Sociaal-maatschappelijke activiteiten ADO Den Haag 2013-2014

bestemd voor Gemeente Den Haag Dienst OCW/Sportbeleid

ADO Den Haag Oktober 2014

Inhoudsopgave

1 INLEIDING...... 3

1.1 INLEIDING ...... …………………………………………3

1.2 SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE MISSIE ...... 4

1.3 AMBITIES SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJK BELEID ...... ……………………4

2 DE SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN IN KAART ...... 5

2.1 INLEIDING …...... 5

2.2 TOELICHTING SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN ...... 5

2.2.1 Project de Held ...... 5

2.2.2 ADO KIDS ...... 7

2.2.3 ADO Den Haag Junior Club – Multifunctioneel Centrum ……...... 8

2.2.4 ADO Den Haag Clinics……...…………………………………………………………………………9

2.2.5 Skills & School on Tour...... 10

2.2.6 Playing for Success …………………………………………………………………………………..13

2.2.7 Opleiding Sport-Citysteward Haaglanden…..……………………………………………………...16

2.2.8 Leerwerkplekken Mondriaan en Parnassia…...……………………………………………………16

2.2.9 Dutch Career Cup………………………………………………..………………………………..….17

2.2.10 Scoren in de Wijk……………………………………………………………………………………20

2.2.11 Blindentribune………………………………………………………………………………………..22

2.2.12 Homoemancipatie……………………………………………………………………………………23

2.2.13 Bewegen tegen Kanker………………………………….……….…………………………………24

2.2.14 Scoren voor Gezondheid ………………………………………………………………………….25

2.2.15 OldStars………………………………………………………………………………………………27

2.3 JEUGDOPLEIDING………………………………………………………………………………………….29

2.3.1 Regionaal Opleidingscentrum……………………………………………………………………….29

2.3.2 Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden…………………………………………………………………30

2.4 ADO DEN HAAG VROUWENVOETBAL…...…………………………………………………………….31

2.5 INCIDENTELE ACTIVITEITEN…………………………………...………………………………………..32

2.7 TOT SLOT ...... 42

2

1 INLEIDING

1.1 INLEIDING

In de jaren negentig was ADO Den Haag met het veelgeprezen project De Held een van de eerste voetbalclubs die liet zien midden in de samenleving te staan. Inmiddels voert ADO Den Haag ieder seizoen tal van sociaal-maatschappelijke activiteiten uit.

In het seizoen 2009-2010 heeft ADO Den Haag het activiteitenplan ‘ADO Den Haag is voor iedereen’ uitgebracht. Door in dit plan missie en speerpunten te beschrijven werd focus aangebracht. Ook het afgelopen seizoen heeft het plan gefungeerd als handvat bij de keuze van activiteiten die werden verricht.

In dit verslag wordt gerapporteerd over de activiteiten die in het seizoen 2013-2014 zijn uitgevoerd. Het is een inhoudelijke verantwoording. Inhoudelijk wordt aangegeven welke activiteiten wanneer, met welke partners en met welk succes zijn uitgevoerd

In 2006 heeft de gemeente Den Haag een subsidie beschikt (ref. 2006.10048) van € 2.000.000. Door het overmaken van het gehele bedrag konden destijds tekorten worden weggewerkt die ontstaan waren door de verlate oplevering van het nieuwe stadion. In feite was sprake van een verlengde loopplankfinanciering. Als tegenprestatie dient ADO Den Haag gedurende een periode van 10 jaar jaarlijks een breed scala aan sociaal-maatschappelijke activiteiten te verzorgen voor de regio ter waarde van gemiddeld € 233.000 per jaar.

ADO Den Haag in de Maatschappij In 2011 heeft ADO Den Haag op maatschappelijk gebied een belangrijke stap genomen door al haar maatschappelijke activiteiten onder te brengen in de stichting ADO Den Haag in de Maatschappij. Op 13 september 2011 was ADO Den Haag in de Maatschappij een feit en op 22 oktober 2011 heeft, voorafgaand aan de wedstrijd ADO Den Haag – NEC, de officiële start plaatsgevonden van de stichting ADO Den Haag in de Maatschappij in het Kyocera Stadion. . De maatschappelijke partners Azivo, Gemeente Den Haag, Haag Wonen en Parnassia maken het in seizoen 2013-14 mogelijk dat ADO Den Haag in de Maatschappij een breed arsenaal aan activiteiten jaarlijks ondersteunt en deels uitvoert. De founding partners (Brink Groep, Caminada Notarissen, Gemeente Den Haag, N.V. Haagse Milieu Services, Kyocera Mita Nederland BV, McDonald's Leidschendam, Voorburg, Den Haag Centrum en Scheveningen, Staalbankiers, Van Arkel Incasso, Vestia en Volkswagen Wittebrug) zorgden voor een soepele opstart van de stichting met een eenmalige ondersteuning van € 5.000 of meer. In seizoen 2013-2014 zijn twee bedrijven als thema partner verbonden aan ADO Den Haag in de Maatschappij. Dit zijn Haagse Milieu Services en Hyperbaar Geneeskundig Centrum. Tevens heeft de stichting Lezen & Schrijven zich in de loop van het seizoen als themapartner verbonden met ADO Den Haag in de Maatschappij..

3

Stichting ADO Den Haag in de Maatschappij levert samen met haar partners een bijdrage aan de toekomst van de mensen uit de regio Haaglanden.

Met dit verslag van de sociaal-maatschappelijke activiteiten over het seizoen 2013-2014 laat ADO Den Haag (in de Maatschappij) zien dat de tegenprestatie ruimschoots geleverd wordt; sterker nog: ADO Den Haag heeft in het afgelopen seizoen sociaal-maatschappelijke activiteiten verricht met een totale waarde die de € 233.000 overschrijden.

1.2 SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE MISSIE

De bestaansreden van de club is eerder vastgelegd in de volgende missieverklaring: ADO DEN HAAG IS VAN EN VOOR IEDEREEN!

Samen De stichting wil samen met haar maatschappelijk partners bijdragen aan sportieve en respectvolle jongeren, toekomstperspectief bieden aan en de gezondheid bevorderen van inwoners van de regio Haaglanden, en mensen dichter bij elkaar brengen. Om deze missie te laten slagen worden onder de vlag van de stichting projecten uitgevoerd waar het voetbalbedrijf met haar spelers, staf, medewerkers en haar stadion aan bijdraagt.

Verbinden ADO Den Haag is het sportieve bindmiddel voor de samenleving in de regio Haaglanden, waarbij de spelers en trainers een voorbeeldfunctie bekleden. Daarnaast is het Kyocera Stadion een ontmoetingsplaats voor iedereen, ongeacht leeftijd of afkomst. Supporters in de regio en daarbuiten zijn trots op de club en dat maakt het mogelijk om met ADO Den Haag ook maatschappelijke doelen te verwezenlijken, die de band tussen de samenleving en de club nog verder versterkt.

1.3 AMBITIES SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJK BELEID

De stichting ADO Den Haag in de Maatschappij heeft een viertal ambities geformuleerd:

1. Een sportieve en respectvolle jeugd 2. Het bieden van toekomstperspectief via scholing en werkgelegenheidsprojecten 3. Een gezonde leefstijl door meer beweging en gezonde voeding 4. De bevordering van leefbaarheid in de wijk

De sociaal-maatschappelijke activiteiten: o hebben een opvoedend karakter voor de jeugd, en/of dragen bij aan verbeterde normen en waarden van (jonge) volwassenen; o en/of bieden toekomstperspectief, zowel direct (door middel van het verschaffen van werkgelegenheid of stageplaatsen), als indirect (door middel van het bieden van hoop of door bij te dragen aan het zelfvertrouwen). o en/of zetten aan tot een gezonde leefstijl, voornamelijk door meer (voetbal gerelateerd) te bewegen; o en/of verbeteren van de leefbaarheid in de wijk en bevordering van de integratie door de wijken te bezoeken; Bevordering leefbaarheid, tussen zand en veen en tussen autochtoon en allochtoon.

Deze ambities fungeren als inhoudelijke criteria voor ADO Den Haag in de Maatschappij bij het bepalen welke activiteiten wel of niet worden uitgevoerd. Daarnaast moeten de activiteiten: - een link hebben met het voetbal(bedrijf); - direct of indirect gericht zijn op de regio Haaglanden. 4

2 DE SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN IN KAART

2.1 INLEIDING

Met sociaal-maatschappelijke activiteiten wil ADO Den Haag (in de Maatschappij) haar maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en een bijdrage leveren aan de samenleving. De activiteiten dragen bij aan een sterkere binding van individuen aan de club. Het ingezette beleid voor sociale maatschappelijke activiteiten wordt in alle geledingen van de club gedragen. Spelers en de technische staf zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie en zetten zich ook buiten het voetbalveld in voor de sociaal-maatschappelijke projecten.

In dit hoofdstuk worden alle sociaal-maatschappelijke activiteiten beschreven die in het seizoen 2013-2014 zijn uitgevoerd, inclusief een inhoudelijke toelichting.

2.2 TOELICHTING SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN

Conform het sociaal-maatschappelijke beleid van ADO Den Haag in de Maatschappij vallen de huidige sociaal-maatschappelijke activiteiten onder één van drie thema’s educatie, participatie of gezondheid. In deze paragraaf zullen achtereenvolgens de activiteiten worden besproken waarvoor de subsidie is verstrekt alsmede de overige activiteiten met een sociaal-maatschappelijk karakter.

EDUCATIE

2.2.1 PROJECT DE HELD

Sinds 1996 wordt in Den Haag het project De Held uitgevoerd. Dit is een samenwerkingsproject tussen ADO Den Haag en welzijnsorganisatie MOOI. Doel van het project is het leveren van een bijdrage aan de bestrijding van pestgedrag, racisme, zinloos geweld en homofobie. De kracht van het project vormt de inzet van voetballers. Zij zijn immers veelal het idool voor de kinderen. In de praktijk is gebleken dat deze ‘helden’ een zeer belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het communiceren van de juiste normen en waarden. De woorden van de voetballers hebben simpelweg bijzonder veel impact, ‘pesten is niet cool’!. Je bent een ‘Held’ als je niet meedoet met de groep om iemand te pesten! Door het enorme succes van project De Held bij ADO Den Haag is besloten het project De Held landelijk uit te rollen. Veel betaald voetbalorganisaties in Nederland hebben project De Held geadopteerd. Een aantal daarvan voert het project nog steeds met veel plezier uit.

5

In het voetbalseizoen 2013-2014 hebben de volgende scholenbezoeken (groep 7) in de regio Den Haag (15) plaatsgevonden:

School Datum 1. Shalomschool (Voorburg) 12 september ‘13 2. De Gantel (Schilderswijk) 19 september ‘13 3. De Vlieger (Mariahoeve) 3 oktober ‘13 4. Galvani (meisjesgroep) 17 oktober ‘13 5. De Paradijsvogel (Loosduinen) 31 oktober ‘13 6. De Triangel (Loosduinen) 7 november ‘13 7. De Gantel (Haagse Hout) 12 december ‘13 8. Steenvoordeschool (Escamp) 30 januari ‘14 9. Schabergschool (Rijswijk) 13 februari ‘14 10. Wijkcentrum Bezuidenhout West (Bezuidenhout) 27 februari ‘14 11. De Vlieger (Ypenburg) 6 maart ‘14 12. Galvani (Duinoord) 13 maart ‘14 13. De Paradijsvogel (Loosduinen) 27 maart ‘14 14. Duinoordschool (Duindorp) 10 april ‘14 15. De Vuurtoren (Scheveningen) 8 mei ‘14

Tijdens bovenstaande schoolbezoeken zijn spelers van de selectie van ADO Den Haag aanwezig geweest en hebben gesproken met de kinderen over de genoemde thema’s. Respect is daarbij het kernbegrip. Naast de gastles hebben de schoolkinderen een T-shirt met handtekeningen ontvangen. Uiteraard is het bezoek afgesloten met een partijtje voetbal. De leerlingen van de groep die een gastles hebben gekregen van de ADO Den Haag-spelers is tevens de mogelijkheid geboden om tegen gereduceerd tarief een competitiewedstrijd bij te wonen. Ouders, familieleden en alle andere leerlingen van de school hebben eveneens van de gelegenheid gebruik gemaakt de wedstrijd bij te wonen voor een gereduceerd tarief. Op de uitnodiging van ADO Den Haag om een wedstrijd te bezoeken hebben 236 ouders en kinderen positief gereageerd.

De uitvoering van De Held is in handen van MOOI. Zij heeft contact met de scholen, bereidt het bezoek voor, begeleidt de spelers naar de school en heeft een coördinerende rol op dagen dat ‘De Held’ plaatsvindt. Om te voorkomen dat het schoolbezoek de trainingen verstoort, wordt deze activiteit nauwkeurig afgestemd op het technische schema. Naast de betreffende spelers is de technische staf dus ook bij de organisatie voor iedere sessie van ´De Held´ betrokken om de spelers in te delen en het belang van deze activiteit te benadrukken.

In het seizoen 2013-14 is een onderzoek plaatsgevonden naar de effecten van het project De Held. Hieraan hebben 12 scholen meegewerkt. Het onderzoek is uitgevoerd door Danielle Moonen (Pedagogische Wetenschappen, Rijksuniversiteit Utrecht). 6

In dit onderzoek is een verkennende effectstudie uitgevoerd aan de hand van het ASE-model. Hierbij is bij 12 groepen 7 en 8 van Haagse basisscholen gekeken of het anti-pestproject De Held van ADO Den Haag in de Maatschappij effect heeft op de voorwaarden om gedrag te veranderen. In dit onderzoek gaat het om pestgedrag en ingrijpen bij pestgedrag. Deze voorwaarden zijn 1. iemands houding ten aanzien van het gedrag (Attitude) 2. zijn of haar perceptie over de ideeën van hun sociale omgeving (Sociale invloeden) en 3. het geloof dat men hun eigen gedrag kan veranderen (Eigen effectiviteit). Op de drie voorwaarden voor het veranderen van pestgedrag (attitude, sociale invloeden en eigen effectiviteit) werden geen effecten gevonden. Voor de voorwaarden om het ingrijpen bij pesten te veranderen werden wel effecten gevonden. Uit kwalitatief onderzoek blijkt dat het logo en de boodschap van project De Held indrukt maakt bij de kinderen.

Dit seizoen is één keer een buurtcentrum bezocht i.p.v. een school: Wijkcentrum Bezuidenhout- West.

2.2.2 ADO KIDS

ADO KIDS is de KIDS-club van ADO Den Haag in samenwerking met de Stichting Welzijn Mooi.

De doelgroep van ADO KIDS zijn jongens en meisjes in de leeftijd tot en met 12 jaar. Typerend voor ADO KIDS is de sociaal-maatschappelijke benadering. Vanuit de filosofie van het project De Held wordt binnen de ADO KIDS-club spelenderwijs en op structurele basis aandacht besteed aan normen en waarden in combinatie met het voetbal.

ADO KIDS hebben toegang tot een eigen vak in het stadion. Daar zijn rond wedstrijden verschillende activiteiten en worden de kinderen vermaakt door mascotte Storky. Men hoopt met deze KIDS-club de positieve sfeer door te zetten naar de toekomst. Bij ADO Den Haag gaat het niet alleen om het winnen van een wedstrijd, maar ook om sportief gedrag, teamwork en lol hebben in het spel. Bij ADO KIDS staat sportiviteit voorop. En natuurlijk dat de kinderen een leuke tijd beleven, samen met hun club.

Voor de ADO KIDS worden verschillende activiteiten georganiseerd. Dit jaar zijn de volgende activiteiten georganiseerd: o Playersescort thuiswedstrijden o Playersescort uitwedstrijden o Sinterklaasfeest in het spelershome in het ADO Den Haag Stadion o 2 Clinics ADO Kids o 2 Toernooien ADO Kids

Daarnaast krijgen alle leden de mogelijkheid tot het gratis bezoek van één thuiswedstrijd.

ADO KIDS ontvangen vier keer per jaar het ADO KIDS MAGAZINE. In dit magazine zijn onder meer interviews met spelers opgenomen. Deze interviews met de spelers worden door ADO KIDS zelf gehouden.

ADO KIDS heeft op de Familie Tribune (Lex Schoenmaker tribune) haar eigen vak. Leden kunnen 7

samen kijken met de andere ADO KIDS naar de wedstrijden van de club. De tribune heeft een eigen ingang, speciaal voor ADO KIDS en begeleiders. Tijdens thuiswedstrijden van ADO Den Haag hebben verschillende activiteiten plaatsgevonden inclusief een Meet & Greet met één van de selectiespelers in aanwezigheid van de mascotte. Afgelopen seizoen is de Familie Tribune de best bezochte tribune in het Kyocera Stadion tijdens thuiswedstrijden geweest.

Dit seizoen heeft ADO KIDS rond de 3000 leden.

2.2.3 ADO DEN HAAG JUNIOR CLUB - MULTIFUNCTIONEEL CENTRUM

Activiteiten overzicht van MFC, deels in combinatie met Junior Club.

- bij elke wedstrijd (thuis) wordt er door 8 jongeren van de ADO junior club meegelopen op het veld met een grote spandoek.

- meer persoonlijke gesprekken met jongeren.

- tijdens thuis en uit wedstrijden tussen de (harde) kern jongeren staan op midden noord.

- fungeren als vertrouwenspersoon, luisterend oor.

- reguliere activiteiten in het MFC (darten, tafeltennis, tafelvoetbal etc..)

- rond oud en nieuw activiteiten georganiseerd voor de leden van de Junior club.

- twee jongeren van het voortgezet onderwijs hebben stage gelopen bij het MFC.

- de leden van de Junior club hebben meegeholpen met de supporters toernooi en daar waar nodig ondersteunt met activiteiten voor hun leeftijdgenoten.

- de taken zijn de afgelopen seizoen, aangepast voor de jongeren begeleiders: de potentiële herrieschoppers in een vroeg stadium eruit vissen en voorkomen dat wij de doelgroep niet herkennen.

- de leden van de Junior club hebben meegeholpen met de open dag.

- 1 jongeren begeleider gaat altijd mee met de bus naar de uitwedstrijden en de andere jongeren begeleider blijft werkzaam in het MFC voor de supporters.

- we kunnen nog steeds spreken van een goede samenwerking met de partners zoals: stichting VOOR, Stadsdeelkantoor Leidschenveen / Ypenburg, Politie, CJG, Maatschappelijk werk, wijkverenigingen en vrijwilligers.

8

2.2.4 ADO DEN HAAG CLINICS

ADO Den Haag organiseert geheel kosteloos voetbalclinics bij amateurverenigingen in de Haagse regio. Deze clinics zijn gericht op de jeugd van amateurclubs in de leeftijdscategorie van 7 t/m 11 jaar. De belangrijkste doelstelling van de clinics is om de jeugd een onvergetelijke voetbalmiddag te bezorgen. Daarbij krijgen de deelnemers verschillende vormen van voetbal aangereikt. De clinics worden verzorgd door een medewerker van ADO Den Haag die telkens door selectiespelers ondersteund worden.

Met deze clinics promoot ADO Den Haag zichzelf en probeert tegelijkertijd de banden met de amateursclubs in de regio te onderhouden. De amateurverenigingen kunnen op hun beurt weer profiteren van de kennis van ADO Den Haag. Ook kunnen ze met de clinics nieuwe ervaringen opdoen voor trainingen.

De clinics worden doorgaans gegeven op woensdagen van begin september tot en met halverwege november en vanaf februari tot en met eind april als het voetbalseizoen eindigt.

ADO Den Haag wil met de inzet van haar kennis en middelen jeugdvoetballertjes uit de regio Haaglanden de mogelijkheid bieden zich te ontwikkelen. De jeugd maakt zo kennis met voetbal en zijn lekker in beweging. De speerpunten techniek, tactiek, fysiek, mentale weerbaarheid, sociale ontwikkeling en spelvreugde komen tijdens de ADO Den Haag clinic altijd naar voren. Daarnaast willen zij gezamenlijk de jeugd een onvergetelijke middag bezorgen bij diverse voetbalverenigingen in de regio Haaglanden.

In het voetbalseizoen 2013-2014 hebben 11 clinics plaatsgevonden bij verenigingen uit de Haagse regio, waarbij er 1 clinic in samenwerking met partner Parnassia is uitgevoerd, en 1 clinic bij PGS Vogel voor kinderen met autisme.

Hieronder is een overzicht opgenomen van de clinics die hebben plaatsgevonden in het voetbalseizoen 2013-2014:

Voetbalvereniging Datum 1. Wippolder 4 september ‘13 2. Concordia 18 september ‘13 3. Forum Sport 23 oktober ‘13 4. GDA 6 november ‘13 5. DSO 27 november ‘13 6. ROAC 29 januari ‘14 7. PGS Vogel 12 februari ‘14 8. KMD 5 maart ‘14 9. SVH 12 maart ‘14 10. SEP 19 maart ‘14 11. Parnassia 16 april ‘14

9

2.2.5 SKILLS & SCHOOL ON TOUR

ADO Den Haag Skills & School on Tour is een unieke VSD-cursus binnen het thema Educatie, die als doel heeft kinderen te ondersteunen in de ontwikkeling van hun sociaal-emotionele vaardigheden. Daarnaast staat binnen de cursus het vergroten van het zelfvertrouwen, leren samenwerken en het stimuleren van respect voor elkaar centraal. Maar natuurlijk wordt er ook heel veel voetbal gespeeld! Het maatschappelijke voetbalprogramma wordt georganiseerd op school, in de vertrouwde omgeving van de kinderen, waarbij schoolprestaties van de kinderen minstens zo belangrijk gevonden worden als de voetbalkwaliteiten. Hiermee wordt voetbal als middel gebruikt om kinderen te stimuleren op school goed hun best te doen. Tijdens de eerste les ondertekenen de kinderen een “voetbalcontract” van ADO Den Haag Skills & School on Tour waarin afspraken en de voorwaarden voor hun deelname staan beschreven. Een officiële persfoto van iedere deelnemer mag hierbij natuurlijk niet ontbreken! De daarop volgende lessen staan de kinderen, voor een periode van tien weken, officieel onder contract bij stichting ADO Den Haag in de Maatschappij. Tijdens de laatste les komen de ouders kijken naar een voetbaldemonstratie. Hierna krijgen de kinderen het felbegeerde ADO Den Haag-diploma uitgereikt met daarop de behaalde resultaten gedurende de cursus! Ook krijgen ze hun persoonlijke persfoto uitgereikt!

Doelgroep De cursus is ontwikkeld voor jongens en meisjes uit groep 5 en 6 van basisscholen in de regio Haaglanden. Dit is een ideale doelgroep om de bewustwording van sociaal-emotionele vaardigheden van kinderen middels een ADO-prikkel te creëren.

Meerwaarde De meerwaarde zit in het ontwikkelen van de sociaal-emotionele vaardigheden van de kinderen. Dit blijkt uit de reacties van de leerkrachten: “Er wordt binnen de lessen veel gedaan aan gedrag en respect voor elkaar, op dit gebied hebben de kinderen zich ontwikkeld” “Kinderen hebben aan mij verteld dat ze hebben leren samenwerken. Dat samenwerken je sterker maakt en dat je respect voor elkaar moet hebben.” “Ik vind het positief aan het programma dat sport en leren hand in hand gaat en dat kinderen leren omgaan met winst en verlies” “Ik vind de combinatie theorie en praktijk erg positief aan de lessen” “Het programma zorgt voor een bewustwording van sociale vaardigheden maar zorgt nog niet voor een directe toepassing ervan.

Betrokkenheid ADO Den Haag Vanuit ADO Den Haag worden aansprekende rolmodellen ingezet om bewustwording van sociale vaardigheden te creëren. Hierbij kunt u denken aan de hoofdtrainer van ADO Den Haag, een selectiespeler, de clubarts, een voetbalscout, een directeur of de persvoorlichter. Door in te gaan op de verschillende thema’s en vanuit hun rol en functie binnen ADO Den Haag, leveren de rolmodellen een bijdrage aan hun sociale verandering. Aan de hand van korte video’s brengt ADO Den Haag de rolmodellen letterlijk en figuurlijk de school in, zodat de lessen voor de kinderen een nog betekenisvollere inhoud krijgen. De 10

kinderen krijgen door deze video’s een prachtige kans om een kijkje achter de schermen te nemen bij een Betaald Voetbal Organisatie. Elke les wordt afgesloten met een onderwijsleergesprek, waarin de lesstof wordt nabesproken. De lesthema’s zijn bij ADO Den Haag aan de volgende personen gekoppeld: - Scouting en talentontdekking: hoofdtrainer - Discipline en zelfvertrouwen: algemeen directeur - Respect en sportiviteit: scheidsrechter Eredivisie - Voetbalprof en school: hoofd Jeugdopleiding - Gezondheid en voeding: fysiotherapeut - Talent en teambuilding: hoofdtrainer ADO Vrouwen - Leefbaarheid en multiculturele samenleving: ADO spelers Afgelopen seizoen heeft één van de scholen een bezoek gebracht aan het Kyocera Stadion voor de ‘outside experience’ en werden daar ontvangen door twee ADO spelers.

Structureel Het project bestaat uit 10 lessen die door een school wordt afgenomen. De onderwerpen/thema’s komen regelmatig terug in de lessen. Elke les wordt beëindigd met een vragenlijst zodat de kinderen goed moeten nadenken over wat ze hebben geleerd. Tijdens de laatste les volgt voor de rapportuitreiking een quiz met vragen uit alle lessen. Enkele scholen nemen op eigen initiatief de cursus nog een keer af. Dit zal in het algemeen voor een andere groep kinderen zijn. Elk seizoen wil ADO Den Haag in de Maatschappij minimaal 4 scholen met de cursus bedienen. Om vervolg te geven aan dit project vindt momenteel een ontwikkelingsproces plaats t.b.v. een vervolgcursus.

Samenwerking ADO Den Haag in de Maatschappij maakt door de samenwerking met Breed Actief en Stichting TalentenTuinen gebruik van hun expertise met scholen en het ontwikkelen van lespakketten. Elke les is uitgewerkt met activiteiten/opdrachten en aandachtspunten. Tevens worden de lessen door erkende docenten van Stichting TalentenTuinen gegeven.

Vernieuwend ADO Skills & School on Tour maakt gebruik van sport als middel. Dit is nu niet innovatief te noemen, maar door de inhoud van het programma met de daaraan verbonden meetresultaten geeft dit een ander resultaat. Gecombineerd met de vakkundigheid van de docent(en) maakt het dat de kinderen, in dit kennismakingsprogramma met een maatschappelijk karakter, een groei doormaken van minimaal 15%. Maatschappelijk als persoon en groep groeien binnen 10 lessen met voetbal als middel kan vernieuwend genoemd worden.

Resultaten Het ADO Den Haag Skills & School programma is een op maat gemaakt programma voor ADO Den Haag in de maatschappij. In de periode van april t/m december 2013 hebben 8 scholen met 12 groepen (lees cursussen) meegedaan aan het programma. Het gemiddeld aantal deelnemers per cursus bedroeg 15 kinderen met een bereik in deze periode van 180 kinderen. Tijdens de cursussen zijn er geen kinderen uitgevallen en hebben ze allemaal een positieve beoordeling op hun rapport gekregen. Deze beoordelingen zijn aan de hand van speciaal opgestelde beoordelingscriteria tot stand gekomen. In onderstaande tabel staan de gemiddelde cijfers per 11

school inclusief de vooruitgang die ze binnen het programma hebben geboekt. Voorafgaand aan het programma zijn de kinderen getoetst op de verschillende vaardigheden en aan het einde van het programma is dit nogmaals gedaan.

Deelnemende basisscholen Begincijfer Eindcijfer Progressie Anne Frankschool 6,3 7,6 1,3 De Springbok Pretorius 6,3 7,4 1,1 Jan Ligthartschool 6,5 7,3 0,8 De Springbok Wolmaran 5,9 7,0 1,1 De Zonnestraal 6,2 6,9 0,7 Prinses Ireneschool 6,0 6,7 0,7 De Tweemaster -• -• -• Het Startpunt -• -• -•

Basisschool Anne Frank heeft de beste resultaten en de grootste vooruitgang geboekt. Als school met het beste rapport mogen zij met hun groep naar een wedstrijd van ADO Den Haag waar ze de prijs voor de beste school van Skills & School on Tour in ontvangst mogen nemen. Basisschool De Tweemaster en Het Startpunt hebben in het begintraject als pilot gedraaid waardoor deze cijfers niet representatief zijn voor de cursus. Na afloop van het programma hebben de Anne Frank school en basisschool De Springbok het programma voor een tweede keer tegen betaling afgenomen. De Anne Frank school heeft eenmalig de cursus op haar school georganiseerd, basisschool De Springbok (Pretorius) heeft de cursus voor een heel schooljaar opgenomen binnen het reguliere lesprogramma. Na afloop van elke cursus hebben alle scholen een digitale enquête ingevuld ter evaluatie van het programma. De enquête is door 9 respondenten ingevuld. Er is gevraagd een cijferwaardering van 1 t/m 10 te geven, waarbij het cijfer 1 de laagste waardering is en het cijfer 10 de hoogste waardering. Scholen hebben het programma gemiddeld met het cijfer 8,3 beoordeeld. In onderstaande tabel wordt weergegeven waaruit dit gemiddelde is opgebouwd.

Enquêtevragen Cijfer Communicatie met de school ‘voorafgaand’ aan de cursus 7,6 Communicatie met de school ‘gedurende’ de cursus 8,1 Inhoud van de lessen 8,0 Orde en structuur tijdens de lessen 7,9 Pedagogisch klimaat tijdens de lessen 8,1 Gebruikte materialen en hulpmiddelen tijdens de lessen 8,1 Plezier bij de kinderen tijdens lessen 8,3 Vakbekwaamheid docent 8,6 Interactie tussen trainer en coördinator van de school 8,6 Representativiteit docent 9,2 Tijdige aanwezigheid docent bij de lessen 9,2

12

2.2.6 PLAYING FOR SUCCESS

Playing for Success is een voor Nederland grensverleggend initiatief waarmee leerlingen in de leeftijd van 9 tot 14 jaar hun prestaties in taal, rekenen en ict verbeteren. Het gaat om onderpresterende kinderen: ‘gewone’ leerlingen die minder presteren dan ze kunnen en soms achterblijven op het gemiddelde niveau. Playing for Success draagt structureel bij aan het opheffen van deze leerachterstanden. Daarnaast levert Playing for Success een belangrijke bijdrage aan het zelfvertrouwen én een positiever zelfbeeld. PfS brengt kinderen in een uitdagende en inspirerende omgeving buiten de school (Leren in een WOW omgeving!), waar ze zoveel mogelijk positieve leerervaringen opdoen: het voetbalstadion. In een ruimte die is ingericht met speciaal ontwikkeld (les)materiaal en ultramoderne multimedia. In deze ruimte werken ze gedurende een periode van 12 weken, ca. 2 uur uur per week na schooltijd samen met andere leerlingen aan opdrachten die aansluiten bij hun interesses. De groepen zijn klein: maximaal 15 leerlingen met 3 - 5 leerkrachten / begeleiders. De selectie van de kinderen, die in aanmerking komen voor een steuntje in de rug gebeurt door de school, veelal de intern begeleider. En uiteraard gaat alles in overleg met de ouders/verzorgers.

Het stadion, de sport, de ambiance van de professionele voetbalwereld; het draagt allemaal bij aan een omgeving die de kinderen uitdaagt, stimuleert en prikkelt tot betere prestaties. Want als leerlingen ontdekken dat ze wél kunnen leren en dat leren ook nog leuk is, nemen de schoolprestaties toe en hervinden ze hun zelfvertrouwen.

ADO Den Haag is in 2008 aangewezen als 1 van de 4 landelijke pilots in het kader van Playing for Success. De KPC groep begeleidt dit proces landelijk en heeft hiervoor financiële middelen gekregen van het ministerie van OC&W. In 2008 heeft dit o.a. geleid tot uitbreiding van het aantal participanten. Zo is de gemeente Den Haag in het project gestapt en heeft het Platform primair onderwijs (Platform PO) zich namens alle Haagse schoolbesturen aan het project verbonden. In het seizoen 2013-2014 worden 9 groepen over de dagen dinsdag, woensdag en donderdag in 3 periodes in een seizoen ontvangen in het persruimte van het Kyocera Stadion (18 scholen, 135 leerlingen).

Resultaten: De resultaten hebben we op vier verschillende manieren bijgehouden nl. A. Sociaal emotionele onderzoeksresultaten Oberon B. Cognitieve resultaten C. Selectie van ervaringen van ouders D. Evaluatie IB-ers na afloop van Playing for Success (selectie van 5 deelnemende scholen in 2014)

A.Sociaal emotionele onderzoeksresultaten Oberon heeft metingen verricht met betrekking tot de groei van de sociaal-emotionele ontwikkelingen. Deze metingen laten een zeer positief resultaat zien. Naar aanleiding van het onderzoek is er een verbeterplan opgesteld.

B.Cognitieve resultaten Over de metingen van de groei op cognitief gebied wordt, nog steeds, landelijk een discussie gevoerd. Cito heeft aangegeven landelijk te weinig data ontvangen te hebben om tot een goede meting te komen. De verschillende PfS centra moeten hier een oplossing voor zien te vinden. Dit gaat gebeuren op de landelijke bijeenkomsten georganiseerd door de KPC group. Uit vorige metingen (2010-2011) is gebleken dat de kinderen landelijk een gemiddeld extra groei op cognitief gebied laten zien van 3 maanden. 13

C. Selectie van ervaringen van ouders van deelnemende leerlingen Wat heeft uw kind geleerd? - Voelt zich zekerder, durft meer, is erg vooruit gegaan. - Beter samenwerken - Rekenen is beter - Komt uit zichzelf met vragen als hij het niet begrijpt - Beter in staat te vertellen wat hij heeft meegemaakt - Plezier in leren gekregen (, maar vooral inzicht in leerervaringen) - Beter communiceren Heeft u veranderingen bij uw kind ervaren in de periode van 12 weken? - Gaat beter om met pesters. Moet nog leren toe te passen. - Staat sterker in schoenen - Ik vind het zelfvertrouwen enorm gegroeid - Beter in rekenen, begrijpt het beter en haalt nu voldoendes - Meer open geworden en enthousiaster - Meer plezier in leren - Rustiger, minder snel boos - Ja, heeft beter geleerd dat mening ertoe doet en geeft vaker mening over zaken - Thuis niet, op school wel Wat vond u goed van het leercentrum? - Super gemotiveerd team! - Goede communicatie met de ouders - Positieve benadering - Gebruik van de website - Goede 1 op 1 begeleiding - De omgang met de kinderen - Dat je de kinderen ziet groeien - De locatie - De begeleiders - Positieve wending gegeven aan het leren - Pedagogisch sterk op het individu en kind gericht, waarbij de leermethodiek wel erg leuk was - Zeer goede formule Heeft u de afgelopen 12 weken voldoende informatie gekregen over Playing for Success vanuit het leercentrum? Zo niet, wat zou u graag nog willen weten? - Via de website genoeg gecommuniceerd - Ja, was zeer voldoende - Fijne communicatie via de mail, snel beantwoord - Ik vind dat ik genoeg info heb ontvangen - Ja, ook leuk om de foto’s te zien en het positieve verslag - Tip: maillijst naar de ouders met link naar updates (elke week) en foto’s van de projecten - Misschien een persoonlijke terugkoppeling over hoe het gaat met de kids - Voldoende

14

D.Evaluatie IB-ers na afloop van Playing for Success (selectie van 5 deelnemende scholen in 2014) De Gantel - de Mijlpaal, De Gantel - de Waterlelie, Het Avontuur, PCA, de Vijver, de Vlieger uitspraak uitspraak uitspraak klopt klopt een klopt niet De leerlingen: beetje zijn graag naar het leercentrum gegaan XXXXXX zijn trots dat ze geselecteerd werden voor het leercentrum XXXXXX hebben enthousiast verteld over wat ze deden in het XXXXXX leercentrum hebben door het leercentrum meer plezier in leren gekregen XXXX XX zijn beter geworden in taal XXXXX? zijn beter geworden in rekenen X XXXX? zijn beter geworden in schrijven X XXX? X kunnen beter met een computer omgaan X XXXXX voelden zich veilig in het leercentrum XXXXXX komen meer voor hun mening uit XXXXX X hebben geleerd ook iets vanuit het gezichtspunt van iemand XXXXX X anders te bekijken kunnen beter samenwerken met anderen XXXX XX konden goed overweg met andere kinderen in het leercentrum XXXXX X hebben meer zelfvertrouwen gekregen XXXXXX hebben meer plezier gekregen om naar school te gaan XXXX XX hebben een positiever zelfbeeld gekregen XXXXXX

Wat zijn volgens u de drie belangrijkste punten voor de leerlingen die het leercentrum heeft geboden? 1. Samenwerken en sociale omgang 2. De kinderen hebben meer zelfvertrouwen gekregen 3. De kinderen hebben een positiever zelfbeeld gekregen 4. De kinderen hebben meer plezier in leren gekregen/meer gemotiveerd om te leren 5. De kinderen kunnen beter samenwerken met anderen 6. Ze hebben ervaren dat ook hun mening telt en belangrijk is 7. Het is lastig aan te geven in hoeverre het leercentrum heef bijgedragen aan de leerontwikkeling van de kinderen. Het positievere zelfbeeld en het zelfvertrouwen zijn beter zichtbaar. Dit geldt over het algemeen voor de kinderen. Bij de één wat sterker dan bij de ander.

Uitvoering plannen:  In 2013 is het programma van PfS in het leercentrum van het Kyocera-stadion gecontinueerd.  In 2012 zijn de plannen voor het vormen van een zelfstandige stichting PfS Den Haag verder concreet gemaakt (per 24-01-2013 is PfS Den Haag een zelfstandige stichting geworden).  In april 2013 is het centrum in het AFAS Circustheater geopend. We zijn gestart met 1 groep. Na de zomervakantie is dit gecontinueerd. 15

PARTICIPATIE

2.2.7 OPLEIDING SPORT-CITYSTEWARD HAAGLANDEN

Voor de sport-citystewards Haaglanden zit het seizoen 2013-14 er weer op. Naast het behalen van het MBO 1 diploma kan ADO Den Haag weer 9 sportstewards in hun organisatie begroeten. Zij hebben in juni hun KNVB stewardpas behaald. Mede door de stages als servicemedewerker zijn deze jongeren erg enthousiast geraakt over de vereniging ADO Den Haag als sociaal- maatschappelijk partner wat hun heeft doen besluiten voor deze blauwe pas te gaan. Naast de stages zoals het toezicht houden op zowel het veld en de tribune hebben de stewards ook ervaring op kunnen doen als verkeersregelaar op het parkeerterrein van het Kyocera stadion. De ervaringen die zij hier aan over hebben gehouden beschouwen zij als zeer leuk en nuttig. Naast het sportsteward verhaal hebben zij ook stage gelopen bij het politiekorps bureau burgersamenwerking aan het Zuiderpark. Daar hebben zij een grote bijdrage geleverd op de Leyweg, Dierenselaan, centrum en de Haagse markt. De mooie resultaten waren dat de aangiftes bij de zakkenrollerij met ruim 90% zijn gedaald. Een mooi compliment aan deze citystewards.

Het sport-citysteward traject is een traject aangeboden door het ROC ID College aan de gemeente Den Haag en Zoetermeer. Hierin worden jongeren geplaats die verder van de maatschappij zijn komen te staan vanwege structurele en persoonlijke problemen. D.m.v. een strakke aanpak wordt bekeken d.m.v. een entree-opleiding deze jongeren te plaatsen op school of naar werk. Van de 80 kandidaten zijn er 73 naar werk of school uitgestroomd.

2.2.8 LEERWERKPLEKKEN MONDRIAAN en PARNASSIA

 MONDRIAAN - veiligheid ADO Den Haag en Mondriaan zijn sinds 28 juli 2007 een samenwerking aangegaan ter realisering van leerwerkplekken ten behoeve van de Beroepspraktijkvorming die deel uitmaakt van het curriculum Beroepsopleiding Veiligheid, waartoe Mondriaan, ADO Den Haag en 80 studenten per wedstrijddag een praktijkovereenkomst sluiten.

ADO Den Haag faciliteert Mondriaan voor deze opleiding in ruimten waar Mondriaan opleidingen en cursussen verzorgen voor de studenten. Tijdens de wedstrijddagen vallen de studenten onder de verantwoording van de veiligheidsorganisatie van ADO Den Haag. De studenten voeren werkzaamheden uit ter ondersteuning van de stewardtaken zoals:

16

o Scannen van seizoenkaarten en het zelfstandig “managen” van diverse toegangspoorten in het stadion o Gastheerschap in het hoofdgebouw o Controleren accreditaties (onder toezicht professionele beveiligers) o Veldstewards, toezicht houden op het publiek o Begeleiden gasten ADO Den Haag op hoofdtribune o Vrijhouden van nooduitgangen en andere hekwerken in het ADO Den Haag Stadion o Het ondersteunen van de regulatie van het verwijzen en inparkeren van auto’s op de parkeerterreinen

 MONDRIAAN – horeca ADO Den Haag en ROC Mondriaan zijn sinds augustus 2012 een samenwerking aangegaan ter realisering van leerwerkplekken ten behoeve van de Beroepspraktijkvorming die deel uitmaakt van het curriculum Beroepsopleiding Hotel & Management.

Tijdens de wedstrijddagen vallen de studenten onder de verantwoording van de afdeling Hospitality & Events BV van ADO Den Haag. De studenten voeren horeca werkzaamheden uit ter ondersteuning van de Hospitality & Events BV zoals: o Serveren van gerechten en drankjes in het Residentie Restaurant o Barwerkzaamheden in de Residentie Club o Ontvangst gasten in de diverse ruimtes op de Tweede Etage o Barwerkzaamheden in combinatie met verzorging van een (diner) buffet in de Senaatskamer o Voorbereiding werkzaamheden (mise en place) o Serveren van bittergarnituren in de diverse ruimten op de Tweede Etage o Koffie & thee service o Afruimen / opruimen (debarrasseren) o In juiste opstelling zetten van diverse ruimten op de Tweede Etage

 PARNASSIA Cliënten van Parnassia ondersteunen wekelijks de afdelingen Facilitaire Zaken en Technische Dienst. Twee cliënten komen drie dagen in de week, gemiddeld 3 uur per dag en zijn voornamelijk actief met allerlei klussen in het Stadion. Wekelijks komt een groep van gemiddeld 10 personen naar het Kyocera Stadion om veegwerk te verrichten in de passage. Behoudens vakanties komt de groep op donderdagmiddag 2 uren werkzaamheden verrichten.

2.2.9 DUTCH CAREER CUP

ADO Den Haag participeert vanaf het seizoen 2011-2012 in het project Dutch Career Cup. De Dutch Career Cup is een landelijk voetbalprogramma dat bijdraagt aan de re-integratie van Wajongeren. Binnen dit programma zet ADO Den Haag haar faciliteiten en contacten in om werkzoekenden aan een baan te helpen. Het UWV is landelijke opdrachtgever. Zij stellen jaarlijks minimaal 200 deelnemers in staat om aan het traject deel te nemen. Per team participeren er minimaal 10 deelnemers. De deelnemers zullen Wajong of preWajong geïndiceerd zijn. Het programma wordt zowel op landelijk als op lokaal niveau gecoördineerd door

17

Stichting Life Goals. Zij zijn verantwoordelijk voor de totstandkoming van de lokale werkgroepen waarin plaatsnemen: de BVO (Betaald Voetbal Organisatie), het UWV en USG Restart. Deze werkgroep ontwikkelt lokaal een programma waarbij de deelnemers middels sport en de voetbalclub aan een baan geholpen worden. De deelnemers worden lokaal geselecteerd door het UWV of een ander kanaal. Minimaal 10 deelnemers starten in teamverband een sport / re-integratietraject van 26 weken. Dit programma bestaat uit minimaal twee voetbaltrainingen per week en diverse re- integratieactiviteiten bij de club. Het doel van het programma is deelnemers door de inzet van sport binnen 52 weken aan regulier werk te helpen.

Dutch Career Cup ADO Den Haag ADO Den Haag heeft in seizoen 2013-14 rond de 15 deelnemers en neemt met één team deel aan de toernooien. De deelnemers krijgen op maandag- en dinsdagochtend een voetbaltraining op het Zuiderpark. De training wordt verzorgd door Marvin van der Valk op de Aftrap, het complex van de jeugdopleiding van ADO Den Haag. De wajongeren krijgen wekelijks van USG Restart ondersteuning in het re-integratietraject. De deelnemers krijgen bv. les in sollicitatieactiviteiten.

In het seizoen 2013/2014 zijn er diverse toernooien gespeeld door het DCC team van ADO Den Haag, met als hoogtepunt het landelijke toernooi van 25 april dat voor het eerst door ADO Den Haag werd georganiseerd ! Aan de volgende landelijke toernooien werd

deelgenomen: - 27 september 2013 bij Sparta Rotterdam - 15 november 2013 bij Almere City - 14 maart 2014 bij FC Assen - 25 april 2014 bij ADO Den Haag - 6 juni 2014 in Zeist bij KNVB (Fair Play Cup!)

Op 25 april vond bij SVC ‘08 op het Oostersportpark in Wassenaar het Dutch Career Cup toernooi van ADO Den Haag plaats. Om 10:30 uur verwelkomde Piet Jansen, Algemeen Directeur van ADO Den Haag, de twaalf deelnemende teams op het Oostersportpark van SVC ’08. Tijdens de opening van het toernooi werd nogmaals aangehaald dat sportiviteit en respect belangrijke pijlers zijn op en rond het voetbalveld. Voorafgaand aan het toernooi werd dan ook een foto gemaakt met alle aanvoerders met de speciale RESPECT aanvoerdersband, mede mogelijk gemaakt door De Aanvoerders.

In de finale moest Vitesse het opnemen tegen UVS uit Leiden. UVS had in de poulefase alle vier de wedstrijden gewonnen. Vitesse wist er drie te winnen en speelde eenmaal gelijk, tegen ADO Den Haag, dus er stond een mooie finale op het programma. Vitesse was de verliezend finalist op de afgelopen twee toernooien en wilde dit niet nog een keer laten gebeuren. In de finale werd UVS dan ook met 2-0 verslagen. Voor de prijsuitreiking kwamen ADO Den Haag-spelers Christian Supusepa en Catalin Tira naar het 18

Oostersportpark. Uit handen van deze twee spelers kreeg Almere City de prijs voor het sportiefste team van het toernooi en ging er vandoor met de Fair Play Cup.

Belangrijke evenementen die in kader van project Dutch Career Cup werden georganiseerd waren:

- netwerkbijeenkomst in Business Unit tijdens wedstrijd ADO Den Haag – FC Twente UWV, USG Restart en ADO Den Haag in de Maatschappij hebben tien zorgvuldig op branche uitgezochte werkgevers uitgenodigd om tot een grotere kans op een match te komen met één van de Wajongeren of Wia kandidaten. Eén voor één stellen de Wajongeren zich voor aan de aanwezige werkgevers en geven daarbij aan wat voor soort werk zij graag zouden willen doen. Aan het eind van de avond blijken er vier Wajongeren een nieuwe werkgever te hebben gevonden. Samen met het resultaat van ADO Den Haag – FC Twente (3-2) een zeer geslaagde avond!

- netwerkttoernooi in het Kyocera Stadion met UVS Leiden en Sparta Rotterdam. Vrijdag 31 januari stond in het teken van een mini Dutch Career Cup toernooi gecombineerd met een netwerkbijeenkomst voor partners en relaties van ADO Den Haag in de Maatschappij. Aansluitend organiseerde ADO Den Haag in de Maatschappij een netwerkbijeenkomst met ruim 20 gasten. Na het bezoek aan de finalewedstrijd werd iedereen officieel verwelkomd door voorzitter Piet Jansen. Vervolgens hield Roy Loos van het UWV een presentatie over het landelijke project Dutch Career Cup en de resultaten ervan.

19

2.2.10 SCOREN IN DE WIJK

Scoren in de Wijk heeft als uitgangspunt om met ADO Den Haag (in de Maatschappij) de wijk/buurt/het dorp in te gaan met sportieve activiteiten voor de jeugd. Aspecten als gezondheid van de kinderen (meer laten bewegen), verbeteren van de leefbaarheid, zichtbaarheid van ADO Den Haag in de buurt, en het verhogen van de betrokkenheid van de regio met ADO Den Haag hebben er toe geleid om het project Scoren in de Wijk op te zetten.

ADO Den Haag in de Maatschappij zet eigen middelen in zoals ADO Attracties en spelers/speelsters. Structureel streven we naar minimaal 10 evenementen per seizoen. Daarnaast worden incidenteel de ADO Attracties ingezet. De activiteiten op de Cruyff Courts en Krajicek Playgrounds vallen ook onder Scoren in de Wijk.

De activiteiten zijn: - Ondersteuning Richard Krajicek Foundation Scholarshippers en vrijwilligers hebben kaarten gewonnen met de presentaties van de sportclubs. Er zijn 10 kaarten beschikbaar gesteld voor de wedstrijd ADO Den Haag tegen PEC Zwolle. 5 kaarten per sportclub. De kaarten zijn bedoeld voor de begeleiders, scholarshippers en vrijwilligers.

- Prijsuitreiking Danone Nations Cup Sinds 2000 organiseert Danone elk jaar de Danone Nations Cup. Wereldwijd nemen 2,5 miljoen kinderen uit 32 landen over de hele wereld deel aan dit evenement. Danone wil met dit toernooi kinderen een kans geven om te schitteren op een internationaal voetbalpodium, ook die kinderen die geen lid zijn van een voetbalvereniging en kinderen stimuleren om te sporten. Inmiddels worden er op meer dan 100 playgrounds van de Richard Krajicek Foundation kwalificatiewedstrijden gespeeld om zo de beste teams naar het nationale kampioenschap af te vaardigen. Danone organiseert het voetbaltoernooi in Den Haag in samenwerking met de Richard Krajicek Foundation en Streetsport Gemeente Den Haag. Jan Paul Saeijs verrichtte namens ADO Den Haag de prijsuitreiking.

- Opening buitensportseizoen Bouwlust (Escamp) Woensdag 16 april werd het buitenseizoen Bouwlust aan de Eekhoornrade geopend met allerlei activiteiten èn de officiële opening van het watertappunt bij de streetsportkooi. Mooi Welzijn, Dunea, in samenwerking met GGD Haaglanden, en Yanic Wildschut van ADO Den Haag verrichtten de opening. De kinderen uit de wijk konden zich volop uitleven op de attracties en de sportclinics. Er kon o.a. gevoetbald en getennist worden. En met het zonnige en warme weer krijg je gauw dorst. Het sportveld is dan ook een ideale locatie voor een openbaar watertappunt. Behalve dat water gezond is en het lekker is, zorgt Dunea er ook voor dat de tapkranen bijdragen aan CO2 reductie en een gezonde leefstijl! Yanic Wildschut vertelde de kinderen dat het belangrijk is om water te drinken en opende de watertap met een druk op de knop en een paar flinke slokken water.

20

Toernooi in Wippolder, Delft Woensdag 23 oktober vond het voetbaltoernooi Wippolder plaats in Delft. Dit toernooi werd georganiseerd door Sport & Evenementen Haaglanden, Participe, Vestia en ADO Den Haag in de Maatschappij. Het toernooi werd gehouden voor kinderen van 9 tot en met 14 jaar om de leefbaarheid in de wijk en omgeving Delft te bevorderen. Na de prijsuitreiking kwamen de ADO spelers Dione Malone en Malcolm Esajas een wedstrijdje voetballen tegen de teams die eerste waren geworden. Na afloop van deze wedstrijdjes hebben zij nog de gelegenheid genomen om op de foto te gaan met alle kinderen van het toernooi.

Kerstspektakel Met een heerlijk december zonnetje en een vijftig tal sportieve jongens en meisjes tussen de 8 en 14 jaar werd er vandaag onder professionele begeleiding van ADO Den Haag speelsters; Marelle Worm, Marleen Joore, Paola van der Veen, Myrusha Victoria, Jessie van Leeuwen, Jennifer Vreugdenhil, Michelle Vrieling en oud speelsters, Esther Scheenaard en Mandy van den Berg, vol enthousiasme een sportief parcours afgelegd.Op aankondiging van de stadionspeaker en onder luid applaus van alle aanwezige ouders betraden de deelnemers het kunstgrasveld in het Kyocera Stadion. Na een gezamenlijke warming up werden er 9 sportieve onderdelen afgewerkt, waaronder een stormbaan, hooghouden, het schieten op een gatengoal, Panna-voetbal en een dribbel parcours.

Basisschool De Parachute Op een zonnige woensdagochtend 5 maart, organiseerden de Teamplayers van ADO Den Haag in de Maatschappij in samenwerking met basisschool de Parachute de eerste editie van ‘Scoren in de wijk’. Het beloofde een gezonde en sportieve ochtend te worden waarbij het ‘samen spelen’ centraal stond. Gezondheid en respect waren de thema’s die gekoppeld waren aan de ochtend. Door samen op een gezonde manier bezig te zijn met voetballen leren de kinderen dat het bij voetbal niet alleen om winnen gaat.

Overig activiteiten als - Inzet ADO attracties in de wijk, gekoppeld aan locale evenementen - Special Heroes Day - Halve Marathon Oostland (3 attracties + Storky)

21

2.2.11 BLINDENTRIBUNE

Voorafgaand aan de wedstrijd ADO Den Haag – AZ op 10 november 2012 in seizoen 2012 – 13 is de blindentribune van ADO Den Haag geopend door Ali Gunes, ADO-fan met visuele beperking en Paul Mulders, speler van de ADO selectie. Er is speciaal gekozen voor de wedstrijd tegen AZ omdat deze club de eerste BVO was met een blindentribune. Het initiatief van ADO Den Haag in de Maatschappij is in samenwerking met stichting Vooral en Omroep West gerealiseerd.

Gastheer De gastheer van de blindentribune, Eric van der Weg, zorgt er voor dat u een goede plaats krijgt en overhandigt u een FM radio, waarmee u het live verslag kunt volgen. Wij raden u aan om niet met een blindengeleidehond naar het stadion te komen omdat het een erg onrustige omgeving is voor een hond en ADO Den Haag niet speciale voorzieningen heeft voor honden. Mocht u in een rolstoel de wedstrijd willen bezoeken, dan zijn er minder-valide plaatsen beschikbaar bij de blindentribune.

Twee speciale verslaggevers van Radio West voorzien het wedstrijdverloop van commentaar. Zij geven precies aan wat er op het veld gebeurt en na afloop van de 1e helft en de wedstrijd volgt een korte analyse met speciale gast. Hierdoor krijgen de supporters met een visuele beperking een goede indruk van het duel en de sfeer in het Stadion.

Twee tv-programma’s hebben aandacht besteed aan de blindentribune van ADO Den Haag. Metropolis met Swieb van Duyn en Man bijt hond met Christina Evans Janssen. Het aantal bezoekers varieert van 1 tot 4 personen met een visuele beperking. Een speciale actie met Kyocera en Koninklijke Visio (expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen) en BAB-VIOS Touringcars resulteerde in 10 bezoekers. Kyocera faciliteerde hierbij het vervoer.

22

2.2.12 HOMOEMANCIPATIE

De KNVB heeft donderdag 11 oktober 2012 het actieplan ter bevordering van homoacceptatie in het voetbal onder de noemer ‘Voetbal voor iedereen’ gepresenteerd. Naast minister Edith Schippers (VWS) en de KNVB waren ook vertegenwoordigers van ADO Den Haag en MVV aanwezig op het internationale congres ‘United against homophobia in Sports’ in Utrecht. Michael van Praag, bondsvoorzitter van de KNVB in zijn toespraak: ,,Wij doen een beroep op alle clubs en spelers in Nederland. De bond kan het klimaat niet eenzijdig veranderen. Iedereen – van bestuurders tot spelers – moet zich bewust zijn van de eigen verantwoordelijkheid. Jezelf inzetten voor homoacceptatie betekent: het onderwerp bespreekbaar maken en elkaar corrigeren waar nodig. Want laten we wel wezen: homo of hetero, het maakt helemaal niets uit.”

Na een voordracht van de bondsvoorzitter is het actieplan op officiële wijze aan minister Schippers aangeboden. In het actieplan staat de case study ‘ADO Den Haag is van en voor iedereen’ waarin wordt aangegeven dat ADO Den Haag het belangrijk vindt dat iedereen zich thuis voelt bij de club. Of je nu jong of oud bent, homo of hetero, wat je afkomst of levensovertuiging ook is: de bal is van iedereen! Naast het plan is ook de campagnespot ‘Homo? Het boeit geen flikker’ gelanceerd. Deze campagnespot draait op de narrow casting in het Kyocera Stadion.

John Blankensteinprijs In een spetterende show is tijdens het WHAT Festival de John Blankensteinprijs uitgereikt door wethouder Karsten Klein aan ADO Den Haag in de Maatschappij. De jury heeft door de toekenning van de prijs aan ADO Den Haag het belang willen onderstrepen van het creëren van een veilig en open voetbalklimaat door het onderwerp seksuele diversiteit simpelweg bespreekbaar te maken binnen de club. ADO Den Haag neemt hiermee binnen de Eredivisie Voetbal duidelijk het voortouw in samenwerking met stichting Mooi.

De John Blankensteinprijs 2013 is de jaarlijkse homo emancipatieprijs van de stad Den Haag. De gemeente Den Haag heeft in 2009 de prijs ingesteld met als doel een instrument te zijn waarmee Den Haag aan een organisatie, persoon of groep van personen zijn waardering toont voor hun bijdrage aan de homo emancipatie in Den Haag.

Bijeenkomst ADO Den Haag Jeugdopleiding staf over homo emancipatie Homo acceptatie is tot nu toe binnen de context van de jeugdopleiding een onderbelicht aandachtsgebied. Dat wil zeggen: niet expliciet op de agenda, niet zichtbaar in sociale verbanden. Deze eerste ontmoeting rond dit onderwerp heeft een zeer boeiend en mooi gesprek heeft opgeleverd. De opkomst was hoog. De insteek waarvoor is gekozen was: kennisoverdracht, kaders aangeven, zichtbaar maken van verhalen en daarover met elkaar spreken, gevoelens en meningen uitwisselen. Beseffend dat dit een eerste ronde is, is er veel bereikt: het blijkt dat onder water dit onderwerp meer leeft dan tot nu toe werd uitgesproken, en de deelnemers hebben moed getoond door een stukje van de aarzeling opzij te zetten en hun mening te geven, of hun persoonlijk verhaal te doen. Door zowel de KNVB, de directie als het management is de noodzaak en wens aangegeven van het expliciet maken van homo acceptatie binnen de vereniging.

23

GEZONDHEID

2.2.13 BEWEGEN TEGEN KANKER

Een steeds groter deel van de samenleving krijgt te maken met oncologie en ook op jongere leeftijd. In de Haagse regio de komende jaren een bovengemiddelde groei zijn van kankerpatiënten. Vermoeidheid blijkt één van de meest voorkomende en meest hinderlijke bijwerkingen te zijn van de behandeling van kanker. Ongeveer 70% van de patiënten met kanker rapporteert vermoeidheidsklachten tijdens radiotherapie, chemotherapie of na operatief ingrijpen. De klachten blijven ook vaak nog lang na de behandeling bestaan en hebben een grote impact op de kwaliteit van leven van de patiënt. Dit alles heeft een grote impact op het welzijn en bewegen van de patiënt in zijn dagelijks bestaan.

Samenwerkingspartner Stichting Bewegen tegen kanker is ontstaan uit een gezamenlijk initiatief van ADO Den Haag en Medisch Centrum Haaglanden (MCH) Op zondag 20 september 2009 hebben Medisch Centrum Haaglanden (MCH) en ADO Den Haag een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Onder de naam Bewegen tegen kanker zijn de activiteiten en faciliteiten gestart voor mensen met kanker en hun familie. Al sinds de start tot heden is er voor mensen met kanker de mogelijkheid om samen met familie en of vrienden een wedstrijd te bezoeken van ADO Den Haag. Het Medisch Centrum Haaglanden (MCH) levert ziekenhuiszorg van topkwaliteit, is vakbekwaam en toegewijd aan al haar patiënten. Bovendien is het MCH gespecialiseerd in de behandeling van kanker. ADO Den Haag wil vanuit haar sociaal maatschappelijke missie het bindmiddel zijn voor de samenleving in de regio Haaglanden.

Het doel Het MCH en ADO Den Haag hebben vanuit hun samenwerking, vanuit Bewegen tegen kanker, het doel om extra faciliteiten en activiteiten aan te bieden aan MCH patiënten met kanker, hun familie en dierbaren die buiten de gewone ziekenhuisfinanciering vallen (of die van verzekeraars) en bijdragen aan hun algemene welzijn. Sinds 12 april 2013 Bewegen tegen kanker een officiele stichting onder de naam, stichting Bewegen tegen kanker.

ADO Den Haag was in het seizoen 2013-2014 betrokken bij de volgende activiteiten: - Bezoek van oncologiepatiënten aan wedstrijden - Week van de oncologie met de Benefietsmarathon waarbij 6 spelers en 3 stafleden aanwezig waren.

24

2.2.14 SCOREN VOOR GEZONDHEID

Een profvoetballer is elke dag bezig met goede voeding. Waar het voor topsporters de normaalste zaak van de wereld is gezond te eten, is het dat voor vele kinderen niet altijd. Zodoende dat ADO Den Haag het project Scoren voor Gezondheid ook dit jaar weer start waarbij profvoetballers kinderen aanzetten tot een gezonde leefstijl.

WIJS – Azivo Kids Challenge Azivo is in Den Haag partner van “WIJS” (Wat Is Jouw Stijl), een multidisciplinair leefstijlprogramma voor jongeren tussen de 8 en 16 jaar met overgewicht. De kinderen krijgen daarbij wekelijks coaching en beweeg- en voedingslessen. Azivo steunt dit soort initiatieven en probeert de kinderen te enthousiasmeren door o.a. een bezoek aan ADO Den Haag en deelname aan de Kids Challenge te organiseren. Beweeggames Het WIJS-programma is een onderdeel van de Stichting Haagse Jeugd Gezond en streeft ernaar om kinderen met overgewicht te verleiden tot een gezondere leefstijl. Een essentieel onderdeel daarbij is het WOW Leefstijlcentrum in de Rubensstraat. Kinderen uit de Schilderswijk zijn welkom om daar na schooltijd te komen sporten met behulp van interactieve beweeggames. Honderdzestig kinderen Het afgelopen schooljaar namen er honderdzestig kinderen van tien verschillende basisscholen deel aan het programma. De 37 deelnemers die zich met het grootste enthousiasme hebben ingezet voor een gezondere leefstijl werden op woensdag 10 juli ‘s middags opgehaald door de ADO Den Haag spelersbus voor een sportief dagje uit. Gezonde Levensstijl Zorgverzekeraar Azivo wil graag een bijdrage leveren aan een gezonde levensstijl van de jeugd in Den Haag, daarom steunt Azivo samen met ADO Den Haag in de Maatschappij het WIJS- programma. Het afgelopen schooljaar namen er honderdzestig kinderen van tien verschillende basisscholen deel aan het programma. De 37 deelnemers die zich met het grootste enthousiasme hebben ingezet voor een gezondere leefstijl werden als beloning op woensdag 10 juli ‘s middags opgehaald door een bus voor een sportief dagje uit. Eerst kregen de kinderen een rondleiding in het Kyocera Stadion en vervolgens werd in Kijkduin meegedaan aan de Azivo Kids Challenge.

25

Gezond Bezig In dit project van de GGD Haaglanden voor leerlingen in het voortgezet onderwijs gaat het om het vergroten van kennis over gezonde voeding, lichaamsbeweging en fitheid en een gezonde leefstijl. Het doel van het 'Gezond Bezig!'-project is het aanleren van een gezonde leefstijl en het voorkómen van overgewicht bij leerlingen op de middelbare school. Het 'Gezond Bezig!'-project is onderdeel van de Haagse Aanpak Gezond Gewicht (HAGG), een programma dat zich richt op het bevorderen van een gezond gewicht onder de Haagse jeugd. Naast voorkomen wordt binnen HAGG gewerkt aan het vroeg signaleren en de begeleiding van kinderen met een ongezond gewicht.

Gezond Bezig!' bestaat uit verschillende lessen waarbij de focus ligt op gezonde voeding en voldoende beweging. Het lesprogramma kan op maat samengesteld worden, zodat het voldoet aan de wensen van de school. Het basislesprogramma van 'Gezond Bezig!' duurt circa 8 weken (12 lesuren) en omvat:  een kennismakingsles met kennistest, voorafgaand aan het project  een ADO Den Haag-fittest  6 theorielessen over voeding en beweging (volgens het DOiT lesprogramma)  2 bewegingslessen (volgens het DOiT lesprogramma)  een kennistest na afloop van het project

Gezonde Sportkantine Een gezonde voedingskeuze is onlosmakelijk verbonden met sport en bewegen, voor jong en oud, en een gezond aanbod van eten en drinken past daarom bij de sportieve en maatschappelijke functie van de sportvereniging.

Wat is de Gezonde Sportkantine? Meer en meer mensen sporten en bewegen. Ze kiezen voor een gezonde leefstijl en daar horen gezond eten en drinken bij. Ook in de sportkantine moet die keuze er zijn. Een kistje fruit op de bar of een kop groentensoep in de wintermaanden; zo simpel kan het zijn. Het project De Gezonde Sportkantine stimuleert en helpt sportverenigingen bij het aanbieden van de gezondere keuze in sportkantines. De verenigingen krijgen bezoek van een van de sportkantine- adviseurs. Zij begeleiden de verenigingen en voorzien hen van een Starterspakket met informatie en materialen. De sportverenigingen kunnen zich op deze site aanmelden. Inmiddels doen sportverenigingen uit meer dan veertig takken van sport mee aan de Gezonde Sportkantine.

Waarom een Gezonde Sportkantine? Het doel van de Gezonde Sportkantine is om bij sportkantines de gezonde keuze de makkelijke keuze te laten zijn en sportclubs te stimuleren gezonder eten en drinken aan te bieden. Ook zet het project in op de bewustwording dat een gezond aanbod van eten en drinken past bij de sportieve en maatschappelijke functie van de sportvereniging. Volgens de maandelijkse Sportdeelname Index die NOC*NSF doet zo'n zestig procent van alle Nederlanders wekelijks 26

iets aan sport. Uit onderzoek van GfK (in opdracht van het Convenant Gezond Gewicht) blijkt dat bijna één op de drie sporters/bezoekers niet verleid wil worden tot ongezond snacken in de sportkantine.

De ADO Den Haag kantine van de Jeugdopleiding doet mee in de pilot van het project ‘De Gezonde Sportkantine’. Hierbij is ADO Den Haag speler Aaron Meijers ambassadeur namens de ‘voetbalwereld’. Het project is geïnitieerd door de KNHB en de WK Hockey in het Kyocera Stadion is als kick-off gekozen voor het project. Kinderen kregen tijdens een rondleiding voorlichting over gezonde voeding in de ‘Westland kas’ die op het evenemententerrein stond.

2.2.15 OLDSTARS

OldStars is een maatschappelijk project van de Eredivisie in samenwerking met het Nationaal Ouderenfonds, de VriendenLoterij en stichting Meer dan Voetbal. Het project richt zich op 60- plussers die graag nog een balletje willen trappen bij hun favoriete Eredivisieclub. Uiteraard in een aangepaste spelvorm: ‘Walking Football’. Momenteel draait het project bij PSV, RKC en ADO Den Haag. Later in het seizoen is FC Groningen toegevoegd aan de deelnemers. Samen met generatiegenoten wordt onder professionele begeleiding voor 20 weken gewerkt aan de conditie. Het sportieve gedeelte wordt ingevuld met kracht- en lenigheidsoefeningen en ‘walking football’, een vorm van voetbal waarbij niet gerend mag worden. Deze spelvorm is eerder in Engeland toegepast bij ouderen. Het sociale gedeelte is een belangrijk onderdeel van het project. Koffie drinken en bijpraten over het (voetbal)nieuws is standaard, maar tevens worden er (voornamelijk door de groep zelf) extra activiteiten georganiseerd zoals een rondleiding in het Kyocera Stadion, extra trainingen (ook in het stadion), etentjes e.d. De OldStars trainen wekelijks op de donderdag van 11 tot 13 uur bij HVV Laakkwartier. Het eerste half jaar vonden de trainingen plaats op De Aftrap.

Op 10 oktober 2013 heeft Lex Schoenmaker het project OldStars bij ADO Den Haag afgetrapt. De trainingen voor de periode van 20 weken worden afgesloten met een heus OldStars Championship waarin de teams van de deelnemende Eredivisieclubs het tegen elkaar opnemen. Doel van het project is 60-plussers bewust maken van een gezonde leefstijl en het sociale contact tussen ouderen bevorderen.

Op 18 januari 2014 stond het eerste OldStars toernooi op het programma in het Soccerhome te Vlijmen. ADO Den Haag was op dit toernooi met twee teams vertegenwoordigd. Het team van Aad Mansveld speelde in de thuistenues onder leiding van aanvoerder Wout. Het team van Lex Schoenmaker speelde in de uittenues van ADO Den Haag onder leiding van aanvoerder Leo. Team Schoenmaker won het eerste OldStars toernooi met overmacht!

27

Op 31 mei 2014 verdedigde ADO Den Haag succesvol haar titel in het NK OldStars in Almere. In de finale tegen FC Groningen werd met 2-0 gewonnen door ADO Den Haag!

WZH Beweegweek Lex Schoenmaker, oud-trainer en - profvoetballer bij ADO Den Haag, heeft op maandag 23 juni de aftrap gegeven van de WZH Beweegweek. Dat deed hij door een voorzet te geven aan een oudere cliënt van WZH (WoonZorgcentra Haaglanden), die daarop een goal scoorde. “Ik word zelf een dagje ouder, maar mijn levensmotto is Rust Roest. Zelf blijf ik zo actief mogelijk leven, beweging is namelijk het smeermiddel voor alle lichamelijke en mentale radartjes.” “Bewegen is van alledag!” Onder deze slogan is de WZH Beweegweek van start gegaan, die tot doel heeft om het dagelijks bewegen van de veelal oudere cliënten te stimuleren. WZH biedt deze week extra activiteiten die aansluiten bij wat een cliënt boeit, hem of haar in beweging brengt en wat er binnen zijn of haar mogelijkheden ligt.

OldStars Clinic Oudere cliënten van WZH (WoonZorgcentra Haaglanden) hebben op 26 juni 2014 een potje voetbal gespeeld met de ADO OldStars. Walking Football wel te verstaan. Dat deden ze in het kader van de WZH Beweegweek, die tot doel heeft om het dagelijks bewegen van de veelal oudere cliënten te stimuleren en ook om de bewustwording van het belang van bewegen voor ouderen te vergroten. “Hartstikke leuk”, glundert de 93-jarige ‘doelman’ de heer De Ridder van WZH Schoorwijck. “Mijn tactiek is de bal goed in de gaten te houden en te zorgen dat ie tegen mijn benen aankomt.” Na afloop wordt De Ridder uitgeroepen tot man of the match. Ook de heer Zwarts, woonachtig in een Garantwoning van WZH Waterhof is enthousiast, hij heeft zich direct aangemeld voor de OldStars! Albert Verbooij, manager Behandelzaken WZH: “Niet alle ouderen kunnen sporten zoals we hier doen. Bij WZH verleiden we cliënten die niet zoveel meer kunnen om toch in beweging te blijven, vooral met alledaagse activiteiten zoals aankleden, wassen en eten. Dat is belangrijk, want hoe langer je vitaal bent, hoe langer je regie houdt over je eigen leven.”

28

2.3 ADO DEN HAAG JEUGDOPLEIDING

De jeugdopleiding van ADO Den Haag is onderdeel van de betaald voetbal organisatie NV ADO Den Haag en bestaat in totaal uit dertien opleidingsteams. De onder 19 t/m onder 13 elftallen spelen op landelijk niveau. De overige teams (onder 12 t/m onder 9) spelen op regionaal niveau.

ADO Den Haag wil blijvend een toonaangevende rol spelen als voetbalopleidingsinstituut in de regio Haaglanden. Daarnaast streeft ADO Den Haag ook landelijk naar erkenning van de kwaliteit van haar opleiding.

De missie van de jeugdopleiding van ADO Den Haag luidt: Het hebben van een beroepsopleiding waarin jonge talenten worden opgeleid tot betaald voetballer zonder dat dit ten koste gaat van de schoolopleiding.

Spelers worden opgeleid voor het betaalde voetbal door hen te laten trainen en spelen op prestatief (top)niveau. Aangezien ADO Den Haag zich ervan bewust is dat voor een groot deel van de spelers binnen de opleiding het betaalde voetbal niet is weggelegd, zal de schoolcarrière van alle spelers een belangrijk item binnen de opleiding vormen. Een speler die de sprong naar het betaalde voetbal niet kan maken of die na zijn voetballoopbaan een maatschappelijke carrière ambieert, dient echter wel in het bezit te zijn van of te studeren voor een diploma dat hem voldoende kansen biedt op de arbeidsmarkt.

2.3.1 REGIONAAL OPLEIDINGSCENTRUM

De Jeugdopleiding van ADO Den Haag is zondag 29 augustus 2010 gecertificeerd als regionaal Opleidingscentrum. ADO Den Haag krijgt als BVO steeds meer de verantwoordelijkheid van het eigen verzorgingsgebied. De KNVB spreekt van Regionale Opleiding Centra waarbinnen het opleiden zich niet alleen beperkt tot spelers, maar ook tot die van trainers en andere kaderleden binnen de vereniging. Voor de voetbalontwikkeling binnen de regio Haaglanden neemt ADO Den Haag de verantwoordelijkheid op zich om grote groepen mensen te beïnvloeden Deze taken vallen onder de ADO Den Haag ACADEMY. Hiermee had ADO Den Haag in het seizoen 2008-2009 een landelijke primeur, ADO Den Haag heeft als eerste BVO in Nederland een dergelijk initiatief genomen.

Binnen de regio Haaglanden is er enorme vraag naar scholing en informatie betreffen de verschillende aspecten binnen het voetballen. ADO Den Haag merkt dit vooral binnen het zelf geïnitieerde Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden dat er veel verzoeken binnen komen betreffende cursussen, stages en presentaties. ADO Den Haag grijpt deze kans aan om als eerste BVO binnen Nederland een ACADEMY op te richten en scholingsproducten aan te bieden aan verenigingen binnen de regio Haaglanden.

Doelstelling Het verbeteren en ontwikkelen van de kwaliteit van het product (jeugd)voetbal binnen de regio Haaglanden.

ADO Den Haag houdt het initiatief op het gebied van scholing binnen het eigen verzorgingsgebied, hierdoor is ADO Den Haag in staat verenigingen, jeugdcoördinatoren, jeugdtrainers en andere kaderleden naar eigen inzicht en binnen eigen inzicht en binnen eigen norm te beïnvloeden. De ACADEMY heeft naast de kwaliteitsimpuls die ADO Den Haag biedt ook een bindende factor. Mensen die deelnemen voelen zich meer met ADO Den Haag verbonden op het moment dat ADO Den Haag hen iets leert en ze zich bij ADO Den Haag verder kunnen ontwikkelen.

29

2.3.2 NETWERK JEUGDVOETBAL HAAGLANDEN

Op 23 mei 2007 had in het clubgebouw van jeugdcomplex De Aftrap de introductiebijeenkomst plaats van het door ADO Den Haag opgerichte Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden. Tijdens deze bijeenkomst presenteerden Oscar Alkemade (toenmalig hoofd jeugdopleiding) en Ron Kenter (coördinator voetbalprojecten) het concept, waarna toenmalig technisch manager Peter Hofstede met de clubs een intentieverklaring tekenden.

Het seizoen 2008-2009 heeft ADO Den Haag gebruikt om het aantal netwerkpartners uit te breiden naar 16 voetbalclubs uit de gehele regio Haaglanden en in seizoen 2011-12 zijn er 18 clubs verbonden aan NJVH.. ADO Den Haag heeft het huidige netwerk van 19 voetbalclubs in 2013-14 uitgebreid naar 32 clubs uit de regio.

De criteria voor deelname aan het Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden zijn de plaats van de jeugdopleiding binnen de betreffende vereniging, het aantal jeugdleden, de accommodatie en de geografische ligging van de club.

Deze vorm van samenwerking met amateurverenigingen bundelt en deelt de aanwezige kennis van zowel ADO Den Haag als de netwerkpartners en heeft betrekking op talent-, kader- en voetbalontwikkeling. Thematrainingen en -avonden op locatie, kennisdeling met trainers van de ADO Den Haag Jeugdopleiding op voetbaltechnisch en randvoorwaardelijk gebied en oefenwedstrijden tegen jeugdteams van ADO Den Haag behoren voor de netwerkpartners tot de mogelijkheden. Met de oprichting van het Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden beoogt ADO Den Haag uiting te geven aan haar sportieve en sociaal-maatschappelijke verantwoordelijkheid in de regio Haaglanden en tracht de club het jeugdvoetbal – de levensader van elke vereniging – een kwaliteitsimpuls te geven.

- Het Netwerk Jeugdvoetbal Haaglanden (NJvH) is van 19 naar 32 netwerkpartners uitgebreid. Om de jeugdopleidingen van de partners in staat te stellen om verbeteringen te kunnen uitvoeren, is er een 0 meting certificering bij de clubs gedaan, waarin clubs input hebben verstrekt, dit wordt verwerkt en in september 2014 worden de aanbevelingen en verbeterpunten aan de clubs teruggekoppeld. ADO Den Haag ondersteund en adviseert hierbij de netwerkpartners.

- Het aantal module Pupillenkader trainingen is gestegen van 3 naar 7. Deze cursus is bedoeld om de beginnende trainer handvaten te geven bij het coachen, begeleiden en trainen van de onderbouw spelers en speelsters.

30

- Er is een pilot uitgevoerd voor de module Junioren kader training, volgens het zelfde concept als de module voor Pupillenkader training. Op dit moment vindt de evaluatie plaats.

- Er zijn ook dit seizoen weer 3 netwerk jeugdtoernooien georganiseerd. Deze worden op locatie gehouden op basis van dat de kantine inkomsten voor de Netwerkpartners zijn en ADO Den Haag samen met de organiserende club prijzen en medailles of vaantjes beschikbaar stelt. Tevens stelt ADO Den Haag voor ieder toernooi gratis een 3 tal spelattributen zoals paaltjesvoetbalveld, gaten doel en een springkussen gratis beschikbaar. Nieuw voor dit seizoen is dat de netwerk teams zich konden plaatsen voor de finale die in het Kyocera stadion is gespeeld, waar ongeveer 400 toeschouwers aanwezig waren. Vooraf is er in het stadion van de wedstrijd ADO Den Haag RKC Waalwijk de loting is verricht door Lex Schoenmaker. Op deze avond waren 180 spelers en begeleiders van de netwerkclubs getuige. - Verder zijn er 3 thema- en kaderavonden georganiseerd. Deze avonden hebben ook in het Kyocera stadion plaatsgevonden.

- Er zijn door de opleidingsteams weer vele oefenwedstrijden gespeeld.

- Alle netwerkpartners zijn op locatie via 2 clubbezoeken bezocht. In deze clubbezoeken wordt allerlei informatie met elkaar gedeeld.

- De afdeling commerciële zaken stelt aan o.a. de netwerkpartners via speciale acties kaarten tegen een gereduceerd tarief beschikbaar.

- Iedere maand verschijnt er een nieuwsbrief met daarin informatie over ADO Den Haag en de netwerkpartners.

2.4 ADO DEN HAAG VROUWENVOETBAL

Het vrouwenvoetbal van ADO Den Haag is momenteel in Nederland dé trendsetter. De speelsters van ADO Den Haag fungeren als rolmodellen voor de vele jonge meisjes die zich hebben aangemeld bij een voetbalclub. Het meiden- en vrouwenvoetbal is volgens de KNVB cijfers momenteel de hardst groeiende sport, en de grootste meiden/vrouwen sport in Nederland!.

Stichting ADO Den Haag Vrouwenvoetbal In 2012 is de Stichting ADO Den Haag Vrouwenvoetbal opgericht om het vrouwenvoetbal in Den Haag c.q. Haaglanden op het hoogste niveau een beter perspectief te bieden voor de toekomst. De Stichting richt zich met een lange termijn visie en met haar maatschappelijke verantwoordelijkheid niet alleen op het vrouwenvoetbal in de top, maar ook op talentontwikkeling, scouting en de promotie van meisjes- en vrouwenvoetbal in de regio Den Haag.

Maatschappelijke activiteiten ADO Vrouwen, seizoen 2013-14 21-sep 14.00 - 14.30 Warming-up SC Remo (2 speelsters) 27-sep 18.00 - 19.30 Masterclass JOM Masterclass (2 speelsters) 10-okt 13.45 - 14.00 Spreken Gemeente Den Haag (2 speelsters) 22-okt 10.00 - 14.00 Clinic Stichting ADO Den Haag Vrouwen (8 speelsters) 24-okt 10.00 - 14.00 Clinic Stichting ADO Den Haag Vrouwen (8 speelsters) 26-okt 10.30 - 12.30 Clinic Sport & Evenementen Nederland BV (2 speelsters) 1-nov 20.15 - 22.00 ColorRain Stichting Twins Allround (2 speelsters) 1-nov 18.00 - 20.30 Talentscoutingsdag KNVB + ADO (2 speelsters) 15-nov 18.00 - 20.30 Talentscoutingsdag KNVB + ADO (2 speelsters) 20-nov 14.50 - 15.00 Warming up KNVB O.15 (2 speelsters) 22-nov 18.00 - 20.30 Talentscoutingsdag ADO - KNVB Talentscoutingsdag (2 speelsters) 31

29-nov 18.00 - 20.30 Talentscoutingsdag KNVB + ADO (2 speelsters) 17-dec 14.30 - 16.30 Clinic Stichting Jeugd en Jongerenwerk Midden Hol. (2 speelsters) 23-dec 10.00 - 12.00 Kerstactiviteit (8 speelsters) 27-dec 14.00 - 16.00 Clinic Voor Welzijn Segbroek (2 speelsters) 18-feb 10.00 - 14.00 Clinic Ter Leede Stichting ADO Den Haag Vrouwen (2 speelsters) 25-feb 10.00 - 14.00 Clinic sc Monster Stichting ADO Den Haag Vrouwen (2 speelsters) 1-mrt 11.00 - 16.00 Stand / activiteit op de "Den Haag Helpt Beurs" Atrium, Gem. DH (8 speelsters) 8-mrt 12.30 - 14.00 Deelname tafelgesprek, Internationale vrouwendag (2 speelsters) Gemeente Den Haag / Spitz 19-mrt 24.00 uur Eerst stem uitbrengen Gemeenteraadsverkiezingen,Gemeente Den Haag (2 speelsters) 7-mei 14.00 - 15.30 Clinic Die Haghe (inzamelen geld nieuw clubhuis) (2 speelsters) 10-mei 10.30 - 17.00 Clinic Meisjes E/D/C/B en Dames; Bergen op Zoom (your sport events) (4 speelsters) 14-mei 17.30 - 20.00 Talentscoutingsdag vv SEP, Delft (2 speelsters) 17-mei 12.00 uur Clinic SVC-08 (meisjes tussen 16-22 jr) (2 speelsters) 18-mei 11.00 - 12.30 Clinic RKAVV (2 speelsters) 31-mei 14.30 uur Penalty bokaal sv Wateringse Veld (2 speelsters) 1-jun 10.00 - 14.00 Jonger Oranje Meisjes Sportsgen (8 speelsters) 11-jun vanaf 17.00 Aflsuiting seizoen ADO Den Haag Vrouwen (alle speelsters) 13-jun 16.30 - 18.00 Test YALP 'SUTU-muur' Plein, via Yalp & Gemeente DH (2 speelsters) 14-jun Clinic vlaggetjesdag DB Aktiviteiten / Gemeente DH (2 speelsters) 15-jun 12.30 - 16.00 Clinic Team4talent, DSVP (2 speelsters) 15-jun Clinic Gemeente DH, strand (4 speelsters)

2.5 INCIDENTELE ACTIVITEITEN

ADO Den Haag is voor iedereen en vervult haar maatschappelijke functie door het uitvoeren enkele grote maatschappelijke projecten. Deze projecten zijn belangrijke peilers in het beleid van de voetbalclub. Naast de “grotere” projecten werkt ADO Den Haag in de Maatschappij gedurende een seizoen mee aan vele initiatieven. Hieronder een overzicht van deze activiteiten gedurende het seizoen 2013-2014.

32

2.5.1 G-VOETBALDAG CBV

Traditioneel wordt aan het begin van het voetbalseizoen het Gehandicaptentoernooi georganiseerd door het CBV. Op sportpark De Bongerd in Barendrecht was het CBV (Coaches Betaald Voetbal) voor de 21e keer de gastheer voor G-voetballers uit het hele land. ADO Den Haag werd vertegenwoordigd door al haar trainers. De deelnemers worden willekeurig ingedeeld en strijden samen voor de hoofdprijs in de poule. Ook worden er penalty’s genomen.

2.5.2 LAUREUS

Workshop Gezondheid Laureus Midnight Futsal Cup Tijdens de workshop ‘Gezondheid’ in het Kyocera Stadion van ADO Den Haag hebben zestig jongeren voorlichting gekregen op het gebied van voeding, mentale en fysieke gezondheid en verslaving.

De Haagse televisie-kok Pierre Wind gaf op de hem zo bekende enthousiaste manier voorlichting over voeding. Hij promootte het eten van vers fruit en groente en maakte daarmee de meest mooie kunstwerkjes. De aanwezige jongeren konden hierna laten zien hoe groot hun fantasie was bij het bereiden van een maaltijd.

Vervolgens werden de zaalvoetballers, die donderdagavond in actie komen in de Laureus Midnight Futsal Cup in sporthal Transvaal, voorgelicht over onder andere blessures en mogelijke verslavingen. ADO Den Haag-fysiotherapeut Edwin Coret toonde de jeugd hoe men blessures kan voorkomen en behandelen, daarbij gebruik makend van videobeelden van ADO Den Haag spelers. Jerry van Kampen gaf voorlichting over de verschillende vormen van verslaving. Daarbij kwam niet alleen het gebruik van soft- en harddrugs ter sprake. Ook gokverslaving en het overmatig gebruik van alcohol werd besproken. Opvallend was de verbazing van de jongeren over de uitwerking van het veelvuldig drinken van energy drinks.

De Laureus Midnight Futsal Cup is gebaseerd op het succesvolle Laureus Midnight Basketbal project in London. Naast Nederland wordt het project ook in de Verenigde Staten en Groot- Brittannië uitgevoerd. Het project maakt gebruik van zaalvoetbalactiviteiten in de vorm van een competitie om jongeren uit Haagse achterstandswijken te bereiken om structureel mee te doen aan sport en om hen te begeleiden naar een reguliere sportvereniging. Daarnaast dienen de activiteiten als brugfunctie naar verschillende jongerengroepen in de stad. Verder krijgen de jongeren wekelijks een workshop aangeboden. Zij kunnen op deze laagdrempelige wijze meedoen aan trainingen en werken aan empowerment en (sociale) weerbaarheid.

33

De workshops gezondheid zijn mede mogelijk gemaakt door Laureus Nederland, gemeente Den Haag, Fonds 1818, ADO Den Haag in de Maatschappij, Edwin Coret (fysiotherapeut ADO Den Haag), Jerry van Kampen (Pernassia), Pierre Wind. Organisatie door Set in Motion.

Een deel van de groep deelnemers wordt beloond met een VIP ontvangst rondom de wedstrijd ADO Den Haag – AZ en een ‘residentie’ toegangskaart.

Laureus Midnight Futsal Cup Tijdens de finale om de Laureus Midnight Futsal Cup is het team van Spoorwijk als eerste geëindigd. In de finale versloeg het de voetballers van Kaap de Goede Hoop met 5-1. Naast de spannende finale werd er door ADO Den Haag trainer Maurice Steijn een training verzorgd. De afgelopen maanden hebben verschillende teams uit Haagse wijken deelgenomen aan de Laureus Midnight Futsal Cup, een zaalvoetbalcompetitie die op de donderdagavond in sporthal Transvaal werd gehouden. De zaalvoetballers in de leeftijd van 14 tot en met 20 jaar kregen tijdens het afgelopen seizoen ook nog diverse workshops aangeboden. Het verhaal van freestyler Soufiane Touzani was tijdens de opening van het seizoen er ook één van doorzetten en talent ontwikkelen. In het Kyocera Stadion werden workshops gezonde voeding, beweging en verslavingen aangeboden. Respect was het centrale thema in de Amsterdam Arena. Bij AON kregen de deelnemers voorlichting over financiën en verzekeringen.

In de Haagse sporthal Transvaal zorgde ADO Den Haag trainer Maurice Steijn voor een boeiende voetbaltraining waarbij vooral communicatie belangrijk was. Steijn:“Ik heb genoten van de inzet van deze jongens. Behalve talent heb je ook doorzettingsvermogen nodig en ik weet dat de jongens dat tijdens de workshops hebben kunnen leren.” De finale werd geleid door topscheidsrechter Dick Jol. “Behalve wat kleine overtredingen heb ik een hele leuke, maar vooral sportieve wedstrijd gefloten. Ook veel samenspel en aan die samenwerking kun je ook veel in de maatschappij hebben.”

2.5.3 VOORLEZEN

In het kader van de kinderboekenweek kwam Vito Wormgoor dinsdagochtend 8 oktober naar de Prins Willem Alexanderschool om voor te lezen in groep 6/7.

Vito Wormgoor werd enthousiast verwelkomd door de 2 klassen en de juffen. Na een korte introductie las de speler van ADO Den Haag voor uit het boek ‘Gevaarlijk Spel’. Natuurlijk een ‘voetbalboek’! Na het voorlezen was er gelegenheid om vragen te stellen aan Vito, een handtekening te vragen en samen op de foto te gaan.

34

Buiten stonden de jongere leerlingen van de school de populaire voetballer op te wachten om een handtekening in hun leesboek te krijgen. Onlangs hebben we van de stichting Lezen en Schrijven geleerd dat één op de tien Nederlanders niet goed kan lezen en schrijven. Daarom vindt ADO Den Haag in de Maatschappij het belangrijk dat kinderen veel lezen!

2.5.4 Spelmiddag cliënten Parnassia

Woensdag 28 augustus stonden alle activiteiten bij het Kyocera Stadion, de thuishaven van ADO Den Haag, in het teken van een sportieve middag voor Haagse gezinnen waarvan of de ouders of de kinderen in zorg zijn bij de Parnassia Groep. Deze middag werd georganiseerd op initiatief van de Stichting Vrienden van de Parnassia Groep in samenwerking met Context, Parnassia en ADO Den Haag in de Maatschappij. Bij gezinnen waarvan een van de gezinsleden lijdt aan een psychiatrische aandoening of een verslaving schiet het er vaak bij in om samen iets leuks te ondernemen. Dit is juist zo belangrijk voor een gezin waar druk en zorgen vaak hoger oplopen dan bij een gezin waar iedereen gezond is. Vandaar dat drie bovenstaande partners de handen ineen hebben geslagen om een gezellig sportieve middag te organiseren voor deze groep mensen. Wat stond er op het programma? Veel voetbalgerelateerde spellen, een rondleiding achter de schermen van het Kyocera Stadion en een meet en greet met Kevin Jansen en Papito Merencia van ADO Den Haag. De middag werd afgesloten met een heerlijke maaltijd en een loterij met als hoofdprijs met het hele gezin naar een eredivisie wedstrijd van ADO Den Haag. Alle kinderen kregen een certificaat, voetbal en frisbee mee naar huis als aandenken aan deze mooie middag.

2.5.5 CIDI AWARD

Op 9 november om 19.45 uur heeft CIDI-bestuurslid Barbara Barend in het Kyocera Stadion te Den Haag de eerste CIDI Respect Award overhandigd aan Piet Jansen, algemeen directeur van ADO Den Haag. De Haagse voetbalclub ontvangt de prijs voor de inzet tegen discriminerende spreekkoren en antisemitische spreekkoren in het bijzonder. CIDI hoopt zo ook andere clubs in het betaald voetbal te motiveren om ook tegen dit fenomeen op te treden. CIDI zal met ingang van 2013 jaarlijks rond de Dag van het Respect de CIDI Respect Award uitreiken aan mensen of organisaties die zich inzetten voor de strijd tegen antisemitisme. ADO Den Haag is de eerste club in de Eredivisie die geluidsapparatuur heeft geïnstalleerd om leiders van spreekkoren te identificeren. Aanstichters en meezingers kunnen hiermee, gekoppeld aan het gezichtsscansysteem in het Kyocera Stadion, volledig geïdentificeerd worden. Het resultaat is zichtbaar in de CIDI Monitor antisemitische incidenten. Terwijl in 2012 de incidenten op het sportveld verdrievoudigden, daalde het aantal meldingen over voorvallen bij ADO van 3 in 2011 naar 0 in 2012.

35

Voorafgaand aan de uitreiking organiseerden de KNVB en de Gemeente Den Haag een kick-off van het project Sportiviteit & Respect in Den Haag.

2.5.6 EEN ECHTE KANKERVOORSTELLING

‘Een échte Kankervoorstelling’ is een theatervoorstelling van Inloophuis Haaglanden gespeeld door jongeren van het Segbroek College over lef, hoop, liefde, humor, verdriet & kanker. Een onderwerp dat voor veel mensen moeilijk is.

Als je in een klas vraagt hoeveel kinderen met kanker te maken hebben gehad, gaat vaak meer dan de helft van de vingers omhoog. Maar vaak weet niemand het van elkaar. Een taboe? In deze voorstelling wordt zichtbaar wat er ‘echt’ omgaat in de hoofden van jongeren en hun omgeving wanneer kanker hun leven binnendringt.

Er zijn drie voorstellingen gegeven in het Kyocera Stadion op 14 en 15 november 2013. Ruim 300 bezoekers maakten de ingrijpende voorstelling mee waaronder ADO speler Mike van Duinen, studenten van de HHS en relaties van het MCH in het kader van het project Bewegen tegen kanker.

Uiteindelijk hebben de mensen van de organisatie, het Inloophuis Haaglanden en de toneelspelers hun doel wel bereikt. Bewustwording door theater is een goede manier om de boodschap over te brengen, dat bleek wel weer.

2.5.7 KICK-OFF RESPECT & SPORTIVITEIT GEMEENTE DEN HAAG/KNVB

De KNVB en gemeente Den Haag zijn in samenwerking het project sportiviteit & respect in Den Haag gestart. Doel van dit project is het bevorderen en creëren van sportiviteit en respect op de Haagse voetbalvelden. Op zaterdag 9 november vond de eerste bijeenkomst plaats voor alle aangesloten amateur verenigingen.Voorafgaande aan het competitieduel tussen ADO Den Haag en Cambuur vond de officiële kick-off van dit project plaats in de Residentie Lounge van het Kyocera Stadion. Nadat Hikmet Weeling de aanwezigen welkom had geheten namens de gemeente, ADO Den Haag en de KNVB, sprak ADO’s directeur Piet Jansen de aanwezigen kort toe. Daarna kon het programma een aanvang nemen. Verheugend was het te constateren dat veel verenigingen gehoor hadden gegeven aan de uitnodiging. Nadat eerst districtsmanager Sjaak van der Kroon kort het woord had gevoerd en de KNVB-medewerkers die actief zullen zijn in een serviceteam had voorgesteld, sprak Sjors Brouwer van de KNVB over de filosofie van verenigingsondersteuning en het belang en kracht van een vitale vereniging. De aanwezige verenigingsofficials gingen vervolgens met elkaar in discussie, waarna plenair nog het één en nader werd doorgenomen. Nadat ook de Haagse sportwethouder Karsten Klein nog als afsluiting het woord had gevoerd, konden de aanwezigen ook nog het duel tussen ADO Den Haag en Cambuur bijwonen. 36

2.5.8 RONDLEIDING DONATE A GIFT

Woensdag 22 januari kregen de winnaars van Donate a Gift een rondleiding door het Kyocera Stadion. Deze rondleiding werd verzorgd door Ruud Schotman. Het werd een speciale rondleiding voor de kinderen en hun vaders. De kinderen werden opgehaald door de busjes van de ADO Den Haag jeugdopleiding. Eenmaal in het stadion stond de eerste verrassing voor hen al te wachten: Maurice Steijn. Ook trainster Sarina Wiegman van de ADO Vrouwen en de spelers Tom Beugelsdijk en Martijn de Zwart gingen tijdens de rondleiding met de kinderen op de foto!

2.5.9 DE AANVOERDERS

Zaterdag 1 maart vond de aanvoerdersraad plaats bij ADO Den Haag. Een gemixte groep van 50 aanvoerders uit de regio Haaglanden waren aanwezig om te praten over het aanvoerderschap. Bij binnenkomst werd van iedereen een foto met aanvoerdersband gemaakt en werd het convenant, DOOR VOETBAL VERENIGD ondertekend. Ook oud-speler van ADO Den Haag Jan Paul Saeijs kwam langs voor een praatje en ondertekende dit convenant. Om 17:30 uur startte presentator Eddy van der Ley met een introductie over de aanvoerdersraad. Na een korte introductieronde van de aanwezigen werden verschillende praktijksituaties besproken. De aanvoerders werden individueel uitgedaagd om te reageren hoe zij in dergelijke situaties handelen op het veld. Voorbeelden van praktijksituaties waren; “Bij de seizoenstart een spelregelkennis toets/quiz in de kantine organiseren” “Betrokkenheid van ouders is belangrijk binnen een vereniging! Drop niet je kinderen bij het hek” “Grensrechters blijven de gehele wedstrijd aan dezelfde kant staan” Hierna werden de aanvoerders in groepjes onder verdeeld en konden zij per groep discussiëren over sportiviteit en respect in het voetbal. Wat is de rol van een aanvoerder en welke regels kunnen bijdragen aan het verbeteren van de sport? Per groepje werden de uitkomsten aan de rest gepresenteerd. De aanvoerdersraad werd afgesloten met een groepsfoto met aansluitend de wedstrijd ADO Den Haag – NAC Breda die eindigde in een 1-1 gelijkspel.

Van 7 tot en met 10 maart staan alle wedstrijden in het betaald voetbal in het teken van De Aanvoerders. Als kick-off draagt Robin van Persie op 5 maart tijdens de wedstrijd Frankrijk – Nederland de speciale aanvoerdersband van De Aanvoerders. De Aanvoerders is een verbond van prof- en amateurvoetballers die hun 37

verantwoordelijkheid nemen en staan voor de kracht en schoonheid van het voetbal. Zowel binnen als buiten het veld. De Aanvoerders roept in eerste instantie alle aanvoerders op om zich aan te sluiten, maar iedereen kan zich aanmelden. Met de organisatie van verschillende initiatieven door het hele land stimuleren De Aanvoerders dat voetballers hun verantwoordelijkheid nemen. De positieve beleving van de sport staat hierbij centraal. Zij stimuleren iedereen die bij het verbond is aangesloten om goede ideeën in te sturen en met elkaar te delen.

Begin de wedstrijd met een hand Dit seizoen roept De Aanvoerders alle voetballers in het amateurvoetbal op om voor de wedstrijd de hand te schudden met de tegenstander. Dit idee is vorig jaar massaal ingestuurd via het platform van De Aanvoerders en vervolgens verkozen tot ‘Idee van het Jaar’. Het is een klein gebaar dat iedereen kan uitvoeren en veel kan betekenen.

Sluit je aan! Danny Holla staat achter de Aanvoerders en roept alle voetballers op om zich ook aan te sluiten bij dit initiatief. Via de website www.deaanvoerders.nl kun je jezelf inschrijven en ontvang je gratis een aanvoerdersband. Op de website kun je jouw sportieve ideeën insturen, al jouw vrienden, familie en kennissen uitnodigen om aanvoerder te worden en zelfs een eigen poster ontwerpen met jouw favoriete clubkleuren. Over De Aanvoerders Oud-profvoetballers Ruud Gullit, Aron Winter, Ben Wijnstekers en Arthur Numan zijn de initiatiefnemers van het in maart 2013 gestarte verbond. De Eredivisie, Jupiler League, KNVB en stichting Meer dan Voetbal steunen het verbond. Kijk voor meer informatie op www.deaanvoerders.nl, www.facebook.com/deaanvoerders en twitter @DeAanvoerders.

38

2.5.10 ZIEKENHUISBEZOEK AAN JKZ EN MCH WESTEINDE

Op dinsdag 15 april werd er een dubbelbezoek van de ADO selectie gebracht aan de ziekenhuizen Juliana Kinderziekenhuis (JKZ) en Medisch Centrum Haaglanden (MCH).

“Dit is gaaf! Dit is echt gaaf!”, aldus een patiënt in het JKZ die zojuist op de foto is gegaan met een aantal spelers van het eerste elftal van voetbalclub ADO Den Haag. Op 15 april kwam de club op eigen initiatief naar het JKZ. De actie was een groot succes. “U heeft mijn dag helemaal goed gemaakt!”, vat een jonge patiënt de positieve ervaring samen.

Rond drie uur kwamen de spelers, onder wie Vito Wormgoor, Gino Coutinho en aanvoerder Danny Holla het JKZ binnen. De hal vulde zich binnen een mum van tijd met kinderen (en hun ouders) die allemaal met de voetballers op de foto wilden. Na de fotosessie gingen de topsporters naar de speelkamer van het JKZ. Die was rijkelijk versierd met attributen van ADO. Ook stonden er een tafelvoetbalspel, een sjoelbak en er was lego in de clubkleuren van ADO. De spelers deelden handtekeningen en cadeautjes uit en de jarige mascotte Storky was ook van de partij.

Kinderen die niet naar de speelkamer konden komen, kregen persoonlijk bezoek aan bed. Zo konden alle patiënten in het JKZ even vergeten dat ze ziek zijn. Een jongetje dat net uit narcose was gekomen na zijn operatie op de dagbehandeling had voor de operatie al gevraagd of de spelers ook bij hem wilde komen. Uiteraard! Nog nauwelijks bijgekomen van de operatie zat hij al rechtop in zijn bed, de spelers op te wachten. “Dit is echt de mooiste dag van mijn leven”, verzuchtte een ander patiëntje.

39

2.5.9 INDIVIDUELE SOCIAAL-MAATSCHAPPELIJKE AANVRAGEN/ACTIVITEITEN nr Organisatie Project Verzoek Resultaat 1 Maurice School activiteit Kaarten ADO - 31 kaarten ADO - Swansea Maeterlinckschool Swansea City 2 Lawyers for Veiling voor Gesigneerd shirt Gesigneerd shirt Lawyers onderdrukte advocaten in 3e wereldlanden 3 Stichting Burendag 2013 Veiling/lotingattributen posters, kaarten e.d. Burendag opgestuurd 4 Danielle Kox Radio De Zoete Spullen voor veiling 2 trainingspakken + ADO Inval voor Kika bal 5 Stichting Stop Veiling Tijd voor Veilingattributen en Trainingspak Kindermisbruik Actie rondleiding 6 Binnenlandse Cadeau collega Kaarten play-off ADO Gesigneerde bal Zaken Den Haag 7 Trommelhof 12 Woningfeest Sponsoraanvraag en/of shirt/handtekening/polsband lotingattributen 8 V.V. Succes Veiling voor Veilingattributen Posters nieuwe tribune 9 Limor Prijs voor 2 wedstrijdtickets 2 Wedstrijdtickets clientenmagazine 10 Jeugd Interventie Kerstmarkt Attributen Handtek. kaart/ Team (Handtekeningkaarten) voetbalplaatjes

11 VV de Bataven Jeugdkamp Attributen Handtek. kaart/voetbalplaatjes

12 Borft 4 kids Gezin onder Attributen MDV shirt ADO + armoedegrens voetbalkaartjes Bodegraven 13 Semper Altius Jeugdtoernooi Promotiemateriaal Sjaal 14 2Samen Nationale Speler ADO medewerker voorlezen voorleesdagen 15 De drie Linden Nationale Speler ADO medewerker voorlezen voorleesdagen 16 Kinderdroomwens Rienie Training bijwonen. Training met 3 spelers en gesigneerde bal

17 Donate a Gift Rondleiding (1) Rondleiding + drinken

18 Bs De Vlieger Clinic Medewerker ADO Marvin v/d Valk 19 Gemeente Den Gesigneerde bal Gesigneerde bal Haag

40

20 Aanvraag Verjaardag Handtekeningen Handtek. kaart/voetbalplaatjes

21 Donate a Gift Rondleiding (2) Rondleiding + drinken

22 Middelbare Stimulering van Gino Coutinho op Handtekening en school Tilburg kinderen school boodschap 23 Individuele Fan in het Beterschapskaartje Beterschapskaartje aanvraag ziekenhuis 24 St ambulance Terminale Wedstrijd bijwonen in Unit 4.03 wens supporter een unit 25 s'Heerenloo ADO cliënt Promotiemateriaal Open dag shirt, spelerskaartjes 27 Aanvraag Loterij Veilingattributen - Verstandelijke beperking 28 Nicolaas Boys Nicolaas Boys mini 4 oude shirtjes 4 ADO shirtjes (oud) pupillen 29 Leger des Heils Sidney Kaartje voor ADO Den 2 kaartjes AZ thuis kids- jeugdzorg Haag tribune 30 Aanvraag Gehandicapt Poster/Autograaf Digitaal poster spelers 31 Aanvraag Gezond is vet Handtekeningenkaarten 300 getekende project voetbalplaatjes 32 Aanvraag Hockeytoernooi 20 hesjes 20 hesjes geleend 33 Aanvraag Iemand met Shirt Shirt van 'de Held' met leukemie handtekeningen

34 Haagsche Geld voor hun Posters en posters en voetbalplaatjes Schoolvereniging school spelerskaartjes 35 Haags Hockey Opening WK ADO tenues 8 ADO thuis tenues geleend Plein Hockey 36 Bassischool de Zomerfestival Prijsjes voor grabbelton Bidons, shirt 'de Held' en Vuurtoren shirt ADO 37 Aanvraag Spreekbeurt Promotiemateriaal Flyers, kidsmagazine, school voetbalplaatjes

38 Aanvraag Supporterstoernooi 11 tenues 11 tenues geleend

41

2.6 TOT SLOT

Het activiteitenverslag omvat de sociaal-maatschappelijke activiteiten van ADO Den Haag (in de Maatschappij) gedurende het seizoen 2013-2014. Ten grondslag aan dit verslag en verantwoording ligt het sociaal-maatschappelijk jaarwerkplan, waarin de projecten worden beschreven. ADO Den Haag wordt daarnaast regelmatig benaderd om mee te werken aan zeer uiteenlopende projecten. Ieder project wordt individueel getoetst aan de missie en speerpunten die in het sociaal-maatschappelijk beleidsplan zijn opgenomen. Het kan derhalve voorkomen dat in de verantwoordingen over de verslagjaren activiteiten staan, die niet in de planning waren opgenomen, omdat deze activiteiten zich gedurende het jaar hebben aangediend.

42