2020 Wydawca © Państwowe Muzeum Publisher Auschwitz ‑Birkenau w Oświęcimiu, 2021

ul. Więźniów Oświęcimia 20 32 ‑603 Oświęcim, Polska www.auschwitz.org

Numer w Państwowym Rejestrze Muzeów Number in National Register of Museums: DM ‑IV/PRM/25/98

Redakcja Bartosz Bartyzel Edited by Paweł Sawicki Korekta Imogen Dalziel Proofreading Beata Kłos Jadwiga Pinderska‑Lech

Okładka i projekt graficzny Agnieszka Matuła, Grafikon Cover design and layout Maciej Hojda, Grafikon Zdjęcia Shahar Azran Photos Bartosz Bartyzel Jerzy Bestyński Kamil Będkowski Władysław Cywiński Wojciech Grabowski Michał Grzywacz Zuzanna Janusik Paweł Kostka Marek Lach Łukasz Lipiński Office of Ronald S. Lauder dr hab. Tomasz Łojewski Aleksandra Mausolf Sebastian Mrozek Bożena Opiłło Marta Paszko Tomasz Pielesz Robert Płaczek Jarosław Praszkiewicz Paweł Sawicki Piotr Strycharski

Okładka Piotr Strycharski Cover Teren byłego obozu Auschwitz II‑Birkenau przed 75. rocznicą wyzwolenia The site of the former Auschwitz II‑Birkenau camp before the 75th anniversary of liberation

Wybór i opisy zdjęć Bartosz Bartyzel Choice and description of photos Paweł Sawicki

Druk Drukarnia i Wydawnictwo Printed by Jaroszowice 324, 34 ‑100 Wadowice tel./phone: +48 33 873 4620, fax: +48 33 873 4622 e ‑mail: [email protected] www.grafikon.com.pl

2 SPRAWOZDANIE REPORT

WPROWADZENIE INTRODUCTION ...... 4 75. ROCZNICA WYZWOLENIA 75th ANNIVERSARY OF LIBERATION ...... 6 PANDEMIA PANDEMIC ...... 14 WYDARZENIA 2020 2020 EVENTS ...... 16

PAMIĘĆ I EDUKACJA REMEMBRANCE AND EDUCATION

AUSCHWITZ W SERCACH ŚWIATA AUSCHWITZ IN THE WORLD’S HEARTS ...... 28 MIĘDZYNARODOWE CENTRUM EDUKACJI O AUSCHWITZ I HOLOKAUŚCIE INTERNATIONAL CENTER FOR EDUCATION ABOUT AUSCHWITZ AND THE HOLOCAUST ...... 32 WYSTAWY EXHIBITIONS ...... 36 WYDAWNICTWA PUBLICATIONS ...... 40 BADANIA NAD HISTORIĄ AUSCHWITZ RESEARCH ON THE HISTORY OF AUSCHWITZ ...... 44

AUTENTYZM I PAMIĘĆ AUTHENTICITY AND REMEMBRANCE

ARCHIWUM ARCHIVES ...... 48 ZBIORY COLLECTIONS ...... 52 PRACE KONSERWATORSKIE PRESERVATION WORKS ...... 54 ROZWÓJ MUZEUM I MIEJSCA PAMIĘCI MUSEUM AND MEMORIAL DEVELOPMENT ...... 58 MIEJSCE PAMIĘCI AUSCHWITZ THE AUSCHWITZ MEMORIAL ...... 60 FUNDACJA AUSCHWITZ-BIRKENAU AUSCHWITZ-BIRKENAU FOUNDATION ...... 66 THE AUSCHWITZ-BIRKENAU MEMORIAL FOUNDATION (USA) THE AUSCHWITZ-BIRKENAU MEMORIAL FOUNDATION (USA)...... 70 FINANSE FINANCES ...... 74 STRUKTURA MUZEUM MUSEUM STRUCTURE ...... 78 KONTAKT CONTACTS ...... 80 DARCZYŃCY DONORS ...... 82

3 WPROWADZENIE INTRODUCTION

Stajemy się coraz bardziej obojętni. We are becoming increasingly indifferent. Zamknięci w sobie. Apatyczni. Bierni. Confined within ourselves. Apathetic. Passive. Nie widzimy i nie chcemy widzieć. We don’t see and don’t want to see. Nie mówimy i nie chcemy mówić. We don’t talk and don’t want to talk.

Gorsza od zapomnienia jest taka pamięć, Worse than forgetting, is such a memory, która nie rozbudza w nas moralnego niepokoju. that doesn’t arouse a moral anxiety within us.

Dr. Piotr M. A. Cywiński

4 5 75. ROCZNICA WYZWOLENIA

27 stycznia ponad 200 Ocalałych, świad- Towarzyszyli im i słuchali ich słów liderzy oraz ków historii Auschwitz i Holokaustu, spotkało przedstawiciele ponad 50 państw – głowy ko- się przed Bramą Śmierci byłego obozu Ausch- ronowane, prezydenci, premierzy, ministrowie witz II-Birkenau, aby upamiętnić 75. rocznicę i dyplomaci, a także przedstawiciele wielu mię- wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obo- dzynarodowych instytucji, organizacji społecz- zu koncentracyjnego i zagłady. nych, duchowni, pracownicy muzeów i miejsc pamięci poświęconych tej tematyce, a także – Najważniejsze słowa w dniu rocznicy wygłosi- za pośrednictwem mediów – wszyscy pragnący li byli więźniowie obozu: Batszewa Dagan, Elza uczcić pamięć ofiar niemieckich nazistów. Baker, Marian Turski oraz Stanisław Zalewski. Obchody 75. rocznicy były ostatnim wielkim międzynarodowym wydarzeniem na świecie przed wybuchem pandemii i ogólnoświatowym lockdownem.

6 75TH ANNIVERSARY OF LIBERATION

On 27 January, more than 200 Survivors—wit- They were listened to and accompanied by the nesses of the history of Auschwitz and the Shoah leaders and representatives of over 50 coun- —met in front of the Death Gate at the former tries—monarchs, presidents, prime ministers, Auschwitz II-Birkenau camp to commemorate ministers and diplomats, as well as representa- the 75th anniversary of the liberation of the tives of numerous international institutions, German Nazi concentration and extermination social organizations, clergy and the staff of mu- camp. seums and memorials devoted to this subject. Their words were also witnessed, via the media, The most important words were delivered by by all those who wished to honor the memory of Survivors: Bat-Sheva Dagan, Else Baker, Marian the victims of the German Nazis. Turski and Stanisław Zalewski. The commemoration of the 75th anniver- sary was the last grand international event be- fore the outbreak of the pandemic and worldwide lockdown.

7 75. ROCZNICA WYZWOLENIA

8 75TH ANNIVERSARY OF LIBERATION

9 SZEFOWIE DELEGACJI PAŃSTWOWYCH Szwecja – Następczyni Tronu, Jej Królewska Wysokość księżniczka Wiktoria, Przewodniczący Parlamentu Albania – Ambasador Shpresa Kureta Andreas Norlén, Premier Stefan Löfven Argentyna – Ambasador Ana Maria Ramirez Turcja – Ambasador Tunç Üğdül Armenia – Ambasador Samuel Mkrtchian Ukraina – Prezydent Wołodymyr Zełeński, Minister Spraw Australia – Przewodniczący Senatu Scott Ryan Zagranicznych Vadym Prystaiko Austria – Prezydent Alexander Van der Bellen Watykan – Specjalny Przedstawiciel Stolicy Apostolskiej kardynał Zenon Grocholewski Azerbejdżan – Przewodniczący Parlamentu Asadov Ogtay – Minister Spraw Zagranicznych i Współpracy Belgia – Jego Królewska Mość Filip Król Belgów, Włochy Jej Królewska Mość Królowa Matylda, Międzynarodowej Marina Sereni Premier Sophie Wilmès Węgry – Premier Viktor Orbán Białoruś – Zastępca Przewodniczącego Rady Republiki Wielka Brytania – Jej Królewska Wysokość Zgromadzenia Narodowego Anatoli Isachanka Księżna Kornwalii Kamila Bośnia i Hercegowina – Członek Prezydium Bośni i Herzegowiny Šefik Džaferović DELEGACJE ORGANIZACJI MIĘDZYNARODOWYCH Bułgaria – Premier Bojko Borisow Komisja Europejska – Wiceprzewodniczący Margaritis Chorwacja – Premier Andrej Plenković Schinas, Wiceprzewodnicząca Věra Jourová – Przewodniczący Izby Reprezentantów Cypr Rada Europejska – Przewodniczący Charles Michel Demetrios Syllouris Rada Europy – Zastępca Sekretarza Generalnego Czechy – Premier Andrej Babiš Gabriella Battaini-Dragoni – Minister ds. Populacji Riina Solman Estonia OBWE – Sekretarz Generalny Thomas Greminger – Minister Spraw Zagranicznych Jeppe Kofod Dania Organizacja Narodów Zjednoczonych Finlandia – Prezydent Sauli Niinistö – Specjalny Doradca Sekretarza Generalnego Francja – Premier Édouard Philippe ds. Zapobiegania Ludobójstwu Adama Dieng Grecja – Premier Kyriakos Mitsotakis UNESCO – Dyrektor Generalna Audrey Azoulay Gruzja – Ambasador Ilia Darchiashvili Hiszpania – Jego Królewska Mość Filip VI król Hiszpanii, Jej Królewska Mość Królowa Letycja, Minister Spraw Zagranicznych María Aránzazu González Laya Irlandia – Prezydent Michael Higgins Izrael – Prezydent Reuven Rivlin Kanada – Gubernator Generalna Julie Payette Kazachstan – Zastępca Ministra Spraw Zagranicznych Margulan Baimukhan Korea – Ambasador Sun Mira Liechtenstein – Premier Adrian Hasler Litwa – Prezydent Gitanas Nauseda, Przewodniczący Sejmu Viktoras Pranckietis Luksemburg – Wielki Książę Henri, Premier Xavier Bettel Łotwa – Prezydent Egils Levits Macedonia Północna – Wicepremier Mila Carovska Malta – Prezydent George William Vella, Minister Spraw Zagranicznych i Europejskich Bartolo Evarist Mołdawia – Premier Ion Chicu Monako – Minister Spraw Zagranicznych Laurent Anselmi Namibia – Ambasador Andreas Guibeb Niderlandy – Jego Wysokość Król Willem-Alexander, Jej Wysokość Królowa Máxima, Premier Mark Rutte Niemcy – Prezydent Frank-Walter Steinmeier Norwegia – Książę Koronny Haakon, Premier Erna Solberg Nowa Zelandia – Ambasador Mary Thurston Polska – Prezydent Portugalia – Minister Stanu i Spraw Zagranicznych Augusto Santos Silva Rosja – Ambasador Siergiej Andriejew Rumunia – Premier Ludovic Orban Serbia – Premier Ana Brnabić Słowacja – Prezydent Zuzana Čaputová Słowenia – Prezydent Borut Pahor Stany Zjednoczone – Sekretarz Skarbu Steven T. Mnuchin Szwajcaria – Prezydent Simonetta Sommaruga

10 HEADS OF STATE DELEGATIONS Greece – Prime Minister Kyriakos Mitsotakis Hungary – Prime Minister Viktor Orbán Albania – Ambassador Shpresa Kureta Italy – Minister of Foreign Affairs and International Argentina – Ambassador Ana Maria Ramirez Co-operation Marina Sereni – Ambassador Samuel Mkrtchian Armenia Ireland – President Michael D. Higgins – President of the Senate Scott Ryan Australia Israel – President Reuven Rivlin – President Alexander Van der Bellen Austria Kazakhstan – Deputy Minister of Foreign Azerbaijan – Chairman of Milli Mejlis Asadov Ogtay Affairs Margulan Baimukhan Belarus – Deputy Chairman of Council of the Republic Korea – Ambassador Sun Mira Anatoli Isachanka – President Egils Levits – His Majesty King Philippe and Her Majesty Belgium Liechtenstein – Prime Minister Adrian Hasler Queen Mathilde; Prime Minister Sophie Wilmès – President Gitanas Nauseda; Bosnia and Herzegovina – Member of BiH Presidency Speaker of the Seimas Viktoras Pranckietis Šefik Džaferović Luxembourg – HRH Grand Duke Henri; Prime Minister Bulgaria – Prime Minister Boyko Borissov Xavier Bettel – Governor General Julie Payette Canada Malta – President George William Vella; Minister Croatia – Prime Minister Andrej Plenković for Foreign and European Affairs Bartolo Evarist Cyprus – President of the House of Representatives Moldova – Prime Minister Ion Chicu Demetrios Syllouris Monaco – Minister of Foreign Affairs Laurent Anselmi – Prime Minister Andrej Babiš Czechia Namibia – Ambassador Andreas Guibeb – Ministry of Foreign Affairs Jeppe Kofod Denmark The Netherlands – His Majesty King Willem-Alexander Estonia – Minister of Population Riina Solman and Her Majesty Queen Máxima; Prime Minister Mark Rutte Finnland – President Sauli Niinistö New Zealand – Ambassador Mary Thurston France – Prime Minister Édouard Philippe North Macedonia – Deputy Prime Minister Georgia – Ambassador Ilia Darchiashvili Mila Carovska Germany – President Frank-Walter Steinmeier Norway – HRH Crown Prince Haakon; Prime Minister Erna Solberg Poland – President Andrzej Duda Portugal – Minister of State and Foreign Affairs Augusto Santos Silva Romania – Prime Minister Ludovic Orban Russia – Ambassador Sergey Andreev Serbia – Prime Minister Ana Brnabić Slovakia – President Zuzana Čaputová Slovenia – President Borut Pahor Spain – His Majesty Philip VI of Spain and Her Majesty Queen Letizia; Minister of Foreign Affairs María Aránzazu González Laya Sweden – HRH Crown Princess Victoria; Speaker of Parliament Andreas Norlén; Prime Minister Stefan Löfven Switzerland – President Simonetta Sommaruga Turkey – Ambassador Tunç Üğdül Ukraine – President Volodymyr Zelensky; Minister of Foreign Affairs Vadym Prystaiko Vatican – Special Representative of the Holy See Cardinal Zenon Grocholewski The United Kingdom – HRH The Duchess of Cornwall Camilla The – Secretary of Treasury Steven T. Mnuchin

DELEGATIONS OF INTERNATIONAL ORGANIZATIONS

Council of Europe – Deputy Secretary General Gabriella Battaini-Dragoni European Commission – Vice-President Margaritis Schinas; Vice-President Věra Jourová European Council – President Charles Michel OSCE – Secretary General Thomas Greminger United Nations – Secretary-General’s Special Adviser for the Prevention of Genocide Adama Dieng UNESCO – Director General Audrey Azoulay

11 75. ROCZNICA WYZWOLENIA

12 75TH ANNIVERSARY OF LIBERATION

13 PANDEMIA

1

Rok 2020 był rokiem wyjątkowo trudnym. Pan- Zwiedzanie w dobie pandemii demia COVID-19 dotknęła przede wszystkim wiele osób starszych. Wśród nich niestety byli Jednym z najważniejszych zadań Muzeum także Ocalali. w czasie trwającej pandemii jest zapewnienie bezpieczeństwa odwiedzającym oraz pracow- Muzeum – po raz pierwszy w swojej historii – nikom. Zasady zwiedzania zostały przystosowa- było zamknięte dla odwiedzających przez wiele ne do nowych wymogów sanitarnych. miesięcy. Liczba osób przyjeżdżających do Miej- sca Pamięci dramatycznie spadła. Spowodowa- Przygotowana została trasa zwiedzania, która ło to niemal zupełne wstrzymanie działań minimalizuje liczbę miejsc, w których stykają się edukacyjnych w historycznej przestrzeni oraz ze sobą odwiedzający Muzeum. Wewnątrz bu- poważne załamanie budżetu Muzeum, czego dynków należy poruszać się wyłącznie wytyczo- konsekwencją była rezygnacja z wielu priory- ną, jednokierunkową trasą. Większa przestrzeń tetowych inwestycji i projektów. W tej sytuacji powstała dzięki usunięciu z wystawy wszystkich nadrzędnym celem było ratowanie zespołu ludzi poziomych gablot, co umożliwia zachowanie bez- zaangażowanych w codzienne tworzenie Miejsca piecznego dystansu podczas zwiedzania. Pamięci. Zmniejszona została liczba osób, które mogą jed- Trudno przewidzieć dalszy rozwój wydarzeń. nocześnie przebywać na terenie Muzeum. Przed Każdej osobie, instytucji i organizacji, które wejściem stanęła specjalna bramka dezynfekcyj- wsparły nas finansowo w tej ciężkiej sytuacji, na, a w kilku miejscach zostały umieszczone apa- bardzo za tę pomoc dziękujemy. raty do bezdotykowej dezynfekcji rąk.

Sytuacja finansowa Muzeum nadal pozostaje Na terenie byłego obozu Auschwitz I ustawiono bardzo trudna. Dlatego nadal prosimy o Państwa tablice ekspozycji zewnętrznej, dzięki którym pomoc i finansowe wsparcie naszej misji. poznać można historię oraz zobaczyć m.in. wnę- trza czasowo wyłączone ze zwiedzania, np. pod- wesprzyj.auschwitz.org ziemia bloku 11. 1. Bramka dezynfekcyjna przy wejściu do Muzeum

14 PANDEMIC

Odwiedzający w poszczególnych miesiącach 2019 i 2020 Monthly attendance of visitors in 2019 and 2020

2019 2020

300 000

250 000

200 000

dr Anna Wawrzyk 150 000 Epidemiolog, Pracownie Konserwatorskie Epidemiologist, Conservation 100 000 Laboratories

50 000 24 459 969 0 92 510 870 113 116 210 147 730 193 540 221 255 0 940235 385 221 050 102 243 310 50 574 258 670 67 263 216 510 228 660 166 380 126 565 46 313 0 50 395

luty maj April May June lipiec July styczeń marzec March August January kwiecień czerwiec sierpień wrzesień October listopad grudzień February November December September październik

2020 was a tough year. The COVID-19 pan- Visiting during the pandemic demic primarily affected the elderly, some of whom, unfortunately, were Survivors. One of the Museum’s most important tasks during the ongoing pandemic is to ensure the For the first time in its history, the Museum safety of visitors and employees. Visiting regu- was closed to visitors for several months. The lations have therefore been adapted to the new number of visitors to the Memorial dropped dra- sanitary regime. matically. This led to almost a complete stop of educational activity in the historical space and A tour route has been prepared, which minimiz- a severe slump in the Museum’s budget, which es the number of places where visitors may come resulted in the discontinuation of several prior- into contact with each other. Inside the build- ity investments and projects. ings, visitors must move only along the marked one-way route. More space has been created by Under these circumstances, the overriding ob- removing all horizontal showcases from the ex- jective was to salvage the jobs of people involved hibition, allowing visitors to keep a safe distance in the daily operation of the Memorial. during tours.

It is difficult to predict further developments in We have also limited the overall number of peo- this respect. We extend our sincere gratitude to ple permitted on the premises of the Museum. every person, institution and organization that Equipment for contactless hand disinfection has supported us financially in this difficult can be found in several places on the Museum situation. grounds, and a special sanitation gate has been positioned in front of the entrance. The Museum still faces a very uncertain finan- cial situation. Therefore, we continue to ask for External exhibition boards have been installed your help and support for our mission. around the grounds of the former Ausch- witz I camp, allowing visitors to learn about the donate.auschwitz.org site’s history and see interiors that have been temporarily excluded from the tour, such as the 1. Sanitation gate basement of Block 11. at the Museum entrance

15 WYDARZENIA 2020

1 Anna Skrzypińska Zastępca Dyrektora Muzeum Deputy Museum Director STYCZEŃ

Szczególny znak Pamięci 75. rocznica Sekretarz Generalny Światowej Ligi Muzuł- 27 stycznia ponad 200 Ocalałych, świadków mańskiej dr Mohammad bin Abdul Karim historii Auschwitz i Holokaustu, spotkało się Al-Issa odwiedził Miejsce Pamięci Ausch- przed Bramą Śmierci byłego obozu Birkenau, witz. To do tej pory najwyższa rangą wizyta aby upamiętnić 75. rocznicę wyzwolenia nie- świata muzułmańskiego w historii Muzeum. mieckiego nazistowskiego obozu koncentra- Towarzyszyli mu przedstawiciele American cyjnego i zagłady. Jewish Committee z jego dyrektorem Davi- dem Harrisem. LUTY Dyplomacja Pamięci W przededniu 75. rocznicy wyzwolenia Odebrane dzieciństwo Auschwitz wręczono powołania dwóm pierw- Książka autorstwa Heleny Kubicy poświęco- szym Konsulom Honorowym Miejsca Pamię- na jest losom 750 dzieci, które znajdowały 1. Wizyta sekretarza się w Auschwitz w momencie wyzwolenia generalnego Światowej ci, którzy będą działać w ramach tworzonej Ligi Muzułmańskiej przez Muzeum sieci Dyplomacji Pamięci. obozu. To Maria Zalewska ze Stanów Zjednoczonych 2. Ocalali – główni goście i Enrique de Villamor y Soraluce z Hiszpanii. obchodów 75. rocznicy wyzwolenia

16 2020 EVENTS

2

JANUARY

A special sign of remembrance 75th anniversary The Secretary General of the World Muslim On January 27, more than 200 Survivors— League, Dr. Mohammad bin Abdul Karim witnesses of the history of Auschwitz and Al-Issa, visited the Auschwitz Memorial. the Holocaust—met in front of the Gate of This is, to date, the highest-ranking visit Death at the former Birkenau camp to com- from the Muslim community to the Memo- memorate the 75th anniversary of the lib- rial. He was accompanied by representatives eration of the German Nazi concentration of the American Jewish Committee includ- and extermination camp. ing its Director, David Harris.

Diplomacy of Remembrance FEBRUARY On the eve of the 75th anniversary of the liberation of Auschwitz, the first two Hon- Stolen Childhood orary Consuls of the Memorial were ap- Helena Kubica’s book is devoted to the fate 1. Visit by the Secretary of 750 children who were in Auschwitz dur- General of the World pointed, who will operate within the frame- Muslim League work of the Diplomacy of Remembrance ing the camp’s liberation. network created by the Museum. They are 2. Survivors—the main Maria Zalewska from the United States and guests of the Enrique de Villamor y Soraluce from Spain. 75th anniversary of the liberation

17 WYDARZENIA 2020

1 2

MARZEC MAJ

Pandemia Załamanie budżetu Z powodu pandemii COVID-19 Muzeum zo- Wobec trudnej sytuacji finansowej Muzeum stało na ponad trzy miesiące zamknięte dla polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa odwiedzających. Narodowego zwiększyło tegoroczną dotację o 6 milionów złotych. Paszporty ratujące życie Muzeum pozyskało oryginalne dokumenty Niderlandy dla Fundacji drugiej części tzw. Archiwum Eissa, wśród Królestwo Niderlandów ogłosiło decyzję Andrzej Kacorzyk nich kilkadziesiąt zdjęć Żydów, którym gru- o przekazaniu miliona euro na rzecz kapitału Zastępca Dyrektora pa kierowana przez polskiego ambasadora wieczystego Fundacji Auschwitz-Birkenau. Muzeum Dyrektor MCEAH w Bernie Aleksandra Ładosia próbowała wy- Pieniądze pochodzą z budżetu ministerstwa Deputy Museum Director stawić dokumenty latynoamerykańskie. odpowiedzialnego za zdrowie, co w dobie Director of ICEAH pandemii jest szczególnie symboliczne.

KWIECIEŃ Infrastruktura dla odwiedzających 1. Fotografie paszportowe Rozpoczęły się prace przy tworzeniu nowego z Archiwum Eissa Centrum Obsługi Odwiedzających Miejsce Pamięci Auschwitz finansowanego w ramach 2. Lockdown i całkowite zamknięcie Muzeum projektów Unii Europejskiej.

18 2020 EVENTS

MARCH MAY

Pandemic Budget slump Due to the COVID-19 pandemic, the Mu- Given the Museum’s difficult financial situ- seum was closed to visitors for over three ation, the Polish Ministry of Culture and months. National Heritage increased this year’s grant by PLN 6 million. Life-saving passports The Museum acquired original documents The Netherlands for the Foundation from the second part of the so-called Eiss The Kingdom of the Netherlands announced Archive, including several dozen photo- its decision to donate EUR 1 million to the graphs of Jews, for whom a group of diplo- Auschwitz-Birkenau Foundation’s Endow- mats led by Aleksander Ładoś, the Polish ment Fund. The money came from the bud- Ambassador to Bern, attempted to provide get of the Ministry responsible for health— forged Latin American documents. particularly symbolic gesture during this pandemic.

APRIL Infrastructure for visitors 1. Passport photographs Work began on the creation of a new Visitor from the Eiss Archives Services Center at the Auschwitz Memorial, 2. Lockdown and full funded as part of a European Union project. museum closure

19 WYDARZENIA 2020

1

CZERWIEC

Przede wszystkim bezpieczeństwo Narodowy Dzień Pamięci Przygotowując się do ponownego otwarcia, Na terenie Miejsca Pamięci odbyło się sym- Muzeum wdrożyło procedury bezpieczeń- boliczne upamiętnienie 80. rocznicy depor- stwa epidemicznego znacznie wykraczające tacji pierwszych Polaków do KL Auschwitz poza ogólne wymogi prawne. Przed wejściem z udziałem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. została ustawiona specjalna bramka dezyn- Ze względu na pandemię większość wyda- fekcyjna, stworzona we współpracy Mu- rzeń i projektów rocznicowych została prze- zeum, Politechniki Śląskiej i startupu tech- niesiona do Internetu. Rafał Pióro nologicznego WAAM. Urządzenie znalazło Zastępca Dyrektora się wśród zwycięzców międzynarodowego Muzeum konkursu organizowanego przez Światową Deputy Museum Director LIPIEC Organizację Zdrowia. 1. 80. rocznica deportacji Ponowne otwarcie pierwszych Polaków 1 lipca Miejsce Pamięci, po ponad trzymie- do Auschwitz sięcznym zamknięciu spowodowanym pan- demią COVID-19, zostało ponownie otwarte 2. Niemcy podwoiły swoje dla odwiedzających. wsparcie dla Fundacji Auschwitz‑Birkenau z 60 do 120 mln euro

20 2020 EVENTS

2

JUNE

Safety above all National Remembrance Day In preparation for re-opening to the pub- A symbolic commemoration of the 80th an- lic, the Museum implemented epidemic niversary of the deportation of the first safety procedures that go well beyond the to Auschwitz was held at the Memo- general legal requirements. A special sani- rial, attended by Polish President Andrzej tation gate was installed in front of the Duda. As a result of the pandemic, however, entrance, designed in co-operation with most events and anniversary projects have the Silesian University of Technology and been held virtually. technological start-up WAAM. The de- vice was one of the winners of an interna- tional competition organized by the World JULY 1. 80th anniversary Health Organization. of the deportation Re-opening of the first Poles On July 1, after more than three months’ to Auschwitz closure due to the COVID-19 pandemic, the Memorial re-opened to visitors. 2. Germany has doubled its support for the Auschwitz‑Birkenau‑ ‑Foundation from 60 to 120 million EURO

21 WYDARZENIA 2020

1

SIERPIEŃ WRZESIEŃ

Porajmos Grupa Ładosia Na terenie historycznego odcinka BIIe obo- „Poselstwo RP w Bernie. Przemilczana histo- zu Auschwitz II-Birkenau symbolicznie upa- ria” Danuty Drywy to nowa publikacja, która miętniono ofiary romskie w 76. rocznicę li- opisuje działania tzw. grupy Ładosia – pol- kwidacji tzw. obozu rodzinnego dla Cyganów skich dyplomatów, którzy podczas II wojny (Zigeunerfamilienlager). Większość obcho- światowej wraz z działaczami organizacji dów została przeniesiona do Internetu. żydowskich próbowali ratować zagrożonych Zagładą Żydów. Piłkarze FC Bayern 75 tysięcy euro na wsparcie tegorocznej mię- dzynarodowej konferencji edukacyjnej prze- PAŹDZIERNIK kazała Muzeum Inicjatywa WeKickCorona, którą stworzyli dwaj piłkarze FC Bayern Mo- Download nachium: Leon Goretzka i Joshua Kimmich. Prawie 70 pozycji wydanych przez Muzeum zostało udostępnionych w formie e-booków. 1. Okładka książki Wśród nich znalazły się przede wszystkim Danuty Drywy wspomnienia świadków, ale również opraco- wania popularnonaukowe oraz książki edu- 2. Obchody rocznicy kacyjne. likwidacji Zigeunerlager

22 2020 EVENTS

2

AUGUST SEPTEMBER

Porajmos Ładoś Group Roma victims were commemorated at the Polish Legation in Bern: The Unspoken History historical BIIe section of the Auschwitz II- History by Danuta Drywa was published. The Birkenau camp on the 76th anniversary of book describes the activities of the so-called the liquidation of the so-called “Gypsy fami- “Ładoś Group,” a group of wartime Polish dip- ly camp” (Zigeunerfamilienlager). Most of the lomats who, along with activists from Jewish commemorations took place online. organizations, attempted to save Jews at risk of extermination. FC Bayern players The Museum received €75,000 in support of this year’s international educational confer- OCTOBER ence from the WeKickCorona Initiative, cre- ated by two FC Bayern Munich footballers: Download Leon Goretzka and Joshua Kimmich. Approximately 70 publications issued by 1. Cover of Danuta the Auschwitz Museum were made available Drywa’s book in the form of e-books. These included first of all witnesses’ memoirs as well as research 2. Anniversary studies and educational books. celebrations to mark the liquidation of the Zigeunerlager

23 WYDARZENIA 2020

1

LISTOPAD Ponowne zamknięcie Jesienna fala zachorowań wymusiła kolejne Rodzinny dar zamknięcie Muzeum dla odwiedzających. Oryginalny zeszyt z rękopisami wierszy o tematyce obozowej, który należał do byłej więźniarki obozów Auschwitz i Ravensbrück Bożeny Janiny Zdunek (w obozie Musie- GRUDZIEŃ wicz), przekazał do Muzeum jej syn, profesor Kryzysowy rok Adam Zdunek. W 2020 roku Miejsce Pamięci odwiedziło jedynie 502 tysiące osób, co poważnie zabu- Grand Prix rzyło sytuację finansową Muzeum. Wystawa „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko” przygotowana wspólnie przez Wsparcie dla edukacji 1. Zeszyt z obozowymi hiszpańską firmę Musealia oraz Muzeum Tajwan dołączył do darczyńców Fundacji wierszami Auschwitz otrzymała Grand Prix Nagrody Auschwitz-Birkenau. 1,5 miliona złotych Dziedzictwa Europejskiego / Nagrody Euro- 2. Prestiżowa nagroda przeznaczonych zostanie na projekty eduka- pa Nostra 2020. To najbardziej prestiżowe dla wystawy cyjne z użyciem nowych technologii. „Auschwitz. Nie tak europejskie wyróżnienie w zakresie dzie- dawno. Nie tak daleko” dzictwa.

24 2020 EVENTS

2

NOVEMBER Second closure The autumn wave of the disease forced an- A family donation other closure of the Museum. An original notebook containing manu- scripts of camp-related poems, which be- longed to former Auschwitz and Ravens- brück camp prisoner Bożena Janina Zdunek DECEMBER (known in the camp as Musiewicz), was do- Crisis year nated to the Museum by her son, Professor In 2020, the Memorial was visited by a mere Adam Zdunek. 502,000 people, which seriously disrupted the financial situation of the Museum. Grand Prix The exhibition Auschwitz. Not long ago. Not Support for education far away, jointly prepared by Spanish exhibi- 1. Notebook with Taiwan has joined the group of donors to the tions company Musealia and the Auschwitz camp poems Auschwitz-Birkenau Foundation. PLN 1.5 Museum, was awarded the Grand Prix of the million will support educational projects 2. Prestigious award European Heritage Awards/Europa Nostra which use new technologies. for the exhibition Award 2020. It is the most prestigious award Auschwitz. Not long ago. in the field of European heritage. Not far away

25

PAMIĘĆ I EDUKACJA REMEMBRANCE AND EDUCATION AUSCHWITZ W SERCACH ŚWIATA

Zwiedzanie Pandemia i wynikające z niej ograniczenia wpły- nęły również znacząco na liczbę odwiedzających W 2020 roku Miejsce Pamięci odwiedziło 502 ty- wystawę „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak da- siące osób. Względem rekordowego roku 2019 leko”, która prezentowana jest w Muzeum Dzie- oznacza to aż prawie pięciokrotny spadek. dzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku. Wspólny projekt hiszpańskiej firmy Musealia oraz Muzeum Ogromny wpływ na liczbę odwiedzających Miej- Auschwitz zobaczyło w 2020 roku 30 tysięcy osób. sce Pamięci w 2020 roku miała pandemia CO- VID-19. Z jej powodu Muzeum było zamknięte aż przez 161 dni, a frekwencja w czasie epidemii Online stanowiła niecałe 20 procent w porównaniu do analogicznych miesięcy 2019 roku. W dobie pandemii szczególnego znaczenia na- bierają działania w przestrzeni internetowej Zdecydowana większość odwiedzających, bo aż – zarówno w sferze upamiętnienia, jak i edukacji – Agnieszka Osiecka 83 procent, poznawała historię Auschwitz dzięki a także budowanie poprzez media społecznościo- Kierownik Obsługi we wirtualnej wspólnoty pamięci. Odwiedzających ok. 340 przewodnikom-edukatorom oprowadza- Head of Visitor Services jącym po ekspozycji Muzeum w 22 językach. Ponad 1,5 miliona osób korzysta z treści publiko- Mimo wielomiesięcznego zamknięcia Muzeum, wanych na oficjalnych kontach Miejsca Pamięci. szkół i granic ponad 3 tysiące osób uczestniczy- W przededniu 75. rocznicy wyzwolenia Ausch- ło w tzw. pobytach studyjnych, na które składa witz liczba obserwujących konto Muzeum na się zwiedzanie uzupełnione o dodatkowe zajęcia Twitterze przekroczyła milion, a w samym stycz- edukacyjne. W ponad 90 procentach były to oso- niu 2020 roku nasze tweety wyświetlono ponad by spoza Polski. 277 milionów razy.

Porównanie całkowitej frekwencji odwiedzających w latach 2001 ‑2020 Comparison of the total number of visitors from 2001 to 2020

2 300 000

2 200 000

2 100 000

2 000 000

1 900 000

1 800 000

1 700 000

1 600 000

1 500 000

1 400 000

1 300 000

1 200 000

1 100 000

1 000 000

900 000

800 000

700 000

600 000

500 000

400 000

300 000

200 000

100 000 492 500 492 541 800 578 700 699 700 000 927 500 989 1 220 000 1 130 000 1 300 000 1 380 000 000 405 1 1 430 000 1 332 700 1 534 000 1 725 700 2 053 650 000 100 2 2 152 000 2 320 000 502 600 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020

28 AUSCHWITZ IN THE WORLD’S HEARTS

Visiting Online

In 2020, the Memorial was visited by 502,000 In this period of the pandemic, the build- people. This figure is almost five times lower ing of a virtual community of remembrance than in the record-breaking 2019. through activities on the Internet and so- cial media relating to both commemoration and The COVID-19 pandemic had a considerable im- education has become particularly significant. pact on the number of visitors to the Memorial in 2020. As a result of the pandemic, the Mu- Over 1.5 million people use content published via seum was closed for as many as 161 days and the Memorial’s official accounts. On the eve of the number of visitors during the rest of the year the 75th anniversary of the liberation of Ausch- was barely 20 per cent compared to the corre- witz, the number of followers of the Museum’s sponding months of 2019. Twitter account exceeded one million; in Janu- ary 2020 alone, our tweets had over 277 million Tomasz Michaldo The significant majority of visitors, about 83 per impressions. Kierownik Metodyki cent, learned about the history of Auschwitz with Oprowadzania one of the Museum’s some 340 educators-guides, @auschwitzmuseum (EN) – 1,083,000 Head of Methodology who conduct guided tours in 22 languages. @muzeumauschwitz (PL) – 10,000 of Guiding facebook.com/auschwitzmemorial Despite months of closure for the Museum, – 345,000 schools and different borders, more than 3,000 people participated in our so-called study visits, @auschwitzmemorial – 110,000 which consist of standard tours supplemented by additional educational activities. Over 90 per In 2020, the Auschwitz Museum’s website re- cent of these were people from outside Poland. corded over 15 million page views. It is also worth noting that many people have taken The pandemic and the resulting restrictions also advantage of our online educational oppor- had a significant impact on the number of visitors tunities. Interest in a virtual visit, using the to the exhibition Auschwitz. Not long ago. Not far panorama.auschwitz.org website, increased away, which is currently exhibited in the Museum by over 50 per cent in comparison with the pre- of Jewish Heritage in . The joint project vious year. In 2020, nearly a quarter of a mil- of Spanish company Musealia and the Auschwitz lion people benefited from this form of learning Museum was seen by 30,000 people in 2020. The about the authentic site and the accounts of its museum in New York was closed for six months. witnesses. Agnieszka Juskowiak- -Sawicka Kierownik E‑learningu Zwiedzający wg krajów w 2020 roku (pierwsze 30 krajów) Head of E‑learning Visitors by country in 2020 (top 30 countries)

Razem: 502 060 Total Ukraina 2 755 Ukraine Polska 119 360 Poland Dania 2 385 Denmark Wielka Brytania 37 200 United Kingdom Węgry 2 370 Hungary Niemcy 26 860 Germany Litwa 1 780 Lithuania Włochy 20 970 Italy Australia 1 740 Australia USA 18 110 United States Grecja 1 705 Greece Francja 14 450 France Austria 1 535 Austria Hiszpania 13 030 Spain Szwajcaria 1 490 Switzerland Czechy 11 440 Czech Republic Portugalia 1 395 Portugal Holandia 10 115 Netherlands Norwegia 1 370 Norway Irlandia 9 685 Ireland Rosja 1 340 Russia Belgia 5 115 Belgium Serbia 1 080 Serbia Kanada 3 370 Canada Finlandia 1 060 Finland Izrael 3 205 Israel Brazylia 1 030 Brazil Japonia 3 055 Japan Pozostałe kraje 12 700 Other countries Słowacja 2 975 Slovakia Brak danych No data o kraju 164 550 on the country Szwecja 2 835 Sweden pochodzenia of origin

29 AUSCHWITZ W SERCACH ŚWIATA

1

@auschwitzmuseum (EN) – 1 073 000 Media @muzeumauschwitz (PL) – 10 000 Największym wydarzeniem medialnym roku facebook.com/auschwitzmemorial 2020 w Muzeum była 75. rocznica wyzwolenia – 345 000 Auschwitz, na którą akredytowało się prawie ty- @auschwitzmemorial – 110 000 siąc dwustu dziennikarzy i przedstawicieli me- diów z całego świata. Na stronie internetowej Muzeum Auschwitz w 2020 roku odnotowano ponad 15 milionów Ponad 160 ekip filmowych z całego świata realizo- odsłon. Warto także podkreślić, iż bardzo wie- wało w 2020 roku materiały do filmów dokumen- le osób korzysta z możliwości edukacji online. talnych, reportaży lub projektów edukacyjnych. O ponad 50 procent w porównaniu z rokiem ubie- głym wzrosło zainteresowanie wirtualną wizytą W pracy mediów pomaga strona prasa.auschwitz. , gdzie znaleźć można: zapowiedzi wydarzeń, na stronie panorama.auschwitz.org. W 2020 org roku z tej formy poznania autentycznego miejsca, zestaw podstawowych pojęć i wiadomości ale też relacji świadków skorzystało prawie ćwierć związanych z Auschwitz, zasady filmowania i fo- miliona osób. tografowania w Miejscu Pamięci, a także zestaw fotografii do pobrania i darmowej publikacji. Najbardziej pogłębioną formą naszej edukacji w Internecie są lekcje online. Główna lekcja po- W publikowanym po polsku i angielsku miesięcz- święcona historii Auschwitz dostępna jest w je- niku internetowym „Memoria” prezentujemy denastu językach (angielski, arabski, grecki, ważne projekty i nowe wystawy oraz podsumowu- hebrajski, hiszpański, niderlandzki, niemiecki, jemy konferencje i seminaria dotyczące pamięci perski, polski, portugalski, węgierski). Łącz- o Zagładzie, o obozach koncentracyjnych, ośrod- kach zagłady i innych obszarach ludzkiej tragedii nie na stronie lekcja.auschwitz.org znajduje 1. Centrum Prasowe z czasów II wojny światowej. To pierwsza i jedyna #Auschwitz75 się 26 lekcji w językach angielskim i polskim. Większość z nich jest już dostosowana do wy- tego typu przestrzeń wymiany doświadczeń, któ- ra zbiera informacje z całego świata i którą mogą 2. Wizyta ambasadora świetlania na urządzeniach mobilnych. Niemiec w bloku Państwo współtworzyć razem z nami. Wszystkie rezerwatowym numery: memoria.auschwitz.org

30 AUSCHWITZ IN THE WORLD’S HEARTS

Bartosz Bartyzel Rzecznik Prasowy Spokesman

2 Paweł Sawicki Biuro Prasowe Our most profound online educational resources The work of the media is facilitated by the web- Press Office are our online lessons. The main lesson on the site press.auschwitz.org, where one can find history of Auschwitz is available in eleven lan- announcements of events; basic concepts and guages (Arabic, Dutch, English, German, Greek, information related to Auschwitz; regulations Hebrew, Hungarian, Spanish, Persian, Polish and for filming and photographing at the Memorial; Portuguese). A total of 26 lessons in English and and a set of photographs for download and free Polish, most of which have been adapted to mobile publication. devices, are available at lesson.auschwitz.org. The online monthly Memoria, published in Pol- ish and English, presents important projects, Media new exhibitions and summaries of conferences and seminars on the memory of the Holocaust, The most significant media event at the Museum of concentration camps, extermination centers in 2020 was the 75th anniversary of the libera- and other areas of human tragedy related to tion of Auschwitz, for which accreditations were World War II. It is the first and only space of issued to nearly 1,200 journalists and media rep- its kind for the exchange of such experiences, 1. Press Center resentatives from around the world. gathering information from all over the world. #Auschwitz75 We encourage you to co-create this space with us. In 2020, over 160 film crews from across the All issues: memoria.auschwitz.org. 2. Visit of the German Ambassador to the world produced materials for documentaries, re- preserved historical ports and educational projects. block in Auschwitz

31 MIĘDZYNARODOWE CENTRUM EDUKACJI O AUSCHWITZ I HOLOKAUŚCIE

1

Fundamentalny wpływ na edukację w Miej- Modyfikacji musiał ulec projekt „Łączyła ich scu Pamięci w 2020 roku miała pandemia CO- Niepodległa. Obywatele II Rzeczpospoli- VID-19, wielomiesięczne zamknięcie Muzeum, tej w KL Auschwitz” skierowany do młodzie- czasowe zamknięcia szkół i instytucji eduka- ży, nauczycieli, wychowawców i edukatorów. cyjnych, ograniczenia w podróżowaniu, a tak- Na projekt pierwotnie składały się jednodnio- że wynikające z tego załamanie budżetu. Wiele we wizyty studyjne grup szkolnych w Miejscu programów i projektów edukacyjnych musiało Pamięci Auschwitz-Birkenau oraz dwudnio- zostać odwołanych lub zawieszonych. Jedynie wa konferencja podsumowująca dla opieku- niektóre można było przenieść do Internetu. nów tych grup. W związku z przejściem szkół w zdalny tryb nauczania Muzeum dostosowało W związku z tym szczególnego znaczenia na- założenia projektu do zmieniającej się sytuacji brała konferencja online „Jak uczyć o Ausch- i umożliwiło zdalną wizytę w Miejscu Pamię- witz i Holokauście w dobie pandemii”, ci. Z takiej formy skorzystało prawie tysiąc podczas której dyskutowano o bezprecedenso- uczniów wraz z nauczycielami. Adelina Hetnar-Michaldo wej sytuacji oraz o alternatywnych sposobach Kierownik Projektów Edukacyjnych edukacji takich jak lekcje online, wirtualne wy- Po raz pierwszy od ponad 20 lat nie odbyło Head of Educational stawy czy wirtualne zwiedzanie, z których ko- się seminarium dla polskich edukatorów Projects rzystać można, gdy fizyczna wizyta w Muzeum w Yad Vashem w Jerozolimie. Aby jednak za- jest utrudniona. Uzupełnieniem i niejako pod- chować ciągłość wspólnych działań edukacyj- 1. Pierwsze szkolenie dla sumowaniem dyskusji było zdalne zwiedzanie nych, zorganizowano webinarium, w którego przewodników w nowej Miejsca Pamięci. programie znalazły się m.in. zwiedzanie wysta- siedzibie MCEAH wy Muzeum Yad Vashem oraz wykłady.

2. Spotkanie z Ocalałymi podczas konferencji online

32 INTERNATIONAL CENTER FOR EDUCATION ABOUT AUSCHWITZ AND THE HOLOCAUST

2

The 2020 COVID-19 pandemic, several months’ The project “They were united by Independ- closure of the Museum, the temporary closure ent Poland. Citizens of the Second Republic of schools and educational institutions, travel of Poland in KL Auschwitz” was addressed to restrictions and the resulting slump in the teenagers, teachers, form teachers and educa- budget had a fundamental impact on education tors. The project initially consisted of one-day at the Memorial. Many educational programs study visits by school groups to the Auschwitz and projects had to be canceled or suspended. Memorial and a two-day summary conference Only a few could be held virtually. for the groups’ educators. As schools transi- tioned to online teaching, the Museum modi- Consequently, the online conference “How to fied the project and made it possible to visit the teach about Auschwitz and the Holocaust Memorial remotely. Over 1,200 students and in the pandemic,” during which participants their teachers participated in this form of tour- discussed the unprecedented situation and al- ing the Memorial. ternative methods of education—such as on- line lessons, virtual exhibitions and virtual For the first time in over 20 years, no semi- Katarzyna Marcak Kierownik Biura tours that can be used when a physical visit to nar was held for Polish educators in Yad Wolontariatu the Museum is difficult—became particularly Vashem, Jerusalem. To maintain the continu- Head of Volunteer Bureau significant. The discussion was complemented, ity of our joint educational activities, however, and in a way summarized, with a remote, vir- a webinar was organized, which included lec- tual visit to the Memorial. tures and a virtual visit to the Yad Vashem Mu- 1. Initial training seum exhibition. for guides at the new ICEAH headquarters

2. Meeting with survivors during an online conference

33 MIĘDZYNARODOWE CENTRUM EDUKACJI O AUSCHWITZ I HOLOKAUŚCIE

1

dosomething.auschwitz.org biblioteka.auschwitz.org

W przededniu 75. rocznicy wyzwolenia Ausch- Wielojęzyczny księgozbiór biblioteki Muzeum witz w ramach Dyplomacji Pamięci powołano liczy ponad 30 tysięcy woluminów. Unikato- dwóch pierwszych konsulów honorowych wy, szczególny i wartościowy materiał źródło- Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau: Marię wy to wspomnienia byłych więźniów Auschwitz Zalewską jako konsul honorową w Stanach i innych obozów, opublikowane w drugiej poło- Zjednoczonych oraz Enrique de Villamor y So- wie lat czterdziestych XX wieku. raluce w Hiszpanii. W ramach trwającej digitalizacji zbiorów Maria Ossolińska W 2020 roku w Hiszpanii powstał pierwszy kra- w 2020 roku została podpisana z Fundacją Dyplomacja Pamięci jowy Instytut Auschwitz-Birkenau. Będzie on Auschwitz-Birkenau umowa na projekt, którego Diplomacy służył pomocą edukacyjną dla uczniów i stu- celem jest zabezpieczenie oraz cyfrowa archi- of Remembrance dentów oraz będzie współpracował z edukato- wizacja księgozbioru specjalnego obejmującego rami, wspierając również projekty naukowo-ba- prawie 6000 woluminów – niemieckojęzycz- dawcze. nych propagandowych czasopism i książek wy- 1. Skanowanie zbiorów danych w latach 1933-1945. bibliotecznych

2. Konsulowie honorowi Miejsca Pamięci

34 INTERNATIONAL CENTER FOR EDUCATION ABOUT AUSCHWITZ AND THE HOLOCAUST

2 dosomething.auschwitz.org library.auschwitz.org

On the eve of the 75th anniversary of the lib- The multilingual book collection of the Mu- eration of Auschwitz, the first two Honorary seum library has more than 30,000 volumes. Consuls of the Auschwitz-Birkenau Memorial The unique, special and valuable source mate- were appointed as part of the Diplomacy of Re- rial is composed of memoirs of former prisoners membrace: Maria Zalewska as Honorary Consul of Auschwitz and other camps, published in the in the United States and Enrique de Villamor second half of the 1940s. y Soraluce in Spain. As part of the ongoing digitization of the col- In 2020, the first national Auschwitz-Birke- lection, in 2020 a contract was signed with the nau Institute was established in Spain. It will Auschwitz-Birkenau Foundation for a project to provide educational support for pupils and stu- secure and digitally archive an impressive book dents and work with educators, while also sup- collection consisting of almost 6,000 volumes porting scientific and research-led projects. of German-language propaganda magazines and books published between 1933 and 1945. 1. Scanning of library collections

2. Honorary Consuls of the Memorial

35 WYSTAWY

1 2

Nowe wystawy grafiki i obrazy o tematyce obozowej. Wystawę przygotowano w dwóch nowych wersjach języ- W styczniu 2020 roku w wileńskim Muzeum kowych – po niemiecku i włosku. im. Gaona zaprezentowano litewską wersję ję- zykową wystawy Niemiecki Nazistowski Obóz Wystawa Leśnicy polscy w KL Auschwitz pod- Śmierci. Konzentrationslager Auschwitz. sumowuje historię co najmniej 205 leśników 1. Plenerowa wystawa Ekspozycja objazdowa prezentująca najistot- deportowanych do Auschwitz. Co najmniej 170 o wyzwoleniu niejsze zagadnienia historii obozu jest dostępna z nich zginęło w tym lub innych obozach kon- KL Auschwitz także w 10 innych wersjach językowych (polski, centracyjnych, do których zostali przeniesieni. Open‑air exhibition rosyjski, niemiecki, angielski, włoski, hiszpań- Szacuje się, że byli tą polską grupą zawodową, on the liberation która poniosła jedne z najwyższych strat pod- of KL Auschwitz ski, grecki, szwedzki, koreański, chiński). czas wojny, sięgające 50% przedwojennego 2. Otwarcie wystawy Ekspozycja Doświadczenie Auschwitz w sztu- stanu osobowego. Ekspozycja powstała dzię- w Wilnie ce byłych więźniów pokazuje szczególną for- ki współpracy ze Stowarzyszeniem Leśników Opening of the mę świadectwa Ocalałych, jakimi są rysunki, „Przyjaźń” im. św. Jana Gwalberta. exhibition in Vilnius

36 EXHIBITIONS

New exhibitions ing of drawings, graphics and paintings related to the camp. The exhibition has been prepared in In January 2020, the Lithuanian-language ver- two new language versions—German and Italian. sion of the exhibition German Nazi Death Camp. Konzentrationslager Auschwitz was Polish Foresters in Auschwitz summarizes presented at the Gaon Museum in Vilnius. The the history of at least 205 foresters deported travelling exhibition, presenting the most sig- to Auschwitz. An estimated 170 of these forest- nificant issues in the history of the camp, is also ers died in this or other concentration camps to available in 10 other language versions (Polish, which they were transferred. They are believed Russian, German, English, Italian, Spanish, to have been one of the Polish professional Greek, Swedish, Korean, Chinese). groups to suffer some of the highest losses dur- ing the war, totalling 50 per cent of their pre- Zuzanna Janusik war quota. The exhibition was created through Kierownik The exhibition The Auschwitz Experience in Wystawiennictwa the Art of Former Prisoners presents a unique co-operation with the St. John Gualbert Friend- Head of Exhibitions form of testimony from the survivors, consist- ship Association of Foresters.

37 WYSTAWY

1

Do wystaw prezentowanych online w ramach Przeprojektowano także ekspozycję poświęco- projektu Google Arts and Culture dołączyła ną najmłodszym ofiarom obozu, uwzględniając ekspozycja Z getta Litzmannstadt do obozu wyjątkowość problematyki dziecięcej i jej emo- Auschwitz. Prezentuje ona m.in. przedmioty cjonalny charakter oraz wymogi konserwator- osobiste, odebrane ofiarom po przybyciu do skie w zakresie warunków eksponowania obiek- obozu, fragment zapisków więźnia Sonderkom- tów. Nowa wystawa główna powstaje dzięki mando Zał mena Lewentala oraz liczne doku- finansowaniu polskiego Ministerstwa Kultury menty związane z historią deportowanych Ży- i Dziedzictwa Narodowego. dów.

Nowa wystawa polska Nowa wystawa główna Utworzenie nowej wystawy stałej, pokazującej W 2020 roku ogłoszono postępowanie na opra- losy więźniów i ofiar pochodzących z Polski Ewa Matlak cowanie dokumentacji projektowej przebudowy w niemieckim nazistowskim obozie koncentra- Nowa Wystawa Główna New Main Exhibition i prac konserwatorskich pierwszych dwóch blo- cyjnym i zagłady Auschwitz, zostanie sfinan- ków wystawienniczych oraz projektów wyko- sowane przez polskie Ministerstwo Kultury nawczych ekspozycji poświęconej doświadcze- i Dziedzictwa Narodowego. W drugiej połowie niu obozowemu więźniów. roku ogłoszono konkurs na opracowanie kon- 1. Wystawa w Google Art & Culture poświęcona cepcji plastycznej ekspozycji. deportacjom z Getta Litzmannstadt

2. Przedmioty dziecięce w projekcie Nowej Wystawy Głównej

38 EXHIBITIONS

2

The exhibition entitled From the Litz- An exhibition devoted to the youngest victims mannstadt Ghetto to Auschwitz was incorpo- of the camp has also been designed, taking into rated into the Google Arts and Culture project account the uniqueness of issues related to the as part of our online exhibitions. The exhibition fate of children and their emotional aspects, as showcases, among other things, personal items well as conservation specifications regarding the taken from the victims upon arrival at the camp; display of such objects. The new main exhibition a fragment of the notes of Sonderkommando pris- is being created with funding from the Polish oner Załmen Lewental; and several documents Ministry of Culture and National Heritage. related to the history of deported Jews.

New polish exhibition New main exhibition The creation of a new permanent exhibition In 2020, a tender was announced for the prepa- portraying the fate of Polish prisoners and vic- ration of design documentation for the recon- tims at the German Nazi concentration and ex- Robert Płaczek Nowa Wystawa Polska struction of the first two exhibition blocks, and termination camp Auschwitz will be financed New Polish Exhibition detailed design drawings for an exhibition de- by the Polish Ministry of Culture and National voted to prisoners’ experiences in the camp. Heritage. In the second half of the year, a com- petition was announced to develop the artistic 1. Google Art & Culture concept of the exhibition. exhibition on deportations from the Litzmanstadt Ghetto

2. Children’s items in the plans for the New Main Exhibition

39 WYDAWNICTWA

Jadwiga Pinderska- Lech Kierownik Wydawnictwa Head of Publications

Rok 2020 był niezwykle trudny ze względu na tekstów opisujących konserwację dokumentu pandemię koronawirusa, która sparaliżowała publikacja zawiera rys historyczny, a także peł- również prace wydawnicze. Mimo trudności ną reprodukcję 12 stron rękopisu. udało się jednak wydać kilka interesujących pu- blikacji. Poselstwo RP w Bernie. Przemilczana historia Zapiski Marcela Nadjariego 3 listopada 1944 roku. Publikacja autorstwa Danuty Drywy opisuje Konserwacja i odczytywanie współpracę dyplomatów z Poselstwa RP w Ber- techniką obrazowania nie i przedstawicieli organizacji żydowskich na multispektralnego rzecz ratowania europejskich Żydów. Kierowa- na przez ambasadora Aleksandra Ładosia grupa Dzięki nowoczesnym technikom cyfrowym dostarczała paszporty południowoamerykań- i zastosowaniu urządzenia rejestrującego obraz skie, które miały ochronić ich posiadaczy przed w wielu zakresach długości fal, możliwe było wywiezieniem do obozów zagłady. Książka odczytanie wstrząsającej relacji Marcela Nadja- została opublikowana przez Ministerstwo Kul- riego, naocznego świadka zagłady Żydów (jego tury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy 1. Obrazowanie rękopis został odnaleziony w 1980 r.). Oprócz z Muzeum Auschwitz. multispektralne karty rękopisu Marcela Nadjariego

40 PUBLICATIONS

1

2020 was a challenging year due to the corona- cludes a historical outline and full reproduction virus pandemic, which also paralyzed our pub- of 12 pages of the manuscript. lishing work. Notwithstanding these difficul- ties, however, several exciting publications were released. Polish Legation in Bern: The Unspoken History

Marcel Nadjari’s Manuscript: Danuta Drywa’s publication describes the co-op- November 3, 1944. Conservation eration between diplomats of the Polish Legation and legibility enhancement in Bern and representatives of Jewish organiza- through multispectral imaging tions to save European Jews. The group, led by Ambassador Aleksander Ładoś, issued forged Using modern digital techniques and a device South American passports intended to protect that records images in multiple wavelength rang- their holders from being transported to the es, it was possible to read the shocking account of death camps. The book was published by the Marcel Nadjari, an eyewitness to the extermina- Ministry of Culture and National Heritage in co- tion of the Jews (his manuscript was discovered operation with the Auschwitz Museum. in 1980). In addition to texts describing the con- servation of the document, the publication in- 1. Multispectral imaging of Marcel Nadjari’s manuscript cards

41 WYDAWNICTWA

Odebrane dzieciństwo. blikacja składa się z szesnastu artykułów pra- Dzieci wyzwolone w Auschwitz cowników różnych instytucji z Polski i Niemiec oraz wstępu prof. Nikolausa Wachsmanna. Publikacja Heleny Kubicy poświęcona 750 dzie- ciom wyzwolonym przez Armię Czerwoną na terenie obozu. Najważniejszą część książki sta- Księga Pamięci leśników nowią biogramy obrazujące ich tragiczne losy, deportowanych do KL Auschwitz opowiadające o życiu przed wojną, deportacji do w latach 1940‑1944 obozu, jak również o tym, co działo się z nimi po wyzwoleniu i jak potoczyło się ich dorosłe życie. Publikacja jest efektem analizy dokumentacji archiwalnej przeprowadzonej przez Bohdana Piętkę. Koncentruje się ona na przyczynach Transporty polskich więźniów deportacji leśników do Auschwitz, a jej główną w kompleksach obozowych KL częścią są biogramy poszczególnych więźniów. Auschwitz, KL Dachau i KL Flossenbürg ksiegarnia.auschwitz.org

Polsko-niemieckie opracowanie będące pod- Wydawnictwa Muzeum Auschwitz są dostęp- sumowaniem projektu badawczego, przepro- ne zarówno na terenie Miejsca Pamięci, jak wadzonego w latach 2018-2020 przez Miejsca i w księgarni internetowej. Od tego roku prawie Pamięci Auschwitz, Dachau i Flossenbürg. Pu- 70 pozycji dostępnych jest w formie e-booków. 1. Spotkanie z Ocalałą poświęcone książce Odebrane dzieciństwo

42 PUBLICATIONS

1

Stolen Childhood: articles by employees of various institutions Children Liberated in Auschwitz from Poland and Germany, and a preface by Pro- fessor Nikolaus Wachsmann. Helena Kubica’s publication is devoted to the 750 children liberated by the Red Army in the camp. The most important part of the book consists The Memorial Book of Foresters of biographies recounting life before the war, Deported to KL Auschwitz their deportation to the camp and the depiction between 1940 and 1944 of this tragic fate, as well as what happened to them after liberation and how their adult lives This publication is the outcome of an analysis panned out. of archival documentation carried out by Boh- dan Piętka. It focuses on the reasons for the de- portation of foresters to Auschwitz, and its cen- Transports of Polish prisoners tral component is the biographies of individual in the concentration camp prisoners. systems of Auschwitz, Dachau and Flossenbürg books.auschwitz.org

This German-Polish paper summarizes a re- The publications of the Auschwitz Museum are search project carried out between 2018 and available both at the Memorial Site and the on- 2020 by the Auschwitz, Dachau and Flossenbürg line bookshop. As of this year, about 70 items are available in the form of e-books. 1. Meeting with a Survivor Memorials. The publication consists of sixteen dedicated to the book Stolen Childhood

43 BADANIA NAD HISTORIĄ AUSCHWITZ

1

W 2020 roku głównym obszarem prac histo- Ponadto prowadzone badania, opracowania ryków Muzeum było przygotowanie nowego, i publikacje dotyczyły takich tematów jak: losy czterotomowego kalendarium wydarzeń polskich leśników deportowanych do Ausch- w KL Auschwitz. Poprzednie kalendarium zo- witz, historia Sonderkommando, ucieczki so- stało opracowane przez Danutę Czech i wydane wieckich jeńców wojennych z obozu, zeznania w 1992 roku. Jednak od tego czasu stan badań esesmanów z załogi Auschwitz przed Najwyż- istotnie poszerzył naszą wiedzę na temat szcze- szym Trybunałem Narodowym w Krakowie, gółów historii obozu. pierwszy transport Polaków z Tarnowa z 14 czerwca 1940 roku.

1. Wieloletnia historyk Helena Kubica nagrodzona Glorią Artis

2. Lekcja o Żydach w Auschwitz autorstwa doktora Piotra Setkiewicza

44 RESEARCH ON THE HISTORY OF AUSCHWITZ

dr Piotr Setkiewicz Kierownik Centrum Badań Head of Research Center

2

In 2020, the Museum’s historians primarily Furthermore, recent research, studies and worked on a new four-volume KL Auschwitz publications apply to subjects as diverse as the chronicle. The previous chronicle was com- fate of Polish foresters deported to Auschwitz; piled by Danuta Czech and published in 1992. the history of the Sonderkommando; escapes of Since then, however, the state of research has Soviet POWs from the camp; testimonies of significantly broadened our knowledge regard- SS men from the Auschwitz personnel before ing details of the camp’s history. the Supreme National Court in Krakow; and the first transport of Poles from Tarnów on June 14, 1940.

1. Long‑time historian Helena Kubica awarded the Gloria Artis Medal

2. Lesson about Jews in Auschwitz by Dr. Piotr Setkiewicz

45 AUTENTYZM I PAMIĘĆ AUTHENTICITY AND REMEMBRANCE AUTENTYZM I PAMIĘĆ AUTHENTICITY AND REMEMBRANCE ARCHIWUM ARCHIVES

dr Wojciech Płosa Kierownik Archiwum Head of Archives

1 2

W 2020 roku do Archiwum wpłynęły 44 orygi- Projekty badawcze In 2020, the Archives received 44 original camp Research projects nale dokumenty obozowe i 42 kopie dokumen- documents and 42 copies of documents, as well tów, jak też 234 fotografie. Dzięki projektowi Rekonstrukcja tożsamości de- as 234 photographs. Thanks to the project: “Reconstruction of the portowanych i więzionych w KL Auschwitz na pod- identity of deportees and KL Auschwitz prison- Wśród nowych archiwaliów jest zeszyt z ręko- stawie danych archiwalnych Państwowego Muzeum New archival records include a notebook with ers based on archival records of the Auschwitz- pisami 17 wierszy o tematyce obozowej, należą- Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu i Archiwum manuscripts of 17 camp-related poems, which -Birkenau State Museum in Oświęcim and the cy do Bożeny Janiny Zdunek, byłej więźniarki Arolsen w Bad Arolsen pozyskano 130 tysięcy belonged to Bożena Janina Zdunek, a former Arolsen Archive in Bad Arolsen,” we obtained obozów Auschwitz i Ravensbrück, który poda- nowych dokumentów obozowych i fotogra- prisoner of the Auschwitz and Ravensbrück 130,000 new camp documents and prison- rowany został przez jej syna. fii więźniów, 75 tysięcy źródeł powojennych, camps, donated to the Museum by her son. ers’ photographs, as well as 75,000 post-war a także odtworzono niektóre dokumenty, listy sources. Furthermore, we have reconstructed Tzw. Archiwum Eissa zostało wzbogacone i wykazy m.in. Żydów z getta Litzmannstadt A collection of 163 photographs of Jews who certain documents, letters and lists contain- o zbiór 163 fotografii Żydów, którzy, starając się czy Theresienstadt zatrudnionych w podobozie sought to obtain Paraguayan passports and ing, amongst others, names of Jews from the o uzyskanie paszportów paragwajskich, przysy- Buna, jak również Polaków deportowanych do sent these photographs to Rabbi Chaim Eiss, an Litzmannstadt and Theresienstadt Ghettos łali je do rabina Chaima Eissa, współpracowni- Auschwitz po wybuchu powstania w Warszawie. associate of the so-called Bern group, supple- employed in the Buna sub-camp and Poles de- ka tzw. grupy berneńskiej. mented the so-called Eiss Archive. ported to Auschwitz after the outbreak of the W 2020 roku zakończono trzyletni projekt ba- Uprising. dawczy, realizowany wspólnie z miejscami pa- mięci Dachau i Flossenbürg, rekonstruujący ka- In 2020, a three-year research project was com- lendarium oraz dane więźniów z transportów pleted in partnership with the Dachau and Flos- 1. Camp letter 1. List obozowy pomiędzy trzema obozami. Rozpoczęto także senbürg Memorials, involving the reconstruc- by Bogdan Żegleń Bogdana Żeglenia prace nad stworzeniem specjalistycznej bazy tion of the chronicle and data of prisoners from danych do udostępniania pozyskanych infor- transports between the three camps. Work has 2. Häftlingskarte 2. Häftlingskarte (personal prisoner card) francuskiego więźnia macji. also begun on the creation of a specialist data- of the French prisoner Henriego Pfihla base to share the information obtained. Henri Pfihl

48 49 ARCHIWUM ARCHIVES

dr Wojciech Płosa Kierownik Archiwum Head of Archives

1 2

W 2020 roku do Archiwum wpłynęły 44 orygi- Projekty badawcze In 2020, the Archives received 44 original camp Research projects nale dokumenty obozowe i 42 kopie dokumen- documents and 42 copies of documents, as well tów, jak też 234 fotografie. Dzięki projektowi Rekonstrukcja tożsamości de- as 234 photographs. Thanks to the project: “Reconstruction of the portowanych i więzionych w KL Auschwitz na pod- identity of deportees and KL Auschwitz prison- Wśród nowych archiwaliów jest zeszyt z ręko- stawie danych archiwalnych Państwowego Muzeum New archival records include a notebook with ers based on archival records of the Auschwitz- pisami 17 wierszy o tematyce obozowej, należą- Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu i Archiwum manuscripts of 17 camp-related poems, which -Birkenau State Museum in Oświęcim and the cy do Bożeny Janiny Zdunek, byłej więźniarki Arolsen w Bad Arolsen pozyskano 130 tysięcy belonged to Bożena Janina Zdunek, a former Arolsen Archive in Bad Arolsen,” we obtained obozów Auschwitz i Ravensbrück, który poda- nowych dokumentów obozowych i fotogra- prisoner of the Auschwitz and Ravensbrück 130,000 new camp documents and prison- rowany został przez jej syna. fii więźniów, 75 tysięcy źródeł powojennych, camps, donated to the Museum by her son. ers’ photographs, as well as 75,000 post-war a także odtworzono niektóre dokumenty, listy sources. Furthermore, we have reconstructed Tzw. Archiwum Eissa zostało wzbogacone i wykazy m.in. Żydów z getta Litzmannstadt A collection of 163 photographs of Jews who certain documents, letters and lists contain- o zbiór 163 fotografii Żydów, którzy, starając się czy Theresienstadt zatrudnionych w podobozie sought to obtain Paraguayan passports and ing, amongst others, names of Jews from the o uzyskanie paszportów paragwajskich, przysy- Buna, jak również Polaków deportowanych do sent these photographs to Rabbi Chaim Eiss, an Litzmannstadt and Theresienstadt Ghettos łali je do rabina Chaima Eissa, współpracowni- Auschwitz po wybuchu powstania w Warszawie. associate of the so-called Bern group, supple- employed in the Buna sub-camp and Poles de- ka tzw. grupy berneńskiej. mented the so-called Eiss Archive. ported to Auschwitz after the outbreak of the W 2020 roku zakończono trzyletni projekt ba- Warsaw Uprising. dawczy, realizowany wspólnie z miejscami pa- mięci Dachau i Flossenbürg, rekonstruujący ka- In 2020, a three-year research project was com- lendarium oraz dane więźniów z transportów pleted in partnership with the Dachau and Flos- 1. Camp letter 1. List obozowy pomiędzy trzema obozami. Rozpoczęto także senbürg Memorials, involving the reconstruc- by Bogdan Żegleń Bogdana Żeglenia prace nad stworzeniem specjalistycznej bazy tion of the chronicle and data of prisoners from danych do udostępniania pozyskanych infor- transports between the three camps. Work has 2. Häftlingskarte 2. Häftlingskarte (personal prisoner card) francuskiego więźnia macji. also begun on the creation of a specialist data- of the French prisoner Henriego Pfihla base to share the information obtained. Henri Pfihl

48 49 ARCHIWUM

1

2 3

1. Dr Dawid Wdowiński Repozytorium Cyfrowe Informacja o więźniach – jeden z przywódców powstania w getcie W bazach danych znajduje się Na prośby przede wszystkich byłych więźniów warszawskim. ponad milion Zdjęcia paszportowe pojedynczych wpisów oraz 600 tysięcy i ich rodzin, instytucji, pracowników nauko- z Archiwum Eissa skanów dokumentów. W roku 2020 wprowa- wych, wydawnictw, izb pamięci, placówek mu- dzono ponad 30 tysięcy nowych wpisów z na- zealnych i kancelarii prawnych Biuro ds. Byłych 2. Perec Laskier zwiskami ofiar niemieckiego nazistowskiego Więźniów wykonało 6312 kwerend dotyczących – uczestnik powstania obozu Auschwitz. losów konkretnych więźniów. w getcie warszawskim. Zdjęcia paszportowe z Archiwum Eissa W oparciu o indywidualne dane więźniarskie stworzona została przy użyciu technologii GIS 3. Konserwacja (system informacji geograficznej) baza danych, dokumentów zawierająca informacje o ponad z muzealnego 4 tysiącach archiwum transportów do KL Auschwitz.

50 ARCHIVES

dr Krzysztof Antończyk Kierownik Repozytorium Cyfrowego Head of Digital Repository

Piotr Supiński Kierownik Biura ds. Byłych Więźniów Head of the Bureau for Former Prisoners

Digital Repository Information on prisoners 1. Dr. Dawid Wdowiński —one of the leaders of the Warsaw Ghetto The database contains o At the request of former prisoners and their ver a million individ- Uprising. Passport ual entries and 600,000 scans of documents. families, institutions, academic staff, publish- photographs from More than 30,000 new entries were introduced ing houses, memorial societies, museums and the Eiss Archive to the database with the names of the victims law firms, the Office for Former Prisoners con- of the Nazi German Auschwitz camp in 2020. ducted 6,312 preliminary surveys on the fate of 2. Perec Laskier —participant specific prisoners. of the Warsaw Ghetto Based on individual prisoner details, a database Uprising. Passport of transports to KL Auschwitz was created us- photographs from ing GIS (Geographical Information System) the Eiss Archive technology, containing information on over 3. Conservation . 4,000 transports to the camp of documents from the Museum archives

51 ZBIORY

1

Dzięki darczyńcom w 2020 roku możliwe było Do Zbiorów Muzeum trafił również wyjątko- uzupełnienie historycznych zbiorów o wie- wy obiekt historyczny: album z fotografiami le ciekawych przedmiotów. Jednym z nich oprawiony w ludzką skórę. Badania ekspertów jest obrączka ślubna byłego więźnia obozów Muzeum wskazały, iż oprawa mogła zostać wy- Auschwitz oraz Neuengamme Stefana Bastera. konana w niemieckim obozie koncentracyjnym Do niedawna była ona przechowywana w Archi- w Buchenwaldzie. wum Arolsen. Rodzina po odzyskaniu tej cennej pamiątki postanowiła przekazać ją do Zbiorów Wśród przekazanych przedmiotów znalazły się Muzeum Auschwitz. także te związane z obozową załogą SS: drew- niana, dwudrzwiowa szafa z koszar, okulary motocyklowe oraz dwie maski przeciwgazowe.

Elżbieta Cajzer Kierownik Zbiorów Head of Collections

52 COLLECTIONS

2

Thanks to support from donors, we were able The Collection was also gifted with a unique to supplement the historical collection with historical object: an album of photographs various interesting items in 2020. This includ- framed in a cover made of human skin. Re- ed the wedding ring of Stefan Baster, a former search by Museum experts revealed that it may prisoner of Auschwitz and Neuengamme. Until have been made in the German concentration recently, it had been kept in the Arolsen Ar- camp in Buchenwald. chive. Upon recovery of the object, the family decided to donate the memento to the Ausch- Other items donated included those associated 1. Izolator ogrodzenia witz Museum’s Collections. with the SS camp personnel: a wooden two- obozowego marki door wardrobe from a barracks, motorbike gog- Rosenthal gles and two gas masks. Rosenthal camp fence insulator

2. Przedmioty ze spalonych magazynów obozowych Objects from the burnt camp warehouses

53 PRACE KONSERWATORSKIE

Jolanta Banaś- -Maciaszczyk Kierownik Konserwacji Head of Preservation

Agnieszka Tanistra- -Różanowska 1 Kierownik Globalnego Planu Konserwacji Head of Master Plan for Preservation Mimo wyjątkowo trudnego pod względem fi- Dobiegła także końca pełna konserwacja dru- nansowym okresu dzięki Fundacji Auschwitz- giego już więźniarskiego baraku murowa- -Birkenau prace konserwatorskie w Miejscu Pa- nego w Birkenau. Rozpoczęto kompleksową mięci były jedynym nie zagrożonym obszarem konserwację dwóch kolejnych baraków. Wyko- działalności Muzeum w 2020 roku. nano już m.in. demontaż wtórnych zacierek be- tonowych z posadzek ceglanych, dokumentację Realizowano kolejny etap konserwacji i zabez- fotogrametryczną, a także zabezpieczenie na- pieczenia ruin komory gazowej i kremato- warstwień ściennych. Do prac przygotowywane rium III na terenie byłego obozu Auschwitz są dwa następne historyczne obiekty obozu ko- II-Birkenau. Przygotowana została ekspertyza biecego – latryna i kuchnia. 1. Kapsel wody mineralnej konstrukcyjna zabezpieczenia m.in. zachowa- Sudetenquell nego pomieszczenia podziemnego oraz elemen- Ukończono również zabezpieczanie i konserwa- produkowanej przez SS tów żelbetowych w dawnej hali pieców. Konser- cję drugiej z uszkodzonych w 2019 roku przez Bottle cap wacji poddano część elementów żelbetowych wichurę drewnianych wież wartowniczych of Sudetenquell mineral water produced i metalu w ruinach komory gazowej, a także za- w Birkenau. Zakres prac obejmował m.in.: by the SS chowane w tej części fragmenty muru ceglanego wzmocnienie elementów drewnianych, prace wraz z tynkami. przy posadzkach, fundamentach i ceglanych 2. Konserwacja baraku cokołach. Wprowadzono również szereg roz- murowanego wiązań, mających na celu poprawę stabilności Preservation drewnianych konstrukcji. of the brick barracks

54 PRESERVATION WORKS

2

Despite an incredibly difficult financial year, Furthermore, work was completed on the ex- conservation work at the Memorial was the tensive conservation of the second brick pris- only area of the Museum’s activity unaffected oners’ barracks in Birkenau. Extensive con- in 2020, all thanks to the Auschwitz-Birkenau servation work is now underway on two more Foundation. barracks. Disassembly work has already been carried out on the secondary concrete mash from We carried out a subsequent stage of conserva- the brick floors, photogrammetric documenta- tion and protection of the ruins of gas cham- tion, and the protection of wall layers, among ber and crematorium III at the Auschwitz II- other things. Two more historical buildings in Birkenau site. Structural expertise has been the women’s camp—a latrine and a kitchen— prepared to secure, among other things, the are being prepared for preservation work. preserved underground room and reinforced concrete elements in the former furnace hall. Conservation and protection works have also Part of the reinforced concrete and metal ele- been completed on the second wooden sen- ments in the gas chamber ruins have been sub- try tower in Birkenau damaged by a storm in dr Aleksandra Papis Kierownik Pracowni jected to conservation. Additionally, we have 2019. The work scope involved, among other Konserwatorskich also preserved fragments of the brick wall and things, strengthening of the wooden elements Head of Conservation plaster in this section. and works on the floors, foundations and brick Laboratories plinths. Several solutions were introduced to improve the stability of wooden structures.

55 PRACE KONSERWATORSKIE

1 2

Ponadto główne projekty konserwatorskie Trwają prace przy weryfikacji i zabezpieczeniu dotyczyły m.in.: obiektów historycznych, pochodzących ze spa- • reliktów kuchni i łaźni obozowej znajdujących lonych przed wyzwoleniem obozu magazynów się pomiędzy blokami 1 i 2 w Auschwitz I; mienia zrabowanego tzw. Kanady. Ze względu • baraku drewnianego odcinka kwarantanny na ich olbrzymią ilość przechowywane były do w Birkenau; tej pory jako obiekty masowe. Aktualne dzia- • rowów i przepustów w najstarszej części łania mają na celu „przywrócenie” im jednost- Birkenau; kowego charakteru, wychwycenie obiektów • okien na parterze bloku 11 w Auschwitz I o cechach szczególnych i przygotowanie no- • tynków bloku 28 w Auschwitz I; wego sposobu ich zabezpieczenia. Większość z • pielęgnacji i zachowaniu drzewostanu nich to metalowe przedmioty codziennego w Birkenau. użytku – sztućce, nożyczki, narzędzia, drobne sprzęty gospodarstwa domowego, fragmenty W ramach projektu Konserwacja muzealiów okularów, maszynki do golenia, elementy waliz i archiwaliów PMA-B. Konserwacja waliz, koszy itd. – które odebrano osobom przywożonym do wiklinowych, puszek po cyklonie B, przedmiotów obozu. zaopatrzenia ortopedycznego, hełmów, butów, zabytków archeologicznych i „Listów obozowych”. Konserwacji poddano także m.in.: Digitalizacja dokumentów i planów zespołu Zen- • 22 naszywki obozowe, które prezentowane 1. Aplikacja inhibitora migrującego tralbauleitung. Etap V konserwacji poddano ok. będą na Nowej Wystawie Głównej Muzeum; – konserwacja ruin 1420 obiektów, w tym znaczną grupę obiektów • historyczne sienniki pokazywane na ekspo- krematorium III archeologicznych, znaczki pocztowe z kore- zycji. spondencji obozowej, a digitalizacja objęła po- 2. Konserwacja reliktów nad 1000 archiwaliów. łaźni obozowej w Auschwitz I

56 PRESERVATION WORKS

2

Furthermore, major conservation projects Work is underway to verify and secure histori- were applied to the following: cal items from the storehouses of stolen prop- • relics of the kitchen and camp bathhouse lo- erty, also known as “Canada,” that were burned cated between Blocks 1 and 2 in Auschwitz I before the liberation of the camp. Given their • the wooden barracks of the Birkenau quar- enormous quantity, they have so far been kept antine section in mass storage facilities. Currently, efforts are • ditches and drains in the oldest section being made to “restore” them to their distinc- of Birkenau tive character, capturing objects with unique • windows on the ground floor of Block 11 features and preparing a new way of securing in Auschwitz I them. The majority of these items are metal • the plasterwork of Block 28 in Auschwitz I objects of everyday use—cutlery, scissors, • nurturing and preserving the Birkenau tree tools, small household appliances, glass frag- stand ments, shaving devices, components of suit- cases, etc.—which were taken from people de- Under the project “Preservation of museum collec- ported to the camp. tions and archival materials of the ABSM. Conser- vation of suitcases, wicker baskets, empty Zyklon B Many items have also been subjected to conser- cans, orthopaedic supplies, helmets, shoes, archae- vation, including: 1. Migration inhibitor ological monuments and ‘Camp Letters’. Digitisa- • 22 camp badges, which will be presented application tion of documents and plans of the Zentralbaulei- at the Museum’s New Main Exhibition —conservation tung team. Phase V” about 1,420 objects, including • historical straw mattresses presented at the of crematorium III ruins a substantial group of archaeological objects and exhibition postage stamps from camp correspondence, have 2. Conservation of the remains of the been preserved, and more than 1,000 archival ma- Auschwitz I camp terials have been subject to digitization. bathhouse

57 ROZWÓJ MUZEUM I MIEJSCA PAMIĘCI

Paulina Krasowska- -Ziomek Kierownik Inwestycji Head of Development

1

Nowa przestrzeń Dodatkowo Muzeum otrzymało 5,5 miliona do- dla odwiedzających larów na rozbudowę Centrum. Ronald S. Lauder oraz Joel i Ulrika Citron ofiarowali na ten cel od- W 2020 roku rozpoczęto budowę Centrum powiednio 5 milionów oraz 500 tysięcy dolarów. Obsługi Odwiedzających w historycznym budynku Schlachthaus i Molkerei. Zostanie Zaplecze konserwatorskie połączone z terenem byłego obozu dwoma pod- ziemnymi przejściami. Zakończono też remont Dzięki środkom z Fundacji Auschwitz-Birkenau i przebudowę dużej sali kinowej Muzeum. rozpoczęła się adaptacja ruin budynku tzw. małych ziemniaczarek, leżącego w bezpośred- Prace te są współfinansowane ze środków nim sąsiedztwie byłego obozu Auschwitz II-Bir- Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalne- kenau. Powstanie tam zaplecze niezbędne do go (POIiŚ). prowadzenia prac konserwatorskich.

1. Projekt Nowego Centrum Obsługi Odwiedzających

58 MUSEUM AND MEMORIAL DEVELOPMENT

New space for visitors Additionally, the Museum received a $5,5M donation for the extension of the Center. Ro- In 2020, work began on the construction of land S. Lauder as well as Joel and Ulrika Citron the Visitor Services Center in the historic donated $5 million and $500,000 respectively Schlachthaus and Molkerei buildings. The Center for this project. will be connected to the site of the former camp through two underground passages. Further- more, renovation and reconstruction works Conservation facilities have been completed on the Museum’s large cinema hall. With funds from the Auschwitz-Birkenau Foun- dation, adaptation works have begun on the These projects are co-financed by the European ruins of the so-called small potato bunkers in Regional Development Fund (OPI&E). the immediate vicinity of the former Ausch- witz II-Birkenau camp. These will provide nec- essary facilities for carrying out conservation works.

1. Design of the new Visitor Services Center

59 MIEJSCE PAMIĘCI AUSCHWITZ

1

Tereny i obiekty gładę Żydów, której Niemcy nie zdążyli zniszczyć lub wysłać w głąb Rzeszy. Ochroną i opieką konserwatorską objętych jest m.in. ponad 150 budynków, około 300 ruin Są to m.in.: i śladów poobozowych, w tym szczególnie waż- • ok. 110 tys. butów; ne dla historii Auschwitz ruiny czterech komór • ok. 3,8 tys. waliz, w tym 2,1 tys. z napisami gazowych i krematoriów w Birkenau, ponad pozostawionymi przez właścicieli; 13 km ogrodzenia z ponad 3 tysiącami słupów • ponad 12 tys. garnków; betonowych. Na blisko 200 hektarach znajdują • prawie 470 protez i ortez; się też m.in. kilometry dróg utwardzonych, ro- • 397 sztuk odzieży obozowej, tzw. pasiaków; wów melioracyjnych oraz tory kolejowe z bocz- • 246 sztuk tałesów; nicą. Stałej konserwacji poddana jest zieleń ni- • ponad 4,1 tys. prac plastycznych (w tym ok. ska, a także drzewostan historyczny i powojenny 2 tys. wykonanych przez więźniów w obozie). (w tym ok. 20 hektarów lasu). Pod opieką Muzeum znajdują się też blisko dwie tony włosów obciętych deportowanym Zbiory kobietom.

1. Puszki po Cyklonie B W Miejscu Pamięci przechowujemy i chronimy przedmioty pochodzenia obozowego oraz tę część 2. Walizki ofiar dobytku przywiezionego przez skazanych na Za-

60 THE AUSCHWITZ MEMORIAL

Adam Kukla Szef Straży Muzealnej Head of Museum Security

2

Grounds and buildings property brought here by Jews condemned to extermination which the Germans did not Protection and preservationist care extends to manage to destroy or ship into the depths of the more than 150 immovable structures (buildings). Reich. It also covers about 300 ruins and vestiges of the camp, including the ruins of four gas chambers and They include: crematoria in Birkenau that are especially impor- • about 110,000 shoes; tant for the history of Auschwitz, more than 13 kil- • about 3,800 suitcases, 2,100 of which bear ometer of fencing, and more than 3,000 concrete the names of their owners; fence posts. On almost 200 hectares of ground • more than 12,000 pots and pans; there are also kilometers of paved roads, drain- • almost 470 prostheses and orthopaedic brac- age ditches, railroad tracks, and a railroad spur. es; Low-growing vegetation and historical and post- • 397 of the camp garments known as “stripes”; war trees, including about 20 hectares of forest, are • 246 tallitot; also under constant protection. • over 4,100 works of visual art (about 2,000 of which were made by prisoners in the camp).

Collections Almost two tonnes of hair cut from the heads of deported women are also under the care of the 1. Zyklon B canisters In the Memorial we store and preserve items Memorial. originating from the camp and the part of the 2. Suitcases of the victims

61 MIEJSCE PAMIĘCI AUSCHWITZ

1 Archiwum w Będzinie i Sosnowcu); kilkadziesiąt foto- grafii lotniczych terenów obozowych, wyko- W muzealnym archiwum znajduje się prawie 250 nanych przez alianckich pilotów w 1944 r., metrów bieżących dokumentów. oraz zdjęcia wykonane po wyzwoleniu przez pracowników Muzeum i innych. Zbiór zawiera m.in.: • ok. 39 tys. negatywów fotografii nowo przy- Dokumenty obozowe i związane z obozem, m.in.: wiezionych więźniów, wykonanych przez ad- • 48 tomów obozowych ksiąg zgonów, zawiera- ministrację obozową; jących blisko 70 tys. aktów zgonu zmarłych • kopie ok. 200 fotografii wykonanych przez i zamordowanych w Auschwitz; SS w Birkenau w trakcie deportacji Żydów • 248 tomów dokumentów Zentralbauleitung z Węgier w 1944 r.; der Waffen SS und Polizei Auschwitz (Cen- • zdjęcia wykonane nielegalnie przez członków tralnego Zarządu Budowlanego Waffen SS Sonderkommando w pobliżu komór gazowych i Policji w Auschwitz), zawierających doku- w Birkenau; ok. 500 zdjęć obiektów i terenu mentację techniczną i plany dotyczące budo- Auschwitz wykonanych przez SS w czasie ist- wy i rozbudowy obozu, jego infrastruktury nienia obozu; prawie 2,5 tys. fotografii rodzin- oraz plany przebudowy miasta Oświęcimia; nych przywiezionych przez osoby deportowa- • 64 tomy dokumentów „SS -Hygiene Institut” 1. Konserwacja baraku ne do Auschwitz (głównie przez Żydów z gett (Instytutu Higieny SS); murowanego

62 THE AUSCHWITZ MEMORIAL

Archives and Sosnowiec ghettos); several dozen aerial photographs of the camp area taken by Allied There are almost 250 meters of documents in the pilots in 1944, and photographs taken after Museum Archives. liberation by Museum staff and others;

The collection includes: Camp records and other records connected with • about 39,000 photographic negatives of new- the camp, including: ly arrived prisoners, taken by the camp ad- • 48 volumes of the camp death books con- ministration; taining almost 70,000 death certificates • copies of about 200 photographs taken by the for prisoners who died or were murdered in SS in Birkenau during the deportation of Jews Auschwitz; from Hungary in 1944; • 248 volumes of records from the Zentralbaulei- • photographs taken illegally by members of tung der Waffen SS und Polizei Auschwitz (Cen- the Sonderkommando in the vicinity of the tral Construction Office of the Waffen SS and gas chambers in Birkenau; approximately 500 Police in Auschwitz), containing technical docu- photographs of the buildings and grounds of mentation and plans for the construction and Auschwitz taken by the SS during the time expansion of the camp and its infrastructure, as the camp was in operation; almost 2,500 well as plans for rebuilding the city of Oświęcim; family photographs brought to Auschwitz • 64 volumes of SS -Hygiene Institute docu- 1. Conservation by deportees (mostly Jews from the Będzin ments; of a brick barracks

63 MIEJSCE PAMIĘCI AUSCHWITZ

1

• 16 tomów akt personalnych więźniów; • 283 tomy zespołu „Wspomnienia”, zawiera- • 13 tys. listów i kart wysłanych z obozu przez jące ponad 1,4 tys. wspomnień byłych więź- więźniów; niów obozów koncentracyjnych, robotników • ok. 800 tys. klatek mikrofilmów (głównie przymusowych, mieszkańców Ziemi Oświę- kopii dokumentów obozowych lub dokumen- cimskiej itp., w sumie ponad 45 tys. stron; tów pozyskanych z innych źródeł); • 78 tomów akt procesowych komendanta obo- • ponad 2 tys. nagrań z relacjami i wspomnie- zu Rudolfa Hössa i załogi obozu Auschwitz, niami byłych więźniów; w sumie ponad 16 tys. stron; • ponad tysiąc kaset wideo z materiałami o te- • 196 tomów zespołu „Ankiety”, wypełnionych matyce wojennej i obozowej; przez byłych więźniów, ok. 20 tys. stron; • ok. 130 filmów (taśma filmowa) fabularnych • 27 tomów ankiet tematycznych, przepro- i krótkometrażowych o tematyce wojennej wadzonych wśród byłych więźniów, łącznie i obozowej; ok. 8 tys. stron; • 167 tomów zespołu „Oświadczenia”, zawiera- • 7 tomów akt i relacji dotyczących ewakuacji jących ponad 3,5 tys. relacji byłych więźniów więźniów Auschwitz w 1945 r., ponad tysiąc obozów koncentracyjnych, robotników przy- stron. musowych, mieszkańców Ziemi Oświęcim- skiej itp., w sumie ponad 30 tys. stron;

1. Auschwitz II‑Birkenau

64 THE AUSCHWITZ MEMORIAL

• 16 volumes of personal files on prisoners; centration camp prisoners, forced laborers, • 13,000 letters and postcards mailed from residents of the Oświęcim area, etc., totaling the camp by prisoners; over 45,000 pages; • approximately 800,000 frames of microfilm • 78 volumes of court documents from the (mostly copies of camp records or docu- trial of camp commandant Rudolf Höss and ments obtained from other sources); the garrison of the Auschwitz camp, totaling • more than 2,000 recordings of accounts and over 16,000 pages; recollections by former prisoners; • 196 volumes of the fonds of Questionnaires • more than 1,000 video cassettes with mate- filled out by former prisoners, about 20,000 rial on war and camp themes; pages; • about 130 feature -length and shorter docu- • 27 volumes of thematic questionnaires dis- mentary films (on reels) on war and camp tributed among former prisoners, totaling themes; about 8,000 pages; • 167 volumes of the Statements fonds, con- • 7 volumes of records and accounts connected taining over 3,500 accounts by former con- with the evacuation of prisoners from Ausch- centration camp prisoners, forced laborers, witz in 1945, more than 1,000 pages. residents of the Oświęcim area, etc., total- ing over 30,000 pages; • 283 volumes of the Memoirs fonds, contain- ing more than 1,400 memoirs by former con-

65 FUNDACJA AUSCHWITZ-BIRKENAU

Wojciech Soczewica Dyrektor Generalny Director General

1

Elwir Świętochowski W jedenastym roku swojego funkcjonowania W 2020 roku Fundacja podjęła decyzję o wspie- Dyrektor Finansowy Fundacja Auschwitz-Birkenau, finansująca raniu misji Miejsca Pamięci również w zakresie Financial Director konserwację Miejsca Pamięci, rozbudowała gro- edukacji. Na ten cel przeznaczona zostanie da- no wspierających jej misję. Do dotychczasowych rowizna od Opery Państwowej w Berlinie, która darczyńców dołączył Londyn. W 2020 roku do- ma umożliwić wdrożenie projektów wymiany datkowe środki przekazały rządy: USA, Wielkiej młodzieży z Europy, a także wsparcie Tajwanu Brytanii, Niderlandów, Włoch, a także Monako, we wdrażaniu nowych technologii w edukacji, Irlandii i Portugalii. Przybliża to Fundację do co jest istotne nie tylko wobec kryzysu spowo- pełnego zabezpieczenia Kapitału Wieczy- dowanego przez pandemię COVID-19. stego na rzecz konserwacji. W tym roku udało się sfinalizować tworzenie Filaru Pamięci z To- Na stronie fundacja.auschwitz.org znajdują się ronto, sfinansowanego przez członków gminy wszystkie sprawozdania i raporty z audytów. żydowskiej na czele z senator Lindą Frum i jej mężem Howardem Sokolowskim. Osoby, organizacje i instytucje wspierające za- chowanie Miejsca Pamięci Auschwitz dla przy- szłych pokoleń mogą włączyć się w ten unika- towy projekt.

Wesprzyj: fundacja.auschwitz.org 1. Odnaleziona naszywka należąca do więźnia Soltana Bergera Fundacja Auschwitz-Birkenau The discovered badge KRS: 0000328383 belonging to prisoner Mokotowska 56/9 Bank PKO BP, SWIFT: BPKOPLPW Soltan Berger 00‑534 Warszawa PLN: PL 14 1020 1042 0000 8102 0210 8868 tel. +48 22 620 48 99 EUR: PL 21 1020 1042 0000 8802 0210 8884 2. Prace konserwatorskie e‑mail: [email protected] USD: PL 26 1020 1042 0000 8602 0210 8892 Conservation works

66 AUSCHWITZ-BIRKENAU FOUNDATION

2

In the eleventh year of its operation, the Ausch- In 2020 the Foundation also decided to support witz-Birkenau Foundation, which finances the the Memorial Site’s mission in the area of edu- preservation of the Memorial, has expanded cation. A donation from the State Opera House the group supporting its mission. London has in Berlin will be used to implement exchange joined the existing donors. In 2020, additional projects for young people from Europe and the funds were donated by the USA, Great Brit- donation from Taiwan in implementing new ain, the Netherlands, Italy, Monaco, Ireland, technologies in education, which is essential and Portugal. It brings the Foundation closer regardless of the crisis caused by the COVID-19 to fully securing the Endowment Fund for pandemic. preservation. This year saw the finalization of the Toronto Memorial Pillar, financed by All reports and audit results are available at the members of the Jewish community headed by website foundation.auschwitz.org Senator Linda Frum and her husband, Howard Sokolowski. Individuals, organizations and institutions Łukasz Rozdeiczer- -Kryszkowski supporting the preservation of the Auschwitz Wiceprezes Zarządu Memorial for future generations are welcome to Vice‑President join this unique project.

Donate: foundation.auschwitz.org

Auschwitz-Birkenau Foundation KRS: 0000328383 Mokotowska 56/9 Bank PKO BP, SWIFT: BPKOPLPW 00‑534 Warsaw, Poland PLN: PL 14 1020 1042 0000 8102 0210 8868 phone +48 22 620 48 99 EUR: PL 21 1020 1042 0000 8802 0210 8884 e‑mail: [email protected] USD: PL 26 1020 1042 0000 8602 0210 8892

67 FUNDACJA AUSCHWITZ-BIRKENAU

Marek Zając Przewodniczący Rady Fundacji Auschwitz‑Birkenau Chairman of the Council of the Auschwitz‑Birkenau Foundation

1

Donations of over 1 million USD Dotacje powyżej 1 miliona USD Germany / Niemcy 120 million / milionów EUR USA 17 million / milionów USD Poland / Polska 10 million / milionów EUR France / Francja 5 million / milionów EUR Austria / Austria 4 million / miliony EUR United Kingdom / Wielka Brytania 3.1 million / miliona GBP Józef Wancer Przewodniczący Komisji Italy / Włochy 1.5 million / milion EUR Finansowej Fundacji Netherlands / Niderlandy 1.4 million / milion EUR Auschwitz‑Birkenau Switzerland / Szwajcaria 1.07 million / milion EUR Chairman of the Financial Committee of Israel / Izrael 1 million / milion USD the Auschwitz‑Birkenau Russia / Rosja 1 million / milion USD Foundation

Donations of over 100,000 USD Dotacje powyżej 100 tysięcy USD Australia, Azerbaijan / Azerbejdżan, Belgium / Belgia, Canada / Kanada, Czech Republic / Czechy, Finland / Finlandia, Hungary / Węgry, Luxembourg / Luksemburg, New Zealand / Nowa Zelandia, Norway / Norwegia, Spain / Hiszpania, Sweden / Szwecja, Turkey / Turcja, Vatican / Watykan, Paris / Paryż, London / Londyn

Other donations Pozostałe dotacje Argentina / Argentyna, Bulgaria / Bułgaria, Cyprus / Cypr, Estonia, Georgia / Gruzja, Greece / Grecja, Ireland / Irlandia, Liechtenstein, Lithuania / Litwa, Malta, Monaco / Monako, Portugal / Portugalia, 1 Prace konserwatorskie Slovakia / Słowacja, Boulogne‑Billancourt / Boulogne‑Billancourt

2 Donacja Tajwanu wesprze nowe technologie w edukacji

68 AUSCHWITZ-BIRKENAU FOUNDATION

2

PILLARS OF REMEMBRANCE: individuals and groups of philantropists. each have donated 1 million euros. FILARY PAMIĘCI: indywidualni darczyńcy i grupy filantropów, którzy wsparli fundację kwotą 1 miliona euro każdy.

Ronald S. Lauder • Andrea Goldrich Cayton & Melinda Goldrich • Frank Lowy • Steven Spielberg’s Righteous Persons Foundation • Mrs. Lily Safra and the Edmond J. Safra Foundation • Toronto Jewish Community led by Linda Frum and Howard Sokolowski • Second Generation in Honor of the Victims and Survivors of the Shoah led by: Ulrika and Joel Citron, Marcy Gringlas and Joel Greenberg, Andrew Intrater, Harry Krakowski, Jerry Wartski • Friends of the United States Holocaust Memorial Museum • Jewish Community led by Lewis Gantman & Joseph Finkelstein

Donations for education Dotacje na cele edukacyjne Taiwan / Tajwan, Berlin State Opera / Opera Państwowa w Berlinie 1 Conservation works

2 Donation from Taiwan will support new technologies in education.

69 THE AUSCHWITZ-BIRKENAU MEMORIAL FOUNDATION (USA)

1

Fundacja Auschwitz-Birkenau Memorial Foun- Auschwitz. Dzięki zaangażowaniu dużej grupy dation (ABMF) to organizacja non-profit z sie- darczyńców ABMF wszyscy Ocalali mieli moż- dzibą w Nowym Jorku, założona w 2012 roku, liwość przyjazdu do Polski w towarzystwie swo- na której czele stoi Ronald S. Lauder i która na ich dzieci i wnuków. wiele sposobów wspiera Miejsce Pamięci i Mu- zeum Auschwitz-Birkenau. – Podczas obchodów 75. rocznicy wyzwolenia Auschwitz nic nie liczyło się bardziej niż obec- ność Ocalałych z tego okrutnego miejsca. Niech 75. rocznica Wyzwolenia świat ich zobaczy, niech świat ich usłyszy, niech świat pamięta – powiedział Ronald S. Lauder. W styczniu 2020 roku ABMF zorganizowała na własną rękę oraz w pełni ufundowała przyjazd ABMF pozyskała fundusze oraz wyprodukowa- 120 Ocalałych z Auschwitz ze Stanów Zjedno- ła nagradzany film krótkometrażowy z okazji czonych, Kanady, Izraela, Australii oraz kilku #Auschwitz75 pod tytułem „Oni byli tacy jak południowoamerykańskich oraz europejskich my”, wyświetlony podczas głównych uroczy-

1. Ronald S. Lauder krajów na obchody 75. rocznicy wyzwolenia stości upamiętniających w Birkenau. z Ocalałymi w Miejscu Pamięci Auschwitz

2. Ocalała Elisabeth Citrom z synem Joelem

70 THE AUSCHWITZ-BIRKENAU MEMORIAL FOUNDATION (USA)

Ronald S. Lauder Przewodniczący Zarządu Auschwitz‑Birkenau Memorial Foundation (USA) Chairman of the Auschwitz‑Birkenau Memorial Foundation (USA)

dr Maria Zalewska Dyrektor Wykonawczy 2 Auschwitz‑Birkenau Memorial Foundation (USA) Executive Director Auschwitz‑Birkenau The Auschwitz-Birkenau Memorial Foundation Thanks to a large group of ABMF’s donors, all Memorial Foundation (USA) (ABMF) is a New York-based non-profit organi- of the Survivors were able to travel to Poland zation established in 2012. Under the leader- with their children and grandchildren. ship of Ronald S. Lauder, the ABMF has sup- ported the Auschwitz-Birkenau Memorial and “Nothing was more important for the 75th An- Museum in numerous ways. niversary of the liberation of Auschwitz than having survivors of this horrible place present. Let the world see them, let the world hear them, 75th Anniversary of Liberation let the world remember,” said Ronald S. Lauder.

In January 2020, ABMF independently organ- ABMF raised funds and produced an awarded ized and fully funded a delegation of 120 short film for #Auschwitz75, They Were Just Auschwitz Survivors from the United States, Like Us, which screened during the main com- Canada, Israel, Australia, and several South memorative event in Birkenau. American and European countries to the 75th 1. Ronald S. Lauder Anniversary of the liberation of Auschwitz. with Survivors at the Auschwitz Memorial

2. Survivor Elisabeth Citrom with her son, Joel

71 THE AUSCHWITZ-BIRKENAU MEMORIAL FOUNDATION (USA)

1

Pozyskiwanie funduszy Kontakt z Ocalonymi na zachowanie przestrzeni Auschwitz‑Birkenau Mimo pandemii COVID-19 i związanego z nią zakazu przemieszczania się ABMF nie przesta- W 2020 roku ABMF kontynuowała swoje dzia- ła wspierać Ocalonych z Auschwitz-Birkenau. łania w zakresie pozyskiwania środków na W marcu Fundacja rozpoczęła regularne, co- wsparcie Funduszu utworzonego przez Fun- dwutygodniowe spotkania z Ocalonymi poprzez dację Auschwitz-Birkenau. Udało się pozyskać komunikator Zoom. Brało w nich udział średnio całą zakładaną sumę jednego miliona dolarów 40-60 Ocalonych, ich dzieci oraz wnuki. w ramach filaru „Społeczność żydowska Fila- 1 Konserwowane delfii” kierowanego przez Lewisa Gantmana Więcej informacji dostępnych jest na stronie: relikty poobozowe i Josepha Finkelsteina. www.preserveauschwitz.org 2 Ocalała Angela Orosz, urodzona w obozie Auschwitz w grudniu 1944 r.

72 THE AUSCHWITZ-BIRKENAU MEMORIAL FOUNDATION (USA)

2

Fundraising Efforts Survivors Outreach for the Preservation of Auschwitz‑Birkenau COVID-19 and the inability to travel have not stopped ABMF from supporting Auschwitz-Bir- In 2020, the ABMF continued its fundraising kenau Survivors. In March, ABMF launched bi- efforts to support the Endowment created by monthly Survivors’ Zoom Reunions. On aver- the Auschwitz-Birkenau Foundation and com- age, 40-60 survivors, their children, and grand- pleted the $1M “Philadelphia Jewish Commu- children join the calls. nity” Pillar led by Lewis Gantman and Joseph Finkelstein. For more information, visit: www.preserveauschwitz.org

For donors in the USA

The Auschwitz-Birkenau Memorial Foundation (USA) has been formed to support the activity of the Foundation in the United States. Its mission is to make it easier for private individuals in the USA to contribute. The Auschwitz-Birkenau Memorial Foundation has acquired the 501(c)(3) status as a tax-exempt non-profit 1 Conserved post‑camp relics

You can support the Foundation by sending a check to Auschwitz-Birkenau Memorial Foundation 2 Survivor Angela 483 10th Ave. Suite 425, New York, NY 10018 or - donating by a credit card on www.preserveauschwitz.org Orosz was born If you wish to send a wire transfer, please contact: Leah Cruz at [email protected] in the Auschwitz camp in December 1944

73 FINANSE

Stanisława Hadzik Główna Księgowa Head Accountant

32,6% Utracone dochody 28,2% Dotacja Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 16,6% Przychody własne Muzeum 10,6% Fundacja Auschwitz-Birkenau 5,3% Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko – środki Unii Europejskie 3,0% Środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 1,5% Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko – środki MKiDN 1,3% Środki celowe MKiDN 0,9% Inne

Czas pandemii to niezwykle trudny okres dla nych i zagłady ze szczególnym uwzględnieniem Miejsca Pamięci Auschwitz, które w 2020 roku Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau było zamknięte dla odwiedzających przez w Oświęcimiu”; 51 tys. zł na realizację pro- 161 dni, a tym samym zostało pozbawione naj- jektu edukacyjnego „Łączyła ich Niepodległa. większego źródła finansowania. Planowany Obywatele II Rzeczpospolitej w KL Auschwitz”; budżet załamał się. Ograniczona została niemal 0,4 mln zł. na zakup drugiej części tzw. Ar- cała działalność merytoryczna Muzeum, a inwe- chiwum Eissa; 25 tys. zł na druk i dystrybucję stycje zredukowano do niezbędnego minimum. publikacji „Poselstwo RP w Bernie. Przemilcza- na historia” dr Danuty Drywy; 177 tys. zł na Dzięki szczególnej pomocy i zwiększeniu dota- zabezpieczenie odwiedzających i pracowników cji podmiotowej ze strony polskiego Minister- Muzeum przed rozprzestrzenianiem się korono- stwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wirusa (urządzenia termowizyjne). z 25 na 31 milionów złotych udało się zachować podstawową ciągłość działania Muzeum oraz Środki przekazane z Fundacji Auschwitz-Bir- miejsca pracy. kenau w wysokości 11,8 mln zł. zostały prze- znaczone na realizację zadań konserwatorskich W 2020 r. środki celowe polskiego Ministerstwa na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau Kultury i Dziedzictwa Narodowego w wysokości oraz bieżącą konserwację obiektów ruchomych 0,5 mln zł zostały przeznaczone na zabezpie- w projekcie realizowanym w pracowniach kon- czenie przeciwpożarowe historycznych obiek- serwatorskich. Poza tym opracowywane były tów; 68 tys. zł na realizację projektu związanego również karty ewidencyjne obiektów archeolo- z organizacją Nowej Wystawy Polskiej; 47 tys. zł gicznych oraz wykonywana była weryfikacja na realizację projektu badawczego „Kluczowe materiałowo-techniczna przedmiotów meta- czynniki warunkujące realizację celów strate- lowych ze zbiorów Muzeum, pochodzących gicznych muzeów i miejsc pamięci byłych nie- z dawnych magazynów na odcinku tzw. Kanady. mieckich nazistowskich obozów koncentracyj-

74 FINANCES

32.6% Lost funding 28.2% Grant from the Ministry of Culture and National Heritage 16.6% The Museum’s revenue 10.6% Auschwitz-Birkenau Foundation 5.3% Operational Programme Infrastructure and Environment – EU Funds 3.0% Guaranteed Employee Benefits Fund 1.5% Operational Programme Infrastructure and Environment Funds from the Ministry of Culture and National Heritage 1.3% Special funds from the Ministry of Culture and National Heritage 0.9% Other

The period of the pandemic has been very hard with particular attention paid to the Ausch- for the Auschwitz Memorial, which in 2020 was witz-Birkenau State Museum in Oświęcim”; closed for visitors for 161 days, thus deprived of PLN 51 thousand on the implementation of edu- its greatest source of funding. The planned cational project entitled “United by Independent bud get collapsed. Almost all subject-related activ- Poland. Citizens of the Second Polish Republic in ity of the Museum was limited and investment KL Auschwitz”; PLN 0.4 million on the purchase projects were reduced to the necessary minimum. of the second part of the so called Eiss Archive; PLN 25 thousand on the printing and distribu- Thanks to exceptional aid provided by the Polish tion of the publication The Polish legation in Bern. Ministry of Culture and National Heritage The unspoken history by Dr. Danuta Drywa, and increasing their subsidies from PLN 25 to PLN 177 thousand on the protection of Museum 31 million, the continuation of Museum’s basic visitors and staff against the spread of coronavi- activity was maintained together with work- rus (thermal imaging devices). places. Funds from the Auschwitz-Birkenau Foun- In 2020, specific-purpose subsidies from the dation in the amount of PLN 11.8 million were Ministry of Culture and National Heritage in the used for the realization of conservation tasks amount of PLN 0.5 million were spent on fire pro- within the former Auschwitz II-Birkenau camp tection of historical facilities; PLN 68 thousand as well as for ongoing conservation of movable on the implementation of the project connected objects within the framework of the project car- with the organization of the New Polish Exhibi- ried out in conservation workshops. Apart from tion; PLN 47 thousand on the implementation of this, record sheets of archaeological objects were the research project entitled “Key factors deter- developed together with material and technical mining the implementation of strategic goals of verification of metal objects from Museum col- museums and memorial sites of former German lections coming from former storage facilities in Nazi concentration and extermination camps, the so called “Canada” sector.

75 FINANSE

Budżet Dotacja Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 31,2 mln zł Przychody własne Muzeum 18,4 mln zł Fundacja Auschwitz‑Birkenau 11,8 mln zł Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko ‑ Środki Unii Europejskiej 5,9 mln zł Środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych 3,3 mln zł Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko – Środki MKiDN 1,6 mln zł Środki celowe Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, m.in: • Organizacja Nowej Wystawy Polskiej • Publikacja „Poselstwo RP w Bernie. Przemilczana historia” 1,3 mln zł • Zabezpieczenie przed rozprzestrzenianiem koronawirusa • Projekty badawcze i edukacyjne Fundacja Pamięci Ofiar Auschwitz‑Birkenau 0,3 mln zł Volkswagen AG & Internationales Auschwitz Komitee 0,3 mln zł Stiftung Bayerische Gedenkstädten 0,3 mln zł Suma 74,4 mln zł * dane na dzień 5 stycznia 2021 r.

Unia Europejska w ramach Europejskiego nationales Auschwitz Komitee przeznaczył Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz MKiDN w 2020 r. 0,3 mln zł. współfinansują realizację projektu „Adaptacja budynku „Starego Teatru” na działalność Mię- Stiftung Bayerische Gedenkstädte Fundacja dzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz z Monachium wraz z Muzeum Auschwitz kon- i Holokauście Państwowego Muzeum Ausch- tynuują projekt którego celem jest wyjaśnienie witz-Birkenau w Oświęcimiu” oraz projektu losów polskich więźniów politycznych z obozu „Zwiększenie dostępu do zasobów kultury po- koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w kom- przez rozbudowę trasy zwiedzania Państwowe- pleksach obozowych Dachau i Flossenbürg. Pro- go Muzeum Auschwitz-Birkenau o przestrzeń jekt jest realizowany przez Muzeum Auschwitz, poobozową budynków Schlachthaus i Molkerei Gedenkstädte Flossenbürg oraz Gedenkstädte oraz przebudowę sali kinowej”. Realizacja pro- Dachau i finansowany w całości przez Fundację. jektów w 2020 r. została sfinansowana w kwo- Wartość środków przeznaczonych na realizację cie 5,9 mln zł ze środków UE oraz 1,6 mln zł projektu w 2020 r. wynosi 0,3 mln zł. ze środków MKiDN. W związku z panującą sytuacją ekonomiczną Fundacja Pamięci Ofiar Auschwitz-Birke- spowodowaną pandemią COVID-19 Muzeum nau wsparła działalność merytoryczną Eduka- wystąpiło w czerwcu 2020 roku do Wojewódzkie- cji, Repozytorium Cyfrowego, Archiwum, Wy- go Urzędu Pracy o przyznanie środków z Fun- stawiennictwa, Metodyki Oprowadzania oraz duszu Gwarantowanych Świadczeń Pra- Wydawnictwa na łączną kwotę 0,3 mln zł. cowniczych na dofinansowanie wynagrodzeń pracowników zgodnie z ustawą zwaną „ustawą Muzeum Auschwitz i International Tracing Se- COVID-19” i otrzymała bezzwrotną pomoc rvice Bad Arolsen kontynuowali w 2020 roku w wysokości 3,3 mln zł. Równocześnie Muzeum realizację wspólnego projektu pod nazwą „Re- otrzymało pomoc o wartości 46 tys. zł od Mini- konstrukcja tożsamości deportowanych i wię- sterstwa Zdrowia w postaci darów rzeczowych zionych w KL Auschwitz na podstawie danych takich jak maseczki ochronne czy płyny do de- archiwalnych PMA-B w Oświęcimiu i ITS w Bad zynfekcji. Arolsen”. Na ten cel Volkswagen AG & Inter-

Miejsce Pamięci i Państwowe Muzeum Auschwitz‑Birkenau to zobowiązanie pamięci i edukacji przyszłych pokoleń całego świata. Prosimy o pomoc każdą instytucję i każdą osobę dobrej woli, pragnącą wesprzeć trud utrzymania, konserwacji i udostępniania tych najbardziej wymownych, autentycznych śladów Holokaustu i ludobójstwa. Wszystkie informacje znaleźć można pod adresem:

76 wesprzyj.auschwitz.org FINANCES

Budget Grant from the Ministry of Culture and National Heritage € 6.8 million The Museum’s revenue € 4.0 million Auschwitz‑Birkenau Foundation € 2.6 million Operational Programme Infrastructure and Environment — EU Funds € 1.3 million Guaranteed Employee Benefits Fund € 0.7 million Operational Programme Infrastructure and Environment Funds from the Ministry of Culture and National Heritage € 0.4 million Special funds from the Ministry of Culture and National Heritage, including: • Organization of the New Polish Exhibition • Publication: Polish Legation in Bern: The Unspoken History € 0.3 million • Protection against the spread of coronavirus • Various educational and research projects The Memorial Foundation for the Victims of Auschwitz‑Birkenau € 77 thousand Volkswagen AG & the International Auschwitz Committee € 67 thousand Stiftung Bayerische Gedenkstädten € 77 thousand Total € 16.1 million * as of January 5, 2021

The European Union, within the framework Auschwitz-Birkenau State Museum in Oświęcim of the European Regional Development Fund, and ITS in Bad Arolsen.” Volkswagen AG & In- as well as the Ministry of Culture and National ternationales Auschwitz Komitee intended Heritage co-finance the implementation of the PLN 0.3 million for this purpose in 2020. project “Adjustment of the ‘Old Theatre’ build- ing for the activity of the International Center Stiftung Bayerische Gedenkstädte from Mu- for Education about Auschwitz and the Holo- nich together with the Auschwitz Museum con- caust of the Auschwitz-Birkenau State Museum tinue the project aimed at discovering the fate in Oświęcim” as well as the project “Increasing of Polish political prisoners from the Auschwitz- the access to cultural resources through extend- -Birkenau concentration camp within Dachau and ing the visit route at the Auschwitz-Birkenau Flossenbürg camp complexes. The project is car- State Museum with post-camp space of Schlach- ried out by the Auschwitz Museum, Gedenkstädte thaus and Molkerei buildings together with the Flossenbürg as well as Gedenkstädte Dachau and reconstruction of the cinema hall.” In 2020, financed in its entirety by the Foundation. The project funds obtained from the EU amounted amount of funds indented for project implemen- to PLN 5.9 million and from the Ministry of Cul- tation in 2020 amounted to PLN 0.3 million. ture and National Heritage to PLN 1.6 million. In connection with its current economic situa- The Memorial Foundation for the Victims of tion resulting from the COVID-19 pandemic, in Auschwitz-Birkenau supported the substantial June 2020 the Museum applied to the Voivode- activity of the department of Education, Digi- ship Employment Office for support from the tal Repository, the Archives, department of the Guaranteed Employee Benefits Fund (FGŚP) Methodology of Guiding as well as the Publishing for the co-financing of employee remunerations House with the total amount of PLN 0.3 million. according to the so called “COVID-19 Act” and obtained non-returnable aid in the amount of In 2020, the Auschwitz Museum and Interna- PLN 3.3 million. At the same time, the Museum tional Tracing Service Bad Arolsen continued the received material support worth PLN 46 thou- implementation of their joint project entitled sand from the Ministry of Health under the “The reconstruction of the identity of the depor- form of protective facemasks and sanitizing so- tees and prisoners based on archival data of the lution.

The Auschwitz‑Birkenau State Museum and Memorial is a commitment to memory and the education of future generations all over the world. We kindly ask for assistance from every institution and person of good will that wishes to support the efforts to maintain, preserve and share these most revealing and authentic traces of the Holocaust and genocide. All information may be found at:

donate.auschwitz.org 77 STRUKTURA MUZEUM

DYREKTOR MUZEUM MUSEUM DIRECTOR dr Piotr M.A. Cywiński

Z ‑CA DYREKTORA Z ‑CA DYREKTORA DEPUTY DIRECTOR DEPUTY DIRECTOR Rafał Pióro Andrzej Kacorzyk

ARCHIWUM MIĘDZYNARODOWE CENTRUM ARCHIVES EDUKACJI O AUSCHWITZ I HOLOKAUŚCIE dr Wojciech Płosa INTERNATIONAL CENTER FOR EDUCATION ABOUT AUSCHWITZ AND THE HOLOCAUST BIURO DS. BYŁYCH WIĘŹNIÓW BUREAU FOR FORMER PRISONERS Piotr Supiński PROJEKTY EDUKACYJNE EDUCATIONAL PROJECTS Adelina Hetnar-Michaldo REPOZYTORIUM CYFROWE DIGITAL REPOSITORY dr Krzysztof Antończyk METODYKA OPROWADZANIA METHODOLOGY OF GUIDING Tomasz Michaldo ZBIORY COLLECTIONS Elżbieta Cajzer OBSŁUGA ODWIEDZAJĄCYCH VISITOR SERVICES Agnieszka Osiecka KONSERWACJA PRESERVATION Jolanta Banaś-Maciaszczyk E -LEARNING Agnieszka Juskowiak- Sawicka PRACOWNIE KONSERWATORSKIE CONSERVATION LABORATORIES dr Aleksandra Papis WYSTAWIENNICTWO EXHIBITIONS Zuzanna Janusik GLOBALNY PLAN KONSERWACJI MASTER PLAN FOR PRESERVATION Agnieszka Tanistra-Różanowska BIURO WOLONTARIATU VOLUNTEERS BUREAU Katarzyna Marcak SEKCJA TECHNICZNA MAINTENANCE SECTION BIBLIOTEKA LIBRARY Robert Płaczek ZESPÓŁ REMONTOWO-BUDOWLANY REPAIR & CONSTRUCTION UNIT Radosław Piątek

ZESPÓŁ ELEKTRO -ENERGETYCZNY ELECTRO-ENERGETIC UNIT Jarosław Kurek

INWESTYCJE DEVELOPMENT Paulina Krasowska-Ziomek

78 MUSEUM STRUCTURE

Z ‑CA DYREKTORA GŁÓWNA KSIĘGOWA DEPUTY DIRECTOR HEAD ACCOUNTANT Anna Skrzypińska Stanisława Hadzik

WYDAWNICTWO KSIĘGOWOŚĆ PUBLICATIONS ACCOUNTING Jadwiga Pinderska- Lech Beata Szczęśniak

STRAŻ MUZEALNA MUSEUM SECURITY Adam Kukla

ADMINISTRACJA CENTRUM BADAŃ ADMINISTRATION RESEARCH CENTER Wojciech Pióro dr Piotr Setkiewicz

SEKCJA INFORMATYCZNA BIURO PRASOWE IT SECTION PRESS OFFICE Artur Misterek Bartosz Bartyzel

SEKRETARIAT NOWA WYSTAWA GŁÓWNA OFFICE MANAGER THE NEW MAIN EXHIBITION Małgorzata Cembala Ewa Matlak

KADRY DYPLOMACJA PAMIĘCI HUMAN RESOURCES DIPLOMACY OF REMEMBRANCE Anna Cinal Maria Ossolińska

OBSŁUGA PRAWNA BIURO DS. BEZPIECZEŃSTWA LEGAL SERVICES PUBLIC SAFETY Arkadiusz Juszczyk Marek Giżycki

RADCA PRAWNY LEGAL ADVISER Izabela Drabczyk

SPECJALISTA DS. BHP HEALTH AND SAFETY SPECIALIST Mateusz Grubka

ASYSTENT DYREKTORA DIRECTOR’S ASSISTANT Magdalena Tabak

79 KONTAKT

Imię i nazwisko Funkcja Telefon / Fax E ‑mail Name Position Telephone / fax number

dr Piotr M.A. Dyrektor Muzeum + 48 33 844 8003 [email protected] Cywiński Museum Director fax +48 33 843 1862

Zastępca dyrektora + 48 33 844 8003 Andrzej Kacorzyk [email protected] Deputy Director fax +48 33 843 1862

Zastępca dyrektora + 48 33 844 8003 Rafał Pióro [email protected] Deputy Director fax +48 33 843 1862

Zastępca dyrektora + 48 33 844 8003 Anna Skrzypińska [email protected] Deputy Director fax +48 33 843 1862

Główna Księgowa Stanisława Hadzik +48 33 844 8177 [email protected] Head Accountant

Księgowość Beata Szczęśniak +48 33 844 8079 [email protected] Accounting

Asystentka dyrektora Magdalena Tabak +48 33 844 8003 [email protected] Director’s Assistant

Małgorzata Kierownik Sekretariatu +48 33 844 8003 [email protected] Cembala Head of Office Management fax +48 33 843 1862

Kierownik Archiwum dr Wojciech Płosa +48 33 844 8007 [email protected] Head of Archives

Kierownik Zbiorów Elżbieta Cajzer +48 33 844 8015 [email protected] Head of Collections

dr Krzysztof Kierownik Repozytorium Cyfrowego +48 33 844 8090 [email protected] Antończyk Head of Digital Repository

Jolanta Banaś‑ Kierownik Konserwacji +48 33 844 8020 [email protected] ‑Maciaszczyk Head of Preservation

Agnieszka Tanistra‑ Kierownik Globalnego Planu Konserwacji +48 33 844 8176 [email protected] ‑Różanowska Head of Master Plan for Preservation

Kierownik Pracowni Konserwatorskich dr Aleksandra Papis +48 33 844 8171 [email protected] Head of Conservation Laboratories

Kierownik Zespołu Remontowo‑Budowlanego Radosław Piątek +48 33 844 8027 [email protected] Head of Repair & Construction Unit

Kierownik Zespołu Elektro ‑Energetycznego Jarosław Kurek +48 33 844 8022 [email protected] Head of Electro‑Energetic Unit

Paulina Kierownik Inwestycji +48 33 844 8078 [email protected] Krasowska‑Ziomek Head of Development

Kierownik Biura ds. Byłych Więźniów Piotr Supiński +48 33 844 8009 [email protected] Head of Bureau for Former Prisoners

Kierownik Wystawiennictwa Zuzanna Janusik +48 33 844 8091 [email protected] Head of Exhibitions

Nowa Wystawa Główna Ewa Matlak +48 33 844 8067 [email protected] The New Main Exhibition

80 CONTACTS

Imię i nazwisko Funkcja Telefon / Fax E ‑mail Name Position Telephone / fax number

Adelina Hetnar‑ Kierownik Projektów Edukacyjnych +48 33 844 8062 [email protected] Michaldo Head of Educational Projects Kierownik Metodyki Oprowadzania Tomasz Michaldo +48 33 844 8074 [email protected] Head of Methodology of Guiding Kierownik Obsługi Odwiedzających +48 33 844 8101 Agnieszka Osiecka [email protected] Head of Visitor Services fax +48 33 843 2227 Kierownik Biura Wolontariatu Katarzyna Marcak +48 33 844 8149 [email protected] Head of Volunteers Bureau Agnieszka Kierownik E‑learningu +48 33 844 8068 [email protected] Juskowiak ‑Sawicka Head of E‑learning Kierownik Biblioteki / Nowa Wystawa Polska Robert Płaczek +48 33 844 8060 [email protected] Head of Library / New Polish Exhibition Szef Straży Muzealnej Adam Kukla +48 33 844 8085 [email protected] Head of Museum Security Kierownik Sekcji Informatycznej Artur Misterek +48 33 844 8150 [email protected] Head of IT Section Kadry Anna Cinal +48 33 844 8112 [email protected] Human Resources Kierownik Obsługi Prawnej Arkadiusz Juszczyk +48 33 844 8138 [email protected] Head of Legal Services Jadwiga Kierownik Wydawnictwa +48 33 844 8054 [email protected] Pinderska ‑Lech Head of Publications Kierownik Administracji Wojciech Pióro +48 33 844 8065 [email protected] Head of Administration Biuro ds. Bezpieczeństwa Marek Giżycki +48 33 844 8115 [email protected] Public Safety Kierownik Centrum Badań dr Piotr Setkiewicz +48 33 844 8042 [email protected] Head of Research Center Rzecznik prasowy Bartosz Bartyzel +48 33 844 8145 [email protected] Spokesman Biuro Prasowe Paweł Sawicki +48 33 844 8126 [email protected] Press Office Dyplomacja Pamięci Maria Ossolińska +48 507 736 147 [email protected] Diplomacy of Remembrance Dyrektor Generalny Fundacji Auschwitz ‑Birkenau Wojciech Soczewica +48 501 315 145 [email protected] General Director of Auschwitz ‑Birkenau Foundation Dyrektor Wykonawczy Auschwitz‑Birkenau Memorial Foundation (USA) dr Maria Zalewska +1 (917) 579 2835 [email protected] Executive Director Auschwitz‑Birkenau Memorial Foundation (USA)

81 DARCZYŃCY DONORS

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Polska / Poland Fundacja Auschwitz‑Birkenau Polska / Poland European Union Fundacja Pamięci Ofiar Auschwitz‑Birkenau Polska / Poland VOLKSWAGEN AG & Internationales Auschwitz Komitee Niemcy / Germany Ministerstvo obrany (Česká republika) Czechy / Czechia

Evangelische Kirche in Deutschland Jutta Boecker

Friends For Life ‑ Memorial Ride 2020 Stiftung zur Erhaltung der Kinderbaracke in Birkenau z Breisach Reinhard Walter & Wilhelm Staack Alexandrea Douglas Rüdiger Dehn Donald E. Carson

Populorum Progressio Onlus | Sven & Vera Werdes | Freundeskreis Oswiecim e.V. | Ed Wasserman | Jay Rabinowitz | John Ruschy | Baerbel Nemitz | Martin Lobemeier | Come Fournet | Anne‑Aymone Seibert | Johannes Knabbe | Daniel Heise | Horwitz Pierre | Sebastian Govaerts | Jonathan Rosenblatt | Peter R. Ackermann | Sebastian Krieg | Monika Tilander Bergqvist

82 DARCZYŃCY DONORS

Fussballclub Gelsenkirchen‑Schalke 04 e.V. | Stowarzyszenie Leśników Przyjaźń | Thomas Hessler | D. Danziger | Fiona Reynolds | Kaori Ipponsugi | Joanna, Paweł & Michał Gładysz | Birgit Richter | Gunther Erben | Fabian Ade | Hartmut Unger | Aileen Oeberst | Astrid Gerber | Josiane Hoffmann | Florian Iser | Dr. Karl Beine | Grote Achim | Jens Bratherig

Margo C Watt | Lydia Moebs | Petra Bensoussan | Kimberly Jansen | Laura da Silva | Steven Wees | Queen Bee | Capital Co., Ltd. | The School Travel Company Ltd. | Peter Wachtl | Timo Langer | Julie Turaj | Laura Wronski | Edward Beck | Andreas Fiedler | Dr. Claudia Frank | Katharina Mersch | Becky Jennifer Levi | Transerwise Ltd. | Jannik Kretschmar | Atomic Milk LLC | Elizabeth Wolfso | Schlosser Daniel | Daniel Seiler | Scott Thomas Mirth | Gunda Lein | Städtisches Gymnasium Gütersloh | Hans Wessel | Léonard Thereze | Patrick Kohan | Frank Wenz | Horst‑Randolph Eder | Simon Marx | Andrea Fuchs | Benjamin Orth | Johannes Rist | Joerg Neddermann | Mehmet Saydam | Filip Sabat | Vigmostad & Bjorke AS | Izabela Grocholski | Marvin Martenfeld | Charles Marsh | Stephen White | Matthew E. Langer | James Syme | Arotr LLC | Agnieszka Solberg | Galina Bernstein | Thomas Nübel | Ines Perea | Johannes Adamietz | Sylvain Crouet | Britta Fischer | Marcus Wagner | Christopher Zlotos | Christine Emmert‑Paltra | Mathias Meyer | Waldemar Ciszek | Dirk Mehm | Günter Hildebrandt | Ralf Behrwald | Peter Breternitz | Serge Hercberg | Benedikt Köhler | Barbara Giesen | Barnaby Pilling | Yuko Ishii | Karolin Hansen | Matthias Ferdinand | Maximilian Heim | Antje Hagena | Johannes Bruene | Peter Gabriel & Christ Scheffe | Melanie Schaefer | Katrin Scheib | Romina Leuchter | Hanspeter Fink | Thomas Budde | Carol Feder | Amelie Schmolke | Nicole Myers | Leah Simpson | Sibylle Kible | Anja Haugk | Christoph Mueller | Rene Feigher | Piero Roditi | Vera Jütten | Nadja Zollo | Wolfgang Becker‑Freyseng | Joy Goodman | Alfred Riese | Andrea Balles | Christian Plodeck | Peter Strosack | Rachael Rubin | Steffen Bild | Danielle Levine | Adam Lichtman | Joshua Baer | Brad Kolar | Lydia Boettger | Julius Lauren Rosenthal | Ana Maria Boerner | Lino Helms | Antje Nolte | Georg Brant | Dr. Karin Baetz | Valerie Overstreet | Lukas Schmidt | Hendrik Zwenzner | Leon Weintraub | Maciej Foks | Elizabeth Hlavek | Thomas Osieka | Bjorn Luther | Dr. Chirstian Franz Holm | Jean‑Luc Arfi | Paul Hunt | Ragnar Finnvik | Tom Köckeritz | Kay‑Sandro Oly | Laura Kapitza | Katayama Hajime | Jonathan Goff | Hans‑Günther Maitz | Ruben Kruse | Daniel Bott | Nicola Powell | Felix Mendoza | Pascal Guichard | Tobias Just | Zein Thompson‑mayassi | Anna‑Lena Nilsson | Harm Ridder | Linda Göth | Daniel Saltsman | Heike Lemanzyk | Patricia Loughman | Stephan Volmari | Oliver Schwahn | Daniela Buescher | Antje Simon | Sébastien Rippert | Alexander Köhring | Marietheres Köster | Daniela Schweigler | Denise Klug | Paul Tordjman | Elfan Johns | Paul Klammer | Jenny Kolzarek | Frederick Pietschmann | Andreas Besselmann | Dirk Szameitat | Stephan Hausner | Kira Holtzendorff | Manuela Neubert | Beate Kamburg | Uta Wendel | Pamela Henstra | Andrea Scheck | Jacek Grubba | Karsten drack | Vladislavs Serebro | Michael Kirkorian | Hi‑Zin Pak | Justin Quirk | Ellen Van Rhijn | Britta Grauke | Esther Bage | Ian Richardson | Svenja Schulze | Naomi Cohen | Isabelle Hindenberg | Gabriel Christmann | Ludwig Busch | Nora Schmid | Gabriele Boutjangout | Oliver Assmus | Robert Ostermann | Doreen Pillkahn | Marvin Franzke | Stephanie Meyer | Tobias Keienburg | Holger Schorn | Oliver Bayer | Michael Warmuth‑Uhl | Tobias Pöhlmann | Sylvain André | Jan‑Finn Seyfert | Heike Adam | Katharina Decke | Elfriede Schmidt | Jens Scharfenberg | Rieke Jordan | Thibaud Hervy | Lothar Vogel | Olle Brick | Tanja Stein | Carl Ganem | Urte Zintler | Dirk Wagner | Martin Adam | Johannes Viegener | Tim Kurmann | Kathleen Reiss | Chris Pesch | Jonas Fischer | Lu Nelson | Benjamin Strasser | Gabriele Zaremba | Graham Reilly | Bettina Tandler | Axel Kurth | Henning Waack | Maren Rudolph | Adam Redland | Alain Poulleau | Claas Wulff | Carsten Mehring | Emanuel Lippmann | Michael Wieland | Alice Ortler | Leonid Gorkhover | Matthias Witte | Thomas Förster | Andreas Wolter | Katja Rother | Clemens Heppner | Fabian Richardt | Jost Ebbrecht | Tino Boller | Michael Mueller | Michael Krafft | Victoria Kura | Barbara Kavemann | Jean‑Philippe Louis | Florian Stein | Tom Guldal | Peter Piontek | Gerald Besecke | Anne Geze | Aurélien Garbarz | Dr. Nikolas von Wrangell | Axel Hausmann | Heike Schönharting | Joelle Lasserre | Enno Blanke | Daniel Gessner | Lukas Burg | Nils Strunk | Frauke Boeger | Georg Mechsner | Felix Eimert | David Malcolm | David Michel | Christian Hartmann | Clemens Fröhlich | Nina Nikolic | Nathalie Boisard Beudin | Alexander van Wasen | Alexandre Eleonore | | P. Płoński | Kim Lexner | Eric Devon | Eberhard Podzuweit | Anja Christa Langrock | Lisa Bernath | Dr. Ulrike Fritsch | Judith Krain | Ulf‑Dieter Ricken | Polina Soltani | Gabriel Soxhlet | Christian Ruebig | S. Prost | Herzig Daniel | Zamirirad Azadeh | Kerstin Fischer | Jean Lichtfous | Richter Sophie | Ladina Bissinger | Stephan Bach | Fieber Thomas | Rolf Striffler | Muller‑Molenar Wolfgang | Johannes Boeing & Maximiliane Brandmaier | Christian Solcher | Modert Elisabeth | Volker Schubert | Thomas Beck | Kochendorfer Judith | Janine Reinert | Paarmann Christiane | Katharina Jakob & Nils Thomsen | Jennifer Staudenmeyer | Bettina Töpfer | Stein Achim | Dehemer Heike | Mantoan Justin | Jens Wiggershaus | Sasche Jorg i Jevgenija Marek | Uhrin Gabor | Ben Burns | Stuart Weiss | | Thomas Taylor | John Schrager | Shibata Osamu | Joseph Reuter | ZeroMachine.net LLC | Life Works Tarot | Nishinomiya Kohei | Koizumi Masaomi | Yoshida Jun | Yamba Kpanougou Simthaoui | Judith Roth | Matthew Birkett | Andres Miranda | Sharon Goldberg | Jack Murray | Thomas Marullo | Mark Lasky | Elizabeth Vecchio | Michael Wolfson | Sharon Kiefer‑West | Michael Raczkowski | Carl Leubsdorf Jr. | Steven Williams | Jeff Jacoby | John Primomo | Darren Jaffe | Allan Horwich | Catherine Smith‑Muir | Murals by Robyn K | Julie Stowasser | Jeff Mikrut | Ephraim Machtinger | Deron Aucoin | Don Read | Michael Schwab | Steven Grey | Anthony Askar | Stuart Halpern | Renee Kadlubek | Daniel Hicks | Michell Covey | Isaac Svartsman | Marvin Pflaum | Paul Aterman | Helen Burstin | Amy Rabinowitz | Kristen Binau | Eric Karpibnik | György Márkus | Lynn Thomas | Ilanit Goodman | Sherri Flynn | Leonard Berenholz | Michael Wippler | Ruth Anderson | David Finnamore | Andrew Humbert | Jan Moskowitz | Bonnie Lugosch | Adam Falkowitz | Pascale Gras | Jason Olynik | Hanna Zwaka | Noy Atias | Mikhail margolin | Grant Freer | Jacqueline Brocard | Carl Kinkel | Jennifer Feddersen | Joseph Deary | Alison Foster | David Lepow | Nancy Hoites | Christopher Lueg | Debra Coplan | John Cameron | Toni Michaels

83 www.auschwitz.org