‘TAŞ’IN OLDUĞU KENT:BUCAK HEART OF STONE:BUCAK

www.bucak.bel.tr HEART OF STONE: BUCAK KÜNYE / IDENTIFICATION İMTİYAZ SAHİBİ FRANCHISE OWNER Bucak Belediyesi Bucak Municipality

YAYINA HAZIRLAYAN EDITED BY Prof. Dr. Hasan AKÇA Prof. Dr. Hasan AKÇA (Çankırı Karatekin Üniversitesi) (Çankırı Karatekin University)

Prof. Dr. Ahmet KURUNÇ Prof. Dr. Ahmet KURUNÇ (Akdeniz Üniversitesi) (Akdeniz University)

GÖRSEL YÖNETMEN VISUAL DIRECTOR Öğr. Gör. Hakan Mahmut NEĞİŞ Instructor Hakan Mahmut NEĞİŞ (Süleyman Demirel Üniversitesi) (Süleyman Demirel University) İÇİNDEKİLER / CONTENTS KATKIDA BULUNANLAR PEOPLE WHO CONTRIBUTED Prof. Dr. Mesut ALBENİ Prof. Dr. Mesut ALBENİ ÖNSÖZ / PREFACE YÖRE MUTFAĞI / LOCAL CUISINE Yrd. Doç. Dr. Ahmet Hüsrev EROĞLU Assist. Prof. Dr. Ahmet Hüsrev EROĞLU Süleyman MUTLU Ahmet KURUNÇ-Hasan AKÇA 04 49 Öğr. Gör. Oğuzhan ERDOĞAN Instructor Oğuzhan ERDOĞAN UNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ MESLEKLER / DISAPPEARING ARTS Okt. Mustafa Ali UYSAL Lecturer Mustafa Ali UYSAL EDİTÖRDEN / EDITORIAL Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ Erdal TOPAK Zir. Müh. Necmettin ALBENİ Agr. Eng. Necmettin ALBENİ 05 55 Öğrt. Erdal TOPAK Teacher Erdal TOPAK COĞRAFİ YAPI / GEOGRAPHY TARIM / AGRICULTURE Öğrt. Said COŞAR Teacher Said COŞAR Ahmet KURUNÇ-Hasan AKÇA Necmettin ALBENİ Basın Md. Mustafa N. NANECİOĞLU Press Director Mustafa N. NANECİOĞLU 07 59 TARİH / HISTORY TURİZM / TOURISM BASIM YERİ PRINTING 11 Mustafa Ali UYSAL 69 Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ EPAMAT Basım ve Yayıncılık Ltd. Şti. EPAMAT Basım ve Yayıncılık Ltd. Şti. MEDYA / MEDIA İvedik Organize Sanayi Bölgesi İvedik Organize Sanayi Bölgesi NÜFUS / POPULATION Alparslan ÇATAL Merkez Sanayi Sitesi 538. Sokak No: 35 Merkez Sanayi Sitesi 538. Sokak No: 35 Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ 21 77 06370 İvedik-Ankara / TÜRKİYE 06370 İvedik-Ankara / TURKEY İDARİ YAPI / ADMINISTRATIVE STRUCTURE TİCARET / BUSINESS Tel: ++90 312 394 48 63 Phone: ++90 312 394 48 63 Hasan AKÇA-Alparslan ÇATAL 81 Ahmet Hüsrev EROĞLU 25 BASIM TARİHİ PUBLISHING DATE EĞİTİM / EDUCATION SANAYİ / INDUSTRY Mart 2015 March 2015 Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ 87 Mesut ALBENİ BUCAK BELEDİYE BAŞKANLIĞI 29 NOTLAR NOTES BUCAK MUNICIPALITY SAĞLIK / HEALTH KARDEŞ ŞEHİR: KROTOSZYN / SISTER CITY: KROTOSZYN 103 Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ • Bu kitapta kullanılan yazı ve fotoğrafların • Printing, publishing and copyright 15300 Bucak - Burdur / TÜRKİYE Hasan AKÇA-Alparslan ÇATAL 35 basım, yayım ve telif hakları Bucak of writing and photos belong to Bucak Tel : ++ 90 248 325 10 01 KÜLTÜR VE SANAT / CULTURE AND ART KAYNAKÇA / REFERENCES Belediyesi ve Yazarlara aittir. Municipality and the Authors. Fax : ++ 90 248 325 31 81 E-Mail : [email protected] Said COŞAR 108 Web : www.bucak.bel.tr 39

2 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 3 EDİTÖRDEN EDITORIAL ÖNSÖZ PREFACE Bucak’ın tarih boyunca birçok uygarlığa yurtluk yaptığı Many people do not know sufficiently the reality that ‘Taş’ın ‘aş’ olduğu kent, BUCAK... BUCAK, heart of the stone… ve İpek Yolu’nun faal olduğu dönemlerde kervanların Bucak has been a homeland for many civilizations Tarih, uygarlık ve medeniyet kenti... Salep ve tarçının City of history, civilization and culture… We prepare önemli uğrak yerlerinden biri olduğu gerçeği birçok throughout history and was one of the important resort kokusunu doya doya içinize çekeceğiniz, doğanın eşsiz this booklet to introduce you our nice city Bucak and its kişi tarafından yeterince bilinmemektedir. Bu nedenle, places of caravans during the active period of Silk Road. güzelliklerini görebileceğiniz, buram buram tarih grateful people where you smell and taste the best salep Burdur’un şirin ilçesi Bucak’ı tanıtmak için bu kitap Therefore, this booklet was prepared to advertise Bucak, kokusu alabileceğiniz, melli incirini daha önceden neden and cinnamon, see the unique view of nature, feel the hazırlanmıştır. an adorable district of Burdur. tatmadık diye hayıflanacağınız, misafirperverliğiyle, history; you will regret for not tasting our special melli fig yemekleriyle, oyunlarıyla bir medeniyet kenti Bucak’ımızı before, you will love our city with its hospitality, meals and Bucak’ı gezdiğiniz zaman, ilçenin her köşesinde When you tour Bucak, you can realize that how state- ve kadirşinas Bucak halkını sizlere tanıtmak için bu kitap folk dances. devlet-vatandaş işbirliğinin nasıl başarılı bir şekilde citizen collaboration is successfully applied in each hazırlanmıştır. uygulandığını görebilirsiniz. Dünyanın sayılı kanyonları corner of the District. When you visit Kargı Kısığı which I thank all of the writers who contributed to prepare arasında yer alan Kargı Kısığı’nı gezdiğiniz zaman bu is one of the best canyons of the world, you regret Kültür ve sanattan, tarım ve hayvancılığa, eğitimden, this booklet introducing Bucak from culture and art doğa harikasını daha önce görmediğiniz için üzülürsünüz. for not seeing this natural wonder before. You are sağlığa, ticaretten sanayiye kadar birçok alanda Bucak’ı to agriculture and stockbreeding, from education to Geleneksel Türk Sanatı “Ebru”nun hammaddesi olan surprised when you experience with the knowledge tanıtmayı amaçlayan bu çalışmanın hazırlanmasında health, from trade to industry as well as all people and kitre-gevenin Bucaklı köylüler tarafından Türkiye’nin that tragacanth/gum targacanth, a raw material of Ebru emeği geçen tüm yazarlara ve onlara güncel bilgileri institutions that provide current information about Bucak. değişik bölgelerinden toplanarak Bucak’ta pazarlandığı; (marbling), is collected from other parts of Turkey by sağlayan kişi ve kurumlara teşekkür ederim. With this booklet you will see how “livable” city Bucak is. yazın yediğiniz dondurmanın içerisindeki salep’te Bucak Bucak’s villagers and marketed in Bucak; great effort Bucak’ın, tanındıkça, yaşandıkça ‘Mutlu’ olunacak bir köylüsünün alın terinin olduğu bilgisi ile karşılaştığınız of Bucak’s villagers in salep included in the ice-cream kent olunacağını bu kitapçıkta fazlasıyla bulacaksınız. Hoping to helpful of the booklet to whom it may zaman şaşırırsınız. Organik olarak yetişen “melli that you eat in summer. When you eat “melli yemişi (fig)” concern... yemişini (incir)” yediğiniz zaman şimdiye kadar bu inciri which is grown naturally, you feel sorry for not tasting Tanıtım kitapçığının ilgililere yararlı olması dileğiyle… tatmadığınız için üzülürsünüz. this fig up to now. Bucak-Mart 2015 Bucak-March 2015 Süleyman MUTLU Süleyman MUTLU İsterseniz sizi fazla meraklandırmadan Bucak tanıtım Before making you more curious, let you fall into kitapçığı ile baş başa bırakıp seyri âleme dalalım. fascinating view by staying alone with the advertisement Bucak Belediye Başkanı Mayor of Bucak booklet of Bucak.

Prof. Dr. Hasan AKÇA Prof. Dr. Hasan AKÇA Prof. Dr. Ahmet KURUNÇ Prof. Dr. Ahmet KURUNÇ

4 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 5 6 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 7 COĞRAFİ YAPI GEOGRAPHY Hazırlayan-Written by: Ahmet KURUNÇ-Hasan AKÇA Fotoğraf-Photo: Ömer ABALI

Bucak’tan Görünüm View from Bucak 8 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 9 Bucak Genel Görünüm- General View from Bucak Çamlık’tan Görünüm-View from Çamlık

COĞRAFİ YAPI GEOGRAPHY Bucak ilçesi, Antalya-Burdur Karayolu üzerinde Bucak District is situated on the main road of Antalya- konuşlanmıştır. Ayrıca, 1995 yılında hizmete açılan Burdur. In addition, Antalya-Isparta main road Antalya-Isparta (Dereboğazı) Karayolu da Bucak ilçe (Dereboğazı), taken into service in 1995, passes 35 km merkezinin 35 km yakınından geçmektedir. İlçenin away from the district centre. Surface area of the district yüzölçümü 1 414 km²’dir. Bucak ilçesi, doğudan is 1 414 km2. Bucak District is surrounded by Sütçüler Isparta’nın Sütçüler ilçesi, güneyden Antalya ili, batıdan District of Isparta in the east, Antalya City in the south, ve kuzeyden Burdur il merkezi, Çeltikçi ve Ağlasun Burdur City Centre, Çeltikçi and Ağlasun Districts in the ilçeleri ile çevrilidir. Bucak, Burdur’a 45 km, Isparta’ya 70 west and north. Bucak is 45 km far away from Burdur, 70 km ve Antalya’ya 80 km uzaklıktadır. Bucak, demiryoluna km from Isparta and 80 km from Antalya. The distance (Burdur) 40 dakika, havayoluna (Antalya, Burdur-Isparta) to the railroad (Burdur) is 40 minutes and to the airports ve denizyoluna (Antalya) 1 saat mesafededir. (Antalya, Burdur-Isparta) and seaport (Antalya) is 1 hour from District Centre.

Bucak ilçesi 37-38º kuzey paralelleri ve 30-31º doğu Bucak District is located between 37-38º north latitudes meridyenleri arasında yer almaktadır. İlçe merkezinin and 30-31º east longitudes. Altitude of the District Centre rakımı 850 m ve ortalama yüksekliği 1 200 m’dir. is 850 m with an average of 1 200 m. Cottage hill (Şişli) of En yüksek noktası 2 336 m ile Katrancık Dağı’nın Katrancık Mountain (Kestel) with 2 336 m is the summit. (Kestel) Kulübe Tepesi’dir (Şişli). Isparta’dan doğup There are Karacaören 1 & 2 Dams and Kargı Dam on Bucak’tan geçen Aksu Nehri üzerinde Karacaören 1 ve Cestrus River that originates from Isparta and passes 2 barajları ile Kargı barajı bulunmaktadır. İnşası 2006 through Bucak. Onaç Dam built in 2006 is used as a yılında tamamlanan Onaç barajı mesire yeri olarak recreation area. This dam will be used to irrigate Bucak kullanılmaktadır. Bu Baraj Bucak ovasının sulanmasında Plain in near future. Kestel Lake seen in old Turkey da kullanılmaktadır. Eski Türkiye Haritalarda görülen maps has been drained and its area has been used as Kestel Gölü kurutulmuş olup, ortaya çıkan alanlar tarım agricultural land. arazisi olarak kullanılmaktadır.

Karacaören Barajı Karacaören Dam 10 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 11 TARİH HISTORY Hazırlayan-Written by: Mustafa Ali UYSAL Fotoğraf-Photo: Ömer ABALI

Kremna-Cremna 12 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 13 TARİH HISTORY “Bucak” Adının Kaynağı Origin of the “Bucak” Name Bucak ilçe merkezi 3 dağ arasında kurulmuştur. Yerleşim Bucak district centre is surrounded by three mountains. yerinin bir kısmı ilme bitkisi ile kaplı olduğu için; ilçe halk District was known by people as “İlmeli Bucak” because arasında “İlmeli Bucak” adıyla anılmıştır. Bu bölgeye some parts of the settlement area was covered by shrub yerleşenler Oğuz boyuna mensup olduğu için “Oğuzhan plant. It was also named as “Oğuzhan Village” since köyü” olarak da adlandırılmıştır. İstiklal Savaşı (1919- origin of the people who settled to this area is from 1923) sırasında “Oğuzhan” adıyla bir nahiye teşkilatı Oğuz tribe. During the Independence War (1919-1923), a Eski Bucak’tan Görünüm- View from old Bucak kurulmuştur. Cumhuriyet döneminde 30.05.1926 tarih ve subdistrict called as “Oğuzhan” was established. During 877 sayılı kanunla bugünkü “Bucak” adını almıştır. 1927- the Republic, it took its today’s name as “Bucak” with the Pisidian, Persian, Macedonian, Seleucus, Romans and 1928 yılı Devlet Salnamesi’nde (Devlet Yıllığı) Burdur Law 877 dated on May 30, 1926. In the State Yearbook Türklerden önce Bucak çevresi Pisidyalılar, Persler, Byzantines exert dominance the Bucak vicinity before Vilayeti’ne bağlı Bucak Kazası’nın diğer ismi “Oğuzhan” the year 1927-1928, other name of Bucak District Makedonyalılar, Selefkoslar, Romalılar ve Bizanslıların hâkimiyetine girmiştir. Bu devletlerden kalma pek çok Hegomony of Turks. It is possible to see many ancient olarak belirtilmiştir. subordinated to Burdur Province was cited as “Oğuzhan”. tarihi kalıntı Bucak ilçesinde görülmektedir. Pisidya’nın historical monuments from these empires. The most bugünkü Bucak ilçesi sınırları içinde kalan önemli important ancient cities of Pisidia which are in the today’s Bucak before Hegemony of Turks şehirleri şunlardır: Bucak boundaries are as follows: Türk Hâkimiyetinden Önce Bucak Researches and excavations in Lake Districts (Pisidia) Isparta ve Burdur illerini içine alan Göller Bölgesi’nde covering Isparta and Burdur Provinces showed that • Kremna (Çamlık Köyü’nde, Roma şehri) • Cremna (at Çamlık Village, Rome city) (Pisidya) yapılan araştırma ve kazılar, buranın tarih these places have been settled since ancient period • Kodrula (Kestel Köyü’nde, Roma şehri) • Kodrula (at Kestel Village, Rome city) öncesi dönemlerinden beri yerleşim yeri olduğunu of time. Neolithic, Chalcolithic and Old Bronze Age • Kretapolis (Kızılkaya’da, Roma şehri) • Kretapolis (at Kızılkaya, Rome city) göstermektedir. Neolitik, Kalkolitik ve Eski Tunç prevailed in Bucak. This is justified by the historical • Sia (Karaot Köyü’nde, Roma şehri) • Sia (at Karaot Village, Rome city) Çağı devirleri Bucak’ta da hüküm sürmüştür. Şehir monuments belonging to B.C. 6000 and 7000 obtained • Komama (Ürkütlü’de, Yunan yerleşmesi) • Komama (at Ürkütlü, Greek settlement) merkezindeki Höyücek’te Prof.Dr. Refik Duru tarafından from excavations realized by Prof.Dr. Refik DURU in the • Milyas (Kocaaliler’de, Roma-Yunan yerleşmesi) • Milyas (at Kocaaliler, Rome-Greek settlement) yapılan kazılarda M.Ö. 6000 ve 7000’li yıllara ait bulunan Tumulus at the district centre. • Panemoteichos (Boğazköy’de, Roma şehri) • Panemoteichos (at Boğazköy, Rome city) eserler de bunu doğrulamaktadır. • Sur Kalıntısı (Taşyayla Köyü’nde) • City Wall Ruins (at Taşyayla Village) Hacılar and Kuruçay Tumulus in the vicinity of Burdur • Yunan Kaya Mezarı (Kuşbaba Köyü’nde) • Greek Rock Tomb (at Kuşbaba Village) Pisidya’da Neolitik Dönemi (M.Ö. 8500-5400) aydınlatan are two important settlement units that reflect Neolithic • Bizans Kalıntısı (Kızıllı Köyü’nde) • Byzantium Ruins (at Kızıllı Village) en önemli yerleşim yerlerinden biri; Burdur civarındaki period (B.C. 8500-5400) in Pisidia. Located on the main • Bizans Kalıntısı (Kızılseki Köyünde) • Byzantium Ruins (at Kızılseki Village) Hacılar Höyüğü, diğeri ise Kuruçay Höyüğü’dür. Hacılar road of Burdur-Antalya, Kızılkaya is another prehistoric Neolitik Dönemi ile çağdaş bir başka tarih öncesi settlement unit contemporary with the Hacılar Neolithic Son kazılarda; Kreates ve Kreatyum gibi kayıp şehirlerin It was determined from the latest excavations that lost yerleşim de Burdur-Antalya yolu üzerinde yer alan Period. It is understood that Kızılkaya Neolithic has Bucak ilçesinin Onaç Yakası’nda ve Boğazköy’de olduğu cities such as Kreates and Kreatyum are in Onaç Hillside Kızılkaya’dır. Hacılar Neolitiği’nin Kızılkaya Neolitiği’nden developed Hacılar Neolithic. Höyücek Tumulus in the belirlenmiştir. Hicri 1330 (1914) tarihli Konya Vilayet and Boğazköy Village of Bucak District. In the Konya geliştiği anlaşılmaktadır. Kalkolitik Dönemin (M.Ö. 5500- west of Bucak centre as well as Hacılar and Kuruçay Salnamesi’nde, Pisidya egemenliğinde Kızılkaya’nın Province Yearbook dated 1914 (Hijri 1330), it was stated 3000) aydınlanmasında Hacılar ve Kuruçay höyüklerinin Tumulus is important in the clarification of Chalcolithic Bademağacı köyü civarında “Ariyasos” adıyla eski bir that there was an ancient city “Ariyasos” in the vicinity yanı sıra Bucak ilçe merkezinin batısında bulunan Bucak Period (B.C. 5500-3000). şehir olduğu ve burada “altı kapı” denilen bir su yolu of Bademağacı Village of Kızılkaya under hegemony of Höyüğü de önemlidir. kemerinin bulunduğu belirtilmiştir. Pisidia and here was a aqueduct named as “altı kapı”. There are many settlement places belong to First Bronze Burdur ve civarında İlk Tunç Çağı’na (M.Ö. 3100- Age (B.C. 3100-3000) in Burdur and its vicinity. Most of Bucak sınırları içindeki Milyas (Melli-Kocaaliler) M.Ö. During the hegemony of Persian started in B.C. 546, 3000) ait pek çok yerleşim alanları bulunmaktadır. Bu the evidences lightening this period were excavated from 546’da başlayan Pers egemenliği döneminde Pisidya Milyas (Melli-Kocaaliler) in the boundaries of Bucak dönemi aydınlatan verilerin çoğu Kuruçay Höyüğü’nden Kuruçay Tumulus. Karaaliler in the Bucak vicinity was Birinci Satraplık bölge merkeziydi. Milyas daha sonra was the Pisidia First Satrapy region centre. Milyas was overrun by Alexander the Great. After his death, it was çıkarılmıştır. Bucak civarındaki Karaaliler de bu also one of the settlement in this period. İskender’in istilasına uğramıştır. İskender’in ölümünden under hegemony of Seleucus and Pergamon (indirectly dönemdeki yerleşim alanlarından birisidir. sonra Selefkos ve Bergama (dolaylı olarak Roma) egemenliğine girmiştir. Rome).

14 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 15 Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerinde Bucak Bucak in the Periods of Seljuk and Ottoman Bucak, Burdur ve çevresi Yıldırım Bayezid döneminde Bucak, Burdur and their vicinities joined to Ottoman Bucak ve çevresinin Türkler’in eline geçtiği tarih Conquering date of Bucak and its vicinity by Turks was Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. Yıldırım Bayezid 1391 State during the period of Yıldırm Beyazid. In 1391, he muhtemelen 13. yüzyıl başları (1204), yani Anadolu probably at the beginning of 13th century (1204), that is yılında Hamit İli’ni alarak Anadolu Beylerbeyliği’nin conquered Hamit City and united it to Kütahya City that Selçuklu Devleti hükümdarı III. Kılıçarslan zamanıdır. the period of 3rd Kılıçarslan-Sultan of the Anatolian Seljuk merkezi olan Kütahya Vilayeti’ne bağlamıştır. Osmanlı was the centre of Anatolian Grand Seignior. Starting Malazgirt Meydan Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya kitleler State. After the Pitched Battle of Manzikert, Oğuz and hakimiyetinin başlaması ile birlikte Bucak ve civarının hegemony of Ottoman, big parts of Bucak and its vicinity halinde Oğuz ve Türkmen boyları gelmiş ve Burdur ve Turkmen tribes came to the Anatolia group by group. büyük bölümü Teke (Antalya) Sancağı idari yapısı içinde were in the administrative structure of Teke (Antalya) Antalya civarına Tekeoğulları ve boyları yerleşmiştir. Tekeoğulları tribes settled to vicinity of Burdur and kalmış, az bir kısmı da Hamid (Isparta) Sancağı idari Ensign, small part in the Hamid (Isparta) Ensign. Bucak ve civarı Anadolu Beylikleri döneminde Isparta ve Antalya. During the Anatolian Principalities, Bucak and yapısına dahil olmuştur. Burdur’da yaşayan Hamitoğulları ile Antalya’da yaşayan its vicinity caused long battles between Hamitoğulları Tekeoğulları arasında uzun çatışmalara yol açtıktan in Isparta and Burdur and Tekeoğulları in Antalya, then 1522’de Burdur, Tirkemiş ilçesinin merkeziydi. Ağlasun, In 1522, Burdur was centre of Tirkemiş district. Some sonra Hamitoğulları’nın eline geçmiştir. conquirred by Hamitoğulları. Gölhisar, İncirli (Bucak), Erle (Yeşilova) ve Acıpayam pars of Ağlasun, Gölhisar, İncirli (Bucak), Erle (Yeşilova) nahiyelerine bağlı köylerin bir bölümü Burdur’a bağlıydı. and Acıpayam sub-districts belonged to Burdur. Some Selçuklular döneminde Bucak ve çevresinde yoğun During the period of Seljuks, there were an intensive Bugün Bucak ilçesi sınırları içinde kalan bazı köyler villages within the boundaries of today’s Bucak District bir yerleşme olmuştur. Böylece Kremna yakınlarında settlement in Bucak and its vicinity. Thus, near de Bağovası nahiyesine (bugünkü Dağ nahiyesine) were affiliated to Bağovası sub-district (today’s Dağ sub- Girmiye (bugünkü Çamlık) köyü kurulmuştur. Bu köy to Cremna, Girmiye (today’s Çamlık) Village was bağlıydı. Kızılkaya, önce Bağovası’na bağlıyken 16. yüzyıl district). Kızılkaya firstly belonged to Bağovası but at the uzun süre Teke (Antalya) Sancağı’na bağlı bir nahiye ve established. This village stayed as a sub-district and sonlarında nahiye olmuştur. end of the 16th century it became a sub-district. kaza olarak kalmıştır. Melli (Kocaaliler) çevresine de county belonging to Teke (Antalya) Ensign for a long time. yerleşimlerin ilk temeli bu dönemde atılmıştır. Bucak First settlement was also started in Melli (Kocaaliler) Bucak Şehir Merkezi’nin Kuruluşu Establishment of Bucak City Centre ilçe merkezine yakın İncirhanı çevresinde İncirli köyü vicinity in this period. İncirli Village was established in Bucak şehir merkezinin ne zaman kurulduğu ve bugünkü There are various tales that when Bucak city centre kurulmuştur. Evliya Çelebi’nin “Seyahatname”sinde İncirhanı vicinity near Bucak District Centre. Incirli Village bulunduğu duruma nasıl geldiği ile ilgili farklı rivayetler was established and how it had today’s situation. When İncirli köyü, “Teke toprağında bir Müslüman köydür” was mentioned as “it is a Muslim Village at Teke Land” vardır. Alaaddin Camii avlusundaki mezar taşında yazılı considered the date A.D. 1408 (Hijri 811) written on cümlesiyle tanıtılmaktadır. Şemseddin Sâmi, “Kamus-ul in Evliya Çelebi’s “Seyahatname”. Şemseddin Sami, in olan Hicri 811 (Miladi 1408) tarihine bakıldığında, şehir Gravestone in Alaaddin Mosque yard, it can be said that A’lam” adlı eserinde İncirli köyünü “İncir Bazarı” olarak his “Kamus-ul A’lam”, introduced İncirli Village as “Fig merkezinin en az 600 yıl önce kurulduğu söylenebilir. establishment of the district centre was 600 years ago. tanıtmaktadır. İncirli köyünden başka şimdiki İncirdere Bazaar”. The important settlement places of that period köyü yakınlarında Güğüp köyü, bugün ilçede Turba were Güğüp Village near today’s İncirdere Village, Hamit Antalya’da bulunan Side ve Aspendos şehirlerinin When Side and Aspendos cities in Antalya lost their denilen mevkide Hamit Köyü, şu anda sanayii sitesinin Village in the place called as Turba at the district, Onaç önemini kaybetmesi ile Bucak ilçe merkezinin 16 km importance, Cremna, one of the important cities of bulunduğu yerde Onaç köyü o dönemin önemli yerleşim Village near small scale industry site. Among these kadar kuzeyinde, Pisidya döneminin önemli şehirlerinden Pisidia period and located about 16 km away from Bucak merkezlerindendir. Bu köylerden günümüze kadar village, only Girmiye (Çamlık) has being extant. biri olan Kremna da önemini kaybetmiştir. Yerine District Centre, was also lost its importance. Girmiye City ulaşabileni sadece Girmiye (Çamlık)’dir. kurulan Girmiye şehri uzun süre Teke Sancağı’na bağlı that was established instead of it became a county and bir kaza ve nahiye olmuştur. Girmiye nahiyesi, zamanla sub-district of Teke Ensign for a long period. As a result yol güzergâhının şimdiki ovalara kayması sonucunda of moving road route to plains, Girmiye sub-district lost önemini kaybetmiştir. Girmiye köyünden bazı ailelerin its importance with time. It is said that some families “Kirişzâde” adında bir kafile reisinin öncülüğünde şimdiki from Girmiye Village, under the leader of tribal chieftain Bucak ilçesi merkezine geldikleri söylenmektedir. İlçede named “Kirişzade”, came to today’s Bucak District halen Kirişzâde ailesinin bulunması, şehrin kurucusunun Centre. Still existing of Kirişzade families in the district, Kirişzâde olmasını kuvvetlendirmektedir. strengthens that Kirişzade family was the establisher of the district.

İncirhan - İncir Hostelry Susuzhan-Susuz Hostelry

16 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 17 Bucak şehir merkezinin önceleri İncirhanı Kervansarayı It is a probability that at the beginning, Bucak City ile İncirdere Köyü arasında bir mevkide olması ihtimal Centre was between İncirhan Caravansary and İncirdere dâhilindedir. Hicri 929 (Miladi 1522) tarihli Hamid Village. The Land Register Writing Inventory of Hamid Sancağı Tapu Tahrir Defteri’nde, “İncirli Mezraası” Ensign dated A.D. 1522 (Hijri 929) states that a bazaar şeklinde bahsedilen bu köyde yer alan İncirhan’ın hemen named “Bazaar Çukuru” was set up near to İncirhan at yanında “Pazar Çukuru” adıyla bir pazarın kurulduğu a village mentioned as “İncirhan Hamlet”. Incirli village belirtilmektedir. İncirli köyü 18. yüzyıl sonlarına continued its importance till end of 18th century. Losing kadar önemini korumuştur. Cumhuriyet döneminde its importance during the Republic, people migrated to önemini kaybetmesiyle halk yeni yerleşim yeri olan Bucak, new settlement unit. As a result of migration from Bucak istikametine göç etmiştir. İncirli köyünden ve İncirli Village and Melli sub-district to Bucak Village, Melli nahiyesinden göçlerle Bucak köyü kısa zamanda it expanded in a short time and firstly became a sub- büyümüş önce nahiye daha sonra da kaza olmuştur. district and then county.

İngiliz Topografya ve Antik Çağ uzmanı William Martin When William Martin Leake, a British expert on Leake, 1810 yılında Antalya ve civarını gezerken topography and archaic times visited to Antalya and its Kervan Köprüsü - Caravan Bridge Kretapolis- Kretapolis “Buçuklu” olarak ifade ettiği Bucak’a da gelmiştir. vicinity in 1810, he came to Bucak which was mentioned William Martin Leake’in gezi notlarında “Buçuklu’nun as “Buçuklu” by him. A statement “Autorithy of Adalya kuzeyindeki tepeye geldiğimizde Adalya valiliğinin Governorship was ended when we came to the Northern 1888 yılında yayınlanan “Kamusu’l A’lam”a göre; Bucak, According to “Kamusu’l A’lam” published in 1888; Bucak yetkileri bitiyordu” ifadesi yer almaktadır. Bu ifade hill of Buçuklu” was written in his trip notes. This Konya Vilayeti´nin Antalya sancak ve kazasına bağlı was a small town as a centre of sub-district, affiliated to Bucak’ın kuzeyinde yer alan tepelerin Teke Sancağı statement shows that hills located in the northern of nahiye merkezi küçük bir kasaba olup, Antalya’nın 60 Antalya ensign and belonged to Konya City, and located ile Hamid Sancağı’nın idari sınırını oluşturduğunu Bucak form the administrative boundaries between Teke km. kuzeyinde ve küçük bir gölün yakınındadır. Nahiyenin at near a small lake 60 km away from Antalya. Its göstermektedir. Böylece günümüzde Bucak sınırları and Hamid Ensign. Thus, it is understood that some nüfusu 12 000 kişi kadar olup, tamamı Müslümandır. population was 12 000 and all people were Muslim. içinde olan bazı köylerin de o dönemde Burdur’a bağlı villages in the today’s boundaries of Bucak were affiliated olduğu anlaşılmaktadır. Bunlardan biri de Ağlasun to Burdur in the past. One of them is İncirli (İncirdere) Konya Vilayet Salnameleri’ne göre, Kızılkaya nahiyesinde According to Konya City Yearbook, there has been a State nahiyesine bağlı olan İncirli (İncirdere) köyüdür. Village affiliated to Ağlasun sub-district. Burdur had only 1892, Bucak ve Melli nahiyelerinde ise 1899 yılından Office at Kızılkaya sub-district since 1892 and in Bucak Burdur’un 1881 yılına kadar Maa İncirli Ağlasun adıyla one sub-district named Maa İncirli Ağlasun till 1881. On itibaren Hükümet Dairesi olduğu görülmektedir. Osmanlı and Melli sub-districts since 1899. Ottoman archive tek nahiyesi mevcuttur. Bu tarihte nahiye sayısı 2’ye this date, number of the sub-district increased to two. Arşivi’ne göre, Bucak nahiyesinde yapılan hükümet states that Official Opening of State Office in Bucak sub- çıkmış olup; bunlar, Ağlasun ve Kemer’dir. 1910 yılı These are Ağlasun and Kemer. The State Yearbook dated dairesinin resmi açılışı 1904 yılında yapılmıştır. district was in 1904. Devlet Salnamesi’nde ise Burdur’a bağlı 3 nahiyeden 1910 mentions about three sub-districts affiliated to bahsedilmektedir. Bunlar; Kemer, Ağlasun ve Bucak’tır. Burdur. These are: Kemer, Ağlasun and Bucak. 1844 yılında Bucak Kazası’na bağlı Devri ve Girmeği There were two villages named Devri and Girmeği adıyla 2 köy vardır. 1899 yılına kadar köy sayısında affiliated to Bucak county in 1844. No change was 19. yüzyılın ilk yarısında Antalya Sancağı’na bağlı 10 kaza In the first half of the 19th century, there were 10 counties değişme olmamıştır. 1899 yılında Bucak nahiyesinin köy happened in the number of village till 1899. The number ismi yer almaktadır. Bunlar arasında Bucak Kazası ve of Antalya Ensign. Bucak and Kızılkaya counties were sayısı 9’a çıkmıştır. 1910 yılında ise Bucak nahiyesine of villages in that year increased to 9. In 1910, there Kızılkaya Kazası da bulunmaktadır. Bazı kayıtlarda Bucak also among them. In some records, it is mentioned as bağlı 2 köy olduğu görülmektedir. 1874 yılında Melli were 2 villages in Bucak sub-district. In 1874, there Köyü olarak da geçmektedir. 1844 yılı Bucak Temettuat Bucak Karye. A statement “Girmeği County with another nahiyesinde 2 köy vardır. Köy sayısı 1883 yılında 22’ye, were 2 villages in Melli sub-district. Number of villages Defteri’nde ise, “Antalya’ya tâbi Bucak nâm-ı diğer name of Bucak affiliated to Antalya” took place in Bucak 1892 yılında 23’e çıkmıştır. Kızılkaya nahiyesinde köy increased to 22 in 1883 and 23 in 1892. Kızılkaya sub- Girmeği Kazası” ifadesi geçmektedir. Financial Inventory dated 1844. sayısı 1874 yılında 10 iken, 1892 yılında 11’e çıkmıştır. district had 10 villages in 1874 and 11 villages in 1892.

1874 yılından itibaren Konya Vilayet Salnameleri’nde Teke Bucak, Kızılkaya and Mellli had been among the counties Bucak, 1909 yılına kadar Teke (Antalya) Sancağı’na Till 1909, Bucak was a sub-district affiliated to Teke (Antalya) Sancağı’nın nahiyeleri arasında Bucak, Kızılkaya of Teke (Antalya) Ensign in the Konya City Yearbook since bağlı bir nahiye iken, bu tarihten sonra Burdur’un bir (Antalya) Ensign and later it was a sub-district of Burdur. ve Melli yer almaktadır. 1891 yılında Konya Vilayeti’nde 1874. There were 5 ensigns named Konya, Teke (Antalya), nahiyesidir. Konya, Teke (Antalya), Hamidabad (Isparta), Burdur ve Hamidabad (Isparta), Burdur and Niğde; 30 counties and Niğde adlarında 5 sancak, 30 kaza ve 35 nahiye vardır. 35 sub-districts in Konya City. Bucak, Kızılkaya, Melli, Bucak nahiyesinin Antalya’ya uzak olması, halkın Due to the reasons such as being far away from Antalya, Bucak, Kızılkaya, Melli, Beşkonak, Serik ve Egdir Maa Beşkonak, Serik and Egdir Maa Kardıc sub-districts were ilişkisinin daha çok Burdur ile olması gibi nedenlerle heavy relations with people of Burdur, willing of public Kardıc nahiyeleri Teke (Antalya) Kazası’na bağlıdır. affiliated to Teke (Antalya) county. halkın isteğiyle ve görülen lüzum üzerine 1909 yılında and necessities, it was decided to affiliate Bucak to Burdur’a bağlanması kararlaştırılmıştır. Burdur in 1909.

18 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 19 Sia Antik Kenti-Sia Ancient City Eski Bucak’tan Görünüm- View from old Bucak

25 Haziran 1919 günü İtalyanlar tarafından işgal edilen On June 25, 1919, Bucak-Burdur was occupied by Bucak, 8-9 Temmuz 1921 de işgalden kurtulmuştur. Italians. Occupation ended on July 8-9, 1921.

Bucak nahiyesi 1926 yılında ilçe haline getirilmiştir. Bucak sub-district became district in 1926. Being a Bucak’ın ilçe haline gelmesi, Burdur’u hem ilçe olmaktan district of Bucak helped Burdur either to be a city or kurtarmış, hem de yeni bir ilçe ile kuvvetlendirmiştir. strengthened it via having a new district. Melli and Antalya’nın Melli ve Kızılkaya nahiyeleri de Bucak ilçesine Kızılkaya sub-districts of Antalya were affiliated to Bucak bağlanmıştır. District.

Teke (Antalya) Sancağı’na bağlı Bucak Kazası’nın Hicri According to Financial Inventory dated 1844 (Hijri 1260 (1844) yılı Temettuat Defteri’nde, kaza merkezinde 7 1260), there were 7 quarters at Bucak County of Teke mahallenin adı geçmektedir. Bunlar; Yörükler, Çavuşlar, (Antalya) Ensign. These quarters are; Yörükler, Çavuşlar, Alaaddin, Câmi, Kemiklik, Çukur ve Karaayvatlar’dır. Alaaddin, Câmi, Kemiklik, Çukur and Karaayvatlar. Also Hicri 1310 (1892) ve Hicri 1312 (1894) yılı Konya Vilayet it was stated that there were 7 quarters at Bucak and Salnameleri’nde de Teke Sancağı’na bağlı Bucak 4 quarters at Kızılkaya sub-districts affiliated to Teke Nahiyesinde 7 mahalle, Kızılkaya nahiyesinde ise 4 Ensign in Konya City Yearbook dated 1892 (Hijri 1310) and mahalle olduğu belirtilmektedir. 1895 (Hijri 1312).

Alaaddin Mahallesi şehrin ilk çekirdek yerleşim birimi Alaaddin Quarter was the first settlement unit and olup, Girmiye köyüne bağlanmıştır. Bu mahallenin hemen affiliated to Girmiye Village. Yörükler Quarter was bitişiğine Alanya ve Haymana Yörüklerinin yerleşimiyle established after settlement of Alanya and Haymana Yörükler Mahallesi kurulmuştur. Karayvat adlı bir nomads to the place next to Alaaddin Quarter. Another yörüğün yerleşimiyle Karayvatlar Mahallesi oluşmuştur. quarter “Karayvatlar” was established via settlement Tepede yapılan bir caminin etrafında Cami Mahallesi, of a nomad named Karayvat to this area. Cami Quarter bu mahallenin güneyinde de fiziki durumundan dolayı formed at the vicinity of a mosque on the hill. Çukur Çukur Mahalle oluşmuştur. Hökez Dağı’nın eteklerine bir Quarter took its name due to its physical position. Vicinity çavuş tarafından yaptırılan konağın çevresine de Çavuşlar of a residence built on the hillside of Hökez Mountain by a Mahallesi adı verilmiştir. Kemiklik Mahallesi olarak “Çavuş-Sergeant” was called as Çavuşlar Quarter. Name adlandırılan yerleşim biriminde bir pazarın kurulmaya of Kemiklik Quarter was changed to Pazar Quarter after başlanmasıyla birlikte bölgenin ismi Pazar Mahallesi setting up of a bazaar at this settlement unit. olarak değiştirilmiştir. Koca Kavak-Kocapınar Çeşmesi-Mahmudiye Camii Koca Kavak-Kocapınar Fountain-Mahmudiye Mosque 20 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 21 NÜFUS POPULATION Hazırlayan-Written by: Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ Fotoğraf-Photo: Belediye Arşivi

Bucak’tan Görünüm (Helikopter Çekimi) View from Bucak (By Helicoptere) 22 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 23 NÜFUS POPULATION Türkiye’de 1927 yılında yapılan ilk nüfus sayımına göre; According to the first census realized in 1927 in Turkey; Bucak İlçesi genelinde 7 488 erkek ve 8 536 kadın olmak it is known that a total 16 024 people of which 7 488 male üzere toplam 16 024 kişinin yaşadığı bilinmektedir. Hem and 8 536 female were living in the boundaries of Bucak Birinci Dünya Savaşı ve hem de Kurtuluş Savaşı sırasında District. In demographic structure, excess in female Bucak’ta Günlük Yaşam - Daily Life in Bucak erkek nüfusun ölmesi sonucu demografik yapıda kadın population during either the World War-I or the Turkish Cumhuriyet Caddesi- Cumhuriyet Street nüfusunun fazlalığı dikkat çekmektedir. Zaman içerisinde War of Independence attracts attentions due to deaths of ölüm ve doğum olayları ile ilçede erkek ve kadın sayısı males. Population of male and female in the District has dengelenmiştir. been balanced over time by births and deaths. Bucak İlçesi Genel Nüfusu Bucak İlçesi Merkez Nüfusu (General Population of Bucak District) (Central Population of Bucak District) 1935–2008 yılları arasında Bucak’ta kentsel nüfus In the period of 1935-2008, increase in rural population (%2.96) artışı kırsal nüfustan (%0.49) daha fazladır. Uzun (2.96%) was higher than urban one (0.49%) in Bucak. YILLAR KENTSEL KIRSAL TOPLAM YILLAR ERKEK KADIN TOPLAM yıllar ortalaması dikkate alınırsa her 20–25 yıl sonra Considering average of long term period, population of (Years) (Urban) (Rural) (Total) (Years) (Male) (Female) (Total) Bucak nüfusu iki katına çıkmaktadır. Adrese dayalı Bucak doubles in each 20-25 years. According to address 1927 ------16 024 1927 ------nüfus kayıt sistemine göre, 2014 yılında Bucak ilçesinin based population registration system, in 2014, population 1935 13 884 3 974 17 858 1935 1 854 2 120 3 974 genel nüfusu 64.763 olup; bunun %66, 83’ü (43.282 kişi) of Bucak District is 64 763 people of which 66.83% (43 ilçe merkezinde, %33,17’si (21.481 kişi) kırsal alanda 282 people) live in the district centre and 33.17% (21 481 1940 14 900 4 386 19 286 1940 2 032 2 354 4 386 yaşamaktadır. people) in the rural areas. 1945 16 724 4 786 21 510 1945 2 275 2 511 4 786 Antalya’da turizm, inşaat ve ticaret sektörlerinde Developments in tourism, building and trade sectors in 1950 18 759 5 509 24 268 1950 ------5 509 meydana gelen gelişmeler 1980–1985 yılları arasında Antalya have caused migration from Bucak to Antalya 1955 21 942 6 837 28 779 1955 3 319 3 518 6 837 Bucak’tan Antalya’ya doğru göçe neden olmuştur. Bugün during 1980-1985. Today, owners of some large scale Antalya ilindeki bazı büyük ölçekli firmaların sahibi companies in Antalya are from Bucak. They also supplies 1960 23 237 8 754 31 991 1960 4 330 4 424 8 754 Bucaklı işadamlarıdır. Bu firmalar çalıştırdıkları işçilerin some of their employee needs from Bucak. Businessmen 1965 27 104 10 094 34 068 1965 5 210 4 884 10 094 bir kısmını da Bucak’tan karşılamaktadırlar. Antalya’da of Bucak gained economic power in Antalya have realized ekonomik yönden güçlenen Bucaklı işadamları bir vefa important investments in education (primary, secondary 1970 27 708 12 293 40 001 1970 6 317 5 976 12 293 borcu olarak Bucak’ta eğitim (ilk, orta ve yükseköğretim) and higher education) and health (public hospital) as 1975 27 691 15 090 42 781 1975 7 846 7 244 15 090 ve sağlık (devlet hastanesi) alanlarında önemli fidelity. These endeavours are successful examples of 1980 26 841 18 852 45 693 1980 9 422 9 430 18 852 yatırımlarda bulunmuşlardır. Bu çalışmalar vatandaş- citizen-state cooperation. devlet işbirliğinin başarılı bir örneğidir. 1985 27 965 20 507 48 472 1985 10 229 10 278 20 507 1990 27 020 27 407 54 427 1990 13 484 13 943 27 407 Son yıllarda ilçede mermer ve inşaat sektöründeki In recent years, developments in marble and building ilerlemeler Bucak kırsalından ve diğer il/ilçelerden sectors at the district leaded to migration from rural 1997 28 816 25 671 54 487 1997 ------25 671 Bucak İlçe Merkezine doğru göçü sağlamıştır. Yine eğitim areas of Bucak and other city/districts to Bucak District 2000 29 117 28 833 57 950 2000 14 375 14 458 28 833 alanında yapılan büyük yatırımlar Bucak’ı cazibe merkezi Centre. Also, great investments in the field of education haline getirmiştir. Dolayısıyla ilçe nüfusu sürekli olarak made Bucak as a magnet centre. Therefore, district 2014 43 282 21 481 64 763 2014 21 387 21 895 43 282 artmaktadır. population has been constantly increasing.

24 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 25 İDARİ YAPI ADMINISTRATIVE

Hazırlayan-Written by: Hasan AKÇA STRUCTURE Mustafa N. NANECİOĞLU

Bucak Belediye Binası Temel Atma Groundbreaking of Bucak Municipality Building 26 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 27 İDARİ ADMINISTRATIVE YAPI STRUCTURE Bucak, yönetsel açıdan Burdur iline bağlı bir ilçedir. Bucak District is affiliated to Burdur Provience Halihazırda Bucak’ın 2 beldesi 35 köyü bulunmaktadır. administrative standpoint. Currently, Bucak has 2 towns Kılzılkaya ve Kocaaliler Bucak’a bağlı beldelerdir. and 35 villages. Towns of Bucak, Kızılkaya and Kocaaliler. Eski Hükümet Konağı- Old Goverment Office Bucak’ın köyleri ise şunlardır: Çamlık, Gündoğdu, Villages of Bucak are Alkaya, Ürkütlü, Gündoğdu, Çamlık, Ürkütlü, Alkaya, Avdancık, Belören, Beşkonak, Boğazköy, Avdancık, Belören, Beşkonak, Boğazköy, Çobanpınar, Çobanpınar, Dağarcık, Demirli, Dutalan, Elsazı, Heybeli, Dağarcık, Defile, Dutalan, Elsazı, Heybeli, İncirdere, Bucak İlçesinde Görev Yapan Kaymakamlar İncirdere, Karaaliler, Karacaören, Karaot, Karapınar, Karaaliler, Karacaören, Karaot, Karapınar, Karaseki, Sub-governors of Bucak Karaseki, Kargı, Kavacık, Keçili, Kestel, Kızılcaağaç, Kargı, Kavacık, Keçili, Kestel, Kızılcaağaç, Kızıllı, Kızılseki, Kızıllı, Kızılseki, Kuşbaba, Kuyubaşı, Seydiköy, Susuz, Kuşbaba, Kuyubaşı, Seydiköy, Susuz, Taşyayla, Uğurlu, ADI SOYADI GÖREV YAPTIĞI DÖNEM ADI SOYADI GÖREV YAPTIĞI DÖNEM Taşyayla, Uğurlu, Üzümlübel, Yuva ve Yüreğil. Üzümlübel, Yuva and Yüreğil. (Name and Surname) (Period) (Name and Surname) (Period) M. Kazım AKAN 1931 Mehmet OĞUZ V. 1967 2015 yılı itibariyle Bucak ilçesinde 20 mahalle By the year 2015, there are 20 quarters at Bucak District. bulunmakta olup; bunlar: Alaattin, Barbaros, Cami, These are: Alaattin, Barbaros, Cami, Çavuşlar, Çukur, Rüstem ÖZMEN 1932 – 1937 Kamil CEYLAN 1968 – 1969 Çavuşlar, Çukur, Fatih, Karayvatlar, Konak, Mehmet Akif, Fatih, Karayvatlar, Konak, Mehmet Akif, Mimar Sinan, Ethem YETKİNER 1938 – 1939 H. İbrahim ALTINOK V. 1969 – 1970 Mimar Sinan, Oğuzhan, Pazar, Sanayi, Yeni, Yörükler, Oğuzhan, Pazar, Sanayi, Yeni, Yörükler, Yunus Emre, Halil Ruhi SÖZEN 1939 – 1940 Orhan TÜTÜNCÜ 1970 – 1971 Yunus Emre, Atilla, Çamlıca, Onaç ve Yetmiş Evler. Atilla, Çamlıca, Onaç and Yetmiş Evler. Halit Raci SÖZEN 1940 Güner ORBAY 1971 – 1974 Veli ÖZKAYA V. 1941 Hasan YÜKSEL 1974 – 1978 Bucak’ta görev yapan Belediye Başkanları Arif ÖZGEN 1942 Hayrullah YILDIZ 1978 – 1981 Mayors of Bucak Selahattin ÜNER 1944 – 1945 Behiç ÇELİK V. 1981 Hüseyin ÖZDEMİR 1948 – 1950 Sebati BUYURAN 1981 – 1983 ADI SOYADI GÖREV YAPTIĞI DÖNEM (Name and Surname) (Period) M. Emin TAŞPINAR 1950 – 1952 H. Avni ÇOŞ V. 1983 Ali Cudi YÜCE 11.03.1949 – 30.03.1954 Muharrem BAYSAL 1953 Aydın ARSLAN 1983 – 1985 Mehmet ÜLKÜ 11.01.1956 – 27.09.1957 Nazif KURUCU V. 1954 Remzi SADİ 1985 – 1988 Mustafa KONU 17.07.1962 – 09.12.1973 Ali Fevzi ALALOĞLU V. 1954 – 1956 Ahmet MAİLOĞLU V. 1988 – 1989 Cemal AKTAŞ 09.12.1973 – 19.12.1977 Ali Fevzi PANDIR 1957 – 1959 Tahsin Cumhur ERSOY 1989 – 1995 Mehmet TOPAY 19.12.1977 – 12.09.1980 Adnan KANTEK 1959 – 1960 İsmail GÜRSOY 1995 – 2000 Kemal KAPLAN 27.03.1984 – 31.03.1989 Sabir DENİZCİOĞLU 1960 Mestan DENİZ 2000 – 2003 Arsal SARI 31.03.1989 – 01.11.1995 Bn. İlyas GİRAY 1960 Mehmet YILDIZ 2003 – 2006 Ramazan SELEN 05.06.1996 – 02.08.1996 Adnan BUHURCU 1960 – 1961 Osman TAŞTAN 2006 – 2008 Mehmet Ali ÖZTOP 05.11.1996 – 22.04.1999 Salih KAHRAMAN V. 1961 – 1962 Osman HACIBEKTAŞOĞLU 2008 – 2013 Cumhuriyet Caddesi- Old Street of Cumhuriyet İsmail ÖZTOP 22.04.1999 – 04.04.2004 Yurdauğur ÜNAL 1962 – 1964 Mehmet AKÇAY 2013 - 2015 Arsal SARI 04.04.2004 – 29.03.2009 Salih KAHRAMAN V. 1964 – 1965 Bahri ALTUNKAYA V. 2015 - 2015 Ramazan AYAZ 31.03.2009 – 30.03.2014 Zafer TUNCEL V. 1965 – 1966 Hacı Bayram ACAR V. 2015 - + Süleyman MUTLU 31.03.2014 – + Salih KAHRAMAN V. 1966 – 1967

28 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 29 EĞİTİM

Hazırlayan-Written by: EDUCATION Hasan AKÇA-Ahmet KURUNÇ- Oğuzhan ERDOĞAN Fotoğraf-Photo: Ömer ABALI

30 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 31 EĞİTİM EDUCATION Uzmanlara göre 21.yüzyıl “Bilgi Çağıdır”. Bilişim According to experts, 21st century is “knowledge age”. Bucak’ta Ortaöğretim Okulları (2014-2015) teknolojileri alanındaki hızlı gelişmeler dünyayı küresel Rapid developments in the field of communication Number of Secondary Schools in Bucak (2014-2015) bir köy haline getirmiştir. Geçmiş yıllarda ülkelerin brought the world as a global village. In the past, gelişmişlik düzeyi sanayileşme ile belirlenirken development level of countries was determined with ÖĞRENCİ SAYISI günümüzde ülkelerin ürettikleri bilgi ile ölçülmektedir. industrialisation but today it is measured with knowledge Bu nedenle bilginin evrenselleştiği bir dünyada eğitim produced by countries. Therefore, a world in which OKUL ADI DERSLİK SAYISI (Number of Students) alanında yapılacak her bir hamle ülkelerin küresel knowledge is catholicised, each attempt in education (Name of School) (No of Classroom) KIZ ERKEK TOPLAM dünya ile bütünleşmesini sağlayacaktır. Eğitim alanında field will result in harmonisation of countries with (Female) (Male) (Total) yapılacak yatırımlar ve elde edilen sonuçlar Bucak globalised world. Investments and results obtained in halkının bunun bilincinde olduğunu göstermektedir. the field of education show that households living in Adem Tolunay Fen Lisesi Bucak’taki ilk, orta ve yükseköğretimdeki okulların 8 185 123 308 Bucak are being in conscious of this reality. Buildings of (Adem Tolunay Science High School) büyük çoğunluğunun binası vatandaş-devlet işbirliği many primary, secondary and higher education schools ile yapılmıştır. 2014 ÖSYM verilerine göre, YGS-3’te, were built by cooperation of people with state. Burdur M. Cadıl Anadolu Lisesi 18 212 207 419 YGS-4’te ve YGS-5’te puan türüne göre Burdur Türkiye province took the first place in YGS-4 and YGS-5 carried (M. Cadıl Anatolian High School) genelinde başarılı olarak birinci sırada yer aldı. Bucak out among secondary school students throughout Turkey ilçesi ise Burdur il genelinde elde edilen bu başarıda (2014). Bucak district has a locomotive mission in the Bucak Anadolu Lisesi lokomotif görevi yapmaktadır. 15 227 180 407 success of Burdur Province. (Anatolian High School) Bucak’ta 2 Bağımsız Anaokulu, 27 İlkokul, 21 Ortaokul There are 27 primary schools, 21 secondary schools Özel Oğuzhan Mesleki ve Teknik And. Lisesi mevcuttur. Bu okullardan (Özel Yıldız İlkokulu, Özel Yıldız 13 92 80 172 and 2 indepandant preschool in Bucak. One of them is a (Priv. Oguzhan Vocational Trade High School) Ortaokulu ve Özel Oğuzhan Mesleki ve Teknik Anadolu private school (Özel Yıldız İ.Ö.O, Özel Oğuzhan Voc. and Lisesi) Özel teşebbüs tarafından kurulmuştur. İki tanesi Oğuzhan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Tech. School ). Another one (Zübeyde Hanım Anaokulu) is 13 400 85 485 ise sadece anaokul (Zübeyde Hanım Anaokulu, Vilayetler (Oguzhan Vocational Trade High School) Birliği Anaokulu) statüsündedir. Bucak’ta toplam 11 lise a kindergarden. There are totally 11 secondary schools in bulunmaktadır. Bunların 10 tanesi ilçe merkezinde birisi Bucak. Of which 10 schools are in the district centre , one Şehit Ayfer Gök Anadolu Lisesi 21 249 211 460 ise Kızılkaya Beldesinde eğitim vermektedir. Bucak’taki is in Kızılkaya town of Bucak. Detailed information about (Sehit Ayfer Gök High School) temel eğitim ve ortaöğretim kurumlarına ait detaylı bilgi primary and secondary schools in Bucak is summarised in below tables. Anadolu İmam Hatip Lisesi aşağıdaki çizelgelerde özetlenmiştir. 11 275 226 501 (Anatolian Vocational Religious High School)

Necati Topay Mesleki ve Teknik And. Lisesi 11 152 177 329 (Necati Topay Vocational Trade High School)

Bucak Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 14 0 691 691 (Bucak Vocational Trade High School)

Akdeniz Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi 8 156 85 241 (Akdeniz Vocational Trade High School)

Kızılkaya H. İbrahim Çelik ÇPL Lisesi 5 20 37 57 (Kızılkaya H. İbrahim Çelik High School)

Genel Toplam 137 1 968 2 102 4 070 (General Total)

Öğretmenevi-Teacher’s House Kütüphane ve Kültür Merkezi-Library and Cultural Centre

32 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 33 Son yıllarda Bucak’ta yükseköğretime devam etme oranı Attendance rate to the higher education has increased recently in yükselmiştir. Bunda, özellikle 1990’lı ve 2000’li yıllarda Bucak’ta bir Bucak. Here the effects of setting up of many schools (Anatolian Bucak’a Bağlı Belde ve Köylerdeki İlkokullar (2014-2015) çok yeni okul açılarak (Anadolu Lisesi, Fen Lisesi, Anadolu Mesleki High School, Science High School, Anatolian Vocational and ve Teknik vb) kaliteli eğitim verilmesi yönünde büyük atılımlar Technical School etc.) in Bucak especially in the years of 1990s Primary Schools in the Sub-districts and Villages of Bucak yapılmıştır. and 2000s, education quality of them and increased number of (2014-2015) preparatory courses day by day cannot be undeniable. Bucak ilçesinde Mehmet Akif ersoy üniversitesine bağlı iki Meslek ÖĞRENCİ SAYISI Yüksekokulu (2 yıllık) ve iki Yüksekokul (4 yıllık)öğretim faaliyetine There are two Vocational Schools (offers two-year education) OKUL ADI (Number of Students) devam etmektedir. Bucak Hikmet Tolunay Meslek Yüksekokulu and two Higher School (offers four-year education) carrying on (Name of School) KIZ ERKEK TOPLAM 1995-1996 eğitim öğretim yılında, Bucak Emin Gülmez Teknik education activities in Bucak District. Bucak Hikmet Tolunay (Female) (Male) (Total) Bilimler Meslek Yüksekokulu 2004-2005 eğitim öğretim yılında, Vocational School started education activities in 1995-1996, Bucak Beşkonak Atatürk İlkokulu 8 9 25 Bucak Zeliha Tolunay Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik Emin Gülmez Technical Science Vocational School in 2004- Yüksekokulu 2008-2009 öğretim yılında, Bucak Sağlık Yüksekokulu 2005, Bucak Zeliha Tolunay School of Applied Technology and Boğazköy Ruhi Mutlu İlkokulu 35 30 65 ise eğitime 2013 yılında başlamıştır. Bu üç yükseköğretim Business in 2008-2009 and Bucak School of healthy sciences in Elsazı Yenice İlkokulu 24 30 54 kurumunun binaları Bucaklı hayırsever işadamları tarafından 2013 education period. Buildings of these three higher education yaptırılmıştır. İlçede üniversite öğrencilerinin konaklayabileceği çok institutions were constructed by charitable businessmen in Gündoğdu İlkokulu 38 39 77 sayıda özel pansiyon bulunmaktadır. Kredi ve Yurtlar Kurumuna Bucak. There are many private hostels at which the students can Karacaören Atatürk İlkokulu 45 50 95 bağlı 500 kişilik öğrenci yurdu hizmete açılmıştır. accommodate. At present, construction of a state dormitory having Karapınar İlkokulu 30 31 61 a capacity of 500 student is continuing. Kestel İlkokulu 14 17 31 Kızılkaya İlkokulu 54 49 103 Bucak Şehir Merkezindeki İlköğretim Okulları (2014-2015) Bucak’a Merkezdeki Ortaokullar (2014-2015) Kocaaliler İlkokulu 102 86 188 Primary Schools in the City Centre of Bucak (2014-2015) Primary Schools in the Center of Bucak (2014-2015) Kuşbaba İlkokulu 23 34 57

ÖĞRENCİ SAYISI ÖĞRENCİ SAYISI Susuz İlkokulu 33 37 70 OKUL ADI (Number of Students) OKUL ADI (Number of Students) Ürkütlü İlkokulu 26 20 46 (Name of School) Seydiköy İlkokulu 17 14 31 (Name of School) KIZ ERKEK TOPLAM KIZ ERKEK TOPLAM (Female) (Male) (Total) (Female) (Male) (Total) Çamlık Kavaklı İlkokulu 18 23 41 Adnan Menderes Ortaokulu 96 78 174 75. Yıl İ.O. 100 101 201 Ç.Hacıbağ İlkokulu 25 21 57 Ayşe Sak Ortaokulu 257 281 538 Adnan Menderes İ.O. 99 133 232 Ç.Sahil İlkokulu 15 10 25 Barbaros Ortaokulu 63 105 168 Atatürk İ.O. 334 359 693 T. Afetevler İlkokulu 9 16 25 Cumhuriyet Ortaokulu 218 230 448 Genel Toplam Cumhuriyet İ.O. 296 315 611 516 516 1 051 Emin Gülmez Ortaokulu 300 343 643 (General Total) Gündoğdu İ.O- Gündoğdu Primary School Fatih Sultan Mehmet İ.O. 280 291 571 Hüseyin Türker Ortaokulu 160 148 308 Mehmet Akif Ersoy İ.O. 315 351 666 İmam Hatip Ortaokulu 115 119 234 Oğuzhan İ.O. 115 142 257 Oğuzhan Ortaokulu 75 80 155 TOKİ İ.O. 59 102 161 Özel Yıldız Ortaokulu 41 45 86 Yunus Emre İ.O. 25 25 50 TOKİ Ortaokulu 52 40 92 Özel Yıldız İ.O. 82 77 159 Genel Toplam 1377 1469 2846 Genel Toplam (General Total) 1689 1896 3585 (General Total)

34 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 35 Bucak’a Bağlı Belde ve Köylerdeki Ortaokullar (2014-2015) Primary Schools in the Sub-districts and Villages of Bucak (2014-2015)

ÖĞRENCİ SAYISI OKUL ADI (Number of Students) (Name of School) KIZ ERKEK TOPLAM (Female) (Male) (Total) Boğazköy Veysel Mutlu Ortaokulu 31 33 64 Gündoğdu Ortaokulu 54 40 94 Elsazı Yenice Ortaokulu 55 26 81 Hikmet Tolunay Meslek Yüksekokulu Karacaören Atatürk Ortaokulu 32 35 67 Hikmet Tolunay Vocational College Karapınar Ortaokulu 21 33 54 Kestel Ortaokulu 15 24 39 Kızılkaya Ortaokulu 36 68 104 Kocaaliler Ortaokulu 95 110 205 Kuşbaba Ortaokulu 11 37 48 Susuz Ortaokulu 28 32 60 Ürkütlü Ortaokulu 25 31 56 Genel Toplam 403 469 872 (General Total)

Zeliha Tolunay Uygulamalı Teknoloji ve İşletmecilik YO Zeliha Tolunay School of Applied Technology and Business

Bucak’ta verilen eğitimlerle gençlerimiz ve çocuklarımız bir By training young people in parish and our children in becoming taraftan geleceğe hazırlanırken diğer taraftanda eğitici ve öğretici qualified individuals with other educational or teaching activities in faaliyetlerle donanımlı bireyler olma yolunda hızla ilerliyorlar. preporotion for the future on the one hand are moving fast.

Emin Gülmez Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Emin Gülmez Technical Science Vocational School

36 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 37 SAĞLIK HEALTH Hazırlayan-Written by: Hasan AKÇA-Mustafa NANECİOĞLU Fotoğraf-Photo: Erdal TOPAK

38 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 39 SAĞLIK HEALTH Bucak, son yıllarda sağlık alanında yapmış olduğu atılımla göller Bucak, in recent years, takes over with attempts in the field Bucak Devlet Hastanesi’nde Çalışan Personel Sayısı yöresinde ön plana çıkmaya başlamıştır. Bucak Devlet Hastanesi, of health at Lake Region. Bucak State Hospital, Private Lider Özel Lider Hastanesi, Toplum Sağlığı Merkezine bağlı Aile Hospital, Family Medicine under Society Health Centre, (Number of Staff Working at Bucak State Hospital Outpatient Clinic and 112 Emergency Health Services Station Hekimlikleri, Sağlık Evleri ve 112 Acil Sağlık Hizmetleri İstasyonu SAYI (Number) ile Bucak’ta ve civar ilçelerdeki halka kaliteli sağlık hizmeti provide qualified health services to public living in Bucak and sunulmaktadır. neighbour districts. Uzman Hekim (Specialist Doctor) 44 Pratisyen Hekim (Practitioner) 13 Bucak Devlet Hastanesi: 2 Temmuz 1953’te 10 yataklı sağlık Bucak State Hospital: Old Health Centre transformed to Diş Hekimi (Dentist) 7 merkezi olarak kuruldu. Eski Sağlık Merkezi yeni eklemelerle 1985 hospital having 50 beds in 1985 with new addings. One year yılında 50 yatak kapasiteli hastaneye dönüştürülmüştür. Hastanenin later, bed capacity increased to 100 beds. Five years later, it Eczacı (Pharmacist) 3 açılışı 7 Kasım 1985 yılında dönemin Başbakanı Merhum Turgut was again inadequate. Therefore, new hospital established Diyetisyen (Dietician) 3 Özal tarafından yapılmıştır. Bir yıl sonra yatak kapasitesi 100’e with contribution of charitable citizens in Bucak and financial Fizyoterapist (Physiotherapy) 4 çıkarılmıştır. Bu bina 5 yıl sonra tekrar yetersiz kalmıştır. Bu nedenle, fund of Ministry of Health came into service on 13 March 1994. Bucaklı hayırsever vatandaşların katkıları ve Sağlık Bakanlığı’ndan In a short time ago, Emergency Service and Polyclinic Building Tıbbi Teknolog (Medical Technology) 2 sağlanan mali fon ile yaptırılan yeni hastane binası 13 Mart 1994 established with contribution of Mehmet CADIL- businessman Psikolog (Psychologist) 2 Sağlık Merkezi-Health Centre tarihinde hizmete girmiştir. İşadamı Mehmet CADIL’ın katkılarıyla went into operation. Bucak State Hospital-furnished with the Hemşire (Nurse) 144 yaptırılan Acil Servis ve Poliklinik Binası ise 28 Şubat 2009 tarihinde latest technology provides health services with specialists faaliyete geçmiştir. En son teknoloji ile donatılan Bucak Devlet in all fields (Brain Surgery, Dermatology, Infantile Diseases, Ebe (Midwife) 41 Hastanesi her alanda (Beyin Cerrahı, Cildiye, Çocuk Hastalıkları, Internal Diseases, Deontology, Physiotherapy, General Surgery, Sağlık Memuru (Health Officer) 57 Dâhiliye, Diş Sağlığı, Fizik Tedavi, Genel Cerrahi, Göğüs Hastalıkları, Chest Diseases, Eye Diseases, Haemodialysis, Gynaecology, Göz Hastalıkları, Hemodiyaliz, Kadın Doğum, Kardiyoloji, Kulak Cardiology, Ear Nose and Throat, Microbiology, Neurology, Sağlık Teknikeri (Health Technician) 22 Burun Boğaz, Mikrobiyoloji, Nöroloji, Ortopedi, Patoloji, Radyoloji, Orthopedy, Pathology, Radiology, Urology, Psychiatry, Skin and İdari Personel (Administrative Staff) 29 Üroloji, Psikiyatri, Deri ve Zührevi Hastalıklar, Enfeksiyon Hastalıkları Venercal Diseases, Infectiouls Diseases etc). Diğer Personel (Other Staff) 36 vb) uzman doktor kadrosu ile hastalara hizmet sağlık hizmeti sunmaktadır. Yeni Bucak Devlet Hastanesi inşaatı devam etmektedir. Private Lider Hospital: It is a hospital managed by private Toplam (Total) 407 sector. It was established in 2006. The hospital has presented Özel Lider Hastanesi: Özel teşebbüsün işlettiği tam donanımlı bir health service to patients with specialist in fields of Brain hastane olup, 2006 yılında hizmete girmiştir. Hastane; Beyin ve Sinir and Nerve Diseases, General Surgery, Orthopedic and Hastalıkları, Genel Cerrahi, Ortopedi ve Travmatoloji, Üroloji, Kadın Traumatology, Urology, Obstetrics and Gynecology, Eye Hastalıkları ve Doğum, Göz Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Diseases, Infantile Diseases, Internal Diseases, Narcosis, İç Hastalıkları, Anestezi, Radyoloji, Beslenme ve Diyetetik, Fizik Radiology, Nutrition and dietory, Physcial Therapy and Sağlık Personeli Sayısı (Number of Health Staff) Hasta Kontrol-Control of Patient Tedavi ve Rehabiltasyon, Biyokimya ve Acil Poliklinik alanlarında Rehabilitation, Biochemistry and Emergency Polyclinic. In uzman doktorla halka sağlık hizmeti sunmaktadır. Ayrıca, hastanede addition, 138 auxiliary staff (health officer, nurse-midwife, Tabip Hemşire Ebe Acil Tıp Teknisyeni Paramedik 138 adet yardımcı personel (sağlık memuru, ebe-hemşire, laborant, laboratory worker, X-ray specialist, audiolometrician, (Doctor) (Nurse) (Midwife) (Medicine Technician) (Paramedic) röntgen, odyometrist, teknisyen, bilgi işlem, idari personel, güvenlik technician, computer, administrative staff, security staff) works elemanı) görev yapmaktadır. at the hospital. Toplum Sağlığı Merkezi (Society Health Centre) 4 8 12 ------Aile Hekimlikleri (Family Medicine) 18 2 17 ------Bucak İsmail SARI Zihinsel Özürlü Çocuklar Bakım ve Bucak İsmail SARI Care and Rehabilitation Centre for Mental Sağlık Evleri (Health Centre 14 --- 9 ------Rehabilitasyon Merkezi: Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Handicapped Children: The centre display activity depending Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’ne bağlı olarak faaliyet on General Directorate of Prime Ministry Social Services and 112 Acil Sağlık Hiz. İst. (112 Emergency Service) 4 ------29 8 göstermektedir. İş adamı İsmail Sarı tarafından yaptırılan Merkez, Child Protection Agency. It was built by İsmail SARI who is 1996 yılında hizmete girmiştir. 50 yatılı çocuk kapasitesi olan businessman in 1996. The centre has 50 boarder children Toplam (Total) 40 10 37 29 8 Merkezde, 07–12 yaş grubu çocukların bakımı ve rehabilitasyonu capacity. Children having 07–12 age-groups have been cared yapılmaktadır. Kuruluş, halkın yardımlarına açıktır. and rehabilitated at the Centre. The organisation is open to charity of the public.

40 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 41 KÜLTÜR ve SANAT CULTURE and ART Hazırlayan-Written by: Said COŞAR Ebru Çalışması-Marbling: Erdal TOPAK

42 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 43 İlçe merkezinde Batı Türkçesine has özellikler People speak Turkish with Istanbul accent in the centre görülmekte; yerel ağız özellikleri bilhassa köylerde of Bucak but local accent especially in the villages. It is dikkati çekmektedir. İlçeye özgü pek çok deyim ve possible to come across with some idioms and proverbs atasözüne günlük yaşamda rastlamak mümkündür. which are special to the Bucak in daily life.

İnanış / Gelenek / Görenekler Belief / Tradition / Customs Bucak’ın köyleri hâlâ geleneksel özelliklerini Villages of Bucak have still kept traditional features. korumaktadır. Örneğin, komşuluk ilişkilerine önem For example, special importance is given to good verilir. Köyü ilgilendiren toplu işlerde “imece” oldukça neighbourhood. “Imece” is very common in works yaygındır. Doğum, düğün ve ölüm olaylarında bütün related to villages. All people living in the villages act köylü birlikte hareket eder. Herhangi bir anlaşmazlık together in the events such as birth, wedding and death. olduğunda köyün ileri gelenleri ve yaşlıları sorunları Old people or opinion leaders in the village try to solve çözmeye çalışır. Şehir merkezinde de defin işlemleri problems in case of disagreement. Neighbours help ve düğün gibi konularda komşular birbirine yardımcı each other in the issues such as funeral ceremonies and olur. Bucak ve yöresine ait doğum, evlilik ve ölümle ilgili wedding in city centre. Traditional applications related to geleneksel uygulamalar aşağıda anlatılmıştır. birth, wedding and death in Bucak were as follows:

Halk Oyunu - Folk Dance Geleneksel Kıyafet Örneği - Sample of Traditional Clothing Doğum gelenekleri Birth traditions Bucak’ta doğumla ilgili adet ve inanışları günümüzde Traditions and believes related to birth still continues de devam etmektedir. Yeni kuşak bir yönden adetlere today. On the one hand, new generation follow traditions, KÜLTÜR ve SANAT CULTURE and ART uyarken diğer yönden de modern tıbbın sağladığı her on the other hand, they benefit from all opportunities of türlü olanaktan yararlanmaktadır. modern medicine. Bucak, Burdur ilinin en büyük ilçesidir. Eski adı Bucak is the biggest district of Burdur province. Its old Oğuzhan’dır. Bu isim, ilçeye yerleşenlerin Büyük name is “Oğuzhan”. It means that people settled in the Doğum sonrasında çocuğa ad koyma; Türk kültüründe Naming the baby after birth is important in Turkish Hun Hükümdarı Oğuz’un soyundan geldiklerini ifade district are generation of Hun Turks. Name of District önemlidir. Bucak’ta doğan çocuğa yedi gün içerisinde ad culture. It is given a name to the baby within seven days etmektedir. 30 Mayıs 1926 tarihinde çıkarılan bir kanunla was changed as “Bucak” with the legislation dated on 30 konulur. Ardından sağ kulağına üç defa ezan okunur, sol in Bucak. “Ezan (call to prayer)” is said three times to ilçenin adı “Bucak” olarak değiştirilmiştir. May 2006. kulağına ise üç kere ismi söylenerek bebeğin yakınlarınca right ear and her/his name to left ear of the baby. After dua edilir. that, relatives of baby pray to Good. Bucak’ın içinde bulunduğu yöre tarihi süreç içerisinde The vicinity of Bucak was under sovereignty of Bizans, Selçuklu ve Osmanlı hâkimiyetinde kalmıştır. Byzantium, Seljuk and Ottoman Empire throughout Bebek kırk günlük olduğunda “kırklama” adı verilen When baby is forty-day age, a special procedures called Günümüzde, Bucak ve çevresinde bu medeniyetlerin history. Therefore, today, it is possible to see cultural işlem gerçekleştirilir. Bebek altı aylık olduğunda yavaş as “kırklama” are made by his/her parents. When baby kültür izlerine rastlamak mümkündür. traces of these Civilisations in the region. yavaş dişleri çıkmaya başlar. Buna bağlı olarak “diş is six-month age depending on eruption of the baby a bulguru” kaynatılır ve konuklara ikram edilir. special meal (boiled and pounded wheat called as “diş Türklerin Orta Asya’dan getirdiği öz değerleriyle A rich lifestyle and cultural structure came out a result bulguru”) is prepared and served to guests. Anadolu’da yaşayan yerli halkların kültürünün birleşmesi of joining culture of people living in Anatolia with eigen sonucunda çok zengin bir hayat tarzı ve kültürel yapı value of people coming from Central Asia. Traditions and Erkek çocuklar uygun yaşa geldiklerinde sünnet ettirilir. Laddie is circumcised via organising circumcision feast ortaya çıkmıştır. Gelenek ve görenekleri, türkü ve customs, folk song, traditional crafts, folk dance, local Sünnet genellikle bir düğün eğlencesi gibi düzenlenir. at suitable ages. In recent years, boys of poor families manileri, geleneksel el sanatları, halk oyunları, yöre meals with special features took their everlasting places Son yıllarda, Bucak Belediyesi’nce düzenlenen are circumcised by Bucak Municipality in the context of mutfağı... Türk millî kültürü içerisinde kendine has at Turkish National Culture. geleneksel kültür ve sanat şenlikleri kapsamında fakir traditional cultural and art festival. özelikleriyle ölümsüz yerini almıştır. çocuklar sünnet ettirilmektedir. Bucak ilçesi, geçmişten günümüze kadar kültür ve sanat Bucak District has achieved holding its some properties alanında bazı kendine has özellikleri muhafaza etmeyi in the fields of culture and art from past to present. başarmıştır. Yörede eski zamanların izlerini taşıyan Folk tale, saga and fable having retrospective traces efsane, destan ve masallar (Yusufçuk Kuşu Masalı, Gelin (Dragonfly Bird Story, Myth of Bride Stones, Leaving the Taşları Efsanesi, İhtiyar Kadının Dağa Bırakılması vb.) Old Women on the Mountain, etc) have been spoken bugün de anlatılmaktadır. among public at the present day.

44 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 45 Düğünden önce kız, erkek ve onların yakınlarından Before wedding, together bride, groom and their oluşan bir topluluk gelin ve damat adaylarının giyim relatives/friends go to shopping to buy dress and finery ihtiyaçlarını karşılamak için “urba görme” adı verilen of bride and groom. This shopping is called as “urba alışverişe çıkarlar. görme”.

Çeyiz asma/sergileme Anadolu’nun pek çok yöresinde Showing dowry is a tradition in many regions of the gelenektir. Düğün başlamadan önce çeyiz, damat evine Anatolia. Dowry is transported to groom’s house before götürülerek yerleştirilir ve halka gösterilir. Çeyiz gelinin starting of wedding and then it is showed to people. This evinden damat’ın evine düğünden birkaç gün önce is happened one or two days ago starting the wedding götürülür. ceremony.

Eskiden Perşembe günü, davul zurna eşliğinde üç kişilik In the past, ceremony of “Keşkek Dövme (pounding bir ekip tarafından “keşkek dövme” merasimi yapılırdı. wheat)” was made by three people with the drum and Düğünler, özellikle kırsal kesimde, Cuma günü öğleden horn on Thursday. Weddings, especially in rural areas, sonra, damat evine Türk Bayrağının dikilmesiyle başlar, starts on Friday afternoon with setting up Turkish flag Bebek - Baby Kına Gecesi - Henna Night Pazar günü gelin alma merasimi ile son bulur. Düğün, groom’s house and ends on Sunday bringing bride to Cuma günü ağırlıklı olarak erkek evinde; Cumartesi ise groom’s house. Wedding ceremony is organised on Evlenme gelenekleri Wedding traditions kız evindedir. Son yıllarda düğünlerin başlangıç günü Friday in groom’s house; on Saturday bride’s house. Bucak’ta evlenme geleneklerinin büyük bir kısmı Major parts of wedding traditions in Bucak are forgotten, ve süresi de değişmiştir. Günümüzde düğünler, şehir But, in recent years, starting day and its duration has unutulmakta, hatta yavaş yavaş ortadan kalkmaktadır. besides they are disappeared slowly. Arranged marriage merkezinde tek günde ve salonda yapılmaktadır. Bazı changed. Today, some weddings in the city are made Görücü usulü evlilik, köylerde yaygınken şehir is common in the villages but it is less in the city centre. düğünler ise mevlitli ve ilâhili olarak da yapılmaktadır. in one day at wedding saloons. Some weddings cover merkezinde azdır. Görücü usulü evliliklerde; istenilecek In this type of marriage, girl is seen and chosen by Islamic memorial service. kız, erkeğin yakınları olan annesi, halası, teyzesi, ablası, boy’s relatives (mother, aunt, paternal aunt, elder sister, ninesi gibi kişilerce düğün ve bayram gibi özel günlerde grandmother, etc) in special days (wedding, feast, Bucak’ta evlenmeyle ilgili yaygın geleneklerden birisi “Henna night” (party for a bride-to-be during which she görülüp-beğenilir. Ailenin uygun görmesi sonucunda etc). Later, family of boy decides to explain their idea de “kına gecesi”dir. Gerek kızın, gerekse erkeğin eline and the other guests henna their fingers) is a common kız istemeğe karar verilir. Erkek tarafı, kız tarafının to family of girl. Therefore, Relatives of boy go to girl’s kına yakma gelenekselliğin ağırlığını koruduğu yerlerde tradition in Bucak. Henna is applied to either bride yakınlarından biriyle kızı istemeye gider. “Allah’ın emri house. After having a chat, boy’s family asks girl’s family uygulanmaktadır. Kına gecesi, kadınlar arasında kız or groom in traditional communities. Henna night is peygamberin kavli” denilerek kız istenir. Kız tarafı bu to give their daughter as a bride by saying “The God’s evinde yapılır. Kız kınası kadar yaygın olmamakla beraber, generally organised among women in bride’s house. Not evliliğe rıza gösterirse; “söz kesilir” ve kahve içilir. order, understanding of the Prophet”. If girl’s family say damada da kına yakıldığı bilinmektedir. common but sometimes henna is applied to groom. Söz kesiminden bir müddet sonra nişan merasimi yes, “to (for the bride’s family) in marriage” and drink yapılır. Nişan merasimi, eskiden çok yaygın değilken; coffee together. Shortly after, engagement ceremony is Geleneksel kültürde kına gecesinin ertesi günü gelin In traditional culture, the day after henna night is the bugün şarkılı türkülü bir eğlence biçimine dönüşerek organised. This ceremony was not common in the past almadır. Bu, genellikle Pazar günüdür. Gelinin ailesi day that wedding ceremony ends. This is generally on yaygınlaşmıştır. but today this is organised as entertainment. kızını yeni yuvasına uğurlayacağı için hüzünlü, damat’ın Sunday. Bride’s parent is sad because their daughter is ailesi ise aileye katılacak yeni birey için mutludur. Damat leaving from them but groom’s parent is happy because Düğünün nasıl ve ne zaman yapılacağını ailelerin Type and time of wedding are decided by parents of evinden konvoy olarak hareket eden gelin alıcılar, öğle a new person is joining to them. Convoy moves from ekonomik durumu belirler. Günümüzde düğünün bride and groom depending on economic situations. vakti davul zurna ile kız evine gelirler. Evin önünde zeybek groom’s house to bride’s house before noon. In front of masrafları da ortaklaşa karşılanır. Eğer düğün erkek Today, wedding cost is shared jointly by them. If wedding oynarlar. Daha sonra konvoy davul zurnalarla mahalleyi, the bride’s house, people entertain with drum and horn tarafınca yapılıyorsa ve tarımla uğraşılıyorsa hasat is organised by groom’s family and they are engaged in köyü ve şehri dolaşırlar, gelini yeni evine getirirler. Gelin, and do folk dance. Convoy walk around quarter, village or sonrası ya da kışa girerken yapılması tercih edilir. agriculture, wedding is likely after harvest or in winter. damat evine geldikten sonra çeşitli uygulamalar yapılır. city and come to groom’s house. After wedding ceremony Bunda amaç yeni kurulan aileyi her türlü zararlı dış (bringing bride to groom’s house), various implications Düğünden önce hem resmi hem de dini nikâh kıyılır. Before wedding ceremony, both official and religious etkilerden uzaklaştırmak gelinin huyunu, iş gücünü, are made. Aim for doing these is to keep new family from Düğün için her iki taraf kendi hazırlıklarına başlar. act of marrying is done. Both families start for wedding dayanıklılığını etkileyerek onu istenilen şekle sokmaktır. all sorts of bad and test bride’s habit, and housework Taraflar düğüne davet için “oku” adı verilen hediyeyi activities. Parties give a present (generally a towel, shirt, Bucak’ta gelin alma günü gelinin başına para, şeker vb. ability. As a tradition, groom pours money, sugar, etc on (genellikle bu hediye havlu, gömlek, kadın kumaşı vb) dress goods, etc) to their friends and relatives to invite serpmek adettendir. bride’s head when bride comes to groom’s house. dağıtırlar. Bu hediye ile dost ve akrabalar düğüne davet them wedding ceremony. In addition, in recent years, edilir. Ayrıca, son zamanlarda davetiye göndererek invitation of people to wedding ceremony via sending düğüne çağrı da yaygınlaşmıştır. wedding card is very common.

46 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 47 Ölüm gelenekleri Death traditions Hayatın başlangıcı olan doğum ve onu takip eden evlilik Death is an important period point of view of public safhalarından sonra, halk inançları itibariyle, ölüm believes after birth (start of life) and wedding. According önemli bir dönemdir. Türklerin, eski ve yeni dinleri to religion that Turks believed in the past and believe itibariyle; ölümle her şeyin bitmediğine, ölümün sadece new religion at present, death is not an end; it is only a bir âlem değişimi olduğuna, bu dünyadan öteki dünyaya change of world, and passing from this world to future geçildiğine inanılmıştır. Doğum ve evlenmede olduğu life. As being in birth and wedding, there are many belief, gibi, ölüm çevresinde birçok inanış, adet, töre, tören, ayin, tradition, custom, morals, ceremony, behaviour related kalıp davranış, işlem kümelenmektedir. to death.

Kişinin ölümü gerçekleşmeye başladığında yakınları Some applications are made by relatives of a person tarafından birtakım uygulamalar yapılır. Kişi öldüğünde while s/he is passing away. When dying is occurred, mevtanın yakınları ağlamalarıyla ölüm olayını duyururlar. death event is announced via crying of female relatives. Olayı duyan komşular ölü evinde toplanarak, mevtanın Neighbours who heard the happening come to the house yakınlarının acılarına ortak olarak onların acılarını of death, say their sadness to the family, and help family Tören Geçişi- Cortege Gösteri-Performance hafifletmeye çalışır ve ilk hazırlıklarda yardımcı olurlar. of death while organising funeral. Besides, they inform Komşular ve ölü sahipleri gerekli yerlere olayı haber death incident to necessary people or organisations. Milli bayramlar National feast verirler. Şehir ve kasabalarda bir şenlik havası içinde kutlanan National Feasts are celebrated enthusiasm in the milli bayramlar; 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk villages, towns, districts, and cities of Turkey. These are: Bayram, Tören ve Kutlamalar Feast, Ceremony and Celebrations Bayramı, 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı, 30 Ağustos 23 April National Independence and Child Day, 19 May Dini bayramlar Religious feast Zafer Bayramı, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’dır. Bu Youth and Sport Day, 30 August Victory Day, 29 October Türkiye’de, Dini bayramlar bilindiği gibi Ramazan ve Religious ceremonies in Turkey are feasts of both bayramlar eskiden Belediye önündeki meydanda Republic Day. While these festivals were organised in Kurban Bayramlarıdır. Bu bayramların başlıca özelliği Ramadan and the Sacrifice. Visiting of friends and yapılırken bugün Spor sahasında yapılır ve öğrenciler the square in front of the Municipality Building in the dost ve akrabaların birbirlerini karşılıklı bayramlaşmak relatives each other is the most important features of tarafından hazırlanan çeşitli gösteriler sunulur. past, but today they are made in Sport field and students için ziyaret etmeleridir. Bayram namazına gitme, feasts. Some basic requirements of Islam are to Going to present various special events. namazdan çıkınca bayramlaşma, Kurban Bayramında feast pray, exchange greetings on the occasion of feast, kurban kesme, etlerin üç parçaya bölünüp dağıtılması, scarifying an animal during the Feast, separate meats Giyim Clothing bayram ziyaretlerine gitme, İslamiyet’in gereğindendir. into three parts and distribute them to poor people and Son yıllara kadar kendine has giyiniş şeklini muhafaza Until recent years, especially people living in rural areas visiting relatives, etc. eden ilçede orijinal giyiniş biçimleri artık tarihe of Bucak kept their turnout but today original line of karışmaktadır. Bundan 30–40 yıl öncesinin kadınlarınca clothing is vanishing. 30-40 years ago, women wear a giyilen ve “üçetek” adı verilen elbiseye bugün artık skirt called as “üçetek” but today it is difficult to coincide rastlanmamaktadır. Yine erkek giyecekleri arasında yer it. In the past men were wearing mottling embroidered alan ala işlemeli çoraplar, avcı yelekleri ve “nevrek” adı socks, hunter jackets and baggy trousers made up of verilen kıldan dokunmuş şalvarlar bugün artık tarihe hair called as “nevrek” disappeared. Clothes of women karışmıştır. Gün geçtikçe sosyal yapıdaki değişmelere and men have changed in Bucak as parallel to changes paralel olarak kadın ve erkek giysileri değişmekte ve ülke in social structure and they are the same throughout the geneliyle aynılaşmaktadır. Country.

Günümüzde kıyafetler, günlük çağdaş giyimin özelliklerini Although today clothes reflect characteristics of modern yansıtmakla birlikte yaşlı kadınlar; başlarına kenarları life, old women still wear dressed scarf that has been çeşitli oyalarla süslenmiş tülbent (dastar) örtmeyi ve painted or printed by hand called as “dastar” on their üstlerine entari (Bucak ağzıyla söylemek gerekirse heads, dress-gown (local name: fistan) on their body, and fistan), altlarına da şalvar ve “dışdonu” denilen giysileri “dışdonu” as trousers. On the other hand, old men wear giymeyi, yaşlı erkekler ise başlarına fes veya şapka takıp hat and baggy trousers. Wearing head scarf is common altlarına şalvar giymeyi sürdürmektedirler. Genç kızlar among girls. Young boys wear trousers and coat. Mezarlık-Graveyard Bayramlaşma , El Öpme-Wish Merry Holiday, Handkuss arasında eşarp, erkekler de ise pantolon ve mont yaygın olarak kullanılmaktadır.

48 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 49 Bucak halkı yüzyıllardır yün, pamuk, tiftik, keten gibi People in Bucak have weaved tents, sacks, rugs and hammaddelerden çadırını, çuvalını, kilim ve halısını carpets using raw material such as wool, cotton, mohair dokumuştur. Ahşap, maden, cam, deri, toprak, kemik ve and linen through the ages. They shaped materials such boynuz gibi maddeleri şekillendirerek mutfak araçlarını, as wood, metal, glass, leather, soil, bone and horn to use tarım aletlerini, mobilyasını ve süslerini tasarlayıp/ them as kitchen tools, agricultural tools, and furniture. üreterek ve kullanarak yaşamını sürdürmüştür. They have survived their livelihoods using them.

Geleneksel sanatlar içerisinde önemli bir yer tutan Knitting as traditional arts still continues in Bucak. Bucak örgüler, Bucak’ta hâlâ devam etmektedir. Bucak yöresi Region Arts has a rich accumulation of thin knitting el sanatları, iğne, tığ, firkete, mekik vb. aracılığıyla ipek, which is made up of silk and cotton thread using needle, pamuk ipliklerle ince örgüler; tığ, şiş, yün iplikle yapılan hairpin, netting needle; thick knitting which is made up kalın örgülerden oluşan zengin bir birikime sahiptir. of wool thread using hooked needle. Needle lace and Oya ve dantel genç kızların çeyizlerini süsleyen önemli lacework are important ornaments decorating dowry of aksesuarlardandır. young girls.

Fotoğraf-Photo: Ömer ABALI Müzik / Halk Oyunları Music / Folk Dance Türk müzik kültürünün temelini halk oyunları Folk dance forms the basis of Turkish music culture. oluşturmaktadır. İçerisinde Bucak’ın da yer aldığı Folk dance of Teke Region reflects ins and outs of own Teke Yöresi’nin Halk Oyunları, halkın öz duygularını, feelings, traditions, customs and culture of people living geleneklerini, göreneklerini ve kültürünü bütün in the vicinity of Bucak. Diversity and beauty in songs of Halı Dokuma-Carpet Pekmez Kaynatma-Stewing Grape Molasses Sipsi Resitali - Sipsi Recital incelikleriyle yansıtır. Yörenin türkülerindeki çeşitlilik the region exists in folk dance. Folk dance in the region ve güzellik oyunlarında da vardır. Yörede yaygın olarak are as follows: Teke Zortlatması, Teke Zeybeği (a dance oynanan halk oyunları; Teke Zortlatması, Teke Zeybeği, of western Anatolia or its music), Serenler Zeybeği, Serenler Zeybeği, Alyazma Zeybeği, Avşar Zeybeği, Alyazma Zeybeği, Avşar Zeybeği, Kezban Yenge, İğdem Kezban Yenge, İğdem Düştü, Gabardıç (Kaba Ardıç)’tır. Düştü, Gabardıç (Kaba Ardıç).

El Sanatları Crafts Halı ve kilim Anadolu’da aşkların, sevinçlerin, acıların In Anatolia, carpet and rug are one of the most important motif motif dokunduğu, duyguların kimi zaman Turkish handicrafts which loves, joys, anguish are weaved gözyaşlarıyla ince ince işlendiği Türk el sanatlarının as motif by motif; sometimes feelings are processed en önemlilerindendir. Türk el dokuma sanatlarından finely in tears. These crafts have continued their birisi olan halı ve kilim günümüze kadar devamlılığını permanence from past to present. Weaving of carpet and sürdürmüştür. Son yıllarda halı ve kilim dokumacılığı rug is tailed off in Bucak. Rope made up of spinning of Bucak’ta git gide azalmaktadır. Elle eğrilip ip haline wool and hair is painted with madder, dried and tied into Mehter Takımı-Janissary Band of Musicians Somaki Ebru-Somaki Marbling Dantel-Lace getirilen yün veya kıl; kök boyalarla boyanır ve knot while weaving loom. kurutulduktan sonra tezgâhlarda ilmek ilmek dokunur.

50 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 51 YÖRE MUTFAĞI LOCAL CUISINE Hazırlayan-Written by: Ahmet KURUNÇ-Hasan AKÇA Fotoğraf-Photo: Hakan Mahmut NEĞİŞ-Erdal TOPAK

Çanak Ekmeği 52 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 53 YÖRE MUTFAĞI LOCAL CUISINE Bucak’ın geçmişte birçok medeniyete beşiklik yapması Becoming a homeland for many civilizations in the ve yörede yetişen bazı bitkiler (haşhaş, dorak otu, boy otu, past and some crops (such as hemp, dill, fenugreek, nane gibi) Bucak yöre mutfağının zenginleşmesine neden peppermint etc.) grown in Bucak Region leaded to the olmuştur. Türkiye’nin birçok yöresinde olduğu gibi gelişen thriving of Bucak local cuisine. As it was in many parts teknoloji ve insanların çalışma koşullarındaki değişimler of Turkey, in recent years, development of technology son yıllarda yemek kültüründe azda olsa farklılaşmaya and changes in working conditions of people resulted in neden olmuştur. Yine de birçok köyde geleneksel yemek variation of food culture even if just a bit. Nonetheless, kültürü hala devam etmektedir. Bucak yöresine has traditional food culture still continues in many villages. yöresel yemekler aşağıda detaylı olarak sunulmuştur. Details about local dishes belonging to Bucak are Övelemeç-Övelemeç Tutmaç-Tutmaç Dirgit-Dirgit presented in the following. Kömbe (Çanak Ekmeği): Bucak ve çevresinin Bucak Tarhanası: Bucak halkının kış aylarının ve Tarhana of Bucak: Indispensable soup of Bucak geleneksel hamur işlerinden birisidir. Demirden yapılmış Kömbe (Çanak Ekmeği): It is one of the traditional Ramazan ayının vazgeçilmez çorbası “tarhana”dır. community in winter months and Ramadan is “tarhana”. geniş ve derin leğenlerde (tava) yapıldığı için çanak pastries of Bucak and its vicinity. Since it is prepared Ağustos-Eylül aylarında buğday değirmende iri parçalı Wheat is course-crushed in a mill during August- ekmeği adını almıştır. Kırsal kesimde hala geleneksel in large and deep baslins (pan), it is called as “Çanak olarak öğütülür. Elek kullanarak birbirinden ayrılan September. It is sieved using a screen and winnowed in yöntemlerle yapılmasına karşın ilçe merkezinde modern Ekmeği”. Whereas it is still prepared traditional methods göce ile un hafif rüzgârda savrulur ve kepeğinden ayrılır. the wind to separate chunked pieces (göce) and flour. fırınlarda yapılmaktadır. Özellikle Ramazan Bayramında in rural areas, modern bake houses are used in the Buğdayın unlu bölümü ayran ile hamur haline getirilerek Flour and airan are mixed to made dough. Tomatoes, ziyarete gelen misafirlere ikram etmek için bayanlar District. It is prepared meticulously by women in order içine domates, nohut, yoğurt, dorak otu, nane, boy otu, chickpea, yoghurt, dill, peppermint, fenugreek, red tarafından özenle hazırlanır. Çanak ekmeği, pekmezli to offer the guests come in Eid Ramadan to visit. Çanak kırmızıbiber ve tuz konularak karıştırılır ve yoğrulur. Koyu pepper and salt are added to dough. They are stirred up veya tahinli olarak iki farklı şekilde yapılır. Hazırlanan ekmeği can be prepared with two different materials bir bulamaç elde edilince bir bez torbaya doldurulur. Üç and kneaded. In a thick consistency, it is filled up in a hamur açılarak içine tahin veya pekmez-dövülmüş which are molasses or sesame oil. Prepared dough is hafta sonra tarhana çıkarılır, bezlere serilir, kurutulur. linen cloth pouch. Three week later, it is spread in a linen haşhaş karışımı konarak dürülür. Bu dürüm yuvarlak rolled out and rolled up after putting mixture of sesame Kuruyan tarhana elle ovalanır un haline getirilir. cloth, dried. Then, dried tarhana is crumbled as flour çörek haline getirilerek dibi yağlanmış leğene sıralanır. oil or molasses-crushed hemp (poppy) in it. This roll is with hands. Üzerinin yumuşak olması için yumurta-pekmez-yoğurt shaped as rounded pie and located in a lubricated baking Tarhana Pilavı: Göce, pilav şeklinde pişirilir. İçine dorak karışımı sürülür. Bu leğen köz (kor) halindeki “sacayağı” tin. Mixture of egg-molasses-yoghurt is wiped on in order otu konur ve üzerinden yağlanır. Tarhana Pilaf: Göce is cooked like a pilaf. Dill is added üstüne konulur. Üstü başka saç ile kapatılır. Bu saçın to obtain a soft upper surface. The baking tin is located to it and buttered up. içine de köz olmuş ateş konulur. Böylece leğenin içindeki on “trivet” over embers. Top of the baking tin is closed Özellikle köy düğünlerinde misafirlere kömbe hem alttan hem de üstten kızararak pişmiş olur. with a tin plate. Some embers are also put on this thin Kulaklı Çorba: ikram edilen bir çorbadır. Hazırlanan hamur yufka Kulaklı Soup: It is a soup that especially offered to plate. Thereby, kömbe inside the baking pin is hot up and haline getirilir ve küçük kareler halinde kesilir. İçerisine guest during wedding ceremony in villages. Prepared baked either from the bottom or top. baharatlarla terbiyelenmiş kıyma konulur. Avuç dough is formed as phyllo dough and cut as small içerisinde köşelerinden birleştirilerek kapatılır. Malzeme squares. Ground beef seasoned with spices is located suda haşlanır. Üzerine kızarmış tereyağı dökülür. inside these pieces. They are closed by knitting together the corners. Making is boiled in the water and roasted butter is added over it. Tutmaç: Hazırlanan hamur kalın yufka olarak açılır. Yufkalar üst üste katlanarak makarna şeklinde kesilir Tutmaç: Prepared dough is formed as thick phyllo ve kurutulur. Elde edilen malzeme suda et veya nohut ile dough. They are superposed, then cut as spaghetti and koyulaşıncaya kadar pişirilir. Üzerine kızdırılmış tereyağı dried. These makings with meat or chickpea are cooked dökülür. in the water until thickened. Roasted butter is added over it. Övelemeç: Un az su ile ıslatılır. Avuç içinde ovalanır, küçük toplar elde edilir. Bu un toplarıyla çorba yapılır. Un Övelemeç: Flour is wetted with little water. Then knead ovalandığı için “övelemeç” adını alır. it in the palm and formed as small balls. Soup is made with them. It is called as “övelemeç” since flour is Bucak Tarhanası-Tarhana of Bucak Tarhana Çorbası-Tarhana Soup kneaded in the arm.

54 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 55 Erişte (Ev Makarnası): Un, tuz, yumurta karışımı Vermicelli (Homemade Macaroni): Mixture of flour, sertçe yoğrulur. Hamur dinlendikten sonra 2 mm salt, leg is kneaded rigidly. Rested dough is formed as kalınlığında yufkalar açılarak bezlerin üzerine serilir. phyllo dough with 2 mm thickness and laid out over linen Üstü biraz kuruyunca altı çevrilir ve tavlı hale getirilir. clothes. Favourable state is obtained by turning out the Yufkalar üst üste konarak ortadan bölünür. Bölünen phyllo dough. Then dough are superposed and cut into parçalar da yarım daire şeklinde üst üste konur ve 5-6 two pieces. All pieces are superposed again and cut as cm boyunda kesilerek bezlerin üzerinde kurutulur. Erişte, 5-6 cm in size and dried. This making is slightly roosted bu kesilen makarnaların fırına sürülerek hafif kızartılmış in the oven to obtain vermicelli. Vermicelli can also be şeklidir. Erişteden çorba da yapılabilir. used to make soup.

Keşkek: Bucak ve köylerinde özellikle düğünlerde Keşkek: It is prepared in wedding ceremony in Bucak yapılır. Keşkeğin hammaddesi buğdaydır. Hafifçe ıslatılan city centre and its villages. Crude material of keşkek is buğday, taş dibeklerde dövülür, kabuğunun ayrılması wheat. Slightly wetted wheat is pounded in the mortar sağlanır. Kurutulduktan sonra savrularak kabuklar to dissociate the crust. After dried, pounded pieces are ayrılır. Kabuksuz buğday, büyük kazanlarda kaynatılarak separated from crusts by winnowing. Wheat without Keşkek-Keşkek Tosmangara-Tosmangara Halvah pişirilir. Pişen malzeme güzelce ezilir, tabağa alındıktan crust is cooked in a big seether. This material is pounded sonra üzerine tereyağı gezdirilir. and dish up. Roasted butter is added over it. Kaymak Helvası: Kaymak, un ve şeker karışımından Cream Halvah: It is a kind of sweet that made up of yapılan bir tatlı çeşididir. Tencerede kısık ateşteki mixture of cream, flour and sugar. Flour is added little by Arabaşı (Arap Aşı): Hamur pelte gibi pişirilir, siniye Arabaşı (Arap Aşı): Dough is cooked as gel, spread kaymağa azar azar un eklenerek katılaşması sağlanır. little over the cream in the pot at low heat until gelation. yayılır, ortası açılır, tavuk etinden acılı çorba konulur. on a tray, its centre is opened, and hot soup made from Elde edilen helva ılık veya sıcak ikram edilir. Obtained halvah is serviced as either warm or hot. chicken meat is put over. Tosmangara Helvası: Un, yağ, şeker, su ve pekmez Tosmangara Halvah: It is a kind of halvah that made Borana (Yoğurtlu Bakla): Bakla yıkanır, ayıklanarak Borana (Broad Bean with Yoghurt): Broad bean is kullanılarak yapılan bir helva çeşididir. Önce kaynatılmış from the mixture of flour, oil, sugar, water and molasses. kıyılır ve su ile haşlanır. Tabağa alındıktan sonra üzerine washed, weeded out, chopped and cooked in the boiling su içerisine şeker katılarak şerbet elde edilir. Un ile yağ Firstly, sherbet is obtained by adding sugar to boiled sarımsaklı süzme yoğurt hazırlanarak dökülür. Tereyağı water. Then it is dished up and garlicky yoghurt is added. belli bir kıvama gelinceye kadar karıştırılır, içerisine water. Flour and oil is stirred until the right degree eritilerek içerisine toz biber katılır ve yoğurtlanmış olan Butter is melted with ground pepper and poured over hazırlanan şerbet ilave edilir. Biraz piştikten sonra of density. Sherbet is added to this making. After it is baklanın üzerine gezdirilir. making. içerisine pekmez eklenir. cooked molasses is poured to the making.

Batta: Yumurta haşlanır ve kıyılır. Tuz, dövülmüş Batta: Boiled eggs are chopped up. Salt, threshed garlic Haşgeş Helvası: Haşgeş (haşhaş) kavrulur, ağda Hemp (Poppy) Halvah: Hemp (Poppy) is parched and sarımsak, yoğurtla karıştırılıp yumurtanın üzerine are mixed with yoghurt and the making is poured over pekmeze atılır. Hafif soğuduktan sonra taş üzerinde poured into molasses. When slightly cool down, it is dökülür. Tavada eritilen tereyağın içine kırmızı toz biber the chopped eggs. Butter is melted with ground pepper dövülür. pounded on a stone. konup karıştırılarak yoğurdun üzerine gezdirilir. and poured over making. Dirgit: Genellikle küçük çocukların ilk dişi oluştuğu Dirgit: Generally, when a small child teethes first, his/ Filiz Aşı: Üzüm asmasının ilkbaharda yeşeren filizleri Filiz Meal: Sprouts of grapevine plants appeared in the zaman haşlanmış buğdaydan dirgit hazırlanarak her family cooked “dirgit” made up of boiled wheat and toplanır. Filizler ince ince kıyılır. Tencere içerisinde filizler spring are collected, and finely chopped up. They are akrabalara, arkadaşlara ve komşulara, ikram edilir. Bazı offered to relatives, friends and neighbours. In some haşlanır. İçerisine bulgur dökülerek pişirilir. scalded in the pot. Bulgur is added and cooked together. yerlerde dirgitin yanına fıstık, ceviz, fındık vb. çerez konur. places it is offered together with peanut, walnut, hazelnut etc. Domates Aşı: Rendelenmiş domates, bulgur ve Tomato Meal: It is a dish that made from mixture of Düğülcük: Kaynatılıp, kurutulmuş buğday değirmende fesleğen karışımından yapılan bir yemek türüdür. Bulgur shredded tomatoes, bulgur and basil. Dissimilar to parçalanır. Bunlar rüzgarda savrularak bulgurun incesi Düğülcük: Boiled and dried wheat is pounded at mill. pilavından farklı olarak su miktarı fazladır. Karışım “bulgur pilaf”, tomato meal has more water in it. When “düğülcük” elde edilir. Düğülcük şekerle karıştırılarak Then this pounded material is winnowed at the wind kaynamaya başlayınca kısık ateşte pişmeye bırakılır. mixture started to boiling, it is cooked at low heat and tüketilir. to obtain “düğülcük”. It is mixed with sugar and then Piştikten sonra sıcak olarak servis yapılır. serviced as hot. consumed. Solutma: Genellikle kış geceleri misafirlere ikram edilir. Önce “düğülcük” ıslatılır, şişinceye kadar bekletilir. Daha Solutma: It is generally offered to guest at nights of sonra dövülmüş haşhaş ve şeker ilave edilir. winter season. “Düğülcük” is wetted and then rested until swelling. Pounded helm and sugar are added to it.

56 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 57 UNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ MESLEKLER DISAPPEARING Hazırlayan-Written by: Erdal TOPAK Fotoğraf-Photo: ARTS and Hakan Mahmut NEĞİŞ CRAFTS

Demircilik 58 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 59 UNUTULMAYA DISAPPEARING YÜZ TUTMUŞ ARTS and MESLEKLER CRAFTS Geçmişten günümüze hayalen bakarsak; daha önce When imaging from past to present; it is seen that some gözde olan bazı mesleklerin teknolojinin ilerlemesi, crafts which are favourite in the past loss its importance insanların yaşam biçimlerinin değişmesi ve gelir at the present time as parallel to development in düzeylerinin artmasına paralel olarak bugün önemini technology, change in lifestyle, and increase in income yitirdiğini görürüz. Usta-çırak ilişkisinde yetişen kişilerce of people. This type of arts is performed by master- Sobacı-Stove Maker Bakırcılık-Cupper Working Yorgancı-Quilting icra edilen bu meslekler son zamanlarda getirisinin apprentice and in recent years, they are unpopular due to azlığı ve zorluğu nedeniyle fazla rağbet görmemektedir. buy earnings and difficulty. Masters of these professions Ustaların yaşlı olması veya vefatı dolayısıyla artık are old or died therefore they vanish gradually. Arts bu meslekler unutulmaya yüz tutmuştur. Zamana that are not kept up with the times are as follows: direnemeyip yenik düşen bu meslekler şunlardır: Ironworking, making packsaddles, Saddler, Farriery, Demircilik, Semercilik, Saraçlık, Nalbantlık, Kalaycılık, Whitesmith, Quilting, Wood Engraving, Cupper Working, Yorgancılık, Ağaç Oymacılığı, Bakırcılık, Arzuhalcilik, vb. Street Letter Writer, etc.

Marangoz-Carpenter

Saraç-Saddlery Ayakkabı Tamircisi-Shoe Repairer Yorgan Pamuğu Atma-Cardering of Cotton for Quilt Kalaycı-Whitesmith

60 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 61 SALEP SALEP Hazırlayan-Written by: Erdal TOPAK Fotoğraf-Photo: Hakan Mahmut NEĞİŞ

Salep 62 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 63 SALEP ve BUCAK SALEP and BUCAK ORKİDE BİTKİSİNİN EN MOST VALUABLE Salebin Türkiye pazarı Bucak’tır. Çünkü Bucak ilçesinin Salep (orchid) is marketed throughout Turkey from Bucak. dağlarından veya Türkiye’nin diğer bölgelerinden toplanan Because salep collected from mountains in the vicinity of Bucak salep köylüler tarafından Bucak’ta bulunan tüccarlara satılır. or other regions of Turkey is sold by rural people to traders in DEĞERLİ ÜRÜNÜ: PRODUCT OF ORCHID: Bucaklı tüccarlar Türkiye salep tüketiminin %70-80’ini Bucak. Traders in Bucak meet 70-80% of salep consumption in karşılamaktadır. Bu demektir ki; Türkiye’nin herhangi bir Turkey. It means that raw material of salep used in ice-cream SALEP SALEP bölgesinde yazın yiyeceğiniz dondurma veya kışın içeceğiniz consumed in summer season or milky salep consumed in sütlü salebin hammaddesi büyük bir ihtimalle Bucaklı winter season throughout Turkey may be marketed by traders Orkide familyasından köklerinde yumru oluşturan yabani Wild plant that makes up tuber in roots is called as “salep”. It tüccarlar tarafından pazarlanmış olabilir. in Bucak. bitkiye “salep” denir. Doğada kendiliğinden yetişen ve is from orchid family. Orchids grow spontaneously in nature Türkiye’deki yıllık salep tüketiminin %90’ı dondurma Nearly 90% of Turkey’s annual salep consumption is used to tarımsal üretimi yapılmayan salep, Türkiye’nin birçok and not made in agricultural production. It is gathered from yapımında kullanılır. Dondurmanın temel hammaddesi make ice-cream. Ice-cream is made of salep, milk and sugar. bölgesinde özellikle de Toros Dağlarından toplanarak satışı in many regions of Turkey, especially in Taurus Mountains salep, süt ve şekerdir. Geri kalan kısım (%10) ise kışın soğuk The rest (10%) is consumed as “salep beverage” in winter gerçekleştirilir. and sold. havalarda tüketilen salebin yapımında içecek olarak tüketilir. season. Bucak’ta 19 tüccar salep ticareti ile uğraşmaktadır. Salebin Nineteen merchants in Bucak engage in salep trade. Salep bitkisinin çiçekleri salkım ya da başak biçiminde olup; Salep plant has flowers in the form of spikes or clusters. It bilinçsiz toplanması bu bitkinin neslinin yok olmasına neden Unconscious collection of salep from the nature leads to the kırmızı, eflatun, mor, sarı ve yeşil çiçeklere sahiptir. Salep has red, magenta, purple, yellow and green flowers. Length olmaktadır. Böyle bir tehlike 1974 yılında ortaya çıktığı için şu extinction of the plant. For such a threat emerged in 1974, bitkisinin boyu 30-40 cm olur. Kökünde iki adet yumru vardır. of salep plant is 30-40 cm. There are two tubers in its root. anda salep ihracatı yasaktır. export of salep is currently prohibited. Bunun bir tanesi salep diğeri ise ebe (fos) saleptir. Toprak One is salep, other one is midwives’ salep (fos). Soil is dug bir karış kadar kazılır ve yer altında bulunan küçük patates up to an inch below and salep like small sized-potatoes is büyüklüğündeki salep toplanır. Daha sonra salep bitkisinin collected. Then tubers of salep is washed in the water and yumruları suda yıkanıp kaynatılıp kurutularak çekirdek salep boiled. Dried tubers of orchid plants are turned into the core. haline getirilir. Salebin kullanılabilmesi için öğütülüp toz In order to use salep, it should be grind into powder. haline getirilmesi gerekir. The beverage salep consumed in winter months is made up Kış aylarında insanların içini ısıtan salep isimli içecek sütün of salep powder be added to milk and boiled until thickened. içerisine toz halindeki salebin katılıp kaynatılmasıyla elde Salep also gives a special taste and flavour to ice-cream, an edilir. Yaz aylarının vazgeçilmez gıda maddelerinden biri olan important indispensable food of summer months. dondurmaya lezzetini ve kokusunu veren yine saleptir.

SALEP’İN ÖYKÜSÜ STORY OF SALEP Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın “10 Ocak The concepts of Bucak and Salep came into the agenda of Turkey, after Çalışan Gazeteciler Günü” dolayısıyla basına salep ikram serving of salep by Mr. Recep Tayyip ERDOĞAN-President of Turkey to etmesi sonucu bir anda Bucak ve Salep kavramları Türkiye’nin press members on 10 January “Working Journalist’s Day”. Excellency gündemine oturdu. Başbakanımızın gazetecilere “Bu Bucak Prime Minister said that “This is original salep from Bucak, not from salebi, çarşı Pazar değil. Biliyorsunuz Türkiye’nin en iyi salebi market. You know that Turkey’s best salep is come from Burdur- Burdur Bucak’ta çıkar.” demesiyle Bucak salebi ününe ün Bucak”. Announcement of Mr. Prime Minister increased prestige of katmış oldu. Bucak Belediyesi salebin tanıtımı için bunu bir Bucak’s salep throughout Turkey. Bucak Municipality saw this as a fırsat olarak gördü. İlk olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde chance to advertise salep. Firstly, salep was served to Parliamentarian milletvekillerine salep ikram edildi. Daha sonra EMITT 2012 at Turkey Grand National Assembly. Later, salep was served to visitors Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı’nda at EMITT 2012 Mediterranean International Tourism and Travel Fair. In ziyaretçilere salep ikram edildi. Ayrıca, Şubat 2012’de SHOW addition, programmes focusing on salep were made at international TV, SKYTÜRK 360 ve TRT AVAZ gibi uluslararası yayın yapan television channels such as SHOW TV, SKYTURK 360, and TRT AVAZ in kanallarda Bucak Salebi ile ilgili programlar yapıldı. February 2012. Salep Bitkisi - Salep Plant Kurutulmuş Salep - Dried Salep

64 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 65 TARIM AGRICULTURE Hazırlayan-Written by: Necmettin ALBENİ Fotoğraf-Photo: Hakan Mahmut NEĞİŞ

Melli Yemişi (İncir) Melli Fig 66 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 67 Kış aylarında insanların içini ısıtan salep isimli The beverage salep consumed in winter months is içecek sütün içerisine toz halindeki salebin katılıp obtained from salep powder be added to milk and boiled kaynatılmasıyla elde edilir. Yaz aylarının vazgeçilmez until thickened. Salep also gives a special taste and gıda maddelerinden biri olan dondurmaya lezzetini ve flavor to ice-cream, an important indispensable food of kokusunu veren yine saleptir. summer months.

Bucak ve Türkiye’nin diğer bölgelerinden toplanarak Salep, collected from Bucak and other parts of Turkey Bucak’lı tüccarlar tarafından satın alınan salep, by tradesmen of Bucak, constitutes 70-80% of total Türkiye’nin toplam salep ihtiyacının yaklaşık %70-80’ini salep needs of Turkey. It means that when you eat an karşılamaktadır. Bu demektir ki; Türkiye’nin herhangi ice-cream in any parts of Turkey, it likely includes salep bir bölgesinde yiyeceğiniz bir dondurmanın içerisinde traded by tradesmen of Bucak. Kuzugöbeği-Agaric / Salep-Salep Domates -Tomato Haşhaş-Opium bulunan salep büyük ihtimalle Bucak’lı tüccarlar tarafından pazarlanmış olabilir.

TARIM AGRICULTURE Kuzugöbeği: Lezzeti nedeniyle en çok tercih edilen Agaric: Due to its taste, agaric is the most preferred Bucak ilçesi’nin toplam yüzölçümü 177 300 hektardır. Total area of Bucak District is 177 300 ha. Agricultural mantar türü kuzugöbeğidir. Doğada kendiliğinden species of mushroom. It is grown naturally. There is Tarım arazisi miktarı 28 428 hektar olup; bunun area is 28 428 ha. Nearly 32% of agricultural area is yetişmektedir. Kuzugöbeğinin zehirli bir türü no poisonous species of agaric. It is generally exported ancak %32’si sulanabilmektedir. Yakın bir gelecekte irrigated. In near future, amount of irrigated land will bulunmamaktadır. Ekonomik getirisinin yüksekliği abroad due to its high economic value. Onaç Barajı’nın sulama amaçlı kullanıma açılmasıyla be extended by putting into operation of Onaç Dam. nedeniyle genellikle yurt dışına ihraç edilir. sulanabilen alan miktarı artacaktır. Coğrafik yapıya Depending on geographic structure (climate, altitude, (iklim, yükselti vb) bağlı olarak, ilçenin ova ve dağlık etc), different agricultural production systems are Bucak ilçesinde az miktarda yetiştiği için diğer yetişme It is bought from people who collect it from other growing kesimlerinde farklı tarımsal üretim sistemleri implemented in plateau and mountainous regions of alanlarında toplayan kişilerden satın alınan Kuzugöbeği areas and marketed by tradesmen of Bucak since it is uygulanmaktadır. Teknolojik değişime paralel olarak Bucak district. As parallel to technological change, Bucaklı tüccarlar tarafından pazarlanmaktadır. grown in less amounts in Bucak. Since exported abroad, ilçedeki tarımsal faaliyetler gelişmeye devam etmektedir. agricultural activities have been developed. Bucak district Kuzugöbeği yurt dışına ihraç edildiği için Bucak ve it contributes to Bucak and also Turkey’s economy. Bucak ilçesi tarımsal mekanizasyon alanında yörede is the leader in the region point of view of agricultural Türkiye ekonomisine döviz katkısı sağlamaktadır. öncü durumundadır. Son yıllarda, devletin sulama mechanisation. In recent years, implementation of loan Tragacanth: It is a type of glue that leak out from stems alanında hayata geçirmiş olduğu faizsiz kredi uygulaması without interest towards irrigation by the government Kitre: Anadolu’da yetişen muhtelif geven (Astragalus) of some astragalus, grown in Anatolia, and solidified, çiftçileri salma/karık sulama sisteminden “yağmurlama have forced farmers to implement “sprinkler irrigation” çeşitlerinin gövdelerinden sızıp havada katılaşan, white or cream coloured, formed as plate or strip and sulama” ve “damla sulama” sistemlerine geçiş and “drip irrigation” instead of wild irrigation system. beyaz yahut krem renkli plaka veya şeritler halinde has less adhesive capacity. It is also naturally grown and yapmalarını sağlamıştır. bulunan, yapışma kabiliyeti az bir zamk cinsidir. Kitre marketed by tradesmen of Bucak. At the same time, it Success of Bucak in the field of agricultural marketing is de doğada kendiliğinden yetişmekte olup Bucak’lı is a raw material of Ebru (marbling) which is a Turkish Bucak ilçesi’nin en önemli özelliklerinden birisi de one of the most important features. In addition to some tüccarlar tarafından pazarlaması yapılmaktadır. Kitre traditional handicraft. It is necessary that water used in tarımsal pazarlama alanındaki başarısıdır. İlçede plants such as agaric, sahlep and almond, marketing aynı zamanda geleneksel Türk el sanatlarından biri olan Ebru should have a certain density and should keep on yetişmekte olan Kuzugöbeği, Salep, Badem gibi ürünlere of medicinal and aromatic plants collected from other Ebru’nun hammaddesidir. Ebru yapımında kullanılan the paint prepared specially. Name of the material that ilaveten, İlçe dışındaki diğer yerleşim yerlerinde toplanan settlement areas out of Bucak, especially adragant is a suyun belli bir yoğunluğa sahip olması ve özel olarak gives this characteristic to Ebru water is tragacant. It is tıbbi aromatik bitkilerin ve özellikle kitre/geven’in sign of entrepreneurship sprit of farmers and tradesmen hazırlanan boyayı üzerinde tutabilmesi gerekmektedir. not possible to do Ebru with ordinary water. satın alınıp pazarlamasının yapılması Bucak’lı çiftçi ve of Bucak. Ebrunun suyuna bu özelliği veren maddenin ismi kitredir. tüccarların girişimcilik ruhunun bir göstergesidir. Herhangi bir suyla ebru yapılamaz. Medicinal and Aromatic Plants Fig: Local name of fig grown in Bucak is “Melli Yemişi”. It Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Salep: It is a plant obtained from some species of İncir: Yerel ismi “Melli Yemişi” olan incir, tadıyla is a well known crop in the region because of its taste. It Salep: Orkidenin bazı türlerinden elde edilen bir bitkidir. orchids. Tuber taken from the subsoil is dried by boiling bölgede iyi bilinen bir üründür. Organik olarak yetişen is grown naturally and its popularity has been increased Toprak içerisinde bulunan yumrular alınıp sütle ya da su with milk or water. Then it is grinded to become as bu incirin bölgede tanınırlığı giderek artmaktadır. Bucak in the region day by day. Bucak District Directorate of ile birlikte kaynatılarak kurutulur. Daha sonra öğütülerek powder. It is not cultured but naturally grown. Salep is İlçe Tarım Müdürlüğü de “Melli Yemişi” yetiştiriciliğini Ministry of Agriculture has supported growing of this fig. toz haline getirilir. Doğada kendiliğinden yetişen ve marketed after collecting from most parts of Turkey, teşvik etmektedir. Son yıllarda, Melli Yemişi için Coğrafi In recent years, the idea of obtaining geographic sign and tarımsal üretimi yapılamayan salep, Türkiye’nin birçok especially “Taurus Mountains”. İşaret ve Organik Yetiştiricilik Sertifikası alma düşüncesi organic product certificate for “Melli Yemişi” has been bölgesinden, özellikle de “Toros Dağları”ndan toplanarak gelişmiştir. developed. satışı gerçekleştirilir.

68 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 69 Bucak ilçe Tarım Müdürlüğü kayıtlarına göre, Tamamına According to the parish district Directorate of Agriculture yakını Kaynak Kullanımı ve Destekleme Fonu destekli records Nearly all Resource Utilization Support Fund- 600.000 kapasiteli 130 adet kümes mevcuttur. Ancak supported and available capacity of 600 000 sets of 130 fiyat istikrarsızlığı sonucu kümeslerin çoğu atıl vaziyette pieces. However, the prices of the instability condition is olup 2 işletmede yaklaşık 40.000 civarında yumurta often taken as a result of cluster 2 around 40,000 laying tavuğu mevcuttur. Ayrıca atıl kalan kümeslerden yapılan hens in enterprises. Also idle with a set made of white revizelerle 10 adet işletmede 50.000 adet beyaz hindi turkey breeding revised 50 000 units in operation 10 is yetiştiriciliği 3 er aylık dönemler halinde yapılmaktadır. carried out in 3-month periods. Alkaya village of 25 000 Alkaya köyünde 25.000 Adet Kapasiteli Yumurta Tavuğu pieces Capacity Hen set and a capacity of 1 000 quail kümesi ve 1.000 adet kapasiteli 1 işletmede ise bıldırcın farming is done in one operation. yetiştiriciliği yapılmaktadır.

Kültür Balıkçılığı: Bucak’ın köylerinde, özellikle Aquaculture: In the villages of Bucak, especially in Karacaören Barajında alabalık ve sazan yetiştirilmektedir. Karacaören Dam, rainbow trout and carp are cultured. Süt Sığırcılığı-Dairy Cattle Kıl Keçisi Yetiştiriciliği-Goat Farming İşletmelerin çoğu restoran olarak da halka hizmet Majority of these farms perform service as restaurants to vermektedirler. Bucak ilçesinde yıllık 6 629 ton alabalık the public. In Bucak district, annually 6 629 tons rainbow (kafes), 12 664 000 adet yavru alabalık, 20 ton sazan ve Hayvancılık Animal Husbandry trout (net cage), 12 664 000 unit young rainbow trout, 20 80 000 adet yavru sazan yetiştirilmektedir. tons carp and 80 000 unit young carp are cultivated. Burdur ili, kültür ırkı damızlık hayvan açısından Burdur is one of the most important provinces in Turkey Türkiye’de önde gelen illerden birisidir. Bucak ilçesi ise cultured-breed of stallion point of view. Bucak district Bucak ilçesi’ne bağlı 29 köyde, 4 587 kültür ırkı hayvan sayısı ve süt işleme sanayi açısından has important place in the province in terms of cultured- Arıcılık: Beekeeping: Honeybee breeding is carried out at 4 587 kovanda arı yetiştiriciliği yapılmaktadır. İlçe’de yıllık Burdur ilinde önemli bir yere sahiptir. breeding and milk processing industry. Our district beehive at 29 villages of Bucak. Annually about 32,109 yaklaşık olarak 32.109 ton bal ve 1.71 ton balmumu İlçemizde Türkvet sistemine kayıtlı 36.264 büyükbaş, registered 36 264 cattle Turkvet system, there are tons honey and 1,71 tons wax are produced. üretilmektedir. Koyun Keçi Sistemine kayıtlı 102.000 küçükbaş hayvan 102 000 registered the presence of small ruminants varlığı bulunmaktadır. Sheep Goats System. Geçmişte tarımsal üretimin yanında ek bir gelir Bitkisel Ürünler Crops kaynağı olarak yapılan hayvancılık günümüzde modern Animal husbandry was done as an additional income Bucak’ta meyve ve sebze yetiştiriciliği çiftçiler için önemli Fruit and vegetable production are the most important çiftliklerde yapılmaktadır. Hayvancılıkta mekanizasyon source to plant production in the past, but today it is bir gelir kaynağıdır. Son yıllarda, özellikle Karacaören income for farmers in Bucak. In recent years, vegetable giderek yayılmaktadır. Örneğin, süt sağımında gelişmiş carried out in modern farms. Mechanization in animal Barajına yakın köylerde iklimin ılıman olmasının avantajı production under greenhouse is carried out using süt sağım makineleri her köyde, her işletmede husbandry has been extended day by day. For example, kullanılarak önemli ölçüde sera ürünleri yetiştiriciliği advantage of mild temperate conditions especially at görülmektedir. İlçedeki günlük toplam süt üretimi developed milking machines can be found easily in yapılmaktadır. Diğer taraftan, Bucak ovasında artan villages near to Karacaören Dam. On the other hand, yaklaşık 120-130 ton’dur. Toplanan çiğ süt mandıralarda each village or farm. Total daily milk production is kentleşmeye paralel olarak tarımsal alanlar yerleşime as parallel to urbanisation agricultural lands are used pastörize süt, yoğurt, ayran gibi ürünler haline about 120-130 tons in the district. Collected raw milk is açılmış, dolayısıyla İlçe merkezinde tarım ürünleri for settlement, thus, an important decrease in crop dönüştürülerek, yakın il ve ilçelere pazarlanmaktadır. processed as pasteurised milk, yoghurt, airan in small yetiştiriciliğinde önemli bir azalma görülmüştür. production was occurred in district centre. dairy factories and marketed to the near districts and Son yıllara kadar et tüketiminde genellikle küçükbaş provinces. Meyvecilik: Meyvecilik Bucak ve köylerinde önemli bir Fruit Growing: It is an important income source in hayvanlar tercih edilmekte idi. Bu nedenle de ağırlıklı gelir kaynağıdır. İlçedeki toplam meyve alanı Bucak plain and at villages. Total orchard area in the olarak küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapılmaktaydı. Until recent years, sheep and goats were preferred for 11 920 dekar olup; 5 462 dekarı sulanabilir arazidir. district is 11 920 decare of which 5 462 decare can be meat consumption. For this reason, sheep and goat Meyve yetiştiriciliği yapılan işletmelerde yağmurlama irrigated. Yield per tree or area has been increased by Günümüzde ise büyükbaş havyacılıkta daha fazla et ve breeding were dominant. ve damlama sulama sisteminin yaygınlaşması ile extending of sprinkler and drip irrigation systems in süt alınabilen verimli kültür ırklarının yaygınlaşması ile birim ağaç başına verim artmıştır. Meyvecilikte Bucak orchard farms. Farmers in Bucak take an important step büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine rağbet artmıştır. But today, as parallel to extending of high yield cultured- çiftçisi üretimde uzmanlaşmaya doğru önemli adımlar in specialising on fruit growing. This situation can be breed livestock, popularity of cattle breeding has been atmakta olup; bu durum özellikle elma, armut ve kiraz observed especially on apple, pear and cherry growing. In increased. yetiştiriciliğinde gözlenmektedir. İlçenin doğusunda southern part of the district, local fig endemik bitki olan yerel incir üretimi ekolojik olarak as endemic plant is ecologically produced. gelişmektedir.

70 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 71 Bucak İlçesinde Tarla Bitkileri Yetiştiriciliği (Field Crops Growing in Bucak District) Bucak İlçesinde Meyve Yetiştiriciliği EKİLEN ALAN- (Fruit Growing in Bucak) ÜRETİM -TON DEKAR (Production- (Area sown- AĞAÇ SAYISI-ADET (*) ÜRETİM -TON ton) decare) (Number of tree-unit) (Production-ton) Tahıllar (Cereals) Yumuşak Çekirdekliler (Pomefruits) Buğday (Wheat) 71 500 27 612 Arpa (Barley) 54 500 21 600 Armut (Pear) 21 650 1 082 Çavdar (Rye) 60 9 Ayva (Quince) 3 950 107 Yulaf-dane (Oat-grain) 550 125 Elma (Apple) 40 980 2 760 Mısır- dane (Maize-grain) 20 12 Tritikale-dane (Triticale-grain) 500 140 Muşmula (Medlar) 1 300 23 Üzüm-Grape Baklagiller (Leguminous) Turunçgiller (Citrus Fruits) Bakla (Broad Bean) 50 10 Bezelye (Green Pea) 130 20 Limon (Lemon) 250 7 Nohut (Chickpea) 2 500 269 Portakal (Orange) 170 10 Fasulye-kuru (Dry Bean) 657 88 Sert Kabuklular (Nuts) Fiğ-dane (Common Vetch-grain) 800 72 Burçak-dane (Crown Vetch-grain) 65 5 Antep Fıstığı (Pistachio) 21 050 19 Endüstri Bitkileri (Industrial Crops) Ceviz (Walnut) 5 900 218 Tütün (Tobacco) 500 150 Şeker Pancarı (Sugar Beet) 1 800 6 480 Badem (Almond) 6 600 53 Haşhaş (Opium Poppy) 3 913 212 Üzümsü Meyveler (Grape like Fruits) Yağlı Tohumlar (Oil Seeds) Susam (Sesame) 100 10 Çilek (Strawberry) --- 4 000 Ayçiçeği (Sunflower) 1 000 114 Dut (Mullbery) 2 200 66 Yerfıstığı (Peanut) 100 20 Çelenk-Lei (Wreath) Yumru Bitkiler (Tuber Crops) İncir (Fig) 5 900 236 Soğan (Onion) 400 400 Keçiboynuzu (Carop) 2 100 95 Sarımsak (Garlic) 50 30 Hayvan pancarı (Mangel) 50 205 Nar (Pomegranate) 7 800 157 Yem Bitkileri (Fodder Crops) Üzüm (Grape) 1 562 547 Yonca (Alfalfa) 2 100 2 310 Korunga (Sainfoin) 340 82 Zeytin (Olive) Mısır-hasıl (Maize-green) 350 1 050 Zeytin-sofralık (Table olive) 3 485 28 Fiğ-ot (Common Vetch-hay) 21 500 7 300 Mısır-silajlık (Maize-silage) 3 300 14 850 Zeytin-yağlık (Olive for oil) 34 350 309 Yulaf-ot (Oat-hay) 3 500 1 650 (*) Meyve veren / fructiferous Tritikale-ot (Triticale-hay) 250 175 Sorgum (Sorghum) 450 2 700 Elma-Apple

72 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 73 Bucak’ta Sebze Yetiştiriciliği Açıkta Sebze Yetiştiriciliği: İlçemiz genelinde sulanabilir tarım Exposed Vegetable Cultivation: Our district in the regions (Vegetable Growing in Bucak) alanlarında sebzecilik yapılan bölgelerde Salçalık biber, domates, where pails pepper vegetable in irrigated agriculture in general, taze fasulye, araka (bezelye), salatalık, kabak, ıspanak ve marul tomatoes, green beans, araka (peas), cucumbers, zucchini, EKİLEN ALAN-DEKAR ÜRETİM -TON sebzeleri; Karaaliler, Kestel, Heybeli, Kuşbaba, Karapınar, Avdancık spinach and lettuce vegetables; Karaaliler, Keszthely, Heybeli, (Area sown-decare) (Production-ton) köylerinde ağırlıklı olarak yetiştirilmektedir. Onaç Barajının sulama Kuşbab to, Karapınar, is grown mainly in Avdancık village. With Yaprağı Yenen Sebzeler için kullanılabilmesi ile birlikte sebze üretim alanlarında artışlar increases in vegetable production area can be used for irrigation of Onaç Dam began. Input is provided around £ 18.5 million, (Leafly or Edible Stem Vegetables) başlamıştır. Çeşitli sebzelerden ilçemiz ekonomisine yıllara göre although the county has changed over the years from a variety of değişmekle birlikte 18.500.000 TL civarında girdi sağlanmaktadır. Lahana (Cabbage) 28 140 vegetables to the economy. Marul (Lettuce) 410 369 Örtü Altı Tarımı: İlçemiz aksu vadisinde bulunan Çamlık Sahil Ispanak (Spinach) 54 27 Greenhouse Agriculture: Our district summerhouse Coast Mahallesi, Elsazı, Dutalan, Çobanpınar, Kargı ve Kızıllı Köylerinde Pırasa (Leak) 5 10 neighborhood in the Aksu valley, Elsaz of Dutal, the Çobanpın Karacaören Barajının yapımından sonra iklim şartları elverişli hale is, after the construction of the Pike and Kızıllı village in Baklagil Sebzeler gelmesi ile örtü altı sebze yetiştiriciliği gelişmiştir. Bu köylerimizde Karacaören Dam climate conditions and become convenient (Leguminous Vegetables) Sebze Tarımı-Vegetable Farming ilk cam sera kurulumu Kırsal Kalkınma Destekleme fonundan cover has developed six vegetables. Installation of our first Fasulye-taze (Beans-fresh) 950 903 yapılmış ORKÖY kredileri ile geliştirilmiş günümüzde cam ve glasshouse made this village developed with funding from the plastik örtü altı alanı kayıt altında olmayanlarla birlikte 600 dekara Bakla-taze (Broad bean-fresh) 70 60 Rural Development Support ORKÖY loans today has reached ulaşmıştır. Başta domates olmak üzere salatalık, kabak, marul, 600 hectares of glass and plastic cover with non-record six Bezelye-taze (Pea-fresh) 350 228 biber, patlıcan, ıspanak ve çilek yetiştirilmektedir. Seralardan field below. Cucumber, tomato first, zucchini, lettuce, peppers, Barbunya (Gumbo) 55 52 5.000.000 TL Girdi sağlanmaktadır. eggplant, spinach, and strawberries are grown. 5.000.000 TL Meyvesi Yenen Sebzeler input is supplied from the greenhouse. (Fruit Bearing Vegetables) Kesme Çiçekçilik: İlçemiz Çamlık Köyünde 25 dekar çiçek Bamya (Okra) 54 27 serası tesisi kurulmuş olup fideler dikilmiştir. Antalya da sıcaktan Cut Floriculture: Our district was established 25 hectare Balkabağı (Pumpkin) 75 225 üretim yapılamadığı zaman firmalar ihracatta sürekliliği sağlamak village is a greenhouse plant seedlings were planted in the summerhouse. Antalya heat production companies can not be Kavun (Melon) 1 050 2 940 amacıyla bu seralardan üretimine devam etmektedir. Seralarda kesme karanfil üretilmektedir. Kocaaliler Beldesinde ilave çiçek done in time to ensure continuity in exports continues to produce Karpuz (watermelon) 2 150 8 063 seraları yapılmaktadır. these greenhouse. Cut carnations are produced in greenhouses. Kabak (Squash) 54 162 Additional greenhouse flowers are carried in Kocaalil Town. Hıyar (Cucumber) 115 430 Yem Bitkileri: Son yıllarda ilçede yem bitkisi olarak fiğ, silajlık Fooder Crops: In recent years, common vetch, maize-silage, Patlıcan (Eggplant) 450 1 350 mısır, yonca ve yulaf yetiştirilmektedir.Hayvancılığın gelişmesi ile Kültür Balıkçılığı-Aquaculture alfalfa and oat is grown as foddoer crops in the district. As Domates (Tomatoe) 3 150 15 075 birlikte yetiştirilen yem bitkileri çeşit ve miktarında önemli bir artış parallel to improvement in animal breeding, type and amount Biber (Pepper) 1 165 3 313 görülmektedir. Bucak ilçesinde tarla ürünleri yetiştiriciliğinde 15 of fodder crop growth are increased.In field crop production in Acur (Gherkin) 90 225 005 dekarı sulanan, 157 023 dekarı ise sulanmayan olmak üzere Bucak, there are total 172 028 decare area of which 15 005 decare toplam 172 028 dekar alan kullanılmaktadır. Ayrıca 26 950 dekar Soğansı, Yumru ve Kök Sebzeler is irrigated and 157 023 is non-irrigated. In addition there are 29 alan da nadasa bırakılmıştır. (Root, Bulb and Tuberous 950 decare is fallowed. Vegetables) Soğan-taze (Onion-green) 165 181 Bucak’ta Örtü Altı Sebze Yetiştiriciliği Havuç (Carrot) 10 30 (Vegetable Growing under Protective Cover in Bucak) Turp (Radish) 66 185 EKİLEN ALAN-DEKAR ÜRETİM -TON (Area sown-decare) (Production-ton) Fasulye-taze (Bean-fresh) 6 11 Hıyar (Cucumber) 120 2 160 Serada Bir Çiftçi - A Farmer in Greenhouse Domates (Tomatoes) 275 3 850 Biber (Pepper) 10 33 Marul (Lettuce) 190 190 Ispanak (Spinach) 140 140

74 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 75 TURİZM TOURISM Hazırlayan-Written by: Hasan AKÇA -Ahmet KURUNÇ Fotoğraf-Photo: İlker OFLAZ - Ömer ABALI

Onaç Barajı Onaç Dam 76 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 77 TURİZM TOURISM Coğrafi konumu nedeniyle, eski çağlardan beri doğu Owing to its geographic situation, Anatolia functioning as ile batı arasında bir köprü işlevi gören Anadolu, İpek bridge between the East and the West has been one of Yolu’nun en önemli kavşak noktalarından biri olmuştur. the most important cross roads of the Silk Road. In the Orta Çağ’da, İpek Yolları Çin’den başlayıp Orta Asya’da Middle Age, Silk Road first travels from China, follows birden fazla güzergâhı izleyerek ve Anadolu’yu geçerek couple paths in Middle Asia, passes through Anatolia and Trakya üzerinden Avrupa’ya uzanmıştır. Yine Ege reaches to the Europe over Thrace. Also, it reaches to kıyılarında Efes ve Milet, Karadeniz’de Trabzon ve Sinop, the Europe via sea way by using important seaports such Akdeniz’de Alanya ve Antalya gibi önemli limanlar as Efes and Milet in the Aegean, Trabzon and Sinop in kullanılarak deniz yolu ile de Avrupa’ya ulaşılmıştır. the Black Sea, Alanya and Antalya in the Mediterranean Selçuklular zamanında, önemli ticaret yolları üzerinde coasts. During Seljuk’s period, caravansaries (hostelry) 30-40 km mesafe ile Kervansaraylar (Hanlar) inşa were built on important trade roads with a distance of edilmiştir. Uzaktan bakılınca bir kale görünümünde olan 30-40 km. Caravansaries, appeared like a castle from a kervansaraylar bir yolcunun ya da konak menzilindeki long distance view, had all kinds of supplies to satisfy the kervan kafilelerinin her türlü ihtiyacını karşılayacak needs of a traveller or convoy of caravans in its halting donanıma sahipti. Selçuklular döneminde Antalya’dan place. During the same period, one of the two important Konya’ya giden iki önemli yoldan birisi Bucak ilçesinden roads going from Antalya to Konya was passing through geçmekteydi. Bu yol güzergahı üzerinde sırasıyla Evdir, Bucak District. Hostelries on this road route were Evdir, Kırkgöz, Susuz, İncir, Eğirdir ve Gelendost Hanları Kırkgöz, Susuz, İncir, Eğirdir and Gelendost, respectively. bulunmaktaydı. Kültür ve Turizm Bakanlığı kaynaklarına According to records of Ministry of Culture and Tourism, göre, Tarihi İpek Yolu üzerinde 11 adet Kervansaray there are 11 caravansaries on the Historical Silk Road bulunmakta olup bunun 2’si (Susuz Han ve İncir Han) and two of them (Susuz and İncir caravansaries) are Bucak sınırları içerisinde yer almaktadır. located in the boundaries of Bucak District.

Geçmiş yıllarda, Bucak’ta halkın mali kaynaklarının In the past, transferring most part of the financial büyük bir kısmını tarım ve sanayi sektörlerine aktarması resources to agriculture and industry by Bucak people bacasız sanayi olarak adlandırılan turizmin ihmal caused neglecting of tourism called as chimney-free edilmesine yol açmıştır. Aslında turizm alanında industry. Bucak can be a candidate district to become yapılacak yatırımlar, sahip olunan değerleri yansıtan popular tourism centre in the future via investing to tanıtım faaliyetlerinin yaygınlaştırılması ve dünyada tourism sector, generalizing advertisement activities gelişen yeni trendin değerlendirilmesi ile Bucak which reflects possessed worth and assessing the new gelecekte popüler turizm merkezlerinden biri olmaya trends in the world. As results of economical, political adaydır. 20. yüzyılın son çeyreğinde dünyada meydana and environmental changes occurred during the last gelen ekonomik, politik ve çevresel değişimlerin sonucu quarter of the 20th century, tourists commenced to prefer artık turistler deniz-kum-güneş üçlemesi yerine yeni tourism sites which allow recognising new cultures and kültürleri tanıyacağı, doğa ile baş başa kalacağı turizm staying alone with the nature instead of sea-sand-sun mekanlarını tercih etmeye başlamıştır. triangle.

Uzun tarihi geçmişi, sahip olduğu kültürel değerler Taking into account its long history, past, possessed (Yörük-Türkmen kültürü, yöresel yemekler, folklor vb), cultural values (Nomad-Turkmen culture, local meals, su kültürü (sarnıçlar), yaylalar, mağaralar (Seferyitiği folklore etc.), water culture (cisterns), plateaus, caves mağarası), ormanlar (Sığla ormanları), kanyonlar (Kargı (Seferyitiği cave), forests (sweetgum forests) canyons kısığı), endemik bitkiler ve anıt ağaçlar dikkate alındığı (Kargı kısığı), endemic plants and monumental trees, zaman alternatif turizmin Bucak’ta gelişmesi için her Bucak has all kinds of potentials to develop alternative türlü potansiyelin bulunduğu görülmektedir. tourism in the district. Karacaören Barajı Karacaören Dam

78 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 79 Bucak’ın Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden Being located only 80 km away from Antalya, one of the Antalya’ya sadece 80 km mesafede bulunması ilçe most important tourism centres, provides an important turizmi açısından önemli bir avantajdır. Son yıllarda bazı advantage to the district tourism. Bringing of tourists tur operatörlerinin Perşembe günü turistleri Antalya’dan from Antalya to Bucak on Thursdays by some travel Bucak’a getirerek onların halk pazarında alışveriş agencies and providing them a shopping opportunity yapmalarını sağlaması turistler ve Bucaklı esnaflar in local bazaar can be seen as a positive improvement tarafından olumlu bir gelişme olarak görülmektedir. for either tourists or Bucak’s tradesmen. Detailed Bucak ilçesi’nin turizm potansiyelini oluşturan antik information about ancient cities, history and cultural kentler, tarihi ve kültürel yapılar, mağaralar, mesire structures, caves and recreational sites that generate yerleri hakkında detaylı bilgi aşağıda verilmiştir. tourism potential of Bucak District is presented below.

Kremna Antik Kenti Cremna Ancient City Bucak’ın 25 km doğusundaki Çamlık Beldesi’ndedir. It is in Çamlık Town located 25 km east of Bucak. It is Aksu (Kestos) vadisinde etrafı uçurum olan hâkim bir an ancient city built in Cestrus valley by Pisidians on tepe üzerinde Pisidialıların kurduğu antik bir kenttir. En a dominating hill of which surroundings is cliff. Their parlak dönemini M.S. 2. yüzyılda yaşamıştır.Kremna, heyday was in A.D. 2nd century. Ancient city was under M.Ö. 6. yy’da Lidyalıların, M.Ö. 546’da Perslerin, M.Ö. sway of Lydian in B.C. 6th century, Persians in B.C. 546 333’te Büyük İskender’in burayı alması ile Makedonya and Macedonian in B.C. 333 when Alexander the Great hâkimiyetine girmiştir. Daha sonra sırasıyla Antigonas’ın, captured here. Later on it was under sway of Antigonas, Selevkosların, Bergama Krallığı’nın, M.Ö. 60. ‘da Selevkoses, Pergamon Kingdom, Romans in B.C. 60, Roma’nın, M.Ö. 36’da Galatya’nın M.Ö. 25’de tekrar Galatian in B.C. 36 and again Romans in B.C. 25. The city Roma’nın yönetimine girmiştir. Roma İmparatorluğunun was under hegemony of East Roman (Byzantine) after parçalanması sonucu Doğu Roma (Bizans)’ın dichotomy of the Roman Emperor. Cremna was under egemenliğine; M.S. 11. yy sonunda Türklerin Anadolu’ya hegemony of Turk after they came to Anatolia in A.D. 11th gelmesi ile birlikte Türk hâkimiyetine girmiştir. century.

Roma Çağı’na ait eserler Kremna antik kentinde Monuments belonging to Roman Periods are still hala ayaktadır. Şehrin etrafı 2 m genişliğinde, 7-8 m standing in the Cremna ancient city. Sides of the city is yüksekliğinde surlarla çevrilidir. Şehir ızgara planı surrounded by city wall with 2 m in width and 7-8 m in olarak kurulmuştur. Kremna antik kenti, Akrapol (Yukarı height. City was built as grill plan. Cremna ancient city Şehir) kısmında Form (Meydan), Bazilika (Mahkeme was formed by Forum (Arena), Bazilika (Court room), Salonu), Kilise Elsodra (Kemerli Yapısı) ve Kütüphane Church Elsodra (Vaulting) and Library Structures in yapılarından oluşmaktadır. Bunlardan başka Propolion Akrapol (High City) part. In addition to these, there are (Anıt Giriş Kapısı) ve Nympheum (Anıt Çeşme Binası) Propolion (Monumental Entrance) and Nympheum bulunmaktadır. (Monumental Fountain Building).

Kremna antik kentinde ilk ayrıntılı inceleme 1880’lerde In 1880’s, the first detailed investigation in Cremna Avusturyalı araştırmacı Graf von Lackoronski tarafından ancient city was done by Graf von Lackoronski, an yapılmış ve antik kentin kalıntılarının genel durumunu Austrian researcher. He prepared a plan showing the gösteren planı da o çıkarmıştır. 1971-1973 yılları arasında general situation of ruins from ancient city. Library İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Building was exposed with scientific excavations Profesörlerinden Jale İNAN tarafından bilimsel kazı realized by Jale İNAN, is a professor at Department of yapılarak kütüphane binası ortaya çıkarılmıştır. Kazılar Archaeology Arts Faculty of Istanbul University, in the sonucu bulunan 9 adet mermer tanrı heykeli ve diğer period 1971-1973. As results of excavations, founded 9 eserler günümüzde Burdur Müzesinde sergilenmektedir. marble God statues and other monuments have been exhibited in the Burdur Museum.

Kestel Toprak Düden Kestel Waterfall 80 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 81 Kapının üst kısmının ortasında bulunan kitâbeye göre; According to inscription found at centre of the top parts bu Kervansaray, Anadolu Selçuklu Sultanlarından of the door, it is understood that this caravansary was Gıyaseddin Keyhüsrev bin Keykûbad tarafından Hicri 636 built by Gıyaseddin Keyhüsrev bin Keykûbad, one of the (M.S. 1239-1240) tarihlerinde yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Anatolian Seljuk Sultans, A.D. in 1239-1240 (Hijri 636). Han’ın 200 m yakınında hamam ve çeşme vardır. Hamam There is a baths and fountain 200 m close to the hostelry. bugün yıkıktır ama çeşme akmaktadır. Hamam, İncir Han Today, baths is destroyed but foundation still works. ile birlikte bir külliye oluşmuştur. Baths together with İncir Hostelry became a building complex adjacent to the mosque.

Susuz Hanı Susuz Hostelry Susuz Han, Antalya- Burdur karayolu üzerinde, 72. Susuz Hostelry is in Susuz Village located about 2 km’de, ana yoldan 2 km içerideki Susuz Köyü’ndedir. km inside from Antalya-Burdur main road at 72 km. Susuz Han, Anadolu Selçuklu Döneminde Antalya- During the Anatolian Seljuk’s period, Susuz Hostelry Isparta-Konya kervan yolu üzerinde yer alan Evdir ve is the third destination point after Evdir and Kırkgöz Kırkgöz Han’dan sonraki 3. durak noktasıdır. Yapının inşa Hostelry on Antalya-Isparta-Konya caravan road. There kitabesi yoktur. İnşa özelliklerine bakıldığında tam bir 13. is no construction inscription of the building. When yüzyıl kervansaray mimarisi özelliklerini yansıtmaktadır. construction characteristics are examined, it fully reflects Muhtemelen, İncir Han’la aynı dönemde yapılmıştır. characteristics of 13th century caravansary architecture. Susuz Han’ın beden duvarları, örtü sistemleri ve taç Probably built at the same period with İncir Hostelry. kapısı gibi belirgin mimari öğeleri günümüzde mevcuttur. Distinct architectural units such as main wall, roof systems and portal of Susuz Hostelry still exist. Seferyitiği Mağarası Mağara Bucak İlçesi, İncirdere Köyündeki İncirhan Seferyitiği Cave Kervansarayının kuzeyine düşer. Kervansaraya yaklaşık Cave is located at northern of İncirhan Caravansary 300 m mesafededir. Mağarada göz alıcı sarkıt ve dikitler in İncirdere Village of Bucak District. It is about 300 bulunmaktadır. Fakat girişi son derece zordur. Birçok m away from the caravansary. There are fascinating mağaracı tarafından tespitler yapılmış olup, henüz stalactites and stalagmites in the cave. But entering to turizme açılmamıştır. the cave is very difficult. Despite confirmed by many cave Fotoğraf-Photo: İlker OFLAZ İncir Hanı-İncir Hostelry researchers, it has not opened yet for tourism. Kumar Yaylası İncir Hanı İncir Hostelry Kumar yaylasının bulunduğu alan Helenistik ve Roma Kumar Plateau İncir Hanı günümüzde Bucak İlçesi’nin 6 km. kadar Today, İncir hostelry is located 6 km west of Bucak, and dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılmıştır. Location of Kumar Plateau was used as a settlement batısında, İncirdere Köyü yakınında, yanında gür bir pınarı situated near İncirdere Village, close to a fountain at the Günümüzde ise bazı Yörükler tarafından hayvan otlatma area during the Hellenistic and Roman periods. Today, olan tepenin kıyısında bulunmaktadır. Antik Kretopolis edge of a hill. During the Anatolian Seljuk’s period, İncir amaçlı kullanılmaktadır. Kumar yaylası özellikle hıdrellez it is used for grazing purposes by some Nomads. This şehri olduğu düşünülen bölgede inşa edilen İncir Han, Hostelry, built in the region at which probably, ancient şenliklerinde (6 Mayıs) Bucak halkı tarafından mesire yeri plateau is especially used as recreational area during Anadolu Selçukluları döneminde Antalya-Isparta Kretopolis city was located, is the fourth destination point olarak kullanılmaktadır. the festival held on May 6th to celebrate the coming of kervan yolu üzerinde yer alan Evdir, Kırkgöz ve Susuz after Evdir, Kırkgöz, Susuz Hostelries on Antalya-Isparta summer by Bucak people. Han’dan sonraki dördüncü menzil noktasıdır. Hanın uzun caravan road. Top of the long saloon of the hostelry was İnsanlarda doğa bilincinin gelişmesine paralel olarak salonunun üstü yıkılmış olup, diğer bölmeler sağlamdır. destroyed but other sections are undamaged. It is said son yıllarda Kumar yaylasında önemli faaliyetler As parallel to increased awareness of nature in human Vaktiyle hanın önünde pazar kurulduğu söylenmektedir. that, in the past, a bazaar setup in front of the hostelry. organize edilmektedir. Yayla Bucak ilçe merkezine 8 km beings, important activities have been organized in this Yağmur ve rüzgârın tesiriyle bu kervansarayın içi kısmen Due to rain and wind, inside of the hostelry was filled mesafede olup; İlçe merkezinden yaylaya stabilize yol plateau during the late years. Plateau is 8 km away from toprakla dolmuştur. Beyaz mermerden yapılan, içe partially with soil. Door which was carved through inside ile ulaşılabilmektedir. Yaylanın tepe kısmından Burdur- Bucak District. There is a gravel road from the district doğru oymalı ve kemerli kapı Selçuk mimarî tarzının and had vaulted structure and built from white marble is Antalya karayolu görülebilmektedir. centre to the plateau. It is possible to see Burdur-Antalya şaheserlerindendir. one of the magnificence of Seljuk’s architecture style. main road from hill of the plateau.

82 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 83 Seferyitiği Mağarası-Seferyitiği Cavern Kumar Yaylası-Kumar Highland

Karacaören 1&2 Barajı Dams of Karacaören 1 & 2 Aksu çayı üzerindeki baraj, Bucak ilçesine 35 km Dams on Cestrus River are about 35 km away from Bucak mesafededir. Bölgenin enerji ve sulama ihtiyacını District. In addition to supplying energy and irrigation water karşılamanın ötesinde doğal güzellikleri ile mesire yeri needs of the region, it attracts attentions with its scenic olarak ilgi görmektedir. beauty and potential as a recreational centre.

Burdur-Sütçüler Sığla Ormanı Tabiatı Burdur-Sütçüler Sweetgum Forests Nature Koruma Alanı Reserve Area Bucak ilçesi Kızıllı köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır. Sweetgum forests are located in boundaries of Kızıllı Village Yaklaşık olarak 88 ha alana sahiptir. Isparta’nın Sütçüler of Bucak District. It covers about 88 ha area. It is about ilçesine 59 km mesafededir. Nadir bulunan ve tehlikeye 59 km away from Sütçüler District of Isparta Province. maruz bir tür olan sığla ağacının en elit ve izole yayılışı Outstanding and isolated spread of rarely found and under bu sahada görülmektedir. Sığla, kızılçam, sığ saçlı meşe, threat sweetgum tree can be seen in this area. Plant species kızılağaç, çınar bitki türlerini oluşturmaktadır. Sahada consist of sweetgum, red pine, oak, alder, plane tree in the dağ keçisi, sincap, çeşitli sürüngen ve çok sayıda yengeç area. Animals inhabiting the area include mountain goat, bulunmaktadır. squirrel, reptiles and crabs.

Kargı Kısığı (Kanyon) Kargı Kısığı (Canyon) Isparta-Antalya Karayolu üzerindeki Karacaören Cestrus Kargı Kısığı Canyon, one of the most popular Barajı civarında doğal güzelliği ile dünyanın sayılı canyons of the world in terms of scenic beauty, is located kanyonları arasında yer alan AKSU Kargı Kısığı Kanyonu at nearby Karacaören Dam on Isparta-Antalya main road. bulunmaktadır. Kanyon, yaklaşık 2 km uzunluğunda olup, Canyon is about 2 km in length, bordered with two important doğu ve batısından önemli fay hatları ile sınırlanmıştır. fault lines at the west and the east. Even though Kargı Kısığı Kargı kısığı turizme açılan kanyon olmamasına rağmen, Canyon has not been opened for tourism, it is a little well- oldukça çeşitli bitki florasına sahip ve görenleri büyüleyen known canyon characteristic with its quite variable plant az tanınmış bir kanyon özelliğindedir. flora and fascinating view.

Kremna Cremna 84 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 85 MEDYA MEDIA

Hazırlayan-Written by: Mustafa N. NANECİOĞLU Mehmet TOPAK

86 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 87 MEDYA MEDIA ADRES (Address): Görsel, işitsel ve yazılı medya açısından Bucak ilçesi In terms of mass, auditory and printed media, Bucak has Konak Mahallesi Burdur ilinde önemli bir yere sahiptir. Örneğin, Burdur il an important place in Burdur City. For example, there is Yahya Kemal Caddesi No:28/B geneline hizmet veren tek yerel televizyon kanalı (Kanal only one local TV channel (Kanal 15), broadcasts from 15300 Bucak-Burdur / TURKEY 15) Bucak’tan yayın yapmaktadır. Bucak to Burdur Province. Web: http://www.hedefgazetesi.net Tel: +90 248 325 3884 Basın alanında Bucak’ta 5 gazete yayın faaliyetine devam There are four newspapers active in media sector of etmektedir. Hedef Gazetesi 1994 yılında, Oğuzeli Gazetesi Bucak. Hedef newspaper started its broadcast life in E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 5235 1997 yılında, Ses 15 ve Gündem Gazetesi ise 2000 yılında 1994, Oğuzeli Newspaper in 1997, Ses 15 in 2000 and ve Akça Gazetesi ise 2010 yayın hayatına başlamıştır. Gündem Newspaper in 2000, Akça Newspaper in 2010.

ADRES (Address): Karayvatlar Mah. ADRES (Address): Cumhuriyet Meydanı No:2 Karayvatlar Mah. 15300 Bucak-Burdur / TURKEY Cumhuriyet Meydanı No:2 15300 Bucak-Burdur / TURKEY Web: http://www.ses15.com.tr Tel: +90 248 325 3884 E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 5235 Web: http://www.kanal15.com.tr Tel: +90 248 325 1490 E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 1481

ADRES (Address): Pazar Mahallesi ADRES (Address): Okullar Caddesi No:16/B Karayvatlar Mah. 15300 Bucak-Burdur / TURKEY Cumhuriyet Meydanı No:2 15300 Bucak-Burdur / TURKEY Web: http://www.oguzeli.net Tel: +90 248 325 1608 E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 6332 Web: http://www.kanal15.com.tr Tel: +90 248 325 2809 E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 1481

ADRES (Address): Konak Mahallesi ADRES (Address): Hastane Caddesi No:4 Konak Mahallesi 15300 Bucak-Burdur / TURKEY Hastane Caddesi Maraton İş Merkezi 15300 Bucak-Burdur / TURKEY Web: http://www.akcagazete.com Tel: +90 248 325 4622 E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 4622 Web: http://www.nnchaber.com Tel: +90 248 325 9129 E-mail: [email protected] Fax: +90 248 325 2929

88 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 89 TİCARET BUSINESS

Hazırlayan-Written by: Ahmet Hüsrev EROĞLU

Bucak Küçük Sanayi Sitesi Bucak Small Scale Industry Site 90 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 91 TİCARET BUSINESS Ticaret bir bölgenin vazgeçilmez unsurlarından birisidir. Business is one of the indispensable components of a Hatta bölgenin hayat damarları olarak nitelendirilebilir. region. Moreover, it can be accepted as its vital point. Being Bucak’ın özellikle Burdur, Isparta ve Antalya üçgeninde at the triangle centre of Burdur, Isparta and Antalya gives an olması ticari hayatın canlı olmasına katkı sağlamaktadır. advantage to Bucak’s business.

Küçük Ölçekli Sanayi Bucak ilçesini bölgede öne çıkaran Small scale industry is one of the sector that highlights sektörlerden birisidir. Geçmişte birçok bölgede yaygın Bucak in the region. In the past, motor vehicle repairing olmamasına rağmen Bucak ilçesindeki motorlu araç is not very common in many parts of Turkey, success of tamirciliğinin başarısı ile ilçenin adı Türkiye çapında Bucak in this sector announced district’s name throughout tanınır hale gelmiştir. Özellikle 1980’li yıllarda Türkiye’nin the country. Especially during 1980’s, many truckmen her tarafından kamyon tamirciliği ve karoser yapımı için have come to Bucak from all parts of Turkey to be repaired birçok kamyon esnafı Bucak Sanayisi’ne gelmekteydi. and manufactured carriage body for their trucks. At the Motorlu araç tamirciliği ilk zamanlarda şehrin değişik beginning, motor vehicle repairing was realized at the yerlerindeki evlerin altında yapılırken; daha sonra basement of the houses located in various areas of the belediye tarafından yaptırılan eski sanayi adı verilen district, later, repairmen moved to old small industry place bölgeye taşınmıştır. Daha sonra, 1977 yılında kurulan SS built by the municipality. Afterwards, building of 360 working Bucak Küçük Sanayi Sitesi Kooperatifi aracılığı ile 360 places at the new small scale industry site was started with işyeri kapasiteli modern yeni sanayi sitesinin yapımına the leadership of SS Bucak Small Scale Industry Cooperative başlanmıştır. 1985 yılında faaliyete geçen yeni sanayi established in 1977. New small scale industry site activated sitesindeki işyerleri yetersiz kalınca ilave işyerleri in 1985. When these places were inadequate, new working yapılmıştır. places were added to the site.

Günümüzdeki yeni sanayi sitesinin en önemli özelliği, At the present day, the most important features of the new buradaki işletmelerin sadece tamir ve bakım işleriyle small scale industry site is not only the enterprises are değil, aynı zamanda çeşitli alanlarda üretim faaliyetlerini engaged in repairing and maintenance of motor vehicles de yapmalarıdır. Ekonomik gelişmeye paralel olarak son but also they realizes production activities in various fields. yıllarda işletme büyüklükleri ve üretim yapan işletme In recent years, number and size of enterprises increased sayısı artmıştır. Şu anda Bucak Esnaf ve Sanatkarlar as parallel to economic development. At the moment, 279 Odasına bağlı 279 esnaf sadece motorlu taşıt imalatı ve craftsmen registered to Bucak Chamber of Craftsmen and tamirciliği ile uğraşmaktadır. Ayrıca, Sanayi Sitesinde Artisan are engaged in only motor vehicle manufacturing torna-tesviyecilik, kaynakçılık, hırdavatçılık, bisiklet ve and repairing. In addition, there are many enterprises which motosiklet tamirciliği, akü tamirciliği gibi konularda are active in turnery-metal working, welding business, faaliyet gösteren çok sayıda işletme bulunmaktadır. ironmongery, bicycle and motorcycle repairing, automobile battery repairing in the small scale industry site. Bucak-Perşembe Pazarı Bucak-Perşembe Bazaar

92 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 93 Nakliyecilik-Carting Kitre-Tragacanth Yerel Pazar-Local Bazaar

Motor yenileme, torna-tesviye, karoser, ağaç-demir- The ateliers engaged in engine overhaul, turnery-metal plastik doğrama vb. işi ile uğraşan atölyeler genellikle working, carriage body, wood-metal-plastic carpentry küçük sanayi sitesi içerisinde yer almaktadır. Bucak etc. usually located in the site. Bucak’s craftsmen gave sanayi esnafı üretime dönük çalışmalara önem vermiş, an importance to the activities directed to production and bu konuda da başarı sağlamıştır. Küçük sanayi sitesi succeed in this. In small scale industry site, there are içerisinde oto yan sanayi alanında üretim yapan çok many ateliers producing auto by product industry. These sayıda atölye mevcuttur. Bunlar: oto elektrik parçaları, are: auto electrical equipments, headlight switch, electric far anahtarı, elektrik butonları, sinyal, far, silecek kolları, buttons, signal, headlight, windshield wiper cranks, bay pas pompası, egzoz freni, plastik döşeme parçaları bypass pomp, exhaust brake, plastic upholstery pieces vb. Boyutu ve şekli bilinen her türlü parçayı yapabilecek etc. There are many ateliers that has capacity to produce kapasitede bir çok atölye mevcuttur. every pieces of which size and type is known.

Bucak ilçesinin Burdur-Antalya ve Isparta-Antalya Located on the main road of Burdur-Antalya and Isparta- karayolunun üzerinde bulunması taşımacılığın ve Antalya has given an advantage to transportation sector dolayısıyla ilçede küçük sanayi sitesinin gelişmesine in Bucak. Thus it contributes to development of small katkı sağlamıştır. Çok sayıda aile geçimini kamyon scale industry site in the district. Lots of households taşımacılığı ile sağlamaktadır. Halen Bucak Şoförler ve provide their livelihoods from long-distance hauling. At Otomobilciler Odası’nın 906 aktif ve 5 454 aktif olmayan the moment, there are 906 active and 5 454 non-active üyesi bulunmaktadır. members of Bucak Chamber of Drivers and Automobile.

Bölgede otomotiv tamirciliğinin ve taşımacılık Being developed in automobile repairing and long- sektörünün gelişmiş olması beraberinde oto alım satım distance hauling has leaded to going-ahead of buying ticaretini de geliştirmiştir. Sayıları 25’i bulan oto galerileri and selling of automobile. There are 25 display lots in sayesinde bölgede otomobil alım–satım sektörü oldukça the district, therefore, buying and selling in automobile hareketlidir. sector is very active.

Bucak’ta oto tamirciliğinden başka elektrik malzemeleri In addition to automobile repairing, professions of imalatçılığı-tamirciliği ve soğuk demircilik meslekleri electrical equipments manufacturing-repairing and de gelişmiştir. Bu iki sektörün gelişmesinin en önemli ironworking have been developed. The most important nedeni inşaat sektörüdür. Bölgede iş alanlarındaki reason for this is building sector. As parallel to gelişmeye paralel olarak köylerden ve civar ilçelerden development of field of business activity in the region, Bucak ilçe merkezine olan göç artışı inşaat sektörünü migration from villages and vicinity districts to centre of geliştirmiştir. Bucak has brought about development of building sector.

Ticaret Business 94 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 95 İnşaat sektörü diğer alanlardaki ticari faaliyetleri (elektrik Building sector forced development of other commercial Bucak Esnaf ve Sanatkarlar Odasına Kayıtlı Küçük Esnaf Sayıları malzemeleri imalatçılığı-tamirciliği, soğuk demircilik, sectors (manufacturing-repairing of electrical (Number of Craftsmen Registered to Bucak Chamber of Craftsmen and Artisan) inşaat malzemeleri üretimi, sıhhi tesisatçılık ve boyacılık equipments, ironworking, producing building materials, gibi) geliştirmiştir. Bu alanlarda 100’den fazla küçük plumbing and painting etc.). There are more than Motorlu taşıt imalciliği ve tamirciliği esnaf işletmesi bulunmaktadır. Yine inşaat sektöründeki 100 small scale enterprises engaged in these fields. (Manufacturing and repairing of motor Halı kilim imalciliği ve satıcılığı Un ve tuz değirmenciliği gelişme emlak komisyonculuğunu da artırmıştır. Development of building sector resulted in enhancement vehicle) 279 (Carpet-kilim manufacturing and selling) 20 (Flour and salt miller) 11 of real-estate brokerage. Bakkallık - bayilik- büfecilik Konfeksiyonculuk Akü imalatı ve tamirciliği Kitre ve salep ticareti de ilçe ekonomisine büyük katkı (Grocer, dealership, stand operating) 181 (Selling of ready-made clothing) 11 (Automobile battery repairing) 6 sağlamaktadır. Dondurma üretiminde kullanılan salep Trade of tragacanth and salep contributed to district Tuhafiyecilik Terzilik Kablolu yayın, uydu cihazları tamirciliği Bucak’tan Türkiye geneline pazarlanmakta, ülke economy at important level. Salep used in ice-cream (Drapery) 79 (Tailoring) 16 (Cablecast, satellite equipments repairing) 8 ihtiyacının yaklaşık %70-80’i Bucaklı esnaflar tarafından production is marketed from Bucak to throughout Turkey. Güzellik uzmanları, kadın erkek kuaför Hırdavatçılık Kasaplık karşılanmaktadır. Traders in Bucak supply about 70-80% of the country’s (Beautician, women-men hairdresser) 66 (Ironmongery) 14 (Butchery) 7 salep needs. Kafe işletmeciliği ve kahvehanecilik Kantincilik Saat, gözlük vb. satıcılığı tamirciliği (Café business, coffee house operating) 82 (Canteen operating) 18 (Clock, glass etc. selling and repairing) 8 Bakkallık ve büfecilik mesleğini yürüten Bucak Esnaf ve Sanatkarlar Odasına kayıtlı küçük esnaf sayısı Number of craftsmen engaged in grocery and stand Her türlü seyyar satıcılık Fotoğrafçılık ve fotoğraf malzemesi satıcılığı Arzuhalcilik ve iş takipçiliği (all kinds of itinerant trades) 46 (Photography, selling of photo materials) 11 (Being a petiton-writer, follow-up work) 4 181’dir. Bazı kurum ve okullarda faaliyet gösteren 18 operating registered to Bucak Chamber of Craftsmen Elektrik malzemeleri imalciliği ve tamirciliği kantin işletmesi mevcuttur. Sosyo-ekonomik gelişmeye and Artisan are 181. There are 18 canteen enterprises (Manufacturing and repairing of electrical Bisiklet ve motosiklet tamirciliği Kuruyemiş imalciliği ve satıcılığı paralel olarak özellikle ilçe merkezinde orta ölçekli activated in institutions and schools. In parallel with equipments) 44 (Bicycle and motorcycle repairing ) 14 (Dried fruits producing and selling) 9 marketler açılmaya başlamıştır. Bazı büyük mağaza socio-economic development, medium scale new Demircili-sıcak ve soğuk Internet kafe işletmeciliği Boyacılık zincirleri de gelecek yıllarda Bucak’ta faaliyete başlamayı markets have been established especially in the district (Ironworking) 35 (Internet café operating) 14 (House painting) 6 planlamaktadır. centre. Some big scale chain stores plan to start their Lokantacılık, kebapçılık Tavukçuluk, yumurtacılık Kundura malzemesi satıcılığı activities in Bucak in the future. (Restaurant operating, turnspit) 45 (Chicken farming, egg seller) 14 (Shoes materials selling) 6 Bucak Esnaf ve Sanatkarlar Odasına bağlı 99 esnaf Aperatif yiyecek maddeleri satıcılığı Yorgancılık ve hallaçlık Mandıracılık tuhafiyecilik, konfeksiyonculuk, manifaturacılık ve 99 craftsmen registered to Bucak Chamber of Craftsmen (Fastfood) 29 (Quilting, cotton fluffering) 8 (Dairy farming) 14 kavafiyecilik mesleklerini yürütmektedir. Bu işletmelerde and Artisan are engaged in drapery, ready-made clothing Elektronik cihazlar imal ve tamirciliği her yaş ve grubun tercih ettiği her çeşit ürün ve marka seller, drygood store, shoddy good store jobs. All kind Celeplik ve besicilik (Manufacturing/repairing electronic Manifaturacılık bulunmaktadır. and brand of goods for all age groups can be found by (Livestock dealer and cattle fattening) 23 equipments) 9 (Drygoods selling) 3 consumers in these stores. Oto alım-satım Sıhhi tesisatçılık Fırıncılık Bucak halkı boş zamanlarını değerlendirmek ve hoş vakit (Auto deal) 35 (Plumbing) 12 (Bakery) 14 geçirebilmek için “kahvehane” adı verilen mekanları People living in Bucak have preferred places named Kaynakçılık Emlak komisyonculuğu Hediyelik eşya satıcılığı tercih etmektedir. İlçedeki kahvehanelerin sayısı 70 “kahvehane-coffee house” to spend their spare time and (Welding business) 16 (Real-estate brokerage) 11 (Souvenir selling) 5 civarındadır. Kahvehanelerin yanında çevre işyerlerine have a great time. There are about 70 coffee houses in Manavlık İnşaatçılık ve inşaat malzemeleri satıcılığı Her çeşit yiyecek hazırlama ve pişirme (Greengrocer) 100 (Constructing, building material selling) 10 (Food-dish cooking) 5 sadece çay, kahve gibi içecek hizmetlerini sürdüren çay Bucak. In addition to coffee houses, it is possible to see ocağı ve çay bahçeleri de bulunmaktadır. Son yıllarda ise small scale tea houses and tea rooms offer only tea, Pazarcılık Kırtasiyecilik ve kitapçılık Kavaflık (Stallholder) 17 (Stationary and bookselling) 10 (Shoddy good selling) 6 ilçede internet kafe adı verilen bilgisayar oyun merkezleri coffee, airan etc. to their customers in around. In recent Çaycılık ve çay bahçesi işletmeciliği Züccaciyecilik Mermer ocakçılığı gençler tarafından tercih edilmektedir. years, young people in the district prefer to go to internet (Tea house operating) 19 (Glassware selling) 12 (Marble mine operating ) 5 café to play computer games. Torna-tesviyecilik, frezecilik Muhallebi, dondurma vb. Imal ve satıcılığı Günümüzde sayıları gittikçe azalan terzi ve halı-kilim (Turnery-metal, milling machine operating) 19 (Puding, ice-cream etc. producing/selling) 10 dokumacılığı gibi meslek grupları da bulunmaktadır. There are professions such as tailoring and carpet-kilim Halen terzicilik ve halı-kilim dokumacılığı faaliyetini weaving that their numbers are decreasing day by day. sürdüren 20’şer esnaf bulunmaktadır. Makineli üretime Number of craftsmen engaged in tailoring and carpet- geçişle birlikte; 1940’lı yıllardan beri sürdürülen çul- kilim weaving is 20 for each profession. Transition to çuval ve halı-kilim dokumacılığı el sanatları günümüzde manufacturing of goods using machine has caused to yok olmaya yüz tutmuştur. disappearing of traditional handicrafts such as weavings of sackcloth-carryall and carpet-kilim which have been continued since 1940.

96 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 97 SANAYİ INDUSTRY Hazırlayan-Written by: Mesut ALBENİ Fotoğraf-Photo: Mustafa NANECİOĞLU

AS Çimento Fabrikası AS Cement Factory 98 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 99 Geçmişte, Bucak ilçesinde küçük ölçekli sanayi denilince In the past, small scale industry was understood by SANAYİ INDUSTRY taş ve toprağa dayalı sanayi (tuğla ve kiremit fabrikaları) people in Bucak as industry based on stone and clay akla gelmekte idi. 1980’lerin sonundan itibaren ilçede (brick and tile factories). Since 1980s, number of Burdur ili, Batı Akdeniz Bölgesi sınırları içerisinde yer Burdur province is located in the border of West mermer yataklarının bulunup rezerv tespitlerinin marbling factories have increased rapidly as a result of almaktadır. Bucak, Burdur merkez ilçeden sonra nüfusu Mediterranean Region. Bucak is a district that has the highest yapılarak üretime açılması sonucu mermer taşlarını discovering marble quarry, determination of its reserve ve ekonomik yapısı ile ilin en büyük ilçesi konumundadır. population after Burdur Central Town and has the highest işleyen fabrika sayılarında hızlı bir artış yaşanmıştır. stocks and going into production. 2014 yılı adrese dayalı nüfus sayım sonuçlarına göre; economic structure in Burdur province. According to result ilçenin nüfusu 43 282, ilçeye bağlı köylerin nüfusu ise 21 of the year 2014 population census based on address of the Bu gelişmede dünyada ve Türkiye’de inşaat sektöründe This development was occurred depending on increasing 481’dir. Son on yılda ilçe merkezindeki sanayileşmeye public; 43 282 people lives in city centre and 21 481 people in mermer ürünlerine olan artan talebin etkisi büyüktür. demand for marble products in building sectors paralel olarak köylerden merkeze doğru bir göç meydana villages of Bucak District. In the last decade, a migration from İlçede geçmiş dönemlerde istihdamın büyük kısmını throughout the World and Turkey. In the past, small gelmiştir. Burdur kent merkezi ve Bucak ilçe nüfusu villages to centre of Bucak has been occurred as parallel to karşılayan fakat zamanla nispi önemini kaybeden küçük industry site, transportation, and tobacco production 2000-2014 yılları arasında artmıştır. Buna karşılık industrialization in the district. Populations of Burdur city and sanayi sitesi, nakliyecilik ve tütün üretimi alanlarında provided majority of the employment in the district, but Burdur’a bağlı diğer ilçelerin nüfusları ise azalmıştır. Bu Bucak District centres have increased the period between açığa çıkan işgücü mermer sektörüne doğru kaymaya today have lost its importance and labour power has durum Burdur il ve Bucak ilçe merkezinin cazibe özelliği 2000 and 2014. On the contrary, population of other districts başlamıştır. Mermerin çıkarılması, taşınması ve directed to marbling sector. Mining, transportation and taşıdığı ve şehirleşme yönünün bu iki merkeze doğru in Burdur have decreased. This situation shows that Burdur işlenmesi ilçede istihdama önemli düzeyde katkı processing of marble have contributed to employment olduğunu göstermektedir. 2003 yılı sosyo-ekonomik city and Bucak District centres have attraction characteristics sağlamıştır. Mermer fabrikalarının yanında mermer in the district at important levels. There are some gelişmişlik sıralamasına göre Türkiye’deki 872 ilçe and there is an urbanization towards these two centres. işleyen küçük atölyeler de bulunmaktadır. Bucak Ticaret small marble processing ateliers in addition to marble içerisinde Bucak İlçesi 184. sırada yer almaktadır. According to the year 2003 data, Bucak ranked as 184 out ve Sanayi Odası Kayıtları’na göre; ilçede işletilmekte factories. According to records of Bucak Chamber of Burdur iline bağlı diğer ilçeler sıralamada daha gerilerde of 872 districts in Turkey point of view of socio-economic olan ocak sayısı 18, kurulu mermer fabrikası sayısı 50 ve Trade and Industry, there are 18 marble mines, 50 bulunmaktadır. development. Other districts in Burdur ranked more behind mermer makineleri üretimi yapan firma sayısı ise 13’tür. factories and 13 firms producing marble processing the Bucak District. İlçede mermer sanayinde çalışan işçi sayısı yaklaşık machinery. Number of workers are 1900 in marble 1900, mermer ocaklarında çalışanların sayısı ise 300’dür. industry and 300 in marble mines. Bucak ilçesi geçmişte küçük sanayi sitesiyle özellikle In the past, Bucak District made a name with its small oto tamirciliği ve karoser imalatı ile adını Türkiye’de industry site especially in auto repairing and carriage body Avrupa’nın en büyük ölçekli çimento fabrikası olan AS Establishment of the largest-scaled cement factory, As duyurmuştur. Bucak’ın Antalya-Afyon karayolu üzerinde manufacturing in Turkey. Having a location of Bucak on Çimento’nun ilçe sınırları içerisinde kurulması ile fabrika Çimento, of the Europe is in the border of the district olması ilçenin Türkiye nakliye sektöründe önde gelen bir the main road of Antalya-Afyon resulted in being a leading önemli istihdam alanlarından birisi haline gelmiştir. contributed to employment. In addition, there are some merkez olmasına neden olmuştur. Fakat 1980 sonrası centre in Turkey’s transportation sector. However, afterwards Ayrıca, sayıları az olmakla birlikte ilçede; otomotiv yan plants in the fields of automotive by product industry, çeşitli nedenlerle ilçede nakliye sektörünün nispi önemini 1980, transportation sector of the district lost its relative sanayi, çelik iskele ve plastik gibi alanlarda da tesisler steel port and plastic etc. although their number is kaybetmiş bu durum ise küçük sanayi sitesindeki tamir importance due to some reasons. This also has a negative bulunmaktadır. limited. atölyelerini olumsuz etkilemiştir. effect on repairing ateliers in small industry site. Bucak ilçesi, orman varlıkları açısından oldukça Bucak District has important potentials in forestry. Due to zengindir. Elde edilen ürünlerin kalitesi nedeniyle high quality products, there is huge demand for forestry Türkiye’nin her tarafından talep gelmektedir. Bu nedenle products from all parts of Turkey. Therefore, forestry orman ürünlerini işleyen kereste sanayi gelişmiş, küçük processing industries were developed and many small ölçekli çok sayıda tesis kurulmuştur. scale plant were established in Bucak.

Burdur İli Türkiye’de süt üretiminde önemli illerden Burdur is one of the most important provinces in Turkey birisidir. Bu nedenle ilçede süt mamulleri üreten tesisler milk production point of view. Therefore there are some bulunmaktadır. plants producing milk by products.

İlçede üretilen mermer, çimento ve diğer sanayi Important amounts of marble, cement and other ürünlerinin önemli bir bölümü yurtdışına ihraç industrial products are exported to abroad. Thus, Bucak edilmektedir. Böylece, Bucak ilçesi hem Burdur iline District has contributed to exchange of both Burdur ve hem de Türkiye’nin döviz gelirlerine önemli katkısı province and Turkey at important level. bulunmaktadır.

Eski Sanayi - Old Industry Mermer Ocağı-Marble Quarry

100 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 101 Meslek Gruplarına Göre Odaya Kayıtlı Üye Sayıları (Registered Members According to Profession Groups)

MESLEK GRUBU SAYISI (Profession Group) (Number) Petrol ürünleri, nakliye, yedek parça, makine sanayi 150 (Oil, transportation, spare parts, machinery) Sigorta acenteleri, bankalar, kuyumcular, mühendislik, eğitim, reklâm 59 (Insurance agents, banking, jewellery, engineering, education, advertisement) Tarım, hayvancılık, orman ürünleri 59 (Agriculture, animal husbandry, forestry) İnşaat, taahhüt, hafriyat, elektrik 58 (Building, commitment, excavation, electrical) Gıda maddeleri, temizlik 77 Türkiye ihracatı ithalata bağımlıdır yani döviz kazandırıcı In addition, export depends on import in Turkey, that is, (Food, cleaning) işlemler aynı zamanda döviz giderlerine bağımlıdır (otomotiv productions which bring in exchange by export but this needs Tekstil, mobilya, ev eşyaları, bilişim, sağlık 66 sektöründe olduğu gibi). Buna karşın, ilçede üretilen ihraç imports of resources (as in automotive sector). However, (Textile, furniture, goods, informatics, health) ürünlerinin tamamına yakınının girdisinde yerli kaynakların importance of exchange revenue has increased since local Mermer sanayi, taşocakları, iskele, madencilik kullanılması nedeniyle, döviz kazandırıcı gelirlerinin önemi resources constitute inputs of almost all export products. 82 bir kat daha artmaktadır. (Marble, quarry, port, mining) Building is a sector that has not been lost its importance. Toplam (Total) 551 İnşaat sektörü önemini hiçbir zaman kaybetmeyecek bir Therefore, marble, cement and steel port which are sektördür. İnşaat sektörünün önemli bir girdisi olan mermer, important inputs of building sector are the future’s sectors. çimento ve çelik iskele bu nedenle geleceğin sektörleri olma So, these sectors have characteristics to be developed with özelliğini de sürdürmektedir. Dolayısıyla bu sektörler bilinçli conscious investment and implication of production and Bucak Ticaret ve Sanayi Odası’na Kayıtlı Şirket Tipi ve Sayıları yatırım, üretim ve pazarlama planlarının uygulanması ile marketing plans. Bucak İlçesi Dış Ticaret Rakamları birlikte daha da geliştirilebilecek özelliklere sahiptir. (Type and number of Corporations registered to (Foreign Trade Figures of Bucak) Bucak Chamber of Trade and Industry) Bucak ilçesinde 2 adet Küçük Sanayi Sitesi ve 1 adet Organize There are two Small Industry Site and one Organised Industry Sanayi Bölgesi bulunmaktadır. Area in Bucak District. ŞİRKET TİPİ SAYISI İHRACAT-İTHALAT 2007 2014 (Type of Corporation) (Number) Toplam İhracat Geliri-Milyon $ 60 250 Şirketler ve Faaliyet Alanları Firms and their Fields of Activity Anonim Şirket (Corporation) 97 (Total Export Revenue- Million $) Bucak Ticaret ve Sanayi Odasına kayıtlı 1 524 şirket There are 1 524 registered firms to Bucak Chamber of Trade Kooperatif (Cooperative) 48 bulunmaktadır. Ayrıca, değişik nedenlerle kaydı askıya alınan and Industry. In addition, there are non-active members. Type üyeler de bulunmaktadır. Faaliyet gösteren şirketlerin büyük of great majority of the active firms is Limited Corporation. Limited Şirket (Limited Company) 817 kısmının Limited Şirket tipinde olduğu görülmektedir. Diğer-Esnaf (Other-Businessman) 562 Toplam (Total) 1 524 Bucak ilçesinde kurulmuş olan şirketler, tek bir alanda Corporations established in Bucak District may active in only faaliyet gösterebildikleri gibi kuruluş sözleşmelerinde one field or in some or all fields written in their establishment yazılı diğer faaliyetlerin tümünü ya da bir kısmını yerine contracts. Although it is difficult a certain classification of getirebilmektedir. Bu nedenle, mevcut kayıtlardan hareketle sectors taking into account official records, classification of kesin bir sektör sınıflaması yapamamakla birlikte Bucak firms by Bucak Chamber of Trade and Industry is as follows: Ticaret ve Sanayi Odası tarafından aşağıdaki şekilde sektörel bir düzenleme yapılmıştır.

102 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 103 Karoser İmalatı - Manufacturing of Carriage Body Süt Ürünleri Üretimi - Manufacturing of Dairy Products

Un Fabrikası (Değirmen) - Flour Factory (Mill) Eski Sanayi (Nostalji) - Old Small Scale Industry (Nostalgie)

Mermer Mozaik Marble Mosaic 104 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 105 106 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK HEART OF STONE: BUCAK 107 KAYNAKLAR / REFERENCES • Akgün, B.Ç. (2009). Batı Anadolu’nun Tarihte İlk Sayfası Burdur (http://webdeyim.net/tr/e_dergi/kamilkoc/yolculuk/57/7). • Anonim (Çeşitli yıllar). Başbakanlık Osmanlı Arşivi. İ.DH., DH.MKT. • Anonim (Çeşitli yıllar). Devlet Salnamesi. • Anonim (Çeşitli yıllar). Konya Vilayet Salnamesi. • Anonim (Çeşitli yıllar). Temettuat Defteri. Başbakanlık Osmanlı Arşivi. İstanbul. • Anonim (1821). Antalya Sancağı Girmiye Kazası Oğuzhan Karyesi. Hacı Ömer Ağa Camii Senedi, Bucak. • Anonim (1955). Burdur. Burdur Valiliği Yayınları. • Anonim (1967). Burdur İl Yıllığı. • Anonim (1982). Yurt Ansiklopedisi. İstanbul. • Anonim (1992). Göller ve Güller Beldesi Burdur. Burdur Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Yayınları. • Anonim (2007). Burdur’da Yaşam. Burdur Belediyesi Yayını. • Anonim (2009a). Burdur Valiliği Web Sitesi (www.burdur.gov.tr) • Anonim (2009b). Bucak Belediye Başkanlığı Resmi Kayıtları. • Anonim (2009c). Bucak Kaymakamlığı Resmi Kayıtları. • Anonim (2009d). Bucak İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Resmi Kayıtları. • Anonim (2009e). Bucak İlçe Tarım Müdürlüğü Resmi Kayıtları. • Anonim (2009f). Bucak Ticaret ve Sanayi Odası Resmi Kayıtları. • Anonim (2009g). Bucak Ziraat Odası Resmi Kayıtları. • Anonim (2009h). Bucak Esnaf ve Sanatkarlar Odası Resmi Kayıtları. • Arıbaş, K. (2007). Bucak (Burdur)’ın Kent Coğrafyası. Tablet Yayınları. • Can, A. (2008). Gelişen Burdur. Burdur Ticaret ve Sanayi Odası Yayını. • DPT (1996). Burdur İli Raporu. Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü. • Duru, R. (1990). Höyücek Kazıları. • Ekinci, Y. (1991). Burdur. • Erbay, İ. (1967). Burdur İli İskan Tarihi ve Yer Adları. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Mezuniyet Tezi. İstanbul. • Erdem, R. (1946). Burdur İli’ne ait Genel Bilgiler. Burdur. • Göka, Ş. (1996). Söz Uçar Yazı Kalır. Antalya. • Karaca, B. (1991). XV ve XVI. Yüzyıllarda Teke Sancağı. O.M.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Samsun. • Kayacan, İ. (1991). Burdur Hatırlamaları. Ece Yayınları. Ankara. • Konu, H. (2000). Oğuzhan’dan Doğan Şehir Bucak. Kremna Yayınları. İstanbul. • Moğol, H. (1997). Antalya Tarihi. Ankara. • Özçelik, H. (1999). Dünden Bugüne Bucak (Oğuzhan). S.D.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Isparta. • Selekler, H.M. (1960). Yarım Asrın arkasından. İstanbul. • Şemseddin Sâmi. (1305). Kâmusu’l A’lâm. Cilt II. İstanbul. • Turan, O. (1971). Selçuklular Zamanında Türkiye. İstanbul.

108 ‘TAŞ’IN ‘AŞ’ OLDUĞU KENT: BUCAK