1

SESIÓN ORDINARIA DO SESIÓN ORDINARIA DEL EXCELENTÍSIMO CONCELLO EXCELENTÍSIMO AYUNTAMIENTO PLENO DE DATA SEIS DE MAIO DE PLENO DE FECHA SEIS DE MAYO DOUS MIL DEZANOVE DE DOS MIL DIECINUEVE

No Salón de Sesións da Casa do Concello En el Salón de Sesiones de las Casas da cidade da Coruña, a 6 de maio de Consistoriales de la ciudad de A Coruña, 2019. Baixo a Presidencia do Excmo. a 6 de mayo de 2019. Bajo la Presidencia señor alcalde-presidente D. Xulio Xosé del Excmo. Señor alcalde-presidente D. Ferreiro Baamonde e coa asistencia das Xulio Xosé Ferreiro Baamonde y con la e dos edís Dª María Rocío Fraga Sáenz, asistencia de las y los ediles Dª María D. Xiao Varela Gómez, Dª Silvia Rocío Fraga Sáenz, D. Xiao Varela Cameán Calvete, D. José Manuel Sande Gómez, Dª Silvia Cameán Calvete, D. García, Dª María Eugenia Vieito José Manuel Sande García, Dª María Blanco, D. Alberto Lema Suárez, Dª Eugenia Vieito Blanco, D. Alberto Lema Claudia Delso Carreira, D. Daniel Díaz Suárez, Dª Claudia Delso Carreira, D. Grandío, Dª María García Gómez, Dª Daniel Díaz Grandío, Dª María García Rosa María Gallego Neira, D. Miguel Gómez, Dª Rosa María Gallego Neira, D. Lorenzo Torres, Dª María Begoña Miguel Lorenzo Torres, Dª María Freire Vázquez, D. Roberto Luis Coira Begoña Freire Vázquez, D. Roberto Luis Andrade, D. Martín Fernández Prado, Coira Andrade, D. Martín Fernández Dª Mariel Padín Fernández, Dª María Prado, Dª Mariel Padín Fernández, Dª Luisa Cid Castro, Dª Susana Pazo María Luisa Cid Castro, Dª Susana Pazo Meijide, D. Enrique Luis de Salvador Meijide, D. Enrique Luis de Salvador Sánchez, D. Emilio Tapia Fidalgo, Dª Sánchez, D. Emilio Tapia Fidalgo, Dª Eudoxia María Neira Fernández, Dª Eudoxia María Neira Fernández, Dª Silvia Longueira Castro, D. José Silvia Longueira Castro, D. José Manuel Manuel Dapena Varela, D. Fito Dapena Varela, D. Fito Ferreiro Seoane, Ferreiro Seoane, Dª María Pilar Neira Dª María Pilar Neira Martínez, D. Martínez, D. Antonio Pachón Moreno e Antonio Pachón Moreno y Dª Avia Veira Dª Avia Veira González, reuniuse, previa González, se reunió, previa convocatoria convocatoria regulamentariamente reglamentariamente circulada, el circulada, o Excelentísimo Concello Excelentísimo Ayuntamiento Pleno, al Pleno, co obxecto de celebrar sesión objeto de celebrar sesión ordinaria en ordinaria en primeira convocatoria. primera convocatoria.

Dá fe do acto o infraescrito secretario Da fe del acto el infrascrito secretario xeral do Pleno, don Manuel José Díaz general del Pleno, don Manuel José Díaz Sánchez, atopándose ademais presente o Sánchez, hallándose además presente el interventor xeral don Ángel David interventor general don Ángel David Murado Codesal. Murado Codesal.

Ás dezasete horas, pola Presidencia Siendo las diecisiete horas, por la declárase aberta a sesión, pasándose a Presidencia se declara abierta la sesión, 2

tratar os seguintes asuntos incluídos na pasándose a tratar los siguientes asuntos orde do día. incluidos en el orden del día.

I . PARTE RESOLUTIVA I . PARTE RESOLUTIVA

Intervencións Intervenciones

Presidencia Presidencia

Moi boa tarde a todas e a todos e benvidos Muy buenas tardes a todas y a todos y a esta sesión ordinaria do Pleno do bienvenidos a esta sesión ordinaria del Excelentísimo Concello da Coruña. Pleno del Excelentísimo Ayuntamiento de A Coruña.

67.- Aprobación de acta 67.- Aprobación de acta

Remitida a todos e cada un dos membros Remitida a todos y cada uno de los corporativos unha copia do borrador da miembros corporativos una copia del acta da sesión plenaria ordinaria de 11 de borrador del acta de la sesión plenaria marzo de 2019, esta dáse por lida e ordinaria de 11 de marzo de 2019, la procédese á súa aprobación. misma se da por leída y se procede a su aprobación.

COMUNICACIÓNS DA ALCALDÍA COMUNICACIONES DE LA ALCALDÍA

68.- Comunicado da Alcaldía sobre a 68.- Comunicado de la Alcaldía sobre la violencia machista violencia machista

Dando cumprimento á moción aprobada Dando cumplimiento a la moción no seu momento por este Pleno relativa á aprobada en su momento por este Pleno violencia de xénero e dentro dese penoso relativa a la violencia de género y dentro costume de comezar cada Pleno gardando de esa penosa costumbre de comenzar os minutos de silencio correspondentes ás cada Pleno guardando los minutos de vítimas de violencia machista dende o silencio correspondientes a las víctimas Pleno ordinario anterior, nesta ocasión de violencia machista desde el Pleno gardaremos un minuto de silencio por ordinario anterior, en esta ocasión cada unha das seguintes vítimas: guardaremos un minuto de silencio por cada una de las siguientes víctimas:

ASASINATOS MACHISTAS DESDE ASESINATOS MACHISTAS DESDE O PLENO DE 1.4.2019 AO PLENO DE EL PLENO DE 1.4.2019 AL PLENO DE 6.5.2019 6.5.2019

1.-2.4.2019. Nome e apelidos 1.-2.4.2019. Nombre y apellidos descoñecidos, 40 anos. Rojales (Alicante). desconocidos, 40 años. Rojales (Alicante). 3

2.-7.4.2019. Nelea Severa, 26 anos. 2.-7.4.2019. Nelea Severa, 26 años. Vinarós (Castellón). Vinarós (Castellón).

3.-11.4.2019. María V., 42 anos. Mogán 3.-11.4.2019. María V., 42 años. Mogán (Las Palmas). (Las Palmas).

4.-20.4.2019. Irene López, 44 anos. Olot 4.-20.4.2019. Irene López, 44 años. Olot (). (Girona).

5 e 6.-23.4.2019. Shylvia Hendrick, 39 5 y 6.-23.4.2019. Shylvia Hendrick, 39 anos e o seu fillo de 10 anos. Adeje (Santa años y su hijo de 10 años. Adeje (Santa Cruz de Tenerife. Cruz de Tenerife.

7.-4.5.2019. Juana U.M., 47 anos. Parla 7.-4.5.2019. Juana U.M., 47 años. Parla (, Comunidade de Madrid). (Madrid, Comunidad de Madrid).

Gárdanse, en consecuencia, sete minutos Se guardan, en consecuencia, siete de silencio. minutos de silencio.

ALCALDÍA ALCALDÍA

69.- Toma de coñecemento da petición 69.- Toma de conocimiento de la petición de réxime retributivo de concelleiro de régimen retributivo de concejal presentada por Emilio Tapia Fidalgo presentada por Emilio Tapia Fidalgo

Asunto: toma de coñecemento da petición Asunto: toma de conocimiento de la de réxime retributivo de concelleiro petición de régimen retributivo de presentada por Emilio Tapia Fidalgo e do concejal presentada por Emilio Tapia Decreto da Alcaldía aceptando a mesma Fidalgo y del Decreto de la Alcaldía aceptando la misma

Tomar coñecemento do escrito presentado Tomar conocimiento del escrito polo concelleiro Emilio Tapia Fidalgo, presentado por el concejal Emilio Tapia conforme ao punto quinto do Acordo Fidalgo, conforme al punto quinto del plenario de 23 de xullo de 2015 e do Acuerdo plenario de 23 de julio de 2015 y Decreto de 12 de febreiro de 2019 polo del Decreto de 12 de febrero de 2019 por que se lle aplica o réxime de dedicación el que se le aplica el régimen de parcial establecido no apartado primeiro, dedicación parcial establecido en el IV de dito acordo. apartado primero, IV de dicho acuerdo.

70.- Aceptación dos estatutos da 70.- Aceptación de los estatutos de la Asociación Rede Innpulso – Rede de Asociación Red Innpulso – Red de Cidades da Ciencia e Innovación Ciudades de la Ciencia e Innovación

Asunto: aceptación dos estatutos da Asunto: aceptación de los estatutos de la 4

Asociación Rede Innpulso–Rede de Asociación Red Innpulso–Red de Cidades da Ciencia e Innovación e dar Ciudades de la Ciencia e Innovación y dar conformidade ás súas cotas conformidad a sus cuotas

Este asunto foi ditaminado pola Este asunto fue dictaminado por la Comisión de Facenda e Administración Comisión de Hacienda y Administración de 30 de abril de 2019, co voto a favor de 30 de abril de 2019, con el voto a favor do Grupo Municipal de Marea del Grupo Municipal de Marea Atlántica Atlántica e as abstencións dos Grupos y las abstenciones de los Grupos Municipais Socialista e do Partido Municipales Socialista y del Partido Popular, propoñendo ao Pleno Popular, proponiendo al Pleno municipal municipal a adopción por maioría la adopción por mayoría absoluta legal absoluta legal dos acordos seguintes: de los acuerdos siguientes:

Primeiro.- Aceptar os estatutos da Primero.- Aceptar los estatutos de la Asociación Rede Innpulso – Rede de Asociación Red Innpulso – Red de Cidades da Ciencia e Innovación Ciudades de la Ciencia e Innovación aprobadas na cidade de Terrassa o 14 de aprobadas en la ciudad de Terrassa el 14 febreiro de 2019. de febrero de 2019.

Segundo.- Dar conformidade ás cotas da Segundo.- Dar conformidad a las cuotas Asociación Rede Innpulso establecidas o de la Asociación Red Innpulso 14 de febreiro de 2019. As que poidan establecidas el 14 de febrero de 2019. Las acordarse posteriormente e que que puedan acordarse posteriormente y modifiquen o acordo inicial serán que modifiquen el acuerdo inicial serán tramitadas segundo o previsto nas Bases tramitadas según lo previsto en las Bases de Execución do Orzamento do Concello de Ejecución del Presupuesto del da Coruña, previa acreditación da Ayuntamiento de A Coruña, previa existencia de crédito adecuado e acreditación de la existencia de crédito suficiente. adecuado y suficiente.

Terceiro.- Notificar á Secretaría Técnica o Tercero.- Notificar a la Secretaría acordo alcanzado no órgano municipal. Técnica el acuerdo alcanzado en el órgano municipal.

Cuarto.- Facultar á Alcaldía – Presidencia Cuarto.- Facultar a la Alcaldía – ou substituto legal para a realización de Presidencia o sustituto legal para la cantos actos, trámites e xestións sexan realización de cuantos actos, trámites y procedentes para o bo fin do acordado nos gestiones sean procedentes para el buen apartados anteriores. fin de lo acordado en los apartados anteriores.

Presidencia Presidencia

Ten a palabra Claudia Delso. Tiene la palabra Claudia Delso.

5

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

Moi boa tarde a todos os compañeiros de Muy buenas tardes a todos los Corporación, traballadores e traballadoras compañeros de Corporación, municipais e compañeiros, tamén, dos trabajadores y trabajadoras municipales y medios de comunicación e veciños e compañeros, también, de los medios de veciñas que nos seguen por streaming. comunicación y vecinos y vecinas que nos siguen por streaming.

Efectivamente, hoxe traemos a Pleno a Efectivamente, hoy traemos a Pleno la aceptación dos estatutos da Asociación aceptación de los estatutos de la Rede Innpulso que é a Rede de Cidades da Asociación Red Innpulso que es la Red Ciencia e da Innovación. Como sabedes a de Ciudades de la Ciencia y de la Estratexia Española de Ciencia e Innovación. Como sabéis la Estrategia Innovación recoñece o papel dos concellos Española de Ciencia e Innovación como axentes de innovación. Establece reconoce el papel de los ayuntamientos esta Rede Innpulso como unha plataforma como agentes de innovación. Establece estratéxica para potenciar a innovación esta Red Innpulso como una plataforma nas cidades. Esta Rede Innpulso é o foro estratégica para potenciar la innovación de encontro de todos aqueles concellos en las ciudades. Esta Red Innpulso es el que pretenden avanzar na definición e foro de encuentro de todos aquellos aplicación de políticas locais innovadoras. ayuntamientos que pretenden avanzar en Actualmente está formada por 72 la definición y aplicación de políticas concellos. A condición para formar parte locales innovadoras. Actualmente está desta Rede e imprescindible: dispoñer da formada por 72 ayuntamientos. La distinción de Cidade da Ciencia e da condición para formar parte de esta Red e Innovación, que a nosa cidade ten dende o imprescindible: disponer de la distinción ano 2012 e foi renovada recentemente o de Ciudad de la Ciencia y de la pasado ano 2016. Innovación, que nuestra ciudad tiene desde el año 2012 y fue renovada recientemente el pasado año 2016.

Efectivamente, distingue aquelas cidades Efectivamente, distingue aquellas que apoian decididamente a innovación ciudades que apoyan decididamente la nos seus territorios definindo políticas, innovación en sus territorios definiendo potenciando estruturas, institucións, políticas, potenciando estructuras, empresas locais, cun forte compoñente instituciones, empresas locales, con un científico, tecnolóxico e innovador. fuerte componente científico, tecnológico e innovador.

O obxectivo desta distinción é recoñecer e El objetivo de esta distinción es reconocer promover a innovación nos concellos en y promover la innovación en los liña coa Estratexia Española de Ciencia e ayuntamientos en línea con la Estrategia Tecnoloxía e de Innovación e o propio Española de Ciencia y Tecnología y de programa europeo Horizonte 2020. Innovación y el propio programa europeo Horizonte 2020. 6

Os antecedentes deste asunto: o Pleno do Los antecedentes de este asunto: el Pleno Concello en sesión ordinaria celebrada o del Ayuntamiento en sesión ordinaria 11 de febreiro de 2016 aprobamos por celebrada el 11 de febrero de 2016 unanimidade o acordo de aceptar os aprobamos por unanimidad el acuerdo de Estatutos da Asociación Rede Innpulso e aceptar los Estatutos de la Asociación de aprobar a incorporación do Concello da Red Innpulso y de aprobar la Coruña como membro desta asociación. incorporación del Ayuntamiento de A Coruña como miembro de esta asociación.

O pasado mes de febreiro a Secretaría El pasado mes de febrero la Secretaría Técnica da Rede de Innpulso púxose en Técnica de la Red de Innpulso se puso en contacto co Concello da Coruña para contacto con el Ayuntamiento de A remitirnos a documentación dos acordos Coruña para remitirnos la documentación adoptados na sesión Plenaria de 14 de de los acuerdos adoptados en la sesión febreiro que tivo lugar o Plenario anual da Plenaria de 14 de febrero que tuvo lugar Rede na cidade de Terrassa. En dito Pleno el Plenario anual de la Red en la ciudad anual procedeuse a unha aprobación da de Terrassa. En dicho Pleno anual se modificación dos Estatutos da asociación procedió a una aprobación de la incorporando, entre outras cousas, cotas e modificación de los Estatutos de la axustar outros elementos dos Estatutos da asociación incorporando, entre otras asociación. Polo tanto, a pertenza do cosas, cuotas y ajustar otros elementos de Concello a esta asociación está supeditada los Estatutos de la asociación. Por lo á aprobación da devandita modificación tanto, la pertenencia del Ayuntamiento a de Estatutos por parte do órgano esta asociación está supeditada a la municipal competente, neste caso, o Pleno aprobación de dicha modificación de da Corporación. É, por tanto, competencia Estatutos por parte del órgano municipal deste Pleno municipal dar aprobación aos competente, en este caso, el Pleno de la Estatutos definitivos, así como o Anexo de Corporación. Es, por tanto, competencia cotas, ratificando desta maneira, deste de este Pleno municipal dar aprobación a xeito, o mantemento do Concello da los Estatutos definitivos, así como el Coruña como membro desta Asociación Anexo de cuotas, ratificando de esta Rede Innpulso. manera, de este modo, el mantenimiento del Ayuntamiento de A Coruña como miembro de esta Asociación Red Innpulso.

Consta, así mesmo, no expediente o Consta, asimismo, en el expediente el informe favorable da Secretaría do Pleno e informe favorable de la Secretaría del o informe da Intervención municipal. Polo Pleno y el informe de la Intervención tanto, pois, proponse ao Pleno da municipal. Por lo tanto, pues, se proponen Corporación: al Pleno de la Corporación:

Primeiro. Aceptar os Estatutos da Primero. Aceptar los Estatutos de la Asociación Rede Innpulso – Rede de Asociación Red Innpulso – Red de 7

Cidades da Ciencia e Innovación Ciudades de la Ciencia e Innovación aprobados na cidade de Terrassa o 14 de aprobados en la ciudad de Terrassa el 14 febreiro de 2019. de febrero de 2019.

Segundo. Dar conformidade ás cotas da Segundo. Dar conformidad a las cuotas de Asociación Rede Innpulso establecidas o la Asociación Red Innpulso establecidas 14 de febreiro de 2019. As que poidan el 14 de febrero de 2019. Las que puedan acordarse posteriormente que modifiquen acordarse posteriormente que modifiquen o acordo inicial serán tramitadas segundo el acuerdo inicial serán tramitadas según o previsto nas Bases de Execución do lo previsto en las Bases de Ejecución del Orzamento do Concello da Coruña, previa Presupuesto del Ayuntamiento de A acreditación da existencia de crédito Coruña, previa acreditación de la adecuado e suficiente. existencia de crédito adecuado y suficiente.

Terceiro. Notificar á Secretaría Técnica o Tercero. Notificar a la Secretaría Técnica acordo alcanzado por este órgano el acuerdo alcanzado por este órgano municipal. municipal.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Ten a palabra a señora Veira. Tiene la palabra la señora Veira.

Señora Veira González Señora Veira González

Por parte do BNG e tal e como falamos na Por parte del BNG y tal y como hablamos Comisión de Voceiros non imos debater en la Comisión de Portavoces no vamos a este asunto. Simplemente sinalar que imos debatir este asunto. Simplemente señalar votar a favor. que vamos a votar a favor.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Veira. Muy bien, muchas gracias, señora Veira.

Señora Neira. Señora Neira.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

Grazas. Pois no mesmo sentido que o Gracias. Pues en el mismo sentido que el Bloque Nacionalista Galego, tamén Bloque Nacionalista Galego, también anunciar o noso voto a favor, sen entrar, anunciar nuestro voto a favor, sin entrar, tampouco, na quenda de palabra. tampoco, en el turno de palabra.

8

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Neira. Muy bien, muchas gracias, señora Neira.

Señora Gallego. Señora Gallego.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Moitas grazas. Ben, nós imos votar a Muchas gracias. Bueno, nosotros vamos a favor e falando de ciencia e innovación votar a favor y hablando de ciencia e gustaríame saber que pasou coa pantalla innovación me gustaría saber qué ha que había aí porque non sabemos nin que pasado con la pantalla que había ahí tempo imos ter, xusto o Partido Popular. porque no sabemos ni qué tiempo vamos a Hai soamente unha pantalla, en todos os tener, justo el Partido Popular. Hay Plenos hai dous e agora hai unha que está solamente una pantalla, en todos los orientada cara á Marea, cara ao PSOE e Plenos hay dos y ahora hay una que está cara ao BNG. Nós témola de costas, non orientada hacia la Marea, hacia el PSOE y sabemos nin como imos controlar o hacia el BNG. Nosotros la tenemos de tempo. Temos que virar a cabeza. Pois espaldas, no sabemos ni cómo vamos a votaremos a favor da ciencia e a controlar el tiempo. Tenemos que girar la innovación. cabeza. Pues votaremos a favor de la ciencia y la innovación.

(A señora Gallego protesta pola falta (La señora Gallego protesta por la falta dunha pantalla de control do tempo e de una pantalla de control del tiempo y pola orientación na colocación da por la orientación en la colocación de la existente). existente).

Presidencia Presidencia

A escaseza de medios materiais chega a La escasez de medios materiales llega a todas partes... (óense risas). todas partes... (se oyen risas).

Señora Delso... renuncia á quenda de Señora Delso... renuncia al turno de palabra, señora Delso, tamén. palabra, señora Delso, también.

Secretario xeral do Pleno Secretario general del Pleno

Precisar unicamente que o ditame da Precisar únicamente que el dictamen de la Comisión, que omitiu involuntariamente a Comisión, que omitió involuntariamente señora concelleira, inclúe facultar á la señora concejala, incluye facultar a la Alcaldía para realizar cantos actos, Alcaldía para realizar cuantos actos, trámites ou xestións sexa procedentes, o trámites o gestiones sea procedentes, el cuarto apartado. cuarto apartado.

Presidencia Presidencia 9

Moi ben, pois moitas grazas. Muy bien, pues muchas gracias.

Votación do asunto número tres Votación del asunto número tres

Seguidamente pola Presidencia sométese a Seguidamente por la Presidencia se votación o asunto número tres somete a votación el asunto número tres referenciado na orde do día, producíndose referenciado en el orden del día, o seguinte resultado: produciéndose el siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abertas (BNG-AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia

Moi ben, pois queda aprobada por Muy bien, pues queda aprobada por unanimidade. unanimidad.

Acordo Acuerdo

Primeiro.- Aceptar os estatutos da Primero.- Aceptar los estatutos de la Asociación Rede Innpulso – Rede de Asociación Red Innpulso – Red de Cidades da Ciencia e Innovación Ciudades de la Ciencia e Innovación aprobadas na cidade de Terrassa o 14 de aprobadas en la ciudad de Terrassa el 14 febreiro de 2019. de febrero de 2019.

Segundo.- Dar conformidade ás cotas da Segundo.- Dar conformidad a las cuotas Asociación Rede Innpulso establecidas o de la Asociación Red Innpulso 14 de febreiro de 2019. As que poidan establecidas el 14 de febrero de 2019. Las acordarse posteriormente e que que puedan acordarse posteriormente y modifiquen o acordo inicial serán que modifiquen el acuerdo inicial serán tramitadas segundo o previsto nas Bases tramitadas según lo previsto en las Bases de Execución do Orzamento do Concello de Ejecución del Presupuesto del da Coruña, previa acreditación da Ayuntamiento de A Coruña, previa existencia de crédito adecuado e acreditación de la existencia de crédito 10

suficiente. adecuado y suficiente.

Terceiro.- Notificar á Secretaría Técnica o Tercero.- Notificar a la Secretaría acordo alcanzado no órgano municipal. Técnica el acuerdo alcanzado en el órgano municipal.

Cuarto.- Facultar á Alcaldía – Presidencia Cuarto.- Facultar a la Alcaldía – ou substituto legal para a realización de Presidencia o sustituto legal para la cantos actos, trámites e xestións sexan realización de cuantos actos, trámites y procedentes para o bo fin do acordado nos gestiones sean procedentes para el buen apartados anteriores. fin de lo acordado en los apartados anteriores.

71.- Aprobación definitiva do 71.- Aprobación definitiva del expediente expediente M1/2019 M1/2019

Asunto: aprobación definitiva do Asunto: aprobación definitiva del expediente M1/2019 de concesión de expediente M1/2019 de concesión de créditos extraordinarios, suplementos de créditos extraordinarios, suplementos de crédito, baixas por anulación de créditos, crédito, bajas por anulación de créditos, relación de investimentos e Anexo de relación de inversiones y Anexo de subvencións nominativas do Orzamento subvenciones nominativas del de 2019 (prorrogado de 2018) Presupuesto de 2019 (prorrogado de 2018)

Este asunto foi ditaminado pola Este asunto ha sido dictaminado por la Comisión de Facenda e Administración Comisión de Hacienda y Administración de 25 de abril de 2019, co voto favorable de 25 de abril de 2019, con el voto do Grupo Municipal de Marea favorable del Grupo Municipal de Marea Atlántica e as abstencións dos Grupos Atlántica y las abstenciones de los Municipais do Partido Popular, Grupos Municipales del Partido Popular, Socialista e Mixto (BNG-AA), Socialista y Mixto (BNG-AA), propoñendo ao Pleno a adopción dos proponiendo al Pleno la adopción de los acordos seguintes: acuerdos siguientes:

1.- Desestimar as seguintes alegacións 1.- Desestimar las siguientes alegaciones presentadas fronte á aprobación inicial do presentadas frente a la aprobación inicial Expediente M1/2019 de concesión de del Expediente M1/2019 de concesión de créditos extraordinarios, suplementos de créditos extraordinarios, suplementos de crédito, baixas por anulación de créditos, crédito, bajas por anulación de créditos, relación de investimentos e de Anexo de relación de inversiones y de Anexo de Subvencións nominativas do orzamento Subvenciones nominativas del de 2019 (prorrogado de 2018): presupuesto de 2019 (prorrogado de 2018):

• José Manuel Liaño Flores en nome • José Manuel Liaño Flores en 11

e representación de Dolores López Zapata nombre y representación de Dolores e outros, con data de rexistro de entrada de López Zapata y otros, con fecha de 3 de abril de 2019 (RMPE1309WJ) registro de entrada de 3 de abril de 2019 (RMPE1309 WJ)

• Jesús Sánchez Rama, con data de • Jesús Sánchez Rama, con fecha de rexistro de entrada de 4 de abril de 2019 registro de entrada de 4 de abril de 2019 (RMPE1309V4) (RMPE1309V4)

• José Alfonso Rumbo Veira, con • José Alfonso Rumbo Veira, con data de rexistro de entrada de 4 de abril de fecha de registro de entrada de 4 de abril 2019 (RMPE1309V9) de 2019 (RMPE1309V9)

• Grupo Municipal do Bloque • Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego no Concello da Nacionalista Gallego en el Ayuntamiento Coruña, con data de rexistro de entrada de de A Coruña, con fecha de registro de 4 de abril de 2019 (RMPE1309VO) entrada de 4 de abril de 2019 (RMPE1309 VO)

2.- Aprobar definitivamente o expediente 2.- Aprobar definitivamente el expediente M1/2019 de concesión de créditos M1/2019 de concesión de créditos extraordinarios, suplementos de crédito, extraordinarios, suplementos de crédito, baixas por anulación de créditos, relación bajas por anulación de créditos, relación de investimentos e de Anexo de de inversiones y de Anexo de Subvencións nominativas do orzamento Subvenciones nominativas del de 2019 (prorrogado de 2018). O presupuesto de 2019 (prorrogado de expediente entrará en vigor unha vez 2018). El expediente entrará en vigor una publicado na forma prevista no apartado 3 vez publicado en la forma prevista en el do artigo 169 do Real Decreto Lexislativo apartado 3 del artículo 169 del Real 2/2004, de 5 de marzo, polo que se aproba Decreto Legislativo 2/2004, de 5 de o Texto Refundido da Lei Reguladora das marzo, por lo que se aprueba el Texto Facenda Locais. Refundido de la Ley Reguladora de las Hacienda Locales.

3.- Facultar ao Excmo. Sr. Alcalde para a 3.- Facultar al Excmo. Sr. Alcalde para la adopción dos decretos que sexan adopción de los decretos que sean necesarios para a efectividade do necesarios para la efectividad de lo acordado. acordado.

Presidencia Presidencia

Ten a palabra a señora Vieito. Tiene la palabra la señora Vieito.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

En primeiro lugar, boa tarde a todos e En primer lugar, buenas tardes a todos y 12

todas, os aquí presentes e os que nos todas, los aquí presentes y a los que nos seguen habitualmente por streaming. siguen habitualmente por streaming.

Traemos este punto a esta sesión plenaria Traemos este punto a esta sesión plenaria en vista de que o 11 de marzo de 2019 se en vista de que el 11 de marzo de 2019 se aprobou inicialmente o expediente aprobó inicialmente el expediente M1/2019 de modificación de crédito M1/2019 de modificación de crédito realizado sobre o Orzamento prorrogado realizado sobre el Presupuesto de 2018 que foi tramitado despois de ser prorrogado de 2018 que fue tramitado rexeitado o Proxecto de Orzamentos para después de ser rechazado el Proyecto de 2019 no Pleno de 11 de febreiro. Presupuestos para 2019 en el Pleno de 11 de febrero.

Este modificativo inclúe os principais Este modificativo incluye los principales gastos de obrigado cumprimento para este gastos de obligado cumplimiento para ano, como o relativo á indemnización este año, como el relativo a la prevista no acordo que pon fin o litixio do indemnización prevista en el acuerdo que edificio Conde de Fenosa, os gastos pone fin al litigio del edificio Conde de imprescindibles en materia de persoal e a Fenosa, los gastos imprescindibles en recuperación de investimentos clave para materia de personal y la recuperación de o Concello, así como os convenios coas inversiones clave para el Ayuntamiento, entidades da cidade. así como los convenios con las entidades de la ciudad.

Como é preceptivo nestes expedientes, foi Como es preceptivo en estos expedientes, sometido a trámite de exposición pública fue sometido a trámite de exposición para reclamacións mediante anuncio pública para reclamaciones mediante publicado no BOP o 13 de marzo de 2019 anuncio publicado en el BOP el 13 de e unha vez transcorrido ese prazo de marzo de 2019 y una vez transcurrido ese exposición pública, o pasado 4 de abril, plazo de exposición pública, el pasado 4 consta a presentación de 3 reclamacións de abril, consta la presentación de 3 relativas ás expropiacións no Castro de reclamaciones relativas a las Elviña, nas que se solicita a inclusión expropiaciones en el Castro de Elviña, en neste modificativo, do crédito necesario las que se solicita la inclusión en este para afrontar as diferenzas de valoración modificativo, del crédito necesario para derivadas do procedemento de afrontar las diferencias de valoración expropiación de terreos no Castro de derivadas del procedimiento de Elviña, recoñecidas por sentenza recente. expropiación de terrenos en el Castro de Elviña, reconocidas por sentencia reciente.

Por outra parte, a cuarta alegación Por otra parte, la cuarta alegación presentada polo BNG refírese á proposta presentada por el BNG se refiere a la de inclusión de 4 suplementos de crédito, propuesta de inclusión de 4 suplementos por un importe global de 968.000 euros a de crédito, por un importe global de cargo de baixas en aplicacións 968.000 euros a cargo de bajas en 13

orzamentarias que non se concretan e que aplicaciones presupuestarias que no se se recollen de forma incompleta. concretan y que se recogen de forma incompleta.

En canto ás tres reclamacións relativas ás En cuanto a las tres reclamaciones expropiacións do Castro de Elviña, os relativas a las expropiaciones del Castro reclamantes non invocan ningunha das de Elviña, los reclamantes no invocan causas de alegación taxadas e supoñendo ninguna de las causas de alegación que se refiran á causa contida no artigo tasadas y suponiendo que se refieran a la 172.b do texto refundido da Lei de causa contenida en el artículo 172. b del facendas locais, é dicir, a omisión dos texto refundido de la Ley de haciendas créditos necesarios para o cumprimento de locales, es decir, la omisión de los obrigas esixibles en virtude d precepto créditos necesarios para el cumplimiento legal ou título lexítimo, solicitouse de obligaciones exigibles en virtud de informe á Asesoría Xurídica municipal precepto legal o título legítimo, se solicitó acerca da situación do recurso contencioso informe a la Asesoría Jurídica municipal administrativo relativo a este proceso, así sobre la situación del recurso contencioso como tamén sobre os trámites municipais administrativo relativo a este proceso, así necesarios para continuar co expediente de como también sobre los trámites expropiación. municipales necesarios para continuar con el expediente de expropiación.

Sobre a situación do recurso contencioso, Sobre la situación del recurso a Asesoría Xurídica municipal conclúe contencioso, la Asesoría Jurídica que o acordo non resulta executivo ata a municipal concluye que el acuerdo no firmeza da sentenza, situación que se resulta ejecutivo hasta la firmeza de la produce o 20 de marzo, e, polo tanto, con sentencia, situación que se produce el 20 posterioridade á aprobación inicial do de marzo, y, por lo tanto, con expediente de modificación orzamentaria. posterioridad a la aprobación inicial del Ademais, para que a inclusión neste expediente de modificación modificativo dese gasto sexa obrigatorio presupuestaria. Además, para que la para o Concello requírese que as obrigas inclusión en este modificativo de ese sexan vencidas, líquidas e esixibles, gasto sea obligatorio para el requisitos que non se cumpren na Ayuntamiento se requiere que las actualidade, xa que non están obligaciones sean vencidas, líquidas y determinados elementos esenciais, tales exigibles, requisitos que no se cumplen en como a determinación do titular actual da la actualidad, ya que no están obriga, así como a concreta contía que determinados elementos esenciales, tales inclúa a variación entre o prezo xusto como la determinación del titular actual pagado polo Concello no seu momento e o de la obligación, así como la concreta valor recoñecido na sentenza de forma cuantía que incluya la variación entre el individualizada con respecto a cada titular justiprecio pagado por el Ayuntamiento en do dereito e con inclusión, tamén, dos su momento y el valor reconocido en la intereses que correspondan en cada caso. sentencia de forma individualizada con respecto a cada titular del derecho y con inclusión, también, de los intereses que 14

correspondan en cada caso.

Polo tanto, e tal e como informa a Por lo tanto, y tal y como informa la Intervención municipal, non se produce Intervención municipal, no se produce actualmente esta causa taxada de actualmente esta causa tasada de reclamación o Orzamento, de modo que reclamación al Presupuesto, de modo que procede a desestimación destas procede la desestimación de estas alegacións, sen prexuízo de que unha vez alegaciones, sin perjuicio de que una vez realizados estes trámites necesarios que xa realizados estos trámites necesarios que están iniciados, deban incluírse as partidas ya están iniciados, deban incluirse las necesarias para facer fronte a esas obrigas partidas necesarias para hacer frente a nun futuro Orzamento o nun futuro esas obligaciones en un futuro modificativo. Presupuesto o en un futuro modificativo.

En canto á reclamación presentada polo En cuanto a la reclamación presentada BNG, neste caso a proposta non pode ser por el BNG, en este caso la propuesta no entendida como unha alegación a este puede ser entendida como una alegación expediente, dado que non se motiva de a este expediente, dado que no se motiva acordo cos supostos taxados e, por outra de acuerdo con los supuestos tasados y, parte, atopámonos ante propostas por otra parte, nos encontramos ante alternativas de destino das propuestas alternativas de destino de las dispoñibilidades orzamentarias, non disponibilidades presupuestarias, no realmente ante alegacións, sendo, en todo realmente ante alegaciones, siendo, en caso, cuestións de oportunidade, o que todo caso, cuestiones de oportunidad, lo igualmente e en consonancia, tamén, co que igualmente y en consonancia, informe da Intervención, propoñemos a también, con el informe de la súa desestimación. Intervención, proponemos su desestimación.

Estas propostas de desestimación foron Estas propuestas de desestimación fueron ditaminadas favorablemente na Comisión dictaminadas favorablemente en la de Facenda celebrada o 25 de abril, ditame Comisión de Hacienda celebrada el 25 de que sometemos a aprobación deste Pleno e abril, dictamen que sometemos a que supón a aprobación definitiva deste aprobación de este Pleno y que supone la modificativo. Nada máis. Grazas. aprobación definitiva de este modificativo. Nada más. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Ten a palabra a Muy bien, muchas gracias. Tiene la señora Veira. palabra la señora Veira.

Señora Veira González Señora Veira González

Ben, pois xa que non saudei no anterior Bien, pues ya que no saludé en el anterior punto da orde do día, quixera saudar agora punto del orden del día, quisiera saludar 15

os compañeiros e compañeiras da ahora a los compañeros y compañeras de Corporación, o funcionariado que nos la Corporación, al funcionariado que nos acompaña, persoal dos medios de acompaña, personal de los medios de comunicación e tamén os que nos seguen comunicación y también a los que nos tanto no Pleno como por streaming. siguen tanto en el Pleno como por streaming.

Ben, pois, efectivamente tráese hoxe a Bien, pues, efectivamente se trae hoy la aprobación definitiva do M1/2019, aprobación definitiva del M1/2019, efectivamente, como dixo a señora Vieito, efectivamente, como dijo la señora Vieito, cunha alegación feita polo Bloque con una alegación hecha por el Bloque Nacionalista Galego. Nacionalista Galego.

Ben, en primeiro lugar, sinalar que nos Bueno, en primer lugar, señalar que nos imos abster na aprobación deste vamos a abstener en la aprobación de este modificativo de crédito, xa que non foi modificativo de crédito, ya que no fue posíbel a inclusión dalgunhas demandas posible la inclusión de algunas demandas que vimos traendo reiteradamente a Pleno que venimos trayendo reiteradamente a e que o Goberno local fai caso omiso. Pleno y que el Gobierno local hace caso omiso.

Unha das cuestións que levamos na nosa Una de las cuestiones que llevamos en alegación é a reforma do Rexistro de nuestra alegación es la reforma del María Pita, xa levamos bastante tempo Registro de María Pita, ya llevamos alegando que é necesaria esa reforma do bastante tiempo alegando que es Rexistro de María Pita para adaptala ás necesaria esa reforma del Registro de condicións de accesibilidade. Seguimos María Pita para adaptarla a las dicindo que a entrada do Rexistro de condiciones de accesibilidad. Seguimos María Pita non cumpre cos criterios de diciendo que la entrada del Registro de accesibilidade e que, desde logo, é moi María Pita no cumple con los criterios de mellorábel o estado do Rexistro por dentro accesibilidad y que, desde luego, es muy para atender á cantidade de xente que mejorable el estado del Registro por asiste cada día a facer os seus trámites á dentro para atender a la cantidad de cidade da Coruña. Como pode ser que gente que asiste cada día a hacer sus teñamos un Rexistro municipal que non é trámites a la ciudad de A Coruña. ¿Cómo accesíbel para todo o mundo, puede ser que tengamos un Registro independentemente da súa condición municipal que no es accesible para todo el física? Como é posíbel que o teñamos así, mundo, independientemente de su cando, realmente, o Rexistro do Concello condición física? ¿Cómo es posible que lo da Coruña moitas veces é a única porta de tengamos así, cuando, realmente, el entrada da cidadanía a este Pazo de María Registro del Ayuntamiento de A Coruña Pita? Pois ben, hai xente que non pode muchas veces es la única puerta de acceder ao Rexistro municipal de María entrada de la ciudadanía a este Palacio Pita con normalidade e que non pode facer de María Pita? Pues bien, hay gente que un uso normal deste servizo, o cal nos no puede acceder al Registro municipal parece especialmente grave e non é a de María Pita con normalidad y que no 16

primeira vez que o traemos aquí a Pleno. puede hacer un uso normal de este Trouxémolo algunha vez para os servicio, lo cual nos parece especialmente investimentos financeiramente sostíbeis. grave y no es la primera vez que lo Viuse que naquela altura non se podían traemos aquí a Pleno. Lo trajimos alguna incluír porque non había un proxecto para vez para las inversiones financieramente isto pero xa vemos que o problema, sostenibles. Se vio que a aquella altura no daquela, non era que non houbese se podían incluir porque no había un proxecto para a reforma do Rexistro de proyecto para esto pero ya vemos que el María Pita senón que este Goberno problema, entonces, no era que no municipal non ten absolutamente hubiera proyecto para la reforma del ningunha intención de reformar o Rexistro Registro de María Pita sino que este e de facelo accesíbel. Vostedes explicarán Gobierno municipal no tiene a ver, por que. absolutamente ninguna intención de reformar el Registro y de hacerlo accesible. Ustedes explicarán a ver, por qué.

En canto a outras cuestións que En cuanto a otras cuestiones que recollemos na nosa alegación, son as obras recogemos en nuestra alegación, son las de reparación do polideportivo municipal obras de reparación del polideportivo de Labañou, ese que se lle chama municipal de Labañou, ese al que se le Cocheiras. Ben, levamos, recollemos unha llama Cocheras. Bien, llevamos, pequena partida porque hoxe en día nesta recogemos una pequeña partida porque instalación municipal chove dentro, os hoy en día en esta instalación municipal días que chove, que non son poucos días llueve dentro, los días que llueve, que no na nosa cidade, chove dentro e polo tanto son pocos días en nuestra ciudad, llueve é urxente reparar esa infraestrutura porque dentro y por lo tanto es urgente reparar cando non se repara o certo é que se teñen esa infraestructura porque cuando no se que suspender partidos. Entón, ben, repara lo cierto es que se tienen que vostedes dirán a ver, por que non se repara suspender partidos. Entonces, bueno, esta infraestrutura. ustedes dirán a ver, por qué no se repara esta infraestructura.

Por outra banda levamos unha partida de Por otra parte llevamos una partida de 568.000 euros para o inicio das obras de 568.000 euros para el inicio de las obras rehabilitación do Centro Municipal de rehabilitación del Centro Municipal Asociativo García Sabell. Xa non é a Asociativo García Sabell. Ya no es la primeira vez, tamén, que traemos isto a primera vez, también, que traemos esto a Pleno. Non é a primeira vez que figura, Pleno. No es la primera vez que figura, precisamente, en Orzamentos, pero parece precisamente, en Presupuestos, pero que tampouco hai intención de dotar a parece que tampoco hay intención de nosa cidade dun centro asociativo onde as dotar nuestra ciudad de un centro entidades sociosanitarias da nosa cidade asociativo donde las entidades poidan desenvolver un labor con sociosanitarias de nuestra ciudad puedan normalidade e cunhas dotacións de desarrollar una labor con normalidad y infraestruturas minimamente axeitadas. E con unas dotaciones de infraestructuras 17

agora temos, efectivamente, as entidades mínimamente idóneas. Y ahora tenemos, sociosanitarias dispersas por diferentes efectivamente, las entidades centros cívicos da nosa cidade, centros sociosanitarias dispersas por diferentes cívicos que, por outra parte, en moitas centros cívicos de nuestra ciudad, centros ocasións non teñen unha accesibilidade o cívicos que, por otra parte, en muchas suficientemente axeitada, co cal, ben, ocasiones no tienen una accesibilidad lo vostedes saberán tamén por que, outra suficientemente idónea, con lo cual, vez, non inclúen isto nos investimentos bueno, ustedes sabrán también por qué, que son necesarios. otra vez, no incluyen esto en las inversiones que son necesarias.

Outras cuestións que levamos, tamén, na Otras cuestiones que llevamos, también, nosa alegación é a suplementación de en nuestra alegación es la crédito para obras en comedores escolares suplementación de crédito para obras en en centros da nosa cidade. Xa hai tempo comedores escolares en centros de que levamos reivindicando que o Concello nuestra ciudad. Ya hace tiempo que da Coruña actúe en determinados llevamos reivindicando que el comedores escolares no que é unha Ayuntamiento de A Coruña actúe en absoluta urxencia, que se actúe, porque determinados comedores escolares en lo non dan as ratios mínimas de rapaces nos que es una absoluta urgencia, que se comedores, de rapaces e rapazas. Creo que actúe, porque no dan las ratios mínimas é unha cuestión que pode ser entendible de chicos en los comedores, de chicos y por calquera, que os propios centros chicas. Creo que es una cuestión que educativos están reivindicando que o puede ser entendible por cualquiera, que propio Pleno do Concello da Coruña se los propios centros educativos están comprometeu a executar algún deles, reivindicando que el propio Pleno del como pode ser o do colexio Curros Ayuntamiento de A Coruña se Enríquez pero non só, porque hai outros comprometió a ejecutar alguno de ellos, colexios na nosa cidade que tamén teñen como puede ser el del colegio Curros problemas de espazo nos seus comedores, Enríquez pero no solo, porque hay otros levabamos ese suplemento de 200.000 colegios en nuestra ciudad que también euros e non foi posíbel incluílo. tienen problemas de espacio en sus comedores, llevábamos ese suplemento de 200.000 euros y no fue posible incluirlo.

O certo é que intentamos, dalgunha Lo cierto es que intentamos, de alguna maneira, coa nosa alegación, abrir o manera, con nuestra alegación, abrir el campo ao propio Goberno municipal para campo al propio Gobierno municipal para que escollese que partidas quería dar de que escogiera qué partidas quería dar de baixa para dar de alta estes investimentos baja para dar de alta estas inversiones y e o certo é que o Goberno municipal pois lo cierto es que el Gobierno municipal non ve a oportunidade política de facer pues no ve la oportunidad política de rebaixas no Orzamento prorrogado para hacer rebajas en el Presupuesto impulsar estes investimentos. E o resto da prorrogado para impulsar estas intervención, como xa se me acabou o inversiones. Y el resto de la intervención, tempo, déixoa para a réplica. como ya se me acabó el tiempo, la dejo 18

para la réplica.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Veira. Muy bien, muchas gracias, señora Veira.

Polo Grupo Socialista, señora Neira. Por el Grupo Socialista, señora Neira.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

Grazas. Gracias.

Ben, pois desde o Grupo Municipal Bueno, pues desde el Grupo Municipal Socialista anunciamos o noso voto a favor Socialista anunciamos nuestro voto a na aprobación definitiva deste favor en la aprobación definitiva de este modificativo. Vou remitir, basicamente, ao modificativo. Me voy a remitir, groso do que foi a miña intervención na básicamente, al grueso de lo que fue mi aprobación inicial do día, creo lembrar, intervención en la aprobación inicial del que 11 de marzo deste ano. día, creo recordar, que 11 de marzo de este año.

Aquí estamos a falar de toda unha serie Aquí estamos hablando de toda una serie de cuestións, que ademais, eu coincido de cuestiones, que además, yo coincido coa señora Veira na necesidade da con la señora Veira en la necesidad de la reforma do Rexistro. É unha realidade, tal reforma del Registro. Es una realidad, tal e como está o Rexistro. É unha realidade y como está el Registro. Es una realidad que os centros educativos públicos en que los centros educativos públicos en Coruña teñen unha serie de dificultades. É Coruña tienen una serie de dificultades. Es unha realidade que as rúas están sen una realidad que las calles están sin asfaltar, que algunhas non tiveron a asfaltar, que algunas no han tenido la suficiente dotación á hora de manterse en suficiente dotación a la hora de debidas condicións. É unha realidade que mantenerse en debidas condiciones. Es non se realizaron obras e promesas una realidad que no se han realizado obras electorais que agora que non estamos en y promesas electorales que ahora que no tempo, empézanse a facer. estamos en tiempo, se empiezan a hacer.

Eu vou explicar da maneira máis concisa Yo voy a explicar de la manera más posible cal é o posicionamento do Partido concisa posible cuál es el posicionamiento Socialista respecto ao modificativo, del Partido Socialista respecto al porque estamos a falar dun modificativo modificativo, porque estamos hablando de que nós pedimos xa no mes de decembro un modificativo que nosotros pedimos ya do ano pasado, unha vez que non daba en el mes de diciembre del año pasado, tempo a que os Orzamentos entrasen en una vez que no daba tiempo a que los vigor e por que nós aprobamos este Presupuestos entraran en vigor y por qué modificativo, loxicamente con todas esas nosotros aprobamos este modificativo, emendas que nós formulamos lógicamente con todas esas enmiendas que 19

anteriormente. nosotros formulamos anteriormente.

En primer lugar estamos hablando de un En primeiro lugar estamos a falar dun modificativo. El modificativo que modificativo. O modificativo que nós nosotros aprobamos por un sentido de la aprobamos por un sentido da responsabilidad, en el que, básicamente, responsabilidade, no que, basicamente, se trata de poner nombres y apellidos a las trátase de poñer nomes e apelidos ás entidades para que reciban las entidades para que reciban as subvenciones que en muchas ocasiones subvencións que en moitas ocasións necesitan para llegar a donde no puede necesitan para chegar onde non pode llegar la administración pública. chegar a administración pública. En segundo lugar, no podemos, tampoco, En segundo lugar, non podemos, confundir lo que tiene que ser un tampouco, confundir o que ten que ser un modificativo con un Presupuesto y modificativo cun Orzamento e tamén, también, hoy, que es el último Pleno de hoxe, que é o último Pleno deste mandato, este mandato, yo creo que es de justicia, eu creo que é de xustiza, aínda que aunque estemos ya en un período esteamos xa nun período preelectoral, preelectoral, decirnos todos la verdad y dicirnos todos a verdade e dicirnos que decirnos que muchas de las obras que se moitas das obras que se están anunciando están anunciando por parte de ustedes, por parte de vostedes, desde o Goberno, desde el Gobierno, se pudieron haber puidéronse realizar antes. Falamos da realizado antes. Hablamos de la reforma reforma do Rexistro cunha alegación. del Registro con una alegación. Hablamos Falamos dos colexios da cidade da de los colegios de la ciudad de A Coruña. Coruña. Falamos agora, parece ser, Hablamos ahora, parece ser, de unas dunhas matrículas gratuítas nas escolas matrículas gratuitas en las escuelas de de educación infantil. Falamos dunha educación infantil. Hablamos de una serie serie de infraestruturas que non se fixeron de infraestructuras que no se han hecho durante estes catro anos e que ben durante estos cuatro años y que bien puideron facerse, tendo en conta que as pudieron haberse hecho, teniendo en cantidades de diñeiro sen gastar son cuenta que las cantidades de dinero sin bastante considerables. gastar son bastante considerables.

Nos encontramos con un modificativo que Atopámonos cun modificativo que se trae se trae tarde, estamos ya en mayo, en tarde, estamos xa en maio, en aprobación aprobación definitiva. Se pudo haber definitiva. Púidose realizar isto e non realizado esto y no teníamos todo este tiñamos toda esta bagaxe antes. Tamén se bagaje antes. También se pudo haber puido negociar un Orzamento, que negociado un Presupuesto, que loxicamente o Goberno que entre a lógicamente el Gobierno que entre a gobernar a partir do mes de xuño deste gobernar a partir del mes de junio de este ano poida efectuar os modificativos que año pueda efectuar los modificativos que estime necesarios. Pero permítame que estime necesarios. Pero permítame que faga un balance moi sinxelo do que supón haga un balance muy sencillo de lo que orzamentariamente este modificativo e do supone presupuestariamente este 20

que supuxo a súa xestión. Atopámonos no modificativo y de lo que ha supuesto su ano dezaseis con que vostedes aproban gestión. Nos encontramos en el año tarde un modificativo no que deixan a dieciséis con que ustedes aprueban tarde cero euros as subvencións para as un modificativo en el que dejan a cero entidades. É posteriormente, cos Grupos euros las subvenciones para las entidades. municipais, onde se decide que se inclúan Es posteriormente, con los Grupos as axudas ás entidades. municipales, donde se decide que se incluyan las ayudas a las entidades.

No ano 2017 vostedes levan a cabo un En el año 2017 ustedes llevan a cabo un modificativo que é integramente seu e modificativo que es íntegramente suyo y vostedes necesitan once modificativos ustedes necesitan once modificativos para para non chegar a executar nunhas cifras no llegar a ejecutar en unas cifras razoables un Orzamento que é razonables un Presupuesto que es integramente seu. A pregunta é: Por que íntegramente suyo. La pregunta es: ¿Por non fixeron en todo este tempo o que qué no han hecho en todo este tiempo lo vostedes agora queren pretender facer? que ustedes ahora quieren pretender hacer?

No ano 2018 exactamente igual. É certo En el año 2018 exactamente igual. Es que se negocia co Partido Socialista. cierto que se negocia con el Partido Tamén é certo que moitos dos Socialista. También es cierto que muchos compromisos que se acordan co Partido de los compromisos que se acuerdan con Socialista a día de hoxe son realidades el Partido Socialista a día de hoy son que non son tanxibles. Non sabemos nada realidades que no son tangibles. No do Distrito Mallos, tampouco sabemos sabemos nada del Distrito Mallos, nada da reforma do García Sabell, se a tampoco sabemos nada de la reforma del reforma do García Sabell non é operativa García Sabell, si la reforma del García desde o punto de vista económico ou Sabell no es operativa desde el punto de desde o punto de vista da estrutura do vista económico o desde el punto de vista edificio, fagan vostedes outra de la estructura del edificio, hagan ustedes localización. E, no último dos otra ubicación. Y, en el último de los Orzamentos, tampouco me vou remitir á Presupuestos, tampoco me voy a remitir a miña intervención anterior pero é evidente mi intervención anterior pero es evidente por que lles dicimos que non. por qué les decimos que no.

Dicímoslles que si a este modificativo Les decimos que sí a este modificativo por polo que leva. Nós fixemos unha emenda lo que lleva. Nosotros hicimos una que loxicamente non responde á enmienda que lógicamente no responde a necesidade total do que pode ter esta la necesidad total de lo que puede tener cidade pero que cremos que mellora a esta ciudad pero que creemos que mejora algunhas entidades que prestan un servizo a algunas entidades que prestan un que é importante nesta cidade, desde a servicio que es importante en esta ciudad, Fundación ACLAD, volvo repetir que con desde la Fundación ACLAD, vuelvo a ese aumento na partida destinada a repetir que con ese aumento en la partida ACLAD pódese comezar a prestar servizo destinada a ACLAD se puede comenzar a 21

en horario de tarde para persoas con prestar servicio en horario de tarde para adiccións e drogodependentes que se tivo personas con adicciones y que deixar de prestar como consecuencia drogodependientes que se tuvo que dejar dos recortes que se fixeron no Plan de prestar a consecuencia de los recortes concertado da Xunta de Galicia dirixida que se hicieron en el Plan concertado de la polo Señor Núñez Feijóo; entidades Xunta de Galicia dirigida por el Señor deportivas, entidades que loitan día a día Núñez Feijóo; entidades deportivas, nesta cidade pola integración e a entidades que luchan día a día en esta igualdade; axudas a persoas que teñen ciudad por la integración y la igualdad; dificultades de conseguir un emprego e ayudas a personas que tienen dificultades que se atopan en risco de exclusión, como de conseguir un empleo y que se pode ser a Fundación Antonio Noche...eu, encuentran en riesgo de exclusión, como señora Gallego, non sei onde está a graza puede ser la Fundación Antonio da miña intervención. Simplemente Noche...yo, señora Gallego, no sé dónde limítome a reflectir unha realidade que está la gracia de mi intervención. aparece negro sobre branco nos papeis. Simplemente me limito a reflejar una Tivesen vostedes efectuado e nós dixemos realidad que aparece negro sobre blanco que non ás propostas que vostedes en los papeles. Hubieran ustedes fixeron, a única que estaba co ok do efectuado y nosotros dijimos que no a las informe do interventor... propuestas que ustedes hicieron, la única que estaba con el ok del informe del interventor...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Neira, por favor. Vaya finalizando, señora Neira, por favor.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

...non, porque implicaba unha baixada no ...no, porque implicaba una bajada en lo que nós consideramos que ten que ser, xa que nosotros consideramos que tiene que que non o fixo o Goberno de Marea ser, ya que no lo hizo el Gobierno de Atlántica, o punto de partida de Marea Atlántica, el punto de partida de mobilidade a partir da seguinte movilidad a partir de la siguiente lexislatura e as outras dúas facelo mellor, legislatura y las otras dos haberlo hecho que teñen vostedes suficiente experiencia mejor, que tienen ustedes suficiente en xestión como para non ter ningún pero experiencia en gestión como para no tener por parte de quen ten que emitir os ningún pero por parte de quienes tienen informes pertinentes. Nada máis. Moitas que emitir los informes pertinentes. Nada grazas. más. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Gallego. Señora Gallego. 22

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Moitas grazas. Boas tardes, parabén os Muchas gracias. Buenas tardes, coruñeses: o último Pleno de Xulio enhorabuena a los coruñeses: el último Ferreiro como alcalde. Pleno de Xulio Ferreiro como alcalde.

Señora Neira, antes de nada, dicirlle que Señora Neira, antes de nada, decirle que el o modificativo pediuno o Partido modificativo lo pidió el Partido Popular, Popular, de feito pedimos un Pleno de hecho pedimos un Pleno extraordinario, que vostedes votaron a extraordinario, que ustedes votaron a favor, ademais, para que fora acordado favor, además, para que fuese con todos. Mentres vostedes estaban a consensuado con todos. Mientras ustedes pensar se aprobaban ou non aprobaban o estaban pensando si aprobaban o no Orzamento, e finalmente pois non lles aprobaban el Presupuesto, y finalmente conveu politicamente, o 21 de decembro pues no les convino políticamente, el 21 decidiron que non aprobaban o de diciembre decidieron que no aprobaban Orzamento de 2019. Nós xa antes el Presupuesto de 2019. Nosotros ya antes pediámolo porque xa sabiamos que non se lo habíamos pedido porque ya sabíamos ía aprobar porque esa era a estratexia dos que no se iba a aprobar porque esa era la uns e os outros: uns as vítimas e outros, estrategia de los unos y los otros: unos las pois, quizais, os verdugos. víctimas y otros, pues, quizás, los verdugos.

A min, antes de entrar no modificativo A mí, antes de entrar en el modificativo gustaríame saber dúas cousas, supoño me gustaría saber dos cosas, supongo que que me contestará a señora Vieito: me contestará la señora Vieito:

Primeiro.- Que pasa coa liquidación do Primero.- ¿Qué pasa con la liquidación del Orzamento de 2018? O prazo para Presupuesto de 2018? El plazo para elaboralo terminou o 28 de febreiro. Tiña elaborarlo terminó el 28 de febrero. Tenía que remitilo á Xunta e ao Estado antes do que haberlo remitido a la Xunta y al 31 de marzo. Previamente tería que dar Estado antes del 31 de marzo. conta a este Pleno. A día de hoxe non Previamente tendría que haber dado sabemos nada. Que se vai atopar o cuenta a este Pleno. A día de hoy no seguinte goberno? que sorpresa van sabemos nada. ¿Qué se va a encontrar el deixar? siguiente gobierno? ¿qué sorpresa nos van a dejar?

Segundo asunto.- Seguimos co Segundo asunto.- Seguimos con el incumprimento reiterado do período incumplimiento reiterado del período medio de pago. En xaneiro: 27,87 días, medio de pago. En enero: 27,87 días, por polos pelos. En febreiro: 32,84, xa los pelos. En febrero: 32,84, ya incumpriron. Marzo: 39,81, de mal a incumplieron. Marzo: 39,81, de mal en peor, despídese a señora Vieito peor, se despide la señora Vieito incumprindo unha vez máis todos os incumpliendo una vez más todos los 23

prazos, como non podía ser doutra forma. plazos, como no podía ser de otra forma. Nos últimos 12 meses, aquí teñen este En los últimos 12 meses, aquí tienen este cadro, o vermello son os incumprimentos, cuadro, el rojo son los incumplimientos, 10 meses, cumpriron 2 meses o período 10 meses, han cumplido 2 meses el medio de pago e agora dirá que foron os período medio de pago y ahora dirá que funcionarios, o programa informático, o fueron los funcionarios, el programa mestre armeiro, Quen ten a culpa? informático, el maestro armero, ¿Quién Gustaríame que nos contestase. tiene la culpa? Me gustaría que nos contestase.

Hoxe traen a Pleno a aprobación Hoy traen a Pleno la aprobación definitiva definitiva dun modificativo que incumpre de un modificativo que incumple el o acordo aprobado polo Pleno acuerdo aprobado por el Pleno extraordinario solicitado polo Partido extraordinario solicitado por el Partido Popular pedindo un modificativo Popular pidiendo un modificativo consensuado de todos os grupos. Unha consensuado de todos los grupos. Una vez vez máis este modificativo só foi pactado más este modificativo solo ha sido co Grupo Socialista, como todo nestes pactado con el Grupo Socialista, como catro anos, por moito que agora se todo en estos cuatro años, por mucho que critiquen uns a outros. Foron da man e ahora se critiquen unos a otros. Han ido de seguirán indo, de ser o caso. A culpa do la mano y seguirán yendo, de ser el caso. estado actual da cidade é dos dous, a La culpa del estado actual de la ciudad es Marea e o PSOE, un por inacción xeral e de los dos, la Marea y el PSOE, uno por nefasta xestión e o outro por inacción general y nefasta gestión y el otro consentimento tácito algunha vez e por consentimiento tácito alguna vez y expreso case sempre. expreso casi siempre.

Volvendo ao modificativo, é o exemplo Volviendo al modificativo, es el ejemplo claro de que mentiron cando dixeron que claro de que mintieron cuando dijeron que non se podía aprobar convenios e no se podía aprobar convenios e investimentos co Orzamento prorrogado. inversiones con el Presupuesto Ferreiro, vostede mentiu. Este prorrogado. Ferreiro, usted mintió. Este modificativo, salvo a indemnización de 3 modificativo, salvo la indemnización de 3 millóns de euros ao denunciante do millones de euros al denunciante del edificio de Fenosa, puideron traelo ao edificio de Fenosa, pudieron haberlo Pleno xa en xaneiro. Era falso que non traído al Pleno ya en enero. Era falso que puidesen modificar o Orzamento no pudiesen modificar el Presupuesto prorrogado, como queda demostrado. prorrogado, como queda demostrado. Han Atrasaron meses convenios e retrasado meses convenios e inversiones, investimentos, Por que? Pois porque non ¿Por qué? Pues porque no tenían los tiñan os proxectos. Todo era fume e proyectos. Todo era humo y mintieron. mentiron. Estiveron enganando os veciños Han estado engañando a los vecinos del do Castrillón e da rolda de Nelle tentando Castrillón y de la ronda de Nelle poñelos en contra da oposición, intentando ponerlos en contra de la dicíndolles que sen Orzamento novo non oposición, diciéndoles que sin Presupuesto se podían licitar as obras e xa vemos que nuevo no se podían licitar las obras y ya 24

non era certo e quen o atrasou é Ferreiro. vemos que no era cierto y quien lo ha Negaron que se puidesen incorporar retrasado es Ferreiro. Negaron que se investimentos vía modificativo. Mentiron. pudiesen incorporar inversiones vía modificativo. Mintieron.

Mentiron tanto que o diñeiro para a Mintieron tanto que el dinero para la retirada do viaduto da rolda de Nelle está retirada del viaducto de la ronda de Nelle no Orzamento prorrogado, non en está está en el Presupuesto prorrogado, no en neste modificativo. Téñeno dispoñible está en este modificativo. Lo tienen desde o 1 de xaneiro pero o que non tiñan disponible desde el 1 de enero pero lo que era o proxecto e quixeron enganar os no tenían era el proyecto y quisieron veciños dicindo que non o licitaban por engañar a los vecinos diciendo que no lo falta de diñeiro. De feito aprobárono na licitaban por falta de dinero. De hecho lo Xunta de Goberno do venres pasado. aprobaron en la Junta de Gobierno del Mentiron. viernes pasado. Mintieron.

O do Castrillón xa non ten nin nome. O Lo del Castrillón ya no tiene ni nombre. El polideportivo está exactamente igual que polideportivo está exactamente igual que fai catro anos. Non moveron nin un hace cuatro años. No han movido ni un ladrillo. Non só é iso senón que no ladrillo. No solo es eso sino que en el Consello de EMVSA do pasado 15 de Consejo de EMVSA del pasado 15 de abril, a Marea pretendía aprobar a abril, la Marea pretendía aprobar la licitación sen aprobar o proxecto técnico, licitación sin haber aprobado el proyecto sen ter a acta de implantación e sen ter o técnico, sin tener el acta de replanteo y sin diñeiro, os dous millóns de euros, que tener el dinero, los dos millones de euros, están incluídos, precisamente, neste que están incluidos, precisamente, en este modificativo que imos aprobar agora. De modificativo que vamos a aprobar ahora. novo, mentiron. O propio asesor xurídico De nuevo, mintieron. El propio asesor da empresa municipal cualificouno como jurídico de la empresa municipal lo enxeñería legal e o secretario do Pleno, calificó como ingeniería legal y el que tamén o é de EMVSA, considerou secretario del Pleno, que también lo es de irregular a forma en que se expuxo o EMVSA, consideró irregular la forma en asunto. Ante as evidencias achegadas que se planteó el asunto. Ante las polo Partido Popular no Consello o resto evidencias aportadas por el Partido da oposición sumouse ás mesmas e a Popular en el Consejo el resto de la Marea tivo que retirar o asunto da orde oposición se sumó a las mismas y la do día porque o único que pretendía era Marea tuvo que retirar el asunto del orden vender fume os veciños do Castrillón sen del día porque lo único que pretendía era cumprir os trámites legais, tras non facer vender humo a los vecinos del Castrillón nada durante catro anos. sin cumplir los trámites legales, tras no hacer nada durante cuatro años.

O mesmo vai suceder coas Bibliotecas: Lo mismo va a suceder con las inician os trámites ao revés, apróbano en Bibliotecas: inician los trámites al revés, Xunta de Goberno e ao final serán os lo aprueban en Junta de Gobierno y al informes xurídicos os que impidan final serán los informes jurídicos los que 25

continuar co seu engano os traballadores impidan continuar con su engaño a los da cidade. Fume, fume e máis fume a un trabajadores de la ciudad. Humo, humo y mes das eleccións municipais. Mentiron más humo a un mes de las elecciones estes catro anos. Das vítimas dos enganos municipales. Han mentido estos cuatro e do atraso no modificativo con años. De las víctimas de los engaños y del convenios e con gastos imprescindibles retraso en el modificativo con convenios y son os coruñeses, que ven a súa cidade con gastos imprescindibles son los cada vez máis sucia, sen mantemento, coruñeses, que ven su ciudad cada vez paralizada, abandonada, sen emprego e más sucia, sin mantenimiento, paralizada, sen puxanza. abandonada, sin empleo y sin pujanza.

Que a cidade estea sucia, descoidada, Que la ciudad esté sucia, descuidada, paralizada, atrancada, abandonada e sen paralizada, atascada, abandonada y sin mantemento non é culpa da oposición. Os mantenimiento no es culpa de la coruñeses están fartos do peor goberno da oposición. Los coruñeses están hartos del historia da cidade. Dino os veciños... peor gobierno de la historia de la ciudad. Lo dicen los vecinos...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Gallego, por Vaya finalizando, señora Gallego, por favor. favor.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...si, é que como non vexo o tempo...., dio ...sí, es que como no veo el tiempo...., lo a oposición... dice la oposición...

Presidencia Presidencia

Xa llo digo eu, está fóra de tempo. Ya se lo digo yo, está fuera de tiempo.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...e dio o presidente do Comité de ...y lo dice el presidente del Comité de Empresa pero a OCU ratifícao. Sitúa A Empresa pero la OCU lo ratifica. Sitúa a Coruña como a cidade, xunto con La Coruña como la ciudad, junto con Guadalaxara, na que máis descendeu a Guadalajara, en la que más ha descendido valoración dos servizos de limpeza no la valoración de los servicios de limpieza último mandato e Saben por que? en el último mandato y ¿Saben por qué? Recollida de lixos sen contrato desde Recogida de basuras sin contrato desde xaneiro do dezasete, recorrida e conflito enero del diecisiete, recurrida y conflicto cos traballadores; limpeza viaria sen con los trabajadores; limpieza viaria sin contrato desde xuño de 2018, paralizada contrato desde junio de 2018, paralizada con conflito cos traballadores; con conflicto con los trabajadores; mantemento de xardíns históricos mantenimiento de jardines históricos 26

paralizada; a estas alturas, soamente hai paralizada; a estas alturas, solamente hay un coruñés que di que a cidade está limpa un coruñés que dice que la ciudad está e é Xulio Ferreiro e unha vez máis Xulio limpia y es Xulio Ferreiro y una vez más Ferreiro mente. Moitas grazas. Xulio Ferreiro miente. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Muchas gracias. Muchas gracias.

Señora Vieito. Señora Vieito.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

En primeiro lugar, quería contestarlle á En primer lugar, quería contestar a la señora Veira, que compartimos o fondo señora Veira, que compartimos el fondo das súas alegacións e o compartimos de sus alegaciones y lo compartimos porque de feito eses investimentos estaban porque de hecho esas inversiones estaban incluídos xa no noso Proxecto de incluidas ya en nuestro Proyecto de Orzamentos e no momento que tanto o PP Presupuestos y en el momento que tanto el como o PSOE tombaron ese Proxecto de PP como el PSOE tumbaron ese Proyecto Orzamentos advertimos e de forma moi de Presupuestos advertimos y de forma clara que no Orzamento prorrogado non muy clara que en el Presupuesto había marxe para financiar a maior parte prorrogado no había margen para dos investimentos. O que está dicindo a financiar la mayor parte de las señora Gallego o di sen coñecemento de inversiones. Lo que está diciendo la causa porque foi verdadeiramente difícil señora Gallego lo dice sin conocimiento encontrar financiamento para incluír os de causa porque fue verdaderamente principais investimentos e as achegas difícil encontrar financiación para incluir municipais que hai que facer dos fondos las principales inversiones y las europeos e dos proxectos financiados por aportaciones municipales que hay que outras entidades, tamén. hacer de los fondos europeos y de los proyectos financiados por otras entidades, también.

Por outra parte, ese Proxecto de Por otra parte, ese Proyecto de Orzamentos que presentamos en febreiro Presupuestos que presentamos en febrero se se tivera aprobado, iso determinaría que si se hubiera aprobado, eso determinaría eses investimentos actualmente xa que esas inversiones actualmente ya poderían estar en execución e podrían estar en ejecución y precisamente precisamente eses convenios tamén, ás esos convenios también, a las entidades, entidades, incluso xa tramitados e incluso ya tramitados y pagados. pagados. Recordo que inicialmente tanto Recuerdo que inicialmente tanto PP como PP como PSOE, incluso o BNG, pedían PSOE, incluso el BNG, pedían un un modificativo de convenios, sen ter en modificativo de convenios, sin tener en conta os principais investimentos, sen ter cuenta las principales inversiones, sin en conta os dereitos do persoal tener en cuenta los derechos del personal 27

funcionario deste Concello, que estaba funcionario de este Ayuntamiento, que pendente da subida retributiva, da estaba pendiente de la subida retributiva, reclasificación dos policías, dun montón de la reclasificación de los policías, de un de dereitos que estaban sen prever e que montón de derechos que estaban sin non lles importaba. E se non puideron, prever y que no les importaba. Y si no precisamente, aprobarse naquel momento, pudieron, precisamente, aprobarse en en febreiro, os Orzamentos, foi porque nin aquel momento, en febrero, los o PP nin o PSOE quixeron aprobalos. Presupuestos, fue porque ni el PP ni el Eran uns Orzamentos con 30 millóns de PSOE quisieron aprobarlos. Eran unos euros máis. Proxecto de Orzamento sobre Presupuestos con 30 millones de euros o que ningún dos partidos aquí presentes más. Proyecto de Presupuesto sobre el presentou nin unha soa emenda e está que ninguno de los partidos aquí claro que nin sequera se dignaron en presentes presentó ni una sola enmienda y miralo nin en analizalo porque agora están claro está que ni siquiera se dignaron en defendendo eses proxectos das alegacións mirarlo ni en analizarlo porque ahora da señora Veira, do BNG: Rexistro de están defendiendo esos proyectos de las María Pita... ían no Proxecto de alegaciones de la señora Veira, del BNG: Orzamento e que iso significa que nin Registro de María Pita... iban en el sequera se dignaron en verificar o contido Proyecto de Presupuesto y que eso do Proxecto de Orzamentos porque non significa que ni siquiera se dignaron en lles importaba. verificar el contenido del Proyecto de Presupuestos porque no les importaba.

Señora Neira, vostedes sempre falan de Señora Neira, ustedes siempre hablan de vitimismo, que nos vamos de vítimas victimismo, que nos vamos de víctimas porque non nos aproban os Orzamentos. porque no nos aprueban los Presupuestos. Está claro que as vítimas non fomos nós. Claro está que las víctimas no fuimos Está claro que as vítimas de non aprobar nosotros. Claro está que las víctimas de ese Proxecto de Orzamentos foi a cidade, no aprobar ese Proyecto de Presupuestos que tivo que quedarse sen uns Orzamentos fue la ciudad, que tuvo que quedarse sin este ano única e exclusivamente por unos Presupuestos este año única y intereses electorais dos partidos que exclusivamente por intereses electorales votaron en contra e lle vou contar a de los partidos que votaron en contra y le estratexia que levan seguindo de oposición voy a contar la estrategia que llevan nestes catro anos: primeiro bloquean a siguiendo de oposición en estos cuatro aprobación do financiamento dos años: primero bloquean la aprobación de proxectos. Despois, esixen a execución la financiación de los proyectos. Después, dos proxectos previamente bloqueados, exigen la ejecución de los proyectos especialmente os investimentos, cando previamente bloqueados, especialmente saben que a licitación dunha obra leva, las inversiones, cuando saben que la como mínimo, seis meses para a súa licitación de una obra lleva, como adxudicación e finalmente, o que fan é mínimo, seis meses para su adjudicación y criticar esa falta de execución que finalmente, lo que hacen es criticar esa vostedes causaron e dicir que a cidade está falta de ejecución que ustedes causaron y paralizada por culpa do Goberno da decir que la ciudad está paralizada por Marea. Mostra diso e non é vitimismo, culpa del Gobierno de la Marea. Muestra 28

desgrazadamente non é vitimismo, a de eso y no es victimismo, vítima é a cidade e esta é a realidade. desgraciadamente no es victimismo, la Aínda así o ano pasado, ano en que víctima es la ciudad y esta es la realidad. puidemos aprobar Orzamentos en febreiro Aun así el año pasado, año en que grazas a que o PSOE decidiu non pudimos aprobar Presupuestos en febrero bloquealos, o nivel de execución global gracias a que el PSOE decidió no foi de 81,53% e si, non só son gastos bloquearlos, el nivel de ejecución global correntes, señora Neira, porque o escoitei fue de 81,53% y sí, no solo son gastos xa en varios debates, que o seu partido di corrientes, señora Neira, porque lo que a execución, os datos de execución escuché ya en varios debates, que su globais que estamos dando son só gastos partido dice que la ejecución, los datos de correntes. Pois non son só gastos ejecución globales que estamos dando son correntes. Son gastos globais que inclúen solo gastos corrientes. Pues no son solo tamén os investimentos. gastos corrientes. Son gastos globales que incluyen también las inversiones.

E, por outra parte, lle vou recordar que Y, por otra parte, le voy a recordar que gastos correntes son tamén os convenios gastos corrientes son también los ás entidades da cidade, os que tanto piden convenios a las entidades de la ciudad, los reiteradamente, as axudas de emerxencia que tanto piden reiteradamente, las social, a renda social municipal, as bolsas ayudas de emergencia social, la renta comedor, as axudas de vivenda e por iso, social municipal, las becas comedor, las precisamente, porque executamos ese tipo ayudas de vivienda y por eso, de gasto somos a cidade co gasto social precisamente, porque ejecutamos ese tipo por habitante máis alto de Galicia, moi de gasto somos la ciudad con el gasto enriba de Vigo o moi por enriba, tamén, social por habitante más alto de Galicia, de . E dixemos que era o que muy por encima de Vigo o muy por iamos facer, poñer por diante ás persoas e encima, también, de Pontevedra. Y isto foi o que fixemos. Isto foi o principal dijimos que era lo que íbamos a hacer, obxectivo deste Goberno nestes catro poner por delante a las personas y esto anos. fue lo que hicimos. Esto fue el principal objetivo de este Gobierno en estos cuatro años.

Falando, tamén, de electoralismo, señora Hablando, también, de electoralismo, Neira, lle recordamos a adxudicación do señora Neira, le recordamos la maior contrato da historia da cidade feito a adjudicación del mayor contrato de la un mes das eleccións: o contrato do historia de la ciudad hecho a un mes de Ofimático, 40 millóns de euros, paréceme las elecciones: el contrato del Ofimático, que non están lexitimados para falar, 40 millones de euros, me parece que no precisamente, de electoralismo. están legitimados para hablar, precisamente, de electoralismo.

Por outra parte hai que recordarlles que Por otra parte hay que recordarles que este modificativo, precisamente, vén a este modificativo, precisamente, viene a darlle solución á maior desfeita darle solución al mayor desastre 29

urbanística derivada da suposta boa urbanístico derivado de la supuesta buena xestión dun partido que se dedicou a gestión de un partido que se dedicó a beneficiar ás minorías privilexiadas desta beneficiar a las minorías privilegiadas de cidade. Neste modificativo, por certo, vai esta ciudad. En este modificativo, por esa partida de 3 millóns relativa a dar cierto, va esa partida de 3 millones efectividade ao acordo do edificio Conde relativa a dar efectividad al acuerdo del de Fenosa que pon, definitivamente, fin a edificio Conde de Fenosa que pone, este conflito. Recórdolles, tamén, a definitivamente, fin a este conflicto. Les responsabilidade que ten non só política, recuerdo, también, la responsabilidad que non aprobar esta indemnización. tiene no solo política, no aprobar esta indemnización.

Por outra parte, este Concello tamén terá e Por otra parte, este Ayuntamiento también esa será a herdanza, que afrontar tantas tendrá y esa será la herencia, que outras sentenzas derivadas desa boa afrontar tantas otras sentencias derivadas xestión, tanto do PP como do PSOE: de esa buena gestión, tanto del PP como Someso, Agra de San Amaro, del PSOE: Someso, Agra de San Amaro, expropiacións da terceira Rolda, edificio expropiaciones de la tercera Ronda, de San Roque... edificio de San Roque...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Vieito, por favor. Vaya finalizando, señora Vieito, por favor.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

...son unhas cantas pero tamén podemos ...son unas cuantas pero también podemos mencionar algunha do PP recente: mencionar alguna del PP reciente: concesión da licenza ilegal da gasolineira concesión de la licencia ilegal de la de Carrefour e ademais por obviar gasolinera de Carrefour y además por cuestións de seguridade, señora Gallego. obviar cuestiones de seguridad, señora Aí se ve que intereses foron os que Gallego. Ahí se ve qué intereses fueron los defenderon neses catro anos anteriores. que defendieron en esos cuatro años anteriores.

Con respecto á liquidación, dicirlle que se Con respeto a la liquidación, decirle que está finalizando a liquidación, se está finalizando la liquidación, precisamente, porque estivemos esperando precisamente, porque estuvimos a que os entes que consolidan co Concello esperando a que los entes que consolidan remataran as súas propias e ata que con el Ayuntamiento finalizasen las suyas teñamos o expediente completo non propias y hasta que tengamos el podemos finalizalo nin tampouco traelo á expediente completo no podemos toma de coñecemento deste Pleno. En finalizarlo ni tampoco traerlo a toma de canto o teñamos, non se preocupe que terá conocimiento de este Pleno. En cuanto lo todos os datos... tengamos, no se preocupe que tendrá 30

todos los datos...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Vieito, por favor. Finalice ya, señora Vieito, por favor.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

...á súa disposición. Nada máis. Grazas. ... a su disposición. Nada más. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Veira. Señora Veira.

Señora Veira González Señora Veira González

Si, Señora Vieito, a verdade é que me fai Sí, Señora Vieito, la verdad es que me graza que me bote a min a bronca porque hace gracia que me eche a mí la bronca o PP e o Partido Socialista votasen en porque el PP y el Partido Socialista contra do Orzamento. É incrible que na votasen en contra del Presupuesto. Es súa quenda de contestación ese sexa o seu increíble que en su turno de contestación maior argumento, cando a verdade é que ese sea su mayor argumento, cuando la non debería vostede falarme a min do verdad es que no debería usted hablarme Orzamento de 2019, que precisamente nós a mí del Presupuesto de 2019, que non entramos en ningún momento porque precisamente nosotros no entramos en vostedes non nos chamaron a negociar na ningún momento porque ustedes no nos negociación do Orzamento de 2019 en llamaron a negociar en la negociación del ningún momento, tivemos o Orzamento ao Presupuesto de 2019 en ningún momento, mesmo tempo que o Partido Popular e no tuvimos el Presupuesto al mismo tiempo momento no que o levaron vostedes a que el Partido Popular y en el momento Xunta de Goberno Local. Polo tanto, non en el que lo llevaron ustedes a Junta de me fale do Orzamento de 2019 de se Gobierno Local. Por lo tanto, no me hable terían ou non incluídas esas partidas. Por del Presupuesto de 2019 de si tendrían o certo, partidas que xa lle dixo a señora no incluidas esas partidas. Por cierto, Neira como a do García Sabell que partidas que ya le dijo la señora Neira estaban no Orzamento de 2018, non no de como la del García Sabell que estaban en 2019, xa estaba no de 2018 e ese el Presupuesto de 2018, no en el de 2019, Orzamento que vostedes din que foi no ya estaba en el de 2018 y ese Presupuesto que maior tempo tiveron para executalo, que ustedes dicen que fue en el que mayor non executaron esa partida. E os IFS dos tiempo tuvieron para ejecutarlo, no que lle falaba do Rexistro foron previos ao ejecutaron esa partida. Y los IFS de los Orzamento de 2018, tamén o podían ter que le hablaba del Registro fueron previos incluído no Orzamento de 2018 e al Presupuesto de 2018, también lo executado durante 2018 pero non podían haber incluido en el Presupuesto 31

quixeron. Entón, ben, non me fale vostede de 2018 y ejecutado durante 2018 pero no do Orzamento de 2019, como digo, quisieron. Entonces, bueno, no me hable porque con nós non negociaron. usted del Presupuesto de 2019, como digo, porque con nosotros no negociaron.

Preséntannos hoxe esa aprobación Nos presentan hoy esa aprobación definitiva do M1/2019 coa liquidación de definitiva del M1/2019 con la liquidación 2017, do Orzamento de 2017 e repítolle o de 2017, del Presupuesto de 2017 y le que lle dixo a señora Gallego: queremos repito lo que le dijo la señora Gallego: saber, queremos ver esa liquidación de queremos saber, queremos ver esa 2018, que tiña que estar a 28 de febreiro. liquidación de 2018, que tenía que estar a Vostede acaba de dicir que porque os 28 de febrero. Usted acaba de decir que entes, digamos, da contorna orzamentaria porque los entes, digamos, del entorno do Concello non consolidaron aínda. Ben, presupuestario del Ayuntamiento no porque vostedes non convocaron antes do consolidaron aún. Bien, porque ustedes no 28 de febreiro ás entidades da contorna convocaron antes de 28 de febrero a las orzamentaria para que consolidasen as entidades del entorno presupuestario para contas, porque depende tamén de vostedes que consolidaran las cuentas, porque esa consolidación das contas. Si, señora depende también de ustedes esa Vieito, depende de vostedes, tamén. consolidación de las cuentas. Sí, señora Entón, se non está, evidentemente é Vieito, depende de ustedes, también. porque vostedes non fixeron o traballo que Entonces, si no está, evidentemente es tiñan que facer. De todas maneiras a nós porque ustedes no hicieron el trabajo que sorpréndenos que dalgunha maneira teñan tenían que hacer. De todas maneras a no caixón gardada esa liquidación de nosotros nos sorprende que de alguna 2018, que non sexa, polo tanto, pública, manera tengan en el cajón guardada esa cando vostedes están día tras día liquidación de 2018, que no sea, por lo reiterando, eu creo que a primeira que tanto, pública, cuando ustedes están día falaron de execución, falaron dun 75%, tras día reiterando, yo creo que la logo eu escoiteilles 85%. Hoxe vostede primera que hablaron de ejecución, nos di 81,53%. Ben, o que queiran, a cifra hablaron de un 75%, después yo les que queiran. Pero agora, Como sabemos escuché 85%. Hoy usted nos dice 81,53%. nós que esa cifra é real?, Por que agochan Bien, lo que quieran, la cifra que quieran. os datos? Por que non coñecemos a Pero ahora, ¿Cómo sabemos nosotros que liquidación? A min gustaríame saber por esa cifra es real?, ¿Por qué esconden los que. Que medo teñen a que coñezamos os datos? ¿Por qué no conocemos la datos da liquidación, que segundo liquidación? A mí me gustaría saber por vostedes é a liquidación... qué. ¿Qué miedo tienen a que conozcamos los datos de la liquidación, que según ustedes es la liquidación...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya finalizando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González 32

...contén as cifras de execución máis altas ...contiene las cifras de ejecución más nos non sei cantos últimos anos? e Por que altas en los no sé cuántos últimos años? y non podemos contrastar, precisamente, ¿Por qué no podemos contrastar, esas cifras? non?. A min gustaríame saber, precisamente, esas cifras?¿no?. A mí me realmente, cando imos dispor desas cifras gustaría saber, realmente, cuándo vamos porque realmente levamos practicamente a disponer de esas cifras porque tres meses de retraso neste asunto. Nada realmente llevamos prácticamente tres máis. meses de retraso en este asunto. Nada más.

Presidencia Presidencia

Moitas grazas. Muchas gracias.

Señora Neira. Señora Neira.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

Grazas, señor alcalde. Gracias, señor alcalde.

Ben, señora Vieito. Imos ver, vostede Bueno, señora Vieito. Vamos a ver, usted pode vir aquí contando cal é a historia puede venir aquí contando cuál es la segundo o seu criterio pero a historia é a historia según su criterio pero la historia que é. Non imos volver outra vez a meter es la que es. No nos vamos a volver otra en datas, nin eu voulle dicir á señora vez a meter en fechas, ni yo le voy a decir Gallego que, efectivamente, vostedes a la señora Gallego que, efectivamente, teñen os votos necesarios para pedir un ustedes tienen los votos necesarios para Pleno extraordinario. Nós tamén pedir un Pleno extraordinario. Nosotros solicitamos ese modificativo. Que máis también solicitamos ese modificativo. dá? Solicitámolo as forzas que neste ¿Qué más da? Lo solicitamos las fuerzas momento non están a gobernar, as tres que en este momento no están solicitamos ese modificativo. Xa está. gobernando, las tres solicitamos ese Pero mire, señora Vieito, eu voulle dicir modificativo. Ya está. Pero mire, señora a vostede unha cuestión: vostede fala da Vieito, yo le voy a decir a usted una herdanza recibida. Leva coa carraca da cuestión: usted habla de la herencia herdanza recibida segundo lle conveña. recibida. Lleva con la matraca de la Vostedes deciden nun determinado herencia recibida según le convenga. momento, porque é absolutamente Ustedes deciden en un determinado lexítimo, gobernar en solitario con apoios momento, porque es absolutamente puntuais do Partido Socialista. O que non legítimo, gobernar en solitario con apoyos vale é que lle valla unha cousa e non lle puntuales del Partido Socialista. Lo que no valla a outra e cando vostede fale da vale es que le valga una cosa y no le valga herdanza recibida fale de todo. Fale la otra y cuando usted hable de la herencia tamén de como é o modus operandi que recibida hable de todo. Hable también de tivo vostede como Marea Atlántica, que cómo es el modus operandi que ha tenido 33

se presentan cun programa, precisamente usted como Marea Atlántica, que se para non gobernar, dá a casualidade que presentan con un programa, precisamente van e gobernan e despois póñense a ser para no gobernar, da la casualidad que van virxes os catro anos de mandato sen y gobiernan y después se ponen a ser tomar ningunha determinación. Eu non vírgenes los cuatro años de mandato sin vou defender nada que os tribunais tomar ninguna determinación. Yo no voy dixesen que se fixo de maneira irregular. a defender nada que los tribunales hayan Agora ben, tampouco me avergoño do que dicho que se ha hecho de manera fixo o meu partido gobernando esta irregular. Ahora bien, tampoco me cidade durante máis de dúas décadas a avergüenzo de lo que ha hecho mi partido través dun mandato masivo das urnas. gobernando esta ciudad durante más de Non vou utilizar esa soberbia deste é o dos décadas a través de un mandato último Pleno que vostede ten, señor masivo de las urnas. No voy a utilizar esa alcalde, porque eu son respectuosa coa soberbia de este es el último Pleno que vontade das urnas e debemos selo todos, usted tiene, señor alcalde, porque yo soy señora Gallego, fundamentalmente respetuosa con la voluntad de las urnas y despois do que lle dixeron as urnas a debemos serlo todos, señora Gallego, vostedes nas anteriores, pero imos ser fundamentalmente después de lo que le todos respectuosos coa verdade. Vostedes han dicho las urnas a ustedes en las están constantemente aludindo á cuestión anteriores, pero vamos a ser todos do Partido Socialista, a herdanza do respetuosos con la verdad. Ustedes están Partido Socialista, a indemnización por constantemente aludiendo a la cuestión del Fenosa. Será peor as indemnizacións que Partido Socialista, la herencia del Partido terían que pagarse por todo o que non Socialista, la indemnización por Fenosa. fixeron vostedes? Ou por que non falan ¿Será peor las indemnizaciones que vostedes da indemnización de Náutica? tendrían que haberse pagado por todo lo Ou por que non falan vostedes das axudas que no han hecho ustedes? ¿O por qué no de rehabilitación, que non se sacaron hablan ustedes de la indemnización de adiante? Nun 20% en convenios de Náutica? ¿O por qué no hablan ustedes de emprego ou toda unha serie de cuestións las ayudas de rehabilitación, que no se han que se basean exclusivamente na súa falta sacado adelante? ¿En un 20% en de xestión? Vostedes sempre sacan peito convenios de empleo o toda una serie de con que se o gasto social na cidade da cuestiones que se basan exclusivamente en Coruña é maior que noutras cidades, o su falta de gestión? Ustedes siempre sacan maior que Vigo ou maior que non sei sabe pecho con que si el gasto social en la cantos. Vostede sabe perfectamente que ciudad de A Coruña es mayor que en otras aquí están vostedes falando do gasto ciudades, el mayor que Vigo o mayor que social e tamén están vostedes falando do no sé sabe cuántos. Usted sabe que se mete en educación porque están perfectamente que aquí están ustedes ambas as dúas na mesma área. Por tanto, hablando del gasto social y también están sexan vostedes un pouquiño máis ustedes hablando de lo que se mete en axustados á realidade. Falen vostedes do educación porque están ambas en la período medio de pago e xa non vou misma área. Por lo tanto, sean ustedes un entrar na liquidación e na famosa data poquito más ajustados a la realidad. que vostedes teñen que cumprir por lei do Hablen ustedes del período medio de pago 28 de febreiro, porque é unha realidade. y ya no voy a entrar en la liquidación y en 34

Dean vostedes os datos, asuman vostedes la famosa fecha que ustedes tienen que as consecuencias da súa inacción e nada cumplir por ley del 28 de febrero, porque máis... es una realidad. Den ustedes los datos, asuman ustedes las consecuencias de su inacción y nada más...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Neira, por favor. Vaya finalizando, señora Neira, por favor.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

...si, grazas, señor alcalde. Asuman ...sí, gracias, señor alcalde. Asuman vostedes as consecuencias da súa ustedes las consecuencias de su inacción y inacción e deixen vostedes de botarlle a dejen ustedes de echarle la culpa a todo el culpa a todo o mundo. Gobernaron catro mundo. Han gobernado cuatro años, las anos, as urnas dentro de tres semanas urnas dentro de tres semanas decidirán si decidirán se o fixeron vostedes lo han hecho ustedes correctamente o no, correctamente ou non, agora ben, o ahora bien, lo importante no es tanto tener importante non é tanto ter Orzamentos Presupuestos como tener el Presupuesto y como ter o Orzamento e saber executalo e saber ejecutarlo y ustedes han sido líderes vostedes foron líderes en non executar o en no ejecutar el Presupuesto y nada más, Orzamento e nada máis, moitas grazas. muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moitas grazas. Muchas gracias.

Señora Gallego. Señora Gallego.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Moitas grazas. Muchas gracias.

Señora Neira, non dá a casualidade de Señora Neira, no da la casualidad de que que estea a gobernar a Marea, non é por esté gobernando la Marea, no es por casualidade, é porque lle apoiou o casualidad, es porque le ha apoyado el Partido Socialista, nin máis, nin menos. Partido Socialista, ni más, ni menos.

Señora Vieito, quen non quixeron aprobar Señora Vieito, quienes no quisieron os Orzamentos foron vostedes e o Partido aprobar los Presupuestos han sido ustedes Socialista. Vostedes tentaron pactar co y el Partido Socialista. Ustedes han Partido Socialista, rexeitáronos, cos intentado pactar con el Partido Socialista, demais non dixeron nin pío, preséntannos los han rechazado, con los demás no han unha documentación, aí tela e adeus moi dicho ni pío, nos presentan una boas. Ou sexa, nada e cunha alegría dinos documentación, ahí la tienes y adiós muy 35

agora que non poden entregarnos a buenas. O sea, nada y con una alegría nos liquidación porque depende dos entes que dice ahora que no pueden entregarnos la dependen do Concello e das súas liquidación porque depende de los entes liquidacións, Se foron convocados todos e que dependen del Ayuntamiento y de sus aprobáronse! Son todos entes dependentes liquidaciones, ¡Si han sido convocados do Concello! Señora Vieito, é que ten que todos y se han aprobado! ¡Son todos entes estar vostede encima dos temas, é que...o dependientes del Ayuntamiento! Señora que pasa é que pasa vostede de todo e Vieito, es que tiene que estar usted encima díganos que pasou co período medio de de los temas, es que...lo que pasa es que pago: os funcionarios, o programa pasa usted de todo y díganos que ha informático, o mestre armeiro...Quen ten pasado con el período medio de pago: los a culpa, agora? Porque cada ano funcionarios, el programa informático, el invéntanos unha escusa. maestro armero...¿Quién tiene la culpa, ahora? Porque cada año nos inventa una excusa.

Agora van aprobar un modificativo que Ahora van a aprobar un modificativo que non inclúe nin un só convenio para as no incluye ni un solo convenio para las asociacións de comercio local. Nós asociaciones de comercio local. Nosotros pediamos que, polo menos, se incluíse un pedíamos que, por lo menos, se incluyese convenio coa Federación de Comercio na un convenio con la Federación de nosa emenda, que non só castigan os Comercio en nuestra enmienda, que no comerciantes sen convenio senón que solo castigan a los comerciantes sin tamén recortan máis de 230.000 euros convenio sino que también recortan más para o Plan de dinamización do comercio de 230.000 euros para el Plan de local. dinamización del comercio local.

Tamén propuxemos nunha emenda También propusimos en una enmienda arranxar os campos de fútbol da Torre, arreglar los campos de fútbol de la Torre, pídennolo todos os días. Eu creo que é nos lo piden todos los días. Yo creo que es unha demanda xeral. O proxecto está una demanda general. El proyecto está feito. Non se puido incluír o ano pasado hecho. No se pudo incluir el año pasado porque non pagaron, precisamente en porque no pagaron, precisamente en plazo, prazo, os provedores e tiveron que a los proveedores y tuvieron que entregarlle 15 millóns de euros os bancos entregarle 15 millones de euros a los por non cumprir o período medio de pago. bancos por no cumplir el período medio Si, señora Vieito, Marea e PSOE de pago. Sí, señora Vieito, Marea y PSOE rexeitaron a nosa emenda. Marea e PSOE rechazaron nuestra enmienda. Marea y dan agora de baixa 1.110.000 euros de PSOE dan ahora de baja 1.110.000 euros partidas de comercio, emprego, servizos de partidas de comercio, empleo, servicios sociais, igualdade, deportes e sociales, igualdad, deportes y rehabilitación. Nós non queremos. Nós o rehabilitación. Nosotros no queremos. que queriamos era dar de baixa 1.110.000 Nosotros lo que queríamos era dar de baja en publicidade, propaganda, reunións e 1.110.000 en publicidad, propaganda, externalizacións pero Marea e PSOE reuniones y externalizaciones pero Marea negáronse sen xustificación. Rexeitaron a y PSOE se negaron sin justificación. 36

nosa emenda, que o interventor informa Rechazaron nuestra enmienda, que el favorablemente, coa condición de que interventor informa favorablemente, con informen os servizos, claro, que digan que la salvedad de que informen los servicios, todos eses gastos non son indispensables, claro, que digan que todos esos gastos no pero nin sequera pediron informe os son indispensables, pero ni siquiera han servizos, porque xa pactaran o pedido informe a los servicios, porque ya modificativo co Partido Socialista. habían pactado el modificativo con el Negáronse, unha vez máis, neste Partido Socialista. Se negaron, una vez matrimonio de conveniencia, que, sen más, en este matrimonio de conveniencia, dúbida, repetirán tras as eleccións que, sin duda, repetirán tras las elecciones municipais, se lle dan os números. Este municipales, si le dan los números. Este mal matrimonio de conveniencia e de mal matrimonio de conveniencia y de conivencia, que escondeu a sentenza do connivencia, que escondió la sentencia del Castro de Elviña, feita pública polo Castro de Elviña, hecha pública por el Partido Popular, ante a ocultación por Partido Popular, ante la ocultación por parte do Goberno local, para non parte del Gobierno local, para no prexudicar o Partido Socialista para as perjudicar al Partido Socialista de cara a eleccións. Unha sentenza que supón o las elecciones. Una sentencia que supone pago de indemnizacións de 14 millóns e el pago de indemnizaciones de 14 medio de euros de todos os coruñeses, millones y medio de euros de todos los cuxo pago rexeitan algúns afectados que coruñeses, cuyo pago rechazan algunos alegaron ao modificativo e que afectados que han alegado al modificativo pretendían esconder... y que pretendían esconder...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Gallego, por Vaya finalizando, señora Gallego, por favor. favor.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...mentres tanto, segue sumando intereses ...mientras tanto, sigue sumando intereses e con esta falta de transparencia na y con esta falta de transparencia en la sentenza de Elviña, a non esixencia de sentencia de Elviña, la no exigencia de responsabilidades, porque moito dicir responsabilidades, porque mucho decir pero, de responsabilidades polo Conde de pero, de responsabilidades por el Conde Fenosa, nin por Someso, nin polo Agra de de Fenosa, ni por Someso, ni por el Agra San Amaro, nada de nada. Póñense de de San Amaro, nada de nada. Se ponen de perfil nas herdanzas urbanísticas do perfil en las herencias urbanísticas del Partido Socialista. Marea e PSOE foron Partido Socialista. Marea y PSOE han ido da man estes catro anos, seguen indo e de la mano estos cuatro años, siguen seguirán indo tras as municipais. Ninguén yendo y seguirán yendo tras las fixo tanto dano á cidade en tan pouco municipales. Nadie ha hecho tanto daño a tempo como Ferreiro e a Marea e o PSOE la ciudad en tan poco tiempo como foi o seu cómplice durante estes catro Ferreiro y la Marea y el PSOE ha sido su anos. cómplice durante estos cuatro años. 37

Presidencia Presidencia

Moitas grazas. Muchas gracias.

Señora Vieito. Señora Vieito.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

Antes de nada gustaríame aclararlle á Antes de nada me gustaría aclarar a la señora Veira que a execución señora Veira que la ejecución orzamentaria de 2018 está colgada na web presupuestaria de 2018 está colgada en la de transparencia hai meses e se non a web de transparencia hace meses y si no consultou hai máis datos económicos que la consultó hay más datos económicos que pode consultar, precisamente nós puede consultar, precisamente nosotros habilitamos esa web de transparencia que habilitamos esa web de transparencia que antes non existía para consultar todo ese antes no existía para consultar todo ese tipo de datos de execución orzamentaria. tipo de datos de ejecución presupuestaria. O pode comprobar, se quere. Lo puede comprobar, si quiere.

Por outra parte, en canto á señora Neira, Por otra parte, en cuanto a la señora pois mira, por casualidade resulta que non Neira, pues mira, por casualidad resulta gobernamos, como por casualidade que no gobernamos, como por casualidad tampouco se fixeron, tampouco, as tampoco se hicieron, tampoco, los desfeitas urbanísticas que se fixeron cando desastres urbanísticos que se hicieron vostedes gobernaron e esas desfeitas están cuando ustedes gobernaron y esos aí e estarán e este Concello terá que desastres están ahí y estarán y este asumilas e terá que pagalas. Vostede Ayuntamiento tendrá que asumirlos y acaba de mencionar as eleccións xerais, a tendrá que pagarlos. Usted acaba de min, como terceira intervención mencionar las elecciones generales, a mí, gustaríame facer unha reflexión sobre o como tercera intervención me gustaría que pasou o 28 de abril porque o 28 de hacer una reflexión sobre lo que pasó el abril, efectivamente, moitos e moitas 28 de abril porque el 28 de abril, votamos para defender o dereito á efectivamente, muchos y muchas votamos educación, á sanidade, ao emprego digno para defender el derecho a la educación, e a moitos dereitos, aos que tanto custou a la sanidad, al empleo digno y a muchos chegar pero, sobre todo, tamén, para non derechos, a los que tanto costó llegar ter que regresar a un pasado escuro onde o pero, sobre todo, también, para no tener PP e Ciudadanos pretendían levarnos que regresar a un pasado oscuro donde el negociando coa ultradereita. Señora Neira, PP y Ciudadanos pretendían llevarnos ese mandato electoral do 28 de abril foi negociando con la ultraderecha. Señora moi claro e esperemos que así se respecte, Neira, ese mandato electoral de 28 de llo dicían en Ferraz, xusto despois da abril fue muy claro y esperemos que así vitoria do PSOE: con Rivera non, si se se respete, se lo decían en Ferraz, justo pode. E si se pode con quen defenden os después de la victoria del PSOE: con dereitos das maiorías sociais, que foron Rivera no, sí se puede. Y sí se puede con 38

prexudicados en todos estes anos. Esa quienes defienden los derechos de las maioría dixo claramente que lle prestaba mayorías sociales, que fueron o voto a Sánchez a cambio de non pactar perjudicados en todos estos años. Esa cos que pretendían seguir o exemplo de mayoría dijo claramente que le prestaba Andalucía a cambio dun xiro á esquerda el voto a Sánchez a cambio de no pactar que consistira en defender dereitos básicos con los que pretendían seguir el ejemplo recortados estes anos. de Andalucía a cambio de un giro a la izquierda que consistiese en defender derechos básicos recortados estos años.

Esperamos que o PSOE no Goberno Esperamos que el PSOE en el Gobierno central sexa quen de responder a ese central sea quien de responder a ese mandato de quen lle deron a maioría dos mandato de quienes le dieron la mayoría votos e non dos poderes fácticos, que é o de los votos y no de los poderes fácticos, que pasa moitas veces co PSOE no que es lo que pasa muchas veces con el goberno, xa que ao día seguinte eses PSOE en el gobierno, ya que al día poderes fácticos daban instrucións de con siguiente esos poderes fácticos daban quen, precisamente, había que negociar e instrucciones de con quién, precisamente, con quen non, tentando conculcar os había que negociar y con quién no, resultados expresados democraticamente intentando conculcar los resultados nas urnas. Nesta cidade, trasladando, expresados democráticamente en las tamén, unha situación de oposición e do urnas. En esta ciudad, trasladando, que levamos sufrindo neste Goberno también, una situación de oposición y de municipal, levamos loitando, tamén, catro lo que llevamos sufriendo en este anos por facer realidade os dereitos que Gobierno municipal, llevamos luchando, foron defendidos o pasado 28 de abril, a también, cuatro años por hacer realidad pesar das campañas de acoso e derribo de los derechos que fueron defendidos el determinados poderes fácticos que todos pasado 28 de abril, a pesar de las coñecemos, aos que non lles interesa nin o campañas de acoso y derribo de máis mínimo que nesta cidade nin en determinados poderes fácticos que todos ningún sitio se defendan os dereitos conocemos, a los que no les interesa ni lo básicos da maioría fronte aos privilexios más mínimo que en esta ciudad ni en mantidos polas minorías desde hai ningún sitio se defiendan los derechos décadas nesta cidade. E o levamos básicos de la mayoría frente a los facendo... privilegios mantenidos por las minorías desde hace décadas en esta ciudad. Y lo llevamos haciendo...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Vieito, por favor. Vaya finalizando, señora Vieito, por favor.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

...a pesar dos bloqueos, das campañas de ...a pesar de los bloqueos, de las 39

difamación constantes do PP, bloqueos e campañas de difamación constantes del campañas que hai que recordar, nas que PP, bloqueos y campañas que hay que tamén o PSOE colaborou en ocasións. recordar, en las que también el PSOE Moitas veces entendeuse neste Pleno a colaboró en ocasiones. Muchas veces se política de oposición como política de entendió en este Pleno la política de acoso e derribo a calquera proposta que oposición como política de acoso y realizara este Goberno sen importar o seu derribo a cualquier propuesta que contido, daba igual. O importante é seguir realizase este Gobierno sin importar su a política onde os intereses principais son contenido, daba igual. Lo importante es os que mandan os partidos desde Madrid, seguir la política donde los intereses sempre por riba dos da cidadanía que se principales son los que mandan los representa. O mandato da maioría social partidos desde Madrid, siempre por establece claro e cremos que non só se vai encima de los de la ciudadanía que se producir como se produciu no 28 de abril representa. El mandato de la mayoría senón que tamén... social establece claro y creemos que no solo se va a producir como se produjo el 28 de abril sino que también...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Vieito, por favor. Finalice ya, señora Vieito, por favor.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

... e oxalá se produza o 26 de maio. Nada ... y ojalá se produzca el 26 de mayo. máis. Grazas. Nada más. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Votación do asunto número catro Votación del asunto número cuatro

Seguidamente pola Presidencia sométese a Seguidamente por la Presidencia se votación o asunto número catro somete a votación el asunto número referenciado na orde do día, producíndose cuatro referenciado en el orden del día, o seguinte resultado: produciéndose el siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Abstense o Grupo Municipal do Partido Se abstiene el Grupo Municipal del Popular (PP) (10 abstencións). Partido Popular (PP) (10 abstenciones).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 40

votos). votos).

Abstense o Grupo Municipal do Bloque Se abstiene el Grupo Municipal del Nacionalista Galego-Asembleas Abertas Bloque Nacionalista Galego-Asembleas (BNG-AA) (1 abstención). Abertas (BNG-AA) (1 abstención).

Presidencia Presidencia

Queda aprobado este asunto número catro. Queda aprobado este asunto número cuatro. Acordo Acuerdo

1.- Desestimar as seguintes alegacións 1.- Desestimar las siguientes alegaciones presentadas fronte á aprobación inicial do presentadas frente a la aprobación inicial Expediente M1/2019 de concesión de del Expediente M1/2019 de concesión de créditos extraordinarios, suplementos de créditos extraordinarios, suplementos de crédito, baixas por anulación de créditos, crédito, bajas por anulación de créditos, relación de investimentos e de Anexo de relación de inversiones y de Anexo de Subvencións nominativas do orzamento Subvenciones nominativas del de 2019 (prorrogado de 2018): presupuesto de 2019 (prorrogado de 2018):

• José Manuel Liaño Flores en nome • José Manuel Liaño Flores en e representación de Dolores López Zapata nombre y representación de Dolores e outros, con data de rexistro de entrada de López Zapata y otros, con fecha de 3 de abril de 2019 (RMPE1309WJ) registro de entrada de 3 de abril de 2019 (RMPE1309 WJ)

• Jesús Sánchez Rama, con data de • Jesús Sánchez Rama, con fecha de rexistro de entrada de 4 de abril de 2019 registro de entrada de 4 de abril de 2019 (RMPE1309V4) (RMPE1309V4)

• José Alfonso Rumbo Veira, con • José Alfonso Rumbo Veira, con data de rexistro de entrada de 4 de abril de fecha de registro de entrada de 4 de abril 2019 (RMPE1309V9) de 2019 (RMPE1309V9)

• Grupo Municipal do Bloque • Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego no Concello da Nacionalista Gallego en el Ayuntamiento Coruña, con data de rexistro de entrada de de A Coruña, con fecha de registro de 4 de abril de 2019 (RMPE1309VO) entrada de 4 de abril de 2019 (RMPE1309 VO)

2.- Aprobar definitivamente o expediente 2.- Aprobar definitivamente el expediente M1/2019 de concesión de créditos M1/2019 de concesión de créditos extraordinarios, suplementos de crédito, extraordinarios, suplementos de crédito, baixas por anulación de créditos, relación bajas por anulación de créditos, relación 41

de investimentos e de Anexo de de inversiones y de Anexo de Subvencións nominativas do orzamento Subvenciones nominativas del de 2019 (prorrogado de 2018). O presupuesto de 2019 (prorrogado de expediente entrará en vigor unha vez 2018). El expediente entrará en vigor una publicado na forma prevista no apartado 3 vez publicado en la forma prevista en el do artigo 169 do Real Decreto Lexislativo apartado 3 del artículo 169 del Real 2/2004, de 5 de marzo, polo que se aproba Decreto Legislativo 2/2004, de 5 de o Texto Refundido da Lei Reguladora das marzo, por lo que se aprueba el Texto Facenda Locais. Refundido de la Ley Reguladora de las Hacienda Locales.

3.- Facultar ao Excmo. Sr. Alcalde para a 3.- Facultar al Excmo. Sr. Alcalde para la adopción dos decretos que sexan adopción de los decretos que sean necesarios para a efectividade do necesarios para la efectividad de lo acordado. acordado.

72.- Aprobación inicial da Ordenanza 72.- Aprobación inicial de la Ordenanza municipal para a igualdade na municipal para la igualdad en la diversidade diversidad

Asunto: aprobación inicial da Ordenanza Asunto: aprobación inicial de la municipal para a igualdade na diversidade Ordenanza municipal para la igualdad en la diversidad

Este asunto foi ditaminado pola Este asunto ha sido dictaminado por la Comisión Igualdade e Diversidade do 6 Comisión Igualdad y Diversidad de 6 de de abril de 2019, co voto a favor do abril de 2019, con el voto a favor del Grupo Municipal de Marea Atlántica e Grupo Municipal de Marea Atlántica y as abstencións dos Grupos Municipais las abstenciones de los Grupos Popular, Socialista e Mixto (BNG-AA), Municipales Popular, Socialista y Mixto propoñendo o Pleno Municipal a (BNG-AA), proponiendo el Pleno adopción do seguinte acordo: Municipal la adopción del siguiente acuerdo:

Aprobar inicialmente a Ordenanza Aprobar inicialmente la Ordenanza municipal da Coruña para a igualdade na municipal de A Coruña para la igualdad diversidade, que consta dunha exposición en la diversidad, que consta de una de motivos, 43 artigos, repartidos en doce exposición de motivos, 43 artículos, capítulos, unha disposición derrogatoria e repartidos en doce capítulos, una dúas disposicións finais. disposición derogatoria y dos disposiciones finales.

Incorpórase como anexo a ordenanza Se incorpora como anexo la ordenanza referida. referida.

Ordenanza municipal da Coruña para a Ordenanza Municipal de A Coruña para 42

igualdade na diversidade la Igualdad en la Diversidad

Exposición de motivos Exposición de motivos

A presente ordenanza ten por obxecto La presente ordenanza tiene por objeto promover, no ámbito local, a igualdade na promover, en el ámbito local, la igualdad diversidade e a eliminación de toda a en la diversidad y la eliminación de toda forma de discriminación e desigualdade forma de discriminación y desigualdad que incide sobre as mulleres e sobre as que inciden sobre las mujeres y sobre las persoas en xeral por motivo das personas en general por motivo de las diversidades existentes –funcional, diversidades existentes –funcional, procedencia ou orixe étnica, racial, procedencia u origen étnico, racial, cultural e diversidade afectivo-sexual–. cultural, y diversidad afectivo-sexual-.

Esta disposición de carácter normativo Esta disposición de carácter normativo se eríxese como un documento marco erige como un documento marco conceptual, organizativo, normativo e conceptual, organizativo, normativo y executivo no que se fixan, con vocación ejecutivo en el que se fijan, con vocación de permanencia no tempo, as bases para a de permanencia en el tiempo, las bases política local de igualdade na diversidade para la política local de igualdad en la a fin de xerar cambios na realidade do diversidad a fin de generar cambios en la municipio e regular modos e maneiras de realidad del municipio y regular modos y facer máis igualitarias, tanto a nivel maneras de hacer más igualitarias, tanto administrativo como social, impulsando a nivel administrativo como social, así unha cultura da igualdade e, en impulsando así una cultura de la igualdad consecuencia, máis xusta, solidaria e y, en consecuencia, más justa, solidaria y equitativa, aberta á complexidade e que equitativa, abierta a la complejidad y que mostra a diversidade como valor. E todo muestra la diversidad como valor. Y todo iso co fin de facer da Coruña unha cidade ello a fin de hacer de A Coruña una rica na diversidade e na que ninguén sinta ciudad rica en la diversidad y en la que exclusión pola súa identidade. nadie se sienta excluida por su identidad.

A ordenanza insírese, así mesmo, nun La ordenanza se inserta, asimismo, en un marco regulador a nivel internacional, marco regulatorio a nivel internacional, comunitario europeo e tamén na acción comunitario europeo y también en la normativa do Estado e da Comunidade acción normativa del Estado y de la Autónoma de Galicia. Comunidad Autónoma de Galicia.

Neste punto interesa destacar que a En este punto interesa destacar que la desigualdade entre mulleres e homes desigualdad entre mujeres y hombres recibe o máximo tratamento xurídico recibe el máximo tratamiento jurídico internacional na Convención sobre a internacional en la Convención sobre la eliminación de todas as formas de eliminación de todas las formas de discriminación contra a muller aprobada discriminación contra la mujer aprobada pola ONU en 1979 e ratificada polo por la ONU en 1979 y ratificada por el Estado español en 1983. Estado español en 1983. 43

Desta maneira, desde a entrada en vigor De esta manera, desde la entrada en vigor do Tratado de Ámsterdam, o 1 de maio de del Tratado de Ámsterdam, el 1 de mayo 1999, a igualdade entre mulleres e homes de 1999, la igualdad entre mujeres y e a eliminación das desigualdades entre hombres y la eliminación de las unhas e outros son obxectivos que se desigualdades entre unas y otros son deben integrar en todas as políticas e objetivos que se deben integrar en todas accións da Unión Europea e dos seus las políticas y acciones de la Unión estados membros e, seguindo o ronsel da Europea y de sus estados miembros y, Conferencia Mundial sobre a Muller en siguiendo la estela de la Conferencia Beijing 1995, organizada por Nacións Mundial sobre la Mujer en Beijing 1995, Unidas que incorporou a estratexia de organizada por Naciones Unidas que transversalizar o principio de igualdade de incorporó la estrategia de transversalizar xénero en todas as políticas públicas. el principio de igualdad de género en todas las políticas públicas.

Existe, por tanto, no contexto xurídico Existe, por lo tanto, en el contexto jurídico internacional, unha aposta decidida pola internacional, una apuesta decidida por la integración da perspectiva de xénero en integración de la perspectiva de género en todos os procesos e procedementos das todos los procesos y procedimientos de las institucións e das organizacións, o que instituciones y de las organizaciones, lo tamén debe proxectarse a nivel municipal. que también debe proyectarse a nivel Ademais das normas de dereito municipal. comunitario orixinario, na elaboración da Además, de las normas de derecho presente ordenanza tomáronse en comunitario originario, en la elaboración consideración, entre outras, a Directiva de la presente ordenanza se han tomado 2002/73/CE, relativa á aplicación do en consideración, entre otras, la Directiva principio de igualdade de trato entre 2002/73/CE, relativa a la aplicación del homes e mulleres no acceso ao emprego, á principio de igualdad de trato entre formación e á formación profesional e ás hombres y mujeres en el acceso al empleo, condicións de traballo, a Directiva a la formación y a la formación 2004/113/CE de aplicación do principio profesional y a las condiciones de trabajo, de igualdade de trato entre homes e la Directiva 2004/113/CE de aplicación mulleres no acceso a bens, servizos e del principio de igualdad de trato entre subministracións e a Directiva hombres y mujeres en el acceso a bienes, 2006/54/CE referente á aplicación do servicios y suministros y la Directiva principio de igualdade de oportunidades e 2006/54/CE referente a la aplicación del de trato entre homes e mulleres. principio de igualdad de oportunidades y de trato entre hombres y mujeres.

No ámbito do ordenamento xurídico En el ámbito del ordenamiento jurídico español, o artigo 14 da Constitución español, el artículo 14 de la Constitución española proclama o dereito á igualdade e española proclama el derecho a la á non discriminación por razón de sexo, e igualdad y a la no discriminación por o artigo 9.2 consagra a obriga dos poderes razón de sexo, y el artículo 9.2 consagra públicos de promover as condicións para la obligación de los poderes públicos de 44

que a igualdade das persoas e dos grupos promover las condiciones para que la nos que se integren sexa real e efectiva. igualdad de las personas y de los grupos en los que se integren sea real y efectiva.

Á súa vez, o Estatuto de autonomía de A su vez, el Estatuto de autonomía de Galicia establece no seu artigo 4.2 que lles Galicia establece en su artículo 4.2 que le corresponde aos poderes públicos de corresponde a los poderes públicos de Galicia promover as condicións para que a Galicia promover las condiciones para liberdade e a igualdade do individuo e dos que la libertad y la igualdad del individuo grupos nos que se integra sexan reais e y de los grupos en los que se integra sean efectivas, remover os obstáculos que reales y efectivas, remover los obstáculos impidan ou dificulten a súa plenitude e que impidan o dificulten su plenitud y facilitar a participación de todos os facilitar la participación de todos los galegos e as galegas na vida política, gallegos y las gallegas en la vida política, económica, cultural e social. económica, cultural y social.

No marco estatal, a Lei orgánica 3/2007, En el marco estatal, la Ley orgánica do 22 de marzo, para a igualdade efectiva 3/2007, de 22 de marzo, para la igualdad de mulleres e homes, e, no marco galego, efectiva de mujeres y hombres, y, en el o Decreto lexislativo 2/2015, do 12 de marco gallego, el Decreto legislativo febreiro, polo que se aproba o texto 2/2015, de 12 de febrero, por el que se refundido das disposicións legais da aprueba el texto refundido de las Comunidade Autónoma de Galicia en disposiciones legales de la Comunidad materia de igualdade, introducen a Autónoma de Galicia en materia de previsión de políticas activas para facer igualdad, introducen la previsión de efectivo este principio de igualdade, políticas activas para hacer efectivo este recollendo expresamente que o devandito principio de igualdad, recogiendo principio “informará, con carácter expresamente que dicho principio transversal, a actuación de todos os “informará, con carácter transversal, la poderes públicos e que as administracións actuación de todos los poderes públicos y públicas o integrarán, de forma activa, na que las administraciones públicas lo adopción e execución das dúas integrarán, de forma activa, en la disposicións normativas, na definición e adopción y ejecución de las dos orzamentación de políticas públicas en disposiciones normativas, en la definición todos os ámbitos e no desenvolvemento y presupuestación de políticas públicas en do conxunto de todas as súas actividades”. todos los ámbitos y en el desarrollo del conjunto de todas sus actividades”.

Pola súa banda, a violencia de xénero Por su parte, la violencia de género como como manifestación máis extrema da manifestación más extrema de la desigualdade entre mulleres e homes e un desigualdad entre mujeres y hombres y un atentado contra os dereitos humanos é atentado contra los derechos humanos es obxecto de regulación na Lei orgánica objeto de regulación en la Ley Orgánica 1/2004, do 28 de decembro, de medidas de 1/2004, de 28 de diciembre, de medidas de protección integral contra a violencia de protección integral contra la violencia de xénero, e no ámbito autonómico na Lei género, y en el ámbito autonómico, la Ley 45

11/2007, do 27 de xullo, galega para a 11/2007, de 27 de julio, gallega para la prevención e tratamento integral da prevención y tratamiento integral de la violencia de xénero. violencia de género.

A Ordenanza para a igualdade na La ordenanza para la igualdad en la diversidade do Concello da Coruña dítase diversidad del Ayuntamiento de A Coruña, en virtude da potestade regulamentaria se dicta en virtud de la potestad que, como administración pública de reglamentaria que, como Administración carácter territorial, lle outorga a Lei pública de carácter territorial le otorga la 7/1985, do 2 de abril, de bases do réxime Ley 7/1985, de 2 de abril, de Bases del local, así como a Lei 5/1997, do 22 de Régimen Local, así como la Ley 5/1997, xullo, de administración local de Galicia, de 22 de julio, de Administración Local de erixíndose como o documento normativo Galicia erigiéndose como el documento básico para a intervención do goberno normativo básico para la intervención del local nesta materia. gobierno local en esta materia.

Na súa elaboración tivéronse presentes os En su elaboración se han tenido presentes principios de boa regulación coa los principios de buena regulación con la finalidade de avanzar na mellora da finalidad de avanzar en la mejora de la produción normativa. producción normativa.

Polo que respecta aos principios de Por lo que respecta a los principios de necesidade e eficiencia, debe poñerse de necesidad y eficiencia, debe ponerse de manifesto que existen fundadas razóns de manifiesto que existen fundadas razones interese xeral para a aprobación dunha de interés general para la aprobación de regulación municipal sobre igualdade na una regulación municipal sobre igualdad diversidade. O obxectivo desta ordenanza en la diversidad. El objetivo de esta é contribuír a materializar un principio ordenanza es contribuir a materializar un básico e esencial de convivencia como é o principio básico y esencial de convivencia principio de igualdade, eliminando como es el principio de igualdad, calquera forma de discriminación que teña eliminando cualquier forma de orixe nas diversidades funcional, de discriminación que tenga origen en las procedencia ou orixe étnica, racial, diversidades funcional, de procedencia u cultural, e afectivo-sexual. Pola súa banda, origen étnico, racial, cultural, y afectivo- en relación cos principios de sexual. Por su parte, en relación con los proporcionalidade e eficiencia, resulta principios de proporcionalidad y importante incidir en que se considerou eficiencia, resulta importante incidir en que o contido regulador da ordenanza é o que se ha considerado que el contenido mínimo imprescindible para enfocar a regulatorio de la ordenanza es el mínimo acción municipal en materia de igualdade, imprescindible para enfocar la acción sentando unhas bases de futuro para lograr municipal en materia de igualdad, a máxima efectividade das medidas de sentando unas bases de futuro para lograr igualdade na actuación diaria e cotiá do la máxima efectividad de las medidas de Concello da Coruña. igualdad en la actuación diaria y cotidiana del Ayuntamiento de A Coruña.

46

Así mesmo, tivéronse en conta os Asimismo, se han tenido en cuenta los principios de seguridade xurídica, principios de seguridad jurídica, transparencia e de incidencia neutra nos transparencia y de incidencia neutra en principios de estabilidade orzamentaria e los principios de estabilidad sustentabilidade financeira. presupuestaria y sostenibilidad financiera.

A ordenanza está estruturada en doce La ordenanza está estructurada en doce capítulos. No primeiro abórdanse capítulos. En el primero se abordan cuestións xerais como o obxecto e cuestiones generales como el objeto y obxectivos, ámbito de aplicación e os objetivos, ámbito de aplicación y los principios reitores da ordenanza. principios rectores de la ordenanza.

No capítulo II, que se estrutura en dúas En el capítulo II, que se estructura en dos seccións, trátanse as competencias, as secciones, se tratan las competencias, las funcións e a organización municipal en funciones y la organización municipal en materia de igualdade entre mulleres e materia de igualdad entre mujeres y homes na diversidade. hombres en la diversidad.

O capítulo III ten por obxecto o Plan de El capítulo III tiene por objeto el Plan de igualdade municipal e determina as áreas Igualdad municipal y determina las áreas de intervención, os mecanismos de de intervención, los mecanismos de elaboración, aprobación e control, o seu elaboración, aprobación y control, su período de vixencia, así como os periodo de vigencia, así como los programas de actuación anuais que programas de actuación anuales que permitirán materializar o devandito permitirán materializar dicho instrumento. instrumento.

No capítulo IV desenvólvense todos os En el capítulo IV se desarrollan todos los aspectos relativos á proxección do aspectos relativos a la proyección del principio de igualdade na xestión de principio de igualdad en la gestión de persoal, tendo en conta a definición dos personal, teniendo en cuenta, la definición postos de traballo, o acceso, clasificación de los puestos de trabajo, el acceso, profesional, promoción, formación, saúde clasificación profesional, promoción, laboral, retribución e dereitos laborais, así formación, salud laboral, retribución y como as oportunas medidas de derechos laborales, así como las conciliación e corresponsabilidade. oportunas medidas de conciliación y corresponsabilidad.

O capítulo V incorpora medidas para a El capítulo V incorpora medidas para la loita contra as violencias machistas, así lucha contra las violencias machistas, así como accións de prevención e como acciones de prevención y la sensibilización, programas de formación e sensibilización, programas de formación y atención e protección das persoas que la atención y protección de las personas sofren as ditas violencias. que sufren dichas violencias.

47

Os capítulos VI e VII dedícanse a definir Los capítulos VI y VII se dedican a definir as medidas e actuacións relativas ao las medidas y actuaciones relativas al apoderamento social, económico e político empoderamiento social, económico y das mulleres, así como en materia de político de las mujeres, así como en corresponsabilidade. materia de corresponsabilidad.

O capítulo VIII ten por obxecto o uso non El capítulo VIII tiene por objeto el uso no sexista da linguaxe e a eliminación de sexista del lenguaje y la eliminación de estereotipos e medios de comunicación, estereotipos y medios de comunicación, incorporando a linguaxe inclusiva en todas incorporando el lenguaje inclusivo en as áreas de actuación do Concello da todas las áreas de actuación del Coruña e prevendo o asesoramento neste Ayuntamiento de A Coruña y previendo el ámbito a través da área municipal asesoramiento en este ámbito a través del competente en materia de igualdade entre Área municipal competente en materia de mulleres e homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

O capítulo IX aborda o impacto de xénero En capítulo IX aborda el impacto de na normativa e actividade municipal, género en la normativa y actividad suxeitando á avaliación do devandito municipal, sujetando a evaluación de impacto determinados proxectos dicho impacto determinados proyectos normativos, programas e actos normativos, programas y actos administrativos e establecendo as administrativos y estableciendo las directrices necesarias para a elaboración directrices necesarias para la elaboración do informe oportuno. Así mesmo, del informe oportuno. Asimismo, incorpora previsións específicas respecto incorpora previsiones específicas respecto da planificación e a xestión orzamentaria. de la planificación y gestión presupuestaria.

O capítulo X comprende o El capítulo X comprende el desarrollo de desenvolvemento de proxectos proyectos coeducativos por parte del coeducativos por parte do Concello da Ayuntamiento de A Coruña, así como de Coruña, así como de medidas que medidas que fomenten el respeto por la fomenten o respecto pola diversidade de diversidad de identidad afectivo-sexual e identidade afectivo-sexual e da identidade identidad de género. de xénero.

O capítulo XI establece a proxección do El capítulo XI establece la proyección del principio de igualdade na contratación e as principio de igualdad en la contratación y subvencións públicas. las subvenciones públicas.

O capítulo XII determina as medidas de El capítulo XII determina las medidas de seguimento e avaliación da presente seguimiento y evaluación de la presente ordenanza. En particular, prevese a ordenanza. En particular, se prevé la creación dunha comisión de seguimento creación de una comisión de seguimiento ad hoc e fíxanse, entre outros aspectos, as ad hoc y se fijan, entre otros aspectos, las 48

funcións, composición e periodicidade das funciones, composición y periodicidad de súas reunións. las reuniones de la misma.

CAPÍTULO I CAPÍTULO I

DISPOSICIÓNS XERAIS DISPOSICIONES GENERALES

Artigo 1. Obxecto e obxectivos Artículo 1. Objeto y objetivos

1. A presente ordenanza ten por obxecto o11. La presente ordenanza tiene por objeto el establecemento do réxime xurídico da establecimiento del régimen jurídico de la igualdade entre todas as persoas no ámbito igualdad entre todas las personas en el do Concello da Coruña, atendendo ao ámbito del Ayuntamiento de A Coruña, establecido na normativa internacional, atendiendo a lo establecido en la europea, estatal e autonómica nesta normativa internacional, europea, estatal materia, co fin de lograr a paridade en y autonómica en esta materia, en orden al todos os órganos municipais, así como logro de la paridad en todos los órganos incluír a perspectiva de xénero nas municipales, así como incluir la políticas municipais. perspectiva de género en las políticas 2. municipales. 3. 12. 4. Esta ordenanza establece os principios en13. Esta ordenanza establece los principios en materia de igualdade de xénero que teñen materia de igualdad de género que tienen que rexer a actuación dos órganos de que regir la actuación de los órganos de goberno e xestión do Concello da Coruña, gobierno y gestión del Ayuntamiento de A así como os servizos municipais que se Coruña, así como los servicios ofrecen no ámbito da súa competencia. municipales que se ofrecen en el ámbito de su competencia. 14. 5. Os obxectivos da presente ordenanza son: 15. Los objetivos de la presente ordenanza a) son: b) 16. c) Dar á igualdade a categoría del) Dar a la igualdad la categoría de compromiso para o goberno municipal, compromiso para el gobierno municipal, como responsable da xestión e como como responsable de la gestión y como representante da cidadanía na procura representante de la ciudadanía en la dunha fronte común, que se oriente cara á búsqueda de un frente común, que se consecución dunha sociedade máis oriente hacia la consecución de una igualitaria, xusta e solidaria, sen perder a sociedad más igualitaria, justa y perspectiva da súa complexidade e solidaria, sin perder la perspectiva de su diversidade. complejidad y diversidad. d) m) e) Conferirlles un maior rango ás políticas den) Conferir un mayor rango a las políticas igualdade, dentro do marco das políticas de igualdad, dentro del marco de las municipais. 49

políticas municipales. f) Corresponsabilizar a cidadanía no Corresponsabilizar a la ciudadanía en el obxectivo da igualdade. objetivo de la igualdad. g) h) Dotar o Concello de instrumentos cos que Dotar al Ayuntamiento de instrumentos integrar a perspectiva de xénero dentro da con los que integrar la perspectiva de súa actividade cotiá e que contribúan género dentro de su actividad cotidiana y activamente ao desenvolvemento de que contribuyan activamente al desarrollo políticas de igualdade. de políticas de igualdad. i) j) Dotar dun marco xurídico a Dotar de un marco jurídico a la implementación da estratexia da implementación de la estrategia de la transversalidade da perspectiva de xénero. transversalidad de la perspectiva de género. k) Situar a igualdade e a diversidade no Situar la igualdad y la diversidad en el primeiro nivel da organización e a primer nivel de la organización y la estrutura da administración municipal estructura de la administración municipal executiva e, do mesmo xeito, no nivel das ejecutiva y, del mismo modo, en el nivel direccións e coordinacións de área. de las direcciones y coordinaciones de área.

Artigo 2. Ámbito de aplicación Artículo 2. Ámbito de aplicación

A ordenanza será de aplicación ao La ordenanza será de aplicación al Concello da Coruña e ao sector público Ayuntamiento de A Coruña y al sector institucional vinculado ou dependente. público institucional vinculado o dependiente.

Igualmente será de aplicación ás persoas Igualmente será de aplicación a las físicas e xurídicas que subscriban personas físicas y jurídicas que suscriban contratos, convenios de colaboración ou contratos, convenios de colaboración o negocios xurídicos análogos co Concello negocios jurídicos análogos con el ou que sexan beneficiarias das súas Ayuntamiento o que sean beneficiarias de axudas ou subvencións, nos termos que se ayudas o subvenciones concedidas por el establezan na correspondente convocatoria mismo, en los términos que se establezcan ou na documentación que formalice a en la correspondiente convocatoria o en relación xurídica. la documentación que formalice la relación jurídica.

Artigo 3. Principios reitores Artículo 3. Principios rectores

O principio normativo básico desta El principio normativo básico de esta ordenanza está nos artigos 9.2 da ordenanza se encuentra en los artículos Constitución española e 4.2 do Estatuto de 9.2 de la Constitución Española y 4.2 del 50

autonomía de Galicia, en virtude dos cales Estatuto de Autonomía de Galicia, en os poderes públicos han de procurar a virtud de los cuales los poderes públicos igualdade real e efectiva das persoas e dos han de procurar la igualdad real y grupos nos que se integra a persoa. efectiva de las personas y de los grupos en los que se integra la persona.

Así mesmo, teranse en conta os principios Asimismo, se tendrán en cuenta los de actuación previstos no artigo 1.3 do principios de actuación previstos en el Decreto lexislativo 2/2015, do 12 de artículo 1.3 del Decreto legislativo febreiro, polo que se aproba o texto 2/2015, de 12 de febrero, por el que se refundido das disposicións legais da aprueba el texto refundido de las Comunidade Autónoma de Galicia en disposiciones legales de la Comunidad materia de igualdade, así como o principio Autónoma de Galicia en materia de de integración transversal da igualdade na igualdad, así como el principio de diversidade. integración transversal de la igualdad en la diversidad.

Teranse en conta, igualmente, os Se tendrán en cuenta, igualmente, los principios e medidas destinados á principios y medidas destinados a la prevención, corrección e eliminación de prevención, corrección y eliminación de toda discriminación por razón de toda discriminación por razón de orientación sexual e identidade de xénero orientación sexual e identidad de género incorporados ao longo do articulado da incorporados a lo largo del articulado de Lei 2/2014, do 14 de abril, de Igualdade la Ley 2/2014, de 14 de abril, de Igualdad de trato e de non discriminación de de trato y de no discriminación de lesbianas, gais, transexuais, bisexuais e lesbianas, gays, transexuales, bisexuales e intersexuais de Galicia. intersexuales de Galicia.

Sen prexuízo do apartado anterior, na Sin perjuicio del apartado anterior, en la presente ordenanza defínense os seguintes presente ordenanza se definen los principios que servirán de orientación: siguientes principios que servirán de orientación:

Respecto á diversidade na actuación Respeto a la diversidad en la actuación municipal, vetando diferentes formas de municipal, vetando diferentes formas de exclusión e discriminación funcional, por exclusión y discriminación funcional, por procedencia ou orixe étnica, racial, procedencia u origen étnico, racial, cultural, e diversidade afectivo-sexual. cultural, y diversidad afectivo-sexual.

A sororidade, entendida como as relacións La sororidad, entendida como las de solidariedade e apoio mutuo entre relaciones de solidaridad y apoyo mutuo mulleres que fortalecen a súa capacidade entre mujeres que fortalecen su capacidad de ser e de estar na sociedade e impactan de ser y de estar en la sociedad e positivamente en procesos de impactan positivamente en procesos de apoderamento. empoderamiento.

51

Protección das mulleres que se enfrontan Protección de las mujeres que se ou se enfrontaron a violencias, mediante o enfrentan o se han enfrentado a desenvolvemento de instrumentos de violencias, mediante el desarrollo de coordinación e colaboración institucional, instrumentos de coordinación y coa sociedade civil, organizacións sociais colaboración institucional, con sociedad e particularmente co movemento civil, organizaciones sociales y asociativo de mulleres e feministas. particularmente con el movimiento asociativo de mujeres y feministas.

O principio de interseccionalidade El principio de interseccionalidad entendido como atención ao fenómeno entendido como atención al fenómeno por polo cal cada persoa sofre opresión ou el cual cada persona sufre opresión u ostenta privilexios con base na súa ostenta privilegios con base en su pertenza a múltiples categorías sociais. pertenencia a múltiples categorías sociales.

CAPÍTULO II CAPÍTULO II

COMPETENCIAS, FUNCIÓNS E COMPETENCIAS, FUNCIONES Y ORGANIZACIÓN MUNICIPAL ORGANIZACIÓN MUNICIPAL

Sección I Sección I

Disposicións xerais Disposiciones generales

Artigo 4. Competencias Artículo 4. Competencias

O Concello da Coruña ten competencias El Ayuntamiento de A Coruña ostenta na ordenación e xestión de políticas de competencias en la ordenación y gestión de políticas de igualdad entre mujeres y igualdade entre mulleres e homes na hombres en la diversidad así como en la diversidade, así como na execución da ejecución de la legislación vigente, en los lexislación vixente, nos termos términos establecidos en la misma. establecidos nela.

A actuación municipal en materia de La actuación municipal en materia de igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade desenvolverase de acordo diversidad se desarrollará de acuerdo con las competencias atribuidas en la coas competencias atribuídas na legislación vigente. lexislación vixente.

Artigo 5. Funcións Artículo 5. Funciones

En materia de igualdade entre mulleres e En materia de igualdad entre mujeres y homes na diversidade, o Concello da hombres en la diversidad, el Coruña exercerá as seguintes funcións: 52

Ayuntamiento de A Coruña ejercerá las siguientes funciones:

Deseño da planificación ou da Diseño de la planificación o de la programación en materia de igualdade programación en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade no entre mujeres y hombres en la diversidad marco da planificación xeral da Xunta de en el marco de la planificación general de Galicia, así como do seu impulso, la Xunta de Galicia, así como de su comunicación, seguimento e avaliación. impulso, comunicación, seguimiento y evaluación.

Observación e seguimento de que se Observación y seguimiento del cumpre a presente ordenanza municipal e cumplimiento de la presente ordenanza demais referencias normativas en materia municipal y demás referencias normativas en materia de género. de xénero.

Impulso, coordinación e asesoramento ás Impulso, coordinación y asesoramiento a estruturas e unidades departamentais las estructuras y unidades municipais para a igualdade entre mulleres departamentales municipales para la e homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Asesoramento, colaboración e Asesoramiento, colaboración e interlocución con entidades, órganos e interlocución con entidades, órganos y unidades competentes en materia de unidades competentes en materia de igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade. diversidad.

Establecemento de instrumentos e Establecimiento de instrumentos y servizos socio-comunitarios municipais servicios socio-comunitarios municipales para o fomento da igualdade entre para el fomento de la igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad, así mulleres e homes na diversidade, así como como el impulso de medidas específicas o impulso de medidas específicas de de acción positiva, así como la acción positiva, así como a corresponsabilidad y la conciliación de la corresponsabilidade e a conciliación da vida personal y laboral. vida persoal e laboral.

Establecemento de medidas para o Establecimiento de medidas para el fortalecemento do asociacionismo de fortalecimiento del asociacionismo de mulleres, do movemento feminista e para mujeres, del movimiento feminista y para promover o apoderamento e a promover el empoderamiento y la participación socio-política das mulleres. participación socio-política de las mujeres.

53

Sensibilización da cidadanía e do persoal Sensibilización de la ciudadanía y del municipal sobre a situación de personal municipal sobre la situación de desigualdade entre mulleres e homes e as desigualdad entre mujeres y hombres y súas consecuencias, así como sobre as sus consecuencias, así como sobre las medidas necesarias para promover a medidas necesarias para promover la igualdade e a erradicación da violencia igualdad y la erradicación de la violencia que sofren as mulleres e todas aquelas que sufren las mujeres y todas aquellas formas de violencia que se deriven dun formas de violencia que se deriven de un sistema de dominación patriarcal, tendo en sistema de dominación patriarcal, conta as situacións de discriminación teniendo en cuenta las situaciones de múltiple. discriminación múltiple.

Información e orientación á cidadanía da Información y orientación a la ciudadanía Coruña sobre medios e programas de A Coruña sobre medios y programas relativos á igualdade de mulleres e homes, relativos a la igualdad de mujeres y á prevención de la violencia de xénero nun hombres, a la prevención de la violencia sentido amplo, e sobre programas e de género en un sentido amplio, y sobre servizos dirixidos á atención e ao programas y servicios dirigidos a la acompañamento de mulleres que se atención y acompañamiento de mujeres enfrontan á violencia contra elas, así como que se enfrentan a la violencia contra a aquelas persoas que sofren violencia de ellas, así como a aquellas personas que xénero dentro do sistema patriarcal, desde sufren violencia de género dentro del un enfoque interseccional. sistema patriarcal, desde un enfoque interseccional.

Establecemento de relacións e canles de Establecimiento de relaciones y canales participación e colaboración con entidades de participación y colaboración con públicas e privadas que en razón dos seus entidades públicas y privadas que en fins ou funcións contribúan no ámbito razón de sus fines o funciones contribuyan local á consecución da igualdade entre en el ámbito local a la consecución de la mulleres e homes, e á erradicación da igualdad entre mujeres y hombres, y a la violencia de xénero. erradicación de la violencia de género.

Detección de situacións de discriminación Detección de situaciones de por motivos de diversidade funcional, discriminación por motivos de diversidad procedencia ou orixe étnica, racial, funcional, procedencia u origen étnico, cultural, e diversidade afectivo-sexual que racial, cultural, y diversidad afectivo- se produzan no ámbito local e adopción de sexual-que se produzcan en el ámbito medidas para a súa erradicación. local y adopción de medidas para su erradicación.

Adecuación, mantemento e realización de Adecuación, mantenimiento y realización diagnósticos, estudos e estatísticas de diagnósticos, estudios y estadísticas actualizadas que permitan un actualizadas que permitan un conocimiento de la situación diferencial coñecemento da situación diferencial entre entre mujeres y hombres en los diversos mulleres e homes nos diversos ámbitos de 54

intervención municipal, cunha perspectiva ámbitos de intervención municipal, con feminista. una perspectiva feminista.

Prestación de programas ou servizos co Prestación de programas o servicios con obxectivo de garantir o acceso aos el objetivo de garantizar el acceso a los derechos sociales básicos de las personas dereitos sociais básicos das persoas que que sufren discriminación múltiple que, sofren discriminación múltiple que, pola por su naturaleza, hayan de prestarse con súa natureza, teñan que prestarse con carácter municipal. carácter municipal.

Calquera outra función que no ámbito Cualquier otra función que en el ámbito local puidese encomendar a lexislación local se pudiera encomendar por la vixente. legislación vigente.

Sección II Sección II

Organización do Concello da Coruña en Organización del Ayuntamiento de A materia de igualdade Coruña en materia de igualdad

Artigo 6. Estruturas de xestión para a Artículo 6. Estructuras de gestión para la igualdade entre homes e mulleres igualdad entre hombres y mujeres

Nas estruturas de xestión para a igualdade En las estructuras de gestión para la entre homes e mulleres integraranse os igualdad entre hombres y mujeres se servizos de apoio administrativo, entre os integrarán los servicios de apoyo que se poden incluír unidades administrativo, entre los que se pueden administrativas, tales como a incluir unidades administrativas, tales Coordinación de Centros e Programas de como la Coordinación de Centros y Igualdade, o Centro de Información ás Programas de Igualdad, el Centro de Mulleres e a Rede de Acollida, a Información a las Mujeres y la Red de Coordinación de Centros e Programas de Acogida, la Coordinación de Centros y Diversidade, así como a Unidade de Programas de Diversidad, así como la Asesoramento de Migracións, o Centro de Unidad de Asesoramiento de Migraciones, Planificación Familiar, Espazo Diverso e el Centro de Planificación Familiar, o Observatorio Municipal de Igualdade. Espazo Diverso y el Observatorio Municipal de Igualdade.

Na área municipal competente en materia En el Área municipal competente en de igualdade entre mulleres e homes na materia de igualdad entre mujeres y diversidade existirá unha Unidade para a hombres en la diversidad existirá una Transversalidade de Xénero, Ética e Unidad para la Transversalidad de Diversidade, que terá a misión de Género, Ética y Diversidad, que tendrá la coordinar e facilitar o proceso de misión de coordinar y facilitar el proceso desenvolvemento da transversalidade nas de desarrollo de la transversalidad en las políticas do Concello, integrando equipos políticas del Ayuntamiento, integrando 55

e comisións de traballo, tales como: equipos y comisiones de trabajo, tales como:

A Comisión Técnica Interdepartamental La Comisión Técnica Interdepartamental que é o equipo técnico interdepartamental que es el equipo técnico encargado de poñer en práctica e seguir a interdepartamental encargado de poner transversalidade de xénero e desenvolver en práctica y realizar el seguimiento de la o enfoque participativo. transversalidad de género y de desarrollo del enfoque participativo.

A Comisión de Seguimento e Avaliación La Comisión de Seguimiento y Evaluación de Impacto, como equipo político de Impacto, como equipo político responsable do avance das políticas responsable del avance de las políticas municipais orientadas á igualdade de municipales orientadas a la igualdad de xénero e á profundización democrática. género y a la profundización democrática.

Na área municipal competente en materia En el Área municipal competente en de igualdade entre mulleres e homes na materia de igualdad entre mujeres y diversidade integrarase a Unidade de hombres en la diversidad se integrará la Seguimento do Plan de igualdade. Unidad de Seguimiento del Plan de Igualdad.

O Centro de Información ás Mulleres é un El Centro de Información a las Mujeres es recurso de carácter permanente que presta un recurso de carácter permanente que servizos que contribúen á igualdade presta servicios que contribuyen a la efectiva entre homes e mulleres, con igualdad efectiva entre hombres y atención preferente ás mulleres que sofren mujeres, con atención preferente a las violencia de xénero, aos seus fillos e fillas, mujeres que sufren violencia de género, a menores e persoas maiores dependentes sus hijos e hijas, menores y personas delas. mayores dependientes de ellas.

Este Centro de Información ás Mulleres Este Centro de Información a las mujeres proporciona información e atención proporciona información y atención psicolóxica, información e asesoramento psicológica, información y asesoramiento xurídico, información e asesoramento jurídico, información y asesoramiento social en materia de violencia de xénero. social en materia de violencia de género. Así mesmo, realiza a tramitación do Asimismo, realiza la tramitación del servizo telefónico de atención e protección servicio telefónico de atención y para mulleres vítimas de violencia de protección para mujeres víctimas de xénero. violencia de género.

Da Coordinación de Centros e Programas De la Coordinación de Centros y da que depende o Centro de Información Programas de la que depende el Centro ás Mulleres, dependerá tamén a Rede de Información a las Mujeres, dependerá Municipal de Acollida a Mulleres Vítimas también la Red Municipal de Acogida a de Violencia de Xénero, composta pola Mujeres Víctimas de Violencia de Género, 56

Casa de Acollida Municipal e pisos de compuesta por la Casa de Acogida transición á vida autónoma. Municipal y pisos de transición a la vida autónoma.

Artigo 7. Estruturas de participación Artículo 7. Estructuras de participación cidadá para a igualdade entre mulleres ciudadana para la igualdad entre e homes na diversidade mujeres y hombres en la diversidad

O Concello da Coruña facilitará a El Ayuntamiento de A Coruña facilitará la capacidade de interlocución a aqueles capacidad de interlocución a aquellos procesos participativos impulsados por procesos participativos impulsados por movementos asociativos. movimientos asociativos.

Igualmente, facilitará a posta a disposición Igualmente, facilitará la puesta a dunha estrutura flexible de participación disposición de una estructura flexible de onde se establezan relacións e modos de participación donde se establezcan interlocución entre os movementos relaciones y modos de interlocución entre feministas, as asociacións de mulleres, los movimientos feministas, las outros colectivos de mulleres e a asociaciones de mujeres, otros colectivos administración local para estruturar un de mujeres y la administración local para discurso común e unha estratexia estructurar un discurso común y una conxunta que permita impulsar, promover estrategia conjunta que permita impulsar, e colaborar na elaboración de propostas promover y colaborar en la elaboración sobre políticas de actuación ou prestación de propuestas sobre políticas de actuación de servizos tendentes a eliminar os o prestación de servicios tendentes a obstáculos que dificultan a efectiva eliminar los obstáculos que dificultan la igualdade entre mulleres e homes na efectiva igualdad entre mujeres y hombres diversidade. en la diversidad.

Esta estrutura terá entre os seus fins: Esta estructura tendrá entre sus fines:

A súa visibilidade e recoñecemento Su visibilidad y reconocimiento público público como interlocutora chave na como interlocutora clave en la elaboración, aplicación, seguimento e elaboración, aplicación, seguimiento y avaliación das políticas municipais para a evaluación de las políticas municipales igualdade entre mulleres e homes na para la igualdad entre mujeres y hombres diversidade. en la diversidad.

A articulación dun diálogo fluído e eficaz La articulación de un diálogo fluido y entre o Concello e os movementos eficaz entre el Ayuntamiento y los feministas e asociacións de mulleres que movimientos feministas y asociaciones de garanta a participación destas. mujeres que garantice la participación de éstas.

Creación de redes, alianzas e sinerxías Creación de redes, alianzas y sinergias entre asociacións de mulleres, entre asociaciones de mujeres, 57

movementos feministas e outros movimientos feministas y otros colectivos colectivos fortalecendo as estruturas e os fortaleciendo las estructuras y los coñecementos xa existentes. conocimientos ya existentes.

Garantir a representatividade dos Garantizar la representatividad de los movementos feministas e das asociacións movimientos feministas y de las de mulleres atendendo á súa diversidade e asociaciones de mujeres atendiendo a su as súas formas diferentes de participar. diversidad y sus formas diferentes de participar.

Potenciar as actividades e infraestrutura Potenciar las actividades e do movemento feminista e asociativo de infraestructura del movimiento feminista y mulleres, así como a súa capacidade para asociativo de mujeres, así como su intervir na promoción das políticas capacidad para intervenir en la públicas municipais relativas á igualdade promoción de las políticas públicas entre mulleres e homes na diversidade. municipales relativas a la igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Impulsar a sororidade como unha Impulsar la sororidad como una dimensión ética, política e práctica dos dimensión ética, política y práctica de los feminismos, buscando relacións positivas feminismos, buscando relaciones positivas e alianzas políticas, con outras mulleres, y alianzas políticas, con otras mujeres, para contribuír con accións específicas á para contribuir con acciones específicas a eliminación social de todas as formas de la eliminación social de todas las formas discriminación e ao apoderamento das de discriminación y al empoderamiento de mulleres. las mujeres.

Difundir os valores da igualdade, sen Difundir los valores de la igualdad, sin ningunha discriminación funcional, de discriminación funcional, procedencia u procedencia ou orixe étnica, racial, origen étnico, racial, cultural, y cultural, e de diversidade afectivo-sexual. diversidad afectivo-sexual alguna.

A existencia de espazos e tempos para a La existencia de espacios y tiempos para capacitación, o debate e a reflexión das la capacitación, el debate y la reflexión de mulleres do movemento asociativo e ou las mujeres del movimiento asociativo y o feminista. feminista.

A articulación do debate e a reflexión, así La articulación del debate y la reflexión, como a definición de propostas acerca das así como la definición de propuestas mellores condicións e posicións do espazo acerca de las mejores condiciones y participativo para garantir a autonomía e a posiciones del espacio participativo para súa capacidade real de incidir nas políticas garantizar la autonomía y su capacidad municipais desde unha perspectiva de real de incidir en las políticas municipales xénero. desde una perspectiva de género.

O Consello Municipal de Igualdade do El Consejo Municipal de Igualdad del 58

Concello da Coruña articúlase como un Ayuntamiento de A Coruña se articula espazo participativo e de interlocución como un espacio participativo y de social para debater, asesorar, informar, interlocución social para debatir, estudar, revisar, propoñer e traballar en asesorar, informar, estudiar, revisar, rede e que ten como obxectivo facer proponer y trabajar en red y que tiene achegas ás políticas, liñas e accións como objetivo hacer aportaciones a las municipais no ámbito da igualdade de políticas, líneas y acciones municipales en xénero e das diversidades afectivo- el ámbito de la igualdad de género y de sexuais. las diversidades afectivo sexuales.

Artigo 8. Estruturas de coordinación Artículo 8. Estructuras de coordinación interdepartamental e interdepartamental e intradepartamental intradepartamental

A coordinación interdepartamental en La coordinación interdepartamental en materia de igualdade entre mulleres e materia de igualdad entre mujeres y homes na diversidade realizarase a través hombres en la diversidad se realizará a das estruturas de carácter político e través de las estructuras de carácter técnico para a igualdade entre mulleres e político y técnico para la igualdad entre homes e contará coa representación de mujeres y hombres y contará con la todas as áreas/entidades municipais. representación de todas las áreas/entidades municipales.

Constituiranse cantas comisións ou grupos Se constituirán cuantas comisiones o de traballo sectoriais sexan oportunos co grupos de trabajo sectoriales sean obxectivo de integrar a perspectiva de oportunos con el objetivo de integrar la xénero nas políticas públicas perspectiva de género en las políticas desenvolvidas polos distintos públicas desarrolladas por los distintos departamentos do Concello da Coruña. departamentos del Ayuntamiento de A Coruña.

Artigo 9. Representación e composición Artículo 9. Representación y composición equilibrada equilibrada

A representación ou composición La representación o composición equilibrada afectará á constitución do equilibrada afectará a la constitución del goberno municipal que xurda tras as gobierno municipal que surja tras las eleccións. Deberase promover tamén o elecciones, debiéndose promover también devandito equilibrio na composición das dicho equilibrio en la composición de las comisións, cargos de libre designación ou comisiones, cargos de libre designación o cargos de confianza do equipo de goberno cargos de confianza del equipo de municipal, composición de xurados, gobierno municipal, composición de tribunais de selección, consellos e órganos jurados, tribunales de selección, consejos de participación, e demais órganos y órganos de participación, y demás administrativos municipais. órganos administrativos municipales.

59

Excepcionalmente, poderase xustificar a Excepcionalmente, se podrá justificar la non aplicación do criterio de no aplicación del criterio de representación equilibrada nos seguintes representación equilibrada en los casos: siguientes casos:

Cando non alcance o 40% a presenza de Cuando no alcance el 40% la presencia persoas dalgún dos dous sexos no sector de personas de alguno de los dos sexos en ou ámbito de actuación sobre o que actúe el sector o ámbito de actuación sobre el o órgano municipal correspondente. Nese que actúe el órgano municipal caso, deberase garantir que, cando menos, correspondiente. En ese caso, se deberá haxa unha presenza das persoas do sexo garantizar que, al menos, haya una menos representado equivalente á súa presencia de las personas del sexo menos presenza no referido sector ou ámbito, representado equivalente a su presencia salvo que concorra algunha das en el referido sector o ámbito, salvo que circunstancias sinaladas nos apartados concurra alguna de las circunstancias seguintes. señaladas en los apartados siguientes.

Cando exista unha representación das Cuando exista una representación de las persoas dalgún dos sexos superior ao 60%, personas de alguno de los sexos superior pero esa sobrerrepresentación considérase al 60%, pero esa sobrerrepresentación se acorde co obxectivo de corrixir a histórica considera acorde al objetivo de corregir situación de desigualdade que sufriron as la histórica situación de desigualdad que mulleres derivada da súa han sufrido las mujeres derivada de su infrarrepresentación nos ámbitos de toma infrarrepresentación en los ámbitos de de decisións. toma de decisiones.

Cando non haxa persoas dun sexo Cuando no haya personas de un sexo determinado con competencia, determinado con competencia, capacitación e preparación adecuada para capacitación y preparación adecuada participar no órgano en cuestión ou, a para participar en el órgano en cuestión pesar de habelas, estas non desexen facelo o, a pesar de haberlas, éstas no deseen ou non poidan pola sobrecarga de traballo hacerlo o no puedan por la sobrecarga de que lles poida xerar. trabajo que les pueda generar.

Cando se trate de órganos administrativos Cuando se trate de órganos nos que a designación dos seus integrantes administrativos en los que la designación se fai en función do cargo e/ou cando esta de sus integrantes se hace en función del designación é realizada por varias cargo y/o cuando esta designación es institucións ou organizacións. Neste caso, realizada por varias instituciones u o criterio de representación equilibrada organizaciones. En este caso, el criterio deberase manter polo que respecta ao de representación equilibrada se deberá grupo de persoas designadas por unha mantener por lo que respecta al grupo de mesma institución ou organización, salvo personas designadas por una misma que lle sexa de aplicación algún dos institución u organización, salvo que le supostos contemplados nos apartados sea de aplicación alguno de los supuestos 60

anteriores. contemplados en los apartados anteriores.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade emitirá informe, non diversidad emitirá informe, no vinculante, vinculante, no que verificará que se en el que verificará el cumplimiento de cumpre algún destes supostos. alguno de estos supuestos.

CAPÍTULO III CAPÍTULO III

PLAN DE IGUALDADE PLAN DE IGUALDAD

Artigo 10. Definición Artículo 10. Definición

O Plan de igualdade é un conxunto El plan de igualdad es un conjunto ordenado de medidas, adoptadas despois ordenado de medidas, adoptadas después de realizar un diagnóstico de situación, de realizar un diagnóstico de situación, tendentes a alcanzar na administración a tendentes a alcanzar en la administración igualdade de trato e de oportunidades la igualdad de trato y de oportunidades entre mulleres e homes e a eliminar a entre mujeres y hombres y a eliminar la discriminación por razón de sexo. discriminación por razón de sexo.

O Plan de igualdade será o documento no El plan de igualdad será el documento en que se plasme periodicamente o el que se plasme periódicamente el desenvolvemento e a concreción da desarrollo y la concreción de la política política municipal en materia de igualdade municipal en materia de igualdad entre entre mulleres e homes que senta as súas mujeres y hombres que sienta sus bases en bases nesta ordenanza. esta ordenanza.

Artigo 11. Áreas de intervención Artículo 11. Áreas de intervención

O Plan de igualdade conterá medidas El Plan de Igualdad contendrá medidas específicas tendentes a procurar a específicas tendentes a procurar la igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade, entre outras, nos seguintes diversidad, entre otras, en los siguientes ámbitos de actuación: ámbitos de actuación:

Igualdade na xestión de recursos humanos Igualdad en la gestión de recursos Igualdade na xestión pública humanos. Impacto de xénero das políticas públicas e Igualdad en la gestión pública. os servizos municipais Impacto de género de las políticas públicas y los servicios municipales.

Artigo 12. Elaboración e contido do Artículo 12. Elaboración y contenido del plan plan

61

Corresponderalle á Área municipal Corresponderá al Área municipal competente en materia de igualdade entre competente en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade o deseño mujeres y hombres en la diversidad el e impulso do Plan de igualdade, así como diseño e impulso del Plan para la as tarefas encamiñadas ao seu seguimento Igualdad, así como las tareas e avaliación. encaminadas a su seguimiento y evaluación.

Sen prexuízo do anterior, á hora de fixar Sin perjuicio de lo anterior, a la hora de os seus obxectivos e eixos de actuación, o fijar sus objetivos y ejes de actuación, el Plan de igualdade adecuarase ás Plan para la Igualdad se adecuará a las directrices marcadas polos documentos de directrices marcadas por los documentos planificación establecidos pola lexislación de planificación establecidos por la vixente. legislación vigente.

A elaboración do Plan de igualdade La elaboración del Plan para la Igualdad deberá ser froito dun diagnóstico deberá ser fruto de un diagnóstico actualizado sobre a igualdade entre actualizado sobre la igualdad entre mulleres e homes na diversidade no mujeres y hombres en la diversidad en el municipio que axudará a definir as municipio que ayudará a definir las prioridades que sexan coherentes coa prioridades que sean coherentes con la política municipal, coas súas política municipal, con sus competencias competencias e, á vez, coas necesidades, y, a la vez, con las necesidades, intereses intereses e problemas detectados. y problemas detectados.

Unha vez que se establezan as prioridades Una vez establecidas las prioridades a para partir do diagnóstico, o Plan de partir del diagnóstico, el Plan para la igualdade incluirá unha serie de Igualdad incluirá una serie de compoñentes de planificación, entre os componentes de planificación, entre los que figurarán, como mínimo, os seguintes: que figurarán, como mínimo, los o obxectivo xeral, os obxectivos siguientes: el objetivo general, los específicos, os eixos estratéxicos, as áreas objetivos específicos, los ejes estratégicos, de traballo incluídas nos eixos estratéxicos las áreas de trabajo incluidas en los ejes e os programas para desenvolver en cada estratégicos y los programas a desarrollar unha das áreas. en cada una de las áreas.

Artigo 13. Aprobación Artículo 13. Aprobación

Correspóndelle á Xunta de Goberno Local Corresponde a la Junta de Gobierno do Concello da Coruña, a proposta da área Local del Ayuntamiento de A Coruña, a municipal competente en materia de propuesta del Área municipal competente igualdade entre mulleres e homes na en materia de igualdad entre mujeres y diversidade, a aprobación ou prórroga do hombres en la diversidad, la aprobación o Plan de igualdade. prórroga del Plan para la Igualdad.

62

A aprobación do Plan ou da prórroga La aprobación del Plan o de la prórroga deberá producirse no prazo máximo dun deberá producirse en el plazo máximo de ano desde a data de constitución de cada un año desde la fecha de constitución de goberno municipal. cada gobierno municipal.

Artigo 14. Vixencia Artículo 14. Vigencia

A vixencia de cada Plan de igualdade terá La vigencia de cada Plan para la a mesma duración que o goberno Igualdad tendrá la misma duración que el municipal, agás que o propio documento gobierno municipal, a salvo de que el sometido a aprobación prevexa unha propio documento sometido a aprobación duración menor por motivos xustificados e prevea una duración menor por motivos con informe da área municipal competente justificados y con informe del Área en materia de igualdade entre mulleres e municipal competente en materia de homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Artigo 15. Programas de actuación Artículo 15. Programas de actuación

O Plan de igualdade conterá programas de El Plan de Igualdad contendrá Programas actuación específicos que sinalarán as de actuación específicos que señalarán las accións concretas, os recursos dispoñibles, acciones concretas, los recursos a quen van dirixidos esas accións, disponibles, a quiénes van dirigidos esas obxectivos específicos e indicadores para acciones, objetivos específicos e valorar o grao no que se cumpre. indicadores para valorar el grado de cumplimiento.

Artigo 16. Control, seguimento e Artículo 16. Control, seguimiento y avaliación evaluación

O Plan de igualdade conterá os seus El Plan de Igualdad contendrá sus propios instrumentos de control, propios instrumentos de control, seguimento e avaliación. seguimiento y evaluación.

CAPITULO IV CAPITULO IV

XESTIÓN DE PERSOAL GESTIÓN DE PERSONAL

Artigo 17. Xestión de persoal Artículo 17. Gestión de personal

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del garantirán o de organismos dependientes del mismo principio de igualdade entre mulleres e garantizarán el principio de igualdad homes na diversidade en todas as áreas de entre mujeres y hombres en la diversidad xestión do seu persoal, isto é na definición en todas las áreas de gestión de su 63

dos postos de traballo, o acceso, personal, esto es en la definición de los clasificación profesional, promoción, puestos de trabajo, el acceso, formación, saúde laboral, retribución e clasificación profesional, promoción, dereitos laborais. formación, salud laboral, retribución y derechos laborales.

O Concello da Coruña, mediante as El Ayuntamiento de A Coruña, mediante oportunas ordes de servizo, facilitará a las oportunas órdenes de servicio, aplicación efectiva do principio de facilitará la aplicación efectiva del igualdade na diversidade na xestión da principio de igualdad en la diversidad en política municipal trasladando o seu efecto la gestión de la política municipal na súa misión de mellora da inclusión trasladando el efecto del mismo en su social na cidade, contribuíndo a eliminar misión de mejora de la inclusión social en as situacións de discriminación indirecta la ciudad, contribuyendo a eliminar las que inciden maioritariamente sobre as situaciones de discriminación indirecta mulleres e sobre as persoas por motivo das que inciden mayoritariamente sobre las diversidades existentes –funcional, mujeres y sobre las personas por motivo procedencia ou orixe étnica, diversidade de las diversidades existentes –funcional, cultural e diversidade sexual. procedencia u origen étnico, diversidad cultural y diversidad sexual-.

Artigo 18. Acceso, provisión e Artículo 18. Acceso, provisión y promoción promoción

As normas que regulen os procesos Las normas que regulen los procesos selectivos de acceso, provisión e selectivos de acceso, provisión y promoción no emprego público promoción en el empleo público garantirán: garantizarán:

A denominación da relación dos postos de La denominación de la relación de los traballo do ente municipal respectará as puestos de trabajo del ente municipal normas de linguaxe inclusiva. respetará las normas de lenguaje inclusivo.

Nas convocatorias públicas de emprego En las convocatorias públicas de empleo incluiranse contidos de igualdade entre se incluirán contenidos de igualdad entre mulleres e homes na diversidade nos mujeres y hombres en la diversidad en los temarios, adaptando o seu contido ao temarios, adaptando su contenido al posto para desempeñar. puesto a desempeñar.

Nos procesos de promoción interna En los procesos de promoción interna se valorarase a formación en igualdade entre valorará la formación en igualdad entre mulleres e homes na diversidade. mujeres y hombres en la diversidad.

Promoverase o acceso de mulleres a toda a Se promoverá el acceso de mujeres a toda diversidade de postos de traballo e a todos la diversidad de puestos de trabajo y a 64

os niveis de clasificación co fin de avanzar todos los niveles de clasificación a fin de pola erradicación da segregación avanzar por la erradicación de la horizontal e vertical. segregación horizontal y vertical.

Artigo 19. Formación Artículo 19. Formación

As áreas ou servizos con competencia na Las áreas o servicios con competencia en xestión do persoal do Concello da Coruña la gestión del personal del Ayuntamiento e do resto de organismos dependentes del de A Coruña y del resto de organismos desenvolverán anualmente un estudo das dependientes del mismo desarrollarán necesidades formativas en materia de anualmente un estudio de las necesidades igualdade do seu persoal en coordinación formativas en materia de igualdad de su coas estruturas municipais en materia de plantilla en coordinación con las igualdade. estructuras municipales en materia de igualdad.

As políticas de formación interna Las políticas de formación internas incluirán, ademais das xa recollidas na incluirán, además de las ya recogidas en presente ordenanza: la presente ordenanza:

A igualdade entre mulleres e homes na La igualdad entre mujeres y hombres en diversidade como un medio de mellora la diversidad como un medio de mejora profesional do persoal técnico do Concello profesional del personal técnico del da Coruña e do resto de organismos Ayuntamiento de A Coruña y del resto de dependentes del. organismos dependientes del mismo.

Accións formativas específicas en Acciones formativas específicas en igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade tanto de carácter básico e diversidad tanto de carácter básico y xeral como de carácter máis específico e general como de carácter más específico y especializado. especializado.

O fomento da participación de mulleres e El fomento de la participación de mujeres homes en procesos formativos para axudar y hombres en procesos formativos para a eliminar a segregación horizontal e ayudar a eliminar la segregación vertical. horizontal y vertical.

O fomento de mecanismos de El fomento de mecanismos de corresponsabilidade que axuden a corresponsabilidad que ayuden a conciliar a formación coa vida persoal, conciliar la formación con la vida laboral e familiar: axuste dos horarios ás personal, laboral y familiar, mediante el necesidades das e dos traballadores, ajuste de los horarios a las necesidades de ampliación da oferta dos cursos en liña, las y los trabajadores, ampliación de la priorizar o acceso aos cursos de formación oferta de los cursos on-line, priorización do persoal que se acabe de incorporar tras del acceso a los cursos de formación del un permiso ou excedencia de coidado de personal que se acabe de incorporar tras 65

menores ou persoas en situación de un permiso o excedencia de cuidado de dependencia, e informar sobre formación menores o personas en situación de mediante calquera medio dispoñible a dependencia, y el envío de información de estas persoas que están acollidas a estes la formación por cualquier medio permisos ou excedencias e calquera outra disponible a estas personas que están medida que sirva para a reorganización acogidas a estos permisos o excedencias y social dos coidados. cualquier otra medida que sirva para la reorganización social de los cuidados.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del asegurarán de organismos dependientes del mismo que todas as accións formativas que se asegurarán que todas las acciones desenvolvan cumpran co establecido na formativas que se desarrollen, cumplan presente ordenanza en relación a garantir a con lo establecido en la presente igualdade entre mulleres e homes na ordenanza en relación a garantizar la información, comunicación e nos contidos igualdad entre mujeres y hombres en la impartidos. información, comunicación y en los contenidos impartidos.

Artigo 20. Retribución salarial Artículo 20. Retribución salarial

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del identificarán de organismos dependientes del mismo as brechas salariais que puidesen existir identificarán las brechas salariales que entre o seu persoal e adoptarán as medidas pudieran existir entre su personal y ao seu alcance para eliminar as diferenzas adoptarán las medidas a su alcance para de xénero tanto na valoración dos postos eliminar los sesgos de género tanto en la como na política retributiva. valoración de los puestos como en la política retributiva.

Artigo 21. Seguridade e saúde laboral Artículo 21. Seguridad y Salud laboral

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del deberán de organismos dependientes del mismo incluír a perspectiva de xénero no ámbito deberán incluir la perspectiva de género da saúde laboral e a prevención de riscos en el ámbito de la salud laboral y la laborais. Para ese efecto adoptaranse, prevención de riesgos laborales. A tal entre outras, as seguintes medidas: efecto se adoptarán, entre otras, las siguientes medidas:

Análise das desigualdades de xénero nas Análisis de las desigualdades de género condicións de traballo, na exposición aos en las condiciones de trabajo, en la riscos laborais psicosociais, ergonómicos, exposición a los riesgos laborales hixiénicos e na saúde e establecer psicosociales, ergonómicos, higiénicos y mecanismos de prevención desde a en la salud y establecer mecanismos de perspectiva de xénero. prevención desde la perspectiva de 66

género.

Investigación das enfermidades laborais Investigación de las enfermedades desde a perspectiva de xénero e difusión laborales desde la perspectiva de género y dos resultados para o seu coñecemento. difusión de los resultados para su conocimiento.

Inclusión dun módulo sobre prevención do Inclusión de un módulo sobre prevención acoso sexual e por razón de sexo na del acoso sexual y por razón de sexo en la formación sobre prevención dos riscos formación sobre prevención de los riesgos laborais. laborales.

Desenvolvemento de ferramentas para a Desarrollo de herramientas para la xestión do acoso sexual e por razón de gestión del acoso sexual y por razón de sexo no ente municipal, así como de sexo en el ente municipal, así como de calquera medida relacionada coa violencia cualquier medida relacionada con la contra as traballadoras e/ou traballadores violencia contra las trabajadoras y/o municipais. trabajadores municipales.

Difusión ao persoal dos recursos e Difusión a la plantilla de los recursos y dereitos das mulleres que enfrontan a derechos de las mujeres que enfrentan la violencia contra as mulleres. violencia contra las mujeres.

Formación en materia de xénero do Formación en materia de género del persoal con competencias na seguridade e personal con competencias en la saúde laboral. seguridad y salud laboral.

CAPÍTULO V CAPÍTULO V

VIOLENCIA DE XÉNERO VIOLENCIA DE GÉNERO

Artigo 22. Definición Artículo 22. Definición

Para os efectos desta ordenanza A los efectos de esta ordenanza se considéranse violencia de xénero toda considera violencia de género toda aquela forma de violencia que se produce aquella forma de violencia que se produce a partir dun conxunto de desigualdades con base en un conjunto de desigualdades estruturais que afunden as súas raíces no estructurales que hunden sus raíces en el sistema patriarcal. sistema patriarcal.

Para os efectos desta ordenanza, enténdese A efectos de esta ordenanza, se entiende por violencia de xénero todo o acto de por violencia de género todo acto de violencia física e/ou psicolóxica, incluídas violencia física y/o psicológica, incluidas as agresións á liberdade sexual, as las agresiones a la libertad sexual, las ameazas, as coaccións ou a privación amenazas, las coacciones o la privación arbitraria de liberdade, que exercen os arbitraria de libertad, que ejercen los 67

homes sobre as mulleres de forma directa hombres sobre las mujeres de forma e simbólica, xa sexan ou fosen os seus directa y simbólica, ya sean o hayan sido cónxuxes ou estean ou estivesen ligadas a sus cónyuges o estén o hayan estado eles por relacións similares de ligadas a ellos por relaciones similares de afectividade aínda sen convivencia, como afectividad aun sin convivencia, como manifestación da discriminación, a manifestación de la discriminación, la situación de desigualdade e das relacións situación de desigualdad y de las de poder asimétricas. relaciones de poder asimétricas.

Todas as formas de violencia contra as Todas las formas de violencia contra las mulleres han de entenderse no marco da mujeres han de entenderse en el marco de complexidade das diversas interseccións la complejidad de las diversas que conforman a identidade persoal como intersecciones que conforman la identidad a diversidade funcional, procedencia ou personal como la diversidad funcional, orixe étnica, racial, cultural, e diversidade procedencia u origen étnico, racial, afectivo-sexual. cultural, y diversidad afectivo-sexual.

Os espazos onde se exercen estas Los espacios donde se ejercen estas violencias son físicos, simbólicos e violencias son físicos, simbólicos y frecuentes no ámbito da parella ou frecuentes en el ámbito de la pareja o exparella, familiar, laboral, social ou expareja, familiar, laboral, social o comunitario. comunitario.

Artigo 23. Ámbitos de intervención e Artículo 23. Ámbitos de intervención y medidas medidas

O Concello da Coruña adoptará as El Ayuntamiento de A Coruña adoptará medidas de investigación, prevención, las medidas de investigación, prevención, sensibilización, formación, atención e sensibilización, formación, atención y protección sinaladas na Lei 11/2007, do protección señaladas en la Ley 11/2007, 27 de xullo, para a prevención e o de 27 de julio, para la Prevención y el tratamento integral da violencia de xénero, Tratamiento Integral de la Violencia de así como as establecidas na Lei orgánica Género así como las establecidas en la 1/2004, do 28 de decembro, de medidas de Ley Orgánica 1/2004, de 28 de diciembre, protección integral contra a violencia de de Medidas de Protección Integral contra xénero. la Violencia de Género.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del: de organismos dependientes del mismo:

Garantirán a formación especializada e Garantizarán la formación especializada continua en violencia de xénero de todo o y continua en violencia de género, de todo persoal municipal con competencias el personal municipal con competencias directas no tratamento desta violencia. directas en el tratamiento de esta violencia.

68

Impulsarán a incorporación da perspectiva Impulsarán la incorporación de la de atención en materia de violencia de perspectiva de atención en materia de xénero, ao conxunto da formación do violencia de género al conjunto de la persoal municipal con independencia do formación del personal municipal con seu ámbito de competencia e perseguindo independencia de su ámbito de unha maior transversalidade. competencia y persiguiendo una mayor transversalidad.

Impulsarán as medidas necesarias para Impulsarán las medidas necesarias para reparar os danos sufridos polas persoas reparar los daños sufridos por las por enfrontar esta violencia estrutural, así personas por enfrentar esta violencia como os recursos e servizos suficientes, estructural así como los recursos y accesibles e de calidade que contribúan a servicios suficientes, accesibles y de reforzar os seus procesos individuais e calidad que contribuyan a reforzar sus colectivos de apoderamento e procesos individuales y colectivos de recuperación. empoderamiento y recuperación.

Promoverán actuacións e estratexias Promoverán actuaciones y estrategias necesarias para previr a violencia de necesarias para prevenir la violencia de xénero e sensibilizar e informar a género y sensibilizar e informar a la cidadanía no seu conxunto, con especial ciudadanía en su conjunto, con especial atención á poboación xuvenil, xerando atención a la población juvenil, canles de participación e implicando a generando cauces de participación e asociacións e organismos de diferente implicando a asociaciones y organismos índole. de diferente índole.

Realizarán estudos e traballos de Realizarán estudios y trabajos de investigación, con medios propios ou investigación, con medios propios o mediante acordos con institucións mediante acuerdos con instituciones especializadas sobre as causas, especializadas sobre las causas, características, extensión e consecuencias características, extensión y consecuencias da violencia contra as mulleres, así como de la violencia contra las mujeres, así sobre a avaliación da eficacia das medidas como sobre la evaluación de la eficacia de aplicadas. las medidas aplicadas.

Artigo 24. Prevención e sensibilización Artículo 24. Prevención y sensibilización

O Concello da Coruña, xa sexa El Ayuntamiento de A Coruña, ya sea individualmente ou en colaboración con individualmente o en colaboración con outras institucións, levará a cabo otras instituciones, llevará a cabo campañas e accións para concienciar a campañas y acciones para concienciar a cidadanía sobre a violencia de xénero. la ciudadanía sobre la violencia de género.

Reforzará o apoderamento do colectivo de Reforzará el empoderamiento del mulleres e de mulleres particulares que se colectivo de mujeres y de mujeres 69

enfrontan á violencia contra elas, todo iso particulares que se enfrentan a la en colaboración con outros departamentos violencia contra ellas, todo ello en municipais que teñen asignadas as colaboración con otros departamentos funcións e competencias das políticas municipales que tienen asignadas las sociais e culturais e con outras entidades funciones y competencias de las políticas públicas ou privadas. sociales y culturales y con otras entidades públicas o privadas.

O Concello da Coruña adoptará políticas El Ayuntamiento de A Coruña adoptará de prevención e sensibilización contra a políticas de prevención y sensibilización violencia de xénero, tanto destinadas a contra la violencia de género, tanto colectivos específicos como á cidadanía destinadas a colectivos específicos como a en xeral, e fará público o seu rexeitamento la ciudadanía en general, y hará público a todo tipo de violencia de xénero. su rechazo a todo tipo de violencia de género.

Así mesmo, promoverá actividades Asimismo, promoverá actividades dirixidas aos homes encamiñadas ao seu dirigidas a los hombres encaminadas a su compromiso firme en contra da violencia compromiso firme en contra de la de xénero e os comportamentos sexistas e violencia de género y los discriminatorios. comportamientos sexistas y discriminatorios.

Artigo 25. Formación Artículo 25. Formación

O Concello da Coruña formará o seu El Ayuntamiento de A Coruña formará a persoal no fomento da igualdade e a su personal en el fomento de la igualdad y prevención da violencia de xénero nun la prevención de la violencia de género en sentido amplo; á súa vez, facilitaralle un sentido amplio; a su vez, facilitará formación específica ao persoal técnico formación específica al personal técnico que atenda directamente a mulleres que que atienda directamente a mujeres que sofren violencia de xénero. Tamén sufren violencia de género. También impulsará formación en detección de impulsará formación en detección de violencia de xénero ao persoal municipal violencia de género al personal municipal ou outro tipo de persoal dependente u otro tipo de personal dependiente de daquel dedicado á atención directa á aquel dedicado a la atención directa a la cidadanía. ciudadanía,

Todos os departamentos do Concello da Todos los departamentos del Coruña aplicarán as medidas necesarias Ayuntamiento de A Coruña aplicarán las para garantir que o persoal municipal medidas necesarias para garantizar que el reciba unha formación especializada en personal municipal reciba una formación igualdade de xénero e prevención das especializada en igualdad de género y violencias machistas. prevención de la violencia de género.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia 70

de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade promoverá sesións formativas, diversidad promoverá sesiones sobre como recoñecer e facer fronte á formativas, sobre como reconocer y hacer violencia de xénero dirixidas ás frente a la violencia de género dirigidas a institucións e asociacións. las instituciones y asociaciones.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade impulsará, tanto directamente diversidad impulsará, tanto directamente como en coordinación con outras como en coordinación con otras institucións e entidades implicadas nesta instituciones y entidades implicadas en materia, a organización de sesións esta materia, la organización de sesiones formativas nos centros escolares do formativas en los centros escolares del municipio para o alumnado e o municipio para el alumnado y el profesorado, a fin de fomentar a igualdade profesorado, a fin de fomentar la igualdad e previr a violencia de xénero. y prevenir la violencia de género.

Artigo 26. Atención e protección Artículo 26. Atención y protección

O Concello da Coruña garantirá o deseño El Ayuntamiento de A Coruña garantizará e desenvolvemento dos recursos e servizos el diseño y desarrollo de los recursos y necesarios para atender a violencia de servicios necesarios para atender a la xénero no municipio. Asumirá, polo violencia de género en el municipio. menos, os servizos que ofrezan acollida, Asumirá, al menos, los servicios que derivación, atención psicolóxica e ofrezcan acogida, derivación, atención asistencia xurídica. psicológica y asistencia jurídica.

Así mesmo, reforzará os procesos e Asimismo, reforzará los procesos y recursos dispoñibles para previr a recursos disponibles para prevenir la precarización económica das persoas que precarización económica de las personas sofren violencia de xénero. que sufren violencia de género.

O Concello da Coruña, dentro do seu El Ayuntamiento de A Coruña, dentro de ámbito competencial, impulsará as su ámbito competencial, impulsará las seguintes medidas: siguientes medidas:

Garantirá que as persoas que sofren Garantizará que las personas que sufren violencia de xénero reciban unha atención violencia de género reciban una atención integral e personalizada que lles permita integral y personalizada que les permita facer fronte a todas as necesidades hacer frente a todas las necesidades causadas pola situación de violencia, e que causadas por la situación de violencia, y se poñan á súa disposición os recursos que se pongan a su disposición los máis adecuados conforme ás recursos más adecuados conforme a las circunstancias sociais e persoais de cada circunstancias sociales y personales de caso. cada caso.

71

Garantirá a igualdade e non permitirá Garantizará la igualdad, y no permitirá ningún tipo de discriminación funcional, ningún tipo de discriminación funcional, de procedencia ou orixe étnica, racial, de procedencia u origen étnico, racial, cultural, e diversidade afectivo-sexual-. cultural, y diversidad afectivo-sexual-.

Adoptará as medidas necesarias para que Adoptará las medidas necesarias para que exerzan os seus dereitos as vítimas que ejerzan sus derechos las víctimas que por polas súas circunstancias persoais e sus circunstancias personales y sociales sociais teñen máis dificultades para tienen más dificultades para acceder a acceder a unha atención integral, una atención integral, especialmente las especialmente as mulleres con diversidade mujeres con diversidad funcional y las funcional e as mulleres inmigrantes, mujeres inmigrantes, independientemente independentemente da súa situación de su situación administrativa. administrativa.

Axudaralles ás mulleres e persoas que Ayudará a las mujeres y personas que sofren violencia a adquirir autonomía sufren violencia a adquirir autonomía persoal e a lograr unha vida normalizada. personal y a lograr una vida normalizada.

Garantirá a defensa dos intereses das Garantizará la defensa de los intereses de persoas menores. las personas menores.

Garantirá unha actuación áxil e flexible, Garantizará una actuación ágil y flexible, para que a resposta requirida en cada caso para que la respuesta requerida en cada sexa o máis rápida e adecuada posible. caso sea lo más rápida y adecuada posible.

Evitarase, no posible, a vitimización Se evitará, en lo posible, la victimización secundaria, reducindo ao mínimo os secundaria, reduciendo al mínimo los inconvenientes que poidan sufrir as inconvenientes que puedan sufrir las mulleres como consecuencia das súas mujeres como consecuencia de sus relacións con profesionais e institucións. relaciones con profesionales e instituciones.

Todos os departamentos municipais do Todos los departamentos municipales del Concello da Coruña que obteñan datos Ayuntamiento de A Coruña que obtengan persoais sobre violencia de xénero asumen datos personales sobre violencia de o compromiso de recoller os ditos datos, género asumen el compromiso de recoger informalos e obter o permiso para o seu datos, informarlos y obtener el permiso tratamento, de controlar o acceso e de para su tratamiento, de controlar el adoptar as medidas de seguridade acceso y de adoptar medidas de seguridad axeitadas ao tipo de tratamento efectuado. adecuadas al tipo de tratamiento Porén, deberase cumprir tamén o disposto efectuado. No obstante todo lo anterior, se na Lei orgánica 3/2018, do 3 de decembro, deberá cumplir también lo dispuesto en la de protección de datos persoais e garantía Ley Orgánica 3/2018, de 3 de diciembre, 72

dos dereitos dixitais; o Regulamento de protección de datos personales y 2016/679 do Parlamento europeo e do garantía de los derechos digitales; el Consello, do 27 de abril de 2016, relativo Reglamento 2016/679 del Parlamento á protección das persoas físicas no que Europeo y del Consejo, de 27 de abril de respecta ao tratamento de datos persoais e 2016, relativo a la protección de las á libre circulación destes datos e que personas físicas en lo que respecta al derroga a Directiva 95/46/CE, así como o tratamiento de datos personales y a la resto da normativa en materia de libre circulación de estos datos y por el protección de datos e o recollido nos que se deroga la Directiva 95/46/CE, así acordos, protocolos e programas como el resto de la normativa en materia interinstitucionais. de protección de datos y lo recogido en los acuerdos, protocolos y programas interinstitucionales.

CAPÍTULO VI CAPÍTULO VI

APODERAMENTO SOCIAL, EMPODERAMIENTO SOCIAL, ECONÓMICO E POLÍTICO DAS ECONÓMICO Y POLÍTICO DE LAS MULLERES MUJERES

Artigo 27. Definición Artículo 27. Definición

Para os efectos desta ordenanza, enténdese A efectos de esta ordenanza, se entiende como apoderamento o proceso que reforza como empoderamiento el proceso por el o liderado, a toma de decisións e a que se refuerza el liderazgo, la toma de participación das mulleres en todos os decisiones y la participación de las espazos e incrementa o seu acceso e mujeres en todos los espacios y se control de recursos, mellorando a súa incrementa su acceso y control de situación e posición nos diferentes recursos, mejorando su situación y ámbitos da vida. posición en los diferentes ámbitos de la vida.

Enténdese por representación ou Se entiende por representación o composición equilibrada para os efectos composición equilibrada a los efectos de desta ordenanza aquela situación que esta ordenanza aquella situación que garanta a presenza de mulleres e homes de garantice la presencia de mujeres y forma que, no conxunto ao que se refira, hombres de forma que, en el conjunto al as persoas de cada sexo nin superen o que se refiera, las personas de cada sexo sesenta por cento nin sexan menos do ni superen el sesenta por ciento ni sean corenta por cento fixando o obxectivo de menos del cuarenta por ciento fijando el acadar a paridade entre mulleres e homes. objetivo de alcanzar la paridad entre mujeres y hombres.

Enténdese por autonomía, para os efectos Se entiende por autonomía, a los efectos de aplicación da presente ordenanza, a de aplicación de la presente ordenanza, la capacidade das mulleres para adquirir capacidad de las mujeres para adquirir 73

autoridade e poder sobre os recursos e as autoridad y poder sobre los recursos y las decisións que afectan á súa vida, con total decisiones que afectan a su vida, con total independencia e a partir dos seus propios independencia y a partir de sus propios testemuños e experiencias. testimonios y experiencias.

Artigo 28. Medidas Artículo 28. Medidas

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del terán como de organismos dependientes del mismo obxectivo xerar as condicións necesarias tendrán como objetivo generar las para alcanzar a igualdade en todos os condiciones necesarias para alcanzar la ámbitos da vida e potenciar a autonomía e igualdad en todos los ámbitos de la vida y o fortalecemento dos dereitos e posición potenciar la autonomía y el social, económica e política das mulleres. fortalecimiento de los derechos y posición social, económica y política de las mujeres.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del de organismos dependientes del mismo desenvolverán as medidas e os desarrollarán las medidas y mecanismos mecanismos oportunos para fortalecer a oportunos para fortalecer la autoestima, autoestima, autonomía, poder persoal así autonomía, poder personal así como las como as capacidades persoais de capacidades personales de influencia y de influencia e de decisión das mulleres, decisión de las mujeres, desarrollando desenvolvendo entre outras as seguintes entre otras las siguientes medidas: medidas:

Analizar a incidencia dos factores vitais, Analizar la incidencia de los factores económicos, laborais, estruturais en vitales, económicos, laborales, mulleres e homes e propoñer medidas estructurales en mujeres y hombres y correctoras. proponer medidas correctoras.

Impulsar e fortalecer o tecido asociativo Impulsar y fortalecer el tejido asociativo da Coruña, a súa capacitación, a súa de A Coruña, su capacitación, su participación no deseño, implementación, participación en el diseño, seguimento e avaliación das políticas implementación, seguimiento y evaluación municipais específicas en materia de de las políticas municipales específicas en igualdade, así como das sectoriais. materia de igualdad así como de las sectoriales.

Impulsar o recoñecemento e a Impulsar el reconocimiento y la visibilización das achegas, saberes e visibilización de las aportaciones, saberes logros das mulleres, de calquera condición y logros de las mujeres, de cualquier e circunstancias e en todos os ámbitos da condición y circunstancias y en todos los vida. ámbitos de la vida.

74

Volver a significar os espazos e os tempos Resignificar los espacios y tiempos desde desde a experiencia das mulleres la experiencia de las mujeres promovendo a súa presenza e integrando promoviendo su presencia y la integración criterios relativos á calidade de vida, de criterios relativos a la calidad de vida, benestar e as necesidades de coidado na bienestar y las necesidades de cuidado en planificación municipal. la planificación municipal.

Contribuír a mellorar a percepción da Contribuir a mejorar la percepción de la sociedade sobre as habilidades e sociedad sobre las habilidades y capacidades das mulleres desde o enfoque capacidades de las mujeres desde el interseccional. enfoque interseccional.

Recompilar e difundir boas prácticas Recopilar y difundir buenas prácticas relativas ao apoderamento das mulleres. relativas al empoderamiento de las mujeres.

Promover o incremento da participación e Promover el incremento de la representación cuantitativa e cualitativa participación y representación das mulleres en sectores económicos, cuantitativa y cualitativa de las mujeres sindicais, políticos, sociais e culturais, así en sectores económicos, sindicales, como a representación equilibrada nos políticos, sociales y culturales así como la espazos de poder e toma decisións, representación equilibrada en los fixando o obxectivo de acadar a paridade espacios de poder y toma decisiones, entre mulleres e homes. fijando el objetivo de alcanzar la paridad entre mujeres y hombres.

Favorecer a erradicación da feminización Favorecer la erradicación de la da pobreza, entendendo esta como a feminización de la pobreza, entendiendo sobrerrepresentación das mulleres entre as esta como la sobrerrepresentación de las persoas en situación de pobreza, mujeres entre las personas en situación de traballando a exclusión social con pobreza, trabajando la exclusión social perspectiva de xénero. con perspectiva de género.

Impulsar a sensibilización e Impulsar la sensibilización y concienciación do tecido empresarial concienciación del tejido empresarial coruñés e de interlocución social. coruñés y de interlocución social.

Promover a aprendizaxe das mulleres e as Promover el aprendizaje de las mujeres y iniciativas empresariais lideradas por elas. las iniciativas empresariales lideradas por ellas.

Analizar a política fiscal do Concello da Analizar la política fiscal del Coruña e introducir criterios de xénero e Ayuntamiento de A Coruña e introducir progresividade na súa formulación. criterios de género y progresividad en su formulación. 75

Impulsar a Escola de Apoderamento Impulsar la Escuela de Empoderamiento Feminista, considerada como un recurso Feminista, considerada como un recurso municipal de carácter gratuíto para crear municipal de carácter gratuito para la redes de apoio mutuo entre mulleres, creación de redes de apoyo mutuo entre garantindo a dispoñibilidade de espazos mujeres, garantizando la disponibilidad para o seu desenvolvemento así como a de espacios para su desarrollo así como colaboración dos distintos servizos la colaboración de los distintos servicios municipais na programación de municipales en la programación de actividades. actividades.

CAPÍTULO VII CAPÍTULO VII

CORRESPONSABILIDADE CORRESPONSABILIDAD

Artigo 29. Definición Artículo 29. Definición

Para os efectos desta ordenanza, defínese A efectos de esta ordenanza, se define la a corresponsabilidade como o corresponsabilidad como el compromiso compromiso político, económico e social político, económico y social para que para que homes e mulleres, titulares dos hombres y mujeres, titulares de los mesmos dereitos, se erixan, ao tempo, en mismos derechos, se erijan, al tiempo, en responsables de similares deberes e responsables de similares deberes y obrigas nos escenarios público e privado, obligaciones en los escenarios público y no mercado laboral, nas responsabilidades privado, en el mercado laboral, en las familiares e na toma de decisións. responsabilidades familiares y en la toma de decisiones.

Artigo 30. Actuacións Artículo 30. Actuaciones

Para acadar o obxectivo de Para alcanzar el objetivo de corresponsabilidade, o Concello da corresponsabilidad, el Ayuntamiento de A Coruña e o resto de organismos Coruña y el resto de organismos dependentes del desenvolverán, entre dependientes del mismo desarrollarán, outras, as seguintes medidas: entre otras, las siguientes medidas:

Fomentar a corresponsabilidade dos Fomentar la corresponsabilidad de los homes nas tarefas de coidado e hombres en las tareas de cuidado y domésticas, por medio de programas, domésticas, por medio de programas, campañas e accións na procura dun campañas y acciones en la búsqueda de repartimento equitativo das un reparto equitativo de las responsabilidades e unha mellor responsabilidades y una mejor distribución dos tempos co obxectivo de distribución de los tiempos con el objetivo conciliar a vida persoal, familiar e laboral. de conciliar la vida personal, familiar y laboral.

Impulsar o deseño e implantación de Impulsar el diseño e implantación de 76

servizos e recursos alcanzables, flexibles, servicios y recursos asequibles, flexibles, de calidade e de fácil acceso que de calidad y de fácil acceso que favorezan a conciliación da vida persoal e favorezcan la conciliación de la vida laboral, especialmente os relativos aos personal y laboral, especialmente los coidados como a atención ás persoas en relativos a los cuidados como la atención situación de dependencia. a las personas en situación de dependencia.

Fomentar no tecido económico, Fomentar en el tejido económico, empresarial e sindical da Coruña a empresarial y sindical de A Coruña la transformación das organizacións en transformación organizacional en relación aos usos do tempo e a relación a los usos del tiempo y la corresponsabilidade. corresponsabilidad.

Promover o deseño e desenvolvemento de Promover el diseño y desarrollo de servizos de atención educativa e servicios de atención educativa y asistencial á infancia que cubran as asistencial a la infancia que cubran las necesidades nas idades previas á necesidades en las edades previas a la escolarización e que oferten horarios e escolarización y que oferten horarios y calendarios amplos e flexibles en calendarios amplios y flexibles en colaboración co resto de administracións colaboración con el resto de competentes. administraciones competentes.

Impulsar os medios necesarios co fin de Impulsar los medios necesarios a fin de que ao longo das etapas escolares de que a lo largo de la escolaridad infantil y infantil e primaria exista unha atención primaria exista una atención complementaria de carácter complementaria de carácter extracurricular ao horario e calendario extracurricular, al horario y calendario escolar preestablecido, de modo que se escolar preestablecido, de modo que se facilite a conciliación da vida persoal e facilite la conciliación de la vida personal laboral de mulleres e homes. y laboral de mujeres y hombres.

Deseñar e desenvolver medidas e servizos Diseñar, desarrollar medidas y servicios de apoio económico, técnico e psicosocial de apoyo económico, técnico y psicosocial ás persoas que realicen traballo de a las personas que realicen trabajo de coidados recoñecéndoos como unha cuidados reconociéndolos como una necesidade vital e un ben común que se necesidad vital y un bien común que se pode compartir, gozar e que nos fai puede compartir, disfrutar y que nos hace mellores como sociedade e como persoas. mejores como sociedad y como personas.

Ampliar, na medida do posible, a oferta de Ampliar, en la medida de lo posible, la servizos sociocomunitarios para atender as oferta de servicios sociocomunitarios necesidades básicas favorecendo o cambio para atender a las necesidades básicas de actitudes necesario para un favoreciendo el cambio de actitudes repartimento de responsabilidades en necesario para una repartición de equidade. responsabilidades en equidad. 77

Concienciar do beneficio social que supón Concienciar del beneficio social que aplicar a corresponsabilidade en todos os supone aplicar la corresponsabilidad en ámbitos da vida diaria, facendo fincapé todos los ámbitos de la vida diaria, nos ámbitos doméstico e familiar. haciendo hincapié en los ámbitos doméstico y familiar. Promover conciliar a vida persoal, laboral e familiar especialmente entre os homes Promover la conciliación de la vida do persoal municipal para fomentar a personal, laboral y familiar especialmente corresponsabilidade nas tarefas de entre los hombres de la plantilla coidado. municipal para fomentar la corresponsabilidad en las tareas de cuidado.

Promover procesos de cambio nas Promover procesos de cambio organizacións desde unha perspectiva de organizacional desde una perspectiva de apoderamento das mulleres e que promova empoderamiento de las mujeres y que a corresponsabilidade social nas tarefas de promueva la corresponsabilidad social en coidado, para reducir en termos de usos do las tareas de cuidado, para reducir en tempo o que representan as cargas de términos de usos del tiempo lo que coidados para as mulleres. representan las cargas de cuidados para las mujeres.

Informar e sensibilizar o persoal da Informar y sensibilizar a la plantilla de la importancia de garantir os dereitos importancia de garantizar los derechos laborais das persoas que realizan as tarefas laborales de las personas que realizan las de coidado e domésticas nos seus fogares tareas de cuidado y domésticas en sus dando a coñecer as alternativas e recursos hogares dando a conocer las alternativas que garanten a prestación digna destes y recursos que garantizan la prestación servizos e as condicións laborais de quen digna de estos servicios y las condiciones os presta. laborales de quienes los prestan.

Impulsar accións dirixidas a promover a Impulsar acciones dirigidas a promover la equiparación dos permisos intransferibles equiparación de los permisos de maternidade e paternidade para o intransferibles de maternidad y persoal ao seu servizo. paternidad para el personal a su servicio.

CAPÍTULO VIII CAPÍTULO VIII

USO NON SEXISTA DA LINGUAXE USO NO SEXISTA DEL LENGUAJE Y E ELIMINACIÓN DE ELIMINACIÓN DE ESTEREOTIPOS Y ESTEREOTIPOS E MEDIOS DE MEDIOS DE COMUNICACIÓN COMUNICACIÓN

Artigo 31. Disposición xeral Artículo 31. Disposición general

78

O Concello da Coruña fará un uso non El Ayuntamiento de A Coruña hará un uso sexista da linguaxe en todos os no sexista del lenguaje en todos los documentos e soportes que produza documentos y soportes que produzca directamente ou a través de entidades ou directamente o a través de entidades o terceiras persoas. terceras personas.

Tamén evitará e previrá os prexuízos, También evitará y prevendrá los prácticas e utilización de expresións prejuicios, prácticas y utilización de verbais e imaxes fundadas sobre a idea da expresiones verbales e imágenes fundadas superioridade ou inferioridade dun ou sobre la idea de la superioridad o outro sexo, ou sobre os roles femininos e inferioridad de uno u otro sexo, o sobre masculinos estereotipados ou doutros los roles femeninos y masculinos colectivos da sociedade diversa. estereotipados o de otros colectivos de la sociedad diversa.

Artigo 32. Asesoramento Artículo 32. Asesoramiento

En canto á delimitación do que deba En orden a la delimitación de lo que haya entenderse por uso non sexista da de entenderse por uso no sexista de la información, comunicación, iconografía información, comunicación, iconografía o ou utilización de estereotipos sexistas no utilización de estereotipos sexistas en el Concello, será a área municipal ayuntamiento, será el Área municipal competente en materia de igualdade entre competente en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade quen lle mujeres y hombres en la diversidad quien preste asesoramento ao persoal técnico e preste asesoramiento al personal técnico y político do Concello da Coruña. político del Ayuntamiento de A Coruña.

Os distintos servizos municipais Los distintos servicios municipales podrán poderanlle solicitar asesoramento á Área solicitar asesoramiento al Área de de Normalización Lingüística, que contará Normalización Lingüística, que contará co apoio da área municipal competente en con el apoyo del Área municipal materia de igualdade entre mulleres e competente en materia de igualdad entre homes na diversidade, sendo a supervisión mujeres y hombres en la diversidad, ou revisión de calquera documento ou siendo la supervisión o revisión de soporte responsabilidade do servizo cualquier documento o soporte municipal que o elabore. responsabilidad del servicio municipal que lo elabore.

Artigo 33. Medidas Artículo 33. Medidas

Co obxecto de fomentar unha Con el objeto de fomentar una información, comunicación e iconografía información, comunicación e iconografía non sexista e de evitar actitudes e no sexista y de evitar actitudes y comportamentos estereotipados, o comportamientos estereotipados, el Concello da Coruña, por iniciativa da área Ayuntamiento de A Coruña a iniciativa municipal competente en materia de del Área municipal competente en materia 79

igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade, realizará campañas de diversidad, realizará campañas de concienciación, promoverá cursos de concienciación, promoverá cursos de formación, e facilitaralles asesoramento ás formación, y facilitará asesoramiento a asociacións, organizacións e entidades las asociaciones, organizaciones y municipais que o soliciten. entidades municipales que lo soliciten.

A cidadanía ten dereito a lle esixir ao La ciudadanía tiene derecho a exigir al Concello que empregue unha linguaxe Ayuntamiento la utilización de un inclusiva e non discriminatoria. Nese lenguaje inclusivo y no discriminatorio. sentido, a Administración utilizará unha En ese sentido, la Administración utilizará información, comunicación e iconografía una información, comunicación e non discriminatoria tanto oralmente como iconografía no discriminatoria tanto por escrito. oralmente como por escrito.

Incluirase nos pregos de contratación e en Se incluirán en los pliegos de calquera tipo de contrato e/ou convenio de contratación y en cualquier tipo de colaboración a esixencia por parte da contrato y/o convenio de colaboración la empresa provedora da utilización dunha exigencia por parte de la empresa información, comunicación e iconografía proveedora de la utilización de una non sexista. información, comunicación e iconografía no sexista.

Evitarase en todas as informacións, Se evitará en todas las informaciones, comunicacións, iconografía e calquera comunicaciones, iconografía y cualquier tipo de escrito que xeren ou para os que tipo de escrito que generen o para los que colaboren o Concello da Coruña e os seus colaboren el Ayuntamiento de A Coruña y organismos dependentes, tanto sus organismos dependientes, tanto internamente como cara ao exterior, internamente como hacia el exterior, calquera fórmula que reflicta ou transmita cualquier fórmula que refleje o transmita ideas ou actitudes discriminatorias por ideas o actitudes discriminatorias por razón de sexo ou de xénero. razón de sexo o de género.

Evitaranse linguaxes ou imaxes Se evitarán lenguajes o imágenes estereotipadas sexistas en calquera estereotipados sexistas en cualquier elemento de propiedade municipal tales elemento de propiedad municipal tales como bandos, sinalizacións, documentos, como bandos, señalizaciones, modelos, rotulacións, selos, uniformes, documentos, modelos, rotulación, sellos, páxina web, intranet, placas, publicacións, uniformes, página web, intranet, placas, circulares, anuncios, convenio colectivo, publicaciones, circulares, anuncios, entre outros. convenio colectivo, entre otros.

Artigo 34. Medidas de comunicación Artículo 34. Medidas de comunicación inclusiva inclusiva

80

O Concello da Coruña reflectirá a El Ayuntamiento de A Coruña reflejará la presenza das mulleres nas diferentes presencia de las mujeres en las diferentes esferas da vida social, política, cultural e esferas de la vida social, política, cultural económica e en calquera área e/ou rol y económica y en cualquier área y/o rol social. social.

Igualmente, o Concello da Coruña evitará Igualmente, el Ayuntamiento de A Coruña e prohibirá os prexuízos, as prácticas e as evitará y prohibirá los prejuicios, las expresións orais baseadas na idea da prácticas y las expresiones orales basadas superioridade ou inferioridade dun ou en la idea de la superioridad o doutro sexo, así como os roles inferioridad de uno u otro sexo, así como estereotipados de mulleres e homes que los roles estereotipados de mujeres y reflictan unha imaxe anacrónica das hombres que reflejen una imagen mulleres nos espazos publicitarios anacrónica de las mujeres en los espacios municipais. Así mesmo, evitará e publicitarios municipales. Asimismo, prohibirá os prexuízos, as prácticas e as evitará y prohibirá los prejuicios, las expresións que reflictan unha imaxe prácticas y las expresiones que reflejen estereotipada, ou de superioridade ou una imagen estereotipada, o de inferioridade doutros colectivos da superioridad o inferioridad de otros sociedade diversa. colectivos de la sociedad diversa.

O Concello da Coruña non lles permitirá a El Ayuntamiento de A Coruña no exhibición de anuncios publicitarios a permitirá la exhibición de anuncios aqueles soportes que requiran autorización publicitarios a aquellos soportes que municipal se mostran unha falta de requieran autorización municipal si respecto ás persoas en razón de xénero ou muestran una falta de respeto a las diversidade afectivo-sexual, funcional ou personas en razón de género o diversidad de procedencia ou orixe étnica, racial ou afectivo-sexual, funcional o de cultural. procedencia u origen étnico, racial o cultural.

O Concello da Coruña garantirá que El Ayuntamiento de A Coruña garantizará mulleres e homes e outros colectivos da la visibilización equitativa de mujeres y sociedade diversa sexan visibles hombres y de otros colectivos de la equitativamente, así como que o sociedad diversa así como que el tratamento e a valoración de mulleres e tratamiento y la valoración de mujeres y homes sexa o mesmo na información hombres sea el mismo en la información escrita, oral e na baseada en imaxes, na escrita, oral y en la basada en imágenes, iconografía, na publicidade e na en la iconografía, en la publicidad y en la comunicación interna e externa. comunicación interna y externa.

Así mesmo, prestaralle especial atención á Asimismo, prestará especial atención a la actuación da representación política actuación de la representación política municipal, e impulsará de maneira municipal, e impulsará de manera especial que homes e mulleres representen especial que hombres y mujeres de forma paritaria o Concello nas representen de forma paritaria al 81

actividades de comunicación, tales como Ayuntamiento en las actividades de roldas de prensa, entregas de premios, comunicación, tales como ruedas de xurados, ou outros de análoga natureza. prensa, entregas de premios, jurados, u otros de análoga naturaleza.

O Concello da Coruña difundirá o El Ayuntamiento de A Coruña difundirá el rexeitamento social e institucional ante as rechazo social e institucional ante las manifestacións culturais e simbólicas da manifestaciones culturales y simbólicas de violencia de xénero. la violencia de género.

En canto á determinación do que debe En cuanto a la determinación de lo que considerarse un estereotipo sexista ou debe considerarse un estereotipo sexista o discriminatorio doutro tipo ou un uso non discriminatorio de otro tipo o un uso no sexista ou non discriminatorio da sexista o no discriminatorio de la información, a comunicación e a información, la comunicación y la iconografía por parte do Concello, a área iconografía por parte del Ayuntamiento, municipal competente en materia de el Área municipal competente en materia igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade aconsellará o persoal técnico e diversidad aconsejará al personal técnico político do Concello da Coruña. y político del Ayuntamiento de A Coruña.

CAPÍTULO IX CAPÍTULO IX

O IMPACTO DE XÉNERO NA EL IMPACTO DE GÉNERO EN LA NORMATIVA E NA ACTIVIDADE NORMATIVA Y ACTIVIDAD MUNICIPAL MUNICIPAL

Artigo 35. Definición Artículo 35. Definición

Para os efectos da presente ordenanza, A los efectos de la presente ordenanza se enténdese por impacto de xénero a entiende por impacto de género la avaliación previa a calquera normativa, evaluación previa a cualquier normativa, plans, programas, orientación do planes, programas, orientación del orzamento público e actividade municipal presupuesto público y actividad municipal para deste modo coñecer se repercute na a los efectos de conocer si la misma igualdade ou desigualdade entre mulleres repercute en la igualdad o desigualdad e homes. entre mujeres y hombres.

Artigo 36. Obxecto da avaliación Artículo 36. Objeto de la evaluación

Con carácter previo á elaboración dunha Con carácter previo a la elaboración de norma ou, en xeral, no desenvolvemento una norma o, en general, en el desarrollo de calquera actividade municipal, o de cualquier actividad municipal, el órgano promotor ha avaliar o impacto órgano promotor ha de evaluar el impacto potencial da proposta na situación das potencial de la propuesta en la situación mulleres e nos homes como colectivo e de las mujeres y en los hombres como 82

emitir, de ser o caso, un informe de colectivo y emitir, en su caso, un informe impacto de xénero. Para iso, ha analizar se de impacto de género. Para ello, ha de a actividade proxectada na norma ou acto analizar si la actividad proyectada en la administrativo pode ter repercusións norma o acto administrativo puede tener positivas ou adversas no obxectivo global repercusiones positivas o adversas en el de eliminar as desigualdades entre objetivo global de eliminar las mulleres e homes e promover a súa desigualdades entre mujeres y hombres y igualdade. promover su igualdad.

Serán obxecto de avaliación previa de Serán objeto de evaluación previa de impacto de xénero os proxectos de impacto de género los proyectos de ordenanzas, os programas e normativa de ordenanzas, los programas y normativa servizos municipais de especial de servicios municipales de especial transcendencia social e incidencia directa transcendencia social e incidencia directa na cidadanía. Así mesmo, serán tamén en la ciudadanía. Asimismo, serán obxecto de avaliación previa as propostas también objeto de evaluación previa las de actos administrativos que regulen: propuestas de actos administrativos que regulen:

Convocatorias de procesos selectivos de Convocatorias de procesos selectivos de acceso, provisión e promoción no acceso, provisión y promoción en el emprego público municipal, así como empleo público municipal, así como aqueles que, aínda que non regulen con aquellos que, aun no regulando con carácter xeral tales convocatorias, carácter general tales convocatorias, determinen a composición dos tribunais de determinen la composición de los selección. tribunales de selección.

A composición dos xurados creados para La composición de los jurados creados conceder calquera tipo de premio para la concesión de cualquier tipo de promovido ou subvencionado polo premio promovido o subvencionado por el Concello. Ayuntamiento.

Con todo, están eximidos da devandita No obstante, están eximidos de dicha avaliación, coa condición de que conten evaluación, siempre y cuando cuenten previamente coa conformidade da área previamente con la conformidad del Área municipal competente en materia de municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade, os proxectos normativos cuxo diversidad, los proyectos normativos cuyo obxecto sexa refundir ou modificar objeto sea refundir o modificar normas normas que xa están en vigor. que ya están en vigor.

Artigo 37. Directrices para realizar o Artículo 37. Directrices para la informe realización del informe

A responsabilidade técnica da elaboración La responsabilidad técnica de la 83

do informe de impacto de xénero elaboración del informe de impacto de corresponderalles ás direccións de área e género corresponderá a las direcciones de xefaturas de servizo. área y jefaturas de servicio.

A persoa titular da área municipal La persona titular del Área municipal competente en materia de igualdade entre competente en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade, mujeres y hombres en la diversidad, mediante instrución, regulará a estrutura e mediante instrucción, regulará la o contido do informe de impacto de estructura y contenido del informe de xénero. impacto de género.

Artigo 38. Planificación e xestión Artículo 38. Planificación y gestión orzamentaria presupuestaria

O Concello da Coruña terá en conta de El Ayuntamiento de A Coruña tendrá en maneira activa o obxectivo de igualdade cuenta de manera activa el objetivo de entre mulleres e homes na diversidade na igualdad entre mujeres y hombres en la planificación e xestión económica diversidad en la planificación y gestión municipal. económica municipal.

Así mesmo, consignarán e especificarán Asimismo, consignarán y especificarán anualmente nos seus orzamentos os anualmente en sus presupuestos los recursos económicos destinados ao recursos económicos destinados al exercicio das funcións e á execución das ejercicio de las funciones y a la ejecución medidas previstas nesta ordenanza, así de las medidas previstas en esta como á promoción da igualdade entre ordenanza, así como a la promoción de la mulleres e homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Con carácter xeral, adoptaranse as Con carácter general, se adoptarán las seguintes medidas: siguientes medidas:

Deseñar, planificar e elaborar Diseñar, planificar y elaborar instrumentos para mellorar a integración instrumentos para mejorar la integración da igualdade entre mulleres e homes na de la igualdad entre mujeres y hombres en planificación, elaboración, execución e la planificación, elaboración, ejecución y avaliación en materia orzamentaria, en evaluación en materia presupuestaria, en todas as áreas de intervención do Concello todas las áreas de intervención del da Coruña e a todos os niveis. Ayuntamiento de A Coruña y a todos los niveles.

En particular, teranse en conta as En particular, se tendrán en cuenta las condicións, situacións e necesidades de condiciones, situaciones y necesidades de mulleres e homes, para cuxo fin se mujeres y hombres, a cuyo fin se promoverá a reflexión, a análise e a posta promoverá la reflexión, el análisis y la en marcha ou, de ser o caso, puesta en marcha o, en su caso, 84

consolidación, de iniciativas para elaborar consolidación, de iniciativas para orzamentos que teñan integrada a elaborar presupuestos que tengan perspectiva de xénero. integrada la perspectiva de género.

Dar seguimento e avaliar que se cumpren Dar seguimiento y evaluar el os obxectivos asignados aos programas cumplimiento de los objetivos asignados a orzamentarios, medir o grao de los programas presupuestarios, medir el incorporación da perspectiva de xénero no grado de incorporación de la perspectiva proceso orzamentario e identificar e de género en el proceso presupuestario e compartir boas prácticas. identificar y compartir buenas prácticas.

Para estes efectos, elaborarase anualmente A estos efectos, se elaborará anualmente un informe onde se recolla o impacto un informe donde se recoja el impacto potencial nas situacións de mulleres e potencial en las situaciones de mujeres y homes dos orzamentos municipais. hombres de los presupuestos municipales.

Impulsar a sensibilización e formación do Impulsar la sensibilización y formación persoal con funcións relativas á definición del personal con funciones relativas a la e execución dos programas orzamentarios. definición y ejecución de los programas presupuestarios.

Para tal fin, o Concello da Coruña preverá A tal fin, el Ayuntamiento de A Coruña dentro da oferta formativa o preverá dentro de la oferta formativa el desenvolvemento das capacidades desarrollo de las capacidades necesarias necesarias para elaborar os orzamentos para la elaboración de los presupuestos desde a perspectiva de xénero. desde la perspectiva de género.

Incorporar nos programas orzamentarios Incorporar en los programas obxectivos e accións específicas para presupuestarios objetivos y acciones acadar a igualdade entre mulleres e homes específicas para la consecución de la na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

CAPÍTULO X CAPÍTULO X

COEDUCACIÓN, DEREITOS COEDUCACIÓN, DERECHOS SEXUAIS E SOLIDARIEDADE SEXUALES Y SOLIDARIDAD

Artigo 39. Coeducación Artículo 39. Coeducación

O Concello da Coruña desenvolverá El Ayuntamiento de A Coruña proxectos coeducativos, dirixidos á desarrollará proyectos coeducativos, educación das xeracións máis novas, dirigidos a la educación de las libres de estereotipos e prexuízos de generaciones más jóvenes, libres de xénero, que contribúa a un cambio de estereotipos y prejuicios de género, que valores e das actitudes da nosa sociedade a contribuya a un cambio de valores y de 85

favor da diversidade de identidade de las actitudes de nuestra sociedad a favor xénero. de la diversidad de identidad de género.

Para ese efecto, adoptaranse as seguintes A tal efecto, se adoptarán las siguientes medidas: medidas:

Impulsar a sensibilización e a formación Impulsar la sensibilización y la formación da comunidade escolar e universitaria no de la comunidad escolar y universitaria valor da igualdade e da diversidade en el valor de la igualdad y de la afectivo-sexual. diversidad afectivo-sexual.

Promover a formación básica en xénero e Promover la formación básica en género igualdade ao profesorado e persoal e igualdad al profesorado y personal socioeducativo para traballar sobre a socioeducativo para trabajar sobre la igualdade nas aulas ou nas actividades igualdad en las aulas o en las actividades extraescolares. extraescolares.

Apoiar a elaboración de unidades Apoyar la elaboración de unidades didácticas e, en especial, aquelas sobre a didácticas y, en especial, aquéllas sobre contribución das mulleres ao la contribución de las mujeres al desenvolvemento histórico da cidade da desarrollo histórico de la ciudad de A Coruña e nas que se aborden dunha Coruña y en las que se aborden de una maneira transversal as identidades de manera transversal las identidades de xénero, os códigos de conduta e en género, los códigos de conducta y en definitiva a evolución do concepto de definitiva la evolución del concepto de igualdade. igualdad.

Poñer en marcha iniciativas de Poner en marcha iniciativas de colaboración coas escolas e institucións e colaboración con las escuelas e axentes educativos para fomentar valores instituciones y agentes educativos para relacionados coa igualdade, e ofertando fomentar valores relacionados con la programas educativos específicos sobre igualdad, y ofertando programas igualdade entre mulleres e homes en todos educativos específicos sobre igualdad os niveis educativos, ou programas para entre mujeres y hombres en todos los educar na igualdade entre mulleres e niveles educativos, o programas para homes e na diversidade de orientacións educar en la igualdad entre mujeres y sexuais e identidades de xénero en todos hombres y en la diversidad de os niveis educativos. orientaciones sexuales e identidades de género en todos los niveles educativos.

Artigo 40. Respecto á diversidade Artículo 40. Respeto a la diversidad afectivo-sexual e identidade de xénero afectivo-sexual e identidad de género

O Concello da Coruña recoñece a El Ayuntamiento de A Coruña reconoce la diversidade afectivo-sexual e a identidade diversidad afectivo-sexual e identidad de de xénero. género 86

Para ese efecto, o Concello da Coruña, A tal efecto, el Ayuntamiento de A promoverá, entre outras, as seguintes Coruña, promoverá, entre otras, las medidas: siguientes medidas:

Levar a cabo campañas e outro tipo de Llevar a cabo campañas y otro tipo de iniciativas para sensibilizar a cidadanía iniciativas para sensibilizar a la sobre a liberdade e diversidade das ciudadanía sobre la libertad y diversidad relacións afectivo-sexuais e de identidade de las relaciones afectivo-sexuales y de de xénero. identidad de género.

Fomentar a creación de ferramentas e Fomentar la creación de herramientas y medidas específicas que combatan as medidas específicas que combatan las discriminacións que sofre as persoas discriminaciones que sufre las personas LGTBQI. LGTBQI.

Impulsar a realización de talleres de Impulsar la realización de talleres de educación na diversidade afectivo-sexual. educación en la diversidad afectivo- sexual.

Promover actuacións que impliquen a Promover actuaciones que impliquen a la cidadanía, movementos sociais, sindicais, ciudadanía, movimientos sociales, políticos, axentes e entidades económicas, sindicales, políticos, agentes y entidades culturais, deportivas e sociais de ámbito económicas, culturales, deportivas y municipal, a participar no compromiso sociales de ámbito municipal, a participar municipal coa igualdade na diversidade, en el compromiso municipal con la transcendendo da mera tolerancia cara ao igualdad en la diversidad, trascendiendo respecto, o recoñecemento da igualdade e de la mera tolerancia cara al respeto, el a inclusión de todas as persoas na súa reconocimiento de la igualdad y la ampla diversidade. inclusión de todas las personas en su amplia diversidad.

CAPÍTULO XI CAPÍTULO XI

CONTRATACIÓN E SUBVENCIÓNS CONTRATACIÓN Y SUBVENCIONES PÚBLICAS PÚBLICAS

Artigo 41. Contratación pública Artículo 41. Contratación pública

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del incorporarán de organismos dependientes del mismo a perspectiva de xénero na súa actividade incorporarán la perspectiva de género en contractual adoptando as medidas su actividad contractual adoptando las contractuais necesarias para o fomento da medidas contractuales necesarias para el igualdade entre mulleres e homes na fomento de la igualdad entre mujeres y diversidade. hombres en la diversidad. 87

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del garantirán de organismos dependientes del mismo dentro da oferta formativa o garantizarán dentro de la oferta formativa desenvolvemento das capacidades el desarrollo de las capacidades necesarias para incluír as cláusulas de necesarias para la inclusión de las igualdade do seu persoal técnico con cláusulas de igualdad de su personal competencias na xestión do proceso para a técnico con competencias en la gestión del contratación. proceso para la contratación.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade asesorará na aplicación en diversidad asesorará en la aplicación en cada expediente de contratación do cada expediente de contratación de lo disposto na normativa en materia de dispuesto en la normativa en materia de igualdade entre mulleres e homes. igualdad entre mujeres y hombres.

Sempre que sexa posible pola natureza do Siempre que sea posible por la naturaleza contrato e estea xustificado polo número del contrato y esté justificado por el de persoas contratadas, as características número de personas contratadas, las do sector ou o obxecto, os contratos características del sector o el objeto, los municipais teñen que incorporar de forma contratos municipales tienen que obrigatoria e como condición de incorporar de forma obligatoria y como execución cláusulas sociais orientadas a condición de ejecución cláusulas sociales fomentar a igualdade de xénero entre as orientadas a fomentar la igualdad de persoas implicadas na execución do género entre las personas implicadas en contrato. Estas cláusulas serán relativas á la ejecución del contrato. Estas cláusulas obrigatoriedade de implementar medidas serán relativas a la obligatoriedad de de fomento da igualdade, de aplicar implementar medidas de fomento de la medidas contra o acoso sexual e en razón igualdad, de aplicar medidas contra el de sexo, de garantir o uso dunha acoso sexual y en razón de sexo, de comunicación inclusiva e de aplicar garantizar el uso de una comunicación mecanismos que faciliten a conciliación inclusiva y de aplicar mecanismos que corresponsable e a paridade entre homes e faciliten la conciliación corresponsable y mulleres que poderá afectar o conxunto la paridad entre hombres y mujeres que das persoas que executan o contrato ou a podrá afectar al conjunto de las personas determinados perfís ou categorías. que ejecutan el contrato o a determinados perfiles o categorías.

Para cumprir co artigo 71.d da Lei 9/2017, En cumplimiento del artículo 71.d de la do 8 de novembro, de contratos do sector Ley 9/2017, de 8 de noviembre, de público [LCSP], establécese a prohibición contratos del sector público (LCSP), se de contratar con aquelas empresas que, a establece la prohibición de contratar con pesar de estaren obrigadas a ter un plan de aquellas empresas que, a pesar de estar igualdade conforme ao que dispón o artigo obligadas a tener un plan de igualdad 45 da Lei 3/2007, do 22 de marzo, para a conforme a lo que dispone el artículo 45 88

igualdade efectiva de mulleres e homes, de la Ley 3/2007, de 22 de marzo, para la non teñan ningún. igualdad efectiva de mujeres y hombres, no tengan ninguno.

De acordo co que establece o artigo 74 da De acuerdo con lo que establece el LCSP, sempre que haxa vinculación co artículo 74 de la LCSP, siempre que haya obxecto do contrato e sexa proporcional, vinculación con el objeto del contrato y requirirase como medio acreditativo de sea proporcional, se requerirá como solvencia profesional ou técnica a medio acreditativo de solvencia formación en materia de igualdade de profesional o técnica la formación en xénero do persoal responsable de executar materia de igualdad de género del a prestación. personal responsable de ejecutar la prestación.

Igualmente, de acordo co artigo 145.2 da Igualmente, de acuerdo con el artículo LCSP, os pregos de cláusulas 145.2 de la LCSP, los pliegos de cláusulas administrativas particulares poden incluír administrativas particulares pueden criterios de adxudicación orientados a incluir criterios de adjudicación fomentar a igualdade de xénero na orientados a fomentar la igualdad de execución do contrato, como dispoñer de género en la ejecución del contrato, como plans de igualdade no caso das empresas disponer de planes de igualdad en el caso que non estean obrigadas por lei, o de las empresas que no estén obligadas fomento da contratación feminina ou a por ley, el fomento de la contratación conciliación da vida laboral, persoal e femenina o la conciliación de la vida familiar. Tamén se poden valorar a laboral, personal y familiar. También se cualificación e experiencia en materia de pueden valorar la calificación y igualdade de xénero do persoal adscrito ao experiencia en materia de igualdad de contrato cando poida afectar de maneira género del personal adscrito al contrato significativa á calidade da execución. cuando pueda afectar de manera significativa a la calidad de la ejecución.

Así mesmo, de conformidade co artigo Asimismo, de conformidad con el artículo 147 da LCSP, os órganos de contratación 147 de la LCSP, los órganos de poden establecer criterios de desempate contratación pueden establecer criterios nos casos en que, tras a aplicación dos de desempate en los casos en que, tras la criterios de adxudicación, se produza un aplicación de los criterios de empate entre dúas ou máis ofertas. Entre adjudicación, se produzca un empate estes criterios pódense incluír as entre dos o más ofertas. Entre estos proposicións presentadas polas empresas criterios se pueden incluir las que, ao vencemento do prazo de proposiciones presentadas por las presentación de ofertas, teñan unha empresas que, al vencimiento del plazo de porcentaxe máis alta de mulleres presentación de ofertas, tengan un contratadas. porcentaje más alto de mujeres contratadas.

O Concello da Coruña ten que velar por El Ayuntamiento de A Coruña tiene que 89

que se cumpran as cláusulas establecidas, velar por el cumplimiento de las cláusulas así como das obrigas legais en materia de establecidas, así como de las obligaciones igualdade de xénero dos e das contratistas legales en materia de igualdad de género e subcontratistas. Para tal fin, ten que de los y las contratistas y subcontratistas. establecer mecanismos de avaliación e A tal fin, tiene que establecer mecanismos seguimento que aseguren que se cumpren de evaluación y seguimiento que aseguren estas obrigas e ofrecer ferramentas de el cumplimiento efectivo de estas asesoramento en igualdade de xénero ás obligaciones y ofrecer herramientas de empresas contratistas. asesoramiento en igualdad de género a las empresas contratistas.

Na documentación xustificativa do En la documentación justificativa del cumprimento das cláusulas as empresas cumplimiento de las cláusulas las adxudicatarias teñen que facilitar todos os empresas adjudicatarias tienen que datos relativos a persoas usuarias, facilitar todos los datos relativos a traballadoras e provedoras desagregadas personas usuarias, trabajadoras y por sexo. O Concello ten que asegurar que proveedoras desagregadas por sexo. El todos os materiais e apoios municipais Ayuntamiento tiene que asegurar que deseñados para obter esta información se todos los materiales y apoyos municipales adecúan a este requirimento. diseñados para obtener esta información se adecuan a este requerimiento.

Igualmente, as empresas contratistas teñen Igualmente, las empresas contratistas que facilitar información relativa á brecha tienen que facilitar información relativa a salarial de xénero entre o persoal adscrito la brecha salarial de género entre el á execución do contrato e, a título personal adscrito a la ejecución del informativo, do conxunto do persoal. O contrato y, a título informativo, del Concello proporcionará o asesoramento e conjunto de la plantilla. El Ayuntamiento as ferramentas necesarias para garantir proporcionará el asesoramiento y las que se cumpre esta obriga. herramientas necesarias para garantizar el cumplimiento de esta obligación.

Sen prexuízo doutras medidas, o Concello Sin perjuicio de otras medidas, el da Coruña garantirá que a persoa xurídica Ayuntamiento de A Coruña garantizará que resulte adxudicataria do contrato, que la persona jurídica que resulte calquera que fose o seu status xurídico, adjudicataria del contrato, cualquiera que estea obrigada a asegurar a promoción da fuera su estatus jurídico, esté obligada a igualdade entre mulleres e homes na asegurar la promoción de la igualdad diversidade exactamente como o faría o entre mujeres y hombres en la diversidad propio municipio se prestar o servizo. exactamente como lo hubiera hecho el propio municipio si hubiera prestado el servicio.

Artigo 42. Subvencións públicas Artículo 42. Subvenciones públicas

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto 90

organismos dependentes del incorporarán de organismos dependientes del mismo a perspectiva de xénero no outorgamento incorporarán la perspectiva de género en de subvencións. el otorgamiento de subvenciones.

As subvencións que outorgue o Concello Las subvenciones que otorgue el da Coruña así como as entidades Ayuntamiento de A Coruña así como las dependentes del deberán proporcionar os entidades dependientes del mismo medios para promover a igualdade de deberán proporcionar, los medios para mulleres e homes e a eliminación das promover la igualdad de mujeres y desigualdades. hombres y la eliminación de las desigualdades.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del non de organismos dependientes del mismo no outorgarán ningún tipo de axuda ou otorgarán ningún tipo de ayuda o subvención a: subvención a:

As persoas físicas e xurídicas que fosen Las personas físicas y jurídicas que hayan sancionadas en firme en vía sido sancionadas en firme en vía administrativa, laboral ou penal por administrativa, laboral o penal por vulneración do dereito á igualdade e á non vulneración del derecho a la igualdad y a discriminación por razón de sexo. la no discriminación por razón de sexo.

As persoas físicas ou xurídicas cuxos fins Las personas físicas o jurídicas cuyos ou obxectivos, sistema de admisión ou fines u objetivos, sistema de admisión o acceso, funcionamento, traxectoria, acceso, funcionamiento, trayectoria, actuación, organización ou estatutos sexan actuación, organización o estatutos sean contrarios ao principio de igualdade entre contrarios al principio de igualdad entre mulleres e homes na diversidade. mujeres y hombres en la diversidad.

As entidades ou empresas que incumpran Las entidades o empresas que incumplan as obrigas establecidas na Lei orgánica las obligaciones establecidas en la Ley 3/2007, do 22 de marzo, para a igualdade Orgánica 3/2007, de 22 de marzo, para la efectiva de mulleres e homes. igualdad efectiva de mujeres y hombres.

Tampouco poderán ser subvencionadas Tampoco podrán ser subvencionadas aquelas actividades que discriminen por aquéllas actividades que discriminen por razón de sexo. razón de sexo.

Cando o obxecto da subvención poida ser Cuando el objeto de la subvención pueda relevante en relación á igualdade de ser relevante en relación a la igualdad de xénero, o Concello da Coruña e o resto de género, el Ayuntamiento de A Coruña y el organismos dependentes del, poderán resto de organismos dependientes del esixir para conceder subvencións a mismo, podrán exigir para la concesión acreditación por parte das persoas físicas de subvenciones la acreditación por parte ou xurídicas beneficiarias, de experiencia de las personas físicas o jurídicas 91

e traxectoria no desenvolvemento de beneficiarias, de experiencia y trayectoria actuacións dirixidas á igualdade entre en el desarrollo de actuaciones dirigidas mulleres e homes na diversidade. a la igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Igualmente, cando o obxecto da Igualmente, cuando el objeto de la subvención poida ser relevante en relación subvención pueda ser relevante en coa perspectiva de xénero, e para o caso relación con la perspectiva de género, y de axudas outorgadas mediante para el caso de ayudas otorgadas convocatoria pública, poderanse incluír, mediante convocatoria pública, se podrán entre outros, os seguintes criterios en incluir, entre otros, los siguientes criterios materia de xénero para valorar as en materia de género para valorar las solicitudes presentadas: solicitudes presentadas:

O grao de compromiso coa igualdade El grado de compromiso con la igualdad entre mulleres e homes, tanto con respecto entre mujeres y hombres, tanto con á composición dos órganos directivos respecto a la composición de los órganos como en relación coas actividades que directivos como en relación con las queren desenvolver. actividades que quieren desarrollar.

Dispoñer dun plan de igualdade entre Disponer de un plan de igualdad entre mulleres e homes cando non exista unha mujeres y hombres cuando no exista una obriga legal de adoptar este plan. obligación legal de adoptar este plan.

Dispoñer dun protocolo para a prevención Disponer de un protocolo para la do acoso sexual e en razón de sexo cando prevención del acoso sexual y en razón de non exista a obriga legal de telo. sexo cuando no exista la obligación legal de tenerlo.

Ter un protocolo de prevención e Tener un protocolo de prevención y actuación en casos de discriminación por actuación en casos de discriminación por diversidade sexual e de xénero. diversidad sexual y de género.

O compromiso coa mellora das El compromiso con la mejora de las habilidades directivas das mulleres a habilidades directivas de las mujeres a través do incremento do número de través del incremento del número de mulleres en postos de responsabilidade ou mujeres en puestos de responsabilidad u outras medidas dirixidas a esta finalidade. otras medidas dirigidas a esta finalidad.

Incluirase entre as obrigas das persoas Se incluirá entre las obligaciones de las físicas ou xurídicas beneficiarias das personas físicas o jurídicas beneficiarias axudas outorgadas polo Concello da de las ayudas otorgadas por el Coruña e polo resto de organismos Ayuntamiento de A Coruña y por el resto dependentes del que executen a actividade de organismos dependientes del mismo o establecemento de medidas e que ejecuten la actividad el mecanismos que contribúan a promover a establecimiento de medidas y mecanismos 92

igualdade entre mulleres e homes na que contribuyan a promocionar la diversidade, así como a desagregación por igualdad entre mujeres y hombres en la sexo dos datos das persoas beneficiarias diversidad, así como la desagregación por dos proxectos e das persoas traballadoras sexo de los datos de las personas da entidade, asociación ou organización. beneficiarias de los proyectos y de las personas trabajadoras de la entidad, asociación u organización.

Para ese efecto, o Concello da Coruña A tal efecto el Ayuntamiento de A Coruña desenvolverá instrucións para incorporar desarrollará instrucciones para la criterios de igualdade entre mulleres e incorporación de criterios de igualdad homes na diversidade no procedemento entre mujeres y hombres en la diversidad xeral de subvencións municipais. en el procedimiento general de Incluiranse indicadores que permitan subvenciones municipales. Se incluirán avaliar o grao en que se cumpren estes indicadores que permitan evaluar el criterios de igualdade. grado de cumplimiento de estos criterios de igualdad.

Na composición das comisións En la composición de las comisiones avaliadoras para o outorgamento de evaluadoras para el otorgamiento de subvencións garantirase a presenza subvenciones se garantizará la presencia equilibrada de homes e mulleres con equilibrada de hombres y mujeres con capacitación, competencia e preparación capacitación, competencia y preparación adecuadas e con criterios feministas, e adecuadas y con criterios feministas, entenderase que se respecta unha entendiéndose que se respeta una composición equilibrada cando ambos os composición equilibrada cuando ambos sexos estean representados polo menos sexos estén representados al menos en un nun 40%, fixando o obxectivo de alcanzar 40%, fijando el objetivo de alcanzar la a paridade entre mulleres e homes. paridad entre mujeres y hombres.

A aquelas concesións de subvencións sen A aquellas concesiones de subvenciones concorrencia competitiva ou a través de sin concurrencia competitiva o a través de subvencións nominativas ou de concesión subvenciones nominativas o de concesión directa seralles de aplicación o previsto no directa les será de aplicación lo previsto presente artigo coa única excepción dos en el presente artículo con la única criterios de concesión ou a composición excepción de los criterios de concesión o do órgano avaliador, que resultan la composición del órgano evaluador, que inaplicables ao non existir concorrencia. resultan inaplicables al no existir concurrencia.

CAPÍTULO XII CAPÍTULO XII

COMISIÓN DE SEGUIMENTO E COMISIÓN DE SEGUIMIENTO Y AVALIACIÓN DA ORDENANZA EVALUACIÓN DE LA ORDENANZA

93

Artigo 43. Comisión de Seguimento e Artículo 43. Comisión de Seguimiento y Avaliación Evaluación

A Comisión de Seguimento e Avaliación La Comisión de Seguimiento y Evaluación estará presidida pola persoa titular da área estará presidida por la persona titular de municipal competente en materia de la concejalía que ostente las competencias igualdade entre mulleres e homes na delegadas en materia de igualdad. De ella diversidade. Dela formarán parte formarán parte representantes políticos representantes dos grupos políticos con de los grupos con presencia en el Pleno presenza no Pleno do Concello, coa del Ayuntamiento, con la misma mesma proporcionalidade que neste proporcionalidad que en este órgano. órgano. Formarán parte da Comisión, Formarán parte de la Comisión, además, ademais, representantes da Secretaría representantes de la Secretaría General, Xeral, a Intervención Xeral e persoal la Intervención General y personal técnico municipal. técnico municipal.

A Comisión aprobará un regulamento de La Comisión aprobará un reglamento de organización da Comisión de Seguimento organización de la Comisión de e Avaliación, na que se especificarán, Seguimiento y Evaluación, en la que se entre outros aspectos, a súa composición, especificarán, entre otros aspectos, su número de membros e os mecanismos de composición, número de miembros y los coordinación con outras estruturas mecanismos de coordinación con otras municipais. estructuras municipales.

As funcións desta Comisión serán: Las funciones de esta Comisión serán:

Elaborar cada mandato un informe de Elaborar cada mandato un informe de seguimento e avaliación no que cando seguimiento y evaluación en el que al menos se recollan as accións que cada menos se recojan las acciones que cada área levou a cabo en aplicación da área ha llevado a cabo en aplicación de la ordenanza e a valoración das devanditas ordenanza y la valoración de dichas áreas áreas en relación ao grao en que se en relación al grado de cumplimiento de cumpre o previsto na presente ordenanza. lo previsto en la presente ordenanza.

Interpretar e avaliar o grao en que se Interpretar y evaluar el grado de cumpren a ordenanza, os obxectivos cumplimiento de la ordenanza, de los marcados e as accións. objetivos marcados y de las acciones.

Informar sobre as dificultades atopadas Informar sobre las dificultades durante a súa implantación e os resultados encontradas durante su implantación, los conseguidos. resultados conseguidos.

Propoñer medidas dirixidas a aplicar Proponer medidas dirigidas a la ordenanza. aplicación de la ordenanza.

94

Propoñer melloras ao texto da ordenanza. Proponer mejoras al texto de la ordenanza.

Deliberar, aprobar e aplicar as novas Deliberar, aprobar y aplicar las nuevas iniciativas, liñas de actuación e propostas iniciativas, líneas de actuación y de execución para un desenvolvemento propuestas de ejecución para un máis amplo da ordenanza. desarrollo más amplio de la ordenanza.

Atender e resolver reclamacións Atender y resolver reclamaciones formuladas pola cidadanía ou o persoal formuladas por la ciudadanía o personal técnico a través dunha caixa de correos de técnico a través de un buzón de suxestións ou calquera outro medio que sugerencias o cualquier otro medio que poida ser habilitado para o efecto. pueda ser habilitado al efecto.

Coñecemento e resolución das Conocimiento y resolución de las discrepancias que se deriven da aplicación discrepancias que se deriven de la e interpretación da ordenanza. aplicación e interpretación de la ordenanza.

Para desenvolver todas as funcións, as Para el desarrollo de todas las funciones, persoas que pertenzan a esta Comisión las personas que pertenezcan a esta terán acceso a toda a documentación que Comisión tendrán acceso a toda la se xere no seu seo e a solicitar do documentación que se genere en el seno Concello ou do seu persoal técnico e de la misma y a solicitar del Ayuntamiento político calquera información que o a su personal técnico y político consideren necesaria para exercer as súas cualquier información que consideren funcións e que teña relación cos necesaria para el ejercicio de sus obxectivos e articulado da presente funciones y que tenga relación con los ordenanza. objetivos y articulado de la presente ordenanza.

A Comisión de Seguimento e Avaliación La Comisión de Seguimiento y Evaluación reunirase polo menos unha vez ao ano con se reunirá al menos una vez al año con carácter ordinario. carácter ordinario.

As persoas da Comisión de Seguimento e Las personas de la Comisión de Avaliación e asesoras están obrigadas a Seguimiento y Evaluación y asesoras respectar o principio de confidencialidade están obligadas a respetar el principio de e sixilo profesional tanto nos asuntos confidencialidad y sigilo profesional tanto tratados nas reunións como da en los asuntos tratados en las reuniones documentación e datos presentados. como de la documentación y datos presentados.

Os acordos da Comisión de Seguimento e Los acuerdos de la Comisión de Avaliación, para a súa validez, requirirán Seguimiento y Evaluación, para su o voto favorable da maioría simple das validez, requerirán del voto favorable de 95

persoas que o integran. la mayoría simple de las personas que lo integran.

O Concello da Coruña destinará os El Ayuntamiento de A Coruña destinará recursos necesarios para desenvolver o los recursos necesarios para el desarrollo presente título. del presente título.

DISPOSICIÓN DERROGATORIA DISPOSICIÓN DEROGATORIA

Quedan derrogadas todas as normas con Quedan derogadas todas las normas con igual ou inferior rango no que se opoñan igual o inferior rango en lo que se ao disposto nesta ordenanza. opongan a lo dispuesto en esta ordenanza.

DISPOSICIÓNS FINAIS DISPOSICIONES FINALES

Disposición final primeira. Entrada en Disposición final primera. Entrada en vigor vigor

A ordenanza entrará en vigor cando se La ordenanza entrará en vigor cuando se publique completamento o seu texto no haya publicado completamente su texto en Boletín Oficial da Provincia da Coruña e el Boletín Oficial de la Provincia de A transcorra o prazo previsto no artigo 65.2 Coruña y haya transcurrido el plazo da Lei 7/85, do 2 de abril, de bases do previsto en el artículo 65.2 de la Ley 7/85, Réxime local. de 2 de abril, de bases del Régimen local.

Disposición final segunda. Disposición final segunda. Desarrollo Desenvolvemento

Habilitar a persoa titular da área municipal Habilitar a la persona titular del Área competente en materia de igualdade entre municipal competente en materia de mulleres e homes na diversidade para ditar igualdad entre mujeres y hombres en la cantas instrucións sexan precisas no diversidad para dictar cuantas desenvolvemento desta ordenanza. instrucciones sean precisas en el desarrollo de esta Ordenanza.

Ás dezaoito horas sae do Salón de A las dieciocho horas sale del Salón de Sesións o señor Fernández Prado. Sesiones el señor Fernández Prado.

Presidencia Presidencia

Ten a palabra a señora Fraga. Tiene la palabra a señora Fraga.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

Moitas grazas. Muchas gracias.

96

Traemos a aprobación inicial do Pleno, Traemos a aprobación inicial del Pleno, efectivamente, o Proxecto de Ordenanza efectivamente, el Proyecto de Ordenanza de igualdade. Para iso pasouse un proceso de igualdad. Para eso pasó por un previo de elaboración que consistiu pois, proceso previo de elaboración que tal e como establece o artigo 133 da Lei consistió pues, tal y como establece el 39/2015 de 1 de outubro, para esa consulta artículo 133 de la Ley 39/2015 de 1 de previa á cidadanía para a redacción do octubre, para esa consulta previa a la texto da Ordenanza constituíuse o ciudadanía para la redacción del texto de Consello Municipal de Igualdade e tráese la Ordenanza se constituyó el Consejo hoxe a esta aprobación. Municipal de Igualdad y se trae hoy a esta aprobación.

Os obxectivos da norma son dotar dun Los objetivos de la norma son dotar de un maior rango ás políticas de igualdade, mayor rango a las políticas de igualdad, unha maior implicación da cidadanía no una mayor implicación de la ciudadanía obxectivo da igualdade; dotar o Concello en el objetivo de la igualdad; dotar el de instrumentos cos que integrar a Ayuntamiento de instrumentos con los que perspectiva de xénero dentro da súa integrar la perspectiva de género dentro actividade cotiá e darlle á igualdade a de su actividad cotidiana y darle a la categoría de compromiso do Goberno igualdad la categoría de compromiso del municipal. Gobierno municipal.

O contido da Ordenanza distribúese da El contenido de la Ordenanza se seguinte maneira: distribuye de la siguiente manera:

No primeiro capítulo establécese os En el primer capítulo se establece los obxectivos e ámbito de aplicación, os objetivos y ámbito de aplicación, los principios reitores, dentro dos que destaca principios rectores, dentro de los que o principio de integración transversal da destaca el principio de integración igualdade na diversidade do Concello, dos transversal de la igualdad en la seus organismos e entes dependentes. diversidad del Ayuntamiento, de sus organismos y entes dependientes.

No segundo capítulo defínese a En el segundo capítulo se define la organización municipal en materia de organización municipal en materia de igualdade, tanto os dependentes do igualdad, tanto los dependientes del Servizo de Igualdade e Diversidade, como Servicio de Igualdad y Diversidad, como poden ser o CIM, a Rede de Acollida, etc., pueden ser el CIM, la Red de Acogida, así como os transversais: a Unidade para a etc., así como los transversales: la Unidad Transversalidade de Xénero, a ética e para la Transversalidad de Género, la diversidade, Consello Municipal de ética y diversidad, Consejo Municipal de Igualdade, etc. Igualdad, etc.

A Ordenanza establece, tamén, o La Ordenanza establece, también, el compromiso de elaboración dun Plan de compromiso de elaboración de un Plan de Igualdade definido no capítulo III, como Igualdad definido en el capítulo III, como 97

documento que establece o documento que establece el desarrollo y desenvolvemento e a concreción da la concreción de la política municipal en política municipal en materia de igualdade materia de igualdad entre mujeres y entre mulleres e homes. Plasma, tamén, o hombres. Plasma, también, el compromiso compromiso da igualdade na xestión do de la igualdad en la gestión del personal persoal municipal no seu capítulo IV. municipal en su capítulo IV.

Dedica un capítulo exclusivo ás violencias Dedica un capítulo exclusivo a las de xénero, deseñado como medidas de violencias de género, diseñado como intervención, prevención, sensibilización, medidas de intervención, prevención, formación, atención e protección das sensibilización, formación, atención y violencias que se producen con base nas protección de las violencias que se desigualdades estruturais derivadas do producen con base en las desigualdades sistema patriarcal, violencias contras as estructurales derivadas del sistema mulleres entendidas no marco da patriarcal, violencias contras las mujeres complexidade das diversas interseccións entendidas en el marco de la complejidad que conforman a identidade persoal: de las diversas intersecciones que diversidade funcional, procedencia de conforman la identidad personal: orixe étnica, cultural e diversidade diversidad funcional, procedencia de afectivo-sexual. origen étnico, cultural y diversidad afectivo-sexual.

Os capítulos VI, VII, VIII tratan sobre o Los capítulos VI, VII, VIII tratan sobre el empoderamento das mulleres, empoderamiento de las mujeres, corresponsabilidade e uso non sexista da corresponsabilidad y uso no sexista del linguaxe. lenguaje.

O IX pretende definir con carácter previo El IX pretende definir con carácter previo á elaboración de calquera norma ou en a la elaboración de cualquier norma o en xeral, calquera actividade municipal o general, cualquier actividad municipal el impacto de xénero, con especial referencia impacto de género, con especial ás actividades de planificación e xestión referencia a las actividades de orzamentaria. planificación y gestión presupuestaria.

O capítulo X plasma o compromiso de El capítulo X plasma el compromiso de desenvolver proxectos coeducativos desarrollar proyectos coeducativos dirixidos ás novas xeracións, libres de dirigidos a las nuevas generaciones, estereotipos e prexuízos de xénero coa libres de estereotipos y prejuicios de intención de contribuír a un cambio de género con la intención de contribuir a un valores, plasmado no recoñecemento á cambio de valores, plasmado en el diversidade afectivo-sexual e identidade reconocimiento a la diversidad afectivo- de xénero. sexual e identidad de género.

O XI así como o IX pretenden incorporar El XI así como el IX pretenden esa perspectiva de xénero tamén na incorporar esa perspectiva de género contratación e subvencións públicas. también en la contratación y subvenciones 98

públicas.

E, por último, o capítulo XII, que crea Y, por último, el capítulo XII, que crea unha comisión de seguimento en relación una comisión de seguimiento en relación coa propia Ordenanza. É unha Ordenanza con la propia Ordenanza. Es una que culmina nun proceso máis longo pero Ordenanza que culmina en un proceso que consideramos que debería ser un más largo pero que consideramos que documento de consenso deste Pleno para debería ser un documento de consenso de facer efectiva esa seguridade xurídica en este Pleno para hacer efectiva esa materia de igualdade. seguridad jurídica en materia de igualdad.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Fraga. Muy bien, muchas gracias, señora Fraga.

Señora Veira. Señora Veira.

Señora Veira González Señora Veira González

Sinto que neste punto tan importante teña Siento que en este punto tan importante que facer un pequeno apunte a respecto do tenga que hacer un pequeño apunte punto anterior, do que dixo a señora respecto al punto anterior, de lo que dijo Vieito. Señora Vieito, o seu maior inimigo la señora Vieito. Señora Vieito, su mayor durante estes catro anos foi a falla de enemigo durante estos cuatro años fue la autocrítica, o seu vitimismo, o seu falta de autocrítica, su victimismo, su empecinamento e a falta de iniciativa. Ese empecinamiento y la falta de iniciativa. foi o maior inimigo da Marea Atlántica Ese fue el mayor enemigo de la Marea durante estes catro anos de goberno, Atlántica durante estos cuatro años de porque non queren escoitar á xente e a gobierno, porque no quieren escuchar a la verdade é que o vitimismo xa vai gente y la verdad es que el victimismo ya cansando porque catro anos chorando por va cansando porque cuatro años llorando gobernar son máis que suficientes. por gobernar son más que suficientes.

Ben, a respecto deste asunto da Ordenanza Bien, respecto a este asunto de la de igualdade, en primeiro lugar queremos Ordenanza de igualdad, en primer lugar sinalar que imos votar a favor, mais queremos señalar que vamos a votar a queremos facer apuntamentos a respecto favor, pero queremos hacer notas desta Ordenanza e do que veñen sendo respecto a esta Ordenanza y de lo que estes catro anos de goberno. Votamos a vienen siendo estos cuatro años de favor mais chega tarde porque chega catro gobierno. Votamos a favor pero llega anos despois de que vostede, señora tarde porque llega cuatro años después de Fraga, tomase posesión como concelleira que usted, señora Fraga, tomara posesión de Igualdade e durante un período no que como concejala de Igualdad y durante un a única competencia súa foi, precisamente, período en el que la única competencia nas materias de igualdade e diversidade, suya fue, precisamente, en las materias de 99

aínda que xa sabemos que logo, ben, pois igualdad y diversidad, aunque ya sabemos lle caeron outro tipo de competencias. que luego, bueno, pues le cayeron otro Pero, desde logo tivo vostede ao principio tipo de competencias. Pero, desde luego de mandato, un tempo marabilloso para ter tuvo usted al principio de mandato, un implementada esta Ordenanza e sobre tiempo maravilloso para tener todo para tela impulsado e ter impulsado implementada esta Ordenanza y sobre algunhas das medidas que se recollen nela. todo para haberla impulsado y haber impulsado algunas de las medidas que se recogen en ella.

Moitas das cousas que se recollen nesta Muchas de las cosas que se recogen en Ordenanza son cousas que xa recolle a esta Ordenanza son cosas que ya recoge propia lexislación a nivel estatal ou la propia legislación a nivel estatal o autonómica. Polo tanto, non achegan nada autonómica. Por lo tanto, no aportan á maiores do que xa se establece na propia nada a mayores de lo que ya se establece normativa xa vixente. en la propia normativa ya vigente.

Outras cuestións son brindes ao sol para a Otras cuestiones son brindis al sol para nosa maneira de entender, cousas nas que, nuestra manera de entender, cosas en las realmente o Concello da Coruña non ten que, realmente el Ayuntamiento de A competencias. Fálase de moitas cuestións Coruña no tiene competencias. Se habla nas que o Concello da Coruña non ten de muchas cuestiones en las que el capacidade realmente de incidencia e a Ayuntamiento de A Coruña no tiene verdade é que non se fala de cales, de que capacidad realmente de incidencia y la cuestións concretas se van fiscalizar, de verdad es que no se habla de cuáles, de como se van fiscalizar e con que recursos, qué cuestiones concretas se van a sobre todo, se se van fiscalizar ou se van fiscalizar, de cómo se van a fiscalizar y implementar. Polo tanto, en moitas con qué recursos, sobre todo, si se van a ocasións o que se establece nesta fiscalizar o se van a implementar. Por lo Ordenanza son brindes ao sol porque non tanto, en muchas ocasiones lo que se hai competencias e nas cuestións nas que establece en esta Ordenanza son brindis hai competencias, como o tema do CIM, al sol porque no hay competencias y en pois realmente nestes catro anos apenas se las cuestiones en las que hay aumentou o persoal para a carga de competencias, como el tema del CIM, traballo que ten e a listaxe de agarda que pues realmente en estos cuatro años ten. Polo tanto, ben, eu creo que esta apenas se aumentó el personal para la Ordenanza si é preciosa, negro sobre carga de trabajo que tiene y el listado de branco, non o imos negar a todas e a todos espera que tiene. Por lo tanto, bueno, yo eu creo que as que a puidemos ler nos creo que esta Ordenanza sí es preciosa, gustou e nos regalou moito os ouvidos negro sobre blanco, no lo vamos a negar pero logo o que vai ser a efectivización a todas y a todos yo creo que las que la desta Ordenanza, lamentamos ou pudimos leer nos gustó y nos regaló pensamos que en moitas ocasións non vai mucho los oídos pero luego lo que va a ser tal. ser la efectivización de esta Ordenanza, lamentamos o pensamos que en muchas ocasiones no va a ser tal. 100

Unha cuarta cuestión que lle queremos Una cuarta cuestión que le queremos comentar desde o Bloque Nacionalista comentar desde el Bloque Nacionalista Galego, en canto a esta Ordenanza pero Galego, en cuanto a esta Ordenanza pero tamén en canto ao que vén sendo a acción también en cuanto a lo que viene siendo la desde a Concellaría de Igualdade, acción desde la Concejalía de Igualdad, resúmese nun titular: que o movemento se resume en un titular: que el movimiento demóstrase andando. Falan vostedes nesta se demuestra andando. Hablan ustedes en Ordenanza de coeducación, xa existe hoxe esta Ordenanza de coeducación, ya existe en día o Coruña Educa e sen embargo non hoy en día el Coruña Educa y sin se aumentou e segue habendo, hai hoxe en embargo no se aumentó y sigue habiendo, día tres horas por curso en materia de hay hoy en día tres horas por curso en igualdade, tres horas por curso. É dicir, a materia de igualdad, tres horas por curso. incidencia que pode ter ou que está tendo Es decir, la incidencia que puede tener o o Concello da Coruña nesta materia de que está teniendo el Ayuntamiento de A coeducación é bastante pequena. Coruña en esta materia de coeducación es bastante pequeña.

En canto ao aumento da conciliación: ben, En cuanto al aumento de la conciliación: nós temos feito a proposta de aumentar, bien, nosotros hemos hecho la propuesta precisamente, a partida en Canguraxe e, de aumentar, precisamente, la partida en realmente, non se ten efectivizado ese Canguraje y, realmente, no se ha aumento na Canguraxe tal e como nós o efectivizado ese aumento en Canguraje tal alegamos. y como nosotros lo alegamos.

En canto á renda e outras cuestións que En cuanto a la renta y otras cuestiones teñen acontecido durante estes catro anos, que han acontecido durante estos cuatro xa o temos denunciado neste Salón de años, ya lo hemos denunciado en este Plenos. Nestes catro anos a unha muller Salón de Plenos. En estos cuatro años a retiróuselle a renda social municipal por una mujer se le retiró la renta social non solicitar do pai do seu fillo unha municipal por no solicitar del padre de su pensión cando a persoa alegou diante da hijo una pensión cuando la persona alegó súa traballadora social que non quería ante su trabajadora social que no quería problemas co pai do seu fillo. problemas con el padre de su hijo.

Podemos falar de cuestións como a falta Podemos hablar de cuestiones como la de intervención en conflitos laborais por falta de intervención en conflictos parte deste Goberno municipal en laborales por parte de este Gobierno empresas que traballan para o Concello e municipal en empresas que trabajan para que precisamente teñen o seu cadro de el Ayuntamiento y que precisamente persoal elevadamente feminizado: tienen su plantilla elevadamente podemos falar de Museos Científicos, feminizada: podemos hablar de Museos podemos falar do Servizo de Axuda a Científicos, podemos hablar del Servicio Domicilio ou podemos falar de de Ayuda a Domicilio o podemos hablar instalacións deportivas municipais, e neste de instalaciones deportivas municipales, y me quero deter especialmente: unha en este me quiero detener especialmente: 101

persoa, precisamente traballadora de una persona, precisamente trabajadora de instalacións deportivas municipais instalaciones deportivas municipales le solicitoulle a vostede, señora Fraga, por solicitó a usted, señora Fraga, por un un problema de conciliación que tiña coa problema de conciliación que tenía con su súa empresa, unha reunión e vostede lle empresa, una reunión y usted le contestó contestou que como estaba xudicializado que como estaba judicializado no tenía non tiña obxecto esa reunión. Polo tanto, objeto esa reunión. Por lo tanto, yo creo eu creo que o movemento, como digo... que el movimiento, como digo...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya finalizando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...demóstrase andando. ...se demuestra andando.

Podemos falar, tamén, do persoal Podemos hablar, también, del personal municipal e como ese persoal afectado municipal y cómo ese personal afectado polo dobre concurso de provisión de por el doble concurso de provisión de postos de traballo, precisamente é persoal puestos de trabajo, precisamente es feminizado. E vostedes falan nesta personal feminizado. Y ustedes hablan en Ordenanza de promover o ascenso das esta Ordenanza de promover el ascenso mulleres para rachar con esa de las mujeres para romper con esa discriminación horizontal – vertical. Pois, discriminación horizontal – vertical. Pues, eu creo que hai cuestións que, yo creo que hay cuestiones que, efectivamente, se demostran con efectivamente, se demuestran con movemento. Algunhas cuestións que xa se movimiento. Algunas cuestiones que ya se tiñan que ter implementado nestes catro tenían que haber implementado en estos anos... cuatro años...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Veira, por favor. Finalice ya, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...si, remato...que non facía falta, ...sí, finalizo...que no hacía falta, precisamente, unha Ordenanza, como é o precisamente, una Ordenanza, como es el estudo de impacto de xénero do estudio de impacto de género del Orzamento. En definitiva, imos votar a Presupuesto. En definitiva, vamos a votar favor pero moitas destas cuestións podían a favor pero muchas de estas cuestiones poñerse en marcha, moitas destas podían ponerse en marcha, muchas de cuestións, como digo, son brindes ao sol. estas cuestiones, como digo, son brindis al sol.

102

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Longueira. Señora Longueira.

Señora Longueira Castro Señora Longueira Castro

Moitas grazas. Muchas gracias.

O Grupo Municipal Socialista votará, El Grupo Municipal Socialista votará, tamén, a favor desta Ordenanza e como también, a favor de esta Ordenanza y análise do documento que se trae aquí como análisis del documento que se trae hoxe díxose xa algunha das cuestións nas aquí hoy se ha dicho ya alguna de las que tamén estamos de acordo, como é a cuestiones en las que también estamos de tardanza en que se presente e as acuerdo, como es la tardanza en que se oportunidades perdidas, con todo o que presente y las oportunidades perdidas, con isto supuxo, porque, aínda que é certo que todo lo que esto supuso, porque, si bien es aquí hai unha declaración de intencións cierto que aquí hay una declaración de que agora toca, neste período que se abre, intenciones que ahora toca, en este que será xa a seguinte Corporación a que período que se abre, que será ya la faga as achegas, simplemente se agora siguiente Corporación la que haga las toca analizar, contrastar coas plataformas aportaciones, simplemente si ahora toca que nos pediron e que avogaron para que analizar, contrastar con las plataformas esta Ordenanza saia adiante e ademais, que nos han pedido y que han abogado tamén, fagan as súas achegas, si que é para que esta Ordenanza salga adelante y certo que aquí perdemos por inacción, por además, también, hagan sus aportaciones, omisión e por falta de xestión, moitísimas sí que es cierto que aquí hemos perdido igualdades de oportunidades. Por por inacción, por omisión y por falta de exemplo, quero lembrar aquí o primeiro gestión, muchísimas igualdades de ano das bolsas USA, que por esa falta de oportunidades. Por ejemplo, quiero xestión, nenas desta cidade quedaron sen recordar aquí el primer año de las becas ir á súa oportunidade de aprender inglés USA, que por esa falta de gestión, niñas no estranxeiro, por exemplo. Sobre todo o de esta ciudad se quedaron sin ir a su colectivo feminino e sobre todo o oportunidad de aprender inglés en el colectivo feminino que ademais ten unha extranjero, por ejemplo. Sobre todo el situación económica máis vulnerable, por colectivo femenino y sobre todo el exemplo. colectivo femenino que además tiene una situación económica más vulnerable, por ejemplo.

Ás dezaoito horas e dez minutos entra A las dieciocho horas y diez minutos no Salón de Sesións o señor Fernández entra en el Salón de Sesiones el señor Prado. Fernández Prado.

As empresas que prestan servizos neste Las empresas que prestan servicios en este 103

Concello, por exemplo, no Servizo de Ayuntamiento, por ejemplo, en el Servicio Axuda a Domicilio, composta, de Ayuda a Domicilio, compuesta, basicamente por mulleres cuxos convenios básicamente por mujeres cuyos convenios colectivos sempre se trouxeron e sempre colectivos siempre se han traído y siempre se analizaron aquí dunha forma bastante se han analizado aquí de una forma liviá por parte de Marea Atlántica e que bastante liviana por parte de Marea necesitarían unha revisión á alza por Atlántica y que necesitarían una revisión parte deste Concello e a vixilancia, aínda al alza por parte de este Ayuntamiento y la que non sexa competencia da concelleira vigilancia, aunque no sea competencia de nin do alcalde e a vixilancia de que ese la concejala ni del alcalde y la vigilancia convenio se cumpra, alá onde de que ese convenio se cumpla, allá donde desenvolvan o seu posto de traballo. Que desarrollen su puesto de trabajo. ¿Qué queremos dicir con isto? Que, queremos decir con esto? Que, evidentemente, o papel aguántao todo evidentemente, el papel lo aguanta todo pero que a solidez a estas ideas, a estas pero que la solidez a estas ideas, a estas intencións, dáas a dotación económica, intenciones, las da la dotación económica, que tantas e tantas veces botámoslle en que tantas y tantas veces le hemos echado cara á Xunta de Galicia co Goberno do en cara a la Xunta de Galicia con el PP, cando retirou fondos e máis fondos Gobierno del PP, cuando ha retirado para a igualdade e sobre todo para a loita fondos y más fondos para la igualdad y contra a violencia de xénero e a xestión. sobre todo para la lucha contra la Porque na xestión e en todas estas violencia de género y la gestión. Porque cuestións de transaccións municipais está en la gestión y en todas estas cuestiones parte da igualdade porque as axudas de transacciones municipales está parte de teñen que chegar, porque a información la igualdad porque las ayudas tienen que ten que chegar, porque a mediación, clave llegar, porque la información tiene que para políticas deste tipo ten que ser llegar, porque la mediación, clave para eficaz. Por exemplo, contan vostedes ou políticas de este tipo tiene que ser eficaz. contamos nesta cidade, con centros Por ejemplo, cuentan ustedes o contamos cívicos onde se pode facer unha boa en esta ciudad, con centros cívicos donde planificación e onde se pode facer todo un se puede hacer una buena planificación y desenvolvemento do programa sobre a donde se puede hacer todo un desarrollo Ordenanza da igualdade. del programa sobre la Ordenanza de la igualdad.

Parécenos, tamén, doutra banda, que foi, Nos parece, también, por otro lado, que ha cando menos, chámanos a atención e sido, cuando menos, nos llama la atención parécenos mal que esta Ordenanza fose y nos parece mal que esta Ordenanza haya externalizada a través de Garrigues. Por sido externalizada a través de Garrigues. certo, bufete que levou grande parte das Por cierto, bufete que ha llevado gran súas externalizacións xurídicas. parte de sus externalizaciones jurídicas.

Por outra banda e tamén tendo en conta Por otra parte y también teniendo en todo o que se analiza nesta Ordenanza, cuenta todo lo que se analiza en esta teríanos gustado que houbera en calquera Ordenanza, nos hubiera gustado que medida máis contacto e máis coñecemento hubiese en cualquier medida más contacto 104

do que se fai de forma directa con y más conocimiento de lo que se hace de plataformas de toda índole que están forma directa con plataformas de toda vinculadas á igualdade e á diversidade índole que están vinculadas a la igualdad y nesta cidade. Por exemplo, sabemos que a la diversidad en esta ciudad. Por parte dunha asociación que organiza, por ejemplo, sabemos que parte de una exemplo, o Orgullo Pride, o Orgullo asociación que organiza, por ejemplo, el Coruña, non está a ser apoiada pola Orgullo Pride, el Orgullo Coruña, no está Concellería e non é ben vista pola siendo apoyada por la Concejalía y no es Concellería de Igualdade, cando bien vista por la Concejalía de Igualdad, desenvolve un labor tanto de cuando desarrolla una labor tanto de sensibilización como cultural moi sensibilización como cultural muy importante en temas do orgullo. importante en temas del orgullo.

Dito isto, felicitar á concelleira de Dicho esto, felicitar a la concejala de Igualdade para que a sacara adiante, Igualdad para que la haya sacado adelante, mágoa que fose tan tarde. Si que é lástima que haya sido tan tarde. Sí que es verdade que sabemos da súa intención en verdad que sabemos de su intención en que isto tivera sido con máis recursos, que esto hubiese sido con más recursos, mágoa que non os tivo e esperar a que a lástima que no los haya tenido y esperar a seguinte Corporación poida dar os que la siguiente Corporación pueda dar los matices necesarios para mellorala. E a matices necesarios para mejorarla. Y a todo isto, xa fóra da Ordenanza de todo esto, ya fuera de la Ordenanza de igualdade, comentarlle á señora Vieito igualdad, comentarle a la señora Vieito que nos chamou poderosamente a que nos ha llamado poderosamente la atención a súa disertación ao final da súa atención su disertación al final de su exposición porque, ben é verdade que o exposición porque, bien es verdad que el voto é secreto e ninguén o vai a preguntar voto es secreto y nadie lo va a preguntar pero aquí, neste salón de actos, dos 27 pero aquí, en este salón de actos, de los 27 concelleiros que estamos, eu creo que concejales que estamos, yo creo que todos todos sabemos que votamos agás os 10 sabemos qué votamos excepto los 10 que que conforman o seu Grupo Municipal. conforman su Grupo Municipal. Entonces, Entón, alégrome que se cadra vostede ata me alegro que a lo mejor usted hasta nos nos votou a nós, co cal, ficha de afiliación ha votado a nosotros, con lo cual, ficha de á súa disposición. Un saúdo. afiliación a su disposición. Un saludo.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy ben, muchas gracias.

Señora Padín. Señora Padín.

Señora Padín Fernández Señora Padín Fernández

Grazas e boas tardes a todos. Gracias y buenas tardes a todos.

Desde o Grupo Municipal anunciamos o Desde el Grupo Municipal anunciamos 105

noso voto favorable a esta aprobación nuestro voto favorable a esta aprobación inicial da Ordenanza de igualdade, inicial de la Ordenanza de igualdad, deixando claro que temos que traballar dejando claro que tenemos que trabajar unidos para que a igualdade entre unidos para que la igualdad entre mujeres mulleres e homes sexa real e efectiva, en y hombres sea real y efectiva, en todos los todos os ámbitos da nosa sociedade e na ámbitos de nuestra sociedad y en la lucha loita pola erradicación de todas as formas por la erradicación de todas las formas de de violencia sobre a muller e sobre as violencia sobre la mujer y sobre las distintas diversidades afectivo-sexuais. distintas diversidades afectivo-sexuales.

A incorporación da muller ao mercado La incorporación de la mujer al mercado laboral, a permanencia no emprego e as laboral, la permanencia en el empleo y sus súas condicións de traballo aínda están condiciones de trabajo aún están lejos de lonxe de producirse en condicións de producirse en condiciones de igualdad. igualdade.

Un dos grandes retos para os próximos Uno de los grandes retos para los anos é a conciliación da vida persoal, próximos años es la conciliación de la familiar e laboral e a corresponsabilidade vida personal, familiar y laboral y la no ámbito doméstico e familiar. A plena corresponsabilidad en el ámbito doméstico igualdade no ámbito laboral só será y familiar. La plena igualdad en el ámbito posible se existe unha solución equitativa laboral solo será posible si existe una do traballo doméstico e de coidados no solución equitativa del trabajo doméstico ámbito do fogar. Temos que apostar por y de cuidados en el ámbito del hogar. un modelo de sociedade corresponsable, Tenemos que apostar por un modelo de no que homes e mulleres compartan de sociedad corresponsable, en el que maneira equilibrada responsabilidades hombres y mujeres compartan de manera domésticas e familiares no marco do equilibrada responsabilidades domésticas necesario cambio cultural en relación cos y familiares en el marco del necesario usos do tempo e de horarios máis cambio cultural entorno a los usos del racionais. tiempo y de horarios más racionales.

Na actualidade, a conciliación, a xestión En la actualidad, la conciliación, la de traballos e de tempos é un problema gestión de trabajos y de tiempos es un que debe ser resolto tanto por homes problema que debe ser resuelto tanto por como por mulleres e debe ser facilitado, hombres como por mujeres y debe ser impulsado, polas distintas facilitado, impulsado, por las distintas administracións. Sen conciliación non hai administraciones. Sin conciliación no hay crecemento sostible, nin social, nin crecimiento sostenible, ni social, ni económico, posible. Se un dos camiños económico, posible. Si uno de los caminos que conducen ao emprego de calidade e que conducen al empleo de calidad y al ao benestar social son as políticas de bienestar social son las políticas de conciliación, outro non menos importante conciliación, otro no menos importante es é o da formación e coñecemento. el de la formación y conocimiento. Precisamente, pola inxusta distribución Precisamente, por la injusta distribución da responsabilidade da conciliación, de la responsabilidad de la conciliación, 106

moitas mulleres viron e ven dificultada a muchas mujeres vieron y ven dificultada súa inserción no mercado laboral e tamén su inserción en el mercado laboral y as súas posibilidades de formación e también sus posibilidades de formación y desenvolvemento. É necesario impulsar a desarrollo. Es necesario impulsar la contratación de mulleres en sectores contratación de mujeres en sectores tradicionalmente ocupados por homes, do tradicionalmente ocupados por hombres, mesmo xeito que loitar contra os al igual que luchar contra los obstáculos obstáculos non visibles, que se converten no visibles, que se convierten para las para as mulleres no chamado teito de mujeres en el llamado techo de cristal y cristal e que teñen como consecuencia que tienen como consecuencia fundamental a maior presenza feminina en fundamental la mayor presencia femenina postos de menor responsabilidade e a en puestos de menor responsabilidad y la diminución desa presenza a medida que se merma de esa presencia a medida que se ascende na escala xerárquica. asciende en la escala jerárquica.

Conseguir a igualdade real e efectiva é Conseguir la igualdad real y efectiva es unha tarefa conxunta, que require unha una tarea conjunta, que requiere una actuación unitaria e a máxima actuación unitaria y la máxima coordinación, colaboración e coordinación, colaboración y cooperación. cooperación. Para iso necesítase un Para eso se necesita un consenso consenso institucional, político e social, institucional, político y social, que que mostre sen fisuras o compromiso de muestre sin fisuras el compromiso de todas as institucións coa sociedade, para todas las instituciones con la sociedad, alcanzar os acordos que permitan avanzar para alcanzar los acuerdos que permitan chanzo a chanzo ata a igualdade. avanzar escalón a escalón hasta la Resaltar, falando de colaboración igualdad. Resaltar, hablando de institucional, a Xunta de Galicia na súa colaboración institucional, la Xunta de convocatoria de axudas e subvencións os Galicia en su convocatoria de ayudas y Concellos para a promoción da igualdade subvenciones a los Ayuntamientos para la do ano 19, destina máis de 5,3 millóns de promoción de la igualdad del año 19, euros, o que supón un incremento dun destina más de 5,3 millones de euros, lo 16% respecto ao ano 2018. que supone un incremento de un 16% Concretamente, preténdese apoiar e respecto al año 2018. Concretamente, se consolidar as actuacións que se están pretende apoyar y consolidar las levando a cabo desde as administracións actuaciones que se están llevando a cabo locais, en materia de prevención e desde las administraciones locales, en eliminación da violencia de xénero e facer materia de prevención y eliminación de la efectivo o principio de igualdade de violencia de género y hacer efectivo el oportunidades entre homes e mulleres, así principio de igualdad de oportunidades como tamén apoiar a rede de Centros de entre hombres y mujeres, así como Información ás Mulleres existentes en también apoyar la red de Centros de Galicia, integrada por 82 centros. Información a las Mujeres existentes en Galicia, integrada por 82 centros.

A convocatoria inclúe 4 programas: La convocatoria incluye 4 programas:

107

-Un programa de fomento da conciliación -Un programa de fomento de la da vida persoal, laboral e familiar, que conciliación de la vida personal, laboral y permitirá os beneficiarios tomar medidas familiar, que permitirá a los beneficiarios para fomentar a corresponsabilidade tomar medidas para fomentar la entre mulleres e homes, a través de corresponsabilidad entre mujeres y conciliación de tempos persoais, laborais hombres, a través de conciliación de e familiares. tiempos personales, laborales y familiares.

- Un programa de prevención e - Un programa de prevención y tratamento integral de violencia de tratamiento integral de violencia de xénero, grazas ao cal as entidades locais género, gracias al cual las entidades poderán subvencionar accións de locales podrán subvencionar acciones de intervención orientadas a mellorar a intervención orientadas a mejorar la situación das mulleres vítimas de situación de las mujeres víctimas de violencia de xénero, das súas fillas e violencia de género, de sus hijas e hijos, fillos, así como as persoas delas así como las personas de ellas dependentes. dependientes.

-Actuacións, tamén, dirixidas á loita -Actuaciones, también, dirigidas a la lucha contra a explotación sexual. contra la explotación sexual.

-Un programa de apoio aos Centros de -Un programa de apoyo a los Centros de Información de Mulleres, cun orzamento Información de Mujeres, con un de máis de 3.411.000 euros, co obxectivo presupuesto de más de 3.411.000 euros, de reforzar a funcionalidade destes con el objetivo de reforzar la centros, consolidando os postos e o perfil funcionalidad de estos centros, profesional das persoas que prestan os consolidando los puestos y el perfil servizos neles. O Goberno galego profesional de las personas que prestan los subvenciona as prazas para persoal servicios en ellos. El Gobierno gallego funcionario, laboral fixo ou indefinido subvenciona las plazas para personal para prestar servizos nestes centros de funcionario, laboral fijo o indefinido para atención a mulleres e a contratación prestar servicios en estos centros de laboral temporal ou mercantil de atención a mujeres y la contratación profesionais para a prestación de servizos laboral temporal o mercantil de de asesoramento xurídico ou de atención profesionales para la prestación de psicolóxica, así como para levar a cabo servicios de asesoramiento jurídico o de as funcións de axentes de igualdade, de atención psicológica, así como para llevar fomento de traballo en rede e de a cabo las funciones de agentes de dinamización do territorio con enfoque de igualdad, de fomento de trabajo en red y xénero. de dinamización del territorio con enfoque de género.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Padín. Muy bien, muchas gracias, señora Padín.

108

Señora Fraga. Señora Fraga.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

Ben, á nosa chegada ao Goberno da Bueno, a nuestra llegada al Gobierno de cidade, a verdade é que nos atopamos con la ciudad, la verdad es que nos que as políticas de igualdade existían, non encontramos con que las políticas de vou dicir que non, e ademais, esta vez igualdad existían, no voy a decir que no, y creo que é das primeiras veces que neste además esta vez, creo que es de las Pleno se vai falar vendo o papel do BNG primeras veces que en este Pleno se va a no Bipartito, que sempre é un momento de hablar viendo el papel del BNG en el ataque ao Bloque Nacionalista Galego Bipartito, que siempre es un momento de pero teño que destacar que grazas ao ataque al Bloque Nacionalista Galego traballo desempeñado por Margarida pero tengo que destacar que gracias al Vázquez Veras, a anterior concelleira de trabajo desempeñado por Margarida Igualdade, a única que houbo neste Vázquez Veras, la anterior concejala de Concello antes ca min, que puxera en Igualdad, la única que hubo en este marcha eses determinados servizos, como Ayuntamiento antes que yo, que pusiese en foron o CIM, Canguraxe municipal, os marcha esos determinados servicios, bancos de tempo, existían porque as como fueron el CIM, Canguraje crearon pero non se apostou máis por elas. municipal, los bancos de tiempo, existían Polo que mesmo hoxe podía haber oferta porque los crearon pero no se apostó más formativa para os centros educativos, por ellos. Por lo que incluso hoy podía como en materia de violencias machistas, haber oferta formativa para los centros de saúde afectivo-sexual ou non, poderían educativos, como en materia de violencias non estar, porque total, só existía a machistas, de salud afectivo-sexual o no, vontade das traballadoras para sacar podrían no estar, porque total, solo existía adiante este tipo de iniciativas. Nunca se la voluntad de las trabajadoras para preocuparon de darlles unha forma sacar adelante este tipo de iniciativas. consolidada, de crear prazas para facer o Nunca se preocuparon de darles una traballo. Tivemos que facelo nós forma consolidada, de crear plazas para programando, elaborando programas, hacer el trabajo. Tuvimos que hacerlo sacando licitacións abertas que garantan a nosotros programando, elaborando continuidade dos mesmos, que foi un programas, sacando licitaciones abiertas pouco o principal obxectivo que rexeu o que garanticen la continuidad de los traballo da Concellería de Igualdade e mismos, que fue un poco el principal Diversidade. objetivo que rigió el trabajo de la Concejalía de Igualdad y Diversidad.

Atopámonos con servizos precarizados, Nos encontramos con servicios ata tal punto que houbo case que partir de precarizados, hasta tal punto que hubo cero, por iso, ben, chegamos tarde pero é casi que partir de cero, por eso, bueno, que fixemos un percorrido eu creo que llegamos tarde pero es que hicimos un poderei contar agora, que nos levou por recorrido yo creo que podré contar ahora, diferentes paradas de consolidación de que nos llevó por diferentes paradas de materias que vai ser difícil volver para consolidación de materias que va a ser 109

atrás, que era un pouco o que viña difícil volver para atrás, que era un poco pasando cos gobernos anteriores. Creouse lo que venía pasando con los gobiernos esta Concellería específica de Igualdade e anteriores. Se creó esta Concejalía Diversidade, desde a que abordar con dous específica de Igualdad y Diversidad, eixos claros de actuación. Tivemos o desde la que abordar con dos ejes claros traballo en transversalidade, acompañando de actuación. Tuvimos el trabajo en a aplicación do principio de igualdade en transversalidad, acompañando la todas as áreas de competencia municipal, aplicación del principio de igualdad en que é un traballo ben difícil. Vimos dunha todas las áreas de competencia municipal, inercia complexa para isto e impulsar, ao que es un trabajo bien difícil. Venimos de mesmo tempo, un traballo específico para una inercia compleja para esto e o empoderamento de colectivos impulsar, al mismo tiempo, un trabajo minorizados. Aprobouse en 2016 por iso é específico para el empoderamiento de parte, eu creo que a Ordenanza é o colofón colectivos minorizados. Se aprobó en un pouco dese traballo. En 2016 houbo 2016 por eso es parte, yo creo que la unha instrución de transversalidade que Ordenanza es el colofón un poco de ese foi realmente pioneira a nivel de Estado, trabajo. En 2016 hubo una instrucción de na que xa moitas das cousas que hoxe se transversalidad que fue realmente pionera recollen neste ordenamento xurídico máis a nivel de Estado, en la que ya muchas de consolidado, xa estaban alí reflectidas. las cosas que hoy se recogen en este Púxose esa Comisión de Transversalidade ordenamiento jurídico más consolidado, en marcha. Deseñouse un itinerario ya estaban allí reflejadas. Se puso esa formativo, tamén, para que desde o propio Comisión de Transversalidad en marcha. Concello se enfocase desde as diferentes Se diseñó un itinerario formativo, áreas todo ese traballo. Introducíronse as también, para que desde el propio cláusulas sociais. Falaba agora Silvia Ayuntamiento se enfocara desde las Longueira do tema dalgún dos servizos de diferentes áreas todo ese trabajo. Se Xustiza Social e creo que grazas á introdujeron las cláusulas sociales. incorporación de melloras nos pregos e a Hablaba ahora Silvia Longueira del tema esas cláusulas tamén houbo posibilidade, de alguno de los servicios de Justicia incluso, de sancionar por primeira vez a Social y creo que gracias a la unha empresa que non cumpriu, que foi incorporación de mejoras en los pliegos y CLECE. Aprobouse e desenvolveuse o III a esas cláusulas también hubo Plan de igualdade do persoal do Concello posibilidad, incluso, de sancionar por da Coruña e non só iso, que iso xa se viña primera vez a una empresa que no aprobando en dúas edicións anteriores por cumplió, que fue CLECE. Se aprobó y se imperativo legal pero desta vez fíxose desarrolló el III Plan de igualdad del incluso un seguimento e un traballo personal del Ayuntamiento de A Coruña y permanente e quizais máis invisible que no solo eso, que eso ya se venía outras políticas pero con todos os aprobando en dos ediciones anteriores departamentos deste Concello. Creouse por imperativo legal pero de esta vez se este Consello Municipal de Igualdade, hizo incluso un seguimiento y un trabajo órgano para a participación cidadá, permanente y quizás más invisible que colexiado e de carácter sectorial, do que otras políticas pero con todos los participan unhas 20 entidades, ademais departamentos de este Ayuntamiento. Se dos grupos que conforman esta creó este Consejo Municipal de Igualdad, 110

Corporación. E, por fin, o colofón, como órgano para la participación ciudadana, dicía esta Ordenanza que hoxe se presenta. colegiado y de carácter sectorial, del que Polo tanto, chega tarde pero é que había participan unas 20 entidades, además de tanto que facer que cremos que era los grupos que conforman esta necesario ir consolidando, sobre todo que Corporación. Y, por fin, el colofón, como era moi importante esa parte de atoparse decía esta Ordenanza que hoy se presenta. todo totalmente desregulado e que, pois Por lo tanto, llega tarde pero es que había iso, pois, a formación da que falaba Avia tanto que hacer que creemos que era Veira, por exemplo, do Coruña Educa pois necesario ir consolidando, sobre todo que se pagaba por facturas e se mañá non se era muy importante esa parte de daba pois non pasaría nada, non? e nós o encontrarse todo totalmente desregulado que fixemos foi consolidar programas. y que, pues eso, pues, la formación de la que hablaba Avia Veira, por ejemplo, del Coruña Educa pues se pagaba por facturas y si mañana no se daba pues no pasaría nada, ¿no? y nosotros lo que hicimos fue consolidar programas.

Por darlles algúns números das partes que Por darles algunos números de las partes destacaron nas súas intervencións, dicir que destacaron en sus intervenciones, que Coruña Educa si se incrementou na decir que Coruña Educa sí se incrementó parte de igualdade, pois aparte de en la parte de igualdad, pues aparte de consolidarse como programa e ter un consolidarse como programa y tener un contrato, agora, por dous anos prorrogable contrato, ahora, por dos años prorrogable a un máis, pasou de 15.800 euros en 2016, a uno más, pasó de 15.800 euros en 2016, 25.260 en 2017 e actualmente licitouse un 25.260 en 2017 y actualmente se licitó un contrato por 70.760 euros, co cal creo que contrato por 70.760 euros, con lo cual é o incremento, quizais insuficiente, pode creo que es incremento, quizás ser, pero desde logo foi bastante notable. insuficiente, puede ser, pero desde luego E o mesmo pasou coa rede de Canguraxe, fue bastante notable. Y lo mismo pasó con non? Collemos ese proxecto e pasou de la red de Canguraje, ¿no? Cogemos ese 140.467 euros a 228.271. Creo que, aínda proyecto y pasó de 140.467 euros a que se poida seguir incrementando e 228.271. Creo que, aunque se pueda espero que sexa esa a liña xeral do seguir incrementando y espero que sea Goberno, que siga consolidando estas esa la línea general del Gobierno, que medidas a partir de agora, que siga siga consolidando estas medidas a partir incrementando, efectivamente, esas de ahora, que siga incrementando, cantidades. Pero ben, creo que tal e como efectivamente, esas cantidades. Pero estaban as cousas non me parece pouco, bueno, creo que tal y como estaban las todo o que se fixo. Me gustaría saber, cosas no me parece poco, todo lo que se tamén, saber un pouco máis desas hizo. Me gustaría saber, también, saber entidades das que se fala, ás que se un poco más de esas entidades de las que desatende tanto a través de convenios se habla, a las que se desatiende tanto a nominativos estamos, non só apoiando través de convenios nominativos estamos, proxectos de, creo, dalgunha das entidades no solo apoyando proyectos de, creo, de que nomean senón que incluso, alguna de las entidades que nombran sino 111

multiplícanse eses convenios nominativos, que incluso, se multiplican esos convenios ábrese unha liña de subvencións específica nominativos, se abre una línea de cun valor total de 150.000 euros en subvenciones específica con un valor total materia de igualdade e diversidade, algo de 150.000 euros en materia de igualdad que tampouco existía previamente, co cal y diversidad, algo que tampoco existía eu creo que... previamente, con lo cual yo creo que...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Fraga, por favor. Vaya finalizando, señora Fraga, por favor.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

...se chega tarde, basicamente, é porque se ...si llega tarde, básicamente, es porque se considera que é o último paso dun camiño considera que es el último paso de un para iniciar ese novo camiño de cara á camino para iniciar ese nuevo camino de igualdade real neste Concello. cara a la igualdad real en este Ayuntamiento.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Veira. Señora Veira.

Señora Veira González Señora Veira González

Señora Fraga, evidentemente subiríanse as Señora Fraga, evidentemente subirían las cantidades ou os prezos pero desde logo cantidades o los precios pero desde luego tres horas de educación para a igualdade tres horas de educación para la igualdad en centros educativos ao ano, ao curso, en centros educativos al año, al curso, son son absolutamente insuficientes. Esas son absolutamente insuficientes. Esas son las as que hai hoxe en día nos centros que hay hoy en día en los centros educativos. Polo tanto, evidentemente que educativos. Por lo tanto, evidentemente é insuficiente, evidentemente que fai falla que es insuficiente, evidentemente que moitísima máis actividade, moitísimas hace falta muchísima más actividad, máis horas, tanto no Coruña Educa como muchísimas más horas, tanto en el Coruña no aumento da conciliación e xa non só Educa como en el aumento de la nas horas e nesa contía que, por certo, foi conciliación y ya no solo en las horas y en unha proposta do Bloque Nacionalista esa cuantía que, por cierto, fue una Galego, aumentar a contía en Canguraxe, propuesta del Bloque Nacionalista senón aumentar tamén as casuísticas das Galego, aumentar la cuantía en persoas que poden acceder a eses servizos Canguraje, sino aumentar también las de conciliación. Por exemplo, as persoas casuísticas de las personas que pueden que están en formación para o emprego ou acceder a esos servicios de conciliación. 112

outro tipo de casuísticas. Entón, é moi Por ejemplo, las personas que están en mellorable a situación actual destes dous formación para el empleo u otro tipo de programas. Eu só digo que aparece na casuísticas. Entonces, es muy mejorable la Ordenanza a coeducación e digo: xa situación actual de estos dos programas. existen os programas, o que fai falta é Yo solo digo que aparece en la Ordenanza implementalos con acción de goberno en la coeducación y digo: ya existen los melloralos e aumentar o seu horario. O programas, lo que hace falta es mesmo coa conciliación. E logo, coa implementarlos con acción de gobierno en acción de goberno diaria, do día a día da mejorarlos y aumentar su horario. Lo farragosidade do día a día, de recibir xente mismo con la conciliación. Y luego, con la e de actuar tendo en conta a igualdade e acción de gobierno diaria, del día a día de tendo en conta a loita contra as violencias la farragosidad del día a día, de recibir machistas en cada unha das actuacións do gente y de actuar teniendo en cuenta la goberno. Sígolle recordando ese caso da igualdad y teniendo en cuenta la lucha renda social municipal como outros casos contra las violencias machistas en cada de renda social municipal, a cuestión dos una de las actuaciones del gobierno. Le conflitos laborais, que non chega con sigo recordando ese caso de la renta sancionar ás empresas, o que hai que facer social municipal como otros casos de é seguimento e no caso en que sigan renta social municipal, la cuestión de los incumprindo, tamén, ser firmes nas conflictos laborales, que no llega con cancelacións desas licitacións porque, sancionar a las empresas, lo que hay que realmente, no servizo de axuda a hacer es seguimiento y en caso en que domicilio, por exemplo, no que está agora sigan incumpliendo, también, ser firmes sen licitar, que é o SAD I, temos o persoal en las cancelaciones de esas licitaciones de servizo de axuda a domicilio sen porque, realmente, en el servicio de ayuda contrato desde xuño de 2018 e aínda vai a domicilio, por ejemplo, en el que está pasar un ano sen contrato ese servizo de ahora sin licitar, que es el SAD I, tenemos axuda a domicilio coas mulleres el personal de servicio de ayuda a absolutamente pendentes, os dependentes, domicilio sin contrato desde junio de 2018 absolutamente tamén pendentes de que y aun va a pasar un año sin contrato ese haxa unha nova adxudicación e con servicio de ayuda a domicilio con las cuestións importantes a nivel de dereitos mujeres absolutamente pendientes, los laborais, pendentes de resolver. Polo dependientes, absolutamente también tanto...señora Cameán, non estou pendientes de que haya una nueva inventando nada, non está adxudicado o adjudicación y con cuestiones importantes servizo de axuda a domicilio I e polo tanto a nivel de derechos laborales, pendientes está cabeceando e estou falando dun de resolver. Por lo tanto...señora Cameán, asunto da súa Concellaría, non?...entón...o no estoy inventando nada, no está que digo é que... adjudicado el servicio de ayuda a domicilio I y por lo tanto está cabeceando y estoy hablando de un asunto de su Concejalía, ¿no?...entonces...lo que digo es que...

Presidencia Presidencia

113

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya finalizando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...a acción de goberno, remato...a acción ...la acción de gobierno, finalizo...la de goberno en materia de igualdade ten acción de gobierno en materia de que ser transversal e, polo tanto, reitero, igualdad tiene que ser transversal y, por aquí cuestións que teñen pasado nestes lo tanto, reitero, aquí cuestiones que han catro anos e que a Ordenanza non as pasado en estos cuatro años y que la arranxa. O que o arranxa é un goberno Ordenanza no las arregla. El que lo comprometido coa igualdade. Nada máis. arregla es un gobierno comprometido con la igualdad. Nada más.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Longueira. Señora Longueira.

Señora Longueira Castro Señora Longueira Castro

Grazas. Gracias.

Reitero, parabén pola Ordenanza. Está Reitero, enhorabuena por la Ordenanza. moi ben e é o que se debería facer. Está Está muy bien y es lo que se debería haber aquí e está moi ben e mellorarase, confío hecho. Está aquí y está muy bien y se en que se mellorará e que todo isto terá, mejorará, confío en que se mejorará y que mesmo, espero, moito máis protagonismo todo esto tendrá, incluso, espero, mucho do que tivo durante estes catro anos e que más protagonismo del que ha tenido tamén espero que sexa unha punta de durante estos cuatro años y que también lanza desta cidade para o próximo futuro espero que sea una punta de lanza de esta que nos espera, para o próximos catro ciudad para el próximo futuro que nos anos de mandato, que está, aí, á porta. espera, para los próximos cuatro años de Pero, tamén lle digo que había vida antes mandato, que está, ahí, a la puerta. Pero, do Goberno da Marea Atlántica: había también le digo que había vida antes del escolas infantís, había varios programas Gobierno de la Marea Atlántica: había de axuda para as mulleres, como os escuelas infantiles, había varios programas madrugadores, fomos a primeira cidade de ayuda para las mujeres, como los que tivemos un centro para a muller, de madrugadores, fuimos la primera ciudad asistencia da muller, fomos a primeira que tuvimos un centro para la mujer, de cidade que tivemos un programa de asistencia de la mujer, fuimos la primera teleasistencia para vítimas da violencia de ciudad que tuvimos un programa de xénero cando non estaba estendida a idea teleasistencia para víctimas de la violencia de ter este tipo de programas...é dicir, de género cuando no estaba extendida la esta cidade, para ben, para mal, para o idea de tener este tipo de programas...es pasado, para o futuro, porque é así e decir, esta ciudad, para bien, para mal, 114

porque se deseñou desde moitísimo antes para el pasado, para el futuro, porque es de que chegase Marea, antes de que así y porque se ha diseñado desde chegase o PP, antes de que chegase o muchísimo antes de que llegase Marea, Goberno do Bipartito, deseñáronse unhas antes de que llegase el PP, antes de que políticas que van parellas ao apoio das llegase el Gobierno del Bipartito, se han institucións e das asociacións e foi punta diseñado unas políticas que van parejas al de lanza. Co cal, todo isto está moi ben e apoyo de las instituciones y de las isto é o inicio pero tampouco fagamos asociaciones y ha sido punta de lanza. Con disto como que chegamos á lúa e puxemos lo cual, todo esto está muy bien y esto es unha bandeira. Queda moitísimo por el inicio pero tampoco hagamos de esto facer, moitísimo. E mire, eu voulle poñer como que hemos llegado a la luna y un exemplo: esta cidade hai moitos anos hemos puesto una bandera. Queda iniciou un camiño dentro da muchísimo por hacer, muchísimo. Y mire, democratización cultural, porque claro, yo le voy a poner un ejemplo: esta ciudad de cultura sabemos todos pero logo cada hace muchos años inició un camino dentro un fai o que lle parece que hai que facer de la democratización cultural, porque pero, insisto, iniciou un camiño dentro da claro, de cultura sabemos todos pero luego democratización da cultura, que foi a rede cada uno hace lo que le parece que hay de Bibliotecas municipais. Ben, pois que hacer pero, insisto, inició un camino empezouno cunha biblioteca e hoxe en día dentro de la democratización de la cultura, temos unha rede magnífica, que parte dun que fue la red de Bibliotecas municipales. traballo continuado e que cando ninguén Bueno, pues lo empezó con una biblioteca tiña, ninguén lle daba importancia a este y hoy en día tenemos una red magnífica, tipo de equipamentos, acabamos sendo un que parte de un trabajo continuado y que modelo de referencia que ademais, cuando nadie tenía, nadie le daba calquera goberno que sente neste Salón importancia a este tipo de equipamientos, de Plenos vai defender, porque é acabamos siendo un modelo de referencia magnífico. Ben, pois iso é o que toca coa que además, cualquier gobierno que se igualdade. Toca facer exactamente o siente en este Salón de Plenos lo va a mesmo. Non se nos pode encher a boca defender, porque es magnífico. Bueno, dicindo que o pasado 8 de marzo saímos á pues eso es lo que toca con la igualdad. rúa, que fixemos, bla, bla, Toca hacer exactamente lo mismo. No se bla...estupendo. Fixemos unha revolución nos puede llenar la boca diciendo que el e saímos todas á rúa. Vale. Iso xa está pasado 8 de marzo salimos a la calle, que feito e iso é o principal. A partir de agora, hicimos, bla, bla, bla...estupendo. Hicimos que as xestións, as provisións económicas una revolución y salimos todas a la calle. e todo o que iso conleva sexan o Vale. Eso ya está hecho y eso es lo suficientemente eficaces como para que principal. A partir de ahora, que las todas as mulleres sintamos ese real apoio gestiones, las provisiones económicas y da igualdade e sobre todo aquelas máis todo lo que eso conlleva sean lo vulnerables ou en risco de exclusión, suficientemente eficaces como para que teñan o dobre apoio que necesitan. todas las mujeres sintamos ese real apoyo Simplemente iso. Moitas grazas. de la igualdad y sobre todo aquellas más vulnerables o en riesgo de exclusión, tengan el doble apoyo que necesitan. Simplemente eso. Muchas gracias. 115

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Longueira. Muy bien, muchas gracias, señora Longueira.

Señora Padín...(a señora Padín non vai Señora Padín...(la señora Padín no va a intervir)... moi ben, moitas grazas. intervenir)...muy bien, muchas gracias.

Señora Fraga. Señora Fraga.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

En todo momento creo que se non o fixen En todo momento creo que si no lo hice lo fágoo agora, recoñecer ese traballo previo, hago ahora, reconocer ese trabajo previo, que destacaba o labor da anterior que destacaba la labor de la anterior concelleira de Igualdade porque non o tivo concejala de Igualdad porque no lo tuvo fácil pero hai moitos dos programas, fácil pero hay muchos de los programas, efectivamente, dos que falan que seguen efectivamente, de los que hablan que existindo. Si, tamén recoñezo, Silvia, siguen existiendo. Sí, también reconozco, señora Longueira, que isto non é punta de Silvia, señora Longueira, que esto no es lanza, pode que non sexa punta de lanza punta de lanza, puede que no sea punta de pero o que si está claro é que cando se fan lanza pero lo que sí está claro es que políticas se non se busca o xeito de que se cuando se hacen políticas si no se busca consolide, á mínima podemos dar un paso la manera de que se consolide, al menor atrás, e iso foi, iso é o que se pediu o 8 de descuido podemos dar un paso atrás, y marzo, que non deamos un paso atrás eso fue, eso es lo que se pidió el 8 de porque enseguida veñen eses posibles marzo, que no demos un paso atrás gobernos de pacto do tipo trifachito en porque enseguida vienen esos posibles Andalucía e temos pasos atrás, co cal, esta gobiernos de pacto del tipo trifachito en Ordenanza o que vén, e xa dicía na súa Andalucía y tenemos pasos atrás, con lo presentación, que é un texto de consenso, cual, esta Ordenanza lo que viene, y ya un punto de consolidación para que as decía en su presentación, que es un texto cousas que se veñan facendo queden de consenso, un punto de consolidación negro sobre branco e teñan difícil volta para que las cosas que se vengan atrás. Ese é un pouco ese espírito da haciendo queden negro sobre blanco y Ordenanza. tengan difícil vuelta atrás. Ese es un poco ese espíritu de la Ordenanza.

Falaba tamén de espazos, como a rede de Hablaba también de espacios, como la red Bibliotecas. Nós en todas as actividades de Bibliotecas. Nosotros en todas las que facemos temos que contar, actividades que hacemos tenemos que evidentemente, con ese traballo de contar, evidentemente, con ese trabajo de transversalidade e así pasa tanto coa rede transversalidad y así pasa tanto con la red de centros cívicos como especialmente de centros cívicos como especialmente coa rede de Bibliotecas e fío un pouco o con la red de Bibliotecas e hilo un poco 116

que comentaba a señora Veira, con lo que comentaba la señora Veira, con respecto ao tema das horas no ensino. Eu respecto al tema de las horas en la creo que o que estamos demandando, eu enseñanza. Yo creo que lo que estamos creo que é unha demanda que demandando, yo creo que es una demanda compartiremos a maior parte deste Pleno, que compartiremos la mayor parte de este polo menos, é que hai moitas cousas que Pleno, por lo menos, es que hay muchas deberían estar no deseño curricular xa, dos cosas que deberían estar en el diseño centros de ensino, non por moito engadir curricular ya, de los centros de talleres de igualdade temos que asumir enseñanza, no por mucho añadir talleres tamén que temos os centros de ensino, en de igualdad tenemos que asumir también concreto, de secundaria, un pouco ese foi que tenemos los centros de enseñanza, en o espírito polo que fixemos nós outro concreto, de secundaria, un poco ese fue programa, un pouco bombardeados a el espíritu por lo que hicimos nosotros talleres que non sabemos que grao de otro programa, un poco bombardeados a efectividade teñen se non se contempla no talleres que no sabemos qué grado de deseño curricular. Polo tanto, tamén efectividad tienen si no se contempla en el optamos por estender un pouco máis, e aí diseño curricular. Por lo tanto, también esa ampliación de crédito para o tema de optamos por extender un poco más, y ahí Coruña Educa, ampliar a outras idades, a esa ampliación de crédito para el tema de outros espazos, a traballar máis en Coruña Educa, ampliar a otras edades, a Bibliotecas, a traballar con nenos e nenas otros espacios, a trabajar más en máis pequenos e máis pequenas e esa é un Bibliotecas, a trabajar con niños y niñas pouco a liña. Que queda moito por facer? más pequeños y más pequeñas y esa es un Por suposto, pero por iso queremos ir poco la línea. ¿Qué queda mucho por deixando marcadas, como fixemos coa hacer? Por supuesto, pero por eso Instrución de transversalidade, coa queremos ir dejando marcadas, como mellora do Plan de igualdade, agora con hicimos con la Instrucción de esta Ordenanza, para que esa mellora transversalidad, con la mejora del Plan de quede, en certa medida, garantida. igualdad, ahora con esta Ordenanza, para que esa mejora quede, en cierta medida, garantizada.

Despois falaban tamén, desa lealdade Después hablaban también, de esa lealtad interinstitucional, non? e aproveito para interinstitucional, ¿no? y aprovecho para lanzar ese recordatorio que fago sempre, lanzar ese recordatorio que hago siempre, ao Partido Popular ao tema de como puxo al Partido Popular al tema de cómo puso en marcha o Pacto de Estado e, desde en marcha el Pacto de Estado y, desde logo, tamén a esa Lei de racionalización luego, también a esa Ley de que nos impediu en moitos casos ter todo racionalización que nos impidió en o persoal que quixeramos e tamén ese muchos casos tener todo el personal que chamado a incrementar os convenios que quisiésemos y también esa llamada a teñen con nós. Susana López Abella desde incrementar los convenios que tienen con o ano en que eu entrei, unha muller coa nosotros. Susana López Abella desde el que tiña e tiven moita relación durante año en que yo entré, una mujer con la que estes catro anos, sempre admite que hai tenía y tuve mucha relación durante estos que subir o convenio que ten coa Rede de cuatro años, siempre admite que hay que 117

Acollida da cidade da Coruña, que é a subir el convenio que tiene con la Red de única que ten 24 horas ao día persoal, que Acogida de la ciudad de A Coruña, que es ten eses dous PITVA, sempre admite que la única que tiene 24 horas al día hai que subilo, leva catro anos dicíndome personal, que tiene esos dos PITVA, que si, non o fixo... siempre admite que hay que subirlo, lleva cuatro años diciéndome que sí, no lo hizo...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Fraga, por favor. Vaya finalizando, señora Fraga, por favor.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

...si, espero que na campaña das próximas ...sí, espero que en la campaña de las autonómicas se comprometa e o faga. Eu próximas autonómicas se comprometa y lo xa non o verei pero levo catro anos haga. Yo ya no lo veré pero llevo cuatro intentando que así sexa e non sexa quen años intentando que así sea y no sea quien menos diñeiro inviste nunha rede que menos dinero invierte en una red que supostamente é propia. E nada máis, entón supuestamente es propia. Y nada más, me quedo aquí. Grazas. entonces me quedo aquí. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Fraga. Muy bien, muchas gracias, señora Fraga.

Votación do asunto número cinco Votación del asunto número cinco

Seguidamente pola Presidencia sométese a Seguidamente por la Presidencia se votación o asunto número cinco somete a votación el asunto número cinco referenciado na orde do día, producíndose referenciado en el orden del día, o seguinte resultado: produciéndose el siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Bloque Nacionalista Galego-Asembleas 118

Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abertas (BNG-AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia

Moi ben, pois queda aprobada Muy bien, pues queda aprobada inicialmente a Ordenanza, tamén, por inicialmente la Ordenanza, también, por unanimidade. unanimidad.

Acordo Acuerdo

Aprobar inicialmente a Ordenanza Aprobar inicialmente la Ordenanza municipal da Coruña para a igualdade na municipal de A Coruña para la igualdad diversidade, que consta dunha exposición en la diversidad, que consta de una de motivos, 43 artigos, repartidos en doce exposición de motivos, 43 artículos, capítulos, unha disposición derrogatoria e repartidos en doce capítulos, una dúas disposicións finais. disposición derogatoria y dos disposiciones finales.

Incorpórase como anexo a ordenanza Se incorpora como anexo la ordenanza referida. referida.

Ordenanza municipal da Coruña para a Ordenanza Municipal de A Coruña para igualdade na diversidade la Igualdad en la Diversidad

Exposición de motivos Exposición de motivos

A presente ordenanza ten por obxecto La presente ordenanza tiene por objeto promover, no ámbito local, a igualdade na promover, en el ámbito local, la igualdad diversidade e a eliminación de toda a en la diversidad y la eliminación de toda forma de discriminación e desigualdade forma de discriminación y desigualdad que incide sobre as mulleres e sobre as que inciden sobre las mujeres y sobre las persoas en xeral por motivo das personas en general por motivo de las diversidades existentes –funcional, diversidades existentes –funcional, procedencia ou orixe étnica, racial, procedencia u origen étnico, racial, cultural e diversidade afectivo-sexual–. cultural, y diversidad afectivo-sexual-.

Esta disposición de carácter normativo Esta disposición de carácter normativo se eríxese como un documento marco erige como un documento marco conceptual, organizativo, normativo e conceptual, organizativo, normativo y executivo no que se fixan, con vocación ejecutivo en el que se fijan, con vocación de permanencia no tempo, as bases para a de permanencia en el tiempo, las bases política local de igualdade na diversidade para la política local de igualdad en la a fin de xerar cambios na realidade do diversidad a fin de generar cambios en la municipio e regular modos e maneiras de realidad del municipio y regular modos y facer máis igualitarias, tanto a nivel maneras de hacer más igualitarias, tanto administrativo como social, impulsando a nivel administrativo como social, 119

así unha cultura da igualdade e, en impulsando así una cultura de la igualdad consecuencia, máis xusta, solidaria e y, en consecuencia, más justa, solidaria y equitativa, aberta á complexidade e que equitativa, abierta a la complejidad y que mostra a diversidade como valor. E todo muestra la diversidad como valor. Y todo iso co fin de facer da Coruña unha cidade ello a fin de hacer de A Coruña una rica na diversidade e na que ninguén sinta ciudad rica en la diversidad y en la que exclusión pola súa identidade. nadie se sienta excluida por su identidad.

A ordenanza insírese, así mesmo, nun La ordenanza se inserta, asimismo, en un marco regulador a nivel internacional, marco regulatorio a nivel internacional, comunitario europeo e tamén na acción comunitario europeo y también en la normativa do Estado e da Comunidade acción normativa del Estado y de la Autónoma de Galicia. Comunidad Autónoma de Galicia.

Neste punto interesa destacar que a En este punto interesa destacar que la desigualdade entre mulleres e homes desigualdad entre mujeres y hombres recibe o máximo tratamento xurídico recibe el máximo tratamiento jurídico internacional na Convención sobre a internacional en la Convención sobre la eliminación de todas as formas de eliminación de todas las formas de discriminación contra a muller aprobada discriminación contra la mujer aprobada pola ONU en 1979 e ratificada polo por la ONU en 1979 y ratificada por el Estado español en 1983. Estado español en 1983.

Desta maneira, desde a entrada en vigor De esta manera, desde la entrada en vigor do Tratado de Ámsterdam, o 1 de maio de del Tratado de Ámsterdam, el 1 de mayo 1999, a igualdade entre mulleres e homes de 1999, la igualdad entre mujeres y e a eliminación das desigualdades entre hombres y la eliminación de las unhas e outros son obxectivos que se desigualdades entre unas y otros son deben integrar en todas as políticas e objetivos que se deben integrar en todas accións da Unión Europea e dos seus las políticas y acciones de la Unión estados membros e, seguindo o ronsel da Europea y de sus estados miembros y, Conferencia Mundial sobre a Muller en siguiendo la estela de la Conferencia Beijing 1995, organizada por Nacións Mundial sobre la Mujer en Beijing 1995, Unidas que incorporou a estratexia de organizada por Naciones Unidas que transversalizar o principio de igualdade de incorporó la estrategia de transversalizar xénero en todas as políticas públicas. el principio de igualdad de género en todas las políticas públicas.

Existe, por tanto, no contexto xurídico Existe, por lo tanto, en el contexto jurídico internacional, unha aposta decidida pola internacional, una apuesta decidida por la integración da perspectiva de xénero en integración de la perspectiva de género en todos os procesos e procedementos das todos los procesos y procedimientos de las institucións e das organizacións, o que instituciones y de las organizaciones, lo tamén debe proxectarse a nivel municipal. que también debe proyectarse a nivel Ademais das normas de dereito municipal. comunitario orixinario, na elaboración da Además, de las normas de derecho 120

presente ordenanza tomáronse en comunitario originario, en la elaboración consideración, entre outras, a Directiva de la presente ordenanza se han tomado 2002/73/CE, relativa á aplicación do en consideración, entre otras, la Directiva principio de igualdade de trato entre 2002/73/CE, relativa a la aplicación del homes e mulleres no acceso ao emprego, á principio de igualdad de trato entre formación e á formación profesional e ás hombres y mujeres en el acceso al empleo, condicións de traballo, a Directiva a la formación y a la formación 2004/113/CE de aplicación do principio profesional y a las condiciones de trabajo, de igualdade de trato entre homes e la Directiva 2004/113/CE de aplicación mulleres no acceso a bens, servizos e del principio de igualdad de trato entre subministracións e a Directiva hombres y mujeres en el acceso a bienes, 2006/54/CE referente á aplicación do servicios y suministros y la Directiva principio de igualdade de oportunidades e 2006/54/CE referente a la aplicación del de trato entre homes e mulleres. principio de igualdad de oportunidades y de trato entre hombres y mujeres.

No ámbito do ordenamento xurídico En el ámbito del ordenamiento jurídico español, o artigo 14 da Constitución español, el artículo 14 de la Constitución española proclama o dereito á igualdade e española proclama el derecho a la á non discriminación por razón de sexo, e igualdad y a la no discriminación por o artigo 9.2 consagra a obriga dos poderes razón de sexo, y el artículo 9.2 consagra públicos de promover as condicións para la obligación de los poderes públicos de que a igualdade das persoas e dos grupos promover las condiciones para que la nos que se integren sexa real e efectiva. igualdad de las personas y de los grupos en los que se integren sea real y efectiva.

Á súa vez, o Estatuto de autonomía de A su vez, el Estatuto de autonomía de Galicia establece no seu artigo 4.2 que lles Galicia establece en su artículo 4.2 que le corresponde aos poderes públicos de corresponde a los poderes públicos de Galicia promover as condicións para que a Galicia promover las condiciones para liberdade e a igualdade do individuo e dos que la libertad y la igualdad del individuo grupos nos que se integra sexan reais e y de los grupos en los que se integra sean efectivas, remover os obstáculos que reales y efectivas, remover los obstáculos impidan ou dificulten a súa plenitude e que impidan o dificulten su plenitud y facilitar a participación de todos os facilitar la participación de todos los galegos e as galegas na vida política, gallegos y las gallegas en la vida política, económica, cultural e social. económica, cultural y social.

No marco estatal, a Lei orgánica 3/2007, En el marco estatal, la Ley orgánica do 22 de marzo, para a igualdade efectiva 3/2007, de 22 de marzo, para la igualdad de mulleres e homes, e, no marco galego, efectiva de mujeres y hombres, y, en el o Decreto lexislativo 2/2015, do 12 de marco gallego, el Decreto legislativo febreiro, polo que se aproba o texto 2/2015, de 12 de febrero, por el que se refundido das disposicións legais da aprueba el texto refundido de las Comunidade Autónoma de Galicia en disposiciones legales de la Comunidad materia de igualdade, introducen a Autónoma de Galicia en materia de 121

previsión de políticas activas para facer igualdad, introducen la previsión de efectivo este principio de igualdade, políticas activas para hacer efectivo este recollendo expresamente que o devandito principio de igualdad, recogiendo principio “informará, con carácter expresamente que dicho principio transversal, a actuación de todos os “informará, con carácter transversal, la poderes públicos e que as administracións actuación de todos los poderes públicos y públicas o integrarán, de forma activa, na que las administraciones públicas lo adopción e execución das dúas integrarán, de forma activa, en la disposicións normativas, na definición e adopción y ejecución de las dos orzamentación de políticas públicas en disposiciones normativas, en la definición todos os ámbitos e no desenvolvemento y presupuestación de políticas públicas en do conxunto de todas as súas actividades”. todos los ámbitos y en el desarrollo del conjunto de todas sus actividades”.

Pola súa banda, a violencia de xénero Por su parte, la violencia de género como como manifestación máis extrema da manifestación más extrema de la desigualdade entre mulleres e homes e un desigualdad entre mujeres y hombres y un atentado contra os dereitos humanos é atentado contra los derechos humanos es obxecto de regulación na Lei orgánica objeto de regulación en la Ley Orgánica 1/2004, do 28 de decembro, de medidas de 1/2004, de 28 de diciembre, de medidas de protección integral contra a violencia de protección integral contra la violencia de xénero, e no ámbito autonómico na Lei género, y en el ámbito autonómico, la Ley 11/2007, do 27 de xullo, galega para a 11/2007, de 27 de julio, gallega para la prevención e tratamento integral da prevención y tratamiento integral de la violencia de xénero. violencia de género.

A Ordenanza para a igualdade na La ordenanza para la igualdad en la diversidade do Concello da Coruña dítase diversidad del Ayuntamiento de A Coruña, en virtude da potestade regulamentaria se dicta en virtud de la potestad que, como administración pública de reglamentaria que, como Administración carácter territorial, lle outorga a Lei pública de carácter territorial le otorga la 7/1985, do 2 de abril, de bases do réxime Ley 7/1985, de 2 de abril, de Bases del local, así como a Lei 5/1997, do 22 de Régimen Local, así como la Ley 5/1997, xullo, de administración local de Galicia, de 22 de julio, de Administración Local de erixíndose como o documento normativo Galicia erigiéndose como el documento básico para a intervención do goberno normativo básico para la intervención del local nesta materia. gobierno local en esta materia.

Na súa elaboración tivéronse presentes os En su elaboración se han tenido presentes principios de boa regulación coa los principios de buena regulación con la finalidade de avanzar na mellora da finalidad de avanzar en la mejora de la produción normativa. producción normativa.

Polo que respecta aos principios de Por lo que respecta a los principios de necesidade e eficiencia, debe poñerse de necesidad y eficiencia, debe ponerse de manifesto que existen fundadas razóns de manifiesto que existen fundadas razones 122

interese xeral para a aprobación dunha de interés general para la aprobación de regulación municipal sobre igualdade na una regulación municipal sobre igualdad diversidade. O obxectivo desta ordenanza en la diversidad. El objetivo de esta é contribuír a materializar un principio ordenanza es contribuir a materializar un básico e esencial de convivencia como é o principio básico y esencial de convivencia principio de igualdade, eliminando como es el principio de igualdad, calquera forma de discriminación que teña eliminando cualquier forma de orixe nas diversidades funcional, de discriminación que tenga origen en las procedencia ou orixe étnica, racial, diversidades funcional, de procedencia u cultural, e afectivo-sexual. Pola súa banda, origen étnico, racial, cultural, y afectivo- en relación cos principios de sexual. Por su parte, en relación con los proporcionalidade e eficiencia, resulta principios de proporcionalidad y importante incidir en que se considerou eficiencia, resulta importante incidir en que o contido regulador da ordenanza é o que se ha considerado que el contenido mínimo imprescindible para enfocar a regulatorio de la ordenanza es el mínimo acción municipal en materia de igualdade, imprescindible para enfocar la acción sentando unhas bases de futuro para lograr municipal en materia de igualdad, a máxima efectividade das medidas de sentando unas bases de futuro para lograr igualdade na actuación diaria e cotiá do la máxima efectividad de las medidas de Concello da Coruña. igualdad en la actuación diaria y cotidiana del Ayuntamiento de A Coruña.

Así mesmo, tivéronse en conta os Asimismo, se han tenido en cuenta los principios de seguridade xurídica, principios de seguridad jurídica, transparencia e de incidencia neutra nos transparencia y de incidencia neutra en principios de estabilidade orzamentaria e los principios de estabilidad sustentabilidade financeira. presupuestaria y sostenibilidad financiera.

A ordenanza está estruturada en doce La ordenanza está estructurada en doce capítulos. No primeiro abórdanse capítulos. En el primero se abordan cuestións xerais como o obxecto e cuestiones generales como el objeto y obxectivos, ámbito de aplicación e os objetivos, ámbito de aplicación y los principios reitores da ordenanza. principios rectores de la ordenanza.

No capítulo II, que se estrutura en dúas En el capítulo II, que se estructura en dos seccións, trátanse as competencias, as secciones, se tratan las competencias, las funcións e a organización municipal en funciones y la organización municipal en materia de igualdade entre mulleres e materia de igualdad entre mujeres y homes na diversidade. hombres en la diversidad.

O capítulo III ten por obxecto o Plan de El capítulo III tiene por objeto el Plan de igualdade municipal e determina as áreas Igualdad municipal y determina las áreas de intervención, os mecanismos de de intervención, los mecanismos de elaboración, aprobación e control, o seu elaboración, aprobación y control, su período de vixencia, así como os periodo de vigencia, así como los 123

programas de actuación anuais que programas de actuación anuales que permitirán materializar o devandito permitirán materializar dicho instrumento. instrumento.

No capítulo IV desenvólvense todos os En el capítulo IV se desarrollan todos los aspectos relativos á proxección do aspectos relativos a la proyección del principio de igualdade na xestión de principio de igualdad en la gestión de persoal, tendo en conta a definición dos personal, teniendo en cuenta, la definición postos de traballo, o acceso, clasificación de los puestos de trabajo, el acceso, profesional, promoción, formación, saúde clasificación profesional, promoción, laboral, retribución e dereitos laborais, así formación, salud laboral, retribución y como as oportunas medidas de derechos laborales, así como las conciliación e corresponsabilidade. oportunas medidas de conciliación y corresponsabilidad.

O capítulo V incorpora medidas para a El capítulo V incorpora medidas para la loita contra as violencias machistas, así lucha contra las violencias machistas, así como accións de prevención e como acciones de prevención y la sensibilización, programas de formación e sensibilización, programas de formación y atención e protección das persoas que la atención y protección de las personas sofren as ditas violencias. que sufren dichas violencias.

Os capítulos VI e VII dedícanse a definir Los capítulos VI y VII se dedican a definir as medidas e actuacións relativas ao las medidas y actuaciones relativas al apoderamento social, económico e político empoderamiento social, económico y das mulleres, así como en materia de político de las mujeres, así como en corresponsabilidade. materia de corresponsabilidad.

O capítulo VIII ten por obxecto o uso non El capítulo VIII tiene por objeto el uso no sexista da linguaxe e a eliminación de sexista del lenguaje y la eliminación de estereotipos e medios de comunicación, estereotipos y medios de comunicación, incorporando a linguaxe inclusiva en todas incorporando el lenguaje inclusivo en as áreas de actuación do Concello da todas las áreas de actuación del Coruña e prevendo o asesoramento neste Ayuntamiento de A Coruña y previendo el ámbito a través da área municipal asesoramiento en este ámbito a través del competente en materia de igualdade entre Área municipal competente en materia de mulleres e homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

O capítulo IX aborda o impacto de xénero En capítulo IX aborda el impacto de na normativa e actividade municipal, género en la normativa y actividad suxeitando á avaliación do devandito municipal, sujetando a evaluación de impacto determinados proxectos dicho impacto determinados proyectos normativos, programas e actos normativos, programas y actos administrativos e establecendo as administrativos y estableciendo las directrices necesarias para a elaboración directrices necesarias para la elaboración 124

do informe oportuno. Así mesmo, del informe oportuno. Asimismo, incorpora previsións específicas respecto incorpora previsiones específicas respecto da planificación e a xestión orzamentaria. de la planificación y gestión presupuestaria.

O capítulo X comprende o El capítulo X comprende el desarrollo de desenvolvemento de proxectos proyectos coeducativos por parte del coeducativos por parte do Concello da Ayuntamiento de A Coruña, así como de Coruña, así como de medidas que medidas que fomenten el respeto por la fomenten o respecto pola diversidade de diversidad de identidad afectivo-sexual e identidade afectivo-sexual e da identidade identidad de género. de xénero.

O capítulo XI establece a proxección do El capítulo XI establece la proyección del principio de igualdade na contratación e as principio de igualdad en la contratación y subvencións públicas. las subvenciones públicas.

O capítulo XII determina as medidas de El capítulo XII determina las medidas de seguimento e avaliación da presente seguimiento y evaluación de la presente ordenanza. En particular, prevese a ordenanza. En particular, se prevé la creación dunha comisión de seguimento creación de una comisión de seguimiento ad hoc e fíxanse, entre outros aspectos, as ad hoc y se fijan, entre otros aspectos, las funcións, composición e periodicidade das funciones, composición y periodicidad de súas reunións. las reuniones de la misma.

CAPÍTULO I CAPÍTULO I

DISPOSICIÓNS XERAIS DISPOSICIONES GENERALES

Artigo 1. Obxecto e obxectivos Artículo 1. Objeto y objetivos

6. A presente ordenanza ten por obxecto o17. La presente ordenanza tiene por objeto el establecemento do réxime xurídico da establecimiento del régimen jurídico de la igualdade entre todas as persoas no ámbito igualdad entre todas las personas en el do Concello da Coruña, atendendo ao ámbito del Ayuntamiento de A Coruña, establecido na normativa internacional, atendiendo a lo establecido en la europea, estatal e autonómica nesta normativa internacional, europea, estatal materia, co fin de lograr a paridade en y autonómica en esta materia, en orden al todos os órganos municipais, así como logro de la paridad en todos los órganos incluír a perspectiva de xénero nas municipales, así como incluir la políticas municipais. perspectiva de género en las políticas 7. municipales. 8. 18. 9. Esta ordenanza establece os principios en19. Esta ordenanza establece los principios en materia de igualdade de xénero que teñen materia de igualdad de género que tienen 125

que rexer a actuación dos órganos de que regir la actuación de los órganos de goberno e xestión do Concello da Coruña, gobierno y gestión del Ayuntamiento de A así como os servizos municipais que se Coruña, así como los servicios ofrecen no ámbito da súa competencia. municipales que se ofrecen en el ámbito de su competencia. 20. 10. Os obxectivos da presente ordenanza son: 21. Los objetivos de la presente ordenanza son: 22. Dar á igualdade a categoría deo) Dar a la igualdad la categoría de compromiso para o goberno municipal, compromiso para el gobierno municipal, como responsable da xestión e como como responsable de la gestión y como representante da cidadanía na procura representante de la ciudadanía en la dunha fronte común, que se oriente cara á búsqueda de un frente común, que se consecución dunha sociedade máis oriente hacia la consecución de una igualitaria, xusta e solidaria, sen perder a sociedad más igualitaria, justa y perspectiva da súa complexidade e solidaria, sin perder la perspectiva de su diversidade. complejidad y diversidad. p) Conferirlles un maior rango ás políticas deq) Conferir un mayor rango a las políticas igualdade, dentro do marco das políticas de igualdad, dentro del marco de las municipais. políticas municipales.

Corresponsabilizar a cidadanía no Corresponsabilizar a la ciudadanía en el obxectivo da igualdade. objetivo de la igualdad.

Dotar o Concello de instrumentos cos que Dotar al Ayuntamiento de instrumentos integrar a perspectiva de xénero dentro da con los que integrar la perspectiva de súa actividade cotiá e que contribúan género dentro de su actividad cotidiana y activamente ao desenvolvemento de que contribuyan activamente al desarrollo políticas de igualdade. de políticas de igualdad.

Dotar dun marco xurídico a Dotar de un marco jurídico a la implementación da estratexia da implementación de la estrategia de la transversalidade da perspectiva de xénero. transversalidad de la perspectiva de género.

Situar a igualdade e a diversidade no Situar la igualdad y la diversidad en el primeiro nivel da organización e a primer nivel de la organización y la estrutura da administración municipal estructura de la administración municipal executiva e, do mesmo xeito, no nivel das ejecutiva y, del mismo modo, en el nivel direccións e coordinacións de área. de las direcciones y coordinaciones de área.

126

Artigo 2. Ámbito de aplicación Artículo 2. Ámbito de aplicación

A ordenanza será de aplicación ao La ordenanza será de aplicación al Concello da Coruña e ao sector público Ayuntamiento de A Coruña y al sector institucional vinculado ou dependente. público institucional vinculado o dependiente.

Igualmente será de aplicación ás persoas Igualmente será de aplicación a las físicas e xurídicas que subscriban personas físicas y jurídicas que suscriban contratos, convenios de colaboración ou contratos, convenios de colaboración o negocios xurídicos análogos co Concello negocios jurídicos análogos con el ou que sexan beneficiarias das súas Ayuntamiento o que sean beneficiarias de axudas ou subvencións, nos termos que se ayudas o subvenciones concedidas por el establezan na correspondente convocatoria mismo, en los términos que se establezcan ou na documentación que formalice a en la correspondiente convocatoria o en relación xurídica. la documentación que formalice la relación jurídica.

Artigo 3. Principios reitores Artículo 3. Principios rectores

O principio normativo básico desta El principio normativo básico de esta ordenanza está nos artigos 9.2 da ordenanza se encuentra en los artículos Constitución española e 4.2 do Estatuto de 9.2 de la Constitución Española y 4.2 del autonomía de Galicia, en virtude dos cales Estatuto de Autonomía de Galicia, en os poderes públicos han de procurar a virtud de los cuales los poderes públicos igualdade real e efectiva das persoas e dos han de procurar la igualdad real y grupos nos que se integra a persoa. efectiva de las personas y de los grupos en los que se integra la persona.

Así mesmo, teranse en conta os principios Asimismo, se tendrán en cuenta los de actuación previstos no artigo 1.3 do principios de actuación previstos en el Decreto lexislativo 2/2015, do 12 de artículo 1.3 del Decreto legislativo febreiro, polo que se aproba o texto 2/2015, de 12 de febrero, por el que se refundido das disposicións legais da aprueba el texto refundido de las Comunidade Autónoma de Galicia en disposiciones legales de la Comunidad materia de igualdade, así como o principio Autónoma de Galicia en materia de de integración transversal da igualdade na igualdad, así como el principio de diversidade. integración transversal de la igualdad en la diversidad.

Teranse en conta, igualmente, os Se tendrán en cuenta, igualmente, los principios e medidas destinados á principios y medidas destinados a la prevención, corrección e eliminación de prevención, corrección y eliminación de toda discriminación por razón de toda discriminación por razón de orientación sexual e identidade de xénero orientación sexual e identidad de género incorporados ao longo do articulado da incorporados a lo largo del articulado de 127

Lei 2/2014, do 14 de abril, de Igualdade la Ley 2/2014, de 14 de abril, de Igualdad de trato e de non discriminación de de trato y de no discriminación de lesbianas, gais, transexuais, bisexuais e lesbianas, gays, transexuales, bisexuales e intersexuais de Galicia. intersexuales de Galicia.

Sen prexuízo do apartado anterior, na Sin perjuicio del apartado anterior, en la presente ordenanza defínense os seguintes presente ordenanza se definen los principios que servirán de orientación: siguientes principios que servirán de orientación:

Respecto á diversidade na actuación Respeto a la diversidad en la actuación municipal, vetando diferentes formas de municipal, vetando diferentes formas de exclusión e discriminación funcional, por exclusión y discriminación funcional, por procedencia ou orixe étnica, racial, procedencia u origen étnico, racial, cultural, e diversidade afectivo-sexual. cultural, y diversidad afectivo-sexual.

A sororidade, entendida como as relacións La sororidad, entendida como las de solidariedade e apoio mutuo entre relaciones de solidaridad y apoyo mutuo mulleres que fortalecen a súa capacidade entre mujeres que fortalecen su capacidad de ser e de estar na sociedade e impactan de ser y de estar en la sociedad e positivamente en procesos de impactan positivamente en procesos de apoderamento. empoderamiento.

Protección das mulleres que se enfrontan Protección de las mujeres que se ou se enfrontaron a violencias, mediante o enfrentan o se han enfrentado a desenvolvemento de instrumentos de violencias, mediante el desarrollo de coordinación e colaboración institucional, instrumentos de coordinación y coa sociedade civil, organizacións sociais colaboración institucional, con sociedad e particularmente co movemento civil, organizaciones sociales y asociativo de mulleres e feministas. particularmente con el movimiento asociativo de mujeres y feministas.

O principio de interseccionalidade El principio de interseccionalidad entendido como atención ao fenómeno entendido como atención al fenómeno por polo cal cada persoa sofre opresión ou el cual cada persona sufre opresión u ostenta privilexios con base na súa ostenta privilegios con base en su pertenza a múltiples categorías sociais. pertenencia a múltiples categorías sociales.

CAPÍTULO II CAPÍTULO II

COMPETENCIAS, FUNCIÓNS E COMPETENCIAS, FUNCIONES Y ORGANIZACIÓN MUNICIPAL ORGANIZACIÓN MUNICIPAL

Sección I Sección I

128

Disposicións xerais Disposiciones generales

Artigo 4. Competencias Artículo 4. Competencias

O Concello da Coruña ten competencias El Ayuntamiento de A Coruña ostenta na ordenación e xestión de políticas de competencias en la ordenación y gestión igualdade entre mulleres e homes na de políticas de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad así como en la diversidade, así como na execución da ejecución de la legislación vigente, en los lexislación vixente, nos termos términos establecidos en la misma. establecidos nela.

A actuación municipal en materia de La actuación municipal en materia de igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade desenvolverase de acordo diversidad se desarrollará de acuerdo con coas competencias atribuídas na las competencias atribuidas en la lexislación vixente. legislación vigente.

Artigo 5. Funcións Artículo 5. Funciones

En materia de igualdade entre mulleres e En materia de igualdad entre mujeres y homes na diversidade, o Concello da hombres en la diversidad, el Coruña exercerá as seguintes funcións: Ayuntamiento de A Coruña ejercerá las siguientes funciones:

Deseño da planificación ou da Diseño de la planificación o de la programación en materia de igualdade programación en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade no entre mujeres y hombres en la diversidad marco da planificación xeral da Xunta de en el marco de la planificación general de Galicia, así como do seu impulso, la Xunta de Galicia, así como de su comunicación, seguimento e avaliación. impulso, comunicación, seguimiento y evaluación.

Observación e seguimento de que se Observación y seguimiento del cumpre a presente ordenanza municipal e cumplimiento de la presente ordenanza demais referencias normativas en materia municipal y demás referencias normativas de xénero. en materia de género.

Impulso, coordinación e asesoramento ás Impulso, coordinación y asesoramiento a estruturas e unidades departamentais las estructuras y unidades municipais para a igualdade entre mulleres departamentales municipales para la e homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Asesoramento, colaboración e Asesoramiento, colaboración e interlocución con entidades, órganos e 129

unidades competentes en materia de interlocución con entidades, órganos y igualdade entre mulleres e homes na unidades competentes en materia de diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Establecemento de instrumentos e Establecimiento de instrumentos y servizos socio-comunitarios municipais servicios socio-comunitarios municipales para o fomento da igualdade entre para el fomento de la igualdad entre mulleres e homes na diversidade, así como mujeres y hombres en la diversidad, así o impulso de medidas específicas de como el impulso de medidas específicas acción positiva, así como a de acción positiva, así como la corresponsabilidade e a conciliación da corresponsabilidad y la conciliación de la vida persoal e laboral. vida personal y laboral.

Establecemento de medidas para o Establecimiento de medidas para el fortalecemento do asociacionismo de fortalecimiento del asociacionismo de mulleres, do movemento feminista e para mujeres, del movimiento feminista y para promover o apoderamento e a promover el empoderamiento y la participación socio-política das mulleres. participación socio-política de las mujeres.

Sensibilización da cidadanía e do persoal Sensibilización de la ciudadanía y del municipal sobre a situación de personal municipal sobre la situación de desigualdade entre mulleres e homes e as desigualdad entre mujeres y hombres y súas consecuencias, así como sobre as sus consecuencias, así como sobre las medidas necesarias para promover a medidas necesarias para promover la igualdade e a erradicación da violencia igualdad y la erradicación de la violencia que sofren as mulleres e todas aquelas que sufren las mujeres y todas aquellas formas de violencia que se deriven dun formas de violencia que se deriven de un sistema de dominación patriarcal, tendo en sistema de dominación patriarcal, conta as situacións de discriminación teniendo en cuenta las situaciones de múltiple. discriminación múltiple.

Información e orientación á cidadanía da Información y orientación a la ciudadanía Coruña sobre medios e programas de A Coruña sobre medios y programas relativos á igualdade de mulleres e homes, relativos a la igualdad de mujeres y á prevención de la violencia de xénero nun hombres, a la prevención de la violencia sentido amplo, e sobre programas e de género en un sentido amplio, y sobre servizos dirixidos á atención e ao programas y servicios dirigidos a la acompañamento de mulleres que se atención y acompañamiento de mujeres enfrontan á violencia contra elas, así como que se enfrentan a la violencia contra a aquelas persoas que sofren violencia de ellas, así como a aquellas personas que xénero dentro do sistema patriarcal, desde sufren violencia de género dentro del un enfoque interseccional. sistema patriarcal, desde un enfoque interseccional. 130

Establecemento de relacións e canles de Establecimiento de relaciones y canales participación e colaboración con entidades de participación y colaboración con públicas e privadas que en razón dos seus entidades públicas y privadas que en fins ou funcións contribúan no ámbito razón de sus fines o funciones contribuyan local á consecución da igualdade entre en el ámbito local a la consecución de la mulleres e homes, e á erradicación da igualdad entre mujeres y hombres, y a la violencia de xénero. erradicación de la violencia de género.

Detección de situacións de discriminación Detección de situaciones de por motivos de diversidade funcional, discriminación por motivos de diversidad procedencia ou orixe étnica, racial, funcional, procedencia u origen étnico, cultural, e diversidade afectivo-sexual que racial, cultural, y diversidad afectivo- se produzan no ámbito local e adopción de sexual-que se produzcan en el ámbito medidas para a súa erradicación. local y adopción de medidas para su erradicación.

Adecuación, mantemento e realización de Adecuación, mantenimiento y realización diagnósticos, estudos e estatísticas de diagnósticos, estudios y estadísticas actualizadas que permitan un actualizadas que permitan un conocimiento de la situación diferencial coñecemento da situación diferencial entre entre mujeres y hombres en los diversos mulleres e homes nos diversos ámbitos de ámbitos de intervención municipal, con intervención municipal, cunha perspectiva una perspectiva feminista. feminista.

Prestación de programas ou servizos co Prestación de programas o servicios con obxectivo de garantir o acceso aos el objetivo de garantizar el acceso a los dereitos sociais básicos das persoas que derechos sociales básicos de las personas sofren discriminación múltiple que, pola que sufren discriminación múltiple que, súa natureza, teñan que prestarse con por su naturaleza, hayan de prestarse con carácter municipal. carácter municipal.

Calquera outra función que no ámbito Cualquier otra función que en el ámbito local puidese encomendar a lexislación local se pudiera encomendar por la vixente. legislación vigente.

Sección II Sección II

Organización do Concello da Coruña en Organización del Ayuntamiento de A materia de igualdade Coruña en materia de igualdad

Artigo 6. Estruturas de xestión para a Artículo 6. Estructuras de gestión para la igualdade entre homes e mulleres igualdad entre hombres y mujeres

131

Nas estruturas de xestión para a igualdade En las estructuras de gestión para la entre homes e mulleres integraranse os igualdad entre hombres y mujeres se servizos de apoio administrativo, entre os integrarán los servicios de apoyo que se poden incluír unidades administrativo, entre los que se pueden administrativas, tales como a incluir unidades administrativas, tales Coordinación de Centros e Programas de como la Coordinación de Centros y Igualdade, o Centro de Información ás Programas de Igualdad, el Centro de Mulleres e a Rede de Acollida, a Información a las Mujeres y la Red de Coordinación de Centros e Programas de Acogida, la Coordinación de Centros y Diversidade, así como a Unidade de Programas de Diversidad, así como la Asesoramento de Migracións, o Centro de Unidad de Asesoramiento de Migraciones, Planificación Familiar, Espazo Diverso e el Centro de Planificación Familiar, o Observatorio Municipal de Igualdade. Espazo Diverso y el Observatorio Municipal de Igualdade.

Na área municipal competente en materia En el Área municipal competente en de igualdade entre mulleres e homes na materia de igualdad entre mujeres y diversidade existirá unha Unidade para a hombres en la diversidad existirá una Transversalidade de Xénero, Ética e Unidad para la Transversalidad de Diversidade, que terá a misión de Género, Ética y Diversidad, que tendrá la coordinar e facilitar o proceso de misión de coordinar y facilitar el proceso desenvolvemento da transversalidade nas de desarrollo de la transversalidad en las políticas do Concello, integrando equipos políticas del Ayuntamiento, integrando e comisións de traballo, tales como: equipos y comisiones de trabajo, tales como:

A Comisión Técnica Interdepartamental La Comisión Técnica Interdepartamental que é o equipo técnico interdepartamental que es el equipo técnico encargado de poñer en práctica e seguir a interdepartamental encargado de poner transversalidade de xénero e desenvolver en práctica y realizar el seguimiento de la o enfoque participativo. transversalidad de género y de desarrollo del enfoque participativo.

A Comisión de Seguimento e Avaliación La Comisión de Seguimiento y Evaluación de Impacto, como equipo político de Impacto, como equipo político responsable do avance das políticas responsable del avance de las políticas municipais orientadas á igualdade de municipales orientadas a la igualdad de xénero e á profundización democrática. género y a la profundización democrática.

Na área municipal competente en materia En el Área municipal competente en de igualdade entre mulleres e homes na materia de igualdad entre mujeres y diversidade integrarase a Unidade de hombres en la diversidad se integrará la Seguimento do Plan de igualdade. Unidad de Seguimiento del Plan de Igualdad.

O Centro de Información ás Mulleres é un El Centro de Información a las Mujeres es 132

recurso de carácter permanente que presta un recurso de carácter permanente que servizos que contribúen á igualdade presta servicios que contribuyen a la efectiva entre homes e mulleres, con igualdad efectiva entre hombres y atención preferente ás mulleres que sofren mujeres, con atención preferente a las violencia de xénero, aos seus fillos e fillas, mujeres que sufren violencia de género, a menores e persoas maiores dependentes sus hijos e hijas, menores y personas delas. mayores dependientes de ellas.

Este Centro de Información ás Mulleres Este Centro de Información a las mujeres proporciona información e atención proporciona información y atención psicolóxica, información e asesoramento psicológica, información y asesoramiento xurídico, información e asesoramento jurídico, información y asesoramiento social en materia de violencia de xénero. social en materia de violencia de género. Así mesmo, realiza a tramitación do Asimismo, realiza la tramitación del servizo telefónico de atención e protección servicio telefónico de atención y para mulleres vítimas de violencia de protección para mujeres víctimas de xénero. violencia de género.

Da Coordinación de Centros e Programas De la Coordinación de Centros y da que depende o Centro de Información Programas de la que depende el Centro ás Mulleres, dependerá tamén a Rede de Información a las Mujeres, dependerá Municipal de Acollida a Mulleres Vítimas también la Red Municipal de Acogida a de Violencia de Xénero, composta pola Mujeres Víctimas de Violencia de Género, Casa de Acollida Municipal e pisos de compuesta por la Casa de Acogida transición á vida autónoma. Municipal y pisos de transición a la vida autónoma.

Artigo 7. Estruturas de participación Artículo 7. Estructuras de participación cidadá para a igualdade entre mulleres ciudadana para la igualdad entre e homes na diversidade mujeres y hombres en la diversidad

O Concello da Coruña facilitará a El Ayuntamiento de A Coruña facilitará la capacidade de interlocución a aqueles capacidad de interlocución a aquellos procesos participativos impulsados por procesos participativos impulsados por movementos asociativos. movimientos asociativos.

Igualmente, facilitará a posta a disposición Igualmente, facilitará la puesta a dunha estrutura flexible de participación disposición de una estructura flexible de onde se establezan relacións e modos de participación donde se establezcan interlocución entre os movementos relaciones y modos de interlocución entre feministas, as asociacións de mulleres, los movimientos feministas, las outros colectivos de mulleres e a asociaciones de mujeres, otros colectivos administración local para estruturar un de mujeres y la administración local para discurso común e unha estratexia estructurar un discurso común y una conxunta que permita impulsar, promover estrategia conjunta que permita impulsar, e colaborar na elaboración de propostas promover y colaborar en la elaboración 133

sobre políticas de actuación ou prestación de propuestas sobre políticas de actuación de servizos tendentes a eliminar os o prestación de servicios tendentes a obstáculos que dificultan a efectiva eliminar los obstáculos que dificultan la igualdade entre mulleres e homes na efectiva igualdad entre mujeres y hombres diversidade. en la diversidad.

Esta estrutura terá entre os seus fins: Esta estructura tendrá entre sus fines:

A súa visibilidade e recoñecemento Su visibilidad y reconocimiento público público como interlocutora chave na como interlocutora clave en la elaboración, aplicación, seguimento e elaboración, aplicación, seguimiento y avaliación das políticas municipais para a evaluación de las políticas municipales igualdade entre mulleres e homes na para la igualdad entre mujeres y hombres diversidade. en la diversidad.

A articulación dun diálogo fluído e eficaz La articulación de un diálogo fluido y entre o Concello e os movementos eficaz entre el Ayuntamiento y los feministas e asociacións de mulleres que movimientos feministas y asociaciones de garanta a participación destas. mujeres que garantice la participación de éstas.

Creación de redes, alianzas e sinerxías Creación de redes, alianzas y sinergias entre asociacións de mulleres, entre asociaciones de mujeres, movementos feministas e outros movimientos feministas y otros colectivos colectivos fortalecendo as estruturas e os fortaleciendo las estructuras y los coñecementos xa existentes. conocimientos ya existentes.

Garantir a representatividade dos Garantizar la representatividad de los movementos feministas e das asociacións movimientos feministas y de las de mulleres atendendo á súa diversidade e asociaciones de mujeres atendiendo a su as súas formas diferentes de participar. diversidad y sus formas diferentes de participar.

Potenciar as actividades e infraestrutura Potenciar las actividades e do movemento feminista e asociativo de infraestructura del movimiento feminista y mulleres, así como a súa capacidade para asociativo de mujeres, así como su intervir na promoción das políticas capacidad para intervenir en la públicas municipais relativas á igualdade promoción de las políticas públicas entre mulleres e homes na diversidade. municipales relativas a la igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Impulsar a sororidade como unha Impulsar la sororidad como una dimensión ética, política e práctica dos dimensión ética, política y práctica de los feminismos, buscando relacións positivas feminismos, buscando relaciones positivas e alianzas políticas, con outras mulleres, y alianzas políticas, con otras mujeres, para contribuír con accións específicas á para contribuir con acciones específicas a 134

eliminación social de todas as formas de la eliminación social de todas las formas discriminación e ao apoderamento das de discriminación y al empoderamiento de mulleres. las mujeres.

Difundir os valores da igualdade, sen Difundir los valores de la igualdad, sin ningunha discriminación funcional, de discriminación funcional, procedencia u procedencia ou orixe étnica, racial, origen étnico, racial, cultural, y cultural, e de diversidade afectivo-sexual. diversidad afectivo-sexual alguna.

A existencia de espazos e tempos para a La existencia de espacios y tiempos para capacitación, o debate e a reflexión das la capacitación, el debate y la reflexión de mulleres do movemento asociativo e ou las mujeres del movimiento asociativo y o feminista. feminista.

A articulación do debate e a reflexión, así La articulación del debate y la reflexión, como a definición de propostas acerca das así como la definición de propuestas mellores condicións e posicións do espazo acerca de las mejores condiciones y participativo para garantir a autonomía e a posiciones del espacio participativo para súa capacidade real de incidir nas políticas garantizar la autonomía y su capacidad municipais desde unha perspectiva de real de incidir en las políticas municipales xénero. desde una perspectiva de género.

O Consello Municipal de Igualdade do El Consejo Municipal de Igualdad del Concello da Coruña articúlase como un Ayuntamiento de A Coruña se articula espazo participativo e de interlocución como un espacio participativo y de social para debater, asesorar, informar, interlocución social para debatir, estudar, revisar, propoñer e traballar en asesorar, informar, estudiar, revisar, rede e que ten como obxectivo facer proponer y trabajar en red y que tiene achegas ás políticas, liñas e accións como objetivo hacer aportaciones a las municipais no ámbito da igualdade de políticas, líneas y acciones municipales en xénero e das diversidades afectivo- el ámbito de la igualdad de género y de sexuais. las diversidades afectivo sexuales.

Artigo 8. Estruturas de coordinación Artículo 8. Estructuras de coordinación interdepartamental e interdepartamental e intradepartamental intradepartamental

A coordinación interdepartamental en La coordinación interdepartamental en materia de igualdade entre mulleres e materia de igualdad entre mujeres y homes na diversidade realizarase a través hombres en la diversidad se realizará a das estruturas de carácter político e través de las estructuras de carácter técnico para a igualdade entre mulleres e político y técnico para la igualdad entre homes e contará coa representación de mujeres y hombres y contará con la todas as áreas/entidades municipais. representación de todas las áreas/entidades municipales.

135

Constituiranse cantas comisións ou grupos Se constituirán cuantas comisiones o de traballo sectoriais sexan oportunos co grupos de trabajo sectoriales sean obxectivo de integrar a perspectiva de oportunos con el objetivo de integrar la xénero nas políticas públicas perspectiva de género en las políticas desenvolvidas polos distintos públicas desarrolladas por los distintos departamentos do Concello da Coruña. departamentos del Ayuntamiento de A Coruña.

Artigo 9. Representación e composición Artículo 9. Representación y composición equilibrada equilibrada

A representación ou composición La representación o composición equilibrada afectará á constitución do equilibrada afectará a la constitución del goberno municipal que xurda tras as gobierno municipal que surja tras las eleccións. Deberase promover tamén o elecciones, debiéndose promover también devandito equilibrio na composición das dicho equilibrio en la composición de las comisións, cargos de libre designación ou comisiones, cargos de libre designación o cargos de confianza do equipo de goberno cargos de confianza del equipo de municipal, composición de xurados, gobierno municipal, composición de tribunais de selección, consellos e órganos jurados, tribunales de selección, consejos de participación, e demais órganos y órganos de participación, y demás administrativos municipais. órganos administrativos municipales.

Excepcionalmente, poderase xustificar a Excepcionalmente, se podrá justificar la non aplicación do criterio de no aplicación del criterio de representación equilibrada nos seguintes representación equilibrada en los casos: siguientes casos:

Cando non alcance o 40% a presenza de Cuando no alcance el 40% la presencia persoas dalgún dos dous sexos no sector de personas de alguno de los dos sexos en ou ámbito de actuación sobre o que actúe el sector o ámbito de actuación sobre el o órgano municipal correspondente. Nese que actúe el órgano municipal caso, deberase garantir que, cando menos, correspondiente. En ese caso, se deberá haxa unha presenza das persoas do sexo garantizar que, al menos, haya una menos representado equivalente á súa presencia de las personas del sexo menos presenza no referido sector ou ámbito, representado equivalente a su presencia salvo que concorra algunha das en el referido sector o ámbito, salvo que circunstancias sinaladas nos apartados concurra alguna de las circunstancias seguintes. señaladas en los apartados siguientes.

Cando exista unha representación das Cuando exista una representación de las persoas dalgún dos sexos superior ao 60%, personas de alguno de los sexos superior pero esa sobrerrepresentación considérase al 60%, pero esa sobrerrepresentación se acorde co obxectivo de corrixir a histórica considera acorde al objetivo de corregir situación de desigualdade que sufriron as la histórica situación de desigualdad que 136

mulleres derivada da súa han sufrido las mujeres derivada de su infrarrepresentación nos ámbitos de toma infrarrepresentación en los ámbitos de de decisións. toma de decisiones.

Cando non haxa persoas dun sexo Cuando no haya personas de un sexo determinado con competencia, determinado con competencia, capacitación e preparación adecuada para capacitación y preparación adecuada participar no órgano en cuestión ou, a para participar en el órgano en cuestión pesar de habelas, estas non desexen facelo o, a pesar de haberlas, éstas no deseen ou non poidan pola sobrecarga de traballo hacerlo o no puedan por la sobrecarga de que lles poida xerar. trabajo que les pueda generar.

Cando se trate de órganos administrativos Cuando se trate de órganos nos que a designación dos seus integrantes administrativos en los que la designación se fai en función do cargo e/ou cando esta de sus integrantes se hace en función del designación é realizada por varias cargo y/o cuando esta designación es institucións ou organizacións. Neste caso, realizada por varias instituciones u o criterio de representación equilibrada organizaciones. En este caso, el criterio deberase manter polo que respecta ao de representación equilibrada se deberá grupo de persoas designadas por unha mantener por lo que respecta al grupo de mesma institución ou organización, salvo personas designadas por una misma que lle sexa de aplicación algún dos institución u organización, salvo que le supostos contemplados nos apartados sea de aplicación alguno de los supuestos anteriores. contemplados en los apartados anteriores.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade emitirá informe, non diversidad emitirá informe, no vinculante, vinculante, no que verificará que se en el que verificará el cumplimiento de cumpre algún destes supostos. alguno de estos supuestos.

CAPÍTULO III CAPÍTULO III

PLAN DE IGUALDADE PLAN DE IGUALDAD

Artigo 10. Definición Artículo 10. Definición

O Plan de igualdade é un conxunto El plan de igualdad es un conjunto ordenado de medidas, adoptadas despois ordenado de medidas, adoptadas después de realizar un diagnóstico de situación, de realizar un diagnóstico de situación, tendentes a alcanzar na administración a tendentes a alcanzar en la administración igualdade de trato e de oportunidades la igualdad de trato y de oportunidades entre mulleres e homes e a eliminar a entre mujeres y hombres y a eliminar la discriminación por razón de sexo. discriminación por razón de sexo.

O Plan de igualdade será o documento no El plan de igualdad será el documento en 137

que se plasme periodicamente o el que se plasme periódicamente el desenvolvemento e a concreción da desarrollo y la concreción de la política política municipal en materia de igualdade municipal en materia de igualdad entre entre mulleres e homes que senta as súas mujeres y hombres que sienta sus bases en bases nesta ordenanza. esta ordenanza.

Artigo 11. Áreas de intervención Artículo 11. Áreas de intervención

O Plan de igualdade conterá medidas El Plan de Igualdad contendrá medidas específicas tendentes a procurar a específicas tendentes a procurar la igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade, entre outras, nos seguintes diversidad, entre otras, en los siguientes ámbitos de actuación: ámbitos de actuación:

Igualdade na xestión de recursos humanos Igualdad en la gestión de recursos Igualdade na xestión pública humanos. Impacto de xénero das políticas públicas e Igualdad en la gestión pública. os servizos municipais Impacto de género de las políticas públicas y los servicios municipales.

Artigo 12. Elaboración e contido do Artículo 12. Elaboración y contenido del plan plan

Corresponderalle á Área municipal Corresponderá al Área municipal competente en materia de igualdade entre competente en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade o deseño mujeres y hombres en la diversidad el e impulso do Plan de igualdade, así como diseño e impulso del Plan para la as tarefas encamiñadas ao seu seguimento Igualdad, así como las tareas e avaliación. encaminadas a su seguimiento y evaluación.

Sen prexuízo do anterior, á hora de fixar Sin perjuicio de lo anterior, a la hora de os seus obxectivos e eixos de actuación, o fijar sus objetivos y ejes de actuación, el Plan de igualdade adecuarase ás Plan para la Igualdad se adecuará a las directrices marcadas polos documentos de directrices marcadas por los documentos planificación establecidos pola lexislación de planificación establecidos por la vixente. legislación vigente.

A elaboración do Plan de igualdade La elaboración del Plan para la Igualdad deberá ser froito dun diagnóstico deberá ser fruto de un diagnóstico actualizado sobre a igualdade entre actualizado sobre la igualdad entre mulleres e homes na diversidade no mujeres y hombres en la diversidad en el municipio que axudará a definir as municipio que ayudará a definir las prioridades que sexan coherentes coa prioridades que sean coherentes con la política municipal, coas súas política municipal, con sus competencias 138

competencias e, á vez, coas necesidades, y, a la vez, con las necesidades, intereses intereses e problemas detectados. y problemas detectados.

Unha vez que se establezan as prioridades Una vez establecidas las prioridades a para partir do diagnóstico, o Plan de partir del diagnóstico, el Plan para la igualdade incluirá unha serie de Igualdad incluirá una serie de compoñentes de planificación, entre os componentes de planificación, entre los que figurarán, como mínimo, os seguintes: que figurarán, como mínimo, los o obxectivo xeral, os obxectivos siguientes: el objetivo general, los específicos, os eixos estratéxicos, as áreas objetivos específicos, los ejes estratégicos, de traballo incluídas nos eixos estratéxicos las áreas de trabajo incluidas en los ejes e os programas para desenvolver en cada estratégicos y los programas a desarrollar unha das áreas. en cada una de las áreas.

Artigo 13. Aprobación Artículo 13. Aprobación

Correspóndelle á Xunta de Goberno Local Corresponde a la Junta de Gobierno do Concello da Coruña, a proposta da área Local del Ayuntamiento de A Coruña, a municipal competente en materia de propuesta del Área municipal competente igualdade entre mulleres e homes na en materia de igualdad entre mujeres y diversidade, a aprobación ou prórroga do hombres en la diversidad, la aprobación o Plan de igualdade. prórroga del Plan para la Igualdad.

A aprobación do Plan ou da prórroga La aprobación del Plan o de la prórroga deberá producirse no prazo máximo dun deberá producirse en el plazo máximo de ano desde a data de constitución de cada un año desde la fecha de constitución de goberno municipal. cada gobierno municipal.

Artigo 14. Vixencia Artículo 14. Vigencia

A vixencia de cada Plan de igualdade terá La vigencia de cada Plan para la a mesma duración que o goberno Igualdad tendrá la misma duración que el municipal, agás que o propio documento gobierno municipal, a salvo de que el sometido a aprobación prevexa unha propio documento sometido a aprobación duración menor por motivos xustificados e prevea una duración menor por motivos con informe da área municipal competente justificados y con informe del Área en materia de igualdade entre mulleres e municipal competente en materia de homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Artigo 15. Programas de actuación Artículo 15. Programas de actuación

O Plan de igualdade conterá programas de El Plan de Igualdad contendrá Programas actuación específicos que sinalarán as de actuación específicos que señalarán las accións concretas, os recursos dispoñibles, acciones concretas, los recursos 139

a quen van dirixidos esas accións, disponibles, a quiénes van dirigidos esas obxectivos específicos e indicadores para acciones, objetivos específicos e valorar o grao no que se cumpre. indicadores para valorar el grado de cumplimiento.

Artigo 16. Control, seguimento e Artículo 16. Control, seguimiento y avaliación evaluación

O Plan de igualdade conterá os seus El Plan de Igualdad contendrá sus propios instrumentos de control, propios instrumentos de control, seguimento e avaliación. seguimiento y evaluación.

CAPITULO IV CAPITULO IV

XESTIÓN DE PERSOAL GESTIÓN DE PERSONAL

Artigo 17. Xestión de persoal Artículo 17. Gestión de personal

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del garantirán o de organismos dependientes del mismo principio de igualdade entre mulleres e garantizarán el principio de igualdad homes na diversidade en todas as áreas de entre mujeres y hombres en la diversidad xestión do seu persoal, isto é na definición en todas las áreas de gestión de su dos postos de traballo, o acceso, personal, esto es en la definición de los clasificación profesional, promoción, puestos de trabajo, el acceso, formación, saúde laboral, retribución e clasificación profesional, promoción, dereitos laborais. formación, salud laboral, retribución y derechos laborales.

O Concello da Coruña, mediante as El Ayuntamiento de A Coruña, mediante oportunas ordes de servizo, facilitará a las oportunas órdenes de servicio, aplicación efectiva do principio de facilitará la aplicación efectiva del igualdade na diversidade na xestión da principio de igualdad en la diversidad en política municipal trasladando o seu efecto la gestión de la política municipal na súa misión de mellora da inclusión trasladando el efecto del mismo en su social na cidade, contribuíndo a eliminar misión de mejora de la inclusión social en as situacións de discriminación indirecta la ciudad, contribuyendo a eliminar las que inciden maioritariamente sobre as situaciones de discriminación indirecta mulleres e sobre as persoas por motivo das que inciden mayoritariamente sobre las diversidades existentes –funcional, mujeres y sobre las personas por motivo procedencia ou orixe étnica, diversidade de las diversidades existentes –funcional, cultural e diversidade sexual. procedencia u origen étnico, diversidad cultural y diversidad sexual-.

Artigo 18. Acceso, provisión e Artículo 18. Acceso, provisión y promoción promoción 140

As normas que regulen os procesos Las normas que regulen los procesos selectivos de acceso, provisión e selectivos de acceso, provisión y promoción no emprego público promoción en el empleo público garantirán: garantizarán:

A denominación da relación dos postos de La denominación de la relación de los traballo do ente municipal respectará as puestos de trabajo del ente municipal normas de linguaxe inclusiva. respetará las normas de lenguaje inclusivo.

Nas convocatorias públicas de emprego En las convocatorias públicas de empleo incluiranse contidos de igualdade entre se incluirán contenidos de igualdad entre mulleres e homes na diversidade nos mujeres y hombres en la diversidad en los temarios, adaptando o seu contido ao temarios, adaptando su contenido al posto para desempeñar. puesto a desempeñar.

Nos procesos de promoción interna En los procesos de promoción interna se valorarase a formación en igualdade entre valorará la formación en igualdad entre mulleres e homes na diversidade. mujeres y hombres en la diversidad.

Promoverase o acceso de mulleres a toda a Se promoverá el acceso de mujeres a toda diversidade de postos de traballo e a todos la diversidad de puestos de trabajo y a os niveis de clasificación co fin de avanzar todos los niveles de clasificación a fin de pola erradicación da segregación avanzar por la erradicación de la horizontal e vertical. segregación horizontal y vertical.

Artigo 19. Formación Artículo 19. Formación

As áreas ou servizos con competencia na Las áreas o servicios con competencia en xestión do persoal do Concello da Coruña la gestión del personal del Ayuntamiento e do resto de organismos dependentes del de A Coruña y del resto de organismos desenvolverán anualmente un estudo das dependientes del mismo desarrollarán necesidades formativas en materia de anualmente un estudio de las necesidades igualdade do seu persoal en coordinación formativas en materia de igualdad de su coas estruturas municipais en materia de plantilla en coordinación con las igualdade. estructuras municipales en materia de igualdad.

As políticas de formación interna Las políticas de formación internas incluirán, ademais das xa recollidas na incluirán, además de las ya recogidas en presente ordenanza: la presente ordenanza:

A igualdade entre mulleres e homes na La igualdad entre mujeres y hombres en diversidade como un medio de mellora la diversidad como un medio de mejora profesional do persoal técnico do Concello profesional del personal técnico del 141

da Coruña e do resto de organismos Ayuntamiento de A Coruña y del resto de dependentes del. organismos dependientes del mismo.

Accións formativas específicas en Acciones formativas específicas en igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade tanto de carácter básico e diversidad tanto de carácter básico y xeral como de carácter máis específico e general como de carácter más específico y especializado. especializado.

O fomento da participación de mulleres e El fomento de la participación de mujeres homes en procesos formativos para axudar y hombres en procesos formativos para a eliminar a segregación horizontal e ayudar a eliminar la segregación vertical. horizontal y vertical.

O fomento de mecanismos de El fomento de mecanismos de corresponsabilidade que axuden a corresponsabilidad que ayuden a conciliar a formación coa vida persoal, conciliar la formación con la vida laboral e familiar: axuste dos horarios ás personal, laboral y familiar, mediante el necesidades das e dos traballadores, ajuste de los horarios a las necesidades de ampliación da oferta dos cursos en liña, las y los trabajadores, ampliación de la priorizar o acceso aos cursos de formación oferta de los cursos on-line, priorización do persoal que se acabe de incorporar tras del acceso a los cursos de formación del un permiso ou excedencia de coidado de personal que se acabe de incorporar tras menores ou persoas en situación de un permiso o excedencia de cuidado de dependencia, e informar sobre formación menores o personas en situación de mediante calquera medio dispoñible a dependencia, y el envío de información de estas persoas que están acollidas a estes la formación por cualquier medio permisos ou excedencias e calquera outra disponible a estas personas que están medida que sirva para a reorganización acogidas a estos permisos o excedencias y social dos coidados. cualquier otra medida que sirva para la reorganización social de los cuidados.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del asegurarán de organismos dependientes del mismo que todas as accións formativas que se asegurarán que todas las acciones desenvolvan cumpran co establecido na formativas que se desarrollen, cumplan presente ordenanza en relación a garantir a con lo establecido en la presente igualdade entre mulleres e homes na ordenanza en relación a garantizar la información, comunicación e nos contidos igualdad entre mujeres y hombres en la impartidos. información, comunicación y en los contenidos impartidos.

Artigo 20. Retribución salarial Artículo 20. Retribución salarial

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del identificarán de organismos dependientes del mismo 142

as brechas salariais que puidesen existir identificarán las brechas salariales que entre o seu persoal e adoptarán as medidas pudieran existir entre su personal y ao seu alcance para eliminar as diferenzas adoptarán las medidas a su alcance para de xénero tanto na valoración dos postos eliminar los sesgos de género tanto en la como na política retributiva. valoración de los puestos como en la política retributiva.

Artigo 21. Seguridade e saúde laboral Artículo 21. Seguridad y Salud laboral

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del deberán de organismos dependientes del mismo incluír a perspectiva de xénero no ámbito deberán incluir la perspectiva de género da saúde laboral e a prevención de riscos en el ámbito de la salud laboral y la laborais. Para ese efecto adoptaranse, prevención de riesgos laborales. A tal entre outras, as seguintes medidas: efecto se adoptarán, entre otras, las siguientes medidas:

Análise das desigualdades de xénero nas Análisis de las desigualdades de género condicións de traballo, na exposición aos en las condiciones de trabajo, en la riscos laborais psicosociais, ergonómicos, exposición a los riesgos laborales hixiénicos e na saúde e establecer psicosociales, ergonómicos, higiénicos y mecanismos de prevención desde a en la salud y establecer mecanismos de perspectiva de xénero. prevención desde la perspectiva de género.

Investigación das enfermidades laborais Investigación de las enfermedades desde a perspectiva de xénero e difusión laborales desde la perspectiva de género y dos resultados para o seu coñecemento. difusión de los resultados para su conocimiento.

Inclusión dun módulo sobre prevención do Inclusión de un módulo sobre prevención acoso sexual e por razón de sexo na del acoso sexual y por razón de sexo en la formación sobre prevención dos riscos formación sobre prevención de los riesgos laborais. laborales.

Desenvolvemento de ferramentas para a Desarrollo de herramientas para la xestión do acoso sexual e por razón de gestión del acoso sexual y por razón de sexo no ente municipal, así como de sexo en el ente municipal, así como de calquera medida relacionada coa violencia cualquier medida relacionada con la contra as traballadoras e/ou traballadores violencia contra las trabajadoras y/o municipais. trabajadores municipales.

Difusión ao persoal dos recursos e Difusión a la plantilla de los recursos y dereitos das mulleres que enfrontan a derechos de las mujeres que enfrentan la violencia contra as mulleres. violencia contra las mujeres.

143

Formación en materia de xénero do Formación en materia de género del persoal con competencias na seguridade e personal con competencias en la saúde laboral. seguridad y salud laboral.

CAPÍTULO V CAPÍTULO V

VIOLENCIA DE XÉNERO VIOLENCIA DE GÉNERO

Artigo 22. Definición Artículo 22. Definición

Para os efectos desta ordenanza A los efectos de esta ordenanza se considéranse violencia de xénero toda considera violencia de género toda aquela forma de violencia que se produce aquella forma de violencia que se produce a partir dun conxunto de desigualdades con base en un conjunto de desigualdades estruturais que afunden as súas raíces no estructurales que hunden sus raíces en el sistema patriarcal. sistema patriarcal.

Para os efectos desta ordenanza, enténdese A efectos de esta ordenanza, se entiende por violencia de xénero todo o acto de por violencia de género todo acto de violencia física e/ou psicolóxica, incluídas violencia física y/o psicológica, incluidas as agresións á liberdade sexual, as las agresiones a la libertad sexual, las ameazas, as coaccións ou a privación amenazas, las coacciones o la privación arbitraria de liberdade, que exercen os arbitraria de libertad, que ejercen los homes sobre as mulleres de forma directa hombres sobre las mujeres de forma e simbólica, xa sexan ou fosen os seus directa y simbólica, ya sean o hayan sido cónxuxes ou estean ou estivesen ligadas a sus cónyuges o estén o hayan estado eles por relacións similares de ligadas a ellos por relaciones similares de afectividade aínda sen convivencia, como afectividad aun sin convivencia, como manifestación da discriminación, a manifestación de la discriminación, la situación de desigualdade e das relacións situación de desigualdad y de las de poder asimétricas. relaciones de poder asimétricas.

Todas as formas de violencia contra as Todas las formas de violencia contra las mulleres han de entenderse no marco da mujeres han de entenderse en el marco de complexidade das diversas interseccións la complejidad de las diversas que conforman a identidade persoal como intersecciones que conforman la identidad a diversidade funcional, procedencia ou personal como la diversidad funcional, orixe étnica, racial, cultural, e diversidade procedencia u origen étnico, racial, afectivo-sexual. cultural, y diversidad afectivo-sexual.

Os espazos onde se exercen estas Los espacios donde se ejercen estas violencias son físicos, simbólicos e violencias son físicos, simbólicos y frecuentes no ámbito da parella ou frecuentes en el ámbito de la pareja o exparella, familiar, laboral, social ou expareja, familiar, laboral, social o comunitario. comunitario.

144

Artigo 23. Ámbitos de intervención e Artículo 23. Ámbitos de intervención y medidas medidas

O Concello da Coruña adoptará as El Ayuntamiento de A Coruña adoptará medidas de investigación, prevención, las medidas de investigación, prevención, sensibilización, formación, atención e sensibilización, formación, atención y protección sinaladas na Lei 11/2007, do protección señaladas en la Ley 11/2007, 27 de xullo, para a prevención e o de 27 de julio, para la Prevención y el tratamento integral da violencia de xénero, Tratamiento Integral de la Violencia de así como as establecidas na Lei orgánica Género así como las establecidas en la 1/2004, do 28 de decembro, de medidas de Ley Orgánica 1/2004, de 28 de diciembre, protección integral contra a violencia de de Medidas de Protección Integral contra xénero. la Violencia de Género.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del: de organismos dependientes del mismo:

Garantirán a formación especializada e Garantizarán la formación especializada continua en violencia de xénero de todo o y continua en violencia de género, de todo persoal municipal con competencias el personal municipal con competencias directas no tratamento desta violencia. directas en el tratamiento de esta violencia.

Impulsarán a incorporación da perspectiva Impulsarán la incorporación de la de atención en materia de violencia de perspectiva de atención en materia de xénero, ao conxunto da formación do violencia de género al conjunto de la persoal municipal con independencia do formación del personal municipal con seu ámbito de competencia e perseguindo independencia de su ámbito de unha maior transversalidade. competencia y persiguiendo una mayor transversalidad.

Impulsarán as medidas necesarias para Impulsarán las medidas necesarias para reparar os danos sufridos polas persoas reparar los daños sufridos por las por enfrontar esta violencia estrutural, así personas por enfrentar esta violencia como os recursos e servizos suficientes, estructural así como los recursos y accesibles e de calidade que contribúan a servicios suficientes, accesibles y de reforzar os seus procesos individuais e calidad que contribuyan a reforzar sus colectivos de apoderamento e procesos individuales y colectivos de recuperación. empoderamiento y recuperación.

Promoverán actuacións e estratexias Promoverán actuaciones y estrategias necesarias para previr a violencia de necesarias para prevenir la violencia de xénero e sensibilizar e informar a género y sensibilizar e informar a la cidadanía no seu conxunto, con especial ciudadanía en su conjunto, con especial atención á poboación xuvenil, xerando atención a la población juvenil, canles de participación e implicando a generando cauces de participación e 145

asociacións e organismos de diferente implicando a asociaciones y organismos índole. de diferente índole.

Realizarán estudos e traballos de Realizarán estudios y trabajos de investigación, con medios propios ou investigación, con medios propios o mediante acordos con institucións mediante acuerdos con instituciones especializadas sobre as causas, especializadas sobre las causas, características, extensión e consecuencias características, extensión y consecuencias da violencia contra as mulleres, así como de la violencia contra las mujeres, así sobre a avaliación da eficacia das medidas como sobre la evaluación de la eficacia de aplicadas. las medidas aplicadas.

Artigo 24. Prevención e sensibilización Artículo 24. Prevención y sensibilización

O Concello da Coruña, xa sexa El Ayuntamiento de A Coruña, ya sea individualmente ou en colaboración con individualmente o en colaboración con outras institucións, levará a cabo otras instituciones, llevará a cabo campañas e accións para concienciar a campañas y acciones para concienciar a cidadanía sobre a violencia de xénero. la ciudadanía sobre la violencia de género.

Reforzará o apoderamento do colectivo de Reforzará el empoderamiento del mulleres e de mulleres particulares que se colectivo de mujeres y de mujeres enfrontan á violencia contra elas, todo iso particulares que se enfrentan a la en colaboración con outros departamentos violencia contra ellas, todo ello en municipais que teñen asignadas as colaboración con otros departamentos funcións e competencias das políticas municipales que tienen asignadas las sociais e culturais e con outras entidades funciones y competencias de las políticas públicas ou privadas. sociales y culturales y con otras entidades públicas o privadas.

O Concello da Coruña adoptará políticas El Ayuntamiento de A Coruña adoptará de prevención e sensibilización contra a políticas de prevención y sensibilización violencia de xénero, tanto destinadas a contra la violencia de género, tanto colectivos específicos como á cidadanía destinadas a colectivos específicos como a en xeral, e fará público o seu rexeitamento la ciudadanía en general, y hará público a todo tipo de violencia de xénero. su rechazo a todo tipo de violencia de género.

Así mesmo, promoverá actividades Asimismo, promoverá actividades dirixidas aos homes encamiñadas ao seu dirigidas a los hombres encaminadas a su compromiso firme en contra da violencia compromiso firme en contra de la de xénero e os comportamentos sexistas e violencia de género y los discriminatorios. comportamientos sexistas y discriminatorios.

146

Artigo 25. Formación Artículo 25. Formación

O Concello da Coruña formará o seu El Ayuntamiento de A Coruña formará a persoal no fomento da igualdade e a su personal en el fomento de la igualdad y prevención da violencia de xénero nun la prevención de la violencia de género en sentido amplo; á súa vez, facilitaralle un sentido amplio; a su vez, facilitará formación específica ao persoal técnico formación específica al personal técnico que atenda directamente a mulleres que que atienda directamente a mujeres que sofren violencia de xénero. Tamén sufren violencia de género. También impulsará formación en detección de impulsará formación en detección de violencia de xénero ao persoal municipal violencia de género al personal municipal ou outro tipo de persoal dependente u otro tipo de personal dependiente de daquel dedicado á atención directa á aquel dedicado a la atención directa a la cidadanía. ciudadanía,

Todos os departamentos do Concello da Todos los departamentos del Coruña aplicarán as medidas necesarias Ayuntamiento de A Coruña aplicarán las para garantir que o persoal municipal medidas necesarias para garantizar que el reciba unha formación especializada en personal municipal reciba una formación igualdade de xénero e prevención das especializada en igualdad de género y violencias machistas. prevención de la violencia de género.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade promoverá sesións formativas, diversidad promoverá sesiones sobre como recoñecer e facer fronte á formativas, sobre como reconocer y hacer violencia de xénero dirixidas ás frente a la violencia de género dirigidas a institucións e asociacións. las instituciones y asociaciones.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade impulsará, tanto directamente diversidad impulsará, tanto directamente como en coordinación con outras como en coordinación con otras institucións e entidades implicadas nesta instituciones y entidades implicadas en materia, a organización de sesións esta materia, la organización de sesiones formativas nos centros escolares do formativas en los centros escolares del municipio para o alumnado e o municipio para el alumnado y el profesorado, a fin de fomentar a igualdade profesorado, a fin de fomentar la igualdad e previr a violencia de xénero. y prevenir la violencia de género.

Artigo 26. Atención e protección Artículo 26. Atención y protección

O Concello da Coruña garantirá o deseño El Ayuntamiento de A Coruña garantizará e desenvolvemento dos recursos e servizos el diseño y desarrollo de los recursos y necesarios para atender a violencia de servicios necesarios para atender a la xénero no municipio. Asumirá, polo violencia de género en el municipio. 147

menos, os servizos que ofrezan acollida, Asumirá, al menos, los servicios que derivación, atención psicolóxica e ofrezcan acogida, derivación, atención asistencia xurídica. psicológica y asistencia jurídica.

Así mesmo, reforzará os procesos e Asimismo, reforzará los procesos y recursos dispoñibles para previr a recursos disponibles para prevenir la precarización económica das persoas que precarización económica de las personas sofren violencia de xénero. que sufren violencia de género.

O Concello da Coruña, dentro do seu El Ayuntamiento de A Coruña, dentro de ámbito competencial, impulsará as su ámbito competencial, impulsará las seguintes medidas: siguientes medidas:

Garantirá que as persoas que sofren Garantizará que las personas que sufren violencia de xénero reciban unha atención violencia de género reciban una atención integral e personalizada que lles permita integral y personalizada que les permita facer fronte a todas as necesidades hacer frente a todas las necesidades causadas pola situación de violencia, e que causadas por la situación de violencia, y se poñan á súa disposición os recursos que se pongan a su disposición los máis adecuados conforme ás recursos más adecuados conforme a las circunstancias sociais e persoais de cada circunstancias sociales y personales de caso. cada caso.

Garantirá a igualdade e non permitirá Garantizará la igualdad, y no permitirá ningún tipo de discriminación funcional, ningún tipo de discriminación funcional, de procedencia ou orixe étnica, racial, de procedencia u origen étnico, racial, cultural, e diversidade afectivo-sexual-. cultural, y diversidad afectivo-sexual-.

Adoptará as medidas necesarias para que Adoptará las medidas necesarias para que exerzan os seus dereitos as vítimas que ejerzan sus derechos las víctimas que por polas súas circunstancias persoais e sus circunstancias personales y sociales sociais teñen máis dificultades para tienen más dificultades para acceder a acceder a unha atención integral, una atención integral, especialmente las especialmente as mulleres con diversidade mujeres con diversidad funcional y las funcional e as mulleres inmigrantes, mujeres inmigrantes, independientemente independentemente da súa situación de su situación administrativa. administrativa.

Axudaralles ás mulleres e persoas que Ayudará a las mujeres y personas que sofren violencia a adquirir autonomía sufren violencia a adquirir autonomía persoal e a lograr unha vida normalizada. personal y a lograr una vida normalizada.

Garantirá a defensa dos intereses das Garantizará la defensa de los intereses de persoas menores. las personas menores.

Garantirá unha actuación áxil e flexible, Garantizará una actuación ágil y flexible, 148

para que a resposta requirida en cada caso para que la respuesta requerida en cada sexa o máis rápida e adecuada posible. caso sea lo más rápida y adecuada posible.

Evitarase, no posible, a vitimización Se evitará, en lo posible, la victimización secundaria, reducindo ao mínimo os secundaria, reduciendo al mínimo los inconvenientes que poidan sufrir as inconvenientes que puedan sufrir las mulleres como consecuencia das súas mujeres como consecuencia de sus relacións con profesionais e institucións. relaciones con profesionales e instituciones.

Todos os departamentos municipais do Todos los departamentos municipales del Concello da Coruña que obteñan datos Ayuntamiento de A Coruña que obtengan persoais sobre violencia de xénero asumen datos personales sobre violencia de o compromiso de recoller os ditos datos, género asumen el compromiso de recoger informalos e obter o permiso para o seu datos, informarlos y obtener el permiso tratamento, de controlar o acceso e de para su tratamiento, de controlar el adoptar as medidas de seguridade acceso y de adoptar medidas de seguridad axeitadas ao tipo de tratamento efectuado. adecuadas al tipo de tratamiento Porén, deberase cumprir tamén o disposto efectuado. No obstante todo lo anterior, se na Lei orgánica 3/2018, do 3 de decembro, deberá cumplir también lo dispuesto en la de protección de datos persoais e garantía Ley Orgánica 3/2018, de 3 de diciembre, dos dereitos dixitais; o Regulamento de protección de datos personales y 2016/679 do Parlamento europeo e do garantía de los derechos digitales; el Consello, do 27 de abril de 2016, relativo Reglamento 2016/679 del Parlamento á protección das persoas físicas no que Europeo y del Consejo, de 27 de abril de respecta ao tratamento de datos persoais e 2016, relativo a la protección de las á libre circulación destes datos e que personas físicas en lo que respecta al derroga a Directiva 95/46/CE, así como o tratamiento de datos personales y a la resto da normativa en materia de libre circulación de estos datos y por el protección de datos e o recollido nos que se deroga la Directiva 95/46/CE, así acordos, protocolos e programas como el resto de la normativa en materia interinstitucionais. de protección de datos y lo recogido en los acuerdos, protocolos y programas interinstitucionales.

CAPÍTULO VI CAPÍTULO VI

APODERAMENTO SOCIAL, EMPODERAMIENTO SOCIAL, ECONÓMICO E POLÍTICO DAS ECONÓMICO Y POLÍTICO DE LAS MULLERES MUJERES

Artigo 27. Definición Artículo 27. Definición

Para os efectos desta ordenanza, enténdese A efectos de esta ordenanza, se entiende como apoderamento o proceso que reforza como empoderamiento el proceso por el 149

o liderado, a toma de decisións e a que se refuerza el liderazgo, la toma de participación das mulleres en todos os decisiones y la participación de las espazos e incrementa o seu acceso e mujeres en todos los espacios y se control de recursos, mellorando a súa incrementa su acceso y control de situación e posición nos diferentes recursos, mejorando su situación y ámbitos da vida. posición en los diferentes ámbitos de la vida.

Enténdese por representación ou Se entiende por representación o composición equilibrada para os efectos composición equilibrada a los efectos de desta ordenanza aquela situación que esta ordenanza aquella situación que garanta a presenza de mulleres e homes de garantice la presencia de mujeres y forma que, no conxunto ao que se refira, hombres de forma que, en el conjunto al as persoas de cada sexo nin superen o que se refiera, las personas de cada sexo sesenta por cento nin sexan menos do ni superen el sesenta por ciento ni sean corenta por cento fixando o obxectivo de menos del cuarenta por ciento fijando el acadar a paridade entre mulleres e homes. objetivo de alcanzar la paridad entre mujeres y hombres.

Enténdese por autonomía, para os efectos Se entiende por autonomía, a los efectos de aplicación da presente ordenanza, a de aplicación de la presente ordenanza, la capacidade das mulleres para adquirir capacidad de las mujeres para adquirir autoridade e poder sobre os recursos e as autoridad y poder sobre los recursos y las decisións que afectan á súa vida, con total decisiones que afectan a su vida, con total independencia e a partir dos seus propios independencia y a partir de sus propios testemuños e experiencias. testimonios y experiencias.

Artigo 28. Medidas Artículo 28. Medidas

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del terán como de organismos dependientes del mismo obxectivo xerar as condicións necesarias tendrán como objetivo generar las para alcanzar a igualdade en todos os condiciones necesarias para alcanzar la ámbitos da vida e potenciar a autonomía e igualdad en todos los ámbitos de la vida y o fortalecemento dos dereitos e posición potenciar la autonomía y el social, económica e política das mulleres. fortalecimiento de los derechos y posición social, económica y política de las mujeres.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del de organismos dependientes del mismo desenvolverán as medidas e os desarrollarán las medidas y mecanismos mecanismos oportunos para fortalecer a oportunos para fortalecer la autoestima, autoestima, autonomía, poder persoal así autonomía, poder personal así como las como as capacidades persoais de capacidades personales de influencia y de influencia e de decisión das mulleres, decisión de las mujeres, desarrollando 150

desenvolvendo entre outras as seguintes entre otras las siguientes medidas: medidas:

Analizar a incidencia dos factores vitais, Analizar la incidencia de los factores económicos, laborais, estruturais en vitales, económicos, laborales, mulleres e homes e propoñer medidas estructurales en mujeres y hombres y correctoras. proponer medidas correctoras.

Impulsar e fortalecer o tecido asociativo Impulsar y fortalecer el tejido asociativo da Coruña, a súa capacitación, a súa de A Coruña, su capacitación, su participación no deseño, implementación, participación en el diseño, seguimento e avaliación das políticas implementación, seguimiento y evaluación municipais específicas en materia de de las políticas municipales específicas en igualdade, así como das sectoriais. materia de igualdad así como de las sectoriales.

Impulsar o recoñecemento e a Impulsar el reconocimiento y la visibilización das achegas, saberes e visibilización de las aportaciones, saberes logros das mulleres, de calquera condición y logros de las mujeres, de cualquier e circunstancias e en todos os ámbitos da condición y circunstancias y en todos los vida. ámbitos de la vida.

Volver a significar os espazos e os tempos Resignificar los espacios y tiempos desde desde a experiencia das mulleres la experiencia de las mujeres promovendo a súa presenza e integrando promoviendo su presencia y la integración criterios relativos á calidade de vida, de criterios relativos a la calidad de vida, benestar e as necesidades de coidado na bienestar y las necesidades de cuidado en planificación municipal. la planificación municipal.

Contribuír a mellorar a percepción da Contribuir a mejorar la percepción de la sociedade sobre as habilidades e sociedad sobre las habilidades y capacidades das mulleres desde o enfoque capacidades de las mujeres desde el interseccional. enfoque interseccional.

Recompilar e difundir boas prácticas Recopilar y difundir buenas prácticas relativas ao apoderamento das mulleres. relativas al empoderamiento de las mujeres.

Promover o incremento da participación e Promover el incremento de la representación cuantitativa e cualitativa participación y representación das mulleres en sectores económicos, cuantitativa y cualitativa de las mujeres sindicais, políticos, sociais e culturais, así en sectores económicos, sindicales, como a representación equilibrada nos políticos, sociales y culturales así como la espazos de poder e toma decisións, representación equilibrada en los fixando o obxectivo de acadar a paridade espacios de poder y toma decisiones, entre mulleres e homes. fijando el objetivo de alcanzar la paridad 151

entre mujeres y hombres.

Favorecer a erradicación da feminización Favorecer la erradicación de la da pobreza, entendendo esta como a feminización de la pobreza, entendiendo sobrerrepresentación das mulleres entre as esta como la sobrerrepresentación de las persoas en situación de pobreza, mujeres entre las personas en situación de traballando a exclusión social con pobreza, trabajando la exclusión social perspectiva de xénero. con perspectiva de género.

Impulsar a sensibilización e Impulsar la sensibilización y concienciación do tecido empresarial concienciación del tejido empresarial coruñés e de interlocución social. coruñés y de interlocución social.

Promover a aprendizaxe das mulleres e as Promover el aprendizaje de las mujeres y iniciativas empresariais lideradas por elas. las iniciativas empresariales lideradas por ellas.

Analizar a política fiscal do Concello da Analizar la política fiscal del Coruña e introducir criterios de xénero e Ayuntamiento de A Coruña e introducir progresividade na súa formulación. criterios de género y progresividad en su formulación.

Impulsar a Escola de Apoderamento Impulsar la Escuela de Empoderamiento Feminista, considerada como un recurso Feminista, considerada como un recurso municipal de carácter gratuíto para crear municipal de carácter gratuito para la redes de apoio mutuo entre mulleres, creación de redes de apoyo mutuo entre garantindo a dispoñibilidade de espazos mujeres, garantizando la disponibilidad para o seu desenvolvemento así como a de espacios para su desarrollo así como colaboración dos distintos servizos la colaboración de los distintos servicios municipais na programación de municipales en la programación de actividades. actividades.

CAPÍTULO VII CAPÍTULO VII

CORRESPONSABILIDADE CORRESPONSABILIDAD

Artigo 29. Definición Artículo 29. Definición

Para os efectos desta ordenanza, defínese A efectos de esta ordenanza, se define la a corresponsabilidade como o corresponsabilidad como el compromiso compromiso político, económico e social político, económico y social para que para que homes e mulleres, titulares dos hombres y mujeres, titulares de los mesmos dereitos, se erixan, ao tempo, en mismos derechos, se erijan, al tiempo, en responsables de similares deberes e responsables de similares deberes y obrigas nos escenarios público e privado, obligaciones en los escenarios público y no mercado laboral, nas responsabilidades privado, en el mercado laboral, en las 152

familiares e na toma de decisións. responsabilidades familiares y en la toma de decisiones.

Artigo 30. Actuacións Artículo 30. Actuaciones

Para acadar o obxectivo de Para alcanzar el objetivo de corresponsabilidade, o Concello da corresponsabilidad, el Ayuntamiento de A Coruña e o resto de organismos Coruña y el resto de organismos dependentes del desenvolverán, entre dependientes del mismo desarrollarán, outras, as seguintes medidas: entre otras, las siguientes medidas:

Fomentar a corresponsabilidade dos Fomentar la corresponsabilidad de los homes nas tarefas de coidado e hombres en las tareas de cuidado y domésticas, por medio de programas, domésticas, por medio de programas, campañas e accións na procura dun campañas y acciones en la búsqueda de repartimento equitativo das un reparto equitativo de las responsabilidades e unha mellor responsabilidades y una mejor distribución dos tempos co obxectivo de distribución de los tiempos con el objetivo conciliar a vida persoal, familiar e laboral. de conciliar la vida personal, familiar y laboral.

Impulsar o deseño e implantación de Impulsar el diseño e implantación de servizos e recursos alcanzables, flexibles, servicios y recursos asequibles, flexibles, de calidade e de fácil acceso que de calidad y de fácil acceso que favorezan a conciliación da vida persoal e favorezcan la conciliación de la vida laboral, especialmente os relativos aos personal y laboral, especialmente los coidados como a atención ás persoas en relativos a los cuidados como la atención situación de dependencia. a las personas en situación de dependencia.

Fomentar no tecido económico, Fomentar en el tejido económico, empresarial e sindical da Coruña a empresarial y sindical de A Coruña la transformación das organizacións en transformación organizacional en relación aos usos do tempo e a relación a los usos del tiempo y la corresponsabilidade. corresponsabilidad.

Promover o deseño e desenvolvemento de Promover el diseño y desarrollo de servizos de atención educativa e servicios de atención educativa y asistencial á infancia que cubran as asistencial a la infancia que cubran las necesidades nas idades previas á necesidades en las edades previas a la escolarización e que oferten horarios e escolarización y que oferten horarios y calendarios amplos e flexibles en calendarios amplios y flexibles en colaboración co resto de administracións colaboración con el resto de competentes. administraciones competentes.

Impulsar os medios necesarios co fin de Impulsar los medios necesarios a fin de 153

que ao longo das etapas escolares de que a lo largo de la escolaridad infantil y infantil e primaria exista unha atención primaria exista una atención complementaria de carácter complementaria de carácter extracurricular ao horario e calendario extracurricular, al horario y calendario escolar preestablecido, de modo que se escolar preestablecido, de modo que se facilite a conciliación da vida persoal e facilite la conciliación de la vida personal laboral de mulleres e homes. y laboral de mujeres y hombres.

Deseñar e desenvolver medidas e servizos Diseñar, desarrollar medidas y servicios de apoio económico, técnico e psicosocial de apoyo económico, técnico y psicosocial ás persoas que realicen traballo de a las personas que realicen trabajo de coidados recoñecéndoos como unha cuidados reconociéndolos como una necesidade vital e un ben común que se necesidad vital y un bien común que se pode compartir, gozar e que nos fai puede compartir, disfrutar y que nos hace mellores como sociedade e como persoas. mejores como sociedad y como personas.

Ampliar, na medida do posible, a oferta de Ampliar, en la medida de lo posible, la servizos sociocomunitarios para atender as oferta de servicios sociocomunitarios necesidades básicas favorecendo o cambio para atender a las necesidades básicas de actitudes necesario para un favoreciendo el cambio de actitudes repartimento de responsabilidades en necesario para una repartición de equidade. responsabilidades en equidad.

Concienciar do beneficio social que supón Concienciar del beneficio social que aplicar a corresponsabilidade en todos os supone aplicar la corresponsabilidad en ámbitos da vida diaria, facendo fincapé todos los ámbitos de la vida diaria, nos ámbitos doméstico e familiar. haciendo hincapié en los ámbitos doméstico y familiar.

Promover conciliar a vida persoal, laboral Promover la conciliación de la vida e familiar especialmente entre os homes personal, laboral y familiar especialmente do persoal municipal para fomentar a entre los hombres de la plantilla corresponsabilidade nas tarefas de municipal para fomentar la coidado. corresponsabilidad en las tareas de cuidado.

Promover procesos de cambio nas Promover procesos de cambio organizacións desde unha perspectiva de organizacional desde una perspectiva de apoderamento das mulleres e que promova empoderamiento de las mujeres y que a corresponsabilidade social nas tarefas de promueva la corresponsabilidad social en coidado, para reducir en termos de usos do las tareas de cuidado, para reducir en tempo o que representan as cargas de términos de usos del tiempo lo que coidados para as mulleres. representan las cargas de cuidados para las mujeres.

Informar e sensibilizar o persoal da Informar y sensibilizar a la plantilla de la 154

importancia de garantir os dereitos importancia de garantizar los derechos laborais das persoas que realizan as tarefas laborales de las personas que realizan las de coidado e domésticas nos seus fogares tareas de cuidado y domésticas en sus dando a coñecer as alternativas e recursos hogares dando a conocer las alternativas que garanten a prestación digna destes y recursos que garantizan la prestación servizos e as condicións laborais de quen digna de estos servicios y las condiciones os presta. laborales de quienes los prestan.

Impulsar accións dirixidas a promover a Impulsar acciones dirigidas a promover la equiparación dos permisos intransferibles equiparación de los permisos de maternidade e paternidade para o intransferibles de maternidad y persoal ao seu servizo. paternidad para el personal a su servicio.

CAPÍTULO VIII CAPÍTULO VIII

USO NON SEXISTA DA LINGUAXE USO NO SEXISTA DEL LENGUAJE Y E ELIMINACIÓN DE ELIMINACIÓN DE ESTEREOTIPOS Y ESTEREOTIPOS E MEDIOS DE MEDIOS DE COMUNICACIÓN COMUNICACIÓN

Artigo 31. Disposición xeral Artículo 31. Disposición general

O Concello da Coruña fará un uso non El Ayuntamiento de A Coruña hará un uso sexista da linguaxe en todos os no sexista del lenguaje en todos los documentos e soportes que produza documentos y soportes que produzca directamente ou a través de entidades ou directamente o a través de entidades o terceiras persoas. terceras personas.

Tamén evitará e previrá os prexuízos, También evitará y prevendrá los prácticas e utilización de expresións prejuicios, prácticas y utilización de verbais e imaxes fundadas sobre a idea da expresiones verbales e imágenes fundadas superioridade ou inferioridade dun ou sobre la idea de la superioridad o outro sexo, ou sobre os roles femininos e inferioridad de uno u otro sexo, o sobre masculinos estereotipados ou doutros los roles femeninos y masculinos colectivos da sociedade diversa. estereotipados o de otros colectivos de la sociedad diversa.

Artigo 32. Asesoramento Artículo 32. Asesoramiento

En canto á delimitación do que deba En orden a la delimitación de lo que haya entenderse por uso non sexista da de entenderse por uso no sexista de la información, comunicación, iconografía información, comunicación, iconografía o ou utilización de estereotipos sexistas no utilización de estereotipos sexistas en el Concello, será a área municipal ayuntamiento, será el Área municipal competente en materia de igualdade entre competente en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade quen lle mujeres y hombres en la diversidad quien 155

preste asesoramento ao persoal técnico e preste asesoramiento al personal técnico y político do Concello da Coruña. político del Ayuntamiento de A Coruña.

Os distintos servizos municipais Los distintos servicios municipales podrán poderanlle solicitar asesoramento á Área solicitar asesoramiento al Área de de Normalización Lingüística, que contará Normalización Lingüística, que contará co apoio da área municipal competente en con el apoyo del Área municipal materia de igualdade entre mulleres e competente en materia de igualdad entre homes na diversidade, sendo a supervisión mujeres y hombres en la diversidad, ou revisión de calquera documento ou siendo la supervisión o revisión de soporte responsabilidade do servizo cualquier documento o soporte municipal que o elabore. responsabilidad del servicio municipal que lo elabore.

Artigo 33. Medidas Artículo 33. Medidas

Co obxecto de fomentar unha Con el objeto de fomentar una información, comunicación e iconografía información, comunicación e iconografía non sexista e de evitar actitudes e no sexista y de evitar actitudes y comportamentos estereotipados, o comportamientos estereotipados, el Concello da Coruña, por iniciativa da área Ayuntamiento de A Coruña a iniciativa municipal competente en materia de del Área municipal competente en materia igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade, realizará campañas de diversidad, realizará campañas de concienciación, promoverá cursos de concienciación, promoverá cursos de formación, e facilitaralles asesoramento ás formación, y facilitará asesoramiento a asociacións, organizacións e entidades las asociaciones, organizaciones y municipais que o soliciten. entidades municipales que lo soliciten.

A cidadanía ten dereito a lle esixir ao La ciudadanía tiene derecho a exigir al Concello que empregue unha linguaxe Ayuntamiento la utilización de un inclusiva e non discriminatoria. Nese lenguaje inclusivo y no discriminatorio. sentido, a Administración utilizará unha En ese sentido, la Administración utilizará información, comunicación e iconografía una información, comunicación e non discriminatoria tanto oralmente como iconografía no discriminatoria tanto por escrito. oralmente como por escrito.

Incluirase nos pregos de contratación e en Se incluirán en los pliegos de calquera tipo de contrato e/ou convenio de contratación y en cualquier tipo de colaboración a esixencia por parte da contrato y/o convenio de colaboración la empresa provedora da utilización dunha exigencia por parte de la empresa información, comunicación e iconografía proveedora de la utilización de una non sexista. información, comunicación e iconografía no sexista.

Evitarase en todas as informacións, Se evitará en todas las informaciones, 156

comunicacións, iconografía e calquera comunicaciones, iconografía y cualquier tipo de escrito que xeren ou para os que tipo de escrito que generen o para los que colaboren o Concello da Coruña e os seus colaboren el Ayuntamiento de A Coruña y organismos dependentes, tanto sus organismos dependientes, tanto internamente como cara ao exterior, internamente como hacia el exterior, calquera fórmula que reflicta ou transmita cualquier fórmula que refleje o transmita ideas ou actitudes discriminatorias por ideas o actitudes discriminatorias por razón de sexo ou de xénero. razón de sexo o de género.

Evitaranse linguaxes ou imaxes Se evitarán lenguajes o imágenes estereotipadas sexistas en calquera estereotipados sexistas en cualquier elemento de propiedade municipal tales elemento de propiedad municipal tales como bandos, sinalizacións, documentos, como bandos, señalizaciones, modelos, rotulacións, selos, uniformes, documentos, modelos, rotulación, sellos, páxina web, intranet, placas, publicacións, uniformes, página web, intranet, placas, circulares, anuncios, convenio colectivo, publicaciones, circulares, anuncios, entre outros. convenio colectivo, entre otros.

Artigo 34. Medidas de comunicación Artículo 34. Medidas de comunicación inclusiva inclusiva

O Concello da Coruña reflectirá a El Ayuntamiento de A Coruña reflejará la presenza das mulleres nas diferentes presencia de las mujeres en las diferentes esferas da vida social, política, cultural e esferas de la vida social, política, cultural económica e en calquera área e/ou rol y económica y en cualquier área y/o rol social. social.

Igualmente, o Concello da Coruña evitará Igualmente, el Ayuntamiento de A Coruña e prohibirá os prexuízos, as prácticas e as evitará y prohibirá los prejuicios, las expresións orais baseadas na idea da prácticas y las expresiones orales basadas superioridade ou inferioridade dun ou en la idea de la superioridad o doutro sexo, así como os roles inferioridad de uno u otro sexo, así como estereotipados de mulleres e homes que los roles estereotipados de mujeres y reflictan unha imaxe anacrónica das hombres que reflejen una imagen mulleres nos espazos publicitarios anacrónica de las mujeres en los espacios municipais. Así mesmo, evitará e publicitarios municipales. Asimismo, prohibirá os prexuízos, as prácticas e as evitará y prohibirá los prejuicios, las expresións que reflictan unha imaxe prácticas y las expresiones que reflejen estereotipada, ou de superioridade ou una imagen estereotipada, o de inferioridade doutros colectivos da superioridad o inferioridad de otros sociedade diversa. colectivos de la sociedad diversa.

O Concello da Coruña non lles permitirá a El Ayuntamiento de A Coruña no exhibición de anuncios publicitarios a permitirá la exhibición de anuncios aqueles soportes que requiran autorización publicitarios a aquellos soportes que municipal se mostran unha falta de requieran autorización municipal si 157

respecto ás persoas en razón de xénero ou muestran una falta de respeto a las diversidade afectivo-sexual, funcional ou personas en razón de género o diversidad de procedencia ou orixe étnica, racial ou afectivo-sexual, funcional o de cultural. procedencia u origen étnico, racial o cultural.

O Concello da Coruña garantirá que El Ayuntamiento de A Coruña garantizará mulleres e homes e outros colectivos da la visibilización equitativa de mujeres y sociedade diversa sexan visibles hombres y de otros colectivos de la equitativamente, así como que o sociedad diversa así como que el tratamento e a valoración de mulleres e tratamiento y la valoración de mujeres y homes sexa o mesmo na información hombres sea el mismo en la información escrita, oral e na baseada en imaxes, na escrita, oral y en la basada en imágenes, iconografía, na publicidade e na en la iconografía, en la publicidad y en la comunicación interna e externa. comunicación interna y externa.

Así mesmo, prestaralle especial atención á Asimismo, prestará especial atención a la actuación da representación política actuación de la representación política municipal, e impulsará de maneira municipal, e impulsará de manera especial que homes e mulleres representen especial que hombres y mujeres de forma paritaria o Concello nas representen de forma paritaria al actividades de comunicación, tales como Ayuntamiento en las actividades de roldas de prensa, entregas de premios, comunicación, tales como ruedas de xurados, ou outros de análoga natureza. prensa, entregas de premios, jurados, u otros de análoga naturaleza.

O Concello da Coruña difundirá o El Ayuntamiento de A Coruña difundirá el rexeitamento social e institucional ante as rechazo social e institucional ante las manifestacións culturais e simbólicas da manifestaciones culturales y simbólicas de violencia de xénero. la violencia de género.

En canto á determinación do que debe En cuanto a la determinación de lo que considerarse un estereotipo sexista ou debe considerarse un estereotipo sexista o discriminatorio doutro tipo ou un uso non discriminatorio de otro tipo o un uso no sexista ou non discriminatorio da sexista o no discriminatorio de la información, a comunicación e a información, la comunicación y la iconografía por parte do Concello, a área iconografía por parte del Ayuntamiento, municipal competente en materia de el Área municipal competente en materia igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade aconsellará o persoal técnico e diversidad aconsejará al personal técnico político do Concello da Coruña. y político del Ayuntamiento de A Coruña.

CAPÍTULO IX CAPÍTULO IX

O IMPACTO DE XÉNERO NA EL IMPACTO DE GÉNERO EN LA NORMATIVA E NA ACTIVIDADE NORMATIVA Y ACTIVIDAD 158

MUNICIPAL MUNICIPAL

Artigo 35. Definición Artículo 35. Definición

Para os efectos da presente ordenanza, A los efectos de la presente ordenanza se enténdese por impacto de xénero a entiende por impacto de género la avaliación previa a calquera normativa, evaluación previa a cualquier normativa, plans, programas, orientación do planes, programas, orientación del orzamento público e actividade municipal presupuesto público y actividad municipal para deste modo coñecer se repercute na a los efectos de conocer si la misma igualdade ou desigualdade entre mulleres repercute en la igualdad o desigualdad e homes. entre mujeres y hombres.

Artigo 36. Obxecto da avaliación Artículo 36. Objeto de la evaluación

Con carácter previo á elaboración dunha Con carácter previo a la elaboración de norma ou, en xeral, no desenvolvemento una norma o, en general, en el desarrollo de calquera actividade municipal, o de cualquier actividad municipal, el órgano promotor ha avaliar o impacto órgano promotor ha de evaluar el impacto potencial da proposta na situación das potencial de la propuesta en la situación mulleres e nos homes como colectivo e de las mujeres y en los hombres como emitir, de ser o caso, un informe de colectivo y emitir, en su caso, un informe impacto de xénero. Para iso, ha analizar se de impacto de género. Para ello, ha de a actividade proxectada na norma ou acto analizar si la actividad proyectada en la administrativo pode ter repercusións norma o acto administrativo puede tener positivas ou adversas no obxectivo global repercusiones positivas o adversas en el de eliminar as desigualdades entre objetivo global de eliminar las mulleres e homes e promover a súa desigualdades entre mujeres y hombres y igualdade. promover su igualdad.

Serán obxecto de avaliación previa de Serán objeto de evaluación previa de impacto de xénero os proxectos de impacto de género los proyectos de ordenanzas, os programas e normativa de ordenanzas, los programas y normativa servizos municipais de especial de servicios municipales de especial transcendencia social e incidencia directa transcendencia social e incidencia directa na cidadanía. Así mesmo, serán tamén en la ciudadanía. Asimismo, serán obxecto de avaliación previa as propostas también objeto de evaluación previa las de actos administrativos que regulen: propuestas de actos administrativos que regulen:

Convocatorias de procesos selectivos de Convocatorias de procesos selectivos de acceso, provisión e promoción no acceso, provisión y promoción en el emprego público municipal, así como empleo público municipal, así como aqueles que, aínda que non regulen con aquellos que, aun no regulando con carácter xeral tales convocatorias, carácter general tales convocatorias, determinen a composición dos tribunais de determinen la composición de los 159

selección. tribunales de selección.

A composición dos xurados creados para La composición de los jurados creados conceder calquera tipo de premio para la concesión de cualquier tipo de promovido ou subvencionado polo premio promovido o subvencionado por el Concello. Ayuntamiento.

Con todo, están eximidos da devandita No obstante, están eximidos de dicha avaliación, coa condición de que conten evaluación, siempre y cuando cuenten previamente coa conformidade da área previamente con la conformidad del Área municipal competente en materia de municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade, os proxectos normativos cuxo diversidad, los proyectos normativos cuyo obxecto sexa refundir ou modificar objeto sea refundir o modificar normas normas que xa están en vigor. que ya están en vigor.

Artigo 37. Directrices para realizar o Artículo 37. Directrices para la informe realización del informe

A responsabilidade técnica da elaboración La responsabilidad técnica de la do informe de impacto de xénero elaboración del informe de impacto de corresponderalles ás direccións de área e género corresponderá a las direcciones de xefaturas de servizo. área y jefaturas de servicio.

A persoa titular da área municipal La persona titular del Área municipal competente en materia de igualdade entre competente en materia de igualdad entre mulleres e homes na diversidade, mujeres y hombres en la diversidad, mediante instrución, regulará a estrutura e mediante instrucción, regulará la o contido do informe de impacto de estructura y contenido del informe de xénero. impacto de género.

Artigo 38. Planificación e xestión Artículo 38. Planificación y gestión orzamentaria presupuestaria

O Concello da Coruña terá en conta de El Ayuntamiento de A Coruña tendrá en maneira activa o obxectivo de igualdade cuenta de manera activa el objetivo de entre mulleres e homes na diversidade na igualdad entre mujeres y hombres en la planificación e xestión económica diversidad en la planificación y gestión municipal. económica municipal.

Así mesmo, consignarán e especificarán Asimismo, consignarán y especificarán anualmente nos seus orzamentos os anualmente en sus presupuestos los recursos económicos destinados ao recursos económicos destinados al exercicio das funcións e á execución das ejercicio de las funciones y a la ejecución medidas previstas nesta ordenanza, así de las medidas previstas en esta 160

como á promoción da igualdade entre ordenanza, así como a la promoción de la mulleres e homes na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Con carácter xeral, adoptaranse as Con carácter general, se adoptarán las seguintes medidas: siguientes medidas:

Deseñar, planificar e elaborar Diseñar, planificar y elaborar instrumentos para mellorar a integración instrumentos para mejorar la integración da igualdade entre mulleres e homes na de la igualdad entre mujeres y hombres en planificación, elaboración, execución e la planificación, elaboración, ejecución y avaliación en materia orzamentaria, en evaluación en materia presupuestaria, en todas as áreas de intervención do Concello todas las áreas de intervención del da Coruña e a todos os niveis. Ayuntamiento de A Coruña y a todos los niveles.

En particular, teranse en conta as En particular, se tendrán en cuenta las condicións, situacións e necesidades de condiciones, situaciones y necesidades de mulleres e homes, para cuxo fin se mujeres y hombres, a cuyo fin se promoverá a reflexión, a análise e a posta promoverá la reflexión, el análisis y la en marcha ou, de ser o caso, puesta en marcha o, en su caso, consolidación, de iniciativas para elaborar consolidación, de iniciativas para orzamentos que teñan integrada a elaborar presupuestos que tengan perspectiva de xénero. integrada la perspectiva de género.

Dar seguimento e avaliar que se cumpren Dar seguimiento y evaluar el os obxectivos asignados aos programas cumplimiento de los objetivos asignados a orzamentarios, medir o grao de los programas presupuestarios, medir el incorporación da perspectiva de xénero no grado de incorporación de la perspectiva proceso orzamentario e identificar e de género en el proceso presupuestario e compartir boas prácticas. identificar y compartir buenas prácticas.

Para estes efectos, elaborarase anualmente A estos efectos, se elaborará anualmente un informe onde se recolla o impacto un informe donde se recoja el impacto potencial nas situacións de mulleres e potencial en las situaciones de mujeres y homes dos orzamentos municipais. hombres de los presupuestos municipales.

Impulsar a sensibilización e formación do Impulsar la sensibilización y formación persoal con funcións relativas á definición del personal con funciones relativas a la e execución dos programas orzamentarios. definición y ejecución de los programas presupuestarios.

Para tal fin, o Concello da Coruña preverá A tal fin, el Ayuntamiento de A Coruña dentro da oferta formativa o preverá dentro de la oferta formativa el desenvolvemento das capacidades desarrollo de las capacidades necesarias necesarias para elaborar os orzamentos para la elaboración de los presupuestos 161

desde a perspectiva de xénero. desde la perspectiva de género.

Incorporar nos programas orzamentarios Incorporar en los programas obxectivos e accións específicas para presupuestarios objetivos y acciones acadar a igualdade entre mulleres e homes específicas para la consecución de la na diversidade. igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

CAPÍTULO X CAPÍTULO X

COEDUCACIÓN, DEREITOS COEDUCACIÓN, DERECHOS SEXUAIS E SOLIDARIEDADE SEXUALES Y SOLIDARIDAD

Artigo 39. Coeducación Artículo 39. Coeducación

O Concello da Coruña desenvolverá El Ayuntamiento de A Coruña proxectos coeducativos, dirixidos á desarrollará proyectos coeducativos, educación das xeracións máis novas, dirigidos a la educación de las libres de estereotipos e prexuízos de generaciones más jóvenes, libres de xénero, que contribúa a un cambio de estereotipos y prejuicios de género, que valores e das actitudes da nosa sociedade a contribuya a un cambio de valores y de favor da diversidade de identidade de las actitudes de nuestra sociedad a favor xénero. de la diversidad de identidad de género.

Para ese efecto, adoptaranse as seguintes A tal efecto, se adoptarán las siguientes medidas: medidas:

Impulsar a sensibilización e a formación Impulsar la sensibilización y la formación da comunidade escolar e universitaria no de la comunidad escolar y universitaria valor da igualdade e da diversidade en el valor de la igualdad y de la afectivo-sexual. diversidad afectivo-sexual.

Promover a formación básica en xénero e Promover la formación básica en género igualdade ao profesorado e persoal e igualdad al profesorado y personal socioeducativo para traballar sobre a socioeducativo para trabajar sobre la igualdade nas aulas ou nas actividades igualdad en las aulas o en las actividades extraescolares. extraescolares.

Apoiar a elaboración de unidades Apoyar la elaboración de unidades didácticas e, en especial, aquelas sobre a didácticas y, en especial, aquéllas sobre contribución das mulleres ao la contribución de las mujeres al desenvolvemento histórico da cidade da desarrollo histórico de la ciudad de A Coruña e nas que se aborden dunha Coruña y en las que se aborden de una maneira transversal as identidades de manera transversal las identidades de xénero, os códigos de conduta e en género, los códigos de conducta y en definitiva a evolución do concepto de definitiva la evolución del concepto de 162

igualdade. igualdad.

Poñer en marcha iniciativas de Poner en marcha iniciativas de colaboración coas escolas e institucións e colaboración con las escuelas e axentes educativos para fomentar valores instituciones y agentes educativos para relacionados coa igualdade, e ofertando fomentar valores relacionados con la programas educativos específicos sobre igualdad, y ofertando programas igualdade entre mulleres e homes en todos educativos específicos sobre igualdad os niveis educativos, ou programas para entre mujeres y hombres en todos los educar na igualdade entre mulleres e niveles educativos, o programas para homes e na diversidade de orientacións educar en la igualdad entre mujeres y sexuais e identidades de xénero en todos hombres y en la diversidad de os niveis educativos. orientaciones sexuales e identidades de género en todos los niveles educativos.

Artigo 40. Respecto á diversidade Artículo 40. Respeto a la diversidad afectivo-sexual e identidade de xénero afectivo-sexual e identidad de género

O Concello da Coruña recoñece a El Ayuntamiento de A Coruña reconoce la diversidade afectivo-sexual e a identidade diversidad afectivo-sexual e identidad de de xénero. género

Para ese efecto, o Concello da Coruña, A tal efecto, el Ayuntamiento de A promoverá, entre outras, as seguintes Coruña, promoverá, entre otras, las medidas: siguientes medidas:

Levar a cabo campañas e outro tipo de Llevar a cabo campañas y otro tipo de iniciativas para sensibilizar a cidadanía iniciativas para sensibilizar a la sobre a liberdade e diversidade das ciudadanía sobre la libertad y diversidad relacións afectivo-sexuais e de identidade de las relaciones afectivo-sexuales y de de xénero. identidad de género.

Fomentar a creación de ferramentas e Fomentar la creación de herramientas y medidas específicas que combatan as medidas específicas que combatan las discriminacións que sofre as persoas discriminaciones que sufre las personas LGTBQI. LGTBQI.

Impulsar a realización de talleres de Impulsar la realización de talleres de educación na diversidade afectivo-sexual. educación en la diversidad afectivo- sexual.

Promover actuacións que impliquen a Promover actuaciones que impliquen a la cidadanía, movementos sociais, sindicais, ciudadanía, movimientos sociales, políticos, axentes e entidades económicas, sindicales, políticos, agentes y entidades culturais, deportivas e sociais de ámbito económicas, culturales, deportivas y municipal, a participar no compromiso sociales de ámbito municipal, a participar 163

municipal coa igualdade na diversidade, en el compromiso municipal con la transcendendo da mera tolerancia cara ao igualdad en la diversidad, trascendiendo respecto, o recoñecemento da igualdade e de la mera tolerancia cara al respeto, el a inclusión de todas as persoas na súa reconocimiento de la igualdad y la ampla diversidade. inclusión de todas las personas en su amplia diversidad.

CAPÍTULO XI CAPÍTULO XI

CONTRATACIÓN E SUBVENCIÓNS CONTRATACIÓN Y SUBVENCIONES PÚBLICAS PÚBLICAS

Artigo 41. Contratación pública Artículo 41. Contratación pública

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del incorporarán de organismos dependientes del mismo a perspectiva de xénero na súa actividade incorporarán la perspectiva de género en contractual adoptando as medidas su actividad contractual adoptando las contractuais necesarias para o fomento da medidas contractuales necesarias para el igualdade entre mulleres e homes na fomento de la igualdad entre mujeres y diversidade. hombres en la diversidad.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del garantirán de organismos dependientes del mismo dentro da oferta formativa o garantizarán dentro de la oferta formativa desenvolvemento das capacidades el desarrollo de las capacidades necesarias para incluír as cláusulas de necesarias para la inclusión de las igualdade do seu persoal técnico con cláusulas de igualdad de su personal competencias na xestión do proceso para a técnico con competencias en la gestión del contratación. proceso para la contratación.

A área municipal competente en materia El Área municipal competente en materia de igualdade entre mulleres e homes na de igualdad entre mujeres y hombres en la diversidade asesorará na aplicación en diversidad asesorará en la aplicación en cada expediente de contratación do cada expediente de contratación de lo disposto na normativa en materia de dispuesto en la normativa en materia de igualdade entre mulleres e homes. igualdad entre mujeres y hombres.

Sempre que sexa posible pola natureza do Siempre que sea posible por la naturaleza contrato e estea xustificado polo número del contrato y esté justificado por el de persoas contratadas, as características número de personas contratadas, las do sector ou o obxecto, os contratos características del sector o el objeto, los municipais teñen que incorporar de forma contratos municipales tienen que obrigatoria e como condición de incorporar de forma obligatoria y como execución cláusulas sociais orientadas a condición de ejecución cláusulas sociales fomentar a igualdade de xénero entre as orientadas a fomentar la igualdad de 164

persoas implicadas na execución do género entre las personas implicadas en contrato. Estas cláusulas serán relativas á la ejecución del contrato. Estas cláusulas obrigatoriedade de implementar medidas serán relativas a la obligatoriedad de de fomento da igualdade, de aplicar implementar medidas de fomento de la medidas contra o acoso sexual e en razón igualdad, de aplicar medidas contra el de sexo, de garantir o uso dunha acoso sexual y en razón de sexo, de comunicación inclusiva e de aplicar garantizar el uso de una comunicación mecanismos que faciliten a conciliación inclusiva y de aplicar mecanismos que corresponsable e a paridade entre homes e faciliten la conciliación corresponsable y mulleres que poderá afectar o conxunto la paridad entre hombres y mujeres que das persoas que executan o contrato ou a podrá afectar al conjunto de las personas determinados perfís ou categorías. que ejecutan el contrato o a determinados perfiles o categorías.

Para cumprir co artigo 71.d da Lei 9/2017, En cumplimiento del artículo 71.d de la do 8 de novembro, de contratos do sector Ley 9/2017, de 8 de noviembre, de público [LCSP], establécese a prohibición contratos del sector público (LCSP), se de contratar con aquelas empresas que, a establece la prohibición de contratar con pesar de estaren obrigadas a ter un plan de aquellas empresas que, a pesar de estar igualdade conforme ao que dispón o artigo obligadas a tener un plan de igualdad 45 da Lei 3/2007, do 22 de marzo, para a conforme a lo que dispone el artículo 45 igualdade efectiva de mulleres e homes, de la Ley 3/2007, de 22 de marzo, para la non teñan ningún. igualdad efectiva de mujeres y hombres, no tengan ninguno.

De acordo co que establece o artigo 74 da De acuerdo con lo que establece el LCSP, sempre que haxa vinculación co artículo 74 de la LCSP, siempre que haya obxecto do contrato e sexa proporcional, vinculación con el objeto del contrato y requirirase como medio acreditativo de sea proporcional, se requerirá como solvencia profesional ou técnica a medio acreditativo de solvencia formación en materia de igualdade de profesional o técnica la formación en xénero do persoal responsable de executar materia de igualdad de género del a prestación. personal responsable de ejecutar la prestación.

Igualmente, de acordo co artigo 145.2 da Igualmente, de acuerdo con el artículo LCSP, os pregos de cláusulas 145.2 de la LCSP, los pliegos de cláusulas administrativas particulares poden incluír administrativas particulares pueden criterios de adxudicación orientados a incluir criterios de adjudicación fomentar a igualdade de xénero na orientados a fomentar la igualdad de execución do contrato, como dispoñer de género en la ejecución del contrato, como plans de igualdade no caso das empresas disponer de planes de igualdad en el caso que non estean obrigadas por lei, o de las empresas que no estén obligadas fomento da contratación feminina ou a por ley, el fomento de la contratación conciliación da vida laboral, persoal e femenina o la conciliación de la vida familiar. Tamén se poden valorar a laboral, personal y familiar. También se 165

cualificación e experiencia en materia de pueden valorar la calificación y igualdade de xénero do persoal adscrito ao experiencia en materia de igualdad de contrato cando poida afectar de maneira género del personal adscrito al contrato significativa á calidade da execución. cuando pueda afectar de manera significativa a la calidad de la ejecución.

Así mesmo, de conformidade co artigo Asimismo, de conformidad con el artículo 147 da LCSP, os órganos de contratación 147 de la LCSP, los órganos de poden establecer criterios de desempate contratación pueden establecer criterios nos casos en que, tras a aplicación dos de desempate en los casos en que, tras la criterios de adxudicación, se produza un aplicación de los criterios de empate entre dúas ou máis ofertas. Entre adjudicación, se produzca un empate estes criterios pódense incluír as entre dos o más ofertas. Entre estos proposicións presentadas polas empresas criterios se pueden incluir las que, ao vencemento do prazo de proposiciones presentadas por las presentación de ofertas, teñan unha empresas que, al vencimiento del plazo de porcentaxe máis alta de mulleres presentación de ofertas, tengan un contratadas. porcentaje más alto de mujeres contratadas.

O Concello da Coruña ten que velar por El Ayuntamiento de A Coruña tiene que que se cumpran as cláusulas establecidas, velar por el cumplimiento de las cláusulas así como das obrigas legais en materia de establecidas, así como de las obligaciones igualdade de xénero dos e das contratistas legales en materia de igualdad de género e subcontratistas. Para tal fin, ten que de los y las contratistas y subcontratistas. establecer mecanismos de avaliación e A tal fin, tiene que establecer mecanismos seguimento que aseguren que se cumpren de evaluación y seguimiento que aseguren estas obrigas e ofrecer ferramentas de el cumplimiento efectivo de estas asesoramento en igualdade de xénero ás obligaciones y ofrecer herramientas de empresas contratistas. asesoramiento en igualdad de género a las empresas contratistas.

Na documentación xustificativa do En la documentación justificativa del cumprimento das cláusulas as empresas cumplimiento de las cláusulas las adxudicatarias teñen que facilitar todos os empresas adjudicatarias tienen que datos relativos a persoas usuarias, facilitar todos los datos relativos a traballadoras e provedoras desagregadas personas usuarias, trabajadoras y por sexo. O Concello ten que asegurar que proveedoras desagregadas por sexo. El todos os materiais e apoios municipais Ayuntamiento tiene que asegurar que deseñados para obter esta información se todos los materiales y apoyos municipales adecúan a este requirimento. diseñados para obtener esta información se adecuan a este requerimiento.

Igualmente, as empresas contratistas teñen Igualmente, las empresas contratistas que facilitar información relativa á brecha tienen que facilitar información relativa a salarial de xénero entre o persoal adscrito la brecha salarial de género entre el 166

á execución do contrato e, a título personal adscrito a la ejecución del informativo, do conxunto do persoal. O contrato y, a título informativo, del Concello proporcionará o asesoramento e conjunto de la plantilla. El Ayuntamiento as ferramentas necesarias para garantir proporcionará el asesoramiento y las que se cumpre esta obriga. herramientas necesarias para garantizar el cumplimiento de esta obligación.

Sen prexuízo doutras medidas, o Concello Sin perjuicio de otras medidas, el da Coruña garantirá que a persoa xurídica Ayuntamiento de A Coruña garantizará que resulte adxudicataria do contrato, que la persona jurídica que resulte calquera que fose o seu status xurídico, adjudicataria del contrato, cualquiera que estea obrigada a asegurar a promoción da fuera su estatus jurídico, esté obligada a igualdade entre mulleres e homes na asegurar la promoción de la igualdad diversidade exactamente como o faría o entre mujeres y hombres en la diversidad propio municipio se prestar o servizo. exactamente como lo hubiera hecho el propio municipio si hubiera prestado el servicio.

Artigo 42. Subvencións públicas Artículo 42. Subvenciones públicas

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del incorporarán de organismos dependientes del mismo a perspectiva de xénero no outorgamento incorporarán la perspectiva de género en de subvencións. el otorgamiento de subvenciones.

As subvencións que outorgue o Concello Las subvenciones que otorgue el da Coruña así como as entidades Ayuntamiento de A Coruña así como las dependentes del deberán proporcionar os entidades dependientes del mismo medios para promover a igualdade de deberán proporcionar, los medios para mulleres e homes e a eliminación das promover la igualdad de mujeres y desigualdades. hombres y la eliminación de las desigualdades.

O Concello da Coruña e o resto de El Ayuntamiento de A Coruña y el resto organismos dependentes del non de organismos dependientes del mismo no outorgarán ningún tipo de axuda ou otorgarán ningún tipo de ayuda o subvención a: subvención a:

As persoas físicas e xurídicas que fosen Las personas físicas y jurídicas que hayan sancionadas en firme en vía sido sancionadas en firme en vía administrativa, laboral ou penal por administrativa, laboral o penal por vulneración do dereito á igualdade e á non vulneración del derecho a la igualdad y a discriminación por razón de sexo. la no discriminación por razón de sexo.

As persoas físicas ou xurídicas cuxos fins Las personas físicas o jurídicas cuyos ou obxectivos, sistema de admisión ou fines u objetivos, sistema de admisión o 167

acceso, funcionamento, traxectoria, acceso, funcionamiento, trayectoria, actuación, organización ou estatutos sexan actuación, organización o estatutos sean contrarios ao principio de igualdade entre contrarios al principio de igualdad entre mulleres e homes na diversidade. mujeres y hombres en la diversidad.

As entidades ou empresas que incumpran Las entidades o empresas que incumplan as obrigas establecidas na Lei orgánica las obligaciones establecidas en la Ley 3/2007, do 22 de marzo, para a igualdade Orgánica 3/2007, de 22 de marzo, para la efectiva de mulleres e homes. igualdad efectiva de mujeres y hombres.

Tampouco poderán ser subvencionadas Tampoco podrán ser subvencionadas aquelas actividades que discriminen por aquéllas actividades que discriminen por razón de sexo. razón de sexo.

Cando o obxecto da subvención poida ser Cuando el objeto de la subvención pueda relevante en relación á igualdade de ser relevante en relación a la igualdad de xénero, o Concello da Coruña e o resto de género, el Ayuntamiento de A Coruña y el organismos dependentes del, poderán resto de organismos dependientes del esixir para conceder subvencións a mismo, podrán exigir para la concesión acreditación por parte das persoas físicas de subvenciones la acreditación por parte ou xurídicas beneficiarias, de experiencia de las personas físicas o jurídicas e traxectoria no desenvolvemento de beneficiarias, de experiencia y trayectoria actuacións dirixidas á igualdade entre en el desarrollo de actuaciones dirigidas mulleres e homes na diversidade. a la igualdad entre mujeres y hombres en la diversidad.

Igualmente, cando o obxecto da Igualmente, cuando el objeto de la subvención poida ser relevante en relación subvención pueda ser relevante en coa perspectiva de xénero, e para o caso relación con la perspectiva de género, y de axudas outorgadas mediante para el caso de ayudas otorgadas convocatoria pública, poderanse incluír, mediante convocatoria pública, se podrán entre outros, os seguintes criterios en incluir, entre otros, los siguientes criterios materia de xénero para valorar as en materia de género para valorar las solicitudes presentadas: solicitudes presentadas:

O grao de compromiso coa igualdade El grado de compromiso con la igualdad entre mulleres e homes, tanto con respecto entre mujeres y hombres, tanto con á composición dos órganos directivos respecto a la composición de los órganos como en relación coas actividades que directivos como en relación con las queren desenvolver. actividades que quieren desarrollar.

Dispoñer dun plan de igualdade entre Disponer de un plan de igualdad entre mulleres e homes cando non exista unha mujeres y hombres cuando no exista una obriga legal de adoptar este plan. obligación legal de adoptar este plan.

Dispoñer dun protocolo para a prevención Disponer de un protocolo para la 168

do acoso sexual e en razón de sexo cando prevención del acoso sexual y en razón de non exista a obriga legal de telo. sexo cuando no exista la obligación legal de tenerlo.

Ter un protocolo de prevención e Tener un protocolo de prevención y actuación en casos de discriminación por actuación en casos de discriminación por diversidade sexual e de xénero. diversidad sexual y de género.

O compromiso coa mellora das El compromiso con la mejora de las habilidades directivas das mulleres a habilidades directivas de las mujeres a través do incremento do número de través del incremento del número de mulleres en postos de responsabilidade ou mujeres en puestos de responsabilidad u outras medidas dirixidas a esta finalidade. otras medidas dirigidas a esta finalidad.

Incluirase entre as obrigas das persoas Se incluirá entre las obligaciones de las físicas ou xurídicas beneficiarias das personas físicas o jurídicas beneficiarias axudas outorgadas polo Concello da de las ayudas otorgadas por el Coruña e polo resto de organismos Ayuntamiento de A Coruña y por el resto dependentes del que executen a actividade de organismos dependientes del mismo o establecemento de medidas e que ejecuten la actividad el mecanismos que contribúan a promover a establecimiento de medidas y mecanismos igualdade entre mulleres e homes na que contribuyan a promocionar la diversidade, así como a desagregación por igualdad entre mujeres y hombres en la sexo dos datos das persoas beneficiarias diversidad, así como la desagregación por dos proxectos e das persoas traballadoras sexo de los datos de las personas da entidade, asociación ou organización. beneficiarias de los proyectos y de las personas trabajadoras de la entidad, asociación u organización.

Para ese efecto, o Concello da Coruña A tal efecto el Ayuntamiento de A Coruña desenvolverá instrucións para incorporar desarrollará instrucciones para la criterios de igualdade entre mulleres e incorporación de criterios de igualdad homes na diversidade no procedemento entre mujeres y hombres en la diversidad xeral de subvencións municipais. en el procedimiento general de Incluiranse indicadores que permitan subvenciones municipales. Se incluirán avaliar o grao en que se cumpren estes indicadores que permitan evaluar el criterios de igualdade. grado de cumplimiento de estos criterios de igualdad.

Na composición das comisións En la composición de las comisiones avaliadoras para o outorgamento de evaluadoras para el otorgamiento de subvencións garantirase a presenza subvenciones se garantizará la presencia equilibrada de homes e mulleres con equilibrada de hombres y mujeres con capacitación, competencia e preparación capacitación, competencia y preparación adecuadas e con criterios feministas, e adecuadas y con criterios feministas, entenderase que se respecta unha entendiéndose que se respeta una 169

composición equilibrada cando ambos os composición equilibrada cuando ambos sexos estean representados polo menos sexos estén representados al menos en un nun 40%, fixando o obxectivo de alcanzar 40%, fijando el objetivo de alcanzar la a paridade entre mulleres e homes. paridad entre mujeres y hombres.

A aquelas concesións de subvencións sen A aquellas concesiones de subvenciones concorrencia competitiva ou a través de sin concurrencia competitiva o a través de subvencións nominativas ou de concesión subvenciones nominativas o de concesión directa seralles de aplicación o previsto no directa les será de aplicación lo previsto presente artigo coa única excepción dos en el presente artículo con la única criterios de concesión ou a composición excepción de los criterios de concesión o do órgano avaliador, que resultan la composición del órgano evaluador, que inaplicables ao non existir concorrencia. resultan inaplicables al no existir concurrencia.

CAPÍTULO XII CAPÍTULO XII

COMISIÓN DE SEGUIMENTO E COMISIÓN DE SEGUIMIENTO Y AVALIACIÓN DA ORDENANZA EVALUACIÓN DE LA ORDENANZA

Artigo 43. Comisión de Seguimento e Artículo 43. Comisión de Seguimiento y Avaliación Evaluación

A Comisión de Seguimento e Avaliación La Comisión de Seguimiento y Evaluación estará presidida pola persoa titular da área estará presidida por la persona titular de municipal competente en materia de la concejalía que ostente las competencias igualdade entre mulleres e homes na delegadas en materia de igualdad. De ella diversidade. Dela formarán parte formarán parte representantes políticos representantes dos grupos políticos con de los grupos con presencia en el Pleno presenza no Pleno do Concello, coa del Ayuntamiento, con la misma mesma proporcionalidade que neste proporcionalidad que en este órgano. órgano. Formarán parte da Comisión, Formarán parte de la Comisión, además, ademais, representantes da Secretaría representantes de la Secretaría General, Xeral, a Intervención Xeral e persoal la Intervención General y personal técnico municipal. técnico municipal.

A Comisión aprobará un regulamento de La Comisión aprobará un reglamento de organización da Comisión de Seguimento organización de la Comisión de e Avaliación, na que se especificarán, Seguimiento y Evaluación, en la que se entre outros aspectos, a súa composición, especificarán, entre otros aspectos, su número de membros e os mecanismos de composición, número de miembros y los coordinación con outras estruturas mecanismos de coordinación con otras municipais. estructuras municipales.

170

As funcións desta Comisión serán: Las funciones de esta Comisión serán:

Elaborar cada mandato un informe de Elaborar cada mandato un informe de seguimento e avaliación no que cando seguimiento y evaluación en el que al menos se recollan as accións que cada menos se recojan las acciones que cada área levou a cabo en aplicación da área ha llevado a cabo en aplicación de la ordenanza e a valoración das devanditas ordenanza y la valoración de dichas áreas áreas en relación ao grao en que se en relación al grado de cumplimiento de cumpre o previsto na presente ordenanza. lo previsto en la presente ordenanza.

Interpretar e avaliar o grao en que se Interpretar y evaluar el grado de cumpren a ordenanza, os obxectivos cumplimiento de la ordenanza, de los marcados e as accións. objetivos marcados y de las acciones.

Informar sobre as dificultades atopadas Informar sobre las dificultades durante a súa implantación e os resultados encontradas durante su implantación, los conseguidos. resultados conseguidos.

Propoñer medidas dirixidas a aplicar Proponer medidas dirigidas a la ordenanza. aplicación de la ordenanza.

Propoñer melloras ao texto da ordenanza. Proponer mejoras al texto de la ordenanza.

Deliberar, aprobar e aplicar as novas Deliberar, aprobar y aplicar las nuevas iniciativas, liñas de actuación e propostas iniciativas, líneas de actuación y de execución para un desenvolvemento propuestas de ejecución para un máis amplo da ordenanza. desarrollo más amplio de la ordenanza.

Atender e resolver reclamacións Atender y resolver reclamaciones formuladas pola cidadanía ou o persoal formuladas por la ciudadanía o personal técnico a través dunha caixa de correos de técnico a través de un buzón de suxestións ou calquera outro medio que sugerencias o cualquier otro medio que poida ser habilitado para o efecto. pueda ser habilitado al efecto.

Coñecemento e resolución das Conocimiento y resolución de las discrepancias que se deriven da aplicación discrepancias que se deriven de la e interpretación da ordenanza. aplicación e interpretación de la ordenanza.

Para desenvolver todas as funcións, as Para el desarrollo de todas las funciones, persoas que pertenzan a esta Comisión las personas que pertenezcan a esta terán acceso a toda a documentación que Comisión tendrán acceso a toda la se xere no seu seo e a solicitar do documentación que se genere en el seno Concello ou do seu persoal técnico e de la misma y a solicitar del Ayuntamiento político calquera información que o a su personal técnico y político 171

consideren necesaria para exercer as súas cualquier información que consideren funcións e que teña relación cos necesaria para el ejercicio de sus obxectivos e articulado da presente funciones y que tenga relación con los ordenanza. objetivos y articulado de la presente ordenanza.

A Comisión de Seguimento e Avaliación La Comisión de Seguimiento y Evaluación reunirase polo menos unha vez ao ano con se reunirá al menos una vez al año con carácter ordinario. carácter ordinario.

As persoas da Comisión de Seguimento e Las personas de la Comisión de Avaliación e asesoras están obrigadas a Seguimiento y Evaluación y asesoras respectar o principio de confidencialidade están obligadas a respetar el principio de e sixilo profesional tanto nos asuntos confidencialidad y sigilo profesional tanto tratados nas reunións como da en los asuntos tratados en las reuniones documentación e datos presentados. como de la documentación y datos presentados.

Os acordos da Comisión de Seguimento e Los acuerdos de la Comisión de Avaliación, para a súa validez, requirirán Seguimiento y Evaluación, para su o voto favorable da maioría simple das validez, requerirán del voto favorable de persoas que o integran. la mayoría simple de las personas que lo integran.

O Concello da Coruña destinará os El Ayuntamiento de A Coruña destinará recursos necesarios para desenvolver o los recursos necesarios para el desarrollo presente título. del presente título.

DISPOSICIÓN DERROGATORIA DISPOSICIÓN DEROGATORIA

Quedan derrogadas todas as normas con Quedan derogadas todas las normas con igual ou inferior rango no que se opoñan igual o inferior rango en lo que se ao disposto nesta ordenanza. opongan a lo dispuesto en esta ordenanza.

DISPOSICIÓNS FINAIS DISPOSICIONES FINALES

Disposición final primeira. Entrada en Disposición final primera. Entrada en vigor vigor

A ordenanza entrará en vigor cando se La ordenanza entrará en vigor cuando se publique completamento o seu texto no haya publicado completamente su texto en Boletín Oficial da Provincia da Coruña e el Boletín Oficial de la Provincia de A transcorra o prazo previsto no artigo 65.2 Coruña y haya transcurrido el plazo da Lei 7/85, do 2 de abril, de bases do previsto en el artículo 65.2 de la Ley 7/85, Réxime local. de 2 de abril, de bases del Régimen local.

172

Disposición final segunda. Disposición final segunda. Desarrollo Desenvolvemento

Habilitar a persoa titular da área municipal Habilitar a la persona titular del Área competente en materia de igualdade entre municipal competente en materia de mulleres e homes na diversidade para ditar igualdad entre mujeres y hombres en la cantas instrucións sexan precisas no diversidad para dictar cuantas desenvolvemento desta ordenanza. instrucciones sean precisas en el desarrollo de esta Ordenanza.

II–PARTE NON RESOLUTIVA. II–PARTE NO RESOLUTIVA. CONTROL E SEGUIMENTO DA CONTROL Y SEGUIMIENTO DE LA XESTIÓN: GESTIÓN:

1º.- Toma de coñecemento de 1º.- Toma de conocimiento de resolucións e decretos resoluciones y decretos

73.- Toma de coñecemento: 73.- Toma de conocimiento:

- Das resolucións da Xunta de Goberno - De las resoluciones de la Junta de Local, desde a número tres mil novecentos Gobierno Local, desde la número tres mil un (3.901), de 15 de marzo de 2019, á novecientos uno (3.901), de 15 de marzo número seis mil (6.000), de 17 de abril de de 2019, a la número seis mil (6.000), de 2019. 17 de abril de 2019.

- E dos decretos da Alcaldía, desde o - Y de los decretos de la Alcaldía, desde el número mil cincocentos un (1.501), de 13 número mil quinientos uno (1.501), de 13 de marzo de 2019, ao número dous mil de marzo de 2019, al número dos mil catrocentos (2.400), de 17 de abril de cuatrocientos (2.400), de 17 de abril de 2019. 2019.

2º.- Mocións 2º.- Mociones

Presidencia Presidencia

Moi ben, comezamos, daquela, coas Muy bien, comenzamos, entonces, con las mocións. Para este Pleno temos cinco mociones. Para este Pleno tenemos cinco mocións presentadas; dúas mocións do mociones presentadas; dos mociones del Bloque Nacionalista Galego - Asembleas Bloque Nacionalista Galego - Asembleas Abertas, unha sobre accesibilidade en Abertas, una sobre accesibilidad en colexios electorais e unha segunda sobre a colegios electorales y una segunda sobre retirada de título de fillo adoptivo a la retirada de título de hijo adoptivo a Manuel Fraga; dúas mocións do partido Manuel Fraga; dos mociones del partido Socialista de Galicia – PSOE, unha Socialista de Galicia – PSOE, una referida ao fomento da alimentación referida al fomento de la alimentación ecolóxica e outra ao cumprimento de ecológica y otra al cumplimiento de 173

peticións vecinais e por último, unha peticiones vecinales y por último, una moción do Partido Popular en relación a moción del Partido Popular en relación a actuacións do Estado na cidade. actuaciones del Estado en la ciudad.

Cómpre, pois, votar a urxencia de todas Hace falta, pues, votar la urgencia de estas mocións para proceder á súa defensa. todas estas mociones para proceder a su defensa.

(A señora Gallego Neira pide a palabra) (La señora Gallego Neira pide la palabra)

Perdón? Si? ¿Perdón? ¿Sí?

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Hai unha moción que nós consideramos Hay una moción que nosotros que non é urxente e que, en todo caso, consideramos que no es urgente y que, en pois, que o Grupo que a propón, que é o todo caso, pues, que el Grupo que la BNG, pois que xustifique a urxencia, ben, propone, que es el BNG, pues que para convencernos, vaia! Unha moción, justifique la urgencia, bueno, para que é a da retirada do título de fillo convencernos, ¡vaya! Una moción, que es adoptivo a Fraga, porque xa se votou no la de la retirada del título de hijo adoptivo Pleno de 2009, porque se lle concedeu o a Fraga, porque ya se votó en el Pleno de título en 1968 entendemos que a urxencia 2009, porque se le concedió el título en non procede. Desde logo nós esta 1968 entendemos que la urgencia no querémola votar por separado e... procede. Desde luego nosotros esta la queremos votar por separado y...

Presidencia Presidencia

Votar por separado...teñen todo o dereito a Votar por separado...tienen todo el votala por separado... derecho a votarla por separado...

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...efectivamente. ...efectivamente.

Presidencia Presidencia

...pero sería a primeira vez en catro anos ...pero sería la primera vez en cuatro años que un Grupo ten que explicar a urxencia que un Grupo tiene que explicar la das mocións. urgencia de las mociones.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Ben. Bueno. 174

Presidencia Presidencia

...polo tanto, non vou a pedirlle á señora ...por lo tanto, no voy a pedir a la señora Veira que explique a urxencia da moción. Veira que explique la urgencia de la Creo que durante catro anos houbo moción. Creo que durante cuatro años mocións que distaron de ser urxentes no hubo mociones que distaron de ser sentido estrito... urgentes en el sentido estricto...

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...un momento, aquí hai que revogar un ...un momento, aquí hay que revocar un acordo do Pleno de xullo de 2009, eh? acuerdo del Pleno de julio de 2009, ¿eh? Ollo. Ojo.

Presidencia Presidencia

A moción non pide revogar ningún acordo La moción no pide revocar ningún plenario. acuerdo plenario.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Ben, aquí debateuse no Pleno de 7 de Bueno, aquí se debatió en el Pleno de 7 de setembro de 2009, eu, se podo... septiembre de 2009, yo, si puedo...

Presidencia Presidencia

Señora Gallego, ten todo o dereito a votala Señora gallego, tiene todo el derecho a por separado. votarla por separado.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

¿Non? pero digo. ¿No? pero digo.

Presidencia Presidencia

Ten todo o dereito a votala por separado, Tiene todo el derecho a votarla por e, de feito a vou someter a votación separado, y, de hecho la voy a someter a separada, a urxencia... votación separada, la urgencia...

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Vale, Vale, pero eu quero explicar por Vale, vale, pero yo quiero explicar por que... qué...

Presidencia Presidencia 175

Despois explique o que queira na quenda. Después explique lo que quiera en su turno.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Non, non, pero a urxencia. No, no, pero la urgencia.

Presidencia Presidencia

A urxencia, repito, señora Gallego, creo La urgencia, repito, señora Gallego, creo que sería un pequeno... que sería un pequeño...

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Pero eu quero explicar por que votamos Pero yo quiero explicar por qué votamos en contra da urxencia e o secretario en contra de la urgencia y el secretario me dirame se podo explicalo ou non, á marxe dirá si puedo explicarlo o no, al margen do sentido... del sentido...

Presidencia Presidencia

...aquí o que, por agora, o que dirixe o ...aquí el que, por ahora, el que dirige el debate coa asistencia dos órganos debate con la asistencia de los órganos correspondentes son eu. En todo caso, correspondientes soy yo. En todo caso, creo, repito, e vou explicar por que non creo, repito, y voy a explicar por qué no vou abrir un debate sobre a urxencia da voy a abrir un debate sobre la urgencia de moción. la moción.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Pero eu non podo explicar por que? Eu ¿Pero yo no puedo explicar por qué? Yo quería preguntarlle o...non, non, eu quería preguntarle al...no, no, yo quería quería preguntarlle o secretario. Eu podo preguntarle al secretario. ¿Yo puedo explicar por que imos votar en contra da explicar por qué vamos a votar en contra urxencia, ou non? de la urgencia, o no?

Señor Secretario xeral Señor Secretario general

Realmente a explicación de voto é Realmente la explicación de voto es posterior á súa emisión. posterior a su emisión.

Presidencia Presidencia

Ben, daquela, dentro da súa quenda vai Bien, entonces, dentro de su turno va a poder explicar o que queira, vai ter tres poder explicar lo que quiera, va a tener 176

minutos para explicar todo o que queira, tres minutos para explicar todo lo que sobre a urxencia, sobre... quiera, sobre la urgencia, sobre...

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Vale, moi ben, vale, vale. Vale, muy bien, vale, vale.

Presidencia Presidencia

...esa creo que é a cuestión. ...esa creo que es la cuestión.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Pero eu vou votar...imos votar que non. Pero yo voy a votar...vamos a votar que no.

Presidencia Presidencia

Ben, si, si, si...agora a urxencia, dado que Bien, sí, sí, sí...ahora la urgencia, dado hai un Grupo que non quere que se vote en que hay un Grupo que no quiere que se bloque a urxencia de todas as mocións eu vote en bloque la urgencia de todas las vou someter primeiro, a votación, a mociones yo voy a someter primero, a urxencia de todas as mocións excepto da votación, la urgencia de todas las 16758 e despois votaremos a urxencia da mociones excepto de la 16758 y después 16758...de acordo? votaremos la urgencia de la 16758...¿de acuerdo?

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Si. Sí.

Votación da urxencia de todas as Votación de la urgencia de todas las mocións agás a segunda presentada mociones excepto la segunda presentada polo Grupo Municipal do Bloque por el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego (sobre a retirada Nacionalista Galego (sobre la retirada de de título de fillo adoptivo a Manuel título de hijo adoptivo a Manuel Fraga) Fraga)

Seguidamente pola Presidencia sométese a Seguidamente por la Presidencia se votación a declaración de urxencia de somete a votación la declaración de todas as mocións agás a segunda urgencia de todas las mociones excepto la presentada polo Grupo Municipal do segunda presentada por el Grupo Bloque Nacionalista Galego, Municipal del Bloque Nacionalista producíndose o seguinte resultado: Galego, produciéndose el siguiente resultado:

177

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abertas (BNG-AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia

Moi ben. Muy bien.

Votación da urxencia da segunda Votación de la urgencia de la segunda moción presentada polo Grupo moción presentada por el Grupo Municipal do Bloque Nacionalista Municipal del Bloque Nacionalista Galego (sobre a retirada de título de Galego (sobre la retirada de título de hijo fillo adoptivo a Manuel Fraga) adoptivo a Manuel Fraga)

Seguidamente pola Presidencia sométese a Seguidamente por la Presidencia se votación a declaración de urxencia da somete a votación la declaración de segunda moción presentada polo Grupo urgencia de la segunda moción Municipal do Bloque Nacionalista Galego, presentada por el Grupo Municipal del producíndose o seguinte resultado: Bloque Nacionalista Galego, produciéndose el siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota en contra o Grupo Municipal do Vota en contra el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abertas (BNG-AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia 178

Ben, pois, debaterase igualmente, ao ter Bueno, pues, se debatirá igualmente, al máis de 14 votos... tener más de 14 votos...

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

E agora non podemos explicar por que ¿Y ahora no podemos explicar por qué no non ou por que si? non? o por qué sí? ¿no?

Presidencia Presidencia

Cando chegue o debate sobre esta moción Cuando llegue el debate sobre esta pode explicar o que queira. moción puede explicar lo que quiera.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Xa hai que debater sobre o fondo, non Ya hay que debatir sobre el fondo, no sobre a urxencia. sobre la urgencia.

Presidencia Presidencia

Sobre o fondo, sobre a forma, sobre o que Sobre el fondo, sobre la forma, sobre lo queira. que quiera.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Vale, moi ben. Vale, muy bien.

Presidencia Presidencia

Vai ser vostede libre de dicir o que queira. Va a ser usted libre de decir lo que quiera.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Moi democrático, moitas grazas. Muy democrático, muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Ben, como para todos os demais, señora Bueno, como para todos los demás, Gallego. señora Gallego.

MOCIÓNS PRESENTADAS POLO MOCIONES PRESENTADAS POR El GRUPO MUNICIPAL DO BLOQUE GRUPO MUNICIPAL DEL BLOQUE NACIONALISTA GALEGO NACIONALISTA GALEGO

179

Primeira.- Moción sobre a Primera.- Moción sobre la accesibilidad accesibilidade en colexios electorais en colegios electorales

Señora Veira González Señora Veira González

Ás dezaoito horas e corenta minutos A las dieciocho horas y cuarenta minutos saen do Salón de Sesións as señoras salen del Salón de Sesiones las señoras García Gómez e Gallego Neira e o señor García Gómez y Gallego Neira y el señor Lema Suárez. Lema Suárez.

O Grupo Municipal do BNG solicita do El Grupo Municipal del BNG solicita del Pleno da Corporación municipal a Pleno de la Corporación municipal la adopción do seguinte acordo: adopción del siguiente acuerdo:

Instar á Xunta de Galiza e o Goberno Instar a la Xunta de Galicia y al Gobierno municipal a revisar a accesibilidade de municipal a revisar la accesibilidad de todos os colexios electorais de cadansúa todos los colegios electorales de su titularidade que se abran para a respectiva titularidad que se abran para celebración das eleccións municipais do la celebración de las elecciones 26 de maio co obxectivo de garantir unha municipales de 26 de mayo con el objetivo participación normal nos comicios das de garantizar una participación normal en persoas que teñen diversidade funcional los comicios de las personas que tienen ou mobilidade reducida. diversidad funcional o movilidad reducida.

Presidencia Presidencia

Moi ben, señora Veira. Pode proceder á Muy bien, señora Veira. Puede proceder a defensa da moción. la defensa de la moción.

Señora Veira González Señora Veira González

Ben, non fai falta que explique o que é o Bien, no hace falta que explique lo que es dereito ao voto e onde está recollido, non? el derecho al voto y donde está recogido, na lexislación. O certo é que no pasado 28 ¿no? en la legislación. Lo cierto es que el de abril houbo diversos acontecementos pasado 28 de abril hubo diversos que foron incluso recollidos en prensa, dos acontecimientos que fueron incluso que nós, como Bloque Nacionalista recogidos en prensa, de los que nosotros, Galego, tivemos coñecemento que como Bloque Nacionalista Galego, realmente fixeron que houbese persoas tuvimos conocimiento que realmente con mobilidade reducida ou con hicieron que hubiera personas con diversidade funcional que non puidesen movilidad reducida o con diversidad acceder con normalidade, digamos, aos funcional que no pudieran acceder con edificios que albergaban colexios normalidad, digamos, a los edificios que electorais. O certo é que houbo centros albergaban colegios electorales. Lo cierto como o instituto Fernando Wirtz no que as es que hubo centros como el instituto 180

portas que daban acceso habitualmente ás Fernando Wirtz en el que las puertas que persoas con mobilidade reducida estaban daban acceso habitualmente a las pechadas, polo que, finalmente, houbo que personas con movilidad reducida estaban achegar a urna á porta e varias persoas cerradas, por lo que, finalmente, hubo que tiveron que pedir axuda para salvar o acercar la urna a la puerta y varias chanzo que había no único acceso aberto; personas tuvieron que pedir ayuda para na escola infantil das Mariñas un votante salvar el escalón que había en el único non puido acceder ao seu colexio electoral acceso abierto; en la escuela infantil de debido á imposibilidade de facer virar na As Mariñas un votante no pudo acceder a rampla de acceso o seu vehículo para su colegio electoral debido a la persoas de mobilidade reducida e tamén imposibilidad de hacer girar en la cuesta houbo que extraer a urna; tamén no de acceso su vehículo para personas de instituto de Monelos e no de Durmideiras movilidad reducida y también hubo que se produciron problemas para acceder ás extraer la urna; también en el instituto de urnas. Monelos y en el de Adormideras se produjeron problemas para acceder a las urnas.

Todo este trastorno producido pola falta Todo este trastorno producido por la falta de accesibilidade dos colexios electorais de accesibilidad de los colegios provoca unha estigmatización das persoas electorales provoca una estigmatización con diversidade funcional ou mobilidade de las personas con diversidad funcional reducida. Non cabe dúbida de que a o movilidad reducida. No cabe duda de normativa electoral permite extraer a urna que la normativa electoral permite extraer para facilitar o voto a persoas que non la urna para facilitar el voto a personas poden acceder, por diversos motivos, aos que no pueden acceder, por diversos seus colexios electorais, non só polos motivos, a sus colegios electorales, no recollidos anteriormente ou os que solo por los recogidos anteriormente o los expuxemos anteriormente, mais o certo é que expusimos anteriormente, mas lo que as persoas con diversidade funcional e cierto es que las personas con diversidad mobilidade reducida teñen dereito a facer funcional y movilidad reducida tienen uso dos colexios electorais e dos edificios derecho a hacer uso de los colegios públicos con normalidade, sen alterar electorales y de los edificios públicos con ningún tipo de orde e sen vérense normalidad, sin alterar ningún tipo de estigmatizadas. Polo tanto, cremos que é orden y sin verse estigmatizadas. Por lo urxente, xa sei que vamos con moi pouco tanto, creemos que es urgente, ya sé que tempo pero é urxente que se revisen todos vamos con muy poco tiempo pero es os colexios electorais que se vaian abrir o urgente que se revisen todos los colegios 26 de maio para que as persoas con electorales que se vayan a abrir el 26 de diversidade funcional, mobilidade mayo para que las personas con reducida ou calquera persoa das que diversidad funcional, movilidad reducida estamos aquí, que nun momento o cualquier persona de las que estamos determinado podemos ter un problema de aquí, que en un momento determinado mobilidade e de accesibilidade, poidamos podemos tener un problema de movilidad acceder con normalidade, sen trastornar o y de accesibilidad, podamos acceder con colexio electoral, sen trastornar a orde normalidad, sin trastocar el colegio 181

habitual da votación para, como digo, electoral, sin trastocar el orden habitual evitar esa estigmatización que se produce de la votación para, como digo, evitar esa porque, o que menos queren, as persoas estigmatización que se produce porque, lo con diversidade funcional ou mobilidade que menos quieren, las personas con reducida, é alterar ningún tipo de orde nin diversidad funcional o movilidad vérense, ao final, como teñen que acceder, reducida, es alterar ningún tipo de orden digamos, aos seus dereitos de maneira ni verse, al final, como tienen que especial, dalgunha maneira. Eu creo que é acceder, digamos, a sus derechos de importante este asunto e que se inste coa manera especial, de alguna manera. Yo maior rapidez posible á Xunta de Galiza creo que es importante este asunto y que para que o faga cos seus centros e o se inste con la mayor rapidez posible a la Concello da Coruña para que o faga cos Xunta de Galicia para que lo haga con seus propios. sus centros y al Ayuntamiento de A Coruña para que lo haga con los suyos propios.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Veira. Muy bien, muchas gracias, señora Veira.

Por parte do Partido Socialista, señora Por parte del Partido Socialista, señora Neira. Neira.

Señora Neira Martínez Señora Neira Martínez

Anunciamos o noso voto favorable á Anunciamos nuestro voto favorable a la moción porque dende o Grupo Municipal moción porque desde el Grupo Municipal Socialista consideramos lamentable que Socialista consideramos lamentable que ano tras ano e mentres teñen lugar os año tras año y mientras tienen lugar los procesos electorais sigamos aniquilados procesos electorales sigamos no pasado na accesibilidade dos colexios, anquilosados en el pasado en la sen dar un paso na súa eliminación. A accesibilidad de los colegios, sin dar un administración debe velar polo dereito á paso en su eliminación. La administración igualdade de oportunidades das persoas debe velar por el derecho a la igualdad de con mobilidade reducida no acceso aos oportunidades de las personas con locais e ás mesas electorais. Non se trata movilidad reducida en el acceso a los de contar co apoio de persoas para poder locales y a las mesas electorales. No se axudalas a subir e baixar escaleiras nos trata de contar con el apoyo de personas colexios onde existen barreiras. Trátase de para poder ayudarlas a subir y bajar eliminalas para non danar a dignidade das escaleras en los colegios donde existen persoas e non xerar unha carga á barreras. Se trata de eliminarlas para no sociedade. Tampouco se trata de que dañar la dignidad de las personas y no baixen a urna á pé de rúa senón de que generar una carga a la sociedad. calquera cidadán poida exercer o seu Tampoco se trata de que bajen la urna a dereito ao voto sen ter que pedir favores. la pie de calle sino de que cualquier Sexamos conscientes de que crear espazos ciudadano pueda ejercer su derecho al 182

que proporcionen autonomía persoal é voto sin tener que pedir favores. Seamos crear integración, é propiciar dignidade ao conscientes de que crear espacios que ser humano. Fagamos que estas eleccións proporcionen autonomía personal es pasen á historia por ser as máis accesibles crear integración, es propiciar dignidad e inclusivas, garantindo o segredo de voto al ser humano. Hagamos que estas a todos os cidadáns. Máis nada. elecciones pasen a la historia por ser las más accesibles e inclusivas, garantizando el secreto de voto a todos los ciudadanos. Nada más.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Neira. Muy bien, muchas gracias, señora Neira.

Señora Freire. Señora Freire.

Señora Freire Vázquez Señora Freire Vázquez

Grazas, señor alcalde. Gracias, señor alcalde.

Ben, imos apoiar esta moción do Bloque Bueno, vamos a apoyar esta moción del Nacionalista Galego aínda que, desde Bloque Nacionalista Galego aunque, logo, non está correctamente formulada e desde luego, no está correctamente non está correctamente formulada, debíao formulada y no está correctamente saber ou o sabe a concelleira Avia Veira, formulada, lo debía saber o lo sabe la porque a elección dos locais electorais concejala Avia Veira, porque la elección correspóndelle ás delegacións provinciais de los locales electorales le corresponde a da Oficina do Censo Electoral, oídos os las delegaciones provinciales de la Oficina Concellos e Cal é a obrigación dos del Censo Electoral, oídos los Concellos? Si, revise a lei porque eu Ayuntamientos y ¿Cuál es la obligación tamén a revisei esta mañá pois para de los Ayuntamientos? Sí, revise la ley preparar esta moción. Son os Concellos porque yo también la he revisado esta aos que lle corresponde supervisar e mañana pues para preparar esta moción. vixiar que devanditos locais cumpran as Son los Ayuntamientos a los que le condicións de accesibilidade. Desde logo corresponde supervisar y vigilar que todos os edificios electorais aos que se dichos locales cumplan las condiciones de facía referencia na moción cumpren os accesibilidad. Desde luego todos los requisitos de accesibilidade pero teñen edificios electorales a los que se hacía que estar aperturados, efectivamente, referencia en la moción cumplen los todos os accesos e aí estou completamente requisitos de accesibilidad pero tienen que de acordo no que é o fondo da moción e estar aperturados, efectivamente, todos los por iso imos apoiala. O que se facía accesos y ahí estoy completamente de durante o mandato do Partido Popular acuerdo en lo que es el fondo de la moción era que por parte da Concellería y por eso vamos a apoyarla. Lo que se responsable se supervisaba todos e cada hacía durante el mandato del Partido un dos locais, fosen da titularidade que Popular era que por parte de la Concejalía 183

fosen, que se poñían a disposición e que responsable se supervisaba todos y cada se convertían en locais electorais, pois uno de los locales, fuesen de la titularidad para habilitar os accesos que que fuesen, que se ponían a disposición y correspondese e que todo estivese e que se convertían en locales electorales, funcionase nas condicións que debía de pues para habilitar los accesos que funcionar para, efectivamente, que non correspondiese y que todo estuviese y houbese necesidade de sacar a urna ás funcionase en las condiciones que debía portas dos colexios electorais e iso facíase de funcionar para, efectivamente, que no así. hubiese necesidad de sacar la urna a las puertas de los colegios electorales y eso se hacía así.

O que ocorre durante o Goberno da Lo que ocurre durante el Gobierno de la Marea, ben, pois xa vimos o desgoberno Marea, bueno, pues ya hemos visto el en todas as materias nestes catro anos e desgobierno en todas las materias en estos nesta, unha máis. Retíranselles as cuatro años y en esta, una más. Se les competencias á Concellería da Señora retiran las competencias a la Concejalía de Vieito, asúmeas a señora Delso, que está la Señora Vieito, las asume la señora máis preocupada pola súa imputación que Delso, que está más preocupada por su por exercer as competencias que lle imputación que por ejercer las corresponden. Desde logo o que me competencias que le corresponden. Desde consta é que os funcionarios que luego lo que me consta es que los interveñen no proceso electoral fan un funcionarios que intervienen en el proceso traballo impecable e que se implican ao electoral hacen un trabajo impecable y que máximo no bo desenvolvemento do se implican al máximo en el buen proceso pero claro, como ocorre cando o desarrollo del proceso pero claro, como concelleiro responsable está ausente, pasa ocurre cuando el concejal responsable está o que pasa. Lamentablemente xa sabemos ausente, pasa lo que pasa. a prioridade que lle deu o Goberno da Lamentablemente ya sabemos la prioridad Marea á accesibilidade nestes catro anos que le ha dado el Gobierno de la Marea a de goberno, cero, en catro anos de la accesibilidad en estos cuatro años de mandato, cando debía ser unha cuestión gobierno, cero, en cuatro años de prioritaria. E voulles poñer un exemplo e mandato, cuando debía ser una cuestión como unha foto vale máis que mil prioritaria. Y les voy a poner un ejemplo y palabras, pois aquí ten, vai dirixida como una foto vale más que mil palabras, concretamente ao señor Varela e ao señor pues aquí tiene, va dirigida concretamente Díaz, tamén para o señor alcalde, o señor al señor Varela y al señor Díaz, también Xulio Ferreiro. Que é isto? Pois llo vou para el señor alcalde, el señor Xulio contar. Despois déixolles a foto. É unha Ferreiro. ¿Qué es esto? Pues se lo voy a praza PMR reducida á súa mínima contar. Después les dejo la foto. Es una expresión. Canto mide unha praza PRM plaza PMR reducida a su mínima por normativa de accesibilidade? Dígollo: expresión. ¿Cuánto mide una plaza PRM lonxitude, 5 metros. Canto mide esta? 2 por normativa de accesibilidad? Se lo metros e pico. Pero ben, xa sabemos que digo: longitud, 5 metros. ¿Cuánto mide ao Goberno da Marea, xa llo tivemos que esta? 2 metros y pico. Pero bueno, ya dicir, que 47 m2 non son 50 m2 e desde sabemos que al Gobierno de la Marea, ya 184

logo, nunha praza PMR 2 metros se lo tuvimos que decir, que 47 m2 no son tampouco son 5 metros e isto leva así 50 m2 y desde luego, en una plaza PMR 2 nesta situación máis dun ano, pola metros tampoco son 5 metros y esto lleva ampliación dunha orella nun paso de así en esta situación más de un año, por la peóns e non é o único caso que ocorre na ampliación de una oreja en un paso de cidade, por tanto, desde logo a min peatones y no es el único caso que ocurre paréceme que este tipo de situacións son en la ciudad, por tanto, desde luego a mí lamentables... me parece que este tipo de situaciones son lamentables...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Freire, por favor. Vaya finalizando, señora Freire, por favor.

Señora Freire Vázquez Señora Freire Vázquez

...a parte das queixas e xa remato, señor ...a parte de las quejas y ya remato, señor alcalde. Tamén, como a concelleira do alcalde. También, como la concejala del Bloque Nacionalista Galego se refería Bloque Nacionalista Galego se refería tamén á Lei orgánica do réxime electoral también a la Ley orgánica del régimen xeral tamén lle vou ensinar estas electoral general también le voy a enseñar fotografías, tamén llas vou deixar despois, estas fotografías, también se las voy a son carteis do BNG nun mitin que dejar después, son carteles del BNG en un realizaron nesta campaña electoral no mitin que realizaron en esta campaña Agra do Orzán, na praza das Conchiñas, electoral en el Agra del Orzán, en la plaza chafullados con cola en mobiliario das Conchiñas, pegoteados con cola en público, un contedor, e nunha parede dun mobiliario público, un contenedor, y en edificio público. Isto cústalle os coruñeses una pared de un edificio público. Esto le limpar isto e xa temos a cidade bastante cuesta a los coruñeses limpiar esto y ya sucia, señora Veira, para por riba... tenemos la ciudad bastante sucia, señora Veira, para encima...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Freire, por favor. Finalice ya, señora Freire, por favor.

Señora Freire Vázquez Señora Freire Vázquez

...vostedes a ensucien máis. Moitas ...ustedes la ensucien más. Muchas grazas. gracias.

Presidencia Presidencia

Señora Delso. Señora Delso.

185

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

Grazas, alcalde. Gracias, alcalde.

Ben, manifestamos o noso apoio a esta Bueno, manifestamos nuestro apoyo a esta moción, como non podía ser doutra moción, como no podía ser de otra maneira. É evidente a nosa atención ás manera. Es evidente nuestra atención a políticas de accesibilidade, tanto no las políticas de accesibilidad, tanto en el espazo público como na atención á espacio público como en la atención a la cidadanía e ten que selo, pois tamén, ciudadanía y tiene que serlo, pues evidentemente en todos os procesos también, evidentemente en todos los electorais. Estivemos xuntas, de feito, con procesos electorales. Estuvimos juntas, de vostede, no simulacro ao voto a persoas hecho, con usted, en el simulacro al voto a con diversidade que organizou personas con diversidad que organizó FADEMGA que, por certo, hoxe cumpre FADEMGA que, por cierto, hoy cumple 40 anos de traballo e dedicación ás 40 años de trabajo y dedicación a las persoas con diversidade intelectual e ás personas con diversidad intelectual y a súas familias, así que, dende aquí, pois sus familias, así que, desde aquí, pues parabenizar a esta entidade. felicitar a esta entidad.

Señora Freire, voulle contar a atención Señora Freire, le voy a contar la atención que fai este Goberno en obras de que hace este Gobierno en obras de accesibilidade nos colexios, algunhas accesibilidad en los colegios, algunas de delas: ellas:

-Centro Nosa Señora do Rosario: -Centro Nuestra Señora del Rosario: se instalouse unha rampla para acceder ao instaló una rampa para acceder al comedor en cadeira de rodas, o que non se comedor en silla de ruedas, lo que no se podía facer debido á existencia de varios podía hacer debido a la existencia de chanzos. varios escalones.

-No CEIP María Pita construíuse unha -En el CEIP María Pita se construyó una rampla no patio substituíndo ás escaleiras. rampa en el patio sustituyendo las escaleras.

-No Sanjurjo de Carricarte construíuse -En el Sanjurjo de Carricarte se unha rampla de entrada ao comedor construyó una rampa de entrada al substituíndo ás escaleiras. comedor sustituyendo las escaleras.

-No Emilia Pardo Bazán reformáronse os -En el Emilia Pardo Bazán se reformaron aseos exteriores e construíuse un accesible los aseos exteriores y se construyó un para o servizo dos usuarios con accesible para el servicio de los usuarios necesidades especiais. con necesidades especiales.

-E na escola infantil Arela adaptáronse as -Y en la escuela infantil Arela se saídas ao patio dende as aulas con ramplas adaptaron las salidas al patio desde las 186

accesibles. aulas con rampas accesibles.

Dito isto, as incidencias que aconteceron Dicho esto, las incidencias que na pasada xornada electoral das que temos acontecieron en la pasada jornada constancia foron trasladadas aos electoral de las que tenemos constancia responsables de cada instalación. fueron trasladadas a los responsables de Gustaríame facer, en todo caso, unhas cada instalación. Me gustaría hacer, en pequenas apreciacións ao contido da todo caso, unas pequeñas apreciaciones moción, se me permite, señora Veira. al contenido de la moción, si me permite, Ningún dos colexios electorais aos que se señora Veira. Ninguno de los colegios refire a moción presentada polo BNG son electorales a los que se refiere la moción equipamentos de titularidade municipal e presentada por el BNG son equipamientos iso hai que telo en conta, dado que a de titularidad municipal y eso hay que instalación de infraestruturas necesarias tenerlo en cuenta, dado que la instalación para a celebración dos comicios debe de infraestructuras necesarias para la coordinarse e adaptarse ás necesidades celebración de los comicios debe que sinalan os responsables dos centros. coordinarse y adaptarse a las necesidades que señalan los responsables de los centros.

En referencia ás instalacións portuarias En referencia a las instalaciones que se utilizaron como colexio electoral, é portuarias que se utilizaron como colegio colexio electoral dende o ano 2015, non é electoral, es colegio electoral desde el año a primeira vez que se utiliza como colexio 2015, no es la primera vez que se utiliza electoral. Dende o Concello contratouse como colegio electoral. Desde el xa en eleccións anteriores a execución e Ayuntamiento se contrató ya en colocación dunha rampla a medida e con elecciones anteriores la ejecución y varanda que se colocou tamén nas pasadas colocación de una rampa a medida y con eleccións e que, novamente, colocaranse barandilla que se colocó también en las nas eleccións municipais, co obxecto de pasadas elecciones y que, nuevamente, se facer, evidentemente, accesible este colocarán en las elecciones municipales, colexio electoral a persoas con mobilidade con el objeto de hacer, evidentemente, reducida. accesible este colegio electoral a personas con movilidad reducida.

Ás dezaoito horas e cincuenta minutos A las dieciocho horas y cincuenta entra no Salón de Sesións a señora minutos entra en el Salón de Sesiones la Gallego Neira. señora Gallego Neira.

No IES Fernando Wirtz, efectivamente as En el IES Fernando Wirtz, efectivamente portas que abriron os días das eleccións las puertas que abrieron los días de las contan cun pequeno chanzo, polo que para elecciones cuentan con un pequeño as municipais e xa, tras a comunicación escalón, por lo que para las municipales y que fixemos co responsable do centro, ya, tras la comunicación que hicimos con sabemos que nas próximas eleccións el responsable del centro, sabemos que en municipais abrirán unha porta que conta las próximas elecciones municipales 187

cunha pequena rampla que permitirá o abrirán una puerta que cuenta con una acceso a calquera persoa, ou sexa que pequeña rampa que permitirá el acceso a contamos con que se solvente con esta cualquier persona, o sea que contamos intervención. con que se solvente con esta intervención.

Respecto á escola infantil As Mariñas, Respecto a la escuela infantil As Mariñas, conta cunha rampla de obra que permite o cuenta con una rampa de obra que acceso a carriños de bebés que acolle esta permite el acceso a carritos de bebés que escola e nunca antes se tivera constancia acoge esta escuela y nunca antes se había de dificultade de accesibilidade dende esta tenido constancia de dificultad de rampla. Tratándose dunha rampla de obra accesibilidad desde esta rampa. de titularidade do equipamento, neste caso Tratándose de una rampa de obra de a Xunta de Galicia, pois cómpre que a titularidad del equipamiento, en este caso Xunta de Galicia valore a súa la Xunta de Galicia, pues hace falta que la modificación. En todo caso está Xunta de Galicia valore su modificación. trasladada, tamén, á Xunta de Galicia, esta En todo caso está trasladada, también, a cuestión. la Xunta de Galicia, esta cuestión.

Ás dezaoito horas e cincuenta e un A las dieciocho horas y cincuenta y un minutos entran no Salón de Sesións a minutos entran en el Salón de Sesiones señora García Gómez e o señor Lema la señora García Gómez y el señor Lema Suárez. Suárez.

Respecto ao IES Monelos e precisamente Respecto al IES Monelos y precisamente para estas eleccións, dende o Concello para estas elecciones, desde el contratamos a execución e colocación Ayuntamiento contratamos la ejecución y dunha rampla para solventar os problemas colocación de una rampa para solventar de accesibilidade no día das eleccións, los problemas de accesibilidad el día de posto que o responsable do centro las elecciones, puesto que el responsable informou o Concello destas dificultades... del centro informó al Ayuntamiento de estas dificultades...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Delso, por favor. Vaya finalizando, señora Delso, por favor.

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

...si, xa remato agora...e de que no dito ...sí, ya finalizo ahora...y de que en dicho colexio votan persoas con mobilidade colegio votan personas con movilidad reducida. Esta rampla volverá a colocarse, reducida. Esta rampa volverá a colocarse, tamén, para as eleccións municipais. también, para las elecciones municipales.

E, para rematar, xa, no IES de Y, para finalizar, ya, en el IES de Durmideiras e na súa entrada principal, Adormideras y su entrada principal, 188

efectivamente conta con escaleiras, se ben efectivamente cuenta con escaleras, si hai outra porta de acceso ao centro para bien hay otra puerta de acceso al centro persoas con dificultade de mobilidade que para personas con dificultad de movilidad se abre dende dentro sen necesidade de que se abre desde dentro sin necesidad de chave. Dende a apertura do centro o día llave. Desde la apertura del centro el día das eleccións informouse a todos os de las elecciones se informó a todos los membros das mesas e aos membros da miembros de las mesas y a los miembros Policía Local presentes de que se chegaba de la Policía Local presentes de que si algunha persoa con problemas de llegaba alguna persona con problemas de mobilidade pois podía acceder por aí. Así movilidad pues podía acceder por ahí. Así se fará, evidentemente, nas vindeiras se hará, evidentemente, en las próximas eleccións. En todo caso... elecciones. En todo caso...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Delso, por favor. Finalice ya, señora Delso, por favor.

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

...agradecer...si...o inxente e ás veces ...agradecer...sí...el ingente y a veces invisibilizado traballo que fan as invisibilizado trabajo que hacen las traballadoras e traballadores do Servizo de trabajadoras y trabajadores del Servicio Interior para que as eleccións transcorran de Interior para que las elecciones con total normalidade. Grazas. transcurran con total normalidad. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Votación da primeira moción Votación de la primera moción presentada polo Grupo Municipal do presentada por el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego Bloque Nacionalista Galego

Seguidamente por parte da Presidencia Seguidamente por parte de la Presidencia sométese a votación a moción presentada se somete a votación la moción polo Grupo Municipal do Bloque presentada por el Grupo Municipal del Nacionalista Galego sobre accesibilidade Bloque Nacionalista Galego sobre en colexios electorais, producíndose o accesibilidad en colegios electorales, seguinte resultado: produciéndose el siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos). 189

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego/Asembleas Bloque Nacionalista Galego/Asembleas Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abertas (BNG-AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia

Queda aprobada por unanimidade. Queda aprobada por unanimidad.

74.- Moción presentada polo Grupo 74.- Moción presentada por el Grupo Municipal do Bloque Nacionalista Municipal del Bloque Nacionalista Galego sobre accesibilidade en colexios Galego sobre accesibilidad en colegios electorais electorales

Acordo Acuerdo

Instar á Xunta de Galiza e o Goberno Instar a la Xunta de Galicia y al Gobierno municipal a revisar a accesibilidade de municipal a revisar la accesibilidad de todos os colexios electorais de cadansúa todos los colegios electorales de su titularidade que se abran para a respectiva titularidad que se abran para celebración das eleccións municipais do la celebración de las elecciones 26 de maio co obxectivo de garantir unha municipales de 26 de mayo con el objetivo participación normal nos comicios das de garantizar una participación normal en persoas que teñen diversidade funcional los comicios de las personas que tienen ou mobilidade reducida. diversidad funcional o movilidad reducida.

Segunda.- Moción sobre a retirada de Segunda.- Moción sobre la retirada de título de fillo adoptivo a Manuel Fraga título de hijo adoptivo a Manuel Fraga

Presidencia Presidencia

Aproveito tamén, a ocasión, para saudar Aprovecho también, la ocasión, para ás persoas promotoras desta iniciativa que saludar a las personas promotoras de esta se atopan no Salón de Plenos e para iniciativa que se encuentran en el Salón cederlle a palabra á señora Veira para ler a de Plenos y para cederle la palabra a la parte dispositiva da moción. señora Veira para leer la parte dispositiva de la moción.

Señora Veira González Señora Veira González

Ben. O Grupo Municipal do BNG, Bien. El Grupo Municipal del BNG, 190

recollendo a iniciativa do manifesto Non recogiendo la iniciativa del manifiesto No queremos ao camarada Fraga como fillo queremos al camarada Fraga como hijo adoptivo, solicita do Pleno da Corporación adoptivo, solicita del Pleno de la municipal a adopción dos seguintes Corporación municipal la adopción de los acordos: siguientes acuerdos:

1. O Pleno da Coruña insta o alcalde 1. El Pleno de A Coruña insta al da cidade da Coruña a proceder segundo o alcalde de la ciudad de A Coruña a indicado pola Secretaría Xeral na proceder según lo indicado por la Comisión de Honras e Distincións de data Secretaría General en la Comisión de 31 de outubro de 2016, presentando a Honores y Distinciones de fecha 31 de proposta de revogación instruíndo un octubre de 2016, presentando la expediente motivado para retirar a Manuel propuesta de revocación instruyendo un Fraga Iribarne a distinción de “Fillo expediente motivado para retirar a Adoptivo” concedida na ditadura o 24 de Manuel Fraga Iribarne la distinción de decembro de 1968 e a Laureano López “Hijo Adoptivo” concedida en la Rodó, concedida o 15 de maio de 1972. dictadura el 24 de diciembre de 1968 y a Laureano López Rodó, concedida el 15 de mayo de 1972.

2. O Pleno da Coruña insta o alcalde 2. El Pleno de A Coruña insta al da cidade da Coruña a proceder segundo o alcalde de la ciudad de A Coruña a indicado pola Secretaría Xeral na proceder según lo indicado por la Comisión de Honras e Distincións de data Secretaría General en la Comisión de 31 de outubro de 2016 presentando a Honores y Distinciones de fecha 31 de proposta de revogación das diversas octubre de 2016 presentando la propuesta honras e distincións instruíndo un de revocación de los diversos honores y expediente motivado para retirar as honras distinciones instruyendo un expediente e distincións a destacados alcaldes que motivado para retirar los honores y participaron na sublevación militar e distinciones a destacados alcaldes que fascista de 18 de xullo de 1936, xogaron participaron en la sublevación militar y un papel destacado na represión ou fascista de 18 de julio de 1936, jugaron un ocuparon postos de responsabilidade na papel destacado en la represión u ditadura. ocuparon puestos de responsabilidad en la dictadura.

A moción contía un erro na data da La moción contenía un error en la fecha Comisión de Honras e Distincións que de la Comisión de Honores y corrixe a señora Veira González in Distinciones que corrige la señora Veira voce. González in voce.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Veira. Muy bien, muchas gracias, señora Veira.

191

Pode proceder á defensa da moción. Puede proceder a la defensa de la moción.

Señora Veira González Señora Veira González

Ben, pois traemos hoxe a Pleno esta Bien, pues traemos hoy a Pleno esta moción, como dicimos, a iniciativa das moción, como decimos, a iniciativa de las persoas que promoveron o manifesto Non personas que promovieron el manifiesto queremos o camarada Fraga como fillo No queremos el camarada Fraga como adoptivo, que o lanzaron, precisamente, hijo adoptivo, que lo lanzaron, cando se fixeron en 2018, a finais de 2018 precisamente, cuando se hicieron en 2018, eses 50 anos desde, precisamente, a la finales de 2018 esos 50 años desde, aprobación dese título como fillo precisamente, la aprobación de ese título adoptivo, e, como ben dixo o señor como hijo adoptivo, y, como bien dijo el alcalde, hoxe nos acompañan neste Salón señor alcalde, hoy nos acompañan en este de Plenos e que teño que agradecerlle que Salón de Plenos y que tengo que fixera chegar esta moción que, por certo, agradecerle que hiciese llegar esta esta moción foi achegada a todos os moción que, por cierto, esta moción fue grupos municipais aquí presentes, no aportada a todos los grupos municipales Pleno da Corporación e que nós aquí presentes, en el Pleno de la presentamos porque non tivemos, Corporación y que nosotros presentamos tampouco, unha contestación por parte do porque no tuvimos, tampoco, una resto dos grupos de se ían apoiar ou non contestación por parte del resto de los esta moción. grupos de si iban a apoyar o no esta moción.

Como sabedes hai pouco, no Pleno do Como sabéis hace poco, en el Pleno del Concello de Ferrol aprobouse a retirada Ayuntamiento de Ferrol se aprobó la dun título, tamén, honorífico, a Manuel retirada de un título, también, honorífico, Fraga e nós entendemos que o Concello da a Manuel Fraga y nosotros entendemos Coruña tampouco pode ser menos e que el Ayuntamiento de A Coruña decidimos que era o momento xa de tampoco puede ser menos y decidimos que recoller esa luva de tomar a iniciativa e de era el momento ya de recoger ese guante que, polo tanto, se lle retire esta honra a de tomar la iniciativa y de que, por lo Manuel Fraga Iribarne e tamén a Laureano tanto, se le retire este honor a Manuel López Rodó porque, como dixo ben o Fraga Iribarne y también a Laureano señor Nicanor Acosta, que tamén está López Rodó porque, como dijo bien el hoxe connosco no Salón de Plenos, o 14 señor Nicanor Acosta, que también está de xaneiro de 2019, non podemos hoy con nosotros en el Salón de Plenos, el esquecer que como ministro de 14 de enero de 2019, no podemos olvidar Información e Turismo e despois como que como ministro de Información y vicepresidente para Asuntos de Interior e Turismo y después como vicepresidente ministro da Gobernación, Fraga foi para Asuntos de Interior y ministro de la partícipe e cómplice de toda a política Gobernación, Fraga fue partícipe y represiva que aprobaba o Consello de cómplice de toda la política represiva que Ministros: fusilamentos, cárceres, campos aprobaba el Consejo de Ministros: de concentración, despedimentos, exilio, fusilamientos, cárceles, campos de 192

Tribunal de Orde Público, graves concentración, despidos, exilio, Tribunal violacións dos dereitos humanos, de Orden Público, graves violaciones de expedientes a xornalistas, peche de los derechos humanos, expedientes a medios de comunicación e asasinatos de periodistas, cierre de medios de traballadores. E remataba así: confiamos comunicación y asesinatos de en que esta digna Corporación teña trabajadores. Y finalizaba así: confiamos tolerancia cero co franquismo e os seus en que esta digna Corporación tenga colaboradores e que moito antes do mes tolerancia cero con el franquismo y sus de maio retire a Manuel Fraga a distinción colaboradores y que mucho antes del mes de fillo adoptivo. de mayo retire a Manuel Fraga la distinción de hijo adoptivo.

Ben, eu creo que se xustifica soa a Bien, yo creo que se justifica sola la moción. En plena democracia non pode moción. En plena democracia no puede haber nunha Corporación supostamente haber en una Corporación supuestamente democrática, non se poden manter aínda democrática, no se pueden mantener aún distincións honoríficas, precisamente, a distinciones honoríficas, precisamente, a colaboradores necesarios e absolutos de colaboradores necesarios y absolutos de ditaduras que precisamente son ditaduras dictaduras que precisamente son que non van, precisamente, ou non foron dictaduras que no van, precisamente, o no defensoras nin dos dereitos humanos fueron defensoras ni de los derechos senón mais ben ao contrario, que foron humanos sino más bien lo contrario, que xenocidas e que foron en contra dos fueron genocidas y que fueron en contra dereitos máis fundamentais das persoas. de los derechos más fundamentales de las Polo tanto, como é inexplicable que se personas. Por lo tanto, como es manteña este título honorífico traemos inexplicable que se mantenga este título esta moción a Pleno. honorífico traemos esta moción a Pleno.

É inexplicable a postura do Partido Es inexplicable la postura del Partido Popular. É absolutamente inexplicable que Popular. Es absolutamente inexplicable defenda que en pleno 2019 se siga que defienda que en pleno 2019 se siga mantendo esta distinción honorífica a manteniendo esta distinción honorífica a Manuel Fraga Iribarne, a Laureano López Manuel Fraga Iribarne, a Laureano Rodó, cando esta distinción, precisamente, López Rodó, cuando esta distinción, se deu na ditadura. Non hai maneira de precisamente, se dio en la dictadura. No que o Partido Popular se desfaga do seu hay manera de que el Partido Popular se pasado. Non hai maneira de que o Partido deshaga de su pasado. No hay manera de Popular condene... que el Partido Popular condene...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Veira, por favor. Finalice ya, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...a ditadura franquista e neste momento ...la dictadura franquista y en este 193

neste Salón de Plenos se lle acaba de ver, momento en este Salón de Plenos se le basicamente, o plumeiro. Nada máis. acaba de ver, básicamente, el plumero. Nada más.

Presidencia Presidencia

Moitas grazas, señora Veira. Muchas gracias, señora Veira.

Señora Neira. Señora Neira.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

Grazas, señor alcalde. Gracias, señor alcalde.

Pois desde o Grupo Municipal Socialista Pues desde el Grupo Municipal Socialista imos votar a favor desta moción e imos vamos a votar a favor de esta moción y votar a favor por unha razón sinxela: nós vamos a votar a favor por una sencilla distinguimos e así llo manifestamos e razón: nosotros distinguimos y así se lo manifestáronnolo a nós os membros da manifestamos y nos lo manifestaron a entidade que neste momento están a nosotros los miembros de la entidad que reclamar esa retirada do título a Manuel en este momento están reclamando esa Fraga Iribarne entre o Manuel Fraga retirada del título a Manuel Fraga Iribarne Iribarne do período predemocrático ao entre el Manuel Fraga Iribarne del período pai da Constitución ou á persoa que foi predemocrático al padre de la presidente da Xunta de Galicia durante 15 Constitución o a la persona que ha sido anos. Eu creo que a distinción é clave presidente de la Xunta de Galicia durante para decidir cal ten que ser o 15 años. Yo creo que la distinción es clave posicionamento do voto nunha moción para decidir cuál tiene que ser el que se trae agora por parte do Bloque posicionamiento del voto en una moción Nacionalista Galego. Estamos a falar e que se trae ahora por parte del Bloque así pono a parte dispositiva, dun título Nacionalista Galego. Estamos hablando y que se lle concede a Manuel Fraga así lo pone la parte dispositiva, de un ministro do franquismo no ano 1968. título que se le concede a Manuel Fraga Porque supoño que aquí ao final o debate ministro del franquismo en el año 1968. vai ser Manuel Fraga e non vai ser López Porque supongo que aquí al final el debate Rodó. va a ser Manuel Fraga y no va a ser López Rodó.

Eu creo que as posicións, evidentemente, Yo creo que las posiciones, son lexítimas. Xa o Partido Popular ao evidentemente, son legítimas. Ya el longo e ancho de España mantivo o Partido Popular a lo largo y ancho de mesmo posicionamento en relación ao España ha mantenido el mismo tema de Manuel Fraga pero eu creo que a posicionamiento en relación al tema de urxencia non ten ningún tipo de sentido Manuel Fraga pero yo creo que la que neste momento non se vote ou non se urgencia no tiene ningún tipo de sentido debata, fundamentalmente cando nos que en este momento no se vote o no se 194

atopamos a escasos días do que foron debata, fundamentalmente cuando nos unhas eleccións xerais nas que por encontramos a escasos días de lo que han primeira vez sentan con siglas propias a sido unas elecciones generales en las que extrema dereita neste país. Por por primera vez se sientan con siglas tanto...ben, señora Gallego, é que eu cada propias la extrema derecha en este país. vez que falo dálle a risa á voceira do Por lo tanto...bueno, señora Gallego, es Partido Popular e é o que ten non traer as que yo cada vez que hablo le da la risa a la cousas escritas, que eu me distraio...mire, portavoz del Partido Popular y es lo que eu non sei onde vostede lle ve a graza. Eu tiene no traer las cosas escritas, que yo me o único que lle vou dicir é que vostede vai distraigo...mire, yo no sé dónde usted le ve apelar agora ao ano 2009, ao ano 2010, a la gracia. Yo lo único que le voy a decir es unha comisión de expertos pero eu tamén que usted va a apelar ahora al año 2009, al lle vou apelar a aquel momento. Aquel año 2010, a una comisión de expertos pero momento no que vostedes tamén se yo también le voy a apelar a aquel abstiveron a todo o ditame da comisión de momento. Aquel momento en el que expertos na que non aparecía o señor ustedes también se abstuvieron a todo el Fraga, é certo, non aparecía o señor dictamen de la comisión de expertos en la Fraga. Aparece agora, que é un momento que no aparecía el señor Fraga, es cierto, histórico importante neste país, no que no aparecía el señor Fraga. Aparece ahora, vostedes, como partido político, teñen que que es un momento histórico importante decidir onde se sitúan. Fagan vostedes o en este país, en el que ustedes, como que teñan que facer dentro das súas filas, partido político, tienen que decidir dónde que non as teñen moi apertadas se posicionan. Hagan ustedes lo que ultimamente. Iso, en primeiro lugar. En tengan que hacer dentro de sus filas, que segundo lugar, en relación ao ditame do no las tienen muy prietas últimamente. ano 2009, que aparece no ano 2010, Eso, en primer lugar. En segundo lugar, en vostedes abstivéronse e abstéñense porque relación al dictamen del año 2009, que din que é unha pantomima, unha aparece en el año 2010, ustedes se pantomima unha Lei de memoria abstuvieron y se abstienen porque dicen histórica, que o seu líder, ao que aínda que es una pantomima, una pantomima non mandaron vostedes ao recuncho de una Ley de memoria histórica, que su pensar, a pesar de que se dedican líder, al que todavía no mandaron ustedes vostedes a dicir que todos nós temos que al rincón de pensar, a pesar de que se poñer de patita nas rúas aos nosos dedican ustedes a decir que todos nosotros respectivos, o seu líder Pablo Casado, que tenemos que poner de patita en las calles a segue sendo o secretario xeral, presidente nuestros respectivos, su líder Pablo ou como vostedes lle chamen o número 1 Casado, que sigue siendo el secretario do seu partido, pasouse a campaña general, presidente o como ustedes le electoral e desde que é o dirixente do seu llamen al número 1 de su partido, se pasó partido, criticando a Lei de memoria la campaña electoral y desde que es el histórica e dicindo que ían substituíla por dirigente de su partido, criticando la Ley unha lei da concordia, porque as vítimas de memoria histórica y diciendo que iban do franquismo, do fascismo neste país xa a sustituirla por una ley de la concordia, estaban suficientemente restauradas porque las víctimas del franquismo, del nestes 40 anos de democracia. E vaime a fascismo en este país ya estaban permitir vostede que eu lle diga, que suficientemente restauradas en estos 40 195

vostede o saberá moi ben porque é unha años de democracia. Y me va a permitir persoa lida, que evidentemente mentres usted que yo le diga, que usted lo sabrá siga habendo unha soa persoa que siga muy bien porque es una persona leída, que reclamando o dereito lexítimo a atopar os evidentemente mientras siga habiendo una restos dos seus seres queridos, sola persona que siga reclamando el represaliados neste país, única e derecho legítimo a encontrar los restos de exclusivamente por pensar dunha maneira sus seres queridos, represaliados en este diferente, ao xeneralísimo Franco... país, única y exclusivamente por pensar de una manera diferente, al generalísimo Franco...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Neira, por favor. Vaya finalizando, señora Neira, por favor.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

...as vítimas do franquismo, as vítimas do ...las víctimas del franquismo, las víctimas fascismo, que volven ter voz no Congreso del fascismo, que vuelven a tener voz en dos Deputados, con máis de 20 deputados, el Congreso de los Diputados, con más de non se atopan en absoluto cos seus 20 diputados, no se encuentran en dereitos garantidos. Por tanto e para que absoluto con sus derechos garantizados. quede claro o posicionamento do Grupo Por lo tanto y para que quede claro el Municipal Socialista, o ministro do posicionamiento del Grupo Municipal fascismo, o ministro Fraga, ministro do Socialista, al ministro del fascismo, al franquismo, do que poderiamos aquí dar ministro Fraga, ministro del franquismo, sonoros datos que neste momento son del que podríamos aquí dar sonoros datos relevantes pero non teño tempo para que en este momento son relevantes pero meterme neles, retíranselle os distintivos e no tengo tiempo para meterme en ellos, se se vostedes queren propoñer o pai da le retiran los distintivos y si ustedes Constitución e se vostedes queren quieren proponer al padre de la propoñer... Constitución y si ustedes quieren proponer...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Neira, por favor. Finalice ya, señora Neira, por favor.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

...o que foi o presidente da Xunta de ...al que fue el presidente de la Xunta de Galicia elixido democraticamente, fágano, Galicia elegido democráticamente, pero, desde logo, eu non vexo cal ten que háganlo, pero, desde luego, yo no veo cuál ser o problema para que vostedes digan tiene que ser el problema para que ustedes neste momento que ningunha distinción digan en este momento que ninguna que se lle dá a ningunha persoa por distinción que se le da a ninguna persona 196

pertencer a un réxime fascista ten que ser por haber pertenecido a un régimen mantida. Nada máis e moitas grazas. fascista tiene que ser mantenida. Nada más y muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moitas grazas, señora Neira. Muchas gracias, señora Neira.

Señora Gallego. Señora Gallego.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Ben, moitas grazas, non busque escusas, Bueno, muchas gracias, no busque señora Neira, non busquen escusas, excusas, señora Neira, no busquen porque Fraga era unha única persoa. excusas, porque Fraga era una única Despois vou falar da figura de Fraga e persona. Después voy a hablar de la figura por que imos votar en contra, veña!, de Fraga y por qué vamos a votar en rotundamente, a esta moción. contra, ¡vamos!, rotundamente, a esta moción.

Gustaríame lembrarlle o señor Ferreiro Me gustaría recordarle al señor Ferreiro por que hai que xustificar a urxencia das por qué hay que justificar la urgencia de mocións e é que tivo unha sentenza fai las mociones y es que ha tenido una nada; que nunca se fixera non quere dicir sentencia hace nada; que nunca se haya que non haxa que facelo, dicíndolle que hecho no quiere decir que no haya que lle tombaban a moción, a de CLECE, hacerlo, diciéndole que le tumbaban la porque non se motivou a urxencia. Entón, moción, la de CLECE, porque no se había que non se fagan as cousas non quere motivado la urgencia. Entonces, que no se dicir que estean ben feitas. hagan las cosas no quiere decir que estén bien hechas.

A urxencia, pois nós, evidentemente, un La urgencia, pues nosotros, título que se concede en 1968, que no ano evidentemente, un título que se concede 2009 se aproba un informe dunha en 1968, que en el año 2009 se aprueba un comisión de expertos designada para informe de una comisión de expertos aplicar a Lei de memoria histórica e designada para aplicar la Ley de memoria decide non retirarlle o título a Fraga histórica y decide no retirarle el título a Iribarne coa abstención do Partido Fraga Iribarne con la abstención del Popular porque non se lle tivo en conta á Partido Popular porque no se le tuvo en hora de nomear eses expertos... e fíxese se cuenta a la hora de nombrar esos somos democráticos que respectamos o expertos... y fíjese si somos democráticos acordo desa comisión, cousa que que respetamos el acuerdo de esa vostedes, que nomearon a comisión e comisión, cosa que ustedes, que votaron a favor, agora se desdín e agora nombraron la comisión y votaron a favor, din que lle quiten o título a Fraga. Fíxese ahora se desdicen y ahora dicen que le que barbaridade!. Ben, pois agora a quiten el título a Fraga. ¡Fíjese qué 197

esquerda sectaria Marea – PSOE – BNG barbaridad!. Bueno, pues ahora la desdí aquela comisión de expertos, izquierda sectaria Marea – PSOE – BNG expertos nun momento e agora hai outros desdice aquella comisión de expertos, expertos. E fíxese o que dixo un dos expertos en un momento y ahora hay otros expertos, Sánchez Arévalo, no momento expertos. Y fíjese lo que dijo uno de los de elaborar o informe: tacha o voto expertos, Sánchez Arévalo, en el momento particular dun membro da comisión que de elaborar el informe: tacha el voto pretende retirarlle o título de fillo particular de un miembro de la comisión adoptivo a Fraga Iribarne, de que pretende retirarle el título de hijo discrecional e arbitrario e di: é adoptivo a Fraga Iribarne, de discrecional importante distinguir entre a simpatías ou y arbitrario y dice: es importante opinións persoais que un labor político distinguir entre la simpatías u opiniones poida merecer e o salto a unha aplicación personales que una labor política pueda errónea da Lei de memoria histórica merecer y el salto a una aplicación errónea porque, en todo caso, habería que de la Ley de memoria histórica porque, en quitarlle o título, mesmo a Adolfo Suárez todo caso, habría que quitarle el título, e a un interminable etcétera de políticos incluso a Adolfo Suárez y a un ou funcionarios que prestaron servizos interminable etcétera de políticos o durante a ditadura e continuaron o seu funcionarios que prestaron servicios labor político unha vez morto o ditador e durante la dictadura y continuaron su baixo o mandato da Constitución labor política una vez muerto el dictador y española. bajo el mandato de la Constitución española.

Anunciamos o voto en contra dunha Anunciamos el voto en contra de una moción que é unha provocación sectaria a moción que es una provocación sectaria a tres semanas dunhas eleccións tres semanas de unas elecciones municipais, esa é a urxencia que teñen municipales, esa es la urgencia que tienen agora, porque que a cidade estea cos ahora, porque que la ciudad esté con los contedores a rebordar non é urxente, é contenedores a rebosar no es urgente, es urxente retirar o título a Fraga Iribarne. urgente retirar el título a Fraga Iribarne. Pero esta moción non serve para nada, de Pero esta moción no sirve para nada, de momento, porque esta é unha moción e momento, porque esta es una moción y vostedes saben que as mocións non se ustedes saben que las mociones no se cumpren. Isto non é un acordo plenario. cumplen. Esto no es un acuerdo plenario. Isto non vale para nada. Fraga vai seguir Esto no vale para nada. Fraga va a seguir sendo fillo adoptivo da cidade, mal que siendo hijo adoptivo de la ciudad, mal que lles pese a quen está nesta esquerda les pese a quienes están en esta izquierda sectaria que nos acompaña e digo de sectaria que nos acompaña y digo de momento porque, ben, o que está claro é momento porque, bueno, lo que está claro que ao que se van a dedicar, se hai un es que a lo que se van a dedicar, si hay un goberno de esquerdas PSOE – Marea – gobierno de izquierdas PSOE – Marea – BNG no próximo mandato, que esperemos BNG en el próximo mandato, que que non sexa así, pois se van dedicar, esperemos que no sea así, pues se van a igual que en Ferrol, a retirarlle o título de dedicar, igual que en Ferrol, a retirarle el fillo adoptivo a Fraga, en lugar de título de hijo adoptivo a Fraga, en lugar de 198

dedicarse a coidar a cidade e a devolvela dedicarse a cuidar la ciudad y a devolverla ao sitio no que ten que estar, tanto que al sitio en el que tiene que estar, tanto que critican algúns. E eu vou destacar o papel critican algunos. Y yo voy a destacar el de Manuel Fraga, evidentemente, porque papel de Manuel Fraga, evidentemente, Fraga, como xa dixen, era unha única porque Fraga, como ya he dicho, era una persoa e xa lles gustaría a moitos dos que única persona y ya les gustaría a muchos estamos aquí, xa nos gustaría e inclúome, de los que estamos aquí, ya nos gustaría y eh?, chegarlle á altura da sola do zapato me incluyo, ¿eh?, llegarle a la altura de la como político... suela del zapato como político...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Gallego, por Vaya finalizando, señora Gallego, por favor. favor.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...como persoa de consenso, foi un dos ...como persona de consenso, fue uno de pais da Constitución, un dos sete pais da los padres de la Constitución, uno de los Constitución e quérome dirixir o Partido siete padres de la Constitución y me Socialista, Cren vostedes que Gregorio quiero dirigir al Partido Socialista, ¿Creen Peces-Barba, Jordi Solé Tura, tamén pais ustedes que Gregorio Peces-Barba, Jordi da Constitución dirían o mesmo que dixo Solé Tura, también padres de la vostede, señora Neira? Sentirían Constitución habrían dicho lo mismo que vergoña, estou segura, Felipe González, ha dicho usted, señora Neira? Sentirían Alfonso Guerra, González Laxe, Pérez vergüenza, estoy segura, ¿Felipe Touriño, Paco Vázquez, por poñer algún González, Alfonso Guerra, González exemplo, apoiarían esta moción? Estou Laxe, Pérez Touriño, Paco Vázquez, por segura de que non. Vostedes xa non poner algún ejemplo, apoyarían esta representan o Partido Socialista Obrero moción? Estoy segura de que no. Ustedes Español. Vostedes representan o PSOE da ya no representan al Partido Socialista Marea. Son socios e cómplices necesarios. Obrero Español. Ustedes representan al Fraga foi presidente da Xunta 16 anos, PSOE de la Marea. Son socios y catro maiorías absolutas... cómplices necesarios. Fraga ha sido presidente de la Xunta 16 años, cuatro mayorías absolutas...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Gallego, por favor. Finalice ya, señora Gallego, por favor.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...gañou as quintas eleccións en 2005 e ...ganó las quintas elecciones en 2005 y le faltoulle un escano que o nefasto Bipartito faltó un escaño que el nefasto Bipartito nos acompañou. Miren, a distinción a nos acompañó. Miren, la distinción a 199

Manuel Fraga, e remato, déronlla miles Manuel Fraga, y termino, se la han dado de galegos democraticamente ao longo de miles de gallegos democráticamente a lo 16 anos, algo que non lograrán nin o largo de 16 años, algo que no lograrán ni PSOE nin o BNG nin as Mareas, con el PSOE ni el BNG ni las Mareas, con todos os seus complexos, ante quen lles todos sus complejos, ante quien les ha derrotou sempre en eleccións e en derrotado siempre en elecciones y en compromiso coa súa terra. Reivindicamos compromiso con su tierra. Reivindicamos con orgullo a figura de Manuel Fraga... con orgullo la figura de Manuel Fraga...

Presidencia Presidencia

Señora Gallego, por favor. Señora Gallego, por favor.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

...como referente da transición ...como referente de la transición democrática, da concordia, do diálogo, da democrática, de la concordia, del diálogo, lealdade institucional con todos os de la lealtad institucional con todos los partidos políticos e do galeguismo, si, partidos políticos y del galleguismo, sí, tamén do galeguismo. Moitas grazas. también del galleguismo. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señor Sande. Señor Sande.

Señor Sande García Señor Sande García

Boa tarde, moitas grazas, tamén. É Buenas tardes, muchas gracias, también. evidente que as honras e a xestión dunha Es evidente que los honores y la gestión cidade non son incompatibles e non debía de una ciudad no son incompatibles y no ser curioso, señora Gallego, que no seu debía ser curioso, señora Gallego, que en discurso, xustamente reivindica o Fraga da su discurso, justamente reivindica el transición, o posterior, que creo que é un Fraga de la transición, el posterior, que punto nada baladí ou secundario nesta creo que es un punto nada baladí o historia. Nós adiantamos o noso voto secundario en esta historia. Nosotros favorable, actualmente existe, ademais, un adelantamos nuestro voto favorable, estudo encomendado ao Consello da actualmente existe, además, un estudio Memoria Democrática desde febreiro de encomendado al Consejo de la Memoria 2019, xustamente un grupo de traballo Democrática desde febrero de 2019, creado e liderado polo Instituto Cornide justamente un grupo de trabajo creado y precisamente para avanzar, eu diría, de liderado por el Instituto Cornide modo sistemático e obxectivo como precisamente para avanzar, yo diría, de necesario, nestas cuestións, dada ademais, modo sistemático y objetivo como a variedade de exemplos e casos. Hoxe necesario, en estas cuestiones, dada 200

falamos de Manuel Fraga, de Laureano además, la variedad de ejemplos y casos. López Rodó pero ben, eu creo que nos Hoy hablamos de Manuel Fraga, de vindeiros meses deberían verse Laureano López Rodó pero bueno, yo xustamente os progresos porque hai outros creo que en los próximos meses deberían moitos casos afectados, diriamos, na verse justamente los progresos porque hay cidade. otros muchos casos afectados, diríamos, en la ciudad.

Manuel Fraga Iribarne e Laureano López Manuel Fraga Iribarne y Laureano López Rodó efectivamente foron ministros da Rodó efectivamente fueron ministros de la ditadura e son fillos adoptivos deste dictadura y son hijos adoptivos de este Concello desafortunadamente por Ayuntamiento desafortunadamente por “méritos” dese período. Digo por méritos “méritos” de ese período. Digo por entre comiñas, porque estamos falando de méritos entre comillas, porque estamos distincións de 1968 e 1972. Curioso hablando de distinciones de 1968 y 1972. porque hoxe nos centramos en Fraga Curioso porque hoy nos centramos en porque, evidentemente, a súa figura Fraga porque, evidentemente, su figura adquiriu unha repercusión distinta e adquirió una repercusión distinta y seguramente case ninguén novo recorde seguramente casi nadie joven recuerde ya xa a Laureano López Rodó pero o destino, a Laureano López Rodó pero el destino, ademais, garda ironías porque Manuel además, guarda ironías porque Manuel Fraga e Laureano López Rodó Fraga y Laureano López Rodó conformaban, diriamos, faccións distintas, conformaban, diríamos, facciones contrapostas e ata diría, incluso, que distintas, contrapuestas y hasta diría, inimigas, dentro do particular equilibrio incluso, que enemigas, dentro del do poder e da singular segmentación da particular equilibrio de poder y de la ditadura posterior á guerra civil española. singular segmentación de la dictadura posterior a la guerra civil española.

Tamén, seguramente, representaron como También, seguramente, representaron poucos, hai que dicilo todo, as aspiracións como pocos, hay que decirlo todo, las á sucesión dese réxime e isto aparece aspiraciones a la sucesión de ese régimen simplificado moi ben cando en 1969 y esto aparece simplificado muy bien Alfredo Sánchez Bella, o ministro do cuando en 1969 Alfredo Sánchez Bella, el Opus Dei, como era Laureano López ministro del Opus Dei, como era Rodó, do Opus Dei, e ocupa o posto de Laureano López Rodó, del Opus Dei, y Fraga como ministro de Información, ocupa el puesto de Fraga como ministro vitoria do sector, aquel, considerado de Información, victoria del sector, aquel, tecnócrata e opusdeísta, non? sobre os considerado tecnócrata y opusdeísta, chamados azuis ou falanxistas e outros. E ¿no? sobre los llamados azules o dicía antes desafortunadamente porque falangistas y otros. Y decía antes cremos que estas distincións, xustamente desafortunadamente porque creemos que non son nin honras para a cidade nin estas distinciones, justamente no son ni seguramente para persoas que logo, honores para la ciudad ni seguramente incluso, fundaron partidos políticos con para personas que después, incluso, vistas á democracia, singularmente fundaron partidos políticos con vistas a la 201

Alianza Popular no caso de Fraga ou o democracia, singularmente Alianza caso de Acción Regional logo integrada Popular en el caso de Fraga o el caso de en Alianza Popular no caso de López Acción Regional después integrada en Rodó e que tiveron unha traxectoria Alianza Popular en el caso de López destacada, efectivamente, en postos de Rodó y que tuvieron una trayectoria poder ou posición. E non imos hoxe a destacada, efectivamente, en puestos de valorar isto. Se foron conversos ou poder o posición. Y no vamos hoy a redimidos, se foi dun xeito oportunista ou valorar esto. Si fueron conversos o sincero. Pero participaron, efectivamente, redimidos, si fue de una manera da nova democracia e se algún oportunista o sincero. Pero participaron, recoñecemento merecen é por este labor e efectivamente, de la nueva democracia y non como xerarcas, que o foron, dun si algún reconocimiento merecen es por réxime criminal e desprovisto de esta labor y no como jerarcas, que lo liberdades. fueron, de un régimen criminal y desprovisto de libertades.

Remato, porque por último gustaríame Finalizo, porque por último me gustaría lembrar, eu creo que os evidentes, tamén, recordar, yo creo que los evidentes, avances nesta materia de memoria también, avances en esta materia de histórica, nesta etapa política. Son moitos memoria histórica, en esta etapa política. exemplos, eu creo. Falaba antes do Son muchos ejemplos, yo creo. Hablaba Consello de Memoria Democrática, a antes del Consejo de Memoria Cátedra de Investigación Histórica, a Democrática, la Cátedra de Investigación Oficina de Atención ás Vítimas, a Histórica, la Oficina de Atención a las integración na Rede de Cidades contra a Víctimas, la integración en la Red de Impunidade Franquista, a aplicación da Ciudades contra la Impunidad Lei de memoria histórica no rueiro, a Franquista, la aplicación de la Ley de retirada dos retratos dos xenerais memoria histórica en el callejero, la golpistas, esa substitución da vidreira, retirada de los retratos de los generales xornadas, publicacións... eu diría un golpistas, esa sustitución de la vidriera, legado único na historia da cidade, que, jornadas, publicaciones... yo diría un precisamente, por iso agardemos, prosiga legado único en la historia de la ciudad, o seu camiño de xustiza, respecto, que, precisamente, por eso esperemos, reparación e verdade... prosiga su camino de justicia, respeto, reparación y verdad...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Sande, por favor. Vaya finalizando, señor Sande, por favor.

Señor Sande García Señor Sande García

...si, remato...porque creo que, ...sí, finalizo...porque creo que, deberiamos, por favor, recoñecer dunha deberíamos, por favor, reconocer de una vez, xustamente sen traumas, sectarismos, vez, justamente sin traumas, sectarismos, revanchas nin antagonismos, pois que...e revanchas ni antagonismos, pues que...y 202

desde a razón e o coñecemento que ao desde la razón y el conocimiento que a lo mellor con todas esas luces e sombras, mejor con todas esas luces y sombras, temos unha historia común pero creo que tenemos una historia común pero creo que o primeiro é deterse a analizala, e se non o lo primero es detenerse a analizarla, y si facemos todos non vai server nunca. no lo hacemos todos no va servir nunca.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señor Sande. Muy bien, muchas gracias, señor Sande.

Votación da segunda moción Votación de la segunda moción presentada polo Grupo Municipal do presentada por el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego Bloque Nacionalista Galego

Seguidamente por parte da Presidencia Seguidamente por parte de la Presidencia sométese a votación a moción presentada se somete a votación la moción polo Grupo Municipal do Bloque presentada por el Grupo Municipal del Nacionalista Galego sobre a retirada de Bloque Nacionalista Galego sobre la título de fillo adoptivo a Manuel Fraga, retirada de título de hijo adoptivo a producíndose o seguinte resultado: Manuel Fraga, produciéndose el siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota en contra o Grupo Municipal do Vota en contra el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego/Asembleas Bloque Nacionalista Galego/Asembleas Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abertas (BNG-AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia

Queda aprobada a moción. Grazas. Queda aprobada la moción. Gracias.

75.- Moción presentada polo Grupo 75.- Moción presentada por el Grupo Municipal do Bloque Nacionalista Municipal del Bloque Nacionalista Galego sobre a retirada de título de fillo Galego sobre la retirada de título de hijo adoptivo a Manuel Fraga adoptivo a Manuel Fraga

Acordo Acuerdo 203

1. O Pleno da Coruña insta o alcalde 1. El Pleno de A Coruña insta al da cidade da Coruña a proceder segundo o alcalde de la ciudad de A Coruña a indicado pola Secretaría Xeral na proceder según lo indicado por la Comisión de Honras e Distincións de data Secretaría General en la Comisión de 31 de outubro de 2016, presentando a Honores y Distinciones de fecha 31 de proposta de revogación instruíndo un octubre de 2016, presentando la expediente motivado para retirar a Manuel propuesta de revocación instruyendo un Fraga Iribarne a distinción de “Fillo expediente motivado para retirar a Adoptivo” concedida na ditadura o 24 de Manuel Fraga Iribarne la distinción de decembro de 1968 e a Laureano López “Hijo Adoptivo” concedida en la Rodó, concedida o 15 de maio de 1972. dictadura el 24 de diciembre de 1968 y a Laureano López Rodó, concedida el 15 de mayo de 1972.

2. O Pleno da Coruña insta o alcalde 2. El Pleno de A Coruña insta al da cidade da Coruña a proceder segundo o alcalde de la ciudad de A Coruña a indicado pola Secretaría Xeral na proceder según lo indicado por la Comisión de Honras e Distincións de data Secretaría General en la Comisión de 31 de outubro de 2016 presentando a Honores y Distinciones de fecha 31 de proposta de revogación das diversas octubre de 2016 presentando la propuesta honras e distincións instruíndo un de revocación de los diversos honores y expediente motivado para retirar as honras distinciones instruyendo un expediente e distincións a destacados alcaldes que motivado para retirar los honores y participaron na sublevación militar e distinciones a destacados alcaldes que fascista de 18 de xullo de 1936, xogaron participaron en la sublevación militar y un papel destacado na represión ou fascista de 18 de julio de 1936, jugaron un ocuparon postos de responsabilidade na papel destacado en la represión u ditadura. ocuparon puestos de responsabilidad en la dictadura.

(Escóitanse aplausos do público e gritos (Se escuchan aplausos del público y de tolerancia cero co franquismo. O gritos de tolerancia cero con el alcalde pide silencio). franquismo. El alcalde pide silencio).

Presidencia Presidencia

Por favor, silencio, grazas. Son as sete e Por favor, silencio, gracias. Son las siete dez minutos, podemos facer un receso de y diez minutos, podemos hacer un receso dez minutos. Moitas grazas. de diez minutos. Muchas gracias.

Ás dezanove horas e dez minutos o A las diecinueve horas y diez minutos el alcalde resolve facer un receso, alcalde resuelve hacer un receso, retomándose a sesión ás dezanove horas reanudándose la sesión a las diecinueve

204

e trinta minutos. horas y treinta minutos.

Presidencia Presidencia

Bueno, pois reanudamos a sesión do Pleno Bueno, pues reanudamos la sesión del coa primeira das mocións do Partido Pleno con la primera de las mociones del Socialista de Galicia (PSOE) referida ao Partido Socialista de Galicia (PSOE) fomento da alimentación ecolóxica. referida al fomento de la alimentación ecológica.

MOCIÓNS PRESENTADAS POLO MOCIONES PRESENTADAS POR El GRUPO MUNICIPAL DO PARTIDO GRUPO MUNICIPAL DEL PARTIDO SOCIALISTA (PSdeG-PSOE) SOCIALISTA (PSdeG-PSOE)

Primeira.- Moción referida ao fomento Primera.- Moción referida al fomento de da alimentación ecolóxica. la alimentación ecológica.

Señor Ferreiro Seoane Señor Ferreiro Seoane

As dezanove horas e trinta e tres A las diecinueve horas y treinta y tres minutos entra no Salón de Sesións o minutos entra en el Salón de Sesiones el señor Lorenzo Torres. señor Lorenzo Torres.

Que hai? Boas tardes. ¿Qué hay? Buenas tardes.

O Grupo Municipal Socialista presenta El Grupo Municipal Socialista presenta esta moción sobre comedores ecolóxicos esta moción sobre comedores ecológicos escolares para a súa aprobación no escolares para su aprobación en el Pleno. Pleno.

1.- Instar á Xunta de Galicia e á 1.- Instar a la Xunta de Galicia y a la Consellería de Educación que no proxecto Consellería de Educación que en el do colexio do CEIP de Novo Mesoiro se proyecto del colegio del CEIP de Novo dote dunha cociña que sirva para Mesoiro se dote de una cocina que sirva fomentar unha alimentación ecolóxica e para fomentar una alimentación ecológica de proximidade ao alumnado do centro y de proximidad al alumnado del centro escolar, garantindo que no servizo de escolar, garantizando que en el servicio de comedor do CEIP de Novo Mesoiro se comedor del CEIP de Novo Mesoiro se utilicen produtos frescos, de tempada, de utilicen productos frescos, de temporada, proximidade e ecolóxicos. de proximidad y ecológicos.

2.- Instar á Consellería de Educación 2.- Instar a la Consellería de Educación para que o CEIP de Novo Mesoiro conte para que el CEIP de Novo Mesoiro cuente cun persoal contratado pola con un personal contratado por la administración educativa tanto para a administración educativa tanto para la elaboración dos menús, cociñeiros e elaboración de los menús, cocineros y 205

cociñeiras, como para a atención aos cocineras, como para la atención a los escolares e á xestión do servizo. O modelo escolares y a la gestión del servicio. El actual obriga aos pais e nais modelo actual obliga a los padres y representados nas ANPAs a xestionar o madres representados en las AMPAs a seu servizo educativo complementario e gestionar su servicio educativo non é o seu labor. complementario y no es su labor.

3.- Instar á Xunta de Galicia e á 3.- Instar a la Xunta de Galicia y a la Consellería de Educación para que Consellería de Educación para que realice realice un plan integral nos CEIPS da un plan integral en los CEIPS de la ciudad cidade e dote de cociña aos centros que y dote de cocina a los centros que no lo non o posúan, así como que poña en posean, así como que ponga en marcha un marcha un plan de fomento de cociñas e plan de fomento de cocinas y con modelos con modelos ecolóxicos. ecológicos.

4.- Instar o Goberno Municipal para que 4.- Instar al Gobierno municipal para que poña en marcha un plan de fomento de ponga en marcha un plan de fomento de cociñas e comedores ecolóxicos nas cocinas y comedores ecológicos en las escolas infantís da nosa cidade, escuelas infantiles de nuestra ciudad, dotándoas dunha cociña e medios para dotándolas de una cocina y medios para poñer en funcionamento estes comedores poner en funcionamiento estos comedores ecolóxicos nos devanditos centros. ecológicos en dichos centros.

5.- Instar o Goberno Municipal, á Xunta 5.- Instar al Gobierno Municipal, a la de Galicia, á Consellería de Educación a Xunta de Galicia, a la Consellería de recuperar a función pedagóxica do Educación a recuperar la función comedor escolar incorporando a pedagógica del comedor escolar alimentación como contido curricular nos incorporando la alimentación como plans dos centros. Os servizos de comedor contenido curricular en los planes de los e cociña dos CEIPs e das escolas infantís centros. Los servicios de comedor y da nosa cidade deberán estar incluídos no cocina de los CEIPs y de las escuelas proxecto educativo dos centros, un infantiles de nuestra ciudad deberán estar proxecto educativo innovador e que incluidos en el proyecto educativo de los persiga metodoloxías respectuosas cos centros, un proyecto educativo innovador escolares e as súas familias en ámbitos y que persiga metodologías respetuosas tan importantes como a alimentación e a con los escolares y sus familias en ámbitos vida saudable. tan importantes como la alimentación y la vida saludable.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Pode proceder á Muy bien, muchas gracias. Puede defensa da moción. proceder a la defensa de la moción.

Señor Ferreiro Seoane Señor Ferreiro Seoane

206

Ben, primeiro saudar a todos os Bueno, primero saludar a todos los compañeiros e compañeiras, e compañeros y compañeras, y trabajadoras traballadoras e traballadores, e público, e y trabajadores, y público, y la prensa que a prensa que está no Pleno, e tamén a está en el Pleno, y también a todas todas aquelas persoas que nos ven en aquellas personas que nos ven por directo a través dos medios de streaming a través de los medios de comunicación. comunicación.

E ben, señora Rosa Gallego, faltoulle Y bueno, señora Rosa Gallego, le faltó dicirnos que eramos xudeu-masónicos- decirnos que éramos judeo-masónicos- comunistas, como antigamente dicían comunistas, como antiguamente decían vostedes, porque nos chamou case de ustedes, porque nos ha llamado casi de todo. A verdade que foi vergoñento as todo. La verdad que fue vergonzante sus súas palabras. Tamén vostede poderíanos palabras. También usted nos podría explicar o seu pacto, ou o pacto do seu explicar su pacto, o el pacto de su partido, partido, con VOX non? con VOX ¿no?

Pero ben, volvendo á moción, este Pero bueno, volviendo a la moción, este traballo que se inicia… perdón… A trabajo que se inicia… perdón… La alimentación cambiou moito nas últimas alimentación ha cambiado mucho en las décadas. Abandonamos a nosa dieta últimas décadas. Hemos abandonado atlántica por unha dieta que abusa de nuestra dieta atlántica por una dieta que carnes vermellas, procesadas, alimentos abusa de carnes rojas, procesadas, altos en azucre engadido, graxa trans, alimentos altos en azúcar añadido, grasa bebidas azucradas e sodio, cuxa principal trans, bebidas azucaradas y sodio, cuya fonte é o sal. A nosa dieta atlántica é rica principal fuente es la sal. Nuestra dieta en peixes, froitas, verduras, mariscos, atlántica es rica en pescados, frutas, carnes, legumes, aceite de oliva, lácteos, verduras, mariscos, carnes, legumbres, cereais. A revista médica “The Lancet” aceite de oliva, lácteos, cereales. La publicou un informe elaborado por máis revista médica “The Lancet” ha publicado de 130 científicos de 40 países onde nos di un informe elaborado por más de 130 que comer mal está relacionado coa científicos de 40 países donde nos dice morte de máis de 11.000.000 de persoas que comer mal está relacionado con la no mundo durante o ano pasado, e é muerte de más de 11.000.000 de personas superior aos 7.000.000 anuais de en el mundo durante el año pasado, y es defuncións atribuídas ao tabaco. superior a los 7.000.000 anuales de defunciones atribuidas al tabaco.

Poderiamos falar tamén da Podríamos hablar también de la sobreprodución de alimentos, a cantidade sobreproducción de alimentos, la cantidad de comida que vai ao lixo, a pesar disto, a de comida que va a la basura, pese a esto, pesar de tirar comida ao lixo, ao redor de pese a tirar comida a la basura, alrededor 825.000.000 persoas no mundo non teñen de 825.000.000 personas en el mundo no suficientes produtos alimentarios para tienen suficientes productos alimentarios levar unha vida saudable e activa. para llevar una vida saludable y activa.

207

Pero non imos falar da fame no mundo Pero no vamos a hablar del hambre en el nos países en vías de desenvolvemento, mundo en los países en vías de desarrollo, imos falar dun problema de saúde vamos a hablar de un problema de salud alimentaria no que chamamos o primeiro alimentaria en lo que llamamos el primer mundo. A nosa moción céntrase en mundo. Nuestra moción se centra en empezar a poñer as bases dunha empezar a poner las bases de una educación nunha alimentación educación en una alimentación equilibrada equilibrada e con produtos de y con productos de proximidad entre los y proximidade entre os e as estudantes da las estudiantes de nuestra ciudad. Desde el nosa cidade. Desde o ano 2017, docentes, año 2017, docentes, educadores, padres y educadores, pais e nais, agricultores e madres, agricultores y productores de produtores da nosa provincia están a nuestra provincia están trabajando en un traballar nun proxecto de comedores proyecto de comedores ecológicos en ecolóxicos na nosa cidade. Este proxecto nuestra ciudad. Este proyecto comenzó en comezou na escola infantil municipal “A la escuela infantil municipal “A Caracola”, de Novo Mesoiro, pero hoxe Caracola”, de Novo Mesoiro, pero hoy funciona tamén o a escola infantil funciona también el a escuela infantil “Cativos”, de “Monte Alto”, a de Elviña, “Cativos”, de “Monte Alto”, la de Elviña, na escola da natureza Amadahi, de en la escuela de la naturaleza Amadahi, de Oleiros, no centro de educación especial Oleiros, en el centro de educación especial “Nosa Señora do Rosario” aquí en “Nuestra Señora del Rosario” aquí en Coruña, no CEIP “Otero Valcarcel” de Coruña, en el CEIP “Otero Valcarcel” de Carral, en Oza dos Ríos, en Culleredo, en Carral, en Oza dos Ríos, en Culleredo, en Monfero e en Mesía. Monfero y en Mesía.

Este traballo que se inicia nas escolas Este trabajo que se inicia en las escuelas infantís é necesario que teña unha infantiles es necesario que tenga una continuidade e que os alumnos e as continuidad y que los alumnos y las alumnas prosigan coa educación na alumnas prosigan con la educación en la alimentación nas seguintes etapas alimentación en las siguientes etapas escolares. Por iso a importancia de que os escolares. Por eso la importancia de que centros educativos da cidade e en especial los centros educativos de la ciudad y en os de nova construción, como o de Novo especial los de nueva construcción, como Mesoiro, conte cunha cociña equipada el de Novo Mesoiro, cuente con una porque os comedores son un espazo cocina equipada porque los comedores son educativo esencial. Os comedores dos un espacio educativo esencial. Los centros educativos son un espazo que comedores de los centros educativos son desempeñan dúas importantes funcións na un espacio que desempeñan dos etapa escolar: a función nutricional e a importantes funciones en la etapa escolar: función educativa. Un espazo físico é la función nutricional y la función necesario para a subministración de educativa. Un espacio físico es necesario alimento… para el suministro de alimentos…

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Ferreiro, por favor. Vaya terminando, señor Ferreiro, por 208

favor.

Señor Ferreiro Seoane Señor Ferreiro Seoane

…é, ademais, o marco en que os nenos e …y es, además, el marco en que los niños as nenas aprendan a comer e alimentarse. y las niñas aprendan a comer y Os comedores colectivos son, ademais, alimentarse. Los comedores colectivos unha peza crave na construción dos son, además, una pieza clave en la sistemas alimentarios locais, sempre que construcción de los sistemas alimentarios se baseen en criterios de sustentabilidade locales, siempre que se basen en criterios económica, social e ambiental. de sostenibilidad económica, social y Cambiando o modelo de xestión dos medioambiental. Cambiando el modelo de comedores favorecemos a produción gestión de los comedores favorecemos la local, comarcal, e apoiaremos ás nosas producción local, comarcal, y apoyaremos pequenas e medianas empresas. Por iso o a nuestras pequeñas y medianas empresas. Grupo Municipal Socialista aposta por un Por eso el Grupo Municipal Socialista modelo que achegue á nosa mocidade á apuesta por un modelo que acerque a terra, á cultura alimentaria e á tradición nuestra juventud a la tierra, a la cultura gastronómica. alimentaria y a la tradición gastronómica.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Veira. Señora Veira.

Señora Veira González Señora Veira González

Desde o Grupo Municipal do BNG imos Desde el Grupo Municipal del BNG votar a favor desta moción, apoiamos vamos a votar a favor de esta moción, absolutamente esta iniciativa do fomento apoyamos absolutamente esta iniciativa dos comedores ecolóxicos. No seu día xa del fomento de los comedores ecológicos. nos reunimos cos seus promotores, que En su día ya nos reunimos con sus demandaban precisamente que o CEIP de promotores, que demandaban Novo Mesoiro contivese esa cociña para precisamente que el CEIP de Novo dar continuidade a ese proxecto educativo Mesoiro contuviera esa cocina para dar que tiña “A Caracola”, que nesta semana continuidad a ese proyecto educativo que pasada organizou, precisamente, unha tenía “La Caracola”, que en esta semana comida con diferentes grupos políticos pasada organizó, precisamente, una para que, precisamente, vísemos de comida con diferentes grupos políticos primeira man como se realiza esa para que, precisamente, viéramos de actividade, esa acción de concienciación primera mano cómo se realiza esa nos nenos e nas nenas para ter unha actividad, esa acción de concienciación correcta alimentación, unha alimentación en los niños y en las niñas para tener una ecolóxica. correcta alimentación, una alimentación ecológica. 209

Estamos absolutamente de acordo coa Estamos absolutamente de acuerdo con la función pedagóxica dos comedores, o que función pedagógica de los comedores, lo pasa é que, ben, tamén hai que ser que pasa es que, bueno, también hay que coñecedores da situación dos comedores ser conocedores de la situación de los na nosa cidade, que teñen unha primeira, comedores en nuestra ciudad, que tienen digamos, unha primeira dificultade que é una primera, digamos, una primera de espazo, que hai que resolver, de espazo dificultad que es de espacio, que hay que para que os propios nenos coman —xa resolver, de espacio para que los propios non para que se cociñe— que tamén hai niños coman —ya no para que se cocine— que resolver neste momento. que también hay que resolver en este momento.

Ademais de, evidentemente, dotar dunha Además de, evidentemente, dotar de una cociña, hai que ver todas as virtualidades cocina, hay que ver todas las que ten apostar por este tipo de proxectos virtualidades que tiene apostar por este que non só, pois evidentemente, teñen un tipo de proyectos que no solo, pues efecto na economía cercana, non?, neses evidentemente, tienen un efecto en la produtos quilómetro cero ou incluso cero economía cercana ¿no?, en esos waste, senón que, ben, pois ten un efecto productos kilómetro cero o incluso “cero tamén beneficioso para o emprego porque, waste”, sino que, bueno, pues tiene un evidentemente, sería un factor de creación efecto también beneficioso para el empleo de emprego pero tamén, por suposto, porque, evidentemente, sería un factor de sería un investimento a longo prazo, é creación de empleo pero también, por dicir, se estamos investindo en cociñas supuesto, sería una inversión a largo tamén estamos aforrando cartos, plazo, es decir, si estamos invirtiendo en probablemente, en saúde, en dificultades cocinas también estamos ahorrando de saúde e para os nenos e as nenas que dinero, probablemente, en salud, en están nestes colexios, non? Polo tanto eu dificultades de salud y para los niños y las creo que é unha moi boa maneira de crear niñas que están en estos colegios ¿no? un futuro de alimentación consciente e Por lo tanto yo creo que es una muy ecolóxica que fai falla, evidentemente, buena manera de crear un futuro de pois tendo en conta a evolución do planeta alimentación consciente y ecológica que e tendo en conta tamén a evolución hace falta, evidentemente, pues habida alimentaria, non?, cunha particularidade, cuenta de la evolución del planeta y que as persoas habitualmente hoxe en día, habida cuenta también la evolución as persoas habitualmente con menos alimentaria ¿no?, con una particularidad, recursos son as que máis obesidade que las personas habitualmente hoy en padecen porque son as que menos día, las personas habitualmente con recursos teñen e habitualmente os menos recursos son las que más obesidad produtos máis procesados son os que padecen porque son las que menos menos prezo teñen, e polo tanto tamén recursos tienen y habitualmente los sería unha maneira de atallar esa cuestión. productos más procesados son los que menos precio tienen, y por lo tanto también sería una manera de atajar esa cuestión. 210

Entón, ben, pola nosa banda totalmente a Entonces, bueno, por nuestra parte favor desta moción. totalmente a favor de esta moción.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas, señora Veira. Muy bien, muchas gracias, señora Veira.

Señor Fernández Prado. Señor Fernández Prado.

Señor Fernández Prado Señor Fernández Prado

Grazas. Boas tardes a todos. Gracias. Buenas tardes a todos.

Lembrar a construción do colexio de Recordar la construcción del colegio de Novo Mesoiro foi conseguida e Novo Mesoiro fue conseguida y conveniada coa Xunta de Galicia en abril conveniada con la Xunta de Galicia en de 2015 polo Goberno Municipal do abril de 2015 por el Gobierno municipal Partido Popular para dar resposta a unha del Partido Popular para dar respuesta a demanda histórica do barrio. O PP una demanda histórica del barrio. El PP considerou que era unha infraestrutura consideró que era una infraestructura importante para os veciños de Novo importante para los vecinos de Novo Mesoiro polo que se pelexou para que Mesoiro por lo que se peleó para que fose unha realidade. O novo centro xa fuese una realidad. El nuevo centro ya está está en obras, supuxo un investimento de en obras, supuso una inversión de 4.000.000 € que cubrirá os ciclos de 4.000.000 € que cubrirá los ciclos de educación infantil e primaria cunha educación infantil y primaria con una capacidade para 450 alumnos. E esta capacidad para 450 alumnos. Y esta nueva nova infraestrutura dispoñerá tamén dun infraestructura dispondrá también de un comedor de 232 m2 que se poderá comedor de 232 m2 que se podrá ampliar ampliar ata 400 en función da demanda, hasta 400 en función de la demanda, si se esta o require. esta lo requiere.

Unhas obras que, por certo, sufriron o Unas obras que, por cierto, sufrieron el atraso por culpa, unha vez máis, do retraso por culpa, una vez más, del Goberno Municipal da Marea que Gobierno municipal de la Marea que bloqueou a licenza de obras durante 13 bloqueó la licencia de obras durante 13 meses, de novo torpedeando un meses, de nuevo torpedeando una investimento da Xunta na cidade. inversión de la Xunta en la ciudad.

Nos catro anos do Goberno do Partido En los cuatro años del Gobierno del Popular os veciños de Novo Mesoiro Partido Popular los vecinos de Novo viron como se lles dotou de novos Mesoiro vieron cómo se les dotó de equipamentos e infraestruturas como os nuevos equipamientos e infraestructuras parques infantís, o campo de fútbol como los parques infantiles, el campo de “Cruyff”, a nova oficina de correos, a fútbol “Cruyff”, la nueva oficina de 211

reforma da pista deportiva, a primeira correos, la reforma de la pista deportiva, la fase do corredor verde, o primera fase del corredor verde, el acondicionamento dunha parcela para acondicionamiento de una parcela para aparcamento, sen contar, ademais, a aparcamiento, sin contar, además, la posta en marcha da Terceira Rolda que é, puesta en marcha de la Tercera Ronda que evidentemente, un dos barrios aos que es, evidentemente, uno de los barrios a los máis lle favorece. que más le favorece.

Parécenos incomprensible que durante Nos parece incomprensible que durante estes catro anos Ferreiro non foi capaz de estos cuatro años Ferreiro no ha sido atender cuestións básicas que só requiren capaz de atender cuestiones básicas que un pouco de interese. Pero ben, este solo requieren un poco de interés. Pero silencio foi en xeral con case todos os bueno, este silencio ha sido en general con barrios da cidade. casi todos los barrios de la ciudad.

Como diciamos, as obras do colexio están Como decíamos, las obras del colegio en marcha. En canto se reciban estas están en marcha. En cuanto se reciban obras haberá que poñer en funcionamento estas obras habrá que poner en o centro e decidir como se xestiona o funcionamiento el centro y decidir cómo servizo de comedor. se gestiona el servicio de comedor.

Nós nesta moción imos abster porque, Nosotros en esta moción nos vamos a aínda que apoiamos que se avance nesta abstener porque, si bien apoyamos que se demanda no caso do centro de Novo avance en esta demanda en el caso del Mesoiro, pois esta moción, que é un centro de Novo Mesoiro, pues esta popurrí que mestura todas as cousas e moción, que es un batiburrillo que mezcla ademais expón cousas que non son todas las cosas y además plantea cosas que estritamente necesarias para conseguir os no son estrictamente necesarias para obxectivos que se quere. Esta moción conseguir los objetivos que se quiere. Esta mestura, xa digo, e dá a mesma solución moción mezcla, ya digo, y da la misma ou pide a mesma solución para todos os solución o pide la misma solución para centros da cidade. Nós entendemos que todos los centros de la ciudad. Nosotros hai que atender as demandas de cada entendemos que hay que atender las ANPA e de cada centro, que deben de demandas de cada AMPA y de cada participar neste debate e tomar as centro, que deben de participar en este decisións en cada un dos casos. E debate y tomar las decisiones en cada uno ademais, entendemos que deben ser estes de los casos. Y además, entendemos que pais e nais os que desenvolvan o seu deben ser estos padres y madres los que modelo. Por iso dicimos que nós si desarrollen su modelo. Por eso decimos apoiamos no caso de Novo Mesoiro pero que nosotros sí apoyamos en el caso de que debería de valorarse en cada un dos Novo Mesoiro pero qué debería de casos cada un dos centros. valorarse en cada uno de los casos cada uno de los centros.

Tamén se fala de contratar cociñeiros También se habla de contratar cocineros funcionarios, cando non é necesario que funcionarios, cuando no es necesario que 212

sexan cociñeiros funcionarios para sean cocineros funcionarios para calquera dos modelos, ben de quilómetro cualquiera de los modelos, bien de cero, ben de cociñar no colexio, etcétera. kilómetro cero, bien de cocinar en el A propia Xunta nas súas escolas infantís, colegio, etcétera. La propia Xunta en sus onde máis do 90% das escolas infantís da escuelas infantiles, donde más del 90% de Xunta cocíñase “in situ” nos propios las escuelas infantiles de la Xunta se centros, non ten ningún funcionario en cocina in situ en los propios centros, no cociña, son outro tipo de xestión. tiene ningún funcionario en cocina, son otro tipo de gestión.

Tampouco é necesario algún dos modelos Tampoco es necesario alguno de los que se formulan para facer unha cociña modelos que se plantean para hacer una de quilómetro cero e/ou ecolóxica, que cocina de kilómetro cero y/o ecológica, non ten por que coincidir. En calquera que no tiene por qué coincidir. En dos modelos é posible mesmo con modelos cualquiera de los modelos es posible de comedor externo. incluso con modelos de comedor externo.

Por tanto, xa digo, apoiamos a solicitude Por lo tanto, ya digo, apoyamos la do ANPA de Novo Mesoiro pero solicitud del AMPA de Novo Mesoiro absterémonos nesta moción porque pero nos abstendremos en esta moción mestura todos os temas e non sei porque mezcla todos los temas y no sé exactamente as demandas de toda a exactamente las demandas de toda la cidade. ciudad.

Nada máis e moitas grazas. Nada más y muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Cameán. Señora Cameán.

Señora Cameán Calvete Señora Cameán Calvete

Moitísimas grazas e moi boa tarde a Muchísimas gracias y muy buenas tardes todas. a todas.

Nós tamén imos a votar a favor desta Nosotros también vamos a votar a favor moción porque estamos absolutamente de de esta moción porque estamos acordo. Xa no seu momento tamén absolutamente de acuerdo. Ya en su mantivemos varias xuntanzas con esta momento también mantuvimos varias plataforma, ademais de impulsar o reuniones con esta plataforma, además de consumo de comida ecolóxica nas escolas impulsar el consumo de comida ecológica infantís, poñendo ás concesionarias en en las escuelas infantiles, poniendo a las contacto coa Reserva da Biosfera para que concesionarias en contacto con la Reserva directamente puidesen contactar cos de la Biosfera para que directamente 213

agricultores y ter estes produtos, non? pudieran contactar con los agricultores y tener estos productos, ¿no?

Ben, cando mantivemos esta xuntanza coa Bien, cuando mantuvimos esta reunión Xunta de Galicia a resposta foi moi clara, con la Xunta de Galicia la respuesta fue e o que nos dixeron foi que non, que de muy clara, y lo que nos dijeron fue que no, ningunha maneira se ía a abrir unha cociña que ni por asomo se iba a abrir una propia neste futuro CEIP —que, por certo, cocina propia en este futuro CEIP —que, o que solicitan as veciñas e a demanda por cierto, lo que solicitan las vecinas y la histórica é un CPI e un CPI con cociña demanda histórica es un CPI y un CPI propia, algo que o Partido Popular pois con cocina propia, algo que el Partido non está atendendo—, y, como dicía, o Popular pues no está atendiendo—, y, que nos trasladaron desde a Consellería de como decía, lo que nos trasladaron desde Educación, a parte dun non rotundo, pois la Consellería de Educación, aparte de un foi que o seu modelo é outro, e é lícito, no rotundo, pues fue que su modelo es pero dígano así de claro: o seu modelo é otro, y es lícito, pero díganlo así de claro: outro, e o modelo do Partido Popular é un su modelo es otro, y el modelo del Partido modelo de cáterin. Popular es un modelo de cáterin.

Ben, nós estamos en absoluto desacordo Bueno, nosotros estamos en absoluto con esta decisión, con este modelo de desacuerdo con esta decisión, con este xestión. Apoiamos, desde logo, esta modelo de gestión. Apoyamos, desde reclamación das veciñas e dos veciños de luego, esta reclamación de las vecinas y Novo Mesoiro e no seu momento, tamén de los vecinos de Novo Mesoiro y en su cando sacamos a licitación o novo momento, también cuando sacamos a programa “Madrugadores” o que fixemos licitación el nuevo programa foi, xa, introducir menús ecolóxicos, “Madrugadores” lo que hicimos fue, ya, menús de proximidade e que ademais introducir menús ecológicos, menús de atendesen pois ás distintas circunstancias proximidad y que además atendieran pues das nenas e dos nenos, non?, cunha a las distintas circunstancias de las niñas dietista e cunha nutricionista pois que fai y de los niños, ¿no?, con una dietista y eses menús completamente adaptados. con una nutricionista pues que hace esos menús completamente adaptados.

E eu tamén quero que hoxe fagamos aquí Y yo también quiero que hoy hagamos unha reflexión, porque efectivamente os aquí una reflexión, porque efectivamente comedores nos centros de educación los comedores en los centros de educación infantil e primaria son moi necesarios pero infantil y primaria son muy necesarios en secundaria tamén, que parece que a pero en secundaria también, que parece veces nos esquecemos, non? E en que a veces nos olvidamos, ¿no? Y en secundaria ademais o Partido Popular na secundaria además el Partido Popular en nosa cidade tivo a de-sas-tro-sa decisión nuestra ciudad tuvo la de-sas-tro-sa de pechar un comedor, o comedor do decisión de cerrar un comedor, el Instituto de Elviña, que tivo que, unha vez comedor del Instituto de Elviña, que tuvo máis, o concello desta cidade dar unha que, una vez más, el ayuntamiento de esta solución para que puidesen ir esas nenas e ciudad dar una solución para que 214

nenos a comer ó Centro Cívico de Elviña pudieran ir esas niñas y niños a comer al e ter unha alternativa, e ter garantida esa Centro Cívico de Elviña y tener una tan necesaria comida. E digo tan necesaria alternativa, y tener garantizada esa tan porque creo que tampouco nos podemos necesaria comida. Y digo tan necesaria esquecer da relación que hai entre a porque creo que tampoco nos podemos pobreza e a alimentación saudable. As olvidar de la relación que hay entre la nenas e nenos que viven nunha situación pobreza y la alimentación saludable. Las vulnerable non teñen acceso a unha niñas y niños que viven en una situación comida saudable, por iso creo que esta vulnerable no tienen acceso a una comida cuestión non é unha cuestión menor. Si saludable, por eso creo que esta cuestión vemos os datos, vemos os informes de no es una cuestión menor. Si vemos los Oxfam, e o que están dicindo é datos, vemos los informes de Oxfam, y lo tremendamente alarmante. A pobreza que están diciendo es tremendamente infantil é para botarnos as mans á cabeza. alarmante. La pobreza infantil es para echarnos las manos a la cabeza.

Eu creo que aquí non caben Yo creo que aquí no caben contemplacións porque é certo que as contemplaciones porque es cierto que las nenas e nenos que están nas situacións niñas y niños que están en las situaciones máis vulnerables precisan ata catro más vulnerables necesitan hasta cuatro xeracións para chegar a ter uns ingresos generaciones para llegar a tener unos medios. ingresos medios.

Nós neste concello —e vouvos dicir catro Nosotros en este ayuntamiento —y os voy cousas e xa remato—, duplicamos as a decir cuatro cosas y ya finalizo—, becas comedor pasando de 700.000 € a duplicamos las becas comedor pasando 1.500.000 €; puxemos en marcha un de 700.000 € a 1.500.000 €; pusimos en programa novidoso que foi o programa de marcha un programa novedoso que fue el alimentación a menores en períodos non programa de alimentación a menores en lectivos, cando pechan os colexios; períodos no lectivos, cuando cierran los abrimos os “campacoles” nos centros colegios; abrimos los “campacoles” en escolares con comidas tamén; as nenas e los centros escolares con comidas nenos que son beneficiarias de bolsas también; las niñas y niños que son comedor nas súas escolas non pagan polas beneficiarias de becas de comedor en sus actividades extraescolares, e dende logo... escuelas no pagan por las actividades extraescolares, y desde luego...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Cameán, por Vaya finalizando, señora Cameán, por favor. favor.

Señora Cameán Calvete Señora Cameán Calvete

...Xa remato...é un orgullo, creo que ten ...Ya finalizo...es un orgullo, creo que que ser un orgullo para veciñas e veciños tiene que ser un orgullo para vecinas y 215

desta cidade ser a primeira cidade que vecinos de esta ciudad ser la primera máis inviste en gasto social. E non o digo ciudad que más invierte en gasto social. Y eu, non o di este goberno, dío a no lo digo yo, no lo dice este gobierno, lo liquidación do Ministerio de Facenda. dice la liquidación del Ministerio de Hacienda.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Procedemos á votación da moción. Procedemos a la votación de la moción.

Votación da primeira moción Votación de la primera moción presentada polo grupo municipal do presentada por el grupo municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) Partido Socialista (PSdeG-PSOE)

Seguidamente pola Presidencia Seguidamente por la Presidencia se sométese a votación a primeira moción somete a votación la primera moción presentada polo Grupo Municipal do presentada por el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE), Partido Socialista (PSdeG-PSOE), referida ao fomento da alimentación referida al fomento de la alimentación ecolóxica, producíndose o seguinte ecológica, produciéndose el siguiente resultado: resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Abstense o Grupo Municipal do Partido Se abstiene el Grupo Municipal del Popular (PP) (10 abstencións). Partido Popular (PP) (10 abstenciones).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Bloque Nacionalista Galego-Asembleas Bloque Nacionalista Galego-Asambleas Abertas (BNG-AA) (1 voto). Abiertas (BNG- AA) (1 voto).

Presidencia Presidencia

Pois queda aprobada a moción. Pues queda aprobada la moción.

76.- Moción referida ao fomento da 76.- Moción referida al fomento de la alimentación ecolóxica. alimentación ecológica. 216

Acordo Acuerdo

O Pleno da Corporación municipal da El Pleno de la Corporación municipal de Coruña insta o Goberno local a: A Coruña insta al Gobierno local a:

1.- Instar á Xunta de Galicia e á 1.- Instar a la Xunta de Galicia y a la Consellería de Educación que no proxecto Consellería de Educación que en el do novo CEIP de Novo Mesoiro se dote proyecto del nuevo CEIP de Novo dunha cociña que sirva para fomentar Mesoiro se dote de una cocina que sirva unha alimentación ecolóxica e de para fomentar una alimentación ecológica proximidade ao alumnado do centro y de proximidad al alumnado del centro escolar. Garantindo que no servizo de escolar. Garantizando que en el servicio comedor do CEIP de Novo Mesoiro se de comedor del CEIP de Novo Mesoiro se utilicen produtos frescos de tempada, de utilicen productos frescos de temporada, proximidade e ecolóxicos. de proximidad y ecológicos.

2.- Instar á Consellería de Educación para 2.- Instar a la Consellería de Educación que o CEIP de Novo Mesoiro conte con para que el CEIP de Novo Mesoiro cuente persoal contratado pola administración con personal contratado por la educativa tanto para a elaboración dos administración educativa tanto para la menús (cociñeiros e cociñeiras) como para elaboración de los menús (cocineros y a atención aos escolares e a xestión do cocineras) como para la atención a los servizo. O modelo actual obriga aos pais e escolares y la gestión del servicio. El nais representados nas ANPAS para modelo actual obliga a los padres y xestionar un servizo educativo madres representados en las AMPAS a complementario e non é o seu labor. gestionar un servicio educativo complementario y no es su labor.

3.- Instar á Xunta de Galicia e á 3.- Instar a la Xunta de Galicia y a la Consellería de Educación para que realice Consellería de Educación para que un plan integral nos CEIP da cidade e dote realice un plan integral en los CEIP de la de cociña aos centros que non a posúen. ciudad y dote de cocina a los centros que Así como que poña en marcha un plan de no la poseen. Así como que ponga en fomento de cociñas e comedores marcha un plan de fomento de cocinas y ecolóxicos. comedores ecológicos.

4.- Instar o Goberno municipal que poña 4.- Instar al Gobierno municipal que un plan de fomento de cociña e comedores ponga un plan de fomento de cocina y ecolóxicos nas escolas infantís da cidade, comedores ecológicos en las escuelas dotándoas de cociña e medios para poñer infantiles de la ciudad, dotándolas de en funcionamento estes comedores cocina y medios para poner en ecolóxicos nos devanditos centros. funcionamiento estos comedores ecológicos en dichos centros.

5.- Instar o Goberno municipal, á Xunta 5.- Instar al Gobierno municipal, a la 217

de Galicia e á Consellería de Educación a Xunta de Galicia y a la Consellería de recuperar a función pedagóxica do Educación a recuperar la función comedor escolar. Incorporando a pedagógica del comedor escolar. alimentación como contido curricular nos Incorporando la alimentación como plans dos centros. Os servizos de comedor contenido curricular en los planes de los e cociña dos CEIP e das escolas infantís centros. Los servicios de comedor y da nosa cidade deberán estar incluídos no cocina de los CEIP y de las escuelas proxecto educativo dos centros. Un infantiles de nuestra ciudad deberán estar proxecto educativo innovador e que incluidos en el proyecto educativo de los persiga metodoloxías respectuosas cos centros. Un proyecto educativo innovador escolares e as súas familias en ámbitos tan y que persiga metodologías respetuosas importantes como a alimentación e a vida con los escolares y sus familias en saudable. ámbitos tan importantes como la alimentación y la vida saludable.

Intervenciones Intervencións Presidencia Presidencia La siguiente moción, del Partido A seguinte moción, do Partido Socialista Socialista de Galicia (PSOE) es referida de Galicia (PSOE) é referida ao al cumplimiento de las peticiones cumprimento das peticións veciñais. vecinales.

Señor Dapena. Señor Dapena.

Segunda.- Moción referida ao Segunda.- Moción referida al cumprimento das peticións veciñais. cumplimiento de las peticiones vecinales.

Señor Dapena Varela Señor Dapena Varela

Grazas, señor alcalde. Gracias, señor alcalde.

Boas tardes. Saúdos os membros da Buenas tardes. Saludos a los miembros de Corporación, o persoal municipal, os la Corporación, al personal municipal, a medios de comunicación e os cidadáns los medios de comunicación y a los que nos seguen en directo e a través do ciudadanos que nos siguen en directo y a “streaming”. través del streaming.

O Partido Socialista presenta a moción a El Partido Socialista presenta la moción a fin de que o Pleno Municipal da Coruña fin de que el Pleno Municipal de A acorde: Coruña acuerde:

1. Instar o Goberno municipal a que poña 1. Instar al Gobierno municipal a que en marcha o Consello Social da cidade ponga en marcha el Consello Social de la anunciado no ano 2015 para os 100 ciudad anunciado en el año 2015 para los 218

primeiros días de goberno e que hoxe en 100 primeros días de gobierno y que hoy día non foi constituído. en día no ha sido constituido.

2. Instar o Goberno municipal a que poña 2. Instar al Gobierno municipal a que en marcha a división administrativa da ponga en marcha la división cidade en distritos anunciada no ano 2015 administrativa de la ciudad en distritos para os 100 primeiros días de goberno e anunciada en el año 2015 para los 100 que hoxe en día non se produciu. primeros días de gobierno y que hoy en día no se ha producido.

3. Instar o Goberno municipal a atender 3. Instar al Gobierno municipal a as peticións veciñais urxentes realizadas atender las peticiones vecinales urgentes en xuño de 2015 das cales están sen realizadas en junio de 2015 de las cuales realizar máis do 75% delas. están sin realizar más del 75% de ellas.

Presidencia Presidencia

Moi ben, pode proceder á defensa da Muy bien, puede proceder a la defensa de moción. la moción.

Señor Dapena Varela Señor Dapena Varela

Grazas. Gracias.

O día 26 de xuño do ano 2015, o Goberno El día 26 de junio del año 2015, el Municipal de Marea Atlántica reuniu ás Gobierno municipal de Marea Atlántica asociacións veciñais aquí mesmo, no reunió a las asociaciones vecinales aquí Salón de Plenos Municipal, como mismo, en el Salón de Plenos Municipal, escenificación —díxose— do Goberno de como escenificación —se dijo— del todos e todas. Un dos obxectivos do Gobierno de todos y todas. Uno de los encontro era que as asociacións veciñais objetivos del encuentro era que las trasladasen ao novo Goberno as asociaciones vecinales trasladasen al principais actuacións a realizar con nuevo Gobierno las principales urxencia para o desenvolvemento do seu actuaciones a realizar con urgencia para el labor, un labor que, tal e como se desarrollo de su labor, una labor que, tal y anunciou no devandito encontro, como se anunció en dicho encuentro, se centraríase nos cen primeiros días de centraría en los cien primeros días de goberno na constitución do consello gobierno en la constitución del consejo social da cidade e na división social de la ciudad y en la división administrativa da mesma en distritos. administrativa de la misma en distritos.

Catro anos despois, a vinte días de Cuatro años después, a veinte días de celebrarse as novas eleccións municipais, celebrarse las nuevas elecciones o balance de cumprimento das peticións municipales, el balance de cumplimiento veciñais urxentes, trasladadas ao de las peticiones vecinales urgentes, Executivo Local naquel encontro, é, desde trasladadas al Ejecutivo Local en aquel 219

logo, desastroso. Así por exemplo, os encuentro, es, desde luego, desastroso. Así veciños de Labañou, Oza-Gaiteira-Os por ejemplo, los vecinos de Labañou, Castros, Os Rosales, Visma ou Novo Oza-Gaiteira-Os Castros, Los Rosales, Mesoiro, non viron mellorada a súa Visma o Novo Mesoiro, no han visto comunicación mediante o transporte mejorada su comunicación mediante el público, tal e como solicitaban naquela transporte público, tal y como solicitaban data. en aquella fecha.

Tamén a falta de coordinación e diálogo También la falta de coordinación y entre o Goberno Municipal e a Xunta de diálogo entre el Gobierno municipal y la Galicia retardaron e lastraron a Xunta de Galicia han ralentizado y construción do novo colexio de Novo lastrado la construcción del nuevo colegio Mesoiro, que non estará listo ata o ano de Novo Mesoiro, que no estará listo hasta 2020. el año 2020.

Os veciños de Monelos continúan sen Los vecinos de Monelos continúan sin atopar solución á súa demanda para a encontrar solución a su demanda para la eliminación, por exemplo, do tapón eliminación, por ejemplo, del tapón urbanístico da rúa Joaquín Galiacho. urbanístico de la calle Joaquín Galiacho.

A Asociación de Veciños da Enseada do La Asociación de Vecinos de la Ensenada Orzán viu como se degradaba aínda máis del Orzán ha visto cómo se degradaba aún esa zona nestes catro anos. Á súa más esa zona en estos cuatro años. A su demanda de control do lecer nocturno demanda de control del ocio nocturno se sumábase o impulso da rehabilitación do sumaba el impulso de la rehabilitación del barrio e a humanización e reurbanización barrio y la humanización y reurbanización das súas rúas, e en catro anos non houbo de sus calles, y en cuatro años no ha nin unha soa intervención municipal no habido ni una sola intervención municipal espazo público do barrio e os en el espacio público del barrio y las investimentos en rehabilitación caeron en inversiones en rehabilitación han caído en cada exercicio. cada ejercicio.

Nada sabemos tampouco da escola Nada sabemos tampoco de la escuela infantil solicitada polos veciños de Monte infantil solicitada por los vecinos de Alto. Así mesmo, nada se sabe das obras Monte Alto. Asimismo, nada se sabe de de mellora da praza de Monte Alto, las obras de mejora de la plaza de Monte vinculadas ao proxecto do novo mercado. Alto, vinculadas al proyecto del nuevo E digo nada se sabe porque hoxe en día mercado. Y digo nada se sabe porque hoy carece de prazos, a pesar de fallarse o en día carece de plazos, a pesar de haberse concurso en maio do ano 2017. fallado el concurso en mayo del año 2017.

Os veciños dos Rosales continúan sen Los vecinos de Los Rosales continúan sin local social catro anos despois, tendo que local social cuatro años después, teniendo utilizar un despacho do Centro Cívico que utilizar un despacho del Centro Cívico dúas tardes á semana, un centro cívico en dos tardes a la semana, un centro cívico en cuxa xestión non participan a pesar de cuya gestión no participan pese a haberlo 220

solicitalo. Son, os veciños dos Rosales, solicitado. Son, los vecinos de los outro dos barrios nos que o Goberno Rosales, otro de los barrios en los que el Municipal fai pleno en canto a Gobierno municipal hace pleno en cuanto incumprimentos, un pleno en a incumplimientos, un pleno en incumprimentos que se repite nos Castros, incumplimientos que se repite en Los Castrillón ou o Agra do Orzán. No Agra Castros, Castrillón o el Agra del Orzán. do Orzan seguen sen ver cumprida a súa En el Agra del Orzan siguen sin ver demanda de apertura do Parque do cumplida su demanda de apertura del Observatorio e tampouco viron Parque del Observatorio y tampoco han executadas as súas melloras, as melloras visto ejecutadas sus mejoras, las mejoras dos espazos públicos do Ventorrillo, a de los espacios públicos del Ventorrillo, la asociación de veciños dese barrio, e en asociación de vecinos de ese barrio, y en San Diego continúan as queixas polo San Diego continúan las quejas por el estado do parque. Non foi proxectada estado del parque. No ha sido proyectada sequera nova escola infantil dos Castros. siquiera nueva escuela infantil de Os Castros.

É dicir, que o chorro de peticións veciñais Es decir, que el reguero de peticiones incumpridas é case interminable, como vecinales incumplidas es casi así vén constatando a candidata socialista interminable, como así viene constatando á Alcaldía, Inés Rey, nas súas reunións la candidata socialista a la Alcaldía, Inés cos veciños. Rey, en sus reuniones con los vecinos.

Desde logo, este será o primeiro mandato Desde luego, este será el primer mandato no que non se constrúa ningunha en el que no se construya ninguna infraestrutura social nova, ningunha infraestructura social nueva, ninguna escola infantil nova, ningún centro cívico escuela infantil nueva, ningún centro novo. Estes catro anos constituíron, por cívico nuevo. Estos cuatro años han tanto, un mandato perdido para as constituido, por tanto, un mandato perdido reivindicacións veciñais, un mandato para las reivindicaciones vecinales, un perdido para restablecer o diálogo entre o mandato perdido para restablecer el Goberno Municipal e as asociacións de diálogo entre el Gobierno municipal y las veciños, roto polo goberno do Partido asociaciones de vecinos, roto por el Popular. Un mandato perdido para gobierno del Partido Popular. Un mandato demostrar que era —como se pretendía perdido para demostrar que era —como se publicar— un goberno de todos e de pretendía publicitar— un gobierno de todas. todos y de todas.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Veira. Señora Veira.

221

Señora Veira González Señora Veira González

Desde o BNG indicar que imos absternos Desde el BNG indicar que nos vamos a nesta moción, non porque non esteamos abstener en esta moción, no porque no de acordo, que si o estamos, en que hai estemos de acuerdo, que sí lo estamos, en unha débeda histórica —como levamos que hay una deuda histórica —como insistindo durante todo este mandato, cos llevamos insistiendo durante todo este barrios da cidade, que xa acumulan oito mandato, con los barrios de la ciudad, anos, porque, evidentemente, os catro que ya acumulan ocho años, porque, anos do Partido Popular foron evidentemente, los cuatro años del absolutamente perdidos nese sentido—, Partido Popular fueron absolutamente senón porque a resolución da moción ou a perdidos en ese sentido—, sino porque la parte na que se insta ó Goberno Municipal resolución de la moción o la parte en la é un pouco un totum revolutum. Fala do que se insta al Gobierno municipal es un consello social da cidade, da división poco un totum revolutum. Habla del administrativa en distritos e de atender as consejo social de la ciudad, de la división peticións veciñais urxentes realizadas en administrativa en distritos y de atender xuño de 2015. las peticiones vecinales urgentes realizadas en junio de 2015.

Ben, nós, en canto ao consello social da Bien, nosotros, en cuanto al consejo cidade e á división administrativa da social de la ciudad y a la división cidade en distritos, xa temos manifestado administrativa de la ciudad en distritos, en moitísimas ocasións que somos ya hemos manifestado en muchísimas partidarios de reformular o Regulamento ocasiones que somos partidarios de Orgánico de Participación Cidadá da replantear el Reglamento Orgánico de cidade. De feito somos moi críticos con Participación Ciudadana de la ciudad. De ese consello social da cidade porque ese hecho somos muy críticos con ese consejo consello social da cidade recolle social de la ciudad porque ese consejo actualmente no Regulamento de social de la ciudad recoge actualmente en Participación Cidadá que hai membros el Reglamento de Participación que deberían ser designados directamente Ciudadana que hay miembros que pola Alcaldía, e iso non nos parece deberían ser designados directamente por precisamente algo democrático, e esa la Alcaldía, y eso no nos parece división administrativa da cidade en precisamente algo democrático, y esa distritos, a verdade é que si nese sentido división administrativa de la ciudad en este mandato foi un tempo perdido e distritos, la verdad es que sí en ese sentido cartos perdidos, porque se utilizaron este mandato fue un tiempo perdido y moitos cartos en procesos participativos dinero perdido, porque se utilizó mucho para ir aos barrios a preguntarlle á xente dinero en procesos participativos para ir cal é, cal entende que é o seu barrio, cal a los barrios a preguntarle a la gente cuál entende que é o seu distrito. Logo houbo es, cuál entiende que es su barrio, cuál un informe sobre os distritos que quedou entiende que es su distrito. Luego hubo un nun caixón e nunca máis se soubo del, e informe sobre los distritos que quedó en de feito non ten hoxe en día ningunha un cajón y nunca más se supo de él, y de repercusión, a nivel de funcionamento do hecho no tiene hoy en día ninguna 222

Concello, esa distribución por distritos. repercusión, a nivel de funcionamiento del Ayuntamiento, esa distribución por distritos.

Nós somos moi críticos con ese Nosotros somos muy críticos con ese Regulamento de Participación Cidadá que Reglamento de Participación Ciudadana aprobou no seu día o señor Francisco que aprobó en su día el señor Francisco Vázquez pouco menos que por un decreto Vázquez poco menos que por un decreto de Alcaldía, é dicir, sen consensualo co de Alcaldía, es decir, sin consensuarlo tecido social da cidade, e polo tanto non con el tejido social de la ciudad, y por lo imos votar a favor precisamente dunha tanto no vamos a votar a favor moción que insta a poñer en marcha ese precisamente de una moción que insta a regulamento. poner en marcha ese reglamento.

Por outra parte, estamos de acordo, Por otra parte, estamos de acuerdo, efectivamente, con ese déficit nos barrios efectivamente, con ese déficit en los da nosa cidade. Precisan unha barrios de nuestra ciudad. Necesitan una revitalización, precisan unha revitalización, necesitan una revitalización no espazo público, unha revitalización en el espacio público, una revitalización dos centros cívicos da nosa revitalización de los centros cívicos de cidade. Precisan unha revitalización en nuestra ciudad. Necesitan una materia de mobilidade, que é unha das revitalización en materia de movilidad, materias máis sangrantes que quedan que es una de las materias más pendentes deste mandato. Precisan sangrantes que quedan pendientes de este revitalización en materia de mercados. mandato. Necesitan revitalización en Sinalaba o señor Dapena algúns, como o materia de mercados. Señalaba el señor mercado de Monte Alto, que é Dapena algunos, como el mercado de inexplicable, tendo fallado o concurso de Monte Alto, que es inexplicable, habiendo ideas e tendo orzamento en 2018, como sido fallado el concurso de ideas y hoxe en día non se está construíndo ese teniendo presupuesto en 2018, cómo hoy mercado; en materia de beirarrúas, de en día no se está construyendo ese accesibilidade, etcétera, etcétera. mercado; en materia de aceras, de accesibilidad, etcétera, etcétera.

E teñen agora a cidade —entre aspas— Y tienen ahora la ciudad —entre “levantada”, como uns calquera, despois comillas— “levantada”, como unos de criticar a vella política polas actuacións cualquiera, después de criticar la vieja electoralistas de última hora. En catro política por las actuaciones electoralistas anos, a verdade é que envelleceu moi de última hora. En cuatro años, la verdad pronto a nova política, porque o que es que envejeció muy pronto la nueva estamos vendo en moitos barrios da nosa política, porque lo que estamos viendo en cidade é obras que se podían ter feito en muchos barrios de nuestra ciudad son todo o mandato, e que se están facendo obras que se podían haber hecho en todo agora. el mandato, y que se están haciendo ahora.

223

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya finalizando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

A xente non é parva. A xente dáse conta La gente no es tonta. La gente se da de que están vostedes obrando porque está cuenta de que están ustedes obrando acabando a lexislatura, ou o mandato, porque está acabando la legislatura, o el mellor dito. mandato, mejor dicho.

Presidencia Presidencia

Moi ben. Moitas grazas. Muy bien. Muchas gracias.

Señora Pazos. Señora Pazos.

Señora Pazo Meijide Señora Pazo Meijide

Señor Ferreiro, presume de cumprir o Señor Ferreiro, presume de haber 95% do seu programa. Se o seu programa cumplido el 95% de su programa. Si su incluía ter a cidade sucia, cumpriu. Se o programa incluía tener la ciudad sucia, ha seu programa incluía non recoller o lixo, cumplido. Si su programa incluía no cumpriu. Se o seu programa incluía recoger la basura, ha cumplido. Si su borrar só as pintadas que critican á programa incluía borrar solo las pintadas Marea, cumpriu. Se o seu programa que critican a la Marea, ha cumplido. Si su incluía incumprir reiteradamente o programa incluía incumplir reiteradamente período medio de pago ás empresas, el periodo medio de pago a las empresas, cumpriu. Se o seu programa incluía pagar ha cumplido. Si su programa incluía pagar máis de 40.000.000 de euros en facturas más de 40.000.000 de euros en facturas irregulares, cumpriu. Se o seu programa irregulares, ha cumplido. Si su programa incluía non executar máis do 70% do incluía no ejecutar más del 70% del Orzamento de investimentos, cumpriu. Se Presupuesto de inversiones, ha cumplido. o seu programa incluía anular o Si su programa incluía anular el Remanso, Remanso, a praza de Monte Alto ou o la plaza de Monte Alto o el polideportivo polideportivo do Castrillón e non facer del Castrillón y no hacer nada a cambio, nada a cambio, cumpriu. Se o seu ha cumplido. Si su programa incluía programa incluía ignorar as 3.200 ignorar las 3.200 firmas de los vecinos de sinaturas dos veciños da Falperra para la Falperra para que el centro de salud se que o centro de saúde se faga en Santa haga en Santa Lucía, ha cumplido. Si su Lucía, cumpriu. Se o seu programa programa incluía no ejecutar los incluía non executar os Orzamentos Presupuestos participativos, ha cumplido. participativos, cumpriu. Se o seu Si su programa incluía ser la ciudad programa incluía ser a cidade galega gallega donde menos bajó el paro general, onde menos baixou o paro xeral, o paro el paro femenino y el paro juvenil, ha feminino e o paro xuvenil, cumpriu. Se o cumplido. Si su programa incluía viajar en 224

seu programa incluía viaxar en Audi Audi oficial del Ayuntamiento con chófer oficial do Concello con chofer municipal, municipal, ha cumplido. Si su programa cumpriu. Se o seu programa incluía incluía realojar a menos familias y realoxar a menos familias e privatizar o privatizar el servicio por más de un millón servizo por máis dun millón de euros, de euros, ha cumplido. Si su programa cumpriu. Se o seu programa incluía incluía ingresar la mitad de licencias ingresar a metade de licenzas urbanísticas urbanísticas y comerciales, ha cumplido. e comerciais, cumpriu. Se o seu programa Si su programa incluía contratar incluía contratar concertos pagando o conciertos pagando el doble que en otras dobre que noutras cidades, cumpriu. Se o ciudades, ha cumplido. Si su programa seu programa incluía non cambiar nin incluía no cambiar ni una línea de bus unha liña de bus urbano, cumpriu. Se o urbano, ha cumplido. Si su programa seu programa incluía non facer unha incluía no hacer una escuela infantil, ni un escola infantil, nin un centro cívico, nin centro cívico, ni un centro de día, ni un un centro de día, nin un parque, nin unha parque, ni una instalación deportiva, ha instalación deportiva, cumpriu. Se o seu cumplido. Si su programa incluía comprar programa incluía comprar irregularmente irregularmente pisitos a sus colegas, ha pisiños os seus colegas, cumpriu. Se o seu cumplido. Si su programa incluía programa incluía conceder o uso da conceder el uso de la antigua prisión a una antiga prisión a unha asociación afín con asociación afín con bases a medida, ha bases a medida, cumpriu. Se o seu cumplido. Si su programa incluía que no programa incluía que non dimitisen dimitiesen concejales imputados concelleiros imputados xudicialmente por judicialmente por prevaricación, ha prevaricación, cumpriu. Se o seu cumplido. Si su programa incluía cerrar programa incluía pechar as portas e las puertas y ventanas de Mª Pita a los xanelas de Mª Pita os veciños, cumpriu. vecinos, ha cumplido.

Pregunte os veciños da praza de Portugal, Pregunte a los vecinos de la plaza de Paseo de Rolda e Paseo das Pontes, que Portugal, Paseo de Ronda y Paseo de levan máis de dous anos esperando Puentes, que llevan más de dos años contestación ás súas denuncias polo esperando contestación a sus denuncias aparcamento en dobre fila da zona, e aquí por el aparcamiento en doble fila de la ten todo o que presentaron durante estes zona, y aquí tiene todo lo que han dous anos. presentado durante estos dos años.

E desde logo, tamén hai que felicitar o Y desde luego, también hay que felicitar Partido Socialista, por ser responsables al Partido Socialista, por ser responsables destes cumprimentos. Regaláronlle a de estos cumplimientos. Le regalaron la Alcaldía o 13 de xuño de 2015 e estiveron Alcaldía el 13 de junio de 2015 y anestesiados durante catro anos. De estuvieron anestesiados durante cuatro súpeto espertaron fai un par de semanas e años. De repente despertaron hace un par hoxe traen esta moción de incumprimento. de semanas y hoy traen esta moción de incumplimiento.

Por que non fixeron nada durante todo ¿Por qué no hicieron nada durante todo 225

este tempo para obrigar á Marea para este tiempo para obligar a la Marea a cumprir as súas promesas usando a súa cumplir sus promesas usando su condición condición de socio prioritario e de muleta de socio prioritario y de muleta del do Goberno? Vostedes son cómplices, Gobierno? Ustedes son cómplices, señores señores do Partido Socialista, deste del Partido Socialista, de este desgobierno desgoberno e seguirán da man se se y seguirán de la mano si se siguen seguen necesitando mutuamente. necesitando mutuamente.

Desde o Partido Popular o que queremos Desde el Partido Popular lo que queremos é unha cidade máis limpa para que a es una ciudad más limpia para que la OCU OCU non nos saque as cores; unha cidade no nos saque los colores; una ciudad con con máis actividade económica, con máis más actividad económica, con más apoyo apoio ás empresas que comezan e tamén a las empresas que comienzan y también a ás xa asentadas; unha cidade máis las ya asentadas; una ciudad más saudable, cun novo hospital; unha cidade saludable, con un nuevo hospital; una máis deportiva,… ciudad más deportiva,…

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Pazos, por favor. Vaya terminando, señora Pazos, por favor.

Señora Pazo Meijide Señora Pazo Meijide

…xerando… si, agora mesmo, ...xerando …generando… sí, ahora mismo, eventos de primeiro nivel e construíndo …generando eventos de primer nivel y unha nova cidade, unha Coruña que construyendo una nueva ciudad, una consinta o seu centro histórico, unha Coruña que mime su casco histórico, una cidade cunha mobilidade á altura dunha ciudad con una movilidad a la altura de capital europea, unha cidade máis verde e una capital europea, una ciudad más verde azul, con máis parques, máis corredores y azul, con más parques, más corredores verdes e mellor relacionada co mar. verdes y mejor relacionada con el mar.

Os coruñeses merecémonos moito máis, Los coruñeses nos merecemos mucho merecémonos unha Coruña imparable. más, nos merecemos una Coruña imparable.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Delso. Señora Delso.

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

Si, grazas, Alcalde. Sí, gracias, Alcalde. 226

Boa tarde de novo. Teño que comezar Buenas tardes de nuevo. Tengo que dicindo que esta moción é un comenzar diciendo que esta moción es un despropósito, é unha irresponsabilidade despropósito, es una irresponsabilidad que só busca confundir e que denota o que solo busca confundir y que denota el descoñecemento que ten o Partido desconocimiento que tiene el Partido Socialista do estado da cidade e das Socialista del estado de la ciudad y de las intervencións realizadas por este goberno intervenciones realizadas por este en todos os barrios, traballadas man a man gobierno en todos los barrios, trabajadas coas entidades e a veciñanza. mano a mano con las entidades y la vecindad.

Sabedes que o noso xeito de facer política Sabéis que nuestra manera de hacer é a proximidade, o diálogo e a escoita política es la cercanía, el diálogo y la constante coas entidades e as canles de escucha constante con las entidades y los participación activadas neste mandato, canales de participación activados en este como os “Dillo ti” ou os Orzamentos mandato, como los “Dillo Ti” o los participativos. En definitiva, a aposta Presupuestos participativos. En definitiva, decidida por garantir a participación de la apuesta decidida por garantizar la toda a cidadanía nos asuntos públicos, o participación de toda la ciudadanía en los cal —non nos cansaremos de dicilo— é un asuntos públicos, lo cual —no nos dereito que as administracións públicas cansaremos de decirlo— es un derecho debemos garantir goberne quen goberne. que las administraciones públicas debemos garantizar gobierne quien gobierne.

Dous apuntes sobre o consello social e a Dos apuntes sobre el consejo social y la división administrativa en distritos. división administrativa en distritos. Evidentemente iso pasa por reformar o Evidentemente eso pasa por reformar el Regulamento Orgánico de Participación Reglamento Orgánico de Participación Cidadá na liña comentada pola señora Ciudadana en la línea comentada por la Avia. Sabedes que o traballo está feito e señora Avia. Sabéis que el trabajo está que a proposta está enriba da mesa dende hecho y que la propuesta está encima de o ano 2017, e que se non se fixo a la mesa desde el año 2017, y que si no se modificación é porque non houbo a hizo la modificación es porque no hubo la vontade política —tampouco do Partido voluntad política —tampoco del Partido Socialista— para levalo a termo. Sabedes Socialista— para llevarlo a término. tamén que a pesares diso —e matizo as Sabéis también que a pesar de eso —y palabras da señora Veira— o mapa de matizo las palabras de la señora Veira— distritos é unha ferramenta útil que el mapa de distritos es una herramienta levamos anos utilizando nos Orzamentos útil que llevamos años utilizando en los participativos ou no programa “A pé de Presupuestos participativos o en el barrio”, entre outros. programa “A pé de barrio”, entre otros.

E como do que se trata é de desmontar Y como de lo que se trata es de desmontar falacias, propóñovos repasar xuntas falacias, os propongo repasar juntas 227

algunhas das demandas veciñais algunas de las demandas vecinales abordadas neste mandato que —dito polos abordadas en este mandato que —dicho veciños e veciñas dos barrios— levaban por los vecinos y vecinas de los barrios— sen resolver toda a vida. llevaban sin resolver toda la vida.

No barrio do Castrillón: rúa Monte das En el barrio del Castrillón: calle Monte Moas e rúa Montiño; rúa Marola e rúa da das Moas y calle Montiño; calle Marola Torre, en Monte Alto. Na Agra do Orzán, y calle de la Torre, en Monte Alto. En el rúa Páramo, rúa Meira, Vila de Negreira e Agra del Orzán, calle Páramo, calle Almirante Mourelle, reurbanización de Meira, Vila de Negreira y Almirante Palavea Vella, obras de accesibilidade Mourelle, reurbanización de Palavea peonil ó núcleo de Santa Xema, Vieja, obras de accesibilidad peatonal al reurbanización do Camiño do Correlo, rúa núcleo de Santa Xema, reurbanización del Aldea; rúa Muíño do Vento, en Feáns; Camino del Correlo, calle Aldea; calle reurbanización de Nostián e construción, Muíño do Vento, en Feáns; despois de décadas agardando, do reurbanización de Nostián y construcción, itinerario peonil pola estrada do Butano después de décadas esperando, del que arrancará esta mesma semana; retirada itinerario peatonal por la carretera del dos tapóns urbanísticos na avenida de Butano que arrancará esta misma Monelos, obras no Polígono da Grela, semana; retirada de los tapones rotondas e espazos de descanso; rúa urbanísticos en la avenida de Monelos, Barral, en San Pedro de Visma; Camiño obras en el Polígono de la Grela, do Cura, nos Rosais, iniciamos a rotondas y espacios de descanso; calle modificación de planeamento Barral, en San Pedro de Visma; Camino recentemente, e renovación do firme e del Cura, en los Rosales, iniciamos la asfaltado do barrio; sancións á propiedade modificación de planeamiento do edificio da avenida de Oza por non recientemente, y renovación del firme y facerse cargo do seu estado de asfaltado del barrio; sanciones a la conservación; reclamo veciñal histórico: propiedad del edificio de la avenida de as liñas 12 e 12A e 17 chegaron por fin ao Oza por no hacerse cargo de su estado de Hospital Materno; multiplicamos os conservación; reclamo vecinal histórico: quilómetros de carril bici, os usuarios de las líneas 12 y 12A y 17 llegaron por fin Bicicoruña subiron un 50% dende a al Hospital Materno; multiplicamos los apertura dos carrís bici; baixamos as kilómetros de carril bici, los usuarios de tarifas do transporte público e Bicicoruña subieron un 50% desde la implantamos a gratuidade para menores de apertura de los carriles bici; bajamos las trece anos e transbordo gratuíto, que iso tarifas del transporte público e fixo que aumentase un 5% o número de implantamos la gratuidad para menores usuarios do transporte público; obras de de trece años y trasbordo gratuito, que saneamento e alcantarillado por toda a eso hizo que aumentara un 5% el número cidade que permitiron a eliminación do de usuarios del transporte público; obras 80% dos verquidos á Ría do Burgo, de saneamiento y alcantarillado por toda dotando a moitos veciños e veciñas da la ciudad que permitieron la eliminación periferia de servizos básicos que ata o del 80% de los vertidos a la Ría del momento non tiñan; repavimentacións Burgo, dotando a muchos vecinos y varias por toda a cidade como a que xa vecinas de la periferia de servicios 228

mencionei dos Rosais e Rolda de Outeiro; básicos que hasta el momento no tenían; reurbanización do Polígono de San Roque repavimentaciones varias por toda la en Náutica; demolición da Conserveira ciudad como la que ya mencioné de los Celta. Rosales y Ronda de Outeiro; reurbanización del Polígono de San Roque en Náutica; demolición de la Conservera Celta.

Falastes de gasto social na moción, pero Hablasteis de gasto social en la moción, esquecedes o dato máis importante: somos pero olvidáis el dato más importante: a cidade galega con maior gasto social, somos la ciudad gallega con mayor gasto 105€ por habitante. Fai cantos anos se fala social, 105€ por habitante. ¿Hace cuantos da demolición do viaduto da Rolda de años se habla de la demolición del Nelle? Lémbrovos que este proxecto xa o viaducto de la Ronda de Nelle? Os puxo en marcha, aprobamos a recuerdo que este proyecto ya lo puso en autorización de gasto na última Xunta de marcha, aprobamos la autorización de Goberno e as obras comezarán este gasto en la última Junta de Gobierno y las mesmo ano. obras comenzarán este mismo año.

Falades de que nunca... Habláis de que nunca...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Delso, por favor. Vaya finalizando, señora Delso, por favor.

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

...se construíron infraestruturas sociais e ...se construyeron infraestructuras esquecedes que abrimos tres sociales y olvidáis que abrimos tres infraestruturas sociais: Faro de Oza e infraestructuras sociales: Faro de Oza y locais de Novo Mesoiro que xa foron locales de Novo Mesoiro que ya fueron utilizadas por máis de tres mil veciños e utilizadas por más de tres mil vecinos y veciñas da nosa cidade; as naves do vecinas de nuestra ciudad; las naves del Metrosidero, o primeiro equipamento para Metrosidero, el primer equipamiento para a mocidade. la juventud.

Estas son só algunhas das intervencións Estas son solo algunas de las que podedes consultar, como sabedes, no intervenciones que podéis consultar, como visor de obras que está en constante sabéis, en el visor de obras que está en actualización. constante actualización.

E remato xa dicindo que lembren, tamén, Y finalizo ya diciendo que recuerden, que a peonalización fíxose coa también, que la peatonalización se hizo constitución dunha mesa cidadá da Cidade con la constitución de una mesa Vella, con todas as entidades do barrio, ciudadana de la Ciudad Vieja, con todas 229

como así tamén se fixo a reordenación das las entidades del barrio, como así también terrazas coas entidades de hostaleiros, se hizo la reordenación de las terrazas entidades de diversidade funcional, con las entidades de hosteleros, entidades asociación de condutores de ambulancias. de diversidad funcional, asociación de conductores de ambulancias.

E para rematar xa, permítanme... Y para finalizar ya, permítanme...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Delso, por favor. Termine ya, señora Delso, por favor.

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

...que lles suxira reflexionar, compañeiros ...que les sugiera reflexionar, compañeros e compañeiras do Partido Socialista, sobre y compañeras del Partido Socialista, a súa estratexia de confusión, polo ben da sobre su estrategia de confusión, por el cidade e sobre todo, polo respecto á bien de la ciudad y sobre todo, por el veciñanza de todos os barrios, que por fin respeto a la vecindad de todos los barrios, viron solventadas demandas históricas. que por fin vieron solventadas demandas históricas.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Procedemos á votación da moción. Procedemos a la votación de la moción.

Votación da segunda moción Votación de la segunda moción presentada polo grupo municipal do presentada por el grupo municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) Partido Socialista (PSdeG-PSOE)

Seguidamente pola Presidencia Seguidamente por la Presidencia se sométese a votación a segunda moción somete a votación la segunda moción presentada polo Grupo Municipal do presentada por el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE), Partido Socialista (PSdeG-PSOE), referida ao cumprimento das peticións referida al cumplimiento de las veciñais, producíndose o seguinte peticiones vecinales, produciéndose el resultado: siguiente resultado:

Vota en contra o Grupo Municipal de Vota en contra el Grupo Municipal de Marea Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del 230

Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Abstense o Grupo Municipal do Bloque Se abstiene el Grupo Municipal del Nacionalista Galego-Asembleas Abertas Bloque Nacionalista Galego-Asambleas (BNG-AA) (1 abstención). Abiertas (BNG- AA) (1 abstención).

Presidencia Presidencia

Queda aprobada a moción. Queda aprobada la moción.

77.- Moción referida ao cumprimento 77.- Moción referida al cumplimiento de das peticións veciñais. las peticiones vecinales.

Acordo Acuerdo

O Pleno da Corporación municipal da El Pleno de la Corporación municipal de Coruña insta o Goberno local a: A Coruña insta al Gobierno local la:

1. Instar o Goberno municipal a que 1. Instar al Gobierno municipal a poña en marcha o Consello Social da que ponga en marcha el Consejo Social de cidade anunciado no ano 2015 para os 100 la ciudad anunciado en el año 2015 para primeiros días de goberno e que hoxe en los 100 primeros días de gobierno y que día non foi constituído. hoy en día no fue constituido.

2. Instar o Goberno municipal a que 2. Instar al Gobierno municipal a poña en marcha a división administrativa que ponga en marcha a división da cidade en distritos anunciada no ano administrativa de la ciudad en distritos 2015 para os 100 primeiros días de anunciada en el año 2015 para los 100 goberno e que hoxe en día non se primeros días de gobierno y que hoy en produciu. día no se produjo.

3. Instar o Goberno municipal a 3. Instar al Gobierno municipal a atender as peticións veciñais urxentes atender las peticiones vecinales urgentes realizadas en xuño de 2015 das cales están realizadas en junio de 2015 de las cuales sen realizar máis do 75% delas. están sin realizar más del 75% de ellas.

Intervencións Intervenciones

Presidencia Presidencia

A seguinte moción corresponde ao Partido La siguiente moción corresponde al Popular e é relativa a actuacións do Estado Partido Popular y es relativa a 231

na cidade. actuaciones del Estado en la ciudad.

Señor Lorenzo. Señor Lorenzo.

MOCIÓN PRESENTADA POLO MOCIONES PRESENTADAS POR El GRUPO MUNICIPAL DO PARTIDO GRUPO MUNICIPAL DEL PARTIDO POPULAR (PP) POPULAR (PP)

Moción relativa a actuacións do Estado Primera.- Moción relativa la actuaciones na cidade. del Estado en la ciudad.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

Grazas, señor Alcalde. Gracias, señor Alcalde.

A Corporación Municipal da Coruña en La Corporación Municipal de La Coruña Pleno acorda: en Pleno acuerda:

Primeiro.- Manifestar o rexeitamento da Primero.- Manifestar el rechazo de la Corporación ao Proxecto da Lei de Corporación al Proyecto de la Ley de Orzamentos Xerais do Estado para o Presupuestos Generales del Estado para el 2019 presentado polo Goberno de España 2019 presentado por el Gobierno de por ser irreais e absolutamente España por ser irreales y absolutamente discriminatorios para Galicia en xeral e discriminatorios para Galicia en general y especialmente para o Concello da especialmente para el Ayuntamiento de La Coruña. Coruña.

Instar os grupos parlamentarios do Instar a los grupos parlamentarios del Congreso dos Deputados e do Senado á Congreso de los Diputados y del Senado a modificación destes Orzamentos, de tal la modificación de estos Presupuestos, de forma que, cando menos, se manteña o tal forma que, cuando menos, se mantenga nivel de investimento para Galicia el nivel de inversión para Galicia recogido recollido na Lei de Orzamentos Xerais do en la Ley de Presupuestos Generales del Estado de 2018 e se inclúan as partidas Estado de 2018 y se incluyan las partidas suficientes para iniciar, continuar ou suficientes para iniciar, continuar o finalizar as obras en ferrocarrís, autovías finalizar las obras en ferrocarriles, e estradas comprometidas e recollidas en autovías y carreteras comprometidas y orzamentos anteriores… recogidas en presupuestos anteriores…

Presidencia Presidencia

Señor Lorenzo, perdón, non é a moción Señor Lorenzo, perdón, no es la moción rexistrada, esta. Ou polo menos non é a registrada, esta. O por lo menos no es la que teño eu. A que teño eu comeza con: que tengo yo. La que tengo yo comienza instar o Goberno do Estado a garantir en con: instar al Gobierno del Estado a 2019 o financiamento axeitado para a garantizar en 2019 la financiación 232

ecxecución sen máis demora das grandes adecuada para la ejecución sin más infraestruturas na nosa cidade. demora de las grandes infraestructuras en nuestra ciudad.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

Non. No.

Presidencia Presidencia

Si (Risas). Esta é a que teño eu como Sí (Risas). Esta es la que tengo yo como rexistrada, non a que vostede está lendo. registrada, no la que usted está leyendo. Creo que é unha que se aprobou hai varios Creo que es una que se aprobó hace plenos. varios plenos.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

É a que me deron a min. Es la que me dieron a mí.

Presidencia Presidencia

Eu se quere lle paso a miña copia. Yo se quiere le paso mi copia.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

Vale. Quedou dito. Vale. Quedó dicho. (Risas)

Desculpe un momento, señor alcalde. Disculpe un momento, señor Alcalde.

Presidencia Presidencia

A min, a que me chegou por correo A mí, la que me llegó por correo electrónico non era esa e a que estamos... electrónico no era esa y la que estamos...

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

Como é moi parecida, volvo empezar, se Como es muy parecida, vuelvo a empezar, non lle importa. si no le importa.

(Risas) (Risas)

Presidencia Presidencia

Bueno, si por parecida entendemos criticar Bueno, si por parecida entendemos o Goberno de España, si. criticar al Gobierno de España, sí.

233

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

Instar o Goberno do Estado a: Instar al Gobierno del Estado a:

1. Garantir no 2019 o financiamento 1. Garantizar en el 2019 la adecuado para a execución sen máis financiación adecuada para la ejecución demora das grandes infraestruturas na sin más demora de las grandes nosa cidade, como o vial 18, a infraestructuras en nuestra ciudad, como remodelación de Alfonso Molina, a el vial 18, la remodelación de Alfonso ampliación da ponte da Pasaxe, a Cuarta Molina, la ampliación del puente del Rolda, a ampliación da terminal de Pasaje, la Cuarta Ronda, la ampliación de Alvedro, a estación Intermodal, a chegada la terminal de Alvedro, la estación do AVE, o saneamento da ría do Burgo, Intermodal, la llegada del AVE, el etc., que desaparecían ou quedaban saneamiento de la ría de O Burgo, etc., reducidas á mínima expresión no que desaparecían o quedaban reducidas a Proxecto de Orzamentos Xerais do Estado la mínima expresión en el Proyecto de para o 2019 elaborado polo Goberno de Presupuestos Generales del Estado para el Pedro Sánchez e que contaron co voto a 2019 elaborado por el Gobierno de Pedro favor da Marea, sendo rexeitados polo Sánchez y que contaron con el voto a anterior Congreso dos Deputados. favor de la Marea, siendo rechazados por el anterior Congreso de los Diputados.

2. Garantir o investimento para a 2. Garantizar la inversión para la conexión ferroviaria co porto exterior de conexión ferroviaria con el puerto exterior Punta Langosteira e a súa licitación en de Punta Langosteira y su licitación en 2019, así como a condonación ou medidas 2019, así como la condonación o medidas equivalentes, do préstamo concedido por equivalentes, del préstamo concedido por Portos do Estado á Autoridade Portuaria Puertos del Estado a la Autoridad para a construción do porto exterior e así Portuaria para la construcción del puerto finalizar coa discriminación socialista ao exterior y así finalizar con la perdoar a débeda de 300 millóns de euros discriminación socialista al haber ao porto de e non á Coruña. perdonado la deuda de 300 millones de euros al puerto de Valencia y no a La Coruña.

3. Promover medidas de política 3. Promover medidas de política industrial que contribúan á continuidade industrial que contribuyan a la continuidad da actividade das industrias de la actividad de las industrias electrointensivas, incluíndo a aprobación electrointensivas, incluyendo la da reforma do Estatuto que concrete aprobación de la reforma del Estatuto que medidas para a creación dun marco concrete medidas para la creación de un estable que garanta a viabilidade destas marco estable que garantice la viabilidad empresas e o mantemento de empregos, de estas empresas y el mantenimiento de tras o incumprimento de Pedro Sánchez empleos, tras el incumplimiento de Pedro de aprobalo antes das pasadas eleccións Sánchez de aprobarlo antes de las pasadas xerais. elecciones generales. 234

Ás vinte horas e cinco minutos sae do A las veinte horas y cinco minutos sale Salón de Sesións o señor Sande García. del Salón de Sesiones el señor Sande García.

Presidencia Presidencia

Moi ben, pois pode proceder á defensa Muy bien, pues puede proceder a la desta moción. defensa de esta moción.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

En primeiro lugar, boas tardes a todos. En primer lugar, buenas tardes a todos.

Grazas, señor Alcalde, pola súa Gracias, señor Alcalde, por su comprensión. comprensión.

Nós o que presentamos é unha moción Nosotros lo que hemos presentado es una respecto a os Orzamentos Xerais do moción respecto a los Presupuestos Estado que eu creo que foron coñecidos Generales del Estado que yo creo que por todos, porque houbo un clamor de fueron conocidos por todos, porque hubo toda a clase política galega respecto a un clamor de toda la clase política gallega este desprezo por parte do Goberno respecto a este desprecio por parte del socialista ás grandes infraestruturas, non Gobierno socialista a las grandes só de Galicia senón tamén da Coruña. infraestructuras, no solo de Galicia sino también de La Coruña.

A min o que máis me chamou a atención A mí lo que más me llamó la atención de de todo aquel proceso que vivimos alí todo aquel proceso que vivimos allí —mesmo tivemos reunións os distintos —incluso tuvimos reuniones los distintos grupos políticos, entre eles participaron grupos políticos, entre ellos participaron mesmo algúns membros do Partido incluso algunos miembros del Partido Socialista, deputados que estaban tamén Socialista, diputados que estaban también ofendidos, indignados con esta falta… ou ofendidos, indignados con esta falta… o este desprezo por parte do Goberno este desprecio por parte del Gobierno socialista, do Goberno de Pedro Sánchez socialista, del Gobierno de Pedro Sánchez con Galicia e coa Coruña— que á hora da con Galicia y con La Coruña— que a la verdade, cando chegou a hora da votación hora de la verdad, cuando llegó la hora de estes Orzamentos foron votados polos la votación estos Presupuestos fueron membros do Partido Socialista e tamén, votados por los miembros del Partido por suposto, polos deputados de Podemos, Socialista y también, por supuesto, por los excepto por unha, unha persoa que como diputados de Podemos, excepto por una, ela dixo: eu vou salvar a miña dignidade una persona que como ella dijo: yo voy a porque non vou permitir este machadazo salvar mi dignidad porque no voy a respecto a Galicia. Comparada con permitir este hachazo respecto a Galicia. outras Comunidades Autónomas, como Comparada con otras Comunidades 235

poida ser Cataluña, ou como pode ser Autónomas, como pueda ser Cataluña, o Andalucía, ou como pode ser Valencia, como puede ser Andalucía, o como puede que aumentaron considerablemente a súa ser Valencia, que aumentaron partida orzamentaria e con todo Galicia considerablemente su partida viu rebaixada a súa partida orzamentaria presupuestaria y sin embargo Galicia vio a máis do 20%. rebajada su partida presupuestaria a más del 20%.

E eu non sei o por que deste desprezo. Eu Y yo no sé el por qué de este desprecio. non entendo por que o señor Pedro Yo no entiendo por qué el señor Pedro Sánchez ten este desprezo por Galicia. Sánchez tiene este desprecio por Galicia. Demostrouno sempre, demostrouno… Lo ha demostrado siempre, lo ha mesmo non veu a Galicia. Veu unha vez demostrado… incluso no ha venido a como presidente dun partido político a un Galicia. Ha venido una vez como mitin pero non como presidente do presidente de un partido político a un Goberno, e todos vimos e fomos mitin pero no como presidente del conscientes, e a prensa reflectiuno, como Gobierno, y todos vimos y fuimos foi o seu desprezo, por exemplo, os conscientes, y la prensa lo reflejó, cómo traballadores de Alcoa que estaban na fue su desprecio, por ejemplo, a los porta pedindo unha entrevista con el e con trabajadores de Alcoa que estaban en la todo nin sequera accedeu a achegarse a puerta pidiendo una entrevista con él y sin eles. Estes traballadores de Alcoa que se embargo ni siquiera accedió a acercarse a lles prometeu tamén un estatuto para as ellos. Estos trabajadores de Alcoa que se empresas electrointensivas, que se les prometió también un estatuto para las comprometeron, que antes das eleccións empresas electrointensivas, que se ese estatuto ía ser aprobado e vemos que comprometieron, que antes de las a día de hoxe isto foi unha mentira máis elecciones ese estatuto iba a ser aprobado do Goberno de Pedro Sánchez, cando y vemos que a día de hoy esto ha sido una todos sabemos que o 1 de xuño finaliza o mentira más del Gobierno de Pedro prazo que lle deu a empresa, destes seis Sánchez, cuando todos sabemos que el 1 meses de ampliación a fin de poder de junio finaliza el plazo que le dio la atopar, ou de buscar unha solución para empresa, de estos seis meses de facer moito máis atractivas estas ampliación a fin de poder encontrar, o de empresas para un futuro investidor. buscar una solución para hacer mucho más atractivas estas empresas para un futuro inversor.

Pero isto é un pouco a tónica que vemos Pero esto es un poco la tónica que vemos en Madrid, é a mesma tónica que vemos en Madrid, es la misma tónica que vemos na cidade da Coruña. O Partido en la ciudad de La Coruña. El Partido Socialista, eu aquí estou a ver neste Socialista, yo aquí estoy viendo en este Pleno, criticou durante estes últimos Pleno, ha criticado durante estos últimos Plenos toda a política das Mareas e con Plenos toda la política de las Mareas y sin todo ao final —hai que dicilo— durante embargo al final —hay que decirlo— estes catro anos eles son os cómplices durante estos cuatro años ellos son los necesarios, os que apoiaron a este cómplices necesarios, los que han 236

Goberno da Marea. Eu sempre dixen: apoyado a este Gobierno de la Marea. Yo votar á Marea é votar o Partido siempre dije: votar a la Marea es votar al Socialista, votar o Partido Socialista é Partido Socialista, votar al Partido votar á Marea. Agora que veñen unhas Socialista es votar a la Marea. Ahora que eleccións municipais, pois eu creo que a vienen unas elecciones municipales, pues xente terá que ver as consecuencias do yo creo que la gente tendrá que ver las que produce o seu voto, porque realmente consecuencias de lo que produce su voto, o que non cabe na cabeza é que poidamos porque realmente lo que no cabe en la estar outros catro anos máis con esta cabeza es que podamos estar otros cuatro parálise dun goberno máis ou menos años más con esta parálisis de un gobierno bipartito, sen selo oficialmente, porque, más o menos bipartito, sin serlo non digo que non gobernasen, pero si que oficialmente, porque, no digo que no apoiasen. hayan gobernado, pero sí que hayan apoyado.

E ademais a vostedes éncheselles a boca Y además a ustedes se les llena la boca co Orzamento. Eu ás veces pensei: se con el Presupuesto. Yo a veces pensé: a lo cadra ó señor Sánchez, os do Partido mejor al señor Sánchez, los del Partido Socialista de Galicia, de Coruña, dinlle: Socialista de Galicia, de Coruña, le dicen: mira, non invistas na cidade porque total mira, no inviertas en la ciudad porque dá o mesmo. Dá o mesmo a partida total da lo mismo. Da lo mismo la partida orzamentaria que poñas porque ao final presupuestaria que pongas porque al final nesta cidade os da Marea van boicotear en esta ciudad los de la Marea van a todos os proxectos de calquera boicotear todos los proyectos de cualquier Administración respecto a cidade. Vímolo Administración respecto a la ciudad. Lo co que pasou con Alfonso Molina, que hemos visto con lo que ha pasado con sendo unha infraestrutura que estaba a Alfonso Molina, que siendo una piques de facerse fai catro anos, levamos infraestructura que estaba a punto de catro anos parada, ou a intermodal. hacerse hace cuatro años, llevamos cuatro años parada, o la intermodal.

Ás vinte horas e oito minutos entra no A las veinte horas y ocho minutos entra Salón de Sesións o señor Sande García. en el Salón de Sesiones el señor Sande García.

Pero tamén aquí oín… porque a min Pero también aquí oí… porque a mí me fanme graza vostedes cando falan hacen gracia ustedes cuando hablan se les éncheselles a boca: Coruña é a cidade llena la boca: Coruña es la ciudad donde onde máis investimento hai en servizos más inversión hay en servicios sociales. sociais. Imos ver, que foron dos tres Vamos a ver ¿qué fueron de los tres millóns de euros que había da renda millones de euros que había de la renta social e de as… social y de las…

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Lorenzo, por favor. Vaya terminando, señor Lorenzo, por 237

favor.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

…mil duascentas familias? Que foron …mil doscientas familias? ¿Qué fueron de deses tres millóns de euros? Onde está o esos tres millones de euros? ¿Dónde está investimento? Porque unha cousa é la inversión? Porque una cosa es invertir, investir, poñelo no papel, e outra cousa é ponerlo en el papel, y otra cosa es ejecutar executar o Orzamento. Que son das el Presupuesto. ¿Qué son de las 80.000 80.000 horas, 80.000 horas que había horas, 80.000 horas que había para ayuda para axuda a domicilio que non se a domicilio que no se han ejecutado? ¿Qué executaron? Que son da política das son de la política de las viviendas en esta vivendas nesta cidade, das políticas ciudad, de las políticas sociales en esta sociais nesta cidade que non se ciudad que no se han ejecutado? Si hasta executaron? Se ata os seus propios, os sus propios, sus propios socios, el señor seus propios socios, o señor Aradas de Aradas de “Arquitectos sin Fronteras” “Arquitectos sin Fronteras” dicía hoxe decía hoy que era más fácil hablar con que era máis fácil falar con Miguel Miguel Lorenzo que hablar con ustedes. Lorenzo que falar con vostedes. Poñíao Lo ponía hoy en un periódico, lo dijo ayer hoxe nun xornal, díxoo onte nunha en una entrevista. Sus propios entrevista. Os seus propios compañeiros, compañeros, aquellos que les aqueles que lles acompañaron estes catro acompañaron estos cuatro años les critican anos critícanlles a vostedes e din que a a ustedes y dicen que su política social es súa política social é un paripé. Porque un paripé. Porque esta es la política de la esta é a política da Marea. Marea.

Presidencia Presidencia

Remate xa, señor Lorenzo, por favor. Termine ya, señor Lorenzo, por favor.

Señor Lorenzo Torres Señor Lorenzo Torres

E, señores do Partido Socialista, quizais, Y, señores del Partido Socialista, quizás, quizais vostedes deron o chivatazo en quizás ustedes dieron el chivatazo en Madrid: non poñades partidas Madrid: no pongáis partidas orzamentarias porque co Concello da presupuestarias porque con el Coruña nada se pode executar, que son Ayuntamiento de La Coruña nada se inoperantes. Pero quero que saiban puede ejecutar, que son inoperantes. Pero vostedes unha cousa: vostedes son quiero que sepan ustedes una cosa: cómplices desta inoperancia destes catro ustedes son cómplices de esta inoperancia anos que houbo nesta cidade. de estos cuatro años que ha habido en esta ciudad.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia 238

Moitas grazas, señor Lorenzo. Muchas gracias, señor Lorenzo.

Pola Marea? Ah! non, perdón. Por la Marea? Ah! no, perdón.

Señora Veira xa... me quedei obnubilado Señora Veira ya... me quedé obnubilado coa dialéctica do señor Lorenzo. con la dialéctica del señor Lorenzo.

Señora Veira, cando queira. Señora Veira, cuando quiera.

Señora Veira González Señora Veira González

Ben. Pois a verdade é que esta moción e Bien. Pues la verdad es que esta moción y todo o seu alegato, pouco menos que todo su alegato, poco menos que galeguista e nacionalista, que acaba de ter galleguista y nacionalista, que acaba de o señor Lorenzo a min acaba de deixarme tener el señor Lorenzo a mí acaba de anonadada, cando menos. A min dejarme anonadada, cuando menos. A mí gustaríame saber cal foi o posicionamento me gustaría saber cuál fue el do Partido Popular, e de vostede en posicionamiento del Partido Popular, y de concreto como persoa que estaba no usted en concreto como persona que Congreso dos Deputados, cando por estaba en el Congreso de los Diputados, exemplo os Orzamentos Xerais do Estado cuando por ejemplo los Presupuestos non recollían a partida suficiente como Generales del Estado no recogían la para rexenerar a Ría do Burgo, por partida suficiente como para regenerar la exemplo. Non sei se vostede se declarou Ría del Burgo, por ejemplo. No sé si usted insumiso diante dos Orzamentos Xerais do se declaró insumiso ante los Estado e da súa organización política ou Presupuestos Generales del Estado y de eses orzamentos xerais do Estado, en que su organización política o esos ano tras ano aparece algo referente, algo Presupuestos generales del Estado, en que referente ao tren de Punta Langosteira año tras año aparece algo referido, algo pero sen embargo non se chega a executar referido al tren de Punta Langosteira pero nunca. A min gustaríame ver a súa sin embargo no se llega a ejecutar nunca. insumisión diante deses Orzamentos, ou A mí me gustaría ver su insumisión ante retrasos na chegada do Ave, ou a non esos presupuestos, o retrasos en la existencia na nosa comarca dun tren de llegada del Ave, o la no existencia en proximidade, por exemplo. nuestra comarca de un tren de cercanías, por ejemplo.

A min acaba de deixarme tamén A mí acaba de dejarme también anonadada a señora Pazo dicindo que A anonadada la señora Pazo diciendo que A Coruña se merece unha mobilidade como Coruña se merece una movilidad como calquera capital europea, e sen embargo cualquier capital europea, y sin embargo vostedes aquí, nesta moción, de ustedes aquí, en esta moción, de mobilidade de cidade europea, capital movilidad de ciudad europea, capital europea, nada de nada, de nada. Vostedes europea, nada de nada, de nada. Ustedes seguen pensando na mobilidade en catro siguen pensando en la movilidad en 239

rodas de vehículo privado. É a única cuatro ruedas de vehículo privado. Es la mobilidade que entende o Partido Popular: única movilidad que entiende el Partido a que vai, a de tráfico rodado por Alfonso Popular: la que va, la de tráfico rodado Molina —que non a sacan da cabeza—, por Alfonso Molina —que no se la quitan polo Vial 18, por diferentes... pola de la cabeza—, por el Vial 18, por ampliación da Ponte Pasaxe, que a min diferentes... por la ampliación del Puente déixame tamén flipada que se poda poñer Pasaje, que a mí me deja también flipada no mesmo punto ampliar a Ponte Pasaxe e que se poda poner en el mismo punto rexenerar a Ría do Burgo. A ver se alguén ampliar el Puente Pasaje y regenerar la con dous dedos de fronte pode pensar que Ría del Burgo. A ver si alguien con dos ampliar a Ponte Pasaxe non vai ter uns dedos de frente puede pensar que ampliar efectos absolutamente nocivos sobre a Ría el Puente Pasaje no va a tener unos do Burgo; que se poñemos máis coches efectos absolutamente nocivos sobre la sobre a Ría do Burgo, se ampliamos a Ría Ría del Burgo; que si ponemos más do Burgo, se poñemos máis pilares sobre a coches sobre la Ría del Burgo, si Ría do Burgo, iso precisamente non vai ir ampliamos la Ría del Burgo, si ponemos en favor da súa rexeneración. más pilares sobre la Ría del Burgo, eso precisamente no va a ir en favor de su regeneración.

Esta moción é impresionante e a súa Esta moción es impresionante y su incoherencia é dun tamaño, vamos, incoherencia es de un tamaño, vamos, aberrante, aberrante absolutamente. aberrante, aberrante absolutamente.

Efectivamente, a cidade da Coruña Efectivamente, la ciudad de A Coruña necesita infraestruturas, necesita necesita infraestructuras, necesita investimentos, pero investimentos que inversiones, pero inversiones que vayan vaian acordes con século XXI e coas acordes con siglo XXI y con las propias propias indicacións da Unión Europea, indicaciones de la Unión Europea, porque porque non sei se sabe o Partido Popular no sé si sabe el Partido Popular que la que a Unión Europea tense posto como Unión Europea se ha puesto como obxectivo reducir o 50% as emisións de objetivo reducir el 50% las emisiones de CO2 e o nivel de transporte por CO2 y el nivel de transporte por mercadorías, e tamén o nivel de transporte mercancías, y también el nivel de de persoas por estrada. E vostedes están transporte de personas por carretera. ¡Y falando de ampliar estradas! E vostedes ustedes están hablando de ampliar non falan, por exemplo, de dotar á cidade carreteras! Y ustedes no hablan, por da Coruña, á comarca de A Coruña, por ejemplo, de dotar a la ciudad de A exemplo, dun tren de proximidade digno, Coruña, a la comarca de A Coruña, por digno, dun tren de proximidade e dun tren ejemplo, de un tren de cercanías digno, que nos leve, por exemplo, a Ferrol dunha digno, de un tren de cercanías y de un maneira digna. Diso nada. tren que nos lleve, por ejemplo, a Ferrol de una manera digna. De eso nada.

Vostedes non entenden o tema da Ustedes no entienden el tema de la redución do CO2, nada, non entenden nada reducción del CO2, nada, no entienden 240

de mobilidade alternativa, non entenden nada de movilidad alternativa, no que hai que poñer enriba da mesa entienden que hay que poner encima de la estratexias... mesa estrategias...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya finalizando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...para afrontar o cambio climático, porque ...para afrontar el cambio climático, de verdade que non hai planeta B. Que porque de verdad que no hay planeta B. escoiten á mocidade, escoiten á xente que Que escuchen a la juventud, escuchen a la se mobiliza e que demanda outro tipo de gente que se moviliza y que demanda otro políticas de mobilidade que, por exemplo, tipo de políticas de movilidad que, por poden incidir tamén sobre a cuestión do ejemplo, pueden incidir también sobre la medio ambiente. cuestión del medio ambiente.

De verdade que as súas propostas políticas De verdad que sus propuestas políticas son do século pasado e que realmente non son del siglo pasado y que realmente no teñen obxecto ningún. Falo da ampliación, tienen ningún objeto. Hablo de la en concreto, de Alfonso Molina ou da ampliación, en concreto, de Alfonso ampliación tamén da Ponte Pasaxe. Molina o de la ampliación también del Puente Pasaje

Presidencia Presidencia

Remate xa, señora Veira, por favor. Termine ya, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

Por outra parte... si, remato... garantir Por otra parte... sí, finalizo... ¿garantizar investimento para a conexión ferroviaria inversión para la conexión ferroviaria con co porto exterior de Punta Langosteira e a el puerto exterior de Punta Langosteira y súa licitación en 2019? Totalmente de su licitación en 2019? Totalmente de acordo. A condonación da débeda, acuerdo. La condonación de la deuda, totalmente de acordo. Agora ben, a totalmente de acuerdo. Ahora bien, la indiferenza do señor Sánchez ao respecto indiferencia del señor Sánchez respecto a de Galiza, de esa indiferenza ten moito Galicia, de esa indiferencia tiene mucho que ver a inacción do señor Feijóo e a súa que ver la inacción del señor Feijóo y su falta de reivindicación das necesidades de falta de reivindicación de las necesidades Galiza tamén diante do señor Rajoy. Polo de Galicia también ante el señor Rajoy. tanto eu creo que a indiferenza no Estado Por lo tanto yo creo que la indiferencia en a respecto de Galiza non ven só do el Estado respecto a Galicia no viene solo posicionamento de Pedro Sánchez senón del posicionamiento de Pedro Sánchez tamén do posicionamento do propio señor sino también del posicionamiento del 241

Feijóo. propio señor Feijóo.

Remato aquí. Finalizo aquí.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Señora Longueira. Señora Longueira.

Señora Longueira Castro Señora Longueira Castro

Ben, a ver. Vostede é letrado, vostede é Bueno, a ver. Usted es letrado, usted es concelleiro, deputado, vai ser senador e concejal, diputado, va a ser senador y yo eu creo que o seu novo oficio será lector creo que su nuevo oficio será lector de la da bola de cristal, porque hoxe xa nos bola de cristal, porque hoy ya nos acaba acaba de dicir e é capaz de interpretar o de decir y es capaz de interpretar lo que que di Pedro Sánchez, o que non o fai. É dice Pedro Sánchez, lo que no lo hace. Es terrible. E ademais, mire, sinto moitísimo terrible. Y además, mire, siento que a señora Veira faga unha muchísimo que la señora Veira haga una intervención tan estudada, tan dedicada e intervención tan estudiada, tan dedicada y tan documentada para responder a esa tan documentada para responder a esa basta moción que traen vostedes. burda moción que traen ustedes.

É unha mágoa, porque vostedes toman o Es una lástima, porque ustedes toman el pelo a este Pleno todos os días con este pelo a este Pleno todos los días con este tipo de mocións. Por certo, que nin tipo de mociones. Por cierto, que ni sequera sabía cal era. Menos mal que a siquiera sabía cuál era. Menos mal que la señora Gallego, que é a que máis traballa señora Gallego, que es la que más trabaja aquí —que mágoa que non a leven a aquí —qué lástima que no la lleven a vostede de cabeza de lista, sinceramente, usted de cabeza de lista, sinceramente, porque co que llo leva choiado con toda porque con lo que se lo lleva currado con esta xente— e aínda encima equivócanse toda esta gente— y aún encima se vostedes e o mesmo, como Groucho equivocan ustedes y lo mismo, como Marx: estas son as miñas ideas e se non Groucho Marx: estas son mis ideas y si no lle gusta teño outras, estas son as mocións le gusta tengo otras, estas son las e se non lle gusta teño outras. mociones y si no le gusta tengo otras.

Mire, isto é o que fan vostedes todos os Mire, esto es lo que hacen ustedes todos días con mocións de calado, que as los días con mociones de calado, que las transforman en algo banal, algo banal. E transforman en algo banal, algo banal. Y iso desde o punto de vista da política é eso desde el punto de vista de la política unha trampa ao cidadán, e é defraudar a es una trampa al ciudadano, y es defraudar quen lle vota ou polo menos a quen lle a quienes le votan o por lo menos a asiste. Porque vostede fala de desprezo. quienes le asisten. Porque usted habla de Isto que acaban de facer hoxe aquí con desprecio. Esto que acaban de hacer hoy 242

esta moción, de “totum revolutum”, isto aquí con esta moción, de totum revolutum, é un desprezo á intelixencia humana. Pero esto es un desprecio a la inteligencia é que vostedes levan desprezando á humana. Pero es que ustedes llevan violencia de xénero, ás persoas que viven despreciando a la violencia de género, a por baixo do nivel da dignidade, os las personas que viven por debajo del desafiuzados, á sanidade, á xente que nivel de la dignidad, a los desahuciados, a morre nos hospitais. A todos estes la sanidad, a la gente que se muere en los vostedes desprezaron un día tras outro hospitales. A todos estos ustedes han durante estes sete anos de goberno. E despreciado un día tras otro durante estos efectivamente, claro que si, en oito meses, siete años de gobierno. Y efectivamente, como non iamos facer todo isto que claro que sí, en ocho meses ¿cómo no vostede pon aquí? É verdade. Vostedes en íbamos a hacer todo esto que usted pone sete anos, pois lles pareceu pouco tempo, aquí? Es verdad. Ustedes en siete años, pero oito meses son suficientes para pues les pareció poco tiempo, pero ocho abordar calquera destes temas, que meses son suficientes para abordar ademais veñen aquí con trampa, con cualquiera de estos temas, que además trampa, sabendo que os temas que se vienen aquí con trampa, con trampa, mesturan aquí teñen por separado cada sabiendo que los temas que se mezclan un deles calado e análise, e non, todo aquí tienen por separado cada uno de ellos aquí, para que de súpeto levantemos a calado y análisis, y no, todo aquí, para que man dicindo que estamos en contra da de pronto levantemos la mano diciendo cidade e que non queremos todo isto. que estamos en contra de la ciudad y que no queremos todo esto.

Eu creo que deberían de pensar —vostede Yo creo que deberían de pensar —usted que tanto pensa que é o que pensa Pedro que tanto piensa que es lo que piensa Sánchez ou quen lle fale—, deberían de Pedro Sánchez o quién le hable—, pensar por que perderon, deberían de deberían de pensar por qué han perdido, pensar por que van perder e eu creo que deberían de pensar por qué van a perder y perden, fundamentalmente, porque se yo creo que pierden, fundamentalmente, pensan que a xente que lles vota, a xente porque se piensan que la gente que les que nos vota, non é quen de interpretar vota, la gente que nos vota, no es capaz de cousas tan absurdas como gastar o tempo interpretar cosas tan absurdas como gastar neste Pleno con algo deste calado. De el tiempo en este Pleno con algo de este verdade, paréceme un insulto. calado. De verdad, me parece un insulto.

Señora Gallego, señora Gallego… Señora Gallego, señora Gallego…

Así que me van permitir, imos votar que Así que me van a permitir, vamos a votar non, non porque non esteamos de acordo que no, no porque no estemos de acuerdo en que haxa que tomar partida e sobre en que haya que tomar partida y sobre todo incidir sobre algunha das cuestións todo incidir sobre alguna de las cuestiones que hai aquí. Imos votar que non porque a que hay aquí. Vamos a votar que no decisión do Goberno de España, con porque la decisión del Gobierno de Pedro Sánchez á cabeza, foi dar primeiro España, con Pedro Sánchez a la cabeza, a prioridade ás persoas, subir o salario fue dar primero la prioridad a las 243

mínimo, volver revitalizar a Lei de personas, subir el salario mínimo, volver a Dependencia, encargarse do gasto revitalizar la Ley de Dependencia, farmacéutico e moitas outras medidas. encargarse del gasto farmacéutico y muchas otras medidas.

As infraestruturas non están? ¿Las infraestructuras no están? Evidentemente. Virán, pero desde logo Evidentemente. Vendrán, pero desde non como propoñen vostedes aquí facendo luego no como proponen ustedes aquí calquera… haciendo cualquier…

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Longueira, por Vaya terminando, señora Longueira, por favor. favor.

Señora Longueira Castro Señora Longueira Castro

…cousa para calquera cousa. …cosa para cualquier cosa.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Ben. Moitas grazas. Bien. Muchas gracias.

Agora si, señor Lema. Ahora sí, señor Lema.

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

Ben, boa tarde. Bien, buenas tardes.

Certamente foi unha negociación dura a Ciertamente fue una negociación dura la que conseguiu esa suba lineal do salario que consiguió esa subida lineal del mínimo á que facía referencia agora a salario mínimo a la que hacía referencia señora Longueira e que, efectivamente, foi ahora la señora Longueira y que, incluída nos Orzamentos Xerais do Estado efectivamente, fue incluida en los grazas ás emendas presentadas ao mesmo Presupuestos Generales del Estado polo grupo de En Marea de aquela. gracias a las enmiendas presentadas al mismo por el grupo de En Marea en aquel momento.

Quero empezar a miña intervención Quiero empezar mi intervención saudando e parabenizando aos saludando y felicitando a los trabajadores traballadores da Galega, dos medios de la Gallega, de los medios públicos públicos galegos, por esa campaña gallegos, por esa campaña “Defiende la “Defende a Galega” na que basicamente o Gallega” en la que básicamente lo que 244

que reclaman é que os servizos de reclaman es que los servicios de información públicos non estean información públicos no estén sometidos a sometidos a un réxime de partido, aos un régimen de partido, a los intereses intereses partidistas do Partido Popular. partidistas del Partido Popular. Vienen de Veñen de recibir o premio “Xosé Couso”. recibir el premio “Xosé Couso”. Por lo Polo tanto creo que é o momento de tanto creo que es el momento de parabenizalos e desde a nosa parte tamén felicitarlos y desde nuestra parte también reclamar que os servizos públicos estean ó reclamar que los servicios públicos estén servizo do público, como indica o seu al servicio del público, como indica su propio nome, e non dos intereses do propio nombre, y no de los intereses del Partido Popular. Partido Popular.

Tamén quería aproveitar para desde aquí También quería aprovechar para desde dedicarlles o meu ánimo ós traballadores aquí dedicarles mi ánimo a los da empresa coruñesa Isowat que enfrontan trabajadores de la empresa coruñesa agora o último mes antes da execución Isowat que enfrentan ahora el último mes dese ERE. Lembrar que unha antes de la ejecución de ese ERE. administración autonómica como a de Recordar que una administración Castela-León si conseguiu que non se autonómica como la de Castilla-León sí pechase, atopou viabilidade para a mesma consiguió que no se cerrara, encontró planta, homóloga da coruñesa, en Medina viabilidad para la misma planta, del Campo. Creo que isto pon de homóloga de la coruñesa, en Medina del manifesto o nivel de competencia, de Campo. Creo que esto pone de manifiesto interese, de cada unha das el nivel de competencia, de interés, de administracións. Dúas administracións, cada una de las administraciones. Dos por certo, do mesmo partido, do Partido administraciones, por cierto, del mismo Popular na Xunta e en Castela-León, que partido, del Partido Popular en la Xunta y conseguen, nun dos casos viabilizar a en Castilla-León, que consiguen, en uno planta e impedir o peche, no caso da de los casos viabilizar la planta e impedir Xunta de Galicia pois non é así. A Xunta el cierre, en el caso de la Xunta de de Galicia está a outras cousas Galicia pues no es así. La Xunta de —acabamos de velo aquí—, a xogar a Galicia está a otras cosas —acabamos de quen bloquea, a quen non bloquea. Xa se verlo aquí—, a jugar a quién bloquea, a verá, efectivamente, dentro de tres quién no bloquea. Ya se verá, semanas o premio que reciben vostedes efectivamente, dentro de tres semanas el por esta campaña continuada de catro anos premio que reciben ustedes por esta de bloqueo sistemático á Coruña por telos campaña continuada de cuatro años de expulsados a vostedes do Goberno hai bloqueo sistemático a A Coruña por haber catro anos. expulsado a ustedes del Gobierno hace cuatro años.

Tamén creo que hai que lembrarlle ó señor También creo que hay que recordarle al Lorenzo que os Orzamentos Xerais do señor Lorenzo que los Presupuestos Estado ós que fai referencia non foron Generales del Estado a los que hace aprobados. Entón, se se falaba antes de referencia no fueron aprobados. motivos de urxencia ou non urxencia para Entonces, si se hablaba antes de motivos 245

as mocións, é que non hai mocións que de urgencia o no urgencia para las facer ós Orzamentos Xerais do Estado mociones, es que no hay mociones que porque non foron aprobados, e a raíz diso hacer a los Presupuestos Generales del se convocaron unhas eleccións nas que, Estado porque no fueron aprobados, y a como vostedes saben, o seu candidato, o raíz de eso se convocaron unas elecciones candidato da Coruña que vostedes en las que, como ustedes saben, su apoiaron todos en bloque, Pablo Casado, candidato, el candidato de A Coruña que colleitou o peor resultado da historia do ustedes apoyaron todos en bloque, Pablo Partido Popular. Eu non fago aquí a Casado, cosechó el peor resultado de la apelación da compañeira do Partido historia del Partido Popular. Yo no hago Socialista a que vostedes fagan certo aquí la apelación de la compañera del exercicio de autocrítica, simplemente digo Partido Socialista a que ustedes hagan que ese era o seu candidato. O candidato cierto ejercicio de autocrítica, seu era Pablo Casado que colleitou o simplemente digo que ese era su resultado que todos vostedes saben. candidato. El candidato suyo era Pablo Casado que cosechó el resultado que todos ustedes saben.

Falouse aquí das transferencias do Estado. Se habló aquí de las transferencias del Falemos das transferencias da Xunta de Estado. Hablemos de las transferencias de Galicia. Nun debate de radio, cando la Xunta de Galicia. En un debate de falabamos dos investimentos da Xunta de radio, cuando hablábamos de las Galicia na Coruña, o señor Fernández inversiones de la Xunta de Galicia en A Prado defendía que os Orzamentos, que Coruña, el señor Fernández Prado daquela se reduciran nun 40% na cidade defendía que los Presupuestos, —que da Coruña, —que eran tres veces entonces se habían reducido en un 40% en inferiores ao investido en Vigo— defendía la ciudad de A Coruña, que eran tres a RISGA, a Renda de Inserción Social de veces inferiores a lo invertido en Vigo— Galicia, como un criterio de investimento defendía la RISGA, la Renta de Inserción da Xunta de Galicia na Coruña. Iso dixo Social de Galicia, como un criterio de vostede nun debate de radio, supoño que inversión de la Xunta de Galicia en A se acordará, que cualificar a RISGA de Coruña. Eso dijo usted en un debate de investimento, pois a verdade eu creo que é radio, supongo que se acordará, que bastante, bastante excepcional. calificar la RISGA de inversión, pues la verdad yo creo que es bastante, bastante excepcional.

En todo caso, por se interesa coñecer o En todo caso, por si interesa conocer el dato, dicir que comparativamente a renda dato, decir que comparativamente la renta social municipal ten unha execución a social municipal tiene una ejecución a estas horas, este ano, nesta liquidación, estas horas, este año, en esta liquidación, por riba do 95% no ano anterior. por encima del 95% en el año anterior.

A min sorpréndenme moitas cuestións que A mí me sorprenden muchas cuestiones acaba vostede de dicir, señor Lorenzo. que acaba usted de decir, señor Lorenzo. Aquí hai unha especie de síndrome do Aquí hay una especie de síndrome del 246

Padornelo. Parece que cando van do Padornelo. Parece que cuándo van del Padornelo para alá os deputados do PSOE Padornelo para allá los diputados del e tamén os deputados do Partido Popular PSOE y también los diputados del Partido tenden a esquecer a súa procedencia cando Popular tienden a olvidar su procedencia están no Goberno. Despois, cando están cuando están en el Gobierno. Después, na oposición, efectivamente, se volven cuando están en la oposición, algo así como nacionalistas ou localistas, e efectivamente, se vuelven algo así como tenden a lembralo todo. Lástima que nacionalistas o localistas, y tienden a cando están no Goberno toda esta... recordarlo todo. Lástima que cuando están en el Gobierno toda esta...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Lema, por favor. Vaya finalizando, señor Lema, por favor.

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

Si, desculpe, remato enseguida... toda esta Sí, disculpe, finalizo enseguida... toda esta axenda pase ao esquecemento. agenda pase al olvido.

Entre outras cousas, simplemente dúas Entre otras cosas, simplemente dos cuestións que si me chamaron a atención. cuestiones que sí me llamaron la atención. Unha a do Porto. Lembrar que a súa Una la del Puerto. Recordar que su candidata imparable ao Goberno do candidata imparable al Gobierno del Concello da Coruña votou a favor da Ayuntamiento de A Coruña votó a favor addenda dese porto que vostedes agora de la adenda de ese puerto que ustedes exixen do Estado que condone a débeda. ahora exigen del Estado que condone la Como pode vostede explicarme isto? Por deuda. ¿Cómo puede usted explicarme que a súa candidata ao Concello vota a esto? ¿Por qué su candidata al favor da privatización duns terreos que Ayuntamiento vota a favor de la vostedes agora piden que se nacionalice? privatización de unos terrenos que ustedes A min, eu..., gustaríame que vostede en tal ahora piden que se nacionalice? A mí, caso mo explique... yo..., me gustaría que usted en tal caso me lo explique...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señor Lema, por favor. Termine ya, señor Lema, por favor.

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

...despois: como se compadecen estas dúas ...después: cómo se compadecen estas dos cuestións. cuestiones.

E en segundo lugar o do Estatuto das Y en segundo lugar lo del Estatuto de las Electrointensivas. Aquí estamos Electrointensivas. Aquí estamos 247

intentando paliar as políticas do Goberno intentando paliar las políticas del de Aznar do ano 98 que foi o que Gobierno de Aznar del año 98 que fue el desregulou o mercado eléctrico. Estamos que desreguló el mercado eléctrico. intentando paliar as súas propias políticas Estamos intentando paliar sus propias de hai vinte anos. Vostede é consciente políticas de hace veinte años. ¿Usted es diso, señor Lorenzo? Vostede é consciente consciente de eso, señor Lorenzo? ¿Usted de que vostede está reclamando que es consciente de que usted está tratemos de frear as consecuencias das reclamando que tratemos de frenar las súas políticas ultraliberais? Vostede é consecuencias de sus políticas consciente de que iso levou precisamente ultraliberales? ¿Usted es consciente de ao peche de boa parte das industrias deste que eso llevó precisamente al cierre de país? Vostede estanos pedindo a nós que buena parte de las industrias de este país? actuemos en contra da historia do seu Usted nos está pidiendo a nosotros que propio partido. actuemos en contra de la historia de su propio partido.

Presidencia Presidencia

Señor Lema, por favor. Señor Lema, por favor.

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

Por todas estas razóns nós, que si estamos Por todas estas razones nosotros, que sí deste lado, imos votar a prol destas estamos de este lado, vamos a votar a medidas que vostede di aquí, e nós non favor de estas medidas que usted dice temos, ademais, que agochar ningún aquí, y nosotros no tenemos, además, que pasado porque nós sempre estaremos do esconder ningún pasado porque nosotros lado das defensas das maiorías sociais e siempre estaremos del lado de las tamén do lado da defensa dos intereses da defensas de las mayorías sociales y Coruña e de Galicia. también del lado de la defensa de los intereses de A Coruña y de Galicia.

Graciñas. Graciñas.

Presidencia Presidencia

Moi ben. Pois procedemos á votación da Muy bien. Pues procedemos a la votación moción. de la moción.

Votación da moción presentada polo Votación de la moción presentada por el Grupo Municipal do Partido Popular Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (PP)

Seguidamente pola Presidencia Seguidamente por la Presidencia se sométese a votación a moción somete a votación la moción presentada presentada polo Grupo Municipal do por el Grupo Municipal del Partido 248

Partido Popular (PP), relativa ás Popular (PP), relativa a las actuaciones actuacións do Estado na cidade, del Estado en la ciudad, produciéndose el producíndose o seguinte resultado: siguiente resultado:

Vota a favor o Grupo Municipal de Marea Vota a favor el Grupo Municipal de Atlántica (MA) (10 votos). Marea Atlántica (MA) (10 votos).

Vota a favor o Grupo Municipal do Vota a favor el Grupo Municipal del Partido Popular (PP) (10 votos). Partido Popular (PP) (10 votos).

Vota en contra o Grupo Municipal do Vota en contra el Grupo Municipal del Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 Partido Socialista (PSdeG-PSOE) (6 votos). votos).

Abstense o Grupo Municipal do Bloque Se abstiene el Grupo Municipal del Nacionalista Galego-Asembleas Abertas Bloque Nacionalista Galego-Asembleas (BNG-AA) (1 abstención). Abertas (BNG-AA) (1 abstención).

Presidencia Presidencia

Pois queda aprobada a moción. Pues queda aprobada la moción.

78.- Moción relativa ás actuacións do 78.- Moción relativa a las actuaciones del Estado na cidade. Estado en la ciudad.

Acordo Acuerdo

A Corporación municipal da Coruña en La Corporación municipal de A Coruña Pleno acorda: en Pleno acuerda:

Instar o Goberno do Estado a: Instar al Gobierno del Estado a:

1. Garantir en 2019 o financiamento 1. Garantizar en 2019 la adecuado para a execución sen máis financiación adecuada para la ejecución demora das grandes infraestruturas na sin más demora de las grandes nosa cidade, como o viario 18, a infraestructuras en nuestra ciudad, como remodelación de Alfonso Molina, a el vial 18, la remodelación de Alfonso ampliación da ponte da Pasaxe, a Cuarta Molina, la ampliación del puente del Rolda, a ampliación da terminal de Pasaje, la Cuarta Ronda, la ampliación Alvedro, a estación Intermodal, a chegada de la terminal de Alvedro, la estación do AVE, o saneamento da ría do Burgo, Intermodal, la llegada del AVE, el etc., que desaparecían ou quedaban saneamiento de la ría de O Burgo, etc., reducidas á mínima expresión no Proxecto que desaparecían o quedaban reducidas a de Orzamentos Xerais do Estado para la mínima expresión en el Proyecto de 2019 elaborado polo Goberno de Pedro Presupuestos Generales del Estado para Sánchez e que contaron co voto a favor de 2019 elaborado por el Gobierno de Pedro 249

Marea, sendo rexeitados polo anterior Sánchez y que contaron con el voto a Congreso dos Deputados. favor de Marea, siendo rechazados por el anterior Congreso de los Diputados.

2. Garantir o investimento para a 2. Garantizar la inversión para la conexión ferroviaria co porto exterior de conexión ferroviaria con el puerto Punta Langosteira e a súa licitación en exterior de Punta Langosteira y su 2019, así como a condonación ou medidas licitación en 2019, así como la equivalentes, do préstamo concedido por condonación o medidas equivalentes, del Portos do Estado á Autoridade Portuaria préstamo concedido por Puertos del para a construción do porto exterior e así Estado a la Autoridad Portuaria para la finalizar coa discriminación socialista ao construcción del puerto exterior y así perdoar a débeda de 300 millóns de euros finalizar con la discriminación socialista ao porto de Valencia e non na Coruña. al haber perdonado la deuda de 300 millones de euros al puerto de Valencia y no en A Coruña.

3. Promover medidas de política 3. Promover medidas de política industrial que contribúan á continuidade industrial que contribuyan a la da actividade das industrias continuidad de la actividad de las electrointensivas, incluíndo a aprobación industrias electrointensivas, incluyendo la da reforma do Estatuto que concrete aprobación de la reforma del Estatuto que medidas para a creación dun marco concrete medidas para la creación de un estable que garanta a viabilidade destas marco estable que garantice la viabilidad empresas e o mantemento de empregos, de estas empresas y el mantenimiento de tras o incumprimento de Pedro Sánchez de empleos, tras el incumplimiento de Pedro aprobalo antes das pasadas eleccións Sánchez de aprobarlo antes de las xerais. pasadas elecciones generales.

Intervencións Intervenciones

Presidencia Presidencia

Continuamos coas preguntas de resposta Continuamos con las preguntas de oral. A primeira, do Bloque Nacionalista respuesta oral. La primera, del Bloque Galego, é respecto a cumprimentos. Nacionalista Galego, es respecto a cumplimientos.

3º.- Preguntas orais 3º.- Preguntas orales

PREGUNTAS DE RESPOSTA ORAL PREGUNTAS DE RESPUESTA ORAL PRESENTADAS POLO GRUPO PRESENTADAS POR El GRUPO MUNICIPAL DO BLOQUE MUNICIPAL DEL BLOQUE NACIONALISTA GALEGO NACIONALISTA GALEGO

Primeira.- Pregunta de resposta oral Primera.- Pregunta de respuesta oral 250

sobre incumprimentos. sobre incumplimientos.

Ás vinte horas e trinta minutos saen do A las veinte horas y treinta minutos salen Salón de Sesións os señores Fernández del Salón de Sesiones los señores Prado e Lorenzo Torres e as señoras Fernández Prado y Lorenzo Torres y las Fraga Sáenz e Neira Fernández. señoras Fraga Sáenz y Neira Fernández.

Señora Veira González Señora Veira González

Pensa o Goberno Local que cumpriu o ¿Piensa el Gobierno local que cumplió el compromiso que contraeu coas coruñesas compromiso que contrajo con las e coruñeses no seu programa electoral de coruñesas y coruñeses en su programa 2015? electoral de 2015?

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

Pensamos que tivemos un alto grado de Pensamos que tuvimos un alto grado de cumprimento dos nosos compromisos cumplimiento de nuestros compromisos electorais que cuantificamos en electorales que cuantificamos en aproximadamente un 80%. aproximadamente un 80%.

Señora Veira González Señora Veira González

Ás vinte horas e trinta minutos sae do A las veinte horas y treinta minutos sale Salón de Sesións o Excmo. Sr. Alcalde del Salón de Sesiones el Excmo. Sr. Xulio Xosé Ferreiro Baamonde. Preside Alcalde Xulio Xosé Ferreiro Baamonde. a sesión durante a súa ausencia a señora Preside la sesión durante su ausencia la García Gómez. señora García Gómez.

Ben, pois eu vou pasar a relatarlles unha Bien, pues yo voy a pasar a relatarles una serie de incumprimentos do seu programa, serie de incumplimientos de su programa, que chaman o “99 medidas para o 99%” que llaman el “99 medidas para lo 99%” que creo que son iniciativas ou cuestións que creo que son iniciativas o cuestiones que terían sido fundamentais implementar que habrían sido fundamentales neste mandato e que creemos que para implementar en este mandato y que nada se teñen implementado ou que, creemos que para nada se han casualmente, casualmente están implementado o que, casualmente, anunciando neste mes de maio ou no mes casualmente están anunciando en este mes de abril. de mayo o en el mes de abril.

En canto á implantación de orzamentos En cuanto a la implantación de participativos, estamos vendo que hai presupuestos participativos, estamos moitos Orzamentos participativos, moitos viendo que hay muchos Presupuestos resultados de votacións, que non se están participativos, muchos resultados de executando; descentralización votaciones, que no se están ejecutando; administrativa e participativa dos distritos descentralización administrativa y 251

barriais e activación do consello social da participativa de los distritos barriales y cidade, que acabamos de falar del; activación del consejo social de la ciudad, establecemento dun sistema de que acabamos de hablar de él; referéndums veciñais para cuestións de establecimiento de un sistema de especial transcendencia; modificación do referéndums vecinales para cuestiones de Regulamento Orgánico Municipal especial trascendencia; modificación del facilitando a participación directa dos Reglamento Orgánico Municipal veciños nos Plenos. Xa vemos como eses facilitando la participación directa de los referéndums se resisten a executalos e vecinos en los Plenos. Ya vemos como témolos acordados neste mesmo Pleno. esos referéndums se resisten a ejecutarlos Auditoría e fiscalización de todas as y los hemos acordado en este mismo concesións municipais, que non se Pleno. Auditoría y fiscalización de todas fiscalizaron todas; instituír mecanismos las concesiones municipales, que no se revogatorios que permitan a expulsión de fiscalizaron todas; instituir mecanismos concelleiros da Marea por incumprimento revocatorios que permitan la expulsión de de programa ou imputación motivada; concejales de la Marea por carácter público dos sistemas de incumplimiento de programa o emerxencias; respectar a laicidade da imputación motivada; carácter público de Institución Municipal de acordo co los sistemas de emergencias; respetar la principio de neutralidade relixiosa, cando laicidad de la Institución Municipal de aquí se teñen aprobado medallas e acuerdo con el principio de neutralidad distincións a, precisamente, ordes religiosa, cuando aquí se han aprobado relixiosas co voto a favor da Marea medallas y distinciones a, precisamente, Atlántica; revisión do PXOM e órdenes religiosas con el voto a favor de modificación puntual do mesmo no la Marea Atlántica; revisión del PGOM y Ofimático, que non se impulsou aínda; o modificación puntual del mismo en el parque da Torre de Hércules, que Ofimático, que no se impulsó aún; el tampouco se impulsou aínda; elaboración parque de la Torre de Hércules, que dun plan de fomento do dereito á vivenda tampoco se impulsó aún; elaboración de e fomento da vivenda pública, que a un plan de fomento del derecho a la pouco máis e vostedes o aproban na vivienda y fomento de la vivienda pública, xornada de reflexión; creación dunha que a poco más y ustedes lo aprueban en residencia pública de estudantes no NH, la jornada de reflexión; creación de una non se fixo; protección do Parque de Bens residencia pública de estudiantes en el como espazo público, impedindo a NH, no se hizo; protección del Parque de construción do museo do automóbil e Bens como espacio público, impidiendo la estudando unha localización alternativa. construcción del museo del automóvil y Non hai localización alternativa. estudiando una localización alternativa. No hay localización alternativa.

Que máis? Apertura efectiva do parque do ¿Qué más? Apertura efectiva del parque Observatorio da Agra do Orzán. Ben, iso del Observatorio del Agra del Orzán. podemos discutir incluso se o que veñen Bueno, eso podemos discutir incluso si lo de presentar vostedes agora, en Xunta de que acaban de presentar ustedes ahora, Goberno Local, pode chamarse apertura en Junta de Gobierno local, puede do parque da Agra do Orzán que, desde llamarse apertura del parque del Agra del 252

logo, para nós non o é. Orzán que, desde luego, para nosotros no lo es.

Revisión de oficio dos acordos municipais Revisión de oficio de los acuerdos de Someso: están aínda fotocopiando o municipales de Someso: están aún expediente e aínda non se sabe nada desa fotocopiando el expediente y aún no se revisión. Reformulación do Plan Especial sabe nada de esa revisión. Reformulación para a Protección da Torre de Hércules, del Plan Especial para la Protección de la nada, non se revisou aínda. Torre de Hércules, nada, no se revisó aún.

Podemos falar da conservación de espazos Podemos hablar de la conservación de naturais e zonas verdes, e creación de espacios naturales y zonas verdes, y novas zonas verdes. Non se creou nin creación de nuevas zonas verdes. No se unha soa nova zona verde. creó ni una sola nueva zona verde.

Aquí, no seu programa electoral, falan de Aquí, en su programa electoral, hablan de paralización inmediata das talas de paralización inmediata de las talas de arborado e ampliación de parques e hortas arbolado y ampliación de parques y urbanas nos barrios. Teño que huertas urbanas en los barrios. Tengo que informarlles aquí, neste Salón de Plenos, informarles aquí, en este Salón de Plenos, que no seu Obradoiro de Emprego, señor que en su Taller de Empleo, señor Lema, Lema, se están talando árbores ó lado do se están talando árboles al lado del cemiterio de Santo Amaro. Vaia vostede a cementerio de San Amaro. Vaya usted a velo. Árbores absolutamente sans; verlo. Árboles absolutamente sanos; reordenación de mapas de rutas de reordenación de mapas de rutas de autobús urbano, tampouco cumpriron. autobús urbano, tampoco cumplieron. Tampouco cumpriron co carril bus; Tampoco cumplieron con el carril bus; tampouco cumpriron cos aparcamentos tampoco cumplieron con los disuasorios. aparcamientos disuasorios.

Eu creo que hai bastantes cousas que Yo creo que hay bastantes cosas que vostedes non cumpriron: plan integral de ustedes no cumplieron: plan integral de coidados, plan de inclusión social. E dicir, cuidados, plan de inclusión social. Es vostedes son moi triunfalistas ao respecto decir, ustedes son muy triunfalistas do cumprimento do programa electoral, respecto al cumplimiento del programa sen embargo hai cuestións fundamentais electoral, sin embargo hay cuestiones en materia social, en materia de fundamentales en materia social, en mobilidade, e noutro tipo de cuestións, materia de movilidad, y en otro tipo de que non cumpriron e realmente eu creo cuestiones, que no cumplieron y realmente que hai moita xente que está decepcionada yo creo que hay mucha gente que está cos seus incumprimentos, pero sobre todo decepcionada con sus incumplimientos, está decepcionada coa súa falta de pero sobre todo está decepcionada con su autocrítica. Deberían de facer autocrítica. falta de autocrítica. Deberían de hacer autocrítica.

Presidencia Presidencia 253

Señora Veira, estamos enriba do tempo Señora Veira, estamos por encima del xa. tiempo ya.

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

Ás vinte horas e trinta e un minutos A las veinte horas y treinta y un minutos entra no Salón de Sesións a señora entra en el Salón de Sesiones la señora Fraga Sáenz. Fraga Sáenz.

Empecemos entón pola autocrítica, se lle Empecemos entonces por la autocrítica, si parece, señora Veira. le parece, señora Veira.

Vese que estamos en tempo preelectoral e Se ve que estamos en tiempo preelectoral que abandona vostede a súa habitual y que abandona usted su habitual ecuanimidade na crítica e que hoxe está ecuanimidad en la crítica y que hoy está aquí un pouco como... tamén en aquí un poco como... también en precampaña, que tampouco podo acusala. precampaña, que tampoco puedo acusarla.

Sen dúbida, sen dúbida poderíamos ter Sin duda, sin duda podríamos haber feito máis. Sen dúbida a acción deste hecho más. Sin duda la acción de este Goberno é mellorable, diso estou seguro, Gobierno es mejorable, de eso estoy como a de calquera outro goberno, pero seguro, como la de cualquier otro eu, para non ir a comentar cada unha das gobierno, pero yo, para no ir a comentar cuestións que vostede acaba de citar, vou cada una de las cuestiones que usted repasar un pouquiño o contido do acaba de citar, voy a repasar un poquito programa electoral do ano 2015. el contenido del programa electoral del año 2015.

Vostede lembrará que se artellaba en Usted recordará que se articulaba en cinco grandes áreas. A primeira era cinco grandes áreas. La primera era radicalidade democrática e transparencia. radicalidad democrática y transparencia. Eu creo que vostede, incluso desde o Yo creo que usted, incluso desde el punto punto de vista crítico que acaba de de vista crítico que acaba de exponer, expoñer, estará de acordo comigo que se estará de acuerdo conmigo que se fixeron grandes avances na posibilidade hicieron grandes avances en la de artellar novas canles de comunicación e posibilidad de articular nuevos canales de de participación da xente da Coruña na comunicación y de participación de la toma de decisións deste Goberno. Tamén gente de A Coruña en la toma de en transparencia eu creo que vostede decisiones de este Gobierno. También en estará de acordo comigo que agora, cando transparencia yo creo que usted estará de menos, esforzámonos por ser un goberno e acuerdo conmigo que ahora, cuando unha administración moito máis menos, nos esforzamos por ser un transparente do que eramos antes. gobierno y una administración mucho más transparente de lo que éramos antes. 254

O modelo territorial e o urbanismo: eu El modelo territorial y el urbanismo: yo creo que vostede estará de acordo comigo creo que usted estará de acuerdo conmigo en que non son certas minorías as que en que no son ciertas minorías las que debuxan o mapa do urbanismo desta dibujan el mapa del urbanismo de esta cidade, que se fai sempre a favor dos ciudad, que se hace siempre a favor de los intereses sociais, da maioría. E que tamén intereses sociales, de la mayoría. Y que tratan de equilibrarse os investimentos, también tratan de equilibrarse las desconcentrando este modelo anterior de inversiones, desconcentrando este modelo investimentos no centro e que agora anterior de inversiones en el centro y que tratamos de repartilos por toda A Coruña ahora tratamos de repartirlos por toda A cunha visión tamén de compensación e de Coruña con una visión también de débedas históricas. compensación y de deudas históricas.

Xustiza social. Vostede non citou Justicia social. Usted no citó practicamente ningún debe en políticas de prácticamente ningún debe en políticas de xustiza social. Eu creo que neste caso as justicia social. Yo creo que en este caso cifras si son absolutamente elocuentes. las cifras sí son absolutamente elocuentes. Estamos nunhas cifras moi altas de Estamos en unas cifras muy altas de investimento en xustiza social. Eu creo inversión en justicia social. Yo creo que a que a ninguén se lle agocha que era unha nadie se le escapa que era una de das nosas prioridades e sentímonos nuestras prioridades y nos sentimos particularmente orgullosos disto. particularmente orgullosos de esto.

Modelo económico e enerxético. Estamos, Modelo económico y energético. Estamos, eu creo que tamén, nunha forte aposta yo creo que también, en una fuerte pola innovación. Aí eu creo que tamén apuesta por la innovación. Ahí yo creo cuestións de medio prazo que van ser que también cuestiones de medio plazo decisivas para que A Coruña poida que van a ser decisivas para que A orientarse a unha cidade que aproveita Coruña pueda orientarse a una ciudad mellor o seu tecido especializado na que aprovecha mejor su tejido industria das TIC e tamén eu creo que, sen especializado en la industria de las TIC y dúbida, no apoio aos pequenos también yo creo que, sin duda, en el comerciantes e tamén ás prazas. apoyo a los pequeños comerciantes y también a las plazas.

Por último, o último bloque era o de Por último, el último bloque era el de cultura e memoria. Vostede creo que cultura y memoria. Usted creo que tamén —mesmo dentro de esta visión también —incluso dentro de esta visión crítica que acaba de expoñer— concordará crítica que acaba de exponer— comigo en que se lle deu unha volta concordará conmigo en que se le dio una importante ao xeito de concibir a vuelta importante al modo de concebir la programación cultural nesta cidade, programación cultural en esta ciudad, dándolle participación ás entidades dándole participación a las entidades comunitarias, tamén, eu creo, que comunitarias, también, yo creo, que activando a propia produción local ou activando la propia producción local o 255

mesmo, tamén, por suposto, indo á incluso, también, por supuesto, yendo a la introdución na nosa programación cultural introducción en nuestra programación de elementos da vangarda. cultural de elementos de vanguardia.

Memoria. Acabamos de ser hoxe mesmo Memoria. Acabamos de ser hoy mismo coautores, sen dúbida, dunha iniciativa coautores, sin duda, de una iniciativa que que afonda nesta cuestión da memoria e ahonda en esta cuestión de la memoria y da xustiza histórica. de la justicia histórica.

Eu entendo, por suposto, que facendo o Yo entiendo, por supuesto, que haciendo balance que nos toca facer agora, que sen el balance que nos toca hacer ahora, que dúbida poderíamos facer máis do que sin duda podríamos haber hecho más de fixemos. Eu tamén creo —apelando á súa lo que hicimos. Yo también creo — propia visión ponderada das cousas— que apelando a su propia visión ponderada de en todos estes bloques A Coruña está las cosas— que en todos estos bloques A nunha situación moi distinta a como Coruña está en una situación muy distinta estaba hai catro anos e que eu creo que a como estaba hace cuatro años y que yo mesmo os nosos rivais políticos poden creo que incluso nuestros rivales políticos recoñecelo en ámbitos que non sexan de pueden reconocerlo en ámbitos que no debate público aberto, como agora. sean de debate público abierto, como ahora.

Ás vinte horas e trinta e cinco minutos A las veinte horas y treinta y cinco entra no Salón de Sesións a señora minutos entra en el Salón de Sesiones la Neira Fernández. señora Neira Fernández.

Sen dúbida queda moito por facer, sen Sin duda queda mucho por hacer, sin dúbida estamos á metade do camiño pero duda estamos a la mitad del camino pero eu creo que os programas deben ser yo creo que los programas deben ser horizontes... horizontes...

Presidencia Presidencia

Vaia acabando, señor Lema. Vaya acabando, señor Lema.

Señor Lema Suárez Señor Lema Suárez

Si, desculpe... cara a ós que camiñar. Eu Sí, disculpe... hacia los que caminar. Yo tamén entendo que se un programa se también entiendo que si un programa se esgota en catro anos, pois é que ese agota en cuatro años, pues es que ese programa non tiña toda a profundidade, a programa no tenía toda la profundidad, la radicalidade que precisaba. Entón eu radicalidad que precisaba. Entonces yo entendo que aínda queda, por suposto, entiendo que aún queda, por supuesto, moito por facer, pero que sen dúbida mucho por hacer, pero que sin duda vamos na boa dirección que é na dirección vamos en la buena dirección que es en la da defensa do interese xeral e das maiorías dirección de la defensa del interés general 256

de esta cidade. y de las mayorías de esta ciudad.

Graciñas. Graciñas.

Presidencia Presidencia

A seguinte pregunta tamén do Bloque La siguiente pregunta también del Bloque Nacionalista ten que ver coas entidades. Nacionalista tiene que ver con las entidades.

Segunda.- Pregunta de resposta oral Segunda.- Pregunta de respuesta oral sobre entidades. sobre entidades.

Señora Veira González Señora Veira González

Considera o Goberno Local que as ¿Considera el Gobierno local que las entidades da nosa cidade contan cuns entidades de nuestra ciudad cuentan con espazos axeitados e un financiamento unos espacios idóneos y una financiación axeitado para o labor que desenvolven? adecuada para la labor que desarrollan?

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

Consideramos que si, pero estaremos de Consideramos que sí, pero estaremos de acordo que nunca é suficiente e que acuerdo en que nunca es suficiente y que tampouco podemos esquecer que tampoco podemos olvidar que podríamos poderiamos ter máis locais habilitados se tener más locales habilitados si no non fora pola coñecida falta de hubiera sido por la conocida falta de mantemento histórico dos locais e dos mantenimiento histórico de los locales y equipamentos públicos. de los equipamientos públicos.

Señora Veira González Señora Veira González

Pois eu creo que aí está vostede Pues yo creo que ahí está usted equivocada, señora Delso. Primeiro ao equivocada, señora Delso. Primero respecto do financiamento axeitado, ben, respecto a la financiación adecuada, eu creo que hoxe en día as entidades bueno, yo creo que hoy las entidades sociais e sociosanitarias da nosa cidade sociales y sociosanitarias de nuestra practicamente o único que piden é ter uns ciudad prácticamente lo único que piden convenios máis ou menos estábeis, unha es tener unos convenios más o menos tramitación razoábel deses convenios e, estables, una tramitación razonable de por suposto, ter un lugar, ou unhas esos convenios y, por supuesto, tener un ubicacións onde poder estar con relativa lugar, o unas ubicaciones donde poder comodidade. E o certo é que este Goberno estar con relativa comodidad. Y lo cierto Municipal non lles proporcionou ás es que este Gobierno municipal no les entidades sociosanitarias lugares proporcionó a las entidades confortables, ou lugares onde puidesen sociosanitarias lugares confortables, o 257

realizar cunha certa normalidade e de lugares donde pudieran realizar con una maneira axeitada, desenvolver o seu labor. cierta normalidad y de manera adecuada, desarrollar su labor.

Ás vinte horas e trinta e seis minutos A las veinte horas y treinta y seis minutos entra no Salón de Sesións o Excmo. Sr. entra en el Salón de Sesiones el Excmo. Alcalde Xulio Xosé Ferreiro Baamonde. Sr. Alcalde Xulio Xosé Ferreiro Baamonde.

Podemos poñer por exemplo as entidades Podemos poner por ejemplo las entidades que tiveron que marchar do Centro García que tuvieron que marcharse del Centro Sabell, —que falamos moitas veces neste García Sabell, —que hablamos muchas Pleno diso, pero non por iso menos veces en este Pleno de eso, pero no por importante— que tiveron que acabar eso menos importante— que tuvieron que esparexidas pola nosa cidade, que foron acabar esparcidas por nuestra ciudad, primeiro a un centro, que logo tiveron que que fueron primero a un centro, que luego marchar dese centro, que agora están en tuvieron que marcharse de ese centro, que centros cívicos e que realmente os centros ahora están en centros cívicos y que cívicos non están concibidos, nin moito realmente los centros cívicos no están menos, para ese tipo de actividades e polo concebidos, ni mucho menos, para ese tanto que este Goberno Municipal non tipo de actividades y por lo tanto que este está cumprindo coas entidades Gobierno municipal no está cumpliendo sociosanitarias e coas entidades sociais con las entidades sociosanitarias y con las nese sentido. entidades sociales en ese sentido.

Podo falar das que estaban no García Puedo hablar de las que estaban en el Sabell, podemos falar das que estaban nos García Sabell, podemos hablar de las que locais do Birloque, como Agalure que se estaban en los locales del Birloque, como tivo que marchar do seu centro porque non Agalure que se tuvo que marchar de su tiña unha mínima insonorización, que so centro porque no tenía una mínima pedían unha insonorización para que insonorización, que solo pedían una mentres daban terapia psicolóxica non insonorización para que mientras daban estivesen escoitando as gaitas e as terapia psicológica no estuvieran pandeiretas da agrupación musical que escuchando las gaitas y las panderetas de tiñan ao seu lado. Podemos falar da la agrupación musical que tenían a su asociación que trata a cuestión do lado. Podemos hablar de la asociación alcoholismo, que tamén está nuns locais que trata la cuestión del alcoholismo, que do Birloque, que tamén ten uns problemas también está en unos locales del Birloque, importantes no seu local e podemos falar que también tiene unos problemas de moitas entidades sociais da nosa cidade importantes en su local y podemos hablar que non poden desenvolver o seu labor de muchas entidades sociales de nuestra con normalidade porque este Goberno ciudad que no pueden desarrollar su Municipal —en concreto durante estes labor con normalidad porque este catro anos— a pesar de coñecer o estado Gobierno municipal —en concreto desas infraestruturas non puxo un peso durante estos cuatro años— a pesar de para amañalas. conocer el estado de esas infraestructuras 258

no puso un duro para arreglarlas.

Eu creo que é un problema, é un problema Yo creo que es un problema, es un importantísimo, porque o día de mañá, se problema importantísimo, porque el día estas entidades non poden facer o seu de mañana, si estas entidades no pueden labor, quen vai facer ese labor? Porque se hacer su labor, ¿quién va a hacer esa non teñen onde estar e se non teñen o labor? Porque si no tienen donde estar y financiamento axeitado para alugar un si no tienen la financiación adecuada local fóra da infraestrutura municipal, para alquilar un local fuera de la quen vai prestar eses servizos? Eu creo infraestructura municipal, ¿quién va a que é un problema bastante importante ao prestar esos servicios? Yo creo que es un que este Goberno non lle estivo prestando problema bastante importante al que este atención, e que non foi por falta de Gobierno no le estuvo prestando atención, financiamento, porque xa falamos que y que no fue por falta de financiación, tiveron financiamento no Orzamento de porque ya hablamos que tuvieron 2018 para executar algunhas destas obras financiación en el Presupuesto de 2018 e non o quixeron facer. para ejecutar algunas de estas obras y no lo quisieron hacer.

Teñen outras infraestruturas dese Tienen otras infraestructuras de ese marabilloso inventario de bens inmóbeis maravilloso inventario de bienes do que vostede tanto se gaba, teñen un inmuebles del que usted tanto se coñecemento de como están esas enorgullece, tienen un conocimiento de infraestruturas pero non están facendo cómo están esas infraestructuras pero no nada para poñelas a punto. Pódolle falar están haciendo nada para ponerlas a tamén da bágoa de aí, de San Roque, que punto. Le puedo hablar también de la aparece no “Empty Coruña”... pena de ahí, de San Roque, que aparece en el “Empty Coruña”...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya terminando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...como un exemplo... si ...de cidade ...como un ejemplo... sí ...de ciudad vacía baleira e sen embargo non se está facendo y sin embargo no se está haciendo absolutamente nada aí. absolutamente nada ahí.

Polo tanto eu creo que as entidades Por lo tanto yo creo que las entidades merecen máis, merecen un local onde merecen más, merecen un local donde poder facer a súa actividade e dar o seu poder hacer su actividad y dar su servicio servizo de maneira axeitada. de manera adecuada.

Señora Delso Carreira Señora Delso Carreira

259

Si, señora Veira, eu creo que estamos de Sí, señora Veira, yo creo que estamos de acordo en que as entidades precisan locais acuerdo en que las entidades necesitan axeitados pero tamén teño que dicirlle locales idóneos pero también tengo que que, bueno...que...infórmese un pouquiño decirle que, bueno...que...se informe un mellor. A falta de información, ás veces, é poquito mejor. La falta de información, a tan perigosa como a vontade maliciosa de veces, es tan peligrosa como la voluntad informar mal. E dígolle isto porque, como maliciosa de informar mal. Y le digo esto sabe, as entidades aglutinadas na porque, como sabe, las entidades federación FEGEREC que está en San aglutinadas en la federación FEGEREC Diego, a información que nós temos é que que está en San Diego, la información que están encantadas de estar no centro cívico, nosotros tenemos es que están encantadas de feito non queren marchar de alí, non?. de estar en el centro cívico, de hecho no quieren marchar de allí, ¿no?.

Evidentemente, e como dicía antes e pola Evidentemente, y como decía antes y por falta dun mantemento histórico das la falta de un mantenimiento histórico de instalacións municipais e dos locais las instalaciones municipales y de los municipais foi preciso facer ese inventario locales municipales fue preciso hacer ese de locais; foi preciso, tamén, establecer inventario de locales; fue preciso, unhas prioridades de actuación nas que también, establecer unas prioridades de estamos traballando e ogallá puidésemos actuación en las que estamos trabajando y contar con máis recursos económicos para ojalá pudiéramos contar con más recursos facelo todo máis rápido e tivésemos uns económicos para hacerlo todo más rápido Orzamentos aprobados, etc. y tuviéramos unos Presupuestos aprobados, etc.

En todo caso, nós estamos facilitando En todo caso, nosotros estamos espazos ás entidades e seguiremos facilitando espacios a las entidades y facendo, tamén. seguiremos haciendo, también.

Tamén estamos facilitando, e creo que é También estamos facilitando, y creo que importante dicilo, o uso compartido de es importante decirlo, el uso compartido instalacións e de equipamentos municipais de instalaciones y de equipamientos e tamén introducindo a municipales y también introduciendo la corresponsabilidade no uso e nas xestións corresponsabilidad en el uso y en las dos equipamentos públicos e aí poño de gestiones de los equipamientos públicos y novo o exemplo dos espazos TEUs, do ahí pongo de nuevo el ejemplo de los faro de Oza, dos locais de Novo Mesoiro. espacios TEUs, del faro de Oza, de los E creo que tamén temos que camiñar cara locales de Novo Mesoiro. Y creo que a iso, cara outros modelos de xestión de también tenemos que caminar hacia eso, equipamentos. Exemplo diso tamén é a hacia otros modelos de gestión de convivencia que fai, por exemplo, a equipamientos. Ejemplo de eso también es entidade Asociación Down Coruña coa la convivencia que hace, por ejemplo, la entidade veciñal de Pedralonga ou entidad Asociación Down Coruña con la ACOPROS coa entidade veciñal da entidad vecinal de Pedralonga o Cidade Vella. Ben, pois, tratar de ACOPROS con la entidad vecinal de la 260

favorecer, tamén, o uso compartido dos Ciudad Vieja. Bueno, pues, tratar de espazos porque, evidentemente que, ben, favorecer, también, el uso compartido de pois os espazos públicos son limitados e los espacios porque, evidentemente que, non hai tanto espazo público como para bueno, pues los espacios públicos son cubrir as necesidades de todas as limitados y no hay tanto espacio público entidades que temos na cidade, que temos como para cubrir las necesidades de que lembrar que temos un tecido social todas las entidades que tenemos en la ben rico, contando con case 700 entidades ciudad, que tenemos que recordar que na nosa cidade. tenemos un tejido social bien rico, contando con casi 700 entidades en nuestra ciudad.

A respecto do financiamento, ben, creo Respecto a la financiación, bueno, creo que hai que poñer en valor todo o traballo que hay que poner en valor todo el das liñas de concorrencia que activou este trabajo de las líneas de concurrencia que Goberno municipal, liñas de concorrencia activó este Gobierno municipal, líneas de que non existían, tanto en Cultura, en concurrencia que no existían, tanto en Emprego, en Igualdade, en Participación, Cultura, en Empleo, en Igualdad, en en Deportes... e combinado, así mesmo, Participación, en Deportes... y con todos os apoios en subvencións, en combinado, asimismo, con todos los convenios nominativos neste expediente apoyos en subvenciones, en convenios de modificativo que vimos de aprobar nominativos en este expediente de neste Pleno. Estamos falando de máis de modificativo que acabamos de aprobar en cerca de 4 millóns e medio de euros en este Pleno. Estamos hablando de más de convenios con entidades, probablemente a cerca de 4 millones y medio de euros en cifra máis alta de todo o mandato. E, convenios con entidades, probablemente podemos dicir, eu creo que somos o la cifra más alta de todo el mandato. Y, Goberno, nese sentido, que máis atendeu, podemos decir, yo creo que somos el que máis financiou ás entidades da nosa Gobierno, en ese sentido, que más cidade. Nesa liña de traballo, pois, atendió, que más financió a las entidades continuaremos. de nuestra ciudad. En esa línea de trabajo, pues, continuaremos.

Grazas. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

Terceira.- Pregunta de resposta oral Tercera.- Pregunta de respuesta oral sobre as zonas verdes. sobre las zonas verdes.

Señora Veira González Señora Veira González

Que ten pensado facer o Goberno local a ¿Qué ha pensado hacer el Gobierno local respecto das zonas verdes e os parques da respecto a las zonas verdes y los parques 261

nosa cidade? de nuestra ciudad?

Señora García Gómez Señora García Gómez

Boas tardes. Buenas tardes.

Ben, pois este Goberno local ten pensado Bueno, pues este Gobierno local ha facer o que xa vimos facendo e é velar pensado hacer lo que ya venimos polo correcto mantemento das zonas haciendo y es velar por el correcto verdes, ampliar as posibilidades de uso mantenimiento de las zonas verdes, para a cidadanía, crear novas zonas en ampliar las posibilidades de uso para la contacto coa natureza e, por suposto, ciudadanía, crear nuevas zonas en esixirlle ás concesionarias que cumpran o contacto con la naturaleza y, por contrato. supuesto, exigirle a las concesionarias que cumplan el contrato.

Señora Veira González Señora Veira González

O que pasa é que esa estratexia, señora Lo que pasa es que esa estrategia, señora García, non funciona, porque nin as García, no funciona, porque ni las empresas están cumprindo co contrato. Eu empresas están cumpliendo el contrato. vou poñer varios exemplos, a ver se me dá Yo voy a poner varios ejemplos, a ver si tempo porque os tres minutos son me da tiempo porque los tres minutos son reducidos, non? pero vou poñer un reducidos, ¿no? pero voy a poner un exemplo, eu creo que bastante concreto: as ejemplo, yo creo que bastante concreto: empresas, como sabe vostede, as empresas las empresas, como sabe usted, las de mantemento de zonas verdes e parques empresas de mantenimiento de zonas e xardíns teñen a obriga de presentarlle o verdes y parques y jardines tienen el Concello da Coruña unha contabilidade deber de presentarle al Ayuntamiento de separada e independente do servizo e A Coruña una contabilidad separada e auditada, por certo. Eu voulle ensinar independiente del servicio y auditada, por aquí, a todos os membros do Pleno, (A cierto. Yo le voy a enseñar aquí, a todos señora Veira González amosa unha los miembros del Pleno, (La señora Veira folla que contén unha tabla) a González muestra una hoja que contiene contabilidade separada e independente que una tabla) la contabilidad separada e presentou Althenia para os tres lotes, para independiente que presentó Althenia para os lotes que xestiona. Esta é a súa los tres lotes, para los lotes que gestiona. contabilidade separada e independente, Esta es su contabilidad separada e isto, un excel, o cal é un incumprimento independiente, esto, un excel, lo cual es un bastante grave dos pregos de cláusulas incumplimiento bastante grave de los administrativas que rexen o contrato. Por pliegos de cláusulas administrativas que certo, están sen auditar. Están auditadas, rigen el contrato. Por cierto, están sin claro, as contas xerais de Althenia pero auditar. Están auditadas, claro, las non as contas de este servizo en concreto, cuentas generales de Althenia pero no las do servizo de mantemento de parques e cuentas de este servicio en concreto, del xardíns da cidade da Coruña. Este é un servicio de mantenimiento de parques y 262

incumprimento moi grave. Non sei que ten jardines de la ciudad de A Coruña. Este es feito a señora García en canto a este un incumplimiento muy grave. No sé qué incumprimento. Pero é que non é única e ha hecho la señora García en cuanto a exclusivamente este incumprimento o que este incumplimiento. Pero es que no es se ten dado neste mandato por parte de única y exclusivamente este Althenia senón que está obrigada, incumplimiento lo que se ha dado en este Althenia, a contratar con centros especiais mandato por parte de Althenia sino que de emprego. Está obrigada, tamén, a está obligada, Althenia, a contratar con entregarlle eses contratos cos centros centros especiales de empleo. Está especiais de emprego ao Concello da obligada, también, a entregarle esos Coruña e é certo que os únicos contratos, contratos con los centros especiales de que os centros especiais de emprego que empleo al Ayuntamiento de A Coruña y es ten entregado Althenia ó Concello da cierto que los únicos contratos, que los Coruña son os primeiros, pero é que ten centros especiales de empleo que ha que entregalos anualmente. E os que está entregado Althenia al Ayuntamiento de A entregando, facéndoos pasar polos Coruña son los primeros, pero es que contratos anuais, son os da primeira vez, tiene que entregarlos anualmente. Y los uns contratos, que ademais non recollen que está entregando, haciéndolos pasar algo que está especificamente sinalado nas por los contratos anuales, son los de la cláusulas administrativas como un primera vez, unos contratos, que además incumprimento moi grave, que é que os no recogen algo que está específicamente centros especiais de emprego teñen que señalado en las cláusulas administrativas estar funcionando en lugares moi como un incumplimiento muy grave, que concretos, porque, evidentemente, as es que los centros especiales de empleo persoas que traballan para os centros tienen que estar funcionando en lugares especiais de emprego teñen unhas muy concretos, porque, evidentemente, las necesidades concretas, teñen unha personas que trabajan para los centros situación concreta e teñen que ter unhas especiales de empleo tienen unas rutinas concretas e, polo tanto, traballar, se necesidades concretas, tienen una é posible, sempre no mesmo lugar e non situación concreta y tienen que tener unas se está facendo iso. Iso é o que nos din as rutinas concretas y, por lo tanto, trabajar, traballadoras, iso é o que nos di todo o a ser posible, siempre en el mismo lugar y persoal que, ademais, coñece moi ben o no se está haciendo eso. Eso es lo que nos servizo. Pero é que ademais Althenia, dicen las trabajadoras, eso es lo que nos cando comezou o seu servizo, como dice todo el personal que, además, conoce saberá a señora García, despediu a uns muy bien el servicio. Pero es que además traballadores e resulta que agora nin está, Althenia, cuando comenzó su servicio, digamos, cumprindo coa sanción que lle como sabrá la señora García, despidió a puxo este Concello, nin, moito menos, unos trabajadores y resulta que ahora ni readmitiu a eses traballadores. Polo tanto está, digamos, cumpliendo con la sanción aí temos outro incumprimento bastante que le puso este Ayuntamiento, ni, mucho grave. Os incumprimentos, ademais, os menos, readmitió a esos trabajadores. Por podemos ver todos os días cando imos lo tanto ahí tenemos otro incumplimiento pola rúa, vemos os incumprimentos en bastante grave. Los incumplimientos, parques e xardíns desta concesionaria. además, los podemos ver todos los días Polo tanto, eu creo que hai cuando vamos por la calle, vemos los 263

incumprimentos o suficientemente graves incumplimientos en parques y jardines de e hai un vacile suficientemente... esta concesionaria. Por lo tanto, yo creo que hay incumplimientos lo suficientemente graves y hay un vacile suficientemente...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Veira, por favor. Vaya finalizando, señora Veira, por favor.

Señora Veira González Señora Veira González

...si, remato...suficientemente grave por ...sí, finalizo...suficientemente grave por parte desta empresa como para que o parte de esta empresa como para que el Concello da Coruña estude dunha vez, xa Ayuntamiento de A Coruña estudie de una é a segunda vez que o pedimos, realmente, vez, ya es la segunda vez que lo pedimos, rematar o contrato con esta concesionaria realmente, finalizar el contrato con esta porque non está sendo efectivo e está concesionaria porque no está siendo tomándolle o pelo os traballadores e ás efectivo y está tomándole el pelo a los coruñesas e os coruñeses. trabajadores y a las coruñesas y los coruñeses.

Nada máis. Nada más.

Señora García Gómez Señora García Gómez

Antes de nada, antes de meterme en Antes de nada, antes de meterme en cuestións, así, contractuais, gustaríame cuestiones, así, contractuales, me gustaría aclarar a cuestión do cemiterio de San aclarar la cuestión del cementerio de San Amaro porque fun eu a que autorizou a Amaro porque fui yo la que autorizó la retirada de determinadas especies en base retirada de determinadas especies en base a un informe que se presentou, a un informe que se presentó, efectivamente, dende o Obradoiro de efectivamente, desde el Taller de Empleo. Emprego. Solicitaba a retirada de Solicitaba la retirada de diferentes diferentes exemplares, non se autorizou ejemplares, no se autorizó todo y sí la todo e si a retirada dun gran eucalipto de retirada de un gran eucalipto de dimensións enormes que tiña podredumes dimensiones enormes que tenía e precedentes de que caeran pólas, podredumbres y precedentes de que precisamente, diante dun equipamento habían caído ramas, precisamente, público. Tamén se están retirando arbustos delante de un equipamiento público. de pequeno tamaño, aligustres o ligustrum También se están retirando arbustos de que impiden, están pegados á parede e pequeño tamaño, aligustres o ligustrum, impiden a restauración da capela e do que impiden, están pegados a la pared e muro. Son exemplares de escaso valor, impiden la restauración de la capilla y del ben, eu teño un informe na mente dende muro. Son ejemplares de escaso valor, hai tempo...si, perfectamente...pois van bueno, yo tengo un informe en la mente 264

por aí. Eu creo que para un correcto desde hace tiempo...sí, mantemento de parques e xardíns procede perfectamente...pues van por ahí. Yo creo eliminar especies que se atopan en mal que para un correcto mantenimiento de estado e repoñer árbores e exemplares parques y jardines procede eliminar vigorosos e que poidan medrar en especies que se encuentran en mal estado condicións de sanidade vexetal. Non y reponer árboles y ejemplares vigorosos temos ningún interese en deforestar o y que puedan crecer en condiciones de cemiterio de San Amaro e, por suposto, a sanidad vegetal. No tenemos ningún prioridade aí está na protección e interés en deforestar el cementerio de San conservación dos olmos centenarios. Amaro y, por supuesto, la prioridad ahí está en la protección y conservación de los olmos centenarios.

Entón, ben... pedían a explicación antes, Entonces, bueno... pedían la explicación pódolla dar agora mesmo. antes, se la puedo dar ahora mismo.

Ás vinte horas e corenta e cinco minutos A las veinte horas y cuarenta y cinco entra no Salón de Sesións o señor minutos entra en el Salón de Sesiones el Fernández Prado e sae a señora Freire señor Fernández Prado y sale la señora Vázquez. Freire Vázquez.

Dixemos que, efectivamente, en Plenos Dijimos que, efectivamente, en Plenos anteriores que íamos ter que falar do anteriores que íbamos a tener que hablar contrato de parques e xardíns e facemos del contrato de parques y jardines y un pouco de memoria. Foi unha licitación hacemos un poco de memoria. Fue una iniciada polo Partido Popular que herdou a licitación iniciada por el Partido Popular Marea Atlántica e que puntuaba na que heredó la Marea Atlántica y que valoración das ofertas de maneira especial puntuaba en la valoración de las ofertas o diñeiro, o orzamento que as empresas de manera especial el dinero, el ofertaban para proxectos de mellora, é presupuesto que las empresas ofertaban dicir, proxectos que ao Concello lle sairían para proyectos de mejora, es decir, gratis. Valorábase moito ese criterio de proyectos que al Ayuntamiento le saldrían valoración pero non se calculaba ese gratis. Se valoraba mucho ese criterio de desembolso económico no cálculo das valoración pero no se calculaba ese baixas temerarias. Que fixeron as desembolso económico en el cálculo de empresas? Ofertaron unhas cantidades de las bajas temerarias. ¿Qué hicieron las diñeiro para as melloras absolutamente empresas? Ofertaron unas cantidades de desproporcionadas, e poño un exemplo, dinero para las mejoras absolutamente realmente, de que pasou nesa licitación: se desproporcionadas, y pongo un ejemplo, o mantemento de parques e xardíns custa realmente, de qué pasó en esa licitación: ao redor de 5 millóns e medio de euros, o si el mantenimiento de parques y jardines que é mantemento diario, as melloras, é cuesta alrededor de 5 millones y medio de dicir, os proxectos gratis que as empresas euros, lo que es mantenimiento diario, las ofertaron, chegan aos 3,2 millóns de mejoras, es decir, los proyectos gratis que euros, é dicir, é máis do 50% e isto sempre las empresas ofertaron, llegan a los 3,2 dixemos dende o primeiro momento que millones de euros, es decir, es más del 265

comprometía a viabilidade económica do 50% y esto siempre dijimos desde el contrato. Isto se demostrou pouco despois primer momento que comprometía la cando xa a empresa encargada dos xardíns viabilidad económica del contrato. Esto se históricos quere renunciar ao contrato e o demostró poco después cuando ya la Concello lle dixo que de renunciar nada, empresa encargada de los jardines aquí unha resolución pero primeiro vas históricos quiere renunciar al contrato y cumprir todos os teus compromisos. Ese el Ayuntamiento le dijo que de renunciar contrato de xardíns históricos está agora nada, aquí una resolución pero primero mesmo en licitación e os lotes 1, 2 e 3, vas a cumplir todos tus compromisos. Ese pois non están exentos de dificultades na contrato de jardines históricos está ahora súa xestión. E vostede sabe, que veu a mismo en licitación y los lotes 1, 2 y 3, Medio Ambiente varias veces a revisar os pues no están exentos de dificultades en su expedientes, que o mantemento de gestión. Y usted sabe, que vino a Medio parques e xardíns é un tránsito constante Ambiente varias veces a revisar los de requirimentos de subsanación de erros, expedientes, que el mantenimiento de de penalidades, de sancións...estamos parques y jardines es un tránsito traballando así, nesas condicións, constante de requerimientos de efectivamente. Agora mesmo todas as subsanación de errores, de penalidades, denuncias que se presentan dende os de sanciones...estamos trabajando así, en traballadores e dende a veciñanza se pasan esas condiciones, efectivamente. Ahora á empresa para que se posicione e se mismo todas las denuncias que se requira e cando a explicación non é presentan desde los trabajadores y desde satisfactoria coñecemos todos estes casos la vecindad se pasan a la empresa para que vostede está presentando, se inician que se posicione y se requiera y cuando la procedementos de penalidade, ou ben por explicación no es satisfactoria conocemos despedimentos, ou ben por que non se todos estos casos que usted está subrogou o persoal, ou ben por falta de presentando, se inician procedimientos de medios e maquinaria, ou ben pola penalidades, o bien por despidos, o bien subcontratación de centros especiais de por qué no se subrogó el personal, o bien emprego. Realmente está sendo así e o por falta de medios y maquinaria, o bien avisamos dende o principio. Entón, dende por la subcontratación de centros o momento en que realmente a empresa especiales de empleo. Realmente está demostre... siendo así y lo avisamos desde el principio. Entonces, desde el momento en que realmente la empresa demuestre...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora García, por favor. Vaya finalizando, señora García, por favor.

Señora García Gómez Señora García Gómez

...que non...si, acabo...que non está ...que no...sí, acabo...que no está cumprindo con estas cuestións, están cumpliendo con estas cuestiones, están requiridas, a empresa ten que contestar, requeridas, la empresa tiene que 266

pois haberá que abordar medidas, se contestar, pues habrá que abordar cadra, de maior calado. medidas, a lo mejor, de mayor calado.

A verdade é que en todo este La verdad es que en todo este procedemento burocrático que estaba procedimiento burocrático que estaba anunciada e era unha morte anunciada, anunciada y era una muerte anunciada, pois deu aínda así e todo para facer eu pues dio aun así para hacer yo creo que creo que moitos proxectos de interese para muchos proyectos de interés para las as zonas verdes, hortas, áreas zonas verdes, huertas, áreas caninas...podería agora mesmo... caninas...podría ahora mismo...

Presidencia Presidencia

Si pero deixémolo para outro momento, Sí pero dejémoslo para otro momento, señora García. señora García.

Señora García Gómez Señora García Gómez

...utilizar outra intervención e dedicala a ...utilizar otra intervención y dedicarla a isto. Moitas grazas. esto. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Moitas grazas. Muchas gracias.

PREGUNTAS DE RESPOSTA ORAL PREGUNTAS DE RESPUESTA ORAL PRESENTADAS POLO GRUPO PRESENTADAS POR El GRUPO MUNICIPAL DO PARTIDO MUNICIPAL DEL PARTIDO SOCIALISTA SOCIALISTA

Primeira.- Pregunta de resposta oral Primera.- Pregunta de respuesta oral relativa aos contratos e licitacións relativa a los contratos y licitaciones correspondentes á Concellería de Medio correspondientes a la Concejalía de Ambiente Medio Ambiente

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

Grazas. Gracias.

Cal é a situación dos contratos e as ¿Cuál es la situación de los contratos y las licitacións da Concellería de Medio licitaciones de la Concejalía de Medio Ambiente? Ambiente?

Señora García Gómez Señora García Gómez

O contrato de recollida de lixo está listo El contrato de recogida de basura está 267

para adxudicarse e agardamos a decisión listo para adjudicarse y esperamos la do Tribunal Galego de Contratación, que decisión del Tribunal Galego de responda a un recurso presentado por unha Contratación, que responda a un recurso empresa. presentado por una empresa.

O contrato de limpeza viaria iniciou a súa El contrato de limpieza viaria inició su licitación e agora mesmo estamos licitación y ahora mismo estamos corrixindo os custos de persoal para corrigiendo los costes de personal para actualizalos de 2018 a 2019. actualizarlos de 2018 a 2019.

E a concesión da planta de Nostián remata Y la concesión de la planta de Nostián o ano que vén e agora mesmo estamos finaliza el año que viene y ahora mismo preparando os pregos técnicos e estamos preparando los pliegos técnicos y administrativos. administrativos.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

Grazas. Gracias.

Ben, eu agora podería non esgotar o Bueno, yo ahora podría no agotar el tempo, darlle as grazas e dicirlle que xa tiempo, darle las gracias y decirle que ya me dou por satisfeita coa súa resposta me doy por satisfecha con su respuesta porque quizais a formulación foi errónea porque quizás el planteamiento fue por parte do Grupo Municipal Socialista e erróneo por parte del Grupo Municipal a pregunta tería que ser: Que valoración Socialista y la pregunta tendría que ser: fai do estado de contratación e licitación ¿Qué valoración hace del estado de da contratación na súa respectiva Área?. contratación y licitación de la contratación Loxicamente, cando un pregunta, en su respectiva Área?. Lógicamente, xeralmente xa sabe a resposta. O que a cuando uno pregunta, generalmente ya min me gustaría saber, señora García, e é sabe la respuesta. Lo que a mí me gustaría algo que repetimos aquí de maneira saber, señora García, y es algo que incesante nos últimos tempos, é: por que repetimos aquí de manera incesante en los imos co atraso que imos na súa Área últimos tiempos, es: ¿por qué vamos con respecto dos contratos? Contratos que el retraso que vamos en su Área respecto viñeron prorrogados, contratos nunha de los contratos? Contratos que han área que é a segunda despois da de venido prorrogados, contratos en un área Persoal, con maior dotación que es la segunda después de la de orzamentaria, contratos que vostede sabía Personal, con mayor dotación no momento que tomou posesión, que se presupuestaria, contratos que usted sabía atopaban a piques de finalizar ou, polo en el momento que tomó posesión, que se menos, nuns prazos moi breves, contratos encontraban a punto de finalizar o, por lo sobre os cales vostede foi avisada por menos, en unos plazos muy breves, parte dos técnicos e os funcionarios de contratos sobre los cuales usted fue Medio Ambiente e dos que non se fixo avisada por parte de los técnicos y los absolutamente nada. funcionarios de Medio Ambiente y de los que no se hizo absolutamente nada. 268

Eu non vou entrar no período medio de Yo no voy a entrar en el período medio de pago, entrará despois un dos meus pago, entrará después uno de mis compañeiros. Sabemos que, loxicamente, compañeros. Sabemos que, lógicamente, unha das razóns polas que non se cumpre una de las razones por las que no se o período medio de pago e se perden eses cumple el período medio de pago y se 15 millóns, é unha xestión máis que pierden esos 15 millones, es una gestión mellorable na súa Área e a min me más que mejorable en su Área y a mí me gustaría saber que balance fai vostede no gustaría saber qué balance hace usted en el contrato de recollida, que chega con máis contrato de recogida, que llega con más de de dous anos de atraso, que se atopa neste dos años de retraso, que se encuentra en momento paralizado por unha este momento paralizado por una reclamación que se fai por parte dunha reclamación que se hace por parte de una das empresas que concorren; que sucede de las empresas que concurren; qué co servizo de limpeza viaria, que sucede sucede con el servicio de limpieza viaria, máis aló do que coñecemos pola prensa, qué sucede más allá de lo que conocemos que sucede con esa reclamación que a por la prensa, qué sucede con esa vostede lle fan os sindicatos, o sindicato reclamación que a usted le hacen los STL, para dicirlle que nese prego que sindicatos, el sindicato STL, para decirle chega cun ano e medio de atraso non se que en ese pliego que llega con un año y inclúen de maneira correcta os salarios medio de retraso no se incluyen de manera dos traballadores e, por tanto, ten que ser correcta los salarios de los trabajadores y, paralizado; que pasa co tema de Nostián, por lo tanto, tiene que ser paralizado; qué que pasa con esa folga de traballadores pasa con el tema de Nostián, qué pasa con que posteriormente se desconvoca; que esa huelga de trabajadores que sucede con ese falar da veciñanza do que posteriormente se desconvoca; qué sucede vostedes sempre fan gala cando con todo con ese falar da veciñanza del que ustedes se comenta por parte dos traballadores siempre hacen gala cuando sin embargo se que en moitas ocasións, moitas das súas comenta por parte de los trabajadores que reclamacións non son atendidas en muchas ocasiones, muchas de sus directamente por vostedes porque reclamaciones no son atendidas consideran que son cuestións de empresa; directamente por ustedes porque que sucede coa canceira municipal, cos consideran que son cuestiones de empresa; controis que vostedes teñen que facer qué sucede con la perrera municipal, con como administración local sobre os cans los controles que ustedes tienen que hacer de raza perigosa, que sabe que non se como administración local sobre los están facendo porque a canceira está perros de raza peligrosa, que sabe que no saturada, vostedes sabían perfectamente se están haciendo porque la perrera está cando entra en vigor a Lei de Benestar saturada, ustedes sabían perfectamente Animal da Xunta de Galicia, que establece cuando entra en vigor la Ley de Bienestar o sacrificio cero, que terían que tomar Animal de la Xunta de Galicia, que unha serie de medidas en relación ao establece el sacrificio cero, que tendrían tema da canceira, saben que está saturada que haber tomado una serie de medidas en e por tanto non se están realizando as relación al tema de la perrera, saben que campañas que ten que facer calquera está saturada y por lo tanto no se están administración local de oficio en relación realizando las campañas que tiene que 269

á vixilancia dos cans de raza perigosa; hacer cualquier administración local de que sucede con tantas e tantas cuestións oficio en relación a la vigilancia de los que vostede leva na súa área e que, desde perros de raza peligrosa; qué sucede con logo, ben, pois nós consideramos que tantas y tantas cuestiones que usted lleva teñen... en su área y que, desde luego, bueno, pues nosotros consideramos que tienen...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Neira, por favor. Vaya finalizando, señora Neira, por favor.

Señora Neira Fernández Señora Neira Fernández

...unha xestión moito máis que mellorable. ...una gestión mucho más que mejorable.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Señora García Gómez Señora García Gómez

Ben, eu agradézolle que me pregunte, a Bueno, yo le agradezco que me pregunte, verdade, non? porque é un xeito de ter la verdad, ¿no? porque es una manera de información directa e a verdade é que tener información directa y la verdad es tamén o xeito de evitar que se difundan que también la manera de evitar que se informacións erróneas, non?. difundan informaciones erróneas, ¿no?.

A verdade é que falta a primeira vez que o La verdad es que falta la primera vez que Partido Socialista veña a consultar un el Partido Socialista venga a consultar un expediente a Medio Ambiente, non pasou expediente a Medio Ambiente, no pasó ni nin unha soa vez durante este mandato. una sola vez durante este mandato. Entón, se cadra, dende ese Entonces, a lo mejor, desde ese descoñecemento pois tamén se permiten desconocimiento pues también se facer algunhas afirmacións como as que permiten hacer algunas afirmaciones acaba de facer. Non se paralizou a como las que acaba de hacer. No se revisión de cans perigosos, máis ben ao paralizó la revisión de perros peligrosos, contrario, podemos estar enviándolle á más bien al contrario, podemos estar Xunta de Galicia, tranquilamente, uns 50 enviándole a la Xunta de Galicia, ou 60 expedientes de cans perigosos ao tranquilamente, unos 50 o 60 expedientes ano sen que na Xunta de Galicia teñamos de perros peligrosos al año sin que en la absolutamente ningunha resposta. Estase Xunta de Galicia tengamos absolutamente controlando, especialmente, a licenza, o ninguna respuesta. Se está controlando, rexistro, a boceira e a correa e a verdade é especialmente, la licencia, el registro, el que están impoñendo sancións elevadas á bozal y la correa y la verdad es que están xente que posúe cans potencialmente imponiendo sanciones elevadas a la gente perigosos e que non están cumprindo a que posee perros potencialmente lexislación. Non sei de onde saca esa peligrosos y que no están cumpliendo la información pero pregunte, se quere, por legislación. No sé de dónde saca esa 270

escrito e nós lla comentamos. información pero pregunte, si quiere, por escrito y nosotros se la comentamos.

Outra declaración absolutamente errónea Otra declaración absolutamente errónea foi a que saíu sobre, efectivamente, o fue la que salió sobre, efectivamente, el contrato de Albada nos últimos días e contrato de Albada en los últimos días e insisto, por favor, veñan a Medio insisto, por favor, vengan a Medio Ambiente, consulten o expediente ou se Ambiente, consulten el expediente o si queren nos preguntan. quieren nos preguntan.

Acusábame a súa candidata recentemente Me acusaba su candidata recientemente de modificar o contrato de Nostián a un de modificar el contrato de Nostián a un mes das eleccións. Iso non só é mes de las elecciones. Eso no solo es absolutamente erróneo e falso, estamos absolutamente erróneo y falso, estamos aplicando o contrato en vigor e ademais, aplicando el contrato en vigor y además, acorde coa estratexia xudicial do acorde con la estrategia judicial del Concello, que gañou nun preito con Ayuntamiento, que ganó en un pleito con Albada, e quen si modificou o contrato de Albada, y quien sí modificó el contrato de Albada a un mes das eleccións foi o Albada a un mes de las elecciones fue el Partido Socialista durante o Bipartito. Lle Partido Socialista durante el Bipartito. Le custou ó Concello 14 millóns de euros, costó al Ayuntamiento 14 millones de que posteriormente foron declarados euros, que posteriormente fueron lesivos para os intereses municipais polos declarados lesivos para los intereses tribunais. Esa é a xestión da que temos municipales por los tribunales. Esa es la que aprender do Partido Socialista. gestión de la que tenemos que aprender del Partido Socialista.

Pódolle falar perfectamente da Le puedo hablar perfectamente de la convocatoria de folga en Albada: creouse convocatoria de huelga en Albada: se unha mesa de traballo que chegou ao creó una mesa de trabajo que llegó al resultado de que se blindaban os postos de resultado de que se blindaban los puestos traballo para que os traballadores non de trabajo para que los trabajadores no estean permanentemente sendo utilizados estén permanentemente siendo utilizados como moeda de cambio na interlocución como moneda de cambio en la coa empresa. Estou falando do tratamento interlocución con la empresa. Estoy do lixo da planta de Nostián. Que é o que hablando del tratamiento de la basura de facía o Partido Socialista? O Partido la planta de Nostián. ¿Qué es lo que hacía Socialista non lle descontaba o diñeiro á el Partido Socialista? El Partido concesionaria durante a folga. A Socialista no le descontaba el dinero a la concesionaria obtiña beneficios das folgas, concesionaria durante la huelga. La beneficios económicos. Non lle importa concesionaria obtenía beneficios de las en absoluto que haxa unha folga e ademais huelgas, beneficios económicos. No le utilízase como xeito de presión para obter importa en absoluto que haya una huelga do Concello prebendas que están sendo y además se utiliza como manera de dirimidas nos tribunais, vale? Nos que o presión para obtener del Ayuntamiento Concello non vai ceder. prebendas que están siendo dirimidas en 271

los tribunales, ¿vale? En los que el Ayuntamiento no va a ceder.

Señora Neira, o Concello actualizou os Señora Neira, el Ayuntamiento actualizó prezos conforme a unha obriga recollida los precios conforme a una obligación no contrato, non modificamos ningún recogida en el contrato, no modificamos contrato. Infórmese. Non veu a Medio ningún contrato. Infórmese. No vino a Ambiente a revisar ningún expediente. Medio Ambiente a revisar ningún Non fixo ningunha proposta na consulta expediente. No hizo ninguna propuesta en pública sobre o modelo de limpeza. Non la consulta pública sobre el modelo de fixo ningunha proposta á recollida de lixo. limpieza. No hizo ninguna propuesta a la Non fixo ningunha proposta á planta de recogida de basura. No hizo ninguna Nostián. Non fixeron ningunha proposta propuesta a la planta de Nostián. No ao Plan de infraestrutura verde e logo se hicieron ninguna propuesta al Plan de dedican a difundir informacións que non infraestructura verde y luego se dedican a son correctas. Evidentemente... difundir informaciones que no son correctas. Evidentemente...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora García, por favor. Vaya finalizando, señora García, por favor.

Señora García Gómez Señora García Gómez

...vou acabando...evidentemente que hai ...voy acabando...evidentemente que hay contratos que levan retraso é contratos que llevan retraso es absolutamente evidente. A recollida do absolutamente evidente. La recogida de la lixo está a piques de adxudicarse e aviso, basura está a punto de adjudicarse y ábrese outro período de recursos, unha vez aviso, se abre otro período de recursos, se execute a adxudicación. Haberá una vez se ejecute la adjudicación. Habrá recursos. Hai moitísimo diñeiro enriba da recursos. Hay muchísimo dinero encima mesa. Os contratos están ou de la mesa. Los contratos están o adxudicándose ou licitándose e vai quedar adjudicándose o licitándose y va a quedar todo moi ben encarrilado para o vindeiro todo muy bien encarrilado para el mandato. próximo mandato.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Segunda.- Pregunta de resposta oral Segunda.- Pregunta de respuesta oral relativa ao período medio de pago. relativa al período medio de pago.

Señor Pachón Moreno Señor Pachón Moreno

Moitas grazas, señor alcalde. Muchas gracias, señor alcalde. 272

Que medidas adoptou o Goberno ¿Qué medidas adoptó el Gobierno municipal para mellorar o período medio municipal para mejorar el período medio de pago a provedores deste Concello? de pago a proveedores de este Ayuntamiento?

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

Pois as medidas adoptadas son as que xa Pues las medidas adoptadas son las que lles contestamos en resposta escrita feita ya les contestamos en respuesta escrita polo seu grupo municipal no mes de hecha por su grupo municipal en el mes decembro, medidas que seguimos de diciembre, medidas que seguimos aplicando e reforzando nestes últimos aplicando y reforzando en estos últimos meses e que consisten na mellora dos meses y que consisten en la mejora de los procedementos informáticos, reforzos de procedimientos informáticos, refuerzos de persoal en determinadas áreas personal en determinadas áreas fundamentais para a tramitación desas fundamentales para la tramitación de esas facturas, así como a axilización de ditos facturas, así como la agilización de dichos trámites. trámites.

Señor Pachón Moreno Señor Pachón Moreno

Gustaríame abrir unha paréntese porque Me gustaría abrir un paréntesis porque aínda que un non ten a gala de ser un aunque uno no tiene la gala de ser un Millennial ao fin e ao cabo o é. Millennial al fin y a la postre lo es. Le Contestoulle á señora Avia Veira na contestó a la señora Avia Veira en la primeira intervención que as contas primera intervención que las cuentas pechadas estaban na web de transparencia. cerradas estaban en la web de Mirei na web de transparencia se o transparencia. Miré en la web de estaban. Non o están: nin a Liquidación, transparencia si lo estaban. No lo están: nin a Conta Xeral nin a Memoria de ni la Liquidación, ni la Cuenta General ni Xestión. Si que é certo, en honor á la Memoria de Gestión. Sí que es cierto, verdade, que nunha web irmán hai un en honor a la verdad, que en una web listado de gastos que é unha execución hermana hay un listado de gastos que es provisional que faltan 50 millóns dos una ejecución provisional que faltan 50 remanentes de anos anteriores, así que vou millones de los remanentes de años dicir unha cousa ou completamente a anteriores, así que voy a decir una cosa o contraria. completamente la contraria.

Volvendo ao período medio de pago a Volviendo al período medio de pago a provedores, eu recordo en decembro de proveedores, yo recuerdo en diciembre de 2018 que non puidemos investir máis de 2018 que no pudimos invertir más de 18 18 millóns de euros pola súa incapacidade millones de euros por su incapacidad de de cumprir este período medio de pagos, é cumplir este período medio de pagos, es unha cousa moi seria. Hoxe tardamos 20 una cosa muy seria. Hoy tardamos 20 días días máis que naquel decembro de 2018 más que en aquel diciembre de 2018 en 273

en pagar os nosos provedores. Moitos pagar a nuestros proveedores. Muchos de deles son pequenas iniciativas de carácter ellos son pequeñas iniciativas de carácter local que teñen que acudir a liñas de local que tienen que acudir a líneas de crédito, a outras figuras bancarias que crédito, a otras figuras bancarias que teñen custo, que retrasan o seu pago os tienen coste, que retrasan su pago a sus seus propios provedores ou que incluso, propios proveedores o que incluso, empresas que prestan servizos esenciais empresas que prestan servicios esenciales para este Concello rexistran atrasos no para este Ayuntamiento registran retrasos pagamento das nóminas dos seus en el pago de las nóminas de sus empregados. empleados.

Ás vinte e unha horas entra no Salón de A las veintiuna horas entra en el Salón Sesións o señor Lorenzo Torres e sae a de Sesiones el señor Lorenzo Torres y señora García Gómez. sale la señora García Gómez.

A mesma fórmula de cálculo que xa sei La misma fórmula de cálculo que ya sé que vai amparar na fórmula de cálculo do que se va a amparar en la fórmula de período medio de pago, levou a Vigo a cálculo del período medio de pago, llevó a pagar nunha media de 12 días en 2018. O Vigo a pagar en una media de 12 días en Concello da Coruña pagou nun 212% 2018. El Ayuntamiento de A Coruña pagó máis, en 37 días. Dos doce últimos meses, en un 212% más, en 37 días. De los doce 10 foron incumpridos na lei de últimos meses, 10 fueron incumplidos en pagamento, superan os 30 días legais para la ley de pago, superan los 30 días legales o pagamento a provedores. É unha para el pago a proveedores. Es una auténtica anécdota que este Goberno auténtica anécdota que este Gobierno cumpra co prazo con quen lle presta os cumpla con el plazo con quien le presta servizos. Non se conforman con isto e los servicios. No se conforman con esto y parabenízolle co traballo porque vemos de le felicito con el trabajo porque acabamos coñecer que o último trimestre é o peor de conocer que el último trimestre es el primeiro trimestre dende que gobernan a peor primer trimestre desde que cidade e xa estamos nunha demora de case gobiernan la ciudad y ya estamos en una 40 días en pagar os nosos provedores. demora de casi 40 días en pagar a Recoméndolle que deixe ben rexistrado o nuestros proveedores. Le recomiendo que método de pago a provedores que está a deje bien registrado el método de pago a levar a cabo para que o próximo goberno proveedores que está llevando a cabo poida aproveitar todo este coñecemento e, para que el próximo gobierno pueda dende logo, non aplicalo. aprovechar todo este conocimiento y, desde luego, no aplicarlo.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

Ben, señor Pachón, eu creo que debería de Bueno, señor Pachón, yo creo que informarse un pouquiño mellor, na web de debería de informarse un poquito mejor, transparencia a Conta Xeral pois aínda en la web de transparencia la Cuenta non chegou o prazo de rendición da Conta General pues aún no llegó el plazo de Xeral. A Conta Xeral preséntase rendición de la Cuenta General. La 274

normalmente dentro de bastantes máis Cuenta General se presenta normalmente meses, a Memoria de xestión tamén, e o dentro de bastantes más meses, la que lle dixen á señora Veira foi que os Memoria de gestión también, y lo que le datos da execución orzamentaria global de dije a la señora Veira fue que los datos de 2018 efectivamente estaban publicados na la ejecución presupuestaria global de web de transparencia, como están. Non sei 2018 efectivamente estaban publicados en o que vostede buscou pero se buscou, la web de transparencia, como están. No precisamente, a Conta Xeral non me sé lo que usted buscó pero si buscó, estraña que non a encontrara porque aínda precisamente, la Cuenta General no me quedan moitos meses para ter que rendela. extraña que no la encontrase porque aún quedan muchos meses para tener que rendirla.

E si, por suposto, pois si que entendemos Y sí, por supuesto, pues sí que entendemos que os resultados esperados son grazas a que los resultados esperados son gracias esas medidas que tomamos para rebaixar o a esas medidas que tomamos para rebajar período medio de pago e de feito, a pesar el período medio de pago y de hecho, a do que vostede di, nos meses de decembro pesar de lo que usted dice, en los meses de o resultado desas medidas foi un PMP de diciembre el resultado de esas medidas 19,6 días e en xaneiro 27,8. E, desde logo, fue un PMP de 19,6 días y en enero 27,8. efectivamente, claro que non se poden Y, desde luego, efectivamente, claro que ignorar os efectos que o cambio do no se pueden ignorar los efectos que el método de cálculo tivo e que continúa a cambio del método de cálculo tuvo y que ter, ademais, sobre o período medio de continúa teniendo, además, sobre el pago pero non só do Concello. Non sei se período medio de pago pero no solo del vostede mirou tamén datos de período Ayuntamiento. No sé si usted miró medio de pago doutras administracións, también datos de período medio de pago porque este retraso no período medio de de otras administraciones, porque este pago se produce absolutamente en case retraso en el período medio de pago se todas as administracións a todos os niveis produce absolutamente en casi todas las territoriais, sobre todo desde abril de administraciones a todos los niveles 2018, que foi cando superou ese cambio territoriales, sobre todo desde abril de normativo, xa que en lugar de 60 días, 2018, que fue cuando superó ese cambio computando os primeiros 30 en negativo normativo, ya que en lugar de 60 días, hai que pagar en 30 días, agora. Sen ir computando los primeros 30 en negativo máis lonxe a propia administración hay que pagar en 30 días, ahora. Sin ir central, que é a mesma que aprobou, más lejos la propia administración ademais, ese novo método de cálculo, non central, que es la misma que aprobó, conseguiu cumprir, cos 30 días de límite, además, ese nuevo método de cálculo, no en ningún dos meses posteriores á consiguió cumplir, con los 30 días de modificación do método de cálculo, en límite, en ninguno de los meses abril de 2019: nin co Goberno de Mariano posteriores a la modificación del método Rajoy nin tampouco co Goberno de Pedro de cálculo, en abril de 2019: ni con el Sánchez. O último dato publicado polo Gobierno de Mariano Rajoy ni tampoco Ministerio de Facenda para a con el Gobierno de Pedro Sánchez. El administración central, que é o de febreiro último dato publicado por el Ministerio de 275

de 2019, está en 37,95 días. Hacienda para la administración central, que es el de febrero de 2019, está en 37,95 días.

Tampouco se libraron as administracións Tampoco se libraron las administraciones autonómicas, que en promedio non foron autonómicas, que en promedio no fueron quen de cumprir. O PMP do sector das capaces de cumplir. El PMP del sector de administracións autonómicas, en termos las administraciones autonómicas, en globais, pasou dun cumprimento términos globales, pasó de un xeralizado antes de ese cambio cumplimiento generalizado antes de ese metodolóxico a un incumprimento cambio metodológico a un incumplimiento xeralizado e reiterado en todos os meses generalizado y reiterado en todos los posteriores a ese cambio. O último dato meses posteriores a ese cambio. El último publicado e me estou referindo para todo o dato publicado y me estoy refiriendo para conxunto das administracións todo el conjunto de las administraciones autonómicas, é de 35, 27 días, autonómicas, es de 35, 27 días, correspondente ao mes de febreiro. correspondiente al mes de febrero. Efectivamente, incluso en Vigo, que antes Efectivamente, incluso en Vigo, que antes do cambio metodolóxico... del cambio metodológico...

Ás vinte e unha horas e catro minutos A las veintiuna horas y cuatro minutos entra no Salón de Sesións a señora entra en el Salón de Sesiones la señora Freire Vázquez. Freire Vázquez.

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Vieito. Vaya finalizando, señora Vieito.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

...presentaba valores negativos porque ...presentaba valores negativos porque computaban os 30 primeiros en negativo, computaban los 30 primeros en negativo, veu incrementados os seus datos en máis vio incrementados sus datos en más de 30 de 30 días, pasando de -15 en xaneiro de días, pasando de -15 en enero de 2018 a 2018 a máis de 17,2 en xaneiro de 2019. más de 17,2 en enero de 2019. Además, no Ademais, non sei se vostede o sabe tamén sé si usted lo sabe también pero hay que pero hai que ter en conta tamén todas as tener en cuenta también todas las esixencias formais da nova Lei de exigencias formales de la nueva Ley de contratos e tamén as dúbidas sobre o contratos y también las dudas sobre el procedemento a seguir nos casos de procedimiento a seguir en los casos de recoñecementos extraxudiciais de crédito. reconocimientos extrajudiciales de Temos en concreto, neste momento seis crédito. Tenemos en concreto, en este facturas... momento seis facturas...

Presidencia Presidencia

276

Remate xa, señora Vieito, por favor. Finalice ya, señora Vieito, por favor.

Señora Vieito Blanco Señora Vieito Blanco

Ás vinte e unha horas e cinco minutos A las veintiuna horas y cinco minutos entra no Salón de Sesións a señora entra en el Salón de Sesiones la señora García Gómez e saen as señoras Padín García Gómez y salen las señoras Padín Fernández e Gallego Neira. Fernández y Gallego Neira.

...remitidas o Consello Consultivo por ...remitidas al Consello Consultivo por importe de 1,7 millóns que están pesando importe de 1,7 millones que están pesando xa como 130 millóns no período medio de ya como 130 millones en el período medio pago e que non podemos retirar do de pago y que no podemos retirar del cómputo do PMP e tampouco podemos cómputo del PMP y tampoco podemos pagalas ata que teñamos ese pagarlas hasta que tengamos ese pronunciamento do Consello Consultivo. pronunciamiento del Consello Consultivo. Polo tanto, me parece que deberían de Por lo tanto, me parece que deberían de analizar cando están criticando un analizar cuando están criticando a un Concello en concreto os efectos a máis Ayuntamiento en concreto los efectos a nivel destes cambios metodolóxicos dos más nivel de estos cambios metodológicos que, ademais, son responsables, tamén, o de los que, además, son responsables, seu Goberno, que estivo gobernando ata también, su Gobierno, que estuvo este momento uns meses e que non se gobernando hasta este momento unos dignou, tampouco, a facer ningún cambio meses y que no se dignó, tampoco, a normativo nese sentido cando o hacer ningún cambio normativo en ese prometera, precisamente, para poder sentido cuando lo había prometido, flexibilizar todos estes requisitos precisamente, para poder flexibilizar económicos introducidos pola Lei de todos estos requisitos económicos estabilidade anterior. Grazas. introducidos por la Ley de estabilidad anterior. Gracias.

Terceira.- Pregunta de resposta oral Tercera.- Pregunta de respuesta oral relativa ás obras da Solana relativa a las obras de la Solana

Señor Dapena Varela Señor Dapena Varela

Grazas. Gracias.

Que actuacións se levaron a cabo desde a ¿Qué actuaciones se llevaron a cabo Concellería de Rexeneración Urbana para desde la Concejalía de Regeneración verificar o axuste das obras da Solana á Urbana para verificar el ajuste de las licenza concedida ante a denuncia penal obras de la Solana a la licencia interposta pola Plataforma en Defensa do concedida ante la denuncia penal Común? interpuesta por la Plataforma en Defensa do Común?

277

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

As debidas a un proceso regrado, como o Las debidas a un proceso reglado, como é o da concesión de licenzas. es el de la concesión de licencias.

Señor Dapena Varela Señor Dapena Varela

Moitas grazas. Muchas gracias.

Antes de nada, señora García, o PSOE o Antes de nada, señora García, el PSOE lo que fixo foi montar as infraestruturas de que hizo fue montar las infraestructuras Medio Ambiente que vostede xestiona de Medio Ambiente que usted gestiona de dunha maneira tan deficiente. una manera tan deficiente.

E, por outro lado, o Partido Socialista, ao Y, por otro lado, el Partido Socialista, a lo longo deses catro anos preguntou en largo de esos cuatro años preguntó en moitas ocasións por expedientes de Medio muchas ocasiones por expedientes de Ambiente. A resposta foi que os pregos Medio Ambiente. La respuesta fue que los non estaban redactados. Mal se poden pliegos no estaban redactados. Mal se consultar expedientes que non están pueden consultar expedientes que no están confeccionados. Se para a súa confección confeccionados. Si para su confección todavía se acude á externalización dos todavía se acude a la externalización de servizos de redacción dos pregos, cun los servicios de redacción de los pliegos, prezo, nalgunhas ocasións, desde logo, con un precio, en algunas ocasiones, bastante irrazoable ou por exemplo, tamén desde luego, bastante irrazonable o por externalización de inspección de soares, ejemplo, también externalización de desde logo, a sensación que se fai desta inspección de solares, desde luego, la Concellaría de Medio Ambiente non é sensación que se hace de esta Concejalía para recordar o que fixo o Partido de Medio Ambiente no es para recordar lo Socialista. que hizo el Partido Socialista.

E, neste punto, respecto á Solana, no Y, en este punto, respecto a la Solana, en Pleno do pasado mes de febreiro el Pleno del pasado mes de febrero se debateuse unha moción impulsada pola debatió una moción impulsada por la Plataforma en Defensa do Común en torno Plataforma en Defensa do Común en á correspondencia entre a licenza torno a la correspondencia entre la concedida e as obras executadas na licencia concedida y las obras ejecutadas Solana. Semanas antes aprobábase neste en la Solana. Semanas antes se aprobaba mesmo Salón de Plenos unha en este mismo Salón de Plenos una modificación puntual do PXOM para o modificación puntual del PGOM para el cambio ao ámbito comprendido, cambio al ámbito comprendido, precisamente, no lugar no que se atopa a precisamente, en el lugar en el que se Solana. Na memoria desta modificación encuentra la Solana. En la memoria de do PXOM lembrábase como o Pleno esta modificación del PGOM se municipal, na súa sesión de 9 de xaneiro recordaba cómo el Pleno municipal, en su do ano 2017 aprobara varias mocións sesión de 9 de enero del año 2017 había 278

destinadas a garantir a titularidade pública aprobado varias mociones destinadas a dos terreos do complexo da Solana e o garantizar la titularidad pública de los hotel Finisterre. O sentido do voto do terrenos del complejo de la Solana y el Grupo Municipal Socialista nestes asuntos hotel Finisterre. El sentido del voto del patentiza a preocupación do Partido Grupo Municipal Socialista en estos Socialista pola titularidade pública deses asuntos patentiza la preocupación del terreos e pola protección desa zona, polas Partido Socialista por la titularidad razóns histórico – arqueolóxicas por todos pública de esos terrenos y por la coñecidas. protección de esa zona, por las razones histórico – arqueológicas por todos conocidas.

En decembro do ano 2015 o executivo En diciembre del año 2015 el ejecutivo local de Marea paralizaba unhas obras de local de Marea paralizaba unas obras de reforma da Solana por non axustarse á reforma de la Solana por no ajustarse a la licenza concedida no ano 2013 polo licencia concedida en el año 2013 por el Goberno local do Partido Popular. Xa a Gobierno local del Partido Popular. Ya Concellería de Rexeneración Urbana la Concejalía de Regeneración Urbana detectara un menor número de pórticos había detectado un menor número de que os planeados, aínda que sostiña que a pórticos que los planeados, aunque altura do edificio era a correcta. Tamén sostenía que la altura del edificio era la entendía que debía haber autorización correcta. También entendía que debía previa da Dirección Xeral de Patrimonio haber autorización previa de la Dirección da Xunta de Galicia. Xeral de Patrimonio de la Xunta de Galicia.

A intervención municipal fora motivada La intervención municipal había sido pola solicitude presentada por un cidadán motivada por la solicitud presentada por que sospeitaba que o edificio que se un ciudadano que sospechaba que el construía non respectaba a altura edificio que se construía no respetaba la permitida, polo que afectaría á visión das altura permitida, por lo que afectaría a la murallas desde o paseo marítimo do visión de las murallas desde el paseo Parrote e tamén do mar. A Asociación de marítimo del Parrote y también del mar. veciños da Cidade Vella presentara tamén La Asociación de vecinos de la Ciudad escrito en novembro do ano 2015 no que Vieja había presentado también escrito en reclamaba coñecer se a execución da obra noviembre del año 2015 en el que desenvolvíase de acordo coa licenza reclamaba conocer si la ejecución de la outorgada. O Goberno local aprobou fai obra se desarrollaba de acuerdo con la un ano, a finais do mes de maio do ano licencia otorgada. El Gobierno local 2018, a nova licenza do proxecto que aprobó hace un año, a finales del mes de introducía cambios con respecto a que foi mayo del año 2018, la nueva licencia del aprobada no mandato do Partido Popular, proyecto que introducía cambios con cunha superficie cun volume menor que o respecto a la que fue aprobada en el suscitado inicialmente e a esa serie de mandato del Partido Popular, con una esixencias efectuadas polo Concello superficie con un volumen menor que el houbo que sumar tamén as da Dirección suscitado inicialmente y a esa serie de 279

Xeral de Patrimonio da Xunta de Galicia. exigencias efectuadas por el Agora ben, a Plataforma en Defensa do Ayuntamiento hubo que sumar también las Común discrepa tanto de Patrimonio como de la Dirección Xeral de Patrimonio de la do Concello e asegura que as obras Xunta de Galicia. Ahora bien, la previstas non son legais porque na súa Plataforma en Defensa do Común opinión non permiten ver o mar, se discrepa tanto de Patrimonio como del imposibilita que os peóns contemplen a Ayuntamiento y asegura que las obras lámina de auga desde o Parrote. previstas no son legales porque en su opinión no permiten ver el mar, se imposibilita que los peatones contemplen la lámina de agua desde el Parrote.

No Grupo Municipal Socialista, aínda que En el Grupo Municipal Socialista, aunque entendíamos que as sospeitas iniciais entendíamos que las sospechas iniciales deberían entenderse resoltas, como deberían entenderse resueltas, como queríamos que non quedasen dúbidas ao queríamos que no quedaran dudas al respecto apoiamos a devandita moción e respecto apoyamos dicha moción y ante la ante a denuncia penal formulada e a denuncia penal formulada y la constatación visual práctica dos feitos constatación visual práctica de los hechos denunciados, preguntamos hoxe por que denunciados, preguntamos hoy por qué no non se ve desde o Parrote a lámina do se ve desde el Parrote la lámina del mar, mar, a pesar desa suposta idoneidade coa a pesar de esa supuesta idoneidad con la licencia concedida. Como se explica esta licencia concedida. ¿Cómo se explica esta disparidade entre proxecto e execución? disparidad entre proyecto y ejecución? Esperamos que nos conteste con Esperamos que nos conteste con argumentos e non con insultos, argumentos y no con insultos, descualificacións ou co ventilador cara o descalificaciones o con el ventilador cara pasado. Moitas grazas. al pasado. Muchas gracias.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

Ben, eu creo que non, este Goberno non Bueno, yo creo que no, este Gobierno no ten que demostrar nada na cuestión da tiene que demostrar nada en la cuestión defensa do bordo litoral en xeral e da de la defensa del borde litoral en general Solana en particular. Lembremos que foi y de la Solana en particular. Recordemos este Goberno o que reverteu o cambiazo que fue este Gobierno el que revirtió el que o Partido Popular fixo na aprobación cambiazo que el Partido Popular hizo en definitiva do PXOM cambiando a la aprobación definitiva del PGOM natureza da Solana, de pública a privada e cambiando la naturaleza de la Solana, de abrindo a porta a súa privatización. E foi, pública a privada y abriendo la puerta a tamén, o Goberno anterior o que su privatización. Y fue, también, el concedeu, efectivamente agora o dixo o Gobierno anterior el que concedió, señor Dapena, no 2013, a licenza para a efectivamente ahora lo dijo el señor reforma e ampliación do edificio de Dapena, en el 2013, la licencia para la equipamento deportivo da Solana. É certo, reforma y ampliación del edificio de tamén, que a raíz duns escritos veciñais equipamiento deportivo de la Solana. Es 280

este Goberno, xa este Goberno foi o que cierto, también, que a raíz de unos realiza unha inspección en novembro do escritos vecinales este Gobierno, ya este 2015 e detectou que, efectivamente, as Gobierno fue el que realiza una obras que estaban executando non se inspección en noviembre del 2015 y adaptaban á licenza e, polo tanto, ordenou detectó que, efectivamente, las obras que a inmediata paralización desas obras. O estaban ejecutando no se adaptaban a la promotor, co gallo desta paralización, licencia y, por lo tanto, ordenó la solicitou unha nova licenza de inmediata paralización de esas obras. El legalización e reforma e este novo promotor, con motivo de esta proxecto presentado mellorou, eu creo, as paralización, solicitó una nueva licencia condicións da edificación con respecto ao de legalización y reforma y este nuevo inicial, ao que dera licenza a anterior proyecto presentado mejoró, yo creo, las Corporación, reducindo a ocupación en condiciones de la edificación con respeto planta, a superficie e volume edificable, al inicial, al que había dado licencia la eliminando a ocupación das pistas de anterior Corporación, reduciendo la pádel e a ampliación da edificación actual ocupación en planta, la superficie y no sur da parcela, respecto ao proxecto volumen edificable, eliminando la inicial que obtivera licenza en 2013. ocupación de las pistas de pádel y la ampliación de la edificación actual en el sur de la parcela, respecto al proyecto inicial que había obtenido licencia en 2013.

Ben, pois este proxecto obtivo as licenzas, Bueno, pues este proyecto obtuvo las algunha delas que non tiña autorización licencias, alguna de ellas que no tenía anterior, autorización de Dirección Xeral autorización anterior, autorización de de Patrimonio Cultural para o control e Dirección Xeral de Patrimonio Cultural seguimento arqueolóxico, o informe para el control y seguimiento favorable, por suposto, á xefa da Oficina arqueológico, el informe favorable, por Técnica de Intervención na Edificación do supuesto, a la jefa de la Oficina Técnica Concello, o informe favorable do de Intervención en la Edificación del arqueólogo municipal e o informe Ayuntamiento, el informe favorable del favorable da Consellería de Cultura. arqueólogo municipal y el informe favorable de la Consellería de Cultura.

Ás vinte e unha horas e dez minutos sae A las veintiuna horas y diez minutos sale do Salón de Sesións a señora Veira del Salón de Sesiones la señora Veira González. González.

Con estes informes técnicos municipais e Con estos informes técnicos municipales y tamén os de Patrimonio da Xunta de también los de Patrimonio de la Xunta de Galicia, que eran favorables, ben, Galicia, que eran favorables, bueno, resultaba obrigado, porque como vostede resultaba obligado, porque como usted saberá, señor Dapena, a concesión de sabrá, señor Dapena, la concesión de licenzas é un procedemento regrado, non licencias es un procedimiento reglado, no discrecional, ben, pois, resultaba obrigado discrecional, bueno, pues, resultaba 281

conceder a licenza e así o fixemos. O cal obligado conceder la licencia y así lo non quere dicir que cando estean hicimos. Lo cual no quiere decir que executadas as obras non vaiamos revisar, cuando estén ejecutadas las obras no efectivamente, que se adecúan á licenza vayamos a revisar, efectivamente, que se concedida. adecúan a la licencia concedida.

Esta é a maneira de proceder deste Esta es la manera de proceder de este Goberno, señor Dapena. Adaptarnos aos Gobierno, señor Dapena. Adaptarnos a procedementos regrados, a estrito los procedimientos reglados, al estricto cumprimento da legalidade urbanística. Eu cumplimiento de la legalidad urbanística. entendo que vostede poida facer esta Yo entiendo que usted pueda hacer esta pregunta, pois porque as maneiras de pregunta, pues porque las maneras de proceder do seu partido no pasado eran proceder de su partido en el pasado eran outras e hai un gran exemplo que tamén otras y hay un gran ejemplo que también conseguimos desbloquear e buscar conseguimos desbloquear y buscar solución neste mandato, que foi o do solución en este mandato, que fue el del Conde de Fenosa. Efectivamente, no Conde de Fenosa. Efectivamente, en el Conde de Fenosa non se fixo un Conde de Fenosa no se hizo un procedemento regrado senón o que procedimiento reglado sino lo que sucedió sucedeu é que se lle regalou a FADESA es que se le regaló a FADESA 3.000 3.000 metros de edificabilidade. Esa é a metros de edificabilidad. Esa es la manera maneira que tiña o Partido Popular de que tenía el Partido Popular de intervenir intervir na cuestión do urbanismo nesta en la cuestión del urbanismo en esta cidade no pasado e eu creo que dista... O ciudad en el pasado y yo creo que dista... Partido Popular? Ben, efectivamente, o ¿El Partido Popular? Bueno, Partido Socialista...(escóitanse risas)...o efectivamente, el Partido Socialista... (se Partido Popular ten outras glorias como á escuchan risas) ...el Partido Popular da gasolineira de Carrefour, tiene otras glorias como la de la efectivamente, desa podemos falar noutra gasolinera de Carrefour, efectivamente, ocasión. Pero ben, esta, efectivamente, de esa podemos hablar en otra ocasión. que é a máis grave coas que nos tivemos Pero bueno, esta, efectivamente, que es la que encontrar porque tamén está Santo más grave con las que nos tuvimos que Tomás ou tamén está o edificio de San encontrar porque también está Santo Roque. Ben, esta lle vai custar 3 millóns o Tomás o también está el edificio de San Concello cando lle podía custar 60... Roque. Bueno, esta le va a costar 3 millones al Ayuntamiento cuando le podía costar 60...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Varela. Vaya finalizando, señor Varela.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...Ben, pois esta é a maneira que tiñan de ...Bueno, pues esta es la manera que entender vostedes, señores do Partido tenían de entender ustedes, señores del 282

Socialista, de como se xestionaban as Partido Socialista, de cómo se licenzas de urbanismo na cidade. Nós, gestionaban las licencias de urbanismo en agora mesmo o que facemos é adaptarnos la ciudad. Nosotros, ahora mismo lo que ao estrito cumprimento da legalidade hacemos es adaptarnos al estricto urbanística. cumplimiento de la legalidad urbanística.

PREGUNTAS DE RESPOSTA ORAL PREGUNTAS DE RESPUESTA ORAL PRESENTADAS POLO GRUPO PRESENTADAS POR EL GRUPO MUNICIPAL DO PARTIDO MUNICIPAL DEL PARTIDO POPULAR POPULAR

Primeira.- Pregunta de resposta oral Primera.- Pregunta de respuesta oral relativa ao Orzán relativa al Orzán

Señor Coira Andrade Señor Coira Andrade

Moitas grazas. Muchas gracias.

Que fixo Xulio Ferreiro para solucionar ¿Qué ha hecho Xulio Ferreiro para os problemas denunciados polos veciños solucionar los problemas denunciados por da zona de Pescaría – Orzán por ruído los vecinos de la zona de Pescadería – nocturno e inseguridade provocada pola Orzán por ruido nocturno e inseguridad falta de control municipal na zona? provocada por la falta de control municipal en la zona?

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

Ben, pois establecer unha serie de reforzos Bueno, pues establecer una serie de policiais en días de especial afluencia na refuerzos policiales en días de especial zona; modificouse a Ordenanza de afluencia en la zona; se modificó la protección contra a contaminación Ordenanza de protección contra la acústica e se aplica a Ordenanza de Medio contaminación acústica y se aplica la Ambiente en materia de ruídos na zona. Ordenanza de Medio Ambiente en materia de ruidos en la zona.

Ás vinte e unha horas e doce minutos A las veintiuna horas y doce minutos saen do Salón de Sesións as señoras salen del Salón de Sesiones las señoras Cameán Calvete e Neira Martínez e Cameán Calvete y Neira Martínez y entra a señora Veira González. entra la señora Veira González.

Señor Coira Andrade Señor Coira Andrade

Moitos veciños de Pescaría – Orzán están Muchos vecinos de Pescadería – Orzán a pasar un auténtico calvario: falta de están pasando un auténtico calvario: falta control dos ruídos e a inseguridade de control de los ruidos y la inseguridad provocados polo lecer nocturno ata altas provocados por el ocio nocturno hasta 283

horas fan imposible o dereito ao altas horas hacen imposible el derecho al descanso. Os veciños denuncian que se descanso. Los vecinos denuncian que se agravou nos dous últimos anos porque ha agravado en los dos últimos años determinados locais están a incumprir porque determinados locales están reiteradamente a normativa e a resposta incumpliendo reiteradamente la normativa de Ferreiro é nula. y la respuesta de Ferreiro es nula.

No Orzán concéntrase nun grao En el Orzán se concentra en un grado insoportable problemas que afectan a insoportable problemas que afectan a toda toda a cidade: ruído, sucidade, descoido, la ciudad: ruido, suciedad, descuido, pintadas, edificios abandonados e con pintadas, edificios abandonados y con risco de esborralle, okupas...dun tempo riesgo de desplome, okupas...de un tiempo para acó os veciños da rúa Vista son os a esta parte los vecinos de la calle Vista que manifestaron a súa saciedade. Piden son los que han manifestado su hartazgo. algo máis que un par de tiróns de orellas Piden algo más que un par de tirones de os propietarios dos locais de lecer orejas a los propietarios de los locales de nocturno. Reclaman o seu dereito ao ocio nocturno. Reclaman su derecho al descanso, un dos alicerces fundamentais descanso, uno de los pilares do benestar e da convivencia. senten fundamentales del bienestar y de la burlados cando escoitan de boca de convivencia. Se sienten burlados cuando concelleiras da Marea escusas como que escuchan de boca de concejales de la non se poden realizar medicións de ruído Marea excusas como que no se pueden porque só hai un policía habilitado para realizar mediciones de ruido porque solo facelo e está de baixa médica. hay un policía habilitado para hacerlo y está de baja médica.

No Orzán necesítase unha intervención En el Orzán se necesita una intervención integral e o Concello debería despregar integral y el Ayuntamiento debería cantos recursos sexan necesarios para desplegar cuantos recursos sean que todos os coruñeses, vivan onde vivan necesarios para que todos los coruñeses, e durman onde durman, teñan garantido o vivan donde vivan y duerman donde seu dereito ao descanso. É tan sinxelo duerman, tengan garantizado su derecho al como velar polo escrupuloso cumprimento descanso. Es tan sencillo como velar por das ordenanzas para combater o desvelo el escrupuloso cumplimiento de las de miles de cidadáns. ordenanzas para combatir el desvelo de miles de ciudadanos.

Ferreiro deixou os veciños do Orzán Ferreiro ha dejado a los vecinos del Orzán abandonados; as súas rúas están sucias e abandonados; sus calles están sucias y Ferreiro di que a cidade está limpa; os Ferreiro dice que la ciudad está limpia; sus seus veciños non poden durmir e Ferreiro vecinos no pueden dormir y Ferreiro dice di que hai un policía de baixa; as súas que hay un policía de baja; sus paredes paredes están cheas de pintadas e están llenas de pintadas y Ferreiro dice Ferreiro di que é un mantra, non só iso, que es un mantra, no solo eso, sino que senón que inventa, ademais, para dentro inventa, además, para dentro de un par de dun par de semanas, un concurso de semanas, un concurso de grafiti antes de 284

graffiti antes das eleccións. O Orzán é un las elecciones. El Orzán es un ejemplo exemplo pero isto é un feito que ocorre pero esto es un hecho que ocurre en otros noutros barrios da cidade, están sucios, barrios de la ciudad, están sucios, abandonados e sen mantemento. Dino os abandonados y sin mantenimiento. Lo veciños, dio, reiteradamente, a oposición, dicen los vecinos, lo dice, reiteradamente, o presidente do Comité de Empresa, la oposición, el presidente del Comité de membros de asociacións de veciños, Empresa, miembros de asociaciones de ratifícao a OCU nun informe en que A vecinos, lo ratifica la OCU en un informe Coruña descendeu máis de 14 puntos en que La Coruña ha descendido más de desde o último ano. 14 puntos desde el último año.

A estas alturas eu creo que xa o único que A estas alturas yo creo que ya el único que di que A Coruña está limpa é o señor dice que La Coruña está limpia es el señor Ferreiro. Señor Ferreiro, os veciños da Ferreiro. Señor Ferreiro, los vecinos de la rúa Vista están absolutamente calle Vista están absolutamente desesperados, só queren poder pasar a desesperados, solo quieren poder pasar la noite tranquilamente, descansar, poder noche tranquilamente, descansar, poder entrar e saír das súas casas, só lle piden entrar y salir de sus casas, solo le piden iso e o Concello está a deixarlles tirados e eso y el Ayuntamiento les está dejando vense incapaces de convivir dunha forma tirados y se ven incapaces de convivir de tranquila e pacífica nos seus fogares. una forma tranquila y pacífica en sus Moitas grazas. hogares. Muchas gracias.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

Ben, unha vez máis ao apocalipse de todo, Bien, una vez más al apocalipsis de todo, todo, todo xunto é, ás veces, difícil de todo, todo junto es, a veces, difícil de responder. En todo caso, con respecto á responder. En todo caso, con respecto a la veciñanza, vostedes din que están vecindad, ustedes dicen que están enfadados, é certo que levan moitos anos enfadados, es cierto que llevan muchos vivindo nunha zona na que hai años viviendo en una zona en la que hay aglomeración de persoas, si, tamén me aglomeración de personas, sí, también me gustaría saber que fixeron vostedes no seu gustaría saber qué hicieron ustedes en su momento. Nós, desde logo, si estamos momento. Nosotros, desde luego, sí facendo todo o que está na nosa man e así estamos haciendo todo lo que está en mesmo o recoñeceron os veciños do nuestra mano y asimismo lo reconocieron propio Orzán, sobre todo co peche de los vecinos del propio Orzán, sobre todo locais que causaban importantes molestias con el cierre de locales que causaban e non son pequenos tiróns de orella, son importantes molestias y no son pequeños sancións de máis de 60.000 euros ou tirones de oreja, son sanciones de más de peche definitivo de locais, como foi o 60.000 euros o cierre definitivo de Paseo Marítimo, como pode ser, agora, o locales, como fue el Paseo Marítimo, Paparazzi ou como foi o Aeroclub. como puede ser, ahora, el Paparazzi o como fue el Aeroclub.

A maioría dos requirimentos da veciñanza La mayoría de los requerimientos de la 285

na zona que vostede fala son normalmente vecindad en la zona que usted habla son a través da sala do 092 e son queixas de normalmente a través de la sala del 092 y carácter xeral, en especial, falando de son quejas de carácter general, en molestias e perturbación do descanso polo especial, hablando de molestias y ruído que ocasiona a presenza agrupada de perturbación del descanso por el ruido persoas na rúa. É difícil, nun estado de que ocasiona la presencia agrupada de dereito e liberdades públicas como o noso, personas en la calle. Es difícil, en un que a mera presenza de persoas na rúa, estado de derecho y libertades públicas xuridicamente e por tanto policialmente, como el nuestro, que la mera presencia de non é reprochable, tendo en conta os personas en la calle, jurídicamente y por principios de proporcionalidade. Entón, o tanto policialmente, no es reprochable, que si que estamos facendo é, como ben habida cuenta de los principios de digo, aplicar as ordenanzas, ter un proporcionalidad. Entonces, lo que sí que dispositivo que nunca existiu na cidade a estamos haciendo es, como bien digo, efectos das noites de fin de semana, aplicar las ordenanzas, tener un formado por máis policías que os que dispositivo que nunca existió en la ciudad nunca vostedes tiveron, ningún operativo, para las noches de fin de semana, que sempre se empeñan en dicir que nós formado por más policías que los que temos menos, pois non é así. Temos nunca ustedes tuvieron, ningún operativo, asignados os xoves e os sábados policías que siempre se empeñan en decir que en concreto para que se cumpran as nosotros tenemos menos, pues no es así. ordenanzas con respecto ao peche de Tenemos asignados los jueves y los locais e con respecto ás Ordenanzas de sábados policías en concreto para que se limpeza e de medio ambiente. cumplan las ordenanzas con respecto al cierre de locales y con respecto a las Ordenanzas de limpieza y de medio ambiente.

Tamén se ampliou ese persoal que vostede También se amplió ese personal que usted dicía que tiñamos unha persoa de baixa decía que teníamos una persona de baja para facer as medicións. Pois, para hacer las mediciones. Pues, precisamente, como a persoa seguía de precisamente, como la persona seguía de baixa formouse a máis xente para facer as baja se formó a más gente para hacer las medicións que levaron as últimas mediciones que llevaron las últimas sancións, a locais que, efectivamente, sanciones, a locales que, efectivamente, estaban incumprindo a normativa. estaban incumpliendo la normativa.

Ás vinte e unha horas e quince minutos A las veintiuna horas y quince minutos entra no Salón de Sesións a señora entra en el Salón de Sesiones la señora Gallego Neira. Gallego Neira.

Tamén, por consecuencia e iso tamén o También, por consecuencia y eso también sabe ben a veciñanza do Orzán, que lo sabe bien la vecindad del Orzán, que falamos moito con ela deste asunto, por hablamos mucho con ella de este asunto, consecuencia da Lei de emprendemento por consecuencia de la Ley de da Xunta de Galicia viuse afectada a emprendimiento de la Xunta de Galicia se 286

Ordenanza de protección contra a vio afectada la Ordenanza de protección contaminación acústica, tivemos que contra la contaminación acústica, tuvimos ampliar de 3 a 6 meses o prazo para que ampliar de 3 a 6 meses el plazo para resolver expedientes, o cal facilitou que resolver expedientes, lo cual facilitó que puidésemos chegar a executar pudiéramos llegar a ejecutar sancionadores, chegando a ceses de sancionadores, llegando a ceses de actividade de locais que demandaba a actividad de locales que demandaba la veciñanza. vecindad.

En todo caso non hai deixamento policial, En todo caso no hay dejadez policial, no non hai esa tal situación de inseguridade hay esa tal situación de inseguridad tan tan esaxerada. Si, É certo que é difícil exagerada. Sí, ¿Es cierto que es difícil convivir en zonas de ocio co tema do convivir en zonas de ocio con el tema del soño? si; Que facemos todo o que sueño? Sí; ¿Que hacemos todo lo que podemos? Tamén; pero, en todo caso, non podemos? También; pero, en todo caso, é o Bronx o Orzán e si que se van facendo, no es el Bronx el Orzán y sí que se van en todo caso, todas esas medidas. haciendo, en todo caso, todas esas medidas.

Ás vinte e unha horas e dezaseis A las veintiuna horas y dieciséis minutos minutos entra no Salón de Sesións a entra en el Salón de Sesiones la señora señora Padín Fernández. Padín Fernández.

Temos datos das sancións que se están Tenemos datos de las sanciones que se impoñendo aos locais, como datos das están imponiendo a los locales, como sancións que se están impoñendo pola datos de las sanciones que se están Ordenanza de Medio Ambiente durante imponiendo por la Ordenanza de Medio eses anos e non son menos que en outras Ambiente durante esos años y no son ocasións e nin é menos que o que vostedes menos que en otras ocasiones y ni es facían, que foi nada e que tamén foron menos que lo que ustedes hacían, que fue bastante máis incapaces de manter esa nada y que también fueron bastante más zona un pouco máis tranquila. En todo incapaces de mantener esa zona un poco caso... más tranquila. En todo caso...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Fraga, por favor. Vaya finalizando, señora Fraga, por favor.

Señora Fraga Sáenz Señora Fraga Sáenz

...si que hai declaracións públicas de ...sí que hay declaraciones públicas de veciños agradecendo o traballo que se vecinos agradeciendo el trabajo que se fixo, precisamente no tema das hizo, precisamente en el tema de las ordenanzas, das horas de peches de locais ordenanzas, de las horas de cierres de e de locais que estaban facendo especial locales y de locales que estaban haciendo 287

molestia na zona. especial molestia en la zona.

Segunda.- Pregunta de resposta oral Segunda.- Pregunta de respuesta oral relativa a Pedralonga relativa a Pedralonga

Señor Fernández Prado Señor Fernández Prado

Exerceu Xulio Ferreiro a opción de ¿Ha ejercido Xulio Ferreiro la opción de compra sobre as instalacións deportivas compra sobre las instalaciones deportivas da Fábrica de Armas, cuxa cesión por de la Fábrica de Armas, cuya cesión por cinco anos do Ministerio de Defensa cinco años del Ministerio de Defensa finalizou o 21 de abril? finalizó el 21 de abril?

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

A resposta xa a coñecen porque estaban na La respuesta ya la conocen porque Xunta de Goberno Local de 11 de marzo estaban en la Junta de Gobierno Local de de 2016. 11 de marzo de 2016.

Señor Fernández Prado Señor Fernández Prado

O abandono das instalacións deportivas El abandono de las instalaciones municipais por parte da Marea é evidente. deportivas municipales por parte de la En catro anos, escaso mantemento, cero Marea es evidente. En cuatro años, escaso instalacións polideportivas novas, menos mantenimiento, cero instalaciones un campo de fútbol, que perdemos e agora polideportivas nuevas, menos un campo no aire as da Fábrica de Armas, tras ter de fútbol, que hemos perdido y ahora en el finalizado a cesión de cinco anos do aire las de la Fábrica de Armas, tras haber Ministerio de Defensa. finalizado la cesión de cinco años del Ministerio de Defensa.

O Goberno municipal Popular logrou do El Gobierno municipal Popular logró del Estado a cesión gratuíta en 2014 para Estado la cesión gratuita en 2014 para abrila os cidadáns, en especial os veciños abrirla a los ciudadanos, en especial a los de Pedralonga, Palavea e Eirís. Mala vecinos de Pedralonga, Palavea e Eirís. xestión: aprobouse, tamén, unha Mala gestión: se aprobó, también, una encomenda a EMVSA, que tamén encomienda a EMVSA, que también finalizou coa cesión e que, expresamente, finalizó con la cesión y que, tamén recolle a data do 21 de abril. O expresamente, también recoge la fecha de balance de 2018 da empresa municipal 21 de abril. El balance de 2018 de la recolle que a afluencia foi masiva, empresa municipal recoge que la afluencia rexistrándose en xullo e agosto unha fue masiva, registrándose en julio y agosto media de máis de 3.000 usuarios una media de más de 3.000 usuarios mensuais. O acordo incluía unha cláusula mensuales. El acuerdo incluía una pola que o Goberno municipal podía cláusula por la que el Gobierno municipal exercer durante os cinco anos unha podía ejercer durante los cinco años una 288

opción de compra por 1 millón de euros, opción de compra por 1 millón de euros, sen que, por agora, teñamos esa sin que, por ahora, tengamos esa confirmación, espero que ma faga confirmación, espero que me la haga vostede, de se xa se exerceu ese dereito de usted, de si ya se ha ejercido ese derecho adquisición, que é o que lle preguntamos de adquisición, que es lo que le e se os veciños de Pedralonga, Palavea e preguntamos y si los vecinos de Eirís van seguir gozando as instalacións Pedralonga, Palavea e Eirís van a seguir deportivas e en que réxime. Unha cesión, disfrutando las instalaciones deportivas y por certo, conseguida polo anterior en qué régimen. Una cesión, por cierto, goberno, como a Casa do Consulado, o conseguida por el anterior gobierno, como antigo Goberno Militar ou a antiga la Casa del Consulado, el antiguo Comandancia de Obras, que, por certo, Gobierno Militar o la antigua señora Delso, que teña que poñer como Comandancia de Obras, que, por cierto, exemplo da súa execución unha obra feita señora Delso, que tenga que poner como e promovida por un goberno anterior e ejemplo de su ejecución una obra hecha y paga e financiada polo Goberno de promovida por un gobierno anterior y Mariano Rajoy, ese tan malo, que a pagou pagada y financiada por el Gobierno de o Goberno de Mariano Rajoy cando a Mariano Rajoy, ese tan malo, que la ha licitou e a está executando o Goberno pagado el Gobierno de Mariano Rajoy central. Unha cesión, por certo que, pois, cuando la licitó y la está ejecutando el se fai con diálogo, non como este Gobierno central. Una cesión, por cierto Goberno que xa temos visto que nin unha que, pues, se hace con diálogo, no como soa cesión nestes anos. este Gobierno que ya hemos visto que ni una sola cesión en estos años.

Unha instalación deportiva, ademais, Una instalación deportiva, además, tamén, conseguida gratuitamente, como también, conseguida gratuitamente, como se conseguiron os campos de fútbol en se consiguieron los campos de fútbol en San Pedro de Visma que executou a San Pedro de Visma que ejecutó la federación ou o campo Cruyff Court, que federación o el campo Cruyff Court, que o executou unha fundación. Son todo lo ejecutó una fundación. Son todo investimentos que se conseguiron e que se inversiones que se consiguieron y que se fixeron, ademais, sen custo para os han hecho, además, sin coste para los cidadáns da Coruña e, por tanto, pois nos ciudadanos de La Coruña y, por lo tanto, interesaba saber se os veciños de pues nos interesaba saber si los vecinos de Pedralonga van poder seguir gozando Pedralonga van a poder seguir disfrutando desta instalación. de esta instalación.

Gustaríame lembrarlles algunhas das Me gustaría recordarles algunas de las obras porque o outro día na radio poñía obras porque el otro día en la radio ponía un exemplo de Pedralonga, como que non un ejemplo de Pedralonga, como que no se executou, permítame, nestes segundos se había ejecutado, permítame, en estos que me quedan en lembrarlle algunha das segundos que me quedan en recordarle cousas que se fixeron en investimento nos alguna de las cosas que se han hecho en anos do Partido Popular por máis de 3 inversión en los años del Partido Popular millóns de euros: unha urbanización de por más de 3 millones de euros: una 289

217.000, novo parque infantil con dobre urbanización de 217.000, nuevo parque de superficie, cuádruplo de xogos, as infantil con doble de superficie, cuádruple beirarrúas perimetrais de protección, un de juegos, las aceras perimetrales de aparcamento reurbanizado de 1.700 m2 e protección, un aparcamiento reurbanizado 45 prazas, a rehabilitación das vivendas de 1.700 m2 y 45 plazas, la rehabilitación por máis de 1,4 millóns de euros, o centro de las viviendas por más de 1,4 millones cívico municipal, que se reparou a de euros, el centro cívico municipal, que cuberta e o interior por 187.000 euros, a se reparó la cubierta y el interior por obtención gratuíta de 19.916 m2 para 187.000 euros, la obtención gratuita de rúas, que foi unha cesión do Instituto 19.916 m2 para calles, que fue una cesión Galego de Vivenda e Solo, soterramento del Instituto Gallego de Vivienda y Suelo, do transformador por máis de 50.000 soterramiento del transformador por más euros... de 50.000 euros...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Fernández Prado. Vaya finalizando, señor Fernández Prado.

Señor Fernández Prado Señor Fernández Prado

...si, ten que cortarme porque se non ...sí, tiene que cortarme porque si no podería seguir: instalacións deportivas da podría seguir: instalaciones deportivas de Fábrica de Armas gratuitamente e postas la Fábrica de Armas gratuitamente y ao dispor dos veciños, Asociación Down puestas a disposición de los vecinos, Coruña e local veciñal de Pedralonga, Asociación Down Coruña y local vecinal 800.000 euros, mellora da accesibilidade de Pedralonga, 800.000 euros, mejora de e xardinería da Padre Busto por 47.000 la accesibilidad y jardinería de la Padre euros, mellora da accesibilidade e Busto por 47.000 euros, mejora de la seguridade viaria en Grupo de Vivendas accesibilidad y seguridad vial en Grupo de Santa Cristina por 57.000 euros, Viviendas Santa Cristina por 57.000 bacheado do tramo da estrada entre euros, bacheado del tramo de la carretera Palavea e Peñarredonda, reparación do entre Palavea y Peñarredonda, reparación tellado do lavadoiro A Fonte do Caño, a del tejado del lavadero A Fonte do Caño, cesión á Asociación de Veciños de la cesión a la Asociación de Vecinos de Palavea do local... e podería seguir, señor Palavea del local... y podría seguir, señor Alcalde. Por tanto rógolle que cando Alcalde. Por lo tanto le ruego que cuando vaia… vaya…

Presidencia Presidencia

Xa lle vou ir cortando... Ya le voy a ir cortando…

Señor Fernández Prado Señor Fernández Prado

…á rúa non diga que en Palavea non se …a la calle no diga que en Palavea no se fixo ningunha obra porque llo dixen ao había hecho ninguna obra porque se lo 290

principio da lexislatura, con catro anos dije al principio de la legislatura, con para avisalo: escolla o barrio que queira cuatro años para avisarlo: escoja el barrio e comparamos os investimentos do seu que quiera y comparamos las inversiones Goberno e do Partido Popular. de su Gobierno y del Partido Popular.

Nada máis e moitas grazas. Nada más y muchas gracias.

Presidencia Presidencia

Creo que acaba de confundir Pedralonga Creo que acaba de confundir Pedralonga con Palavea Vella, pero non pasa nada. con Palavea Vieja, pero no pasa nada.

Señor Varela. Señor Varela.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

Si, ben. Quitoume a palabra da boca, Sí, bueno. Me quitó la palabra de la boca, señor alcalde. Ía efectivamente, facer esa señor alcalde. Iba, efectivamente, a hacer reflexión: unha cousa e Pedralonga, que esa reflexión: una cosa y Pedralonga, que está doutro lado da Avenida da Pasaxe, está de otro lado de la Avenida del doutro lado, eh? Ou sexa non están un Pasaje, del otro lado, ¿eh? O sea no contra o outro, está a 300 metros, e outra están uno contra el otro, está a 300 cousa é Palavea. E outra cousa distinta é metros, y otra cosa es Palavea. Y otra Palavea Vella, porque é outro lugar cosa distinta es Palavea Vieja, porque es distinto a Palavea. De feito en Palavea as otro lugar distinto a Palavea. De hecho en vivendas as rematamos nós, o Palavea las viviendas las finalizamos soterramento do cableado fixémolo nós, nosotros, el soterramiento del cableado lo con moita xestión coas compañías hicimos nosotros, con mucha gestión con subministradoras, e ademais intervimos, las compañías suministradoras, y además efectivamente, en Palavea Vella que é intervenimos, efectivamente, en Palavea onde os veciños e veciñas nos dicían que Vieja que es donde los vecinos y vecinas non viran un traballador municipal nunca, nos decían que no habían visto un eh? Como outras tantas persoas que nos trabajador municipal nunca, ¿eh? Como dixeron na cidade: isto levaba así toda a otras tantas personas que nos dijeron en vida, cando intervimos. Sabe cantas veces la ciudad: esto llevaba así toda la vida, escoitamos “isto levaba así toda a vida”? cuando intervenimos. ¿Sabe cuántas veces Moitas, moitas, eh?... de verdade. Ben, escuchamos “esto llevaba así toda la pois efectivamente, o que fixemos foi vida”? Muchas, muchas, ¿eh?... de poñer ao día Palavea Vella, que estaba verdad. Bueno, pues efectivamente, lo que esquecida pola Institución historicamente. hicimos fue poner al día Palavea Vieja, que estaba olvidada por la Institución históricamente.

Como lle dicía, vostedes estaban na Xunta Como le decía, ustedes estaban en la de Goberno, —agora están na Xunta de Junta de Gobierno, —ahora están en la Goberno e cando no próximo mandato Junta de Gobierno y cuando en el próximo 291

sigamos no Goberno, seguirán estando— mandato sigamos en el Gobierno, en 2016, cando levamos, efectivamente, a seguirán estando— en 2016, cuando proposta de poñer en coñecemento do llevamos, efectivamente, la propuesta de Ministerio de Defensa a nosa vontade de poner en conocimiento del Ministerio de executar, de exercer a opción de compra á Defensa nuestra voluntad de ejecutar, de que se refiren. O Ministerio de Defensa ejercer la opción de compra a la que se naquel momento, baixo o seu Goberno, o refieren. El Ministerio de Defensa en Partido Popular naquel momento, aquel momento, bajo su Gobierno, el empezou a facer os trámites para a Partido Popular en aquel momento, segregación, para a desafectación, para a empezó a hacer los trámites para la inscrición como finca rexistral segregación, para la desafectación, para independente, e houbo unha serie de la inscripción como finca registral trámites, de feito dende a Concellería independiente, y hubo una serie de fixemos... ditamos resolución o 13 de trámites, de hecho desde la Concejalía decembro do 2018 dicindo que era hicimos... dictamos resolución el 13 de innecesaria a licenza municipal para diciembre del 2018 diciendo que era efectuar a segregación. innecesaria la licencia municipal para efectuar la segregación.

Ben, eses trámites continúan. Estes Bueno, esos trámites continúan. Estos mesmos días falamos co INVIED, —por mismos días hablamos con el INVIED, — certo, que leva facendo trámites dous anos por cierto, que lleva haciendo trámites e medio, vale?— despois o que fan é afear dos años y medio, ¿vale?— después lo que a xestión do Goberno Municipal, pero hacen es afear la gestión del Gobierno INVIED, primeiro co seu Goberno e agora Municipal, pero INVIED, primero con su co Goberno do Partido Socialista, leva Gobierno y ahora con el Gobierno del dous anos e medio facendo trámites, pero Partido Socialista, lleva dos años y medio en calquera caso nos din que xa teñen haciendo trámites, pero en cualquier caso inscrito no Rexistro da Propiedade as nos dicen que ya han inscrito en el fincas e que están iniciando o Registro de la Propiedad las fincas y que procedemento de desafectación. están iniciando el procedimiento de desafectación.

Polo tanto, a execución da oportunidade Por lo tanto, la ejecución de la de compra está en trámites, está en mans oportunidad de compra está en trámites, do Estado, como tantas outras cousas na está en manos del Estado, como tantas cidade. Efectivamente, eu non sei ou otras cosas en la ciudad. Efectivamente, entende o que tiñan vostedes co Estado no yo no sé o entiende lo que tenían ustedes seu momento, pero cando nos con el Estado en su momento, pero encontramos co Estado as máis das veces cuando nos encontramos con el Estado la temos certas dificultades para que as mayor parte de las veces tenemos ciertas cousas avancen ao ritmo que nos gustaría. dificultades para que las cosas avancen al ritmo que nos gustaría.

Insisto, neste caso dous anos e medio para Insisto, en este caso dos años y medio facer estes trámites. Os cartos están para hacer estos trámites. El dinero está 292

preparados para que no momento en que preparado para que en el momento en que Defensa remate a desafectación, poder Defensa finalice la desafectación, poder executar a opción de compra. ejecutar la opción de compra.

E hoxe, para rematar, lles pediría que Y hoy, para finalizar, les pediría que dejen deixen de alarmar aos veciños, unha vez de alarmar a los vecinos, una vez más. máis. Porque ese prazo para exercer a dita Porque ese plazo para ejercer dicha opción remata o 20 de xuño de 2019... opción finaliza el 20 de junio de 2019...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Varela, por favor. Vaya finalizando, señor Varela, por favor.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...segundo os cinco anos que constaban ...según los cinco años que constaban en nese acordo. Entón, unha vez máis —e ese acuerdo. Entonces, una vez más —y ademais xustamente en campaña, que además justamente en campaña, ¡qué curioso!— están alarmando e mentindo curioso!— están alarmando y mintiendo a aos veciños de maneira absolutamente los vecinos de manera absolutamente innecesaria e ademais irresponsable. innecesaria y además irresponsable.

Grazas. Gracias.

Presidencia Presidencia

Moi ben, moitas grazas. Muy bien, muchas gracias.

A seguinte pregunta é tamén do Partido La siguiente pregunta es también del Popular y é relativa a equipamentos Partido Popular y es relativa a públicos. equipamientos públicos.

Terceira.- Pregunta de resposta oral Tercera.- Pregunta de respuesta oral relativa a equipamentos públicos. relativa a equipamientos públicos.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Que balance fai Xulio Ferreiro sobre ¿Qué balance hace Xulio Ferreiro sobre novos equipamentos públicos municipais nuevos equipamientos públicos postos en marcha neste mandato? municipales puestos en marcha en este mandato?

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

Facemos un balance positivo que despois Hacemos un balance positivo que después desagregarei. desgranaré. 293

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

Moi ben. Pois nin un equipamento público Muy bien. Pues ni un equipamiento novo en catro anos máis aló de dous público nuevo en cuatro años más allá de locais, arrombar dous locais que dos locales, adecentar dos locales que construíu e cedeu a Xunta en Novo construyó y cedió la Xunta en Novo Mesoiro e o Faro de Oza. Nada máis. Mesoiro y el Faro de Oza. Nada más. Cero Cero escolas infantís municipais con escuelas infantiles municipales con Ferreiro, co PP abríronse as do Agra do Ferreiro, con el PP se abrieron las del Orzán e a de Padre Rubinos. Cero centros Agra del Orzán y la de Padre Rubinos. de día con Ferreiro, co PP creouse o Cero centros de día con Ferreiro, con el centro Novoboandanza. Cero centros PP se creó el centro Novoboandanza. Cero cívicos con Ferreiro, co PP o da Cidade centros cívicos con Ferreiro, con el PP el Vella. Cero centros sociais municipais de la Ciudad Vieja. Cero centros sociales con Ferreiro, co PP o Centro Down. Cero municipales con Ferreiro, con el PP el aparcamentos públicos con Ferreiro, co Centro Down. Cero aparcamientos PP Conchiñas, o Materno e o Parrote. públicos con Ferreiro, con el PP Cero parques con Ferreiro, co PP o Conchiñas, el Materno y el Parrote. Cero Adolfo Suárez e o Bosque dos parques con Ferreiro, con el PP el Adolfo Nacementos, en Eirís. Perdemos un Suárez y el Bosque de los Nacimientos, en campo de fútbol con Ferreiro mentres que Eirís. Perdimos un campo de fútbol con co PP construíronse dous en San Pedro de Ferreiro mientras que con el PP se Visma, o campo Cruyff Court en Novo construyeron dos en San Pedro de Visma, Mesoiro e un de herba multifuncional na el campo Cruyff Court en Novo Mesoiro y Torre. Cero instalacións polideportivas uno de hierba multifuncional en La Torre. con Ferreiro mentres que co PP Cero instalaciones polideportivas con construíuse o polideportivo do Castrillón Ferreiro mientras que con el PP se e conseguiuse a cesión da Fábrica de construyó el polideportivo de O Castrillón Armas. Cero centros de promoción y se consiguió la cesión de la Fábrica de económica con Ferreiro mentres que co Armas. Cero centros de promoción PP o viveiro de empresas do Papagaio. económica con Ferreiro mientras que con Cero melloras de mobilidade mecánica el PP el vivero de empresas del Papagayo. con Ferreiro mentres que co PP púxose en Cero mejoras de movilidad mecánica con marcha o Plan de ascensores e escaleiras Ferreiro mientras que con el PP se puso en mecánicas, ascensor Ramón Cabanillas e marcha el Plan de ascensores y escaleras Capitán Troncoso, e escaleiras mecánicas, ascensor Ramón Cabanillas y mecánicas en San Agustín e Maestro Capitán Troncoso, y escaleras mecánicas Clavé. E podería seguir. en San Agustín y Maestro Clavé. Y podría seguir.

Pero non só non fixeron nada, senón que Pero no solo no han hecho nada, sino que ademais anularon contratos adxudicados además anularon contratos adjudicados y e asinados, e equipamentos que terían que firmados, y equipamientos que tendrían estar terminados están agora mesmo no que estar terminados están ahora mismo absoluto abandono. en el absoluto abandono. 294

E imos co “power point”. (A señora Y vamos con el “power point”. (La Gallego Neira mostra unha fotografía). señora Gallego Neira muestra una Praza de Monte Alto, señor Xiao Varela, fotografía). Plaza de Monte Alto, señor praza de Monte Alto: está como estaba. Xiao Varela, plaza de Monte Alto: está (A señora Gallego Neira mostra outra como estaba. (La señora Gallego Neira fotografía). O mercado de Santa Lucía: muestra otra fotografía). El mercado de nin centro de saúde nin mercado, segue Santa Lucía: ni centro de salud ni estando como estaba. (A señora Gallego mercado, sigue estando como estaba. (La Neira mostra outra fotografía). O señora Gallego Neira muestra otra mercado de Adormideras, que ían fotografía). El mercado de Adormideras, reformar, e anunciárono, e ben, estes días que iban a reformar, y lo han anunciado, y o de Santa Lucía, o de Adormideras, que bueno, estos días el de Santa Lucía, el de xa estaban aprobadísimos e que xa ían Adormideras, que ya estaban abrir en breve a licitación. O mercado de aprobadísimos y que ya iban a abrir en San Agustín que tiña (a señora Gallego breve la licitación. El mercado de San mostra outra fotografía) unha, buf! un Agustín que tenía (la señora Gallego defecto estrutural tremendo, pois está muestra otra fotografía) una, ¡buf! un igual, non fixeron nada. A Rosaleda (a defecto estructural tremendo, pues está señora Gallego mostra outra igual, no han hecho nada. La Rosaleda (la fotografía), que queda o nome, porque señora Gallego muestra otra fotografía), non hai unha soa rosa, a Rosaleda, cun que le queda el nombre, porque no hay plan que estaba xa para licitar, ben, una sola rosa, la Rosaleda, con un plan estaba a se licitar. A piscina do Castrillón que estaba ya para licitar, bueno, estaba (a señora Gallego mostra outra licitándose. La piscina del Castrillón (la fotografía). Mire, o que hai aquí fíxoo o señora Gallego muestra otra fotografía). Partido Popular, vostedes o único que Mire, lo que hay aquí lo hizo el Partido fixeron é enganar os veciños, nin un Popular, ustedes lo único que han hecho ladrillo. O Remanso (a señora Gallego es engañar a los vecinos, ni un ladrillo. El mostra outra fotografía). O Remanso, Remanso (la señora Gallego muestra otra como non, O Remanso segue sendo unha fotografía). El Remanso, cómo no, El ruína, unha ruína catro anos despois. Remanso sigue siendo una ruina, una Estaba asinado o contrato. ruina cuatro años después. Estaba firmado el contrato.

Cales son as súas infraestruturas destes ¿Cuáles son sus infraestructuras de estos anos? Pois mire, (a señora Gallego años? Pues mire, (la señora Gallego mostra outra fotografía) contedores muestra otra fotografía) contenedores cheos de lixo, iso é o que ten a Marea llenos de basura, eso es lo que tiene la como infraestrutura principal. A cesión do Marea como infraestructura principal. La Cárcere os seus amigos. O cárcere (a cesión de la Cárcel a sus amigos. La cárcel señora Gallego mostra outra fotografía) (la señora Gallego muestra otra segue estando exactamente igual, que a fotografía) sigue estando exactamente ían rehabilitar, asinaron un convenio e igual, que la iban a rehabilitar, firmaron arrombaron cen metros cadrados para un convenio y adecentaron cien metros cederlle os seus amigos e así levan na súa cuadrados para cederle a sus amigos y así 295

lista a unha concelleira imputada. llevan en su lista a una concejala imputada.

E os pisitos (a señora Gallego mostra Y los pisitos (la señora Gallego muestra outra fotografía), mire, estes dous otra fotografía), mire, estos dos pisitos de pisitos do seu amigo, membro da Marea, e su amigo, miembro de la Marea, y ahora agora que o resolva o seguinte Goberno, que lo resuelva el siguiente Gobierno, verdade?. E agora que o resolva o ¿verdad?. Y ahora que lo resuelva el seguinte Goberno. siguiente Gobierno.

Pois todo coa complicidade do Partido Pues todo con la complicidad del Partido Socialista, todo con… Socialista, todo con…

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señora Neira, por favor. Vaya finalizando, señora Neira, por favor.

Señora Gallego Neira Señora Gallego Neira

…a complicidade do Partido Socialista. …la complicidad del Partido Socialista.

E quero lembrar, antes de terminar, que a Y quiero recordar, antes de terminar, que moción que se aprobou neste Pleno, la moción que se ha aprobado en este porque vin nalgún medio de prensa que se Pleno, porque he visto en algún medio de lle retirou o título de Fillo Adoptivo a prensa que se le ha retirado el título de Fraga Iribarne: non se retirou ningún Hijo Adoptivo a Fraga Iribarne: no se ha título de Fillo Adoptivo a Fraga Iribarne, retirado ningún título de Hijo Adoptivo a ningunha honra a Fraga Iribarne, igual Fraga Iribarne, ningún honor a Fraga que os dous concelleiros aos que se pediu Iribarne, igual que los dos concejales a los a súa dimisión neste Pleno e se aprobou, que se ha pedido su dimisión en este Pleno seguen aí sentados. Pois o mesmo. y se ha aprobado, siguen ahí sentados. Pues lo mismo.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

Si. Vou a empezar desmentindo certas Sí. Voy a empezar desmintiendo ciertas cousas que dixo vostede que son mentira. cosas que dijo usted que son mentira. No Non tiñan proxecto, señora Gallego, non tenían proyecto, señora Gallego, no tiñan proxectos. Para o mercado de Monte tenían proyectos. Para el mercado de Alto o que tiñan era unha reforma da Monte Alto lo que tenían era una reforma praza, da superficie, da superficie da de la plaza, de la superficie, de la praza. Unha reforma absolutamente superficie de la plaza. Una reforma cosmética, non era do mercado. Nin tiñan absolutamente cosmética, no era del proxecto para Santa Lucía, non o tiñan. mercado. Ni tenían proyecto para Santa Non diga mentiras, señora Gallego. O Lucía, no lo tenían. No diga mentiras, único proxecto que si tiñan era o do señora Gallego. El único proyecto que sí 296

Remanso e lles fixemos un favor. Sabe tenían era el del Remanso y les hicimos un por que, señora Gallego? porque se se favor. ¿Sabe por qué, señora Gallego? chega a adxudicar e a executar ese porque si se llega a adjudicar y a ejecutar proxecto que non se adaptaba ao ese proyecto que no se adaptaba al Planeamento, porque era un edificio Planeamiento, porque era un edificio construído nunha zona verde, o cal é ilegal construido en una zona verde, lo cual es desde o punto de vista urbanístico, igual ilegal desde el punto de vista urbanístico, había algún membro do seu Grupo igual había algún miembro de su Grupo Municipal na Fiscalía hoxe en día, señora Municipal en la Fiscalía hoy en día, Gallego. Lles fixemos un favor señora Gallego. Les hicimos un favor paralizando esa obra e fixemos o que paralizando esa obra e hicimos lo que había que facer, que era modificar o había que hacer, que era modificar el Planeamento, que nos dera permiso Planeamiento, que nos diese permiso Patrimonio da Xunta porque está no Patrimonio de la Xunta porque está en el Camiño Inglés. Non tiñan autorización de Camino Inglés. No tenían autorización de Patrimonio da Xunta, do seu Goberno da Patrimonio de la Xunta, de su Gobierno Xunta, non a tiñan. Entón, non diga de la Xunta, no la tenían. Entonces, no mentiras, señora Gallego, non tiñan diga mentiras, señora Gallego, no tenían proxectos. proyectos.

Efectivamente, nós si fixemos moito en Efectivamente, nosotros sí hicimos mucho cuestión de proxectos, pero non lle vou en cuestión de proyectos, pero no le voy a falar de proxectos. Lle vou a falar do que hablar de proyectos. Le voy a hablar del temos executado, porque como noutras que hemos ejecutado, porque como en cuestións, na cidade o que nos ocupamos otras cuestiones, en la ciudad lo que nos foi do que se desocuparon vostedes y os ocupamos fue de lo que se desocuparon socialistas nas últimas décadas, que era a ustedes y los socialistas en las últimas atención do que xa estaba feito, tanto no décadas, que era la atención de lo que ya espazo público con esas distintas obras estaba hecho, tanto en el espacio público como nos equipamentos. E para mostra as con esas distintas obras como en los cubertas de Riazor, non tiñan un proxecto equipamientos. Y para muestra las adecuado para as cubertas de Riazor. cubiertas de Riazor, no tenían un proyecto Unhas cubertas que levaban dende o 82 adecuado para las cubiertas de Riazor. sen mantemento. Agora ademais, Unas cubiertas que llevaban desde el 82 efectivamente, si hai mantemento nas sin mantenimiento. Ahora además, cubertas de Riazor, que antes non o había. efectivamente, sí hay mantenimiento en Ben, pois modificamos e renovamos las cubiertas de Riazor, que antes no lo completamente a cuberta y temos había. Bueno, pues modificamos y mantemento. Nas piscinas de Riazor renovamos completamente la cubierta y arriscamos unha desgracia que non se tenemos mantenimiento. En las piscinas poden nin imaxinar, eh? porque estaban de Riazor arriesgamos una desgracia que sin mantemento dende facía décadas. no se pueden ni imaginar, ¿eh? porque Cando houbo aquela tromba de auga e estaban sin mantenimiento desde hacía romperon os cables, podía ter pasado unha décadas. Cuando hubo aquella tromba de desgracia enorme. Estaban sen agua y rompieron los cables, podía haber mantemento desde facía décadas. Ben, pasado una desgracia enorme. Estaban 297

pois tamén a renovamos, a cuberta de sin mantenimiento desde hacía décadas. Riazor. Y iso fixemos con outros moitos Bueno, pues también la renovamos, la equipamentos municipais, cos mercados cubierta de Riazor. Y eso hicimos con municipais: a cuberta de Durmideiras, é otros muchos equipamientos municipales, nova; as sillas de San Agustín, tamén con los mercados municipales: la cubierta renovadas; temos os proxectos xa de Adormideras, es nueva; las sillas de redactados, proxectos completos, San Agustín, también renovadas; tenemos redactados para Santa Lucía, para los proyectos ya redactados, proyectos Durmideiras e para Monte Alto. Iso si, completos, redactados para Santa Lucía, redactados, é que non había, señora para Adormideras y para Monte Alto. Gallego. Obras nos centros cívicos, a Eso sí, redactados, es que no había, decenas; obras en equipamentos señora Gallego. Obras en los centros municipais, a ducias. Invítolles a que cívicos, a decenas; obras en miren o visor de obras para cerciorarse. equipamientos municipales, a docenas. Les invito a que miren el visor de obras para cerciorarse.

Os campos deportivos de San Pedro de Los campos deportivos de San Pedro de Visma os rematamos nós. Non tiñan nin Visma los finalizamos nosotros. No tenían centro de transformación, nin centro de ni centro de transformación, ni centro de transformación, nin electricidade tiñan. transformación, ni electricidad tenían. Tivemos que acabalos nós. As áreas de Tuvimos que acabarlos nosotros. Las xogo infantil, equipamentos como o de áreas de juego infantil, equipamientos San Pablo. Pregunte no barrio de San como el de San Pablo. Pregunte en el Pablo, se consideran que fixemos barrio de San Pablo, si consideran que equipamentos ou non. Non había hicimos equipamientos o no. No había proxecto, insisto, ese foi proxecto proyecto, insisto, ese fue proyecto municipal. municipal.

E ademais de ocuparnos do que estaba Y además de ocuparnos de lo que estaba desocupado dende facía décadas... desocupado desde hacía décadas...

Presidencia Presidencia

Silencio, por favor. Silencio, por favor.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...fixemos equipamentos novos. ...hicimos equipamientos nuevos. Efectivamente, fixemos os TEUS, Efectivamente, hicimos los TEUS, equipamentos que nin sequera entenden, equipamientos que ni siquiera entienden, que denigran, como fan con todo aquelo que denigran, como hacen con todo que non entenden. Equipamentos aquello que no entienden. Equipamientos deseñados para e por a cidadanía, con uso diseñados para y por la ciudadanía, con autónomo, os TEUS de Novo Mesoiro e uso autónomo, los TEUS de Novo Mesoiro do Faro de Oza, efectivamente. y del Faro de Oza, efectivamente. 298

Tamén as obras da Comandancia, que También las obras de la Comandancia, rematamos nós, que rematamos nós. Por que finalizamos nosotros, que finalizamos certo, paradas por Patrimonio da Xunta, nosotros. Por cierto, paradas por porque se non xa estarían inauguradas, Patrimonio de la Xunta, porque si no ya que é o que lles preocupa. A vostedes o estarían inauguradas, que es lo que les único que lles preocupa é... preocupa. A ustedes lo único que les preocupa es...

Presidencia Presidencia

Vaia rematando, señor Varela, por favor. Vaya finalizando, señor Varela, por favor.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...cortar a cinta, ben, pois se non é por ...cortar la cinta, bueno, pues si no es por Patrimonio da Xunta as naves da Patrimonio de la Xunta las naves de la Comandancia... si xa remato... estarían Comandancia... sí ya finalizo... estarían inauguradas. inauguradas.

O Centro Abeiro, outro equipamento que El Centro Abeiro, otro equipamiento que non entenden, de baixa exixencia, un no entienden, de baja exigencia, un equipamento pioneiro na cidade. O centro equipamiento pionero en la ciudad. El deportivo do Castrillón: nos entregaron un centro deportivo del Castrillón: nos proxecto para un galpón, para un galpón, entregaron un proyecto para un galpón, vale? e agora temos un proxecto en para un galpón, ¿vale? y ahora tenemos condicións para un equipamento que leva un proyecto en condiciones para un o barrio esperando vinte anos. equipamiento que lleva el barrio esperando veinte años.

E xa remato. Y outro edificio... Y ya finalizo. Y otro edificio...

Presidencia Presidencia

Remate xa, señor Varela, por favor. Finalice ya, señor Varela, por favor.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...outro edificio novo que vai a acabar, ou ...otro edificio nuevo que va a acabar, o sexa, renovado absolutamente, que vai a sea, renovado absolutamente, que va a ser ser renovado pola nosa xestión: o centro renovado por nuestra gestión: el centro cívico do Campanario, que nin sequera cívico del Campanario, que ni siquiera saben onde está o Campanario. Ben, o saben dónde está el Campanario. Bueno, centro cívico... si, si, efectivamente, el centro cívico... sí, sí, efectivamente, seguramente. Un pendello, era o centro seguramente. Un galpón, era el centro cívico... cívico... 299

Presidencia Presidencia

Señor Varela, por favor, vaia rematando. Señor Varela, por favor, vaya finalizando.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...do Campanario. Unha obra que se vai a ...del Campanario. Una obra que se va a rematar. Unha renovación absoluta e que finalizar. Una renovación absoluta y que vai converter ese pendello nun verdadeiro va convertir ese galpón en un verdadero centro cívico. Igual que agora no centro cívico. Igual que ahora en el Campanario, onde viven duascentas Campanario, donde viven doscientas setenta familias, persoas —e agora falo co setenta familias, personas —y ahora señor Lorenzo, que dicía que non se fixo, hablo con el señor Lorenzo, que decía que que criticaba a nosa política en no se hizo, que criticaba nuestra política intervención nos asentamentos precarios en intervención en los asentamientos da cidade—, ben, pois no Campanario non precarios de la ciudad—, bueno, pues en tiñan nin saneamento, nin saneamento el Campanario no tenían ni saneamiento, tiñan os veciños e veciñas do Campanario. ni saneamiento tenían los vecinos y Tiñan unha bomba que nin sequera vecinas del Campanario. Tenían una funcionaba. Non tiñan parque infantil os bomba que ni siquiera funcionaba. No máis... tenían parque infantil los más...

Presidencia Presidencia

Señor Varela, por favor. Señor Varela, por favor.

Señor Varela Gómez Señor Varela Gómez

...Si xa remato... os máis de cen nenos que ...Sí ya finalizo... los más de cien niños viven no Campanario. Agora si teñen e que viven en el Campanario. Ahora sí terán un centro cívico como o resto dos tienen y tendrán un centro cívico como el barrios da cidade, porque teñen os resto de los barrios de la ciudad, porque mesmos dereitos. tienen los mismos derechos.

Presidencia Presidencia

Moi ben. Silencio, por favor, silencio, Muy bien. Silencio, por favor, silencio, silencio por favor. silencio por favor.

Ben, con isto rematan as preguntas orais e Bien, con esto finalizan las preguntas hai un rogo oral do Partido Popular. orales y hay un ruego oral del Partido Popular.

4º.- Preguntas escritas 4º.- Preguntas escritas

300

PREGUNTAS DE RESPOSTA PREGUNTAS DE RESPUESTA ESCRITA PRESENTADAS POLO ESCRITA PRESENTADAS POR EL GRUPO MUNICIPAL DO PARTIDO GRUPO MUNICIPAL DEL PARTIDO SOCIALISTA (PSdeG-PSOE) SOCIALISTA (PSdeG-PSOE)

Primeira.- Pregunta de resposta escrita Primera.- Pregunta de respuesta escrita relativa aos accesos ao colexio Maristas relativa a los accesos al colegio Maristas

Que criterio se seguiu por parte dos ¿Qué criterio se siguió por parte de los responsables municipais para prohibir a responsables municipales para prohibir la entrada ao colexio Maristas pola rúa entrada al colegio Maristas por la calle Agra do Toxo? Agra do Toxo?

Informouse debidamente ao centro ¿Se informó debidamente al centro escolar escolar e aos pais a través da dirección e y a los padres a través de la dirección y el o ANPA? AMPA?

Cumpríronse os prazos establecidos no ¿Se cumplieron los plazos establecidos en documento asinado polo concelleiro de el documento firmado por el concejal de Mobilidade en data 9.9.2018? Movilidad en fecha 9.9.2018?

Por que se modificaron os prazos do ¿Por qué se modificaron los plazos del mesmo? mismo?

Segunda.- Pregunta de resposta escrita Segunda.- Pregunta de respuesta escrita relativa á mobilidade na contorna do relativa a la movilidad en el entorno del mercado de San Agustín mercado de San Agustín

Que medidas adoptou o Goberno local en ¿Qué medidas ha adoptado el Gobierno relación co aparcamento irregular que se local con relación al aparcamiento efectúa a diario na rúa San Agustín? irregular que se efectúa a diario en la calle San Agustín?

Consideran suficiente a colocación de ¿Consideran suficiente la colocación de pivotes? pivotes?

Son coñecedores de que estes son ¿Son conocedores de que éstos son retirados polos condutores para poder retirados por los conductores para poder aparcar? aparcar?

Que se fixo ante unha conduta que é ¿Qué se ha hecho ante una conducta que reiterada? es reiterada?

Terceira.- Pregunta de resposta escrita Tercera.- Pregunta de respuesta escrita sobre o estado do CEIP Labaca sobre el estado del CEIP Labaca

301

É coñecedor o Goberno local da ¿Es conocedor el Gobierno local de la existencia de pingueiras no interior do existencia de goteras en el interior del edificio de educación infantil do CEIP edificio de educación infantil del CEIP Labaca? Labaca?

Que medidas van adoptar respecto diso? ¿Qué medidas van a adoptar al respecto?

Cuarta.- Pregunta de resposta escrita Cuarta.- Pregunta de respuesta escrita relativa ao tráfico de drogas na relativa al tráfico de drogas en el entorno contorna de San José de San José

É coñecedor o Goberno Local do tráfico ¿Es conocedor el Gobierno Local del de droga que se leva a cabo nas vivendas tráfico de droga que se lleva a cabo en las de San José (Lugar de Bens)? viviendas de San José (Lugar de Bens)?

Adoptaron algunha medida respecto diso? ¿Han adoptado alguna medida al respecto?

Cales? ¿Cuáles?

Quinta.- Pregunta de resposta escrita Quinta.- Pregunta de respuesta escrita relativa ao proxecto de reurbanización relativa al proyecto de reurbanización de da rúa Damas la calle Damas

Cal é a xustificación do elevado custo de ¿Cuál es la justificación del elevado coste licitación do proxecto de reurbanización de licitación del proyecto de da rúa Damas? reurbanización de la calle Damas?

Sexta.- Pregunta de resposta escrita Sexta.- Pregunta de respuesta escrita relativa ao carril bici. relativa al carril bici.

Contou o Goberno local, para a ¿Ha contado el Gobierno local, para la implantación do carril bici, coa opinión implantación del carril bici, con la opinión das asociacións de taxistas da cidade? de las asociaciones de taxistas de la ciudad?

Son coñecedores das queixas ¿Son conocedores de las quejas relacionadas coa seguridade dos usuarios relacionadas con la seguridad de los do taxi á hora de subir e baixar do mesmo usuarios del taxi a la hora de subir y bajar nas zonas onde existe carril bici? del mismo en las zonas donde existe carril bici?

Van adoptar algunha medida a respecto ¿Van a adoptar alguna medida al diso? respecto?

Cales? ¿Cuáles?

302

Sétima.- Pregunta de resposta escrita Séptima.- Pregunta de respuesta escrita relativa á carga e descarga na contorna relativa a la carga y descarga en el dos mercados entorno de los mercados

Formulou o Goberno local, ao longo ¿Se ha planteado el Gobierno local, a lo destes catro anos de mandato, a largo de estos cuatro años de mandato, la posibilidade de mellorar a carga e posibilidad de mejorar la carga y descarga descarga na contorna dos mercados, en el entorno de los mercados, adaptando adaptando horarios e facendo cumprir os horarios y haciendo cumplir los mismos? mesmos?

5º.- Rogos 5º.-Ruegos

Rogo oral Ruego oral

ROGO ORAL PRESENTADO POLO RUEGO ORAL PRESENTADO POR EL GRUPO MUNICIPAL DO PARTIDO GRUPO MUNICIPAL DEL PARTIDO POPULAR POPULAR

Rogo oral para que Xulio Ferreiro Ruego oral para que Xulio Ferreiro responda ás peticións de medios responda a las peticiones de medios materiais realizadas pola oposición hai materiales realizadas por la oposición tres anos e nove meses hace tres años y nueve meses

Señor Coira Andrade Señor Coira Andrade

Moitas grazas. Muchas gracias.

Rogo para que o Alcalde responda as Ruego para que el Alcalde responda a las peticións de medios materiais dos grupos peticiones de medios materiales de los municipais da oposición, formuladas hai grupos municipales de la oposición, tres anos e nove meses por Rexistro, o 6 formuladas hace tres años y nueve meses de agosto do 2015. A pesar de dicir que por Registro, el 6 de agosto del 2015. A cría que xa estaban resoltas, a pesar de pesar de decir que creía que ya estaban terllo lembrado en varias Xuntas de resueltas, a pesar de habérselo recordado Voceiros e en varias intervencións nos en varias Juntas de Portavoces y en varias Plenos, a pesar de presentar trinta e seis intervenciones en los Plenos, a pesar de rogos orais nos Plenos de novembro de haber presentado treinta y seis ruegos 2015, marzo, abril, maio, xuño, xullo, orales en los Plenos de noviembre de setembro, outubro, novembro e decembro 2015, marzo, abril, mayo, junio, julio, de 2016, xaneiro, febreiro, marzo, abril, septiembre, octubre, noviembre y maio, xuño, xullo, setembro, outubro, diciembre de 2016, enero, febrero, marzo, novembro e decembro de 2017, xaneiro, abril, mayo, junio, julio, septiembre, febreiro, marzo, abril, maio, xuño, xullo, octubre, noviembre y diciembre de 2017, setembro, outubro, novembro e decembro enero, febrero, marzo, abril, mayo, junio, de 2018, xaneiro, febreiro, marzo e abril julio, septiembre, octubre, noviembre y 303

de 2019, a pesar de aprobarse dúas diciembre de 2018, enero, febrero, marzo mocións nos Plenos de setembro de 2015 y abril de 2019, a pesar de haberse e xaneiro de 2016, polo que só se pode aprobado dos mociones en los Plenos de interpretar como outro intento de septiembre de 2015 y enero de 2016, por obstaculizar intencionadamente o traballo lo que sólo se puede interpretar como otro da oposición, xa que mentres nos nega os intento de obstaculizar intencionadamente medios materiais a Marea el trabajo de la oposición, ya que mientras autoadxudicouse polo menos 30 teléfonos nos niega los medios materiales la Marea móbiles, 12 computadoras portátiles e 12 se ha autoadjudicado al menos 30 tablets nunha clara mostra de sectarismo teléfonos móviles, 12 ordenadores e de falta de espírito democrático e un portátiles y 12 tablets en una clara muestra incumprimento do acordo de organización de sectarismo y de falta de espíritu asinado por todos os Grupos municipais, democrático y un incumplimiento del como se lle lembrou o Alcalde no Pleno acuerdo de organización firmado por extraordinario para corrixir a eliminación todos los Grupos municipales, como se le da praza do seu xefe de Gabinete do recordó al Alcalde en el Pleno persoal municipal e lembrando que ao extraordinario para corregir la eliminación tratarse duns dereitos conectados de la plaza de su Jefe de Gabinete de la directamente co dereito fundamental de plantilla municipal y recordando que al participación recoñecido no artigo 23 da tratarse de unos derechos conectados constitución española, gozan dunha directamente con el derecho fundamental protección especial que obriga que a de participación reconocido en el artículo calquera circunstancia que determine un 23 de la constitución española, gozan de condicionamento ou limitación no seu una protección especial que obliga que a exercicio deba quedar plenamente cualquier circunstancia que determine un acreditada e debidamente motivada e condicionamiento o limitación en su xustificada, xa que aos grupos políticos ejercicio deba quedar plenamente asístenlles como tales uns dereitos en acreditada y debidamente motivada y virtude do disposto nos artigos 27 do justificada, ya que a los grupos políticos Regulamento Orgánico de Funcionamento les asisten como tales unos derechos en (ROF) e 21 do Regulamento Orgánico virtud de lo dispuesto en los artículos 27 Municipal (ROM), polo que dita del Reglamento Orgánico de limitación non só debe vir debidamente Funcionamiento (ROF) y 21 del motivada, con acreditación das causas e Reglamento Orgánico Municipal (ROM), circunstancias que a xustifican, senón que por lo que dicha limitación no sólo debe ademais, haberá de acreditarse a venir debidamente motivada, con necesariedade da decisión adoptada, por acreditación de las causas y circunstancias non existir outras alternativas válidas que que la justifican, sino que además, habrá permitan exercer o dereito, e a de acreditarse la necesariedad de la proporcionalidade da medida, en canto a decisión adoptada, por no existir otras ser a menos restritiva posible para o alternativas válidas que permitan ejercer el exercicio do dereito e prolongarse polo derecho, y la proporcionalidad de la menor tempo posible, polo que en medida, en cuanto a ser la menos consecuencia, é preciso que o Concello restrictiva posible para el ejercicio del acredite que os problemas que se alegan derecho y prolongarse por el menor para non atender as ditas peticións tiempo posible, por lo que en 304

materiais son de tal entidade que consecuencia, es preciso que el xustifican a aplicación dunha medida Ayuntamiento acredite que los problemas restritiva que afecta o exercicio dun que se alegan para no atender dichas dereito fundamental. peticiones materiales son de tal entidad que justifican la aplicación de una medida restrictiva que afecta al ejercicio de un derecho fundamental.

Eu lamento profundamente ter que ler isto Yo lamento profundamente haber tenido reiteradamente durante Plenos, durante que leer esto reiteradamente durante meses e anos. Creo que o comportamento Plenos, durante meses y años. Creo que el deste alcalde coa oposición é comportamiento de este alcalde con la absolutamente incomprensible, oposición es absolutamente impresentable e absolutamente incomprensible, impresentable y antidemocrático. absolutamente antidemocrático.

Moitas grazas. Muchas gracias.

Presidencia Presidencia

No sé como se atreve a dicir iso, señor No sé cómo se atreve a decir eso, señor Coira, despois do que viviron aquí no Coira, después de lo que vivieron aquí mandato anterior. En fin... en el mandato anterior. En fin...

Con isto levantamos formalmente a Con esto levantamos formalmente la sesión. sesión.

Ao non haber máis asuntos que tratar, ás Al no haber más asuntos que tratar, a las vinte e unha horas e trinta e nove minutos, veintiuna horas y treinta y nueve minutos, a Presidencia remata a sesión, e redáctase la Presidencia finaliza la sesión, y se a presente acta que asinan e autorizan a redacta la presente acta que firman y Alcaldía Presidencia e o secretario xeral; autorizan la Alcaldía Presidencia y el todo iso de conformidade co disposto no secretario general; todo ello de artigo 110.2 do Real decreto 2568/86, do conformidad con lo dispuesto en el 28 de novembro, polo que se aproba o artículo 110.2 del Real decreto 2568/86, Regulamento de organización, de 28 de noviembre, por el que se aprueba funcionamento e réxime xurídico das el Reglamento de organización, entidades locais. funcionamiento y régimen jurídico de las entidades locales.