Uchwala Nr XXXII/264/2013 Z Dnia 30 Grudnia 2013 R
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
UCHWAŁA NR XXXII/264/2013 RADY GMINY SICIENKO z dnia 30 grudnia 2013 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Sicienko na lata 2014 - 2017. Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 9, art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r poz. 954, poz. 645, poz. 1318) art. 87 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 238, poz. 2390, z 2006 r. Nr 50, poz. 362, 126, poz. 875, z 2007 r. Nr 192, poz. 1394, z2009 r. nr 31, poz. 206, Nr 97, poz. 804, z 2010 r. Nr 75, poz. 474, Nr 130, poz. 871) po zasięgnięciu opinii Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków uchwala się, co następuje: § 1. Przyjmuje się Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Sicienko na lata 2014–2017 w brzmieniu jak załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy. § 3. Uchwała wchodzi w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Kujawsko – Pomorskiego. PRZEWODNICZĄCA RADY Beata Henke Id: 736A198E-9285-4598-87B6-BDFA2AB3FE57. Podpisany Strona 1 Załącznik Nr 1 do UchwałyNr XXXII/264/2013 Rady Gminy Sicienko z dnia 30 grudnia 2013 r. GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI GMINY SICIENKO NA LATA2014-2017 Zawartość opracowania Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami 1. Wstęp 2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami 3. Uwarunkowaniaprawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 4. Uwarunkowaniazewnętrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 4.1. Strategiczne cele polityki Państwa w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami 4.2. Relacje Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami z dokumentami wykonanymina poziomie województwa i powiatu 5. Uwarunkowaniawewnętrzneochrony dziedzictwa kulturowego 5.1. Relacje Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie Gminy (analiza dokumentów programowychGminy) 5.2. Charakterystyka zasobów i analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowegoGminy 5.2.1. Zarys historii obszaru Gminy 5.2.2. Krajobraz kulturowy 5.2.3. Zabytki nieruchome 5.2.4. Zabytki ruchome 5.2.5. Zabytki archeologiczne 5.2.6. Zabytki w zbiorach muzealnychi innych 5.2.7. Dziedzictwo niematerialne 5.3. Zabytki objęte prawnymi formami ochrony 5.4. Zabytki w gminnejewidencjizabytków 5.5. Zabytki o najwyższymznaczeniu dla Gminy 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowegoGminy.Analiza szans i zagrożeń 7. Założenia programowe 7.1 Priorytety programu opieki Id: 736A198E-9285-4598-87B6-BDFA2AB3FE57. Podpisany Strona 1 7.2. Kierunki działań programu opieki 7.3. Zadania programu opieki 8. Instrumentarium realizacji programu opieki nad zabytkami 9. Zasady oceny realizacji programu opieki nad zabytkami 10. Źródła finansowania programu opieki nad zabytkami 11. Realizacja i finansowanieprzez gminę zadań z zakresu ochrony zabytków 1.Wstęp Zabytki, to nie tylko widoczny element architektury i krajobrazu, dobra nieruchome, dawne przedmioty, urządzenia, ale przede wszystkim potwierdzenie ciągłości historii regionu, jego przynależności do kultury oraz dziedzictwo kulturowe. To trwałe ślady działalności ludzi, obraz zmiennych nurtów w architekturze, kulturze, dziejowych losach, zwyczajach. Zabytki pozwalają kształtować świadomość i poczucie tożsamości regionalnej. Obecnie to również czynnik sprzyjający rozwojowii promowaniu ciekawychmiejsc. Przedmiotem opracowania Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Sicienko na lata 2014-2017 jest dziedzictwo kulturowe w granicachadministracyjnychgminy. Sporządzenie i realizacja Programu stanowi jeden z przejawów ochrony zabytków. Program został opracowany, by określić kierunki działań i zadań niezbędnych dla sprawowania opieki nad zabytkami. Pozwoli na usystematyzowanie realizowanych działań mających za cel ochronę dziedzictwa kultury. Wdrożenie i realizacja Programu służyć ma w szczególności zachowaniu i utrzymaniu obiektów zabytkowychi krajobrazu kulturowego i w miarę możliwości poprawy jego stanu. Założeniem Programu jest jednocześnie rozpowszechnianie wiedzy o zabytkach, uwrażliwienie mieszkańców i podnoszenie lokalnej świadomości społecznej, promocja Gminy Sicienko. 2.Podstawa prawna opracowania Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Podstawą opracowania jest ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). Zgodnie z postanowieniami art. 87 ust. 1 i ust. 5 tej ustawy Wójt sporządza na okres 4 lat gminny program opieki nad zabytkami, a przyjmuje go w drodze uchwały Rada Gminy, po uzyskaniu opinii WojewódzkiegoKonserwatora Zabytków. W myśl art. 87 ust. 2 przywołanej ustawy, wojewódzkie, powiatowe i gminne programy opieki nad zabytkami mają na celu w szczególności: 1) włączenie problemów ochrony zabytków do systemu zadań strategicznych, wynikających z koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, 2) uwzględnianie uwarunkowań ochrony zabytków, w tym krajobrazu kulturowego i dziedzictwa archeologicznego,łącznie z uwarunkowaniamiochrony przyrody i równowagi ekologicznej, 3) zahamowanie procesów degradacji zabytków i doprowadzeniedo poprawy stanu ich zachowania, 4) wyeksponowanieposzczególnych zabytków oraz walorów krajobrazu kulturowego, 5) podejmowanie działań zwiększających atrakcyjność zabytków dla potrzeb społecznych, turystycznych i edukacyjnychoraz wspieranie inicjatywsprzyjających wzrostowi środków finansowychna opiekę nad zabytkami, 6) określenie warunków współpracy z właścicielami zabytków, eliminujących sytuacje konfliktowe związane z wykorzystaniemtych zabytków, 7) podejmowanieprzedsięwzięćumożliwiającychtworzenie miejsc pracy związanych z opieką nad zabytkami. 3.Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce Ochronie zabytków i opiece nad zabytkami poświęconychjest szereg przepisów prawa. Rangę tego zagadnienia podkreśla Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku. Wśród wymienionychw art. 5 funkcji państwa ustawa zasadnicza wymieniatakże spoczywający na RP obowiązek ochrony dziedzictwa narodowego. Z tych funkcji wynikają określone w innych przepisach kompetencje i zadania organów władz publicznych. Co więcej, Konstytucja wprowadza dwie pryncypialne zasady działania Państwa w sferze dziedzictwa narodowego.W art. 6 stanowi, że RP stwarza warunki upowszechniania i równego dostępu do dóbr kultury,będącej Id: 736A198E-9285-4598-87B6-BDFA2AB3FE57. Podpisany Strona 2 źródłem tożsamości narodu polskiego, jego trwania i rozwoju. Także art. 86 Konstytucji, dotykając kwestii obywatelskiego obowiązku dbałości o stan środowiska i odpowiedzialności za spowodowane przez kogokolwiek jego pogorszenie, obejmuje wszelkie elementy składowe prawa do środowiska, w tym kulturowe. Rozwinięciemzasad i idei określonych w Konstytucji są przepisy ustawowe precyzujące kompetencje, obowiązki i zadania władz publicznych oraz społeczeństwa w sferze ochrony i opieki nad zabytkami. Głównym i wiodącym aktem prawnym jest ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). Określa ona przedmiot, zakres i formy ochrony zabytków oraz opieki nad nimi, zasady tworzenia krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami oraz finansowania prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytkach, a także organizację organów ochrony zabytków. Ustawa definiuje podstawowe zagadnienia spośród gamy pojęć związanych z ochroną zabytków. Kluczowymjest określenie zabytku. Jest to nieruchomość lub rzecz ruchoma, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową. Ustawa wyraźnie rozróżnia dwa zasadnicze pojęcia wymienione już w samym jej tytule. I tak w świetle art. 4 ustawy ochrona zabytków polega, w szczególności, na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działań mających na celu: 1) zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie, 2) zapobieganie zagrożeniom mogącymspowodować uszczerbek dla wartości zabytków, 3) udaremnianieniszczenia i niewłaściwegokorzystania z zabytków, 4) przeciwdziałaniekradzieży,zaginięciu lub nielegalnemuwywozowizabytków za granicę, 5) kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków, 6) uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska. Według zamysłu art. 5 ustawy opieka nad zabytkiem sprawowana jest przez jego właściciela lub posiadacza i polega, w szczególności,na zapewnieniuwarunków: 1) naukowegobadania i dokumentowaniazabytku, 2) prowadzenia prac konserwatorskich,restauratorskich i robót budowlanychprzy zabytku, 3) zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie, 4) korzystania z zabytku w sposób zapewniającytrwałe zachowanie jego wartości, 5) popularyzowania i upowszechnianiawiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu dla historii i kultury. Według zasad wyznaczonych przez ustawę o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wykonanie zadań w zakresie kultury i ochrony zabytków należy do obowiązków samorządów. Zadaniem własnym gminy jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W kręgu tych zagadnień art. 7 ust. 1 pkt. 9 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 592 z późn. zm.) wymienia sprawy kultury, ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Regulacje prawne