juryrapportrotterdam architectuurprijs2012

Eén Blok Stad WINNAAR ARCHITECTUURPRIJS 2012 3

Inhoudsopgave Architectuurprijs 2012

p. 3 Consequent inzetten op kwaliteitsverbetering Consequent inzetten op kwaliteitsverbetering en vraaggericht bouwen en vraaggericht bouwen door Hamit Karakus, wethouder wonen, ruimtelijke ordening, De woningmarkt heeft het op het moment zwaar. Heel zwaar. Op allerlei fronten steekt er vastgoed en stedelijke economie tegenwind op. Maar Rotterdam zou de stad van het aanpakken niet zijn, als ook hierin niet een uitdaging werd gezien. Oftewel: zwaar weer maakt ons niet bij voorbaat kansloos. p. 4 Wel vergt het van alle betrokken partijen een extra grote dosis creativiteit en doorzettings- Rotterdam Architectuurprijs 2012 shortlist vermogen én de oprechte wil om samen te werken. Alleen dan kunnen we de woningmarkt weer in beweging krijgen. Want ik ben ervan overtuigd dat opdrachtgevers, corporaties, p. 6 ontwikkelaars, architecten, banken en overheid het tij kunnen keren. Maar alleen als er wordt Informatie Rotterdam Architectuurprijs 2012 samengewerkt. Echt samengewerkt.

p. 9 Op de Woontop 2012 op woensdag19 december presenteerde Rotterdam het ‘Rotterdams Een nieuw adres in de stad plan voor de woningmarkt’. Dit plan is een aanzet tot het vlottrekken van de woningmarkt. Die namens de jury van de Rotterdam Architectuurprijs 2012 dag gaan wij met verschillende partijen in gesprek over waar de kansen liggen en wat elk van Anne Luijten ons kan doen om de markt weer in beweging te krijgen. We zoeken antwoorden op vragen als: hoe zorgen we dat de kwaliteit en diversiteit van woonmilieus voorop blijven staan – door p. 20 alle marktschommelingen heen? Hoe bieden we meer ruimte aan het eigen initiatief en de Wij zijn er al eigen verantwoordelijkheid van bewoners om vorm te geven aan hun woonomstandigheden? Ester Naomi Perquin De kwaliteit van wonen in Rotterdam vergt onze niet aflatende aandacht. Zeker in de huidige p. 21 economische crisis is het belangrijk om vast te houden aan het streven naar kwaliteit. Bewonersportretten Marktpartijen, corporaties en gemeente werken al geruime tijd om de aantrekkelijkheid van bewoners van projecten op de shortlist aan het woord Rotterdam als woonstad te versterken. En met succes, want het Rotterdam van vijf jaar Catja Edens geleden verschilt enorm van de stad die het nu is. Het wordt steeds meer een stad waar mensen met plezier wonen in de woning en de woonomgeving van hun keuze. En waar ze wooncarrière kunnen maken. Door consequent in te zetten op kwaliteitsverbetering en vraaggericht te bouwen lukt het steeds beter om bewoners voor de stad te behouden en nieuwe bewoners aan te trekken.

De resultaten zien we ook terug in de Rotterdam Architectuurprijs 2012, die dit jaar in het Initiatief: teken staat van wonen. De shortlist biedt een prachtige afspiegeling van de inspanningen die de gemeente en professionele opdrachtgevers en bouwers geleverd hebben om van Rotterdam een sterke woonstad te maken. Interessant is dat we ook de inspanningen zien van de individuele Rotterdammer die kiest voor onze stad en investeert in zijn woning en woonomgeving. Met de prijs zetten we graag de beste woongebouwen in de schijnwerpers. Een vakjury heeft zich uitgesproken en het beste woonproject bekroond met de vakprijs. Samenstelling, productie en redactie: Fotografie: Frank Hanswijk Het Rotterdamse publiek koos op zijn beurt het beste woongebouw voor de publieksprijs. Vormgeving: stoopmanvos Kaart: ZUS (Zones Urbaines Sensibles) Met groot genoegen presenteer ik u dit juryrapport Rotterdam Architectuurprijs 2012. Druk- en bindwerk: Veenman+ Hamit Karakus, wethouder wonen, ruimtelijke ordening, In samenwerking met Catja Edens, © Alle auteurs en fotografen 2012 vastgoed en stedelijke economie bureau Spatie rotterdamworldportworldarchitecture rotterdamworldportworldarchitecture 4 Rotterdam Architectuurprijs 2012 shortlist 5

Cité Blok C, Wandeloord Veld van Klanken, onderdeel architect: Tangram architect: JSA, Geurst en Schulze, cohousing opdrachtgever: Estrade projecten, Atelier Brink, De Zwarte Hond, architect: 24h architecture Proper-Stok Groep Rotterdam Drost + van Veen, NL Architects opdrachtgever: Vestia/Estrade projecten, Woonhuis Nesselande aannemer: Ballast Nedam Capelle opdrachtgever: Ontwikkelings Rotterdam; Mr. Jaco van Halen a/d IJssel Combinatie Nieuw (OCNC) aannemer: Dura Vermeer bouw, locatie: Laan op Zuid, Parallelweg aannemer: ERA Contour Rotterdam omschrijving: stad in een stad voor locatie: Boezemlaan, Catharina van locatie: Barbeelsingel ‘shortstayers’ Zoelenstraat e.o. omschrijving: collectief woonproject New Orleans omschrijving: zes architecten maken voor muzikanten architect: Alvaro Siza; ADP architecten samen een woonblok Nabuurschappen en Tuinkamers opdrachtgever: Vesteda Blijvenburg Fase 1 architect: van Bergen Kolpa aannemer: Besix architect: Arons en Gelauff opdrachtgever: Estrade Projecten 110 Morgen locatie: Van der Hoeveplein opdrachtgever: Woonstad Rotterdam Rotterdam omschrijving: luxe woontoren met aannemer: Kanters aannemer: Dura Vermeer Bouw theater op de begane grond locatie: Blijvenburgstraat e.o. Rotterdam Zuiderspoor omschrijving: hedendaagse interpretatie locatie: Barbeelsingel, Tarbotstraat e.o. architect: Geurst & Schulze van naoorlogse strokenbouw omschrijving: een groen ensemble opdrachtgever: Estrade projecten, Bovenbeek bestaande uit twee cohousingprojecten Proper-Stok Groep Rotterdam architect: 01-10 architecten Dijkzone, Oedevlietsepark aannemer: BAM Woningbouw opdrachtgever: Libeton & Partners architect: Faro Architecten Bovenbeek Rotterdam, Dura Vermeer Bouw aannemer: Bouwbedrijf Roosdom Tijhuis opdrachtgever: Woonbron Rotterdam, Rotterdam West Kristal Rotterdam locatie: Parallelweg e.o. locatie: Eijkmanhof e.o. aannemer: BAM Breda omschrijving: afwisselende stedelijke omschrijving: beschutte woonbiotoop locatie: Vuurvlinderweg e.o. Binnensingel Blok C, Wandeloord woonbuurt in baksteen met opvallende kappen omschrijving: groene woonbuurt met Mauritsstraat Binnensingel veranda’s Blijvenburg architect: Kühne & Co architect: Laura Weeber Architect Woonhuis Nesselande opdrachtgever: W.H.A. de Laat opdrachtgever: ABB Ontwikkeling architect: Korteknie Stuhlmacher Orkide aannemer: Gebr. Verschoor Pernis aannemer: Rietveld Bouw Architecten locatie: Boomgaardhof 73 locatie: Linnaeushof opdrachtgever: familie T. omschrijving: woon-werkpand zwevend omschrijving: woningen als traditionele aannemer: Bouw en Aannemersbedrijf ingeklemd tussen bestaande gebouwen graanschuren in de Verenigde Staten De Wit, IJsselstein Stadsvilla Red Apple Courzandse Toren locatie: Nesselande architect: KCAP; lifestyle concept architect: de Architekten Cie. omschrijving: alzijdige architectonisch Private Residence Jan des Bouvrie opdrachtgever: Woonbron Rotterdam, object voor Iraanse opdrachtgever opdrachtgever: Havensteder Kristal Rotterdam Eén Blok Stad Mauritsstraat Villa Rotterdam aannemer: TBI aannemer: Boer Nieuwerbrug architect: diverse architecten locatie: Scheepmakerspassage, locatie: Heysekade opdrachtgever: Woonstad, ERA Contour; Wijnbrugstraat omschrijving: woontoren aan de haven de kopers Red Apple omschrijving: hoogstedelijk wonen op aannemer: ERA Contour; diverse aan- op het Wijnhaveneiland. Tuin op het Zuiden nemers Eén Blok Stad Cité Orkide architect: De Nijl locatie: Snellinckstraat, architect: Roelf Steenhuis; Steenhuis opdrachtgever: Woonstad Rotterdam; Zwaerdecroonstraat Bukman Architecten Woonstad Rotterdam / Aafjes thuiszorg omschrijving: individuele nieuwe opdrachtgever: Stichting Havensteder huizen zorghotels woningen in negentiende-eeuwse schil aannemer: Waal Bouw (Design & aannemer: Gebr. Verschoor, GN Bouw Stadsvilla Achterhaven New Orleans Zuiderspoor Construct) locatie: Dinteloordstraat en architect: McCreanorLavington locatie: Gerard Scholtenstraat, Burghsluissingel opdrachtgever: Familie McCreanor Jacob Catsstraat omschrijving: familie van appartemen- aannemer: Waldemar Roszak omschrijving: woongebouw voor tengebouwen creëert groen, autoluw locatie: Hoflaan senioren van Turkse afkomst woongebied omschrijving: witte split-level villa aan Achterhaven De Hagen voorname groene laan architect: Sputnik architect: Geurst en Schulze Private Residence Courzandse Toren opdrachtgever: Woonbron opdrachtgever: Woonstad Rotterdam; architect: Designed by Erick van Egeraat aannemer: Martens aannemingsbedrijf, Vastgoedontwikkeling Rotterdam opdrachtgever: vertrouwelijk Lekkerkerk aannemer: RIZ Bouw IJsselstein aannemer: DB Bouw locatie: Compagniestraat e.o. locatie: Ossenisseweg e.o. locatie: vertrouwelijk omschrijving: fijnmazig woonbuurtje in omschrijving: zorgvuldig gedetailleerde omschrijving: hedendaagse variatie op historisch Delfshaven nieuwe jaren vijftig buurt landelijk wonen op stand 110 Morgen De Stroken Villa Rotterdam architect: HDZ Architecten architect: Claus en Kaan; Kühne & Co architect: OOZE De Stroken opdrachtgever: BAM Vastgoed opdrachtgever: Estrade projecten opdrachtgever: vertrouwelijk aannemer: BAM Woningbouw / aannemer: Bouwbedrijf De Lange v/d aannemer: DB Bouw Veld van Klanken Volker Bouwmaatschappij Plas, Ten Brinke Doetinchem locatie: Ringvaartweg Nabuurschappen en locatie: Fortunastraat e.o. locatie: Engelenburg e.o. omschrijving: opvallende uitbreiding van Tuin op het Tuinkamers De Hagen Zuiden omschrijving: strakke woonbuurt met omschrijving: nieuwe buurt op naoorlog- woning uit de jaren dertig gestandaardiseerd bouwsysteem se leest door twee architectenbureaus Park van Oeden 6 Rotterdam Architectuurprijs 2012 juryrapport

Op 19 december 2012 is de De architectuurnota is een uitwer- de stad. Daaruit kon zowel de vak- Rotterdam Architectuurprijs king van de Stadsvisie, ruimtelijke jury als het Rotterdamse publiek 2012 uitgereikt. De prijs gaat ontwikkelingsstrategie 2030. haar keuze maken. Aan de vakjury naar het team van opdracht- Daarin spreekt de gemeente uit is gevraagd de projecten te beoor- gever, architect en aannemer dat architectuur en cultureel erf- delen in overeenstemming met nominaties dat het beste woongebouw van goed de verdere ontwikkeling van de architectuurnota. Daarnaast is Rotterdam realiseerde in de de stad doorslaggevend kunnen natuurlijk gekeken naar de archi- afgelopen drie jaar. Hamit stimuleren. tectonische en technische kwali- Karakus, wethouder wonen, teiten van de gebouwen. •Villa rotterdam ruimtelijke ordening, vastgoed De Rotterdam Architectuurprijs is en stedelijke economie, een onafhankelijke prijs voor de De jury koos uit de shortlist drie maakte de winnaar van de stad Rotterdam en wordt georga- nominaties, waarvan er één de publieksprijs bekend. niseerd door AIR, het architectuur- winnaar is. Deze keuze is toege- •één blok stad centrum van Rotterdam. De prijs licht in het juryrapport. De Rotterdam Architectuurprijs is bestaat uit twee delen: de vak- een initiatief van de gemeente prijs, volgens het oordeel van een De jury van de Rotterdam •huis mauritsstraat Rotterdam. Zij wil met deze prijs professionele jury, en de publieks- Architectuurprijs 2012 bestaat uit: het architectuurklimaat in de stad prijs, volgens het oordeel van het verder stimuleren en daarmee de Rotterdamse publiek. Edwin Oostmeijer kwaliteit van de gebouwde én De prijs wordt uitgereikt volgens voorzitter (Edwin Oostmeijer geleefde stad verbeteren. De een driejaarlijkse cyclus. In 2010 Projectontwikkeling, Loenen) Rotterdam Architectuurprijs komt was het thema transformatie met Anne Luijten voort uit de architectuurnota de Jan Prins en Willibrordschool schrijvend jurylid (Studio-RO, Architectuur en Rotterdam, als winnaar van de vakprijs en de Amsterdam) Architectuur als drijvende kracht RDM Campus van de publieks- Dick van Gameren voor de ontwikkeling van de stad prijs. In 2011 was het thema utili- (Mecanoo, Delft) (Rotterdam, 2010). Daarin neemt teitsbouw met metrostation Christine de Ruijter de gemeente Rotterdam krachtig Blijdorp als winnaar van de vak- (awg architecten, Antwerpen) stelling voor architectuur omdat prijs en BP Raffinaderijkantoor Ergün Erkoçu zij die van groot belang acht voor van de publieksprijs. Dit jaar is de (Concept0031, Den Haag) de stad en de ontwikkeling van Rotterdam Architectuurprijs een positief vestigingsklimaat. gewijd aan wonen. Op basis van Het doel: meer identiteit voor de gemeentelijke administratie Rotterdam door aandacht voor zijn alle woongebouwen die tus- samenhang in het stedelijke sen 1 juli 2009 en 1 juli 2012 in weefsel en de levendigheid van gebruik zijn genomen, beoor- de stad. Daarbij zijn drie criteria deeld. De organisatoren van de belangrijk: cultuurhistorische prijs en de voorzitter van de jury gelaagdheid, stedenbouwkundige stelden daaruit een shortlist samenhang en toekomst- samen van 24 projecten die een gerichtheid. belangrijke bijdrage leveren aan 9

EEN NIEUW ADRES IN DE STAD

Bouwen aan een aantrekkelijke woonstad: het is De ambitie van de gemeente Rotterdam om te topprioriteit van de gemeente Rotterdam, zoals bouwen in de stad speelde een belangrijke rol in de verwoord in de Stadsvisie Rotterdam. Het bin- beoordeling van de jury. Zij heeft gekeken naar pro- den van de midden- en hogere inkomens aan de jecten die een voorbeeldig antwoord geven op de stad, om tot een meer evenwichtige bevolkings- actuele stedelijke opgave. Projecten die de ogen samenstelling te komen is daarbij een van de openen: zo kan het ook. Die werkelijk oplossingen belangrijkste ambities. Niet alleen het bouwen bieden voor stedelijk wonen, en in die zin voorbij van woningen, maar vooral ook het creëren gaan aan de ‘pure’ architectuur. Lange tijd was archi- van aantrekkelijke woonmilieus staat daarom tectuur met name voor woongebouwen in de eerste centraal. En, cruciaal, Rotterdam wil bouwen plaats gevelarchitectuur, met een beperkt repertoire binnen de stad. Of de verdichtingsopgave van aan plattegronden. De jury is van mening dat het in ruim 50.000 woningen in de bestaande stad in deze tijd gaat om de kansen die je als architect, als het huidige tijdperk nog actueel is, valt wellicht bouwer, als ontwikkelaar én als bewoner hebt om te bezien, maar het is deze ambitie die richting kwaliteit te leveren voor de stad als geheel en de zal geven aan de ruimtelijke ontwikkeling van afwegingen en keuzen die je daarbij maakt. Voorbij de stad in de komende decennia. de architectuur op zichzelf gaat het om het realise- ren van gebouwen die identiteit geven aan een plek, Architectuur speelt een belangrijke rol in het ontwik- die kunnen beantwoorden aan de behoeften van kelen van aantrekkelijke woonmilieus. Als aanjager een verscheidenheid aan doelgroepen in de pluri- of katalysator voor gebiedsontwikkeling is architec- culturele samenleving. De inbreng van bewoners tuur méér dan het neerzetten van een aardige gevel. staat daarbij centraal, evenals het omgaan met de Architecten moeten tegemoet komen aan de vra- bestaande stad in de vorm van herbouw of reno- gen en wensen van mensen over hoe ze willen vatie, maar óók in de vorm van de sociale context wonen en leven. Die vraag verandert ook: bijvoor- van de wijk of buurt. beeld werken aan huis, of zorgwonen, moet worden Een prijs voor het beste woninggebouw moet gefaciliteerd. Toekomstwaarde en duurzaamheid bovenal recht doen aan de twee belangrijkste spelen daarbij een belangrijke rol. Heeft de architect aspecten van wonen. Enerzijds is wonen intiem, nagedacht over veranderend gebruik en behoeften iets dat persoonlijk is en basaal, en voor een groot in de toekomst? Bouwen in de stad betekent per deel achter de voordeur gebeurt. Architectuur moet definitie dat een gebouw zich gaat verhouden tot de veranderende woonwensen in een pluriforme haar omgeving. Wat betekent het gebouw in de samenleving faciliteren, en daarbij de bewoner een stad, voegt het nieuwe kwaliteit toe aan de openba- belangrijke stem geven. Anderzijds heeft wonen in re ruimte en de omringende bebouwing? Hoe wer- de stad bij uitstek een collectief aspect. Door de ken de overgangen tussen private en publieke ruim- kwaliteit van het ontwerp ontstijgt een project het te? Vormen de collectieve ruimten schakels tussen niveau van het gebouw of het blok en kunnen er stad en thuis? En in hoeverre is vormgeven aan zomaar ‘twee fantastische straten’ ontstaan waar- het ‘thuiskomen’, door het maken van een royale mee ook een nieuwe sociale context is geschapen. entree, een kunst die menig opdrachtgever en Aldus de jury in het geval van de winnaar, die een architect lijkt te zijn verleerd? positieve impuls betekent voor de bestaande volkswijk. Stedelijk wonen De Rotterdam Architectuurprijs 2012 heeft als Nieuwe rollen thema woningbouw. De jury boog zich over een De jury is met andere woorden minder op zoek selectie van 24 projecten die de afgelopen drie jaar gegaan naar architectuur als icoon, als façade- zijn opgeleverd. Acht van deze projecten zijn bezocht. architectuur, maar eerder naar oplossingen voor de De jury heeft vervolgens besloten om drie projecten actuele opgave van wonen in de stad en de stimu- te nomineren. Uit deze nominaties is een unanieme lerende, kwalitatieve rol die architectuur kan spelen winnaar gekozen. in wijk- en buurtontwikkeling. Ook de manier waar-

Red Apple 10

op de architect en de projectontwikkelaar erin sla- een zwembad. Bij het binnenkomen wordt een gen om invulling te geven aan een nieuwe rol heeft mooi gebaar gemaakt, met een royale, in marmer de jury meegenomen in haar overwegingen. De uitgevoerde hal waar de liften helaas achter een architect die fundamenteel nadenkt over gebruik, branddeur verborgen liggen. Met de bioscoop niet alleen van de eerste bewoner maar ook over de LantarenVenster is de plint naar de stad geopend en latere gebruiksmogelijkheden van zijn gebouw, en wordt een geslaagde schakeling gemaakt met het veel meer als initiator, adviseur en mediator een rol stedelijk leven. gaat spelen in het ontwikkelingsproces. De project- De Red Apple van KCAP op de kop van het ontwikkelaar die zichzelf herdefinieert en herpositio- Wijnhaveneiland bestaat uit twee woonvolumes en neert, en oplossingen wil zoeken voor nieuwe doel- een parkeergarage. Door het ‘zwabberende’ verloop groepen op een manier waaruit waardering spreekt van de rode stijlen in de gevel krijgt de toren een voor de bestaande, gemixte stad. grillig en onderscheidend aanzien in haar wedijver Wat de stad nodig heeft valt voor de jury samen met de torens om haar heen. Op maaiveldniveau is in het begrip nieuw adres. In hoeverre zijn opdracht- er niet veel aansluiting op het stedelijk weefsel: een gevers, architect en bouwer er met het project in levendige plint ontbreekt en de openbare passage is geslaagd om een nieuw adres te realiseren in de groot en leeg. Ook wordt geen aansluiting gemaakt stad? Dat kan door ruimte te scheppen voor wonen met de kades. De entreehal is nogal bescheiden in die er eerst nog niet was. Door doelgroepen aan de omvang als adres voor de 201 huishoudens die hier stad te binden die in de stad kunnen groeien en wil- dagelijks thuiskomen. De appartementen zelf geven len investeren. Maar ook door bestaande adressen een absoluut wow-gevoel door de verdiepingshoge te ‘reorganiseren’, bijvoorbeeld door woningen glazen gevels. Hier is niet gekozen voor buitenruim- samen te voegen en ook daarmee ruimte te maken te maar ervaar je toch letterlijk de stad aan je voeten. voor veranderende woonwensen. De opgave ligt in Beide torens bieden volgens de jury een op pun- verdichting en revitalisering van de stad, met inacht- ten meer of minder geslaagd antwoord op de vraag neming van de behoeften van de gebruiker en de naar een specifiek woonmilieu voor de doelgroep relatie tot het bestaande, zowel in fysieke als socia- van een- en tweepersoonshuishoudens met hogere le zin. Een nieuw adres geeft betekenis aan de plek inkomens en een stedelijke levensstijl. Deze doel- en aan de stad en geeft de bewoner het warme, groep is belangrijk voor Rotterdam in haar strijd om persoonlijke gevoel van thuiskomen. de midden- en hogere inkomens voor de stad te behouden en aan te trekken. Hoog wonen Een van de typisch Rotterdamse vormen van stede- Luchtrechten lijk wonen is wonen in een toren. Het gaat om een Een initiërende architect die letterlijk ruimte maakt gelaagde ontwerpopgave, omdat torens zich ener- in de stad en inmiddels is gespecialiseerd in het zijds staande moeten houden tussen de glitter en opvullen van niet-bestaande plekken is Joost Kühne. glamour van de torens om hen heen, en anderzijds Kühne & Co deed het al eerder voor het eigen op maaiveldniveau een betekenisvolle relatie met kantoor en woonhuis van de architect, in de het stedelijk weefsel aan moeten gaan. De torens Boomgaardsstraat. Op een restruimte in de stad die de jury selecteerde om te bezoeken, New Orleans wordt door de aankoop van een zeer klein stukje en de Red Apple, gaan elk op hun eigen manier de grond en aanvullende ‘luchtrechten’ een kantoor of dialoog met hun omgeving aan in hun architectoni- woning gerealiseerd boven een straat. Daarmee sche verschijningsvorm. Siza maakt met zijn New ontstaat wel zeer letterlijk een nieuw adres in de Orleans een ‘klassieke’ toren met kroon en zorgvul- stad en wordt een voorheen onmogelijke plek dige detaillering en materialisering. De appartemen- bewoonbaar gemaakt. De straatwand waar zich het ten hebben een buitenruimte en er zijn collectieve adres van de woning bevindt wordt daarmee boven- voorzieningen voor bewoners zoals een daktuin en dien gerepareerd.

New Orleans (boven), Mauritsstraat (onder) 13

De woning met kantoor van de eigenaar aan de Intuïtief huis Mauritsstraat bevindt zich op een voorheen niet- Een ander voorbeeldig project als het gaat om bestaande bouwlocatie, boven de ingang naar een particulier opdrachtgeverschap met respect voor typisch Rotterdams achterterrein in de vorm van het bestaande, is de Villa Rotterdam van OOZE. een expeditiehof. Op de basis van slechts 28 m2 Het betreft hier een geheel andere opgave dan grond is op vijfeneenhalve meter hoogte een woon- het binnenstedelijke project van Kühne & Co. werkpand van 220 m2 plus een dakterras gereali- Villa Rotterdam bevindt zich aan de Ringvaartweg seerd. De kantoor- en woonruimte zijn als afgeslo- waar geleidelijk de originele polderbebouwing wordt ten ruimtes te gebruiken maar kunnen ook worden gesloopt en vervangen door grote woonkastelen die geschakeld. Een patroon van afwisselend open en voorbij gaan aan de geschiedenis van die plek. Het dichte vlakken in de gevel zorgt ervoor dat geen gezin dat opdrachtgever was voor Villa Rotterdam doorzichteffect ontstaat en de privacy op deze bin- deed dat anders. Het oorspronkelijke huis plus een nenstedelijke locatie gewaarborgd blijft. Dit project daaraan op latere datum toegevoegde kopie zijn is illustratief voor de nieuwe, ondernemende rol door de ingreep van OOZE in een nieuw geheel van de architect die zichzelf positioneert in een zelf- samengebracht. bedachte niche in de Rotterdamse woningmarkt. Het resultaat is een uitbundige explosie van licht Ook is het project een voorbeeldig antwoord op de en ruimte, waar een in de basis rechtlijnig en stan- verdichtingsopgave waarbij de individuele opdracht- daard Nederlands huis door toedoen van de eigena- gever bereid was om te investeren in haar eigen stad. resse uit Ecuador ineens een nieuwe, exotische lading heeft gekregen. Het getuigt van lef om een intuïtieve keuze te maken voor een jonge architect, op basis van een gedeeld gevoel voor de plek en de sfeer van het bestaande huis.

Villa Rotterdam Mauritsstraat 14

Nieuwbouw was voor de opdrachtgever geen optie, De winnaar en de mogelijkheden voor uitbreiding op de bestaan- De hoogste waardering heeft de jury echter voor de kavel waren beperkt. Dit leidde tot een totale het project dat zij unaniem koos als winnaar van de reorganisatie van het huis waarin een nieuwe cen- vakprijs van de Rotterdam Architectuurprijs 2012: trale vide met trap het hart vormt. De uitbreiding is Eén Blok Stad. gebaseerd op de maximale bouwenvelop. Het project biedt een voorbeeldig antwoord op Een intuïtief huis is het resultaat, dat complex is de veelheid van eisen die deze tijd stelt aan wonen in de ordening van ruimtes en tegelijkertijd aanvoelt in de stad. Een negentiende-eeuws woonblok werd als een tweede huid voor de bewoners. Met een door nieuwe opdrachtgevers – een projectontwikke- goed gevoel voor schaal is een ontspannen leef- laar én de bewoners zelf – omgevormd tot een ruimte gerealiseerd, waarin verschillende sferen reeks nieuwe adressen in de stad, volledig vorm- volkomen vanzelfsprekend samengaan. Het huis is gegeven naar de wensen van de bewoners. op proefondervindelijke wijze gebouwd, op basis Ontwikkelaar ERA Contour koos ervoor de schil van de goede samenwerking tussen opdrachtgever, te renoveren en restaureren, en de zee van ruimte architect en bouwer. binnenin aan te bieden aan particuliere kopers. Beide voorgaande projecten wil de jury vanwege Vervolgens was het aan hen om de vormgeving van het getoonde initiatief en lef van architect en parti- hun nieuwe woning ter hand te nemen. Daarmee culier opdrachtgever belonen met een nominatie ontstond aan de Zwaerdecroonstraat en de voor de Rotterdam Architectuurprijs 2012. In beide Snellinckstraat een reeks van 62 verrassende gevallen zijn op geheel eigen wijze pareltjes ont- woningen met een veelheid aan plattegronden en staan in de stad. Ze zijn voorbeeldig door hun sferen. Door de buurt als het ware te herladen met omgang met de bestaande ruimte en context en nieuwe bewoners, is het project ook een positieve vormen op vanzelfsprekende manier nieuwe adres- impuls voor Rotterdam-West. Tegelijkertijd voor- sen in de stad. komt een mix van koop en huur – voor de oorspron-

Villa Rotterdam

18

kelijke bewoners die ervoor kozen terug te keren – van hun terugkeerrecht, blijft de sociale samenhang dat hier een monocultuur ontstaat. met de stedelijke omgeving overeind. De collec- Eén Blok Stad geeft een kansrijk antwoord op de tieve voorziening in het voormalige buurthuis biedt vraag naar de betekenis van stedelijk wonen anno een natuurlijke plek waar bewoners elkaar en nu, en doet dat op een manier die tot voorbeeld kan andere bewoners uit de straat kunnen treffen. dienen voor andere wijken en steden. De project- Dit gevoel van saamhorigheid heeft al geleid tot het ontwikkelaar en particuliere bewoners pakten hier initiatief om de inrichting van de Zwaerdecroon- een nieuwe rol op en gaven op hoopvolle en innova- straat gezamenlijk aan te pakken met budget van tieve wijze invulling aan de opgave van stedelijk de gemeente. wonen zoals de stad Rotterdam die zich heeft De grootschaligheid van de aanpak op blok gesteld in de Stadsvisie Rotterdam. niveau tegenover de individuele aanpak van de woningen stimuleert dus de sociale menging én Een positieve impuls voor de wijk maakt behoud en renovatie financieel haalbaar. De Het project begon met een vraag van corporatie jury ziet zelfs kansen om het concept nog een stap Woonstad Rotterdam die zocht naar een oplossing verder te brengen en de tuin (deels) als gemeen- voor haar bezit aan de Zwaerdecroonstraat en de schappelijke voorziening uit te geven. Een collectie- Snellinckstraat. Reguliere renovatie van de negen- ve tuin is mogelijk juist voor deze doelgroep een tiende-eeuwse panden bleek daar niet haalbaar en grote meerwaarde en zou de sociale cohesie verder kwam ook niet tegemoet aan de wensen van zitten- kunnen versterken. de en toekomstige bewoners. Op uitnodiging van Woonstad Rotterdam bedacht ERA Contour daarop Vraaggestuurde stadsvernieuwing een concept waardoor behoud wél een haalbare Met de Rotterdam Architectuurprijs 2012 wil de jury kaart werd, onder het motto ‘Gevel, dak, fundering de pioniersrol van alle betrokkenen belonen en haar doen wij, de rest doe jij’. Met deze aanpak konden waardering uitspreken voor het voorbeeldige, veel- initiële investeringskosten worden geminimali- kleurige resultaat van dit project. Eén Blok Stad is seerd, terwijl de kopers maximaal de ruimte kregen een aanstekelijk en compleet antwoord op de opga- om naar eigen inzicht en budget hun cascowoning ve van binnenstedelijk wonen in Rotterdam, een van – naar keuze – twee, drie of vijf woonlagen af te voorbeeldig staaltje moderne vraaggestuurde stads- bouwen. Er bleek veel belangstelling om op deze vernieuwing. Geïnspireerd op een initiatief als het manier een persoonlijke woning tot stand te bren- Wallisblok in en kluswoningen elders in de gen op een mooie plek in de binnenstad. stad, is hier een nieuw verdienmodel ontwikkeld, Het format van Eén Blok Stad vraagt wel om een gericht op een nieuwe doelgroep die in de stad wil nieuwe manier van werken, niet alleen van de pro- (blijven) wonen en investeren. ERA Contour laat jectontwikkelaar en de kopers, maar óók van de hiermee zien dat zij beseft dat de tijden zijn veran- gemeente, de aannemer en de hypotheekverstrek- derd en dat zij haar doelgroepen dient te her- ker. Het betekende pionierswerk op bijvoorbeeld definiëren. De bewoners laten zien dat zij graag het gebied van brandveiligheidsregelgeving, de willen investeren in hun stad als daar gelegenheid energietoevoer en het samenvoegen van adressen. en ruimte voor is. De ontwikkelaar heeft dit in samenwerking met de De jury spreekt haar oprechte hoop uit dat ande- gemeente en andere partners professioneel opge- re partijen zich zullen laten inspireren voor de voor- pakt en met de opgedane ervaring heeft ERA liggende opgave van stedelijk wonen en de invulling Contour een nieuw verdienmodel ontwikkeld dat van hun eigen rol daarin. Eén Blok Stad laat zien dat inmiddels ook succesvol is in Rotterdam-Noord en het kán en dat is een hoopvolle ontwikkeling, niet in Amsterdam. alleen voor Rotterdam, maar voor álle steden die op Eén Blok Stad is ook een positieve impuls voor zoek zijn naar nieuwe antwoorden voor de revitali- de wijk. Door het gelijktijdig klussen aan de wonin- sering van hun binnensteden en bestaande wijken. gen ontstond binnen het blok zelf al in een vroeg De opgave van vandaag en morgen ligt immers in de stadium een gevoel van collectiviteit en een band stad die er al is, de bestaande stad, in al haar diversi- met de buurt. En door de aanwezigheid van oor- teit, kleurigheid, gelaagdheid én aantrekkelijkheid. spronkelijke huurders die gebruik hebben gemaakt

Eén Blok Stad (vorige pagina’s en rechts) Bewonersportretten Wij zijn er al Bewoners van projecten op de shortlist aan het woord

Het is me ook wat in de bouwer dat maar door wil bouwen en in de architect dat lijnen trekt: hele levens schieten heen en weer over bureau’s en altijd zit ze wel een ruimte dwars, een steentje zus of zo.

Ook ons bedenken ze natuurlijk van te voren: als ze slapen wonen wij al in hun kamers, behangen hun wanden, spoken door straten - sommige van ons wensen dan volgroeide bomen - ze denken ons natuurlijk nooit zoals we zijn.

In hun ogen hebben we vaak toch andere namen, bewegingspatronen, goede leefgewoonten, waarderen we het licht, kopen we nooit gebloemde gordijnen of kleine porseleinen beeldjes voor de vensterbank.

Pas als alles om ons af is raken wij ze vreemd en kijk, de zon draait volmaakt om ons heen, we kennen ons eigen gewichtige delen van lakens, ons bed staat gewoon waar we slapen en zo zijn we hier thuis: als wij ’s ochtends ontbijt willen maken groeit onder het ei dat we breken volkomen

volmaakt het fornuis. Ester Naomi Perquin > Op uitnodiging van AIR schreef de stadsdichter van Rotterdam een gedicht speciaal voor deze editie van de Rotterdam Architectuurprijs. 23

Emily Starrenburg bewoonster Tuinkamers

‘Op dit moment doe ik een opleiding voor beveili- Ik vind het leuk om regelmatig feestjes te geven ging in Dordrecht. Dat vind ik heel leuk, maar ik zou met mijn vrienden. Wat dat betreft heb ik echt ook graag van tatoeëren en piercen mijn beroep geboft met mijn directe buren. Mijn buurvrouw aan maken. Daarnaast ben ik werkzaam in de thuiszorg. de rechterkant is bijna nooit thuis en mijn buur- Mijn cliënten zijn meestal nog vrij jonge mensen, vrouw aan de linkerkant, Hetty, is heel relaxed. iemand met MS bijvoorbeeld en iemand met een Zij heeft een lichte vorm van syndroom van Down. dubbele hernia. Maar ik heb ook een oud demente- Ze zegt altijd dat een feestje op zijn tijd gewoon rend omaatje. In het begin vond ik het vooral hard moet kunnen. Toen ze hier net woonde ben ik even werken maar na een tijdje zie je de mooie kanten langsgelopen om kennis te maken. Haar zus die op ervan: mensen hebben je nodig en zijn blij met wat bezoek was, barstte toen in huilen uit. Het was voor je doet. haar zo’n opluchting dat er eens normaal gedaan werd. In de vorige woongroep werden ze toch vaak ‘ Het contact gaat eigenlijk raar aangekeken door de buren. Ik begrijp dat eigen- vanzelf’ lijk niet. Andere buren van Pameijer kom ik ook regelmatig tegen: Joop bijvoorbeeld in de metro als Op mijn achttiende wilde ik zo snel mogelijk het hij op weg is naar zijn werk. En Henk komt af en toe huis uit. Samen met mijn toenmalige vriend had ik even langs omdat we dezelfde muzieksmaak heb- me voor van alles ingeschreven, waaronder ook ben. Dan laat hij op zijn telefoon een nieuw bandje dit project. Van Vestia kreeg ik op een gegeven horen. Ook krijg ik wel eens een tekening van hem, moment bericht: of ik nog geïnteresseerd was en of en dan geef ik er een van mezelf terug. ik een motivatiebrief kon schrijven. Het wonen in Ik voel me hier heel prettig. En het is best een een complex met licht verstandelijk gehandicapten fijne bijkomstigheid dat hier 24 uur per dag zeven leek me geen probleem. Bovendien is de ligging van dagen in de week iemand aanwezig is in het kantoor deze woningen geweldig, met de singel voor de van Pameijer – ze hebben daar bijvoorbeeld ook een deur en de metro en winkelcentrum De Fuik in de grote verbandkist. Met de meeste andere buren kan buurt. Het intakegesprek met Vestia verliep goed, ik het ook goed vinden. In de zomer ga ik met mijn maar ik wist natuurlijk nog steeds niet echt wat ik bovenbuurvrouw lekker op een dekentje op het kon verwachten: hoe zwaar is de handicap van deze kunstgras liggen hiervoor en ’s avonds kunnen we mensen eigenlijk, en worden ze misschien verve- barbecueën. Ook zit je hier maar 200 meter van lend of te aanhankelijk? de Maas.’ Een paar dagen voordat de cliënten van zorgorga- nisatie Pameijer in hun woningen zouden trekken, zag ik posters met namen voor het raam: Wies, Joop, Hetty... ik was nieuwsgierig wie dat waren. De kennismakingsdagen waren een dolle boel en ik kon eigenlijk gelijk goed met iedereen overweg. Ik zie deze bewoners ook niet zozeer als verstandelijk gehandicapt maar meer als mensen die wat minder snel zijn en soms een eigen manier van doen en laten hebben. Het contact gaat eigenlijk vanzelf. We zeggen elkaar gedag in de supermarkt en de metro, of we roken een sigaretje buiten. In de zomer zitten we vaak samen in de zon koffie te drinken. 25

Gabriela Davalos bewoonster Villa Rotterdam

‘Oorspronkelijk kom ik uit Ecuador. Mijn man Alfons Eva stelde toen nog voor om het huis maar helemaal en ik hebben elkaar ontmoet via een uitwisselings- te slopen, maar dat wilde ik niet. Ik geloof in de programma. Ik was als achttienjarige te gast bij zijn geschiedenis van dingen. Elk huis heeft zijn eigen ouders en Alfons studeerde aan de TU Delft. Er sfeer en waarde en daar werk je mee. We konden bloeide toen wel wat op, maar ik vond mezelf toch het dak nog hoger optrekken en een uitbreiding nog te jong. Toen ik 27 was kregen we weer con- doen aan beide zijden van de originele woning. tact. Ik had de kunstacademie achter de rug en Daar heb ik Eva toen van overtuigd. wilde graag een tweede fase opleiding gaan doen in Nederland. In het tweede jaar van de academie had- ‘ Ik vind dat je verschillende den we elkaar echt gevonden en besloten we te tijden en tijdslagen een plek trouwen. Nu hebben we vier kinderen. Eerst woonden we aan de Heemraadssingel in het moet geven’ centrum van Rotterdam. Het was een prachtig oud pand met veel geschiedenis maar met de komst van Ze heeft toen een nieuw ontwerp gemaakt. ons vierde kind wilden we echt een tuin. Toen zagen Het waren ongelooflijke tekeningen, een instinctief we dit huis aan de Ringvaartweg. Ooit was dit een rationalisme, heel gedurfd. Omdat Eva een vrij oner- polderweggetje met eenvoudige tuindershuizen. varen architect was, kozen we voor de beste aanne- Die worden inmiddels een voor een gesloopt en ver- mer die we konden vinden, DB Bouw. Het hele huis vangen door villa’s. Om het oorspronkelijk huis te werd in 3D getekend, zodat de constructieve hou- vergroten had de makelaar zelf al een opvallende ten delen (Lenotec van FinnForest uit Duitsland) als ingreep gedaan. Een kopie van het oorspronkelijke passtukken konden worden geproduceerd. Dat huis werd op een hoek van negentig graden ten werd hier ter plaatse in elkaar gezet en moest opzichte van het bestaande huis geplaatst. De beide natuurlijk allemaal kloppen. Uit oogpunt van duur- volumes werden verbonden met een rondlopende zaamheid kozen we voor accoyahout aan de buiten- corridor. Zo zag het huis eruit toen wij kwamen kij- kant en een dakbedekking van sedumplanten. ken en hoewel het een ongebruikelijke woning was, Verder hebben we voor de nieuwe constructie wel waren we toch direct overtuigd. Voordat we erin dertig nieuwe palen in de grond moeten slaan. En trokken hebben we nog wel de twee kappen ver- we ontdekten nog allerlei andere dingen, bijvoor- bonden tot één geheel. beeld dat driehoekig glas zich heel anders gedraagt Na een tijdje was duidelijk dat er iets moest dan rechthoekig glas. gebeuren: de keuken en eetkamer waren echt te Natuurlijk was het een ingewikkeld proces. krap. Ik heb toen mijn vriendin, architect Eva Sloop en nieuwbouw was makkelijker en goedkoper Pfannes, gevraagd om samen met ons de mogelijk- geweest, maar dat klopt gewoon niet. Ik vind dat je heden te verkennen. Het leuke aan Eva is dat ze een verschillende tijden en tijdslagen een plek moet echt vrouwelijk gevoel voor materialen heeft. Haar geven. En dat is nu gelukt. We hebben een ruim eerste plan ‘Dining in the Dyke’ introduceerde een huis met rondom een tuin met allemaal fijne plek- eetkamer op dijkhoogte. Daarin zaten al die kenmer- ken, zoals een bankje met uitzicht over de dijk. kende driehoekige ramen, die nu ook het beeld Dit huis is goed voor deze plek, die verantwoorde- bepalen. We waren enthousiast maar kregen geen lijkheid moet je voelen als opdrachtgever.’ bouwvergunning omdat alleen het originele huis nog mocht worden uitgebreid. 27

Harm Timmermans en Oana Radeç bewoners Eén Blok Stad

Oana: ‘Harm en ik zijn beide architect. We hebben Harm: ’Het ontwerp voor onze woning zat heel snel elkaar ontmoet tijdens een uitwisseling tussen de in elkaar. We kozen voor een centrale vide zodat er TU Eindhoven en de architectuuropleiding in diagonale zichtrelaties ontstaan en je een continue Boekarest in1999. Op de eerste dag waren we al open ruimte krijgt. De kast hebben we als een verliefd. Daarna kon ik in Nederland gaan studeren. storage wall doorgetrokken van het souterrain tot Harm en ik zijn meteen samen gaan wonen, aanvan- bovenin het huis. We wilden geen huis vol spullen, kelijk in een antikraakpand in Eindhoven.’ maar een huis vol ruimte.’ Harm: ‘In de loop der jaren hebben we op allerlei Oana: ‘Ook belangrijk was de oude muur. Daar zit plekken gewoond en vaak op twee plekken tegelijk. 100 jaar geschiedenis in. De oude stuclaag hebben Dan hadden we bijvoorbeeld een woning in we er zelf steen voor steen afgebikt en daaronder Eindhoven maar ook een kraakpand op Rotterdam- kwam deze prachtige muur tevoorschijn. Het is Zuid. Maar we hebben ook aan het Museumplein in prettig dat je elkaar overal in het huis kan voelen. Amsterdam gewoond.’ ’s Ochtends ontbijten we aan de tafel aan de tuin- Oana: ‘In 2011 gingen we ook op zoek naar een kant waar we ook met vrienden zitten te eten, andere woning, dat mocht in Amsterdam of ’s zomers met de deuren open naar de tuin. Rotterdam zijn. Al snel liepen we tegen Eén Blok ‘s Avonds zitten we vaak aan de voorkant te lezen Stad aan. Daar woonden ook twee ex-collega’s en en op de verdieping aan de tuinzijde hebben we een hun huizen lieten echt zien wat er mogelijk was. We werkruimte. Elke plek heeft een eigen sfeer doordat waren meteen verkocht: hier kun je je droom verwe- we verschillende vloeren hebben gebruikt.’ zenlijken.’ Harm: ‘Aan dit huis kun je een leven lang blijven werken. We willen de tuin nog verder inrichten en ‘ We wilden geen huis misschien komen er in de toekomst nog wel vol spullen, maar een huis kinderen. Je ziet dat het werk aan de huizen een band schept tussen de mensen in de buurt. vol ruimte’ Iedereen is door het proces gegaan van een jaar lang verbouwen en loopt tegen dezelfde vragen en Harm: ’We kozen dus voor Eén Blok Stad maar we problemen aan.’ kozen ook bewust voor deze woning. Doordat de Oana: ‘Eén Blok Stad is een stedelijke gemeen- bel-etage hier wat hoger begint, is het souterrain schap met genoeg ruimte voor een individualisti- een prettige ruimte. Als je vijf lagen koopt is dat mis- sche levensstijl. Veel buren zijn inmiddels met schien niet zo belangrijk, maar voor ons wel. Nu elkaar bevriend geraakt en wie dat wil kan wekelijks hebben we hier echt het huis kunnen maken wat aanschuiven voor het eten in de gezamenlijke ruim- we wilden. Eén Blok Stad is een heel goede manier te van het blok: Salon de Vlag.’ om bepaalde groepen naar de stad te trekken of in de stad te houden. Het is geen aanbodgestuurde, maar vraaggestuurde woningbouw.’ Oana: ‘Er zijn veel gradaties denkbaar tussen de uitersten van kraken en turnkey wonen, en dit is er één van. Je hoeft hier niet alles zelf te doen zoals bij een kluswoning, maar je kunt wel veel zelf bepalen. Het zijn hier allemaal aanpakkers, creatievelingen of allebei. En het zijn natuurlijk mooie oude huizen met de tuin op het zuiden, in het centrum van de stad.’ 29

Harmke van Gent bewoonster New Orleans

‘Als geboren en getogen Amsterdamse ben ik voor Het is duidelijk dat er vraag is naar woningen zoals de liefde naar Rotterdam verhuisd. Zelf ben ik werk- die in New Orleans. De bewoners zijn mensen met zaam als pensioenconsultant en mijn partner, Ben, hogere inkomens, vooral dertigers en veertigers, werkt in de Botlek. Hij komt oorspronkelijk uit waaronder ook veel ondernemers. New Orleans Rockanje en heeft dus van oudsher al meer een biedt luxe en veel extra voorzieningen zoals logeer- band met Rotterdam. kamers die je kunt huren, een zwembad met sauna, een fitnessruimte, een zonnedek en binnenkort ‘ Deze manier van hoog en mogelijk een doorman. Ben en ik gaan regelmatig stedelijk wonen heb je niet in even samen naar de stoomcabine, en twee tot drie keer per week maak ik gebruik van het zwembad. het centrum van Amsterdam’ Dan kom je natuurlijk ook je buren tegen, zoals de voetballer Pellè. Dat laatste is volgens mijn vriendin- Toen we besloten naar Rotterdam te verhuizen, was nen nog wel de leukste kant van het wonen in New het voor mij vooral belangrijk om echt in de stad te Orleans, ha ha. gaan wonen. Zo kwamen we ook bij New Orleans Rotterdam bevalt inmiddels heel goed. Na een terecht. We zijn gaan kijken in de modelwoning en half jaar heb ik mezelf stevig toegesproken. Toen waren meteen onder de indruk van het fenomenale ben ik gaan wandelen en heb ik de fiets gepakt om uitzicht. Bovendien hebben alle woningen in deze echt de stad te gaan verkennen en de mooie plek- toren van 156 meter een buitenruimte, in de meeste ken te vinden, in Blijdorp en bijvoorbeeld. gevallen een loggia. Omdat ik uit een loftwoning van De mensen in winkels en horeca zijn hier ook veel 7 meter breed en ruim 3 meter hoog kwam, was het aardiger dan in Amsterdam waar de teneur toch type woning wel even wennen. Hier heb je veel vaak is: voor jou tien anderen. Alleen de sfeer rond meer kamertjes, maar de kwaliteit van de afwerking het voetbal vind ik behoorlijk grimmig, als echte is uitzonderlijk. Het belangrijkste blijft natuurlijk de Ajaxfan met een Amsterdamse tongval moet ik me hoogte en het fenomenale uitzicht. Zelf heb ik ook wel een beetje rustig houden. absoluut geen hoogtevrees, al moet ik toegeven dat Voorlopig blijf ik hier zeker wonen, maar ik sluit het zweet me wel even in de handen stond toen niet uit dat we ook nog eens naar Den Haag vertrek- een van mijn katten over de balustrade van de loggia ken, een stad die ik pas net heb ontdekt. Maar hoe wandelde. We zitten hier toch op de 25e verdieping. het verder ook gaat: mijn oude dag wil ik toch in Deze manier van hoog en stedelijk wonen heb je Amsterdam slijten, dat weet ik zeker.’ gewoon niet in het centrum van Amsterdam. Daarbij komt dat de prijzen hier ook nog altijd een ton of anderhalf lager ligger dan die van vergelijkbare woningen in Amsterdam. En dan is er nog de loca- tie. Op de Wilhelminapier heb je altijd een beetje het gevoel of je op vakantie bent. Het bruist hier en het is altijd druk en levendig met het Fotomuseum, het restaurant van Herman den Blijker en Hotel New York dichtbij. Beneden in ons gebouw zit ook nog filmtheater LantarenVenster. Dat is voor ons hele- maal genieten, want we zijn echte filmliefhebbers en kwamen altijd al naar Rotterdam voor het International Film Festival. 31

Martijn van Heeswijk bewoner Bovenbeek

‘Na mijn studie internationale marketing heb ik een Het is een heerlijk huis. Met de ligging op het zui- jaar of vijf gereisd in Australië, Nieuw-Zeeland en den, oosten én westen heb je altijd en overal licht. Indonesië, maar ook binnen Europa. In Tirol werkte Vooral het zijraam in de woonkamer waar onze eet- ik een tijdje als skileraar en daar ontmoette ik mijn tafel staat is echt geweldig. Het biedt ook een vrouw Mariela: het was echt liefde op het eerste prachtig uitzicht over het water en ’s zomers kunnen gezicht. In Rotterdam zijn we gaan samenwonen in we hier nog tot laat buiten zitten. Een ander sterk een appartementje aan de Jonker Fransstraat. punt van dit huis is de zolder. Ik kon dat niet goed Voor mij was het kopen van een ‘echt huis’ een inschatten vanaf de tekening maar de zijramen logische volgende stap, Mariela is wat jonger en maken het tot een prachtige lichte ruimte. De inde- moest eerst nog een beetje wennen aan het idee. ling op de eerste verdieping hebben we een beetje Toen zijn we maar eens gaan kijken naar wat we aangepast aan onze eigen wensen met bijvoorbeeld eigenlijk wilden. Zelf kom ik van het platteland, uit een badkamer met raam. de buurt van Klaaswaal. Ik wilde eigenlijk niet in de stad blijven wonen, maar Mariela is juist weer ‘ Ik wil hier nooit meer weg, gehecht aan de stad. Op een dag was ik hier in de al zou ik de loterij winnen’ buurt voor mijn werk en – het was heel gek – ik kreeg een gevoel van rust, een beetje hetzelfde We willen graag een gezin gaan stichten. Dat is ook gevoel dat ik heb als ik door de Heijnenoordtunnel de gedachte waarmee we het huis hebben gekocht. naar mijn ouders rijd. Toen ben ik gaan kijken naar Er is genoeg ruimte voor kinderkamers, en buiten is wat voor woningen hier zouden komen. het volop groen en hebben kinderen lekker de ruim- Toevallig ging dit project in de verkoop bij Ooms te. Er is ook een school aan het eind van de straat. Makelaardij waar ik zelf werk. In eerste instantie Je ziet dan ook dat hier voornamelijk jonge gezinnen waren we nog niet helemaal overtuigd. We vroegen zijn komen wonen. ons bijvoorbeeld af hoe de combinatie van de gele We zitten hier buiten maar toch dichtbij de stad, baksteen, met hout en leiendak zou gaan werken. je gaat even de ring over en je zit in Blijdorp en de Ook was ik benieuwd naar het straatbeeld. In de metro stopt vlakbij. Om eerlijk te zijn wil ik hier nooit documentatie van Vinex-projecten staan vaak prach- meer weg, al zou ik de loterij winnen. Avontuur zit tige plaatjes, maar dan zijn ze die 100.000 auto’s wel hem voor mij niet in verhuizen. Ik vind het heerlijk even vergeten in te tekenen. Bij dit project is dat om lekker thuis te zijn.’ anders: aan de voorkant ligt een mooie groenstrook en aan de achterkant parkeren we op eigen terrein. Eigenlijk was het nog iets te vroeg voor Mariela, maar we zijn er toch voor gegaan. In eerste instantie voor een tussenwoning, maar toen de kopers van het hoekhuis zich terugtrokken, gingen we al snel overstag voor deze woning. Het mooie dakoverstek deed een beetje denken aan een chalet in de ber- gen, dat vonden we natuurlijk prachtig.