21. Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów

8–10 marca 2019 Szanowni Państwo, Serdecznie witam uczestników dwudziestej Spis treści pierwszej edycji Ogólnopolskich Spotkań Podróżników, Żeglarzy i Alpinistów. W szczególny sposób witam wszystkich prelegentów, którzy Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, swymi opowieściami wzbogacą tę największą Żeglarzy i Alpinistów – Kolosy �������������������3 w Polsce imprezę poświęconą podróży. Honorowa Kapituła Kolosów ����������������������4 Bywalcy naszych corocznych spotkań to ludzie wyjątkowi, bowiem łączą w sobie Kapituła Kolosów ���������������������������������������5 przeróżne cechy i zainteresowania. Znajdziemy tu relacje z podróży Rada Kolosów ��������������������������������������������6 i wypraw odbytych lądem i morzem, w samotności i w zespole, do miejsc odludnych i ludźmi przesyconych, ekstremalnie trudnych i odkrywających Jury konkursu FotoGlob �����������������������������7 nowe szlaki, a także prowadzących po znanych ścieżkach, ale widzianych Galeria sławy ���������������������������������������������8 z całkowicie nowej perspektywy. Każda podróż to temat na długą i ciekawą opowieść i niemal zawsze staje się ona świadectwem wewnętrznej podróży wędrowca, który pokonując wytyczoną przez siebie drogę Program, Duża Sala, Gdynia Arena nieuchronnie, czasem mimowolnie, odkrywa i poznaje samego siebie. • Piątek, 8 marca �����������������������������������10 Sądzę, że zgodzą się Państwo ze mną w następującej kwestii – • Sobota, 9 marca ����������������������������������16 w podróżowaniu najistotniejszy jest człowiek i jego historia. Podróżowanie to sposób życia, myślenia i działania. Ponad dwudziestoletnia tradycja • Niedziela, 10 marca �����������������������������22 gdyńskich spotkań dowodzi niezbicie, jak liczna jest grupa ludzi, dla których pokonywanie wyzwań jest początkiem, końcem i celem. Cieszy mnie niezmiernie, że te spotkania, rozumiane jako szczególna przestrzeń, w której Program, Sala Seminaryjna, Gdynia Arena podróżnicy, zasłuchani odbiorcy ich relacji i naśladowcy, mogą nasycić • Piątek, 8 marca �����������������������������������25 swoją potrzebę czy też konieczność bycia w drodze, mają grono odbiorców daleko wykraczające poza te mury. Dla wielu z nich stały się one impulsem • Sobota, 9 marca ����������������������������������26 i zachętą do wychodzenia poza ograniczenia i schematy, u podstaw którego • Niedziela, 10 marca �����������������������������27 Ogólnopolskie Spotkania Podróżników, leży zadziwienie otaczającym światem i zapowiedź tego nieznanego, znajdującego się – jak podpowiada przeczucie – poza horyzontem. Program, Fotoplastykon w PPNT Wszystkim uczestnikom 21. Ogólnopolskich Spotkań Podróżników, Żeglarzy Żeglarzy i Alpinistów – Kolosy i Alpinistów składam życzenia zdrowia ducha i ciała, radości z bliższych • Piątek, 8 marca �����������������������������������29 i dalszych wypraw oraz spełnienia podróżniczych marzeń i pragnień. • Sobota, 9 marca ����������������������������������30 Życzę satysfakcji z dotychczasowych dokonań oraz niespożytych sił do Największa impreza podróżnicza w Europie odbywa się w tym roku już po raz książek czy targi sprzętu outdoorowego. Od 2015 r. prelekcje odbywają się dalszych działań. Laureatom tegorocznych nagród życzę, by nie ustawali • Niedziela, 10 marca �����������������������������33 dwudziesty pierwszy. A czy ktoś jeszcze dzisiaj pamięta, jakie były początki także w liczących ponad 700 miejsc salach Pomorskiego Parku Naukowo- w wędrówce aż po widnokrąg, na koniec świata i w głąb siebie. OSPŻiA? Na pomysł wydarzenia, podczas którego podróżnicy, żeglarze, -Technologicznego Gdynia. Rozkład jazdy autobusów �����������������������34 alpiniści i grotołazi mogliby się spotkać i zaprezentować swoje dokonania Z serdecznymi pozdrowieniami, szerokiej publiczności, wpadł z końcem 1998 roku Janusz Janowski. Swoją Kolosy (nagrody) Prezydent Gdyni Gdynia Arena – lokalizacja stoisk ������������34 koncepcją zaraził Jacka Olszewskiego z Urzędu Miasta Gdyni i w konsekwencji Honorowe nagrody przyznawane dorocznie przez Kapitułę Kolosów za doko- Wojciech Szczurek Szlak pieszy do PPNT �����������������������������35 od 26 do 28 lutego 1999 roku w hali WTC Gdynia Expo odbyły się pierwsze nania zrealizowane (ukończone) w trakcie roku poprzedzającego werdykt. gdyńskie Spotkania. Chyba nikt nie przypuszczał wtedy, że środowiskowa Przykładowo: Kolosy 2006 to nagrody przyznane podczas imprezy odby- impreza rozrośnie się do takich rozmiarów, jakie ma dzisiaj. Od wielu lat wającej się w marcu 2007 za osiągnięcia roku 2006. Kapituła, którą od roku OSPŻiA nazywane są popularnie Kolosami, bo to właśnie ceremonia wręczenia 2010 wspiera ciało doradcze, Rada Kolosów, nagradza osiągnięcia w pięciu nagród za podróżnicze dokonania roku – statuetek Kolosów, jest od 2003 równorzędnych kategoriach: „Podróże”, „Żeglarstwo”, „Alpinizm”, „Eksploracja r. kulminacyjnym punktem programu imprezy. Organizatorami OSPŻiA są jaskiń” oraz „Wyczyn roku”. Miasto Gdynia i agencja MART z Krakowa. Impreza trwa trzy dni, a jej główną sceną jest od 2009 r. hala Gdynia Arena, w której od rana do wieczora, w sali Super Kolos mogącej pomieścić równocześnie ponad 4 tys. widzów, zaadaptowanej tak, Honorowa nagroda przyznawana co roku przez Kapitułę Kolosów (od zeszło- by pełniła funkcję sali kinowej, odbywają się prezentacje najciekawszych rocznej edycji wspólnie z Honorową Kapitułą Kolosów) za całokształt osiągnięć podróżniczych dokonań minionego roku kalendarzowego. Uzupełnieniem lub w uznaniu wybitnego historycznego dokonania zespołowego, zazwyczaj pokazów są wystawy zdjęć, seminaria specjalistyczne, spotkania z autorami w jego rocznicę.

3 Kolosy (przyznawanie nagród) obiecującym dorobkiem i nie przekroczyli określonego wieku (początkowo Kolosy wręczane są zawsze w marcu (wyjątkiem był rok 2002, gdy ceremonia było to 26 lat, potem 30, dziś 35). Po raz pierwszy nagrodę przyznano w roku Kapituła Kolosów odbyła się w kwietniu). W trakcie trzech pierwszych edycji Kolosów wybór 2002. Wręczają ją zawsze prezydent Gdyni oraz Anna Milewska, wdowa laureatów był dwuetapowy. Kandydaci do nagród najpierw prezentowali swoje po Andrzeju Zawadzie. dokonania podczas Spotkań w Gdyni, następnie Kapituła wybierała najlepsze Jest gremium stałym, wybiera Super Kolosa (wspólnie z Honorową Kapitułą Kolosów), z nich i w ostatni dzień imprezy ogłaszała nominacje do Kolosów w poszcze- Nagroda Wiecznie Młodzi gólnych kategoriach. Nominacja miała rangę wyróżnienia, sami nominowani Analogiczna do Nagrody im. Andrzeja Zawady nagroda finansowa (15 tys. zł) laureatów Kolosów za dokonania roku (wspólnie z Radą) oraz laureatów Nagrody im. Andrzeja Zawady, zaś otrzymywali zaproszenie do udziału w finale Kolosów. Pierwszy odbył się fundowana przez prezydenta Gdyni dla laureatów, którzy przekroczyli Nagrody Wiecznie Młodzi i nagród specjalnych. w Wieliczce, dwa kolejne w Krakowie. Każdy składał się z prelekcji osób nomi- 65. rok życia. nowanych, posiedzeń Kapituły i ceremonii wręczenia statuetek. Począwszy od Kolosów 2002 finał odbywa się w Gdyni, w ostatni dzień OSPŻiA, Kapituła wybiera Nagrody publiczności Piotr Chmieliński Krystyna Chojnowska-Liskiewicz zaś od razu zwycięzców i wyróżnionych. Honorowe nagrody za najlepszą prezentację oraz najlepszą fotografię towarzy- Pierwszy człowiek, który przepłynął kajakiem każdy Jachtowy kapitan żeglugi wielkiej, inżynier budowy okrętów. szącej Kolosom wystawy FotoGlob, przyznawane w głosowaniu publiczności kilometr Amazonki od źródeł aż do ujścia (w 1986 r.). W latach 1976–1978, jako pierwsza kobieta na świecie, Nagroda Specjalna Kolosów (począwszy od edycji za rok 2003). Członek ekspedycji Canoandes ’79, która podczas 3-letniej samotnie opłynęła Ziemię. Dokonała tego na 9,5-metrowym Honorowa nagroda, którą Kapituła wręcza co roku (począwszy od edycji za rok wyprawy po obu Amerykach przepłynęła 23 górskie rzeki jachcie „Mazurek” trasą z Las Palmas, przez Atlantyk, Kanał 2004) w uznaniu dorobku lub dokonań ważnych dla środowiska podróżniczego, Nagroda dziennikarzy (13 z nich po raz pierwszy), a w maju 1981 r. zdobyła kanion rzeki Colca w Peru Panamski, Pacyfik, Ocean Indyjski i wokół Przylądka Dobrej Nadziei. Po pokonaniu a wykraczających poza kategorie, w których przyznawane są Kolosy. Honorowa nagroda przyznawana niezależenie od werdyktów Kapituły (Chmieliński spłynął trasę od początku do końca kajakiem). W zestawieniu blisko 29 tys. km 20 marca 1978 r. zamknęła wokółziemską pętlę nieopodal Wysp w głosowaniu dziennikarzy akredytowanych podczas finału imprezy autorów najwybitniejszych dokonań eksploracyjnych XX w. „The New York Zielonego Przylądka. Rejs zakończyła kilka miesięcy później, uroczyście wpływając Nagroda im. Andrzeja Zawady (od edycji za rok 2000). Times” wymienił go w jednym szeregu z m.in. Robertem Pearym, Edmundem do Gdańska. Od wielu lat angażuje się w działania na rzecz promocji żeglarstwa, Statuetka połączona z nagrodą finansową w wysokości 15 tys. (początkowo Hillarym i Neilem Armstrongiem. Absolwent wydziału mechanicznego AGH zachęcając do pływania zwłaszcza kobiety. Laureatka Super Kolosa 2008. 10 tys. zł) fundowaną przez prezydenta Gdyni z przeznaczeniem na organizację Grand Prix wystawy FotoGlob w Krakowie, współzałożyciel AKTK „Bystrze”. Wspólnie z pozostałymi członkami W Kapitule – z przerwą w latach 2008-2010 – od 1999 r. wyprawy dla osoby lub osób wybranych przez Kapitułę spośród kandydatów, Nagroda przyznawana przez jury konkursu FotoGlob za najlepsze zdjęcie wystawy grupy Canoandes ’79 laureat Super Kolosa 2000. którzy zgłoszą projekt ciekawego i ambitnego przedsięwzięcia, wykażą się fotograficznej odbywającej się przy okazji Kolosów. W Kapitule od 2003 r.

Leszek Cichy Andrzej Ciszewski Wspólnie z Krzysztofem Wielickim pierwszy zimowy zdobywca W środowisku speleologicznym zgodnie uznawany Mount Everestu (1980 r.). Pierwszy Polak, który zdobył Koronę za najwybitniejszego wciąż aktywnego polskiego grotołaza, Ziemi. Dokonał pierwszych wejść na Shisparé Sar (7611 m) a zarazem za jednego z najlepszych na świecie w swojej w Karakorum oraz Gunnbjørns Fjeld (3694 m), najwyższy dziedzinie. W 1998 r. ustanowił ówczesny rekord świata szczyt Arktyki. Wytyczył nowe drogi na Gaszerbrum II (8035 m), zachodni w głębokości eksploracji jaskiń: –1632 m w Lamprechtsofen w Alpach Salzburskich. wierzchołek Kanczendzongi (Yalung Kang, 8505 m) i Aconcaguę (6960 m). Uczestniczył w ok. 100 wyprawach, większością z nich kierował. Eksplorował Honorowa Kapituła Kolosów 4-krotnie uczestniczył w wyprawach na K2, w tym w jednej zimowej. W latach podziemne systemy m.in. w Tatrach, Alpach, północnej Afryce, Meksyku, USA, 1991–1995 prezes PZA. Z wykształcenia geodeta, z zawodu finansista. Wspólnie Patagonii, Iranie, na Półwyspie Arabskim, Wyspie Wielkanocnej i na Antypodach. z pozostałymi uczestnikami wyprawy narodowej na Mount Everest z zimy 1980 r., Od kilku lat kieruje wyprawami Centralnej Komisji Taternictwa Jaskiniowego PZA, Jest gremium doradczym Kapituły, wspólnie z nią wybiera Super Kolosa. laureat Super Kolosa 1999. badającymi jaskinie w Chinach. Laureat Super Kolosa 2009. W Kapitule od 2000 roku (z przerwami). W Kapitule od 2016 r. Krzysztof Baranowski pierwszego przepłynięcia Przejścia Północno-Zachodniego małym jachtem Żeglarz, kapitan jachtowy, jedyny Polak, który dwukrotnie opłynął samotnie kulę z zachodu na wschód. W 1988, wspólnie z Ludomirem Mączką, doprowadził przed- ziemską (1972–1973 na jachcie „Polonez” w kierunku wschodnim wokół Przylądka sięwzięcie do końca. 2000–2010 w Kapitule Kolosów. Laureat Super Kolosa 2015. Janusz Janowski Krzysztof Wielicki Dobrej Nadziei i Hornu oraz 1999–2000 na „Lady B” trasą pasatową). Inicjator Pomysłodawca Ogólnopolskich Spotkań Podróżników, Jeden z najwybitniejszych himalaistów na świecie, wspólnie „Szkoły pod Żaglami”. 2006–2007 w Kapitule Kolosów. Laureat Super Kolosa 2007. Maciej Kuczyński Żeglarzy i Alpinistów oraz Kolosów i ich dyrektor, od początku z Leszkiem Cichym pierwszy zimowy zdobywca Mount Everestu Pisarz, publicysta, speleolog, odkrywca. Współtwórca taternictwa jaskinio- aż do dzisiaj odpowiedzialny za ich program oraz strategię (1980 r.). Jako pierwszy zimą wspiął się też na Kanczendzongę Krzysztof Birkenmajer wego w Polsce. Kierownik wypraw geofizycznych i paleontologicznych PAN, rozwoju. Organizator kilkudziesięciu imprez podróżniczych. (8586 m; w 1986 r. razem z Jerzym Kukuczką) i Lhotse (8516 m, Prof. geologii, członek PAN, jeden z najwybitniejszych na świecie badaczy rejonów współ­założyciel Stacji Polskiej na Spitsbergenie. Honorowy członek PZA. W latach 1993–2000 wspólnie z żoną, Anną, redagował i wydawał magazyn 2 lata później). Światową sławę przyniosły mu bardzo szybkie i świetne stylowo polarnych. Uczestniczył w 23 ekspedycjach do Arktyki i Antarktyki. Dokonał Autor ponad 30 książek. 1999–2017 w Kapitule Kolosów. turystyczno-kulturalny „Wędrowiec”, był także wydawcą „Krakowskiego samotne wejścia na Broad Peak (8051 m; z bazy na szczyt i z powrotem w niespełna licznych odkryć geologicznych i wprowadził do międzynarodowej terminologii Informatora Kulturalnego”. W wolnych chwilach fotograf i miłośnik starych dobę) i właśnie Lhotse. Solowo zdobył także Dhaulagiri (8167 m), Sziszapangmę naukowej dziesiątki polskich nazw. Laureat Super Kolosa 2013. Piotr Pustelnik fortyfikacji. W pierwszą podróż autostopem wyruszył tuż po podstawówce, (8013 m), Gaszerbrum II (8035 m) i Nanga Parbat (8126). W 1996 r. jako drugi Prof. Birkenmajer zmarł 23 lutego 2019 roku. Miał 90 lat. Wybitny himalaista, jako trzeci Polak (po Jerzym Kukuczce i Krzysztofie natomiast kilka lat temu przejechał rowerem z Krakowa do Gdańska (co pozostaje, Polak po Kukuczce i piąty człowiek na świecie skompletował Koronę Himalajów Wielickim) skompletował Koronę Himalajów i Karakorum. Doktor inżynierii niestety, jego jedynym wyczynem podróżniczym). i Karakorum. W ostatnich latach kierownik wypraw PHZ. Wraz z uczestnikami Wojciech Jacobson chemicznej, pracownik naukowy Politechniki Łódzkiej, od 2016 roku prezes W Kapitule od 1999 r. zimowej wyprawy narodowej na Everest, laureat Super Kolosa 1999, a także Super Żeglarz, kapitan jachtowy, przepłynął ponad 260 tys. mil morskich. W latach PZA. Znany ze swojej wytrwałości i wzorowej postawy etycznej w górach. Kolosa 2006 za całokształt dokonań. 1985–1988 brał udział w zorganizowanej przez Janusza Kurbiela próbie Laureat Super Kolosa 2010. W Kapitule od 2010 r.

4 5 Tomek Michniewicz po Azji i Ameryce Południowej. Wspólnie z żoną Claudią eksploruje nieznane Dziennikarz, reportażysta i fotograf, z plecakiem przemierzył kilkadziesiąt krajów. zakątki Kolumbii i odwiedza Indian kultywujących rdzenne tradycje. Mieszkał z Pigmejami Baka w szałasach pośrodku lasu deszczowego, eksplorował dżungle północnego Laosu i wędrował pieszo przez Deltę Okavango. W Kambodży, Rada Kolosów wraz z organizacją Heritage Watch, tropił przemytników dzieł sztuki z XII wieku, WYCZYN ROKU a w Afryce brał udział w rozbiciu gangu przemytników kości słoniowej. Autor Począwszy od edycji za rok 2009 Kapitułę wspomaga Rada Kolosów, powoływana corocznie nagradzanych książek reportażowych: Samsara (2010), Gorączka. W świecie Dawid Andres przez organizatora nagród w porozumieniu z Kapitułą. Osoby zasiadające w Radzie biorą udział poszukiwaczy skarbów (2011), Swoją drogą (2014), Świat równoległy (2015), oraz Wraz z żoną (pochodzącą z Filipin) zjeździł z plecakiem Azję. Wielokrotnie w wyborze Kolosów za dokonania roku, głosując każdy w swojej kategorii. programów telewizyjnych i radiowych (m.in. „Trójka Przekracza Granice”). przemierzał Stany Zjednoczone, gdzie od lat mieszka i pracuje jako kierowca ciężarówki. Wspólnie z młodszym bratem Hubertem Kisińskim na przełomie lat 2015/2016 przejechali i przepłynęli na rowerach Amerykę Południową ŻEGLARSTWO od Pacyfiku po Atlantyk, spływając Amazonkę na samodzielnie ALPINIZM zaprojektowanych rowerach wodnych z napędem wykonanym z przerobionych Marek Słodownik szlifierek. Za tę wyprawę w marcu 2016 roku otrzymali Kolosa w kategorii Janusz Gołąb Marek Lorczyk Dziennikarz magazynu „Wiatr”, uczestnik wielu rejsów żeglarskich po Bałtyku „Wyczyn roku”. Jeden z najwybitniejszych i najwszechstronniejszych polskich himalaistów, dwu- Prezes Sądeckiego Klubu Taternictwa Jaskiniowego i wiceprzewodniczący i Morzu Północnym. W latach 90. korespondent prasy żeglarskiej w Wielkiej krotny laureat Kolosa (1999 i 2012), pierwszy zimowy zdobywca Gaszerbruma I Komisji Taternictwa Jaskiniowego Polskiego Związku Alpinizmu. Pomysłodawca Brytanii. Studiował mass media communication w Westminster University Lech Flaczyński (8068 m, wspólnie z Adamem Bieleckim). Członek wspinaczkowego „dream i uczestnik eksploracji, podczas której dokonano jednego z najważniejszych odkryć w Londynie. Autor ponad tysiąca opublikowanych artykułów o żeglarstwie. Podróżnik, wspinacz, uczestnik rajdów MTB. Najlepiej czuje się na dalekiej północy. teamu” (z Jackiem Fluderem, Stanisławem Piecuchem, a potem także Grzegorzem speleologicznych w polskich Tatrach – pogłębienia Jaskini Małej w Mułowej. Zamiłowanie do ekstremalnych wypraw dzieli z synem Wojciechem. Za wyprawę Skorkiem), który na przełomie wieków zasłynął w świecie imponującymi Wraz z pozostałymi członkami zespołu został za to osiągnięcie nagrodzony Kolosem Maciej Krzeptowski na Denali i pierwsze polskie spłynięcie rzeką Kuskokwim na Alasce otrzymał Kolosa przejściami wielkościanowymi. W roku 2014 zdobył K2, a trzy lata później był 2002, rok później zaś wyróżnieniem za odkrycie nowego ciągu korytarzy. Kapitan jachtowy, żeglarz, podróżnik i niestrudzony popularyzator polskich 2007 w kategorii „Wyczyn roku”. Dwa lata później, również z synem, wyróżniony kierownikiem sportowym zimowej wyprawy narodowej na ten szczyt. dokonań marynistycznych. W latach 1975–1976 uczestniczył w pierwszej w tej samej kategorii za zdobycie najwyższego szczytu Kanady, Mount Logan, Dariusz Bartoszewski polskiej Morskiej Ekspedycji Antarktycznej, zaś w latach 2000–2003 dowodził i spłynięcie canoe prawie 2000 km po rzekach Jukon i Porcupine. Bogusław Kowalski Taternik jaskiniowy od początku lat dziewięćdziesiątych XX w. Uczestnik kilku- słynnym jachtem „Maria” Ludomira Mączki podczas rejsu dookoła świata Alpinista, podróżnik i fotograf, a także instruktor alpinizmu oraz wspinaczki dziesięciu wypraw odkrywczych, sportowych i poznawczych do jaskiń Austrii, (wyróżnienie na Kolosach 2003). Na jachcie „Stary” prowadził wyprawy Piotr Opacian sportowej i wysokogórskiej Polskiego Związku Alpinizmu. Od 2004 r. w Komisji Włoch i Rumunii. Członek zespołu nagrodzonego Kolosem za eksplorację młodzieżowe wokół Islandii (2009) i na Spitsbergen (2015). Autor wystaw, Kajakarz, laureat Kolosa 2005 za samotną wyprawę eksploracyjną do Amazonii Szkolenia PZA – jej szef i członek zarządu PZA w latach 2007–2010. Działa w Klubie austriackiej Jaskini Ciekawej. Współautor ważnych odkryć w największej jaskini m.in. Polacy w wyprawach polarnych i „Marią” przez Pacyfik, oraz książek boliwijskiej, podczas której m.in. przepłynął 700 km w górę rzeki Madidi. Pasjonat Wysokogórskim w Toruniu. Na swoim koncie ma wiele przejść w Tatrach, Alpach, Polski – Wielkiej Śnieżnej. Fotograf i kartograf jaskiniowy, autor wielu planów „Marią” dookoła świata dwadzieścia lat później oraz Pół wieku i trzy oceany, przyrody i fotografii. Szczególnie upodobał sobie Amerykę Południową, ale ma Dolomitach, Himalajach i w Ameryce Południowej, gdzie wspólnie z partnerami jaskiń i artykułów w fachowej prasie. W wolnych chwilach również żeglarz oraz a także współautor albumu Mam na imię Ludomir i monografii Zasolony król. w swoim dorobku również wyprawy do Afryki (spływ rzeką Omo), w góry Ałtaju wytyczył trzy polskie nowe drogi. Dwukrotnie wyróżniany na Kolosach za doko- wędrowiec górski. Z wykształcenia biolog, doktor nauk przyrodniczych, ekspert w dziedzinie (spływ rzekami Katuń i Ob) i na Spitsbergen. Ponadto opłynął kajakiem Zatokę nania 2004 i 2005 roku. Współpracował z wieloma prestiżowymi magazynami ichtiologii i przyrody morza. Botnicką. Jest autorem książki Xingu. Rzeka wolnych Indian. górskimi. Obecnie związany z redakcją „Taternika”. PODRÓŻE Dominik Bac Krzysztof Starnawski Janusz Majer Podróżnik, żeglarz, fotograf, kapitan jachtowy. Organizował i współprowadził, Jeden z najwszechstronniejszych sportowców ekstremalnych na świecie. Alpinista, himalaista, podróżnik i biznesmen, współtwórca (wspólnie z Arturem Radosław „Chopin” Siuda jako kapitan, wyprawę żeglarską QNT Northwest Passage dookoła Ameryki Płetwonurek, speleolog, żeglarz, taternik i paralotniarz. Ratownik TOPR, spe- Hajzerem) marek outdoorowych Alpinus i HiMountain, z wykształcenia hutnik Za sprawą niesamowitej, trwającej pięć lat (1998–2003) autostopowej podróży, Północnej z pokonaniem Przejścia Północno-Zachodniego (Nagroda im cjalizuje się w nurkowaniu w jaskiniach. Dwukrotny laureat Kolosa w kategorii (absolwent wydziału metalurgicznego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie). w trakcie której wraz z Kingą Choszcz przemierzył świat dookoła, stał się dla Andrzeja Zawady 2005 oraz Kolos za 2007 rok). W latach 2002–2003 brał udział „Wyczyn roku” za eksplorację jaskini Hranciká propast na Morawach, dzięki której W latach 1980–1992 prezes Klubu Wysokogórskiego w Katowicach, od 2013 roku środowiska polskich podróżników żywą legendą. Jego i Kingi wspólna prezentacja w wyprawie żeglarskiej dookoła Ameryki Południowej przez Przylądek Horn, stała się ona najgłębszą znaną podwodną jaskinią świata. W 2012 r. ustanowił (po śmierci Artura Hajzera), szef programu Polski Himalaizm (obecnie Polski tej wyprawy wiosną 2004 r. w Teatrze Miejskim w Gdyni to jeden z kamieni nagrodzonej Kolosem za 2003 rok. Podróżował po Afryce trasą rajdu Dakar oraz światowy rekord głębokości w nurkowaniu na obiegu zamkniętym. Himalaizm Zimowy 2016–2020 im. Artura Hajzera). Zdobywca m.in. Noszaka milowych w historii Kolosów. Laureat Kolosa 2003, od wielu lat eksploruje tereny i Broad Peaka oraz współautor pierwszego polskiego przejścia drogi „The Nose” na pograniczu Indii i Nepalu, będące kolebką buddyzmu. na El Capitan w dolinie Yosemite. Monika Witkowska Jury konkursu FotoGlob Podróżniczka, dziennikarka, pisarka, żeglarka i alpinistka związana z Kolosami od początku istnienia imprezy. Opłynęła Horn, pokonała Przejście Północno- Sylwia Bukowicka Jan Siemiński Maurycy Śmierzchalski EKSPLORACJA JASKIŃ Zachodnie, odbyła też arktyczny rejs wzdłuż Czukotki oraz rejsy przez Atlantyk Himalaistka, podróżniczka i fotografka, w roku Od ponad ćwierć wieku zajmuje się fotografią krajo- Artysta, fotograf, designer i realizator filmowy. i Pacyfik. W 2015 r., wspinając się na Masyw Vinsona na Antarktydzie, zakończyła 2002 pierwsza laureatka Nagrody im. Zawady, brazową. W swoim dorobku ma kilkanaście wystaw Jest współautorem dokumentu o Günterze Rafał Kardaś zdobywanie Korony Ziemi. wyróżniona na Kolosach dwa lata później za (m.in. podczas Kolosów 2015), liczne publikacje Grassie oraz kilku albumów fotograficznych, m.in. Jako alpinista jaskiniowy i alpinista jest aktywny od 1969 r. Uczestnik wypraw do zdobycie w odstępie zaledwie kilku tygodni w prasie polskiej i zagranicznej oraz szereg wygranych Gdynia pod żaglami oraz Uśmiechnij się, jesteś jaskiń Austrii, Bułgarii, Czarnogóry, Francji, Gruzji, Hiszpanii, Rosji, Włoch i Wyspy Andrzej Budnik dwóch ośmiotysięczników – Gaszerbruma II konkursów fotograficznych. Ma własny, charakte- w Gdyni. Wykładowca fotografii oraz organizator Wielkanocnej. Brał udział m.in. w eksploracji Lamprechtsofen (w latach 1998–2001 Podróżnik, geek technologiczny i licencjonowany pilot dronów. Założyciel i współ- (8035 m) i Czo Oju (8201 m, wspólnie z Juanito rystyczny styl, a w swojej twórczości jest – jak sam warsztatów fotograficznych. Jego prace były pre- najgłębszej jaskini świata). Przez wiele lat pracował przy inwentaryzacji jaskiń autor jednego z najważniejszych polskich blogów podróżniczych – LosWiaheros.pl, Oiarzabalem). Fotografuje cyfrowo i analo- mówi – konserwatystą. Mieszka w Gdańsku. zentowane na wielu wystawach, m.in. w Polsce, tatrzańskich. Instruktor alpinizmu jaskiniowego, wspinaczki wysokogórskiej od wielu lat zaangażowany w aktywizację środowiska globtroterskiego. Począwszy gowo, specjalizuje się w reportażu, dokumencie w Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech. i sportowej. W latach 1986–2007 członek zarządu Polskiego Związku Alpinizmu. od 2009 r. wspólnie z Alicją Rapsiewicz przez 4 lata wędrował po Azji i Australii, i portretach. Był także członkiem kolegium redakcyjnego „Taternika” (1992–2000). korzystając z najróżniejszych środków transportu.

6 7 Kolosy 2006 Kolosy 2010 Kolosy 2014 Gdynia Gdynia Gdynia ]]Super Kolos: Krzysztof Wielicki ]]Super Kolos: Piotr Pustelnik ]]Super Kolos: Janusz Kurczab ]]Nagroda specjalna: Kinga Choszcz ]]Nagroda Specjalna: Jarosław Frąckiewicz ]]Nagroda Specjalna: Aleksander Doba ]]Podróże: Mikołaj Książek, Katarzyna Gembalik ]]Podróże: Magdalena Skopek ]]Podróże: Piotr Strzeżysz ]]Żeglarstwo: Tadeusz Natanek ]]Żeglarstwo: Jerzy Radomski ]]Żeglarstwo: Ryszard Wojnowski ]]Alpinizm: Kolosa nie przyznano ]]Alpinizm: Simone Moro, Denis Urubko, ]]Alpinizm: Adam Pustelnik ]]Eksploracja Jaskiń: Kolosa nie przyznano Cory Richards ]]Eksploracja Jaskiń: Sopocki Klub Taternictwa ]]Wyczyn Roku: Grzegorz Szyszkowski ]]Eksploracja Jaskiń: Artur Kozłowski Jaskiniowego i Sekcja Grotołazów Wrocław ]]Nagroda Dziennikarzy: Romek i Jonasz Zańko ]]Wyczyn Roku: Sylwester Czerwiński ]]Wyczyn Roku: Sebastian Kawa ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]]Nagroda Dziennikarzy: Jerzy Radomski ]]Nagroda Dziennikarzy: Krzysztof Gutteter, Eliza Adam Pustelnik ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: Kugler, Paula Rettinger-Wietoszko, Krzysztof Tomasz Kowalski Podniesiński i Marta Żuchowska ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: KOLOSY 2007 Grzegorz Gawlik Gdynia Kolosy 2011 Kolosy 2015 ]]Super Kolos: Krzysztof Baranowski Gdynia Gdynia ]]Nagroda specjalna: Marek Kaczanowski, Maciej Łęgowski i członkowie 7. Gdańskiej Integracyjnej ]]Super Kolos: Aleksander Doba ]]Super Kolos: Wojciech Jacobson Drużyny Harcerskiej Keja ]]Nagroda Specjalna: Sztafeta Afryka Nowaka ]]Nagroda Specjalna: Nagrody nie przyznano ]]Podróże: Anna i Jakub Urbańscy ]]Podróże: Paweł Kilen ]]Podróże: Kolosa nie przyznano Galeria sławy ]]Żeglarstwo: Bronisław Radliński ]]Żeglarstwo: Piotr Kuźniar i załoga ]]Żeglarstwo: Załoga jachtu „Stary” Laureaci Kolosów 1999–2017 ]]Alpinizm: Łukasz Depta, Piotr Głuszek ]]Alpinizm: Kolosa nie przyznano „Selma Expeditions” i Wojciech Kozub ]]Eksploracja Jaskiń: Wyprawa Hoher Göll 2011 ]]Alpinizm: Marcin Rutkowski, Wojciech Ryczer i ]]Eksploracja jaskiń: Kolosa nie przyznano ]]Wyczyn Roku: Piotr Kuryło Rafał Zając Kolosy 1999 Kolosy 2002 Kolosy 2004 ]]Wyczyn Roku: Lech i Wojciech Flaczyńscy ]]Nagroda Dziennikarzy: Piotr Kuryło ]]Eksploracja Jaskiń: Kolosa nie przyznano ]]Nagroda dziennikarzy: Lech i Wojciech Flaczyńscy ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]]Wyczyn Roku: Dawid Andres i Hubert Kisiński Kopalnia Soli „Wieliczka” Gdynia Gdynia ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: Aleksandra Dzik ]]Nagroda Dziennikarzy: Tomasz Owsiany ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]]Super Kolos: Andrzej Zawada wraz z zespołem ]]Super Kolos: Ryszard Schramm ]]Super Kolos: Marek Kamiński i Wojciech Moskal Sławek Kunc i Piotr Tomza Michał Woroch i Maciej Kamiński ]]Podróże: Romuald Koperski ]]Podróże: zespół pod kierownictwem ]]Nagroda specjalna: Mieczysław Parczyński ]]Żeglarstwo: Janusz Kurbiel Marka Tomalika ]]Podróże: Arkadiusz Milcarz ]]Alpinizm: Jacek Fluder, Stanisław Piecuch ]]Żeglarstwo: Kolosa nie przyznano ]]Żeglarstwo: Jindrích Kuchejda, Kolosy 2008 Kolosy 2012 Kolosy 2016 i Janusz Gołąb ]]Alpinizm: Jacek Czyż Michal Nešvara i Ivan Orel Gdynia Gdynia ]]Eksploracja Jaskiń: Andrzej Ciszewski ]]Eksploracja Jaskiń: grupa grotołazów z Nowego ]]Alpinizm: Wyprawa zimowa na Sziszapangmę: Gdynia wraz z zespołem Sącza pod kierownictwem Marka Lorczyka Piotr Morawski, Simone Moro, Jacek Jawień, ]]Super Kolos: Henryk Jaskuła ]]Super Kolos: Janusz i Joëlle Kurbielowie ]]Wyczyn Roku: Krzysztof Starnawski ]]Nagroda Dziennikarzy: Jacek Karaś Dariusz Załuski i Jan Szulc (kierownik) ]]Super Kolos: Krystyna Chojnowska-Liskiewicz ]]Nagroda Specjalna: Nagrody nie przyznano ]]Nagroda Specjalna: Nagrody nie przyznano i Rafał Świętoniowski ]]Eksploracja Jaskiń: Kolosa nie przyznano ]]Nagroda Specjalna: Marek Kalmus ]]Podróże: Andrzej Muszyński ]]Podróże: Małgorzata Jarmułowicz ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]]Wyczyn Roku: Jan Mela ]]Podróże: Jakub Pająk ]]Żeglarstwo: Tomasz Cichocki i Zygmunt Leśniak Kolosy 2000 Tomasz Fiedorowicz ]]Nagroda Dziennikarzy: Wyprawa zimowa ]]Żeglarstwo: Tomasz Lewandowski ]]Alpinizm: Wyprawa zimowa na Gaszerbrum I ]]Żeglarstwo: Szymon Kuczyński ]]Wyczyn Roku: Kolosa nie przyznano na Sziszapangmę ]]Alpinizm: Kinga Baranowska ]]Eksploracja Jaskiń: Członkowie Sekcji Grotołazów ]]Alpinizm: Andrzej Bargiel Kraków ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]]Eksploracja Jaskiń: Wielkopolski Klub Taternictwa Wrocław i Sekcji Speleologicznej „Niedźwiedzie” ]]Eksploracja Jaskiń: Krzysztof Starnawski Jaskiniowego ] Dominik Bac, Sławek Skalmierski i Jacek Wacławski ]]Wyczyn Roku: Kolosa nie przyznano ]]Wyczyn Roku: Małgorzata Wojtaczka ]Super Kolos: Grupa kajakowa Canoandes ’79 ]]Wyczyn Roku: Marek Klonowski ]]Podróże: zespół pod kierownictwem ]]Nagroda Dziennikarzy: Anna Baran ]]Nagroda Dziennikarzy: Tomasz Jakimiuk i Tomasz Mackiewicz ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: Wojciecha Wiltosa ]]Nagroda Dziennikarzy: Henryk Widera ] Andrzej Muszyński Maciej Stromczyński i Grzegorz Ozimiński ]Żeglarstwo: Jerzy Wąsowicz ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ] Kolosy 2003 ]]Nagroda Wiecznie Młodzi: ]Alpinizm: Anna Czerwińska Członkowie AKT Watra ]]Eksploracja Jaskiń: grupa grotołazów Gdynia Ryszard Pawłowski pod kierownictwem Daniela Oleksego ]]Super Kolos: Stanisław Szwarc-Bronikowski Kolosy 2005 ]]Wyczyn Roku: Janusz Bochenek ]]Podróże: Kinga Choszcz i Radosław „Chopin” Siuda Gdynia Kolosy 2013 Kolosy 2017 ]]Nagroda Dziennikarzy: Michał Thlon, ]]Żeglarstwo: Jacek Wacławski ]]Super Kolos: Kazimierz Kowalski Kolosy 2009 Piotr Różalski ]]Alpinizm: Marcin Tomaszewski, Gdynia Gdynia ]]Nagroda specjalna: Andrzej Urbanik Krzysztof Belczyński i Dawid Kaszlikowski Gdynia ] ] ]]Podróże: Piotr Opacian ]Super Kolos: Krzysztof Birkenmajer ]Super Kolos: Anna Czerwińska ]]Eksploracja Jaskiń: Kolosa nie przyznano ] ] ] ]]Żeglarstwo: Barbara Królikowska ]Super Kolos: Andrzej Ciszewski ]Nagroda Specjalna: Nagrody nie przyznano ]Nagroda Specjalna: Henryk Widera ]]Wyczyn Roku: Andrzej Urbańczyk ] ] ] Kolosy 2001 ]]Alpinizm: Marcin Miotk ]Nagroda Specjalna: Michał Gąsiorowski i Tomasz ]Podróże: Kazimierz, Noe i Nel Ludwińscy ]Podróże: Norbert Pokorski i Marek Połchowski ]]Nagroda Dziennikarzy: wyprawa kajakowa ] ] ]]Eksploracja Jaskiń: wyprawa zorganizowana Gorazdowski ]Żeglarstwo: Ryszard Wojnowski ]Żeglarstwo: Kolosa nie przyznano Kraków Himalayak 2003 ] ] przez Sekcję Taternictwa Jaskiniowego Klubu ]Podróże: Magdalena Nitkiewicz i Paweł Opaska i załoga jachtu „Lady Dana 44” ]Alpinizm: Marek Raganowicz ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ] ] ] ]]Super Kolos: Ludomir Mączka Wysokogórskiego Kraków ]Żeglarstwo: Kolosa nie przyznano ]Alpinizm: Marcin Tomaszewski i Marek Raganowicz ]Eksploracja Jaskiń: Speleoclub Wrocław Maciej Ciesielski ] ] ] ]]Podróże: Łukasz Henzel i zespół ]]Wyczyn Roku: Jakub Postrzygacz ]Alpinizm: Kolosa nie przyznano ]Eksploracja Jaskiń: Marcin Gala ]Wyczyn Roku: Aleksander Doba ] ] ] ]]Eksploracja Jaskiń: Zbigniew Rysiecki ]]Nagroda Dziennikarzy: Piotr Opacian ]Eksploracja Jaskiń: Kolosa nie przyznano ]Wyczyn Roku: Michał Kozok ]Nagroda Dziennikarzy: Krzysztof Story ] ] ] ]]Wyczyn Roku: Sylwester Czerwiński ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]Wyczyn Roku: Arkadiusz Mytko ]Nagroda Dziennikarzy: Dominik Szmajda, Andrzej ]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ] ]]Nagroda Dziennikarzy: Sylwester Czerwiński grupa młodych grotołazów na projekt ]Nagroda Dziennikarzy: Arkadiusz Mytko Kozłowski, Maciej Mizgajski, Michał Rogacki Tomasz Owsiany ] ] ] ]]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: Hagengebirge 2006 ]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]Nagroda imienia Andrzeja Zawady: ]Nagroda Wiecznie Młodzi: Sylwia Bukowicka Wojciech Kozub Grzegorz Gontarz, Szymon Gontarz, Piotr Zaśko Lech Flaczyński

8 9 Program piątek, 8 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

12.05–12.30 W korsykańskich upałach i w nieustannym deszczu. Wspinał się Szlakiem Bronisława Grąbczewskiego po skałach i przekraczał górskie rzeki. Czasem czuł się jak Alicja 1889–2018 w Krainie Czarów. Dlaczego? O tym opowie w Gdyni podczas Bartosz Grąbczewski pokazu opartego na motywach powieści Lewisa Carrolla. 600 km. Miesiąc wędrowania. Dwa szlaki, dwa światy. Ośmiu miłośników wspinaczki, alpinistów i podróżników zafa- scynowanych Azją Środkową oraz historią. Pchani ciekawością, 13.30–13.45 – PRZERWA rodzinnymi wspomnieniami, a przede wszystkim zafascyno- wani postacią gen. Bronisława Grąbczewskiego ruszyli w Pamir, by odtworzyć trasę carskiej ekspedycji dowodzonej przez 13.45–15.40 – BLOK II | FOTOPLASTYKON polskiego odkrywcę i jednego z kluczowych aktorów tzw. Wielkiej Gdy, czyli XIX-wiecznej rywalizacji między Imperium 13.45–14.10 Brytyjskim a Imperium Rosyjskim o wpływy w Azji Środkowej. Przy użyciu kopi oryginalnych map wydobytych z archiwum Wpław dookoła świata Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego wyprawili się do Rafał Ziobro Piątek, 8 marca 2019 r. Tadżykistanu na wysokość ponad 3700 m, weszli na szlak ekspedycji z 1889 roku i znaleźli zdarte podkowy carskich koni. Pływanie jako sposób na zwiedzanie świata? I to nie jachtem, DUŻY FOTOPLASTYKON / A do tego uwiecznili na zdjęciach kadry idealnie odwzorowu- łodzią ani kajakiem, tylko... wpław! Rafał Ziobro ma w tym jące fotografie na szkle wykonane 129 lat wcześniej. doświadczenie. Pływak-amator z Krakowa (reprezentuje NOMINACJE: ALPINIZM, EKSPLORACJA JASKIŃ, ŻEGLARSTWO Uniwersytet Ekonomiczny) specjalizuje się w pływaniu oce- Prowadzący: Dariusz Podbereski 12.35–13.00 anicznym w niskich temperaturach, a szczególnie upodobał sobie cieśniny. Na swoim koncie ma m.in. pierwsze polskie W szerpańskim domu przepłynięcia przez Cieśninę Gibraltarską oraz przez Cieśninę 11.00–11.05 Magda Jończyk Magellana, a także udział w bezprecedensowej sztafecie przez Cieśninę Beringa z Rosji do Ameryki Północnej. Oprócz tego OTWARCIE XXI OSPŻiA oraz KOLOSÓW (za rok) 2018 Magda Jończyk Himalaje przemierza od blisko dziesięciu m.in. pływał (motylkiem!) u wybrzeży Przylądka Horn, „uciekał” lat. Wspinała się na przełęcze zawieszone powyżej 5000 m z Alcatraz do San Francisco i wpław przedostał się z Sycylii do i zdobyła dwa sześciotysięczniki. Tym, co przyciąga ją w naj- Włoch przez Cieśninę Messyńską. Żeby było ciekawiej, pływać 11.05–13.30 – BLOK I nowy rekord Europy – 101 skoków jednego dnia. Czy było wyższe góry, wcale nie są jednak granitowe kolosy, ale ludzie nauczył go wujek. Rafał miał wtedy „zaledwie”... 17 lat! FOTOPLASTYKON warto? W ramach całego projektu udało się zebrać 550 tys.zł, żyjący na „ostatnim piętrze”, tuż pod „dachem świata”. Podczas co pozwoliło na zakup ponad stu wózków. swojej ubiegłorocznej podróży do Nepalu Magda zamieszkała 14.15–14.40 w dwóch, bardzo różnych, szerpańskich wioskach – jednej 11.05–11.30 11.35–12.00 położonej na wysokości 1700 m, drugiej aż na 3800 m – by Wyprawa na Makalu z bliska przyglądać się temu, jak wygląda codzienność ludzi, Lech Flaczyński Sto skoków w jeden dzień Namibia. Dogonić marzenia którzy dla większości przyjezdnych pozostają jedynie wyso- Tomasz Kozłowski Anna i Krzysztof Kobusowie kogórskimi przewodnikami i tragarzami wypraw. W marcu 2018 roku Lech Flaczyński (Kolos 2007 za wyprawę na Denali i pierwsze polskie spłynięcie rzeką Kuskokwim na Ala- Celem tego niezwyczajnego projektu było wykonanie przez Po dziesięciu latach Anna i Krzysztof wrócili na pustynny szlak. 13.05–13.30 sce) otrzymał w Gdyni Nagrodę Wiecznie Młodzi (dla podróż- jednego skoczka stu skoków spadochronowych jednego dnia, Pierwszą wyprawę odbyli z małymi dziećmi. Ostatnią – już ników powyżej 65. roku życia). Na wyprawę, której projekt by zebrać w ten sposób pieniądze na zakup stu specjalistycz- z nastolatkami. Która była trudniejsza? Lepiej nie pytać! Jeszcze Dwa szlaki, dwa światy doceniła Kapituła, jak zwykle wybrał się z synem, Wojciechem. nych wózków inwalidzkich dla niepełnosprawnych dzieci. raz przekonali się, że zabójczo piękna i zaskakująco różno- Krzysztof Story Ich celem była piąta najwyższa góra świata, Makalu (8463 m). Wielkie skakanie w strefie spadochronowej w Kazimierzu rodna namibijska pustynia nigdy nie jest pusta. I zawsze jest Bardzo długo wszystko szło zgodnie z planem. Pod koniec maja Biskupim rozpoczęło się o 7. rano. Tomasz Kozłowski, znany się na niej blisko przyrody. Czasem nawet za blisko: gepardy GR-20 na Korsyce i Cape Wrath Trail w północnej Szkocji Wojciech stanął na wierzchołku (nie używał dodatkowego m.in. z rekordowych skoków spadochronowych z balonu mieszkają na farmach, pustynne słonie zajmują kemping, są uznawane za jedne z najtrudniejszych szlaków górskich tlenu), a jego ojciec dotarł na plateau podszczytowe, bardzo i projektu „Polska stratosfera”, wyróżnionego na Kolosach 2014 a lwy okupują szlak, przez co ludzie nie mają na niego wstępu. w Europie. Różni je wszystko. I właśnie o tę różnicę chodziło blisko przedwierzchołka. Zejście miało już jednak dramatyczny w kategorii „Wyczyn roku”, ostatnią serię skoków zakonczył Kobusowie przemierzyli Morze Piasku, na Wybrzeżu Szkiele- w projekcie #TwoTrailsTwoWorlds. Krzysztof Story, ubiegło- przebieg. Nieplanowany biwak powyżej 8000 m, ogromne po 17.00. Ale wciąż było mu mało! Godzinę później, wspólnie towym podziwiali wraki, a w trudnodostępnym Kaokolandzie roczny laureat Nagrody Dziennikarzy (#Za drzwiami: Polska kłopoty ze zdrowiem Lecha Flaczyńskiego, przedłużające z całą ekipą pracującą nad projektem, wykonał jeszcze jeden kobiety Himba zdradziły im, jak dbają o urodę, nie myjąc się pod jednym adresem), samotnie przeszedł obydwie trasy. się w nieskończoność czekanie na ratunek – w końcu zaś skok w formacji spadochronowej, ustanawiając w ten sposób nigdy wodą. Wędrował przez skaliste granie Korsyki i szkockie wrzosowiska. szczęśliwy finał.

10 11 Program piątek, 8 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

NOMINACJE: ŻEGLARSTWO żeglugi Szymon zamknął w Plymouh swoją drugą wokół- 16.30–17.00 ziemską pętlę. Tak jak poprzednio: samotnie i bez silnika, ale Pod żaglami dookoła świata tym razem również bez wsparcia z zewnątrz i bez zawijania i za oba kręgi polarne do portu. Dzięki temu stał się trzecim polskim żeglarzem, po Daniel Michalski Henryku Jaskule i Tomku Lewandowskim, który tego dokonał. Wyczyn Kuczyńskiego przejdzie jednak do historii nie tylko Wieloetapowy rejs wokółziemski, którego uczestnicy (łącznie polskiego, ale i światowego żeglarstwa: „Atlantic Puffin” to 102 osoby!) przemierzyli w ciągu 15 miesięcy blisko 40 tys. najmniejszy jacht, który opłynął świat w rejsie non stop wokół mil morskich. Pokonali Przylądek Horn, zawinęli na Antark- tzw. Wielkich Przylądków: Dobrej Nadziei, Leeuwin i Hornu. tydę, odwiedzili wyspy na Pacyfiku, a następnie dokonali drugiego pod polską banderą sportową przejścia Północnej 18.15–18.45 Drogi Morskiej (North-East Passage; od Cieśniny Beringa do Archangielska) – tym razem ze wschodu na zachód. Kolejnymi Antarktyczna pętla. etapami wyprawy dowodziło na jachcie „Lady Dana 44” aż Pierwszy raz w historii żeglarstwa ośmiu kapitanów: Ryszard Wojnowski (podczas rejsu Północną Mariusz Koper, Hanna Leniec Drogą Morską), Lech Romanowski, Henryk Wolski, Maciej Sodkiewicz (dwa etapy antarktyczne), Michał Wojnowski, Piotr Kapitan Mariusz Koper i jego 8-osobowa załoga jachtu „Kathar- 14.45–15.10 Matuszewski, Paweł Ołdziej i Daniel Michalski. sis II”, płynąc non stop pod żaglami dookoła najzimniejszego kontynentu Ziemi na południe od 62. równoleżnika, w marcu Ama Dablam na tym poprzestawać. W 2019 roku takim samym środkiem 17.05–17.35 2018 roku zamknęli antarktyczną pętlę liczącą 10 180 mil mor- Hanna Bruss transportu wybiera się w podróż dookoła świata. A jego skich, pokonując wszystkie morza wokół Antarktydy w 72 dni towarzyszem na wyprawie będzie... robot humanoidalny! 3 lata, 4 oceany, 5 kontynentów i 6 godzin. Za kołem podbiegunowym spędzili 25 dni. Żegluga Ta wyprawa miała być inna niż wszystkie. Na Mont Blanc, Matter- Wojciech Maleika 15 800 mil z Kapsztadu do Hobart zajęła im 103 dni. Podczas horn, Aconcaguę, Denali i Mount Everest (odwrót z 8400 m) Hanna 15.40–15.55 – PRZERWA rejsu stawili czoła kilkunastu sztormom wśród lodów. Najwięk- Bruss wchodziła, mając u boku grupę znajomych wspinaczy. Na Już bardziej dookoła świata prawie się nie da. Grupa przyja- szym wyzwaniem było zapewnienie samowystarczalności tam, Ama Dablam, wspaniałą piramidę wznoszącą się na wysokość ciół spędziła w podróży przez Atlantyk, Ocean Południowy, gdzie nie ma szans na wsparcie z zewnątrz. Oprócz ustanowie- 6812 m ponad trasą trekkingową wiodącą do bazy pod Everestem, 15.55–18.45 – BLOK III Pacyfik, Ocean Indyjski i jeszcze raz Atlantyk aż 965 dni, poko- nia żeglarskiego rekordu świata, wspierali kampanię na rzecz postanowiła wejść solo. Zmagając się z własnymi słabościami NOMINACJE: WYCZYN ROKU / nując w tym czasie ponad 40 tys. mil morskich. Przez blisko profilaktyki raka piersi (w rejsie uczestniczyła Hanna Leniec, i wymagającym podejściem, w zawieszonym ponad przepaścią ŻEGLARSTWO trzy lata ich domem był niewielki, 14-metrowy, stalowy jacht pacjentka onkologiczna) oraz prowadzili badania naukowe namiocie zmobilizowała swoje ciało i umysł i skoncentrowana „Wassyl”, a strawą owsianka i złowione ryby. Żeglarze zoba- we współpracy z Instytutem Oceanologii PAN i w ramach w najwyższym stopniu zrealizowała swoje wielkie marzenie. NOMINACJA: WYCZYN ROKU czyli zimne patagońskie lodowce, podziwiali wielkie posągi międzynarodowego programu badawczego ARGO. 15.55–16.25 Moai na Wyspie Wielkanocnej, nurkowali na rafach Poline- 15.15–15.40 zji Francuskiej, zanurzyli się w tropikalny las na Markizach 18.45–19.00 – PRZERWA Łuk Karpat zimą i pływali wśród wielorybów, mant i rekinów. Odwiedzili 21 No Trace Expedition 2018. Weronika Łukaszewska, Sławomir Sanocki krajów i 7 terytoriów zamorskich, nade wszystko zaś przeżyli 19.00–21.40 – BLOK IV | NOMINACJE: Samochodem elektrycznym przez Azję przygodę życia. ALPINIZM i EKSPLORACJA JASKIŃ Marek Kamiński Pierwsze w historii zimowe przejście Łuku Karpat. Weronika i Sławek stanęli na granicy słowacko-austriackiej pod Bra- 17.40–18.10 Troska o lepszy świat wymaga odwagi – do zmiany przyzwyczajeń, tysławą dokładnie 21 grudnia 2017 roku. Przez kolejne trzy 19.00–19.20 do autentycznej troski o własne otoczenie, do przedefiniowania miesiące zmagali się z nieprzewidywalną górską pogodą: desz- Call of the Ocean 2017–2018. swojego miejsca w przyrodzie. Gdy ponad 20 lat temu Marek czem, śnieżycami, zamieciami, mrozem i odwilżą. Większość Solo, non stop, po raz drugi Jak Jędrek Bargiel z K2 na nartach zjechał Kamiński docierał na oba bieguny, jedynym śladem, jaki po trasy przez góry Słowacji, Polski, Ukrainy i Rumunii pokonali Szymon Kuczyński Janusz Gołąb sobie zostawiał, było odbicie nart na śniegu. Udowodnił, że na rakietach śnieżnych, w głębokim śniegu. Na szlaku noco- można podróżować odpowiedzialnie, z dbałością o środowisko. wali głównie w namiocie i chatach pasterskich, a po drodze W marcu 2017 roku Szymon Kuczyński otrzymał Kolosa za Andrzej Bargiel (Kolos 2016 za rekordowo szybkie zdobycie Temu przesłaniu jest wierny do dzisiaj. W ubiegłym roku, by mijali liczne tropy dzikich zwierząt. Po 88 dniach wędrówki „za precyzyjne zaplanowanie i nienaganną realizację 14-mie- pięciu siedmiotysięczników dające tytuł Śnieżnej Pantery) promować ekologiczne wartości i wyznaczać nowy standard dotarli nad Dunaj w Orszowej na granicy serbsko-rumuńskiej. sięcznego samotnego rejsu dookoła świata na 6,5-metrowym dokonał w ubiegłym roku wyczynu, który na trwałe zapisze przemieszczania się po świecie, wyruszył w niezwykłą podróż, Przemierzyli łącznie ponad 2000 km i pokonali ok. 44 km prze- jachcie”. Zamiast spocząć na laurach, już kilka miesięcy później się w historii światowego himalaizmu oraz narciarstwa. Tuż po podczas której przemierzył 30 tys. km i 9 krajów – z Polski do wyższeń. Najwyższym punktem ich trasy była góra Steflesti wyruszył w kolejny rejs swoim maleńkim „.Atlantic Puffin”. Co tym, jak rankiem 22 lipca stanął na szczycie K2, założył narty Japonii i z powrotem – samochodem elektrycznym. I nie zamierza (2242 m) w paśmie Lotru w Rumunii. z tego wynikło? Wiosną 2018 roku, po 270 dniach samotnej i rozpoczął próbę zjazdu z wierzchołka drugiej najwyższej góry

12 13 Program piątek, 8 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

20.35–21.05 21.10–21.40 Pierwszeństwo zmienia wszystko. Najgłębszy syfon w Tatrach Nowa droga na Cima Grande Mirosław Kopertowski Łukasz Dudek, Jacek Matuszek Jaskinia Śnieżna Studnia położona jest na zboczach Małołączniaka Któż inny miałby wytyczyć nową polską drogę na „wizytówce” w Tatrach Zachodnich. Odkąd ponad 20 lat temu w położonym Dolomitów, jeśli nie oni? Łukasz Dudek i Jacek Matuszek, czyli na jej dnie (693 m od otworu!) Syfonie Drzemiącym zanurkował duet wspinaczkowy Alpine Wall Tour, to najwyższej próby Krzysztof Starnawski, osiągając głębokość 32 m, żaden nurek specjaliści od wspinaczki wielkościanowej w Alpach, znani jaskiniowy nie próbował już tam swoich sił. Aż w listopadzie ubie- kolosowej publiczności m.in. z opowieści o „lekturze” Alpejskiej głego roku w Dolinie Małej Łąki pojawił się Mirosław Kopertowski. Trylogii przed trzema laty. Tym razem podzielą się historią Z rebreatherem i w towarzystwie Daniela Furgała i Sebastiana otwierania nowej drogi w stylu ground-up, czyli bez uprzed- Madeja. Podczas akcji jaskiniowej połączonej z nurkowaniem niego zapoznawania się z trudnościami, na Cima Grande na obiegu zamkniętym najpierw dotarł do końca poręczówki w masywie Tre Cime di Lavaredo we włoskich Dolomitach. Ich pozostawionej przez Starnawskiego (była w świetnym stanie!), droga „Premiere 7b” to pierwsza polska klasyczna wspinaczka a następnie osiągnął rekordową głębokość 74,5 m. Wskutek w tym rejonie. – Poruszania się w nieznanym terenie jako tego Syfon Drzemiący stał się najgłębszym znanym syfonem pierwszy wspinacz nie da się porównać z niczym – mówią. w Tatrach, a deniwelacja Śnieżnej Studni osiągnęła 805 m.

świata aż do bazy. Udaną! Po drodze musiał pokonać owiany na ścianie Nalumasortoq, by na zakończenie powtórzyć długi, złą sławą stromy żleb, tzw. szyjkę butelki, niżej zaś szusował 1200-metrowy klasyk rejonu – drogę „War and Poetry” na Drogą Česena/Basków, trawersując następnie do „Polish Line”, monumentalnej ścianie Ulamertosuaq. wytyczonej w 1986 roku środkiem południowej ściany przez Jerzego Kukuczkę i Tadeusza Piotrowskiego. Na trasie zjazdu, 20.00–20.30 w obozie trzecim, czekał na niego Janusz Gołąb i to właśnie on zrelacjonuje w Gdyni szczegóły wyprawy „K2 Ski Challange”. Lampo znaczy rekord Opowie przy tym nie tylko o sztuce, która przed Bargielem Andrzej Ciszewski, Michał Ciszewski, Agata Klewar, nie udała się nikomu na świecie, ale również o pożytkach Ewa Wójcik, Marcin Czart, Andrzej Porębski płynących z zabierania w wysokie góry drona. Prawie pół wieku i końca nie widać. Polscy alpiniści jaski- 19.25–19.55 niowi prowadzą działalność w Alpach Salzburskich w Austrii nieprzerwanie od 45 lat i wciąż docierają tam w nieznane Grenlandia. Wielkie ściany fiordu Tasermiut dotąd miejsca. Latem ubiegłego roku Wyprawa Krakowskiego Dawid Sysak, Patryk Różecki Klubu Taternictwa Jaskiniowego, kierowana przez Andrzeja Ciszewskiego i jego syna Michała, dokonała połączenia starej Dwóch wspinaczy z doświadczeniem zdobywanym na wielkich dobrej Lamprechtsofen (przez kilka lat za sprawą Polaków była ścianach m.in. w Kanadzie i Peru latem 2018 roku wybrało najgłębszą znaną jaskinią świata) z położoną wyżej jaskinią się na Grenlandię. Ich celem była wspinaczka na granitowe CL-3, zwiększając deniwelację całego systemu do głębokości turnie fiordu Tasermiut w rejonie przylądka Farvel, najdalej 1735 m, a jego długość do 60 km. Ten nowy, rekordowy wynik na południe wysuniętego punktu Grenlandii. Cztery tygodnie ugruntowuje pozycję Lamprechtsofen jako najgłębszego zmagań z wysokością i deszczem w pięknej, surowej scenerii trawersu jaskiniowego świata oraz najgłębszej jaskini Europy. zaowocowały klasycznymi przejściami trzech dróg. Różecki Rozbudowany przestrzennie system studni, korytarzy, cia- i Sysak najpierw wytyczyli nową, 400-metrową linię „Han- snych meandrów, galerii oraz zawalisk sprawia, że Lampo ging Bus” na imponującym filarze skalnym Honey Buttress, zaliczana jest do najtrudniejszych systemów podziemnych potem jako pierwsi przeszli klasycznie drogę „Ekstra Lagret” na świecie.

14 15 Program sobota, 9 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

11.10–11.40 obserwował skutki ich postępującej modernizacji. Zamieszkał LifeWeLove. TranskontyMentalna podróż też u dawnego szamana-proroka Pidimy, który niegdyś założył motocyklem przez Ameryki kult cargo. Wśród Hmongów gromadził historie ich ucieczki Liwia Klich, Sebastian Mazur z ogarniętego wojną Laosu i oswajania gujańskiej ziemi. Nad rzeką Maroni pomieszkiwał w artystycznym squat’cie wśród Latem 2016 roku przekroczyli Atlantyk wraz z motocyklem, francuskich outsiderów, a z biura prasowego Gujańskiego by w Nowym Jorku rozpocząć swoją wielką, wymarzoną Centrum Kosmicznego śledził odpalenie rakiety Ariane 5. „moto-włóczęgę”. W ciągu dwóch lat przemierzyli Ameryką Przeniknął też do świata nielegalnych poszukiwaczy złota – Północną, Środkową i Południową, pokonując łącznie ponad największej plagi gujańskiego interioru. 85 000 km. Odwiedzili 17 krajów, podziwiali cuda przyrody, doświadczyli jazdy najwspanialszymi trasami świata i poznali po drodze tysiące ludzi. Niemal wszędzie, gdzie dotarli, starali 12.50–13.10 – PRZERWA się pozostawić po sobie ślad, angażując się w życie lokalnych społeczności. Owocem tego są nie tylko pielęgnowane do dziś znajomości, ale też dziesiątki przeprowadzonych wywiadów 13.10–16.00 – BLOK VI i kilkanaście projektów społecznych zrealizowanych wspólnie NOMINACJE: PODRÓŻE z mieszkańcami kontynentu, m.in. w polskiej szkole w Kalifornii Sobota, 9 marca 2019 r. czy w schronisku i klinice dla psów w Meksyku. 13.10–13.40 NOMINACJA: WYCZYN ROKU Dookoła Indii na motocyklu NOMINACJE: PODRÓŻE, WYCZYN ROKU / FINAŁ (I) 11.45–12.15 Witold Palak, Dorota Wójcikowska Prowadzący: Anna Urbańska i Radosław „Chopin” Siuda Continental Divide Trail Świetnie znana gdyńskiej publiczności para (wyróżnienie Grzegorz Ozimiński w kategorii „Podróże” na Kolosach 2015) przez ostatnie cztery lata (z przerwami na odnowienie wiz) podróżowała motocy- Razem mierzyli się z Pacific Crest Trail i z Wielkim Szlakiem klem po Indiach. Witold Palak i Dorota Wójcikowska prze- 10.00–12.50 – BLOK V Appalachów, podobnie miało być na przecinającym Stany mierzyli himalajskie trasy w Ladakhu, Kaszmirze i Sikkimie, NOMINACJE: PODRÓŻE, WYCZYN ROKU Zjednoczone „przez środek” Continental Divide Trail. Tym dotarli do górskich wiosek w Arunachal Pradesh i Nagalandzie, razem jednak po kilku dniach wspólnej wędrówki Maciej przejechali też tzw. Seven Sister States. W Kalkucie podjęli Stromczyński zrezygnował z dalszego marszu, Grzegorz Ozi- decyzję o okrążeniu całego subkontynentu, oczywiście nie NOMINACJE: PODRÓŻE 10.35– 11.05 miński „dokończył” więc CDT w pojedynkę (szedł sam od rezygnując z licznych wypadów w głąb kraju. Zajęło im to 10.00–10.30 miasteczka Silver City). Na średniej wysokości ok. 3000 m n.p.m. 2,5 roku. Odwiedzili na jednym motocyklu wszystkie stany Konno przez Tienszan. Śladami Czyngis-chana Bułgaria poza szlakiem spędził 129 dni, po drodze wspiął się na najwyższy szczyt Gór Indii, dotarli do najbardziej skrajnych punktów na mapie Damian Wojciechowski TJ Pamela i Krzysztof Kaczmarek Skalistych, Mt. Elbert (4401 m), i łącznie przemierzył „granią kraju, dokumentowali znikające kultury i społeczności. Pętlę kontynentu” ok. 4700 km przez pięć amerykańskich stanów – zamknęli w maju 2018 roku w słynnej Manali w górzystym Świetnie znający Kirgistan br. Damian Wojciechowski, który Slackline to chodzenie po wąskiej elastycznej taśmie zawie- Nowy Meksyk, Kolorado, Wyoming, Idaho i Montanę. stanie Himachal Pradesh. od wielu lat jest dyrektorem w Dziecięcym Centrum Rehabi- szonej między dwoma punktami. Highline – to samo, tyle że litacyjnym nad jeziorem Issyk-kul, miał pomysł. Członkowie na wysokości, najlepiej w górach. W poszukiwaniu miejsc NOMINACJA: PODRÓŻE 13.45–14.15 klubu jeździeckiego „Szarża” z Warszawy – odwagę, by go nadających się do zamontowania taśmy Krzysztof Kaczmarek 12.20–12.50 zrealizować. Z położonego na wysokości 3500 m jeziora Song- od lat jeździ w rzadko odwiedzane rejony Bułgarii, w któ- Pontonem przez Kongo. kol konno ruszyli w drogę nad Issyk-kul (1650 m n.p.m.), by na rej zakochał się dawno temu. Jak dotąd przeszedł tam już Do wnętrza Gujany Francuskiej 1100 km rzecznej przygody własnej skórze przekonać się, jak przez setki lat podróżowali ponad setkę highline’ów (najwyższy na wysokości 120 m), Tomasz Owsiany Dominik Szmajda Kirgizi – zanim „zsiedli z konia”. 12 dni, 12 przełęczy (najwyższa m.in. nad górską przepaścią, wodospadem, pozostałościami zawieszona na 3773 m) i aż 400 km przez tereny pozbawione po trackiej świątyni, a nawet w jaskini. Na wyprawy zabiera Kolejna świetna, reporterska wyprawa ubiegłorocznego laure- Park Narodowy Salonga w Demokratycznej Republice Konga stałego osadnictwa, gdzie nomadzi żyją w jurtach jedynie córkę, która nie tylko pomaga mu w przygotowaniach do ata Nagrody im. Zawady. W ciągu czteromiesięcznej, samotnej to największy w Afryce las równikowy. Wielokrotnie nagra- od wiosny do jesieni, doglądając swoich stad. Pogoda nie kolejnych przejść, lecz w górskich wioskach, gdzie docierają, podróży Tomasz Owsiany poznawał kulturę, codzienność dzany na Kolosach Dominik Szmajda postanowił go przejść. rozpieszczała – był zarówno deszcz, śnieg, grad, nocami mróz, poszukuje opowieści i legend oraz stara się poznać tradycje oraz najistotniejsze problemy głównych grup etnicznych Samotnie. Doświadczenie, które zdobył choćby dwa lata wcze- jak i prawdziwy skwar na odsłoniętym stepie – ale pod każdym wciąż mocno izolowanych społeczności zamieszkujących Gujany Francuskiej. U ciemnoskórych Maronów uczestniczył śniej w Parku Narodowym Odzala Kokoua w Kongo Brazza- względem było warto. Rodopy i Starą Płaninę. w ceremonii przesłuchania zmarłego. Żyjąc z Amerindianami, ville, pozwalało sądzić, że to plan realny. Jednak po dotarciu

16 17 Program sobota, 9 marca Program sobota, 9 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8 Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

15.30–16.00 z Kisangani do wschodnich rubieży parku (ok. 600 km rowerem rzekach na własne wesele, eleganckie garnitury i suknia ślubna etapów: pustynię południowej Kalifornii, góry Sierra Nevada, i motocyklem) i nieudanej próbie rozpoczęcia trawersu lasu, tuż obok odświętnych eweńskich strojów, bogato obszytych Biało na czarnym. W poszukiwaniu Góry Kaskadowe w północnej Kalifornii, Waszyngton i Ore- Polak został zatrzymany przez straże i następne dni spędził na futrem renifera. To po prostu trzeba zobaczyć. Sakramentu niedźwiedzi-duchów gon. Monice Picz przejście całego dystansu zajęło 127 dni. przesłuchaniach i wyjaśnianiu okoliczności, w jakich znalazł udzielił młodym ks. Peter Lorenz, salezjanin z Jakucka. Kamila Kielar Planowała, że zrobi to sama, ale – tak, cuda się zdarzają – już się w tak niedostępnym miejscu. Dopiero po uwolnieniu roz- pierwszego dnia, przy monumencie oznaczającym początek począł spływ packraftem rzekami Luilaka, Lokoro, Momboyo 14.55–15.25 Kamili Kielar przedstawiać nie trzeba. Tym razem wyruszyła szlaku w Campo na granicy USA z Meksykiem poznała Christo- i Ruki. Po dotarciu do miasta Mbandaka dołączyło do niego w samotną podróż kajakiem morskim. Płynąc niebezpiecznym phera. I poszli razem. Mało tego, choć na metę szlaku dotarli 30 dwóch towarzyszy i wspólnie kontynuowali spływ packraftami Anima Mundi szlakiem po wodach Pacyfiku wzdłuż wybrzeży Kolumbii września ubiegłego roku, nadal nie zamierzają się rozstawać. rzeką Kongo. Jak było? Jak to w interiorze Konga! Nie zabrakło Michał Łukaszewicz, Karolina Gawonicz Brytyjskiej, poszukiwała najrzadszego typu niedźwiedzi na W Gdyni Monika opowie również o kursie Etyki Środowiskowej wrażeń i ciekawych spotkań. świecie, tzw. niedźwiedzi-duchów. Dzięki wyjątkowej mutacji, (Leave No Trace), który ukończyła przy okazji przejścia PCT. W podróż dookoła świata wyruszyli latem 2017 roku. Od występujące tam niedźwiedzie czarne – zaledwie kilkadziesiąt 14.20–14.50 początku jednak chcieli czegoś więcej. Postanowili więc, że sztuk – są całkowicie białe, choć nie są albinosami. Jakby tego 17.40–18.10 w trakcie wyprawy zorganizują sobie kilka „odcinków specjal- było mało, żyją w soczyście zielonych północnych lasach I nie opuszczę cię w sercu jakuckiej tajgi nych”. W Papui-Nowej Gwinei wynajęli dłubankę, która zabrała deszczowych. Z reporterskiej wyprawy Kamila przywiozła Pieszo przez Gobi Maciej Besta ich do nienaruszonej przez człowieka dżungli. Przez 40 dni jednak o wiele więcej niż tylko unikatowe zdjęcia. Zmagała się Mateusz Waligóra wędrowali pieszo przez Góry Bluchera i nienazwany masyw z morskim żywiołem, przeżyła bliskie spotkania z wielorybami To prawdopodobnie najbardziej zwariowany ślub, o jakim górski, pokonując na wyspie łącznie 285 km, w większości i lwami morskimi, przedzierała się na azymut przez góry i las, Pierwsze na świecie samotne przejście mongolskiej pustyni kiedykolwiek usłyszycie. I najbardziej zwariowana wyprawa. trasą, której prawdopodobnie nikt przed nimi nie przeszedł. gdzie szukała wilków morskich, i cały czas konsekwentnie Gobi bez wsparcia z zewnątrz. Mateusza Waligórę, dwukrotnie Maciej i Judyta, by powiedzieć sobie „tak”, wybrali „dość” ory- Ich następnym wyzwaniem było odnalezienie i sfotografowa- dokumentowała stan jednego z najwrażliwszych i najbardziej wyróżnionego na Kolosach za wyczyny rowerowe, od kilku ginalne miejsce: głęboką tajgę, u podstawy centralnej części nie śnieżnej pantery w jej naturalnym środowisku. Udało im zagrożonych rejonów przyrodniczych na świecie. nieodparcie ciągnie ku pustyniom. W sierpniu ubiegłego Gór Czerskiego, pod własnoręcznie wykonanym przez pana się to pewnego zimowego dnia na wysokości blisko 5000 m roku poleciał do Mongolii. Nie miał szczęścia – nie dość, że młodego i jego świadka pięciometrowym krzyżem! Oj, działo w Ladakhu. Nadal jednak nie mieli dość. Pod koniec wyprawy, był to najbardziej suchy rok na Gobi, od kiedy prowadzone się. Setki reniferów biegnące za ślubnym orszakiem w trakcie latem 2018 roku, wylądowali na północy Kanady, po czym 16.00–16.20 – PRZERWA są pomiary, to jeszcze po suszy Mongolię nawiedziły burze przejażdżki w wyższe części gór, jazda prawie dwieście kilo- w canoe spłynęli rzeką Mackenzie 1750 km od Wielkiego i powódź. Mimo to ruszył i w ciągu 58 dni wyczerpującego metrów stopem, rosyjskimi ciężarówkami, po zamarzniętych Jeziora Niewolniczego aż po Ocean Arktyczny. marszu z Bulgan Gol do Sainshand pokonał 1785 km, najpierw przez przełęcze Ałtaju Gobijskiego, następnie zaś przez sma- 16.20–17.00 – FINAŁ (I): gane wiatrem pustkowia. Wszystko, co potrzebne, ciągnął za sobą na specjalnie skonstruowanym wózku, który momentami Ceremonia wręczenia Kolosów ważył ponad 200 kg. W dzień temperatura przekraczała +35°C, w kategoriach ALPINIZM, w nocy spadała do -10°C. Nie poddał się jednak, przetrwał ŻEGLARSTWO i EKSPLORACJA JASKIŃ kilka burz piaskowych i dotarł do celu. Prowadzący: Tomek Michniewicz 18.15–18.45 Tak po prostu: Azja rowerem 17.05–18.45 – BLOK VII Mikołaj Konior NOMINACJE: WYCZYN ROKU Spakował rower i poleciał do Wietnamu. Po co? Żeby wrócić do Polski. W bezpretensjonalnej podróży przez Azję ze wschodu 17.05–17.35 na zachód Mikołaj Konior spędził ponad pół roku i przemierzył ok. 15 tys. km. Podróżował przez Półwysep Indochiński, przez Pacific Crest Trail 2018 Indie i Nepal u podnóża Himalajów, dalej przez górzyste i rów- Monika Picz ninne pustkowia Azji Centralnej (najpierw nie odmówił sobie przejazdu Karakoram Highway) i wreszcie przez Kaukaz aż do Legendarny długodystansowy szlak trekkingowy PCT rozciąga Europy Centralnej i Polski. Po drodze zmieniał się krajobraz, się wzdłuż łańcucha Kordylierów na długości 4265 km pomiędzy od Karakorum i Pamiru po pustynię Kara-kum, zmieniała się kanadyjską a meksykańską granicą Stanów Zjednoczonych. temperatura, od +40°C w Kambodży do -10°C w Chinach, Suma przewyższeń, które musi na nim pokonać piechur, zmieniały się też kultura i religia, ale dwie rzeczy pozostały sięga 150 km. Trasa dzieli się na pięć bardzo zróżnicowanych przez cały czas takie same: ludzka życzliwość i gościnność.

18 19 Program sobota, 9 marca Program sobota, 9 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8 Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

20.45–21.15 21.20–21.50 18.45–19.00 – PRZERWA Dwóch przyjaciół na wózkach inwalidzkich rzuciło wyzwanie trasie, a przy okazji – samym sobie. Przez 371 dni poruszali się Kross The Himalaya. Rowerem przez najwyższe Gazelą za krąg polarny 19.00–21.50 – BLOK VIII landroverem defenderem, do którego samodzielnie zapro- przełęcze świata Michał Rychłowski NOMINACJE: WYCZYN ROKU jektowali szereg udogodnień. Z początku, gdy opowiadali Marcin Korzonek o swoim planie, pukano się w czoło. Ale tak samo było prze- Zimowa podróż za krąg polarny na północy Rosji? A czemu cież przed ich wcześniejszą wyprawą – do Maroka. W 2016 1300 km, dziesięć przełęczy, cztery z nich powyżej 5000 m nie! Pracując po nocach, Michał Rychłowski, Jacek Kędzierski, 19.00–19.30 roku otrzymali w Gdyni Nagrodę im. Zawady i kilka miesięcy n.p.m. Bez wsparcia, bez podwózek, samotnie. Marcin Korzonek, Dariusz Obst i Łukasz Klichowski w miesiąc przygotowali do później ruszyli. Przez bezdroża Ameryki Południowej, białe któremu pomysłów na rowerowe wyprawy nie brakuje, pojechał trudnej drogi starego, rosyjskiego gaza gazelę 4x4. Tak, by Tamchi. Rowerem przez Mongolię w styczniu piaski Atacamy, płynąc Amazonką aż do Iquitios, tonąc w bło- w Himalaje, do Ladakhu i Kaszmiru, żeby zmierzyć się z jedną zapewnił im przetrwanie w warunkach arktycznej zimy. Tam, Artur Wysocki cie i radząc sobie nawet z eksplozją silnika, przemierzyli z najbardziej spektakularnych rowerowych i motocyklowych gdzie nie ma dróg, a tylko z rzadka trafiają się tymczasowe drogi łącznie ok. 65 tys. km. I pokazali, że tę morderczą trasę można tras świata – ze Srinagaru do Leh oraz z Leh do Manali. Na drodze zimowe, tzw. „zimniki”, wytyczone po zamarzniętych rzekach Dziewiąty, być może najtrudniejszy etap rowerowej sztafety pokonać również będąc niepełnosprawnym. wiodącej m.in. przez słynną Khardong La, długo uznawaną i bagnach. Gnając z Polski non stop z zawrotną prędkością Bike Jamboree, która od połowy 2017 roku przemierza za najwyżej położoną na świecie przejezdną przełęcz (choć średnio 40 km/h dotarli do miasta Peczora w republice Komi, północną półkulę, by jadąc uparcie na wschód, okrążyć 20.10–20.40 niższa o 300 m niż sądzono, wciąż mierzy 5360 m), Korzonek prawie 3000 km od ich rodzinnego Trójmiasta. Tam zaczęła się Ziemię. Artur Wysocki to jeden z ponad setki uczestni- najpierw musiał stawić czoła budzącej grozę „Zozilli”, jak „zabawa”. Dzięki kołom niskiego ciśnienia własnej konstrukcji ków tej wyprawy, której zakończenie planowane jest na Trawers Dzikiego Zachodu mieszkańcy nazywają przełęcz Zoji La, przez którą prowadzi, ruszyli na północ przez bezdroża tundry w kierunku Workuty. koniec 2019 roku. Zimą ubiegłego roku w niespełna miesiąc Agnieszka Dziadek wąska, błotnista i wisząca tuż nad przepaścią ścieżka, a na koniec Ostatecznie, z pomocą rdzennych mieszkańców tych terenów, samotnie przemierzył rowerem ok. 1400 km przez mongol- wspiął się na „stos trupów”, jak z kolei tłumaczy się nazwę Nieńców, dojechali do miejscowości Narjan Mar w delcie rzeki ski step, by na czas dotrzeć na umówione miejsce zmiany Samotne przejście pieszo szlakiem Apallachów rok temu tylko przełęczy Rothang La, będącej bramą na tropikalne niziny Indii. Peczory już za kołem polarnym. etapu w Bulgan. Jadąc przez bardzo słabo zaludniony teren rozbudziło jej apetyt na długodystansowe wędrówki po Ame- zmagał się z wiatrem i ekstremalnie niskimi temperaturami. ryce Północnej. By go zaspokoić, ostatniej wiosny Agnieszka Jak sam przyznaje, gdyby nie radykalne przestrzeganie Dziadek porwała się więc na Trawers Dzikiego Zachodu, czyli rytuału porannego wstawania, które pozwalało mu zmo- liczący blisko 5000 km Continental Divide Trail, szlak pieszy bilizować siły, aby przeć naprzód, nie podołałby temu biegnący przez Stany Zjednoczone od granicy z Meksykiem aż wyzwaniu. po Kanadę, w znacznej części grzbietem wododziałowym Gór Skalistych. Jego przejście zajęło jej 128 dni. Przemierzyła kolo- 19.35–20.05 rową pustynię Nowego Meksyku i ośnieżone czterotysięczniki Colorado, w Wyoming wędrowała przez pustkowia Wielkiej Wheelchairtrip Kotliny i wśród gejzerów Yellowstone, a w Idaho i Montanie Michał Woroch, Maciej Kamiński uciekała przed pożarami lasu i nadchodzącą zimą. Zaliczyła bliskie spotkania z 3 grzechotnikami, 11 niedźwiedziami, Z Buenos Aires na południe do Ushuaia na Ziemi Ogni- 21 łosiami i milionem krwiożerczych komarów. Odwiedziła stej i dalej już tylko na północ przez dwie Ameryki aż do dawne osady poszukiwaczy złota i zaznała gościny u ludzi Deadhorse na Alasce. Sprawdzian dla człowieka i dla maszyny. mieszkających w przyczepach z dala od cywilizacji.

21 Program niedziela, 10 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

11.35–12.15 eksploracyjnym w jaskiniach. Zdobywca Kolosa 1999 w kate- Trzynaście lat minęło. gorii „Wyczyn roku” za najgłębsze polskie nurkowanie (131 m Retrospektywna podróż do Papui w jaskini Hranická propast na Morawach) oraz wyróżnień za Anna i Jakub Urbańscy pobicie tego rekordu o 50 m (rok 2000), za pierwsze polskie nurkowanie na biegunie północnym (rok 2006) i za rekord Od zawsze fascynowały ich tradycyjne społeczności, które świata w nurkowaniu na obiegu zamkniętym (rok 2012). przetrwały w odizolowanych rejonach świata. W swoją pierw- W 2017 roku nagrodzony Kolosem po raz drugi za konse- szą podróż na Papuę wybrali się w roku 2005. To było jak kwencję w eksploracji jaskini Hranciká propast, która dzięki objawienie. Od tego czasu wracają tam regularnie, by doku- jego umiejętnościom i wytrwałości stała się najgłębszą znaną mentować życie Korowajów, Yali, Asmatów i Nduga. W 2008 podwodną jaskinią. W Gdyni opowie też o tym, czym zaj- roku otrzymali za to Kolosa, a cztery lata później wyróżnienie. mował się ostatnio. A było tego trochę: eksploracja jaskiń Zgromadzili pokaźną kolekcję etnograficzną dla Muzeum francuskich i meksykańskich, akcja ratunkowa w jaskini Font Azji i Pacyfiku i brali udział w realizacji kilku filmów. Od kilku Estremar, a także pierwsze nurkowanie poniżej 300 m na lat śladami swoich pierwszych wspólnych wyjazdów sprzed obiegu zamkniętym w jeziorze Garda. blisko dwóch dekad podróżują wraz z dziećmi. W 2018 roku dotarli do wulkanów Depresji Danakilskiej w Etiopii, prze- 14.05–14.45 mierzyli Haiti śladami kultu voodoo, byli w Autonomii Pale- styńskiej i odwiedzili wioski Mentawaich na wyspie Siberut Góra Ducha, góra kobiet Niedziela, 10 marca 2019 r. nieopodal Sumatry. Monika Witkowska 20 LAT KOLOSÓW / FINAŁ (II) 12.15–12.35 – PRZERWA Z Kolosami związana od samego początku. Łączy pasję Prowadzący: Dariusz Podbereski do podróżowania z pracą pilota-przewodnika wypraw, dziennikarki i autorki książek. Podróżuje dużo, dużo się też 12.35–14.45 – BLOK X wspina i żegluje. Zdobyła dwa ośmiotysięczniki (w tym Mount Everest) i wszystkie góry Korony Ziemi. Pod żaglami dwukrotnie 12.35–13.15 opłynęła Horn, pokonała też Przejście Północno-Zachodnie 10.05–12.15 – BLOK IX i odbyła rejs arktyczny wzdłuż brzegów Czukotki. Gdyńskiej Chrobot. O tym, czego w podróży nie da się 10.05–10.45 10.50–11.30 zobaczyć Od boliwijskiej selwy po Ocean Arktyczny Dookoła Ameryk Tomek Michniewicz Piotr Opacian Dominik Bac Z podróży przywozimy opowieści o różnicach lub podobień- stwach. Opisujemy, wartościujemy, trochę oceniamy. Odnosimy Podróżnik, znakomity kajakarz i fotograf przyrody. Uhono- Kapitan jachtowy, podróżnik, fotograf. Organizował wszystko do swojej rzeczywistości. A jak te odwiedzane przez rowany Kolosem 2005 i Nagrodą Dziennikarzy za bardzo i współprowadził wyprawę żeglarską QNT Northwest nas miejsca wyglądają w oczach ich mieszkańców, dla których to ambitną, odkrywczą wyprawę, podczas której samotne spłynął Passage dookoła Ameryki Północnej z pokonaniem Przejścia właśnie tamte światy stanowią „normalność”? I jak wyglądamy kajakiem Rio Madidi w słabo poznanej i bardzo trudnodo- Północno-Zachodniego na jachcie „Stary” (Nagroda im. Zawady w ich oczach my? Tomek Michniewicz, znakomity dziennikarz, stępnej Amazonii boliwijskiej. W swoim dorobku ma również w 2006 roku oraz Kolos 2007). W latach 2002/2003 brał udział który od wielu lat podczas OSPŻiA prowadzi ceremonię wyprawy m.in. do Afryki (spływ rzeką Omo), w góry Ałtaju w wyprawie żeglarskiej dookoła Ameryki Południowej przez wręczenia Kolosów, tym razem przyjeżdża do Gdyni ze swoją (spływ rzekami Katuń i Ob), wyprawy syberyjskie i na Spits- Przylądek Horn, nagrodzonej Kolosem 2003. Od 2006 roku najnowszą książką, Chrobot. Życie najzwyklejszych ludzi świata. bergen. Od pewnego czasu jego pasją stało się kajakarstwo wspólnie z żoną Claudią eksploruje nieznane zakątki Ameryki morskie. Samotnie opłynął m.in. Lofoty, Zatokę Botnicką oraz Południowej, docierając do tradycyjnych indiańskich wiosek, 13.20–14.00 Szkocję, przemierzył też blisko 1000 km z Puerto Montt do m.in. w kolumbijskich górach Sierra Nevada, gdzie mieszkający Laguny San Rafael i Puerto Chacabuco w Chile. Jest autorem tam Kogi i Arhuacos żyją według zupełnie innych reguł niż te, Głębokie piękno książki Xingu. Rzeka wolnych Indian oraz licznych artykułów jakie znamy z zachodniego świata. Krzysztof Starnawski prasowych. W Gdyni opowie m.in. o planowanej na przyszły rok wyprawie na daleką północ Rosji śladami Aleksandra Legenda Kolosów. W dziedzinie eksploracji niewielu może się Czekanowskiego – Oleniok 2019, której pomysłodawcą jest z nim równać. Płetwonurek, speleolog, instruktor żeglarstwa, Damian Wojciechowski. ratownik TOPR i paralotniarz. Specjalizuje się w nurkowaniu

22 23 Program niedziela, 10 marca Duża Sala, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

publiczności opowie o swojej ubiegłorocznej wyprawie na 16.00 – FINAŁ (II): Manaslu, ósmy szczyt ziemi, na którą wybrała się z Joanną Kozanecką, udowadniając, że z kobiecym himalaizmem nie Ceremonia wręczenia Super Kolosa, jest wcale źle. Podczas pokazu zdradzi m.in., co kryje się pod Kolosów w kategoriach PODRÓŻE pojęciem „raki w klacie”, co mają na sumieniu Chińczycy, a także jaki jest wpływ samogonu na kondycję tragarek. i WYCZYN ROKU, Nagrody O samym wspinaniu, chwilach czasem trudnych, a czasem śmiesznych, a także o widokach ze szczytu oczywiście też im. Zawady, Nagrody Wiecznie będzie mowa. Młodzi, Nagrody Specjalnej i Nagrody Dziennikarzy Prowadzący: Tomek Michniewicz SUPER KOLOS 2018 16.40 – Wręczenie Nagród Publiczności 14.50–15.40 i Grand Prix konkursu FotoGlob Sala seminaryjna Czeska fala 17.00 – Konkurs z nagrodami dla osób Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8 Richard Konkolski biorących aktywny udział w wyborze Prowadzące: Agata Ignasiak i Małgorzata Ignasiak laureatów Nagród Publiczności Tę jedną decyzję Kapituły zawsze poznajemy wcześniej. Super Kolosa za całokształt dokonań otrzyma w tym roku najbardziej 17.15–18.05 polski z czeskich żeglarzy i najbardziej czeski żeglarz w Polsce, Piątek, 8 marca 2019 r. Richard Konkolski. Urodzony ponad 75 lat temu w Bohuminie Sekrety wielkich ścian na Morawach był pierwszym obywatelem b. Czechosłowa- Janusz Gołąb cji, który opłynął świat w samotnym rejsie. Dokonał tego na 15.00–16.00 – Warsztaty 18.10–18.50 własnoręcznie zbudowanym jachcie „Nike”. Potem powtórzył XXI OSPŻiA zakończy prelekcja jednego z najwybitniejszych ten wyczyn jeszcze dwukrotnie na „Nike II”, przemianowanej i najwszechstronniejszych polskich himalaistów, który od Jak zorganizować wyprawę Wszystko co po drodze. następnie na „Declaration of Independence”. Bez dostępu ponad ćwierć wieku utrzymuje się w ścisłej wspinaczkowej z udziałem młodzieży szkolnej Z miłości do lodospadów do morza w rodzinnym kraju i bez pieniędzy, za to z fantazją, czołówce. Dwukrotny laureat Kolosa (1999 i 2012), pierwszy Marcin Jank Gilberto Merlante wybitnymi umiejętnościami i wielkim sercem Richard Kon- zimowy zdobywca Gaszerbruma I (8068 m, wspólnie z Ada- kolski zapisał się w historii światowego żeglarstwa złotymi mem Bieleckim), a wcześniej członek wspinaczkowego „dream Smartfony, iPady, gry, wirtualna rzeczywistość – czy tzw. dzi- Młody włoski wspinacz z Turynu uwielbia wielkie ściany zgłoskami. Portem, z którego przez wiele lat wyruszał w swoje teamu” (z Jackiem Fluderem, Stanisławem Piecuchem, a potem siejsza młodzież jest skazana wyłącznie na taką rozrywkę? Nie! i zmagania z lodem. W Gdyni zaprezentuje zdjęcia i filmy rejsy, był Szczecin. także Grzegorzem Skorkiem), który na przełomie wieków zasły- Marcin Jank, podróżnik, organizator imprez outdoorowych ze swoich najciekawszych dokonań na lodospadach Alp nął w świecie imponującymi przejściami wielkościanowymi, (zkompasem.pl) i geograf z Liceum nr 2 w Gdyni zna sposoby Francuskich i Włoskich, opowie także o wyprawie do Anatolii, nie tylko przypomni w Gdyni swoje najciekawsze dokonania, na to, jak sprawić, by przyroda, przygoda i wyprawa stały się gdzie sprawdzał, czy lód twardy jest również w Turcji. 15.40–16.00 – PRZERWA ale zdradzi również kulisy tego, co działo się w bazie pod dla nastolatków atrakcyjniejsze niż komputer. K2 podczas ubiegłorocznej narodowej wyprawy na ostatni 19.00–19.40 niezdobyty zimą szczyt świata. 16.10–18.00 – Warsztaty fotograficzne Morskie potwory Anatomia porażki w fotografii podróżniczej Piotr Opacian Pokazy odbywające się w Dużej Sali hali Gdynia Arena będą bezpośrednio transmitowane w trzech salach Centrum Konferencyjnego Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Gdynia i przyrodniczej Łukasz Bożycki Czy tzw. maelstromy, czyli wiry wciągające statki w czeluść (al. Zwycięstwa 96/98, budynek III) – w sali kinowej na parterze oraz w salach D i E na I piętrze mórz i oceanów, o których pisał Edgar Allan Poe, to tylko (łącznie 410 miejsca). Na transmisje zapraszamy w piątek od 18.00 do 21.40, Biolog, doktorant Polskiej Akademii Nauk, dziennikarz, współ- literacka fikcja czy jednak prawda? Coś na ten temat wie w sobotę od 10.00 do 21.50 i w niedzielę od 10.05 do 15.40 autor książki Animal Rationale. Jak zwierzęta mogą nas inspiro- Piotr Opacian, bo... na co dzień musi się z nimi borykać! (każdego dnia sale będą otwierane na 30 minut przed początkiem transmisji). wać, a przede wszystkim znakomity fotograf, specjalizujący się Znakomity kajakarz morski nie tylko o nich opowie, ale też W hali Gdynia Arena od piątku do niedzieli będzie też można oglądać prace prezentowane w ramach w fotografii przyrodniczej, wielokrotnie nagradzany w między- pokaże unikatowe filmy. Obowiązkowa pozycja programu wystawy FotoGlob oraz fotograficzną retrospektywę z okazji 20-lecia Kolosów. narodowych konkursach, opowie o tym, co robić, a czego pod dla wszystkich, których interesuje morze. żadnym pozorem nie, gdy wychodzimy z aparatem w teren.

24 25 Program piątek–sobota, 8–9 marca Program sobota–niedziela, 9–10 marca Sala Seminaryjna, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8 Sala Seminaryjna, Gdynia Arena, ul. Kazimierza Górskiego 8

19.50–20.30 17.40–18.30 – Spotkanie autorskie kraju. O imigrantach, którzy z narażeniem życia, zdecydowali Mons Pax Rekordów Guinnessa (m.in. słynny samochodowy rajd przez Czapkins. Historia Tomka Mackiewicza się na ucieczkę ze swojej wyspy. To historie pełne tęsknoty, Jerzy Adamuszek obie Ameryki używanym cadillakiem w roku 1986), przypo- Dominik Szczepański trudnych wyborów i poświęceń. A także rozstań i powrotów, mni w Gdyni swoje najciekawsze dokonania. Zdradzi też, na które wciąż wywierają ogromny wpływ na życie wielu miesz- Mieszkający na stałe w Kanadzie podróżnik, odkrywca, geograf czym polega jego nowy, zupełnie wyjątkowy projekt Mons Historia o miłości i samotności, uzależnieniu i wyzwoleniu, kańców Kuby. i autor książek, którego osiągnięcia zostały wpisane do Księgi Pax, czyli Góra Pokój. poszukiwaniu prawdy i walce z własnym ego. A także o niezwy- kłym marzeniu, które zmieniło życie Tomka Mackiewicza i ludzi 19.40–20.30 – Spotkanie autorskie wokół niego. Przede wszystkim zaś o wolności, jej pragnieniu i wcielaniu w życie. Wolności do końca. O znakomitej biografii Góry z duszą 3. Szczyty marzeń tragicznie zmarłego w ubiegłym roku laureata Kolosa 2008 Monika Witkowska Sobota, 9 marca 2019 r. i zimowego zdobywcy Nanga Parbat opowie jej autor, Dominik Szczepański. Spotkanie poprowadzi Piotr Tomza. Propozycja zarówno dla tych, którzy lubią trekingi i wspinaczkę, jak i dla tych co wolą poprzestać na czytaniu 11.00–11.50 – Spotkanie autorskie 18.40–19.30 – Spotkanie autorskie o górskich ciekawostkach,. W kolejnym, trzecim już tomie serii 25 lat i jest praktycznie niewidomy. Nie przeszkadza mu to wydanej przez Burdę/National Geographic, Monika Witkowska Toros bravos sueltos, jednak w konsekwentnej realizacji marzenia o zdobyciu Korony Kuba – Miami. Ucieczki i powroty zaprasza nas na dwa szczyty Korony Ziemi (Mount Vinson czyli podróże pewnego małżeństwa Europy, czyli wejściu na 46 najwyższych gór wszystkich państw Joanna Szyndler na Antarktydzie i Piramida Carstensza), a także na bardziej Liliana Poszumska, Arkadiusz Wójcik Starego Kontynentu. Większość ma już za sobą. Podobnie jak dostępne, bliższe góry – gruzińskiego Kazbeka i wulkan Teide kilkanaście maratonów (w tym nowojorski), liczne skoki ze 90 mil. Tylko i aż tyle oddziela Kubę od Florydy. Joanna Szyn- na Teneryfie. Zrobimy też wspólnie trek pod Annapurnę, On opisał ich podróże po polsku, ona przetłumaczyła to na spadochronem czy udział w raftingach. dler w swojej reporterskiej książce pisze o ludziach, których pokonamy via ferraty w Dolomitach i przemierzymy rodzime hiszpański. W ten sposób powstała dwujęzyczna, bogato Fidel Castro nazywał robactwem, które nie kocha własnego Bieszczady. ilustrowana książka-album, która w poetycki sposób opo- 14.00–14.50 wiada o podróżach tytułowego „pewnego małżeństwa” po Wenezueli, Kubie, Boliwii, Meksyku, Gwatemali, Argentynie, Zanim wyruszysz w góry. Chile, Peru, Hiszpanii i Portugalii. Oprócz wspomnień zawiera Bezpieczeństwo na ściance wspinaczkowej też mnóstwo praktycznych porad. Bogusław Kowalski, Hubert Sobczyński Niedziela, 10 marca 2019 r. 12.00– 12.50 Seminarium Polskiego Związku Alpinizmu i PZU. O zasadach odpowiedzialnego wspinania i wszystkim, czego chcielibyście 11.00–11.30 – Spotkanie autorskie Bezpieczny Kazbek się dowiedzieć o możliwości ubezpieczenia się od następstw w Gdyni w ubiegłych latach, które nie tyle przeszły do histo- Marcin Błeński nieszczęśliwych wypadków podczas wspinaczki na sztucz- Zielona herbata, czyli dziwne przypadki rii imprezy, co ją tworzyły. Ich wyboru dokonają internauci, nych obiektach opowiedzą Hubert Sobczyński oraz Bogusław z życia Polaka na Sri Lance głosując w plebiscycie na profilu facebookowym Kolosów: Wolontariacki projekt zapewnienia w sezonie letnim (czerwiec– Kowalski, członek Rady Kolosów, instruktor alpinizmu oraz Wojciech Hankiewicz www.facebook.com/kolosy.org. Tam też będzie można wrzesień) dyżuru polskich ratowników górskich i medycznych wspinaczki sportowej i wysokogórskiej PZA. sprawdzić ostateczne wyniki głosowania i ustalony w ten w bazie Meteo (Bethlemi Hut) na wysokości 3650 m. Efekt? Na Sri Lankę pierwszy raz pojechał w roku 2014. Spodobało mu sposób program niedzielnych pokazów w Sali Seminaryjnej Sezon 2018 był pierwszym od wielu lat, w czasie którego nikt po 15.00–15.50 się na tyle, że... został. Wynajął niewielki domek w Trikunamalaji wraz z ich opisami. Kazbekiem nie zginął. Przedsięwzięcie odbywa się pod patrona- i zaczął udostepniać pokoje turystom. Z czasem zajął się też tem PZA i Fundacji Wspierania Alpinizmu Polskiego im. Jerzego Efekt motyla, czyli kwestia kompilacji prognoz organizowaniem wycieczek objazdowych. Dwukrotnie prze- Godziny poszczególnych prezentacji: Kukuczki przy współpracy z ambasadą RP w Tbilisi, ale niemal pogody w planowaniu wypraw wysokogórskich jechał wyspę wzdłuż i wszerz na motocyklu, a w zeszłym roku 11.40–12.10 , 12.20–12.50 , 13.00–13.40 , w całości finansowane jest ze środków własnych ratowników. o tych wszystkich doświadczeniach napisał książkę. Spotkanie Michał Pyka 13.50–14.20, 14.25–14.55 poprowadzi Dominik Szmajda. 13.00–13.50 Nie przez przypadek przylgnął do niego pseudonim „Jet stream manager”. Tej zimy, analizując setki dostępnych w sieci danych, Nie widzę przeszkód. prognoz pogody i prawidłowości w zjawiskach atmosferycz- 11.40–14.55 – RETROSPEKTYWA: W hali Gdynia Arena od piątku do niedzieli będzie też Podróże i sport osób niewidomych nych, które regulują pogodę w górach najwyższych, Michał 20 LAT KOLOSÓW można oglądać wystawę obrazów Julii Łukasiak Jerzy Płonka Pyka był jednym z najważniejszych kontaktów dla uczestników „Szczyty i lodowce Bregaglii” oraz zdjęcia narodowej wyprawy na K2. Jak to możliwe, że jego rekomen- Co innego moglibyśmy zaproponować kolosowej publiczności Michała Ciszewskiego z jaskini Lamprechtsofen. – Nie widzę przeszkód – mówi o sobie Jerzy Płonka. Od dziecka dacje i prognozy wysyłane z „bazy” w Katowicach były tak z okazji jubileuszu, jeśli nie... podróż? Będzie więc podróż postępuje u niego genetyczna wada siatkówki oka. Dziś ma trafne? W Gdyni opowie o tym na przykładach. – sentymentalna. Przez pięć prelekcji, zarejestrowanych

26 27 Prof. Krzysztof Birkenmajer (1929–2019) Jeden z najwybitniejszych na świecie badaczy rejonów polarnych, profesor geologii, członek Polskiej Akademii Nauk oraz laureat Super Kolosa 2013 zmarł 23 lutego 2019 roku w wieku 90 lat.

W młodości był jednym z założycieli krakowskiego Klubu Grotołazów i uczestnikiem licznych wypraw do jaskiń podkrakowskich i tatrzańskich. W trakcie swojej kariery naukowej uczestniczył łącznie w aż 23 polskich i międzynarodowych ekspedycjach do Arktyki i Antarktyki, w tym w pierwszej powojennej polskiej wyprawie na Spitsbergen, podczas której w 1956 roku wybrano miejsce pod budowę przyszłej Polskiej Stacji Naukowej. Dokonał licznych odkryć geologicznych i wprowadził do międzynarodowej Fotoplastykon terminologii naukowej dziesiątki polskich nazw. Jest autorem ok. 600 oryginalnych publikacji naukowych, w tym kilkunastu map Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia, geologicznych Karpat, Alp Wschodnich, Spitsbergenu, Grenlandii Centrum Konferencyjne, al. Zwycięstwa 96/98, budynek III, Sala Audytoryjna i Antarktyki oraz książek popularno-naukowych o tematyce Prowadząca: Alicja Rapsiewicz polarnej. W latach 1992-1996 był sekretarzem naukowym Międzynarodowego Komitetu Badań Antarktyki (SCAR). Piątek, 8 marca 2019 r. 18.15–21.05 – BLOK I Kpt. Henryk Widera (1930–2018) 18.15–18.45 Był wyjątkowy, jedyny w swoim rodzaju. Po ludzku ciepły, dobry i mądry. Będąc już dobrze po osiemdziesiątce, wciąż ponad połowę każdego roku #10yearschallenge – Po-poślubna podróż spędzał na jachcie. W 2018 roku otrzymał Nagrodę Specjalną Kolosów za dookoła świata przewyższeń. Niewyobrażalnie piękna droga z Tadżykistanu Jola, Jarek, Róża, Berenika i Sara Kania do Kirgistanu z widokiem na Afganistan. A do tego: zero „niezależność, umiłowanie wolności oraz odwagę, by, nie bacząc na upływ wcześniejszych rowerowych doświadczeń turystycznych obu lat, żyć w zgodzie z samym sobą”, a wcześniej dwa wyróżnienia w kategorii Ponad 10 lat temu, z powodu ciąży, zmienili trasę swojej uczestniczek wyjazdu i... wesele jednej z nich na tydzień przed „Żeglarstwo” (Kolosy 2004 i 2008) oraz Nagrodę Dziennikarzy (Kolosy 2004). podróży poślubnej dookoła świata (za opowieść o niej otrzy- jego rozpoczęciem. Brzmi niewiarygodnie? Zapraszamy. mali na Kolosach 2009 Nagrodę Publiczności). Teraz uznali, że najwyższa pora, by wrócić do ukochanej Ameryki Południowej 19.25–19.55 Wychowany na Śląsku, był absolwentem Wyższej Szkoły i wypełnić białe plamy na prywatnej podróżniczej mapie. Muzycznej w Katowicach, muzykiem szczecińskiej filharmonii, Wraz z trzema córkami (10, 8 i 2 lata) przemierzyli Kolumbię Jedziemy po wolność, a następnie koncertmistrzem w operze i operetce. Żeglarstwu, i Ekwador i spełnili zaległe marzenia: stanęli wspólnie na czyli Bałkany na cztery łapy o którym marzył od dziecka, poświęcił się dopiero po przejściu równiku, dotarli nad Morze Karaibskie i zbierali kawę na Mikołaj Gajda na emeryturę. Mimo skromnych środków oraz budzącego plantacjach w kolumbijskiej Zona Cafetera. szacunek wieku na maleńkich śródlądowych jachtach – najpierw 6-osobowa załoga studentów i 33-letni bus Bogdan w pełnej „Piano”, a następnie „Gawot” – odbywał stopniowo coraz dłuższe 18.50–19.20 niespodzianek podróży w poszukiwaniu „bałkańskiego raju”. rejsy, aż w końcu (z przerwami i przygodami, m.in. wymieniając 14 państw, 8000 km i... trzech czworonożnych przyjaciół – korespondencję z Władimirem Putinem) opłynął całą Europę. Kobieca Pamir Highway Monte, Tetris i Hvala – złapali ich na stopa i przyjechali z nimi W trakcie swoich podróży nigdy nie rozstawał się ze skrzypcami. Tamara Kanecka-Brzóska, Ewelina Strużyńska do Polski. Nie zabrakło przygód. Po drodze m.in. poznali austriackiego kierowcę rajdowego (z powodu niesprawnej Na rowerach przez jedną z najwyżej położonych dróg świata. skrzyni biegów) i trafili do gangsterskiej „dziupli”, szukając Dwie dziewczyny, 3 tygodnie, 900 km i prawie 10 tys. m noclegu.

28 29 FOTOPLASTYKON piątek–sobota, 8–9 marca FOTOPLASTYKON sobota, 9 marca Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia – Centrum Konferencyjne Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia – Centrum Konferencyjne

20.00–20.30 20.35–21.05 13.30–14.10 15.50–16.20 333 dni podróży po Azji Przygoda na rafie Siła marzeń – Korona Ziemi Bangladesz. Zapiski na kolanie Wojciech Jankowski, Aleksandra Górska Monika Bronicka, Mariusz Delgas Miłka Raulin, Marek Wybraniec Maria Dubyna

Tuż po studiach, bez planu i z niewielkim budżetem, za to Z trójką dzieci w rejs po Pacyfiku? Dla Moniki i Mariusza to W maju 2018 roku, wchodząc na Mount Everest, Miłka Raulin Każdy kraj ma jakąś wizytówkę, którą odwiedzają miliony tury- z mocnym postanowieniem doświadczenia przygody życia. sposób na życie. Dom zamienili na jacht (11-metrowa „Tala- zakończyła swój siedmioletni projekt. Została wówczas stów: Taj Mahal w Indiach, Machu Picchu w Peru czy choćby Podczas trwającej blisko rok podróży zagrali w bollywoodz- vera”), samochód na dinghy, a ich dzieci, 10-letnia Stasia, najmłodszą Polką z Koroną Ziemi oraz pierwszą gdynianką starożytne Koloseum w Rzymie. A czy jest coś takiego w Ban- kim filmie, pływali z rekinami w Tajlandii, jeździli autostopem 8-letni Jack i 5-letni Toboma plac zabaw na podwodny świat i pierwszą Kaszubką z tym osiągnięciem. Mama 12-letniego gladeszu? Na to pytanie postara się odpowiedzieć Mariia w Malezji, a w Wietnamie przesiedli się na rower. Przeżyli Wielkiej Rafy Koralowej, szkolne ławki zaś na bujający się na Jeremiego, z wykształcenia mgr inż. trakcji elektrycznej, pro- Dubyna, zapraszając publiczność Kolosów na krótki foto spacer trzęsienia ziemi w Indonezji i wypadek na morzu nieopo- falach blat stołu w mesie. Nurkują, biegają po bezludnych jekt „Siła marzeń – Korona Ziemi” realizowała, pracując na po tym niezbyt często odwiedzanym przez turystów kraju. dal wyspy Komodo, gdzie zostali wyłowieni z morza przez wyspach i żyją rytmem wyznaczonym nie planami i terminami, pełnym etacie, wychowując dziecko i zdobywając fundusze miejscowych rybaków. Zdążyli też zaręczyć się u stóp Mount ale pogodą i ciekawością. na organizację kolejnych wypraw. 16.25–16.55 Everestu i pobrać się w Birmie. 14.10–14.30 – PRZERWA Mistyczne Andy Bartek Rubik

14.30–16.35 – BLOK III Do sanktuarium na zboczach świętej góry Ausangate w Peru co roku pielgrzymują tysiące wiernych. W czerwcu odbywa się Sobota, 9 marca 2019 r. 14.30–15.10 tam święto Quyllur Rit’i, jedna z największych w całych Andach uroczystości religijnych, podczas której pielgrzymi m.in. oddają 11.10–14.00 – BLOK II Niezdobyte szczyty Karakorum cześć apus, duchom gór zamieszkującym lodowce. W ekwa- Monika Szławieniec-Reczuch dorskim miasteczku Latacunga u podnóża wulkanu Cotopaxi odbywa się z kolei szalona, synkretyczna fiesta La Mama Negra. 11.10–11.40 2 tys. km i zgodzili się, że opowieści o Alasce jako magicznej Kiedy okazało się, że z powodu ogromnych ilości świeżego W oba te miejsca (oraz na trekking w olśniewających górach i dzikiej krainie, wcale nie są przesadzone. śniegu nie są w stanie zdobyć dziewiczego sześciotysięcznika Cordillera Huayhuash) zabierze publiczność Bart Rubik. Wschód warty zachodu. Starożytne tajemnice Yawash Sar II w Karakorum… w ogóle się tym nie przejęli. Michalina Kupper 12.20–12.50 Zmienili plany i uznali, że stulecie niepodległości Polski równie 16.55–17.10 – PRZERWA dobrze można upamiętnić wejściem na dwa niezdobyte wcze- Relacja z 2-miesięcznej podróży po Iraku, Palestynie, Izraelu, Najmłodsza Polka na Evereście śniej pięciotysięczniki. Dzięki temu uczestnicy wyprawy Pol- 17.10–21.10 – BLOK IV Jordanii i Iranie. Przez góry, jeziora oraz granice – uznawane Magdalena Gorzkowska skiego Klubu Alpejskiego kierowanej przez Bogusława Magrela i nieuznawane. Michalina Kupper odwiedzała miejsce tętniące wytyczyli drogi „Hunza Freedom” na górze Two Headed Massif historią i skrywające starożytne tajemnice, ale miała czas rów- Pełna dramatycznych zwrotów akcji wyprawa na najwyższy oraz „Polish Independence 1918” na nienazwanym dotąd 17.10–17.40 nież na to, by poszwendać się bez celu. Była w Petrze, Shiraz, szczyt świata. Wejście na Mount Everest Magdalena Gorzkow- skalnym bastionie, który ochrzcili mianem Polish Massif. Persepolis i... na irańsko-kurdyjskim weselu. Trafiła na ślady ska okupiła chwilami grozy i zmiażdżonym mięśniem. Do bazy Jachtem przez wyspy Pacyfiku pisma klinowego, próbowała mówić po aramejsku, dotarła dotarła jednak szczęśliwa. Spełniła swoje wielki marzenie, 15.15–15.45 Marek Kramarczyk też do świątyni, w której nieprzerwanie od 1500 lat płonie a przy okazji stała się najmłodszą Polką, która podziwiała wciąż ten sam ogień. świat z wysokości 8848 m. Dobry plan. Dookoła świata W rejs katamaranem „Ocean View” Marek Kramarczyk i Paweł Marcin Ceglarek Jasica wyruszyli w połowie listopada 2017 roku. Przepłynęli 11.45–12.15 12.55–13.25 Cieśninę Gibraltarską i przez Atlantyk dotarli na Karaiby. Tam Co można zrobić z dziewięcioma miesiącami wolnego czasu przezimowali. Wiosną obrali kurs na Panamę, a po przejściu To nie był sezon na misia. Alaska rowerem Nomadzi Mongolii i jednym niespełnionym marzeniem o długiej podróży, kanału zatrzymali się na Galapagos. Stamtąd skierowali się Ryszard Teisseyre, Ryszard Grześkowiak Alina Kondrat np. dookoła świata? Marcin Ceglarek postanowił zamienić ku Markizom, nurkowali z rekinami na atolach Tuamotu, by je w plan i ruszył przed siebie. Zaczął od Bliskiego Wschodu, wreszcie kolejne dwa miesiące spędzić na Wyspach Towarzy- „Markiz” i „Diabeł”, wierni towarzysze niejednej rowerowej doli Alina Kondrat i Max Muench podczas trzytygodniowej podróży potem była Sri Lanka, Australia, Azja Wschodnia i Południowo- stwa, które były ostatecznym celem ich podróży. i niedoli, w swojej – której to już? – kolejnej wspólnej wypra- po Mongolii przemierzali bezkresne stepy i bezdroża, by Wschodnia, Nowa Zelandia i wreszcie Ameryka Południowa. wie. Tym razem na Alaskę. Długoletni pracownik Biblioteki poznać nomadyczne ludy tego kraju. Najwięcej czasu spędzili Po drodze odwiedził osiemnaście krajów i w efekcie okrążył Pedagogicznej w Pile i emerytowany fizyk jądrowy z Wrocła- wśród sokolników zamieszkujących prowincję Bayan-Ulgii kulę ziemską. wia tworzą naprawdę wybuchową mieszankę. W najwięk- (Ajmak bajanolgijski) oraz z przedstawicielami grupy etnicznej szym stanie USA spędzili równo miesiąc, przejechali prawie Tsaatan, czyli „Ludźmi żyjącymi z reniferami”.

30 31 FOTOPLASTYKON sobota, 9 marca FOTOPLASTYKON niedziela, 10 marca Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia – Centrum Konferencyjne Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia – Centrum Konferencyjne

17.45–18.15 19.30–20.00 Sztafeta Bałtycka. Światu na głowie Niedziela, 10 marca 2019 r. Łodzią wiosłową w setną rocznicę Natalia Nowak, Dominik Walicki Kamil Sobol, Piotr Malczyk Pięć miesięcy, 15 tys. km i życie wywrócone do góry nogami. 12.10–12.40 Maturzysta, strażak i nauczyciel w niecodziennej próbie uczcze- Od umownego „środka świata” w Ekwadorze 11.00–13.15 – BLOK V nia stulecia niepodległości Polski. Kupili 50-letnią drewnianą po jego symboliczny „koniec” w argentyńskiej Ushuai. Po dro- Kurs na Oslo łódź, rozpoczęli intensywne treningi i lekcje wioślarstwa, dze Natalia i Dominik wzruszali się przy polskiej fladze na 11.00–11.30 Wojciech Dziewulski a gdy przyszła pora, w swojej łupinie wypłynęli z Kołobrzegu wysokości 4810 m, uczyli angielskiego w ekwadorskiej szkole, na pełne morze. Po 30 godzinach nieprzerwanego machania odkrywali niechlubną historię „rajskich” wysp Galapagos, prze- Rowerami przez USA na 100-lecie Niepodległej Po udanych rejsach morskich po Bałtyku grupa przyjaciół, wiosłami przepłynęli 121 km i wylądowali w porcie Nexø na mierzyli Patagonię i nocowali na pustyni. Inaczej mówiąc, robili Zbigniew Czajka, Jan Kostuch a zarazem zapalonych żeglarzy, zapragnęła czegoś więcej. Bornholmie. Po drodze przeżyli dwa piękne wschody słońca dokładnie to, o czym marzyli. Tak powstał pomysł, by w 2018 roku w letni rejs ruszyć z Gdań- i jeden zachód. W przeprawie przez Bałtyk towarzyszył im Zachęceni tym, jak publiczność Kolosów przyjęła w ubiegłym ska do Oslo. I z powrotem. W 40 dni na jachcie „BZJ Jacksonville kolega, skipper Piotr Hapanowicz na mały, ale dzielnym jachcie 20.05–20.35 roku ich relację z wyprawy z Fatimy do Gdańska, podnieśli NC” przepłynęli 1600 mil morskich, zażywając po drodze „Whisky moja żono”. sobie poprzeczkę i wyruszyli do Ameryki. W trakcie dwóch ciepłych kąpieli w Morzu Północnym i plażując na nabrzeżach Ze wschodu na zachód północnej Norwegii miesięcy podróży przejechali na rowerach aż 7450 km przez Kopenhagi obok pałacu królowej Małgorzaty. Podziwiali też 18.20–18.50 Zbigniew Szwoch piętnaście stanów USA i pięć stref czasowych, doświadczając mroczne skały w Fjällbace i łodzie Wikingów w Tønsbergu. po drodze niesamowitej różnorodności przyrodniczej i kultu- 4-osobowej załodze wiernie towarzyszyła na pokładzie Sendi, Wolontariat w Dolinie Inków Samotny triathlon ze wschodu na zachód najsłabiej zaludnio- rowej kontynentu amerykańskiego. Na Święto Dziękczynienia czyli „pies płci żeńskiej”. Marcin Rydygier nego kraju Europy. W ciągu trzech tygodni Zbigniew Szwoch wpadli do Dallas, a to, jak ugościła ich tam Polonia, przeszło spłynął dmuchanym kajakiem ponad 160 km rzekami Kara- ich najśmielsze oczekiwania. 12.45–13.15 Pilotowany przez Andrzeja Piętowskiego (członek słynnej sjohką i Taną, dotarł na najbardziej wysunięty na północ punkt grupy kajakowej Canoandes’79 nagrodzonej Super Kolo- kontynentu, Nordkinn, z niemałymi problemami pokonał 11.35–12.05 Leśnicy na urlopach, czyli off-roadowy sem 2000) wolontariat w miejscowości Chivay w kanionie słynny Alta Canyon, od pierwszego wejrzenia zakochał się „dach świata” rzeki Colca polega na uczeniu języka angielskiego dzieci oraz w Vardo, a na koniec przejechał 310 km rowerem wzdłuż Look Around the Globe Marcin Lipiński, Maciej Piński dorosłych w szkole publicznej. Dodatkowym zadaniem jest wybrzeża z Tromso do Svolvaer. Marta Zajchowska popularyzacja wiedzy o Polsce oraz wspieranie lokalnego Gdy pracuje się na etacie, każdy dzień urlopu warto „wycisnąć” szpitala i sierocińca. Podczas pobytu w Chivay Marcina Rydy- 20.40–21.10 Para motocyklistów w trwającej wciąż podróży dookoła świata. do maksimum. Zakochani w dzikiej naturze i motocyklach giera odbyło się też uroczyste odsłonięcie pomnika upamięt- Jak dotąd, zmieniający się za kierownicą Marta i Łukasz, byli wielkopolscy leśnicy coś o tym wiedzą. Swoją wyprawę do niającego polską ekspedycję (właśnie Canoandes’79), która Za siedmioma zakrętami. już na pięciu kontynentach i odwiedzili 77 krajów. Pierwszy Mongolii, Rosji i azjatyckich „Stanów” zaplanowali bardzo 40 lat temu odkryła dla świata region rzeki Colca, rzeźbiącej Rowerem na kraniec Azji etap wyprawy (rok 2017) to 8 miesięcy i 60 tys. km z południa starannie, ale, jak to zwykle bywa, po drodze pojawiło się najgłębszy kanion na Ziemi. Joanna Kaszewiak na północ przez obie Ameryki. Drugi (2018) – objazd Afryki. mnóstwo nieprzewidzianych sytuacji. W ciągu siedmiu Aktualnie motocykliści zmierzają do Gdyni, a rozpoczęcie tygodni podróży m.in. stanęli na dnie Morza Aralskiego, 18.55–19.25 Jeszcze nie tak dawno sądziła, że rowerem można dojechać kolejnej fazy podróży zaplanowali na czerwiec 2019 roku. wdrapali się na najwyższą przełęcz Pamiru i zgubili się na co najwyżej do sklepu za rogiem. Po dwóch latach rowerowej Chcą okrążyć Australię i „zahaczyć” o Nową Zelandię. zatłoczonym targu. Ałtaj – rowery we mgle włóczęgi z Polski na kraniec Azji zmieniła zdanie. Przejechała Jakub Rybicki 26 tys. km, z czego 23 tys. km samotnie. Wbrew pozorom najtrudniejsze okazało się nie przejechanie irańskiej pustyni Bikepackingowa wyprawa po rosyjskim Ałtaju, uznawanym czy wysokich przełęczy Pamiru, ale zdobycie się na odwagę, Program prelekcji może ulec poszerzeniu. za nieprzystępny nawet przez samych Rosjan. Dzięki nowa- żeby powiedzieć sobie: „Tak, jadę.” Wszystkie zmiany i uaktualnienia na www.kolosy.pl torskiemu podejściu do podróżowania rowerem Katarzyna i Jakub mogli wjechać tam, gdzie byłoby to niemożliwe z tra- dycyjnymi sakwami. Spotkali szamanów, myśliwych, ludzi pier- Przez cały czas trwania XXI OSPŻiA w Pomorskim Parku Naukowo-Technologicznym Gdynia będzie można oglądać wotnych i bardzo współczesnych. Niestraszne były im rwące również wystawę fotograficzną Jana Siemińskiego przedstawiającą zdjęcia z różnych zakątków Europy. rzeki i wysokie góry. Z dala od utartych szlaków przemierzyli ok. 1000 km przez zniewalająco piękny kawałek świata. Ponadto w sali kinowej na parterze oraz w salach D i E na I piętrze (łącznie 410 miejsca) przeprowadzimy w PPNT bezpośrednią transmisję pokazów z Dużej Sali (Gdynia Arena) – w piątek od 18.00 do 21.40, w sobotę od 10.00 do 21.50 i w niedzielę od 10.05 do 15.40 (każdego dnia sale będą otwierane na 30 minut przed początkiem transmisji).

32 33 Rozkład jazdy autobusów (linia bezpłatna) Piątek SOBOTA NIEDZIELA Przystanek Gdynia Arena Przystanek Gdynia Arena Przystanek Gdynia Arena – kierunek Centrum Konferencyjne – kierunek Centrum Konferencyjne – kierunek Centrum Konferencyjne Pomorskiego Parku Pomorskiego Parku Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Naukowo-Technologicznego Naukowo-Technologicznego 18:00, 18:30, 19:00, 12:00, 12:30, 13:00, 13:30, 14:00, 14:30, 10:00, 10:30, 11:00, 11:30, 19:30, 20:00, 20:30 15:00, 15:30, 16:00, 16:30, 17:00, 17:30 12:00, 12:30 Przystanek Centrum Konferencyjne Przystanek Centrum Konferencyjne Przystanek Centrum Konferencyjne Pomorskiego Parku Pomorskiego Parku Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego Naukowo-Technologicznego Naukowo-Technologicznego – kierunek Gdynia Arena – kierunek Gdynia Arena – kierunek Gdynia Arena 18:15, 18:45, 19:15, 12:15, 12:45, 13:15, 13:45, 14:15, 14:45, 10:15, 10:45, 11:15, 11:45 19:45, 20:15, 20:45 15:15, 15:45, 16:15, 16:45, 17:15, 17:45 12:15, 12:45

GDYNIA ARENA – SALON media, outdoor, przygoda Jak dojść z hali Gdynia Arena do Centrum Konferencyjnego Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego w 10 minut?

Opracowanie programu: MART Redakcja: Piotr Tomza Zdjęcia: Michał Ciszewski, Agnieszka Dziadek, Pamela Kaczmarek, Kamila Kielar, Anna i Krzysztof Kobusowie, Szymon Kuczyński, Adrian Larisz, Tomasz Owsiany, Michał Rychłowski, Maurycy Śmiechrzalski, Anna i Jakub Urbańscy, Monika Witkowska, Damian Wojciechowski, arch. MART Skład, projekt graficzny: Marcin Lipiński | StudioA Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmian w programie.