4 tot 27 Teammanager Regionaal Bureau Leerplicht & Jongerenloket jaar! Westelijke Mijnstreek

Door Covid-19 was het schooljaar 2019-2020 anders dan andere jaren. Denk bijvoorbeeld aan het sluiten van scholen, de diverse corona-maatregelen, de lockdown en een veranderende arbeidsmarkt. Dit heeft ook zijn weerslag op de cijfers zoals deze terug te vinden zijn in dit jaarverslag.

INHOUDSOPGAVE TOELICHTING p.2 1 Leerplicht 4 – 18 jaar Gedurende het schooljaar 2018-2019 is de gemeente p.7 2 Verhalen van Leerplicht gefuseerd en opgegaan in de nieuwe gemeente . Ons team is verantwoordelijk gebleven voor een p.8 3 Kerncijfers Leerplicht goede dienstverlening voor alle jongeren woonachting in het p.10 4 RMC / Voortijdig Schoolverlaten 18 – 23 jaar grondgebied Schinnen tot 1 augustus 2020. Omdat de juiste p.14 5 Verhalen van voortijdig schoolverlaters informatiekoppelingen met de gemeentelijke basisregistratie p.15 6 Kerncijfers RMC en DUO niet volledig tot stand zijn gekomen, is dit een grote uitdaging geweest. Dit heeft ook invloed op de cijfers zoals p.16 7 Jongerenloket 16 – 27 jaar deze voor Schinnen weergegeven zijn in dit jaarverslag. p.20 8 Verhalen van kwetsbare jongeren p.21 9 Kerncijfers Jongerenloket p.22 10 Onze contactgegevens en begrippenlijst

21 1 Leerplicht 4-18 jaar

Voor wie? Vanaf hun vijfde jaar moeten kinderen in Nederland verplicht naar school. Tot zij zestien zijn, geldt de volledige leerplichtwet. Vanaf het schooljaar volgend waarop de jongere zestien is geworden tot zijn/haar achttiende verjaardag, geldt de kwalificatieplicht. Dit betekent dat leerlingen onderwijs moeten volgen tot zij een startkwalificatie (diploma van ten minste HAVO of MBO 2 niveau) hebben behaald. In de praktijk gaan veel kinderen al vanaf vier jaar naar school. Dit stimuleren we door ouders van 4-jarigen te informeren wanneer zij hun kind nog niet hebben ingeschreven.

Waarom? We willen dat jongeren de kennis en vaardigheden ontwikkelen die zij later nodig hebben om een zelfstandige plek in de samenleving te verwerven. Leerplicht draagt hier aan bij door het recht op onderwijs te waarborgen voor alle jongeren van 5 tot 18 jaar. Wanneer jongeren regelmatig of langdurig verzuimen kan dit reden tot zorg zijn. Verzuim is vaak een signaal van achterliggende problematiek, bij de jongere zelf, het gezin en/ of op school.

2 Resultaten afgehandelde meldingen leerplicht

Rol van de leerplichtambtenaar 10 8 De leerplichtambtenaar werkt volgens de Methodische Aanpak Schoolverzuim (MAS). Deze landelijke methodiek is 29 bedoeld om de leerplichtambtenaar nog beter te helpen in het maken van de juiste afwegingen in zijn werk en beschrijft 25 niet alleen zijn eigen rol en werkwijze, maar ook die van de 277 ketenpartners. De aanpak biedt daarnaast de ruimte om 1 gemotiveerd andere keuzes te maken en dus maatwerk 363 toe te passen binnen de discretionaire bevoegdheid van 8 de leerplichtambtenaar. Hierbij staat de insteek om dit te doen vanuit een maatschappelijke zorgtaak voorop. De 5 leerplichtambtenaar kijkt daarbij zowel naar de oorzaak van het verzuim als naar de achtergronden zoals eventuele problematieken bij de jongere en/of in de gezinssituatie. Met alle betrokken partijen samen probeert hij vervolgens tot een 76+12783+A oplossing te komen die de schoolloopbaan in de weg staan. Door bemiddeling, gesprek en/of Na onderzoek verzuim niet Een nauwe samenwerking met ketenpartners en instanties waarschuwing op school - 76% geconstateerd, op school - 7% die zich bezig houden met het welzijn van de jongeren is Door maatwerk en/of Na onderzoek verzuim niet hierbij onmisbaar. De inzet van zijn handhavende taak doet de zorgtraject op school - 1% verwijtbaar, op school - 8% leerplichtambtenaar pas wanneer de aanpak vanuit zorg niet Door handhavingsproces Verhuisd - 3% het gewenste resultaat oplevert. op school - 2% Naast de reguliere taken heeft de leerplichtambtenaar steeds Vrijstelling - 1% Overgedragen aan externe meer de rol van mediator. Ouder(s)/verzorger(s) nemen samenwerkingspartners - 2% steeds vaker zelf contact op met de leerplichtambtenaar. Bijvoorbeeld wanneer zij op zoek zijn naar hulp of advies bij het vinden of behouden van een onderwijsplek voor hun kind of wanneer er problemen met school zijn. Het kan een Waar nodig kan vroegtijdig geschakeld worden naar meerwaarde zijn als de leerplichtambtenaar met ouders en benodigde zorg en hulpverlening.geschiktheid. Ouder(s)/ school in gesprek gaat om het probleem te verduidelijken verzorger(s) worden actief benaderd om in gezamenlijkheid en bespreekbaar te maken. De leerplichtambtenaar kan met de GGD, zorg-/hulpverleners, samenwerkingsverbanden, daarnaast advies geven om andere partijen er bij te betrekken gemeentelijke jeugdzorg en de leerplichtambtenaar het die mee kunnen denken zoals het Samenwerkingsverband. gesprek aan te gaan. Insteek is het onderzoeken van de mogelijkheden om (kleine) stappen naar het onderwijs te zetten. De positieve geluiden van de ouder(s)/verzorger(s) voor de aandacht voor hun kind en de situatie, alsmede de Totaal aantal meldingen leerplicht kleine successen die inmiddels geboekt zijn, maken dat we deze aanpak onderdeel hebben gemaakt van onze vaste werkwijze.

52 Aanwezigheid op school De leerplichtambtenaar is een sparringpartner voor ouders(s)/verzorger(s) en diverse ketenpartners waaronder 72 11 het onderwijs. Om de lijnen zo kort mogelijk te houden zijn op diverse scholen in het Voortgezet onderwijs als het Middelbaar Beroepsonderwijs leerplichtambtenaren fysiek aanwezig. Zij overleggen met mentoren en intern begeleiders om zo samen leerlingen zo preventief mogelijk te bespreken. 528 Insteek is problematieken snel te signaleren waardoor verzuim zo laag mogelijk gehouden kan worden. Zo kan vroegtijdig geschakeld worden met de benodigde zorg en 393 hulpverlening. Dit schooljaar hebben we de aanwezigheid op school uitgebreid met het DaCapo Absoluut10 verzuim - 10% Signaal verzuim+27414+A - 74% College en het Trevianum. Luxe verzuim - 2% Preventieve meldingen - 14%

3 Het effect van Covid-19 Handhaving De impact van Covid-19 op het onderwijs en de leerlingen Wanneer vanuit de maatschappelijke zorgtaak het is groot. Meer dan ooit is de maatschappelijke zorgtaak van schoolverzuim niet (vrijwillig) wordt opgelost of de motivatie de leerplichtambtenaar van belang. Vanaf de start van de hiervoor ontbreekt, dan kan de leerplichtambtenaar over maatregelen is hard gewerkt om alle leerlingen in beeld te gaan tot handhaving en hierbij handhavingsinstrumenten krijgen en te houden, om onderwijs op afstand te faciliteren inzetten. Welk instrument wordt ingezet is afhankelijk van en ondersteuning in te zetten waar dit nodig was, voor het het soort verzuim, het aantal uren verzuim en de situatie. kind en/of het gezin. De leerplichtambtenaren zijn daarbij Samen met de Officier van Justitie, de Raad voor de op pad gegaan, soms vergezeld met een tolk. Middels Kinderbescherming en Bureau Jeugdzorg wordt bekeken ‘voordeur’-bezoeken hebben zij gesproken met leerlingen welke maatregel het meest passend en effectief is. en ouders waar het onderwijs niet meer mee in contact Het eerste deel van het schooljaar 2019-2020, de periode vóór kwam of waarover school grote zorgen had. Deze leerlingen Corona, heeft de leerplichtambtenaar gewerkt volgens de dreigde uit te vallen doordat zij een veilige thuisbasis missen, Methodische Aanpak Schoolverzuim. In deze periode werden de benodigde ondersteuning in de lesstof ontbreekt of zeven processen-verbaal opgetekend en werd hier elf keer er angst bestaat voor besmetting als zij terug keren naar van afgezien en in plaats daarvan hulpverlening ingezet. school. Bijvoorbeeld omdat zij zelf achterliggende medische problemen hebben. Ook speelt bij sommigen de angst om Met de genomen maatregelen ten gevolge van Covid-19 zieke of kwetsbare familieleden te besmetten. is, conform het kabinetsbeleid, sinds maart 2020 niet Er is geluisterd en gesproken over de zorgen en angsten gehandhaafd in kader van de Leerplichtwet 1969. Het die ouders hebben. Maar ook over de uitdagingen die uitgangspunt van het kabinet is om het contact met de gezinnen voor hun kiezen hebben gekregen als gevolg van de leerling en het gedeeltelijk (afstand) onderwijs centraal Coronamaatregelen. Samen is er gekeken naar wat mogelijk te stellen, waarbij er ruime coulance is voor kinderen en is en in welke mate er eventueel extra ondersteuning kan ouders die vanwege angst, kwetsbare gezondheid of andere worden geboden. Covid-19 is helaas nog niet klaar. Dit problematieken als gevolg van Corona niet of in mindere mate maakt dat onze aangepaste werkwijze ook de komende tijd kunnen deelnemen aan het onderwijs. in werking blijft. We blijven ons ervoor inzetten om zoveel Aan de leerplichtambtenaar is de taak om hierin te acteren mogelijk leerlingen in beeld te houden. Daarnaast blijven we vanuit preventie en zorg, en het in het contact met ouders en leerling intensiveren. We blijven beeld krijgen en houden van inzetten op het voeren van ‘het goede gesprek ’ waarbij we leerlingen in samenwerking gezamenlijk kijken naar wat wél mogelijk is en welke stappen met het onderwijs. en/of ondersteuningsvormen nodig zijn om de leerling weer een stap verder in de goede richting te krijgen of voor het onderwijs te behouden.

Covid-19 in beeld

Afgelegde ‘voordeur’-bezoeken tijdens lockdown 103 Aantal meldingen van leerlingen die aan geen enkele vorm van onderwijs deelnemen 6 Aantal meldingen van preventie en zorgen 110

4 Back on Track Door de leerplichtambtenaar zal bij een aanvraag op Gezien onze zorgtaak willen we een strafrechtelijk traject vrijstelling altijd een afweging worden gemaakt tussen de zoveel mogelijk voorkomen. Soms is er toch nog wat extra’s reden van aanvraag en het onderwijsbelang van het kind. nodig wat de leerplichtambtenaar niet altijd kan bieden. Waar mogelijk wordt gezocht naar passend maatwerk, Daarom hebben de leerplichtambtenaren het instrument onderwijs in combinatie met zorg. Specifiek voor onze regio ‘Back on Track’ tot hun beschikking. Dit traject kan ingezet zijn de vele vrijstellingen voor schoolbezoek in België. worden voor jongeren tussen de 12 en 18 jaar waarbij Dit waren er 619 gedurende schooljaar 2019-2020. gewerkt wordt aan problemen op meerdere gebieden. Het netwerk van de jongeren heeft daar een actieve rol in. Fusie Schinnen (gemeente Beekdaelen) Het traject is op vrijwillige, maar niet vrijblijvende basis. Gedurende het schooljaar 2018-2019 is de gemeente Tot doel is het methodisch aanpakken en verminderen van Schinnen gefuseerd en opgegaan in de gemeente schoolverzuim. Back on Track is een traject in samenwerking Beekdaelen. De nieuwe gemeente heeft ervoor gekozen om met en uitgevoerd door ZieZo Jeugd & Gezin. per 1 augustus 2020 de uitvoering van de leerplichtwet en RMC te beleggen bij Bureau VSV Parkstad. Wij hebben het Vrijstellingen afgelopen schooljaar hard gewerkt om de overgang soepel te Binnen de leerplichtwet is er de mogelijkheid voor ouder(s)/ laten verlopen zonder dat jongeren uit beeld raakten waarbij verzorger(s) om een beroep te doen op een vrijstelling van we lopende casussen warm hebben overgedragen naar onze geregeld schoolbezoek of van inschrijving bij een school. collega gemeente.

Vrijstellingen

1. Wegens lichamelijke of psychische gronden 36 2. Wegens bedenkingen tegen de richting van alle binnen de redelijke afstand van de woning gelegen scholen 3 3. Wegens schoolbezoek buitenland 619 4. Vervangende leerplicht: volgen van ander onderwijs 2 5. Vervangende leerplicht 6 TOTAAL 666

5 Thuiszitters • Leerlingen die wel ingeschreven staan op een onderwijsinstel- Een van onze hoofdtaken is het voorkomen van thuiszitters. ling, maar zonder geldige reden langer dan 4 weken afwezig zijn Hoe langer jongeren thuiszitten, hoe moeilijker het wordt om de weg terug naar het onderwijs te vinden. Bovendien Geoorloofd thuiszitters: kan langdurige uitval gevolgen hebben voor de ontwikkeling, • Leerlingen die wel ingeschreven staan op een onderwijs- gezondheid en het welzijn van jongeren. De oorzaken instelling en die met een geoorloofde reden langer van 4 van thuiszitten zijn vaak complex en omvatten vaak weken afwezig zijn. De meest voorkomende reden is ziekte. meerdere problematieken zoals psychiatrische, gedrags- Middels onderzoek brengen we in kaart of verzuim terecht of gezinsproblematieken of onvermogen om adequaat te of onterecht als geoorloofd staat geregistreerd. Veel voor- handelen. Ook wachtlijsten voor de benodigde hulpverlening komend is dat de ziekgemelde leerling niet ziek is, maar spelen een grote rol hierbij. vanwege andere reden(en) ziekgemeld staat. Bijvoorbeeld De aanpak van thuiszitters doen we samen met scholen, omdat het onderwijs handelingsverlegen is, ouder(s)/ver- samenwerkingsverbanden, hulpverlening, gemeentelijke zorger(s) geen gebruik willen maken van de geboden zorg/ jeugdzorg en ouder(s)/verzorger(s). Elk kwartaal worden in hulpverlening en/of er sprake is van wachtlijstproblematiek. een thuiszittersoverleg alle thuiszitters besproken. Hierbij • Leerlingen die niet ingeschreven staan op een onderwijsin- wordt samen met alle partners gekeken naar de vorderingen stelling, omdat zij zijn vrijgesteld van de leerplicht daar zij van lopende casussen. Tevens wordt samen bekeken of en niet in staat zijn tot het volgen van (volledig) onderwijs waar extra ondersteuning nodig is. Tussentijds worden de thuiszitters gemonitord en worden potentiële thuiszitters Thuiszittersbijeenkomsten in de geagendeerd. Dit laatste gebeurd wanneer de problematieken Westelijke Mijnstreek het reguliere Knooppunt van de school overstijgen. Het samenwerkingsverband VO heeft samen met de teams Jeugd en Leerplicht bijeenkomsten georganiseerd specifiek Uitgangspunt is om te komen tot oplossingen waardoor gericht op de preventie van thuiszitters met als doel ‘Onder- steeds minder jongeren thuis komen te zitten. Dat betekent wijs voor alle leerlingen’. Aan deze bijeenkomsten hebben ook de inzet van maatwerktrajecten waardoor stappen gezet naast gemeente en het samenwerkingsverband o.a. onderwijs worden om te komen tot een (volledig) schoolbezoek. en diverse zorg- en hulpverleningsorganisaties deelgenomen. Ook werden alle deelnemers meegenomen in de ervaringen We onderscheiden vier groepen thuiszitters: van een jongere die zelf langdurig heeft thuisgezeten. De bijeenkomsten hebben hun eerste vruchten afgeworpen. Drie Ongeoorloofde thuiszitters: werkgroepen met ieder een eigen specifieke opdracht zijn aan • Leerlingen die niet ingeschreven staan op een de slag gegaan. Ook komend schooljaar wordt in gezamenlijk- onderwijsinstelling heid verder gewerkt om thuiszitten verder terug te dringen.

6 2 De verhalen van leerplicht

Vinay, 8 jaar wat ging gebeuren met het opengaan Wanneer de basisscholen na de van het onderwijs. Inmiddels heeft het lockdown weer opengaan, meldt gezin echter zelf corona gerelateerde school dat ze niet in contact komen klachten. De dag daarvoor hebben met de ouders van Vinay. Gedurende ze zich laten testen op corona. Over de lockdown was er moeizaam contact, twee dagen verwachten ze de uitslag. mede door een taalbarrière. Vinay Samen met moeder bespreekt de volgde onregelmatig het onderwijs, leerplichtambtenaar de zorgen over de echter was er nog geen reden tot zorgen. leerachterstand als ook het moeilijk Inmiddels is de school weer twee weken bereikbaar zijn voor school. Ze maken open en hebben ze Vinay nog niet in de afspraken over het volgen van onderwijs klas gezien. School maakt zich zorgen en het contact met school. Wanneer over de toenemende leerachterstand het gezin besmet blijkt zal Vinay digitaal en de bereikbaarheid van het gezin. les volgen en draagt school zorg voor De leerplichtambtenaar besluit hierop opdrachten die Vinay thuis kan maken. een ‘voordeur’-bezoek af te leggen. Blijkt het een negatieve uitslag dan Daar spreekt de leerplichtambtenaar wordt Vinay maandag weer op school met moeder. In eerste instantie hebben verwacht. Een week later meldt school ouders Vinay nog niet naar school dat Vinay in de les is en contact met laten gaan, omdat ze wilde afwachten ouders hersteld is.

Lianne, 13 jaar mogelijk, toe te werken naar een combinatie Na drie jaar speciaal basisonderwijs van onderwijs en zorg. Hoewel na het overleg wordt door het onderwijs en betrokken wordt besloten om opnieuw een vrijstelling zorgverleners aangegeven dat Lianne te verlenen, wordt deze keer tegelijkertijd vanwege haar diagnose niet meer in het schooljaar gebruikt om een passend staat is onderwijs te volgen. Op basis onderwijs-zorgtraject te onderzoeken. van ongeschiktheid wordt een vrijstelling Gedurende het schooljaar blijken er van het onderwijs aangevraagd. Lianne voorzichtig mogelijkheden te ontstaan. Dat start bij een zorgcentrum passende bij leidt er toe dat in het nieuwe schooljaar 2019- haar behoeften. De daarop volgende vier 2020 Lianne als gastleerling mag starten met schooljaren wordt de vrijstelling opnieuw de opbouw van een schoolprogramma op verleend. Dan komt Lianne in beeld bij een Speciaal Onderwijs school. De externe de nieuwe werkwijze ‘Maatwerktrajecten zorgaanbieder werkt daarbij nauw samen met 5 onder a’ , een samenwerking tussen school en ouders. Halverwege het schooljaar leerplicht en het samenwerkingsverband. In 2019-2020 gaat het zo goed met Lianne dat dit overleg worden ouders samen met alle zij inmiddels kan deelnemen aan een volledig netwerkpartners en externe zorgaanbieders schoolprogramma. Lianne wordt na vijf uitgenodigd om opnieuw te kijken naar de schooljaren weer definitief ingeschreven op onderwijsmogelijkheden. Het doel is om, waar school.

7 3 Kerncijfers leerplicht

SOORT MELDINGEN SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN Absoluut verzuim 2 2 43 5 Luxe verzuim 0 1 4 6 Signaal verzuim 40 12 282 59 Preventieve meldingen 5 1 54 12

AFGEHANDELDE MELDINGEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN Door bemiddeling, gesprek en/of waarschuwing op school 20 10 201 46 Door maatwerk en/of zorgtraject op school 4 1 Door handhavingsproces op school 1 6 1 Vrijstelling 1 Na onderzoek verzuim niet geconstateerd, op school 1 19 5 Na onderzoek verzuim niet verwijtbaar, op school 6 1 20 2 Verhuisd 1 1 5 3 Overgedragen aan externe samenwerkingspartners 1 5 2

STRAFRECHTELIJKE EN BESTUURLIJKE HANDHAVINGSPROCESSEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN STRAFRECHTELIJK Kantonzitting - - - 1 Officier van Justitie-afdoening: Transactie - - 1 - Proces-verbaal in behandeling bij leerplichtambtenaar 1 - 4 Afgezien van Proces-verbaal / hulpverlening ingezet - - 11 - BESTUURSRECHTELIJK Last onder Dwangsom - voornemen - - - -

AFGEGEVEN VRIJSTELLINGEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN 1. Wegens lichamelijke of psychische gronden 2 3 25 6 2. Wegens bedenkingen tegen de richting van alle binnen de redelijke afstand van de woning gelegen scholen 1 - 2 - 3. Wegens schoolbezoek buitenland 58 10 313 238 4. Vervangende leerplicht: volgen van ander onderwijs - 1 1 - 5. Vervangende leerplicht: laatste schooljaar leerplicht 2 1 3 -

8 THUISZITTERS BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN Absoluut verzuim < 3 maanden 2 2 36 5 Waarvan: Openstaand (leerplichtambtenaar betrokken) - - 3 - Terug naar school 2 2 33 5

Absoluut verzuim > 3 maanden - - 7 - Waarvan: Openstaand (leerplichtambtenaar betrokken) - - 2 - Terug naar school - - 5 -

Ongeoorloofd (zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuim) < 3 maanden 1 - 6 1 Waarvan: Openstaand (leerplichtambtenaar betrokken) 1 - - - Terug naar school - - 3 - Alternatief- / hulpverleningstraject - 1 1 Niet langer leerplichtig / uitstroomprofiel arbeid - - 2 -

Ongeoorloofd (zonder geldige reden meer dan 4 weken verzuim) > 3 maanden - 1 21 7 Waarvan: Openstaand (leerplichtambtenaar betrokken) - - 7 4 Terug naar school - - 4 1 Alternatief- / hulpverleningstraject - 1 6 1 Niet langer leerplichtig / uitstroomprofiel arbeid - - 4 1

Geoorloofd (langer dan 4 weken afwezig) < 3 maanden 1 0 4 2 Waarvan: Openstaand (leerplichtambtenaar betrokken) - - 2 - Terug naar school 1 - - - Alternatief- / hulpverleningstraject - - 2 - Niet langer leerplichtig / uitstroomprofiel arbeid - - - 2

Geoorloofd (langer dan 4 weken afwezig) > 3 maanden 2 4 26 6 Waarvan: Openstaand (leerplichtambtenaar betrokken) - 3 7 3 Terug naar school 1 - 4 - Alternatief- / hulpverleningstraject - 1 15 3 Niet langer leerplichtig / uitstroomprofiel arbeid 1 - - -

9 4 RMC/Voortijdig schoolverlaten 18-23 jaar

Voor wie? Waarom? Voortijdig schoolverlaters zijn jongeren van 18 tot 23 jaar zónder We willen graag dat jongeren zich ontwikkelen tot zelfstandige een startkwalificatie. Een startkwalificatie is een diploma havo, inwoners die hun eigen steentje kunnen bijdragen aan de vwo, mbo niveau 2 of hoger. Zij vallen onder de Regionale Meld- maatschappij en zelf in hun onderhoud kunnen voorzien. en Coördinatiefunctie (RMC). Dit zijn jongeren die gedurende Wanneer jongeren hun schoolloopbaan succesvol het lopende schooljaar verzuimen, dreigen uit te vallen of al afronden met een starkwalificatie maken zij meer kans uitgevallen zijn en jongeren die in voorgaande schooljaren zijn op een goede en/of duurzame plek op de arbeidsmarkt. uitgevallen van het onderwijs. Daarnaast heeft RMC de taak om Bovendien zijn zij minder vaak afhankelijk van een uitkering, de doelgroep Jongeren in een Kwetsbare Positie te monitoren zwaarder geïndiceerde hulp en hebben ze minder kans op en ondersteunen. Dit zijn leerlingen en oud-leerlingen afkomstig gezondheidsproblemen. Dit maakt dat een goede aanpak in van het Praktijkonderwijs, Voortgezet Speciaal Onderwijs en het het voorkomen en bestrijden van voortijdig schoolverlaten van Entreeonderwijs. Voor deze doelgroep heeft het RBL samen met groot belang is. diverse partijen (waaronder De oorzaken van voortijdig schoolverlaten zijn vaak een het onderwijs en het WSP) combinatie van diverse factoren. Te denken valt aan het maken een specifieke aanpak van verkeerde studiekeuzes, schuldenproblematieken, ontwikkeld gericht op verslavingen, gezinsproblematieken in maatwerk om uitval combinatie met mantelzorg en sociaal- te voorkomen, emotionele en/of psychische problematieken. bijvoorbeeld nadat Om het aantal voortijdig schoolverlaters terug de jongere succesvol is te dringen is het belangrijk dat onderwijs en uitgestroomd naar een plek gemeenten hiertoe gezamenlijk optrekken om zo vanuit het onderwijs. preventief mogelijk integraal te handelen.

10 De rol van de RMC-consulent De lockdown Alle voortijdig schoolverlaters en jongeren in een kwetsbare en verdere positie worden outreachend benaderd om te voorkomen dat maatregelen zij thuis zitten zonder opleiding, werk of dagbesteding. Dit ten gevolge betekent dat we actief inzetten op het leggen van contact van corona met de jongeren. Dat gebeurt op diverse manieren zoals hebben grote uitnodigingen voor een gesprek, huisbezoeken (aangekondigd gevolgen voor en onaangekondigd), contact via appen en mail, inschakelen het onderwijs en de van jongerenwerkers en wanneer nodig van gebiedsteams. arbeidsmarkt gehad. Ondanks het feit dat de jongeren 18+ zijn, betrekken we Waar studenten hierin waar mogelijk ook de ouder(s). Het stopt niet bij het eerder klassikaal les kregen contact leggen. Outreachend betekent ook het signaleren van en stages bezochten, problematieken, het achterhalen van de hulpvraag en het van zaten zij nu thuis met meer eigen verantwoordelijkheden betekenis zijn voor de jongeren en betrokkenen. Is de jongere om lessen digitaal te volgen en opdrachten zelfstandiger te eenmaal in beeld bij de consulent dan vindt er een uitgebreid voltooien. Naast de studenten zelf hebben ook ouders en gesprek plaats. Veertien verschillende leefgebieden van de docenten met man en macht gewerkt om zoveel mogelijk jongere worden in kaart gebracht en samen worden doelen en leerlingen aangehaakt te houden bij het onderwijs. Toch afspraken gemaakt middels een plan van aanpak. De RMC- zien we helaas dat er ook studenten zijn afgevallen, waar consulent gaat vervolgens samen met de jongere op zoek motivatie verdwijnt, financiële problemen ontstaan (door het naar wat nodig is om weer terug te keren naar school, een wegvallen van bijbanen) of waar lesstof niet goed opgenomen baan te vinden of passende dagbesteding of zorg. De RMC- kan worden omdat zij extra instructies of aandacht missen. consulent heeft hierbij een coachende en ondersteunende rol. Helaas laat de huidige situatie nog niet toe dat alle studenten 18+ weer naar school kunnen gaan. Veel VSV’ers die zich bevinden op de arbeidsmarkt zijn hun baan kwijtgeraakt, worden arbeidscontracten niet verlengd Totaal aantal meldingen VSV of zijn hun uren dusdanig teruggeschroefd dat zij niet meer kunnen rondkomen. Een deel van deze jongeren kan aanspraak maken op voorliggende voorzieningen zoals de WW. Een groot deel van de jongeren went zich zelf naar het 146 180 Jongerenloket of worden door RMC outreachend benaderd. Daarnaast zien we een groep jongeren die geraakt zijn door het wegvallen van (maat)werk stage- en leer-/ werkplekken die helaas niet binnen afzienbare tijd en zonder 620 ondersteuning terug kunnen keren naar het onderwijs of kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt. Voor deze jongeren zijn extra middelen vrijgekomen vanuit de huidige VSV- convenanten 2016-2020 in de vorm van maatwerktrajecten en 110 184 extra ondersteuning. RMC is breder dan alleen onderwijs VSV nieuw29 - 29% VSV verzuimmeldingen+301823+A - 18% Onze hoofdtaak is om jongeren te behouden voor school of VSV continuerend - 30% VSV preventie - 23% terug te leiden naar een opleiding. Waar het mogelijk is zien we graag dat jongeren hierbij hun startkwalificatie behalen. Onze taak stopt hier echter niet. We zetten naast onderwijs ook in op werk, participatie, zorg en/ Het effect van Covid-19 of dagbesteding. Onze brede aanpak, waarbij we uitgaan van Covid-19 heeft ons niet weerhouden om onze werkwijze voort de mogelijkheden, talenten en interesses van de jongeren, te zetten. Gedurende de lockdown zijn er extra ‘voordeur’- en coachende rol draagt eraan bij dat we voor jongeren de bezoeken afgelegd om in contact te komen en te blijven met hoogst haalbare en meest passende plek willen vinden. De jongeren. Ook digitaal, via videobellen, Whatsapp en mail, ondersteuning kan hierbij zo breed als nodig zijn, zoals inzet heeft veel contact plaatsgevonden. Inmiddels zijn ook de van de Educatiemeter, het samen aanmelden voor een nieuwe spreekkamers corona-proof en de maatregelen afgeschaald opleiding, inzet van een accountmanager, jobcoach of samen waardoor we al weer enige tijd jongeren fysiek kunnen met de jongere de stap naar hulpverlening zetten. spreken. Bij jongeren die besmet zijn of die vanwege angst Deze brede aanpak is ook de insteek van de regionale of ter bescherming van familieleden niet naar het gesprek samenwerking in Zuid en is bovendien terug te kunnen komen, blijven we digitaal of middels ‘voordeur’- vinden in de beschreven maatregelen binnen de nieuwe VSV- bezoek in gesprek. convenanten 2020-2024.

11 Totaalbeeld VSV: bestemmingen per 01-08-2020

NIEUW VSV CONTINUEREND VSV Melding in behandeling / ter herbeoordeling 75 97 Werkt 69 372 Aangemeld voor nieuwe schooljaar / terug naar school 55 6 Inburgering/ cursus 12 24 Wajong/Ziektewet/WW 10 133 Doorverwijzing zorg/hulp 3 12 Inkomensvoorziening P-wet + ontheffing arbeid / zorgtraject 1 55 Inkomensvoorziening P-wet + traject team werk 30 Inzet instrumenten arbeid (jobcoaching, accountmanager, reintegratiecoach) en/of participatietraject 4 10 Doorverwijzing Jongerenloket 2 3 Hulpvraag beantwoord / op eigen kracht verder 12 51 Detentie - 7 Niet bereikbaar 16 30 Niet willer 7 12 Dagbesteding 20 18 Einde doelgroep VSV (23+ / startkwalificatie behaald) 13 7 Totaal 299 867

VSV-convenanten 2020-2024 VSV-Corona interventieteam Vanuit de Rijksoverheid ontvangen scholen en gemeenten In de regio Zuid Limburg is er als gevolg van Covid-19 een middelen om voortijdig schoolverlaten te voorkomen en be- interventieteam opgezet met stakeholders vanuit onderwijs strijden. In een regionaal plan, zgn. VSV-convenanten, worden en gemeente. Dit interventieteam komt wekelijks bij elkaar alle maatregelen beschreven die gezamenlijk ingezet worden en richt zich specifiek op het signaleren van de gevolgen om voortijdig schooluitval aan te pakken. In de afgelopen van Corona en mogelijke oplossingen of maatregelen periode hebben onderwijs en gemeenten in de RMC-regio die genomen kunnen worden. Hierbij zijn extra middelen Zuid Limburg hard gewerkt aan de opzet van nieuwe VSV-con- beschikbaar gekomen vanuit de onderuitputting van de venanten. De huidige convenanten 2016-2020 zijn daarbij ge- huidige VSV-convenanten 2016-2020. Dit betekent dat voor ëvalueerd en succesvolle maatregelen worden gecontinueerd. het RBL extra middelen beschikbaar zijn gekomen voor Het nieuwe programma met als titel ‘Voorkomen, vinden, maatwerktrajecten bij o.a. Back on Track, Het Goed en Team vastpakken en vasthouden’ heeft tot doel om zo preventief en 12. Daarnaast hebben we de mogelijkheid gekregen om extra integraal mogelijk hulp te bieden aan alle jongeren, zodat de uren in te zetten op de doelgroep Jongeren in een Kwetsbare kans op een zinvolle en verbonden toekomst vergroot wordt. positie. Binnen het programma staan maatregelen en ambities gefor- muleerd waarbij wordt ingezet op drie specifieke doelgroe- Educatiemeter voor Zuid Limburg pen: nieuwe voortijdig schoolverlaters, overbelaste jongeren Sinds 2018 maakt het RBL met succes gebruik van de en jongeren in een kwetsbare positie. Educatiemeter. Met dit methodisch instrument kunnen de Voor het RBL betekent dit concreet dat de succesvolle maatre- consulenten kijken welke problematiek(en) er ten grondslag gel ‘Consulent Kwetsbare jongeren’ de komende vier jaar ver- liggen aan de schooluitval. Daarnaast brengt het ook in kaart lengd wordt. Hierdoor kunnen we specifiek blijven inzetten op wat de jongere graag doet, welke voorkeuren en interesses de doelgroep Jongeren in een Kwetsbare positie met als doel hij heeft en waar zijn kwaliteiten liggen. De kracht van het hen te ondersteunen een betere aansluiting te vinden en te be- instrument ligt in de toevoeging van het feit dat inzichtelijk houden op de arbeidsmarkt of andere passende plek. Hiermee wordt gemaakt wat voor de jongere realistisch en haalbaar wordt voorkomen dat zij thuis komen te zitten zonder werk en is gezien zijn situatie om vandaaruit de jongere meer inkomen. Daarnaast is er, in het verlengde van deze succes- inzicht te geven in zijn toekomst richting zowel school als volle aanpak, een nieuwe maatregel die ons verder zal helpen arbeidsmarkt. Door dit instrument kunnen we de jongere in de terugdringing van voortijdig schoolverlaten. Dat is de meer maatwerk en gerichtere ondersteuning bieden. De maatregel ‘Consulent Kwetsbare nieuwkomers’ voor jongeren succesvolle implementatie en extra vrijgekomen middelen die vanuit de Eerste Opvang Anderstaligen (EOA) of MBO de uit de VSV convenanten 2016-2020 hebben er toe geleid dat overstap maken naar een vervolgopleiding of de arbeidsmarkt. ook de regio’s Parkstad en Heuvelland van start Dit is een doelgroep die vraagt om een specifieke aanpak, gaan met de Educatiemeter ter ondersteuning van voortijdig gericht op aandacht en het begeleiden naar school en werk. schoolverlaters.

12 Resultaten afgehandelde meldingen VSV 13

23 46 Herplaatst / blijft op school 31% 6 Werkt 29% Startkwalificatie behaald 7% 12 Jongere is uitgevallen van school, brede aanpak 7 187 gericht op werk, participatie en/of zorg 7% Doorverwijzing zorg/hulp 1% 44 Hulpvraag beantwoord/op eigen kracht verder 7% 602 Inburgering / Cursus 1% Inkomensvoorziening Participatiewet 1% Niet-willer 2% 173 Verwijzing naar Jongerenloket 4% 6 42 Verhuisd/ Woon-of verblijfplaats onbekend 2% Niet bereikbaar 8% 43 Totaal 100% 31+2971248+A

MBO knooppunt diversiteit in het meldgedrag van de diverse opleidingen binnen Nog steeds verlaten te veel jongeren het MBO zonder startkwa- het MBO. Zowel op Zuid-Limburgs niveau als middel het MBO lificatie. Veel jongeren hebben extra ondersteuning of zorg nodig knooppunt wordt eraan gewerkt om hier enerzijds verbetering in om de opleiding succesvol te kunnen afronden. Om de juiste te krijgen en anderzijds meer uniformiteit voor de regio. Tevens ondersteuning of zorg te kunnen bieden bestaat er een geza- ligt er een nieuwe uitdaging om het digitale onderwijs (agv Covid) menlijke taak voor het onderwijs, gemeenten, jeugd- en andere aan te laten sluiten op de verzuimregistratie. Middels intensieve zorgpartners. Hiertoe is op het MBO een operationeel netwerk overleggen op management, beleid én uitvoeringsniveau wordt ingericht waar namens ons team zowel een leerplichtambtenaar gezamenlijk gewerkt aan het verbeteren van het meldgedrag en als een jongerenconsulent bij aansluiten: het MBO-knooppunt. daarmee aan het tijdig signaleren van problemen van leerlingen Zij zitten wekelijks inhouse bij VISTA college waardoor zij nauw om daarop zo goed en snel mogelijk te kunnen acteren. kunnen samenwerken met hun netwerk waaronder docenten en studiebegeleiders. Daarnaast is het MBO-knooppunt laagdrem- Jongeren in een Kwetsbare Positie pelig te bereiken voor studenten. Vanuit de huidige VSV-conve- Veel jongeren die afkomstig zijn uit het VSO, Praktijkonderwijs nanten zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor schoolmaat- en MBO 1 bevinden zich op het snijvlak van onderwijs, arbeids- schappelijk werk om het Knooppunt verder te intensiveren en markt, (arbeidsmatige) dagbesteding en (jeugd)zorg. Om deze problemen preventiever te signaleren. Op Zuid Limburgs niveau groep zo goed mogelijk te bedienen, hebben we samen met wordt gezamenlijk met het MBO en de gemeenten gewerkt om onderwijs en externe partners een specifieke aanpak ontwik- het Knooppunt verder vorm te geven en te ontwikkelen. keld. Gespecialiseerde consulenten zijn hiertoe aanwezig op de betreffende scholen en ondersteunen deze jongeren wanneer Binnen het MBO wordt overeenkomstig het MBO verzuimcon- nodig vanaf 16 of 17 jaar. Het doel is om samen met de jongere, venant, een maatregel binnen de VSV-convenanten 2016-2020, ouder(s)/verzorger(s), onderwijs en andere betrokken keten- gewerkt. Dit convenant betekent een uniforme werkwijze in partners een duidelijk en passend toekomstperspectief uit te de aanpak en het melden van verzuim en uitval voor heel Zuid stippelen voor als de jongeren het onderwijs gaan verlaten. Bij- Limburg. We zien dat de verzuimmeldingen 18+ van het MBO voorbeeld door de jongeren vanuit stage door te laten stromen achterblijven. In de eerste 7 maanden van het schooljaar, voor naar een arbeidsplek of door tijdig een jobcoach in te schakelen. Covid-19 zijn intrede deed, zijn er 48 verzuimmeldingen en 19 Hiermee voorkomen we dat deze jongeren thuis komen te zitten preventiemeldingen gedaan. Er is tevens sprake van een grote of zwaardere ondersteuning van de gemeente nodig hebben.

13 5 Verhalen van voortijdig schoolverlaters Brent, 20 jaar Rabia, 22 jaar De mentor van Brent neemt contact op met Rabia komt naar boven als voortijdig de RMC-/jongerenconsulent betrokken bij de schoolverlater. Waar ze vorig jaar nog school. Brent verzuimt steeds meer. Waar hij voldoende uren werkte, is er nu geen sprake eerst af en toe een les mist, is Brent nu nog meer van inkomsten. Daarom wordt Rabia amper in de les. Hoewel de mentor geprobeerd uitgenodigd voor een gesprek. Omdat heeft om met Brent in gesprek te komen, lukt Rabia niet naar het gesprek komt, volgt een het niet om duidelijk te krijgen waarom Brent huisbezoek. Moeder en zus van Rabia zijn zoveel lessen mist. De mentor kent Brent als aanwezig. Ze vertellen dat Rabia een nieuwe een serieuze en gemotiveerde student die nog baan heeft voor vier dagen in de week, maar maar één schooljaar verwijdert is van zijn MBO ook de wens om weer terug naar school te 4 diploma. De RMC-/jongerenconsulent besluit gaan. Via het verkregen mobiele nummer direct op huisbezoek te gaan. Dit heeft geen komt de consulent in contact met Rabia. Ze resultaat, er wordt niet open gedaan. Daarop wil inderdaad graag weer terug naar school wordt een brief achtergelaten met de vraag en dus wordt een nieuw gesprek ingepland. contact op te nemen. Een aantal dagen later Tijdens het gesprek verteld Rabia dat ze steeds appt Brent de RMC-/jongerenconsulent. Hij wil maar kortdurende banen heeft. Ze is twee jaar graag een gesprek. Brent blijkt voor zijn ernstig geleden gevlucht vanuit een oorlogsgebied zieke vader te zorgen en voelt zich als enige naar Nederland samen met haar moeder familielid hoofdverantwoordelijke. Brent zorgt en zus. Haar inburgering heeft ze nog niet daarnaast ook voor het huishouden. Bovendien gehaald, de prioriteit ligt op inkomen. Rabia hebben vader en zoon het financieel niet breed zou graag terug willen naar school, ze droomt waardoor hij ook nog in de weekenden werkt er van om zelf voor de klas te staan. Samen voor extra inkomen. Het begint Brent allemaal met de RMC-consulent zoeken ze diverse op te breken, hij zou het fijn vinden om met opleidingsmogelijkheden uit, wat nog gedaan iemand te kunnen praten. Samen met de men- moet worden om de inburgering te halen en tor wordt een nieuw gesprek gevoerd om het wordt Rabia uitgelegd hoe studiefinanciering lesprogramma aan te passen. Op die manier werkt. Er volgt een intakegesprek bij de Entree- neemt de druk op het schoolwerk af. Daarnaast opleiding bij het MBO. Daar blijkt ze te kunnen wordt de schoolmaatschappelijk werker er instromen, in combinatie met het afronden van bij betrokken, waar Brent in vertrouwen zijn haar inburgering. De consulent ondersteunt zorgen kan delen. De RMC-/jongerenconsulent met de aanvraag van de studiefinanciering en betrekt ook de collega van de WMO er bij. Er betrekt ook de accountmanager Jongeren. komt huishoudelijke hulp in het gezin waardoor Samen vinden ze een duurzame plek voor een Brent hierin ontlast wordt. De RMC-/Jonge- bijbaan. Rabia zal in het nieuwe schooljaar renconsulent houdt nog een tijdje contact met doorstromen naar niveau 2. Brent totdat duidelijk is dat hij zijn draai weer gevonden heeft. Komend schooljaar zal Brent zijn opleiding succesvol afronden.

14 6 Kerncijfers Voortijdig Schoolverlaten SOORT MELDINGEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN VSV nieuw 13 10 136 21 VSV continuerend 18 5 144 17 VSV verzuimmeldingen 13 7 78 12 VSV preventie 12 2 71 61

RESULTAAT AFGESLOTEN MELDINGEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN Herplaatst / blijft op school 14 9 119 45 Werkt 16 8 127 22 Startkwalificatie behaald 5 - 20 18 Jongere is uitgevallen van school, brede aanpak gericht op werk, participatie en/of zorg 5 - 31 6 Doorverwijzing zorg/hulp 5 - - 1 Hulpvraag beantwoord/op eigen kracht verder - 2 39 3 Inburgering / Cursus - 1 5 1 Inkomensvoorziening Participatiewet 1 - 5 - Niet-willer 4 - 8 - Verwijzing naar Jongerenloket 2 - 17 4 Verhuisd/ Woon-of verblijfplaats onbekend - 3 10 - Niet bereikbaar / Detentie 2 2 35 7

15 7 Jongerenloket Voor wie? Het jongerenloket vormt het sluitstuk van de doorlopende aanpak voor jongeren van 4 tot 27 jaar. Het loket is er voor alle kwetsbare jongeren tussen de 16 en 27 jaar die op 16-27 jaar meerdere leefgebieden problemen ervaren en die zonder ondersteuning geen diploma kunnen halen of economisch zelfstandig kunnen worden of blijven. Bij het Jongerenloket kunnen zij terecht met vragen op het gebied van onderwijs, werk, inkomen, participatie, dagbesteding en/of zorg. Het doel van het Jongerenloket hierbij is het vergroten van het toekomstperspectief van jongeren op weg naar een zelfstandig bestaan.

Waarom? De meeste jongeren vinden hun eigen plek in de samenleving. Zij ontwikkelen zich tot zelfstandige volwassenen die eigen keuzes maken, zelfstandig wonen en in hun eigen inkomen voorzien. Ze vormen eigen netwerken en zijn veerkrachtig en participerend. Dit geldt helaas niet voor alle jongeren. Sommige jongeren hebben, in meer of mindere mate, ondersteuning nodig om mee te kunnen participeren. Daarbij gaat het veelal om kwetsbare jongeren met meervoudige problematieken waarbij een integrale aanpak op alle leefgebieden van belang is. De jongerenconsulent is daarbij de vaste contactpersoon en tevens regievoerder voor de jongere.

16 De rol van de jongerenconsulent tot geen financiële buffer Jongerenconsulenten ondersteunen jongeren in hun proces hebben opgebouwd en naar zelfredzaamheid en participatie. Aan de hand van een veelal weinig aanspraak brede vraagverheldering wordt tijdens de intake de hulpvraag kunnen maken op in kaart gebracht. In totaal worden veertien leefgebieden in voorliggende sociale beeld gebracht die de basis vormen om samen met de jongere voorzieningen zoals de een plan van aanpak op te stellen met concrete doelen en WW. We zien bovendien afspraken. De jongerenconsulent heeft een regisserende dat de gevolgen verder rol waarbij hij de jongeren coacht en ondersteunt daar reiken dan thuis komen waar nodig. Onmisbaar zijn de ketenpartners (zowel in als te zitten zonder werk extern) om samen de jongere succesvol op weg te helpen. en inkomen. Kwetsbare De jongerenconsulent haalt er bij wat nodig is en laat pas los jongeren hebben moeite wanneer de jongere op de juiste plek is aangekomen. Waar met (de bureaucratie mogelijk verwijst de consulent naar het voorliggend veld en van) instanties, ervaren waar nodig wordt opgeschaald naar zwaardere (geïndiceerde) gespannen thuissituaties hulpverlening. en hebben snel oplopende schulden. Ook zien we een toename Voor het plaatsen en behouden van kwetsbare jongeren op van psychische problematieken en de dreigende inactivering passende arbeidsplekken is een specifieke aanpak ontwikkeld. door langdurig thuiszitten. Daar komt bij dat als gevolg van Hiervoor wordt actief samengewerkt met de accountmanagers Corona en de maatregelen ketenpartners de vraag niet meer Jongeren en team Ontwikkeling van het Participatiebedrijf. aankunnen en wachtlijsten ontstaan in de hulpverlening. Meer Bedrijven die bereid zijn deze jongeren een kans te geven zijn dan voorheen zien we de noodzaak van de regierol die de daarbij onmisbaar. De accountmanagers ondersteunen bij het jongerenconsulenten hebben. organiseren van proefplaatsingen, regelen specifieke begelei- ding door een jobcoach en zoeken naar passende plekken. Dat De jongerenconsulenten zijn creatief aan de slag gegaan kan betekenen een aangepaste werkplek, de aanvraag van een om de dienstverlening aan de jongeren te laten doorlopen. Indicatie Baanafspraak of de inzet van loonkostensubsidie. Intakegesprekken hebben digitaal plaats gevonden tot de spreekkamers corona-proof zijn gemaakt en extra ‘voordeur’- Het effect van Covid-19 bezoeken hebben plaats gevonden om het gesprek aan te De lockdown die is ingegaan op 16 maart 2020 heeft een kunnen gaan. Er is daarnaast extra geïnvesteerd in het contact enorme invloed gehad op de jongeren. Extra hard werden en aandacht aan jongeren, via videogesprekken, app- en de kwetsbare jongeren getroffen. Sinds de lockdown zien mailcontact. Samen met team Uitkeringen is de zoektermijn we bij het Jongerenloket een ruime verdubbeling van het van 4 weken bij de aanvraag van een inkomensvoorziening aantal jongeren die zich melden. Jongeren zijn hun baan opgeschort, waardoor we jongeren sneller kunnen kwijtgeraakt, hebben geen contractverlenging gekregen of ondersteunen. Ook de specifieke trajecten voor jongeren hun uren zijn teruggeschroefd tot nul. Daarnaast kunnen zoals Het Goed zijn uitgebreid door middel van extra middelen jongeren die uitstromen van het onderwijs (met en zonder vanuit de huidige VSV-convenanten 2016-2020. Deze trajecten startkwalificatie) niet of nauwelijks instromen op de richten zich op het voorkomen van inactivering, het aanbieden arbeidsmarkt. Daar waar er mogelijkheden zijn worden ze van passend maatwerk gericht i.p.v. verdere ontwikkeling van grotendeels verdrongen door jongeren met een sterkere (werknemers)vaardigheden en het vinden van een passende positie op de arbeidsmarkt. Daarbij komt dat jongeren weinig (arbeids)plek.

Totaal aantal meldingen Jongerenloket

62 9 26

Inkomen Participatiewet - 53% 36 Inkomen Participatiewet - voormalige Wajong doelgroep - 13% 420 Informatie/voorlichting - 16% Participatie Participatiewet - 1% 6 Participatie Participatiewet - voormalige Wajong doelgroep - 5% 784 Werkzoekend - 8% WW - 1% Zorg/hulpverlening - 3% 122

53103 +13161583+A

17 Totaal aantal preventieve acties Jongerenloket deze pilot worden de jongeren langere tijd vastgehouden door het Jongerenloket met de 8 jongerenconsulent als 10 21 regisseur. Hierdoor hoeft de jongere maar 49 8 één keer zijn verhaal te doen, heeft hij een vaste contactpersoon binnen de gemeente en is er geen verlies 402 van kennisoverdracht. Daarnaast kan er beter gewerkt worden aan een 306 vertrouwensband, wordt de kans op ‘draaideur’-jongeren verkleint en is er sprake van vroegsignalering om grotere en/of zwaardere problematiek te voorkomen. De jongerenconsulent heeft van start tot het einde regelmatig Beek - 5% contact met de jongeren om samen de voortgang te Schinnen -5 3% +376122+A bewaken. Sittard-Geleen - 76% Stein - 12% • Verbreding trajecten Jongeren niet ingeschreven in GBA - 2% Jongeren staan nog volop in hun ontwikkeling. Dat maakt Jongeren ingeschreven in gemeenten dat talenten, vaardigheden en veerkracht nog niet altijd buiten Westelijke Mijnstreek - 2% voldoende tot uiting komen. Daar komt bij dat jongeren nog niet altijd (voldoende) ervaring hebben opgedaan in deelname aan het arbeidsproces. Bovendien hebben de Aanpak Jongeren gevolgen van Corona bevestigd dat de stap direct (terug) Gedurende het schooljaar 2019-2020 heeft Maritza naar de arbeidsmarkt niet voor elke jongere te maken is. Gerritsen haar promotieonderzoek gericht op de (aanpak Samen met team Ontwikkeling steken we daarom in op van) kwetsbare jongeren binnen onze gemeente. Het een grotere diversiteit aan trajecten voor onze jongeren. onderzoeksrapport “Meer dan een baan alleen... Erkenning, Deze trajecten, waarbij een laagdrempelige leeromgeving solidariteit en toekomstperspectief voor kwetsbare jongeren.” centraal staat, geven de mogelijkheid om toekomstgericht maakt dat we binnen het Sociaal Domein aan de slag zijn te kijken naar de mogelijkheden van de jongere om te gegaan met een nieuwe Aanpak Jongeren. Uit het onderzoek participeren. Zo kunnen we meer en beter maatwerk is gebleken dat jongeren gebaat zijn bij een specifieke aanpak bieden, waarbij de jongere op de meest passende plek waar integraliteit, één toegang en één regisseur belangrijke terecht komt. We zijn gestart met Het Goed en zetten in het onderdelen zijn. Samen met de teams Ontwikkeling, Inkomen, nieuwe schooljaar verder in op o.a. Team 12 van Fortuna en WMO en Jeugd zijn we op weg om die specifieke Aanpak verdere samenwerking met Wijkbeheer. Jongeren verder vorm te geven. • Verbreding toegang • Pilot Intensivering aandacht & regievoering Het Jongerenloket vormt voor veel jongeren tot 27 jaar In december 2019 zijn we van start gegaan met een pilot de gemeentelijke toegang. Gedurende schooljaar 2020- waarbij intensivering van aandacht en regievoering de 2021 gaan we samen met de WMO een pilot draaien om rode draad vormt. Jongeren die een uitkering aanvragen te bekijken of we een deel van de jongeren die zich bij de worden in de reguliere werkwijze bij een toekenning van WMO melden (voor een indicatie) kunnen helpen middels de uitkering overgedragen aan team Uitkeringen. Middels ondersteuning vanuit het Jongerenloket.

Resultaten Accountmanager Jongeren

Totaal aantal jongeren geplaatst op werk 103 Waarvan indicatie baanafspraak / loonkostensubsidie / werkgeverspremie 59 Waarvan met jobcoaching 26 Aantal lopende proefplaatsingen, werkervaringsplaatsen of nazorg 14

18 Nieuw Participatiebedrijf Vanaf 1 januari 2021 gaan de sociale diensten van Sittard- Geleen, Stein en Beek en het leerwerkbedrijf Vixia gezamenlijk verder onder een nieuwe naam: ‘Vidar’. Het RMC en Jonge- renloket werkt nauw samen met de teams Uitkeringen en Ontwikkeling die onder het nieuwe participatiebedrijf vallen. Door de samenvoeging tot Vidar ontstaan er mogelijkheden om gezamenlijk meer en bredere ondersteuningsmogelijk- heden te bieden voor onze jongeren. Gezamenlijk werken we aan het toekomstperspectief van jongeren.

Nieuwe Wet inburgering Vanaf 1 juni 2021 gaat de wet voor een nieuw inburgerings- stelsel in. Voor jonge asielmigranten betekent dit dat zij een route kunnen gaan volgen gericht op instroom in het Partners in Welzijn onderwijs, met meer taallessen, studieloopbaanbegeleiding PIW is een belangrijke ketenpartner in het voorliggend veld. en intensievere inburgering. Onderdeel van deze intensievere In het afgelopen schooljaar hebben we gezamenlijk ingezet op inburgering is dat alle inburgeraars ook actiever kennis intensivering van de samenwerking. Daarnaast hebben we ten maken met de lokale arbeidsmarkt. Gemeenten krijgen een gevolge van Covid-19 nauwer samengewerkt. Door de inzet belangrijke rol in het nieuwe stelsel. Een jongerenconsulent van PIW konden jongeren snel en adequaat geholpen worden sluit daarom aan in de werkgroepen ter voorbereiding van de met o.a. het invullen van formulieren en aanvragen van WW veranderende inburgeringswet. en/of inkomensvoorziening.

Resultaten afgehandelde meldingen Jongerenloket 37 20

85 Herplaatst / blijft op school - 14% Werkt - 22% 35 Hulpvraag beantwoord/op eigen kracht verder - 12% Inkomensvoorziening + ontheffing arbeid/zorgtraject - 13% 36 137 Inkomensvoorziening + traject team Werk - 6% 33 Doorverwijzing zorg/hulp - 6% 614 Dagbesteding (WMO arrangement) / jongere momenteel niet in staat tot onderwijs, werk of participatie - 1% 10 Inzet instrumenten arbeid & participatie (jobcoaching, accountmanager, reintegratiecoach) - 5% 34 71 Wajong / Ziektewet / WW - 6% Niet kwetsbaar / Startkwalificatie (+ hulpvraag beantwoord) - 6% 1439 77 +2212136153+A Verhuizing / niet bereikbaar - 6% Niet-willer - 3%

19 82 Verhalen van kwetsbare jongeren

Isaac, 25 jaar Tess, 18 jaar Sinds kort heeft Isaac zijn eigen studio Tess gaat naar het Voortgezet Speciaal toegewezen gekregen en ontvangt hij een Onderwijs. Wanneer ze 17.5 jaar oud uitkering van de gemeente. Isaac is bezig met is wordt een gesprek gepland tussen de afronding van zijn inburgering. Daarom wordt ouders, begeleiders van school en de de accountmanager Jongeren ingeschakeld Jongerenconsulent. Tijdens dit gesprek wordt om Isaac te bemiddelen naar werk. Tijdens samen het toekomstperspectief van Tess het eerste gesprek blijkt dat Isaac veel liever besproken en de route die gezamenlijk gelopen een opleiding wil volgen. Uiteindelijk is wordt. Ouders willen graag de Wajong voor zijn doel om in de zorg te gaan werken. De Tess aanvragen, er zijn echter twijfels of Tess accountmanager Jongeren betrekt daarom daar voor in aanmerking komt. Er is op dat een jongerenconsulent erbij. Zij gaat aan de moment geen ruimte bij ouders om de route tot slag, samen met Isaac, om een passende arbeidsmatige dagbesteding of beschut werk opleiding te vinden. Al snel kan Isaac starten te onderzoeken. Daarom wordt besloten om op de Entree-opleiding. Tussentijds zoekt de eerst de beslissing van het UWV af te wachten. accountmanager met Isaac naar een passende Aantal maanden later komt het bericht dat de bijbaan. De jongerenconsulent blijft voor Isaac Wajong aanvraag is afgewezen. Er volgt een de vaste contactpersoon. Ze hebben regelmatig nieuw gesprek waarbij wordt gekeken naar met elkaar contact om een vinger aan de wat Tess graag wilt en nodig heeft. Ouders pols te houden. Wanneer Isaac zijn Entree- vinden het daarbij belangrijk dat Tess iets kan opleiding behaald mag hij doorstromen naar de gaan doen waar ze veel plezier uit haalt. De opleiding tot verzorgende IG. Isaac gaat daarbij jongerenconsulent maakt een plan van aanpak gebruik maken van de studiefinanciering. met verschillende doelstellingen, waaronder Samen met zijn bijbaan heeft hij daarmee financiële zekerheid en een maatwerk voldoende inkomen om in zijn levensonderhoud arbeidsplek. Zij betrekt de verschillende te voorzien. Dat maakt dat hij uitstroomt uit collega’s die nodig zijn, de casemanager voor de uitkering. Omdat Isaac graag iets voor een inkomensvoorziening, de accountmanager ander wil betekenen en zelf een ‘ouderfiguur’ Jongeren voor een passende plek en de WMO- mist, meldt hij zich aan als vrijwilliger bij een consulent voor ambulante begeleiding. De coachingproject voor leeftijdsgenoten. Daar is jongerenconsulent houdt overzicht en blijft hij nu diegene die een ander ondersteunt. contact houden met ouders, school en alle professionals. Wanneer Tess op het einde van het schooljaar uitstroomt start ze op een passende beschutte werkplek waar ze met veel plezier naar toe gaat.

20 9 Kerncijfers Jongerenloket PREVENTIEVE ACTIES 446

REDEN MELDINGEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN Informatie/voorlichting 5 2 106 11 Inkomen Participatiewet 28 6 350 34 Inkomen Participatiewet - voormalige Wajong doelgroep 11 1 83 8 Participatie Participatiewet - - 6 - Participatie Participatiewet - voormalige Wajong doelgroep 2 1 27 6 Werkzoekend 1 - 58 3 WW 1 - 8 - Zorg/hulpverlening 2 - 22 2

RESULTAAT AFGESLOTEN MELDINGEN BEEK SCHINNEN SITTARD-GELEEN STEIN Herplaatst / blijft op school 4 1 73 7 Werkt 14 5 108 10 Hulpvraag beantwoord/op eigen kracht verder 5 1 63 2 Inkomensvoorziening + ontheffing arbeid/zorgtraject 6 2 63 6 Inkomensvoorziening + traject team Werk 3 - 34 2 Doorverwijzing zorg/hulp 2 1 24 7 Dagbesteding (WMO arrangement) / jongere momenteel niet in staat tot onderwijs, werk of participatie 1 - 6 3 Inzet instrumenten arbeid & participatie (jobcoaching, accountmanager, reintegratiecoach) 2 - 28 3 Wajong / Ziektewet / WW - 2 33 1 Niet kwetsbaar / Startkwalificatie (+ hulpvraag beantwoord) 2 1 26 6 Verhuizing / niet bereikbaar 1 - 35 1 Niet-willer - 1 18 1

21 10 Onze contact- gegevens

Algemeen telefoonnummer: 14 046 Luxeverzuim Ouder(s)/verzorger(s) houden hun Mail naar leerplicht en VSV: [email protected] kinderen, zonder toestemming, buiten Mail naar Jongerenloket: [email protected] de schoolvakanties van school GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst Jongerenloket: Stadswinkel Geleen, Markt 1. MBO Middelbaar Beroepsonderwijs Iedere werkdag: Op afspraak van 08.30u – 12.30u Relatief verzuim Een leerling staat wel op een school Vrije inloop van 12.30u – 16.00u. ingeschreven, maar gaat niet regelmatig naar school. Relatief verzuim is Locatie VISTA College: Locatie Arendstraat, begane grond onder te verdelen in signaalverzuim, Iedere dinsdag: ziekteverzuim en luxeverzuim Vrije inloop van 08.30u – 16.00u Of op afspraak: 06 – 3918 2665 RMC Regionaal Meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten * De openingstijden van het Jongerenloket zijn aangepast aan de Samenwerkingsverband Scholen werken samen in een samen- maatregelen in verband met Covid-19. Voor actuele informatie bel werkingsverband om voor elke leerling 14 046 of kijk op www.sittard-geleen.nl passend onderwijs te verzorgen Signaalverzuim Het verzuim is een signaal dat er sprake is van dieperliggende problemen Startkwalificatie Diploma van ten minste HAVO of MBO 2 Begrippenlijst niveau VSV Voortijdig schoolverlater Absoluut verzuim Een leerplichtige leerling staat niet op Wajong Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening school ingeschreven jonggehandicapten DUO Dienst Uitvoering Onderwijs WSP Werkgevers Service Punt Educatiemeter Methodisch instrument om inzicht te WW Werkloosheidswet geven op de problematieken rondom Ziektewet Wet voor zieke werknemers om een schooluitval inkomen te hebben Indicatie Banenafspraak Verklaring dat persoon niet in staat is Ziekteverzuim Een leerling is regelmatig, het minimumloon te verdienen zorgwekkend of langdurig ziek

22