ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، اﺳﻔﻨﺪ 1396، -1114 1097
ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ
ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه1، ﻣﺤﻤﺪ ﻟﮕﺰﯾﺎن2، زﻫﺮا ﻫﻤﺖ1
درﯾﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ: 27/6/96 ارﺳﺎل ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺟﻬﺖ اﺻﻼح: 27/8/96 درﯾﺎﻓﺖ اﺻﻼﺣﯿﻪ از ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه: 10/11/96 ﭘﺬﯾﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ: 96/11/24
ﭼﮑﯿﺪه زﻣﯿﻨﻪ و ﻫﺪف: ﻫﺪف اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. آﮔﺎﻫﯽ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ را ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﯿﻨﺸﯽ وﺳﯿﻊﺗﺮ و ﺑﻪ ﺻﻮرت آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ اﻗﺪام ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺎﺑﻊ ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﻮد ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و ﺑﺪﯾﻦ ﺻﻮرت از اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﺧﻮدداري از اﺳﺘﻔﺎده آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﯾﮥ ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﻮد ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آورﻧﺪ. ﻣﻮاد و روش: در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﯾﮑﺮد ﮐﯿﻔﯽ ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري، ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ و اﻧﺠﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ 12 ﻧﻔﺮ ﮐﻪ در زﻣﯿﻨﮥ اﻋﺘﺒﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ، ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺗﺒﻂ داراي داﻧﺶ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻮدﻧﺪ، ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ؛ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ و ﮐﺪﮔﺬاري ﻧﻈﺮي 8 ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺣﺼﺎء ﺷﺪﻧﺪ و ﺳﭙﺲ ﺟﻬﺖ ﺳﻬﻮﻟﺖ در درك ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ، ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺮآﯾﻨﺪي در ﻓﻀﺎي ﻧﺘﯿﺠﻪ اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ دﺧﯿﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮﮔﯿﺮي ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻧﺘﺸﺎر ﯾﮏ ﯾﺎﻓﺘﮥ ﻋﻠﻤﯽ، ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ را ﻣﯽﺗﻮان در ﺳﻪ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ و اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﺟﺎي داد. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ را ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ
اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي: ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻪ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ و اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ را ﻣﺤﻮر ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار داد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻼت رده ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﯾﺎ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻏﯿﺮﭘﺎﯾﺒﻨﺪ ﺑﻪ اﺻﻮل اﺧﻼق ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺠﻼت و ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ. واژهﻫﺎي ﮐﻠﯿﺪي: ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ، اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ، ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﯿﻔﯽ، ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﯽ
1- داﻧﺸﺠﻮي دﮐﺘﺮاي ﺗﺨﺼﺼﯽ، ﮔﺮوه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم اداري و اﻗﺘﺼﺎدي، داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ، ﻣﺸﻬﺪ، اﯾﺮان 2- (ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل) داﻧﺸﯿﺎر ﮔﺮوه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ، داﻧﺸﮑﺪه ﻋﻠﻮم اداري و اﻗﺘﺼﺎدي، داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺮدوﺳﯽ ﻣﺸﻬﺪ، ﻣﺸﻬﺪ، اﯾﺮان ﺗﻠﻔﻦ: 38803550-051، دورﻧﮕﺎر: 38803550-051، ﭘﺴﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ: [email protected] 1098 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
" " ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﺳﺆال ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮﮐﺪام ﻫﺴﺘﻨﺪ؟" ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮﭼﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻮاﻣﻊ ﻋﻠﻤﯽ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﻋﻠﻢ از راهﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ وﺟﻮد دارد ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻧﺎدرﺳﺖ رﻧﺞ ﻣﯽﺑﺮﻧﺪ. ﮐﻪ از ﺣﻮﺻﻠﮥ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺎرج اﺳﺖ وﻟﯽ ﻧﮑﺘﮥ ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺴﯿﺎري در ﻗﺎﻟﺐ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ اﻧﺘﺸﺎر اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺖ. از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺠﻼت ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺻﻠﯽ داﻧﺶ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ داراي داوريﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد و اﺻﻮﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺑﺪﯾﻬﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﺎﯾﻪﮔﺬاري ﺷﺪه ﺑﺮ ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ؟ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﯿﺰ ﻋﻠﯽرﻏﻢ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روشﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮي ﮐﻪ ﺗﺎ ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﺎﻓﺘﮥ ﻋﻠﻤﯽ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻋﻠﻤﯽ، ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﺗﻮﺳﻂ اﻓﺮاد آﮔﺎه و ﭘﺎﯾﺒﻨﺪ ﺑﻪ اﺻﻮل و ارﺟﺎﻋﺎت ﻣﺘﻌﺪدي را درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ وﻟﯽ ﭘﺲ از ﺳﺎﻟﯿﺎن ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﺻﺤﺖ ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ داﺷﺖ. زﯾﺎد ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮدن آنﻫﺎ ﮐﺸﻒ ﻣﯽﮔﺮدد. اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻣﺠﻼت ﺗﺎزه ﮐﺎر و ﺟﺪول 1 ﺑﺮﺧﯽ از ﭘﺮ اﺳﺘﻨﺎدﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت داراي ﺧﻄﺎ، رﺗﺒﮥ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻧﻤﯽﺷﻮد، ﺑﻠﮑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻌﻀﺎً در ﻣﺠﻼت ﻧﻘﺺ ﯾﺎ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮاي دﯾﮕﺮان را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺣﺘﯽ ﺑﺮﺗﺮ دﻧﯿﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﯽﺧﻮرد. ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻌﺪ از اﻧﺘﺸﺎر و درﯾﺎﻓﺖ ارﺟﺎﻋﺎت ﻣﺘﻌﺪد ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻮﺟﻮد ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺮخ و ﺳﺮﻋﺖ ﺳﻠﺐ اﻣﺘﯿﺎز ﺑﻮدن آنﻫﺎ ﭘﯽﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ [6- 3]. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻻت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ (Retraction) در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ [2-1] ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻋﺒﺎرت ":Retracted" در ﭘﺎﯾﮕﺎه ﻋﻠﻮم و ﺳﭙﺲ در زﻣﯿﻨﮥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺳﺆاﻻت زﯾﺎدي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻘﺎﻻت ﭘﺮاﺳﺘﻨﺎد اﺳﺘﺨﺮاج ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ. ﻋﺒﺎرت ﻣﻄﺮح اﺳﺖ؛ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺖ ﭼﯿﺴﺖ؟ ":Retracted" در اﺑﺘﺪاي ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻻﺗﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﯾﮏ روش ﻧﺎب ﻋﻠﻤﯽ را ﺗﺸﺨﯿﺺ داد؟ ﭘﺲ از ﭼﺎپ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ، ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮدن و ﯾﺎ وﺟﻮد روشﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ داﻧﺶ ﺑﯽاﻋﺘﺒﺎر ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺧﻄﺎ در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﯽﺑﺮده ﻣﯽﺷﻮد؛ ﻟﺬا ﺑﺎ ﻗﺮار دادن اﯾﻦ ﮐﺪاﻣﻨﺪ؟ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﮐﺪام ﻫﺴﺘﻨﺪ؟
ﻋﺒﺎرت در اﺑﺘﺪاي ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺤﻘﻘﺎن در اﯾﻦ ﺑﺎره Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮐﺪام از ﺳﺆاﻻت ﻓﻮق ﮐﺎر ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ را اﻃﻼعرﺳﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد [7] اﻟﺒﺘﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﯽﻃﻠﺒﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ در ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﺮﺗﮑﺐ ﺧﻄﺎ در ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﻮد ﮔﺮدﻧﺪ، ﺑﻪ ﻋﻼوه رﺷﺘﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ از دﯾﺪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ آن رﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﯾﺮ ﺳﻠﺐ اﻣﺘﯿﺎز ﻣﮑﺎﻧﯿﺰﯾﻤﯽ ﺟﻬﺖ اﺻﻼح ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ و درآﻣﺪه و ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ. اﺑﺰاري ﺑﺮاي ﺗﻨﺒﯿﻪ ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان ﻧﯿﺴﺖ [8] در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﺪف "ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1099
ﺟﺪول 1- ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ، ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده، ﻏﯿﺮﻋﻠﻤﯽ ﯾﺎ داراي ﺧﻄﺎ ﺑﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﺳﺘﻨﺎد [7]
ﺗﻌﺪاد اﺳﺘﻨﺎدات ﺳﺎل ردﯾﻒ ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﺳﺎل ﺳﻠﺐ اﻣﺘﯿﺎز (ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﮔﻮﮔﻞ ﭼﺎپ اﺳﮑﺎﻟﺮ) Ileal-lymphoid-nodular hyperplasia, non- specific colitis, and The Lancet 2327 2010 1998 pervasive 1 developmental disorder in children Purification and ex vivo expansion of postnatal 1575 2009 2001 Blood human marrow 2 mesodermal progenitor cells Viral pathogenicity determinants are The EMBO suppressors of 1189 2015 1998 journal 3 transgene silencing in Nicotiana benthamiana TREEFINDER: a BMC powerful graphical 1031 2015 2004 evolutionary analysis environment 4 biology for molecular phylogenetic
ﻫﻤﺎنﻃﻮر ﮐﻪ در ﺟﺪول 1 ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ، ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺒﺘﻨﯽ (Pseudoscience) ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﺮ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ (ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده) ﺧﻮد ﭘﺎﯾﮥ ﺑﯿﺶ از آنﻫﺎ را ﻣﺤﻮر ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. 1000 ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻋﻠﻤﯽ را ﺗﺸﮑﯿﻞ دادهاﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﯾﺎي اﻧﺘﺸﺎر اراﺋﻪ ﯾﮏ ﺗﻌﺮﯾﻒ واﺿﺢ و ﺻﺮﯾﺢ ﺑﺮاي ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﮐﻤﯽ ﻋﻠﻢ و ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﺳﺎﯾﺮ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺳﺖ. ﻟﺬا ﺑﺮرﺳﯽ دﺷﻮار ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ و واژﮔﺎن ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﺎ ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﺘﻌﺪد ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ وﺟﻮد دارد. از اﯾﻦ ﭘﺲ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﺷﯿﻮة اﯾﺠﺎد و ﺗﺸﺨﯿﺺ آنﻫﺎ، ﺑﺴﯿﺎر ﺿﺮوري ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﮐﻠﯽ از واژة ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺻﻄﻼﺣﺎت و ﺗﻌﺎرﯾﻒ ﻣﯽرﺳﺪ و ﺗﺤﻘﯿﻖ ﭘﯿﺶ رو ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ راهﻫﺎي ﻣﻤﮑﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺜﺎل ﭘﯿﺘﺮ ﻫﻮﺑﺮ ﺑﺮاي اﻧﺘﺸﺎر اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﯽﮐﻮﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ، ﻫﺪف (Peter Huber) اوﻟﯿﻦ ﺷﺨﺼﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺘﻌﺪد از اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ او ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﺪع واژة Junk science ﯾﺎد ﻣﯽﺷﻮد [9]. وي، ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ، ﺗﻮزﯾﻊ و ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺳﺎﯾﺮ ارﺟﺎع ﺷﺪه در [9]، ﺗﻌﺮﯾﻒ زﯾﺮ را ﺑﺮاي ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اراﺋﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺷﮑﻞ- داده اﺳﺖ [10] : ﮔﯿﺮي اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ "ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺗﻌﺮﯾﻒ اﺳﺖ. در واﻗﻊ ﺗﺼﻮﯾﺮي از داﻧﺶ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺒﯿﻪ آن اﺳﺖ وﻟﯽ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1100 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻧﺪارد و آﻣﯿﺨﺘﻪاي از دادهﻫﺎي ﻣﻐﺮﺿﺎﻧﻪ، ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ درﻣﺎﻧﯽ (homeopathy) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮﻋﯽ دﯾﮕﺮ از اﺳﺘﻨﺘﺎجﻫﺎي ﺟﻌﻠﯽ و ﺣﻘﻪﺑﺎزي ﻣﻨﻄﻘﯽ اﺳﺖ. در واﻗﻊ ادﻋﺎﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﻋﻠﻤﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﯿﺎن اﺳﺖ. دن ﭘﺮي (Dan Perri) ﻓﻬﺮﺳﺘﯽ از ﻫﺮ ﻧﻮع ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺼﻮر از ﺧﻄﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻻﯾﺮوﺑﯽ دادهﻫﺎ، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪاي از ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ درﻣﺎﻧﯽ اﻓﮑﺎر واﻫﯽ، ﺗﻌﺼﺐ و ﺗﻘﻠﺐ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ". اراﺋﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﯿﺎن ﻣﯽدارد ﮐﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ درﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ آﻧﭽﻪ از ﺟﺴﺘﺠﻮ در ادﺑﯿﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺰﺷﮏ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺳﺎﻣﻮﺋﻞ ﻫﺎﻧﻤﻦ ( Samuel ﻣﯽﮔﺮدد، ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ اﯾﻦ ﻧﮑﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ Hahnemann) ﻣﻄﺮح ﮔﺮدﯾﺪ [15-14]. ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﭘﮋوﻫﺶ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ از ﭘﮋوﻫﺶ ﻏﯿﺮ ﻋﻠﻤﯽ ﯾﺎ ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﺷﺎﺧﮥ ﻋﻠﻤﯽ ﺧﺎﺻﯽ ﻧﯿﺴﺖ و ﺳﺎﺑﻘﻪاي ﻃﻮﻻﻧﯽ (pseudoscience)، ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ/ﻋﻠﻢ ﺳﺤﺮ/ﻋﻠﻢ ﺑﺪ/ﻋﻠﻢ در ﺗﺎرﯾﺦ دارد. ﮐﯿﻤﯿﺎﮔﺮي ﮐﻪ ﺧﻮد رﯾﺸﻪاي دﯾﺮﯾﻨﻪ دارد ﻣﻨﺤﺮف/ﻋﻠﻢ دروﻏﯿﻦ ( junk/voodoo/bad/bent/bogus ﺟﺰء ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ (ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﻨﺒﻊ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮده ﺷﺪه ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ) science) اﺳﺖ [11]. اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺎﺧﻪ ﻋﻠﻤﯽ واژﮔﺎن ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﺮاي ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﻓﺮاﺧﻮر زﻣﯿﻨﮥ ﺑﺤﺚ ﺷﯿﻤﯽ ﺷﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﯽﺷﻤﺎري از ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺧﻮد اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ، وﻟﯽ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ از در ﺗﺎرﯾﺦ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﮐﻪ در ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻔﻬﻮم ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﻓﯿﺰﯾﮏ، ﺷﯿﻤﯽ، ﭘﺰﺷﮑﯽ، ﺑﯿﻮﻟﻮژي، روانﺷﻨﺎﺳﯽ و ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﺨﺘﺺ ﻗﺮن ﺷﺎﺧﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن آنﻫﺎ از ﺣﻮﺻﻠﮥ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻠﻢ ﻫﻤﻮاره ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮده اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺧﺎرج اﺳﺖ [16]. اﺳﺖ و اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دﻫﻪﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻧﯿﺴﺖ. از در ﻣﻮرد اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﻨﺒﻊ اﺻﻠﯽ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﮐﻤﯽ دﺷﻮار ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺤﻘﻘﺎن ﻣﺘﻌﺪدي در ﻣﻮرد ﻧﺸﺮﯾﺎت ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﻟﺬا ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در اداﻣﻪ، ﺟﺰء ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺖ و ﯾﺎ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ از ﺟﻬﺖ دﺳﺖ دوم ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﺳﺎل 1796، ﭘﺰﺷﮏ اﺗﺮﯾﺸﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻘﺎﻻت و ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري داراي ﻧﻘﺺ ﺑﻮده و در ازاي
Franz Joseph Gall ﻓﺮاﻧﺘﺲ ﯾﻮزف ﮔﺎل ( ) ﻋﻠﻢ ﺟﻤﺠﻤﻪ درﯾﺎﻓﺖ ﻫﺰﯾﻨﻪ از ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ اﻗﺪام ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻫﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪاي Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﺧﻮاﻧﯽ (Phrenology) را ﻣﻄﺮح ﮐﺮد. در اﯾﻦ ﻋﻠﻢ اﺣﺴﺎﺳﺎت ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. اﯾﻦ ﻣﺠﻼت در ﻣﻮرد ﺻﺤﺖ ﻣﻘﺎﻻت و ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﮐﻨﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮدي ﺑﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻐﺰ آنﻫﺎ ﺟﺪﯾﺘﯽ ﻧﺸﺎن ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ، ﻟﺬا ﻣﻨﺒﻌﯽ از داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ (ﻣﺤﻞﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ در ﺟﻤﺠﻤﻪ) ﻧﺴﺒﺖ داده ﻣﯽﺷﺪ و از را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارﻧﺪ ﮐﻪ آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت دﯾﮕﺮ اﺷﺎﻋﻪ ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﯽﻫﺎ، اﻧﺪازه و ﺷﮑﺎف در ﺟﻤﺠﻤﻪ اﻓﺮاد ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽدﻫﻨﺪ [17-18]. در ﮐﻨﺎر ﭘﺬﯾﺮش ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﮑﺎر ﺷﺨﺼﯿﺖ آنﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدﯾﺪ [12]. در ﺳﺎل 1848 ﻣﺠﻼت ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺖ در اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ، ﺳﺎﯾﺮ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ارواح (Spiritualism) ﺑﺎ ادﻋﺎي ﺧﻮاﻫﺮان ﻣﺤﻘﻘﺎن از رﺷﺪ ﺳﺮﯾﻊ ﺗﻌﺪاد اﯾﻦ ﻣﺠﻼت اﺑﺮاز ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻓﺎﮐﺲ Fox Sisters ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﺪﻋﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و ﺳﻌﯽ در اراﺋﻪ راﻫﮑﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آنﻫﺎ ﺑﺎ ارواح ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ و ﭘﺲ از آنﻫﺎ ﮔﺴﺘﺮش [13]. دارﻧﺪ [-21 19].
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1101
داوريﻫﺎي داراي ﻧﻘﺺ ﯾﺎ ﻏﯿﺮ ﺗﺨﺼﺼﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻨﺸﺎء از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﮐﻪ در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻣﯽرﺳﻨﺪ دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﺤﺴﻮب ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه و ﺳﻠﺐ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺳﻠﺐ اﻣﺘﯿﺎز ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺑﻮﻫﻨﻮن (John Bohannon) در ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﻻت ﺳﺎﺑﻘﻪاي ﻃﻮﻻﻧﯽ دارد و از اواﺧﺮ ﻗﺮن ﻫﺠﺪﻫﻢ ﺳﺎل 2013 در ﻣﺠﻠﻪ ﺳﺎﯾﻨﺲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﻤﻮد، ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺷﮑﻞﮔﯿﺮي ﻧﻤﻮد و ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﻮﺟﻬﯽ را از ﺿﻌﻒ داوري در ﻣﺠﻼت اراﺋﻪ داد. او ﻣﻘﺎﻟﻪاي اﺻﻼﺣﺎت در ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪ و ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ را ﺑﻪ 304 ﻣﺠﻠﻪ ارﺳﺎل ﻧﻤﻮد و از ﺑﯿﻦ اﯾﻦ 304 ﻣﯽﺷﺪ. در ﮔﺬﺷﺘﻪ اﯾﻦ اﺻﻄﻼح ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻣﺠﻠﻪ، 157 ﻋﺪد از آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ وي ﭘﺬﯾﺮش ﻣﻘﺎﻻت ﮐﺎرﺑﺮد داﺷﺖ وﻟﯽ اوﻟﯿﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي دادﻧﺪ، ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﻮد ﺣﺎﮐﯽ از ﺿﻌﻒ داوري در اﯾﻦ ﻣﺠﻼت اﻣﺮوزي ﺳﻠﺐ اﻣﺘﯿﺎز ﺷﺪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﻣﺠﻠﮥ Acta ﺑﻮد [22]. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، در ﺳﺎل 2013، 85 ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه Mathematica در ﺳﺎل 1889 ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺖ. اﯾﻦ ﻣﺠﻠﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ (ﻣﻘﺎﻟﮥ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ) در ﺷﻤﺎرهﻫﺎي ﭼﺎپ ﺟﺎﯾﺰهاي را ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺷﺪه در ﻧﺎﺷﺮ اﺷﭙﺮﯾﻨﮕﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺿﻌﻒ- رﯾﺎﺿﯽ را اراﺋﻪ دﻫﺪ، ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰه ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در داوري و اﻧﺠﺎم داوري ﻏﯿﺮﺗﺨﺼﺼﯽ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه ﺳﻮﺋﺪ ﺣﻤﺎﯾﺖ ﮔﺮدﯾﺪه ﺑﻮد. ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ آﻧﺮي اﺷﺘﺒﺎه ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ [23]. آﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﭘﻮاﻧﮑﺎره (Henri Poincaré) رﯾﺎﺿﯿﺪان ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﯽﺗﻮان از ادﺑﯿﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮد اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺖ ﺑﻮد ﺑﺮﻧﺪه اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮدﯾﺪ وﻟﯽ ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﯽ ﻣﻌﯿﻦ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ و ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺿﻌﻒﻫﺎي ﯾﮏ اﺷﺘﺒﺎه ﮐﻮﭼﮏ در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪاي ﻏﻠﻂ داوري در ﻣﺠﻼت ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ وﻟﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ از دﺳﺘﮑﺎري ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﯾﯽ ﻫﻤﺮاه در ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري ﻧﯿﺰ ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻤﻮد. در ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﻣﺠﻼت ﺷﻤﺎره ﻣﺠﻠﻪ ﺗﻮزﯾﻊ ﮔﺮدﯾﺪه ﺑﻮد وﻟﯽ ﺑﺎ ﺗﻼش ﺳﺮدﺑﯿﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺑﺎ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺎﻻ ﻫﻤﻮاره ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ داوري ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺷﻤﺎرهﻫﺎ ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪﻧﺪ [29]. ﺑﻮدهاﻧﺪ. در اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ، اﻓﺮاد ﻧﺎﻗﺾ اﺻﻮل ﻋﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﻗﺼﺪ از آن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت آﺗﯽ ﺑﺮاﺳﺎس داﻧﺶ ﻓﻌﻠﯽ
ﭼﺎپ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﻣﺠﻠﻪاي ﻣﻌﺘﺒﺮ را دارﻧﺪ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺪﻧﮥ داﻧﺶ ﺑﻨﯿﺎن ﮔﺬاري ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ، ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻓﺮاﯾﻨﺪ داوري را دﭼﺎر اﺧﺘﻼل ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ [24- ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻘﺎﻻت ﭼﺎپ ﺷﺪه ﭘﯿﺸﯿﻦ ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ. در 28]. ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺪﻧﮥ داﻧﺶ ﺷﺎﻣﻞ داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎﻋﺚ اﮔﺮ ﭼﻪ در ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻠﻤﯽ و ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﺻﺮاﺣﺖ ﺑﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﭘﺎﯾﺒﻨﺪ ﺑﻪ اﺻﻮل اﺧﻼﻗﯽ ﺷﯿﻮة اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻋﻠﻤﯽ اﺷﺎره ﻧﮕﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺳﺘﻔﺎده از داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻮﺟﻮد در وﻟﯽ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ از ﺟﺴﺘﺠﻮ ادﺑﯿﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺮ ﻣﯽآﯾﺪ، ﺳﻪ ﻣﺠﻼت داراي اﻋﺘﺒﺎر و ﭘﺎﯾﮕﺎهﻫﺎي اﺳﺘﻨﺎدي، ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ را ﻣﻘﻮﻟﮥ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه ﻓﻮق ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺠﻼت ﺑﯽ ﮐﯿﻔﯿﺖ، ﺿﻌﻒ در اراﺋﻪ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺧﺮوﺟﯽ واﻗﻌﯽ و ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﯿﻨﺎﻧﯽ اراﺋﻪ داوري و دﺳﺘﮑﺎري در ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري ﺟﺰء ﻋﻤﺪه ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوه، ﺑﺎ ﺟﺴﺘﺠﻮ در ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﻧﻤﯽﺗﻮان در اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽروﻧﺪ. ﺑﺮﺧﯽ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎﯾﯽ را ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺻﺮاﺣﺘﺎ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1102 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻮﺟﻮد در اﯾﻦ در ﺣﯿﻄﻪ ﭘﺎراداﯾﻢ ﺗﻔﺴﯿﺮي ﻗﺮار داﺷﺘﻪ و از ﺟﻤﻠﻪ روشﻫﺎي زﻣﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺠﺰا ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﯾﺎ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﮐﯿﻔﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد. ﻣﻮﺟﻮد ﻣﯽﭘﺮدازﻧﺪ و از اراﺋﻪ راهﻫﺎي اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﯾﻦ روش در دﻫﻪ 1970 ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﻧﺲ ﻣﺎرﺗﻮن ﻏﻔﻠﺖ ورزﯾﺪهاﻧﺪ. از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ رﺷﺪ ﺗﻌﺪاد ﻣﻘﺎﻻت ﺳﻠﺐ (Ference Marton) در داﻧﺸﮕﺎه ﮔﻮﺗﻨﺒﺮگ ﺳﻮﺋﺪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪ اﻋﺘﺒﺎر ﺷﺪه در ﺳﺎلﻫﺎي اﺧﯿﺮ ﮔﻮاه اﯾﻦ ادﻋﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻞ و ﻫﺪف آن دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ درﮐﯽ ﻋﻤﯿﻖ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﮐﺎﻣﻼ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه در ﻧﺰد اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ. اﺳﺎس اﯾﻦ روش ﺑﺮ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﯾﺎ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺟﺎﻣﻌﯽ از آنﻫﺎ در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ. اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺠﺎرب ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺿﺮوري ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ ﺗﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ اﻧﺘﺸﺎر و ﯾﺎ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ از دﯾﺪ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﮐﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﯾﯽ در اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري در ﭘﯽ اﺣﺼﺎء و ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي اﯾﻦ ﺗﺠﺎرب زﻣﯿﻨﻪ داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ رﺷﺘﮥ ﺗﺤﺮﯾﺮ در آورده ﺷﻮد. اراﺋﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ و در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ، ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎي اﻧﻔﺮادي ﻋﻤﯿﻖ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰار ﮐﺴﺐ داده ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮔﯿﺮد. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﯾﮏ ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﺎ ﺟﺎي ﻣﻤﮑﻦ از ﻣﻨﺎﺑﻊ داﻧﺶ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري، ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودي ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ دوري ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، اﻓﺮاد درﮔﯿﺮ ﺑﺎ اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﯾﮏ ﻣﻌﺮف ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻣﺘﻔﺎوت از ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﺑﯿﻨﺶ وﺳﯿﻊﺗﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ در ﻣﻌﯿﻦ در ﻧﺰد ﮔﺮوه ﺧﺎﺻﯽ از اﻓﺮاد ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎران اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻋﻠﻤﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ، ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺮاي اراﯾﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮي ﮐﻠﯽ و ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪي از ﯾﮏ ﻣﻮاد و روشﻫﺎ ﭘﺪﯾﺪه، ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﻣﺬﮐﻮر را در ﻗﺎﻟﺐ ﭼﻬﺎرﭼﻮﺑﯽ " " ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ در ﺑﺨﺶ ﻣﺮور ادﺑﯿﺎت ﺑﯿﺎن ﮔﺮدﯾﺪ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺰرگﺗﺮ ﮐﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد، ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﻣﻨﻈﻢ ﻋﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺮﯾﺢ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﺑﺮاي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ را اراﺋﻪ داده ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻤﺘﺮ ﺗﺪوﯾﻦ ﮔﺮدﯾﺪهاﺳﺖ. ﺑﻪ ﻧﻈﺮ درك ﻋﻤﯿﻖ ﻣﻔﻬﻮم ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه از ﻣﻨﻈﺮ ﮔﺮوه ﺧﺎﺻﯽ از اﻓﺮاد [ ] ﻣﯽرﺳﺪ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت و ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ را ﺑﺴﯿﺎر ﺳﻮدﻣﻨﺪ اﺳﺖ Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 . 30-34 در زﻣﯿﻨﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﮐﺸﻒ داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺷﯿﻮهﻫﺎي ﺑﻪ ﻋﻠﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻫﺪف ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎراﻧﻪ ﺑﺎزﻧﻤﻮد اﻧﺘﺸﺎر آن داﺷﺘﻪاﻧﺪ. ﻟﺬا اﮔﺮ ﺑﻪ "ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ادراك و ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، از ﻃﺒﻘﺎت داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ" ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﮥ ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪة ﮐﻤﺘﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺎز ﻧﻤﻮد اﯾﻦ ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻨﮕﺮﯾﻢ ﮐﻪ در ذﻫﻦ اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺷﯿﻮهﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﻣﯽﮔﺮدد. ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ (ﻣﻔﻬﻮم ﯾﺎ آﮔﺎﻫﯽ) از دو ﻋﻨﺼﺮ [ ] ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ، روش ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ارﺟﺎﻋﯽ و ﺳﺎﺧﺘﺎري ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ 35-38 . (Phenomenography) روﺷﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﻧﺘﻬﺎي ﮐﺎر ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎرﻫﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺘﯿﺠﻪ اﺳﺖ. ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد. اﯾﻦ روش ﻓﻀﺎي ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﯿﺎن ﻣﯽدارد ﮐﻪ اﻓﺮاد ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺗﻤﺎم ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1103
ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﮑﻨﺪ ﺑﺎ ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻓﺮاد ﺗﺼﻮﯾﺮي ﮐﻠﯽ از آن ﭘﺪﯾﺪه ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآﯾﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﻣﻨﻄﻖ ﻓﻬﻢ ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ اﺣﺼﺎء ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮدآوري ﺷﺪه، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﭘﮋوﻫﺶ از ﮐﺪﮔﺬاري ﻧﻈﺮي (Theoretical coding) ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ
ﯾﺎ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ آنﻫﺎ را ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪه و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎﺧﺘﺎري ﮐﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﺒﺮه و ﺟﻠﺐ ﺑﯿﺎن ﺷﺪ ﺗﺮﺳﯿﻢ ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ. ﺳﭙﺲ، آنﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﻀﺎي ﻣﻮاﻓﻘﺖ آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ (ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﯿﺮي ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ) ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﺮﻫﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺳﻪ روش ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ، ﻋﻤﻮدي و اﻓﻘﯽ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪي ﺷﺪه و ﺑﻪ ﯾﮏ اﻧﺠﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻧﯿﻤﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر واﺣﺪ ﻣﯽرﺳﻨﺪ. در روش ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮ ﺣﺎوي ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﮐﻤﺘﺮ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ. در روش اﻓﻘﯽ، اﻓﻖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ دو ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺘﻔﺎوت، ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و در روش ﻋﻤﻮدي ﯾﮏ ﻣﻔﻬﻮم در ﭼﻨﺪ اﻓﻖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮔﺮدد. در روش ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ، ﻣﻀﻤﻮنﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺗﻔﺴﯿﺮ و ﺷﮑﻞ دﻫﯽ ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﻓﻀﺎي ﺷﻤﻮل اﻓﻖ ﺑﯿﺮوﻧﯽﺷﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ در ﻓﻀﺎي ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻪ ﻣﻀﻤﻮن ﯾﺎ ﻃﺒﻘﻪاي ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﮐﻪ اﻓﻖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ آن ﺷﻤﻮل ﮐﻤﺘﺮي دارد در ﻣﺮﮐﺰ و ﻣﻀﻤﻮنﻫﺎي ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺷﻤﻮل در ﻣﺤﯿﻂ آن ﻗﺮار
ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ. ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻀﺎي ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺷﮑﻞ 1- ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﺷﯿﻮة ﻓﻮق اراﺋﻪ ﻧﻤﯽﮔﺮدد و ﺑﺮﺧﯽ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﯿﻔﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت از ﺟﺪاول و اﺷﮑﺎل ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻬﺮه ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺒﻨﺎي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن اﻓﺮادي اﺳﺖ [41-39، 37، 34- 33]. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺷﺮح ﮐﻪ ﻗﺎدر ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت را در ﻣﻮرد ﻣﻮﺿﻮع داده ﺷﺪه در روش ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻓﺮاﻫﻢ آورﻧﺪ و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي را ﺑﺮآورده ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. ﺷﮑﻞ 1 ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ [42]. ﻟﺬا در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﯿﺰ از ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﯿﺮي ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ. ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﺎ 12 ﻧﻔﺮ از اﻓﺮادي ﮐﻪ در زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ داﻧﺶ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺎﻓﯽ داﺷﺘﻨﺪ، ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1104 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
ﺷﺪ. ﻣﻌﯿﺎر ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺷﺎﻣﻞ آﮔﺎﻫﯽ داﺷﺘﻦ و ﻓﻌﺎل ﺑﻮدن در زﻣﯿﻨﻪ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ از ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ، داﺷﺘﻦ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪه ﻣﺮﺗﺒﻂ و ﯾﺎ داﺷﺘﻦ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻋﻮاﻣﻠﯽ را ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ آنﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻧﺘﺸﺎر ﺳﺎﺑﻘﻪ درﮔﯿﺮي ﺑﺎ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮد. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﯽﺷﻮد را ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ. ﺳﭙﺲ در ﺻﻮرت ﻣﺼﺎﺣﺒﮥ ﻫﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ اﺷﺒﺎع ﻧﻈﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﯾﺪ. ﻧﯿﺎز از آنﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮي اراﺋﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﺑﻌﻀﯽ از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر اﺧﺘﯿﺎري دارﻧﺪ ﯾﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﺧﻮد را واﺿﺢﺗﺮ ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪ. ﭘﺲ از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ اﻓﺮاد ﺧﺒﺮة دﯾﮕﺮي را ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد دادﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎن، ﻣﺘﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ ﺑﻪ دﻗﺖ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﮔﻮﯾﺎي روش ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺮﻓﯽ ( Snowball ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﮐﺪﮔﺬاري ﻧﻈﺮي و اﻧﺠﺎم ﺗﻔﺴﯿﺮ، Sampling) اﺳﺖ. ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن در ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺖ. روش ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺧﺎرج از اﯾﺮان ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ و ﺻﻮرت ﺗﮑﺮاري و ﭼﻨﺪﺑﺎره ﺑﻮد ﺗﺎ ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﺪﺳﺖ اﻣﮑﺎن دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﻧﻤﻮد و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، آﻣﺪه ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ اﻧﻄﺒﺎق را ﺑﺎ دادهﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺸﻐﻠﻪ ﻧﺴﺒﯽ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن، از روش ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ اراﺋﻪ ﺧﺮوﺟﯽ ﻣﺘﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ و ﭘﺮﺳﺶ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺮاي آنﻫﺎ اﯾﻤﯿﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﺷﯿﻮة ﻣﺮﺳﻮم در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺪ و ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺮﺗﺒﻂ درﯾﺎﻓﺖ ﮔﺮدﯾﺪ و در ﻣﻮارد ﻟﺰوم ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ، ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﺮاي ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮي از آنﻫﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻋﻼوه، ﻗﺴﻤﺘﯽ ﻧﺎآﺷﻨﺎ و اﻓﺮادي ﮐﻪ ﺑﺎ ﺷﯿﻮهﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﯿﻔﯽ آﺷﻨﺎﯾﯽ از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ اراﺋﻪ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ در ﺷﺒﮑﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﺪارﻧﺪ، ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ درك ﺑﺎﺷﺪ، ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ در ﻗﺎﻟﺐ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺖ و اﻓﺮاد در ذﯾﻞ ﭘﺮﺳﺶ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎي ﺧﻮد را اراﺋﻪ دﯾﮕﺮي ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪ. ﭼﺮا ﮐﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﮐﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ. ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎي ﻣﺘﻨﯽ ﻣﺰاﯾﺎي ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﺎم ﮐﻠﯿﮥ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ و اﻓﺮاد درﮔﯿﺮ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﺘﺸﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﺟﻤﻠﻪ ﺣﺬف ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ داﻧﺶ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﻣﮑﺘﻮبﺳﺎزي ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎي ﺿﺒﻂ ﺷﺪه را ﻫﻤﺮاه دارﻧﺪ [43].
ﻧﺘﺎﯾﺞ Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ در ﺟﺪول 2 ﺟﺪول 3 ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎي ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﮐﺪﮔﺬاريﻫﺎي ﺟﺪول 2- ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﺷﺮﮐﺖﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﮐﻠﯿﺪ واژهﻫﺎي ﻣﺴﺘﺨﺮج از ﻣﺘﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ ﺟﻨﺴﯿﺖ درﺟﻪ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ. ﮐﺪﮔﺬاري ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺟﺪول ﻣﺮد زن اﺳﺘﺎد داﻧﺸﯿﺎر اﺳﺘﺎدﯾﺎر ﻧﺪارد ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺟﺎي ﻣﻤﮑﻦ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻌﺪاد 11 1 5 0 2 5
اﻃﻼﻋﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺼﻮل ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1105
ﺟﺪول 3- ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه از ﻣﺘﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ
ردﯾﻒ ﮐﻠﯿﺪواژه ﮐﺪ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ 1 رﻋﺎﯾﺖ روشﻫﺎي ﭘﮋوﻫﺸﯽ رﻋﺎﯾﺖ اﺻﻮل ﭘﮋوﻫﺶ 2 ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺿﺎﺑﻄﻪﻣﻨﺪ 3 اﻋﺘﺒﺎرﺳﻨﺠﯽ وارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﮋوﻫﺶ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﭘﮋوﻫﺶ ﻣﻌﺘﺒﺮ 4 وﺳﻮاس در آزﻣﺎﯾﺸﺎت اﻋﺘﺒﺎرﺳﻨﺠﯽ 5 ﺗﮑﺮار 6 اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﺳﻬﻮي ﺧﻄﺎﻫﺎي آزﻣﺎﯾﺸﯽ 7 ﻣﺪلﻫﺎي رﯾﺎﺿﯽ ﻣﺸﮑﻮك و ﮔﻨﮓ ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺒﻬﻢ 8 ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ در ﻣﻮرد آزﻣﺎﯾﺶ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﻪ راي 9 اﺛﺒﺎت دروﻏﯿﻦ و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺸﮑﻮك ﺳﻨﺪﺳﺎزي 10 ﮔﺰارﺷﺎﻫﺎي ﮐﻼﻫﺒﺮداراﻧﻪ 11 ﺳﻮء رﻓﺘﺎرﻫﺎي اﮐﺎدﻣﯿﮏ 12 ﻋﺪم ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺻﻮل اﺧﻼق ﻋﻠﻤﯽ ﺳﻮء رﻓﺘﺎر آﮐﺎدﻣﯿﮏ 13 ﺗﻮﺟﯿﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﻇﻬﺎراﺗﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺸﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﭼﺎپ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﺮﻗﺖ ادﺑﯽ 14 ﭘﮋوﻫﺶ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ 15 ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت دروﻏﯿﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺳﺎزي 16 اﺑﺰارﻫﺎي اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ 17 ﻋﺪم ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﮑﺮار ﻧﺎﭘﺬﯾﺮي 18 ﻋﺪم ﺗﺤﻮﯾﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ در ﺷﯿﻮهاي دﻗﯿﻖ (اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﯾﺶ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺮاي دﯾﮕﺮان دﺷﻮار ﻣﺤﺘﻮاي ﺿﻌﯿﻒ 19 ﺑﺎﺷﺪ) 20 دادهﻫﺎي اﺷﺘﺒﺎه دادهﺳﺎزي 21 دﺳﺘﮑﺎري دادهﻫﺎ 22 ﭼﺎپ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ازاي ﭘﻮل اﻫﺪاف ﻣﺎﻟﯽ 23 اﻫﺪاف ﻣﺎﻟﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻧﺎﺷﺮان (ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻣﺎﻟﯽ) 24 ﻣﺠﻼت ﺳﯿﺎه 25 ﻣﺠﻼت رﺗﺒﻪ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﺠﻼت/ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ 26 ﻣﺠﻼت ﯾﻐﻤﺎﮔﺮ ﻣﺠﻼت ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺖ 27 ﻣﺠﻼت ﺑﯽﮐﯿﻔﯿﺖ 28 ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲﻫﺎي ﺗﻘﻠﺒﯽ 29 ﻋﺪم وﺟﻮد داوري ﻋﺪم اﻧﺠﺎم داوري
30 داوري ﮐﻢ ﮐﯿﻔﯿﺖ Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 31 ﻣﺸﮑﻞ داوري 32 ﻫﯿﺌﺖ ﺗﺤﺮﯾﺮﯾﻪ ﺳﻬﻞ اﻧﮕﺎر ﺑﯽ ﮐﯿﻔﯿﺘﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري داراي ﻧﻘﺺ 33 داوران ﻏﯿﺮ ﻣﺠﺮب داوري 34 ﻣﺤﺪودﯾﺖ زﻣﺎﻧﯽ ﺳﺮدﺑﯿﺮان و داوران ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻘﺎﻻت 35 ﻣﻘﺎﻻت ﺿﻌﯿﻒ در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ 36 اﺑﺰارﻫﺎي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪ داوري داوري اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ دﺳﺘﮑﺎري ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري 37 داوري ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ داوري ﻏﯿﺮواﻗﻌﯽ 38 ﻣﻘﺎﻻت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﺠﻼت و ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮ 39 ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ 40 ﻏﯿﺮﻋﻠﻢ اﻏﻠﺐ از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ 41 ﻣﻘﺎﻻت ﺿﻌﯿﻒ در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻓﺮﯾﺐ داوري داوري ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1106 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ در ﺷﮑﻞ ﺷﻤﺎره 2 ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ. ﺟﻬﺖ ﻓﺮاﻫﻢﺳﺎزي درك ﺑﯿﺸﺘﺮ و اراﺋﻪ دﯾﮕﺮي اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ. ﺷﮑﻞ 3 ﻧﯿﺰ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻖ را ﺳﺎدهﺗﺮ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﺮاي ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن، از ﺷﯿﻮة ﻣﻌﻤﻮل در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺎ ﺟﺰﺋﯿﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺼﺎدﯾﻖ (ﮐﺪﻫﺎ) ﻫﺮ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﯾﻌﻨﯽ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ.
Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021
ﺷﮑﻞ 2- ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1107
ﺷﮑﻞ 3- ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﺼﺎدﯾﻖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه
ﺑﺤﺚ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻘﺎﻻت ﺳﻠﺐ اﻣﺘﯿﺎز ﺷﺪه)، ﺳﺮﻗﺖ ادﺑﯽ، ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﯿﻞ دادهﻫﺎ، ﻋﻮاﻣﻞ داده ﺳﺎزي و دﺳﺘﮑﺎري دادهﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ
ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ در ﺳﻪ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﯾﮏ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ، ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ و ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻠﻮه Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﻋﻠﻢ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ و اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻧﻤﺎﯾﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻃﯽ ﻣﺮاﺣﻞ داوري و ﭼﺎپ، ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮدد. در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻠﻢ ﯾﺎ اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ، اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﺎﯾﺸﺎت در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺒﺎﯾﺪ از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻏﯿﺮ واﻗﻌﯽ، ﻧﻮﺷﺘﻦ اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ اﺑﺰارﻫﺎي ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮي ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺘﺒﺮ و روشﻫﺎي ﻧﻈﺎمﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ دﭼﺎر (اﯾﻦ اﺑﺰار ﮐﻪ SCIgen ﻧﺎم دارد ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻄﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻏﻔﻠﺖ ﻧﻤﻮد، زﯾﺮا اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻧﯿﺰ داﻧﺶ ﻣﺤﻘﻘﺎن داﻧﺸﮕﺎهMIT ﺗﻮﺳﻌﻪ داده ﺷﺪ)، ﻣﺪلﻫﺎي ﻣﺒﻬﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮي را ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ. ﻣﺴﯿﺮ اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رﯾﺎﺿﯽ ﺟﻬﺖ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻠﻮه دادن ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ، اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﻮاﻫﺪ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت داراي ﺧﻄﺎ ﺑﺎ رﻧﮓ آﺑﯽ و ﻣﺴﯿﺮ ﻧﺎﺻﺤﯿﺢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﻘﺎﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﭼﻨﺪان ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ اﻧﺘﺸﺎر ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺣﺎﺻﻞ از ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎي
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1108 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ ﺑﺎ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ (ﺧﻂﭼﯿﻦ) در ﺷﮑﻞﻫﺎي ﺷﻤﺎره 2 داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن، ﻣﺠﻼت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ و 3 ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪه اﺳﺖ. دﻟﯿﻞ دﻧﺒﺎل ﮐﺮدن اﻫﺪاف ﻣﺎﻟﯽ و ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري ﻧﯿﺰ، داوريﻫﺎي داراي ﻧﻘﺺ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر واﻗﻌﯽ ﻣﻘﺎﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﭼﺎپ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﻨﺸﺎء اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻋﻤﺪه در ﻣﺠﻼت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ و ﮔﺎﻫﯽ در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ دﯾﺪه ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد. ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ روزﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﺤﺒﻮﺑﯿﺖ زﯾﺎدي در ﺑﯿﻦ اﻓﺮاد دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﺎﻣﻠﯽ ﺟﻬﺖ اﻧﺘﺸﺎر ﮐﻤﮏ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. داوري داراي ﻧﻘﺺ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻫﺮ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪهاﻧﺪ. ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺤﺪودﯾﺖ در اﻋﻀﺎي ﻫﯿﺌﺖ ﺗﺤﺮﯾﺮﯾﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﯾﺎ داوران، ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن ﺑﯿﺎن داﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎري از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، داوري ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ اﻓﺮاد ﻏﯿﺮﻣﺘﺨﺼﺺ روي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﺎ ﻓﻀﺎ ﺳﺎزي در ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺳﻌﯽ ﺑﺮ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﯽدﻫﺪ. اﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻓﺮاواﻧﯽ در ﻣﺠﻼت ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺟﻠﻮه دادن ﺧﻮد دارﻧﺪ. رخ ﻣﯽدﻫﺪ وﻟﯽ ﮔﺎﻫﯽ ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﺑﺴﯿﺎر ﺟﺪﯾﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﯾﺎ ﻣﺤﻘﻘﺎن اﻧﺪﮐﯽ در آن زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻮرد ﭘﺪﯾﺪة ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﯾﻌﻨﯽ "ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ داوريﻫﺎي داراي ﻧﻘﺺ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ" را ﺑﺎ آﻧﭽﻪ ﮐﻪ در ادﺑﯿﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع آﻣﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. داوري ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﺳﺖ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﻤﺎﯾﯿﻢ، ﭼﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﮥ زﯾﺮ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ: دادهﺳﺎزي و دﺳﺘﮑﺎري ﺣﺮﻓﻪاي دادهﻫﺎ در ﻣﻘﺎﻻت در ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻃﻮر ﺻﺮﯾﺢ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ، ﺑﻪ ﻃﻮر اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻻت ﭘﺬﯾﺮش داده و اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺷﺎره ﻧﺸﺪه اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺧﯽ از ﺳﺒﺐ راﻫﯿﺎﺑﯽ ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﮔﺮدد. ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﺷﺎراﺗﯽ ﺟﺰﺋﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ. دﺳﺘﮑﺎري در ﻓﺮآﯾﻨﺪ داوري ﺷﺎﻣﻞ ﻫﮏ ﮐﺮدن ﺳﺎﯾﺖ ﻣﺠﻠﻪ در ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺿﻮع اﺑﻌﺎد و ﻣﺎﻫﯿﺖ اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﯾﺎ ﻧﺎﺷﺮ، ﺳﺮﻗﺖ ﻫﻮﯾﺖ ﯾﺎ ﺟﻌﻞ ﻫﻮﯾﺖ از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ اﺳﺖ اﺳﺖ و ارﺗﺒﺎط ﻋﻮاﻣﻞ (ﯾﺎ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ اﺟﺰاي ﮐﻪ ﺳﺒﺐ ﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﺟﻠﻮه ﮐﺮدن ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ و ﭼﺎپ آنﻫﺎ ﭘﺪﯾﺪه) ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﯿﺴﺖ و ﻫﺮﮐﺪام ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ
در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﯽﺷﻮد. ﺑﻪ ﻋﻼوه، ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺠﻼت اﺷﺎراﺗﯽ ﮐﻮﺗﺎه داﺷﺘﻪاﻧﺪ، در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر اﺗﻮﻣﺎﺗﯿﮏ و ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ داوريﻫﺎي اﺑﻌﺎد اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه و ارﺗﺒﺎط اﺟﺰاي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ را ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﻻت اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ (اﯾﻦ اﺑﺰار ﺑﺮاي ﺗﺒﯿﯿﻦ ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻓﺮاﯾﻨﺪي ارﺗﺒﺎط اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻘﻘﺎن اﯾﺘﺎﻟﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻫﺪاف ﺗﺒﯿﯿﻦ ﺷﺪ. آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ). ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ داراي ﺧﻄﺎي ﺳﻬﻮي در ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﺘﺸﺎر ﻧﯿﺰ، ﺗﻨﻬﺎ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲﻫﺎ و ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ و ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﻘﺺ داوري در ﻣﺠﻼت ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﭼﺎپ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﻮاﻣﻞ درﮔﯿﺮ در دو ﻣﺮﺣﻠﮥ رﺳﻨﺪ. ﻗﺒﻞ، ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻠﯿﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺟﺰاي ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﺑﺮاي ﭘﺪﯾﺪه در ﺷﮑﻞ ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ و داوريﻫﺎي داراي ﻧﻘﺺ، ﺳﺒﺐ اﺷﺎﻋﻪ و اﻧﺘﺸﺎر 2، اﻓﺮاد درﮔﯿﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ دﯾﺪ وﺳﯿﻊ-
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1109
ﺗﺮي ﺑﻪ رﻓﻊ ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﮐﺎري ﺧﻮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ را از دادهﻫﺎ ﺷﮑﻞ دادهاﻧﺪ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ. و ﻣﻮارد اﺧﺘﻼف ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ و ﺣﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮ روي ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﮐﻠﯿﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﻣﯿﻞ ﺑﺎﻃﻨﯽ و ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﻋﻮاﻣﻞ رﻏﺒﺖ ﺗﻤﺎم ﺑﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، در اﺑﺘﺪاي ﻣﺮﺗﺒﻂ را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ را ﺗﺪوﯾﻦ ﻧﻤﻮد. ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ، در ﺻﻮرت ﻧﯿﺎز ﻫﺪف ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﺗﺸﺮﯾﺢ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺧﺮوﺟﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ را ﺑﻪ ﮔﺮدﯾﺪ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷﻮﻧﺪﮔﺎن ﻏﯿﺮ ﻓﺎرﺳﯽ ﺻﻮرت آﻧﭽﻪ ﮐﻪ در ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود زﺑﺎن ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ آنﻫﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم داده ﺷﺪ. در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﯿﻢ ﺳﻪ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻠﻢ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ و ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﺗﺄﯾﯿﺪ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻪ وﺳﯿﻠﮥ آنﻫﺎ ﺑﻮد ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ اﻓﻖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ زﺑﺎن اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﺳﻂ آنﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه در داﺧﻞ ﻫﺮ ﺑﺨﺶ (ﺑﻠﻮكﻫﺎي ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ درك ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﮑﻞ) اﻓﻖ دروﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ داراي ﭼﻨﺪ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﺘﻐﯿﺮ ﻣﯽ- دادهﻫﺎي ﺟﻤﻊآوري ﺷﺪه و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ. ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ از ﺗﺮﮐﯿﺐﻫﺎي ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ و اﻓﻘﯽ ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي
ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ. در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻋﺘﻤﺎد ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزﯾﺎﺑﯽ اﻋﺘﺒﺎر ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه ﻣﺤﻮر ﺑﺤﺚ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺎ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻟﺤﺎظ ﮔﺮدد. ﻧﺨﺴﺖ آﻧﮑﻪ ﻃﺒﻘﺎت اﺳﺘﻔﺎده از روش ﮐﯿﻔﯽ ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري اﺟﺰاي آن ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﻄﻘﺎ ﮐﺎﻣﻞ و ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﮔﺮدﯾﺪ. در ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺿﻮع ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻬﺎﯾﺘﺎً ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻞ و ﻣﺮﺗﺒﻂ در دﺳﺘﺮس ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎي اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ را اراﺋﻪ ﻣﻘﺎﻻت ﻣﺤﺪودي ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع [ ] ﮐﻨﻨﺪ 44 . در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﻃﺒﻘﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺮداﺧﺘﻪاﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ در
ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻫﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ. اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺮﺧﯽ از ﻃﺒﻘﺎت اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ دارا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ را ادﻏﺎم ﻧﻤﻮد وﻟﯽ اﯾﻦ ادﻏﺎم ﺳﺒﺐ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ارزﺷﻤﻨﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻟﺬا در اﯾﻦ ﺧﺮوﺟﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪه ﮔﺮدﯾﺪه و درك ﺧﺮوﺟﯽ ﺗﺤﻘﯿﻖ را ﺑﺎ ﭘﮋوﻫﺶ از روش ﭘﺪﯾﺪارﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺸﮑﻞ روﺑﺮو ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ، ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ادﺑﯿﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﻮده و ﺗﺠﺮﺑﯿﺎت اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ را ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻮاﻣﻞ درﮔﯿﺮ دراﻧﺘﺸﺎر ﯾﮏ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽﮔﺬارد. ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ اﻃﻤﯿﻨﺎن ﭘﮋوﻫﺶ، ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ در ﺳﻪ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻋﻠﻢ، ﻓﺮآﯾﻨﺪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺎﯾﺪ دو ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻃﺒﻘﺎت را ﺷﮑﻞ داده و و اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﺟﺎي ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ [ ] ﻧﺘﺎﯾﺞ را ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ 44 . در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﯿﺰ دو ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ ﻣﺤﻮرﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ اﻧﺘﺸﺎر
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1110 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
داﻧﺶ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ و ﺗﺸﮑﺮ و ﻗﺪرداﻧﯽ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي آن ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدي ﺑﻪ ﻣﺤﻘﻘﯿﻦ و اﻓﺮاد درﮔﯿﺮ در ﻣﺤﻘﻘﺎن اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ از ﮐﻠﯿﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ و ﻫﻤﮑﺎراﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮات ارزﺷﻤﻨﺪ ﺧﻮد ﺑﻪ ارﺗﻘﺎي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻧﺘﺸﺎر داﻧﺶ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﯿﻨﺶ وﺳﯿﻊﺗﺮي ﮐﻤﮏ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺻﻤﯿﻤﺎﻧﻪ ﺗﻘﺪﯾﺮ و ﺗﺸﮑﺮ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.. ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺑﻨﯿﺎن ﭘﮋوﻫﺶ ﺧﻮد ﺑﻨﮕﺮﻧﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﺎزل ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻧﺘﺸﺎر ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻣﻌﺘﺒﺮ را ﺑﺎ ﭼﯿﺪن اﺟﺰاي آن در ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ.
References
[1] Steen RG, Casadevall A, Fang FC. Why Has mesodermal progenitor cells. Blood 2001;
the Number of Scientific Retractions Increased? 98(9): 2615-25.
PLOS ONE 2013; 8(7): e68397. [5] Brigneti G, Voinnet O, Li WX, Ji LH, Ding
[2] Cokol M, Ozbay F, Rodriguez-Esteban R. SW, Baulcombe DC. Viral pathogenicity
Retraction rates are on the rise. EMBO Rep determinants are suppressors of transgene
2008; 9(1): 2. silencing in Nicotiana benthamiana. The EMBO
J 1998; 17(22): 6739-46. [3] Wakefield AJ, Murch SH, Anthony A, Linnell
Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 J, Casson DM, Malik M, et al. RETRACTED: [6] Jobb G, von Haeseler A, Strimmer K.
Ileal-lymphoid-nodular hyperplasia, non- TREEFINDER: a powerful graphical analysis
specific colitis, and pervasive developmental environment for molecular phylogenetics. BMC
disorder in children. The Lancet 351(9103): Evol Biol 2004; 4: 18.
637-41. [7] Dadkhah M, Lagzian M. An Academic
[4] Reyes M, Lund T, Lenvik T, Aguiar D, Koodie Misconduct Entitled “Article Creating”. J of
L, Verfaillie CM. Purification and ex vivo Rafsanjan Univ of Med Sci 2017; 16(3): 283-90.
expansion of postnatal human marrow
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1111
[8] Steen RG. Retractions in the medical literature: [16] Beyerstein B. Distinguishing science from
who is responsible for scientific integrity? pseudoscience. Simon Fraser University; 1996;
AMWA Journal: Am Med Writers Assoc J 27
(١).26;2011 [17] Jalalian M. Hijacked journals are attacking the
[9] Michaels D, Monforton C. Manufacturing reliability and validity of medical research.
Uncertainty: Contested Science and the Electronic Physician 25 6(4): 2014.
Protection of the Public’s Health and [18] Beall J. Predatory journals threaten the quality
Environment. Am J Public Health 2005; 95(S1): of published medical research. J Orthop Sports
S39-S48. Phys Ther 2017; 47(1): 3-5.
[10] PW H. Galileo’s Revenge. . New York: Basic [19] Nahai F. The Rise of Predatory Journals: What
Books; 1991. Cited By: Michaels D, Monforton Difference Does It Make? Aesthet Surg J 2015;
C. Manufacturing Uncertainty: Contested 35(8): 1042-3. Science and the Protection of the Public’s [20] Boumil MM, Salem DN. In and Out: Open Health and Environment. Am J Public Health Access Publishing in Scientific Journals. Qual 2005; 95(S1): S39-S48. Manag Health Care 2014; 23(3): 133-7. [11] Allchin D. What Counts as Science. Am Biol [21] Kahan S, Kushner RF. New year's resolution: Teach 2012; 74(4): 291-4. Say no to fake journals and conferences. [12] Sabbatini RM. Phrenology: The history of Obesity 2017; 25(1): 11-2. brain localization. Brain and Mind 1997; 1-3. [22] Bohannon J. Who's Afraid of Peer Review?
[13] Porter JE. The Spirit(s) of Science: Science. 2013; 342(6154): 60-5. Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 Paradoxical Positivism as Religious Discourse [23] Bohannon J. Scientific publishing. Hoax- among Spiritualists. Sci Cult 2005; 14(1): 1-21. detecting software spots fake papers. Science.
[14] Perri D. Homeopathy: Has it Beaten Medicine 2015; 348(6230): 18-9. at its Own Game? Univ Toronto Med J. [24] Teixeira da Silva JA, Dobranszki J. Problems 1999;76(3): 166-9. with traditional science publishing and finding a
[15] Smith K. Homeopathy is unscientific and wider niche for post-publication peer review.
unethical. Bioethics. 2012; 26(9): 508-12. Account Res 2015; 22(1): 22-40.
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1112 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
[25] Pierson CA. Fake science and peer review: did-retractions-look-like-in-the-17th-century./
Who is minding the gate? J Am Assoc Nurse Accessed February 2018.
Pract 2014; 26(1): 1-2. [30] Danaie Fard H, Kazemi H. Promoting
[26] Mukherjee A, Venkataraman V, Liu B, Glance Interpretive Research in Organization:
N. Fake review detection: Classification and Overview of \hilosophical Assumption and
analysis of real and pseudo reviews. Technical Executing of Phenomenography in
Report, Department of Computer Science (UIC- Organizations. Motale-ate Modiriate Behbood
CS-03-2013). University of Illinois at Chicago; va Tahavol 2010; 61: 121-47 [Farsi]
2013. [31] Shahvazian S, Mortazavi S, Lagzian M,
[27] Bartoli A, De Lorenzo A, Medvet E, Tarlao F. Rahimnia F. A dichotomous perceptions on
Your Paper has been Accepted, Rejected, or talent retention factors: Phenomenography
Whatever: Automatic Generation of Scientific strategy. Iranian J of Manag Stud 2017; 9(4):
Paper Reviews. In: Buccafurri F, Holzinger A, 675-706.
Kieseberg P, Tjoa AM, Weippl E, editors. [32] Svensson L. Theoretical Foundations of
Availability, Reliability, and Security in Phenomenography. High Educ Res Dev 1997;
Information Systems: IFIP WG 84, 89, TC 5 16(2): 159-71. International Cross-Domain Conference, CD- [33] Marton F. Phenomenography—a research ARES 2016, and Workshop on Privacy Aware approach to investigating different Machine Learning for Health Data Science, understandings of reality. J Thought 1986; PAML 2016, Salzburg, Austria, August 31 - 21(3): 28-49. September 2, 2016, Proceedings. Cham: Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021 [34] Marton F. Phenomenography — Describing Springer International Publishing; 2016. p. 19- conceptions of the world around us. Instr Sci. 28. 1981; 10(2): 177-200. [28] Ferguson C, Marcus A, Oransky I. Publishing: [35] Walsh LN, Howard RG, Bowe B. The peer-review scam. Nature 2014; 515: 480- Phenomenographic study of students' problem 2. solving approaches in physics. PHYS. REV. ST [29] McCook A. What did retractions look like in PHYS. EDUC. RES. 2007; 3(2): 020108. the 17th century? [Available from: [36] Barnard A, McCosker H, Gerber R. http://retraction_ watch.com/2016/03/14/what- Phenomenography: a qualitative research
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 ﻣﻬﺪي دادﺧﻮاه و ﻫﻤﮑﺎران 1113
approach for exploring understanding in health [41] Danaie Fard H, Kazemi H. Interpretive
care. Qual Health Res 1999; 9(2): 212-26. Research in Organization: phenomenography
[37] Marton F, Booth SA. Learning and awareness: and Phenomenol_ ogy strategy. Emam-Sadegh university Press; 2011; 2016-218. [Farsi] Psychology Press; 1997.
[38] Linder C, Marshall D. Reflection and [42] Creswell JW, Poth CN. Qualitative inquiry
phenomenography: towards theoretical and and research design: Choosing among five
educational development possibilities. Learn approaches. 2nd edn. CA: Sage publications;
Instruct 2003;13(3): 271-84. 2007; 126-9.
[39] Yates C, Partridge H, Bruce C. Exploring [43] Girvan C, Savage T. Guidelines for Conducting Text Based Interviews in Virtual information experiences through
phenomenography. Lib and Info Res 2012; Worlds. In: Childs M, Peachey A, editors.
36(112): 96-119. Understanding Learning in Virtual Worlds. London: Springer London; 2013. p. 21-39. [40] Kaapu T, Saarenpää T, Tiainen T, Paakki M-
K, editors. The Truth is Out There- [44] Dahlin B. Ways of Coming to Understand:
Phenomenography in Information Systems metacognitive awareness among first‐year
Research. Proceedings of the 29th Information university students. Scand J Educ Res 1999;
Systems Research Seminar in Scandinavia 43(2): 191-208.
Helsingör, Denmark; 2006. Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396 1114 ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﺪﯾﺪار ﻧﮕﺎري ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ...
Using Phenomenography to Study Factors Affecting the Propagation of Invalid Science
M. Dadkhah1, M. Lagzian2, Z. Hemmat1
Received: 18/09/2017 Sent for Revision: 18/11/2017 Received Revised Manuscript: 30/01/2018 Accepted: 13/02/2018
Background and Objectives: Nowadays, the academic integrity suffers from invalid science. Researchers may use this bogus research and conduct their studies based on them, and present invalid findings. Identifying main factors which lead to junk science propagation can be important and this study aimed to determine factors which are affecting the propagation of junk science by using phenomenography . Materials and Methods: This study used phenomenography, a qualitative research methodology, by purposive sampling. The research was conducted by interview as the main tool for data collection and included 12 participants. Participants were the researchers who had knowledge and experience in the domain. During the research, 8 descriptive categories were identified and final findings were presented in outcome space. Results: There are different factors affecting the propagation of invalid science and by considering publishing process, we can classify them in the three stages including: creating, evaluating, and publishing science. The results of this study are presented in the form of a process that shows how these factors are related to each other. Conclusion: Based on this study findings, we can conclude that creating, evaluating, and publishing scientific materials should be considered to prevent propagation of invalid science. Also, we should consider both low and high-quality journals plus ethical and dishonest researchers. Key words: Invalid science, Knowledge propagation, Qualitative study, Scientific resources
Funding: This study did not have any funds. Conflict of interest: None declared. Ethical approval: The Ethics Committee of Ferdowsi University of Mashhad approved the study.
How to cite the article: Dadkhah M,Lagzian M, Hemmat Z. Using Phenomenography to Study Factors Affecting the Propagation of Invalid Science. J Rafsanjan Univ Med Sci 2018; 16(12): 1097-1114. [Farsi] Downloaded from journal.rums.ac.ir at 9:13 +0330 on Saturday October 2nd 2021
1- PhD Student, Dept. of Management, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran 2- Associate Prof., Dept. of Management, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran (Corresponding Author) Tel: (051) 38803550, Fax: (051) 38803550, Email: [email protected]
ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ رﻓﺴﻨﺠﺎن دوره 16، ﺷﻤﺎره 12، ﺳﺎل 1396