Association of Rhodope Municipalities (ARM)
ARM was founded in 1992. It is a non-profit organization. ARM has 21 member-municipalities, located in 4 administra- tive districts of Bulgaria. SMOLYAN region – Banite, Borino, Devin, Dospat, Zlatograd, Luki, Madan, Nedelino, Rudozem, Smolyan, and Chepelare; KURDZHALI – Kirkovo, Kardzhali, and Momchilgrad; PAZARDDZIK region – Batak, Bratzigovo, Rakitovo, Velingrad, and Septemvri; PLOVDIV region – Assenovgrad, Luki, and Rodopi
ARM’s mission is: To actively contribute to improving the local self-governance; To contribute to increasing the efficiency and transparency in the activities of the municipalities; To create opportunities for wider citizens participation in the process of self-gov- ernance; To promote further economical development in the Rhodope region; To contribute to strengthening the cross-border cooperation;
Cross-Border Cooperation 20th March 2001 – signed Frame Agreement between ARM and Border Region ‘Delta-Rhodopi’ for the establishment of Euroregion ‘RODOPI’ (BG-GR) 7th February 2002 - signed Agreement for Cooperation between ARM and the Local Association of Communities and Municipalities- Xanthi prefecture.
Cross-border cooperation projects implemented by the ARM • ‘PANDORA’, funded by the European Commission in Brussels • ‘The Rhodopes – our Joint European Home’, funded by the EU ‘Youth’ Pro- gramme • ‘Get to know your neighbor’, funded by PHARE CBC (Bulgaria-Greece) Program • ‘Following the Steps of Orpheus and Democtitus’, funded by PHARE CBC (Bulgaria- Greece) Program • ‘Without Border Tomorrow’, funded by PHARE CBC (Bulgaria-Greece) Program • ‘Cross-Border Business Activities’, funded by PHARE CBC (Bulgaria-Greece) Program • ‘Business Activities in the Rhodopes and Aegean Sea’, funded by PHARE CBC (Bulgaria-Greece) Program
ARM is member of the European Association of Border Regions.
Contact us: 14, Bulgaria blvd.; P.O.Box 100, office 413 4700-Smolyan, Bulgaria Phone/Fax: ++359 301 620 56; 620 48 Email: [email protected] Web-site: www.arm-bg.org 2 Префектура Кавала Град Кавала Намира се на 15 км от Кавала. Паметниците във Филипи са от Градът е населен още през нео- литната епоха. Основан е като Неапо- Античността и Средновековието. лис през VII в. пр. н. е. от колонисти Най-забележителни сред тях са: Ан- от остров Тасос. Градът става съюзник тичният театър, част от древния път на атиняните и по-късно - пристанище Вия Егнатия, агората , раннохристи- на Филипи. Местоположението му янските базилики Октагонът, килията го прави цел за нападение на готи и на Св. Апостол Павел. хуни. • Етнографски музей. Пред- Апостол Павел е проповядвал ставя колекция от предмети от тра- божията истина във Филипи и там е диционния бит и картини и скулпту- основал първата на Балканите хрис- ри от Полигностос Вагис (1894-1965) тиянска църква. През византийската – скулптор от Тасос, и от други епоха е известен като Христополис. художници. Тел.: 2510 222. 706. Разцветът на града през византийската • Музей на тютюна. епоха е прекъснат от нормандците, • Крепостта над Кавала. Пър- които опожаряват града, а през 1387 вите укрепителни съоръжения да- г. градът е завладян от османските тират от V в. и впоследствие са турци. След 1850 г. Кавала става цен- разширявани. тър на търговията с тютюн. Районът • Панагия (старият град). е освободен от османска власт през Под крепостта се извиват тесните 1912 г. улички на стария град, построен Днес град Кавала е център на върху руините на колония. Това е префектура Кавала с население от 70 център на града до края на XIX в. 000 жители. Намира се на 680 км от Архитектурни паметници Атина и на 165 км от Солун. • Сградата на общината. Исторически и културни забе- • Обществената библиотека. лежителности: • Платея Капнергати – Кап- • Археологически музей. Пред- наоптики. ставя находки от праисторическата • Улица “Кипру” със своите епоха и античността, находки от неокласически сгради. разкопките в Неаполис и Амфиполис, • Къщата на Мохамед Али включително фрагменти от храма на (сега музей). Мохамед Али е осно- Атина Палада . Тел.: 2510 222. 335. вател на последната династия, уп- • Древният град Филипи. равлявала Египет. На площада пред
Кавала Кавала - поглед от далеч 3 къщата има паметник на Мохамед Град Филипи Али. • Имарет – построен през На 15 км от Кавала. Ос- 1817 г. от Мохамед Али като ис- нован е от заселници от остров лямско училище, приют за бедни и Тасос през 359 г. пр. н. е. Завладян е и пансион. преименуван от Филип II Македонски • Фарът. Намира се в края на през 356 г. пр. н. е. Паметниците във крайбрежния нос. Филипи са от Античността и Средно- • Аквадукт. Построен върху вековието. Това е мястото на битката останките на Дългата стена за оси- на Антоний с Брут и Касий в 41 г. пр. гуряване вода на града. н. е. Тук Свети Апостол Павел за първи • Катедралата “Св. Апостол път в Европа проповядва християн- Павел”. ството през 49 г. от н. е. и покръства • Храм “Св. Йоан”. Лидия в река Зидактис. • Манастир “Св. Силас”. Исторически и културни забеле- • Статуя на Св. Апостол Па- жителности: вел на пристанището. • Античният театър – днес се Атракции: използва през лятото за театрални • Рибните таверни. постановки. • Рибният пазар. • Част от древния път Вия Ег- • Възможности за риболов в натия. залива Елефтерон. • Агората. Празници: • Раннохристиянските бази- • Международният фестивал лики. Космополис – организира се в Ста- • Октагонът. рия град на Кавала. На него се пред- • Килията на Св. Апостол Па- ставят танцови и музикални състави, вел. традиционни ястия, кино, изложби и • Акрополът на Филипи – нами- щандове от целия свят. ра се над древния град. • Фестивал Янис Папаиоану • Археологически музей – съх- – посветен е на класическата музика ранява уникална колекция от предмети и джаза. Включва концерти и семи- от праисторическия, античния и визан- нари за студенти и преподаватели от тийския период. В музея са показани консерваториите на целия свят. находки от праисторическото селище • Театрален май. Постанов- Дикили Тас и от античния и среднове- ки представят както Общинският ковен град Филипи. театър, така и театри от Атина и Празници: Солун. • Фестивал във Филипи. Про-
Филипи Кметството в Кавала 4 вежда се от юли до септември и Исторически и културни забе- включва театрални постановки и лежителности: големи концерти. • Храм “Св. Григорий Бого- • Празник на закрилника слов”. В него се пазят мощите на на Кавала – Св. Апостол Павел. Про- светеца. вежда се в най-голямата от базили- • Музей на кападокианската ките на 29 юни. Отслужва се вечерна култура. литургия. • Етнографско селище Акон- • Фестивалът “Тайните на бла- дисма. тото”. Празници: • Международен фестивал на традиционни танци “Слънце и камък” Град Амфиполи – юли. Историята на града датира от древността. Основан е като атинянска колония през 438/437 г. пр. н. е. при Неа Перамос устието на река Стримон (Струма). Исторически и културни забе- Завладян е от Филип Македонски през лежителности: 357 г. пр. н. е., а през 168 г. пр. н. е. по- • Крепостта “Неа Пергамо пада под властта на римляните, които Анакторуполис”. го превръщат в седалище на римския • Крепостта “Пиргос Аполони- управител на Македония. Става ре- ас”. Намира се на крайбрежния път лигиозен център през V и VI в., но в между Неа Перамос и Лутра. Природни забележителности: началото на VII в. е изоставен. • Плажната ивица Телефон за информация: 23220 Празници: 32.474. • Концерти в крепостта “Анак- Исторически и културни забеле- торуполис”. жителности: • Археологически музей – съх- ранява голям брой значими и интерес- Елеохори ни находки. Празници: • Празник на гроздето – ав- Неа Карвали густ. В Неа Карвали има условия за настаняване до 100 души, условия за Лекани провеждане на семинари, изложби, Празници: открит театър. - Празник на картофите – сеп-
Имарет - Кавала 5 тември. Село Платамона Празници: • Празник на животновъ- Село Зигос да - в началото на октомври. Празници: • Понтийска сватба – април. Село Ератино Празници: Село Дисвато • Празник на динята Културни и исторически забе- лежителности: • Манастир “Преображение Село Кокинохори Господне”. Чудотворната икона пре- Празници: ображение Господне в манастира е • Фестивалът “Вино и култу- една реликва, донесена от бежанците ра”. Организира се през август с цел от Мала Азия. промоция на местните продукти.
Керамоти Елефтерон Природни забележителности: Природни завележителности: • Амоглоса– единствена по • Минерални извори. Лекуват красотата си местност, където пясъкът ревматични и гинекологични забо- на плажа навлиза на голямо разстоя- лявания. ние вътре в морето. • Коджа Орман - красива край- Кринидес речна гора при река Места. До нея се Природни забележителности: стига от Керамоти. • Кални бани. Подходящи Празници: са за ревматологични, артритни, • Фестивал до морето – на дерматологични и гинекологични него гастролират известни имена на заболявания. съвременната гръцка музика. • Празник на аспержите – юни. Село Палеохори Исторически и културни забе- лежителности: Хрисуполи • Крепостта “Палеохори”. Празници: Празници: - Народен панаир • Празник на кестените. Орга-
Открит кръщелен храм на Света Лидия 6 низира се всеки октомври в едно Христокастро от традиционните селища на Исторически и културни забе- окръг Палеохори. лежителности: - – на 20 Обичаят “Цаня” • Манастир “Св. Пантелей- юли в чест на Св. Илия. мон”. Планината Панагиос Хортокопи Планината е известна като Исторически и културни забе- Панагиос или Ениакорфо (с 9 върха), лежителности: а Омир я споменава като Ниса. Раз- • Манастир “Света Пагнайо- положена е между устието на река тиса”. Струма и река Ангитис. Тя е била ябълката на раздора между атиняните и македонците поради богатите нахо- Палио Хортокопи дища на злато и сребро. В планината Исторически и културни забе- има ски център. лежителности: • Манастир “Сретение Госпо- Никисиани дне”. Исторически и културни забе- лежителности: Месоропи • Манастир “Богородица Ико- Исторически и културни забе- сифиниса”, построен през IV в. от Св. лежителности: Германос. Манастирът е известен със • Паметници на традиционната своята превратна история. архитектура • Манастир “Св. Димитър”. • Паметници на традиционната архитектура. Мустени Исторически и културни забе- Празници: лежителности: • Възраждане на обичая на • Паметници на традиционната Арапа. Празнува се на Ивановден. архитектура Младежите на селото в кукерски облекла обикалят улиците на селото и стигат до площада, където се води Прави (Елефтеруполи) хорото, битката и възкръсването на В продължение на много години Арапа – обичай, свързан с Диони- селището е било процъфтяващ тър- сиевия култ. говски и занаятчийски център.
Крепостта в Кавала
Изглед от архео- логическата мест- ност - Филипи Исторически и културни забе- и Панагя, Неа Перамос с дю- 7 лежителности: ните, Каряни, Апмира, Елио- • Архитектурни паметници в хори, Миртофито, Саракина, и старата част на града Орфинио, където има плажни съоръжения, крайморски таверни и Други забележителности в пре- кафенета. фектура Кавала •Амоглоса в Керамоти – един- Исторически и културни забе- ствена по красотата си местност, лежителности: където пясъкът на плажа навлиза на • Крепостта “Елефтера”. голямо разстояние вътре в морето. • Крепостта “Орфанио”. •Резерват Делтата на река • Кръщелен храм “Св. Лидия”. Места, където живеят много видове птици. Природни забележителности: • Плажовете на Каламица, Атракции: Батис, Тоска, Палио, Неа Илаклица • Рибните таверни и морските пещери във Фидониси • Традиционната кухня
Библиотеката в Кавала 8 Префектура Родопи сено камилско месо, локум, нахут. Град Комотини • Кулинарните специалитети Градът е наречен гас- Град Комотини е център на префектура на Комотини. трономическият център на Балканите. Родопи. Известен е със своите заведе- Тук се смесват кулинарни традиции от ния и кухня. различни райони и култури. Районът е
известен със своите деликатеси. Исторически и културни забележи- телности: Марония Известна е със своята история Архитектурни паметници и аристократизъм. • Старата часовникова кула. Исторически и културни забе- • Джамията “Йени Цами” – лежителности: 1608 г. • Преса за вино от времето на • Деканат на Тракийския уни- Омир. верситет. • Античен театър. • Клуб на Комотини. • Храм на Дионисий. • Обществената библиотека. • Мозаечен под от резиденция • Митрополитски храм “Успе- – III в. пр. Хр. ние Богородично” с уникална дърво- • Стените и парадният вход на резба и прочутата икона на Божията града от римския период. майка от XVI – XVII в. • Раннохристиянска базилика от VI в. Атракции • Кула от византийска крепост- • Пазарът на площад “Хефест”. на стена. Тук може да видите антикварни мага- •Епископска църква от XI-XII зини, златарски ателиета, галантерий- в. ни стоки. Тук може да опитате местни Природни забележителности: традиционни ястия като кавърма, овку- • Пещерата на Марония. Пе- щерата е дълга 2 км и е известна със своите красиви образувания. Ясмос Природни забележителности: • Тракийската Метеора –
Марония - античният театър
Часовниковата кула в Комотини скални образувания, подобни на тези Празници в префектура 9 в Метеора. Родопи: • Бабин ден – 7 януари. Празнува се в Ксилагани, Имерос, Полиантос Проскинитес и Фанари. Исторически и културни забе- • Трифон Зарезан – празник на лежителности: винарите. Празнува се на 1 февруари • Римски тип мост – забеле- в Аигейрос. жителен със своите размери и три • Ендерлез – стар ромски оби- свода. чай. Празнува се лятото в Комотини. • Карнавала в Сапес. Каридия • Иснафия в първия понедел- Исторически и културни забеле- ник от Великите пости. Празнува се в жителности: Ксилагани. • Етнографски музей. • Борене с яйца на Великден при • Имарет – теологичен музей. Трилорио. • Пиперуга през юли в Неа Адриани. Ксилагани • Фестивал на Огъня – всеки Исторически и културни забе- юли в Марония лежителности: • Панегирия (състезание по бор- • Етнографски музей. ба) всеки август в Ипсома Хилия. • Момогерия – през декември • Фестивал на черешите в Со- Нимфания сти. Исторически и културни забе- • Фестивал на Света Марина в лежителности: Трилорио. • Музей на кошничарството. • Седмица на Свети Илия в • Тракийски образователен Иасмос. музей. • Празник на жителите на Кси- • Военен музей. лагани – 15 август. Природни забележителности в • Празник на сардините на 15 префектура Родопи: август във Фанари. • Плажовете на Меси, Ароги, Фанари, Профитис Елиас, Алкиона, Платанитис, Мармарица, Синакси и Петрота. Тези плажове предоставят възможности за плуване, сърф, водо- лазно гмуркане.
Старинен мост
Д ж а м и я т а в Комотини 10 Префектура Ксанти Град Ксанти • Манастир “Памегистон Так- Ксанти е град в Северна Гърция сиархом”. Намира се на северозапад и отстои на 738 км от Атина. Намира от Ксанти. се на река Косинтос и наброява 52 000 Празници: жители. • Двуседмичен карнавал в Ксан- Исторически и културни забеле- ти. Организира се в началото на жителности: пролетта. • Етнографски музей. Предста- • Палия Поли фестивал. Ор- вя традиционни носии, украшения, ганизира се в началото на есента и ръкоделия, мебели и съдове от раз- продължава две седмици. лични части на Гърция и предмети, собственост на фамилията Куюмцоглу. Тел. 0030 25410 25 421. Село Авдера Намира се на мястото на няко- • Градска художествена галерия. гашния античен гръцки полис Авдера Помещава се в къщата “Калевра” в – родно място на Демокрит, Прота- стария град – красива сграда с рез- гор, Левкип и други велики умове от бовани дървени тавани от средата древността. на XIX в. Галерията е посветена на Исторически и културни забе- Христос Павлидис, съвременен местен лежителности: художник, който е дарил своите творби • Античният град Авдера – на града. запазени са част от градската стена, • Академия за тракийско из- вход и кули; къщи от класическия, куство – културен център и място за гръцкия и римския период и руини художествени изложби. от театъра. • . Музей на природознанието • Археологически музей – тел.: Представя местна флора и фауна, 25410 51 003. препарирани животни, скали. Тел.: • Фолклорен музей – тел.: 25420 25410 21 212. 51.207. • Сградата на кметството (кр. на Празници: XIX в.) – архитектурен паметник. • Демократия. • Катедралната църква “Св. Йоан Кръстител”. • Манастир “Панагия Кала- Град Ставруполи мус”. Намира се на север от Ксанти, в Исторически и културни забе- пролома на р. Косинтос. лежителности:
Ксанти. Етнографският музей • Етнографски музей – • Македонска гробница – 11 тел.: 25420 22.260. II в. пр. Хр. Празници: • Празник на камилата или Цимала фестивал . Село Калива Природни забележителности: Исторически и културни забеле- • Поречието на река Нестос жителности: • (Места). Реката, чийто 140 км преди Крепостта Калия (Калива) – построена вероятно от Филип II вливането й в Егейско море текат Македонски за да контролира цялата в Гърция, са източник на живот за област на Паранести. цялата област. Защитен природен обект са 17 км, по които реката се извива между Ставруполи и Токсо- Еримантос тес. Този район е обитаван от голям Еримантос е горско селище в брой от представителите на фауната община Ставруполи на 1350 м надмор- на Гърция и е обявен за Област със ска височина. Намира се на 65 км от забележителна природна красота под Ксанти и е възстановителен и приро- специална защита. ден образователен център. Телефон за информация: 25420 22.226, 22.693.
Галани Исторически и културни забележи- Природни забележителности: телности: • Пътечката от Галани, изваяна в • Хижите с егреци на карака- скалистия речен бряг на Места, е една чаните. от най-красивите пешеходни пътеки в Природни забележителности: Гърция. Развлеченията в този район • Водопад “Ливадити” – до включват кану-каяк, летяща лисица, него се стига по красива и леснодос- возене на каруца и колоездене. тъпна пътека от Еримантос. Неговите Празници: разпенени води, втурващи се стрем- • Празник на река Нестос (Мес- главо надолу от височина почти 40 м, та). Провежда се всеки август по река му дават правото да претендира за Места, близо до Галани с концерти и славата на най–впечатляващия родоп- спортни мероприятия. ски водопад. Намира се на границата на общините Драма и Ксанти. Село Комнина Исторически и културни забе- Село Като Кариофито лежителности: Исторически и културни забеле-
Старият град привлича много туристи 12 жителности: • Старата воденица. Порто Лагос Природни забележителности: • Каменно мостче. • Езерото “Вистонида”. Това езеро е известно на българите като Термес “Буругьол” или Бистонското езеро. Представлява планински спа Намира се на 26 км от Ксанти и има курорт. В курорта има водолечебен плащ от 44 000 ха. Езерото е комплекс от ценни водни хабитати(ареали). По- център. вече от 260 вида птици живеят в този
район, който е защитен от ЕС като Исторически и културни забележи- резерват за птици и е част от мрежата телности: NATURE 2000. • Релеф на бог Митрас Тав- Информационен център Порто роктонос (убиващ бик). Издялан е в Лагос (тел.: 25410 96.646). скалата и е от кр. на II – началото на III в. Природни забележителности: Ерасмиос • Минерални извори. Природни забележителности: • Делтата на река Нестос (Места). Местността е достъпна как- Самоков то от изток от Ерасмиос, префектура Исторически и културни забеле- Ксанти, така и от запад от Керамоти. жителности: Обхваща голяма площ от южната част • Манастир “Панагия Архан- на префектурите Ксанти и Кавала. гелиотиса”. Намира се над Самоков. Делтата е обитавана от 254 видове Към манастира има църковен музей. птици, много от които застрашени. Тел.: 25410 22.505. Информационен център “Нес- тос“ – тел.: 25910 51.831. • Крайречна гора “Коджа Ор- Потамия ман” – уникална със своята красота. Потамия е минерален курорт, До нея се стига от Керамоти. който се намира близо до езерото Вистонида и Порто Лагос. Курортът има модерни съоръжения, къщи за Нея Кесани и Мангана гости, амбулатория и ресторант. Празници: • Бабо или Мами фестивал – Природни забележителности: празнува се на 8 януари в Нея кесани • Минерални извори. и Мангана.
Порто Лагос река Нестос 13 Фелони дъб, бор и смърч. Около Кула Празници: може да се види редкият вид • Пататиада – празник на кар- петиглен бор. тофите. Провежда се първите събота • Плажната ивица на и неделя след 15 август. префектура Ксанти. Отличава се със Природни забележителности в своята красота. Има възможности за префектура Ксанти: плуване и водни спортове в Ерасмиос, • Гората Хайду – с много Мангана, Миродато, Авдера, Лагос и местни растения и насаждения от бук, Кесани.
На разходка из стария град 14 Остров Тасос Остров Тасос е бил населен освободен през 1912 г. още през праисторическата епо- ха. По-късно заселници от Парос основават град Лимена на острова в Град Лименас началото на VII в. пр. н. е. Град Лименас е администра- Според Херодот финикийците тивен център на острова. били на острова много години преди Исторически и културни забе- това. Херодот разказва, че островът лежителности: дължи своето име на сина на фини- Археологически паметници: кийския цар Агинорас Тасос, който • Древната агора. На нея са според митологията пристига на разкрити много паметници: острова, търсейки сестра си Европи, • Коридорът на боговете, по- която била отвлечена от Зевс. След строен през 470 г. пр. н. е. Френски V в. пр. н. е. полисът Тасос достига пътешественик през 1863 г. пренася такъв разцвет, че си спечелва името релефи от това място в Лувъра, къ- “Северна Атина”. дето се намират и днес. С цел да бъдат използвани • Гробът на Глафкос. по-рентабилно златните залежи на • Кръглият жертвеник на Те- планината Пангео, жителите на Тасос агенис – известен атлет от Тасос, учредяват в подножието й през 360 г. който спечелил 1400 победи на дре- пр. н. е. Кринидис. Днес античните вногръцките олимпийски игри. монети на полиса Тасос са едни от • Старохристиянска църква най-срещаните монетни находки от V-VI в. в южната част на Родопите, което • Античният театър, за който свидетелства за интензивните връзки Хипократ ни информира, че се е и влиянието на Тасос в района през намирал там от V в. пр. н. е. През този период. летните месеци тук се представят Островът става член на Делиан- антични драми. ския съюз, но по- късно е разрушен • Стената и акрополът. от спартанците. След това последо- • Арката в Каракала. вателно е завладян от Филип Маке- Музеи: донски и римляните. Бил е обект на •Археологически музей – тел.: нападение от страна на араби, гену- 25930 221.80. езци, турци и венецианци. Превзет е Празници: от османските турци през 1479 г. и е • Концерти и театрални пред-
Калогерико
Лименас - столицата на острова ставления в Античния театър, в Исторически и културни 15 Древната Агора. забележителности: • Паметници на традици- Алики онната архитектура. Исторически и културни забе- • Етнографски музей. лежителности: Природни забележителности: • Античните мраморни ка- •Крайбрежието Клима. риери. • Антични и средновековни археологически паметници. Мариес • Манастира “Св. Архангел Исторически и културни забе- Михаил” – най-големият, но и най- лежителности: известният в Тасос. Тук се намира и • Манастир “Успение Богоро- част от един от гвоздеите, с които дично”. От него се вижда Атон. е бил разпънат на кръста Христос. • Манастир “Свети Пантелей- Манастирът се намира близо до мон”. Намира се между селата Мари- Алики. Построен е на ръба на една ес, Сотирас и Малко Казавити. скала над морето и посетителят има Природни забележителности: чувството, че виси във въздуха. • Крайбрежната местност “Ас- Празници: пас” – малкият залив има кристално • Концерти и театрални пред- чиста вода и ситен пясък. ставления в древния олтар на Дио- скурите. Лименаря Исторически и културни забе- Село Малко Казавити лежителности: • Сградата Палатики – архи- Исторически и културни забе- тектурен паметник от началото на лежителности: XX в. • Архитектурни паметници Празници: • Концерти и театрални пред- Село Голямо ставления в кариерите на Лимена- ря. Казавити • Обичаят “Я завали, Април Исторически и културни забе- мой” – втори ден на Пасха. лежителности: - Архитектурни паметници Потос Село Калирахи Природни забележителности:
Заливът на Трипити
Плажът Парадисос 16 • Пефкари – красив залив, тамня Вагис. В музея са представени където боровете растат почти в голям брой негови произведения. морето. Тел.: 25930 61.4000. • Гьола – местност с из- Природни забележителности: ключителна красота. • Плажът Хриси Акти. Атракции: Празници: • Водни спортове. • Карнавал с парад. • Живописни таверни. • Обичаят “Бездъждовие” – 31 юли. Село Теологос Исторически и културни забе- Село Панагия лежителности: Исторически и културни забе- • Архитектурен резерват. лежителности: Природни забележителности: • Храм “Успение Богородич- • Парадисос – един от най-из- но”. В църквата може да видят икони вестните плажове в Гърция, намира от XVI-XVII в., стари монети на се близо до Теологос. Плажът пред- Богородица, познати като бакъри, лага възможности за сърф, джет ски, флаг на Ричард Лъвското сърце от банана, спускане с морски парашут, времето на кръстоносците. водолазно гмуркане и риболов с Природни забележителности: харпун. • Вековен чинар – намира се в Празници: центъра на селото и покрива почти • Възпроизвеждането на тради- целия площад. ционна сватба • Плажът Авлакя (Хриси Аму- дя). Празници: Потамня • Карнавал за Сирни заговез- Намира се до най-високия връх ни, посветен на Дионисий. на острова Ипсарио. • Събор за храмовия празник. Исторически и културни забе- • Изгарянето на Юда – оби- лежителности: чай, които се изпълнява вечерта на • Тарсанас – сградата се на- Великден. мира на пристанището и е постро- ена през XIX в. от монаси от Света гора. Рахони • Музей “Ваги” – посветен е на Празници: световноизвестния скулптор от По- • Карнавал, който завършва с
Манастир «Архангел Михаил» - най-големият и най-известният в остров Тасос изгарянето на царя на карнавала. 17 Други забележителности и ат- ракции на остров Тасос: • Крайбрежието и плажовете. • Таверните. • Традиционните ястия. • Сувенирите, които се прода- ват във всяко туристическо селище. Възможности за: • водни спортове; • риболов; • алпинизъм; - планински туризъм; - тенис.
Манастири на острова 18 Ο Δήμος του Μπόρινο Χωριό Μπόρινο ντισκατά και στο χωριό Μπόρινο στο Το χωριό του Μπορίνο βρίσκεται Μοναστήρι στην περιοχή του Χαϊδτούσκι σε υψόμετρα 1.140 μέτρων στο Δυτικό ντόλ. Τα βράχια τα οποία στηρίζεται εί- μέρος της Ροδόπης Απέχει 120 χλμ από την ναι κάθετα. Πήρε το όνομα της, από την πόλη της Φιλιππούπολης. Απαριθμεί 2.700 παράδοση που λέει ότι μόνο ο διάβολος κατοίκους. μπορεί να την διαβεί. Κοντά βρίσκεται και ο καταρράκτης Προυσκάλοτο. Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: - Υπό προστασία περιοχή του Μπό- - Έκθεση από τοπικά υφάσματα, ρινο- 120,10 εκτάρια. Στην περιοχή του αντικείμενα ξυλογλυπτικής και οικιακά χωριού Μπορινο συναντάμε σπάνια φυτά είδη. Βρίσκεται στο κέντρο πληροφοριών : 69 είδη είναι υπό προστασία βάση νόμου, του Μπορίνο. Τηλ. 03042/2787); е-mail: 11 περιλαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή λί- [email protected]; στα των απειλούμενων ενδημικών φυτών. - Η γέφυρα του Κεμερ (Κεμέροβ Υπάρχουν φυτά τα οποία τα συναντάμε Μόστ) - Απέχει 12 χλμ από το Μπορινο, μόνο στην Ροδόπη και πουθενά αλλού όπως: βρίσκεται στην τοποθεσία του Ντενεβρα. Χαμπερλαία (Haberlea rhodopensis) (βαλ- Είναι μια αρχαία πέτρινη γέφυρα, μέρος κανικό ενδημικό φυτό), Geum rhodopaeum της χάραξης του μεγάλου ρωμαϊκό δρόμου, (τοπικό βουλγαρικό ενδημικό φυτό), είδος που συνέδεε την Φιλιππούπολη μέσω της τουλίπας (Tulipa rhodopaea), (συναντάται Ροδόπης με την Νικόπολη του Νέστου μόνο την Ροδόπη). (σημερινή πόλη Γκότσε Ντέλτσεβ). - Φυσικός δρυμός Καστρακλί - Ο αργαλειός της Ροδόπης (Ρο- Στον Δρυμό ευδοκιμεί αιωνόβιο ντόπσκα Ντούσα ) (εν ενεργεία) – Απέχει δασός από Μαυρόπευκα (Pinus nigra). 4 χλμ από το Μπόρινο στην περιοχή του Φυτρώνουν επίσης η Δασική Πεύκη (Pinus Χαϊδτούσκι ντολ. Οι αργαλειοί μέχρι sylvestris), έλατα , η Δασική οξιά (Fágus), και σήμερα χρησιμοποιούνται για το αγριοπλάτανοι, γαύρος (Carpinus) και γνέσιμο νέων μάλλινων υφασμάτων, λεύκες. Στην τοποθεσία υπάρχουν 25 είδη με την βοήθεια της δύναμης του νερού. φυτών που βρίσκονται υπό προστασία . Συναντάμε μια σειρά από ενδημικά Φυσικά Αξιοθέατα: φυτά ,καθώς και 156 είδη θεραπευτικών - Η γέφυρα του Διάβολου (Ντιαβο- φυτών. Εδώ φυτρώνει επίσης και το λου- λεσκία μόστ)- βραχώδη φαινόμενο. Είναι λούδι του Ορφέα –Χαμπερλαία (Haberlea μια βραχώδη γέφυρα μήκους 8-10 μέτρων, rhodopensis). Η φήμες λένε ότι φύτρωσε πάχους 2-3 μέτρων και ύψους 30 μέτρων. από το αίμα του Ορφέα, όταν τον σκότωσαν Βρίσκεται ανάμεσα στο σπηλαίο Ιαγκο- οι Μαινάδες. Η Χαμπερλαία – εάν αποξη- ραθει και ποτιστεί εκ νέου ανθίζει. Βάση από το χωριό Ιανγκοντίνα και είναι 19 ερευνάς ειδικών επιστημόνων η περιοχή μέρος του ανεπανάληπτου καρστικού Καστρακλι κατέχει την δεύτερη θέση στον συγκροτήματος του Μπουινόβσκοτο κόσμο, όπου την περίοδο Μάιο με Ιούνιο Ζντελό. Το σπηλαίο έχει μήκος 10 συναντάτε η πιο μεγάλη συγκέντρωση πε- χλμ σε πέντε επίπεδα, λαβύρινθους και είναι ταλούδων, πάνω και από τις μισές γνώριμες χαρακτηρίζεται από τους υπάρχοντες γκρε- πεταλούδες του κόσμου. μούς . Το μονοπάτι που διασχίζει το σπηλαίο δίνει την δυνατότητα να φανεί ο όμορφος Χωριό Ιαγκοντίνα υπόγειος κόσμος, σχηματισμένος από την Βρίσκεται κοντά στα ελληνοβουλ- πάροδο εκατοντάδων χρόνων. Ο υπάρχων γαρικά σύνορα περίπου 30 χλμ από την ηλεκτρικός φωτισμός, αποτελεσματικά πόλη του Ντέβιν. Απαριθμεί περίπου 500 φωτίζει θαυμάσιους σχηματισμούς ταπετσα- κατοίκους. Η περιοχή είναι το αγαπημένο ρίες, κορμούς σταλακτιτών, μαργαριτάρια μέρος των σπηλαιολόγων και των τουρι- σπηλαίων, ‘το δέρμα της λεοπάρδαλης’, στών, εξαιτίας της ύπαρξης πολυάριθμων σταλακτίτες και πολλούς άλλους. Κάποιοι αξιοθέατων, τουριστικών διαδρομών και από τους σχηματισμούς αναπαριστούν πρό- πάνω από 120 σπηλαίων τα περισσότερα σωπα όπως τον Αι Βασίλη, την Χιονάτη με από τα οποία είναι μη αξιοποιημένα. Στα τους εφτά νάνους, την Βρεφροκρατούσα πα- ξενοδοχεία και στα δωμάτια του χωριού ναγιά και κάποιοι άλλοι που αναπαριστούν προσφέρονται άριστες υπηρεσίες είτε για ζωικές μορφές όπως τον Ελέφαντα, τον σύντομη είτε για μακροχρόνια διαμονή. Κροκόδειλο κ.α.. Τα ανώτερα επίπεδα του Από το χωριό ξεκινάνε 3 οικολογι- σπηλαίου, ήταν γνώριμα από τους αρχαίους κές διαδρομές με διαφορά κριτήρια όπως νεολιθικούς χρόνους (14ο -13ο αιώνα π.χ.) δυσκολίας και διάρκειας. Το πιο μεγάλο καθώς ανακαλύφθηκαν ίχνη διαβίωσης στα αξιοθέατο του χωριού βρίσκεται κοντά 30 μ του γκρεμού. Οποίος επιθυμεί μπορεί στο χωριό (2 χλμ από την διασταύρωση να επιστεφτεί τις νεολιθικές κατοικίες, οι του χωριού) και αφορά το σπηλαίο του οποίες βρίσκονται στα 10 λεπτά από την Ιαγκοντίνα, το οποίο αποτελείται από 10 τεχνίτη έξοδο. Στο σπηλαίο υπάρχει πρό- χλμ λαβύρινθους και το καθιστά το πιο σβαση και από το τουριστικό μονοπάτι το μάκρη σε μήκος σπηλαίο της Ροδόπης οποίο διέρχεται από το χωριό Τριγκταντ (2:30 ώρες ). Φυσικά αξιοθέατο : - Το σπήλαιο του Ιάγκοντινα- Μέρος από το ορμητικό φαράγγι είναι ένα Χωριό Μπούηνοβο από τα ομορφότερα Βουλγαρικά σπήλαια. Το χωριό απέχει μόνο 2 χιλιόμετρα από Το σπήλαιο του Ιάγκοντινα είναι γνωστό τα Ελληνικά σύνορα. Απαριθμεί 400 κα- και ως ‘Η τρυπά του Ιμάμη’. Βρίσκεται δί- τοίκους. Το χωριό Μπουήνοβο βρίσκεται πλα στον ποταμό Ντουήνοβα, απέχει 3 χλμ στο ψηλότερο σημείο του συνονόματου 20 ποταμού. Από το σπήλαιο του Ια- του Τσαλά προέρχεται από την τούρκι- γκοντινα μέχρι το χωριό υπάρχει κη λέξη ‘Τσαλ ’- Ψιλή κορυφή βουνού ασφαλτοστρωμένος δρόμος . Το χωριό με λιβάδια για βοσκότοπους. Από τα έχει σαγηνευτική θέα. Το μικρό ποτάμι περίχωρα του χωριού υπάρχει καταπλη- ελίσσεται ανάμεσα σε εύφορα λιβάδια κτική πανοραμική θέα προς την κορυφή καλυμμένα με πολύχρωμο κιλίμι από του ‘Προφήτη Ηλία’/ Μπαλαμπάνσκι λουλούδια και η ευρύτερη περιοχή είναι Κάμακ / και δυτικά από την Ροδόπη καλυμμένη με αχανείς δάση από κέδρους. το πιο ψηλό σημείο 1.640 μέτρα προς Το ποτάμι Μπουήνοβο δίνει σπουδαίες την κορυφή η Βουντενίτσα/ Γκιοζτέπε. δυνατότητες για ψάρεμα πέστροφας , και οι όχθες του προτιμούνται για βόλτες και Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: πικνίκ. Χτίστηκαν μερικές ψησταριές (σού- - Τα ερείπια από το αρχαίο θρακικό βλες) με όλες τις ανέσεις για μπάρμπεκιου. ιερό στην κορυφή Βουντενίτσα/ Γκιοζ- τέπε, στα 2 χλμ ανατολικά από το χωριό Φυσικά αξιοθέατα: Τσαλά. Το όνομα του προέρχεται από τις - Μπουινόβσκοτο Ζντελό- βρίσκεται τούρκικες λέξεις “Γκιοζ”- μάτια , “Τεπέ”- στις δυο πλευρές του ποταμού Μπουήκοβ, κορυφή, καθώς με καθαρό ουρανό η θέα παραπόταμου του ποταμού Βουτσα. Λίγο φτάνει μέχρι το Αιγαίο Πέλαγος. Από το μετά την διακλάδωση στο χωριό Τεσελ τα χωριό υπάρχει καρόδρομος ο οποίος οδη- βράχια ενώνονται πάνω από τον ποταμό γεί σε αυτήν την ψηλή κορυφή, σε αυτό το Μπουικοβα και συγκροτούν το μεγαλειώδες τμήμα της Ροδόπης. Στην κορυφή πραγ- ждрело. Οι κρημνώδεις βράχοι είναι τόσο ματοποιούνται αρχαιολογικές ανασκαφές, κοντά, που αφήνουν την εντύπωση ότι μπο- στις οποίες ανακαλύφτηκε θρακικό ιερό. ρεί κάποιος να περάσει απέναντι. Το μέρος Εκτιμάται ότι αυτός ήταν ένα από τους στο οποίο τα βράχια σχεδόν εφάπτονται πιο σεβαστούς λατρευτικούς τόπους της πήρε το όνομα ‘Βουλτσΐα σκοκ’- το άλμα αρχαίας Θράκης. Ο αρχαίος μύθος λέει του λύκου από τους τοπικούς κάτοικους. ότι εκεί ήταν το ιερό του θεού Διόνυσου, Σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις των θεός τους κρασιού και του γλεντιού, που κατοίκων του χωριού Ιαγκοντινα, λέγεται προς τιμήν του οργανωνόταν πομπώδες ότι από το μέρος αυτό κατά την χειμερινή γλέντια. περίοδο περνάνε οι πεινασμένοι λύκοι , με Η κορυφή παρουσιάζει ενδιαφέρον σκοπό να επιτεθούν στα μαντριά τους. από αρχαιολογική άποψη αλλά είναι και μέρος ιδανικό για την επίσκεψη τουρι- στών. Στο σημείο οι τουρίστες μπορούν Χωριό Τσάλα να προσεγγίσουν είτε μόνοι τους μέσω του Το χωριό Τσάλα απέχει 8 χλμ από χαραγμένου μονοπατιού είτε με οδηγό, ο το χωριό Μπορίνο, γραφικό, κτισμένο οποίος μπορεί να μισθωθεί από το κέντρο στην υψηλή σφαιρική κορυφή. Το όνομα πληροφόρησης του Μπορίνο. 21 Ο δήμος του Ντεβιν
(Secale rhodopaeum), (Arenaria Η πόλη του Ντεβιν rhodopaea),χρυσό και μακεδονικό πετρό- Η πόλη του Ντεβιν (7.363 κατοίκοι) χορτο- σαξιφράγη (Saxifraga aizoides) είναι κτισμένη σε υψόμετρο 710 μέτρων , (Saxifraga ferdinandii-coburgi), ελληνικό στην κοιλάδα του ποταμού Βουτσά. Απέ- κύμινο (Carum graecum), άνηθος από τα χει 196 χλμ από την πρωτεύουσα Σόφια, 70 βράχια της Ροδόπης (Seseli rhodopaeum), χλμ από την δεύτερη πιο μεγάλη πόλη της (Verbascum nobile) και άλλα βαλκανικά Βουλγαρίας την Φιλιππούπολη, 45 χλμ από ενδημικά . Πολύ ξακουστό είναι το Χα- το Σμολιεν και 35 χλμ από το θέρετρο του μπερλαία (Haberlea rhodopensis), το οποίο Παμποροβο. Στο παρελθόν η περιοχή του είναι σπάνιο ενδημικό των Βαλκανίων και Ντέβιν, λόγω της ευχάριστης γεωγραφικής συγκρίνεται με την μυθική αμβροσία. της θέσης, προσέλκυε κάτοικους άλλων Το Ντέβιν είναι πόλη η οποία συνδυ- περιοχών ακόμη από τα βάθη της αρχαι- άζει την ποικιλομορφία του εδάφους, την ότητας, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνεται γραφική φύση, το μαλακό κλίμα, την ύπαρ- από πολλά ιστορικά ευρήματα. Δροσερό ξη μερικών ειδών, μεταλλικές πήγες με με- ευχάριστο κλίμα με πολλές μέρες ηλιο- γάλο όγκο νερού και θερμοκρασία που κυ- φάνειας έχει διεγερτικό, θεραπευτικό και μαίνεται από 16-0 μέχρι 78 С. Σημαντική προληπτικό αποτέλεσμα. Το κλίμα είναι για την περιοχή είναι η αφθονία των νερών. παροδικά ηπειρωτικό με χαρακτηριστικό τις πιο χαμηλές καλοκαιρινές θερμοκρα- Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: σίες. Ο ετήσιος μέσος όρος της θερμο- - Καλέτο (Το φρούριο) (6ος -14ος κρασίας κυμαίνονται από 4-10 ° С εξαρ- αιώνας)- αρχαίο και μεσαιωνικό πολεμικό τώμενες από το υψόμετρο της περιοχής. φρούριο- προσιτό για επίσκεψη, φωτο- Οι πιο χαμηλές θερμοκρασίες τον χειμώνα γράφηση και κάμπινγκ. Υπάρχει δημόσιος φτάνουν τους –10° С, και οι πιο ψηλές το δρόμος που οδηγεί στο φρούριο, οποίος καλοκαίρι φτάνουν τους 30-33° С. Στα περνάει από την αριστερή όχθη του ποτα- καταπράσινα λιβάδια-ξέφωτα κοντά στης μού Ντεβινσκα, και από κει έχει περίπου σε βουνοκορφές φυτρώνουν ποικίλα βότανα, μια ώρα διαδρομής βρίσκεται το φρούριο. όμορφα λουλούδια κάποια από τα οποία Τα τείχη του φρουρίου ήταν ακριβώς πάνω είναι πολύ σπάνια και υπό προστασία από τον βάθη γκρεμό, από τα οποία τώρα είδη. Εδώ κανείς συναντά τα φυτικά είδη, σώζονται μέρη του μόνο από την νότια αυλακόχορτο (Veronica rhodopaea), άγριο πλευρά. Εκτός από τα τείχη, τα οποία πανσέδες του είδους Viola rhodopeia, το φαίνονται ακόμη, βρέθηκαν και μέρη από είδος ορχιδέας Paphiopedilum wardi, τσάι κονταριά και σιδερένια βέλη. του βουνού (Sideritis scardica), απουράνι - Ο Ιερός Ναός τους άγιου ‘Ιβαν (Morina persica), σίκαλη της Ροδόπης Ριλσκι’ (1937) 22 - Μουσειακές συλλογές στο μορ- αυτοκρατόρων, συμπεριλαμβανόμενου φωτικό σύλλογο ‘Ροντοπσκα Προ- και του Ιωάννη Καντακουζηνού ο οποίος σβετα’ σε αυτήν υπάρχουν περίπου γράφει ότι η βυζαντινή αυτοκράτειρα 2.000 εκθέματα, που παρουσιάζουν Άννα της Σαβοΐας, ως μέλος της αντι- το πολιτιστική – ιστορική ανάπτυξη της βασιλείας, ζήτησε βοήθεια από τον περιοχής. Είναι διαμορφωμένη σε διάφο- Βούλγαρο Τσάρο Ιβάν Αλεξαντρ, στον ρες αίθουσες. εμφύλιο πόλεμο που είχε ξεσπάσει για Ανοιχτά: Καλοκαιρινή περίοδο 10.00 την διαδοχή μετά τον θάνατο του συζύγου – 12.30 και 14.30 – 18.30, κάθε μέρα, της Ανδρόνικου Γ’ Παλαιολόγου μεταξύ Χειμερινή περίοδο 10.00 – 12.30 και του γιου της Ιωάννη του Ε’ και του Κα- 13.30 – 17.00, κλειστά την Κυριακή. ντακουζηνού. Ως Αμοιβή για την βοήθεια που παρείχε ο Ιβάν Αλεξάντερ το 1344 του δόθηκαν τα κάστρα , Τσελινά, Περου- Χωριό Μπέντεν στιτσα, Αγίου Ιουστινιανού, Στανιμακα, Το χωριό Μπεντεν βρίσκεται στην Αετός, Κοζνικ και Μπεαντνος, τα οποία δυτική Ροδόπη, δίπλα από τον ποταμό Σιρό- περιλαμβάνουν ολόκληρο το αμυντικό κολουσκα, παραπόταμου του ποταμού Βού- σύστημα περιφρούρησης και κάστρων τσα. Απέχει 14 χλμ από το κέντρο της πόλης της Ροδόπης. Ντέβιν και 40 χλμ από το κέντρο της πόλης του Σμόλιεν. Το χωριό Μπέντεν είναι παλιό χωριό, χτίστηκε στην θέση προϋπάρχοντος Χωριό Μπρέζε θρακικού χωριού. Θεωρητικά το όνομα του Το χωριό βρίσκεται στο κέντρο προέρχεται από την ονομασία του μεσαιω- παρθένων κωνοφόρων δασών και χα- νικού κάστρου Μπέαντνοστ (14ος αιώνας ) ρακτηρίζεται από την γραφικότητα του καθώς αποτελείται από παλαιά πέτρινα Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: και νεόκτιστα σπίτια, διαφυλάσσοντας - Ερείπια του θρακικού ιερού του την άσπρη όψη της παραδοσιακής αρχιτε- θεού Έρως κτονικής της Ροδόπης. Απέχει 15 χλμ από - Ερείπια του κάστρου Μπέαντος. το κέντρο της πόλης του Ντέβιν και 30 Αρχικά σε αυτό το μέρος υπήρχε θρακικό χλμ από το κέντρο της πόλης του Σμόλιεν ιερό (14ος-1ος αιώνα π.χ.), αργότερα αρ- χαία λατρευτική πόλη (1ος -5ος αιώνας) Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: και αργότερα βυζαντινό και βουλγαρικό - Τα Ερείπια του μεσαιωνικού οικι- κάστρο (6ος- 14ος αιώνας). Βρίσκεται σμού και του κοιμητηρίου στην κορυφή πάνω από το χωριό Μπεντεν. Σήμερα τα του ‘Αγίου Νικολάου’. παχιά τείχη του κάστρου είναι μισογκρε- - Το Αρχαίο πέτρινο κοιμητήριο μισμένα, καλυμμένα από βρύα και χόρτα. στην τοποθεσία ‘Κουμ Κίντικ’ Το κάστρο Μπεάντος συχνά αναφέρεται - Ο Αρχαίος ρωμαϊκός δρόμος από τους χρονογράφους των βυζαντινών στην τοποθεσία ‘Τσενγκενέ Κίουσκ’ Φυσικά αξιοθέατα: εκταρίων. Περιβάλλεται από από- 23 - Μη αξιοποιημένα σπήλαια στην κρημνο έδαφος με από κλίση 36 -45 περιοχή ‘Κάροβ μοστ’ (η γέφυρα του μοίρες, έχει θέα από το βορειοδυτικό Καροβ). μέχρι το βορειοανατολικό τμήμα - ‘Μπέντενσκι Μπάνι’(λουτρά)- ζε- και βρίσκεται σε υψόμετρο 950-1.500 στά μεταλλικά νερά, αναβλύζουν περίπου μέτρων. Η βλάστηση αποτελείται κυρίως στα 5 χλμ νότια από το χωριό, στην δεξιά από ελατά του είδους -Ελάτη Χτενοει- όχθη του ποταμού Σιρόκολουσκα. Τα με- δής (Abies alba), Δασική Πεύκη (Pinus ταλλικά νερά αναβλύζουν με ογκο 10,37 sylvestris) και Μαύρη Πεύκη (Pinus nigra), λίτρα/δευτερόλεπτο, με θερμοκρασία που Ερυθρελάτη (Picea) καθώς και μια οξεία φτάνει τους 74-76°С. Οι θερμομεταλλικές ηλικίας 80-100 χρόνων. Ο δρυμός απο- πήγες πηγάζουν μέσω δημιουργημένων τελεί κατοικία για πολλά ζώα όπως Ζαρ- βαθιών γεωτρήσεων, ενώ το μεταλλικό κάδια (Capreolus), αγριόγιδες (Rupicapra νερό σε ανοικτές γεωτρήσεις πηγάζει rupicapra), Αγριόκουρκων – είδος πέρδι- μόνο του. Το νερό περιέχει υδροανθρακικό κας (Tetrao urogallus) και αγριόχοιρων. άλας- θεϊκό άλας – νάτριο, με αυξημένο περιεκτικότητα σε διοξείδιο του άνθρακα Ατραξιόν: και σε μέταλλα 1,7-1,8 γραμμάρια/λίτρο. - Στην περιοχή του χωριού κατά την Κατάλληλο για θεραπεία για άτομα με κι- καλοκαιρινή περίοδο λειτουργούν δυο νητικά, αφροδισιακά και κάρδιο-αγγειακά Μάντρες (Ντβε Μάντρι) όπου ανατρέφο- προβλήματα καθώς και προβλήματα στο νται πρόβατα, παράγουν γάλα το οποίο και πεπτικό σύστημα. Τα μεταλλικά νερά από επεξεργάζονται για να παράγουν διάφορα τα λουτρά ‘Μπέντενσκι Μπάνι’ χρησιμο- γαλακτοκομικά προϊόντα χρησιμοποιώ- ποιούνται από όλους τους επισκέπτες και ντας τεχνολογία που διατηρείται ανά τους τουρίστες, και κυρίως από τις τουριστικές αιώνες Ο επισκέπτης μπορεί να αγγίξει επιχειρήσεις του δήμου. το πνεύμα του παρελθόντος και τον τρόπο ζωής των προγονών μας . Χωριό Γκιουβρέν - Οι απόκρημνοι βράχοι που βρίσκο- Το χωριό Γκιουβρέν είναι ένα νται στα περίχωρα του χωριού και είναι κλασικό ορεινό χωριό, κτισμένο πάνω κατάλληλοι για βραχώδη αναρρίχηση. σε απόκρημνη βραχώδη τοποθεσία στην Πρέπει να σημειωθεί ότι υπάρχουν ευνοϊ- βορινή πλάγια του Τριγκράνσκο το οποίο κές συνθήκες για παραπέντε. σχηματίζει καρστικό οροπέδιο. Απέχει 20 χλμ νότια από το κέντρο του Ντέβιν. Χωριό Ζρεμπόβο Το χωριό βρίσκεται στην δυτική Ρο- Φυσικά αξιοθέατα: δόπη, κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνο- - Φυσικός Δρυμός – Καζάνιτε(Τα ρα. Απέχει 35 χλμ από την πόλη του Ντέβιν καζάνια), συνολικής επιφάνειας 161 και 80 χλμ από την πόλη του Σμόλιεν. 24 Φυσικά αξιοθέατα: βραχώδη αναρρίχηση. - Δυο μη αξιοποιημένα σπη- λαία στην τοποθεσία ‘Γκόρνια Ντολ’, Χωριό Κέστεν στο ένα σπήλαιο υπάρχει φυσική πηγή. Βρίσκεται κοντά στα ελληνοβουλ- Τα σπήλαια είναι επισκέψιμα. γάρικα σύνορα, σε μια από τα πιο όμορφες - Δρυμός ‘Τσαΐριτε/Πιάνατα Γκο- γωνίες του βουνού. Τα υπάρχοντα σπήλαια ρά’- στα 2-3 χλμ από το χωριό. Στον ευνοούν την ανάπτυξη του σπηλαιο- δρυμό ευδοκιμούν δάση από οξιές και τουρισμού στην περιοχή. Μέσα από το κέρδους ηλικίας 200 χρόνων και άνω. Ο χωρίο περνάει ο ποταμός Κεστένσκα, δρυμός είναι τόπος κατοικίας Ζαρκαδιών παραπόταμος του ποταμού Βούτσα. (Capreolus), και Αγριόκουρκων – είδος πέρδικας (Tetrao urogallus). Ο δρυμός Φυσικά αξιοθέατα: ‘Τσαΐριτε’ είναι γνωστός για τις πολυά- - ‘Σασίπατα να τσούκα’, είναι ένας ριθμες λίμνες, κατοικημένες από διάφορα βραχώδης σχηματισμός, δημιουργημένος είδη ζωών και φυτών,. Επιπλέον η ‘Πιάνατα από πέτρες ισομεγέθης στοιβαγμένες σε Γκορά’ είναι ονομαστό δασός για τα θαυ- ένα μέρος, χιλιάδων κυβικών μέτρων. μάσια σε σχήμα δέντρα του. Το αξιοθέατο απέχει περίπου 800 μέτρα - Εδώ μπορεί κανείς να δει και από το χωριό. να ενημερωθεί για το θεραπευτικό τσάι - Φατμάτσκιατ κάμακ(Η πέτρα της (Μουρσάλσκι τσάι), το οποίο καλλιερ- Φατμά) Ο βράχος βρίσκεται κοντά στο γείται από τους ντόπιους κάτοικους και χωριό. Η ονομασία του έχει ως βάση τον συναντάται στο φυσικό του περιβάλλον μύθο της όμορφης Φατμά, ενός κοριτσιού που ζούσε στο χωριό Κέστεν. Ο μύθος μας Ατραξιόν: λέει ότι μια μέρα το κορίτσι το κυνήγη- - Η διαμόρφωση του εδάφους στις σαν οι Τούρκοι. Στην προσπάθεια της να γύρο περιοχές είναι τυπικά ορεινή, χα- ξεφύγει τρέχοντας έφτασε σε ένα ψηλό ρακτηριστική για αυτό το κομμάτι της λόφο, στον οποίο προεξείχε μια πέτρα Ροδόπης, με γνωρίσματα όπως οριζόντια (η προαναφερθείσα). Δεν υπήρχε άλλος και κάθετη διάβρωση, εύκολα προσβάσιμες τρόπος να ξεφύγει από τους τούρκους πλάγιες, υπαρκτοί βραχώδης σχηματισμοί παρά να πηδήσει από τον βράχο και να και σπηλαία. Τα χαρακτηριστικά της δια- βρεί τραγικό θάνατο. μόρφωσης του εδάφους με τους διάφορους - Το σπηλαίο του Κέστεν- βρίσκεται σχηματισμούς το κάνει κατάλληλο για βορειοδυτικά από το χωριό, το οποίο δεν εξάσκηση το υριστικ ών αθλημάτων όπως, έχει εξερευνηθεί και αξιοποιηθεί , αλλά προσανατολισμός, πορεία με ποδήλατα, παρουσιάζει τουριστικό ενδιαφέρον. παραπέντε και μότοκρος. - Το σπηλαίο ‘Φοργκόσκα Ντουπ- - Απόκρημνα βράχια στην τοποθε- κα’ (Η τρυπά του Φοργκό)- έχει βάθος 600 σία ‘Γκαρβάνοβ κάμακ’- κατάλληλα για μέτρα και εσωτερικό ποτάμι . Απέχει 500 μέτρα από το χωριό. - Ερείπια θρακικού κοιμητη- 25 - Δρυμός ‘Σαμπάνιτσα’ -Απέχει ρίου στην περιοχή Μπούρσε- από 500 μέτρα από το χωριό. Ο σκοπός ίδρυσης τα οποία μπορεί κάποιος να θαυ- του είναι η διάσωση του αιώνιου δασούς μάσει την καταπληκτική πανορα- από οξιές και κέρδους ηλικίας άνω των μική θεά προς τα βουνά Ρίλα και Πίριν 200 χρόνων, καθώς και μικρού δείγματος κέδρων άνω των 300 ετών. Η συνολική Φυσικά αξιοθέατα: επιφάνεια του δρυμού είναι 22,6 εκτάρια - Συμπαγή βράχια ‘Μομίν κάμακ’ με ζώνη ασφαλείας 33 εκταρίων. Ο δρυμός ‘Κιόρα Μαρά’ και ‘Νατσνέτα’, απέχουν περιέχει τρία είδη δέντρων, κυρίως κω- 3χλμ νοτιοδυτικά του χωριού. Τα βράχια νοφόρα με μέση ηλικία 250-300 ετών και και η τοποθεσία είναι κατάλληλα για αναρ- πάχους κορμών που αγγίζει ή ξεπερνά 0,8 ρίχηση και παραπέντε – 1 μέτρα. Εκτείνεται από βορειοδυτικά - Δυο παράλληλα σπηλαία στην πε- προς νοτιοδυτικά στην κορυφή απόκρη- ριοχή ‘Στιτάλ Ουλούκ’ συμβάλλουν στην μνου εδάφους σε υψόμετρο 1.700-1.800 ανάπτυξη του σπηλαιο-τουρισμού. μέτρων. Είναι μέρος κατοικίας Ζαρκαδιών - Στα 16 χλμ από το χωριό βρίσκετε (Capreolus), και Αγριόκουρκων – είδος η κορυφή Περσένκ (υψόμετρο 2091 μέτρα) πέρδικας (Tetrao urogallus). με τα τέσσερα μικρότερα της αδέλφια ‘Περσέντσι’. Η κορυφή είναι γνωστή για Χωριό Λιάσκοβο την μοναδική της ομορφιά και την έλξη Το χωριό Λιάσκοβο είναι κτι- της . σμένο στους πρόποδες της κορυφής ‘Περσένκ’ (δεύτερη πιο ψηλή κορυφή Χωριό Μιχαλκόβο της Ροδόπης). Απέχει 31 χλμ από την Απέχει 21 χλμ βορειοανατολικά πόλη του Ντέβιν και βρίσκεται 78 χλμ από τον Ντέβιν και 76 χλμ από το Σμόλιεν βορειοδυτικά από την πόλη του Σμόλιεν. . Τα κρυστάλλινα νερά του φράγματος ‘Βούτσα’ παρέχουν δυνατότητα ανάπτυ- Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: ξης του ψαρέματος και άλλων ειδών - Το Αρχαίο πέτρινο υδραγωγείο σύγχρονου τουρισμού. Οι υπάρχον φυσικές και πέτρινες γέφυρες. μεταλλικές πήγες, που καθορίζουν και - Γκλούχιτε κάμανι’ - νεολιθικός οριοθετούν τις δυνατότητες για ανάπτυ- ταφικός χώρος και απέχει 6 χλμ από το ξη θεραπευτικών ιαματικών λουτρών . χωριό. - Τα Ερείπια από θολωτούς θρακι- Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: κούς τάφους στην περιοχή ‘Μποντοτινά’ - Ο Ιερός Ναός του ‘Αρχαγγέλου’ από τον 5ο αιώνα π.χ.. - Τοποθεσία ‘Κούλατα’ (Ο πύργος), Φυσικά αξιοθέατα: όπου υπάρχουν θεμέλια χριστιανικού ναού. - Φυσικά ανθρακούχα μεταλλικά, με 26 διοξείδιο του άνθρακα, νερά – ‘Μι- δάσκαλο. χάλκοβο’- Στην πηγή η θερμοκρασία - Διαδρομές με μηχανές ‘Εντούρο’ κυμαίνεται περίπου στους 28 °С . με οδηγό. Βρίσκεται 900 μέτρα ανατολικά του - Δυνατότητα για βραχώδη αναρ- χωριού, ανάποδα στην ροή του ποταμού ρίχηση και παραπέντε. Τσουρεκόβσκα. Ανακαλύφτηκε το 1936 - Το μουσείο της καφέ αρκού- σαν ρυάκι, με διαφορετικό σε γεύση δας– Το πρώτο και το μοναδικό στο και μυρωδιά από το συνηθισμένο νερό. είδους του σε ολόκληρη την βαλκανική Σήμερα το μεταλλικό νερό ‘Μιχάλκοβο’ χερσόνησο. Στην μουσειακή αίθουσα επιτυχώς έχει επιβληθεί στην τοπική και υπάρχει ψεύτικη καφέ αρκούδα φυσικού παγκόσμια αγορά Το νερό περιέχει φυσικό μεγέθους. Υπάρχουν αποτυπώματα από ανθρακούχο υδροανθρακικό άλας- νάτριο ίχνη αρκούδας. Το μουσείο χτίστηκε μέσα Na-ασβέστιο Ca, φθόριο F, πυρίτιο και από το πρόγραμμα ‘PHARE- διασυνο- ανθρακικό οξύ, έχει ευχάριστη γεύση είναι ριακής συνεργασίας’. Ο κύριος σκοπός ποιοτικό και πολύ θεραπευτικό. Ιδανικό για του προγράμματος είναι η διάσωση, του θεραπεία καρδιακών παθήσεων, πεπτικού προς εξαφάνιση είδους, και από τις δυο συστήματος , νευρικού συστήματος και πλευρές των συνόρων και η αποφυγή ενδοκρινολογικά νοσημάτων. της αντιπαράθεσης ανθρώπου αρκούδας
Χωριό Τριγκράντ Φυσικά αξιοθέατα: Το χωριό Τριγκράντ βρίσκεται - Ο Δρυμός ‘Τριγκράνσκο’ ,ο οποί- κοντά στα Ελληνο-Βουλγαρικά σύνορα. ος ανακηρύχθηκε υπό προστασία περιοχή. Βρίσκεται 26 χλμ νότια από το Ντέβιν και Βρίσκεται κατά μήκος του ποταμού Τρι- περίπου 40 χλμ δυτικά του Σμόλιεν. Τα γκράντσκα στο δρόμο Ντάβιν Τριγκράντ, σπίτια είναι κτισμένα πάνω σε βραχώδη 1,5 χλμ από το χωριό Βελιτσεστβάτο. λόφους, περιτριγυρισμένα από εντυπω- Ο εντυπωσιακά όμορφος δρυμός Τρι- σιακά συμπαγή βράχια. Από το χωριό γκρανσκο δημιουργήθηκε στο βαθύ στενό διέρχονται ο ποταμός Τριγκράνσκα, όπου πέρασμα του ποταμού Τριγκράντσκα , μαζί με τον ποταμό Μπουΐκοβσκα σχη- του οποίου οι κατακόρυφοι μαρμάρινοι ματίζουν την αρχή του ποταμού Βούτσα. βράχοι φτάνουν σε ύψος 290 μέτρα πάνω από την κοίτη του ποταμού. Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Η μεγαλόπρεπης θέα από τα κα- - Ο Ιερός Ναός του Άγιου ‘Μπό- τακόρυφα βράχια, στα οποία φυτρώνουν ρις Ποκριστίτελ (του βαπτιστή)’ (1936) έλατα και πεύκα δίνουν παράξενη όψη και αξία σε αυτό το φυσικό μνημείο. Τα βράχια Ατραξιόν: από άσβεστη του δρυμού είναι μια από - Ιππικός Όμιλος, διαθέτει άλογα τις πιο πλούσιες κατοικημένες περιοχές για ιππασία και μαθήματα ιππασίας με ενδημικών , σπάνιων και αρχαίων φυτικά ειδών της Βουλγαρίας. Επίσης στην πε- σημαντικότερη αυτή που αφηγείται 27 ριοχή έχουν τις φωλιές τους πολλά σπάνια ότι οι αρχαίοι θράκες ρίχνανε στον πτηνά, όπως Βραχοτσοπανάκος (Sitta γκρεμό τους αρχηγούς τους για να neumayer), διάφορα αρπακτικά πούλια, γίνουν αθάνατοι. Βάση μιας άλλης τρυποκάρυδοι κ.α. ιστορίας το σπήλαιο ήταν το μέρος – είσο- - Το σπηλαίο ‘Ντιάβολσκοτο δος, από όπου ο τραγουδιστής, κριτής και Γκούρλο’ (Ο λαιμός του διάβολου) – γκρε- δάσκαλος Ορφέας μπήκε στο αχανή βασί- μώδης σπηλαίο σχηματισμένο εξαιτίας λειο του Άδη για να βρει την αγαπημένη των πεσμένων στρωμάτων του εδάφους. του Ευρυδίκη. Το σπηλαίο βρίσκεται 1,3 χλμ βόρεια του - Στην περιφέρεια του χωριού Τρι- χωριού Τριγκράντ. Στο σπηλαίο χύνονται γκράντ βρίσκονται πλήθος σπηλαίων, όλα τα νερά του ποταμού Τριγκράντσκα Είναι σημαντικό στοιχείο ότι 7 από αυτές με το πιο ψηλό σημείο, το Τριγκράνσκο αποτέλεσαν προϊστορικές κατοικίες Ζντρέλο (250μετρων) στο οποίο σχη- - Χαραμιΐσκατα Πεστέρα (Το αντάρ- ματίζει 12 υπόγειους καταρράκτες. Οι τικο σπηλαίο), το οποίο επίσης μπορεί να ντόπιοι λένε ότι, ότι μπαίνει στον υπόγειο χαρακτηριστεί ως γκεμωδης είδος σπηλαί- λαβύρινθο του σπηλαίου δεν βγαίνει ποτέ. ου. Παρουσιάζει ενδιαφέρον και για τον Μέσα στο σπήλαιο από τεχνητό άνοιγμα κλασσικό και για τον εξτριμ τουρισμό. φτάνει κανείς σε μια τεράστια αίθουσα , Βρίσκεται στο ανατολικό μέρος του Τρι- τις οποίας το μήκος αγγίζει τα 100 μέτρα γκτάσκοτο Ζντρελό. Το σπήλαιο είναι ένα και ύψος τα 35 μέτρα. Αυτή είναι η πιο από τα εφτά σπήλαια της περιοχής το οποίο μεγάλη αίθουσα στα βουλγάρικα σπηλαία. κατοικήθηκε από την αρχαιότητα. Ο πρώτος (μετά την δεύτερη πιο μεγάλη αίθουσα που ανθρώπινος κάτοικος βρήκε σε αυτό ασφα- βρίσκεται στο σπηλαίο Ντεβετάσκατα), λής καταφύγιο από την νεολιθική εποχή. Η σε αυτήν μπορεί να χωρέσει ο καθεδρικός υπό προστασία περιοχή ‘Τσαΐριτε’ βρίσκεται ναός του αγίου ‘Αλεξάντερ Νέβσκι’. Το 19 χλμ ανατολικά από το χωριό Τριγκράντ. ανθρώπινο μάτι είναι δύσκολο να πιάσει Εάν είστε οπαδός των Εξτριμ τουρισμού αμέσως το μέγεθος του χώρου. Ο επισκέ- αυτό είναι από τα πιο ιδανικά μέρη. Το ‘Σι- πτης βγαίνει στο σκοτάδι και μετά ανε- λιβριακ’ ο όμιλος των σπηλαίων οργανώνει βαίνει μια ατελείωτη αλυσίδα σκαλιών , επισκέψεις σε σπηλαία και βόλτα με βάρκες μέχρι να συναντήσει το φως στην είσοδο, και κανό. Εκτός από την αύξηση της αδρε- και συνέχεια στα δεξιά του επικρατεί ναλίνης, μπορείτε να παρατηρήσετε και τα μεγάλη ένταση από τον ορμητικό καταρ- ευρήματα των κατοικήσιμων περιοχών των ράκτη. Γεννάται αυτόματα το μεγάλο σπηλαίων, από ανθρώπους που ζούσαν εδώ ερωτήματα για το που καταλήγει η τόση στην νεολιθική εποχή. μεγάλη ποσότητα νερού. Για το σπηλαίο ‘Ντιάβολσκοτο Γκούρλο’ (Ο λαιμός του Χωριό Τσουρούκοβο διαβόλου) υπάρχουν πολλές ιστορίες, με Το Τσουρούκοβο (μια εκδοχή του 28 ονόματος Τσουρέκοβο) απέχει 26 αυτήν μπορεί κάποιος να φτάσει από την χλμ από την πόλη του Ντέβιν και μαρκαρισμένο τουριστικό μονοπάτι. 71 χλμ από το Σμόλιεν . Σε παλιά - Η κορυφή ‘Γκόλια, Περσένκ’- δημοσιεύματα το χωριό ονομαζόταν στα 6 χλμ νοτιοανατολικά από το χωριό. Τσουρέκ. Από αυτό περνάνε πολλές του- Σε αυτήν μπορεί κάποιος να φτάσει ριστικές διαδρομές, που οδηγούν σε φυ- από την μαρκαρισμένο τουριστικό μο- σικά πολιτιστικά και ιστορικά αξιοθέατα. νοπάτι. - Το σπηλαίο ‘Ντουπκίτε’(οι τρύ- Φυσικά αξιοθέατα: πες), βρισκεται 4 χλμ απο το χωριο στην - Η κορυφή ‘Μοντούρ’ (1.992) – στα τοποθεσια ‘Τσιφλικά’ και είναι πολύ 6 χλμ βορειοανατολικά από το χωριό. Σε ενδιαφέρον για τους επισκέπτες. 29 Ο Δήμος του Ντοσπάτ Η πόλη του Ντοσπάτ Χωριό Μπάρουτιν Η πόλη του Ντοσπάτ βρίσκεται Πολιτιστικά και ιστορικά αξιο- στην δυτική Ροδόπη, στις όχθες του θέατα: ομώνυμου φράγματος. Η διαμόρφωση - Η νεκρόπολη του Μπαρουτίν του εδάφους της περιοχής είναι ορεινή (Μπαρουτίνσκιατ νεκροπόλ) – δεν έχει και η ίδια η πόλη βρίσκεται περίπου στα γίνει καμία ενέργεια συντήρησης και ανά- 1.200 μέτρα υψόμετρο. Ο χειμώνας είναι δειξης του χώρου. μαλακός, η άνοιξη έρχεται αργά, το φθινόπωρο έχει ζεστή και το καλοκαίρι Χωριό Μπρούστεν είναι δροσερό. Η πόλη απαριθμεί περί- Βρίσκεται σε υψόμετρο 1079 μέ- που 3.000 κάτοικους. Βρίσκεται 80 χλμ τρων. Απαριθμεί περίπου 800 κατοίκους. δυτικά του Σμόλιεν 50 χλμ ανατολικά του Γκοτσε Ντελτσεβ , 191 χλμ από την Πολιτιστικά και ιστορικά αξιοθέατα: Σόφια και 118 χλμ από την Φιλιππούπολη. - Αρχαία πέτρινη γέφυρα – εν μέρη υπό προστασία Πολιτιστικά και ιστορικά αξιοθέατα: - Αρχαίες πέτρινες γέφυρες Χωριό Ζμεΐτσα Ατραξιόν: Πολιτιστικά και ιστορικά αξιο- - Το φράγμα του ‘Ντοσπάτ’ -έχει θέατα: μήκος 18 χλμ , από το οποίο δημιουργεί- - Αρχαία πέτρινη γέφυρα στον πο- ται η δεύτερη πιο μεγάλη τεχνίτη λίμνη ταμό ‘Σούρνενα ρεκα’. Βρίσκεται κοντά της Βουλγαρίας. Γύρω από το φράγμα στον δρόμο μεταξύ του χωριού Ζμεΐτσα μπορεί κανείς να θαυμάσει την μοναδικού και της πόλης Ντοσπάτ. κάλλους φυσική ομορφιά αλλά και να εξερευνήσει και να αλιεύσει ψάρια από Χωριό Λιούμπτσα τον πλούσιο υδροβιότοπο. Τα δύο αυτά Από το χωριό διακρίνονται οι βορι- στοιχεία προσελκύουν πολυάριθμους νές κορυφές των βουνών της Ελλάδας όπως τουρίστες. Το φράγμα είναι το πιο συχνό και το βουνό Πίριν. μέρος επίσκεψης για τους τουρίστες που Πολιτιστικά και ιστορικά αξιο- αγαπούν το ψάρεμα στην Βουλγαρία. θέατα: Υπολογίζεται ότι είναι ένα από τα πιο - Αρχαία πέτρινη γέφυρα, στην όμορφα φράγματα των ψηλών βουνών της οποία χρησιμοποιήθηκαν για το κτίσιμο χώρας. Στο φράγμα ‘Ντοσπάτ’ απαντώνται της, αυγά για κολλά και ως σταθεροποι- ως και γλαροί από το Αιγαίο Πέλαγος. ητικό υλικό. 30 H Πόλη του Κίρτζαλι
Η πόλη του Κίρτζαλι είναι δι- τα υπό προστασία φυτά. Επιπλέον εκθέτο- οικητικό εμπορικό, πολιτιστικό και νται απολιθώματα, μερικά εκ των οποίων βιομηχανικό κέντρο της ανατολικής Ροδό- αφορούν απολιθώματα ψαριών – μοναδικά πης. Απαριθμεί περίπου 50.000 κατοίκους. στην νοτιοανατολική Ευρώπη, μεταλλωρυ- Η πόλη είναι τοποθετημένη στις όχθες του χεία, ορυκτά και πολύτιμους λίθους. ποταμού Άρδα. Απέχει 259 χλμ από την Ανοικτά- Καλοκαιρινή περίοδο 9:00- Σόφια, 90 χλμ από την Φιλιππούπολη, 50 12:00 &13:00-16:30 χλμ από την πόλη του Γκάμπροβο και 15 Χειμερινή περίοδο 9:00- 11:30 & χλμ από την αρχαία πόλη Περπερικόν. 13:00-16:30 Από το Κίρτζαλι θα περάσει ο αυτοκινη- Κλειστά – Δευτέρα. Την Δευτέρα γίνονται τόδρομος Ε9. Στην περιοχή του Κίρτζαλι δεκτά γκρουπ μόνο κατόπιν κράτησης. βρίσκονται ιστορικά μνημεία από την αρχαιότητα έως σήμερα, μερικά από οποία - Στην Πινακοθήκη της πόλης του είναι εθνικής και παγκόσμιας σημασίας Κίρτζαλι, φυλάσσονται μοναδικές συλλο- καθώς και μοναδικά φυσικά φαινόμενα. γές από έργα πρωτότυπων καλλιτεχνών της
Ροδόπης και της Θράκης, όπως και έργα Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: από τρεις γενεές βούλγαρων ζωγράφων και - Τοπικό Ιστορικό Μουσείο - Στο γλυπτών, τα περισσότερα από τα οποία είναι μουσείο φυλάσσονται συνολικά περίπου 40.000 εκθέματα μερικά από τα οποία έργα της κλασικής βουλγάρικης εικαστικής αποτελούν μοναδικά αρχαιολογικά ευρή- τέχνης. Στην αίθουσα εκθέσεων υπάρχουν ματα, τα ευρήματα του Περπερικον και έργα των Βλαντιμίρ Ντιμιτρώφ- Μάιστορα, του Τατουλ, όπως η πλάκα με την κρητική Γιαρισλάφ Βέσιν, Στογιάν Βένεφ, Σβετλίν γραμμική γραφή Α του 15ου-14ου αιώνα π.χ. Ρούσεφ, Λίκα Γιάνκο, Μιχάλη Γαρούδη. Τα ευρήματα εκθέτονται σε δύο κατηγορίες: Εδώ βρίσκεται και ένα πορτραίτο του πρί- Την Αρχαιολογική, με ευρήματα από την γκιπα Φερδινάνδου, έργο του ζωγράφου νεολιθική μέχρι την πρώιμη μεσαιωνική Μάρκβιτσκα από το 1908. Στο ισόγειο της βουλγάρικη εποχή και της Εθνογραφίας πινακοθήκης βρίσκεται η κρύπτη εικόνων όπου παρουσιάζετε ο παραδοσιακός τρόπος και ξυλόγλυπτων έργων από την εποχή της ζωής και η κουλτούρα των ανθρώπων της Βουλγαρικής Αναγέννησης. Ανατολικής Ροδόπης από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι το πρώτο μισό του 20ου αιώνα. - Το κτίριο του Περιφερικού Μου- Επιπλέον στο μουσείο ο επισκέπτης μπορεί σείου- Κίρτζαλι- αρχιτεκτονικό μνημείο. να δει εικόνες από την ζωντανή και μη φύση Χτισμένο την περίοδο 1922-1930 από τον της περιοχής και συγκεκριμένα υπάρχουν αρχιτέκτονα Πομεράντσεβ, οποίος τότε δείγματα από την χλωρίδα της περιοχής και δούλευε στο Τσαριγραντ. Ο αρχιτέκτονας είναι γνωστός, καθώς βάση των σχεδίων γήθηκαν μεταξύ του τέλους του 12ου 31 του χτίστηκε και ο ναός –μνημείο ‘Αλε- αιώνα και αρχές του 14ου αιώνα. Το ξάνδερ Νέβσκι’ στην Σόφια. 2000 η εκκλησία αναστηλώθηκε και τώρα είναι εν ενεργεία. - Το Μεσαιωνικό Μοναστήρι ‘Ιω- άννη του Προδρόμου’- το ονομάζουν - Ορθόδοξο κέντρο ‘Κοίμηση της αρχαιολογικό επίτευγμα του 20ου αιώνα. Θεοτόκου’- βρίσκεται στην περιοχή Γκλέ- Το μοναστήρι ιδρύθηκε κατά την διάρ- ντκα Κίρτζαλι. Περιλαμβάνει μοναστήρι και κεια του 6ου-8ου αιώνα. Υπήρξε αληθινό ορθόδοξο κέντρο. Στο μοναστήρι υπάρχει κέντρο για τον χριστιανισμό της Ροδόπης. πηγή που αναβλύζει άγιασμα με θαυματουρ- Από τις αρχαιολογικές ανασκαφές, έγινε γικές ιδιότητες. Το συγκρότημα αποτελείτε γνωστό ότι γύρω από αυτό υπήρχαν μερικές από τον Ιερό Ναό της ‘Κοίμησης της Θεοτό- εκκλησίες που κτίστηκαν αργότερα. Αυτές κου’, το παρεκκλήσι της ‘Ζωοδόχου πηγής’ είχαν τυπικό βυζαντινό στιλ. Το μοναστήρι και το παρεκκλήσι των ‘Αγίων Ιουστινιανού και Κυπριανού’ καθώς και από ιατρικό και υπήρξε το κέντρο σε μια από τις μεγαλύ- οδοντιατρικό κέντρο για τις αδύναμες κοι- τερες μεσαιωνικές επαρχίες – του θέματος νωνικές ομάδες, αίθουσα με υπολογιστές της Αχρίδος. Ανακαλύφτηκε μια όμορφη και μουσική, διαμερίσματα, εφτά κελιά, εκκλησία, ένα μικρό παρεκκλήσι με κοιμη- αίθουσα συνεδριάσεων, τραπεζαρία όπου τήριο και οστεοφυλάκιο σε αυτό, ορθογώ- γίνονται γεύματα για τους απόρους και νιο διαμέρισμα και μαρμάρινο κοιμητήριο παρέχεται επίσης άσυλο για τους άστεγους. κάτω από το πάτωμα, μερικά επιβλητικά Στο μοναστήρι ιδρύθηκαν σχολές ξυλογλυ- κτίρια, όπου σε ένα από αυτά κρατούσαν πτικής και καλλιγραφίας, σχολές πιάνου και αρχείο – ανακαλύφτηκε μεγάλος αριθμός εκκλησιαστικού τραγουδιού. Στο μοναστήρι μολύβδινων σφραγίδων. Στα 2 χλμ ευθεία διαφυλάσσονται και κομματάκια από τον γραμμή από το Περπερικόν στους πρόποδες Τίμιο Σταυρό, τα οποία προσφέρονται για του σημερινού Χωριού Τσιφλίκ ανακαλύ- προσκύνημα. φτηκε μια από τις πιο μεγάλες συλλογές από - Ερειπια αρχαιων καστρων βυζαντινές μολύβδινες σφραγίδες -215 στον περιμετρικά του φράγματος του Κιρ- αριθμό. Υπολογίζεται ότι εκεί ήταν ο δεύ- τζαλι. Ένα από τα πιο καλά δια- τερος τόπος διαμονής των επισκοπών της τηρημένα κάστρα είναι το Πάτμος . Άχριδος. Κατά την διάρκεια του 1998 έγινε μια εκπληκτική ανακάλυψη στην εκκλησία Φυσικά αξιοθέατα: του μοναστηριού. Ανακαλύφτηκαν λείψανα - Οι Φανταστικοί βραχώδης σχηματι- επίσκοπου από τον 13ο-14ο αιώνα, μαζί σμοί γύρο από το φράγμα του Κίρτζαλι. Ο φυλασσόμενα ολόκληρα τα χρυσοκέντητα πιό ενδιαφέρον είναι ο Χαλκάτα (Ο κρίκος)- άμφια του. Πάνω στα άμφια διασώθηκε φανταστικός βράχος με τεράστια σχισμή στο μια καταπληκτική εικόνα της Θεομήτωρ με κέντρο του, μέσα από την οποία εμφανίζετε επιγραφή στα ελληνικά. Τα άμφια χρονολο- υπέροχη θέα. 32 - Ευρήματα του φυ- κά Geoffroi de Villehardouin - Ζοφρουά τού (Adiantum capillus- ντε Βιλαρντουέν) (1160–c.1212) ήταν veneris)- περιοχή υπό προστασία. ιππότης και ιστορικός που συμμετείχε και περιέγραψε την Δ' Σταυροφορία στο Ατραξιόν: βιβλίο του "Χρονικό της κατάκτησης της - Το φράγμα του Κίρτζαλι Κωνσταντινούπολης" . Ήταν από τους κύριους χαρακτήρες της Δ' Σταυροφορίας Χωριό Σιρόκο Πολέ και ο πλήρης τίτλος του ήταν: "Γοδε- Βρίσκεται 7 χλμ ανατολικά της φρείδος των Βιλλεαρδουίνων, Στρατάρ- πόλης του Κίρτζαλι και είναι τοποθε- χης της Καμπανίας και της Ρωμανίας".) τημένο στην σιδηροδρομική γραμ- μή Χάσκοβο- Κίρτζαλι, παράκτια του Ατραξιόν: φράγματος ‘Στούντεν Κλαντενέτς’ - Το φράγμα ‘Στούντεν κλαντενέτς’
Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: Χωριό Γκόρνα Κρέποστ - Το καστρο του Μονίακ. Απέχει 2 Απέχει 15 χλμ από την πόλη του χλμ ανατολικά από το χωριό Σιρόκο Πόλε. Κίρτζαλι. Χτίστηκε κατά την διάρκεια του 12ου και Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- 13ου αιώνα. Τα ερείπια του βρίσκονται στην θέατα: βραχώδη κορυφή που ονομάζεται το κάστρο - Αρχαία και μεσαιωνική πόλη του Σεστα (586 μέτρα). Είναι ένα από τα πιο Περπερικόν - ένα από τα πιο σπουδαία μεγάλα και ψηλά κάστρα της Ροδόπης με μνημεία των Βαλκανίων και της Ευρώπης. αμυντική επιφάνεια πάνω από 50 στέμματα. Ολόκληρη η πόλη είναι σκαλισμένη στα Το Μονίακ είναι συνδεδεμένο με την Δ’ βράχια καθιστώντας την ένα από τα πιο Σταυροφορία του 1204. Ο ειδικός χρονο- επιβλητικά αρχαία μεγαλιθικά μνημεία. γράφος, ιστορικός και στρατάρχης Ζοφρουά Το περπερικόν αποτελείται από 4 μέρη: Το Βιλαρντουέν (Geoffroi de Villehardouin *) ισχυρό κάστρο την Ακρόπολη, που βρίσκεται καταγράφει ότι στην όμορφη και εύφορη στο πιο ψηλό σημείο του λόφου, το ιερό κοιλάδα του ποταμού Άρδα, στους προποδες ανάκτορο, ακριβώς κάτω από το κάστρο του ισχυρού κάστρου Μονίακ , το οποίο της Ακρόπολης, και το βόρειο και ανατολικό οι ιππότες κατάλαβαν για τον χαμό του αυ- τείχος στο εσωτερικό των οποίων υπήρχαν τοκράτορα τους Μποντούεν της Φλάνδρας τα κατοικήσιμα κτίρια, δρόμοι και ναοί κα- (Βαλδουίνος ο Α’), εδώ πραγματοποιήθηκε θώς βρέθηκαν πολυάριθμοι ναοί και αστικά το συμβούλιο του Βαρόνου το οποίο εξέλεξε οικοδομήματα. Οι δρόμοι και τα ισόγεια τον Βονιφάτιο για αυτοκράτορα της Λατινι- πατώματα των κτιρίων ήταν ολόκληρα κής αυτοκρατορίας. σκαλισμένα στους βράχους. Η πόλη διέθετε * Ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος ή σύστημα ύδρευσης αποτελούμενο από κα- Γοδοφρείδος Βιλλαρδουίνος (στα Γαλλι- νάλια και δυο δεξαμενές. Το ιερό ανάκτορο διέθετε περίπου 50 διαμερίσματα σε έκτα- Αργότερα στα ύστερα χρόνια της ρω- 33 ση 17.000 τμ. Για την ανοικοδόμηση του μαϊκής αυτοκρατορίας εικάζετε ότι η ανακτόρου οι κτίστες μετέφεραν εκατοντά- σκληρή φυλή των γότθων ρήμαξε και δες χιλιάδες κυβικά μέτρα πέτρα – δουλεία έκαψε το Περπερικόν περίπου το 378. αντίστοιχη με τις αιγυπτιακές πυραμίδες. Η Στις αρχές του 5ου αιώνα η βραχώδες πόλη λατρευτική δράση στην βραχώδη κορυφή μετατράπηκε σε επισκοπικό κέντρο, αφού η της πόλης έχει τις ρίζες της στον 5ο αιώνα Ροδόπη ασπάστηκε τον χριστιανισμό. Δεν π.χ. και είναι συνδεμένη με την λατρεία, τον είναι τυχαίο ότι στις ανασκαφές βρέθηκαν ανθρώπων της λίθινης και της εποχής του ένας παλαιστινιακός σταυρός καθώς και λεί- χαλκού, προς τον θεό του Ηλίου. Με την ψανα και κομματάκια από τον Τίμιο Σταυρό, τελειοποίηση των μεταλλικών εργαλείων όπου σήμερα φυλάσσονται και εκθέτονται δόθηκε η δυνατότητα να πελεκηθεί ο σκλη- στο ορθόδοξο κέντρο της ‘Κοίμησης της ρός βράχος. Τότε ακριβώς κατασκευάστηκε Θεοτόκου’ στην περιοχή του Γκλέντκα η οβάλ αίθουσα με το τεράστιο κυκλικό του Κίρτζαλι. Τα υπόλοιπα ευρήματα του ιερό στο κέντρο. Εκεί οι μάντες τελούσαν Περπερικον βρίσκονται στο περιφερειακό τις ιεροτελεστίες τους συνοδεία της φωτιάς μουσείο του Κίρτζαλι . Στον 7ο-14ο αιώνα και του κρασιού. Μέσα στα ειδικά ιερά το Περπερικόν άνθησε ως κέντρο της περι- τελούσαν τελετές με κρασί και φωτιά και οχής. Η περιοχή και η πόλη του Περπερικον τελετές γάμων. Ακριβώς αυτές οι πρακτικές έγινε αιτία πόλεμου πολλές φορές μεταξύ λατρείας αποτελούσαν χαρακτηριστικές για των βουλγάρων και των ρωμαίων. Στα τέλη τον θεό Διόνυσο, στην Ροδόπη. Αυτά τα του 14ου αιώνα το κάστρο καταλήφθηκε και καταστράφηκε από τους οθωμανούς ευρήματα αποτέλεσαν την βάση ανάπτυξης Τούρκους. Τα χαλάσματα του σταδιακά της θεωρίας, από βούλγαρους ιστορικούς βυθίσθηκαν στην λήθη του χρόνου. Σήμερα και αρχαιολόγους, ότι αυτός ήταν ο ξακου- η αρχαία δόξα του Περπερικόν επαναφέρεται στός ναός του Διονύσου, στο οποίο όπως χάρη στην δουλεία των αρχαιολόγων. αναγράφουν οι αρχαίοι συγγραφείς συντε- λέστηκαν τουλάχιστον δυο αξιόλογες προ- φητείες για την ανθρωπότητα – η μια για τον Χωριό Βισεγκραντ Μέγα Αλέξανδρο (εικάζετε ότι στο σημείο Βρίσκεται 4 χλμ νοτιοανατολικά αυτό ο Μέγας Αλέξανδρος συμβουλεύτηκε του Κίρτζαλι. τους μάντης για την επερχόμενη εκστρατεία Ιστορικά κ αι Πολιτιστικά Αξιο- του έναντι τις περσικής αυτοκρατορίας) θέατα: και η άλλη για τον Ιούλιο Καίσαρα. Με - Το κάστρο Βίσεγκραντ (κρεποστά την άνοδο της Ρωμαικής Αυτοκρατορίας Βίσεγκραντ)– βρίσκεται στην δεξιά όχθη η περιοχή φαίνεται να αποκτά ιδιαίτερη του ποταμού Άρδα και είναι τοποθετημένο σημασίας καθώς η πόλη αναβαθμίστηκε. στην κορυφή του βραχώδης υψώματος πάνω Οι ρωμαίοι προσέδωσαν στο Περπερικον από το φράγμα ‘Στούντεν Κλαντενέτς’ την δικιά τους πολυτέλεια και φινέτσα. - Το Κάστρο Πάτμος. Αποτελεί με- 34 σαιωνικό κάστρο και βρίσκεται στην νο από τον κόσμο. Δεν είναι προσβάσιμο με όμορφη χερσόνησο που χωρίζεται από αμάξι παρά μόνο από μια γέφυρα και όταν η το φράγμα του Κιρτζαλι σε δυο τμήμα- στάθμη του νερού στον ποταμό Μποροβιτσα τα. Πάνω από το κάστρο υψώνεται η είναι πολύ χαμηλή. Εάν το αμάξι είναι τζιπ κορυφή Μπεζντιβεν, από την οποία μπορεί η πρόσβαση είναι δυνατή παντός καιρού. ο επισκέπτης να θαυμάσει την πανοραμική θέα που περιλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: της κοίτης του Άρδα - Το ιερό μήτρα του χωριού Νέν- κοβο. Απέχει 12 χλμ από την πόλη του Χωριό Καλοΐαντσι Κιρτζαλι. Βρίσκετε ψηλά στο βουνό Βρίσκεται 23χλμ νοτιοανατολικά στα μισά του δρόμου ανάμεσα στο χωριό της πόλης του Κιτζαλι και 11 χλμ από το Νένκοβο και στο τουριστικό καταφύγιο κάστρο του Περπερικον. Η πρόσβαση ‘Μπορόβιτσα’, στην βραχώδη τοποθεσία σε αυτό μπορεί να γίνει είτε από τον δη- Τανγκαρντούκ Καιά. Γύρω από την θέση μόσιο δρόμο είτε με τον σιδηρόδρομο. αυτή είχε αναπτυχθεί ένα από τα μεγαλύ- Φυσικά αξιοθέατα: τερα συγκροτήματα θρακικών λαξευτών - Ιομρούκ σκάλα (Ο βράχος γροθιά)- κοιλοτήτων της Ανατολικής Ροδόπης. υπό προστασία περιοχή. Ιδρύθηκε με σκοπό Στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο, ακριβώς την διάσωση απειλούμενων από εξαφάνιση εκεί που ξεκινάει το φαράγγι του Κίρτζαλι ζωών και φυτών όπως : Ο Μαυροπελαργός υπάρχει πινακίδα για το σπηλαίο. Ο επισκέ- (Ciconia nigra), ο Γύπας, ο Ασπροπά- πτης εντυπωσιάζεται ήδη από την είσοδο, ρης(Neophron percnopterus), το Διπλο- καθώς αντιλαμβάνεται ότι ο χώρος έχει σάινο (Accipiter gentilis), η Αετογερακί- την μορφή μήτρας ή σχήματος αιδοίου. να(buteo rufinus), το Βραχοκιρκίνεζο(Falco Στο εσωτερικό αναπτύσσεται σπηλαίο με tinnunculus), ο Πετρίτης(Falco peregrinus), μήκος 22 μέτρα. Σκαλισμένο με ανθρώπινο η πέρδικα (Alectoris chukar), ο μπούφος, χέρι με μορφή γυναικείας μήτρας, στους η Χαλκοκουρούνα(Coracias garrulus), τοίχους της οποίας συνεχώς ρέει νερό. το Βραχοχελίδονο(Hirundo rupestris), Στο εσωτερικό νότιο άκρο του σπηλαίου το μιλτοχελίδονο(Hirundo daurica), ο υπάρχει λαξευμένος βωμός που συμβολίζει Πετροκότσυφας(Monticola saxatilis), ο μια μήτρα. Η πραγματική έκπληξη για τον Γαλαζοκότσυφας(Monticola solitarius),ο επισκέπτη συντελείται το μεσημέρι, τότε Κοκκινοτσιροβάκος(Sylvia cantillans), ο από μία ρωγμή της οροφής εισχωρούν οι Βραχοτσομπανάκος(Sitta neumayer), ο ακτίνες του ήλιου οι οποίες προβάλλονται Παρδαλοκεφαλάς(Lanius nubicus)και οι τυ- στο δάπεδο σχηματίζοντας μία ιδεατή πικα βραχώδης δασικοί οικολογικοί τόποι. εικόνα ενός ηλιακού φαλλού ο οποίος σταδιακά μεγαλώνει και κατευθύνεται στο Χωριο Νένκοβο βωμό – μήτρα. Εντούτοις μόνο για κάποιες Το χωριό Νένκοβο είναι απομονωμέ- μέρες του χειμώνα η ακτίνα γίνεται αρκετά μεγάλη ώστε να φτάνει μέχρι την μήτρα και νόμισμα), γνωστό και ως περπερά. 35 την ‘γονιμοποιεί’ συμβολικά. Εικάζεται ότι το σπηλαίο αποτέλεσε μεγαλειώδες ναός Χωριό Βισόκα Πολίανα αφιερωμένο στην σπουδαία θεάς Μητέρας, Φυσικά αξιοθέατα: στο οποίο λάμβανε χώρα η κορύφωση τον - Το σπηλαίο Μπρουζλίανινα – Ορφικών Δοξασιών. Στην μέση του θόλου Βρίσκετε κοντά στο κάστρο του Χισαρα. είναι σκαμμένο ακριβώς κάτω του ημι- Κατοικείται από νυχτερίδες. σφαιρικού κοιλώματος άνοιγμα από όπου - Στην μέση του Άρδα – τοποθεσία ο ήχος της φυσιολογικής φωνής μπορεί να υπό προστασία. Βρίσκεται στην περιοχή των διασκορπιστεί σε ολόκληρο το μήκος του χωριού Βισόκα Πολιανα και Ζβεζντελινά. ιερού. Γι’ αυτό η τοπική κοινωνία έδωσε στο ιερό το όνομα ο βροντερός βράχος. Χωριό Περπερέκ Φυσικά αξιοθέατα: Χωριό Λισιτσίτε - Το μονοπάτι της βασικού δασούς Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- της Ροδόπης– υπό προστασία περιοχή όπου θέατα: ρέει ο ποταμός Περπερέκ ανάμεσα στα - Θρακικό σπηλαίο (Τρακιίσκα χώρια Περπέρεκ και Σβατμπάρε. Κρέποστ). Βρίσκεται 100 μέτρα νότια του χωριού στο μοναστήρι Τσιτ Καιά. Ο πέ- Χωριό Ζιμζέλεν τρινος τοίχος χωρίς συνδέσεις περιφράζει Φυσικά αξιοθέατα: την βορινή προσβάσιμη μεριά και φράζει - Ο πέτ ρινος γάμος (Κάμενα Σβά- συνολική επιφάνεια 200 τμ. Δεν είναι κα- μπα) – φυσικό αξιοθέατο. Αποτελείται από ταγραμμένα τα βασικά οικοδομήματα και βραχώδους σχηματισμούς με παραστάσεις ο υπόλοιπος εξοπλισμός. Η θέση δεν έχει ανθρώπινων μορφών, αλόγων πτηνών και ερευνηθεί διεξοδικά από αρχαιολόγους. οβελίσκων σχηματίζοντας μία απολιθωμένη Τα γύρω βράχια σχίσθηκαν από τα δεκάδες γαμήλια πομπή. Υπάρχουν και άλλοι ενδι- βραχώδη κοιλώματα. αφέροντες σχηματισμοί, ένας από αυτούς Χωριό Στρέμτσι ομοιάζει με κεφάλι καρχαρία. Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: - Χρυσωρυχεία του Στρεμτσι-Εδώ Χωριό Ιβάντσι βρίσκονται το πιο παλιά συντηρημένα - Θρακικό κάστρο – βρίσκεται στον χρυσωρυχεία της Ευρώπης. Διατηρούνται πύργο της τηλεόρασης. καμία δεκαριά είσοδοι και γαλάριες μήκους άνω των 500 μέτρων. Τα χρυσωρυχεία του Χωριό Κοστινα Στρεμτσί είναι συνδεδεμένα με το πλέον Φυσικά αξιοθέατα: πολύτιμο βυζαντινό νόμισμα του μεσαίωνα - Βραχώδη παράθυρο (Σκάλεν Προ- – το είκοσι δυο καρατίων υπέρπυρον (χρυσό ζόρετσ)- φυσικό αξιοθέατο που βρίσκεται 36 στην ρεματιά του Κοστινα. ραπόταμους του. Απαριθμούνται περίπου 42 βραχώδη οστεοφυλάκια. Τα βραχώδη Χωριό Μπάσεβο νεκρικά δωμάτια έχουν σχήμα πυραμίδας, Βρίσκεται 21 χλμ βορειοδυτικά θόλους ή τρουλωτό ταβάνι. Η βάση των από το Κιρτζαλι. οστεοφυλακίων είναι κυκλική ή τετράγω- Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- νη. Κάποια από τα βραχώδη οστεοφυλά- θέατα: κια έχουν προθάλαμο και αλλά όχι. Συχνά - Κρίβους (Το κάστρο στο χωριό οι είσοδοι έκλειναν με πέτρινες πλάκες. Μπασεβο)- Βρίσκεται στην πιο ανατολι- Στο εσωτερικό των δωματίων υπήρχαν κή μεριά της δυτικής Ροδόπης – Ζουτλι επιπλέον στοιχεία – κόγχες, βάθρα για Ντΐαλ, απέχει 1,5χλμ από το χωριό Μπά- νεκρώσιμες ευνές και αλλά. σεβο, αλλά η διαδρομή είναι περίπου 40 - Βραχώδης Τομές , στην περιφέ- λεπτά λόγο του δύσβατου εδάφους. Από ρεια του Κίρτζαλι υπάρχει ένα από το πιο την πόλη Αρντίνο το κάστρο απέχει 9 χλμ παράξενα και ανεξήγητα φαινόμενα του (4:30 ώρες ). Από το γειτονικό τουριστι- μεγαλιθικού πολιτισμού της ανατολικής κό καταφύγιο ‘Μλέτσινο’ απέχει (2:30 Ροδόπης. Υπάρχουν απαριθμημένες πάνω ώρες). Το μόνο καλά διατηρημένο τμήμα από 1500 ξεχωριστές τομές χωρισμένες του είναι η ‘ακροπολη’ (το εσωτερικό σε 130 ομάδες. Οι ομάδες αποτελούνται κάστρο). Τα τοιχώματα του φτάνουν τα από 3 με 4 έως και 100 τομές. Οι σχισμές 6 μέτρα. Ο αμυντικός σχηματισμός ήταν αυτές βρίσκονται συνήθως μεγάλο ύψος, ενισχυμένος με δυο ορθογώνιους και ένα αλλά σε εξέχουσες βράχων στα δύσβατα τριγωνικό πύργο. Το κάστρο έπαιξε ση- βουνά της περιοχής. μαντικό αμυντικό ρόλο στη περιοχή του - Βραχώδη πατητήρια (Σαραπάνι), Ποταμού Άρδα. Χτίσθηκε περίπου τον 10ο στην περιφέρεια του Κιρζαλι συναντώ- αιώνα στα γραφικά βράχια πάνω από τον νται βάθρες που είτε είναι στρογγυλές ποταμό Άρδα, τα οποία σχηματίζουν τους είτε τετράγωνες πισίνες συνδεδεμένες ξακουστούς μαιάνδρους. Από τις τρεις με κανάλια και αυλακιά. Αυτά είναι τα πλευρές υπάρχουν τρομεροί γκρεμοί το πιο δημοφιλή μεγαλιθικά μνημεία και τα οποίο το κάνουν απόρθητο. Το κάστρο συναντάμε σε εκατοντάδες μέρη. Βρίσκο- του Κρίβους είναι ξακουστό από τους νται υπερυψωμένα. Ορισμένοι από τους βυζαντινούς χρόνους. ιστορικούς αποδέχονται τα πατητήρια ως ιερά στα οποία οι ηγεμόνες της Θράκης Άλλα αξιοθέατα στην περιφέρεια τελούσαν θυσίες δωρεές και αίμα που του Κιρτζαλι: κυλούσε στα λούκια. Πρόσφατες μελέτες - Βραχώδη οστεοφυλάκια – ένα από έδειξαν ότι είχαν χρησιμοποιηθεί για την τα βασικά σημεία του πολιτισμού των αν- παρασκευή του τελετουργικού οίνου, θρώπων των βράχων καλά κρυμμένα στην που συνδέεται με τη λατρεία του Θράκα κοιλάδα του ποταμού Άρδα και στους πα- θεού Διόνυσου. 37 Δήμος του Κίρκοβο Χωρίο Κίρκοβο Χωριό Απρίλτσι Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: - Αρχαία πέτρινη γέφυρα. - Το Νεκρικό μνημείο του Τσίστοβ - Θρακικό κάστρο στην κορυφή του (Τσιστοβ νεκροπόλ) Μποατέπε Χωριό Ντομιστε Χωριό Ποντκόβα Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Απέχει 15 χμ από το σημείο διέλευ- - Θρακικός οικισμός σης Μακάζα. Από το χωριό Ποντκόβα μέχρι - Το Νεκρικό μνημείο του Μογκίλεν. την Μακάζα κατασκευάζεται δρόμος με (Μογκίλεν νεκροπόλ) σκοπό την ρυμοτόμηση σημείου εισόδου εξόδου μεταξύ Ελλάδας – Βουλγαρίας. Χωριο Περβίτσα Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: - Βραχώδεις Θρακικοί τάφοι. - Βραχώδη ιερό. - Προϊστορικοί οικισμοί σε λοφί- - Ερείπια από μεσαιωνικούς οικι- σκους. σμούς. - Ερείπια από πρώιμους ρωμαϊκούς Χωριό Κριλάτιτσα οικισμούς. Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: - Αρχαίο νεκροταφείο, με πρώιμο αρ- Χωριό Όστροβετς χαϊκό και μεσαιωνικό κάστρο και ερείπια Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: οικισμών στην περιοχή Ασαρα . - Ερείπια από μεσαιωνικούς οικι- σμούς Χωριό Ράστνικ Ιστορικά και πολιτιστικά αξιο- Χωριό Ορλίτσα θέατα: Το χωριό Ορλίτσα απέχει 5 χμλ - Βραχώδεις κόγχες στην περιοχή από τα ελληνικά σύνορα. Σε απόσταση 1 Μαντσάϊα Κάι. χμλ από το χωριό περνάει ο δρόμος για το Μακαζα. Χωριό Ντομπρομίρτσι Φυσικά αξιοθέατα: Φυσικά αξιοθέατα: -Δρυμος "Ορλίτσα" (με έκταση - Βραχώδη μανιτάρια. (Σκάλνι 566,5 εκτάρια). Είναι διαμορφωμένος Γκούμπι) με σκοπό την προστασία των βασικών 38 οικοσυστημάτων από οξιά Μοισί- (Dendrocopos medius). ας. Είναι τόπος διαβίωσης σπάνιων Χωριό Τσακαλάροβο αρπακτικών πουλιών. Μοναδικού Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: χαρακτήρα η κάρστια συνοικία με - Το Κάστρο (Κρέποστ) τις πολυάριθμες σπηλιές, φαράγγια πήγες Φυσικά αξιοθέατα: κ.α. στο βουνό Κότλεν. Αυτή η προστα- - Αραμπατζΐισκο – υπό προστασία τευμένη περιοχή περιβάλλεται από πλα- περιοχή - ευρήματα από ελατά συνολικής τύφυλλα δάση, αποτελείται κυρίως από επιφάνειας 1,4 εκτάριων. οξιές Μοισίας και σε διάσπαρτα σημεία υπάρχουν κοινές αγριοτσουκνίδες. Συχνά Χωριό Κρέμεν συναντάμε αναδασωμένες βελανιδιές μαζί Ιστορικά και πολιτιστικά αξιο- με αγριοτσουκνίδες και ανάμεικτα δάση θέατα: από βελανιδιές και δρυ. Τα δευτερεύοντα - Το Κάστρο (Κρέποστ). δάση και οι θαμνώδης αγριοτουκνίδες είναι -Αρχαία πέτρινη γέφυρα περιορισμένης εξάπλωσης. Ο εθνικός δρυμός «Ορλίτσα» μαζί με τον κοντινό δρόμο ‘Κερσενλιτσα - Αρντα- Χωριό Τζέροβο Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: σλουκα’ τα φυσικά αξιοθέατα ‘Ζλόστεν’ - Το Κάστρο(Κρέποστ). (358 εκτάρια), ‘Ορλοβί πετσερί’ (αετοσπη- λιές)(5 εκτάρια) και ‘Ουρούσκι σκάλι’(10 εκτάρια) είναι περιοχές που παρουσιάζουν Χωριό Λοζενγκράντσι μεγάλο ορνιθολογικό ενδιαφέρον. Σε όλη Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: την περιοχή έχουν βρεθεί 176 είδη πτηνών, - Αρχαία πέτρινη γέφυρα από τα οποία 50 αναγράφονται στην κόκ- κινη βιβλίο της Βουλγαρίας. Από τα μέχρι Χωριό Ντράνγκοβο τώρα πτηνά, 87 είδη είναι είδη υπό προστα- Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: σία από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι περιο- - Αρχαία πέτρινη γέφυρα χές αυτές είναι παγκοσμίου ενδιαφέροντος λόγο του ότι έχουν τις φωλιές σε αυτές, Χωριό Μπενκόβτσι άγριες ορτυκομάνες (Crex crex) και είναι Πλούσιο σε αρχαιολογικά ευ- μια από τις πέντε πιο σημαντικές περιοχές ρήματα – από την περίοδο της λίθινης της χώρας όπου φωλιάζουν πολλά πούλια εποχής. Στην περιοχή υπάρχουν πραγ- όπως ο μαύροπελαργός (Ciconia nigra), ματικοί βραχώδη σχηματισμοί, πατητή- ο φιδαετός (Circaetus gallicus), η Αετο- ρια, πισίνες, υδρορροή, βραχώδη τάφοι γερακίνα (buteo rufinus), ο κραυγαετός και αλλά βραχώδη λαξεύματα.Φυσικά (Aquila pomarina), ο χρυσαετος (Aquila αξιοθέατα: chrysaetos), ο Μπούφος, η Σταχτοτσικλι- - Το λιοντάρι (Λούβουτ) – βραχώ- τάρα (Picus canus). και η Μεσοτσικλιτάρα δης σχηματισμός. 39 Ο Δήμος του Μομτσιλγκραντ Η πόλη Μομτσιλγκταντ 4-5 μέτρα. Έχουν την όψη του Απέχει 283 χλμ από την Σόφια καμένου δέντρου. Αποτελούνται και 139 χλμ από την Φιλιππούπολη. από κολλημένους κόκκους άμμου και Απαριθμεί 9 000 κατοίκους. βραχώδη θρύμματα. Εικάζεται ότι είναι Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέ- βράχια τα οποία δημιουργήθηκαν πριν ατα: 25-30 εκατομμύρια χρόνια όταν στην -Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Τσαρ ανατολική Ροδόπη υπήρχε υποβρύχια Μπορίς Ποκρουστίτελ (του Βαπτιστή)’ ηφαιστειακή δραστηριότητα. Φυσικά αξιοθέατα: - Δρυμός “Εκτροφείο ελαφιών”. Χωριό Τατούλ Το εκτροφείο καταλαμβάνει έκταση Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: συνολικού πλάτους 5200 εκταρίων - Αρχαιολογικό σύμπλεγμα – και εκτείνεται στους νομούς Κίρτζαλι, Ιερό. Κρουμοβγραντ και Μομτσιλγκραντ. Απέχει λιγότερο από ένα χλμ από Σήμερα στον δρυμό υπάρχουν πάνω το χωριό. Βάση του χώρου, σύμφωνα από 1000 ελάφια, κοντά στο ¼ από τον με βούλγαρους αρχαιολόγους, είναι η συνολικό πληθυσμό των ελαφιών (Dama ύπαρξη του τάφου του Ορφέα. Τα βράχια dama) της χώρας. Εκτός από τα ελάφια στο περίχωρα του χωριού Τατούλ είχαν σε αυτήν την περιοχή υπάρχουν και θεοποιηθεί ακόμη από το 5.000 π.χ. Αυτό αγριοκάτσικά (Ovis musimon), εκ των δηλώνει ότι το ιερό είναι πιο αρχαίος οποίων έχουν μείνει μόνο 30-40. Στην τόπος λατρείας και από τις πυραμίδες περιοχή υπάρχει μεγάλος αριθμός λύκων της Αιγύπτου. Το σύμπλεγμα αποτελείτε εξαιτίας της ύπαρξης μεγάλου αριθμού από το αρχαίο ιερατικό τόπο και από θηραμάτων. Για τους κυνηγούς το ενδι- μεσαιωνικό κάστρο. Εκεί ανακαλύφτηκε αφέρον εστιάζεται κυρίως στους λαγούς γυμνό αγαλματίδιο όρθιου θεού – άνδρα, στα αγριογούρουνα στις αλεπούδες στις όπου με το ένα του χέρι στηρίζεται σε αγριόγατες και στα κουνάβια. μια λύρα και στο άλλο κρατάει ένα плектрон – κάτι σαν φτερό με το οποίο Χωριό Ραβέν παίζει μουσική. Το άγαλμα πιθανότατα Φυσικά αξιοθέατα: απεικονίζει τον Ορφέα. Μέρος των - Το πέτρινο δάσος (βκάμενατα ευρημάτων της αρχαιολογικής έρευνας γκορά)-Αποτελεί μοναδικό βραχώδες αποτελεί επίσης ένα κεραμικό σκήπτρο φαινόμενο. Υπάρχει πληθώρα από πέ- μάντη, νομίσματα του 4ου – 3ου αιώνα τρινους (προσομοιάζουν με απολιθωμέ- π.χ. από το νησί της Θάσου και την Μα- νους) κορμούς που συνιστούν δασός, με ρώνεια και μέρη από κεραμική μάσκα διάμετρο από 5- 120 εκατοστά και ύψος του Διονύσου. 40 Ως ιερός τόπος, το Τατούλ, κικού κρασιού). υπήρξε περίπου από τον 15ο -14ο Με την έλευση του χριστιανισμού αιώνα π.χ. και αδιάκοπα λειτούρ- στην Ροδόπη στα τέλη του 4ου αιώνα το γησε μέχρι τις αρχές του 5ου αιώνα πλούσιο σύμπλεγμα ανοικοδομήθηκε σε μ.χ. έως την προσέλευση του χριστια- τσιφλίκι. Έτσι παρέμεινε έως και τον νισμού. 11ο- 12ο αιώνα όπου έγινε ιδιοκτησία Εκτός από την άφθονη θρακική της γνωστής βυζαντινής οικογένειας κεραμική στο ιερό που βρίσκετε στα των Παλαιολόγων. περίχωρα του χωριού Τατούλ, ανακα- λύφτηκαν και ευρήματα από την Μ. Ασία, από τα παράλια της θάλασσας του Μαρμαρά και από τα νησιά του Αι- γαίου. Αυτό δείχνει ότι ο λειτουργών εκεί θεοποιημένος μάντης ήταν διάσημος όχι μόνο στην Ροδόπη και στην Θράκη, αλλά και σε πολλά άλλα μέρη του υπόλοιπου αρχαίου κόσμου. Αυτός ο μυθολογικός ήρωας μπορεί να είναι μόνο ο Ορφέας. Από τις ιστορικές πήγες είναι γνωστό ότι ήταν θρακικής καταγωγής αλλά γρήγορα έγινε γνωστός και στην αρχαιοελληνική μυθολογία. Οι αρχαίοι φιλόσοφοι διηγούνται, ότι μετά τον θάνατο του Ορφέα και τον διαμελισμό του σώματος του, από της Θρακικές Μαινάδες, του Διονύσου, αυτές προχώρησαν στο κάψιμο το σώμα του και την τοποθέτηση της σταχτή του σε μία τεφροδόχο η οποία στην συνέχεια τοποθετήθηκε σε μια ψηλή κολώνα. Τέ- τοια κολώνα υπάρχει στο ιερό. Στο 2004 ανακαλύφτηκε μια μο- ναδική ρίζα αμπελιού ηλικίας περίπου 3000 χρόνων (από τον καιρό που οι θράκες κατοικούσαν την περιοχή αυτή), η οποία διασώθηκε φυτεύτηκε ( για να αποκαταστήσει την πυκνότητα του θρα- 41 Η πόλη του Ρουντοζέμ Ο πόλη είναι τοποθετημένη σε γρα- κάστρα , Τσελινά, Περουστιτσα, Αγίου φική κοιλάδα, σχηματισμένη στις εκβολές Ιουστινιανού, Στανιμακα, Αετός, Κοζ- των ποταμών Ελχοβ και Τσεπιν στον νικ και Μπεαντνος, τα οποία περιλαμβάνουν ποταμό Άρδα. Βρίσκεται σε υψόμετρο ολόκληρο το αμυντικό σύστημα περιφρού- 826 μέτρων. Απαριθμεί περίπου 4.000 ρησης και κάστρων της Ροδόπης. κατοίκους. Μέχρι στιγμής έχουν ανασκαφεί Σε παλαιότερα έγγραφα ο κατοι- περίπου 50 μέτρα τοίχους πάχους 1,5- 2 κημένος αυτός τόπος αναφερόταν ως μέτρων. Σε μερικά μέρη το ύψος φτάνει και Παλάς. τα 2 μέτρα. Έχουν βρεθεί πολλά κομμάτια Το έτος 1913 το Πάλας έγινε το κεραμικών από διάφορες εποχές, τα οποία κέντρο της περιοχής. Το 1934 απέκτησε το πρόκειται να εξεταστούν πιο λεπτομερει- όνομα Ρουντοζεμ. Κατά την αρχαιότητα ακά και να χρονολογηθούν. από εδώ περνούσε το καραβάνι - δρόμος Η κορυφή Ζερτβενίκ στην οποία βρί- της Ροδόπης που συνέδεε την Θράκη σκεται το κάστρο υψώνεται σαν πύργος με με την πεδιάδα του Αιγαίου Πελάγους. 50 μέτρα ύψος αποτελούμενη από βράχια Στην σύγχρονη ιστορία ο δρόμος αυτός που της προσδίδουν επιβλητική παρουσία είναι γνωστός ως δρόμος του συνδέει το ακόμη από την αρχαιότητα. Παΐκοβο με το Ρουντοζεμ και την Ξάνθη. Πολυάριθμοι θρύλοι, οι οποίοι μιλούν για αμέτρητους θησαυρούς που Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: άφησε ο Εριμ Παπα, από βυζαντινούς και - Τα κάστρο του Κοσνικ (Κετσι- ρωμαϊκούς κατακτητές στην αρχαιότητα, καϊά) – μεσαιωνικό κάστρο στην πόλη, είναι αντικείμενο μελέτης και αναζήτησης. προσβασιμο για τους τουρίστες. Από κει Σε ένα από τα σπηλαία, που δεν έχει ανα- περνάει η οικολογική διαδρομή ‘Κετσι καλυφθεί ακόμη εικάζεται ότι υπάρχουν Καιά Κοζνικ’. Τα κάστρα Μπεαντνος αμέτρητα τούνελ κάτω από τα βράχια και Κοσνικ συχνά αναφέρονται από τους που οδηγούν στα ‘Χρυσό κατακλυσμό’, χρονογράφους των βυζαντινών αυτοκρα- ‘Άλογα φορτωμένα με χρυσά νομίσματα τόρων, συμπεριλαμβανόμενων και του και στολίδια’. Ιωάννη Καντακουζηνού. Αυτός γράφει ότι - Η τσιγγάνικη πόλη (καταυλισμός)- η βυζαντινή αυτοκράτειρα Άννα της Σα- θρακικό ιερό από την αρχαία εποχή. Ο βοΐας ζήτησε βοήθεια από τον Βούλγαρο αρχαιολογικής σημασίας χώρος βρίσκεται Τσάρο Ιβαν Αλεξάντερ εναντίον του ίδιου ακριβώς πάνω στα σύνορα με την Ελλάδα. του Καντακουζηνό, στην εμφύλια διαμάχη Από κει περνάει και η οικολογική διαδρομή για την διαδοχή του βυζαντινού θρόνου. ‘Τσιγγάνικη πόλη- Σαντιλιτσίετο’ Ως αμοιβή για την βοήθεια που παρείχε ο - Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Γεωρ- Ιβαν Αλεξάντερ το 1344 του δόθηκαν τα γίου’ (1928) 42 Φυσικά αξιοθέατα: - Ρωμαϊκός δρόμος. - Κυανά βράχια (σίνιτε σκάλι)- - Αρχιτεκτονικός οικισμός. βραχώδη σχηματισμοί μέσα στην πόλη - Ερείπια από το μεσαιωνικό του Πουντοζεμ. μοναστήρι της ‘Αγίας Ελένης’. - Βραχώδη σχηματισμοί ‘Κιτσίκα’- Ατραξιόν: φυσικό αξιοθέατο. - Το φράγμα του Πλοβντίβτσι Χωριό Μπόεβο Χωριο Ραβνινάτα Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Το χωριό βρίσκεται στην νότια - Ίχνη σπηλαιολογικού οικισμού. μεριά της κεντρικής Ροδόπης. Από τα Φυσικά αξιοθέατα: νότια διακρίνονται τα βορινά βουνά της - Μεγάλο σπηλαιο ‘Μποεβ’. ελληνικής πλευράς της Ροδόπης. Από - Το σπηλαίο Κοκαρά. την βορειοδυτική μεριά διακρίνονται οι Τα δυο σπηλαία διακρίνονται για κορυφές των βουνών Ρόζεν, Παμπόροβο, την ομορφιά τους. Σνεζάνκα και Καρλούκ. Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Χωριό Βιτίνα - Η κορυφή της ‘ Θεοτόκου’ – ερεί- Βρίσκεται στα Ελληνοβουλγάρικα πια από την μεσαιωνική εκκλησία. σύνορα. Έχει θέα τόσο στην Βουλγάρικη - Η κορυφή του ‘Αγίου Θεοδώρου’ – μεριά αλλά και στην Ελληνική μεριά της ερείπια από μεσαιωνικό παρεκκλήσι. Ροδόπης. Ατραξιόν: Φυσικά αξιοθέατα: - Αγρόκτημα με στρουθοκαμήλους - Η τοποθεσία των σπηλαίων – βρίσκεται στην οικολογική διαδρομή του χωριού Ραβνιτάτα. Χωριό Μοτσούρε Βρίσκεται στα Ελληνο-Βουλγάρικα Χωριό Πολιάνα σύνορα Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: - Ερείπια από αρχαίο οικισμό, - Διαφυλαγμένο πολεμικό όμορο οι- βρίσκεται στην περιοχή ‘Σέλιστε’. κοδόμημα- συνοριακό οικοδόμημα από το πρόσφατο παρελθόν – συνοριακό φυλάκιο, συνοριακή συρμάτινη περίφραξη, πολεμικό παρατηρητήριο. Το οικοδόμημα αποτελεί τουριστική ατραξιόν. Χωριό Πλόβντιβτσι Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: 43 Δήμος Σμόλιεν Η πόλη του Σμόλιεν φυλή των Σμολιάνων, η οποία έζησε στην Η πόλη του Σμόλιεν αποτελεί το περιοχή αυτή τον μεσαίωνα. Ο σημερινός διοικητικό, οικονομικό και πολιτιστικό πληθυσμός ανέρχεται κοντά στις 33.000 κέντρο της Κεντρικής Ροδόπης και είναι κατοίκους. το κέντρο της ομώνυμης περιφέρειας. Βρί- Η πόλη και η περιοχή διακρίνονται σκεται 260 χλμ νοτιοανατολικά α πό την από τον πλούσιο πολιτισμό, τα ήθη και τα πρωτεύουσα της Βουλγαρίας την Σόφια, έθιμα, τους θρύλους και τις παραδόσεις 100χλμ νοτια της Φιλιππούπολης και 11 από αρχαιοτάτων χρόνων καθώς και την χλμ νότια του παραθεριστικού κέντρου φυσική ομορφιά τους. του Παμπόροβου. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από το Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: μοναδικό κλίμα της, με μαλακό χειμώνα Περιφερειακό και Ιστορικό Μου- και δροσερό καλοκαίρι, καθαρό αέρα καθ σειο ‘Στοΐου Σισκοβ’ όλη την διάρκεια του χρόνου, λόγο του ότι Στο μουσείο παρουσιάζετε η ιστορία βρίσκεται κοντά στο Αιγαίο. Είναι κτισμέ- και ο τρόπος ζωής της κεντρικής Ροδόπης νη σε υψόμετρο 800-1200 μέτρων. από την αρχαιότητα έως και σήμερα. Σε Το Σμόλιεν είναι η μεγαλύτερη πόλη αυτό διαφυλάσσεται το ιστορικό παρελ- της δυτικής Ροδόπης και η πόλη με το με- θόν και την πολιτιστική κουλτούρα της γαλύτερο μήκος στην Βουλγαρία. Η πόλη περιοχής του Σμόλιεν τα μπορεί κανείς να ελίσσεται 18 χλμ κατά μήκος του ποταμού μελετήσει. Τσέρνα, παραπόταμο του Άρδα. Στον χώρο του μουσείου φυλάσ- Σύμφωνα με τις τελευταίες μετρή- σονται πάνω από 150.000 μουσειακά σεις το Σμόλιεν, καθώς και η περιφέρεια εκθέματα. Tα εκθέματα αυτά χωρίζονται του, είναι το πιο ήσυχο μέρος που θα μπο- κυρίως σε 2 τμήματα ρούσε να ζήσει κανείς στην Βουλγαρία. Η – Τμήμα Αρχαιολογίας: με θεματικές περιοχή έχει την μικρότερη εγκληματικό- ενότητες που αφορούν την Προϊστορία, την τητα. Τα τελευταία χρόνια έχει καταγράφει Θράκη, τον Μεσαίωνα. μόνο ένα βαρύ έγκλημα. – Τμήμα Εθνογραφίας: με θεματικές Η πόλη του Σμόλιεν πήρε την ση- ενότητες όπως η θρακική ενδυμασία, οι μερινή της μορφή όταν πραγματοποιήθηκε τελετές και τα δρώμενα, τα παραδοσιακά το 1960 η συνένωση της πρώην πόλη του επαγγέλματα, οι τέχνες της Ροδόπης, η Σμόλιεν, του χωρίου Ραΐκοβο και της αρχιτεκτονική της Ροδόπης, οι παραδόσεις πόλης Ούστοβο, τα οποία σήμερα είναι οι και η σύγχρονη εποχή. μεγαλύτερες συνοικίες της πόλης. Το όνο- Το μουσείο προσφέρει θεματικές μα Σμόλιεν προέρχεται από την σλαβική διαλέξεις στην βουλγαρική και αγγλική 44 γλώσσα και την δυνατότητα χρήσης Αρχιτεκτονικό Συγκρότημα – Πε- ηλεκτρονικού οδηγού με 12 ενότη- ριοχή Ραΐκοβ τες στα αγγλικά, γαλλικά, ελληνικά Αντιπροσωπευτικό συγκρότημα με και ρώσικα. κτίρια-μνημεία της παραδοσιακής και ανα- Το προσωπικό του μουσείου δύ- γεννησιακής αρχιτεκτονικής του Σμόλιεν. ναται να εκτελεί και συμβουλευτικές Μέρος της αρχιτεκτονικής του συγκρο- υπηρεσίες σε θέματα –ιστορικό - πολιτι- τήματος είναι και το σπίτι μουσείο του στικής κληρονομιάς της κεντρική Ροδό- ‘Λάσλο Νάγκι’ καθώς και ο Ιερός Ναός πης. Στους χώρους του οργανώνονται επί- του Άγιου Θεοδώρου του Στρατηλάτη’. καιρες θεματικές εκθέσεις, προγράμματα επιδείξεων και συναντήσεις εργασίας. Αλλά αρχιτεκτονικά μνημεία : Επιπλέον από την εξειδικευμένη βιβλιο- • Εθνικής σημασίας: θήκη του μουσείου παραχωρείται αρκετό Η οικία του Πανγκάλοβ (Παγκά- υλικό σε άλλους ενδιαφερόμενους. λοβσκατα κούστα)(1860) Διαθέτει πάρκιγκ καφέ και αίθου- Θεωρείται από τα αριστουργήματα σα 30 ατόμων. της αναγεννησιακής βουλγαρικής αρχι- Ανοικτά Τρίτη μέχρι και Κυριακή τεκτονικής. Από τις 9:00-12:00 και από τις Ο Ιερός Ναός της ‘Κοίμηση της 13:00- 17:00 Θεοτόκου’ (1865) – βρίσκεται στην περιο- Τηλέφωνο επικοινωνίας: χή του Ούστοβ και αποτελεί καλλιτεχνικό 0301/62727 και ιστορικό μνημείο.
Το Μουσείο ‘Λάσλο Νάγκι’ • Τοπικης σημασιας: Στο σπίτι μουσείο, ‘Λάσλο Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Νικολά- Νάγκι’ (πρώτο μισό του 19ου αιώνα) ου’ (1836) βρίσκεται στην περιοχή του παρουσιάζονται έργα, μεταφράσεις και Ούστοβ. φωτογραφίες του Ούγγρου ποιητή Λά- Στο Ούστοβο υπάρχει μια ασυνή- σλο Νάγκι ο οποίος αποτέλεσε τον ποιο θιστη παράδοση- κατά την διάρκεια του γνωστό μεταφραστή των διασημότερων εορτασμού των δύο εκκλησιών το χτύπη- βουλγάρικων ποιημάτων και παραδο- μα των καμπάνων των δυο ναών ξεκινάει σιακών τραγουδιών και είναι ο πλέον ακριβώς την ίδια στιγμή και δημιουργεί τιμημένος πολίτης της πόλης του Σμόλι- ένα αληθινό θέαμα αποτελούμενο από εν. Στο μουσείο διαφυλάσσονται ακόμη τον αρμονικό συνδυασμό των ήχων των και προσωπικά αντικείμενα του ποιητή, καμπάνων . έγγραφα και ζωγραφιές που πηγάζουν Ο Ιερός Ναός της ‘Αγίας Κυρια- μέσα από τα ποιήματα του. Το μουσείο κής’(1836) βρίσκεται στην περιοχή του διαθέτει και αίθουσα συνεδριάσεων . Ραΐκοβο. Τηλέφωνο κρατήσεων -0301/62727 Ο Ιερός Ναός του Άγιου Θεοδώρου του Στρατηλάτη (1836) βρίσκεται στην Ο Καθεδρικός ναός του ‘Αγίου 45 περιοχή του Ραΐκοβο. Βησσαρίων του Σμόλιεν’ και το πα- Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Αθανα- ρεκκλήσι του ‘Αγίου Θεοδώρου του σίου’ (1882). Βρίσκεται στα περίχωρα Τήρωνος’ (2006) του χωριού Ραΐκοβο, στο μοναστήρι Αρχιτεκτονικός οικισμός Νέο Κέ- Βαραντιλ. Χαρακτηρίζεται ως μοναστήρι ντρο: Ο οικισμός αποτελείται από μοναδικά από τους ντόπιους καθώς έχει ξενώνες κτίρια σε μοντέρνα βουλγάρικη αρχιτεκτο- προορισμένους για τους προσκυνητές . νική. Μέσα στον οικισμό υπάρχει το κτίριο Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Γεωργί- του θεάτρου (το οποίο έχει βραβευτεί με ου’ (1858)- Βρίσκεται στην περιοχή του το 3ο παγκόσμιο βραβείο αρχιτεκτονικής Σμόλιεν στην πόλη του Σμόλιεν. Biennale της Αμερικής - το1985) καθώς Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Πνεύμα- και έργα που χαρακτηρίζουν την σύγχρονη τος’(1891)- Βρίσκεται στην περιοχή του βουλγάρικη γλυπτική με προμετωπίδα το Σμόλιεν στην πόλη του Σμόλιεν. Μνημείο του συνταγματάρχη Σεραφείμ, ο Η οικία του Παμπόροβ (Παμπό- οποίος ήταν επικεφαλής στρατιωτικών ροβσκατα κούστα)(1886) Βρίσκεται στην τμημάτων κατά την περίοδο των βαλκα- περιοχή του Σμόλιεν. νικών πολέμων και απελευθερωτής της Το κονάκι του Αλιμπέεβ (Αλιμπε- κεντρικής Ροδόπης από τον οθωμανικό έβιατ κούστα)(1751)- Βρίσκεται στην ζυγό, το Μνημείο του Ορφέα και της Ευ- περιοχή του Ραΐκοβο. ρυδίκης, το Μνημείο του Νικόλαου Χαΐτοβ Το κονάκι του Σακίροβ (Σακιροβιατ (κλασικός συγγραφέας της βουλγάρικης κονΐακ)(πρώτο μισό του 19ου αιώνα)- φιλολογίας, τα έργα του μεταφράστηκαν Βρίσκεται στην περιοχή του Ραΐκοβο. σε πολλές γλώσσες), καθώς και άγαλμα του Η οικία του Χατζίτσονεβ (Χατζι- αγαπημένου του ήρωα. τσονεβατα κούστα)(1873) Το Μνημείο των Ηρώων και η Αλέα Η οικία του Βράντσεβ (Βράντσε- της Αναγέννησης Βρίσκεται στην περιοχή βατα κούστα) του Ούστοβ. Η οικία του Πέτκο Τάκοβ (Πετκο Τακοβλατα κούστα) Αρχαιολογικά μνημεία: Η οικία του Σερεμέτεβ (Σερεμετέ- Η συνοικία του Κούλτοβ στην βατα κουστα) περιοχή Μογκίλα , στη πόλη του Σμόλιεν Η οικία του Κελέβ (Κελέβσκατα (16ου -14ου αιώνας μ.χ.). Το μνημείο κούστα) είναι προσβάσιμο. Χρήζει συντήρησης και Η οικία του Βίντροβ (Βιντρόβατα αναστήλωσης. κούστα) Το Κάστρο ‘Καλέτο’- μοναστήρι του Τούρλκουκ , πόλη του Σμόλιεν (6ος •Σημερινά αρχιτεκτονικά μνη- – 12ος αιώνας). Προσβάσιμο από δρο- μεία: μάκι που απέχει 700 μέτρα από τον δρόμο 46 Σμόλιεν-Παμπόροβο. Χρήζει από έργα των μεγαλύτερων και πλέον διακε- πλήρους μελέτης για την συντήρηση κριμένων εκπροσώπων της Βουλγάρικης και ανάδειξη του. εικαστικής τέχνης . Ρωμαϊκός δρόμος ‘Περσένκ- Ανοιχτά 8:30-12:00 και Καϊναντίνα’- Μέρος αρχαίου δρόμου από 13:00-17:30. Κλειστά την Δευτέρα την Φιλιππούπολη μέχρι το Αιγαίο. Η αρχαία χάραξη περνάει νότια διαμέσου του Φυσικά αξιοθέατα: χωριού Τουρΐαν, του χωριού Κοσνίτσα και Η Υπό Προστασία Περιοχή– Οι την κορυφή Κομ. λίμνες του Σμόλιεν Ρωμαϊκός δρόμος ‘Μομτσίλοβτσι- Οι λίμνες του Σμόλιεν δημιουργή- Σμόλιεν’. Από την χάραξη του δρόμου θηκαν από κατολισθήσεις. Βρίσκονται φαίνεται ότι χρησιμοποιούνταν από την στην περιοχή μεταξύ της πόλης του πρώιμη μπρούτζινη εποχή (16 αιώνας π.χ. Σμόλιεν και της κορυφής Σνεζάνκα. Από -12 αιώνας π.χ. ). τις αρχικές 20 λίμνες έχουν μείνει μόλις 7. Με τον καιρό η μεταβολή της εδάφους Το Πλανητάριο του Σμόλιεν με προσχώσεις χώματος και πετρών είχε Το πιο μεγάλο Πλανητάριο στην ως αποτέλεσμα την επικάλυψη μερικών Βουλγαρία. Προσφέρει μόνιμες παραστά- από αυτών. Η τοποθεσία είναι μυθικά σεις για το ευρύ κοινό καθημερινά στις όμορφη 15:00, ενώ υπάρχουν και παραστάσεις στις Η Υπό Προστασία Περιοχή - Φα- 9:30, 11:00 και 16:30 για πιο μικρές ομάδες ράγγι ανθρώπων με ελάχιστο αριθμό τα 10 άτομα. Στην περιοχή μπορεί κανείς να Από το πλανητάριο μπορεί κανείς να πα- δει: ρατηρήσει με τα τηλεσκόπια που διαθέτει Το αιωνόβιο δέντρο Τσίναρα- μετα- κάθε μέρα τα Πρωινά - τον Ήλιο και το φέρθηκε από την Ελλάδα τον 19 αιώνα. Απόγευμα – τον βραδινό ουρανό (μόνο Σήμερα το δέντρο σκιάζει επιφάνεια την Τετάρτη). 600τμ. Το πλανητάριο παραμένει κλειστό Τον Δρυμό ‘Σοσκόβτσετο’ με την τις Κυριακές μετά το μεσημέρι για τους μοναδική βιοποικιλότητα από αιωνόβια μήνες Απρίλιο έως Οκτώβριο, και όλη δέντρα, γραφικούς καταρράκτες, ενδια- την Κυριακή για τους μήνες Νοέμβριο φέρον βραχώδης σχηματισμούς. Ο Δρυμός έως Μάρτη. δημιουργήθηκε με σκοπό την διαφύλαξη των αρχαίων κέδρων, των όμορφων Η Πινακοθήκη του Σμόλιεν φυσικών τοπίων, των καταρρακτών, του Στην πινακοθήκη φυλάσσονται πε- γενικού φυσικού περιβάλλοντος και των ρίπου 2000 έργα εικαστικών τεχνών από άγριων ζωών της περιοχής. Η συνολική βούλγαρους και ξένους καλλιτέχνες. Στις έκταση του δρυμού φτάνει τα 177,5 μόνιμες εκθέσεις της παρουσιάζονται εκτάρια, από τα οποία ένα ποσοστό άνω του 40% αυτού βρίσκονται σε υψόμετρο και τους καταρράκτες. Το μονοπάτι 47 άνω των 1600-1700 μέτρων. Για την περνάει δίπλα από το σημείο του μαζική πρόσβαση αλλά και προφύλαξη δρυμού που φυτρώνει το Λείριο της των μοναδικών συνδυασμών και της Ροδόπης (Lilium rhodopeum).Ακο- ποικιλομορφίας των φυσικών πόρων του λουθεί μια σειρά από μικρούς αλλά ελκυστι- δρυμού ‘Σοσκόβτσετο’, δημιουργήθηκαν κούς καταρράκτες – ‘Ρόπκατα’, ‘Καζάνιτε’, οικολογικές διαδρομές στον δρυμό και ‘Σαρτσέτο’, ‘Κασκάντιτε’. Τελικά υπάρχει ο ειδική ζώνη προστασίας. Το μονοπάτι καταρράκτης ‘Ορφέας’ ο οποίος είναι ένα ονομάζεται ‘Το φαράγγι των καταρρακτών’ από τους μεγαλύτερους καταρράκτες του και έχει μήκος 6 χλμ ή 3,3 ώρες πεζοπο- φαραγγιού. Το ύψος του φτάνει τα 60 μέτρα. ρία. Η όλη χάραξη του είναι γεμάτη από Η οικολογική διαδρομή ‘Το φαράγγι των ιδιομορφίες και περνάει γύρο από διάφορα καταρρακτών’ επισκέπτονται κάθε χρόνο φυσικά αξιοθέατα. πάνω από 5000 τουρίστες. Το σημείο εκκίνησης είναι της Οι βραχώδη σχηματισμοί Ιονάκα, οικολογικής διαδρομής βρίσκεται στο Νεβιάστατα, Σοκόλιτσα, Ο βράχος του Αρναούντσκο, το οποίο απέχει 5 χλμ από Ορφέα, Ο Μέγας Τοίχος με τις θαυμαστές το Σμόλιεν. μορφές δημιουργήθηκαν, από το κάθετο Το μονοπάτι περνάει από αντιπρο- και οριζόντιο ράγισμα των ηφαιστειακών σωπευτικά για την περιοχή οικοσυστήματα μαγμάτων της κοιλάδας του ποταμού κέδρων, ενώ το δρομολόγιο του είναι Τσέρνα. διαμορφωμένο έτσι ώστε να αποκαλύπτει Ο Δρυμός ‘Αμζόρο’ δημιουργή- διαφόρους βραχώδης σχηματισμούς, οι θηκε με σκοπό την αποκατάσταση και οποίοι είναι αποτέλεσμα της εξάτμισης των προστασία των απειλούμενου φυτικού ηφαιστειακών μαγμάτων, όπως οι: ‘Ριλτίτε’ είδους (Licopodium Inundatum). Βρίσκεται (Το Παραπέντε), ‘Ρεντένιτε κάμανι’ (Τα- στην περιοχή του Πέτροβο σε λοφίσκο με κτοποιημένες πέτρες). υψόμετρο 1050 μέτρα, κοντά στον ασφαλ- Ακολουθεί η ‘Αρχαία οξεία’, η οποία τοστρωμένο δρόμο Σμόλιεν – Πεστέρα. είναι ένα από τα αξιοθέατα της διαδρομής. Κοντά από αυτόν διέρχεται καλωδιακή Η επιβλητική διάμετρος του δέντρου φτά- γραμμή υψηλής τάσης και χωματόδρομος νει τα 4,20 μέτρα. Βρίσκεται κοντά στον ποταμό και είναι μια καλή αφορμή για τον Χωριό Ντούνεβο περαστικό να αποκτήσει μια διαφορετική Βρίσκεται 2 χμλ από την επαφή με την βλάστηση της περιοχής. πόλη του Σμόλιεν, στα 1087 μ υψό- Η μαγεία της οροσειρά της Ροδόπης και μετρο. Απαριθμεί 137 κατοίκους η περίπτυξη της από τους πρόποδες του Σμόλιεν αποκαλύπτουν στους αναβατές Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: πανοραμικές πλατειούλες με θεά το Σμόλι- - Ο Ιερός Ναός του ‘ Προφήτη εν, την πανίδα της περιοχής (αγριοκάτσικα) Ηλία ’ (1859) 48 τοιχοποιία και σειρές με κόκκινα τούβλα. Χωριό Σμιλΐαν Στα βράχια φαίνονται εικονίσματα των Είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της κοινότητας του Σμόλιεν. ιερέων από τον 4ο και 5ο αιώνα. Στην Βρίσκεται 15 χλμ νοτιανατολικά της κορυφή του ανυψώνεται σταυρός 7 μέ- πόλης του Σμόλιεν. Το χωριό βρίσκεται τρων. Το συγκρότημα παρέχει παράλια για στο πιο ψηλό σημείο του ποταμού Άρδα, κολύμβηση και δυνατότητα για ψάρεμα. - 1111 μέτρα υψόμετρο. Το παλιό όνομα του χωριού ήταν Σμόλιεν. Σύμφωνα με Ατραξιόν: την παράδοση μέχρι τον 17ο αιώνα ήταν - Εστιατόριο ‘Σμολένα’–διαθέτει μητροπολιτικό και διοικητικό κέντρο της και μικρό ζωολογικό κήπο. κεντρικής Ροδόπης. Ο τελευταίος μητρο- - Κέντρο ψαρέματος – Τεχνίτη πολίτης του Σμόλιεν ο άγιος Βησσαρίων λίμνη με δυνατότητες ψαρέματος και του Σμόλιεν πέθανε μαρτυρικά για την μπάρμπεκιου. χριστιανική πίστη το 1670 στα χέρια των τούρκων. Χωριό Μομτσίλοβτσι Είναι ξακουστό για την καλ- Βρίσκεται 13 χμλ βόρια της πόλης λιέργεια ενός είδος φασολιού. του Σμόλιεν και 14 χμλ ανατολικά του Πα- μπόροβου. Βλέπει νότια και βρίσκεται σε Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: υψόμετρο 1150μ. Απαριθμεί περίπου 1400 - Ο Πύργος του ρολογιού (1814 ) κατοίκους. Οικοδομημένο αμφιθεατρικά - Το Μνημείο του Άγιου Βησσαρίων περιβάλλεται από γραφικές τοποθεσίες, του Σμόλιεν – βρίσκεται μπροστά από τον δεμένες με τα ήθη και έθιμα του τόπου. πύργο του ρολογιού. - Μουσειακή συλλογή από φασόλια Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: του Σμόλιεν και τερλικιών. Το χωριό είναι - Ο Ιερός Ναός των ‘Κωνσταντί- ξακουστό για την καλλιέργεια ενός είδος νου και Ελένης’(1836). Το καμπαναριό φασολιού. Στο μουσείο αναπαριστούν ο νάρθηκας και η αυλή της εκκλησίας και παραδίνουν μαθήματα ραψίματος και (αρχές του 20ου αιώνα) χτίστηκαν από τον πλεξίματος τερλικιών. Χατζή Νεντίαλκο Κάνεβ (Ιταλική Σχολή Τηλέφωνα επικοινωνίας : 03026/2327 Λιθοτομίας). Ανοιχτά από τις 10:00- 12:00 / 14:00- - Το Παρεκκλήσι της ‘Αγίας Κυρια- 17:30 κής’ - Χατζή Νεντίαλκο Κάνεβ (Ιταλική Σάββατα, Κυριακές και καθημερινές Σχολή Λιθοτομίας). μετά τις 17:30 κατόπιν συνεννόησης. - Οι Βρύσες - (Ιταλική Σχολή Λι- - Το παρεκκλήσι του ‘Αρχάγγελου θοτομίας). Μιχαήλ’- Βρίσκετε στην εκβολή του ποτα- - Η οικία του Ραντίτσος (Ραντιτσό- μού Σεραφίμοβ στο ποταμό Άρδα. Κτίστη- σκατα κούστα)- Μνημείο παραδοσιακής κε το 2004. Με μεσαιωνικό στυλ με στέγνη αρχιτεκτονικής. - Το Παρεκκλήσι της ‘Γέννησης Απαριθμεί 600 κατοίκους. Ξακουστό 49 της Θεοτόκου’- Βρίσκεται μέσα στο χω- ως αρχιτεκτονικός δρυμός καθώς και ριό. Ουκ ο λίγες φορές η Παναγία εμφανί- για την σχολή παραδοσιακών χορών. στηκε νωρίς το πρωί σε κορίτσια που έτυχε να περνούν κοντά από το παρεκκλήσι. Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: - Το Αγιάσμα- ζωογόνος πηγή και Το χωριό διαφυλάσσει 80 μνημεία το παρεκκλήσι του ‘Προφήτη Ηλία’. Το της παραδοσιακής αναγεννησιακής αρχι- αγιάσμα ασπάζονται χριστιανοί και μου- τεκτονικής της Ροδόπης. σουλμάνοι. Ξακουστές είναι οι θεραπευ- - Ο Ναός ‘Κοίμησης της Θεοτό- τικές του ιδιότητες και η θαυματουργική κου’(1834). του δύναμη. Η πηγή του αγιάσματος και - Το κονάκι του Ζγκουρόβ (Ζγκου- το παρεκκλήσι του, βρίσκονται σε φυσικό ρόβσκιατ κονΐακ) (1853)- Μνημείο πάρκο. εθνικής σημασίας όπου στεγάζεται και το - Ιστορικό μουσείο Εκθεμάτων τοπικό μουσείο, στο οποίο διαφυλάσσονται ζωγραφικής- Φυλάσσονται πάνω από αντικείμενα δεμένα με το παρελθόν και 3000 μουσειακά εκθέματα. Η έκθεση τον παραδοσιακό τρόπο ζωής του χωριού είναι χωρισμένη σε τρεις θεματικές ενό- Σιρόκα Λούκα. Σημαντικά εκθέματα απο- τητες: α)Αρχαιολογία, β)Αναγέννηση και τελούν τα αντικείμενα τελετών όπως οι γ)Εθνογραφία, οι οποίες παρουσιάζουν φαρδιοπρόσωπες μάσκες καρναβαλιών. την ιστορία και τον παραδοσιακό τρόπο - Αρχιτεκτονικής αξίας μνημεία ζωής του χωριού. Η μικρή έκθεση έργων αποτελούν, Η οικία του Βλάντιτσ (Βλαντί- ζωγραφικής παρουσιάζει δημιουργίες τσκα κούστα)(1892) και η οικία του Γκρι- της κλασικής βουλγάρικης ζωγραφικής. γκόροβ (Γκριγκόροβα κούστα)(1872). - Οι Ρωμαϊκού τύπου γέφυρες, οι Φυσικά αξιοθέατα : οποίες συνδέουν τις δύο πλευρές του - Η πέτρα του Ντούπτσοβ (Ντού- χωριού. πτσοβατα κάμακ)-Βραχώδης καρστικό - Το Μνημείο του Λοχαγού Πέτκο φαινόμενο με σχήμα τεράστιου κεφαλιού Βοΐβοντα - Εθνικός ήρωας, υπερασπιστής με τρύπες από μπροστά. της Ροδόπης στο καιρό του Ρώσικο- - Στην περιοχή του Μομτσίλοβτσι τούρκικου πόλεμου 1877-1878. ανακαλύφτηκαν πληθώρα απολιθωμά- - Το Μνημείο του Έξαρχου Στέ- των. φαν - Ο Έξαρχος Στέφαν γεννήθηκε στο χωριό Σιρόκα Λούκα. Έγινε επικεφαλής Χωριό Σιρόκα Λούκα της βουλγάρικης εκκλησίας το 1945. Η Το χωριό Σιρόκα Λούκα βρίσκεται καθολική εξουσία τον έστειλε στην εξορία 23 χλμ βορειοδυτικά του χωριού Σμόλιεν, το 1948. Ο Έξαρχος Στέφαν ήταν αξιόλογη 11 χλμ από το Παμποροβο και 22 χλμ από προσωπικότητα για την βουλγάρικη κοινω- το Ντέβιν. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1206 μ. νία. Συμμετείχε στην διάσωση των εβραίων 50 της Βουλγαρίας στον καιρό του Β΄ Ροδόπης ‘Γκολΐαμ Περελίκ’ (2191 μέτρα). Παγκοσμίου πολέμου. Φυσικά Αξιοθέατα: Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: - Το σπήλαιο ‘Λεντιίτσα’: βρί- - Ο Ιερός Ναός της ‘Κοίμησης της σκεται κοντά στο χωριό Σιρόκα Λούκα Θεοτόκου’(1912). στην κοιλάδα του ποταμού Γκόρσκι. Έχει - Ο Ιερός Ναός της ‘Αγίας Τριάδος’ μήκος πάνω από 1400 μέτρων και είναι η 5η (1910)-χαρακτηριστικό δείγμα σχετικό με σε βάθος σπηλιά στην Βουλγαρία. Κατά την την Βασιλική αρχιτεκτονική. διάρκεια των αιώνων έχουν δημιουργηθεί - Τα Απομεινάρια Θρακικού Κά- εντυπωσιακοί σχηματισμοί. Η σπηλιά είναι στρου (5ος – 1ος αιώνας π.χ.). – Δύσκολη δύσβατη και είναι απαραίτητη η χρήση πρόσβαση. Χρήζει πλήρους έρευνας και οδηγού καθώς και κατάλληλου εξοπλισμού. ανάδειξης. Στην σπηλιά παρατηρείται το εντυπωσιακό - Η Βυζαντινή Βασιλική (6ου αιώ- φυσικό φαινόμενο όπου κατά την καλοκαι- να) - Χρήζει συντήρησης και ανάδειξης . ρινή περίοδο λόγο της κυκλοφορίας του - Η Βραχώδη ζωγραφιά στην αέρα σε μια από της αίθουσες της σπηλιάς κορυφή του Τούρλατα- Απεικονίζει έναν δημιουργούνται μεγάλοι σταλακτίτες από άνδρα σε φυσικό ανάστημα γυρισμένο πάγο. προς τον νότο και δυο ζώα να τρέχουν δίπλα του. Η ζωγραφιά βρίσκεται στο Χωριό Στοΐκιτε τέλος του αρχαίου δρόμου Λομούτ, που Βρίσκεται πολύ κοντά οδηγούσε στο Αιγαίο πέλαγος . στο θέρετρο του Παμπόροβου. - Ο βράχος με το λουλούδι του Ορφέα. Η παράδοση λέει ότι στο μέρος Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: αυτό οι Μαινάδες τον διαμέλισαν κατά τη - Ο Ιερός Ναός των ‘Αγίων Πέτρου φρενίτιδα των Βακχικών τους οργίων και και Παύλου’ (1871 ) το πέταξαν μέσα στο ποτάμι. Από το αίμα του φύτρωσε το λουλούδι που ονομάζεται Χωριό Κούκουβιτσα Χαμπερλαία (Haberlea rhodopensis). Φυσικά Αξιοθέατα: - Το κεφάλι (Γκλαβάτα) – Βρα- Χωριό Μπιλΐανσκα χώδης σχηματισμός με μορφή ανθρώπινου Φυσικά Αξιοθέατα: κεφαλιού σε προφίλ. Έχει ύψος 7 μέτρα και - Μια από τις πήγες του ποταμού πλάτος 5 μέτρα. Άρδα– στα 100 μέτρα από το χωριό. Χωριό Γκελά Χωριό Σολιστά Απέχει 6 χλμ από το χωριό Σιρόκα Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- Λούκα, κοντά στην πιο ψηλή κορυφή της θέατα: 51 - Ο Ιερός Ναός της ‘Αγίας Κυρια- Χωριό κής (1892 ) Γκουντεβίτσα Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- Χωριό Μπουρμπόβο θέατα: Το χωριό βρίσκεται 8χλμ από το - Ο Ιερός Ναός του ‘Προφήτη Ηλία’ χωριό Σιρόκα Λούκα και 22 χλμ από το με άγιασμα (1882). Το καμπαναριό του Ντέβιν. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1200 ναού είναι δωρεά από την Ελλάδα μέτρων. Απαριθμεί 9 κατοίκους.
Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: Χωριό Πίσανιτσα - Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Γεωργί- Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: ου’ (1872) με μοναδικές στενογραφίες. - Ο Ιερός Ναός της ‘Θεοτόκου’ - 24 αρχιτεκτονικά μνημεία. (1885 ) - Αρχαία γέφυρα Χωριό Λεβότσεβο Φυσικά Αξιοθέατα: Βρίσκεται 6 χλμ βόρια της πόλης του - Πέτρινη Φιγούρα ‘Μόματα’ Σμολιεν και 7 χλμ από το Παμπόροβο. Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- θέατα: Χωρίο Σλαβέϊνο - Ο Ιερός Ναός του ‘Προφήτη Ηλία’ Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: (1836). - Ο Ιερός Ναός του ‘Προφήτη Ηλία’ - 29 αρχιτεκτονικά μνημεία. (1836) - Το Καμπαναριό του ναού (Ιταλική Σχολή Λιθοτομίας) Χωριό Μογκίλιτσα - Σπίτι μουσείο του ‘Προφήτη Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιο- Κονσταντίν Τσίλοβ’- αφιερωμένο στον θέατα: - Το κονάκι του Αγκούσεβ (Αγκου- διάσημο βούλγαρο γιατρό. Στο μουσείο σέβιατ κονίακ)(1825-1842) – Μοναδικό εκθέτονται προσωπικά του αντικείμενα, αναγεννησιακό φεουδαρχικό – αριστοκρα- ιατρικά εργαλεία, η βιβλιοθήκη του καθώς τικό σύμπλεγμα. Το μεγαλύτερο κονάκι και οι δημοσιεύσεις του. που σώζεται έως σήμερα στα Βαλκάνια. Το κονάκι είναι ένα από τα μερικά αριστουρ- Χωριό Πέτκοβο γήματα της βουλγαρικής αναγεννησιακής Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: αρχιτεκτονικής. - Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Ιωάννη - Κάστρο ‘Καλέτο’- Προσβάσιμο από του Προδρόμου’(1836). δύσβατο μονοπάτι. Χρήζει πλήρους μελέτης - 4 αρχαίες πέτρινες γέφυρες για την συντήρηση και ανάδειξη του. Φυσικά Αξιοθέατα: 52 - Σπηλαίο ‘Ουχλοβίτσα’- Σε από την πέτρινη αψίδα και μπροστά του αυτό βρίσκονται μοναδικοί σχηματι- εμφανίζεται η υπέροχη θέα της κοιλάδας σμοί και 2 καρστικές λίμνες . Στην μια του ποταμού Άρδα. χύνεται ο καταρράκτης Μπριλίαντεν. Η περιοχή των δυο Σπηλαίων ‘Γκο- Το σπηλαίο είναι φωτισμένο και κατάλληλα λουμπόβιτσα’- Βρίσκεται στα περίχωρα διαμορφωμένο για τους επισκέπτες. του χωριού Κόσνιτσα. Η περιοχή παρουσι- άζει ενδιαφέρον για οποίον ψάχνει έντονες Χωριό Άρδα συγκινήσεις. Τα σπήλαια είναι δύσβατα, Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: και προσβάσιμα μόνο με κατάλληλο εξο- - Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Νικο- πλισμό. Στα σπήλαια δοκιμάζεται η επι- λάου’ (1874.) δεξιότητα του επισκέπτη στην κατάβαση Ατραξιόν: με σχοινί και στην αναρρίχηση, δραστηρι- - Ο Βοτανολογικός Κήπος ότητες οι οποίες πρέπει να γίνονται μόνο - Η δεντροστοιχία (Αλέα) του Τάρζαν με την επίβλεψη καθοδηγητή. Στο σπηλαίο με το νερό υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν με βάρκα τα οποία απο- Χωριό Μπούκατα καλύπτουν ανυποψίαστα μυστικά καλά Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: φυλαγμένα κατά την διάρκεια των αιώνων. - Το κονάκι του Χατζιί (Χατζιίσκι Στην έξοδο υπάρχει μια ακόμη πρόκληση κονίακ) –αρχιτεκτονικό μνημείο. Το Αλπικό Τρόλεϊ. Με αυτό κανείς μπορεί να διασχίσει τις πλάγιες του ποταμού Χωριό Κόσνιτσα Έσενα, χρησιμοποιώντας συρματόσχοινο Το χωριό διασχίζει ο ποταμός Άρδας. μήκος 40 μέτρων σε ύψος 20 μέτρα από Γύρο από το χωριό υπάρχουν 9 σπηλαία. την επιφάνεια του ποταμού. Η διαδρομή Μερικά από αυτά είναι προσβάσιμα μόνο είναι ανοικτή από τον μήνα Ιούνιο μέχρι με οδηγό και κατάλληλο εξοπλισμό. και τον Σεπτέμβριο. Κρατήσεις μπορούν Φυσικά Αξιοθέατα: να γίνουν στο τουριστικό πληροφοριακό Το σπήλαιο ‘Καλέτο’- Μέσα στο χω- κέντρο της κοινότητας του Σμόλιεν . ριό σε δασώδες ύψωμα με μορφή πέτρινης αψίδας βρίσκεται το άμεσα προσβάσιμο Χωριό Νανταρτσί ομώνυμο σπηλαίο. Στον θόλο του υπάρχουν Φυσικά Αξιοθέατα: πρώιμα μεσαιωνικά χαλάσματα αμυντικού - Το σπηλαίο του Νανταρτσί – είναι χαρακτήρα τα οποία φύλασσαν τον παλαιό προσβάσιμο μόνο με οδηγό και κατάλλη- δρόμο, οποίος συνέδεε την Θράκη με το λο εξοπλισμό. Δεν είναι φωτισμένο. Στην Αιγαίο πέλαγος. Στο σπηλαίο οι τουρίστες αρχαιότητα χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο. μπορούν να κάνουν bugging jumping – Βρέθηκαν μέσα στο σπήλαιο κεραμικά της ‘Αλπική Κούνια ’. Με ειδικό εξοπλισμό ο περιοχής της Θράκης. Το σπηλαίο είναι στε- αναβάτης εκτοξεύεται σε ύψος 40 μέτρων γνό μονώροφο με όμορφες δημιουργίες. κυκλικές διαδρομές. 53 Χωριό Τσόκμανοβο - Περιοχή Υπό προστασία Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: ‘Ρόζεν’ - Ο Ιερός Ναός του ‘Προφήτη Ηλία’ (1834 ) - Ο Ιερός Ναός του ‘Αρχαγγέ- Χωριό Μπόστινα λου’(1935 ) Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: - Ο Ιερός Ναός των ‘Πέτρου και Παύλου’ (1871) Χωριό Σοκόλοβτσι - Αρναουτσκατά κιουπριά- γέφυ- Βρίσκεται 10 χμλ από την πόλη ρα – αρχαία γέφυρα μεταξύ του χωριού του Σμόλιεν. Μπόστινα και του χωριού Σοκόλοβτσι που Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: περνά μέσα από την περιοχή Χούπτσα - Ο Ιερός Ναός του ‘Πέτρου και Παύλου’ (1836 ) - 27 αρχιτεκτονικά μνημεία Χωριό Πόντβις Απαριθμεί 136 κατοίκους. - Στην κορυφή του Σακάρκα βρίσκε- Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: ται το παρεκκλήσι του ‘Αγίου Νικολάου’ - Το Κάστρο Πόντβις (6ος– 4ος στο μέρος όπου ήταν κτισμένο το μεσαι- αιώνας) – Το κύριο κάστρο της κεντρικής ωνικό μοναστήρι του ‘Αγίου Νικολάου’, Ροδόπης στον 14ο αιώνα. Το κάστρο βρί- το οποίο κάηκε από τους τούρκους μαζί σκεται σε στάδιο εξέτασης και ανάδειξης. με τους μοναχούς που βρίσκονταν εντός του μοναστηριού. Στην κορυφή του έγιναν πολλά θαύματα όπως η εμφάνιση του Άγι- Χωριό Πολκόβνικ ου Νικολάου, η εμφάνιση και η εξαφάνιση Σεραφίμοβο του χρυσού νομίσματος θαύματα για τα Ιστορικά και Πολιτιστικά Αξιοθέατα: οποία οι μάρτυρες ζουν έως σήμερα. - Ο Ιερός Ναός ‘Τα εισόδια της - Εθνικό αστρονομικό παρατηρη- Θεοτόκου’ (1836 ) τήριο ‘Ρόζεν’- ένα από τα πέντε πιο μεγά- - Μνημείο – οστεοφυλάκιο αφιε- λα παρατηρητήρια. Διαθέτει 4 τηλεσκοπία, ρωμένο στους χαμένους βούλγαρους και το πιο μεγάλο από αυτά διαθέτει κάτοπτρο αυτούς που συμμετείχαν στην μάχη που τηλεσκόπιου δυο μέτρων. έγινε στα περίχωρα του χωριού, την περίοδο Φυσικά Αξιοθέατα: των Βαλκανικών πόλεμων, με επικεφαλή - Δρυμός ‘Μομτσίλοβσκι Ντόλ’.- τον συνταγματάρχη Σεραφίμοβ. δημιουργήθηκε με σκοπό την διαφύλαξη Φυσικά Αξιοθέατα: του πρώτου μεσαιωνικού δασούς από -Ζωγραφισμένη κοίτη της ρεματιάς μαυρόπευκο (Pinus nigra). Στον δρυμό του Σεραφίμοβ με τα μοναδικά πέτρινα έχει χαραχθεί μία διαδρομή για τους του- καζάνια- λαξεύτηκαν από το νερό με την ρίστες η οποία αποτελείται από επάλληλες πάροδο του χρόνου. 54 Ο Δήμος Ζλατογράντ ανακαλύφτηκαν αρχαιολογικά - ιστορικά Η πόλη του ευρήματα αποτελούμενα από τετράδραχ- Ζλατογράντ μα, στα οποία απεικονίζονται παραστάσεις Η πόλη του Ζλατογράντ βρίσκεται των ολυμπιακών αγώνων, από τις αρχές στο νότιο τμήμα της ανατολικής Ροδόπης. του εικοστού αιώνα. Πιθανότατα στο μέ- Απέχει, 50 χλμ από το κέντρο του νόμου το ρος αυτό να υπήρχε αρχαίο κάστρο. Σμολιεν και 300 χλμ από την πρωτεύουσα - Το παρεκκλήσι της ‘Αγίας Κυ- Σόφια. Το Ζλατογκραντ είναι μία περιοχή ριακής’ (1916) είναι χτισμένο πάνω σε με πλούσιο πολιτισμό και με ιστορία πολ- μεσαιωνικά ερείπια. Υπάρχουν κελία για λών χρόνων. Βρίσκεται στην ανατολική τους μονάχους . Ροδόπη στις εκβολές του ποταμού Βουρ- - Το παρεκκλήσι των Αγίων ‘Κων- μπιτσα, παραπόταμου του ποταμού Άρδα. σταντίνου και Ελένης’- οποίο βρίσκεται
στα 4 χλμ από το Ζλατογκραντ και 1,5 Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: χλμ από τα Ελληνικά σύνορα. - Ο Ιερός Ναός της ‘Κοίμησης της - Εθνογραφικό συγκρότημα της Θεοτόκου’ - 1834. Είναι μια από τις πιο περιοχής. Σε αυτό διασώζονται παραπάνω παλιές εκκλησίες της κεντρικής Ροδόπης. από εκατό μνημεία της παραδοσιακής Η εκκλησία είναι φτιαγμένη με μοναδικό τρόπο καθώς, καθώς περίπου μισό μέτρο αρχιτεκτονικής της Ροδόπης, τα οποία των τοίχων αυτής είναι σκαμμένα μέσα θεωρούνται μοναδικά, καθώς εμπεριέχουν στο έδαφος. Μέσα στο συγκρότημα της στοιχεία, που χαρακτηρίζουν και απαντώ- εκκλησίας βρίσκεται και μοναστηριακό νται μόνο στο Ζλατογραντ. Τα σπίτια του σχολείο(Κιλιίνοτο Ουτσίλιστε) Ζλατογραντ είναι χτισμένα από πέτρα, - Η εκκλησία του ‘Αγίου Γεωργίου’ πλιθιά και ξύλο και συχνά είναι τριώροφα. 1871. Ο ναός αποτελεί συγκρότημα μαζί με Τα πλίθινα μέρη είναι ασβεστωμένα με το Πρώτο λαϊκό (δημοτικό) σχολείο στην άσπρο άσβεστη από όπου πηγάζει ένα κεντρική Ροδόπη(1852). Εικάζεται ότι το από τα ονόματα της πόλης στον μεσαίωνα μεγάλο καμπαναριό, το οποία βρίσκεται –Μπελοβιντοβο. Στο συγκρότημα μπορεί στην πίσω όψη της εκκλησίας κτίστηκε κανείς να δει τα ιστορικά- εθνογραφικά στις αρχές του 20 αιώνα. Στην εκκλησία μουσειακά εκθέματα, τα παραδοσιακά ερ- υπάρχουν εικόνες από του Αγίου Όρους , γαστήρια τέχνης όπως: ραφείο, εργαστήριο από το Τριάβνα και από το Σαμοκοβ. ξυλογλυπτικής, μαχαιριών, κοσμημάτων, - Το παρεκκλήσι του ‘Αγίου Αθα- γκάιντας, σελλών, κεραμικών, μπακιριών, νασίου’- είναι κτισμένο σε τοποθεσία υφασμάτων, αργαλειών, νερόμυλων. Τα απ’ όπου φαίνεται σχεδόν ολόκληρη η οικοδομήματα του συγκροτήματος ξεχω- πόλη του Ζλατογκραντ. Στην ίδια κορυφή ρίζουν από τις άσπρες καμινάδες και τους άσπρους τοίχους γύρω από τις αυλές τους , - Μουσείο των Επικοινωνι- 55 τους ακάλυπτους πάγκους και τις πλατιές ών – βρίσκεται στο εθνογραφικό δρύινες πόρτες. Υιοθετούν αρχιτεκτονικά συγκρότημα στοιχεία και από την τεχνοτροπία που Ανοιχτά κάθε μερα από τις 9:00 απαντιέται στην Ξάνθη και την Φιλιπ- μεχρι τις 17:00 πούπολη. Στις αυλές των περισσοτέρων Για γκρουπ:οργανωμένο, μετάφρα- σπιτιών υπάρχουν πηγάδια περιφραγμένα, ση με δρύινα καλάθια, μύλους και υπόστεγο Τηλ. Επικοινωνίας: 03071/24 86 με κεραμιδιά και μόνες υδρορροές - Αρχαία πέτρινη γέφυρα Ανοιχτά κάθε μέρα από τις 9:00 Ατραξιόν : μέχρι τις 17:30 - Το φράγμα του Ζλατογκράντ Τηλ. Επικοινωνίας: 03071/4166, (Ιαζοβιρ Ζλατογκράντ) 2588, 03071/2517 Δ/νση: οδός 'Ευγενια Πατσίλοβα, Χωριό Σταρτσεβο 4980, Ζλατογραντ Απέχει 50 χλμ από την πόλη του ιστοσελίδα: www.eac-bg.com Σμολιεν και βρίσκεται περίπου στα 9 χλμ e-mail: [email protected] βορειοδυτικά του Ζλατογκράντ. - Μορφωτικό κέντρο της κεντρικής Ιστορικά και πολιτιστικά αξιοθέατα: Ροδόπης – Μουσειακή Συλλογή. Βρίσκε- - Το θρακικό ιερό στην τοποθεσία ται στο κτίριο του σχολείου ‘Βζαίμνοτο ‘Μπέλιτε κάμανι’- (Άσπρες πέτρες)- βρί- ουτσιλιστε’ (Το πρώτο λαϊκό σχολείο της σκεται 12 χλμ βόρεια του Ζλατογκράντ, κεντρικής Ροδόπης-1852), το οποίο είναι κοντά στο χωριό Σταρτσεβο. Οι αρχαιο- κτισμένο μέσα στην αυλή της Εκκλησία λογικές έρευνες στην κορυφή δείχνουν του Μάρτυρα Άγιου Γεωργίου του Νι- ότι μέσα στις βαθιές ρωγμές των βράχων κηφόρου. Είναι μια μουσιακη συλλογή, οι θράκες, άφησαν νομίσματα κεραμικά αφιερωμένη στο μορφωτικό έργο της σκεύη, σιτάρι , κεχρί και μετά έκλειναν κεντρικής Ροδόπης. Σε αυτήν μπορεί (σφάλιζαν) τις ρωγμές με πηλό. Τα νομί- κανείς να περιπλανηθεί στην αίθουσα, τα σματα που έχουν βρεθεί χρονολογούνται βιβλία, στο γραφείο του εκπαιδευτή, και να από 16ο π.χ. – 4ο μ.Χ. αιωνα βυθιστεί στον εκπαιδευτικό αέρα και στην - Ο Ναός του ‘Αγίου Αθανασίου’ ατμόσφαιρα της αναγεννήσεις. Ανοιχτά κάθε μερα Τηλ. Επικοινωνίας : 03071/4166, 2588, 03071/2517 Δ/νση: οδός 'Ευγενια Πατσίλοβα 2, 4980, Ζλατογραντ ιστοσελίδα: www.eac-bg.com e-mail: [email protected] 56 • Πιστά για cross country σκι Ο Δήμος Τσεπελαρε (αγώνες ανώμαλου δρόμου) μήκους 3.000 μέτρων σε υψόμετρο 1.860 μέτρων. Η πόλη του Οι πιστές έχουν συνολικό μήκος Τσεπελάρε 11.400 μέτρα και συνολική επιφάνια Η πόλη Τσεπελάρε (6.067 κατοί- 912.799τ.μ.και εξυπηρετούνται από κους, βρίσκεται σε υψόμετρο 1.100 μέτρα.) εναέριους αναβατήρες -λίφτ δυο θέ- είναι κτισμένη στις δυο όχθες του ποταμού σεων σε μήκος 2.471 μέτρων, σε μία Τσεπελαρσκα. Απέχει 222 χλμ από την διαδρομή διάρκειας 17 λεπτών και Σόφια, 72 χλμ από την Φιλιππούπολη, 53 χωρητικότητας 700 τουρίστες την ώρα. χλμ από το Ασένοβγραντ, 30 χλμ από το Εκτός από τα λιφτ υπάρχουν και συρό- Σμόλιεν και 10 χλμ από το Παμπόροβο. μενοι αναβατήρες. Κοντά στην πόλη Στην Τσεπελάρε βρίσκεται το μοναδικό υπάρχει και χάραξη για δίαθλο (χιο- εργοστάσιο παρασκευής πέδιλων σκι και νοδρομία και σκοποβολή) μήκους 5 χμ σνουμπορντ. Είναι χτισμένη στο πιο ψηλό Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιοθέατα: υψόμετρο της Βουλγαρίας. Είναι φημισμέ- - Ο Ιερός Ναός του ‘Αθανασίου νη πιο πολύ ως χειμερινό θέρετρο. του Μεγάλου’(1834 ). Η πόλη είναι ξακουστή και ως γενέ- - Ο Ιερός Ναός της ‘Κοίμησης της τειρα της Εκατερίνα Ντάφοβσκα χρυσής Θεοτόκου (1866 ). ολυμπιονίκης του διαθλου των χειμερινών - Η οικία του Ουζούν (Ουζούνσκα- ολυμπιακών αγώνων που διοργανώθηκαν τα κούστα) – αρχιτεκτονικό μνημείο. στο Ναγκάνο το 1998. Οι συνθήκες είναι - Η οικία του Στοΐου Σισκοβ – ιστο- ευνοϊκές για εγκλιματισμό και προετοιμα- ρικό μνημείο. σία των αθλητών, εθνικών και παγκόσμιων - Μουσείο των σπηλαίων– διαφυ- ομάδων. Η πόλη παρέχει τις δυνατότητες λάσσει ένα από τα πιο σπάνια σπηλαιώδες για την προετοιμασία των αθλητών καθώς εκθέματα στην Ευρώπη. Παρουσιάζει σε αυτή μπορεί κανείς να βρει τις ιδανικές σπηλαιώδη σχηματισμούς, εκθέματα συνθήκες που απαιτούνται καθώς και όλων από τον ζωολογικό κόσμο των σπηλαίων τον απαραίτητο εξοπλισμό. Οι υπάρχουσες και αντικείμενα αρχαίων κατοίκων των πιστές του σκι είναι τρεις και έχουν τα εξής σπηλαίων. χαρακτηριστικά: Τηλέφωνο επικοινωνίας (03051) • Πιστά για αλπικά αγωνίσματα 20 41. μήκους 3.250 μέτρα, πλάτος 50 με το πιο - Μουσείο του σκι– Στον χώρο ψηλό σημείο στα 1.280 μέτρα. φυλάσσονται κύπελλα, μετάλλια και αλλά • Πιστά για τουρίστες μήκους αθλητικά εξαρτήματα αθλητών του σκι 5.150 μέτρων, πλάτος 25 με το πιο ψηλό από το Τσεπελάρε, από την ίδρυση του σημείο στα 1.830μ και το πιο χαμηλό στα αθλητικού συλλόγου ‘Ροζεν’ ο οποίος 1.144,29 μέτρα. έχει 100 χρόνια ιστορία. Στο μουσείο δι- αφυλάσσονται και διάφορα μοντέλα σκι, πολυάριθμα ξενοδοχεία και κέντρα 57 που παράχθηκαν από το εργοστάσιο ‘Πα- διασκεδάσεως παρέχουν και κάθε μποροβο σκι’ της Τσεπελαρε. Το μουσείο είδους διασκέδαση. στεγάζεται στο κτίριο του μορφωτικού Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιο- συλλόγου ‘Ροντοπσκα Ισκρα’ θέατα: - Ο Ιερός Ναός της ‘Κοίμησης της Θέρετρο Παμπόροβο Θεοτόκου’(1999 ) Το Παμποροβο – ένα από το πιο οργανωμένα θέρετρα για σκι της Βουλγα- Χωριό Προγλεντ ρίας, βρίσκεται στην καρδία της Ροδόπης, Βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο θέρε- καθώς απέχει 260 χλμ από την πρωτεύου- τρο του Παμποροβο. σα Σόφια, 85 χλμ από την Φιλιππούπολη Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιο- και 15 χλμ από το Σμόλιεν. Τοποθετημένο θέατα: ανάμεσα σε δασός από κωνοφόρα δέντρά, - Ο Ιερός Ναός του ‘Αγίου Παντε- το Παμποροβο είναι ένα από τα πιο ηλιό- λεήμονα’(1921) λουστα ορεινά θέρετρα της Βουλγαρίας –έχει ηλιοφάνεια πάνω από 240 μέρες Χωριό Ορεχοβο τον χρόνο. Το κλίμα είναι μαλακό επη- Το χωριό Ορεχοβο βρίσκεται 25 ρεαζόμενο από το μεσογειακό κλίμα. Η χλμ νοτιοδυτικά της πόλης Τσεπελαρε. μέση ετήσια θερμοκρασία είναι 8,5 °С, Τοποθετημένο στην κο ιλάδα του ποταμού το πάχος του χιονιού φτάνει τα 140-150 Ορεσιτσα. Το χωριό έχει θαυμάσιο εύκρατο εκατοστά. Το θέρετρο βρίσκεται σε υψό- κλίμα καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου, μετρο 1.650 μέτρων, η πιο ψηλή κορυφή με πολύ μικρές αυξομειώσεις της θερμο- του είναι η Ζνεζάνκα – 1926 μέτρα. Το κρασίας, με πλούσιο ιονισμένο αέρα και Παμποροβο δεν φημίζεται ούτε για τις ποικιλόμορφα ορεινά τοπία με θαυμάσια απότομες αλλαγές του καιρού, ούτε για σπηλαία πλούσια σε καρστικους σχημα- χιονοστιβάδες, έτσι η ηρεμία και η ασφά- τισμούς, και γραφικούς γκρεμούς. Στην λεια κατά την περίοδο των διακοπών τοποθεσία υπάρχουν πληθώρα τουριστικών είναι εγγυημένες. Οι σχολές του σκι που καταφύγιων και τουριστικές διαδρομές. Το λειτουργούν στο Παμποροβο είναι από χωριό είναι γνωστό για την ξακουστή κο- τις καλύτερες της Ευρώπης. Οι πιστές του ρυφή Περσενκ (2074 υψόμετρο), τουριστι- σκι στο Παμπόροβο έχουν διαφορετικά κό καταφύγιο ‘Περσενκ’ και Λοβέν ντομ. επίπεδα δυσκολίας, όμως σε αυτό μπορεί Τελευταία απέκτησε και τουριστικό κέντρο ο επισκέπτης να βρει τις πλέον κατάλληλες πληροφόρησης ‘Το σωματείο Τουρισμού’, πιστές της Βουλγαρίας για αρχάριους. το οποίο στεγάζεται στο δημαρχείο. Τηλ Το Παμπόροβο διαθέτει τον απαραίτητο επικοινωνίας +359 3053/3490. εξοπλισμό και μπορεί να χαρακτηριστεί Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιοθέατα: ως ένα μοντέρνο θέρετρο για σκι. Τα - Ο Ιερός Ναός της ‘Αγίας Κυρια- 58 κής’ (1881). γραφικών τοπίων. - Μουσειακή συλλογή στον - Μαύρες τρύπες (Βάκλιτε Ντούπ- μορφωτικό σύλλογο ‘Ροντόπσκο κι) – απέχουν 7 χλμ από το χωριό. Μπούντεστε’ – Διαφυλάσσει αρ- Βρίσκονται στην νότιο πλάγια και απο- χαιολογικά ευρήματα και εθνογραφικά τελούνται από φυσικά διαβρωμένους εκθέματα του χωριού. βραχώδης σχηματισμούς, που καλύπτο- - Ρωμαϊκός δρόμος – χαραγμέ- νται με ασβέστιο. Κηρύχτηκαν φυσικά νος πάνω στην παλαιά Θρακική χάραξη, φαινόμενα. διατηρεί ακέραιη μέχρι και σήμερα την πέτρινη επικάλυψη του. Χωριό Χβοΐνα Φυσικά Αξιοθέατα: Το χωριό Χβοΐνα είναι τοπο- - Σκακαλοτο – απέχει 20 λεπτά από θετημένο πάνω στον κεντρικό δρόμο το χωριό Ορεχοβο. Στην τοποθεσία υπάρ- Φιλιππούπολης – Σμόλιεν βρίσκεται 45 χει καταρράκτης, όπου στις βραχώδης χλμ βόρεια του Σμόλιεν και 55 χλμ νό- σχισμές που υπάρχουν κάτω από αυτόν τια της Φιλιππούπολης Το Χβοΐνα είναι μπορεί ο επισκέπτης έως και τα μέσα κα- άριστο σημείο εξόρμησης για πολλούς λοκαιριού να παρατηρήσει κρυστάλλους τουριστικούς προορισμούς, οι οποίοι από πάγο. οδηγούν νότια στην κορυφη Ρόζεν, - Ντούπλεβο- απέχει 15 λεπτά με στο Μομτσίλοβτσι, στο Σμόλιεν, στο τα ποδιά από το χωριό Ορεχοβο. Βραχώδη Παμπόροβο, στο Σιρόκα Λούκα, στα συγκρότημα με σπηλαίο, από το οποίο Τσούντνιτε Μόστοβε και στο Τσεπελάρε. κάθε άνοιξη ξεχύνεται ένας όμορφος κα-
ταρράκτης. Στην κορυφή των βράχων σε Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιοθέα- στρογγυλές τρύπες πλέκουν τις φωλιές τα: τους τα αγρία χελιδόνια - Ο Ιερός Ναός του ‘Προφήτη Ηλία - Κόστεν Κάμακ -γιγαντιαίος συ- ’(1857 ) μπαγής βράχος, πίσω από τον οποίο υπάρ- χει εδώ και αιώνες δασός από κέδρους. Απέχει 4 χλμ νοτιοδυτικά 1:20 λεπτά από Χωριό Πάβελσκο το Ορέχοβο. Στην υπό προστασία περιοχή Το χωριό Παβέλσκο βρίσκεται 2 χλμ μπορεί κανείς να δει αξιοθέατα όπως οι νοτιοανατολικά από το Χβοΐνα. εντυπωσιακοί καταρράκτες και την βρα- Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιοθέατα: χώδης σχισμή , η οποία παρομοιάζεται - Μουσειακές συλλογές στον μορ- με τις Τσούντινε Μόστοβε (Θαυμαστά φωτικό σύλλογο ‘Αλέκο Κωνσταντίνοβ’ – γεφύρια) διαφυλάσσεται ιστορικό και εθνογραφικό - Κεντρικά Λιβάδια- μέρος υπό υλικό από την περιοχή του Παβέλσκο . προστασία. Δημιουργήθηκε με σκοπό - Ο Ιερός Ναός της ‘Αναλήψεως την διαφύλαξη τους πευκοδάσους και των του Κυρίου’ (1834). μήκους 60 μερών . Κοντά στην 59 Χωριό Μάλεβο δεύτερη γέφυρα είναι η είσοδος για Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιοθέατα: το ‘Παγωμένο’ σπηλαίο Λεντέντατα - Ο Ιερός Ναός της ‘Αναλήψεως Πεστερά, στο οποίο υπάρχει πάντα του Κυρίου’ (1860) πάγος. Κοντά στα αξιοθέατα υπάρχουν τουριστικά καταλύματα στα οποία οι Χωριό Ζαμπούρντο τουρίστες μπορούν να μείνουν. Το Ζαμπούρντο απέχει 13 χλμ από το Χβοΐνα και το Τσεπέλαρε. Βρίσκεται στις εμβολές του ποταμού Ζαμπούτ- ντσκα. Ιστορικά και Πολιτιστικά αξιοθέατα: - Εθνογραφική έκθεση στον μορ- φωτικό σύλλογο ‘Χρηστο Μποτεβ’- πραγματοποιεί εκθέσεις για τα παραδοσι- ακές και οικιακές τέχνες και εργασίες. Ανοικτά από τις: 8.30 – 12.00 & 13.30 – 17.00 Φυσικά Αξιοθέατα : - Θαυμαστές γέφυρες (Τσούντνιτε Μόστοβε) – Απέχουν 4 χλμ από το Ζα- μπούρντο. Στο σημείο αυτό απαντώνται φυσικές βραχώδης αψίδες, που δημιουρ- γήθηκαν πιθανότατα πριν από χιλιάδες χρόνια εξαιτίας κάποιου σεισμού, ο οποίος και κατέστρεψε το προϋπάρχων αρχαιότερο σπήλαιο. Τα νερά παρέσυραν τις πεσμένες πέτρες και δημιούργησαν η μια με την άλλη δυο σειρές με από όμορφες μαρμάρινες γέφυρες. Η πάνω γέφυρα είναι επιβλητική. Έχει πάχος περίπου 20 μέτρα και υψώνετε πάνω από γκρεμό με βάθους 43 μέτρων. Μπροστά από τον γκρεμό περνάει το μονοπάτι που οδηγεί από το χωριό Ορέχοβο για το χωριό Ζαμούρντο. Η δεύτερη γέφυρα βρίσκεται στα 200 μέτρα από την πρώτη. Αυτή παρομοιάζεται πιο πολύ με τούνελ USEFUL INFORMATION
Tourist Information Centres www.stoikite.com Smolyan District Tourist Information Centre Tourist Information Centre I Chepelare Shiroka Luka 4710 Shiroka Luka 4850 Chepelare Tel.: +359 3030 2233 2 А Murdzhovska Str. e-mail: [email protected] Tel: +359 3051 21 10 e-mail: [email protected] Tourist Information Centre II Tourist Information Centre Shiroka Luka Momchilovtsi 4710, Shiroka Luka Tel.: +359 3030 2222 4750 Momchilovtsi Mobile: +359 899 465 170 Mobile: +359 888 147991;+359 889 625396 e-mail: [email protected] Tel./fax: +359 3023 2240 e-mail: [email protected] http://www.momchilparadize.com Tourist Information Centre Mogilitsa Municipal Tourist Information tel: +359 3036 315 Centre - Smolyan e-mail: [email protected] 4700 Smolyan Youth House, TIC Infocentre – Borino Tel./fax: +359 301 6 25 30 Tel.: +359 3042 2787; e-mail: [email protected] e-mail: [email protected]; www.borino.yes.bg Tourist Information Centre - Zlatograd Tourist Association - Stoikite 2 E.Pachilova Str. Village of Stoikite Tel.: +359 3071 21 69, fax: +359 3071 25 88 For information and reservation: e-mail: [email protected] Manager-Georgi Belev:+359887 601 800 Secretary- Velichka Manolova: Ethnographic Aerial Complex – +359 887 027 248 Zlatograd e-mail: [email protected] www.stoikite.com http://www.eac-zlatograd.com Tel.: +359 3071 4474; +359 3071 4166 Fax: +359 3071 2519 Tourist Information Centre – e-mail : [email protected] Chudni Mostove Chepelare municipality Tourist Association - Stoikite Tel.: +359 3053 3490 Village of Stoikite Mobile: +359 889 596506; +359 882 For information and reservation: 002047 Manager-Georgi Belev: +359 887 601 800 Secretary- Velichka Manolova: Tourist Information Centre – +359 887 027 248 Devin e-mail: [email protected] Tel/Fax: +359 3041 4160; USEFUL INFORMATION
+359 3041 4856 Tourist agent SD “Markov G – 58 e-mail: [email protected] I Sie Markovi” Kardjali 6600, 2 Kaloyan Str Tourist Information Centre Tel. fax /361/ 6 11 01; Rudozem e-mail: [email protected]; 9 Bulgaria Blvd web: markovg58.com; www.rudozem.info; Tel: +359 306 4560 Tourist agent ЕТ e-mail: [email protected] ЕТ“MOTOROADS” ЕООD Kardjali 6600, 19 “9th May, entr. V, ap. 38 Tourists information about GSM: +359 885370298 – Dimitar Ivakimov Kardjali Municipality: – manager; “Tourist association” e-mail: [email protected] web: www.motoroads.com Kardjali Kardjali 6600, 2 Otets Paisi Str Mobile +359 889 429895 – Mihail Tourist agent ЕТ “Vidi-2 – Minkov - manager, +359 899 227806 Kristina Videnova” – Kalin Karagyaurov – secretary, Kardjali 6600, 41 Republikanska Str e – mail: [email protected] tel./fax: +359 361 61282; e-mail: [email protected] Tour operator “Eurogroup” OOD Tour operator and tourist agent Kardjali 6600, 47 Bulgaria Blvd, ATT TOUR ООД Business centre “Orphei Cinema” Kardjali 6600, 47 Bulgaria Blvd, Orphei tel./fax: +359 361/ 6 22 16 bl. Maritza, entr. V, office 3, fl.2 tel.: +359 361 64000; +359 361 64001; Tourist Agency “Gabi Tour” fax: +359 361 64002; Kardjali 6600, 47 Bulgaria Blvd, e–mail: [email protected]; Business centre “Orphei Cinema” web: www.att-tours.com Tel+359 361 6 76 20, Mobile +359 887 831026; Tour operator and tourist agent fax: +359 361 6 76 21, “Free Institute for Intercultural e-mail: [email protected]; Exchange and Education – Master [email protected]; Group” ООD web: www.gabitour.com; Kardjali 6600, Vazrozhdentsi district, bl.62, entr. G, ap.88 Tour operator and tourist tel./fax: +359 32 627200; agent “EMS – TOURS” Mobile:+359 886 359185 – Mariyan Atanasov Kardjali 6600, 47 Bulgaria Blvd, – manager; Business centre “Orphei Cinema” e–mail: [email protected]; tel./fax: +359 361 6 47 01; web: www.mastergroup-tour.eu; GSM: +359 887 701422; e-mail: [email protected]; Tourist agency “EDI TOURS” Kardjali 6600, 5 Kaloyan Str USEFUL INFORMATION tel. +359 361 64840, KTEL Xanthi (Thessaloniki), tel. +0030 2310 e-mail: [email protected]; 595.423 web:www.eddytours.bcci.bg KTEL Xanthi, tel. . +0030 25410 22.684 By rail Tourist information about Athens-Xanthi, OSE Athens, tel. . +0030 2310 517.517 Momchilgrad Municipality OSE Xanthi, tel. . +0030 25410 22.581 Tel.: +359 3631 6036; +359 3631 6051 By air From Kavala airport Tourist Information Centre (Chrissoupoli, which is 35 km from Xanthi) Kirkovo Tel. airport: . +0030 25910 53.237 Tel.: +359 3679 2039 How to get to Kavala Tourist Information Centres By Inter-city Coach (KTEL) Xanthi District Athens – Kavala 680 km, KTEL Kavala (Ath- ens), tel. . +0030 21051.29.407 Travel Agencies Thessaloniki - Kavala 165 km, KTEL Kavala AIR TRANS: 0030 25410 26 497 (Thessaloniki), tel.+0030 2310 595.422, KTEL GALAXOUSIDIS: 0030 25410 77 685 Kavala, tel.+0030 2510 222.294 ESMERALDA TRAVEL: 0030 25410 71 473 By air LEFKIPOS TRAVEL: 0030 25410 83 122 Via Megas Alexandros Airport (Chryssoupo- MOURATIDIS: 0030 25410 22 683 li), which is 30 km from Kavala, (Airport tel.+0030 25910 53.273) PILOT TRAVEL S.A.: 0030 25410 711 20 TARPIDIS TOURS: 0030 25410 22 277 By sea Year-round service to the islands of the North TASIOS TOURS: 0030 25410 26 865 Aegean and summer service to much of the TONIAS TRAVEL: 0030 25410 75 029 rest of the Aegean (Port Authority tel. . +0030 VISTONIS: 0030 25410 23 047 2510 223.516) SCOUTWAY - FORESTLAND: 00302541062 488 STROVILOS: 0030 25410 93 870 How to get to Thassos EXPLORER: 0030 25410 75 309 By air Transportation Athens – Kavala Railway Station 0030 25410 22 581 (Chrysoupoli airport, 10 km from Keramoti which has regular sailings for Thassos) Olympic Airways: 0030 25410 26 497 Coach Services: Prefecture of Xanthi: 0030 25410 By coach and boat 22 684 Thessaloniki – Kavala 165 km Kavala – Prinos 165 km Coach Services: Prefecture of Kavala: 0030 25410 Kavala-Prinos by ferry or flying dolphin 22 944 Nea Peramos – Limena by ferry City Buses: 0030 25410 77 877 Keramoti – Limena by ferry Megas Alexandros Airport: 0030 25910 53 273, Port Authority Kavala, tel. . +0030 2510 224. 53 279 472 Taxi: 0030 25410 29 977, 23 866, 23 331, 22 311 Port Authority Limena, tel. . +0030 25930 22.105 Port Authority Prinos, tel. . + 0030 25930 How to get to Xanthi 71.390 By inter-city coach (KTEL) Port Authority Keramoti, tel. . +0030 25910 Athens - Xanthi 738 km 51.204 USEFUL INFORMATION Olympos Hotel*** Hotels in Komotini 37, Orfeos Str., 691 00 Komotini **** Arcadia Hotel Tel.: +30 25310 37690-3 Asomati, 69100 Komotini (Thrace) e-mail: [email protected] Tel.: +30 25310 89100, Hotel Facilities Fax: +30 25310 89119 Hotel: In the beautiful city of Komotini, our • Bar • Breakfast room • Central heating • modern hotel is in a naturally verdant area, Lift • Lobby lounge • Garage/Parking • Reception next to the university campus and 3 km from • Safe boxes • TV room • Room service . the commercial centre of the city. Rooms: Hotel Facilities • A/C • Heating • Bath/Shower • Hairdryer General • Fridge • Mini bar • Safety box • Telephone • Restaurant – Bar – 24-Hour Front Desk TV • Satellite TV . – Garden – Non-Smoking Rooms – Rooms/ Achillio Hotel**** Facilities for Disabled Guests – Elevator – 4th km. Komotini - Xanthi 691 00 Safety Deposit Box – Soundproofed Rooms Tel.:+30 25310 89100, Fax: +30 25310 89119 – Heating – Gay Friendly e-mail: [email protected] Activities ** Tennis Court – Sauna – Fitness Anatolia Hotel 53, Anchialou Str., 691 00 Komotini Centre – Children’s Playground – Outdoor +30 25310 36242-4 , 36246, 20132 Swimming Pool e-mail: [email protected] Services Meeting/Banquet Facilities – Dry Cleaning – Barber/Beauty Shop – Breakfast in Hotels in Smolyan the Room – Bridal Suite – Currency Exchange SPA Hotel “Dikas”*** – Shoe Shine – Fax/Photocopying 1A Bulgaria blvd., town Smolyan, 4700 Internet Tel: +359 301/86600 ; +359 301/86601 Internet via modem is available in the e-mail: [email protected] business centre and is free of charge. Hotel Facilities Rodopi Hotel*** The hotel has 30 rooms - 2 luxury and 2 mansard flats, 1 maisonette and 25 bedrooms. E.Makariou 3, 69100 Komotini Well-appointed with air-conditions, TV’s, mini bar, Tel.: +30 25310 35988 Internet, cable television, phone and shower-cabin. e-mail: [email protected] Rodopi Hotel is nicely located in the west of *** Komotini, Thrace. Following recent renovations, Smolyan Hotel the hotel offers spacious rooms and suites that Address: 4700 Smolyan; 3 Bulgaria blvd. overlook the Rodopi mountain range. Telephone:+359 301 62053; 6 25 45 Hotel Facilities Tel./Fax: + 359 301 6 20 22 General Tel./Fax: +359/301 6 21 70 Restaurant – Bar – 24-Hour Front e-mail: [email protected] Desk – Garden – Non-Smoking Rooms http://www.hotelsmolyan.com/bg/ – Rooms/Facilities for Disabled Guests – Number of Rooms: Elevator – Safety Deposit Box – Heating 30 single rooms; 103 double rooms, and 3 – Airconditioning suites Services Facilities: Room Service – Breakfast in the Room Waking up • Room Service • Fax • Res- – Bridal Suite – Shoe Shine – Car Rental – taurant • Bar • Tavern • 2 Conference Halls • Tour Desk – Fax/Photocopying Satellite TV • Cable TV • Shower/Tub; Ironing Internet • Swimming pool • Sauna • Beauty Parlor • Wireless internet is available in the Outdoor and Indoor Parking • Guard • Guide entire hotel and is free of charge. Services • Shop • Safe Management of projects in supporting small and medium enterprises-financial advisory of Eastern Macedonia and Thrace (DESM-OS E.M.TH.)
DESM-OS E.M.TH. (Management of projects in supporting small and medium enter- prises-financial advisory of Eastern Macedonia and Thrace) is a civil, non-profit enterprise. It was established in October 1996 and it was named Intermediary Vehicle Administrator of Communal Projects in 15th May 1997 for the 2nd Structural fund and in 19th December 2001 for the 3rd Structural fund. The main aim of DESM-OS E.M.TH is to undertake and administrate, as an intermediate, European Community’s Programs and Initiative for the development and modernization of Small and Medium Enterprises of the Prefecture of Eastern Macedonia and Thrace. Two of the most important purposes of DESM-OS E.M.TH activities are: De- velopment of Economy’s Competitiveness and Decrease of prefecture inequalities and withdrawal of isolation of island regions. DESM-OS E.M.TH since its foundation and during the 2nd Structural Fund, has been administrating approximately 230 investment projects for total budget around 46 million Euro. Furthermore, during the 3rd Structural Fund, DESM-OS E.M.TH administrating 26 Community’s Programs, through the “Corporate Program for Competitiveness” admin- istrating about 1045 investment programs for a total budget around 107 million Euro. The Management and Administration of DESM-OS E.M.TH are made by: General Council of Shareholders, Board of Directors, and Administrative Committee, which is formed by President and Vice-President of the Company, and by Project Manager. The total number of the experts which are working in DESM-OS E.M.TH is fourteen. The company’s shareholders, with an equal percentage of participation are: Prefecture of Kavala – Xanthi – Drama; Prefecture of Rodopi – Evros; Na- tional Development Company of Northern Greece S.A. (member of E.T.E.B.A. Group); Commercial and Industrial Chamber of Rodopi; Professional and Industrial Chamber of Rodopi; Chamber of Evros; Chamber of Xanthi; Chamber of Drama; Chamber of Kavala; Prefecture of Drama; Prefecture of Evros; Prefecture of Kavala; Prefecture of Xanthi; Prefecture of Rodopi and Assets Administration Company of “Democritus University of Thrace”.