Elke Mislukking Brengt Je Dichter Bij De Plek Waar Je Moet Zijn’
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Het interview ELIZABETH DAY ‘Elke mislukking brengt je dichter bij de plek waar je moet zijn’ ALS TWINTIGER EN DERTIGER MAAKTE DE BRITSE SCHRIJVER ELIZABETH DAY VIJFJARENPLANNEN DIE ZELDEN SLAAGDEN. JUIST HAAR PODCAST OVER FALEN WERD VERVOLGENS EEN GROOT SUCCES. EEN GESPREK OVER VERLEDEN, HEDEN EN TOEKOMST. INTERVIEW EVELINE STOEL FOTOGRAFIE JENNY SMITH Familievakantie aan zee. Het begin van een levenslange liefde voor katten. Vijf jaar, met mijn vader en zus. Op het strand in Ierland, vlak bij waar ik opgroeide. ELIZABETH DAY (Epsom, 1978) schreef als journalist voor kranten en tijdschriften als The Sunday Telegraph, The Observer en Harper’s Bazaar. In 2011 debuteerde ze als auteur Spelen met een met de roman ‘Steen, papier, vriendinnetje. schaar’. Daarna volgden meer boeken, met als internationale doorbraak de bestseller ‘Het feest’. In 2018 begon ze met de podcast ‘How to fail’, waarvoor ze succesvolle mensen interviewt over de dingen die fout gingen in hun leven. Zowel de podcast als haar gelijknamige, auto biografische boek werden grote Tijdens een hits. Elizabeth Day woont in wandeling op het Londen met haar partner Justin. platteland. 42 _ VERLEDEN ‘ALS KIND HAD IK NIET VEEL ZELFVERTROUWEN, MAAR IK WIST WEL DAT IK KON SCHRIJVEN’ “Op mijn vierde verhuisden we van Engeland hoe je moest overleven in zo’n omgeving. maken. Die kameraadschap sprak me aan, naar Noord-Ierland, waar mijn vader ging Voor het eerst maakte ik me zorgen over wie het samenwerken met mensen die net zo werken als chirurg. Dat lijkt misschien vreemd ik was. Ik was naïef en onzeker, en werd zo dol zijn op schrijven als jij. Ik stelde me gezien het conflict dat daar gaande was, ongelukkig dat ik halverwege het derde jaar voor hoe het zou zijn om politiek journalist maar zo’n beslissing past bij mijn ouders. van school ging. Dertien was ik toen. te worden, met een opwindend leven en Volgens mijn vader is het grootste Voordat ik naar kostschool in Engeland zou een eigen flat in Londen. Mijn eerste stap risico in het leven géén risico’s nemen gaan, stuurden mijn ouders me een maand richting dat doel was een column in de en mijn moeder vond – en vindt – het naar Rusland. Het idee was dat ik een andere Derry Journal, toen ik twaalf was. belangrijk dat kinderen hun horizon cultuur en taal zou ervaren. Toen ik zeven Schrijven vormde een soort verdedigingslinie, verbreden. In Engeland woonden we op was, had ik om diezelfde reden ook al een en dat doet het nu nog steeds. Ik vind een half uur reizen van Londen, in Noord- half jaar in Parijs gewoond met mijn moeder het prettiger om rustig te kunnen Ierland kwamen we terecht op het platteland. en zus. Ik begrijp de beweegredenen van verwoorden wat ik bedoel dan om Om onze integratie te bevorderen, deden mijn ouders en ben dankbaar voor de open altijd mijn mening paraat te moeten mijn ouders mij en mijn vier jaar oudere zus mind die hun opvoeding me opgeleverd hebben. Ik hou van observeren, nadenken, op Iers dansen – een soort riverdance. We heeft, maar in Rusland voelde ik me totaal onderzoeken. Achteraf vraag ik me af of ik pikten het snel op en deden mee aan wed- verloren en bang. Opeens zat ik boven in daarom een outsider was op school, of dat strijden in het dorpshuis. Verder herinner ik een torenblok terwijl ik de taal niet sprak, het andersom was: dat ik die dingen ging me dat ik veel strips las en dat we een kitten zonder stromend warm water, bij een hos- doen omdát ik er niet bij hoorde. Ik wilde kregen, wat ik geweldig vond. Ik was een pita die amper iets te eten in huis had. Toen weten wat mensen dachten, hun drijfveren buitenmeisje. Ons huis werd omringd door ik die eerste ochtend wakker werd, werd uitpluizen. Noord-Ierland was een maat- veel grond, we hadden wat schapen en een ik overspoeld door paniek. Ik denk dat schappij waarin de belangrijkste onderwerpen ezel, en het was spannend om in de omge- dat verblijf me een levenslange verlatings - taboe waren, of geassocieerd werden met ving op onderzoek uit te gaan. Ik verzon hele angst heeft bezorgd, waardoor ik later in schaamte of gevaar. Veel dingen bleven verhalen, was bijvoorbeeld geobsedeerd verkeerde relaties belandde of er langer onbesproken en daardoor leerde ik tussen door het idee dat achter in de tuin een put in bleef hangen dan goed voor me was. de regels door lezen. Daar heb ik als schrijver zat die ik moest vinden. Het was heerlijk om Steeds als iemand het uitmaakte, werd ik nog steeds profijt van. Veel van mijn perso- als kind compleet vrij te mogen zijn. overvallen door datzelfde gevoel. nages houden de schijn op van een geslaagd Mijn herinneringen aan Engeland zijn zonnig, Als kind had ik niet veel zelfvertrouwen, leven, terwijl er van alles misgaat. die aan Noord-Ierland zijn overwegend grijs. dat is iets waar ik altijd mee heb geworsteld, Pas op de universiteit van Cambridge, waar Het regende er vaak, maar het kwam ook maar ik wist wel dat ik kon schrijven. Vanaf ik geschiedenis ging studeren, was ik onder- door het politieke klimaat. Als mijn ouders mijn vierde wilde ik schrijver worden. Destijds deel van de groep. Opeens was het cool ons naar school reden, passeerden we een begreep ik natuurlijk niet precies wat dat om ‘anders’ te zijn, iederéén daar hield van militair checkpoint met mannen in camou- inhield, maar mijn moeder had me leren lezen lezen en leren. Ook was het een voorrecht flagekleding met machinegeweren. Ook op en schrijven voordat ik naar school ging en om in een kamer te mogen wonen in een school voelde ik spanning. De basisschool ik was dol op de boeken waar ons hele huis zestiende-eeuws gebouw. En ik ontmoette was prima, maar op de middelbare school vol mee lag. Om geld te verdienen leek het er mensen die nog steeds m’n beste vrienden in Belfast, waar ik doordeweeks bleef slapen, me handig om eerst journalist te worden. zijn. Voor het eerst voelde ik me onafhankelijk was ik een buitenbeentje. Ik praatte anders Als tiener keek ik naar de televisieserie Press en had ik de touwtjes in handen; twee dingen en had geen verstand van mode, wist niet gang, over leerlingen die een schoolkrant waar ik jaren naar had gehunkerd.” > _ 43 HEDEN ‘IK DACHT: ALS IK MAAR DE JUISTE HOKJES AANVINK, WORD IK UITEINDELIJK BELOOND. MAAR ER BESTAAT GEEN EXAMEN OM VOLWASSEN TE WORDEN’ “Ik had verwacht dat het leven als twintiger Na vele middagen schrijven lag er een vlak voor mijn 39e verjaardag, ik had het een kruising zou zijn tussen Friends en Sex manuscript – dat door vijf uitgevers werd gevoel dat mijn tijd om kinderen te krijgen and the city. In werkelijkheid was het een afgewezen. Mijn literair agent stuurde me op raakte. Ik ontdekte ook dat deze ingewikkeld decennium waarin ik heen en alle afwijzingsmails door en sommige waren relatie had gediend als emotioneel weer schoot tussen ongeduld en onrust. Ik niet mals, maar inmiddels geloof ik dat elke muurtje, zodat ik niet hoefde te was mijn eigenwaarde gaan koppelen aan mislukking je een stap dichter bij de plek kijken naar de troep erachter. het halen van tentamens: als ik maar hard brengt waar je moet zijn. Mijn huidige uitge- Terugkijkend zie ik dat ook die relatie me werkte en de juiste hokjes aanvinkte, werd ver was degene die uiteindelijk ja zei en op rechtstreeks leidde naar waar ik nu ben. Zes ik uiteindelijk beloond. Maar zo werkte het mijn 32e lag mijn eerste roman in de winkel. weken lang voelde alles rauw. Ik besloot naar niet meer; er bestaan geen examens om Het was een levenslange droom die uit- Los Angeles te gaan: daar ga ik altijd naartoe volwassen te worden. Na mijn studie ging kwam en het was precies zo geweldig als als mijn hart gebroken is, die plek laadt me ik met drie vrienden van Cambridge samen- ik had verwacht. op. Ik luisterde er veel naar podcasts zoals wonen en werken bij de Evening Standard. Toen ik aan mijn boek begon, ontmoette ik ‘Where should we begin’ van de Belgische Het was nog steeds mijn droom om politiek de man die vier jaar later mijn echtgenoot psychotherapeut Esther Perel, over wat er journalist te worden, maar mijn chef liet me zou worden. Al mijn vrienden trouwden en allemaal mis kan gaan in relaties. Ook had ik alleen stukken schrijven voor de roddelru- het voelde als een definitieve stap richting openhartige gesprekken met vriendinnen. briek. Een jaar lang bezocht ik ogenschijnlijk volwassenheid. Het werd ook de eerste Het was een periode van zelfreflectie over glamoureuze feestjes en opnieuw hoorde ik grote hobbel in mijn leven. Zwanger raken mijn jaren als dertiger, en uiteindelijk kwam er niet bij. Het enige wat ik daar deed, was lukte niet en na twee mislukte ivf-pogingen ik tot de conclusie dat elke tegenslag me beroemdheden gênante vragen stellen. Ik en een miskraam gingen we uit elkaar. In de iets dieps en waardevols heeft geleerd. En was ongeduldig omdat ik wilde dat de door periode ervoor voelde ik me erg eenzaam, dat ik eigenlijk best tevreden ben met de mij uitgestippelde carrière zou beginnen en en je alleen voelen in een huwelijk is het persoon die ik daardoor ben geworden. onrustig omdat ik niet wist of ik met de juiste eenzaamste soort eenzaam dat er is. Toch Al die dingen kwamen samen en ik dacht: mannen uitging, een echtgenoot moest vin- ben ik dankbaar voor die ervaring. Ik ver- hoe zou het zijn om in een podcast eerlijke den of juist duizend onenightstands moest mijd conflicten doorgaans het liefst en had gesprekken te voeren over falen? Ik liet het hebben.