Vooraankondiging Verwachte Congestie Provincie Gelderland

We zijn momenteel niet in staat om aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit te voldoen. Deze melding bevat de locaties binnen de provincie Gelderland waarvoor nog niet eerder een melding is gedaan.

Een tekort aan transportcapaciteit in het net in Gelderland concentreert zich in de regio’s Stedendriehoek, Rivierenland, de Achterhoek en Arnhem-Nijmegen. Het tekort uit zich in de vorm van capaciteit- en afwijkende kwaliteit van de spanning voor verbruik en teruglevering.

 Stedendriehoek o Bedrijventerrein De Mars in Zutphen o Zutphen o Laren  De Vallei o Lunteren o Nijkerk  Noord-Veluwe o ’t Harde o Putten  Rivierenland o Velddriel o Neerijnen o Gameren en omgeving  Achterhoek o Borculo (middenspanning) o Borculo (onderstation) o Winterswijk o Doetinchem o Lievelde o Ulft o Dinxperlo o Hengelo en omstreken o Lichtenvoorde en omstreken o Groenlo o Zelhem o Steenderen en buitengebied Noord Oost Doesburg

 Arnhem-Nijmegen o Nijmegen Noord levering o Nijmegen Noord teruglevering o Arnhem-Centrum o Zevenaar en omgeving

12-12-19 – Versie 1.5 1

Versie Datum toegevoegd Wijziging 1.0 24-9-2019 1.1 27-9-2019 Naamgeving gebied ‘Pramer’ vervangen door Lievelde Naamgeving gebied ‘Aalders vervangen door Dinxperlo 1.2 11– 11-2019 3 kabels en bijbehorende postcodes toegevoegd aan melding Dinxperlo Hengelo en omstreken toegevoegd Melding Nijmegen Noord levering 12 juli 2019 toegevoegd Melding Nijmegen Noord teruglevering toegevoegd Naamgeving Overige naar Arnhem Centrum gewijzigd 1.3 14-11-2019 Capaciteit- en spanningsproblemen Zevenaar en omgeving voor verbruik en teruglevering toegevoegd Capaciteitsproblemen in Borculo voor teruglevering (Onderstation Borculo) toegevoegd

1.4 28-11-2019 De Mars Zutphen aangevuld (2 routes voor verbruik) Nijkerk (verbruik) toegevoegd Laren (teruglevering) toegevoegd Lunteren (teruglevering) toegevoegd

1.5 12-12-2019 Borculo (2 kabels teruglevering toegevoegd) Lichtenvoorde e.o. (verbruik en teruglevering) toegevoegd Groenlo (verbruik en teruglevering) toegevoegd Dinxperlo (2 kabels voor teruglevering toegevoegd) Zelhem en omgeving (2 kabels verbruik en teruglevering) toegevoegd Lievelde (1 kabel toegevoegd teruglevering) Doetinchem (2 kabels voor teruglevering en 1 kabel voor levering) toegevoegd Steenderen en buitengebied Noord Oost Doesburg (verbruik en teruglevering toegevoegd) Nijkerk (tweede kabel, teruglevering) toegevoegd Putten (teruglevering) toegevoegd Gameren en omgeving (verbruik) toegevoegd

12-12-19 – Versie 1.5 2

Stedendriehoek Capaciteitsproblemen bedrijventerrein De Mars in Zutphen (teruglevering en verbruik) We zijn momenteel niet in staat om te voldoen aan nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit in het noordelijke deel van bedrijventerrein De Mars in Zutphen. Dit geldt voor zowel verbruik als teruglevering. Oorzaak problemen Bedrijventerrein De Mars is volop in ontwikkeling. Er is een sterke groei in de vraag naar transportcapaciteit voor teruglevering van energie te zien. Deze groei gaat sneller dan Liander heeft kunnen voorzien. Bovendien zijn er bedrijven die sneller groeien en dus meer elektriciteit afnemen dan verwacht. De middenspanningskabels in het bestaande distributienet hebben de maximale capaciteit voor zowel verbruik als teruglevering bereikt. Gebiedsbeschrijving Het congestiegebied beslaat onderstaande postcodegebieden.

7202 AT 7202 CA 7202 CM 7202 CR 7202 CX 7202 AX 7202 CB 7202 CN 7202 CT 7202 CZ 7202 BG 7202 CH 7202 CP 7202 CW

12-12-19 – Versie 1.5 3

Beschikbare en gevraagde capaciteit De aanwezige middenspanningskabels kunnen samen maximaal 5,8 MW transporteren. Dit jaar is de maximale transportcapaciteit van deze kabels bereikt voor zowel verbruik als teruglevering.

Levering Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor verbruik op deze middenspanningskabels is reeds 9,8 MW. Van dit vermogen is 8,8 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 1,0 MW door kleinverbruikers.

Teruglevering Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabels is reeds 8,8 MW voor grootverbruikers.

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander legt een extra middenspanningskabel aan vanaf hoofdverdeelstation Zutphen naar de Mars zodat meer transportcapaciteit beschikbaar komt op bedrijventerrein de Mars. Om deze extra kabel aan te kunnen sluiten is een uitbreiding van dit hoofdverdeelstation nodig. We verwachten deze werkzaamheden in 2020 te kunnen uitvoeren.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is onderzocht voor teruglevering en blijkt helaas niet mogelijk. Op dit moment wordt onderzocht of een vorm van congestiemanagement een oplossing kan bieden voor het capaciteitstekort voor verbruik.

12-12-19 – Versie 1.5 4

Capaciteitsproblemen Zutphen (teruglevering) Op station Zutphen is een van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit voor teruglevering beperkt in verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit omdat de grenzen die gesteld zijn ten aanzien van de spanningskwaliteit bereikt zijn. Gebiedsbeschrijving Deze kabel voedt o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7207AB 7207AE 7207BP 7207BR 7207BT 7221CM 7221CP 7221DB 7221DD 7221ND 7221NE 7223DA 7223DB 7223DC 7223DD 7223DE 7223DG 7223DH 7223DJ 7223DK 7223DL 7223DN 7223DP 7223DT 7223DV 7223KA 7223KB 7223KC 7223KD 7223KE 7223KG 7223KH 7223KJ 7223KK 7223KL 7223KM 7223LA 7223LB 7223LC 7223LD 7223LE 7223LG 7223LH 7223LJ 7223LK 7223LL 7223LM 7223LN 7223LP 7223LR 7223LS 7223LT 7223LV 7223LW 7223LX 7223LZ 7223NA 7227DA 7227DB 7227DC 7227DD 7227DG 7227DH 7227DJ 7227DL 7227DM 7227DP 7227DS 7227DT 7227DV 7227DW 7227NC 7227ND 7227NE 7227NG 7227NH 7227NJ 7227NL 7227NN 7234SR

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op deze kabels is een beschikbaar gesteld vermogen van 1.3MW. Hierop is 2.1 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 16 MW door kleinverbruikers.

Spanningsproblemen in het middenspanningsnet zijn een samenspel van het belastings- en opwekgedrag van klanten enerzijds en de diameter van de kabel, de lengte van de kabel (grootte van het voedingsgebied) en de capaciteit van het elektriciteitverdeelstations anderzijds. Deze knelpunten ontstaan dus niet per se direct door een gebrek aan capaciteit, maar door spanningsvariatie in uitgestrekte (meer landelijke) netten. Conform de (N)EN-50160 dient de spanning bij alle klanten binnen de gestelde bandbreedtes te blijven om schade aan (klant)installaties te voorkomen.

12-12-19 – Versie 1.5 5

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Wij breiden ons middenspanningsnet in Zutphen in 2021 uit. Hiermee worden bovenstaande knelpunten verholpen.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 6

Capaciteits- en spanningsproblemen in Laren (teruglevering) We zijn momenteel niet in staat om te voldoen aan nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit in en rond Laren (gemeente Lochem). Dit geldt voor teruglevering van elektriciteit aan het net. Oorzaak problemen In de omgeving van Lochem is een erg grote groei te zien in de teruglevering van elektriciteit. Deze groei gaat sneller dan Liander heeft kunnen voorzien. Bovendien is het een uitgestrekt gebied met weinig zware kabels. Een verdere toename van terugleveringscapaciteit levert een bedreiging op voor het handhaven van de voorgeschreven kwaliteit van de spanning in delen van het gebied. Om te blijven voldoen aan de bandbreedtes in de (N)EN-50160 mag de terugleveringscapaciteit bij aangeslotenen niet verder toenemen. Gebiedsbeschrijving Het congestiegebied beslaat onderstaande postcodegebieden.

7217RG 7217RM 7217RN 7217SP 7245AA 7245AB 7245AC 7245AD 7245AE 7245AG 7245AH 7245AJ 7245AK 7245AL 7245AM 7245AN 7245AP 7245AT 7245AW 7245AX 7245AZ 7245BA 7245BB 7245BC 7245BD 7245BE 7245BG 7245BH 7245BJ 7245BK 7245BL 7245BM 7245BN 7245BP 7245BR 7245BS 7245BT 7245BV 7245BW 7245BX 7245CA 7245DA 7245DB 7245DC 7245DD 7245DE 7245EA 7245EB 7245EC 7245NA 7245NB 7245NC 7245ND 7245NE 7245NG 7245NH 7245NJ 7245NK 7245NL 7245NM 7245NN 7245NR 7245NS 7245PB 7245PC 7245PD 7245PE 7245PG 7245PH 7245PJ 7245PK 7245PL 7245PM 7245PN 7245PP 7245PR 7245PS 7245PT 7245PV 7245PW 7245PX 7245RB 7245RS 7245SB 7245SE 7245SZ 7245TJ 7245TK 7245TL 7245TM 7245TN 7245VK 7245VP 7245VR 7245VS 7245VT 7245VW 7245WE 7245WG

12-12-19 – Versie 1.5 7

Beschikbare en gevraagde capaciteit De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 1,3 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Dit jaar is de maximale terugleveringscapaciteit van deze kabel bereikt. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 0,4 MW.

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander is nu aan het onderzoeken hoe dit probleem opgelost kan worden. Als dit onderzoek is afgerond kan er een specifieke oplossingswijze en –termijn genoemd worden. De verwachting is dat de problemen in 2022 worden opgelost.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 8

De Vallei Capaciteits- en spanningsproblemen in Lunteren (teruglevering) We zijn momenteel niet in staat om te voldoen aan nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit in en rond Lunteren (gemeente Ede). Dit geldt voor teruglevering van elektriciteit aan het net. Oorzaak problemen In de omgeving van Lunteren is een grote groei te zien in de teruglevering van elektriciteit. Deze groei gaat sneller dan Liander heeft kunnen voorzien. Bovendien is het een uitgestrekt gebied met weinig zware kabels. Een verdere toename van terugleveringscapaciteit levert een bedreiging op voor het handhaven van de voorgeschreven kwaliteit van de spanning in delen van het gebied. Om te blijven voldoen aan de bandbreedtes in de (N)EN-50160 mag de terugleveringscapaciteit bij aangeslotenen niet verder toenemen. Gebiedsbeschrijving Het congestiegebied beslaat onderstaande postcodegebieden.

6718TA 6718TB 6718TE 6718TG 6718TH 6718TS 6718TV 6718TW 6718TX 6718TZ 6718VA 6718VB 6718VC 6718VD 6718VE 6718VG 6718WC 6718WD 6718WE 6741AD 6741AE 6741AG 6741AH 6741AT 6741AV 6741AW 6741AX 6741AZ 6741BA 6741BB 6741BC 6741BD 6741BE 6741BG 6741BH 6741BM 6741BZ 6741CE 6741CH 6741CJ 6741CK 6741CL 6741CP 6741CR 6741CS 6741EC 6741EG 6741KK 6741KN 6741LC 6741LW 6741MH 6741MJ 6741MK 6741ML 6741MN 6741MR 6741MS 6741MV 6741MX 6741MZ 6741NA 6741NC 6741ND 6741NE 6741NG 6741NM 6741NP 6741PA 6741PD 6741PE 6741PG 6741PM 6741PW 6741RA 6741RC 6741RD 6741RK 6741SB 6741SC 6741SE 6741SH 6741SJ 6741TA 6741TB 6741VA 6741VB 6741VC 6741VD 6741WD 6741WE 6741WG 6741WH 6741WJ 6741WK 6741WL 6741WP 6741WR 6741WS 6741WT 6741WV 6741XA 6741XD 6741XE 6741XG 6741XT 6741XW 6741ZC

12-12-19 – Versie 1.5 9

Beschikbare en gevraagde capaciteit De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 2,2 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Dit jaar is de maximale terugleveringscapaciteit van deze kabel bereikt. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 0,7 MW voor grootverbruikers.

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Er moeten nieuwe kabels gelegd worden en transformatoren aangepast worden om dit probleem op te lossen. Op dit moment is de verwachting dat het probleem opgelost zal worden in 2022.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 10

Capaciteits- en spanningsproblemen in Nijkerk (verbruik en teruglevering) We zijn momenteel niet in staat om te voldoen aan nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit op een deel van het bedrijventerrein in Nijkerk en in een deel van het buitengebied. Dit geldt op het bedrijventerrein voor verbruik van elektriciteit en in het buitengebied voor teruglevering van elektriciteit. Oorzaak problemen Vebruik Het bedrijventerrein in Nijkerk kent een sterkere vermogensgroei dan Liander heeft kunnen voorzien. De middenspanningskabels in het bestaande distributienet hebben de maximale capaciteit voor verbruik bereikt.

Teruglevering In het buitengebied van Nijkerk is een groei te zien in de teruglevering van elektriciteit. Deze groei gaat sneller dan Liander heeft kunnen voorzien. Bovendien is het een uitgestrekt gebied met weinig zware kabels. Een verdere toename van terugleveringscapaciteit levert een bedreiging op voor het handhaven van de voorgeschreven kwaliteit van de spanning in delen van het gebied. Om te blijven voldoen aan de bandbreedtes in de (N)EN-50160 mag de terugleveringscapaciteit bij aangeslotenen niet verder toenemen. Gebiedsbeschrijving Verbruik Het congestiegebied (verbruik) beslaat de volgende twee postcodegebieden:

3861 RJ 3861 RR

12-12-19 – Versie 1.5 11

Teruglevering Het congestiegebied (teruglevering) beslaat onderstaande postcodegebieden.

3862CP 3862DC 3862RN 3862RP 3862RR 3882LC 3882LD 3882LE 3882LG 3882LH 3882LJ 3882LK 3882LS 3882LW 3882MB 3882MC 3882MD 3882ME 3882MJ 3882MK 3882MR 3882MT 3882MV 3882MX 3882NM 3882NV 3882NX 3882PD 3882PH 3882PK 3882SH 3882SJ 3882SK 3882SL 3882SM 3882TE 3882TG 3882TH 3882TJ 3882TL

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 2,2 MW transporteren. Dit jaar is de maximale transportcapaciteit van deze kabel bereikt. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor verbruik van deze middenspanningskabel is 3,3 MW. Van dit vermogen is slechts 0,05 MW gecontracteerd door kleinverbruikers.

Teruglevering De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 2,2 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Dit jaar is de maximale terugleveringscapaciteit van deze kabel bereikt. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 0,05 MW voor grootverbruikers.

12-12-19 – Versie 1.5 12

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Verbruik Er moeten nieuwe kabels gelegd worden en transformatoren aangepast worden om het knelpunt op te lossen. Op dit moment is de verwachting dat het probleem opgelost wordt in 2022.

Teruglevering Er moet een nieuwe kabel gelegd worden en een middenspanningsruimte moet omgebouwd worden om het knelpunt op te lossen. Op dit moment is de verwachting dat het probleem opgelost wordt in 2020.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 13

Noord-Veluwe Capaciteitsproblemen in ’t Harde (verbruik) We zijn momenteel niet in staat om te voldoen aan nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit op het bedrijventerrein in ‘t Harde. Dit geldt op dit moment alleen voor verbruik van elektriciteit. Oorzaak problemen De vraag naar transportcapaciteit van aangeslotenen op het bedrijventerrein in ’t Harde groeit sneller dan verwacht. De middenspanningskabel die dit gebied van transportcapaciteit voorziet heeft zijn maximale capaciteit bereikt. Gebiedsbeschrijving Het congestiegebied beslaat onderstaande postcodegebieden.

8084 AP 8084 AS 8084 AV 8084 AW 8084 AZ 8084 BA 8084 BC 8084 CK 8084 CW 8084 CX 8084 DA 8084 EA 8084 EB 8084 EC 8084 EE 8084 EG 8084 EH 8084 EP 8084 ER 8084 ES 8084 ET 8084 EV 8084 EW 8084 GD 8084 GM 8084 GN 8084 GR 8084 GS 8084 GT 8084 GV 8084 GW 8084 HB 8084 HC 8084 HD 8084 HH 8084 HJ 8084 HL 8084 HM 8084 HN 8084 HP 8084 HR 8084 HS 8084 HT 8084 HV 8084 HX 8084 JA 8084 JB 8084 JC 8084 JD 8084 JE 8084 JK 8084 JL 8084 JM 8084 JN 8084 JP 8084 JR 8084 JS 8084 JT 8084 JV 8084 JW 8084 JX 8084 JZ 8084 PA 8084 PB 8084 PD 8084 PE 8084 PK 8084 PL 8084 PR 8084 PW 8084 PX 8084 RB 8084 RC 8084 RP 8084 VB 8084 XB 8084 XD 8084 XJ 8084 XN 8084 XT 8084 XV 8084 XW 8084 XX 8084 XZ 8096 PH 8096 PJ 8096 PK 8096 PL 8096 PM 8096 PN 8096 PP 8096 PR 8096 PS

Beschikbare en gevraagde capaciteit De aanwezige middenspanningskabel kan 1,4 MW transporteren. Dit jaar is de maximale transportcapaciteit van deze kabels bereikt. Het gezamenlijke gecontracteerde vermogen van alle klanten op deze middenspanningskabel is 20 MW (18,7 MW voor kleinverbruikers + 1,3 MW door grootverbruikers).

12-12-19 – Versie 1.5 14

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander legt een extra middenspanningskabel aan vanaf elektriciteitverdeelstation ‘de Koekoek’ naar het gebied, zodat meer transportcapaciteit beschikbaar komt op bedrijventerrein in ‘t Harde. We verwachten deze werkzaamheden in 2020 te kunnen uitvoeren.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 15

Capaciteits- en spanningsproblemen in Putten (teruglevering) We zijn momenteel niet in staat om te voldoen aan nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit in een deel van het buitengebied van Putten. Dit geldt voor teruglevering van elektriciteit aan het net. Oorzaak problemen In een deel van het buitengebied van Putten is een grote groei te zien in de teruglevering van elektriciteit. Deze groei gaat sneller dan Liander heeft kunnen voorzien. Bovendien is het een uitgestrekt gebied met weinig zware kabels. Een verdere toename van terugleveringscapaciteit levert een bedreiging op voor het handhaven van de voorgeschreven kwaliteit van de spanning in delen van het gebied. Om te blijven voldoen aan de bandbreedtes in de (N)EN-50160 mag de terugleveringscapaciteit bij aangeslotenen niet verder toenemen. Gebiedsbeschrijving Het congestiegebied beslaat onderstaande postcodegebieden.

3881AH 3881AJ 3881BA 3881BB 3881BD 3881BE 3881BH 3881BJ 3881BK 3881BL 3881BN 3881BP 3881BR 3881BS 3881BT 3881BV 3881BW 3881BX 3881BZ 3881CA 3881CB 3881CC 3881CH 3881CJ 3881CK 3881CL 3881CM 3881CN 3881CP 3881CR 3881CS 3881CT 3881CV 3881CW 3881CX 3881EE 3881EG 3881EH 3881EL 3881LD 3881LK 3881LL 3881LN 3881LR 3881LT 3881SJ 3881ZA 3881ZB 3881ZC 3881ZD 3881ZE 3881ZG 3881ZH 3881ZJ 3881ZK 3882AC 3882AE 3882AG 3882AJ 3882AK 3882AL 3882AM 3882AR 3882AT 3882BA 3882BB 3882BC 3882BD 3882BE 3882BH 3882BP 3882BV 3882CA 3882LA 3882LB 3882LC 3882LD 3882LX 3882MA 3882MB 3882MD 3882MN 3882MP 3882MS 3882MZ 3882TA 3882TB 3882TC 3882TD 3882TG 3882TH 3882TP 3882TR 3882TS

12-12-19 – Versie 1.5 16

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 17

Rivierenland Capaciteitsproblemen in Velddriel voor verbruik We zijn momenteel in de Bommelerwaard (Rivierenland) niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor transportcapaciteit met het huidige elektriciteitstation Velddriel. Dit geldt alleen voor verbruik van elektriciteit. Oorzaak problemen Verschillende bestaande bedrijven die zijn aangesloten op het net vanuit het elektriciteitstation hoofdverdeelstation Velddriel vragen meer vermogen door innovaties of bedrijfsuitbreiding. Daarnaast is er in Hedel een nieuw industrieterrein gerealiseerd. De groei van de vermogensvraag op het onderstation is sneller verlopen dan wij konden voorzien.

Het tekort aan transportcapaciteit vanuit elektriciteitverdeelstation Velddriel levert ook een bedreiging op voor het handhaven van de voorgeschreven kwaliteit van de spanning in delen van het gebied. Kwaliteit van de spanning Afwijkende spanningskwaliteit ontstaat door een samenspel van het verbruik en productie enerzijds en de mate waarin Liander de spanning op het net, bepaald door onder andere de diameter van de kabel, de lengte van de kabel en de capaciteit van het elektriciteitverdeelstation, kan beïnvloeden anderzijds. Deze knelpunten ontstaan dus niet alleen door een gebrek aan transportcapaciteit, maar door spanningsvariatie in uitgestrekte netten in de buitengebieden. De (N)EN-50160 schrijft de bandbreedtes van de kwaliteit van de spanning voor. Gebiedsbeschrijving Met elektriciteitverdeelstation Velddriel voorziet Liander aangeslotenen in de volgende postcodegebieden van transportcapaciteit. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

5321GA 5321HL 5333GA 5334LE 5321GH 5321JJ 5333GC 5334LH 5321GT 5321JM 5333GE 5334NM 5321GV 5321NC 5333PB 5334NX 5321HG 5321NN 5334JG 5334NZ 5321HH 5331PE 5334JK

12-12-19 – Versie 1.5 18

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op elektriciteitverdeelstation Velddriel is 11,6 MW aan capaciteit beschikbaar. Met deze capaciteit wordt reeds een piekvermogen gebruikt van 12,3 MW (meting 2018). Het gezamenlijke gecontracteerde vermogen van alle klanten op dit station bedraagt 60 MW (47 MW voor kleinverbruikers + 13 MW door grootverbruikers).

Klik hier voor een algemene toelichting over het verschil tussen beschikbare en gecontracteerde capaciteit en de reden dat bij spanningsproblemen de gecontracteerde capaciteit lager kan zijn dan de beschikbare capaciteit. Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander heeft het vergroten van de capaciteit van het net door uitbreiding van het elektriciteitverdeelstation Velddriel in voorbereiding. Het onderzoek bevindt zich in de afrondende fase. Met het leggen van extra kabels wordt de capaciteit van het station groter: van 11.6 MW naar 22 MW. Daarnaast wordt het elektriciteitverdeelstation uitgebreid met extra velden, die de mogelijkheid bieden tot meer aansluitingen rechtstreeks op het station. De verwachting is dat de uitbreiding in het eerste kwartaal van 2022 gereed zal zijn.

Daarnaast onderzoekt Liander de mogelijkheden van uitbreiding van de capaciteit naar 40 MW met daarbij een aangepast spanningsniveau naar 20 kV. Deze ontwikkeling is afhankelijk van onzekerheden over de voorzienbare groei van de vraag vanuit onder meer de tuinbouw in dit gebied.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 19

Vooraankondiging Verwachte Congestie Neerijnen1 Capaciteitsproblemen in Neerijnen We zijn momenteel met ons huidige elektriciteitsverdeelstation Neerijnen niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak capaciteitsproblemen De Gelderse regio West Betuwe is erg in trek bij tuinders. We constateren in het gebied een gestage groei, mede veroorzaakt door tuinders die bijvoorbeeld vanwege bedrijfsuitbreiding extra elektriciteitsvermogen vragen. Liander heeft daardoor meer aanvragen voor extra vermogen ontvangen dan voorzien. In het gebied nabij Neerijnen heeft het voedende verdeelstation inmiddels de maximale capaciteit bereikt. Omvang problemen

Gebiedsbeschrijving

Station Neerijnen voedt o.a. aangeslotenen in onderstaande postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

4014, 4061, 4063, 4064, 4156, 4157, 4158, 4174, 4175, 4176, 4181, 4182, 4184, 4185, 4191, 4194.

Beschikbare en gevraagde capaciteit Elektriciteitsverdeelstation Neerijnen heeft een beschikbare veilige opgestelde transportcapaciteit van 23MVA. De totale gecontracteerde capaciteit in het congestiegebied is inmiddels 36 MVA. Hierbij is rekening gehouden met het feit dat niet alle aangeslotenen tegelijkertijd gebruik maken van hun maximale gecontracteerde capaciteit. Inmiddels is het daadwerkelijk (gemeten) gebruik van klanten in het gebied toegenomen. Hierdoor kunnen we aanvragen naar extra transportcapaciteit op dit moment niet honoreren.

1 Aangekondigd op Liander.nl op 17 mei 2019

12-12-19 – Versie 1.5 20

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Het elektriciteitsnet zal door Liander worden verzwaard. Neerijnen maakt onderdeel uit van een groter netgebied. Liander bekijkt daarom voor het gehele gebied wat de meest efficiënte oplossing is. We gaan in elk geval de capaciteit van het stroomnet uitbreiden. Daarvoor onderzoeken we momenteel hoe we in deze regio het bestaande verdeelstation voor elektriciteit kunnen uitbreiden én een nieuw verdeelstation kunnen bouwen. We zijn hiervoor in gesprek met landelijke netbeheerder TenneT en de betrokken gemeentes. Volgens de huidige planning zullen de capaciteitsproblemen daarmee op z’n vroegst in 2023 structureel kunnen worden opgelost. Dit is afhankelijk van de uitbreidingsmogelijkheden van de bestaande stations in Neerijnen en Zaltbommel. Samen met de betrokken verbruikers en producenten zoeken wij in de tussentijd naar oplossingen om transportbeperkingen zoveel mogelijk te voorkomen. Wat doen we in de tussentijd? Eén van de mogelijke tussenoplossingen is het toepassen van congestiemanagement volgens de Netcode Elektriciteit in het genoemde gebied. Momenteel worden de mogelijkheden van toepassing van congestiemanagement onderzocht. We zullen daarvoor in aanmerking komende aangeslotenen individueel benaderen of al deels benaderd hebben. De uitkomst van het onderzoek wordt op Liander.nl gepubliceerd.

Als we geen tussenoplossingen kunnen vinden dan moeten we helaas tijdelijke transportbeperkingen gaan opleggen wanneer een klant meer elektrisch vermogen wil gaan afnemen. Als we dit niet doen, kunnen onderdelen van het net te zwaar belast raken en dit kan uiteindelijk leiden tot stroomuitval in het hele gebied.

Voor het terugleveren van opgewekte elektriciteit gelden in beide regio's op dit moment geen beperkingen. Voor grote initiatieven verzoeken wij zo vroeg mogelijk contact met ons op te nemen om te kijken of er ruimte is op het net. Dit kan via het telefoonnummer 088 542 63 62.

Via deze pagina kunt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen in dit gebied.

N.B. Ook in de regio Bommelerwaard loopt Liander tegen de grenzen van de beschikbare transportcapaciteit aan. Op bepaalde plaatsen is hier nog beperkt ruimte voor klanten om het elektrisch vermogen te verhogen, maar alleen onder bepaalde voorwaarden. Klanten die hier zijn gevestigd en binnenkort meer elektriciteit nodig hebben, vragen wij om contact met ons op te nemen om de mogelijkheden te bespreken. Dit geldt voor zowel nieuwe aansluitingen als bestaande aansluitingen.

12-12-19 – Versie 1.5 21

Capaciteitsproblemen in Gameren en omgeving voor verbruik We zullen op korte termijn in de Bommelerwaard (Rivierenland) niet in staat zijn om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor transportcapaciteit met het huidige elektriciteitsstation De Epen. Dit geldt alleen voor verbruik van elektriciteit. Oorzaak problemen Verschillende bestaande bedrijven die zijn aangesloten op het net vanuit het elektriciteitsstation De Epen vragen meer vermogen door innovaties of bedrijfsuitbreiding. De groei van de vermogensvraag op het station is sneller verlopen dan wij konden voorzien. Gebiedsbeschrijving Met elektriciteitsstation De Epen voorziet Liander aangeslotenen in de volgende postcodegebieden van transportcapaciteit. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

5305CB 5305TD 5311BA 5311CW 5311CX 5311PC 5313AJ 5313AK 5313AL 5313AM 5313AN 5313AP 5313AR 5313AS 5313AT 5313AV 5313AW 5313AX 5313AZ 5313BA 5313BJ 5313BK

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op elektriciteitsstation De Epen is 21 MVA aan capaciteit beschikbaar. Met deze capaciteit wordt reeds een piekvermogen gebruikt van 14,2 MVA (meting 2018). Echter zal het piekvermogen toenemen tot de maximale beschikbare capaciteit na realisatie van een nieuwe AC6a klantaansluiting in 2019 alsmede een nog te realiseren AC6a klantaansluiting in 2020. Daarnaast zal de vraag naar capaciteit naar verwachting verder toenemen aangezien door meerdere klanten een quick-scan is aangevraagd. Het gezamenlijke gecontracteerde vermogen van alle klanten op dit station bedraagt 24,3 MW (4,8 MW door kleinverbruikers + 19,5 MW door grootverbruikers).

12-12-19 – Versie 1.5 22

uitbreiding van het station met drie 20/10 kV transformatoren en een MS-installatie neemt de capaciteit van het station toe van 21 MVA tot 40 MVA. Daarnaast wordt het elektriciteitsstation uitgebreid met extra velden die de mogelijkheid bieden tot meer aansluitingen rechtstreeks op het station. De verwachting is dat de uitbreiding in het eerste kwartaal van 2023 gereed zal zijn.

De huidige aankoop van voldoende grond draagt bij aan de mogelijkheid om het station in de toekomst verder uit te breiden naar 60 MVA (20/10 kV). Echter is de ontwikkeling van de toekomstige vermogensvraag afhankelijk van onzekerheden over de voorzienbare groei van de vraag vanuit onder meer de tuinbouw in dit gebied.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 23

De Achterhoek In het verleden was de Achterhoek een gebied met een lage vraag naar transportcapaciteit. Op dit moment is de Achterhoek een gebied waar veel kleinschalige zonneparken in ontwikkeling zijn. Er is van oudsher sprake van een ‘dun net’. De veranderende vraag naar transportcapaciteit voor zowel verbruik als productie veroorzaakt dat Liander met het middenspanningsnet niet in staat is om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen. Veel nieuwe decentrale teruglevering van elektriciteit op lange dunne kabels veroorzaken spanningsopdrijving. De kwaliteit van de spanning raakt daardoor buiten de voorgeschreven grenswaarden. Capaciteitsproblemen in Borculo voor teruglevering (middenspanning) Op station Borculo zijn vier van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit beperkt voor het toekennen van verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor verbruik, omdat de grenzen die gesteld zijn ten aanzien van de spanningskwaliteit bereikt zijn. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voeden o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7136JA 7136JC 7136JD 7136JG 7136JH 7136JJ 7136JK 7136JL 7136JM 7136JP 7136KM 7136KN 7136KR 7136MC 7136MD 7136ME 7136RA 7156HA 7156JB 7156JJ 7156JK 7156JM 7156JN 7156JP 7156JR 7156JS 7156JT 7156JV 7156JW 7156JX 7156JZ 7156LB 7156LC 7156LD 7156LE 7156LG 7156LH 7156LJ 7156LK 7156LL 7156LM 7156LN 7156LP 7156LR 7156LS 7156LT 7156LV 7156LW 7156LX 7156LZ 7156MA 7156MB 7156MC 7156MD 7156ME 7156MG 7156MH 7156MJ 7156MK 7156ML 7156MN 7156MP 7156MR 7156MS 7156MT 7156MV 7156MX 7156MZ 7156NC 7156ND 7156NE 7156NG 7156NH 7156NJ 7156NK 7156NL 7156NM 7156NN 7156PA 7156RB 7156RC 7156RD 7156RE 7156RG 7156RH 7156RJ 7156RK 7156RL 7156RM 7156RN 7156RP 7156RR 7156RS 7156RT 7156RV 7156RW 7156RX 7156RZ 7156SB 7156SC 7156SG 7156SK 7156SM 7156SN 7161GW 7161HC 7161LD 7161LE 7161LM 7161LN 7161LP 7161LR 7161LS 7161LT 7161LV 7161LW 7161LX 7161LZ 7161MA 7161MJ 7161MN 7161MP 7161MR 7161MS 7161MT 7161MV 7161MX 7161NA 7161NB 7161NC 7161ND 7161NE 7161NG 7161PG 7161PH 7161PJ 7161PK 7161PV 7241PJ 7261AE 7261JA 7261JB 7261JC 7261JD 7261JE 7261JG 7261JH 7261JJ 7261JK 7261JL 7261JM 7261JN 7261JP 7261JR 7261JS 7261JT 7261JV 7261JW 7261JX 7261KC 7261KD 7261KM 7261KN 7261KS 7261KT 7261NM 7261NP 7261NR 7261NS 7261NV 7261NW 7261NX 7261PB 7261PC 7261PD 7261PW 7261PX 7261RA 7261RB 7261RC 7261RD 7261RE 7261RG 7261RH 7261RJ 7261RK 7261RL 7261RM 7261RN 7261RV 7261RW 7261RX 7261RZ 7261SB 7261SC 7261SE 7261SL 7261SM 7261SN 7261SP 7261TA 7261TG 7261TH 7261TJ 7261TL 7263RS 7263RT 7263RV 7263RW 7263RX 7263SB 7263SC 7263SE 7263SH 7263SJ 7263SK 7263SL 7263SM 7263SN 7263SP 7263SR 7263ST 7263SV 7263SW 7263SX 7263SZ 7271LD 7271LH 7271LJ 7271NA 7271NB 7271NC 7271ND 7271NE 7271NG 7271NH 7271NJ 7271NK 7271NL 7271NM 7271NN 7271NP 7271NR 7271NS 7271NT 7271VB 7274AA 7274AB 7274AC 7274DJ 7274DN 7274DP 7274EA 7274EB 7274ED 7274EG 7274EL 7274EM 7274EP 7274ER 7274ET 7274GA 7274GB 7274GC 7274GD 7274GE 7274GG 7274GH 7274GJ 7274GK 7274GL 7274GM 7274GN 7274GP 7274GR 7275AB 7275AC 7275AD 7275AE 7275AG

12-12-19 – Versie 1.5 24

7275AH 7275AJ 7275AK 7275AL 7275AM 7275AR 7275AS 7275AT 7275AW 7275AX 7275BA 7275BB 7275BN 7275CA 7275CB 7275CC 7275CD 7275CG 7275CH 7275CJ 7275CK 7275CL 7275CN 7275CP 7275CZ 7475PD 7478RK 7478RR

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op de kabels is een vermogen van 9,9 MW beschikbaar gesteld. Hierop is 2 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 44,5 MW door kleinverbruikers.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

12-12-19 – Versie 1.5 25

Capaciteitsproblemen in Borculo voor teruglevering (onderstation Borculo)

In Borculo zijn we momenteel met ons onderstation Borculo niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor transportcapaciteit. Dit geldt alleen voor teruglevering aan het net, niet voor verbruik. We noemen dit ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie. Oorzaak problemen Het aantal grote zonneparken in het gebied groeit snel, sneller dan voorzien. Hiernaast groeit de bijdrage van zonnepanelen op daken bij kleinverbruikers. Dit heeft een grote impact op het elektriciteitsnet van Liander. Het onderstation Borculo heeft hierdoor inmiddels de maximale capaciteit voor het transport van opgewekte elektriciteit bereikt. Gebiedsbeschrijving Met onderstation Borculo voorziet Liander aangeslotenen in de volgende postcodegebieden van transportcapaciteit. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7136JA 7136JC 7136JD 7136JG 7136JH 7136JJ 7136JK 7136JL 7136JM 7136JP 7136KM 7136KN 7136KR 7136MC 7136MD 7136ME 7136RA 7141JC 7141JD 7141JN 7141LJ 7151HA 7151HP 7151MS 7151NA 7151NB 7151ND 7151NH 7151NS 7151NV 7151NW 7151NX 7156HA 7156JA 7156JB 7156JC 7156JD 7156JE 7156JH 7156JJ 7156JK 7156JM 7156JN 7156JP 7156JR 7156JS 7156JT 7156JV 7156JW 7156JX 7156JZ 7156KA 7156LA 7156LB 7156LC 7156LD 7156LE 7156LG 7156LH 7156LJ 7156LK 7156LL 7156LM 7156LN 7156LP 7156LR 7156LS 7156LT 7156LV 7156LW 7156LX 7156LZ 7156MA 7156MB 7156MC 7156MD 7156ME 7156MG 7156MH 7156MJ 7156MK 7156ML 7156MN 7156MP 7156MR 7156MS 7156MT 7156MV 7156MX 7156MZ 7156NA 7156NB 7156NC 7156ND 7156NE 7156NG 7156NH 7156NJ 7156NK 7156NL 7156NM 7156NN 7156NP 7156NR 7156NS 7156NT 7156NV 7156NW 7156NX 7156NZ 7156PA 7156RB 7156RC 7156RD 7156RE 7156RG 7156RH 7156RJ 7156RK 7156RL 7156RM 7156RN 7156RP 7156RR 7156RS 7156RT 7156RV 7156RW 7156RX 7156RZ 7156SB 7156SC 7156SE 7156SG 7156SH 7156SJ 7156SK 7156SM 7156SN 7161GW 7161HC 7161HG 7161HJ 7161HK 7161HL 7161LB 7161LC 7161LD 7161LE 7161LG 7161LH 7161LJ 7161LK 7161LL 7161LM 7161LN 7161LP 7161LR 7161LS 7161LT 7161LV 7161LW 7161LX 7161LZ 7161MA 7161MJ 7161ML 7161MN 7161MP 7161MR 7161MS 7161MT 7161MV 7161MX 7161MZ 7161NA 7161NB 7161NC 7161ND 7161NE 7161NG 7161NH 7161PC 7161PE 7161PG 7161PH 7161PJ 7161PK 7161PL 7161PM 7161PN 7161PP 7161PS 7161PT 7161PV 7241PJ 7244NW 7251LH 7251MR 7261AA 7261AB 7261AC 7261AD 7261AE 7261AG 7261AH 7261AJ 7261AK 7261AL 7261AM 7261AN 7261AP 7261AR 7261AS 7261AT 7261AV 7261AW 7261AX 7261AZ 7261BA 7261BB 7261BC 7261BD 7261BE 7261BG 7261BH 7261BJ 7261BK 7261BL 7261BM 7261BN 7261BP 7261BR 7261BS 7261BT 7261BV 7261BW 7261BX 7261BZ 7261CA 7261CB 7261CC 7261CD 7261CE 7261CG 7261CH 7261CJ 7261CK 7261CL 7261CM 7261CN 7261CP 7261CR 7261CS 7261CT 7261CV 7261CW 7261CX 7261CZ 7261DA 7261DB 7261DC 7261DD 7261DE 7261DG 7261GA 7261GB 7261GC 7261GD 7261GE 7261GG 7261GH 7261GJ 7261GK 7261GL 7261GM 7261GN 7261GP 7261GR 7261GS 7261GV 7261GW 7261GX 7261HA 7261HB 7261HC 7261HD 7261HE 7261HG 7261HH 7261HJ 7261HK 7261HL 7261HM 7261HN 7261HP 7261HR 7261HS 7261HT 7261HV

12-12-19 – Versie 1.5 26

7261JA 7261JB 7261JC 7261JD 7261JE 7261JG 7261JH 7261JJ 7261JK 7261JL 7261JM 7261JN 7261JP 7261JR 7261JS 7261JT 7261JV 7261JW 7261JX 7261KA 7261KB 7261KC 7261KD 7261KE 7261KG 7261KH 7261KJ 7261KK 7261KL 7261KM 7261KN 7261KS 7261KT 7261KV 7261KX 7261KZ 7261LA 7261LB 7261LC 7261LD 7261LE 7261LG 7261LH 7261LJ 7261LK 7261LL 7261LM 7261LN 7261LP 7261LR 7261LS 7261LT 7261LV 7261LW 7261LX 7261LZ 7261MA 7261MB 7261MC 7261MD 7261ME 7261MG 7261MH 7261MJ 7261MK 7261ML 7261MN 7261MP 7261MR 7261MT 7261MV 7261MX 7261MZ 7261NA 7261NB 7261NC 7261ND 7261NG 7261NH 7261NJ 7261NK 7261NL 7261NM 7261NP 7261NR 7261NS 7261NT 7261NV 7261NW 7261NX 7261NZ 7261PA 7261PB 7261PC 7261PD 7261PE 7261PG 7261PH 7261PJ 7261PK 7261PW 7261PX 7261PZ 7261RA 7261RB 7261RC 7261RD 7261RE 7261RG 7261RH 7261RJ 7261RK 7261RL 7261RM 7261RN 7261RP 7261RR 7261RS 7261RT 7261RV 7261RW 7261RX 7261RZ 7261SB 7261SC 7261SE 7261SG 7261SH 7261SJ 7261SK 7261SL 7261SM 7261SN 7261SP 7261SR 7261ST 7261TA 7261TE 7261TG 7261TH 7261TJ 7261TL 7261VA 7261VB 7261VC 7261VD 7261VE 7261VG 7261VH 7261VJ 7261VK 7261VL 7261VM 7261VN 7261VR 7261VS 7261WJ 7261WK 7261WL 7261WN 7261WP 7261WR 7261WS 7261WT 7261WV 7261WX 7261WZ 7261XL 7261XM 7261XN 7261XP 7261XR 7261XS 7261XT 7261XW 7261XX 7261XZ 7261ZA 7261ZB 7261ZC 7261ZD 7261ZX 7261ZZ 7263RS 7263RT 7263RV 7263RW 7263RX 7263SB 7263SC 7263SE 7263SH 7263SJ 7263SK 7263SL 7263SM 7263SN 7263SP 7263SR 7263ST 7263SV 7263SW 7263SX 7263SZ 7271AA 7271AB 7271AD 7271AE 7271AG 7271AH 7271AJ 7271AK 7271AL 7271AM 7271AN 7271AP 7271AR 7271AS 7271AT 7271AV 7271AW 7271AX 7271AZ 7271BA 7271BB 7271BC 7271BD 7271BE 7271BG 7271BH 7271BJ 7271BK 7271BL 7271BM 7271BN 7271BP 7271BR 7271BT 7271BV 7271BW 7271BX 7271BZ 7271CA 7271CB 7271CC 7271CD 7271CE 7271CG 7271CH 7271CJ 7271CK 7271CL 7271CM 7271CN 7271CP 7271CR 7271CS 7271CT 7271DA 7271DB 7271DC 7271DD 7271DE 7271DG 7271DH 7271DJ 7271DK 7271DL 7271DM 7271DN 7271DP 7271DR 7271DS 7271DT 7271DV 7271DW 7271EA 7271EB 7271EC 7271ED 7271EE 7271EG 7271EH 7271EJ 7271EK 7271EL 7271EM 7271EN 7271EP 7271ER 7271ES 7271ET 7271EV 7271EW 7271EX 7271EZ 7271GA 7271GB 7271GC 7271GD 7271GE 7271GG 7271GH 7271GJ 7271GK 7271GL 7271GM 7271GN 7271GP 7271GR 7271GS 7271GT 7271GV 7271HA 7271HB 7271HC 7271HD 7271HE 7271HG 7271HH 7271HJ 7271HK 7271HL 7271HM 7271HN 7271HP 7271HR 7271HS 7271HT 7271HV 7271HW 7271HX 7271JA 7271JB 7271JC 7271JD 7271JE 7271JG 7271JH 7271JK 7271JL 7271JM 7271KA 7271KB 7271KC 7271KD 7271KE 7271KG 7271KH 7271KK 7271KL 7271KM 7271KN 7271KP 7271KR 7271KS 7271LA 7271LB 7271LC 7271LD 7271LE 7271LG 7271LH 7271LJ 7271NA 7271NB 7271NC 7271ND 7271NE 7271NG 7271NH 7271NJ 7271NK 7271NL 7271NM 7271NN 7271NP 7271NR 7271NS 7271NT 7271NV 7271NW 7271NX 7271NZ 7271PA 7271PB 7271PC 7271PD 7271PE 7271PG 7271PH 7271RA 7271RB 7271RC 7271RD 7271RE 7271RG 7271RH 7271RJ 7271RK 7271RS 7271RT 7271RV 7271SB 7271SL 7271SM 7271VB 7271VC 7271VD 7271VE 7271VG 7271VH 7271VJ 7271VK 7271VM 7271VN 7271VP 7271VR 7271VS 7271VT 7271VV 7271VX 7271VZ 7271WB 7271WC 7271WD 7271WE 7271WG 7271WH 7271WJ

12-12-19 – Versie 1.5 27

7271WK 7271WL 7271WN 7271WP 7271WR 7271WS 7271WT 7271WV 7271WX 7271WZ 7271XA 7271XB 7271XG 7271XH 7271XJ 7271XK 7271XL 7271XM 7271XN 7271XP 7271XR 7271XS 7271XT 7271XV 7271XW 7271XX 7271XZ 7271ZA 7271ZB 7271ZC 7271ZG 7271ZH 7271ZJ 7271ZL 7271ZM 7271ZN 7271ZP 7271ZR 7271ZS 7271ZT 7273PA 7273PB 7273PC 7273PD 7273PE 7273PG 7273PJ 7273PK 7273PL 7273PM 7273PN 7273PP 7273PS 7273PV 7273PW 7273RG 7273SJ 7273SK 7273SL 7273SM 7273SN 7273SP 7273SR 7273ST 7274AA 7274AB 7274AC 7274AD 7274AE 7274AG 7274AH 7274AJ 7274AK 7274AL 7274AM 7274AN 7274AP 7274AR 7274AS 7274AT 7274AV 7274AW 7274AX 7274AZ 7274BA 7274BB 7274BC 7274BD 7274BE 7274DE 7274DG 7274DJ 7274DK 7274DL 7274DM 7274DN 7274DP 7274DR 7274DS 7274DT 7274DV 7274DW 7274DX 7274DZ 7274EA 7274EB 7274ED 7274EG 7274EL 7274EM 7274EN 7274EP 7274ER 7274ES 7274ET 7274GA 7274GB 7274GC 7274GD 7274GE 7274GG 7274GH 7274GJ 7274GK 7274GL 7274GM 7274GN 7274GP 7274GR 7275AB 7275AC 7275AD 7275AE 7275AG 7275AH 7275AJ 7275AK 7275AL 7275AM 7275AN 7275AP 7275AR 7275AS 7275AT 7275AV 7275AW 7275AX 7275AZ 7275BA 7275BB 7275BC 7275BD 7275BG 7275BH 7275BJ 7275BK 7275BL 7275BM 7275BN 7275CA 7275CB 7275CC 7275CD 7275CG 7275CH 7275CJ 7275CK 7275CL 7275CN 7275CP 7275CZ 7475PD 7478RK 7478RM 7478RN 7478RP 7478RR

12-12-19 – Versie 1.5 28

Beschikbare en gevraagde capaciteit Het onderstation Borculo heeft een teruglevercapaciteit van 44 MW. Het gezamenlijke gecontracteerde vermogen voor opwek van op dit onderstation bedraagt 13 MW (10 MW voor kleinverbruikers + 3 MW door grootverbruikers). Wij voorzien een groei van minimaal 47 MW in 2021 door onder andere de komst van een groot zonnepark (32 MVA). Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander heeft het vergroten van de capaciteit van het net door uitbreiding van het onderstation Borculo in voorbereiding. Deze bestaat uit twee fasen.

In de eerste fase wordt een nieuwe spanning (20kV) geïntroduceerd. Dit maakt fase 2 mogelijk waarbij ook het redundante vermogen uitgebreid wordt van 44 MW naar 88 MW. De eerste fase wordt in 2020 afgerond. De tweede fase is in voorbereiding, naar verwachting wordt deze in 2025 afgerond.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten. Het toepassen van een vorm van congestiemanagement is in onderzoek.

Capaciteitsproblemen in Winterswijk voor teruglevering Op station Winterswijk is een van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit beperkt voor het toekennen van verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor verbruik, omdat de grenzen die gesteld zijn ten aanzien van de spanningskwaliteit bereikt zijn. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voeden o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7101BE 7101BM 7101BN 7102GA 7102GB 7102GC 7102GD 7102GE 7104GH 7104GL 7104GM 7134NB 7134NC 7134ND 7134NE 7134NG 7134NH 7134NJ 7134NK 7134NM 7134NN 7134NP 7134NR 7134PB 7134PC 7134PD 7134PE 7134PG 7134PR 7134PS 7134PT 7134PV 7134PW 7134PX 7134PZ 7134RA 7134RB 7134RD 7134RE 7134RH 7134RJ 7134RK 7134RL 7137HH 7137HN 7137PA 7137PD 7137PE 7137PG 7142JG

7142JK

12-12-19 – Versie 1.5 29

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op deze kabels is een vermogen van 2,2 MW beschikbaar gesteld. Hierop is 1,5 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 11,8 MW door kleinverbruikers.

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? In 2021 wordt ons middenspanningsnet in Winterswijk uitgebreid. Hiermee worden bovenstaande knelpunten verholpen.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement. Capaciteitsproblemen in Doetinchem voor levering en teruglevering Op station Doetinchem zijn vier van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit beperkt voor het toekennen van verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor teruglevering omdat de grenzen die gesteld zijn ten aanzien van de spanningskwaliteit bereikt zijn. Eén van deze transportkabels is beperkt in verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor verbruik. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voeden o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

Verbruik 7006GH 7007CB 7007CD 7007CJ 7007CL 7007CN 7007CP 7007DA 7007DC 7007DH 7007DJ 7007DK 7007DM 7007DN 7007DP 7007DR 7007DS 7007DT 7007GJ 7007GK 7008AA 7008CA 7008CG 7008CJ 7008CK 7009AB

12-12-19 – Versie 1.5 30

12-12-19 – Versie 1.5 31

Teruglevering

6996AC 7001CD 7001CN 7001CP 7001JD 7002HP 7002LA 7002LB 7002LC 7002LD 7002LE 7002LG 7002LJ 7002ZB 7002ZC 7002ZD 7002ZE 7003AB 7003AC 7003AD 7003AE 7003AM 7003AN 7003AP 7003AR 7003AS 7003AT 7003AW 7003AX 7003AZ 7004HG 7004HH 7004HJ 7004HK 7004HL 7004HM 7004HN 7004HP 7004HR 7004HS 7004HT 7004HV 7004HW 7004HX 7004JA 7004JB 7004JD 7004JE 7004JG 7004JH 7004JJ 7004JK 7004JL 7004JM 7004JN 7004JP 7005AJ 7006CA 7006CB 7006CC 7006CD 7006CK 7006CL 7006DE 7006DL 7006DM 7006DR 7006GA 7006GG 7006GH 7006RA 7007AD 7007CA 7007CB 7007CC 7007CD 7007CE 7007CJ 7007CK 7007CL 7007CM 7007CN 7007CP 7007DA 7007DC 7007DH 7007DJ 7007DK 7007DM 7007DN 7007DP 7007DR 7007DS 7007DT 7007GA 7007GB 7007GC 7007GD 7007GE 7007GG 7007GJ 7007GK 7007GL 7007GM 7007GZ 7007LA 7007LB 7007LJ 7007LR 7007MV 7007MX 7007MZ 7007NA 7007NB 7007NC 7007ND 7007NG 7007NJ 7007NK 7007NL 7007NM 7007NN 7007NP 7007NT 7007NV 7008AA 7008AB 7008AE 7008AG 7008AJ 7008BG 7008BJ 7008BK 7008BL 7008BM 7008BN 7008BP 7008BR 7008BS 7008BT 7008BV 7008CA 7008CG 7008CJ 7008CK 7009AB 7009ZD 7009ZE 7011CK 7011CL 7011JA 7011JB 7011JC 7011JD 7011JG 7011JH 7011JJ 7011JK 7011JL 7011JM 7011JN 7011JP 7011JR 7011JS 7011JT 7021BB 7021BC 7021BD 7021BJ 7021BK 7021BL 7021BN 7021BR 7021BS 7021BT 7021BV 7021BW 7021BX 7021BZ 7021CA 7021CB 7021CC 7021CD 7021CE 7021CJ 7021CL 7021HC 7021HG 7021HH 7021HK 7021HN 7021HP 7021HR 7021HS 7021HW 7021HX 7021HZ 7021JA 7021JB 7021JC 7021JD 7021JE 7021JG 7021JH 7021JJ 7021JK 7021JL 7021JM 7021JN 7021JP 7021JR 7021JS 7021JT 7021JV 7021JW 7021JX 7021JZ 7021KA 7021KB 7021KC 7021KD 7021PA 7021PB 7021PC 7021PD 7025CK 7025EB 7025EG 7025EJ 7025EK 7025EL 7025EM 7025EN 7025EP 7025ER 7025ES 7025ET 7025EV 7025EW 7025GE 7038CH 7047AA 7047AB 7047AC 7047AD 7047AE 7047AG 7047AH 7047AJ 7047AK 7047AL 7047AM 7047AN 7047AP 7047AR 7047AS 7047AT 7047AV 7047AW 7047AX 7047AZ 7047BA 7047BB 7047BC 7047CA 7047CB 7047CD 7047CE 7047CZ 7048AC 7048AE 7048AG 7048AJ 7048AK 7048AP 7048AV 7048AX 7054AP 7054AR 7054AS 7054AT 7054AV 7054AW 7054AX 7054BB 7054BC 7054BD 7054BE 7054BG 7054BH 7054BJ 7054BK 7054BL 7054BM 7054BN 7054BP 7054BR 7054BS 7054BT 7054BV 7054BW 7054CA 7054CJ 7054CK 7054CL 7054CM 7054CN 7054CP 7054CR 7061GD

12-12-19 – Versie 1.5 32

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabels kunnen samen 12,9 MW transporteren. Hierop is 5,5 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 8,7 MW door kleinverbruikers. Dit jaar is de maximale transportcapaciteit van deze kabels bereikt. Teruglevering De aanwezige middenspanningskabels kunnen maximaal 12,9 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig niveau gewaarborgd kan worden is lager. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 4,2 MW voor grootverbruikers.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 33

Capaciteitsproblemen in Lievelde voor teruglevering Op station Pramer zijn twee van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit voor teruglevering beperkt voor het toekennen van verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor teruglevering, omdat de grenzen die gesteld zijn ten aanzien van de spanningskwaliteit bereikt zijn. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voeden o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7137HA 7137HB 7137HC 7137HD 7137HE 7137HG 7137HH 7137HJ 7137KB 7137KC 7137LE 7137MC 7137MD 7137ML 7137MV 7137MX 7137MZ 7137NA 7137NB 7137NC 7137ND 7137NE 7137NG 7137NH 7141AK 7141AM 7141AN 7141AP 7141AS 7141AT 7141AV 7141AW 7141BA 7141BB 7141BC 7141BD 7141BE 7141BJ 7141BK 7141BM 7141BN 7141BP 7141BR 7141BS 7141BX 7141DM 7141DN 7141DR 7141DS 7141DT 7141DV 7141DW 7141DX 7141DZ 7141EA 7141EB 7141EC 7141ED 7141EE 7141EG 7141EH 7141EJ 7141EK 7141EL 7141EM 7141EN 7141EP 7141ER 7141ES 7141ET 7141EV 7141JB 7141JC 7141JZ 7141KA 7141KB 7141KC 7141KD 7141KE 7141KG 7141KH 7141KJ 7141KK 7141KL 7141KM 7141KN 7141KP 7141KR 7141KS 7141KT 7141KV 7141KW 7141KX 7141KZ 7141LB 7141LC 7141LD 7141LG 7141LH 7141LJ 7141LK 7141LL 7141LM 7141LN 7141LP 7141NA 7141NB 7141NC 7141ND 7141NE 7141NG 7141NH 7141NJ 7141NK 7141NL 7141NM 7141NP 7141NR 7141NS 7141PA 7141PB 7141PC 7141PD 7141PE 7141PG 7141PH 7141PJ 7141PK 7141PL 7141PM 7141PN 7141PP 7141PR 7141PS 7141PT 7141PV 7141PW 7141PX 7141PZ 7141RA 7141RB 7141RC 7141RD 7141RE 7141RG 7141TD 7141TE 7141TG 7141TH 7141TJ 7141TK 7141TL 7141TM 7141TN 7141TP 7141TR 7141TS 7141TT 7141TV 7141TW 7141TX 7141TZ 7141VA 7141VB 7141VC 7141VD 7141VE 7141VG 7141VH 7141VJ 7141VK 7141VL 7141VM 7141VN 7141VP 7141VR 7141VS 7141VT 7141VV 7141VW 7141VX 7141VZ 7141WB 7141WC 7141WD 7141WE 7141WG 7141WH 7141WJ 7141WK 7141WL 7141WN 7141WP 7141WR 7141WS 7141WT 7141WV 7141WX 7141XA 7141XB 7141XC 7141XD 7141XE 7141XG 7141XH 7141XJ 7141XK 7141XL 7141XM 7141XN 7141XP 7141XR 7141XS 7141XT 7141XV 7141XW 7141XX 7141XZ 7141ZA 7141ZB 7141ZC 7141ZD 7141ZE 7141ZG 7141ZH 7141ZJ 7141ZK 7141ZL 7141ZM 7141ZN

7141ZP 7141ZR 7141ZS 7141ZT 7141ZV 7141ZW 7141ZX 7141ZZ

12-12-19 – Versie 1.5 34

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op deze kabels is een vermogen van 6 MW beschikbaar gesteld. Hierop is 0,9 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 61,2 MW door kleinverbruikers.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 35

Capaciteitsproblemen in Ulft voor teruglevering Op station Ulft zijn vier van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit voor teruglevering beperkt in verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit omdat de grenzen die gesteld zijn ten aanzien van de spanningskwaliteit bereikt zijn Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voeden o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

12-12-19 – Versie 1.5 36

7071CG 7071KA 7071KB 7071KP 7071KR 7071PM 7071PN 7071PW 7071SB 7071SC 7071SH 7071VA 7071VB 7071VC 7071VJ 7071VK 7071VL 7071VM 7071VN 7071VP 7071VR 7071VT 7071VV 7071XD 7076AB 7076AE 7076BL 7081AG 7081AH 7081AJ 7081AK 7081AL 7081AM 7081AN 7081AP 7081AR 7081AS 7081AT 7081AV 7081AW 7081AX 7081AZ 7081BA 7081BB 7081BC 7081BD 7081BE 7081BG 7081BH 7081BJ 7081BK 7081BL 7081BM 7081BN 7081BP 7081BR 7081BT 7081BV 7081BW 7081BX 7081BZ 7081CA 7081CB 7081CC 7081CD 7081CE 7081CG 7081CH 7081DA 7081DB 7081DG 7081DH 7081DJ 7081DK 7081DL 7081DM 7081DN 7081DP 7081DR 7081DS 7081DT 7081DV 7081DW 7081DZ 7081EA 7081EB 7081EC 7081EE 7081EG 7081ES 7081ET 7081GA 7081GB 7081GC 7081GD 7081GG 7081GH 7081GJ 7081GK 7081GL 7081GM 7081GP 7081GR 7081GS 7081GT 7081GV 7081GX 7081GZ 7081HB 7081HC 7081HK 7081HL 7081HM 7081HN 7081HP 7081HR 7081HS 7081HT 7081HV 7081HZ 7081JA 7081JB 7081JC 7081JD 7081JE 7081JG 7071AT 7071AZ 7071BB 7071BD 7071BE 7071BL 7071BT 7071BV 7071BZ 7071CA 7071CC 7071LA 7071LB 7071LC 7071LD 7071LE 7071LG 7071LH 7071MA 7071MB 7071MC 7071WL 7071WP 7071WR 7071WS 7071WT 7071WV 7071WX 7071WZ 7071XK 7077AB 7077AT 7078AA 7078AB 7078AC 7078AD 7078AE 7078AG 7078AH 7078AJ 7078AK 7078AL 7078AM 7078AN 7078AP 7078AR 7078AS 7078AT 7078AV 7078AW 7078AX 7078AZ 7078BA 7078BB 7078BC 7078BD 7078BE 7078BG 7078BH 7078BJ 7078BK 7078BL 7078BM 7078BN 7078BP 7078BR 7078BS 7078BT 7078BV 7078BW 7078BX 7078BZ 7081AA 7081AB 7081AC 7081AD 7081BS 7081CJ 7081CK 7081CL 7081CM 7081CN 7081CP 7081CR 7081CS 7081CT 7081CV 7081CW 7081CX 7081CZ 7081DC 7081DD 7081DE 7081DX 7081ED 7081EH 7081EJ 7081EK 7081EL 7081EM 7081EN 7081HA 7081HD 7081HE 7081HG 7081HH 7081HJ 7083AA 7083AB 7083AC 7083AD 7083AG 7083AH 7083AJ 7083AL 7083AM 7083AN 7083AP 7083AR 7083AS 7083AT 7084BZ 7045AS 7045AT 7045AV 7045AW 7045AX 7045AZ 7045BA 7045BB 7045BC 7045BG 7045BH 7071HS 7071JH 7071JL 7071JR 7071KD 7071KG 7071KH 7071KJ 7071PT 7071SE 7071SG 7075DS 7075DV 7075DW 7075DX 7075DZ 7076AC 7076AD 7076AG 7076AH 7076AJ 7076AK 7076AL 7076AM 7076AN 7076AP 7076AR 7076AT 7076AV 7076AW 7076AX 7076AZ 7076BA 7076BB 7076BC 7076BE 7076BG 7076BJ 7076BK 7076BM 7077AA 7077AC 7077AD 7077AE 7077AG 7077AH 7077AJ 7077AK 7077AL 7077AM 7077AN 7077AP 7077AR 7077AS 7077AV 7077AX 7077AZ 7045AM 7046AC 7046AD 7046AG 7048AC 7061AA 7061AB 7061AC 7061AD 7061GK 7061GL 7061GM 7061GN 7071AG 7071EA 7071EB 7071EC 7071ED 7071GA 7071GD 7071JK 7071JN 7071JP 7071PC 7071PS 7071PV 7071PZ 7071SJ 7075AA 7075AB 7075AC 7075AD 7075AE 7075AG 7075AH 7075AJ 7075AK 7075AL 7075AM 7075AN 7075AP 7075AR 7075AS 7075AT 7075AV 7075AX 7075AZ 7075BA 7075BB 7075BC 7075BD 7075BE 7075BG 7075BH 7075BJ 7075BK 7075DC 7075DD 7075DE 7075DG 7075DH 7075DJ 7075DK 7075DL 7075DM 7075DN 7075DP 7075DR 7075DT 7075EB 7075EC 7075ED 7075EE 7075EG 7075EJ 7075EK 7075EL 7075EM 7075EN 7075EP 7075ER 7076AS

12-12-19 – Versie 1.5 37

Beschikbare en gevraagde capaciteit Op deze kabels is een vermogen van 10 MW beschikbaar gesteld. Hierop is 6,4 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 91 MW door kleinverbruikers.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 38

Capaciteitsproblemen in Dinxperlo voor verbruik en teruglevering Op station Aalders zijn zes van de daarop aangesloten transportkabels door de grote vraag naar transportcapaciteit in afnemende richting beperkt in verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor verbruik. Twee van deze transportkabels zijn beperkt in verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor teruglevering. De vraag naar transportcapaciteit van aangeslotenen op industrieterreinen in Dinxperlo groeit sneller dan verwacht. De middenspanningskabels die dit gebied van transportcapaciteit voorzien hebben hun maximale capaciteit bereikt. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voedt o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

Verbruik 7065BT 7084AA 7084AG 7084AZ 7084BA 7084BP 7091AA 7091AB 7091AC 7091AD 7091AE 7091AG 7091AH 7091AJ 7091AK 7091AL 7091AM 7091AN 7091AP 7091AR 7091AS 7091AT 7091AV 7091AW 7091AX 7091AZ 7091BA 7091BB 7091BC 7091BD 7091BE 7091BG 7091BH 7091BJ 7091BK 7091BL 7091BM 7091BN 7091BP 7091BR 7091BS 7091BT 7091BV 7091BW 7091BX 7091CA 7091CB 7091CC 7091CD 7091CE 7091CG 7091CJ 7091CK 7091CL 7091CM 7091CN 7091CP 7091CT 7091CV 7091CW 7091CX 7091DA 7091DC 7091DD 7091DE 7091DG 7091DH 7091DP 7091DR 7091DS 7091DT 7091DV 7091DW 7091DX 7091EA 7091EB 7091EC 7091ED 7091EE 7091EG 7091EH 7091EJ 7091EK 7091EN 7091EP 7091ER 7091ES 7091ET 7091EV 7091GW 7091HA 7091HB 7091HG 7091HK 7091HM 7091HN 7091HP 7091HR 7091HS 7091HT 7091HW 7091HZ 7091JA 7091KA 7091RA 7091RB 7091RC 7091RD 7091RE 7091RG 7091RH 7091RJ 7091RK 7091RL 7091RM 7091RN 7091RP 7091RR 7091RS 7091SB 7091TA 7091TB 7091TC 7091TD 7091TE 7091TG 7091TH 7091TJ 7091TK 7091TL 7091TM 7091TN 7091TP 7091TR 7091TS 7091TV 7091TW 7091TX 7091TZ 7091VC 7091VD 7091VE 7091VG 7091VH 7091VJ 7091VK 7091VL 7091VM 7091VN 7091VP 7091VR 7091VS 7091VT 7091VV 7091VW 7091VX 7091VZ 7091WT 7091WV 7091WX 7091WZ 7091XA 7091XB 7091XC 7091XE 7091XG 7091XH 7091XJ 7091XK 7091XL 7091XM 7091XN 7091XP 7091XR 7091XS 7091XT 7091XV 7091XW 7091XX 7091XZ 7091ZA 7091ZB 7091ZC 7091ZD 7091ZE 7091ZG 7091ZH 7091ZJ 7091ZK 7091ZL 7091ZM 7091ZN 7091ZP 7091ZR 7091ZS 7091ZT 7091ZV 7091ZW 7091ZX 7091ZZ 7095AA 7095AB 7095AC 7095AD 7095AG 7095AJ 7095AP 7095AR 7095AS 7095AT 7095AV 7095AX 7095AZ 7095BA 7095BB 7095BC 7095BD 7095BE 7095BG 7095BH 7095BJ 7095BK 7095BL 7095BM 7095BN 7095BP 7095BR 7095BS 7095BW 7095BX 7095BZ 7095CA 7095CB 7095CC 7095CD 7095CE 7095CH 7095CJ 7095CK 7122JH 7122JM 7122JN 7122JP 7122JR 7122JS 7122JT 7122JV 7122JW 7122JX 7122KA 7122KB 7122KC 7122KD 7122KH 7122KK 7122LS 7122LT 7122LV

12-12-19 – Versie 1.5 39

Teruglevering 7084AA 7084AG 7084BP 7091AA 7091AB 7091AD 7091AE 7091AG 7091AH 7091AJ 7091AK 7091AL 7091AS 7091AT 7091AV 7091AX 7091AZ 7091BA 7091BB 7091BC 7091BD 7091BE 7091BG 7091BH 7091BJ 7091BK 7091BL 7091BM 7091BN 7091BP 7091BR 7091BS 7091BT 7091BV 7091BW 7091CA 7091CB 7091CC 7091CD 7091CE 7091CG 7091CJ 7091CK 7091CT 7091CV 7091CW 7091CX 7091DC 7091DD 7091DE 7091DG 7091DH 7091DP 7091DR 7091DS 7091DT 7091DV 7091DW 7091DX 7091EA 7091EB 7091EC 7091ED 7091EE 7091EG 7091EH 7091EJ 7091EK 7091ES 7091ET 7091GW 7091HB 7091HG 7091HK 7091HM 7091HN 7091HP 7091HR 7091HS 7091HT 7091HW 7091JA 7091KA 7091RA 7091RB 7091RC 7091RD 7091RE 7091RG 7091RH 7091RJ 7091RK 7091RL 7091RM 7091RN 7091RP 7091RR 7091RS 7091SB 7091TA 7091TB 7091TC 7091TD 7091TE 7091TG 7091TH 7091TJ 7091TL 7091TW 7091TX 7091TZ 7091VC 7091VD 7091VE 7091VM 7091VN 7091VP 7091VR 7091VS 7091VT 7091VV 7091WT 7091WV 7091WX 7091WZ 7091XA 7091XB 7091XC 7091XE 7091XG 7091XH 7091XJ 7091XK 7091XV 7091ZB 7091ZC 7091ZD 7091ZE 7091ZG 7091ZH 7091ZJ 7091ZK 7091ZL 7091ZM 7091ZN 7091ZP 7091ZR 7091ZS 7091ZT 7091ZV 7091ZW 7091ZX 7091ZZ 7095AA 7095AB

12-12-19 – Versie 1.5 40

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabels kunnen samen 12 MW transporteren. Hierop is 10,4 MW gecontracteerd door grootverbruikers en 92 MW door kleinverbruikers. Dit jaar is de maximale transportcapaciteit van deze kabels bereikt. Teruglevering De aanwezige middenspanningskabels kunnen maximaal 12 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig niveau gewaarborgd kan worden is lager. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 4,2 MW voor grootverbruikers.

Klik hier voor een algemene toelichting waarom de beschikbare en gecontracteerde capaciteit flink van elkaar kan verschillen en bij planningsproblemen de gecontracteerde capaciteit nog lager kan zijn dan de beschikbare capaciteit. Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Wij breiden ons middenspanningsnet in Dinxperlo in 2020 uit. Hiermee worden bovenstaande knelpunten verholpen.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 41

Spanningsproblemen in het gebied rondom Hengelo voor teruglevering We zijn momenteel met ons schakelstation Olde Kaste, aangesloten op onderstation Doetinchem, niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit. Ook zijn we momenteel met een middenspanningsdistributiekabel vanuit OS Doetinchem richting Keijenborg niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak problemen Op dit moment is er sprake van groeiende opwek door zonnepanelen in het gebied rondom Hengelo ( het voedingsgebied van Olde Kaste). Hier is echter van oudsher sprake van een lang en ‘dun net’. De kabels zijn oorspronkelijk niet ontworpen voor de levering én teruglevering van energie in landelijke gebieden. Klantontwikkelingen op lange dunne kabels veroorzaken spanningsopdrijving en een te grote spanningsvariatie. Gebiedsbeschrijving Het schakelstation Olde Kaste en de middenspanningsdistributiekabel voeden aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Het congestiegebied betreft daarom deze postcodegebieden.

7223KC 7227NH 7227NK 7227NP 7251NT 7251NV 7251NW 7251NX 7255AM 7255AT 7255AW 7255BA 7255BB 7255BC 7255BD 7255BE 7255BG 7255BH 7255BJ 7255BK 7255BL 7255BN 7255BP 7255BR 7255BS 7255BV 7255BW 7255BX 7255BZ 7255CE 7255CH 7255CJ 7255CK 7255CL 7255HA 7255HB 7255HC 7255HD 7255JW 7255JX 7255JZ 7255KA 7255KB 7255KC 7255KD 7255KE 7255KG 7255KH 7255KJ 7255KK 7255KL 7255KM 7255KN 7255KP 7255KR 7255KS 7255KT 7255KV 7255KW 7255KX 7255KZ 7255LB 7255LC 7255LD 7255LE 7255LG 7255LH 7255LJ 7255LK 7255LL 7255LM 7255LP 7255LR 7255LS 7255LT 7255LV 7256AB 7256AS 7256KA 7256KB 7256KC 7256KD 7256KE 7256KG 7256KH 7256KK 7256KL 7256KM 7021KP 7021KR 7021KT 7021LP 7021LR 7021LS 7021LT 7021LV 7021LW 7021LX 7021LZ 7021MA 7021MB 7021MD 7021RB 7031LA 7255AA 7255AB 7255AC 7255AD 7255AE 7255AG 7255AH 7255AJ 7255AK 7255AL 7255AN 7255AP 7255AR 7255AS 7255AX 7255AZ 7255BM 7255CB 7255CR 7255CS 7255CW 7255CX 7255DE 7255DG 7255DH 7255DJ 7255DK 7255DM 7255DP 7255DS 7255GA 7255MC 7255NN 7255PG 7255PN 7255PS 7255PT 7255PV 7255PZ 7255RA 7255WB 7255WC 7255WD 7255WE 7255WG 7255WH 7255WJ 7255WK 7255WL 7255WN 7255WP 7255WR 7255WS 7255WT 7255WV 7255WX 7255WZ 7255XA 7255XB 7255XC 7255XD 7255XE 7255XG 7255XH 7255XJ 7255XK 7255XL 7255XM 7255XN 7255XP 7255XR 7255XS 7255XT 7255XV 7255XW 7255XX 7255XZ 7256AA 7256AC 7256AD 7256AE 7256AG 7256AH 7256AJ 7256AK 7256AL 7256AN 7256AP 7256AR 7256AT 7256AV 7256BA 7256BB 7256BC 7256BE 7256BG 7256BH 7256BJ 7256BK 7256BR 7256KR 7256KW 7256KX 7256KZ 7255BT 7255CA 7255CC 7255CD 7255CG 7255CM 7255CN 7255CP 7255CT 7255CV 7255CZ 7255DA 7255DB 7255DC 7255DD 7255DN 7255EA 7255EB 7255EC 7255ED 7255EE 7255EG 7255LN 7255LW 7255LX 7255LZ 7255MA 7255MB 7255MD 7255ME 7255MG 7255MJ 7255MP 7255PB 7255PH 7255PJ 7255PK 7255PL 7255PM 7255PP 7255PR 7255PW 7255PX 7256KS 7021MC 7021ME 7021MG 7021MJ 7021MN 7021MP 7021MR 7021MT 7021MV 7021MX 7251MT 7255MH 7255MK 7255MN 7255MR 7255MS 7255MT 7255MV 7255MX 7255MZ 7255NA 7255NB 7255NC 7255ND 7255NP 7255NR 7255NS 7255NT 7255NV 7255NW 7255NX 7255NZ 7255PA 7255PC 7255PD 7255PE 6999DN 6999DP

12-12-19 – Versie 1.5 42

6999DS 6999DT 6999DW 7009AC 7009AH 7009AJ 7009AK 7009AL 7009AM

Beschikbare en gevraagde capaciteit De maximale totale beschikbare netcapaciteit ter plaatse is in totaal 9,7 MW. Momenteel is er sprake van een gecontracteerd terugleververmogen van 4,1 MW door grootverbruikers en 68 MW door kleinverbruikers.

Fase 1. Het leggen van een verbinding (twee circuits) van OS Doetinchem naar SS Olde Kaste en het aansluiten op beide stations. Het koppelen van twee bestaande distributieverbindingen om aansluitmogelijkheden te creëren op SS Olde Kaste. Doorlooptijd: 1 – 2 jaar.

Fase 2. De bouw van een nieuw 10/10kV regelstation (ter vervanging van het schakelstation Olde Kaste en liefst zo dicht mogelijk bij het bestaande schakelstation) aangesloten op onderstation Doetinchem. Voor de bouw van een regelstation moet eerst grond aangekocht worden. Doorlooptijd: 2,5 – 3 jaar.

Fase 3. De ombouw van het nieuwe 10/10kV regelstation naar 20/10kV regelstation. Eerst moet hiervoor 20kV worden gerealiseerd op onderstation Doetinchem voordat deze ombouw mogelijk is. Doorlooptijd: 4 – 6 jaar.

12-12-19 – Versie 1.5 43

Daarnaast wordt er gekeken of er nog andere tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 44

Capaciteit- en spanningsproblemen Lichtenvoorde en omgeving voor verbruik en teruglevering We zijn momenteel met ons huidige station Dale en één van de daarop aangesloten transportkabels mogelijk niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit, voor zowel levering als teruglevering. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak problemen De maximale toelaatbare kabelbelasting wordt overschreden als gevolg van de klantvragen in dit gebied. Daarnaast wordt ook de toelaatbare spanningsgrenzen overschreden als gevolg van de klantvragen voor teruglevering. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voedt o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7122MZ 7122PK 7122PR 7122PS 7122PT 7122PV 7122PW 7122PX 7122PZ 7122RB 7122RP 7122RR 7131AA 7131AH 7131AK 7131AM 7131AN 7131AP 7131AR 7131AS 7131AT 7131AV 7131AW 7131BB 7131BD 7131BE 7131BH 7131BK 7131BL 7131BM 7131BN 7131BP 7131BR 7131BS 7131BT 7131BV 7131GC 7131GD 7131GE 7131GG 7131GH 7131GJ 7131GK 7131GL 7131GM 7131GN 7131JA 7131JB 7131JC 7131JE 7131JG 7131NZ 7131XX 7131XZ 7131ZB 7131ZC 7131ZD 7131ZE 7131ZG 7131ZH 7131ZJ 7131ZK 7131ZL 7131ZM 7131ZN 7131ZP 7131ZR 7131ZS 7131ZV 7131ZW 7131ZX 7131ZZ 7132AA 7132AB 7132AC 7132AD 7132AE 7132AG 7132AH 7132AK 7132AL 7132AM 7132AN 7132AP 7132AR 7132AS 7132AV 7132AX 7132AZ 7132CA 7132CB 7132CC 7132CD 7132CE 7132CG 7132CH 7132CJ 7132CK 7132CL 7132CM 7132CN 7132CP 7132CR 7132CS 7132CT 7132CW 7132CX 7132CZ 7132DA 7132DC 7132DD 7132DE 7132DG 7132DH 7132DJ 7132DK 7132DL 7132DM 7132DN 7132DP 7132DR 7132DS 7132DT 7132DV 7132EA 7132EC 7132ED 7132EE 7132EG 7132EH 7132EJ 7132EK 7132EL 7132EM 7132EN 7132EP 7132ER 7132ET 7132EV 7135JA 7135JB 7135JC 7135JX

12-12-19 – Versie 1.5 45

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 2,9 MW transporteren. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor verbruik van deze middenspanningskabel is 0,8 MW voor grootverbruikers en 32 MW voor kleinverbruikers.

Teruglevering De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 2,9 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 0 MW voor grootverbruikers en 32 MW voor kleinverbruikers.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 46

Capaciteit- en spanningsproblemen Groenlo voor verbruik en teruglevering We zijn momenteel met ons huidige station Pramer en één van de daarop aangesloten transportkabels mogelijk niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit, voor zowel levering als teruglevering. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak problemen De maximale toelaatbare kabelbelasting wordt overschreden als gevolg van de klantvragen in dit gebied. Daarnaast wordt ook de toelaatbare spanningsgrenzen overschreden als gevolg van de klantvragen voor teruglevering. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voedt o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7141CD 7141JE 7141JG 7141JK 7141JL 7141JM 7141JP 7141JW 7151HA 7151HB 7151HG 7151HH 7151HJ 7151HL 7151HM 7156JA

12-12-19 – Versie 1.5 47

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 3,9 MW transporteren. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor verbruik van deze middenspanningskabel is 4,3 MW voor grootverbruikers en 1,2 MW door kleinverbruikers.

Teruglevering De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 3,9 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 2,4 MW voor grootverbruikers.

Klik hier voor een algemene toelichting waarom de beschikbare en gecontracteerde capaciteit flink van elkaar kan verschillen en bij spanningsproblemen de gecontracteerde capaciteit nog lager kan zijn dan de beschikbare capaciteit Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Om de huidige knelpunten op te lossen sluiten wij een nieuwe voedingskabel aan op het nieuw gebouwde station de Laarberg,. Hierop sluiten wij de klanten aan die nu niet op station pramer kunnen worden aangesloten. Dit doen wij in 2020.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 48

Spanningsproblemen Zelhem en omgeving voor verbruik en teruglevering We zijn momenteel met ons huidige station Doetinchem en twee van de daarop aangesloten transportkabels mogelijk niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit, voor zowel levering als teruglevering. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak problemen De maximale toelaatbare kabelbelasting wordt overschreden als gevolg van de klantvragen in dit gebied. Daarnaast wordt ook de toelaatbare spanningsgrenzen overschreden als gevolg van de klantvragen voor teruglevering. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voeden o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

7021AA 7021AB 7021AC 7021AG 7021BC 7021BK 7021BL 7021BM 7021BN 7021BP 7021BS 7021BT 7021BV 7021BW 7021BZ 7021CC 7021CD 7021CE 7021CG 7021CH 7021CJ 7021CK 7021CL 7021CM 7021CN 7021CP 7021CR 7021CS 7021CT 7021CV 7021CW 7021CX 7021CZ 7021DA 7021DB 7021DC 7021DD 7021DE 7021DG 7021DH 7021DJ 7021DK 7021DL 7021DM 7021DN 7021DP 7021DR 7021DS 7021DT 7021DV 7021DW 7021DX 7021DZ 7021EA 7021EB 7021EC 7021ED 7021EE 7021EG 7021EH 7021EJ 7021EL 7021EN 7021ER 7021ES 7021ET 7021EV 7021EX 7021EZ 7021GA 7021GB 7021GC 7021GD 7021GE 7021GG 7021GH 7021GJ 7021GK 7021GL 7021HA 7021HB 7021HC 7021HD 7021HE 7021HG 7021HJ 7021HK 7021HL 7021HM 7021HN 7021HP 7021HR 7021HS 7021HT 7021HV 7021HW 7021HX 7021JC 7021JW 7021MS 7021MT 7021MX 7021MZ 7021NT 7021NV 7021NW 7021NX 7021NZ 7021PA 7021RA 7021ZR 7021ZT 7021ZW 7021ZZ 7025CG 7025CH 7025CJ 7025CK 7025CL 7025CM 7025CN 7025CP 7025CR 7025CS 7025CT 7025CV 7025CW 7025CX 7025CZ 7025DA 7025EN 7025ET 7025EV 7025GD 7255NE 7255NG 7255NH 7255NJ 7255NK 7255NL 7255NM 7255NR 7261KS 7261KV 7261KW 7263TC 7263TD 7263TE 7263TG 7263TH 7263TJ

12-12-19 – Versie 1.5 49

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabels kunnen maximaal 6,2 MW transporteren. Dit jaar is de maximale transportcapaciteit van deze kabel bereikt. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor verbruik van deze middenspanningskabel is 2,1 MW voor grootverbruikers en 6 MW door kleinverbruikers.

Teruglevering De aanwezige middenspanningskabels kunnen maximaal 6,2 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Dit jaar is de maximale terugleveringscapaciteit van deze kabel bereikt. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 0,2 MW voor grootverbruikers.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 50

Capaciteit- en spanningsproblemen Steenderen en buitengebied Noord Oost Doesburg voor verbruik en teruglevering We zijn momenteel met ons huidige station Angerlo en één van de daarop aangesloten transportkabels mogelijk niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit, voor zowel levering als teruglevering. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak problemen De maximale toelaatbare kabelbelasting wordt overschreden als gevolg van de klantvragen in dit gebied. Daarnaast wordt ook de toelaatbare spanningsgrenzen overschreden als gevolg van de klantvragen voor teruglevering. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabel voedt o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

6984AB 6984AJ 6996DE 7221AA 7221AB 7221AC 7221AD 7221AE 7221AG 7221AH 7221AJ 7221AK 7221AL 7221AM 7221AN 7221AP 7221AR 7221AS 7221AT 7221AV 7221AW 7221AX 7221AZ 7221BA 7221BB 7221BC 7221BD 7221BE 7221BG 7221BH 7221BJ 7221BK 7221BL 7221BM 7221BN 7221BP 7221BR 7221BS 7221BT 7221BV 7221BW 7221BX 7221BZ 7221CA 7221CB 7221CC 7221CD 7221CE 7221CG 7221CH 7221CJ 7221CK 7221CL 7221CM 7221CN 7221CP 7221CR 7221CZ 7221DA 7221DC 7221DD 7221EA 7221EB 7221GA 7221GB 7221GC 7221GD 7221GE 7221GG 7221GH 7221GJ 7221GK 7221GL 7221GM 7221GN 7221LA 7221LB 7221NA 7221NB 7221NC 7221NE 7221SX 7221SZ 7223KP 7224NA 7224NB 7224NE 7225NA 7225NB 7225NC 7225ND 7225NE 7225NG 7225NH 7225NJ 7225NK 7226LA 7226LB 7226LC 7226LD 7226LE 7226LG 7226LH 7226LJ 7226LK 7226LL 7226LM 7226LN 7226LP 7226LR 7226LS

12-12-19 – Versie 1.5 51

Beschikbare en gevraagde capaciteit Verbruik De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 3,8 MW transporteren. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor verbruik van deze middenspanningskabel is 1,7 MW door grootverbruikers en 20 MW door kleinverbruikers.

Teruglevering De aanwezige middenspanningskabel kan maximaal 3,8 MW transporteren, maar de maximale terugleveringscapaciteit waarbij een veilig spanningsniveau gewaarborgd kan worden is lager. Het door de gezamenlijke aangeslotenen gecontracteerde vermogen voor teruglevering op deze middenspanningskabel is 1,1 MW voor grootverbruikers.

12-12-19 – Versie 1.5 52

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 53

Capaciteitsproblemen in Nijmegen-Noord voor levering (De vooraankondiging van 12 juli 2019) We zijn momenteel met ons huidige elektriciteitsverdeelstation de Waalsprong in Nijmegen-Noord niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor transportcapaciteit. Dit geldt alleen voor levering van transport, niet voor teruglevering aan het net. Oorzaak capaciteitsproblemen De Waalsprong in Nijmegen-Noord is een wijk die volop in ontwikkeling is. In korte tijd zijn er duizenden woningen gebouwd en is een groot bedrijventerrein in Overbetuwe gerealiseerd. Het bedrijventerrein vraagt inmiddels het dubbele aan vermogen dat Liander had voorzien. Hierdoor zit het verdeelstation in Nijmegen- Noord dat de elektriciteit verdeelt, ondanks eerder genomen maatregelen, vrijwel aan z’n maximale capaciteit. Doordat er met name in de winter een grote vraag is naar elektriciteit en een nieuw elektriciteitverdeelstation pas naar verwachting in 2023 gereed is, zal er in de periode van nu tot en met de winter van 2022/2023 beperkte transportcapaciteit beschikbaar zijn. Omvang congestiegebied Elektriciteitsverdeelstation de Waalsprong voedt aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

Postcode Plaatsnaam 6515 Nijmegen 6662 Elst 6663 Lent 6677 Slijk-Ewijk 6678 Oosterhout 6681K Bemmel 6684DL Ressen

Beschikbare en gevraagde capaciteit Het station heeft een leveringscapaciteit van 10.5 MVA en deze maximale capaciteit is reeds in 2018 bereikt. Daarom is Liander in 2018 begonnen met een flexibiliteitsmarkt, waarmee een deel van de groeiende transportbehoefte is opgevangen. Ook verschakelen we vermogen naar andere elektriciteitsverdeelstations, waardoor verdere capaciteitsgroei voor levering mogelijk is tot in totaal zo’n 15.5 MVA. Op dit moment bedraagt het totale gecontracteerde transportvermogen voor levering al 23 MVA. Hierbij is rekening gehouden met het feit dat niet alle aangeslotenen tegelijkertijd maximaal gebruik maken van hun gecontracteerde

12-12-19 – Versie 1.5 54

transportvermogen. Daarnaast verwachten we tot 2023 nog een toename van dit vermogen met zo’n 4 MVA door het bouwen van zo’n 4000 woningen. Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander heeft door de inzet van innovatieve oplossingen, zoals de flexibiliteitsmarkt en slim verschakelen in ons net, al meer klanten aan kunnen sluiten, dan we normaal kunnen doen. We verwachten met het nieuwe elektriciteitverdeelstation de structurele congestie vanaf 2023 te hebben opgelost. Daarnaast werkt Liander tot aan de komst van het nieuwe elektriciteitsverdeelstation continu aan nieuwe tussentijdse oplossingen. Liander onderzoekt of het toepassen van congestiemanagement ruimte kan scheppen in het elektriciteitsnet. Over de uitkomst van het onderzoek volgt op een later moment meer informatie. Ook werken we aan toekomstbestendige oplossingen die ook na de komst van dit nieuwe elektriciteitsverdeelstation goed gebruikt kunnen worden. Liander verwacht dat er daardoor al eerder dan 2023 meer vermogen beschikbaar kan komen. Daarnaast kijken we of er andere innovatieve oplossingen toegepast kunnen worden om al eerder aan de vraag te kunnen voldoen. We zijn continu hierover met onze klanten in gesprek. Via www.liander.nl/grootzakelijk/aansluitingen/capaciteit-stroomnet/nijmegen-noord kunt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen in dit gebied.

12-12-19 – Versie 1.5 55

Capaciteitsproblemen in Nijmegen-Noord voor teruglevering* (melding 11 november 2019) We zijn momenteel met ons huidige elektriciteitsverdeelstation de Waalsprong in Nijmegen-Noord niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen van grootverbruikers voor transportcapaciteit. Dit geldt voor teruglevering aan het net. Oorzaak capaciteitsproblemen De Waalsprong in Nijmegen-Noord is een wijk die volop in ontwikkeling is. In korte tijd zijn er duizenden woningen gebouwd en is een groot bedrijventerrein in Overbetuwe gerealiseerd. Ook zien wij een sterke groei in de vraag naar transportcapaciteit voor teruglevering door de ontwikkeling van windmolens, zonneweides en zon op daken. Deze groei gaat sneller dan Liander heeft kunnen voorzien. Hierdoor zit het verdeelstation in Nijmegen-Noord dat de elektriciteit verdeelt, ondanks eerder genomen maatregelen, vrijwel aan z’n maximale capaciteit. Doordat een nieuw elektriciteitverdeelstation pas naar verwachting in 2023 gereed is, zal er in de periode van nu tot een en met 2023 beperkte transportcapaciteit beschikbaar zijn. Omvang congestiegebied Elektriciteitsverdeelstation de Waalsprong voedt aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

Postcode Plaatsnaam 6515 Nijmegen 6662 Elst 6663 Lent 6677 Slijk-Ewijk 6678 Oosterhout 6681K Bemmel 6684DL Ressen

Beschikbare en gevraagde capaciteit Het station heeft een teruglevercapaciteit van 10,5 MVA. Deze teruglevercapaciteit zal in 2020 overschreden worden. Reeds genomen oplossingen, zoals het gebruiken van de reservestelling in ons net, zorgen ervoor dat verdere capaciteitsgroei voor teruglevering mogelijk is tot in totaal zo’n 16 MVA. Op dit moment bedraagt het totale gecontracteerde transportvermogen voor teruglevering al 15 MVA en we verwachten nog een sterke groei dit jaar door de ontwikkeling van windmolens, zonneweides en zon op daken.

12-12-19 – Versie 1.5 56

Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Liander heeft door de inzet van innovatieve oplossingen, zoals de flexibiliteitsmarkt en door de reservestelling in ons net te gebruiken, al meer klanten aan kunnen sluiten dan we normaal kunnen doen. We verwachten met het nieuwe elektriciteitverdeelstation de structurele congestie vanaf 2023 te hebben opgelost. Daarnaast werkt Liander tot aan de komst van het nieuwe elektriciteitsverdeelstation continu aan nieuwe tussentijdse oplossingen. Ook werken we aan toekomstbestendige oplossingen die ook na de komst van dit nieuwe elektriciteitsverdeelstation goed gebruikt kunnen worden. Liander verwacht dat er daardoor al eerder dan 2023 meer vermogen beschikbaar kan komen. Daarnaast kijken we of er andere innovatieve oplossingen toegepast kunnen worden om al eerder aan de vraag te kunnen voldoen. We zijn continu hierover met onze klanten in gesprek.

*Aangepast in versie 1.2

12-12-19 – Versie 1.5 57

Capaciteitsproblemen in Arnhem Centrum* In Arnhem Centrum is één middenspanningsdistributiekabel door de grote vraag naar transportcapaciteit in afnemende richting beperkt in verdere verzoeken naar extra transportcapaciteit voor verbruik. Deze middenspanningsdistributiekabel voedt aangeslotenen in de volgende postcodegebieden.

6811CG 6812AE 6812AG 6812AL 6812AR 6812AV 6812AW 6812BA 6812BB 6812BC 6812BD 6812BE 6812BG 6812BH 6812BJ 6812BN 6812BR 6812BS 6812BT 6812BV 6812BW 6812BX 6812BZ 6812CA 6812CB 6812CC 6812CD 6812CK 6812CL 6812CM 6812CN 6812CP 6812CR 6812CT 6812CW 6812DA 6812DE 6812DJ 6812DK 6812DL

6812DM 6812DN 6812DP 6812DT 6812DV 6812DW 6812DX

Naar verwachting wordt dit knelpunt binnen 6 maanden opgelost.

*Aangepast in versie 1.2

12-12-19 – Versie 1.5 58

Capaciteit- en spanningsproblemen Zevenaar en omgeving voor verbruik en teruglevering* We zijn momenteel met ons huidige station Zevenaar en bijbehorende middenspanningsnet mogelijk niet in staat om te voldoen aan alle nieuwe aanvragen voor transportcapaciteit, voor zowel levering als teruglevering. Dit wordt ook wel tekort aan transportcapaciteit of structurele congestie genoemd. Oorzaak problemen De vraag naar transportcapaciteit van aangeslotenen op industrieterrein Zevenpoort en klanten in het omliggende buitengebied groeit sneller dan verwacht. Drie middenspanningskabels aangesloten op station Zevenaar die dit gebied van transportcapaciteit voorzien hebben onvoldoende capaciteit om aan alle verzoeken voor zowel verbruik als teruglevering te voldoen. De maximale toelaatbare kabelbelasting wordt overschreden als gevolg van de klantvragen in dit gebied. Daarnaast wordt ook de toelaatbare spanningsgrenzen overschreden als gevolg van de klantvragen voor teruglevering.

Spanningsproblemen in het middenspanningsnet zijn een samenspel van het verbruiks- en opwekgedrag van klanten enerzijds en de diameter van de kabel, de lengte van de kabel (grootte van het voedingsgebied) en het aanwezige kortsluitvermogen vanuit de HS/MS-stations anderzijds. Deze knelpunten ontstaan dus niet per se direct door een gebrek aan transportcapaciteit, maar door fluctuaties in uitgestrekte (meer landelijke) netten. Conform de (N)EN-50160 dient de spanning bij alle klanten binnen de gestelde bandbreedtes te blijven om schade aan (klant)installaties te voorkomen. Gebiedsbeschrijving De betreffende kabels voedt o.a. aangeslotenen in de volgende postcodegebieden. Deze postcodegebieden vormen tezamen het congestiegebied.

6902KD 6902KE 6902KG 6902KH 6902KK 6902KL 6902NA 6905BG 6905BL 6905TA 6905TB 6905TC 6905TD 6905TE 6905TG 6905TH 6905TJ 6905TK 6905TL 6905TM 6905TN 6905TP 6905TR 6905TS 6905TT 6905TV 6905TW 6905TZ 6905VA 6905VB 6905VC 6905VD 6905VE 6905VH 6905VJ 6905VK 6905VL 6905VP 6905VR 6905VV 6905VX 6905WB 6905WD 6905WE 6905WJ 6905WK 6909DA 6909DG 6909DH 6909DJ 6909DK 6909DL 6909DM 6909DN 6909DP 6909DS 6909DT 6909DV 6909EB 6909NB 7037CL 7037CM 7037CN 7037CP 7037CS 7037CV 7037CW 6942GB 6942GD 6942GK 6942GM 6942GN 6942GP 6942HA 6942HB 6942HC 6942HD 6942HE 6942HG 6942HH 6942HJ 6942HK 6942HL 6942HM 6942HN 6942HP 6942HR 6942HS 6942HT 6942HV 6942HW 6942HX 6942JA 6942JB 6942JC 6942JP 6942ND 6942NE 6942NG 6942NJ 6942NK 6942NL 6942NM 6942NN 6942NP 6942NR 6942NS 6942NT 6942NV 6942NW 6942NX 6942NZ 6942PA 6942PC 6942PE 7035AX 7036AA 7036AB 7036AC 7036AD 7036AE 7036AH 7036AJ 7036AK 7036AL 7036AM 7036AN 7036AP 7036AR 7036AS 7037AA 7037AB 7037AC 7037AD 7037AE 7037AG 7037AH 7037AJ 7037AK 7037AL 7037AM 7037AN 7037AP 7037AR 7037AS 7037AT 7037AV 7037AW 7037AX 7037AZ 7037BA 7037BB 7037BC 7037BD 7037BE 7037BG 7037BH 7037BJ 7037BK 7037BL 7037BM 7037BN 7037CA 7037CB 7037CC 7037CD 7037CE 7037CG 7037CH 7037CJ 7037CK 7037CR 7037CT 7037CX 7037CZ 7037DA 7037DB 7037DC 7037DD 7037DE 7037DH 7037DJ 7037DK 7037DL 7037DM 7037DN 7037DP 7037DR 7037DS 7037DT 7037DV 7037DW 7037DX 7037DZ 7037EA 7037EB 7037EC

12-12-19 – Versie 1.5 59

Beschikbare en gevraagde capaciteit De aanwezige middenspanningskabels kunnen samen 5,8 MW transporteren. Hierop is 3 MW gecontracteerd door grootverbruikers voor levering en voor 0,5 MVA voor teruglevering. Hiernaast is er 36 MW gecontracteerd door kleinverbruikers. In 2020 verwachten wij dat de maximale transportcapaciteit van deze kabels bereikt wordt door de ontwikkelingen in dit gebied.

Klik hier voor een algemene toelichting waarom de beschikbare en gecontracteerde capaciteit flink van elkaar kan verschillen en bij spanningsproblemen de gecontracteerde capaciteit nog lager kan zijn dan de beschikbare capaciteit Hoe en wanneer lost Liander dit probleem op? Om de huidige knelpunten op het industrieterrein Zevenpoort op te lossen leggen wij twee nieuwe middenspanningskabels aan. Om deze aan te sluiten, passen wij twee velden op het onderstation Zevenaar aan. Verwacht wordt dat deze uitbreidingen medio 2020 gereed zijn. Om de verwachte knelpunten in het buitengebied op te lossen, onderzoeken we nog welke oplossingen nodig zijn.

Daarnaast wordt er gekeken of er tussentijdse oplossingen zijn om meer capaciteit beschikbaar te stellen aan klanten, waaronder congestiemanagement.

12-12-19 – Versie 1.5 60

Wat doet Liander in de tussentijd?

Naast de verzwaringen gaan we op zoek naar tussenoplossingen voor de korte termijn in deze gebieden. Zo onderzoeken we of we de reservestelling in ons net kunnen gebruiken om meer opwek aan te kunnen sluiten. Ook kijken we naar diensten als extra spanningsondersteuning door klanten en het maken van intelligente netkoppelingen. De doorlooptijd van deze onderzoeken kunnen door eventuele noodzaak tot het aanbrengen van extra metingen in combinatie van grond- en tracé studies echter veel doorlooptijd vergen. Ook zijn niet voor elk probleem dezelfde oplossingen toepasbaar. Opwek- en planningsproblemen vragen bijvoorbeeld andere oplossingen dan een probleem met een teveel aan vraag.

Eén van de mogelijke tussenoplossingen is het toepassen van congestiemanagement volgens de Netcode elektriciteit. Momenteel worden de mogelijkheden van de toepassing van congestiemanagement in het genoemde gebied onderzocht. De uitkomst van het onderzoek wordt op Liander.nl gepubliceerd.

Als we geen tussenoplossingen kunnen vinden, moeten we helaas tijdelijke transportbeperkingen gaan opleggen wanneer een klant meer transportcapaciteit wil afnemen dan beschikbaar is. Als we dit niet doen, kunnen elektriciteitskabels te zwaar belast raken en dit kan uiteindelijk leiden tot stroomuitval in het hele gebied.

Toelichting/disclaimer

Hieronder volgt een toelichting voor het beoordelen van het verstrekken van capaciteit-/ transportvermogen en een disclaimer op de genoemde gegevens. Onderstaande toelichting verklaart het verschil tussen de waardes voor de beschikbare en gecontracteerde capaciteit in de vooraankondiging en de reden dat bij spanningsproblemen de gecontracteerde capaciteit lager kan zijn dan de beschikbare capaciteit. Toelichting Beoordeling capaciteit Bij het toekennen van transportvermogen aan afnemers houdt Liander rekening met de te verwachten fysieke belasting van het net door de gezamenlijke afnemers.

Op grond van de reeds vergeven capaciteit middels toegekend transportvermogen, metingen in het net en de Liander bekende ‘profielen’ van klanten wordt de resterende capaciteit bepaald. In veel gevallen maken niet alle afnemers gelijktijdig gebruik van het aan hen toegekende maximale transportvermogen. Eveneens wordt meegenomen dat productie en verbruik op een zelfde netvlak elkaar kunnen compenseren. Dit heeft in het verleden ook de omvang van de investeringen en daarmee de tarieven van de netbeheerders bepaald.

Kleinverbruikers beschikken voor verbruik en terugleveren per definitie over de onbegrensde volledige capaciteit van de hun aansluiting. Er wordt als gevolg van het ‘capaciteitstarief’ niet gecontracteerd aan de hand van gewenst transportvermogen. Bij de berekening van het beslag dat kleinverbruikers op de capaciteit van het net maken wordt uit gegaan van de in het verleden gebruikelijke ‘belastingpatronen’, de zogeheten verbruiksprofielen. Deze verbruiksprofielen gaan uit van relatief geringe gelijktijdigheid van het beslag op de capaciteit van het net. Voor het weergeven van de gecontracteerde capaciteit van kleinverbruikklanten is in dit document gekozen voor het weergeven van de gemiddelde gecontracteerde capaciteit waarop een 3x25A- aansluiting recht heeft (17 kW). Bij klanten zit een grote variatie in de aansluitvermogens vanuit de geschiedenis. De weergegeven gecontracteerde capaciteit van kleinverbruikers kan daarom enkel gezien worden ter illustratie.

Omdat gelijktijdig gebruik met betrekking tot beschikbare capaciteit in het net en capaciteit van de aansluitingen per locatie sterk in verhouding tot elkaar kunnen verschillen, kan Liander geen garanties bieden op een inschatting van beschikbare capaciteit die aan individuele afnemers voor verbruik en/of teruglevering wordt aangeboden.

12-12-19 – Versie 1.5 61

Lokale stroomcapaciteit knelpunten in kabels van het distributienet De middenspanningsdistributiekabels van het distributienet bestaan uit een aaneenschakeling van middenspanningskabels van variabele doorsnede en type materiaal. Het distributienet is in de loop der jaren opgebouwd en wordt continu lokaal aangepast en uitgebreid. De doorsnede en het type materiaal van een kabel bepaalt de capaciteit voor de nominale stroom. In de vooraankondiging wordt de beschikbare capaciteit van de hoofdkabel van een middenspanningsdistributiekabel die aangesloten is op een hoofdverdeelstation als uitgangspunt genomen. Het is goed mogelijk dat deze hoofdkabel op zichzelf voldoende beschikbare capaciteit heeft voor de actuele transportvraag, maar dat er lokaal kabels aanwezig zijn met een doorsnede of ander type materiaal waardoor er toch een capaciteitsprobleem aanwezig is. Een probleem dat niet eerder kan worden geïnventariseerd dan door onderzoek op detail. De beoordeling van beschikbare capaciteit voor een specifieke klant is daarom mede afhankelijk van de locatie waar de bestaande of toekomstige aansluiting van een klant is aangesloten op het distributienet. Ondanks dat de informatie over de capaciteit van het middenspanningsnet met zorg wordt samengesteld kan aan deze informatie daarom geen recht op transport worden ontleend.

Kwaliteit van de spanning De Netcode Elektriciteit en de (N)EN-50160 schrijven voor aan welke normen de spanning op de netten moet voldoen. Deze normen beschrijven een bandbreedte voor de op een aansluiting aan te leveren spanningskwaliteit.

Afwijkende spanningskwaliteit op een net en/of een aansluiting ontstaat door enerzijds een samenspel van het verbruik en productie van verschillende afnemers op één netvlak en anderzijds de mate waarin Liander de spanning op het net, bepaald door onder andere de diameter van de kabel, de lengte van de kabel en de capaciteit van het onderstation, kan beïnvloeden. Naast de benodigde capaciteit van een netkabel veroorzaken ook veranderd gebruik van die kabel knelpunten. Dit is in het bijzonder aan de orde in de netten in de buitengebieden die van oudsher bedoeld waren voor uitsluitend verbruik van elektriciteit.

Spanningsproblemen kunnen zich daarmee ook voordoen wanneer op zichzelf genomen een distributienet voldoende totale beschikbare capaciteit heeft. In veel gevallen zal het samenspel van enerzijds het verbruik en teruglevering van klanten enerzijds en de diameter van de kabel, de lengte van de kabel en anderzijds de capaciteit van het netstations een aanpassing van het net een maatwerkoplossing noodzakelijk maken om nieuwe ontwikkelingen op te kunnen vangen. Beperkingen niet direct voor alle type aansluitingen in postcodegebied van toepassing Bij congestie in een distributienet of MS-kabel kan het zijn dat niet alle nieuwe aanvragen in de genoemde postcodegebieden, tezamen het congestiegebied, daarmee geconfronteerd worden. De wetgeving schrijft voor dat klanten afhankelijk van de gevraagde capaciteit op een voorgeschreven wijze dienen te worden aangesloten. Dit betekent dat klanten met een vermogen groter dan 2 MVA niet per se te maken krijgen met het tekort aan capaciteit in het lokale distributienet, doordat zij rechtstreeks op het onderstation dienen te worden aangesloten. Op het netvlak van het onderstation hoeft er niet noodzakelijk ook een probleem te zijn. Disclaimer/exoneratie Capaciteitsproblemen en/of spanningsproblemen in een distributienet of MS-kabel kunnen zich onvoorspelbaar voordoen in (en soms buiten) een met postcodes aangeduid congestiegebied. Aan de informatie van Liander met betrekking tot de omvang van deze gebieden, de beschikbare en gecontracteerde capaciteit en de gevolgen voor specifiek afnemers in deze gebieden kunnen tegen Liander geen rechten worden ontleend.

12-12-19 – Versie 1.5 62