De Creatieve Sector in West-Vlaanderen Dr

Regioscan West-Vlaanderen Werkt 4, 2009

De creatieve sector in West-Vlaanderen dr. Marie Van Looveren • sociaaleconomisch beleid, WES

De creatieve sector neemt een belangrijke plaats in in de creatieve economie van de toekomst. Om een beeld te krijgen van hoe West-Vlaanderen scoort, nemen we het aantal vestigingen en de tewerkstelling in de creatieve sector onder de loupe.

De creatieve sector die we in deze re- Als we op gemeentelijk niveau kijken, dan menten toe, maar is met 1.6% in Kortrijk gioscan in detail voor de West-Vlaamse kent de gemeente Bredene de grootste maar erg klein. gemeenten in kaart brengen, omvat, in stijging met 200%. In absolute getallen navolging van de afbakening van de stu- gaat het over een stijging van 2 vestigin- Slechts twaalf West-Vlaamse gemeenten diedienst van de Vlaamse regering, de vol- gen in 2003 naar 6 in 2007. Verschillende zien een afname in de tewerkstelling in gende activiteitstakken: gemeentes zien een verdubbeling van het creatieve sectoren. Mesen kent procen- aantal vestigingen: Beernem (van 2 naar tueel de grootste afname (-50%), maar Uitgeverijen (NACE-code 22.1) 4), Houthulst (van 2 naar 4), Koekelare gaat in absolute cijfers van 2 tewerkstel- Technisch advies, architecten en ingeni- (van 1 naar 2), Vleteren (van 1 naar 2) en lingsplaatsen naar 1. Jabbeke en Kuurne eurs (NACE-code 74.2) Avelgem (van 3 naar 6). De grootste pro- worden geconfronteerd met een afname Reclamewezen (NACE-code 74.4) centuele afname zien we in de gemeente in de tewerkstelling van bijna 20% (res- Activiteiten op het gebied van ﬁlm en vi- Kortemark waar men van 4 naar 1 vesti- pectievelijk van 142 naar 115 en van 112 deo (NACE-code 92.1) ging gaat. Enkele andere gemeenten zien naar 91 tewerkstellingsplaatsen in de cre- Radio en televisie (NACE-code 92.2) een halvering van het aantal vestigingen, atieve sector). Overige amusementsactiviteiten (kun- Lendelede (van 2 naar 1), Langemark-Poel- stenaars, culturele centra, pretparken) kapelle (van 2 naar 1), Dentergem (van 4 De grootste groeier op het vlak van te- (NACE-code 92.3) naar 2 vestigingen) en Wervik (van 8 naar 4). werkstelling in de creatieve sector is De Persagentschappen (NACE-code 92.4) Panne, die in de periode 2003-2007 net Overige culturele activiteiten (bibliothe- Kaartjes 1 tot en met 3 geven goed de geen verdubbeling kent in de tewerkstel- ken, musea, tuinen) (NACE-code 92.5) spreiding weer van het aantal vestigingen ling in de creatieve sector (van 98 naar in de creatieve sector. Vier steden springen 191 plaatsen). Andere gemeenten die een Aantal vestigingen eruit, namelijk Brugge, Kortrijk, Roeselare grote groei kenden zijn Ieper (+79.9% van We kijken in eerste instantie naar het aan- en Oostende. Brugge kent weliswaar een 264 naar 475), Bredene (+78.7% van 47 tal vestiging op gemeentelijk niveau in de lichte afname van het aantal vestigingen naar 84), Houthulst (+60% van 25 naar creatieve sector. Tabel 1 geeft een gede- maar blijft desondanks de stad met het 40) en Zedelgem (+51.4% van 183 naar tailleerd overzicht van het aantal vestigin- meest aantal creatieve vestigingen. 277). gen per gemeente voor de jaren 2003 en 2007. De meeste arrondissementen kenden Tewerkstelling Kaartjes 4 tot en met 6 tonen ons op in deze periode een toename van het aan- Als we vervolgens kijken naar de tewerk- een visuele manier de groei in de tewerk- tal vestigingen in de creatieve sector. De stelling binnen de creatieve sector, dan stelling. Naast de vier belangrijkste centra stijging is het grootst in de regio’s Veurne zien we dat de provincie West-Vlaanderen voor creatieve tewerkstelling zien we ook (+32.3%), Oostende (+26.5%), en Roesela- in de periode 2003-2007 een groei kent nog andere gemeenten en steden die goed re (+19.2%). Brugge kent een kleine stijging van bijna 18% (tabel 2). Drie arrondis- scoren qua tewerkstelling in de creatieve van het aantal vestigingen met 6%.Twee ar- sementen scoren ruim hoger, met name sectoren zoals Knokke-Heist, Ieper, Ware- rondissementen, Kortrijk en Ieper, kenden in Ieper (+42.5%), Veurne (+38%) en Roe- gem en Tielt. de periode 2003-2007 een status quo (resp. selare (+32%). Ook Oostende kent met +1.1% en 0.0%). Enkel Tielt kent in de on- 23.9% een grotere groei in de tewerkstel- derzochte periode een kleine afname van ling dan gemiddeld in de provincie. De het aantal vestigingen (-3.7%). tewerkstelling neemt in alle arrondisse-

29 West-Vlaanderen Werkt 4, 2009 Regioscan

Tabel 1 Evolutie aantal vestigingen op gemeentelijk niveau 2003-2007 in de creatieve sectoren Uitgeverijen inge- Architecten, nieurs en aanver- wante technische adviesbureaus Reclamewezen Activiteiten op het gebied van ﬁlm en video Radio en televisie Overige activiteiten op het gebied van amusement Persagentschap- pen Bibliotheken, archie- openbare ven, musea en overige culturele activiteiten creatieve Totaal sector 2003 creatieve Totaal sector 2007 Evolutie in % Gemeente 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 Beernem 120001000000001124100,0 Blankenberge 011421000042005412120,0 Brugge 11 10 43 47 16 15760328250075112111-0,9 Damme 11000100001100113433,3 Jabbeke 006312100000001196-33,3 Oostkamp 1124111012320011101110,0 Torhout 00560000002100531210-16,7 Zedelgem 2 1 7 10240000220123152140,0 Zuienkerke 000000000000000000 - Knokke-Heist 0 1 15 20221200450033253332,0 Arr. Brugge 16 17 79 94 24 27 1081544380126222002126,0 Diksmuide 0034000000460033101330,0 Houthulst 011200000000001124100,0 Koekelare 110000000001000012100,0 Kortemark 101000000010001141-75,0 Lo-Reninge 0022000000000011330,0 Arr. Diksmuide 2278000000570066202315,0 Ieper 0 0 15 1202000012003419205,3 Mesen 0000000000000011110,0 Poperinge 215611000012004313130,0 Wervik 102110000021002284-50,0 Zonnebeke 00230000000100234775,0 Heuvelland 00010000004400115620,0 Langemark-Poelkapelle 002100000010001142-50,0 Vleteren 000001000000001112100,0 Arr. Ieper 3 1 26 2424000091000151655550,0 Anzegem 0033100000010011550,0 Avelgem 002311000001000136100,0 Deerlijk 004311000022002298-11,1 Harelbeke 1159431100210023151820,0 Kortrijk 8 5 30 336732211417414671721,4 Kuurne 0053220020230011129-25,0 Lendelede 001100000010000021-50,0 Menen 115513000011000081025,0 Waregem 0 0 10 12660000220000182011,1 Wevelgem 1 1 13 112300004200112118-14,3 Zwevegem 115610110000001098-11,1 Spiere-Helkijn 0011000000000000110,0 Arr. Kortrijk 12 9 84 90 25 26544128304112151741761,1 Bredene 000100000013110126200,0 Gistel 003310000010002275-28,6 Ichtegem 00011011001200013566,7 Middelkerke 00210000002500125860,0 Oostende 3 4 18 202334125110055374932,4 Oudenburg 002221000021001175-28,6 De Haan 11441200001100007814,3 Arr. Oostende 4 5 29 32764512132311912688626,5 Hooglede 002100000032001164-33,3 Ingelmunster 0001000000310001330,0 Izegem 007856000021001115166,7 Ledegem 0043000000010011550,0 Lichtervelde 11120000001000124525,0 Moorslede 00341200002200117928,6 Roeselare 8 16 28 32791123590011527136,5 Staden 005300000011001175-28,6 Arr. Roeselare 9 17 50 54 13 171123171700799911819,2 Dentergem 003110000000000142-50,0 Meulebeke 0055000000110011770,0 Oostrozebeke 0021110000120011550,0 Pittem 000001000000000001 - Ruiselede 0011000000000000110,0 Tielt 229934000033001118195,6 Wielsbeke 223210000000001175-28,6 Wingene 1112110000210011660,0 Ardooie 0022220000120010660,0 Arr. Tielt 5 5 26 239900008900665452-3,7 Alveringem 001111000000003254-20,0 De Panne 00010000002100123433,3 Koksijde 0043120000220034101110,0 Nieuwpoort 00690000000000006950,0 Veurne 004712000001002371385,7 Arr. Veurne 0015213500004400911314132,3 West-Vlaanderen 51 56 316 346 83 94 20 18 8 11 128 138 5 3 90 97 701 763 8,8

BRON: RSZ, verwerking Dienst Economie provincie West-Vlaanderen en WES

30 Regioscan West-Vlaanderen Werkt 4, 2009

Tabel 2 Evolutie totale tewerkstelling (bezoldigde, zelfstandige en helpers) 2003-2007 in de creatieve sectoren op gemeentelijk niveau Uitgeverijen inge- Architecten, nieurs en aanver- wante technische adviesbureaus Reclamewezen Activiteiten op het gebied van ﬁlm en video Radio en televisie Overige activiteiten op het gebied van amusement Persagentschap- pen Bibliotheken, archie- openbare ven, musea en overige culturele activiteiten creatieve Totaal sector 2003 creatieve Totaal sector 2007 Evolutie in % Gemeente 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 2003 2007 Beernem 11 9 29 37 19 32 0 0 0 07800109769525,0 Blankenberge 1 2 16 16 29 30 3 2 0 0 24 23 0 0 46 46 119 119 0,0 Brugge 96 79 551 609 276 342 33 25 0 9 347 420 0 0 261 276 1.564 1.760 12,5 Damme 1 1 22 27 31 34 0 0 0 0 10 11008672799,7 Jabbeke 0 0 46 41 32 43 35 1 0 0 12 14 0 0 17 16 142 115 -19,0 Oostkamp 3 1 35 64 54 95 3 3 1 4 22 19 0 0 16 15 134 201 50,0 Torhout 4 2 55 77 37 39 2 2 0 0 17 13 0 0 19 19 134 152 13,4 Zedelgem 30 50 63 111 57 77 1 0 0 0 13 16 0 2 19 21 183 277 51,4 Zuienkerke 00787120000450000182538,9 Knokke-Heist 2 12 130 182 141 162 17 12 0 0 88 82 0 0 30 33 408 483 18,4 Arrondissement Brugge 148 156 954 1.172 683 866 94 45 1 13 544 611 0 2 426 441 2.850 3.306 16,0 Diksmuide 0 0 37 48 24 37 0 0 0 0 23 35 0 0 39 17 123 137 11,4 Houthulst 0 3 13 19 6 10 0 0 0 0130055254060,0 Koekelare 4444260000120000111645,5 Kortemark 1 0 21 20 17 17 0 0 0 06600124645-2,2 Lo-Reninge 0 0 1474500000100111914-26,3 Arrondissement Diksmuide 5 7 89 98 53 75 0 0 0 0 31 47 0 0 46 25 224 252 12,5 Ieper 1 1 118 122 40 62 1 2 0 0 53 225 0 0 51 63 264 475 79,9 Mesen 00001000000000112 1-50,0 Poperinge 7 12 32 47 25 42 0 0 0 0 4 13 0 0 23 22 91 136 49,5 Wervik 2 1 34 31 18 24 2 3 0 0 2190013139081-10,0 Zonnebeke 0 1 25 28 14 15 2 2 0 0380039476334,0 Heuvelland 1 0 10 11891000322600225448-11,1 Langemark-Poelkapelle 0 0 15 13 11 15 1 0 0 06500543837-2,6 Vleteren 005246000041001514140,0 Arrondissement Ieper 11 15 239 254 121 173 7 7 0 0 123 287 0 0 99 119 600 855 42,5 Anzegem 1 1 40 54 23 34 1 1 0 0 9 1000778110732,1 Avelgem 2 1 11 14 18 16 0 0 0 0480001354014,3 Deerlijk 1 1 30 27 33 41 1 0 0 0 25 240077971003,1 Harelbeke 2 4 46 59 70 68 4 7 0 0 33 35 0 0 20 19 175 192 9,7 Kortrijk 41 29 351 388 203 227 132 45 33 5 176 174 11 21 99 80 1.046 969 -7,4 Kuurne 1 0 32 30 31 42 0 2 22 0 20 13006411291-18,8 Lendelede 0 1 10 12 12 9 0 0 0 055000027270,0 Menen 1 2 89 93 40 59 2 0 0 0 16 19000014817316,9 Waregem 1 2 166 174 104 128 4 2 0 0 47 49000032235510,2 Wevelgem 4 4 98 87 62 69 1 1 0 0 33 29 0 0 22 20 220 210 -4,5 Zwevegem 4 11 67 81 43 58 4 6 0 0 14 13001013316927,1 Spiere-Helkijn 0068551100000000121416,7 Arrondissement Kortrijk 58 56 946 1.027 644 756 150 65 55 5 382 379 11 21 162 138 2.408 2.447 1,6 Bredene 0 0 17 14 21 38 1 1 0 0 6 2020011478478,7 Gistel 0 0 30 35 24 26 1 1 0 0 16 1400710788610,3 Ichtegem 1 0 13 20 17 18 3 7 0 0 15 190008497246,9 Middelkerke 3 2 27 33 37 44 1 1 0 0 10 24 0 0 19 18 97 122 25,8 Oostende 53 39 197 245 112 133 22 19 10 14 43 86 0 0 68 72 505 608 20,4 Oudenburg 0 0 22 21 11 18 0 0 0 0580043425019,0 De Haan 4 6 31 33 32 41 0 0 0 0 13 110000809113,8 Arrondissement Oostende 61 47 337 401 254 318 28 29 10 14 108 182 2 0 98 122 898 1.113 23,9 Hooglede 1 1 30 30 8 21 1 2 0 0 14 140087627521,0 Ingelmunster 0 1 19 29 20 31 0 0 0 0 20 120001597425,4 Izegem 1 1 86 80 75 89 2 1 0 0 15 1800131801926,7 Ledegem 1 1 54 82 16 23 0 0 0 04300227711144,2 Lichtervelde 2 4 14 16 12 19 1 0 0 0220066374727,0 Moorslede 0 0 29 30 20 38 1 1 0 0560053607830,0 Roeselare 294 641 389 351 156 199 19 19 48 72 65 75 0 0 46 51 1.017 1.408 38,4 Staden 2 1 24 28 14 12 0 0 0 045009953553,8 Arrondissement Roeselare 301 650 645 646 321 432 24 23 48 72 129 135 0 0 77 82 1.545 2.040 32,0 Dentergem 3 2 21 16 16 18 0 0 0 02400004240-4,8 Meulebeke 1 1 34 29 17 23 2 2 0 0890010872720,0 Oostrozebeke 1 0 18 12 14 17 0 0 0 0 16 22006655573,6 Pittem 0 0 15 15 8 17 0 0 0 0120000243441,7 Ruiselede 2 0 14 14 3 11 0 1 0 0210000212728,6 Tielt 97 103 130 123 41 52 1 2 0 0 29 31 0 0 15 11 313 322 2,9 Wielsbeke 15 17 17 19 25 25 1 1 0 0590076707710,0 Wingene 1 1 24 26 24 37 0 0 0 0 19 13 0 0 12 9 80 86 7,5 Ardooie 0 1 19 25 15 20 2 2 0 0490030435732,6 Arrondissement Tielt 120 125 292 279 163 220 6 8 0 0 86 100 0 0 53 40 720 772 7,2 Alveringem 2 1 12 14 13 15 0 0 0 07200994341-4,7 De Panne 0 0 16 12 18 20 0 1 0 0 58 14900699819194,9 Koksijde 1 1 64 62 53 98 2 0 0 0 22 25 0 0 36 41 178 227 27,5 Nieuwpoort 1 0 30 40 28 22 1 0 0 037001064697,8 Veurne 00375120340000890026329112638,5 Arrondissement Veurne 4 2 159 179 132 189 3 1 0 0 98 192 0 0 78 91 474 654 38,0 West-Vlaanderen 708 1.058 3.661 4.056 2.371 3.029 312 178 114 104 1.501 1.933 13 23 1.039 1.058 9.719 11.439 17,7

BRON: RSZ, RSVZ, verwerking Dienst Economie provincie West-Vlaanderen en WES

31 West-Vlaanderen Werkt 4, 2009 Regioscan

Kaart 1 Spreiding van het aantal vestigingen in de creatieve sector in West-Vlaanderen in 2003

( &

! ,

/ $

( ) *+" , !

(

# " ' ( % +"

%&' " .

- % & * *. % % ! ( ) .

& )

Kaart 2 Spreiding van het aantal vestigingen in de creatieve sector in West-Vlaanderen in 2007

( &

! ,

/ $

( ) *+" , !

(

# " ' ( % +"

%&' " .

- % & * *. % % ! ( ) .

& )

32 Regioscan West-Vlaanderen Werkt 4, 2009

Kaart 3 Evolutie spreiding van het aantal vestigingen in de creatieve sector in West-Vlaanderen in 2003-2007

( &

! , 01 02

/ $

( ) *+" , !

(

# " ' ( % +"

%&' " .

- % & * *. % % ! ( ) .

& ) Kaart 4 Spreiding van de tewerkstelling in de creatieve sector in West-Vlaanderen in 2003

( &

3 ! ,

/ $

( ) *+" , !

(

# " ' ( % +"

%&' " .

- % & * *. % % ! ( ) .

& )

33 West-Vlaanderen Werkt 4, 2009 Regioscan

Kaart 5 Spreiding van de tewerkstelling in de creatieve sector in West-Vlaanderen in 2007 ( &

3 !

/ $

( ) *+" , !

(

# " ' ( % +" %&' " .

- % & * *. % %

! ( ) .

& )

Kaart 6 Evolutie spreiding van de tewerkstelling in de creatieve sector in West-Vlaanderen in 2003-2007

( &

44 ! , 01 02

/ $

( ) *+" , !

(

# " '

( % +"

%&' " . * - % & *. % % ! ( ) .

& )