A

LYS GENEL 3 LYS-3 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI (TM - TS)

1. Bu testte Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili 56 soru vardır. 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı Testi için ayrılan kısmına işa- retleyiniz. 3. Bu testteki süreniz 85 dakikadır. 4. Puanınızın hesaplanabilmesi için optik formunuza “T.C. Kimlik Numaranızı” kod- lamayı unutmayınız. LYS’YE DOĞRU LYS-3 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI TESTİ

1. Bu testte Türk Dili ve Edebiyatı ile ilgili 56 soru vardır.

2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.

3. Bu testteki süreniz 85 dakikadır.

1. Kendi toplumunun değerlerinden kopmuş insan bilgili 3. Hiç kimse, altından sahte para yapamaz ancak sahte olabilir ama eğitimci olamaz. Çünkü tercüme beyin ve altın para yapabilir bu kişiler. kalp ile eğitimci kimliğinin anlaşması mümkün değildir. Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca bu cümle- Bu parçada geçen “tercüme beyin ve kalp” sözüyle ye en yakındır? anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Toplum tarafından benimsenmiş önemli kişileri kö- A) Dünyayı akıl süzgecinden değerlendirmek tülemeye çalışmak boş bir uğraştır. B) Duygularının esiri olup aklını kullanmamak B) Gerçekten değerli olan bir insanın değerini düşür- C) Aklı, duygunun önüne geçirip öğrencilerine böyle meye kimsenin gücü yetmez. örnek olmak C) Herkesin sevip saydığı önemli kişilerin toplumdaki D) Kendi kültüründen olmayan fikir, his ve davranışla- itibarını kimse sarsamaz ama niteliksiz kişileri de- ra sahip olmak ğerli bireyler olarak gösterebilirler. E) Öğrencilerinin beklentilerine göre bir yol çizmek D) Toplumun bakış açısı zaman içerisinde değiştiğin- den toplumun önem verdiği kişilerin nitelikleri de farklılık gösterebilir. E) Bazı insanlar, kendi mutluluklarını sadece ve sa- dece başka insanların çöküş hikâyelerine yaptıkla- rı katkıda bulurlar.

4. (I) Okuma eylemi, gözlerin ve ses organlarının çeşit- 2. I. uzanan günümüz tiyatro festivalleri li hareketlerinden ve zihnin anlama ve kavrama çaba- II. önemini koruyor sından oluşan karmaşık bir eylemdir. (II) İyi bir oku- III. farklı ülkeler ve kültürler arası ma bu hareketlerin uyumlu olmasına bağlıdır. (III) Oku- manın hemen her derste önemli bir yeri olduğundan IV. geçmişi Antik Yunan’a diğer derslerde de okuma çalışmaları yapılmalıdır. V. etkileşimde rol oynayarak (IV) İyi okuyamayan ve okuduğunu anlamayan bir öğ- Yukarıdaki numaralanmış sözlerle anlamlı ve kural- rencinin başarılı olma şansı yoktur. (V) Bir matematik lı bir cümle oluşturulduğunda hangisi baştan dör- problemi, fizik kanunları, biyolojik çeşitlilik vs. hepsinin düncü sırada yer alır? öğrenilmesi ve başarılması okumaya bağlıdır. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, tanım yapılmıştır. B) II. cümlede, yargı bir koşula bağlanmıştır. C) III. cümlede, neden-sonuç ilişkisi vardır. D) IV. cümlede, karşılaştırma vardır. E) V. cümlede, örnekler sıralanmıştır.

LYS-3 (GNL-3/1516) 2 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

5. (I) “Mamut” kelimesi “iri” manasına gelse de mamut- 7. Bir yazar , “Yazdıklarımı dağdaki çoban da anlasın ; lar normal bir Asya filinden biraz büyüktür. (II) Ma- I II mut, filgiller familyasının nesli tükenmiş bir cinsidir. profesör de yavan bulmasın.” diyordu. Mevlana’nın (III) Son Buzul Çağı’nda Kuzey Amerika, Avrupa, Asya ve Afrika’da birçok farklı türleri ile yayılım göstermiştir. dile getirdiği “ Anlattıklarınız , karşınızdakinin anla- (IV) Derisi sık ve uzun kızıl kahverengi kıllarla örtülü, fil III IV dişleri yukarı kıvrıktır. (V) İlk fosili 1799’da Sibirya’nın yabildiği kadardır.” gerçeğini de göz ardı etmeyelim. buzulları arasında bulunmuş, sonraları Kahramanma- raş Ovası’nda da sayısız mamut iskeleti çıkarılmıştır. Evet , sorun dönüp dolaşıp anlayabilmekte düğümle- Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak V aşağıdakilerden hangisi söylenemez? niyor. A) I. cümlede, mamut sözcüğünün açıklaması yapıl- Bu parçadaki numaralanmış noktalama işaretlerin- mıştır. den hangisi yanlış kullanılmıştır? B) II. cümlede, mamutların günümüzde yaşamadığı A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. anlatılmıştır. C) III. cümlede, mamutların dünyanın farklı coğrafya- larına yayılmış bir tür olduğu belirtilmiştir. D) IV. cümlede mamutların fiziksel özellikleri betimlen- miştir. E) V. cümlede, mamutların neslinin tükenme nedenle- rine değinilmiştir.

6. “İyi” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde di- 8. Dört ay boyunca Amsterdam’a konuk olacak ğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? A) On beş yıllık bir çalışmadan sonra iyi şiirin ne oldu- Osmanlı Kültürünü İstanbul üzerinden anlatan ğunu ancak anlayabildim. I B) Size bu iyi haberi bir an önce yetiştirmek için erken- “İstanbul: Kent ve Sultan” sergisi, birçoğu den yola çıktı. II

C) Bir aya kadar iyi bir plan hazırlayıp şirketi batmak- Topkapı Sarayı’ndan olmak üzere, tan kurtarmalısın. III Türk İslam Eserleri Müzesi, Sadberk Hanım Müze- D) İnsanlara karşı iyi düşünürsen yaşamaktan keyif al- IV dığını göreceksin. si’nden 300 eseri bir araya getiriyor. E) Son yılların en iyi ve özverili futbolcusu seçilmesine V çok sevindim. Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerden hangi- sinde yazım yanlışı yapılmıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

LYS-3 (GNL-3/1516) 3 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

9. Eski Yunan ve Roman dönemlerinde bile bisiklet yapıl- 11. (I) Goethe sadece Almanya’nın değil, dünyanın en bü- masını sağlayacak her şeyin bilinmesine karşın bisikle- yük şairlerinden biriydi. (II) Goethe, sadece şair ve ya- tin bu kadar geç bulunmasının nedeni, büyük olasılıkla zar da değildi. (III) O, aynı zamanda bir sanat kuramcı- insanların “denge” kavramını tam olarak anlayamama- sı, bilim insanı ve siyasetçi olarak çok az insanda gö- larıydı. rülebilen özelliklere sahipti. (IV) Onun bilim ve yaşam Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi hakkında çok geniş bir bilgisi vardı. (V) Dünyada var söylenemez? olan her şeyi birbirine bağlı bir bütün olarak değerlen- diriyordu. A) Yapıca birleşiktir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak B) Kurallı cümledir. aşağıdakilerden hangisi söylenemez? C) Edat ve bağlaç kullanılmıştır. A) I. cümlede zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır. D) Özne bir söz öbeğinden oluşmaktadır. B) II. cümlenin yüklemi olumsuz bir isimdir. E) Yüklemi çekimli eylemdir. C) III. cümlede sıfat - fiil ve zarf - fiil vardır. D) IV. cümle özne, nesne ve yüklemden oluşmaktadır. E) V. cümlenin yüklemi birleşik çekimli eylemdir.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi edilgen çatılı bir eylemdir? A) Tezini, hocalarının karşısında iyi savundu. B) Yapılan en küçük bir şakaya bile alınıyordu. C) Bazı televizyonların yayınlarını beğenmiyoruz. D) Sözlü gelenekte yaşayan destan kahramanları gi- biyiz. E) Sonuçlar ÖSYM tarafından yarın açıklanacakmış.

LYS-3 (GNL-3/1516) 4 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

12. “İnsan, ağaçların tarihî kalıntıları ya da kitapların içinde 14. Eski bir kâğıt bezeme (süsleme) sanatı olan ebru, asıl gezinebilir.” olarak cilt sanatıdır. İlk defa nerede ve kim tarafından Bu cümlenin öge dizilişi aşağıdakilerden hangisin- yapıldığı kesin olarak bilinmese de araştırmacıların ge- de doğru olarak verilmiştir? nel kanaati, ebrunun ilk olarak Türkistan coğrafyasında yapıldığıdır. Daha sonra İran’a ve oradan da Osman- A) Özne - nesne - zarf tümleci - yüklem lı coğrafyasına geldiği bilinmektedir. Osmanlı’da sa- B) Özne - dolaylı tümleç - yüklem natsal açıdan kemale ermiş olan ebru gerek kullanılan C) Nesne - dolaylı tümleç - dolaylı tümleç - yüklem malzemeler açısından gerekse teknik açıdan asıl kim- D) Özne - zarf tümleci - yüklem liğini kazanmıştır. 1700’lü yıllarda İstanbul’da yaşamış olan Hatip Mehmet Efendi, ebru sanatında “hatib ebru- E) Nesne - zarf tümleci - dolaylı tümleç - yüklem su” diye bilinen su yüzeyinde figüratif desenler oluştur- mayı ilk olarak başaran kişidir. Bu parçada ebru sanatının hangi özelliği üzerinde durulmuştur? A) Ortaya çıkışı ve gelişimi B) Günümüzdeki önemli temsilcileri C) Türk süsleme sanatları içerisindeki yeri D) Farklı kültürlerdeki uygulanış teknikleri E) Kullanılan malzemelerin nitelikleri

13. (I) 1940’larda Nazizmin, faşizmin güçlenip yayılması, sonra da 2. Dünya Savaşı’nın getirdiği çöküntü, ge- leneksel değerleri sarsmış ve yıkmıştır. (II) Artık bun- dan sonra yalnızlık konusunu değil, dayanışma kav- ramını öne çıkarırlar. (III) İşgal yıllarında direniş hare- ketine katılan bu yazarlar ve insanlar artık bu anlam- sız dünyaya daha başka bir gözle, daha farklı bakarlar. (IV) Toplumsal olaylarla ve tarihle fazlaca ilgilenmeyen varoluşçular ve Camus, 2. Dünya Savaşı’yla birlikte “tarih”le yüz yüze gelirler, tarihselliklerinin bilincine va- rırlar. (V) Direnişe katılan varoluşçular, Nazi zihniyeti- ne karşı koyamamıştır. (VI) Varoluşçular, “saçma” üze- rine kurulu felsefelerini bekleyen nihilizmden kendileri- ni kurtarma, yeni bir değerler sistemi yaratma, o yılların umutsuzluk ortamında umut ışığı yakma, yeni bir hü- manizm oluşturma çabasına girişirler. Bu parçanın anlamlı bir bütün oluşturması için nu- maralanmış cümlelerden hangilerinin yerleri değiş- tirilmelidir?

A) I. ile IV. B) III. ile V. C) II. ile IV. D) I. ile II. E) I. ile VI.

LYS-3 (GNL-3/1516) 5 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

15. Anadolu’nun çorak topraklarla kaplı; yolu, suyu, elektri- 17. Dostlarına ne kadar acı da gelse, bir şairin ölümü, ger- ği olmayan köylerde doğup büyümek zorunda olan ço- çekten daha engin ve sonsuz bir yaşamaya geçiştir. cuklarımız da var. Bu çocuklar eğitimden en fazla beş Japon ozanının “bir yaz denizine” benzettiği ölüm, as- yıl yararlanıyorlar. Onu da birleştirilmiş sınıf denilen bü- lında Ahmet Hamdi Tanpınar’ın “yekpare geniş bir an”, tün öğrencilerin aynı ortamda, tek öğretmenden eğitim Oktay Rıfat’ın “birdenbire başlayan gökyüzü” dediği aldıkları bir sistemle yapıyorlar. Okullarında müzik, re- varlık duygusuna hiç de yabancı değildir. Yani ölüm, sim, beden eğitimi öğretmenleri de yok. Bunlar arasın- yeniden ölmemek için doğmaktır birçok sanatçı için. da dünya çapında ressam, müzisyen, futbolcu ya da Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- atlet çıkabilecek kaç tanesi var da köylerinde koyun den hangisi söylenemez? gütmek zorunda kalıyor, bilmiyoruz. Bilmiyoruz ve bil- A) Alıntıya yer verilmiştir. meyeceğiz de. Çünkü onların yeteneklerini sergileye- cekleri ya da geliştirecekleri şansları ve imkânları yok. B) Somutlamadan yararlanılmıştır. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden C) Tanımlama yapılmıştır. hangisidir? D) Nesnel anlatımdan yararlanılmıştır. A) İnsanlar, gerçek potansiyellerini ancak uygun şart- E) Tanık gösterilmiştir. lar kendilerine sunulursa gerçekleştirebilirler. B) Anadolu’nun ihmal edilmiş köylerinde yetişen her çocuk, sanata ilgili bireyler olarak yetişiyor. C) Bir toplumun gelişmesi, o toplumdaki bireylerin al- dıkları eğtimle doğru orantılıdır. D) Kendini tanımayan bireylerin gerçek potansiyelleri- ni ortaya çıkartmak zordur. E) Eğitim sistemindeki bazı aksaklıkların giderilmesi için topluma da görevler düşmektedir.

16. Edebî bir eser, oluşturucusunun elinden biricik olarak çıkar. Tektir, eşsizdir. Bu eser, okura ulaştıktan sonra çoğalır; binlere, yüz binlere, milyonlara çıkar aynı ese- rin sayısı hatta bu eser aynı okurda bile iki olur, üç olur. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ula- şılabilir? A) Edebî bir eseri her okur, farklı şekilde yorumlayabi- lir. B) İnsan gerçekliğinden beslenmeyen edebî eserler, beğenilmez. C) Edebî eserlerin çevirisi yapılırken eserin asıl yapısı bozulur. D) Nitelikli eserler, her çağda ve toplumda beğenilir. E) Edebî eserlerin en temel özelliği, benzersiz olması- dır.

LYS-3 (GNL-3/1516) 6 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

18. Havalar ısınmış, doğa canlanmış, tazelenmişti. Biz de 20. (I) Gerçekten insan makinesi bir memleketteki havanın büyük şehrin karmaşasından kaçıp doğanın şefkat- kalitesine, bu kaliteler de değişikliklere, yani tabiatın iş- li kollarına atılmak için kentten uzakta, bir dağ başına lemleri dediğimiz meyvenin oluşumunu güçleştiren ve- çıkmıştık. Koca dağ, baştan doruğa sığırcık kaynıyor- ya kolaylaştıran bütün değişikliklere daha az bağlı de- du. Sevimli ala sığırcıkların kimi konuyor, kimi kalkıyor- ğildir. du. Şamataları yeri göğü tutmuştu. Taşların dibi, otların (II) Öylece dimağları aynı tarzda doğmuş iki çocuk, biri arası yumurta bezeliydi. Sarı, kocaman ağızları; tüy- İsveç’te öbürü de Endülüs’te yetişmişse kafaca ve eği- süz, şiş karınlarıyla yavrular, ağustos sıcağının yakıcı- limlerce birbirinden elbette farklı olacaktır. lığında annelerinin kanat serinliğini arıyorlardı. (III) Dış şartların insanları etkilediği fikri, şüphesiz za- Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- manın düşünce havasında vardı. den hangisi söylenemez? (IV) Bunu o dönemde kaleme alınmış yazılardan anlı- A) Karşıt anlamlı sözcükler kullanılmıştır. yoruz. B) Betimlemelerden yararlanılmıştır. (V) Bu çocuklar aynı memlekette, sıcaklık dereceleri C) Kişileştirmeye yer verilmiştir. farklı yıllarda yetişmiş olsalar bile farklı olacaklardır. D) Benzetme yapılmıştır. Parçada numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bü- E) Öyküleyici anlatım yapılmıştır. tün olabilmesi için doğru sıralanmış şekli aşağıda- kilerden hangisinde verilmiştir?

A) I, II, III, IV, V B) II, I, III, V, IV

C) III, IV, I, II, V D) II, III, IV, V, I

E) V, III, II, I, IV

21. Onu ilk defa lise birinci sınıfta tanımıştım. Okuldan ar- da kalan zamanlarında bir inşaatta çalışır, okul harç- lığını çıkarırdı. Derslerine çalışmaya az zaman ayırır- dı, gerçi dersleri dinlemesi ona yetiyordu. Herhangi bir 19. (I) Roman yazmak, hikaye yazmaya hiç benzemez. ders ya da konu onun için anlaşılmaz ve karışık ola- (II) Romancı zaten sorunları ve birçok hikâyesi olan in- mazdı. Lise bitince üniversiteyi kazandı ve okula kendi sandır. (III) Hikâye şiir gibidir. (IV) Bütün mesele bun- parasıyla devam etmek zorunda olduğundan bu sefer ları nasıl yan yana ve iç içe dizeceğidir, kurgudur. özel dersler verdi parayla. Okulunu böyle bitirdi. Fizik (V) Romanın kurgusu bir mühendislik projesine benzer. okumuştu üniversitede ama şimdilerde bilgisayar prog- (VI) Elinde odalar, pencereler ve merdivenler olan bir ramcılığı yapıyor. Kazandığı paranın bir kısmıyla fakir mimar gibisinizdir. (VII) İşte bütün mesele onları en çocuklara burs veriyor. sağlam ama aynı zamanda en estetik olarak nasıl yer- Bu parçada sözü edilen kişiyle ilgili olarak aşağıda- leştireceğinizdir. kilerden hangisine ulaşılamaz? Numaralanmış cümlelerden hangisi parçanın an- A) Ailesinin ekonomik durumunun kötü olduğuna lam akışını bozmaktadır? B) Zeki ve anlama kapasitesi yüksek olduğuna A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. C) Eğitim aldığı alanın dışında da kendini yetiştirdiğine D) Geçmişini unutmayan biri olduğuna E) Ekonomik sıkıntılar çekerek eğitimini tamamladığına

LYS-3 (GNL-3/1516) 7 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

22. I. Frigler, MÖ 1200’lü yıllardan itibaren Makedonya 24. Geldi gönderdiğin şiirden mektup ve Trakya üzerinden Boğazlar yoluyla Anadolu’ya Arada bir böyle yaz Balaban’ım göç eden Trak kökenli boylardan biriydi. Zaman siciminin ucundan tutup II. Ansızın sarardı, taş kesildi. Peşinden yüzü yaygın Bazen bağla, bazen çöz Balaban’ım bir gülümseyişle tüm yönlere doğru eğik bir hâl al- dı. Yüzünden ve gözlerinden etrafa âdeta kıvılcım- Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi lar saçılıyordu. Büzüldü, ufaldı, kamburlaştı. söylenemez? Yukarıda verilen numaralı parçalarla ilgili aşağıda- A) Çapraz kafiye örgüsü vardır. kilerden hangisi söylenemez? B) Redife yer verilmiştir. A) I. parça bilimsel bir metinden alınmıştır. C) Yarım uyak ve zengin uyak vardır. B) I. parçada sözcükler temel anlamlarıyla kullanıl- D) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır. mıştır. E) İmgeye yer verilmemiştir. C) II. parça bilgi vermek amacıyla yazılmıştır. D) II. parça edebî bir metinden alınmıştır. E) II. parçada kullanılan dil, günlük dilden farklıdır.

23. Aşağıdakilerden hangisi nazım şekliyle ilgili değil- dir? 25. Kara gözlüm bu ayrılık yetişir A) Nazım birimi İki gözüm pınar oldu gel gayrı B) Şiirin ezgisi Elim değse akan sular tutuşur C) Kullanılan ölçü İçim, dışım yanar oldu gel gayri D) Şiirin hacmi Bu dizelerde görülen en belirgin söz sanatı aşağı- E) Kafiye şeması dakilerden hangisidir?

A) Mübalağa B) Telmih C) Cinas D) Teşhis E) Tevriye

LYS-3 (GNL-3/1516) 8 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

26. Aşağıdakilerden hangisi gazete çevresinde gelişen 28. I. Divan edebiyatında edebî sanatlarla yüklü, süslü metin türlerinden biri değildir? düzyazılara verilen isimdir.

A) Makale B) Deneme C) Günlük II. Divan edebiyatında alay ve şaka yollu yazılmış na- zirelere denir. D) Fıkra E) Eleştiri III. Günümüz biyografilerinin divan edebiyatındaki kar- şılığıdır. IV. Divan edebiyatında şiir biçiminde yazılan bilmece- lere denir. V. Beş mesneviden oluşan esere denir. Aşağıdakilerden hangisinin numaralanmış cümle- lerde tanımı yapılmamıştır?

A) B) Tehzil C) Lugaz D) İnşa E) Münşeat

29. I. Herhangi bir dilde yazılmış bir eseri, başka bir dile 27. Aşağıdakilerden hangisi masalın özelliklerinden bi- çevirirken yer ve kişi adlarını değiştirmek; olayları ri değildir? örf ve adet, duyuş ve düşünüş bakımından aktarı- A) Tamamıyla hayal gücünün ürünü olan bu türde, lan dili konuşanların hayatına uygulamak yöntemli gerçekle bir bağ söz konusu değildir. serbest çeviri tarzıdır. Türk edebiyatında daha çok tiyatro eserlerinde kullanılmıştır. B) Anonim bir tür olmakla birlikte yazarı belli olan ma- sallar da vardır. II. Bir edebî eserde anlatılan bir olayın başlı başına ayrı bir bütünlük gösteren parçasıdır. C) Yer ve zaman kavramları belirsizdir. III. Bir düşüncenin canlı bir varlık olarak anlatılmasıdır. D) Kahramanları soylulardan, krallardan, üst tabaka- Soyut bir düşünceyi heykel ya da resim ile göster- dan seçilir. mek gibi. E) Masallarda millî ve dinî motiflere pek rastlanmaz. IV. Yazarın yararlandığı kaynakları ve alıntıları metnin geçtiği yerlerde belirtmesidir. V. Türk halk hikâyelerinin başında geçen seçili sözler- dir. Numaralanmış cümlelerde aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımı yapılmamıştır?

A) Adapte B) Döşeme C) Anekdot D) Alegori E) Mizah

LYS-3 (GNL-3/1516) 9 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

30. Aşağıdakilerin hangisinde divan edebiyatında süs- 32. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? lü nesrin temsilcileri birlikte verilmiştir? A) Türklerde yazılı edebiyatın en eski belgeleri Gök- A) Mercimek Ahmet - Sinan Paşa - Fuzulî türkler Dönemi’nden kalan Orhun Yazıtlarıdır. B) Evliya Çelebi - Katip Çelebi - Ahmedî B) Yusuf Has Hacip “Kutadgu Bilig” adlı eserinde dört C) Veysî - Nergisî - Sinan Paşa soyut kavramı kişileştirmiştir. D) Naima - Koçi Bey - Sehi Bey C) Ansiklopedik bir eser olan Divanü Lugati’t-Türk, içerik olarak bize o dönemdeki Türk boyları, bu E) Ali Şir Nevaî - Taşlıcalı Yahya - Nevizade Ataî boyların kullandıkları Türkçe arasındaki farklılıklar ve sözcükler hakkında bilgi veren bir sözlüktür. D) Ergenekon ve Bozkurt Destanı Göktürklere ait do- ğal destanlardır. E) Ahmet Yesevi tarafından yazılan “Divan-ı Hikmet”te şiirler aruz ölçüsüyle ve mesnevi nazım biçimiyle oluşturulmuştur.

33. Şu dağlar garip dağlar 31. XVII. yüzyılda yenilik arayışlarıyla dikkati çeken şair- lerdendir. Onun edebî şahsiyetini en iyi yansıtan ga- İçinde garip ağlar zellerinin büyük bir kısmı tasavvufidir. Yenilik arayan Kimse garip ölmesin XVII. asır şairleri arasında diğerlerinden daha belirgin Garip için kim ağlar bir farklılık ortaya koymuştur. Bu farklılığı ona Sebk-i Ağlarsa anam ağlar Hindî sağlamıştır. Onun edebî şahsiyetinde bu üslubun bütün özellikleri görülmektedir. Aynı zamanda beste- Küsûru yalan ağlar lenmeye son derece müsait ve bugün için bile kolay- ca anlaşılan musammatlarıyla Türk şiirinin ilk şarkı şa- Bu dizeler aşağıdakilerden hangisine örnektir? iri kabul edilir. A) Düz mani Bu parçada sözü edilen divan şairi aşağıdakilerden B) Kesik mani hangisidir? C) Artık mani A) Şeyhülislam Yahya D) Karşı- beri B) E) Cinaslı mani C) Şeyh Galip D) Nedim E) Nailî

LYS-3 (GNL-3/1516) 10 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

34. Aşağıdaki divan edebiyatı sanatçılarından hangisi 36. (I) Bakî, Kanuni’nin iltifatına nail olmuş ve Sultanu’ş - şiirlerinde mahlas kullanmamıştır? Şuara (Şairler Sultanı) unvanıyla anılmıştır. (II) Baki, Osmanlı şiirinde klasik söyleyişin en büyük ustaların- A) Fuzulî B) Zati C) Nabî dan biri kabul edilir. (III) Çok sağlam ve kusursuz bir D) Nef’î E) Kadı Burhaneddin söyleyişi olan şairin gazellerinin başlıca teması hayatın zevk ve eğlenceleri, insanın bu dünyada gününü gün etmesi gerektiği görüşüdür. (IV) Şeyhülislamlığına ra- mak kalmış olduğu hâlde hemen her şairin divanında yer alan tevhit, münacat, naat gibi dinî ve tasavvufi içe- rikli türlere rağbet etmemiştir. (V) Dinî konuları ise da- ha çok, yazdığı mesnevilerinde işlemiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

35. Türk edebiyatında aşağıda verilen dönem, anlayış 37. Türk halk şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yan- veya yönelimlerin hangisinde “sanat için sanat” lıştır? anlayışı ile eserler verilmemiştir? A) Genellikle müzik eşliğinde söylendiğinden pek çok A) Divan edebiyatı türün özel bir ezgisi vardır. B) Tanzimat II. Dönem edebiyatı B) Söyleyenleri halkın içinden kişiler olduğundan dille- C) Servetifünun Dönemi edebiyatı ri halkın diline yakındır. D) II. Yeni şiiri C) İslamiyet öncesi Türk şiirinden gelen bazı şekil özellikleri vardır. E) Millî Edebiyat Dönemi D) Şiirlerin tamamında hece ölçüsü yanında mahlas vardır. E) Genellikle yarım kafiye kullanılmıştır.

LYS-3 (GNL-3/1516) 11 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

38. Yeni Türk edebiyatında yeni şiirin öncülüğünü yaptı- 40. ve 41. soruları verilen parçaya göre cevap- ğı noktasında birleşilmiş olan ---- asıl önemi şiirlerinde layınız. değil, kuramındadır. Şiirin konusunu zerreden güneş- lere kadar çok genişletmiş olmakla birlikte, o güneşten çok zerrelerle ilgilenmiştir. Bundan dolayı şiirini incele- Fransa’da gelişen yeni edebî akımları tanıması ve bunla- yenlerin hepsi onun “küçük duygulanmaların, hayal kı- rın yazarlarını okuması, İstanbul’a dönüşünde ona genç rıklıklarının ve ayrılıkların” şairi olduğunda birleşirler. edebiyatçılar arasında hemen bir yer sağlamıştır. Onun Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden ünlü şiirlerinin başında “Elhan-ı Şita” gelir. Başlangıçta hangisi getirilmelidir? kaybolan bahar günlerini hatırlayışla, ortalığı kaplayan A) Abdülhak Hamit Tarhan’ın sessizlik içinde bazen hızlı, bazen yavaşlayarak yağan B) Recaizade Mahmut Ekrem’in ve her yeri beyaza bürüyen kar, bu şiirde bir tablodan ibarettir. C) Namık Kemal’in D) Şinasî’nin E) Ziya Paşa’nın

40. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Abdülhak Hamit Tarhan B) C) Cenap Şahabettin D) 39. O, meddahlar gibi, okuyucunun dikkatinin eksilmeme- E) Süleyman Nazif sine önem verir; öteden beri var olan hikâye anlatma geleneği içinde, her hikâyesinden bir hisse çıkarılma- sı amacı doğrultusunda anlatacaklarını düzenler. Ken- disinden önceki bütün eserler, gelenek onun için ken- di amacı doğrultusunda -ki bunu toplumu eğitmek di- ye özetlemek mümkündür- yeniden yorumlanıp kurgu- lanacak bir malzemedir. Bu parçada “o” diye kendisinden söz edilen sanat- çı aşağıdakilerden hangisidir? A) Halit Ziya Uşaklıgil B) Abdülhak Hamit Tarhan 41. Parçada verilen altı çizili söz hangi edebî akımın ni- C) Ahmet Mithat Efendi telikleriyle ilgilidir? D) Recaizade Mahmut Ekrem A) Romantizm E) Sami Paşazade Sezai B) Klasisizm C) Sembolizm D) Parnasizm E) Sürrealizm

LYS-3 (GNL-3/1516) 12 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

42. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? 44. Bu roman, daha yayımlandığı günlerde bile hayranlık A) Dadaloğlu - halk edebiyatı uyandırmış bir eserdir ve bir neslin romanı olarak kabul edilir. Roman Ahmet Cemil’in tatlı hülyaları ile başlayıp B) Nabi - divan edebiyatı gerçeklerin acımasız yüzüyle karşılaşmasıyla biter. C) Ziya Paşa - Tanzimat I. Dönem Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen D) Ömer Seyfettin - Millî edebiyat eserin yazarına aittir? E) Ziya Osman Saba - Hisarcılar A) Eylül B) Yaban C) Huzur D) Mezardan Sesler E) İntibah

45. I. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, bu romanında cemi- 43. Ana gibi yâr olmaz, İstanbul gibi diyâr yetin temellerinden olan dinî kurumlardan tekkele- Güleni şöyle dursun, ağlayanı bahtiyar rin yozlaşmasını anlatır. (Nur Baba) Gecesi sümbül kokan II. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, ailenin yıkılışını üç neslin hayatında ele alır bu romanında. (Yaban) Türkçesi bülbül kokan III. Suat - Necip - Süreyya ekseninde gelişen olayları İstanbul anlatmıştır Mehmet Rauf bu eserinde. (Eylül) İstanbul IV. Yanlış Batılılaşma konusunu Bihruz Bey’in kişiliğin- Bu dizelerde verilen altı çizili sözcükler aşağıdaki de gözler önüne serer, Recaizade Mahmut Ekrem. şairlerden hangisini çağrıştırmaktadır? (Araba Sevdası) A) Ahmet Haşim V. Namık Kemal, bu eserinde romantizm akımından B) Yahya Kemal Beyatlı etkilenmiş ve Ali Bey, Mahpeyker ve Dilaşup adlı C) Cenap Şahabettin kahramanlara taraflı yaklaşmıştır. (İntibah) D) Mehmet Akif Ersoy Numaralanmış cümlelerdeki açıklamalardan han- gisi yanlarında ayraç içerisinde verilen eserle ilgili E) Tevfik Fikret değildir?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

LYS-3 (GNL-3/1516) 13 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

46. Aşağıdakilerden hangisi Yahya Kemal Beyatlı için 48. Öyküleme ve betimleme tekniklerini kullanarak gerçek söylenemez? kişileri roman kurgusu içinde anlatan metinlere edebî A) “Ok” şiiri dışındaki şiirlerinde aruz ölçüsünü kullan- biyografi ya da biyografik roman denir. Türk edebiya- mıştır. tında ---- adlı eser bu türe örnek verilebilir. B) Divan şiiri ile çağdaş şiiri birleştirmiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede boş bırakılan yere getirilemez? C) Şiirlerinde ses ve biçim kusursuzluğuna önem ver- miş, sözcüklerini titizlikle seçmiştir. A) Bir Bilim Adamının Romanı D) “Eğil Dağlar” adlı eserinde Kurtuluş Savaşı Dönemi B) Gazi ve Fikriye ile ilgili düzyazılarına yer vermiştir. C) Allahın Süngüleri E) Millî edebiyatın öncülerinden olmuş, Türkçülük dü- D) Adı Aylin şüncesini şiirlerinde işlemiştir. E) Ayaşlı ve Kiracıları

47. “Toplumcu bir yazarım. Bozuk düzenimizin nedenleri- 49. Arkadaşları ile birlikte “Mavera” dergisi ve Akabe Ya- ni insanlarımıza göstermek, onları uyarmak, gösterip yınlarının kurulmasını sağlayan şair, şiirlerini “Risale- uyarmakla kalmayıp bozuk düzeni düzeltmeye çaba ler”, “Sebep Ey” adlı kitaplarda toplamıştır. göstermelerini, bu çabayı elbirliği ile göstermemiz ge- Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangi- rekliliğini yanıtlarım.” diyen ----, Çukurova’da yeni geli- sidir? şen bu “kara düzen”in getirdiği iktisadi atılımlar içinde yenilen, acı çeken, birbiriyle boğuşan, sınıf değiştirme A) Erdem Bayazıt hırsıyla birbirinin sırtına basan insanları yansıtır. B) İsmet Özel Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden C) Necip Fazıl Kısakürek hangisi getirilmelidir? D) Cahit Zarifoğlu A) E) Necati Cumalı B) C) D) Oktay Akbal E) Tarık Buğra

LYS-3 (GNL-3/1516) 14 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

50. Şair, geleneği uygarlık birikimi olarak düşünür ve uy- 52. Buğulandıkça yüzü her aynanın garlıkla din arasında kopmaz bir bağ olarak görür. Ona Beyaz dokusunda bu saf rüyanın göre gelenek, en başta, ilk insan ve peygamberden Göğe uzanır - tek, tenha bir kamış başlayarak son peygambere kadar uzanan semavi din çizgisidir. Şair, her uygarlığın bir dine dayandığı düşün- Sırf unutmak için, unutmak ey kış cesindedir. Bu bakımdan da bizim geleneğimiz olarak Büyük yalnızlığını dünyanın düşünülecek kavram İslam uygarlığıdır. Başta “Hızır- Bu dizeler aşağıdaki şiir anlayışlarından hangisine la Kırk Saat” kitabı olmak üzere onun şiirleri gelenek- özgü nitelikleri taşımaktadır? sel kültür birikiminin bugünün insanı için diriltici bir fak- A) Millî edebiyat şiiri tör olarak kullanılmasını hedefler. B) I. Yeni şiiri Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangi- sidir? C) II. Yeni şiiri A) Nazım Hikmet D) Saf şiir B) Süreyya Berfe E) Toplumcu gerçekçi şiir C) Oktay Rıfat Horozcu D) Sezai Karakoç E) Attila İlhan

53. Her biri kişilerinin adlarıyla anılan dört büyük bölüm- 51. Deli eder insanı bu dünya den meydana gelen eser, bir bakıma yazarın anılarıy- Bu gece, bu yıldızlar bu koku la örtüşen bir romandır. Asli kişi Mümtaz, yazarından Bu tepeden tırnağa çiçek açmış ağaç izler taşımaktadır. Mümtaz; yazarın zevklerini, hayata ve dünyaya bakışını temsil eder. Mümtaz’ın Nuran’la Bu dizeler şekil, dil ve içerik yönünden incelendi- arasındaki ilişki, Mümtaz’ın bunalım geçirerek merdi- ğinde dizelerin aşağıdaki şairlerden hangisine ait ven üzerine yığılmasıyla sona erer. olduğu söylenebilir? Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen A) Ziya Osman Saba yazara ait bir eserdir? B) Nazım Hikmet A) Küçük Ağa C) Orhan Veli Kanık B) Fatih - Harbiye D) Cemal Süreya C) Hanımın Çiftliği E) Ahmet Muhip Dıranas D) Mahur Beste E) Aylak Adam

LYS-3 (GNL-3/1516) 15 Diğer Sayfaya Geçiniz. LYS’YE DOĞRU LYS-3

54. I. İşçilerin hayatları 56. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı II. Üretenler ve para sahipleri yapılmıştır? III. Köylüler ve hayatları A) Orhan Pamuk’un “Yeni Hayat” adlı eseri, alışıl- mış romanın biçim ve üslubundan bir kopuşu ifade IV. Darbeler ve hapishaneler eder. V. İnançların ve geleneklerin yok olması B) Buket Uzuner, uzun öykü biçimindeki “Uzun Sür- Yukarıdaki numaralanmış temalardan hangisi müş Bir Günün Akşamı”nda adeta kendi içine bir Cumhuriyet Dönemi’nde toplumcu gerçekçi ro- yolculuk yaparak okuru kendi yanına çeker. manlarla ilgili değildir? C) Romanlarında klasik anlatım tekniklerinden sapa- A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. rak bilinç akışı, iç monolog gibi yeni anlatım tek- nikleriyle kendine özgü bir yol tutturan Adalet Ağaoğlu’nun ilk romanı “Ölmeye Yatmak”tır. D) Nazlı Eray, ödüllü romanı “Aşkı Giyinen Adam”da fantastik gerçekçiliğin farklı bir yansımasını sunar okura. E) Felsefeyi edebiyata sokan İhsan Oktay Anar, “Pus- lu Kıtalar Atlası” ve diğer romanlarında kurgu ve felsefi söylemleriyle dikkati çeker.

55. Fikir akımlarına bağlı edebiyat anlayışı dışında sade- ce edebiyat görüşleriyle ön plana çıkan ve edebiyatı bütün sosyal meselelerin dışında, sadece sanat ola- rak değerlendirmek isteyen ---- kısa sürede dağılır. Sa- natçıları kendilerinden önceki bütün edebiyat mirasını reddettiklerini söyleseler de kendilerinden önceki toplu- luğun estetiğini devam ettirirler. “Sanat şahsi ve muh- teremdir.” düsturunu benimserler. Bu zümre eğer ara- larında Türk şiirinin büyük adı ---- bulunmasa belki de edebiyat tarihinde anılmayacaktır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda verilen- lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Servetifünun - Tevfik Fikret B) Tanzimat edebiyatı - Şinasi C) Fecr-i Atî - Ahmet Haşim D) Millî edebiyat - Ziya Gökalp E) Beş Hececiler - Faruk Nafiz Çamlıbel

LYS-3 (GNL-3/1516) 16