samorząd mieszkańcy szkoły nowy Zakład Szansa na krok Jasełka – w bełżycach do przodu wspomnienie przetwarza Kornelii Sowiło świątecznej nasze śmieci atmosfery Głos Ziemi Bychawskiej MIESIĘCZNIK GMINY BYCHAWA LUTY 2015 NR 1 (262) ISSN 1429-1932

historia Nowość wydawnicza Bibliografia publikacji regionalnych spis treści samorząd SAMORZĄD W lutym odbędą się wybory sołtysów W lutym odbędą 3 harmonogram odbioru śmieci Tu potwierdzisz profil zaufany ePUAP 7 3 w zabudowie zagrodowej się wybory sołtysów „„Tu potwierdzisz 4 Kalendarium 2014 i jednorodzinnej Data I termin II termin Miejscowość zebrania godzina godzina /miejsce zebrania profil zaufany ePUAP Samorządowe spotkanie noworoczne Przypominamy o odśnieżaniu Kosarzew Dolny-Kolonia 5 7 9-02-2015 Godz.10:00 Godz.10:15 remiza Harmonogram odbioru odpadów na chodników Zapraszamy do punktu 6 9-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Bychawka Trzecia terenie wsi Elżbieta Dworak biegłym rewidentem szkoła w Bychawce Drugiej-Kolonii potwierdzania profilu zaufanego 8 9-02-2015 Godz.17:00 Godz.17:15 Bychawka Druga-Kolonia 6 Do końca lutego można składać 9 Rada uchwaliła budżet Gminy Bychawa szkoła w Urzędzie Miejskim w Bychawie wnioski o zwrot akcyzy 9-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Bychawka Trzecia-Kolonia 9 Nowe pojazdy dla Zespołu Szkół im. ks. szkoła w Bychawce Drugiej-Kolonii przy Punkcie Obsługi 7 Śmieci - co nowego w Nowym Roku? 10-02-2015 Godz. 15:00 Godz. 15:15 Bychawka Druga 7 A. Kwiatkowskiego CKW Interesanta. Pierwsze osoby Budowa kanalizacji przy ulicach 10-02-2015 Godz. 17:00 Godz.17:15 Bychawka Pierwsza potwierdzające profil zaufany 9 CKW Wyspiańskiego i 11 Listopada Kowersk otrzymają promocyjne upominki 11-02-2015 Godz.10:00 Godz.10:15 remiza Łęczyca – torebki i kubki. 11-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 mieszkanie sołtysa MIESZKAŃCY 11-02-2015 Godz.17:00 Godz.17:15 Romanów 10 Pomoc dla Kornelii 13 W 2015 roku stawiamy mieszkanie sołtysa 12-02-2015 Godz. 10:00 Godz. 10:15 Olszowiec 10 Również Stara Wieś chce pomóc na ekstrawagancję remiza Kornelii Notariusz w Bychawie Olszowiec Kolonia 13 12-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 mieszkanie sołtysa Szansa dla Kornelii na krok do przodu Szlachetna Paczka Grodzany 10 14 12-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 sala konferencyjna UM USC w Bychawie Kalendarz Gminy Bychawa 2016 Gałęzów-Kolonia Pierwsza 12 14 13-02-2015 Godz. 10:00 Godz. 10:15 remiza Szkolenie z produkcji roślinnej Ośrodek Pomocy Społecznej dziękuje! 13-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 Leśniczówka 10 12 14 sala konferencyjna UM „Pedagogiczna” I w Bychawie można już skorzystać 12 15 13-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Osiedle nr 1 sala konferencyjna UM Uprawa warzyw na szóstkę. Bezpłatne z dobroczynnej sauny! 12 Osowa Kolonia szkolenie dla rolników Uwaga na złodzieja w sklepie! 16-02-2015 Godz. 10:00 Godz.10:15 mieszkanie sołtysa 16 Wola Gałęzowska-Kolonia 12 Ważne spotkanie dla rolników 16 BychawaPL na YouTube: oglądajcie, 16-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 mieszkanie sołtysa w sprawie płatności bezpośrednich subujcie, oceniajcie, komentujcie Osowa 16-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 szkoła ePUAP to elektroniczna Platforma Usług Solary: rozpoczęły się odczyty energii Ania została dawcą... włosów 17-02-2015 Godz. 10:00 Godz.10:15 Józwów 13 16 budynek szkoły Administracji Publicznej. Pod tą nazwą kryje się słonecznej Dawna Bychawa w wirtualnym świecie 17-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 Wola Gałęzowska 17 szkoła system informatyczny, który pozwala obywate- lom Polski na załatwianie różnych spraw urzędo- 17-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Skawinek mieszkanie sołtysa wych bez wychodzenia z domu. Nie eliminuje on GŁOS REGIONALISTÓW 18-02-2015 Godz. 10:00 Godz. 10:15 Urszulin Gra w lotki Paczka z ulicy Partyzanckiej świetlica w stu procentach biurokracji, ale znacznie uprasz- 18 19 Wola Duża cza składanie różnych wniosków i odbieranie na nie Poznajmy losy nauczycielki w bychawskiej szkole w czasach przedwojennych 18-02-2015 Godz. 14.00 Godz.14:15 CKW 21 21 odpowiedzi. 18-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Podzamcze 22 Z małą ojczyzną w sercu ŚDS 19-02-2015 Godz. 10:00 Godz. 10:15 Wola Duża-Kolonia mieszkanie sołtysa Stara Wieś Druga SZKOŁY 19-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 sala katechetyczna na plebanii Do szkół podstawowych trafiło nowe Jasełka, czyli atmosfera świąt Gałęzów 23 25 19-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 CKW wyposażenie i pomoce dydaktyczne w bychawskiej Szkole Podstawowej W Urzędzie Miejskim w Bychawie 20-02-2014 Godz. 10:00 Godz. 10:15 Zaraszów-Kolonia Gabinet dentystyczny w Szkole Herod z lizakiem i wesoły diabeł remiza jest kilkadziesiąt kubków i torebek 23 25 do wzięcia 20-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 Zaraszów Podstawowej w Bychawie 26 Uff! Nasze plecaki są lżejsze szkoła 20-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Osiedle nr 2 24 Bombki i szopki 26 Transplantacja – podaruj życie! sala konferencyjna UM Spotkanie bożonarodzeniowe Zadębie 24 27 FERIE z Biblioteką 21-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 sala konferencyjna UM w Osowie Gałęzów-Kolonia Druga OGŁOSZENIE Burmistrza Bychawy Kostiumowy bal charytatywny 21-02-2015 Godz. 17:00 Godz.17:15 remiza Bychawka dziękuje i zaprasza na 27 24 23-02-2015 Godz. 10:00 Godz. 10:15 Stara Wieś Trzecia 25 kolejny bal świetlica Działając na podstawie art. 35 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 Marysin 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościa- sala konferencyjna UM mi (Dz.U. z 2014 r. poz. 518) informuję, iż na tablicy Wydawca GMINA BYCHAWA 23-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Wincentówek budynek szkolny w Zdrapach ogłoszeń w budynku Urzędu Miejskiego w Bychawie Okładka: Z małą ojczyzną w ser- Redaktor naczelna Monika Głazik 23-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 Zdrapy przy ul. Partyzantów 1 został wywieszony na okres cu. Bibliografia publikacji re- Layout i łamanie tekstu Marek Matysek budynek szkolny gionalnych Marii Dębowczyk, Nakład 2000 egz.| ISSN 1429-1932 21 dni wykaz części nieruchomości położonej przy 24-02-2015 Godz. 14:00 Godz. 14:15 Stara Wieś Pierwsza opr. E. Winiarczyk, wyd. Bychawskie Adres: Redakcja „Głosu Ziemi Bychawskiej” 23-100 Bychawa, ul. Partyzantów 1 remiza ul. Marsz. J. Piłsudskiego w Bychawie przeznaczonej Towarzystwo Regionalne przy współ- |tel. 815 660 144, 815 660 004 w. 46 Wandzin 24-02-2015 Godz. 17:00 Godz. 17:15 do oddania w najem. pracy z Miejską Biblioteką Publiczną sala konferencyjna UM Kontakt [email protected] Strona www.bychawa.pl Dyżury redakcji w Bychawie, Bychawa 2014. pełnione są codziennie (pon.-pt.) w godz. 730-1530 www.bychawa.pl Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcji tekstów oraz zmiany tytułów. Głos Ziemi Bychawskiej 2 1/2015 3 samorząd samorząd

podsumowanie roku 2014 Samorządowe spotkanie noworoczne „„Spotkanie noworoczne czeka jeszcze wiele wyzwań, m.in. kolejny pro- Na spotkanie, oprócz wspomnianych wyżej go- ma zawsze jekt solarny, tak oczekiwany przez mieszkań- ści, przybyli także: ks. Tadeusz Siwkiewicz, pro- niepowtarzalny ców. Bychawianie też zapytują o gaz, a to tyl- boszcz parafii w Starej Wsi Drugiej, wójt Gminy urok. Jest nie tylko ko niektóre z licznych zadań, które czekają Krzczonów p. Katarzyna Bryda, wójt Gminy samorząd. Zakrzew p. Teodora Zaręba, dyr. Zarządu Dróg otwarciem, nie tylko Burmistrz powiedział, że ma nadzieję na współ- Wojewódzkich w Lublinie – p. Grzegorz Dobosz, zapowiada przyszłość, pracę i dialog z przedsiębiorcami, by gmina była radni rady Powiatu – p. Piotr Gęba i p. Henryk miejscem bardzo atrakcyjnym do inwestowania. Krajewski, radni Rady Miejskiej w Bychawie ale jest to jeszcze ten Liczy, że pojawią się u nas nowi inwestorzy, choć z przewodniczącym p. Grzegorzem Szaconiem, Prezentacja podsumowująca 2014 rok w naszej czas, w którym możemy wie, że jest to bardzo trudne. sołtysi i przewodniczący osiedli. Było to rów- gminie sięgnąć w przeszłość – Na spotkaniu głos zabrali również: proboszcz nież spotkanie kierownictwa Urzędu Miejskiego bychawskiej parafii ks. Andrzej Kuś, który po- w Bychawie, dyrektorów, kierowników insty- otworzył prowadzący dziękował samorządowcom za ich pracę, kura- tucji, zakładów pracy, prezesów stowarzyszeń, spotkanie burmistrz tor Krzysztof Babisz, który przemawiał również a także przedsiębiorców. w imieniu Wojewody Lubelskiego, przewodni- W Spotkaniu Noworocznym, które odbyło się Janusz Urban. czący Rady Powiatu p. Antoni Skrabucha, wice- w piątek, 16 stycznia w sali widowiskowo-ban- W swoim wystąpieniu powiedział, że 2014 rok marszałek województwa lubelskiego – p. Artur kietowej Bychawskiego Centrum Kultury wzięło był dla gminy rokiem szczególnym, gdyż był to Walasek oraz dyr. Powiatowej Stacji Sanitarno- udział 140 osób. ostatni rok poprzedniej kadencji samorządu. Epidemiologicznej w Lublinie – p. Irmina Nikiel. mg/UM Podczas multimedialnej prezentacji inwestycji Kolejnym punktem spotkania była prezen- gminnych mówił m.in. o długo wyczekiwanej użyteczności publicznej, którym objęto w la- najważniejsze ubiegłoroczne wydarzenia z za- tacja trójwymiarowego modelu 3D naszego

Marek Matysek/UM Bychawa modernizacji „południowej arterii miasta”, czy- tach 2013-2014 sześć instytucji gminnych. kresu kultury i współpracy międzynarodowej. miasta „Wirtualna Bychawa 1938”, którą go- © © do zobaczenia Kurator Krzysztof Babisz i burmistrz Bychawy li ulicy Armii Krajowej, ukończonej budowie Wspomniał o licznych projektach remon- Powiedział, że potrzeby drogownictwa są na- ściom przedstawił mgr Jakub Kuna, dokto- Janusz Urban sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej tów i modernizacji dróg, świetlic wiejskich dal bardzo duże, gdyż głównym „nerwem” gmi- rant Zakładu Kartografii i Geomatyki UMCS www.youtube.com/ w Woli Gałęzowskiej i o ponadpięciomiliono- realizowanych zarówno ze środków gmin- ny są drogi. Dodał, że gminę w tej kadencji w Lublinie. user/bychawaPL wym projekcie termomodernizacji budynków nych, powiatowych, jak i krajowych. Omówił

„„Kalendarium 2014 »»26 czerwca – podjęcie przez Radę Miejską nowej »»28 września – Gminne Uroczystości Rocznicowe »»10 listopada – 15-lecie Gimnazjum nr 1 im. Obrońców styczeń »»8 marca – premiera sztuki w Bychawskim Centrum »»14 maja – przetarg na budowę sklepu spożywczego uchwały w sprawie herbu miasta Bychawa Rocznice 2014 w Bychawskim Centrum Kultury Ojczyzny w Bychawie, poświęcenie kamienia upamięt- Kultury pt. Mąż zmarł, ale już mu lepiej w wyk. Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Bychawie niającego bohaterów narodowych »»1 stycznia – wprowadzenie dodatku energetycz- Amatorskiej Grupy Teatralnej z Bychawy nego dla mieszkańców otrzymujących dodatki »»22 maja – podsumowanie termomodernizacji budynku lipiec październik »»11 listopada – nadanie wyróżnień Okręgowej mieszkaniowe »»30 marca – wizyta w Bychawie telewizji śniadaniowej Szkoły Podstawowej w Bychawie Spółdzielni Mleczarskiej w Bychawie oraz Gminnej Dzień Dobry TVN, realizacja programu o pierogach »»18-19 lipca – Międzynarodowy Festiwal Śladami »»Inwentaryzacja starej zabudowy na terenie miasta »»od 1 stycznia 2014 roku firma „Floreko” Maciej »»25 maja – wybory do Parlamentu Europejskiego Singera w Bychawie i gminy Bychawa prowadzona przez studentów etno- Spółdzielni „SCh” wyróżnień Zasłużony dla Gminy w agroturystyce Pod Grodziskiem przy współpracy Bychawa Bojdziński sprząta Bychawę z OSM w Bychawie »»25 maja – koncert zespołów Enej i Oddział Zamknięty »»31 lipca – zawarcie umowy z wykonawcą na remont logii UMCS »»9 stycznia – podpisanie przez Burmistrza Bychawy, w Bychawie (XV festyn W krainie pierogów) ulicy Armii Krajowej »»10 października – obchody Powiatowego Dnia »»16 listopada – Wybory Samorządowe 2014 Wójta Zakrzewa i Starostę Lubelskiego umowy z firmą kwiecień »»26 maja – ruszył montaż solarów w domach »»w bibliotece działa Wakacyjna Akademia Seniora, Edukacji oraz jubileusz 70-lecia szkolnictwa średniego »»28 listopada – I sesja Rady Miejskiej VII kadencji, ślu- NOVUM na montaż 400 instalacji solarnych m.in. na mieszkańców tj. prowadzone są bezpłatne warsztaty z obsługi kom- w Bychawie bowanie radnych terenie gminy Bychawa (projekt UE) »»Przekazanie przez Gminę Bychawa 50 komputerów wykluczonym cyfrowo rodzinom z terenu gminy »»29 maja – podjęcie uchwały przez Radę Miejską putera dla seniorów »»17 października – uroczystość nadania imienia »»30 listopada – Wybory Samorządowe 2014, II tura wy- »»21 stycznia – pierwszy udany wyrób i degustacja moz- Bychawa (projekt UE) w Bychawie o zwolnieniu z opłaty za korzystanie Zofii Przewłockiej Szkole Podstawowej w Woli borów burmistrza Bychawy, otwarcie nowego parkin- zarelli produkowanej w OSM w Bychawie przez włoską z przedszkola w wymiarze przekraczającym 5 godzin sierpień Gałęzowskiej, uroczyste otwarcie nowej sali gu przy ul. Partyzantów firmę Bianco Latte »»Remont drogi powiatowej Olszowiec Kolonia dziennie gimnastycznej – Piotrków »»otwarcie kawiarni Poczekalnia w Bychawie – w cen- trum miasta przy ul. Kościuszki »»23 października – podsumowanie termomoderni- grudzień luty »»6 kwietnia – promocja książki pt. Ostatni Pan na czerwiec zacji budynku Samorządowego Przedszkola nr 1 »»24 sierpnia – Dożynki Gminne w Bychawie (desz- »»8 grudnia – ślubowanie burmistrza Bychawy Janusza Bychawie. Antoni Budny 1861-1943 wydanej przez w Bychawie »»14 lutego – koncert muzyka Łukasza Jemioły w kawiar- Bychawskie Towarzystwo Regionalne »»1 czerwca – festiwal potraw z pokazem rzemiosł ph. czowe), starostowie – Magdalena Kostruba i Adrian Urbana ni Złota Lira Poznaj dawnych smaków czar w Zaraszowie Kałkus »»26 października – nowa impreza sportowa w ZS »»13 grudnia – otwarcie nowego samoobsługowego »»27 kwietnia – kanonizacja Jana Pawła II, uroczystości im. ks. Kwiatkowskiego ph. Zdrowa Gmina Bychawa »»19 lutego – koncert zespołu „Drewutnia” w Szkole we wszystkich parafiach »»7 czerwca – upamiętnienie rannych i poległych w wal- »»wybór Bogumiły Rosołowskiej na stanowisko dyrekto- sklepu OSM w Bychawie Podstawowej w Woli Gałęzowskiej ce z Niemcami pod Bychawą w dn. 7.06.1944 r. ra Szkoły Podstawowej im. K. Koźmiana w Bychawce »»30 października – ostatnia sesja Rady Miejskiej »»19 grudnia – podsumowanie projektu „Wirtualna maj »»9 czerwca – podsumowanie termomodernizacji bu- VI kadencji Bychawa”, wydanie bibliografii regionalnej pt. Z małą marzec dynku Szkoły Podstawowej w Bychawce wrzesień ojczyzną w sercu. »»6 - 12 maja – wizyta w Bychawie delegacji z La listopad »»6 marca – podpisanie umowy przez Burmistrza Chapelle sur Erdre (Francja), w tym osób niepełno- »»13 czerwca – przyznanie nagrody „Wawrzyn Pawła »»1 września – Apel Pamięci 1 września – społeczna ini- Bychawy na dofinansowanie projektu „E-administracja sprawnych w Środowiskowym Domu Samopomocy Konrada” dla książki Ostatni Pan na Bychawie cjatywa przy pomniku Marszałka Piłsudskiego »»9 listopada – poświęcenie zabytkowego budynku na podstawie numerów 1-12/2014 „GZB” w powiecie lubelskim” na świadczenie przez Urząd dawnej szkoły w Bychawce, wmurowanie tablicy »»18 czerwca – odsłonięcie tablicy upamiętniającej »»1 września – Włączenie w struktury Miejskiej oprac. mg/UM Miejski w Bychawie niektórych usług drogą elektro- »»3 maja – Uliczny Bieg Bychawa na 3-GO! pamiątkowej Franciszka Lebiedę na budynku Szkoły Podstawowej Biblioteki Publicznej w Bychawie filii Wojewódzkiej niczną (projekt UE) »»11 maja – poświęcenie rzeźby Jezusa Dobrego w Starej Wsi, podsumowanie projektu termomoderni- Biblioteki Pedagogicznej im. KEN Pasterza przy kaplicy w Zaraszowie zacji budynku szkoły

Głos Ziemi Bychawskiej 4 1/2015 5 samorząd samorząd

ekologia Śmieci - co nowego w Nowym Roku? „„Nasze odpady od lipca transportem, odzyskiem i unieszkodliwia- niem odpadów komunalnych oraz tworzeniem przetwarza Zakład i utrzymaniem punktów selektywnego zbiera- „„Harmonogram odbioru Zagospodarowania nia odpadów komunalnych, jak również eduka- Odpadów w Bełżycach. cja ekologiczna oraz obsługą administracyjny odpadów na terenie wsi całego systemu w Urzędzie. Pojemniki i worki należy wystawiać przed Obiekt, zrealizowany godziną 7.00, odbiór odpadów w godzinach przez 15 gmin (w tym 7.00-19.00. W ramach działania nowej gospodarki śmie- Bychawę) tworzących Gałęzów, Gałęzów – Kolonia Druga, Gałęzów – PSZOKciowej działa – przypomnienie również Punkt Selektywnego Kolonia Pierwsza, Leśniczówka Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Łęczyca, Marysin, Skawinek, Wandzin, Zadębie Celowy Związek Gmin Właściciele nieruchomości zamieszkałych do miesiąc I termin II termin Uwagi PROEKOB, został odbioru odbioru tego punktu znajdującego się w Bychawie przy Styczeń Brak odbioru 19.01.2015 Luty Brak odbioru 16.02.2015 uruchomiony w maju ul. A. Budnego 6A, mogą dostarczyć bezpłatnie Marzec Brak odbioru 16.03.2015 takie odpady jak: odpady komunalne ulegające Kwiecień Brak odbioru 20.04.2015 Odpady 2014 r. W Zakładzie Zagospodarowania Odpadów Maj 04.05.2015 18.05.2015 segregowane w Bełżycach znalazło pracę pięciu mieszkańców biodegradacji, odpady zielone, przeterminowa- Czerwiec 01.06.2015 15.06.2015 zbierane są Dzięki zastosowaniu nowoczesnych tech- naszej gminy, m.in. Paweł Korpysa ze Zdrap (na ne leki, chemikalia, zużyte baterie i akumula- Marek Matysek/UM Bychawa w II terminie © zdjęciu) Lipiec 06.07.2015 20.07.2015 © Sierpień 03.08.2015 17.08.2015 odbioru, nologii ZZO w Bełżycach prowadzi peł- tory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny Wrzesień 07.09.2015 21.09.2015 drugim ną segregację odpadów stałych, produk- w Lublinie oraz składek gmin członkowskich, podwykonawca firmy Ekoland). Zebrane odpa- jednej tony): zmieszanych odpadów komunal- (pod warunkiem, że sprzęt jest kompletny), me- Październik Brak odbioru 19.10.2015 samochodem Listopad Brak odbioru 16.11.2015 cję paliwa alternatywnego i kompostu. m.in. naszej. dy komunalne są przekazywane do Zakładu nych – 291,60 zł, odpadów zebrane selektywnie ble i inne odpady wielkogabarytowe, odpady bu- Grudzień Brak odbioru 21.12.2015 Zajmuje się również odzyskiem odpadów Gmina Bychawa dołożyła do tej inwestycji pra- Zagospodarowania Odpadów w Bełżycach. – 1,08 zł, popiół – 264,6 zł, odpady ulegające bio- dowlane i rozbiórkowe (pod warunkiem dostar- Bychawka Druga, Bychawka Druga – Kolonia, Bychawka wielkogabarytowych i budowlanych. wie 800 tys. zł – 481 tys. zł w 2013 r. i 317 tys. Taki wymóg dostarczania odpadów komunal- degradacji – 196,56 zł, odpady wielkogabaryto- czenia czystego gruzu), zużyte opony, popiół. Trzecia, Bychawka Pierwsza, Bychawka Trzecia – Kolonia, Podzamcze, Wincentówek, Zdrapy Budowa zakładu kosztowała 45 mi- zł w 2011 r. nych do regionalnej instalacji do przetwarzania we – 264,60 zł, zużyte urządzenia elektryczne PSZOK Bychawa jest czynny od poniedziałku Styczeń Brak odbioru 20.01.2015 lionów złotych, z czego aż 33 milio- odpadów wynika z zapisów ustawy o utrzyma- i elektroniczne – 27 zł, zmieszane odpady z be- do piątku w godz. od 8.00 do 15.00 oraz w sobo- Luty Brak odbioru 17.02.2015 ny to dofinansowanie z Regionalnego Odbiór niu czystości i porządku w gminach oraz usta- tonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ty w godzinach od 9.00 do 14.00. Marzec Brak odbioru 17.03.2015 Odpady Kwiecień Brak odbioru 21.04.2015 Programu Operacyjnego Województwa Od początku roku w wyniku przetargu na te- wy o odpadach. wyposażenia – 264,60 zł. Maj 05.05.2015 19.05.2015 segregowane zbierane są Lubelskiego. Pozostałe środki pochodzi- renie naszej Gminy zbiórką odpadów komu- W tym miejscu należy przypomnieć, że z pobra- Czerwiec 02.06.2015 16.06.2015 w II terminie Lipiec 07.07.2015 21.07.2015 ły z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony nalnych od właścicieli nieruchomości, zajmu- nych od mieszkańców opłat za odbiór odpadów do zobaczenia Sierpień 04.08.2015 18.08.2015 odbioru, drugim Środowiska i Gospodarki Wodnej je się nadal firma Ekoland oraz Bychawskie Koszty zagospodarowania naszych odpa- komunalnych Gmina Bychawa pokrywa kosz- Wrzesień 01.09.2015 15.09.2015 samochodem www.youtube.com/ Październik Brak odbioru 20.10.2015 Przedsiębiorstwo Komunalne w Bychawie (jako dów przedstawiają się następująco (koszt ty związane m. in. z odbieraniem, zbieraniem, Listopad Brak odbioru 17.11.2015 Ile kosztują odpady? user/bychawaPL Grudzień Brak odbioru 15.12.2015 Kosarzew Dolny – Kolonia, Olszowiec, Olszowiec – Kolonia, Osowa, Osowa – Kolonia, Romanów, Urszulin, Wola Duża, Wola Duża – Kolonia, Zaraszów, Zaraszów – Kolonia „„Do końca lutego można składać wnioski „„Aktualny harmonogram odbioru śmieci Styczeń Brak odbioru 21.01.2015 „„Przypominamy Luty Brak odbioru 18.02.2015 Marzec Brak odbioru 18.03.2015 o zwrot akcyzy w zabudowie zagrodowej i jednorodzinnej Odpady »»Stawka zwrotu podatku akcyzowego wykorzysty- o odśnieżaniu Kwiecień Brak odbioru 15.04.2015 segregowane Każdy rolnik może złożyć Maj 06.05.2015 20.05.2015 zbierane są wanego do produkcji rolnej w 2015 r. wynosi 0,95 w granicach administracyjnych miasta Czerwiec 03.06.2015 17.06.2015 zł od 1 litra oleju. chodników Lipiec 01.07.2015 15.07.2015 w II terminie wniosek o zwrot podatku Zmieszane odpady komunalne będą odbierane dwa Popiół w sezonie grzewczym będzie odbierany raz Sierpień 05.08.2015 19.08.2015 odbioru, razy w miesiącu w miesiącu, w czwartki od 1 stycznia do 30 kwietnia Przypominamy, że zgodnie z przepisami ustawy drugim akcyzowego zawartego w czwartki, w następujące dni: oraz od 1 października do 31 grudnia, należy go Wrzesień 02.09.2015 16.09.2015 samochodem Pieniądze będą wypłacane gotówką w kasie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Październik Brak odbioru 21.10.2015 »»8 i 22 stycznia 2015 »»9 i 23 lipca 2015 wystawiać w swoich workach o pojemności do 60 litrów, Listopad Brak odbioru 18.11.2015 w cenie oleju napędowego Urzędu Miejskiego w Bychawie albo przele- właściciele nieruchomości zobowiązani są m.in. »»5 i 19 lutego 2015 »»6 i 20 sierpnia 2015 w następujące dni: Grudzień Brak odbioru 16.12.2015 wykorzystywanego wem na rachunek bankowy podany we wniosku »»15 stycznia 2015 »»16 kwietnia 2015 do odśnieżania chodników położonych wzdłuż po- Józwów, Kowersk, Stara Wieś Druga, Stara Wieś Pierwsza, w terminach: »»5 i 19 marca 2015 »»3 i 17 września 2015 sesji ze śniegu, lodu, błota i innych zanieczyszczeń Stara Wieś Trzecia, Wola Gałęzowska, Wola Gałęzowska do produkcji rolnej na 2015 r. »»12 lutego 2015 »»15 października 2015 – Kolonia »»od 1 do 30 kwietnia 2015 r. w przypadku złożenia »»9 i 23 kwietnia 2015 »»8 i 22 października 2015 oraz do usuwania z dachów i gzymsów obiektów »»12 marca 2015 »»12 listopada 2015 Styczeń Brak odbioru 22.01.2015 Wnioski należy złożyć: wniosku w lutym br., »»7 i 21 maja 2015 »»5 i 19 listopada 2015 budowlanych, bezpośrednio sąsiadujących z dro- Luty Brak odbioru 19.02.2015 »»od 1 lutego 2015 r. do 28 lutego 2015 r. wraz od 1 do 31 października 2015 r. w przypadku zło- »»17 grudnia 2015 Marzec Brak odbioru 19.03.2015 »» »»3 i 18 czerwca 2015 »»3 i 24 grudnia 2015 gami i chodnikami, sopli lodowych oraz nawisów Kwiecień Brak odbioru 16.04.2015 Odpady z fakturami VAT (lub ich kopiami potwierdzonymi żenia wniosku w sierpniu br. segregowane za zgodność z oryginałem) stanowiącymi dowód Odpady zielone z ogrodów oraz odpady kuchenne śniegu, niezwłocznie po ich powstaniu. Maj 07.05.2015 21.05.2015 zbierane są Czerwiec 05.06.2015 18.06.2015 zakupu oleju napędowego w okresie od 1 sierpnia Druki wniosków o zwrot podatku akcyzowego Selektywnie zebrane odpady komunalne będą ulegające biodegradacji, będą odbierane raz w miesiącu, Zgodnie z ustawą z 13 września 1996 roku o utrzy- w II terminie odbierane raz w miesiącu Lipiec 02.07.2015 16.07.2015 odbioru, 2014 r. do 31 stycznia 2015 r., zawartego w cenie oleju napędowego wyko- w czwartki od 1 maja do 30 września, odpady te należy maniu porządku w gminach obowiązek odśnie- Sierpień 06.08.2015 20.08.2015 w ostatni dzień roboczy miesiąca, w następujące dni: Wrzesień 03.09.2015 17.09.2015 drugim »»od 1 sierpnia 2015 r. do 31 sierpnia 2015 r. wraz rzystywanego do produkcji rolnej są dostęp- wystawiać w swoich workach o pojemności do 60 żania chodnika, który bezpośrednio przylega do samochodem »»30 styczeń 2015 »»31 lipiec 2015 litrów, w następujące dni: Październik Brak odbioru 15.10.2015 z fakturami VAT (lub ich kopiami potwierdzonymi ne w Punkcie Obsługi Interesanta w godzinach ogrodzenia domu, należy do właściciela danej po- Listopad Brak odbioru 19.11.2015 »»27 luty 2015 »»31 sierpień 2015 »»14 maj 2015 »»13 sierpień 2015 za zgodność z oryginałem) stanowiącymi dowód pracy Urzędu oraz na stronie internetowej sesji. Właściciel musi także usuwać śnieg spod bra- Grudzień Brak odbioru 17.12.2015 zakupu oleju napędowego w okresie od 1 lutego »»31 marzec 2015 »»30 wrzesień 2015 »»11 czerwiec 2015 »»10 wrzesień 2015 Bychawa.pl. my wjazdowej, z połaci dachu domu, garażu, z da- 2015 r. do 31 lipca 2015 r. »»30 kwiecień 2015 »»30 październik 2015 »»16 lipiec 2015 Szczegółowe informacje na temat zwrotu moż- chu budynku gospodarczego i altany znajdującej »»29 maj 2015 »»30 listopad 2015 * W zabudowie wielorodzinnej harmonogram odbioru Limit zwrotu podatku akcyzowego w 2015 r. wy- na uzyskać w pokoju nr 22 lub pod nr tel. nieczystości stałych nie ulega zmianie. się na jego działce, jak również powinien strącać nosić będzie 81,70 zł × ilość ha użytków rolnych. 81 5660004 w. 17. »»30 czerwiec 2015 »»31 grudzień 2015 z dachu zwisające sople lodu.

Głos Ziemi Bychawskiej 6 1/2015 7 samorząd samorząd

pieniądze „„Elżbieta Dworak biegłym rewidentem Rada uchwaliła budżet Gminy Bychawa „„ 29 stycznia Rada Miejska w Bychawie podjęła DOCHODY - 27 713 813,81 zł WYDATKI - 27 479 152,81 zł „„Z ostatniej najważniejszą uchwałę w roku, tj. w sprawie budżetu. (w tym: bieżące 26 740 619,81 (w tym: bieżące - 25 526 265,51 chwili. Budowa Budżet, a więc plan dochodów i wydatków dla naszej zł; majątkowe 973 194 zł) zł; majątkowe 1 952 887,30 zł) gminy, na 2015 rok został pozytywnie zaopiniowany kanalizacji przez RIO w Lublinie. przy ulicach Wydatki Wyspiańskiego Dochody Admnistracja 3 343 821 zł i 11 Listopada Podatki lokalne, opłata 13% targowa, opłata za odpady 29 stycznia Urząd komunalne 4 478 608 zł Pomoc społeczna Marszałkowski w Lublinie 17% 5 489 290 zł Dotacje 22% poinformował Urząd 5 315 771 zł Marek Matysek/UM Bychawa

© 20% Miejski w Bychawie © o przyznaniu środków Na wstępie trzeba pogratulować p. Elżbiecie Dworak, Gospodarka komunalna która jest skarbnikiem Gminy Bychawa (głównym 1 960 666 zł w wysokości 591 986,90 zł księgowym budżetu), wielkiego zapału w podnosze- 8% na budowę kanalizacji niu kwalifikacji zawodowych oraz cierpliwości i wy- Udziały w podatkach trwałości w uzyskaniu tytułu. budżetu państwa Pozostałe sanitarnej w rejonie 4 021 295 zł 1 141 236 zł Biegły rewident to osoba uprawniona do kontrolo- 15% 4% Podzamcza w Bychawie. waniu m.in. sprawozdań finansowych dużych firm Oświata i wychowanie Inwestycją zostaną objęte i spółek. Aby nim zostać, należy zdać m.in. dziesięć 11 882 692 zł 47% ulice Wyspiańskiego i 11 pisemnych egzaminów, odbyć dwuletnią aplikację, Subwencje Kultura 11 803 328 zł 889 631 zł zdać egzamin dyplomowy i złożyć ślubowanie. 44% Pozostałe dochody Listopada. 604 156 zł 3% – Egzaminy zaczęłam zdawać we wrześniu 2009 roku, 2% Tak znaczne środki finansowe udało się pozy- a zakończyłam w grudniu 2013 roku. Obejmowały skać jeszcze ze starego RPO WL na lata 2007- wszystkie dziedziny – ekonomię, rachunkowość, pra- Inne podatki i opłaty Odsetki od kredytów oraz 2013 w ramach Działania 6.1 Ochrona i kształ- 510 832 zł Transport pożyczek wo i przepisy podatkowe. W trakcie, odbyłam tak- 2% 359 265 zł 453 760 zł towania środowiska Kategoria I Gospodarka że dwa lata aplikacji, która polegała na prowadze- 1% 2% wodno-ściekowa RPO WL 2007-2013. Łączne niu kontroli w dużych lubelskich spółkach akcyjnych zaplanowane nakłady na realizację tego zada- i wydawaniu opinii o ich sytuacji finansowej i mająt- Plan nia to 756 024 zł. Inwestycje w 2015 roku wydatków kowej. Badałam m. in. lubelskie uczelnie (AM, UMCS, Zabezpieczenie wąwozu wraz (zł) z odbudową drogi w miejscowości 40 000,00 UP), spółkę Wikana S.A., Lubelskie Przedsiębiorstwo Budowa wodociągu w Bychawce Zaraszów – udział własny Trzeciej 17 000,00 Energetyki Cieplnej, Chemię Lublin SA – opowiada E. Wykonanie centralnego ogrzewania Projekt budowy chodnika w oddziale przedszkola w Zdrapach 10 783,00 Dworak. w miejscowości Gałęzów – droga 45 000,00 – środki funduszu sołeckiego „„Nowe pojazdy dla Zespołu Szkół im. ks. A. Kwiatkowskiego Po egzaminach i odbyciu aplikacji, gdy kandydat na wojewódzka - pomoc rzeczowa Modernizacja oczyszczalni ścieków 19 stycznia na placu przed Zespołem Szkół im. ks. Utworzenie miejsc postojowych 135 000,00 – zakup kotła, wyłączników 42 400,00 rewidenta spełni już wszystkie kryteria, zostaje do- przy ul. Partyzantów w Bychawie i agregatora A. Kwiatkowskiego odbyło się uroczyste przekaza- puszczony do egzaminu dyplomowego. Przebudowa ulicy Ks. D. Maja Budowa kanalizacji sanitarnej nie dwóch samochodów zakupionych ze środków w Bychawie 92 000,00 74 940,00 – Wyznaczono mi termin egzaminu dyplomowego w ul. Armii Krajowej Powiatu Lubelskiego przy wsparciu Państwowego Modernizacja drogi dojazdowej do Budowa wodociągu na 10 grudnia. Odbył się, podobnie jak wszystkie gruntów rolnych w miejscowości 50 000,00 w ul. 11 Listopada 14 000,00 Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. poprzednie egzaminy, w Warszawie. Był to bardzo Olszowiec-Kolonia Wykonanie oświetlenia przy Kupiono nowego busa Volkswagena Caravelle TDI Budowa chodnika ul. G. 20 000,00 drodze w Starej Wsi Trzeciej środki 9 000,00 trudny egzamin – mówi. – Ale teraz już tylko cze- Roweckiego w Bychawie funduszu sołeckiego do przewozu uczniów niepełnosprawnych uczęsz- kam na złożenie ślubowania oraz wpis na listę bie- Budowa dróg w osiedlu Nad doliną 100 000,00 Wykonanie oświetlenia przy drodze czających do szkoły oraz używany autobus SETRA. głych rewidentów prowadzonych przez Krajową Izbę Przebudowa drogi gminnej – ul. w miejscowości Zadębie środki 9 526,59 Symboliczną wstęgę do nowo zakupionych pojaz- Armii Krajowej w Bychawie 20 000,00 funduszu sołeckiego Biegłych Rewidentów. dokończenie budowy chodnika Wykonanie oświetlenia przy drodze dów przecięli: starosta lubelski p. Paweł Pikula, Nie jest łatwo zostać biegłym rewidentem, ale gdy Modernizacja chodnika – ulica 15 000,00 w Bychawce Trzeciej projekt – 8 000,00 dyrektor szkoły p. Henryk Dudziak oraz Łukasz Sikorskiego w Bychawie środki funduszy sołeckich się to uda, to zyskuje się jeden z najbardziej cenio- Dokumentacja przebudowy drogi Krzysztoń, ucz. kl. II gimnazjum reprezentujący 7 000,00 Zakup karuzeli – wyposażenie placu nych obecnie zawodów finansowych. Biegły re- w miejscowości Romanów zabaw w Kolonii Woli Dużej środki 4 758,00 Samorząd Uczniowski Szkoły. funduszu sołeckiego wident to też osoba publicznego zaufania. Swoje Dokumentacja przebudowy drogi 5 166,27 Uroczystość odbyła się przy udziale zaproszonych w miejscowości Osowa Modernizacja Centrum Kultury potwierdzone certyfikatem umiejętności i rozle- Wiejskiej w m. Wola Duża roboty 7 000,00 gości: przedstawicieli Urzędu Marszałkowskiego Dokumentacja przebudowy drogi 12 199,52 głą wiedzę z zakresu rachunkowości pani Dworak w miejscowości Wandzin uzupełniające w Lublinie, Starostwa Powiatowego, władz Bychawy Dokumentacja modernizacji drogi Wykonanie ogrodzenia wokół na pewno wykorzysta w swojej pracy w Urzędzie 8 589,92 budynku Centrum Kultury Wiejskiej oraz zaprzyjaźnionych wójtów okolicznych gmin. w miejscowości Wincentówek 9 500,00 Miejskim w Bychawie. Zabezpieczenie wąwozu wraz w Woli Dużej – środki funduszu mg/UM Monika Głazik/UM Bychawa z odbudową drogi w miejscowości 40 000,00 sołeckiego © mg/UM © Bychawka Trzecia - udział własny Budowa drogi Józwów - Dębina 400 000,00

Głos Ziemi Bychawskiej 8 1/2015 9 mieszkańcy mieszkańcy

„„Pomoc dla Kornelii ludzie Wpłaty na operację Kornelii prosimy kierować na konto Szansa dla Kornelii na krok do przodu „„17-letnia nr 15 1060 0076 0000 3310 – Nauczyciele na każdej lekcji mnie pytają Poza tym lubi czytać książki i układać puzzle. niepełnosprawna – mówi. Lubi też ćwiczyć, ale z rehabilitantką p. Sylwią 0018 261. Trudno się dziwić, Kornelia musi być zawsze z Lublina, która co tydzień przyjeżdża do FUNDACJA DZIECIOM „ZDĄŻYĆ Z POMOCĄ” ruchowo bychawianka, przygotowana, jeśli lekcje odbywa sam na sam Kornelii na prywatne zajęcia. Ponadto, Kornelia ul. Łomiańska 5, 01-685 Warszawa, tytułem: 10197 Kornelia Sowiło ma z nauczycielem. jeździ do Lublina na Biofeedbek oraz RSA, czy- Sowiło Kornelia – darowizna na pomoc i ochronę niewiele czasu, by Naukę przerywają częste wizyty na Oddziale li naukę prawidłowego oddychania. Niestety, zdrowia. Rehabilitacji w Dziecięcym Szpitalu przy ul. wszystkie dodatkowe ćwiczenia prowadzone zebrać 160 tys. zł na Chodźki w Lublinie, które zazwyczaj trwają poza szpitalem kosztują. zabieg w Stanach. trzy tygodnie. Bywa, że Kornelia sześć miesię- – Środki, które mamy z 1 %, tj. ok. 6 tys. zł cy chodzi do szkoły, a resztę spędza w szpitalu rocznie, wystarczają nam tylko na dojazdy. Jeśli się to nie i na turnusach rehabilitacyjnych. Dzień przed Dobrze byłoby mieć jakąś zaprzyjaźnioną, dużą uda, to operację Wigilią też wróciła ze szpitala. i dobrze prosperującą firmę, która przeznaczy- zaplanowaną na Dlatego Kornelia trzyletni program gimnazjum łaby podatek dla Kornelii – marzy p. Stefania. realizuje już piąty rok. Pani Stefania mówi, że Prawda jest taka, że nasze środowisko bychaw- 10 kwietnia, trzeba szkoła nie ucieknie, a młodość, kiedy ćwiczenia skie (i osoby fizyczne, i firmy) nie zawsze prze- będzie przełożyć. są najbardziej skuteczne, trzeba wykorzystać. – kazuje 1 % potrzebującym mieszkańcom gmi- Im dłużej będziesz chodziła do szkoły, tym dłu- ny; bywa że, pieniądze trafiają do dobrze rekla- Na razie na koncie żej będziesz młoda, Kornelio – śmieje się. mujących się dużych fundacji i stowarzyszeń, Kornelii prowadzonym jest ogromny – 160 tys. zł, a z przelotem i po- kwota nie będzie potężna, to wtedy wezmę po- Przez lata Kornelia w szpitalu przebywała ra- które często nie prowadzą działalności pożytku przez Fundację „Zdążyć bytem w USA może zamknąć się nawet w kwo- życzkę w banku – mówi matka. zem z mamą. Teraz radzi sobie już sama. publicznego w samej Bychawie. cie 200 tys. zł. Jeśli dobrzy ludzie nie pomo- Wyjazdy nie ułatwiają kontaktów z rówieśnika- z Pomocą”, znajduje się gą, pani Stefania – mama Kornelii, sama nie mi, tu w Bychawie. Gdy Kornelii nie ma tygo- 30 tys. zł. da rady. Kornelia przez całą szkołę podstawową chodziła dniami w domu, koleżanki przestają przycho- Brakuje co najmniej stu trzydziestu tysięcy, Stefania Sowiło nawiązała kontakt z ww. szpi- doSzkoła, szkoły wnauka, Bychawie. ćwiczenia, To było dla szpital…niej bardzo dzić. Owszem, na turnusach i w szpitalu można żebyBychawa pomóc dla Kornelii. Kornelii Mieszkańców w gminie Operacja, której chce się podjąć zespół Doktora talem, dzięki fundacjom „Zdążyć z Pomocą” dobre, gdyż miała kontakt z rówieśnikami. Ale poznać wiele osób i to z całej Polski. Ale są to mamy 12 tysięcy, więc… gdyby każdy z nas ofia- T.S. Parka ze szpitala Washington University i „Dar Serca”. do szkoły chodziła z nią także jej mama. Dwa, raczej krótkotrwałe znajomości… Kornelia ma rował 10 zł, to udałoby się zebrać całą potrzeb- Marek Matysek © School of Medicine w St. Louis z w Stanach Kornelia bardzo boi się operacji, która będzie trzy razy dziennie, by pomóc córce choćby przy więc wielu znajomych, ale tylko na Facebooku. ną sumę! © Zjednoczonych, daje Kornelii nadzieję na cho- pierwszą w jej życiu. Matka ją pociesza, że wizytach w toalecie. Mimo, że mieszka blisko, Bardzo lubi język angielski. Pani mówi, że nie- Obecnie Kornelia ma już kartę do szpitala Można też przekazać 1 % podatku. Wystarczy dzenie. Operacja ma polegać na przecięciu jed- mimo strachu i bólu będzie to taki wyjątkowy było to dla niej męczące. źle sobie z nim radzi. W pracy tłumacza spraw- w Saint Louis, która jest niezbędna, by ubiegać w rozliczeniu rocznym wpisać: KRS: 0000037904, nego z nerwów, dzięki czemu powinna ustą- czas – wszyscy będą się o nią martwić i py- Obecnie Kornelia jest uczennicą III kla- ność fizyczna nie jest niezbędna, może więc jest się o wizę. Oczywiście wniosek składa się języ- a w polu „INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE”: 10197 pić spastyczność (napięcie nerwowe), która tać o zdrowie. A o Kornelii będą myśleć chyba sy Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny to dobry pomysł na przyszłość? Zwłaszcza, że ku angielskim, ale nie powinno być problemu Sowiło Kornelia. uniemożliwia Kornelii samodzielne porusza- wszyscy mieszkańcy gminy Bychawa. w Bychawie. Obie z mamą zdecydowały o wy- Kornelia znakomicie odnajduje się w przestrze- z jej otrzymaniem. Mając nadzieję, że cała ta hi- Kontakt i dodatkowe informacje: nie się. W Polsce odnotowano już kilkanaście Co będzie, jeśli nie uda się uzbierać całej borze nauczania indywidualnego. Teraz, trzy ni internetowej. Przy korzystaniu z laptopa storia zakończy się dobrze, czyli znajdą się pie- Stefania Sowiło przypadków takich operacji, które zakończyły kwoty? razy w tygodniu przychodzą do niej nauczyciele, sprawnie korzysta z touchpada. A portale spo- niądze na operację, mama Kornelii planuje już ul. Ściegiennego 13 się powodzeniem. Jest więc dla Kornelii szan- – Wtedy, niestety, przełożymy operację na inny, którzy prowadzą normalne lekcje, np. w ponie- łecznościowe to dla niej żadna tajemnica. wyjście do fotografa. Kornelii trzeba zrobić zdję- 23-100 Bychawa sa, że po operacji i miesiącach ćwiczeń będzie bardziej odległy termin. Chyba, że brakująca działki Kornelia ma lekcje języka angielskiego, – Przesadza z ilością czasu spędzanego przy cie do wizy. tel.: 724 386 196 mogła chodzić. Niestety, koszt samego zabiegu jęz. polskiego, geografii i matematyki. komputerze – skarży się na córkę mama. Monika Głazik/UM

„„Podziękowanie „„Również Stara Wieś chce pomóc Kornelii W dniach 14-25 stycznia 2015 roku społeczność Wiktoria Kania, Julia Kusa, Andżelika Sawicka, Julia Sulowska, Julia Walczak, Ostatnie dwa miesiące uczniom klas I i III Szkoły Pomóżmy Kornelii i jej mamie zdobyć fundu- Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie Karol Tudrujek, Aleksandra Sawicka, Patryk Mańkowski, Marcin Rzucidło, Michał Podstawowej w Starej Wsi Drugiej na długo utkwią sze na zabieg, który odmieni życie tych dzielnych Ignatowski, Karolina Murak, Daniel Kowalski, Mikołaj Kniaź, Tomasz Madej, Kinga w pamięci. dziewczyn. zorganizowała – w ramach akcji „Pomóżmy Kornelii” Tylus, Adrianna Ziętek, Michał Straszewski, Konrad Rożenek, Roksana Bork, W tym okresie dzieci przygotowywały się do jase- My, jako starowiejska społeczność przekazaliśmy zbiórkę pieniędzy na operację neurochirurgiczną. Monika Duda, Karolina Szafran, Oliwia Wach, Adrian Żak, Ernest Multan, Klaudia łek. Każde z nich do swojej roli podeszło z wielkim kwotę 2529 zł. Planujemy jeszcze loterię fantową Uczniowie naszej szkoły wsparli koleżankę, kupując bilet na dyskotekę charyta- Baran, Dominika Maj, Weronika Koper, Magdalena Moląg, Monika Klimek, zaangażowaniem. 19 grudnia uczniowie wystąpili i kawiarenkę z wypiekami pań nauczycielek w cza- tywną i zbierając pieniądze po mszach św. w kościołach w Bychawie, Bychawce Natalia Piwnicka, Dominika Winiarczyk, Konrad Dojutrek, Agata Zyguła, Agata przed społecznością szkolną oraz gośćmi zaproszo- sie zabawy choinkowej, z czego zyski przekażemy na i Woli Gałęzowskiej. Składamy serdeczne podziękowanie dla wszystkich, którzy Dworak, Aleksandra Liwak, Sylwia Wereńska, Karolina Pawlas, Patrycja Szwałek, nymi na spotkanie wigilijne. 6 stycznia gościli w ko- konto Kornelii. Włączymy się w organizację zabawy zaangażowali się w tych dniach w zbiórkę pieniędzy na rzecz Kornelii Sowiło: Marzena Ciupak, Piotr Kuś, absolwenci naszej szkoły: Anna Holweg, Aleksandra ściele, uświetniając Mszę w Święto Trzech Króli. charytatywnej. Księżom z parafii Bychawa, Bychawka, Wola Gałęzowska, chórowi „Cantata” Płaza, Marlena Zając, Monika Borowiecka, Jakub Rosołowski oraz nauczycie- Ale to nie koniec działalności uczniów w stro- Z pisemnymi prośbami o wsparcie dla gimnazja- z Opola Lubelskiego, chórowi Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny, kwestują- le: dyr. Bożena Toporowska, Elżbieta Korba, Beata Kot, Elżbieta Głąb, Weronika jach aniołów, królów, Maryi i Józefa. Chętne dzie- listki zwróciliśmy się do przyjaciół Szkoły, naszych cej młodzieży, a w szczególności hojnym darczyńcom. Jedynak, Renata Kryska, Agnieszka Drąg, Ewa Reszka, Elżbieta Flis, Henryka Łoś, ci pospieszyły z pomocą swojej starszej koleżance niezawodnych sponsorów oraz do firm i instytu- Zebraną kwotę 9866 złotych 39 groszy wpłacono na konto fundacji „Zdążyć z po- Magdalena Miszczak, Anna Duda, Anna Gajur, Amelia Dziurda-Multan, Marzena Kornelii Sowiło… cji na terenie naszej wsi, miasta Bychawa, a nawet mocą” tytułem wpłaty „Sowiło Kornelia 10197”. Pasztaleniec-Serafińska, Bogusław Golewski. dalej. Liczymy na pomoc czytelników „Głosu Ziemi W akcję czynnie włączyły się chóry „Cantata” z Opola Lubelskiego oraz Gimnazjum Za dobre serca i hojne datki dziękujemy, Bychawskiej” i wszystkich ludzi dobrej woli. nr 1 im. Obrońców Ojczyzny pod dyrekcją p. Krzysztofa Mendykowskiego. społeczność Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie Aktywnie w przedsięwzięciu wzięli udział uczniowie: Bartoszek, Jagoda Kamińska, oraz mama Kornelii – Stefania Sowiło

Głos Ziemi Bychawskiej 10 1/2015 11 mieszkańcy mieszkańcy

„„USC w Bychawie pięć dni w tygodniu, od poniedziałku do „Pedagogiczna” piątku. Akty małżeństw Ktoś kiedyś powiedział, że biblioteka jest jak Dossier 1. Stawski Łukasz i Kurek Joanna kobieta! Zapewne to stwierdzenie nie jest po- 2. Torba Tomasz i Dębska Dominika „„W wielkim budynku zbawione sensu. Kilka zabiegów kosmetycz- 3. Dojutrek Kamil i Grzesiak Ewelina na skrzyżowaniu nych, w postaci malowania ścian, okien, re- 4. Maziarz Jarosław i Rybaczek Joanna gałów, a także przemeblowania, nieco innego 5. Moroniak Paweł i Onyszko Monika ulic: Piłsudskiego oświetlenia, zastosowania gry kolorów i paru Akty zgonów i Lubelskiej mieści innych drobiazgów sprawiło, że „Pedagogiczna” Miejska Biblioteka Publiczna się kilka punktów wypiękniała, nabrała „rumieńców”, pojaśniała w Bychawie 1. Szewczyk Jan Stara Wieś Druga lat 55 i nadal szuka pomysłu na siebie. Biblioteka, 2. Kuśmirek Czesław Zaraszów lat 88 Oddział Pedagogiczny jak każda kobieta zmienia się, chce wyglą- 3. Widomska Marianna Bychawka Trzecia lat 88 handlowo-usługowych. ul. Lubelska 2 4. Kowalczyk Stefania Stara Wieś Trzecia lat 96 Od lat funkcjonowała dać pięknie, kusić i przyciągać… Niebawem 23-100 Bychawa 5. Krasoń Janina olszowiec lat 92 w miejsce starych, zniszczonych i przesta- 6. Łopucka Feliksa Gałęzów lat 94 tam również biblioteka rzałych książek pojawią się nowe, pełne wie- Miejska Biblioteka Publiczna 7. Pochwatka Marianna Stara Wieś Trzecia lat 87 8. Flis Zygmunt Gałęzów lat 86 pedagogiczna, dzy z różnych dziedzin, nie tylko z pedagogi- w Bychawie 9. Kanios Stanisława Stara Wieś Trzecia lat 75 będącą jeszcze ki i psychologii. Natomiast na półce z czasopi- Oddział Pedagogiczny 10. Skwarski Aleksander Bychawa lat 89 smami już stoją nowe numery poszukiwanych ul. Lubelska 2 11. Pałubska Janina Bychawa lat 80 do niedawna jedną tytułów. 12. Szydłowski Stanisław Zemborzyce Dolne lat 80 23-100 Bychawa Zapraszamy do odwiedzania, korzysta- 13. Ewa Grudzień Bychawa lat 55 z filii Wojewódzkiej Od września 2014 r., na mocy porozumienia I książki, i bibliotekarka się nie zmieniły. nia, a także do podpowiadania, jak jeszcze, bibliotekarz: Jolanta Przech Biblioteki zawartego przez samorząd województwa lu- Nadal Pani Jola wita uśmiechem wszystkich Waszym zdaniem, „Pedagogiczna” mogłaby się biblioteka czynna pn.-pt.: 9.00–17.00 Wyrazy głębokiego współczucia tel. 81 56 11 145 Panu Pedagogicznej im. KEN belskiego i Gminę Bychawa, „Pedagogiczna”, spragnionych wiedzy. zmienić… Marianowi Chałabisowi w Lublinie. jak zwykli ją nazywać Czytelnicy, stała się Co zatem się zmieniło? „Pedagogiczna” jest Barbara Cywińska, dyrektor Miejskiej [email protected] z powodu śmierci Oddziałem Pedagogicznym Miejskiej Biblioteki czynna o godzinę dłużej, tj. od 9.00 do 17.00, Biblioteki Publicznej w Bychawie MAMY Publicznej w Bychawie. składają burmistrz, kierownictwo „„Solary: rozpoczęły się odczyty energii i pracownicy Urzędu Miejskiego „„Uprawa warzyw na szóstkę. Bezpłatne „„Notariusz w Bychawie słonecznej szkolenie dla rolników Odczytów dokonuje Wiesław Prosimy o wyrozumiałość i udo- w Bychawie Burmistrz Bychawy, Lubelski Ośrodek Doradztwa »»ochrona upraw warzyw przed szkodnikami, Holweg, pracownik Urzędu stępnianie pomieszczeń, w któ- Szczere wyrazy współczucia Panu Rolniczego w Końskowoli oraz Zespół Doradztwa »»lokalizacja plantacji i wybór stanowiska uprawy. Miejskiego w Bychawie posiadają- rych znajduje się sterownik za- Ryszardowi Grudniowi Rolniczego w Bychawie zapraszają w dn. 17- Miejsce kursu: Lubelski Ośrodek Doradztwa cy identyfikator ze zdjęciem. wierający niezbędne dla projektu z powodu śmierci 18.02.2015 r. zainteresowanych rolników na bez- Rolniczego w Końskowoli przy ul. Pożowskiej 8. Będzie on również dokonywał dane, ponieważ jesteśmy zobo- ŻONY EWY płatne dwudniowe szkolenie: integrowana pro- Liczba miejsc ograniczona. Uczestnicy otrzymają przeglądu instalacji solarnej pod wiązani wykazać efekt ekologicz- składa dukcja roślin – rośliny warzywne. zwrot kosztów dojazdu, wyżywienie, nocleg. kątem prawidłowości jej działania ny, tj. ilość pozyskanej energii ze redakcja "GZB" W programie szkolenia m.in.: Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt oraz przyjmował zgłoszenia ewen- słońca, jako źródła energii odna- »»nawożenie upraw warzyw, z Zespołem Doradztwa Rolniczego w Bychawie: tualnych awarii. wialnej, przez okres pięciu lat od Szczere wyrazy współczucia »»ochrona upraw warzyw przed chwastami, p. Ewelina Markowska tel. 661 409 877. Z uwagi na nieobecność części rozliczenia finansowego projektu. Wiesław Holweg Panu »»ochrona upraw warzyw przed chorobami, mieszkańców w domach w ciągu Jednocześnie informujemy, że Mariuszowi Sawickiemu dnia, wizyty pracownika odbywać niewykonanie jakiegokolwiek jest naliczeniem dla beneficjenta oraz całej Rodzinie się będą również w godzinach po- warunku umowy o dofinanso- (Gminy Bychawa) korekty finanso- z powodu śmierci płudniowych i wieczornych oraz wanie ze środków UE, z które- wej przez instytucję wdrażającą. Monika Głazik/UM Bychawa © MAMY „„Ważne spotkanie dla rolników w soboty. go to skorzystaliśmy, zagrożone © składają Sąsiedzi w sprawie płatności bezpośrednich W styczniu w Bychawie została otwo- rzona kancelaria notarialna przy ul. Kierownik Biura Powiatowego ARiMR w Lublinie zaprasza na spotkanie Rynek 15, prowadzona przez not. „„Szkolenie informacyjne na temat płatności bezpośrednich w 2015 roku. „„W 2015 roku stawiamy na ekstrawagancję Jakuba Małyskę. Czynna od poniedział- W programie: ku do piątku w godz. 8.30-16.00, tel. z produkcji roślinnej Ekstrawagancje dla Mola, te kto lubi czytać, szukać nowych smaków, a przy tym ma 81 475 48 18. »»Najistotniejsze zmiany w systemie płatności bezpośrednich od 2015 roku – katalog płatności (jednolita płatność literackie, i te kulinarne, są odrobinę fantazji. To głównie Państwa fantazja będzie W związku z powyższym, stosow- W dn. 27.02.2015 r. zapraszamy zainteresowanych obszarowa, płatność za zazielenienie, płatność dla młodych rolników, płatność dodatkowa, płatności związane tematem kolejnej edycji znanego potrzebna, żeby znaleźć odpowiednią recepturę, za- nie do Rozporządzenia Ministra rolników szkolenie: integrowana ochrona zbóż i pro- z produkcją, płatności w ramach przejściowego wsparcia krajowego), system dla gospodarstw oraz wymogi, któ- prezentować ją z fantazją, a danie przyrządzić. Realny Sprawiedliwości w sprawie sporządza- dukcja zwierzęca, w tym hodowla krów. Wszystkich rych spełnienie będzie warunkowało przyznanie rolnikowi poszczególnych płatności). Czytelnikom konkursu. kształt i smak literackim opisom będziemy nadawać nia niektórych poświadczeń przez or- zainteresowanych prosimy o kontakt z Zespołem »»Wypełnianie wniosków o przyznanie płatności w 2015 r. Tradycyjnie w literaturze pięknej szukamy niebanal- w pierwszy dzień kalendarzowej wiosny podczas im- gany samorządu terytorialnego i banki, Doradztwa Rolniczego w Bychawie: p. Maria Jarzyna »»Program Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2014-2020 – proponowane działania. nych receptur na danie, napój, deser, przekąskę. Kto prezy finałowej, podsumowującej i zamykającej kon- w celu poświadczenia własnoręczności tel. 697 396 748. Spotkanie odbędzie się w dniu 12.02.2015 r. w sali konferencyjnej UM w Bychawie o godz. 10.00. potrafi sam może chwycić za pióro i napisać utwór kurs. Biblioteczne księgozbiory są pełne smaków god- podpisu należy zgłosić się do kancelarii własny (wiersz, opowiadanie, a nawet powieść z wąt- nych „molowego” podniebienia. notarialnej. kami kulinarnymi). Do konkursu zapraszamy każdego, [email protected]

Głos Ziemi Bychawskiej 12 1/2015 13 mieszkańcy mieszkańcy

konkurs fotograficzny Kalendarz Gminy Bychawa 2016 „„Szlachetna Paczka „„Do końca 2015 roku I ETAP II ETAP III ETAP Kolejny rok niewielka grupka potrwa konkurs Komisja konkursowa typuje 10 Internauci oddają głos na ulubione Zdjęcie z największą liczbą zdjęć z nadesłanych na dany zdjęcie miesiąca na stronie oddanych głosów trafia do bychawian wzięła udział w tej fotograficzny ogłoszony miesiąc www.bychawa.pl kalendarza akcji, dołączając do grupy przez Burmistrza młodzieży z Lublina. Bychawy. Adresowany W roku 2000 w Krakowie ks. Jacek Wiosna Stryczek z grupą studentów zrobili paczkę i ofiarowali ją po- jest do mieszkańców trzebującej rodzinie. Taki był początek Szlachetnej gminy Bychawa oraz Paczki. W ciągu minionych lat akcja nabrała rozma- odwiedzających chu. W wielu miastach, a także pośród wiejskich społeczności organizowana jest zbiórka na rzecz ak- gminę turystów. cji. W grudniu 2014 roku paczka działała w 570 rejo- W ciągu 12 miesięcy nach całego kraju. FOTOGRAFICZNY W Bychawie zebraliśmy dość sporą ilość pieniędzy, wybierzemy 12 zdjęć za które kupiliśmy pralkę automatyczną, środki czy- do kalendarza Gminy Kalendarz Gminy Bychawa 2016 stości i kosmetyki. Pięknie zapakowane prezenty Bychawa na 2016 rok. zawieziono do magazynu w Lublinie na Czechowie, np. STYCZEŃ. W wiadomości należy podać - skąd razem z rzeczami przygotowanymi przez gru- Zgłoszone do konkursu zdjęcia powinny być imię i nazwisko autora, adres zamieszkania, kalendarz pę lubelskiej młodzieży, paczka powędrowała do tematycznie związane z Gminą Bychawa. telefon kontaktowy oraz dołączyć krótki opis JakSpośród wybierzemy zdjęć przesłanych zdjęcie w danym miesią miesiącu zdjęcia przysłane do głosowanie do w formacie A2 potrzebującej rodziny. Ta rodzina, to młoda matka Mogą przedstawiać miejsca, osoby (za ich zgo- zdjęcia. Parametry zdjęć w wersji elektronicz- ca?komisja konkursowa wybierze do oceny inter- końca stycznia 2015 20 lutego 2015 12 kart samotnie wychowująca dwójkę dzieci. dą) lub wydarzenia. Warunkiem uczestnictwa nej: format JPG, rozmiar minimum 10 MPx, netowej dziesięć najlepszych. Spośród nich in- Uważam, że Szlachetna Paczka powinna mieć swój w konkursie jest przesłanie fotografii drogą tj. zdjęcie powinno posiadać wymiar minimum ternauci wybiorą jedno, które zostanie opubli- mały sztab w naszej gminie. Jestem przekonana że elektroniczną na adres: [email protected]. 2600 pikseli na krótszym boku. Dostarczone kowane w Kalendarzu Gminy Bychawa 2016. jest na naszym terenie wiele rodzin lub osób samot- W tytule e-maila należy wpisać: „Kalendarz zdjęcia muszą być wolne od praw osób trze- nych, których sytuacja materialna nie pozwala na Gminy Bychawa 2016” oraz nazwę zdjęcia cich i w całości stanowić własność Uczestnika. normalną egzystencję. Bieda jest nieszczęściem, które czasami spada na człowieka przypadkiem. Aby podnieść się z biedy „„I w Bychawie można już skorzystać z dobroczynnej sauny! potrzeba zmiany świadomości do wejścia w nowe „„Ośrodek Pomocy Społecznej dziękuje! życie. W 2014 r. już po raz 18. podziękowania dyrekcji, pracownikom i uczniom: Od grudnia pływalnia przy Zespole Szkół Ta paczka ma właśnie takie zadanie. Szkoły Podstawowej w Bychawie, Gimnazjum im. ks. A. Kwiatkowskiego poszerzyła swoją ofertę Bardzo serdecznie dziękuję za finansową po- Ośrodek Pomocy Społecznej nr 1 im. Obrońców Ojczyzny w Bychawie, Szkoły moc przedsiębiorcom: Mariuszowi, Markowi, Uli w Bychawie włączył się w akcję Podstawowej im. Zofii Przewłockiej w Woli o saunę suchą. Czynna jest codzienne w godzinach i Marcinowi, Grześkowi, Marcie i policjantom z ko- charytatywną Pomóż Dzieciom Gałęzowskiej, Szkoły Podstawowej w Starej Wsi od 16.00-19.00. misariatu w Bychawie, Pani Ani i Pani Małgosi, Drugiej, Szkoły Podstawowej im. K. Koźmiana W tej chwili nie ma jeszcze wielkiego zainteresowania sauną, prawdopodob- Jankowi oraz Staśkowi, który kolejny raz angażuje Przetrwać Zimę, podczas której w Bychawce, ZS im. Ks. A Kwiatkowskiego nie mieszkańcy po prostu nie wiedzą, że jest. Korzysta z niej regularnie kilka naszą mała społeczność do udziału w tak pięknej zbierane były dary na rzecz w Bychawie oraz p. dyrektorowi i pracownikom tych samych osób. Ale gdyby reakcją na nasz artykuł był nagły boom na saunę akcji, jaką jest Szlachetna Paczka. potrzebujących rodzin z dziećmi. BCK, a także wolontariuszom i darczyńcom za zaan- – czego Szkole szczerze życzymy – to informujemy, że jednocześnie korzystać Magdalena Bancerz gażowanie i aktywne wsparcie akcji. z niej może 6-8 osób. Zbiórka trwała od 27 listopada do 18 grudnia. Napawa optymizmem fakt, że społeczność lokal- Trzeba pamiętać, że po pobycie w saunie bierze się kąpiel w chłodnej wodzie. W dniu 14 grudnia w Bychawskim Centrum Kultury na jest chętna do niesienia pomocy potrzebującym Dlatego dobrze jest np. po 15-minutowej sesji w saunie skorzystać z kąpieli w ramach Akcji odbył się koncert charytatywny mieszkańcom własnej gminy, że młodzież czynnie w basenie. Cykle można powtarzać. Samo korzystanie z sauny bez basenu pt. Świąteczny spektakl taneczny, na który biletem uczestniczy w zbiórkach darów. kosztuje 8 zł, natomiast chyba najlepiej opłaca się wykupienie 1,5 godziny ba- Monika Głazik/UM Bychawa © PRZEPROSINY wstępu były trwałe produkty żywnościowe, środki Serdeczne podziękowania kierujemy także do ro- senu i sauny razem za 16 zł. © czystości i higieny osobistej, książki, słodycze, za- dziny oraz instytucji z terenu gminy Bychawa, któ- Ogólnym wskazaniem do korzystania z sauny jest poprawa wydolności orga- Z mojej winy w numerze 12/2014 „Głosu Ziemi bawki itp. rzy anonimowo za pośrednictwem Ośrodka przeka- nizmu (podnosi wydolność w sportach wytrzymałościowych, poprawia stan Zapraszamy również do korzystania z basenu, Bychawskiej” nie został opublikowany tekst życzeń Podczas trwania koncertu udało się zebrać 127,9 kg zali paczki żywnościowe dwóm rodzinom. zdrowia i hartuje). Warto z niej korzystać w różnych chorobach. Ale jest też który jest czynny od poniedziałku do piątku świątecznych od dyrektora Zespołu Szkół im. ks. A. żywności. W akcję włączyły się także okoliczne Szef Sztabu nr 435/2014 mgr Marta Nakielska, sporo przeciwwskazań, z którymi trzeba się zapoznać. do godz. 19.00, sobota: 15.15 – 19.00 (18.15 Kwiatkowskiego p. Henryka Dudziaka dla mieszkań- szkoły, dzięki zebranym i przekazanym do Ośrodka starszy specjalista pracy socjalnej ostatnie wejście), niedziela: 15.15 – 19.45 (19.00 ców Gminy Bychawa. Licząc na dalszą udaną współ- przez nie darom, pomoc w formie paczek żywno- pracę, proszę Autora o przyjęcie stosownych prze- ściowych w okresie przedświątecznym otrzymało ostatnie wejście). Ceny biletów za 45 minut: 5 zł prosin z mojej strony. 76 rodzin z dziećmi z gminy Bychawa. ulgowy, 8 zł normalny. Wejścia: godz. 15.15, 16.00, Monika Głazik, redaktor naczelna „GZB” W akcję zaangażowanych było wiele osób. 16.45, 17.30, 18.15, 19.00 (w niedziele). Jako szef sztabu pragnę złożyć serdeczne

Głos Ziemi Bychawskiej 14 1/2015 15 mieszkańcy historia

redaguje „„Ania została dawcą… włosów BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE Czternastoletnia Anna Pastucha ze Starej Wsi pozwoliła sobie Dawna Bychawa w wirtualnym świecie obciąć włosy, piękne, gęste „„19 grudnia miał swój „„Uwaga i długie do pasa. Dołączyła do na złodzieja akcji charytatywnej „Włosem finał projekt „Wirtualna w sklepie! w raka” zorganizowanej przez Bychawa”. Pod takim hasłem przebiegały Chcielibyśmy ostrzec Stowarzyszenie „Mówimy naszych mieszkańców. NIEboRakowi”. bowiem XVII już Ania jest uczennicą klasy II Gimnazjum nr 2 w ZS im. Spotkania Regionalne 22 stycznia br. jedna ks. A. Kwiatkowskiego. Jako jedyna osoba z naszej z mieszkanek Bychawy, gminy 14 stycznia dołączyła do prowadzonej w grud- Bychawa 2014, będące p. Krystyna została niu i styczniu w Lublinie akcji. Z jej obciętych włosów podsumowaniem okradziona podczas powstanie naturalna peruka, która zostanie nieod- długofalowego Roman Rusinek Marek Matysek/UM Bychawa płatnie przekazana jakiemuś choremu dziecku po © © © zakupów. chemioterapii. © przedsięwzięcia. mógłby to zrobić najlepiej. Interesującą okład- przystąpili uczniowie Gimnazjum nr 1 im. Ukradziono jej portfel z torby, którą, jak „„Czy planowałaś ścięcie włosów? „„Czy to było tylko obcięcie? Już od lat w grudniu odbywają się Spotkania kę i skład publikacji wykonał Marek Matysek. Obrońców Ojczyzny, którzy chętnie wzięli udział wielu klientów woziła w wózku. W pewnej Długie włosy miałam od zawsze i nie planowałam na Było również modelowanie. Na osłodę zaś podano Regionalne organizowane przez Zarząd Bibliografia będzie na pewno wykorzystana w zajęciach pozalekcyjnych z modelowania chwili pewna kobieta poprosiła p. Krystynę razie ich ścięcia. Ale gdy w telewizji usłyszałam o ak- babeczki. Bychawskiego Towarzystwa Regionalnego, dzię- przez młodzież uczącą się i studentów piszą- komputerowego prowadzonych przez Jakuba o radę przy zakupie zupy w słoiku. W ten cji, to pomyślałam, że w sumie dzieciom włosy się „„Taki dodatek regeneracyjny? Jak czekolada po oddaniu ki finansowemu wsparciu Gminy Bychawa oraz cych swoje prace licencjackie czy magisterskie. dzięki uprzejmości dyrekcji Gimnazjum i za- sposób odwrócono jej uwagę od wózka. przydadzą, a mi przecież odrosną. Decyzję podjęłam krwi… Ile osób „oddało” tego dnia włosy? bezinteresownej pomocy pracowników Miejskiej Wystąpienie bohaterki bibliografii i jej autorki angażowaniu nauczycieli: A. Chrzanowskiego Przy kasie okazało się, że niestety w torbie od razu. Poszukałam informacji na Facebooku i zgło- Nie wiem dokładnie ile, ale chyba około stu. Tyle po- Biblioteki Publicznej i Bychawskiego Centrum urozmaiciły fraszki i literackie powiastki au- i B. Golewskiego. Ukoronowaniem zajęć był po- nie ma już portfela – zginęła spora kwota siłam się telefonicznie. I pilnowałam terminu. dawały media. Kultury. torstwa M. Dębowczyk odczytane z wdziękiem kaz modeli zwycięzców (pierwsze trzy miejsca) pieniędzy i dokumenty. Wg pani Krystyny „„Podobno ludzkie włosy rosną średnio w tempie ok. 1 „„Czy znasz wartość swoich ściętych włosów? Na regionalną tegoroczną imprezę, tym ra- i fantazją przez Agnieszkę Chemperek oraz i wyróżnionych: zdarzenie mogło być zarejestrowane przez cm na miesiąc. By włosy miały 60 cm będziesz musiała Nie mam pojęcia, ile są warte. zem zorganizowaną w godzinach popołu- Marka Kunę. W przerwie obie panie (Maria 1. Michał Reszka (model domu przy ul. Armii sklepowy monitoring. Sprawę zgłosiła na poczekać ok. 5 lat… Dopiero na studniówkę będą goto- „„Myślę, że dużo. W Internecie jest sporo ogłoszeń od dniowych przybyli członkowie BTR, nie tylko Dębowczyk i Elżbieta Winiarczyk) miały okazję Krajowej 69), 2. Julia Sądej (model domu i go- policję. we :) osób, które kupują włosy. Dlatego jesteśmy pod wraże- z Bychawy, ale też spoza jej granic – z Lublina do składania autografów. spodarstwa przy ul. Armii Krajowej 33), 3. Olga Prosimy mieszkańców o ostrożność. Nic nie szkodzi, decyzji nie żałuję. Obcinanie włosów niem Twojej decyzji i bardzo Cię podziwiamy. i z Kazimierza n. Wisłą, miejscowi sympa- Sylwia Stachyra – studentka etnologii II stop- Łopucka (model domu przy ul. 11 Listopada Pieniądze, telefon i dokumenty lepiej trzy- nie boli :) A tym dzieciom być może włosy wcale nie Każdy może oddać włosy, wystarczy, żeby nie były tycy naszego stowarzyszenia oraz młodzież nia dokonała podsumowania podwójnej in- 48), 4. Rafał Bednarz (model domu przy ul. mać przy sobie i nie zostawiać w torbie, odrosną. Jest mi też teraz dużo wygodniej. Wystarczy, tlenione. Mogą być nawet farbowane. Warto poma- z Gimnazjum nr 1 im. Obrońców Ojczyzny ra- wentaryzacji: eksponatów Bychawskiej Izby Lubelskiej 18), 5. Michał Kryk (model domu a torby, broń Boże, w wózku. że umyję włosy i ułożę susząc, i gotowe! gać innym, choćby dla swojej satysfakcji. zem z dyr. Bożeną Toporowską i opiekunem B. Regionalnej oraz drewnianej zabudowy mia- przy ul. 11 Listopada 32/34), 6. Oskar Mituła „„Gdzie włosy zostały ścięte? rozmawiała Monika Głazik Golewskim. Uczniom towarzyszyli też rodzi- sta i gminy Bychawa. Czytelnicy „Głosu Ziemi (model domu przy ul. Rataja 4), 7. Damian W Lublinie trzy zakłady fryzjerskie przyłaczyły się do ce. Urząd Miejski w Bychawie reprezentowali Bychawskiej” już wcześniej dowiedzieli się o po- Zawiślak (model domu przy ul. Partyzantów akcji „Włosem w raka”. Ja obcinałam włosy w zakła- burmistrz Janusz Urban i naczelnik Wydziału bycie studentów etnologii, którzy w ramach 30). dzie przy ul. Łabędziej. Oświaty p. Agnieszka Szacoń. obozu naukowego dokonali pisemnej rejestracji Uczniowie otrzymali atrakcyjne nagrody. Tegoroczne spotkania otworzyła promocja nowej starej, wiejskiej zabudowy z terenu całej gminy. Z problematyką spotkań współgrała wystawa publikacji wydanej przez BTR przy współpra- Cieszy też osobiste zaangażowanie pani Sylwii, Bychawa na mapach dawnych i współczesnych cy Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bychawie: która w czasie wakacji podjęła się inwentaryza- wykonana przez Jakuba Kunę oraz Tomasza Z małą ojczyzną w sercu – bibliografia publika- cji eksponatów naszego miejscowego, etnogra- Hanaja. „„BychawaPL na YouTube: oglądajcie, subujcie, oceniajcie, komentujcie cji regionalnych Marii Dębowczyk. Pozycja ta ficznego muzeum. Zostały one opisane i sfoto- Na koniec zgromadzona w sali publiczność jest swego rodzaju hołdem złożonym niezwy- grafowane. Materiały te posłużą w niedalekiej mogła z niekłamaną przyjemnością obejrzeć Zapraszamy do oglądania hubalBychawa, rgr62, Jakub Kuna, Marek Matysek, kle płodnej piśmienniczo regionalistce (250 przyszłości do stworzenia profesjonalnego ka- efekt końcowy projektu – makietę WIRTUALNA youtubowego kanału Grzegorz Kowalski. wytworów dokumentujących przeszłość i wie- talogu złożonego z kart zawierających sygna- BYCHAWA 1938. [od red.: aktualny stan pra- BychawaPL prowadzonego Kanał BychawaPL w 2015 roku wzbogaci się o świe- dzę o regionie), oddanej miejscowości, w któ- turę, zdjęcie i opis eksponatu. Dzięki temu ist- cy Jakuba Kuny nad makietą można obej- przez Urząd Miejski ży materiał. Wzmianki o nowych filmach będą po- rej nie tylko przez długie lata uczyła i kształ- nieje możliwość stworzenia katalogu w wersji rzeć na kanale BychawaPL na YouTube: film jawiać się też na stronie Bychawa.pl. towała młode osobowości, ale też zainicjowa- elektronicznej. Samorządowe Spotkanie Noworoczne, od 47 w Bychawie. Kanał można Zwracamy się do odbiorców naszego kanału z za- ła wespół z innymi społecznikami powstanie Następnym punktem programu był wirtualny min. Zapraszamy też na fanpejdż projektu zasubskrybować, wtedy nic pytaniem, jakiego rodzaju materiału oczekujecie? Bychawskiego Towarzystwa Regionalnego, któ- spacer po Bychawie z 1938 roku, na który za- Facebook/WirtualnaBychawa1938] nowego nam nie umknie, ale »»krótkie, nieedytowane filmiki (2-5 min.), rego prezesem była aż 22 lata. Ponieważ pani prosił uczestników Spotkań mgr Jakub Kuna, Korzystając z okazji, pragnę gorąco podzięko- »»relacje na żywo z wydarzeń w BCK (30-180 min.), Maria Dębowczyk obchodzi w tym roku swoje doktorant Zakładu Kartografii i Geomatyki wać uczestnikom i gościom przybyłym na XVII też skomentować i ocenić. »»comiesięczny „dziennik” z komentarzem do wyda- 75-lecie, zarząd stowarzyszenia postanowił po- UMCS w Lublinie, koordynator całego przed- Spotkania Regionalne, które w tym roku mia- W tej chwili znajduje się na nim 20 filmów udo- rzeń (15 min.), dziękować Jubilatce w ten sposób za mrówczą, sięwzięcia. Swoje wystąpienie zaczął od krót- ły charakter bardzo kameralny. Skupienie i au- stępnionych przez ten kanał, ale zostało do »»wypowiedzi burmistrza, radnych na temat planowa- owocną, dodajmy jeszcze – społeczną pracę, dla kiego, ale interesującego wykładu o przedmio- tentyczne zainteresowanie publiczności oraz niego podłączonych w formie playlisty video nych działań (15 min.). naszego środowiska. Zaproszona do współpra- cie swoich badań – kartografii i założeniach swoboda i elokwencja prelegentów złożyły się na Bychawa również 130 filmów innych użytkowni- Piszcie na kanale www.youtube.com/user/bycha- cy Elżbieta Winiarczyk z ochotą podjęła się tego projektu. Podsumował konkurs dla młodzieży ciepłą atmosferę i zadowalający poziom regio- ków, m.in. BychCentrKultury, zaraszow, MIKbck, waPL/ w dziale „dyskusja”. wcale niełatwego zadania. Wybór autorki okazał na najlepszy opis historycznej zabudowy mia- nalnej imprezy. się trafny, bo któż jak nie bibliotekarz – wirtuoz sta, jaki BTR ogłosiło w czerwcu. Do konkursu Teresa Tracz, prezes BTR

Głos Ziemi Bychawskiej 16 1/2015 17 historia historia

Głos Regionalistów redaguje nr 1 (101) 2015 BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE

PaczkaWspomnienia Aleksandra z ulicy Kryski Partyzanckiej o powojennej Bychawie „„Gra w lotki Część III Kusy, a po pewnym czasie dołączył do nas buraka w ręce, wymyślili dość chytry sposób Gutek Malikowski. Mieliśmy także takich ko- kradzieży, przy użyciu długich listew lub ki- Chciałbym jeszcze wspomnieć „„Ulica to także ludzie. legów, którym bardziej odpowiadały inne gro- jów nabijanych gwoździami. Myślę, że to mogło o czymś, co jak mi się wydaje, Ci, którzy mają tu swoje na kumpli. Maniek Rozalski, zwany Szprychą, być pokłosie wojennego głodu i braku słodkości było specyficznie bychawskie. był takim bychawskim kosmopolitą, Rynio w codziennym menu dzieciaków, a słodkie plac- domy, wychowują Szwałek, najmłodszy w naszym gronie, po roz- ki buraczane lub pieczone buraki tę lukę wypeł- Nigdzie tego rodzaju gier nie swoje dzieci, dbają, poczęciu nauki w szkole, odłączył się od nas zu- niały. Po kilku latach, i to chyba dobrze, tych spotkałem i nie słyszałem, pełnie. Wybrał inną ścieżkę, która, o ile mam gierek zaprzestano. by je uprawiano. by wzrastały w miarę dobre informacje, nie zaprowadziła do najpięk- Czasami pewien rodzaj rozrywki zapewniała dobrym, ale i ładnym niejszych miejsc. nam władza ludowa. W ramach walki z podło- Jeśli chodzi o Szprychę, starałem się go rozu- ścią imperializmu amerykańskiego, każda ro- otoczeniu. Więzy mieć. Maniek od najmłodszych lat miał maco- dzina zobowiązana była w wyznaczonych ter- koleżeńskie między chę, oboje z wzajemnością się nie lubili, stąd minach, wydelegować swego przedstawiciela do dzieciakami tworzą pewnie jego poszukiwania cieplejszego miejsca, poszukiwania wysłannika tego znienawidzo- z dala od domu. nego reżimu, mianowicie chrząszcza kolorado, się samoistnie. Mijało lato, później jesień, zaczynała swoje pa- czyli stonki ziemniaczanej. Na ogół delegatami Wspólne przebywanie, nowanie zima. Zimą jeździliśmy na sankach, bywały dzieci, które po wysłuchaniu wytycz- na nartach i na łyżwach. Każdy wyciągał to, co nych i obejrzeniu w próbówce podobizny wroga, zabawy, rozmowy, miał i lubił. W tamtych latach sprzęt był drogi, w gronie kilkunastu osób wyruszały na prze- począwszy właściwie ale i dość podłej jakości. Łyżwy przykręcane do gląd okolicznych pól i ogrodów. Ponieważ te ak- od pierwszych Na zdjęciu chłopcy z naszej paczki, już wtedy, butów czy ówczesne wiązania nart nie zawsze cje prowadzono zawsze wiosną, zieleń była już a był to chyba 1957 r., dorastający młodzieńcy. spełniały oczekiwania użytkowników. Jurek intensywna, zaś czerwień owoców na tym tle Są na nim Tomek Kusy, Waldek Bielak, Stefan samodzielnych kroków, Sprawka, Tadzio Bartyska, Jurek Wróblewski Byliśmy pierwszymi, którzy grali w tenisa Wróblewski, Stefan Sprawka i chyba Waldek była dość wyraźna, wychodziliśmy z założenia, ,Gutek Malikowski, Lolek Kryska, a także Jasio w Bychawie. Na zdjęciu Jurek Wróblewski i ja Bielak sami zrobili sobie narty, wystrugane z je- że wszystko co czerwone to stonka, np. maliny. stworzyły tzw. uliczną Kopciewicz ze Skawinka, kuzyn Waldka i Janusz na boisku szkolnym. Zdjęcie z 1955 roku. zbiory Aleksandra Kryski Sprawka z Polanówki, kuzyn Gutka. © sionowego drewna, z noskami giętymi na parze. Bywało wesoło. paczkę. © Około połowy lat pięćdziesiątych coraz bardziej

Monika Głazik/UM Bychawa W Mateckim Dole i okolicznych zboczach śmiga- © © Dziewczęta chodziły innymi ścieżkami niż się zakupić piłeczki, pożyczyć siatkę i początki Później chodziliśmy pływać na Podzamcze przy li na nich nie gorzej niż na sprzęcie fabrycznym. dostępne stawały się rowery, np. polskie Mewy Lotki trafiają się na polach do dzisiaj. Na zdjęciu kolekcja lotek (ponad 200 szt.) chłopcy, ale to było normalne. W naszym gro- tenisa w Bychawie stały się faktem. młynie albo nieco dalej w stawach rybnych. Najlepsze tory saneczkowe w mieście to ulicz- czy niemieckie Simsony. Kolarstwo w wersji zebrana w Woli Dużej Kolonii. Pewnego dnia nie różnica wieku sięgała siedmiu lat, ale ni- Później zdobyliśmy stare ramy rakiet, były pro- I tu i tu było dość daleko, więc te wyprawy za- ne górki, ta wiodąca koło kościoła aż do mostu turystycznej i użytkowej było coraz popular- po dużej ulewie udało się znaleźć aż 45 sztuk! komu to nie przeszkadzało. Niejako z urzędu, blemy z naciągami, ale co tam, ważne, że gra- bierały sporo czasu. Jesienią wyskakiwaliśmy i ta na ul. Lubelskiej też do mostu. Wtedy nikt niejsze. Po prostu jazda dla przyjemności albo a raczej z racji starszeństwa, niepisanym przy- liśmy, a to był nasz cel. Nawet sami zrobiliśmy czasem na grzyby, najczęściej do gałęzowskie- nie posypywał ulic żadnym piaskiem, samocho- w potrzebie. Jak wyglądały bychawskie dro- Bardzo powszechna wśród chłopców, w latach po- wódcą grupy był Rysiek Nejman, zwany po ci- kort, na targowicy koło p. Żmindów, jednak, go lasu albo na orzechy laskowe do Pasternika. dów też prawie nie było. W powszechnym użyciu gi niech świadczy następujący fakt, bodajże wojennych była gra w tzw. lotki. Polegała ona na chu Kropiatym Jajem, z powodu licznych pie- mimo wyplantowania był on gorszy niż szkol- Chcę jednak powiedzieć, że te nasze harce, gry były sanie ciągnione przez konie, musiało więc w 1955 roku, w gronie kilku posiadających ro- wbijaniu do dołka w ziemi, poprzez pstrykanie pal- gów zdobiących jego twarz. ne boisko do siatkówki, nie był bowiem tak i zabawy miały miejsce w czasie wolnym, bo być ślisko i było ślisko. wery kolegów, wybraliśmy się na wycieczkę do cami, ołowianych kulek zwanych lotkami. Te kulecz- Teraz stwierdzam, że było to mądre wodzo- gładki jak uklepana nogami uczniów (niczym przecież chodziliśmy do szkoły, ci starsi swoją Po mieście jeździło się także na łyżwach. Niedrzwicy, by spróbować jak jeździ się rowe- ki o wadze 1 dag każda, stanowiły wypełnienie po- stwo. Owszem, zdarzały się nam wyskoki, ta- polepa) nawierzchnia boiska. Po paru latach, edukację rozpoczęli dwa czy trzy lata po wojnie, Trotuar na ul. 22 Lipca, wiodący w stronę szko- rem po asfalcie. 16 kilometrów w jedną stronę, cisków artyleryjskich używanych w czasie I woj- kie jak wspomniane wyprawy na czereśnie, dzięki staraniom Jurka Frączka, doczekali- młodsi według roczników nieco później. ły, był jedną długą ślizgawką, którą pokonywało kilkaset metrów asfaltem na kraśnickiej trasie ny światowej. Można je było znaleźć na polach, wycieczki na jabłka do sąsiadów, na orze- śmy się prawdziwego sprzętu, a jeszcze później Ponadto, niemal każdy miał swoje obowiąz- się bardzo szybko, ślizgając się na butach. Zima i powrót do domu. Byliśmy, spróbowaliśmy i za- w okresie po wykonywaniu orek, gdy lemiesze płu- chy włoskie do p. Kostrzewów, albo na pomi- prawdziwego kortu (Jurek był wtedy szefem ki w gospodarstwie rodziców, trzeba było im też jednak miała swój kres, następnie błotniste zdrościliśmy tym, co mieli asfalt pod nosem. Ale gów odwracając skiby ziemi, wydobywały je na po- dory do ogrodu utworzonego obok parku dla PKKFiT). Kort został zlikwidowany w związ- pomagać, tak przy obsłudze inwentarza z pa- przedwiośnie, ale wtedy było zawsze, a po nim postęp w tej dziedzinie był szybki, pojawiły się wierzchnię. Można wtedy było spotkać grupki chło- pracowników przewodnich sił politycznych. ku z budową słynnej bychawskiej ciapiarni. sieniem krów włącznie, jak też przy pracach uśmiechająca się na zielono wiosna i wszystko rowery wyścigowe, motocykle, polskie Junaki paków przeczesujących pola w ich poszukiwaniu. Generalnie, jednakże zajmowaliśmy się spor- Szkoda, że nie wybudowano nic w zamian. polowych, głównie żniwach czy wykopkach. rozpoczynało się na nowo. i WSK, radzieckie IŻ, potem inne., a także nie- My swój rewir poszukiwawczy mieliśmy w rejonie tem. Próbowaliśmy różnych dyscyplin, od bok- Latem chodziliśmy się kąpać, trochę popły- Ale i wtedy wieczorami spotykaliśmy się na Przypomnę jeszcze coś, o czym zapewne nie- liczne jeszcze samochody, ciężarowe i osobowe. grobów tj. cmentarza wojennego z tejże wojny po- su począwszy, poprzez wybrane konkurencje wać, trochę ponurkować. Niegdyś na Wolę ganku u Bielaków, to był nasz wypoczynek. wiele osób, pamięta, czy to zabawa czy rodzaj Świat się zmieniał, Bychawa również powoli ru- łożonego na południe od miasta. Fakt, że zbierano lekkoatletyczne, niekiedy urozmaicane np. Dużą, dopóki woda była spiętrzona dla po- Rozmawialiśmy. O przeczytanych książkach, hazardu, nie wiem sam. W pierwszych latach szała do przodu, poprawiały się także drogi… je przez wiele lat, a pewnie trafiają się i dziś jeszcze, wyścigi długodystansowe z fajerkami, różne trzeb młyna, były tam dobre warunki do ką- o filmach, które udało się nam obejrzeć, o spo- po wojnie chłopcy, jak sądzę głównie z rodzin CDN świadczy o tym jak ciężkie boje z udziałem artylerii gry w piłkę, aż do tenisa ziemnego, który stał pieli. Nawet kiedyś młodzieżowcy wykopali coś rcie (pamiętam jak podniecały nasz sukce- nie posiadających ziemi, w okresie odstawy toczyły się wówczas wokół Bychawy. Nie wiem, czy się naszą ulubioną dyscypliną. To była inicja- co miało służyć jako basen, tuż obok rzeki, sy Polaków np. bokserów na ME w Warszawie przez okolicznych rolników buraków cukro- ta gra przetrwała do dziś... tywa Ryśka. Nie mieliśmy sprzętu, jego kupno ale pomysł okazał się niewypałem, ponieważ w 1953 roku) i o dziewczynach też, coraz czę- wych do punktu skupu, a znajdował się on na ze względów finansowych nie wchodziło w ra- woda była w nim tak zabarwiona drobinka- ściej, właściwie o wszystkim. Podzamczu, uprawiało rywalizację polegającą chubę. Wykonaliśmy rakiety we własnym za- mi torfiastymi, że amatorzy kąpieli po wyjściu Lubił z nami przesiadywać Tadzio Bartyska, na wykradaniu buraków z chłopskich wozów. kresie, drewniane, z desek, precyzyjnie wycię- z wody zmieniali barwę skóry na brązową. umilając nam czas grą na organkach, które Ponieważ nie sposób było, bez ryzyka otrzy- te. Były jednak ciężkie i mało sprężyste. Udało miał zawsze ze sobą; siadywał z nami Tomek mania bolesnego smagnięcia batem, chwycić

Głos Ziemi Bychawskiej 18 1/2015 19 historia historia

Głos Regionalistów redaguje nr 1 (101) 2015 BYCHAWSKIE TOWARZYSTWO REGIONALNE

PoznajmyMaria Sobel/siostra Dolores losy (1913–1972) nauczycielki w bychawskiej szkole w czasach przedwojennych, Żydówki „„Na jednym z zachowanych zdjęć grupowych z lat 30. ubiegłego wieku w gromadce uczniów, w tym dzieci żydowskich, i nauczycieli, widzimy niewysoką www.urszulanki.pl © urodziwą panienkę © s. Dolores / Maria Sobel w kapelusiku, którą rozpoznają jeszcze dziś nieliczne byłe uczennice. Ujęcie na tle fasady budynku Szkoła Powszechna w Bychawie, 1933 r. Maria Sobel Szkoły Powszechnej, na fot. w 3. rzędzie stojących, druga od prawej strony

w kapeluszu, z białą ozdobą wokół szyi zbiory BTR © ©

Łukasz Piotrowski www.sieradz-praga.pl teraz ZS im. ks. A. © © Cmentarz w Sieradzu Kwiatkowskiego. To polskich Żydów i ostatecznym rozwiązaniu z pomocy przyjaciółki (w księdze chrztu w ar- Maria Sobel. kwestii żydowskiej zadecydował plan Hitlera chiwum parafii Bychawa nie ma wpisu, co wy- list do regionalistów i jego wysokich rangą podkomendnych klucza Bychawę jako miejsce tego faktu). W la- Szanowni Czytelnicy, miejsce w czasie schronienia w Bychawie u cioci, Była Żydówką, córką Leona i Anny, urodzo- w dniu 2 stycznia 1942, tzw. Endlosung den tach 1945–1948 pracowała w Kuratorium W związku z trwającą akcją zbierania świadectw czy w czasie późniejszym. Należałoby dotrzeć do ną w Lublinie 3 stycznia 1913 r., miała czwo- Judenfrage. Lubelskim i Bibliotece Pedagogicznej, po- o Polakach, którzy pomagali osobom pochodze- ksiąg kościelnych w bychawskiej parafii i sprawdzić ro rodzeństwa. W Lublinie w latach 1927- Jak i kiedy Maria wpadła w ręce Niemców, kie- tem krótko w domu opieki dla dziewcząt, nia żydowskiego przetrwać czas wojny z naraże- ten fakt. 1932 ukończyła Państwowe Seminarium dy i gdzie zginęli jej bliscy – te pytania mu- skąd skierowano ją do pracy wychowawczej niem własnego życia, chciałabym przedstawić oso- Ciocia po wojnie utrzymywała listowne kontak- W związku z edycją Bibliografii publikacji regional- Nauczycielskie Żeńskie im. G. Piramowicza, szą pozostać bez odpowiedzi z braku danych. w Nałęczowie. W wieku 36 lat została przyję- bę mojej cioci – Marii Walczak i jej mamy Józefy ty z Marią Sobel, która przeżyła wojnę i wstąpiła nych…Podziękowanie autorstwa niżej podpisanej, składam serdecz- co pozwoliło jej podjąć pracę w Publicznej Pewne, że w październiku 1942 r. znalazła się ta w Łodzi do Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Walczak, które w czasie wojny dały schronienie do Zgromadzenia Serca Jezusa Konającego. Z re- ne podziękowania inicjatorom i wydawcom, tj. Szkole Powszechnej w Bychawie, zaś egzamin w grupie pędzonych z Bełżca na Majdanek. SJK. Przez wszystkie te lata swoją skrom- młodej Żydówce Marii Sobel. lacji cioci wiem też, że Maria Sobel cudem unik- »»Zarządowi Bychawskiego Towarzystwa państwowy oficjalnie uprawniający do zawo- I tu dochodzimy do niezwykle zaskakującego nością, pokorą i niezwykłą duchowością zy- Z opowieści cioci wiem, że Maria Sobel jako nęła śmierci, bo znalazła się wraz z innymi Żydami Regionalnego na czele z p. prezes Teresą Tracz du zdała w 1935 roku. Siedem lat pracy na- wydarzenia, które i uratowało jej życie, i zmie- skiwała szacunek. W latach 50. komuniści młoda nauczycielka pracowała razem z ciocią i członkami swojej rodziny w konwoju zmierzają- oraz Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bychawie uczycielskiej w Bychawie do wybuchu wojny niło jego bieg. Została ocalona przez jednego niechętnie odnosili się do nauczania kate- w Powszechnej Szkole w Bychawie. Z powodu na- cym do miejsca zagłady Żydów w Bełżcu. Jeden z p. dyrektor Barbarą Cywińską. było na pewno i początkiem pedagogicznego z konwojujących docelowo do Majdanka grupę chezy, zwłaszcza przez zakonnice habitowe. rastających represji wobec Żydów Maria Sobel mu- z konwojujących żołnierzy niemieckich, widząc »»Pani Elżbiecie Winiarczyk, wieloletniej bychaw- doświadczenia i rozbudzenia zamiłowania do Żydów. Z litości? Czyżby przemówiło człowie- Zastąpiła więc zwolnione z pracy siostry, nie siała się ukrywać i moja ciocia dała jej schronienie młodą dziewczynę, pozwolił jej oddalić się niepo- skiej bibliotekarce za żmudną, wielogodzinną pracy z dziećmi, co cechowało ją do końca ak- czeństwo? Sumienie? nosząc habitu, mimo rozpoczęcia nowicjatu. w mieszkaniu, gdzie wydzieliła dla niej specjalną strzeżenie do lasu. pracę nad profesjonalnym opracowaniem mate- tywności zawodowej. Pracowała do końca w Sieradzu jako katechet- kryjówkę za szafą. Obie z mamą – Józefą utrzy- Moja śp. ciocia Maria Walczak i jej matka Józefa riałów oraz wnikliwy wstęp. Tymczasem II wojna światowa uniemożliwi- ka w szkole oraz dojeżdżając do wsi. Śluby wie- mywały ten fakt w ścisłej tajemnicy, ponieważ Walczak, zamieszkałe podczas wojny w Bychawie »»Panu Markowi Matyskowi za projekt okładki ła stałą i regularną pracę zawodową wielu czyste złożyła w styczniu 1963 r., jako siostra Bychawa jest małą miejscowością (ok. 25 km na z narażeniem życia dały przykład prawdziwie i prace graficzne. nauczycielom, a Maria Sobel jako Żydówka ŻyciowaUciekając, a potem i wewnętrzna już idąc zmęczona przez las Dolores. Zmarła po dwuletniej chorobie na południe od Lublina) i gdyby zostało to ujawnione, chrześcijańskiej postawy, ratując życie młodej, ży- »»Wyrazy wdzięczności kieruję także do Pana zmuszona była się ukrywać. Z pomocą przy- metamorfozai rozmyślając, zrozumiała, że to jej ocalenie nie raka 9 listopada 1972 r. w Sieradzu i tu zosta- to mogłyby przypłacić to życiem. dowskiej dziewczynie, która po cudownym ocale- Burmistrza Janusza Urbana i Rady Miejskiej szła jej przyjaciółka, też nauczycielka Maria było przypadkowe, że było znakiem Boskiej in- ła pochowana. Nie wiem, jak długo trwała ta sytuacja, ale z re- niu poświęciła swoje życie Bogu, służąc Mu wiernie w Bychawie za przyznanie środków z budżetu Walczak ze swoją matką Józefą (czytaj list gerencji i wskazówką dla niej. I już wtedy pod- oprac. Maria Dębowczyk lacji cioci Walczakowej wiem, że udało się uzy- aż do czasu śmierci w 1972 r. Gminy Bychawa na wydanie tej publikacji. Krystyny Rozdzialik – obok). Członkowie ro- jęła decyzję poznawania Boga i wiary chrześci- skać dla Marii Sobel dokumenty tożsamości oso- Pozdrawiam Z poważaniem dziny Sobelów – rodzice i rodzeństwo – zginęli, jańskiej, by móc przyjąć chrzest, co stało się 9 Źródła: S. Józefa Romiszowska, Wspomnienie by o pochodzeniu nieżydowskim. Ciocia mówiła Krystyna Rozdzialik, mieszkanka Lublina o śp. s. Dolores Sobel W: Zgromadzenie Sióstr Urszulanek Maria Dębowczyk nikt z nich nie uszedł przed ludobójczą machi- listopada 1942 r., być może w Dęblinie, gdzie też, że Maria Sobel przeżyła duchowe nawrócenie Od redakcji: Pani Krystynie Rozdzialik dziękujemy za te SJK. Zmarłe siostry 1907-2005, Warszawa 2006; bardzo interesujące i cenne materiały, życząc z począt- ną nazistowskiej eksterminacji. O zagładzie mieszkała do zakończenia wojny, korzystając i przyjęła chrzest, niestety nie wiem, czy miało to www.urszulanki.pl. kiem Nowego Roku 2015 zdrowia i wszelkiego dobra.

Głos Ziemi Bychawskiej 20 1/2015 21 historia szkoły Głos Regionalistów nr 1 (101) 2015 Z małą ojczyzną w sercu Do szkół podstawowych trafiło nowe Nowość wydawnicza Bibliografia publikacji regionalnych Marii Dębowczyk Z małą ojczyzną wyposażenie i pomoce dydaktyczne „„Pod koniec 2014 r. Gmina w sercu Bychawa pozyskała Od dłuższego już czasu bychawska społeczność dodatkowe 109 428 zł, zgłaszała postulat wydania bibliografii publikacji które przeznaczyła na Marii Dębowczyk – polonistki, regionalistki wyposażenie świetlic oraz ISBN 978-83-934480-3-6 związanej z Bychawą od 1962 r., dokumentującej Bychawskie Towarzystwo Regionalne sal lekcyjnych w szkołach i popularyzującej przeszłość Bychawy i okolic. Bychawa 2014 podstawowych. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom Dzięki pozyskanym funduszom w świetlicach szkol- Do klasy I Szkoły Podstawowej w Bychawce Nowe pomoce w Szkole Podstawowej mieszkańców naszej gminy, Bychawskie Towarzystwo Wydawnictwo: Bychawskie Oprawa: Miękka nych będą zapewnione jeszcze lepsze warunki do spę- zakupiono m.in. laptopa, drukarkę i klocki w Bychawie Regionalne w grudniu 2014 r. w ramach projektu Towarzystwo Regionalne przy współ- Wydanie: 2014 dzania przez dzieci czasu przed i poza lekcjami. Pomoc pracy z Miejską Biblioteką Publiczną Cena: 6,00 zł skierowana jest do uczniów korzystających ze świetlicy WIRTUALNA BYCHAWA przygotowało publikację w Bychawie Dostępna w księgarni Lumer a także do sześciolatków uczęszczających do klas pierw- pod tytułem: Z małą ojczyzną w sercu. Bibliografia ISBN: 978-83-934480-3-6 w Bychawie i na www.lumer.biz szych. Środki na zakup sprzętu i wyposażenia, Gmina publikacji regionalnych Marii Dębowczyk, Format: B5 Bychawa otrzymała w odpowiedzi na wniosek złożony do Ministerstwa Edukacji Narodowej o zwiększenie sub- opracowaną przez Elżbietę Winiarczyk, starszego Publikacja obejmuje pełny dorobek piśmienniczy i wydawniczy Marii Dębowczyk wencji oświatowej. To dyrektorzy szkół zadecydowali, co kustosza Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bychawie. z lat 1987–2014. Materiał został ułożony chronologicznie. Opisy, których tytuły jest im najbardziej potrzebne i zakupili m.in.: projektory, nie wskazują zawartości tematycznej bądź wymagają dodatkowych wyjaśnień, wieże CD, tablicę interaktywną, kserokopiarkę, laptopy, zostały zaopatrzone we właściwy komentarz. wykładziny podłogowe, regulowane ławeczki szkolne

i krzesełka, biurka, regały i inne pomoce dydaktyczne. materiały szkół © Poza wyposażeniem świetlic i sal dla sześciolatków we Nowe szafki dla dzieci w Szkole Podstawowej Tablica mulitimedialna w Woli Gałęzowskiej © wszystkich szkołach podstawowych, zakupiono wyposa- w Starej Wsi Drugiej bardzo podoba się uczniom żenie dla nowo dobudowanej w ramach termomoderni- zacji sali lekcyjnej w Szkole Podstawowej w Starej Wsi Drugiej.

„„Gabinet dentystyczny w Szkole Podstawowej w Bychawie

Podczas przerwy można Przed „wprowadzeniem” się do nowego po- wyskoczyć na… ząbek mieszczenia, stomatolog wykonała grun- W czasach, gdy gabinety stomatologiczne towny remont. Gabinet jest teraz bardzo ja- znikają ze szkół, nasza gmina może świecić sny i przyjemny, utrzymany w pastelowych dobrym przykładem. W Szkole Podstawowej barwach. Znajduje się na parterze, pierwsze w Bychawie nadal przyjmuje dentysta, któ- drzwi za świetlicą szkolną. Autorka bibliografii regionalnej – Elżbieta Winiarczyk oraz regionalistka Maria Burmistrz Bychawy Janusz Urban z Marią Dębowczyk Dębowczyk ry ma podpisaną umowę z NFZ na realizację – Pamiętajmy, że dzieci i młodzież do lat 18 usług stomatologicznych u dzieci i młodzieży leczą wszystkie zęby za darmo. Nie ma więc do lat 18. Od stycznia 2014 r. praktykę sto- konieczności płacenia za prywatne wizyty. matologiczną prowadzi tam lek. stom. Anna By dziecko z usług dentysty mogło skorzy- Zielonka. stać, rodzice muszą tylko podpisać zgodę Wcześniej przez prawie dziesięć lat stoma- oraz podać Pesel dziecka, który jest niezbęd- tolog Zielonka prowadziła indywidualną ny, by usługa została zrefundowana – mówi praktykę stomatologiczną w Zespole Szkół stomatolog. Zawodowych. Kiedy zwolniło się miejsce Kartka o godzinach przyjęć informuje, że ga- w Szkole Podstawowej, dzięki staraniom bur- binet stomatologiczny jest czynny w ponie- mistrza J. Urbana i dyrektor M. Tudrujek, działki, wtorki i czwartki w godz. 9-14 oraz p. Zielonka zdecydowała się przenieść gabi- w w środy i piątki w godz. 12-18. Ale pani sto- net do centrum miasta. matolog mówi, że jest w gabinecie codzien- Obecność tego gabinetu w największej nie w godz. od 9.00 do 17.00, bo ma bardzo

w gminie szkole podstawowej to sytuacja dużo pracy. Monika Głazik /UM Bychawa © Roman Rusinek © © © bardzo komfortowa dla rodziców i dzieci. mg

Głos Ziemi Bychawskiej 22 1/2015 23 szkoły szkoły „„Bombki i szopki W Szkole Podstawowej w Bychawie już 3 grudnia Jasełka, czyli atmosfera świąt w bychawskiej Szkole Podstawowej pojawiła się choinka „„W piątek 19 grudnia uczniowie klasy II b przygotowani przez panie Małgorzatę Rapę i Monikę Ziętek, ubrana w prześliczne w szkole odbyło się bombki wykonane przez a oprawę muzyczną przygotował pan spotkanie opłatkowe. Krzysztof Mendykowski. Sala gimnastycz- uczniów. Wzbudzała podziw Dla zaproszonych gości na, która została świątecznie udekorowa- wszystkich, nikt nie przeszedł na, dopełniała uroczystego i podniosłego oraz uczniów zostały nastroju. Następnie wszystkim świątecz- obok niej obojętnie. zaprezentowane ne życzenia złożyli: p. dyrektor Małgorzata Tudrujek, p. burmistrz Janusz Urban, jasełka pt. Dnia ks. proboszcz Andrzej Kuś i przewodni- pewnego o północy. cząca Rady Rodziców p. Anna Woźniak. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się Publiczność z wielkim skupieniem oglądała do stworzenia tej świątecznej atmosfery. wędrówkę Maryi i Józefa w poszukiwaniu bez- Monika Ziętek piecznego miejsca na narodziny syna, wizytę pasterzy i Trzech Króli oraz przepiękny taniec aniołów oraz występ diabełków. Wielu wzruszeń dostarczył chór szkolny śpie- materiały autora © wający znane kolędy oraz indywidualna gra © kolęd na flecie i akordeonie. Aktorami byli Marek Matysek/UM Bychawa © Następnym świątecznym akcentem były © piękne szopki bożonarodzeniowe wyekspo- nowane przy choince. Na konkurs ucznio- wie przynieśli ich 34. Wykonane różny- „„Bychawka dziękuje i zaprasza na kolejny bal mi technikami, często z małą pomocą ro- „„Herod z lizakiem i wesoły diabeł dziców. Aby rozstrzygnąć, która z nich Pragniemy gorąco podziękować wszystkim go- redakcji „Głosu Ziemi Bychawskiej” za życzliwość jest najładniejsza, w czwartek 18 grudnia ściom przybyłym na zabawę sylwestrową i pomoc. Dziękujemy również wszystkim rodzicom Rzadko można zobaczyć wszyscy uczniowie i pracownicy szkoły do- do Centrum Kultury w Bychawce. za poświęcony czas i zaangażowanie w przygoto- króla Heroda z lizakiem, konali głosowania na najładniejszą szopkę. Bal był organizowany przez rodziców w celu po- waniu zabawy sylwestrowej. zachowującego się przy tym jak Po zliczeniu wszystkich głosów okazało się, zyskania dodatkowych środków na doposażenie Mamy nadzieję, że wszyscy goście, witając Nowy „Piotruś Pan”. Wesoły diabeł że najładniejszą wykonała Agata Nowak naszej szkoły w materiały dydaktyczne dla dzie- Rok bardzo dobrze się bawili i zechcą zaszczycić z kl. I a (125 głosów). ci. W sposób szczególny pragniemy podziękować nas swoją obecnością również na balu walentynko- stał się ulubieńcem publiczności Monika Ziętek państwu Grażynie i Markowi Juryckim z piekarni wym w Bychawce (CKW) w dniu 14 lutego o godz. dzięki świetnej grze jednego „Emark” ze Starej Wsi, którzy bezpłatnie ofiarowa- 20.00. Zapraszamy! z aktorów. Aby przekazać prawdę li nam pieczywo, Arturowi Dojutrkowi za pomoc Rada Rodziców Przy Szkole Podstawowej w zaprojektowaniu zaproszeń sylwestrowych oraz im. K. Koźmiana w Bychawce o Bożym Narodzeniu, trzeba napisać ciekawy scenariusz i sięgnąć po nowoczesne „„Spotkanie bożonarodzeniowe w Osowie słownictwo. Rafał Pastwa © Święta Bożego Narodzenia to wyjątkowy, radosny Jasełka tu, jasełka tam. W wielu szkołach, instytu- © czas, obfitujący w spotkania oraz skłaniający cjach, na placach i na ulicach można zobaczyć w ak- dla najmłodszych, nie miały też nic wspólnego z ba- – Cieszymy się, że nawet w naszych małych szko- torów w różnym wieku, którzy wcielają się w posta- nałem. Dużą sympatię widzów zyskała gra aktorska łach podtrzymuje się tradycje wystawiania jasełek. do pojednania i refleksji. Doceniając wyjątkowość cie znane z opisów ewangelicznych. Przedstawiają Kuby Sękowskiego, który wcielił się w rolę diabła. Było to bardzo ciekawe przedstawienie. Widać, że czasu świątecznego, 25 stycznia br. w budynku szkoły wydarzenie narodzenia Chrystusa. Jednym udaje się Dość oryginalnie został przedstawiony również król przygotowanie tego wszystkiego kosztowało wie- w Osowie odbyło się spotkanie bożonarodzeniowe. to lepiej, innym gorzej. Ciekawy scenariusz to pod- Herod. le wysiłku nauczycieli i uczniów. Taka współczesna stawa, ale bez dobrych aktorów, kostiumów i nowo- Potem przyszedł czas na życzenia i łamanie się opłat- forma przedstawienia Bożego Narodzenia z pew- Mieszkańcy Osowy oraz zaproszeni goście obejrzeli jasełka w wykonaniu dzieci czesnych form językowych jasełka mogą okazać się kiem. Mirosław Stoczkowski, dyrektor szkoły, ży- nością wnosi wiele u odbiorcy – powiedziała Marta z grupy Motylki z Przedszkola w Osowie. Następnie z koncertem kolęd wystąpił klapą. czył uczniom i nauczycielom świąt pełnych radości. Wołoszyn. – Trzeba się cieszyć, że dzieci chcą brać zespół wokalny z CKiPG Strzyżewice zs. w Piotrowicach. Przepięknie wykonane ja- Wysoki poziom prezentowały jasełka zorganizowane Zwrócił jednak uwagę uczniów na to, że wprawdzie udział w przedstawieniach, że tradycja jest kulty- materiały autora sełka i kolędy przypomniały nam jeszcze ten radosny nastrój Bożego Narodzenia. © przez nauczycieli i uczniów ze Szkoły Podstawowej prezenty są ważne, ale liczy się zwłaszcza solidarność wowana. Dzięki tym jasełkom przypomniałam so- © Po części artystycznej uczestnicy spotkania kontynuowali rozmowy i dzielili się im. Zofii Przewłockiej w Woli Gałęzowskiej. Oprócz z tymi, dla których te święta nie będą w pełni rado- bie moje dzieciństwo i moje występy w jasełkach wrażeniami przy kawie, herbacie i ciastku. BCK p. P. Gębie, p. M. Krzyżak, prezes OSM w Bychawie p. Z. Popławskiej, preze- aktorów i uczniów nie zabrakło na spotkaniu ro- sne. Ksiądz Leszek Żelazny odmówił modlitwę i po- – dodała. Spotkanie bożonarodzeniowe w Osowie mogło się odbyć dzięki owocnej współ- sowi GS „SCh” w Bychawie p. A. Bartoszkowi, właścicielce PW „Biel-Hydra” p. dziców i emerytowanych nauczycieli. Zabawa była błogosławił opłatki. Zaśpiewano również kilka kolęd. ks. Rafał Pastwa pracy i zaangażowaniu konkretnych osób. W tym miejscu chcemy serdecznie po- J. Bieleckiej, właścicielowi sklepu „Groszek” w Bychawie p. W. Saganowi, wła- świetna, tym bardziej że katechetka wpadła na po- Na spotkaniu obecna była również Marta Wołoszyn, dziękować: burmistrzowi Bychawy p. J. Urbanowi, zastępcy burmistrza Bychawy ścicielowi Piekarni „Emark” w Starej Wsi I p. M. Juryckiemu, właścicielom „Baru mysł scenariusza, który osadził jasełka w atmosferze zastępczyni burmistrza Bychawy. przedruk z dodatku lubelskiego „Gościa p. M. Wołoszyn, p. A. Szacoń i p. M. Matyskowi z Urzędu Miejskiego w Bychawie, u Saszy” p. A. i M. Sawickim. szkolnej. Dialogi i monologi były zrozumiałe nawet Niedzielnego" z dn. 19.12.2014 r. dyrektor Przedszkola Samorządowego nr 1 w Bychawie p. A. Pietrzak, dyrektorowi Organizatorzy

Głos Ziemi Bychawskiej 24 1/2015 25 szkoły FERIE z Biblioteką „„Uff! Nasze plecaki są lżejsze Boczne skrzywienia kręgosłupa, Miejska Biblioteka Publiczna w Bychawie zaprasza dzieci w wieku zmiany w stawach kolanowych 7-10 lat na zajęcia „W krainie śnieżnych zamieci” w programie: czy skokowych – to wszystko »»rusz głową: gry, łamigłówki, krzyżówki, rebusy »»głośne czytanie i wspólne oglądanie bajek grozi uczniom, którzy noszą »»zimowa galeria sztuki: wykonywanie prac plastycznych nawiązujących W środy i piątki od godz. 10:00 do 12:00 »»do tematyki zimowej, gipsowe ZOO zbyt ciężkie plecaki. Zgodnie w Oddziale dla Dzieci Przyjdź i dobrze się baw! z normami Światowej Organizacji Zdrowia ciężar na plecach Ferie zimowe (2-13 lutego 2015 r.) Biblioteka w Starej Wsi

dziecka nie powinien przekraczać »»Turnieje gier planszowych i tenisa stołowego 10 % jego wagi. W trosce »»„Jak Pinokio przyrządzał pizze” - Warsztaty kulinarne o prawidłową postawę ciała »»Tworzenie szkatułek, masek i dekoracji uczniów Szkoły Podstawowej »»Literacki Bal Maskowy »»Walentynkowe warsztaty plastyczne w Bychawie Samorząd Od poniedziałku do piątku Uczniowski przeprowadził akcję W godz. 12.00—18.00 pod hasłem „Zważ swój plecak”. materiały autora © © Akcja ruszyła w ubiegłym roku szkolnym i w pierw- szym etapie miała charakter informacyjny. niepotrzebnych rzeczy: kredki i flamastry w meta- były natomiast bardzo dobre. Najlżejsze (prawie Udzieliliśmy uczniom wskazówek dotyczących pra- lowych opakowaniach, dodatkowe piórniki, grube w 100%) okazały się plecaki uczniów klasy II a. widłowego pakowania plecaka oraz uświadomiliśmy teczki, pamiętniki, albumy, gazety itp. Po feriach zi- Cieszymy się, że nasze działania przyniosły ocze- Kostiumowy bal charytatywny im, jakie zagrożenia dla zdrowia niesie ze sobą nosze- mowych powtórzyliśmy akcję wśród uczniów klas kiwane rezultaty, a uczniowie zaczęli zwracać nie przeładowanego tornistra. Następnie zorganizo- młodszych i po raz kolejny zważyliśmy ich teczki. Tym większą uwagę na to, co wkładają do plecaków. waliśmy dzień ważenia, podczas którego sprawdzi- razem o wiele mniej plecaków przekraczało dopusz- Postanowiliśmy wpisać tę akcję na stałe w kalendarz liśmy, jak ciężkie plecaki muszą dźwigać uczniowie czalną wagę. działań Samorządu Uczniowskiego. Mamy nadzie- naszej szkoły. Okazało się, że problem ten dotyczył Obecny rok szkolny także rozpoczęliśmy od ważenia ję, że wspólne działania szkoły i rodziców pozwo- głównie uczniów klas I-III. Trzeba zaznaczyć jednak, tornistrów. Ku naszemu miłemu zaskoczeniu okazało lą całkowicie wyeliminować problem zbyt ciężkich że to nie podręczniki przeciążały plecaki maluchów, się, że zaledwie 22 % uczniów klas młodszych nosi plecaków. ponieważ większość książek uczniowie klas I-III zo- zbyt ciężkie plecaki. Najwięcej było ich w klasach Samorząd Uczniowski Szkoły Podstawowej stawiają w szkole. Odkryliśmy natomiast, że ucznio- trzecich („winowajcami” okazały się karty z piłkarza- w Bychawie wie pakowali do tornistrów wiele zdecydowanie mi). W klasach drugich i pierwszych wyniki ważenia

„„Transplantacja – podaruj życie! Nasze życie niesie za sobą stwierdzono, iż uczniowie bardzo poważnie pode- szli do zagadnienia transplantacji. Duża liczba chęt- wiele ważnych chwil, wrażeń nych osób wzięła udział w konkursie plastycznym. i przyjemności, które zapisują Przygotowywano wszelkiego rodzaju ankiety i pre- się pięknymi, bezcennymi zentacje multimedialne, które przybliżały problem wspomnieniami. Niektórzy z nas ludzi czekających na przeszczep organów. Wszystkie działania, które zostały wykonane przez uczniów to muszą zmagać się z przykrymi wynik działań wspólnie podjętych przez p. Agnieszkę następstwami chorób różnych Walczak – nauczycielkę biologii, p. Małgorzatę Stępniak – nauczycielkę języka hiszpańskiego oraz

narządów. materiały autora ©

Młodzieżowy Klub Wolontariusza. Młodym ludziom © Przyczyny są różne, lecz konsekwencja jedna – ko- dostarczono także informacji jak świadomie określić nieba, tylko spójrzmy sercem na problem innych nieczność przeszczepu. Transplantacja polega swoją postawę wobec transplantacji, czy warto po- ludzi. Dawcą może być każdy z nas. Świadomość ko- Stowarzyszenie Równych Szans BONA FIDES wspól- Na działalność Stowarzyszenia w obszarze aktywi- przede wszystkim na darowaniu życia drugiej oso- święcić się dla drugiej osoby i podarować jej najcen- rzyści z propagowania idei transplantacji daje nam, 14nie z Aktywnymilutego Kobietami2015 godz.z Bychawy 19.00 i wojewódz- Nazacji Kobietco zbieramy? Aktywnych z Lubelszczyzny. Chcemy bie, bez względu na jej pochodzenie, upodobania niejszy dar jakim jest życie. uczniom, poczucie spełnienia i ogromną satysfakcję twa lubelskiego oraz Bychawskim Centrum Kultury razem z Wami wspierać funkcjonujące Kluby Kobiet czy charakter. Jest to bardzo ważna sprawa, na któ- Przed wyborem, który jest bardzo ważny dla ocale- z podjętej inicjatywy, dlatego apelujemy: podarujmy zapraszają wszystkie Panie i Panów na wyjątkowe Aktywnych w Niedźwiadzie, Cycowie i Łaziskach Centrum Kultury będzie komplet i dodatkowo wpły- rą wszyscy powinniśmy być wrażliwi. Cierpiący ludzie nia dużej ilości osób staje każdy z nas. Nie możemy szczęście innym i podpiszmy oświadczenie woli, ofia- wydarzenie. Bal Charytatywny „U Króla”to czas oraz zakładać nowe Kluby w nowych gminach. Dzięki wy z licytacji i loterii będą pokaźne byśmy mogli pragną znów normalnie żyć i cieszyć się codzienno- pozostać obojętni. Starajmy się pomagać i podej- rujemy wtedy innym bezcenny dar – życie. i miejsce gdzie każda kobieta będzie mogła poczuć zgromadzonym środkom finansowym chcemy zor- wspólnie z Wami zrealizować nasze plany na 2015 r. ścią jak osoby zdrowe. mijmy pierwszy krok jakim jest podpisanie oświad- Agnieszka Konieczna, Karolina Rozwadowska się wyjątkowo jak księżniczka. Bal jest kostiumowy ganizować tygodniową, wyjazdową Akademię www.stowarzyszeniebonafides.pl Na podstawie organizowanych spotkań z młodzieżą czenia woli, w którym zgadzamy się na pobranie na- uczennice klasy II a LO więc wszystkie Panie przebierają się za księżniczki. Kobiet Aktywnych dla liderek z terenów wiejskich tel: 535 000 523 Zespołu Szkół im. A. Kwiatkowskiego w Bychawie, szych narządów po śmierci. Nie zabierajmy ich do Interpretacje ubioru / przebrania zostawiamy każ- woj. lubelskiego. I jeszcze zbieramy na VII Forum dej z Was z osobna. Kobiet Aktywnych. Mam nadzieje że w Bychawskim koszt biletu: 80 zł

Głos Ziemi Bychawskiej 26