MINISTERAN’NY FANABEAZAM-PIRENENA SY NY FIKAROHANA SIANTIFIKA ...... ONIVERSITEN’I TOLIARA ...... TOERAM-PAMPIANARANA AMBONY MOMBA NY TENY AMAN-TSORATRA SY SIANSA MAHA OLOMBELONA ARY FIARAHA -MONINA ...... SAMPANA TENY SY LAHABOLANA ARY RIBA MALAGASY ......
Safidy : Anthropologie Asa fikarohananataohahazoanany Maîtrise ès-Lettres Mpanatontosa: FALIMANANTSOA Lalao Marthe Jeannie Mpitantana : RAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné Maître de conférences Oniversiten’i Toliara
Taom-pianarana : 2010-2011
MINISTERAN’NY FANABEAZAM-PIRENENA SY NY FIKAROHANA SIANTIFIKA ...... ONIVERSITEN’I TOLIARA ...... TOERAM-PAMPIANARANA AMBONY MOMBA NY TENY AMAN-TSORATRA SY SIANSA MAHA OLOMBELONA ARY FIARAHA-MONINA ...... SAMPANA TENY SY LAHABOLANA ARY RIBA MALAGASY ......
Safidy : Anthropologie Asa fikarohana natao hahazoana ny Maîtrise ès-Lettres Mpanatontosa: FALIMANANTSOA Lalao Marthe Jeannie Mpitantana : RAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné Maître de conférences Oniversiten’i Toliara
29 Juin 2012
Taom-pianarana: 2010-2011 2
TENY FANOLORANA
Orinasa sinoa iray manana ny maha izy azy amin’ny lafiny fitsaboana amin’ny alalan’ny fanampin-tsakafo sy otra amin’ny fomba môderina ny Tiens . Saika efa hita maneran-tany izy amin’izao fotoana izao ka tonga atỳ Madagasikara ary anisan’ny ahitana azy eto Toliara izay toerana nosafidina hanaovana ny fanadihadiana ara-pianarana. Tsy ny fomba fanasitranana ihany anefa no iandraiketany fa mamokatra ireo fitaovana vaventy toy ny fiara sy masinina isan-karazany izay ilaina amin’ny fiainan’ny olona andavanandro . Koa na dia maro aza ny fitsaboana hafa izay tsy mety lefy eo amin’ny fiaraha- monina malagasy dia tsy mitsaha-mivoatra ny firenena na amin’ny lafiny fanabeazana na amin’ny lafin’ny kolontsaina vahiny fa indrindraindrindra eo amin’ny lafiny fitsaboana. Tsy mahalefy ihany koa ny kolontsaina malagasy sy ny fampiasana ireny fomba fitsaboana nentin-drazana ireny nefa ny fisiany ary tsy latsa-danja etsy an-kilan’izany ny eny amin’ny trano fivarotam-panafody isan-karazany. Tsy nitsahatra nandalina, nanadihady sy namakafaka tamin’ny lafiny ara-tsiantifika fonosin’ireny fomba amam-panao sy ny fitsaboana nentin-drazana ireny anefa ny mpikaroka etỳ amin’ny Anjerimanontolo izay heverina ho tombontsoan’ny mpianatra fa indrindra ny firenena. Tsy manalavitra izany ny fampianarana nosahanin’ny mpampianatra dia i Madame NERINE Eléonore Marguerite tao amin’ny taona faharoa sy fahatelo ao amin’ny Sampana Malagasy, tahaka izany ihany koa ao amin’ny taona fahaefatra izay sahanin-dRAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné izay tsy mitsahatra nampirisika ny mpianatra handalina ny riba malagasy ka ho tia sy hankafỳ ny asam-pikarohana mikasika ny fiaraha-monina. Vokatr’izany, zary fahafinaretana ho an’ny tena atỳ aoriana ny mandinika sy mamantatra ary mampihatra ireny fomba amam-panao samihafa ireny mba ho fiarovana azy tsy ho levon’ny taona mifandimby. Koa ny fahitako ny lanja sy ny anjaratoeran’ny fitsaboana nentin-drazana no nandrisika ahy hanadihady ny fomba fitsaboana môderina. Izany anefa dia tsy manalavitra loatra ny fitsaboana nentn- drazana noho izy ireo samy fotorana iray dia ny maha vokatry ny natiora azy ary samy noharian’Andriamanitra saingy noho ny fandrosoan’ny teknôlôjia sy ny fivoaran’ny siansa dia teraka ny fahasamihafana eo amin’ny lafiny endrika, fampiasana azy ary eo amin’ny vidiny. Ny toerana nanaovana fikarohana dia tsy manalavitra ny Anjerimanontolo izay anovozana fahalalana hatramin’izay ka hatramin’izao kanefa tsy vitsy akory ny mpikaroka avy teto an-toerana sy avy tany ivelany no efa nandalina mikasika ny fitsaboana fa indrindra 3 ny fitsaboana nentin-drazana ka nahasarika ahy manokana ny hanao ny fikarohana momba ny fitsaboana vokarin’ny Tiens izay haroso eto ity. Natao izany ho fanatevenana ny an’ny teo aloha sy ho fampahafantarana ny an’ny tena ihany koa fa indrindra ny hanehoana ny vokatry ny fandrosoana izay mety hahalalàna ny maha olona ny olona misahana sy manodidina azy. Eo am-panatontosana ny asam-pikarohana toy itony àry dia zava-dehibe tokoa ny fisian’ireo boky sy ny lahatsoratra ary ny gazety maro samihafa ho fanovozan-kevitra. Saro- bidy lavitra mihoatra izany anefa ny fisian’ireo olona tsy salama sy ireo mpitsabo ary ny fiaraha-monina izay sady loharano voalohany no fototra anovozan-kevitra, mahalala sy miaina ny trangan-javatra maro tsy lany laniana eo amin’ny seha-piainana misy. Indro àry ankehitriny atolotra antsika etoana ny asa nohadihadiana sy ny amboara nangonina sy nofantenina nandritra ny volana maromaro izay nisedrana olana isan-karazany kanefa nihoarana izany hahitana ny soa. Tsy tongatonga ho azy tokoa izao asa fikarohana izao raha tsy teo ny fitahian’Andriamanitra Ray ao Ambony. Inoana fa ny fitiavany sy ny fitantanany no nahatratrarana izao dingana izao ka azy irery ny haja amam-boninahitra ! Manaraka izany, isaorana manokana eto ihany koa ireo ray aman-dreniko, zoky sy zandry sy ireo fianakaviako rehetra izay nanampy ahy tokoa na ara-bola izany na teo amin’ny torohevitra fa indrindra teo amin’ny fitrotroana am-bavaka. Ny tso-drano sy ny vavaka nataonareo rehetra no nahatongavana amin’izao dingana manaraka izao. Raha ny ezaka nataon’ny tena irery dia tsy ampy hahavitana izao asa izao koa mahafaly ahy ny manolotra fisaorana feno ho an’ny mpampianatra rehetra satria izy ireo no angady nananana sy vy nahitana, nanabe sy namolavola anay hatrany amin’ny taona voalohany ka hatramin’izao vaninandro atrehina izao. Ankasitrahana amin’ny fo feno fitiavana ny soa nozarainareo izay nitia sy nikolokolo ary nanabe anay mpianatra nandritra izay efatra taona izay ! Tolorana fisaorana manokana ihany koa Andriamatoa RAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné izay sady Talen’ny Sampana Teny sy Lahabolana ary Riba 1 Malagasy no mpitantana anay teo amin’ny asa fikarohana. Andriamanitra Ray be fitiavana anie hamaly zato, arivo heny ny soa vitanarao ! Misaotra ihany koa ireo mpandraharaha isan-tsokajiny etỳ amin’ny Anjerimanontolo tamin’ny fanampiana sy ny fanomezan-tanana tamin’ny fanatontosana ny fianarana, enga
1Lala-Raolisoa Julienne Agnès RAKOTOSON, 2002, Lovako Fianarana Teny Malagasy, p.37 : “Ny riba dia ilazana ireo fomba amam-panao iavahan’ny firenena hafa: fomba amam-panao izay mbola tanan’ny ankamaroan’ny mpiray tanindrazana. Misy lafy tsara sy lafy ratsiny ihany anefa ireo fomba amam-panao ireo”. 4 anie ka samy hahita mitady ka hahomby amin’izay atao rehetra! Mahafaly ahy ihany koa ny manolotra fisaorana anareo namana sy mpiara-mikambana amiko ao amin’ny FITEFAMILA 2, nanampy sy niara-nisalahy tamiko nandridra ny nipetrahako teto Maninday, sitraka hoenti- matory anie ny soa vitanareo ka hovaliana rehefa mahatsiaro! Fisaorana mitafotafo ihany koa no atolotra an’ireo olona rehetra nanaovana fanadihadiana, tsy nisalasala namboraka ny tao am-pony sy nizara ireo fahalalana nananany, ka tsy nitsahatra namaly ny fanontaniana napetraka tamin’izy ireo tsirairay avy. Azo ambara fa izy ireo ihany koa no loharano nanovozana nenti-nanangana izao asam-pikarohana izao. Isaorana ihany koa ireo mpampianatra rehetra nanabe sy nikolokolo anay ary nanoro ireo mahasoa tamin’ny lafiny rehetra nanomboka tamin’ny taona voalohany ka hatramin’izao mason’andro androany izao fa indrindra ireo ao amin’ny safidy anthropologie dia Ramatoa NERINE Eléonore Marguerite, Andriamatoa Le GROS, Andriamatoa BEHARIVA DE MOUSSA Aurélien, Andriamatoa RABENIRINA Jean Jacques ary RAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné. Tsy nanavaka anay tamin’ny maro izy ireo fa notantaniny sy nosahalainy tamin’ny rehetra izahay. Tsy nandrindrim-baravarana na nanoso-bohon-tanana raha nisy zavatra nilana azy ireo tamin’ny fanampiana isan-karazany. Tsy nanafina ihany koa ny fandrika mety hampianjera fa nanoro ny lala-mahitsy tokony hizorana. Tsy nanao ambanin- javatra ny adidy aman’andraikitra tamin’ny maha mpitantana azy fa nataony tamim- pitiavana daholo ny asa rehetra. Porofon’izany ny fanampiana anay tamin’ny alalan’ny fitaovana isan-karazany nenti-nanangonana ny akora nandrafetana ny asa ary ny fanaraha- maso anay tamin’ny lafiny rehetra. Tsy ary ho voatanisa eto avy izay rehetra vitanareo ary tsy hohadinoina satria nitondra fanoitra nenti-nananika ny dingana diavina. Nampiroborobo ihany koa ny faniriana izay efa nitsimoka tamin’ny fandalinana ireo fitsaboana môderina samihafa tsy mbola voatrandraka.
2 FIkambanan’ny TEraky Fandriana, Ambositra, Manandriana, Isandra, Lalangina, Arindrano 5
TENY FAMPIDIRANA
Anisan’ny manana anjara toerana lehibe eo amin’ny lafiny fahasalamana ny vokatra vokarin’ny Tiens izay asa avy amin’ny fivoaran’ny siansa sy ny firoboroboan’ny tekinôlôjia isan-karazany ary ny fahabetsahan’ny mpikaroka mikasika ny raokandro sinoa. Tsy ny fitsaboana ihany anefa no sahanin’ity orinasa Tiens ity fa maro tsy tambo isaina ny fitaovana vokariny izay manana ny lanjany betsaka eo amin’ny fiainana andavanandron’ny tsirairay na amin’ny asa izany na amin’ny kojakoja ilaina ao an-tokantrano izay manomboka amin’ny entana madinika toy ny fanjaitra ka hatramin’ny fitaovana lehibe toy ny fiarakodia, fiaramanidina, ny sambo ary ny hafa tsy ho voatanisa. Na dia eo aza anefa izany rehetra izany dia manano sarotra ihany ny fahazoana manatanteraka azy noho ny fahasarotan’ny fiainana sy ny halafosan’ny zavatra vokariny raha mitaha amin’ny an’ny hafa. Tsikaritra amin’izany ny fahitana ny toerana sy ny olona miandraikitra azy raha jerena ny fisehony manokana eto Toliara. Izay manana fahafahana ny hoenti-manana manangana azy no ao anatiny ka amin’izany dia tsy olona iray no tompony fa samy manana ny mpiandraikitra azy tsirairay toy ny hita ao Mahavatse II, eo ampitan’ny Radio Soatalily, CAPr, Tanambao Betania…Raha ny fahagolan’ny Tiens no asian-teny dia manana ny tantarany manokana izay ampahatsiahivina eto fa tsy vitsy akory ny sangan’asa efa novokarin’ireo manam-pahaizana sy mpikaroka mikasika ny Tiens ka niparitaka eran-tany ary nitatra atỳ Madagasikara fa indrindra eto Toliara ka izany no nahasarika ahy hanao fikarohana mikasika ny fampahafantarana azy. Malalaka ny sehatra azo andinihana ny fitsaboana saingy ny manahirana indraindray dia ny fahazoa-mamaky ireny sangan’asa ireny na any amin’ny tranonkala izany na amin’ny boky sy gazety isan-karazany mba hamaritana ny vitan’ny hafa sy hanasongadinana ny an’ny tena mba haha siantifika ny asam-pikarohana. Tsy tokony hohadinoina amin’ireny asa isan- karazany ireny ny asa efa nivoaka mikasika an’i Toliara izay toerana nanaovana ny fikarohana 3. Ao anatin’izany ny asa nataon’i Ambroise Angelvin4 izay nandinika momba ny fiaraha-monina teto Toliara tany amin’ny taona 1930 tany ho any. Tany amin’ny afovoan’ny
3 Azontsika jerena bebe kokoa i Ambroise Angelvin (1936) raha mikasika ny fiaraha-monina vezo teo am- piandohana ary amin’ny fomba amam-panao n’ny Vezo B. Koeklin (1975) ary ny lafiny ara-jeôgraphia (J-M Hoerner(1986) ary ho an’ny tantara (Louis Mansaré (1987) ary ny fitsaboana nentin-drazana masikoro sy vezo (J.B. Iréné Ramamonjisoa (1995) 4 ENGELVIN Ambroise, 1936, Les Vezo ou Enfants de la Mer 6 taona fitopolo kosa dia niavaka ny asa nataon’i Bernard KOEKLIN 5 izay namariparitra ny tromba tamin’ny fiaraha-monina vezo teto ka nanasongadina fa ny tromba dia anisan’ny fomba itakian’ny vehivavy ny zony amin’ny lehilahy. Tsy azo odian-tsy hita koa ny asa mikasika ny toe-karena ary ny lafiny fizika sy ny toe-karena ara-pambolen’ ny faritra atsimo andrefana (Toliara) nataon’i HOERNER Jean-Michel6. Fa raha ny momba ny fitsaboana kosa no dinihina dia ny fandalinana nataon-dRAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné 7 mikasika ny endrika sy ny fiheveran’ny olona mikasika ny fomba fitsaboana nentim-paharazana amin’ny Vezo sy ny Masikoro eto Toliara ary ny manodidina azy akaiky. Tsy hipasoka ny efa malama akory izahay raha manao an’ity asam-pikarohana ity fa fandraisana anjara, asa ampahany fotsiny ary fitsapana ho fanohizana ny teo aloha dia izay efa natombok’ireo mpisava lalana omaly ka vakivakianay androany ary mbola hotohizinay rahampitso hampisy vahana ny fikarohana sy hampivoarana ny fiaraha-monina iray manontolo. Koa hasongadina manokana amin’ity fanadihadiana ity àry fa orinasa sinoa iray manana ny lanjany eo amin’ny fitsaboana ny Tiens fa indrindra eo amin’ny fananana ny fanafody sy otrikaina betsaka hoentina mitsabo sy mikolokolo ary manatsara ny vatana. Mbola anisan’ny mamokatra fitaovana maro samihafa ilaina andavanandro anefa ny Tiens izay tsy mena-mitaha amin’ny hafa na dia mbola tsy dia hita firy eto amintsika ireo karazam- pitaovana ilaina amin’ny taozava-baventy. Azo lazaina ho tena arifomba ny vokatra vokariny amin’ny alalan’ny fitaran’ny fikarohan’ny mpikaroka niainga tamin’ny raokandro sinoa ho tonga fanafody môderina. Araka izany dia anisan’ny toerana nitarany ary iandraiketany eto Toliara izay hita eo amin’ny CAPr, manoloana ny Radio Soatalily, Tanambao Betania, Mahavatse I,... Tsy latsa-danja eo anatrehan’izany anefa ny hafa na amin’ny lafiny fampitaovana izany na amin’ny lafiny fitsaboana fa indrindra ny nentim-paharazana sy ny eny amin’ny trano fivarotam-panafody ireny toy ny ao amin’ny farimasìa Tsodrano, ny farimasìa Tanambao, ary ny farimasìa Zanatany sy hafa tsy voalaza misy eto an-tanàna.
5 Bernard KOECHLIN, 1975, Les Vezo du Sud-Ouest de Madagascar. Contribution à l'Etude de l'Eco-Système de Semi-Nomades marins
6 Jean-Michel HOERNER, 1986, Géographie Régionale du Sud-Ouest de Madagascar .
7 Jean Bertin Iréné RAMAMONJISOA, 1994, La Maladie et la Guérison chez les Masikoro de la Région de Toliara (Sud-Ouest de Madagascar). Diagnostiquer et Guérir . 7
Ny Tiens dia manana ny tantarany sy ny tanjona kendreny izay sady mampivoatra sy mampandroso ny firenena no mampitombo fahalalana sy ahazoana mifandray amin’ny hafa. Tsy vitan’izany ihany anefa fa natao hitsinjovana ny fahasalaman’ny tsirairay ny fanampin- tsakafo vokariny sy ny otra ataony izay hita amin’ny endriny vaovao. Koa misongadina dieny mbola eto am-boalohany àry fa manana ny hasiny maha izy azy ny Tiens manoloana ny fitsaboana hafa isan-karazany. Koa andeha àry hojerentsika amin’ny antsipiariany amin’izay ny endrika isehoan’ny asa haseho eto. Fizarana telo lehibe àry no hitondrana ity asam-pikarohana ity. Haseho amin’ny fizarana voalohany ny famaritana ara-toerana sy ara-piaraha-monina misy ny Tiens. Ka hotomorina akaiky amin’izany ny famaritana ara-jeôgrafia sy ara-tantara an’i Toliara izay nanaovana ny fikarohana. Ao amin’ny fizarana faharoa kosa no handinihana lalina ny Tiens sy ny fitsaboana sahaniny. Izany dia hamantarana bebe kokoa ny tantaran’ny Tiens sy ny fitsaboana ary ny fanampin-tsakafo vokariny. Ao amin’ny fizarana fahatelo kosa hanasongadinana ny Tiens sy ny fisian’ny fandrosoana izay anehoana ny fampivoarana ny fomba fiasa ary ny fampifanatrehana ny fitsaboan’ny sahaniny amin’ny fitsaboana hafa na avy any ivelany na ny eto an-toerana izay azo heverina ho vokatry ny fivoarana ankehitriny. Koa fomba fandinika telo no hampiharina amin’ny fanadihadiana sy fandrindrana an’ity asa ity dia ny évolutionnisme 8 izay anehoana ny tantaran’ny Tiens sy ny fototra niaingany izay nitety vanim-potoana ary mbola hita hatramin’izao. Hampiasaina ihany koa ny fomba fijery fonctionaliste izay napetrak’i MALIVOWSKI Bronislaw 9 ka antitranteriny fa manana ny anjara asany ny hasin-javatra tsirairay hampandeha ny rafitry ny fiaraha-monina. Ary amin’ny farany dia hita fa ny fomba fijery ara-drafitra na structuralisme 10 izay tsy maintsy mijery ny singan-javatra mandrafitra azy ary samy manana ny dikany, ny fifandraisan’izy ireo anefa no mampandeha ny rafitra irafetany ka ny Tiens no tiana holazaina eto. Ny fanehoana izany raha lazaina amin’ny fomba hafa dia samy manana ny anjaratoerany ny singan-javatra
8 Izay Lewis Henri MORGAN no nivoy azy voalohany tany amin’ny faramparan’ny taon 1800 tany ho any ka nilazalazany fa mihamivoatra ny fiaraha-monina rehetra ary mandalo amin’ny dingana sy lalana tora-tady tsy maintsy andalovan’ny rehetra ka misy ny endrika isehoany isaka ny dingana ary tsy mahagaga raha misy ny aloha sy ny afara amin’ny fiaraha-monina. Izany dia taratra indrindra amin’ny bokiny natonta tatỳ afara manao hoe La Société Archaïque (1985)
10 Claude LEVI-STRAUSS, 1958, Anthropologie Structurale II . 8 hohadihadiana ary mifandray aoka izany ka ny fifamatorany no mampandeha sy mampirindra ny tontolo misy azy. Raha ampiharina tsotsotra na be na kely dia misy dikany avokoa kanefa tsy mitoka-miavaka fa mifamatotra amin’ny hafa ka mamaritra sy mampiaina ny fanadihadiana atao. Ny famakafakana an’ity lohahevatra ity àry dia mitondra antsika hahalala ampahany ny fitsaboana iandraiketan’ny Tiens sy ireo vokatra rehetra vokariny ary ny asa sahaniny izay andinihina manokana ny endrika isehoany atỳ Toliara, faritra atsimo andrefan’i Madagasikara eo anivon’ny fiainan’ny mponina sy ny fitsokan’ny rivo-pandrosoana.
9
FIZARANA VOALOHANY FAMARITANA NY TOERANA SY NY FIARAHA-MONINA MISY NY TIENS
10
Raha atao indray mijery ny lafiny ara-toerana sy ny ara-piaraha-monina dia azo aseho amin’izany ny famaritana ara-jeôgrafia izay amantarana manokana ny toerana misy ny fikarohana sy ny fiainana ara-tantaran’i Toliara izay hijerena ny tantara fohifohy mikasika azy.
1.1. FAMARITANA ARA-JEOGRAFIA
Ny lafin-javatra ara-jeôgrafia izay hodinihintsika manaraka eto àry dia manampy antsika hahalala bebe kokoa ny toe-javatra tiana hohalalinina, araka ny toerana sy ny toetany ary ny vohontany misy azy izay andrindran’ny velona ny fiainany.
Eto indrindra àry no hanehoana amin’ny antsipiriany ny toerana nofidina hanaovana ny fikarohana. Koa hojerena voalohany amin’izany ny momba ny tanàna izay ahitana ny kaominina, ny fivondronana, ny faritra, ny faritany ary ny lalam-pirenena. Tsara ho fantatra manaraka izany ny mahakasika ny vohontany ary ny toe-tany izay anehoana ny maripàna sy ny rotsakorana ary ny toetrandro amin’ny ankapobeny. Hasongadina farany amin’izany ny fizarazarana sy ny manamorona an’i Toliara.
1.1.1. Ny Tanàna: Ny Kaominina, Ny Fivondronana, Ny Faritra, Ny Faritany, Ary Ny Lalam-Pirenena..
Toliara dia faritany iray farany atsimon’i Madagasikara Faritra Atsimo Andrefana ary morontsiraka manakaiky ny ranomasimbe indianina izay ahitana Firaisampokotany enina (6) sy Fokontany iraika ambiny roapolo (21) ny renivohitra. Izany dia haseho amin’ny fafana n°1. Tsy manalavitra azy anefa ny Firaisampokotany Mitsinjo sy Betanimena izay ao anatin’ny Fivondronampokotanin’i Toliara II. Izany dia hita ao amin’ny fafana n°2.
Fafana n°1: Ny fokontany sy ny firaisampokontany ao amin’ny kaominina ambonivohitr’i ToliaraI Firaisana Fokontany Tanambao Tanambao I, Tanambao -Morafeno, Tsenengea, Toliara afovoany Besakoa Besakoa, Tsianaloka, Ambohitsabo, Anketrake, Anketa Betania Betania, Betania -Tanambao, Andaboly Tanambao II Tanambao II, Amborogony Mahavatse II Mahavatse II, Tsimenatse I, Tsimenatse II Mahavatse I Mahavatse I , Ankiembe, Tanambao - Motombe
11
Fafana n°2 : Ny firaisana sy ny fokontany ao amin’ny distrikan’iToliara II
Firaisana Fokontany Mitsinjo Mitsinjo – Betanimena, Andamasìny – Tanambao, Belemboka Betsinjaka Andranomena, Betsinjaka –Ambany, Ankoronga, Sakabera, Tanandava, Mikambana
1.1.2. Ny vohontany
Mikasika ny vohontany dia mitovy tantana avokoa ny toerana fa ny fisian’ny fasika no manavaka azy amin’ny afovoan-tany. Na dia izany aza anefa dia misy havoana kely ihany saingy mbola rakotra fasika fa tsy vato na tanimanga mitovy amin’ny any afovoany. Izany rehetra izany dia tsy manakana ny fandrindran’ny mponina ny fiainany fa misy ihany ny tany lonaka azo volena soa aman-tsara, arakaraka ny fahazotoana mikarakara azy, toy izany ihany koa ny fahaizany manamafy fototra ny trano aoriana.
1.1.3. Ny Toe-tany: Ny maripàna, ny rotsakorana ary ny toetrandro
Ny toetany dia miankina indrindra amin’ny toetrandro sy ny hafanàna ary ny rotsakorana. Koa raha ny toetrandro eto Toliara no asian-teny dia tsy ahitana orana firy fa raha betsaka dia inefatra avy ny orana mandritra ny taona. Raha ny hafanana no resahina dia azo lazaina fa anisan’ny faritany tena mafana i Toliara. Araka izany dia eo ho eo 18° C ny salan’isan’ny hafanana ambany indrindra ary manodidina ny 30 °C ny salan’isan’ny hafanàna farany ambony raha ny heno miverimberina ao amin’ny haino aman-jery milaza ny toetrandro sy ny maripàna eto Madagasikara. Anisan’ny mampiavaka an’i Toliara ny fisian’ny tiokatimo izay mitsoka mandavan- taona. Araka ny finoan’ny olona atỳ amin’ny Faritra Atsimo Andrefana dia vokatry ny fahafatesana vezo fa indrindra ny olobe no mahatonga io tioky io. Toliara dia azo lazaina ho tanan-dehibe misy haren-tsaina maro, toeram-pizahantany saingy ny hany mampalahelo dia izy anisan’ny iharan’ny haintany.
12
1.1.4. Ny fizarazarana sy ny manamorona ny toerana
Samy manana ny endrika isehoany sy ny fizarazarany tsirairay ny faritany eto Madagasikara fa indrindra ny faritra ao aminy. Izany indrindra no antony anehoana ity sary maneho ny faritra Atsimo Andrefana ity izay fitotra iompanan’ny fanadihadiana.
Loharano : 22 Régions et 6 Provinces 13
1.2. NY FIAINANA ARA-TANTARA
Ny fiainana ara-tantara indray dia manampy antsika hahalala ny Tiens eo anivon’ny tantaran’ny fiaraha-monina nanorenana azy eto Toliara. Koa zava-dehibe ny fahalalana mikasika ny tantaran’ny fiaraha-monina mba hahalalana ny fisisihan’ny Tiens amin’izany. Anisan’ny mitahiry ny hasina sy ny fombafomba ary ny lazan’ny faritra iray ny fahafantarana ny tantarany fa indrindra ny fandalana ny soatoavina ao aminy . Tsara ho fantatra araka izany ny antony nahatonga an’i Toliara, ny mponina ao aminy, ny toe-karena, ny fanabeazana ary ny fitsaboana izay tena mahazo laka amin’ity fanadihadiana entina eto ity.
1.2.1. Ny antony nahatonga an’i Toliara
Ny faritra sy ny faritany rehetra dia samy manana ny tantarany avokoa ka torak’izany i Toliara izay faritany iray manana tantarany sy ny antom-pisiany. Ankotsao no niantsoana an’i Toliara taloha fa noho ny fahatongavan’ny Vazaha atỳ no nampiova azy miandalana ho Toliary izy avy amin’ny fitambarana teny roa hoe: Toly-ary , ny toly dia midika ho tonga soa, ny ary kosa dia midika ho tomombana, tsy misy banga ka rehefa tonga teto ny Vazaha dia io no hevitry ny teny noteneniny ary ny fitambaran’io teny roa io no nahatonga ny hoe Toliary. Tatỳ aoriana izay niova araka ny fomba fiantso mahazatra ny tsirairay ka ao ny miantso hoe: Toliara ny sasany kosa manao hoe Toliary fa Tuléar kosa amin’ny fiteny vahiny. Ny taona 1689 dia efa fantatra sy voasoritra mazava ny faritanin’i Tolira izay nisy Vazaha avy any Inde tonga nanorim-ponenana teto. Nipetraka tao Andabiìzy ka tamin’ny alalan’ny vato no nanorenany ny trano fonenany. Tamin’ny volana septambra 1998, ny minisitra izay nisahana ny fandaminana ny resaka fananan-tany le Ministre Chargé de l’Aménagement du Territoire et de l’Urbanisme dia nahatsikaritra ny fipetrahan’ireo vahiny teto Toliara. Tao anelanelan’ny taona 1689 sy 1998 izany hoe 300 taona no efa nisy sahady firazanana maro samihafa teto Toliara ka anisan’izany ny Vezo, Masikoro, ny Tanalana, Mahafaly, Tandroy, Bara, Makoa, Tanosy, Merina, Betsileo, Antesaka, Tanala, ary ny Sakalava,…Ny fifindra-monina no antony nahatonga an’izany. Araka ny fanadihadiana natao tao amin’ny lapan’ny tanàna teto Toliara izay noalazan’Andriamatoa RAZAFINDRATSIRY Abou Bakar Sécrétaire Général ao amin’ny lapan’ny tanàna eto Toliara sy RAKOTOMALALA Auguste taranaka tanalana tevondròne izay 14 ray aman-dreny lehibe ao amin’ny lapan’ny tanàna tamin’ny alatsinainy faha 03 ny volana
ôktôbra 2011 ary hita ao amin’ny amboaran-dahateny A1 manao hoe:
“Ny Vezo no nonina voalohany teto Toliara fa ny Vazaha izay niditra hanorim- ponenana dia niditra avy ao Manombo ao Saint Augustin . Rehefa nipetraka tao ny Vazaha dia matin’ny tazo ny sasan-tsasany ka niroso atỳ anatiny. Tatỳ afarafarakely dia nonina teto ny Tanalana sy izay tany Salary Anakao. Mirahalahy izy io taloha fa nisaraka noho ny ady tao ami’ny fianakaviany ka ny iray niakandrefana ary ny iray niantsinanana. Nipetraka tao Alalana (toerana feno hazo) ny anankiray ny iray kosa dia nanaraka ihany ny diany izay efa nahitàna dian’olona hafa ny lalana lalovany ka nantsoina hoe: nitongoa. Tsy nanohy ny diany intsony ireo nihazo ny lalana ahitàna ilay dian’olona maro ka nanorim- ponenana teo ary nantsoina hoe: Temitongoa fa ny an-kilany kosa dia ny Antemilahehy ahitana ny Tanalana nanafika mpanjaka manana ny anaram-bositra hoe: alanana . Resiny ilay mpanjaka noho ny tanjaka ananany ary nomena omby iray izy ireo ka nantsoina hoe: Temilahehy na Tokobetelo fa ny sasany kosa nanorim-ponenana tany anaty vondro ka nantsoina hoe: Tevondrone. Nanatona ny Masikoro ny Vazaha nefa namonjy mpimasy aloha ny Masikoro ka rehefa hitany fa tsy hanao ratsy ny Vazaha fa hitondra soa vao nanaiky ny hidirany eto Toliara renivohitra izy ireo. Rehefa tafiditra soa aman-tsara teto ny Vazaha ka nifankahazo am-po tamin’ny tompon-tany dia nitory teny tamin’ny ombiasa ary nandresy lahatra ny olona hanaraka ny fivavahana F. L. M ka izany no nahatonga io finoana io voalohany teto Toliara”.
Araka izany ny tantaran’ny fiaraha-monina eto Toliara sy ny antony nihavian’ny anaran’ny tanàna dia mifamatotra bebe dia amin’ny fidiran’ny vahiny nandalo sy ny tompon-tany efa teto ka mahatonga azy ho amin’ny endrika isehoany amin’izao fotoana izao.
1.2.2. Ny mponina
Raha ny mponina eto amin’ny renivohitr’i Toliara no asian-teny dia ahitana fifangaroana foko maromaro toy ny Vezo, Masikoro, Tanalana, Mahafàle, Tandroy, Bara, Makoa, Sakalava, , Antanosy,… Na dia izany aza betsaka ihany koa ireo mpiavy na mpifindra monina hitady ravinahitra toy ny Merina, Betsileo ary Sihanaka,… miaraka amin’ireo Karàna sy Vazaha avy any ivelany noho ity toerana ity mahasintona mpizaha tany. Araka ny voalazan’ny Ben’ny Tanàna eto Toliara FIACRE Hatimo tao amin’ny haino aman-jery Soatalily eto Toliara ny 31 janoary 2012 dia mahatratra 250 000 ny isan’ny mponina eto Toliara amin’izao fotoana izao. Raha ny ao amin’ny kaominina Mitsinjo Toliara II kosa no asian-teny dia ny mpiavy no betsaka fa indrindra ny Atandroy sy ny Tanalana izay avy any atsimo ary ny Masikoro izay avy any avaratra heverina ho tompon-tany. Izy ireo no tonga nonina ao dia voasinton’ny 15 fahavokaran’ny tany. Fa ao amin’ny fokontanin’i Belemboky Androvakely, Andamasìny Tanambao, Andalavỳ dia tsy ahitana mpifindra monina. Fafana n°3: Maneho ny isan’ny mponina ao amin’ny kaominina Mitsinjo sy ny asa sahaniny ary ny karazam-poko hita ao
Laharana Fokontany Isan’ny Nymponina asa mponina 01 Andamasiny - 4818 Tanalana Manao kibaroa Tanambao 02 Analatsimavo 966 Tanalana Mamboly 03 Ampasinabo 1652 Tanalana Manao kibaroa 04 Besasavy 3606 Tanalana Mamboly sy miompy 05 Tanandava 1160 Tanalana Mamboly sy mi - (miambana) ompy ary mivarotra 06 Befanamy 2147 Masikoro Mamboly sy miompy 07 Andalavy 1065 Masikoro Mamboly sy miompy 08 Mitsinjo 7302 Masikoro Mamboly sy Betanimena mivarotra 09 Belemboka 3170 MasikoroTanala Mamboly sy Androvakely na miompy Loharano: Kaominina Mitsinjo-Betanimena
1.2.3. Ny toe-karena
Mifototra indrindra amin’ny fambolena, fiompiana, varotra ary jono ny ankamaroan’ny mponina eto Toliara. Ka hita ao ny voly tsako, mangahazo, bele , lojy, kabaro, tongolo ary ny sisa hafa koa. Tsy dia ahitana voly vary loatra ny renivohitr’i Toliara fa misintaka kely tokony ho 75 km mianavaratra vao mahita fambolena vary toy ny any Ankililoaka, Andranovory ary mianatsimo atsinanana any amin’ny telopolo kilaometratra any Ambohimavelo, sy Bezaha, manamorona ny reniranon’i Onilahy. Fa raha ny lemak’i Toliara dia toerana tsy natao hambolem-bary noho ny tsy fahampian’ny rano ary noho ny fisian’ny fadin-drazana voalaza ho nandrara ny voly vary izay ozona nataon’ny ambiasa taloha dia Rerandra, Folimana ary Tsikiloly izay namadika ny reniranon’i Maninday ho lasa Fiherena ankehitriny, araka ny lovan-tsofina. Raha ny manodidina an’i Toliara no resahina dia ny fambolena balahazo , tsakobele izay lazain’ny mponina ho volin-draza, ary lojy no tena ilofosan’ny mponina satria ireo no amidy hahazoana vola hividianana vary hatao sakafo indraindray. Fa amin’ny 16 ankapobeny ny vontoatin’ny sakafo ho an’ny mponina andavanandro dia ny tsako na balahazo ary bele . Marina fa tsy dia manana asa raikitra ny ankamaroan’ny mponina manodidina ny renivohitr’i Toliara fa ny manao kibaroa na asa an-tselika eny amin’ny fibatana entana eny an-tseranan-tsambo, amin’ny fanamboarana trano, fitaterana fasika toy ny ao Belemboka, na amin’ny asa hafa no maro fa indrindra ny tanora, araka ny fanadihadiana nataonay tao Belemboka tamin’ny marsa 2010. Ny tsy fahampian’ny orinasa lehibe eto Toliara dia mampisy ny tanora tsy an’asa be dia be; ka mahatonga ny fijaliana ary ny halatra isan-karazany. Ny fiompiana omby gasy sy osy no tena iandraiketan’ny ankamaroan’ny mponina fa tatỳ aoriana vao niompy ny omby be ronono; kanefa hita fa efa mihamihena koa ity farany noho ny tsy fandehanan’ny Sampan-draharaha nanentana azy teo aloha miampy ny toetrandro izay manahirana an’ireo karazan’omby vavy be ronono. Raha ny fiompiana omby no resahina dia hita fa manana ny anjaratoerana lehibe amin’ny faritra Atsimo Andrefana satria afaka anatontosana fombandrazana toy ny sàvatse , ny fandevenana, ny fanambadiana sy ny sisa. Tsy izany ihany anefa fa natao hamatsiana ny mponin’i Toliara amin’ny lafiny ara-tsakafo. Toy izany ihany koa ny omby be ronono izay tsy dia maro mpanana noho izy mbola tatỳ afara no nahatongavany teto sady mitaky sakafo manara-penitra satria voaramaso tsara ny sakafo omena azy toy ny prôvandy apombo tsako, mangahazo, vilona ary rano madio betsaka hoy Julien mpiompy omby be ronono ao Belemboka tamin’ny 14 jiona 2010. Raha natao ny tombantombana dia. Mamokatra ronono 10 ka hatramin’ny 15 litatra isan’andro izay mifanaraka amin’ny voalazan-dRamatoa Raharindraza mpivarotra ronono eny amin’ny dokany eto Maninday tamin’ny 02 Aogositra 2011. Tsy afa-misaraka amin’izany anefa ny ombin-tsarety izay mitatitra ny entana avy any an-tsaha sady mitondra azy eny an-tsena hamidy. Tsy natao ambanin-javatra ihany koa anefa ny fiompiana osy izay tena manala fahasahiranana amin’ny fiainana andavanandro fa indrindra anisan’ny mahavonjy amin’ny fanatontosana ny fomban-drazana toy ny sàvatse sy ny sisa hafa koa. Tsy izany ihany fa efa atao loka ho an’ny mpifaninana ara-panatanjahan-tena koa izy ireny ., anaovana soro raha misy ny fomban-drazana. Tsy sarotra anefa ny fiompiana azy raha ny hitako sy ny voalazan’i Christophe kely sendra niarakandro osy tety akaiky ny Amphi Théâtre hoe: “ tena tsy sarotsy miòmpe aosy fa manàhake miala vòle ”. Izany dia hita ao amin’ny amboaran-dahateny A1 . Lazainy ihany koa fa akatakata sy irony ravina tsinefo irony no tena sakafon’ny osy. Araka 17 izany dia tsapa fa manampy betsaka amin’ ny fiainan’ny mponina andavanandro ny fiompiana sahaniny na ara-tsakafo na ara-bola izany. Etsy an-danin’izany dia asa sahanin’ny mponina ihany koa ny varotra fa indrindra ny varotra voamaina toy ny tsako , kabaro, lojy sy ny haninkotrana toy ny belè, balahazo ,… izay havadika vola hividianana ireo kojakoja ilaina andavanandro toy ny jiro, sira, siramamy, savony,…Misy ihany koa ireo mpivarotra enta-madinika toy ny lamba fitafy, kiraro sy ireo fitaovana fampiasa andavanandro fa ny mpila ravinahitra toy ny Merina, Betsileo, Karàna,…no manatontosa izany. Na dia eo aza izany rehetra izany dia anisan’ny foto-piveloman’ny ankamaroan’ny mponina eto ihany koa ny jono fa indrindra ny Vezo no maro an’isa amin’izany. Miankina indrindra amin’ny toetry ny andro anefa ny fahabetsahan’ny trondro na fia ) azo sy ny vidiny ka raha mafy ny tioky dia manano sarotra ny fahazoana azy, amin’izany dia lafo ny fia fa raha tsy misy tioky kosa dia tsara ny vokatra izay mahatratra eo ho eo amin’ny 10 sobiky araka ny firesahana tamin’n’i Jules mpanjono ka amin’izany dia mora ny vidin’ny trondro ao bazary . Hita, araka izany, fa foto-piveloman’ny Vezo monina eto Toliara ny jono. Eo anatrehan’izany rehetra iza anefa dia tsy maintsy misedra olana izay mety ho avy amin’ny loza voajanahary, tsy fahampian’ny fitaovana ampiasaina sy ny tsy fahampian’ny tetik’asa, ny halatra… Tsy natao hojerem-potsiny anefa izany olana izany fa misy ny vahaolana mifanaraka amin’izany izay mety ho avy amin’ny fitondram-panjakana sy amin’ny tsirairay. Maneho izany indrindra ity fafana manaraka etsy ambany ity
Olana Antony Vokany Vahaolana
Haintany Tsy fahaizana hanoanana Fanamboarana lalan - Mametraka drano na barazy lalandrano, doro tanety fambolena Biby mpandrava hanoanana Famonoana (valala,voangory) valala fiompiana Aretina(besoroke, fahantrana Manao vakisiny barave, ramoletaka, Beongotse, barika) fitaovana Fampiasana Ratsy ny Fanampian’ny fitaovana vokatra miakatra mpitondra nentim-paharazana Loharano: Kaominina Mitsinjo-Betanimena 18
1.2.4. Ny fitsaboana Manana toeram-pitsaboana anaraha-maso sy ikarakarana ny marary sy ny mpiteraka ihany koa ny renivohitr’i Toliara na mbola taratra eny ihany aza ny fahazarana mitsabo amin’ny alalan’ireny fitsaboana nentim-paharazana ireny izay nidiran’ny mpitsabo nentin- drazana an-tsehatra toy ny mpanòtra, ombiasa, ny mpanandro, ary ny reninjaza. Ao ihany koa ny fampiasana ireo ravinkazo isan-karazany hoentina mitsabo sy hisorohana amin’ny aretina. Mbola maro ny mampiasa ny fomban-drazana na dia efa mahazo vahana aza ny fanafody môderina sy ny fivarotam-panafody etsy sy eroa. Na eo ihany koa azany toeram- pitsaboana môderina toy ny ao amin’ny hôpitalibe , Salfa, Clinique sy ny trano fivarotam- panafody isan-karazany dia taratra koa ny fisian’ny Tiens izay fomba fitsaboana vaovao ary mbola vetivety ihany no nidirany teto Toliara. Araka izany anefa dia samy manana ny mpitantana azy arakaraka ny toerana ahitana azy eto Toliara. Raha ny hita tao amin’ny kaominina Mitsinjo Betanimena manokana dia hita fa misy dokotera iray (01), mpitsabo mpanampy iray (01), mpiasa iray (01) ary mpandraharaha iray (01). Miisa 300 ka hatramin’ny 318 isam-bolana ny isan’ny olona manao fizaham- pahasalamana ao Ampasinabo ary 616 ny ao Mitsinjo. Miisa eo ho eo amin’ny 20 ka hatramin’ny 30 kosa ny olona teraka isam-bolana. Fafana n°4 : Ny mpitsabo nentim-paharazana “ personnels de santé ” (tradipraticiens ) isaka ny fokontany ao Mitsinjo Fokontany Isan’ny mpisikidy Isan’ny renin -jaza (guérisseur traditionnel )
Andamasiny Tanambao 06 04 Analatsimavo 12 06 Ampasinabo 16 04 Besasavy 28 03 Tanandava Mikambana 8 05 Befanamy 14 07 Andalavy 11 02 Mitsinjo Betanimena 27 03 Belemboka Androvakely 08 05 Totaly 129 39 Loharano : kaominina Mitsinjio Betanimena Tsara ho fantatra, araka izany, ireo nanao fijerem-pahasalamana, ny isan’ny reny teraka; ny zaza vita vakisiny tao amin’ny C.S.B. (Centre de Santé de Base ) eto Toliara. Raha ny 19 fanadihadiana natao tao amin’ny C.S.B. Toliara I tamin’ny 28 janoary 2012 no jerena dia azo lazaina fa tsy dia marisika mamonjy toeram-pitsaboana ny ankamaroan’ny reny hiteraka sy ny mpanao vakisiny raha mitaha amin’ny isan’ny mponina eto Toliara. Azo lazaina ho misasaka kosa ny isan’ny olona manao fizaham-pahasalamana raha mitaha amin’ny isan’ny mponina. Izany anefa dia azo hamarinina amin’ny voalazan’i Dieu Donné mpikambana ao amin’ny Tiens tamin’ny 28 janoary 2012 ary hita ao amin’ny amboaran-dahateny A3 hoe: “Zahay tsy manao vizity fa olo efa nahazo ordonnance baka an-dopitaly no tsaboina fa tsy mitsabotsabo fahatane ary arety fantatsy ihany koa.”
Izany rehetra izany dia aseho amin’ny alalan’ny histogramme sy ity fafana manaraka ity izay hita ao amin’ny amboaran-dahateny B1:
TAONA 2010 2011
Isan’ny nanao 105605 109478 fizaham-pahasalamana Isan’ny reny 1433 2247 teraka Isan’ny zaza 3551 4573 vita vakisiny Loharano : CSB Toliara
120000
100000
80000
60000 2010 2011 40000
20000
0 isan'ny nanao fizaham - isan'ny reny niteraka isan'ny zaza vita vakisiny pahasalamana
20
1.2.5. Ny fanabeazana Efa manao ny ainy tsy ho zavatra amin’ny fiantohany ny zanany hiditra any an-tsekoly ny ray aman-drenin’ny zaza eto Toliara na dia eo aza ny fahasahiranana amin’ny endriny samihafa raha mitaha tamin’ny teo aloha. Tsy mijery fotsiny ireo olona tena sahirana sy ny zaza kamboty anefa ireo tetik’asa sasany toy ny ONG BEL AVENIR sy ny ao aminy ary ny ORPHELINAT fa nandray an-tanana nanampy sy nikarakara azy ireo na amin’ny lafiny fitafiana, sakafo, ary indrindra ny lafiny fanabeazana. Araka izany dia efa eo andalam-pivoarana ny fanabeazana eto amin’ny renivohitr’i Toliara. Porofon’izany ny fanokafana lycée ao Mitsinjo sy ny fandraisana mpampianatra maro hisahana ny fampianarana. Raha natao ny tombantombana izay niarahana tamin’ny mpiasan’ny CISCO eto Toliara dia ahitana E. P. P …. . . C. E. G ……. . ary Lycées……miankina amin’ny Fanjakana eto amin’ny renivohitr’i Toliara. Mbola ao ihany koa anefa ireo sekoly tsy miankina izay tsy manao ambanin-javatra ny fa mitsinjo hatrany ny ho avin’ny zanak’i Toliara ka anisan’izany ny ao amin’ny Memorial School, La Colombe, Luthérien, Sacré-Coeur, Père Barré, Nazareth, Ecole Française, La Puissance,. . . Toy izao ny vokatra azo avy amin’ny fanadihadiana tamin’ny 12 janoary taona 2012 tao amin’ny DREN ( Direction Régionale de l’Education Nationale ) Atsimo Andrefana mikasika ny isan’ny sekoly hita eto Toliara.Izany dia nalaina tamin’ny Amboaran-dahateny B 1 takila faha-10 ka nanatontosa izany ny mpiandraikitra ny statistique amin’ny anaran’i MAHAVITSIKA Halland ( chargé d’études), JEAN RABENASY Ranedson ( chef de division statistique ), BINTY ( chargé d’études).
21
Fafana n°1: Nombre de zap et établissements fonctionnels niveau I, II, III, publique et privée par CISCO Annee Scolaire : (2009-2010)
C I Isan NIVEAU ’ny S I II III I II III I II III I II III C zap O Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T Ampanihy 16 286 29 115 06 02 08 01 01 02 293 32 325 Ankazoabo 05 66 20 16 03 01 04 01 00 01 70 21 91 Benenitra 04 56 01 57 02 00 02 00 00 00 58 01 59 Beroroha 06 78 04 82 04 01 05 01 00 01 83 05 88 Betroke 21 233 31 264 08 05 13 01 02 03 242 38 280 Atsimo Morombe 09 78 55 133 07 07 14 01 00 01 86 62 148 Sakaraha 10 117 26 443 04 05 09 01 00 01 122 31 153 Toliara -II 06 20 53 73 06 15 21 02 10 12 28 78 106 Toliara -I 23 200 264 264 26 03 29 02 01 03 237 59 296 DREN 100 1043 274 1417 66 39 105 10 14 24 1219 327 1546
Loharano: EFP 2009 – 2010
Araka ny hita eo amin’ny fafana dia tsara ho amrihina fa ny I dia manambara ny Sekoly fanabeazana fototra na EPP, ny II kosa dia manamarika ny CEG ary ny III dia ny Lycée . Toy izao indray no hevitra fonosin’ireto fanafohezan-teny manaraka eto: Pub: publique ; Pv: privé ; T: total
22
Fafana n°2 : Effectif des élèves niveau I, II, III pub pv par CISCO, Annee Scolaire :
(2009-2010)
C NIVEAU I S I I I II II II III III III I+II+III I+II+III I+II+III C O Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T
Ampanihy 38465 3395 41860 3117 1401 6455 387 489 884 41979 72202 49199
Ankazoab 6343 1324 7667 1108 00 2509 337 00 337 7788 2722 10510 o Benenitra 1762 126 4888 346 193 346 00 00 00 5108 126 5234
Beroroha 7273 548 7821 658 723 851 50 00 50 7981 741 8722
Betioky - 33296 2341 35637 636 958 4173 651 434 1085 37397 3498 40895 Atsimo Morombe 15469 6895 22344 1928 636 2886 176 00 176 17573 7833 25406
Sakaraha 14664 1797 16461 1167 3113 10803 400 00 403 16234 2433 18667
Toliara - II 12827 9862 22689 5346 1010 8459 5218 1705 6923 23391 14680 38071
Toliara - I 50326 7331 57657 8692 1372 9702 328 224 552 59346 8565 67911
DREN 180325 33599 214026 25121 1372 37184 7560 2850 10410 216797 47818 264615
Loharano : EFP 2009 - 2010 Tsy izany ihany anefa fa mbola manana ny maha izy azy amin’ny fisian’ny oniversite ny renivohitr’i Toliara izay ahitana ny Faculté des Lettres et des Sciences Humaimes et socials ka andalinana ny mahakasika ny tantara, jeôgrafia, Frantsay, Malagasy ary ny Filôzôfia; ny Faculté des Sciences kosa andalinana ny Sciences Naturelles, Biodiversité ary ny Physique Chimie , ny DEGS izay ianarana manokana ny zo sy ny lalàna Droit sy ny fitantanana Gestion; ny I. H. S. M. (Institut Halieutique de la Science Marine) izay amantarana manokana ny zavatra any anaty rano. Tsara ho fantatra araka izany ny niandohany sy ny tantarany ary ireo mpitondra nifandimby. Tao Antananarvo no renivohitra nisy Oniversite voalohany fa tao aorianan’ny 1973 no nisandrahaka eran’ny faritany izay samy nanana ny fomba niantsoana azy àry ny Station de Toliara no niantsoana ny Oniversiten’i Toliara tamin’izay. Tamin’ny 1973 kosa dia Station Marine de Toliara no nilazana azy , Création du Centre Universitaire Regional (CUR) tamin’ny 04 avril 1977 izay nivoaka tamin’ny alalan’ny décret n° 77 / 069 ny 04 avril 1977, Création des Universités des Faritany kosa tamin’ny alalan’ny Ordonnance n°88/ 016 ny 07 oktobra 1988 izay mbola voatazona hatramin’nizao ka oniversiten’iToliara no iantsoana ny atỳ amin’ny faritra Atsimo Andrefana. 23
Ireto avy ireo mpitondra nifandimby teto amin’i Oniversiten’i Toliara hatramin’ny taona 1971 ka hatramin’izao: -Andriamatoa JEAN Féliste: 1971 – 09 avril 1973 ( Directeur) -Andriamatoa RABESANDRATANA Harinaivo Dieu Donné ( Directeur de la Station Marine du 10 avril 1973 – 19 mai 1980 : nomination par arreté du 10 avril 1973) -Andriamatoa FANONY Filgence ( Directeur du CUR du 20 mai 1980 – 18 octobre 1984 : décret n°80 / 116 du 20 mai 1980) -Andriamatoa NDATA Philibert ( Directeur du CUR du 19 octobre 1984 -06 octobre 1988 : décret n°84 /360 du 19 octobre 1984 ) -Ramatoa DINA Jeanne ( Recteur de l’Univesrité de Toliara du 07 octobre 1988 – 28 novembre 1990 : décret n° 90 /598 du 29 novembre 1990 et décret n° 93 / 077 du 17 février 1993) -Andriamatoa NAPETOKE Marcel Arsonaivo ( Recteur de l’Université de Toliara du 15février 1995 – 16 avril 2001 : décret n°9 0/ 149 du 15 fevrier 1995 et décret n° 98 / 218 du 20 mars 1998) -Andriamatoa MARA Edouard ( Recteur de l’Université de Toliara du 17 avril 2001 – 24 avril 2001 : décret n°2001 / 318 du 17 avril 2001) -Professeur DINA Alphonse ( Recteur de l’Université de Toliara du 25 avril 2001 à: décret n° 2001 /983 du 25 avril 2001 -Andriamatoa Théodoret -Professeur DINA Alphonse Tsy latsa-danja ihany koa anefa ny Oniversiten’i Toliara raha mitaha amin’ny hafa noho ny fisian’ny Formation Doctorale Pluridisciplinaire amin’izao fotoana izao izay afaka mamoaka mpianatra amin’ny diplaoma farany ambony etỳ amin’ny Oniversite dia ny Doctorat sy ny H.D.R. ( Habilitation à Diriger la Recherche ). Raha fintinina izay rehetra voalaza izay dia tsapa fa anisan’ny faritra te-hiady amin’ny tsy fivoarana ary ny tsy fahaizan-taratasy i Toliara raha ny mponina, ny toe-karena, ny fitsaboana ary ny lafiny fanabeazana no jerena. Na izany aza dia toy ny faritra rehetra eto Madagasikara ihany koa izy ka tsy maintsy mandalo olana sy iharan’izay zavatra mety hiseho eto amin’ny firenena na amin’ny lafiny inona na amin’ny lafiny inona izany. 24
Koa izay rehetra voalaza momba ny renivohitr’i Toliara izay no hidiranay an-tsehatra amin’ny fitsaboana fa indrindra ny Tiens eto Toliara izay nosafidina manokana hanompanana ny fanadihadiana.
Ireto sary valo (8) izay hita ao amin’ny amboaran-dahateny E 1 takila faha 22 ireto dia maneho ny sampana tsirairay avy: Sary n°1: Sampana Filôzôfia sy, Etudes Françaises Sary n°2: Sampana Malagasy Sary n°3: Sampana Tantara Saryn°4 : Sampana Physique Chimie , Science, Biodiversité Sary n°5: Sampana Ecole. Normale. Niveau III Sary n°6: Sampana Fitantanana Gestion Sary n°7: Sampana Lalàna Droit Sary n°8: Ny I. H. S. M
25
1 2
4 3 4
5 6
7 8
26
FIZARANA FAHAROA NY TIENS SY NY FITSABOANA
27
2.1. NY TANTARAN’NY TIENS
Manana ny tantarany manokana toy ny zavatra rehetra samy manana ny tantarany ireo ny tiens.Izany indrindra no antony hamantarana ny niandohany, ny fanomezan-dalana azony ary ny vokatra vokariny.
2.1.1. Ny niandohan’ny Tiens
Ny raokandro sinoa dia avy amin’ny ravinkazo izay nanaovana fikarohana nandritra ny 5000 taona lasa. Nihanivoatra hatrany izany ka izao omena anarana ho Tiens izao. Orinasa sinoa manana ny maha izy azy ihany koa izy na dia vao tamin’ny taona 1995 no nijoroany ary firenena telo no misy ny foibeny diaTianjin, Ezipta, Afrika Atsimo fa tao Tianjin no tena niandohany. Li Jinyuan no anaran’ny Filohany. Mamokatra zavatra maro toy ny fanampin- tsakafo, fitaovana entina manòtra, ary hatramin’ny fitaovana tsotra fampiasa andavanandro hatramin’ny madinika toy fanjaitra, ka tonga any fitaovana arifomba lehibe toy ny trakitera, fiarakodia, fiaramanidina ary sambo sy ny maro tsy ho voatanisa. Ankoatra ireo famokarany ireo zavatra maro ireo dia mampiavaka azy ihany koa ny fananany an’ireo zavatra maro samihafa izay mitana ny sehatra iraisam-pirenena.
« Naorin’i M. Li Jinyuan tany Tianjin, tamin’ny taona 1995, tany Sina ny fikambanana Tiens Group Co (Tiens Groupe) fa niditra tamin’ny sehatra ara-barotra teo amin’ny tsena iraisam- pirenena nanomboka tamin’ny 1998 ary tafiditra tamin’ny NASDAQ tamin’ny volana septambra 2003 ary ara-ofisialy farany ny fidirany tao amin’ny AMEX tamin’ny 2005 »11 Araka ny hita ao amin’ny amboaran-dahateny B2
Fanalahidy roa no atolotr’izany orinasa izany dia ny harena sy ny fahasalamana. Fitaovana entina iavahana amin’ny mahantra ny harena saingy ny tsirairay anefa dia samy manana ny ilazany ny ato hoe: harena. Raha ny lafiny ara-pinoana no itarafana ny teny hoe harena dia izay mino sy matoky ny fahasoavana avy amin’ny tompo, manaja azy, tsara sitra- po sy malemy fanahy, madio fo sy marina no sambatra araka ny hita ao amin’ny baiboly
11 Izany dia hita tao amin’ny tranonkala tamin’izao adiresy manaraka izao: e-mail:[email protected] | © MyTiens 2007-2011 : « Fondée en 1995 par M. Li Jinyuan à Tianjin, en Chine, Tiens Group Co. , Ltd (Tiens Groupe) est entrée sur le marché international en 1998, a été cotée sur le NASDAQ en Septembre 2003, et est officiellement entré dans l'AMEX en avril 2005 »
28
(Matio 5: 5-10) ka santionany amin’izany ny hoe « Sambatra izay enjehina noho ny fahamarinana; fa azy ny Fanjakan’ny lanitra », azo lazaina ihany koa hoe manan-karem- pahasoavana ny olona mahantra nefa matoky sy mino an’Andriamanitra. Ny teny hoe harena dia azo ampiasaina amin’ireo olona manan-janaka maro satria amin’ny Malagasy dia harena ny zanaka ary tsy misy soa noho ny zanaka. Atỳ amin’ny faritra atsimo andrefana, ny ankamaroan’ny olona dia mino fa izay manana omby betsaka no manan-karena. Any amin’ny firenena mandroso kosa, ny mpanankarena dia ireo manana orinasa goavam-be sy fiara manidina ary ireo fitaovam-pifamoivoizana maro samihafa. Araka izany dia fitaovana amantarana ny olona mpanefoefo ny harena saingy ny fananana fahasoavana sy finoana kosa raha ny lafiny finoana no resahana. Eto anefa dia ny harena entin’ny Tiens no resahina izay tsy dia manalavitra ny hevitry ny hita teo aloha. Araka izany dia zavatra tsara ny harena na amin’ny lafiny inona na amina’ny lafiny inona. Ny fahasalamana kosa ny teny iray fampiasan’ny zanak’olombelona isan’andro isan’ora satria vao mifoha dia ny fanontaniana ny fahasalamana no zava-dehibe toy izany ihany koa na ny olona mifankafantatra na tsia. Fahendrena malagasy manana ny maha izy azy eo amin’ny fiainana andavanandro, ny tsirairay ny fanontaniana ny fahasalamana. Misy antony anefa ny mahatonga ny olona manontany ny fahasalamana satria ny vatana salama no afaka manatontosa ny asa aman-draharaha rehetra ary tsy misy tsy te ho salama fa tsy avelan’ny aretina, hoy ny fiteny. Araka izany dia nanome toky ny Tiens hanome fahasalamana ny tsirairay mba hananana fiainana tonga lafatra sy tomombana. Araka ny voalaza ao amin’ny boky Tiens takila faha-3 dia vondrona iray mamokatra vokatra izay mitondra fahasalamana ho an’ny olombelona ny Tiens, lakilen’ny fahasalamana. 12
12 Boky Tiens takila faha-3 : « Vondrona iray mamokatra vokatra izay mitondra fahasalamana ho an’ny olombelona ny Tiens, lakilen’ny fahasalamana. » 29
2.1.2.Ny fanomezan-dalana azon’ny Tiens sy ny vokatra vokariny .
Ny Tiens dia efa nekena na nahazo alalana ISO 9001, ISO 9002 sy ISO 14001 . Efa misy famokarana samihafa no nahazoany fankasitrahana tamin’ ny FDA tany Amerika (USA) sy karatra KASHER sy HALAL. Tamin’ny taona 2002 izy no nekena ho Meilleure Entreprise en Sécurité Ecologique izay nomen’ny Commission des Nations-Unies pour la Sécurité Ecologique et l’Académie Internationale de la Sécurité Ecologique , ny Vondrona Tianshi dia Compagnie multi- industrielle sy multinationale izay any Beijing any Sina Entim-bahoaka no ahitana ny foibeny. Misandrahaka amin’ny fitsaboana ara-pahasalamana, fikarohana ara-siantifika, fanodinana akora, varotra, fampianarana sy kolontsaina; asa , fizahan-tany , fitaterana ary fitantanam-bolan’ny vondrona Tiens. Mihoatra ny 190 ny firenena misy ny Vondrona Tiens ary efa misy azy avokoa manerana ny kontinanta dimy. Efa nijoro tany Afrika taona maromaro lasa izay ary niitatra nankatỳ Madagasikara. Ny labels dia manaporofo fa ny vokatra vokariny dia tsara kalitao sy voajanahary ary efa nahazo Prix pour la Contribution au Rétablissement de la Santé Humaine et à la Préservation de la Santé Humaine tamin’ny taona 1998, izany hoe efa voaporofo fa ny vokatra entiny dia manome fahasalamana. Araka ny hita tao amin’ny tranokala tamin’ny adiresy e-mail Tiens madagascar e-monsite.com izay nosoratan’ny Distributaire independante na mpaninjara, dia mikatsaka ny fanalahidin’ny fahombiazana ny Tiens. Izany dia hita amin’ny Amboaran-dahateny B1 :
« Misy roa ny lakilen'ny fahombiazana atolotry ny Tiens ho anao. Marihina fa ny Tiens dia mifototra amin'ny atao hoe: "HARMONIE DE L'HOMME ET DE L'UNIVERS " na "FIRINDRAN'NY TONTOLON'NY ZAVA-BOAHARY SY NY OLOMBELONA".»13
Izany moa dia tsy mifanalavitra amin’ny foto-kevitra arahin’ny fitsaboana sinoa izay misy fanalahidy anankirioa dia: Ny lakilen'ny Harena Ny lakilen'ny Fahasalamana
13 Distributaire indépendante na mpaninjara, tiens madagascar e-monsite.com « Ny lakilen'ny fahombiazana (réussite) » 30
Ny lakilen'ny Harena: Ny iraka tanterahin'ny Tiens ho fanatsarana ny fari-piainan'ny zanak'olombelona sy ny loha laharana eo amin'ny varotra tsy misy mpanelanelana no tanjony amin'ny fampiasana ny tambazotra MLM ( MULTILEVEL MARKETING ). Ny fanomezana ho an’ny mpanjifa eran'izao tontolo izao ny vokatra tsara indrindra sy ny tombontsoa tokony ho azony amin'izany lakilen’ny Tiens izany, ao anatin'izany ihany koa ny fananana fiainana mirindra. Ny lakilen'ny Fahasalamana: Ny Sinoa dia efa nahalala hatramin'ny ny 5 000 taona lasa fa ny raokandro dia ilaina eo amin'ny fahasalamana ary afaka manome fahatsarana ho an'ny olona miaina amin'izany. Efa misy akony izany ankehitriny amin'ireo fitsaboana tandrefana ary efa misy ezaka izany amin'ny fampahafantarana ny zava-misy ho fomba fitsaboana tsy mitondra voka-dratsiny eo amin'ny vatana miaraka amin'ny fitaovana môderina indrindra. Nakambany amin’ ny fitsaboana tatsinanana ny teknôlôjia vaovao mba hitondra vokatra mahafa-po eo amin'ny fitsaboana tandrefana. Fanampin-tsakafo no iantsoana ilay vokatra voahodina noho izy sady vita amin’ny zava-boahary no manara-penitra ary tsy ahitana akora simika. Marihina ihany koa fa tsy misy fiatraikany amin’ny vatan’ny olombelona ny fampiarahana ny vokatra vokarin’ny tiens izay endrika isehoan’ny fitsaboana môderiana amin’ny fitsaboana hafa na ny avy any ivelany na ny eto an-toerana.Izany anefa dia mifanohitra tanteraka amin’ny voalazan’i RAZAFINTSALAMA Iandry ao amin’ny gazety les Nouvelles nivoaka tamin’ny 24 novambra teona 2005. 14 Ireto ny karazana vokatra ao aminy: • Vokatra voahodina ara-pahasalamana natoraly • Fidiovana natoraly(savony,pâtes dentifrices,etc) • Ranomanitra sy eaux de toillette • Fikarakarana vatana sy tarehy • Fitaovana an-dakozia toy ny déterganspour cuisine, porcelaine … • Fitaovana pera médicaux (tensiomètre, natte relaxante, ceinture micro- programmée, etc ) • Fitaovana électroménagers (cuisinières, friteuses, micro-onde, etc ) • Fitaovana fanorana ( massage ) maro samihafa
14 Iandry RAZAFINTSALAMA, 2005, « La médicine traditionnelle se rivalise avec la médecine moderne » 31
2.2. NY FANAMPIN-TSAKAFO TIENS SY NY FITSABOANA
Manana anjara toerana lehibe eo amin’ny fiainana andavanandron’ny olombelona etỳ fanampin-tsakafo vokarin’ny tiens ity izay hamantarana manokana ny taova iharan’ny fiasany, ny asany sy ny ny fampiasana azy ary ireo dingana tsy maintsy arahina rehefa hanatontosa fitsaboana ao amin’ny tiens.
2.2.1. Ny fanampin-tsakafo Tiens sy ny taova iasany
Tsara raha jerena amin’ny antsipiriany etsy ambany ny fanampin-tsakafo tiens sy ny taova iasany izay fototra mandrindra ny fitomboan’ny vatan’ny olombelona.
2.2.1.1. Ny momba ny taova sy ny fiasany
Maro ireo poizina sy loto tafiditra ao anatin’ny vatan’ny olombelona, izay tsy mahatomombana ny fahasalamana izay avy amin’ny rivotra fohina, rano sotroina, ny sakafo hanina, ny fanarahana an’ireo fomba fiaina. Eny fa na dia ireo lazaina ho fatra-pitandrina aza dia ahitana soritra aretina ihany. Tsapa, araka izany, fa ilaina ny fikarakarana ny vatana, toy ny fikojakojana ireo fitaovana rehetra ampiasaina. Koa mitarika antsika hanana vatana salama sy saina matsilo ny vokatra vokarin’ny Tiens izay hita fa mifototra amin’ny fifandanjan’ny vatan’olombelona sy ny zava-boahary ( l’harmonie de l’homme et de l’univers ). Araka izany dia tsara hofantarina ireto: • Ny taova mivainga ( solide zhang ) 1. Aty (foie) 2. Fo (cœur) 3. Afero ( bile) 4. Havokavoka (poumons) 5. Voa ( rein) • Ny taova mpamorona ( creux na flu ) 1. Tranonafero (vésicule biliaire) 2. Tsinay kely ( intestin grêle) 3. Tsinay be (gros intestin) 4. Vavony ( estomac) 5. Tatavia (vessie) • Ny taova miasa tsiroaroa na miara-miasa (fonctionnement par pair) 1. Fo = tsinay kely 2. Aty = tranon’afero 3. Havokavoka = tsinay be 4. Afero = vavony 5. Voa = tatavia
32
Ireto avy ireo dingana efatra tokony harahina:
a) Fanadiovana ( purification na nettyoyage )
Manadio ny taova manontolo amin’ny vatana ka manala ny menaka sy ny poizina ary nyharafesenina. Raha dinihina ny hevitry ny teny hoe: Fanadiovana dia azo ambara ho fanesorana ny loto sy fandaminana ireo zavatra mikorotana. Ny teny hoe fanadiovana dia azo ampiasaina amin’ny lafinjavatra maro. Eo amin’ny lafiny fanasana lamba ohatra dia fanasana ny lamba amin’ny alalan’ny rano sy savony ary kosehana tsara hiala ny tasy maloto amin’ny lamba avy eo dia kobanina amin’ny rano betsaka hiala ilay ranon-tsavony. Eo amin’ny lafiny fanadiovana trano kosa dia famafana ny trano hadio tsara tsy hisy vovoka intsony na ny fitaovana na ny rindrina. Fandaminana ny endriky ny trano sy fangalana an’ireo faroratra sady mandratsy ny asa no manorisory ny fijery. Ny zavatra madio manko dia mahafinaritra sady mahatamana ny miaina aminy. Raha ny vatana indray no iresahana ny fanadiovana dia azo lazaina ho fanesorana ireo loto ivelan’ny vatana rehetra sy ny volo amin’ny faritra tsy tokony hanalavana izany. Mifandray amin’izany hevitry ny Fanadiovana voalaza teo izay anefa ny tian-kambara eto amin’ity fanadihadiana ity saingy fomba ilazan’ny Tiens ny fanadiovana ny ao anatin’ny vatan’olombelona izay fanesorana an’ ireo maloto sy harafesenina rehetra amin’ny vatana mba hahamaivamaivana sy hampazoto ary hampirindra ny fiasan’ny taova ao anaty rehetra toy ny: . Antilipemic tea . Silimming tea . Double cellulose . Chitosan capsules . Xlim pack -Produit de purification . Système interne
b) Famenoana (réapprovisionnement)
Manampy ny otrikaina very amin’ny vatana mba hahafahany miasa tsara. Ny famenoana kosa dia teny anambarana fanampiana sy fandanjalanjana izay fampiasa amin’ny endriny maro. Raha ny lafiny fianarana no ijerena ny endriky ny fomba filaza ireo taranja ianarana dia ahitana ny fifampiankinana sy fifamenoana. Raha misy ohatra taranja iray tsy mahazo ny salanisa tratrarina dia afaka mameno izany ny mahazo ambony noho ny salanisa farany tratrarina. Ohatra hoe ny iray 15/20, ny iray kosa 05 /20 ny naoty nefa rehefa 33 mifameno ireo dia ahazoana ny 10/20 izay mahatratra ny salanisa farany tratrarina. Raha ny lafiny fatra indray no asian-teny namarana vaingan-javatra toy ny vato, fasika, vary,…na ireo tsiranoka toy ny rano, menaka,…dia ny fampiasana ny teny hoe famenoana ny kapoaka, daba, tavoahangy ho feno tsara fa tsy ho feno tapany no antsoina hoe famenoana. Tsy manalavitra izany ihany koa anefa no resahina amin’ity fanadihadiana ity izay dingana iray tsy maintsy lalovana rehefa hitsabo ka natao hanampiana ny tsy ampy amin’ny vatan’ny olombelona. Izany famenoana izany anefa dia midika ho fametrahana ny zavatra iray hifandanja sy hirindra tsara na amin’ny lafiny inona na amin’ny lafiny inona. Izany indrindra no nahatonga ny Tiens hametraka ireto vokatra manaraka ireto ho fanadiovana. -Suppléments en zinc -Fer -Calcum1 -Calcum2 -Calcum3 -Calcum4 na lecithine+Calcum -Spiruline -Vitality
d) Fitsaboana Na Fanasitranana (Ajustement na renforcement de système immunitaire)
Manome hery ny lio fotsy (globules blancs ) sy mampatanjaka ny hery fiarovana. Raha ny Fitsaboana indrindra no asian-teny dia azo iresahana ihany koa amin’ny sehatra maro samihafa. Anisan’izany raha miresaka fitaovana, ny fitsaboana fitaovana dia midika ho fanarenana ny simba toy ny koveta vaky, ny vilany trobaka,…ka ny mpanefy no mpanasitrana an’izany. Raha ny lafiny fitiavana indray no resahana mikasika ny fitsaboana dia fanomezana ho an’ireo zavatra hanala sorisory ny olona nilaozan’ny tiany na amin’ny fialam-boly na amin’ny fitadiavana namana akaiky ny fony hanasitrana ny ratra nihatra taminy. Eto indray anefa dia ny fitsaboana mikasika ny aretina amin’ny vatan’ny olombelona no tian’ny Tiens hasongadina . Araka izany dia ny fanomezana fanafody ny marary sy ny fitsaboana azy amin’ny alalan’ny otra mba ho salama no resahina. Tsara araka izany ny salama na ara- batana na ara-tsaina izay voaporofo ao amin’ny fomba fiteny malagasy manao hoe: “ Ao amin’ny vatana tomady no misy ny saina matsilo ”. Eto amin’ity fitsaboana ity anefa dia tsara ny fanarahana an’ireo dingana ireo mba hampirindra tsara ny fiasan’ny fanafody sy ny fandevonan-kanina ka anisan’izany ireto vokatra manaraka ireto. 34
-Cordyceps/Dong chong cao -Chitosan capsules -Spirulina -Manka -Reishi-éssence -Vigoros/Grpevine -Poudre de fourmi sauvage na fuwai na koa fu
e) Fisorohana (équilibrage na prévention)
Entina hikolokoloina sy hitazonana ny vatana ho salama lalandava, manitsy ny fikorontanan’ny hormone ary manome rindra eo amin’ny vatana. Dingana fahaefatra farany arahina raha te ho salama lalandava amin’ny fitsaboana tontosain’ny Tiens ny fisorohana. Izany teny izany dia fampiasa amin’ny sokajy azo ampiasana azy. Raha ny lafiny fisorohana tokontany no iompanan’ny resaka amin’ny fampiasana ny teny hoe fisorohana dia fomba ilazana ny fisorohana ny bozaka sy ny lobolobo mandratsy endrika ny tanàna amin’ny alalan’ny angady na ny lapenina koa izany. Eo amin’ny fiainana andavanandron’ny tsirairay kosa na amin’ny mpiara-miasa izany na eo amin’ny mpiara- monina dia ny fitandremana ny fomba fihetsika, ny fomba fiteny ary ny fanarahana ny lalàna mifehy ny tsirairay sy iraisana no antsoina hoe fisorohana ka atao ny fiarovana mialoha tsy hitrangan’ny toe-jatra mety hanahirana. Izany dia midika ho fiarovana ny tsiny sy ny tody ratsy tsy ho avy amin’ny tena. Azo lazaina fa misy ny mampifanohitra izany amin’ny fisorohana resahin’ny Tiens satria amin’ny dingana farany eo amin’ny fitsaboana no ampiasana azy saingy misy ihany anefa ny mampitovy azy amin’ny fisorohana hafa dia noho izy samy natao hitsinjovana ny tsara mba hahatonga lafatra ka mitaky fitandremana sy fahendrena ary fahamalinana. Ny misoroka eto dia ny miezaka hanao an’izay tsy hitrangan’ny aretina. Anisan’ny vokatry ny Tiens entina misoroka ireto manaraka ireto:
Dia gins, mega-mind, Vega power, king-royal -Every youth -Caspercepsules -Bénéfitial capdules -Beauty face capsules -Bone treasure tablets -Metbolique balance capsules -Vitality softgels -7 forces -Sweet dream granules 35
-Nutritional meal -Cordy café Manana anjara toerana lehibe eo amin’ny fiainan’ny olombelona ny sakafo raha tsy hilaza indrindra hoe izy no fototra ahaveloman’ny olona tsirairay ka raha tsy misy ny sakafo dia tsy misy zavatra vita araka ny fitenenana hoe” izay voky no maharaka ny namany ”, mety hiteraka aretina ihany koa ary dia miafara amin’ny fahafatesana aza. Izany indrindra no mahatonga ny mpandinika hikaroka vahaolana fa ndrindra ireo paika entina hanatsarana ny vatan’ny olombelona amin’ny alalan’ny sakafo sy ireo fanafody azo avy amin’izany.
Mampahatsiaro an’izany indrindra i RAZANABARY Antonia (1999: 156).15 Eto anefa dia ny mahakasika ny fanampin-tsakafo tiens no tiana hasongadina. Tsara homarihina anefa fa vokatra avy amin’ny zava-boahary any Sina izay mbola any ihany koa no anodinana azy ho tonga fanampin-tsakafo tiens ka izao haseho manaraka izao. Araka izany dia tsy misy orinasa mpanodina izany eto Madagasikara fa vokatra efa voahodina no amidy sy entina mitsabo ary atolotra ny mpanjifa eto.
2.2.1.2. Ny asan’ny fanampin-tsakafo sy ny fampiasana azy
Samy manana ny anjara asany tsirairay avy ny fanamin-tsakafo vokain’ny Tiens ary samy manana ny fomba fampiasana azy ihany koa saingy ny itambarany dia ny fanarahana ireto dingana efatra ireto mandritra ny fitsaboana dia ny fanadiovava, ny famenoana, ny ny fitsaboana ary ny fisorohana. 2.2.1.2.1. Ireo vokatra FANADIOVANA
• ANTILIPEMIC TEA
Misy ravina dite maintso, ravina lotus , jiaogulan sy zhishouwu (avy any Sina ), gynosteme pentaphillum, follumnelumbinis, radix pollygonum mutiflorum, cassia abtusuffolla .
15 Antonia Razanabary, 1999, Ny Nahandro Sakalava ao Anivorano – Nord Antsiranana , p.156 :
« Ny tsiron-javatra avy amin’ny sakafo ireny dia ilain’ny vatana mba hahafahaha mampandeha ny asa’ny taovarehetra ao anatin’ny tenan’ny olombelona » 36
Tsara ho fantatra : -Natao ho an’ny olona tsy te hihena intsony -Tsy omenany vehivavy bevoka sy mampinono -Tsy tsara omenany zaza latsaky ny 18 taona -Tsy omena ny vehivavy tonga fotoana sy manao “ hemoragie ”
Asany: -Manala ny menaka tsy ilain’ny vatana -Mampihena ny haavon’ny siramamy amin’ny vatana -Manadio ny tsinay -Miady amin’ny fahanterana -Mampitony ny fanaintainana rehefa tonga fotoana -Mampitombo ny hery fiarovana -Mampidina tension -Manala havizanana -Mampirindra ny fandehan’ny pipỳ -Manatsara ny fandevonan-kanina -Manampy amin’ny fahhitan’ny maso -Tsara ho an’ny vehivavy mitsaham-piterahana -Tsara ho an’ny olona mikohoka tsy mahazo rehoka -Tsara ho an’ny olona tsy ampy torimaso -Manampy amin’ny firaisan’ny mpivady -Manatsara ny fikorianan’ny ra
Fampiasa azy: 1 sachet : rano 1,5 litatra Rehefa mangotraka ny rano dia bataina ny vilany ary araraka ao ilay vovoka dite mandritra ny 3 minitra, atao anaty terimôsy avy eo. Misotro roa vera maraina, iray vera atoandro, roa vera hariva. Tsara raha telompolo (30) minitra alohan’ny sakafo no isotroana azy; misotro rano mafana hafa avy eo ary atao mitovy fatra ami’ny tea nosotroina farafahakeliny. Tsaraihany koa raha tohizana mandritra ny 15 andro fara fahabeny ary tsy azo sotroina sady mangatsiaka no tsy azo averina afanaina intsony.
Asany ivelany : Manala angadrano: kobanina amin’ilay ranona dite ny loha na volo avy nosasaina Manala panda: apetaka amin’ny fartira misy panda mandritra ny 15-30 minitra ny vovoka tea avy nalona; azo ampiarahana amin’nt tanely na yaourt ny vovoka tea raha hanao masques. 37
Manala hodipotsy: sady sasana amin’ilay dite no ametrahana faikany ilay faritra Manamaina fery: sasaina amin’ilay tea ny fery Tsara homarihina fa mba hampahomby ireo asany ivelany ireo dia tsara raha sady misotro, azo isasan’ny vehivavy ihany koa ilay ranona dite. Araka ny voalaza teo aloha dia hita fa tsy manalavitra ny fampiasana ireo ravinkazo netim-paharazana entina mitsabo toy ny mangidy ny vokatra vokarin’ny Tiens raha io sleaming tea io no jerena ka santionany amin’izany ny katrafay izay anisan’ny manala ireo loto isan-karazany amin’ny vatan’ny olombelona sy manasitrana iseo aretina vokatry ny tsy fahazakana sakafo na inona izany na inona. Tsy izany ihany anefa fa azo anasitranana ireo aretina mitranga ivelan’ny vatana toy ny fery, izany indrindra no mahatonga ny Ntaolo hiteny hoe “ katrafà lavitsy tsy aoly fère” ary azo atao tabaky ihany koa izy io raha sendra misy mivonto na tranga hafa amin’ny hoditra na hiarovana amin’ny rivotra. Mbola anisan’ny mampitovy azy amin’ny katrafay ihany koa anefa io vokatra io satria amin’ny ankapobeny dia tsy misotro katrafay ny olona mitondra vohoka. Ny antony, hono, araka ny resadresaka efa faheno hatramin’izay dia mety mampihena lanja ny zaza ao an-kibo. Fa araka ny finoana manko dia eritreretina ho misy alcool ihany izy io ka ny olona mitondra vohoka dia tsy tokony hisotro zavatra misy alcool. Mahagaga anefa fa rehefa ampandoavina amin’ny katrafay matetika ny zaza dia malaky mandeha, mahery taolana sy mavitrika, porofon’izany dia misy fatra ampiasana azy ary mifidy ihany koa ny olona tokony hisotra azy ny katrafay . Mbola tsy manalavitra izany ihany koa ity voalaza etsy ambany ity na amin’ny fampiasana azy na amin’ny fomba fikarakarana azy na izy ireo samy karazana dite fa indrindra ny sokajin’olona misotro azy saingy ny mampiavaka azy dia ny iray mampatavy fa ity ray manaraka ity kosa dia natao hampihenana ny vatana. Noho izy ireo ao anatin’ny sokajin’ny fanadiovana dia tsapa araka ny asany tsirairay avy izany dia tsy manalavitra azy ireo ihany koa amin’ny katrafay . Santionanay ihany anefa io fa mbola betsaka ireo fanafody nentim-paharazana mifandraika amin’ireo.
38
• SLIMMING TEA
Azo avy amin’ny Folium Nelumbinis, cassia Seed, Oolong Tea, Alisol, Broadieaf Holly Leaf, Rhubarb, Pericarpium Citri Reticulatae .
Tsara ho fantra: Natao ho an’ny olona te hihena Tsy omena ny vehivavy bevohoka sy mampinono Tsy tsara ho an’ny latsaky ny 18 taona Tsy omen any vehivavy tonga fotoana sy mandeha ra
Asany: -Miaro amin’ny homamiadana -Natao ho an’ny olona matavy -Manampy ny taova (aty) hanala poizina -Mapatanjaka ny lalan-drà -Manatsara ny fiasan’ny vavony -Mandrindra ny fivezivezen’ny rà ao amin’ny fo -Mampidina ny fatran’ny lipida be loatra -Manala maso bongo, tasy amin’ny hoditra -Manatsara ny asan’ny tsinay -Manala ny menaka amin’ny rà -Mamono bakteria -Miaro amin’ny vokatra ateraky ny « émissions radioactives» _Mandrindra ny « tensions » -mampidina hafanana -Manala manaintaina Fampisana azy :
Alona ao anaty rano 1 na 1,5 litatra efa avy nangotraka ny fonosana iray amin’ny slimming tea mandritra ny 10-15 minitra. Ho an’ny olona manao fanadiovana fotsiny dia sotroina mandritra ny tontolo andro ny tea 1litatra ary elanelanina rano tsotra. Ho an’ny olona manala tavy dia misotro1/4litatra amin’ny 5-7ora maraina, 1/4 litatra amin’ny 1/3 ora tolakandro, ary ¾ litatra amin’ny alina ary misotro rano be eny anelanelany. Ny fonosana dite iray dia azo ampiasaina indroa.
39
• CHITOSAN (capsules 100g)
Ny capsule tsirairay dia misy Chitine (poudre 350 mg) ary ampiasaina toy ny fanampin-tsakafo. Azo avy amin’ny coquilles des crustacés toy ny tsitsika sy mabamba. Tsara ho fantatra: Akora tsara saingy tsy omena ny olona alergika hazan-dranomasina (Allergique crustacées)
Asany: -Mampitombo ny hery fiarovana -Manala ny cholestérol noho ny fisian’ny chitine ao anatiny -Manatsara ny aty sy ny voa -Mandanja ny siramamy amin’ny vatana, misoroka amin’ny diabeta -Misakana ny fiparitahan’ny cancer amin’ny vatana -Manamari-toerana ny tosi-drà - Mitsabo ny olan’ny vavony, manatsara ny fandevonankanina -Mamaha ny olan’ny hemroidesy ny goute -Manamaina ny fery anaty sy ny fery ivelany -Manasitrana ny mangidihidy rehetra, antibiotique, anti-inflammatoire (caracterisé par rougeur, chaleur, douleur, tumefaction) -Manampy amin’ny fandraisana ny « nutriment amin’ny métabolisme »
Fampiasana azy: Ho an’ny manao fanadiovana dia: 2 maraina, 2 hariva mandritra ny 7andro. Ho an’ny olona efa reraka be dia: 2 maraina, 2 atoandro, 2 hariva mandrampahasitrana ny aretina. Araka ny hita teo aloha dia mbola karazana fanadiovana ny chorosan saingy tsy atao dite fa karazana capsules izay tsy dia manalavitra izany ity hita eto ambany manaraka ity. Ny chitosan dia niaraha-nahita fa vita avy amin’ny hazandranomasina toy ny tsitsika sy makamba ka ny olona alergique ireo hazandrano ireo no tsy mihinana io vokatra io. Izany dia misy itovizany amin’ny peniciline izany hoe ny aretina sitranin’ny antibiotique iny ihany no angalana anaovana antibiogramme izay fomba atao hahazoana peniciline . Ohatra amin’izany ny nendra izay aretina avy amin’ny fisotroana ronono tsy masaka tsara izany hoe tsy nangotrahana tsara. Raha nanadihady ny mpikaroka siantifika ka nikaroka ny fanafody hanasitranana ny nedra fa indrindra ny hanaovana vakisiny dia ny 40 nendra avy amin’ny biby toy ny apondra, omby,… no nikarohana fanafody hanasitranana izany. Ny double cellulose dia azo lazaina ho fanampin-tsafo tsy dia misy fiantraikany loatra amin’ny vatana afatsy ny olona marefo toy ny zaza latsaky ny telo taona, ny olona mitondra vohoka ary ny mampinono noho izy vita amin’ny katsaka. Raha dinihina manko dia anisan’ny vokatra be otrikaina ny katsaka ary azo lazaina fa io no lazain’ny Malagasy hoe hanin-kotrana izay atao sakafon’ny mpiasa toy ny mpamadika bainga, ny mpanetsa,… amin’ny atoandro fa indrindra ny atỳ amin’ny faritra atsimo andrefana izay tena efa mahazatra azy ireo ka saika ny vary izay foto-tsakafon’ny Malagasy koa no maivana noho ny katsaka sy ny mangahazo, Tsy latsa-danja eo anatrehan’ny vary izy io satria raha tsy mihinana azy dia mahatsiaro reraka noho hy fahazarana satria mahatana am-po koa izy ireo ho an’ny mponina fa ny vary hono malaky mahanoana. Hita taratra amin’ny vokatra vokarin’ny Tiens izany noho izy manone hery sy tanjaka ary manasitrana ireo aretina any anaty. Hita araka izany fa tsy dia manalavitra amin’ireo sakafon’ny olona andavanandro sy ny fanafody any amin’ny toeram- pitsaboana ny vokatra vokarin’ny Tiens.
• DOUBLE- CELLULOSE
Azo avy amin’ny katsaka ka ny fibre ao aminy no tena ilaina
Tsara ho fantatra: Natao ho an’ny olon-drehetra indrindra ireo olona misy diabeta sy ireo marary fo afatsy ny ankizy latsaky ny telo (3) taona, ny vehivavy bevohoka sy ny mampinono ary ireo misy ratra amin’ny tsinay be Asany: -Mampitombo ny hery fiarovana -Manasitrana aretin-kibo -Manala ny mitohana sy ny mivalana -Manadio tsinay, misoroka ny homamiadan’ny tsinay 41
-Manasitrana “ goute ” -Manadio ny taovam-pandevonan-kanina -Misakana ny fihandron’ny loto amin’ny tsinay be -Mitsabo ny vavony sy ny “ duodenum ” -Mitsabo ny aretin’ny taolana
Fampisana azy: Telo (3) na (4) isaka ny mihinana ary in-2 isan’andro ka tsakoina ny fihinanana azy ary arakaraka ny aretia ny faharetan’ny fihinanana ny fanampintsakafo.
• XLIM PACK: BIODETOX-BIOXLIM-ALIMENTS ORGANIQUES Ny xlim pack dia misy anti-oxydant, fibres végétales, acides eminés, enzyme acide gras essential . Izany hoe feno « protéine »fa kely « glucide » sy « régime gras ». Tsy misy produits chimiques , siramamy, atody, fructose, dextrose, lactose , tsy misy concervateurs sy colorants ary aromes artificiels fa 100 % nalurel . Voatokana ihany koa hirovana amin’ny tsy fahampian-tsakafo (aide à lutter contre la faim). Araka ny hita eto vokatra azo avy amin’ny zavatra natoraly ity vokatra ity ary tena manampy amin’ny hakelezana na fahiazana. Marihina anefa fa ny zavatra natoraly dia tsy misy fiatraikany amin’ny vatana afatsy ny tsy fahaizana mandanjalanja ny fihinanana azy. Asany: -Natao hiadiana amin’ny fahaterana aloha loatra -Manala ny tavy be loatra (obesité) -Mandrindra ny fikoritanan’ny “ hormone ” -Manampy ny vatana amin’ny tsy fahampiana siramamy ndrindra ho an’ny diabetika -Miaro ny vatana tsy hisy tavy amin’ny taova -Mamelona ny sela (cellule) -Manampy amin’ny fahatanoran’ny hoditra Fampiasana azy: -Efatra (4) andro ny boaty kely iray (1maraina/1hariva) -Iray ambiny folo (11) andro ny tavoahangy lehibe (2maraina/1hariva). Miato kely fito (7) andro (répos) ho an’ireo manala tavy dia miverina manao toy izany indray raha tsy afa-po amin’ny vokatra azo. -Misotro rano valo (8) vera fara fahakeliny isan’andro mba hiparitaka amin’ny vatana ny otrikaina entiniy. Mandritra ny fiatoana kely dia misotro rano roa (2) litatra isan’andro. 42
2. 2. 2. 2. Ireo vokatra famenoana
• NY CALCIUM
Ireo dokotera tapi-pahaizana dia manambara fa karazan’aretina miisa 109 no mety ho azo amin’ny tsy fahampian’ny calcium ary 10 ka hatramin’ny 50% n’ny ankizy saozanina dia mijaly vokatry ny tsy fahampiana calcium . Tranga amantarana ny tsy fahampiana calcium Ankizy: Manonofy ratsy, mifanintona, mihinjitsinjitra, bingo ranjo, simba saina. Tanora: Ngoly ny ratsam-batana, malemy ny hozatra sy ny taolana, vizaka matetika, tsymilamin-tsaina, simbanify, mora voan’nysery, arein-doha, allergique (hidihidy). Olon-dehibe: Vizan-dava, ngolingoly, mora voan’ny sery, allergie. Vehivavy bevohoka: Manaintaina ny vanin-taolana, mivontovonto, miakatra ny tosi- dra, teraka tsy tonga volana. Zokiolona: Aretin-damisìna,fihenan’ny taolana, lasa vokoka, miharatsy bika,miakatra ny tosi-dra,manana aretim-po, calcul (vato). CALCIUMN°1 NA HI-CAL I (maintso ny lokon’ny tranony eo amin’ny tampony)
Tsara ho fantatra : -Natao ho an’ny olon-dehibe tsy misy diabeta -Tsy omena ny olona misy vato (calcul) na manana olana ny voa (insuffisance reinal)
Asany: -Manamafy ny taolana malemy -Manalefaka ny hozatra -Mampikoriana tsar any rà -Tsy mampisy vato -Manampy hery -Mampitombo ny fahamafisan’ny nify sy ny hoho -Tsymahamora voan’ny sery -Tsy mahamora voan’ny crampe -Tsy mampihintsam-bolo -Mampidina tosi-drà 43
Fampiasana azy: 1sachet atao amin’ny rano avy nampangotrahana ka avela ho 60° c-70° c ny hafanan’ny rano vao arotsaka. Rano 1, 5 litatra ary iray vera isaka ny misotro ka intelo isin’anrdo izay atao iray vera isaka ny misotro ary ato aorian’ny sakafo. CALCIUM N°2 NA HI-CAL II (manga ny lokon’ny tranony eo amin’ny tampony) Azo avy amin’ny blé, radicelle du malt ary misy potironen poudre
Tsara ho fantatra: -Ho an’ny olon-dehibe misy diabeta -Tsy omena ny olona misy vato (calcul) na manana olana ny voa satria misy potiron en poudre zaymanamora ny fiasan’ny pancreas sy ny aty
Asany : Mitovy amin’ny calcium n°1
Fampiasana azy: Mitovy amin’ny calcium n°1 ihany koa CALCIUM N°3 NA HI-CAL III (volomboasary ny lokon’ny tranony amin’ny tampony)
Tsara ho fantatra: Ho an’ny olona 1-18 taona
Asany: -Manafaingana ny fivadihan’ny sakafo ho hery amin’ny vatana -Manafaingana ny fitombon’ny ankizy sy ny fivoaran’ny ati-doha -Mahasalama ny nify sy ny maso ary ny volo -Fanampin-tsakafo ho an’ny bevohoka sy ny mampinono -Miaro amin’ny osteoporose na fahatapahan’ny taolana
Fampiasana azy: 1 sachet isan’andro ka roampolo (20) andro ihany dia mijanona. Raha ny fahalalan’ny olona amin’ny ankapobeny dia ny taolana no tena ahitana calcium be indrindra saingy misy ihany anefa izany amin’ireny vokatra isan-karazany ireny roy ny voankazo, karazana ananana, voamaina sy ny sisa. Eto anefa dia ahitana izany ny karazana vary toy ny varimbazaha , atody, ronono sy ireo maro hafa koa izay nampiasaina ho anisan’ny fanampintsakafi Tiens. Raha ny hita amin’ny karazan-tsakafo sy ireny vokatra efa voahodina ireny anefa dia ny biscuits , ny mena-bolo salama, ny régime natokana ho an’ny zazakely dia anisan’ny betsaka calcium izay samy manana ny asany tsirairay avy. Tsy manalavitra izany ihany koa anefa ny voalaza eto amin’ity vokatra atolotry ny Tiens ity. Zava-dehibe amin’ny olombelona mihitsy ny fisian’ny calcium izay ilaina hatrany am-bohoka ka mandra- 44 pahatonga ny fahanterana. Ilaina ihany koa ny fahampian’izy io amin’ny vatana satria miankina amin’ny taolana ny asa aman-draharaha ka rehefa malemy ny taolana dia tsy misy ny zavatra ho vita.
• CALCIUM N°4 NA HIGT CALCIUM+LECITHIN
Misy lécithine, taurine (soja, atody), vitamin C, B1, B12, calcium zymolitique d’os Tsara ho fantatra: -Ho an’ny olona dimy (5) taona no miakatra, tsy ampy fitadidiana, ambony tosi-drà, mikorontan-tsaina sy voan’ny surmenage na havizanan’ny atidoha sy ny sela ary taova manamorona azy Asany : -Mahasalama ny ati-doha, mampitambo ny faharanitan-tsaina, manatsara ny fitadidiana -Miaro sy miady amin’ny aretin’ny fo, manavao ireo taova simban’ny alcool -Tsara ho an’ny olona te hiala amin’ny rongony, toaka, sigara, café , sakay -Mampihena ny tahan’ny siramamy amin’ny vatana -Misoroka amin’ny fikorotanan-tsaina ateraky ny fahaterana sy ireo aretntsaina hafa (état dépressif ) -Manala ny olan’ny fitaovam-pananahana ( frigidité et impuissance )
Fampiasana azy : Telo (3) isaka ny mihinana ary intelo ian’andro • CHEWABLE CALCIUM TABLETS Calcium mitovy amin’ny calcium II. Azo isafidianana ny tsirony arakaraka izay mety amin’ny tsirairay. Azo avy amin’ny frezy, paiso ary voatavo izay tsy misy siramamy ny fangarony. Raha ity calcium iray ity no resahina dia avy amin’ny voankazo no nanamboarana azy. Tena manome hery sy tanjaka ny olona ny fihinanana voankazo ka izany indrindra no nametrahana azy ho tsindrintsakafo. Amin’ny toerana tena mpamokatra azy ireny anefa ddia tsy voarery hanaraha ny fotoana tokony hihinanana azy fa hanina amin’izay tiana hihinanana azy. Toy izany ihany koa ny lanjany izay tsy voalanjalanja ny tokona hohanina fa mety mihoatra ny tokony ho izy ka izany no mahatonga ireo aretina isan-karazany. Araka izany dia 45 tokony hahay mandanjalanja tsara ny sakafo hanina ny tsirairay mba hananana vatana salama hoenyina manatontosa ny asa aman-draharaha. Ingrédients:carbonate de calcium, poudre de lait, poudre de fruit, mangésium, gelatine. Ny chewable calcium dia misy calcium 250mg isaka ny tablet iray. Asany: -Mahasalama ny taolana -Misoroka ny diabeta -Manampy ny tsy fahampian’ny calcium amin’ny vatana -Manampy amin’ny métabolisme -Misoroka amin’ny aretin’ny vanin-taolana, ny diabeta -Manala stress -Manamaivana ny tranga mety hiseho amin’ny fijanonan’ny fadombolana
Fampiasana azy: Ankizy:comprimés 2-3 isan’andro Lehibe:comprirés 3-5 isan’andro
• ZINC PLUS ET LA CZ FER
Misy lactate de zinc, glucose, vovoka tampotsin’atody.
Tsara ho fantatra : Mitovy asa amin’ny calcium . Natao ho an’ny rehetra indrandra ny ankizy manana olana amin’ny fitomboana. Ny olona iray salama tsara dia mila zinc 1,4g hatramin’ny 2,3g ny métabolisme .
Tranga amantarana ny tsy fahampian’ny zinc : -Mikorotana ny vatana (desequilibrer) -Tsy ampy fitadidiana -Mitarazoka ny fitombo sy ny fivelaran’ny saina -Mikorotana be ny fadim-bolana (règles) na mandeha rà be
Asany : -Manamora ny fitombon’ny ankizy (vatana sy saina) -Mampitombo ara-dalana ny filahiana sy ny nono -Manamari-toerana ny tension ambany -Mampandeha tsara ara-potoana ny fadimbolan’ny vehivavy -Mampaniry volo ary mitana azy tsy hihintsana -Manala mony sady manatsara ny hoditra 46
-Miady sady misoroka ny impuissance -Mamelona ny taovam-pananahana -Manatsara ny fiasn’ny aty -Manatsara ny fahitana -Miaro amin’ny cancer -Manatsara ny fiasan’ny aty -Manampy amin’ny tsy fahampian’ny rà -Manamari-toerana ny zaza -Tsara ho an’ny vehivavy afa-jaza matetika -Manampy amin’ny firaisan’ny mpivady -Misoroka ny vakivaky tongotra sy molotra
Fampiasana azy: Ankizy 3-10 taona: capsules 2 isan’andro Ankizy mihoatra ny 10 taona sy ny lehibe : capsules 4 isan’andro BONNE TREASURE TABLETS Misy calcium sy soja
Asany: -Miady amin’ny fiforetan’ny taolana -Misoroka ny aretin’ny taolana -Manatsara hoho, volo, hoditra Fampiasana azy: 2 isaka ny mihinana ary in-2 isan’nandro Io calcium eo ambony io izay vita avy amin’ny soja dia azo lazaina ho misy tombony amin’ny nefa voalaza teo aloha satria dia soja no akora nentina nanamboarana azy. Ny soja manko dia anisan’ny sabafo tena betsaka otrikaina ka ny mpianatra matetika no tena tokony hampiasa izany. manana anjara toerana betraka eo amin’ny fiainan’ny olombelona ny soja raha tsy hiresaka fotsy hoe mampahiran-tsaina, mampitombo haingana ny zaza fa indrindra ireo zavatra mila hatavezina toy ny akoho manatodilava, ny kisoa, …Tsy natao hohanina mivantana ihany anefa izy io fa azo ahodina datao menaka, saosy sy ireo vokatra maron isan- karazany. Mbola mifanaraka amin’izany indrindra ny vokatry ny Tiens na amin’ny aretina sitraniny na amin’ny fampiasana azy.
47
2.2.2.3. Ireo vokatra fitsaboana na fanamafisana
CORDYCEPS/DONGCHONG CAO+NUTRITIONAL MILK
Misy katsaka, haricot-vert, noir-rouge, plantule de gros riz, lait écremé, fructose, avoine, lecithine, soja, cordyceps, cereal, vanilla, taurine, beteravy, orge, sesame, soja noir, coco, psyllium, graine de lotus…
Tsara ho fantatra : -Fanampin-tsakafo tena tsara indrindra -Antibiotique, anti-inflamatoire (caracterisé par : rougeur, tumeur, chaleur) -Natao ho an’ny olona tsy mihinana nofom-biby ( végétarien )
Asany: -Mampazoto homana sady manampy amin’ny fandevonan-kanina -Manatsara ny fikorianan’ny rà -Mitazona ny hery sy ny tanjaka -Manala haingana ny fanaintainana ao amin’ny vatana -Mitsabo ny voa -Miady amin’ny fivontosana rehetra ( kyste, goitre, fibrome…) -Manala ny sisamamy ao almin’ny lalan-drà -Misoroka amin’ny fahanterana aloha loatra -Tsara ho an’ny marary aty
Fampiasana azy: Capsules 2 na 3 isaka ny mihinana Araka ny hita teo ambony, ny cordyceps idray dia vokatra vita avy amin’ny zavamaniry izay tsy ahitana karasana biby satria natokana indrindra ho an’ny oona tsy mihinana hena. Araka ny maha fitsaboana azy io dia manafaka ny manaintaina sy ny mivonto rehetra amin’ny vatana. Amin’ny Malagasy anefa dia zary mandeha ho azy ny fihinanana ireo karazan-tsakafo ireo satria efa mahazatra ny olona ny mihinam-bary miaraka amin’ny laoka ka azo lazaina fa karazan-raoka ny ankamaroan’ny vokatra nahazoana ny cordyceps. Ny zavatra hita ihany koa dia ilain’ny vatana ireo vokatra voatranisa ireo satra raha misy aretina mahazo ny olombelona ny mora fantatrany antony nahatonga izany amin’ny alalan’ny 48 zavatra tsy amy ao amin’ny vatan’ny olona tsirairay. Tsy ny vatana ihany anefa no mila azy ireo fa ny saina ihany koa raha iresakana manokana ny tsaramaso sy ny soja araka ny finoan’ny ntaolo manao hoe: ny tsaramaso dia mampatsilo saina ka rehefa hanao fanadinana ny mpianatra dia atao tsaramaso ny laoka.
• SPIRULINA
Ahitana plantensis de spiruline 300mg ny capsule tsirairay ary misy ny otrikaina rehetra ilain’ny vatana afa-tsy ny vitamine D sy ny B12 Tsara ho fantatra : Tsara ho an’ny olona tsy ampy sakafo, osaosa, reradrearaka, olona tsy ampy lanja, olona tsy ampy torimaso, ireo voan’ny diabeta sy ireo malaina ho antitra ary ireo mpanao fanatanjahan-tena. Ny ankamaroan’ny olona dia efa mahafantatra fa ny spiruline dia be otrikaina ary natao indrindra ho an’ny olona mahia sy ireo ambany tosi-drà. Eto anefa dia tsy mifanalavitra alin’izany asany izany ny vokatra vokarin’ny Tiens. Asany: -Manamafy ny hery fiarovana ary mampitombo ny fer amin’ny vatana -Mampifandanja ny haavon’ny siramamy amin’ny rà -Misoroka sy mitsabo ny olan’ny fandevonankanina (vavony) -Mampidina ny tosi-drà -Manampy sy mitazona ny nerfs, hoditra volo, maso ary aty ho salama tsara -Mandrindra ny siramamy amin’ny vatana -Miaro amin’ny homamiadana sy ny sida tsy hiparitaka amin’ny vatana -Manakana ny fidiran’ny virus -Miady amin’ny fahanterana -Manatsara ny fonctionnement du metabolisme izay mamadika ny matière ho énérgie
Fampiasana azy : Capsules 2 isaka ny mihinana ary in-3 isan’andro mandritra ny dimy andro
• MANKA Tsara ho fantatra : Natokana ho an’ny lehilahy sy ny zokiolona ary ireo olona miasa be, tsy ampy torimaso, voan’ny gripa lava. Raha ny manka indray no asian-teny dia azo ambara fa misy 49 itovizany amin’ny tambavy natokana hoa an’ny lehilahy fa indrindra ny zokiolona. Ahitana taratra izany ireo rehetra voalaza etsy ambany ireo izay mirona indrindra amin’ny hozatra sy ny ra ary ireo taova ananan’ny lehilahy mampiavaka azy ireo amin’ny vehivavy. Azo lazaina ho aody ozatra ihany koa ny tambavy na ireo zavatra mampatanjaka ny hozatry ny lehilahy.
Asany: -Manatsara ny fikorianan’ny ra amin’ny taovam-pananahan’ny lehilahy -Miaro amin’ny havizanana sy manala ny faharerahan’ny hozatra -Mitazona ny herim-batana sady manome hery -Mamoha ny nerfs marefo -Mitazona ny endurance -Manome équilibre ny tova rehetra -Miaro amin’ny havizanana amin’ny fahanterana -Mandamina ny tsiranoka ao anaty -Mampatanjaka ny fiforonan’ny tsirinaina lahy ary mampatanjaka ny fahatanjahany -Mitsabo ny prostate , voa, aty Fampiasana azy: 2 isaka ny mihinana ary in-2 isan’andro ka adiny iray alohan’ny hatory no mihinana azy.
• POUDRE DE FOURMI SAUVAGE Tsara ho fantatra : Namboarina avy amin’ny vitsika noho izy mahazaka zavatra 40 heny amin’ny lanjany. Maro karazana anefa ny vitsika ary iaraha-mahalala fa mahazaka zavatra lehibe noho ny teneny saingy ny zavatra hita anefa dia mahay miara-miasa izy ireo. Mbola izay tanjaka ananany izay ihany no mahatonga azy natokana ho an’ny lehilahy. Izany anefa tsy midika hoe tsy tokony hatanjaka ny vehivavy fa noho ny hery miavaka ao amin’ny lehilehy dia izy ireo no voasoritra hihinana ilay fanampin-tsakafo. Asany: -Mampatanjaka -Mamelona ny taovampananahana efa maty ( impuissance totale ) -Manatsara ny aty -Anti-inflamatoire
• REISHI ESSENCE Tsara ho fantatra : Tsy tsara ho an’ny olona vao avy nodidiana na mandeha rà betsaka
Asany : -Mitsabo sy misakana ny fihanaky ny homamiadana -Tena mapatanjaka sady mamerina haingana ny aina 50
• VIGOROS/GRAPEVINE Tsara ho fantatra: -Vita amin’ny voaloboka -Tsy omena ny latsaky ny 18 taona -Misy resveratrol izay miady amin’ny poizina -Tsara ho an’ny olona be siramamy, tapaka lalan-drà, voly lava
Asany: -Manatsara ny fakorianan’ny rà -Miaro amin’ny homamiadana -Manala harafesenina anaty rà -Manakana ny otrik’aretina tsy hiparitaka -Miady amin’ny tosi-drà sy ny areti-po -Miaro ny fahatsetseman’ny lalan-drà amin’ny menaka -Miaro amin’ny fahanterana aloha loatra -Manampy amin’ny tsy fahampiana proteines
Fampiasana azy: 2 isaka ny mihinana ary in-3 no mihinana isan’andro Noho ny vigoros vita tamin’ny voaloboka dia azo lazaina ihany koa fa manome hery sy tanjaka satria ny voaloboka dia anisan’ny akora mivadika ho rà ao amin’ny vatan’ny olombelona saingy mahamamo kosa raha atao be loatra ka izany indrindra no nahatonga ny Tiens hametraka fatra amin’ny fomba fampiasana azy. Raha nyn lafiny finoana no iresahana ny voaloboka dia azo lazaina ho voankazo manan-kasina satria izy io no nohasinina ho ràn’i Jesoa izay natao hanasa ny loto amin’ny vatan’ny olombelonatsirairay dia ny fahotana izay fankam-panahy mandoto ny zanak’olombelona. Azo lazaina araka izany fa manana anjara toerana lehibe eo amin’ny fiainan’ny olombelona ny voaloboka na amin’ny lafiny ara- pinoana na amin’ny lafiny fitsaboana fa indrindra amin’ny maha voakazo azy ka fanaovana tsindrintskafo. • TOMA Tsara ho fantatra fa vita avy amin’ny tongolo. Ny tongolo anefa dia mbola manana anjara toerana lehibe eo amin’ny fiainan’ny olombelona andavanandro na amin’ny sakafo izany na amin’ny fitsaboana na amin’ny fanatsarana ny saina sy ny vatana. Santionany amin’izany ny tongolobe na gros oignons izay manatsara ny fitadidiana, ny tongolo gasy dia sady manamanitra ny laoka no natao hakana ny kankana eo amin’ny zazakely, ny tongolo maitso kosa dia sady manisy endrika ny sakafo no mampatsiro azy ihany koa. Ny otrikaina 51 hafa entiny ankoatra izay anefa dia tsy tambo isaina ka izany no mahatonga ny Tiens hametraka azy hanana anjara toerana amin’ny fitsaboana.
Asany: -Mitsabo ny cysticercose -Mamono bibikely (kankana) -Mampitombo ny hery fiarovana -Miady amin’ny kohoka, sery -Tsara hoa an’ny taovam-pisefoana ( bronchite, asthma, pneumonie) Fampiasana azy: 1 isaka ny mihinana ary in-2 na in-3 isan’andro
2.2.2.4. Ireo vokatra FISOROHANA
• DIA- GINS Akora tsy misy siramamy. Ny dia-gins izany dia natokana indrindra ho an’ny olona tsy mihinana siramamy na ny olona voan’ny diabeta. Miharihary eto ny maha vokatra mpisoroka azy io satria tonga dia miaro amin’ny fidiran’ny aretina amin’ireo olona tsy mihinana siramamy. Asany: -Manala ny olan’ny diabata -Mampihena ny haavon’ny siramamy amin’ny vatana -Tsara ho an’ny vehivavy maniry zaza -Miady amin’ny fikorotanan’ny hormone -Miady amin’ny tsy fahatanana zaza -Mampanana faharetana -Mampatanjaka ny hery fiarovana indrindra ny sela amin’ny aty sy ny sela mamorona ny anticorps.
Fampiasana azy: • MEGA MIND Mety ho an’ny olona avy niala sigara izay very tadidy, olona marary saina (adala) na voadona kely ny sainy, natao ihany koa ho an’ny olona misy kankana Ingrédients: galée royale, ginseng, damiana, ginkgo biloba
Asany: -Mahasalama ny atidoha, manampy amin’ny fitadidiana -Manatsara ny fiasan’ny sela ao amin’ny atidoha -Manala havizanana sy anxiété, tsy fahitana tory -Manala ny loto amin’ny rà vokatry ny sigara Fampiasana azy: 1 isaka ny mihinana ary in-1 ihany no mihinana isan’andro
52
• BENEFI CAPSULE Ny capsules tsirairay dia misy radix dancus carota 260mg, herba ginostemma pentaphyllum ulak 24mg , faliumcamellia 0. ktz 16mg. Ingrédients: saponine, ginostemma pentaphylum Asany : -Misoroka ny fiforonan’ny plaquettes ao amin’ny rà, mamelona ny sela ary mampikoriana tsara ny rà -Mampidina ny fahavakisan’ny lalan-drà amin’ny ati-doha sy ny artère coronarienne -Manampy amin’ny tsy fahampian’ny oxygène amin’ny fo -Mampitony sy mamono ny otrik’aretina -Miaro sy manala ny menaka anaty rà -Miaro ny fahatsentsenan’ny lalan-drà
Fampiasana azy: 2 isaka ny mihinana ary in-3 isan’andro ka atao aorian’ny sakafo ary tsy azo omena ny zaza latsaky ny 18 taona. Raha ireo rehetra voalaza ireo no dinihina dia mitovy faiasa amin’ireo tambavy ny benefi capsul satria manadio ny rà sy ireo loto ao amin’ny vatana toy ny menaka menaka maloto sy ny sisa. Marihina anefa fa ny ankamaroan’ny tambavy dia mangidy avokoa ka mety mifandray amin’izany ny anton’ny mahatonga io vokatra io tsy ho azo hanin’ny ankizy latsaky ny 18 taona.
• VITALITY SOFTGELS
Misy voana nerprun de mer izay karazana zava-maniry misy tsilo any anaty ranomasina, misy menaka mavo ao anatin’izy io ary manala substance nutritive . Azo hanina ary tena be otrikaina. Asany: -Manatsara ny fiasan’ny fo sy ny fikorianan’ny rà -Manala ny radicaux libres sy harafesenina -Manampy ny aty hanao ny asany tsara -Mety ho an’ny olona mampiasa ordinateur, telephone prtable, apareils micro ondes -Mety hatao amin’ny ovule ilany koa ho an’ny vehivavy misy perte 53
Fampiasana azy: Capsules 2 isan’andro no ohanina ka atao aorian’ny sakafo
• 7 FORCES Feno otrikaina ao anatiny izany hoe misy fer, cuivre, calcium, magnesium, manganèse, phosphore, potassium . Marihina anefa ny ny zavatra misy fer sy calcium dia manome hery sy tenjaka satria mampitombo ny rà ny fer ary mampatanjaka ny taolana kosa ny calcium. Amin’ny ankapobeny anefa dia ny anandrano sy ny sivay no anisan’ny ahitana fer betsaka amin’ny sakafo ary ny taolana kosa no tena misy ny calcim . Asany: -Mandrindra ny fitempon’ny fo, miaro amin’ny aretim-po -Miaro amin’ny harafesenina ( anti- oxidation ) -Mandrindra ny cholesterol amin’ny vatana -Miaro amina’ny homamiadana -Miaro amin’ny areti-maso -Manampy ny lehilahy amin’ny firaisana
Fampiasana azy: Capsule iray (1) isan’andro
• VEGA POWER
Ahitana Ginseng ao aminy izay tsara ho anèny olona tsy mety miteraka.
Asany: -Manatsara ny fikorianan’ny rà ao amin’ny taovam-pananahana, -Manala ny fanaintainan’ny vehivavy rehefa tonga fotoana -Mampitombo ny fahavitrihana manao firaisana -Manaitaitra sy mamelona ny fananahana, miaro sy mitsabo prostate -Mandamina ny fadombolana mikorotana be ( anormal) -Manampy ny tsy fahatomomban’ny tsirinaina lahy -Manome hery sy tanjaka -Mitsabo ny olona mitohana -Manala stress na ny fikorotanan’ny saina -Masakana ny fihitsanan’ny volo
Fampiasana azy: 1 maraina, 1hariva alohan’ny sakafo arahina rano matimaty
NB: tsara hampiarahana amin’ny zinc
Araka izay voalaza teo aloha izay dia hita fa ny vega power dia fanampitsakafo tsara ilain’ny vatana noho izy mbola manome hery sy tanjaka fa hoy mantsy ny fomba fiteny ny 54 fomba fiteny hoe izay voky no maharaka ny namany ka tsara raha ampy sakafo ny tsirairay mba haharahana ireo asa aman’andraikitra sahanina. Amin’ny ankapobeny aloha dia ahitana taratra ny fitovizany amin’ny tambavy natokana ho an’ny lehilahy ny asan’ity fanampintsakafo ity. Misy anefa ny olona sasany izay tsy mitovy hevitra amin’ny ankamaroany ka mampiasa ireny drogue ireny ho entiny mampitombo ny tanjaka ao aminy izay anisan’ny manimba ny vatan’ny olombelona fa indrindra ny taova anaty. Araka izany dia ampahatsiahivina ireo manao izany mba hahatsiaro tena ho manampoizina ny vatany. • EVERY YOUTH Tsara ho fantatra : Natokana ho an’ny vehivavy. Ny capsule tsirairay dia ahitana Natural royal jelly, Ginseng, Damian .
Asany: -Manasitrana ireo aretin-koditra, manala mony -Mandamina ny fadimbolana mikorontana -Miaro ny vatana tsy ho voan’ny otrik’aretina -Miaro amin’ny fikorotanan-tsaina sy ny havizanana -Mikolokolo ny hormone -Manampy ny vehivavy amin’ny fiatrehana ny tsy fisian’ny fadimbolana intsony (ménopause)
Fampiasana azy: 1maraina, 1 atoandro, 1hariva no ihinanana azy ary tsara tohizana mandram- pahalany roa (2) boaty Eto indray ny every youth dia natokana indrindra ho an’ny vehivavy izay miantefa amin’ny amin’ny singa izay mampiavaka azy amin’ny lehlahy. Raha ny fanafody avy amin’ny ravinkazo sy ireo voankazo hita eto an-toerana anefa no jerena dia anisan’ny mahasolo io fanampin-tsakafo io ny zavokà izay tena manamora ny fahatongavan’ny fadimbolana ny raviny sy ny hodiny tanehina miaraka. Mitsabo ny aretin-kibo sy manila ireo rivotra anaty vavony ary mampitsahatra ny kohaka ny fisotroana izany rano avy nampangotrahana izany. Tst izany ihany anefa fa mbola manila panda sy mony ka mitarika ho amin’ny fahatsaran’ny hoditra ny voany sy ny hoditr’ilay voankazo. • KING ROYAL 600 Misy tantely izay mitondra vitamines A1, B1, B3, B5, B6, B8, B9, B12, C, D, E, K, collagène, sira mineraly, acides amines . Tsara ho an’ny vehivavy tsy miteraka. Efa fantatry ny ankamaroan’ny Malagasy fa zavatra tsara ny tantely izay akora iray manamorona ny king royal. Marika ny hatsarana sy ny hamamiana ny tantely hany ka hosorana izany ny vahiny 55 izay sambany mitsidika ny trano ho mariky ny hafalian’ny tomptrano. Ahitana taratra izany hatsaràny izany ireo asany ireo na ivelan’ny vatana izany ny ny anaty. Amin’ny maha zavatra tsara sy mamy ny tantely dia noharin’ny Ntaolo amin’ny fiainana izany amin’ny alalan’ny fomba fiteny hoe:”Tantely amam-bahona ny fiainana” izany hoe misy ny tsara dia misy ny ratsy izay noharina amin’ny vahona noho izy mangidy izay mifanohitra tanteraka amin’ny tantely. Araka izany fomaba fiteny izany anefa dia samyhira amin’ny fiainan’ny zanak’olombelona ny fifaliana izay nohariny amin’ny tantely fa ny fahoriana kosa dia nohariny tamin’ny vahona. Marihina anefa fa saika mitovitovy daholo ny asan’nt fanampin- tsakafo natokana ho an’ny vehivavy amin’ny vokatra vokarin’ny Tiens. Asany: -Manatsara hoditra, miady namin’ny hodopotsy, mony, panda -Mitazonany hoditra halefaka sy ho tanora lalandava -Manala harafesenina ( anti-oxydation ) -Manome hery sy tanjaka -Mitsabo ratra -Mitazona ny lanja tiana -Manampy amin’ny fitombon’ny vatana sy ny taolana -Mitazona ny aty ho salama -Miaro amin’ny anxiété sy nervosité
Fampiasana azy: 1 isan’andro no ohanina ary atao maharitra ny fihinanana azy • BEAUTY FACE Misy rehmanniae radix, angelica, Racine de pivoine Blanche, carthame, noyau de pêche; radix bupleuri, rhizome chuanxiong, vitamine C sy E . Tsy tsara ho an’ny ankizy latsaky ny 15 taona. Asany: -Mandanja ny metabolisme -Manatsara ny microcirculation systèmique -Manatsara, manazava ary mahatanora ny hoditra -Mandrindra ny fadimbolan’ny vehivevy -Manatsara ny atỳ
Fampiasana azy: 2 isan’andro ary hanina mandram-pahasitrana ny aretina • BONE TREATUS CAPSULES
Tsara ho fantatra: Natokana ho an’ny vehivavy
56
Asany: -Misoroka ny entona mivoaka -Tsara ho an’ny olona hitsaham-piterahana
Fampiasana azy: 2 isaka ny mihinana ary in-3 isan’andro
• CORDYCFE
Ny cordycafé dia feno cordyceps sinensis sy kafe, cacao sy ronono Ity fanam-pintsakafo ity indray dia saika karazana zava-mahadomelina noho izy nahitana kafe saingy manalefaka ny heriny anefa ny fisian’ny cacao sy ny ronono ao anatiny. Matetika dia fisotron’ny ankamaroan’ny olona isa-maraina ny kafe miaraka amin’ny ronono. Izany no natao anefa dia heveriha fa hanome hery sy tanjaka hiatrehana ny andro. Amin’ny Malagasy dia ninoana ho anisan’ny fanafody ihany koa ny kafe satria dia natao hanasitranana ny aretin-doha, ny hevo amin’ny zazakely ary azo lazaina ho mampatanjaka mihitsy aza. Misy ifandraisany amin’ny maha zava-domelina azy anefa izany satria mety mahafanina ho an’izay tsy mahazaka azy sady anisan’ny manary fitadidiana ihany koa saingy noho ny fifangaroan’ny cacao sy ny ronono izay anisan’ny sakafo tena be otrikaina dia lasa fiarovana sady misoroka amin’ny aretina ny fifangaroany. Ahitana taratra izany ity fanampin- tsakafo Tiens ity. Asany : -Manala ny aretin-doha ho an’izay hijanona kafe -Manavao ny saina sy ny fanahy -Miaro amin’ny fahasemporana -Manampy amin’ny fandevonana ny sakafo be épice -Manatsara ny kojakojan’afero ( vesicule biliaire ) Fampiasana azy : Atao ao anaty rano iray vera ny iray sachet NB: Marihina fa rano matimaty avokoa no ihinanana ireo fanafody rehetra ireo ankoatra ireo efa nahazo fanamarihana. Tsara ihany koa raha misotro rano betsaka.
57
2.2. 5. Ireo karazan-tsavony sy ranomanitra vokarin’ny Tiens
• SUN SCREEN SOAP Savony miady amin’ny taratry ny masoandro • SAVON ANTI -MOUSTIQUE ET DE SOIN DE SANTE Savony: misy citronnelle, racine de stemonas seesiles Asany: -miaro amin’ny kaikitry ny moka -famonoana bibikely sy moka -manala hidihidy sy fanaintainana • SAVON DE TOILLETTE D’EXPULSION DE TOXINE Savony: misy extrait de racine de stmonas seesiles, camphre, extrait de réglisse , tantely Asany: -manala loto sy mamono ny mikiraoba amin’ny vatana -manakana ny hoditra tsy ho maina -manala angadrano • SAVON DE TILLETTE DEODORANT Savony: misy alun, borrnéol
Asany : -manamandina sy manala mikiraoba -manala ny manaintaina -manala fofona (helika, tongotra…) • SAVON DE TOILLETTE ECLAIRCISSAN Savony: misy poudre de perle, ginseng, réglisse , tantely -mampazava endrika -manala tasy, ketrona
• UNDER CLOTHES CLEANSER Savony fanasana atinakanjo • IREO RANOMANITRA Envoil sy ho : an-dehilahy Trench, dolly kiss, rare: am-behivavy
58
Raha dinihina akaiky ireo karazan-tsavony sy ranomanitra ireo dia azo lazaina fa tsy dia manalavitra ny savon’ny fampiasan’ny ankamaroan’ny olona andavanandro saingy ny mampiavaka azy fotsiny dia noho izy ireo mandaitra kokoa noho ny hafa araka ny fanazavana azo avy amin’ireo mpivarotra azy sady mpikambana ao amin’ny Tiens toa an-dRamatoa Manouh izay nampanao fiofanana tao amin’ny Basia hoe: “tsy mamono antoka ny vampiasana ny produit vokarin’ny Tiens satria tena efficace sady mateza” Azo ambara ho santionany ihany anefa ireo rehetra voalaza ireo satria mbola betsaka ny tokony ny tokony hotenenina vokatry ny fivoaran’ny siansa sy ireo tekinolojia ary ny mpikaroka izay fototra isian’izao vokatra izao. Antony iray tsy mahafeno tanteraka ireo vokatra ireo ihany koa ny fahazoana ny hevitra avy amin’ireo olona nanaovana ny fanadihadiana satra mihinam-bary aza, hono, misy latsaka ka tsy ho ary voaresaky ny olona nohadihadianana daholo ireo rehetra mombamomban’ny Tiens fa azo lazaina ho santionany ihany ireo ka mbola betsaka ny azo resahina.
2. 2. 3. Ny vidim-panafody sy ny fitaovana
Tiana hasongadina ihany koa ireo vidim-panafody sy ny fitaovana entina mitsabo ao amin’ny tiens izay mbola samy manana ny asany tsirairay avy .
2. 2. 3. 1. Ny vidim-panafody
Raha ny vidim-panafody no asian-dresaka dia azo lazaina fa lafo raha mitaha amin’ny fanafody hafa ny vokatra vokarin’ny Tiens. Milaza izany indrindra Andriamatoa DIEU DONNE Jean Claude Masikoro mipetraka ao Tanambao Betania sady mpikambana no mpitsabo ao amin’ny Tiens ary hira ao amin’ny amboaran-dahateny A2 takila faha 85 16 :
“Hatramin’izay ka hatramin’izao dia mividy amin’ny shop dia midina ny prix , ohatsy tena membre 160 mily fa laha tsy membre kosa le ambony mety ho 200 mily. ”
Ny fanampin-tsakafo vokarin’ny Tiens dia tsy hita amin’ny toeram-pivarotam- panafody sy any amin’ny toeram-pitsaboana hafa. Tsy mamono antoka ny fivarotana izany satria ahazoana tombom-barotra betsaka araka ny voalazan’i Jean Claude mipetraka ao
16 Jean Claude DIEU DONNE, Tanambao Betania 28 janoary 2012,
59
Betania Tanambao tami’ny zomà 27 janoary 2012 tamin’ny sivy ora maraina ary hiota ao amin’ny amboaran-rahateny A2 takila faha 4 manao hoe: “ 2 million ny fond nanombohako, direct naloako fe tafampoly iaby ary mahazo tombony maro koa aza . ”. Marihina ihany koa fa ny olona manana fahefa-mividy no mahatakatra ny vidin’ny vokatra vokarin’ny Tiens. Kanefa na dia izany aza dia mitsinjo ireo sahirana te hitsabo ao aminy ny mpikambana ka manome azy ireo ihany na dia ataon’ny tsirairay ny fividianany izany saingy tsy maintsy atao anefa izay hahafenoana ny isa farany tratrarina amin’ny fanampin-tsakafo mifanaraka amin’ny aretina. Ny ankamaroan’ny mponina eto Toliara dia mbola mirona amin’ny fampiasana fanafody nentim-paharazana noho ny halafosan’ny vidin’ny vokatra na amin’ny fiterahana izany na amin’ny otra nakoa amin’ny aretina hafa toy ny tazo vony, aretim-po, aty …Araka izany dia aleony mampiasa ny ravinkazo eto an-toerana noho ny fahasarotan’ny fiainana efa iaraha- mahita. Ary farany mbola mirona mankany amin’ny fitsaboana nentin-drazana koa ny olona noho ity fomba amam-panao ity mampifandray ny fitsaboana amin’ny fombafomba amam- panaon’ny fiaraha-monisa izay ahitan’izy ireo ny fiheverana mikasika ny tontolo misy, ny fiaraha-monina ary ny hery toavina samihafa. Ka ny fitsaboana nentin-drazana dia mirindra amin’ny soatoavina sy finoana ananany; ka toa moramora ny fahitany ny fahasitranan’ny aretina.
Tabilao maneho ny vidin’ny vokatra vokarin’ny Tiens (Facture ) TIENS: PRODUCT PRICE LIST
N° Code Product Description Specification PV BV Distributor Retail on Products Price(Rand) (Price) 1 AO1 Nutrient High Calcium Powder I 10 Sachets 19. 00 19. 00 127. 50 165. 75 2 AO2 Nutrient High Calcium Powder II 10 Sachets 23. 00 23. 00 157. 50 204. 75 3 AO3 Children Nutrient High Calcium 10 Sachets 18. 00 18. 00 120. 00 156. 00 Powder 4 AO4 Lecithin 30 Capsules 12. 00 12. 00 82. 50 107. 25 5 AO5 Antilipemic Tea 40 Bags 13. 00 13. 00 75. 00 97. 50 6 AO7 Beneficial Capsules 150 Capsules 40. 00 40. 00 285. 00 370. 50 7 AO8 Cordyceps Mycelium Capsules 100 Capsules 39. 00 39. 00 262. 50 341. 25 8 AO9 Vitality Softgel Capsules 30 Capsules 26. 00 26. 00 172. 50 224. 25 9 A11 Zinc Cream Supplement 60 Capsules 10. 00 10. 00 60. 00 78. 00 10 A12 Chitosan Capsules 100 Capsules 33. 00 33. 00 225. 00 292. 00 11 A13 Spirulina Tablets 60 Capsules 27. 00 27. 00 180. 00 234. 00 12 A16 Grapevine Extract 15 Capsules 42. 00 42. 00 300. 00 390. 00 13 A18 Nutritional Meal 12 Sachets 19. 00 11. 40 127. 50 165. 75 14 A18 Cordy Café 15 Sachets 13. 00 7. 80 67. 50 87. 75 15 A19 Chilren IQ Meal 15 Sachets 20. 00 12. 00 150. 00 195. 00 60
16 BO1 Slimming Tea 40 Bags 16. 00 16. 00 105. 00 136. 50 17 BO3 Calcium Chewable Tablet 70 Tablets 16. 00 16. 00 120. 00 156. 00 18 BO4 Double Cellulose 60 Tablets 19. 00 19. 00 120. 00 156. 00 19 CO1 Beauty Face Capsules 60 Capsules 35. 00 35. 00 262. 50 341. 25 20 CO2 Sweet Dream Granules 20 Bags 19. 00 19. 00 142. 50 185. 25 21 CO3 Bone Treasure Tablet 100 Tablets 50. 00 50. 00 375. 00 487. 50 22 CO4 Pine Pollen Powder Capsules 100 Tablets 28. 00 28. 00 210. 00 273. 00 23 CO5 Metabolic Balance Capsules 30 Capsules 21. 00 21. 00 157. 50 204. 75 24 CO6 Super Calcium Milk Powder 20 Bags 35. 00 35. 00 262. 50 341. 25 25 CO7 Protein Powder 350g 7. 00 79. 00 592. 50 770. 25 26 CO8 Sea Buchthom Oil Softgels 70 Capsules 58. 00 58. 00 435. 00 435. 50 27 CO9 Tianshi Tibet -Garlic Capsules 150 Capsules 58. 00 58. 00 435. 00 435. 50 28 C10 Tianshi Snake -Powder Capsules 120 Capsules 35. 00 35. 00 262. 50 341. 25 29 C11 Tianshi Manka Capsules for Man 80 Capsules 43. 00 43. 00 322. 50 419. 25 30 C15 Tianshi Barley Green Tablets I 360 Tablets 59. 00 59. 00 442. 50 575. 25 31 C16 Tianshi Barley Green Tablets II 360 Tablets 45. 00 45. 00 337. 50 438. 75 32 DO1 Cosmetic Package for Male - - 28. 00 28. 00 262. 50 341. 25 33 DO2 Cosmetic Package for Female - - 28. 00 28. 00 262. 50 341. 25 34 EO2 Blood Circulation Massager S200 600. 00 600. 00 4500. 00 5850. 00 35 EO3 Apparatus Q/WLJBOO - 90. 00 90. 00 675. 00 877. 50 1996 36 EO4 Blood Pressure Monitor HS -576 79. 00 79. 00 592. 50 770. 25 37 EO5 DVD 2188E 128. 00 64. 00 960. 00 1248. 00 38 EO6 Heealth Jade Matress 1. 6m x 1. 9m 519. 60 519. 60 6495. 00 8443. 50 39 EO7 Multi -Functional Leg Massager - - 518. 00 259. 00 3885. 00 5050. 50 40 EO8 Intelligent Cleaner BLOO1 278. 00 139. 00 2085. 00 2710. 50 41 EO9 Fat Sport Export - - 349. 00 174. 50 2617. 50 3402. 75 42 E11 Intelligent Rejuvenating Mask Imperatorial - 588. 00 294. 00 4410. 00 5733. 00 type 43 E12 Micro -Computer Controlled 128. 00 128. 00 960. 00 1248. 00 Weight-Red 44 E18 Tianshi Tooth Past - - 5. 00 5. 00 37. 50 48. 75 45 E19 Multi -Functional Laser - - 198. 00 99. 00 1485. 00 1930. 50 Acupuncture 46 E20 Aculife - - 360. 00 360. 00 3375. 00 4387. 50 47 GO1 Aloe Ice Crystal Cleaning Gel 100g 20. 00 20. 00 150. 00 195. 00
48 GO2 Aloe Ice Crystal Day 50g 59. 00 59. 00 442. 50 575. 25 49 GO3 Aloe Ice Crystal Eye Cream 50g 50. 00 50. 00 375. 00 585. 00 50 GO4 Aloe Ice Crystal Night Cream 50g 60. 00 60. 00 450. 00 585. 00 51 GO5 Aloe Ice Crystal Softener 100g 30. 00 30. 00 225. 00 292. 50 52 GO2 Ginseng Multi -Vitamin Cleaning 100g 42. 00 42. 00 315. 00 409. 50 Lotion 53 GO7 Ginseng Multi -Vitamin Cream 50g 56. 00 56. 00 420. 00 546. 00 54 GO8 Ginseng Multi -Vitamin Essence 30g 58. 00 58. 00 435. 00 565. 00 55 GO9 Ginseng Multi -Vitamin Eye 15g 48. 00 48. 00 360. 00 468. 00 Cream 56 G10 Ginseng Multi -Vitamin 100g 56. 00 56. 00 420. 00 546. 00 Moisturing Cream 57 G11 Ginseng Multi -Vitamin Softener 100g 52. 00 52. 00 390. 00 507. 00 61
58 G12 Moisturing Cleaning Foam 150g 38. 00 38. 00 285. 00 370. 00 59 G13 Moisturizing Nourishing Cream 50g 35. 00 35. 00 262. 50 341. 25 60 G14 Moisturizing Renewal Eye 15g 38. 00 38. 00 285. 00 370. 00 Cream 61 G15 Moisturizing Softener 120g 32. 00 32. 00 240. 00 312. 00 62 G16 Moisturizing Softening Emulsion 120g 32. 00 32. 00 240. 00 312. 00 63 HO1 Edt Trench – Femal 50ml 25. 00 25. 00 187. 50 243. 75 64 HO2 Edt Rare No . 1 – Femal 50ml 25. 00 25. 00 187. 50 243. 75 65 HO3 Edt Dolly Kiss – Femal 100ml 23. 00 23. 00 172. 5 224. 25 66 HO4 Edt Ho – Mal 100ml 25. 00 25. 00 187. 50 243. 75 67 HO5 Edt Envol - Mal - - 28. 00 28. 00 210. 00 273. 00 68 SO1 Ts Sun Screen Soap - - 2. 00 1. 00 15. 00 19. 50 69 SO2 Ts Mosquito Preventing & - - 2. 00 1. 00 15. 00 19. 50 Skincare Soap 70 SO3 Ts Toxin Expelling Toilet Soap - - 2. 00 1. 00 15. 00 19. 50 71 SO4 Ts Pet Toilet Soap - - 2. 00 1. 00 15. 00 19. 50 72 SO5 Ts honeydew Toilet Soap - - 3. 00 1. 50 22. 50 29. 25 73 SO6 Ts Deodorant Toilet Soap - - 3. 00 1. 580 22. 50 29. 25 74 SO4 Ts Whitening Toilet Soap - - 4. 00 2. 00 30. 00 39. 00 75 SO8 Ts Body Slimming Toilet Soap - - 4. 00 2. 00 30. 00 39. 00 76 SO9 Ts Breast Care Toilet Soap - - 4. 00 2. 00 30. 00 39. 00 77 S10 Ts Anti Tinea Toilet Soap - - 4. 00 2. 00 30. 00 39. 00 78 S11 Ts Underclothes Cleanser - - 15. 00 7. 50 112. 50 146. 25 79 S12 Ts Fruit & Vegetable/Dish - - 5. 00 2. 50 37. 50 48. 75 Detergent 80 S13 Ts Clothes Soft & Smooth - - 23. 00 11. 50 172. 50 224. 25 Cleanser 81 EGF CZF - IRON Prix($) :12,00 12,00 12,00 01 82 EGF CASPERCAPS 19,00 19,00 19,00 02 83 EGF TOMA 11,00 11,00 11,00 03 84 EGF MEGAMINA 34,00 34,00 34,00 04 85 EGF DIAGINS 15,00 15,00 15,00 05 86 EGF KingROYAL600 17,00 17,00 17,00 06 87 EGF EVERYOUTH 17,00 17,00 17,00 07 88 EGF VEGA -POWER 42,00 42,00 42,00 08 89 EGF 7 FORCES 49,00 49,00 49,00 09
62
2. 2. 3. 2. Ny fitaovana
Raha ny fitaovana indray no asian-teny dia azo lazaina fa efa mandroso ny firenena amin’ny vokatra vokarin’ny Tiens satria tsy mba amin’ny alalan’ny tanana intsony no manotra ireo mpikambana ao fa efa nivoatra amin’ny fampiasana ireo fitaovana isan- karazany toy ny… Izany anefa dia mitaky fahaizana sy fitandremana fatratra fa saro-bidy ny vatan’ny olombelona fa tsy misy atao ao an-tsandohan-karona, hoy ny fiteny. Araka izany dia samy manana ny faritra tsaboiana arakaraka ny aretina ny fomba fanorana ny olona tsirairay. Misy amin’ireo mpikambana ao amin’ny Tiens anefa efa mpanotra nentim-paharazana toa an’Andriamatoa Bleo miandraikitra ny Tiens eo anoloan’ny Radio Soatalily raha sendra nifampiresaka sy nanontany azy ny mikasika ny fanorana ao amin’ny Tiens. Vokatry ny fananany fahafahana amin’ny fampiasana ny vokatra vokariny anefa dia nitombo manaraka ny fandrosona ihany koa ny fahaizany sy ny fidiram-bola ao aminy. Arakany voalazany ihany koa dia tsy nofoanany ny fampiasana ireo ravinkazo fampiasany tamin’ny otra taloha fa nampiarahany amin’ny fampiasana ireo fitaovana vokarin’ny Tiens. Izany dia hita ao amin’ny pejy manaraka.
63
Araka ny hita sy ny azo tsoahina amin’io sary io dia tsapa fa na eo aza ny fivoaran’ny siansa sy ireo fitaovana isan-karazany dia tsy afa-misaraka amin’ny zavatra voajanahary toy ny rano sy ireo ravinkazo isan-karazany ny fitsaboana. Fitaovana maro karazana ary samy manana ny asany tsirairay avy ny fitaovana vokarin’ny Tiens ka anisan’izany ny laser izay anisan’ny manatsara hoditra, manamaivana ny vatana amin’ny fitondrana vohoka fa indrindra dia manatsara tarehy ho an’ny vehivavy. Ao ihany koa ny apparatus izay fitaovana manala harerahana sy ny stress amin’ny tongotra, mampihana ny fanaintainana amin’ny vatana rehetra,…Santionany ihany anefa ireo fa mbloa maro ny resahina.Ahitana taratra izany io sary etsy ambony io izay manasongadina ny fampiasana ravinkazo toy ny ravina katrafay , ny vahinamalona ary ny handy izay nampangotrahana miaraka tamin’ny rano, avy eo dia avela hangatsiaka vao ampiasaina amin’ny fitsaboana izay tsy misaraka amin’ny fitaovana fanorana vokarin’ny Tiens. Marihina anefa fa tsy misy fiatraikany amin’ny fampiasana ireo fitaovana sy fanampin-tsakafo vokarin’ny tiens ny fampiasana ireo akatakata isankarazany sy ny fanafody any amin’ny hopitaly na dia samy ampiarahana aza ny fampiasana azy saingy ny tokony hotandremana dia ny fampiasana ny fatra tokony ho izy. Ahazoana tombony ihany koa ny mitsabo ao amin’ny tiens satria tsy voatery ho aretina iray ihany no voatsabo fan oho ny fanarahana ny dingana ifatra amin’ny fomba fitsaboan’ny tiens dia voafongotra avokoa ny aretina hafa amin’ny tena ankoatra ny tena tsaboina.Raha ny fampiasana ny fitaovana manokana no asian-teny dia tsy voatery ho amin’ny faritra maharary no iasan’ilay fitaovana fa mety ho amin’ny faritra hafa no mararay ka faritra hafa no ampiasana ny fitaovana.Ohatra ny fomba fitsaboana vavony hoy i Lucien mpikambana sady mpitsabo ao amin’ny tiens hoe:”ny Tanana ankavia ihany dia ahafahana mamantatra ny aretina sy manasitrana azy”.Tsy dia mifanalavitra amin’izany loatra anefa ny fomba fitsaboana amin’ny alalan’ny ravimaintso raha ny hita amin’ny boky vintsy n°61 takila faha 26 hoe: “ le cyprès, pour lutter contre la transpiration, fait un bainde pieds dans de l’eau bouillie avec des feuilles de cyprès 17 ”. Izany hoe ny cyprès dia zava-maniry hanoherana hasemporana saingy ny fampiasana ny ranony avy nampangotrahana hanasana tongotra no fomba isehoan’ny fitsaboana.Tsikaritra araka izany fa na ny fitsaboana avy amin’ny zava-maniry eto an-toerana na ny fampiasana ny fitaovam-pitsaboana vokarin’ny tiens dia tsy mifanalavitra ny fampiasana azy fa fifamenoana aza no hita misongadina.
17 Vintsy n°61 « école ecologique », 31p. 64
FIZARANA FAHATELO NY TIENS SY NY FANDROSOANY
65
3.1. FAMPIVOARANA NY FOMBA FIASA
Ny mpiasa rehetra dia samy manana ny fomba fiasany tsirairay avy na amin’ny lafiny fanatsarana ny sasa ay ny tekinika ampiasaina, na amin’ny lafiny fanentanana, na amin’ny fomba fanasitranana ary ny lafiny fivarotana ny vokatra ka toy izany ihany koa ny ao amin’ny tiens izay hofakafakaina manaraka etoana.
Ny fanatsarana ny asa sy ny tekinika ampiasaina
Samy manana ny fomba fiasany tsirairay avy ny vondrona Tiens misy eto Toliara. Ny olombelona rehetra manko dia tsy misy maniry ny hihemotra fa ny hampandroso no tena imasoany mafy. Ahitana taratra an’izany ny fomba fiasan’ny mpikambana ao amin’ny Tiens izay samy manana ny endrika isehoany na amin’ny alalan’ny fanentanana ny olona hiditra ho mpikambana izany na amin’ny alalan’ny fomba fitsaboana na koa amin’ny alalan’ny fivarotana ireo vokatra ary ny tena kendrena dia ny fanitarana ny toerana iandraiketana. Koa hojerena voalohany amin’izany ny mahakasika ny fanentanana ny olona hiditra ho mpikambana.
3.1.1. Fanentanana ny olona hiditra ho mpikambana
Raha ny fomba fisarihana ny olona hikambana ao amin’ny Tiens no resahina dia samy manana ny fomba fiasany ny tsirairay. Misy ny manao filazana amin’ny haino aman-jery isan- karazany, ao ihany koa ny mametaka peta-drindrina, misy ny manentana isaka ny fokontany sy ny kaominina ary misy ny mampahafantatra ny namany sy ny fianakaviany ka mandresy lahatra azy ireo amin’ny alalan’ny fanasongadinana ny vokatsoa aterany. Mivohitra indrindra ao amin’ny fanentanana ny olona hikambana anefa ny teny hoe business araka ny nolazain’Andriamatoa Rija monina ao Mahavatse I “ny Business no tena mampalaza ny Tiens ” izany anefa dia ahitana ny antsoina hoe Aplain sy Dolain. Ka ny Aplain dia ilazana ny olona nampahafantatra sy nitarika ny olona ho tafiditra ho mpikambana ao amin’ny Tiens. Rehefa manaranaka izany hoe mahazo olona hotantanana na entiny ny Aplain dia antsoina hoe koa Tête de Réseau. Ireo olona tantanana na entina ireo indray no lazaina hoe Dolain. Marihina fa mandalo ambaratonga na étoile (kintana) maro rehefa tafiditra ho mpikambana ao amin’ny Tiens izay samy manana ny endrika isehoany tsirairay avy. Tsy vitan’izay ihany fa mbola misy tombony fanampiny ho an’izay efa ela 66 nihetezana lava volo tao amin’ny Tiens ka mahafeno ny fepetra amin’izany. Izany rehetra izany anefa dia miankina indrindra amin’ny fahazotoana sy ny ezaky ny tsirairay. Tsara raha aseho amin’ny alalan’ny sary ireo fomba fiakaran’ny étoile (kintana) na ireo ambaratonga ao amin’ny Tiens izany sy ny bonus mifanentana aminy. Toy izao anefa ny mikadika io sary atsy ambany io raha hazavaina fohifohy. Voalohany indrindra izay hita ao amin’ny 1ère étoile (kintana) dia olona mahafeno ny fepetra maha mpikambana no tafiditra ao izany hoe mandoa droit d’inscriptoin 20 dollars na 40 000 ariary. Koa amin’izany dia manaraka fampianarana (formation ) amin’izay olona nanentana izay izy, mahazo ihany koa ny é quipement ao amin’ny Tiens izy izany hoe voasoratra ho fianakaviamben’ny Tiens ka amin’izany dia mahazo carte , boky, mahazo manafatra sy mivarotra fanafody izany hoe mahazo alalana hanao ny zavatra rehetra ataon’ny mpikambana ao amin’ny Tiens . Ny ao amin’ny 2ème étoile (kintana) kosa dia dingana iray anaporofoana fa efa nahaloa 100 dollars na 20 000 ariary tany amin’ny Tiens na amin’ny fividianana fanafody izany na amin’ny fividianana fitaovana ao aminy. Manomboka eto ihany koa no ahazoana bonus izay miantomboka amin’ny 5%. Manaraka ny 3ème étoile (kintana) izay dingana iray anaporofoana fa nahaloa 200 dollars na 40 000 ariary tany amin’ny Tiens ny olona iray. Ny 4ème étoile (kintana) kosa dia ahitana endrika maro sady hafa noho ny teo aloha saingy mba hahamora ny fahazoana ny sary etsy ambany dia tsara ho fantatra ireto zavatra manaraka ireto. Ohatra fotsiny ny ao amin’ny 4ème étoile (kintana) izay tsy mifanalavitra amin’izany ny sisa any aoriana. Ny 1) 3*3* sy 2400 CPV dia ilazana fa nahazo olona roa fara fahakeliny tafiditra ho mpikambana ao amin’ny Tiens sady efa tafakatra 3ème étoile (kintana) daholo ireo olona ireo ka rehefa natambatra ny vola voaloany tany amin’ny Tiens tia mahatratra 2 400 dollars. Ny 2) 3*3*3* sy 1200 CPV indray dia ilazana fa nahazo olona telo farafahakeliny hikambana ao amin’ny Tiens ka efa tafakatra 3ème étoile (kintana) dalolo izy telo ireo ka rehefa natambatra ny volan’izy ireo ao amin’ny Tiens dia tafakatra 1 200 dollars Ny 3) Indray mandeha ny 1000 VP izany hoe tonga dia mandoa vola 1000 dollars any amin’ny Tiens Ary ny farany ao amin’ny 4ème étoile (kintana) dia: 4) CPV 1000 izany hoe mividy zavatra ao amin’ny Tiens izay mahatratra 1000 dollars ny vidiny. Dia toy izany hatrany hatrany ny fomba famakiana ity endrika isehoan’ny étoile (kintana) ao amin’ny Tiens ity mandra-pahatonga any amin’ny 8ème étoile (kintana). 67
Tsy mijanona amin’io 8 ème étoile (kintana) io ihany anefa ny bonus na ny fankasitrahana omen’ny Tiens fa mbola mitohy hatrany amin’ny fahazoana fiara, trano fonenana tsara antsoina hoe villa sy ny fitsangantsanganana any ampita tahaka ny any Sina mihitsy saingy amin’izany dia grade na galona indray no iantsoana azy. Hita araka izany fa mandalo dingana maro sady anisan’ny ahazoana tombontsoa betsaka ny fidirana sy ny fanatontosana ny zava-misy ao amin’ny Tien s saingy ny manano sarotra ny olona, ny hamaroan’ny vola tsy maintsy aloa ao anatiny. Mifanaraka amin’izany indrindra ny voalazan’Andriamatoa Tiana mpikambana ao amin’ny Tiens sady mpitantsoratra ao amin’ny CISCO tamin’ny 22 janoary taona 1012 hoe: 68
“Ny Tiens aloha dia tsara fa ny fahabetsahan’ny vola ampiasaina ao no anisan’ny mampihemotra ny olona” .
Izany dia hita ao amin’ny Amboaran-dahateny A2 takila faha 5 . Raha atao indray mijery anefa ny sary etsy ambony dia ahitana taratra ny tsy fisian’ny faty antoka satria tsy miaka-midina ny antanatohatra fa miakatra hatrany. Mitombo araka izany ihany koa ny olona miditra ho mpikambana ao izay endrika iray isorohana ny tsy fananan’ny tanora asa. Na dia sarotra aza ny fanatontosana izany dia tsy maintsy miezaka hanatratra ny tanjona.
3.1.2. Ny fomba fanasitranana
Anisan’ny isehoan’ny endri-pivoaran’ny Tiens ihany koa ny fomba fanasitranana na ny fomba fitsaboana. Na samy vondrona mitovy aza ny Tiens dia samy manana ny tekinikam- pitsaboany ny tsirairay fa ny iraisany dia fanarahana ny fomba fiasa sy ny toromarika ao amin’ny Tiens. Misy amin’ny mpitsabo ao no mampifangaro ny vokatra vokarin’ny Tiens sy ny vokatra eto an-toerana noho izy ireo efa manana traikefa sy fahalalana maro mikasika ny fampiasany ny fitsaboana nentim-paharazana na amin’ny alalan’ny zava-maniry izany na amin’ny alalan’ny otra. Mila fitsaboana tonga lafatra sy manara-penitra ny Tiens ka tsara raha mahafa-po ny olona tsaboina ny fomba fiasany sy ny vokatra ampiasainy. Razanandraibe mpikambana ao amin’ny Tiens 3ème étoile (kintana) monina ao Betania dia milaza fa
“tsy mañome fanafody ny olo mihitsy raho fa miimoñy capsules folo, le serèko hanaraky ty lera fihinana azy ”18
izay manamafy fa tsy manao zavatra tsy mahafa-po ny olona mitsabo ao aminy izy satria ampy tsara ny fanafody omeny ny olona mitsabo ao aminy ary manery mafy ny hampiasan’izy ireo izany ara-potoana sy ara-dalàlana. Vokatr’izany anefa dia tsy mbola nisy olona nitsabo tao aminy ka tsy afa-po tamin’ny fitsaboana fa ny vidim-panafody no saika nanahirana ny mpanjifa. Azo ambara izany fa ny tsy mamono antoka ny mitsabo ao saongy miankina tanteraka amin’ny fahafahan’ny tsirairay.Tsara ho fantatra araka izany ny taham-pahavitrihan’ny olona mitsabo ao amin’ny
18 Razanandraibe mpikambana ao amin’ny Tiens , 3ème étoile , monina ao Betania : « Tsy mañome fanafody ny olo mihitsy raho fa miinoñy capsules folo le serèko hanaraky ty lera fihinana azy». 69
Tiens. Rehefa natao ny fanadihadiana mikasika ny fahavitrihan’ny olona mitsabo ao amin’ny Tiens dia mahatratra dimy (05) ka hatramin’ny folo (10) isam-bolana ny olona tsaboina amin’ny alalan’ny otra ary manodidina ny dimampolo (50) ihany koa ny olona mividy fanafody. Tsy mifanalavitra amin’izany indrindra iny voalazan-dRamatoa REJEMA Evah Hardielle mpiandraikitra ny Tiens ao amin’ny CAPr araka ny hita ao amin’ny amboaran- dahateny A3 hoe: “Raha jerevana aloha dia ahitana olona eo ho eo amin’ny folo (10) isan’andro aloha mividy fanafody nefa dia misy fotoana any amin’ny dimy (05) any fa amin’ny ankapobeny dia tokony dimy (05) ka hatramin’ny folo (10) ny olona miotra ato satria miverimberina ny otra mandra-pahasitranana azy ho an’ny olona iray ”.
Araka izany dia hita fa na dia sarotra aza ny fanafody, ny otrikaina dia hi fa maro ihany ny olona manatona ny Tiens.
3.1.3. Ny fivarotana ny vokatra
Raha ny fivarotana ny vokatra indray no asian-teny dia tsara homarihina aloha fa tsy misy any amin’ny toeram-pivarotana fanafody ny vokatra vokarin’ny Tiens. Misy kosa anefa mifanaraka amin’ny mpivarotra amin’ny toerana ireny fa indrindra ny pharmacie de garde izay fomba fiasa anisan’ny mampandroso ny varotra sahanin’ny Tiens. Raha hita fa tsy dia marisika hividy ny vokatra ny olona dia tsy maintsy mitady vahaolana mifanaraka amin’izany ka anisan’izany ny firaisan-kinan’ny mpikambana hampidina ny vidin’ny vokatra, ny fifanampiana amin’ny fivarotana azy fa indrindra ny fanaraha-maso ny fandehanan’ny varotr’ireo Dolain na ny zanaka ao amin’ny Tiens . Izany rehetra izany no natao anefa dia paika entina hampiroboroboana ny fikambanana sy hialana amin’ny fahasimban’ny vokatra. Anisan’ny fomba iray hanatsarana sy hampandrosoana ny varotra ihany koa ny fivarotana ny azy ireo mandehandeha sy ny manaparitaka azy amin’ny toerana samihafa ary ny fanaovana filazana amin’ny haino aman-jery isan-karazany.
3.1.4. Ny fanitarana ny toerana iandraiketana
Mbola endrika iray isehoan’ny fampandrosoana ny Tiens ny fanitarana ny toerana iandraiketana na hisampana maro toy inona aza. Raha tany Tianjin tao Chine izy tany am- piandohana dia nitatra ho tonga atỳ Madagasikara ankehitriny fa indrindra eto Toliara izay fototra anaovana ny fikarohana. Hita taratra amin’ny fiainan’ny zanak’olombelona anefa izany satria ny olombelona, hoy ny fomba fiteny, dia toy ladim-boatavo ka fotorana iray 70 ihany 19 . Tsy manalavitra izany hevitra izany anefa ny zava-misy hita eo amin’ny Tiens izay midika fa ny fitarany dia manambara fitomboana sy fandrosoana satria rehefa mandady ny voatavo dia tsy ny hahafaty no mampandady azy fa ny hitomboany an-tsakany sy an-davay ary ny hampamoa azy. Io fomba fiteny io ihany koa anefa dia ahatsapana ny fivoaran’ny olombelona amin’ny alalan’ny fandehanana mitady ravinahitra satria “ny valala hono tsy azo raha tsy andriana ilika”. Manahaka izany ihany koa ny mahasoa ny olona tsy tongatonga ho azy fa miankina indrindra amin’ny ezaka sy fahazotoana ka noho izany dia tsy misy zavatra azo raha tsy mandeha sy manitatra ny fahalalana izay efa ao am-pelantanana.
3.2. NY FAMPIFANATREHANA NY TIENS AMIN’NY FITSABOANA HAFA
Maro karazana ny fitsaboana ka izany no antony hampifanatrehana ny tiens amin’ny fitsaboana hafa na ny nentim-paharazana izany na ny any amin’ny toeram-pivarotana fanafody ireny. Saro-bidy amin’ny fiainan’ny olombelona anefa ny fahasalamana izay irariana fatratra andro aman’alina ary “maro ny te ho Rasalama fa tsy avelan’ny aretina” 20 hoy ny fitenenana. Tsy misy, araka izany, ny olona tonga lafatra fa ao ireo aretina isan-karazany izay manana ny endrika isehoany tsirairay avy manimba sy mikiky ny vatana fa indrindra ny fiainan’ny olombelona. Tsy nojerem-potsiny anefa izany fa niezaka nikaroka karazam-panafody hoentina manasitrana ny olombelona. Izany indrindra no nahatonga ny Ntaolo hitady vahaolana hanasitranana ireo aretina ireo izay tsy nijanona tamin’io ihany fa noho ny fitaran’ny fahalalana sy ny fikarohan’ny mpikaroka ary ny fivoaran’ireo tekinôlôjia maro samihafa dia namokatra vokatra vaovao ka ohatra akaiky izao fisian’ny Tiens izao. Tsy vita mora anefa izany rehetra izany fa nandalo dingana maro izay mitaky fahazotoana sy faharetana. Tiana hasongadina eto indrindra ary ny mikasika izany izay hampifanatrehana ny fitsaboana nentim-paharazana sy ny fitraboan’ny Tiens izay endrika isehoan’ny fitsaboana môderina, toy izany ihany koa ny fampifanatrehana azy amin’ny fanafody any amin’ny trano fivarotam-panafody sy ireo fitsaboana sahanin’ireo dokotera.
19 P. Antoine RAHAJARIZAFY “Ny Ohabolana Malagasy”
20 Antoine RAHAJARIZAFY, 1970 Ny Ohabolana Malagasy , Fianarantsoa : Ambozontany, 51p. 71
3.2. 1. Ny fitsaboana nentim-paharazana sy ny fitsaboan’ny Tiens
Eto amin’ity fizarana faramparany ity indray no hanasongadinana ny fitsaboana nentim-paharazana eo anatrehan’ny Tiens. Ny firenena tsirairay dia samy manana ny fitsaboana nentim-paharazany daholo saingy ny an’ny Malagasy no hasongadina eto. Raha ny fitsaboana nentim-paharazana eto antoerana aloha no asian-teny dia azo lazaina fa mbola maro ireo mampiasa sy miaina amin’izany ankehitriny. Hita amin’ny endriny maro anefa izany fitsaboana izany arakaraka ny aretina miseho. Raha ny Ntaolo manokana no resahina dia misy ireo aretina izay tsy eritreretin’ny olona sasany nefa tena mampidi-doza toy ny vokatra ateraky ny ozona, ny fahantrana, ny tsy fananan-janaka… Izany indrindra no mahatonga an-dRAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné (op. cit. : 12) hiteny hoe:
“Ny aretina dia izay mamparary ny vatana, ny fo, ny fanahy, ny sain’ny olona sy ny tontolo manodidina azy ka mahafaoka ny lafin-javatra samihafa. 21 … izay mety ho avy amin’ny hery tsy hita maso, ny razana, ny mosavy, ny ozona…no mahatonga izany ka tsy maintsy fanafody mifanaraka aminy ihany koa no mahasitrana azy. Amin’io sehatr’aretina io anefa dia ny mpisikidy na ny mpanandro no lakilen’ny fahasalamana na dia eo aza ny zavatra atao sy ampiasaina hanasitranana ny aretiana mihantra amin’ny tsirairay. Tsara ho fantatra mialoha anefa fa misy karazany efatra araka ny fantatra sy ny hita ny fomba fitsaboana nentim-paharazana ary samy manana ny endrika isehoany tsirairay avy. Manana anjara toerana lehibe indrindra amin’izany anefa ny ambiasa, manarakaraka azy ny kokolampo na ny tromba, manaraka izany ny mpanotra karimbola, ny fahefatra kosa ny reninjaza ary ny farany mpitsabo tsotra mpanarombaky amin’ny alalan’ny fampiasana ravimaitso. Samy manana ny anjara asany tsirairay avy anefa izy rehetra ireo saingy tsy mitovy ny hasina sy ny fahaizany ananany. Tsara hofantarina mialoha amin’izany anefa ny anjara asan’ny ambiasa eo amin’ny lafiny fitsaboana. Araka ny hita teo aloha dia karazan’aretina maro no sitranin’ny ambiasa. Manana anjara asa maro ihany koa anefa ny ambiasa na ny mpisikidy izay ahitana lafitsarany sy lafiratsiny. Anisan’ny maneho ny lafiny mahatsara ny fisian’ny ombiasa ohatra ny
21 « Le arety est donc le mal qui peut frapper le corps, le cœur, l’âme, l’esprit de l’homme et son environnement; il prend ainsi son ampleur multipolaire »
72 fahaizany mamantatra sy maminavina ny andro soa tokony hanaovana lanonana isan- karazany, mampifanaraka vintana,…fa endrika isehoan’ny haratsiany kosa ny mosavy sy ny fanomezana aody hoentina mangalatra izay zavatra tena tsy tian’ny Ntaolo. Anisan’ny fananana ho an’ny Malagasy fa indrindra ny Ntaolo anefa ny fisian’ny tromba satria azo lazaina fa hery miafina ahafahana miaro sy misoroka ny tokony hatao noho izy avy amin’ny hery miafina izay ambara ho mpanelanelana ny velona sy ny maty ary manoro ny lalana tokony hizorana. Tsy hadino ihany koa anefa ireo reninjaza izay azo ambara ho loharano nipoirana satria izy ireo no mikolokolo ny fiavian’ny zaza etỳ ambonin’ny tany na amin’ny lafiny fanorana na amin’ny lafiny fanomezana tambavy ary ny ady amin’ny aretin’ny zaza sy ny reny bevòka. Tsara homarihina etoana anefa fa ny vehivavy no manatontosa io asa io ary mety ho lova no mety ho vokatry ny fahalalana notovozina izany. Manotra sy mandray ny zaza vao teraka ary mikarakara ny reny mbola mifana sy mbola mitaiza kely no tena asan’ny reninjaza ary zavatra tsotra toy ny menaka diloilo arahina pidi-drora kely no anorana. Manana ny anjara toerany ihany koa eo amin’ny fitsaboana nentim-paharazana ny karimbola izay hita amin’ny alalan’ny fanorana. Araka ny fantatra anefa dia manaranaka io karimbola io ary mikarakara ny ny olona mba hahatontosana an-tsakany sy an-davany ny asa fanao andavanandro. Mitovitovy amin’izany ihany koa ny otra tontosain’ny zaza kambana hanasitranana ireo olona folaka sy ny mioritra vokatry ny fihetsika tsy voatandrina. Zavatra tsotra toy ny menaka aomby ampiaramana amin’ny rano kely anefa no fitaovana entiny mitsabo miampy ny talenta efa nomen-janahary azy. Tsy hadino anefa fa misy ireo mpitsabo tsotra na mpitaha mpanaròmbake izay mamaha ny olan’ny vehivavy tsy miteraka amin’ny alalan’ny fampiasana ireo tambavy isan-karazany ampiarahina amin’ny otra. Tsy mitsabo ny aretina rehetra anefa izy io fa aretina iray na roa ihany no mba ananany fahaizany ka tsy manao ny fitsaboana ho foto-pivelomana izy amin’izany tahaka ny tromba na ny ambiasa . Tsy dia fototr’asany andavanandro izany ny fitsaboana ka voamarik’i FAIZANG Sylvie izany manao hoe : « Ny mpitsabo nentin-drazana dia olona manam-pahaizana manokana, mety ho lahy na ho vavy io, mahafantatra ny fampiasana ny ravimaitso telo aman’efitra izy ary havanana ko aizy ireo amin’ny fahafantarana ny endrika isehoan’ny aretina »22
22 « Les guérisseurs sont des spécialistes, homme ou femme, ils connaissent l’usage de trois ou quatre végétaux étant également spécialistes d’une symptômatologie spécifique » 73
Misy ihany koa anefa ny tsy ilaina ireo mpisikidy na mpanandro na ireo maro efa voatanisa ireo fa tonga dia afaka mampiasa ravinkazo hoentina manasitrana izay mety ho vokatry ny famakiana boky na koa mety ho fahalalana heno tamin’ny olona amin’ny fiainana andavanandro araka ny ohatra nomen’i FAINZANG Sylvie (1986: 190)
« Mba hampiasana ny fanafody, dia alaina ravina mapou dia asiana sira, dia fonosina ao anatina ravin’akondro izay apetraka eo ambonin’ny lavenona mahamay, dia io no apetaka eo amin’ny faritra maharary » 23
Tsy mifanalavitra amin’izany ny fampiasana ahibalala izay natao hitsaboana kohaka ka tenehina avela hangotraka tsara avy eo dia misotro iray vera ary atao intelo isan’andro. Izany dia fahalalana efa nolovaina tamin’ny Ntaolo fa hita ihany koa amin’ny boky maneho ny fitsaboana amin’ny alalan’ny ravimaitso 24 . Raha jerena fotsiny ny fitsaboana nentim- paharazana sinoa na Médecine chinoise traditionnelle izay azo ambara ho anisan’ny voka- pikarohana mikendry ny hananan’ny olombelona vatana salama. Fitsaboana efa ela no nampivoatra azy satria tamin’ny 3000 taona talohan’i Jesoa Kristy no efa nivoarany. Ny fitsaboana nentim-paharazana sinoa dia avy amin’ny fandalinana ny fomba hahatsara ny olombelona na eo amin’ny lafiny ara-batana, ara-tsaina ary amin’ny fifandraisan’ny taova,…Milaza izany indrindra ity fahezanteny manaraka ity hoe:
« La médecine chinoise traditionnelle est fondée sur une théorie du fonctionnement de l'être humain en bonne santé, d'un point de vue physiologique, psychologique, anatomique, etc »25 .
Averina eto ihany koa enefa fa ny Tiens dia avy amin’ny raokandro sinoa saingy vokatry ny fikarohana sy ny fivoaran’ny siansa ary ny tekinôlôjia dia izao omena anarana hoe: Tiens izao ary misandrahaka hatratỳ Madagasikara. Mitovitovy amin’ny fanafody rehetra ihany koa ny vokatra vokarin’ny Sinoa amin’io satria dia samy vokatry ny fikarohana daholo sady samy
23 «Pour employer le remède: vous prenez les feulles de Mapou et vous y mettez du sel de cuisine, vous enveloppez le tout dans une feulle de banane que vous placez sur des cendres chaudes,vous appliquez ensuite sur la blessure…. ».
24 André CHEEMAEKER 1979 Ravi-Maitso . 128 p.
25 www.medecinechinoise.org: « La médecine chinoise traditionnelle » 74 ikarohana ny fanafody avy amin’ny zava-maniry saingy ny an’ny fitsaboana gasy sy ny Tiens dia saika avy amin’ny raokandro ny ankamaroany ary ity indray mitoraka ity indray dia avy amin’ny alalan’ny fandalinana ny poizina, ny zava-mahadomelona, ny fomba hahazoana ny fiainana (respiration ) sy ny fomba firaisan’ny lahy sy vavy. Izany rehetra izany dia mbola hita amin’ity fehezanteny manaraka ity hoe:
«Ny fitsaboana nentin-drazana sinoa dia miainga avy amin’ny fandinihana ny poizina, ny fanafody ravimaiso sy mineral, avy amin’ny fahaizana mitaiza vatana, avy amin’ny ady amin’ny tetika hanomezana aina, avy amin’ny fitaizam- batana ary ny fifandraisan’ny lahy sy ny vavy »26
Santionany amin’ny sangan’asany ny famokarana ny fanafody mampatana velona ny olombelona. Ny vokatra vokariny dia amidy amin’ny trano voatokana ho fivarotana an’ireo fanafody nentim-paharazana sinoa izay haseho an-tsary eto amin’ny pejy manaraka.
Pharmacie traditionnelle à Hong Kong
26 La médecine chinoise se tourne vers l’étude des poisons, des remèdes végétaux et minéraux, la diététique, […] la pratique des techniques respiratoires, de la culture physique et la sexology. 75
3.2.2. Ny fanafody any amin’ny trano fivarotam-panafody sy ny fanampin- tsakafo Tiens
Na dia maro karazana aza ny fomba fitsaboana sy ireo fanafody entina mitsabo dia samy manana ny heriny sy ny hasiny tsirairay avy. Tsara hofantarina eto araka izany ny fampitahana ny fanampin-tsakafo Tiens sy ireo fanafody any ami’ny trano fivarotam- panafody isan-karazany. Marihina anefa fa ny fanafody any amin’ny toeram-pivarotana azy ireny no tena manavanana ny ankamaroan’ny olona raha mitaha amin’ny an’ny Tiens. Anisan’ny mampiavaka ny vokatra vokarin’ny Tiens ihany koa ny fahalafosam-bidiny raha mitaha amin’ny hafa na dia izany aza anefa dia tsy mifanalavitra loatra ny asany sy ny otrikaina entiny raha jerena akaiky ny spirulina vokarin’ny Tiens izay azo avy amin’ny ny spiruline amidy any amin’ny toeram-pivarotana fanafody. Raha ny an’ny Tiens manokana noresahina dia ahitana plantensis de spiruline 300 mg ny capsule tsirairay. Misy ny otrikaina rehetra ilain’ny vatana afatsy ny vitamine D sy ny B 12 . Tsara ho an’ny olona tsy ampy sakafo, osaosa, reradreraka, olona tsy ampy lanja, olona tsy ampy torimaso, ireo voan’ny diabeta sy ireo malaina ho antitra ary ireo mpanao fanatanjahan-tena. Manahatahaka izao àry ny fiasany amin’ny olombelona : -Manamafy ny hery fiarovana ary mampitombo ny fer amin’ny vatana -Mampifandenja ny haavon’ny siramamy amin’ny ra -Misoroka sy mitsabo ny olan’ny fandevonan-kanina (vavony) -Mampidina ny tosi-dra -Manampy sy mitazona ny nerfs , hoditra volo, maso ary aty ho salama tsara -Mandrindra ny siramamy amin’ny vatana -Miaro amin’ny ho miadana sy ny sida tsy hiparitaka amin’ny vatana -Manakana ny fidiran’ny virus -Miady amin’ny fahanterana
-Manatsara ny asam-piovan’ny singa simika ary biôlôzika miara-tanteraka ao anatin’ny vatana 27 izany hoe mamadika ny akora ( matière ) ho hery ( énergie ) ka ny ampiasana dia capsules 2 isaka ny mihinana ka atao in-3 isan’andro mandritrany dimy andro. Araka ny hita tamin’ny fandaharana tontosain’i Kanto ao amin’ny haino aman-jery hoe: “Fahasalamana sy Spiruline”toy izao indray ny spiruline amidy any amin’ny toeram- pitsaboana izay ambara tsy tsy dia manalavitra loatra ny spirulina an’ny Tiens satria ampy tsar any hery fanorenana sy ny fiarovana, betsaka calcium noho ny ronono ary misy
27 métabolisme
76 magnésium sy fer , vitamine A sy B rehetra ary ambara fa polysaccharide . Santionany amin’ny fitsaboiny ireto voalaza manaraka ireto: -Mitsabo kiste sy fubrom -Manamora ny fahaterahana sy ny fisian’nynonon-dreny -Mampatanjaka sy mampatsilo saina -Mampitombo an-tsakany sy an-davany ny taolana -Mampazoto homana -Azo ampiasaina hampihenana vatana sy hanatavezana. Ny fampiasana azy kosa dia miankina amin’ny aretin’ny tsirairay. Hita taratra amin’izany fa tsy mifanalavitra ny fanafody amin’ireny toeram-pivarotana azy ireny sy ny vokatra vokarin’ny Tiens na ny asany izany na ny aretina tsaboiny fa indrindra ny otrikaina entiny. Kanefa ny vidiny no saika lafo ka ahatsapana ny fihemoran’ny olona te hitsabo sy te hividy ny fanampin-tsakafo tiens .
3.2.3. Ny fitsaboana any amin’ny toeram-pitsaboana na hopitaly sy ny fitsaboan’ny Tiens
Raha natao anefa ny fanadihadiana dia ahitana fifandraisana ny fitsaboana ataon’ny dokotera na miankina amin’ny Fanjakana izany na tsy miankina sy ny fitsaboana tontosain’ny Tiens. Ahatsapana izany ny tsy fahafahan’ny mpitsabo tiens manatontosa ny fitsaboana raha tsy mahazo ordonnance na efa nanao fizaham-pahasalamana tany amin’ny trano fitsaboana ny olona hitsabo raha ny voalazan’i Julien mpikambana ao amin’ny Tiens no jerena. Araka izany dia mila fantatra mazava ny aretina hotsabiona sy ny antony nahatonga izany vao atao ny fitsaboana. Hoy kosa anefa Ramatoa kely RAZAFINDRAHASY Béatrice sy JOUJOU Nayla Christine ao amin’i CAPr tamin’ny 14 janoary 2012 hoe:
“Efa misy ny fitaovana azo anaovana consultation ka efa afaka manatontosa izany ny Tiens na tsy nanao fizaham- pahasalamana tany amin’ny hôpitaly”.
Matetika dia olona tsy afa-po tamin’ny fitsaboan’ny dokotera no tena mirona mankany amin’ny Tiens toy ny olona marary vavony, misy tension , voan’ny diabeta,…Izany anefa tsy natao ho sakana amin’ny tsy hitsaboana any amin’ny tobim-pahasalamana fa miankina amin’ny safidin’ny tsirairay. Hita taratra amin’izany fahasamihafana izany ihany koa ny tsy fananan’ny Tiens dokotera mpandidy sy trano fandidiana raha ny eto Toliara fotsiny 77 no jerena saingy ny mitsabo ny olona avy nodidiana no azo atao izay ampiasana ireo vokatra vokariny ireo arakaraka ny aretina nahazo ny olona. Ho famintinana izay rehetra voalaza izay dia ambara fa tsy mifanalavitra amin’ireo fitsaboana hafa rehetra voalaza teo aloha ireo ihany koa anefa ny fitsaboana sahanin’ny Tiens saingy ny mampiavaka azy kely dia noho izy efa mivoatra sady mampiasa masinina moderina amin’ny fomba fanorana. Hita misongadina ao amin’ny boky nosoratan’i Marc Gentilini, takila faha 27 mitondra ny lohateny hoe: Médecine Tropicale fa avy amin’ny zava- maniry ihany ny fitsaboana môderina saingy mitady ny fomba fitsaboana mandaitra sy haingam-piasa amin’ny alalan’ny fanodinana azy ho tonga vokatra vaovao. Ny fitsaboana nentim-paharazana kosa dia natao indrindra hanesorana ny aretina izay tena tsaboina 28 . Anisan’ny mampiavaka ny tiens ihany koa ny halafosan’ny vokatra ao aminy sy ny fitsaboana sahaniny raha mitaha amin’ireo sasany ireo. Ny fisian’ny ambaratonga ( étoile ) izay vokatry ny fiezahana amin’ny fikambanana ka maneho ny fisondrotana na amin’ny alalan’ny vola raisina na amin’ny tombom-barotra avy amin’ny fivarotana ireo vokatra sy ny zanaka azo ( Dolain ) ary ny famokarany ireo fitaovana maro toy ny fitaovana ilaina an-tokantrano sy amin’ny asa, fiara… dia anisan’ny mampiavaka ny Tiens amin’ny fitsaboana hafa. Tsapa, araka izany, fa ny Tiens dia sady natao ho fitadiavam-bola no natao hitsaboana. Izany anefa dia mitaky asa sy herim-po fa indrindra ny fiaraha-miasan’ny mpikambana hampandrosoana ny fikambanana sy ny fari-piainan’ny tsirairay.
28 La thérapeutique moderne a toujours été avide de plantes « médicinales », dont elle cherche sécondairement à extraire le principe actif, mais la médecine traditionnelle pourrait vouloir aux firmes internationales, la maitrise de molécules nouvelles 78
TENY FAMARANANA
Miavaka ny Tiens izay nohadihadiantsika teto fa sampam-pitsaboana manolotra fomba fitsaboana sy vokatra ary fanafody miavaka amin’ny hafa no ahafantarantsika azy eto Toliara. Kanefa any amin’ny firenena sinoa izay nipoirany sy any amin’ny firenen-kafa isandrahany dia tsy mijanona ho orinasam-pitsaboana ihany izy fa orinasa ara-toe-karena toy ny orinasa rehetra mpamokatra karazam-bokatra fihinana, fitaovana fampiasa amin’ny kojakojan-tokantrano sy amin’ny fiainana andavanandro manomboka amin’ny fitaovana madinika ka miafara amin’ny taozava-baventy fampiasa amin’ny fitaterana sy ny orinasa samihafa. Fa ny tena tombontsoa lehibe mbola miantraika mivantana amin’ny olona eto Toliara, araka ny fanadihadiana natao tamin’ity orinasa tiens ity dia ny fitsaboana sy ny fanafody nentiny ho an’ny mponina ka lasa harena sy lakilen’ny fahasalamana no tarigetra katsahiny. Tsy orinasa ho mpanao soa ara-pahasalamana loatra anefa izy fa eo dia eo ihany koa ny maha orinasa ara-toe-karena hitadiavam-bola azy ka ahazoan’ny olona mpikambana rehetra ao anatiny ny tombontsoa ara-bola sy ara-pivelomana. Araka izany, dia azo ambara fa soa ny fahatongavan’ny Tiens eto amintsika noho ny fanamafisany ny fiaraha-miasan’ny tsirairay sy ny fanatsaram-piainana aterany. Tsy tongatonga ho azy anefa izany fa vokatry ny ezaky ny tsirairay. Araka ny voalaza tany am- piandohana, ny fitsaboan’ny Tiens dia nipoitra avy amin’ny raokandro sinoa fa noho ny fivoaran’ny siansa sy ny tekinôlôjia ary ny ezaky ny mpikaroka dia izao izy lasa mpitondra fanafody sy fanampin-tsakafo ary fitaovana madinika na vaventy samihafa izao. Raha tany Sina Entim-bahoaka, tany am-piandohana no toerana nipoiran’ny Tiens , amin’izao fotoana izao kosa izy dia efa fantatra sy manorim-paka amin’ny firenena maro ary efa lasa misandrahaka eto amintsika amin’ny lafiny ara-pahasalamana. Eo amin’ny lafiny ara-pahasalamana, dia miavaka ny fanafody, ny otrikaina ary ny fomba fitsaboan’ny Tiens. Tsy dia misy fiantraikany amin’ny fampiasana an’ireo fanafody hafa na ny vita vazaha na ny vita gasy izany fa indrindra moa ireo fitsaboana nentim- paharazana izy araka ny fandinihan’ny manam-pahaizana; ka tsy mahagaga raha misy mampiaraka ny fitsaboana tien s sy fitsaboana Malagasy na vahiny hafa ny mpitsabo sasany. Azo lazaina ihany koa fa ny fifamenoana sy ny fiaraha-miasan’ireo fanafody ireo miaraka 79 amin’ny vokatry ny Tiens no tena ahazoana valiny tonga lafatra izay tsy ahitana fiantraikany ratsy amin’ny vatana na amin’ny fomba fanorana izany na amin’ny fihinanana fanafody. Na dia eo aza anefa izany rehetra izany, ny Tiens dia toy ny “ tsara tarehy petaka orona ka voatondro iray no tsininy ” izay manamarika fa na dia maro aza ny soa entiny sy ny hatsarana ananany dia tsy ilaozan’olana izy satria lafo loatra ny vidin’ny fanafody sy ny vokatra vokariny ka tsy takatry ny ankapoben’ny olona. Tsy mora koa ny fahafahana hiditra ho mpikambana ao aminy fa mila vola sy fahakingana ary fahafantarana olona mba hanatontosana ny andraikitra samihafa araka ny maha mpikambana. Vokatr’izany dia maro ny olona mahafantatra ny fisian’ny Tiens no mihemotra na amin’ny lafiny fitsaboana izany na amin’ny fidirana ho mpikambana ao aminy, fa tsy natao ho an’ny kely vola sy ny osa. Samy manana ny azy moa ny fari-piainana ka ireo tsara fiainana no saika betsaka ao anatin’ny fikambanana, raha ny eto Toliara no jerena. Misy ihany koa no tratran’ny tsy azo anoharana, ireo tsy afa-po tamin’ny fitsaboana nataony ka voatery tsy maintsy nanatona ny Tiens hiala nenina. Marihina anefa fa ny ankamaroan’ny olona nitsabo tao dia afa-po avokoa noho ny fomba fiasany manara-dalàna sady manara-penitra ny vokatra vokariny. Marihina ihany koa fa tsy olona iray no miandraikitra ny Tiens fa izay rehetra manana fahafahana amin’ny hanatanterahana azy dia afaka manatontosa izany avokoa. Izany indrindra no antom-pisiany ary mampitombo vahana azy isaka ny toerana ahitana azy ireny toy ny ao amin’ny CAPr, manoloana ny Radio Soatalily, Betania…ary saika manerana izao tontolo izao. Tsy natao hanehoana fitiavan-tena anefa izany fa natao indrindra hanamafisana ny firaisan-kina sy ny fiaraha-miasan’ny samy mpikambana, ka zary tamba-jotran’ny fifankatiavana sy ny fifankahalalan’ny samy olona. Natao ihany koa anefa izany hahatonga lafatra ny fitsaboana sahanina hahazoan’ny tsirairay tombony amin’ny lafiny samihafa. Araka izany, dia tsy nojerem-potsiny ireo mavitrika sy tsara fiasa hampivelatra ny Tiens fa indrindra ireo mampiasa ny tetika hampandrosoana azy haingana fa omena ny mari-boninahitra grade sy ny étoile (kintana) izay samy mariky ny ezaka vita sahaza sy mifanaraka tsara amin’ny ezaky ny tsiraray hanome vahana ny orinasa kanefa zary tombontsoa ara-bola ho an’izay mpikambana miasa. Koa manana ny maha izy azy ny Tiens fa sady orinasa manolotra fitsaboana ho an’ny sarambabem-bahoaka izy no mety hahasoa ny fiveloman’ny olona izay miasa ao. Manana ny mpitsabo manokany ihany koa izy no manana ny fanafody sy ny fomba fitsaboana 80 mampiavaka azy. Kanefa ny tanjon’ny fitsaboana ao aminy sy amin’ny karazam-pitsaboana hafa vaovao na efa mahazatra ny olona dia iray ihany dia ny hananan’ny olona ny fahasalamana tonga lafatra. Koa tsara, araka izany, raha miara-miasa ireo dokoteram- panjakana izay nahavita fiofanana ara-pianarana nandritra ny fotoana ela be sy ny mpitsabo ao amin’ny Tiens izay tsy dia nandalo fiofanana momba ny fitsaboana fa saika talenta ny ankamaroany eo amin’ny fampiarahana ny fampiasana an’ireo fitsaboana môderina sy ny nentin-drazana miampy ny fahaizana sy ny talentan’ny tsirairay.Tanjona ny hanatanterahana izany mba hampivohitra sy hahazoana tombontsoa tsaratsara noho ny teo aloha fa indrindra ny hanatsarana ny fiainan’ny mpiara-belona amin’ny sehatra samihafa fa indrindra amin’ny lafiny ara-pahasalamana.
81
MINISTERAN’NY FANABEAZAM- PIRENENA SY NY FIKAROHANA SIANTIFIKA ...... ONIVERSITEN’I TOLIARA ...... TOERAM -PAMPIANARANA AMBONY MOMBA NY TENY AMAN-TSORATRA SY SIANSA MAHA OLOMBELONA ...... SAMPANA TENY SY LAHABOLANA ARY RIBA MALAGASY ......
Safidy : Anthropologie Asa fikarohana natao hahazoana ny Maîtrise ès-Lettres Mpanatontosa: FALIMANANTSOA Lalao Marthe Jeannie Mpitantana : RAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné Maître de conférences Oniversiten’i Toliara
Taom-pianarana : 2010-2011
82
TENY FAMPIDIRANA
Ato amin’ity fizarana manaraka amin’ity boky ity indray indray no handrafetana ireo hevitra, sary ary karazan-dahateny notovozina nandritra ny nanaovana fanadihadiana izay naseho tao amin’ny fizarana teo aloha. Indro ary ohabolana sy amboaran-dahateny vitsivisty notsoahiana tamin’ny boky , tahirin-kevitra samihafa sy sary isankarazany avy amin’ireo nanaovana fikarohaha sy tany amin’ny tranokala fa indrindra ireo resaka nifanaovana mivantana tamin’ireo mpikambana ao amin’ny tiens ,ny mpiasan’ny fahasalamana eto toliara sasan-tsasany, ny Ben’ny Tanana,ny tao amin’ny CISCO sy ny DREN Atsimo Andrefana ,ny tao amin’ny SASC, ireo ray aman-dreny sy zoky ary ankizy nakana hevitra sy nanaontaniana ny zava-misy fantany fa indrindra ny eto amin’ny Sampana Malagasy sy ireo hafa tsy voatanisa hoentina hampivoitra ny asa fikarohana.
Asongadina manokana eto amin’ity fizarana ity ireo karazan-dahateny ireo mba ho hita miharihary sy mba ho porofo mivaingana hanehoana fa tena nikaroka marina ka nahafahana nanasongadina ny maha izy azy ny fitsaboana na amin’ny nentim-paharazana izany na ny amin’ny tobimpahasalamana sy any amin’ireny toeram-pivarotana fanafody ireny fa indrindra ny fomba fitsaboan’ny tiens izay tena fototra nanaovana ny fikarohana.Natao ihany koa mba hanovozana hevitra tamin’ny fandrindràna ny fanadihadiana rehetra ao amin’ny fizarana teo aloha.
Hofaritana efatra mazava tsara ary ny amboaran-dahatsoratra voarakitra ato ka ireo resaka nifanaovana tamin’ny olona no hiandohana azy, manaraka izany ireo hevitra azo avy amin’ny boky sy tany amin’ny tranokala ary ireo haino aman-jery isankarazany, ny ohabolana sy oham-pitenenana ary lahateny samihafa voaangona ary farany ireo sary azo vokatry ny fikarohaha na tamin’ny lafiny inona na tamin’ny lafiny inona.
Mba hahafahana manavaka tsara ireo karazan-dahateny ireo àry dia apetraka mialoha fa ny litera A no hanamarihana ireo resaka nifanaovana tamin’ny olona, ny litera B kosa no anamarihana ireo tahirin-kevitra sy zava-misy marina avy amin’ny tranokala sy ny boky ary ireo toerana nanaovana fikarohana na antsoina ihany koa hoe annexe , marihina amin’ny litera D indray ny ohabolana sy oham-pitenenena ary ireo lahateny azo avy amin’ny boky, farany ny litera E no entina anehoana ireo sary azo vokatry ny fikarohana.
Halahatra tsara araka ny karazany avy àry izany arakaraka ny laharana nandrafetana azy.Izany no natao dia mba hahamora ny famakiana sy fahazoana ny teny ary fanakarana ny hevitra fa indrindra ireo fitsaboana izay tena asongadina ao hita at ỳ amin’ny faritra Atsimo Andrefana.
83
A. IREO RESAKA NIFANAOVANA TAMIN’NY OLONA
A1 NY MPONINA SY NY TANTARAN’I TOLIARA
Araka ny fanadihadiana natao tao amin’ny lapan’ny tanàna eto Toliara izay voalazan’Andriamatoa RAZAFINDRATSIRY Abou Bakar Sécrétaire Général ao amin’ny lapan’ny tanàna eto Toliara sy Ramose RAKOTOMALALA Auguste taranaka tanalana tevondrone izay ray aman-dreny lehibe ao amin’ny lapan’ny tanàna tamin’ny alatsinainy faha 03 ny volana ôktôbra 2011 hoe: “Ny Vezo no nonina voalohany teto Toliara fa ny Vazaha izay niditra hanorim-ponenana dia niditra avy ao Manombo ao Saint Augustin . Rehefa nipetraka tao ny Vazaha dia matin’ny tazo ny sasantsasany ka niroso at ỳ anatiny.Tat ỳ afarafara kely dia nonina teto ny Tanalana sy izay tany Salary Anakao. Mirahalahy izy io taloha fa nisaraka noho ny ady tao ami’ny fianakaviany ka ny iray niakandrefana ary ny iray niantsinanana.Nipetraka tao Alalana (toerana feno hazo) ny anankiray ny iray kosa dia nanaraka ihany ny diany izay efa nahitàna dian’olona hafa ny lalana lalovany ka nantsoina hoe: nitongoa.Tsy nanohy ny diany intsony ireo nihazo ny lalana ahitàna ilay dian’olona maro ka nanorim-ponenana teo ary nantsoina hoe: Temitongoa fa ny an-kilany kosa dia ny Antemilahehy ahitana ny Tanalana nanafika mpanjaka manana ny anaram-bositra hoe: alanana. Resiny ilay mpanjaka noho ny tanjaka ananany ary nomena omby iray izy ireo ka nantsoina hoe: Temilahehy na Tokobetelo fa ny sasany kosa nanorim-ponenana tany anaty vondro ka nantsoina hoe: tEvondrone. Nanatona ny Masikoro ny Vazaha nefa namonjy mpimasy aloha ny Masikoro ka rehefa hitany fa tsy hanao ratsy ny Vazaha fa hitondra soa vao nanaiky ny hidirany eto Toliara renivohita izy ireo. Rehefa tafiditra soa aman-tsara teto ny Vazaha ka nifankahazo am-po tamin’ny tompon-tany dia nitory teny tamin’ny ombiasa ary nandresy lahatra ny olona hanaraka ny fivavahana F.L.M ka izany no nahatonga io finoana io voalohany teto Toliara”.
Hoy kosa ny Ben’ny tanàna ao Mitsinjo Betanimena tamin’ny 21 janoary taona 2012 tokony ho tamin’ny folo ora marainahoe: ny ankamaroan’ny mponina eto toliara dia mpamboly sy mpiompy raha hiresaka manokana ny ato amin’ny kaominina Mitsinjo. Ato amin’ny kaominina dia misy ny salan’isan’ny mpinina monina ato fa ao anaty boky saingy azoko, omena anao.
Raha ny resaka fompiana idray dia ambaran’i Christophe kely sendra naira-kandro osy tety akaiky ny Amphi Théâtrehoe: “ tena tsy sarotsy miòmpe aosy fa manàhake mialavòle ”.Hoy kosa Ramatoa Raharindraza mpivarotra ronono eny amin’ny dokany eto Maninday tamin’ny 02 Aogositra 2011hoe: raha natao ny tombantombana dia. mamokatra ronono 10 ka hatramin’ny 15 litatra isan’andro ny ombivavy be ronono iray.
84
A2 NY VOKATRA VOKARIN’NY TIENS
Araka ny voalazan’Andriamatoa SANHINDOU Amady, dit Bléo mpikambana ao amin’ny Tiens 5ème étoile (kintana) sady miandraikitra ny Tiens eo ampitan’ny Radio Soatalily tamin’ny Asabotsy 27 Aogositra taona 2011 tamin’ny folo ora maraina dia tsy fanafody ny vokatra vokarin’ny tiens fa fanampitsakafo no ilazana azy satria manampy ny sakafo tsy ampy amin’ny vatana fa tsy dia mitsabo loatra no tena asany.Misy é tapes efatra ny fomba fanarahana ny fitsaboan’ny Tiens ka voalohan’ny amin’izany ny fanadiovana izany hoe mila diovona aloha ny aloha izay raha malotoloto amin’ny vatana any vo tsaboana izany dia ahitana karazana dite. Manaraka ny famenoana izay dingana faharoa manolo ny poizina sady manampy amin’ny hery voajanahary tsy ampy ao amin’ny vatana.Fahatelo manaraka izay ny fitsaboana izay natao mba hahazo antoka ny fanatontosana ireo dinga roa voalohany ireo sy manamafy ny hery fiarovana.Ary farany ny fisorohana izay natao hitsinjovana ny vatana amin’izay aretina mety hitranga.Izay zany aloha ny étape soa arahina raha hitsabo ao amin’ny tiens far aha ny tena izy dia tsy oe mitsabo ny tiens fa manampy ny tsy ampy ao amin’ny vatan’ny olombalona. Nilaza ihany koa izy fa ny fomba fitsaboany dia mety tsy mitovy amin’ny an’ny sasany satria de misy ravinkazo miaraka amin’ny rano ataoko Tsy atao fahatanitany ihany koa ny fomba fampiasana ny materiels fa mila forationa manokana.fanampiny amin’ny fampiasana itony matériels itony.Izany dia nataoko mba hampalakilaky ky fahasalaman’ny olona mitsabo amiko.
Hoy kosa i DIEU DONNE Jean Claude 3 ème étoile (kintana) mipetraka ao Betania Tanambao tami’ny zomà 27 janoary 2012 tamin’ny sivy ora maraina raha ny mikasika ny vokatra vokarin’ny tiens sy ny fampiasana azy no asian-teny. Voalohany indrindra zany raha hitsabo amin’ny tiens dia mandalo dingana efatsy dia ny fanadiovana, famenoana, fitsaboana ary farany ny fidorohana.Ny fahalalako manokana ny tiens dia fitsaboana izy io amon’ny alalan’ny produit naturely sary harena ho an’ny olona manatanteraka izany.Niforona tamin’ny 1995 izy io tao Tianji tao Chine ary i. Li Jinyuan no namorona azy. Arakaraka ny arety laha ohatsy trop loatsy dia andro maro no itsaboana fa laha mbo betibety dia malaky ny fitsaboana. Raha olona tena efa marary aloha dia tsara ihany koa raha tonga dia motsabo.Maro loatsy ary lava raha tantaraina ny produit vokarin’ny tiens fa ny boky mirakitra izany no hasehoko anao.Misy ihany koa ny resaka business izay tena fototra maha tiens ny tiens le ao no ahitana ny Aplain sy ny Dolain ka ny Aplain ny fomba ilazana ny olona manday taranaka izany hoe nampiditra ny olona ho membre ao amin’ny tiens fa ny Dolain kosa dia ireo olona antsoina hoe zanaka ireo. Andriamatoa Tiana mpikambana ao amin’ny Tiens sady mpitan-tsoratra ao amin’ny CISCO tamin’ny 22 janoary taona 1012 indray dia nilaza fa Ny Tiens aloha dia tsara fa ny fahabetsahan’ny vola ampiasaina ao no anisan’ny mampihemotra ny olona
Hoy kosa RANDRIA Dismas Chrysanthe 4 ème étoile (kintana) mpianatra mpikaroka eto maninday sady mpikambana ao amin’ny tiens tamin’ny 30 janoary 2011 tamin’ny telo ora 85 tolakandrohoe: ny tena kendreny tiens dia ny fahasalamana ao anatin’izany dia misy ny resaka business ary misy ny resaka produit. Ny tiens izany de fanampintsakafo amin’ny ankapobeny.Amin’ny maha fanampintsakafo azy anefa dia tsy mifanohitra amin’ny fanafody any amin’ny opitaly fa azo lazaina ho mifameno. Izay anefa tsy midika fa tsy ampy ny fanafody omen’ny dokotera fa ny produit vokarin’ny tiens dia tsy misy effet sécondaire .De ino koa zany moa no horesahina, izay fatram- panafody voatondro ao amin’ny boky dia tokony harahina.Misy dingana efatra ny fomba fitsaboan’ny tiens dia ny fanadiovana izay ahitana ny Antilipemic tea, Slimming tea, Double cellulose, Chitosan capsules, Xlim pack, Produit de purification Faharoa ny famenoana ka santionany amin’izany ny Suppléments en zinc, Fer, Calcum1, Calcum 2, Calcum 3, Calcum 4 na lecithine+Calcum, Spiruline, Vitality. Manaraka izany ny fitsaboana izay ahitana ny Cordyceps/Dong chong cao, Chitosan capsules, Spirulina, Manka, Reishi- essence,Vigoros/Grpevine, Poudre de fourmi sauvage na fuwai na koa fus Ary farany ny fisorohana izay natao hiarovana amin’ny aretina toy ny Dia gins, mega-mind, Vega power, king-royal, Every youth, Caspercepsules, Bénéfitial capdules, Beauty face capsules, Bone treasure tablets, Métabolique balance capsules,Vitality softgels,7 forces, sweet dream granules,Nutritional meal, cordy café. Ny business kosa dia zava-misy iray ao anatin’ny tiens anehoana ny asa atao, ny mikasika ny étoile (kintana) sy ny grades. Iresahana ihany koa ny fomba fodirana ho membre, ny fivarotana fanafody ary ny fitsaboana na ao anatin’ny member na tsy ao anatiny.Raha hiditra ho membre ny tiens dia mandoa inscription 40000 ariary de lazaina hoe:1 ere étoile (kintana) sady mahazo équipement n’ny tiens toy ny catre maha tiens ,boky mirakitra ny mombamomba azy ary voasoratra ho fianakaviamben’ny tiens .Ao anatin’io resaka business io ihany koa no ahitana ny ato hoe Aplain izay olona mpitarika na ireo loharano nidirana ho membre ao amin’ny tiens sy ny Dolain izay olona nampidirina na firy io na firy izay lazaina hoe koa zanaka.
A3 NY FOMBA FITSABOANA AMIN’NY ALALAN’NY VOKATRA VOKARIN’NY TIENS
Raha nanadihady an’Andriamatoa Maurily mbola mpikambana ao amin’ny tiens , 2 ème étoile (kintana) tamin’ny 22 janoary taona 2012 tokony ho tamin’ny telo ora tolekadro mipetraka ao Tanambao dia nilaza izy hoe: ahakaraka ny arety no anasia zavatsa hafa. Laha ohatsy manahaka ny olo bekibo rey zany hoe misy rivotsy dia ampihinana karoty sy papay ka ampiarahana amin’ny produit n’ny tiens .Manahaka mikohaka lava ohatsy dia omena tsomadiro sy sakavoro aharo amin’ny tantely nefa mbo ampiarahana amin’ny produit avy amin’ny tiens .Ny nahaizako azy dia avy amin’ny razambenay mipetraka ao Ankilifolo satsia fantany aho fa mitsabo amin’ny tiens dia izy no miteny hoe izao anovo.Tena tsy misy olana ny fifangaroany amin’ny produit n’ny tiens izy roa mifangaro satsia elanelanina trente minitsa ny fampiasana azy ka tsy maninona izay atao aloha.Raha ny papay sy ny 86 karoty dia tsy afa-misaraka ,raha ny karoty bevatavata dia raiky isa-maraina fa laha ohatsy kely kosa dia roa ka tsy mihina hariva.fa isa-maraina mbo tsy nihina.Laha ny fomba fihinana azy dia tsy ofasa fa sasana madio ihany vao hanina satsia ny holiny iny hono no tena maro ny vitamine hoentina miataky amin’ny aretina.Ny papay injay dia hanina intelo par semeny saingy tsy ny vatabeny manontolo no hanina fa tokony am-pahefany tsy be.Papay masaka no hanina fa tsy manta , tena soa aza izy masaka baka amin’ny fotony iny.Le ny tsomadiro zany tsy mantsy mitambatsy izy telo dia ny ohaniana amin’ny manjitsy ny telo semeny ihany koa ka sotso kely iray isan’anjo no hanina.Ny vaho kosa zany dia manahaka olo katrika zay hoe olo foleky na mipitsoky rey le ampifangaroa amin’ny atody sy ny tantely .Orina amin’ny menaka katrafay aloha ny katrika , vita amin’izay iny le sasana madio tsara dia asia tantely aloha,anivo ny vaho bakeo ny atoly ary farany bandia.Ny olona katsika amiko dia tsy orina isan’andro fa quatre fois par semeny maximum de minimum trois fois par semeny.Izay retra izay dia samy ampiasa ny fitaovana vokarin’ny tiens na appareil apparatus ty anarany. Maro karaza ireo fa io tse aloha ty ampiasako satsia mbo tsy manam-bola hivilia hafa .Manahaky dadabeko izay no manampy ahy amin’ny fitsaboa fa izy moa mpisikily rey na koa mpanasitrana amin’ny alalan’ny fafafoly gasy ka te homeny ahy ty fahaiizany fe mikasika aoly mako le manahira ahy koa fa izay mety hanampiako ty fitsoboa ataoko amin’ny tiens no ampiasaiko tse.
Mbola I Bléo ihany no nilaza fa efa nahazatra azy hono raha ny fomba fanorana no resahina satria dia efa talentany hatramin’ny ela.Ndeha àry harahina etsy ambany ny fomba nentiny nilazalaza ny mahakasika izany.Zaho aloha dia ambarako fa efa mpanotsa efa ela saingy nisy koa moa ny fahalalana izay azo avy amin’ny fiofanana momba ny tiens dia tsapako fa nanampy ahy tamin’ny fitsaboana.Izay koa no mahatonga zaho hampiasa reo ravin-kazo ireo
B. IREO TAHIRIN-KEVITRA SY ZAVA-MISY MARINA AVY AMIN’NY TRANONKALA SY NY TOERANA NANAOVANA FIKAROHANA.
B1 I TOLIARA SY NY ZAVA-MISY AO AMINY
Fafana n°1: Ny fokontany sy ny firaisampokontany ao amin’ny kaominina ambonivohitr’i ToliaraI Firaisana Fifangaroana FOKONTANY Tanambao Tanambao I, Tanambao – Morafeno, Tsenengea, Toliara afovoany Besakoa Besakoa, Tsianaloka, Ambohitsabo, Anketrake, Anketa Betania Betania, Betania – Tanambao, Andaboly Tanambao II Tanambao II, Amborogony Mahavatse II Mahavatse II, Tsimenatse I, TsimenatseII Mahavatse I Mahavatse I , Ankiembe, Tanambao - Motombe
87
Fafana n°2 : Ny firaisana sy ny fokontany ao amin’ny distrikan’i Toliara II
Firaisana Fifangaroana FOKONTANY Mitsinjo Mitsinjo – Betanimena, Andamasy – Tanambao, Belemboka Betsinjaka Andranomena, Betsinjaka – Ambany, Ankoronga, Sakabera, Tanandava, Mikambana
Fafana maneho ny isan’ny mponina ao amin’ny kaominina Mitsinjo sy ny asa sahaniny ary ny karazam-poko hita ao Laharana Fokontany Isan’ny Ny mponina asa mponina 01 Andamasiny- 4818 Tanalana Manao kibaroa Tanambao 02 Analatsimav 966 Tanalana Mamboly o 03 Ampasinabo 1652 Tanalana Manao kibaroa 04 Besasavy 3606 Tanalana Mamboly sy miompy
05 Tanandava 1160 Tanalana Mamboly sy mi-ompy (miambana) ary mivarotra 06 Befanamy 2147 Masikoro Mamboly sy miompy 07 Andalavy 1065 Masikoro Mamboly sy miompy 08 Mitsinjo 7302 Masikoro Mamboly sy mivarotra Betanimena 09 Belemboka 3170 MasikoroTanalana Mamboly sy miompy Androvakely
Loharano: Kaominina Mitsinjo-Betanimena
Fafana maneho ny mpitsabo nentim-paharazana “ personnels de santé ” (tradipraticiens ) isaka ny fokontany ao Mitsinjo
Fokontany Isan’ny mpisikidy Isan’ny renin-jaza (guérisseur traditionnel)
Andamasiny 06 04 Tanambao Analatsimavo 12 06 Ampasinabo 16 04 Besasavy 28 03 Tanandava 8 05 Mikambana Befanamy 14 07 Andalavy 11 02 Mitsinjo Betanimena 27 03 Belemboka 08 05 Androvakely Totaly 129 39
88
TAONA 2010 2011
Isan’ny nanao 105605 109478 fizaham-pahasalamana Isan’ny reny 1433 2247 teraka Isan’ny zaza 3551 4573 vita vakisiny Loharano : CSB Toliara I
Nombre de zap et établissements fonctionnels niveau I, II, III, publique et privée par CISCO Année Scolaire :(2009-2010)
C Isan NIVEAU I ’ny S zap C I II III I II III I II III I II III O Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T
Ampanihy 16 286 29 115 06 02 08 01 01 02 293 32 325
Ankazoabo 05 66 20 16 03 01 04 01 00 01 70 21 91 Benenitra 04 56 01 57 02 00 02 00 00 00 58 01 59 Beroroha 06 78 04 82 04 01 05 01 00 01 83 05 88 Betroke 21 233 31 264 08 05 13 01 02 03 242 38 280 Atsimo Morombe 09 78 55 133 07 07 14 01 00 01 86 62 148 Sakaraha 10 117 26 443 04 05 09 01 00 01 122 31 153 Toliara-II 06 20 53 73 06 15 21 02 10 12 28 78 106 Toliara-I 23 200 264 264 26 03 29 02 01 03 237 59 296 DREN 100 1043 274 1417 66 39 105 10 14 24 1219 327 1546
Loharano: EFP 2009 – 2010
89
Effectif des élèves niveau I, II, III pub pv par CISCO, Année Scolaire : (2009 – 2010)
C NIVEAU
I
S I I I II II II III III III I+II+ I+II I+II+ III +III III C Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T Pub Pv T O
Ampanihy 38465 3395 41860 3117 1401 6455 387 489 884 41979 72202 49199
Ankazoabo 6343 1324 7667 1108 00 2509 337 00 337 7788 2722 10510
Benenitra 1762 126 4888 346 193 346 00 00 00 5108 126 5234
Beroroha 7273 548 7821 658 723 851 50 00 50 7981 741 8722
Betioky - 33296 2341 35637 636 958 4173 651 434 1085 37397 3498 40895 Atsimo
Morombe 15469 6895 22344 1928 636 2886 176 00 176 17573 7833 25406
Sakaraha 14664 1797 16461 1167 3113 10803 400 00 403 16234 2433 18667
Toliara - II 12827 9862 22689 5346 1010 8459 5218 1705 6923 23391 14680 38071
Toliara - I 50326 7331 57657 8692 1372 9702 328 224 552 59346 8565 67911
DREN 180325 33599 214026 25121 1372 37184 7560 2850 10410 216797 47818 264615
Loharano : EFP 2009 - 2010
Ireto avy ireo mpitondra nifandimby teto amin’ny Oniversiten’i Toliara hatramin’ny taona 1971 ka hatramin’izao: -Andriamatoa JEAN Féliste: 1971 – 09 avril 1973 ( Directeur) -Andriamatoa RABESANDRATANA Harinaivo Dieu Donné ( Directeur de la Station Marine du 10 avril 1973 – 19 mai 1980 : nomination par arreté du 10 avril 1973) -Andriamatoa FANONY Fulgence ( Directeur du CUR du 20 mai 1980 – 18 octobre 1984 : décret n°80 / 116 du 20 mai 1980) -Andriamatoa NDATA Philibert ( Directeur du CUR du 19 octobre 1984 -06 octobr 1988 : décret n°84 /360 du 19 octobre 1984 ) -Ramatoa DINA Jeanne ( Recteur de l’Univesrité de Toliara du 07 octobre 1988 – 28 novembre 1990 : décret n° 90 /598 du 29 novembre 1990 et décret n° 93 / 077 du 17 février 1993) -Andriamatoa NAPETOKE Marcel Arsonaivo ( Recteur de l’Université de Toliara du 15février 1995 – 16 avril 2001 : décret n°9 0/ 149 du 15 fevrier 1995 et décret n° 98 / 218 du 20 mars 1998) -Andriamatoa MARA Edouard ( Recteur de l’Université de Toliara du 17 avril 2001 – 24 avril 2001 : décret n°2001 / 318 du 17 avril 2001) -Professeur DINA Alphonse ( Recteur de l’Université de Toliara du 25 avril 2001 à: décret n° 2001 /983 du 25 avril 2001 -Andriamatoa Théodoret -Professeur DINA Alphonse 90
B2. NY VOKATRA VOKARIN’NY TIENS SY NY MOMBAMOMBA AZY (nalaina tamin’ny tranokala tamin’ny 24 novambra taona 2011 tamin’ny 4 ora tolakandro)
TIANSHI COMPANY
Fondée en 1995 par M. Li Jinyuan à Tianjin, en Chine, Tiens Group Co., Ltd («Tiens Groupe») est entrée sur le marché international en 1998, a été cotée sur le NASDAQ en Septembre 2003, et est officiellement entré dans l'AMEX en avril 2005. TIENS est un groupe multinational spécialisé dans le commerce de détail, tourisme, finance, commerce international et E-business. Avec une activité qui couvre plus de 190 pays et régions, TIENS a des filiales ou des succursales dans 110 pays et régions, et a établi des alliances stratégiques avec les entreprises de classe mondiale de plus de 20 pays. En développant des produits de santé, les soins de santé, les soins de beauté et des produits de soins à domicile , Tiens offre une haute qualité de vie de santé, de bonheur, de la beauté et la richesse, à plus de 12 millions de consommateurs dans le monde entier. .
Le succès de la gestion d'un personnel instruit, localisé, et institutionnalisé contribue à des objectifs stratégiques de TIENS International. TIENS a une excellente équipe internationale en termes de recherche, d'innovation et de professionnalisme.
TIENS est actuellement en marche vers le Top 500 mondial avec un grand progrès, sur la base d'un remarquable système de gestion et des théories avancées comme Six-Interaction Network Theory, New Swap et Alternative Theory, et New Supermarket Théory.
Vision Etre à l'avant-garde de l'industrie mondiale de vente directe.
Assurer les consommateurs avec des produits de qualité et des Mission possibilités d'éducation et de la cause, d'améliorer leur qualité de vie, et construire une société internationale harmonieuse.
Philosophie Contribuer à la société par le rétablissement de la santé à l'humanité.
Contribuer à la Chine par le biais de l'industrialisation, et s'efforce à Esprit d'entreprise travers des objectifs plus élevés pour le travail d'équipe har monieux et d'une véritable dévouement.
Parabole pour construire la santé humaine, réaliser des innovations Qualité de l'orientation techniques, la méthode pour faire des améliorations durables, et le cœur de satisfaire les consommateurs.
Principe de la Gestion de Connaissance guidées, la gestion fondée sur la relation centrée et l'organisation dediée au peuple.
91
TRADITIONELLE
Nous vous offrons une large gamme de Produits Tiens par la société Tianshi qui sont préparés en accordance avec la médecine chinoise traditionnelle et de la biotechnologie avancée. La médecine chinoise traditionnelle, considère le corps comme un ensemble organique-unifiée spirituel, mental, émotionnel et physique et que tous ces éléments sont interdépendants et liés l'un a l'autre. La médecine chinoise croit en l'équilibre du corps dans son ensemble plutôt que de traiter les parties séparément et donne l'importance a la prévention plutôt que la gestion de crise d'une maladie. Les produits Tiens (Tianshi) sont des produits basés sur le principe de Yin-Yang et la théorie des cinq éléments.Yin -Yang représente l'inverse de tous les principes qui se trouvent dans l'univers. Pour optimiser la santé et le bien-être, il faut que Yin et Yang soient maintenus en équilibre et en harmonie complète.L'interruption de l'équilibre entre Yin et Yang cause des problemes de santé. Les produits Tiens (Tianshi) sont certifiés par FDA (Food and Drug Administration) aux Etats-Unis et ont été honorés par plusieurs organisations internationales
« Misy roa ny lakilen'ny fahombiazana atolotry ny Tiens ho anao. Marihina fa ny Tiens dia mifototra amin'ny atao hoe: " HARMONIE DE L'HOMME ET DE L'UNIVERS " na "FIRINDRAN'NY TONTOLON'NY ZAVA-BOAHARY SY NY OLOMBELONA".»
TIENS: PRODUCT PRICE LIST N° Code Product Description Specification PV BV Distribu Retail on Products tor (Price) Price(Ra nd) 1 AO1 Nutrient High Calcium Powder I 10 Sachets 19.00 19.00 127.50 165.75 2 AO2 Nutrient High Calcium Powder II 10 Sachets 23.00 23.00 157.50 204.75 3 AO3 Children Nutrient High Calcium 10 Sachets 18.00 18.00 120.00 156.00 Powder 4 AO4 Lecithin 30 Capsules 12.00 12.00 82.50 107.25 5 AO5 Antilipemic Tea 40 Bags 13.00 13.00 75.00 97.50 6 AO7 Beneficial Capsules 150 Capsules 40.00 40.00 285.00 370.50 7 AO8 Cordyceps Mycelium Capsules 100 Capsules 39.00 39.00 262.50 341.25 8 AO9 Vitality Softgel Capsules 30 Capsules 26.00 26.00 172.50 224.25 9 A11 Zinc Cream Supplement 60 Capsules 10.00 10.00 60.00 78.00 10 A12 Chitosan Capsules 100 Capsules 33.00 33.00 225.00 292.00 11 A13 Spirulina Tablets 60 Capsules 27.00 27.00 180.00 234.00 12 A16 Grapevine Extract 15 Capsules 42.00 42.00 300.00 390.00 13 A18 Nutritional Meal 12 Sachets 19.00 11.40 127.50 165.75 14 A18 Cordy Café 15 Sachets 13.00 7.80 67.50 87.75 15 A19 Chilren IQ Meal 15 Sachets 20.00 12.00 150.00 195.00 16 BO1 Slimming Tea 40 Bags 16.00 16.00 105.00 136.50 17 BO3 Calcium Chewable Tablet 70 Tablets 16.00 16.00 120.00 156.00 18 BO4 Double Cellulose 60 Tablets 19.00 19.00 120.00 156.00 19 CO1 Beauty Face Capsules 60 Capsules 35.00 35.00 262.50 341.25 20 CO2 Sweet Dream Granules 20 Bags 19.00 19.00 142.50 185.25 21 CO3 Bone Treasure Tablet 100 Tablets 50.00 50.00 375.00 487.50 92
22 CO4 Pine Pollen Powder Capsules 100 Tablets 28.00 28.00 210.00 273.00 23 CO5 Metabolic Balance Capsules 30 Capsules 21.00 21.00 157.50 204.75 24 CO6 Super Calcium Milk Powder 20 Bags 35.00 35.00 262.50 341.25 25 CO7 Protein Powder 350g 7.00 79.00 592.50 770.25 26 CO8 Sea Buchthom Oil Softgels 70 Capsules 58.00 58.00 435.00 435.50 27 CO9 Tianshi Tibet-Garlic Capsules 150 Capsules 58.00 58.00 435.00 435.50 28 C10 Tianshi Snake-Powder Capsules 120 Capsules 35.00 35.00 262.50 341.25 29 C11 Tianshi Manka Capsules for Man 80 Capsules 43.00 43.00 322.50 419.25 30 C15 Tianshi Barley Green Tablets I 360 Tablets 59.00 59.00 442.50 575.25 31 C16 Tianshi Barley Green Tablets II 360 Tablets 45.00 45.00 337.50 438.75 32 DO1 Cosmetic Package for Male - - 28.00 28.00 262.50 341.25 33 DO2 Cosmetic Package for Female - - 28.00 28.00 262.50 341.25 34 EO2 Blood Circulation Massager S200 600.00 600.00 4500.00 5850.00 35 EO3 Apparatus Q/WLJBOO- 90.00 90.00 675.00 877.50 1996 36 EO4 Blood Pressure Monitor HS-576 79.00 79.00 592.50 770.25 37 EO5 DVD 2188E 128.00 64.00 960.00 1248.00 38 EO6 Heealth Jade Matress 1.6m x 1.9m 519.60 519.60 6495.00 8443.50 39 EO7 Multi-Functional Leg Massager - - 518.00 259.00 3885.00 5050.50 40 EO8 Intelligent Cleaner BLOO1 278.00 139.00 2085.00 2710.50 41 EO9 Fat Sport Export - - 349.00 174.50 2617.50 3402.75 42 E11 Intelligent Rejuvenating Mask Imperatorial- 588.00 294.00 4410.00 5733.00 type 43 E12 Micro-Computer Controlled 128.00 128.00 960.00 1248.00 Weight-Red 44 E18 Tianshi Tooth Past - - 5.00 5.00 37.50 48.75 45 E19 Multi-Functional Laser - - 198.00 99.00 1485.00 1930.50 Acupuncture 46 E20 Aculife - - 360.00 360.00 3375.00 4387.50 47 GO1 Aloe Ice Crystal Cleaning Gel 100g 20.00 20.00 150.00 195.00
48 GO2 Aloe Ice Crystal Day 50g 59.00 59.00 442.50 575.25 49 GO3 Aloe Ice Crystal Eye Cream 50g 50.00 50.00 375.00 585.00 50 GO4 Aloe Ice Crystal Night Cream 50g 60.00 60.00 450.00 585.00 51 GO5 Aloe Ice Crystal Softener 100g 30.00 30.00 225.00 292.50 52 GO2 Ginseng Multi-Vitamin Cleaning 100g 42.00 42.00 315.00 409.50 Lotion 53 GO7 Ginseng Multi-Vitamin Cream 50g 56.00 56.00 420.00 546.00 54 GO8 Ginseng Multi-Vitamin Essence 30g 58.00 58.00 435.00 565.00 55 GO9 Ginseng Multi-Vitamin Eye 15g 48.00 48.00 360.00 468.00 Cream 56 G10 Ginseng Multi-Vitamin 100g 56.00 56.00 420.00 546.00 Moisturing Cream 57 G11 Ginseng Multi-Vitamin Softener 100g 52.00 52.00 390.00 507.00 58 G12 Moisturing Cleaning Foam 150g 38.00 38.00 285.00 370.00 59 G13 Moisturizing Nourishing Cream 50g 35.00 35.00 262.50 341.25 60 G14 Moisturizing Renewal Eye Cream 15g 38.00 38.00 285.00 370.00 61 G15 Moisturizing Softener 120g 32.00 32.00 240.00 312.00 62 G16 Moisturizing Softening Emulsion 120g 32.00 32.00 240.00 312.00 63 HO1 Edt Trench – Femal 50ml 25.00 25.00 187.50 243.75 64 HO2 Edt Rare No. 1 – Femal 50ml 25.00 25.00 187.50 243.75 65 HO3 Edt Dolly Kiss – Femal 100ml 23.00 23.00 172.5 224.25 66 HO4 Edt Ho – Mal 100ml 25.00 25.00 187.50 243.75 93
67 HO5 Edt Envol - Mal - - 28.00 28.00 210.00 273.00 68 SO1 Ts Sun Screen Soap - - 2.00 1.00 15.00 19.50 69 SO2 Ts Mosquito Preventing & - - 2.00 1.00 15.00 19.50 Skincare Soap 70 SO3 Ts Toxin Expelling Toilet Soap - - 2.00 1.00 15.00 19.50 71 SO4 Ts Pet Toilet Soap - - 2.00 1.00 15.00 19.50 72 SO5 Ts honeydew Toilet Soap - - 3.00 1.50 22.50 29.25 73 SO6 Ts Deodorant Toilet Soap - - 3.00 1.580 22.50 29.25 74 SO4 Ts Whitening Toilet Soap - - 4.00 2.00 30.00 39.00 75 SO8 Ts Body Slimming Toilet Soap - - 4.00 2.00 30.00 39.00 76 SO9 Ts Breast Care Toilet Soap - - 4.00 2.00 30.00 39.00 77 S10 Ts Anti Tinea Toilet Soap - - 4.00 2.00 30.00 39.00 78 S11 Ts Underclothes Cleanser - - 15.00 7.50 112.50 146.25 79 S12 Ts Fruit & Vegetable/Dish - - 5.00 2.50 37.50 48.75 Detergent 80 S13 Ts Clothes Soft & Smooth - - 23.00 11.50 172.50 224.25 Cleanser 81 EGF CZF- IRON Prix($) : 12,00 12,00 12,00 01
82 EGF CASPERCAPS 19,00 19,00 19,00 02 83 EGF TOMA 11,00 11,00 11,00 03 84 EGF MEGAMINA 34,00 34,00 34,00 04 85 EGF DIAGINS 15,00 15,00 15,00 05 86 EGF KingROYAL600 17,00 17,00 17,00 06 87 EGF EVERYOUTH 17,00 17,00 17,00 07 88 EGF VEGA-POWER 42,00 42,00 42,00 08 89 EGF 7 FORCES 49,00 49,00 49,00 09
B3. NY FITSABOANA NENTIM-PAHARAZANA SINOA (nalaina tamin’ny tranokala tamin’ny 12 desambra taona 2011 tamin’ny 4 ora tolakandro)
Les ouvrages de médecine chinoise
Des systèmes de décompte du temps précis sont apparus très tôt en Chine, visibles sur les écrits oraculaires de la dynastie Shang , premiers exemples d’écriture chinoise. Néanmoins, l’utilisation exclusive de systèmes cycliques (cycle sexagésimal ou ères impériales) fait que la notion d’évolution linéaire n’est pas très présente. En ce qui concerne les livres de médecine, très souvent chaque époque ajoute son commentaire au texte d’origine sans procéder à une refonte. On retrouve donc dans le même ouvrage des chapitres d’âge et d’origine fort différents, et c’est ainsi que pour les Chinois, le 94
Nei Jing Su Wen a autant de valeur qu’un livre moderne. Au début du Ling Hsu , Huang Di demande à son ministre et instructeur Qi Bo non pas d’inventer une médecine, mais de restituer une ancienne doctrine
Les plus anciens fragments du Nei Jing Su Wen remontent au V e - III e siècles avant J-C, et il semble avoir été divisé en deux vers la fin de cette période, sous les Qin :
• le Su Wen « Simples Questions » en 9 chapitres, présenté sous forme de discussion entre l’empereur Huang Di et son conseiller, discutant essentiellement de théorie. • le Ling Shu « Pivot Spirituel », en 9 chapitres également, axé sur la pratique.
On peut y adjoindre le Nan Jing Classique des Difficultés , traité en deux volumes constitués des commentaires de 81 passages difficiles du Nei Jing . Il contient en outre le premier exposé sur la théorie du pouls. Non mentionné dans les Annales des Han , il passe néanmoins pour antérieur à la période des Trois Royaumes (220-280).
Comme il a été dit plus haut, des commentaires sont rajoutés aux textes anciens considérés comme canoniques (Jing). Les auteurs de ces ajouts se retranchent derrière le nom et les idées des Anciens. En fait, les fascicules du Nei Jing ont subi de nombreux dommages et ont souvent été remaniés au cours des siècles, les parties manquantes étant remplacées par d’autres textes. Tout cela nous laisse un ensemble assez confus et désordonné comportant des contradictions. Il en existe plusieurs traductions en langue française, dont celles de Chamfrault et de Husson.
En dehors de ces figures légendaires, on considère que les premiers écrits médicaux attestés, datant d’entre 580 et 320 avant Jésus-Christ, apparaissent dans le Zuo Zhuan composé au début du Ve siècle av. J.-C.. Ils seraient donc contemporains des textes grecs hippocratiques. Cela ne signifie pas, bien entendu, que la médecine chinoise date de cette époque, car avant d’être écrite, elle se transmettait oralement de façon ésotérique. À cette époque où s’organisent les rites et l’administration, les médecins (Yin) constituent pour la première fois une corporation indépendante des prêtres et des magiciens. Le premier personnage « historique » cité est Bian Que ( 430 ?-350 ? av. J.-C.), qui est peut-être un nom générique désignant plusieurs personnages différents. On dit qu’il connaissait la technique de la prise du poulset certains historiens lui attribuent le Nan Jing
Zou Yan (vers 305 -240 av. J.-C.) introduit en Chine la théorie des Cinq éléments qui va se développer sous les Han et imprégner tous les systèmes de connaissance, dont la médecine et l’alchimie, associant, par exemple, un organe à un point cardinal, une saison, un goût etc. Il semble qu’il y ait à cette époque des échanges importants entre la Chine, l’Inde et la Perse . À la même période, la médecine chinoise se tourne vers l’étude des poisons, des remèdes végétaux et minéraux, la diététique, la recherche des drogues d’immortalité , la pratique des techniques respiratoires, de la culture physique et la sexologie.
Les remèdes d’immortalité
Les remèdes d’immortalité , chángsh ēng bù l ǎo yào ou « médicaments de longue vie et de jouvence ») ont alimenté les recherches de la médecine chinoise et du taoïsme , notamment lors du règne de Qin Shihuangdi (Qin Shihuang). Ces remèdes étaient basés essentiellement sur les « cinq substances canoniques » également nommées « substances froides » (le réalgar , le soufre , l’ovre, la turquoise et l’améthyste . Certaines étant toxiques, un entraînement progressif d’immunisation était nécessaire.
L'empereur Qin Shihuang parcourut les côtes de Chine orientale afin de trouver ces remèdes, et envoya vers les mythiques îles des immortels une vaste expédition menée par Xu Fu accompagné de 3000 filles et garçons vierges, de gardes et de vivres. 95
La médecine chinoise atteint son apogée entre le VII e et le VIII e siècle . En 624 est créé le Grand Service médical qui supervise les études de médecine et organise la recherche. On décrit systématiquement et précisément de nombreuses maladies : lèpre , variole, rougeole , gale , dysenterie aiguë et chronique, choléra , hydropisie, maladies carentielles (béribéri , héméralopie, rachitisme , goitre ), maladies vénériennes , tuberculose pulmonaire et osseuse, adénopathie cervicale, diabète , tumeurs .
La thérapeutique chirurgicale connaît déjà le traitement de la cataracte , le traitement orthopédique des fractures, l’extraction des séquestres osseux.
B4: NY OTRA
Massage thérapeutique Ayurvedic: présentation...
Le mot sanskrit « ayurveda » est composé d’AYUR, vie, longévité ; et le VEDA, connaissance, science. Les principes de l’ayurveda sont universellement applicables. Ceux qui souhaitent mener une vie saine, heureuse, et inspirée, peuvent bénéficier de la sagesse que cette science recèle. La connaissance ayurvédique est enracinée dans les vedas, qui remontent dans les millénaires.
AYUH (vie) et VEDA (connaissance de la vie) C’est l’ancienne connaissance de la vie hindoue, ou science de l’art de vivre d’une juste façon pour le bien- être physique et mental. En Ayurveda, le massage est très estimé et recommandé comme pratique quotidienne. De même que l’on mange et dort quotidiennement, ainsi doit- on recevoir un massage et éliminer ses déchets chaque jour. L’ayurveda croit que les douleurs sont causées par l’obstruction de la circulation de vayu (vent, air) dans les vaisseaux. La chaleur est produite par le frottement, qui fait que les souffles corporels se déploient et se meuvent. La circulation du vayu dans les vaisseaux abolit la tension et réduit la douleur. Le massage promeut aussi une respiration plus profonde et naturelle. Le massage régulier relaxe les muscles, les nerfs, les os, le corps entier. Il aide le système digestif à maintenir l’équilibre et la c irculation des gaz ; il favorise le sommeil profond, accroît l’appétit, et rend, en général, la vie plus joyeuse. Dans le massage thérapeutique, le type de massage administré et l’huile utilisée dépendent des conditions. Selon Vagbhata, ceux qui désirent santé et bonheur doivent se faire masser le corps et utiliser des huiles. Les huiles parfumées et médicinales sont les meilleures. D’où, l’importance de l’aromathérapie au cours du massage. On recommande le massage du corps entier c’est d’à dire de la tête aux pieds. Le massage : - empêche le vieillissement ; - éloigne la fatigue ; - améliore la vue ; - fortifie le corps ; - accroît la longévité ; - favorise le sommeil ; - renforce la peau ; - améliore la couleur et la texture de la peau ; - aide à résister à la dysharmonie et à la maladie.
96
D NY OHABOLANA SY OHAM-PITENENENA ARY IREO LAHATENY AZO AVY AMIN’NY BOKY
D1 NY SALAMA SY NY MARARY (Nalaina tamin’ny boky Ohabolana Malagasy)
Maro ny te ho Rasalama, fa tsy avelan’ny aretina Anaovan-draha finaritra, itoeran-draha marary Finaritra, tsy mamboly saonjo; ka marary vao tia horirika Manalasala sahala amin’ny marary mahalany hanina Mararay tsy mahatelin-kanina ka manafainhana ny ainy Ny aretina tsy maha-lehilahy Izay marary, andriana Nify hanin’ny olitra, ny Alana ihany no mahamety azy Tondroko iray no marary, ka ny tenako be no savihiny Sikidy mila voa tsy hary, ka mampandihy ny marary Sery vitan’anamalaho, ka amonoana vantotr’akoho Manao kohaky ny lany laoka Hikoha-maina aza hataony, mainka misy ny sery hanolahany Adidinao tsy namangy, fa ny aretiko afaka ihany Nataonao ho faty angaha aho, no narianao tamin’aretina Tsy mety raha manao hoe:”Tsy mbola farofy aho hatrizay nahabokako” Lomanom-boka: tafita vao rendrika Boka mangala-boatavo: mifampitolona samy malama Boka mangala-boatavo: miandry ny tompony hanatatao
D2 NY SIKIDY Sikidin-dRahivina: raha tsy lahy, vavy Sikidin’ny very làlana: raha tsy niorika, nivalana Sikidy soa, tsy andihizana; sikidy ratsy, tsy taniana Sikidim-boka: ny tokin’aina miziriziry,fa ny aretina no hanapan-kozatra Natao ihany ny sikidy an-tanana far aha noana, natakalo mangahazo
D3 NY AINA Sandry be, tsy mba ody faty Ny aina fofon’ahandro: raha sokafana, dia lasa Ny aina to any tavim-bilany: tsy fantatra izay hahavakiany Tsy misy an-tsandohankarona ny aina Ny fasana Andriamanantena, fa ny olona Andrianantenaina 97
E. IREO SARY AZO VOKATRY NY FIKAROHANA
E1. SARIN’NY FARITRA ATSIMO ANDREFANA
Loharano : 22 Régions et 6 Provinces
E2. SARIN’NY LOGOS TIENS
98
E3. NY SARIN’NY SAMPANA TSIRAIRAY MISY ETO TOLIARA
99
E4. NY SARIN’NY FANATONTOSANA NY FITSABOANA AO AMIN’NY TIENS
E5. NY SARIN’NY VOATRA VOKARIN’NY TIENS
100
IREO BOKY NANOVOZAN-KEVITRA
BENOIST Jean 1975 « Médecins, Malade, Guérisseurs dans une Société Polyethique » in : Environnement Africain I, pp. 43-49
BONNET D. 1982 Corps Biologique, Corps Social, thèse pour le Doctorat de 3 ème cycle. Paris: E.H. E. S.S., 340 p.
DESCHEEMAEKER 1979 Ravi-Maitso . Antananarivo : TPFLM, 111 p.
ENGELVIN Ambroise 1936 Les Vezo ou Enfants de la Mer. Paris : Librairie Vincentienne et missionnaire, 169 p
ESTRADE Jean Marie. 1977 Un culte de possession à Madagascar : Le Tromba . Paris : Anthropos, 390 p.
FABREGA H. 1971 « Medical Anthropology », in Review of Anthropology , pp. 169-229
FAIZANG Sylvie. 1980 « Cure comme Mythe le traitement de la Maladie et son Idéologie à partir de quelques exemples Ouest Africains », in : Médecines et Santé , n°4, pp. 415-421
HOERNER Jean-Michel 1986 Géographie Régionale du Sud-Ouest de Madagascar . Tananarive : Association des Géographes de Madagascar, 189 p.
KOECHLIN Bernard 1975 Les Vezo du Sud-Ouest de Madagascar. Contribution à l'Etude de l'Eco-Système de Semi-Nomades marins . Paris, La Haye : Mouton, 243 p.
LEBIGRE J. M. et PERTINGATH 1997 « Répertoire des Plantes du Sud-Ouest de Madagascar. Tuléar », Université de Bordeaux, 38p.
LEVI-STRAUSS Claude 1958 Anthropologie Structurale II . Paris : Plon, 306 p.
MALINOWSKI Bronislaw 1922 Les Arganautes du Pacifique Occidental. Paris : Gallimard, 608 p.
MARIKANDIA Louis Mansaré 1987 Contribution à la connaissance des Vezo du Sud-Ouest de Madagascar. Histoire et Société de L'espace littoral du Fiherena au XVIII et XIX e Siècle. Thèse pour le Doctorat de 3 e Cycle. Université de Paris. U.E.R d'Histoire. Paris I.
101
MORGAN Lewis Henri 1985 La Société Archaique. Paris : Anthropos, 654 p.
POULLION J. 1970 « Maladie et Médecin : le même et/ ou l’autre (Remarque éthnologique) » in : Nouvelle Revue de Psychanalyse n°1, pp. 77-98
RAKOTOSON Lala-Raolisoa Julienne Agnès 2002 Lovako Fianarana Teny Malagasy. Antananarivo :
RAMAMONJISOA Jean Bertin Iréné 1994 La Maladie et la Guérison chez les Masikoro de la Région de Toliara (Sud-Ouest de Madagascar). Diagnostiquer et Guérir . Thèse pour le Doctorat en Etudes Africaines (Nouveau Régime) Paris : INALCO (Institut National des Langues et Civilisations Orientales), Paris : 2 volumes, (I - Etude 259 p. + II - Corpus 538 p.)
RASOLONDRABARY Antonia 1999 Ny Nahandro Sakalava ao Anivorano – Nord Atsirananana , Mémoire de Maîtrise, Université de Toliara, 186p
RAZAFINTSALAMA Iandry 2005 Nouvelle du 24 novembre 2005, 34p.
VINTSY n°61 et 65 « LA NATURE AU SERVICE DE NOTRE BIEN-ETRE », 31 p.
VINTSYn°61 « ECOLE ECOLOGIQUE », 31 p. e-mail:[email protected] | © MyTiens 2007-2011
102
FIZAHAN-TAKILA
FANADIHADIANA ...... 1
TENY FANOLORANA ...... 2-4
TENY FAMPIDIRANA ...... 5-8
I FIZARANA VOALOHANY:.FAMARITANA ARA-TOERANA SY ARA-PIARAHA-MONINA ...... 9
1.1.. FAMARITANA ARA-JEOGRAFIA ...... Erreur ! Signet non défini.
1.1.1. Ny Tanàna: Ny Kaominina, Ny Fivondronana, Ny Faritra, Ny Faritany, Ary Ny Lalam-Pirenena .... 10
1.1. 2. Ny vohontany ...... 11
1.1. 3. Ny toe-tany: ny maripàna, ny rotsakorana, ny toetrandro ...... 11
1.1. 4. Ny fizarazarana sy ny manamorona ny toerana ...... Erreur ! Signet non défini.
1.2 NY FIAINANA ARA-TANTARA ...... 12-25
1. 2. 1. Ny antony nahatonga an’i Toliara ...... 13
1. 2. 2. Ny mponina ...... 14-15
1. 2. 3. Ny toe-karena ...... 15-17
1. 2. 4. Ny fitsaboana ...... Erreur ! Signet non défini. -19
1.2. 5. Ny fanabeazana ...... 20-25
II.FIZARANA FAHAROA: NY TIENS SY NY FITSABOANA ...... 26
2.1. NY TANTARAN’NY TIENS ...... 26
2. 1.1. Ny niandohan’ny Tiens ...... 26
2. 1. 2. Ny fanomezan-dalana azon’ny Tien s ...... 29-30
2.2. NY FANAMPIN-TSAKAFO TIENS SY NY FITSABOANA ...... 30
2. 2.1. Ny fanampin-tsakafo Tiens ...... 31
2. 2. 1.1. Ny momba ny taova sy ny fiasany ...... 31-35
2. 2.1.2. Ny asan’ny fanampin-tsakafo sy ny fampiasana azy ...... 35
2.2.1.2.1. Ireo vokatra FANADIOVANA ...... 35-41
2. 2. 1.2.2. Ireo vokatra FAMENOANA ...... 42-46
2.2.1.2.3.Ireo vokatra FITSABOANA NA FANAMAFISANA ...... 47-51
2.2.1.2.4. Ireo vokatra FISOROHANA ...... 51-56 103
2. 2. 1.3. Ireo karazan-tsavony sy ranomanitra vokarin’ny Tiens ...... 56-57
2. 2. 2. Ny vidim-panafody sy ny fitaovana ...... Erreur ! Signet non défini.
2. 2. 2. 1. Ny vidim-panafody ...... Erreur ! Signet non défini. -61
2. 2. 2 2. Ny fitaovana ...... 61-63
III.FIZARANA FAHATELO: NY TIENS SY NY FANDROSOANY...... 64
3.1. FAMPIVOARANA NY FOMBA FIASA ...... 65-69
Ny fanatsarana ny asa sy ny tekinika ampiasaina ...... 65
3. 1.1. Fanentanana ny olona hiditra ho mpikambana ...... 65-68
3.1.2. Ny fomba fanasitranana ...... 68-69
3.1.3. Ny fivarotana ny vokatra ...... 69
3.1.4. Ny fanitarana ny toerana iandraiketana ...... 69-70
3.2. NY FANATREHANA NY TIENS AMIN'NY FITSABOANA HAFA ...... 70-77
3. 2. 1. Ny fitsaboana nentim-paharazana sy ny fitsaboan’ny Tiens ...... 71-74
3.2.2. Ny fanafody any amin’ny trano fivarotam-panafody sy ny fanampin-tsakafo Tiens ...... 75-76
3.2.3. Ny fitsaboana any amin’ny toeram-pitsaboana na hôpitaly sy ny fitsaboan’ny Tiens ...... 76-77
TENY FAMARANANA ...... 78
.AMBOARAN-DAHATENY ...... 82
TENY FAMPIDIRANA ...... 83
A.IREO RESAKA NIFANAOVANA TAMIN’NY OLONA ...... 83-85
A1.NY MPONINA SY NY TANTARAN’NY TOLIARA ...... 83
A2. NY VOKATRA VOKARI’NY TIENS ...... 84-85
A3.NY FOMBA FITSABOANA AMIN’NY ALAN’NY VOKATRA VOKARIN’NY TIENS ...... 85-86
B.IREO TAHIRIN-KEVITRA SY ZAVA-MISY MARINA AVY AMIN’NY TRANOKALA SY NY TOERANA NANAOVANA FIKAROHANA ...... 85-95
B1.TOLIARA SY NY ZAVA-MISY AO AMINY ...... 86-90
B2. NY VOKATRA VOKARIN’NY TIENS SY NY MOMBAMOMBA AZY ...... 90-94
B3. NY FITSABOANA NENTIM-PAHARAZANA SINOA ...... 94-96
B4.NY OTRA ...... 96
D.NY OHABOLANA SY NY OHAM-PITENENANA ARY IREO LAHATENY AZO AVY AMIN’NY BOKY ...... 96
D1.NY SALAMA SY MARARY ...... 96-97 104
D2.NY SIKIDY ...... 97
D3.NY AINA ...... 98
E.IREO SARY AZO VOKATRY NY FIKAROHANA ...... 98
E1.SARIN'NY FARITRA ATSIMO ANDREFANA ...... 98
E2.SARI’NY LOGOS TIENS ...... 99
E3.SARIN’NY SAMPANA TSIRAIRAY MISY ATO TOLIARA ...... 99-100
E4.SARIN’NY FANATONTOSANA NY FITSABOAN’NY TIENS ...... 100
E5.SARIN’NY VOKATRA VOKARIN’NY TIENS ...... 100
IREO BOKY NANOVOZAN-KEVITRA……………………………………………………………………………………………………….… 101-103
FIZAHAN-TAKILA ...... 104-106
105
TENY MIALOAHA
TENY FAMPIDIRANA
FIZARANA VOALOHANY FAMARITANA ARA-TOERANA SY ARA-PIARAHA-MONINA I. FAMARITANA ARA-JEOGRAFIA 1. 1. Fampahafantaranany toerana misy ny fikarohana 1. 1. 1. Ny tanàna: ny kaominina, ny fivondronana, ny faritra, ny faritany, ary ny lalam-pirenena (RN) 1. 1. 2. Ny vohontany 1. 1. 3. Ny toe-tany: ny maripàna, ny rotsak’orana, ny toetrandro 1. 1. 4. Ny fizarazarana sy ny manamorona ny toerana II. NY FIAINANA ARA-TANTARA 1. 2. Ny tantaran’i Toliara 1. 2. 1. Ny antony nahatonga an’i Toliara 1. 2. 2. Ny mponina 1. 2. 3. Ny toe-karena 1. 2. 4. Ny fitsaboana 1. 2. 5. Ny fanabeazana
FIZARANA FAHAROA: NY TIENS SY NY FITSABOANA
I. NY TANTARAN’NY TIENS 2. 1. Ny niandohan’ny Tiens
27 2. 2. 1. Famaritanany Tiens
sy ny vokatra vokariny. 29 II. NY FANAMPIN-TSAKAFO TIENS SY NY FITSABOANA 2. 2. Ny fanampin-tsakafo Tiens 106
sy ny taova iasany 31 sy ny taova iasàny 2. 2. 1. Ny momba ny taova sy ny fiasany 2. 2. 2. Ny asan’ny fanampin-tsakafo sy ny fampiasana azy 2. 2. 2. 1. Ireo vokatra fanadiovana 2. 2. 2. 2. Ireo vokatra famenoana 2. 2. 2. 3. Ireo vokatra fitsaboana na fanamafisana 2. 2. 2. 4. Ireo vokatra fisorohana 2. 2. 2. 5. Ireo karazan-tsavony sy ranomanitra vokarin’ny Tiens Erreur ! Signet non défini. 2. 2. 3. Ny vidim-panafody sy ny fitaovana
FIZARANA FAHATELO : NY TIENS SY NY FAMPANDROSOANA
I. NY FAMPIVOARANA NY FOMBA FIASA 3. 1. Fanentanana nyolona hiditra hikambana 3. 2. Ny fomba fanasitranana 3. 3. Ny fivarotana ny vokatra 3. 4. Ny fanitarana ny toerana iandraiketana
II. NY TIENS SY NY FITSABOANA HAFA 3. 2. Ny fanatrehana ny Tiens amin’ny fitsaboana hafa 3. 2. 1. Ny fitsaboana nentim-paharazana sy ny fitsaboan’ny Tiens
amin’ny fitsaboana hafa Erreur ! Signet non défini. 3. 2. 2. Ny fanampin- tsakafo Tiens
71 sy ny fanafody any amin’ny trano fivarotam-panafody 3. 2. 3. Ny fitsaboan’ny Tiens
sy ny fanafody any amin’ny trano fivarotam-panafody (pharmacie ) 75 sy ny fitsaboana any amin’ny toeram-pitsaboana sy ny fitsaboana any amin’ny toeram-pitsaboana ( hôpital) 76
N.B : Ny mpanoratra teto Toliara