25 Lat Samorządu W Zmodernizowanej Dawnej Kopalnianej Stolarni W Ramach Rewitalizacji Urządzono Prze- Stronną Salę Wystawienniczą

Nr 9/531 wrzesień 2015

25 lat samorządu W zmodernizowanej dawnej kopalnianej stolarni w ramach rewitalizacji urządzono prze- stronną salę wystawienniczą

W czasie nowego otwarcia zabytkowej kopalni śląskie bajki opowiadała „bajtlom” Anna Stronczek Lunapark w pokopalnianiej scenerii Ignacy w nowej odsłonie 29 sierpnia zainaugurowano działalność Zabytkowej Kopalni „Ignacy” w nowej formule. Zorganizowany tam festyn zgromadził wielu mieszkańców Niewiadomia, pozostałych dzielnic Rybnika oraz pobliskiego Radlina. Oblężenie przeżyła wieża widokowa; tym razem rozległy widok był darmowy. Dzieci szalały na dmuchańcach, a potem odpoczywały słucha- jąc śląskich bajek Anny Stronczek. Po obiektach chętnych oprowadzał przewodnik, a Joachim Rduch, pracownik kopalni w czwartym pokoleniu i autor historycznych publikacji na jej temat, przybliżał ze znawstwem historię zabytku. W nowej sali ekspozycyjnej do 10 października można oglądać wystawę „Karbon realny – karbon fantastyczny”, czyli skamieliny Jedną z typowo industrialnych atrakcji jest parowa maszyna ze zbiorów Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk w Warszawie i obrazy wyciągowa szybu Głowacki z 1900 roku – cud techniki, który do dziś zachwyca inżynierów i mechaników nieżyjącego śląskiego prymitywisty z pobliskich Świerklan Ludwika Holesza, przedstawiające fantastyczne, barwne wizje lasów karbońskich. Spotkaliśmy na niej Norberta Sielskiego, byłego radnego, biegacza i poetę jednocześnie, który zadedykował górnikom wiersz zaczynający się od słów: Carbonu pole uprawiłeś Panie, zastygłe w stanie witrytu na czas ogromnej pracy ludzkiego zmagania… W części muzycznej wystąpił też zespół Zimowa, tworzący elektroniczno- gitarową muzykę nawiązującą do brzmienia przełomu lat 80. i 90., a mocnym zakończeniem dnia był spektakl tyskiego teatru HoM „Golem – Godula” według scenariusza i w reżyserii Jakuba Kabusa. Opowiada on historię Karola Goduli, śląskiego magnata przemysłowego i alchemika żyjącego na przełomie XVIII i XIX wieku, właściciela kopalń minerału o nazwie galman i węgla oraz hut cynku, który położył wielkie zasługi dla rozwoju Śląska, a szczególnie Rudy Śląskiej. Wi- dowiskowy spektakl z efektami specjalnymi i świetną muzyką pokazany w postindustrialnym pejzażu Igna- Zdjęcia: Wacław Troszka, Wiesława Różańska cego zrobił na widzach wielkie wrażenie. (r) Jazz tradycyjny w tradycyjnym śląskim pejzażu. Teren 20 września na terenie Ignacego odbył się zlot starych motocykli i znacznie dawnej kopalni to również dobre miejsce na organizację młodszych motocyklistów. Messerschmittem KP 200, czyli filigranowym różnego rodzaju koncertów trójkołowcem z 1955 przyjechał nań Brunon Fyrla, kolekcjoner starych wehikułów z sąsiedniego Radlina

Postindustrialny pejzaż był nie- zwykłym tłem dla spektaklu „Golem – Godula” teatru HoM Szanowni Państwo! Wrzesień w Rybniku przyniósł wiele ciekawych wydarzeń. Miesiąc upłynął m.in. pod znakiem głosowań na projekty zgłoszone do budżetu obywatelskiego na 2016 rok. Po raz pierwszy mogliśmy wybrać nie tylko przedsięwzięcia związane z dzielnicą, na terenie której mieszkamy, ale także projekty ogólnomiejskie. Nowością było także głosowanie internetowe, które okazało się bardzo popularne. Informacje o projektach wybranych do realizacji, które następnie zostaną wpisane do projektu budżetu miasta, poznamy w najbliższym czasie. Wszystkim tym, którzy oddali swoje głosy czy to elektronicznie czy też tradycyjnie, serdecznie dziękuję – udział w tego typu przedsięwzięciach jest świadectwem

Zdjęcie: Wacław Troszka Troszka Zdjęcie: Wacław zaangażowania w życie miasta, w funkcjonowanie lokalnej wspólnoty i doskonałą realizacją zasady samorządności. Możliwość współdecydowania przez mieszkańców o kierunkach rozwoju miasta to jedna z największych

zdobyczy systemu samorządowego, którego 25. rocznicę funkcjonowania obchodziliśmy w tym roku. Ten wyjątkowy jubileusz był okazją do spotkania z samorządowcami, którzy pracowali na rzecz miasta w ostatnim ćwierćwieczu i podziękowania im za ich działalność. Nie mogło oczywiście zabraknąć wspomnień związanych z wyzwaniami, jakie stały przed rybnickim samorządem u progu jego powstania i porównań obecnego wyglądu Rybnika do tego sprzed lat. Zachęcam także Państwa do osobistej refleksji nad tym, jak wiele w naszym mieście zmieniło się w ciągu tych 25 lat. W Rybniku udało się zrealizować wiele ciekawych inicjatyw, ciągle jednak jeszcze bardzo dużo pozostaje do zrobienia. Jednym z najpoważniejszych wyzwań, jakie stoją przed rybnickim samorządem, jest zachowanie pamięci o miejscach będących dziedzictwem nas wszystkich, miejscach takich jak Zespół Szpitalny im. Juliusza Rogera „Juliusz”. Moje niedawne spotkanie z rybnickimi radnymi na jego terenie było okazją do rozpoczęcia dyskusji na temat przejęcia przez miasto i rewitalizacji tego zabytkowego kompleksu. Koncepcja zakłada stworzenie na terenie byłego szpitala atrakcyjnego miejsca, w którym mogłyby być realizowane cele kulturalne, przedsięwzięcia związane z polityką senioralną, czy działania z obszaru wspierania rodziny. Ważny tutaj jest także aspekt urbanistyczny – zagospodarowanie budynku znajdującego się w centrum miasta w taki sposób, by jak najlepiej służył lokalnej społeczności Rybnika. Plany są ambitne, zapewne będą związane z koniecznością przezwyciężenia wielu trudności. Jestem jednak przekonany, że warto podjąć wyzwanie i walczyć o lepszy Rybnik. Troska o to, by w mieście żyło się lepiej to nie tylko działania inwestycyjne. To np. także inicjatywy proekologiczne. Na pierwszy plan wysuwa się tutaj walka z niską emisją. Z początkiem października jeden z pracowników urzędu podejmie obowiązki specjalisty koordynującego działania związane z tym problemem. Kampanie mające na celu podnoszenie świadomości mieszkańców, nowe propozycje dotacji dla tych, którzy zdecydują się na wykorzystywanie ekologicznych źródeł ogrzewania, spotkania ze specjalistami – to tylko niektóre z propozycji, jakie realizowane będą w związku z zamiarem poprawy jakości powietrza w mieście. W tym zakresie warto wspomnieć także o chęci ograniczenia ruchu samochodowego. Wiąże się z tym realizacja szeroko rozumianej polityki zrównoważonego transportu, mającej na celu przede wszystkim poprawienie funkcjonalności komunikacji miejskiej oraz stworzenie w Rybniku jak najlepszych warunków dla rowerzystów – wszystko po to, by jak najwięcej rybniczan zechciało zamienić samochód na rower lub inny środek transportu. Jestem przekonany, że zaplanowane działania przyniosą skutek, że dzięki wspólnej pracy będziemy żyli w bardziej przyjaznym i czystszym mieście. Z pozdrowieniami Piotr Kuczera Prezydent Miasta Rybnika

Kolejne – październikowe – wydanie „GR”

Okładka: Propozycja władz miasta, by 25-lecie samorządu w Polsce uczcić sąsiedzkimi biesiadami przy grillu, spotkała się ze sporym odzewem mieszkańców. Na zdjęciu jubileuszowe ognisko mieszkańców Zamysłowa. Było tym bardziej wymowne, uczcić sąsiedzkimi biesiadami przy grillu, spotkała się ze sporym odzewem mieszkańców. Okładka: Propozycja władz miasta, by 25-lecie samorządu w Polsce 9 rajzapunkcie, wybudowanym zgodnie z wolą mieszkańców w ramach tegorocznego budżetu obywatelskiego. Więcej o jubileuszowych spotkaniach na str. że odbyło się w tzw. ukaże się 25 października

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 3 Miasto w skrócie Sesja rady miasta – 17 września

w 1 września w wieku 107 lat zmarła najstarsza na ten czas rybniczanka Aniela Powakacyjne obrady Szlosarek (rocznik 1907), mieszkająca przy ul. Dworek. 18 dni później miała W czasie wakacji nie odbyła się żadna dodatkowa sesja rady miasta, obchodzić swoje 108. urodziny. Obec- więc trudno się dziwić, że porządek obrad pierwszego powakacyjnego nie najstarszymi mieszkańcami nasze- posiedzenia liczył aż 34 punkty. Radni uporali się z nim w nieco ponad go miasta są dwie rybniczanki, które sześć godzin. w październiku będą obchodzić swoje Porządek obrad próbował skrócić nieco Ar- Pozwoli on na sfinansowanie trzech pro- 102. i 103. urodziny. kadiusz Szweda (PiS), postulując wykreślenie gramów, które realizować będzie rybnicki w W niedzielę 13 września z okna na z niego projektów trzech uchwał związanych Ośrodek Pomocy Społecznej. Pierwszy czwartym piętrze jednego z bloków z gospodarowaniem odpadami, ale jego wniosek to program aktywności lokalnej na lata 2015- przy ul. G.Morcinka w dzielnicy Niewia- przepadł w głosowaniu. 2023 skierowany do 57 osób zagrożonych wy- dom wypadł bądź wyskoczył 59-letni Prezydent Piotr Kuczera informując kluczeniem społecznym z dzielnic Niewiadom, mężczyzna. Zginął na miejscu. Przybyły o sprawach bieżących miasta przedstawił raport Niedobczyce, Paruszowiec-Piaski i Boguszowice na miejsce prokurator nie stwierdził z wakacyjnych remontów i modernizacji placó- Osiedle. Czekają na nich grupy wsparcia, szko- działania osób trzecich. Postępowanie wek oświatowych i poinformował o aktualnych lenia motywacyjne, czy porady specjalistów. wyjaśniające, mające ustalić, czy był poczynaniach drogowców. Wszystko po to, by podnieść kwalifikacje, zin- to nieszczęśliwy wypadek, czy samo- Pierwszą merytoryczną uchwałą było powo- tegrować i poprawić funkcjonowanie społeczne bójstwo prowadzi rybnicka komenda łanie Łukasza Kłoska (PO) w skład komisji i zawodowe osób zagrożonych wykluczeniem policji. oświaty, kultury i sportu rady miasta. społecznym. Będzie to kontynuacja progra- mów, jakie OPS prowadził w tych dzielnicach w 29 września przypada 100-lecie konse- od 2009 roku. kracji bazyliki św. Antoniego. Uroczy- Budżet z dywidendą W ramach projektu „Alternatywa” Ośrodek stej, dziękczynnej mszy św. w intencji Dokonując poprawek w budżecie miasta, Pomocy Społecznej będzie też realizować indy- budowniczych i dobrodziejów „Anto- radni wprowadzili do niego 1,864 mln zł widualny program wychodzenia z bezdomności niczka” w poniedziałek 28 września o g. dywidendy Przedsiębiorstwa Wodociągów dla kobiet. — W oparciu o mieszkania chronione 18 będzie przewodniczyć metropolita i Kanalizacji w Rybniku (niespełna 20 tys. zł dla kobiet – jedno, które już funkcjonuje przy ul. katowicki ks. abp. Wiktor Skworc. W jej dywidendy otrzymali udziałowcy mniejszo- Mikołowskiej i to, które planujemy uruchomić trakcie arcybiskup poświęci odremon- ściowi spółki, czyli gminy Gaszowice i Jejko- w Niedobczycach, chcemy stworzyć warunki dla towane organy przyołtarzowe ukryte wice). Generalnie dochody budżetu zwiększono bezdomnych kobiet, w tym tych z dziećmi, i wy- w ołtarzu głównym. Po mszy odbę- per saldo o 16,7 mln zł, w tym dochody bieżące prowadzić je z bezdomności, a docelowo – znaleźć dzie się natomiast koncert organowy, zwiększono per saldo o 24,5 mln zł, zaś dochody im mieszkania — wyjaśniał Piotr Masłowski w czasie którego możliwości niepozor- majątkowe zmniejszono per saldo o 7,8 mln zł. szczegóły drugiego z programów na lata 2015- nego instrumentu zaprezentuje znany Z kolei wydatki budżetu miasta zmniejszono 2023. Ma on pomóc nie tylko w wychodzeniu organista-wirtuoz prof. Julian Gem- per saldo o 54,5 mln zł, w tym wydatki bieżące z bezdomności, ale też podnieść kwalifikacje balski, który nadzorował jego remont. zmniejszono per saldo o 2,9 mln zł, a wydatki zawodowe bezdomnych kobiet i pomóc im Z okazji 100-lecia bazyliki ukaże się tak- majątkowe per saldo o 51,6 mln zł. W efekcie znaleźć pracę. Na koniec 2014 roku w Rybniku że drugie, uzupełnione wydanie książki tych korekt o ponad 71,2 mln zł, do kwoty nie- było 305 bezdomnych, w tym 90 kobiet. Jednak ks. dr. Piotra Szwedy na temat kultu spełna 4,8 mln zł zmniejszono zaplanowany na liczba korzystających ze stałych form wsparcia św. Antoniego na Śląsku. ten rok deficyt budżetowy. ośrodka oraz objęta monitoringiem zespołu ds. Dokonano też zmian w wieloletniej pro- w W kolejnym rankingu „Wsólnoty”, pi- bezdomnych w ubiegłym roku wyniosła ok. 400 gnozie finansowej miasta, które przesądzają sma samorządu terytorialnego, wysoko osób, w tym 136 kobiet. kwestię budowy w Boguszowicach Starych przy oceniono zdolność kredytową Rybnika. — To program tożsamy z tym realizowanym ul. Sztolniowej nowego przedszkola, które ma W kategorii miast na prawach powia- w mieście w latach 2014-2015, za który miasto zostać oddane do użytku w 2016 roku. — To tu o najwyższej zdolności kredytowej otrzymało niedawno ogólnopolskie wyróżnienie efekt pracy mojego poprzednika i pracy obecnego w roku 2015 nasze miasto uplasowało — mówił wiceprezydent Masłowski referując zarządu miasta. Ważne też, że marszałek woje- się na trzecim miejscu, za Dąbrową ostatnią uchwałę dotyczącą programu integracji wództwa dopuszcza spojrzenie na problem braku Górniczą i Gliwicami, a przed Sopotem społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych miejsc w przedszkolu biorąc pod uwagę nie całe i Żorami. Co ciekawe, w zestawieniu „Jesteśmy razem”. W latach 2015-2023 program miasto, ale tę dzielnicę — mówił prezydent Piotr najbardziej zadłużonych miast na pra- będzie skierowany do 25 osób o umiarkowanym Kuczera. Koszt budowy przedszkola ma wynieść wach powiatu na koniec 2014 roku Żory bądź znacznym stopniu niepełnosprawności 10,251 mln zł, ale magistrat zamierza ubiegać zajęły miejsce trzecie. i osób z niepełnosprawnościami sprzężonymi się o dotację w konkursie, który ma ogłosić i będzie realizowany poprzez grupy wsparcia, w Do 29 września można głosować marszałek województwa. wyjazdy rehabilitacyjne czy aktywizację spo- w internetowym plebiscycie, w którym łeczno-zawodową. Zanim radni jednogłośnie internauci wybierają rzekę roku 2015. Trzy programy przyjęli wszystkie trzy uchwały, wiceprezydent Z 11 innymi rzekami przepływająca wyjaśnił, że środki na realizację programów przez Rybnik Ruda jest już w finale jedna alternatywa pochodzą z Europejskiego Funduszu Społecz- plebiscytu. Głosować można za pośred- — Kolejne trzy uchwały wynikają z realizacji nego (przy 15 proc. wkładzie własnym miasta), nictwem internetowej strony urzędu jednego projektu pod nazwą „Alternatywa” — a po 2017 r. wszystkie trzy programy zostaną miasta (www.rybnik.pl). referował wiceprezydent Piotr Masłowski. zweryfikowane.

4 Nr 9/531; wrzesień 2015 MiastoSesja rady w miasta skrócie

Wacław Troszka Wacław w 15 września dyżurny straży miejskiej odebrał telefon od mężczyzny dzwo- niącego z Dublina, który poinformował, że na lotnisku znalazł dowód osobisty mieszkanki Rybnika. Strażnicy powiado- mili o zagubionym dokumencie rodzinę kobiety. Okazało się, że rybniczanka wracała właśnie z wakacji i na lotnisku w Irlandii zgubiła swój dowód. Gdy strażnicy rozmawiali z jej rodziną, kobieta była jeszcze w Dublinie.

w Zaangażowana przez urząd miasta spe- cjalistyczna firma sprawdzi, czy zgodnie z prawem kluby sportowe i stowarzyszenia spożytkowały dotacje z budżetu miasta, przekazane im przez prezydenta Rybnika w 2014 roku na realizację konkretnych tzw. zadań publicznych. Kon- Radny PO Łukasz Kłosek za przyzwoleniem rady dołączył do członków komisji oświaty, kultury i sportu trolerzy prześwietlą finanse wybranych do kontroli klubów: Energetyka ROW-u przebudowanym przez Rybnik przepustem, Rybnik (piłka nożna), stowarzyszenia położony jest poza granicami administracyjnymi Nieruchomości w pakiecie „17-ka” z Boguszowic, ŻKS ROW-u miasta, jednak utrzymywany jest przez Rybnik, Siedem kolejnych uchwał dotyczących Rybnik (żużel), spółki Basket ROW Ryb- choć administracyjnie należy do Czerwionki. miejskich gruntów zreferował naczelnik nik (żeńska koszykówka) i RKP Szkółka Zaistniała więc potrzeba uregulowania tej sy- wydziału mienia Jerzy Granek, a zaczął Piłkarska ROW Rybnik (piłka nożna). tuacji. — To początek długiej i skomplikowanej od wyjątkowej. — To pierwsza tego typu Wyniki tych kontroli będą znane praw- procedury — mówił pełnomocnik prezydenta, uchwała podejmowana przez radę miasta, dopodobnie w grudniu. ale Benedykt Kołodziejczyk (PO) zauważył, a dotyczy przyznania działki zamiennej w ramach że to nie jedyny tego typu przypadek w mieście. w 15 września policjanci zatrzymali 26-lat- odszkodowania, które należy się województwu — Mam nadzieję, że ta uchwała będzie swoistą ka z Czyżowic, który przez plac Armii śląskiemu — mówił Jerzy Granek. Trzy lata forpocztą, bo w Kamieniu też są takie dwie Krajowej, przy którym jest usytuowana temu na terenie szpitala w Orzepowicach ulice — mówił radny PO. Uchwałę przyjęto komenda policji, przejechał swoim nis- wydzielone zostały działki drogowe (dwie jednogłośnie. sanem pod prąd. Zatrzymany kierowca, o łącznej powierzchni 6.784 metry kw.). Z mocy tłumacząc swoją nieprzepisową jazdę prawa przeszły one na własność miasta, a wy- nieznajomością Rybnika, był podej- właszczonemu właścicielowi, czyli województwu, Odstąpili, a potem przystąpili rzanie zdenerwowany. Chwilę później należy się odszkodowanie. — Właściciel wyraził W 2009 r. miasto przystąpiło do spo- policjanci znaleźli w jego samocho- zgodę na przyznanie działki zamiennej i wskazał rządzenia zmian miejscowych planów dzie narkotyki: 60 porcji amfetaminy jednocześnie o jakie nieruchomości chodzi – to zagospodarowania przestrzennego dla i marihuanę. Pobrano mu też krew do działki z obiektami technicznymi należącymi do 9 terenów Rybnika. — Na dzień dzisiejszy dla badania, by sprawdzić czy siadając za szpitala — wyjaśnił naczelnik, a radni przyjęli wszystkich tych terenów, z wyjątkiem tych położo- kółkiem nie był pod wpływem narko- uchwałę jednogłośnie, podobnie jak sześć nych w dzielnicach Północ i Paruszowiec-Piaski, tyków. kolejnych, dotyczących m.in. wydzierżawienia uchwalono już plany miejscowe, a proponowane na dziesięć lat nieruchomości przy ul. Sygnały, dziś odstąpienie od sporządzania zmian planu w W stałej ofercie Aeroklubu ROW poja- wykorzystywanej przez Rolniczą Spółdzielnię zagospodarowania dla tych części miasta wynika wiły się loty widokowe nad Rybnikiem. Produkcyjną, a także zbycia w przetargu pięciu z kilku względów — mówił Janusz Orzeł naczel- 10-minutowy lot trzyosobową Cessną nieruchomości (przy ul. św. Huberta w Ochojcu, nik wydziału architektury, szczegółowo je oma- 172 kosztuje 250 zł. Oczywiście latać ul. Sportowej w Niewiadomiu i trzech działek w wiając. Zwrócił uwagę m.in. na zmianę w ustawie można dłużej, ale wtedy cena oczy- Orzepowicach przy ul. Łącznej). o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen- wiście wzrasta, np. 20-minutowy lot nym, jaka w międzyczasie weszła w życie. — kosztuje już 480 zł. Oczywiście zobowiązanie wobec mieszkańców Przesunąć granice w Na 26 września zaplanowano otwartych fragmentów miasta powinno zostać spełnio- — Uchwała dotyczy wyłączenia kilku działek cie kolejnego marketu budowlanego ne i to już niebawem, po wprowadzeniu w życie o powierzchni ok. 5 ha z terenu gminy Czerwion- w Rybniku. Punktualnie o g. 8 swo- nowej edycji studium, co mamy nadzieję nastąpi ka-Leszczyny i przyłączenia ich do Rybnika. Od- je podwoje miał otworzyć Merkury w połowie przyszłego roku. Wtedy będziemy mogli powiadają one mniej więcej szlakowi obecnego Market, który powstał przy południo- stworzyć plan oparty o zapisy obecnej ustawy przebiegu ulicy Robotniczej — mówił Wojciech wej obwodnicy, między Castoramą i o nowe studium — tłumaczył naczelnik. Student, pełnomocnik prezydenta miasta a Carrefourem. Budowa pełną parą Następnie radni przyjęli uchwałę w sprawie ds. inwestycji i gospodarki przestrzennej ruszyła wiosną tego roku, a market przystąpienia do sporządzenia trzech miejsco- o wszczęciu procedur zamierzających do powstał na działce o powierzchni blisko wych planów zagospodarowania przestrzennego zmiany granicy administracyjnej pomiędzy 3,5 hektara. Miasto sprzedało ją dla kolejnych części miasta. Pierwszy obejmuje Rybnikiem a Czerwionką. Odcinek ulicy Ro- w lutym ub. roku za 6,3 mln zł. botniczej, pomiędzy ulicą Mikołowską a nowo cd. na stronie 6

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 5 cd. ze strony 5 busowych zatoczkach na ul. Henryka M. Górec- Miasto w skrócie pięć terenów w rejonie ulic Wrębowej, Górno- kiego, co, jak zapowiedział prezydent Kuczera, śląskiej, Frontowej, Rudzkiej i Sportowej (Nie- w związku z uruchomieniem linii autobusowej w Strażnicy miejscy od 1 października będą dobczyce, Niewiadom i Stodoły), drugi – cztery zostanie zrealizowane. kontrolować taksówki. Sprawdzą, czy obszary w rejonie Olszyckiej, Pawła Mojżesza, W imieniu rady seniorów radny Andrzej rybniccy przewoźnicy działają zgodnie Ofiar Terroru i Składowej (Niedobczyce, Nie- Oświecimski (BSR) przekazał prośbę o zor- z prawem. Funkcjonariusze będą zwra- wiadom, Wielopole i Chwałowice), a trzeci – ganizowanie łaźni dla osób bezdomnych, ale cać uwagę na prawidłowe oznakowanie sześć terenów w rejonie ulic Dębowej, Nowej, prezydent wyraził opinię, że do tematu trzeba pojazdu – posiadanie naklejek z nume- Pod Wałem, Józefa Poniatowskiego, Przemy- podejść bardzo ostrożnie nie tylko ze względu rem taksówki oraz widoczne informacje słowej i Brzezińskiej (Kłokocin, Chwałowice, na koszty, ale i możliwy napływ z zewnątrz osób o opłatach za usługę i o organie właści- Północ, Paruszowiec-Piaski i Ligota-Ligocka sprawiających problemy. Radny wyjaśnił zanie- wym do rozpatrywania skarg. Rzetelnym Kuźnia). Uchwały przyjęto bezdyskusyjnie pokojonym robotami rozbiórkowymi na terenie taksówkarzom życie utrudniają osoby, i jednogłośnie. rewitalizowanej stacji kolejowej na Paruszowcu, które nielegalnie, bez wymaganej li- że dotyczą one tylko zniszczonych fragmentów, cencji, zajmują się przewozem i łamią a całość zostanie odtworzona według planów. obowiązujące zasady. — Najczęstszy Zatrzymać chaos reklamowy Radna Mirela Szutka (PiS) zaapelowała grzech takich kierowców podbierających Radni jednogłośnie podjęli przygotowaw- o uwzględnienie w budżecie miasta na 2016 r. klientów zawodowcom to czekanie na czą uchwałę, której pozytywną konsekwen- budowy zatoki postojowej przed SP nr 3 pasażerów w miejscach bardziej atrak- cją będzie możliwość przyjęcia przez miasto w Paruszowcu-Piaskach przy ul. Wolnej, by cyjnych, a nie ku temu wyznaczonych, reguł wynikających z tzw. „ustawy krajobra- dzieci mogły bezpiecznie wysiadać z samocho- nie wspominając już o braku zgłoszonej zowej”. Nowe zapisy w funkcjonującej ustawie dów czy z autokaru. Prezydent podniósł kwestię działalności gospodarczej — wylicza o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzen- wysokich kosztów przedsięwzięcia (wycinka Dawid Błatoń, rzecznik prasowy ryb- nym mają uporządkować „chaos reklamowy” drzew, przekładka mediów) i przypomniał, nickich strażników. Każdy, kto zauważy czyli ustalić zasady i warunki sytuowania że istnieje możliwość bezpiecznych manewrów nieprawidłowości w oznakowaniu tak- obiektów małej architektury, tablic i urządzeń z tyłu szkoły. W kontekście zapowiadanych sówek i naruszania przez ich kierowców reklamowych na terenie miasta, co wpłynie zmian na stanowiskach dyrektorów rybnickich przepisów ruchu drogowego, może to pozytywnie na wizerunek przestrzeni publicznej. domów kultury i Teatru Ziemi Rybnickiej zgłosić pod numerem alarmowym 986. radna pytała o ich powody. Jak mówili zgodnie w 29 września studenci Uniwersytetu Wydłużenie ulicy Tkoczów prezydent Kuczera i wiceprezydent Masłowski, Trzeciego Wieku z Rybnika zainaugu- Również jednogłośnie radni wyrazili źle się stało, że będące w toku kwestie per- rują nowy rok akademicki 2015/2016. zgodę na zaliczenie fragmentu nowo wy- sonalne podchwyciły media, nadając sprawie Uroczystość rozpocznie tradycyjne budowanego odcinka drogi przez zwał na niepotrzebny rozgłos. Na chwilę obecną żaden „Gaudeamus igitur”, które zabrzmi terenie dzielnicy Chwałowice do kategorii z dyrektorów nie został odwołany i chodzi o 11.00 w auli Politechniki Śląskiej na dróg gminnych i nadanie jej nazwy ulicy o roszady, które mają kilka przyczyn. W związku kampusie przy ul. Rudzkiej. Wykład Tkoczów, której jest przedłużeniem. Jak z problemami zdrowotnymi swoją rezygnację inauguracyjny „Zachwyt – na progu wyjaśnił wiceprezydent Janusz Koper, dalszy zapowiedział dyrektor Domu Kultury w Bo- poznania” wygłosi dr Jacek Kurek fragment nowej drogi na terenie dzielnicy guszowicach, zatem w placówce tej pojawi się z Uniwersytetu Śląskiego. W trakcie Boguszowice otrzyma kategorię i nazwę po wakat. Władzom miasta zależy ponadto na uroczystości zaplanowano też występ uregulowaniu jego statusu prawnego. połączeniu DK w Niewiadomiu z Zabytkową chóru Uniwersytetu Trzeciego Wieku Kopalnią Ignacy, która nie jest muzeum, ale z Rudy Śląskiej, a studenci zapoznają się Skarga odrzucona placówką kultury i byłoby niewskazane, by na z programem działalności rybnickiego jednym terenie działały dwa miejskie, ale konku- Zgodnie z rekomendacją komisji rewizyj- UTW w nowym roku akademickim. rencyjne obiekty kultury. Dlatego dyrektorowi nej radni odrzucili skargę na działalność dy- Natomiast wcześniej, bo w niedzielę DK w tej dzielnicy zaproponowano objęcie rektora Ośrodka Pomocy Społecznej, który 27 września (o 14.00) zaplanowano placówki w Boguszowicach. Największe emocje nie przyznał skarżącemu dofinansowania mszę św. w intencji członków UTW budzą przesunięcia na stanowiskach dyrektorów na rehabilitację. Ze względu na ograniczoną i ich rodzin w Kościółku Akademickim. Teatru Ziemi Rybnickiej i DK w Chwałowicach. kwotę środków z Państwowego Funduszu Re- Jak wyraził się wiceprezydent Masłowski: — Dla w Po Warszawie, Łodzi, Wrocławiu habilitacji Osób Niepełnosprawnych przyzna- mnie osobiście to jest usankcjonowanie stanu już i Gliwicach, również do Rybnika zawita nych miastu, ośrodek, zgodnie z uchwałą rady istniejącego. Największe imprezy miejskie, takie wystawa „The Good City” (30 wrze- miasta, nie realizuje zadań objętych wnioskiem jak Dni Rybnika, obsługuje DK w Chwałowicach, śnia) przygotowana przez ambasadę skarżącego. W tym roku złożono w OPS ponad co wynika z bardzo dużej aktywności i przebojo- Danii w Polsce. Jej tematem są duńskie 300 podobnych wniosków i wszystkie decyzje wości tamtego dyrektora. Uważam, że w związku rozwiązania urbanistyczne i polityka były odmowne. z tym powinien on być awansowany i zarządzać zrównoważonego rozwoju. Jak zapo- największą placówką w mieście i mieć największe wiada Jan Fiałkowski z miejskiej pra- Szybkie wolne głosy możliwości realizacyjne — mówił wiceprezydent. cowni urbanistycznej, wystawa ma być Choć radni starali się w ostatnim punkcie W kontekście 30-stopniowych, wrześnio- okazją do dyskusji na tematy związane sesji skracać swoje wypowiedzi, sesja i tak wych upałów radny Krzysztof Szafraniec (PO) z jakością przestrzeni miejskiej w na- skończyła się po g. 22. krytycznie odniósł się do zamknięcia kąpie- szym mieście i zachętą dla mieszkańców Na wstępie przewodniczący RM Adam Fudali liska Ruda, co wielu mieszkańców przyjęło do korzystania z rowerów. Wystawa bę- zapowiedział, że kolejna sesja RM odbędzie z rozczarowaniem. Prezydent Kuczera przyznał, dzie prezentowana przez trzy tygodnie się już 1 października, a uczynił to z prawdziwą że pojawiły się problemy z zabezpieczeniem października w urzędzie miasta, potem radością. Radny Jerzy Lazar (PiS) prosił, by odpowiedniej liczby ratowników i inne kwestie, w Focusie, Plazie oraz na deptaku. jeszcze przed zimą zamontować wiaty w auto- głównie finansowe, które do przyszłego sezonu

6 Nr 9/531; wrzesień 2015 powinny być rozwiązane. Radny pytał też o losy że będzie prezydentem wszystkim rybniczan zapowiedzianej inwestycji wodociągowej, która i z przykrością skonstatował, że trójka radnych Miasto w skrócie umożliwiłaby odcięcie się Ochojcowi od gminy będących poza klubami: Anna Gruszka, Mariusz w 7 września strażnicy miejscy interwe- Pilchowice i przyłączenie do sieci rybnickiej. Jak Wiśniewski (FOR) i jego osoba jest pomijana niowali na ul. 1 Maja w Chwałowicach, powiedział wiceprezydent Koper, kwestia ta leży w powoływaniu do różnych gremiów, a nawet gdzie pewien mężczyzna rozklejał w kompetencjach PWiK, i jest przygotowywana nieinformowana o ich powstaniu, czego przy- reklamy kredytów gotówkowych. Funk- prawdopodobnie na rok 2016. Radny Szafra- kładem ma być komisja ds. budżetu obywatel- cjonariusze ukarali sprawcę mandatem niec, nawiązując do nienajlepszych wyników skiego. W odpowiedzi prezydent Kuczera prosił karnym i zobowiązali do usunięcia rybnickich drużyn sportowych i jednoczesnej o śledzenie informacji o powoływaniu różnych ogłoszeń. Przypomnijmy: na osobę, krytyki władz miasta przez środowisko sportowe grup tematycznych i włączanie się do ich pracy. która umieszcza w miejscu publicznym za politykę finansową, zapytał o nową strategię Radny Michał Chmieliński (BSR), nawiązu- do tego nieprzeznaczonym ogłoszenie, sportu. Wiceprezydent Masłowski poinformo- jąc do konkursu na prowadzenie środowisko- plakat, afisz, apel, ulotkę, napis lub wał, że nowa strategia sportu jest opracowy- wego domu dla osób niepełnosprawnych przy rysunek może zostać nałożony man- wana wolontarystycznie przez kilku rybnickich ul. Karłowicza, który wygrało stowarzyszenie dat do 500 zł lub skierowany wniosek działaczy sportowych i powinna być gotowa na Oligos, zaapelował, by ze względu na komfort o ukaranie do sądu. sesję grudniową. Zapowiedział też, że w trakcie i bezpieczeństwo podopiecznych, ale i pracow- jesiennych sesji stopniowo będą wprowadzane ników, którzy wypełniają swoje obowiązki za w Wciąż rośnie liczba osób uzależnionych projekty uchwał o przyszłorocznym finansowa- niewielkie pieniądze, wydłużyć czas prowadze- od środków psychoaktywnych. Problem niu organizacji pozarządowych i stowarzyszeń nia placówki przez zwycięzcę konkursu z trzech ten kojarzony głównie z młodzieżą, sportowych. Zamiast konkursów kwoty dotacji do pięciu lat. coraz częściej dotyka także dorosłych. dla największych podmiotów będą ustalane Małgorzata Piaskowy (BSR) z Kamienia Specjaliści podkreślają, że dopalacze to w drodze negocjacji. Wiceprezydent zapowie- prosiła o zabezpieczenie wyjścia z autobusu na substancje, które uzależniają szybciej dział też, że największe wsparcie miasta otrzy- przystanku przy ul. ks. Pojdy, przypomniała też i mocniej niż inne narkotyki, więc jeśli mają kluby amatorskie i młodzieżowe. o 30-letnich staraniach o chodnik mieszkańców pojawia się problem uzależnienia od Radny Franciszek Kurpanik (PO) podzielił ul. Brzozy w Kamieniu, które, ze względu na środków psychoaktywnych nie warto się refleksją, że cieszą wprawdzie przebudowa- duże koszty takiej inwestycji, spełzają dotąd na zwlekać z szukaniem pomocy. Profesjo- ne drogi, ale martwi wykorzystywanie dobrych niczym. Zaapelowała zatem o choćby tymcza- nalni terapeuci czekają w Ośrodku Lecze- nawierzchni przez kierowców nadużywających sowe nadsypanie pobocza tej drogi ze względu nia Uzależnień, Opieki Psychiatrycznej i pedału gazu. Radny prosił, by ten problem zasy- na bezpieczeństwo pieszych. Prezydent Kuczera Pomocy Rodzinie „Integrum” (Boguszo- gnalizować drogówce, by jej patrole pojawiały się potwierdził, że ze względu na konieczność wy- wice, ul. Lompy 10, tel. 32 433 24 42, prewencyjnie również na bocznych drogach, jak kupów i przekładki mediów budowa chodnika www.nzoz-integrum.pl). Ośrodek pro- np. na ul. Pod Lasem. Radny zasygnalizował też przy tej drodze kosztowałaby miliony zł i dlatego wadzi grupy terapeutyczne zarówno kwestię ograniczonego dostępu do miejskich to- każde inne dozwolone prawem działania podję- dla dorosłych i młodzieży poniżej 18. alet, co utrudnia życie przede wszystkim ludziom te dla poprawy bezpieczeństwa będą rozważane. roku życia, oraz grupę terapeutyczno- starszym. Prezydent zapowiedział przegląd WC, Na zakończenie głos zabrał przewodniczący psychoedukacyjną dla rodzin osób przypominając jednocześnie problem z nowo- Adam Fudali, wyrażając opinię o niedoskona- uzależnionych. Więcej o dopalaczach czesnymi toaletami na skwerze koło bazyliki. Te łościach w działaniach wynajmujących ogródki i pracy terapeutów w kolejnym nume- upodobały sobie osoby uzależnione, okupując na rynku np. w kwestii jednolitości parasoli czy rze „GR”. je ponad miarę i niezgodnie z przeznaczeniem. zachowań w trakcie uroczystości państwowych. w Od 12 do 17 października w całej Radna Maria Polanecka-Nabagło (BSR) Wspomniał też o przykrym widoku pozostałości Polsce obchodzony będzie Tydzień wnioskowała o zamieszczenie w przyszłorocz- po piwnych biesiadach. Prezydent zapowiedział Mediacji. Z tej okazji w siedzibie Sądu nym budżecie miasta remontu ul. Wawelskiej zmiany w przyszłorocznym regulaminie tak, by Rejonowego przy Placu Kopernika wraz z łącznikami (ulice Broniewskiego, Orze- miejsca te, nie tracąc popularności, były bardziej 2 odbędą się specjalne, bezpłatne powicka), a jej propozycję poparł też Michał estetyczne. dyżury mediatorów. Osoby zainte- Chmieliński (BSR). W czasie wrześniowej sesji radni podjęli też resowane udziałem w mediacjach, Radny Henryk Cebula (niezrzeszony) wrócił kilka uchwał związanych z bieżącą działalno- czyli próbie ugodowego zakończenia do sprawy organizacji dziennego domu poby- ścią magistratu, m.in. wprowadzili niezbędne różnego rodzaju sporów, będą mogły tu dla seniorów w byłym G nr 11, obiekcie z zmiany w treści dwóch uchwał, dotyczących spotkać się z profesjonalnymi me- wieloma miejscami parkingowymi i salą gim- zaciągnięcia kredytów w Banku Gospodar- diatorami od 12 do 16 października nastyczną, co według radnego byłoby lepszym stwa Krajowego. Jedna z 2011 roku dotyczy (poniedziałek-piątek), od g. 9.30 rozwiązaniem niż popielowska lokalizacja kredytu na przebudowę ul. Rudzkiej, druga do 12.00. Szczegółowy harmono- takiego domu. Zwłaszcza, że w Niedobczycach z 2013 kredytu na opracowanie dokumentacji gram dyżurów zostanie wywieszony jest wielu górniczych emerytów 50+, którym projektowej drogi Pszczyna-Racibórz. Przyjęto w sądzie oraz na stronie internetowej: taka placówka byłaby bardzo potrzebna. również uchwałę ustalającą tryb pracy nad bu- www.rybnik.sr.gov.pl. Przypomnijmy, Prezydent Kuczera tłumaczył tę lokalizację dżetem miasta i uchwałę w sprawie wyrażenia że poza spotkaniami zaplanowanymi bliskością przystanku autobusowego i obec- zgody na zawarcie porozumień z innymi powia- przy okazji Tygodnia Mediacji, w sie- nością wymaganego ogrodu, co było jednym z tami i gminami w sprawie zasad prowadzenia dzibie sądu przy pl. Kopernika media- warunków konkursu, w którym miasto zdobyło nauczania religii innych kościołów i związków torzy dyżurują trzy razy w tygodniu: dofinansowanie. Radny Cebula przedstawił też wyznaniowych. we wtorki (g. 9.30-14), środy (g. 9.30- pomysł, by w Niewiadomiu autobusy, zamiast (WaT), (S), (r) 13.30) oraz piątki (g. 10-14). O tym na ul. Sportowej, zawracały na wybrukowanym czym są mediacje i w jakich sytuacjach terenie przed kop. Ignacy. Kolejne dwie sesje RM odbędą się warto z nich skorzystać pisaliśmy Radny Cebula przypomniał też prezydentowi 1 i 22 października o g. 16 w kwietniowym numerze GR. Kuczerze słowa wypowiedziane po zaprzysiężeniu,

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 7 uprawnionych), w Miejskim Domu Pomocy Referendum bez frekwencji Społecznej przy ul. Żużlowej (31 osób – 22,96 proc.), w szpitalu wojewódzkim w Orzepowi- Około 9.300 rybniczan wzięło udział 6 września w ogólnopolskim referendum zarzą- cach (58 osób – 15,59 proc. ) i w Państwowym dzonym jeszcze przez poprzedniego prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Karty z referendalnymi pytaniami wydano rendalne pytania odpowiedziało tam 81 osób. (80 osób – 14,98 proc.). 9.330 wyborcom. Liczba ta obejmuje również Z kolei najniższą frekwencję – 3,11 proc. odno- (WaT) głosujących w tzw. obwodach zamkniętych, towano w komisji czyli m.in. w szpitalach bądź domach opieki. nr 34 w Zespole Jak było do przewidzenia,

Uprawnionych do głosowania było w Rybni- Szkolno-Przedsz- Troszka Wacław ku 109.419 osób, więc frekwencja wyniosła kolnym nr 8 przy „osierocone” po wyborczej porażce prezydenta Komorow- ledwie 8,53 proc. Sześciu osobom wysłano ul. Lompy w Bogu- skiego wrześniowe referendum pakiety wyborcze umożliwiające głosowanie szowicach Osiedlu. nie wywołało większego zainte- korespondencyjne. Statystycznie resowania wyborców Za jednomandatowymi okręgami wyborczy- rekordy frekwen- mi opowiedziało się w naszym mieście 82,09 cji ustanowili wy- proc. głosujących, za dalszym finansowaniem borcy głosujący partii politycznych z budżetu państwa 15,84 w tzw. obwodach proc., zaś za rozstrzyganiem sporów podatko- zamkniętych, czy- wych na rzecz podatników 95,61 proc. li w domu opieki Najwyższą w mieście frekwencję – 13,92 Senior na osiedlu proc. odnotowano w komisji wyborczej nr 17, Wrębowa w Nie- jednej z dwóch działających w Zespole Szkol- dobczycach (10 no-Przedszkolnym nr 4 w Golejowie. Na refe- osób – 66,67 proc.

Mowa o projekcie „Aktywne Wielopole”, który zakłada udział w warsztatach plastycznych, akcji „Sprzątamy Wie- Budżet obywatelski już po głosowaniach lopole” i bezpłatnych badaniach w trakcie dnia promocji W 24 szkołach, urzędzie miasta, ale też przez internet można było zagłosować na zdrowia, a to nie wszystko. — Planujemy też bezpłatne projekty zgłoszone w ramach budżetu obywatelskiego. Największe pole manewru mieli zajęcia nordic walkingu pod okiem profesjonalnego instruk- mieszkańcy Wielopola, którzy wybierali spośród sześciu lokalnych projektów. Jeden tora i zakup 15 par kijów, które przekazane zostaną naszej z nich zawierał aż pięć różnorodnych działań integrujących mieszkańców dzielnicy. szkole. Będzie można je wypożyczać nawet po zakończeniu projektu, bo atrakcyjnych tras marszowych w naszej dziel- Mieszkańcy mogli jeszcze oddać swój głos na obchody i szkoły podstawowej mogłyby poprzez naukę aktywnie nicy nie brakuje. Kolejnym pomysłem jest zorganizowanie 110-lecia OSP Wielopole, projekt obniżenia studzienki spędzać czas na świeżym powietrzu, jeszcze nie powstała, bezpłatnego kursu tańca towarzyskiego dla dorosłych. Za- instalacji odprowadzenia wody deszczowej na ul. Piasko- bo w przetargu wciąż nie udało się wyłonić wykonawcy. jęcia zaplanowano na sali gimnastycznej dla minimum 10 wej, która zalewana jest nawet przy średnim deszczu, czy Każdy mieszkaniec Rybnika, który w dniu głosowania par — mówi Andrzej Gorzawski, który wspólnie z Beatą propozycję ustawienia w dzielnicy gablot informacyjnych. ukończył 16 lat mógł oddać tylko jeden głos na projekt Miozgą przygotował wart 16 tys. zł projekt „Aktywne — Sklepy mają swoje wewnętrzne regulaminy i nie pozwalają dotyczący dzielnicy, w której jest zameldowany oraz jeden Wielopole”. — W tego typu dzielnicy, jak nasza nie sprawdzą nam już wywieszać żadnych ogłoszeń, więc potrzebujemy głos na „pomysł” ogólnomiejski. Tych pierwszych było się pomysły z siłownią na wolnym powietrzu, które cieszą się takich właśnie gablot, bo starsi mieszkańcy nie szukają w sumie 71, najwięcej w Wielopolu (6); ogólnomiejskich zainteresowaniem w typowo osiedlowych dzielnicach. Dla- informacji w internecie — tłumaczy Wojciech Sobczak. – 21. Głosowanie trwało od 14 do 18 września, a wyboru tego też nasze projekty są inne — mówi Wojciech Sobczak, Przewodniczący rady dzielnicy jest raczej sceptyczny jeśli można było dokonać internetowo lub osobiście w urzędzie przewodniczący rady dzielnicy Wielopole, autor dwóch idzie o obywatelskość budżetu obywatelskiego, szczególnie, miasta lub w jednej z 24 szkół. Tuż przed zamknięciem kolejnych budżetowych pomysłów – festynu „Dni Wielo- że 14 września na spotkanie otwierające głosowania, do tego wydania GR znane były tylko internetowe wyniki pola” i spotkania świąteczno-noworocznego dla seniorów. wielopolskiej szkoły nie przyszedł nikt. Szczęśliwie o sze- obywatelskich głosowań. Za pośrednictwem internetu ściu wielopolskich propozycjach usłyszeli, niejako „przy swoje głosy oddało 7346 uprawnionych do tego rybniczan. okazji”, rodzice uczniów, którzy w tym dniu wybrali się Najwięcej – 2064 głosujących to osoby w wieku 36-50 na szkolną wywiadówkę. — Większość mieszkańców lat, najmniej – 346 – to najmłodsi rybniczanie w wieku Wielopola to osoby starsze, niezainteresowane takimi 16-18 lat (1022 osób, które zagłosowały internetowo to Sabina Horzela-Piskula wyborami. Dwa lata temu w głosowaniu nad budżetem mieszkańcy w wieku 19-25 lat, 1953 – w wieku 26-35 lat, obywatelskim wzięło udział niewiele ponad 20 osób i byli 1425 – 51-66 lat, a 536 to osoby powyżej 66. roku życia). to głównie członkowie rady dzielnicy i ich rodziny, choć Gdy zamykaliśmy to wydanie GR urzędnicy z ma- temat był nagłaśniany, podobnie, jak tym razem. W roku gistrackiego biura organizacji pozarządowych mieli ubiegłym nie było głosowania, bo urzędnicy dopuścili wprowadzonych do komputerowego systemu blisko 2600 do realizacji tylko jeden projekt, a wszystkim zależało papierowych kart do głosowania oddanych przez miesz- na powstaniu zielonej klasy na terenie placu szkolnego kańców, a była to niespełna połowa wszystkich arkuszy, — mówi Wojciech Sobczak, którego nie dziwi fakt, że które trafiły do urzędu. Dopiero po wprowadzeniu do w wielu innych miastach po próbach zaktywizowania systemu wszystkich kart miała się rozpocząć weryfikacja obywateli, zrezygnowano z organizowania budżetu ważności oddanych głosów. Zgodnie z harmonogramem, obywatelskiego. Warto dodać, że „Zielona klasa pod wyniki głosowania mają zostać ogłoszone do 20 paździer- lipami”, w której dzieci z wielopolskiego przedszkola nika, ale wszystko wskazuje na to, że poznamy je nieco Szkoła w Wielopolu była jedną z 24, w której można było oddać wcześniej. głos na wybrane budżetowe projekty (S)

8 Nr 9/531; wrzesień 2015 Jubileusz po sąsiedzku Gdy urząd miasta ogłosił akcję „25 imprez na 25-lecie rocznicowego patosu. Z czasem okazało się, że pomysł samorządności”, zachęcając do organizowania sąsiedzkich ów się sprawdził. Dla osób aktywnych, przedsiębiorczych, spotkań przy grillu, inicjatywa ta wydawała się, delikatnie pomysłowych, a przy tym przyjaźnie nastawionych rzecz ujmując, zaskakująca. Jednak trudno ją było oceniać do sąsiadów, akcja miasta stała się dobrym pretekstem inaczej skoro samo skojarzenie ćwierćwiecza odrodzonego do zorganizowania ciekawych spotkań, których program samorządu z kiełbasą z grilla było bardzo egzotyczne nie ograniczał się do pieczenia kiełbasek. i dalekie od praktykowanego zazwyczaj przy takich okazjach Seniorzy, czyli o przywilejach Sprawdzeni sąsiedzi Pomysłodawcą spotkania w Boguszowicach Starych był jeden przy kiełbasie z najwierniejszych kibiców rybnickich żużlowców Stanisław Drąszczyk, Pierwsze, otwierające cykl jubileuszowych spotkań przy grillu a odbyło się ono w ogrodzie jego sąsiadów Edyty i Marcina Stajerów. garden party odbyło się 22 sierpnia na Smolnej w ogrodzie Jolanty 2 września zebrali się tam bliżsi i dalsi sąsiedzi z domków sąsiadujących Groborz, przewodniczącej Rybnickiej Rady Seniorów. przez drogę z osiedlem Boguszowice Północ. Zaprosiła na nie członków rady wraz z małżonkami, więc było gwarno, W programie znalazły się nie tylko wspólne śpiewy z towarzyszeniem wesoło i bardzo familijnie. Zaproszenie na pierwszego jubileuszowego akordeonu, ale również śląski skecz – odegrana przez Magdę Kotas „Wizyta grilla przyjął również Piotr Kuczera, prezydent Rybnika. Nasi aktywni u dochtora”, według tekstu znanej rybniczanki Anny Stronczek. — My, młodzi seniorzy nie mogli z takiej okazji nie skorzystać… Prezydent Kuczera spotykaliśmy się w sąsiedzkim gronie względnie często; to rzeczywiście pierwsza taka usłyszał więc m.in. propozycję ułatwienia życia seniorom poprzez wprowa- biesiada z udziałem naszych seniorów. Mam nadzieję, że od tej pory organizowanie dzenia dla nich darmowej godziny parkowania na miejskich parkingach, przynajmniej raz w roku takich trójpokoleniowych spotkań stanie się tradycją co miałoby osobom w podeszłym wieku ułatwić dokonywanie niezbęd- — mówi Marcin Stajer. Wspólnie z gronem sąsiadów bawił się wiceprezydent nych zakupów m.in. w aptece. A swoją drogą Piotr Kuczera usłyszał też Janusz Koper. — 28 lat temu, gdy budowano to osiedle pojawiła się możliwość pod swoim adresem sporo komplementów i ciepłych słów, wobec czego podłączenia naszych domów do wspólnej kanalizacji. Wtedy właśnie rozpoczęła naszych seniorów trudno nie uznać za mistrzów dyplomacji. (WaT) się nasza sąsiedzka współpraca. Potem robiliśmy razem jeszcze wiele innych rzeczy i tak sobie współpracujemy do dziś — wspomina doświadczony samorządowiec Jan Mura, który prywatnie jest teściem pana Marcina, czyli ojcem jego żony. (WaT) Wacław Troszka Wacław Wacław Troszka Wacław

Inicjatorzy i gospodarze jubileuszowego spotkania w Boguszowicach Starych Józefina i Stanisław Uczestnicy inauguracyjnego grillowego spotkania z okazji 25-lecia samorządu, czyli grupa rybnickich Drąszczykowie (z lewej) oraz Edyta i Marcin Stajerowie (z prawej) wraz z najmłodszymi uczestnikami seniorów wraz z prezydentem Piotrem Kuczerą ogrodowej biesiady

nie tylko kiełbaskami z grilla, ale też własnoręcznie udowodnili też, że mają dystans do siebie oraz zdol- Grill party z PUP-em przygotowanymi 25 śląskimi przysmakami, od chleba ności wokalne i literackie. „Kontroli, audytów niech — To naprawdę trafiona, fajna inicjatywa, ze smalcem przez ciasteczka cynamonowe i kołocz skąpi nam świat. Srebrne wesele! PUP-owi strzeliło dzięki której mogliśmy się spotkać po pracy w tak po przetwory i nalewki. Swoimi talentami popisali 25 lat!” – śpiewało ponad 30 osób przerabiając tekst miłej atmosferze — mówiła Anna Michalczyk, się też najmłodsi uczestnicy spotkania, a do udzia- jednej z biesiadnych piosenek. Humorów i tańców dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Rybniku łu w pikniku zaproszono również mieszkającego nie popsuł nawet padający deszcz, w myśl hasła na Grzybówce w Golejowie. To właśnie tam 11 w Golejowie Romualda Niewelta, byłego wiceprezy- towarzyszącego biesiadnikom – „Czy słońce, czy września pracownicy „pośredniaka” wspólnie denta miasta, który opowiedział zebranym o historii deszcz fajnie grilla razem zjeść”. (S) ze swoimi rodzinami bawili się na kolejnym Grzybówki. Biesiadników odwiedził jubileuszowym grillu. również prezydent Piotr Kuczera, PUP w Rybniku jest rówieśnikiem samorządu który mówił o trafionym pomyśle i również świętuje 25-lecie istnienia, stąd też pomysł, na organizację takich właśnie inte- Sabina Horzela-Piskula by to właśnie liczba 25 stała się motywem przewod- gracyjnych spotkań z okazji 25-lecia nim pikniku na Grzybówce. Pracownicy PUP-u samorządu. Pracownicy PUP-u i ich rodziny pod okiem trenerek poznali więc 25 Pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy pierwszych kroków zumby, czym promowali ruch i ich rodziny świętowały jubileusz 25-lecia na świeżym powietrzu, ale też w 25 krokach poznali istnienia placówki oraz jubileusz samorządu podstawy tanga argentyńskiego. Delektowali się na Grzybówce w Golejowie

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 9 Dożynki po suszy Po trudnym, naznaczonym niespotykaną od lat suszą sezonie, gospodarze z Popielowa i Radziejowa hucznie za- kończyli żniwa. Tutejsze dożynki mają wieloletnią tradycję. Tegoroczne święto plonów rozpoczęła uroczysta msza w kościele Trójcy Przenajświętszej w Popielowie. Do barwnego korowodu, który po ceremonii przejechał ulicami Popielowa i Radziejowa, stawiło się 25 pojazdów: przystrojone traktory, wozy strażackie oraz bryczki, w których zasiedli m.in. radni, członkowie rad obu dzielnic oraz prezydent Piotr Kuczera i wiceprzewodniczący rady miasta Andrzej Wojaczek. Nie zabrakło też okazałego wieńca dożynkowego, który w ciągu siedmiu godzin przygotowały panie z koła gospodyń wiejskich w Popielowie, świętującego w tym roku Arch. org. Prezydent Piotr Kuczera z uczestniczkami wspólnych dożynek Gotartowic i Boguszowic Starych jubileusz 70-lecia istnienia. — Składa się z kłosów pszenicy, jęczmie- nia, owsa i pszenżyta. Do tego koniecznie suszone kwiaty — mówi Maria Mańka, przewodnicząca popielowskiego koła i starościna Boguszowice w duecie dożynek, która wspólnie z Wiktorem Adamczykiem, szefem kółka rolniczego w Popielowie, wręczyła prezydentowi bochenek wy- z Gotartowicami pieczony z tegorocznego ziarna. — Postaram się dzielić go równo „U nas sieje się i orze, a żony szuka w telewizorze” – i sprawiedliwie, po gospodarsku — mówił prezydent Kuczera. Świę- brzmiało hasło, jakim rolnicy ozdobili jeden z traktorów, który to plonów tradycyjnie przygotowało kółko rolnicze w Popielowie 6 września w dożynkowym korowodzie przejechał ulicami przy współpracy miasta, koła gospodyń wiejskich, rad obydwu Gotartowic i Boguszowic Starych. dzielnic, domu kultury w Niedobczycach oraz tutejszej parafii. Uro- Kawalkada pojazdów wyruszyła spod remizy OSP w Gotartowicach czystość zakończyła dożynkowa zabawa. Był pyszny, śląski kołocz, do boguszowickiego kościoła, gdzie pod przewodnictwem ks. Krzysz- muzyczne atrakcje oraz występy artystyczne. (D) tofa Błotko została odprawiona dziękczynna msza św. za tegoroczne plony. Największą uwagę przykuwał okazały wieniec dożynkowy wykonany tradycyjnie ze zbóż, kwiatów i ziół przez członkinie Koła Gospodyń Wiejskich z Gotartowic. Starostami dożynek byli Bernadeta Kocyba z Boguszowic i Stefan Sobik z Gotartowic, a wśród gości był Dominika Ingram-Nowaczyk też prezydent Piotr Kuczera. Tradycyjnie już po południu w Ogrodzie Farskim odbył się festyn dożynkowy, w czasie którego zaprezentowało się 28 pasjonatów z obu dzielnic – od miłośników koronek po mistrzy- nie rękodzieła. Po raz pierwszy można było zobaczyć też szybowiec rybnickiego aeroklubu ROW, a z programem wystąpili uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 6 z Boguszowic Starych, maluchy z Przedszkola nr 22 w Gotartowicach oraz tamtejsze gospodynie. Rozstrzy- gnięto też tradycyjne konkursy na najpiękniej udekorowaną posesję na trasie korowodu, najlepiej przystrojony pojazd rolniczy i najsmaczniejszy kołocz. W organizację festynu włączyli się też harcerze ze stowarzyszenia „Ślady”, a nad całością czuwali radna Mirela Szutka i dyrektor DK w Boguszo-

W popielowsko-radziejowskich dożynkach wzięły udział panie z Koła Gospodyń Wiejskich z Popielowa, wicach Cezary Kaczmarczyk. Dożynki zorganizowały wspólnie rady obu które świętuje jubileusz 70-lecia istnienia dzielnic, dom kultury oraz boguszowicka parafia. (S) „Złoty pociąg”w Stodołach Dożynki zorganizowane z rozmachem i sporą dozą humoru przez mieszkańców wspólnie z radą dzielnicy, odbyły się rów- nież w Stodołach, najmniejszej z rybnickich dzielnic. Święto plonów z udziałem prezydenta Piotra Kuczery odbyło się tam 20 września, a starostami dożynek byli Anna Marcalik i Józef Starzec. Mszę dożynkową odprawiono w kościele parafialnym w Rudach, a bawiono się na starym boisku przy ul. ks. Emila Szramka, nazywanym coraz częściej placem dożynkowym. W tradycyjnym korowodzie dożynkowym doliczono się 20 z humorem przystrojonych pojazdów z efektowną w wielu przypadkach scenografią, by wspomnieć tylko odwołanie do „złotego pociągu”. Odbył się również mecz piłki nożnej Kargule kontra Pawlaki, poprzedzony efektowną prezentacją drużyn. Dożynkowej zabawie towarzyszyła też loteria fantowa, z której wpływy przeznaczono na zakup powiększalnika ekranowego dla nastolatka ze Stodół, zmagającego się z poważną chorobą oczu.

Atrakcją dla przejeżdżających w tym dniu przez Stodoły, były wy- Arch. org. konane ze słomy w rolkach postaci zapraszające na dożynki. (WaT) W dożynki zaangażowali się również młodzi mieszkańcy Stodół

10 Nr 9/531; wrzesień 2015 Ignacy. Reaktywacja Tak znikał Kiedy w 2000 r. Ewa Mackiewicz, wtedy studentka kierunku turystyka i rekreacja w Górnośląskiej Wyższej Szkole Handlowej, wystąpiła w Śląskim Centrum Dziedzictwa Domus Kulturowego z referatem „Program wykorzystania zabytkowej kopalni Ignacy w Rybniku – Niewiadomiu do celów poznawczych i rekreacyjnych”, ponad stuletnia wyciągowa maszyna parowa uruchamiała jeszcze klatki ze zjeżdżającymi na dół górnikami konserwującymi dołowe urządzenia. I tak było do września 2008 roku. W międzyczasie obiekt otrzymał szansę na drugie życie. Rozmowa z Ewą Mackiewicz-Polnik, kierownik Zabytkowej Kopalni „Ignacy” Po 15 latach Ewa Mackiewicz-Polnik pełni funkcję kierownika Zabytkowej Kopalni Ignacy funkcjonującej w strukturach Muzeum w Ryb- Troszka Wacław niku. Przeznaczenie? Chyba tak, bo tu czuję się dokładnie na swoim miejscu. W drugim życiu kopalni Ignacy uczestniczę od wielu lat w różnych rolach. Wymieniony referat okazał się przepustką do pracy w Śląskim Centrum Dziedzictwa Kulturowego, gdzie zajmowałam się szerzej zabytkami przemysłu i techniki. Jestem też członkiem Stowarzyszenia Zabytkowa Kopalnia „Ignacy”, które jako pierwsze doceniło walory tego miejsca i wprowadziło obiekt na śląski Szlak Zabyt- ków Techniki w ramach programu realizowanego wspólnie przez centrum dziedzictwa i marszałka województwa śląskiego. W stowarzyszeniu pro- Ewa Mackiewicz-Polnik jest przekonana o wielkim potencjale zabytkowej kopalni wadziłam projekt rewitalizacji i promocji kopalni. W każdej z tych ról zabiegałam, by to miejsce stało np. weselnych i „manufakturę czekolady”. Obiekty się częścią dziedzictwa przemysłowego, a jednocze- mogą być miejscem najróżniejszych wydarzeń, ale śnie atrakcją turystyczną. W 2006 r. miastu udało wiele zależy od wizji architektonicznej i możliwości się przekształcić wieżę ciśnień w wieżę widokową, dostosowania pomieszczeń do różnych funkcji. Jestem która teraz znajduje się w gestii stowarzyszenia. Po- przekonana, że kopalnia Ignacy posiada ogromny zostałe zabudowania są własnością branży górniczej. potencjał, który dopiero zaczęliśmy wykorzystywać. W budynku maszynowni szybu Głowacki od dawna Zależy nam, żeby „się działo”, bo zgodnie z unijnym wyeksponowana jest zabytkowa wyciągowa maszyna projektem który zapewnił całemu przedsięwzięciu parowa. Miastu, któremu zależy na rewitalizacji tego dofinansowanie, w ciągu roku przez obiekt powinno miejsca z jednoczesnym zachowaniem industrialnej się przewinąć 12 tys. osób. tradycji, udało się przejąć połączoną z budynkiem Jakie są więc najbliższe plany? maszynowni dawną stolarnię i w zmodernizowanym Sama inauguracja zgromadziła ponad tysiąc osób, niedawno budynku mieści się sala wystawowa, zaś a obok rybniczan byli obecni również mieszkańcy na piętrze – sala konferencyjna i pomieszczenia Radlina. Liczymy zatem na współpracę z sąsiadującym administracyjne. Z kolei w miejscu wyburzonej byłej z Niewiadomiem miastem, a pierwszym przykładem kotłowni powstał obszerny dziedziniec z parkingiem. będzie Radlińsko-rybnicki piknik rodzinno-historycz- Pod koniec sierpnia nastąpiło oficjalne otwarcie zre- ny w sobotę 26 września. Wcześniej, bo 20 września witalizowanego fragmentu kopalni, który, jak mam kopalnia Ignacy była miejscem startu i mety rajdu nadzieję, jest zalążkiem interdyscyplinarnego centrum zabytkowych motocykli. Na 30 października pla- edukacyjno-kulturalnego. nujemy wieczór grozy z wykładem dr. Jacka Kurka Obecni na zorganizowanym z tej okazji festynie o wampirach, projekcją filmu „Nosferatu” i koncer- poczuli lekki niedosyt. Choć jego program był tem zespołu Czerwie. W grudniu to miejsce przypo- interesujący, pozostałe budynki to wciąż nieza- mni górnicze tradycje na imprezach około barbór- gospodarowane, niszczejące postindustrialne kowych. Z końcem roku wraz z grupą fotograficzną obiekty… „Obiektywni” szykujemy wystawę zdjęć z imprez, Mimo, że Kompania Węglowa wciąż nie podjęła jakie się u nas odbyły, a także facebook’owy konkurs decyzji o ich przekazaniu, powstał już plan zago- fotograficzny dla młodzieży na selfie z Ignacym spodarowania budynku szybu Kościuszko wraz w tle. Będziemy oczywiście współpracować ze Stowa- z maszynownią oraz tzw. sprężarkowni. Budynek szy- rzyszeniem Zabytkowej Kopalni „Ignacy”, które jest bu miałby zostać przekształcony w strefę artystyczną partneren na Szlaku Zabytków Techniki i z drugim czyli instytucję kultury z warsztatami i pracowniami zabytkiem w naszym subregionie na tym szlaku, ja- artystycznymi. Sprężarkownia ma zostać przezna- kim jest wąskotorowa kolejka Rudy-Gliwice. Zależy czona na cele służące miejscowej społeczności jako mi, by miejsce, z którym się utożsamiam zawodowo, generator miejsc pracy, m.in. w spółdzielni socjalnej, wypracowało własną, rozpoznawalną markę. która prowadziłaby restaurację czy „dom przyjęć”, Rozmawiała Wiesława Róźańska

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 11 będzie niezbędna wycinka drzew. Firma Eurovia prowadzi przebudowę ul. 3 Maja w Chwałowicach na odcinku od ul. Śląskiej do Wiele z prowadzonych aktualnie inwestycji drogowych będzie miało swój finał Krupińskiego. Koszt remontu przekroczy nieco wraz z końcem roku, tak przynajmniej zapewniają drogowcy. 1,7 mln zł, a roboty zakończą się jeszcze w tym roku. Intensywne prace trwają na ul. Chabro- Wśród nich przebudowa skrzyżowania ul. W połowie września rozstrzygnięty został wej w dzielnicy Nowiny. Remontowana ulica Kościuszki w centrum miasta z ulicami Saint przetarg na remont ul. Wincentego Witosa przebiega przez osiedle i roboty muszą być pro- Vallier i Hutniczą. Roboty potrwają do końca w dzielnicy Zamysłów. Droga otrzyma nową wadzone etapami, co budzi zniecierpliwienie roku, a ich efektem będzie skrzyżowanie podbudowę oraz nawierzchnię. Roboty, któ- niektórych mieszkańców. Magistrat zapewnia, z sygnalizacją świetlną ułatwiającą wjazd rych wartość ma i wyjazd z ul. Saint Vallier. Na razie ul. Hutni- wynieść nieco

cza jest drogą ślepą, ale docelowo rozważane ponad 830 tys. Troszka Wacław jest przebicie się i połączenie jej z nową czę- zł, potrwa ok. ścią ul. Chrobrego, co rozładowałoby ruch półtora miesią- w okolicy bazyliki. Na czas robót od połowy ca od momentu września całkowicie zamknięty został wlot ul. wejścia wyko- Saint Vallier, a objazd m.in. do Teatru Ziemi nawcy na plac Rybnickiej prowadzi ul. Mickiewicza, na budowy. której obowiązuje teraz ruch dwukierunkowy Trwa budowa i obustronny zakaz zatrzymywania się. Na ul. łącznika między Kościuszki wprowadzono tymczasem ruch ul. Prostą od wahadłowy sterowany sygnalizacją świetlną. ronda z kaktu- Wyłonionym w przetargu wykonawcą robót sami a ul. Świer- W związku z przebudową skrzy- jest firma Skanska, a koszt przebudowy wy- klańską. Roboty żowania z ul. Saint Vallier, na ul. niesie prawie 1,7 mln zł. wartości nieco Kościuszki obowiązuje ruch wa- hadłowy Po rozstrzygnięciu przetargu, który wy- ponad 3,2 mln zł grała również firma Skanska, uruchamiane prowadzi firma są roboty na ul. Zwycięstwa w Chwałowicach Skanska, a ich zakończenie planuje się jesz- że harmonogram prac prowadzonych przez na odcinku od ogródków działkowych do cze w tym roku. Ta sama firma przebudowuje Mostostal Zabrze – Gliwickie Przedsiębiorstwo skrzyżowania z ul. Tkoczów. Przebudowa ul. Rudzką na odcinku od ul. Pniowskiej Budownictwa Przemysłowego jest dotrzymywa- obejmuje nie tylko część drogową, ale do Stalowej w Stodołach. Planowany jest ny. Roboty wartości ponad 1,5 mln zł mają się również wykonanie kanalizacji deszczowej, kolejny (VII) etap przebudowy tej drogi zakończyć jeszcze w tym roku. Koszty wymiany oświetlenia i budowę ciągu pieszo-rowero- przez las aż do granic miasta, przyspieszony nawierzchni zatok parkingowych przylegają- wego. Roboty wartości prawie 3,3 mln zł dzięki oszczędnościom na modernizowanym cych do remontowanej ulicy poniesie Rybnicka potrwają ok. 4,5 miesiąca. poprzednim odcinku. W zimie prowadzona Spółdzielnia Mieszkaniowa. (r)

klimatyzację. Spalają średnio 30 litrów paliwa na 100 kilometrów. Jak zapewnia Andrzej Kłosok, który już korzystał z autobusów czeskiego Kolejne nowe autobusy producenta, to jedne z mniej awaryjnych i bardziej ekonomicznych 1 września na rybnickie drogi ruszyło sześć nowych, nisko- wozów. — Mają cztery drzwi, co z pewnością upłynni wymianę pasażerów podłogowych autobusów czeskiej marki SOR. Kolejnych 11 — podkreśla Jan Cerny, dyrektor wykonawczy firmy SOR. Nowe pojaz- pojawi się z początkiem października. dy kursują do Stodół (linia 43) i do Pszowa (linia 10). W październiku Autobusy zakupiła firma Kłosok, która od 2002 roku obsługuje część rybnicki tabor uzupełni kolejnych 11 autobusów, w tym cztery „prze- linii komunikacji miejskiej prowadzonej przez Zarząd Transportu gubowce”. Te mniejsze kosztowały niemal 850 tys. każdy; droższe, bo Zbiorowego. Nowe, napędzane silnikami diesla, pojazdy są komfortowe warte niemal 1 mln 200 tys. zł były „przegubowce”. — Jestem kierowcą i ekologiczne. Spełniają surowe normy emisji spalin EURO 6 i posiadają od prawie 40 lat. Przeżyłem chyba wszystkie autobusy, również popularne „ogórki”, w których ciągle coś skrzypiało i trzeszczało. Dzisiaj są ciche i wygodne, a nam kierowcom najbardziej usprawnia pracę automa- tyczna skrzynia biegów. Zarówno pasażer, jak i kierowca chcą wejść do zadbanego i nowoczesnego wozu, więc dobrze, że takich mamy

Dominika Ingram-Nowaczyk coraz więcej — mówi Janusz Okapiec, kierowca w firmie Klosok. Z kolei Andrzej Berger, dyrektor ZTZ podkreśla, że już niemal 70 proc. kursujących po mieście autobusów jest klimatyzowanych. — To sprawa, o którą najczęściej dopominają się pasażerowie — mówi. Dodaje, że ZTZ dąży do zintegrowania systemów biletowych funkcjonujących w Rybniku i Jastrzębiu Zdroju: — Chcemy, by pasażerowie płacili jedną kartą, bez względu na to w którym z tych miast podróżują — mówi. (D) Od 1 września nowe autobusy kursują do Stodół i Pszowa

12 Nr 9/531; wrzesień 2015 Smutny koniec heroicznej walki o życie Arch. pryw. Nie udało się uratować gasnącego życia Pauliny Szołtysek. Nastolatka, która przez długie miesiące walczyła z ostrą białaczką, otoczona przez najbliższych zmarła w niedzielę 13 września. Jej pogrzeb w kościele św. Jadwigi Śląskiej na Nowinach odbył się cztery dni później, w dniu, w którym miała obchodzić swoje 16. urodziny. Wielu jej rówieśników, którzy tak licznie Kupichy. Choć potrzebna kwota została już cuje mama Pau- stawili się na pogrzebie, zapewne pierwszy raz wcześniej zebrana, zdecydowano, że koncert liny, a przez lata zetknęło się ze śmiercią i kruchością ludzkiego się odbędzie, a zebrane pieniądze zostaną pracował również życia. Można tylko mieć nadzieję, że widok jej przeznaczone na leczenie kolejnych ciężko jej ojciec Marek białej trumny i pogrążonych w smutku najbliż- chorych podopiecznych fundacji Iskierka, Szołtysek oraz szych zapamiętają na długo, i że wyciągną z tej wspierającej dzieci z chorobą nowotworową Zespół Szkół nr lekcji sensowne wnioski na przyszłość. i ich rodziny. Koncert był połączony z licytacją, 1 im. Powstańców Zataczająca szerokie kręgi akcja zbiórki w czasie której spieniężono m.in. koszulkę Śl., w którym uczyła się Paulina i wciąż uczy pieniędzy na amerykański lek, który okazał Realu Madryt, piłkę z niedawnych, polskich się Alicja Bień, cierpiąca również na cho- się nieskuteczny, zakończyła się sukcesem mistrzostw świata siatkarzy i gitarę akustyczną robę nowotworową. Trasa poprowadzona zanim jeszcze w Teatrze Ziemi Rybnickiej Piotra Kupichy. Zebrano blisko 14 tys. zł, nie leśną drogą liczyła 3,5 km, a pokonali ją m.in. 11 września odbył się charytatywny koncert wspominając o wpływach ze sprzedaży biletów. dyrektorzy obu szkół Małgorzata Wróbel z udziałem zespołu Feel i jego lidera Piotra Następnego dnia ponad 500 osób w bardzo (IV LO) i Tadeusz Chrószcz („Powstańcy”) różnym wieku wzięło oraz liczne grono miłośników nordic walkin- udział w „Biegu dla gu. Z kwot przekazanych przez sponsorów

Wacław Troszka Wacław Pauliny i Alicji” zorga- i samych biegaczy uzbierano 13.933 zł, które nizowanym przez IV wpłacono na konto fundacji Iskierka. Liceum Ogólnokształ- (WaT), (S) cące, w którym pra- Wacław Troszka Wacław

Gwiazdą charytatywnego koncertu w Teatrze Ziemi Rybnickiej był zespół Feel i Piotr Kupicha

Pracownicy Przedszkola nr 42 w Rybniku składają wyrazy najszczerszego współczucia

Rodzinie i Bliskim W „Biegu dla Pauliny i Alicji” wzięli udział nie tylko wytrawni biegacze amatorzy, ale również liczna grupa uczniów oraz ich nauczyciele z powodu śmierci Tym, którzy się modlili Pauliny Szołtysek za Paulinę Szołtysek, Małgosi i Markowi Szołtyskom Tym którzy Jej pomagali podczas choroby, oraz ich Najbliższym leczenia i zbierania pieniędzy na lek.

wyrazy głębokiego współczucia Tym, co płakali przy Jej śmierci,

z powodu śmierci córki smucili się na pogrzebie i teraz za Nią tęsknią… Tym, którym śmierć Pauliny przypomni rzeczy ważne

Pauliny i przekieruje na lepszy świat – DZIĘKUJEMY! składa zespół redakcyjny Małgorzata i Marek Szołtysek „Gazety Rybnickiej” z dziećmi

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 13 Od 2016 roku odpady zielone będą odbierane z domów jednorodzinnych od się spodziewać, że w przyszłym roku powszechna początku marca do końca listopada, ale również zimą – w razie potrzeby raz opłata śmieciowa, naliczana od każdego miesz- w miesiącu. Każdy właściciel nieruchomości będzie mógł też za darmo wyładować kańca może zostać podniesiona. Wiceprezydent na składowisku odpadów komunalnych do pół tony gruzu z domowych remontów Koper zauważył, że od momentu wprowadzenia w ciągu roku. Zmiany czekają działkowców, którzy od nowego roku będą płacić za w Rybniku, podobnie jak w całej Polsce, nowych wywóz odpadów roczny ryczałt w wysokości 30 zł. śmieciowych porządków (powszechna opłata niezależna od ilości odpadów wytwarzanych przez mieszkańca) ilość wywożonych z posesji i bloko- Będą zmiany w śmieciach wisk odpadów w stosunku do tego, co odbierano w latach wcześniejszych, wzrosła o 50 proc. Obecnie to zarząd konkretnych ogródków

Wacław Troszka Wacław działkowych deklaruje ile działkowcy wytwarzają odpadów oraz w ilu i w jakich pojemnikach będą one składowane. Wysokość opłaty zależy od wiel- kości i ilości opróżnianych przez firmę wywozową pojemników, więc znając polską naturę nietrudno przewidzieć, że deklaracje działkowców często niewiele mają wspólnego ze stanem faktycznym. Największy w Rybniku kompleks ogródków działkowych składa się z 593 działek. Do lipca, a zatem przez ostatnie dwa lata zarząd tych ogród- ków deklarował konieczność opróżnienia raz w miesiącu tylko jednego pojemnika o pojemności 240 l. Od lipca działki te mają nowego prezesa, ten zdeklarował konieczność opróżniania ośmiu 240-litrowych pojemników i dwunastu 1100-litrowych. Z kolei zarząd innego kompleksu, liczącego 274 działki zadeklarował tylko jeden najmniejszy 110-litrowy pojemnik odpadów miesięcznie i za jego opróżnienie płacił. Większość działkowych Od początku 2016 roku wszyscy działkowcy, niezależnie od dotychczasowych deklaracji, będą płacić za działkowe odpady tę samą zryczałtowaną, odpadów trafiała oczywiście obok pojemnika, a ich roczną opłatę wywóz traktowano jak likwidację dzikiego wysypiska W czasie wrześniowej sesji po długiej dyskusji Znowelizowana ustawa wprowadziła nowe śmieci o czym na sesji mówił wiceprezydent Koper. radni przyjęli trzy uchwały dostosowujące miejskie kategorie nieruchomości, chodzi mianowicie Według założeń miasta opartych na analizie ilości regulacje do obowiązującej od lutego znowelizo- o nieruchomości, na których znajdują się domki odpadów wywożonych dotąd z terenów ogródków wanej ustawy o utrzymaniu porządku i czystości letniskowe oraz „inne nieruchomości wykorzysty- działkowych (pojemniki + dzikie wysypiska) staty- w gminie. W stosownej miejskiej uchwale zapis wane na cele rekreacyjno-wypoczynkowe przez styczna działka zapełnia w ciągu roku 2,6 pojemnika mówiący o częstotliwości odbierania odpadów część roku”, co odnosi się przede wszystkim do na odpady o pojemności 110 litrów. komunalnych z budynków jednorodzinnych rodzinnych ogródków działkowych. Według no- W czasie kolejnych sesji rada miasta przyjmie zmieniono z „dwa razy w miesiącu” na „co dwa wych regulacji miasto musi z takich nieruchomości jeszcze m.in. wzór deklaracji śmieciowej dla wła- tygodnie”, wprowadzający obowiązkową regular- odbierać odpady i pobierać zryczałtowaną roczną ścicieli ogródków działkowych. ność odbioru odpadów komunalnych. opłatę, której wysokość już wyliczono i na sesji • • • W związku ze zmianami pogodowymi zdecydo- uchwalono. W przypadku domków letniskowych Warto również zwrócić uwagę na fakt, że na wano, że odpady zielone będą odbierane od po- będzie ona wynosić 135 zł rocznie, jeśli odpady rybnickim rynku śmieciowym następuje znacząca czątku marca do końca listopada co dwa tygodnie, będą zbierane selektywnie i 270 zł rocznie, jeśli zmiana. Obecnie odpady komunalne z wszystkich zaś od grudnia do końca lutego raz w miesiącu, ale właściciel domku nie będzie ich segregować. czterech sektorów, na które jest podzielone miasto tylko wtedy jeśli panujące temperatury spowodują Dla popularnych działek roczna opłata będzie odbiera konsorcjum rybnickich firm Eko i Trans- taką potrzebę. wynosić 30 zł w przypadku śmieci segregowanych gór, ale wkrótce to się zmieni, bo zorganizowany Z iście rewolucyjną zmianą mamy do czynie- i 60 zł, jeśli nie będą one segregowane. Zgodnie przez urząd miasta przetarg na wywóz śmieci nia w kwestii gruzu pochodzącego z drobnych z sugestią działkowców opłatę śmieciową będą z sektora czwartego, obejmującego m.in. dzielnicę domowych remontów. Biorąc pod uwagę realia, oni mogli wnosić do 20 września danego roku. Maroko-Nowiny wygrało Przedsiębiorstwo Usług zdecydowano, że każdy właściciel nieruchomości Zgodnie z wymogami znowelizowanej ustawy, Komunalnych i Bytowych z Gliwic. Rybnickie w ciągu roku będzie mógł za darmo odstawić śmieci zmieszane będą odbierane z działek regu- konsorcjum odwołało się co prawda od decyzji (na własną rękę) do punktu selektywnej zbiórki larnie co dwa tygodnie, natomiast segregowane, komisji przetargowej do Krajowej Izby Odwoław- odpadów komunalnych pół tony remontowych ale z wyjątkiem odpadów zielonych, bo te dział- czej, ale ta przyznała rację magistratowi. Umowa odpadów w ciągu roku. Punkt taki działa przy kowcy mają zagospodarować na swojej działce, między miastem a firmą z Gliwic zostanie pod- miejskim składowisku odpadów komunalnych dwa razy w miesiącu. Do tej pory miasto jeden pisana prawdopodobnie w połowie października przy ul. Kolberga. Od nowego roku będzie on i drugi rodzaj odpadów odbierało raz w miesiącu. i będzie obowiązywać do końca 2016 roku. Nowa czynny od poniedziałku do piątku od g. 6 do 20, W czasie długiej dyskusji, która toczyła się na firma zacznie wywozić odpady komunalne z trzech a w soboty od g. 9 do 17. wrześniowej sesji wiceprezydent Janusz Koper rybnickich dzielnic prawdopodobnie na począt- Dwa razy w roku w rybnickich dzielnicach będą przyznał, że wprowadzone w związku ze znoweli- ku listopada. Wcześniej obecny zleceniodawca się też pojawiać mobilne punkty zbiórki odpadów zowaną ustawą zmiany m.in. w częstotliwości od- (EKO-Transgór) musi wyczerpać środki, na które niebezpiecznych m.in. akumulatorów, baterii czy bioru odpadów, spowodują wzrost kosztów gospo- opiewała podpisana z nim przez miasto umowa. rozpuszczalników. darowania odpadami przez miasto. Trzeba więc (WaT)

14 Nr 9/531; wrzesień 2015 Zbierają informacje o informacjach Sabina Horzela-Piskula Zaangażowana przez magistrat spe- Gimnazjaliści ze cjalistyczna firma przeprowadza wśród Śródmieścia nieśli mieszkańców Rybnika anonimowe fotografie spor- badania ankietowe na temat zaintere- towców, których sowania sprawami miasta oraz obiegiem losy tragicznie przerwała II woj- informacji. na światowa Dziesięciu ankieterów przepyta w sumie 1000 mieszkańców w różnym wieku we wszystkich dzielnicach miasta. Zadając 12 pytań, zapytają Pamiętacie? Pamiętamy! ich skąd czerpią informacje o tym, co się dzieje Janusz Kusociński, wybitny lekko- cówki, która wspólnie z rybnickim muzeum w mieście, a także na temat poczynań magistratu atleta, rozstrzelany w 1940 r. w Palmi- przygotowała tegoroczne obchody rocznicy i władz miasta. Pytania będą dotyczyć m.in. rach. Helena Marusarzówna, mistrzyni wybuchu II wojny światowej, połączone tego, jakiego rodzaju informacje mieszkańców narciarska, rozstrzelana w 1941 r. koło z inauguracją nowego roku szkolnego. Roz- interesują najbardziej i czy są zadowoleni Tarnowa. Czesław Cyraniak, bokser, poczęły się one od mszy św. w Starym Koście- z tych, które do nich docierają. Jak mówi pre- zginął w 1939 r. w bitwie nad Bzurą. le, a potem przeniosły pod ratusz, gdzie de- zydent Piotr Kuczera, wyniki badań będą miały Fotografie tych i innych sportowców i olim- legacje również z miasta złożyły kwiaty pod kluczowe znaczenia dla sposobu prowadzenia pijczyków, których nie tylko karierę, ale i życie pamiątkową tablicą. Z rynku do Gimnazjum przez miasto polityki informacyjnej. tragicznie przerwała II wojna światowa, na nr 1 pobiegła też uczniowska sztafeta, której Ankieterzy posiadający wydane przez ma- prostych brzozowych krzyżach przynieśli na członkowie zapalili znicze pod szkolną tablicą gistrat identyfikatory nie będą wchodzić do rybnicki rynek uczniowie sportowego Gim- upamiętniającą zamordowanych w Katyniu domów, ani żądać podania numeru telefonu. nazjum nr 1 ze Śródmieścia, by 1 września nauczycieli tej placówki. — Zło narodziło się Badania mają potrwać trzy tygodnie i zakończyć uczcić ich pamięć. — Przerwane przedwcze- w Niemczech, kraju Beethovena, Schillera, się na początku października, natomiast do końca śnie sportowe kariery, okupione wysiłkiem czy Goethego. Niemożliwe? Niestety praw- października ma być gotowy końcowy raport, pod- i naznaczone cierpieniem, niech was mądrze dziwe — przypomniała Mirosława Ćwięczek, sumowujący wyniki przeprowadzonych badań. inspirują — mówił do młodych ludzi Oliver dyrektor G nr 1. (WaT) Zimończyk, historyk z Gimnazjum nr 1, pla- (S)

kawa Inka, bo zawartość cukru w niej jest zbyt Sklepiki odchudzone duża — mówi sklepikarz z Frycza. Zwraca uwagę, że mała butelka świeżego soku jednej ze znanych — Szkoły są zgodne – zainteresowanie spadło. Z 25 szkolnych sklepików, jakie działały firm kosztuje 3,60 zł. — Przed wakacjami za te jeszcze przed wakacjami, zostało na razie 16 — mówi Zofia Czempiel z rybnickiego same pieniądze uczeń mógł kupić butelkę pepsi wydziału edukacji. Uczniowie przestali się interesować sklepikami, bo od września z batonikiem. ich oferta znacznie się zmieniła. Tak jak wyposażenie szkolnych tornistrów, Co więcej, kuchenne rewolucje dotyczą również w których obok zeszytów pojawiły się solniczki. Powód? Rozporządzenie ministra szkolnych stołówek, gdzie z potraw praktycznie zdrowia, które miało zmienić nawyki żywieniowe młodych ludzi, ale na razie zniknęły przyprawy, a z jadłospisu m.in. kompoty zmieniło, niekoniecznie na lepsze, szkolne stołówki i sklepiki. zastąpione przez wodę. Słodzić można tylko na- Miało być jak nigdy, czyli szkolne sklepiki bez zmiany najbardziej uderzyły w osoby prowadzące turalnym miodem pszczelim, a smażone potrawy śmieciowego jedzenia, a wyszło jak zwykle, bo szkolne sklepiki, którym za nieprzestrzeganie wy- mogą być podawane raz w tygodniu. Jednak jak na listę zakazanych produktów trafiły nie tylko tycznych grozi kara od 1 do 5 tys. zł. — Rezygnują, mówi Zofia Czempiel zainteresowanie obiadami chipsy, batony, słodkie i gazowane napoje oraz bo po zmianach trudno się im utrzymać — mówi w szkolnych stołówkach, przynajmniej na ten fast foody, ale też na przykład salami, pasztety, Zofia Czempiel i wylicza: do czerwca w rybnic- moment, spadło tylko nieznacznie, co innego kołaczyki, drożdżówki, bułki kajzerki, czy serki kich gimnazjach działało 6 sklepików, teraz są 3, ze zwrotami posiłków, które niedoprawione nie topione. Dzieci niechętnie kupują zalecane przez w podstawówkach było ich dziesięć, zostały czte- są już takie, jak do tej pory. Uczniowie radzą ministra kanapki na bazie pieczywa razowego, ry, a w szkołach średnich z 9 nadal funkcjonuje sobie jednak, jak mogą. — Przynoszą z domu czy pełnoziarnistego, bez soli oraz sosów, za to 7. W Ekonomiku sklepik prowadzi spółdzielnia własne solniczki, czy cukier i doprawiają podawane z nietłustą wędliną, która ma co najmniej 70 proc. uczniowska, w G nr 3 – samorząd uczniowski. w szkole posiłki — mówi urzędniczka. mięsa, nie tylko dlatego, że są dla nich mniej Grzegorz Salamon, który od lat prowadzi (S), (WaT) smaczne. Jak mówi Zofia Czempiel, trudno dziś sklepik w II LO mówi, o zdrową żywność w przystępnej cenie, często więc że jego obroty spadły Po wejściu w życie nowych wytycznych, zwykłe dzieci zwyczajnie nie stać na codzienne kupowa- o 30 proc. — Doszło bułki zastąpiono w szkolnych sklepikach nie w sklepikach zdrowych, ale przez to również do absurdu, pełnoletni Troszka Wacław bułkami sezamowymi i grahamkami droższych drugich śniadań. — Wolą więc pójść uczniowie z klas matu- do sklepu obok, gdzie kupią to na co mają ochotę, ralnych nie mogą napić albo przyniosą ulubione przekąski z domu. Mamy się kawy. Ja mogę im co sygnały, że przyszkolne sklepy przeżywają prawdziwe najwyżej zaproponować oblężenie, a młodzież na przykład z „Ekonomika” kawę zbożową Anatol jest częstym klientem pobliskiego McDonalds’a — słodzoną miodem. Nie mówi urzędniczka. Jak należało się spodziewać, wchodzi w rachubę nawet

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 15 Samorządowa prawie rewolucja 27 maja 1990 roku rozpoczęła się w Polsce nowa epoka. Po raz pierwszy od wybuchu wojny w 1939 roku odbyły się wybory samorządowe, w których mieszkańcy wybrali rady miast i gmin, mające przejąć władzę od terenowych organów administracji państwowej. Z grona świeżo wybranych radnych wyłoniono wkrótce pierwszych powojennych wójtów oraz burmistrzów i prezydentów miast. Ludzie ci, na ogół pełni zapału i entuzjazmu zabrali się za zmienianie swoich wsi, miast i miasteczek na lepsze. Tak oto rozpoczęła się wielka samorządowa ewolucja. W ciągu ostatnich 25 lat zmieniło się prawie wszystko od kla- mek w drzwiach i pasty do zębów po meble, samochody, domy, ulice i całe dzielnice. O internecie, telefonach komórkowych czy Troszka Wacław płaskich telewizorach nikt wtedy jeszcze nie myślał. Gdyby wtedy jakiegoś rybniczanina porwać w przyszłość i postawić w dzisiejszym supermarkecie np. przed ścianą z trzydziestoma modelami umy- walek, to prawdopodobnie wylądowałby w najbardziej znanym z rybnickich szpitali. Zmiany zachodzące w naszym mieście były oczywiście wypad- kową kilku czynników - przemian systemowych dokonujących się w kraju, gospodarczego boomu towarzyszącego narodzinom wolnego rynku i prywatnego biznesu oraz poczynań nowo wybranych, samorządowych władz miasta. Rybnik nie tylko się zmienił, ale stał się też najlepiej rozwiniętym miastem w całym regionie. To bez wątpienia zasługa naszych samorządowców. Rybnik miał szczęście do prezydentów. Zarówno ten pierwszy – Józef Makosz, jak i jego następca Adam Fudali byli zapalonymi, odważnymi, oddanymi miastu i jego mieszkańcom samorządowcami, a niektóre ich pomysły i przedsięwzięcia wręcz genialne. Owszem, podejmowali też mniej trafne decyzje, ale to przecież normalne. Od grudnia ubiegłego Józef Makosz, pierwszy samorządowy prezydent Rybnika (pierwszy z prawej) szybko zyskał opinię dobrego gospodarza roku swoją kartę w historii miasta zapisuje prezydent Piotr Kuczera, miasta. Na zdjęciu z ówczesnym metropolitą katowickim ks. abp. Damianem Zimoniem, nieżyjącymi już księżmi Alojzym który ma szansę, by dołączyć do swych wielkich poprzedników. Klonem i Henrykiem Jośko oraz swym zastępcą Michałem Śmigielskim Korzystając z jubileuszowej okazji chcemy przypomnieć Państwu wiemy o zmianach, jakie za sprawą samorządu zaszły w najważniejszych najnowszą, samorządową historię Rybnika, ale też spojrzeć na polską dziedzinach życia, o mniejszych i większych rybnickich rewolucjach samorządność oczami specjalistów i doświadczonych samorządowców. i o ludziach, którzy ten samorząd tworzyli. W tym i w kolejnych tegorocznych wydaniach „Gazety Rybnickiej” opo- Wacław Troszka

mieni część personelu urzędu miasta, zatrudni sekretarkę o długich blond włosach, zajmie 25 lat temu przy urnach się sprzątaniem miasta, zemdleje z wrażenia, *27 maja 1990 r. w pierwszych wyborach samo- Jerzy Kogut, Krystyna Stokłosa, Jerzy Frelich a nawet – zrezygnuje ze stanowiska. rządowych w Rybniku do głosowania upraw- i Józef Cyran, którzy zostali wybrani radnymi. *27 czerwca 1990 r. sekretarzem miasta została nionych było 96.135 mieszkańców. Wzięło * Najwięcej, 33 mandaty w 45-osobowej radzie Daniela Lampert, a skarbnikiem – Bogusław w nim udział 41.663 wyborców, czyli 43 proc. miejskiej zdobył Rybnicki Komitet Obywatelski Paszenda. Oboje pełnią te funkcje do dziś. uprawnionych. 6 proc. oddanych głosów było „Solidarność”, najmniej – KPN – jeden. Do rady *7 listopada 1990 r. miasto podzielono na 25 nieważnych. weszło 6 kobiet i 39 mężczyzn. Wykształcenie dzielnic. Była wśród nich dzielnica Zachód- * Do wyborów zgłoszono 105 kandydatów wyższe miało 28 radnych, średnie i zawodo- Nowiny (dziś Maroko-Nowiny), a w 1994 r. ze z 7 list. 26.866, czyli 64,4 proc. głosujących we – 17. Najmłodszy radny miał wtedy 31 lat, Śródmieścia wyodrębniono dzielnicę Meksyk. mieszkańców oddało głos na listę Rybnickie- najstarszy – 69. Najwięcej głosów zdobyli: Jerzy W 2001 r. dołączył do Rybnika Ochojec (nale- go Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”. Frelich z Chwałowic – 2414 i Józef Makosz z żący wcześniej do gminy Pilchowice) i od tego Na drugim miejscu znalazł się blok SD, PSL, Paruszowca-Piasków – 2021. czasu Rybnik ma 27 dzielnic. PAX, na który zagłosowało 8390 (20,06 proc.) * Na sesji 6 czerwca 1990 r. decyzją 33 radnych *Od 1990 r. do chwili obecnej radzie miasta wyborców. Do urn poszło najwięcej osób pierwszym prezydentem miasta został wybra- szefowało dziesięcioro przewodniczących w średnim i starszym wieku. ny Józef Makosz, a wiceprezydentem – Jerzy rady – dwukrotnie funkcję tę pełniła jedy- *Wśród kandydatów Rybnickiego Komitetu Frelich. Zarząd miasta stworzyli wraz z nimi: na w tym gronie kobieta – Urszula Szynol Obywatelskiego „Solidarność” było osiem Jerzy Kogut, Krystyna Stokłosa, Marian Adam- (w kadencjach 1990-1994 i 1994-1998) oraz pań (m.in. okulistka, stomatolog, architekt, czyk, Józef Cyran i Waldemar Stępniewski, Michał Śmigielski (2000-2002 i 2002-2006). pedagog, polonistka i ekonomistka). W gro- którego po rezygnacji z tej funkcji, 27 czerwca Najkrócej przewodniczącymi byli Stanisław nie mężczyzn najwięcej było inżynierów (11) zastąpił Michał Śmigielski. Przewodniczącą Stajer i Łukasz Dwornik. Ten pierwszy od 3 do i techników (9), ale do rady miasta kandydo- Rady Miasta została Urszula Szynol, a pierwsze 25 listopada 1998 r. (zrezygnował z zasiadania wał też artysta malarz, rolnik, muzyk i ślusarz, sesje RM odbywały się na Małej Scenie przy ul. w prezydium), drugi od 1 do 10 grudnia 2014 r. weterynarz i rzemieślnik. Najwięcej – 27 kan- Kościuszki (dziś aula Politechniki Śl.). (został odwołany), a zastąpił go Adam Fudali. dydatów – było w wieku 35-45 lat. Z list RKO *Co w pierwszym dniu urzędowania zrobi nowy Przewodniczącymi RM byli również: Wiesław w 1990 r. do rady miasta kandydowali m.in.: prezydent? – pytaliśmy na łamach „Gazety Zawadzki, Marek Krząkała, Tadeusz Gruszka, Michał Śmigielski, Józef Makosz, Adam Fudali, Rybnickiej”. Rybniczanie odpowiedzieli: wy- Stanisław Jaszczuk i Andrzej Wojaczek. (S)

16 Nr 9/531; wrzesień 2015 Budujemy wspólnotę Kalendarium miasta 1999-2000 cz. 1 Rozmowa z prezydentem Piotrem Kuczerą, trzecim od 1999 roku prezydentem Rybnika. Jest on najmłodszym z dotychczasowych i pierwszym, który przejmował 1990 władzę w mieście reprezentując partię rządzącą. Również jako pierwszy w wyborach „Wygrali rybniczanie”, „Narodziła się Rzeczpospolita powszechnych pokonał swego urzędującego poprzednika. Lokalna” – pisaliśmy o pierwszych demokratycznych Jest Pan prezydentem Rybnika już ponad rządowcy pokazali, iż potrafią dobrze wydawać wyborach samorządowych w Rybniku * Józef Makosz pół roku. Jak Pan ocenia z tej perspektywy otrzymane środki i w konsekwencji otrzymują wybrany przez radnych prezydentem, Jerzy Frelich kondycję miejskiego samorządu? kolejne zadania. Na poziome stolicy taka pokusa, – wiceprezydentem (później pokieruje Urzędem Rejo- Oczywiście pozytywnie. Samorząd pod wzglę- by jak najwięcej scedować na gminy i powiaty, nowym), Urszula Szynol – przewodniczącą Rady Miasta dem administracyjnym jest dobrze zorganizowany. będzie zawsze. Ważne, żeby istniał dialog między * 45 radnych w radzie * Powstanie 25 rad dzielnic * Co równie ważne, wśród mieszkańców rozwija się samorządami a rządem, żeby wspólnie omawiano Urząd rejonowy – w budynku starostwa, urząd miasta poczucie samorządności – lu- – w gmachu przy ul. Chrobrego, skąd na ul. Rudzką, dzie chcą, na różnych pozio- tymczasowo wyprowadził się Urząd Stanu Cywilnego * mach, angażować się w życie W wyborach prezydenckich w pierwszej turze w Rybniku Wacław Troszka Wacław miasta. Życzyłbym sobie, aby zwyciężył Stanisław Tymiński (33,9 proc. głosów), przed to zainteresowanie sprawami Lechem Wałęsą (29,4 proc.), który wygrał zdecydowanie lokalnymi było coraz większe. w drugiej turze (73,2 proc.) * W Rybniku działa 45 przed- A jak z oceną szeroko szkoli, do których uczęszcza ok. 4 tys. dzieci * „Gazeta rozumianych warunków, w Rybnicka” tygodnikiem, kosztowała 500 zł. jakich sprawuje się urząd prezydenta miasta? Pre- 1991 zydent może dużo, czy też „Czy będą śluby w ratuszu?” – zastanawialiśmy się na zbyt wiele jest ograniczeń? łamach GR * Otwarcie przy ul. Dworek Domu Samopo- Kompetencje prezydenta mocy Społecznej dla Dzieci fundacji Signum Magnum * są dość szerokie. Oczywiście, Pierwsza edycja konkursu, który później nazwano „O ład- musi działać w granicach niejszy Rybnik” * Mieszkańcy narzekali na tłumek cinkcia- Prezydent Piotr Kuczera dużą wagę przykłada do tradycyjnych wartości i symboli; jako pierwszy prawa, z uwzględnieniem z włodarzy miasta założył łańcuch prezydenta Rybnika rzy („waluciarzy”) blokujących przejście pod Hermesem * najlepiej pojętego interesu W Golejowie, Grabowni, Chwałęcicach, Stodołach, Kamie- wspólnoty lokalnej, którą reprezentuje. Musi też problemy. Jestem zwolennikiem jak największej niu i Zebrzydowicach wciąż brakowało sieci wodociągo- współpracować z radą miasta. To może powodować decentralizacji państwa, bo radni i prezydent wej * Remont ratusza * Pierwsze spotkanie rybnickiego różnego rodzaju ograniczenia, ale mam nadzieję, miasta problemy mieszkańców znają z bliższej, koło miłośników kwiatów i pierwsza wystawa lilii * Decyzja że dzięki dialogowi i twórczemu podejściu, wie- bardziej ludzkiej perspektywy. o stopniowym zamykaniu państwowych dotąd żłobków – le moich inicjatyw będzie można zrealizować. Zmarli niedawno profesorowie Regulski ostatecznie z dziesięciu zostanie pięć * „Gazeta Rybnicka” Prezydent musi przede wszystkim pamiętać, i Kulesza, nazywani często ojcami reformy najpierw dwutygodnikiem, a potem znów tygodnikiem że kontrolują go mieszkańcy, którzy ostatecznie samorządowej, w swoich ostatnich wywiadach (1000 zł) * Otwarcie pierwszej placówki ośrodka pomocy w czasie kolejnych wyborów ocenią w jaki sposób zgodnie właściwie podkreślali, że Polska społecznej – przytuliska dla kobiet i dzieci * W wyniku wykorzystałem swoje kompetencje. jest krajem przeregulowanym, że jest zbyt przekształceń powstają w nowej formie Rybnickie Służby Na ile fakt, że wywodzi się Pan z partii wiele przepisów, a te w wielu przypadkach Komunalne, Zarząd Zieleni Miejskiej i Zakład Gospodarki rządzącej ułatwia Panu sprawowanie urzędu ograniczają swobodę samorządów, które nie Mieszkaniowej * Wybory parlamentarne – najwięcej gło- prezydenta miasta? mogą po swojemu realizować wielu zadań np. sów w mieście dostała Unia Demokratyczna i Józef Meisel Tych kwestii z pewnością nie można łączyć. w dziedzinie pomocy społecznej. Czy zgadza z UD * Otwarcie SP nr 34 * Dyrektorem Filharmonii Ziemi Dziury na drodze czy inne istotne problemy nie się Pan z tą opinią? Rybnickiej – Sławomir Chrzanowski, a rybnickiej szkoły mają barw partyjnych. Bardzo cenię sobie przy Z pewnością jest w tym wiele racji. Warto muzycznej – Eugeniusz Stawarski * Posterunek wewnętrz- tym ludzi, którzy w samorządzie chcą się po prostu jednak pamiętać, że obok samego przepisu ny Urzędu Celnego w Rybniku * W mieście gościł Jacek skupić na kwestiach ważnych dla mieszkańców. prawa jest też duch prawa. Sądzę, że to defi- Kuroń * Powstaje fundacja Ekoterm Silesia * Otwarcie Jeśli chodzi o kontekst partyjny samorządu mogę cyt zaufania społecznego sprawia, że chcemy francuskiego centrum kulturalnego Alliance Française, z pewnością powiedzieć, że pomocne bywają mieć wszystko na papierze. Nie ma prawdziwie które przestanie działać w 2013 r. * Na osiedlu Dworek szeroko rozumiane relacje międzyludzkie. Ważne obywatelskiego społeczeństwa bez zaufania; podczas prac ziemnych wykopano niewypał – szrapnel także, by to na dialogu opierało się budowanie to coś podstawowego, co buduje strukturę z moździerza * Zabójstwo ks. Henryka Kusia, proboszcza lokalnej wspólnoty. społeczną. W tym względzie jesteśmy ciągle z Ligoty-Ligockiej Kuźni * W budynku ośrodka Politechniki Większość samorządowców twierdzi, że pań- na dorobku. To proces, który będzie trwał. Śl. otwarto szkołę zarządzania i marketingu * Na targo- stwo w zbyt małym stopniu finansuje zadania, Kalendarz wyborczy… Od lat mówi się wisku działała giełda samochodowa. które zleciło samorządom gminnym i powiato- o zmianie terminu wyborów samorządowych, wym. A jakie jest Pana zdanie na ten temat? by nowo wybrany prezydent nie musiał 1992 Jak ktoś pokaże, że potrafi pewne rzeczy robić realizować budżetu swego poprzednika. Rynek z nowymi niemieckimi płytkami i fontanną, dobrze, to najczęściej dokłada mu się zadań. Tak A może to jednak rozwiązanie bezpieczne dla ale jeszcze bez Nepomucena * Miasto przejęło obsługę jest właśnie z samorządem. Oczywiście zgadzam miasta, że prezydent-debiutant ma już gotowy finansową i administracyjną szkół podstawowych * się, że państwo w zbyt małym stopniu finansuje budżet, przygotowany przez doświadczonego W wyniku konkursów wyłoniono dyrektorów szkół, zlecane samorządom zadania. Samorządowcy poprzednika? przedszkoli i ognisk pracy pozaszkolnej * Porozumienie w wielu przypadkach zastępują państwo – poka- Demokracja domaga się wielu ustępstw, także 20 gmin w sprawie szybkiej telefonizacji regionu * SP zują to różne wskaźniki i konkretne dane. Samo- cd. na stronie 18 nr 35 z Chwałowic w budynku byłego internatu szkoły

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 17 górniczej * Remont kaplicy szpitala „Juliusz” * Komenda cd. ze strony 17 nika. Chciałbym twórczo kontynuować to, co zo- Państwowej Straży Pożarnej przy ul. Św. Józefa * Pomido- w zakresie kalendarza wyborczego. Umawiamy stało rozpoczęte, skupić się na bieżących, bardzo ry na targu kosztowały 4-7 tys. zł, w Hermesie – 9 tys. zł, się, że kadencja wypada, jak wypada i trzeba licznych problemach, ale także na rzeczach, które kostka masła u hurtownika – 7,7 tys. zł, a dolar w PKO zaakceptować zastaną sytuację. W każdej kam- domagają się przypomnienia. Mam tu na myśli – 13.400/13650 zł * „To była Hiroszima…” - pisaliśmy panii wskazuje się na pewne priorytety i dobrze swoistą odnowę miejsc będących dziedzictwem o groźnych pożarach lasów w Kuźni Raciborskiej * Ko- byłoby móc je realizować jak najszybciej. Wtedy wszystkich rybniczan, takich jak szpital Juliusz larski Tour de Pologne przejechał przez Rybnik * Nowo- budżet zastany na pewno ciąży. W takiej sytuacji czy Zabytkowa Kopalnia „Ignacy”. Chciałbym czesna centrala telefoniczna w UM * „Gazeta Rybnicka” najważniejsze jest jednak, by mieć dobry ogląd przede wszystkim, aby Rybnik był dobrym miej- zmienia format na większy * Pierwsze, historyczne rondo problemów, które są w mieście do rozwiązania scem do życia, a jego mieszkańcy mieli możliwość przy ul. Budowlanych i Energetyków * Rybnickie Służby i wyznaczać przedsięwzięcia priorytetowe. wszechstronnego rozwoju. Oznacza to również Komunalne po przeprowadzce na ul. Jankowickiej * Dlaczego lepiej „samorządzimy się” zaangażowanie w problemy trudne, takie jak Komin rybnickiego browaru przestał dymić * Międzyna- w gminach niż w państwie? Takie przynaj- walka z niską emisją. Jesteśmy w trakcie opraco- rodowy festiwal orkiestr dętych po raz pierwszy. mniej jest dość powszechne odczucie. wywania nowego programu dopłat do ekologicz- To dlatego, iż radni i prezydent są bliżej nych źródeł energii oraz do termomodernizacji. 1993 mieszkańców. To naturalne, można to uznać Niezwykle istotna jest tu edukacja – podnoszenie Kąpielisko Ruda po remoncie * Otwarcie siedziby Rejo- za konsekwencję konstrukcji całego systemu. świadomości ekologicznej mieszkańców. Będę nowego Urzędu Pracy przy ul. Jankowickiej * Figura Św. Patrząc historycznie, mam wrażenie, że traktu- zachęcał rybniczan do jak najczęstszej rezygna- Nepomucena na rynkowej fontannie * Pierwszego ślubu jemy państwo jak „przeciwnika”. Być może to cji z jazdy samochodem na rzecz korzystania w wyremontowanym ratuszu Izabeli Deresz i Adamowi dziedzictwo okresu PRL-u. z roweru. Pracujemy nad prowadzeniem w mie- Lejpeltowi udzieliła Elżbieta Sojka * Komenda policji do- W gminach jesteśmy bardziej u siebie. Gmina ście polityki rowerowej, mającej na celu stworze- stała 2 granatowe VW passaty i czerwoną furgonetkę Isu- jest też mniejszą strukturą, łatwiej określić jej nie jak najlepszych warunków dla tych, którzy zu * Zmarł Innocenty Libura, nauczyciel, pisarz, harcerz, podstawowe problemy, a grupy ścierania się chcieliby rower uczynić swoim podstawowym legenda Rybnika * Pierwsze z 50 aparatów telefonicznych interesów są tu mniejsze. Chyba też większą sa- środkiem transportu oraz tych, którzy jeżdżą na na kartę ustawiono przy ul. Hallera, w budynku poczty tysfakcję czerpiemy z rozwiązywania problemów rowerze rekreacyjnie. i w UM * „Z gazem po złoto” pisaliśmy o napadzie na lokalnych, gdzie efekty dokonanych zmian są Z zawodu jest Pan nauczycielem histo- sklep jubilerski * Rybniczanka Gabriela Wistuba (była widoczne od razu. Mam wrażenie, że nie doce- rii. Czy nie uważa Pan, że w szkole młodzi koszykarka ROW-u) w teleturnieju Koło Fortuny wygrała niamy tego, co dokonało się u nas w ostatnim Polacy zbyt mało dowiadują się o sposobie czerwonego mercedesa 190 * Katarzyna Figura w ryb- ćwierćwieczu, nie widzimy, jak gigantyczny postęp funkcjonowania miejskiego samorządu, że w nickim browarze * „Temida remontuje zamek” – jeden zrobiliśmy. Narzekanie na państwo powoduje, że efekcie niewiele wiedzą, o tym, jak wyglądają z tytułów w GR * Rybnik w pilotażowym programie re- deprecjonujemy wartość tego, co osiągnęliśmy. mechanizmy sprawowania władzy w mieście? formy administracyjnej państwa * Trzecie rondo u zbiegu Ciągle jest wiele do zrobienia, ale wiele już się Szkoła z pewnością jest miejscem, które powin- Kotucza i Budowlanych * Powstał Rybnicki Inkubator udało zrealizować. no tego typu wiedzę przekazywać. Sądzę, że bar- Przedsiębiorczości * Przeprowadzka „Ekonomika” do Co zamierza Pan zmienić w funkcjonowa- dzo wielu pedagogów to robi. Sam jako nauczyciel nowo wybudowanego kompleksu przy ul. Św. Józefa * niu naszego, rybnickiego samorządu? starałem się dużo o samorządzie mówić, bo dla Nowe handlowe pawilony rzemieślnicze na targowisku Rozwiązania ustawowe są jasne, mamy okre- mnie to podstawowy element funkcjonowania * ZUS w nowej siedzibie * Zasadnicza Szkoła Zawodowa ślone możliwości działania. Są jednak dziedziny państwa. To samorządy je tworzą. Myślę też, Specjalna w nowym budynku w Niewiadomiu * „Anto- w których jest wiele do zrobienia. Na pewno że do młodzieży przemawiają sprawy praktyczne, niczek” wyniesiony do rangi bazyliki mniejszej * Pewien powinniśmy więcej ze sobą rozmawiać. Spokoj- np. obejrzenie urzędu miasta od środka. Sucha, rybniczanin wygrał w Dużym Lotku 6,4 miliarda złotych. ny dialog między instytucjami samorządowymi, teoretyczna wiedza jest abstrakcyjna. Młody między prezydentem i radnymi jest bardzo ważny. człowiek lubi też widzieć, że jego działanie ma 1994 Zależy mi też na dialogu z mieszkańcami. Chciał- sens, że w jego wyniku następuje zmiana. Sporą Ruch Rozwoju Rybnika wygrał samorządowe wybory i bym, aby wszyscy rybniczanie mieli poczucie szansą jest tutaj budżet obywatelski – młodzi do 45-osobowej RM wprowadził 33 radnych * Najwięcej uczestnictwa w tworzeniu miasta, żeby każdy – ludzie mogą zaangażować się w działania, które głosów w mieście dostał Józef Makosz (2845), który mieszkaniec, członek rady dzielnicy, pracownik przyniosą efekty w ciągu roku. Jednocześnie ponownie został prezydentem Rybnika – wybrało go 39 urzędu miasta – miał poczucie, że buduje coś zyskują świadomość, że stworzoną infrastrukturę z 42 radnych * Urszula Szynol ponownie przewodniczącą ważnego, coś co powoduje, że w tym miejscu na trzeba jeszcze utrzymać i o nią dbać. RM * Wiceprezydenci i zarząd bez zmian * W Rybniku ziemi chce się mieszkać, zakładać rodzinę, pra- A jakie są Pana osobiste refleksje związane mieszka ponad 145 tys. osób * Wybory do rad dzielnic cować. Nie ma nic gorszego niż brak tożsamości, z 25-leciem samorządu? * Ośrodek zamiejscowy sądu wojewódzkiego w Kato- obojętność na to, gdzie mieszkam i jak mieszkam. Każda rocznica to okazja do podsumowań, wicach w budynku przy ul. Jankowickiej * Wyburzenie Myślę, że rybniczanie mają bardzo silne poczu- refleksji. Pada zazwyczaj wiele patetycznych 30-metrowego komina byłej gazowni na parkingu za cie tożsamości lokalnej i bardzo mi zależy, żeby słów. Ja chciałbym po prostu powiedzieć, Hermesem * Nowy pasaż łączący Rynek z Pl. Wolności * pokazywać, że ta tożsamość to wielka wartość, że cieszy mnie fakt, że moje miasto się rozwija, że Na Rynku stanęła skarbonka, by wspomóc dokończenie którą trzeba ciągle budować i o którą trzeba dbać. ma przed sobą perspektywy, a mieszkańcy chcą budowy szpitala w Orzepowicach. Kilkukrotnie otwie- Zna Pan dokonania swoich poprzedników. angażować się w budowę wspólnoty. Z wielkim rana (w czasie pierwszego otwarcia wyjęto ponad 16 Zastanawiał się już Pan, co chciałby pozosta- szacunkiem patrzę na dokonania minionych 25 lat milionów zł) i dwukrotnie podpalana * Rondo u zbiegu wić po sobie? A może takie stawianie sprawy – dokonania tych wszystkich samorządowców, Gliwickiej, Wyzwolenia i Kotucza * Poświęcenie kościoła to pokusa, której należy się oprzeć…? którzy działali w radach dzielnic, w radzie miasta, w Kłokocinie * W mieście działa terenowy punkt zatrzy- Każdy prezydent działa w jakiejś rzeczywisto- pracowali na stanowisku prezydenta miasta i jego mań dla bezdomnych zwierząt. ści społecznej, prawnej, historycznej. Rybnicki zastępców. To dzięki nim Rybnik ma taki, a nie samorząd ma długą historię. Jest oczywiste, że inny kształt. Cieszyłbym się, gdyby w życie miasta 1995 najbliższa jest nam historia III Rzeczpospolitej, angażowały się kolejne pokolenia, żeby potrafiły Redakcja „Gazeta Rybnickiej” w nowej, docelowej a więc praca na rzecz miasta moich dwóch po- twórczo podchodzić do problemów, mówić o nich siedzibie – Rynek 12a * Ruszyły zegary na wieży bazyliki przedników – Józefa Makosza i Adama Fudalego. i na bieżąco je rozwiązywać. św. Antoniego * Prezydent Józef Makosz w towarzystwie Każdy z nich wywarł silny wpływ na rozwój Ryb- Rozmawiał Wacław Troszka

18 Nr 9/531; wrzesień 2015 dyrektorki Muzeum Genowefy Grabowskiej otwiera Samorząd potrzebuje profesjonalistów nowe muzealne pomieszczenia * Dróżka Profesora Libury * Reaktywacja Bractwa Kurkowego * Miasto wycofało O samorządzie i samorządności rozmawiamy z pochodzącym z Rybnika się z finansowania rybnickiej filharmonii * Kolejny pa- dr. Janem Olbrychtem, doświadczonym samorządowcem, a od 11 lat saż łączy ulice Kościelną i Skłodowskiej-Curie * „Będą eurodeputowanym. mieszkania socjalne” – pisaliśmy o pierwszych tego typu Jan Olbrycht jest absolwentem II LO lokalach na terenie miasta * Nowe stanowisko miejskie- im. H. Sawickiej w Rybniku i Uniwersytetu go konserwatora zabytków objęła Aleksandra Bezuch * Jagiellońskiego. Z wykształcenia socjolog, W ciągu ledwie trzech dni powstaje ósme rondo u zbiegu z doświadczenia i zamiłowania ekspert ulic Mikołowskiej-Wyzwolenia-Sybiraków * Nowy akade- mik Politechniki * Na cmentarzu komunalnym odsłonięto w sprawach samorządu terytorialnego obelisk pamięci „tych, którzy swoich grobów nie mają” i funduszy europejskich. Przez pierwsze * Nowe przystanki na Pl. Wolności * W mieście gościła dwie kadencje odrodzonego samorządu był wdowa po generale Andersie * W I turze wyborów burmistrzem Cieszyna, potem został rad- prezydenckich w Rybniku wygrał Lech Wałęsa (43,23 nym sejmiku i marszałkiem województwa proc.) przed Aleksandrem Kwaśniewskim (26,92 proc.). II tura również dla Wałęsy (59,89 proc.), ale prezydentem śląskiego. W 2004 roku po raz pierwszy został Kwaśniewski * Mieszkania komunalne na sprzedaż zdobył mandat posła do Parlamentu Euro- * Wyremontowano hol poczty głównej * Powołanie przy pejskiego. Jest laureatem wielu wyróżnień Rybnickich Służbach Komunalnych – Służb Transportu i nagród, przyznanych mu m.in. przez Zbiorowego.

Materiały prasowe gremia samorządowe. — Zbudowaliśmy samorząd zanim zaczęła nam pomagać Unia 1996 Europejska — podkreśla pochodzący z Rybnika eurodeputowany dobrze wypełniać zadania, potrzebny jest wydział Rok pamięci Władysława Webera; córki burmistrza Jan Olbrycht złożony z kilkunastu urzędników wyposażonych w Webera odwiedziły Rybnik * „Wiceprezydent odwoła- komputery. Dostaliśmy tymczasem dwa etaty i jedną ny” – pisaliśmy o Marianie Adamczyku, wiceprezydencie Jak ocenia Pan te 25 lat samorządu? szafę… To problem standaryzacji usług i ich wyceny. miasta * Ryszard Kufel nowym wiceprezydentem * 25 lat w historii kraju to niewiele. Tak naprawdę Ale tu pojawia się pytanie fundamentalne: czym Otwarcie ośrodka Bushido na Nowinach * Pracę rozpo- wciąż jeszcze budujemy ten samorząd. Po tym jest samorząd? W pierwszych latach samorządowcy czyna nowo utworzony wydział edukacji UM * Wandale ćwierćwieczu wiemy już mniej więcej, co się udało, uważali się wręcz za konkurencję dla rządu, część niszczą ponad 100 nagrobków na rybnickim cmentarzu a co nie. Patrząc na stare demokracje, czyli państwa, społeczeństwa obywatelskiego. Samorząd jest władzą * Pierwsze targi edukacyjne * Rodzina Zinkowskich które nie miały po ostatniej wojnie takiej przerwy publiczną, rządem lokalnym, stoi więc po stronie z Kazachstanu osiedla się w Rybniku * Oddanie do użytku jak my, widzimy, że tam prace nad strukturą admi- władzy publicznej, czyli po tej samej stronie, co rząd. parkingu przy ul. Brudnioka (obok Starego kościoła) nistracyjną państwa wciąż jeszcze trwają. Samorząd I to warto sobie uświadomić. i pasażu łączącego go z ul. Sobieskiego * Nowy brodzik lokalny na pewno się w Polsce sprawdził. Udało Drugi problem to fakt, że nie dopracowaliśmy na Rudzie * „Gazeta Rybnicka” darmowym miesięczni- się przywrócić odpowiedzialność za społeczności się w systemie oświaty jednolitego modelu kształ- kiem w nowym formacie. lokalne. Pod względem technicznym trzeba jeszcze cenia kadr dla rządu i samorządu. Obok sprawnie kilka spraw dopracować. funkcjonującej administracji potrzebne jest jeszcze 1997 Jakie więc są te słabe strony naszego samo- zarządzanie rozwojem miast. W krajach anglosa- Wyburzenie budynku starej garbarni w centrum * rządu? skich mamy specjalistów, którzy tym się zajmują. Grupa inicjatywna z Niedobczyc i Obywatelska Grupa 25 lat temu wszystko przebiegało bardzo spokoj- Burmistrz, który często jest politykiem, ma różne Chwałowice chcą odłączenia od miasta dzielnic, które nie, niemniej dokonywaliśmy zmian rewolucyjnych. pomysły. Pyta więc takiego menadżera, czy konkret- reprezentują * Otwarcie Warsztatów Terapii Zajęciowej To było przejście od terenowych organów admini- ny pomysł jest zgodny z prawem, opłacalny, czy i jak przy ul. Kościuszki * Zmarł ks. Henryk Jośko, niezapo- stracji państwowej do gmin, które miały osobowość go zrealizować. Decyzję podejmuje jednak burmistrz mniany budowniczy kościoła na Nowinach * Wmurowa- prawną i posiadały swój majątek; mogły kupować i to on ponosi za nią odpowiedzialność. W czasie tych no kamień węgielny pod nowe skrzydło UM * Tenneco i sprzedawać. Ważne było nie tylko to, że w demo- 25 lat zabrakło nam wyraźnego podkreślenia potrze- Automativ otwiera w Rybniku centrum destrybucyjno- kratyczny sposób wybrano władze gmin, ale to, czym by angażowania profesjonalistów do zarządzania produkcyjne * Nowy pasaż łączący ul. Sobieskiego z Pl. te samorządy dysponowały. Przełomem była komu- miastami i gminami. Do bycia takim specjalistą nie Wolności * Otwarcie na rynku restauracji McDonalds. nalizacja mienia. Decyzja o podziale Polski na duże wystarczą studia z zarządzania firmą albo z prawa Pierwsi klienci ustawili się w kolejce już o g. 3.40 * „Tra- województwa była przygotowaniem do pozyskania i administracji; tu potrzebny jest inny typ wiedzy, giczny lipiec” pisaliśmy o gigantycznej powodzi, która nie i wykorzystania pieniędzy Unii Europejskiej, ale wiedzy bardzo rozległej. Dlatego musimy mieć ominęła również Rybnika * Żywioł zniszczył prawie 300 jej konsekwencją była konieczność przywrócenia uczelnie, które takich specjalistów będą kształcić. grobów na cmentarzu komunalnym przy. ul. Rudzkiej * powiatów. Po pierwszych wyborach samorządowych Nowa podstawówka w Boguszowicach Starych * Zmarł Kilku elementów nie udało nam się poukładać. w roku 1990 nastały czasy pionierów…? profesor Karol Szafranek, pianista i współzałożyciel ryb- To m.in. kwestia podziału kompetencji – kto za Czasem budzę się w nocy i myślę o tym, jakie nickiej szkoły muzycznej * Zaproszenie do odwiedzenia co odpowiada. Co jest zadaniem własnym gminy wtedy podejmowałem decyzje. Zmagaliśmy się Rybnika przekazali papieżowi Janowi Pawłowi II na albo powiatu, a co zadaniem zleconym, na które z brakiem przepisów. Nie było ich, bo nikomu nie audiencji w Rzymie – Józef Makosz, Jerzy Kogut i Urszula samorząd powinien dostać od państwa pieniądze? przyszło do głowy, że pewne sfery trzeba uregulo- Szynol * Zmarł Józef Śliwka, dyrektor Miejskiego Ośrodka Od lat słyszymy, że gminy nie otrzymują wy- wać. W wielu sprawach trzeba więc było ryzykować Sportu i Rekreacji * Służbę w Straży Miejskiej rozpoczęło starczająco dużo pieniędzy na realizację zadań i podejmować decyzje, które wydawały się słuszne. pierwszych 9 pań * W Niedobczycach otwarto Środo- zlecanych przez rząd? Działaliśmy trochę na zasadzie precedensu. Nie wiskowy Dom Samopomocy dla Osób z Zaburzeniami Takie głosy słychać w całej UE. Gdy zostałem mogliśmy czekać na przepisy, bo miałoby to opła- Psychicznymi * Osiedle domów szeregowych przy ul. burmistrzem Cieszyna i przejmowałem od urzędu kane skutki dla mieszkańców. Praca burmistrza czy Wierzbowej * Zmiana numerów telefonów w Rybniku – z rejonowego służby geodezyjne, wyliczyłem, że by cd. na stronie 20 przodu dodajemy „42” * Otwarto Makro * „Aktorska

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 19 czy poetycka piosenka nobliwa” – pierwszy festiwal cd. ze strony 19 lokalne, które de facto są partiami lokalnymi, bo piosenki, który rok później zmieni się w Ogólnopolski prezydenta przypominała wtedy sport ekstremalny. przecież walczą o władzę. Jeśli pojawia się kandydat Festiwal Piosenki Artystycznej. Dzisiejsi prezydenci i burmistrzowie paradoksalnie są partyjny wiadomo przynajmniej kogo reprezentuje z jednej strony w sytuacji lepszej, bo przepisy już są, i kto bierze za niego odpowiedzialność. Jeśli taki 1998 ale z drugiej w gorszej, bo wiedzą, że za nietrafione prezydent będzie źle rządził miastem, to jego partia Trzecie wybory samorządowe – 19 mandatów decyzje zostaną pociągnięci do odpowiedzialności. zapłaci za to w wyborach krajowych i na odwrót, w 45-osobowej jeszcze RM uzyskał Ruch Rozwoju W tamtych czasach często wymieniałem się jeśli partia będzie źle rządzić krajem to poniesie Rybnika * Lider RRR Józef Makosz otrzymał najwięcej doświadczeniami z prezydentem Rybnika Józefem tego konsekwencje w wyborach lokalnych. System głosów – 2582 * Przewodniczącym rady miasta na krótko Makoszem, z którym w liceum chodziłem do jednej odpowiedzialności partyjnej jest bardziej przejrzysty. Stanisław Stajer z RRR, zastąpi go Wiesław Zawadzki klasy. Oczywiście skala problemów Rybnika i Cie- W wielu szwedzkich gminach w magistracie na etacie (SLD) * „Nie mogę być prezydentem w mieście, w któ- szyna była zupełnie inna. Zadawaliśmy sobie wtedy zatrudnia się lidera opozycji, by patrzył burmistrzowi rym jest koalicja AWS-u i SLD” – mówił w czasie sesji pytanie: kim w życiu społecznym ma być burmistrz na ręce. To model skandynawski. Pytanie, czy w 12 listopada Józef Makosz i z całym zarządem miasta czy prezydent miasta? Ojcem miasta, menadżerem, Polsce ktoś odważyłby się zatrudnić w urzędzie szefa podał się do dymisji * Pod nieobecność radnych RRR, a może kierownikiem urzędu miasta? W efekcie każ- opozycji? To kwestia pewnej tradycji i kultury poli- którzy zrezygnowali również z zasiadania w prezydium, dy z nas robił to inaczej w zależności od osobowości tycznej, a także sposobu w jaki traktuje się opozycję. 25 listopada radni wybrali na stanowisko prezydenta i sposobu bycia, ale wszyscy staraliśmy się zdobyć 25 lat temu – by mieszkańcy poczuli się znów Adama Fudalego, lidera AWS-u. W zarządzie: Jerzy zaufanie mieszkańców. Wtedy jeszcze prezydenta, „u siebie” – budowaliśmy swoją tożsamość, odręb- Frelich, Ewa Urbanek-Chołuj, Romuald Niewelt, Marian burmistrza wyłaniała spośród siebie wybrana przez ność, niezależność. Od pewnego momentu potrzebna Uherek, a członkami zarządu – Jadwiga Deja i Leszek mieszkańców rada miasta, więc nie mieliśmy tak jest jednak współpraca samorządów, również po to, Kuśka * „Zarządzać a nie rządzić” – powie w pierwszym silnego mandatu, jak późniejsi prezydenci miast by nie marnować publicznych pieniędzy. Dwie sąsia- wywiadzie na naszych łamach nowy prezydent * Rafał wybierani już w bezpośrednich wyborach. Wtedy dujące ze sobą gminy mogą mieć przecież wspólną Tymusz dyrektorem MOSiR-u – funkcję tę pełni do dziś * od nowa budowaliśmy wizerunek prezydenta miasta oczyszczalnię ścieków. Tu pojawia się problem „Chodzi o bazę czy o politykę” – pisaliśmy o tzw. „aferze i burmistrza, który nie powinien się zachowywać jak wybujałych nieraz ambicji władz lokalnych. Znamy śmieciowej”, czyli o konflikcie władz miasta (jeszcze za szef firmy, ale jak lider lokalnej społeczności. sprawę wybudowanych lotnisk, które dziś nikomu czasów prezydenta Makosza) z firmą EKO * Mieczysław Jak wielkim wsparciem dla samorządów była nie służą. Miejski marketing i promocja miast musi Brzost, autor „Rybnickiego Inspektoratu Armii Krajo- pomoc finansowa Unii Europejskiej? mieć swoje rozsądne granice. wej” – pierwszym honorowym obywatelem miasta * Trzeba pamiętać, że przez pierwsze dwie kaden- Podoba się Panu propozycja ustawowego Zmarła Renata Hupka, założycielka Przygody * Otwarcie cje rządziliśmy bez pomocy UE. Zastanawialiśmy ograniczenia liczby kadencji prezydentów, bur- supermarketu Real i restauracji Pizza Hut * Ograniczenie się wtedy, jak najlepiej wykorzystać własne środki mistrzów i wójtów? ruchu na rynku * Pierwsza klasa integracyjna w SP nr 1. i poprawić zarządzanie; szukaliśmy rezerw, gdzie To kwestia wyboru takiego czy innego modelu. się tylko dało. Zbudowaliśmy samorząd zanim Unia Trzeba się jednak zastanowić jakie byłyby skutki 1999 zaczęła nam pomagać; nie wszyscy w samej Unii to takiego ograniczenia. Przecież nie chodzi jedynie o Wybory w rybnickich dzielnicach * Nadanie szkole rozumieją. Gdy trafiły do nas pierwsze pieniądze obowiązkową wymianę prezydentów i burmistrzów. muzycznej imienia Karola i Antoniego Szafranków * z UE, wraz z nimi pojawiły się również rygorystyczne Kiedyś wprowadziliśmy zakaz korzystania z mienia Lider RRR Józef Makosz rezygnuje z mandatu, podob- wymagania i procedury. To pozwoliło nam zreformo- komunalnego przez osoby zaangażowane we władzę nie jak ośmioro innych radnych tego ugrupowania * wać część samorządowej administracji. To był dla lokalną. Skutki tej regulacji są raczej opłakane, bo „Tak dla kampusu” pisaliśmy o porozumieniu miasta nas ratunek. Sami nie zrobilibyśmy tego, bo nie było wielu mądrych, kreatywnych ludzi prowadzących np. z fundacją Ekoterm Silesia w sprawie utworzenia takiej potrzeby. W pierwszych latach samorządności działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia kampusu wyższych uczelni * Otwarcie schroniska zanegowaliśmy generalnie planowanie, bo ono koja- miasta, znalazło się na marginesie życia publicznego. dla psów w Wielopolu * Powstało Stowarzyszenie rzyło nam się z epoką PRL-u. Byliśmy przekonani, To m.in. dlatego teraz musimy często namawiać ludzi, Współpracy Rybnik-Europa * RSK pod władaniem Ireny że o wszystkim będzie teraz decydował wolny rynek. by zechcieli się zaangażować w sprawowanie władzy Jarząbek * Oddanie do użytku nowo wybudowanego I nagle okazało się, że w Unii Europejskiej znów lokalnej. Jeśli ograniczymy liczbę kadencji, to w wielu skrzydła UM * Maria Cwenar kierownikiem Urzędu mamy do czynienia z planowaniem wieloletnim, małych miejscowościach będziemy mieć poważny Stanu Cywilnego. a także ze strategiami, monitorowaniem i kontro- problem ze znalezieniem dobrego kandydata na wój- lowaniem sposobu wydawania pieniędzy. Jednym ta czy burmistrza. Pełnienie funkcji publicznych, jeśli 2000 z najważniejszych efektów wykorzystania przez podchodzi się do tego poważnie, to ciężki kawałek Koalicja AWS-RRR * Referendum w Ochojcu samorządy funduszy unijnych jest poprawa jakości chleba. Cały czas jest się na świeczniku, pod kontrolą, w sprawie przyłączenia do Rybnika * „Są już pacjenci” administracji, z czego nie wszyscy zdają sobie sprawę. a wynagrodzenie jest na ogół niewspółmierne do – pisaliśmy o zakończeniu trwającej 25 lat budowy Gdy jako marszałek województwa przygotowywa- wkładanej pracy. Osoby sprawujące funkcje publicz- szpitala w Orzepowicach * Nowe dzwony w bazylice * łem grunt do wykorzystania tych pieniędzy, trochę ne muszą też składać oświadczenia majątkowe, do Odsłonięcie tablicy upamiętniającej pobyt w Stodołach straszyłem tą Unią, procedurami, kontrolami i moż- których wszyscy internauci mają później dostęp. Ten Karola Wojtyły * Po 30-letniej przerwie rybniccy studenci liwością cofnięcia dotacji. To przyniosło efekty, bo obowiązek też wiele osób zniechęca. Kiedyś takie zorganizowali juwenalia * II LO z patronem Andrzejem jako kraj z ostrożności uniknęliśmy wielu zagrożeń, oświadczenia radni składali prezydentowi miasta, Fryczem Modrzewskim, który zastąpił Hankę Sawicką * z którymi nie zawsze dali sobie radę starzy członko- a prezydent czy burmistrz wojewodzie. Oświadcze- Otwarcie siedziby Śląskiej Kasy Chorych w odremonto- wie Unii, popełniając więcej błędów niż my. nia były przechowywane w sejfie i nie było z tym wanym budynku obok starostwa * Rondo w Kamieniu * Wybory samorządowe są starciem dużych problemu. Jerzy Chachuła dyrektorem elektrowni Rybnik * Ruszyła partii politycznych z ugrupowaniami lokalnymi, Czego życzyłby Pan samorządowcom z okazji budowa części obwodnicy od ul. Wodzislawskiej do ul. co raczej trudno uznać za pojedynek dwóch jubileuszu? Raciborskiej * Pierwsze Medale im. Mikołaja z Rybnika równorzędnych rywali…? By nie popadli w samozadowolenie. Samorząd przyznane zasłużonym nauczycielom z okazji święta Są różne tradycje w tym względzie. W Szwecji, to nieustanne wyzwanie. Sprawdził się, ale trzeba edukacji * „Mamy nowy herb” – pisaliśmy na naszych ła- gdzie lokalne samorządy są bardzo silne, 80 proc. pamiętać, że wciąż musimy go dostosowywać do mach – stary herb skorygowano według zasad heraldyki kandydatów w wyborach samorządowych wystawiają zmieniającej się rzeczywistości. * Metropolita katowicki abp Damian Zimoń honorowym partie polityczne. We Francji to ok. 60 proc. U nas obywatelem Rybnika. cd. w następnych numerach z jednej strony mamy partie, z drugiej ugrupowania Rozmawiał Wacław Troszka

20 Nr 9/531; wrzesień 2015 Juliusz – rewitalizacja czy hibernacja? Prezydent Piotr Kuczera zaprosił radnych do dawnego szpitala Juliusz. Najpierw oprowadził ich po niszczejących, opuszczonych zabudowaniach, a później przedstawił im koncepcję zagospodarowania nie tylko poszpitalnego kompleksu, ale również sąsiadującego z nim parku Bukówka i placu parkingowego graniczącego z urzędem miasta. Szpitalne oddziały m.in. kardiologia i derma- nych. — W tym mieście było już tyle odwagi, że towarowego Hermes, a z kolei część muze- tologia wyprowadziły się do nowego szpitala w wystarczy jej również na to przedsięwzięcie —– alnych eksponatów leżakuje w piwnicach Orzepowicach w roku 2000 i od tego momentu zakończyła swoje wystąpienie odnosząc się do Cechu Rzemiosł Różnych. zabytkowe zabudowania, wpisane do rejestru planów prezydenta Kuczery i jego zastępców. Kolejna kwestia to pomysł na zagospodaro- zabytków stoją opustoszałe i niszczeją. Ich — Dziś ten teren jest dziurą w śródmieściu wania terenu obecnego parkingu sąsiadującego właścicielem jest rybnicki powiat ziemski. i to trzeba zmienić — przekonywał Wojciech z magistratem. Miasto z pomocą ekspertów z Wyjątkiem jest dawna szpitalna kaplica św. Ju- Student, pełnomocnik prezydenta miasta ds. Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju chce liusza, którą zawiaduje stowarzyszenie Rybnik inwestycji i gospodarki przestrzennej, zwraca- znaleźć inwestora, który w formule partnerstwa Nasze Miasto, na czele którego stoi Aleksander jąc uwagę, że jest jeszcze aktualne pozwolenie publiczno-prywatnego stworzyłby tam mini Larysz. dzielnicę „senioralną”, Najmłodszą, współ- czyli wybudował dom czesną część dawnego albo domy spokojnej Wacław Troszka Wacław szpitala zagospodaro- starości, w których mie- wała i zmodernizowa- liby zamieszkać obecni ła Szkoła Zawodowa pensjonariusze Miej- Izby Rzemieślniczej w skiego Domu Pomocy Rybniku, która od kilku Społecznej z ul. Żuż- lat całkiem skutecznie lowej. Przy okazji Piotr rywalizuje o uczniów z Masłowski zauważył, że miejskimi zawodówka- budynek na ul. Żużlo- mi. Obecnie uczy się w wej to wciąż dawny ho- niej ponad 500 uczniów, tel robotniczy, w którym czyli mniej więcej tyle np. zbyt wąskie drzwi samo, co w pięciu pu- nie gwarantują bezpie- blicznych szkołach za- czeństwa przeciwpo- wodowych działających żarowego. Zwrócił też w ramach pięciu zespo- uwagę, że część pen- łów szkół. sjonariuszy to osoby, 15 września w Juliu- które chętnie wybrałyby szu spotkali się radni, się np. na spacer albo Prezydent Piotr Kuczera podkreśla, że niszczejący szpital Juliusz jest wyrzutem sumienia dla całego Rybnika prezydent i jego zastęp- brały udział w różnego cy oraz zaproszeni goście, m.in. starosta na budowę, które dla przygotowanego przez rodzaju imprezach kulturalnych. rybnicki Damian Mrowiec. Po zwiedzeniu siebie projektu modernizacji segmentu Ju- I kwestia najważniejsza – miasto nie jest właści- wszystkich budynków dawnego szpitala w jed- liusz (najstarsza część szpitalnego kompleksu cielem poszpitalnego kompleksu. Prezydent Piotr nej ze szkolnych sal rozpoczęła się część kon- składa się ze scalonych łącznikami budynków Kuczera chce wystąpić do starosty rybnickiego ferencyjna. Prof. dr hab. Zbigniew Kadłubek, Juliusz, Rafał oraz kaplicy) uzyskał starosta o przekazanie miastu poszpitalnego kompleksu, który przez kilka lat był szefem nieistniejącego rybnicki Damian Mrowiec. Oczywiście miasto ale chce wcześniej uzyskać najlepiej jednomyślne już rybnickiego ośrodka Uniwersytetu Śląskie- musiałoby go dostosować do swoich zamierzeń poparcie rady miasta. Zapał ekipy rządzącej stu- go, funkcjonującego na terenie kampusu przy i potrzeb związanych z szeroko rozumianą dzi przewodniczący rady miasta, były prezydent ul. Rudzkiej, opowiedział o postaci Juliusza kulturą. W sumie zagospodarowanie tej części Adam Fudali, który obawia się, że miasta nie Rogera, niemieckiego lekarza, przyrodnika, kompleksu ma kosztować ok. 7,5 mln zł. Plan stać i na budowę drogi Pszczyna-Racibórz, która etnografa, mającego za sobą również studia dla mniejszego nieco segmentu Rafał to ko- ma odkorkować Rybnik, i na rewitalizowanie filozoficzne. Na ziemi rybnickiej i raciborskiej mercjalizacja, czyli przeznaczenie go m.in. na zabytkowego, poszpitalnego kompleksu. Radził działał w sumie przez 15 lat. Szpital, którego prywatne gabinety lekarskie, zabiegowe i np. też, by nie przejmować całego kompleksu przed budowę zainicjował Juliusz Roger, rozpoczął na placówkę opieki dziennej. uzyskaniem dofinansowania i starać się o nie np. działalność już po jego nagłej śmierci w roku Wiceprezydent Piotr Masłowski poinfor- tylko go dzierżawiąc od starosty. 1865. Prof. Kadłubek mówił też o sile łączącej mował o konkursach, w których zamierza — Pytanie, czy starczy nam odwagi i o tę człowieka z miejscem i o tym, że to osoba wystartować miasto, by zdobyć unijne do- odwagę będę państwa prosić — zwrócił się na nadaje miejscu „podmiotowość”. Z kolei uro- finansowanie do planowanych inwestycji, koniec do radnych prezydent Piotr Kuczera, dzona rybniczanka Alicja Knast, absolwentka a także o planach zagospodarowania stoją- informując zarazem, że plan minimum zakłada I LO im. Powstańców Śl., a obecnie dyrektor cego osobno budynku dawnej dermatologii. zagospodarowanie „dermatologii” (Centrum Muzeum Śląskiego w Katowicach, która brała Według słów Masłowskiego, miasto chce w Wspierania Rodziny), zburzenie muru oddzie- też udział w tworzeniu muzeum Fryderyka nim urządzić Centrum Wspierania Rodziny lającego szpitalny kompleks od parku i „zahi- Chopina w XVI-wiecznej kamienicy w Warsza- i przenieść tam m.in. funkcjonujący obecnie bernowanie” Juliusza, czyli zabezpieczenie go, wie, opowiedziała o swoich doświadczeniach z na osiedlu Nowiny Ośrodek Pieczy Zastęp- by nie niszczał dalej. niełatwym rewitalizowaniem starych budynków czej. Wspomniał też, że urząd miasta część Kluczowe decyzje na forum rady miasta mają i współczesnych sposobach na tworzenie inte- swoich archiwów z braku miejsca przecho- zapaść w czasie sesji 22 października. resujących dla widza ekspozycji np. muzeal- wuje w wynajętych pomieszczeniach domu Wacław Troszka

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 21 W fotograficznym skrócie Wacław Troszka Wacław Wacław Troszka Wacław

MYŚLIWI UPUŚCILI KRWI. 12 września w Zagrodzie Leśnika Nadleśnictwa Rybnik rybnickie TARGI I JARMARKI. 12 września na deptaku, a głównie na ul. Sobieskiego odbył się przed- koła łowieckie zorganizowały akcję honorowego krwiodawstwa, odpowiadając w ten sposób ostatni z zaplanowanych do tej pory pchlich targów. Jak zawsze asortyment oferowany przez na apel władz Polskiego Związku Łowieckiego. W specjalistycznym autobusie krew oddało 25 kupców, handlarzy, rzemieślników i przedstawicieli rękodzieła artystycznego był bardzo bogaty. osób: 14 myśliwych, 5 leśników oraz 6 osób nie związanych z lasami i łowiectwem. W sumie Kolejny targ zaplanowano na 10 października. Z kolei na ul. Rynkowej od 7 do 20 września trwał zebrano 11,25 litrów krwi. Do badań poprzedzających pobranie krwi przystąpiły w sumie cykliczny już jarmark jesienny, na którym można się było zaopatrzyć m.in. w kuszące oczy artykuły 34 osoby, ale 9 z różnych względów nie spełniało wymogów stawianych krwiodawcom. garmażeryjne i wyroby jubilerskie, nie wspominając o miodach i serach z różnych części Polski. Wacław Troszka Wacław Troszka Wacław

JUBILEUSZOWA INAUGURACJA. 12 września w Kościółku Akademickim zainaugurowa- CIĘŻARÓWKA W FONTANNIE. W poniedziałek 7 września ciężarówka Rybnickich Służb Ko- no 35. rok działalności rybnickiego Klubu Inteligencji Katolickiej. Jego kapelan ks. prałat dr munalnych zniszczyła część fontanny na pl. Jana Pawła II przed bazyliką św. Antoniego. Kierowca Grzegorz Olszowski (proboszcz parafii św. Antoniego) odprawił mszę św. i wygłosił wykład wjechał tam, gdzie nie powinien i pod kołami samochodu zapadły się mocowane na specjalnej inauguracyjny pt. „Nowe życie w Chrystusie”. Na pierwszy wykład otwarty KIK zaprasza w konstrukcji, płytki posadzki fontanny, która ma formę wodotrysku. Wóz RSK uwolnili strażacy; czwartek 15 października o g. 16.30 do domu parafialnego przy kościele św. Jadwigi Śląskiej doświadczony kierowca był trzeźwy, a szefostwo RSK mówi o jego gapiostwie. Naprawa, w na Nowinach. O metodach propagandy i manipulacji medialnej opowie ks. dr Andrzej Kołek. czasie której wyczyszczono też filtry wodotrysków, miała się zakończyć do końca września. Wacław Troszka Wacław Wacław Troszka Wacław

KRANÓWKA DLA KAŻEGO. Rybnickie „Wodociągi” rozpoczęły akcję bilbordową, mająca RUDA NA PLUSIE. Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji podsumował tegoroczną przekonać rybniczan do picia wody prosto z kranu. — Chcemy przekonać rybniczan, że woda działalność kąpieliska Ruda. Było czynne przez 107 dni – od 23 maja do 6 września. W wodociągowa jest znakomitej jakości i można ją pić prosto z kranu — czytamy na stronie tym czasie odwiedziło je 191.285 osób, czyli ponad 50 tys. więcej niż w roku ubiegłym. internetowej Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Rybniku. Jeszcze w maju „Wo- Największą frekwencję odnotowano 5 lipca, gdy miejskie kąpielisko odwiedziło 8.306 dociągi” zamontowały w dwóch szkołach ponadgimnazjalnych w „Powstańcach” i w „Eko- osób. Jak widać po rejestracjach samochodów, zmodernizowana Ruda cieszy się dużą po- nomiku” bezdotykowe poidełka z kranówką znane dotąd głównie z amerykańskich filmów. pularnością nie tylko wśród rybniczan, ale również naszych bliższych i dalszych sąsiadów.

22 Nr 9/531; wrzesień 2015 W fotograficznym skrócie

ROWERZYŚCI NA WYSOKIM POZIOMIE. Jak wyglądał celeryfer, czyli rower z początku XIX w. i czym różnił się od swojego następcy tzw. drezjenki? Uczestnicy rybnickiego święta rowerów już wiedzą, bo takie właśnie repliki rowerów z dawnych lat zobaczyli 30

sierpnia na deptaku. Cykliści z Łodzi w strojach z epoki nie tylko pokazywali i opowiadali Sabina Horzela-Piskula o dawnych welocypedach, ale też jeździli na wysokich bicyklach oraz na ich „następcach” – nowoczesnych elekrtocyklach, czym wzbudzili niemałe zdziwienie rybniczan. Potencjał dzisiejszych rowerzystów potwierdziło również widowiskowe show pod bazyliką, gdzie mieszkańcy podziwiali akrobatyczne sztuczki na pojazdach bez siodełka, czyli rowerowy trial w wykonaniu Filipa i Dawida z Nowego Targu. Sporo frajdy młodym rowerzystom sprawił też tzw. pumptrack, czyli jazda po specjalnym pofalowanym torze, a najmłod- szym – rowerowa akademia juniora i miasteczko ruchu drogowego. W budynku po byłej Cepelii prezentowana była też wystawa zdjęć, trofeów i koszulek Józefa Gawliczka, najbardziej znanego rybnickiego kolarza, który z powodzeniem startował w wyścigach szosowych w latach 60. Rybnickie święto rowerów zorganizowały Fundacja EDF Polska i miasto, włączając się w organizowany tego samego dnia Tour de Rybnik.

Arch. Rybnicki Dom Dziecka stał się celem sentymentalnej podróży rozdzielonych tu przed prawie 70. laty bliźniaków. Urodzeni w Niemczech jako synowie Polki, która trafiła tam wskutek działań wojennych, i amerykańskiego wojskowego, zostali przywiezieni do Rybnika w 1947 roku, po tym jak ich matka ciężko zachorowała i nie mogła się nimi opiekować. Zostali adoptowani przez dwie różne rodziny – Lucjan Poznański po wojsku osiedlił się w Warszawie, Jerzy Skrzynecki trafił aż do USA. W lutym ub. roku Lucjan przyjechał do rybnickiego DD, by odnaleźć własne korzenie i tu, z dokumentów zachowanych w archiwum, dowiedział się, że ma brata bliźniaka. Jerzy wiedział to już wcześniej, ale jego poszukiwania przez Czerwony Krzyż były bezskuteczne, powiodło się natomiast Lucjanowi któremu pomógł Polski Czerwony Krzyż. Ostatecznie spotkali się latem tego roku na warszawskim Okęciu, a potem wspólnie, z małżonkami, przyjechali do Rybnika. — To było ogromnie wzruszające spotkanie. Była radość i łzy — mówi dyrektor placówki Barbara Jakubiak, która cieszyła się, że do spotkania doprowadziły zachowane w rybnickiej placówce dokumenty. — Po nagłośnieniu tej sprawy wiele osób przyjechało do nas z nadzieją, że natrafią na dokumenty, które również ich doprowadzą do poszukiwanych członków rodziny — mówi. Na zdj. Jerzy (z lewej) z żoną Lucjana, Barbara Jakubiak i Lucjan z żoną brata.

WŁADZA BEZ SAMOCHODÓW. 22 września w Europejskim Dniu Bez Samochodu parking urzędu miasta został zamknięty dla samochodów i na

tym wewnętrznym dziedzińcu magistratu przez cały dzień harcowały dzieci. Troszka Wacław Przygotowano dla nich liczne atrakcje m.in. małe miasteczko ruchu drogowego. Posługując się, małymi znakami drogowymi policjanci z drogówki starali się przekazać przedszkolakom elementarne zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Z kolei tzw. oficer rowerowy urzędu miasta Jan Fiałkowski zachwalał dzieciom pożytki płynące z jazdy rowerem. Po drugiej stronie budynku, na parkingu przed urzędem prezentowano natomiast jeden z nowych autobusów jeżdżących na miejskich liniach. Jak zapewniła nas Agnieszka Skupień, asystent prezydenta Rybnika, prezydent Piotr Kuczera przyjechał tego dnia do pracy rowerem, a jego zastępcy: Piotr Masłowski autobusem komunikacji miejskiej (oczywiście nie do urzędu, a na najbliższy przystanek), zaś Wojciech Świerkosz pociągiem. Pełnomocnik Wojciech Student też dotarł do urzędu rowerem, ale w jego przypadku to norma.

ZAMYSŁÓW NA ROWERACH. Blisko 60 osób skorzystało z zaproszenia Rady Dzielnicy Zamysłów i 19 września wybrało się na rowerową wycieczkę z prze- Wacław Troszka Wacław wodnikiem, śladami zamysłowskich zabytków. W roli przewodnika wystąpiła dobrze znana naszym czytelnikom Małgorzata Płoszaj, którą wspierała Ewa Kulik, autorka książki „Dzieje Zamysłowa, dzielnicy Rybnika”. Rowerzyści dotarli m.in. do tzw. zamku przy ul. Jarzynowej (ruina z XIX w.), wieży ciśnień w lesie nacyńskim, a nawet obejrzeli od środka szyb Szymański, jeden z najbardziej charakterystycz- nych obiektów tej dzielnicy. Odwiedzili też liczącą już 109 lat szkołę podstawową przy ul. Wodzisławskiej i usytuowany po jej drugiej stronie kościół parafialny. Na trasie wycieczki znalazło się też minimuzeum drogowych i nie tylko, kamieni granicznych, istniejące przy Zarządzie Dróg Powiatowych (ul. Jankowicka).Na koniec przyglądano się wiaduktowi kolejowemu nad Nacyną, który we wrześniu 1939 roku wysadzili polscy saperzy, a w lutym 1945 roku hitlerowcy. Eskapadę zakończono ogniskiem z okazji 25-lecia samorządu w rajzapunkcie w pobliżu wiaduktu. Rowerem przyjechał na nie prezydent Piotr Kuczera.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 23 Pasterka w tym roku? Kościoły w budowie — Ukończyłem technikum budowlane, mój tato był inżynierem budownictwa, od małego jeździłem na Trwa budowa dwóch rybnickich kościołów. W dzielnicy Maroko-Nowiny na nową budowy. Wiedziałem, co wiąże się z takimi inwesty- świątynię czekają członkowie najmłodszej, póki co, bo liczącej trzy lata parafii. cjami. Wybrałem kapłaństwo i długo modliłem się, by W Niedobczycach powstaje pierwszy w mieście kościół na planie koła. nie trafić na parafię z budującym się kościołem. Stało Dach przed Bożym Narodzeniem budowniczego było dla niego sporym wyzwaniem, się jednak inaczej — śmieje się ks. Dariusz Kreihs, Budowa kościoła przy ul. Pilarczyka na skraju bo jako absolwent liceum ogólnokształcącego wikary w Radlinie-Biertułtowach. W grudniu 2009 osiedla Nowiny ruszyła w 2011 roku. Trzy lata temu zupełnie nie znał się na budowlance. — Wkrótce roku ks. Kreihs odebrał od arsybiskupa Damiana arcybiskup Wiktor Skworc ustanowił tu parafię. Po po otrzymaniu dekretu sprezentowano mi kilkuset- Zimonia dekret budowniczego nowego kościoła przy ul. Górnośląskiej w Niedobczycach. Budowa świątyni połączonej z parafialną kancelarią i pro-

Wacław Troszka Wacław bostwem ruszyła w czerwcu 2012 roku. Nieco wcze- śniej oczyszczono i przygotowano teren vis à vis osiedla Wrębowa, który był dzikim wysypiskiem śmieci i straszył żelbetowymi ruinami przepom- powni. Następnie wykopano fundamenty na planie koła, wzniesiono ściany, wieżę i część stropów. Jeszcze przed końcem 2015 roku kościelne mury zostaną przykryte dachem. — Zamówiona już więź- ba z wytrzymałego i elastycznego drewna klejonego zostanie odeskowana i pokryta papą. Dach to dla nas duże obciążenie finansowe. Kiedy powstanie, powoli będziemy działać dalej — mówi ks. Dariusz Kreihs. W przyszłym roku dach ma być ocieplony i przy- kryty blachą. Budowa świątyni w całości finansowana jest z datków, więc trudno przewidzieć ostateczny termin zakończenia inwestycji. Mimo to, być może jeszcze w 2015 roku uda się tu odprawić pierwszą mszę, na przykład pasterkę. Mająca liczyć cztery tysiące członków parafia, której patronować będzie Ks. Marek Bernacki ma nadzieję, że przed Bożym Narodzeniem kościelne mury przy ul. Pilarczyka zostaną przykryte dachem Matka Boża Różańcowa nie została jeszcze erygo- wybudowaniu, a następnie poświęceniu kaplicy, stronicowe vademecum budowniczego, do którego wana, czyli formalnie ustanowiona. Ma obejmować probostwa i domu parafialnego, powstały funda- często zaglądam. Szczęśliwie firma, która buduje tereny leżące w granicach administracyjnych Ryb- menty, mury i część wieży świątyni – to stan na kościół jest bardzo rzetelna. Jej szef pilotuje inwesty- nika i jest przewidziana dla mieszkańców dzielnicy połowę września. Na bieżąco zagospodarowywana cję, a ludzie służąc pomocą albo przekazując datki, Niedobczyce. W powstałej w 2012 roku tymczasowej jest przestrzeń wokół kościoła. — Uporządkowali- za co bardzo dziękuję, pokazują, że akceptują nasze kaplicy już odprawiane są msze (niedziela, g. 15 i 20), śmy teren, wykonaliśmy alejkę, posadziliśmy rośliny. kroki. Robimy swoje, resztę zostawiamy Bogu i jakoś organizowane koncerty i pokazy filmowe. — Nowy Teraz zakładamy konstrukcję dachu, którą następnie to idzie — mówi z uśmiechem ks. Marek Bernacki, kościół to dla mnie szansa na zajęcie się tą społecz- pokryjemy blachą. Bez przerwy powtarzam szefowi który zachęca do zakupu symbolicznej cegiełki z nością, próba jej zmiany i wprowadzenia pozytywnych firmy, która buduje kościół: „dach przed Bożym Na- mosiężną monetą, z której dochód przeznaczony wartości — podkreśla ks. Dariusz Kreihs. rodzeniem” — mówi ks. Marek Bernacki, proboszcz jest oczywiście na budowę kościoła. Dominika Ingram-Nowaczyk parafii Matki Bożej Częstochowskiej i budowniczy kościoła. Plany na przyszły rok to prace wewnątrz: — Jeszcze w tym roku nowy kościół ogrzewanie, posadzki i prezbiterium. Czy to się w Niedobczycach ma zostać zadaszony uda, zależeć będzie od hojności darczyńców, bo — mówi ks. Dariusz Kreihs, budowniczy świątyni budowa świątyni w całości finansowana jest z ich Dominika Ingram-Nowaczyk datków. Ks. Marek Bernacki podkreśla jednak, że równie ważne jak wznoszenie murów jest budowanie i integrowanie młodej jeszcze wspólnoty parafialnej. — Chyba w dużej części to się udało, choć są rodziny, które stoją z boku. Dzisiaj już nie wystarczy wybudować kościół i ogłosić o której godzi- nie jest msza. Czuję, że gdy świątynia już powstanie, będę musiał zrobić coś, co spowoduje, że stojący obok będą chcieli również do niej wejść. Jako ksiądz często widzę swoją bezradność w starciu z tym, co świat proponuje młodym: wszystko jest w promocji, kolorowe, tanie, opasane złotą wstążką. Ja dysponuję wiarą i tą samą od dwóch tysięcy lat Ewangelią, a to gubi się w ogromie kolorowego i neonowego świata. Dlatego tak ważne są nowe formy ewangelizacji — mówi ks. Bernacki. Dodaje, że przyjęcie roli

24 Nr 9/531; wrzesień 2015 Koziołek z tyglika, czyli nie tylko o dizajnie z Silesii Józef Szawerna całe swoje zawodowe życie związał z rybnicką hutą Silesia. W jego barwne opowieści o pracy i współpracownikach z ciekawością wsłuchiwała się wnuczka Marta. — Był dla mnie ważną postacią i zainspirował mnie do zajęcia się tym tematem — wspomina Marta Paszko. Wnuczka nieżyjącego już pana Józefa pracuje dziś w rybnickim muzeum, gdzie 7 września otwarto wystawę „Huta Silesia Design”. — Dziadek byłby wzruszony, ale i zdziwiony, bo nie obok fabryk emalii w Olkuszu i Myszkowie, głównym to wyjątkowo trudna fizyczna praca, na co zresztą zwracali przypuszczał, że to temat na wystawę w muzeum — tłu- wytwórcą naczyń emaliowanych w Polsce. Jej oferta uwagę wszyscy, z którymi rozmawiałam przygotowując tę maczy Marta Paszko. Zestawienie obcobrzmiącego obejmowała kubki, miski, balie, talerze, garnki, wazony, wystawę. Paradoksalnie ta ciężka praca miała przełożenie i nowoczesnego słowa „design” oznaczającego wygląd czajniki i wiele innych produktów – w sumie ponad 100 na wyjątkowe relacje międzyludzkie panujące w Silesii — i wzornictwo z rybnicką hutą tylko pozornie wydaje rodzajów naczyń emaliowanych. Na wystawie, którą moż- mówi Marta Paszko. Potwierdzają to byłe pracownice się abstrakcyjne. Wyroby Huty Silesia są przykładem na oglądać w muzeum do 15 listopada, znalazło się wiele rybnickiej fabryki. — Przepracowałam tutaj tylko sześć dobrego designu, gdzie forma przedmiotu jest równie z nich, najwięcej z czasów PRL-u, ale jest też kubek i pół roku, ale nigdy wcześniej, ani nigdy potem, w żadnym ważna jak jego funkcja, a użyteczność idzie w parze z końca XIX w. wyprodukowany z okazji setnej rocznicy kolejnym miejscu pracy, nie spotkałam się z taką życzli- z estetyką. Wyrobom Silesii udało się przeżyć samą hutę, urodzin cesarza Wilhelma I. — Silesia produkowała też wością i tamtą wyjątkową atmosferą. Byliśmy jak jedna biżuterię emaliowaną, wielka rodzina — wspomina pani Barbara, zatrzymując o czym nie wiedziałam. się przy ekspozycji poświęconej społeczności huty. Mówi, Niewiele osób wie rów- że mimo upływu lat wciąż w różnych miejscach napotyka nież, że huta zajmowała wyroby Silesii; ostatnio popularną trójkątną popielniczkę. się produkcją wojsko- — Jeden pomagał drugiemu, każdemu z nas zależało na Zdjęcia: Sabina Horzela-Piskula wą. Był to bardzo ważny tej pracy, bardzo ją ceniliśmy. Na Piaskach mieszkam od trzon jej działalności, 39 lat i wciąż, jak przechodzę obok miejsca, gdzie praco- oczywiście utajniony, wałam, czuję wielki sentyment. Było nas tutaj ponad pięć ale prowadzony od cza- tysięcy. Kiedy o 14.00 „buczek” wybuczał koniec pracy, sów pruskich, przez II z huty wylewała się chmara ludzi. Pracowałam tutaj 20 lat, wojnę światową, aż po a w 1993 r. przeszłam do „Rettiga”, gdzie dopracowałam do czasy PRL-u — mówi emerytury — opowiada kolejna zwiedzająca, pani Barbara, Marta Paszko. Na która była rachmistrzem i zawsze z podziwem odnosiła się wystawie znajdziemy do pracujących w trudnych warunkach kobiet. „Ja 3 tony węgla zrzucę i mam dość, a powlekaczka (po- wlekająca naczynia emalią – przyp.red.) musi dziennie przerzucić 7 ton naczyń i tak przez 360 dni minus urlop” – przeczytamy na wystawie Wystawę można zwiedzać do 15 listopada, ale w październiku wspomnienia jednego z pracowników Silesii. muzeum planuje też organizację wykładów na temat „dizajnu”, rodzinne warsztaty oraz spacer z przewodnikiem po byłych Burda w hucie obiektach huty i po dzielnicy Paruszowiec-Piaski Za barwy, wzory i kształty, ale też za bo odznaczały się dużą wytrzymałością, były proste, solid- funkcjonalność produktów odpowiadał ne, praktyczne i powszechnie dostępne. W wielu domach w Silesii przez wiele lat artysta Krystian wciąż gotuje się w „silesiowych” garnkach, serwuje ciasta Burda, pochodzący z Rydułtów absolwent na pamiątkowych talerzach i nadal przechowuje produkty warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. w wyprodukowanych w hucie zamrażarkach, bo przecież W hucie pracował do 1993 r. jako projektant szkoda wyrzucić, skoro wciąż działają. — Zainteresowałam Produkcja naczyń emaliowanych w Silesii była najbardziej rozpoznawalną gałęzią wzornictwa przemysłowego. To on zaprojek- działalności huty. W połowie lat 70. XX wieku dzienna produkcja wynosiła się głównie wzornictwem przemysłowym, ale badając ten ok. 50 tys. sztuk tował serię naczyń dla osób leworęcznych, co temat odkryłam, że huta Silesia miała wpływ nie tylko na to, o 40 proc. zwiększyło sprzedaż wyrobów huty jak wyglądały kuchnie i gospodarstwa domowe w czasach wyjątkowy emaliowany serwis kawowy wzorowany w Stanach Zjednoczonych. To on, na podstawie ankiety PRL-u i wcześniej, ale również na życie i poczucie wspól- na angielskiej porcelanie, a obok hełmy, menażki zamieszczonej w tygodniku „Kobieta i Życia” zaprojek- noty związanych z nią od pokoleń ludzi. Huta to również i termosy, czy maszynki do lodów. Obejrzymy wzory tował garnki o zmienionej pojemności, dostosowane do dzielnica Paruszowiec-Piaski, ze swoim specyficznym krajo- stosowane przy ozdabianiu naczyń i film promocyjny potrzeb ówczesnych rodzin. To on opracował niezre- brazem i architekturą, która urosła wokół Silesii. Wystawa Silesii zrealizowany w latach 90. Poznamy też tajemnicę alizowany, ze względu na zbyt nowatorski na ówczesne pokazuje więc bogactwo różnych elementów, jakie kryją się koziołka, czyli znaku firmowego, stosowanego najpraw- czasy, projekt lodówki otwieranej na pedał – pomysłowy za pozornie zamkniętym już tematem Silesii — mówi Marta dopodobniej od początku istnienia huty. Nie wiadomo patent kiedy chce się do niej włożyć trzymany oburącz Paszko, kurator wystawy. skąd się wziął – podobno na najstarszym zachowanym garnek. Pod jego okiem produkowano nie tylko lodówki wizerunku huty na pierwszym planie były właśnie kozy, i kuchenki, ale też prodiże, maszynki do lodów i inne Garnek do garnka ale chętnie też porównywano jakość i trwałość emalii do sprzęty gospodarstwa domowego. To on chciał ozdabiać Od czasu zamknięcia Huty Silesia minęło ponad 15 lat, wytrzymałych rogów kozła. garnki hasłami z księgi przysłów, ale powiedzenie „Wiem, wciąż jednak emaliowane garnki są dumą niejednej go- co jem”, w czasach powszechnego kryzysu, odebrano jako spodyni. Produkcja naczyń emaliowanych w Silesii ruszyła Powlekaczka to brzmi dumnie prowokację. Krystian Burda wykorzystał też malowaną pod koniec XIX w. i była najbardziej rozpoznawalną gałę- Huta Silesia działała w Paruszowcu-Piaskach przez blachę emaliowaną do zdobienia elewacji budynków. zią działalności huty. W szczytowym momencie, w połowie ponad 200 lat, do 1998 r. W latach 60., 70. ubiegłego W ten sposób upiększył m.in. kryty basen w Rydułtowach, lat 70. XX w, dzienna produkcja w emalierni wynosiła wieku pracowało tam nawet pięć i pół tysiąca osób. czy dom handlowy Diament w Wodzisławiu Śl. Wystawy, ok. 50 tys. sztuk (20 tys. przeznaczano na eksport). Pracu- — Dziadek zawsze czule wspominał hutę i z sympatią niestety, nie doczekał, zmarł w czerwcu tego roku. jąca wtedy w systemie trzyzmianowym Huta Silesia, była mówił o swoich współpracownikach. Podkreślał, że była Sabina Horzela-Piskula

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 25

Tygiel w klubie wyprzedzili go tylko dwaj Rosjanie i Rumun. Warsztaty z mistrzem 38 najlepszych uczestników olimpiady otrzy- W całej Polsce ruszyły młodzieżowe kluby 21 września w Zespole Szkół Ekonomicz- mało złote medale, a reprezentacja Polski programistyczne Lab 3.0, w których mło- no-Usługowych gościł Robert Sowa. Znany oprócz krążka Adama wróciła do kraju z trze- dzi ludzie będą się uczyć programowania mistrz kuchni poprowadził kulinarne warszta- ma brązowymi medalami i wyróżnieniem. i tworzenia m.in. aplikacji mobilnych. ty, w trakcie których uczniowie „Ekonomika” Dzięki platformie internetowej apki.org Wakacje z projektami będą też podglądać efekty swojej pracy Jak co roku rybnickie stowarzyszenie i komunikować się z innymi uczestnikami. Razem wespół z Gdańską Fundacją Do- Jedną z 16 szkół biorących udział w broczynności i przy finansowym wsparciu projekcie jest Zespół Szkół Technicznych. — miasta, w ramach projektów „Wolonta- Uczestnicy programu otrzymali możliwość riat z pasją” i „Aktywna rehabilitacja” poznania nowych technologii programi- zorganizowało wakacyjny turnus rehabi- stycznych, a także wsparcie w postaci porad litacyjno – rekreacyjny dla prawie 40 osób udzielanych przez doświadczonych mento- z niepełnosprawnością intelektualną. rów — mówi Sebastian Cyroń, nauczyciel Pomogli również sponsorzy. z ZST. Nauczyciele z 16 szkół biorących udział w projekcie „Akademia 3.0 - apki. przygotowali trzy wykwintne potrawy, uczyli org” podczas szkolenia przetestowali inte- się jak łączyć produkty i stworzyli przykładowe raktywną platformę, z której będzie korzy- menu dla restauracji regionalnej. — Warsztaty stała młodzież. Akademia jest innowacyjnym z udziałem kogoś znanego, kto w kulinariach programem nauki programowania i obsługi osiągnął sukces, może udzielić rad i opowie- nowoczesnych narzędzi ICT (teleinforma- dzieć o nowych trendach i produktach to tycznych), dziś to podstawowe umiejętności dla uczniów wielki magnes i zupełnie inne już nie tylko w zawodach informatycznych. doświadczenie niż spotkanie z nauczycielem na tradycyjnych zajęciach — mówi Katarzyna Z Indii z sukcesem Solis, nauczyciel w ZSE-U. W 46. międzynarodowej olimpiadzie Turnus zorganizowano pośród kaszubskich z fizyki, jaka odbyła się w lipcu Bombaju, jezior i lasów pod hasłem „Na Olimpie”, Organizatorzy prostują wzięło udział 382 uczniów szkół średnich a opiekunami osób niepełnosprawnych byli Gimnazjum nr 1 w Śródmieściu, które z 83 państw. Reprezentacje złożone były wolontariusze, którzy w ramach „Wolonta- było organizatorem międzygimnazjalnego z osób, które uzyskały najlepsze wyniki riatu z pasją” zostali przygotowani do spra- konkursu Eko-Rybnik 2015, przeprasza za w olimpiadach krajowych. Był wśród nich wowania opieki, by potem, podczas turnusu, pomyłkę w nazwisku laureatki pierwszego Adam Kucz, uczeń II LO, popularnego „Fry- uczestniczyć w „Aktywnej rehabilitacji” swo- miejsca. Zwyciężczynią powiatowej rywa- cza” z Rybnika, który z Indii wrócił ze złotym ich podopiecznych. Plan kolejnych dni wy- lizacji była Paulina Musiolik z Gimnazjum medalem, podobnie jak 37 innych finalistów pełniały zajęcia rehabilitacyjne, dogoterapia nr 7 w Boguszowicach Starych. oraz tematyczne zajęcia plastyczne, ruchowe i taneczne, a także szereg imprez i wycieczek, które uczyniły wyjazd atrakcyjnym. Jedną Przedszkolak z takich imprez był chrzest na olimpie. Uczest- potrafi niczy na wcześniejszych zajęciach przygo- Osobowości w Kłokocinie towali z wychowawcami i wolontariuszami Przedszkole nr 21 z Kłokocina realizuje wieńce laurowe, którymi zostali udekorowani projekt edukacyjny „Szuflada osobowości”, przez boginie, ale dopiero po wykonaniu za- w ramach którego odbywają się cykliczne dań, które zlecili im bogowie (np.: ulepienie spotkania z ciekawymi ludźmi. z gliny zawieszek, wylepienie waz, przejście W ramach projektu, którego koordyna- pod praniem Afrodyty lub pomalowanie torem jest Hanna Jary, placówkę odwiedzili — W części eksperymentalnej należało twarzy według wskazówek bogini). Na stronie już m.in. bibliotekarka, policjanci z brygady wykonać dwa doświadczenia z laserem i na internetowej stowarzyszenia Razem można antyterrorystycznej i drogówki, pielęgniarka, podstawie ich wyników obliczyć parametry zobaczyć nagrany z udziałem uczestników pracownice księgarni i wodociągów, malarz, badanych przedmiotów, czyli wymiary sprę- turnusu teledysk będący pokłosiem zajęć żużlowiec, kolejarz, czy stomatolog. Goście żynki i gęstość jej zwinięcia oraz napięcie tanecznych. Z kolei celem dwóch wycieczek opowiadają o swojej pracy i inspirują dzieci do powierzchniowe i lepkość wody. Część były pobliska Kościerzyna oraz oddalona o twórczych działań. Przedszkolaki w ubiegłym teoretyczna składała się z trzech zadań o 80 km Gdynia. W Gdyni popłynęli statkiem, roku szkolnym odwiedziły też m.in. kwiaciar- źródle energii Słońca, zasadzie ekstremum i zwiedzili Oceanarium i wykąpali się w morzu. nię i rybnicki sąd. Projekt „Szuflada osobo- reaktorze jądrowym — opowiada Adam Kucz Dzięki uprzejmości jednego z byłych wości” będzie kontynuowany również w tym (na zdj. pierwszy z lewej). W sumie można już wolontariuszy, odbył się nawet chary- roku szkolnym. (S), (WaT) było zdobyć 50 punktów. Najbliżej tego wy- tatywny koncert beatboxera Pitera Pana, niku był reprezentant Korei, który wywalczył którego wysłuchali nie tylko turnuswicze, 48,3 pkt, ale Adam Kucz spisał się tylko nieco ale również okoliczni mieszkańcy. Na stronie gorzej i z 43,1 pkt zajął 26 miejsce, również internetowej stowarzyszenia Razem można nagrodzone złotym medalem. Uczeń Ro- obejrzeć galerię zdjęć z turnusu, które naj- mualda Kondysa, był najlepszym w polskiej lepiej obrazują zadowolenie podopiecznych reprezentacji, a w gronie Europejczyków stowarzyszenia Razem.

26 Nr 9/531; wrzesień 2015 1895 nauczycieli (w ubiegłym roku – 1856), najwięcej jest tych dyplomowanych – ponad Oświata w liczbach 67 proc., najmniej stażystów, niecałe 3 proc. Nowy rok szkolny rozpoczęło w naszym mieście 22 053 uczniów w różnych typach Wzrosła też liczba etatów administracji szkół. To o ponad 170 mniej niż przed rokiem. Znacznie wzrosła za to liczba i obsługi – z 987 w roku ubiegłym do 1016 pierwszoklasistów w podstawówkach. w bieżącym. Z powodu braku miejsca pracy Od września do 38 rybnickich przedszkoli się 3084 uczniów (rok temu – 3124) oraz 5 z dwoma nauczycielami rozwiązano stosunek uczęszcza 4169 dzieci, czyli o ponad 460 mniej zasadniczych szkół zawodowych, w których pracy – przewidziano dla nich odprawy (w 2014 r. niż w roku ubiegłym, gdy było ich 4630. Z kolei jeszcze przed rokiem kształciło się 650 uczniów, było ich czterech). Dla sześciu kolejnych osób w 27 szkołach podstawowych uczy się aż 8796 a dziś jest ich 566. Na brak uczniów nie narzeka też zabrakło pracy w szkołach, ale że nabyły uczniów (w 434 klasach), czyli zdecydowanie za to Zasadnicza Szkoła Zawodowa Izby Rze- prawa emerytalne, więc przeszły na emery- więcej niż przed rokiem, gdy było ich 8143, mieślniczej, gdzie od września uczy się ponad turę. Dwóch nauczycieli, również z powodu a klas 400. Na te dane wpływ mają głównie 500 uczniów, co jest rekordowym wynikiem braku pracy wybrało tzw. stan nieczynny (przez pierwszoklasiści, których do szkół poszło w czteroletniej historii tej placówki. sześć miesięcy będą pobierać wynagrodzenie aż 2063 (przed rokiem 1774), czyli cały rocz- W Rybniku mamy też klasy sportowe – 17 zasadnicze nie pracując w szkole, potem ich nik 6-latków i pół rocznika 7-latków, a na w szkołach podstawowych, 11 w gimnazjach i 3 stosunek pracy wygaśnie). 11 osób przeszło na domiar tego, w przypadku Rybnika to roczniki w liceum oraz 4 gimnazjalne klasy mistrzostwa emeryturę, 3 etatowych nauczycieli zwolniło się wyżowe. sportowego. Ponadto w miejskich szkołach na własną prośbę, a 14 przeniosło się do innych W 16 gimnazjach uczy się 3366 gimnazjali- funkcjonują klasy dwujęzyczne (9 oddziałów placówek. Dziesięciu nauczycielom, pracują- stów, czyli niewiele mniej niż w roku ubiegłym, w gimnazjach, 18 – w liceach) oraz integracyjne cym dotąd na pełnym etacie, wygasły umowy gdy było ich 3380. Mniej jest też licealistów, (3 w przedszkolach, 19 w szkołach podstawo- i nie podpisano z nimi nowych. 21 nauczycieli bo w 5 ogólniakach kształci się ich 1805 wych i 9 w gimnazjach). nie pracuje w pełnym wymiarze godzin, a 58 (w ub. roku – 1889). Spadek odnotowało też W tym roku szkolnym na pełnych etatach uzupełnia etat w innej szkole. 5 miejskich techników, gdzie od września uczy w rybnickich placówkach oświatowych pracuje (S) Świat (według) Na różach w Holandii młodych i listach w Niemczech Dom Kultury w Niewiadomiu organizuje XIV Rybnicki Punkt Pośrednictwa Pracy Ochotniczych Hufców Pracy pomaga Regionalny Konkurs Dziennikarski „Świat według nie tylko młodym ludziom w znalezieniu pracy na wakacje, ale i na stałe. ciebie”, adresowany do uczniów klas IV-VI szkół Wśród tegorocznych ofert była m.in. długoterminowa praca przy produkcji podstawowych oraz do gimnazjalistów. klocków Lego w Czechach i dorywcze zajęcie przy gastronomicznej obsłudze Tematyka prac (artykuł, reportaż, recenzja, wywiad) koncertu Linkin Park. powinna dotyczyć aktualnych problemów młodych — W tym roku mniej było studentów, nie w Anglii można było zarobić od 6,50 do ludzi i środowiska, w którym żyją. Mogą opisać to, ale z naszych ofert, jak zwykle skorzystało 8 funtów za godzinę, w gospodarstwie rolnym czego sami doświadczyli, czym się interesują lub co wielu młodocianych i maturzystów — pod- w Holandii – od 9 do 12 euro za godzinę. zaobserwowali. Liczy się umiejętność dostrzegania sumowuje Ewelina Marszołek-Polańczyk W porównaniu z rokiem ubiegłym wzrosły świata i ludzi. Tekst nie powinien być dłuższy niż 5 stron z Punktu Pośrednictwa Pracy. Od czerwca też stawki w kraju. Panie pracujące na ka- formatu A4 (wraz z ewentualnymi zdjęciami), napisany do połowy września przez rybnicką pla- sach w marketach zwykle dostawały 6-7 zł czcionką nr 12, a każdy uczestnik może zgłosić jedną cówkę przewinęło się ok. 500 młodych brutto, teraz – 7 zł na rękę. W lipcu można pracę indywidualną, do której może dołączyć zdjęcia. ludzi. W czasie wakacji chętni mogli było również dorobić mierząc natężenie ru- Konkursowe prace należy przesłać drogą elektroniczną pracować przy zbiorach owoców w za- chu drogowego – 120 zł brutto za 8 godzin, na adres e-mail: [email protected] (dokument chodniopomorskim i zatrudnić się, jak a w sierpniu przy obsłudze koncertu Linkin programu Word) do 30 października. Jury oceniać wielu uczniów rybnickiego Zespołu Szkół Park – 10 zł netto za godzinę. — Nowością będzie m.in. interesujące przedstawienie tematu, ory- Technicznych, m.in. u producentów drzwi jest to, że coraz częściej do wynagrodzenia ginalność, wnikliwość obserwacji, rzetelność, ale też i paneli w Zwonowicach. W lipcu i wrze- doliczany jest dodatek za frekwencję, bo poprawność stylistyczną i ortograficzną. Wyniki oraz śniu największą popularnością cieszyły się niestety sporo osób nadużywa zwolnień lekar- nagrodzone prace zamieszczone będą na stronie in- inwentaryzacje, ale w ofercie była też praca skich — mówi pośredniczka pracy. Zdarzają ternetowej domu kultury www.dkniewiadom.eu (gdzie doręczycieli korespondencji, ankieterów się też inne wybryki. Z czterech osób, które również szczegóły dotyczące konkursu). 27 listopada, telefonicznych, kontrolerów jakości, czy zdecydowały się podjąć stałą pracę w ma- po oficjalnym ogłoszeniu wyników i wręczeniu nagród, kolporterów ulotek. — Mieliśmy sporo gazynie w Czechach, na miejsce dojechała organizatorzy zaproszą laureatów na wycieczkę do propozycji dla kasjerów w marketach, czy dla tylko jedna, ale w pracy się nie stawiła. Telewizji Katowice, aby zobaczyli studia telewizyjne, pracowników restauracji, nawet na całe wa- Kiedy niedoszłego pracownika magazynu pomieszczenia reżyserskie i miejsca związane z pro- kacje, również na umowę o pracę. W Niem- znalazła czeska policja miał przekroczoną dukcją programów telewizyjnych. DK w Niewiadomiu czech szukano m.in. kucharza i listonosza, dawkę śmiertelną alkoholu we krwi. zaprasza również na spotkanie z Grzegorzem Kasdepke, a w Wielkiej Brytanii – opiekunkę i pracow- Przypominamy, że oferty pracy stałej pisarzem dla dzieci i młodzieży, autorem scenariuszy, nika magazynu, jednak w przypadku ofert i krótkoterminowej rybnickiego punktu dziennikarzem i wieloletnim redaktorem naczelnym zagranicznych wymagana jest znajomość pośrednictwa można znaleźć na stronie in- „Świerszczyka”. Odbędzie się ono 21 października o języka. Często tylko w stopniu komunikatyw- ternetowej www.mbp.ohp.pl oraz na www. 13.00 w DK w Niewiadomiu. nym, ale i tak bywa to problemem — mówi facebook.com/fmbpohp.rybnik?ref=hl. (S) Ewelina Marszołek-Polańczyk. W magazy- (S)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 27 informator

ŚRODA30 września WTOREK6 października NIEDZIELA11 października ŚRODA14 października 30.09ŚRODA 6.10.WTOREK 11.10NIEDZIELA 14.10ŚRODA

• 19.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: spektakl „Akompania- • 17.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: „Matka – ciało • 10.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: XIV Rybnic- • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: tor” (występują: Hanna Śleszyńska i Jan Jankowski). – głos” – warsztaty sztuki ruchowo-głosowej kie Prezentacje Filmu Niezależnego RePeFeNe spotkanie autorskie z Jackiem Komudą, pisarzem, prowadzone przez tancerkę i choreografkę (warsztaty filmowe prowadzone przez Katarzynę historykiem, autorem powieści i opowiadań fantasy. Paulinę Szojer oraz wokalistkę Mariolę Ro- Dąbkowska). 15.00 – otwarte konsultacje jury. 01.101 października dzik-Ziemiańską. 17.00 – wręczenie nagród, prezentacja nagro- Czwartek15 października czwartekCZWARTEK • 18.00 – Dawny szpital Juliusz (wejście od ul. dzonych filmów i spotkanie z aktorem Marcinem 15.CZWARTEK 10, Miejskiej): spotkanie autorskie z Krzysztofem Trońskim, przewodniczącym jury). • 17.00 – Dom Kultury w Niedobczycach: koncert Spadło poświęcone III tomowi powieści „Ska- • 12.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publicz- • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: Ireny Santor z okazji Międzynarodowego Dnia zaniec. Za garść srebrników”. na: XI Vinyl Swap – giełda płyt winylowych, spotkanie autorskie z pisarzem Ignacym Kar- Osób Starszych. kompaktowych, kaset, nut, książek o tematyce powiczem. ŚRODA7 października muzycznej, nowego i używanego sprzętu 2.102 października 07.10ŚRODA muzycznego. PIĄTEK16 października PIĄTEK piątek • 17.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: Musical „Dźwięki 16.10PIĄTEK • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: muzyki” w wykonaniu Teatru Muzycznego • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: spotkanie autorskie ze Sławomirem Koprem, z Gliwic, inaugurujący 46. Rybnickie Dni Litera- • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: spotkanie z pisarzem i publicystą Szczepanem autorem książek historycznych i powieści oraz tury oraz wręczenie Honorowej Złotej Lampki spotkanie z Grzegorzem K. Witkowskim, autorem Twardochem. publicystą. Górniczej. książki „Grunt to bunt” o festiwalu w Jarocinie i koncert zespołu Trans Sfer. SOBOTA3 października CZWARTEK8 października PONIEDZIAŁEK12 października • 18.30 – Dom Kultury w Boguszowicach: XIV Bogu- 3.10SOBOTA 08.10CZWARTEK 12.10PONIEDZIAŁEK szowickie Dni Młodych (w programie otwarcie wystawy i podsumowanie I Konkursu Fotograficz- • 17.00 – plac Jana Pawła II (przed bazyliką): Deptak • 18.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: • 13.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: nego pt. „Koncert” oraz występ zespołu Teddy Jr & pełen sztuki – „Śląskie duchy” spektakl ulicz- „Kolory Afryki” – spotkanie z podróżnikiem, spotkanie z dr. Józefem Musiołem o książce „Cha- the Undertakers). ny w wykonaniu rybnickich grup teatralnych. dziennikarzem i fotografikiem Marcinem chary, czyli dzieje Franciszka Kopca od Stalinogrodu • 19.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: koncert Krzysztofa W programie również zabawy animacyjne z dziećmi Kydryńskim. do Brukseli”. Napiórkowskiego z udziałem Beaty Bednarz oraz i potańcówka z udziałem widzów. • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: zespołów Carrantuohill i Chwila Nieuwagi. • 17.00 – Dom Kultury w Niedobczycach: Międzyna- PIĄTEK9 października spotkanie autorskie z Angeliką Kuźniak, repor- rodowy Dzień Muzyki – występ chórów i orkiestr 9.10PIĄTEK terką, trzykrotną laureatką nagrody Grand Press, SOBOTA17 października z okazji święta muzyki. autorką książki „Papusza”. 17.10SOBOTA • 19.00 – Naleśnikarnia „Cynamonka”: Koncert • 18.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: • 18.00 – Dom Kultury w Niedobczycach: „Japonia od na dwie gitary w wykonaniu Michała Adamka Filmowy Wieczór Sztuk – spotkanie z re- kuchni” – cykliczne spotkanie przybliżające kulturę • 14.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka i Pawła Galisza. żyserką Katarzyną Dąbkowską i prezentacja i kuchnię kraju kwitnącej wiśni. Publiczna: Koło Miłośników Fantastyki filmu dokumentalnego „Między światami”, • 19.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: Projekcja filmu „Pa- (w programie m.in.: gra wprowadzająca w NIEDZIELA4 października spotkanie z Izabelą Wądołowską i finisaż pusza” w reżyserii Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa świat „Live Action Role Play Gaming”, walki 4.10NIEDZIELA wystawy „49 metrów bieżących sztuki”, Krauze. bronią bezpieczną, fantastyczny pokaz wystawa fotografii Daniela Eysymonta „Cały mody, stoisko rękodzieła i kącik czytelniczy). • 16.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: „Nowe przygody świat to scena…”. WTOREK13 października • 18.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: Foto- Koziołka Matołka” – interaktywna bajka dla dzieci. 13.10WTOREK Pein 9 – ogłoszenie wyników Międzynaro- • 17.00 – plac Jana Pawła II (przed bazyliką): Deptak SOBOTA10 października dowego Konkursu Fotografii Przemysłowej pełen sztuki – „Śląskie duchy” spektakl ulicz- 10.10SOBOTA • 10.00 – Biblioteka, filia nr 7 w Chwałowicach: spo- i Industrialnej oraz otwarcie wystaw. ny w wykonaniu rybnickich grup teatralnych. tkanie autorskie z Marcinem Przewoźniakiem, • 18.00 – Dom Kultury w Boguszowicach: XIV W programie również zabawy animacyjne z dziećmi • 10.00 – Deptak (ul. Jana III Sobieskiego autorem książek dla dzieci. Boguszowickie Dni Młodych – koncerty i potańcówka z udziałem widzów. i Powstańców Śl.): Pchli targ, giełda • 12.00 – Biblioteka, filia nr 20 w Boguszowicach: zespołów m.in. The Proof i Variete. staroci i rękodzieła. spotkanie z Marcinem Przewoźniakiem, autorem • 18.00 – Dom Kultury w Niedobczycach: Gala PONIEDZIAŁEK5 października • 11.00 – Dom Kultury w Niewiadomiu: książek dla dzieci. jubileuszowa z okazji 70-lecia działalności 5.10PONIEDZIAŁEK warsztaty artystyczne „Biżuteria z mo- • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: domu kultury (w programie: Big Band Pol- deliny”. „Calineczka” – spektakl dla dzieci w wykonaniu skiego Radia Katowice oraz Anna Wyszkoni). • 18.00 – Dom Kultury w Niedobczycach: „Japonia od • 15.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: XIV aktorów Fundacji „Ależ Gustawie”. • 19.00 – Naleśnikarnia „Cynamonka”: wie- kuchni” – cykliczne spotkanie przybliżając kulturę Rybnickie Prezentacje Filmu Niezależne- • 20.00 – Multikino Rybnik: Kino na obcasach – seans czór poetycki i wernisaż zdjęć Szymona i kuchnię kraju kwitnącej wiśni. go RePeFeNe – prezentacje konkursowe. dla pań: „Sypiając z innymi”. Kamczyka.

28 Nr 9/531; wrzesień 2015 NIEDZIELA18 października Sadowa, Natalia Sikora, Joanna Trzepiecińska, CZWARTEK29 października Filmów – seanse z cyklu: „Nieśmiała nastolatka, 18.10NIEDZIELA Szymon Kuśmider oraz zespół Kameleon 29.10,CZWARTEK ogromny hotel, niebezpieczna fanka i fatalne maszyny Quintet). w ekranizacjach prozy Stephena Kinga”. • 18.00 – Dom Kultury w Boguszowicach: XIV Bogu- • 11.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: • 20.00 – Kulturalny Club: Wieczory z salsą (cotygodniowa szowickie Dni Młodych – przegląd najlepszych CZWARTEK22 października Festiwal Nordalia – wykład dr. Jacka Kurka pt. „Po- nauka salsy w stopniu podstawowym i pokazy tańca). filmów offowych z różnych festiwali filmowych. 22.10,CZWARTEK całunek nocy. Muzyka i malarstwo Skandynawii”. Czwartki: • 16.00 – Biblioteka, filia nr 2, ul. Zebrzydowicka: • 16.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: Laboratorium PONIEDZIAŁEK19 października • 16.45 – Fundacja EDF Polska: XX Rybnicka Jesień Kaba- Dyskusyjny Klub Książki „Simon i dęby” Marianne Trzaskodźwięków (cotygodniowe warsztaty budo- 19.10,PONIEDZIAŁEK retowa RYJEK (konkurs główny: Ani Mru Mru, Czesuaf, Fredriksson. wania instrumentów oraz obiektów dźwiękowych z Formacja Chatelet, Jurki, Łowcy.B, Kabaret Młodych • 18.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: wernisaż wystawy materiałów przeznaczonych do recyklingu). • 19.00 – Bazylika: Rybnicki Wieczór Chwały (cykl Panów, NOC, Smile oraz konkurs filmowy o Złotą Kasetę). fotografii Zbigniewa Podsiadły „W szarościach” . • 20.00 – Celtic Pub: Jam Session – noc z muzyką na spotkań modlitewnych z muzyką na żywo). żywo (cotygodniowe spotkania sympatyków muzyki PIĄTEK23 października – blues, jazz i rock). WTOREK20 października 23.10PIĄTEK PIĄTEK30 października 20.10WTOREK 30.10PIĄTEK wystawy • 16.45 – Fundacja EDF Polska: XX Rybnicka Jesień • 17.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: II Koncert Kabaretowa RYJEK (konkurs główny II oraz konkurs • 18.00 – Zabytkowa Kopalnia „Ignacy”: Wieczór grozy e Galeria Sztuki Teatru Ziemi Rybnickiej: wystawa Charytatywny z okazji Dnia Papieskiego (wystą- o melodyjną nagrodę im. Artura). – w programie wykład dr. Jacka Kurka „Kochać do sza- z okazji jubileuszu 35-lecia działalności Zespołu Twór- pią: grupa teatralna Nieposkromieni z Gimnazjum • 17.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: Pokaż co po- leństwa, kochać nad życie – wampir postać tragiczna”, ców Nieprofesjonalnych Oblicza (do 20 październi- nr 3, uczniowie i absolwenci Gimnazjum nr 3, trafisz (przesłuchania do rybnickiego talent-show). „Nosferatu – symfonia grozy” – niemy film z 1922 r. ka); wystawa fotografii „W szarościach” Zbigniewa zespół tańca flamenco i studio wokalne z Domu • 18.00 – Dom Kultury w Niewiadomiu: „Piąta płeć, z muzyką na żywo w wykonaniu zespołu Czerwie Podsiadły (od 29 października do 24 listopada). Kultury w Chwałowicach). pośmiertne życie Toradżów i inne tajemnice Indo- (19.00); projekcja koncertu Fantomas – interpretacja e Muzeum: „Huta Silesia Design” – ekspozycja pre- • 18.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: koncert jubileuszo- nezji” spotkanie z podróżniczką Anną Jaklewicz motywów muzycznych z filmów grozy (20.35). zentująca historię i wyroby rybnickiej Huty Silesia wy z okazji 75. urodzin Adama Makowicza w ramach cyklu „Podróże małe i duże”. • 18.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: Kabarety Hrabi (do 15 listopada). w ramach III Festiwalu Muzycznego im. H. M. i Jurki ze wspólnym programem „Aktorem w płot”. e Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna: wystawa ob- Góreckiego „U źródeł sławy” (wystąpią: Adam SOBOTA24 października • 19.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: Zaduszki razów Grażyny Kaznowskiej (do 31 października) oraz Makowicz i Filharmonia Rybnicka pod dyr. Krze- 24.10SOBOTA Jazzowe z zespołem Coherence Quartet. wystawa w ramach Festiwalu Nordalia „Tove Jansson. simira Dębskiego, a koncert poprowadzi Violetta Opowieści z Doliny Muminków” (do 31 października). Rotter-Kozera ). • 16.00 – Dom Kultury w Niedobczycach: Kabaret SOBOTA31 października e Galeria Smolna (biblioteka na Smolnej): wystawa Nowaki z programem „Moda na Nowaki”. 31.10SOBOTA malarstwa Daniela Dróżdżela „Obrazy, które sobie ŚRODA21 października • 18.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: RSM Squad, wymyśliłem ćwierć wieku temu i wczoraj” (do 28 21.10ŚRODA czyli hip-hop z Londynu. • 22.00 – Sub-Club: koncert zespołu Undertape. października). • 19.30 – Teatr Ziemi Rybnickiej: XX Rybnicka Jesień e Biblioteka, filia nr 4 w Paruszowcu-Piaskach: „Pięk- • 13.00 – Dom Kultury w Niewiadomiu: spotkanie Kabaretowa RYJEK – koncert finałowy. na Thera – wyspa wulkan” – wystawa fotografii z Grzegorzem Kasdepke, pisarzem dla dzieci imprezy Andrzeja Bieniaka w ramach projektu „Czytamy i młodzieży w ramach XIV Regionalnego Kon- NIEDZIELA25 października cotygodniowe fotografię” przygotowanego we współpracy z klu- kursu Dziennikarskiego „Świat według ciebie”. 25.10NIEDZIELA bem fotograficznym Format (do 30 października). • 16.45 – Fundacja EDF Polska: XX Rybnicka Poniedziałki e Dom Kultury w Niewiadomiu: „Magia Natury” – wy- Jesień Kabaretowa RYJEK (One Ryj Show • 18.30 – Teatr Ziemi Rybnickiej: XX Rybnicka Jesień • Seanse Dyskusyjnego Klubu Filmowego „Ekran” stawa fotografii przyrodniczej przygotowana przez i jubileuszowy program autorski Zenona La- Kabaretowa RYJEK – koncert jubileuszowy „Dwu- w TZR: „Żyć nie umierać” (5.10, g. 19.00), „Papusza” Muzeum Przyrodnicze Wydziału Biologii i Ochrony skowika, szczegóły: www.ryjek.eu). dziestoRYCIE”. Wystąpią: Artur Andrus, Grupa (12.10, g. 19.00), Panie Dulskie (19.10, g. 20.00). Środowiska Uniwersytetu Mikołaja Kopernika • 17.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: Spotkanie MoCarta, Grzegorz Halama, Kabaret Młodych Wtorki w Toruniu (od 5 do 30 października). z Jackiem Cyganem, autorem tekstów pio- Panów, Ani Mru Mru, DNO, Jurki, Łowcy.B i Smile. • 17.30 – Dom Kultury w Chwałowicach: Rybnik Electro e Dom Kultury w Chwałowicach: „49 metrów sztuki” senek i poetą. Music – cykliczne warsztaty muzyki elektronicznej – wystawa grafik na tkaninach Izabeli Wądołowskiej • 17.00 – Powiatowa i Miejska Biblioteka Pu- WTOREK27 października instrumentalnej. (do 11 października). bliczna: Dyskusyjny Klub Książki – „Drach” 27.10WTOREK Środy: e Galeria w autobusie: w autobusach m.in. linii: 8, Szczepana Twardocha. • 17.00 – Dom Kultury w Niewiadomiu: Czas na kino 15, 16, 22, 46, 51, 52 – na monitorach wyświetla- 19.00 – Teatr Ziemi Rybnickiej: koncert „Życie • 9.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: Rybnicki Festi- – seanse dla dzieci. na będzie wystawa fotografii autorstwa Malwiny jest piosenką” (wystąpią: Jacek Cygan, Lidia wal Teatrów Przedszkolnych „Sztuka malucha”. • 18.00 – Dom Kultury w Chwałowicach: Plejada Dobrych Porębskiej pt. „Śląskie klimaty”.

Kulturalne adresy • Dom Kultury w Niewiadomiu, ul. I. Mościckiego 15, tel. 32 Torem 3b (Tel. 32 422 13 20). 42 13 755; (www.dkniewiadom.eu); • Zabytkowa Kopalnia „Ignacy”, ul. Mościckiego 3 • Muzeum w Rybniku, Rynek 18, tel. 32 42 21 423; (www. PLACÓWKI KULTURY: muzeum.rybnik.pl); Lokale i kluby: • Teatr Ziemi Rybnickiej, plac Teatralny 1, tel. 32 42 22 132; • Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Szafranka • Herbaciarnia White Monkey, ul. Kościuszki 62/1, (www.rck.rybnik.pl); 7, tel. 32 422 35 41 (www.biblioteka.rybnik.pl) tel. 536 307 064 • Dom Kultury w Chwałowicach, ul. 1 Maja 91B, tel. 32 4216 • Biblioteka, filia nr 2, Maroko-Nowiny, ul. Zebrzydowicka • Celtic Pub, Rynek 8, tel. 32 423 77 17 222 (www.dkchwalowice.pl); 30, tel. 32 422 53 17. • Kulturalny Club, Rynek 3, tel. 32 42 27 864 • Dom Kultury w Boguszowicach, Pl. Pokoju 1, tel. 32 42 • Galeria Smolna, ul. Reymonta 69, tel. 32 424 94 09 • Naleśnikarnia Cynamonka, ul. Jana III Sobieskiego 52 016; (www.dkboguszowice.pl); • Młodzieżowy Dom Kultury, ul. Broniewskiego 23, 21, tel. 32 423 26 14 • Dom Kultury w Niedobczycach, ul. Barbary 23, tel. 32 43 tel. 32 422 40 88. • Pub & Club Labirynt, ul. Broniewskiego 23 31 065; (www.dkniedobczyce.pl); • Filia nr 4 PiMBP (dzielnica Paruszowiec-Piaski), ul. Za • Sub-Club, ul. Piłsudskiego 4 Przygotowano na podstawie materiałów Wydziału Promocji i Informacji Urzędu Miasta Rybnika

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 29 Flet z marchewki, wiolonczela z kosza na śmieci — Najprostsze fletnie Pana z rurek PCV robi się w trzy minuty, a mój rekord to jedno- strunowa gitara zmontowana w 15 sekund. Aby zbudować bardziej profesjonalne instrumenty potrzeba jednak więcej czasu — mówi rybniczanin Tomasz Manderla, muzyk i pedagog, który prowadzi w Domu Kultury

w Chwałowicach warsztaty pod nazwą „La- Sabina Horzela-Piskula boratorium trzaskodźwięków”. Po koncercie publiczność miała niepowtarzalną okazję, by zagrać na nietypowych instrumentach

To kolejna edycja warsztatów w tej placówce, o przygotowanie dla dzieci warsztatów budowy potrafi wykorzystać nieprofesjonalne instrumenty w czasie których z materiałów przeznaczonych instrumentów z … warzyw. — Nie miałem wtedy w profesjonalny sposób — mówi rybniczanin. do recyklingu uczestnicy budują najróżniejsze zielonego, nomen omen, pojęcia, jak może za- Koncert odbył się 4 września i publiczność, któ- instrumenty. W każdy czwartek, aż do połowy grać marchewka, czy arbuz. Okazało się jednak, ra licznie wypełniła salę DK w Chwałowicach grudnia, mali i duzi chwycą za piły, młotki że z marchewek łatwo zrobić grające flety, choć była oczarowana niecodziennym występem i wkrętarki, ale też przeszukają… kosze na oczywiście część tych warzyw została zjedzona, z wykorzystaniem zabawkowych pianin i for- śmieci. — Metalowe puszki, plastikowe opako- zanim coś z nich powstało, część – schrupana tepianów, dziecięcych grzechotek, katarynek wania po jogurtach, rurki PCV, czy drewniane już w trakcie grania — wspomina z uśmiechem i gumowych misiów, ale też okaryn, cym- listewki. Na bazie takich materiałów zbudujemy rybniczanin. Czwartkowe warsztaty pn. „Labo- bałków i kieliszków oraz „samoróbek”, jak instrumenty, ale też dowiemy się w jaki sposób ratorium trzaskodźwięków” (od g. 16 do 19) muzycy nazywają własnoręcznie zbudowane wydobywa się dźwięk. To zajęcia dla każdego, w chwałowickiej placówce są okazją do majster- instrumenty. Wrocławianie na warsztat wzięli bez względu na wiek i umiejętności muzyczne kowania, ale też do wspólnego muzykowania. m.in. Fryderyka Chopina i Bruno Schulza — zapowiada Tomasz Manderla, skrzypek z wy- Jak mówi Tomasz Manderla, eksperymentalne i zagrali kilka własnych kompozycji stwo- kształcenia, który buduje instrumenty i obiekty instrumenty, które powstaną w czasie zajęć rzonych do filmów i animacji. Opowiedzieli muzyczne z materiałów przeznaczonych do służą raczej do poszukiwania nowych brzmień, o muzyce i swoich płytach, które są czymś wię- recyklingu, ale tworzy też, w kraju i za granicą, ale na niektórych da się oczywiście zagrać pro- cej niż tylko krążkami CD, a widzowie zafascy- instalacje audiowizualne z udziałem publiczno- ste melodie. — Warsztaty były inspiracją, aby nowani nietypowymi dźwiękami po koncercie ści. Nietypowa pasja zaczęła się od nietypowej zaprosić do Rybnika zespół Małe Instrumenty mieli okazję zagrać na małych instrumentach propozycji – młodego muzyka poproszono i pokazać, jak profesjonalna grupa muzyków Małych Instrumentów. (S)

kluczowa scena, w której poznają się nasi bohaterowie – 9-letnia dziew- Klaps w cukierni czynka i główny bohater — dodaje Marcin Malisz. Film, który jest pracą zaliczeniową katowickich studentów jest w trakcie montażu. Najpierw 2 sierpnia w cukierni Kołodziej przy ul. Zebrzydowickiej, obok na premierze obejrzą go egzaminatorzy i studenci, potem „Letarg” ,,ubranego” drzewa, gościła 20. osobowa ekipa filmowa. Studenci trafi na festiwale filmowe i nie wykluczone, że również do telewizji, ale katowickiej szkoły filmowej kręcili tutaj zdjęcia do etiudy fabular- jak mówi Malisz to już kwestia szczęścia. (S) nej ,,Letarg”. W rolę ekspedientki wcieliła się rybniczanka Alek- sandra Kupka z Teatru Rondo działającego przy Teatrze Ziemi Arch. pryw. Rybnickiej, a cukiernia Izabeli Kołodziej zagrała rolę piekarni. — To kino drogi i poszukiwaliśmy ciekawych plenerów, które podkreślą klimat filmu, dlatego wyruszyliśmy na dokumentację po Śląsku. Nie przypuszczaliśmy, że dotrzemy aż za Rybnik, do Rzuchowa, który urzekł nas pagórkowatymi, pięknymi plenerami. Ze względów logistycznych szukaliśmy więc czegoś w okolicy i tak trafiliśmy do rybnickiej cukierni, której właścicielka bardzo nam pomogła — opowiada Marcin Malisz, kierownik produkcji. Nic dziwnego – Izabela Kołodziej lubi dobre kino i poleca wartościowe filmy wyświetlane w rybnickim DKF-ie. — Jestem mile zaskoczona zaangażowaniem i profesjonalizmem młodych ludzi biorących udział w produkcji tego filmu — mówi Izabela Kołodziej o niecodziennych „klientach” swojej cukierni. Marcin Malisz wspomina, że ekipa miała problem z obsadzeniem roli sprzedawczyni, lecz po wielu poszukiwaniach znalazła Aleksandrę Kupkę, która, jak mówi kierownik produkcji, mimo początkowego stresu podeszła do swojego zadania aktorskiego wyjątkowo profesjonalnie. Zdjęcia w Rybniku trwały Zdjęcia do etiudy fabularnej ,,Letarg” kręcono w rybnickiej cukierni Kołodziej, a w rolę ekspedientki 5 godzin, ale przełożą się ledwie na minutę filmu. — Będzie to jednak wcieliła się rybniczanka Aleksandra Kupka z Teatru Rondo

30 Nr 9/531; wrzesień 2015 Któż ma więcej przyjaciół niż Przygoda? W piętnastoletniej historii Międzynarodowych Spotkań Tanecznych „Przygoda i Przyjaciele” przewinęło się ich przez nasze miasto prawie dwa tysiące. I to z kilku kontynentów… Domy (nie tylko) kultury Przyjaciół ci u nas dostatek Miejskie placówki kultury zachęcają mieszkańców – dużych i małych – do Funkcjonujący od ponad 40 lat Zespół od strony gastronomicznej trudno przecenić. udziału w najróżniejszych zajęciach Tańca Ludowego „Przygoda” (dziś jako filar Zagraniczni przyjaciele zespołu zwiedzili rozwijających pasje i zainteresowania, ale Ogniska Pracy Pozaszkolnej ZTL Przygoda) grupami Oświęcim, Kraków, Pszczynę i Rudy również poprawiają kondycję fizyczną. w przyjmowaniu zaprzyjaźnionych zespołów Raciborskie z obowiązkową przejażdżką Z bogatą ofertą warsztatów i kursów folklorystycznych z całego świata ma duże wąskotorową kolejką, obejrzeli też najcie- można było zapoznać się w domach kultury doświadczenie. Prawie każda równa rocznica kawsze miejsca w Rybniku i spotkali się z w Niedobczycach i Niewiadomiu, gdzie powstania zespołu jest okazją do organizacji wiceprezydentem Wojciechem Świerkoszem. w czasie wrześniowych tygodni otwartych kolejnych edycji festiwalu folkloru (najbliższy „Przygoda” nie tylko gości przyjmowała, zorganizowano pokazowe zajęcia. odbędzie się w 2017 r.). — W festiwalach ale była również goszczona. Koniec roku — Zainteresowanie było spore, wydaliśmy bli- uczestniczą głównie starsze grupy taneczne. szkolnego i początek wakacji obfitował w sko 450 bezpłatnych wejściówek, dzięki którym Kiedy więc przybywało nam grup dziecię- wiele zagranicznych wyjazdów artystycznych uczestnicy mogli poznać instruktora i specyfikę cych pomy- prowadzonych przez niego zajęć. Największym śleliśmy, że i D o r o c z n e s p o t k a n i a

w Rybniku są okazją do J. Rzymanek zainteresowaniem cieszą się grupy mażoretek, do one powinny artystycznej konfrontacji których chce dołączyć kilkadziesiąt nowych dziew- mieć okazję młodych tancerzy czynek, ale popularne są również zajęcia zumby, do między- jogi i aerobiku oraz lekcje gry na gitarze, czy rytmi- n a r o d o w e j ka dla maluszków — podsumowuje Katarzyna Bra- i n t e g r a c j i chaczek z Domu Kultury w Niedobczycach, gdzie i artystycznej od 14 do 18 września trwała druga edycja tygodnia konfronta- otwartego. W tym sezonie placówka przygotowa- cji — mówi ła kilka nowości m.in: zajęcia taneczne dla mam d y r e k t o r mażoretek, zumbę dla dzieci oraz osób w wieku ogniska i ze- 50 plus, lekcje malarstwa przygotowujące do egza- społu Anita minów na akademie sztuk pięknych, czy teatr pla- Geratowska. styczny dla młodzieży i dorosłych, który bazować Stąd pomysł będzie na słowie i ruchu z wykorzystaniem muzyki międzynaro- i ciekawych rekwizytów. Placówka proponuje też dowych spo- kilka grup plastycznych, od maluszków (Pędzlaki), tkań „Przygoda i Przyjaciele”. Odbywają się poszczególnych grup, m.in. do Turcji, Rumu- przez dzieci szkolne (Impresja), po dorosłych, dla one tradycyjnie wiosną, a tylko tegoroczna nii, Holandii, Finlandii, Czech czy na Cypr, których przygotowano m.in. zajęcia decoupage’u. edycja miała wyjątkowo miejsce w pierwszych jedna z grup wzięła też udział w prestiżowym W ofercie DK w Niedobczycach, z którą współpra- dniach września. Zabrakło m.in. zapowiada- festiwalu folklorystycznym w Krakowie. cuje 25 instruktorów, są też zajęcia rytmiczne dla nej grupy z Chile, ale stawiły się zespoły z Ru- Aktualnie OPP „Przygoda” skupia w sumie dzieci w wieku od 3 do 4 lat, ale również taneczne, munii, Bułgarii i Czech, a także z Augustowa 1100 dzieci i młodzieży, zaś członkowie ze- czy break dance. Na nowych członków czeka też oraz grupa tańca hinduskiego z Katowic. Za- społu tańca ludowego to grupa ok. 650 osób. działające przy DK niedobczyckie Koło Emerytów prezentowało się też kilka grup gospodarzy. Od momentu przenosin do nowej, zdecydo- i Rencistów. Szczegóły zajęć na rok 2015/16 na Koncert inauguracyjny miał miejsce w nowej wanie większej siedziby przy Zespole Szkół stronie internetowej www.dkniedobczyce.pl i pod sali widowiskowej Przygody, a kolejne w ryb- Budowlanych i budowy sali widowiskowej nr tel. (32) 433 10 65. nickich szkołach i w plenerze – na rynku i w (która już wydaje się być za ciasna!), warunki Dla mieszańców Niewiadomia i okolic nowe Kamieniu. Koncerty trwały po kilka godzin pracy bardzo się poprawiły. — Mamy prze- zajęcia przygotował tamtejszy dom kultury, gdzie i miały, szczególnie w Kamieniu, wyjątkowo strzeń, by się rozwijać — mówi dyrektor Anita po raz pierwszy zaplanowano lekcje tańców inte- liczną publiczność. Koncerty plenerowe były Geratowska. — Poszczególne grupy mogą gracyjnych dla dorosłych, break-dancu dla mło- też okazją do zbiórki środków na trwające prezentować swój program bez ograniczeń dzieży, warsztaty plastyczne „Coś ładnego”, chór wtedy jeszcze leczenie zmarłej 13 września czasowych, bo jesteśmy u siebie. Zapraszamy dla dzieci i dorosłych, ale też zajęcia konwersacji w Pauliny Szołtysek, która, choć sama człon- też zespoły, z którymi współpracujemy na co grupie „Let’s talk about”. Od 17 września placówka kiem zespołu nie była, przyprowadzała na za- dzień, m.in. z Dąbrowy Górniczej, ale swoje w ramach tygodnia otwartego pod hasłem „Przyjdź, jęcia młodszą siostrę. Przygodową przeszłość prezentacje przygotowuje kapela, a co miesiąc zobacz, wybierz” zaproponowała też pokazowe mają też trzej bracia Pauliny. Ze względu na gościmy zespoły teatralne dla dzieci. Spektakle zajęcia m.in. gimnastyki dla pań, kółka kompu- aurę nie odbył się niedzielny przemarsz przez wzbogacamy warsztatami teatralnymi zarówno terowego dla dzieci, kółka teatralnego dla dzieci miasto, ale udały się warsztaty, na których dla dzieci, jak i naszych nauczycieli. Wraz i młodzieży, czy tańca towarzyskiego dla dzieci oraz młodzi tancerze uczyli się wzajemnie swoich z poprawą warunków zwiększyły się możliwości warsztaty plastyczne. Pełna oferta zajęć na stronie ludowych tańców. Dla gości przygotowano poszerzenia zajęć z różnych dziedzin artystycz- internetowej www.dkniewiadom.eu. i pozataneczne, plastyczne zajęcia, m.in. za- nej aktywności dzieci i to staramy się robić. Dla Zachęcamy też do zapoznania się z ofertami poznanie się z techniką decoupage’u. Każdy szerokiego grona rybniczan „Przygoda” to pozostałych domów kultury, szczegóły na ich dzień kończył się integracyjnym spotkaniem wciąż folklorystyczny zespół, który „tańczy, stronach internetowych – www.dkchwalowice. z udziałem rodziców „przygodowiczów”, któ- śpiewa i złych humorów nie miewa”. pl i www.dkboguszowice.pl. rych wkład w przygotowanie tych wieczorów (r) (S)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 31 III Festiwal Muzyczny im. Henryka M. Góreckiego Adam Makowicz zagra na swoje urodziny

Towarzystwo Muzyczne im. Braci Szafranków zaprasza na III edycję Festiwalu Muzycznego im. Henryka Mikołaja Góreckiego „U źródeł sławy”, nad którym patronat przyjął prezydent Rybnika. Inauguracyjny koncert poświęcony zostanie 75. rocznicy urodzin Adama Makowicza, który osobiście przyjmie nie tylko życzenia, ale także przyznany mu w czerwcu przez radę miasta tytuł Troszka Wacław Zagranie w Rybniku jubileuszowego, urodzinowego koncertu prezydent Piotr Kuczera zaproponował Adamowi Honorowego Obywatela Rybnika Makowiczowi już w marcu, w czasie jego wizyty w rybnickiej szkole muzycznej

Teatr Ziemi Rybnickiej, Sala koncertowa Państwowej Szkoły Muzycznej im. Karola i Antoniego Szafranków 20 października, g. 18 23 października, g. 16.30 26 października, g.16.00 Uroczysty koncert z okazji jubileuszu 75. Wystąpi Sekstet Smyczkowy Narodowej Wystąpi Kwintet Dęty Narodowej Orkiestry urodzin Adama Makowicza. Wystąpi jubilat Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia Symfonicznej Polskiego Radia w Katowi- z towarzyszeniem Filharmonii Rybnickiej w Katowicach w składzie: Piotr Tarcholik cach w składzie: Joanna Dziewior – flet, pod batutą Krzesimira Dębskiego, a koncert – skrzypce (koncertmistrz NOSPR) Kinga Karolina Stalmachowska – obój, Aleksander poprowadzi Violetta Rotter-Kozera, dzienni- Tomaszewska – skrzypce, Dariusz Korcz Tesarczyk – klarnet, Krzysztof Tomczyk – karka TVP Katowice, autorka nagrodzonego – altówka, Sandra Kałuża – altówka (kon- waltornia, Dagmara Niedziela – fortepian, dokumentu „Pod banderą Chopina”, relacji certmistrz NOSPR), Łukasz Frant – wio- Krzysztof Fiedukiewicz – fagot. W progra- filmowej z muzycznego rejsu Narodowej lonczela (koncertmistrz NOSPR) i Adam mie Kwintet na flet, obój, klarnet, fagot i Orkiestry Polskiego Radia w Katowicach. W Krzeszowiec – wiolonczela. W programie: waltornię Wojciecha Kilara oraz Sekstet na programie improwizacje Adama Makowicza Sonata na dwoje skrzypiec Henryka M. flet, obój, klarnet, fagot, waltornię i fortepian na temat dzieł Henryka M. Góreckiego oraz Góreckiego i Sekstet smyczkowy A-dur Francisa Poulenca. utwory dedykowane Adamowi Makowiczowi. Antonina Dworzaka. (r)

Walor w plenerze Pozytywnie Pod koniec sierpnia na swój czwarty z Pozytywką artystyczny plener wyjechały dzieci i 9 września w Mło- młodzież z Pracowni Walor działającej w dzieżowym Domu Kul- Młodzieżowym Domu Kultury. W malow- tury podsumowano letni obóz Pozytyw- ka 2015. W spotkaniu wzięli udział dzieci i młodzież oraz ich rodzice. Podsumowanie rozpoczął występ wokalny uczestniczek obozu Mileny Więcek, się XIX plener tej pracowni. W jego trakcie Anny Zielonki i Zuzanny Wieczorek oraz film powstały m.in. graficzna panorama „Moja przedstawiający najciekawsze momenty Holandia”, drewniane zwierzęta, malowane z pobytu w Kątach Rybackich. Najważniejszym kafle inspirowane ceramiką z Delft i ekspery- punktem spotkania była jednak prezentacja mentalne fotograficzne portrety. Największym prac wykonanych przez dzieci – od malowa- wyzwaniem artystycznym było nakręcenie nych kubków i toreb po mieszkańców mórz niczy rejon Kotliny Kłodzkiej wybrała się gru- baśni filmowo-muzycznej „Sny”. Działania z filcu. Organizatorem letniego wypoczynku pa 18 osób pod opieką Ewy Tomas-Modlich plastyczne wzbogacono też o naukę gry na było stowarzyszenie Strefa WzW Wolnych i Iwony Dragi. Międzygórze powitało plene- ukulele, gry i zabawy integracyjne, rozgrywki z Wyboru i Młodzieżowy Dom Kultury, a pro- rowiczów fantastyczną pogodą i pięknymi sportowe i zajęcia nordic walkingu. Młodzież jekt „Pozytywka 2015” współfinansowany był widokami oraz ciekawą architekturą. W tak poznała też historię filmu, malarstwa i kultury przez miasto. Promuje on aktywny i zdrowy twórczym otoczeniu powstały m.in. barwne europejskiej oraz twórczość Rembrandta, van styl życia bez używek i narkotyków. (S) fotomontaże w formie projektów witraży Gogha i Vermeera. — Zwiedzaliśmy najlepsze i artystyczne przetworzenia martwych natur. muzea z fantastycznymi zbiorami, fotografo- waliśmy wiatraki w Kiderdijk i Zaan, jedliśmy W krainie wiatraków sery na tradycyjnym targu w Goudzie i jechali- Ponad trzydziestu wychowanków pracow- śmy pięciokilometrowym mostem Zeelandbrug ni plastycznej Creatio spędziło dwa tygodnie — wspominają uczestnicy. 6 września w MDK-u wśród malowniczych wydm wybrzeża Mo- odbył się wernisaż wystawy poplenerowej rza Północnego. To właśnie w Holandii odbył Creatio.

32 Nr 9/531; wrzesień 2015 nie zyskało bardziej kameralny wymiar, a prze- Narodowe Czytanie „Lalki” strzeń wokół fontanny została wykorzystana na W tym roku ogólnopolskie Narodowe Czytanie odbyło się po raz animacje dla najmłodszych uczestników, dla czwarty, a w Rybniku po raz trzeci. których lalka to po prostu zabawka. Wśród go- ści czytających fragmenty powieści Bolesława 5 września na placu przed bazyliką św. Anto- Prusa. Przeniesienie imprezy z Rynku na plac Prusa byli m.in. Piotr Masłowski i Janusz Koper niego wspólnie czytaliśmy „Lalkę” Bolesława im. Jana Pawła II okazało się korzystne – czyta- – zastępcy prezydenta miasta Rybnika, Halina Opoka – dyrektor rybnickiej biblioteki, mło- dzież szkolna oraz lektorzy szkoły językowej

Małgorzata Tytko „Makani”, dzięki którym usłyszeliśmy początek książki w języku angielskim. Scenki prezentu- jące kluczowe wydarzenia powieściowej fabuły przygotowała Rybnicka Grupa Teatralna pod kierunkiem Izabeli Karwot. Uczestnicy, którzy przynieśli swoje wydania powieści, otrzymali w nich pamiątkową pieczęć. Wydarzeniu towa- rzyszyły liczne atrakcje dla dzieci – gry, zabawy z klaunami, malowanie twarzy, wypożyczalnia strojów, mini park technologiczny „Lego”. Akcja odbywała się pod honorowym patronatem pary prezydenckiej, czyli Andrzeja Dudy i Agaty Kornhauser-Dudy. Organizatorem Na- rodowego Czytania w Rybniku była Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna. (m)

Tegoroczne Narodowe Czytanie to także spotkanie z literaturą poprzez teatr. W bohaterów "Lalki" wcielili się aktorzy-amatorzy z grupy teatralnej prowadzonej przez Izabelę Karwot

W sierpniowym głosowaniu wypowiedziało Kopalnia Ignacy w Niewiadomiu i panorama Niedobczyc sfotografowana z hałdy się 131 osób, które internetowo wskazały najcie- dawnej kopalni Rymer zwyciężyły w głosowaniu na najbardziej charakterystyczne kawsze miejsca w swoich dzielnicach, proponując miejsca tych dwóch dzielnic i znalazły się na pocztówkach, które powstały w ramach by znalazły się one na pocztówkach. Mieszkańcy projektu „T:RAF do Niedobczyc i Niewiadomia”, dofinansowanego ze środków Niedobczyc wybrali panoramę z hałdy (48 wska- Programu Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. zań), ściankę wspinaczkową Cechownia (45), koło wyciągowe na rondzie (34) i niedobczycką parafię (32), a jeden z respondentów – szyb Graf Reden. Dzielnice polecą w świat W Niewiadomiu zdecydowanym zwycięzcą została lista miejsc na www.trafrybnik.pl). Pocztówki Andrzej Górny, socjolog, który zaangażował się Zabytkowa Kopalnia „Ignacy” (83), przed panora- ze znaczkami rozdano też uczestnikom warsztatów, w projekt „T:RAF do Niedobczyc i Niewiadomia”. mą dzielnicy z hałdy (53) i zabytkowym budynkiem jakie 17 września zorganizowano w Domu Kultu- Warsztatowicze zadeklarowali, że otrzymane wido- na Helenie (20), a listę zamknęła stacja kolejowa ry w Niewiadomiu. W ich trakcie młodzi ludzie kówki roześlą do osób z najodleglejszych zakątków Rybnik Niewiadom (13) i ogólne wskazanie na z niewiadomskiej Placówki Wsparcia Dziennego świata, najchętniej do piłkarzy. — Wyobraźcie sobie, niewiadomskie szkoły i przedszkola (1) (szczegóły dowiedzieli się również dlaczego warto wysyłać że kartkę z Niewiadomia dostaje od was Święty Mi- na www.trafrybnik.pl). Kilka wybranych przez kartki pocztowe, jak robiono to dawniej i jak po- kołaj — mówił im Mirosław Górka, współpomysło- głosujących najpopularniejszych obiektów z obu prawnie zaadresować papierową korespondencję. dawca przedsięwzięcia. I wyjaśnia, że jego głównym dzielnic sfotografowała Katarzyna Kaczmarczyk Usłyszeli też o międzynarodowym projekcie pod celem było uwrażliwienie, szczególnie młodych z Niedobczyc, a od 20 września tysiąc bezpłat- nazwą postcrossing. — Kiedy wyślecie komuś kartkę ludzi, na otaczający ich krajobraz, którego często na nych pocztówek zaprojektowanych przez grafika pocztową to macie gwarancję, że osoba z innej czę- co dzień nawet nie dostrzegają. — Chcemy też przy- Krzysztofa Postrożnego było już dostępnych m.in. ści świata też wyśle do was pocztówkę. To ciekawy pomnieć najmłodszym o roli wysyłania pocztówek, w parafiach i w domach kultury (szczegółowa sposób na wymianę kartek — mówił dzieciom jako alternatywy dla sms-ów, czy kontaktów internetowych — mówi Mirosław Górka, specjalista ds. realizacji projektów w rybnickim OPS-ie, który prowadzi też

Sabina Horzela-Piskula internetowy serwis www.trafrybnik.pl. W projekt zaangażowała się również Aldona Urbanek z Wojewódzkiego Ośrodka Metodycznego w Rybniku, która ciekawie poprowadziła warsztaty z pocztówkami w tle dla 30 pełnych entuzjazmu dzieci. (S)

W ramach projektu „T:RAF do Niedobczyc i Niewiadomia” odbyły się również warsztaty, w czasie których dzieci z Niewiadomia jako jedne z pierwszych otrzymały dzielnicowe pocztówki

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 33 Kalejdoskop kulturalny

SZPIEG PRL-u W BIBLIOTECE, czyli spotkanie autorskie z generałem Marianem Zacharskim. Podczas wieczoru czytelnicy mieli okazję posłuchać o

Małgorzata Tytko tajnych archiwach z okresu II wojny światowej oraz o pracach nad łamaniem kodów „Enigmy”– niemieckiej maszyny szyfrującej, któremu to zagadnieniu autor poświęcił swoją ostatnią książkę pt. „Kody wojny”. Generałowi towa- rzyszyli historycy – dr hab. Aleksander Woźny oraz dr Zdzisław Jan Kapera. Uczestnikom spotkania udało się też poznać kilka ciekawostek z biografii szpiega. Gość, świadomy kontrowersji jakie budzi jego osoba, w tym ob- szarze pozostawił jednak wiele niedopowiedzeń, odsyłając do publikacji autobiograficznych. Przypomnijmy – Marian Zacharski przez niektórych jest uważany za „Bonda PRL-u”, który miał zdobywać tajemnice dotyczące obronności USA. W 1981 roku został tam zdekonspirowany i skazany na dożywocie. Po czterech latach w wyniku wymiany pracowników wywiadu powrócił do ojczyzny. Obecnie generał mieszka poza Polską i zajmuje się pisaniem książek o tematyce historycznej.

LWÓW NASZKICOWANY. „Lwów. Szkice miejskie” to tytuł debiutanckiej płyty Kuby Blokesza, laureata rybnickiego Ogólnopolskiego Festiwalu Pio- senki Artystycznej w 2009 roku, którą 20 września młody artysta promował Troszka Wacław w Teatrze Ziemi Rybnickiej. Miejsce premierowego koncertu nie zostało wybrane przypadkowo. — Nie jestem rybniczaninem, ale Rybnik jest mi bardzo bliski. Tu, na festiwalu OFPA wszystko się dla mnie zaczęło: otrzyma- łem główną nagrodę, poznałem Piotra Machalicę i Joannę Lewandowską, z którymi dzisiaj mam zaszczyt współpracować — mówił. Po sześciu latach i, jak mówi, wielu kilometrach w drodze, mnóstwie dźwięków i setkach koncertów, Kuba Blokesz powrócił na rybnicką scenę ze swoim pierwszym programem poetyckim. Przedstawił opowieść o Lwowie, osnutą na tekstach współczesnych twórców ukraińskich, premierowo przetłumaczonych na ję- zyk polski. Artyście towarzyszył Piotr Machalica, który odczytywał fragmenty prozy i poezji ukraińskiej, a w kilku utworach znakomita i niezwykle ekspre- syjna Joanna Lewandowska, znana rybnickiej publiczności również z OFPA.

NON STOP MUSIC NA DEPTAKU. W cztery kolejne sobotnie wieczory od 22 sierpnia do 12 września na pl. Jana Pawła II przed bazyliką św.Antonie- Wacław Troszka Wacław go koncertowały po dwa zespoły muzyczne spod szyldu Non Stop Music. NSM to coś pomiędzy oddolnym ruchem samych muzyków a nieformalną spółdzielnią muzyczną, krótko mówiąc, bez zbędnej administracji same zespoły organizują kolejne koncerty. Na plenerowej scenie na deptaku w kolejności wystąpili: Children of 90’s i Acustic; Trans Sfer oraz HK Rufijok & DJ Juvson; Kaduceus i The Blues Experience oraz na koniec Jinx i Sekcja z Włoch (na zdjęciu). Zgodnie z założeniem przedsięwzięcia, koncertowały głównie zespoły rybnickie; jedynym „zagranicznym” wykonawcą był śpie- wający po śląsku, a mieszkający w Rydułtowach hip-hopowiec HK Rufijok, na którego koncercie bawiła się liczna grupa jego fanów. Na sezon jesienno-zimowy Non Stop Music wraca pod dach. Pierwszy jesienny koncert 23 października w klubie Pod Teatrem, zagrają Vitamins i Jinx.

ORGANIŚCI Z JEDNEJ KLASY. Stało się już tradycją, że wykonawcami jednego z koncertów w ramach cyklicznych Dni Muzyki Organowej Wacław Troszka Wacław i Kameralnej są absolwenci i uczniowie klasy organów rybnickiej szkoły muzycznej Szafranków, prowadzonej przez animatorkę i koordynatorkę imprezy Elżbietę Włosek-Żurawiecką i Stanisława Pielczyka. W tym roku wystąpiło trzech absolwentów: Maciej Somerla, Paweł Przybyła i Arkadiusz Pawliczek oraz dziewięciu uczniów, wśród nich laureci ogólnopolskich kon- kursów i przesłuchań: Mariusz Wycisk i Marcin Knura. Koncert miał miejsce w kościele pod wezw. bł. Brata Alberta w Kamieniu dysponującym neokla- sycznym instrumentem. W repertuarze królowały dzieła Jana Sebastiana Bacha, ale wśród wykonywanych utworów był również finał III Symfonii „Lourdskiej” Feliksa Nowowiejskiego, a także „Marietta” Theodore Dubois czy Basses et dessous de trompette Louisa-Nicolasa Clarembault. Klasa Elżbiety Włosek-Żurawieckiej „wypuściła” już 22 absolwentów, a jednym z pierwszych był dzisiejszy nauczyciel i organmistrz Stanisław Pielczyk.

34 Nr 9/531; wrzesień 2015 Konkurs dla Wojna na Zamysłowie „donosicieli” Zapewne to wydarzenie wywołało trwogę wśród mieszkańców dzielni- Tekst „Wojna na Zamysłowie” autorstwa niejakiego „misiaqa” (pseu- cy. Pani Bernadko co to się na tym Zamysłowie porobiło? Idę obok szkoły, donim prawie artystyczny), opowiadający w przewrotny sposób o festynie a tu straż pożarna, zbiegowisko ludzi. Stoją i patrzą. Okazało się, że na zorganizowanym na włościach zamysłowskiej podstawówki przez radę boisku wypadek samochodowy. Młoda dziewczyna strasznie zakrwawiona. dzielnicy, został uznany za „Kulturalny donos miesiąca” we wrześniowej A ludzie klaskali, jak pilotowi w samolocie po lądowaniu w Pyrzowicach. edycji konkursu organizowanego cyklicznie przez Biuro Kultury Urzędu Potem jakieś wielkie chłopy opony od koparki nosili. Myślałam, że roboty Miasta Rybnika i redakcję serwisu internetowego Kultura.rybnik.eu. drogowe. Za chwilę beczkę z piwem przynieśli. A silni byli, bo ciągle te beczki Najlepszy „donos” publikujemy obok, a jego autor bądź autorka otrzyma tam i z powrotem. Siadłam sobie na ławeczce obok siłowni, co to z tego w nagrodę: karnet na październikowe seanse Dyskusyjnego Klubu Filmowe- budżetu obywatelskiego magistrat wybudował, i patrzę. W pewnej chwili na go „Ekran” w Teatrze Ziemi Rybnickiej, wejściówkę na spektakl „Dźwięki boisku dzieci z rodzicami rury układają. A ostatnio prezydent Koper mówił, muzyki” wystawiany w czasie inauguracji tegorocznych Rybnickich Dni że kanalizacja już skończona, a ci pracują, jakby na akord. Tempo mieli takie, Literatury (11 października TZR), a także wejściówki na dwa koncerty, że nawet rowu nie kopali, tylko na trawie rozkładali. Nagle patrzę – nad które również odbędą się w TZR – Krzysztofa Napiórkowskiego z zespołem głową mały helikopter z kamerą. Wie Pani, co w telewizji mówią, że to nie dla (16 października) oraz koncert „Życie jest piosenką” (21 października). dzieci, i że to chyba „dren”. Myślę: jakieś CBA czy ONZ Zamysłów sprawdza? Zapraszamy do udziału w kolejnej edycji konkursu dla „kulturalnych Nagle przy przedszkolu harcerze z dziećmi z karabinów strzelają. A po chwili donosicieli”. Wystarcz do 18 października zamieścić w serwisie interne- przyjechały samochody wojskowe. Siedzę, i nie wiem czy do domu uciekać, towym Kultura.rybnik.eu recenzję bądź felieton poświęcony wydarzeniu czy do schronu na Nowinach. Wychodzą jacyś kierownicy w garniturach. kulturalnemu, które będzie mieć miejsce w Rybniku między 17 września Myślę: powiedzą ewakuacja. A oni śpiewać zaczęli. Po pewnym czasie zrobiło a 16 października. Wyniki kolejnego „Kulturalnego Donosu Miesiąca” po- się ciemno, wszyscy pod namiotami, przy świecach – w naszych czasach? znamy 20 października, a zwycięski tekst opublikujemy na naszych łamach. Na szczęście ktoś pomyślał i postawił bar z kiełbasami i grochówką. Ciemno Szczegółowy regulamin konkursu można znaleźć na www.kultura.rybnik. już było, Tofik mi zmarzł, a ja kocyka nie zabrałam. Poszłam do domu, a tam eu. Informacje można też uzyskać dzwoniąc pod numer tel. 32 43 92 300. przed szkołą napis „Festyn Zamysłowski, 12.09.15”. Czemu mi nikt o tym nie powiedział. Z wnukami bym poszła. Eh, szkoda gadać.

Kulturalnym skrótem od czterech lat mieszkająca w Polsce, która organizuje w wieku od 4 do 6 lat. W Klubie Małego Aktora warsztaty i wykłady na temat swojego rodzinnego maluchy będą miały okazję do zabawy, wcielania się w 24 października o 16.00 w Domu Kultury w Niedo- kraju. W czasie październikowych zajęć przybliży w różne role i odgrywania wymyślonych scen, ale bczycach wystąpi Kabaret Nowaki z Zielonej Góry. rybniczanom tajniki przygotowywania tradycyjnych również do kształtowania umiejętności posługiwania W Rybniku pokażą program „Moda na Nowaki”, japońskich specjałów. Tym razem będą to: obento czyli się językiem, recytowania poezji i wyrażania emocji w którym przedstawią swoje największe kabaretowe japoński lunch-box (posiłek do pracy, szkoły, na piknik za pomocą gestów, ruchów, czy mimiki. Zajęcia (45 zł hity. Bilety (w przedsprzedaży w cenie 40 zł, po 18 itd., zapakowany w pudełko), mitarashi dango – ciasto miesięcznie) będą odbywać się w poniedziałki (od g. października – 45 zł) dostępne są w sekretariacie ryżowe w słodkim sosie sojowym, rakugan – tradycyj- 18.00 do 20.00) i środy (od g. 16.00 do 18.00). Ma- DK Niedobczyce (informacje: (32) 433 10 65 oraz na ne japońskie cukierki z mąki ryżowej oraz rykkucha riola Rodzik-Ziemiańska poprowadzi też gry i zabawy stronie kabaretowebilety.pl.). – zielona herbata. W warsztatach może wziąć udział z językiem angielskim. W trakcie zajęć dzieci będą w Do 4 listopada Dom Kultury w Niewiadomiu czeka na maksymalnie 10 osób, liczy się więc kolejność zgłoszeń, uczyć się angielskiego poprzez gry, rymowanki, czy zgłoszenia uczestników IV konkursu piosenki filmo- które przyjmowane są pod nr tel. 32 433 10 65. Koszt piosenki. Koszt zajęć, które zaplanowano w ponie- wej „Zapomniana melodia”. Jest on adresowany do ponaddwugodzinnych zajęć to 70 zł. Zaplanowano je działki od g. 16.00 do 18.00 lub w środy (od 18.00 wokalistów powyżej 16 roku życia, którzy na warsztat na 5 lub 12 października (do wyboru) o g. 18. do 20) to 55 zł miesięcznie. Zapisy w sekretariacie wezmą piosenki ze starych polskich filmów, tych przed- Fundacji EDF Polska (ul. Podmiejska, tel. 32 739 1898). w „Piąta płeć, pośmiertne życie Toradżów i inne tajemnice wojennych, czy z lat 50. i 60., ale też utwory z filmów Indonezji” to z kolei tytuł spotkania z podróżnicz- w Znany dziennikarz muzyczny, podróżnik i fotograf zagranicznych, które wykonają w oryginalnej wersji ką Anną Jaklewicz, jakie odbędzie się 23 października Marcin Kydryński weźmie udział w spotkaniu z cyklu językowej. Przesłuchania konkursowe odbędą się 13 o g. 18.00 w Dom Kultury w Niewiadomiu w ramach „Podróże w nieznane”, jakie 8 października zaplano- listopada, a laureatów, na których czekają nagrody fi- cyklu „Podróże małe i duże”. Poznamy bissu – tzw. wano w Domu Kultury w Chwałowicach. — Podzielę nansowe, poznamy dwa dni później w czasie koncertu piątą płeć, czyli transpłciowych szamanów z grupy się doświadczeniami z wypraw ekstremalnych, jak finałowego. Szczegóły konkursu i karta zgłoszenia na etnicznej Bugis i zobaczymy ich rytualny taniec ze Somalia, Sudan Południowy, Kongo, Sierra Leone www.dkniewiadom.eu. sztyletami. U Toradżów, górali z Celebesu, przyjrzymy czy Liberia, ale także wskażę miejsca, które moim w Od 7 do 8 listopada na rybnickim kampusie odbędzie się niezwykłym pogrzebom organizowanym nawet zdaniem wciąż jeszcze, mimo niespokojnej sytuacji na się wystawa kanarków, papug i ptaków egzotycznych. kilka lat po śmierci. Wraz z autorką pokazu odwiedzi- świecie, mogą okazać się tym pierwszym, szczęśliwym Jak co roku zorganizuje ją rybnicki oddział Polskiego my także targ bawołów, świętych zwierząt Toradżów spotkaniem z Afryką. Spróbuję spojrzeć na dramat Związku Hodowców Kanarków i Ptaków Egzotycznych. i dowiemy się dlaczego wartość niektórych z nich kontynentu z perspektywy, bogatszy o doświadczenia Na wystawie (od g. 9 do 17 w sobotę oraz od g. 9 przekracza cenę nowego samochodu. Pokaz slajdów moich blisko 25 lat podróży, ale przede wszystkim do 16 w niedzielę) można będzie zobaczyć najciekaw- uzupełnią materiały filmowe. Będzie można zobaczyć spróbuję udowodnić, że mimo udręki, z jaką zmaga sze skrzydlate okazy, ale też porozmawiać z doświad- relację z szamańskiego rytuału, któremu poddała się się właściwie każdy zakątek Afryki, to wciąż region nie czonymi hodowcami oraz kupić kanarki, papużki czy podróżniczka i antropolog Anna Jaklewicz i dowiedzieć tylko konfliktów, katastrof, epidemii i nędzy, lecz także inne ptaki egzotyczne. się, jak indonezyjskie duchy pomagają swatać. dom wielu szczęśliwych ludzi — zapowiada Marcin Kydryński. Bilet wstępu na spotkanie zatytułowane w Dom Kultury w Niedobczycach zaprasza na trzecie w Mariola Rodzik-Ziemiańska – instruktorka, wokalistka „Kolory Afryki” kosztuje 10 zł (rezerwacja i zakup bile- spotkanie z cyklu „Japonia od kuchni”, które ma przy- grupy Zawiało, aktorka, realizatorka wielu projektów tów w kasie DK Chwałowice tel. 32 42 16 222 w. 39.). bliżyć rybniczanom wyjątkową kulturę kraju kwitnącej kulturalno-społecznych i założycielka Portu Sztu- wiśni. Zajęcia poprowadzi Sonoko Kanemitsu, Japonka ki – poprowadzi w Fundacji EDF zajęcia dla dzieci (S)

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 35 Teatr Ziemi Rybnickiej tel. 32 42 22 132, 32 42 23 235, www.teatrziemirybnickiej.pl POLECA!

Przygody Koziołka Matołka Filharmonia Rybnicka pod dyrekcją Krzesimira stęp Mariusza Orzełowskiego (gitara) i Dominika „Nowe przygody Koziołka Matołka”, czyli Dębskiego, a przy fortepianie Adam Makowicz, Mietły (trąbka). interaktywna zabawa dla całej rodziny. który wykona improwizacje kompozycji Henryka 29 października, czwartek – g. 18.00 Przedstawienie przygotowane przez agencję Mikołaja Góreckiego. Koncert poprowadzi Vio- artystyczną „Broadway” z Sosnowca. letta Rotter-Kozera. Hrabi i Jurki 4 października, niedziela – g. 16 20 października, wtorek – g. 18 Dwie grupy kabaretowe na jednej scenie, czyli występ popularnych kabaretów Hrabi U źródeł sławy W szarościach i Jurki. Połączone siły dwóch zielonogórskich Jubileuszowy koncert z okazji 75. urodzin 40 lat pracy twórczej świętuje uznany fo- kabaretów, które na rybnickiej scenie wystąpią wybitnego pianisty Adama Makowicza. tografik Zbigniew Podsiadło, który pokaże we wspólnym, nowym programie „Aktorem Koncert zorganizowany w ramach III Festiwalu w Galerii Sztuki swoją wystawę „W szaro- w płot”. Muzycznego im. H.M. Góreckiego. Na scenie ściach”. Wernisażowi towarzyszyć będzie wy- 30 października, piątek – g. 18

46. Rybnickie Dni Literatury– 2 do 21 października 2015 r. czy Angeliką Kuźniak. Nie zabraknie też musicalu oraz koncertów z udziałem gwiazd: Krzysztofa Napiórkowskiego, Joanny Trzepiecińskiej oraz Literatura przeplatana muzyką Jacka Cygana, autora najwyższej próby tekstów, Z programu tegorocznych, październiko- z dobrym tekstem. Na wielbicieli literatury cze- a zarazem wyjątkowego gawędziarza, który spotka wych Rybnickich Dni Literatury zadowoleni kają interesujące spotkania z ludźmi pióra, m.in. się z publicznością w Teatrze Ziemi Rybnickiej. (D) będą miłośnicy książki, muzyki i piosenek ze Sławomirem Koprem, Ignacym Karpowiczem Program RDL Koncerty, przedstawienia, projekcje filmowe: Spotkania autorskie (wstęp wolny) • 11 października, g. 17 – Teatr Ziemi Rybnickiej: • 2 października, g. 17 – Powiatowa Joannę Kos-Krauze oraz Krzysztofa Krau- oficjalna inauguracja 46. Rybnickich Dni Literatury i Miejska Biblioteka Publiczna, ul. ze, a film w ramach projekcji Dyskusyj- oraz wręczenie Honorowej Złotej Lampki Górni- Szafranka: spotkanie ze Szczepanem nego Klubu Filmowego „Ekran” będzie czej. Ukoronowaniem wieczoru będzie musical Twardochem, mieszkającym w Pilcho- można zobaczyć jeszcze tego samego „Dźwięki muzyki” w wykonaniu Gliwickiego wicach, ale znanym w całym kraju pisa- dnia w Teatrze Ziemi Rybnickiej, o g. 19 Teatru Muzycznego czyli muzyczna opowieść rzem i publicystą, autorem m.in. książki o mającej zostać zakonnicą Marii, która wysła- „Morfina” uhonorowanej w 2012 roku • 13 października – Filia Powiatowej na z klasztoru do domu barona von Trappa, by Paszportem Polityki i Miejskiej Biblioteki Publicznej nr 7 opiekować się jego dziećmi, zdobywa serca nie w Chwałowicach, ul. 1 Maja 59 (g. 10) tylko osieroconych przez matkę maluchów, ale • 7 października, g. 17 – Powiato- oraz filia nr 20 w Boguszowicach, także ich ojca wa i Miejska Biblioteka Publiczna, Plac Pokoju 4 (g. 12): spotkanie z ul. Szafranka: spotkanie ze Sławo- Marcinem Przewoźniakiem, autorem • 13 października, g. 17 – Powiatowa i Miejska mirem Koprem, autorem powieści książek dla dzieci, który w swoich opo- Biblioteka Publiczna, ul. Szafranka: „Calineczka” popularno-naukowych i historycznych, wieściach uczy bawiąc i bawi ucząc spektakl dla dzieci i rodziców w wykonaniu akto- m.in. popularnych cyklów opisujących rów łódzkiej Fundacji Tworzenia i Promowania życie w Polsce XX-lecia międzywojen- • 14 października, g. 17 – Powiatowa i Sztuki – „Ależ Gustawie!” nego i PRL-u Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Sza- franka: spotkanie z Jackiem Komudą, • 16 października, g. 19 – Teatr Ziemi Rybnickiej: • 12 października, g. 13 – Powiatowa autorem książek z gatunku fantasy koncert Krzysztofa Napiórkowskiego z gościn- i Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Sza- nym udziałem Beaty Bednarz oraz zespołów franka: spotkanie z dr Józefem Musio- • 15 października, g. 17 – Powiatowa Carrantuohill i Chwila Nieuwagi łem, który opowie o swojej najnowszej i Miejska Biblioteka Publiczna, ul. książce „Chachary, czyli dzieje Franciszka Szafranka: spotkanie z Ignacym Kar- • 19 października, g. 20 – Teatr Ziemi Rybnickiej: Kopca od Stalinogrodu do Brukseli”, powiczem, jednym z najciekawszych „Panie Dulskie”, projekcja filmu w reżyserii Filipa z ilustracjami Kazimiery Drewniok współczesnych pisarzy, laureatem Bajona w ramach Dyskusyjnego Klubu Filmowego Paszportu Polityki 2010 za powieść • 12 października, g. 17 – Powiatowa „Ballady i romanse” • 21 października, g. 19 – Teatr Ziemi Rybnickiej: i Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Sza- „Życie jest piosenką” koncert piosenek Jacka franka: spotkanie z Angeliką Kuźniak, • 16 października, g. 17 – Powiato- Cygana z udziałem aktorów Teatru Polskiego pisarką, reporterką i dziennikarką „Ga- wa i Miejska Biblioteka Publiczna, w Warszawie. Niezwykłe wykonania i ciekawe zety Wyborczej”, trzykrotną laureatką ul. Szafranka: spotkanie z Grzego- interpretacje w wykonaniu Lidii Sadowej, Natalii nagrody Grand Press oraz autorką książki rzem Witkowskim, autorem książki Sikory, Joanny Trzepiecińskiej, Szymona Kuśmi- „Papusza”, historii pierwszej romskiej „Grunt to bunt” o legendarnym dera oraz zespołu Kameleon Quintet. Na scenie poetki, której wiersze spisano i przetłu- muzycznym festiwalu w Jarocinie. zobaczymy również Jacka Cygana, który tego maczono na język polski. „Papusza” Po spotkaniu zaplanowano występ samego dnia przed koncertem (g. 17) spotka się została przeniesiona na duży ekran przez zespołu Trans Sfer z publicznością w sali kameralnej TZR Rybnickim Dniom Literatury towarzyszyć będzie wystawa z okazji jubileuszu 35-lecia działalności Zespołu Twórców Nieprofesjonalnych „Oblicza”

36 Nr 9/531; wrzesień 2015 Gospel z promocją DKK w październiku W ramach tegorocznego IX Silesia Go- Ceny warsztatów: spel Festivalu w Teatrze Ziemi Rybnickiej Gospel Kids (dla dzieci od 6 do 13 lat): do Zapraszamy na jesienne dyskusje literackie organizowane przez Dyskusyjny Klub Książki odbędą się tradycyjne warsztaty prowa- 30.09 – 20 zł od osoby, 30.09-16.11 – 30 zł od w rybnickiej bibliotece. Poza październikowymi dzone przez śląskich muzyków gospel osoby, grupa powyżej 10 osób – 15 zł od osoby. spotkaniami w ramach Rybnickich Dni Literatu- młodego pokolenia. Nowością będą Młodzież i dorośli (od 14 roku życia): do ry odbędą się także dwie dyskusje poświęcone indywidualne warsztaty wokalne dla 30.09 – 40 zł od osoby. 30.09-16.11 – 60 zł od literaturze. młodzieży i dorosłych. Zgłoszenia do 30 osoby, grupa powyżej 10 osób – 30 zł od osoby. Pierwsze spotkanie od- września objęte są promocją. Indywidualne warsztaty wokalne dla będzie się 21 października Zwieńczeniem warsztatów będzie kon- młodzieży i dorosłych: do 30.09 – 60 zł od o 17 w bibliotece głównej cert finałowy (22.11) w TZR, w którym osoby. 30.09-16.11 – 80 zł od osoby. (ul. Szafranka 7) – a tematem tradycyjnie oprócz zaproszonych gości, Warunkiem wzięcia udziału w warsztatach rozmowy będzie uznana po- wystąpią wszyscy warsztatowicze. Warto jest wysłanie karty zgłoszenia (do 16 listopada wieść Szczepana Twardocha dodać, że spośród uczestników warszta- na adres: [email protected]) wraz z po- pt. „Drach”. Wspólnie poszu- tów indywidualnych może zostać wybrana twierdzeniem wpłaty na konto organizatora, kamy odpowiedzi na pytania grupa wokalistów, która również zaprezen- czyli Śląskiego Centrum Muzycznego – Muzyka czy jest to saga rodzinna, tuje się w koncercie. Warsztaty odbędą się i Ruch. Szczegóły na stronie: www.silesiago- wielka opowieść o Śląsku, w Teatrze Ziemi Rybnickiej od 20 do 22 spelfestival.pl. a może powieść totalna, która wymyka się wszelkim listopada. (S) kategoryzacjom? 29 października o 16 w filii nr 2 (ul. Zebrzydowic- Jubileusz tuż, tuż ka 30) zaplanowano z kolei W październiku Dom Kultury w Niedobczycach świętować będzie jubileusz rozmowę o książce Marianne 70-lecia istnienia. Fredriksson „Simon i dęby” Z tej okazji zaplanowano uroczystą galę jubileuszową z udziałem Big Bandu – pięknej, ujmującej i ciepłej Polskiego Radia Katowice pod dyrekcją Joachima Krzyka, a gościem specjalnym historii o przyjaźni, dora- koncertu będzie wokalistka Anna Wyszkoni. Galę zaplanowano na 17 października staniu oraz poszukiwaniu na g. 18.00. Niedobczycka placówka rozpoczęła swoją działalność w 1945 r., kiedy własnej tożsamości w świecie powstał Zakładowy Dom Kultury Kopalni „Rymer” z salą kinową na 420 miejsc. skażonym wojną. Obecnie Dom Kultury w Niedobczycach proponuje mieszkańcom zróżnicowaną Serdecznie zapraszamy do lektury i dyskusji! ofertę kulturalną, a po gruntownym remoncie w 2012 r., jest jedną z najnowocze- śniejszych placówek kultury w regionie. (S)

5 października, g. 19 Żyć nie umierać Prod.: Polska, 2015, Literatura i film 85 min., dramat, 12 października, g. 19 19 października, g. 20 scen. i reż.: Maciej Papusza Panie Dulskie Migas, obsada: To- Prod. Polska, 2013, 171 min., biograficzny/dramat, scen. i reż.: Prod.: Polska, 2015, masz Kot, Janusz Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze, obsada: Jowita Budnik, Antoni komediodramat, scen. Chabior, Jacek Bra- Pawlicki, Zbigniew Waleryś . i reż.: Filip Bajon, ob- ciak, Ireneusz Czop. „Papusza” to oparta na faktach dramatyczna historia Bronisławy sada: Krystyna Janda, Bartek, niegdyś Wajs, pierwszej romskiej poetki, która spisała swoje wiersze. To też Katarzyna Figura, Maja wzięty aktor, teraz historia spotkania poetów: Jerzy Ficowski dostrzegł jej wielki talent, Ostaszewska, Mateusz zabawiacz publicz- zachęcił, aby zapisywała swoje utwory, i przetłumaczył je na język Kościukiewicz, Sonia ności w popularnym telewizyjnym show, do- polski. W 1956 roku ukazał się pierwszy tomik poezji Bronisławy Bohosiewicz. wiaduje się, że jest nieuleczalnie chory. Według Wajs zatytułowany „Pieśni Papuszy”. Nie byłoby to możliwe bez wstawiennictwa i pomocy trzeciego Do Melanii, wnuczki pani Dulskiej przyjeżdża lekarza zostały mu zaledwie trzy miesiące życia. poety – Juliana Tuwima. „Gila” Papuszy (tak poetka nazywała swoje wiersze) trwale wzbogaciły polską Rainer Dulsky, profesor psychiatrii ze Szwajca- Bartek postanawia maksymalnie wykorzystać ten kulturę o wgląd w cygańską duszę. Historia Papuszy to autorski film historyczny. Obraz próbuje przy- rii. Czuje, że ma coś wspólnego z kamienicą, czas, uporządkować swoje sprawy, naprawić błę- bliżyć burzliwe życie poetki. Akcja rozpoczyna się w 1910 roku, a kończy w latach osiemdziesiątych w której mieszkają Dulscy. Zaintrygowana dy życiowe i pogodzić się z ukochaną córką. Wie- XX wieku. Wymagało to od realizatorów nie tylko troski o realia kilku epok, ale też rekonstrukcji historią rodu Melania, reżyserka filmowa, rzy, że nie ma takiej sytuacji, z której nie byłoby całego, nieistniejącego już świata polskich Cyganów – odtworzenia taborów, budowy wozów, przyłącza się do jego poszukiwań. Kolejne jakiegoś wyjścia i zaskakując najbliższych pogodą drobiazgowego przygotowania scenografii i charakteryzacji. Aby uświadomić sobie, jak ogromna odkrycia przeniosą ich w przeszłość pełną ducha i poczuciem humoru – stara się zmienić była to praca, wystarczy wspomnieć, że twórcy do realizacji filmu przygotowywali się ponad 5 lat. tajemnic, które na zawsze miały pozostać bieg losu i przekonać Najwyższego Scenarzystę, „Papusza” to pierwszy polski film w języku romskim. Dużym atutem są czarno-białe zdjęcia autorstwa w ukryciu. Rodzina Dulskich ma wiele na aby jego historia zakończyła się happy endem... Krzysztofa Ptaka i Wojciecha Staronia. Muzykę napisał Jan Kanty Pawluśkiewicz. sumieniu…

Seanse odbywają się w poniedziałki w Teatrze Ziemi Rybnickiej, pl. Teatralny 1. Miesięczne karnety oraz jednorazowe bilety na pojedyncze seanse do nabycia w kasie TZR przed projekcją. Cennik wejściówek: karnet – 39 zł; bilet – 13 zł; bilet ulgowy (za okazaniem ważnej legitymacji szkolnej lub studenckiej) – 8 zł. Szczegóły: www.dkf.rybnik.pl Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 37 Abecadło Rzeczy Śląskich Śląskie wizy i walizy Pokolenie moich babć i dziadków podczas drugiej wojny zapraszał później po kolei wszystkich z rodziny na odwiedziny światowej było przymusowo powoływane do Wehrmachtu, do swojego domu w Londynie. Również mnie się to przydarzyło do niemieckiej armii. Takie to były wówczas dzieje Ślązoków. i w wieku trzynastu lat spędziłem wśród Anglików 35 dni. A zatem na wojnę poszło dwóch babcinych braci, ale jeden A były to dla mnie przełomowe dni, bo mogłem zobaczyć, że te z nich zdezerterował, uciekł do Anglii i do końca życia tam życie w lepszym świecie jest owszem fajne, ale niepozbawione mieszkał. I ten – ujek z Anglie – jak na niego mówiłem, trudów i swoich wielkoświatowych problemów.

Właśnie ten wyjazd do Anglii sprawił, że Potem wystarczyło już tylko udowodnić swoje najczęściej na komendzie milicji, aby odebrać bardzo polubiłem dalekie podróże, ale też nigdy, niemieckie pochodzenie lub fakt prześladowa- obszerny wniosek paszportowy. Po jego wypeł- ani przez sekundę nie pomyślałem, że mógłbym nia w Polsce. nieniu składało się go w biurze wraz z urzędowo wyjechać ze Śląska, z Polski na stałe. Bo prze- UCIEKANIE PRZEZ INNE KRAJE: jeżeli potwierdzonym zaproszeniem z Niemiec. Po cież wszędzie jest fajnie, ale w domu najlepiej. ktoś nie dostawał paszportu na wyjazd do Nie- złożeniu tych dokumentów czekało się od dwóch I to zagraniczne doświadczenie dzieciństwa miec – bo tam uciekła już połowa jego rodziny tygodni do kilku miesięcy na wydanie paszportu zasadniczo różniło mnie od niektórych moich – to płacił w biurze podróży za wycieczkę do albo na odmowę jego wydania. Oczywiście urząd śląskich kolegów, którzy w 70. i 80. latach XX Rzymu, Wiednia czy Paryża. Było to wówczas nie zawiadamiał nikogo listownie, tylko łaskawie wieku żyli mitem blank fajnych Niymiec. Ich bardzo drogie, ale cel uświęcał środki. I wówczas wypisywał listy szczęśliwców w gablocie na mi- rodziny siedziały często jakby na walizkach, szu- będąc już na Zachodzie wystarczyło przedostać licji. Kiedy już wytrwały podróżnik znalazł tam kając okazji do wyjechania na stałe do Niemiec. się do Niemiec, co nie stanowiło już większego swoje nazwisko, to znów czekał w kolejce, aby I to jeżdżenie na stałe do rajchu, ma na Śląsku problemu. dostać ten paszport do ręki i zdeponować na czas swoją bogatą historię. Nie należy się jednak ŁĄCZENIE RODZIN: jeżeli przykładowo wyjazdu dowód osobisty. Teraz już można było temu dziwić, bo w smutnych czasach komunizmu ojciec rodziny nie wrócił z odwiedzin i starał się zacząć załatwianie wizy. W tym celu należało niektórzy ludzie tracili nadzieję na lepsze życie. w Niemczech o prawo pobytu, to z czasem mógł jechać do ambasady niemieckiej w Warszawie. Więc bardzo wielu decydowało się na zostanie rozpocząć procedurę łączenia rodziny, co było A trzeba wiedzieć, że były czasy, gdy przed am- Niemcem, choć wśród wyjeżdżających była zagwarantowane prawem międzynarodowym. basadą ustawiały się kilkudniowe kolejki. Kiedy też grupa prawdziwej mniejszości niemieckiej Trwało to jednak bardzo długo i czasami dla się jednak tę wizę wystało, to droga do rajchu na Śląsku. Ale jednych i drugich Ślązoków niektórych małżeństw czy całych rodzin koń- była otwarta, no chyba, że nie było wolnego państwo niemieckie chętnie przyjmowało, czyło się tragicznie. miejsca w pociągu. Jeżeli ktoś natomiast wrócił bo potrzebowało rąk do pracy. Zatem było wielu Wszystkich tych śląskich podróżnych czekało z rajchu – co się oczywiście czasami zdarzało – chętnych. Ale mieszkańcy Śląska nie różnili się jednak przed wyjazdem cierpliwe załatwianie to musiał do 14 dni oddać paszport na milicji zasadniczo od bardzo wielu innych obywateli formalności paszportowych i wizowych. Wy- i przy następnym wyjeździe procedurę zaczynało ówczesnej Polski, marzących o wyjeździe na glądało to następująco. Najpierw trzeba było się od nowa. Takie to były blank pofyrtane czasy! stałe do USA, Kanady… iść do biura paszportowego, które mieściło się Tekst i zdjęcie: Marek Szołtysek Skupmy się jednak na sposobach wyjeżdżania Ślązoków do Niemiec. A było na to kilka kni- fów, czyli sposobów. WYJAZD OFICJAL- NY: z tej drogi korzysta- ło stosunkowo niewielu. Sprawę załatwiało się przez polskie Minister- stwo Spraw Wewnętrz- nych i Ambasadę Niemiec w Polsce. N I E W R A C A N I E Z PODRÓŻY: to był najłatwiejszy sposób po- zostania w Niemczech na stałe. Oficjalnie je- chało się w odwiedziny na zaproszenie rodziny, znajomych, w delegację służbową, albo na zawody sportowe, zaś na miejscu zgłaszało się do odpowiednich władz nie- mieckich i rozpoczynało procedurę emigracyjną. W 70. i 80. latach XX wieku spora część Ślązoków żyła na kofrach, czyli walizkach, szukając okazji by citnąć z PRL-u do rajchu, czyli uciec do blank fajnych Niymiec

38 Nr 9/531; wrzesień 2015 Opracowanie i fotokopie: Marek Szołtysek Telefony doredakcji: 32/4228 825,32/4260 070 a wj nu swój ma zbie i z Ryb palni w Rydułtowach, a konkretnie jest tam ko zabudowania przedstawia fotografia kolorowa Ta odwrocie. na tekst mówi odręczny tym o bo roku, 1918 z najpóźniej wieku, XX lat pierwszych z Pochodzi zane. ale rydułtowskie, z Rybnikiem jednak zwią- i mi mi Oto zdjęcie nie rybnickie, nie zdjęcie Oto 134/1: Zdjęcie sta prezentujący cykl nasz Kontynuujemy ni ra nio UWAGA! Informacje,uwagiiinnemateriały możnadostarczaćdoredakcji „GR”,aleteżprzysyłaćnaadres mailowy:[email protected] ka. Zapo i ih se w ich nia yh cza nych Wielki albumRybnika e. Uła mer. wie ó. abrze in Najbardziej sów. rzo gre w t dys to twi ne namzdję ga to z. oat poouey ztlio współ Czytelnikom proponujemy Ponadto rze. ku j z ztliai a ea przed temat na Czytelnikami z sję cia –dzię te re su ją ku e za ce e zdję re je my! mie i przed cia ści y „R. a każ Za „GR”. w my - kie kopalnie Donnersmarck („Chwałowice”) A gdzie ten wątek rybnicki? Otóż podrybnic nim widoczne. Czekamy więc na na informacje. budynki poszczególne nazwą i zdjęcia zrobienia rok dokładnie określić stanie w będą tematu znawcy może Być Schacht. Szyb Leon III, wcześniej nazywany Schreiber- sta wia ją e zee Ryb dzieje ce sta wio e zdję de yh a zdję na nych re da go i wy cie ni wa a ls ryb losy i ka i cku za – cyklu nie bra i wy ciu e o rk, za druku, do ne da ni zn a prze na czan zń oó i rze i osób rzeń, chę ca y o przy do my pła ci strze y 00 z. Spon zł. 10,00 my 134/2 - z. Za czy.

i sanc 10 a. Każ lat. 150 ostatnich ni właśnie wRydułtowach. czy Hoymie na Radlinie Niedobczycach, w kopalnie wyboru do mieli dole, na pracy wieku rybniczanie XIX szukający dobrze płatnej w natomiast wieku, XX początku na dopiero powstały („Jankowice”) Blucher i no sze chę i d re do nia ca y ic Czy więc my so to fajny kawałek śląskiej tradycji. odmian tych obrazów. A szkoda, bo jeszczenie skatalogował wszystkich nikt Dotąd zdjęciu. na widać jak – które karmiło gołębie albo owieczkę Dzieciątkiem, z Boska Matka tylko obrazachbyła Święta Rodzina, albo na Przeważnie rozpowszechniały. jeszczesięlepiej itańsze więcbyły oleodruku, systemem drukować je na przełomie XIX i XX wieku zaczęto deskachalbopłótnie.na Natomiast na ręcznie malowano takie obrazy wcześniejimoże – wieku,XIXa W łożem. małżeńskim nad izbach, w zazwyczaj je Wieszano domach. jakie były typowe w dawnych śląskichzdjęcie jednego z obrazów olejnych, e aci et Wy jest akcji rem (cz. 134) dak Zdjęcie 134/2: Przedstawiamy Przedstawiamy 134/2: Zdjęcie j sta cji tel a pu da ni yh dę bdcc świad będących zdjęć rych ó d wy do ków 134/1 bli ko daw wa nic a fo na ci w „Ślą two na to nia tych stron stron tych nia gra ABC” skie i otrzy fia 39 ka Złote Gody Pięć wspólnych dekad — Jesteście wspaniałym przykładem dla kolejnych pokoleń rybniczan — mówił prezydent Piotr Kuczera do małżonków obchodzących jubileusz 50-lecia wspólnego życia. 10 września Złote Gody w urzędzie miasta świętowało siedemnaście małżeńskich par. Wśród gości prezydenta Piotra Kuczery jako naczelnik wydziału geodezji. Z kolei pani małżeńskie. Tym razem wyróżnieni zostali oraz Marii Cwenar, kierownik Urzędu Sta- Joanna pracowała w banku. Doczekali się trójki państwo: Joanna i Rudolf Besuchowie, nu Cywilnego byli m.in. państwo Joanna dzieci i siedmiorga wnucząt. — W wychowaniu Eryka i Gerard Gołąbkowie, Renata i Rudolf Besuchowie. — Mąż był przystojnym dzieci pomagali nam rodzice, a teraz my po- i Helmut Grzesikowie, Anna i Stanisław ministrantem i zawsze mi się podobał — mówi magamy wnukom — opowiada pani Joanna. Grzybkowie, Stefania i Marek Kowalscy, z uśmiechem pani Joanna, a pan Rudolf wtó- Z sentymentem wspominają wspólnie przeżyte Hildegarda i Norbert Kuźnikowie, Urszula ruje: — Żona mnie poderwała i do dzisiaj nie lata. — To był wspaniały czas: urozmaicony, bo i Teodor Maruszczykowie, Jadwiga i Emil mam nic do gadania! Państwo Besuchowie na- wypełniony zarówno radościami, jak i smutkami, Neumanowie, Elżbieta i Alfred Niedobeccy, leżeli do jednej parafii w Chwałowicach, gdzie ale przede wszystkim wzajemnym wsparciem Janina i Henryk Połatowie, Irena i Roman do dzisiaj mieszkają, działali w harcerstwie, i szacunkiem. Przecież na tym polega małżeń- Smołkowie, Gertruda i Bolesław Sobikowie, tańczyli na popularnych wówczas „fivach” czyli stwo. Naszą największą radością są dzieci i wnu- Brygida i Fryderyk Strzałowie, Irena potańcówkach, które rozpoczynały się o piątej ki, to nasz życiowy dorobek — mówią zgodnie. i Józef Szweterowie, Małgorzata i Zygmunt po południu. Pan Rudolf może pochwalić się Zaproszeni na uroczystość w urzędzie miasta Szymańscy, Krystyna i Marian Zapałowscy długim, bo ponad 47-letnim stażem pracy, małżonkowie odebrali przyznane im przez oraz Renata i Alfred Zielonkowie. z czego 20 lat przepracował w urzędzie miasta prezydenta RP medale za długoletnie pożycie (D) Zdjęcia: Dominika Ingram-Nowaczyk

40 Nr 9/531; wrzesień 2015 Zniżki w uzdrowiskach w Nałęczowie, Sopocie i w Krynicy, a do tego ulgowe bilety do kopalni soli w Bochni, czy kina Agrafka w Krakowie. Od 10 września rybniccy seniorzy mogą korzystać z ogólnopolskiej karty seniora oferującej zniżki dla osób powyżej 60. roku życia. W Rybniku rozdanych zostanie 5 tysięcy takich kart. Wszystko dzięki umowie, jaką miasto podpisało do końca roku. Rada seniorów musi też wypowie- będą też otrzymywać bezpłatnie magazyn Głos z działającym od 15 lat krakowskim stowarzyszeniem dzieć się co do rodzaju zniżek i miejsc, w jakich Seniora i będą zapraszani do udziału w organizo- Manko, które od dekady podejmuje inicjatywy na miałyby być stosowane. — Za dwa, trzy miesiące nie wanych przez krakowskie stowarzyszenie przedsię- rzecz polskich seniorów. — Współpracujemy z ponad dacie sobie rady z wydawaniem kart wyłącznie w czasie wzięciach, jak choćby Małopolski Dzień Seniora. 500 organizacjami seniorskimi, a ostatnio też z radami dwugodzinnych dyżurów. Będzie tak, jak w Krakowie, 10 września w czasie sesji Rybnickiej Rady Senio- seniorów. Naszą gazetę Głos Se- rów rozmawiano nie tylko o karcie, ale też niora czyta ponad 60 tys. osób, o innych nowinkach adresowanych do ryb- a portal internetowy ma ponad Seniorzy rozdają karty nickich seniorów. — Poprzez Ośrodek Po- 30 tys. „wejść” miesięcznie. mocy Społecznej testujemy obecnie system Naszą wizytówką jest jednak powiadamiania ratunkowego, tzw. przycisk ogólnopolska karta seniora, życia. Wbudowany jest w opaskę na rękę

która obecnie ma ok. 13,5 tys. Sabina Horzela-Piskula i pozwala, w sytuacji zagrożenia zdrowia lub użytkowników. Rozpoczęliśmy życia, połączyć się z centrum alarmowym od Małopolski, ale karta oka- i wezwać pomoc. Osobom samotnym, czy zała się tak ważnym i ciekawym schorowanym takie rozwiązanie pozwoli się projektem dla seniorów, że od poczuć bardziej bezpiecznie — mówił Piotr marca działamy już w całej Masłowski. Miesięczny abonament za taką Polsce, a od września również teleopiekę ma kosztować ok. 40 zł. Wice- w Rybniku — mówi Łukasz prezydent mówił też seniorom o rozstrzy- Klonowski z krakowskiego gnięciu przetargu na prace dostosowujące stowarzyszenia Manko. Karty budynek byłego przedszkola w Popielowie seniora z napisem Miasto do nowej funkcji. Od grudnia ma tam Rybnik i charakterystycznym bowiem działać dzienny dom seniora, na czerwonym drzewkiem można jaki miasto dostało pieniądze w ramach odbierać w czasie wtorko- Rybniccy seniorzy mogą już korzystać z ogólnopolskiej karty seniora, na zdjęciu od lewej: wiceprezydent rządowego programu „Senior-Wigor”. wych dyżurów Rybnickiej Piotr Masłowski, przewodnicząca Rybnickiej Rady Seniorów Jolanta Groborz i Łukasz Klonowski Placówkę będzie prowadzić wyłoniona z krakowskiego stowarzyszenia Manko Rady Seniorów w urzędzie w konkursie organizacja pozarządowa. miasta (od g. 10 do 12). Aby ją otrzymać, osoby po- gdzie po ich odbiór ustawiały się kolejki — zauważył Radny Maksymilian Tarabura zaproponował też, wyżej 60. roku życia powinny mieć przy sobie dowód Łukasz Klonowski. Stowarzyszenie Manko będzie by miasto wzorem innych samorządów sfinansowa- osobisty i wypełnić formularz zgłoszeniowy. — Karta też zamieszczać lokalne informacje przekazywane ło seniorom darmowe szczepionki przeciw grypie. to spory sukces miasta i naszej rady — podsumowuje przez rybnicką radę na internetowej stronie ogól- — W perspektywie to się opłaca, bo seniorzy unikają Henryk Kaletka. Wiceprzewodniczący Rybnickiej nopolskiego magazynu Głos Seniora oraz na jego powikłań i nie trafią do szpitala — mówił radny Ta- Rady Seniorów był jedną z pierwszych osób, które profilu i portalu społecznościowym. — Wkrótce na rabura. — Propozycja wydaje się sensowna — ocenił 10 września podczas sesji seniorskiej rady odebrały internetowej stronie miasta (www.rybnik.eu) pojawi wiceprezydent Masłowski, który zauważył, że miasto kartę. Uprawnia ona do korzystania z najróżniej- się logo Głosu Seniora i karty seniora, a wtedy jednym myśli o darmowych szczepieniach dla najmłodszych szych zniżek, m.in. w hotelach, uzdrowiskach, lo- kliknięciem użytkownicy przeniosą się do zakładki mieszkańców, ale nie wykluczył, że po oszacowaniu kalach, sklepach, czy placówkach kultury. Na liście z informacjami dotyczącymi seniorów — mówił kosztów rozpatrzy również taką propozycję. jest obecnie 200 polskich firm, które honorują tę przedstawiciel stowarzyszenia. Rybniccy seniorzy Sabina Horzela-Piskula kartę (pełen wykaz na stronie internetowej www. glosseniora.pl). — Będziemy wspierać was w pozy- Uniwersytet III Wieku skiwaniu kolejnych podmiotów zarówno miejskich, zaprasza na zajęcia do swojej siedziby przy ul. Sobieskiego 15 (w pasażu), tel. 32 755 79 90 jak i komercyjnych, bo seniorzy są ważną i rosnącą Program działalności na październik grupą społeczną i nie można was lekceważyć. Lista • 1.10., czwartek, godz. 11.00 – Spotkanie autorskie – Piotr Franke, prezentacja instytucji z pewnością się wydłuży, bo przedsiębiorcy tomiku „Vademecum Ziemskiego Pielgrzyma”; będą przystępować do programu ogólnopolskiej karty, • 5.10., poniedziałek, godz. 10.00 – dyżur prawniczy mec. Szczepan Balicki; gdyż dla nich to również będzie korzystne — mówił • 6.10., wtorek, godz. 12.00 – Prezentacja nowych gier umysłowych i towa- do rybnickich seniorów Łukasz Klonowski. Warto rzyskich – Adam Foks; dodać, że RRS już od kilku miesięcy prowadzi • 7.10., środa – wycieczka do Czech, wyjazd godz. 8.00; w naszym mieście akcję „Rybnik przyjazny senio- • 8.10., czwartek, godz. 11.00 – wykład „Wybory do Sejmu i Senatu RP w 2015 r.” rom”, w ramach której ponad 25 instytucji zaofe- – Edmund Korzuch ; rowało zniżki dla starszych mieszkańców, ale tych • 14.10., środa, godz. 12.30 – wykład „Zdrowy senior – profilaktyka i fitoterapia” w wieku 65 plus. — Dzięki aktywności przewodniczą- – dr K. Błecha; cej i radnych RRS udało się już takie ulgi dla pozy- • 15.10., czwartek, godz. 11.00 – wykład „Taszyzm” – Helena Kisielewska; skać, ale nie możemy działać na łapu capu i musimy • 19.10., poniedziałek, godz. 10.00 – dyżur prawniczy – mec. Gerard Kuźnik; wszystko ujednolicić — wyjaśnił seniorom wicepre- • 22.10, czwartek, godz. 11.00 – wykład „Henryk Walezy – król, który wzgardził Rzecz- zydent Piotr Masłowski, zapewniając, że miasto we pospolitą” – Adam Tracz; współpracy ze stowarzyszeniem musi teraz zawrzeć • 29.10., czwartek, godz. 11.00 – wykład „Drugie życie nagrobków (nie tylko żydow- stosowne umowy z rybnickimi firmami i ustalić po- skich)” – Małgorzata Płoszaj. dobne zasady obowiązywania w ramach ogólnopol- Zapraszamy na wykłady wszystkie osoby zainteresowane danym tematem, pozostałe skiej karty, co może potrwać najprawdopodobniej zajęcia wg planu wywieszonego na tablicy ogłoszeń, tylko dla członków UTW Rybnik.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 41 też tu przyjadę — zapewniał Czech Josef Černy, zwycięzca znajomych z cza- tegorocznego wyścigu. sów, gdy ścigałem Długi czeski finisz Ale w ramach Tour de Rybnik ścigali się nie tylko zawo- się jako kolarz Josef Černy, 20-letni Czech z Ostrawy, jeżdżący od trzech dowcy, ale też spora grupa miłośników kolarstwa, czyli kolarzy amator — mówi lat w polskiej zawodowej grupie CCC Sprandi Polkowice amatorów i to w bardzo różnym wieku. W dwóch wyścigach na Robert Słupik. wygrał po samotnym finiszu tegoroczny wyścig kolarski dystansie 60 km ścigali się najpierw młodzieżowcy i seniorzy J a k o m ł o d y Tour de Rybnik, w którym rywalizowali kolarze z dziewięciu (orlik, elita), a potem cztery kobiety i tzw. mastersi, czyli kolarze chłopak przez Wacław Troszka Wacław grup zawodowych oraz amatorzy. mający 30 lat i więcej. W tym ostatnim wyścigu na siódmym osiem lat tańczył Organizator Tour de Rybnik Robert Słupik Po raz ósmy kolarze ścigali się na ulicach Rybnika w ostat- miejscu sklasyfikowano najlepszego rybniczanina 31-letniego w zespole tańca z jego zwycięzcą Josefem Černym nią, upalną niedzielę sierpnia. Od peletonu dość szybko ode- Pawła Przeliorza, reprezentującego klub CK Kolik Hobby ludowego Przygoda, później zajął się kolarstwem, głównie za rwało się ośmiu kolarzy, ale ostatecznie skutecznie uciekało Bohumin. Kolarstwu oddaje się już od 15 lat. Uprawiał je jego sprawą ojca. — Tata uprawiał raczej turystykę rowerową, jeździł tylko trzech. Na ostatniej rundzie na ul. Zebrzydowickiej, na ojciec i w naturalny sposób stało się ono też jego hobby. Mieszka rowerem po Europie. Ja lubiłem jeździć na rowerze, ale potrzebo- lekkim podjeździe na wysokości Reala do przodu wystrzelił w Niewiadomiu, a trenuje głównie w okolicach Raciborza. wałem do tego jeszcze adrenaliny i tak zaczęła się moja przygoda czeski kolarz zostawiając dwóch towarzyszy ucieczki. Na Nowością był Mini Tour de Rybnik – rowerowe wyścigi dla z kolarstwem — wspomina. Pierwszą kolarzówkę dostał jako mecie zameldował się z blisko dwuipółminutową przewagą najmłodszych, za organizację których odpowiadała rybnicka dziecko w prezencie, następną kupił już sobie sam. Z zawodu (2 min. 26 s.). Liczącą 132 km trasę (11 rund po 12 km) grupa kolarska Victoria Rybnik. Na terenie sąsiadującego jest fizjoterapeutą i w tej roli na bieżąco współpracuje z kola- pokonał w czasie 3h:5min.:26s, osiągając średnią prędkość z kampusem parku tematycznego ścigało się w sumie 81 małych rzami z grup zawodowych, a nawet z kadrowiczami. Opiekuje 42,71 km/h. Później na mecie zameldowało się dwóch pozo- kolarzy. W tym roku wyścigowi po raz pierwszy towarzyszyło też się też dżudokami Polonii Rybnik. Wciąż podgląda organizację stałych uciekinierów Błażej Janiaczyk (Kolss-BDC Team) i Rybnickie Święto Rowerów organizowane przez Fundację EDF innych wyścigów różnej rangi, szukając rozwiązań, które mógłby Adrian Honkisz (CCC Sprandi Polkowice), który zwyciężył Polska przy finansowym wsparciu miasta (czytaj więcej na str. 23). wykorzystać organizując rybnicki tour. W tym roku transmisję w klasyfikacji punktowej wyścigu. 48 sekund po tej dwójce 8. Tour de Rybnik zorganizowała Fundacja EDF Polska, z rybnickiego wyścigu można było śledzić w internecie i na wpadł na metę peleton. Z 88 kolarzy, którzy wystartowali Centrum Kształcenia Inżynierów Politechniki Śląskiej w Rybni- telebimie ustawionym na terenie kampusu. wyścig ukończyło 54. —Trasa była dość szybka, prowadząca ku i Robert Słupik. To on jest motorem całego przedsięwzięcia Kolejny Tour de Rybnik w przyszłym roku. Stosowne zgło- dobrymi drogami. Trochę przeszkadzał nam upał, ale trochę i wszystkie sprawy organizacyjne są praktycznie na jego głowie. szenie Robert Słupik wysłał już do Polskiego Związku Kolar- też wiało, więc jechaliśmy albo z wiatrem, albo pod wiatr. — To ciężka praca, bo organizując taki wyścig trzeba załatwić setki skiego, który zdecyduje pod jaką datą zostanie on wpisany do Mieszkam 40 km stąd, w Ostrawie, więc za rok na pewno spraw. Tymczasem cały mój sztab to w sumie pięć osób, głównie oficjalnego kalendarza PZKol.

Krótko i szybko w 3 i 4 października na wodach Zalewu Rybnickiego odbędą się rozgrywane w bardzo atrakcyjnej dla widzów formule, Markowe piłkarskie talenty w Dżudoczki Polonii Rybnik Katarzyna Kłys i Anna Borowska, regaty Rybnik Match Tour, w których na takich samych 19 września na piłkarskich boiskach MOSiR-u pod patronatem razem z sześcioma innymi zawodniczkami tworzą- jachtach dostarczonych przez organizatora będzie prezydenta Rybnika mali piłkarze z rocznika 2005 rozgrali turniej cymi polską drużynę narodową wywalczyły w czasie rywalizować dziesięć załóg z Polski, Niemiec i Austrii. „Piłkarskie Talenty – Rybnik 2015”, zorganizowany przez klub RKP-ROW mistrzostw świata w Astanie (Kazachstan) drużynowe Rybniki wspierany m.in. przez miasto, MOSiR, KS ROW 1964 Rybnik i EDF. w W niedzielę 27 września w parku tematycznym przy ul. wicemistrzostwo świata. Katarzyna Kłys (kategoria 70 kg), Turniej otworzył prezydent Piotr Kuczera, a w krótkiej uroczystości wziął udział Kotucza o g. 10 miał się rozpocząć finałowy turniej Trio która barwy rybnickiego klubu reprezentuje od niespełna m.in. asystent trenera kadry Adama Nawałki, odpowiedzialny za szkolenie bram- Basket MOSiR Cup. W przedostatnim turnieju koszykówki roku, wygrała swoją walkę w wygranym przez Polki 5:0 karzy Jarosław Tkocz, były bramkarz i jeden z ostatnich wychowanków dawnego ulicznej, który odbył się 12 września wystartowało 11 pojedynku z Algierią (1/8 finału), a także w ćwierćfinale ROW-u Rybnik. Systemem każdy z każdym, jednocześnie na czterech boiskach ekip w 3 kategoriach wiekowych. Po finałowym turnieju z Niemkami (3:2) i w półfinale z Rosjankami (5:0). zagrało 12 drużyn (sześciu piłkarzy + bramkarz) z czołowych polskich klubów, najlepsze zespoły w klasyfikacji generalnej miały otrzymać W finałowym pojedynku o mistrzostwo świata z Ja- by wspomnieć tylko aktualnego mistrza Polski Lecha Poznań, Wisłę i Cracovię puchary i nagrody rzeczowe. Pierwszy z cyklu 5 turniejów ponkami wystąpiła wychowanka Polonii Rybnik Anna z Krakowa czy Legię Warszawa. Byli też sąsiedzi zza miedzy, czyli mali piłkarze odbył się 1 maja na rybnickim rynku. Borowska (63 kg), ale przegrała swoją walkę, podobnie Piasta Gliwice i GKS-u Tychy. Gospodarzy reprezentowała drużyna RKP-ROW jak cztery pozostałe kadrowiczki. Tytuł wicemistrzyń to w 5 września odbyły się sprawnościowe zawody Kamień Rybnik prowadzona przez trenera Kamila Zasadę. W sumie rozegrano 66 meczy i tak największy sukces w historii startów naszej kobiecej Extreme, w których wystartowało 35 zawodników, trwających po 16 min. Co ciekawe, celowo nie sporządzono końcowej klasyfikacji reprezentacji na mistrzostwach świata. W kadrze na w tym 9 kobiet. Rywalizacja podzielona była na 3 etapy, drużyn. A oto wyniki drużyny 10-latków RKP-ROW Rybnik: RKP – GKS Tychy 2:1; mistrzostwa zabrakło jeszcze jednej wychowanki Polonii a uczestnicy zmagań m.in. biegali, pływali kajakiem, ale - Korona Kielce 1:0; - Legia Warszawa 1:8; - Lech Poznań 0:4; - Zagłębie Sosnowiec Agaty Perenc, która na tydzień przed wylotem do Ka- też rzucali piłką lekarską i przeciągali beczki z wodą. Wśród 3:2; - Śląsk Wrocław 0:3; - AS Progres 1:1; - Piast Gliwice 0:3; - Cracovia 2:0; - Wisła zachstanu, na zgrupowaniu kadry nabawiła się kontuzji. kobiet zwyciężyła Ewa Hojka przed Elizą Jasińską i Katarzy- Kraków 0:3; - Podbeskidzie Bielsko-Biała 2:1. W sumie rybniczanie pięć meczów W turnieju indywidualnym MŚ wystąpiła Katarzyna ną Smyczyk, a wśród panów – Adam Drygalski; drugi był wygrali, pięć przegrali i jeden zremisowali. Inicjatorami zorganizowania turnieju Kłys, ale po dwóch wygranych walkach, w 1/16 finału Łukasz Sobczyński, trzeci Maciej Jasiński. Organizatorem byli rodzice naszych małych piłkarzy, którzy czynnie zaangażowali się również w przegrała z Holenderką Kim Poling. ekstremalnych zmagań był tradycyjnie rybnicki MOSiR. jego przeprowadzenie. Kolejni adepci rybnickiej szkółki piłkarskiej mogli w czasie turniejowych rozgrywek wziąć udział w zajęciach prowadzonych przez trenerów w Z kolei w austriackim Oberwart zawodnicy Polonii Rybnik w W Rybniku odbyły się eliminacje i turniej finałowy XIX Piłkarskiego Przedszkola RKP-ROW (dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat), działają- wywalczyli dwa medale mistrzostw Europy juniorów. edycji Pucharu Śląska w koszykówce mężczyzn. Trzecio- cego już w Śródmieściu na osiedlu Nowiny oraz w dzielnicach: Golejów i Kamień. Na trzecim stopniu podium stanęli Julia Kowalczyk ligowa rybnicka drużyna MKKS-u Rybnik prowadzona Mali rybniczanie zmierzyli się z rówieśnikami z klubów piłkarskiej ekstraklasy i Piotr Kuczera. przez Łukasza Szymika szczęśliwie przebrnęła eliminacje. W finałowym turnieju rybniczanie przegrali z pierw- w W rozegranym 29 sierpnia w duńskim Silkeborgu finale szoligowym GKS-em Tychy 51:86 i 52:85 z Dąbrową indywidualnych mistrzostw Europy juniorów na żużlu, Wacław Troszka Wacław Górniczą, która na co dzień występuje w Tauron Basket rybniczanin Kacper Woryna z dorobkiem 7 pkt zajął Lidze (ekstraklasa). W meczu o 5 miejsce koszykarze dziewiąte miejsce. Po tytuł sięgnął Duńczyk Anders Thom- MKKS-u Rybnik przegrali z KK Polonią Bytom 59:81 sen (14 pkt). Następnego dnia, na dzień przed swoimi i w stawce 10 zespołów z II i I ligi, jako jedyny trzecioli- 19. urodzinami w Pile Woryna wygrał turniej o Srebrny gowiec zajęli 6 miejsce. W meczu finałowym Dąbrowa Kask (rywalizacja juniorów). W wyścigu dodatkowym Górnicza pokonała GTK Gliwice 80:69 i obroniła zdobyty o zwycięstwo w turnieju zmierzył się z Maksymem Dra- przed rokiem Puchar Śląska.

bikiem, któremu na prowadzeniu zdefektował motocykl. Strony sportowe redaguje Marcin Troszka

42 Nr 9/531; wrzesień 2015 Żużlowcy ROW-u Rybnik wcześniej niż się Dwóch Polaków i rybnicki Anglik spodziewano zakończyli ligowy sezon. Zespół, Klapa zamiast awansu 5 września na Stadionie Miejskim odbył się żużlowy Grand Prix który miał walczyć o awans do ekstraligi nie Kacpra Woryny (4+1 pkt). Inna sprawa, że dla Harisa, Challenge, czyli finał eliminacji do przyszłorocznych mistrzostw świata, zdołał nawet awansować do finału I-ligowych Batchelora i Woryny ten najważniejszy mecz sezonu był rozgrywanych w formule cyklu kilkunastu turniejów Grand Prix. rozgrywek. Półfinałowy dwumecz z Ostrovią trzecim startem z rzędu. Dzień wcześniej nasi stranieri 16 żużlowców z Anglii, Danii, Szwecji, Łotwy, Włoch, Ukrainy, Czech i Polski przegrał 85:95. ścigali się w turnieju GP w dalekiej Słowenii, a Woryna na oczach blisko 9 tys. widzów walczyło o trzy pierwsze miejsca, premiowane awan- Rybniczanie byli faworytem tego starcia. Po części w Czechach zdobywał złoto drużynowych mistrzostw sem. O tym jak wyrównany był to turniej najlepiej świadczy fakt, że do wygrania zasadniczej sezonu zajmowali co prawda drugie miejsce Europy juniorów. Nasi rywale takich zmartwień nie mie- go wystarczyło 12 z 15 pkt, które były w nim do zdobycia. Na najwyższym stopniu w tabeli za Łotyszami z Daugavpils, ale w pierwszej li, mieli za to znakomicie jeżdżącego polskiego Norwega podium stanął najmłodszy uczestnik finału, startujący do tego z dziką kartą Bartek części rozgrywek, wygrywając dwumecze z wszystkimi Rune Holtę (42 l.), który w obu meczach zdobył w sumie Zmarzlik (20 l.), wychowanek miniżużlowego Speedway’a Wawrów i Stali Gorzów, rywalami zainkasowali komplet punktów bonusowych. 23 pkt z bonusem. Najskuteczniejszy w półfinałach za- której barwy z powodzeniem reprezentuje, będąc w ekstralidze najskuteczniejszym Na dodatek chimerycznie jeżdżącego Australijczyka wodnik ROW-u jej zawodnikiem. Zresztą 19 września Zmarzlik zdobył tytuł mistrza świata juniorów. Northa zastąpił w składzie bardziej doświadczony An- Damian Baliński Drugi był w Rybniku młodszy z braci Pawlickich – Piotr. Na trzecim stopniu podium glik Chris Harris, który dobrze spisał się w rybnickim zdobył 19 pkt Wacław Troszka Wacław miał szansę stanąć jego starszy brat Przemek. Niestety, na finiszu decydującego GP Challenge. Niestety, pierwszy pojedynek w Ostrowie z bonusem. biegu, prowadząc, tak długo oglądał się za swoim młodszym bratem, że na ostatnich zakończył się katastrofą. Jeszcze po dziewiątym biegu Co przynie- metrach zwycięstwo wydarł mu atakujący przy krawężniku Anglik Chris Har- rybniczanie prowadzili tam różnicą 2 pkt, ale cztery ko- sie najbliższa ris. Po tym awansie lejne wyścigi przegrali podwójnie 1:5, a dwa ostatnie 2:4, przyszłość, trud- (z trzeciego miejsca) przegrywając cały mecz 36:54. Odrobienie w rewanżu na no powiedzieć.

Marcin Troszka do przyszłorocznych swoim torze 18-punktowej straty wydawało się zadaniem Na 27 września mistrzostw świata trudnym, ale wykonalnym. Mecz od początku przebiegał z a p l a n o w a n o Harris odzyskał w bardzo nerwowej atmosferze, sporo było upadków, a r e w a n ż o w y miejsce w składzie w biegu piątym na pierwszym łuku zderzyli się i runęli mecz finałowy w rybnickiego zespo- na tor dwaj rybniczanie Anglik Harris i Sebastian Uła- Ostrowie z Łoty- łu. Cudów jednak mek, który obolały wrócił do parku maszyn. Mecz był szami, ale rzeko- nie zwojował, zdo- wyrównany, ale nadzieja wciąż się tliła. Po podwójnym mo żaden z tych W wyścigu piątym na pierw- bywając w dwóch zwycięstwie Balińskiego i młodego Australijczyka Mak- klubów nie jest szym łuku zderzyli się Chris Harris meczach przegra- sa Fricke w biegu 11. ROW prowadził już różnicą 12 pkt zainteresowany i Sebastian Ułamek Zwycięzcy rybnickiego finału eliminacji do indywidualnych nego przez ROW i wtedy cały stadion zerwał się do głośnego dopingu. występami w żużlowej ekstralidze. Czy taką propozycję mistrzostw świata juniorów z prezesem ROW-u Rybnik półfinału z Ostrovią Niestety, w kolejnym pojedynku para Woryna – Ułamek otrzyma rybnicki klub? Pytanie tylko jaką ekstrali- Krzysztofem Mrozkiem, szefem jury Anglikiem Neilem Stre- łącznie 13 pkt w 10 mogła tylko oglądać plecy rywali i jasnym się stało, że gową drużynę byłby w stanie wystawić. Ekstraliga to etem i prezydentem Rybnika Piotrem Kuczerą startach. podopieczni trenera Marka Cieślaka, prowadzącego też przede wszystkim inne realia finansowe i tu zaczynają Na przygotowanym na twardo torze prawdziwego ścigania było niewiele, zresztą kadrę narodową nie dadzą już sobie wydrzeć awansu. się pierwsze schody. Kwestia druga to zawodnicy. zawodnicy już po wcześniejszym treningu podkreślali, że o wynikach turnieju będą Rybniczanie wygrali, ale tylko 49:41. Jakby nie patrzeć W obecnym składzie ROW-u pewniaków brak, decydować przede wszystkim starty. do sukcesu zabrakło punktów Harrisa (4 zdobyte pkt), a na transferowym rynku zbyt wielu ich też nie Pięknym zwieńczeniem turnieju był efektowny pokaz sztucznych ogni. Ułamka (5 pkt) i całkiem już doświadczonego juniora będzie. Na razie w strefie spadkowej Srebro młodych żużlowców Po 9 kolejkach II-ligowi piłkarze ROW-u 1964 Rybnik z dorobkiem ledwie 8 pkt Młodzi żużlowcy ROW-u Rybnik: Kacper pkt, zaś podopieczni trenera Jana Grbowskiego zajmują 16. miejsce w tabeli. Z ostatnich 6 meczów zdołali wygrać tylko jeden. Woryna, Robert Chmiel i Kamil Wieczo- 30 pkt (Woryna 14, Wieczorek i Chmiel po Podopieczni trenera Brehmera na własnym stadionie po wyrównanym meczu i po bramce rek wywalczyli na torze w Opolu srebro 8). Brąz zdobyła II-ligowa drużyna Wybrzeża w końcówce zdobytej przez Patryka Dudzińskiego, zdobyli 3 pkt pokonując Nadwiślana Góra Młodzieżowych Drużynowych Mistrzostw Gdańsk (23 pkt), a ostatnie miejsce zajęli 1:0. Niestety, tydzień później na wyjeździe ROW przegrał ze Zniczem Pruszków 0:3, stając się Polski. gospodarze, czyli zespół Hawi Racing Team tym samym drużyną z najgorszą defensywą w lidze - 17 straconych bramek. Za faworytów finału (wcześniej zespoły ry- Opole (17 pkt). Na półmetku rundy jesiennej widać, że jeszcze wiele elementów w grze piłkarzy ROW-u walizowały w grupach eliminacyjnych) uchodzili Ostatnie sukcesy w popularnej młodzieżów- wymaga poprawy, zwłaszcza gra w obronie, choć i formacja ofensywna niczym się nie wyróżnia. juniorzy ekstraligowej Sparty Wrocław, mający ce wychowankowie rybnickiego klubu odnieśli Piłkarze ROW-u nie stoją jednak na straconej pozycji; do bezpiecznego miejsca tracą zaledwie w swoim składzie Maksyma Drabika, uznawa- w latach 2002 i 2007, wygrywając finały najpierw 1 pkt. Po rezygnacji z funkcji prezesa klubu posła Grzegorza Janika, którego ostatecznie uhono- nego za największe objawienie tegorocznego w Bydgoszczy, a potem w Rybniku. rowano tytułem prezesa honorowego, nowym sternikiem klubu został pracujący już wcześniej sezonu. Pierwszych pięć finałowych wyścigów Popularna drużynówka ma opinię naj- w jego zarządzie Henryk Frystacki. (MF) wygrali indywidualnie właśnie wrocławianie, bardziej indywidualnych zmagań w żużlowej Najbliższe mecze w Rybniku: piątek 9 października g. 18: ROW – Siarka Tarnobrzeg; którzy wygrywając 13 z 20 finałowych wyścigów rywalizacji bowiem w każdym wyścigu startuje piątek 23 października g. 18: ROW – Stal Mielec. (wszystkie 6 wyścigów wygrał Drabik), byli tylko jeden zawodnik z każdej z czterech rywa- 23 września, już po zamknięciu tego praktycznie poza zasięgiem rywali. Rybniczanie lizujących ze sobą drużyn. wydania GR drużyna ROW-u 1964 Rybnik zwyciężali tylko trzykrotnie (2 razy Woryna, raz Srebrna drużyna juniorów ROW-u Rybnik z pre- Wacław Troszka Wacław miała się zmierzyć na Stadionie Miejskim Wieczorek). Ostatecznie Sparta zgromadziła 50 zesem Krzysztofem Mrozkiem, trenerem Janem w Rybniku w towarzyskim meczu przyjaźni Grabowskim, z Górnikiem Zabrze. kierownikiem drużyny Anto- Wacław Troszka Wacław nim Szymikiem 16 września w meczu Pucharu Polski na szczeblu i „ekipą tech- Podokręgu Rybnik młode, IV-ligowe rezerwy ROW-u niczną” 1964 Rybnik (żółte stroje) przegrały 0:4 ze znacz- niej bardziej doświadczonym zespołem III-ligowe- go GKS-u Jastrzębie

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 43 empik CH Focus, ul. Chrobrego 1, tel. 22 451 02 97 poleca

Michel Houellebecq, Uległość, Grupa Wydawnicza Foksal 2015. Bezkonkurencyjne Książka kontrowersyjna i odważna, która Troszka Wacław 20 września na stadionie lekkoatletycznym MOSiR-u obyły się doroczne zawody na rynku wydawniczym pojawiła się w dniu sportowo-pożarnicze, czyli mistrzostwa Rybnika ochotniczych straży pożarnych, zor- zamachu na redakcję „Charlie Hebdo”. Pisarz ganizowane przez zarząd miejski OSP. W widowiskowych konkurencjach rywalizowało przedstawia pesymistyczną wizję przyszłości w sumie 20 drużyn. Wśród 12 bojowych zastępów męskich po raz 11. z rzędu najlepsi okazali się po przejęciu władzy we Francji przez prezy- druhowie z OSP Wielopole. Bezkonkurencyjna i to dosłownie, bo innej nie było, była też kobie- denta z Bractwa Muzułmańskiego. Najwięk- ca drużyna OSP Wielopole (na zdjęciu). Rywalizację młodzieżowych drużyn pożarniczych tak sze i najszybsze zmiany zachodzą w dziedzinie w kategorii dziewcząt, jak i chłopców wygrali początkujący strażacy z OSP Kłokocin. (WaT) edukacji – od nazw uczelni, przez weryfikację wyznania wykładowców, aż po ograniczenie nauki dla dziewcząt. Islamofobia czy uzasadnione obawy intelektualisty przed dyktatem obcej Europie kultury i religii? • • • CD David Gilmour, Rattle That Rock, Sony Music 2015. Dziesięć utworów, w których znajdziemy wiele ciekawych mu- Wacław Troszka Wacław zycznych rozwiązań – rockowy klimat płyty zostaje wzbogacony o partie chóralne, jazz, a nawet rytmy walca. David Gilmour swoim wielbicielom nie odmawia również słynnych gitarowych solówek. Teksty napisała żona artysty Polly Samson, a inspiracją dla nich był „Raj utracony” Miltona. Na płycie słychać także polski akcent – orkiestracje przygotował Zbigniew Preisner.

Honorujemy karty

Rybnik, ul. Chrobrego 1, tel. 32 661 87 00 zaprasza

13.10, godz. 20:00 KINO NA OBCASACH PRZEDPREMIEROWO Lubisz i znasz swoje miasto? Jesteś spostrzegawczy, interesujesz się zacho- „Sypiając z innymi” dzącymi w Rybniku zmianami? Jeśli tak, weź udział w konkursie. Błyskotliwa, zabawna komedia Wystarczy uważnie przyjrzeć się publikowanemu powyżej zdjęciu i podać co przedstawia – pełna ciętych komentarzy na i gdzie się znajduje sfotografowany obiekt. Na odpowiedzi czekamy do 16 października. temat seksu i związków. Lainey i Jake spali ze sobą tyl- Wśród osób, które rozwiązanie przyniosą do redakcji, przyślą pocztą (Rynek 12a) ko raz, ale za to ten pierwszy. lub e-mailem na adres [email protected] (prosimy o podawanie w wiadomości Kilka lat później, wpadają na imienia, nazwiska, adresu pocztowego i telefonu), rozlosujemy nagrody: siebie przypadkiem. Jake to 19-litrowa butla wody nałogowy kobieciarz, a Lainey uzależniła się od niewłaściwego 2 pozycje książkowe faceta, który ma żonę i dziecko w drodze. Na kilometr widać, że z pompką są dla siebie stworzeni, tylko oni wciąż tego nie wiedzą. Może wszystko by się zmieniło, gdyby tylko przestali sypiać z innymi... empik • • • 26.10., godz.: 19.00 CH Focus, ul. Chrobrego 1, tel. 32 75 55 980 Zadzwoń i zamów! Koncert Taylor Swift Superstar 32 42 25 127, 501 345 006 Wokalistka, tekściarka, instru- mentalistka – podbiła niedaw- bon na usługi wartości 100 zł Zdjęcie opublikowane w sierpniowym nume- no listy przebojów swoim pią- rze Gazety Rybnickiej przedstawiało fragment tym albumem “1989”, który budynku Uniwersytetu Ekonomicznego na te- sprzedał się na całym świecie renie Zespołu Szkół Wyższych przy ul. Rudzkiej. w prawie 9 milionach egzemplarzy. Jest to najlepszy wynik w Nagrody otrzymują: Grzegorz Wypior i Anna branży muzycznej od ponad dekady. „Taylor Swift Superstar” – Pacek (po jednej książce z Empiku), Adam Gryt odkryj niezwykłą historię współczesnej królowej pop. Rybnik, ul. Grunwaldzka 46, tel. 32 43 02 604 www.fotoksiazka.info (woda) oraz Alojzy Wojtasiok (bon). Szczegóły na www.multikino.pl Po odbiór nagród zapraszamy do redakcji od środy 30 września (w ciągu miesiąca)

44 Nr 9/531; wrzesień 2015 WYBORY DO SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ I DO SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ W dniu 25 października br. zostaną przeprowadzone w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu dla ich miejsca zamieszkania siedziba komisji wy- wybory do Sejmu i do Senatu. głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa; borczej nie jest lokalem dostosowanym dla potrzeb Podczas wyborów parlamentarnych wybierać będziemy mężowie zaufania zgłaszani przez komitety, a także wyborców niepełnosprawnych mogą głosować 460 posłów i 100 senatorów. Zgodnie z art. 98 Konstytucji kandydaci na posłów i senatorów. Wyborca ma w wybranym przez siebie obwodzie głosowania RP wybory parlamentarne odbywają się raz na cztery lata. prawo do cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa do spośród wyznaczonych do tego celu lokali na terenie Zasady i tryb przeprowadzania tych wyborów określa głosowania. Cofnięcie pełnomocnictwa do głosowa- naszego miasta. W takim przypadku należy do dnia ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. nia następuje przez złożenie osobie upoważnionej 20 października br. w Wydziale Spraw Obywatelskich 2011 nr 21 poz. 112). przez Prezydenta Miasta Rybnika najpóźniej na 2 złożyć stosowny wniosek. dni przed dniem wyborów (tj. do dnia 23 paździer- INFORMACJA DOTYCZĄCA SPOSOBÓW GŁOSOWANIA nika br.) stosownego oświadczenia lub doręczenie Zaświadczenie o prawie do głosowania Głosować można : takiego oświadczenia właściwej obwodowej ko- Rybniczanin, który w dniu wyborów parlamentarnych – osobiście misji wyborczej w dniu głosowania. Głosowanie zamierza przebywać poza naszym miastem może otrzymać Głosowanie odbywa się w lokalu obwodowej za pośrednictwem pełnomocnika jest wyłączone zaświadczenie o prawie do głosowania na podstawie które- komisji wyborczej w dniu 25 października od godz. w przypadku głosowania w obwodach utworzonych go może on głosować w dowolnym wybranym przez siebie 7.00 do 21.00 w szpitalach oraz zakładach pomocy społecznej. obwodzie głosowania na terenie całego kraju (z wyj. lokali Głosować będzie można w tych samych lokalach wy- Wniosek można złożyć w Wydziale Spraw Obywa- odrębnych usytuowanych w szpitalach, domach pomocy borczych, w których odbywało się głosowanie w czasie telskich (pok. 159) Urzędu Miasta Rybnika. społecznej czy zakładach karnych). Wniosek o wydanie referendum ogólnokrajowego w dniu 6 września 2015 takiego zaświadczenia składa się w Wydziale Spraw Oby- r. Pełny wykaz obwodów głosowania oraz siedzib JAK GŁOSUJEMY watelskich do dnia 23 października br. obwodowych komisji wyborczych na stronach... Dodat- W dniu wyborów wyborca otrzyma 2 karty kowe informacje związane z wyborami można znaleźć do głosowania: Udostępnienie spisu wyborców w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Miasta Rybni- • Kartę w wyborach do Sejmu RP (w formie zbroszu- W dniach od 5 do 16 października br., w godzinach ka w zakładce „Wybory parlamentarne 2015”. rowanej „książeczki” koloru białego, w formacie A4), pracy Urzędu Miasta Rybnika, na pisemny wniosek złożony – korespondencyjne zawierającą listy kandydatów na posłów. Na karcie tej w Wydziale Spraw Obywatelskich udostępniany będzie do Zgodnie z Kodeksem wyborczym wyborca może głosować można tylko na jedną listę, stawiając wyraźy wglądu spis wyborców. głosować również korespondencyjnie. Zamiar ten znak „x” w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego należy zgłosić do dnia 12 października br. (termin tylko kandydata z tej listy, przez co wskazuje się jego Informacje ogólne wydłużony zgodnie z art.9 §2 Kodeksu wyborczego) pierwszeństwo do otrzymania mandatu . Postawie- Wszelkie informacje na temat spisu wyborców, składania w tut. urzędzie w Wydziale Spraw Obywatelskich, pok. nie znaków „x” w kratce obok nazwisk kandydatów wniosków o dopisanie do spisu lub wydanie zaświadczenia 159. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, z różnych list, czyli na więcej niż jednej stronie karty o prawie do głosowania oraz o sposobach głosowania faksem lub pocztą elektroniczną i powinno zawierać: do głosowania lub niepostawienie znaku „x” w żadnej udzielane są w Urzędzie Miasta Rybnika ul. B. Chrobrego 2, nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, kratce powoduje nieważność głosu. w Wydziale Spraw Obywatelskich pok. 158, tel. 32/43 92 178 numer ewidencyjny PESEL wyborcy, oświadczenie • Kartę w wyborach do Senatu RP (formatu A4, koloru lub 32/43 92 160. o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej żółtego), na której w kolejności alfabetycznej umiesz- gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy, a także czone będą nazwiska kandydatów na senatora w danym Okręgowa Komisja Wyborcza adres stałego zamieszkania, pod który ma być wysłany okręgu wyborczym. Głosować można na jednego tylko Na terenie naszego miasta działa Okręgowa Komisja pakiet wyborczy. kandydata, stawiając znak „x” w kratce z lewej strony Wyborcza, która m.in. nadzoruje przestrzeganie prawa wy- Dodatkowo w zgłoszeniu, wyborca niepełnosprawny obok jego nazwiska. Postawienie znaku „x” w więcej borczego jak również rejestruje okręgowe listy kandydatów może żądać przesłania mu wraz z pakietem wybor- niż jednej kratce lub niepostawienie znaku „x” w żadnej na posłów i kandydatów na senatorów. Okręgowa Komisja czym nakładek na karty do głosowania sporządzonych kratce powoduje nieważność głosu. Wyborcza ustali i ogłosi wyniki głosowania w zakresie: w alfabecie Braille’a. UWAGA: Przez znak „x” należy rozumieć dwie przeci- • wyboru 9 posłów z okręgu wyborczego nr 30 – za pośrednictwem pełnomocnika nające się linie w obrębie kratki. obejmującego obszar miast: Jastrzębie Zdrój, Rybnik Do 16 października należy składać wnioski i Żory oraz powiatów mikołowskiego, raciborskiego, o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowa- INFORMACJA DOTYCZĄCA SPISU WYBORCÓW rybnickiego oraz nia. Uprawnieni do złożenia wniosku są: wyborcy po- Dopisanie do spisu wyborców • wyboru 2 senatorów: siadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym Wyborcy czasowo przebywający na terenie Rybnika jak – jednego z okręgu nr 72 obejmującego miasta Jastrzę- stopniu niepełnosprawności oraz wyborcy, którzy również nigdzie nie zameldowani, przebywający na obsza- bie-Zdrój i Żory oraz powiaty raciborski i wodzisławski najpóźniej w dniu głosowania kończą 75 lat. Peł- rze miasta, którzy chcą wziąć udział w głosowaniu, powinni – jednego z okręgu 73 obejmującego miasto Rybnik nomocnikiem może być: osoba wpisana do rejestru do dnia 20 października br. złożyć wniosek o dopisanie oraz powiaty mikołowski i rybnicki wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełno- do spisu wyborców. Wniosek taki należy złożyć w Urzędzie mocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświad- Miasta Rybnika w Wydziale Spraw Obywatelskich. Siedziba Okręgowej Komisji Wyborczej w Rybniku mieści czenie o prawie do głosowania. Pełnomocnictwo do się w budynku Urzędu Miasta Rybnika,ul. B. Chrobrego 2, głosowania można przyjąć tylko od jednej osoby. Lokale dostosowane do potrzeb pokój 109, tel.: 32/43 922 10, fax 32/42 241 24, e-mail: Wyjątek: pełnomocnictwo do głosowania można osób niepełnosprawnych [email protected]. przyjąć od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną Na terenie miasta wyznaczono 24 lokale wyborcze z nich jest wstępny, zstępny, małżonek, brat, siostra dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Infor- Informacje dotyczące pracy Okręgowej Komisji lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, macja o tych lokalach zawarta jest w wykazie obwodów Wyborczej w Rybniku dostępne są w Biuletynie In- opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika. głosowania i siedzib obwodowych komisji wyborczych. formacji Publicznej UM Rybnika w zakładce Wybory Pełnomocnikiem nie może być: osoba wchodząca Wyborcy niepełnosprawni w przypadku gdy właściwa parlamentarne 2015/Okręgowa Komisja Wyborcza.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 45 NR NR OB- SIEDZIBA OB- SIEDZIBA WO- GRANICE OBWODU GŁOSOWANIA W WYBORACH DO SEJMU RP I SENATU RP WO- GRANICE OBWODU GŁOSOWANIA W WYBORACH DO SEJMU RP I SENATU RP DU OBWODOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ DU OBWODOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ ULICE: Adama Mickiewicza, Bolesława Chrobrego, Hutnicza, Jadwigi i Feliksa Białych, Jana III Sobieskiego, Jeana Chalotta, Józefa Ignacego Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna, 36 ULICE: Beskidzka, Bieszczadzka, Chwałowicka, Jana Wyglendy, Parkowa, Sudecka, Tytusa Chałubińskiego, Żołnierzy Września Zespół Szkół Budowlanych, ul. Świerklańska 42 1 Kraszewskiego, Księdza Józefa Szafranka, Łony, Mikołaja Reja, Plac Teatralny, Plac Wolności, Rynkowa, Saint Vallier, Stanisława Staszica, ul. Ks. Szafranka 7 Stroma, Wysoka ULICE: Brzeziny Miejskie od nr 1 do 115 nieparzyste, Fryderyka Chopina, Generała Jarosława Dąbrowskiego, Harcerska, Jana Kowalczyka, ULICE: 3 Maja, Dworcowa, Generała Józefa Hallera od nr 1 do 17 nieparzyste i od nr 2 do 12 parzyste, Henryka Wieniawskiego, Jankowicka Joachima Lelewela, Józefa Chełmońskiego, Kolejowa, Kopalniana, Kornela Makuszyńskiego, Majora Władysława Mażewskiego, Nikodema Sobika, Zespół Szkół Budowlanych, ul. Świerklańska 42 od nr 1 do 39 nieparzyste i od nr 2 do 64 parzyste, Józefa Piłsudskiego, Klasztorna, Księdza Doktora Stefana Siwca, Miejska, Młyńska, 37 Pod Hałdą nr nieparzyste, Prosta od nr 1 do 111 nieparzyste i od nr 2 do 60 parzyste, Stanisława Drzymały, Stefana Żeromskiego od nr 65 do końca, 2 Obwiednia Południowa od nr 1 do 23, Plac Armii Krajowej, Plac Mikołaja Kopernika, Pocztowa, Rzeczna, Stanisława Wolnego, Tęczowa, Powiatowy Urząd Pracy, ul. Jankowicka 1 Świerklańska, Tkoczów nr parzyste, Zacisze Wiejska od nr 1 do 7 nieparzyste, Władysława Stanisława Reymonta od nr 1 do 11 nieparzyste i od nr 2 do 8 parzyste, Wojciecha Korfantego, Za Komendą, Zamkowa 38 ULICE: Bolesława Krupińskiego, Górnicza, Józefa Pukowca, Śląska nr parzyste Gimnazjum nr 3 im. Józefa Pukowca, ul. Śląska 18a ULICE: Antoniego Staiera, Dróżka Profesora Libury, Elizy Orzeszkowej od nr 1 do 5 nieparzyste, Gliwicka od nr 1 do 31 nieparzyste Zespół Szkół Technicznych, ul. Tadeusza ULICE: 1 Maja od nr 81 do końca nieparzyste i od nr 86 do końca parzyste, Generała Leopolda Okulickiego od nr 170 do końca parzyste, Kupiecka 3 i od nr 2 do 28 parzyste, Juliusza Ligonia, Konstantego Damrota od nr 1 do 9, Mikołowska od nr 1 do 17 nieparzyste i od nr 2 do 12 parzyste, IV Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika, Na Górze, Ogródki od nr 1 do 10, Piasta nr parzyste, Plac Jana Pawła II, Powstańców Śląskich od nr 1 do 29 nieparzyste i nr parzyste, Kościuszki 5 39 od nr 21 do końca nieparzyste i od nr 12 do końca parzyste, Nowa, Ogrodowa, Pod Hałdą nr parzyste, Przewozowa, Składowa nr parzyste, ul. 1 Maja 91a Świętego Antoniego od nr 1 do 10, Tadeusza Kościuszki, Władysława Łokietka Śląska nr nieparzyste, Zwycięstwa od nr 1 do 55 nieparzyste ULICE: 1 Maja od nr 1 do 79 nieparzyste i od nr 2 do 84 parzyste, Anny Stefek, Bolesława Prusa, Brzeziny Miejskie od nr 2 do 16 parzyste, Działkowców, ULICE: Artura Grottgera, Cegielniana, Cmentarna od nr 1 do 39 nieparzyste i od nr 2 do 26 parzyste, Dworek, Franciszka Rybnickiego, Jana Gimnazjum Sportowe nr 1 z Oddziałami Kotucza od nr 1 do 37 za wyjątkiem nr 26A i 36, Kościelna, Krótka, Księdza Doktora Franciszka Brudnioka, Marii Skłodowskiej-Curie, Nad Hugona Kołłątaja, Jagiellońska, Józefa Stawiarza, Józefa Szulika, Kamienna, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Kożdoniów, Księdza Jana Śliwki, Szkoła Podstawowa nr 13 im. Bohaterskich 4 Integracyjnymi im. Adama Mickiewicza, 40 Kupiecka od nr 1 do 19 nieparzyste i od nr 2 do 10 parzyste, Obywatelska, Radziejowska, Tkoczów nr nieparzyste, Wjazdowa, Zwycięstwa nr parzyste Harcerzy Rybnika-Chwałowic, ul. 1 Maja 51 Potokiem, Plac Kościelny, Raciborska od nr 1 do 13 nieparzyste i od nr 2 do 22 parzyste, Rudzka od nr 1 do 25 nieparzyste i od nr 2 do 48 ul. Cmentarna 1 parzyste, Rynek, Świętego Jana, Świętego Józefa od nr 2 do 22 parzyste i od nr 57 do końca nieparzyste ULICE: Cmentarna od nr 41 do końca nieparzyste i od nr 28 do końca parzyste, Franciszka Chrószcza, Gliwicka od nr 33 do 39 nieparzyste ULICE: Adolfa Dygasińskiego, Generała Leopolda Okulickiego nr nieparzyste i od nr 2 do 168 parzyste, Ignacego Daszyńskiego od nr 41 do końca, Jana Gimnazjum nr 13 im. Jana III Sobieskiego, Gimnazjum Sportowe nr 1 z Oddziałami 41 Rericha, Juliusza Kossaka, Kręta, Niepodległości od nr 131 do końca, Popielowska, Składowa nr nieparzyste, Spółdzielcza, Szyb Marcin, Średnia, Trzech Krzyży ul. Kręta 20 5 i od nr 30 do 76 parzyste, Jana Kotucza nr 26A i 36, Janusza Korczaka, Jaskółcza, Kapitana Leopolda Janiego, Mała, Obwiednia Północna, Integracyjnymi im. Adama Mickiewicza, Rudzka od nr 27 do 131 nieparzyste i od nr 50 do 128 parzyste, Sikorek, Szczygłów, Waltera Larysza, Wierzbowa od nr 1 do 25 nieparzyste ul. Cmentarna 1 ULICE: Feliksa Nowowiejskiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Leopolda Staffa, Lokalna, Ludomira Różyckiego, Niepodległości od nr 1 do 130, Stanisława Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 14, ul. Leopolda i od nr 2 do 20 parzyste, Zagrodniki 42 Konarskiego od nr 1 do 54, Wisławy Szymborskiej, Źródlana Staffa 42a ULICE: Byłych Więźniów Politycznych, Elizy Orzeszkowej od nr 7 do końca nieparzyste i nr parzyste, Jana Długosza, Jana Kochanowskiego, Jana ULICA: Aleksandra Puszkina, Gabrieli Zapolskiej, Ignacego Daszyńskiego od nr 1 do 40, Jana Chryzostoma Paska, Jana Dzierżonia, Jana Pawła Woronicza, Matejki, Konstantego Damrota od nr 10 do końca, Ludwika Solskiego, Maksymiliana Basisty, Mariańska, Mikołowska od nr 19 do 55 nieparzyste Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 14, ul. Leopolda 6 Zespół Szkół nr 2, ul. Mikołowska 19 43 Jana Zamojskiego, Marklowicka, Stanisława Konarskiego od nr 55 do końca, Stanisława Worcella, Wodzisławska od nr 251 do końca nieparzyste Staffa 42a i od nr 14 do 74 parzyste, Ogródki od nr 11 do końca, Piasta nr nieparzyste, Powstańców Śląskich od nr 31 do końca nieparzyste, Strzelców i od nr 230 do końca parzyste, Żwirowa Bytomskich, Sybiraków, Świętego Antoniego od nr 11 do końca, Wita Stwosza, Wojska Polskiego, Wyzwolenia, Zajezdna, Żwirki i Wigury Szkoła Podstawowa nr 22 im. Juliusza Słowackiego, ULICE: Adama Asnyka, Andrzeja Frycza-Modrzewskiego, Emilii Plater, Jana Kasprowicza, Myśliwska, Nadbrzeżna, Olszowa, Opalowa, Pod Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 5, ul. Doktora 44 ULICA: Wrębowa ul. Boczna 17 7 Wałem, Pszczela, Strzelecka, Wielopolska od nr 5 do końca nieparzyste i nr parzyste, Wodna, Zajęcza, Żużlowa Mariana Różańskiego 14a ULICE: Barbórki, Boczna, Generała Władysława Andersa, Górniczego Stanu, Górnośląska od nr 99 do końca nieparzyste i od nr 110 do końca parzyste, Szkoła Podstawowa nr 22 im. Juliusza Słowackiego, ULICE: 26 Marca, Aleksandra Fredry, Astrów, Doktora Mariana Różańskiego, Jana Karłowicza, Janusza Kusocińskiego, Józefa Poniatowskiego, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 5, ul. Doktora 45 Ignacego Paderewskiego od nr 30 do końca, Jana Kazimierza, Karlika, Odległa, Pokładowa, Sztygarska, Szybowa, Wiertnicza, Wyrobiskowa, Związkowa ul. Boczna 17 8 Marynarska, Mikołaja Gogola, Niemodlińska, P.C.K., Piotra Kolonki, Różana, Widok, Władysława Jagiełły, Władysława Webera, Wspólna Mariana Różańskiego 14a Zespół Szkół nr 5 im. Józefa Rymera, ul. Józefa ULICE: Arki Bożka, Falista, Generała Władysława Sikorskiego, Hotelowa, Jodłowa, Makowa, Miła, Robotnicza, Tadeusza Boya Żeleńskiego, Szkoła Podstawowa nr 28 im. Alojzego 46 ULICE: Akacjowa, Barbary, Ignacego Paderewskiego od nr 1 do 29, Józefa Rymera, Lotników, Modrzewiowa 9 Walecznych Szewczyka, ul. Alojzego Szewczyka 6 Rymera 24a Szkoła Podstawowa nr 28 im. Alojzego ULICE: Bolesława Śmiałego nr nieparzyste i od nr 30 do końca parzyste, Górnośląska od nr 31 do 97 nieparzyste i od nr 36 do 108 parzyste, Jana Karola 10 ULICE: Alojzego Szewczyka, Gminna, Księdza Jana Pojdy, Leszczyńska, Maksymiliana Dudka, Pawła Hanaka, Poremby, Sąsiedzka, Teofila Zespół Szkół nr 5 im. Józefa Rymera, ul. Józefa Bieli, Teofila Brzozy, Tylna, Willowa, Zofii Nałkowskiej Szewczyka, ul. Alojzego Szewczyka 6 47 Chodkiewicza, Księdza Norberta Bończyka, Ludwika Zamenhofa nr parzyste, Majora Brunona Janasa od nr 1 do 95, Obrońców Pokoju, Orzechowa, Rymera 24a Skalna, Stanisława Żółkiewskiego, Tomasza Zana, Torowa, Weroniki, Zakole. ULICE: Fiołkowa, Gliwicka od nr 41 do 183 nieparzyste i od nr 78 do 198 parzyste, Golejowska od nr 100 do końca parzyste, Górna, Jesionowa, Zespół Szkolno-Przedszkolny z Oddziałami ULICE: Bolesława Krzywoustego od nr 1 do 21 nieparzyste i nr parzyste, Cienista, Doktora Jana Adamskiego, Garbocze, Górnośląska od nr 1 do 29 11 Kazimierza Tetmajera, Klonowa, Koralowa, Lipowa od nr 1 do 45 nieparzyste i od nr 2 do 56 parzyste, Ludowa, Majątkowa, Miodowa, Ofiar Integracyjnymi Nr 1, ul. Gliwicka 105 Terroru, Owocowa, Piaskowa, Piotra Wysockiego, Podleśna, Romualda Traugutta, Rubinowa, Strąkowska, Sucha, Weteranów, Wiśniowa nieparzyste i od nr 2 do 34 parzyste, Gruntowa nr nieparzyste i od nr 2 do 96 parzyste, Jabłoniowa, Jana Onufrego Zagłoby, Jana Skrzetuskiego, Kazimierza Szkoła Podstawowa nr 21 im. Karola Miarki, 48 Wielkiego nr nieparzyste i nr parzyste za wyjątkiem nr od 38 do 48 parzyste, Letnia nr nieparzyste i od nr 2 do 10 parzyste, Michała Wołodyjowskiego, ul. Niedobczycka 191 12 ULICE: Borki, Borowa, Bratków, Dzikiej Róży, Liliowa, Łączna, Piastowska, Piwonii, Świętego Józefa od nr 77 do końca nieparzyste Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 7, ul. Borki 37d Odrodzenia, Raciborska od nr 181 do 217 nieparzyste i od nr 192 do 198 parzyste, Racławicka od nr 1 do 7 nieparzyste, Stanisława Leszczyńskiego, i od nr 86 do końca parzyste, Tulipanów Stefana Grota Roweckiego od nr 2 do 12 parzyste, Strzelców Podhalańskich, Ziemowita, Złota, Zygmunta Starego 13 ULICE: Chryzantem, Długa, Energetyków, Goździków, Henryka Mikołaja Góreckiego, Konwalii, Nad Zalewem, Pelargonii, Rudzka od nr 133 Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 7, ul. Borki 37d ULICE: Hetmańska, Jagodowa, Niedobczycka od nr 106 do końca, Olszycka, Słowiańska, Wincentego Kadłubka, Władysława Orkana, Władysława Szkoła Podstawowa nr 21 im. Karola Miarki, do 249 nieparzyste i od nr 130 do 224 parzyste, Słonecznikowa, Storczyków, Żołędziowa od nr 84 do końca 49 Warneńczyka, Wodzisławska od nr 211 do 249 nieparzyste i od nr 204 do 228 parzyste, Wrzosowa ul. Niedobczycka 191 ULICE: Ekonomiczna, Golejowska nr nieparzyste i od nr 2 do 98 parzyste, Księdza Konrada Szwedy, Kuźnicka, Lipowa od nr 47 do końca Gimnazjum nr 4 im. Jana Kochanowskiego, 14 ULICE: Bolesława Śmiałego od nr 2 do 28 parzyste, Gabriela Narutowicza, Gustawa Morcinka, Ignacego Mościckiego, Karola Szymanowskiego, Księdza Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 im. Janusza nieparzyste i od nr 58 do końca parzyste, Rybacka, Strefowa, Świętego Maksymiliana ul. Rybacka 55 50 Piotra Skargi, Ludwika Zamenhofa nr nieparzyste, Majora Brunona Janasa od nr 96 do końca, Sportowa od nr 89 do końca nieparzyste i od nr 82 Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 13, Korczaka, ul. Gustawa Morcinka 18 15 ULICE: Mglista, Podmiejska do końca parzyste ul. Świętego Maksymiliana 26 ULICE: Augustyna Kwiotka, Bolesława Krzywoustego od nr 23 do końca nieparzyste, Dąbrowy, Ernesta Mruli, Frontowa, Kazimierza Wielkiego od nr 38 do ULICE: Aleksandra Gierymskiego, Dożynkowa, Gliwicka od nr 185 do 335 nieparzyste i od nr 200 do 324 parzyste, Jarzębinowa, Komisji Gimnazjum nr 12 im. Górniczego Stanu, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4, ul. Komisji 51 48 parzyste, Letnia od nr 12 do końca parzyste, Niewiadomska, Pawła Mojżesza, Pawła Semana, Przyjemna, Raciborska od nr 219 do końca nieparzyste 16 Edukacji Narodowej, Książenicka, Lisia, Magnolii, Morwowa, Okrężna, Podgórna, Podhalańska, Północna, Pszenna, Sienna, Turystyczna, Edukacji Narodowej 29 i od nr 200 do końca parzyste, Racławicka od nr 9 do końca nieparzyste i nr parzyste, Rozstajna, Sportowa od nr 1 do 87 nieparzyste i od nr 2 do 80 ul. Sportowa 52 Wieżowa, Wiosny Ludów, Wiślana, Wypoczynkowa, Za Wiaduktem parzyste, Staromiejska, Stefana Batorego, Stefana Grota Roweckiego nr nieparzyste i od nr 14 do końca parzyste, Szczerbicka, Ustronna Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 4, ul. Komisji 52 ULICA: Chabrowa Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a 17 ULICE: Skowronków, Wiktora Poloczka Edukacji Narodowej 29 Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 15, 53 ULICE: Budowlanych, Gajowa, Orzepowicka Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a 18 ULICE: Batalionów Chłopskich, Bronisława Czecha, Dworska, Generała Jana Sadowskiego, Grodzka, Gzelska, Heleny Marusarzówny, Jana Dobosza, Karłowa, Legionów, Łabędzia, Pniowska, Rudzka od nr 251 do 389 nieparzyste i od nr 226 do 388 parzyste, Wiosenna, Żaglowa ul. Gzelska 7 54 ULICE: Osiedle Krakusa, Wawelska, Władysława Broniewskiego Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a ULICE: Cisowa, Jaworowa, Księdza Emila Szramka, Lechicka, Polan, Rudzka od nr 390 do końca, Stalowa, Stefana Czarnieckiego, Szeroka, Budynek Ochotniczej Straży Pożarnej, 19 Zwonowicka ul. Zwonowicka 5 55 ULICE: Floriańska, Kardynała Bolesława Kominka, Wandy Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a ULICE: Bartników, Bernarda Kuglera, Chwałęcicka, Cystersów, Gliwicka od nr 337 do końca nieparzyste i od nr 326 do końca parzyste, ULICE: 9 Maja, Brzozowa, Daleka, Franciszka Pilarczyka, Generała Józefa Bema, Generała Kazimierza Pułaskiego, Głucha, Graniczna nr nieparzyste, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 3 im. Jana Pawła II, Grunwaldzka od nr 14 do końca, Jana Kotucza od nr 38 do końca, Józefa Wieczorka, Księdza Piotra Ściegiennego, Mieszka I, Obrońców Rybnika, Pawła Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego nr 2 im. 20 Głogowa, Gontowa, Imbirowa, Jałowcowa, Kalinowa, Krajobrazowa, Laurowa, Łowiecka, Łukowa, Milenijna, Młynek, Oliwkowa, Pilchowicka, ul. Bernarda Kuglera 8a 56 Pryszczyny, Rybnicka, Świętego Huberta, Uczniowska, Wiklinowa, Wilcza, Wodnika Stalmacha, Raciborska od nr 92 do 190 parzyste, Stanisława Moniuszki, Stanisława Wyspiańskiego, Zawiszy Czarnego, Zebrzydowicka od nr 1 do 149 Świętej Jadwigi Królowej Polski, ul. Grunwaldzka 18 nieparzyste i od nr 2 do 128 parzyste, Żytnia ULICE: Karola Miarki od nr 1 do 29, Kosmonautów, Kosynierów, Marii Konopnickiej, Porucznika Kazimierza Ogrodowskiego od nr 1 do 27 Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego nr 2 im. nieparzyste i od nr 2 do 48 parzyste, Prosta od nr 191 do 201, Radosna, Słoneczna, Stara, Studzienna od nr 1 do 51 nieparzyste i od nr 2 Szkoła Podstawowa Nr 3 im. Św. Stanisława 57 ULICA: Dąbrówki 21 do 44 parzyste, Wolna od nr 1 do 71 nieparzyste i od nr 2 do 58 parzyste, Zakątek od nr 15C do 15H i od nr 17E do 17P i od nr 19C do Kostki, ul. Wolna 17 Świętej Jadwigi Królowej Polski, ul. Grunwaldzka 18 19P, Zbożowa od nr 1 do 9 ULICE: Alfonsa Zgrzebnioka, Bohaterów Westerplatte, Generała Zygmunta Janke-Waltera, Jana Kawalca, Komuny Paryskiej, Pawła Cierpioła, Piownik, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 11, ul. Władysława 58 Władysława Hibnera Hibnera 25 22 ULICE: Cicha, Krucza, Księdza Henryka Groborza, Mikołowska od nr 57 do końca nieparzyste i od nr 76 do końca parzyste, Orla, Przemysłowa, Przedszkole nr 3, ul. Za Torem 3B Ptasia, Sadowa, Sosnowa, Stawowa, Wielopolska od nr 1 do 3 nieparzyste, Wronia, Za Torem Zespół Szkół Ekonomiczno-Usługowych, 59 ULICE: Bukowa, Juliana Tuwima, Konrada Winklera, Mahoniowa, Platanowa, Popiela, Świętego Józefa od nr 1 do 75 nieparzyste i od nr 24 do 84 parzyste, ULICE: Boguszowicka od nr 1 do 151 nieparzyste i od nr 2 do 58 parzyste, Brzeziny Miejskie od nr 117 do końca nieparzyste, Brzezińska, Gimnazjum nr 10 im. Jana Pawła II, ul. Karola Topolowa, Wierzbowa od nr 27 do końca nieparzyste i od nr 22 do końca parzyste, Zielona, Żołędziowa od nr 1 do 83 ul. Świętego Józefa 30 23 Jaśminowa, Juliusza Słowackiego, Karola Miarki od nr 30 do końca, Pochyła od nr 1 do 107, Pogodna, Prosta od nr 113 do 171 nieparzyste Miarki 74 Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi i od nr 62 do 170 parzyste, Przyjaźni, Spokojna, Stefana Żeromskiego od nr 1 do 64, Walerego Wróblewskiego, Żelazna 60 ULICA:Jana Kilińskiego Nr 34 im. Ireny Sendlerowej ul. Władysława ULICE: Ciasna, Henryka Sienkiewicza, Ligocka, Partyzantów, Porucznika Kazimierza Ogrodowskiego od nr 29 do końca nieparzyste Stanisława Reymonta 69 i od nr 50 do końca parzyste, Prosta od nr 173 do końca nieparzyste i od nr 172 do końca parzyste za wyjątkiem nr od 191 do 201, Studzienna Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi Gimnazjum nr 10 im. Jana Pawła II, ul. Karola ULICE: Krzyżowa, Lektorska, Obwiednia Południowa od nr 24 do końca, Raciborska od nr 15 do 123 nieparzyste i od nr 24 do 90 parzyste, Rolnicza, 24 od nr 53 do końca nieparzyste i od nr 46 do końca parzyste, Tadeusza Rejtana, Wąska, Wolna od nr 73 do 179 nieparzyste i od nr 60 do Miarki 74 61 Nr 34 im. Ireny Sendlerowej, ul. Władysława 168 parzyste, Zakątek za wyjątkiem nr od 15C do 15H i od nr 17E do 17P i od nr 19C do 19P, Zbożowa od nr 10 do końca, Zuchów, Żorska Smolna od nr 23 do końca nieparzyste i od nr 22 do końca parzyste, Władysława Stanisława Reymonta od nr 48 do końca, Zamysłowska Stanisława Reymonta 69 od nr 1 do 265 nieparzyste i od nr 2 do 250 parzyste ULICE: Generała Józefa Hallera od nr 19 do końca nieparzyste i od nr 14 do końca parzyste, Grunwaldzka od nr 1 do 13, Gwarków, Księdza Jerzego Szkoła Podstawowa nr 20 im. Harcerzy 25 ULICE: Buchalików, Fabryczna, Osiedle Różane, Samotna, Sygnały, Wolna od nr 181 do końca nieparzyste i od nr 170 do końca parzyste, Popiełuszki, Łanowa, Łąkowa, Poprzeczna, Sławików, Smolna od nr 1 do 21 nieparzyste i od nr 2 do 20 parzyste, Szczęść Boże, Szkolna, Świętej Jadwigi, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 10, Zgodna, Żorska od nr 267 do końca nieparzyste i od nr 252 do końca parzyste Buchalików, ul. Ziołowa 3 62 Targowa, Wiejska od nr 9 do końca nieparzyste i nr parzyste, Władysława Stanisława Reymonta od nr 13 do 47 nieparzyste i od nr 10 do 46 parzyste, ul. Wodzisławska 46 ULICE: Bagnista, Gotartowicka od nr 1 do 85 nieparzyste i od nr 2 do 90 parzyste, Jutrzenki, Niska, Pochyła od nr 108 do końca, Szybowcowa Szkoła Podstawowa nr 20 im. Harcerzy Wodzisławska od nr 1 do 77 nieparzyste i od nr 2 do 90 parzyste 26 od nr 1 do 100, Zapłocie, Ziołowa Buchalików, ul. Ziołowa 3 ULICE: Błażeja Stolarskiego, Dolna, Franciszkańska, Gołębia, Grzybowa, Jankowicka od nr 41 do końca nieparzyste i od nr 66 do końca parzyste, Kornela Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9, ul. Wodzisławska ULICE: Boguszowicka od nr 153 do końca nieparzyste i od nr 60 do końca parzyste, Gotartowicka od nr 87 do końca nieparzyste 63 Ujejskiego, Kwiatowa, Na Okrzeszyńcu, Nacyńska, Niedobczycka od nr 1 do 66, Plebiscytowa, Polna, Środkowa, Torfowa, Walentego Pełczyńskiego, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 6, 123 27 i od nr 92 do końca parzyste, Gronowa, Jemiołowa, Jesienna, Kłokocińska od nr 1 do 47 nieparzyste i od nr 2 do 74 parzyste, Krzysztofa Wodzisławska od nr 92 do 144 parzyste Kamila Baczyńskiego, Mokra, Rajska od nr 1 do 61 nieparzyste i od nr 2 do 74 parzyste, Sołtystwo, Stanisława Małachowskiego od nr 1 ul. Stanisława Małachowskiego 44 ULICE: Antoniego Woryny, Barwna, Bratnia, Gruntowa od nr 98 do końca parzyste, Hoża, Jarzynowa, Józefa Cyrana, Leśna, Liściasta, Na Niwie, Niedobczycka do 69, Świętego Wawrzyńca, Urocza, Zadumy Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9, ul. Wodzisławska 64 od nr 67 do 105, Pod Lasem, Pod Szybem, Raciborska od nr 125 do 179 nieparzyste, Wincentego Witosa, Wodzisławska od nr 79 do 209 nieparzyste 123 ULICE: Anieli Krzywoń, Błękitna, Braci Nalazków od nr 1 do 27 nieparzyste i od nr 2 do 34 parzyste, Brzeziny Miejskie od nr 18 do końca Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 6, i od nr 146 do 202 parzyste, Wyboista, Zamiejska 28 parzyste, Cedrowa, Cyprysowa, Generała Stanisława Szeptyckiego, Grabowa, Ignacego Łukasiewicza, Jasna, Ksawerego Dunikowskiego, ul. Stanisława Małachowskiego 44 Leona Kruczkowskiego, Oskara Kolberga, Przejazdowa, Spacerowa, Stanisława Małachowskiego od nr 70 do końca, Strażacka, Ziemska ULICE: Basztowa, Cypriana Kamila Norwida, Graniczna nr parzyste, Kasztanowa, Ludwika Zdrzałka, Malinowa, Równa, Świerkowa, Zebrzydowicka Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12, 65 od nr 151 do końca nieparzyste i od nr 130 do końca parzyste ul. Maksymiliana Buhla 3 Gimnazjum z Oddziałami Integracyjnymi 29 ULICE: Armii Ludowej, Braci Nalazków od nr 29 do końca nieparzyste i od nr 36 do końca parzyste, Nowomiejska, Sztolniowa nr 7 im. Czesława Miłosza, ul. Sztolniowa 29b Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12, 66 ULICE:Kosów, Krzywa, Majowa, Maksymiliana Buhla, Malwowa, Przedmieście, Sowia, Wiatraczna, Wincentego Pola ul. Maksymiliana Buhla 3, ul. Maksymiliana Buhla 3 ULICE: Czwartaków, Jastrzębska, Józefa Elsnera, Księdza Pawła Pośpiecha, Michała Grażyńskiego, Plac Pokoju, Plac Żołnierza, Gimnazjum Nr 5 im. Władysława Webera, 30 Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Rajska od nr 63 do końca nieparzyste i od nr 76 do końca parzyste, Węglowa, Wojciecha Bogusławskiego, Żurawia ul. Żurawia 8 67 Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 39, Chorych, ul. Gliwicka 33 31 ULICE: Osiedle Południe od nr 1 do 45 Osiedle Południe 20 68 Miejski Dom Pomocy Społecznej Miejski Dom Pomocy Społecznej, ul. Żużlowa 25 Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 39, 32 ULICE: Doktora Józefa Rostka, Kadetów, Osiedle Południe od nr 46 do końca, Pierwszej Brygady, Władysława Kuboszka Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3, Osiedle Południe 20 69 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 ul. Energetyków 46 Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 8, ul. Józefa 33 ULICE: Astronautów, Emila Drobnego, Jędrzeja Śniadeckiego, Józefa Lompy, Wazów Śląskie Centrum Medyczne – Dom Opieki „Senior”, Lompy 6 70 Śląskie Centrum Medyczne – Dom Opieki „Senior” ul. Wrębowa 21 Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 8, ul. Józefa 34 ULICA: Patriotów Lompy 6 ULICE: Bracka, Chłodna, Dębowa, Gospodarcza, Kłokocińska od nr 49 do końca nieparzyste i od nr 76 do końca parzyste, Komunalna, Szkoła Podstawowa nr 19, ul. Włościańska 39e 35 Plac Emila Pawlasa, Poligonowa, Rybna, Rycerska, Skośna, Szybowcowa od nr 101 do końca, Włościańska, Żniwna NR OB- SIEDZIBA WO- GRANICE OBWODU GŁOSOWANIA W WYBORACH DO SEJMU RP I SENATU RP DU OBWODOWEJ KOMISJI WYBORCZEJ 36 ULICE: Beskidzka, Bieszczadzka, Chwałowicka, Jana Wyglendy, Parkowa, Sudecka, Tytusa Chałubińskiego, Żołnierzy Września Zespół Szkół Budowlanych, ul. Świerklańska 42 ULICE: Brzeziny Miejskie od nr 1 do 115 nieparzyste, Fryderyka Chopina, Generała Jarosława Dąbrowskiego, Harcerska, Jana Kowalczyka, Joachima Lelewela, Józefa Chełmońskiego, Kolejowa, Kopalniana, Kornela Makuszyńskiego, Majora Władysława Mażewskiego, Nikodema Sobika, Zespół Szkół Budowlanych, ul. Świerklańska 42 37 Pod Hałdą nr nieparzyste, Prosta od nr 1 do 111 nieparzyste i od nr 2 do 60 parzyste, Stanisława Drzymały, Stefana Żeromskiego od nr 65 do końca, Świerklańska, Tkoczów nr parzyste, Zacisze 38 ULICE: Bolesława Krupińskiego, Górnicza, Józefa Pukowca, Śląska nr parzyste Gimnazjum nr 3 im. Józefa Pukowca, ul. Śląska 18a

ULICE: 1 Maja od nr 81 do końca nieparzyste i od nr 86 do końca parzyste, Generała Leopolda Okulickiego od nr 170 do końca parzyste, Kupiecka IV Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika, 39 od nr 21 do końca nieparzyste i od nr 12 do końca parzyste, Nowa, Ogrodowa, Pod Hałdą nr parzyste, Przewozowa, Składowa nr parzyste, ul. 1 Maja 91a Śląska nr nieparzyste, Zwycięstwa od nr 1 do 55 nieparzyste ULICE: 1 Maja od nr 1 do 79 nieparzyste i od nr 2 do 84 parzyste, Anny Stefek, Bolesława Prusa, Brzeziny Miejskie od nr 2 do 16 parzyste, Działkowców, Hugona Kołłątaja, Jagiellońska, Józefa Stawiarza, Józefa Szulika, Kamienna, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Kożdoniów, Księdza Jana Śliwki, Szkoła Podstawowa nr 13 im. Bohaterskich 40 Kupiecka od nr 1 do 19 nieparzyste i od nr 2 do 10 parzyste, Obywatelska, Radziejowska, Tkoczów nr nieparzyste, Wjazdowa, Zwycięstwa nr parzyste Harcerzy Rybnika-Chwałowic, ul. 1 Maja 51 i od nr 57 do końca nieparzyste ULICE: Adolfa Dygasińskiego, Generała Leopolda Okulickiego nr nieparzyste i od nr 2 do 168 parzyste, Ignacego Daszyńskiego od nr 41 do końca, Jana Gimnazjum nr 13 im. Jana III Sobieskiego, 41 Rericha, Juliusza Kossaka, Kręta, Niepodległości od nr 131 do końca, Popielowska, Składowa nr nieparzyste, Spółdzielcza, Szyb Marcin, Średnia, Trzech Krzyży ul. Kręta 20 ULICE: Feliksa Nowowiejskiego, Juliana Ursyna Niemcewicza, Leopolda Staffa, Lokalna, Ludomira Różyckiego, Niepodległości od nr 1 do 130, Stanisława Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 14, ul. Leopolda 42 Konarskiego od nr 1 do 54, Wisławy Szymborskiej, Źródlana Staffa 42a ULICA: Aleksandra Puszkina, Gabrieli Zapolskiej, Ignacego Daszyńskiego od nr 1 do 40, Jana Chryzostoma Paska, Jana Dzierżonia, Jana Pawła Woronicza, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 14, ul. Leopolda 43 Jana Zamojskiego, Marklowicka, Stanisława Konarskiego od nr 55 do końca, Stanisława Worcella, Wodzisławska od nr 251 do końca nieparzyste Staffa 42a i od nr 230 do końca parzyste, Żwirowa Szkoła Podstawowa nr 22 im. Juliusza Słowackiego, 44 ULICA: Wrębowa ul. Boczna 17 ULICE: Barbórki, Boczna, Generała Władysława Andersa, Górniczego Stanu, Górnośląska od nr 99 do końca nieparzyste i od nr 110 do końca parzyste, Szkoła Podstawowa nr 22 im. Juliusza Słowackiego, 45 Ignacego Paderewskiego od nr 30 do końca, Jana Kazimierza, Karlika, Odległa, Pokładowa, Sztygarska, Szybowa, Wiertnicza, Wyrobiskowa, Związkowa ul. Boczna 17 Zespół Szkół nr 5 im. Józefa Rymera, ul. Józefa 46 ULICE: Akacjowa, Barbary, Ignacego Paderewskiego od nr 1 do 29, Józefa Rymera, Lotników, Modrzewiowa Rymera 24a ULICE: Bolesława Śmiałego nr nieparzyste i od nr 30 do końca parzyste, Górnośląska od nr 31 do 97 nieparzyste i od nr 36 do 108 parzyste, Jana Karola Zespół Szkół nr 5 im. Józefa Rymera, ul. Józefa 47 Chodkiewicza, Księdza Norberta Bończyka, Ludwika Zamenhofa nr parzyste, Majora Brunona Janasa od nr 1 do 95, Obrońców Pokoju, Orzechowa, Rymera 24a Skalna, Stanisława Żółkiewskiego, Tomasza Zana, Torowa, Weroniki, Zakole. ULICE: Bolesława Krzywoustego od nr 1 do 21 nieparzyste i nr parzyste, Cienista, Doktora Jana Adamskiego, Garbocze, Górnośląska od nr 1 do 29 nieparzyste i od nr 2 do 34 parzyste, Gruntowa nr nieparzyste i od nr 2 do 96 parzyste, Jabłoniowa, Jana Onufrego Zagłoby, Jana Skrzetuskiego, Kazimierza Szkoła Podstawowa nr 21 im. Karola Miarki, 48 Wielkiego nr nieparzyste i nr parzyste za wyjątkiem nr od 38 do 48 parzyste, Letnia nr nieparzyste i od nr 2 do 10 parzyste, Michała Wołodyjowskiego, ul. Niedobczycka 191 Odrodzenia, Raciborska od nr 181 do 217 nieparzyste i od nr 192 do 198 parzyste, Racławicka od nr 1 do 7 nieparzyste, Stanisława Leszczyńskiego, Stefana Grota Roweckiego od nr 2 do 12 parzyste, Strzelców Podhalańskich, Ziemowita, Złota, Zygmunta Starego ULICE: Hetmańska, Jagodowa, Niedobczycka od nr 106 do końca, Olszycka, Słowiańska, Wincentego Kadłubka, Władysława Orkana, Władysława Szkoła Podstawowa nr 21 im. Karola Miarki, 49 Warneńczyka, Wodzisławska od nr 211 do 249 nieparzyste i od nr 204 do 228 parzyste, Wrzosowa ul. Niedobczycka 191 ULICE: Bolesława Śmiałego od nr 2 do 28 parzyste, Gabriela Narutowicza, Gustawa Morcinka, Ignacego Mościckiego, Karola Szymanowskiego, Księdza Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 2 im. Janusza 50 Piotra Skargi, Ludwika Zamenhofa nr nieparzyste, Majora Brunona Janasa od nr 96 do końca, Sportowa od nr 89 do końca nieparzyste i od nr 82 Korczaka, ul. Gustawa Morcinka 18 do końca parzyste ULICE: Augustyna Kwiotka, Bolesława Krzywoustego od nr 23 do końca nieparzyste, Dąbrowy, Ernesta Mruli, Frontowa, Kazimierza Wielkiego od nr 38 do 48 parzyste, Letnia od nr 12 do końca parzyste, Niewiadomska, Pawła Mojżesza, Pawła Semana, Przyjemna, Raciborska od nr 219 do końca nieparzyste Gimnazjum nr 12 im. Górniczego Stanu, 51 i od nr 200 do końca parzyste, Racławicka od nr 9 do końca nieparzyste i nr parzyste, Rozstajna, Sportowa od nr 1 do 87 nieparzyste i od nr 2 do 80 ul. Sportowa 52 parzyste, Staromiejska, Stefana Batorego, Stefana Grota Roweckiego nr nieparzyste i od nr 14 do końca parzyste, Szczerbicka, Ustronna 52 ULICA: Chabrowa Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a 53 ULICE: Budowlanych, Gajowa, Orzepowicka Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a 54 ULICE: Osiedle Krakusa, Wawelska, Władysława Broniewskiego Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a 55 ULICE: Floriańska, Kardynała Bolesława Kominka, Wandy Zespół Szkół nr 3, ul. Orzepowicka 15a ULICE: 9 Maja, Brzozowa, Daleka, Franciszka Pilarczyka, Generała Józefa Bema, Generała Kazimierza Pułaskiego, Głucha, Graniczna nr nieparzyste, Grunwaldzka od nr 14 do końca, Jana Kotucza od nr 38 do końca, Józefa Wieczorka, Księdza Piotra Ściegiennego, Mieszka I, Obrońców Rybnika, Pawła Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego nr 2 im. 56 Stalmacha, Raciborska od nr 92 do 190 parzyste, Stanisława Moniuszki, Stanisława Wyspiańskiego, Zawiszy Czarnego, Zebrzydowicka od nr 1 do 149 Świętej Jadwigi Królowej Polski, ul. Grunwaldzka 18 nieparzyste i od nr 2 do 128 parzyste, Żytnia Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego nr 2 im. 57 ULICA: Dąbrówki Świętej Jadwigi Królowej Polski, ul. Grunwaldzka 18 ULICE: Alfonsa Zgrzebnioka, Bohaterów Westerplatte, Generała Zygmunta Janke-Waltera, Jana Kawalca, Komuny Paryskiej, Pawła Cierpioła, Piownik, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 11, ul. Władysława 58 Władysława Hibnera Hibnera 25 ULICE: Bukowa, Juliana Tuwima, Konrada Winklera, Mahoniowa, Platanowa, Popiela, Świętego Józefa od nr 1 do 75 nieparzyste i od nr 24 do 84 parzyste, Zespół Szkół Ekonomiczno-Usługowych, 59 Topolowa, Wierzbowa od nr 27 do końca nieparzyste i od nr 22 do końca parzyste, Zielona, Żołędziowa od nr 1 do 83 ul. Świętego Józefa 30 Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi 60 ULICA:Jana Kilińskiego Nr 34 im. Ireny Sendlerowej ul. Władysława Stanisława Reymonta 69 Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi 61 ULICE: Krzyżowa, Lektorska, Obwiednia Południowa od nr 24 do końca, Raciborska od nr 15 do 123 nieparzyste i od nr 24 do 90 parzyste, Rolnicza, Nr 34 im. Ireny Sendlerowej, ul. Władysława Smolna od nr 23 do końca nieparzyste i od nr 22 do końca parzyste, Władysława Stanisława Reymonta od nr 48 do końca, Zamysłowska Stanisława Reymonta 69 ULICE: Generała Józefa Hallera od nr 19 do końca nieparzyste i od nr 14 do końca parzyste, Grunwaldzka od nr 1 do 13, Gwarków, Księdza Jerzego Popiełuszki, Łanowa, Łąkowa, Poprzeczna, Sławików, Smolna od nr 1 do 21 nieparzyste i od nr 2 do 20 parzyste, Szczęść Boże, Szkolna, Świętej Jadwigi, Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 10, 62 Targowa, Wiejska od nr 9 do końca nieparzyste i nr parzyste, Władysława Stanisława Reymonta od nr 13 do 47 nieparzyste i od nr 10 do 46 parzyste, ul. Wodzisławska 46 Wodzisławska od nr 1 do 77 nieparzyste i od nr 2 do 90 parzyste ULICE: Błażeja Stolarskiego, Dolna, Franciszkańska, Gołębia, Grzybowa, Jankowicka od nr 41 do końca nieparzyste i od nr 66 do końca parzyste, Kornela Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9, ul. Wodzisławska 63 Ujejskiego, Kwiatowa, Na Okrzeszyńcu, Nacyńska, Niedobczycka od nr 1 do 66, Plebiscytowa, Polna, Środkowa, Torfowa, Walentego Pełczyńskiego, 123 Wodzisławska od nr 92 do 144 parzyste ULICE: Antoniego Woryny, Barwna, Bratnia, Gruntowa od nr 98 do końca parzyste, Hoża, Jarzynowa, Józefa Cyrana, Leśna, Liściasta, Na Niwie, Niedobczycka Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 9, ul. Wodzisławska 64 od nr 67 do 105, Pod Lasem, Pod Szybem, Raciborska od nr 125 do 179 nieparzyste, Wincentego Witosa, Wodzisławska od nr 79 do 209 nieparzyste 123 i od nr 146 do 202 parzyste, Wyboista, Zamiejska ULICE: Basztowa, Cypriana Kamila Norwida, Graniczna nr parzyste, Kasztanowa, Ludwika Zdrzałka, Malinowa, Równa, Świerkowa, Zebrzydowicka Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12, 65 od nr 151 do końca nieparzyste i od nr 130 do końca parzyste ul. Maksymiliana Buhla 3 Zespół Szkolno-Przedszkolny nr 12, 66 ULICE:Kosów, Krzywa, Majowa, Maksymiliana Buhla, Malwowa, Przedmieście, Sowia, Wiatraczna, Wincentego Pola ul. Maksymiliana Buhla 3, ul. Maksymiliana Buhla 3 Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie 67 Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych Chorych, ul. Gliwicka 33 68 Miejski Dom Pomocy Społecznej Miejski Dom Pomocy Społecznej, ul. Żużlowa 25 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3, 69 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 ul. Energetyków 46 Śląskie Centrum Medyczne – Dom Opieki „Senior”, 70 Śląskie Centrum Medyczne – Dom Opieki „Senior” ul. Wrębowa 21 Objaśnienia: – lokale dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych uprawnionych do udziału w głosowaniu, będące jednocześnie lokalami obwodowych komisji wyborczych, wyznaczonymi do głosowania korespondencyjnego (art. 12a Kodeksu wyborczego) 48

Płatne ogłoszenie wyborcze Nr 9/531; wrzesień2015

Płatne ogłoszenie wyborcze Płatne ogłoszenie wyborcze Telefony doredakcji: 32/4228 825,32/4260 070 49

Płatne ogłoszenie wyborcze Płatne ogłoszenie wyborcze Zapraszamy do Biura Ogłoszeń

Płatne ogłoszenie wyborcze największy lokalny nakład 15.000nakładu Twojego ogłoszenia! 44-200 Rybnik, ul. Rynek 12a, tel. 32/42 60 070, www.rybnik.pl/gazeta

POŻYCZKA Nawet w 24 godziny! do 25 000 zł szybko i uczciwie 570 944 916,791 920 430, 789 072 454 * *koszt połaczenia zgodny z taryfą operatora www.katowicezachod.proficredit.pl

Twoje pieniądze Płatne ogłoszenie wyborcze

50 Nr 9/531; wrzesień 2015 12/13.10 Apteka „W Golejowie”, ul. KEN 20, tel. 32 42 24 396 Golejów Nocne 13/14.10 Apteka „Dbam o zdrowie”, ul. Kotucza 100, tel. 32 42 41 929 Maroko-Nowiny/Real dyżury aptek 14/15.10 Apteka „Medea”, ul. Lompy 10, tel. 32 42 17 080 Boguszowice Osiedle 15/16.10 Apteka „Ave”, ul. Małachowskiego 18, tel. 32 42 29 670 Boguszowice Stare Apteki w Rybniku dyżury pełnią rotacyjnie według poniższego 16/17.10 Apteka „Farmacja”, ul. Mościckiego 3, tel. 32 42 13 038 Niewiadom harmonogramu. Dyżury nocne rozpoczynające się od poniedziałku do piątku trwają od g. 24-7, w soboty od 22-8, a w niedziele 17/18.10 Apteka „Pod Lwem”, Plac Wolności 17, 32 43 31 031 Śródmieście od g. 22-7. Informacja o dyżurach aptek dostępna również na 18/19.10 Apteka „Damian”, ul. Raciborska 3, tel. 32 42 23 537 Śródmieście stronie internetowej urzędu miasta (www.rybnik.eu). 19/20.10 Apteka „Dr Zdrowie”, ul. Raciborska 16, tel. 32 75 57 311 Śródmieście/Plaza Apteka „Dr Max”, ul. Żorska 2, tel. 32 733 80 49 Ligota-Ligocka Kuźnia 27/28.09 20/21.10 Apteka, ul. Reymonta 60, tel. 32 42 26 317 Smolna Apteka „Pod Lwem”, ul. Wł. Broniewskiego 23, tel. 32 42 23 042 Maroko-Nowiny 28/29.09 21/22.10 Apteka „Pod Orłem”, os. Południe 17b, tel. 32 42 20 234 Boguszowice Osiedle Apteka „Pod Lwem”, ul. Sobieskiego 4, tel. 32 42 22 806 Śródmieście 29/30.09 22/23.10 Apteka „Wyzwolenia”, ul. Wyzwolenia 37, tel. 32 42 22 309 Północ Apteka „Chwałowice”, ul. 1 Maja 93a, tel. 32 42 21 364 Chwałowice 30.09/1.10 23/24.10 Apteka „Na Parkowej”, ul. Parkowa 4a, tel. 32 42 22 218 Meksyk Apteka, ul. Barbary 22, tel. 32 42 26 281 Niedobczyce 1/2.10 24/25.10 Apteka „Ziko”, ul. Chrobrego 1, tel. 32 755 56 08 Śródmieście/Focus Apteka „Fragaria”, ul. B.W. Politycznych 3, tel. 32 42 24 049 Śródmieście 2/3.10 25/26.10 Apteka, ul. Patriotów 11, tel. 32 42 20 364 Boguszowice Osiedle Apteka „Św. Anny”, ul. Chabrowa 211, tel. 32 42 32 066 Nowiny 3/4.10 26/27.10 Apteka „Pod Lwem”, ul. Św. Józefa 16, tel. 32 42 27 040 Maroko-Nowiny/os. Dworek Apteka „Pod Lwem”, ul. Sobieskiego 11, tel. 32 42 23 789 Śródmieście 4/5.10 27/28.10 Apteka „Przy Bazylice”, ul. Mikołowska 1, tel. 32 43 30 058 Śródmieście Apteka „Słoneczna”, ul. Energetyków 46, tel. 510 797 922 Orzepowice 5/6.10 28/29.10 Apteka „Zdrowit”, ul. Patriotów 23, tel. 32 42 47 016 Boguszowice Osiedle Apteka „Hetmańska”, ul. Górnośląska 140B, tel. 32 42 28 986 Niedobczyce 6/7.10 29/30.10 Apteka „Przy Elektrowni”, ul. Podmiejska 48, tel. 32 739 16 37 Rybnicka Kuźnia Apteka, ul. Górnośląska 34, tel. 32 42 26 354 Niedobczyce 7/8.10 30/31.10 Apteka „Na zdrowie”, ul. Wodzisławska 76, tel. 32 42 39 028 Smolna Apteka „Pod Lwem”, ul. Korfantego 6, tel. 32 42 38 255 Śródmieście 8/9.10 31.10/1.11 Apteka „Dr Max”, ul. Żorska 2, tel. 32 733 80 49 Ligota-Ligocka Kuźnia 9/10.10 Apteka „Medea”, ul. Jastrzębska 12, tel. 32 739 40 03 Boguszowice Osiedle Uwaga! W ścisłym centrum apteka Pod Lwem (ul. Sobieskiego 4) 10/11.10 Apteka „Galen”, ul. J. Rymera 8, tel. 32 42 62 144 Niedobczyce/Biedronka od poniedziałku do piątku jest czynna do g. 24, zaś w soboty do 18. Z kolei apteka Damian (ul. Raciborska 3) jest czynna codziennie, 11/12.10 Apteka „Św. Anny”, ul. Kard. Kominka 13, tel. 32 42 27 563 Nowiny również w niedziele i święta do g. 22. Formy umożliwiające podnoszenie lub uzupełnienie kwalifikacji w wymiarze do 2% przeciętnego miesięcznego Zmiany zachodzące na rynku pracy powodują, iż coraz częściej przeszkodą dla wynagrodzenia za każdy pełny miesiąc reali- osób szukających pracy są niedopasowane do potrzeb pracodawców kwalifikacje zacji programu. Pracodawcy przysługuje na- zawodowe. Aktywizacja takich osób jest bardzo trudna, gdyż oferty, które są zgłaszane tomiast jednorazowa premia po zakończeniu lub pozyskiwane przez pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Rybniku dotyczą tej formy w wysokości 483,30 zł za każdy pełny najczęściej konkretnych stanowisk, z którymi wiążą się określone wymagania. miesiąc, pod warunkiem, że skierowany na nią Dbając o uzupełnienie, podniesienie bądź dzający, że szkolenie umożliwi konkretnej uczestnik zdał stosowny egzamin. zmianę kwalifikacji swoich klientów PUP ofe- osobie podjęcie zatrudnienia. Nowe możliwości zaktualizowania wiedzy ruje różne formy dokształcania, skierowane do – Finansowanie kosztów studiów podyplo- i umiejętności, ale tym razem osób pracujących, osób poszukujących zatrudnienia. mowych – bezrobotny może ubiegać się o ich stworzył Krajowy Fundusz Szkoleniowy – Szkolenia (organizujemy szkolenia indywi- sfinansowanie w wysokości do 100%, jednak (KFS). Jego celem jest zapobieganie utracie dualne i grupowe). Szkolenia indywidualne nie więcej niż 300% przeciętnego miesięcz- zatrudnienia przez osoby pracujące, z powodu odbywają się na wniosek osoby bezrobotnej, nego wynagrodzenia. W okresie studiów kompetencji nieadekwatnych do wymagań dy- która musi dowieść, że znajdzie pracę po przysługuje stypendium szkoleniowe, a do namicznie zmieniającej się gospodarki. W 2015 szkoleniu. Szkolenia grupowe odbywają wniosku dołącza się tzw. uprawdopodobnie- roku środki KFS są przeznaczone na wsparcie się zgodnie z planem szkoleń ustalanym na nie zatrudnienia. kształcenia ustawicznego pracowników i praco- podstawie przeprowadzanej analizy rynku – Przygotowanie zawodowe dorosłych to dawców w wieku 45 lat i więcej. Wysokość dofi- pracy. W okresie szkolenia jego uczestnikom praktyczna nauka zawodu, realizowana bez nasowania wynosi 80 proc. kosztów kształcenia przysługuje stypendium. nawiązania stosunku pracy z pracodawcą, (w przypadku mikroprzedsiębiorstw 100 proc.) – Pożyczka szkoleniowa – wysokość pożyczki według programu obejmującego nabywanie jednak nie więcej niż 300 proc. przeciętnego wynosi 400-proc. przeciętnego miesięcznego umiejętności praktycznych i wiedzy teore- miesięcznego wynagrodzenia w danym roku wynagrodzenia. Nie jest ona oprocentowana, tycznej, zakończona egzaminem. Osoba na jednego uczestnika. a okres jej spłaty nie może przekroczyć 18 bezrobotna otrzymuje stypendium. PUP re- Więcej informacji na temat oferowanych miesięcy, liczonych od ustalonego w umowie funduje pracodawcy, z którym zawarł umowę, form wsparcia można uzyskać w Powia- dnia zakończenia szkolenia. Do wniosku o określone w niej wydatki poniesione na uczest- towym Urzędzie Pracy w Rybniku, tel. 32 pożyczkę należy dołączyć dokument potwier- nika przygotowania zawodowego dorosłych 4260036 wew. 202-203.

Telefony do redakcji: 32/42 28 825, 32/42 60 070 51 GABINETY LEKARSKIE dr hab. n. med. Maciej Świat Specjalista Neurolog Rybnik, ul. Reymonta 50 (obok salonu HONDA) www.gabinety-reymonta50.pl Rejestracja od 14.00, tel. 32 432 77 94 tel. 32 432 77 94 od 14.00

lek. med. Tomasz Pawlikowski lek. med. Urszula Zimoń lek. med. Katarzyna Piasecka-Lejtman Specjalista Urolog Specjalista Chirurg Dermatolog-kosmetolog

USG układu moczowego peelingi, kriochirurgia, korekcja zmarszczek tel. 601 722 180 tel. 602 759 931 tel. 692 427 312

lek. med. Jan Pawlikowski lek. med. Lidia Kucza dr n. med. Krzysztof Paruzel Specjalista Urolog Specjalista Laryngolog Specjalista Chirurgii Naczyniowej Specjalista Chirurgii Ogólnej USG układu moczowego tel. 32 432 77 94 od 14.00 tel. 601 722 180 www.gabinety-reymonta50.pl tel. 504 154 566 od 15.00

lek. med. Szymon Chlubek lek. med. Zbigniew Mężyk lek. Iwona Sułecka Specjalista Położnictwa i Ginekologii Specjalista Endokrynolog, Kardiolog specjalista chorób wewnętrznych specjalista reumatolog USG, cytologia USG tarczycy, UKG tel. 603 192 925 tel. 32 432 77 94 od 14.00 możliwość wizyt domowych, tel. 693 853 222

Czy wypełnienia amalgamatowe są bezpieczne?

Wypełnienie amalgamatowe negatywny wpływ na stan przyzębia i błony ślu- niczych i żywności zaleca się maksymalne ograni- sponsorowany Artykuł składa się głównie z rtęci zowej jamy ustnej. Usuwanie wypełnień amalga- czenie ich stosowania. Współczesna stomatologia pierwiastkowej – toksycznej matowych, wymaga zachowania dużej ostrożności, dysponuje materiałami, które mogą stanowić substancji oraz srebra, miedzi aby zarówno Pacjent jak i lekarz nie byli narażeni alternatywę dla wypełnień amalgamatowych. Są i cyny. Opary rtęci, które uwal- na kontakt z wysokim stężeniem rtęci. W Polsce one porównywalne pod względem wytrzymałości niają się z plomb, przenikają do nie ma ustalonych procedur bezpiecznego i znacznie lepsze ze względu na powinowactwo do organizmu i kumulują się w usuwania takich plomb. Najważniejszym tkanek zęba i estetykę. tkankach, głownie w nerkach aspektem procedury jest pełna ochrona i mózgu. przed wdychaniem oparów rtęci wydobywa- Amalgamat, ze względu na jących się podczas borowania, dlatego muszą Centra zawartość rtęci może powodo- lek. dent. być stosowane wysoko wydajne urządzenia Stomatologiczne wać alergie, zwiększać ryzyko Agnieszka Forajter ssące, można też wykorzystać koferdam. wystąpienia chorób neurologicznych, autoimmu- Organizm może tolerować niewielkie dawki nologicznych, schorzeń nerek i wad wrodzonych. rtęci z różnych źródeł – środowiska, ryb i plomb. Zatrucie rtęcią powoduje uszkodzenie mózgu, Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, iż z wy- nerek i płuc, a wśród objawów znajdują się za- pełnień stomatologicznych pochodzi czterokrot- burzenia widzenia, słuchu, mowy i koordynacji nie więcej przyswajanej przez człowieka rtęci niż z mięśniowej. Szczególnie podatne na te zagrożenia ryb. Codziennie przyswajamy około 2,3 mikrogra- są kobiety w ciąży i dzieci. my rtęci z żywności a 0,3 ze środowiska. Nadmiar Opary rtęci uwalniane są podczas żucia, zgrzy- rtęci kumuluje się w organizmie, co może skutko- tania zębami czy picia gorących napojów, najwię- wać powikłaniami cej jednak tego pierwiastka uwalnia się podczas w przyszłości. zakładania i usuwania amalgamatu. Wypełnienia Wobec wielu amalgamatowe ulegają korozji w jamie ustnej, co wątpliwości, które wpływa na obniżenie ich wytrzymałości oraz zmia- towarzyszą bezpie- nę barwy wypełnienia i tkanek zęba. Amalgamat czeństwu stosowa- RYBNIK przy obecności innych związków metali może brać nia związków rtęci ul. Dworek 12b (za CH Plaza) udział w reakcjach elektrochemicznych, co ma w produktach lecz- tel. 32 44 02 224

52 Nr 9/531; wrzesień 2015 OD 1 WRZEŚNIA W FUNDACJI EDF POLSKA WPROWADZONO ELEKTRONICZNY SYSTEM OBSŁUGI KLIENTA (ESOK - SYSTEM ZEGARKÓW). OBEJMUJE ON STREFĘ BASENU I GROTY SOLNEJ ORAZ STREFĘ SAUNY. STREFY DZIAŁAJĄ W SYSTEMIE CIĄGŁYM UMOŻLIWIAJĄC KORZYSTANIE Z NICH W DOWOLNYCH GODZINACH OD PONIEDZIAŁKU DO NIEDZIELI W GODZ. 6.00 DO 22.00. BASEN MAŁY NIE PODLEGA SYSTEMOWI ZEGARKÓW, DLA KLIENTA INDYWIDUALNEGO JEST OTWARTY W WEEKENDY OD 11.00 DO 19.00. GROTA SOLNA OTWARTA JEST OD PONIEDZIAŁKU DO PIĄTKU OD 16.00 DO 22.00 ORAZ W WEEKENDY OD 6.00 DO 22.00. NA NAJMŁODSZEGO KLIENTA CZEKAJĄ DMUCHANE ZABAWKI DO WODY ORAZ ANIMACJE. Strona przygotowana przez Fundację EDF Polska Strona przygotowana przez Fundację

Biuro ogłoszeń: tel. 32/42 60 070, fax 32/43 32 160, e-mail: [email protected] 53 Ważne adresy i telefony: Telefony alarmowe:

• Ośrodek Pomocy Społecznej, ul. Żużlowa 25, tel. 32/42 21 111, 118 (pon.-pt. 7-15) Policja 997 112, 32/42 95 200 • OPS – Dział Świadczeń Rodzinnych, ul Raciborska 20, tel. 32/42 375 72 (pon.-czw. 7.30-14.30), wt. 11-16, pt. 7.30-13.30 Straż Pożarna 998 32/43 95 801 • OPS –Sekcja Dodatki Mieszkaniowe, ul. J.F. Białych 7, tel. 32/42 371 88 (pon.-pt. 7-15) Pogotowie Ratunkowe 999 • Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie – 42 60 033, 42 28 371 w. 43 (7.30-15.30) Straż Miejska 32/42 27 254 • Miejska Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 32/42 26 245 (ul. Chrobrego 16, pon. 12.30-14, wt., śr., czw. 15.30-17) 986 • Punkt konsultacyjny do spraw uzależnień od alkoholu i narkotyków czynny w każdą środę w godz. 18.30-20.30. Powiatowe Centrum Szukasz pomocy? Przyjdź lub zadzwoń. Pomoc bezpłatna! Stowarzyszenie „Stacja”, tel. 503 037 205, www.stacja.hg.pl Zarządzania Kryzysowego 32/42 21 000, 32/43 95 801 • Powiatowy Rzecznik Konsumentów 32/42 28 300 (pon.- śr. 8-15, czw. 15-17.30 po umówieniu telefonicznym w siedzibie Starostwa, ul. 3 Maja 31) Centrum Powiadamiania Ratunkowego - Pogotowie Ratunkowe 999, 112 • Ośrodek Interwencji Kryzysowej i Psychoterapii, ul. Chrobrego 16, tel. 32/42 25 639 (pon.-pt. 8-20) • Całodobowy Telefon Zaufania – 32/42 33 555 Pogotowie zimowe 32/43 29 560, 32/43 29 565 • Telefon informacyjny Anonimowych Alkoholików – 32/25 37 983 (pon., śr., czw. 17-20) Pogotowie energetyczne 991 32/30 30 991 • Rybnickie Stowarzyszenie Abstynenckie „Zgoda” ul. Saint Vallier 4 (1 piętro), tel. 32/42 21 087 – wtorki, czwartki, piąt- Pogotowie gazowe 32/42 23 419, 32/42 25 565 ki, niedziele 16-20 992 • Stowarzyszenie Amazonek „Odnowa”, ul. J.F. Białych, p. 109, tel. 32/42 35 511, poniedziałek 10-12. Spotkania „Amazo- Pogotowie ciepłownicze 993 32/42 24 645 nek” w każdy 2. poniedziałek miesiąca o 15. Pogotowie wodno–kanalizacyjne 32/42 23 681, 32/42 49 599 • Polski Związek Głuchych, Terenowy Ośrodek Rehabilitacji i Wsparcia Społecznego dla Osób Niesłyszących, ul. Orze- Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe powicka 15a, tel. 32/42 36 766, 506 756 161, dyżury – piątki 15-20 500 543 300 • Rybnickie Stowarzyszenie Diabetyków w Rybniku – ul. J.F. Białych 7 p. 109, tel. 694 978 123 – spotkania wtorki 10-12. Pomoc Drogowa 9631 32/42 24 400, 32/42 24 407 • Stowarzyszenie Honorowych Dawców Krwi im. ks. Józefa Niedzieli w Rybniku Dyżur: 1 środa m-ca, g. 16, Pogotowie weterynaryjne 32/42 22 461 Zespół Szkół nr 3, Rybnik, Orzepowicka 15a, tel. 32 42 270 81, 660 054 159 Pogotowie dźwigowe 42 24 085 • Stowarzyszenia Nasz Wspólny Śląski Dom, ul. Wawelska 39, 44-217 Rybnik, tel. 32/42 25 774, www.nwsd.pl; Dyżury: każdy wtorek i czwartek 17-19; w każdą środę 10-12. Urząd Miasta w Rybniku – tel. 32/43 92 000 • Grupa wsparcia „Rodzice Rodzicom” dzieci chorych na cukrzycę. Spotkania odbywają się raz w miesiącu w filii nr 2 rybnickiej biblioteki (ul. Zebrzydowicka 30), tel. 32 422 53 17, 661 666 068. Urząd Stanu Cywilnego – tel. 32/42 23 210

Schronisko „Przytulisko” dla kobiet i kobiet z dziećmi Blok Samorządowy Rybnik – dyżury radnych ul. Chrobrego 16, 32/42 33 599 Dyżury radnych: wtorki i środy g. 14-15.30 w Biurze Rady, UM, ul. Chrobrego 2, www.bsrrybnik.pl Przytulisko pomaga kobietom znajdującym się w sytuacji kryzysowej (czynne całą dobę) Platforma Obywatelska RP w Rybniku Biuro Poselskie Posła na Sejm RP Marka Krząkały, ul. Wysoka 15/17 (Okrąglak - II piętro) ZARZĄD ZIELENI MIEJSKIEJ czynne: pon.-pt. 10-17 tel./fax 32 423 69 16; www.krzakala.pl Dział Cmentarzy Komunalnych, Rybnik, ul. Rudzka 70b, tel. 32/42 28 991 Bezpłatne porady prawne: środa 16-18 (zapisy – telefonicznie lub osobiście) czynny od poniedziałku do piątku w godz. 7.00–15.00, sobota 8.00–13.00 Poseł do Parlamentu Europejskiego dr Jan Olbrycht Oferuje następujące usługi cmentarne: Radny Sejmiku Województwa Śląskiego Grzegorz Wolnik • przygotowanie grobu i wykonanie pochówku • pochowanie urn w grobach Dyżury Radnych PO w Radzie Miasta: czw. 17-18 w UM, p. 112; www.twojradny.rybnik.pl urnowych i ziemnych • umieszczanie urn w kolumbarium • czynności ekshumacyjne Oferujemy wynajęcie kaplicy do pogrzebu oraz przechowanie zwłok w chłodni. Prawo i Sprawiedliwość Przyjmujemy opłaty przedłużające rezerwację grobu ziemnego o kolejne 20 lat. Biuro poselskie Posła do Parlamentu Europejskiego Bolesława Piechy, ul. Wiejska 10 (II piętro), Administruje lub nadzoruje cmentarze komunalne w dzielnicach miasta: tel./fax 32/42 28 453, www.boleslawpiecha.eu Północ – ul. Rudzka 70 b; Chwałęcice – ul. Karłowa; Chwałowice – ul. Kamienna; Boguszowice Stare – ul. Zadumy Biuro czynne: poniedziałek/wtorek/środa/piątek 8-16, czwartek 8-18 Pomoc prawna i emerytalno-rentowa: czwartek 16-18 (zapisy telefoniczne lub osobiste) Biuro Poselskie Posła na Sejm RP Grzegorza Janika, ul. Sobieskiego 1 (II piętro), tel./fax 32/424 50 72 Biuro czynne: poniedziałek-piątek 9-17 Bezpłatne porady prawne: poniedziałek 14.30-17 (zapisy telefoniczne lub osobiste) Biuro Poselskie Posła na Sejm RP Czesława Sobierajskiego, ul. Sobieskiego 1 (II piętro), tel. 32/42 47 004 Biuro czynne: poniedziałek-piątek 9-17 Redakcja: Wacław Troszka (WaT) (redaktor naczelny); Bezpłatne porady prawne: wtorek 17.30-19 (zapisy telefoniczne lub osobiste) Sabina Horzela-Piskula (S), Dominika Ingram-Nowaczyk (D) (dziennikarz), Edyta Szymaszek-Górczyńska (redaktor techniczna), stali współpracownicy: Wiesława Różańska, Marek Szołtysek, Marcin Troszka, Małgorzata Tytko. Rada Dzielnicy Śródmieście Wydawca: Teatr Ziemi Rybnickiej Rada Dzielnicy Śródmieście pełni dyżury w każdy czwartek (g. 16-17) w swojej siedzibie, w budynku ADRES REDAKCJI: 44-200 Rybnik, Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej (obok Teatru Ziemi Rybnickiej) przy ul. Szafranka 7; sala nr 26. Rynek 12a (oficyna), skrytka pocztowa 96 W czasie dyżuru istnieje możliwość spotkania się z policjantem dzielnicowym i strażnikiem miejskim. tel. 32 42 28 825, fax 32 43 32 160 Telefon kontaktowy: 696 079 465. e-mail: [email protected] 15.000 www.rybnik.pl/gazeta Sojusz Lewicy Demokratycznej nakładu Redakcja czynna od poniedziałku do piątku Dyżury: czwartki 16-18 w miejsko-powiatowym biurze SLD, ul. Saint Vallier 6, tel. 503 756 281. Zastrzegamy sobie prawo skracania tekstów i zmiany tytułów. Za treść ogłoszeń redakcja nie odpowiada. Teksty przyjmujemy wyłącznie na nośnikach elektronicznych. Związek Górnośląski – koło Rybnik Spotkania w ostatni piątek miesiąca, Dom Katechetyczny bazyliki św. Antoniego g. 18. DRUK: Biuro ogłoszeń: Rybnik, Rynek 12a ul. Budowlana 15, Nasz Wspólny Śląski Dom www.rybnik.pl/gazeta 41-100 Siemianowice Śl. Dyżury: wtorki, czwartki 17-19; środy 10-12, ul. Wawelska 39, 44-217 Rybnik, tel. 32 42 25 774 www.drukarniakolumb.pl [email protected] INFOLINIA 0 801 641 691 tel. 32 42 60 070, fax 32 43 32 160 Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Oddział Rejonowy w Rybniku, ul. Białych 7, 44-200 Rybnik, tel. 32 42 22 382; dyżury od pon. do czw. 9-13

54 Nr 9/531; wrzesień 2015

Piękny uśmiech w tydzień Rybnik, ul. Korfantego 1 Kornowac, ul. Raciborska 175 www artdent.org

PO PRZED

Bezpłatne konsultacje, porady i wycena tel. 661 103 103 S q u a s h od 15 zł/os./1h Rybnik, ul. Żorska 221 tel. 669 221 221 www.squash.rybnik.pl