DE DRIE HEREN P Rins He G M Ndr 7 Ik 1 S S Tra / T a 5 T U

31 APPARTEMENTEN EN 3 HERENHUIZEN HAARLEM-CENTRUM

STEDELIJKE ARCHITECTUUR • HOOGWAARDIG NIEUWE STADSBUURT • DUURZAAM & COMFORTABEL GASLOOS • DAKTERRASSEN & BINNENTUIN • UITZICHT OVER STAD & DUINEN • WINKELS & BARRETJES Brouwersvaart sbrug Brouwer

1/3-1A/RD

152

Raaks

a R r aaks t s l

b 1 3 o - 3 1 4 5 - A N 9

3 4

18-30

1 7

t 0

1 r a

a 1 v 9 e B

s 8 - d i W

Z e / 8 L

36 2 1

5 7 ARCHITECT AAN HET WOORD 7 1- 10

- 1

7 at 1

a 2 3 A tr / 5 R 2 D - 5

obs 2A 22-2

1 ac

2 4 / 2 Z 1 W

- 2 4 INHOUD C

2 7

2 6 - 2 6

s / R

g D

2 8 - 2 8 / R D 1 3 t 5 s 7/RD- e 7/ZW DE VESTE 9-9 lv /RD j i Z D rossestraat 11--157 14

45 16 appartementen

2A 4-4/RD € 2 16-110

G e 2 - d 2 1 9 e m p t e 2 O

3 u 0 - d 3 2 e A

G r a c h t

3 3 4 1 - HORTESPLEIN 3 4 / H R ortusplein D

3 3

3 6

3 5

3 8 Zu iderstraat

13-31

4 0 - 4 0 A t a a r t s 35A- a 35H n i 2 1 lm e

lh 4 i 2 2 W 35E t s 37/RD e 39-41A

ijlv 2

Z 1

2 4 e 12A 43-43 -12S A 4

20/ RD-20/ZW 22/ RD-22/ZW 2 24 26/ RD-26/ZW

- 3

2 2 - 4 7 4 1 - 6 5

2 t 2 - r 0

1 2 a A a v 8 e 0 0

0 s /

2 id - 1 e 0 0

0 L /

4 8 Ve stes 1 traat B

1 -

9 5 6 0 1 - - 5 2 0 1 B

C 0

5 2 A - 5 G 2 4 B

- 6 a

s 5 3

- -1 t h 3 3 A

1 u

i s

t r a 5 4 a A - 5 t 4 8 C

2 -

5 4 S

T 1 3 U

N B

5 8 A

3 - 9 5 1 D - 8

7 B LOCATIE 1

1 4

3 lein 0 tep 0 Lui / 4 ein 3 - pl len E 1 Doe 0

0 3 / - 4 1

9 9 60A

2 -

Z /

1 -

R /

/ R

- 1

/ Z g W ndrikbru Prins He

3 t

1 G h edemp c m 3 te V a 1 older r s 2 gra g 9 ch m 2 t s r 2

3 e

d l

V 3

e t

7 m 1

1 e 3

d e DE DRIE HEREN P rins He G m ndr 7 ik 1 s S tra / T a 5 t U

N 1

- m D

R NUTS / vri 0 5

1 1

- 3 6 26 3 28 B

2 -

3 2 7D 7E 7G 3 herenhuizen 7F D

35-35A 9 2 - H A 7 7 8 2 3 -

vri A

1A D

C R

A 7 9E 4

1 1 -

5 6B-8B

2 J 7-7A 7

vri 69E K eiz 6D-8D B ers 7 vri traat

6 1 ri C 3 v 6C-8 3 NUTS

vri

1-1A/R W D

Z 9 /

1 7

3 L - 7 D 3

k R b /

7 5- A 3 5C 7 2

4-4A

6 M 9-9B -6A 7

9 8

3 10 1 -10C 2

R /

1 -

2 1

B W 1 Z 4 / - 7 1 3 4 - D

R /

2 4

1 De woningen in Raaks III zijn allemaal

duurzaam & gasloos. D E L A N T A A R N 20 15 appartementen INTERVIEWS 38 | VAN DUIVENBODEN

40 | TEYLERS MUSEUM

42 | FRANS HALS MUSEUM

52 | JOPENKERK

36 | RAAKS MAKELAARS

54 | COLOFON 44 BUURTTIPS HAARLEM

2 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 3 INTRO

Het is een uitdaging om niet verknocht te raken aan Haarlem. Je kunt hier werkelijk alles doen: shoppen, naar musea, theater of de ﬁlm, heerlijk uiteten, borrelen, naar het strand, bootje varen of naar het bos… En dat allemaal op ‘Het is eigenlijk ﬁetsafstand! Het 24/7 vakantiegevoel ligt op de loer in het gezellige Haarlem, het laatste pareltje’ waar het bruist maar je je ook lekker terug kunt trekken in de natuur. Haarlem heeft het allemaal en heeft tegelijkertijd de knusse en gemoedelijke sfeer van een dorp.

“Raaks is een heel speciaal gebied, ik woon De Lantaarn, De Veste en De Drie Heren: hier zelf in de buurt en ik heb een ontzettende gasloze gebouwen die heel goed harmoniëren liefde voor de stad Haarlem. De binnenstad in met deze omgeving, door de kleur van het bijzonder. Wat zo mooi is aan het project de gevels, de rode bakstenen en de witte Raaks III: het is eigenlijk het laatste pareltje in de ornamenten. omgeving van de Raaks dat op een hele goede manier ingevuld wordt. Voor de tuin hebben we Bureau Hosper gevraagd, een typisch Haarlems bureau dat Architectenbureau Geurst & Schulze heeft voor als geen ander verstand heeft van de bekende dit project prachtige, duurzame woningen Haarlemse hofes, maar dan vertaald naar nu. ontworpen, die niet alleen naadloos aansluiten Het tijdelijke initiatief van de boerentuin krijgt op de omgeving maar waar je bovenal ook een permanente bekroning in het nieuwe, heerlijk kunt wonen en werken. eigentijdse hofe.

Het ideale van de ligging van de Raaks: je hebt alles binnen handbereik. Je kan ’s avonds lekker een biertje gaan drinken bij de Jopenkerk, voor een avondje uit heb je de bioscoop om de hoek en je staat met een paar stappen in de leukste straten van Haarlem boordevol geweldige winkels en restaurants. Even uitwaaien op het strand? Pak de ﬁets en voor je het weet, rijd je al door de duinen met de wind door je haren.”

Wonen in de Raaks: op een historische plek, in Wonen in de Raaks: het kloppende hart van Haarlem. Wie wil dat nu op een historische niet? Lees in dit sfeermagazine meer over de woningen, de architecten, Haarlem en plek, in het kloppende Leonie Buur uiteraard het Raaksgebied in het bijzonder. hart van Haarlem! PROJECTONTWIKKELAAR HBB GROEP

4 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 5 RAAKS VAN NUL TOT NU Raaks III - Het slotstuk van een nieuw stukje centrum

Stadspoort Stadsvernieuwing Van oorsprong was de Raaks een waterloop. In In 1997 werden plannen ontwikkeld voor de 15e eeuw kwam dit deel van de Haarlemse vernieuwing van het gebied ten zuiden van de beek bij de uitbreiding van Haarlem binnen de Raaks, waar op dat moment een gedateerde stadsmuren te liggen. Om de toegang tot de bovengrondse parkeergarage, twee scholen stad via de beek af te sluiten, bouwde men een en twee kerken stonden. De kerken en waterpoort met twee torens (de Raakstorens). scholen liepen leeg en er was in de historische Om te voorkomen dat de vijand ‘s nachts binnenstad dringend behoefte aan ruimte zomaar de stad binnen kon varen, werd de voor grote winkelvestigingen. Protest tegen de doorvaartopening in de poort afgesloten met nieuwbouwplannen resulteerde in het behoud een ketting (een raaks). van de Vestekerk. In 1866 zijn de twee torens van de Raaks gesloopt, twee jaar later werd de Raaks Raakskwartier gedempt. In het vernieuwde Raakskwartier realiseerde men een stadskantoor voor de gemeente Van gasfabriek tot scholen Haarlem, 9.000 m² winkelruimte, zo’n 200 en kerken nieuwe appartementen, een bioscoop en een Op een braakliggend terrein aan de Zijlvest, ten ondergrondse parkeergarage. Het Raaksgebied zuiden van de Raaks, is in 1835 een gasfabriek heeft zich de laatste jaren ontwikkeld tot een gebouwd die heel Haarlem van gas voorzag. zeer aantrekkelijk woon- en winkelgebied en In 1902 werd de fabriek gesloopt en kwamen een waardige uitbreiding van de Haarlemse er drie scholen (HBS-A, HBS-B en mulo) en binnenstad. twee kerken (De Hoeksteen en de Jacobs- of Vestekerk en nu ‘Jopenkerk’ ) voor in de plaats. Raaks III Tijd voor de laatste fase van het woon- en winkelgebied de Raaks! Met Raaks III zal met de realisatie van prachtige, duurzame woningen de laatste hand worden gelegd aan de kers op de taart in dit bijzondere gebied. De Lantaarn, De Veste, De Drie Heren en het eigentijdse hofe vormen het slotstuk van het vernieuwde Raaksgebied. Een historische plek in hartje Haarlem waar het een genot is om te wonen en werken.

Foto: Hans Guldemond

6 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 7 fietsenstalling bedrijfsruimte LOCATIE

33 bedrijfsruimte

begane grond

6 18 2 22 5 17 1 21

20 19 23

32 32

Brouwersvaart sbrug 3 7 Brouwer 4 8

5 33 33 2

1/3-1A/RD 34 34 152

2 27 eerste verdieping tweede verdieping Raaks

a R r aaks t s l

b 1 3 o - 3 1 4 5 - A N 9

3 4

18-30

1 7

t 0

1 r a

a 1 v 9 e B

s 8 - d i W

Z e / 8 L 10 14

36 2 1 9 13

- 1

7 at 1

a 2 24 3 A 26 tr / 5 R 2 D - 5

obs 2A 22-2

1 ac

2 4 / 2 Z 1 W

- 2 4 C

2 7

2 6 - 2 6

s / R

g D

n 25 27

2 8 - 2 8 / R D 1 3 t 5 s 7/R e D-7/ZW 9-9 lv /RD j i Z D rossestraat 11--157 12 11 16 15 45

2A 4-4/RD € 2 16-110

G e 2 - d 2 1 9 e m p t e 2 O

3 u 0 - d 3 2 e A

G r a c h derde verdiepingt vierde verdieping 3 3 4 1 - HORTESPLEIN 3 4 / H R ortusplein D

3 3

3 6

3 5

3 8 Zu iderstraat

13-31

4 0 - 4 0 A t a a r t s 35A- a 35H n i 2 1 lm e

lh 4 i 2 2 W 35E t s 37/RD e 39-41A

ijlv 2

Z 1

2 4 e 12A 43-43 -12S A 4

20/ RD-20/ZW 22/ RD-22/ZW 2 24 26/ RD-26/ZW

- 3

2 2 - 4 7 28 30 4 1 - 6 5

2 t 2 -

r 0

2 1 a A a

v 8 e 0 0

0 s /

2 id - 1 e 0 0

0 L /

4 8 Ve stes 1 traat B DE LANTAARN

1 -

9 5 6 0 1 - - 5 2 0 1 29 B 31

C 0 1 DE VESTE 5 2 A - 5 G 2 4 B

- 6 a

s 5 3

- -1 t h 3 3 A

1 u

i s

t r a 5 4 a A - 5 t 4 C

8 DE DRIE HEREN 7 vijfde verdieping zesde verdieping 2 -

5 4 S

T 3 1 U

N B

5 8 A

3 - 9 5 1 D - 8

7 B

1 4

3 Raaks3 Haarlem | 9 8 | Raaks3 Haarlem 0 lein tep 0 Lui / 4 ein 3 - pl len E 1 Doe 0

0 3 / - 4 1

9 9 60A

2 -

3 F 5e 6e

Z /

1 -

R /

/ R

- 1

/ Z g W ndrikbru Prins He

3 t

1 G h edemp c m 3 te V a 1 older r s 2 gra g 9 ch m 2 t s r 2

3 e

d l

V 3

e t

7 m 1

1 e 3

d P e rins He G m ndr 7 ik 1 s S tra / T

a 5 t U

N 1

m D

R NUTS / vri 0 5

1 1

- 3 6 3

2 -

3 2 7D 7E 7G 7F D

35-35A 9 2 - H A 7 7 8 2 3 -

vri A

1A D

C R

A 7 9E 4

1 1 -

5 6B-8B

2 J 7-7A 7

vri 69E K eiz 6D-8D B ers 7 vri traat

6 1 ri C 3 v 6C-8 3 NUTS

vri

1-1A/R W D

Z 9 /

1 7

3 L - 7 D 3

k R b /

7 5- A 3 5C 7 2

4-4A

6 M 9-9B -6A 7

9 8

3 10 1 -10C 2

R /

1 -

2 1

B W 1 Z 4 / - 7 1 3 4 - D

R /

2 4

4 1

DE TAAL VAN ARCHITECTEN GEURST & SCHULZE

Geurst & Schulze architecten is een architectenbureau uit Den Haag met een DE LANTAARN sterke afniteit voor bouwopgaven in binnenstedelijk gebied. Zij ontwerpen rank & robuust tegelijk eigentijdse metselwerkgebouwen die nauwkeurig worden ingevoegd in de “De Lantaarn bestaat uit een bestaande context. In Haarlem hebben zij een van de eerste bijdragen gedaan appartementengebouw dat aansluit bij de aan de transformatie van het Raaksgebied en zij zijn nu ook auteur van het hoogte van het stadskantoor Raakspoort. Er is slotstuk Raaks III. Architect Jeroen Geurst vertelt er meer over. een transparante bedrijfsruimte op de begane grond. Op de onderste verdiepingen zijn drie á vier kleine appartementen, daarboven per laag Een duik in de historie van het Na de ontwikkeling van het gebied ten twee ruime appartementen met fantastisch ‘Raaks III als Raaksgebied zuiden van de Raaks, waar een bovengrondse uitzicht over de stad richting de duinen. modern sluitstuk “Twintig jaar geleden werd naast het postkantoor parkeergarage, kapel en een groot aan de Raaks volgens ons ontwerp een nieuw schoolgebouw stonden, is het gebied vandaag In het gebouw zijn qua aanzicht de horizontale van de historische woongebouw gerealiseerd. Aan de vorm van de de dag bijna voltooid. Er is een nieuw gebied lijsten doorgezet en gecombineerd met verticale binnenstad’ kap en de warme kleur van de rode baksteen ontstaan dat op een hedendaagse manier gevelpenanten waardoor een gevelraster is te zien dat de architectuur een eigentijdse aansluit op de historische binnenstad en Raaks ontstaat, zoals bij het middendeel van het vertaling is van de stijl van de Amsterdamse III is het sluitstuk van deze ontwikkeling. Ons stadhuis. Door een verspringing in het volume School van het postkantoor. Het gevelritme plan verbindt het Raaksgebied op verschillende wordt de gevellijn van de Zuiderstraat voortgezet met grote serrepuien zijn een voortzetting van manieren met de bestaande stad, in lijn met en ontstaat er een rank torenvolume. Het ranke de ramen van het postkantoor, maar zijn ook ons eerste project twintig jaar terug en het volume en het frame van de gevel harmonieert geïnspireerd op de in dezelfde stijl gebouwde Raaksgebied. De openbare ruimte wordt op prachtige wijze met het massieve baksteen, DE VESTE Bijenkorf in Den Haag. doorgezet, zowel ruimtelijk als materieel, maar net als bij het Haarlemse stadhuis.” eigentijdse Dumont vooral ook als sociale ontmoetingsruimte. De ‘Het ritme van de “Voor De Veste is de steile kap van het naast- Boere’hof wordt een eigentijds hofe, de Oude DE DRIE HEREN gelegen schoolgebouw van stadsarchitect Zijlvest een levendig straatje met woon- en grote ramen van de wonen & werken onder één dak Dumont op eigentijdse wijze vertaald in het “De Drie Heren zijn met enkele treden bij de werkruimten. Het bouwplan Raaks III bestaat uit school is voortgezet nieuwe gebouw. Het ritme van de grote ramen ingang iets verhoogd net als de woningen drie delen: De Veste, De Lantaarn en De Drie is voortgezet in de gevels van De Veste en de ernaast en sluiten in hoogte aan bij de huizen Heren.” in de gevels’ grote puien op de begane grond zorgen voor langs de Wilhelminastraat. Aan de zijde van Het stadhuis als inspiratiebron In de zoektocht naar samenhang en afstemming interactie met de straat en de Boere’hof. De de Oude Zijlvest zijn er grote karakteristieke vonden wij inspiratie in de historische begane grond biedt plek aan een entreehal “We hebben in ons ontwerp gestreefd naar een atelierramen op de begane grond. De woon/ binnenstad, met name in het stadhuis op voor de appartementen en een of twee hedendaagse inpassing in de historische werkwoningen hebben beneden een hoge de Grote Markt. Dit gebouw bestaat uit bedrijfsruimten, en de entree van de openbare stedenbouwkundige structuur van de Haarlemse werkruimte, slaapkamers op de eerste verschillende bouwdelen uit verschillende bewaakte ﬁetsenstalling naar de kelder. binnenstad. Zo is er een moderne vorm van het verdieping en een ruime woonkamer met tijden. Hoewel de bouwdelen in stijl sterk Haarlemse hofe en sluit het in architectuur aan dakterras op de bovenste verdieping. Bij deze verschillen, vormen ze samen een mooi De Veste heeft per verdieping telkens vier bij de bijzondere cultuurhistorische waarden van drie herenhuizen zijn de witte sierlijsten van de ensemble. Elk bouwdeel bestaat uit baksteen appartementen, met elk een grote serre en de binnenstad. Bovendien zijn zowel de utilitaire aanpalende woningen doorgezet in de nieuwe gecombineerd met witte geveldecoratie. Deze Franse balkons. De bovenste appartementen installaties als de zonnepanelen geïntegreerd gevel en opgenomen in het lijstenpatroon rond principes hebben we op een hedendaagse hebben bovendien een dakterras. In het gebouw in het gebouw en zijn de overige delen van de de verticale ramen. Dit geldt ook voor het dak manier toegepast in de gevels van Raaks III, in zijn de dichte gevelpenanten van spandraden platte daken voorzien van groen. met de daklijst en de dakkapellen.” samenhang met de omliggende gevels.” met klimplanten voorzien, zodat een verticale geveltuin kan ontstaan. Niet alleen mooi om te zien, maar het dempt ook het geluid.”

10 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 11 12 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 13 DE VESTE 16 appartementen

Appartementen bnr 1 t/m 16 circa 95 m2 tot circa 134 m2

14 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 15 DE VESTE

Toilet

WP WM/WD WTW

KENMERKEN BNR 11 DE VESTE

• Circa 112 m2 woonoppervlak • Woonkamer met keuken • Slaapkamers: 3 • Badkamer met douche en wastafel (bad is optie) • Buitenruimte: circa 13 m2 • Berging inclusief warmtepomp, ventilatie en opstelplaats voor wasmachine en droger • Separaat toilet • Collectieve ﬁetsenberging

BNR 11 De Veste IMPRESSIE BNR 12 PLATTEGROND DE VESTE BNR 11

16 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 17 De Boere’hof Een plek waar buurtbewoners elkaar ontmoeten en iedereen naar hartenlust kan tuinieren.

Haarlem staat alom bekend om de prachtige, Bij het ontwerp van de Boere’hof speelt historische hofes die verspreid over de stad duurzaamheid een grote rol. Met een speciaal te bewonderen zijn. Voor Raaks III is met de inﬁltratiesysteem onder de tuinen wordt dak- Boere’hof het Haarlemse hofe vertaald naar en regenwater opgevangen om te kunnen nu: een ontmoetingsplek die een sociale rol hergebruiken bij het tuinieren en rondom de vervult in de binnenstad. Het huidige, tijdelijke plantbedden wordt gelegenheid gecreëerd groeninitiatief van de Boere’tuin krijgt hiermee voor het ontstaan van diverse bijenhotels. Het een permanente bekroning waar bewoners en groene karakter is bovendien doorgetrokken omwonenden van harte welkom zijn om met in het omliggende Vesteblok, met onder elkaar te tuinieren. andere spandraden aan de gevel voor verticale geveltuinen, balkonzones met potplanten, een Met de Boere’hof is er voor tuinliefhebbers in groene dakrand en nestkasten voor stadsvogels. hartje stad de gelegenheid tot het telen van

Zuiderhofe Haarlem groente, creëren van kleurrijke bloemen- en De Boere’hof en zijn omgeving kruidenbeplanting, samen met je buren! Het materiaalgebruik van de Boere’hof wordt langs de Jopenkerk en gebouw Groen, feeëriek & duurzaam Palazzo doorgezet tot aan de Gedempte In het ontwerp van Bureau Hosper staat een Voldersgracht. Zo is de aantrekkelijke, groene knusse, groene sfeer centraal die vergelijkbaar sfeer van het nieuwe hofe voor voorbijgangers is met die van de Kleine Houtstraat. Verhoogde direct merkbaar als je vanuit de Gedempte plantbedden, grote plantenbakken, blokhagen, Voldersgracht de hoek omslaat bij de Jopenkerk. een fruit- of nootdragende boom, stokrozen, Het hofe wordt voorzien van twee afsluitbare Schets van de Boere’Hof, waar bewoners en omwonenden van harte welkom zijn om met elkaar te tuinieren. klimplanten, kleine bomen en heesters zullen poorten, in de stijl van het Vesteblok. De eerste dit eigentijdse hofe onder meer karakter geven. poort staat aan de Vestestraat. De tweede poort Een plek waar iedereen graag even binnenstapt, staat tussen gebouw Palazzo en de Jopenkerk, om te genieten van de serene rust, de kleurrijke op de grens met de Gedempte Voldersgracht. natuur en met elkaar een steentje bij te dragen De poorten staan overdag open. Zo is het hofe aan de tuinen. voor iedereen vrij toegankelijk.

De verlichting van het hofe wordt bevestigd aan de gevels van de gebouwen, is indirect en sfeervol, zodat er een zacht, feeëriek verlichtingsbeeld ontstaat.

Disclaimer: De Boere’hof is openbaar gebied. De gemeente Haarlem is opdrachtgever voor het ontwerp van Boere’hof. Het ontwerp is nog in ontwikkeling en kan nog wijzigen. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend.

Ronald Bron, Bureau Hosper

18 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 19 DE LANTAARN 15 appartementen

4 appartementen bnr 17 t/m 20 circa 38 m2 tot circa 43 m2 ( 1e verdieping 10 jaar huur)

11 appartementen bnr 21 t/m 31 circa 51 m2 tot 87 m2

20 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 21 IMPRESSIE BNR 30 DE LANTAARN

WM/WD

WTW

V V VAN DUIVENBODEN INTERIEUR VAN

KENMERKEN DE LANTAARN

• Circa 86 m2 woonoppervlak • Woonkamer met keuken • Slaapkamers: 2 • Badkamer met douche en wastafel • Buitenruimte: circa 11 m2 • Berging inclusief warmtepomp, ventilatie en opstelplaats voor wasmachine en droger • Separaat toilet • Collectieve ﬁetsenberging PLATTEGROND DE LANTAARN BNR 24

22 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 23 DE LANTAARN

WM/WDWM/WD

WP WP

WTW WTW

BNR 25 V VV V HOMESTOCK LiftLift NoodtrappenhuisNoodtrappenhuis

KENMERKEN DE LANTAARN

• Circa 83 m2 woonoppervlak • Woonkamer met keuken • Slaapkamers: 2 • Badkamer met douche en wastafel • Buitenruimte: circa 8 m2 • Berging inclusief warmtepomp, ventilatie en opstelplaats voor wasmachine en droger • Separaat toilet • Collectieve ﬁetsenberging PLATTEGROND DE LANTAARN BNR 25

IMPRESSIE BNR 31

24 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 25 DUURZAAM & GASLOOS

Bij de realisatie en ontwikkeling van de verschillende projecten vormt duurzaamheid voor de HBB Groep een belangrijke leidraad. In het project Raaks III komt de bevlogenheid voor dit actuele thema nadrukkelijk tot uiting.

EPC = 0 Bovendien is het mogelijk om in de zomer koud Enkele voorbeelden: om de riolering, bodem De woningen in Raaks III worden aardgasloos water door de vloerverwarming te laten lopen, en het grondwater zoveel mogelijk te ontzien gerealiseerd, in combinatie met een EPC van 0. zodat op warme dagen de temperatuur in de bij hevige regenbuien worden de daken Dit houdt in dat de energie die nodig is om de woning met enkele graden gekoeld kan worden. voorzien van sedum en wordt het hemelwater woning te laten functioneren (o.a. verwarming, op de platte daken en balkons van De Veste elektra, ventilatie en warm water) op een Zonnepanelen opgevangen en geïnﬁltreerd in de bodem van duurzame manier wordt opgewekt. De gasloze en energieneutrale woningen maken de Boere’hof. De drie herenhuizen krijgen een gebruik van zonnepanelen. Op het dak van De regenton op hun dakterras. Op het gebied van energievoorziening is goed Veste, De Lantaarn en De Drie Heren komen bekeken hoe de energievraag zoveel mogelijk voldoende hoog rendement zonnepanelen De gevels van De Veste worden daarnaast gereduceerd kan worden. Er zijn daarom om energieneutrale woningen te realiseren deels voorzien van spandraden voor verticaal vroegtijdig in het ontwerp keuzes gemaakt op (EPC=0). Dat wil zeggen: het ‘gebouwgebonden’ groen en alle woningen beschikken door de het gebied van bijvoorbeeld isolatie, om de energieverbruik (verwarming, warm tapwater en vele buitenruimtes en balkonranden over ruime gebouwen van Raaks III zo energiezuinig en ventilatie) wordt hiermee deels gedekt. mogelijkheden voor potplanten. Beplanting duurzaam mogelijk te ontwikkelen. De volgende draagt bij aan schone lucht en voorkomt stap: de warmte- en elektriciteitsvraag zoveel GPR-score tegelijkertijd hittestress. Om ook de stadsvogels mogelijk duurzaam invullen. Naast een EPC van 0 wordt er bij Raaks III ook zoals de huismus, de gierzwaluw en de een hoge GPR-score nagestreefd. Een GPR- vleermuis ruimte te bieden, worden de gevels Gasloze woningen score zegt op een breder vlak iets over de van De Veste op enkele plekken voorzien van De woningen in Raaks III beschikken over duurzaamheid van een gebouw. Hierbij wordt vogelkasten. In de Boere’hof komen bovendien een individuele warmtepomp die, middels er naast de energieprestatie ook gekeken enkele insectenkasten; ook insecten zijn van bodemlussen onder het gebouw, een groot naar milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en groot belang voor de biodiversiteit. gedeelte van de energie uit de bodem haalt die toekomstwaarde. Voor Raaks III realiseren we nodig is voor warm tapwater en de verwarming een gemiddelde GPR-score van 8,5 op een Alle woningen worden 1,5 keer de eis volgens van de woning. schaal van 10. het bouwbesluit van mechanische ventilatie voorzien, om extra te kunnen ventileren voor Door de toepassing van een individuele Met oog voor milieu een nog schonere binnenlucht. Er is gestreefd warmtepomp wordt een gasaansluiting & gezondheid naar ﬂexibele plattegronden met zo’n min voor verwarming en tapwater overbodig. In het ontwerp van de gebouwen en de mogelijk constructieve wanden voor een Warmteafgifte voor de verwarming van de Boere’hof zijn expliciet maatregelen als groene groot aantal indelingsmogelijkheden. Door het ruimte vindt plaats middels laagtemperatuur daken, gevels en waterbufers meegenomen om gebruik van hoogwaardige materialen en een (vloer)verwarming, waarbij in tegenstelling tot hittestress, wateroverlast en droogte in de basis eigentijds gevelontwerp, dat goed aansluit op de traditionele hoogtemperatuur verwarming op te kunnen lossen. bestaande omgeving, zullen de gebouwen ook minder energie nodig is om een woning te in de toekomst hun waarde behouden. verwarmen. Een slimme combinatie van duurzame energie, gezondheid en kwaliteit!

26 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 27 DE DRIE HEREN 3 ruime stadswoningen

BNR 32 - circa 213 m2 BNR 33 - circa 227 m2 BNR 34 - circa 220 m2

28 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 29 DE DRIE HEREN

Woon/werk woningen met extra verdiepingshoogte begane grond. KENMERKEN HERENHUIZEN • Circa 213 tot circa 227 m2 woonoppervlak • Woonkamer met keuken • Slaapkamers: 3 of 4 • Buitenruimte: circa 18 - 21 m2 • Badkamer met douche, wastafel en bad • Berging inclusief warmtepomp, ventilatie en opstelplaats voor wasmachine en droger • Separaat toilet 2x • Inpandige ﬁetsenberging • Flexibele indelingsmogelijkheid

bnr 32 BNR 32 bnr 33 BNR 33 bnr 34 BNR 34

PLATTEGRONDEN HERENHUIZENBNR 32,33 en 34 BEGANE GROND

30 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 31 DE DRIE HEREN V V V V WM/WD VAN DUIVENBODEN INTERIEUR VAN Toilet WM/WD KENMERKEN HERENHUIZEN • Circa 213 tot circa 227 m2 woonoppervlak • Woonkamer met keuken • Slaapkamers: 3 of 4 • Buitenruimte: circa 18 - 21 m2 • Badkamer met douche, wastafel en bad • Berging inclusief warmtepomp, ventilatie en opstelplaats

voor wasmachine en droger bnr 32 • Separaat toilet 2x BNR 32 • Inpandige ﬁetsenberging bnr 33 BNR 33 • Flexibele indelingsmogelijkheid bnr 34 BNR 34 Flexibel in te richten begane grond. PLATTEGRONDEN HERENHUIZEN EERSTE VERDIEPING

32 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 33 IMPRESSIE TWEEDE VERDIEPING DE DRIE HEREN VAN DUIVENBODEN INTERIEUR VAN WM/WD V V V V V V KENMERKEN HERENHUIZEN • Circa 213 tot circa 227 m2 woonoppervlak • Woonkamer met keuken • Slaapkamers: 3 of 4 • Buitenruimte: circa 18 - 21 m2 • Badkamer met douche, wastafel en bad • Berging inclusief warmtepomp, ventilatie en opstelplaats voor wasmachine en droger • Separaat toilet 2x • Inpandige ﬁetsenberging • Flexibele indelingsmogelijkheid

bnrBNR 32 32 BNR 33 bnr 33 BNR 34 bnr 34

PLATTEGRONDEN HERENHUIZEN TWEEDE VERDIEPING

34 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 35 RAAKS MAKELAARS Libardo Hertog & Ronald Bruschke

Ronald Bruschke heeft met zijn twintig jaar ervaring als makelaar zijn sporen ruim verdiend. Als mede-eigenaar van LAM ERA Makelaars, waar goede dienstverlening en continue vernieuwing voorop staan, vindt Ronald vooral de diversiteit in zijn werk het allerleukst. In heel Kennemerland, waar echt geen huis hetzelfde is. Exact wat Haarlem en omstreken zo mooi maakt.

“Als geboren Haarlemmer ben ik trots op onze stad. We hebben heel veel cultuur, het is centraal gelegen met enerzijds Amsterdam en Schiphol en anderzijds strand, bos en duinen, Dat is een fantastisch pluspunt van Haarlem. Lid zijn van franchiseorganisatie ERA, een voorloper in de makelaardij, betekent dat wij als Haarlems kantoor ook constant aan het vernieuwen zijn. We bewegen mee met alle ontwikkelingen en proberen er eigenlijk ook op vooruit te lopen.

Libardo Hertog is geboren en getogen ‘Wonen in Raaks III: Bij de Raaks krijg ik altijd een echt stadsgevoel, je Haarlemmer en sinds 2016 eigenaar van Hertog bevindt je middenin een levendige stad. Makelaars. Met bijna twintig jaar ervaring in het centraal, levendig en En wat betreft Raaks III: dat staat voor mij voor vak staat Libardo met Hertog Makelaars voor duurzaam wonen!’ groen, duurzaam en riant wonen met luxe. Ook persoonlijkheid, kleinschaligheid en snel kunnen hier vind je weer die Haarlemse diversiteit: in schakelen. Als ras-Haarlemmer is de Raaks voor mij geen maten, woonoppervlaktes en prijsklassen. Dit onbekend terrein. Ik zat zelfs op de voormalige is samen op een toplocatie wonen, met alles “Iets kleinschaliger zijn als makelaarskantoor HBS die vroeger in het Raaksgebied stond. Met binnen handbereik. En tegelijkertijd genieten, heeft meerdere voordelen. Je kent je klanten Raaks III wordt een laatste hoofdstuk toegevoegd van zowel het stadse als het groene gevoel met vaak beter, je kunt sneller schakelen en ik aan een prachtig stuk nieuw Haarlem, waar bijvoorbeeld de Boere’hof. Het nodigt uit tot er ben zelf vrijwel altijd direct bereikbaar. Via leven, wonen en winkelen mooi gecombineerd met je buren iets heel moois en gezelligs van Whatsapp bijvoorbeeld, timing is alles binnen worden. Zoiets zie je niet in andere delen van maken!” onze werkgebied. Het is een kwestie van het centrum. Als de winkels daar op slot gaan op het juiste moment op de juiste plek zijn, gebeurt er niets meer, hier bij Raaks bruist het. Er HERTOG MAKELAARS HAARLEM B.V. en de juiste mensen met elkaar in contact is van alles te doen, waarbij je ook nog de unieke Libardo Hertog 023 747 00 02 brengen. We zijn bij Hertog Makelaars daarom Boere’hof als groene oase midden in de stad ook enthousiast gebruiker van de moderne hebt. Wonen in Raaks III: centraal, levendig en LAM ERA MAKELAARS communicatiemiddelen zoals social media. duurzaam wonen!” Ronald Bruschke 023 531 94 85

36 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 37 Van Duivenboden aan het woord VAN DUIVENBODEN INTERIEUR Vol passie, ervaring & inspiratie

Bij Van Duivenboden Interieur weten we dat Interieurwinkels en -fabrikanten hebben een als geen ander. Net zoals dat inspiratie de basis grote verantwoordelijkheid met het oog op de vormt voor elk fijn en eigen interieur. Het is niet toekomst van onze planeet. Daarom werkt Van makkelijk om zelf een compleet interieur samen Duivenboden Interieur samen met fabrikanten te stellen, terwijl er bij de aanschaf van een huis die zich allemaal op hun eigen manier inzetten al zoveel keuzes gemaakt moeten worden. Want voor duurzame productie. van welke kleuren houd je eigenlijk? En welke materialen zou je willen gebruiken? Wat voor De kwaliteit van onze hoogwaardige stofen? En hoe zit het met het licht? Slechts meubelen is daarbij een groot speerpunt. enkele van vele bepalende vragen die bij de Producten met een lange levensduur en Al een eeuw lang verzorgt inrichting van een huis komen kijken en voor herstoferingsprogramma’s zorgen ervoor Van Duivenboden Interieur de keuzestress kunnen zorgen. dat een interieur lang mee gaat. Weggooien inrichting van vele Haarlemmers is dus niet nodig! En denk eens aan de vele Van Duivenboden Interieur kan je hier vanaf en streekgenoten. Dat gebeurt mogelijkheden om materialen te recyclen. de beginfase in adviseren en werkt met een Textiel gemaakt van afval, hout van 50.000 niet op afstand maar rechtstreeks ervaren team interieurarchitecten, -adviseurs en jaar geleden gevallen bomen of oude palen vanuit het kloppend hart van de -stylisten om je mee te nemen in het avontuur uit de wateren van Venetië; de mogelijkheden Haarlemse binnenstad. Daar waar al dat je toekomstige interieur is. Van meubels tot zijn eindeloos in de zoektocht naar een honderden jaren de trends worden verlichting en van vloeren tot textiel; elk aspect hoogwaardig, duurzaam en stijlvol interieur. gezet. Vanuit het historische pand komt aan bod om een optimale beleving te aan de Gedempte Oude Gracht creëren. Persoonlijke passie in je interieur werkt een gepassioneerd team Bij Van Duivenboden Interieur is het persoonlijke Hoogwaardig, duurzaam & stijlvol karakter altijd doorslaggevend in de service. van ontwerpers en adviseurs aan Wie kiest voor Raaks III kiest in feite voor Mooie merken en kwalitatieve producten zijn prachtige woonbelevingen. Met een Meneer Frans een duurzamere toekomst. Voor ons, uiteraard ontzettend belangrijk, maar wat is eten & drinken rugzak vol geschiedenis, inspiratie en onze kinderen en alles wat daarna komt. dat waard als het niet aansluit bij de specifieke, ervaring, en toegang tot de mooiste Toekomstbestendigheid zit Van Duivenboden persoonlijke woonwensen van onze klanten? Wij Een van de best bewaarde geheimen van Haarlem: Meneer Frans. merken en materialen, streven zij Interieur in het DNA. Ons bedrijf heeft zich willen weten wie je bent, hoe je leeft en hoe je Verscholen achter iconische interieurzaak Van Duivenboden maar naar één ding: samen met de decennialang constant ontwikkeld en is met zijn wilt leven in de toekomst. We willen je inspiratie vind je deze geweldige plek, waar je in stijl van je ontbijt, lunch klant een duurzame en onvergetelijke tijd meegegaan. Dat kun je al aflezen aan de geven en misschien wel nieuwe inzichten; of borrel kunt genieten en je interieurbeleving creëren. manier waarop de panden van onze showrooms je horizon verbreden. Heb je zelf al concrete ook nog eens in de prachtige de afgelopen jaren ingrijpend zijn verbouwd, ideeën voor de inrichting? Fijn! We zijn er ook binnentuin kunt plaatsnemen. om aan de woonwensen van onze klanten te om aan te vullen of ideeën verder uit te werken. Samen het avontuur aangaan Bereikbaar via de ingangen van kunnen voldoen. Een nieuw interieur moet jouw persoonlijkheid Een nieuwe woning, een nieuw leven, een Van Duivenboden Interieur, Sport ademen, dat is het allerbelangrijkste. In de nieuw interieur. Drie zaken die één ding gemeen ‘N Styles, en de eigen voordeur Veel van die woonwensen draaien zoektocht naar het perfecte interieur voor jou hebben: je moet ze beleven! Je kunt op op Klein Heiligland. tegenwoordig grotendeels om duurzaamheid, neemt Van Duivenboden Interieur je graag bij de papier een huis ontwerpen, maar pas als je de een begrip dat sinds jaar en dag voorop hand, van begin tot eindresultaat. materialen hebt gezien, hebt gevoeld, dan wordt Klein Heiligland 8 | meneerfrans.nl staat bij Van Duivenboden Interieur. Sterker het gevoelsmatig echt van jou. nog: het is de drijfveer van ons bedrijf. Meer weten? www.vanduivenboden.nl

38 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 39 Interview met Michel Hommel, hoofd Publiekszaken Teylers Museum HAARLEM KUNSTSTAD In de voetsporen van Napoleon en Einstein bij Teylers Haarlem heeft een rijke geschiedenis en een enorm cultuuraanbod. Voor een stad van deze omvang is er veel te beleven. Veel zaken zijn altijd goed bewaard en behouden gebleven in Haarlem, dat zie je al aan het mooie oude centrum. Michel Hommel van Teylers Museum vertelt over de rol die kunst en wetenschap altijd in Haarlem heeft gespeeld en over Teylers Museum in het bijzonder.

“Haarlem was een van de belangrijkste steden in Als oudste nog bestaande museum is Teylers de Gouden Eeuw en dat merk je nog steeds. Het vanaf 1784 onafgebroken open geweest, om is een stad waar kunst, maar ook wetenschap, de idealen van Pieter Teyler met de burgers veel warme belangstelling hebben gekregen. Er van Haarlem te delen. Het is begonnen als woonden hier veel burgers die zich met plezier wetenschappelijk onderzoeksinstituut voor grote met kunst en wetenschap bezighielden. Dat wetenschappers. En tegelijkertijd biedt het ook heeft na al die eeuwen zijn sporen nagelaten. een omvangrijke collectie kunst met tekeningen van onder meer Michelangelo en Rembrandt, en Naast Teylers Museum en het Frans Hals een uitgebreide natuurhistorische bibliotheek. Museum vind je hier nog een handvol kleinere, Die combinatie van kunst en wetenschap Bijzondere geschiedenis in de unieke musea. Zoals Het Dolhuys, Museum vind je bijna nergens meer. Vrijwel alles achtertuin Haarlem, ABC Architectuurcentrum... Ook is hier bovendien hetzelfde gebleven: de “Er kwamen grote namen op bezoek. Teylers is uniek: het stamt uit de 18e eeuw en is locatie, de oorspronkelijke zalen, inclusief de Napoleon bezocht Teylers in 1811, om bij dit daarmee het oudste museum van Nederland. oorspronkelijke 18e-eeuwse inrichting.” vooruitstrevende wetenschappelijk kennisinstituut Gesticht vanuit de Verlichtingsidealen van met zijn ‘state of the art’ instrumentencollectie Pieter Teyler, die zijn geld naliet aan een een kijkje te nemen. Ook Einstein kwam langs, stichting om er iets goeds mee te doen voor de omdat zijn geestelijk vader professor Lorentz maatschappij.” hier begin 20e eeuw een laboratorium had voor allerlei onderzoek. Veel Haarlemmers weten niet Amsterdamse allure dat in hun eigen achtertuin een museum met “Het unieke aan Haarlem als stad wat straatbeeld zo’n bijzondere geschiedenis ligt. Een museum betreft? Een paar van de mooiste grachten waar je een magisch gevoel krijgt als je een voet doen in mijn ogen niet onder voor die van over de drempel zet. Amsterdam. Het Spaarne is ook schitterend en er zijn zoveel fraaie monumenten en hofes. ‘En tegelijkertijd biedt Het hoogtepunt bij een bezoek? De Ovale Ons museum is ook een bijzonder gebouw: Zaal, het oudste gedeelte van het museum uit een prachtige gevel die opvalt aan het Spaarne het ook een omvangrijke 1784. Een waanzinnig mooie, lichte zaal met en die je vaak terugziet op foto’s van Haarlem. collectie kunst met bijzondere objecten, zoals het topje van de Mont Veel mensen weten niet dat het museum tegen tekeningen van onder meer Blanc, maar ook indrukwekkende telescopen. En het woonhuis van Pieter Teyler is gebouwd, Michelangelo en Rembrandt’ boek eens een speciale rondleiding in een van zo’n enorm Amsterdams grachtenpand uit de mooiste bibliotheekruimtes van Nederland en de 17e/18e eeuw. Vroeger moest je door zijn bewonder onze uitgebreide boekencollecties.” woonhuis om in het museum te komen. We gaan het restaureren zodat het publiek het vanaf Meer weten? www.teylersmuseum.nl

Foto: Kees Hageman Foto: Kees 2021 kan bezoeken.

40 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 41 Interview met Marrigje Rikken, hoofd collecties Frans Hals Museum HAARLEM KUNSTSTAD Echte Haarlemse kunst in het Frans Hals Museum

Haarlem is voor kunstliefhebbers onder meer zo bijzonder door het nog behoorlijk intacte, oude centrum: je waant je hier echt nog in de 17e eeuw. Dit gevoel ervaar je bijvoorbeeld wanneer je over de Grote Markt loopt, maar ook in alle prachtige hofes verspreid door de stad. Marrigje Rikken van het Frans Hals Museum doet uit de doeken waarom kunst in Haarlem nog zo welig tiert, en welke rol het Frans Hals Museum daarin speelt.

“We hebben in Haarlem natuurlijk toonaan- Locatie Hof van het museum is een historische gevende musea, met zeer bijzondere plek. In het voormalig Oudemannenhuis zie je Campagnebeeld Haarlemse Helden: Boven: Barbara Visser, collecties. Die van het Frans Hals Museum is bijvoorbeeld de twee regentenstukken die Hals Zonder titel (Couple by a mill) (2001). Onder: Pieter Gerritsz Roestraten, De Losbandige Keukenmeid (ca. 1665) diep geworteld in Haarlem, van Haarlemse heeft geschilderd toen hij al in de tachtig was. kunstenaars en kunstenaars die hier lang hebben Deze iconische werken zijn speciaal gemaakt ‘Deze iconische werken zijn gewoond. Hierdoor tref je bij ons veel kunst die voor dit gebouw, dat voor een deel uit kleine echt verband houdt met Haarlem. Zo zijn er huisjes bestond waar oude mannen woonden. speciaal gemaakt voor dit vele stadsgezichten, die je nog min of meer op De oude eetzaal en de regentenkamers zijn gebouw, dat voor een deel uit dezelfde manier in de stad terug kunt vinden. er nog steeds, dus je krijgt tot op de dag van kleine huisjes bestond waar Kijk naar schilderijen van Gerrit Berckheyde, vandaag een goede indruk van hoe het huis oude mannen woonden.’ de bekendste Haarlemse stadsschilder. Zijn eruitzag.” voorstellingen van de Grote Markt zijn nog Veel mensen weten wellicht niet over het steeds herkenbaar en kun je bijna 1 op 1 op het De beroemde schutterstukken museum dat we op onze locatie Hal aan huidige beeld leggen.” “Waar je echt bij stil moet staan? Natuurlijk de de Grote Markt ook een grote collectie werken van Frans Hals zelf, een van de grote hedendaagse kunst hebben. Los van de grootste Unieke collectie op historische plek drie schilders uit de 17e eeuw naast Rembrandt collectie Frans Hals werken ter wereld, zo’n “Onze collectie is een van de oudste collecties en Vermeer, die voor een groot deel in de twintig bij elkaar, vormt de hedendaagse kunst van Nederland, waarvan de kerncollectie al Schutterszaal bij elkaar hangen. Hier zie je ook ook een belangrijk collectieonderdeel. Hoe vanaf 1606 voor publiek toegankelijk was. zijn schuttersstukken, waarvan Hals vijf grote trots wij ook zijn op onze prachtige historische Dat is heel speciaal, zeker als je bedenkt dat exemplaren heeft gemaakt. Die hebben wij, wat panden; door de beperkte ruimte kunnen we in 1566 de Beeldenstorm heeft gewoed en heel uniek is, allemaal bij elkaar in het museum. lang niet alles uit onze collectie tonen. Bij de daarna de Alteratie, de overgang van het Zelf ga ik ook graag naar de Maniëristenzaal, huidige tentoonstelling krijg je daarom de katholieke naar het Protestantse geloof. met werken van Maerten van Heemskerck en mogelijkheid om mede te bepalen van welke Daardoor zijn er op veel plekken ontzettend Cornelis Cornelisz van Haarlem. Hele grote en Haarlemse kunstenaar(s) wij meer werk gaan veel altaarstukken verdwenen, maar door het bijzondere schilderijen. Met de werken van Van tonen. We horen graag wat onze bezoekers tolerante beleid én de vooruitziende blik van het Heemskerck uit de eerste helft 16e eeuw, van willen zien en komen ze daar met liefde in Haarlemse stadsbestuur zijn tal van die stukken Cornelisz van Haarlem uit de tweede helft en tegemoet!” actief beschermd. Deze stukken vormen de van Hals van 1611 tot 1664, krijg je als bezoeker kerncollectie van het museum. een fantastisch beeld van de Gouden Eeuw. Meer weten? www.franshalsmuseum.nl

42 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 43 22 BUURTTIPS RAAKS cultuur - restaurants - winkels

07 02 16 17

01 03 06 Mogador eten & drinken Na je wekelijkse boodschappen op de 03 04 Botermarkt geniet je bij kofebar Mogador van DeDAKKAS Toneelschuur 20 een heerlijke cappuccino, cortado of espresso. eten & drinken cultuur 14 Met uitzicht op de markt blijf je graag nog even Bij DeDAKKAS, het nieuwe horecapareltje in De ‘Schuur’ is ruim 50 jaar geleden opgezet

01 zitten om een taartje te proeven, maar ontbijten Haarlem, kun je terecht voor ontbijt, lunch, diner door jonge Haarlemmers om zich af te zetten of lunchen kan hier ook. Wil je de barista in of borrel inclusief een waanzinnig uitzicht over tegen de traditionele schouwburg. Een halve 12 jezelf naar boven halen? Geef je op voor een de Haarlemse binnenstad. Bij mooi weer duik eeuw later is de Toneelschuur nog steeds een 13 privé barista-cursus, dan leer je in één avond je het grote terras op, maar in de kas zelf is het vooruitstrevend theater, waar grote theater- en 21 alles over kofe en latte art. ook goed toeven. Wat begon als een dagdroom, dansgezelschappen het podium bestijgen en bovenop het dak van een parkeergarage, leidde eigen toneelproducties gerealiseerd worden. Gasthuisstraat 48 | www.mogadorcafe.nl 18 02 05 via een succesvolle crowdfunding campagne Een ﬁlmpje meepakken in de Filmschuur

11 behoort ook tot de mogelijkheden! 02 tot een geweldige hotspot op hoogte (de 6e De Vijfhoek verdieping!). eten & drinken Lange Begijnestraat 9 | www.toneelschuur.nl De Witstraat 1a (op het dak van parkeergarage De Kamp) Café De Vijfhoek ligt In het hart van de Vijfhoek, 09 www.dedakkas.nl de gezellige buurt die zich kenmerkt door de 19 wirwar van pittoreske straatjes, gangetjes en hofes. Schuif hier aan voor een drankje op het terras waarbij je de laatste zonnestralen van de

03 dag meepakt of geniet met buurtgenoten van 08 spontane jamsessies.

Wolstraat 20 | www.cafedevijfhoek.nl

44 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 45 05

09 10

05 Ratatouille 10 Skins Cosmetics eten & drinken store Op sterrenniveau eten aan het Spaarne: dat Liefhebbers van exclusieve beautymerken als doe je bij Ratatouille Food & Wine. In dit Laura Mercier, Le Labo en Diptyque kunnen restaurant creëert chef-kok Jozua Jaring een sinds kort hun hart ophalen bij Skins Cosmetics zeer geslaagde harmonie tussen ingrediënten in de Zijlstraat. Waar voorheen de dichtstbijzijnde en smaken, in een heel prettige omgeving locatie van deze luxe beautywinkel in de met perfecte prijskwaliteitverhouding. Of zoals Amsterdamse Negen Straatjes zat, is er nu een Michelin het omschreef: ‘een voorbeeld voor de vestiging in Haarlem geopend. Bij Skins is er nieuwe generatie koks en restaurants: minder 07 11 12 een scala aan heren- en damesparfums, huid/ stijf, minder duur en toegankelijker’. haarverzorging en make-up te koop en word 12 Spaarne 96 | www.ratatouillefoodandwine.nl je geholpen door skincare, beauty en make-up Van der Pigge 07 08 09 experts die van wanten weten. store Home Stock Trade Studio Stadsschouwburg 06 Frenchie store store cultuur Zijlweg 71 | www.skins.nl/skins-haarlem Drogisterij Van der Pigge is niet weg te denken De Stadsschouwburg Haarlem opende zijn uit het Haarlemse straatbeeld. Al sinds de eten & drinken Home Stock is inmiddels een begrip in In de Grote Houtstraat vind je Trade Studio, interieur minnend Haarlem. Je kunt niet aan een gevestigde naam in het Haarlemse deuren alweer 100 jaar geleden, toen de oprichting in 1849 zit deze zaak in het hoekpand Binnenstappen bij Frenchie aan de Gedempte 11 dit mini woonwarenhuis voorbijlopen zonder shoppingbeeld. De stijlvolle boetiek bestaat Haarlemse mecenas Jan Krol de stad een Okhuysen op de Gierstraat. Als je hier binnenstapt, Oude Gracht is op elk moment van de dag een naar binnen te glippen om al het moois te al ruim dertig jaar en biedt inspirerende flinke som geld doneerde voor een nieuwe store zie je dat er gedurende die vele jaren op goed idee. Bij dit gezellige buurtrestaurant/ bewonderen. Ooit in het Raaksgebied begonnen modelabels als Samøe & Samøe, Ganni en schouwburg. In de loop der jaren heeft Okhuysen is dé wijnwinkel van Haarlem, maar het oog weinig veranderd is. Stopflessen, café kun je terecht voor ontbijt, lunch en diner, als pop-up store van oprichters Wouter Boon en Selected Femme. Eigenaresse Karen Staal nam het zich ontwikkeld tot een spraakmakend wijnliefhebbers vanuit het hele land weten de puntzakjes, opgezette krokodillen, gapers én de menukaart biedt je vele smakelijke opties. Sita Baarsma en nu uitgegroeid tot een serieuze in 2011 het stokje over van de Deense oprichter premièretheater voor grote artiesten als Freek webshop in groten getale te vinden. Al 150 jaar exact dezelfde houten kasten met lades plus Sterker nog: kiezen een uitdaging zijn! Van interieurwinkel met vestigingen door het hele Lone Sorensen en zorgt sindsdien dat je hier de Jonge en Herman van Veen, én een geliefde staat Okhuysen voor prachtige kwaliteitswijnen toonbank. De tijd heeft stilgestaan bij deze Frenchie’s Famous Pancakes, gepocheerde land. Vooral de verschillende stijlkamers die de voor tijdloze, prachtige aanvullingen voor je culturele locatie voor publiek. Het Haarlemse en nog altijd is de wijnwinkel in de Gierstraat ofciële hofleverancier, waar je nu nog steeds eitjes tot lobster ravioli; er zijn zoveel fijne opties Home Stock stylisten hebben ingericht werken garderobe aan het goede adres bent. Niet alleen theater is een van de vijf laatste ‘bonbonnières’ een plek waar je uitgebreid tussen de vele terecht kunt voor huidverzorgingsproducten, dat je hier geheid nog een keer terugkomt. Al zeer inspirerend. kleding, maar ook juweeltjes van schoenen en in Nederland; een klassieke theaterzaal met wijnflessen snufelt, wijnadvies krijgt en nieuwe voedingssupplementen en kruidenpreparaten. En is dat alleen maar om de dag met een lekkere accessoires. rijke versieringen en rood pluche. Kortom: een wijnen proeft. Je kunt hier ook terecht voor de beroemde Van der Pigge dropjes natuurlijk! kop kofe te starten of welverdiend wijntje af te Drossestraat 16-22 | homestock.nl prachtige plek voor een avondje uit! een wijnproeverij en diverse wijncursussen, die sluiten. Grote Houtstraat 152 | www.tradestudio.nl Gierstraat 3 | www.vanderpigge.nl plaatsvinden in de historische wijnkelders van de Wilsonplein 23 | www.theater-haarlem.nl Gedempte Oude Gracht 46 | www.frenchie.nl winkel. Van een stoomcursus in 1 avond tot een opleiding tot wijnprofessional in 8 dagen.

Gierstraat 34 | www.okhuysen.nl

46 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 47 15 17 18 20

13 Jamón Jamón 16 Galerie Annee 18 Klavertje Vijf 20 Screw-u-rings eten & drinken cultuur store store Lunchtijd en niks in huis? Een uitstekend excuus Galerie Année op de Gedempte Oude Gracht De Breestraat is een geweldig sfeervol straatje In Spaansrood, een prachtig rijkmonument om naar Jamón Jamón in de Schagchelstraat ademt hedendaagse moderne kunst. Middenin om doorheen te wandelen maar stap ook eens uit 1733, maakt edelsmid Ariane Medze te gaan. De huisgemaakte tapas van Richard de stad voel je je bij galeriehouders Annelies naar binnen bij het inspirerende Bloemenatelier even prachtige, handgemaakte sieraden. Meinen en zijn vrouw Nancy zijn om je vingers Année en haar man Peter Binkhorst altijd Klavertje Vijf. De hofleverancier van het Frans Haar handelsmerk? De ringen met een op- bij af te likken, net als de rijkelijk belegde welkom om kunstwerken uit binnen- en Hals Museum maakt kunst met een hoofdletter en afschroefbaar systeem, waarbij je naar broodjes. In de smalle zaak moet je een beetje buitenland op je gemak te bekijken. Schilderijen, K, van bloemen welteverstaan. Je ogen hartenlust de ‘screw’ kunt afwisselen. Kies geluk hebben op een vrij tafeltje rond de lunch, beelden, glas, fotografie en sieraden; je treft hier uitgekeken? Schuif daarna gezellig aan bij daarvoor een van de bijzondere edelstenen uit maar je kunt ook je bestelling meenemen voor altijd kwalitatief hoogwaardige kunst, waarbij overburen Native voor kofe en ambachtelijke de collectie van Ariane, of breng je eigen steen thuis. Ze importeren alle Spaanse delicatessen dezelfde kunstenaars met regelmaat terugkeren lunch. mee om een screw van te laten maken. zelf, waaronder hammen, kofe en wijnen. in de exposities. Breestraat 30 | www.klavertjevijf.com Koningstraat 42 | www.screw-u-rings.nl Een heerlijk adresje voor de nodige smakelijke 21 Gedempte Oude Gracht 33 | www.galerieannee.nl inkopen dus! 13 19 21 Schagchelstraat 14 | facebook/Jamon.Jamon.delicatessen 17 Olivijn Erawan Thai Viqh eten & drinken eten & drinken 22 Jasmijn Bloembinders eten & drinken 14 15 Bij Olivijn in de Kleine Houtstraat geniet je van Authentiek Thais eten, zonder te veel store In een van de mooiste monumentale panden De KaasKampanje Bistrobar Indonesia de culinaire kunsten van meesterkok Menno Pot. tegemoet te komen aan de westerse smaak. Liefhebbers van bloemen en planten kunnen er store eten & drinken van Haarlem vind je op de Grote Markt wijnbar De voormalig chef van Michelinsterrenrestaurant Bij Erawan maken ze in de keuken uitsluitend niet omheen: bij Jasmijn Bloembinders dompel Je ruikt het al van verre: kaas, kaas en nog Culinair adviseurs Ron Blaauw en chef Agus Viqh. Het uitgangspunt van eigenaar Vincent De Bokkedoorns opende in dit 17e-eeuwse pand gebruik van echte Thaise kruiden en groenten, je je onder in een inspirerende bloemenzee eens kaas. Bij De KaasKampanje vind je een Hermawan hebben bij Bistrobar Indonesia mede Kroon: mensen op een laagdrempelige, relaxte zijn eigen restaurant, waar je in een huiselijke wekelijks uit Thailand geïmporteerd. Let bij het en kom je nooit met lege handen naar buiten. zeer uitgebreid assortiment, van een groot zorggedragen voor een modern Indonesisch manier kennis laten maken met wijn. Dat moet sfeer culinair volledig in de watten wordt gelegd. maken van je keuze goed op: bij een ranking In de winkel van Pien en Patrick Valk koop je aantal Hollandse kazen tot een enorm aanbod menu. Doe je in dit prachtige voormalige lukken in een moderne maar knusse setting, Op de eerste etage bevindt zich Galerie Olivijn van drie pepertjes is het betrefende gerecht geen alledaagse bosjes, je vindt hier prachtige, Europese kazen. Stuk voor stuk zorgvuldig bankgebouw te goed aan Indonesische waar je uit ruim 120 kwaliteitswijnen kunt kiezen van echtgenote Saskia de Wal Post, waar elke echt heel pittig. Afhalen kan ook, vooraf exclusievere bloemen en planten. Loop ook eens geselecteerd op smaak, met speciaal oog voor klassiekers zoals een echte rijsttafel, maar smul en ook regelmatig terecht kunt voor proeverijen. zes weken een wisselende tentoonstelling met telefonisch bestellen is daarbij aan te raden. een deur verder naar binnen, in het bijbehorende biologische en lokale producenten. Wil je in één ook van Indo Street Food: verschillende kleine Santé! onder meer fotografie en schilderkunst te zien Bij Jasmijn koop je geweldige vazen, potten, winkel al je borrelplankinkopen doen? Hier slaag hapjes met een moderne twist. Selamat makan! Schagchelstraat 13 | www.erawan.nl Grote Markt 4 | www.viqh.nl is. kaarsen en bijzondere woonitems. je ook voor vers gebrande noten, verschillende Zijlstraat 49 | www.bistrobarindonesia.nl Kleine Houtstraat 70 | www.olivijn.nl soorten vleeswaren en olijven. Zijlweg 42 | www.jasmijnbloembinders.nl

Barrevoetestraat 17 | www.kaaskampanje.nl

48 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 49 50 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 51 Interview met Barry de Haan, locatiemanager van de Jopenkerk EEN BIERTJE DOEN BIJ DE BUREN Brouwerij, grand café & restaurant

Wonen in het Raaksgebied. Met de Jopenkerk als buren leef je te midden van een stuk echte Haarlemse historie. In deze voormalige kerk worden naar eeuwenoude en innovatieve recepten ambachtelijke Jopenbieren gebrouwen, maar kun je ook terecht voor lunch, diner en borrel. Locatiemanager Barry de Haan vertelt graag meer over de Haarlemse biertempel zelf én het Raaksgebied.

“Het leukste aan werken bij de Jopenkerk? Ik café en restaurant in een kerk. In de zomer zou bijna zeggen ‘wat niet?’ Het werken in een gonst het op het plein en waan je je bijna op prachtig pand met een ervaren en bevlogen een plein in Barcelona. De sfeer is er prettig en team, voor het grootste craft biermerk van de ondernemersgeest, in combinatie met de Nederland. Dat maakt het natuurlijk al snel bewoners, is uniek. Een heel erg goed gelukt Ontdek welk Jopenbier het beste bij je past. een stuk gemakkelijker om het naar je zin te stukje ‘nieuw binnenstad’. Als bewoner ben je hebben. Als je voor het eerst bij de Jopenkerk hier verzekerd van comfort en heb je alles binnen binnenstapt, krijg je direct het wow-efect. Het handbereik. Of het nu gaat om boodschappen pand ademt geschiedenis en het feit dat er doen, ontspanning, openbaar vervoer, een brouwerij in zit, is bijna niet te bevatten. uitvalswegen naar de snelweg, bereikbaarheid Het personeel neemt je vervolgens mee door naar het strand en loopafstand van het centrum… de geschiedenis van Jopen, vooral door te Wonen in de Raaks heeft alles en meer. proeven. Ontdek welk Jopenbier het beste bij je past, waarbij ook de niet-bierliefhebbers Dit buurtje is gewoon een ontzettend gezellige keuze hebben uit een uitgebreid assortiment. uitvalsbasis. Een pizza bij Woodstone, een craft Ons restaurant op de eerste verdieping ‘zweeft’ bier bij de Jopenkerk, een avondje naar de ﬁlm. en biedt uiteenlopende gerechten met een En dat alles binnen een straal van 25 meter. knipoog naar het eigen Jopenbier. Al met al Wat wil je nog meer? Nou een leuk weetje over vind je bij ons horeca in de breedste zin van het de Jopenkerk: onze Pastorie, de voormalige ‘Deze buurt is woord, met het merk Jopen als paradepaardje. ambtswoning van de pastoor, kun je afhuren. Want ook de niet-bierdrinker kan Jopenfan Voor bijvoorbeeld een borrel, vergadering of gewoon een worden!” bierproeverij. Op zon- en feestdagen ben je bij ons ook altijd aan het goede adres. Koningsdag, ontzettend gezellige Waan je op een plein in Barcelona een biermarkt, bandjes en dj’s, VrijMiBo ‘s, (Lente) “Door de nieuwe ontwikkelingen is het bokbierdagen, stadswandelingen, boottochten… uitvalsbasis.’ Raaksgebied, van een rustig en ietwat vervallen Slechts een greep uit de dingen die wij stukje binnenstad, getransformeerd naar een organiseren.” bruisend onderdeel van het centrum. Met ruime parkeergelegenheid, een bioscoop, een Meer weten? www.jopenkerk.nl winkelstraat, verschillende onderscheidende horecazaken én natuurlijk een brouwerij, grand

52 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 53 SERVICE & COLOFON

Verkoopinformatie

HERTOG MAKELAARS HAARLEM B.V. LAM ERA MAKELAARS A. Hofmanweg 5A Raamsingel 8 2031 BH Haarlem 2012 DS Haarlem

Libardo Hertog Ronald Bruschke 023 747 00 02 023 531 94 85 [email protected] [email protected]

Ontwikkeling & realisatie Architectuur Landschaps-architectuur

HBBGroep GEURST & SCHULZE ARCHITECTEN BUREAU HOSPER Heemstede Den Haag Haarlem

Graﬁsche vormgeving Tekst & eindredactie Fotograﬁe Anouk van Dijk, Virginie Manjoero, Kees Hageman (p.40), Hans Guldemond (p.6) Studio Puik LENNDL. content: creatie & strategie gemeente Haarlem

April 2019

Met dank aan: de gemeente Haarlem voor het ter beschikking stellen van beeldmateriaal, alle betrokken winkeliers en ondernemers voor hun medewerking aan deze brochure.

Disclaimer: Aan deze brochure is veel aandacht besteed, echter kunnen er aan teksten, beelden, fotograﬁe, impressies en plattegronden geen rechten worden ontleend. Deze brochure is geen contractstuk.

54 | Raaks3 Haarlem Raaks3 Haarlem | 55 WWW.RAAKS3.NL

56 | Raaks3 Haarlem