Publicaties 13 Publicaties

Door Ed Colijn Insecten en andere ongewervelden, Leiden. Smit, J.T. 2015. SNL-faunakartering IJssel Zwolle - Deventer: Publicaties EIS Kenniscentrum Insecten en Dagvlinders en libellen. – EIS2015-13, EIS Kenniscentrum andere ongewervelden Insecten en andere ongewervelden, Leiden. Smit, J.T. 2015. SNL-faunakartering IJssel Vressel & Dommel- Boesveld, A. & V.J. Kalkman 2015. Inventarisatie nauwe korf- beemden: Dagvlinders, libellen & sprinkhanen. – EIS2015- slak op het terrein van de VAFAMIL-camping te Hoek van 14, EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden, Holland. – EIS2015-03, EIS Kenniscentrum Insecten en Leiden. andere ongewervelden, Leiden. Smit, J.T., J. Noordijk & J. Smit 2015. Insecten van steilranden Boudot, J-P. & V. Kalkman 2015. Atlas of the European - op de Sallandse heuvelrug. – EIS2015-08, EIS Kenniscen- flies and damselflies. – KNNV Publishing & EIS Kennis- trum Insecten en andere ongewervelden, Leiden. centrum Insecten. Vorst, O. 2014. De ponymest-bewonende mestkeverfauna van Colijn, E.O. & J. Noordijk 2015. Verkennend onderzoek naar de Zeepeduinen (Coleoptera: Scarabaeoidea). – EIS2014- de vermiljoenkever in de provincie Limburg. – EIS2015- 23, EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden, 01, EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden, Leiden. Leiden. Wallis de Vries, M.F., J. Noordijk & R. Zollinger 2015. Naar een Cuppen, J., V. Kalkman, G. Tacoma & Th. Heijerman 2015. klimaatbestendige heidefauna in Noord-Brabant: rapportage Veldklapper lieveheersbeestjes. – EIS Kenniscentrum fase I. – Rapport VS2014.028, De Vlinderstichting / Stich- Insecten en andere ongewervelden, Nederlandse Entomolo- ting RAVON / EIS-Kenniscentrum Insecten, Wageningen. gische Vereniging & Waarneming.nl. Cuppen, J., V. Kalkman, G. Tacoma & Th. Heijerman 2015. Veldklapper lieveheersbeestjes. Versie 2. – EIS Kennis­ Overige publicaties Nederland centrum Insecten en andere ongewervelden, Nederlandse Entomologische Vereniging & Waarneming.nl. Abbingh, G.J.R. 2015. Noordse witsnuitlibel (Leucorrhinia Heijerman, Th., J. Noordijk, G.O. Keijl & J.T. Smit 2015. rubicunda) als prooi van een larve van een zandloopkever Monochamus-monitoring 2014 met een vergelijking van (Cicindela sp.). – Brachytron 17 (1): 44-46. twee vangstmethoden. – EIS2015-02, EIS Kenniscentrum Achterkamp, B. & R.J.W. van de Haterd 2015. Algemene libel- Insecten en andere ongewervelden, Leiden. lensoorten als indicatoren voor waterhabitats: een aanzet Kalkman, V.J. 2015. SNL-faunakartering Langstraat: Dagvlin- voor een praktisch hulpmiddel. – Brachytron 17 (2): 87-99. ders en libellen. – EIS2015-15, EIS Kenniscentrum Insec- Aguirre-Gutiérrez, J., J.C. Biesmeijer, E.E. van Loon, ten en andere ongewervelden, Leiden. M. Reemer, M.F. Wallis de Vries & L.G. Carvalheiro 2015. Kalkman, V.J. & A. Boesveld 2015. Inventarisatie nauwe korf- Susceptibility of pollinators to ongoing landscape changes slak langs de N200 traject Overveen-Bloemendaal aan Zee. depends on landscape history. – Diversity and Distributions – EIS2015-07, EIS Kenniscentrum Insecten en andere on- 21 (10): 1129-1140. gewervelden, Leiden. Achterkamp, B. 2015. Limnephilus affinis/incisus en L. luridus Kalkman, V.J. & A. Boesveld 2015. Inventarisatie van platte op Schiermonnikoog. – De Digitale Kokerjuffer 18: 11-13. schijfhoren en zeggekorfslak in de gemeente Deventer. – Ates, R. 2014. Overwegingen terzake van Nederlandse namen. EIS2015-09, EIS Kenniscentrum Insecten en andere onge- – Het Zeepaard 74: 201-208. wervelden, Leiden. Baks, A. 2015. Sprinkhanen op het Zeerijdtsdijkje. – Tussen Noordijk, J. & A.J. van Loon 2015. Mieren in de Amsterdamse Duin en Dijk 14 (2): 12-15. Waterleidingduinen voor en na de enorme groei van de Balk, A. & E. Cassée 2015. Fotografisch verslag van kanniba- damhertpopulatie. – EIS2015-05, EIS Kenniscentrum In- lisme bij de grote keizerlibel (Anax imperator). – Brachy­ secten en andere ongewervelden, Leiden. tron 17 (1): 40-43. Noordijk, J., Th. Heijerman & E.O. Colijn 2015. Vermiljoen­ Barendregt, A. 2015. Verslag Dipteraweekend 2014 te Haren, keverlarven op een uitgelegde populierenstam. – EIS2015- Groningen. – De Vliegenmepper 24 (1): 6-12. 17, EIS Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden, Beenen, R., J. Winkelman, F. van Nunen, D. Teunissen & O. Vorst Leiden. 2015. Aantekeningen over Chrysomelidae (Coleoptera)­ in Reemer, M. 2015. Bijen en zweefvliegen in het Land van Wijk Nederland 10. – Entomologische Berichten 75 (1): 24-32. en Wouden: nulmeting 2015. – EIS2015-10, EIS Kennis- Berg, M.P., A. Krediet & Th. Heijerman 2015. Tabel voor de centrum Insecten en andere ongewervelden, Leiden. Nederlandse miljoenpoten (Myriapoda: Diplopoda). – Smit, J.T. 2015. Effect van damherten op bestuivers in de Jeugd­bondsuitgeverij, ’s Graveland. Amsterdamse Waterleidingduinen. – EIS2015-04, EIS Berkhoudt, H. 2015. Veldobservaties. Slaapaggregatie van Kenniscentrum Insecten en andere ongewervelden, Leiden. slob­kousbijen. – HymenoVaria 11: 45. Smit, J.T. 2015. SNL-faunakartering Breugel: Dagvlinders en Beukeboom, L.W., M.J. Sommeijer & J.G. de Boer 2015. libellen. – EIS2015-11, EIS Kenniscentrum Insecten en an- Geslachtsbepaling bij de honingbij. – Entomologische Be- dere ongewervelden, Leiden. richten 75 (6): 238-242. Smit, J.T. 2015. SNL-faunakartering IJssel Kampen - Zwolle: Bieman, C.F.M. den & R. van Klink 2015. Een forse uitbreiding Dagvlinders en libellen. – EIS2015-12, EIS Kenniscentrum van de Nederlandse dwergcicadenfauna met vijftien soor- 14 Nieuwsbrief EIS 62 (2015)

ten (Hemiptera: Auchenorrhyncha: Cicadellidae. – Ento- Bouma, J. 2015. Veldobservaties. Paringsbal heizijdebij. – mologische Berichten 75 (5): 211-226. HymenoVaria 11: 49. Bieren, P. & T. van Haaren 2015. Larve van Chrysops rufipes Bouwmans, J. 2015. Melanostoma mellinum: van larve tot ima- (Diptera: Tabanidae) op het eiland van Dordrecht. – Macro- go. – De Vliegenmepper 24 (1): 14-16. faunanieuwsmail 120: 11-13. Bronckers, R. 2015. De kleine muurspinnendoder in een stads- Bink, F.A. 2015. Sleutelen aan insectenatlassen. – Entomologi- tuin te Maastricht. – HymenoVaria 11: 57-60. sche Berichten 75 (2): 64-68. Buggenum, H.J.M. van & R.P.G. Geraeds 2015. Een ecologi- Bink, J. 2014. Cryptachaea blattea (Urquhart, 1886) (Araneae, sche analyse van de Middelsgraaf, een langzaam stromende Theridiidae) voor het eerst waargenomen in Nederland. – watergang in Midden-Limburg (NL), op basis van libellen. Nieuwsbrief SPINED 34: 12-15. – Brachytron 17 (1): 3-15. Bink, J. 2014. Parasteatoda tabulata Levi, 1980 (Araneae, Buggenum, H.J.M. van, L.H. Wortel & G. Verschoor 2015. Theridiidae) voor het eerst waargenomen in Nederland. – De sprinkhanen en krekels van de Brunssummerheide. – Nieuwsbrief SPINED 34: 11. Natuurhistorisch Maandblad 104 (2): 21-29. Bink, J. & P.J. van Helsdingen 2014. Theridion hannoniae Cadee, G.C. 2014. Noordhoren (Neptunea antiqua) eikapsels (Denis, 1944) (Araneae, Theridiidae) nieuw voor Neder- van de Nederlandse kust. – Het Zeepaard 74: 209-213. land. – Nieuwsbrief SPINED 34: 7-11. Claessens, J. & J. Kleynen 2014. Bijzondere bestuivers bij or- Blauwe, H. de & R. de Ruijter 2015. Tubulipora aperta Har- chideeën. Deel 3: Honingbij en hoornaar als bestuivers van mer, 1898 (Bryozoa, Cyclostoma) aangespoeld in Neder- de brede wespenorchis. – Natuurhistorisch Maandblad 103 land. – Zeepaard 75: 105-107. (12): 313-317. Boer, P. 2015. Het een en ander uit 2014. – Forum Formicida- Claessens, J., J. Kleynen & B. Gravendeel 2015. Bijzondere rum 16 (1): 3-5. bestuivers bij orchideeën. Deel 4: De honingbij, een onge- Boer, P. 2015. Landkokerjufferlarven (Trichoptera: Limnephili- wone bestuiver van de groene nachtorchis. – Natuurhisto- dae: Enoicyla pusilla) in nesten van rode bosmieren risch Maandblad 104 (5): 86-88. (Hymenoptera: Formicidae). – Entomologische Berichten Colijn, E.O. & Th. Heijerman 2015. Recente waarnemingen van 75 (4): 147-153. Ceutorhynchus picitarsis in Nederland (Coleoptera: Curcu- Boer, P. 2015. Opmars van teken door grote grazers. – Tussen lionidae). – Entomologische Berichten 75 (4): 142-146. Duin en Dijk 14 (4): 12-13. Colijn, E.O., A.P.J.A. Teunissen, C.F.P. Vendrig & J. Noordijk Boer, P. 2015. Mieren van de Benelux, 2e herziene . Jeugd- 2015. De vermiljoenkever in Limburg: biologie, bescher- bonduitgeverij, Utrecht. ming en beheer. – Natuurhistorisch Maandblad 104 (6): In 2010 verscheen het determinatiewerk de Mieren van de 110-114. Benelux, dat ongeveer twee jaar geleden uitverkocht raakte. Nu, Colijn, E.O., J. Huijbregts & O. Vorst 2015. Bibliografie van de vijf jaar later, is er een tweede, herziene druk. Hierin vinden we Nederlandse kevers, 3e editie. – Sektie Everts, Nederlandse vooral uitbreidingen: nieuw ontdekte soorten voor het gebied, Entomologische Vereniging. aanvullingen met andere extra soorten, nieuwe tekeningen en Cornelissen, B. 2015. Preparing Dutch beekeepers for the small tabellen, her en der zijn tek- hive beetle. – In: Proceedings of the COLOSS Workshop sten uitgebreid en er zijn ‘A European strategy for small hive beetles Aethina tumi­ foutjes weggewerkt. Met de da’, Bologna (Italy), 19th-20th February, 2015. sleutel kunnen niet alleen D’Haeseleer, J., T. Peeters, J. Smit & E. van der Spek (red.) 2015. alle mieren van de Benelux Leuke waarnemingen 2014. – HymenoVaria 10: 11-13. op naam worden gebracht, Dekker H., R.H. de Bruyn, F.A. Perk & I. van Lente 2015. maar ook alle soorten uit Pluimdragers & Slijk­ Noord-Frankrijk en Noord- gapers: Nederlandse na- Europa. Informatie over het men voor onze weekdie- voor­komen van de soorten in ren. – Stichting Anemoon. België is juist geschrapt, om- Diemen, A. van & J. Smit dat hierover inmiddels een 2015. Veldobservaties. verspreidingsatlas is ver- Aan­val op bijenhotels. – schenen. Dit uitstekend werk Hymeno­Varia 10: 14. heeft het mierenonderzoek in Eck, A. van 2015. Verslag Nederland flink vergemakke- Dipteraweekend 2012 te lijkt en het is mooi dat er nu Simpelveld, Zuid-Lim- een nieuwe druk beschikbaar is. [Jinze Noordijk] burg. – De Vliegenmep- Bois, Tj. du 2015. Eerste waarneming van de exotische oligo- per 23 (2): 18-30. chaet Limnodrilus cervix Brinkhurst, 1963 in het beheerge- Eck, A. van & C.J. Zwakhals bied van Waterschap Rivierenland. – Macrofaunanieuws- 2015. Bioblapsis polita mail 120: 5-8. (Hyme­noptera: Ichneu- Bois, Tj. du 2015. Waarneming van de oligochaet Limnodrilus monidae) gekweekt uit Ferdinandea-puparia (Diptera: Syr­ tortilipenis Wetzel,1987 in het beheergebied van Water- phidae). – Entomologische Berichten 75 (6): 247-251. schap Rivierenland. – Macrofaunanieuwsmail 120: 14-16. Ee, G. van, O. Vorst, F. van Nunen, R. Jansen, J. Cuppen, Boonstra, H., H. van Dam, R. Bijkerk & J.H. Wanink 2015. A. Dees, C. van de Sande, A. Littel, Th. Heijerman, Bronnen van inspiratie. Verkennende analyse van vijf jaar N. Schafstall, Th. Breeschoten, F. Heetman, T. de Goeij & bronnenonderzoek in Zuid-Limburg. – 2015-014. Koeman C. Gielis 2015. Excursieverslag Junner-Koeland - 10 mei en Bijkerk, Haren. 2014. – Sektie Everts Info 107: 5-12. Publicaties 15

Ellis, W.N. & R. de Vos 2015. Welke macrolepidoptera kende Rhizoecus keysensis Hambleton in . – Tijdschrift men in 1902 uit Nederland? – Entomologische Berichten voor Entomologie 158 (1): 1-19. 75 (5): 182-187. Jansen, R., C. van der Sande, O. Vorst, F. van Nunen, B. Drost, Franken, O. & M.P. Berg (red) 2015. Entomofauna van het Th. Heijerman, J. Cuppen, T. Faasen, N. Schafstall, E. Co- Drents-Friese Wold - Verslag van de 169e NEV-Zomerbij- lijn & A. Threels 2015. Verslag weekendexcursie Gronin- eenkomst. – Entomologische Berichten 75 (4): 154-175. gen - 5 t/m 7 september 2014. – Sektie Everts Info 109: Geraeds, R.P.G. 2015. Bijzondere eiafzetplekken van de gou- 11-20. den sprinkhaan. – Natuurhistorisch Maandblad 104 (5): 91- Jeucken, B. 2015. Veldobservaties. Een bijzondere ontmoeting 94. met de bosbesbij Andrena lapponica. – HymenoVaria 11: Geraeds, R.P.G. 2015. Waarnemingen van twee zeldzame 50. sapro­xylische keversoorten in Limburg. – Natuurhistorisch Klink, R. van & I.M. van Schrojenstein Lantman 2015. Effec- Maandblad 104 (7): 126-129. ten van kwelderbeweiding op spinnen en insecten. – Ento- Goudsmit, K. 2015. Bijen en wespen op een gronddepot bij mologische Berichten 75 (5): 188-199. Itteren, zomer 2015. – HymenoVaria 11: 51-56. Klink, R. van, J. Ruifrok & Chr. Smit 2015. Verjonging van Haaren, T. van 2015. Amphipoda van de Nederlandse opper- bomen en struiken en de diversiteit van planten en onge- vlakte- en grondwateren. – Macrofaunanieuwsmail 121: wervelden in de Oostvaardersplassen. – De Levende 2-17. Natuur 116 (4): 163-169. Haelewaters, D., P. Boer & J. Noordijk 2015. Studies on Koel, H. 2015. Veldobservaties. Onderzoek aan nesten van Laboulbeniales (Fungi, Ascomycota) on Myrmica ants: Eucera longicornis. – HymenoVaria 10: 15. Rickia wassmannii in the Netherlands. – Journal of Hyme­ Koel, H. 2015. Veldobservaties. Insectenonderzoek was nog no­ptera Research 44: 39-47. nooit zo gemakkelijk. – HymenoVaria 11: 49. Haelewaters, D., P. Boer, G. Gort & J. Noordijk 2015. Studies Koomen, P. 2015. Nestelende waterspinnen. – Entomologische of Laboulbeniales (Fungi, Ascomycota) on Myrmica ants Berichten 75 (4): 126-131. (II): variation of infection by Rickia wassmannii over habi- Korsten, M. & B. van Maanen 2015. Bronnen in Zuid-Limburg. tats and time. – Animal Biology 65 (3-4): 219-231. Sprankelend en bruisend vol uitzonderlijk leven. – Macro- Heijerman, Th. & J. Burgers 2015. Otiorhynchus smreczynskii, faunanieuwsmail 125: 3-12. weer een nieuwe snuitkeverexoot aangetroffen in Neder- Kruijff-van der Voorn, C. de 2015. Nieuw in Nederland: land (Coleoptera: Curculionidae). – Entomologische Arrenurus abbreviator. – Macrofaunanieuwsmail 125: 2. Berich­ten 75 (4): 137-141. Langohr, R., Ph. Crombé & G. Louwagie 2015. Over archeolo- Heijerman, Th. & S. Hellingman 2015. Phyllobius pilicornis, gie, bodemkunde en mieren. – Forum Formicidarum 16 (2): een nieuwe exoot voor Nederland en een bijzonder geval 14-18. van geografische parthenogenese (Coleoptera: Curculioni- Leeuwen, S. van & A. Boesveld 2015. De zeggekorfslak Verti­ dae). – Entomologische Berichten 75 (3): 110-117. go moulinsiana in het Natura 2000-gebied Sint Jansberg. – Helsdingen, P.J. van 2014. Recente wijzigingen in nomen­ Stichting ANEMOON. clatuur. – Nieuwsbrief SPINED 34: 4. Leeuwen, S. van & A.W. Gmelig Meyling 2015. Weekdier­ Hopen, J. ten, L. Moraal & J. Smits 2015. Insecten schadelijk fauna in de Nederlandse mariene wateren sterk veranderd. voor naaldhout, vroeger en nu. – Entomologische Berichten – De Levende Natuur 116 (4): 177-184. 75 (3): 86-97. Leeuwen, S. van, W. Kuijper, G. Cadée & D. Schermer 2014. Hoppenbrouwers, P. 2015. Voortplanting van de zuidelijke Malacologisch onderzoek in een deel van de Slufter (Texel). glazenmaker­ (Aeshna affinis) in de Gelderse Poort in 2010. Verslag van een inventarisatie in het kader van het Project – Brachytron 17 (2): 111-115. Habslak en het Atlasproject Nederlandse Mollusken. Ver- Huisman, K.J., J.C. Koster & A.E.P. Schreurs 2015. Epinotia slag voor Staatsbosbeheer. cinereana, een goede soort (Lepidoptera, Tortricidae). – Lenders, A.J.W. 2015. De medicinale bloedzuiger terug in Entomologische Berichten 75 (5): 204-210. Nationaal Park De Meinweg. Is deze beschermde parasiet Jansen, B. 2015. Veldgids slakken en mossels. – KNNV Uitge- nog steeds bedreigd? – Natuurhistorisch Maandblad 104 verij, Zeist. (4): 61-67. Jansen, E. & F. Sardar 2015. Lenders, A.J.W. 2015. De grote spinnende watertor na 37 jaar Determinatie van de zui- weer aangetroffen in Nationaal Park De Meinweg. – delijke heidelibel (Sym­ Natuurhistorisch Maandblad 104 (5): 89-90. petrum meridionale) Se- Lente, I. van, A. Gmelig Meyling & R. de Bruyne (red.) 2015. lys, 1841. – Brachytron Speciaal nummer: appelslakken in de Nederlandse natuur. 17 (2): 65-75. – Zoekbeeld 5 (1a): 1-36. Jansen, M. & M. Westenberg Leur, L. van 2015. Waarneming van een Noordse glazenmaker 2015. Morphological and (Aeshna subarctica) in de Kampina. – Brachytron 17 (1): molecular studies of a 24-25. new species of the root Loos, L. van der 2014. Het litoraal monitoring en inventarisatie mealybug genus Riper­ project (LIMP). – Het Zeepaard 74: 199-200. siella Tinsley (Hemipte- ra: Coccoidea: Rhizoeci- dae) from greenhouses in The Netherlands and a first incursion of the American root mealybug 16 Nieuwsbrief EIS 62 (2015)

Luske, B., M. Hospers- Noordwijk, C.G.E. van, M.J. Weijters, N.A.C. Smits & R. Bob- Brands & M. Janmaat bink 2015. Herstel van flora en fauna van hellingschraal- 2015. Aanleg en onder- landen op voormalige landbouwgronden. – Natuurhisto- houd van akkerranden. risch Maandblad 104 (8): 137-144. Onkruid de baas blijven. Paolucci, S. 2015. The genetics of adaptive photoperiodic res- – Louis Bolk Instituut, ponse in Nasonia vitripennis. – Proefschrift, Rijksuniversi- Driebergen. teit Groningen. Mabelis, A.A. & J. Korc­ Peeters, Th., A. van Eck & T. Cramer (red.), Natuurstudie in De zyńska 2015. Kunnen Kaaistoep en aangrenzende terreinen in Tilburg. Verslag rode bosmieren overle- 2014, 20e onderzoeksjaar. – TWM Gronden BV, Natuur- ven in een kleinschalig museum Brabant & KNNV-afdeling Tilburg. agrarisch cultuurland- Peeters, Th.M.J. 2015. Bijdragen over Diapriidae 1. Hoe doe je schap? – Entomologi- dat … een nieuwe wespenfamilie bestuderen? – Hymeno- sche Berichten 75 (1): 260-265. Varia 10: 20-25. Majoor, G., A. de Groot, J. Lever & B. Lever 2015. Slakken Peeters, Th.M.J. 2015. Bijdragen over Diapriidae 2. Hoeveel op en bij de stadsmuren in Maastricht. – Natuurhistorisch genera kunnen we verwachten in Nederland? – Hymeno­ Maandblad 104 (8): 145-150. Varia 11: 61-66. Manger, R. & H. Offringa 2015. De beekrombout is terug in de Rader, R. et al. 2015. Non-bee insects are important contribu- Drentsche Aa! – De Levende Natuur 116 (3): 109. tors to global crop pollination. – www.pnas.org/content/ Meer, F. van der 2015. Verslag zomerexcursie dal Overijsselse early/2015/11/24/1517092112.full.pdf. Vecht, 2 augustus 2014. – HymenoVaria 10: 6-9. Ramaker, D. & A. Travnik 2015. Ontdekking van een populatie Megens, P. 2015. Een onzedelijke wesp [Melittobia acasta]. – van de Kempense Heidelibel (Sympetrum depressiusculum) HymenoVaria 11: 68-70. in het Nationaal Park Weerribben en Wieden (Nederland). Moenen, R. 2015. Veldobservaties. Polistes dominula en Ten­ – Brachytron 17 (1): 16-23. thredo omissa: beide slopers. – HymenoVaria 11: 46-47. Reemer, M., T. Faasen & I. Raemakers 2015. Bijen en zweef- Moerland, W. & M. Reemer 2014. Zweefvliegen en bijen on- vliegen in natuur- en groenbeheer: wat heb je er aan? – derzocht: het zoemt in Rotterdam. – Straatgras 26 (3): 57- Vakblad Natuur Bos Landschap 111 (3): 3-5. 58. Ronkes, W. 2015. Dertienstippelig lieveheersbeestje (Hippoda­ Mol, A.W.M. 2015. Aproceros leucopoda in Nederland, een mia tredecimpunctata) in de Oude Kene. – Macrofauna- aanvulling. – Entomologische Berichten 75 (5): 227. nieuwsmail 121: 19. Mol, A.W.M. & D.H. Vonk 2015. De iepenzigzagbladwesp Sanabria, M.J. & D. Tempelman 2015. Hydroptila simulans Aproceros leucopoda (Hymenoptera, Argidae), een inva- Mosely, 1920 aangetroffen aan de Rode beek en daarmee sieve exoot in Nederland. – Entomologische Berichten 75 aangetoond voor de Nederlandse fauna. – De Digitale (2): 50-63. Kokerjuffer 18: 22-25. Moraal, L. 2015. Dood hout en insecten. – Vakblad Natuur Bos Schandevyl, D. Van & W. Vercruysse 2015. Gevlekte glanslibel Landschap 111: 20-22. (Somatochlora flavomaculata) zoekt nieuwe voortplan- Mulder, J. & R. Heusinkveld 2015. Twee watermijten en een tingsgebieden. – Brachytron 17 (2): 100-106. vedermug nieuw voor Nederland. – Macrofaunanieuws- Scheers, K. 2015. First confirmed population ofYola bicarinata mail 126: 5-8. (Latreille, 1804), (Coleoptera: Dytiscidae) from Belgium Muus, T.S.T. 2015. De opmerkelijke ontdekking van Psychoi­ and new records from the Netherlands with notes on its des verhuella (Lepidoptera: Tineidae), nieuw in Nederland. ecology, distribution and phenology. – Bulletin van de – Entomologische Berichten 75 (1): 11-14. Koninklijke Belgische Vereniging voor Entomologie 150 Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit 2015. Rapport fyto­ (3): 227-231. sanitaire signaleringen 2014. – Nederlandse Voedsel en Schmitz, H. 2015. Veldobservaties. Nestbescherming door Waren Autoriteit, Utrecht. Polistes biglumis. – HymenoVaria 11: 47. Nieuwenhuijsen, H. 2015. Een gynandromorf van de getande Schulten, D. 2015. Door roofvliegen gegrepen. – De Vliegen- zaagpootspinnendoder (Priocnemis hyalinata). – Hymeno- mepper 23 (2): 3-5. Varia 11: 72. Schulten, D. 2015. Dagexcursie Planken Wambuis, 7 juni 2014. Nieuwenhuijsen, H. 2015. Wijzigingen in de Hoplitis- en – De Vliegenmepper 23 (2): 9-12. Osmia-tabel. – HymenoVaria 11: 74. Servatius, L. 2015. Snuitkevers in het meetnet van Rijnland en Nobel, J., P. de Jong & R. de Bruyne 2015. Een nieuwe vondst Schieland in 2014. – Macrofaunanieuwsmail 123: 2-7. van een linksgewonden noordhoorn op Ameland. – Zee- Siepel, H. 2015. De rol van de bodemfauna in oude bosbodems. paard 75: 97-101. – Vakblad Natuur Bos Landschap 111 (2): 23-25. Noordijk, J. & B. Schoelitsz 2015. Stofluizen in huis. – Dier­ Sinnema, S. & J. Sinnema-Bloemen 2015. Eucarta virgo, plagen Informatie 18-2: 27. nieuw voor de Nederlandse fauna (Lepidoptera: Noctui- Noordijk, J. & H. Wijnhoven 2014. Opilionieuws 9. – Nieuws- dae). – Entomologische Berichten 75 (1): 22-23. brief SPINED 34: 36-40. Slaa, J. 2015. Nieuwe inzichten over minikoninginnen bij Myr­ Noordwijk, C.G.E. van, W.C.E.P. Verberk, H. Turin, Th. Heijer- mica rubra. – Forum Formicidarum 16 (1): 8-13. man, K. Alders, W. Dekoninck, K. Hannig, E.C. Regan, Slagboom, R. & A. Stip 2015. De zuidelijke heidelibel (Sympe­ S. McCormack, M.J.F. Brown, E. Remke, H. Siepel, trum meridionale) in Nederland in 2013 and 2014. – Bra- M.P. Berg & D. Bonte 2015. Species-area relationships are chytron 17 (2): 76-86. modulated by trophic rank, habitat affinity and dispersal Smit, J. 2015. Veldobservaties. Wild honingbijennest. – Hyme- ability. – Ecology 96 (2): 518-531. noVaria 11: 48. Publicaties 17

Smit, J. & E. van der Spek 2015. HymenoBiblio 2014. – Hyme- Voortman W. 2014. Alsjeblieft geen rode kieuwdraadjesworm. noVaria 11: 75-78. – Het Zeepaard 74: 214-216. Smit, J. & I. van Berkel 2015. De teloorgang van een nestag- Vorst, O. & Th. Heijerman 2015. Enige aantekeningen over gregatie van de wormkruidbij Colletes daviesanus. – Quedius dilatatus in Nederland (Coleoptera: Staphylini- HymenoVaria 10: 16-17. dae). – Entomologische Berichten 75 (1): 2-10. Smit, J. & P. Megens 2015. Hoe gaat het met Dolichovespula Vorst, O., W. Rubers, F. van Nunen, J. Cuppen, A. Dees, A. Lit- norvegica en Vespula rufa? – HymenoVaria 10: 26-29. tel, E. Colijn, F. Heetman & T. de Goeij 2015. Verslag ex- Smit, J.T. & M. Reemer 2015. Atlasproject Leuke vliegen: het cursie Veluwezoom - 14 juni 2014. – Sektie Everts Info databestand. – De Vliegenmepper 23 (2): 13-17. 108: 5-8. Soesbergen, M. 2015. Watervlooien in regentonnen op een Vossen, P. 2015. Vijgenskeletteermot Choreutis nemorana volks­tuinencomplex in Heiloo. – Tussen Duin en Dijk 14 (Lepidoptera: Choreutidae) nieuw voor Nederland. – Ento- (4): 8-11. mologische Berichten 75 (3): 118. Soetens-van Breugel, J. 2015. Veldobservaties. Larvenroof Vossen, P. 2015. Zoomvlekspanner Stegania cararia (Lepido­ door Polistes. – HymenoVaria 11: 45. ptera: Geometridae) nieuw voor Nederland. – Entomologi- Stip, A., G.T. den Ouden & R. Slagboom 2015. Libellen in de sche Berichten 75 (3): 119. Alblasserwaard. – Brachytron 17 (1): 26-39. Vossen, P. 2015. De esdoornblokspanner, Nothocasis sertata, in Tempelman, D. 2015. Hydroptila angulata Mosely, 1922 aan- Nederland (Lepidoptera: Geometridae). – Entomologische getroffen aan de Roer: tweede waarneming voor Neder- Berichten 75 (4): 176. land. – De Digitale Kokerjuffer 18: 19-22. Vossen, P. 2015. De tweelingbosrankspanner, Horisme radica­ Tempelman, D. & M.J. Sanabria 2015. Eerste waarneming van ria, in Nederland (Lepidoptera: Geometridae). – Entomolo- Oxyethira sagittifera Ris, 1897 in Drenthe. – De Digitale gische Berichten 75 (5): 200-203. Kokerjuffer 18: 14-18. Vossen, P. 2015. Oranje espenspanner na 35 jaar weer waar­ Tempelman, D., K. Lock & C. Zuyderduyn 2015. Overzicht genomen in Nederland. – Natuurhistorisch Maandblad 104 van Nederlandse soorten met ontbrekende waarnemingen (3): 52-53. van adulte dieren en actualisatie van de Nederlandse soor- Vossen, P. 2015. Vaal kokerbeertje en gepluimde snuituil nieuw tenlijst. – De Digitale Kokerjuffer 18: 26-39. voor de Limburgse fauna. – Natuurhistorisch Maandblad Tulp, A.S. 2014. Lizzia blondina, Forbes, 1848, een hydro­ 104 (9): 171-173. meduse met vragen oproepende verspreiding. – Het Zee- Vossen, P. & M. de Mooij 2015. Nachtvlinders op licht op de paard 74: 192-198. Sint-Pietersberg in 2013 en 2014. – Natuurhistorisch Turin, H., A. Braam, J. Gebert & Th. Heijerman 2015. Heront- Maandblad 104 (4): 68-72. dekking van de bijzondere loopkever Callisthenes reticula­ Wasscher, M. 2015. Edmond de Selys Longchamps en de libel- tus (Coleoptera: Carabidae). – Entomologische Berichten lenstudie in Nederland. – Brachytron 17 (2): 116-125. 75 (6): 252-259. Wiggers, R., O. Duijts, G. Wolters & H. Boonstra 2015. Bijzon- Ulenberg, S.A. & H. Nieuwenhuijsen 2015. Chalcidoidea in dere macrofauna vondsten binnen het meetnet WRD 2013. Megachile-nesten. – Entomologische Berichten 75 (2): 42-49. – Macrofaunanieuwsmail 120: 2-5. Vallenduuk, H. 2014. De waarde van habitats. – Macrofauna- Wijngaard, W. 2015. Het gedrag van enkele wolzwevers. – De nieuwsmail 119: 4-8. Vliegenmepper 23 (2): 6-8. Vallenduuk, H. 2014. Chironomini: Parachironomus en Micro­ Wijnhoven, H. 2014. Andromorphic females in a population tendipes. – Macrofaunanieuwsmail 119: 10. of Nemastoma dentigerum Canestrini, 1873 (Opiliones, Vallenduuk, H. & S. Schiffels 2015. Parachironomus larvae Nema­stomatidae). – Nieuwsbrief SPINED 34: 5-6. (Diptera: Chironomidae) in the Netherlands, distribution Williams, A.T. 2015. Na 34 jaar herontdekt in Nederland: het and habitats. With notes on parasitizing snails and spawn of goudhaantje Prasocuris hannoveriana (Coleoptera: Chry- frogs. – Lauterbornia 79: 23-30. somelidae). – Entomologische Berichten 75 (6): 243-246. Veenendaal, R. 2015. Interessante goudwespen uit de collectie Williams, A.T. 2015. De libellen van het Reigersbroek en het Blommers. – HymenoVaria 10: 29. Schrevenhofsbroekje. Het effect van natuurontwikkeling Vliet, R.E. van der & M. van den Broeke 2015. Rivier- op de libellenfauna. – Natuurhistorisch Maandblad 104 (6): rombout (Gomphus flavipes) op eiland IJsseloog in het 103-109. Ketelmeer. – Brachytron Wolfskeel, D., G. Mussies & H. Nieuwenhuijsen 2015. Voorstel 17 (2): 107-110. voor de uitspraak van de wetenschappelijke namen van de Vlug, H.J. 2015. Handboek Nederlandse bijen. – HymenoVaria 11: 73. grasveldinsecten. Ecolo- Zeegers, Th. 2015. Phasia aurigera: the party is over? – De gie en beheersing. – Wa- Vliegenmepper 24 (1): 3-5. geningen Academic Pu- Zomerdijk, P. 2015. Zweefvliegen in en rond Robbenoord. – blishers, Wageningen. Tussen Duin en Dijk 14 (2): 4-7. Vogels, J. 2014. Een zeld- Zwakhals, C.J., M.J. Sommeijer & G.R. Heerebout 2015. De zaam geval van epigyne oudste vlindercollectie van Nederland. – Entomologische duplicatie in de steppe- Berichten 75 (3): 105-109. kampoot Zelotes petren­ sis (C.L. Koch, 1839) (Araneae: Gnaphosidae). – Nieuwsbrief SPINED 34: 2-4. 18 Nieuwsbrief EIS 62 (2015)

Publicaties buitenland O. Schweiger 2015. Climatic risk and distribution atlas of European bumblebees. – BioRisk 10: 1-236. Cuppen, H., D. Tempelman & T. van Haaren 2015. Key for Reemer, M. 2015. Second European record of Orthonevra gem­ identification of 4th instar larvae of Tanytarsus Van der mula Violovitsh, with notes on habitat and identification Wulp, 1874 of north-western Europe (Diptera: Chironomi- (Diptera: Syrphidae). – Studia dipterologica 21 (1): 155- dae: Tanytarsini) . – Lauterbornia 79: 1-21. 156. Faasch, H. 2015. Bestimmungshilfe für aquatische und semi­ Reemer, M. 2015. Scaeva dignota (Rondani) found for the first aquatische Dipterenlarven. – Deutsche Gesellschaft für time on the Canary Islands (Diptera: Syrphidae) ). – Studia Limnologie e.V. (DGL), Hardegsen. dipterologica 21 (1): 159-160. Nielsen, O.F. & L. Skipper 2015. Reemer, M. & S. Bot 2015. Six new species of Microdon Danmarks bredtaeger, randtaeger Meigen from Madagascar (Diptera: Syrphidae). – Zootaxa og ildtaeger. – Books, Ol- 4034 (1): 127-147. lerup, Denmark. Segers, S. 2015. Velddeterminatietabel voor de lieveheersbeest- Rasmont, P., M. Franzén, T. Lecocq, jes van West-Europa (Chilocorinae, Coccinellinae, Epilach- A. Harpke, S. Roberts, K. Bies­ ninae & Coccidulinae) met larventabel. – Jeugdbond voor meijer, L. Castro, B. Cederberg,­ Natuur & Milieu, Gent. L. Dvorak, Ú. Fitzpatrick,­ Y. Gon­ Timm, H, 2015. Eesti sisevete suurselgrootute määraja. Identi- seth, E. Haubruge,­ G. Mahé, fication guide to freshwater macroinvertebrates of Estonia. A. Mani­ no,­ D. Michez, J. Neu­ – Kuma Kiriastus, Tartu. mayer, F. Ødegaard,­ J. Pauk­  kunen, T. Pawlikowski,­ S. Potts, M. Reemer,­ J. Settele, J. Straka, &

Bureau EIS

Bereikbaarheid bureau en medewerkers André van Loon (di, (wo), do) Bureau EIS 071-7519314, [email protected] 071-7519314, [email protected] Jinze Noordijk (ma, di) Ed Colijn (di-do) 071-7519309, [email protected] 071-7519309, [email protected] Menno Reemer (ma-wo, vr) Vincent Kalkman (di-vr) 071-7519359, [email protected] 071-7519373, [email protected] John Smit (di-vr) Roy Kleukers (ma, di, do, vr) 071-7519359, [email protected] 071-7519374, [email protected] Sytske de Waart (ma-do) Bram Koese (ma-vr) 071-7519309, [email protected] 071-7519373, [email protected]  Annemarie Kroon (vr) 071-7519314, [email protected]