Jaarverslag 2018-2019

JAARVERSLAG 2018-2019

www.parlement.brussels JAARVERSLAG 2018-2019

HET JAARVERSLAG BESTRIJKT DE WERKZAAMHEDEN VAN OKTOBER 2018 TOT OKTOBER 2019

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER : RACHID MADRANE, VOORZITTER WETTELIJK DEPOT : D/2020/5.977/01 FOTO’S : MARCEL VANHULST, LAURENT LEFÈVRE EN JACQUES BOURCY TABLE DES MATIÈRES

2 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2018-2019 INHOUD

VOORWOORD 4 B. Viering van 30 jaar Brussels HET PARLEMENT OP DE NATIONALE Parlement 66 EN DE INTERNATIONALE SCÈNE 101 WOORD VAN DE VOORZITTER 5 C. Prijs van het Parlement : Ere aan A. Ontvangst van prominenten de participatieve democratie 70 en delegaties 102 D. WOORD VAN DE EERSTE Jongerenraadpleging over de B. Verplaatsingen naar het buitenland 103 toekomst van de Europese Unie : ONDERVOORZITTER 7 C. Verplaatsingen van parlementaire “The Europe we want, the Europe we need” 71 commissies 106 DE ASSEMBLEE 9 E. Debat tussen de Belgische A. Zijn samenstelling 10 lijsttrekkers voor de Europese DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT B. Zijn interne structuren 18 verkiezingen en 100 studenten 72 EN HET PERSONEEL 107 C. Zijn commissies 25 A. De diensten van het parlement 108 D. Zijn politieke fracties 33 HET PARLEMENT COMMUNICEERT 73 B. Verdeling van de personeelsleden 116 A. De website van het Parlement 74 DE REGERING 35 B. HET PARLEMENT ALS BEHEERDER A. De sociale media 74 De Hoofdstedelijk Regering 36 C. VAN ZIJN GEBOUWEN 117 B. Het Verenigd College 39 Analyse 75 A. Energieprestaties van de gebouwen 118 B. HET WETGEVEND WERK TIJDENS HET PARLEMENT ONTVANGT, Onderhoudswerken 119 C. HET WERKJAAR 41 INFORMEERT EN ORGANISEERT 77 Maatregelen voor een A. De hoogtepunten van het werk A. De geleide bezoeken 78 milieuvriendelijk beheer 122 in plenaire vergadering en in de B. Het rollenspel “Democracity” 81 commissies 42 C. “Reporters in het Parlement” 82 DE BRUSSELSE CONTROLECOMMISSIE 123 B. De statistieken van het D. Andere activiteiten inzake opvoeding A. Beslissingen 124 wetgevend werk 56 tot burgerzin die het Parlement zelf B. Ontmoetingen C. De begroting goedgekeurd organiseerde (of in samenwerking C. Evolutie van de controlecommissie in het Parlement 61 met andere organisaties) 83 E. De evenementen die het Parlement HET PARLEMENT, PLAATS VAN zelf organiseerde (of in samenwerking PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE met andere organisaties) 88 EN DEBAT 63 F. De publicaties 93 A. Colloquium “Democratie: G. Het gebruik van de zalen 94 crisissen en remedies” 64

3 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 VOORWOORD

VOORWOORD

U zal in dit activiteitenverslag van het Brussels Parlement alle informatie jonge generaties. Het Parlement heeft eveneens een projectoproep ge- vinden met betrekking tot het parlementair werkjaar 2018-2019, onder lanceerd aan vzw’s die ijveren voor meer dialoog tussen politici en bur- andere: de samenstelling van de assemblee, het geleverde werk van de gers en/of voor meer participatieve democratie in het Brussels Gewest. volksvertegenwoordigers, de begroting van het Brussels Hoofdstedelijk Drie laureaten werden geselecteerd Gewest, diverse statistieken en een veelheid aan informatie over de initiatieven die de assemblee heeft genomen om de politiek en de burgers Ingevolge de gewestverkiezingen van 26 mei 2019, zal u in dit verslag ook nader tot elkaar te brengen en om de democratie te bevorderen. informatie vinden over de nieuwe samenstelling van de assemblee, zijn Voor de dertigste verjaardag van het Brussels Parlement in 2019, wenste volksvertegenwoordigers, zijn Bureau, zijn Bureau in uitgebreide samen- de assemblee deze weg verder te bewandelen, en zeker samen met de stelling en zijn commissies.

4 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 WOORD VAN DE VOORZITTER

WOORD VAN DE VOORZITTER

Binnen de muren van het Parlement, klopt het hart van de Brusselse democratie. De parlementsleden die de verschillende gevoeligheden van onze samenleving ter harte nemen, zetten zich dagelijks in om samen te werken voor de levenskwaliteit en de belangen van de Brusselaars.

Dit verslag beschrijft het werk dat zij tijdens het laatste jaar van de zittingsperiode 2014-2019 hebben verricht. Een bijzonder jaar dus, met een stevig werktempo en, na 26 mei 2019, een grondig vernieuwd Par- lement. In het halfrond verschenen vele nieuwe gezichten: meer dan de helft van de verkozenen zetelen er voor het eerst. Weinigen van hen zijn plaatselijk mandataris en de gemiddelde leeftijd (44 jaar) is nooit zo laag geweest. Tevens telt de assemblee meer politieke families.

Doorheen het verslag, zal u merken dat het Parlement, ver van de soms verspreide opvatting dat het ver afstaat van de bekommernissen van de bevolking, zo goed mogelijk inspeelt op de behoeften van de Brusselaars,

5 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 WOORD VAN DE VOORZITTER

door kwesties te behandelen die raken aan ons dagdagelijks leven. Dat Ik ben zeker dat deze benadering tegemoetkomt aan een werkelijke ver- blijkt zowel uit het in de commissies als in de plenaire vergaderingen ver- wachting, zowel bij de burgers als bij de verkozenen. Het is alleszins zo richte werk. dat wij allen samen de democratie van de toekomst en het Parlement 2.0 zullen uitdenken. Het Parlement is echter niet alleen de werkplek van onze verkozenen. Het is het “Huis van het Brussels volk” - want de democratie behoort al- RACHID MADRANE len toe. Als nieuwe Voorzitter, heb ik al de wens geuit om het Parlement Voorzitter meer open te stellen voor de burgers en hen meer te betrekken bij de werking van de Brusselse democratie.

Samen met de leden van het Parlement, wil ik de instelling openstellen voor de burgers, de dialoog tussen de politiek en de samenleving bevorderen, en de participatieve democratie aanmoedigen – een proces dat in gang gezet werd door mijn voorganger, Charles Picqué, wiens werk ik wens te loven. Gemengde commissie, petitierecht, Kinderparlement…: zoveel nieuwe thema’s en voorstellen die wij tijdens deze nieuwe zittingsperiode concreet gestalte hopen te geven.

6 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 WOORD VAN DE EERSTE ONDERVOORZITTER

WOORD VAN DE EERSTE ONDERVOORZITTER

In dit verslag maakt u kennis met de werking van het Brussels Parlement. U vindt hier een overzicht van de structuur, de samenstelling van de assemblee, de regering en de verschillende politieke fracties en hun leden. Evenals van het verrichte wetgevende werk, de communicatie en organisatie van verschillende activiteiten om de participatie van de burger te vergroten. Ook de rol van het Parlement op internationaal vlak wordt belicht. Verder komen eveneens de diensten en het Parlement als beheerder van zijn gebouw aan bod.

2019 was een bijzonder jaar. Zo vierde het Brussels Parlement op 14 februari 2019 het 30-jarig bestaan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In deze viering stonden de thema’s democratie en burgerparticipatie centraal. Als kloppend hart van de democratie ijvert het parlement ervoor om de kloof tussen politiek en burgers te dichten en de burger actief te betrekken bij de vorming en evaluatie van het beleid. Het bereiken van jongeren en hun participatie aan dit democratische proces speelt eveneens een alsmaar belangrijkere rol.

7 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 WOORD VAN DE EERSTE ONDERVOORZITTER

2019 was eveneens het jaar van de verkiezingen. Na de verkiezingen van Als Eerste Ondervoorzitter wil ik, samen met de leden van het Parlement, 26 mei 2019 onderging het Parlement een grondige vernieuwing. Met de nog meer inzetten op een grotere participatie en dialoog tussen burgers intrede van maar liefst meer dan de helft nieuwkomers in het halfrond. en politiek. Met het Parlement als waarachtig huis van de representa- Ook twee nieuwe partijen en een aantal éénmansfracties maakten hun tieve democratie, de liberale staatsfilosofie die sinds de Verlichting onze opwachting. vrijheden waarborgt.

Het Parlement vertegenwoordigt onze bevolking en wil een open huis zijn voor alle Brusselaars. Participatie en een grotere toegankelijkheid voor de burger worden hoog in het vaandel gedragen. De plenaire zittingen, GUY VANHENGEL de debatten en de vergaderingen van de commissies zijn dan ook open- Eerste Ondervoorzitter baar. Ze kunnen met klank en beeld worden gevolgd vanop het internet.

Buiten het gewone parlementaire werk zoals de bespreking en de stemming van de begroting en de controle van de Brusselse regering, worden ook een groot aantal actuele en maatschappelijk relevante onderwerpen in de commissies en plenaire vergaderingen behandeld. In dit verslag ontdekt u hiervan een overzicht.

8 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE DE ASSEMBLEE

ZIJN A.SAMENSTELLING Het Brussels Hoofdstedelijk Parlement is samengesteld uit 89 parlementsleden: 17 Nederlandstaligen en 72 Franstaligen. De laatste gewestverkiezingen dateren van 26 mei 2019.

A.1. ZETELVERDELING – ZITTINGSJAAR 2018-2019 (MEI 2019) Op datum van 30 april 2019 was de assemblee als volgt samengesteld:

POLITIEKE FRACTIES FRANSTALIGE ZETELS POLITIEKE FRACTIES NEDERLANDSTALIGE ZETELS

PS 20(*) Open VLD 5

MR 15(*) Groen 3

DéFI 12 sp.a 3

cdH 8 N-VA 3

Ecolo 8 CD&V 2

PTB (*) PVDA-GO! 4 Vlaams Belang 1

Indépendants 5(*)

TOTAAL 72 TOTAAL 17

(*) De volgende volksvertegenwoordigers hebben als onafhankelijke gezeteld: Om de lijst van de Brusselse volksvertegenwoordigers tot 26 mei 2019 - De heer Alain Destexhe (MR ):geacteerd tijdens de plenaire vergadering van 1 maart 2019 ; - De heer Mohamed Azzouzi (PS) : geacteerd tijdens de plenaire vergadering van 29 april 2019 ; te raadplegen, zie “Publicaties – Jaarverslag 2017-2018” - De heer Zahoor Ellahi Manzoor (PS) : geacteerd tijdens de plenaire vergadering van 30 april 2019. http://www.parlement.brussels/publications/?lang=nl

10 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE

A.2. ZETELVERDELING – ZITTINGSJAAR 2018-2019 (JUNI 2019)

Ingevolge de gewestverkiezingen van 26 mei 2019, heeft op dinsdag 11 Op datum van 16 september 2019 was de assemblee als volgt samen- juni 2019 de installatievergadering van het Brussels Parlement in zijn gesteld: nieuwe samenstelling plaatsgevonden.

POLITIEKE FRACTIES FRANSTALIGE ZETELS POLITIEKE FRACTIES NEDERLANDSTALIGE ZETELS

PS 17 Groen 4

Ecolo 15 N-VA 3

MR 13 Open VLD 3

DéFI 10 one.brussels-sp.a 3

PTB 10 Vlaams Belang 1

cdH 6(*) CD&V 1

DierAnimal 1 Agora 1

PVDA 1

TOTAAL 72 TOTAAL 17

Luidens het reglement van het parlement kunnen de gekozenen van De erkende politieke fracties zijn (op datum van 13/12/2019) : PS, MR, eenzelfde kieslijst die binnen de overeenkomstige taalgroep 10% van Ecolo, DéFI, PTB, cdH(*), Groen, N-VA, Open VLD, one.brussels-sp.a, de zetels behaald hebben, een erkende politieke fractie vormen. Vlaams Belang, CD&V , Agora en PVDA. De erkenning geeft de politieke fracties recht op eigen lokalen en op (*) Op woensdag 6 november 2019, werd een wijziging van het reglement aangenomen die werkingsmiddelen. de drempel om een erkende politieke fractie te vormen, verlaagd naar 5%. Deze reglements- wijziging voorziet ook in de toekenning van financiële middelen aan de niet-erkende politieke fracties (pro rata hun vertegenwoordiging). Tijdens de plenaire vergadering van 13/12/2019 is beslist om ook aan het cdH het status van erkende politiek fractie toe te kennen.

11 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE

A.3. DE VOLKSVERTEGENWOORDIGERS (ALFABETISCHE LIJST OP 16/09/2019)

1 AGIC Leila (FR) PS 20 DEJONGHE Carla (NL) Open Vld 2 AHIDAR Fouad (NL) one.brussels-sp.a 21 de LOBKOWICZ Ariane (FR) DéFI 3 AÏT BAALA Latifa (FR) MR 22 de PATOUL Jonathan (FR) DéFI 4 AUSTRAET Victoria (FR) DierAnimal 23 de RADIGUÉS Barbara (FR) Ecolo 5 BARZIN Clémentine (FR) MR 24 DE RÉ Margaux (FR) Ecolo 6 BENJUMEA MORENO Juan (NL) Groen 25 DE SMEDT Françoise (FR) PTB 7 BERTRAND Alexia (FR) MR 26 DE WOLF Vincent (FR) MR 8 BOMELE NKETO Nicole (FR) DéFI 27 DÖNMEZ Ibrahim (FR) PS 9 BUSSELEN Jan (NL) PVDA 28 DUFOURNY Dominique (FR) MR 10 CASIER Martin (FR) PS 29 d’URSEL Anne-Charlotte (FR) MR 11 CHABBERT Delphine (FR) PS 30 EL YOUSFI Nadia (FR) PS 12 CHAHID Ridouane (FR) PS 31 EMMERY Isabelle (FR) PS 13 COOMANS DE BRACHÈNE Geoffroy (FR) MR 32 FREMAULT Céline (FR) cdH 14 CZEKALSKI Aurélie (MR) MR 33 GENOT Zoé (FR) Ecolo 15 DAGRIN Francis (FR) PTB 34 GHYSSELS Marc-Jean (FR) PS 16 DEBAETS Bianca (NL) CD&V 35 GROPPI Elisa (FR) PTB 17 DE BEUKELAER Christophe (FR) cdH 36 HANDICHI Youssef (FR) PTB 18 DE BOCK Caroline (FR) PTB 37 HOESSEN Soetkin (NL) Groen 19 DE BOCK Emmanuel (FR) DéFI 38 IKAZBAN Jamal (FR) PS

12 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE

39 JAMOULLE Véronique (FR) PS 57 MAISON Joëlle (FR) DéFI

KAZADI MUANANGABU KANIKI 58 MAMPAKA MANKAMBA Bertin (FR) cdH 40 cdH Gladys (FR) 59 MOUHSSIN Ahmed (FR) Ecolo 41 KENNIS Pepijn (NL) Agora 60 NAGY Marie (FR) DéFI 42 KERCKHOFS Jean-Pierre (FR) PTB 61 OBOLENSKY Petya (FR) PTB 43 KÖKSAL Sadik (FR) DéFI 62 OURIAGHLI Mohamed (FR) PS 44 KOMPANY Pierre (FR) cdH 63 ÖZKARA Emin (FR) PS 45 KOPLOWICZ Stéphanie (FR) PTB 64 PARMENTIER Ingrid (FR) Ecolo 46 KOYUNCU Hasan (FR) PS 65 PAUTHIER Isabelle (FR) Ecolo 47 LAANAN Fadila (FR) PS 66 PITSEYS John (FR) Ecolo 48 LAHSSAINI Leila (FR) PTB 67 PLOVIE Magali (FR) Ecolo 49 LECOCQ Marie (FR) Ecolo 68 ROBERTI Tristan (FR) Ecolo 50 LEFRANCQ Véronique (FR) cdH 69 ROCHETTE Els (NL) one.brussels-sp.a 51 LEISTERH David (FR) MR 70 SABBE Hilde (NL) one.brussels-sp.a 52 LOEWENSTEIN Marc (FR) DéFI 71 SCHEPMANS Françoise (FR) MR 53 LOOTENS-STAEL Dominiek (NL) Vlaams Belang 72 SEGERS Matteo (FR) Ecolo 54 LUX Pierre-Yves (FR) Ecolo 73 SOIRESSE Kalvin (FR) Ecolo 55 MADRANE Rachid (FR) PS 74 STOOPS Lotte (NL) Groen 56 MAGDALIJNS Christophe (FR) DéFI 75 TAHAR Farida (FR) Ecolo

13 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2018-2019 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE

76 TALHI Hicham (FR) Ecolo 77 TEITELBAUM Viviane (FR) MR 78 TEMIZ Sevket (FR) PS 79 UYTTENDAELE Julien (FR) PS 80 VAN ACHTER Cieltje (NL) N-VA 81 VAN CAUWENBERGE Luc (FR) PTB 82 VANDEN BORRE Mathias (NL) N-VA 83 VAN GOIDSENHOVEN Gaëtan (FR) MR 84 VANHENGEL Guy (NL) Open Vld 85 VERSTRAETE Arnaud (NL) Groen 86 VERSTRAETEN Gilles (NL) N-VA 87 VOSSAERT Michaël (FR) DéFI 88 WEYTSMAN David (FR) MR 89 ZAMOURI Khadija (NL) Open Vld

14 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 14 DE ASSEMBLEE

PROFIEL 2019 (OP 16/09/2019)

Verdeling per geslacht Gemeentemandaten (op 16/09/2019)

43 vrouwen 2 5 Burgemeesters Schepenen 48,32%

46 mannen 51,69% 53 1 Gemeenteraadsleden OCMW-voorzitters

Verdeling per leeftijd Verdeling per leeftijd van de volksvertegenwoordigers

JONGSTE GEMIDDELDE OUDSTE TUSSEN 20 EN 29 JAAR 11 TUSSEN 30 EN 39 JAAR 18 23 44 72 TUSSEN 40 EN 49 JAAR 31 JAAR JAAR JAAR TUSSEN 50 EN 59 JAAR 20 TUSSEN 60 EN 69 JAAR 8 TUSSEN 70 EN 79 JAAR 1

15 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE

Verdeling per diploma en studieniveau

% %

Economische wetenschappen, Master/Licentie 62 36.2 handelswetenschappen, 9 5.2 bedrijfswetenschappen

Rechten 20 11.7 Wijsbegeerte en letteren 7 4

Bachelor/Graduaat/Kandidatuur 16 9.3 Geaggregeerde (lagere, secundair en hoger 7 4 onderwijs)

Andere 13 7.6 Ingenieurswetenschappen 4 2.3

Sociale wetenschappen 11 6.4 Doctoraat 2 1.1

Politieke wetenschappen en 11 6.4 openbaar bestuur

Geen diploma hoger onderwijs 9 5.2

16 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 16 PARLEMENT DE LA RÉGION DE BRUXELLES-CAPITALE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT ASSEMBLÉE RÉUNIE DE LA COMMISSION VERENIGDE VERGADERING VAN DE COMMUNAUTAIRE COMMUNE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE

Ahidar Picqué du Bus Fouad Charles de Warnaﬀ e André

Mathilde

El Bakri

Driessche Lootens- De Lille Dominiek Van den

Bruno

Stael Johan Premier Vice-Président Président Secrétaire

Eerste Ondervoorzitter Voorzitter Secretaris Jef

Carthé Michèle S Jamoulle Véronique S Goeman e Hannelore Van Damme t c a r a é t t s a Handichi Jodogne s i Youssef e r Verstraete c e Dhaene Cécile s re Liesbet d Arnaud ta ’E ri ta ss t Hasan e Koyuncu n Moureaux Catherine El Ktibi Azzouzi Ahmed

Mohamed Debaets Geraets

Claire Bianca Van Achter Min rs DE ASSEMBLEE Annemie Maes istr iste Cieltje e s - Min Chahid Gjanaj Amet Ridouane Özkara Emin Ouriaghli Verbauwhede Laanan Mohamed Fadila Michaël Désir Maron PARLEMENT DE LA RÉGIONPARLEMENT DE BRUXELLES-CAPITALE DE LA RÉGION DE BRUXELLES-CAPITALE BRUSSELS HOOFDSTEDELIJKBRUSSELS PARLEMENT HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT Trachte Caroline Barbara Alain Vervoort Temiz ASSEMBLÉE RÉUNIE ASSEMBLÉEDE LA COMMISSION RÉUNIE DE LA COMMISSIONSevket VERENIGDE VERGADERINGVERENIGDE VAN DEVERGADERING VAN DE Rudi Fremault El YousfiNadia COMMUNAUTAIREEmmery COMMUNECOMMUNAUTAIRE COMMUNE GEMEENSCHAPPELIJKEGEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE Vanhengel Céline Isabelle Ozdemir Smet Mahinur Gosuin Ahidar Picqué du Bus Ahidar Picqué du Bus Genot Guy Pascal Fouad Charles de Warnaff e Fouad Charles de Warnaff e Pinxteren Didier André André Zoé Julien Arnaud Milquet Joëlle Uyttendaele Huytebroeck De Permentier IkazbanJamal

Evelyne

Mathilde Mathilde

El Bakri El Bakri

Driessche Driessche Lootens- Lootens- De Lille De Lille Dominiek Van den Dominiek Van den

Corinne Bruno Bruno Doulkeridis Stael Stael Cerexhe Johan Johan Premier Vice-Président Président SecrétairePremier Vice-Président Président Secrétaire

Yacoubi Jef Jef Kenza Eerste Ondervoorzitter Voorzitter SecretarisEerste Ondervoorzitter Voorzitter Secretaris Benoît Carthé Carthé Michèle Michèle Christos S S Jamoulle Véronique Jamoulle Véronique S S Goeman Goeman e e Hannelore Hannelore Van Damme Van Damme t c t c a r a r De Wolf a é a é Diallo t t t t s a s a Handichi Handichi Bea Jodogne s i Jodogne s i Youssef Youssef e r e r Plovie Delva Verstraete Verstraete c e c e Vincent Dhaene Dhaene Cécile s Cécile s re re Liesbet Liesbet d d Magali Arnaud Arnaud ta ’E ta ’E Paul ri ta ri ta de Clippele ss t ss t Hasan Hasan Koyuncu Koyuncu Van e e Moureaux Moureaux n n Catherine Catherine Azzouzi El Ktibi Azzouzi El Ktibi Goidsenhoven Ahmed Ahmed Payfa Ghyssels Mohamed Mohamed Olivier Debaets Marc-Jean Debaets Gaëtan Ampe Geraets Geraets Claire Claire Bianca Bianca De Bock Martine Van Achter Van Achter Clerfayt de GrooteJulie Min rs Min rs Delforge Annemie Maes Annemie Maes istr iste istr iste Cieltje Cieltje e e Els s - Min s - MChahidin Chahid Emmanuel Gjanaj Amet Gjanaj Amet Bernard Ridouane Ridouane Céline Destexhe Özkara Emin Özkara Emin Ouriaghli Ouriaghli Verbauwhede Verbauwhede Laanan Laanan Mohamed Mohamed Susskind Fadila Fadila Alain Michaël Michaël Simone Désir Désir Mampaka Maron Maron Trachte Trachte Caroline Caroline Barbara Alain Barbara Alain Vervoort Vervoort Temiz Temiz Weytsman MankambaBertin Sevket Sevket Rudi Rudi Fremault FremaultEl Yousﬁ Nadia El YousﬁNadia Emmery Emmery Lemesre Vanhengel VanhengelCéline Céline Isabelle Isabelle David Ozdemir Ozdemir Smet Smet Mahinur Mahinur Gosuin Gosuin Marion Grouwels ManzoorGenot Genot Guy Pascal Guy Pascal Pinxteren Pinxteren Didier Didier Zoé Zoé Julien Julien Brigitte Arnaud Arnaud Milquet Milquet Zahoor Ellahi Joëlle Joëlle Uyttendaele Uyttendaele Courtois Draps Huytebroeck Huytebroeck De Permentier De Permentier IkazbanJamal IkazbanJamal Willem Persoons Evelyne Evelyne Alain Corinne Corinne Doulkeridis Doulkeridis Cerexhe Cerexhe Brotchi Caroline Yacoubi Yacoubi Kompany Benoît Benoît Kenza Kenza Christos Pierre Christos Colson De Wolf De Wolf Diallo Diallo Jacques Bea Bea Kanfaoui Bertieaux Plovie Plovie Vincent Vincent Delva Delva de Patoul Michel Magali Magali Paul Paul Abdallah Françoise Coppens Dejonghe de Clippele de Clippele Van Van Goidsenhoven Goidsenhoven Payfa Payfa Ghyssels Ghyssels Serge Fassi-Fihri Olivier Olivier Gaëtan Ampe GaëtanDe Bock AmpeMartine De Bock Martine Marc-Jean Marc-Jean René Carla Hamza Clerfayt Clerfayt de GrooteJulie de GrooteJulie Delforge Delforge Els Els Dufourny Bernard Emmanuel Bernard Emmanuel Céline Céline Destexhe Destexhe Dominique Susskind Susskind El Khannouss Alain Alain Mampaka Mampaka Simone Simone AhmedWeytsman Weytsman MankambaBertin MankambaBertin Lemesre Lemesre d’Ursel David David Marion Marion Grouwels Grouwels Manzoor Manzoor Anne Charlotte Brigitte Brigitte Maingain Zahoor Ellahi Zahoor Ellahi Courtois Courtois Draps Draps Rousseaux Fabian PS Open VLD Persoons Persoons Alain Alain Willem Willem Vossaert Brotchi Brotchi Caroline Caroline Kompany Kompany Jacqueline Colson Colson Pierre Pierre Kanfaoui Kanfaoui Jacques Bertieaux Jacques Bertieaux Teitelbaum Michaël MR Groen de Patoul Michel de Patoul Michel Abdallah Abdallah Françoise Coppens Dejonghe Françoise Coppens Dejonghe Sidibé Serge Serge Fassi-Fihri Fassi-Fihri Viviane De Decker René Carla René Carla Hamza Hamza Fatoumata Dufourny DéFI Dufourny N-VA PS Open VLD Cornelis Loewenstein Dominique Dominique Armand Bott El Khannouss El Khannouss Zamouri Maison Marc Ahmed Ahmed Ecolo one.brussels-sp.a Stefan Eric d’Ursel cdH d’Ursel sp.a Khadija Joëlle Anne Charlotte Anne Charlotte Maingain Maingain Rousseaux Rousseaux Fabian Fabian PS Open VLD MR PS VlaamsOpen Belang VLD Jacqueline Jacqueline Vossaert Vossaert Vice-Président / Ondervoorzitter ECOLOTeitelbaum CD&V Teitelbaum Michaël Michaël MR Groen Défi MR CD&V Groen Sidibé Sidibé Viviane De Decker Viviane De Decker Cornelis Cornelis Loewenstein Fatoumata Loewenstein Fatoumata DéFI N-VA PTB DéFI DierAnimalN-VA Secrétaire / Secretaris PTB*PVDA-GO! Armand VB Zamouri MaisonArmand Bott MarcZamouri Maison Bott Marc Stefan Stefan Khadija Joëlle Eric Khadija Joëlle Eric cdH sp.a cdH cdH Agora sp.a Président(e) de groupe politique / Fractievoorzitter Indépendante/Onafhankelijke ECOLO CD&V ECOLO CD&V Vice-Président / Ondervoorzitter Vice-Président / Ondervoorzitter Groen PVDA PTB*PVDA-GO! VB PTB*PVDA-GO! VB Secrétaire / Secretaris Secrétaire / Secretaris N-VA

Président(e) de groupe politique / Fractievoorzitter Président(e) de groupeIndépendante/Onafhankelijke politique / Fractievoorzitter Indépendante/Onafhankelijke

17/09/2018 Ontdek het dynamische halfrond op 17/09/2018 17/09/2018 http://www.parlement.brussels/ 17 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 17 DE ASSEMBLEE

ZITTINGSJAAR 2018-2019 SAMENSTELLING VAN HET BUREAU (TOT 26/05/2019)

ZIJN INTERNE B.STRUCTUREN

B.1. HET BUREAU

Het Bureau is samengesteld uit een voorzitter, een eerste ondervoorzitter, drie onderzitters, tien secretarissen, de griffier en de adjunct-griffier.

Het Bureau draagt de verantwoordelijkheid voor het dagelijks beheer en voor de organisatie van de diensten van het Brussels Parlement.

Het wordt samengesteld volgens het stelsel van de evenredige vertegenwoordiging van de taalgroepen en erkende politieke fracties. Een derde van de leden moet behoren tot de Nederlandse taalgroep. Op de foto (van links naar rechts) het Bureau van het Brussels Parlement: Stefan Cornelis (Open VLD), Nadia El Yousfi (PS), Fouad Ahidar (sp.a), Charles Picqué (PS), Annemie Maes (Groen), Emin Özkara (PS), Michel Beerlandt (greffier adjoint), Jacques Brotchi (MR), René Coppens (Open VLD), Bernard Clerfayt (DéFI), Willem Draps (MR), André du Bus de Warnaffe (cdH), Martine Payfa (DéFI), Marc-Jean Ghyssels (PS), Patrick Vanleemputten (greffier), Céline Delforge (Ecolo), Liesbet Dhaene (N-VA)

18 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE

GEWONE ZITTING 2019-2020 SAMENSTELLING VAN HET BUREAU (VANAF 16/09/2019)

Op de foto (van links naar rechts) het Bureau van het Brussels Parlement: Barbara de Radigués (Ecolo), Céline Fremault (cdH), Guy Vanhengel (Open VLD), Rachid Madrane (PS), Vincent De Wolf (MR), Lotte Stoops, (Groen), Hicham Talhi (Ecolo), Anne-Charlotte d’Ursel (MR), Marc Loewenstein (DéFI), Isabelle Emmery (PS), Marc-Jean Ghyssels (PS), Hilde Sabbe (one.brussels-s.pa), Michel Beerlandt (adjunct-griffier), Youssef Handichi (PTB), Juan Benjumea Moreno (Groen), Patrick Vanleemputten (griffier), Gilles Verstraeten (N-VA)

19 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE

6 Vrouwen 9 Vrouwen GEWONE ZITTING 2019-2020 40% 60% SAMENSTELLING VAN HET BUREAU (VANAF 16/09/2019)

RACHID MADRANE GUY VANHENGEL voorzitter eerste ondervoorzitter (PS) (Open VLD)

HICHAM TALHI VINCENT DE WOLF MARC LOEWENSTEIN ondervoorzitter ondervoorzitter ondervoorzitter (Ecolo) (MR) (DéFI)

20 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 20 DE ASSEMBLEE

YOUSSEF HANDICHI ISABELLE EMMERY BARBARA de RADIGUÉS eerste secretaris secretaris secretaris (PTB) (PS) (Ecolo)

ANNE-CHARLOTTE d’URSEL GILLES VERSTRAETEN CÉLINE FREMAULT secretaris secretaris secretaris (MR) (N-VA) (cdH)

21 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE

MARC-JEAN GHYSSELS JUAN BENJUMEA MORENO HILDE SABBE secretaris secretaris secretaris (PS) (Groen) (one.brussels-sp.a)

LOTTE STOOPS PATRICK VANLEEMPUTTEN MICHEL BEERLANDT secretaris griffier adjunct-griffier (Groen)

22 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 22 DE ASSEMBLEE

B.2. HET BUREAU IN UITGEBREIDE SAMENSTELLING

Het Bureau in uitgebreide samenstelling is het Bureau aangevuld met de voorzitters van de erkende 8 Mannen politieke fracties. Het Bureau in uitgebreide samenstelling bereidt de vergaderingen van het Parlement 61,5% en de Verenigde Vergadering voor en stelt de agenda op. 5 Vrouwen GEWONE ZITTING 2019-2020 38,5% SAMENSTELLING VAN HET BUREAU IN UITGEBREIDE SAMENSTELLING (VANAF 16/09/2019)

RIDOUANE CHAHID JOHN PITSEYS ALEXIA BERTRAND voorzitter van de PS-fractie voorzitter van de Ecolo-fractie voorzitter van de MR-fractie

EMMANUEL DE BOCK FRANÇOISE DE SMEDT ARNAUD VERSTRAETE voorzitter van de DéFI-fractie voorzitter van de PTB-fractie voorzitter van de Groen-fractie

23 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE

CIELTJE VAN ACHTER CARLA DEJONGHE FOUAD AHIDAR voorzitter van de N-VA-fractie voorzitter van de Open VLD-fractie voorzitter van de one-brussels-sp.a-fractie

DOMINIEK LOOTENS-STAEL BIANCA DEBAETS PEPIJN KENNIS voorzitter van de Vlaams Belang-fractie voorzitter van de CD&V-fractie voorzitter van de Agora-fractie

JAN BUSSELEN voorzitter van de PVDA-fractie

24 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE DEL’ASSEMBLÉE ASSEMBLEE

ZIJN C.COMMISSIES

In een commissie komen Brusselse volksvertegenwoordigers bijeen om ontwerpen of voorstellen van ordonnantie te onderzoeken en te bespreken. Van de besprekingen en voorgestelde teksten wordt vervolgens een verslag opgesteld dat wordt voorgelegd aan alle 89 Brusselse volksvertegenwoordigers alvorens de bespreking in plenaire vergadering wordt aangevat.

Het Brussels Hoofdstedelijk Parlement heeft zeven vaste commissies die elk bestaan uit 15 leden en gespecialiseerd zijn in één of meerdere bevoegdheidsdomeinen van het Brussels Gewest. Aan deze commissies zijn toegevoegd, de Commissie belast met de Europese Aangelegenhe- den, de Commissie voor de Begroting en de Rekeningen en het Adviesco- mité voor Gelijke kansen voor mannen en vrouwen.

De 89 Brusselse volksvertegenwoordigers hebben ook zitting in de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke Gemeenschaps- commissie, de wetgevende macht voor de volgende aangelegenheden : het gezondheidsbeleid, de bijstand aan personen, het gezin en de filmkeuring (m.b.t. ...) de toegang van minderjarigen tot de filmvertoningen). Zij telt twee commissies.

De commissies zijn proportioneel samengesteld met hetzelfde evenwicht tussen de politieke fracties als in de assemblee.

25 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE L’ASSEMBLÉE

18,2% 81,8% DE COMMISSIES (OP 16/09/2019) 2 voorzitters van 9 voorzitters van een commissie een commissie BRUSSELS PARLEMENT

COMMISSIE VOOR DE FINANCIËN EN DE ALGEMENE ZAKEN

Belast met de begroting, het openbaar ambt, de externe betrekkingen, de gelijke kansen, de biculturele aangelegenheden, het imago van Brussel en de burgerparticipatie.

RACHID MADRANE Voorzitter (PS)

26 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 26 DE ASSEMBLEE

COMMISSIE VOOR BINNENLANDSE ZAKEN

Belast met de plaatselijke besturen, de veiligheid en preventie, de erediensten, de administratieve vereenvoudiging, het bezoldigd vervoer van personen en de brandbestrijding en dringende medische hulp.

GUY VANHENGEL Voorzitter (Open VLD)

COMMISSIE VOOR HET LEEFMILIEU EN DE ENERGIE

Belast met het natuurbehoud, het dierenwelzijn, de netheid, het waterbeleid en de haven van Brussel.

TRISTAN ROBERTI Voorzitter (Ecolo)

27 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2018-2019 27 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE

COMMISSIE VOOR DE MOBILITEIT

Belast met het openbaar vervoer, de openbare werken en de verkeersveiligheid.

ANNE-CHARLOTTE d’URSEL Voorzitter (MR)

COMMISSIE VOOR DE ECONOMISCHE ZAKEN EN DE TEWERKSTELLING

Belast met de economische transitie, het wetenschappelijk onderzoek en de digitalisering.

MICHAËL VOSSAERT Voorzitter (DéFI)

28 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 28 DE ASSEMBLEE

COMMISSIE VOOR DE HUISVESTING

PETYA OBOLENSKY Voorzitter (PTB)

COMMISSIE VOOR DE TERRITORIALE ONTWIKKELING

Belast met de stadsvernieuwing, de stedenbouw, het grondbeleid, het erfgoed en het toerisme.

ISABELLE EMMERY Voorzitter (PS)

29 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 29 DE ASSEMBLEE L’ASSEMBLÉE

AAN DEZE 7 COMMISSIES ZIJN TOEGEVOEGD:

DE COMMISSIE BELAST MET DE DE ADVIESCOMITÉ VOOR GELIJKE KANSEN VOOR MANNEN EN VROUWEN EUROPESE AANGELEGENHEDEN

RACHID MADRANE MARGAUX DE RÉ Voorzitter (PS) Voorzitter (Ecolo)

DE COMMISSIE VOOR DE BEGROTING EN DE REKENINGEN

DAVID LEISTERH Voorzitter (MR)

30 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 30 DE ASSEMBLEE

VERENIGDE VERGADERING COMMISSIE VOOR DE GEZONDHEID EN BIJSTAND AAN PERSONEN

IBRAHIM DÖNMEZ Voorzitter (PS)

COMMISSIE VOOR DE ALGEMENE BICOMMUNAUTAIRE ZAKEN

Belast met de financiën, de begroting, het openbaar ambt, de externe betrekkingen en de gezinsbijslagen.

JUAN BEJUMEA MORENO Voorzitter (Groen)

31 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 L’ASSEMBLÉE

32 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 32 DE ASSEMBLEE

ZIJN POLITIEKE D.FRACTIES

PS MR DéFI Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Julie LUDMER Aline GODFRIN Renaud ZAUWEN [email protected] [email protected] [email protected]

ECOLO cdH PTB Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Lucien STANDAERT - Loic FRAITURE [email protected] [email protected] [email protected]

Open VLD ONE.BRUSSELS-SP.A N-VA Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Johan BASILIADES Gerard OOSTERWIJK Stijn DE MARS [email protected] [email protected] [email protected]

33 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE ASSEMBLEE

GROEN CD&V VLAAMS BELANG Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Fractiesecretaris: Saraswatti MATTHIEU Emmanuel BOODTS Joris DE VRIENDT [email protected] [email protected] [email protected]

AGORA PVDA Fractiesecretaris: Fractiesecretaris Elisa TIXHON (½) - Hannah VANBELLE (½) - [email protected] - [email protected]

MEDEWERKERS

• Elke volksvertegenwoordiger heeft recht op één voltijdse medewerker de universitaire medewerkers. Op 1 oktober 2019 waren er 8 voltijdse (of 2 halftijdse medewerkers) en elke fractievoorzitter heeft recht op één fractiesecretarissen, 1 voltijds adjunct-fractiesecretaris, 5 halftijdse extra halftijdse medewerker. Op 1 oktober 2019 waren er 44 voltijdse en fractiesecretarissen, 6 voltijdse universitaire medewerkers en 4 halftijdse 67 halftijdse medewerkers. Ingevolge de verkiezingen hebben sommige universitaire medewerkers. Ingevolge de verkiezingen hebben sommige volksvertegenwoordigers nog geen medewerkers aangeworven. politieke fracties nog geen fractiesecretaris of universitaire medewerker aangeworven. • Elke erkende politieke fractie heeft recht op 1 fractiesecretaris en 1 extra universitaire medewerker per 5 fractieleden. Indien de fractie meer dan 15 leden telt, kan er 1 adjunct-fractiesecretaris worden aangesteld onder

34 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE REGERING DE REGERING GOUVERNEMENT

DE HOOFDSTEDELIJKE A.REGERING

Naast de minister-president bestaat de Brusselse regering uit twee ministers van elke taalgroep. De Brusselse regering wordt bijgestaan door drie staatssecretarissen van wie één Nederlandstalig is. De regering beslist bij consensus en collegiaal over alle aangelegenheden waarvoor ze bevoegd is.

A.1. DE BRUSSELSE REGERING (TOT 17/07/2019)

Op de foto (van links naar rechts) de Brusselse regering: Cécile Jodogne (DéFI), Didier Gosuin (DéFI), Guy Vanhengel (Open VLD), Bianca Debaets (CD&V), Pascal Smet (sp.a), Rudi Vervoort (PS), Fadila Laanan (PS), Céline Fremault (cdH)

36 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 36 DE REGERING GOUVERNEMENT

• Rudi Vervoort (PS), minister-president, belast met Plaatselijke Besturen, • Cécile Jodogne (DéFI), staatssecretaris, belast met Buitenlandse Handel Territoriale Ontwikkeling, Stedelijk Beleid, Monumenten en Landschap- en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp. pen, Studentenaangelegenheden, Toerisme, Openbaar Ambt, Weten-

schappelijk Onderzoek en Openbare Netheid; A.2. DE BRUSSELSE REGERING (VANAF 18/07/2019)

Op donderdag 18 juli 2019 hebben de leden van de nieuwe Brusselse rege- • Guy Vanhengel (Open VLD) , minister, belast met Financiën, Begroting, ring de eed afgelegd. Externe Betrekkingen en Ontwikkelingssamenwerking;

• Didier Gosuin (DéFI), minister, belast met Tewerkstelling, Economie en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp;

• Pascal Smet (sp.a), minister, belast met Mobiliteit en Openbare Wer- ken;

• Céline Fremault (cdH), minister, belast met Huisvesting, Levenskwaliteit, Leefmilieu en Energie;

• Fadila Laanan (PS), staatssecretaris, belast met Openbare Netheid, Vuil- nisophaling en -verwerking, Wetenschappelijk Onderzoek, Gemeentelijke sportinfrastructuur en Openbaar Ambt; Op de foto (van links naar rechts) de Brusselse regering : Bernard Clerfayt (DéFI), Nawal Ben Hamou (PS), Elke Van den Brandt • Bianca Debaets (CD&V), staatssecretaris, belast met Ontwikkelingssa- (Groen), Rudi Vervoort (PS), Alain Maron (Ecolo), Pascal Smet (one. menwerking, Verkeersveiligheidsbeleid, Gewestelijke en gemeentelijke brussels-sp.a), Barbara Trachte (Ecolo), Sven Gatz (Open VLD) Informatica en Digitalisering, Gelijkekansenbeleid en Dierenwelzijn;

37 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE REGERING

• Rudi Vervoort (PS), minister-president, bevoegd voor territoriale ont- Zie ook : wikkeling en stadsvernieuwing, toerisme, de promotie van het imago • het regeerakkoord van de Brusselse regering 2019-2024 van Brussel en biculturele zaken van gewestelijk belang; http://www.parlement.brussels/de-algemene-beleidsverklaring-van-de- • Elke Van den Brandt (Groen), minister, bevoegd voor mobiliteit, open- brusselse-regering/?lang=nl bare werken en verkeersveiligheid; • de Algemene beleidsverklaring 2019-2020

http://www.parlement.brussels/algemene-beleidsverklaring-2019-2020- • Alain Maron (Ecolo), minister, bevoegd voor klimaattransitie, leefmili- van-de-brusselse-regering/?lang=nl eu, energie en participatieve democratie;

• Sven Gatz (Open Vld), minister, bevoegd voor financiën, begroting, openbaar ambt, de promotie van meertaligheid en van het imago van Brussel;

• Bernard Clerfayt (DéFI), minister, bevoegd voor werk en beroepsoplei- ding, digitalisering en plaatselijke besturen;

• Nawal Ben Hamou (PS), staatssecretaris, bevoegd voor Huisvesting en Gelijke Kansen;

• Barbara Trachte (Ecolo), staatssecretaris, bevoegd voor Economische transitie en Wetenschappelijk onderzoek;

• Pascal Smet (one.brussels-sp.a), staatssecretaris, bevoegd voor Steden- bouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenland- se Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp.

38 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE REGERING

HET VERENIGD B.COLLEGE

B.1. HET VERENIGD COLLEGE (TOT 18/07/2019) B.2. HET VERENIGD COLLEGE (VANAF 19 /07/2019)

Het Verenigd College treedt op als uitvoerende macht voor de • Rudi Vervoort (PS), voorzitter van het Verenigd College bevoegd voor de gemeenschappelijke gemeenschapsaangelegenheden. coördinatie van het beleid van het Verenigd College;

• Rudi Vervoort (PS), voorzitter van het Verenigd College, bevoegd voor • Elke Van den Brandt (Groen), lid van het Verenigd College bevoegd voor de coördinatie van het beleid van het Verenigd College; Gezondheid en Welzijn (samen met Alain Maron);

• Guy Vanhengel (open VLD), lid van het Verenigd College bevoegd voor • Alain Maron (Ecolo), lid van het Verenigd College bevoegd voor het Gezondheidsbeleid, het Openbaar Ambt, de Financiën, de Begroting Gezondheid en Welzijn (samen met Minister Elke Van den Brandt); en de externe betrekkingen; • Sven Gatz (Open VLD), lid van het Verenigd College bevoegd voor • Didier Gosuin (DéFI), lid van het Verenigd College bevoegd voor het Gezinsbijslagen, Openbaar Ambt, Financiën, Begroting, Externe Gezondheidsbeleid, het Openbaar Ambt, de Financiën, de Begroting en Betrekkingen en Filmkeuring (samen met Minister Bernard Clerfayt); de externe betrekkingen; • Bernard Clerfayt (DéFI), lid van het Verenigd College bevoegd voor • Pascal Smet (one.brussels-sp.a), lid van het Verenigd College bevoegd Gezinsbijslagen, Openbaar Ambt, Financiën, Begroting, Externe voor het Beleid inzake Bijstand aan Personen, het Gezinsbeleid en de Betrekkingen en Filmkeuring (samen met Minister Sven Gatz). Filmkeuring;

• Céline Fremault (cdH), lid van het Verenigd College bevoegd voor het Beleid inzake Bijstand aan Personen, het Gezinsbeleid en de Filmkeuring.

39 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

DE HOOGTEPUNTEN VAN HET WERK IN DE Op 7 december 2018 en op 22 maart 2019 diende de minister te A.PLENAIRE VERGADERING EN IN DE antwoorden op de actualiteitsvragen met betrekking tot de betogingen voor het klimaat. COMMISSIES Op 22 maart 2019 beantwoordde de minister nog de actualiteitsvragen A.1. DE HOOGTEPUNTEN VAN HET WERK IN DE over het standpunt van België over de klimaatdoelstellingen van België PLENAIRE VERGADERING tijdens de Europese Raad van 21 en 22 maart 2019.

In de plenaire vergaderingen worden een uitgebreide waaier van Voorts waren er in de loop van het zittingsjaar bijvoorbeeld nog ontwerpen of voorstellen van ordonnantie besproken. Zo werden in het actualiteitsvragen over de inbreukprocedure ingeleid tegen België door zittingsjaar 2018-2019 niet minder dan 79 wetgevende documenten de Europese Commissie wegens de schending van de grenswaarden voor goedgekeurd in de plenaire vergadering van het Brussels Hoofdstedelijk stikstofdioxide en over de nieuwe klimaatmaatregelen aangekondigd door Parlement. In de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke de Regering. Gemeenschapscommissie werden 40 ontwerpen of voorstellen van ordonnantie goedgekeurd.

Tevens werd op 18 en 19 oktober 2018, in een gezamenlijke plenaire vergadering van het Brussels Hoofdstedelijk Parlement en de Verenigde Vergadering, uitvoerig gedebatteerd over de jaarlijkse algemene beleidsverklaring van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering en het Verenigd College.

In het kader van de actualiteitsvragen aan de Regering werden nog een veelheid aan onderwerpen behandeld. Niet zelden waren, tijdens dit zittingsjaar, het klimaat en de luchtkwaliteit het voorwerp van de actualiteitsvragen.

Zo werd de Minister bevoegd voor het leefmilieu bijvoorbeeld op 17 september 2018 ondervraagd over het rapport van het Europees Rekenhof over de luchtkwaliteit.

42 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

A.2. DE HOOGTEPUNTEN VAN HET WERK IN DE Inzake fiscaliteit, zij gewezen op de ordonnantie tot wijziging van het COMMISSIES Wetboek der Successierechten met het oog op harmonisatie van de tarieven en gelijkheid van behandeling tussen stichtingen van openbaar nut en erkende vzw’s (A-651/1 – 2017/2018), op de ordonnantie tot wijziging A.2.1. HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT van de artikelen 921, 131bis en 212bis van het Wetboek der Registratie, Hypotheek- en Griffierechten en van artikel 7 van het Wetboek der A.2.1.1. Commissie voor de Financiën en de Algemene Zaken Successierechten (A-730/1 – 2018/2019), op het ontwerp van ordonnantie houdende de bepalingen betreffende het beheer van de verbintenissen De hoogtepunten van de commissie voor de Financiën en de Algemene die worden gewaarborgd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (A- Zaken voor het zittingsjaar 2018-2019 betroffen de begrotingen en de 724/1 – 2018/2019) en vooral op het belangrijk ontwerp van ordonnantie rekeningen, de fiscaliteit, het gelijkekansenbeleid, het verkiezingsproces betreffende de Brusselse Codex Fiscale Procedure (A-756/1 – 2018/2019). en de veiligheid. Inzake gelijke kansen, dient gewezen te worden op het ontwerp van Zoals elk jaar besprak de commissie de gewestbegroting. De totale ordonnantie tot invoering van de gelijkekansentest (A-699/1 – 2017/2018), ontvangsten 2019 worden geraamd op bijna zes miljard euro (5.956.227.000 alsook de resolutie betreffende het toekennen van vrouwennamen in de euro meer bepaald). Het beheer van de schuld en de opbrengst van de openbare ruimte (A-716/1 – 2017/2018). leningen buiten beschouwing gelaten, stegen de inkomsten in 2019 met bijna 137 miljoen euro in vergelijking met de initiële begroting 2018, Met betrekking tot het verkiezingsproces, dient gewezen te worden op de een stijging van 2,6%. In de initiële begroting 2019 bedragen de totale resolutie tot toekenning van stemrecht bij de gewestelijke verkiezingen aan uitgaven 6.710.546.000 euro voor vereffeningen en 6.655.673.000 euro de buitenlandse onderdanen die in Brussel wonen (A-827/1 – 2018/2019). voor de vastleggingen. Voor de vereffeningen betekent dit een verhoging van 305.149.000 euro ten opzichte van de initiële begroting 2018. De Inzake veiligheid, beoogde een eerste ontwerp van wijzigingsordonnantie vastleggingskredieten verminderen met 10.382.000 euro. (A-774/1 – 2018/2019) extra middelen te geven aan de OIN Brussel Preventie & Veiligheid (BPV) om zijn taken met betrekking tot de openbare Een première in dit parlementair jaar: op verzoek van de ordehandhaving en de coördinatie van het veiligheidsbeleid te vervullen. volksvertegenwoordigers kwam het Rekenhof zijn jaarlijks verslag Een ander ontwerp van ordonnantie (A-775/1 – 2018/2019) beoogt een voorstellen. Het herinnerde daarbij aan zijn rol in het algemeen. Daarna gewestelijke school voor de veiligheids-, preventie- en hulpdienstberoepen volgde een bespreking en kwam de wens naar voren om deze oefening “Brusafe” op te richten en haar uit te rusten met de nodige organen en om jaarlijks te herhalen. haar toekomstige opdrachten te vervullen vanuit de visie om de actoren

43 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

van de preventie- en veiligheidsketen op te leiden. met een bescheiden inkomen en bepaalde categorieën personen (daklozen, personen met een handicap, slachtoffers van huiselijk geweld, Daarnaast nam de commissie een aanzienlijk aantal akkoorden aan begeleid zelfstandig wonende minderjarige) kunnen op grond van deze inzake samenwerking, dubbele belastingheffing of inzake de status van de tekst in aanmerking komen voor een huisvestingstoelage (huurtoelage internationale ambtenaren. Tot slot zij gewezen op de resolutie betreffende of verhuistoelage). De commissie heeft de door de regering ingediende de schending van de mensenrechten in de Gazastrook, op de Westelijke tekst gewijzigd, met name om de procedure voor het verlenen van steun Jordaanoever en in Israël (A-683/1 – 2017/2018) en op een voorstel van te vereenvoudigen. ordonnantie tot invoering van een tijdelijke fiscale fictiebepaling in het kader van de Brexit (A-850/1 – 2018/2019). De commissie bekrachtigde overigens bij eenparigheid de erkenning van de huisvesting van de woonwagenbewoners in het toepassingsgebied van A.2.1.2. Commissie voor de Huisvesting de Brusselse Huisvestingscode (A-757/1 – 2018/2019). De wetgevingswerkzaamheden van de commissie voor de zitting 2018- De commissie keurde eveneens een voorstel van ordonnantie goed, 2019 waren gericht op de effectiviteit van het recht op behoorlijke ingediend door de volksvertegenwoordigers van de meerderheid, om het tot huisvesting, zoals vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet. stand brengen van sociale woningen te versnellen (A-778/1 – 2018/2019). Zo heeft de commissie bijvoorbeeld een ontwerp van ordonnantie Deze tekst biedt de Gewestelijke Grondalliantie de mogelijkheid sleutel- goedgekeurd dat de inspectiediensten toestaat om discriminatietests uit op-de-deur woningen aan te kopen en ze door te verkopen aan sociaal te voeren inzake de toegang tot huisvesting, in de vorm van «situatietests» zwakkere gezinnen en tegelijkertijd eigenaar te blijven van het terrein. en «mystery shoppers», om na te gaan of het gedrag van verhuurders Daarvoor moest de Brusselse Huisvestingscode, die de Gewestelijke en vastgoedmakelaars in overeenstemming is met de wetgeving inzake Grondalliantie enkel toeliet “gronden” aan te kopen, gewijzigd worden antidiscriminatie (A-745/1 – 2018/2019). Niet-conform gedrag is strafbaar teneinde deze toelating uit te breiden tot alle onroerende goederen, zowel met strafrechtelijke vervolging of met administratieve boetes. De tekst ongebruikte gronden als gebouwen. Dankzij de werkzaamheden van de werd door de commissie geamendeerd om enerzijds discriminatie op commissie kon de tekst op dat punt verduidelijkt worden. grond van sociale status of vroegere gezondheidstoestand en anderzijds meervoudige discriminatie of associatieve discriminatie te verbieden. Wat betreft het toezicht op het beleid van de regering, heeft de commissie onder andere de minister ondervraagd, naar aanleiding van De commissie keurde ook een ontwerp van ordonnantie goed tot invoering hoorzittingen die tijdens het vorige werkjaar plaatsvonden, over de van een algemene huurtoelage, het resultaat van de besprekingen die in invoering van een algemeen huurwaarborgfonds. Andere vragen betroffen 2002 in het parlement werden gestart (A-749/1 – 2018/2019). Gezinnen studentenhuisvesting, de strijd tegen leegstaande of ongezonde woningen

44 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

en de toegang tot eigendom voor gezinnen met bescheiden of gemiddelde van talrijke interpellaties en vragen, over uiteenlopende onderwerpen inkomens. zoals de toegankelijkheid van het openbaar vervoer voor personen met beperkte mobiliteit, het voorontwerp van het gewestelijk mobiliteitsplan Daarnaast werd de zitting getekend door hoorzittingen over het beheer «Good Move», de bouw van een busstation, de vertragingen bij de aanleg van de openbare vastgoedmaatschappij ‘Le Logement molenbeekois’; van de metro-Noord en de Uber-taxi’s. een audit daarover had tekorten aan het licht gebracht. Na te hebben geluisterd naar zeer vele actoren, verwoordde de commissie conclusies ter Naast dit toezicht op het beleid, hield de commissie twee belangrijke versterking van goed bestuur in de sector van de openbare huisvesting, die hoorzittingen, één op 4 februari 2019 over de strijd tegen genderspecifieke werden aangenomen door het parlement. intimidatie in het openbaar vervoer en de andere op 18 maart 2019 over de integratie van de ticketing en multimodale informatie. Tijdens de eerste A.2.1.3. Commissie voor de Infrastructuur hoorzitting hoorden we van NGO’s zoals Plan International, Garance, de vzw «Touche pas à ma pote»/”Handen af! STOP seksisme”, maar ook van De commissie startte haar werkzaamheden door te focussen op de operatoren zoals de MIVB en De Lijn, en van organisaties zoals Unia of problemen die veroorzaakt werden door de sluiting van de Brusselse Equal.brussels. De daarop volgende gedachtewisseling heeft geleid tot een tunnels wegens problemen met de veiligheid ervan. Bij de start van de resolutie van het parlement (A-860/1 – 2018/2019). zitting, kwam de minister aan de commissie de begeleidende maatregelen uiteenzetten die werden genomen in de zomer van 2018 voor de De tweede hoorzitting werd gehouden door middel van een sluiting van de Leopold II-tunnel. Een maand later kwam de minister zijn videoconferentie met de voormalige directeur Mobiliteit van de stad meerjareninvesteringsplan voor de Brusselse tunnels uiteenzetten en ter Lyon, de heer Jean Coldefy. Tevens werden de heer Jean-Pierre Hansen, afsluiting van de zitting heeft de commissie een ontwerp van ordonnantie voorzitter van het opvolgingscomité van het GEN, de MIVB, De Lijn, de besproken en goedgekeurd (A-857/1 – 2018/2019) met het oog op de NMBS en een voormalig beheerder van de Brussels Mobility Card gehoord. veiligheid van de verkeerstunnels. De commissie nam ook twee andere resoluties aan, waarvan er een Bij de start van de zitting, werd een ander belangrijk ontwerp van oproept tot meer autovrije dagen (A-444/1 – 2016/2017), en de andere ordonnantie besproken: de ordonnantie betreffende vrije vloot fietsdelen betrekking heeft op het kortparkeren van fietsen (A-831/1 – 2018/2019). (A-732/1 – 2018/2019), dat de exponentiële ontwikkeling van de vrij te gebruiken fietsen, steps en scooters in de Brusselse straten heeft mogelijk A.2.1.4. Commissie voor de Economische Zaken en de Tewerkstelling gemaakt. De commissie voor de Economische Zaken en de Tewerkstelling hield een De commissie oefende wekelijks toezicht uit op de regering door middel lange hoorzittingsvergadering over de initiatieven die kunnen worden

45 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

genomen om de energieuitgaven en de afvalproductie van de filmindustrie jaar, ten behoeve van kortstondige handelszaken. Deze ordonnantie te verlagen, in het kader van de bespreking van een voorstel van resolutie beoogt de stedelijke handel en de ondernemingszin te bevorderen en de “ertoe strekkende duurzame audiovisuele producties aan te moedigen” (A- leegstand van handelszaken tegen te gaan. 639/1 – 2017/2018). Daarbij werden met name vertegenwoordigers van A.2.1.5. Commissie voor de Territoriale Ontwikkeling Visit.Brussels, van Screen.Brussels en professionals uit de sector gehoord. Het laatste werkjaar van een zittingsperiode is van oudsher een drukke De commissie organiseerde eveneens hoorzittingen met arbeidssociologen, werkperiode. De zitting 2018-2019 ontkwam daar niet aan. De ontwerpen specialisten inzake arbeidsrecht en vertegenwoordigers van en voorstellen - negen in totaal - volgden elkaar dus in een gestaag tempo beroepsverenigingen, in het kader van het onderzoek van twee voorstellen op en sloten zo een al zeer debatrijke periode af. van resolutie tot invoering van een rechtskader voor de platformeconomie (A-709/1 – 2017/2018 en A-710/1 – 2017/2018). Met name de hervorming van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening bleef de volle aandacht van de volksvertegenwoordigers vergen. Daarnaast nam de commissie het ontwerp van ordonnantie aan dat de Aangezien zij omvangrijke technische ontwikkelingen vereist, werd zij ordonnantie van 28 maart 2019 zou verworden betreffende de maatregel uiteindelijk uitgesteld door middel van een ordonnantie van 4 april 2019 voor inschakeling op de arbeidsmarkt in het kader van artikel 60, § 7, (A-838/1 – 2018/2019). van de organieke wet van 8 juli 1976 betreffende de openbare centra voor maatschappelijk welzijn (A-771/1 – 2018/2019). Deze tekst beoogt Ook de verwachtingen, inzake indeling, van de sector van de de harmonisatie van de wijze waarop de OCMW’s zelf de begunstigden toeristische inrichtingen (de Europese Commissie startte trouwens een van sociale bijstand in dienst nemen, overeenkomstig artikel 60 van de inbreukprocedure inzake de Brusselse wetgeving ter zake die aanleiding gaf tot enkele interpellaties), werden omgezet in een ordonnantie van 6 organieke wet, met het oog op hun socioprofessionele integratie. De maart 2019 (A-721/1 – 2017/2018). tekst stelt ook de voorwaarden vast voor de financiering van de OCMW’s door het Gewest in het kader van dit integratieprogramma en voorziet in Bovendien biedt een ordonnantie van 25 april 2019 (A-813/1 – 2018/2019), ondersteuning van de werknemer volgens een plan voor de verwerving verwacht sedert het begin van de zittingsperiode ingevolge de zesde van vaardigheden. staatshervorming, voortaan de mogelijkheid het cultureel erfgoed in zijn geheel aan te pakken. Tevens nam de commissie het ontwerp van ordonnantie aan dat intussen verworden is tot de ordonnantie van 25 april 2019 betreffende Ter aanvulling van een aantal maatregelen ten gunste van de de handelshuur van korte duur (A-800/1 – 2018/2019), die een nieuwe stadsvernieuwing, zal het “schoolcontract”, dat ingevoerd werd door de regeling invoert voor de handelshuur, voor een duur van maximum één ordonnantie van 16 mei 2019, de inwoners binnenkort de mogelijkheid

46 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

bieden gebruik te maken van de schoolvoorzieningen buiten de lesuren, A.2.1.6. Commissie voor de Binnenlandse Zaken mits gewestelijke cofinanciering ervan. Wetgevende functie De laatste tekst die tijdens deze zittingsperiode 2014-2019 werd De commissie voor de Binnenlandse Zaken heeft aan het begin van de aangenomen, de resolutie betreffende de Afrikaanse cultuurgoederen en zitting de actualisering van de wetgeving inzake begraafplaatsen en de patrimoniale goederen en de teruggave van de menselijke resten die zich lijkbezorging besproken. Haar werkzaamheden hebben geleid tot een op het Brussels grondgebied bevinden (A-785 – 2018/2019), beoogt tot slot consensus tussen de meerderheid en de oppositie, die met eenparigheid de interculturele dialoog te bevorderen over “de status, de modellering, van stemmen een ordonnantie heeft aangenomen (A-723/1 – 2018/2019). de mogelijkheid van teruggave van Afrikaanse cultuurgoederen en, als De belangrijkste vernieuwingen van deze tekst hebben betrekking op de prioriteit en uit respect voor de menselijke waardigheid, de teruggave van verplichting om op elke begraafplaats percelen aan te leggen om ervoor de resten van geïdentificeerde mensen”. te zorgen dat de begrafenisrituelen van erkende religieuze en filosofische overtuigingen worden gerespecteerd, de mogelijkheid voor gemeenten De commissie voor de Territoriale Ontwikkeling beperkte zich echter niet om te voorzien in ruimten die geschikt zijn voor het houden van neutrale tot dit wetgevend werk. Zij bleef haar taak om toezicht te houden op de begrafenisplechtigheden en ten slotte, de toestemming die aan de regering regering ten volle vervullen. Hoewel de bespreking over het GPDO, het wordt gegeven om andere begrafenis- en crematiemethoden dan alleen instrument voor territoriale planning op gewestelijke schaal (A-734/1 – begrafenis en crematie (humusatie, aquamatie) te bepalen. 2018/2019), voortduurde, zijn het vooral de grote stadprojecten aan deze en gene zijde van het Brusselse grondgebied die het debat voedden. Onder Tevens werd het diversiteits- en antidiscriminatiebeleid in het Brusselse andere het project voor het mediapark (waarvan de voortgang kon worden lokale openbaar ambt herzien (A-802/1 – 2018/2019) om Europese bekeken tijdens een bezoek aan de VRT – RTBF-site), voor de Heizel, met de richtlijnen ter bestrijding van discriminatie om te zetten en om de gelijke problematiek van de renovatie van het Koning Boudewijnstadium, alsook behandeling van contractueel en statutair personeel op het vlak van de discriminatiebestrijding te garanderen. De aangenomen tekst legt het - uiteindelijk opgegeven - project van een ro-ro-terminal. Ook de saga ook de functie van diversiteitsmanager vast en de verplichting voor elk van de Havenlaan bleef veel inkt doen vloeien. En de aangekondigde gemeentebestuur om een diversiteitsplan op te stellen. hervorming van de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening - een ander belangrijk instrument voor de ontwikkeling van ons Gewest - deed Tot slot heeft de commissie een ordonnantie betreffende het herstel van vragen oproepen bij de verkozenen. Tot slot werd op het gebied van sommige schade veroorzaakt door algemene rampen aangenomen nadat stadsvernieuwing, hierboven al vermeld bij het «schoolcontract», een die bevoegdheid aan de Gewesten werd overgedragen in het kader van de evaluatie uitgevoerd van de wijkcontracten en de duurzame wijkcontracten. zesde staatshervorming (A-801/1 – 2018/2019).

47 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

Voorlichtingsfunctie

De parlementaire controle was vooral gericht op de volgende punten:

• het veiligheids- en preventiebeleid (oprichting van de gewestelijke school voor de veiligheidsberoepen en van het gewestelijk crisiscentrum, initiatieven inzake preventie van misdaad en geweld op oudejaarsavond 2019);

• de naleving van de taalwetgeving in de gemeenten;

• het arbeidsreglement en de werking van de Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp;

• de opdracht van de sportfacilitator;

• de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018.

Er werd ook een vergadering gewijd aan de voorstelling van het verslag 2016-2017 van het Brussels Observatorium voor Preventie en Veiligheid.

A.2.1.7. Commissie voor het Leefmilieu en de Energie

Tijdens dit laatste jaar van de zittingsperiode hebben de commissieleden getracht alle nog hangende voorstellen van ordonnantie en van resolutie te behandelen. Zij hebben dus een groot aantal teksten besproken.

De volksvertegenwoordigers hebben enkele voorstellen van ordonnantie van de oppositie besproken. Zij hebben twee voorstellen van ordonnantie verworpen, te weten een voorstel betreffende de niet-ioniserende stralingen (A-331/1 – 2015-2016 en A-650/1 – 2017/2018) en een voorstel ertoe strekkende een rem te zetten op de ingebruikname van vracht- en

48 PARLEMENTBRUSSELS HOOFDSTEDELIJK BRUXELLOIS •PARLEMENT RAPPORT ANNUEL• JAARVERSLAG 2018-2019 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

bestelwagens met een dieselmotor door de gewestelijke en lokale besturen de erkenning van het specifiek statuut voor het dier (A-727/1 – 2018- (A-578/1 – 2017-2018) met het oog om daar een einde aan te maken. 2019). Een ordonnantie betreffende het beheer en de bescherming van onbevaarbare waterlopen en vijvers werd eveneens aangenomen (A- Ook enkele voorstellen van resolutie werden verworpen. Zij hadden 795/1 – 2018-2019). betrekking op de vergroening van de gemeenten (A-731/1 – 2018-2019), de strijd tegen de door brom- en motorfietsen voortgebrachte geluidshinder Het vraagstuk dat de volksvertegenwoordigers de meeste tijd heeft (A-490/1 – 2016-2017), een Brussels afbouwschema voor dierproeven (A- gekost, was de toegang tot water. Maar liefst negen leden van de sector 447/1 – 2016-2017), de invoering van een intelligent en gedifferentieerd werden gehoord en al die debatten samen hebben ertoe geleid dat systeem voor afvalophaling (A-561/1 – 2016-2017) tot het verbieden van de commissieleden een voorstel van resolutie hebben aangenomen dieselvoertuigen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tegen 2025 (A- betreffende de toegang tot water voor iedereen en de strijd tegen 564/1 – 2017-2018). waterarmoede in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (A-867/1 – 2018- 2019). Sommige aanbevelingen uit die resolutie werden via amendementen De commissieleden hebben een voorstel van ordonnantie aangenomen opgenomen in de kaderordonnantie “water” in de loop van de bespreking om de gemeenten de mogelijkheid te bieden in bepaalde wijken de van een ontwerp van ordonnantie (A-854/1 – 2018-2019). ophaling van restafval in harde vuilnisbakken verplicht te maken, en niet in witte zakken, om te voorkomen dat die zakken vóór de ophaling worden A.2.1.8. Adviescomité voor gelijke kansen voor mannen en vrouwen opengescheurd door dieren (A-686/1 – 2016-2017). Zij hebben ook een voorstel van ordonnantie aangenomen om vervuiling door stilstaande Na een aantal vergaderingen bracht het adviescomité voor gelijke kansen voertuigen met draaiende motor te verminderen (A-784/1 – 2018-2019). tussen mannen en vrouwen op 28 maart 2019 een advies uit betreffende de gelijkheid tussen vrouwen en mannen in de openbare ruimte (A-851/1 De volksvertegenwoordigers hebben meerdere voorstellen van resolutie – 2018/2019). aangenomen, te weten over de impact van de hormoonverstoorders op de menselijke gezondheid (A-733/1 – 2018-2019), de strijd tegen de Deze unanieme tekst kan worden beschouwd als een programmatische geplande veroudering (A-770/1 – 2018-2019), structurele maatregelen samenvatting van de initiatieven die de regering na de verkiezingen van voor een gezonde lucht (A-718/1 – 2018-2019), de groepsaankopen van mei 2019 kon nemen. Op basis van een reeks vaststellingen, worden in energie (A-677/1 – 2018-2019) en de bescherming van het milieu tegen de de tekst aandachtspunten opgesomd voor het Brussels Wetboek van verontreiniging door plastic afval (A-755/1 – 2018-2019). Ruimtelijke Ordening. Tevens worden de bestaande juridische procedures De regering heeft een aantal ontwerpen van ordonnantie ingediend die besproken en worden ideeën geuit inzake de aanleg en het beheer van de allemaal door de commissie werden aangenomen. Een daarvan ging over openbare ruimte. Het richt zich tegen seksistische reclame in de openbare

49 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

ruimte, zonder onlinepesten en onlineseksisme over het hoofd te zien. afvaardigen om een interparlementaire commissie te vormen die de tekst moet bespreken, wijzigen en goedkeuren. De tekst moet vervolgens door Voor een aanverwant onderwerp, zij gewezen op het voorstel van resolutie elke assemblee worden goedgekeurd. ter bestrijding van ongewenst seksueel gedrag in de openbare ruimte, en in het bijzonder in het openbaar vervoer, dat de commissie voor de Van die mogelijkheid hebben de Brusselse assemblees tijdens de zitting Infrastructuur uitbracht op 1 april 2019 (A-860/1 – 2018/2019). 2018-2019 meermaals gebruikgemaakt in drie verschillende dossiers. Voor elk van deze dossiers diende een interparlementaire commissie ad hoc A.2.1.9. Commissie belast met de Europese Aangelegenheden te worden opgericht, met andere medevoorzitters en telkens een ander huishoudelijk reglement. De commissieleden zijn op 8 oktober 2018 bijeengekomen om te luisteren naar het verslag van de heer Alain Hutchinson, commissaris voor Europa Het eerste dossier handelt over de aanstelling van een Brusselse ombudsman. Hetzelfde voorstel diende te worden voorgelegd aan en de internationale organisaties. de instanties van de gewestelijke assemblee, de bicommunautaire A.2.1.10. Bijzondere commissie over de DBDMH assemblee en de Franse gemeenschapsassemblee in Brussel. Het werd een voorstel van gezamenlijk decreet en ordonnantie met betrekking tot De bijzondere commissie over de Dienst Brandbestrijding en Dringende de Brusselse ombudsman (A-744/1 – 2018/2019 / B-140/1 – 2018/2019). Medische Hulpverlening (DBDMH) heeft uiteindelijk bij het begin van Er zij op gewezen dat de Vlaamse Gemeenschapscommissie van Brussel de laatste zitting van de zittingsperiode, na maanden van intensieve geen wetgevende bevoegdheid heeft, maar dat de Nederlandstaligen hoorzittingen en debatten, vaststellingen geformuleerd met betrekking tot goed vertegenwoordigd waren in de delegatie van de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en de het beheer van de DBDMH en aanbevelingen opgesteld om de werking gewestassemblee. De commissie is twee keer bijeengekomen, namelijk op ervan te verbeteren (A-713/1 – 2018/2019). 12 maart en 3 april 2019. A.2.1.11. Interparlementaire commissies Het tweede dossier gaat over een voorstel van gezamenlijke ordonnantie De zesde staatshervorming biedt de parlementen van de Belgische (van de gewestassemblee en de Verenigde Vergadering van de deelgebieden voortaan de mogelijkheid om gemeenschappelijke teksten Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie) tot wijziging van twee van decreet en ordonnantie te bespreken en goed te keuren. Dezelfde reeds bestaande gezamenlijke ordonnanties, de ene met betrekking tot ontwerpen of voorstellen moeten worden ingediend in elk van de de bezoldigingen en voordelen van de Brusselse openbare mandatarissen betrokken assemblees, die daarna een delegatie van minstens negen leden en de andere tot oprichting van een Brusselse deontologische commissie.

50 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

Deze nieuwe gezamenlijke ordonnantie (A-858/1 – 2018/2019 / B-170/1 of ziekenhuizen uitstippelen en anderzijds door de presentatie van het – 2018/2019) was nodig om deze wetgeving te verduidelijken en om de Brussels Gezondheidsplan. voorwaarden voor de oprichting van de voornoemde deontologische Na de zesde staatshervorming, staat het voortaan aan de commissie te versoepelen. Deze commissie is bijeengekomen op 23 april Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie om de opdrachten en 2019. het werkingskader vast te stellen van de operatoren die betrokken zijn bij de terugbetaling van de prestaties in het kader van de overgedragen Het derde dossier gaat over de behandeling van een ontwerp van gezamenlijk bevoegdheden. In Brussel zijn die verzekeringsinstellingen krachtens decreet en ordonnantie (opnieuw voor het Brussels Hoofdstedelijk een door de commissie goedgekeurd ontwerp van ordonnantie (B- Parlement, de Verenigde Vergadering van de Gemeenschappelijke 139/1 – 2018/2019) enerzijds de Brusselse regionale maatschappijen Gemeenschapscommissie en de Franse Gemeenschapscommissie) van onderlinge bijstand (R-MOB), Brusselse emanaties van de federale betreffende de openbaarheid van bestuur bij de Brusselse instellingen maatschappijen voor onderlinge bijstand, en anderzijds de Brusselse (A-862/1 – 2018/2019 / B-172/1 – 2018/2019), en over twee voorstellen Hulpkas, die de Brusselaars die niet voor een R-MOB zouden kiezen, dekt. die al eerder over hetzelfde onderwerp waren ingediend. Het was de De elektronische uitwisseling van gezondheidsgegevens wordt steeds bedoeling om de voorwaarden voor de toegang tot bestuursdocumenten belangrijker in de organisatie van de gezondheidszorg. Daarom diende voor de Brusselaars te wijzigen en de werking van de CTB (Commissie de commissie een ontwerp van ordonnantie te bespreken dat een voor Toegang tot de Bestuursdocumenten) te moderniseren. Deze derde rechtsgrondslag biedt voor de erkenning en subsidiëring van het Brussels interparlementaire commissie is eveneens bijeengekomen op 23 april Gezondheidsnetwerk (Brussels platform voor de elektronische uitwisseling 2019, na afloop van de vorige interparlementaire commissie. van gezondheidsgegevens) (B-145/1 – 2018/2019). De besprekingen in de commissie hadden vooral betrekking op de bakens die dienen te worden uitgezet voor de uitwisseling van de gezondheidsgegevens. A.2.1. VERENIGDE VERGADERING VAN DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE Voorts heeft de commissie eenparig haar goedkeuring gehecht aan een ontwerp van ordonnantie dat de Gemeenschappelijke A.2.2.1. Commissie voor de Gezondheid Gemeenschapscommissie een eigen rechtsgrondslag geeft voor de uitoefening van haar bevoegdheden op het gebied van de ziekenhuizen, zoals De zitting 2018-2019 werd enerzijds gekenmerkt door de bespreking van die geherdefinieerd werden in het kader van de zesde staatshervorming, verschillende wetgevingsteksten die de hoofdlijnen van het toekomstige namelijk de vaststelling van de aanvullende programmatienormen (de beleid op het gebied van verzekeringsinstellingen, e-gezondheidszorg programmatie blijft een federale bevoegdheid), de toekenning van de

51 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

programmatievergunningen, de vaststelling van de erkenningsnormen Er werden veel vragen gesteld over het reeds lang aangekondigde (waarbij de federale Staat nog altijd normen kan vaststellen met toepassing Brussels Gezondheidsplan. De zitting 2018-2019 werd afgesloten met de van de organieke wetgeving), de toekenning van de vergunningen en de voorstelling en bespreking van dit plan, dat unaniem werd verwelkomd financiering van de infrastructuren. De besprekingen in de commissie door de commissieleden als een belangrijke stap voorwaarts: het is de hebben onder meer een omschrijving van de reikwijdte van het begrip eerste keer dat een overheidsorgaan in België beslist tot zo’n alomvattende «kwaliteit» van de zorg opgeleverd (B-155/1 – 2018/2019). en gecoördineerde aanpak van de gezondheid. A.2.2.2. Commissie voor de Sociale Zaken Wat de hormoonverstoorders betreft, heeft de commissie eenparig een resolutie aangenomen waarin het Verenigd College wordt opgeroepen Wetgevende functie om de bevolking, in het bijzonder de kwetsbaarste groepen, bewust te maken van het probleem, preventieve maatregelen te bevorderen en de De commissie voor de Sociale Zaken is tijdens deze zitting door een periode mogelijke schadelijkheid van de vervangingsproducten te monitoren (B- van bijzonder intensieve wetgevingsactiviteiten gegaan. 127/1 – 2018/2019). Zij heeft het samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse Gemeenschap, Ten slotte heeft de commissie eenparig haar goedkeuring gehecht aan twee de Franse Gemeenschapscommissie en de Gemeenschappelijke samenwerkingsakkoorden: een met de Franse Gemeenschapscommissie Gemeenschapscommissie (B-162/1 – 2018/2019) onderzocht om nieuwkomers de mogelijkheid te bieden zich tot de organisatoren van de voor niet-dringend ziekenvervoer (B-138/1 – 2018/2019) en een met alle door deze drie entiteiten goedgekeurde opvangtrajecten te wenden om bevoegde bestuursniveaus, teneinde de burgers hun rechten te garanderen aan deze verplichting te voldoen. bij gebruik van zorgvoorzieningen over de grenzen van de deelstaat (B- 153/1 – 2018/2019). Zij heeft ook advies uitgebracht over het samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap en de In het kader van haar taak om toezicht te houden op de werkzaamheden Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (B-156/1 – 2018/2019). van het Verenigd College, heeft de commissie het College vragen gesteld Dit akkoord was nodig om de inwerkingtreding van de ordonnantie van 23 over een rist onderwerpen, waaronder het beleid ter voorkoming en maart 2017 mogelijk te maken, die voorschrijft dat de bicommunautaire bestrijding van onder meer obesitas, darmkanker, borstkanker en het crèches over een vergunning moeten beschikken om in het tweetalige papillomavirus. Andere besproken onderwerpen zijn onder meer het gebied Brussel-Hoofdstad te mogen werken. Zij organiseert de uitwisseling gebruik van psychotrope middelen door bejaarden of de hervorming van van informatie tussen de drie betrokken entiteiten en regelt de de netwerken van ziekenhuizen. samenwerking bij het toezicht op de naleving van deze verplichting.

52 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

De organieke wetgeving voor de openbare centra voor maatschappelijk voordelig zou zijn dan het oude. Andere ordonnanties hebben betrekking welzijn werd ook grondig herzien (B-136/1 – 2018/2019) om het op samenwerkingsovereenkomsten tussen de deelgebieden die bevoegd administratieve toezicht op de beslissingen van de OCMW’s te zijn voor de gezinsbijslagen (B-128/1 – 2018/2019 ; B-129/1 – 2018/2019 ; vereenvoudigen en de beginselen van goed bestuur toe te passen via B-141/1 – 2018/2019 ; B-146/1 – 2018/2019). de volgende maatregelen: opstellen van een driejarenplan, invoering van een intern controlesysteem, verduidelijking van de taken van de De commissie heeft ook ingestemd met twee politieke organen en administratieve verantwoordelijken van de OCMW’s, samenwerkingsovereenkomsten die zijn gesloten na de overdracht van mogelijkheid om de secretaris-generaal en de financieel directeur met mobiliteitssteun aan de Gemeenschappen (B-148/1 – 2018/2019 en B-152/1 een mandaat aan te werven, invoering van een functie van directeur – 2018/2019). De eerste creëert één enkel loket, zodat elke Brusselaar voor Human Resources en een directeur Maatschappelijk Welzijn, minimale al zijn mobiliteitssteun bij één dienst hoeft te gaan. De tweede regelt de vertegenwoordiging van vrouwen of mannen in besluitvormingsorganen. territoriale bevoegdheidsverdeling tussen de verschillende deelgebieden.

Aan het einde van de zitting werden vele ontwerpen van ordonnantie Aangezien de filmkeuring nu onder de bevoegdheid van de aangenomen om de overdracht van bevoegdheden in het kader van de Gemeenschappen valt, moesten de commissieleden zich uitspreken over zesde staatshervorming te organiseren of af te ronden. de samenwerkingsovereenkomst tussen de vier betrokken entiteiten, waarin het classificatiesysteem voor films die in Belgische bioscopen De meest symbolische kwestie betreft de kinderbijslag. Er zijn twee grote worden vertoond (B-161/1 – 2018/2019). ordonnanties aangenomen. De eerste, die betrekking heeft op de vaststelling van het betaalcircuit voor de gezinsbijslag (B-149/1 – 2018/2019), vereist Informatiefunctie een stroomlijning van het aantal fondsen die instaan voor de betaling van De parlementaire controle was gericht op de naleving van de wetgeving de gezinsbijslagen, door het maximumaantal particuliere fondsen dat in inzake het gebruik van talen in de instellingen onder het toezicht van de het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, naast de openbare operator, Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, het nieuwe Brusselse kan worden goedgekeurd, te beperken tot vier. De tweede (B-160/1 – model van de kinderbijslag, de opvang van nieuwkomers en de situatie 218/2019), die het nieuwe systeem voor de toekenning van gezinsbijslag van de daklozen. invoert dat vanaf 1 januari 2020 van kracht is, voorziet in een maandelijks basisbedrag van 150 euro per kind en in sociale toeslagen voor gezinnen A.2.2.3. Verenigde commissies voor de Gezondheid en voor de Sociale met een laag of gemiddeld inkomen; er wordt een mechanisme voor Zaken de compensatie van de verworven rechten ingevoerd voor kinderen die geboren zijn vóór 1 januari 2020 en voor wie het nieuwe model minder De verenigde commissies voor de Gezondheid en de Sociale Zaken

53 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

hebben tot taak kwesties te onderzoeken die verband houden met alle voorstel voor een gezamenlijk decreet en ordonnantie (voor het Brussels aan de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie toegekende Hoofdstedelijk Gewest, de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie bevoegdheden. Het is daarom bijvoorbeeld hun verantwoordelijkheid en de Franse Gemeenschapscommissie) over de Brusselse ombudsman (B- om elk jaar de door het Verenigd College ingediende begrotingen te 140/1 – 2018-2019). onderzoeken en aan de Verenigde Vergadering verslag uit te brengen over hun begrotingswerkzaamheden. De besprekingen over het ontwerp van ordonnantie over de eerstelijnszorg (B-154/1 – 2018/2019) hebben geleid tot de vaststelling van een kader In dit verband zij erop gewezen dat de verenigde commissies met dat het mogelijk maakt om, door middel van uitvoeringsbesluiten, de eenparigheid van stemmen een wijziging van de bepalingen die van sector te organiseren en te structureren. De tekst wordt gekenmerkt door toepassing zijn op de begroting, de boekhouding en de controle op de enerzijds de wens om de gezondheidszorg en de zorgsector dichter bij Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (B-130/1 – 2018/2019) elkaar te brengen en anderzijds door de aandacht die wordt besteed aan hebben goedgekeurd. De oprichting van Iriscare (de bicommunautaire de meest kwetsbaren (met de erkenning van de 0,5-lijn, die tot doel heeft dienst voor de gezondheid, bijstand aan personen en gezinsbijslag), die in 2017 door de Verenigde Vergadering is goedgekeurd om een belangrijk hun toegang tot de eerstelijnszorg te vergemakkelijken). De verenigde deel van de bevoegdheden die in het kader van de zesde staatshervorming commissies hebben het ontwerp eenparig geamendeerd om ervoor te zijn overgedragen, te beheren, vergde een herziening van de bestaande zorgen dat het beroepsgeheim bij de verwerking van persoonsgegevens in regels, omdat daarin geen sprake is van een dergelijk orgaan. acht wordt genomen.

Een ander ontwerp van ordonnantie had ook betrekking op Iriscare en was Tot slot hebben de verenigde commissies ordonnanties aangenomen bedoeld om de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie in staat houdende instemming met diverse verdragen tussen de Europese Unie te stellen de bevoegdheden over te nemen die in het kader van de zesde en respectievelijk Australië, de Republiek Armenië en Japan. Zij hebben staatshervorming (B-157/1 – 2018/2019) zijn overgedragen. De commissies ook samenwerkingsovereenkomsten met het Brussels Hoofdstedelijk kwamen bijeen om het ontwerp van het Verenigd College af te ronden met Gewest goedgekeurd op het gebied van statistiek en elektronische 13 artikelen om rekening te houden met de gevolgen van Brexit. gegevensuitwisseling (B-120/1 – 2017/2018 ; B-164/1 – 2018/2019 ; B-165/1 – 2018/2019 ; B-168/1 – 2018/2019 ; B-174/1 – 2018/2019). Een van de hoogtepunten van de zitting van 2018-2019 was de voorstelling van de resultaten van de werkgroep bemiddeling en klokkenluiders, waarna de verenigde commissies eenparig besloten om de procedure van artikel 29, lid 2, van het reglement te starten met het oog op het opstellen van een

54 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 LE TRAVAIL LÉGISLATIF AU COURS DE LA SESSION

PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 55 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

DE STATISTIEKEN VAN B.HET WETGEVEND WERK

B.1. DE STATISTIEKEN INZAKE DE INGEDIENDE, AANGENOMEN, VERWORPEN EN INGETROKKEN ONTWERPEN EN VOORSTELLEN EN INZAKE DEZE DIE ZONDER GEVOLG ZIJN GEBLEVEN

B.1.1. HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT

INGEDIENDE ONTWERPEN EN VOORSTELLEN 143

AANGENOMEN ONTWERPEN EN VOORSTELLEN (TOTAAL) 89 (*)

COMMISSIE VOOR DE FINANCIËN EN DE ALGEMENE ZAKEN 30 COMMISSIE VOOR DE HUISVESTING 4 COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR 7 COMMISSIE VOOR DE ECONOMISCHE ZAKEN EN DE TEWERKSTELLING 7 COMMISSIE VOOR DE TERRITORIALE ONTWIKKELING 8 COMMISSIE VOOR DE BINNENLANDSE ZAKEN 7 COMMISSIE VOOR HET LEEFMILIEU EN DE ENERGIE 14 INTERPARLEMENTAIRE COMMISSIES 4

(*) Sommige ontwerpen en voorstellen werden enkel in plenaire vergadering besproken en aangenomen.

56 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

VERWORPEN VOORSTELLEN (TOTAAL) 11

COMMISSIE VOOR DE FINANCIËN EN DE ALGEMENE ZAKEN 1 COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR 2 COMMISSIE VOOR DE TERRITORIALE ONTWIKKELING: 1 COMMISSIE VOOR HET LEEFMILIEU EN DE ENERGIE: 7

INGETROKKEN VOORSTELLEN (TOTAAL) 13 (*)

COMMISSIE VOOR DE FINANCIËN EN DE ALGEMENE ZAKEN 1 COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR 1 COMMISSIE VOOR HET LEEFMILIEU EN DE ENERGIE 4 INTERPALEMENTAIRE COMMISSIES 1

ZONDER GEVOLG GEBLEVEN VOORSTELLEN (TOTAAL) 6

COMMISSIE VOOR DE FINANCIËN EN DE ALGEMENE ZAKEN 3 COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR 1 COMMISSIE VOOR DE ECONOMISCHE ZAKEN EN DE 1 TEWERKSTELLING INTERPARLEMENTAIRE COMMISSIES 1

(*) Sommige voorstellen werden in plenaire vergadering ingetrokken.

57 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

B.1.2. DE VERENIGDE VERGADERING VAN DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE

INGEDIENDE ONTWERPEN EN VOORSTELLEN 49

AANGENOMEN ONTWERPEN EN VOORSTELLEN (TOTAAL) 45 (*)

COMMISSIE VOOR DE GEZONDHEID: 6 COMMISSIE VOOR DE SOCIALE ZAKEN 22 VERENIGDE COMMISSIES VOOR DE GEZONDHEID EN VOOR DE SOCIALE ZAKEN 9 INTERPARLEMENTAIRE COMMISSIES 3

(*) Sommige ontwerpen en voorstellen werden enkel in plenaire vergadering besproken en aangenomen.

58 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

B.2. DE STATISTIEKEN INZAKE INTERPELLATIES, MONDELINGE EN DRINGENDE VRAGEN

B.2.1. HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT

INTERPELLATIES MONDELINGE DRINGENDE VRAGEN (*) VRAGEN PLENAIRE VERGADERING - - 122 COMMISSIES 196 307 -

(*) In de praktijk worden alle mondelinge vragen door het Bureau in uitgebreide samenstelling naar de commissies verwezen.

INTERPELLATIES MONDELINGE VRAGEN

COMMISSIE VOOR DE FINANCIËN EN DE ALGEMENE ZAKEN 28 23 COMMISSIE VOOR DE HUISVESTING 22 8 COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR 34 76 COMMISSIE VOOR DE ECONOMISCHE ZAKEN EN DE TEWERKSTELLING 18 51 COMMISSIE VOOR DE TERRITORIALE ONTWIKKELING 26 57 COMMISSIE VOOR DE BINNENLANDSE ZAKEN 22 25 COMMISSIE VOOR HET LEEFMILIEU EN DE ENERGIE 45 66 COMMISSIE BELAST MET DE EUROPESE AANGELEGENHEDEN 1 1

59 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

B.2.2. DE VERENIGDE VERGADERING VAN DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE

INTERPELLATIES MONDELINGE DRINGENDE VRAGEN (*) VRAGEN

PLENAIRE VERGADERING - - 7 COMMISSIES 19 32 -

(*) In de praktijk worden alle mondelinge vragen door het Bureau in uitgebreide samenstelling naar de commissies verwezen.

INTERPELLATIES MONDELINGE VRAGEN (*) COMMISSIE VOOR DE GEZONDHEID 8 14 COMMISSIE VOOR DE SOCIALE ZAKEN 11 16 VERENIGDE COMMISSIES VOOR DE GEZONDHEID EN VOOR DE SOCIALE ZAKEN - 2

B.3. DE STATISTIEKEN INZAKE DE SCHRIFTELIJKE VRAGEN

B.3.2.DE VERENIGDE VERGADERING VAN DE B.3.1. HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE

557 SCHRIFTELIJKE VRAGEN WAARVAN 41 SCHRIFTELIJKE VRAGEN 535 BEANTWOORD WAARVAN 38 BEANTWOORD

60 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

DE BEGROTING GOEDGEKEURD C. IN HET PARLEMENT

Tijdens de plenaire vergaderingen van donderdag 20 en vrijdag 21 de- stijgen de ontvangsten 2019 met bijna 137 miljoen euro ten opzichte van cember 2018 hebben de Brusselse volksvertegenwoordigers de begroting de initiële begroting 2018, zijnde een stijging van 2,6 %. Op de initiële be- van het volgende jaar van het Gewest en van de Gemeenschappelijke Ge- groting 2019 bedragen de totale uitgaven 6.710.546.000 euro voor de ver- meenschapscommissie (GGC) besproken en goedgekeurd. effeningen en 6.655.673.000 euro voor de vastleggingen. Voor de vereffe- De totale ontvangsten 2019 worden geraamd op ongeveer zes miljard euro ningen betekent dat een stijging van 305.149.000 euro ten opzichte van de (5.956.227.000 euro om precies te zijn). Zonder rekening te houden met initiële begroting 2018. De vastleggingskredieten dalen daarentegen met de verrichtingen voor het schuldbeheer en de opbrengsten uit leningen 10.382.000 euro.

OVERZICHT BEGROTINGEN 2014-2019 VAN HET GEWEST In euro x 1.000 / Incl. consolidatie agglomeratie / Excl. schuldenlasten / Weergave van de initiële begrotingen.

ONTVANGSTEN UITGAVEN JAAR GEWESTELIJKE DEEL UIT DE TOTAAL VEREFFENINGEN VASTLEGGINGEN BELASTINGEN PB-BELASTING (INCL. ANDERE)

2014 1.245.984 1.081.080 3.444.689 3.965.800 4.533.555

2015 1.344.708 1.691.288 4.218.407 4.734.870 5.169.765

2016 1.408.182 1.890.119 4.357.377 4.876.989 5.386.145

2017 1.351.806 1.956.259 4.571.505 4.908.786 5.619.433

2018 2.276.642 1.928.082 5.178.287 6.231.871 6.492.529

2019 2.331.655 2.000.754 5.956.227 6.710.546 6.655.673

61 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET WETGEVEND WERK TIJDENS DE ZITTING

OVERZICHT BEGROTINGEN 2014-2019 VAN DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE In euro x 1.000

UITGAVEN JAAR ONTVANGSTEN VEREFFENINGSKREDIETEN VASTLEGGINGSKREDIETEN

2014 91.358 94.665 98.490

2015 1.171.981 1.180.529 1.184.191

2016 1.271.398 1.290.576 1.293.641

2017 1.267.479 1.292.708 1.273.592

2018 1.292.426 1.329.473 1.331.137

2019 1.358.004 1.417.798 1.418.498

Sven Gatz, Minister bevoegd voor Financiën en Begroting

62 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 LE TRAVAIL LÉGISLATIF AU COURS DE LA SESSION

HET PARLEMENT, PLAATS VAN VAN PLAATS HET PARLEMENT,

PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT DEMOCRATIE PARTICIPATIEVE 63 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT

COLLOQUIUM “DEMOCRATIE : A.CRISISSEN EN REMEDIES ”

Het Brussels Parlement organiseerde op 25 oktober 2018 een colloquium met als thema “Democratie : crisissen en remedies“. Zo’n 90 personen namen eraan deel.

Heeft de democratie in haar huidige vormen haar tijd gehad? Zouden evenwel andere wegen verkend moeten worden: kan de participatieve democratie soelaas brengen ? Vele ideeën worden geopperd om de democratie nieuw leven in te blazen of te veranderen : burgerpanel, participatieve begroting, loting… . Heel wat vragen waarop van de sprekers antwoord werd verwacht. De volgende thema’s kwamen aan bod :

• Wat gaat er schuil achter de crisis van de democratie?, door Pascal Perrineau

Pascal Perrineau, een Frans politicoloog, was directeur van het CEVIPOF, het Centre de recherches politiques de Sciences Po Paris (Sciences Po, CNRS), tussen 1994 en 2013. Hij is hoog-leraar aan het Institut d’études politiques de Paris (Sciences Po Paris) en auteur van een groot aantal werken, waaronder Le désenchantement démocratique (2003), Politics in France en Europe (2009) en La démocratie de l’entre-soi(2017).

64 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT

• Kan de participatieve democratie soelaas brengen?, door Sofie Marien

Als hoogleraar aan het Centrum voor politicologie van de KU Leuven Grand Place publi- Colloque de rentrée Grote Markt Colloquium bij de opening van het jaar ceerde Sofie Marien een groot aantal artikels over de staat van de demoSchaerbeek - Schaarbeek Accès gratuit sur inscripti on par e-mail cratie, waaronderavant le vendredi Can 19 octobre Direct 2018 Democracy Save Democracy, met Anna Kern [email protected] Rue du Lombard Démocrati e : crises et remèdes in 2016 en Wanneer de democratie verliest, winnen politici en media, met Stoofstraat Grati s toegang mits inschrijvingen per Violetstraat Ine Goovaertse-mail in vóór 2018.vrijdag 19 oktober 2018 Spoormakersstraat Democrati e : crisissen en remedies

[email protected] Lombardstraat

Rue des Grands Carmes Rue de l’Étuve

Lievevrouwbroersstraat Rue de la Violette • Democratie : op weg naar nieuwe avonturen Hoedenmarkersstraat , door DimitriRue des Chapeliers Lemaire Rue des Eperonniers

Rue du Lombard

Rue Duquesnoy Dimitri Lemaire is een van de oprichters van “Particitiz,Rue du Chêne Participation &Duquesnoystraat Ci- Rue St Jean Stoofstraat Eikstraat St-Jansstraat tizenship”. Deze vzw beproeft nieuwe vormen van democratie en burgerRue de l'Hôpital - Gasthuisstraat schap waarbij burgers kunnen deelnemen aan het politiek debat en het Ixelles Saint-Gilles Elsene 25 10 18 wetgevend proces. Sint-Gillis 14:00 - 18:00 PARLEMENT BRUXELLOIS BRUSSELS PARLEMENT13:30-18:00 12.10.17 ENTRÉE GRATUITE Entrée/Ingang : Rue du Lombard 69 Lombardstraat ENTRÉE GRATUITE ENTRÉE GRATIS TOEGANG • Wil de burgerRue du Lombard wel 69 Lombardstraatmeer participeren?Bruxelles 1000 Brussel TOEGANG GRATIS TOEGANG , door Jean-Benoît Pilet Bruxelles 1000 Brussel www.parlement.brussels Jean-Benoît Pilet is voorzitter van het Département de Science politique, hoogleraarPARBRU_18_006_Invitation en directeur Colloque_04a.indd van 1-2 Centre d’étude de la vie politique (Cevipol) 24/08/18 14:03 aan de ULB. Hij is auteur van een groot aantal werken en artikels over democratie, onder meer over de politieke partijen. Herbekijk hier het volledige colloquium: https://www.youtube.com/watch?v=OCcrJIGffOE&t=6s HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT LE TRAVAIL LÉGISLATIF AU COURS DE LA SESSION

VIERING VAN DE 30 JAAR VAN B.HET BRUSSELS PARLEMENT

Op donderdag 14 februari 2019 vierde het Brussels Parlement het 30-jarig bestaan van het Brussels Gewest. Deze verjaardag stond in het teken van STE de democratie en de vernieuwing van de werkwijzen ervan. “DE 30 VERJAARDAG IN HET TEKEN VAN BURGERSCHAP EN DEMOCRATIE” DE OFFICIËLE CEREMONIE Voor de voorzitter van het Parlement, Charles Picqué, sluit de inhoud De officiële ceremonie, die in het halfrond werd gehouden, werd geopend van deze 30ste verjaardag naadloos aan bij het denkwerk dat het met de toespraak van zijn Voorzitter, Charles Picqué. Vervolgens namen Brussels Parlement sedert drie jaar verricht rond de democratie en de Herman Van Rompuy, voormalig eerste minister en voorzitter van de vernieuwing van de werkwijzen ervan: Europese Raad, en Marcel Gauchet, Frans filosoof en historicus, het woord. In hun speeches stonden de uitdagingen waarvoor onze democratieën bin- “Wij hebben in ons halfrond reeds Martin Schulz, Pierre Rosanvallon, nenkort komen te staan, centraal. Cynthia Fleury, Pierre Moscovici, Pascal Perrineau, Marianne Thyssen, Guy Verhofstadt en Paul Magnette te gast gehad. Allemaal hebben zij mogelijkheden ter sprake gebracht om meer banden te smeden tussen de politiek en de burgers”.

“Voorts heeft het Brussels Parlement zijn petitierecht gemoderniseerd om het toegankelijker en doeltreffender te maken voor de Brusselaars. Ook hebben wij een burgerpanel opgericht. Voor dat project werden door loting aangewezen Brusselaars bijeengebracht, die voorstellen hebben geformuleerd voor de mobiliteit van onze hoofdstad. Het is belangrijk de burgers meer te betrekken bij het beleid, zowel bij het uitwerken van de maatregelen als bij de evaluatie ervan”.

Herman Van Rompuy Marcel Gauchet Herbekijk hier de officiële ceremonie: https://www.youtube.com/watch?v=1l-HbpsugQM&t=5s

66 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 66 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT

TENTOONSTELLING “DE DEMOCRATIE BEWONEN. DE ARCHITECTUUR VAN DE PARLEMENTEN” Na afloop van de officiële ceremonie werd de tentoonstelling “De de- In het kader van een wedstrijd voor Brusselse architectuurscholen, be- mocratie bewonen. De architectuur van de parlementen”, die tot stand dachten architectuurstudenten de democratie van morgen via nieuwe ar- kwam in samenwerking met Cevipol (“Centre d’étude de la vie politique” chitectuur voor de parlementen. De enige gestelde voorwaarde was dat van de ULB) en de Brusselse architectuurscholen, plechtig geopend. het project zich in de Brusselse stadsperimeter diende te bevinden.

Deze tentoonstelling die tot eind december 2019 te bezoeken was in het Van de twintig ontvangen projecten werden er drie door een jury van des- Parlement ontving meer dan 750 leerlingen uit het zesde jaar van het se- kundigen geselecteerd. De maquettes van de drie laureaten werden ver- cundair onderwijs. volgens geïntegreerd in de tentoonstelling.

Een tentoonstelling die aan de hand van dertig gekozen parlementen in de wereld doet nadenken over de politieke, historische, culturele en sociale functie van de parlementaire instelling.

67 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT LE TRAVAIL LÉGISLATIF AU COURS DE LA SESSION

Project ”Een nieuw symbool van democratie“ Project ”De terugkeer van de burger“ Project ”Métro.politain“

68 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 68 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT

BROCHURE “30 JAAR VAN HET PARLEMENT” DE DEMOCRATIE BE- Beschikbaar in elektronische versie. WONEN. DE ARCHITECTUUR VAN DE PARLEMENTEN” Zie ook: Deze publicatie brengt in grote lijnen de geschiedenis van het Brussels Par- lement in herinnering, met enkele mijlpalen (datums en ordonnanties). http://www.parlement.brussels/pm-30jaar-brussels-parlement/?lang=nl Vervolgens wordt de parlementaire instelling zelf onder de loep genomen http://www.parlement.brussels/officiele-ceremo- op basis van een analyse van een dertigtal parlementen in de wereld en nie-van-de-30-jaar-van-het-brussels-parlement/?lang=nl van projecten van architectuurstudenten die zich het parlement van mor- http://www.parlement.brussels/een-tentoonstelling-in-het-parle-

gen voorstellen via architectuur. ment/?lang=nl

www.parlement.brussels www.parlement.brussels

30 jaar van het

PARLEMENT

van het PARLEMENT het 30 jaar van De democratie bewonen. De architectuur van de parlementen. Habiter la démocratie. L’architecture des parlements. des L’architecture démocratie. la Habiter 30 ans du PARLEMENT PARLEMENT

ans 30 du

www.parlement.brusselswww.parlement.brussels

69 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT LE TRAVAIL LÉGISLATIF AU COURS DE LA SESSION

PRIJS VAN HET PARLEMENT: C.ERE AAN DE PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE IN HET BRUSSELS PARLEMENT

Als representatief orgaan voor de Brusselaar en als kloppend hart van de democratie ijvert het Brussels Parlement ervoor om politiek en burgers dichter bij elkaar te brengen en om elk initiatief voor meer democratie aan te moedigen.

Om deze dynamiek verder te zetten, lanceerde het Bureau van het Brussels Parlement ter gelegenheid van de 30 jaar van het Brussels Gewest een offerteoproep aan vzw’s die in het Brussels Gewest via evenementen, projecten of activiteiten, ijveren voor meer dialoog tussen politici en burgers en/of voor meer participatieve democratie.

Twintig projecten werden ingediend door vzw’s. Na het onderzoek ervan door de diensten en het Bureau van het Parlement, bijgestaan door een extern deskundige, werden drie laureaten geselecteerd: vzw Civix, vzw Col- lective Brussels en vzw Jeugd Parlement Jeunesse.

Meer hierover: http://www.parlement.brussels/projectoproep-prijs-van-het-brussels-parlement/?lang=nl

70 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 70 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT

JONGERENRAADPLEGING OVER DE D. TOEKOMST VAN DE EUROPESE UNIE: “THE EUROPE WE WANT, THE EUROPE WE NEED“

Brussels Parlementsvoorzitter Charles Picqué, opende de werkzaamheden van een jongerenraadpleging over de toekomst van de Europese Unie, samen met VUB-rector Caroline Pauwels, met vice-rector Judith Le Mair, belast met internationale relaties en ontwikkelingssamenwerking, met Elena García Guitián, netwerkcoördinator Open EU Debate en vertegenwoordi- ger van de “Universidad Autónoma de Madrid”.

Het debat bracht studenten van de ULB, van de VUB, van de “Universidad Autónoma de Madrid” en van de “Ecole Nationale d’Etudes Politiques et Administratives de Bucarest” samen. De studenten hadden de gelegenheid in debat te gaan met Maria Arena (MEP-PS), Saskia Bricmont (Ecolo), Petra De Sutter (Groen) en Luis Garicano (ALDE), alsook met journalisten, vertegenwoordigers uit het maatschappelijk middenveld en uit de academische middens.

Dit initiatief van het “Institut d’études européennes de l’Université libre de Bruxelles” en van de Vrije Universiteit Brussel, in samenwerking met het Brussels Parlement, wenste de jongeren aan het woord te laten om zich uit te spreken over belangrijke vragen in verband met de toekomst van de Europese Unie. “Het Europa dat we willen, het Europa dat we nodig hebben!”, was het onderwerp van een ongeziene jongerenraadpleging over de toekomst van Het was eveneens de bedoeling om de resultaten van dit overleg over te Europa, georganiseerd door het netwerk Jean Monnet Open EU debate, maken aan de kandidaten voor het voorzitterschap van de Europese Com- met de steun van het Brussels Parlement, op 20 maart 2019 in de lokalen missie en aan het Europees Parlement. van de faculteit Architectuur van La Cambre Horta (ULB).

71 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT, PLAATS VAN PARTICIPATIEVE DEMOCRATIE EN DEBAT

DEBAT TUSSEN DE BELGISCHE E.LIJSTTREKKERS VOOR DE EUROPESE VERKIEZINGEN EN 100 STUDENTEN

Het Brussels Parlement sloeg de handen in elkaar met de ULB, de VUB, het gen stellen rond vier hoofdthema’s: de strijd tegen armoede, het klimaat, Europees Parlement en de Vertegenwoordiging van de Europese Commis- de strijd tegen desinformatie en het migratiebeleid. sie in België om het debat te stimuleren in de aanloop naar de Europese verkiezingen en organiseerde op 9 mei 2019, de dag van Europa, een debat Tegenover hen 10 kandidaten – Geert Bourgeois (N-VA), Benoît Cassart tussen 100 studenten en de lijsttrekkers van de Belgische politieke partijen (DéFI), Jan Cornillie (sp.a), Petra De Sutter (Groen), Valérie Glatigny (MR), voor de Europese verkiezingen. Mounir Laarissi (cdH), Philippe Lamberts (Ecolo), Paul Magnette (PS), Peter Studenten tussen 18 en 26 jaar, afkomstig uit alle hoeken van ons land en Van Kemseke (CD&V) en Guy Verhofstadt (Open Vld) – die elk hun visie van verschillende onderwijstypes, hadden vooraf hun tussenkomsten in over Europa gaven en de studenten op enthousiaste wijze confronteerden het debat, onder begeleiding van deskundigen, voorbereid. Ze konden vra- met hun ideeën.

Benoît Cassart, Valérie Glatigny, Mounir Laarissi, Paul Magnette, Petra De Sutter, Peter Van Kemseke, Geert Bourgeois, Jan Cornillie, Philippe Lamberts, Guy Verhofstadt, Charles Picqué Herbekijk hier het integrale debat : video

72 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 LE TRAVAIL LÉGISLATIF AU COURS DE LA SESSION HET PARLEMENT HET PARLEMENT COMMUNICEERT

PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 73 LE PARLEMENT, LIEU DE DÉMOCRATIE HET PARLEMENT COMMUNICEERT PARTICIPATIVE ET DE DÉBATS

DE WEBSITE VAN A.HET PARLEMENT De website blijft de betrouwbare bron van informatieverspreiding inzake de werking, de samenstelling en het wetgevend werk van de assemblee. Publicatiefrequentie : dagelijks

http://www.parlement.brussels/

SOCIALE VOLG ONS B.MEDIA Alle sociale media hebben zich gespecialiseerd en hun inhoud aan- www.parlement.brussels gepast aan hun doelpubliek. De burgers die de socialemediacom- municatie van de assemblee volgen, krijgen er verslag over:

• Twitter : een overzicht van de wetgevende werkzaamheden met @parlbruparl de weekkalender van de vergaderingen en de agenda’s van de vergaderingen van de commissies en de plenaire vergaderingen – dagelijkse publicaties; • Facebook : overzicht van de activiteiten van de afgelopen week, fotoalbums en video’s van colloquia – wekelijkse publicatie; • Instagram : overzicht van de activiteiten geïllustreerd met beeld of tekst, 1 à 2 publicaties per maand; • Linkedin : overzicht van de vacatures – maandelijkse publicatie; • Youtube : video’s van colloquia of evenementen – meerdere publicaties per jaar.

74 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 74 HET PARLEMENT COMMUNICEERT

ANALYSE C.VAN 20/10/2018 TOT 20/10/2019

WEBSITE TALEN PLATFORM DE MEEST BEZOCHTE RUBRIEKEN

% Volksvertegenwoordigers Parlementaire 59,60 Agenda documenten

VAST MOBIEL 2 1 3 66,67% 33,33%

% (+5%)

% 18,50 TOEGANG TOT DE WEBSITE 17,50 LANDEN 59,1 % van de bezoekers komen via een BE zoekmachine 85,64% 477.310 28,4 % FR NL EN bezoekers surfen direct naar onze website Het grootst aantal afdrukken volgens 10,5 % Google vonden plaats van de bezoekers komen SEPTEMBER op 26 mei 2019 via een referentiewebsite 44.168 (verkiezingsdag) met 2019 % BEZOCHTE PAGINA’S 2 IS DE BESTE MAAND 47.119 van de bezoekers komen (IN BEZOCHTE PAGINA’S) AFDRUKKEN via een andere weg

75 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 LE PARLEMENT, LIEU DE DÉMOCRATIE HET PARLEMENT COMMUNICEERT PARTICIPATIVE ET DE DÉBATS

SOCIALE MEDIA

(< 2016) (< 2016) (< 2014) 18.032 8.620 273.035 BEZOEKERS BEZOEKERS (NIEUW ALGORITME) BEZOEKERS

BESTE MAAND: BESTE MAAND: BESTE MAAND: FEBRUARI JUNI FEBRUARI 3.806 BEZOEKERS 3.526 BEZOEKERS 39.400 BEZOEKERS

ABONNEES ABONNEES ABONNEES 3.102 543 985 225 1.115 188

(< 2015) 303 ABONNEES

76 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 76 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

DE GELEIDE A.1. STATISTIEKEN VAN DE GELEIDE BEZOEKEN A.BEZOEKEN Het Brussels Parlement organiseert op afspraak bezoeken voor leerlingen, ONGEVEER studenten of volwassenen. Er wordt een inleiding gegeven en een film vertoond, er kunnen vragen gesteld worden en desgevallend heeft er een 1.870 ontmoeting plaats met parlementsleden. BEZOEKERS

Om een plenaire vergadering (meestal op een vrijdag) of een commissievergadering bij te wonen, dient u het tijdschema op onze Een lichte stijging in vergelijking met het parlementair werkjaar 2017/2018 website parlement.brussels te raadplegen. Nadien verwachten we u aan (1.710 bezoekers), en dit ondanks de onderbreking en opschorting van het onthaal van het Brussels Parlement, Lombardstraat 69. Vergeet geen groepsbezoeken ingevolge de gewestverkiezingen van 26 mei 2019 (*).

identiteitsbewijs! (*) Ingevolge de gewestverkiezingen van 26 mei 2019, werden de groepsbezoeken onder de begeleiding van de dienst Communicatie en Externe relaties onderbroken tussen eind april en eind mei 2019. Voor meer informatie, neem contact op met de dienst Communicatie De groepsbezoeken onder de begeleiding van parlementsleden werden opgeschort vanaf 4 februari en externe relaties ([email protected] of per telefoon op 2019, ingevolge een beslissing van het Bureau van 4 juli 2018. het nummer 02 549 62 04). A.1.1. GELEIDE BEZOEKEN ONDER LEIDING VAN DE DIENST COMMUNICATIE EN EXTERNE RELATIES De bezoeken worden geleid door een medewerker van de dienst Communicatie en externe relaties, in het Nederlands, in het Frans en in het Engels. Ze zijn gratis en kunnen elke weekdag plaatshebben tussen 9.30 uur en 12.00 uur en tussen 14.00 uur en 17.00 uur. Een rondleiding duurt anderhalf tot twee uur en wordt afgesloten met een drankje in de cafetaria van de parlementsleden.

Hieronder een overzichtslijst van de groepsbezoeken die tijdens de zitting 2018-2019 werden georganiseerd:

BASISSCHOOL: • École Léon Lepage – Brussel (12 november 2018) ;

78 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

SECUNDAIRE SCHOLEN: ANDERE: • Collège Saint-Michel – Brussel (27 novembre 2018) ; • CVO Brussel – Volwassenonderwijs (11 oktober 2018 et 3 juni 2019) ; • Lycée Emile Jacqmain – Brussel (18 januari 2019 – bezoek in het Nederlands) ; • Centre de service social Abbé Froidure – Sint-Gillis (11 oktober 2018) ; • Lucerna College Brussel (31 januari 2019) ; • Stagiaires Centre permanent pour la citoyenneté et la • Athénée Royal Andrée Thomas – Vorst (20 februari, 23 april 2019) ; participation (CPCP) Bruxelles(16 oktober, 14 et 20 november, • Institut Saint-Joseph – Etterbeek (25 februari 2019) ; 5 et 7 december 2018, 10 januari, 27 februari, 3 et 29 april, 11 juli 2019) ; • Athénée Léon Lepage – Brussel (28 februari 2019 – bezoek in het Nederlands) ; • Stagiaires Centre bruxellois d’action interculturelle (CBAI) Bruxelles (27 november 2018) ; • Atheneum Brussel (25 maart 2019) ; • Institut Kurde de Bruxelles(30 november 2018) ; • Institut Vierge Fidèle– Schaerbeek (26 maart 2019) ; • Stagiaires Bruxelles-Formation(11 december 2018) ; • Collège La Fraternité – Brussel (26 maart 2019) ; • Stagiaires MOC-CIEP Bruxelles (12 december 2018) ; • Athénée Royal d’Uccle (4 april 2019) ; • CPAS Schaerbeek (6 februari et 4 juni 2019) ; • Institut Diderot Bruxelles(4 april 2019) ; • Ambassador Club Waasland (23 februari 2019) ; • Don Bosco Groot-Bijgaarden (23 april 2019). • asbl Le Figuier Bruxelles (21 maart 2019) ; HOGESCHOLEN EN UNIVERSITEITEN: • KRAS Groep Brussel (27 maart 2019) ; • Woluwe-Saint-Lambert Haute Ecole EPHEC – Sint- • Maison de l’Amérique latine SEUL asbl Lambrechts-Woluwe - studenten 3de bachelor Rechten en (7 juni 2019) ; Overheidsmanagement (7 november 2018) ; • Ambassador Club Taranis Pajottenland(13 juni 2019) ; • Haute École Bruxelles-Brabant – Anderlecht - studenten • Fédération Indépendante des Seniors Bruxelles(21 juni 2019) ; opvoeders in gespecialiseerde zorg (12 november 2018) en studenten Ingenieurskunde en Sociale actie (18 december 2018) ; • Plateforme pour le service citoyen (21 juni 2019). • ODISEE Brussel – studenten Sociaal Werk (29 november 2018) ; • VUB – studenten Publiek Recht (11, 26 en 28 maart, 2 april 2019 ) ; • VUB – studenten City-Region Brussels (5 april 2019) ; • Universität Linz – Oostenrijkse studenten Overheidsmanagement (28 mei 2019 - bezoek in het Engels).

79 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT LE PARLEMENT, LIEU DE DÉMOCRATIE EN ORGANISEERT PARTICIPATIVE ET DE DÉBATS

A.1.2. RONDLEIDINGEN ONDER LEIDING VAN PARLEMENTSLEDEN:

• Serge de Patoul - Défi (20 oktober, 15 november, 1 december 2018, 26 januari 2019 ) ; • Johan Van den Driessche - N-VA (24 oktober 2018) ; • Fouad Ahidar - sp.a (26 oktober 2018) ; • Kenza Yacoubi - PS (17 et 24 november, 8 et 15 december 2018, 22 et 24 januari 2019) ; • Hannelore Goeman - sp.a (6 december 2018) ; • Emin Ozkara - PS (19 december 2018) ; • Els Ampe - Open VLD (26 januari 2019) ; • Stefan Cornelis - Open VLD (2 februari 2019) ; • Dominiek Lootens - Vlaams Belang (2 februari 2019).

80 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 80 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

“HET ROLLENSPEL BASISSCHOLEN: B.DEMOCRACITY” • BS De Kriek – Schaarbeek (9 oktober 2018) ; • Sint Jozef – Evere (9 oktober 2018) ; “Democracity” is een educatief rollenspel voor de 10- tot 15-jarigen, • Ecole communale La Futaie – Watermaal-Bosvoorde (9 oktober waarbij de jonge “parlementsleden”, via overleg en argumentatie, samen 2018) ; hun ideale stad bouwen. Na de discussie in commissie volgt een stemming • GBS Windroos – Sint-Jans-Molenbeek (10 oktober 2018) ; in de plenaire zaal. • Ecole communale du Verrewinkel – Ukkel (23 oktober en 20 november 2018) ; Met dit rollenspel wil het Brussels Parlement de leerlingen, op een manier die hen aanspreekt, laten kennismaken met de werking van een • Ecole Saint Geneviève – Etterbeek (13 november 2018) ; parlement en zijn democratische besluitvorming en van hen kritische en • Sint-Jozefschool – Sint-Lambrechts-Woluwe (22 november 2018) ; geëngageerde jonge burgers maken. • GBS Kameleon – Anderlecht (22 november 2018) ; • Ecole communale Swartenbroek – Koekelberg (4 en 11 december AANTAL LEERLINGEN 2018) ; • BS Lucerna – Anderlecht (5 december 2018) ; 2014/2015 670 • Heilig Hartcollege – Ganshoren (12 december 2018) ; • GBS De Groene Parel – Sint-Pieters-Leeuw (12 december 2018) ; 2015/2016 620 • Ecole Les Tournesols – Anderlecht (14 maart 2019) ; • BS Ten Nude – Brussel (27 maart 2019) ; 2016/2017 750 • BS Floralia – Sint-Lambrechts-Woluwe (27 maart 2019). SCHOOLJAAR 2017/2018 880 SECUNDAIRE SCHOLEN: • Koninklijk Atheneum – Asse (13, 14 en 21 november 2018) ; 2018/2019 673(*) • Lycée La Retraite – Brussel (22 november 2018) ; • Institut de l’Annonciation– Schaarbeek (22 en 24 januari 2019) ; (*) Ingevolge de gewestverkiezingen van 26 mei 2019, werden de sessies van het rollenspel • Hoofdstedelijk Atheneum Karel Buls – Brussel (23 januari en 13 “Democracity” onderbroken vanaf april 2019. maart 2019) ; • Institut Notre Dame de Laeken(12 en 26 maart 2019) ; Hieronder een overzichtslijst van de scholen die tijdens de zitting 2018- 2019 aan één van de 29 edities van het rollenspel “Democracity” hebben • Maria Assumptalyceum – Laken (12 maart 2019) ; deelgenomen: • Koninklijk Atheneum – Etterbeek (12 maart 2019).

81 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

“REPORTERS C.IN HET PARLEMENT” “Reporters in het Parlement” is een vormingsactiviteit burgerschap Externe relaties van het Brussels parlement bestemd voor 15- tot 18-jarigen, die het Brussels Parlement organiseert in samenwerking met het BELvue-museum. Tussen november 2018 en februari 2019, werden drie sessies van “Reporters in het Parlement” georganiseerd met in totaal ongeveer 80 Leerlingen ontmoeten en ondervragen een Brussels parlementslid op basis leerlingen. Op vrijdag 9 november 2018 namen leerlingen van het Lycée van een pedagogisch dossier en een vragenlijst die ze vooraf ontvangen Martin V van Louvain-La-Neuve een interview af van PS-fractievoorzitter en maken er nadien een filmreportage van, zoals een echte reporter. Op in het Brussels Parlement, Caroline Désir. Op vrijdag 23 november moest deze manier maken de leerlingen kennis met de werking van het Brussels Stefan Cornelis Parlement en leren ze wat de rol is van een parlementslid en wat de Brussels Volksvertegenwoordiger voor Open VLD een principes zijn van een democratie. In de namiddag worden de opnames interview doorstaan van leerlingen van het Atheneum Brussel. Op vrijdag gemonteerd, in het BELvue-museum of op school. De ganse activiteit 1 februari 2019 interviewden leerlingen van het Lycée de Berlaimont de wordt begeleid door het BELvue-museum en de dienst Communicatie en Waterloo David Weytsman, Brussels Volksvertegenwoordiger voor de MR. © BELvue/Emmanuel Crooy © BELvue/Emmanuel

Leerlingen bereiden hun interview voor onder begeleiding van een animator van het Interview van PS-fractievoorzitter Caroline Désir Belvue-museum.

82 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

ANDERE ACTIVITEITEN INZAKE D.OPVOEDING TOT BURGERZIN

ONGEVEER Een stijging in vergelijking met het parlementair 1.580 werkjaar 2017/2018 JONGERREN (1.350 jongeren)

JOUW STEM, JOUW KEUZE. JIJ GAAT STEMMEN! Een eerste sensibiliseringscampagne gericht naar jonge Brusselaars uit het vijfde en zesde jaar van het secundair onderwijs, werd georganiseerd in oktober 2018 ter gelegenheid van de gemeenteraadsverkiezingen.

Deze activiteit was het resultaat van een samenwerking met Infor Jeunes Bruxelles en vormde de gelegenheid om de jeugd te laten kennismaken met de uitdagingen voor de lokale democratie en hen eraan te herinneren hoe belangrijk het is om te gaan stemmen.

In maart en april 2019 werd eenzelfde actie opgezet ter gelegenheid van de gewestverkiezingen van 26 mei 2019. Ongeveer 500 jongeren namen eraan deel.

83 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

Kortom, deze bewustmakingsactie die jongeren die voor het eerst moesten gaan stemmen onderdompelde in de gewestelijke bevoegdheden en in de moeizame uitoefening van de democratie, kende weerom groot succes. Onderverdeeld in subgroepen volgens taalrol dienden de jonge kandidaten voor de gewestverkiezingen hun partij op te richten, een partijprogramma op te stellen en hun prioriteiten te kiezen voor het besturen van hun regio. Vervolgens moesten zij hun medeleerlingen van hun programma overtuigen in het halfrond, vragen van de kiezers beantwoorden en voor hun voorkeur- kandidaten stemmen. Deze tweetalige activiteit, begeleid door animatoren van Infor Jeunes en de dienst Communicatie van het Parlement, werd door de jongeren, die finaal zelf nog de stemknopjes dienden te gebruiken die ook door de Brusselse volksvertegenwoordigers worden gebruikt bij de stemming van Brusselse ordonnanties, enorm geapprecieerd. Een quiz over de verkiezingen en de werking van de gemeentelijke instellingen sloot de voormiddag af.

Foto’s van de activiteiten van oktober 2018 en april 2019: https://www.facebook.com/pg/parlbruparl/photos/?tab=album&album_ id=1165025106983298 http://www.parlement.brussels/om-bij-de-400-jongeren-worden-ingewijd-in-de- gemeentepolitiek/?lang=nl

84 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

DE KINDEREN VAN TADA OP DE ZITJES VAN HET BRUSSELS PARLEMENT

De vzw TADA (ToekomstATELIERdelAvenir) ontvangt elke zaterdag van het schooljaar, drie jaar lang, honderden Brusselse jongeren van 9 tot 14 jaar uit kansarme wijken. TADA heeft tot doel die adolescenten te motiveren om zich in te zetten in het leven en met vertrouwen naar de samenleving en de arbeidswereld te stappen. Tijdens hun opleiding ontmoeten ze achtereenvolgens journalisten, advoca- © Julie Claassens © Julie ten, artsen, koks, parlementsleden … en maken ze kennis met verschillende beroepen. Het nieuw gesloten partnerschap tussen het Parlement en TADA, laat jonge- stemming in de plenaire zaal. ren toe om hun opleiding met betrekking tot politiek af te sluiten met een Parlementsleden, medewerkers van de politieke fracties en personeelsleden bezoek aan het Brussels Parlement om er parlementsleden te ontmoeten. van de diensten van het Brussels Parlement stonden de kinderen bij in hun Op zaterdag 1 december 2018 namen een zestigtal kinderen van de Neder- werk. Een ludieke manier om de leerlingen kennis te laten maken met de landstalige weekendschool van Molenbeek van de vzw TADA de zitjes in van werking van een parlement en de democratische besluitvorming. de parlementsleden om over mobiliteit in Brussel te spreken. Op zaterdag 2 en 23 februari 2019 was het de beurt aan de kinderen van Sint-Joost De leerlingen van TADA, jonge parlementsleden voor één dag, ingedeeld in de Nederlandstalige sectie van en vervolgens van de Franstalige sectie van Anderlecht om debat te komen voeren in het halfrond van het politieke partijen, hebben met veel enthousiasme, eerst in commissies en Brussels Parlement. daarna in plenaire vergadering, via overleg en argumentatie, gesproken over gratis openbaar vervoer in Brussel. Na de discussie in commissie volgde een In totaal namen ongeveer 180 kinderen van TADA deel aan 3 workshops.

85 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

BURGERSCHAPSLEZINGEN OVER VERDRAAGZAAMHEID

Op 18 en 19 februari 2019 organiseerde het Brussels Parlement in zijn halfrond vier tweetalige burgerlezingen over het thema verdraagzaamheid voor scholen in de voormiddag en ‘s avonds voor het grote publiek. Deze brachten meer dan 350 mensen bij elkaar, waarvan zo’n 200 leerlingen van de derde graad van het secundair onderwijs in Brussel. Deze lesvoorstellingen over verdraagzaamheid waren het resultaat van een samenwerking met de “Universités populaires du théâtre” en de “Magasin d’écriture théâtrale”, en stelden sleutelteksten voor, zowel klassieke als hedendaagse (Charb, Erasmus, Gandhi, Maalouf, Malala, Saint-Exupéry, Charb, Spinoza, Voltaire…). Om de tijdgeest en het kader (historisch, sociaal…) waarin de teksten werden geschreven beter te begrijpen, werd elke lezing voorafgegaan door een woordje uitleg. Het publiek werd ook meermaals uitgenodigd om tussen verschillende teksten, via stemming, te kiezen welke tekstlezing ze wensten te horen. Na afloop van de verschillende lezingen volgde een debat met het publiek onder leiding van Jean-Claude Idée, stichter van de “Universités populaires du théâtre” en Lucas Tavernier, acteur. Bekijk de video van één van de burgerschapslezingen.

86 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

“JONGEREN EN POLITIEKE UITDAGINGEN”: EEN PROJECT ONDER PETERSCHAP VAN HET BRUSSELS PARLEMENT

“Jongeren en politieke uitdagingen” is een tweetalig project, gefinan- cierd door Innoviris, onder begeleiding van onderzoekers van de UCL- ULB-VUB, dat zo’n 1000-tal Brusselse jongeren liet debatteren over het Brussels Gewest. Na analyse van de argumenten die tijdens de debatten werden aangedragen, konden de leerlingen samen in debat gaan met een panel van politici. Het project had tot doel de politieke socialisatie van jongeren te analy- seren via een online interactief platform en een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de vaardigheden die nodig zijn voor hun politieke en maatschappelijke participatie. In dit kader van zijn Peterschap van het project, ontving het Brussels Par- lement in zijn halfrond twee debatten, op 28 maart 2018 en op 25 april le en Arnaud Verstraete aanwezig om met de jongeren in debat te 2019, met meerdere volksvertegenwoordigers. gaan over voorstellen van resoluties en ordonnantie om de participatie van jongeren aan het Brusselse politieke leven te Ongeveer 200 leerlingen van het 6de jaar van het secundair onderwijs bevorderen. namen eraan deel. Tijdens het slotevenement van het project “Jongeren en politieke uitdagingen” op woensdag 8 mei 2019 in de Campus Solbosch van de Op 28 maart 2018 waren Parlementsvoorzitter Charles Picqué en de ULB, presenteerden de jongeren hun analyse en opinies inzake het Brusselse Volksvertegenwoordigers Caroline Désir, Nadia El Yousfi, Alain Brusselse beleid rond mobiliteit, ruimtelijke ordening, leefmilieu, Maron, Arnaud Verstraete en Johan Van den Driessche aanwezig. Drie huisvesting en economie. gevoelige thema’s voor de Brusselaars kwamen aan bod: immigratie, Meer hierover : huisvesting en de voetgangerszone in de Brusselse binnenstad. http://www.parlement.brussels/jongeren-en-politieke-uitdagingen-een-project- Op 25 april waren Stefan Cornelis, Serge de Patoul, Isabelle Emmery, onder-peterschap-van-het-brussels-parlement/?lang=nl Evelyne Huytebroeck, Magalie Plovie, Matteo Segers, Julien Uyttendae- Foto’s: https://www.facebook.com/notes/parlement-bruxellois-brussels-parlement/ jeunes-et-enjeux-politiques-jongeren-en-politieke- uitdagingen/1016943318458145/

87 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

EVENEMENTEN DIE HET PARLEMENT Alle concerten waren toegankelijk voor het publiek. Zo’n 300 personen woon- E.ZELF ORGANISEERDE den de concerten bij. (OF IN SAMENWERKING MET ANDERE ORGANISATIES)

CONCERTEN IN SAMENWERKING MET HET Het festival Courant d’airsmet onder andere “Carmen (La tragédie de Carmen) ” vond “CONSERVATOIRE ROYAL DE BRUXELLES” plaats in de spiegelzaal van 24 tot 26 april 2019. Het groot salon en de spiegelzaal werden ter beschikking van het “Conser- vatoire royal de Bruxelles” om er voorstellingen en concerten door leerlingen van het Conservatorium te organiseren - https://www.facebook.com/ events.

OVERZICHT VAN DE CONCERTEN TIJDENS DE ZITTINGSPERIODE “Concert Au Café Zimmermann” 2018-2019: (3 oktober 2019)

“ Carnets de voyage” (4 oktober 2018) “ Fragments” (8 november 2018) “ Concert van Clavecimbel” (13 maart 2019) “ Concert van oude kamermuziek” (23 mei 2019)

88 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

HET BRUSSELS PARLEMENT HULDIGT ZIJN PARLEMENTSLEDEN

Op het einde van de zittingsperiode, zoals dit ook het geval is in de andere assemblees, is het in het Brussels Parlement de gewoonte hulde te brengen aan de parlementsleden die hun parlementair en/of ministerieel mandaat een aantal jaar bekleden. Deze huldeviering ter ere van de parlementsleden die reeds 20, 25 of 30 jaar in het Brussels Parlement zetelen, werd op donderdag 2 mei 2019 in het halfrond van het Parlement gehouden. Bij deze gelegenheid werd hulde gebracht aan de parlementsleden Mohamed Azzouzi, Françoise Bertieaux, Benoît Cerexhe, Olivier de Clippele, Julie de Groote, Vincent De Wolf, Christos Doulkeridis, Isabelle Emmery, Marie Nagy en Rudi Vervoort ter gelegenheid van hun 20-jarig parlementair mandaat en aan Michèle Carthé, Corinne De Permentier, Brigitte Grouwels, Dominiek Lootens, Caroline Persoons en Guy Vanhengel voor hun 25-jarig parlementair mandaat. Finaal bracht Brussels Parlementsvoorzitter Charles Picqué hulde aan die parlementsleden die in het Brussels Parlement zetelen sedert 1989, zijn eerste zittingsperiode, zijnde: Bernard Clerfayt, Serge de Patoul, Willem Draps, Didier Gosuin, Evelyne Huytebroeck, Marion Lemesre en Martine Payfa (naast hemzelf).

89 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

HET IRSIFEEST IN HET BRUSSELS PARLEMENT

IRISFEEST: OFFICIËLE RECEPTIE VAN ZATERDAG 4 MEI 2019

Op zaterdag 4 mei 2019 waren talrijke Belgische en Brusselse politici, alsook tal van ambassadeurs, vertegenwoordigers van instellingen van openbaar nut van het Brussels Gewest en vertegenwoordigers uit het maatschappelijk middenveld present op de officiële receptie van het Irisfeest. Dit laatste Irisfeest van deze zittingsperiode stond eveneens in het teken van 30 jaar Brussels Parlement. Brussels Parlementsvoorzitter Charles Pic- qué opende het evenement met zijn toespraak. Daarna was het de beurt aan Eerste Ondervoorzitter Fouad Ahidar en aan Brussels Minister-President Herbekijk de toespraken Rudi Vervoort. https://www.youtube.com/watch?v=jkUuCsemkfA

90 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

OPEN DAG VAN 5 MEI

De weergoden mochten dan al niet meezitten, toch bezochten heel wat Brusselaars en toeristen het Brussels Parlement ter gelegenheid van het Iris- feest en de 30 jaar van het Gewest. Zo’n 750 bezoekers werden uitgenodigd om rond te lopen in het Parlement, in het halfrond, de commissiezalen en de historische zalen, waar vele activiteiten op hen wachtten: humor en poëzie in het halfrond, concerten (jazz manouche, West-Afrikaanse muziek), quiz over het Bruissels Parlement, goocheltrucs (Stanislas), dans, workshops zero afval en seriegrafie, tentoonstelling... . Alle ingrediënten waren aanwezig om een kleurrijk feest te vieren, naar het evenbeeld van Brussel. Ook kregen de bezoekers de gelegenheid om vragen te stellen aan het aan- Foto’s: wezige personeel over het Brussels Parlement, de geschiedenis, de werking https://www.facebook.com/pg/parlbruparl/photos/?tab=album&album_ ervan en het gebouw. id=1319529501532857

91 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

DE BELGIAN PRIDE IN HET BRUSSELS PARLEMENT

Op maandag 6 mei 2019 ontving het Brussels Parlement een delegatie van de Belgian Pride. Na afloop van de ontmoeting hesen de aanwezige Brusselse volksvertegenwoordigers uit solidariteit samen de regenboogvlag.

OPEN MONUMENTENDAGEN : HET PARLEMENT OPENT ZIJN DEUREN

Op zondag 15 september 2019 opende het Brussels Parlement zijn deuren van 10 tot 18 uur in het kader van de Open Monumentendagen 2019. Met de medewerking van Urban.Brussels en in samenwerking met Klare Lijn en “Itinéraires - Les Sentiers de l’Histoire” werden doorlopend rondleidingen van ongeveer 45 minuten georganiseerd. De gelegenheid om tijdens een bezoek aan het halfrond, de commissiezalen “ook een plek voor kunst” te ontdekken, in het bijzonder moderne en hedendaagse kunst. Na afloop van het groepsbezoek, konden de bezoekers een vrij bezoek brengen aan het oudste deel van het gebouw met de prestigieuze spiegelzaal en de salons die tot eind december 2019 de tentoonstelling “De democratie bewonen. De architectuur van de parlementen” huisvestte. Ongeveer 700 personen bezochten het gebouw van de Brusselse assemblee.

92 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

DE F.PUBLICATIES Al onze (twee- of drietalige) publicaties zijn ter beschikking van het publiek en kunnen op eenvoudige aanvraag bij de dienst Communicatie en Externe relaties verkregen worden. Zij kunnen eveneens worden geraadpleegd en of gedownload via de website: parlement.brussels/publications.

Hieronder de publicaties die het Brussels Parlement uitbracht tijdens de zitting 2018-2019:

10/05/19 17:59 10/05/19 1-3 PARBRU_19_06-Democratie_COVER_BL.indd

www.parlement.brussels Parlement bruxellois entre 2017 et 2019 et 2017 entre bruxellois Parlement www.parlement.brussels www.parlement.brussels www.parlement.brussels www.parlement.brussels Exposés sur la démocratie tenus au tenus démocratie la sur Exposés Cynthia Fleury, Marcel Gauchet, Dimitri Lemaire, Soﬁ e Marien, Pascal Perrineau, Charles Picqué, Jean-Benoît Pilet, Pierre Rosanvallon, Herman Van Rompuy

30 jaar van het

PARLEMENT videe e eoe es-ee van het PARLEMENT het 30 jaar van

De democratie bewonen. De architectuur van de parlementen. démocratie La Habiter la démocratie. L’architecture des parlements. des L’architecture démocratie. la Habiter Is democrati e 30 ans du PARLEMENT

PARLEMENT o veseed

30 ans ans 30 du

Pierre Rosanvallon, Herman Van Rompuy Van Herman Rosanvallon, Pierre

Pascal Perrineau, Charles Picqué, Jean-Benoît Pilet, Jean-Benoît Picqué, Charles Perrineau, Pascal Cynthia Fleury, Marcel Gauchet, Dimitri Lemaire, Soﬁe Marien, Soﬁe Lemaire, Dimitri Gauchet, Marcel Fleury, Cynthia Toespraken over democrati e gehouden in het www.parlement.brusselswww.parlement.brussels Brussels Parlement tussen 2017 en 2019 www.parlement.brussels

“30 JAAR VAN HET BRUSSELS PARLEMENT” “IS DEMOCRATIE NOG VANZELFSPREKEND ?”

Deze publicatie brengt in grote lijnen de geschiedenis van het Brussels Par- De fundamentele aspecten van democratie worden steeds meer in vraag lement in herinnering, met enkele mijlpalen (datums en ordonnanties). Ver- gesteld. Deze brochure verzamelt de toespraken over democratie gehouden volgens wordt de parlementaire instelling zelf onder de loep genomen op door deskundige sprekers zoals Cynthia Fleury, Marcel Gauchet, Pascal Per- basis van een analyse van een dertigtal parlementen in de wereld en van rineau, Pierre Rosanvallon, Herman Van Rompuy… bij de opening van con- projecten van architectuurstudenten die zich het parlement van morgen ferenties en symposia, georganiseerd in het Brussels Parlement tussen 2017 voorstellen via architectuur. en 2019.

93 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT LE PARLEMENT COMMUNIQUE

GEBRUIK VAN G. DE ZALEN Het gebruik van de zalen en lokalen van het Brussels Parlement is vastgesteld in een door het Bureau opgesteld strikt reglement. Het Bureau neemt alle beslissingen in dit verband.

AANTAL KEREN DAT EEN ZAAL WERD GEBRUIKT

2014/2015 55

2015/2016 64 WERKJAAR

2016/2017 90 2017/2018 84 PARLEMENTAIR 2018/2019 68(*)

(*) Bij beslissing van het Bureau van 4 juli 2018, werden groepsbezoeken onder begeleiding van volksvertegenwoordigers of Brusselse ministers, alsook activiteiten georganiseerd door politieke fracties of door verenigingen waarvan niet met zekerheid kan worden uitgemaakt of ze al dan niet politieke banden hebben, niet meer toegelaten vanaf 4 februari 2019 tot en met de verkiezingen van 26 mei 2019.

94 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 94 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

G.1. ZAALGEBRUIK VOOR ACTIVITEITEN VAN HET BRUSSELS PARLEMENT

DATUM EN UREN ACTIVITEIT ZAAL MAANDAG 1, DINSDAG 2 EN BHP met “Infor Jeunes Bruxelles” – Bewustmakingsactie voor jongeren die DONDERDAG 4 OKTOBER 2018 Halfrond en spiegelzaal 8.30 UUR – 13.00 UUR voor het eerst stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen in oktober 2018 DONDERDAG 4 OKTOBER 2018 19.00 UUR BHP – Conservatoire Royal de Bruxelles – Concert Spiegelzaal DONDERDAG 25 OKTOBER 2018 14.00 UUR – 18.00 UUR BHP – Colloquium “Democratie : crisissen en remedies” Halfrond DONDERDAG 8 NOVEMBER 2018 19.00 UUR BHP – Conservatoire Royal de Bruxelles – Concert Spiegelzaal ZATERDAG 1 DECEMBER 2018 11.00 UUR – 14.30 UUR BHP en vzw TADA – Onthaal van jongeren Halfrond VRIJDAG 11 JANUARI 2019 18.00 UUR BHP - Nieuwjaarsreceptie Spiegelzaal en groot salon DONDERDAG 24 JANUARI 2019 12.00 UUR BHP – Jaarlijkse perslunch en voorstelling van het activiteitenverslag Groot salon VRIJDAG 1 FEBRUARI 2019 9.00 UUR BHP – Rode Kruis : bloedinzameling Spiegelzaal en groot salon ZATERDAG 2 FEBRUARI 2019 11.00 UUR BHP met vzw TADA – Animatie voor de jeugd Halfrond en zaal 201 en 206 DONDERDAG 14 FEBRUARI 2019 BHP – 30 jarig bestaan van het Brussels Parlement – Academische zitting, Halfrond, groot salon en spie- 18.00 UUR vernissage van de tentoonstelling en receptie gelzaal MAANDAG 18 EN BHP met de Université Populaire du Théâtre – Burgerlezingen over het the- DINSDAG 19 FEBRUARI 2019 Halfrond 9.30 UUR EN 19.00 UUR ma verdraagzaamheid ZATERDAG 23 FEBRUARI 2019 11.00 UUR BHP en vzw TADA – Animatie voor de jeugd Halfrond en zaal 201 en 206

95 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

DATUM EN UREN ACTIVITEIT ZAAL MAANDAG 11 MAART, DINSDAG 12 MAART, WOENSDAG 20 MAART, DINSDAG 2 APRIL, BHP met “Infor Jeunes Bruxelles” – Bewustmakingsactie voor jongeren die Spiegelzaal, groot salon en WOENSDAG 3 APRIL EN DONDERDAG 4 voor het eerst stemmen bij de federale, Europese en gewestelijke verkiezin- halfrond APRIL 2019 gen van 26 mei 2019 9.00 UUR – 12.00 UUR WOENSDAG 13 MAART 2019 19.00 UUR BHP – Conservatoire Royal de Bruxelles – Concert Spiegelzaal WOENSDAG 27 MAART 2019 13.30 UUR BHP – Kras-groep – Scholierenparlement Halfrond en polyvalente zaal WOENSDAG 24, DONDERDAG 25 EN VRIJ- DAG 26 APRIL 2019 Conservatoire royal de Bruxelles – “Festival Courants d’Airs” Spiegelzaal 19.00 UUR DONDERDAG 25 APRIL 2019 BHP en Innoviris – Slotevenement van het project “Jongeren en politieke Halfrond 9.00 UUR – 12.30 UUR uitdagingen” DONDERDAG 2 MEI 2019 BHP – buitengewone zitting voor de viering van de jubilea van de Brusselse Halfrond en spiegelzaal 18.00 UUR – 21.30 UUR volksvertegenwoordigers ZATERDAG 4 MEI 2019 11.00 UUR – 15.00 UUR BHP – Irisfeest - Receptie Spiegelzaal, salons en tuin ZONDAG 5 MEI 2019 12.00 UUR – 19.00 UUR BHP – Irisfeest – Open dag Parcours in het gebouw DONDERDAG 9 MEI 2019 BHP en ULB, VUB – Debat tussen de Belgische lijsttrekkers bij de Europese Spiegelzaal en halfrond 10.00 UUR – 17.00 UUR verkiezingen en 100 studenten DONDERDAG 23 MEI 2019 19.00 UUR BHP – Conservatoire Royal de Bruxelles – Concert Spiegelzaal ZONDAG 26 MEI 2019 17.00 UUR – 23.00 UUR Verkiezingsavond Halfrond en cafetaria ZONDAG 15 SEPTEMBER 2019 10.00 – 18.00 UUR BHP en Urban.brussels – Open Monumentendagen Rondleidingen in het gebouw

96 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

G.2. ZAALGEBRUIK VOOR ACTIVITEITEN VAN DE POLITIEKE FRACTIES

DATUM EN UREN ACTIVITEIT ZAAL ZATERDAG 6 OKTOBER 2018 CD&V-, Groen-, Open Vld- , N-VA- en sp.a-fracties – Week van het Neder- Halfrond en spiegelzaal 14.30 UUR lands - Openingszitting en receptie

DINSDAG 6 NOVEMBER 2018 PS-fractie – Conferentie rond “De aanpassing van de schoolboeken over de 13.00 UUR – 18.00 UUR kolonisatie van Congo” en een tentoonstelling “Noirs desseins pour blanches Halfrond en spiegelzaal aspirations ?” WOENSDAG 30 JANUARI 2019 14.00 UUR – 17.00 UUR Sp.a-fractie – Studiedag met vertegenwoordigers van het Onderwijs Polyvalente zaal

G.3. ZAALGEBRUIK VOOR ACTIVITEITEN VAN DE RVG EN HET PFB

DATUM EN UREN ACTIVITEIT ZAAL WOENSDAG 3 OKTOBER, VRIJDAG 5 OKTO- BER, MAANDAG 8 OKTOBER, WOENSDAG 9 OKTOBER 2018 RVG – Focus op verkiezingen Polyvalente zaal 9.00 UUR MAANDAG 15 OKTOBER 2018 Halfrond, zalen 321, 323, 201 en RVG – Switch Dag Vlaamse Scholierenkoepel 9.00 UUR – 17.00 UUR 206 en Polyvalente zaal DINSDAG 16 OKTOBER 2018 PFB en vzw Bamko – Conferentie “Restitution des œuvres aux pays africains” Halfrond DONDERDAG 8 NOVEMBER 2018 9.00 UUR PFB – Conferentie “La traite des mineurs” met de vzw ECPAT Halfrond WOENSDAG 28 NOVEMBER 2018 15.00 UUR – 19.00 UUR PFB – Colloquium rond “La situation burundaise” Halfrond DONDERDAG 6 DECEMBER 2018 9.00 UUR PFB – Conferentie “Pediatrische paliatieve zorgen” Halfrond

97 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

DATUM EN UREN ACTIVITEIT ZAAL DINSDAG 15 JANUARI 2019 18.00 UUR PFB - Nieuwjaarsreceptie Spiegelzaal en groot salon DONDERDAG 17 JANUARI 2019 18.00 UUR RVG - Nieuwjaarsreceptie Spiegelzaal en groot salon VRIJDAG 25 JANUARI 2019 19.00 UUR RVG - Nieuwjaarsconcert Spiegelzaal VRIJDAG 1 FEBRUARI 2019 Halfrond, zaal 201 en polyva- RVG – Focus op verkiezingen 9.00 UUR – 16.00 UUR lente zaal DONDERDAG 7 FEBRUARI 2019 PFB en de vzw Goods to give – Conferentie: logistiek platform voor de inzame- Halfrond 9.00 UUR – 14.00 UUR ling van nieuwe non-food producten ten behoeve voor de minderbedeelden. VAN MAANDAG 25 FEBRUARI TOT VRIJDAG 1STE MAART 2019 RVG – Theater in het Parlement “Tiresias” Polyvalente zaal 9.30 UUR EN 13.00 UUR DINSDAG 19 MAART EN VRIJDAG 29 MAART Halfrond, zaal 206 en polyva- 2019 RVG – Focus op verkiezingen 9.00 UUR - 16.00 UUR lente zaal DONDERDAG 28 MAART 2019 9.00 UUR PFB – Conferentie - V-Europe – association pour les victimes de terrorisme Halfrond DONDERDAG 11 JULI 2019 10.00 UUR – 21.00 UUR RVG – Vlaamse feestdag – Animaties en receptie Spiegelzaal, salons en tuin DONDERDAG 26 SEPTEMBER 2019 18.00 UUR – 22.00 UUR PFB – Fête de la Fédération Wallonie-Bruxelles - Rédeption Spiegelzaal, salons en tuin

98 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT ONTVANGT, INFORMEERT EN ORGANISEERT

G.5. ZAALGEBRUIK VOOR ACTIVITEITEN VAN DERDEN

DATUM EN UREN ACTIVITEIT ZAAL VRIJDAG 5 OKTOBER 2018 11.00 UUR Stichting Nederlands “Lof der Nederlandse taal” Spiegelzaal MAANDAG 15 OKTOBER 2018 Europese Dienst voor Extern optreden – Diner van ASEM (Asia Europe Mee- Spiegelzaal + groot salon 18.00 UUR ting) MAANDAG 19 NOVEMBER 2018 16.00 UUR – 21.00 UUR Brulocalis – Openingszitting van de Europese week van de lokale democratie Halfrond DONDERDAG 22 NOVEMBER 2018 Vzw Panathlon Wallonie-Bruxelles – Receptie ter gelegenheid van een inter- Spiegelzaal 19.30 UUR nationaal congres DINSDAG 27 NOVEMBER 2018 Brulocalis – Colloquium “Familiale transferten en duurzame lokale Halfrond 8.15 UUR – 14.30 UUR co-ontwikkeling” MAANDAG 1 APRIL 2019 Infor Jeunes Laeken – Welsprekendheidwedstrijd “Pour que l’Etat ne de- Halfrond + cafetaria 16.30 UUR vienne pas une farce” DINSDAG 7 MEI 2019 17.00 UUR – 22.00 UUR BRUZZ – Groot debat Halfrond VRIJDAG 21 JUNI 2019 Platform voor de Samenlevingsdienst - Opleiding ter bewustmaking van het Zaal 201 9.00 UUR – 16.00 UUR politiek leven, onder de benaming “Democratie & Ik”

99 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT OP DE NATIONALE EN DE INTERNATIONALE SCÈNE HET PARLEMENT OP DE NATIONALE EN DE INTERNATIONALE SCÈNE

ONTVANGST VAN A.PROMINENTEN EN DELEGATIES

BEZOEK VAN EEN DELEGATIE VAN DE NATIONALE ASSEMBLEE VAN QUEBEC

Op donderdag 10 oktober 2019 bezocht een delegatie van de “Assemblée nationale” van Quebec het Brussels Parlement. Zij werden eerst ontvangen door de voorzitter van het Brussels Parlement, Rachid Madrane, en ont- moetten daarna de leden van de commissie voor het Leefmilieu en de Ener- gie. Deze delegatie kreeg van de assemblee van Quebec als opdracht de alterna- tieven voor pesticiden te onderzoeken in de landbouw en in groene ruimten. Na een reeks hoorzittingen over dit onderwerp in hun parlement, waren drie leden van de Assemblée nationale momenteel op studiereis in Europa om meer inzicht te verwerven in de manier waarop de kwestie hier wordt aan- gepakt.

102 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT OP DE NATIONALE EN DE INTERNATIONALE SCÈNE

VERPLAATSINGEN B.NAAR HET BUITENLAND

BRUSSELS PARLEMENTSVOORZITTER OP DE INTER- De volgende interparlementaire conferentie zal plaatshebben in Brussel, in PARLEMENTAIRE CONFERENTIE OVER STABILITEIT, het Europees Parlement, in januari 2020. COÖRDINATIE VAN HET ECONOMISCH BELEID EN GOED BESTUUR IN DE EU TE HELSINKI Meer informatie over de conferentie is beschikbaar via de website: https://www. eduskunta.fi/parleu2019/FR/Pages/default.aspx Rachid Madrane Brussels Parlementsvoorzitter Bekijk hier nam deel aan de interparlementaire conferentie • de foto’s van de conferentie: https://www.flickr.com/photos/finnishparlia- over stabiliteit, coördinatie van het economisch be- ment/albums/72157711125632651 leid en goed bestuur in de Europese Unie op 30 sep- • beluister de video-opname van de werkzaamheden ervan: https://verkko- tember en 1 oktober 2019 te Helsinki. lahetys.eduskunta.fi/fi/suomen_eupuheenjohtajuus2019 De thema’s die er aan bod kwamen waren onder meer goed economisch bestuur in de Eu- ropese en Monetaire Unie, de strategie EU 2020, overheids- en private investeringen in de Europese Unie en innovatie voor duurzame economische groei.

103 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT OP DE NATIONALE EN DE INTERNATIONALE SCÈNE

DE ALGEMENE VERGADERING VAN DE CALRE IN HORTA

Fouad Ahidar, eerste ondervoorzitter van het Parlement, Willem Draps, ondervoorzitter van het Parlement, namen op 21 en 22 november 2018 in Horta, op de Azoren (Portugal), deel aan de Algemene Vergadering van de Conferentie van de regionale wetgevende Parlementen van de Eu- ropese Unie (CALRE). Deze vergadering was een gelegenheid om te debatteren over de insti- tutionele toekomst van de CALRE en een algemene verklaring aan te nemen die de recente ontwikkelingen in het licht stelde met betrekking tot de Europese Unie en de gevolgen die zij zouden kunnen hebben voor de regio’s. De deelnemers bogen zich onder meer over de gevolgen van de Brexit voor de regio’s die deel uitmaken van het Verenigd Koninkrijk. Tijdens deze bijeenkomst werd ook een verklaring, gericht aan de Eu- ropese instellingen, aangenomen.

104 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT OP DE NATIONALE EN DE INTERNATIONALE SCÈNE

HET BRUSSELS PARLEMENT OP DE COP24 TE KATOWICE

Het Brussels Parlement keurde op 9 november 2018 een interparlemen- Voor meer informatie over de interparlementaire klimaatresolutie: taire resolutie over het klimaat goed, in het vooruitzicht van de COP 24 http://www.parlement.brussels/goedkeuring-van-de-interparlementaire-resolutie-over-het-klimaat/?lang=nl in Katowice. Ter herinnering, het Brussels Parlement, de Kamer, het Vlaams Par- lement, het Waals Parlement en het Parlement van de Duitstalige Ge- meenschap (als observator) gingen in mei 2017 van start met interparle- mentair overleg over de problematiek van de klimaatveranderingen. Dat proces leidde tot de goedkeuring van een gezamenlijke verklaring op 13 november 2017, een ongeziene stap in het federale België. Viviane Teitelbaum, voorzitter van de commissie voor het leefmilieu en de energie, nam op 14 december 2014 deel aan de 24e Conferentie van de Ver- enigde Naties over klimaatverandering in Katowice, Polen Dit was de eerste officiële deelname van een lid van het Brussels Hoofd- stedelijk Parlement aan deze conferentie en dit experiment moet worden herhaald. Het vraagstuk van de klimaatverandering is de laatste jaren immers steeds belangrijker geworden en vormt nu een zeer belangrijk onderdeel van het werk van de commissie voor het leefmilieu en de energie. Het Viviane Teitelbaum, voorzitter van de commissie voor het leefmilieu en de energie. Bureau van het Parlement besliste daarom iemand af te vaardigen naar de COP24.

105 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT OP DE NATIONALE EN DE INTERNATIONALE SCÈNE

VERPLAATSINGEN VAN C.PARLEMENTAIRE COMMISSIES

COMMISSIE VOOR DE INFRASTRUCTUUR COMMISSIE VOOR DE TERRITORIALE ONTWIKKELING

JANUARI 2019 (07/01/19) OKTOBER 2018 (17/10/18) Bezoek aan het Erasmus-metroremise Bezoek aan de Reyerssite (Brussel) Op 7 januari 2019 heeft de commissie voor de Infrastructuur een bezoek Na een uiteenzetting door de heer Tom Sanders, directeur van de afdeling gebracht aan de bouwplaats van het toekomstige ondergrondse Eras- Territoriale Strategie van perspective.brussels, de heer Jan Verheyen, pro- mus-metroremise. jectleider bij de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting en de heren Necta- rios Magarakis en Geert De Preter, vertegenwoordigers van respectievelijk FEBRUARI 2019 (07/02/19) de RTBF en de VRT, bracht de commissie te voet een bezoek aan de Reyers- Bezoek aan het station “Beurs-Grote Markt” site om te zien welke concrete vorm het mediacity-project, mediapark ge- De commissie heeft zich verplaatst voor de inhuldiging van het volledig noemd, weldra zal aannemen. gerenoveerde station “Beurs-Grote Markt” op 7 februari 2019. OKTOBER 2018 (24/10/18) Bezoek aan de Haven van Brussel (Brussel) COMMISSIE VOOR DE ECONOMISCHE ZAKEN EN DE Na een uiteenzetting van de heer Alfons Moens, directeur-generaal, en de TEWERKSTELLING heer Philippe Matthis, adjunct-directeur-generaal, bracht de commissie FEBRUARI 2019 (13 – 15/02/19) per boot een bezoek aan de Haven van Brussel en de haveninstallaties die het gebruik van de waterweg moeten bevorderen. Vergadering van het wereldwijd parlementair netwerk van de OESO (Parijs) De heer Bernard Clerfayt heeft, als voorzitter van de Commissie voor de Economische Zaken en de Tewerkstelling, deelgenomen aan de parlementaire dagen van de OESO, van 13 tot 15 februari 2019, in het conferentie- centrum van de OESO in Parijs. Die vergadering was gewijd aan huisvesting, de digitale economie en de huidige veranderingen in het bedrijfsleven.

106 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL LES SERVICES DU PARLEMENT ET LE PERSONNEL

DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT A.(OP 1/10/2019) De diensten vormen de “griffie” en werken zowel voor het gewestelijk Parlement als voor de Verenigde Vergadering. De diensten zijn samengesteld uit het secretariaat-generaal en uit vier algemene directies (Personeel en Financiën, Wetgevende diensten, infrastructuur en Logistiek en Verslaggeving). In totaal tellen de diensten ongeveer 125 voltijdse equivalenten, waarvan ongeveer 49% vrouwen en 51% mannen.

49% VAN VROUWEN 51% VAN MANNEN

Tijdens het voorbije werkjaar bracht het Parlement een aantal belangrijke wijzingen aan in het personeelsstatuut : invoering van telewerk (23 november 2018), herschikking van het middle management (7 december 2018), herstructurering van de verslagdienst (15 februari 2019), meer bevoegdheden voor de directieraad onder meer bij be- noemingen, preventie, intern administratief beroep (29 april 2019).

108 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 108 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

SECRETARIAAT-GENERAAL

Griffier

(SECRETARIS-GENERAAL)

Preventie DPBW

Adjunct-griffier

(DIRECTEUR-GENERAAL)

DIRECTIES

PERSONEEL WETGEVENDE INFRASTRUCTUUR VERSLAGGEVING EN FINANCIËN DIENSTEN & LOGISTIEK

• Volksvertegenwoordigers • Plenaire vergaderingen • Infrastructuur en Personeel • • Beheer van de gebouwen • Transparantie van Commissies en Studies de bezoldigingen • Beheer van de • Juridische dienst audiovisuele installaties • Human Resources • • Archief en Documentatie Logistiek • Gewezen • Administratief beheer volksvertegenwoordigers • Europese Aangelegenheden • Informatica • Financiën en Boekhouding • Vertaling naar het • Communicatie en Nederlands Externe relaties • Vertaling naar het Frans

109 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

A.1. HET SECRETARIAAT-GENERAAL GRIFFIER (SECRETARIS-GENERAAL) A.2. DIRECTIE PERSONEEL EN FINANCIËN De diensten worden geleid door de griffier, Patrick Vanleemputten 02 549 63 64 – 02 549 62 12 ook secretaris-generaal genoemd, die wordt DIRECTEUR bijgestaan en, zo nodig, vervangen door de ad- [email protected] Dirk Lichtert (bestuursdirecteur) junct-griffier.

De griffier en de adjunct-griffier moeten tot ADJUNCT-GRIFFIER (DIRECTEUR-GENERAAL) De directie personeel en financiën bestaat uit volgende diensten: de dienst Volksvertegen- verschillende taalrollen behoren en de andere Michel Beerlandt landstaal voldoende kennen. woordigers en personeel, de dienst Human 02 549 63 64 – 02 549 62 12 Resources, Gewezen volksvertegenwoordigers, De griffier wordt door het Parlement benoemd [email protected] de dienst Financiën en boekhouding, de dienst en is belast met de tenuitvoerlegging van de be- Communicatie en Externe Relaties. slissingen. Namens het Bureau bewaart hij het DE INTERNE DIENST PREVENTIE EN BESCHERMING OP HET WERK (DPBW): archief van het Parlement en oefent hij gezag uit DIENST VOLKSVERTEGENWOORDIGERS is belast met alle aspecten van de preventie en over het personeel. Hij woont de vergaderingen EN PERSONEEL: de bescherming op de werkvloer voor de dien- van het Parlement, het Bureau en het Bureau belast met de berekening en uitbetaling van de sten van het Parlement. Deze oefent zijn functie in uitgebreide samenstelling bij en adviseert de wedden en vergoedingen van de volksvertegen- uit in samenwerking met het Comité voor Pre- voorzitter en de parlementsleden over de inter- woordigers, de personeelsleden van de perma- ventie en bescherming op het Werk (CPBW). Dit pretatie van de regels en de parlementaire ju- nente diensten, de medewerkers van het voor- comité, dat paritair is samengesteld, behandelt risprudentie. zitterschap en het eerste ondervoorzitterschap de verscheidene aspecten betreffende het wel- en enkel met de uitbetaling van de wedden van De dienst Preventie en bescherming op het werk zijn van de personeelsleden en hun veiligheid. maakt deel uit van het Secretariaat-generaal de individuele medewerkers van de volksverte- PREVENTIEADVISEUR genwoordigers en de medewerkers van de politieke fracties alsook met de verdeling van de DIENSTEN VAN DE GRIFFIE OF HET SECRE- Sabine Depoorter TARIAAT-GENERAAL (EIKSTRAAT 22): maaltijdcheques die ze ontvangen. De dienst 02 549 67 63 houdt zich ook bezig met de fiscale en sociale Postadres: [email protected] lasten, de verzekeringen, de sociale dienst. Brussels Hoofdstedelijk Parlement, 1005 Brussel DIENSTHOOFD 02 549 62 11 – 02 549 62 12 Clémence Dejonckheere [email protected] Secretariaat 02 549 62 02 [email protected]

110 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

In uitvoering van de ordonnantie van december DIRECTEUR- GEVOLMACHTIGD ter bevordering van de burgerzin voor diverse 2017, werd binnen deze dienst recentelijk een Dirk Lichtert doelgroepen (scholen, verenigingen, jongeren, nieuwe cel voor de transparantie van de inkom- enz.). Secretariaat 02 549 62 02 sten in alle Brusselse organismen van openbaar [email protected] nut opgericht. DIENSTHOOFD DIENST FINANCIËN EN BOEKHOUDING: Marie Strowel • Cel Transparantie maakt de begroting op en voert de begro- Secretariaat 02 549 62 04 tingscontroles en begrotingaanpassingan van [email protected] Christophe Heyneman het Parlement door, voert de betalingen uit, int 02 549 67 62 de ontvangsten, beheert de thesaurie, stelt de A.3. DIRECTIE WETGEVENDE [email protected] jaarlijkse rekeningen op, enz. DIENSTEN DIENST HUMAN RESOURCES: DIENSTHOOFD DIRECTEUR belast met de aanwervingen en het beheer van Philippe Schins alle processen inzake Human Resources (HR) zo- Jean-Luc Robert (bestuursdirecteur) als de evaluatie, de cursussen en opleidingen, ... Secretariaat 02 549 62 02 De directie wetgevende diensten bestaat uit [email protected] volgende diensten: Plenaire vergaderingen, Commissies en studies, de Juridische dienst, Ar- DIENSTHOOFD DIENST COMMUNICATIE EN EXTERNE RELATIES: chief en documentatie, Europese Aangelegen- Sophie Pêtre is belast met de bevordering van het imago en heden, Vertaling naar het Nederlands, Vertaling Secretariaat 02 549 62 02 de bekendheid van het Parlement, zijn exter- naar het Frans. [email protected] ne en interne communicatie, de relaties met de pers, de Public relations van het Parlement DIENST PLENAIRE VERGADERINGEN: DIENST GEWEZEN stelt de agenda van de plenaire vergaderingen VOLKSVERTEGENWOORDIGERS: (evenementen, tentoonstellingen, officiële re- op, overeenkomstig de beslissingen van het staat in voor de berekening en betaling van de cepties, ontvangst van delegaties en geleide Bureau in uitgebreide samenstelling, alsook de rustpensioenen aan de gewezen volksvertegen- bezoeken…, het protocol, de terbeschikkingstel- gids van de voorzitter, beheert de amendemen- woordigers ten laste van de vzw Pensioenkas. ling van zalen aan derden, alsook met de rondleidingen in de gebouwen en met de activiteiten ten, interpellaties, mondelinge en schriftelijke vragen.

111 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

DIENSTHOOFD DIENST ARCHIEF EN DOCUMENTATIE: DIENST VERTALING NAAR HET NEDERLANDS: Catherine Van Loo beheert onder meer de bibliotheek, de parlementaire stukken, de bijwerking van de website DIENSTHOOFD Secretariaat 02 549 62 86 (wetgevende data) en, op termijn, met het be- [email protected] Mario Demesmaeker heer van het archief van het Parlement. Secretariaat 02 549 62 57 DIENST COMMISSIES EN STUDIES: DIENSTHOOFD [email protected] bereidt de commissievergaderingen voor en re- digeert de verslagen ervan. Stéphane Vansantvoet DIENST VERTALING NAAR HET FRANS: Secretariaat 02 549 62 54 DIENSTHOOFD DIENSTHOOFD [email protected] Jacques Ponjée Marie Pochet DIENST EUROPESE Secretariaat 02 549 62 57 Secretariaat 02 549 62 69 AANGELEGENHEDEN: [email protected] [email protected] is hoofdzakelijk belast met de follow-up van de DE JURIDISCHE DIENST: controleprocedure van het subsidiariteitsprin- A.4. DIRECTIE INFRASTRUCTUUR deze dienst wordt momenteel opgericht en is in cipe door middel van ontwerpen van Europese & LOGISTIEK hoofdzaak belast zijn met het secretariaat van wetgevende Akten, met de follow-up van de de Brusselse Controlecommissie. Op termijn zal werkzaamheden van het Brussels parlement DIRECTEUR binnen de Conferentie van de regionale assem- hij eveneens belast zijn met de geschillen en het Joëlle Rosenoër (bestuursdirecteur) leveren van interne juridische bijstand aan de blees met wetgevende bevoegdheid (CALRE) en De directie infrastructuur en logistiek bestaat diensten van het Parlement. met de interparlementaire samenwerking met het Europees parlement. uit volgende cellen: de dienst infrastructuur, de DIENSTHOOFD dienst logistiek, de dienst administratief beheer, DIENSTHOOFD Magali Cornelissen, secretaris van de Brussel- de Informaticadienst. se Controlecommissie Ludwick Kurzeja Secretariaat 02 549 62 69 Secretariaat 02 549 63 39 [email protected] [email protected]

112 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

DIENST INFRASTRUCTUUR: DIENST LOGISTIEK: DE INFORMATICADIENST: • De cel gebouwenbeheer zorgt voor het het gaat om de kamerbewaarders, het econo- staat het personeel bij, bij het gebruik van het beheer en het onderhoud van alle ge- maat, de telefonie, het onthaal, de verzending, materieel en de software, zorgt voor de aan- bouwen van het Parlement, de follow de keuken en de conciërge. koop van materiaal en software, doet de analy- up van de verschillende overheidsop- se en de programmering van de toepassingen, drachten, de opvolging bij het verhuren DIENSTHOOFD doet het netwerkbeheer, zorgt voor aangepaste van een gebouw, het bekomen van ste- Isabelle Honoré opleidingen, … debouwkundige- en milieuvergunningen Secretariaat 02 549 62 16 DIENSTHOOFD bij werken en verbouwingen, het toezicht [email protected] op de voortgang van al de werken en de Emmanuel Willems VERZENDEN EN AFDRUKKEN verrichte aankopen, de opvolging van de 02 549 64 21 [email protected] door externe bedrijven uitgevoerde wer- [email protected] ken, alsook het gecentraliseerd technisch Ecolabel : [email protected] beheer, het rationeel energieverbruik, de A.5. DIRECTIE VERSLAGGEVING elektrische, sanitaire en veiligheidsinstal- DIENST ADMINISTRATIEF BEHEER: laties, de verwarming, etc… DIRECTEUR beheert de uitrusting (meubels, kunstwerken, • De audiovisuele cel zorgt voor de tele- ...) in de lokalen, de administratieve dossiers Bert Van Elsacker (bestuursdirecteur) fooninstallaties, de fotokopieertoestel- van het gebouwenbeheer (verzekeringen, be- De directie Verslaggeving is verantwoordelijk len, de steminstallatie, … lastingen, ...), stelt de bestelbons op, beheert de voor de tweetalige publicatie van het integraal reservaties van de vergaderzalen, de follow-up verslag van de plenaire vergadering en van de DIENSTHOOFD van de bestellingen, de MIVB/MTB-abonne- interpellaties en mondelinge vragen in de com- Valentine Gilbert menten, de P-nummerplaten, de garage, de missievergaderingen. Het verslag bevat een 02 549 62 38 parkeerruimten, de inventaris en de telefoon- weergave van de parlementaire debatten met lijsten. inbegrip van spontane reacties en gebeurtenis- INFRASTRUCTUUR EN LOGISTIEK sen in de zaal. Met het oog op de leesbaarheid DIENSTHOOFD [email protected] wordt het opgesteld in een heldere en nauw- Alain De Bock AUDIOVISUELE CEL keurige stijl, zonder af te dingen op waarheids- Secretariaat 02 549 62 61 getrouwheid. De directie Verslaggeving is ook [email protected] [email protected]

113 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

belast met het samenvattend vertalen van de A.6. DE DIRECTIERAAD A.7. HET PERSONEELSCOMITÉ betogen, de opmaak van het verslag en het aan- (VANAF 1/10/2019) (VANAF 1/10/2019) brengen van correcties op vraag van de sprekers. De directieraad moet geraadpleegd worden en Het personeelscomité verdedigt de belangen een advies uitbrengen in de gevallen voorzien van het personeel bij de autoriteiten van het In de eerste uren na de vergaderingen wordt er door het personeelsstatuut en hij kan een parlement en zorgt voor het contact tussen die een voorlopige versie opgesteld van de betogen advies uitbrengen over de voorstellen van de autoriteiten en het personeel. Het personeels- in de taal die de sprekers gebruikten. Zij hebben autoriteiten van het parlement over het per- comité moet geraadpleegd worden en een ad- de gelegenheid om de tekst van de voorlopige soneelsstatuut of een personeelscategorie en vies uitbrengen in de gevallen voorzien door versie na te lezen en zo nodig wijzigingen aan te over de voorstellen over de organisatie en de het personeelsstatuut en het kan algemene vragen. Die mogen alleen maar betrekking heb- werking van de diensten. problemen in verband met de toepassing en ben op het eigen betoog en worden aanvaard de interpretatie van het personeelsstatuut ter voor zover ze niet indruisen tegen de geluidsop- SAMENSTELLING: kennis van de autoriteiten van het parlement namen. De definitieve versie wordt samen met • Patrick Vanleemputten, griffier brengen. Het kan geraadpleegd worden over een samenvattende vertaling gepubliceerd. • Michel Beerlandt, adjunct-griffier alle problemen van die aard. Het personeels- De voorlopige en definitieve versies van het ver- comité kan adviezen uitbrengen en voorstellen • Dirk Lichtert, Jean-Luc Robert, Joëlle slag kunnen geraadpleegd worden op de web- Rosenoer en Bert Van Elsacker, doen aan de autoriteiten van het parlement in site van het parlement: bestuursdirecteurs verband met de organisatie en de werking van de diensten, het welzijn op het werk in de zin http://www.parlement.brussels/ parlementaire-stukken van de vigerende wetten en besluiten en in het algemeen over de arbeidsomstandigheden van Secretariaat 02 549 68 02 het personeel, met uitsluiting van de bevorde- [email protected] ringen en de tuchtprocedures.

SAMENSTELLING: • Laurent Lefèvre, voorzitter • Agnes Poelmans, ondervoorzitster • Sophie Dumoulin, secretaris • Bienne Baron, Eva Cifuentes, Olivier Hendrickx, José Pereda, Anita Quintiens, Eric Surkijn, leden.

114 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL

A.8. HET COMITÉ VOOR • Eva Cifuentes, Sophie Dumoulin, Laurent • Sedert 18 juli 2019 PREVENTIE EN BESCHERMING OP Lefèvre, José Pereda, Agnes Poelmans HET WERK vaste personeelsafgevaardigden die, VOORZITTER VAN HET BRUSSELS PARLEMENT in geval van afwezigheid vervangen (VANAF 1/10/2019) worden door Bienne Baron, Olivier Rachid Madrane Het Comité voor Preventie en Bescherming Hendrickx, Anita Quintiens, Eric Surkijn, plaatsvervangers; KABINETSDIRECTEUR op het Werk (CPBW) werd op 30 maart 2015 Stephan Durviaux opgericht en heeft als voornaamste opdracht • Sabine Depoorter, opsteller, alle middelen te zoeken en voor te stellen om preventieadviseur van de interne dienst 02 549 63 25 – 02 549 63 35 aldus actief bij de dragen tot de bevordering voor preventie en veiligheid op het werk. [email protected] van het welzijn van de werknemers bij de uit- [email protected] voering van hun werk, overeenkomstig de wet A.9. HET KABINET VAN EERSTE ONDERVOORZITTER van 04/08/1996 betreffende het welzijn van de HET VOORZITTERSCHAP Guy Vanhengel werknemers, het Algemeen Reglement voor Ar- EN HET EERSTE beidsbescherming (ARAB) en de Codex over het ONDERVOORZITTERSCHAP KABINETSDIRECTEUR Welzijn op het Werk. Martine Raets (½ tijds) et Marinka Vangenck • Tot 26 mei 2019 (½ tijds) SAMENSTELLING: VOORZITTER VAN HET BRUSSELS PARLEMENT 02 549 63 41 – 02 549 63 50 • Patrick Vanleemputten, voorzitter [email protected] Charles Picqué • Michel Beerlandt, Dirk Lichtert, Joëlle [email protected] Rosenoër en Hicham Talhi, vaste KABINETSDIRECTEUR afgevaardigden aangewezen door de Olivier Pirotte bedrijfsleiders en met de bevoegdheid om hem te vertegenwoordigen en te EERSTE ONDERVOORZITTER binden op grond van de directiefunctie die hij vervult binnen het bedrijf, die, Fouad Ahidar in geval van afwezigheid vervangen worden door Jean-Luc Robert of Bert KABINETSDIRECTEUR Van Elsacker, plaatsvervangers; Wim Smet (½ tijds) et Saliha Raiss (½ tijds)

115 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 DE DIENSTEN VAN HET PARLEMENT EN HET PERSONEEL LES SERVICES DU PARLEMENT ET LE PERSONNEL

VERDELING VAN DE PERSONEELSLEDEN B.(SINDS 01/10/2019)

PER NIVEAU PER LEEFTIJD

Niveau A 60 30 mannen : 50 % 30 vrouwen : 50 % De gemiddelde leeftijd van de personeelsleden is 50,75 jaar. Niveau B 1 20 7 mannen : 35 % 13 vrouwen : 65 % 1 20 < TOT ≤ 30 Niveau B 2 15 9 mannen : 60 % 6 vrouwen : 40 % 18 30 < TOT ≤ 40 Niveau C 47 26 mannen : 55,32 % 21 vrouwen : 44,68 % 38 40 < TOT ≤ 50 Totaal 142 72 mannen : 50,70 % 70 vrouwen : 49,30 % 60 50 < TOT ≤ 60

25 60 > TOT PER GESLACHT Totaal : 142

72 mannen 70 vrouwen 50,70 % 49,30 % Totaal : 142 persoonnen

116 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 116 LE PARLEMENT GESTIONNAIRE DE SON BÂTIMENT VAN ZIJN GEBOUW VAN HET PARLEMENT BEHEERDER BEHEERDER HET PARLEMENT

PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 117 HET PARLEMENT BEHEERDER VAN ZIJN GEBOUW LE PARLEMENT GESTIONNAIRE DE SON BÂTIMENT

ENERGIEPRESTATIE VAN DE A.GEBOUWEN Verschillende energiebesparende maatregelen werden genomen. Het jaarlijks verbruik van elektriciteit en gas in de gebouwen van het Parle- ment (oppervlakte: +/- 20.000 m²) heeft zich neerwaarts gestabiliseerd sinds 2010.

Sedert september 2013, wordt een nieuw gebouw van 2.500m² gebruikt aan de Lombardstraat 77. Dat gebouw wordt gehuurd door het Parlement van de Franstalige Brusselaars. Het elektriciteitsverbruik van dat gebouw wordt evenwel verrekend in dat van het Paleis, dat slechts één elektrici- teitsmeter heeft (hoogspanningskast Eikstraat 14).

Sinds juni 2016, produceren 48 m² aan zonnepanelen elektriciteit, ongeveer 10.000 kWh/jaar. Dit heeft dus een gunstige (maar beperkte, gezien de verminderde oppervlakte van de geïnstalleerde panelen) weerslag op de energiebesparingen.

In 2019 werd een nieuwe gecentraliseerde software voor technisch beheer in gebruik genomen. Hiermee zal het beheer van de technische installaties de komende maanden worden aangepast en moet het mogelijk worden om het verbruik van elektriciteit, gas en water op de voet te volgen om besparingen te maximaliseren.

Het Parlement is vanaf 1 februari 2020 toegetreden tot de Intercommuna- le Aankoopcentrale Sibelga voor de levering van gas en elektriciteit. Dit lidmaatschap zal ook profiteren van de expertise van Sibelga op gebied van energieverbruik, via het NR Click energieboekhoudprogramma.

118 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 118 HET PARLEMENT BEHEERDER VAN ZIJN GEBOUW

DE WERKZAAMHEDEN AAN HET op 24 oktober 2017. B.PARLEMENT Het aanbestedingsdossier werd gepubliceerd in april 2018. Tijdens zijn Gedurende het jaar 2017-2018 heeft het Parlement de studie aangevangen vergadering van 16 juli 2018, nam het Bureau de beslissing om de over- van volgende dossiers of die studie voortgezet. heidsopdracht aan de “nv Monument Vandekerckhove” toe te kennen voor een bedrag van 3.291.081,38 EUR excl. BTW. De werf startte op 1 februari 2019 en heft een duur van 2 jaar. B.1. RESTAURATIE VAN HET VOORMALIG Het gewijzigde project van de restauratie van het Postkoetsgebouw, dat POSTKOETSGEBOUW “DE SPAANSE KROON” tussen het Paleis de Limminghe, het gebouw Lombard 77 en de appar- Nadat het Parlement een nieuw gebouw heeft opgetrokken aan de Lombard- tementen Citydev aan de kant van het oud-Korenhuis ligt, strekt er on- straat 77, dat verhuurd wordt aan het Parlement van de Franstalige Brusse- der meer toe de toegankelijkheid ervan te verbeteren. Het Postkoetsge- bouw zal toegankelijk zijn via het gebouw Eikstraat 22, langs het Paleis laars, werkt het nu met dezelfde projectauteur, SKOPE, aan het project voor de Limminghe, langs het gebouw Lombardstraat 77 via een glazen sas de renovatie van het voormalig Postkoetsgebouw “de Spaanse Kroon ”. tussen de twee gebouwen, langs de tuin van de Gouverneur en langs Het Postkoetsgebouw werd waarschijnlijk gebouwd ten tijde van de beschie- het oud-Korenhuis voor de PBM’s en de DBDMH. ting van Brussel door de Fransen in 1695. Het oud-Korenhuis had een post- Om de toegang via het Paleis de Limminghe te vergemakkelijken, zal er koetsen koerierdienst die de zuidelijke streken van het land, Frankrijk, Duits- in de liftkoker die aan het Postkoetsgebouw grenst, een tweezijdige ca- land en Spanje bediende. bine voor PBM’s worden geïnstalleerd, die ook de toegang tot het Post- Tegenover het oud-Korenhuis bevond zich het Postkoetsgebouw, een hotel koetsgebouw langs de tweede verdieping van het Paleis de Limminghe “In de Spaanse Kroon”, dat georganiseerd was zoals oude postkoetsgebou- mogelijk zal maken. wen - met een poort die op de straat uitzag en langs waar koetsen konden De toegankelijkheid aan de Tuin van Gouverneur zal zowel worden ver- binnenrijden naar een koer die omringd was door garages en stallingen. zekerd door het glazen sas tussen de Lombard 77 en het Postkoetsge- Op 15 januari 2014 werd een eerste aanvraag om enige vergunning ingediend bouw en via de vensterdeur van het lokaal op de benedenverdieping voor de restauratie van het Postkoetsgebouw. van de oostelijke vleugel van het Paleis, die een toegangshal tot het De projectauteur en de gespecialiseerde bureaus hebben een wijzigingspro- Postkoetsgebouw zal worden die direct toegankelijk is vanuit de Tuin. ject opgesteld en de aanvraag om een unieke vergunning werd op 4 april Op de benedenverdieping van het Postkoetsgebouw, plant het Par- 2016 ingediend bij de Directie Stedenbouw. De vergunning werd uitgegeven lement een polyvalente zaal die enige grootsheid zal hebben door de

119 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT BEHEERDER VAN ZIJN GEBOUW

Foto 1 - Auteur van het project: Skope Foto 2 - Fotograaf Serge Marteaux

voorgevel met arcaden. De hoofdingang komt in het midden van de noord- B.2. ONDERHOUD VAN HET PATRIMONIUM VAN DE gevel, onder het sas, zodat er een visuele link is met de voorgevel met SPIEGELZAAL arcaden vanuit de hoofdingang die toegang geeft tot de polyvalente zaal. De restauratiewerken in de spiegelzaal werden enkele jaren geleden aan- De verdiepingen zijn bestemd voor de administratieve diensten van het gevangen. Onder andere het stucwerk vertoonde zware schade en werd Parlement. recentelijk gerestaureerd. De omgeving van het Postkoetsgebouw aan de zijde van de oud-Korenhuis Ook de verguldsels op de zuilen en valse pilasters dienden te worden ge- wordt heraangelegd en grotendeels gemineraliseerd om te zorgen voor restaureerd. De restauratie van de verguldsels heeft betrekking op het ka- de nodige doordringbaarheid van de bodem en de inachtneming van de piteel, het basement en de sieronderdelen van de cannelures van 2 zuilen historische functies. Een groot deel van de koer zal bedekt worden met en 42 valse pilasters, evenals de godronen van de kroonlijst en de friezen kasseien. en sluitstenen van 18 vensterbogen.

120 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT BEHEERDER VAN ZIJN GEBOUW

Dit nauwgezette en langdurige werk is toevertrouwd aan een zeer gespeci- B.4. MODERNISATIE VAN DE AUDIOVISUELE aliseerd atelier. Tijdens zijn vergadering van 16 juli 2018 heeft het Bureau INSTALLATIES besloten de opdracht toe te kennen aan Altritempi NV. Het project begon De modernisatie van de audiovisuele installaties van het Brussels Parle- op 8 oktober 2018 en zal worden afgerond in februari 2020. ment werd aangevat door de vernieuwing van de installaties in het half- De Directie Cultureel Erfgoed volgt de werken op daar de Spiegelzaal ge- rond. Het bedrijf “Televic nv” (nu Axians nv) voerde deze werken uit in de klasseerd is. zomer van 2017: de centrale controlekamer werd gemoderniseerd en de vijf camera’s, de projector en het projectiescherm werden vervangen. B.3. ONTHAAL- EN INFORMATIECENTRUM (OIC) In 2018 werden twee camera’s toegevoegd aan de vernieuwde installatie, om zo de invalshoek op de afgevaardigden op de voorste rij van het half- Tijdens de verbouwing van de carnavalswinkel aan de Lombardstraat 71- rond te verbeteren. 73-75 tot het Onthaal- en Informatiecentrum van het Brussels Parlement, Er werd een overheidsopdracht opgesteld voor de vervanging van audiovi- werden werken ondernomen om de steunmuur van de tuin van de gou- suele installaties in de andere zalen van het Parlement. Een procedure in 2 verneur te drogen. fases werd opgestart. Drie aanvragen voor deelname werden ingediend in Desondanks blijven er vochtigheidsproblemen bestaan. Het is raadzaam april 2019. Deze werden grondig geanalyseerd. De gunningsprocedure zal om voldoende ventilatie te installeren in de kelders, om de blauwe stenen in de loop van 2020 worden voortgezet. De uitvoering van deze opdracht rond de kelderramen van het terras boven het Onthaal- en Informatie- zal worden verspreid over de tijd om de parlementaire activiteiten niet te centrum waterdicht te maken, voor voldoende drainering te zorgen in het verstoren. grint van de tuin van de Gouverneur, om de raamkozijnen te restaureren en de lokalen te saneren door schimmelverwijdering. B.5. GECENTRALISEERD TECHNISCH BEHEER VAN Het architectenbureau A.2R.C werd met die studie belast, in samenwer- DE INSTALLATIES king met het studiebureau gespecialiseerd in bijzonder technieken G.E.I.. Aangezien het huidige beheersysteem van de technische installaties van Het project voorziet erin van het OIC een bezoekersruimte en beveiligde de gebouwen verouderd is (daterend van de renovatie van de parlemen- toegangscontrole te maken. Het planningsaanvraagbestand is door deze taire gebouwen in 1999) en de gebouwen van de fracties niet omvat, heeft bureaus opgesteld en zal eind 2019 worden ingevoerd. het Bureau aan de diensten gevraagd dit systeem te vernieuwen. Het doel De Directie Cultureel Erfgoed zal hoe dan ook over die werken geraad- is om een gecentraliseerd beheer te realiseren voor alle technische instal- pleegd en daarbij betrokken worden. laties (ventilatie – verwarming – koeling – elektrische installaties) in de par-

121 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 HET PARLEMENT BEHEERDER VAN ZIJN GEBOUW

lementaire gebouwen. De hoofdzetel van het BHP is reeds uitgerust met MAATREGELEN VOOR EEN GOED een dergelijk systeem en moet hiermee worden verbonden. C.MILIEUBEHEER IN DE LOGISTIEK EN Er werden verschillende gespecialiseerde bedrijven geconsulteerd en, ECONOMAAT tijdens haar vergadering van 13 december 2017, heeft het Bureau besloten de opdracht te gunnen aan de onderneming “AUVI Communications Voor de levering van papier, heeft het Brussels Parlement zich aangeslo- bvba” voor een bedrag van 281.787,65 EUR excl. BTW. ten bij de opdrachtencentrale van Brussel Leefmilieu voor de levering van ecologische kantoorbenodigdheden die voldoen aan de jongste wetgeving De engineeringstudies vooraf werden door de onderneming tijdens de zo- betreffende de integratie van milieucriteria in de overheidsopdrachten mer van 2018 uitgevoerd en de implementatie van het nieuwe systeem (Rondzendbrief van 5 februari 2009 betreffende de opname van ecologi- gebeurde einde zomer van 2019. Monitoring is aan de gang en aanpas- sche criteria en duurzame ontwikkelingscriteria in de overheidsopdrachten singen zullen worden gemaakt naarmate het volgende verwarmings- en voor leveringen en diensten en de ordonnantie van 8 mei 2014 betreffende koelseizoen vordert. de opname van milieu- en ethische clausules in de overheidsopdrachten). Daarnaast is een nieuw bedrijf voor het onderhoud van de technische in- Samengevat durven wij zeggen dat het Bureau en de diensten van het Par- stallaties aangesteld ter vervanging van Imtech, dat sinds oktober 2008 lement aandacht besteden aan het duurzaam beheer. hiervoor verantwoordelijk was: VMA/be.maintenance neemt het contract over vanaf 1 oktober 2019. Het Parlement moet in de nabije toekomst gaan werken aan de ontwikkeling van een bedrijfsvervoerplan, na een vervoerdiagnose te hebben afgelegd. B.6. PBM-TOEGANKELIJKHEID

Toiletten toegankelijk voor personen met beperkte mobiliteit (PBM) zijn geïnstalleerd in de onmiddellijke nabijheid van het halfrond en de tribu- ne.

122 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019 LE PARLEMENT SUR LA SCÈNE NATIONALE & INTERNATIONALE DE BRUSSELSE DE BRUSSELSE CONTROLECOMMISSIE

PARLEMENT BRUXELLOIS • RAPPORT ANNUEL 2017-2018 123 DE BRUSSELSE CONTROLECOMMISSIE A.BESLISSINGEN B.ONTMOETINGEN In 2019 heeft de Brusselse Controlecommissie 6 beslissingen genomen, De Controlecommissie heeft verschillende participerende overheidsdien- met name over: sten ontmoet in het kader van projecten in uitvoering. Ze heeft onder meer de MIVB en de Data Protection Officer van de GOB ontmoet. Zodra die • het voorontwerp van besluit van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest projecten afgewerkt zijn, worden ze om advies aan de Controlecommissie tot aanwijzing van de grootschalige cartografische gegevensbank Brussels Urbis als gewestelijke authentieke bron; voorgelegd. • het voorontwerp van ordonnantie houdende verankering van EVOLUTIE VAN het principe van de unieke gegevensinzameling in de werking DE COMMISSIE van de diensten en instanties die behoren tot of taken uitvoeren C. voor de overheid en tot vereenvoudiging en gelijkschakeling van Op 16 mei 2019 heeft het parlement een Ordonnantie aangenomen hou- elektronische en papieren formulieren (EasyBrussels); dende instemming met het samenwerkingsakkoord van 28 februari 2019 • het toelatingsverzoek van Brussel Fiscaliteit om toegang te krijgen tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Gemeenschappelijke Ge- tot de beelden van ANPR-camera’s in het kader van de LEZ; meenschapscommissie betreffende de aanstelling van een gemeenschappelijke dienstenintegrator voor de elektronische uitwisseling van gegevens • het toelatingsverzoek van de Gemeente Elsene om toegang te (B.S. 17 juni 2019). De rol van de Brusselse controlecommissie wordt dus krijgen tot de beelden van ANPR-camera’s om overtreders van het uitgebreid tot de aanvragen om machtiging en advies met betrekking tot reglement betreffende de invoering van verkeersluwe zones en de gegevensstromen komende van of bestemd voor instellingen die tot een voetgangerszone op het grondgebied van de gemeente de bevoegdheid van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie Elsene te identificeren en te sanctioneren; behoren. • de verplichting van de Koninklijke Federatie van het Belgisch De ordonnantie van 8 mei 2014 betreffende de oprichting en organisa- Notariaat om een voorafgaande toelating van de Commissie te tie van een gewestelijke dienstenintegrator (B.S., 6 juni 2014) zal herzien hebben in het kader van de uitwisseling van gegevens inzake de 4de worden om de bepalingen van de GDPR daarin op te nemen en de sa- weg; menstelling van de commissie te herzien (waarvan de helft van de leden • het toelatingsverzoek van Brussel Fiscaliteit om toegang te krijgen voorgedragen worden door de CBPL die vandaag vervangen is door de tot de databank van de Federale Overheidsdienst Brussel Economie Gegevensbeschermingsautoriteit. Het secretariaat van de commissie buigt en Werkgelegenheid waarin de exploitaties van toeristisch logies zich thans over de wetswijzigingen die noodzakelijk zijn op dat vlak. zijn opgenomen, in het kader van de heffing en de inning van de Tot slot werd het secretariaat van de Commissie sinds 1 april 2019 ver- belasting inzake de inrichtingen van toeristisch logies. sterkt met een jurist die gespecialiseerd is op het gebied van het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer.

124 BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK PARLEMENT • JAARVERSLAG 2018-2019