08/11/2018 VERSLAG VERANDERFORUM (1) ELZ Bonheiden--Heist-op- den -Berg Kapel Imeldaziekenhuis, Bonheiden. Van harte dank aan Dirk Van Herpe voor organisatie van de catering en logistieke ondersteuning door het Imeldaziekenhuis.

Aanwezig: Aerts Dirk Imeldaziekenhuis Bonheiden Diernsthoofd sociaal werk en spirituele zorg Aerts Jolien De VoorZorg Zorgcoördinator Baudewijn Ruth Wzh ten kerselaere Prezo coördinator / kinesitherapeut Bosmans Petra OCMW Putte Stage senioren/dienstencentrum Corthals Bart Home Marjorie Crokaerts Els CM AMT Coördinator Zorg Daneels Lies wzc Heilige Familie Woonassistent De Cat Annouck CM Adviserend paramedicus (kine) De Haes Stijn Kind en Gezin De Kock Myriam OCMW Bonheiden Maatschappelijk werker thuiszorg De Koninck Katrien Logo Stafmedewerker communicatie en logocoach Bonheiden, Putte en HodB De Roover Miriam OCMW Putte Dienstencentrumleider-seniorenconsulent De Smedt Jos HAK Dijle en Netevallei Huisarts, voorzitter huisartsenkring DeTurck Sara Landelijke Thuiszorg Gorris Eddy Kinekring Kinesist Hoedemakers Caroline Agentschap Zorg en Gezondheid Transitiecoach Liekens Els Wit-Gele Kruis Afdelingshoofd Liekens Sabine Familiehulp regio Mechelen Coördinator Moons Lincy BVBA Thuisverpleging Kolenberg Verpleegkundige Nauwelaerts An SEL TOM Coördinator Nys Veerle Ten Kerselaere Directeur Olbrechts Tinneke OTV Home Care Regioverantwoordelijke gezinszorg Mechelen Peeters Ilse CM Mechelen matschappelijk werk Teamverantwoordelijke team Mechelen Peeters Martine Sint-Maartenziekenhuis sociale dienst Maatschappelijk werker Truyens Ann Familiehulp regio Mechelen Coördinator Tuymans Lien OCMW Bonheiden Stafmedewerker Valvekens Irma Mobiel Team Emergo Begeleider Van den Daele Evelien De VoorZorg Diensthoofd dienst thuisverpleging Van den Eynde Annelies Thuiszorg Heist-op-den-Berg Coördinator Thuiszorg Van der Auwermeulen Natacha Mijn gezonde voeding Zelfstandige diëtiste Van Ilse WZH Ten Kerselaere - LDC De Pit Centrumleidster LDC De Pit Van Herpe Dirk WZC Den Olm Directeur Van Noten Dirk OCMW Heist-op-den-Berg Voorzitter Van Roy Diane CM thuiszorg Antwerpen Verhoeven Eline Helena Solidariteit voor het Gezin Sectorverantwoordelijke Welzijnszorg Verhoeven Hannah Logo Mechelen Stafmedewerker - verantwoordelijke setting Zorg&Welzijn Vermunicht Noëlla wzc Ten Kerselaere Sociale dienst/vervangend lid veranderteam Verstrepen Sarah OCMW Heist-op-den-Berg Voet Stefaan Landelijke Thuiszorg Manager alternatieve zorgvormen Voet Vera LMN Dijle Nete Secretariaat huisartsenkring en LMN

Verontschuldigd: Cannaerts Lies Ten Kerselaere Sociale dienst Claes Joris CAW MechelenBoomLier Directeur Van Dessel Paul kinekring Kinesist, correcponderend lid VT Van Gossum Veerle Vlaams en Neutraal ziekenfonds Coördinator

Leden veranderteam Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg: grijs gemarkeerd Verslag: Vera Voet

1. Verwelkoming, voorstelling leden veranderteam en toelichting bij naamkeuze ELZ Door Stefaan Voet

Het forum heeft de keuze tussen de volgende voorstellen: Andante, Alegria en Bonstato. Leden duiden hun keuze aan op formulier.

Pagina 1 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg

2. Missie, visie en waarden Door Dirk Van Herpe

Er wordt vanuit de vergadering gevraagd om ook het spirituele en sociale niet te vergeten omdat dit niet expliciet vermeld staat in de teksten. Het veranderteam zal hier zeker aandacht aan schenken. Het forum gaat akkoord met voorgestelde teksten. (zie website)

3. Voorstellen prioritaire thema’s en toelichting bij besprekingsvragen Door Stefaan Voet

Volgende thema’s worden voorgelegd aan het forum: • Elkaars aanbod beter leren kennen (wie doet wat en wat houdt het concreet in) – quick win/netwerkdag • Leemtes/zorgnoden in de regio opsporen en projectmatig aanpakken • Ondersteunen van de mantelzorger en buurtwerking stimuleren • Zorgcoördinatie/casemanagement/MDO

Het forum gaat akkoord met de keuze van het veranderteam om eerst in te zetten op deze 4 thema’s.

4. Net -Werken in kleine groepen en bespreken voorgelegde thema’s 4 groepen met een mix van disciplines en organisaties buigen zich, per thema, over de volgende vragen:

1. Algemeen aanvoelen: Kan ieder zich in deze thema’s vinden? Waarom zeker wel, waarom niet? 2. Input per thema • Welke elementen (concrete acties, ideeën, thema’s,…) dienen we zeker mee te nemen bij de verdere uitwerking? • Wat zijn valkuilen, te vermijden zaken, remmers, grenzen,… bij aanpak van dit thema? • Wie moeten we zeker betrekken? • Andere aandachtspunten of suggesties bij uitwerking van het thema 3. Wat zijn suggesties/mogelijke ideeën naar methodologie, wijze van aanpak? (bv. werken met aparte werkgroepen per thema, (gebruikers) bevraging, inventarisatie goede praktijken… ) Afrondend, uit de bespreking: Belangrijkste reflectie, suggestie of top-idee?? (terugkoppeling plenum)

5. Bekendmaking naamkeuze Door Stefaan Voet

Het forum heeft gestemd als volgt: Andante: 3 stemmen Alegria: 8 stemmen Bonstato: 30 stemmen

De ELZ krijgt de officiële naam ELZ BONSTATO.

Pagina 2 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg

6. Resultaten bespreking thema’s:

Bespreking door groep oranje (Cannaerts Lies, De Cat Annouck, De Haes Stijn, Liekens Sabine, Moons Lincy, Van Herpe Dirk, Verhoeven Hannah, Verhoeven Eline, Voet Stefaan, Voet Vera)

Elkaars aanbod leren kennen (wie doet wat en wat houdt het concreet in) – quick win / netwerkdag. Iedereen kan zich in dit thema vinden. Valkuilen: - in elke regio worden andere accenten gelegd. - de sociale kaart is goed, maar in het is moeilijk om in detail zicht te krijgen. Actueel houden van de sociale kaart is moeilijk. - vaak leren we mekaar pas kennen n.a.v. een crisis (MDO) - organisaties veranderen voortdurend en zijn niet bereikbaar. Positief: - Mensen moeten minder doorgestuurd worden als we elkaar kennen. Hoe aanpakken? - elke organisatie moet zelfkritisch zijn over haar/zijn bereikbaarheid - Lokaal met partners samenkomen vb. Huizen van het Kind - Er is een website nodig met contactpersonen - Op netwerkmomenten de bestaande initiatieven toelichten bv tijdens elk veranderforum enkele disciplines zich laten voorstellen zodat de mensen binnen het veranderforum elkaar al leren kennen.

Bespreking groep (Baudewijn Ruth, Crockaerts Els, De Roover Miriam, Hardonk Kyra, Liekens Els, Olbrechts Tinneke, Peeters Ilse, Valvekens Irma, Van Den Daele Evelien, Vermunicht Noëlla)

Leemtes/zorgnoden in de regio opsporen en projectmatig aanpakken. Algemeen aanvoelen: - wachtlijsten: - CGG’s: langere wachtlijsten en meer psychische problemen - cliënten ouder dan 65 jaar met psychische aandoening >< overheid - instroom van probleemcliënten waarop 1e lijn niet is voorzien - NHA’s - jongdementie - dubbele diagnose - -65jarigen met hoge zorgnood - 65-plussers met kind syndroom van Down - organisaties laten werken naar nood van cliënt en niet vanuit subsidiëring - nomenclatuur m.b.t. preventie ontbreekt = leemte + aandachtspunt: stem van de zorgvragers? -> ter plekke gaan Zeker betrekken: - vrijwilligers - input zorgvragers meenemen. Hoe verkrijgen, Hoe horen we dit? - betrokkenheid van zorgverleners zelf? Niet aanwezig op forum. - belangengroepen, liga’s Hoe aanpakken?

Pagina 3 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg

- cloud / meldpunt - zicht op elkaars wachtlijsten

Elkaars aanbod leren kennen (wie doet wat en wat houdt het concreet in) – quick win / netwerkdag. Hoe aanpakken? - Elkaars beroepskringen gebruiken - Transparantie en heldere taal; omschrijving van functie is vaak onduidelijk; wat doet iemand in die functie? - Verzamelbundel met organisaties in de ELZ - Filmpjes om organisaties te leren kennen - Alle situaties/casussen waar je binnen een organisatie op botst, met elkaar delen en zo mogelijkheden van elkaar leren kennen • Intervisie • Casusbespreking Valkuil: - traag en arbeidsintensief - wat met GDPR?

Bespreking door groep blauw (Aerts Dirk, Aerts Jolien, Bosmans Petra, Daneels Lies, De Kock Myriam, De Koninck Katrien, De Smedt Jos, Nauwelaerts An, Van der Auwermeulen Natasha)

Ondersteunen van de mantelzorger en buurtwerking stimuleren. Algemeen aanvoelen: - Lokaal bestuur: zie lokaal sociaal beleid om in te zetten op beide thema’s - Mantelzorgcafé ’s niet altijd gemakkelijk om mensen te bereiken - Ziekenhuis: vooral netwerk rond de patiënt is belangrijk, ook als ondersteuning mantelzorger - LOGO Mechelen: niet in het kader van dit thema, wel preventie GGZ, rookstop, vaccinatie. Een aantal van die thema’s kan ook in buurtwerking. - Zelfstandige diëtiste: hoe steentje bijdragen? Voeding is niet altijd 1e prioriteit. Mindere band met deze thematiek. Info verstrekken kan ook. - Hoe mantelzorger bereiken = centrale vraag voor verschillende disciplines Hoe aanpakken? • Definitie mantelzorger is niet altijd gekend: werk van maken! • Mantelzorger ontlasten, draagkracht versterken • Bekend maken van aanbod: elkaars aanbod als hulpverlener kennen om goed te kunnen doorverwijzen • Klik maken: ontschottend werken en denken; niet van kastje naar de muur sturen • Cruciale rol huisarts en andere hulpverleners (sociale diensten, DMW, TVK, diensten gezinszorg) om signalen van draagkracht op te pikken. Tijd is bepalende factor om signalen op te vangen. Suggesties naar methodologie: • Sociale kaart updaten door organisaties en diensten met aanbod rond thema te stimuleren tot aanvullen • Inwerken Conclusie: Belangrijk thema, maar • herkenbaarheid mantelzorger • hoe betrekken bij initiatieven? • netwerkondersteunend… er is werk aan de winkel

Pagina 4 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg

Bespreking door groep groen (Hoedemakers Caroline, Nys Veerle, Smits Nelly, Truyens Ann, Tuymans Lien, van den Eynde Annelies, Van Dessel Ilse)

Zorgcoördinatie/casemanagement/MDO Algemeen aanvoelen: Het kennen van het aanbod is het belangrijkste. We moeten elkaar kennen alvorens we kunnen starten. - Moeten we opsporen of afwachten tot problemen naar ons komen? - Leemtes: Geestelijke gezondheidszorg voor ouderen en een dagcentrum in Bonheiden Concrete acties: - In kaart brengen: wie is wie/hoe te bereiken/wie organiseert wat? - Casemanagers ‘aanduiden’ (richting en info geven) om cliënt te begeleiden met uitleg, keuze Valkuilen: - Wat wil cliënt horen? Valkuil als we cliënt regie geven - Weten wie expert is - Huisarts is vaak moeilijk te bereiken: drukke agenda, afstemmen is moeilijk. Er is wel evolutie dat steeds meer huisartsen het belang erkennen - Nog niet bij elke organisatie gekend - Niet bepaald van waar het initiatief komt Wie betrekken? - Cliënt èn mantelzorgers; vragen aan cliënt - Alle zorgpartners zond cliënt en eventuele nieuwe die nodig geacht worden - Expert in bepaalde problematiek Suggesties/aandachtspunten: - bestaande vorm van overleg mag niet verloren gaan - overleg in functie van de cliënt - overleg gebeurt vaak informeel - weten wie expert is Methodologie: versterken zorggeletterdheid Welke goede initiatieven bestaan al: samenwerken thuiszorg en ander partners Belangrijke reflectie: op welke manier worden welzijnspartners b(CAW) betrokken?

7. Voorleggen huishoudelijk reglement en begroting Door Jos De Smedt

• Het veranderforum keurt het huishoudelijk reglement goed. (zie website)

• Het veranderteam heeft ervoor gekozen om het budget van 12.000€ niet te gebruiken voor zitpenningen of presentiegelden, maar tot eind 219 vooral voor logistieke ondersteuning ven onze initiatieven. De begroting wordt volgend veranderforum behandeld.

8. Toelichting besluit Vlaamse regering (BVR) betreft de voorlopige zorgraden https://www.zorg-engezondheid.be/sites/default/files/atoms/files/richtlijnen%20voorlopige%20zorgraden.pdf

Door Caroline Hoedemakers

Pagina 5 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg

9. Voorstellen ‘welzijnskoepel’ Door Dirk Van Noten

2 februari 2018: regionale mandatengroep in de schoot van Igemo (intercommunale – de groep burgemeesters) beslist principieel tot de oprichting van een welzijnskoepel op het arrondissementeel niveau.

Streefdoel: operationeel zijn tegen februari 2019.

Werkgroep is aan de slag gegaan met regionale experten vanuit verschillende ocmw’s en gemeenten.

Deze werkgroep kwam onder coördinatie van Els Cools, streekmanager bij Igemo, 3 keer samen om een voorstel uit te werken voor de mandatengroep.

Eerst: licht opgestoken bij verschillende andere gelijkaardige werkingen • Welzijnszorg Kempen, Welzijnskoepel West-Brabant, welzijnsregio Noord-Limburg, W13 • Voorafgegaan door een kadering door Professor Joris Voets van de universiteit Gent over een aantal ontwikkelingen binnen de regionale samenwerkingen.

Daarna: scherpstellen van de missie en visie van de toekomstige welzijnskoepel: Algemeen: het versterken van het lokaal welzijnsbeleid • Eén krachtige stem van lokale besturen inzake welzijn • Gezamenlijk aanbod van diensten met onderlinge/wederzijdse dienstverlening • Gezamenlijke werking rond projecten – subsidiemogelijkheden • Welzijn hoop op de politieke agenda houden in alle steden en gemeenten in de regio

Vervolgens: praktische organisatie zoals bijvoorbeeld: • Solidariteitsprincipe in stem: 1 gemeente-1stem: streven naar consensus • Elke gemeente investeert gelijkwaardig in de basisstructuur (zoveel cent per inwoner) • Bij aanbod van diensten: elke deelnemende gemeente aan dit aanbod betaalt een tarief Dagelijkse werking van de welzijnskoepel is in handen van een coördinator. Deze komt in dienst van/gedetacheerd aan IGEMEO.

Dit voorstel werd ook eerst afgetoetst en voorgelegd aan de algemeen directeurs van de 13 gemeenten en aangepast.

Daarna is dit voorstel terug naar de maandatengroep gegaan om definitieve knopen door te hakken. • Positief onthaald oor de mandatengroep • Realiteit van de verkiezingen • Komt op de eerstvolgende mandatengroep in de nieuwe samenstelling terug op tafel

Pagina 6 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg

10. Quick-win: Vormingsdag geïntegreerde zorg 13/12/2018 Door Jos De Smedt

SEL TOM organiseert i.s.m. LMN Pallieterland, LMN Dijle en Nete en LMN Schelde Rupel:

VORMING: Geïntegreerde zorg en zijn uitdagingen! 13/12/2018 om 12u30 Congrescentrum De Pitte – De Schorre te Boom

De hervorming van het Vlaamse Zorglandschap brengt veel uitdagingen met zich mee.

Het uiteindelijke doel is het aanbieden van een persoonsgerichte en geïntegreerde zorg.

De hervorming van het Vlaamse Zorglandschap brengt veel uitdagingen met zich mee. Het uiteindelijke doel is het aanbieden van een persoonsgerichte en geïntegreerde zorg.

Met deze vormingsnamiddag brengen we twee grote thema’s onder de aandacht die in elke eerstelijnszone binnen de huidige zorgregio Mechelen aan bod komen. We starten met een knelpunt in alle eerstelijnszones: de communicatie op schakelmomenten in de zorg. Vormt het beroepsgeheim in dit geval een struikelblok en in welke mate kan je informatie delen met familieleden van een persoon met een zorg- en ondersteuningsvraag?

Daarna gaan we verder met een uitdaging: de persoon met een zorg- en ondersteuningsvraag centraal. Met volgend citaat uit de beleidsvisie van minister Vandeurzen: “…. dat er vertrokken wordt van de autonomie van de persoon en de regierol door de persoon of zijn mantelzorger opgenomen wordt…” Kan elke persoon de regierol opnemen? Is hij daar voldoende vaardig voor en hoe meten we dit?

Verder worden 2 van de 5 prioritaire opdrachten van een eerstelijnszone toegelicht: het Geïntegreerd Breed Onthaal en De Sociale Kaart. Het zijn namelijk druk besproken items in de veranderteams en veranderfora, maar verstaat iedereen hier hetzelfde onder? Doel is tenslotte om op dit elan verder te gaan in 2019, waar we met een nieuwe vormingsdag minstens stilstaan bij de thema’s zorgcontinuïteit en buurtgerichte zorg.

Aan iedereen van harte dank voor de medewerking! Het veranderteam gaat aan de slag met de resultaten van de besprekingen van dit forum en hoopt jullie opnieuw te ontmoeten op het veranderforum in het voorjaar van 2019. Nu nodigen we jullie alvast uit voor de vorming op 13 december!

Pagina 7 van 7 08/11/2018 Verslag Veranderforum (1) ELZ Bonheiden-Putte-Heist-op-den-Berg