Genel Yayın Yönetmeni: Özgen Acar •Genel Görsel Yönetmen: Ali Acar •Düzenleme: Mustafa Sağlamcr Ankara Temsilcisi: Cüneyt Arcayürek •H aber Müdürleri: Işık Kansu, Hakkı Erdem Müessese Müdürü: Erol Erkut »Koordinatör: Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya • İstanbul Haberleri: Cevher Kantarcı • Dış Haberler: Erguıı Balcı AtatürkUulvarıNo:l25, Kat: 4, Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat), Telex: Ahmet Kurutsan »Muhasebe: Bülent Yener Cumhuriyet •Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • İş - Ekonomi: Diııç Tayanç •Y u rt Haberleri: Mehmet Saraç 42344, Fax:(4)4195027 »İzm ir Temsilcisi: Serdar Kızık, H.Ziya Blv. 1352 S.2/3 Tel: • İdare: Hüseyin (¡ürer »İşletme: önder Çelik • Yazıişleri Müdürü: Celal Başlangıç • H a ­ • Makaleler: Sami Karaören ©Spor: Abdiilkadir Yücelmaıı • D ü ­ 831230 Telex: 52359, Fax: (51)895360 »A dana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu İnönü Cd. • Bilgi işlem: Nail İnal •Bilgisayar Sistem: İmtiyaz sahibi: Berin Nadi ber Merkezi Müdürü: Mustafa Balbay zeltme: Abdullah Yazıcı 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 522550-522601-522492 Telex: 62155, Fax: (71)52 25 70 Mürüvet Çiler »Reklam : Reha Işıtman Yayımlayan ve Basan: Yeni Gün Haber Ajansı, Hasın vc Yayıncılık Â.Ş Basıldıftı ver: Hürrivet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Şj Türkocağı Cad. 39/41 Cagaloglu 34334 İst. PK: 246 İstanbul Tel: 5120?S«5 Telex: 22246. Fax: (1)513X595 29 TEM M U Z 1993 İmsak: 4.03 Güneş: 5.49 Öğle: 13.15 İkindi: 17.11 Akşam: 20.31 Yatsı: 22.10 İstanbul Metrosunun Taksim-Levent hattının beşte biri tamamlandı Metro inşaatını gezdim Yüz yıllık özlem bitiyor gerçekleşen rüya stanbul Metrosu’nun Taksim-4. Levent ► Yerin 30 metre altındaki tünel inşaatlarına l A çık kazı çalışmalarında yüzde 21 ’e ulaşıldı, girince yapılmakta olan işin büyüklüğünü arasındaki 7 kilometrelik birinci aşamasında tünel inşaatlarının da yüzde 13.5’i tamamlandı. görüyoruz. Çalışmaların yaygınlığını İstanbulluların çoğunun bildiğini sanmıyorum. bin 650 metrelik tünel kazısı yapıldı. Çift yönlü Metronun birinci aşama inşaatı 22 ayrı Bunun günahı, yaptığını pek deduyuramayan Sözen’de mi, yoksa fazla ilgi göstermeyen tünel sistemi şeklinde yapımı hızla süren noktada devam ediyor ve günde ortalama 30 gazetelerde mi?

metroda kuyu çalışmalarının tamamı bitti. metre tünel kazısı yapılıyor. ORHAN ERİNÇ Yetkililerin “yapılacak”, “edilecek” diye sık sık CENGİZ YILDIRIM ___ Gayrettepe yaklaşım galerisi yaptıkları açıklamalara karşın sorunlann çözüm­ Gayrettepe Kronoloji 172.50 m.'de Hatl'e ulaşıldı. İstanbul Metrosu 1. aşama inşaatı lenememesi insanda bıkkınlık ve konuyu karami- İstanbullu’nun 100 yıllık Ana tünellerde HatVde istasyonu zaha dönüştürme eğilimi yaralıyor. özlemi “metro” gerçekleşi­ Taksim yönüne 18, Levent 32.000 rrf açık kazı, 794 m. Psmanbey Ben de 1965 yılında Vilayet-Belediye muhabir­ yor. Metro gezilerine katılan yönüne 22 m. ilerleme Taksim istasyonu sağlandı. Hat2'de Taksiı beton duvar, İstasyonu Taksim yaklaşım galerisi liğimin sekizinci yılında aynı eğilime girmiştim. İstanbullular da artık metro­ 20.000m kazı 14.000m açık 238 m. de tamamlandı ana yönüne 81, 14.000 m. ankraj kazı, 120 yü Başkan Nurettin Sözen’in metro inşaatını gez­ nun yapıldığına inanıyor. Levent yönüne yapıldı. 390 m. beton tünellerde taksim yönüne olan duvar yapıldı, 400 m. beton bölüm kazısı bitti. Levent yönüne me çağrısını alınca, eski defterleri karıştırmaya İstanbul Büyükşehir Be­ 65 m. kazı yapıldı., _ duvar yapıldı. Levent Gayrettepe altyapı 132 m.de makas tünelinde 82 m., başladım. Cumhuriyel’in 1965 yılı koleksiyonu­ lediye Başkanı Prof.Dr. aktarmaları 2100 m. de bağlantı tüneli 6 m. de. önce nun 25 mart günlü sayısında “İstanbul’un Asırlık Nurettin Sözen, “Bugüne geli­ tamamlandı. ankrai gerçekleştirildi. a • • •• • • '1 1 * * Dertleri” başlığı altında yer alan yazı dizisine rast­ nen süreç gözönünde bulundu­ layıverdim. 8 yıldır parça-bölük yazdığını haber­ rulursa işin yüzde 75’ini bitir- Şışlı Osmanbey 4. Levent Taksim lerin gerçekleşmemesinin etkisiyle sorunları bu dik”dedi. düşünüldü Levent istasyonu kez de “yetkilileri ile birlikte” alaya alarak topar­ İstanbul Büyükşehir bele­ 18.000 m. açık kazı, 670 lamışım. diye Başkam Nurettin Sözen, Haber Merkezi - Dünyanın en m. beton duvar, 6.000 m. eski tünellerinden biri olan ve “Metronun gerçekleştirilmesi için 98 yıldır gay­ bazı gazetelerin köşe yazar­ ankraj gerçekleştirildi. Şişli kuyusu Şişhane halen İstanbul’da ret ediliyor” başlığı ile yayımlanan birinci yazının ları ve gazetecilerle birlikte 28 m. de tamamlandı. girişi ve metro ile ilgili bölümü aynen şöyle: metroyu gezdi. Gezi öncesi Karaköy-Beyoğlu arasında Mecidiyeköy kuyusu 23.31 m. de bağlantı çalışan tarihi tünele ilk “Hayırdır inşallah gece rüyada kendimi (Allah Taksim şantiyesinde metro­ 30 m. derinlikte kuyu galerileri bitti. Ana kimsenin başına vermesin) bir belediye yetkilisi ol­ tünellerde Taksim yönüne kazmanın vuruluşundan tam daki çalışmalar hakkında ya­ tamamlandı. Bağlantı Yenikapı galerisinde hatl'e 80 m., Levent yönüne 60 120 yıl sonra Taksim-4. Levent muş gördüm. zar ve gazetecilere bilgi veren Harbiye yaklaşım galerisi Bilirsiniz bizde, iş yoğunluğundan mı nedir kutla­ Nurettin Sözen, metronun ulaşıldı. Ana m. hat 2'de Taksim Açık kazı ve giriş yapısı arasında çalışacak İstanbul yönüne 62 m., Levent mmmm inşaat sürüyor ma törenleri için aylarca evvel ‘Kutlama Töreni birinci aşaması için harcanan tünellerde Hat2 tamamlandı. Galeride 34 m. Metrosu için 30 eylül 1991 ’de Taksim yönüne 24 m., yönüne 82 m. ilerleme ilerleme sağlandı. Galeri kesiti Programını Hazırlama Komiteleri’ kurulur. Beni paranın tamamının İstanbul . kazı çalışmalarına başlandı. Levent yönüne 32 m. sağlandı. Ana tünellerde Genişllk:5.40m, yükseklik 5.50m. s a » « Proje aşamasında Bugüne kadar İstanbul’a metro de önümüzdeki mayıs ayında yapılacak (İstanbul’­ Büyükşehir Belediyesi’nin Kazıda genişlik ve kesit: Genişlik ve yapılamamasında ya inançlar un 512. Fetih Yıldönümünü Kutlama Törenini Ha­ kaynaklanndan sağlandığını yükseklik 6.60 m. yükseklik 6.60 m. eksik ya da anlaşılmaz engeller zırlama Komitesi’ne) Belediye temsilcisi seçmişler. söyledi. vardı. Amacımız, birilorini ‘Günün maná ve önemini belirten konuşmayı da sen suçlamak ya da övmek değil. yapacaksın’ demezler mi? Maliyet 3 trilyon lira Fakat ortada bir gerçek var. Düşündüm, taşındım ve baktım ki, sadece İstan­ Genel Sekreter Yardımcısı İstanbul’da bugüne kadar bul’un fethini kutlayan bir konuşma yapsam doğru­ Atilla Yalçın da teknik konu­ metro yapılmamış, yapılmasına su haksızlık olacak. Çünkü 1965 yılı; Beyazıt Mey- larda gazetecilere bilgi verdi, başlanmamış. Ancak yığınlarca danı’nı düzenleyenıeyişimizin 512’nci yılına, Boğaz metronun yüzde 20’sini ta­ proje üretilmiş, trilyonlara mamladı klannı, zamanın da yaklaşan miktarlarda proje İstanbulini asırlık dertleri yüzde 22’sini kullandıklarını parası ödenmiş.Ulaşıl mı? Gelin söyledi. Metronun toplam 3 sizinle 120 yıl öncesine giderek Metronun gerçekleştirilmesi için trilyon liraya mal olacağı be­ bugüne nasıl gelindiğini kısa bir lirtildi. Yalçın, çalışmalann kronolojiyle birlikte görelim: 30 metre yerin altında roder, İstanbul Metro Projeleri köstebek, elektronik matkap Kronolojisi: gibi değişik aletlerle hızla sür­ 1871- Karaköy-Beyoğlu dürüldüğünü, zaman açısı­ arasındaki tünel Fransız ndan bir kayıplarının ol­ mühendis Mr. Gavand madı ğmr söyledi. öncülüğünde, 1871-1874 yıllan Büyükşehir Belediye Baş­ arasında yapıldı. 17 Ocak kanı Nurettin Sözen,“metro- 1875’te işletmeye alındı. 626 nun bugün geldiği aşama gö- metrelik tünel halen çalışıyor. zönünde bulundurulduğu za­ 1908- Şehremini Ziver Bey’in man, işin yüzde 20’sini değil projesi: Metronun başlangıç yüzde 75’ini bitirdiklerini” an­ noktası olarak Topkapı, bitim lattı. Tünel kazılarını gezen­ noktası olarak da Şişli mm ler adeta büyülendi ve “Çok öngörüldü. Ara istasyonlann büyük ve kapsamlı iş. Gezme­ da Aksaray, Beyazıt, den yeraltında böylesine bir Çarşıkapı, Eminönü, Karaköy, 25 mart 1965 tarihli Cumhuriyet çalışmanın olduğunu bilmi­ Galatasaray ve Taksim’de yapılması kararlaştınldı. Köprüsü’nü yapamayışımızın 480’inci yılına, su yorduk. Bugüne kadar Baş­ meselesini halledemeyişimizin 411 ’inci yılına, kan ve ekibi metroyu ve met­ 1911- Gavant’m projesinden sonra elde bulunan ikinci resmi ekmek işini bir nizama bağlay anlayışımızın 145’- rodaki gelişmeleri anlata­ inci yüına, İmar Planı’nı bitiremeyişimizin 129’- mam ış”dediler. proje, 4 Kasım 1911 tarihini taşıyor. Philip Holzman uncu yılına ve Metro’yu inşa edemeyişimizin de 98’- Belediye yetkilileri de “Bu inci yılına rastlıyor. duruma seviniyoruz. Çünkü Müessesesi için mühendis Horrbach tarafından “Osmanlı Eeee... İstanbul’u fethedenleri şükranla anarken, İstanbulluları rahatsız etme­ yıllardır bu işleri hailetmeyip, hala daha pek çok diğimiz anlaşılıyor. Üzülüyo­ İmparatorluğu Metropolitan Demiryolu Projesi” adıyla kimsenin hayal kurmasını sağlayanları da anma­ ruz, çünkü metroyu anlata­ mak bana haksızlıkların en büyüğü gibi geldi. Ve bu mamışız” diye konuştular. hazırlanan 7 kilometrelik proje, Beyazıt-Şişli arasında sekiz düşünce ile kaleme sardıp hazırladığım aşağıdaki Her ay metronun tanıtımı nutku, kemali iftiharla, Topkapı surları önündeki için “halk günü” düzenlediği­ istasyon öngörüyordu. Cağaloğlu, Eminönü, Galata, törende Mehter takımının ‘Güm... Güm...’ öten kös ni belirten ilgililer, bugüne sesleri arasında hazır bulunanlara okudum. kadar İstanbul’da 3 bin kişi­ Şişhane, Galatasaray, T aksim, ye metronun gezdirildiğini ve Pangaltı ve Nişantaşı. Metro müjdesi bilgi verildiğini kaydettiler. 1953- Fransız SĞTE firması Toplam 1 trilyon 381 mil­ Mecidiyeköy-Yenikapı ‘Pek muhterem İstanbullular. yar liraya ihale edilen ve fi­ güzergahını yeniden İstanbul’un fethinin 512’nci yıldönümünü bü­ nansmanının tamamı İstan­ projelendirdi. Fizibilite yük bir sevinç içinde kutlarken, şehrin önemli me­ bul Büyükşehir Belediyesi’- etütlerini hazırladı, ancak 89 selelerine de temas etmek ve kısa bir süre içinde nce karşılanan İstanbul Met- milyon TL’lik yatırım için nasıl halledilebileceğini de sizlere açıklamakla roSu’nun 7 kilometrelik Tak­ kaynak bulamadı. bahtiyarım. sim-4 Levent arasındaki bi­ 1960- İtalyanlar 1867 yılında Fransız mühendisi Eugene Henri rinci aşamasında bugüne dek 1964- Sovy etler Gavant tarafından yapılmış olan İstanbul Metro­ bin 650 metrelik tünel kazısı 1965- Amerikalılar aynı proje su teklifi bu yıl 98’inci yılını idrak etmektedir. yapıldığı belirtildi. ile ilgilendiler; çalışmalar 1867 yılında dolaşmak için İstanbul’a gelmiş neticelenmedi. olan Fransız mühendisi İstanbul için Galata ile Kuyu ve galeriler 1968- Sovyetler yeni proje Beyoğlu arasında bir tünel ve Karadeniz sahilin­ hazırladılar. İki hattan oluşan deki Kilyos’tan başlayarak Boğaz’m Rumeli ya­ Metroda bugüne kadar bu projede 1. hat Zincirlikuyu, kasını kaledip, Haliç’i bir köprü ile geçerek Yeni- yapılan çalışmalarda Taksim Mecidiyeköy, Şişli, Taksim, kapı’da sonuçlanacak bir metro inşasını teklif et­ Yaklaşım Galerisi 238 metre­ Galatasaray, Karaköy, miştir. de, Gayrettepe Tatko Yak­ Eminönü, Yenikapı, Topkapı 2 yıl içinde 17 paşa arasında mekik dokuyan laşım Galerisi 129 metrede, güzergahını; 2. hat ise Beyazıt Gavant Efendi sonunda Tünel’in inşasına izin Saraçhane, Edimekapı, Şişli ve Mecidiyeköy kuyu­ ■ Arkası Sa. 13, Sü.7’de ları da 30’ar metre de tamam­ Topçular güzergahını lanmıştı. Yaklaşım galerileri izliyordu, sonuçlanmadı. ve kuyulardan her iki yöne 1972-Türk, Fransız, İtalyan, Dev proje aynalar açılarak çalışmalar Alman grubu hızlandırılmıştı. Taksim-Şişli Mecidiyeköy-Karaköy yönüne açılan birinci tünelin arasında çalışacak bir metro kazı işlemleri tamamlandı. Metronun tünel inşaatı bölümlerinde kullanılacak iş makineleri önce parçalar aaynlarak aşağıya indiriyorYeraltında yeniden projesi geliştirdiler Sayılarla M etro Tünel kazı çalışmalarının monte edilen bu makineler delme ve harfıyat işinde kullanılmıyor. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER) M Arkası Sa. 13, Sü.7’de yoğun yerleşim birimlerinin Haber Merkezi - İstanbul Metrosu iki aşamalı lümün yapımı da Tekfen İnşaat ve Ticaret AŞ hemzemin, Yenikapı, Gayrettepe, Levent aç- altından geçtiğine dikkat çeken İstanbul Bü­ nunda kazı işlerinin bitirileceği, 1996 yılı baş­ olacak. Birinci aşaması Taksim-4 Levent. Hat bo­ larında da Taksim-4. Levent arasında metro­ tarafından sürdürülüyor. Taksim-Şişli arası 757 kapa, Şehzadebaşı, Şişhane, Taksim, Osman­ yükşehir belediye Başkanı Prof.Dr. Nurettin yu 7 bin 45 metre, 2. aşaması Topkapı-Taksim. milyar 882 milyon liraya, Şişli-4. Levent arası bey, Şişli istasyonu da delme yöntemi ile inşa edi­ Sözen; kuyulara, yaklaşım galerilerine ve açı­ nun işlemeye başlayacağı kaydedildi. İstanbul Hat boyu 9 bin 845 metre. Toplanı uzunluğu yak­ da 624 milyar 978 milyon liraya ihale edilmişti. lecek. İstanbul Metrosu’nun amaçları da satı- lan tünellere çok hassas aletler yerleştirilerek Metrosu’nun birinci aşamasında Taksim, Os­ laşık 17 kilometre olacak ve birbirinden tamamen ölçümler yapıldığını, buna göre gerekli önlem manbey, Şişli, Gayrettepe, Levent ve 4. Levent rbaşlarıyla özetle şöyle: □ Ulaşım güvenliğini, konforunu ve emniyeti­ ayrı çift raylı sistem şeklinde çalışacak. alındığını söyledi. Sözen, ölçümlerle çalışılan olmak üzere toplam 6 istasyon bulunacak. İs­ Metronun güzergahı Sistem daha sonra Yenikapı’da Boğaz demir­ ni ariiırmak, bölgeye zarar verilip verilmediğinin tesbit edil­ tasyon aralıkları uluslararası standartlara uy­ yolu tüp geçişine, hızlı tramvay sisteminine, DDY İstanbul Metrosu 4. Levent. Şişli, Taksim, □ Hedef yılı olan 2004’c kadar ulaşım taleple­ diğini kaydetti. gun olarak 1-1.5 kilometre arasında değişecek, banliyö sistemine, deniz otobüslerine, feribotlara istasyonların eni 27 metre, boyu 180 metre Şişhane hattını, Haliç’ten köprü ile geçerek Un- rini karşılamak, kapanı üzerinden larihi yarımadaya bağlanan □ Yolculuk süresini azaltmak, ulaşabilirlik vc vc şehiriçi yollarda da taşıma otobüslerine(İETT) AvusturyalI uzman olup 28 metre derinlikte gerçekleştirilecek. İs­ bağlanacak. Metronun 10.5 kilometresi delme tü­ tasyonlar içinde en büyük zorlukla yoğun yer­ ve Topkapı’ya kadar uzanan 16.3 kilometre hareketliliği arttırmak, Başkan Sözen, bu konuda AvusturyalI bir uzunluğunda 13 adet istasyonu bulunan bir gü­ □ Kentsel ulaşım sektöründe döviz ihtiyacını nel, 1.6 kilometresi aç-kapa tünel, 600metresi yar­ leşim bölgesi olması, PTT ve İSKİ hatları ma, 700 metresi köprü olarak inşa edilecek. uzmanla anlaşma yapıldığını belirterek İstan­ çıkması nedeniyle Osmanbey İstasyonu’nda zergah üzerinde çift tünel olarak projelendirildi. azaltmak, bul’a gelecek uzmanla 1.5 yıl süreyle birlikte Uygulama aşamasında yeni projeler vc kentin □ Ulaşımda eşitlik sağlamak, Sistemin elektrik enerjisi 11 adet trafo merkezi karşılaşıldığı bildirildi. En rahat çalışılan bölge­ tarafından sağlanacak. 236 vagonluk bir filo, 1 çalışacaklarını söyledi. Programa göre birinci mekansal-sosyal gelişimi yeniden değerlendiril­ □ Enerji tüketimini azaltmak, nin ise Levent İstasyonu olduğu belirtildi. saaltc 75 bin 720 yolcu taşıyacak. 2 dakika arayla aşamanın elektromekanik imalatları için gere­ diğinde, Aksaray-Esenler Havaalanı- hızlı □Tarihi doğal çevreyi korumak, Buna neden olarak da yeni yerleşim bölgesi ol­ ve 80 kilometre hızla çalışacak trenler yolculuk ken çalışmaların hızla sürdüğü belirtildi. tramvay hattı ile Topkapı- Sirkeci çağdaş tram­ □ Ulaşımın çevreye kölü etkilirini en aza in­ ması gösterildi. Bir tren, duruş süresi dc dahil, süresini ortalama 16 dakikada tamamlayacak. Rayların döşenmesi, vagonlar, sinyalizasyon, vay hatlının tarihi yanmada da toplu taşıma ih­ dirmek, daha iyi yaşanabilir bir çevre yaratmak, iki istasyon arasını 2 dakikada tamamlayacak. Metroda her biri 2 bin 524 kişi taşıyabilen 8 va- havalandırma sistemleri, enerji temini, bilet sis­ tiyacını karşıladığı ve melro hatlının Topkapı □ Arazi kullanım ve ulaşım planlarını bütün­ Metronun günde 20 saal çalışarak bir milyon goıılıık diziler yer alacak. Projenin tahmini bedeli temleri gibi kalemlerden oluşan işlerle, proje vc yerine. Boğaz demiryolu tüp geçişi ile entegre leştirmek, yolcu taşıması öngörülüyor. yaklaşık 970 milyon ABD doları olaıak(yaklaşık kontrollük hizmetlerinin ihalesinin mayıs ayı­ olduğu Yenikapı’da sona ermesinin, sosyal ve I lLn az kentsel yayılma vc düzenli büyümeyi Temeli, 11 Eylül I992’de alılan metronun, 3 12 lıilyon TL.) öngörülüyor. nda yapıldığı, yıl sonuna kadar bu işlere ait bin 351 metrelik Taksim-Şişli arası çalışmaları (inansal maliyetler açısından yararlı olduğuna leşvik etmek, imalat ihalelerinin sonuçlandırılmasının prog­ Garanti-Koza/Enka/Doğuş ortak girişimi ta­ karar verildiği bildirildi. Hat üzerinde bulunan □ Etkin ekonomik yarar vc maliyet ilişkisi ramlandığı kaydedildi. Metroda. 1994 yılı so- rafından yürütülüyor. 3 bin 694 metrelik bö- 10 istasyondan Unkapanı viyadükle, 4. Levent yüksek bir ulaşım sistemi sağlamak. SAYFA ______13 Gerçekleşen rüya

■ Baştarafi Arka Sayfada olaydı. alabilmiştir. Metro teklifi ise Fahrettin Kerim Gökay ve ‘Bunun şerefi de evlatlarımıza kendisini izleyen belediye baş- kalsın’ diye bizleri düşünen kanlannın (Abdullah Tırtıl ha­ sayın büyüklerimiz tarafından riç. Çünkü o Metro’yu, ‘devlet reddedilmiştir. işi’ saymış ve bir kenara koy­ Sait Paşa’nm Sadrazamlığı muştu.) gönlünde yatan aslan sırasında da Şişli ile Beyazıt olan metroyu gerçekleştirme arasında bir metro yapılması onuru Nurettin Sözen’ne sözkonusu olmuş, fakat o da kalmıştı. lafta kalmıştır. Cumhuriyet’in Üzerinde ‘Metro İnşaatı’ ilanından sonra da Metro me­ yazılı bariyerlerle çevrili alan­ selesi zaman zaman alevlenmiş, ların yanından araçla geçerken fakat gerçekleştirmek kimseye insan pek farkına ve önemine müyesser olamamıştır. varamıyor. Şunu sizlere müjdelemek iste­ Ama yerin 30 metre altındaki rim ki, Belediyemiz son zaman­ tünel inşaatlarına girince yapı­ larda gazetelere ilan vererek lmakta olan işin büyüklüğünü Mecidiyeköy-Yenikapı metro görüyor. Bir yanda köstebekler inşaatını ihaleye çıkarmıştır. toprağı unufak ederek deliyor, İlanlar derhal tesirini göster­ bir yanda elektronik matkaplar miş ve iki firma inşaya talip ol­ galerinin önündeki kaya kütle­ muştur. Bunlardan biri İtalyan- sini parçalıyor. Yapılanlar çev­ Fransız ortaklığıdır. Diğer pro­ reye ve güzergahdaki yapılara je ise Ruslar tarafından teklif zarar vermesin diye de bilgisa­ edilmiştir. Belediyeden bir he­ yarla izleniyor. yetin önümüzdeki günlerde Yerin 30 metre altındaki çalı­ Rusya’ya yapacağı turistik ge­ şmaların yaygınlığını İstanbul­ zide Metro işi de ele alınacak ve luların çoğunun bildiğini bir neticeye bağlanmasına sanmıyorum. çalışılacaktır. Çok meraklı bir Bunun günahı, yaptığını pek konu olan Metro meselesi de duyuramayan Sözen’de mi, hakkında daha fazla bilgi edin­ yoksa fazla ilgi göstermeyen mek isterseniz hazırlanmış olan gazetelerde mi bilemem. Ama şartnameyi 2000 lira gibi cüz’i şu bir gerçek ki adı “Asfalt Os- bir fiyatla temin ederek man”a çıkan İzmir’in ünlü Be­ okuyabilirsiniz.” lediye Başkanı Osman Kibar’ın öğüdü her zaman geçerli olu­ 28 yılın keyfi yor. “Yatırımlarınızı yerin altı­ na değil, üstüne yapınız. Çünkü Yazıyı okuduktan sonra ke­ yer altında yapılanları kimse yiflenmedim desem yalan olur. göremez.” Yaza yaza ciddiliği de aşınmış Siz siz olun, halk günlerinden yüz yıllık bir sorunun 28 yıl son­ birinde metro inşaatını dolaşın. ra çözümlenmekte oluşu eski Sanırım, çalışmaya başladığı­ bir Vilayet-Belediye muhabiri nda bindiğimiz zaman daha için gerçekten önemli bir başka keyif alırsınız. 120 yıl önce düşünüldü ■ Baştarafı Arka Sayfada mek amacıyla ODTÜ M .Parlar sonuçlanmadı. Vakfı’na ihale dokümanlannı 1973- Devlet, İstanbul Metrosu hazırlattı ve bazı uluslararası yapımım üstlendi ve 31.5.1973 inşaat firmalarına ön yeterlilik tarihli Bakanlar Kurulu karan verildi. Ancak yurtiçi ve dışı ile bu görev İmar Koordinasyon ndaki siyasal konjonktürdeki Kurulu’na devredildi. Bu kap­ gelişmeler nedeniyle işin ta­ sam içinde o tarihe kadar ger­ mamının kredili olarak ihale çekleştirilmiş proje ve fizibilitele­ edilmesi mümkün olamadı. ri değerlendirmek üzere müşavir firmalar görevlendirildi. Özlenen metro______1987- Ulaştırma Bakanlığı De­ miryolları, Limanlar ve Hava 1991- İstanbul Büyükşehir Meydanlan Genel Müdürlüğü Belediyesi, projeyi etaplara ayı­ (DLH); mevcut proje ve etütle­ rarak belediye özkaynaklarıyla rin, hızla büyüyen İstanbul’un gerçekleştirmeye karar verdi. gereksinimleri için yetersiz Yapılan teknik ve mali değer­ kaldığı görüşüyle uluslararası lendirmeler neticesinde, önce­ bir konsorsiyuma (IRTC) likli olarak Taksim-4.Levent “İstanbul Kentsel Ulaşım Etü­ kesiminin gerçekleştirilebileceği dü” hazırlattı. 1985 yılı verileri­ anlaşıldı. Bu kesimde tünellerin ni 2005 yılı projeksiyonlanyla açılması ve istasyon yapılarının değerlendiren bu etüt, birçok teşkili “ 1. aşama” olarak tarif farklı ulaşım model ve alterna­ edildi; bu imalatın son yıllarda tifi içinde Topkapı-Unkapanı- yurtiçi ve yurtdışında benzer iş­ Şişhane-Taksim-Mecidiyeköy- leri başarı ile gerçekleştirmiş 4.Levent güzergahini izleyen Türk müteahhitler tarafından metro hattı ile Yenikapı-Sirke- ve belediye özkaynaklanndan ci-Üsküdar-Söğütlüçeşme finanse edilmek üzere ihale edil­ arasında inşa edilecek Boğaz mesi karara bağlandı. demiryolu tüp geçişi kombinas­ 30 Eylül 1991- Zemini araş­ yonunun, en yapılabilir ve eko­ tırmak ve bağlı olarak uygula­ nomik çözüm olduğunu göste­ nacak inşaat tekniklerini alına­ riyordu. cak önlemleri sağlıklı olarak 1988- Bu alternatif için hazırla­saptayabilmek için Taksim’de nan avan projeler ve teknik ra­ hat boyunca 23 metre derinlikte porlar DLH’nın talebi ile İTÜ 40 metre uzunlukta ön tünelin Yapı ve Deprem Uygulama temeli atıldı. Araştırma Merkezi tarafından Nisan 1992- Metro uygulama incelendi; İTÜ küçük revizyon­ projelerini ve kontrol hizmetle­ larla projenin uygulanabilirliği­ rini yürütecek firma işe başladı. ne karar verdi. Ağustos 1992- Metro inşaatı­ 1990- İstanbul Büyükşehir Be­ nı üstlenen yüklenicilerle söz­ lediyesi, söz konusu proje ve leşme imzalandı. etütlere dayanarak 16 kilomet­ 11 Eylül 1992- İstanbul Met­ relik Topkapı-4. Levent metro rosu 1. Aşama İnşaatı temeli hattını kredili olarak ihale et­ atıldı ve imalat fiilen başladı.

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi