Provincie

Universiteitslaan 1

3500

NIS code: 70000

Jaarrekening 2019

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 2

Inhoud

Inleiding ...... 4 1. Beleidsnota ...... 7 1.1. Doelstellingenrealisatie ...... 8 1.2. De financiële toestand ...... 98 2. Financiële nota ...... 101 2.1. Schema J2 - exploitatierekening ...... 101 2.2. Schema J3 en J4 - investeringsrekening ...... 103 2.3. Schema J5 - liquiditeitenrekening ...... 106 2.4. Toelichting bij de financiële nota – rapportering per beleidsdomein ...... 109 2.4.1. Geconsolideerd ...... 109 2.4.1.1. Exploitatie ...... 110 2.4.1.2. Investeringen ...... 111 2.4.1.3. Andere ...... 113 2.4.2. Algemene financiering ...... 114 2.4.3. Ruimte ...... 115 2.4.4. Beleidsdomein Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk ...... 116 2.4.5. Beleidsdomein Algemeen Bestuur ...... 117 3. Algemene boekhouding ...... 118 3.1. Schema J6 – Balans ...... 118 3.1.1. Toelichting bij de balans ...... 121 3.1.2. Balansstructuur ...... 121 3.1.3. Detailbespreking van de rubrieken ...... 126 3.1.3.1. Activa ...... 126 3.1.3.1.1. Vlottende activa ...... 126 3.1.3.1.2. Vaste activa ...... 130 3.1.3.2. Passiva ...... 133 3.1.3.2.1. Schulden ...... 133 3.1.3.2.2. Nettoactief ...... 136 3.2. Schema J7 - Staat van opbrengsten en kosten ...... 137 3.2.1. Toelichtingen bij de staat van opbrengsten en kosten ...... 138 3.2.2. Staat van opbrengsten en kosten – structuur ...... 138 3.2.3. Detailbespreking van de rubrieken ...... 140 3.2.3.1. Kosten ...... 140 3.2.3.1.1. Operationele kosten ...... 140 3.2.3.1.2. Financiële kosten ...... 150

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000 Provincie Limburg Jaarrekening 2019 3

3.2.3.1.3. Uitzonderlijke kosten ...... 152 3.2.3.2. Opbrengsten ...... 155 3.2.3.2.1. Operationele opbrengsten ...... 156 3.2.3.2.2. Financiële opbrengsten ...... 160 3.2.3.2.3. Uitzonderlijke opbrengsten ...... 161 4. Toelichting ...... 162 4.1. Toelichting bij de financiële nota ...... 162 4.1.1. Schema TJ1 - Exploitatierekening per beleidsdomein...... 163 4.1.2. Schema TJ2 – Evolutie van de exploitatierekening ...... 165 4.1.3. Schema TJ3 – Investeringsverrichtingen per beleidsdomein ...... 166 4.1.4. Schema TJ4 – Evolutie van de investeringsverrichtingen ...... 170 4.1.5. Schema TJ5 – Stand van de kredieten van de investeringsenveloppen ..... 172 4.1.6. Schema TJ6 – Evolutie van de liquiditeitenrekening ...... 175 4.1.7. Verklaring van materiële verschillen tussen budget en jaarrekening ...... 177 4.1.7.1. Geconsolideerde jaarrekening ...... 178 4.1.8. Overzicht van de verstrekte subsidies per beleidsveld ...... 210 4.2. Toelichting bij de samenvatting van de algemene rekeningen ...... 228 4.2.1. Schema TJ7 – Toelichting bij de balans ...... 229 4.2.2. Waarderingsregels ...... 232 4.2.3. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen ...... 237 5. Bijlagen ...... 246 Proef- en saldibalans 01/01/2019...... 247 Proef- en saldibalans 31/12/2019...... 252 Voorraad 260 Controletabellen van de leningen ...... 268 Aansluiting algemeen budgettair...... 270 Financiële analyse ...... 274

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000 Provincie Limburg Jaarrekening 2019 4

Inleiding

De bespreking van de jaarrekening van provincie Limburg bevat een aantal onderdelen, conform de BBC-wetgeving.

In het eerste hoofdstuk worden enkele kerncijfers met betrekking tot het afgelopen boekjaar in ‘the picture’ gezet.

In het tweede hoofdstuk wordt de beleidsnota besproken. De beleidsnota bevat een korte financiële rapportering (de doelstellingenrealisatie) per prioritaire beleidsdoelstelling. Daarbijhorend wordt ook het J1-schema meegegeven, alsook de financiële toestand.

Het derde hoofdstuk is de financiële nota. Op basis van schema’s J2 t.e.m. J5 worden de financiële cijfers van provincie Limburg verder toegelicht.

In het vierde hoofdstuk worden de balans en de staat van opbrengsten en kosten kort toegelicht met betrekking tot het huidige en vorige boekjaar, alsook enkele grafische weergaves van deze cijfers.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000 Provincie Limburg Jaarrekening 2019 5

Kerncijfers PROVINCIE LIMBURG KERNCIJFERS JAARREKENING 2019

Inkomsten uit algemene provinciebelasting (EUR) Inkomsten uit onroerende voorheffing Ontvangen werkingssubsidies Inkomsten van het bestuur € 22.683.680,40 € 69.014.784,60 € 78.163.285,47

-3,19% 1,95% 3,60%

Toegestane werkingssubsidies Goederen en diensten Uitgaven Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen van het bestuur € 119.200.552,89 € 23.372.925,56 € 29.635.422,05

6,35% -8,48% -7,29%

Resultaten Budgettaire resultaat boekjaar Resultaat op kasbasis Autofinancieringsmarge van het bestuur € 21.963.246,85 € 119.973.029,22 € 5.010.328,70

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000 Provincie Limburg Jaarrekening 2019 6

PROVINCIE LIMBURG KERNCIJFERS JAARREKENING 2019

RESULTAAT OP KASBASIS 2019 SCHEMA J1 UITGAVE ONTVANGST SALDO Exploitatieuitgaven 174.564.656,34 Algemene financiering 19.275.127,71 131.191.146,99 111.916.019,28 Exploitatieontvangsten 184.584.390,72 Prioritaire beleidsdoelstellingen SALDO OP EXPLOITATIE 10.019.734,38 Overig beleid 19.275.127,71 131.191.146,99 111.916.019,28

Investeringsuitgaven 24.831.804,52 Ruimte 46.309.796,01 5.910.176,34 -40.399.619,67 Investeringsontvangsten 43.095.004,60 Prioritaire beleidsdoelstellingen 20.785.070,73 1.640.595,19 -19.144.475,54 SALDO OP INVESTERINGEN 18.263.200,08 Overig beleid 25.524.725,28 4.269.581,15 -21.255.144,13

Andere uitgaven 7.218.231,23 Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 99.939.637,69 79.676.886,43 -20.262.751,26 Andere ontvangsten 898.543,62 Prioritaire beleidsdoelstellingen 586.693,37 102.479,86 -484.213,51 SALDO OP ANDERE -6.319.687,61 Overig beleid 99.352.944,32 79.574.406,57 -19.778.537,75

Budgettaire resultaat boekjaar 21.963.246,85 Algemeen Bestuur 41.090.130,68 11.799.729,18 -29.290.401,50 Gecumuleerde budgettaire resultaat vorig boekjaar 98.009.782,37 Prioritaire beleidsdoelstellingen 1.144.450,00 -1.144.450,00 GECUMULEERDE BUDGETTAIR RESULTAAT 119.973.029,22 Overig beleid 39.945.680,68 11.799.729,18 -28.145.951,50

Bestemde gelden RESULTAAT OP KASBASIS 119.973.029,22

AUTOFINANCIERINGSMARGE 2019 Financieel draagvlak 11.292.526 Netto periodieke leningsuitgaven 6.282.198 AUTOFINANCIERINGSMARGE 5.010.329 TOTAAL 206.614.692,09 228.577.938,94 21.963.246,85 Prioritaire beleidsdoelstellingen 22.516.214,10 1.743.075,05 -20.773.139,05 Overig beleid 184.098.477,99 226.834.863,89 42.736.385,90

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 7 1. Beleidsnota

In de beleidsnota wordt de mate van realisatie van de prioritaire beleidsdoelstellingen opgenomen. De beleidsnota van de jaarrekening bestaat voor iedere gemeente, OCMW, stad en provincie uit de doelstellingenrealisatie, doelstellingenrekening en de financiële toestand.

Per prioritaire doelstelling wordt hier een overzicht gegeven van de financiële en operationele realisatie ervan. Op die manier wordt een antwoord gegeven op volgende vragen. Deze vragen vormen een spiegelbeeld van de drie kernvragen waarin de beleidsdoelstellingen in het meerjarenplan en het budget kunnen worden samengevat:

• wat hebben we bereikt? In welke mate werd, per prioritaire doelstelling opgenomen in het budget, het beoogd resultaat of eventueel het beoogde effect gerealiseerd? • wat hebben we hiervoor gedaan? In welke mate werden de actieplannen en de acties die op het financiële boekjaar betrekking hebben gerealiseerd? • wat zijn de ontvangsten en uitgaven van het betrokken actieplan gedurende het financiële boekjaar?

Nadien wordt het J1-schema en de financiële toestand weergegeven.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 8

1.1. Doelstellingenrealisatie

Per prioritaire doelstelling wordt hieronder een overzicht gegeven van de financiële en operationele realisatie ervan. Jaarlijks moet meegegeven worden in welke mate doelstellingen financieel gerealiseerd zijn, d.w.z. hoeveel uitgaven en ontvangsten er effectief werden aangerekend op de doelstelling t.o.v. het budget. Daarnaast moet ook een operationele voortgang van de doelstellingen meegegeven worden. Dit wil zeggen dat het bestuur moet aangeven in welke mate de doelstellingen behaald zijn; of het vooropgestelde resultaat of effect gerealiseerd is, bv. a.d.h.v. indicatoren.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 9

Doelstelling 1

Sterk Limburg 2019140001

Bijdragen aan de versterking van het economisch weefsel. 2019140023

Gerealiseerd: Ja.

Het partnerschap met POM en ERSV is gecontinueerd. Het SALK-project LCRP is afgerond en verduurzaamd in LCRC. In het kader van het nieuwe provinciaal ontwikkel- en acceleratiefonds zijn diverse nieuwe projectaanvragen goedgekeurd. Er is een voorbereidend traject gestart inzake SALK 2.0 doch voor een effectieve implementatie is gewacht op het Vlaamse regeerakkoord en de TASK Force van SALK 1.0 die in december 2019 heeft vergaderd. De deputatie heeft een formele opdracht gekregen voor het coördineren van SALKturbo. Hiervoor zijn de nodige kredieten in het provinciaal budget 2020 ingeschreven. De ondersteuning van de arbeidszorg en het provinciaal steunpunt arbeidszorg zijn verder opgenomen. In het arbeidsmarktfonds is voor de overheveling van het krediet naar het hefboomfonds nog een arbeidsmarktproject afgerekend.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 5.197.269,34 € 173.647,37 € 7.400.819,56 € 27.200,00 € 3.224.200,00 € 27.200,00 €

I 67.439,44 € 60.775,00 € 407.357,34 € 40.000,00 € 50.000,00 € 40.000,00 €

• Via een flankerend provinciaal beleid bijdragen aan de versterking van de Limburgse speerpunteneconomie.

Gerealiseerd: Ja.

Het partnerschap met POM en ERSV is gecontinueerd. Het SALK-project LCRP is afgerond en verduurzaamd in LCRC. In het kader van het nieuwe provinciaal ontwikkel- en acceleratiefonds zijn diverse nieuwe projectaanvragen goedgekeurd. Er is een voorbereidend traject gestart inzake SALK 2.0 doch voor een effectieve implementatie is gewacht op het Vlaamse regeerakkoord en de TASK Force van SALK 1.0 die in december 2019 heeft vergaderd. De deputatie heeft een formele opdracht gekregen voor het coördineren van SALKturbo. Hiervoor zijn de nodige kredieten in het provinciaal budget 2020 ingeschreven.

• Bijdragen aan een performante werking van de Limburgse arbeidsmarkt.

Gerealiseerd: Ja.

De ondersteuning van de arbeidszorg en het provinciaal steunpunt arbeidszorg zijn verder opgenomen. In het arbeidsmarktfonds is voor de overheveling van het krediet naar het hefboomfonds nog een arbeidsmarktproject afgerekend.

Limburg verder uitbouwen tot een competitieve toeristische regio. 2019140024

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 10

Gerealiseerd: Ja.

Het partnerschap met Toerisme LImburg is verder uitgebouwd. De professionaliseringstrajecten en het vouchersysteem voor bedrijfsgerichte acties is verder uitgerold. In het kader van de investeringssubsidies zijn vele nieuwe aanvragen goedgekeurd. De toeristische SALK-projecten worden in 2020 afgerekend omdat deze zijn verbonden met de Europese projectperiode. Het nieuwe routebureau is operationeel en het digitaal monitoringsysteem is verder geoptimaliseerd. In het kader van het ABC principe zijn er diverse investeringsdossiers van gemeenten goedgekeurd.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 6.641.606,70 € 13.991,26 € 9.460.500,00 € 8.500,00 € 7.650.500,00 € 8.500,00 €

I 1.401.338,62 € 0,00 € 3.065.714,36 € 0,00 € 1.044.500,00 € 0,00 €

• Het realiseren van innovatieve markt-productcombinaties met een sterke wervingskracht.

Gerealiseerd: Ja.

Het partnerschap met Toerisme LImburg is verder uitgebouwd. De professionaliseringstrajecten en het vouchersysteem voor bedrijfsgerichte acties is verder uitgerold. In het kader van de investeringssubsidies zijn vele nieuwe aanvragen goedgekeurd. DE toeristische SALK-projecten worden in 2020 afgerekend omdat deze zijn verbonden met de Europese projectperiode.

• Realisatie van sterke routestructuren als toeristisch product en als infrastructurele verbinding tussen toeristische producten en regio’s.

Gerealiseerd: Ja.

Het nieuwe routebureau is operationeel en het digitaal monitoringsysteem is verder geoptimaliseerd. In het kader van het ABC principe zijn er diverse investeringsdossiers van gemeenten goedgekeurd.

• Projectcommunicatie

Gerealiseerd: Nee Maar.

Bij de uitvoering van het project Kunst in de Open Ruimte werd gefocust op het beheer van de bestaande kunstwerken en minder op de realisatie van nieuwe ontsluitingsinitiatieven. Hierdoor werd er minder dan voorzien beroep gedaan op externe deskundigen. Inzake promotie is aangesloten op de reguliere communicatiekanalen.

Het ondersteunen en ontwikkelen van een economische en een innovatieve land- en tuinbouw. 2019140043

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 26.650,00 € 36.000,00 € 42.500,00 € 0,00 € 42.500,00 € 0,00 €

• Ondersteunen van innovatie in de land- en tuinbouw.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 11

Gerealiseerd: Ja Maar.

De laatste schijf aan Boterakker vzw werd volledig uitbetaald. Het subsidiereglement “Ruraal Management” kende de laatste jaren een teruglopende besteding. Het reglement werd einde 2019 door de provincieraad opgeheven.

Ruimte creëren voor bedrijventerreinen, toerisme, recreatie en landbouw. 2019140051

Gerealiseerd: Ja.

De nodige planningsprocessen werden opgestart en gevoerd om ruimte te creëren voor bedrijvigheid. De toeristische PRUP’s werden reeds in 2018 afgerond.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 25.743,75 € 15.000,00 € 86.600,00 € 0,00 € 25.000,00 € 0,00 €

I 146.780,48 € 0,00 € 875.695,02 € 0,00 € 90.000,00 € 0,00 €

• Regionale bedrijventerreinen en toeristisch-recreatieve knooppunten ruimtelijk plannen.

Gerealiseerd: Ja.

Het PRUP regionaal bedrijventerrein Jagersborg werd definitief vastgesteld, het PRUP regionaal bedrijventerrein Scania en Weltjens werd voorlopig vastgesteld en het PRUP regionaal bedrijventerrein Beuten en PRUP Kombaan werden opgestart.

• Ruimtelijk beleidsplan en uitvoeringsplannen onderbouwen .

Gerealiseerd: Ja Maar.

Enkele voorbereidende studies werden succesvol afgerond. De procedure voor het beleidsplan ruimte Limburg werd officieel opgestart en de conceptnota goedgekeurd en in publieke consultatie gebracht. De strategische conversaties met experten en de 4 gedeputeerden ikv de toekomstscenario’s (Tomorrowlab), die voorzien waren in het najaar, gingen niet door.

Verhogen van de stedelijke draagkracht en versterken van de woonkernen. 2019140052

Gerealiseerd: Ja.

Door de afbakening van de kleinstedelijke gebieden word de stedelijke draagkracht verhoogd, ook voor de omliggende regio’s. De aankoop van het Kolenspoor is een belangrijke stap in de realisatie van dit strategisch project.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 12

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

I 1.457.996,12 € 0,00 € 15.139.940,23 € 299.395,00 € 100.000,00 € 100.000,00 €

• De afbakening van de kleinstedelijke gebieden realiseren.

Gerealiseerd: Ja.

De afbakeningen van de 10 kleinstedelijke gebieden in uitvoering van het ruimtelijk structuurplan provincie Limburg zijn gerealiseerd.

• Het ondersteunen van kern(her)ontwikkeling, in relatie met sociale huisvesting, of van strategische projecten.

• Ruimtelijke investeringsprocessen versnellen.

Gerealiseerd: Ja.

Het voorschot voor de aankoop van de bedding van het Kolenspoor werd reeds betaald. Het saldo (90%) kan betaald worden als de opmeting van de percelen voltooid is. De akte wordt Q2 2020 verleden.

Het nemen van initiatieven om te komen tot een betere afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt. 2019140109

Gerealiseerd: Ja.

In het kader van de afstemming tussen onderwijs en de arbeidsmarkt werden heel wat initiatieven genomen. Hierin wordt vooral ingezet op de kwaliteitsverbetering in het begeleiden en beoordelen van jongeren die stages doen (bv. Uniform, mentoren- opleiding….), werkplekleren enz… Ook acties naar het bekend maken van beroepen, het binnenbrengen van de arbeidswereld in het onderwijs… komen hier aan bod (bv. Ervaar thuiszorg, vaardigheden m.b.t. solliciteren i.s.m. bedrijfsleven…).

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 172.758,60 € -4.301,60 € 212.630,00 € 0,00 € 212.630,00 € 0,00 €

• Het opzetten van overlegmomenten en initiëren van acties ten behoeve van lokale besturen en netwerkpartners om te komen tot een betere afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Gerealiseerd: Ja.

In het kader van de afstemming tussen onderwijs en de arbeidsmarkt werden heel wat initiatieven genomen. Hierin wordt vooral ingezet op de kwaliteitsverbetering in het begeleiden en beoordelen van jongeren die stages doen (bv. Uniform, mentoren-opleiding….), werkplekleren enz… Ook acties naar het bekend maken van beroepen, het binnenbrengen van de arbeidswereld in het onderwijs… komen hier aan bod (bv. Ervaar thuiszorg, vaardigheden m.b.t. solliciteren i.s.m. bedrijfsleven…).

• Case onderwijs – arbeid.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 13

Het vergroten van de realisatiekansen van ruimtelijke processen en projecten 2019160002

Gerealiseerd: Ja.

De intensieve begeleiding liep 31/12/2018 af door stopzetting SALK-middelen. De dienst ruimtelijke planning 13eft de lopende dossiers overgenomen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 3.300,24 € 0,00 € 3.400,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Ruimtelijk adviseren en faciliteren investeringsdossiers.

Gerealiseerd: Ja.

De opdracht van de SALK-projectmanager liep af op 31/12/2018. Investeringsprojecten worden nu binnen de dienst ruimtelijke planning geadviseerd en opgevolgd, in hoofdzaak via het VIP-overleg.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 14 Doelstelling 1

Totaal Hoofdstuk

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 12.067.328,63 € 234.337,03 € 17.206.449,56 € 35.700,00 € 11.154.830,00 € 35.700,00 €

I 3.073.554,66 € 60.775,00 € 19.488.706,95 € 339.395,00 € 1.284.500,00 € 140.000,00 €

Totaal 15.140.883,29 € 295.112,03 € 36.695.156,51 € 375.095,00 € 12.439.330,00 € 175.700,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 15 Doelstelling 2

Sociaal Limburg 2019140002

Dommelhof toegankelijker maken en optimaliseren in functie van G-sport. 2019140110

Gerealiseerd: Nee Maar.

Door een latere oplevering van het nieuwe G-fitnessgebouw dienden ook enkele investeringen uitgesteld te worden, zoals de aankoop van een geautomatiseerd toegangssysteem tot de zalen en de aankoop van aangepaste fitnesstoestellen. Deze aankopen volgen in 2020.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

I 271.111,44 € 89.974,43 € 429.230,69 € 89.974,43 € 50.000,00 € 0,00 €

• Realiseren en ondersteunen van een laagdrempelig beweeg- en sportaanbod dat personen met een beperking aanzet tot sportbeoefening en hiervoor de nodige randvoorwaarden creëren en impulsen geven op het vlak van toegankelijkheid, infrastructuur, materiaal, communicatie en begeleiding.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Door een latere oplevering van het nieuwe G-fitnessgebouw dienden ook enkele investeringen uitgesteld te worden, zoals de aankoop van een geautomatiseerd toegangssysteem tot de zalen en de aankoop van aangepaste fitnesstoestellen. Deze aankopen volgen in 2020.

• Voorbereiden en uivoeren van aanpassingswerken in het kader van toegankelijkheid en exploitatie in het kader van G-sport.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Een deel van de betaling voor de nieuwe G-sportinfrastructuur werd uitgesteld tot 2020 omwille van een tekortkoming inzake toegankelijkheid. Na een extra ingreep van de aannemer kon de rekening vereffend worden.

Kansen in het onderwijs. 2019140116

Gerealiseerd: Ja.

Medio 2019 werden de laatste initiatieven binnen dit actieplan afgerond.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 142.823,33 € 0,00 € 157.300,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 16

• Case onderwijs armoede.

Gerealiseerd: Ja.

De case onderwijs-armoede werd uitgevoerd zoals voorzien en afgesloten medio 2019.

• Case onderwijs - taal

Gerealiseerd: Ja.

Het dossier werd uitgevoerd zoals voorzien.

Maatschappelijk kwetsbare jongeren. 2019140117

Gerealiseerd: Ja.

Enkele toegekende subsidies aan OCMW's die niet verantwoord konden worden, werden teruggevorderd.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 0,00 € 16.807,03 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Maatschappelijk kwetsbare jongeren.

Gerealiseerd: Ja.

Enkele toegekende subsidies aan OCMW's die niet verantwoord konden worden, werden teruggevorderd.

Wonen voor doelgroepen 2019160001

Gerealiseerd: Ja.

Het subsidiereglement Wonen-Zorg (SALK middelen) heeft zijn doel bereikt. De resterende middelen kunnen geheroriënteerd worden.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 299.450,00 € 0,00 € 437.000,00 € 0,00 € 437.000,00 € 0,00 €

I 845.000,00 € 0,00 € 1.084.808,94 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 17

• Verlenen van subsidies aan projecten met betrekking tot wonen voor doelgroepen

Gerealiseerd: Ja.

Het SALK-subsidiereglement werd april 2019 opgeheven. De lopende dossiers worden verder afgehandeld, waarbij een eerste schijf binnen 2 jaar na toekenning van de subsidie wordt uitbetaald bij de opstart van de werken en het saldo na de oplevering van de werken. De werkingssubsidies aan Inter werden uitbetaald. De werking werd geëvalueerd in functie van de nieuwe BBC 2020-2025.

Doelstelling 2

Totaal Hoofdstuk

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 442.273,33 € 16.807,03 € 594.300,00 € 0,00 € 437.000,00 € 0,00 €

I 1.116.111,44 € 89.974,43 € 1.514.039,63 € 89.974,43 € 50.000,00 € 0,00 €

Totaal 1.558.384,77 € 106.781,46 € 2.108.339,63 € 89.974,43 € 487.000,00 € 0,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 18 Doelstelling 3

Duurzaam Limburg 2019140003

Bijdragen aan een duurzaam Limburg door het ondersteunen en ontwikkelen van een duurzame land- en 2019140045 tuinbouw.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 61.693,37 € 0,00 € 202.500,00 € 0,00 € 67.500,00 € 0,00 €

I 224.606,25 € 0,00 € 600.000,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Duurzame ruimtelijke ontwikkeling van land- en tuinbouw.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werd bij ca. 30 landbouwers aanplantingen gerealiseerd i.h.k.v. "Boeren planten bij Boeren".

• Ondersteunen onderzoeksprojecten in het kader van duurzame land- en tuinbouw.

Gerealiseerd: Nee Maar.

De afhandeling van de bouw van de mestsilo loopt vertraging op door de problemen bij de aanbesteding. Van de studie (waterbalans) ivm de droogte werd de 1ste en 2de schijf uitbetaald zoals voorzien.

Bijdragen aan de socio-economische leefbaarheid van het platteland. 2019140046

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 689.236,88 € 362.479,47 € 756.000,00 € 241.068,26 € 756.000,00 € 241.068,26 €

• Ontwikkelen van gebiedsgericht en geïntegreerd plattelandsbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werd er voor de 2 LEADER gebieden telkens één oproep afgewerkt.

• Realiseren van een doelmatig en resultaat gericht programmabeheer PDPO.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 19

Voor zowel OKW als P+ werd er in 2019 een oproep gelanceerd. Voor OKW werd er nog een bijkomende oproep gelanceerd maar deze werd niet afgerond in 2019.

Duurzaam omgaan met de Limburgse ruimte. 2019140055

Gerealiseerd: Ja.

Het masterplan signaalgebied campus Diepenbeek biedt het kader om duurzaam om te gaan met de ruimte in dit watergevoelig gebied.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

I 0,00 € 0,00 € 22.393,10 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Limburgse landschappelijke kwaliteiten beschermen en/of te versterken.

Gerealiseerd: Ja.

Het masterplan Signaalgebied Campus Diepenbeek werd goedgekeurd door de stuurgroep. Dit strategisch project moet nu verder verfijnd en gefaseerd uitgevoerd worden door de verschillende partners.

Operationeel maken van het Limburgs Steunpunt Biodiversiteit. 2019140058

Gerealiseerd: Ja.

De subsidies voor de regionale landschappen en de parkrangers werden volledig toegekend en betaald. Jaarlijks worden de gemeenten ondersteund voor de bestrijding van de eikenprocessierups. Voor het gebruik van een biocide in 2019 werd een dossier ingediend. Er is steeds veel mediaaandacht. Specifieke adviezen rond behoud van biodiversiteit werden opgemaakt en ter beschikking gesteld van de gemeenten. Diverse projecten in het kader van het uitvoeringsprogramma De Wijers werden opgevolgd. Ook werden er verschillende vormingen en lezingen georganiseerd.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 2.039.499,98 € 43.427,08 € 2.059.500,00 € 22.500,00 € 1.534.500,00 € 22.500,00 €

I 0,00 € 0,00 € 60,33 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Verder uitbouwen van de netwerking met regionale landschappen/gemeenten zodat concrete terreinacties, communicatie en monitoring kunnen worden gerealiseerd.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 20

Regionaal Landschap Lage Kempen bezorgde tijdig het verslag van het project parkrangers (SALK Vlaanderen), zodat deze middelen door de provincie bij Vlaanderen konden worden opgevraagd. Regionaal Landschap Lage Kempen bezorgde eveneens tijdig het eindverslag van het project parkrangers (SALK provincie), zodat de laatste schijf van het project Parkrangers kon worden betaald. De deputatie besliste in mei 2019 tot de toekenning en betaling van het voorschot van de werkingssubsidies aan de 3 Regionale Landschappen. In september 2019 besliste de deputatie tot betaling van het saldo van deze werkingssubsidies.

• Formuleren van adviezen voor o.a. ruimtelijke processen met impact op de biodiversiteit in het tussengebied.

Gerealiseerd: Ja.

Jaarlijks is er een bedrag voorzien van 25 000,00 euro waarmee de gemeenten kunnen ondersteund worden voor de bestrijding van de eikenprocessierups. Voor het gebruik van een biocide in 2019 werd een dossier ingediend. Jaarlijks zijn er regelmatige samenkomsten met de gemeenten over EPR en het bestrijdingsplan. Daarbuiten is er steeds veel mediaaandacht.

• Uitwerken van (Europese) projecten en sensibiliseringscampagnes rond het behoud van de biodiversiteit.

Gerealiseerd: Nee.

Het project Natuur en Gezondheid werd opgestart tijdens de vorige beleidsperiode. De nieuwe beleidsverantwoordelijke wenste dit begin 2019 met onmiddellijke ingang stop te zetten aangezien gezondheid is niet langer een provinciaal bevoegdheid is. Het project zelf en het partnerschap errond kwam in een stroomversnelling, waardoor het project beter meteen kon stopgezet worden voor er nieuwe engagementen genomen werden die vanaf 2020 moesten afgebroken worden.

• Organiseren van vorming inzake biodiversiteit samen met partners.

Gerealiseerd: Ja.

In het kader van het biodiversiteitsproject Vleermuizen (ingediend door Natuurpunt) langs het Albertkanaal werd een theoretische en praktische opleiding (27 juni en 4 juli) voorzien mbt het gebruik van BAT-detectoren. Daarna werden via een oproep op FB ook andere geïnteresseerden betrokken bij onderzoeksuitstappen tijdens de zomer (leren via de praktijk). In het kader van het educatieve project Stille waters Doorgronden zijn er drie cursusssen georganiseerd voor leerkrachten en gidsen: tweemaal het project Stille Waters Doorgronden zelf en 1 maal de twee verdiepingscursussen macro-invertebraten in het water en waterkwaliteit & fysico-chemische parameters. Samen met de Bomenwerkgroep werd een nieuwe bomencursus voorbereid (vindt plaats in 2020) deze was bij de lancering in december onmiddelijk volzet, wat een behoefte aantoont.

• Ondersteunen van gemeenten bij het uitwerken van een lokaal biodiversiteitsbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 21

Samen met de dienst data en analyse werden de beschikbare gegevens over natuur per gemeente online ter beschikking gesteld op limburg.incijfers.be. Tijdens de Greendeal studiedag op 25/4 over tijdelijke natuur (organisatie CEDUGRO) werd via een spreker ook aandacht besteed aan bermen en bijen, werkthema's van het PNC. In 2019 werden samen met experten 2 producten voorbereid en afgewerkt die het gemeenten mogelijk moeten maken om hun bermen meer diervriendelijk te beheren: een beoordelingstabel en algemene beheerrichtlijnen. Deze 2 producten werden voorgesteld tijdens een studiedag op 28/11 voor gemeentelijke ambtenaren. Die dag was er ook aandacht voor problemen inzake bermbeheer. Deze problemen zijn opgelijst geweest via een bevraging naar gemeenten (najaar 2019). Zutendaal en Gingelom kregen begin 2019 ook specifieke adviezen overhandigd inzake een beter beheer van hun bermen ifv hun adoptiesoort: knautiabij en veldparelmoervlinder.

Uitbouwen van het Limburgs Veldstudiecentrum. 2019140060

Gerealiseerd: Ja.

Scholen werden ondersteund bij het uitwerken van onderzoekscompetenties d.m.v. Vlaamse citizen science projecten te vertalen naar een Limburgse context. Er werd een tool uitgewerkt en uitgetest voor het beoordelen van Limburgse bermen naar hun biodiversiteitswaarde en de tweede editie van het Limburgs bermenplatform werd georganiseerd. In kader van het Uitvoeringsprogramma De Wijers is de provincie Limburg verantwoordelijk voor de coördinatie partnerschap De Wijers. In dat kader werd de stuurgroep, de verschillende werkgroepen en het Waterplatform met partners georganiseerd, werden de planbegeleidingsgroepen en aanverwante vergaderingen opgevolgd, werd een individuele ronde van de partners georganiseerd, ook het educatief project Wij en De Wijers kwam in een stroomversnelling om te kunnen starten in het schooljaar 2020-2021. Het vleermuisonderzoek werd ondersteund via vorming en materialen. Bovendien werd via de biodiversiteitsprojecten het accent gelegd op onderzoek naar voor Limburg relevante vleermuissoorten en leefgebieden. Het project Samenwerkingsverband Grensgebied De Kempen werd ondersteund en de pop-up expo "Wolven in Limburg" werd gerealiseerd. Er werden contactdagen georganiseerd in kader van Citizen science en het project Stille Waters Doorgronden werd verder opgevolgd. Daarnaast werd ook een vlonder geplaatst om vlot watergebonden educatieve projecten te doen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 50.447,63 € 0,00 € 57.300,00 € 0,00 € 50.000,00 € 0,00 €

I 18.955,35 € 0,00 € 36.240,70 € 0,00 € 20.000,00 € 0,00 €

• Ondersteunen van doelgroepen (gemeenten, middenveld) bij het uitwerken van biodiversiteitsprojecten op het snijvlak EDO- natuurstudie.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 22

Scholen werden ondersteund bij het uitwerken van onderzoekscompetenties d.m.v. Vlaamse citizen science projecten te vertalen naar een Limburgse context. Er werd een tool uitgewerkt en uitgetest voor het beoordelen van Limburgse bermen naar hun biodiversiteitswaarde, samen met experts. De tweede editie van het Limburgs bermenplatform werd georganiseerd, waarin Limburgse gemeenten werden uitgenodigd om kennis te maken met onze producten ... Daarnaast werden ze uitgenodigd om deel te nemen aan Limburgs project om Koesterbermen citizen science gewijs in kaart te brengen en/of in te tekenen in een groepsaankoop bermbeheerplannen. In kader van het uitvoeringsprogramma De Wijers is de provincie Limburg verantwoordelijk voor de coördinatie partnerschap De Wijers. In dat kader werd de stuurgroep, de verschillende werkgroepen en het Waterplatform met partners georganiseerd, werden de planbegeleidingsgroepen en aanverwante vergaderingen opgevolgd, werd een individuele ronde van de partners georganiseerd, ook om vooruitgang te boeken rond zichtbaarheid De Wijers (onthaalpunten, instapplaatsen, hotspots) te versnellen, kwam het educatief project Wij en De Wijers in een stroomversnelling, om te starten in het schooljaar 2020-2021. Vleermuizen vormen een diverse groep zoogdieren binnen de Europese natuurdoelen. Verschillende soorten zijn ook Limburgse prioritaire soorten. Met de aankoop van materialen en de vorming van vrijwilligers werd het vleermuisonderzoek verder ondersteund door de provincie. De provincie legt o.a. ook via biodiversiteitsprojecten het accent op onderzoek naar voor Limburg relevante vleermuissoorten en leefgebieden. De provincie Limburg maakt deel uit van het Samenwerkingsverband Grensgebied De Kempen en verleende opnieuw 10 000 euro aan de ondersteuning van de werking van het projectteam. In 2019 werd ook de pop-up expo “Wolven in Limburg” gerealiseerd door het samenwerkingsverband tussen het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO), het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), de drie projectbureaus Duinengordel, Bosland en RLKM/Kempen~Broek en het PNC. De provincie Limburg voorzag daarbij een budget van 10000,00 euro. De expo heeft rondgereisd vanaf half mei tot eind december 2019 op vier locaties in Noordelijk Limburg (Gruitrode, Lommel, Peer en Bree) en werd bezocht door 17 562 geïnteresseerden (waarvan 136 groepen met gids). De reacties van de bezoekers waren unaniem positief. De opgezette wolf “Roger” wordt als “erg groot” ervaren voor een jonge wolf. Het educatief ontdekboekje werd erg gesmaakt.

• Samen met partners een organisatiestructuur en een werking voor het LIVEC uitwerken.

Gerealiseerd: Ja.

De netwerkdag Citizen science werd georganiseerd samen met Scivil, Vlaams kenniscentrum citizen science. Daarnaast hebben ook de 2 jaarlijkse stuurgroep netwerk citizen science Limburg plaatsgevonden. De resultaten van Stille Waters Doorgronden werden gepresenteerd op enkele netwerkevenementen en bijeenkomsten rond citizen science en biodiversiteit. De subsidie-aanvraag citizen science projecten bij Vlaams departement Economie, wetenschap en innovatie voor het Limburgs project 'In de Bres voor Water', aangevraagd door de UHasselt werd ondersteund. 2 studenten werden begeleid in kader van Stille Waters Doorgronden. De voorbereiding van de Week van de bij (met startmoment op 31/5/2020 in Bokrijk) is opgestart met overleg tussen PNC, Bokrijk vzw, provinciale dienst landbouw en Departement Omgeving.

Mbt educatie voor duurzame onwikkeling (EDO) verder expertise opbouwen en uitwisselen en een aanbod 2019140061 organiseren.

Gerealiseerd: Ja.

Het gebouw Craenevenne en het gebouw Nieuwenhoven worden operationeel gehouden. We kunnen terugblikken op een vruchtbare educatieve werking en ook de MOS-werking verliep volgens planning. De klimaatsubsidies en de nominatieve subsidies aan de bezoekerscentra werden toegekend en uitbetaald. De aanvragen voor de vergroeningssubsidies stromen binnen en verschillende aanvragen werden toegekend. Het educatief aanbod werd aangepast en nieuwe projecten werden

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 23

gerealiseerd. Er werden verschillende activiteiten en contactdagen georganiseerd en kenden een groot succes. Verder werden er voldoende nieuwe gidsen opgeleid.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 511.682,16 € 126.756,53 € 561.150,00 € 198.800,00 € 563.950,00 € 198.800,00 €

I 348.157,23 € 25.878,48 € 1.903.446,70 € 0,00 € 260.000,00 € 0,00 €

• Door LIMNET de NME-werking in de provincie stimuleren en inspireren via werkgroepen natuurcentra, onderwijs, vorming en het natuurinformatiepunt. Adviezen geven rond NME & EDO, en het netwerk (LIMNET) coördineren.

Gerealiseerd: Ja.

De werkgroepen onderwijs kwamen beide 2 keer samen. Het bestuur kwam samen in functie van het voorbereiden van de Contactdag Netwerk Educatie. Deze contactdag vond plaats op 7 december in de UHasselt met 220 deelnemers. De Nominatim subsidie, saldo 2018 (van 5 625,00 euro) en het voorschot 2019 (van 39 375,00 euro) werden toegekend en betaald

• Stimuleren, ondersteunen en begeleiden van scholen door MOS om aan een interne milieuzorg te doen en kwaliteitslogo's te halen.

Gerealiseerd: Ja.

Op 31/12/2019 waren 267 Limburgse scholen geregistreerd op de Groene Kaart van MOS. Hierbij bevestigen deze scholen dat ze tot groeiende maatschappelijke beweging van duurzame, straffe scholen behoren. De focus lag op thematische coaching van scholen in een trajectbegeleiding rond klimaat of vergroening (~vergroeningssubsidies). De Klimaatbende Alken zette hun resultaten in de kijker op het slotmoment op 29/5. De Klimaatbende Hasselt gaf het startschot op het startmoment op 6/11. Scholen werden ook begeleid in een traject om de Groene Vlag van Eco-Schools te halen. De jureringen vonden plaats in mei- juni, de uitreiking van de Groene Vlag op 18/10. De uitwisseling tussen MOS-scholen werd gefaciliteerd via nascholingen en netwerkmomenten: *Uitwisselingsmoment tussen schoolgroenontwerpers (12/2) *MOS-café "Haal meer uit schoolgroen" (19/2) *Nascholing "Second Life @ School" (22/10) *Nascholing "Wat doet de bank met mijn geld?" (13/11) *Nascholing "Ondernemingszin stimuleren" (14/11) *Inbreng op contactdag Netwerk Educatie met MOS-stand en praktijkvoorbeelden uit MOS-scholen (7/12). De MOS-actiedagen "Buitenlesdag" (25/4) en "Openschooltuinendag" (15/5) werden georganiseerd. De campagne "Klimaatboom zoekt speelplaats" werd met succes onthaald. MOS-materialen (energiekoffer, Klimaatcasino, ...) werden ontleend en MOS-passen werden uitgereikt ter ondersteuning van de MOS-werking. De energiekoffers voor BaO en SO werden vernieuwd en uitgebreid.

• Projecten van (MOS)scholen ter ondersteuning van duurzame projecten en acties subsidiëren en opvolgen (Klimaatsubsidie).

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 24

Gerealiseerd: Ja.

Het samenvoegen van de reglementen 'klimaatsubsidies voor MOS-scholen' en 'Kleine duurzame projecten' werd voorbereid. Er werd aan 9 projecten een subsidie toegekend voor de totaalsom van 35 756,44 euro. Hiervan werden de voorschotten betaald. De saldi worden aangerekend op het budget 2021. De subsidiedossiers van 2017 die een verantwoording indienden, kregen een saldo toegekend voor de totaalsom van 15 948,44 euro Het subsidiereglement 'vergroeningsprojecten van schooldomeinen' werd aangepast en het beschikbare budget werd verdeeld over de ingediende dossiers. Aan 18 subsidieaanvragen werden vergroeningssubsidies toegekend voor de totaalsom van 425 704,99 euro. De voorschotten van 70% werden vastgelegd en onmiddellijk betaald. De resterende investeringsbudgetten worden overgedragen naar 2020 om de saldi te kunnen vastleggen. Aanvragen die later werden ingediend kregen de mededeling dat het budget 2019 was uitgeput en dat ze een hernieuwde aanvraag konden indienen zodra er nieuwe middelen beschikbaar waren. Het pilootproject “Inrichting van een educatieve buitenruimte” werd opgestart: het inrichtingsplan werd opgesteld ism het RLHV en de eerste werken uitgevoerd (afronding voorzien eind 2020). Er werd een subsidie van 24 000,00 euro toegekend, waarvan onmiddellijk 90% werd betaald. De saldo van 10% wordt overgedragen.

• Eigen NME-centra uitbaten en nominatimsubsidies voor uitwerking NME/EDO-centra van derden toekennen.

Gerealiseerd: Ja.

Onze gidsen begeleidden educatieve programma's in Craenevenne, Nieuwenhoven en De Wissen. Het educatieve programma 'In het bos van wijze beuk' werd afgerond en is klaar voor gebruik in Nieuwenhoven. Het project 'Snuisteren in het groen' werd georganiseerd voor de eerste graad van het basisonderwijs. De Gidsenwerking van de Watersnip werd ondersteund en de baliepermanentie tijdens weekends en feestdagen in Nieuwenhoven werd georganiseerd. De saldi 2018 en de voorschotten 2019 van de nominatim subsidies voor natuur- en milieu-educatie aan Natuurpunt Beheer (150 000,00 euro), WET (12 500,00 euro), Limburgs Landschap (12 500,00 euro), stad Dilsen-Stokkem (12 500,00 euro), Natuurhuis Aulenteer (6 250,00 euro), vzw Orchis (12 500,00 euro) en vzw Isis (12 500,00 euro) werden toegekend en betaald. Het masterplan 'De Watersnip' werd afgerond en goedgekeurd door de stuurgroep op 11 maart 2019. In juli werd een nota voorgelegd aan de deputatie voor het vervolgtraject (scenario's, bouwproject, timing, financiering). Dit dossier werd niet weerhouden in het beleidsplan 2020 - 2024. Om de reservaties van groepen efficiënt te verwerken is er nood aan een reservatiesysteem. De analyse van de behoeften werd in 2019 uitbesteed aan E2E en zal begin 2020 starten.

• De educatieve werking van Het Groene Huis aanpassen in functie van de nieuwe locatie in Craenevenne.

Gerealiseerd: Ja.

Het gebouw Craenevenne en het gebouw Nieuwenhoven worden verder operationeel gehouden voor de reguliere werking van het Provinciaal Natuurcentrum. De reguliere kosten zoals onderhoudskosten, telefoonkosten, frankeerkosten, kopiekosten, kantoorbenodigdheden, drukwerken, kosten wagenpark ed. worden betaald met dit budget. Daarnaast wordt ook het terrein van Craenevenne onderhouden en werden een aantal werken ten gevolge van de brand in 2017 dit jaar afgerond. Onder de noemer 'PNC in Dialoog' nodigt het PNC enkele keren per jaar een spreker uit voor een boeiende lezing rond de thema's biodiversiteit, klimaat, duurzaamheid en educatie. In 2019 werden volgende lezingen geprogrammeerd: 'Het klimaat verandert. En wij?', 'Kunnen we de 6de massa-extinctie van wilde dieren nog stoppen?' en 'Insecten in gevaar!?'. We sloten het jaar af met 'PNC in een warme dialoog', met 12 sprekers, korte lezingen en een vrije bijdrage voor Klimaatzaak vzw in het kader van De Warmste Week. Om het Provinciaal Natuurcentrum beter te profileren, en om de locaties waar we een educatief aanbod hebben herkenbaarder te maken, werden in 2019 een aantal visibiliteitsmaterialen ontwikkeld. Zo kreeg de gevel van het Provinciaal Natuurcentrum een gevelbanner, en lieten we beachvlaggen ontwerpen die gebruikt worden op de andere locaties waar we aanbod hebben (Nieuwenhoven en De Wissen). Andere aangekochte promotiematerialen (mobiele beachvlaggen, tafelkleden en gedrukte bierviltjes) maken het PNC duidelijk zichtbaar tijdens educatieve en andere evenementen.

• Het bouwen van een nieuw NME-centrum in het domein Nieuwenhoven

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 25

Gerealiseerd: Nee Maar.

De directie facilitair beheer stelde voor om de huidige opdracht te beëindigen en de voorliggende plannen te herschrijven. Het is wenselijk om het gehele provinciaal domein Nieuwenhoven in Sint-Truiden op te waarderen en bij te dragen aan de totaalbeleving van het domein. Bovendien liggen de kosten hoog en kan er niet gestart worden zolang de percelen voor de technieken niet gegund zijn. De betrokken ondernemingen krijgen naast een vergoeding voor de geleverde prestaties ook een verbrekingsvergoeding. Deze stopzetting werd goedgekeurd op de provincieraad van 18 december 2019.

• Binnen de NME-werking de implementatie van EDO nastreven.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werd gekozen voor "klimaateducatie" als centrale thema van de contactdag educatie. De educatieve gidsen kregen tijdens een vormingsmoment opleiding hoe EDO en systeemdenken in educatieve projecten te integreren. Tijdens hetzelfde moment werd er een link gelegd tussen bermen (biodiversiteit) en educatie (systeemdenken). In het programma "Op stap voor het klimaat" werden enkele nieuwe EDO-methodieken getest met een klas.

De Limburgse klimaatambitie realiseren. 2019140062

Gerealiseerd: Ja.

De provincie werkt verder aan de realisatie van haar klimaatambitie. De coördinatie ligt bij de dienst Milieu en Natuur die met de beschikbare menselijke en middelen acties en initiatieven ontwikkelt om de provinciale klimaatdoelstellingen te realiseren. Het klimaatbeleid is echter een gedeelde verantwoordelijkheid voor de verschillende overheden: gemeenten, provincies en Vlaamse overheid moeten hiertoe samenwerken. Burgers, organisaties en bedrijven hebben elk een eigen verantwoordelijkheid. De nadruk van het provinciale klimaatbeleid ligt momenteel op de ondersteuning van steden en gemeenten in het kader van het Burgemeestersconvenant. Via concrete projecten helpen we de Limburgse gemeenten hun - en zo ook provinciale - klimaatdoelstellingen uitvoeren (Limburg Renoveert, het Europese proejct C-REAL...).

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 280.459,04 € 40.000,00 € 284.000,00 € 40.000,00 € 292.500,00 € 40.000,00 €

• De maatregelen en aanbevelingen van de klimaatstudie (TACO2) faciliteren en uitvoeren.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 26

Het pilootproject van de provinciale school in Lommel, betreffende energiebesparing door gedragsverandering, kon niet volledig volgens de aanbevelingen van het voortraject worden uitgevoerd wegens de te complexe technische situatie. Wel werden enkele sensibiliserende maatregelen doorgevoerd en werd een meting van enkele technische installaties ingepland om significante sluipverbruiken te proberen detecteren. Ook de vraag om bijkomende PV-panelen werd voorgelegd aan Facilitair Beheer. De beschikbare dakoppervlakte is aanwezig en het eigen elektriciteitsverbruik is dermate hoog dat een relatief snelle terugverdientijd mogelijk is. Ook werden de mogelijkheden voor externe financiering aangegeven. M.b.t. het potentiële warmtenet rond het Provinciehuis werd in 2019 met alle partners een intentieovereenkomst gesloten waarmee zij zich engageren om samen te werken in de verdiepingsfase van het haalbaarheidsonderzoek. Gaandeweg bleek dat de onderdoorsteek naar de binnenzijde van de grote ring zowel technisch als economisch moeilijk haalbaar was in de gegeven omstandigheden. De firma die eigenaar is van de RAC-site wil immers niet investeren zonder lange termijn huurgarantie van de Regie der Gebouwen, en die kan momenteel niet worden gegeven. Aan de andere kant werden aan de buitenzijde van de grote ring mogelijk bijkomende afnemers van warmte gevonden in toekomstige woonontwikkelingen op de UNIZO-site en Wolske. Fluvius heeft daarvoor een flink stuk van het studiewerk afgerond. Het is nu vooral wachten op resultaten van de haalbaarheidsstudies voor de warmtelevering die gebeuren i.o.v. Nuhma. Ook moeten nog enkele punten worden opgelost die te maken hebben met eigendomssituaties en perceelsgrenzen.

Omwille van verschillende omstandigheden, moest de klimaattop uitwijken naar 2020. Omdat enkele sprekers niet meer konden aanwezig zijn op korte tot middellange termijn, zal de nieuwe datum wellicht vallen in het najaar van 2020.

De opdracht 'Verzamelen, verwerken en duiden van cijfermateriaal m.b.t. de uitstoot van broeikasgassen in de provicnie Limburg voor de jaren 2015-2017' werd uitgevoerd en betaald.

• Het Steunpunt Duurzaam Bouwen (Dubolimburg vzw) verder uitbouwen en duurzaam bouwen stimuleren.

Gerealiseerd: Ja.

Op 6 september 2019 diende een consortium bestaande uit Dubolimburg - Provincie Limburg en Onesto een projectvoorstel in onder de call “Integrated Home Renovation Services” (H2020-LC-SC3-2018-2019-2020) van het Horizon2020 subsidieprogramma van de Europese Commissie. Het projectacroniem C-REAL waaronder het voorstel werd ingediend, staat voor “Creation of a holistic methodology for REnovation Advice with focus on Lending solutions differentiated by target group”. De belangrijkste doelstelling van dit project is om een permanente, structurele samenwerking op te zetten tussen een hypothecaire kredietgever (Onesto) en een energieadviseur (DuboLimburg) om de renovatiegraad en -kwaliteit in de provincie Limburg te verbeteren. Het projectvoorstel legt de focus op drie doelgroepen: 1. starter-kopers die op het punt staan een niet-energiezuinige woning te kopen; 2. bestaande hypotheekklant-huiseigenaar aansporen om de woning energiezuiniger te maken; 3. appartementseigenaars via de verenigingen van mede-eigenaars Het projectvoorstel voorziet om in de laatste fase de op kleine schaal ontwikkelde en geïmplementeerde methoden voor elk van deze doelgroepen te documenteren en gebruiken als basis voor aanbevelingen aan verschillende potentiële belanghebbenden. In het bijzonder voor het Energiehuis Limburg, dat de resultaten van het project zal integreren in haar werking.

In kader van Limburg Renoveert werden 261 Huisdokter bezoeken uitgevoerd, waarvoor 166 renovatierapporten werden opgesteld. Daarnaast vonden 21 quickscans, 6 planadviezen en 15 projectadviezen plaats.

Sinds 1 januari 2019 werd een nieuwe opdracht toevertrouwd aan de hervormde Vlaamse energiehuizen die unieke energieloketten worden. Naast het verstrekken van sociale energieleningen moeten zij ook informeren, communiceren en eventueel ‘ontzorgen’ bij energiebesparende renovaties. De energiehuizen worden het aanspreekpunt voor alle vragen rond energie. Om deze dienstverlening nog beter te communiceren, heet Duwolim voortaan Energiehuis Limburg, en de DuwolimPlus lening voortaan de Limburgse renovatielening (persmoment 16 december 2019). In de afgelopen periode werden 223 Limburgse renovatieleningen verstrekt voor een gezamenlijk bedrag van 2.416.233 euro. Dit brengt het totaal voor 2019 op 347 Limburgse renovatieleningen voor een totaalbedrag van 3.768.456 euro.

De deputatie besliste tot de toekenning en betaling van de werkingssubsidies 2019.

• Rationeel energieverbruik en hernieuwbare energie stimuleren via campagnes en initiatieven.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 27

Gerealiseerd: Ja.

De publicatie rond het beter benutten van lokale duurzame biomassa werd afgerond en er werd ruimte voorzien op de RMDO’s voor de Limburgse gemeenten om de informatie te delen en helpen verspreiden. Er werd i.s.m. de dienst Ruimtelijke Planning ook nagedacht over een update en uitbreiding van de Dynamische EnergieAtlas (DEA). Dit instrument kan aanknopingspunten bieden voor toekomstig ruimtelijk energiebeleid (als basis voor het nieuwe beleidsplan Ruimte Limburg). Maar ook kan het belangrijke indicaties geven voor concreet lokaal beleid rond hernieuwbare energie. Die functie wordt op dit moment onderbenut. Een update van de DEA zou dus ook moeten gepaard gaan met een traject om gemeenten de mogeljkheden van het instrument beter te laten kennen. Mits een beperkte uitbreiding zou de DEA ook geschikt kunnen zijn om basis warmtezoneringsplannen voor alle Limburgse gemeenten uit te rollen. Hiervoor werd overleg opgestart met het Vlaams EnergieAgentschap (VEA) en met VITO.

• De Limburgers stimuleren tot een duurzame levensstijl.

Gerealiseerd: Ja.

vzw De Springplank bezorgde het eindrapport voor het project 'Naar een gezamenlijke visie voor de Limburgse kringwinkels', waardoor het saldo kon worden betaald.

Nadat de provincie haar steun aan de LimbU had ingetrokken, zijn enkele gemeenten ook gevolgd. Daardoor bleef er te weinig draagvlak over voor een succesvolle lancering. Limburg.net besliste daarop samen met de overgebleven partners om het hele project af te gelasten. De vzw werd in de loop van 2019 opgedoekt.

Op 24 oktober 2019 organiseerde de provincie een netwerkmoment voor de vrijwilligers en medewerkers van de Limburgse Repair Cafés. Er waren ca. 65 personen aanwezig.

• Een CO2-rapport opmaken en communiceren over de stand van zaken.

Gerealiseerd: Ja.

De meting werd afgerond, maar omwille van het uitstel van de klimaattop 2020 werden de resultaten nog niet gecommuniceerd. Achteraf bleek overigens dat Vlaanderen enkele foute cijfers had aangeleverd waardoor enkele resultaten zullen moeten worden bijgewerkt. De opdrachthoudende firma, Zero Emission Solutions, heeft zich hiervoor geëngageerd zonder meerkosten aan te rekenen.

• De interne milieuzorg ondersteunen, verbreden en inschakelen in het provinciale klimaatbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

Het pilootproject met digitale watermeters voor de provinciale instellingen werd om technische redenen afgeblazen door de Watergroep. Blijkbaar was er onvoldoende dekkingsgraad bij de lokale providers van datatransport om een goede uitlezing van de digitale meters mogelijk te maken.

In het kader van de interne milieuzorg werd een interne campagne rond afval sorteren uitgewerkt. Daarvoor werden nieuwe en duidelijkere stickers geplakt in alle dienstkeukens. Er vond ook een ludieke actie tijdens de middagpauze plaats.

Er werden een gedeelte van cijfers opgevraagd van het energieverbruik, dienstverplaatsingen,... van de verschillende provinciale entiteiten, om in de loop van 2020 te vervolledigen en uit te werken tot een nieuwe nulmeting van het provinciale verbruik en de provinciale CO2 uitstoot als organisatie.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 28

Ruimte voor water realiseren in uitvoering van het decreet integraal waterbeleid waarbij waterlopen optimaal 2019140071 ingericht worden voor vrije vismigratie, reductie van wateroverlast,beekstructuurherstel in het buitengebied en herwaardering van stads- en dorpskernen.

Gerealiseerd: Ja.

In uitvoering van het decreet integraal waterbeleid werd er extra ruimte voor water gerealiseerd dmv diverse waterprojecten (overstromingszones en herinrichtingswerken aan waterlopen).

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 0,00 € 1.406,28 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

I 350.576,98 € 16.334,39 € 2.735.001,40 € 0,00 € 928.000,00 € 0,00 €

• De nodige gronden aankopen voor het realiseren van investeringswerken aan onbevaarbare waterlopen van tweede categorie.

Gerealiseerd: Ja.

De onderhandelingen met de eigenaars voor de grondaankopen voor de overstromingszone aan de Golmeerzouwbeek in Borgloon zijn lopende. Verschillende van deze onderhandelingen verlopen moeizaam. De grondaankopen voor de overstromingszone in Romershoven () en overstromingszone Tivoli (Borgloon) werden afgerond.

• Uitvoeren van werken aan onbevaarbare waterlopen van tweede categorie met het oog op het creëren van ruimte voor water voor beekinrichting, vismigratie, aanleg overstromingszones, herinrichting doortochten, enz.

Gerealiseerd: Ja.

De aanleg van diverse overstromingszones en andere herinrichtingsprojecten van waterlopen werden in 2019 opgestart, zijn lopende en andere zijn in voorbereiding.

Doelstelling 3

Totaal Hoofdstuk

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 3.633.019,06 € 574.069,36 € 3.920.450,00 € 502.368,26 € 3.264.450,00 € 502.368,26 €

I 942.295,81 € 42.212,87 € 5.297.142,23 € 0,00 € 1.208.000,00 € 0,00 €

Totaal 4.575.314,87 € 616.282,23 € 9.217.592,23 € 502.368,26 € 4.472.450,00 € 502.368,26 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 29

Doelstelling 4

Eén Limburg 2019140004

Ondersteunen van de projectontwikkeling in het kader van het Europees cohesiebeleid en Europese 2019140027 projectoproepen.

De kosten voor het programmabeheer zijn beperkt omdat de communicatiebudgetten in de goedgekeurde technische bijstand zijn gevrijwaard voor communicatie over de programmaresultaten op het einde van de programmaperiode. De kredieten zijn aangewend voor de toekenning van provinciale cofinanciering voor projecten goedgekeurd in de Europese programma's. In juni zijn de resterende kredieten overgeheveld naar de nieuwe provinciaal ontwikkel- en acceleratiefonds.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 559.840,47 € 461.158,43 € 933.110,96 € 275.000,00 € 1.377.000,00 € 275.000,00 €

• Versterken van het (mede-) programmabeheer.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De kosten voor het programmabeheer zijn beperkt omdat de communicatiebudgetten in de goedgekeurde technische bijstand zijn gevrijwaard voor communicatie over de programmaresultaten op het einde van de programmaperiode.

• Bijdragen aan een optimale projectuitvoering.

Gerealiseerd: Ja.

De kredieten zijn aangewend voor de toekenning van provinciale cofinanciering voor projecten goedgekeurd in de Europese programma's. In juni zijn de resterende kredieten overgeheveld naar de nieuwe provinciaal ontwikkel- en acceleratiefonds.

Begeleiden en ondersteunen van lokale besturen en actoren op het vlak van land- en tuinbouw. 2019140044

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

• Ondersteunen van lokale besturen, land- en tuinbouwers en andere betrokken actoren door het pro-actief aanreiken van kerncijfers van de Limburgse land- en tuinbouw en het verlenen van advies en informatie.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 30

De uitbouw van Limburg in cijfers en Provincies in cijfers werd in 2019 verder gezet. Verschillende indicatoren en kerncijfers werden toegevoegd aan de website.

De Limburgse gemeenten begeleiden en ondersteunen bij het uitvoeren van het gemeentelijk milieubeleid. 2019140059

Gerealiseerd: Ja.

De provincie steunt de Limburgse steden en gemeenten bij de uitvoering van hun milieu- en natuurbeleid en bij de uitvoering van de gemeentelijke klimaatplannen. De dienst Milieu en Natuur is eerstelijns aanspreekpunt (front-office) voor de gemeentelijke (milieu)ambtenaren. Via uitwisseling, overleg en vorming kregen de gemeenten de nodige kennis en informatie aangereikt. De gemeenten konden voor specifieke thema's en gespecialiseerde kennis rekenen op de steun van de provinciale partners: de regionale landschappen, Dubolimburg, Centrum Duurzaam Groen, PLOT, PXL, ... Dankzij deze partners kunnen de Limburgse gemeenten ook instappen in heel concrete projecten en initiatieven (Limburg Renoveert, Futureproofed, het Europese Horizon2020project SURE2020, ...).

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 380.408,93 € 125.526,65 € 418.710,00 € 153.750,00 € 314.960,00 € 0,00 €

• Initiatieven nemen inzake milieu en gezondheid.

Gerealiseerd: Ja.

Het Centrum Duurzaam Groen begeleidde, binnen zijn opdracht die het opneemt voor provincie Limburg, de gemeenten verder in het pesticidenvrij beheren van hun openbaar domein. Als afsluiting van het proefproject 'Gifvrije sportterreinen' werd een draaiboek opgemaakt voor het pesticidenvrij beheren van sportvelden.

• De Limburgse gemeenten informeren en ondersteunen met het oog op een effectief en efficiënt milieu- en natuurbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

In februari en oktober vond telkens een RMDO-reeks plaats, namelijk 4 regionale overlegmomenten met milieu- en duurzaamheidsambtenaren. Daar kwamen o.a. volgende items aan bod: de natuurvergunning binnen de omgevingsvergunning, de werking van Bosgroep Limburg, milieuwetgeving, Burgemeestersconvenant, projecten van de gastgemeenten, ... In juni 2019 vonden twee bijeenkomsten plaats van het Provinciaal Overleg Handhaving Limburg, rond het thema geluid. Thematische bijeenkomsten voor milieu- en duurzaamheidsambtenaren werden, al dan niet samen met partners, georganiseerd rond de volgende thema's: milieuparticipatie, everzwijnbeheer, tijdelijke natuur, invasieve exoten, gebruik van GIS-applicatie bij opmeten landbouwschade, bemalingen, bermen, ... In het kader van de interprovinciale samenwerking (IPKC) werden twee studiedagen georganiseerd rond Openbare Verlichting en één rond het thema water. In februari 2019, aan het begin van de nieuwe gemeentelijke legislaturen werden de schepenen van milieu, natuur en duurzaamheid uitgenodigd voor een toelichting over het aanbod voor gemeenten van de provincie rond deze thema's. In het kader van het project de Merode werd het ambitiebeeld voor Landschapspark de Merode afgewerkt. De subsidie voor de werking van de vzw de Merode werd betaald. Het project van de hondenlosloopzone, ingediend bij de Merode

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 31

vzw werd goedgekeurd, waardoor de middelen (cofinanciering) werden ingeschreven in het budget. Aangezien het project nog niet werd afgerond, werd de subsidie aan de gemeente Tessenderlo nog niet betaald.

• De Limburgse gemeenten ondersteunen bij het opstellen en uitvoeren van klimaatplannen in het kader van het Burgemeestersconvenant.

Gerealiseerd: Ja.

Van april t.e.m. september werd in 29 gemeenten een toelichting gegeven over het lokale klimaatbeleid, waarbij ze op weg werden geholpen bij de opmaak van het eigen klimaatplan. Van mei t.e.m. december werden 6 werksessies georganiseerd tijdens dewelke de gemeentelijke ambtenaren aan hun klimaatplan konden werken. In december werd ook de eerste ingeefsessie voor het SECAP georganiseerd. Doorheen het jaar werden een aantal ingeefsessies voor de FutureProofedCities tool georganiseerd. Ook werden de acties en maatregelen uit het modelactieplan grotendeels opgenomen in de tool, als 'lijst met Limburgse maatregelen'.

Er werden door S-Lim verschillende sessies georganiseerd van de werkgroep 'klimaat', maar o.m. door logistieke beperkingen werd geen optimaal resultaat behaald. De vraag werd daarom gesteld aan onze dienst Milieu en Natuur om het trekkerschap op te nemen. Daar werd positief op ingegaan en de eerste sessies werden positief geëvalueerd. Er wordt nu ook gezocht naar meer lokale capaciteit om de gespecialiseerde begeleding over te nemen van de oorspronkelijke contractant van S-Lim. Een koppeling wordt ook gemaakt met enkele van de geplande werkgroepen 'klimaatgemeenten'.

De rapportering die Stebo indiende voor het project 'Begeleiding van collectieve renovatieprojecten 2018-2019' werd goedgekeurd en het saldo werd betaald.

Het Europese Horizon2020project SURE2050 ging van start in mei 2019. De projectpartners zijn het HFB, VEB, Fluvius, de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant, Limburg, Dubo Limburg, Kamp C en Factor 4. Het doel van het project is om overheidsorganisaties, zowel lokaal als Vlaams, op te leiden en te begeleiden in het opstellen van een duurzaam strategisch vastgoedplan om zo met hun patrimonium tegen 2050 klimaatneutraal te kunnen zijn. Tegen eind september 2019 hadden door werving zich 75 entiteiten ingeschreven voor het traject, waarvan 12 Limburgse gemeenten en het provinciebestuur van Limburg zelf. De gemeenten zijn Pelt, Hechtel-Eksel, As, Maasmechelen, , Hasselt, Sint-Truiden, Nieuwerkerken, Borgloon, Kortessem en Voeren. In september 2019 vond een eerste kick- off plaats in Brussel en een eerste opleidingssessie eind oktober voor de Limburgse ambtenaren.

In november 2019 werd gestart met een stuurgroep Limburgse klimaatgemeenten, waarin heel wat provinciale diensten en partners zetelen. Het doel is om, via 7 werkgroepen (duurzaam en klimaatadaptief bouwen en wonen, warmte, hernieuwbare energie, duurzame mobiliteit, robuuste natuur, groen en ontharding en ruimte voor water) tot een uitgebreid aanbod te komen voor de ondersteuning van de uitvoering van het gemeentelijk klimaatbeleid. Dit kan gaan over nieuw aanbod, maar ook over het aanpassen, verdiepen of uitbreiden van bestaand aanbod.

Eind december werd de provinciale projectoproep voor Gemeente voor de Toekomst goedgekeurd door de deputatie

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 32

Begeleiden van de implementatie en de disseminatie van het nieuwe business-model van de provincie als vraag- 2019140106 gestuurde dienstverlener voor lokale besturen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

• Opzetten van concrete acties ter ondersteuning van lokale besturen

Het inzetten op een grensoverschrijdende gebiedsgerichte strategische werking. 2019140112

Gerealiseerd: Ja.

De aansturing en opvolging van de strategische projecten Kolenspoor, Fruitspoor en Albertknoop verliep volgens planning.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 271.198,32 € 138.214,25 € 327.607,00 € 160.900,00 € 218.500,00 € 160.900,00 €

I 30.183,45 € 0,00 € 272.189,00 € 0,00 € 36.650,00 € 0,00 €

• Grensoverschrijdende gebiedsgerichte strategische projecten inzetten.

Gerealiseerd: Ja.

De coördinatie van de strategische projecten Kolenspoor, Fruitspoor en Albertknoop werd succesvol voortgezet om deze in samenwerking met de betrokken gemeentebesturen te brengen tot kwalitatieve uitvoeringsgerichte regionale projecten.

Doelstelling 4

Totaal Hoofdstuk

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 1.211.447,72 € 724.899,33 € 1.679.427,96 € 589.650,00 € 1.910.460,00 € 435.900,00 €

I 30.183,45 € 0,00 € 272.189,00 € 0,00 € 36.650,00 € 0,00 €

Totaal 1.241.631,17 € 724.899,33 € 1.951.616,96 € 589.650,00 € 1.947.110,00 € 435.900,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 33

Doelstelling 5

Overig Beleid 2019140005

Het goed beheer van de provinciale financiën. 2019140002

Gerealiseerd: Ja.

Actieplan werd uitgevoerd volgens planning

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 12.448.434,36 € 92.231.914,68 € 12.760.279,00 € 93.940.943,00 € 12.740.279,00 € 93.225.932,00 €

I 24.798,91 € 38.381.610,07 € 59.389,59 € 38.795.829,00 € 17.398,00 € 0,00 €

A 7.001.552,12 € 898.543,62 € 5.825.855,00 € 1.016.205,63 € 5.825.855,00 € 1.016.205,63 €

• Tijdig en correct innen van de provinciale belastingen.

Gerealiseerd: Ja.

De belastingen werden in gekohierd volgens planning. De ontvangsten lagen 3 mio hoger dan geraamd. Het verschil situeert zich in de onroerende voorheffing (2,1 mio) en in de bedrijvenbelasting (2,8 mio). De belangrijkste kosten verbonden aan het inningsproces (portkosten, deurwaarders en oninbaar stellingen) waren conform de raming.

• Het beheren van de thesaurie in uitvoering van het liquiditeitenbudget.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De ontvangsten waren lager dan geraamd. Dit heeft te maken met de extreem lage rentevoeten. De rentetarieven op spaar- en zichtrekeningen zijn in 2019 verschillende malen in negatieve zin bijgesteld. De uitgaven waren lager dan geraamd. Dit heeft voornamelijk te maken met het feit dat we minder krediet hebben moeten aanspreken om 'onwaarden' te boeken.

• Het voeren van een actief beheer van de schuld.

Gerealiseerd: Ja.

De uitgaven lager hoger dan geraamd. Dit heeft te maken met het feit dat we in december een lening (kosteloos) vervroegd hebben afgelost om negatieve rente op onze tegoeden op rekening te beperken.

• Een goed beheer van de dagelijkse werking van de directie financiën.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 34

Gerealiseerd: Ja.

Zowel de belangrijkste uitgaven (bijdragen voor de pensioen) als de ontvangsten (dividenden en uittredingsvergoedingen uit IGS) werden gerealiseerd volgens raming.

Het realiseren van een performante facilitaire organisatie 2019140003

Gerealiseerd: Ja.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 223.892,16 € 4.471,44 € 252.952,54 € 0,00 € 290.790,00 € 0,00 €

I 6.267,35 € 0,00 € 12.952,85 € 0,00 € 7.500,00 € 0,00 €

• Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van facilitair beheer maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties.

Gerealiseerd: Ja.

• IDPB - Algemeen veiligheidsbeleid - Verlenen van bijstand in de uitwerking, programmatie, uitvoering en evaluatie van het beleid bepaald door het dynamisch risico beheersingsysteem

Gerealiseerd: Ja Maar.

Binnen exploitatie werd de doelstelling gerealiseerd. Binnen investeringen was de leveringstijd niet meer mogelijk in 2019. Daarom werd gekozen om dit te realiseren in 2020.

• IDPB - Diensten mbt arbeidsveiligheid - Onderzoeken met betrekking tot de arbeidsveiligheid en het opstellen van onderzoeksverslagen

Gerealiseerd: Ja.

• IDPB - Externe veiligheidsopleidingen - Het organiseren en coördineren van opleidingen en bijscholingen voor EHBO- en brandploegen op aanvraag.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Facturen mbt opleidingen kwamen te laat binnen waardoor de doelstelling niet werd behaald.

• Onthaaldienst - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de onthaaldienst maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• Onthaaldienst - Ontvangst van bezoekers, groepsbezoekers en gidsen en het assisteren van evenementen op vraag van de klanten

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 35

Gerealiseerd: Ja.

Duurzaam, efficiënt en veilig gebouwbeheer en een performant projectbeheer. 2019140005

Gerealiseerd: Nee Maar.

Bouwprojecten hebben een specifieke, en soms variabele, uitvoeringstermijn. Echter hebben grotere bouwprojecten vaak een doorlooptijd van een aantal jaren waardoor deze bijgevolg moeilijker beoordeeld kunnen worden op de budgettaire realisatiegraad op jaarbasis. Het budget werd gevraagd voor de projecten zodra ze effectief voorgelegd werden in bestekfase.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 4.461.023,58 € 2.471.760,65 € 4.877.460,62 € 1.520.187,86 € 4.422.917,30 € 1.408.383,30 €

I 7.646.133,25 € 4.349.860,69 € 21.213.747,94 € 13.451.693,70 € 6.420.020,00 € 140.282,05 €

A 216.679,11 € 0,00 € 216.679,11 € 0,00 € 212.198,67 € 0,00 €

• Onthaaldienst - Organisatie van de protocollaire ontvangsten (coördinatie / budget) en de supervisie en de bewaking van de kwaliteit van alle aspecten van de ontvangst

Gerealiseerd: Ja Maar.

Ontvangst: Het ontvangstbudget werd hier verkeerd ingeschreven. Dit budget werd ingeschreven voor de ontvangsten voor het gebruik van het provinciehuis door de mede-eigenaars en andere derden. De ontvangst werd elders gerealiseerd.

• Wagenparkbeheer - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van het wagenparkbeheer maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• Wagenparkbeheer - Reservatie dienstwagens - Reserveringen, met of zonder chauffeur, van een dienstwagen en registratie hieromtrent in het systeem

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 36

Exploitatie: Doelstelling werd behaald. Investeringen: Dit budget wordt voorzien voor het onmiddellijk kunnen vervangen van wagens in geval van total loss. In 2019 hebben we dit budget niet moeten aanspreken.

• Wagenparkbeheer - Koerierdiensten - Beheer en organisatie van koerierdiensten met het wagenpark van de provincie

Gerealiseerd: Ja.

• Wagenparkbeheer - Nazicht en opvolging leasingcontracten, de coördinatie van de expertise en herstellingen na ongeval en het

beheer van tankkaarten voor alle diensten en instellingen

Gerealiseerd: Ja Maar.

Er werd teveel voorzien voor brandstof. In 2020 wordt dit verlaagd.

• Ruimtebeheer - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van ruimtebeheer maar die niet rechtstreeks kunnen

toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja Maar.

Wegens langdurige ziekte werd kledij op een andere actie aangekocht.

• Ruimtebeheer - Verhuizingen - Beheer en uitwerking van verhuizingen via intern of extern personeel

Gerealiseerd: Ja Maar.

Investeringen: Er was voldoende stock aanwezig om de verhuisbewegingen op te vangen.

• Ruimtebeheer - Inrichting werkplek - Uitvoeren van aanpassingen en kleine herstellingen aan kasten, burelen, interieur.

Gerealiseerd: Ja.

• Ruimtebeheer - Stock- magazijnbeheer - Beheer van het magazijn voor de opslag van diverse materialen

Gerealiseerd: Ja.

• Ruimtebeheer - Sleutelbeheer - Ontwikkeling, beheer en opvolging van een sleutelplan en de bewaring en het beheer van alle sleutels van het provinciehuis.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 37

• Logistieke ondersteuning - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de logistieke ondersteuning maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• Logistieke ondersteuning - Handlangersdiensten - Aanbieden van logistieke ondersteuning op vraag via intern of extern personeel

Gerealiseerd: Ja.

• Logistieke ondersteuning - Sneeuw- en ijzelbestrijding - Organisatie en het beheren van het materiaal en de producten nodige voor sneeuwbestrijding

Gerealiseerd: Nee.

Investeringen: Door het zachte weer was er niet onmiddellijk behoefte om onderdelen voor de sneeuwruimer bij te kopen.

• Logistieke ondersteuning - ongediertebestrijding - Preventieve bestrijding van knaagdieren en insecten

Gerealiseerd: Ja.

• Afval - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van het afvalbeheer maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja Maar.

Wegens langdurige ziekte werd kledij op een andere actie aangekocht.

• Afval - Afvalverwerking van het selectief opgehaald en aangevoerd afval

Gerealiseerd: Ja.

• Administratie vastgoedmanagement - inventaris onroerend patrimonium - Beheer van de inventaris onroerend patrimonium

(gronden)

Gerealiseerd: Ja.

• Administratie vastgoedmanagement - verzekeringen - Beheer en opvolging standaardverzekeringspakket (brand, auto, alle risico's, burgerlijke aansprakelijkheid en lichamelijke ongevallen)

Gerealiseerd: Ja Maar.

Het dossier verzekeringen werd eind 2019 opnieuw aanbesteed. Het budgettair gedeelte zou vanaf 2020 correcter moeten zijn.

• Administratie vastgoedmanagement -Beheer patrimoniumcontracten (onroerende goederen) - Administratieve opvolging van de patrimoniumcontracten (huur, concessies, erfpacht)

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 38

Gerealiseerd: Ja.

• Bouwbureau - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van het bouwbureau maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• Gebouwenbeheersysteem - beheer BMS - Periodiek beheer/opvolging technische meldingen van HVAC, branddetectie , verlichting, toegangscontrole, centraal omroepsysteem, inbraakbeveiliging, CCTV (camerabewaking) via BMS

Gerealiseerd: Ja Maar.

De factuur mbt de ontwikkeling en integratie van het gebouwenbeheersysteem in het provinciehuis kwam begin 2020 binnen.

• Bouwbureau - Beheer ivm de aankoop, verkoop, inventaris, van het bestaande patrimonium

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie werd volledig gerealiseerd. Investeringen: Zijn opgeleverd : Facturen zijn binnen Z33 esco5

Zijn in uitvoeringsfase en facturen worden kortelings verwacht : Maasmechelen nieuwe werkplaatsen PLOT multifunctionele hal + voetpadkasten Voeren riolering Lommel stoffilterinstallatie Dommelhof ketel Diepenbeek Middenspanning Spartacus Conditiebepaling Provinciehuis inbraakbeveiliging Provinciehuis G-blok verwarmingsketel

Wordt in 2020 opgestart Be-Mine – veiligheidscoördinator

Ontvangst: De verkoop van de Ambiorixkazerne en de H-blok zijn nog niet rond.

• Administratie energie - Energiebeheer - Organisatie en beheer contract energieboekhouding (eSight) (Infrax)

Gerealiseerd: Ja.

• Telecommunicatie - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de telecommunicatie maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

• Telecommunicatie - Telefonie - Algemeen beheer van de telefooninstallatie

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 39

• Telecommunicatie - Fax - Aankopen en in dienst stellen van faxtoestellen op aanvraag

• Telecommunicatie - GSM - Aankoop van de GSM-toestellen op aanvraag en de eerste lijnszorg: afhandeling van storingsmeldingen, defecten

• Telecommunicatie - Personenzoeksysteem - Beheer toestellen personenzoeksysteem

• Preventief en correctie onderhoud - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van het preventief en correctief onderhoud maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja Maar.

Binnen exploitatie werd de doelstelling gerealiseerd. Investeringen: Afhankelijk van de vraag en nood van de diensten worden aankopen gedaan.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van alle liften

Gerealiseerd: Ja Maar.

Er was in 2019 minder correctief onderhoud nodig.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van alle HVAC-installaties opgenomen

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van het toegangscontrolesysteem

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van de branddetectie-installaties

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van de inbraakbeveiligingsinstallaties

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van alle brandblusapparaten, -haspels en - installaties

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van de telefooninstallaties

• Preventief en correctief onderhoud : Beheer en opvolging van de periodieke keuringen van de technische installaties conform de wettelijke- en veiligheidsvoorschriften

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 40

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctief onderhoud : Inkoop en beheer externe bewakingsdiensten

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctief onderhoud : Op vraag het laten uitvoeren van herstellingen en kleine aanpassingen (aan de technische installaties en) aan de gebouwen

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctief onderhoud : Oplossen van storingen en eerste lijnsinterventies van de technische installaties (ook indien veroorzaakt door natuurramp of brand)

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud van vaste toestellen

Gerealiseerd: Ja Maar.

Er was in 2019 minder correctief onderhoud nodig.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud Sanitaire installaties

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud daken

Gerealiseerd: Ja.

• Preventief en correctie onderhoud : Beheer en opvolging van het periodiek onderhoud Poorten, hekken, e.d.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Het gevraagde budget was nodig voor interventies.

Het verder uitbouwen van een veilige en betrouwbare ICT-omgeving. 2019140006

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 41

De exploitatiekosten zijn nog steeds onder controle, daar wordt een hoge realisatie van bereikt. Ook qua investeringen is in 2019 een extra inzet gedaan om de reeds beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk te gebruiken. Een aantal projecten werden uitgesteld naar 2020, waarvoor dan de middelen zullen aangewend worden. Voor software zal er in de toekomst meer toegespitst worden op huur i.p.v. aankoop. Dit zal gebeuren via o.a. een omzetting van investering- naar werkingsbudget (tijdens de officiële budgetwijziging) en alzo het toewijzen van deze werkingsmiddelen aan de reeds gekende softwareprojecten.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 3.141.597,64 € 56.104,05 € 3.395.539,16 € 49.500,00 € 3.757.622,44 € 49.500,00 €

I 660.476,27 € 570,95 € 2.182.741,13 € 0,00 € 756.500,00 € 0,00 €

• Archief - Organiseren en opvolgen van het archiveren en de sturing en ondersteuning van de archiefvorming via e-communicatie.

Gerealiseerd: Ja.

• Uitleendiensten - Ter beschikking stellen van audio-visuele materialen, vlaggen en tentoonstellingsmaterialen

Gerealiseerd: Ja.

• Printkamer - Maken van kopies en prints op aanvraag en de aflevering in diverse afwerkingen (niet limitatief:instructiehandleidingen, jaarrapporten, inbinden)

Gerealiseerd: Ja Maar.

Investeringen: Binnen investeringen werd er budget voorzien voor de aankoop van een nieuwe snijtafel. Deze bleek echter minder duur dan oorspronkelijk gedacht waardoor er in 2020 ruimte is voor een nieuwe investering. Ontvangst: Er is echter geen interne facturatie meer mogelijk waardoor de ontvangst niet kon gerealiseerd worden.

• Postkamer - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de postkamer maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• Postkamer - Postkamer - Behandelen van alle stukken voor en van "De Post" eventuelen de interne verdeling van poststukken, kopieeropdrachten, dossiers, enz. in het Provinciehuis en gebouwH.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Dit is moeilijk in te schatten omdat wij afhankelijk zijn van de vraag van de diensten voor postbehandeling.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 42

• ICT - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van ICT maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja Maar.

Er werden in 2019 geen opleidingen gevolgd door de IT-medewerkers omdat er een hogere bezetting bij de servicedesk nodig was.

• Scan-, plot-, print diensten - Beheer van de lokale printers, plotters, scanners

Gerealiseerd: Ja Maar.

Het aantal lokale printers wordt jaarlijks verder afgebouwd waardoor er ook minder budget nodig is hiervoor.

• Scan-, plot-, print diensten : Beheer van de inventaris van de centrale multifunctionele printers

Gerealiseerd: Ja.

• netwerkdiensten : Voorzien van de nodige infrastructuur om koppeling met het administratieve netwerk mogelijk te maken en het instellen van policies om pc's, printers, ... met het netwerk te kunnen verbinden

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie werd volledig gerealiseerd. Bij investeringen was de project-kost lager dan oorspronkelijk ingecalculeerd.

• BT dossierbeheer - algemene en inhoudelijke en technische ondersteuning voor dossierbeheer

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie werd gerealiseerd. Investeringen : Het Liza-project werd in 2019 getemporiseerd waardoor de uitrol vertraagd werd en er daardoor minder kosten gemaakt werden.

• BT financiële software - Algemene en inhoudelijke en technische ondersteuning voor financiële software

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie is gerealiseerd. Investeringen: Een deel van het investeringsbedrag werd voorzien voor de implementatie van de portaalfuncties van Belastingen. Dit project werd op vraag van de dienst Financiën niet opgestart in Limburg wegens beperkt succes in andere provincies.

• BT Personeelsbeleid - Algemene en inhoudelijke en technische ondersteuning voor personeelsbeleid

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 43

Exploitatie werd gerealiseerd. Investeringen: Het tijdsregistratiesysteem werd gekozen voor huur waardoor dit opgevangen wordt binnen exploitatie. Het investeringsbudget was bijgevolg niet meer nodig.

• BT Mail - Creatie van Personal Information manager (PIM) account bij indiensttreding (mailbox, agenda, takenbeheer, contractpersonenlijst, vergaderverzoeken, notities)

Gerealiseerd: Ja.

• BT website beheer - Beheer infrastructuur voor webhosting (webserver, netwerkapparatuur, firewall)

Gerealiseerd: Ja Maar.

Investeringen betreffende het huidige intranet/websites worden minimaal uitgevoerd gezien er een studie loopt voor een nieuwe communicatiestructuur.

• BT FMIS - algemene en inhoudelijke en technische ondersteuning voor FMIS

Gerealiseerd: Ja Maar.

Op vraag van klanten werden bepaalde projecten niet uitgevoerd waardoor ook onze realisatie niet behaald werd (vb. Bokrijk).

• AT Standaard Software - licentiekosten en beheer van alle niet business-kritische toepassingen

Gerealiseerd: Nee.

Exploitatie werd gerealiseerd. Investeringen: Dit budget werd gevraagd voor de studie van de nieuwe recspo-toepassing voor Bokrijk. Dit dossier werd gestopt.

• Provinciaal Bibliotheek Systeem : Het voorzien van lidkaarten voor de bibliotheken PBS

• werkplekdiensten - Beheer en onderhoud van pc's, laptops, printers, plotters, PDA's

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie werd gerealiseerd. Ontvangst: Dit werd opnieuw uitgewerkt en wordt nu verder opgevolgd door Real Estate. Investeringen: Uitrol pro-actieve vervanging laptops en desktops wordt in 2020 verder uitgevoerd.

• werkplekdiensten - PC - Organiseren van de nodige ondersteuning bij problemen met Macintosch systemen.

Gerealiseerd: Ja.

• werkplekdiensten - CAD - Organiseren van de nodige ondersteuning van grafische ontwerp werkposten

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 44

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie werd gerealiseerd. Investeringen zijn een restant van 2018 dat niet besteed werd en waar voorlopig geen vraag naar is.

• netwerkdiensten - WAN - Zorg voor dataconnectiviteit tussen de externe site en het hoofdgebouw

Gerealiseerd: Ja.

• mobiel werken - Externe toegang verlenen tot de persoonlijke mailbox en de mailboxen waarvoor men gemachtigd is en het voorzien van een virtuele verbinding met het interne netwerk (thuiskantoor)

Gerealiseerd: Ja.

• Internet - Voorzien van een beperkte http-toegang (Intranettoegang) en op vraag en mits goedkeuring een gefilterde volledige http- toegang (internettoegang)

Gerealiseerd: Ja.

• centrale dataopslag - Het aanmaken van groepsschijven en het instellen van de toegangsmachtigingen en voorzien van de nodige opslagcapaciteit

Gerealiseerd: Ja.

• Server diensten extern - actie vervalt

Gerealiseerd: Ja.

• Server diensten intern - Voorzien van server infrastructuur voor de interne diensten

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie werd gerealiseerd. Investeringen werd niet uitgevoerd maar uitgesteld naar 2020.

• B&O - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van beheer en onderhoud maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties.

Gerealiseerd: Ja.

• Intern ontwikkelde toepassingen - interne ontwikkeling van toepassingen

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 45

Door het niet vervangen van de nieuwe serverinfrastructuur, zijn deze werken ook niet uitgevoerd.

• GIS - Interne ondersteuning van GIS gerelateerde toepassingen

Gerealiseerd: Ja Maar.

Bij exploitatie werd de doelstelling gerealiseerd Investeringen werd Cevi niet uitgevoerd in 2018 maar in 2019. De kost hiervan was wel lager dan oorspronkelijk geraamd.

• GIS - Externe ondersteuning van GIS gerelateerde toepassingen naar lokale besturen

Gerealiseerd: Ja Maar.

Dit is een overdracht van het budget van 2018. Er werden verschillende projecten opgestart maar dan werd er gekozen voor huur licenties. Dit bleek dan exploitatie. In 2020 wordt gekeken wat er met het resterende budget kan uitgevoerd worden.

• Provinciaal Bibliotheek Systeem : Automatisatie bibliotheekactiviteiten dmv een centrale toepassing.

• Provinciaal bibliotheek Systeem : het aansluiten van nieuwe bibliotheken op het PBS

• Provinciaal Bibliotheek Systeem : Beheren van dataconnecties tussen bibliotheken en centrale toepassing PBS

• Economaat - Het beheer van het kantoormaterialen voor de diensten binnen het hoofdgebouw.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Afhankelijk van de vraag van de diensten binnen het provinciehuis worden aankopen gedaan.

• Telefooncentrale - beheer en onderhoud van de interne telefooncentrale

• BT Beleid voor informatie-uitwisseling – Beheer van platformen die gerelateerd zijn aan het uitwisselen van gegevens en het

opzetten van samenwerkingsplekken.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Microsoft visie werd afgewacht en er wordt verder ingezet op teams en dit wordt in 2020 verder uitgewerkt.

• Telecommunicatie - Mobiele Telefonie

Gerealiseerd: Ja.

• Telecommunicatie - Vaste Telefonie

Gerealiseerd: Ja.

• Telecommunicatie - Projecten

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 46

Gerealiseerd: Nee Maar.

Telefonieproject is vertraagd. Wegens een aantal issues waardoor het langer geduurd heeft eer deze opgelost waren, werd het tijdspad verlegd naar 2020.

De realisatie van een centraal gecoördineerd aankoopbeleid. 2019140007

Gerealiseerd: Nee Maar.

Sedert juli 2019 is het dossier Begijnhofsite in Hasselt gedeblokkeerd en heeft de architect zijn opdracht aangevat. Voor 2020 gebeurde er een betere inschatting van het exploitatiebudget voor de kosten voor catering, schoonmaak en groenonderhoud.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 1.130.240,69 € 115.312,04 € 1.279.029,42 € 110.400,00 € 1.333.652,00 € 110.400,00 €

I 5.509,82 € 0,00 € 4.521.065,27 € 4.000.000,00 € 5.693.771,00 € 4.000.000,00 €

• Schoonmaakdiensten - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de schoonmaakdiensten maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen worden aan één van de overige acties (overhead).

Gerealiseerd: Ja.

• Schoonmaakdiensten - Dagelijkse en periodieke schoonmaak - Beheer en opvolging van de dagelijkse schoonmaak zoals

beschreven in het schoonmaakprogramma.

Gerealiseerd: Ja.

• Schoonmaakdiensten - Glazenwasserij - Beheer en opvolging van het glazenwassen voor de gebouwen beschreven in het reinigingsprogramma.

Gerealiseerd: Ja.

• Catering - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de catering maar die niet rechtstreeks kunnen toegewezen

worden aan één van de overige acties (overhead)

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 47

• Catering - Personeelsrestaurant - Beheer en uitbating van het personeelsrestaurant (voeding, financieel, personeel, ...)

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie en ontvangst zijn gerealiseerd. Binnen investeringen wordt er aangekocht indien nodig.

• Catering - automatenbeheer - Plaatsing en aanbod van drank- en snoepautomaten

Gerealiseerd: Ja.

• Groenonderhoud - Groenonderhoud - Beheer en opvolging van het groenonderhoud zoals beschreven in de overeenkomst.

Gerealiseerd: Ja.

• Groenonderhoud - Interieurbeplanting - Opvolging van het onderhoud van de interieurbeplanting zoals opgenomen in

de overeenkomst.

Gerealiseerd: Ja.

• Zalenbeheer - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van het zalenbeheer maar die niet rechtstreeks kunnen

toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• Zalenbeheer - Reserveringen van vergaderzalen in het Provinciehuis

Gerealiseerd: Ja.

• Veiligheid - Overhead - Kosten die voortvloeien uit de organisatie van de veiligeheid maar die niet rechtstreeks kunnen

toegewezen worden aan één van de overige acties

Gerealiseerd: Ja.

• CAD - raamcontracten - Opmaak van een behoefteanalyse / gerichte marktprospectie / opmaken kosten-batenanalyse

Gerealiseerd: Ja Maar.

De facturen voor het begeleiden van de projecten asbestbegeleiding, verzekeringsportefeuille en ruitenkuis zijn nog niet allemaal binnen.

• CAD - Projecten - Begijnhof

Gerealiseerd: Nee Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 48

Het project is nog in ontwerpfase. Dit wordt verder uitgewerkt in 2020

• CAD - Projecten - Algemeen

Gerealiseerd: Ja.

• CAD - Projecten - parking H-blok

Het faciliteren van het algemeen welzijn van het personeel. 2019140008

Gerealiseerd: Ja.

80% van de gebudgetteerde kredieten werd effectief benut.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 215.634,58 € 600,00 € 270.990,00 € 0,00 € 262.420,00 € 0,00 €

• Het verhogen van de betrokkenheid bij de organisatie.

Gerealiseerd: Ja.

Onder deze actie wordt de polis gezondheidszorgen betaald, de ziektecontrole, het nieuwjaarsfeest, de huldiging, … De effectieve uitgaven sluiten aan bij de raming.

• Zorgen voor een efficiënte werking van de administratieve processen binnen de directie HRM

Gerealiseerd: Nee Maar.

De Directie HRM beschikt over een beperkt budget voor administratieve werkingskosten, met name 5 870 €. Er wordt een kleine marge voorzien voor mogelijke onverwachte uitgaven.

Inzetten op een eigentijds HR-beleid en HR-instrumenten. 2019140009

Gerealiseerd: Ja.

93% van de gebudgetteerde kredieten werden effectief benut. De gerealiseerde ontvangsten liggen 3% hoger dan gebudgetteerd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 49

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 45.600.543,21 € 5.112.197,86 € 48.711.394,00 € 4.958.050,00 € 51.111.439,00 € 4.958.050,00 €

• Het tijdig en correct betalen van salarissen, toelagen, vergoedingen, tussenkomsten en salariskosten

Gerealiseerd: Ja.

94% van de voorziene budgetten voor salarissen en toelagen werden benut. Het saldo is te wijten aan de niet of laattijdige invulling van openstaande vacatures, aan onvoorziene onbetaalde afwezigheden, aan het inflatiepeil, enz

• Optimaliseren van een competentiegericht selectiebeleid.

Gerealiseerd: Ja.

In het laatste kwartaal van 2019 werd, gelet op de opmaak van het meerjarenplan waarin een forse besparing op personeelsmiddelen werd voorzien, het aanwervingsbeleid getemporiseerd. Een voorziene publicatie eind 2019 heeft niet plaatsgevonden. Niettemin werd 80% van de voorziene budgetten benut.

• Ontwikkelen van competenties in functie van de verwachtingen van het provinciebestuur/dienst en de behoeften van het personeelslid.

Gerealiseerd: Ja.

De Directie HRM neemt zelf een aantal initiatieven inzake het aanbieden van vorming, training en opleiding maar is daarnaast afhankelijk van de specifieke vormingsaanvragen van de diensten. 80% van het gebudgetteerde krediet werd effectief benut.

Het aanbieden van een kwaliteitsvolle juridische dienstverlening aan interne en externe cliënten met het oog op 2019140010 respectievelijk het uitbouwen van een efficiënt en correct werkende provinciale organisatie en het verhogen van de bestuurskracht van de lokale besturen.

Gerealiseerd: Ja.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 363.267,91 € 495,05 € 394.195,00 € 14,00 € 394.195,00 € 14,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 50

• Het permanent en op een proceseconomische wijze vrijwaren van de belangen van de provincie in gerechtelijke en

buitengerechtelijke procedures en geschillen evenals bij de voorbereiding van authentieke akten.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Bij de raming van het benodigde budget werd enerzijds rekening gehouden met het in 2018 aangewende krediet voor procedure- en vervolgingskosten en voorbereiding van akten en anderzijds met de kosten die verbonden (zullen) zijn aan de opmeting van het tracé Kolenspoor. Gelet op de vertraging die ingevolge de complexiteit van de opmeting bij de uitvoering van dit deeltraject is ontstaan, werden de facturen voor de opmeting nog niet ingediend in 2019 doch worden deze slecht medio 2020 verwacht.

• Het verzekeren van een dienstverlening aan de provinciale diensten en de lokale besturen, rekening houdend met de werking,

planning en desiderata van zowel cliënt als de Griffie als, in voorkomend geval, de beleidsorganen.

Gerealiseerd: Ja.

• Het verzekeren van de samenwerking met andere besturen.

Gerealiseerd: Ja.

• Het tijdig en op klantvriendelijke wijze behandelen van de verzoeken van burgers tot openbaarmaking van

bestuursdocumenten, rekening houdend met de vigerende regelgeving.

Gerealiseerd: Ja.

Faciliteren van het democratisch beslissingsproces in de provincie. 2019140011

Gerealiseerd: Ja.

Het actieplan werd zo goed als volledig gerealiseerd, door de correcte budgettering van de uitgaven voor de subsidiëring van de politieke partijen. Voor het faciliteren van gemeente- en provincieraadsverkiezingen werd een beperkt budget voorzien voor laattijdige onkosten en herverkiezingen, zoals in Bilzen. Deze zijn moeilijker vooraf te budgetteren.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 812.443,53 € 26.524,00 € 821.000,00 € 165.000,00 € 901.000,00 € 165.000,00 €

• Ondersteunen van politieke partijen in het kader van de democratische werking.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 51

Gerealiseerd: Ja.

De politieke partijen werden - volgens het vigerende subsidiereglement - ondersteund. De voorziene budgetten werden volledig uitgekeerd.

• Faciliteren van de gemeente- en provincieraadsverkiezingen.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Het voorziene, beperkte, budget in 2019 werd gebruikt om laattijdig ingediende onkostenvergoedingen en presentiegelden te betalen, en de herverkiezingen in Bilzen. De voorziene opbrengst werd niet volledig gerealiseerd omdat de kosten van de papieren stemmingen niet werden verhaald op de betrokken lokale besturen.

Faciliteren van de werking van de bestuurorganen van het provinciebestuur. 2019140012

Gerealiseerd: Ja.

De werking van de bestuursorganen werd ondersteund zoals dat ook de voorgaande jaren het geval was. De afslanking van beide organen (provincieraad en deputatie) had budgettair een impact die moeilijk in te schatten was.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 402.942,96 € 320,00 € 463.239,46 € 0,00 € 453.239,46 € 0,00 €

• Ondersteunen werking provincieraad.

Gerealiseerd: Ja.

De fractietoelagen, presentiegelden, werkingssubsidie voor de vriendenkring van eremandatarissen werden uitgekeerd zoals de voorgaande jaren. Het voorziene budget werd niet volledig benut omwille van de afslanking van de provincieraad.

• Ondersteunen werking deputatie.

Gerealiseerd: Ja.

De werking van de deputatie en de kabinetten werd ondersteund zoals de voorgaande jaren.

Het positioneren en profileren van het provinciebestuur enerzijds en Limburg als regio anderzijds naar de 2019140013 Limburger.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 52

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 345.511,24 € 0,00 € 903.500,00 € 0,00 € 885.500,00 € 0,00 €

I 0,00 € 0,00 € 18.000,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Positionering en profilering provinciebestuur en Limburg als regio naar de Limburger.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Dit krediet was initieel bij de opmaak van het meerjarenplan over begroot. Daarnaast zijn er in 2019 minder projecten geweest en is ook de werking van het Limburgsymbool afgebouwd.

• Herpositionering provincie Limburg

Het positioneren en profileren van de provincie Limburg als partner van de lokale besturen en aanverwante 2019140014 partners en stakeholders

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 515,97 € 0,00 € 37.500,00 € 0,00 € 40.000,00 € 0,00 €

• Positionering en profilering van de provincie Limburg als vraaggestuurd bestuur naar de lokale besturen en aanverwante partners en stakeholders.

Het realiseren van een sterke interactieve interne communicatie en internal branding enerzijds en het 2019140015 ondersteunen van de organisatie op vlak van communicatie, zodat het bestuur als een sterk en eenduidig merk kan gepositioneerd worden, zowel binnen als buiten Limburg.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 21.346,55 € 0,00 € 65.551,00 € 0,00 € 49.750,00 € 0,00 €

I 0,00 € 0,00 € 26.017,34 € 0,00 € 8.000,00 € 0,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 53

• Interne communicatie en internal branding.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Er is in 2019 anders intern gecommuniceerd. Er is geen verderzetting geweest van de grote Kastaaractie geweest zoals die in 2018 werd opgestart waardoor we minder krediet nodig hadden.

• Interne communicatieondersteuning.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De werking van I&C is anders opgezet waardoor we iets anders de ondersteuning hebben opgenomen. Daarnaast zijn er doorheen de organisatie ook iets minder projecten geweest in 2019.

Faciliteren van de vereiste aanpassingen van de werking van het provinciebestuur aan vigerende 2019140016 maatschappelijke, bestuurlijke en technologische omstandigheden.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Voorlopig werden de meeste activiteiten in huis uitgevoerd. Het investeringsbudget ging cumulatief de hoogte in omwille van de niet-opgebruikte kredieten doorheen de jaren.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 12.767,31 € 0,00 € 35.490,00 € 0,00 € 35.490,00 € 0,00 €

I 35.869,26 € 0,00 € 269.345,31 € 0,00 € 50.000,00 € 0,00 €

• Het implementeren van een nieuw organisatiemodel voor het provinciebestuur.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Voorlopig werden de meeste acties in huis uitgevoerd. Het investeringsbudget is voorzien voor ondersteuning bij audits, organisatienoden en onverwachte omstandigheden en cumuleerde over de jaren heen omwille van het niet volledig opgebruiken van het voorziene jaarlijkse budget.

Het financieel en administratief beheer van de provinciale scholen en het CLB. 2019140018

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 54

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 71.985.575,50 € 73.831.095,33 € 70.166.919,00 € 70.756.090,00 € 70.346.919,00 € 70.756.090,00 €

• Het beheer van de Campus Diepenbeek (campus-secundair).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Diepenbeek (middenschool).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Hasselt Handel (Campus-Secundair).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Hasselt Handel(Middenschool).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Hasselt Handel(CVO Handel).

• Het beheer van de Campus Hasselt Handel (CVO Moderne Talen).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Hasselt Kunst/Verpleegkunde (Campus-kunst).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 55

• Het beheer van de Campus Hasselt Kunst/Verpleegkunde (Verpleegkunde).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Lommel (Campus-Provil).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Lommel (ION).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Maasmechelen (Campus-PTS).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Maasmechelen (CVO Maasland).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Tongeren (Campus-PIBO).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Tongeren (Internaat).

Gerealiseerd: Ja.

Het internaat heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Voeren (Campus-secundair).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 56

• Het beheer van de Campus Voeren (basisschool).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Voeren (CVO).

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de Campus Bilzen.

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van het CLB.

Gerealiseerd: Ja.

Het centrum heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de IVA hoofdzetel.

Gerealiseerd: Ja.

De hoofdzetel heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

• Het beheer van de campus Voeren (kleuterschool)

• Het beheer van de campus Genk (De Wissel)

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

Het stimuleren van het Limburgs ondernemerschap. 2019140021

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 57

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 590.489,89 € -123.722,00 € 1.051.032,25 € 0,00 € 749.500,00 € 0,00 €

• Initiëren van ondernemerschapseducatie.

Gerealiseerd: Ja.

De acties, mini-ondernemingen en Q-stage van Voka zijn uitgevoerd zoals gepland.

• Versterken van innovatief en internationaal ondernemerschap.

Gerealiseerd: Ja.

Er zijn twee oproepen geweest in het kader van het provinciaal subsidiereglement innovatiepremie. Er zijn minder subsidie- aanvragen positief geadviseerd door de beoordelingscommissie en besloten door deputatie, dan gepland. Het SALK- project van Locate in Limburg wordt in 2020 afgerekend.

• Promoten van ondernemerschap.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De acties met JCI zijn uitgevoerd en er is ad hoc communicatie gevoerd inzake het Limburgse ondernemerschap, m.n. samenwerking voor de organisatie van de TRends Gazellen, Jarige Bedrijven de TOP 500. Voor de promotie van het Limburgs ondernemerschap is de gunning goedgekeurd voor de productie en verspreiding van een provinciaal economisch magazine. Om met een volledige jaargang te kunnen starten, wordt het eerste nummer in 2020 uitgegeven.

De Limburgse retailsector verder versterken door het realiseren van een sterkere wervingskracht en koopbinding. 2019140022

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 222.128,92 € 0,00 € 911.000,00 € 0,00 € 911.000,00 € 0,00 €

• Bijdragen aan een attractieve retailsector door het ondersteunen van kernversterkende acties en van de ontwikkelingsmogelijkheden van grootschalig retail.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 58

De actie Naar de Kern is verder geïmplementeerd in de deelnemende gemeenten Pelt, Maasmechelen, Bree en Sint-Truiden. In de andere gemeenten is het natraject van start gegaan. Er zijn echter geen nieuwe subsidie-aanvragen ingediend. Met het natraject worden de gemeenten begeleid in het opstellen van een concreet subsidiedossier. In de ondersteuning van de gemeenten is het contract met Locatus verlengd. Ook de actualisering van de feitenfiches en de dienstverlening inzake marktruimteberekeningen zijn gecontinueerd. De kredieten voor de masterclasses en de retailconferentie zijn niet aangewend omdat deze niet hebben plaatsgevonden. De B2B-projecten worden voortaan opgenomen door de sectororganisaties.

Stimuleren en promoten van Europese en Internationale Samenwerking 2019140028

Gerealiseerd: Ja.

Limburg is niet langer erkend als gastprovincie in het Europees EDIC-netwerk. Limburg is verder lid van de Stichting Euregio Maas-Rijn die in 2019 is omgevormd tot een EGTS. Voor de uitbouw van een Limburgse projectenbureau is er een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met VLEVA. Deze samenwerking is erop gericht om Europese subsidiemogelijkheden (andere dan het Europees cohesiebeleid) te benutten, Limburg te integreren in de Europese netwerken zodat er meer Europese visibiliteit voor Limburg wordt gecreëerd en het aanbieden van een maatgerichte dienstverlening voor de Limburgse gemeenten en stakeholders. De werking is in 2019 opgestart en zal in 2020 worden uitgerold in het Limburgs netwerk. Bijgevolg zijn er geen communicatiebudgetten in 2019 ingezet. In 2019 heeft ook de WHO-conferentie plaatsgevonden.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 169.984,37 € 0,00 € 310.500,00 € 33.791,00 € 299.067,00 € 33.791,00 €

• Uitbouw van een Limburgs informatiepunt.

Gerealiseerd: Ja.

Limburg is niet langer erkend als gastprovincie in het Europees EDIC-netwerk. Voor de screening van Europese subsidies, andere dan in het Europees cohesiebeleid, is een samenwerkingsovereenkomst met VLEVA afgesloten. Vanuit deze samenwerking worden gemeenten en stakeholders geïnformeerd over de Europese subsidiemogelijkheden en wordt de Limburgse beleidsagenda gekoppeld met de Europese beleidsprioriteiten. Limburg is verder lid van de Stichting Euregio Maas-Rijn die in 2019 is omgevormd tot een EGTS.

• Uitbouw van een Limburgs projectenbureau.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Voor de uitbouw van een Limburgse projectenbureau is er een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met VLEVA. Deze samenwerking is erop gericht om Europese subsidiemogelijkheden (andere dan het Europees cohesiebeleid) te benutten, Limburg te integreren in de Europese netwerken zodat er meer Europese visibiliteit voor Limburg wordt gecreëerd en het aanbieden van een maatgerichte dienstverlening voor de Limburgse gemeenten en stakeholders. De werking is in 2019 opgestart en zal in 2020 worden uitgerold in het Limburgs netwerk. Bijgevolg zijn er geen communicatiebudgetten in 2019 ingezet.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 59

• Promoten van Europese en Internationale Samenwerking.

Gerealiseerd: Ja.

In het kader van deze actie heeft de WHO-conferentie plaatsgevonden.

Limburg uitbouwen tot een gezonde regio, afgestemd op de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen. 2019140030

Gerealiseerd: Nee Maar.

Dit actieplan bevat nog een actie m.b.t. het betalen van twee investeringssubsidies voor sportinfrastructuur die reeds in 2013 werden toegekend. Beide dossiers zijn nog steeds niet uitgevoerd volgens de voorwaarden van het toekenningsbesluit waardoor de subsidie nog niet vereffend kan worden.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

I 0,00 € 0,00 € 312.000,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Investeringssubsidie voor oprichting/uitbouw van sportaccommodaties met een regionaal karakter

Gerealiseerd: Nee Maar.

De beide projecten van Marec (zeilinfrastructuur en surf-duikinfrastructuur) zijn nog niet uitgevoerd cf. de voorwaarden van de subsidietoekenning. De subsidie kon dus nog niet betaald worden.

Minstens 0,7 % van het gewone provinciale budget besteden aan ontwikkelingssamenwerking om eerlijke en 2019140041 duurzame internationale samenwerking te stimuleren en om de burgerzin en mondiaal bewustzijn te versterken bij alle Limburgers.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 60

In 2019 werden 44 projecten in ontwikkelingslanden ondersteund. Bijna 85% ervan werden ingediend door Limburgse vzw's. Om deze vzw's te ondersteunen in hun streven naar duurzame projecten die de zelfredzaamheid van de lokale mensen bevordert, werden in 2019 5 vormingen georganiseerd. De aangereikte vormingen werden gegeven door experten in hun thema en tegelijkertijd hadden ze voeling met de specifieke werking van het begeleiden van een project in een ontwikkelingsland.

De overeenkomst met 11 11 11 voor het organiseren en coördineren van het project 'Laat je Strikken' werd niet verlengd. Veel van de vooropgestelde doelstellingen werden behaald. Een voortzetting van het project was voor iedereen niet aan de orde. Gezien de onduidelijkheid op lange termijn werd in 2019 een nieuw groter project om de Limburgers te sensibiliseren niet meer vooropgesteld.

Wereldwijken heeft meer dan zes jaar zijn nut bewezen. Het was de bedoeling om kleinschalige activiteiten te organiseren in moeilijker te bereiken wijken. Dit gebeurde steeds in nauw overleg met de gemeentelijke diensten. In sommige gemeenten heeft dit tot een nieuwe dynamiek geleid, en worden de activiteiten verdergezet. Het organiseren van Wereldwijken werd stopgezet gezien de meest haalbare doelstellingen gerealiseerd werden.

Het organiseren van Kundabuffi's schatkamer is bescheiden gestart in 2017. Het concept bestaat reeds 20 jaar maar werd tot nu toe nog nooit uitgeprobeerd voor de Limburgse lagere scholen. Het eerste jaar werd dit georganiseerd in twee Limburgse gemeenten. Vanaf het tweede jaar werden de lokaties verspreid over 4 gemeenten. Er werd gezocht naar een degelijke spreiding in Limburg om zoveel mogelijk scholen de kans te geven om deel te nemen. Elk jaar trachten we meer leerlingen te bereiken.

Na meer dan 20 jaar actief geweest te zijn in Limburg werd de werking van het federaal educatief project Kleur Bekennen op 1 september 2019 stopgezet. De werking van Kleur Bekennen concentreerde zich rond wereldburgerschap, in de breedste zin van het woord. Deze werking heeft de voorbije twee decennia een groot veranderingsproces meegemaakt. Nooit werd er rechtstreeks gewerkt met leerlingen. Er was steeds de focus op het ondersteuning van directies, leerkrachten en studenten. De ondersteuning van scholen, leerkrachten en studenten wordt nu geïntegreerd in de werking van het Provinciaal Educatief Centrum.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 581.836,60 € 105.181,74 € 670.100,00 € 100.000,00 € 670.100,00 € 100.000,00 €

I 0,00 € 0,00 € 17.800,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Versterken van leerkrachten om zelf initiatief te nemen rond mondiale vorming en wereldburgerschap (Kleur Bekennen).

Gerealiseerd: Ja Maar.

Het educatief project Kleur Bekennen werd ondersteund door de federale overheid. De samenwerking werd stopgezet op 1 septmeber. De kosten lopen dus tot eind augustus. Sommige onderdelen van de werking richting de scholen, aanbieden van workshops en educatief materiaal werd ingebed in de werking van het Provinciaal Educatief Centrum (PLEC).

• Organiseren en aanbieden van laagdrempelige educatieve/animatieve activiteiten rond het Noord-Zuid thema.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 61

Gerealiseerd: Nee Maar.

In 2019 zijn niet alle projecten uitgevoerd geworden. Zo werd de overeenkomst voor de organisatie van 'Laat je Strikken' met 11 11 11 niet verlengd. Het project had de meeste van zijn doelstellingen bereikt. Een volwaardig nieuw project werd niet behouden. Het project voor de Limburgse lagere scholen, Kundabuffi's Schatkamer, heeft wel plaatsgevonden. De Limburgse vzw's hebben in 2019 5 workshops kunnen volgen om de projecten in ontwikkelingslanden nog beter te kunnen ondersteunen.

• Sociale projecten in erkende ontwikkelingslanden stimuleren, 4de pijlerorganisaties versterken.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werden 44 projecten in ontwikkelingslanden ondersteund. Ongeveer 85% van de ondersteunde projecten werden ingediend en opgevolgd door Limburgse vzw's.

• Werkingskost begeleiding en ondersteuning van projecten in ontwikkelingslanden.

Gerealiseerd: Nee.

Niet alle geplande activiteiten hebben plaatsgevonden. Deze activiteiten die wel plaatsvonden zijn correct gebudgeteerd. Gezien de algemene werkingskosten voldoende waren voor de andere activiteiten werd niet extra gebruik gemaakt van dit budget.

Het positioneren en profileren van regio Limburg als een sterk merk buiten de provinciegrenzen/Limburg 2019140042

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 122.861,31 € 0,00 € 535.699,00 € 0,00 € 567.000,00 € 0,00 €

• Positionering en profilering van de provincie Limburg als een sterk merk buiten de provinciegrenzen/Limburg

• Het promoten van Limburg in het kader van afgesloten samenwerkingsovereenkomsten met andere regio's in de wereld

zoals de provincie Guangdong, China.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Deze actie is gedeeltelijk gerealiseerd omdat het beleid er voor heeft gekozen om met een kleinere delegatie naar Guangdong af te reizen.

• Het promoten van Limburg i.k.v. afgesloten samenwerkingsovereenkomsten met andere regio’s in de wereld zoals de provincie Guangdong, China

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 62

Efficiënte werking van de Dienst Landbouw en Platteland verzekeren. 2019140047

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 23.664,78 € 1,00 € 86.800,00 € 0,00 € 86.800,00 € 0,00 €

• Efficiënte werking van de Dienst Landbouw en Platteland verzekeren.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Een aantal voorziene acties (o.a. opstart platform) werden verschoven naar voorjaar 2020. Andere acties hadden een kleinere/geen financiële impact.

Ontwikkelen van een competitief provinciaal land- en tuinbouwbeleid en bijdragen tot een leefbare land- en 2019140048 tuinbouw in de provincie Limburg.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 1.503.420,38 € 130.582,86 € 1.601.900,00 € 135.000,00 € 1.473.900,00 € 135.000,00 €

I 147.883,68 € 0,00 € 148.000,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Provinciaal gecoördineerde uitbouw van kennisontwikkeling en praktijkgericht onderzoek.

Gerealiseerd: Ja.

De ondersteuning van de drie kennis -en praktijkinstellingen werd uitgevoerd zoals voorzien.

• Ontwikkelen en stimuleren van een economische, duurzame en innovatieve land- en tuinbouw.

Gerealiseerd: Nee Maar.

De studie i.v.m. economische en ruimtelijke impact van de paardenhouderij werd uitgevoerd zoals voorzien. De Nominatieve subsidies voor landbouw gerelateerde organisaties en kenniscentra werd uitbetaald zoals gepland enkel de subsidie voor de VPOV werd niet uitbetaald. De klimaat milderende acties werden opgeschort tot na de oplevering van de studie.

• Ondersteunen van een multifunctionele land- en tuinbouw.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 63

Gerealiseerd: Nee Maar.

De acties m.b.t. de promotie van streekproducten werden uitgevoerd zoals voorzien. Een aantal acties van het Platteland Plus project "Proef Limburg" werden verschoven naar 2020. De ondersteuning van de website Limburg Smaakt Naar Meer werd verder gezet.

• Het versterken van het imago van het platteland en de land- en tuinbouw.

Gerealiseerd: Ja.

De imago versterkende acties zoals Wakker Op de Akker werden uitgevoerd zoals voorzien. De nominatieve subsidies werden uitbetaald zoals voorzien. Uitgezonderd de subsidie aan STUGU werd niet uitbetaald wegens niet opgevraagd.

• Ruimte voor land- en tuinbouw.

Gerealiseerd: Ja.

De dienst Landbouw en Platteland gaf, binnen de voorziene termijnen, advies in de ruimtelijke vragen van de andere provinciale diensten of van andere overheden.

Instaan voor de algemene ondersteunende/begeleidende activiteiten, de technische-adminstratieve 2019140049 dossierondersteuning en de opvolging/bewaking van de administratieve processen/procedures binnen de Directie Ruimte.

Gerealiseerd: Ja.

De werkingskredieten werden besteed volgens planning.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 46.466,38 € 31.148,56 € 50.000,00 € 35.000,00 € 50.000,00 € 35.000,00 €

• Overige werking van de Beheerscel Ruimte (financieel beheer, dossierbeheer, personeelsbeheer, communicatiebeheer, logistiek beheer,...).

Gerealiseerd: Ja.

Werkingskredieten werden besteed zoals gepland.

Het ontwikkelen van een grondbeleid ter realisatie van het provinciaal en gemeentelijk ruimtelijk beleid. 2019140050

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 64

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

• Ondersteuning uitvoeringsgerichte projecten in functie van het provinciaal ruimtelijk beleid.

Creëren van een ruimtelijk kader voor het beheren van welzijn en welvaart van de Limburgers 2019140056

Gerealiseerd: Ja.

De verschillende acties dragen elk op hun niveau bij aan het creëren van een ruimtelijk kader voor de Limburgse gemeenten.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 200.861,14 € 510.956,40 € 239.670,00 € 71.000,00 € 204.670,00 € 71.000,00 €

I 105.064,01 € 0,00 € 383.323,73 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Uitwerken van projecten ter uitvoering of ter actualisering van het RSPL, in functie van wijzigende maatschappelijke behoeften en/of in het kader van het BRV.

Gerealiseerd: Ja.

De BRV Proeftuin in samenwerking met de U-Hasselt werd succesvol afgerond. De werkingsbudgetten van de dienst Ruimtelijke planning werden correct besteed.

• Ruimtelijke knelpunten op bovenlokaal niveau oplossen.

Gerealiseerd: Ja.

Bovenlokale processen werden consequent opgevolgd en beleidsdocumenten waar nodig constructief geadviseerd.

• De algemene werking van de Procoro verzekeren.

Gerealiseerd: Ja.

De Procoro vergaderde in 2019 zes keer. In de provincieraad van maart 2019 werd de nieuwe samenstelling van de Procoro goedgekeurd en in mei 2019 vond de installatievergadering plaats.

• De realisatie van strategische onderdelen van een gebiedsprogramma ondersteunen.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 65

De voorziene werkingssubsidies werden bij begrotingswijziging in juni 2019 verschoven in functie van de coördinatieopdracht voor het strategisch project fruitspoor.

• Grensoverschrijdende problemen monitoren en analyseren en mogelijke oplossingen formuleren.

Gerealiseerd: Ja.

Grensoverschrijdende processen werden consequent opgevolgd en beleidsdocumenten waar nodig constructief geadviseerd.

• Vernieuwende projecten in functie van ruimtelijke kwaliteit ondersteunen.

Gerealiseerd: Ja.

De werkingssubsidies aan de VRP en de U-Hasselt konden na een positieve evaluatie uitbetaald worden.

• Ondersteuning uitvoeringsgerichte projecten in functie van het provinciaal ruimtelijk beleid.

Gerealiseerd: Ja.

Subsidies voor investeringsprojecten in strategische projecten en kleinstedelijke gebieden werden toegekend. Naargelang de projecten uitgevoerd worden, wordt ook het saldo betaald.

Het tijdig en kwalitietsvol afwerken van de stedebouwkundige- en verkavelingsberoepen 2019140057

Gerealiseerd: Ja.

Het afwerken van stedenbouwkundige vergunningsaanvragen in beroep zit op schema. De ontvangsten zijn afkomstig van de dossiervergoeding van 62,5 euro die elke beroepsindiener bij een stedenbouwkundig of verkavelingsberoepsdossier moet betalen aan de provincie. Wat uitgaven betreft, is het budget onder deze actie voorzien om eventueel verkeerd gestorte dossiervergoedingen terug te storten. In 2019 moesten echter geen ten onrechte gestorte dossiervergoedingen worden teruggestort, waardoor er geen uitgaven zijn. Deze actie is uitdovend, aangezien er op termijn geen stedenbouwkundige- en verkavelingsberoepen meer ingediend zullen worden bij de provincie door de inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving inzake de omgevingsvergunning. Dit is ook de verklaring waarom er minder inkomsten werden gegenereerd dan voorzien.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 0,00 € 823,00 € 200,00 € 1.000,00 € 200,00 € 1.000,00 €

• Afwerken van vergunningsaanvragen in beroep.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 66

Gerealiseerd: Ja.

Het afwerken van stedenbouwkundige vergunningsaanvragen in beroep zit op schema. De ontvangsten zijn afkomstig van de dossiervergoeding van 62,5 euro die elke beroepsindiener bij een stedenbouwkundig of verkavelingsberoepsdossier moet betalen aan de provincie. Wat uitgaven betreft, is het budget onder deze actie voorzien om eventueel verkeerd gestorte dossiervergoedingen terug te storten. In 2019 moesten echter geen ten onrechte gestorte dossiervergoedingen worden teruggestort, waardoor er geen uitgaven zijn. Deze actie is uitdovend, aangezien er op termijn geen stedenbouwkundige- en verkavelingsberoepen meer ingediend zullen worden bij de provincie door de inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving inzake de omgevingsvergunning. Dit is ook de verklaring waarom er minder inkomsten werden gegenereerd dan voorzien.

Een klimaatpartnerschap met de Limburgse bedrijven aangaan 2019140063

Gerealiseerd: Nee Maar.

In het kader van het provinciale milieu- en klimaatbeleid zijn bedrijven een belangrijke partner. Via formele of minder formele samenwerkingsverbanden wordt getracht de ondernemingen te stimuleren tot meer duurzaam ondernemerschap. Specifieke formele partnerschappen zijn momenteel geen beleidsprioriteit. De conctacten met de Limburge bouwsector verlopen via het provinciale steunpunt Dubolimburg.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

• Een klimaatpartnerschap met Limburgse bedrijfsfederaties aangaan.

Gerealiseerd: Nee.

Tot nader order wordt geen specifiek initiatief naar deze doelgroep genomen.

• Een klimaatpartnerschap met de Limburgse bouwsector aangaan.

Gerealiseerd: Nee.

Tot nader order wordt geen specifiek initiatief naar deze doelgroep genomen.

Versterken van het provinciale milieu- en klimaatbeleid door een planmatige en geintegreerde aanpak 2019140064

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 67

Een actief doelgroepenbeleid met een volgehouden communicatiestrategie is belangrijk voor de realisatie van het beleid. Via werkingssubsidies aan verenigingen en projectsubsidies aan bepaalde doelgroepen geven we deze een rol in de realisatie van het provinciale milieu- en klimaatbeleid.

De werking van de provinciale Minaraad werd geëvalueerd en er werd beslist om deze op te heffen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 136.760,29 € 6.800,00 € 146.790,00 € 0,00 € 149.290,00 € 0,00 €

I 0,00 € 0,00 € 21.750,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• De Limburgers actief betrekken via participatieve initiatieven bij de planning en uitvoering van het provinciale milieubeleid.

Gerealiseerd: Ja Maar.

In het kader van het reglement 'Kleine duurzame projecten' werden 7 van de 13 ingediende projecten goedgekeurd. De saldi van 6 reeds lopende projecten werden betaald. 1 project werd geannuleerd, omdat de promotor afzag van de uitvoering van het project. Het voorschot van dit project werd volledig teruggevorderd.

In het kader van het subsidiereglement rond circulaire- en deeleconomie werden 20 aanvragen behandeld. 3 projecten werden afgekeurd. De overige 17 projecten werden goedgekeurd. Het subsidiereglement werd opgeheven met ingang van 1 december 2019.

Er werden dit jaar geen saldodossiers voor lopende projecten binnnen het reglement voor Kogelvangers ingediend. De resterende middelen worden overgedragen naar 2020.

• De provinciale Minaraad ondersteunen.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Na een grondige evaluatie en kosten-batenanalyse werd in samenspraak met voorzitter Alain De Vocht beslist de provinciale Minaraad in haar huidige hoedanigheid op te heffen, en te zoeken naar betere alternatieven. Om invulling te geven aan de nood aan wisselwerking tussen beleid en de diverse actoren te velde, zal volgende aanpak worden gehanteerd om participatie en inspraak in het provinciale beleid rond leefmilieu te faciliteren: - sectorale onderwerpen worden afgeleid naar andere overlegstructuren die daarvoor beter geschikt zijn (cfr. netwerk natuuractoren, projectgebonden stuurgroepen,…) - sectoroverschrijdende onderwerpen worden waar mogelijk behandeld via reeds bestaande kanalen en fora (cfr. de Limburgse klimaattop, specifieke inspraakprocedures en participatietrajecten bij projecten en de totstandkoming van beleidsplannen,…) - sectoroverschrijdende onderwerpen die niet via bestaande structuren en procedures kunnen worden ondervangen, zullen worden behandeld in een ad hoc bijeenkomst van provinciale belangengroepen. Voor deze ad hoc bijeenkomsten zal gestreefd worden naar een optimale samenstelling in functie van het onderwerp. Deze beslissing werd in een schrijven van 29 november meegedeeld aan de leden van de provinciale Minaraad.

• Ondersteunen van doelgroepen voor het creeëren van draagvlak voor het provinciale milieubeleid.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 68

Gerealiseerd: Ja.

10 milieu- en natuurverenigingen ontvingen een subsisie voor hun werking na het indienen van een volledige aanvraag. De deputatie kende een nominatim subsidie toe aan Regionaal Landschap Kempen en Maasland vzw voor het project 'Kempen~Broek als UNESCO Mens en Biosfeer gebied' voor de periode 2017-2019. Het toegekende bedrag voor 2019 werd betaald.

Evalueren van de status en bescherming van de typisch Limburgse soorten 2019140065

Gerealiseerd: Ja.

Met de werkgroepen werden er zoveel mogelijk gezocht om de Limburgse biodiversiteit verder in kaart te brengen en specifieke vragen te behandelen. Natuurverbinding, ondersteuning van de dienst waterlopen en de effecten van verdroging en beheer waren belangrijke items. In het voorjaar van 2019 verscheen de "Atlas Natuursteen in Limburgse Gebouwen" en eveneens de "Geologische Fietsroute Fruitstreek". Verschillende activiteiten en contactdagen in kader van Natuuronderzoek werden georganiseerd en kenden een groot succes. Biodiversiteitssubsidies werden toegekend en uitbetaald en de dossiers werden verder opgevolgd. De focus van de nieuwe projecten ligt op het kernthema 'natuur-verbinden'. Ook de ondersteuningsovereenkomsten blijven een nuttig instrument. De voorbereiding van de Avifauna, de publicatie waarin alles over de Limburgse vogels is opgenomen zorgde er voor dat grote databanken werden opgesteld en geanalyseerd. Samen met de Bomenwerkgroep wordt een laagdrempelig boek rond merkwaardige bomen in Limburg voorbereid. Verschillende studenten maakten hun bachelorproef over de Limburgse biodiversiteit.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 130.009,25 € 17.030,80 € 170.000,00 € 39.000,00 € 170.000,00 € 39.000,00 €

• De vrijwilligerswerking van LIKONA verder uitbouwen en verbeteren.

Gerealiseerd: Ja.

Met de werkgroepen werd de Limburgse biodiversiteit verder in kaart gebracht, maar ook specifieke onderzoeksvragen werden behandeld. Natuurverbindingen, ondersteuning van de dienst waterlopen en de effecten van verdroging en beheer waren belangrijke items. In het voorjaar van 2019 verscheen de "Atlas Natuursteen in Limburgse Gebouwen" en eveneens de "Geologische Fietsroute Fruitstreek". Beide publicaties vestigen de aandacht op de geologie van Limburg. De jaarlijkse contactdag voor natuuractoren actief binnen Limburg werd in 2019 i.s.m. de Limburgse Bosgroep en Regionaal Landschap Kempen en Maasland georganiseerd in het kader van bosexploitatie en -recreatie (37 deelnemers).

• Ondersteuningsovereenkomsten ten behoeve van de bescherming van bedreigde Limburgse soorten afsluiten en opvolgen.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 69

In 2019 werd er een ondersteuningsovereenkomst (o.o) afgesloten met een private eigenaar voor het behoud van een aantal bomen met het oog op de bescherming van een kraamkolonie van Bechstein vleermuis. Voor een aantal terreinen met bijzondere soorten werd de aanvraag uitgesteld tot er duidelijkheid was in functie van het toekomstige beleid. In 2020 wordt opnieuw actief ingezet op het afsluiten van ondersteuningsovereenkomsten.

• Biodiversiteitsprojecten van derden ten behoeve van de biodiversiteit subsidiëren en opvolgen.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werden 6 biodiversiteitsprojecten in functie van de bescherming van wilde bijen succesvol afgerond. De provincie betaalde na afronding een bedrag van 39 290,6 euro uit als tweede schijf. Tevens werden 6 nieuwe projecten goedgekeurd door de deputatie voor een bedrag van 110 000 euro, waarvan een 1e schijf (50%) werd uitbetaald eind 2019. De focus van deze projecten ligt op het kernthema 'natuur-verbinden'.

• Samen met de LIKONA-werkgroepen soortbeschermingsinitiatieven ontwikkelen.

Gerealiseerd: Ja.

Samen met de Bomenwerkgroep wordt een laagdrempelig boek rond merkwaardige bomen in Limburg voorbereid. Dit boek moet verwonderen en de lezer zin geven om er op uit te trekken (uitgave 2020-2021). De Bomenwerkgroep heeft ondertussen 4000 bomen geinventariseerd en een deel van die bomen krijgen een plek in het boek. Voor de andere bomen wordt gewerkt aan een geschikt ontsluitingssysteem.

• Het beheer van de beschikbare biodiversiteits-databanken optimaliseren in functie van hun gebruik.

Gerealiseerd: Ja.

Tijdens de voorbereiding van de Avifauna, de publicatie waarin alles over de Limburgse vogels is opgenomen werden grote databanken opgesteld en geanalyseerd. Hierdoor beschikken we over unieke data die de bron zijn voor deze publicatie. Daarbuiten zijn samen met de Vakgroep Biostatistiek van de Uhasselt analyses uitgevoerd over de achteruitgang van de fauna op de heide en klimaatverandering en de Limburgse flora.

• Studenten begeleiden bij het maken van eindwerken/stages/...

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 waren er verschillende studenten van de UHasselt richting biologie die hun bachelorproef maakten over de Limburgse biodiversiteit en tijdens het schooljaar zijn er twee leerlingen van de KIDS die wekelijks in het PNC komen helpen in functie van het beheer van de databank en de voorbereiding van verschillende publicaties.

Verder zetten van de uitbouw van een Groene infrastructuur 2019140066

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 70

De provincie neemt haar verantwoordelijkheid in het veiligstellen en ontwikkelen van waardevolle Limburgse natuur door een doorgedreven aankoopbeleid. De dienst Milieu en Natuur doet dit in nauw overleg met de erkende terreinbeherende verenigingen. De belangrijke dossiers in 2019 waren de aankoop van het Kolenspoor en de aankoop van gronden in de RVK Wellen. Voor deze dossiers werden de meeste budgetten aangerekend bij andere diensten.

De inrichting en het beheer van de aangekochte gronden wordt via overeenkomsten aan deze verenigingen overgedragen. Erkende terreinbeherende verenigingen krijgen subsidies voor hun jaarlijkse aankopen van bijkomende natuur.

De everzwijnproblematiek in Limburg wordt zeer nauw opgevolgd, samen met de dienst Landbouw en Platteland.

In het kader van de decretale opdracht, wordt de werking van de Bosgroepen verder gefinancierd. De Bosgroepen en de Regionale Landschappen zijn belangrijke partners voor het duurzame behoud en de verdere ontwikkeling van kwalititeitsvolle natuur in Limburg. Samen met deze partners werden projecten ingediend bij Vlaanderen in kader van de Europese natuurdoelen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 211.899,64 € 417.101,89 € 217.450,00 € 391.409,00 € 217.450,00 € 361.409,00 €

I 288.684,52 € 56.493,69 € 1.446.213,95 € 0,00 € 377.240,00 € 0,00 €

• Uitbreiden, inrichten en duurzaam beheren van de eigen provinciale natuurterreinen en domeinen (andere dan Bokrijk en Nieuwenhoven).

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 71

Het aankoopdossier van het Fruitspoor werd verder opgevolgd, ter voorbereiding van de opmaak van de akte. De provincieraad besliste tot de aankoop van Kolenspoor. het dossier werd verder opgevolgd, ter voorbereiding van de opmaak van de akte. De provincieraad besliste tot de aankoop van gronden in de RVK Wellen. Het dossier werd verder opgevolgd, ter voorbereiding van de opmaak van de akte. Voor deze dossiers werden budgetten aangerekend bij andere diensten.

De verschillende overlegmomenten betreffende de Faunabeheerszones (FBZ) (beheer ifv everzijnen) werden opgevolgd. Ook het overkoepelend overleg met de Vlaamse actoren werd opgevolgd. De deputatie ging akkoord met de inhoud van de consensusteksten van de Limburgse FBZ.

Een aantal aankoopdossiers zijn in voorbereiding in de Vallei van de Winterbeek, Vallei van de Zwarte Beek, Vallei van de Grote Nete, Nieuwenhoven, ... Wegens andere prioritaire dossiers, konden deze dossiers nog niet worden afgehandeld.

Het dossier betreffende het sluiten van een concessieovereenkomst met Natuurpunt Beheer vzw voor het beheer van provinciale natuurterreinen in de Vallei van de Winterbeek in Hoeselt werd voorbereid.

Een aantal inrichtingsdossiers werden voorbereid en/of betaald voor de provinciale eigendom in de Vallei van de Melsterbeek, in de RVK Jesseren, in Grootloon, ...

De deputatie diende een subsidieaanvraag in ter bevordering van de ecologische bosfunctie voor de provinciale bossen in Gerhagen en Nieuwenhoven.

• De werking van de Limburgse Bosgroepen verder uitbouwen.

Gerealiseerd: Ja.

Bosgroep Limburg vzw bezorgde tijdig het eindrapport 2018 en een nieuwe aanvraag 2019 voor het project 'Beter bos via sociale tewerkstelling'. De projectsubsidie werd betaald.

• Uitbreiden, inrichten en duurzaam beheren van het provinciaal domein Rullingen.

Gerealiseerd: Ja.

Domein Rullingen werd verkocht

• Uitbreiden, inrichten en duurzaam beheren van het provinciaal domein Nieuwenhoven.

Gerealiseerd: Ja.

De nodige aankopen werden gedaan. De resterende middelen voor investeringswerken voor de omgevingsaanleg, de paden, de parking, signalisatie enz. zullen in 2020 worden overgedragen naar de dienst Facilitair Beheer. Dit in kader van de realisatie van een totaalconcept bij de geplande nieuwbouw.

• Natuurverenigingen ondersteunen bij het aankopen/beheren van natuurterreinen.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 72

De deputatie besliste tot de definitieve toekenning en betaling van het saldo 2018 voor de investering aan de verenigingen. De deputatie besliste tot de toekenning van de subsidie voor 2019 en het voorschot werd betaald.

• Helpen realiseren van de Vlaamse natuurbeleidsdoelstellingen

Gerealiseerd: Ja.

Bosgroep Limburg vzw en de drie Regionale Landschappen dienden tijdig de rapportering 2018 en de aanvraag 2019, zodat deze gebundeld konden worden ingediend bij Vlaanderen en de subsidie kan worden ontvangen. De opmaak van een nieuwe Samnewerkingsovereenkomst tussen het Agentschap voor Natuur en Bos over de projectfinanciering van Bosgroepen en Regionale Landschappen werd mee voorbereid, samen met de andere provincies.

• Plannen van de provinciale natuurverbindingen en via o.a. de GLE-subsidie of (Europese)projecten realiseren.

Gerealiseerd: Nee Maar.

In 2019 werden de natuurverbindingen aan een nieuwe analyse onderworpen. Hierbij werd uitgegaan van een ecoprofielbenadering om op die manier nog beter in functie van Europees en Limburgs belangrijke soorten te kunnen verbinden. De eerste aftoetsingen voor projecten op basis van deze benadering werden uitgevoerd.

• Uitwerken van een ecologische visie voor de Grote Landschappelijke Eenheden en via o.a. de GLE-subsidie of (Europese projecten)realiseren.

Gerealiseerd: Nee.

De GLE-subsidie is niet meer van toepassing.

Het tijdig en kwaliteitsvol afwerken van milieudossiers 2019140067

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

• Organiseren van de PMVC.

Het tijdig en kwaliteitsvol afwerken van natuurvergunningen 2019140068

Gerealiseerd: Ja.

De natuurverguningsdossiers zijn nu geïntegreerd in de omgevingsvergunningsdossiers die door de dienst Omgevingsvergunningen worden behandeld. De beroepsdossiers betreffende het bebossen van landbouwgronden worden kwaliteitsvol afgehandeld.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 73

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

• Natuurvergunningen afwerken.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werd 1 beroepsdossier behandeld betreffende het bebossen van landbouwgronden.

Het uitbouwen van een "infopunt" inzake mobiliteit, wegen en routestructuren voor de ondersteuning en 2019140070 begeleiding van doelgroepen in hun mobiliteit

Gerealiseerd: Ja.

Een aantal acties en projecten die onder dit actieplan vallen, zijn in de loop van de vorige legislatuur stopgezet om verschillende redenen. Zo werd de werking rond wegenwerken voor gemeenten stopgezet (ereloonovereenkomsten) en het onderhoud van de mountainbike-netwerken werd overgeheveld naar Vlaanderen. Van de 3 acties die overblijven, namelijk een algemeen infopunt rond mobiliteit en de Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer, neemt deze laatste overduidelijk bijna alle werkingsmiddelen op. MAV is dan ook een succesverhaal en geldt als voorbeeldwerking voor de andere Vlaamse MAV's. De werking van MAV voldoet zeker aan een grote nood, want alle voorziene werkingsmiddelen zijn volledig besteed. De werking van MAV wordt ook grotendeels gesubsidieerd door Vlaanderen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 564.598,52 € 662.246,62 € 609.091,78 € 715.370,50 € 487.818,55 € 658.158,55 €

I 0,00 € 0,00 € 1.102,87 € 0,00 € 1.000,00 € 0,00 €

• Op een kwaliteitsvolle manier vragen van onze klanten (gemeenten, bedrijven, scholen, inwoners...) rond efficiënt mobiliteitsbeleid zo volledig en snel mogelijk beantwoorden en onze klanten op regelmatige basis informeren over duurzame mobiliteit.

• Het beleid ondersteunen in haar mobiliteitsvisie door het organiseren van een informatiepunt inzake grote Limburgse (externe) mobiliteitsdossiers.

Gerealiseerd: Ja.

• Kwalitatieve technische ondersteuning bieden aan gemeenten voor de uitvoering van wegenwerken (met ereloonovereenkomsten).

• Voorzien in aanbod van aangepast vervoer voor de Limburger met een mobiliteitsbeperking.

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 74

De werking van MAV loopt zeer goed. Alle werkingsmiddelen zijn besteed. Enkel een zeer klein investeringskrediet (1102 euro) voor eventuele ICT-toepassingen, werd niet besteed omdat hier geen aanpassingen nodig waren. Het hoofdprogramma dat gebruikt wordt binnen MAV is Mavisys, dat wordt voorzien/aangepast door de Vlaamse Overheid.

• Het realiseren en onderhouden van sterke (mountainbike)routestructuren

Regulier beheer onbevaarbare waterlopen tweede categorie: de provincie voert als waterbeheerder de decretaal 2019140072 vastgelegde en bijhorende taken uit volgens de wet op de onbevaarbare waterlopen en het decreet integraal waterbeheer

Gerealiseerd: Ja.

De provinciale waterlopen werden goed beheerd. De decretaal vastgelegde taken en de bijhorende taken werden uitgevoerd volgens de wet op de onbevaarbare waterlopen en het decreet integraal waterbeheer.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangste n

E 2.040.397,45 € 3.104,96 € 2.250.950,00 € 2.000,00 € 2.250.950,00 € 2.000,00 €

I 113.758,82 € 1.800,00 € 756.405,53 € 0,00 € 157.000,00 € 0,00 €

• De wettelijk verplichte financiële tussenkomst nakomen voor werken aan waterlopen tweede en derde categorie in ruilverkavelingen.

Gerealiseerd: Ja.

Dit is een verplichte terugbetaling. Er kwamen in 2019 geen dossiers binnen mbt deze terugbetaling.

• Inkomsten gerelateerd aan het beheer van waterlopen van werken aan waterlopen uitgevoerd door derden, van verkoop van oude beddingen en andere aan het beheer van waterlopen gerelateerde opbrensgten.

Gerealiseerd: Ja.

Er werden in 2019 geen verlaten beddingen van waterlopen verkocht. Wel inkomsten owv erfdienstbaarheden voor windturbine 2 te Ham - jaarlijkse vergoeding voor “recht van overdraai”.

• Studies uitvoeren voor het verwerven van wetenschappelijke kennis van het watersysteem ter onderbouwing van werken aan waterlopen.

Gerealiseerd: Ja.

Verschillende studies werden in 2019 opgestart ikv projectontwikkeling en de uitvoering van modelleringen als onderbouw van herinrichting waterlopen en de aanleg van overstromingszones met bijkomende opmetingen. Deze studies werden echter nog niet afgerond in 2019.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 75

• Ruimings-, onderhouds- en herstellingswerken aan de onbevaarbare waterlopen van tweede categorie uitvoeren om

de waterafvoer en het watersysteem in stand te houden, erosie te beperken en exoten te bestrijden.

Gerealiseerd: Ja.

De onderhouds- en herstellingswerken aan de provinciale waterlopen en overstromingszones verliepen in 2019 zoals gepland evenals de terugbetalingen aan de wateringen voor wat betreft de onderhoudskosten voor het beheer van waterlopen van categorie 2 in hun ambtsgebied.

• Algemene werking van de Dienst Water en Domeinen verzekeren.

Gerealiseerd: Ja.

De nodige aankopen en uitgaven voor de goede werking van de dienst Water en Domeinen werden gedaan in 2019.

• Ratten bestrijden: Coördinatie en inventarisatie en verdeling materiaal en materieel aan rattenvangers.

Gerealiseerd: Ja.

De nodige materialen werden aangekocht.

• Subsidies blijven aanbieden en bekendmaken om het provinciaal beleid (reductie wateroverlast, beekherstel, verbeteren waterlopen) te versterken door gemeenten, wateringen en andere instanties ook werken uit te laten voeren om ruimte voor water te creëren met positief effect ook op de waterlopen tweede en derde categorie.

Gerealiseerd: Ja.

Er zijn in 2019 verschillende subsidiedossiers van gemeenten en wateringen ingediend en lopende. Uitbetaling ervan is afhankelijk van de effectieve uitvoering van deze projecten

Het ontwikkelen van een duurzame hoogkwalitatieve artistieke werking rond kunst in de open ruimte. 2019140076

Gerealiseerd: Ja Maar.

In de werking Kunst in de Open Ruimte 2019 werd gefocust op het beheer van de cluster pit in Haspengouw, in opvolging van de beslissing van de Vlaamse overheid om de ontwikkeling van nieuwe clusters binnen Kunst in de Open Ruimte toe te wijzen aan andere organisaties dan de provincie Limburg werden er geen acties op dit terrein ondernomen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 34.922,71 € 81.438,82 € 243.277,00 € 165.000,00 € 243.277,00 € 165.000,00 €

I 16.754,57 € 0,00 € 558.135,64 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 76

• Ontwikkelen cluster Haspengouw.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Alle voorziene activiteiten binnen deze actie werden uitgevoerd, dit bracht minder uitgaven dan voorzien met zich mee.

• Ontwikkelen cluster Hasselt-Genk.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De activiteiten voorzien op deze actie werden volledig uitgevoerd met werkingsmiddelen, de voorziene investeringsmiddelen werden niet besteed.

• Ontwikkelen cluster Maasland.

Gerealiseerd: Nee.

Er werd binnen deze actie geen werking uitgebouwd, dit in opvolging van de beslissing van de Vlaamse overheid om de ontwikkeling van nieuwe clusters binnen Kunst in de Open Ruimte toe te wijzen aan andere organisaties dan de provincie.

• Ontwikkelen cluster kanalen.

Gerealiseerd: Nee.

Er werd binnen deze actie geen werking uitgebouwd, dit in opvolging van de beslissing van de Vlaamse overheid om de ontwikkeling van nieuwe clusters binnen Kunst in de Open Ruimte toe te wijzen aan andere organisaties dan de provincie.

• Ontwikkelen en uitbouwen van een kennis- en expertisecentrum rond kunst in open ruimte.

Gerealiseerd: Ja.

De activiteiten ter uitvoering van deze actie hebben geen impact op het budget, er werden dan ook geen middelen voorzien.

• Voorzien in de algemene werking, overkoepelende coördinatie, promotie en publiciteit van kunst in de open ruimte.

Gerealiseerd: Ja Maar.

In de werking Kunst in de Open Ruimte in 2019 werd gefocust op het beheer van de werken in de cluster Haspengouw, er werd in beperkte mate ingezet op overkoepelende activiteiten.

Bijdragen aan een kwalitatief toegankelijk bibliotheekaanbod in Limburg door de ondersteuning van 2019140077 bibliotheekinitiatieven en door het ondersteunen van schaalvergrotende projecten.

Gerealiseerd: Ja.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 77

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

I 18.000,00 € 0,00 € 18.000,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Verlenen van subsidies aan bibliotheken voor aankoop en installatie van RFID.

Gerealiseerd: Ja.

Limburgs erfgoed profileren als een bron van authenticiteit, gemeenschapsvorming,verbondenheid, samenwerking 2019140083 en continuïteit in de samenleving om een duurzame maarschappelijke ontwikkeling van Limburg te onderbouwen en om de identiteit van Limburg te kenmerken als een permanente aantrekkingspool voor de wereld.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De geplande projecten binnen de afdeling Erfgoed werden grotendeels opgestart en uitgevoerd. De afronding van bepaalde projecten liepen echter vertraging op waardoor de realisatie pas in 2020 gehaald zal worden. De verschillende subsidiereglementen lopen goed en betekenen een echte meerwaarde voor de erfgoedsector. Enkel binnen het reglement voor het Klein Historisch Erfgoed was er een vermindering van en vertraging in de uitvoering van projecten op te merken. De geplande grote investeringsprojecten lopen maar konden nog niet worden uitgevoerd waardoor de voorziene budgetten niet werden gebruikt: overheidsopdracht voor be-MINE PIT is lopende en zal in najaar 2020 gegund worden en participatief project rond herontwikkeling provinciale tumuli in Heers loopt waardoor in 2020 concrete stappen gezet kunnen worden.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 752.125,72 € -216.765,27 € 1.280.552,00 € 57.500,00 € 1.178.052,00 € 57.500,00 €

I 822.490,22 € 0,00 € 9.041.631,59 € 7.072.035,01 € 8.936.453,00 € 2.632.858,75 €

A 0,00 € 0,00 € 302.500,00 € 0,00 € 250.000,00 € 0,00 €

• Uitdragen van een streekgerichte integrale en geïntegreerde aanpak inzake erfgoed.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Het subsidiereglement E-xtra² voor ambitieuze, onderscheidende investeringsprojecten rond onroerend erfgoed met een permanente publieke functie en een bovenlokale uitstraling loopt goed. In 2019 werd de shortlist van potentiële projecten verder aangevuld en werd het eerste groot project goedgekeurd, nl. Liberation Garden in Leopoldsburg. De verminderde opbrengst is te wijten aan het eindrapport van het project 'Regionale masterplannen erfgoed (E-xtra)' dat ondersteund werd door LSM. Bij de afrekening van het project waren er overschotten (lager uitvallende saldo’s en één geannuleerd project). Hierdoor werd door LSM de laatste uitbetaling aangepast aan de werkelijke uitgaven en het teveel aan inkomsten in het project geannuleerd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 78

• Ontwikkelen, uitbouwen en faciliteren van een regionale depotwerking vanuit een provinciale regiefunctie.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Subsidiereglement werd reeds eind 2017 door de provincieraad opgeheven. In 2019 moest nog een uitbetaling van een saldo gebeuren. Door projectvertraging zal dit pas in de eerste helft van 2020 gebeuren.

• Opzetten en verder uitbouwen van een erfgoedconsulentschap en ondersteuning voor erfgoedactoren en lokale besturen.

Gerealiseerd: Ja Maar.

In 2019 werd het subsidiereglement Projecten Onroerend Erfgoed verder succesvol gepromoot en werden er veel succesvolle projecten ingediend. Door het grote aantal aanvragen werden in de loop van 2019 extra middelen voorzien die uiteindelijk niet allemaal werden toegekend.

• Inzetten op digitalisering, aggregatie en digitale ontsluiting.

Gerealiseerd: Ja.

Actie werd dit jaar gestopt omdat 'digitalisering' en de daarbij horende provinciale erfgoeddatabank Erfgoedplus.be in 2018 aan Vlaanderen werd overgedragen i.k.v. van de bevoegdheidsoverdracht van de persoonsgebonden bevoegdheden.

• Ontwikkelen van een kwalitatieve publiekswerking en sensibilisering rondom erfgoed.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De afdeling erfgoed zette in 2019 succesvol haar publieksprojecten verder met o.a. de lancering van een nieuw erfgoedmagazine. Een aantal projecten liep echter vertraging op waardoor de afronding en uitbetaling verschoven dienden te worden naar 2020 (vb. boek strijdtoneel Limburg, boek en onderzoek verzet WO II, ...). In 2019 werden ook de saldo's van de laatste gesubsidieerde WO I-projecten uitbetaald, werd succesvol het herdenkingspark 'Helmen' in Halen verder ontwikkeld en aangevuld en werden verschillende nieuwe 'Jong redt Oud-projecten' opgestart en gesubsidieerd.

• Uitbouwen van een publieksgerichte actie rond mijnerfgoed.

Gerealiseerd: Ja Maar.

In 2019 werd verder gewerkt aan de realisatie van be-MINE PIT. De overheidsopdracht is lopende (selectiefase in 2019 afgerond) en de onderhandelingen rond de erfpachtovereenkomst met NV be-MINE werden intensief verdergezet. Dit zou in 2020 moeten leiden tot een akkoord met NV be-MINE waarna de eerste erfpachtcanon kan worden uitbetaald. In het najaar van 2020 zal ook de toekenning gebeuren van de overheidsopdracht Design & Built be-MINE PIT.

• Coördineren en organiseren van de werking van Monumentenwacht Limburg.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 79

De werking van Monumentenwacht Limburg liep in 2019 zeer goed. Dit is ook af te leiden aan de verhoogde opbrengst die te wijten is aan een verhoging van het ledenaantal en dus aan het verhoogde aantal inspecties aan onroerend erfgoed in Limburg. In 2019 was er minder exploitatiebudget nodig voor de algemene werking dan initieel begroot en dit werd in de nieuwe meerjarenbegroting in die zin ook aangepast.

• Beheren van het eigen provinciaal erfgoed vanuit een voorbeeldfunctie.

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werd het beheer van het eigen provinciaal erfgoed (Begijnhofkerk Sint-Truiden en provinciale kunstcollectie) verder consequent en gedegen uitgevoerd.

• Interprovinciaal samenwerking rond organisatie Monumentenwacht via Monumentenwacht Vlaanderen.

Gerealiseerd: Ja.

Nominatieve subsidie aan vzw Monumentenwacht Vlaanderen werd uitbetaald en interprovinciale samenwerking rond Monumentenwacht werd volgens plan uitgevoerd.

• Ontwikkelen en sensibiliseren van een werking rond monumentenzorg.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Deze actie kende in 2019 een vertraging. Het subsidiereglement voor Klein Historisch Erfgoed liep verder maar een aantal aanvragen in voorbereiding liepen vertraging op en worden pas in 2020 ingediend. Ook de uitbetaling van saldo's diende opgeschoven te worden. Voor de herontwikkeling van de provinciale tumuli werd een nieuw traject uitgeschreven door een participatief traject op te zetten met de inwoners van de gemeente Heers. Dit loopt door in eerste helft van 2020 waarna de nodige stappen genomen kunnen worden om de voorziene investeringsmiddelen hier voor te gebruiken.

• Ondersteuning van de erkenningsaanvraag tot UNESCO-werelderfgoed van het ruraal-industrieel overgangslandschap

Hoge Kempen.

Gerealiseerd: Ja Maar.

In 2019 werd er aan het Regionaal Landschap Kempen en Maasland geen subsidie uitgereikt aangezien ze in 2018 hun projectdossier bij UNESCO hadden ingediend. In loop van 2019 werd duidelijk dat internationale experten opmerkingen hadden op de kandidatuur. Hierna besloot de stuurgroep de kandidatuur in te trekken om een definitieve afwijzing te voorkomen. Het Regionaal Landschap gaat nu in dialoog met de experten en bekijkt eventuele volgende stappen.

• Verlenen van werkingssubsidies aan verenigingen en overheidsinstellingen voor oud-strijders.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Conform het reglement werd 50% voorzien voor grote verenigingen en 50% voor kleine verenigingen. In 2019 waren er echter maar 9 kleine verenigingen die een subsidie aanvroegen. Na de toekenning van de subsidies werd dit reglement in het najaar van 2019 door de provincieraad stopgezet.

• Ontsluiting kunstcollectie

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 80

Gerealiseerd: Ja Maar.

In 2019 werd succesvol de ontsluiting van de provinciale kunstcollectie verdergezet met de realisatie van de tentoonstelling Gekaderd Maastricht in het provinciehuis van Nederlands-Limburg. Aanleiding voor deze unieke tentoonstelling was de scheiding van Nederlands- en Belgisch-Limburg, 180 jaar geleden. In de tweede helft van 2019 werd onderzocht hoe de komende jaren de collectie nog toegankelijker en breder ontsloten kan worden bij het brede publiek.

• Zone historische site Begijnhof

Gerealiseerd: Ja.

Actie werd dit jaar gestopt na het succesvol afronden van het traject met de Vlaamse Bouwmeester rond de herbestemming van het Begijnhof van Hasselt. Dossier wordt nu opgevolgd door Facilitair Beheer.

Realiseren van een publieke creatieplaats voor levende kunsten (theater, circus en dans) met een impact op 2019140084 Limburgs, Vlaams en Internationaal niveau in Dommelhof.

Gerealiseerd: Ja.

Doelstellingen werden bereikt.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 899.771,83 € 714.193,28 € 1.002.000,00 € 700.000,00 € 1.002.000,00 € 700.000,00 €

• Realiseren van een genetwerkte werk-, productie- en presentatieplaats voor actueel circus-, straat- en locatietheater.

Gerealiseerd: Ja.

Doelstelling werd bereikt.

• Realiseren van een genetwerkte werk-, productie- en presentatieplaats voor talentontwikkeling binnen de podiumkunsten

(dans en theater).

Gerealiseerd: Ja.

Doelstelling werd bereikt.

• Realiseren van een open cultuur- en kunsthuis voor innovatieve projecten in samenwerking met derden op Limburgs, maar ook op Vlaams en Internationaal niveau.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 81

Door het stopzetten van de jazzwerking in Dommelhof bleef een deel van het budget over. Intussen heeft de gemeente Pelt deze werking met lokale middelen overgenomen.

• Organiseren wekelijkse filmvertoningen i.h.k.v. Zebracinema.

Gerealiseerd: Ja.

Doelstelling werd bereikt.

Ontwikkelen en realiseren van audiovisuele producties voor het provinciebestuur. 2019140089

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 20.211,60 € 0,00 € 30.000,00 € 0,00 € 30.000,00 € 0,00 €

I 59.574,17 € 0,00 € 133.328,00 € 0,00 € 35.000,00 € 0,00 €

• Realiseren van audiovisuele producties.

Gerealiseerd: Ja.

Dit krediet is moeilijk precies vast te leggen. Het wordt gebruikt om enerzijds extern filmproducties te maken en anderzijds voor werkingskrediet voor de audiovisuele studio.

initiatieven nemen inzake dierenwelzijn en relevante diensten en organisaties hierin ondersteunen 2019140096

Gerealiseerd: Ja.

De Limburgse dierenasielen werden structureel ondersteund. Er was regelmatig overleg en uitwisseling met de sector. Voor de asielmedewerkers werd opleiding voorzien. De gemeenten werden ondersteund via het lokaal opvangplan. Vragen en problemen werden beantwoord en doorgegeven. Via investeringssubsidies zorgt de provincie voor een gebiedsdekkend netwerk van asielen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 82

E 355.338,23 € 251.916,35 € 369.500,00 € 552.000,00 € 330.000,00 € 215.000,00 €

I 40.000,00 € 0,00 € 40.000,00 € 0,00 € 40.000,00 € 0,00 €

• Coördineren van overlegforum en initiatieven in samenwerking met relevante partners dierenwelzijnsector.

Gerealiseerd: Ja.

De provinicale adviesraad voor dierenwelzijn kwam in 2019 2 keer samen. De werkgroepen opgericht onder de vleugels van de PAD kwam volgens noodzaak samen. Zij rapporteerden op de PAD over hun activiteiten.

• Sensibiliseren inzake dierenwelzijn.

Gerealiseerd: Ja.

Via de partners in de sector werden flyers verspreid inzake de zwerfkattenaanpak. In de e-zine dierenwelzijn kwamen lopende projecten en nieuwe initiatieven aan bod.

• Organiseren van educatie voor scholen en asielmedewerkers.

Gerealiseerd: Ja.

Het goede hondenbaasjes schoolproject bezocht circa 100 klassen. De Limburgse kleuter- en basisscholen kregen lespakketten op maat ter beschikking inzake een betere omgang met hond en kat.

• Coördineren en ondersteunen voor de opvang van rondzwervende gezelschapsdieren.

Gerealiseerd: Ja.

In het opvanggebied Noord-West Limburg werd de concessie voor de uitbating van het dierenasiel in Lommel toegekend aan een nieuwe partner in het provinciaal opvangplan. Vzw Het Blauwe Kruis van België zal vanaf 2020 de 9 aangesloten gemeenten bedienen.

• Ondersteuning van de provinciale zwerfkattenaanpak.

Gerealiseerd: Ja.

Het kattenplan van de Vlaamse Overheid roept veel vragen op bij de Limburgse gemeenten. Er werden individuele overlegsessies georganiseerd met de gemeenten en het dierenasiel dat hen bedient in het kader van de provinciale zwerfkattenaanpak.

• Ondersteuning van de infrastructuur van dierenasielen van het provinciaal opvangplan ronddolende dieren.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 83

Het dierenasiel van Genk heeft een nieuwe locatie nodig. Stad Genk engageerde zich voor het zoeken naar een geschikte locatie. De provincie Limburg engageert zich om een investeringssubsidie te voorzien voor het nieuw te bouwen dierenasiel. Omwille van een gewijzigde situatie in het opvanggebied Noord-Oost Limburg zal de voorziene investeringssubsidie van 300 000 euro in 2020 worden teruggevorderd.

Het voeren van een provinciaal jeugdbeleid dat zich enerzijds richt op het voeren van een impulsbeleid en 2019140097 anderzijds op het ondersteunen van de gemeentebesturen en de Limburgse jeugdsector bij het realiseren van een lokaal jeugdbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 0,00 € 3.125,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

I 26.040,00 € 0,00 € 26.040,00 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Het voeren van een impulsbeleid ter uitvoering van het Vlaams jeugd- en kinderrechtenbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

Dit jaar werd de laatste subsidie toegekend i.h.k.v. het vroegere provinciale jeugdbeleid. Het betreft het saldo van de investeringssubsidie voor Jeugdhuis Club 9 van de stad Beringen.

Een net- en sectoroverschrijdend flankerend onderwijsbeleid voeren vertrekkend vanuit de Limburgse situatie, 2019140099 aanvullend op het Vlaamse en ter ondersteuning van het lokale flankerende onderwijsbeleid.

Gerealiseerd: Ja.

De acties binnen het flankerend onderwijsbeleid (net-sector-en beleidsdomein overschrijdende werking) zijn uitgevoerd zoals voorzien.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 341.268,06 € 1.590,75 € 459.600,00 € 0,00 € 480.000,00 € 0,00 €

• Het nemen van initiatieven teneinde te komen tot een duurzame, welvarende regio waarin opleiding centraal staat, gelinkt aan

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 84

innovatie en tewerkstelling.

Gerealiseerd: Ja.

Het flankerend beleid staat voor het samenbrengen van diverse partners (net-sector-beleidsdomein overschrijdend) teneinde afstemming te bekomen rond diverse thema's. Door partners samen te brengen wordt ook ingezet op het delen van expertise, nemen van nieuwe initiatieven en nieuwe expertise binnen te brengen (bv. via pedagogische begeleidingsdiensten, lesgevers, sprekers...).

• Ondersteuning van diensten en organisaties door verspreiding van kennis en materiaal.

Gerealiseerd: Ja.

Binnen deze actie wordt ingezet op het verschaffen van kwalitatief didactisch materiaal voor het educatief centrum. Dit gebeurt in samenspraak met heel wat actoren teneinde de collectie zo kwalitatief mogelijk uit bouwen.

• Het toekennen van provinciale subsidies voor het opzetten van onderwijsflankerende projecten en voor het opzetten van

vernieuwende onderwijsprojecten.

Gerealiseerd: Ja.

Er werd in eerste instantie rekening gehouden met het saldo van 2018 dat nog uitbetaald diende te worden. Daarnaast werd geen tweede indieningsronde georganiseerd omwille van een beperkter restbedrag.

• Opzetten van overleg- en netwerktafels met lokale besturen en actoren uit diverse sectoren om het provinciaal en lokaal flankerend onderwijsbeleid voor te bereiden, uit te bouwen en te stimuleren.

Gerealiseerd: Ja.

Er werd ingezet op het organiseren van netwerkmomenten rond diverse thema's, o.m. kansenbevordering binnen het onderwijs. Daarnaast werd ook ingezet op het binnenbrengen van expertise enerzijds, en het delen van expertise anderzijds, naar het hoger onderwijs (lerarenopleiding) in functie van de kansenbevordering. Hierin wordt gewerkt met derden, waardoor het budget niet meer tijdig besteed kon worden.

Het realiseren van een belevingsvolle edu-recreatie in het Domein Bokrijk 2019140100

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie: 613 – Erelonen en vergoedingen studies en werken: hierop was voorzien: 400.000 euro – geen uitgaven Deze uitgaven werden voorzien binnen het project masterplan groen en Central Park Bokrijk. Uiteindelijk werd dit gekoppeld aan de uitvoeringsplanning restauraties historische monumenten.

615 – Onderhoudscontracten groen: hierop was voorzien: 400.000 euro – uitgaven 317.883,22 euro Sommige dossiers lopen over 2 jaren waardoor niet alles in 1 jaar gefactureerd geraakt. Door de weersomstandigheden (droogte) waren er minder maaibeurten dan voorzien en ook het scheren van de hagen gebeurde

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 85

minder frequent.

Investeringen: 221 - Gebouwen – gemeenschapsgoederen in aanbouw: hierop was voorzien: 1.305.124,40 euro – geen uitgaven De voorziene projecten in het kader van cofinanciering Central Park werden niet uitgevoerd in 2019.

240 - Meubilair en kantooruitrusting: hierop was voorzien: 90.000 euro – geen uitgaven Het voorziene terrasmeubilair voor uitbating St Gummarus werd niet aangekocht in 2019.

664 - Investeringssubsidies aan verenigingen, instellingen en openbare besturen: hierop was voorzien: 3.712.702,41 euro – 3.237.866,33 euro aan uitgaven De laatste schijf investeringssubsidie Bruegel t.b.v. 264.111,20 euro zal in 2020 worden opgevraagd.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 342.883,22 € 0,00 € 825.000,00 € 0,00 € 825.000,00 € 0,00 €

I 3.237.866,33 € 0,00 € 5.111.039,80 € 0,00 € 3.670.900,00 € 0,00 €

• Het ondersteunen van vzw Het Domein Bokrijk in een performante exploitatie.

Gerealiseerd: Ja Maar.

Exploitatie: 613 – Erelonen en vergoedingen studies en werken: hierop was voorzien: 400.000 euro – geen uitgaven Deze uitgaven werden voorzien binnen het project masterplan groen en Central Park Bokrijk. Uiteindelijk werd dit gekoppeld aan de uitvoeringsplanning restauraties historische monumenten. 615 – Onderhoudscontracten groen: hierop was voorzien: 400.000 euro – uitgaven 317.883,22 euro Sommige dossiers lopen over 2 jaren waardoor niet alles in 1 jaar gefactureerd geraakt. Door de weersomstandigheden (droogte) waren er minder maaibeurten dan voorzien en ook het scheren van de hagen gebeurde minder frequent.

Investeringen: 221 - Gebouwen – gemeenschapsgoederen in aanbouw: hierop was voorzien: 1.305.124,40 euro – geen uitgaven De voorziene projecten in het kader van cofinanciering Central Park werden niet uitgevoerd in 2019. 240 - Meubilair en kantooruitrusting: hierop was voorzien: 90.000 euro – geen uitgaven Het voorziene terrasmeubilair voor uitbating St Gummarus werd niet aangekocht in 2019. 664 - Investeringssubsidies aan verenigingen, instellingen en openbare besturen: hierop was voorzien: 3.712.702,41 euro – 3.237.866,33 euro aan uitgaven De laatste schijf investeringssubsidie Bruegel t.b.v. 264.111,20 euro zal in 2020 worden opgevraagd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 86

Het Limburgs onderwijsaanbod optimaliseren in functie van maatschappelijke noden door als provincie een 2019140101 kwaliteitsvol onderwijsaanbod te verzorgen.

Gerealiseerd: Ja.

De school heeft haar werking kunnen financieren met de toegekende budgetten.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 290.357,68 € 0,00 € 290.400,00 € 0,00 € 144.000,00 € 0,00 €

I 1.581.068,06 € 19.350,00 € 2.020.194,90 € 182.890,00 € 1.174.706,00 € 0,00 €

• Investeren en ter beschikking stellen van infrastructuur (IT, gebouwen, didactische uitrusting, rollend materiaal, meubilair..) voor de provinciale scholen en het provinciaal CLB.

Gerealiseerd: Ja.

De middelen werden grotendeels besteed zoals voorzien. Niet alle facturen konden tijdig in 2019 betaald worden omdat de investeringsgoederen nog niet werden geleverd/nog niet werden geplaatst/niet volledig waren/nog niet in dienst konden worden gesteld.

• Investeren en ter beschikking stellen van infrastructuur (IT, gebouwen, didactische uitrusting, rollend materiaal, meubilair ..)

voor IVA PLOT.

Gerealiseerd: Ja.

De middelen werden grotendeels besteed zoals voorzien. Niet alle facturen konden tijdig in 2019 betaald worden omdat de investeringsgoederen nog niet werden geleverd/nog niet werden geplaatst/niet volledig waren/nog niet in dienst konden worden gesteld.

• Financieel ondersteunen van IVA Onderwijs.

Gerealiseerd: Ja.

De scholen met personeel die beroep doen op deze budgetten hebben dit kunnen financieren met de toegekende budgetten.

Handhaving openbare orde en veiligheid in Limburg 2019140102

Gerealiseerd: Ja.

De uitvoering van de meeste projecten en campagnes is gerealiseerd zoals gepland en het voorziene budget is grotendeels benut hiervoor.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 87

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 292.005,14 € 117.750,53 € 379.755,57 € 226.026,88 € 366.233,88 € 218.526,88 €

I 0,00 € 0,00 € 3.358,05 € 0,00 € 0,00 € 0,00 €

• Bijdragen aan de veiligheid in Limburg door het nemen van initiatieven inzake criminaliteitspreventie, verkeersveiligheid, hulpverlening-noodplanning en welzijn op het werk o.a. door de ondersteuning van relevante diensten of organisaties.

Gerealiseerd: Ja.

het voorziene budget is zo goed als volledig benut gezien de meeste projecten gerealiseerd zijn.

Efficiënte werking dienst federale taken 2019140103

Gerealiseerd: Ja.

Het budget "Efficiënte werking dienst federale taken" werd voldoende besteed.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 1.903.255,94 € 0,00 € 2.119.160,00 € 0,00 € 2.119.160,00 € 0,00 €

I 97.720,93 € 0,00 € 127.835,20 € 0,00 € 135.000,00 € 0,00 €

• Erediensten en niet-confessionelen

Gerealiseerd: Ja.

ja

• Courante werking diensten federale taken

Gerealiseerd: Nee Maar.

Er was eenmalig een ruim budget voorzien van 50 000,00 euro voor de opmetingen van de moskeeën door een landmeter, deze opmetingen hebben slechts 5 000,00 euro gekost.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 88

In uitvoering van het mobiliteitscharter bijdragen aan meer duurzame mobiliteit en (infrastructurele) veiligheid in 2019140105 Limburg, met een maximale verschuiving ten voordele van duurzame vervoermiddelen

Gerealiseerd: Nee Maar.

Dit actieplan geeft uitvoering aan het mobiliteitscharter dat de provincies tot 2018 afsloten met de Vlaamse overheid (sinds 1/1/2019 is er een nieuw charter). Alle acties onder dit actieplan liepen sowieso tot eind 2019. Vanaf 2020 zullen een aantal acties worden afgebouwd owv evoluties in het (Vlaamse) beleid. Van de vijf acties onder dit actieplan is de actie rond functioneel fietsen veruit de belangrijkste en die met het grootste budget. De investeringsmiddelen onder dit actieplan werden voor het grootste deel vastgelegd, maar nog niet volledig uitgegeven. Dit heeft vooral te maken met het feit dat fietsinvesteringen (veel) langer lopen dat een boekjaar. Zo werd bv eind 2019 pas de bouw van de EFRO-fietsbrug in Godsheide gegund (zodat de aannemer kon beginnen aan zijn studiefase), maar zijn de concrete werken hiervoor pas gepland in 2020-2021 (en dus ook de uitgaven). Hetzelfde scenario geldt voor gemeentelijke fietsfondssubsidies, of voor studies die standaard over verschillende jaren heen lopen. De werkingsmiddelen onder dit actieplan werden vooral voorzien voor (fuif-, Pukkelpop-, eindejaars-)bussen; voor Fuifbussen wordt bij de gunning aan het begin van het budgetjaar, een grote vastlegging gedaan; het is daarbij goed mogelijk dat er minder aanvragen binnen komen dan verwacht, waardoor er een restkrediet ontstaat.

In totaal werden de acties onder dit actieplan voldoende uitgevoerd, maar moet er rekening mee gehouden worden dat, als het gaat om infrastructuurwerken, deze vastleggingen vaak over verschillende jaren lopen.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 262.429,53 € 1.887.643,01 € 432.638,72 € 2.578.780,00 € 496.700,00 € 2.578.780,00 €

I 4.646.601,68 € 87.931,28 € 12.308.174,97 € 0,00 € 8.311.499,60 € 0,00 €

• Het functioneel fietsen in Limburg doen toenemen door verdere realisatie van het BFF en door het promoten van de fiets als

duurzaam vervoermiddel.

Gerealiseerd: Ja Maar.

De fietsinvesteringsmiddelen zijn zo goed als volledig vastgelegd, zij het voor een groot deel voor budgetjaaroverschrijdende projecten. Zo werden in 2019 Fietsfondssubsidieschijven vastgelegd voor gemeentelijke projecten waarvan de 1e schijf werd uitbetaald, maar waarvan de eindafrekening (2e schijf) eind 2019 nog niet werd ingediend. Anderzijds werd ook de aanleg van de EFRO-brug in Godsheide gegund eind 2019 (5 miljoen euro), zodat de aannemer van start kon gaan met zijn studiewerk; deze kost zal echter pas in 2020-2021 betaald worden. Op gebied van werkingsmiddelen werden minder uitgaven gedaan dan verwacht. Enerzijds omdat enkele communicatie-uitgaven werden uitgesteld door het tijdelijk wegvallen van de interprovinciale coördinator leesbaarheid fietssnelwegen, anderzijds doordat de focus werd gelegd op de lopende studie-opdrachten (investeringskrediet). Er werden minder ontvangsten gerealiseerd dan opgenomen in het budget: dit is te wijten aan het feit dat de

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 89

ontvangsten binnen het Fietsfonds (het aandeel dat wij terugvorderen van Vlaanderen), niet altijd ontvangen wordt in het jaar dat de subsidie is uitgegeven (de schijf van Vlaanderen wordt slechts 2 maal per jaar opgevraagd).

• Het aandeel duurzame woon-werkpendelaars verhogen bij bedrijven, gemeenten... en eigen personeel, met aandacht voor

het stimuleren van klimaatneutrale mobiliteit.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Onder andere door het uitblijven van een nieuwe Pendelfondsoproep in 2019, werden geen extra initiatieven genomen om de provinciale ondersteuning hierin te benadrukken, noch andere nieuwe initiatieven rond items als de Mobitool. Dit vooral omdat de dienst zich intern geherorganiseerd heeft. Ook inzake het bedrijfsvervoerplan werden niet veel communicatieve initiatieven ondernomen. Het leasingplan bleef natuurlijk verderlopen, hierin bleek uiteindelijk de kost iets te hoog ingeschat. Wat betreft het bedrijfsvervoerplan, werd slechts één nieuwe dienstfiets aangekocht (investeringskrediet).

• De verkeersveiligheid en -leefbaarheid in Limburg verbeteren door informatie, educatie en sensibilisatie van doelgroepen vooral volgens het STOP-principe.

Gerealiseerd: Ja.

Deze werkingsmiddelen worden gebruikt voor projecten rond duurzaam woon-schoolverkeer (oa MOBILIM-subsidies) en voor projecten als de Pukkelpop-, oudejaars- en Fuifbussen. Het krediet voor de MOBILIM-subsidies is zo goed als volledig besteed; voor de Fuifbussen staat nog een deel van de vastlegging open. Dit heeft te maken met het feit dat de dienst onmogelijk aan het begin van het jaar kan inschatten hoeveel fuifbusaanvragen er ingediend zullen worden.

• Op eigen initiatief of op specifieke vraag van onze klanten, gebiedsgerichte mobiliteitsvisies, adviezen en actieplannen ontwikkelen op basis van een geïntegreerde aanpak mat alle betrokken actoren.

Gerealiseerd: Nee.

Omwille van de uitrol van basisbereikbaarheid, vooral getrokken door MOW, en de installatie van de vervoerregio's, werden er minder dan verwacht nieuwe initiatieven genomen vanuit de dienst. Er werden geen nieuwe communicatieve of studie-projecten opgestart. Anderzijds blijft de vastlegging van de studie/ondersteuning die IMOB voert inzake de mobiliteitsbehoeften van Limburg, nodig (studie nog niet volledig afgerond).

• Op basis van een bovenlokale visie en instrumentarium rond trage mobiliteit, de lokale overheden ondersteunen in het tot stand brengen en uitvoeren van hun lokaal trage-mobiliteits-beleid.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 90

De werkingssubsidies voor tragewegendossiers werden zo goed als volledig toegekend. Het resterende saldo werd niet besteed, omdat dit te weinig was om een volledig project te kunnen subsidiëren.

Het financieel en administratief beheer van IVA PLOT. 2019140107

Gerealiseerd: Ja.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 3.371.960,13 € 4.130.829,09 € 3.409.189,00 € 3.933.539,00 € 3.355.189,00 € 3.933.539,00 €

• Kwaliteitsvol onderwijs organiseren in de Politieschool.

Gerealiseerd: Ja.

PLOT Politieschool heeft haar budget 2019 juist geraamd voor zowel inkomsten als uitgaven.Het budget werd verspreid over het ganse jaar en volgde de uitgezette koers. 118% van de geraamde opbrengsten werden gerealiseerd.

• Kwaliteitsvol onderwijs organiseren in de Brandweerschool.

Gerealiseerd: Ja.

PLOT Brandweerschool heeft haar budget 2019 juist geraamd voor zowel inkomsten als uitgaven. Het uitgavebudget werd verspreid over het ganse jaar en volgde de uitgezette koers. 98% van de geplande uitgaven en 97% van de geraamde opbrengsten werden gerealiseerd.

• Kwaliteitsvol onderwijs organiseren in de school voor Geneeskundige hulp

Gerealiseerd: Ja.

De optimale inzet van het personeel heeft geleid tot het behalen de maximale realisatiegraad.

• Het onderwijs in het PLOT aansturen, ondersteunen en faciliteren

Gerealiseerd: Nee Maar.

Wegens wijziging in de beleidskeuzes, werd het veiligheidsbelevingscentrum voor kinderen niet uitgebouwd (30 000,00 euro). Daarnaast werden er binnen LSX minder opleidingen georganiseerd dan geraamd (verschil van ongeveer 7 000,00 euro) door gewijzigde vraag van de gemeentebesturen.

Domein Dommelhof: Realiseren van een infrastructuur voor één-of meerdaagse activiteiten op vlak van cultuur en 2019140108 sport.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 91

Gerealiseerd: Nee Maar.

Vanwege de infrastructuurwerken op de site (verbouwing verblijfsgebouw en bouw G-fitness) moet 2019 gezien worden als een overgangsjaar. Door de werken draaide de normale exploitatie op een lager niveau. Dit resulteert in minder algemene uitgaven voor dagelijkse werking én ook mindere inkomsten door bijvoorbeeld verhuur van lokalen (want er werd verbouwd). In 2019 was ook de G-sportwerking nog volop in ontwikkeling en uitbouw. In 2019 werd de nieuwe G-fitnesszaal geopend en werd een nieuw aanbod gecreëerd. 2019 was in feite een transitiejaar en het jaar dat de provinciale G- sportwerking volop uit de startblokken schiet.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 456.936,18 € 319.168,09 € 715.500,00 € 542.500,00 € 715.500,00 € 542.500,00 €

I 89.097,31 € 4.425,62 € 125.000,00 € 0,00 € 126.500,00 € 0,00 €

• Realiseren van de dagelijkse werking, onderhoud en diensten met betrekking tot het garanderen van een toegankelijke belevings- en verblijfsinfrastructuur voor culturele en sportieve activiteiten.

Gerealiseerd: Nee Maar.

Vanwege de infrastructuurwerken op de site (verbouwing verblijfsgebouw en bouw G-fitness) moet 2019 gezien worden als een overgangsjaar. Door de werken draaide de normale exploitatie op een lager niveau. Dit resulteert in minder algemene uitgaven voor dagelijkse werking én ook mindere inkomsten door bijvoorbeeld verhuur van lokalen (want er werd verbouwd).

• Realiseren en ondersteunen van een laagdrempelig beweeg- en sportaanbod dat personen met een beperking aanzet tot

sportbeoefening en hiervoor de nodige randvoorwaarden creëren en impulsen geven op het vlak van toegankelijkheid,

infrastructuur, materiaal, communicatie en begeleiding.

Gerealiseerd: Nee Maar.

In 2019 was de G-sportwerking volop in ontwikkeling en uitbouw. In 2019 werd de nieuwe G-fitnesszaal geopend en werd een nieuw aanbod gecreëerd. 2019 was in feite een transitiejaar en het jaar dat de provinciale G-sportwerking volop uit de startblokken schiet.

Kaarten en cijfers 2019150021

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 92

Gerealiseerd: Ja.

Het online platform limburg.incijfers.be werd succesvol geoptimaliseerd. De cijferdatabank werd afgestemd met provincies.incijfers.be. Bestaande basisdata werden geactualiseerd. Een nieuwe dataset via verwerking van kadaster werd ontwikkeld en ontsloten. Nieuwe bronnen werden geëxploreerd. Kwaliteitswerking rond uniformiseren van rapporten en metadata werd toegepast.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 143.787,25 € 27.757,89 € 162.650,00 € 5.000,00 € 147.000,00 € 5.000,00 €

• Alle gemeenten of samenwerkingsverbanden van lokale besturen begeleiden bij wonen voor doelgroepen.

Gerealiseerd: Ja.

De gemeenten en intergemeentelijke samenwerkingsverbanden werden door de dienst wonen ondersteund in de uitvoering van hun gemeentelijk woonbeleid.

• Verzamelen, analyseren, ter beschikking stellen en duiden van informatie en kerncijfers ter ondersteuning van het eigen

beleid en dat van lokale besturen en andere actoren.

Gerealiseerd: Ja.

Het online platform limburg.incijfers.be werd succesvol geoptimaliseerd. De cijferdatabank werd afgestemd met provincies.incijfers.be. Bestaande basisdata werden geactualiseerd. Een nieuwe dataset via verwerking van kadaster werd ontwikkeld en ontsloten. Nieuwe bronnen werden geëxploreerd.

Het tijdig en kwalitatief afwerken van omgevingsvergunningsdossiers. 2019170001

Gerealiseerd: Ja.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 93

In 2019 werden in totaal 27 POVC-vergaderingen georganiseerd. Deze POVC-vergaderingen werden steeds tijdig georganiseerd, waardoor de POVC binnen de wettelijk voorziene termijn haar adviezen kon uitbrengen aan de deputatie. Er werden veel meer omgevingsvergunningsaanvragen bij de provincie ingediend dan geraamd, waardoor ook de ontvangsten aan dossiervergoedingen (conform het provinciaal reglement van 18 januari 2017) hoger liggen dan verwacht. Daarnaast heeft de provincie in 2019 een subsidie van 4.500 euro ontvangen van de Vlaamse overheid voor de digitale behandeling van de omgevingsvergunning. De milieuambtenaren werden geïnformeerd over de omgevingsvergunning tijdens de RMDO’s in de 4 regio’s tijdens 12 overlegmomenten, gespreid over het hele jaar. De uitgaven in 2019 waren iets lager dan geraamd. Er moest slechts in enkele dossiers (een deel van) de dossiervergoeding worden teruggestort. Omwille van tijdsgebrek werd er geen jaarvergadering georganiseerd voor de permanente leden van de POVC. Op 27 februari 2019 vond er in Limburg wel een bijeenkomst plaats met de GOVC en POVC's van de overige provincies (verloopt via beurtrol). Daarnaast werden verschillende publicaties en tijdschriften ivm de omgevingsvergunning aangekocht. Tot slot werd de dienst in 2019 inzake ICT begeleid en geadviseerd door een externe consultant bij de implementatie van Vergunningen.net, als toepassing voor de dossierbehandeling en -opvolging van omgevingsvergunningsdossiers. Hiervoor werd wekelijks een werkgroep georganiseerd en vond er maandelijks een stuurgroepvergadering plaats.

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 32.218,27 € 103.579,50 € 42.000,00 € 82.000,00 € 42.000,00 € 48.000,00 €

• Organisatie en werking omgevingsvergunning.

• Het behandelen van omgevingsvergunningsdossiers en de werking van POVC

Gerealiseerd: Ja.

In 2019 werden in totaal 27 POVC-vergaderingen georganiseerd. Deze POVC-vergaderingen werden steeds tijdig georganiseerd, waardoor de POVC binnen de wettelijk voorziene termijn haar adviezen kon uitbrengen aan de deputatie. Er werden veel meer omgevingsvergunningsaanvragen bij de provincie ingediend dan geraamd, waardoor ook de ontvangsten aan dossiervergoedingen (conform het provinciaal reglement van 18 januari 2017) hoger liggen dan verwacht. Daarnaast heeft de provincie in 2019 een subsidie van 4.500 euro ontvangen van de Vlaamse overheid voor de digitale behandeling van de omgevingsvergunning. De milieuambtenaren werden geïnformeerd over de omgevingsvergunning tijdens de RMDO’s in de 4 regio’s tijdens 12 overlegmomenten, gespreid over het hele jaar. De uitgaven in 2019 waren iets lager dan geraamd. Er moest slechts in enkele dossiers (een deel van) de dossiervergoeding worden teruggestort. Omwille van tijdsgebrek werd er geen jaarvergadering georganiseerd voor de permanente leden van de POVC. Op 27 februari 2019 vond er in Limburg wel een bijeenkomst plaats met de GOVC en POVC's van de overige provincies (verloopt via beurtrol). Daarnaast werden verschillende publicaties en tijdschriften ivm de omgevingsvergunning aangekocht. Tot slot werd de dienst in 2019 inzake ICT begeleid en geadviseerd door een externe consultant bij de implementatie van Vergunningen.net, als toepassing voor de dossierbehandeling en -opvolging van omgevingsvergunningsdossiers. Hiervoor werd wekelijks een werkgroep georganiseerd en vond er maandelijks een stuurgroepvergadering plaats.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 94

Doelstelling 5

Totaal Hoofdstuk

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 157.210.587,60 € 183.034.277,97 € 165.047.444,52 € 181.866.101,24 € 166.787.070,63 € 180.573.573,73 €

I 19.669.659,16 € 42.902.042,30 € 60.902.594,06 € 63.502.447,71 € 35.918.487,60 € 6.773.140,80 €

A 7.218.231,23 € 898.543,62 € 6.345.034,11 € 1.016.205,63 € 6.288.053,67 € 1.016.205,63 €

Totaal 184.098.477,99 € 226.834.863,89 € 232.295.072,69 € 246.384.754,58 € 208.993.611,90 € 188.362.920,16 €

Totalen

Jaarrekening Eindbudget Initieel budget

Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten Uitgaven Ontvangsten

E 174.564.656,34 € 184.584.390,72 € 188.448.072,04 € 182.993.819,50 € 183.553.810,63 € 181.547.541,99 €

I 24.831.804,52 € 43.095.004,60 € 87.474.671,87 € 63.931.817,14 € 38.497.637,60 € 6.913.140,80 €

A 7.218.231,23 € 898.543,62 € 6.345.034,11 € 1.016.205,63 € 6.288.053,67 € 1.016.205,63 €

Totaal 206.614.692,09 € 228.577.938,94 € 282.267.778,02 € 247.941.842,27 € 228.339.501,90 € 189.476.888,42 €

In 2019 werd 73,2% van het uitgavebudget en 92,2% van het ontvangstenbudget effectief gerealiseerd. Binnen het exploitatiebudget werden respectievelijk 92,6% van de uitgaven en 100,8% van de ontvangsten gerealiseerd. De realisatiegraad binnen het investeringsbudget bedroeg respectievelijk 28,4% voor de uitgaven en 67,4% voor de ontvangsten.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 95

Schema J1 – de doelstellingenrekening

De doelstellingenrekening is de samenvatting van de gerealiseerde ontvangsten en uitgaven van de verschillende prioritaire beleidsdoelstellingen en van het overige beleid, ingedeeld volgens de beleidsdomeinen. Dit schema stemt qua indeling overeen met het M1-schema uit het meerjarenplan en het B1-schema uit het budget.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 96

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 97

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 98

1.2. De financiële toestand

De financiële toestand bevat minstens een vergelijking van het resultaat op kasbasis en de autofinancieringsmarge in de jaarrekening met het resultaat op kasbasis en de autofinancieringsmarge van het budget voor het betrokken financiële boekjaar.

In de jaarrekening wordt met andere woorden de werkelijke financiële toestand van het bestuur vergeleken met de gebudgetteerde financiële toestand. Dit gebeurt vanuit twee invalshoeken:

• het resultaat op kasbasis: dit zegt iets over het toestandsevenwicht (nettowerkkapitaal); • de autofinancieringsmarge: dit zegt iets over het structureel evenwicht (in welke mate is het bestuur in staat om op lange termijn via haar gewone werking (exploitatie) voldoende middelen te genereren om de financiële gevolgen van het afsluiten van leningen te dragen).

Naar analogie met het budget dient de beleidsnota van de jaarrekening aan te sluiten bij de financiële nota. Deze aansluiting kan aangetoond worden als er in de doelstellingen- en liquiditeitenrekening overeenstemming is tussen:

• het totaal van de ontvangsten en uitgaven inzake exploitatie; • het totaal van de ontvangsten en uitgaven inzake investeringen; • het totaal van de andere ontvangsten en uitgaven.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 99

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 100

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 101

2. Financiële nota

De financiële nota van de jaarrekening is opgebouwd uit dezelfde onderdelen als de financiële nota van het budget en bevat de exploitatierekening, de investeringsrekening en de liquiditeitenrekening. In elk van die onderdelen worden telkens ook de budgetcijfers opgenomen, zowel van het initiële budget als van het eindbudget. Met eindbudget wordt bedoeld het budget na de laatste budgetwijziging. Dat past in de evaluatiefunctie van de jaarrekening: de vergelijking tussen de budgetcijfers en de rekeningcijfers is een onderdeel van de evaluatie van het beleid en de autorisatie.

De verschillende onderdelen van de financiële nota worden hieronder weergegeven en dan verder in detail toegelicht.

2.1. Schema J2 - exploitatierekening

Elk onderdeel van de exploitatierekening omvat per beleidsdomein het geheel van ontvangsten en uitgaven betreffende de exploitatie.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 102

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 103

2.2. Schema J3 en J4 - investeringsrekening

De investeringsrekening bestaat uit twee delen:

• Schema J3: een overzicht, per beleidsdomein, van alle ontvangsten en uitgaven van het financiële boekjaar in kwestie op het vlak van investeringen, desinvesteringen, investeringssubsidies en schenkingen. • Schema J4: de rekeningen van de in het financiële boekjaar afgesloten investeringsenveloppes. De rekening van een afgesloten investeringsenveloppe bevat de ontvangsten en uitgaven voor de investeringen, de desinvesteringen, de investeringssubsidies en de schenkingen. Het is de verantwoording van de kredieten voor investeringsenveloppen die definitief opgeleverd zijn en dus als afgesloten kunnen beschouwd worden.

Een overzicht van de niet-afgesloten investeringsenveloppes wordt gegeven in de toelichting.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 104

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 105

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 106

2.3. Schema J5 - liquiditeitenrekening

De liquiditeitenrekening geeft op een overzichtelijke wijze de werkelijke geldstromen van het betrokken financiële boekjaar weer zodat het resultaat op kasbasis van het financiële boekjaar wordt bekomen. De liquiditeitenrekening is op dezelfde wijze opgebouwd als het liquiditeitenbudget en bevat:

• de ontvangsten en uitgaven volgens de exploitatierekening; • de ontvangsten en uitgaven volgens de investeringsrekening; • de ontvangsten en uitgaven die niet zijn opgenomen in de exploitatie- of investeringsrekening; • het gecumuleerde budgettaire resultaat van het vorige financiële boekjaar; • de bestemde gelden

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 107

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 108

Het schema J5 - liquiditeitenrekening berekent zoals gezegd het resultaat op kasbasis. De opbouw bestaat uit 3 delen:

I - Exploitatie 10.019.734,38 II - Investeringen 18.263.200,08 III - Andere -6.319.687,61 IV - Saldo 21.963.246,85 V - Gecumuleerd Budgettair Resultaat vorig boekjaar 98.009.782,37 VI - Gecumuleerd Budgettair Resultaat 119.973.029,22 VII - Bestemde gelden 0,00 VIII - Resultaat op kasbasis 119.973.029,22

De som van rubrieken I t.e.m. III geeft het budgettair resultaat van het boekjaar (lees: het verschil tussen de kasstromen-uit en de kasstromen-in). Voor boekjaar 2019 betekent dit dat er per saldo 21.963.246,85 EUR meer wordt ontvangen dan uitgegeven.

Bij het saldo in rubriek IV wordt het saldo van het vorig boekjaar of netto-werkkapitaal (rubriek V) bijgeteld om tot het gecumuleerde budgettaire resultaat te komen (rubriek VI).

De bestemde gelden zijn de gelden die het bestuur vanuit het resultaat op kasbasis reserveert voor een toekomstige uitgave (exploitatie – investering – andere). Voor boekjaar 2019 werden er geen bestemde gelden geregistreerd.

Het resultaat op kasbasis (rubriek VIII) is het verschil tussen rubriek VI en VII of de middelen die overblijven na de bestemde gelden.

In het schema J5 wordt ook een vergelijking gemaakt met de budgetten. De uiterst rechtste kolom toont het initiële budget, de middelste kolom de budgetten na de doorgevoerde budgetwijziging(en).

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 109

2.4. Toelichting bij de financiële nota – rapportering per beleidsdomein

2.4.1. Geconsolideerd

Alvorens over te gaan tot de bespreking van de cijfers per beleidsdomein worden in dit deel nog even kort de geconsolideerde cijfers overlopen. Bij deze bespreking zal enkel worden gekeken naar de kasstromen. Boekingen die enkel in de algemene boekhouding voorkomen (o.a. afschrijvingen, voorzieningen,…) worden dus bijgevolg buiten beschouwing gelaten. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de geconsolideerde uitgaven en ontvangsten:

OMSCHRIJVING UITGAVEN ONTVANGSTEN SALDO

I - Exploitatie 174.564.656,34 184.584.390,72 10.019.734,38

II - Investeringen 24.831.804,52 43.095.004,60 18.263.200,08

III - Andere 7.218.231,23 898.543,62 -6.319.687,61

TOTAAL 206.614.692,09 228.577.938,94 21.963.246,85

In navolging van de wettelijke schema’s worden de uitgaven en ontvangsten in deze tabel verdeeld over 3 categorieën. Om de vergelijkbaarheid van deze cijfers te verhogen worden deze in onderstaande tabel weergegeven per inwoner: 876.785

OMSCHRIJVING UITGAVEN ONTVANGSTEN SALDO

I - Exploitatie 199,10 210,52 11,43

II - Investeringen 28,32 49,15 20,83

III - Andere 8,23 1,02 -7,21

TOTAAL 235,65 260,70 25,05

Bovenstaande tabel toont aan dat er per inwoner 25,05 EUR meer wordt ontvangen dan uitgegeven. Wanneer er enkel wordt gekeken naar de exploitatie dan wordt er 11,43 EUR meer ontvangen in vergelijking tot de uitgaven.

In de volgende onderdelen wordt weergegeven welke activiteiten verantwoordelijk zijn voor deze uitgaven en ontvangsten.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 110

2.4.1.1. Exploitatie

Onderstaande tabel toont de verdeling van de exploitatieuitgaven en -ontvangsten over de verschillende beleidsdomeinen:

EXPLOITATIE UITGAVEN ONTVANGSTEN

01 - Algemene Financiering 12.032.097,57 01 - Algemene Financiering 92.809.536,92

02 - Ruimte 36.144.855,76 02 - Ruimte 4.818.913,57

03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 94.594.549,21 03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 79.506.642,69

04 - Algemeen bestuur 31.793.153,80 04 - Algemeen bestuur 7.449.297,54

TOTAAL 174.564.656,34 TOTAAL 184.584.390,72

Onderstaande grafieken geven een grafische procentuele weergave van deze verdeling voor zowel uitgaven als ontvangsten:

UITGAVEN 7% 18% 01 - Algemene 21% Financiering 02 - Ruimte

03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 04 - Algemeen bestuur

54%

ONTVANGSTEN 4%

01 - Algemene Financiering 02 - Ruimte 43% 50% 03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 04 - Algemeen bestuur

3%

Bovenstaande grafieken tonen aan dat 54% van de exploitatieuitgaven zich situeert in het beleidsdomein Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk. Met de nuancering dat van die 94,6 mio binnen de exploitatieuitgaven van het beleidsdomein Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk er 64 mio verplicht is in te schrijven voor de bezoldigingen van het onderwijzend personeel. De

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 111

exploitatieontvangsten bevinden zich dan weer voor 50% in het beleidsdomein Algemene financiering. Dit laatste is voornamelijk te verklaren door fiscale ontvangsten die allen gebudgetteerd en geboekt worden op beleidsdomein Algemene Financiering.

2.4.1.2. Investeringen

Voor de investeringsuitgaven en –ontvangsten geeft dit volgend beeld:

INVESTERINGEN UITGAVEN ONTVANGSTEN

01 - Algemene Financiering 24.798,91 01 - Algemene Financiering 38.381.610,07

02 - Ruimte 10.164.940,25 02 - Ruimte 192.719,15

03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 5.345.088,48 03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 170.243,74

04 - Algemeen bestuur 9.296.976,88 04 - Algemeen bestuur 4.350.431,64

TOTAAL 24.831.804,52 TOTAAL 43.095.004,60

Onderstaande grafieken geven de grafische weergave van deze verdeling:

UITGAVEN 0,10%

01 - Algemene Financiering 37% 41% 02 - Ruimte

03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 04 - Algemeen bestuur

22%

ONTVANGSTEN

10% 0,40% 1% 01 - Algemene Financiering 02 - Ruimte

03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 04 - Algemeen bestuur

89%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 112

Bij de investeringen is het beleidsdomein Ruimte verantwoordelijk voor het grootste deel van de uitgaven, terwijl Algemene financiering verantwoordelijk is voor het grootste deel van de ontvangsten.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 113

2.4.1.3. Andere

Tot slot geeft onderstaande tabel de verdeling van de andere uitgaven en -ontvangsten over de verschillende beleidsdomeinen.

ANDERE UITGAVEN ONTVANGSTEN

01 - Algemene Financiering 7.218.231,23 01 - Algemene Financiering 0,00

02 - Ruimte 0,00 02 - Ruimte 898.543,62

03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 0,00 03 - Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk 0,00

04 - Algemeen bestuur 0,00 04 - Algemeen bestuur 0,00

TOTAAL 7.218.231,23 TOTAAL 898.543,62

Bovenstaande tabel toont aan dat de liquiditeitsuitgaven zich volledig bevinden in het beleidsdomein Algemene financiering. Bij de liquiditeitsontvangsten is dit het beleidsdomein Ruimte.

In de volgende onderdelen worden de exploitatie- en investeringsstromen aan de hand van enkele tabellen per beleidsdomein verder uitgediept.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 114

2.4.2. Algemene financiering

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de exploitatieuitgaven en -ontvangsten voor het beleidsdomein Algemene financiering:

EXPLOITATIE UITGAVEN ONTVANGSTEN

Goederen en diensten 0,00 Ontvangsten uit de werking 0,00

Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 10.560.111,00 Fiscale ontvangsten en boetes 92.195.143,40

Toegestane werkingssubsidies 0,00 Werkingssubsidies 464.020,29

Andere operationele uitgaven 362.181,59 Andere operationele ontvangsten 294,21

Financiële uitgaven 1.109.804,98 Financiële ontvangsten 150.079,02

TOTAAL 12.032.097,57 TOTAAL 92.809.536,92

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de investeringsuitgaven en ontvangsten voor dit beleidsdomein:

INVESTERINGEN UITGAVEN ONTVANGSTEN Financiële vaste activa 14.527,27 Verkoop financiële activa 38.381.610,07

Materiële vaste activa 0,00 Verkoop van materiële vaste activa 0,00 Terreinen en gebouwen 0,00 Terreinen en gebouwen 0,00 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Roerende goederen 0,00 Roerende goederen 0,00 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Erfgoed 0,00 Erfgoed 0,00

Overige materiële vaste activa 0,00 Verkoop overige materiële vaste activa 0,00

Vooruitbetalingen op investeringen 0,00 Ontvangen vooruitbetalingen op desinvesteringen 0,00

Immateriële vaste activa 0,00 Verkoop van immateriële vaste activa 0,00

Toegestane investeringssubsidies 10.271,64 Investeringssubsidies en -schenkingen 0,00

TOTAAL 24.798,91 TOTAAL 38.381.610,07

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 115

2.4.3. Ruimte

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de exploitatieuitgaven en -ontvangsten voor het beleidsdomein Ruimte:

EXPLOITATIE UITGAVEN ONTVANGSTEN

Goederen en diensten 6.016.413,70 Ontvangsten uit de werking 552.069,69

Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 11.484.877,01 Fiscale ontvangsten en boetes 0,00

Toegestane werkingssubsidies 18.626.670,91 Werkingssubsidies 4.263.970,81

Specifieke kosten sociale dienst OCMW 0,00 Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 0,00

Andere operationele uitgaven 13.754,87 Andere operationele ontvangsten 2.873,07

Financiële uitgaven 3.139,27 Financiële ontvangsten 0,00

TOTAAL 36.144.855,76 TOTAAL 4.818.913,57

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de investeringsuitgaven en ontvangsten voor dit beleidsdomein:

INVESTERINGEN UITGAVEN ONTVANGSTEN Financiële vaste activa 0,00 Verkoop financiële activa 0,00

Materiële vaste activa 2.129.955,51 Verkoop van materiële vaste activa 62.575,00 Terreinen en gebouwen 1.712.241,69 Terreinen en gebouwen 60.775,00 Wegen en overige infrastructuur 350.576,98 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Roerende goederen 67.136,84 Roerende goederen 1.800,00 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Erfgoed 0,00 Erfgoed 0,00

Overige materiële vaste activa 0,00 Verkoop overige materiële vaste activa 0,00

Vooruitbetalingen op investeringen 0,00 Ontvangen vooruitbetalingen op desinvesteringen 0,00

Immateriële vaste activa 781.924,82 Verkoop van immateriële vaste activa 0,00

Toegestane investeringssubsidies 7.253.059,92 Investeringssubsidies en -schenkingen 130.144,15

TOTAAL 10.164.940,25 TOTAAL 192.719,15

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 116

2.4.4. Beleidsdomein Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de exploitatieuitgaven en -ontvangsten voor het beleidsdomein Onderwijs, Dommelhof en Bokrijk:

EXPLOITATIE UITGAVEN ONTVANGSTEN

Goederen en diensten 13.597.413,17 Ontvangsten uit de werking 5.730.224,50

Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 79.399.864,67 Fiscale ontvangsten en boetes 0,00

Toegestane werkingssubsidies 1.572.601,35 Werkingssubsidies 73.702.436,79

Specifieke kosten sociale dienst OCMW 0,00 Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 0,00

Andere operationele uitgaven 12.988,68 Andere operationele ontvangsten 73.981,40

Financiële uitgaven 11.681,34 Financiële ontvangsten 0,00

TOTAAL 94.594.549,21 TOTAAL 79.506.642,69

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de investeringsuitgaven en ontvangsten voor dit beleidsdomein:

INVESTERINGEN UITGAVEN ONTVANGSTEN Financiële vaste activa 0,00 Verkoop financiële activa 0,00

Materiële vaste activa 2.038.626,34 Verkoop van materiële vaste activa 23.775,62 Terreinen en gebouwen 292.297,21 Terreinen en gebouwen 0,00 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Roerende goederen 1.729.574,56 Roerende goederen 23.775,62 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Erfgoed 16.754,57 Erfgoed 0,00

Overige materiële vaste activa 0,00 Verkoop overige materiële vaste activa 0,00

Vooruitbetalingen op investeringen 0,00 Ontvangen vooruitbetalingen op desinvesteringen 0,00

Immateriële vaste activa 24.555,81 Verkoop van immateriële vaste activa 0,00

Toegestane investeringssubsidies 3.281.906,33 Investeringssubsidies en -schenkingen 146.468,12

TOTAAL 5.345.088,48 TOTAAL 170.243,74

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 117

2.4.5. Beleidsdomein Algemeen Bestuur

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de exploitatieuitgaven en -ontvangsten voor het beleidsdomein Algemeen Bestuur:

EXPLOITATIE UITGAVEN ONTVANGSTEN

Goederen en diensten 9.984.821,78 Ontvangsten uit de werking 1.841.184,66

Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 17.755.700,21 Fiscale ontvangsten en boetes 0,00

Toegestane werkingssubsidies 3.173.653,30 Werkingssubsidies 4.784.907,42

Specifieke kosten sociale dienst OCMW 0,00 Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 0,00

Andere operationele uitgaven 273.452,61 Andere operationele ontvangsten 385.873,59

Financiële uitgaven 605.525,90 Financiële ontvangsten 437.331,87

TOTAAL 31.793.153,80 TOTAAL 7.449.297,54

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de investeringsuitgaven en ontvangsten voor dit beleidsdomein:

INVESTERINGEN UITGAVEN ONTVANGSTEN Financiële vaste activa 0,00 Verkoop financiële activa 0,00

Materiële vaste activa 7.757.488,41 Verkoop van materiële vaste activa 570,95 Terreinen en gebouwen 7.084.382,68 Terreinen en gebouwen 0,00 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Wegen en overige infrastructuur 0,00 Roerende goederen 673.105,73 Roerende goederen 570,95 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Leasing en soortgelijke rechten 0,00 Erfgoed 0,00 Erfgoed 0,00

Overige materiële vaste activa 0,00 Verkoop overige materiële vaste activa 0,00

Vooruitbetalingen op investeringen 0,00 Ontvangen vooruitbetalingen op desinvesteringen 0,00

Immateriële vaste activa 596.767,54 Verkoop van immateriële vaste activa 0,00

Toegestane investeringssubsidies 942.720,93 Investeringssubsidies en -schenkingen 4.349.860,69

TOTAAL 9.296.976,88 TOTAAL 4.350.431,64

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 118

3. Algemene boekhouding

In dit hoofdstuk worden de balans en de staat van opbrengsten en kosten met betrekking tot boekjaar 2019 verder toegelicht. Deze staten bevatten eveneens de cijfers van het vorige boekjaar om te komen tot een vlotte vergelijkbaarheid.

3.1. Schema J6 – Balans

De balans geeft een overzicht van het vermogen van het bestuur op het einde van het financiële boekjaar en van het vermogen op het einde van het vorige financiële boekjaar. De balans wordt opgemaakt volgens schema J6. Het vermogen van een bestuur is opgebouwd uit activa en passiva. De balans bevat dus een activa- en een passiva-zijde.

De activa zijn de middelen waarover het bestuur beschikt en waarvan verwacht wordt dat ze toekomstige economische voordelen of dienstverleningspotentieel voor het bestuur zullen opleveren (definitie uit art. 43, eerste lid BVR BBC).

De passiva zijn de financieringsbronnen van het bestuur (definitie uit art. 44, eerste lid BVR BBC). Met deze middelen financiert het bestuur zijn activa.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 119

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 120

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 121

3.1.1. Toelichting bij de balans

De toelichting bij de balans is opgesplitst in twee delen. In het eerste deel wordt de balansstructuur aan de hand van enkele grafieken en tabellen verduidelijkt. Vervolgens volgt in het tweede deel een gedetailleerde bespreking van de verschillende rubrieken.

3.1.2. Balansstructuur

Een eerste indicatie van de activastructuur wordt gegeven door de verhouding tussen vlottende en vaste activa. Tot de vlottende activa behoren de actiefbestanddelen die aan minstens een van de volgende criteria voldoen:

• er wordt verwacht dat het actiefbestanddeel zal worden gerealiseerd of bestemd is voor verkoop of verbruik in de normale exploitatiecyclus; • er wordt verwacht dat het actiefbestanddeel zal worden gerealiseerd binnen het jaar na de balansdatum; • het actiefbestanddeel wordt in eerste instantie aangehouden om te worden verhandeld; • het actiefbestanddeel is een liquide middel of een geldbelegging, tenzij het beperkt is in het gebruik of ingewisseld moet worden voor de vereffening van een schuld van meer dan een jaar na de balansdatum.

Alle andere actiefbestanddelen behoren tot de vaste activa.

Voor de passiva kan gekeken worden naar de verhouding tussen de schulden en het nettoactief. De passiva zijn opgesplitst in:

• schulden: dat zijn de huidige verplichtingen van het bestuur die aangegaan zijn om economische voordelen of dienstverleningspotentieel te verwerven, die voortvloeien uit gebeurtenissen uit het verleden en waarvan verwacht wordt dat ze zullen resulteren in een uitgaande geldstroom voor het bestuur; • het nettoactief, dat is het resterende bedrag van de activa nadat alle schulden ervan afgetrokken zijn.

De schulden zijn verder opgesplitst in schulden op korte termijn en schulden op lange termijn.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 122

Onderstaande grafiek geeft verhoudingen binnen het actief en passief weer.

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ACTIVA PASSIVA

TOTALE ACTIVA WAARDE Vlottende activa 131.577.124 Vaste activa 186.838.111

TOTALE PASSIVA WAARDE Schulden 56.531.636 Nettoactief 261.883.598

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 123

Om een volledig zicht te krijgen op de balansstructuur dienen deze hoofdrubrieken echter verder uitgesplitst te worden. Onderstaande grafieken geven een verdere uitsplitsing van de activastructuur:

0,07% 6% 1% Liquide middelen en geldbeleggingen

Vorderingen op korte termijn

Overlopende rekeningen van het actief

Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar vervallen

93%

VLOTTENDE ACTIVA WAARDE Liquide middelen en geldbeleggingen 122.356.275 Vorderingen op korte termijn 8.169.607 Overlopende rekeningen van het actief 91.222,45 Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar vervallen 960.018

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 124

1% 8% 1% Vorderingen op lange termijn

Financiële vaste activa

Materiële vaste activa

Immateriële vaste activa

90%

VASTE ACTIVA WAARDE Vorderingen op lange termijn 14.708.691 Financiële vaste activa 1.689.092 Materiële vaste activa 169.142.094 Immateriële vaste activa 1.298.233

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 125

Onderstaande grafieken tonen een verdere uitsplitsing van de schulden en het nettoactief over de verschillende balansrubrieken:

33% Schulden op korte termijn

Schulden op lange termijn 67%

SCHULDEN WAARDE Schulden op korte termijn 18.847.594 Schulden op lange termijn 37.684.042

In 2019 bestaat het netto actief uit het Overig nettoactief 290.176.085,25 EUR en de investerings– en schenkingssubsidies 22.355.020,65EUR. Het overgedragen tekort voor 2019 bedraagt 50.647.508,27 EUR.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 126

3.1.3. Detailbespreking van de rubrieken

3.1.3.1. Activa

Na de algemene weergave van de balansstructuur in het vorige deel volgt nu een meer uitgebreide bespreking van de balans.

3.1.3.1.1. Vlottende activa

2019 2018

I. Vlottende activa 131.577.123,50 114.566.718,10

A. Liquide middelen en geldbeleggingen 122.356.275,33 104.236.849,05

B. Vorderingen op korte termijn 8.169.607,30 8.520.319,21 1. Vorderingen uit ruiltransacties 1.482.500,86 1.397.453,54 2. Vorderingen uit niet-ruiltransacties 6.687.106,44 7.122.865,67

C. Voorraden en bestellingen in uitvoering

D. Overlopende rekeningen van het actief 91.222,45 847.026,58

E. Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar vervallen 960.018,42 962.523,26

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 127

A. Liquide middelen en geldbeleggingen

Deze rubriek is een weergave van de stand van alle financiële rekeningen en kassaldi per 31/12/2019. De liquide middelen omvatten middelen die onmiddellijk in geld om te zetten zijn of in die vorm reeds beschikbaar zijn. Onder de geldbeleggingen daarentegen worden de vorderingen op kredietinstellingen, uit termijndeposito’s opgenomen, alsook de met beleggingsdoeleinden verkregen effecten die geen financiële vaste activa zijn.

Onderstaande tabel geeft hiervan een gedetailleerd overzicht:

Omschrijving 2019 2018

Belfius treasury rekeningen 44.997.441,19 36.984.549,95 Belfius zichtrekeningen 28.286.772,16 4.673.213,91 Belfius Effectendossier PCB Notes 10.000.000,00 15.000.000,00 Belfius termijnrekeningen 9.690.864,33 9.583.968,40 ABN-AMRO spaarrekening 8.820.835,06 0,00 BNP Paribas spaarrekeningen 8.175.566,79 8.169.322,81 ING beleggingsrekeningen 5.507.109,75 5.507.109,75 Interne overboeking 3.010.000,00 0,00 SG beleggingsrekening 2.000.000,00 10.800.000,00 KBC zichtrekeningen 654.380,93 6.742.376,98 Triodos spaarrekeningen 559.226,35 559.227,35 BNP-Paribas zichtrekeningen 419.194,06 419.194,06 KBC spaarrekeningen 97.800,64 1.697.800,64 ING termijnrekeningen 87.866,63 87.864,64 Post Zichtrekening 33.179,72 31.831,81 Kas 15.898,63 22.536,59 SG zichtrekening 139,09 12.186,49 SG spaarrekening 0,00 34,09 ING zichtrekeningen 0,00 33.211,64 Belfius spaarrekeningen 0,00 3.924.815,74 Termijndeposito (waardevermindering) 0,00 -12.395,80

Totaal 122.356.275,33 104.236.849,05

De ING-zichtrekening heeft op 31/12/2019 een negatief saldo van 109.654,04 euro. Bij de eindejaarsverrichtingen moet dit saldo overgeboekt worden naar de passiefrekening “kredietinstellingen – schulden in rekening-courant”, zodat bijgevolg het saldo van de rekening bij de liquide middelen op nul komt te staan. Deze zichtrekening wordt enkel gebruikt voor de betaling van de periodieke aflossing van ING-leningen. Omwille van een laattijdige uitvoering van de ingegeven overschrijving op het einde van het jaar om voldoende saldo beschikbaar te hebben, heeft deze rekening tijdelijk een negatief saldo.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 128

B. Vorderingen op korte termijn

Onder de vorderingen op korte termijn worden de vorderingen opgenomen waarvan de oorspronkelijke looptijd ten hoogste één jaar bedraagt. Deze vorderingen op korte termijn worden verder opgesplitst in: • vorderingen uit ruiltransacties • vorderingen uit niet-ruiltransacties Onder de vorderingen uit ruiltransacties worden de vorderingen opgenomen die ontstaan ingevolge ruiltransacties waarvoor het bestuur een gelijkwaardige economische waarde in ruil geeft. Vorderingen uit niet-ruiltransacties ontstaan dan logischerwijze uit transacties waarvoor het bestuur geen gelijkwaardige economische waarde in ruil geeft.

Onderstaande tabel geeft de samenstelling van deze rubriek weer.

OMSCHRIJVING 2019 2018 Vorderingen uit ruiltransacties 1.482.500,86 1.397.453,54 Werkingsvorderingen 1.422.926,85 1.267.767,04 Borgtochten betaald in contanten 6.035,26 5.842,26 Vooruitbetalingen 8.847,93 4.342,22 Dubieuze debiteuren 186.817,38 281.351,15 Waardeverminderingen -142.126,56 -161.849,13

Vorderingen uit niet-ruiltransacties 6.687.106,44 7.122.865,67 Vorderingen uit fiscale opbrengsten 2.041.874,33 2.175.922,18 Vorderingen uit subsidies 4.645.094,72 4.946.943,49 Diverse vorderingen 137,39 0,00 Dubieuze debiteuren 487.720,25 488.254,07 Waardeverminderingen -487.720,25 -488.254,07

TOTAAL 8.169.607,30 8.520.319,21

C. Voorraden en bestellingen in uitvoering

Voorraden komen tot stand als een gedeelte van de aangekochte grondstoffen, hulpstoffen, voor verkoop bestemde goederen, enz., per 31 december 2019 van dat jaar niet verbruikt of verkocht zijn.

Bestellingen in uitvoering daarentegen hebben betrekking op uitgevoerde werken, producten in bewerking en diensten in uitvoering, die het voorwerp uitmaken van een specifieke bestelling van derden en die, bij het afsluiten van het dienstjaar, niet opgeleverd of geleverd zijn.

Er werden in het boekjaar per 31 december 2019 conform de waarderingsregels geen voorraden geregistreerd op de balans. Sinds 2016 zijn er een aantal acties ondernomen naar de diensten toe om jaarlijks een inventaris op te maken van goederen die aangekocht worden en bestemd zijn voor de verkoop. In eerste instantie was dit voor de provinciale diensten. Sinds 2018 zijn ook de provinciale scholen gedeeltelijk van start gegaan met een voorraadbeheer.

Een overzicht van het voorraadbeheer is toegevoegd in bijlagen.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 129

D. Overlopende rekeningen van het actief

Overlopende rekeningen dragen bij tot het transactieprincipe (transacties moeten worden geregistreerd op het ogenblik dat de economische stroom, de gebeurtenis of de andere omstandigheid plaatsvindt).

Het saldo van deze rubriek bedraagt 91.222,45 EUR. Er werd per 31/12/2019 76.938,58 EUR aan kosten overgedragen naar het volgende boekjaar. Ook werd een deel van de opbrengsten die ontvangen werd in 2020 toegewezen aan 2019. Dit voor een bedrag van 14.283,87 EUR.

E. Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar vervallen

Onder deze vorderingen worden de vorderingen of de gedeelten van de vorderingen opgenomen die oorspronkelijk op langer dan één jaar werden toegestaan, maar die binnen twaalf maanden vervallen of m.a.w. binnen de twaalf maanden na de balansdatum moeten worden geïnd.

Deze rubriek bevat een saldo van 960.018,42 EUR per 31/12/2019. Dit bedrag bestaat uit toegestane leningen voor een bedrag van 794.237,49 EUR en vorderingen wegens prefinanciering van investeringssubsidies voor een bedrag van 165.780,93 EUR.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 130

3.1.3.1.2. Vaste activa

2019 2018

II. Vaste activa 186.838.110,62 225.184.345,47

A. Vorderingen op lange termijn 14.708.691,08 15.756.685,43 1. Vorderingen uit ruiltransacties 6.467.663,37 7.352.846,78 2. Vorderingen uit niet-ruiltransacties 8.241.027,71 8.403.838,65

B. Financiële vaste activa 1.689.091,78 40.281.019,58 1. Extern verzelfstandigde agentschappen 2. Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en soortgelijke entiteiten 67.875,00 38.671.485,07 3. Publiek-Private Samenwerkingsverbanden 4. OCMW-verenigingen 5. Andere financiële vaste activa 1.621.216,78 1.609.534,51

C. Materiële vaste activa 169.142.094,46 167.605.718,29 1. Gemeenschapsgoederen 155.954.880,93 153.820.117,45 a. Terreinen en gebouwen 136.391.565,11 133.699.269,69 b. Wegen en overige infrastructuur 2.981.349,16 3.167.161,32 c. Installaties, machines en uitrusting 3.965.677,43 3.901.548,72 d. Meubilair, kantooruitrusting en rollend materieel 2.085.657,36 2.100.280,62 e. Leasing en soortgelijke rechten 10.530.630,87 10.951.856,10 f. Erfgoed 1,00 1,00 2. Bedrijfsmatige materiële vaste activa a. Terreinen en gebouwen b. Installaties, machines en uitrusting c. Meubilair, kantooruitrusting en rollend materieel d. Leasing en soortgelijke rechten 3. Overige materiële vaste activa 13.187.213,53 13.785.600,84 a. Terreinen en gebouwen 13.187.213,53 13.785.600,84 b. Roerende goederen

D. Immateriële vaste activa 1.298.233,30 1.540.922,17

A. Vorderingen op lange termijn

Deze rubriek bevat alle vorderingen met een looptijd van meer dan één jaar. Het saldo van deze rubriek voor boekjaar 2019 bedraagt 14.708.691,08 EUR. Dit saldo heeft betrekking op vorderingen wegens toegestane leningen (6.467.663,37 EUR) en vorderingen wegens prefinanciering van investeringssubsidies in het kader van de DBFM-overeenkomst (8.241.027,71 EUR).

B. Financiële vaste activa

De financiële vaste activa bevatten de belangen en de vorderingen die door besturen worden aangehouden in andere entiteiten om een duurzame band te scheppen met de betrokken entiteiten. Het criterium om als financieel vast actief te worden opgenomen (en dus niet als geldbelegging) is duurzaamheid. Door het bezit van deze belangen of vorderingen heeft het bestuur de intentie om over langere tijd invloed uit te oefenen in deze entiteiten.

Voor Provincie Limburg bestaat deze rubriek uit deelnemingen in extern verzelfstandigde agentschappen, deelnemingen in intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en andere financiele vaste activa.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 131

Door de verplichte uittreding van de provinvie uit een aantal intercommunales in 2018 en 2019 zal een herwaardering van de financiële vaste activa pas gebeuren op het moment van de uittreding.

Betreffende de financiële vaste activa werd er een daling geregistreerd van 38.591.927,80 EUR. Deze daling komt voornamelijk door de uitstap uit de intercommunales voor een bedrag van 38.727.555.07, een stijging van de andere financiële vaste activa met 14.527,27, een waarvermindering die werd teruggenomen voor een bedrag van 123.945,00 euro en een afname van de borgtochten betaald in contanten voor een bedrag van 2.970,00 euro.

C. en D. Materiële en immateriële vaste activa

Materiële vaste activa kunnen worden omschreven als zijnde vaste activa die lichamelijk (stoffelijk) en duurzaam (voor meerdere jaren) in een bestuur aanwezig zijn, al dan niet met de bedoeling hiermee doelstellingen van het bestuur te realiseren. Ze worden ingedeeld op basis van twee criteria: • het al dan niet aanwenden van de activa voor haar maatschappelijke dienstverlening; • de kasgenererende mogelijkheden van de activa.

Op basis van de bovenstaande twee criteria worden de materiële vaste activa in volgende drie grote categorieën ingedeeld: • de gemeenschapsgoederen • de bedrijfsmatige materiële vaste activa • de overige materiële vaste activa

De gemeenschapsgoederen zijn materiële vaste activa die aangewend worden om een maatschappelijke dienstverlening te vervullen, maar waarbij de vervulling van deze dienstverlening gedurende de volledige cyclus (dus vanaf de aanschaffing tot aan de vervreemding ervan) minder ontvangsten genereert dan de uitgaven die nodig zijn om deze activa te verkrijgen en om die dienstverlening te realiseren.

Ook de bedrijfsmatige materiële vaste activa worden aangewend om een maatschappelijke dienstverlening te vervullen maar in tegenstelling tot de gemeenschapsgoederen genereren deze activa voldoende ontvangsten om de uitgaven te compenseren die nodig zijn om de activa te verkrijgen en om die dienstverlening te realiseren.

De overige materiële vaste activa daarentegen worden niet aangewend in het kader van de maatschappelijke dienstverlening van een bestuur, maar om huuropbrengsten, een waardestijging, of beide te realiseren. Deze vaste activa kunnen dus gemakkelijk ontvreemd worden zonder een invloed te hebben op de maatschappelijke dienstverlening (bv. een bos dat een bestuur bezit zonder dat dit bos een maatschappelijke functie heeft voor dat bestuur).

Onder de immateriële vaste activa (immateriële VA) worden opgenomen: • de kosten van onderzoek en ontwikkeling • de concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken en andere soortgelijke rechten • de goodwill • de vooruitbetalingen op immateriële VA

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 132

• de plannen en studies ter voorbereiding van nieuwe projecten en die geen element zijn van een materieel vast activum.

Telkens betreft het kosten die gemaakt worden voor de verwerving van vaste activa die een aantal jaren zullen gebruikt worden, en die immaterieel van aard zijn. De samenstelling van de netto-boekwaarde van de immateriële en materiële vaste activa voor provincie Limburg ziet er als volgt uit:

Omschrijving 2019 2018

Aanschaffingswaarde 427.947.194,08 457.344.689,28 Afschrijvingen -258.800.553,62 -274.359.292,17 Investeringen boekjaar 13.329.318,43 18.448.437,61 Desinvesteringen Afvoer 527.554,15 Afschrijvingen boekjaar -11.983.793,86 -14.572.770,10 Waardevermindering -5.855,88 -114.037,03 Verkoop MVA -45.981,39 -18.127.941,28

Totaal 170.440.327,76 169.146.640,46

De afschrijvingen t.b.v. 11.983.793,86 EUR vormen een jaarlijkse kost om het (im)materieel vast actief dat op de balans werd opgenomen te herwaarderen als gevolg van de economische of technische ontwaarding. De afschrijvingspercentages worden toegepast in overeenstemming met de waarderingsregels.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 133

3.1.3.2. Passiva

3.1.3.2.1. Schulden

2019 2018

I. Schulden 56.531.636,49 67.873.859,65

A. Schulden op korte termijn 18.847.594,00 24.297.478,42 1. Schulden uit ruiltransacties 10.136.967,75 12.982.276,29 a. Voorzieningen voor risico's en kosten 2.323.672,36 2.251.319,92 b. Financiële schulden 109.654,04 c. Diverse schulden op korte termijn uit ruiltransacties 7.703.641,35 10.730.956,37 2. Schulden uit niet-ruiltransacties 3.369.404,83 4.678.928,52 3. Overlopende rekeningen van het passief 291.851,70 261.011,40 4. Schulden op lange termijn die binnen het jaar vervallen 5.049.369,72 6.375.262,21

B. Schulden op lange termijn 37.684.042,49 43.576.381,23 1. Schulden uit ruiltransacties 37.684.042,49 43.576.381,23 a. Voorzieningen voor risico's en kosten 1. Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 2. Overige risico's en kosten b. Financiële schulden 37.684.042,49 43.576.381,23 c. Diverse schulden op lange termijn uit ruiltransacties 2. Schulden uit niet-ruiltransacties

A. Schulden op korte termijn 1. Schulden uit ruiltransacties

Onder de schulden uit ruiltransacties worden de schulden opgenomen die ontstaan ingevolge ruiltransacties waarvoor het bestuur een gelijkwaardige economische waarde in ruil krijgt. Bij een ruiltransactie moet de in ruil gekregen economische waarde, in tegenstelling tot de niet- ruiltransacties, voor de met de transactie verbonden partijen ongeveer gelijkwaardig zijn. Bij een ruiltransactie wordt er dus een bepaalde specifieke prestatie geleverd door een bepaalde derde partij, waartegenover een billijke vergoeding staat voor deze derde partij. Deze vergoeding hoeft niet noodzakelijk afkomstig te zijn van de partij ten aanzien van wie de prestatie werd verricht, ook een derde kan deze billijke vergoeding geheel of gedeeltelijk betalen. Er is dus een directe link tussen de prestatie en de vergoeding.

De schulden uit ruiltransacties zijn opgebouwd uit Voorzieningen voor risico’s en kosten, Financiële schulden en Diverse schulden op korte termijn uit ruiltransacties.

De schulden uit ruiltransacties zijn als volgt samengesteld:

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 134

OMSCHRIJVING 2019 2018 Schulden uit ruiltransacties 10.136.967,75 12.982.276,29 Leveranciers 4.859.292,12 5.401.872,41 Vervallen kapitaalaflossingen en vervallen intrest 1.727.731,13 3.203.196,84 Voorzieningen voor risico's en kosten 2.323.672,36 2.251.319,92 Rijksdienst voor Sociale zekerheid 197.194,67 460.337,17 Ingehouden voorheffing 360.676,18 355.558,11 Te ontvangen facturen 480.853,95 270.513,91 Financiële schulden 109.654,04 0,00 Bezoldigingen 43.136,03 48.252,56 Overige schulden 29.088,28 29.441,00 Andere sociale schulden 5.668,99 961.784,37

TOTAAL 10.136.967,75 12.982.276,29

2. Schulden uit niet-ruiltransacties

Onder de schulden uit niet-ruiltransacties worden de schulden opgenomen die ontstaan ingevolge transacties waarvoor het bestuur geen gelijkwaardige economische waarde in ruil krijgt. De samenstelling van de schulden uit niet-ruiltransacties wordt weergegeven in onderstaande tabel:

OMSCHRIJVING 2019 2018 Schulden uit niet-ruiltransacties 3.369.404,83 4.678.928,52 Andere diverse schulden 3.317.338,11 4.614.751,78 Te betalen BTW 52.260,51 64.516,61 Andere te betalen belastingen en taksen -193,79 -339,87

TOTAAL 3.369.404,83 4.678.928,52

3. Overlopende rekeningen van het passief

Net zoals de overlopende rekeningen van het actief dragen ook de overlopende rekeningen van het passief bij tot het transactieprincipe (transacties moeten worden geregistreerd op het ogenblik dat de economische stroom, de gebeurtenis of de andere omstandigheid plaatsvindt).

Het saldo voor deze rubriek bedraagt 291.851,70 EUR. Per 31/12/2019 werd er voor 245.344,80 EUR aan kosten voorzien die in 2020 worden geboekt maar betrekking hebben op 2019. Er werd ook voor 46.506,90 EUR aan opbrengsten overgedragen naar 2020.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 135

4. Schulden op lange termijn die binnen het jaar vervallen

Het saldo van deze rubriek vertegenwoordigt de kapitaalsaflossingen die in het volgende boekjaar afgelost moeten worden. Dit bedrag van 5.049.369,72 EUR kan ook worden teruggevonden in de controletabellen van de leningen.

B. Schulden op lange termijn 1. Schulden uit ruiltransacties

De schulden uit ruiltransacties zijn ook op lange termijn opgebouwd uit Voorzieningen voor risico’s en kosten, Financiële schulden en Diverse schulden op lange termijn uit ruiltransacties.

Per 31/12/2019 is het openstaande saldo van deze rubriek 37.684.042,49 EUR.

2. Schulden uit niet-ruiltransacties

Deze rubriek bevat de ontvangen vooruitbetalingen op investeringssubsidies. Per 31/12/2019 zijn er geen openstaande schulden uit niet-ruiltransacties.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 136

3.1.3.2.2. Nettoactief

2019 2018

II. Nettoactief 261.883.597,63 271.877.203,92

In 2019 bestaat deze rubriek voornamelijk uit investeringssubsidies, investeringsschenkingen en overig nettoactief. De samenstelling van deze rubriek wordt weergegeven in onderstaande tabel:

OMSCHRIJVING 2019 2018 Nettoactief 261.883.597,63 271.877.203,92 Overig nettoactief 290.176.085,25 290.176.085,25 Overgedragen overschot - overgedragen tekort -50.647.508,27 -37.139.093,26 Investeringssubsidies en -schenkingen 22.355.020,65 18.840.211,93

TOTAAL 261.883.597,63 271.877.203,92

Het overige nettoactief is het verschil tussen enerzijds het totaal van de activa en anderzijds het totaal van de schulden en van de overige rubrieken van het nettoactief. Het is de sluitpost van de balans die ervoor zorgt dat de actief- en passiefzijde met elkaar in evenwicht zijn.

Het resultaat van het boekjaar 2019 bedraagt -13.508.415,01 EUR, gecumuleerd met het overgedragen resultaat van boekjaar 2018 geeft dit een negatief saldo van -50.647.508,27 EUR. De netto-boekwaarde van de investeringssubsidies en –schenkingen komt als volgt tot stand:

Omschrijving 2019 2018

Aanschaffingswaarde 32.446.066,57 43.094.207,99 Geboekte verrekeningen -13.605.854,64 -16.894.829,42 Investeringssubsidies boekjaar 4.471.672,39 814.262,68 Verrekeningen boekjaar -956.863,67 -801.810,76 Investeringssubsidies uitgeboekt 0,00 -11.245.524,76 Afschrijving investeringssubsidies 0,00 3.873.906,20

Netto-boekwaarde 22.355.020,65 18.840.211,93

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 137

3.2. Schema J7 - Staat van opbrengsten en kosten

In de staat van opbrengsten en kosten worden de opbrengsten en kosten van het financiële boekjaar en van het vorige financiële boekjaar opgenomen. De staat van opbrengsten en kosten wordt opgemaakt volgens modelschema J7. Terwijl de balans statische informatie verschaft (foto op een bepaald ogenblik), brengt de staat van opbrengsten en kosten dynamische informatie. Ze verschaft ons informatie over hoe het resultaat van het boekjaar tot stand is gekomen en in welke mate de eigen vermogensbronnen van een bestuur zijn verhoogd of afgenomen.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 138

3.2.1. Toelichtingen bij de staat van opbrengsten en kosten

De toelichting bij de staat van opbrengsten en kosten is opgesplitst in twee grote delen. In een eerste deel zal aan de hand van enkele grafieken de samenstelling van resultaat, kosten en opbrengsten worden verduidelijkt. In het tweede deel worden vervolgens de verschillende rubrieken in de staat van opbrengsten en kosten verder toegelicht.

3.2.2. Staat van opbrengsten en kosten – structuur

Onderstaande tabel en grafiek geven een overzicht van de samenstelling van het resultaat:

250.000.000

Operationele opbrengsten

200.000.000

150.000.000

100.000.000

50.000.000

Financiële opbrengsten Uitzonderlijke opbrengsten 2019 0 Financiële kosten 2018

Uitzonderlijke kosten -50.000.000

-100.000.000

-150.000.000

-200.000.000

-250.000.000 Operationele kosten

SAMENSTELLING RESULTAAT 2019 2018 <>% Operationele kosten 184.932.845,30 182.003.413,30 1,61% Financiële kosten 1.717.755,69 1.899.498,17 -9,57% Uitzonderlijke kosten 11.834.297,70 26.866.352,96 -55,95% Kosten 198.484.898,69 210.769.264,43 -5,83% Operationele opbrengsten 183.371.053,80 176.229.315,29 4,05% Financiële opbrengsten 1.544.274,56 11.103.538,86 -86,09% Uitzonderlijke opbrengsten 61.155,32 9.025.858,28 -99,32% Opbrengsten 184.976.483,68 196.358.712,43 -5,80% RESULTAAT -13.508.415,01 -14.410.552,00

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 139

Onderstaande grafieken geven de samenstelling van de operationele kosten en opbrengsten weer:

0,36% 13% 16% Goederen en diensten

7% Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen

Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico's en kosten Toegestane werkingssubsidies

Andere operationele kosten

64%

OPERATIONELE KOSTEN WAARDE Goederen en diensten 29.635.422 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 119.200.553 Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico's en kosten 12.061.567 Toegestane werkingssubsidies 23.372.926 Andere operationele kosten 662.378

0,32% 4%

Opbrengsten uit de werking 46% Fiscale opbrengsten en boetes

50% Werkingssubsidies

Andere operationele opbrengsten

OPERATIONELE OPBRENGSTEN WAARDE Opbrengsten uit de werking 7.373.608 Fiscale opbrengsten en boetes 92.195.143 Werkingssubsidies 83.215.335 Andere operationele opbrengsten 586.967

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 140

3.2.3. Detailbespreking van de rubrieken

3.2.3.1. Kosten

2019 2018

I. Kosten 198.484.898,69 210.769.264,43

A. Operationele kosten 184.932.845,30 182.003.413,30 1. Goederen en diensten 29.635.422,05 31.965.881,34 2. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 119.200.552,89 112.079.752,24 3. Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen 12.061.567,05 11.842.299,56 4. Specifieke kosten sociale dienst OCMW 5. Toegestane werkingssubsidies 23.372.925,56 25.537.721,71 6. Andere operationele kosten 662.377,75 577.758,45

B. Financiële kosten 1.717.755,69 1.899.498,17

C. Uitzonderlijke kosten 11.834.297,70 26.866.352,96 1. Minwaarden bij de realisatie van vaste activa 346.338,88 17.675.350,45 2. Toegestane investeringssubsidies 11.487.958,82 9.191.002,51

3.2.3.1.1. Operationele kosten

1. Goederen en diensten

Goederen en diensten omvatten: • de goederen en diensten (rubriek 60 ‘Verbruikte goederen) die rechtstreeks verband houden met de totstandkoming van de maatschappelijke dienstverlening door het bestuur. Het betreft m.a.w. kosten die ontstaan ingevolge het rechtstreeks opgaan in de dienstverlening. Ze zijn rechtstreeks toewijsbaar aan een dienst (zoals bijvoorbeeld aankopen van farmaceutische producten en geneesmiddelen) of een product (zoals grondstoffen voor maaltijden); • de goederen en diensten (rubriek 61 ‘Diensten en diverse leveringen en interne facturering’) die geen rechtstreeks verband houden met de totstandkoming van de maatschappelijke dienstverlening door het bestuur, tenzij die kosten onder bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen moeten worden geboekt. Het betreft onder meer kosten die verband houden met de ondersteunende activiteiten van het bestuur zoals telefoonkosten, verzekeringspremies, huurlasten, onderhoud en herstellingen, kantoorbenodigdheden…

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 141

De samenstelling van de goederen en diensten ziet er als volgt uit:

Omschrijving 2019 2018

Erelonen en vergoedingen prestaties derden 4.929.031,68 5.690.051,01 Diverse onderhoudscontracten 4.316.240,25 3.378.728,51 Nutsvoorzieningen 2.248.016,58 2.105.600,18 Onderhoud & herstelling waterlopen 1.977.504,36 1.869.740,62 Onderhoud & herstelling gebouwen 1.924.431,12 2.644.013,53 Huur gebruiksrechten 1.394.488,67 1.186.079,10 Administratieve prestaties & kosten 1.089.713,49 985.097,99 Auteursrechten 953.163,78 1.411.148,58 Didactisch materiaal 910.706,84 856.954,10 Kosten scholen 871.256,51 881.723,48 Huur installaties rollend materieel 833.237,09 849.068,49 Kantinekosten 819.890,43 821.509,91 Publiciteit & promotie 807.734,04 1.968.405,68 Kantoorbenodigheden 718.430,11 714.994,83 Huur installaties en uitrusting 655.075,53 778.280,65 Verzendingskosten 564.949,41 614.326,16 Onderhoud & herstelling installaties en uitrusting 501.740,05 503.501,10 Aankopen handelsgoederen en verbruiksgoederen 428.112,13 511.449,40 Receptie- en representatiekosten 381.130,55 632.761,33 Verplaatsingskosten 372.654,58 365.698,58 Huur/vergoeding gebouwen & lokalen 369.481,51 321.619,12 Opleidingen 346.389,08 355.477,67 Lidgelden 330.150,69 285.754,76 Verzekeringen 245.620,77 256.015,80 Aankoop technische materialen 210.174,65 284.394,34 Huisvuil en afvalverwerking 183.903,51 192.019,47 Kosten tbv het personeel 183.135,18 169.090,25 Werkkledij 168.389,18 231.536,82 Materialen & klein gereedschap 137.796,67 137.334,47 Procedure - en vervolgingskosten 132.108,45 72.585,43 Kleine installaties, machines en uitrusting 123.981,36 202.638,80 Brandstof voertuigen 122.875,38 131.959,89 Relatiegeschenken 86.088,87 121.050,79 Leerlingenvervoer 63.017,45 54.384,54 Digitale media 51.343,85 52.604,74 Informatica 41.062,44 76.741,97 Medische diensten 33.822,51 28.245,76 Kosten voor ontvangsten 31.082,66 33.580,75 Bewaking gebouwen 23.678,27 34.974,28 Sociale dienst 22.061,30 20.452,97 Aankoop & onderhoud collecties 20.893,99 107.233,97 Prospectiereizen 6.957,99 11.476,14 Vergoeding voor kledingkosten 3.899,09 4.181,53 Huur gebouwen & lokalen 0,00 11.401,35 Ontvangen kortingen, ristorno's en rabatten 0,00 -7,50

Totaal 29.635.422,05 31.965.881,34

% - evolutie -7,29%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 142

Verklaring verschillen:

Erelonen en vergoedingen prestaties derden

- Vergoedingen en terugbetaling kosten voor prestaties

Het verschil in deze rubriek verschilt van jaar tot jaar door de aard van de projecten die door het beleid worden goedgekeurd. De daling van de vergoedingen in 2019 is te wijten aan de volgende éénmalige projecten die in 2018 zijn uitgevoerd in de volgende diensten: o Afdeling economie: ▪ aanstelling project director EFRO project CLIFF: 155.000,00 ▪ samenwerkingsovereenkomst gebruik databank LOCATUS: 45.000,00 ▪ Retail Conference: 40.000,00 ▪ Project kleinschalige logies: (2018 : 335 000,00 // 2019 : 135 000,00) o Provinciaal Domein Dommelhof: In 2018 heeft het zomerfestival Theater op de Markt plaats gevonden te Hasselt. In 2019 werd het herfstfestival georganiseerd in Neerpelt. Het Zomerfestival is veel grootschaliger en bijgevolg ook veel duurder waardoor er in 2018 113.000,00 euro meer gespendeerd werd. o Provinciaal Centrum Cultureel Erfgoed: in 2018 werd het project “Dit zien wij” gerealiseerd. De kosten voor vormgeving, ontwikkeling app, ontwerp TT, opmaak teksten, ed bedroegen in 2018 47.000,00 euro. o Stafdiensten: in 2018 werden de kosten gemaakt voor de opmaak van de beleidsverklaringen 2020 (61.000,00) o Afdeling Milieu en Natuur: De éénmalige projecten van 2018 waren Festival Retour, Fichen projectensite, isolatiebrochures, pilootproject Mens en Dier, proefproject rond energiebesparing door gedragssturing in PROVIL Lommel. Bovendien waren er in 2019 minder projecten ivm klimaat. Dit alles maakt dat er in 2018 62.000,00 meer werd aangerekend. o Afdeling onderwijs, opvoeding, jeugd en noord-zuid: In 2019 is het project ‘Ontdek Techniek Talent in 2019’ weggevallen (- 73.000,00 euro) en is er 89.000,00 euro minder gespendeerd aan het actieplan armoede, diversiteit en ongelijkheid - project SALK. o Directie facilitair beheer: wegvallen van volgende éénmalige projecten in 2018 ▪ - interne verhuis Provinciehuis (telefooninstallaties, verhuisfirma, telecommunicatie….) (75.000,00) ▪ - plot - onderzoek stabiliteit Firebuilding ( 5.000,00) ▪ - beveiligingssoftware Traps (11.500,00) ▪ - installatie Custom Client Services Flexi Ski (27.000,00) ▪ - inhuren IT Consultant overheidsaanbestedingen (30.000,00) ▪ - inhuren personeel verhuis De Wissel (15.000,00) ▪ - ondersteuning raadsleden ICT (10.000,00) ▪ - analyse server (5.000,00) Anderzijds is er een stijging van de uitgaven in 2019 bij de volgende diensten o PLOT: In 2019 werden aanzienlijk meer opleidingen gegeven voor brandweer en politie tov 2018. Is afhankelijk van de vraag. Bovendien is er een grote stijging in de cursus houthakken (+ 50.000,00) en CFBT (+ 26.000,00) o Afdeling ruimtelijke ordening: Eénmalige projecten in 2019

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 143

▪ evenement in kader van Beleidsplan Ruimte Limburg (45.000,00) ▪ begeleiding en adviesverlening opmaak dossiers 'omgevingsvergunningen (29.500,00) ▪ Kolenspoor - begeleiding communicatie (78.000,00) o HRM: In 2019 zijn er meer specifieke opleidingen geweest. Dit zorgde voor een stijging van 21.500,00 euro o Directie financiën: In 2019 zijn er opleidingen geweest in het kader van de voorbereidingen van het meerjarenplan (8.500,00) o Water en domeinen: In 2019 is er een éénmalig pilootproject 'opvolgen en onderhouden waterlopen 2e categorie Provincie Limburg' geweest dat 7.000,00 heeft gekost.

- Erelonen en vergoedingen voor studies De kosten voor erelonen verschillen jaarlijks naar gelang het gevoerde beleid. In 2018 waren volgende projecten die voor een verhoging zorgden:

Bokrijk: concept realisatie expo 60 jaar Prov. Openluchtmuseum Sixties (63.800,00 euro)

Directie facilitair beheer o ontwerp bouwwerken Z33 -> 56 991,00 euro o nieuwe werkplaatsen Maasmechelen -> 50 000,00 euro o aanstelling projectleider Z33 (2018 : 86 425 // 2019 : 41 000) -> 45 000,00 euro

Binnen de afdeling Milieu en Natuur was er een verhoging van 19.900,00 euro tov 2018: ° 2018 : haalbaarheidsonderzoek warmtenet deel Universiteitslaan en Boudewijnlaan -> 10 235 euro ° 2019: verwerking cijfermateriaal mbt uitstoot broeikasgassen in Limburg -> 30 516 euro

- Zitpenningen In 2018 zijn de presentiegelden voor de leden van de kiesbureaus verkiezingen 14 oktober aangerekend voor 180.000,00 euro. Er is in 2019 een daling van 8.000,00 euro voor de zitpenningen en km-vergoeding van de juryleden voor examens.

Diverse onderhoudscontracten

- Onderhoudscontracten gebouwen

Ingevolge extra controles op het gebruik van het algemeen rekeningstelsel in 2018 is er sinds medio 2018 een verschuiving in het gebruik van de algemene rekeningen. Wat voorheen werd aangerekend op ‘610300 Onderhoud en herstel van gebouwen’, wordt nu ten laste gelegd van ‘615100 Onderhoudscontracten gebouwen’ en ‘615200 Onderhoud en herstellingen gebouwen’ (cfr. aard opdracht en/of contract). In 2019 is de rubriek 610300 Onderhoud en herstel van gebouwen gedaald met ongeveer

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 144

740.000,00 euro (geen rekening gehouden met éénmalige kosten). De rubrieken 615100 Onderhoudscontracten gebouwen (546.000,00) en 615200 Onderhoud en herstellingen gebouwen (192.000,00) zijn tesamen hierdoor evenredig verhoogd. Onder de rubriek onderhoudscontracten gebouwen is er in 2019 naast deze verschuivingen een stijging van ongeveer 380.000,00 euro in 2019 verhoging van uitgaven elektriciteit en HVAC-installatie.

- Onderhoudscontracten huisvuilophaling

Ingevolge striktere controles op het algemene rekeningstelsel is de aanrekening via deze rubriek verhoogd. In 2018 werd nog deels geregeld aangerekend via de rurbriek Ophalen huisvuil en afvalverwerking (20 000,00 euro). Vanaf 2019 werden nieuwe raamovereenkomsten afgesloten voor verwerking afval. De kosten voor afvalverwerking zijn bij alle provinciale diensten en scholen aanzienlijk gestegen in 2019 tov 2018.

Onderhoud en herstelling gebouwen en terreinen

- Onderhoud en herstellingen terreinen en gebouwen

Ingevolge extra controles op het gebruik van het algemeen rekeningstelsel in 2018 is er sinds medio 2018 een verschuiving in het gebruik van de algemene rekeningen. Wat voorheen werd aangerekend op ‘610300 Onderhoud en herstel van gebouwen’, wordt nu ten laste gelegd van ‘615100 Onderhoudscontracten gebouwen’ en ‘615200 Onderhoud en herstellingen gebouwen’ (cfr. aard opdracht en/of contract). In 2019 is de rubriek 610300 Onderhoud en herstel van gebouwen gedaald met ongeveer 740.000,00 euro (geen rekening gehouden met éénmalige kosten). De rubrieken 615100 Onderhoudscontracten gebouwen (546.000,00) en 615200 Onderhoud en herstellingen gebouwen (192.000,00) zijn tesamen hierdoor evenredig verhoogd. Onder de rubriek onderhoud en herstellingen terreinen en gebouwen is er in 2019 naast deze verschuivingen éénmalige kosten geweest voor de verbouwing van Elias 2- kantoor (93.000,00) en het onderhoud van het fietsroutenetwerk (30.000,00) .

- Onderhoud en herstel van gebouwen

Zie rubriek ‘Onderhoudscontracten gebouwen’ en ‘Onderhoud en herstellingen terreinen en gebouwen’. Het overige verschil is te verklaren door de volgende éénmalige kosten in 2018: o schilderen buitenramen provinciehuis (50.000,00 euro) o vernieuwen verlichting raadszaal (85.000,00 euro) o brandschade Provinciaal Natuurcentrum (55.000,00 euro) o campus Maasmechelen gasluchtverhitters (34.000,00 euro) o Provinciaal Domein Dommelhof parketvloer (27.000,00 euro)

Nutsvoorzieningen

- Elektriciteit

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 145

De stijging van de elektriciteitskosten in 2019 is te verklaren door het nieuwe contract (vroeger eigen contract – nu via INFRAX). De meerkost is vooral te wijten aan de hogere prijs per kWh, namelijk vroeger 4,778 tegen 7,651 nu voor dagtarief (stijging van 62 %) en het nachttarief van 3,103 tegen 4,826 nu (stijging van 64 %). De Wissel Genk is sinds september 2018 eigendom van de provincie met als gevolg dat er in 2018 slechts ¼ van het jaar aan elektriciteit is betaald voor de campus.

- Gas

De stijging van de gaskosten in 2019 is te verklaren door het nieuwe contract (vroeger eigen contract – nu via INFRAX). De meerkost is vooral te wijten aan de hogere prijs per kWh (gemiddelde stijging van 27%)

Prestaties gedetacheerd personeel

- Prestaties gedetacheerd personeel

De daling in de kosten voor de prestaties van gedetacheerd personeel zijn te wijten aan: o Het meerjarig project "samenwerking PXL" dat over 2 schooljaren liep, nl. 2017-2018 en 2018-2019. Het project is opgestart in september 2017 en beëindigd in augustus 2019. Sinds 01/09/2019 is het HB05 van PCVO Limburg ingekanteld in de PXL en is het project ten einde. Hierdoor liggen de kosten in 2019 aanzienlijk lager dan in 2018 (-218.000,00). o Binnen de afdeling is er beleidsbeslissing genomen om minder projecten op te starten. In 2019 zijn volgende projecten weggevallen tov 2018 ▪ Kansenbank Limburg (10.000,00) ▪ Gemeenschapsonderwijs (35.600,00) ▪ project Ontdek Techniek Talent (43.150,00) ▪ verschil tewerkstelling personeel Vlaamse Gemeenschap tussen 2018/2019 (35.000,00)

Binnen het departement Politieschool van het PLOT was er een stijging van de kosten (12.000,00) door een stijging in het aantal opleidingen.

Publictiteit en promotie

- Publiciteit, promotie en voorlichting

In 2018 waren er éénmalige grote projecten die voor een hogere kost zorgden:

Stafdiensten: o Gemeente- in provincieraadsverkiezingen in 2018 -> 41 000,00 euro o Mediamix - De Buren - Fan van Limburg -> 143 000,00 euro o Publiciteit in 'Deze Week' -> 108 500,00 euro o Mediahuis - publiciteit in het Belang van Limburg -> 35 000,00 euro o Publiciteit Limburgdag - Mediahuis -> 15 000,00 euro

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 146

o VOKA Openbedrijvendag 2018 -> 6 300,00 euro o Oud Limburgs Schuttersfeest 2018 -> 7 500,00 euro o VRT - Zomeractie Radio 2 -> 7 300,00 euro o Conrad - Open Bedrijvendag -> 10 000,00 euro o gemeenten - provinciaal nieuws/infobladen/website (2018 - 60 000,00 // 2019 - 10 000) -> 50 000,00 euro o promotiemateriaal (veiligheid) (2018 - 57 000,00 // 2019 – 20 000) -> 37 000 euro o GP Limburg -> 50 000,00 euro

Afdeling onderwijs:

o advertenties Mediahuis "Verder studeren in Limburg" -> 15 000,00 euro o Pro Creative Webbutton usb (Tool) -> 14 500,00 euro o Kledij met projectloge OTT -> 1 000,00 euro o belettering wagens -> 5 000,00 euro o allerlei drukwerk (schoolkalenders, info folders …) -> 6 000,00 euro

Afdeling mobiliteit:

o mediacampagne ivm fietssnelwegen in Limburg -> 27 000,00 euro

Receptie- en representatiekosten

- Receptie- en representatiekosten en plechtigheden

In 2018 waren er éénmalige grote projecten die voor een hogere kost zorgden:

Afdeling economie o ondersteuning kernversterkende acties en ontwikkelingsmogelijkheden grootschalige retail: ° Retail Conference mei 2018 -> 48 000,00 euro ° Event 'Naar de Kern' -> 9 000,00 euro o Fruitcongres 2018 -> 12 000,00 euro o inspiratiesessies kleinschalige logies (2018 meer dan 2019) -> 10 000,00 euro o Fructura -> 3 000,00 euro o Receptie ivm Proef Limburg -> 6 200,00 euro o Wijncongres -> 15 000,00 euro

Directie facilitair beheer o minder kosten ontvangsten bestuursgebouw -> 12 000 euro o minder protocolaire ontvangsten-> 6 000,00 euro o catering Z33 in de steiger -> 3 500,00 euro

PCCE o catering (recepties, persconferenties …) grote projecten zoals TT prov. Kunstcollectie (10 000,00 euro), Gekaderd (600,00 euro), TT Dit zien Wij (10 000,00 euro), Ief Postino (500,00 euro), boeklancering 'Limburg 9 vragen" (2 500,00 euro)…. o diverse kosten via 'kosten ontvangsten' (stengere controle ARK)

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 147

Provinciaal Domein Dommehof: het Zomerfestival (2018) is veel duurder dan het Herfstfestival (2019) gezien het zomerfestival grootschaliger is -> 40 000,00 euro

Provinciale scholen: Ingevolge strengere controles op het gebruik van het algemene rekeningstelsel werden in 2018 nog heel wat kosten aangerekend op de rubriek van receptie- en representatiekosten die nu onder de posten "kosten ontvangsten", "kosten leerlingen", "voeding", ed vallen.

Deze laatste verklaring geldt ook voor een stuk voor de andere diensten. Door de strengere controles in de loop van 2018 op het gebruik van de algemene rekeningen werden een aantal van de kosten die in het verleden onder deze rubriek vielen nu aangerekend ifv de aard van de opdracht (bvb huur materiaal wordt aangerekend op 'huur toestellen, machines…) .

Huur vergoeding gebouwen en lokalen

- Huur van terreinen

Het toeristisch fietspad Haspengouw ligt voor een gedeelte op het spoorwegzate Sint- Truiden - Borgloon -Tongeren. Hiervoor moet een jaarlijkse vergoeding betaald worden aan NMBS. In 2019 werd de vergoeding voor de periode van 01/09/2018 tot en met 30/08/2020 betaald (47 850 euro). Er kon een bedrag van 9 609,14 euro in mindering worden gebracht bij de betaling van deze drie facturen. Dit betrof de verrekening van 2 creditnota’s van 2018. Deze creditnota’s hadden betrekking op de in 2017 betaalde vergoeding en werden opgemaakt door NMBS ingevolge de verkoop van een gedeelte van de spoorwegzate in die periode.

- Aankoop en onderhoud collecties

In 2018 zijn er éénmalige herstellingen geweest van kunstwerken, terwijl dat in 2019 niet het geval was: o kunstwerk Mementa Borgloon -> 78 639,07 euro o kunstwerk Aeneas Wilder -> 2 504,70 euro o plaatsen dakstructuur kunstwerk Groen Huis -> 5 337,76 euro

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 148

2. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen

De bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen omvatten alle personeelskosten die verband houden met de bezoldiging van het personeel dat een bestuur in dienst neemt. Het betreft dus vergoedingen voor geleverde arbeidsprestaties (dus inclusief alle sociale lasten, verzekeringen en sociale voordelen die verbonden zijn aan de arbeidsprestatie).

De samenstelling van de bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen wordt hieronder weergegeven:

Omschrijving 2019 2018

Bezoldigingen onderwijzend personeel ten laste van andere overheden 64.004.452,21 57.690.255,12 Bezoldigingen niet vast benoemd personeel 26.925.473,92 26.159.705,32 Bezoldigingen vast benoemd personeel 15.535.249,08 15.800.498,09 Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 9.896.111,00 9.607.875,00 Andere personeelskosten 1.710.290,73 1.760.836,83 Bezoldigingen politiek personeel 1.128.975,95 1.060.581,88

Totaal 119.200.552,89 112.079.752,24

% - evolutie 6,35%

Verklaring verschillen:

De bezoldigingen voor het onderwijzend personeel ten laste van andere overheden zijn de bezoldigingen voor het onderwijzend personeel van de provinciale scholen die betaald worden door de Vlaamse Overheid maar die moeten opgenomen worden in het provinciaal budget/rekening. Zowel langs uitgaven- als langs ontvangstenzijde. De verhoging in 2019 heeft te maken met de impact van de hervormingen binnen de cvo’s.

3. Afschrijvingen waardeverminderingen en voorzieningen

Onder afschrijvingen dienen te worden verstaan: de bedragen die ten laste worden genomen van de staat van opbrengsten en kosten om het bedrag van aanschaffingskosten van materiële en immateriële vaste activa met beperkte gebruiksduur te spreiden over hun waarschijnlijke nuttigheids- of gebruiksduur, of om die kosten ten laste te nemen op het ogenblik waarop ze worden aangegaan. Waardeverminderingen daarentegen zijn correcties op de aanschaffingswaarde van materiële, financiële en immateriële vaste activa, voorraden, bestellingen in uitvoering en werkingsvorderingen die niet voortvloeien uit de waarschijnlijke gebruiksduur, maar om rekening te houden met al dan niet als definitief aan te merken ontwaardingen bij de afsluiting van het boekjaar. Voorzieningen tot slot worden aangelegd voor duidelijk naar hun aard omschreven schulden die op de balansdatum zeker zijn, en waarvan het bedrag niet vaststaat, maar wel op betrouwbare wijze kan worden geschat om zodoende rekening te houden met alle voorzienbare risico’s, mogelijke verliezen en ontwaardingen die ontstaan zijn tijdens het financiële boekjaar waarop de jaarrekening betrekking heeft of tijdens voorgaande boekjaren.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 149

Deze rubriek omvat de boekingen die enkel in de algemene boekhouding voorkomen en dus niet in de budgettaire boekhouding worden verwerkt. Het betreft:

Omschrijving 2019 2018

Afschrijvingen op vaste activa 11.983.793,86 11.518.213,71 Voorzieningen voor vakantiegeld 72.352,44 165.241,36 Waardeverminderingen op vaste activa 25.677,14 150.357,37 Waardeverminderingen op werkingsvorderingen op korte termijn -20.256,39 8.487,12

Totaal 12.061.567,05 11.842.299,56

% - evolutie 1,85%

4. Specifieke kosten sociale dienst OCMW

De kosten die hier worden bedoeld, hebben betrekking op de typische financiële relaties die er ontstaan tussen de sociale dienst van het OCMW en zijn cliënten zoals bv. het uitbetalen van leefloon en steun in speciën.

Deze rubriek is niet van toepassing voor het Provinciebestuur.

5. Toegestane werkingssubsidies

Deze rubriek bevat de subsidies die door provincie Limburg werden toegestaan aan andere entiteiten ter financiering van de werking. Een overzicht van de belangrijkste werkingssubsidies wordt hieronder weergegeven:

Toerisme - Sectorondersteuning 5.700.000,00 6.649.320,17 Overige economische zaken 5.244.361,87 4.067.894,59 Overige bescherming van biodiversiteit, landschappen en bodem 2.124.999,98 2.395.999,98 Land-, tuin en bosbouw 2.064.432,49 2.185.207,09 Erediensten 1.806.231,48 1.781.693,74 Andere 6.432.899,74 8.457.606,14

Totaal 23.372.925,56 25.537.721,71

-8,48%

6. Andere operationele kosten

Onder de andere operationele kosten worden de kosten opgenomen die niet vallen onder één van de overige rubrieken van de operationele kosten en die niet als financiële of uitzonderlijke kosten kunnen worden aangemerkt, zoals bijvoorbeeld bepaalde belastingen.

De samenstelling van de andere operationele kosten is als volgt:

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 150

Omschrijving 2019 2018

Minderwaarde op realisatie van werkingsvorderingen 367.353,45 494.245,53 Belastingen (o.a. roerende voorheffing) 252.867,78 45.941,88 Diverse werkingskosten 42.156,52 37.571,04

Totaal 662.377,75 577.758,45

% - evolutie 14,65%

Verklaring verschillen:

Er werd in 2019 om volgende reden meer uitgegeven:

Het bestuur ontving de hieronder vermelde aanslagbiljetten inzake onroerende voorheffing voor het aanslagjaar 2019 mbt verschillende provinciale eigendommen:

- Hasselt 07015 (o.a. Gouverneur Verwilghensingel 3/5, Kunstlaan 20 en Zuivelmarkt 33) t.b.v. 91 698,87 euro - Genk 07010 (o.a. Arbeidsstraat 66/70 en Bokrijk) t.b.v. 43 866,35 euro - Hasselt 07015 (o.a. Elfde-Liniestraal24/26, GouverneurVerwilghensingell/1N18)t.b.v. 100 876,41euro

Voor al deze percelen, uitgezonderd deze van Bokrijk, had de Vlaamse Belastingdienst vrijlstelling verleend omwille van de doeleinden (onderwijs) of de aard (nationale domeingoederen die uit zichzelf niets opbrengen en bestemd zijn voor een openbare dienst of dienst van algemeen nut - arl.253,3" WIB 92) van de goederen. Omwille van bepaalde wijzigingen in de percelen (meestal ingevolge wijziging van de perceelsgrenzen) werden er door het kadaster nieuwe perceelnummers toegekend. De Vlaamse overheid heeft na de toekenning van deze nieuwe perceelnummers niet gecontroleerd of de 'oude' percelen waren vrijgesteld van onroerende voorheffing en heeft de 'nieuwe' percelen volledig belast. Echter ingevolge deze administratieve fout van de Vlaamse Belastingdienst zijn wij genoodzaakt een bezwaarschrift in te dienen voor het opnieuw bekomen van vrijstellingen. Hiervoor worden de nodige stappen ondernomen door de Griffie. Voor het correct afhandelen van aanslagen moet de provincie, als openbaar bestuur, echter haar verantwoordelijkheid nemen en zorgen dat - voor het geval de bezwaarschriften niet voor de uiterlijke betaaldatum zouden ingewilligd zijn - de nodige betalingen kunnen uitgevoerd worden.

3.2.3.1.2. Financiële kosten

Onder de financiële kosten worden de kosten van financiële aard opgenomen. Ze worden opgedeeld in: • de kosten van schulden • de waardeverminderingen en de terugnemingen ervan op: – liquide middelen en geldbeleggingen – andere vorderingen dan werkingsvorderingen • andere financiële kosten De samenstelling van de financiële kosten is als volgt:

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 151

Omschrijving 2019 2018

Kosten van schulden 1.710.123,83 1.927.204,38 Diverse financiële kosten 20.027,66 14.780,39 Waardeverminderingen op vlottende activa -12.395,80 -42.486,60

Totaal 1.717.755,69 1.899.498,17

% - evolutie -9,57%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 152

3.2.3.1.3. Uitzonderlijke kosten

Tot de uitzonderlijke kosten behoren klassiek de kosten die geen verband houden met de operationele en financiële activiteiten van een bestuur: • minderwaarden bij de realisatie van financiële, materiële of immateriële vaste activa • toegestane investeringssubsidies

A. Minderwaarden bij de realisatie van FVA, MVA of IVA

De minderwaarden bij de realisatie van vast activa bedragen dit jaar 346.338,88 euro

B. Toegestane investeringssubsidies

Deze rubriek bevat de subsidies die door provinciebestuur Limburg werden toegestaan aan andere entiteiten ter financiering van de investeringen. Het saldo op deze rubriek bedraagt 11.487.958,82 euro.

Verklaring verschillen:

De uitgekeerde investeringssubsidies aan verenigingen, instellingen en openbare besturen verschilt jaarlijks naargelang de oor het beleid goedgekeurde projecten. De grootste verschuivingen tussen 2018 en 2019 zijn te vinden in volgende diensten:

- Stafdiensten - Erediensten en niet-confessionelen (224.223,96 euro)

In 2018 zijn meer subsidies uitbetaald aan de PIMD (de vrijzinnigen) omdat er meer aanvragen waren voor de inrichting van een nieuw pand. Dit was eerder uitzonderlijk.

In 2019 zijn er minder aanvragen geweest door de IG's (Islamitische gemeenschappen) en de orthodoxe kerkfabrieken.

- PCCE (+ 562.556,45 euro)

In 2019 werden pas de eerste subsidies toegekend in kader van het reglement 'Subsidiëring onderscheidende investeringsprojecten in Limburgs onroerend erfgoed ' dat werd goedgekeurd op 21 maart 2018. Het totaal van de uitbetaalde subsidies hieromtrent bedroeg in 2019 629.200,00 euro

- Afdeling Economie (- 228.039,13 euro)

In 2018 werd het saldo van de investeringssubsidie aan Domein Bokrijk ivm het project "Bokrijk Brandmerkt" tbv 250 000,00 euro uitbetaald.

- Bokrijk (- 263.901,94 euro)

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 153

Het saldo van de subsidie project "de wereld van Breughel" werd niet uitbetaald in 2019 maar overgedragen naar 2020.

- Afdeling Mobiliteit (+ 1.600.929,11 euro)

In 2019 werden meer subsidies toegekend in het kader van het reglement 'aanleg functionele fietsvoorzieningen". De subsidieaanvragen worden ingestuurd door de gemeenten. De provincie heeft een planning over verschillende jaren heen, maar bij infrastructuurwerken (bv bij onteigeningen, of rioleringswerken, of andere problemen) is het zeer moeilijk om op de dag/maand (of soms zelfs jaar) te bepalen wanneer de concrete dossiers (aanvragen) worden ingediend.

- Afdeling Natuur en Milieu (+ 22.519,60 euro)

Betreft investeringssubsidies voor de aankoop van natuurterreinen. Bedrag is jaarlijks afhankelijk van wat in het voorbije jaar werd aangekocht.

- Afdeling Onderwijs, Opvoeding, Jeugd en Noord-Zuid (+ 26.040,00 euro)

In 2019 werd nog een saldo aan de Stad Beringen uitbetaald van een in 2012 verleende subsidie voor Jeugdhuis Club 9.

- Water en domeinen (-47.017,10 euro)

Gemeenten en wateringen voeren werken uit om ruimte voor water te creëren met een positief effect op de waterlopen tweede en derde categorie. Er zijn zowel bij gemeenten als wateringen verschillende van deze dossiers lopende. De provincie heeft geen vat op het jaarlijks aantal ingediende dossiers, maar ook de effectieve uitbetaling van de provinciale subsidie hiervoor is afhankelijk van de voortgang en effectieve uitvoering van deze projecten. De nodige grondverwervingen of vergunningen hiervoor kunnen deze werken vertragen.

- Natuurcentrum (+ 269.193,44 euro)

Het subsidiereglement ivm de vergroening van schooldomeinen voor MOS-scholen werd goedgkeurd in 2018 voor een jaarlijks bedrag van 250 000,00 euro. In 2018 werden maar 3 dossiers ingediend. In totaal werd toen 50 000,00 euro uitbetaald. Het resterende bedrag 200 000 euro werd overgedragen naar 2019. In 2019 werden 18 subsidieaanvragen toegekend waarvan in totaal 70% voorschot of 298 000,00 euro werd uitbetaald.

In 2019 werd een nieuw project "inrichting educatieve buitenruimte" opgestart.Het iInrichtingsplan werd opgesteld ism het RLHV en de eerste werken werden uitgevoerd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 154

Van de toegekende subsidie van 24.000,00 euro werd 21.600,00 euro uitbetaald in 2019.

- Afdeling Ruimtelijke Ordening (+ 553.995,83 euro)

Het subsidiereglement SALK Wonen-Zorg werd in april 2019 opgeheven. Een 20-tal dossiers zijn nog lopende. Na de toekenning van de subsidies bij deputatiebesluit kan een eerste schijf van 20% opgevraagd worden bij de aanvang der werken. De tweede schijf van 80% wordt opgevraagd en betaald bij oplevering van de werken. Het maximale subsidiebedrag bedraagt 97.500,00 euro. Omdat het bouwdossiers betreft, lopen deze over verschilende jaren. Afhankelijk van het opvragen van de eerste schijf of het saldo verschillen de bedragen per jaar.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 155

3.2.3.2. Opbrengsten

2019 2018

II. Opbrengsten 184.976.483,68 196.358.712,43

A. Operationele opbrengsten 183.371.053,80 176.229.315,29 1. Opbrengsten uit de werking 7.373.607,82 8.543.638,71 2. Fiscale opbrengsten en boetes 92.195.143,40 91.843.314,81 3. Werkingssubsidies 83.215.335,31 75.450.355,42 a. Algemene werkingssubsidies 5.052.049,84 b. Specifieke werkingssubsidies 78.163.285,47 75.450.355,42 4. Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 5. Andere operationele opbrengsten 586.967,27 392.006,35

B. Financiële opbrengsten 1.544.274,56 11.103.538,86

C. Uitzonderlijke opbrengsten 61.155,32 9.025.858,28 #REF! #REF! #REF!

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 156

3.2.3.2.1. Operationele opbrengsten

1. Opbrengsten uit de werking

Onder de opbrengsten uit de werking worden de bedragen verstaan die een bestuur gerealiseerd heeft door de verkoop van goederen en de levering van diensten aan derden en dit in het kader van haar maatschappelijke dienstverlening en dit na aftrek van de eventuele op de prijs toegestane kortingen.

Onderstaande tabel geeft een uitsplitsing van de belangrijkste werkingsopbrengsten:

Omschrijving 2019 2018

Opbrengsten uit toegangs- en inschrijvingsgelden 2.789.716,12 3.088.834,23 Opbrengsten uit recuperatie kosten (terugbetalingen) 1.160.147,39 1.667.357,78 Opbrengsten uitstappen en (school)reizen 797.122,42 463.550,33 Opbrengsten uit catering (drank + voeding) 457.085,71 495.628,49 Opbrengsten uit verhuur gebouwen en terreinen 412.302,98 492.483,20 Erelonen, presentiegelden en andere vergoedingen 298.985,55 205.982,29 Opbrengsten uit verkoop brochures, catalogi, publicaties, cd-rom's 296.332,26 480.473,62 Opbrengsten uit concessievergoedingen 283.285,26 274.709,86 Terbeschikkingstellen van personeelsleden (terugbetaling weddes) 206.175,28 223.331,03 Opbrengsten uit verkoop materialen 174.474,14 174.555,90 Opbrengst internaat 127.998,00 131.871,00 Opbrengsten uit geleverde dienstverlening 109.678,57 622.689,75 Opbrengsten uit verkoop bescheiden en bestekken 75.082,78 76.716,85 Opbrengsten uit verkoop bomen, hout en bloemen 60.693,96 385,00 Opbrengsten leerlingenfacturatie 59.536,16 78.130,04 Opbrengsten uit verhuur materialen 53.267,66 51.952,24 Opbrengsten uit erfpacht en opstalvergoedingen 8.087,59 7.852,79 Opbrengsten uit studiedagen, opleidingen en manifestaties 2.460,50 4.081,00 Sociale dienst: terugbetaling kredietverlening/terugvorderbare tegemoetkomingen 600,00 2.300,00 Terugbetaling ten onrecht uitgekeerde weddes 575,49 753,31

Totaal 7.373.607,82 8.543.638,71

% - evolutie -13,69%

Verklaring verschillen:

- Opbrengsten uit recuperatie kosten (terugbetalingen) In 2019 is er voor 348.000,00 euro meer aan uitgaande facturen ingeschreven voor de verplichte beheersdaden die moeten terugbetaald worden door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken en de Regie der Gebouwen die medeëigenaar zijn van het provinciehuis.

- Opbrengsten uitstappen en (school)reizen De stijging van de opbrengsten uit schoolreizen situeren zich voornamelijk in de volgende campussen: o Campus Diepenbeek (+ 120.000,00 euro): Door de tweejaarlijkse organisatie van buitenlandse reizen werd in het schooljaar 2018-2019 geen reis georganiseerd. In schooljaar 2019-2020 gebeurt dit weer wel (Italië, Catalonië ....).

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 157

o Campus Kunst (+ 81.000,00 euro): De meerdaagse buitenlandse reizen zijn gelijkaardig in 2018 en 2019. Hier liggen de verschillen in de avondvoorstellingen, sportgelden en extra-muros activiteiten die in 2019 aanzienlijk hoger waren o Campus Lommel (+ 52.000,00 euro): De school organiseert tweejaarlijkse skistages. De skistages voor het schooljaar 2017-2018 werden betaald in 2017. Deze voor het schooljaar 2019- 2020 in 2019. In het schooljaar 2018-2019 waren er geen skistages. o Campus Tongeren (+10.000,00 euro) De aanrekening van avondvoorstellingen, sportgelden en extra-muros activiteiten waren hoger in 2019.

- Opbrengsten uit geleverde dienstverlening

De opbrengsten uit geleverderde dienstverlening verschilt jaarlijks cfr door het beleid goedgekeurde projecten. De grootste verschillen zijn te vinden in de volgende diensten:

o Provinciaal Domein Dommelhof (- 335.000,00 euro) Het Dommelhof organiseert tweejaarlijks het festival Theater op de markt in Hasselt. Daarvoor is er de tussenkomst van Stad Hasselt 325.000,00 euro. In 2019 is er geen zomerfestival geweest.

o PCVO-Limburg: (- 150.000,00 euro) Voor de uitbouw HB05 is er een samenwerkingsovereenkomst gesloten tussen de provincie en de hogeschool PXL. Er is in 2018 196.000,00 euro ontvangen aan projectfinanciering LSM/PXL doelstelling 3 en 4. Dit meerjarig project "samenwerking PXL" dat over 2 schooljaren liep, nl. 2017-2018 en 2018-2019 is beëindigd augustus 2019. Sinds 01/09/2019 is het HB05 van PCVO Limburg ingekanteld in de PXL en is het project ten einde. Dit zorgt voor een verschil in projectfinanciering LSM/PXL doelstelling 3 en 4. (2019 : 46 000 euro/ 2018: 196 000 euro).

o Campus Diepenbeek (- 58.000,00 euro) De provinciale secundaire school van Diepenbeek heeft een overeenkomst met Centrum voor Volwassenonderwijs waarvoor zij in 2018 vergoedingen hebben ontvangen voor zowel KW3 en KW4 van 2017 en een gans jaar 2018. Meeropbrengst van 90.000,00 euro. In 2019 is 32.000,00 euro ontvangen voor de periode januari tem juni 2019.

2. Fiscale opbrengsten en boetes

Onder deze rubriek, die enkel bij gemeenten en provincies zal voorkomen, komen de opbrengsten die een bestuur realiseert uit verplichte bijdragen die door een bestuur opgelegd worden aan bepaalde belastingplichtigen.

De samenstelling van deze rubriek is als volgt:

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 158

Omschrijving 2019 2018

Opcentiemen op de onroerende voorheffing 69.014.784,60 67.693.166,33 Provinciebelasting op gezinnen 11.551.762,37 12.172.867,93 Provinciebelasting op bedrijven 11.131.918,03 11.977.280,55 Andere belastingen 35.722,00 0,00

Totaal 91.734.187,00 91.843.314,81

% - evolutie -0,12%

3. Werkingssubsidies

Onder de werkingssubsidies worden de subsidies, schenkingen en legaten in contanten geboekt die bij de verkrijging vanwege een derde instantie niet afhankelijk zijn van een investering in vaste activa. De werkingssubsidies bestaan uit: • algemene werkingssubsidies die worden toegekend voor de algemene financiering van de werking van een bestuur • specifieke werkingssubsidies die worden toegekend voor bepaalde projecten (bv. in het kader van buurtwerking, jongerenwerking…) of een bepaald type dienstverlening (aanbieden sociale huisvesting). De werkingssubsidies zijn als volgt samengesteld:

Omschrijving 2019 2018

Subsidies van hogere overheden voor bezoldiging van het onderwijzend personeel 64.004.452,21 57.690.255,12 Subsidies van hogere overheden voor werking van het onderwijs 6.707.003,50 6.467.793,29 Gescopremies 4.588.029,55 4.588.029,56 Subsidies Vlaamse overheid 4.208.481,04 3.001.711,50 Subsidies Federale overheid 2.386.177,25 2.137.602,29 Subsidies Europese overheid 697.345,52 314.511,07 Opcentiemen op de onroerende voorheffing EZW 464.020,29 0,00 Terugvordering ten onrechte uitgekeerde subsidies 429.100,64 301.865,34 Subsidies provinciale cofinanciering 124.161,74 32.283,71 Subsidies overige 44.990,50 223.638,14 Subsidies lokale besturen 12.499,97 692.665,40 Subsidies LSM -450.926,90 0,00

Totaal 83.215.335,31 75.450.355,42

% - evolutie 10,29%

Verklaring verschillen:

- De bezoldigingen voor het onderwijzend personeel ten laste van andere overheden zijn de bezoldigingen voor het onderwijzend personeel van de provinciale scholen die betaald worden door de Vlaamse Overheid maar die moeten opgenomen worden in het provinciaal budget/rekening. Zowel langs uitgaven- als langs ontvangstenzijde. De

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 159

verhoging in 2019 heeft te maken met de impact van de hervormingen binnen de cvo’s. - Subsidies Vlaamse Overheid: Er is voornamelijk een stijging van de subsidies mbt de fietsinfrastructuur binnen de afdeling mobiliteit (+ 11.195.000,00 euro) Binnen de afdeling Natuur en Milieu is er een éénmalig project mbt subsidies collectieve wijkrenovaties van 50% (93.750,00 euro).

4. Recuperatie specifieke kosten OCMW

Onder rubriek I.A.4 van de staat van opbrengsten en kosten werden de kosten opgenomen met betrekking tot de typische financiële relaties die ontstaan tussen de sociale dienst van het OCMW en zijn cliënten zoals bv. het uitbetalen van leefloon en steun in speciën. Indien het OCMW deze kosten of een gedeelte ervan achteraf nog kan recupereren van zijn cliënten (bv. terugvordering voorschot op uitkering arbeidsongeval) dan worden deze recuperaties in de rubriek als opbrengst opgenomen (en niet in mindering van de gemaakte kosten).

Deze rubriek is niet van toepassing op het Provinciebestuur.

5. Andere operationele opbrengsten

Onder de andere operationele opbrengsten worden de operationele opbrengsten opgenomen die niet vallen onder de opbrengsten uit de werking, de fiscale opbrengsten en boetes, de werkingssubsidies en de specifieke kosten van de sociale dienst van het OCMW die kunnen worden gerecupereerd en die bovendien niet als een financiële of uitzonderlijke opbrengst kunnen worden aangemerkt.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 160

De samenstelling van deze rubriek wordt weergegeven in onderstaande tabel:

Omschrijving 2019 2018

Schadevergoedingen 374.152,75 177.074,93 Diverse operationele opbrengsten 173.788,97 169.464,56 Terugneming van waardeverminderingen op financiële 123.945,00 0,00 Onvoorziene ontvangsten belastingen 33.096,65 4.478,33 Boeten 13.138,60 13.676,89 Sponsoring 1.564,78 22.600,00 Ten onrechte gestorte bedragen door de provincie 1.174,91 0,00 Meerwaarde op de realisatie van operationele vorderingen 294,21 222,79 Kleine kasverschillen 92,13 20,56 Betalingsverschillen 84,33 398,79 Terugneming van waardeverminderingen op materiële vaste activa 0,00 5.639,81 Correcties mbt verleden -134.365,06 -1.570,31

Totaal 586.967,27 392.006,35

% - evolutie 49,73%

Verklaring verschillen:

- Schadevergoedingen: Er zijn in 2019 een aantal grotere ontvangsten geweest van schadegevallen: o PLOT: crash drone dd. 20/03/2018 (24.060,00 euro) o Kunst in de Open Ruimte: aanrijding kunstwerk “Zien, zen, zijn” dd.01/04/2018 (36.266,12 euro) o Campus Lommel : niet correct uitvoeren opdracht ION gebouw (39.855,00 euro) o PNC: brandschad dd. 23/05/2017 (87.080,15 euro) - Terugneming waardevermindering op financiële activa: De provincie had een waardevermindering van 123.915,00 euro op de deelneming in de Limburgse intercommunale voor Milieubeheer sinds de aanvang van de algemene boekhouding in 2002. Door de verplichte uittreding uit de intercommunales en de vereffening van de LIM werd deze waardevermindering volledig teruggenomen. - Correcties mbt verleden: Deze rubriek bevat voornamelijk tegenboekingen van vorderingen uit het verleden waarvoor in het jaar zelf de gebruikte budgetsleutel niet meer bestaat of die nog dateren van vóór de BBC. In 2019 is er een afrekening geweest van het project “Form a Chain to - safeguard Children" (2013) op basis van het saldodossier waarbijd de btw in de afrekening niet aanvaard werd door de Europese Commissie. De ingeschreven vordering van de afdeling Diversiteit (die ondertussen niet meer bestaat) werd met 104.629,23 euro verminderd.

3.2.3.2.2. Financiële opbrengsten

Onder de financiële opbrengsten worden de opbrengsten van financiële aard opgenomen. Ze worden opgedeeld in: • de opbrengsten uit financiële vaste activa

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 161

• de opbrengsten uit vlottende activa • de andere financiële opbrengsten

De financiële opbrengsten zijn als volgt samengesteld:

Omschrijving 2019 2018

Kapitaal- en intrestsubsidies 1.394.195,54 1.246.409,53 Opbrengsten uit vlottende activa 148.005,89 170.147,30 Opbrengsten uit financiële vaste activa 2.073,13 9.686.982,03

Totaal 1.544.274,56 11.103.538,86

% - evolutie -86,09%

Verklaring verschillen:

Met ingang van 01/01/2019 is de provincie uitgetreden uit de intercommunale Infrax. De dividenden mbt 2018 die in principe worden uitgekeerd in het daaropvolgend jaar zijn bij beslissing door Infrax reeds als interimdividend (5,79 mio euro) uitgekeerd op 31/12/2018.

3.2.3.2.3. Uitzonderlijke opbrengsten

Tot de uitzonderlijke opbrengsten behoren klassiek de opbrengsten die geen verband houden met de operationele en financiële activiteiten van een bestuur.

Het saldo van 61.155,32 euro bestaat uit een meerwaarde op de realisatie van materiële vasta activa.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 162

4. Toelichting

In deze toelichting worden verder nog een aantal aanvullende gegevens meegegeven.

4.1. Toelichting bij de financiële nota

De toelichting bij de financiële nota van de jaarrekening bestaat op haar beurt ten minste uit de volgende vier onderdelen:

• de toelichting bij de exploitatierekening met:

o een verklaring van de materiële verschillen tussen de gerealiseerde ontvangsten en uitgaven en de geraamde ontvangsten en uitgaven volgens de laatste budgetwijziging; o een verdere opsplitsing in soorten uitgaven en ontvangsten van de exploitatierekening per beleidsdomein (schema TJ1); o de evolutie van de exploitatierekening (schema TJ2).

• de toelichting bij de investeringsrekening met:

o een verklaring van de materiële verschillen tussen de gerealiseerde ontvangsten en uitgaven en de geraamde ontvangsten en uitgaven volgens de laatste budgetwijziging; o een overzicht per beleidsdomein van alle ontvangsten en uitgaven op het vlak van investeringen, desinvesteringen, investeringssubsidies en schenkingen van het financiële boekjaar (schema TJ3); o de evolutie van de ontvangsten en uitgaven inzake de investeringsverrichtingen zijnde de investeringen, desinvesteringen, investeringssubsidies en schenkingen (schema TJ4); o de stand van de kredieten per investeringsenveloppe (schema TJ5).

• de evolutie van de liquiditeitenrekening (schema TJ6)

• een overzicht, per beleidsveld, van de verstrekte werkings- en investeringssubsidies.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 163

4.1.1. Schema TJ1 - Exploitatierekening per beleidsdomein

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 164

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 165

4.1.2. Schema TJ2 – Evolutie van de exploitatierekening

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 166

4.1.3. Schema TJ3 – Investeringsverrichtingen per beleidsdomein

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 167

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 168

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 169

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 170

4.1.4. Schema TJ4 – Evolutie van de investeringsverrichtingen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 171

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 172

4.1.5. Schema TJ5 – Stand van de kredieten van de investeringsenveloppen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 173

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 174

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 175

4.1.6. Schema TJ6 – Evolutie van de liquiditeitenrekening

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 176

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 177

4.1.7. Verklaring van materiële verschillen tussen budget en jaarrekening

Bij aanwezigheid van interne verzelfstandigde agentschappen (IVA’s) moeten er drie rekeningen worden opgemaakt voor exploitatie en investeringen, namelijk:

- een geconsolideerde rekening

- een rekening voor de niet-verzelfstandigde diensten

- een rekening voor elke IVA apart

Sinds 01/01/2019 werden alle IVA’s binnen de provincie stopgezet. Bijgevolg moet er slechts één exploitatie- en investeringsrekening worden opgemaakt.

Een verklaring van materiële verschillen wordt opgenomen vanaf 80% afwijking tussen het budget en de rekeningcijfers (op niveau van MAR). Hierbij wordt ook rekening gehouden met de absolute cijfers. Afwijkingen kleiner dan 10.000,00 euro worden niet opgenomen. Indien de realisatiegraad hoger is dan 80% en de afwijking tussen budget en rekening bedraagt meer dan 100.000,00 euro dan worden er eveneens in de toelichting verklaringen toegevoegd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 178

4.1.7.1. Geconsolideerde jaarrekening

a. Exploitatie uitgaven

Het exploitatiebudget bevat de operationele uitgaven zoals de aankoop van goederen en diensten, de bezoldigingen, de toegestane werkingssubsidies en de financiële uitgaven (o.a. de intrestlasten van de leningen ten laste van de provincie en de leasingschuld in kader van de DBFM-overeenkomst).

Code Rekening Budget % Uitgaven 174.564.656,34 188.448.072,04 92,63 A. Operationele uitgaven 172.172.127,10 186.504.552,96 92,32 Goederen en diensten 60/1 29.598.648,65 37.781.562,80 78,34 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 62 119.200.552,89 119.087.032,00 100,10 Specifieke kosten sociale dienst OCMW 648 0,00 0,00 - Toegestane werkingssubsidies 649 23.372.925,56 28.744.258,05 81,31 Andere operationele uitgaven 640/7 662.377,75 891.700,11 74,28 B. Financiële uitgaven 65 1.730.151,49 1.943.519,08 89,02 C. Rechthebbenden uit het overschot van het 694 0,00 0,00 - boekjaar

In exploitatie werden de uitgaven gebudgetteerd op 188.448.072,04 euro waarvan 174.564.656,34 euro aan kosten is geregistreerd of in totaal 92,63%.

De verklaringen voor het verschil tussen budget en rekening zijn per dienst opgenomen:

Afdeling Economie en Internationale Samenwerking

In 2019 is er voor 12.000,00 euro minder huurkosten van lokalen geweest dan begroot voor PG Leader Haspengouw en voor het professionaliseringstraject kleinschalige logies. Dit doordat de masterclasses retail niet hebben plaatsgevonden. De vorming retail is sinds 2019 getrancheerd naar externe organisaties.

De afdeling economie had in 2019 392.000,00 euro begroot voor de tussenkomst in werkingskosten in het kader van samenwerkingsovereenkomsten. Hiervan is 41.000,00 euro aangerekend. Het was initieel de bedoeling om in 2019 een SALK-campagne te organiseren. Deze campagne is on hold gezet omdat eerst duidelijkheid diende te komen over het toekomstperspectief van de provincie en SALK 1.0. Dit is opgenomen in het Vlaams regeerakkoord. De Minister-President van de Vlaamse regering heeft aan de deputatie de opdracht gegeven de leiding te nemen in het vervolg van SALK 1.0. Op 27 januari 2020 is SALK Turbo gelanceerd. Communicatieve acties worden in 2020 opgenomen. De voorbereiding voor een agro-food platform is in eigen beheer opgenomen zonder externe prestaties. Het platform wordt fysisch opgestart in 2020. Het projectenbureau Europa is geïntegreerd in de samenwerkingsovereenkomst met VLEVA met minder uitgaven dan begroot.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 179

Het voorziene budget van 51.500,00 euro voor honoraria en vergoedingen is in 2019 niet gebruikt omdat voor de professionaliseringtrajecten voor de kleinschalige logies gewerkt is met overheidsopdrachten.

De voorziene communicatiekredieten (772.000,00 euro) voor de Europese programma's zijn niet benut omdat de resultaten van sommige Europese programma's nog onvoldoende met duidelijke projectresultaten kunnen worden getoond. Vele goedgekeurde projecten zijn nog in uitvoering. De communicatie wordt verschoven naar het einde van de programmaperiode. Geen operationele werking meer voor Europe Direct omdat de provincie Limburg niet langer erkend is in het Europees EDIC- netwerk. De Retail conferentie heeft niet plaatsgevonden zodat geen communicatie terzake is gevoerd. De werving van kleinschalige logies voor het professionaliseringstraject is gebeurd via reguliere communicatie. Inzake arbeidsmarkt, economie, ondernemerschap en SALK is de communicatie uitgesteld tot na het Vlaams regeerakkoord. Deze acties worden opgenomen in 2020.

Van het voorziene budget (118.600,00 euro) voor receptie- en representatiekosten is in 2019 25.800,00 euro besteed binnen de afdeling economie. Een aantal kredieten zijn niet benut omdat de voorziene events niet hebben plaatsgevonden, o.m. de Retail conferentie en het afsluitmoment IDE (niet goedgekeurd project). Voor een divers aantal events zijn de effectieve kosten lager dan de geraamde kredieten.

De gunningskost voor de dienstverleners voor het professionaliseringstraject voor de kleinschalige logies en de ontwikkeling van een online beheerssysteem voor het toeristisch fietsroutenetwerk zijn lager dan geraamd. Er was in 2019 een budget voorzien van 1.082.000,00 euro waarvan 216.000,00 is besteed. Omdat er geen masterclasses en conferentie hebben plaatsgevonden zijn er geen kosten voor lesgevers gemaakt. De kosten voor de voorstelling van de paardenstudie en het event inzake de korte keten/streekproducten zijn lager dan begroot. Voor de trajecten voor de fietscafés is omwille van de specificiteit van aangeboden vorming een langere voorbereidingsperiode nodig geweest. Deze trajecten worden in 2020 uitgerold.

Omdat het voucherreglement voor kleinschalige logies nieuw was, kon onvoldoende het benodigde krediet worden ingeschat. In 2019 werd er een krediet van 1.724.500,00 euro voorzien waarvan 570.000,00 euro is aangerekend. Na 1 jaar werking, dus vanaf 2020 kan dit krediet worden geraamd in functie van de te verwachten aanvragen. Voor de provinciale innovatiepremie zijn minder aanvragen goedgekeurd dan verwacht.

Van de 17,33 mio euro gebudgetteerde werkingssubsidies voor ondernemingen is in 2019 een saldo van 3,5 mio euro over. De reden is dat een aantal SALK-projecten nog in uitvoering zijn of in 2020 worden afgerekend: digitalisering bouwsector van de Construction Academy, Cycling Synergy, LocateinLimburg, duurzame landbouw. Er is minder provinciale cofinanciering voor Europese projecten aangevraagd en toegekend dan verwacht. Inzake arbeidszorg gebeurt de afrekening in 2020 waardoor er een saldo op het ingeschreven krediet is. Er zijn subsidieaanvragen ‘NaardeKern’ ontvangen omdat het na traject op het initiële traject nog lopende was. Het subsidiereglement voor toeristische productontwikkeling wordt ingekanteld in het nieuwe Leisurefonds.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 180

Afdeling Onderwijs, Opvoeding, Jeugd en Noord-Zuid

De acties die werden voorzien aan begin van schooljaar 2019-2020 mbt leren op de werkvloer en ondersteuning van het brede onderwijsveld (juiste studiekeuze, differentiatie, onderwijsbegeleiding,…) werden deels naar een later tijdstip verschoven. Gezien de samenwerking en de nauwe afstemming met onderwijspartners, werd het opzetten van deze initiatieven tijdens dit eerste trimester van het schooljaar 2019-2020 (boekjaar 2019) niet volledig gehaald. Dit had tot gevolg dat er zowel overschotten waren op de kredieten voor ‘publiciteit, promotie en voorlichting en vergoedingen’ en ‘terugbetalingen voor kosten van optredens, lesgevers, ed.’ respectievelijk van 29.700,00 euro en 43.000,00 euro.

Afdeling Ruimtelijke ordening

Op het totaalkrediet van 25.500,00 euro voor administratieve prestaties van derden voor tussenkomst in werkingskosten in het kader van samenwerkingsovereenkomsten blijft eind 2019 een saldo over van 22.600,00 euro. Het betreft werkingsmiddelen voor het strategisch project Kolenspoor die niet werden ingezet door de externe coördinatoren. Vanuit de algemene werkingsmiddelen van de dienst ruimtelijke planning werden wel werkingsmiddelen ingezet, o.a. voor de communicatie.

De coördinatie van het strategisch project Fruitspoor heeft enkele maanden stilgelegen, omdat er beleidsmatig onduidelijkheid was over waar het naartoe moest met dit strategisch project. Een deel (120.700,00 euro) van de voorziene budgetten (557.300,00 euro) voor de vergoedingen en terugbetalingen van kosten voor optreden, lesgevers, gidsen, ed. is bijgevolg niet uitgegeven. Voor het beleidsplan Ruimte Limburg werden werkingsmiddelen voorzien voor strategische conversaties met experten en de gedeputeerden, doch dit heeft om beleidsmatige redenen niet plaatsgevonden.

De werkingssubsidies in het kader van wonen voor doelgroepen (137.550,00 euro) werden wel toegekend, maar het saldo wordt pas betaald na afronding van het project en goedkeuring van de facturen, dus Q1 en Q2 van 2020.

Bokrijk

In het budget 2019 werd 400.000,00 euro voorzien voor uitgaven van erelonen en vergoedingen voor studies en werken binnen het project masterplan ‘groen’ en Central Park Bokrijk. Uiteindelijk werd dit gekoppeld aan de uitvoeringsplanning restauraties historische monumenten en bleef het budget onbenut.

Voor de onderhoudscontracten ‘groen’ was een budget van 400.000,00 euro ingeschreven in 2019. Door de weersomstandigheden (droogte) waren er minder maaibeurten dan voorzien en ook het scheren van de hagen gebeurde minder

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 181

frequent. Dit had tot gevolg dat er van het voorziene budget een saldo van 82.000,00 overblijft.

Directie Facilitair Beheer

Binnen de directie Facilitair Beheer is er een overschot van 287.300,00 euro op de algemene werkingskosten. Hierbij de verklaringen voor dit overschot.

De impact van de uitkanteling had in 2019 moeten doorgevoerd worden in het voorziene budget voor verzekeringen maar het budget (315.110,00 euro) werd aangehouden. Dit heeft tot gevolg dat er eind 2019 nog een saldo van 74.755,00 euro over is.

Eind 219 is er een saldo van 30.700,00 euro over op een totaal van 211.100,00 euro voor de aankoop van voeding en dranken. Er werden in de loop van 2019 bijkomende koffietoestellen geplaatst waardoor er minder verbruik was bij Maes koffie. De raming met de daaraan gekoppelde vastlegging gebeurde in het begin van het jaar. Daarnaast was er een nieuwe aanbesteding voor de aankoop van vlees. Hier werd minder aangekocht dan bij de opmaak van het raamcontract voorzien was.

Er werd een bedrag vastgelegd voor de consultant voor ondersteuning bij het opstellen van het contract van schoonmaak en ruitenkuis op erelonen en vergoedingen voor studies en werken. Dit was slechts een raming waardoor er een resterend krediet van 26.100,00 euro ongebruikt was eind 2019. Voor de ondersteuning van het verzekeringsdossier worden er nog facturen verwacht.

Door de daling van het volume verzendingen werd het vooropgestelde budget van 155.075,00 euro niet gehaald. De directie Facilitair Beheer is hiervoor afhankelijk van de vraag van interne klanten. Er blijft nog een saldo over van 41.800,00 euro.

In 2019 was er een budget van 830.500,00 euro voorzien voor huur gebruiksrechten. Eind 2019 was er nog een krediet van 37.500,00 euro over, omdat er minder vragen waren voor afwijkende software licenties dan voorzien.

Door de niet gelijklopende facturatie met de kwartalen kwamen de facturen van november en december te laat binnen voor de huur installaties, machines en uitrusting. Het dossier telefonie liep bovendien vertraging op. Dit resulteerde in een overschot van 16.750,00 euro in 2019.

Omdat er niet veel vraag is naar kantoorbenodigdheden en papier door onze interne klanten, werd het vooropgestelde cijfer niet gehaald. Er is een overschot van 22.850,00 euro op de rubriek voor kantoorbenodigdheden

Er is een vertraging in de goedkeuring van de nieuwe telefonie policy waardoor afgeschreven toestellen later vervangen worden. Resultaat een overschot van 15.855,00 euro op de rubriek van de kosten voor telefonie.

Het budget voor vergoedingen en terugbetaling kosten voor optredens, lesgevers, gidsen, ed. bedroeg in 2019 245.500,00 euro. Hiervan blijft een ongebruikt saldo van 58.400,00 euro over eind 2019. Dit vindt zijn oorzaak in: - De Archeologienota voor het Begijnhof is in opmaak. De 2e helft van maart 2020 worden proeven uitgevoerd waarvoor de factuur verwacht wordt tegen de zomer 2020.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 182

- De uitgave van Lydian ligt onder de raming aangezien de raming gebaseerd was op de gemiddelde uitgave van het vorig jaar in functie van een schatting van werklast. Deze werklast ligt lager aangezien de ontwerpers sedert juni 2019 in de ontwerpfase zitten en de bijstand van Lydian in deze fase niet zo intensief is.

Eind 2019 was er voor de kosten van onderhoud en herstellingen een ongebruikt krediet van 264.500,00 euro. Verschillende projecten/bestellingen werden in 2019 uitgevoerd maar daarvoor kwam de factuur te laat voor binnen. Daarnaast werden projecten volledig uitgesteld naar 2020 en was er minder nood aan correctief onderhoud.

Voor het onderhoud en herstellingen van terreinen en gebouwen werd een krediet van 751.000,00 euro voorzien. Hiervan werd 70.000,00 euro niet besteed in 2019. De geplande werken/projecten zijn wel uitgevoerd maar de facturen kwamen echter te laat binnen. Daarnaast kwam een creditnota binnen die als min aan het budget werd toegevoegd. Bovendien werd een bedrag van 30.000,00 euro gereserveerd voor prefab lokalen van het Kunstonderwijs maar werd uiteindelijk niet gebruikt.

In functie van de nieuwe aanbesteding, en de werkdruk verkeerd werd ingeschat door de firma, werden er geen bijkomende opdrachten gegeven voor schoonmaak. Er werd minder correctief onderhoud uitgevoerd. Bijgevolg een overschot van 56.800,00 euro.

Op de onderhoudscontracten informatica was er eind 2019 een ongebruikt krediet van 98.300,00 euro. De oorzaak is dat het dossier voor de nieuwe loonmotor werd uitgesteld tot 2020.

Op zowel het budget voor prestaties van arbeidsgeneeskundige dienst als de verzekeringen werkongevallen werd het budget aangehouden wegens afwezigheid van de verantwoordelijke verzekering terwijl de impact van de uitkanteling had in 2019 moeten doorgevoerd worden.

Er werd beslist om de gunning van het nieuwe bezoekerscentrum Nieuwenhoven stop te zetten. De boete hiervoor bedroeg 51.878,7 euro. Het dossier met de beslissing werd uiteindelijk toch pas in 2020 afgewerkt waardoor er nog een krediet van 60.400,00 euro over is eind 2019 op de post van de schadevergoedingen

Financiën

In 2019 was er een budget van 41.000,00 euro voorzien voor vergoedingen van consultancy. Hier bleek maar 17.000,00 van nodig te zijn in 2019 en dit ter ondersteuning van de boekhoudsoftware en de opmaak van de jaarrekening.

Voor de deurwaarderskosten was er in 2019 een budget voorzien van 29.100,00 euro waarvan 15.100,00 euro niet gebruikt diende te worden voor de betaling van deurwaarders.

HRM

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 183

De dienst HRM had een budget van 1.222.440,00 euro ter beschikking in 2019 voor hun werkingskosten. Hiervan is eind 2019 nog 179.862,28 beschikbaar. De verklaringen hiervoor zijn:

• Prestaties gedetacheerd personeel: er werd 590.000,00 euro gebudgetteerd om de loonkost terug te betalen van personeelsleden die vanuit een andere overheid gedetacheerd worden naar ons bestuur. Het gaat daarbij onder meer om: - De vzw Mijnmuseum diende in 2019 slechts facturen in tot en met september voor de loonkost van het gedetacheerd personeelslid. De loonkost van het laatste kwartaal is met andere woorden niet in 2019 betaald. - Voor de twee gedetacheerde personeelsleden van Steunpunt Onderwijs diende AGODI slechts facturen in tot en met juni respectievelijk augustus. - De loonkost van de verbindingsofficier van het laatste kwartaal werd nog niet betaald vermits de factuur te laat werd ingediend. • Kosten voor het inrichten van examens: initieel werd in het budget 2019 een krediet van 95.000,00 euro opgenomen om de kosten voor het inrichten van examens te betalen. Via een interne kredietaanpassing werd het krediet verhoogd tot 150.000,00 euro. Het verhoogde krediet zou onder meer aangewend worden om de assessments in het kader van de selectieprocedure directeur HRM te betalen. Uiteindelijk kon slechts één kandidaat aan het assessment deelnemen. • Vergoedingen lesgevers: er werd een krediet van 76.900,00 euro gebudgetteerd. Hiervan werd ruim 15.000,00 euro niet benut. De verklaring ligt onder meer in het feit dat de effectieve uitvoering van een aantal opleidingen uit het “Open Aanbod” pas in 2020 plaatsvindt.

Voor de bezoldigingen was het budget geraamd op 37 mio euro. Hiervan werd 35 mio euro aangerekend. De verklaringen voor het niet gebruikte krediet van 2 mio euro zijn de volgende:

• Het budget 2019 werd geraamd aan index 1.72398. Als gevolg van het geringe inflatiepeil bedraagt de wedde-index sedert oktober 2018 1.7069. De over-raming als gevolg van de bijgestelde indexprognose bevat aldus 1% van de geraamde loonkost( ± 370.000,00 euro) • Een aantal functies werden voor het hele jaar 2019 gebudgetteerd maar werden niet vanaf het begin van het jaar ingevuld of bleven niet het gehele jaar ingevuld. Een aantal voorbeelden: o Facilitair Beheer: functie directeur IT (werd niet ingevuld) o Facilitair Beheer: functie directeur Real Estate (werd in het najaar 2019 ingevuld na bevordering) o Kabinet Griffier: functie griffier (de effectieve indiensttreding is voorzien voor 1 mei 2020) o Directie HRM: in het budget was een krediet van 350.000,00 euro opgenomen voor de uitvoering van de personeelsplanning. Dit krediet werd niet benut.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 184

o Directie HRM: de functie directeur HRM was vanaf 1 september niet ingevuld o Griffie: deskundige GAS: indiensttreding januari 2020 o Nieuwenhoven: functie deskundige (niet ingevuld) o Ondernemen: functies bestuurssecretaris Kunst in de Open Ruimte, landbouweconoom, .. niet ingevuld o Omgeving: functie coördinator B-Mine Pit: niet ingevuld o PLOT: 2 functies instructeur brandweerschool o …

Van het gebudgetteerde krediet van 8,4 mio euro voor de betaling van de werkgeversbijdragen wettelijke verzekeringen blijft een saldo van 940.000,00 euro over eind 2019.

Deze rubriek hangt uiteraard samen met de bezoldigingen voor de niet ingevulde functies. Het gaat voornamelijk om contractuele functies waarvoor de patronale sociale zekerheidsbijdrage hoger ligt dan voor de statutairen.

Voor de overige personeelskosten was het budget geraamd op 1,3 mio in 2019. Hiervan is er 11,5% (151.500,00 euro) beschikbaar eind 2019. De kredieten die onder deze rubriek geraamd werden, houden allemaal verband met het aantal personeelsleden dat in dienst is : maaltijdcheques, hospitalisatieverzekering, woon-werk-verkeer, … Rekening houdend met het feit dat niet al de voorziene functies ingevuld waren/werden, zijn ook de budgetten voorzien voor deze elementen van de loonkost, te hoog gebudgetteerd. Voor het krediet voor de hospitalisatieverzekering geldt daarnaast dat in het budget 2019 een stijging van het krediet werd voorzien ervan uitgaande dat de premies zouden stijgen (hetgeen in de pers werd aangekondigd). Deze stijging heeft zich evenwel niet voltrokken in 2019.

Kunst in de open ruimte

Bij de uitvoering van acties in het kader van Kunst in de Open Ruimte werd gefocust op het beheer van de werken en minder op nieuwe ontsluitingsinitiatieven. Dit had als gevolg dat er minder dan voorzien beroep gedaan werd op externe (communicatie)deskundigen en het voorziene budget van 173.800,00 euro voor erelonen en vergoedingen voor externe expertises niet werd gebruikt.

Mobiliteit

In het budget 2019 was 10.000,00 euro voorzien voor het inschakelen van een landmeter met het oog op grondverwerving in het kader van de fietssnelwegen. Door vertraging in het dossier bij het betrokken gemeentebestuur, is dit nog niet nodig gebleken. Uitgave wordt wel voorzien in 2020-2021.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 185

De in het budget ingeschreven werkingsmiddelen voor de huur van rollend materieel (768.000,00 euro) zijn bedoeld voor verschillende projecten: - fuifbussen: aan het begin van het werkjaar worden (bij de gunning), kredieten vastgelegd voor de fuifbussen voor het hele jaar. Echter, de dienst kan onmogelijk op voorhand exact weten hoeveel aanvragen er effectief binnenkomen. Op het einde van 2019 was er daarom een restbudget van zo'n 30.000 euro - voor het leaseproject personeel werden er ook iets te veel kredieten vastgelegd dan uiteindelijk nodig: enkele mensen vertrokken, en er werd enige marge gerekend in de totale vastlegging. Restkrediet ongeveer 20.000 euro - Aan het begin van het jaar werd gezocht naar een nieuw project om duurzaam woon-werkverkeer te stimuleren, maar dit werd uiteindelijk niet gerealiseerd. - MAV (Mobiliteitscentrale Aangepast Vervoer): een aantal vastleggingen moesten nog gefactureerd worden eind 2019. Dit alles maakt dat er nog een saldo van 102.400,00 euro aan ongebruikt krediet overblijft.

Aan het begin van het jaar werden een aantal initiatieven gepland rond communicatie ivm vervoerregio, basisbereikbaarheid, pendelfonds en fiets. Door de ontwikkelingen op grond van basisbereikbaarheid (getrokken door MOW- Mobiliteit en Openbare Werken), bleken de eerste twee niet nodig. Voor specifieke communicatie rond fiets bleek geen ruimte meer. Er werd immers gefocust op lopende studie- en infrastructuurwerken. Verder werd in 2019 geen nieuwe pendelfondsoproep gelanceerd, zodat ook daar geen communicatie-initiatief nodig was en er bijgevolg een saldo van 29.000,00 van het totaalbudget voor publiciteit, promotie en voorlichting (52.000,00) over was eind 2019.

Door deze ontwikkelingen op grond van de basisbereikbaarheid (getrokken door MOW), bleek het te vroeg om hiervoor specifieke initiatieven te voorzien en was er ook een resterend budget voor vergoedingen en terugbetaling van kosten voor optreden, lesgevers ed. in 2019 van 24.600,00 euro.

Er werden krediet voorzien voor boetes rond o.a. boscompensaties van 25.000,00 euro. Hiervan is enkel 12.000,00 euro uitbetaald in 2019 voor de EFRO-brug.

Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed

Er was een bedrag van 19.000,00 euro voorzien voor zitpenningen aan derden en vergoedingen zonder btw. Eind 2019 is er nog een resterend bedrag van 13.800,00 euro over. In verschillende adviescommissies werden er o.a. minder vergoedingen door derden aangevraagd. Ook de vergoedingen voor juryleden van de overheidsopdracht Be-MINE PIT werden door de directie Facilitair Beheer overgenomen.

In 2019 vonden er, in tegenstelling tot en vergelijking met de voorgaande jaren, minder publieksacties en -evenementen plaats waarvoor publiciteit nodig was. Van het totaal voorziene krediet van 173.675,00 euro werd 72.982,70 euro besteed in 2019. De geplande inspiratie dag voor de sector ging bijvoorbeeld niet door. Er was enkel de opening van de grote tentoonstelling Gekaderd in Maastricht in het Gouvernement, maar deze tentoonstelling was op vraag van het provinciebestuur van Nederlands-Limburg waardoor de meeste publiciteitsacties ook door hen zijn gefinancierd. Daarnaast zijn een aantal eigen publicaties in 2019 niet afgeraakt en verplaatst naar 2020 waardoor de toegekende opdrachten financieel ook niet zijn afgerond (druk boek Veldslagen en druk boek Verzet).

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 186

In 2019 vonden er, in tegenstelling tot de voorgaande jaren, geen grote publieksmomenten plaats. Hierdoor werd het voorziene budget van 12.000,00 euro niet gebruikt. Er was enkel de tentoonstelling Gekaderd Maastricht in het Gouvernement van Nederlands-Limburg. De openingsreceptie van deze tentoonstelling werd georganiseerd door het provinciebestuur van Nederlands-Limburg.

Er waren minder technische materialen nodig omdat er minder publieksevenementen werden georganiseerd. Ook Monumentenwacht Limburg had minder klein materiaal en nieuw gereedschap nodig omdat dit niet jaarlijks vernieuwd moet worden. Van het gebudgetteerde bedrag van 22.400,00 euro werd 20.175,00 euro niet besteed in 2019.

Door de organisatie van minder publieksevenementen en -acties moest er ook minder beroep worden gedaan op externe bedrijven. Van de voorzien budget (443.000,00 euro) was er eind 2019 nog een saldo over van 168.000,00 euro. Binnen de ontsluiting van de kunstcollectie werd in het najaar van 2019 vooral een concept opgesteld om vanaf 2020 de collectie breed te ontsluiten naar het grote publiek. Idem voor de tumuli van Heers waarvoor een participatief traject werd opgestart met de bevolking van Heers. Dit loopt door tot het voorjaar 2020. Ook werden een aantal grotere acties/vastleggingen niet afgerond in 2019 waardoor deze in 2020 moeten worden hernomen (vb. opmaak editie 3 erfgoedmagazine LEF).

De verminderde uitbetaling van werkingssubsidies (niet gebruikt krediet van 140.000,00 euro) is algemeen te wijten aan een lagere uitbetaling van saldo’s, geannuleerde projecten en gesubsidieerde projecten die een vertraging kenden. Specifiek is dit te wijten aan: - het subsidiereglement Projecten Onroerend Erfgoed: door het grote aantal aanvragen werden in de loop van 2019 via budgetwijziging extra middelen voorzien die uiteindelijk niet allemaal werden toegekend. - het reglement ter ondersteuning van oud-strijdersverenigingen: conform het reglement werd 50% voorzien voor grote verenigingen en 50% voor kleine verenigingen. In 2019 waren er echter maar 9 kleine verenigingen die een subsidie aanvroegen. Na de toekenning van de subsidies werd dit reglement in het najaar van 2019 door de provincieraad stopgezet. - de ondersteuning van de erkenningsaanvraag tot UNESCO-werelderfgoed: in 2019 werd er aan het Regionaal Landschap Kempen en Maasland geen subsidie uitgereikt aangezien ze in 2018 hun projectdossier bij UNESCO hadden ingediend. In loop van 2019 werd duidelijk dat internationale experten opmerkingen hadden op de kandidatuur. Hierna besloot de stuurgroep de kandidatuur in te trekken om een definitieve afwijzing te voorkomen. - het reglement voor WO I-projecten: in 2019 werden de saldo's van de laatste gesubsidieerde WO I-projecten uitbetaald, deze vielen lager uit. - het reglement voor Jong redt Oud-projecten: in 2019 viel de uitbetaling van het saldo van een goedgekeurd project lager uit, werd één subsidieaanvraag uiteindelijk niet toegekend en werden verschillende projecten verplaatst naar 2020 waardoor het reglement nu op kruissnelheid is.

Provinciaal Domein Dommelhof

Door de verbouwingen op de site van het Provinciaal Domein Dommelhof zijn er minder verhuringen en overnachtingen geweest. Er waren immers minder kamers

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 187

beschikbaar. Daardoor zijn er ook minder kosten en ontvangsten geweest inzake catering en dranken. Aan de uitgavenkant was een budget van 259.500,00 euro voorzien voor catering en dranken. Hiervan werd 170.000,00 euro aangerekend.

Het overschot van 15.000,00 euro op het budget voor administratieve prestaties van derden voor de tussenkomst in werkingskosten van samenwerkingsovereenkomsten kan grotendeels verklaard worden door twee factoren. In het voorjaar besliste de deputatie om niet meer verder te gaan met de jazzwerking in het Dommelhof. De volledige jaarwerking rond jazz was echter wel gebudgetteerd. Verder werden er iets minder middelen besteed aan het wekelijkse filmprogramma. Het was het eerste jaar sinds de overname door MOOOV film en daarom werd voorzichtig gebudgetteerd.

Het doorstorten van ticketinkomsten aan organisatoren verloopt niet langer meer via het budget. Deze gelden van derden die we oorspronkelijk aan de ontvangstenzijde inschreven en waar budget voor was voorzien in de werkingskosten voor de doorstorting verlopen voortaan via een wachtrekening. Het gaat namelijk om gelden van derden. In 2019 was er een budget voorzien van 50.000,00 euro dat om deze reden niet gebruikt werd.

Door het wegvallen van een grote circuscompagnie tijdens Theater op de Markt (wegens een blessure van de acrobaat) zijn er middelen tbv 51.000,00 euro over op het gebudgetteerde krediet van vergoedingen en terugbetaling van kosten voor optredens.

Onderwijs – provinciale scholen

In de huidige BBC heeft elke school zijn eigen exploitatiebudget toegewezen gekregen. Het gaat hierbij over 10 campussen met ruim 20 instellingen. De overschotten in de budgetten zijn op schoolniveau relatief beperkt. Echter, wanneer alle budgetten samen geanalyseerd worden in het kader van deze rapportering, zijn de verschillen tussen budget en rekening voor een aantal rubrieken, substantieel. Op de algemene werkingskosten is er een ongebruikt krediet van 587.7000,00 euro op een totaalkrediet van 5,3 mio euro. Voor het onderhoud en herstellingen was een budget voorzien van 1,4 mio euro en daar resteert nog 287.000,00 euro van.

Voor wat het ongebruikte krediet voor het onderhoud en herstellingen betreft was het grootste deel ervan voorzien voor werken op de campus Bilzen in 2019. De overheidsopdracht voor deze werken kon niet gegund worden in 2019. Een nieuwe poging wordt genomen in 2020.

Een groot gedeelte van het budget voor de provinciale scholen bestaat uit bezoldigingen voor onderwijzend personeel. De betaling valt ten laste van de Vlaamse Overheid maar moet wel opgenomen worden in het provinciaal budget. Voor het provinciebestuur heeft het dus geen financiële gevolgen aangezien hetzelfde bedrag wordt ingeschreven langs uitgaven- en ontvangstenzijde. In 2019 werd hiervoor een budget ingeschreven van 59,5 mio euro. Dit bleek echter 3,2 mio euro onder gebudgetteerd te zijn. De lagere budgettering heeft te maken met de impact van de hervormingen binnen de cvo’s. De loonkost is hierbij te laag ingeschat omdat de indexering van de lonen voor alle scholen te laag gebudgetteerd werd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 188

Stafdiensten - Kabinet Griffier

Het verschil in het gebudgetteerde (162.890,00 euro) en het werkelijk uitgegeven bedrag (97.092,00 euro) voor de werkingskosten van het kabinet griffier is te wijten aan de afslanking van de provincieraad en deputatie bij de start van de nieuwe legislatuur in december 2018. Ondanks de aankondiging van de halvering van het aantal provincieraadsleden en de inkrimping naar een deputatie met 4 leden (vroeger 6) is ervoor gekozen om het gebudgetteerde bedrag toch op een gelijkaardig peil te houden, omdat we geen basis hadden om deze, althans toch voor de werking, te herrekenen naar 31 provincieraadsleden en 4 leden deputatie. De werkelijk uitgegeven kosten schommelen immers vaak op basis van onvoorziene uitgaven (denk aan afscheidsviering gouverneur, afscheid Erik Gerits, representatiekosten, …). Om die reden is ervoor gekozen om het budget stabiel te houden. Naar de meerjarenplanning voor de komende jaren (vanaf 2020) is er wel een aanpassing gebeurd op basis van de voorlopige rekeningcijfers eind 2019.

Stafdiensten – Federale taken

Op de werkingskosten was er voor administratieve prestaties van derden voor tussenkomst in de werkingskosten (samenwerkingsovereenkomsten) een budget voorzien van 50.000,00 euro voor de aanstelling van een landmeter voor het opmeten van moskeeën. De aanstelling van de opdracht voor de landmeter is in november 2019 toegekend. Aangezien de verslagen van de landmeter op zeer korte termijn (december 2019) dienden ingediend te worden bij de provincie werd de opdracht inhoudelijk zeer beperkt uitgevoerd en bleef ook de kostprijs beperkt. Er werd 6.050,00 euro betaald.

De toegestane werkingssubsidies in het provinciaal budget 2019 werden geraamd op basis van de ingediende meerjarenplannen 2014-2019 van de desbetreffende besturen. De bedragen die als provinciale exploitatietoelagen worden uitbetaald worden echter vastgesteld op basis van de budgetten 2019, waarin de overschotten van voorgaande jaren zijn verrekend. Dit betekent dat in 2019 minder toelagen werden uitbetaald voor:

- Protocol: 29.000,00 euro - Kathedrale kerkfabriek: 12.000,00 euro - Orthodoxe kerkfabrieken: 11.000,00 euro - Islamitische gemeenschappen: 52.000,00 euro - Prov. Instelling Morele Dienstverlening: 46.000,00 euro

Stafdiensten – -commissariaat

Binnen de algemene werkingskosten is er eind 2019 een ongebruikt krediet van 26.500,00 euro. De reden hiervan is dat er in 2019 nog altijd geen nieuwe medewerker criminaliteitspreventie werd aangesteld. Bijgevolg werden er geen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 189

nieuwe projecten opgestart. Verder werden er voor sommige bestelaanvragen hogere bedragen geraamd dan de effectieve factuurbedragen.

Op 21 december 2016 werd er een overeenkomst getekend tussen de Provincie Limburg en de Europese Commissie voor het SWIFT-project. Binnen dit project werd er een nauwe samenwerking voorzien tussen provincie Limburg, als project indienende instantie en eindverantwoordelijke van het Europees project “Stopping violence against Women and children through an Integral and Fast Trajectory (SWIFT)” en de stad Genk, als hoofd- en administratief en financieel coördinator van het project. De subsidies worden bijgevolg ontvangen door de provincie Limburg en doorgestort aan de Stad Genk. Vandaar dat er zowel aan de uitgaven- als ontvangstenkant budget voorzien werd. In 2019 is de eindafrekening van het project geweest en bleek het resterende budget van 58.700,00 euro dat voorzien was aan de uitgavenkant niet meer nodig.

Stafdiensten – I&C

Het budget voor administratieve prestaties van derden voor de tussenkomst in werkingskosten (samenwerkingsovereenkomsten) werd voor 36.400,00 euro niet aangesproken in 2019 omdat de beleidsbeslissing genomen was om minder in te zetten op deze actie. Samenwerkingsovereenkomsten die voor het eerst in 2019 werden aangevraagd en sport-of cultuur gerelateerd zijn werden niet aanvaard.

De dienst I&C had voor didactische bezoeken, deelneming congressen, opleidingen, infovergaderingen, ed. een budget voorzien van 30.240,00 euro. In 2019 bleef er 27.500,00 euro ongebruikt krediet over omdat een aantal van deze geplande kosten gefinancierd werden door de dienst HRM.

In 2019 werd ook de beleidsbeslissing genomen om minder in te zetten op publiciteit, promotie en voorlichting. Vanwege het wegvallen van het Limburgsymbool is er ook rond dit thema minder geïnvesteerd en blijft er van het totaalbudget van 992.500,00 euro nog 818.835,00 euro ongebruikt krediet over eind 2019.

Er was een budget van 52.000,00 euro voorzien voor onderhoud en herstellingen van informatica. Maar in 2019 bleken niet alle herstellingen nodig te zijn geweest. Er is een ongebruikt krediet van 42.900,00 euro.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 190

b. Exploitatie ontvangsten

Het exploitatiebudget bevat de operationele ontvangsten zoals de ontvangsten uit de werking, de fiscale ontvangsten (de opcentiemen op de onroerende voorheffing en de provinciebelastingen gezinnen en bedrijven), de werkingssubsidies en de andere operationele ontvangsten.

Code Rekening Budget % Ontvangsten 184.584.390,72 182.993.819,50 100,87 A. Operationele ontvangsten 183.996.979,83 175.325.044,20 104,95 Ontvangsten uit de werking 70 8.123.478,85 7.832.838,00 103,71 Fiscale ontvangsten en boetes 73 92.195.143,40 86.723.316,00 106,31 Werkingssubsidies 740 83.215.335,31 80.468.590,20 103,41 Recuperatie specifieke kosten OCMW 748 0,00 0,00 - Andere operationele ontvangsten 742/7 463.022,27 300.300,00 154,19 B. Financiële ontvangsten 75 587.410,89 7.668.775,30 7,66 C. Tussenkomst door derden in het tekort van 794 0,00 0,00 - het boekjaar

In exploitatie werden de ontvangsten gebudgetteerd op 182.993.819,50 euro. Er werd 184.584.390,72 euro aan opbrengsten geregistreerd of in totaal 100,87%.

De verklaringen voor het verschil tussen budget en rekening zijn per dienst opgenomen:

Afdeling Economie en Internationale Samenwerking

De gebudgetteerde te ontvangen subsidies van LSM t.b.v. 123.722,00 euro zijn niet gerealiseerd. Uit de afrekening van het project Ruimte&Werk4Logistics blijkt dat er minder kosten zijn gedeclareerd door de POM dan voorzien. Hierdoor zijn er minder LSM-middelen ter beschikking.

Anderzijds zijn er meer subsidies van provinciale cofinanciering en de Vlaamse Overheid ontvangen in 2019 dan gebudgetteerd. Er is een hogere ontvangst (29.000,00 euro) te gevolgen van uitgestelde cofinanciering voor het Interreg- projectmanagement en een hogere ontvangst (66.500,00 euro) te gevolgen van de afrekening SALK Groenten-innovatiefonds en uitgestelde Vlaamse cofinanciering voor het EFRO-contactpunt. In 2019 is er bovendien een terugvordering van uitgekeerde subsidies t.b.v. 351.000,00 euro geweest van voorschot van projecten van derden die zijn stopgezet. Tussentijdse afrekening van te veel gestorte provinciale cofinanciering in het kader van PDPO.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 191

Afdeling Milieu en Natuur

- Subsidies Europese overheid: Voor het Europese project SURE2050 is de deputatie in haar zitting van 24 april 2019 akkoord gegaan met inhoud van de Grant Agreement en het Consortium Agreement. Het maximale totale budget dat de provincie zou ontvangen, bedraagt 59 581,00 euro. Bij de eerste budgetwijziging werden deze totale inkomsten ingeschreven in het budget 2019 (nl. 60 000,00 euro), aangezien de verdeling over de jaren nog niet duidelijk was.

Ondertussen zijn we op de hoogte hoe de betalingen zullen verlopen, nl. met vier betalingsmomenten:

o Voorschot – start project (zijnde 31 776,65 euro werd reeds betaald) o Interim payment 1 – na rapport maand 18 (oktober ’20) – verwachting betaling eind 2020 (zijnde max. 5 958,13 euro) o Interim payment 2 – na rapport maand 34 (feb ’22) – verwachting betaling mei/ juni ’22 (zijnde max. 5 958,13 euro) o Interim payment 3 – na eindrapport (dec ’22) – verwachting betaling maart / april ’23 (zijnde max. 15 888,35 euro). Het bedrag van de interim payments hang echter af van de uren en kosten die voor de voorbije periode gedeclareerd werden (en welke mate die hoger liggen dan het voorschot bedrag -> verschil wordt betaald.) Hierdoor werd in 2019 enkel het voorschot betaald. De inkomsten voor dit jaar en de volgende jaren, zullen nog bij budgetwijziging worden ingeschreven in het Meerjarenplan.

- Terugvordering ten onrechte uitgekeerde subsidies: In 2016 sloot de provincie een overeenkomst met 8 Limburgse gemeenten betreffende de oprichting van de interlokale vereniging (IV) “Dierenasiel opvanggebied Oost-Limburg’. In artikel 21 van deze overeenkomst werd opgenomen dat de provincie hiervoor middelen (zijnde 300 000,00 euro) voorziet als investering in een erkend dierenasiel. Dit werd betaald na de oprichting van de IV. In dit artikel werd ook opgenomen dat terugbetaling van toepassing is, wanneer er bij het verstrijken van de duurtijd van de interlokale vereniging (zijnde 31 december 2018) nog de volledige bedragen ter beschikking zijn, m.a.w. er nog geen beslissingen genomen zijn die financieel afdwingbaar zijn. Deze middelen moeten dan worden teruggestort aan de provincie Limburg. Deze middelen moesten worden teruggestort, maar dit werd tot op heden nog niet uitgevoerd. In 2020 zal de vraag tot terugbetaling worden gesteld aan de gemeente Maasmechelen, waar de zetel van de IV was gevestigd.

Afdeling Ruimtelijke ordening

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 192

De planbatenheffing is een belasting die de eigenaar moet betalen wiens perceel in waarde gestegen is door een bestemmingswijziging. Vlaanderen int deze planbatenheffing maar stort deze in bepaalde gevallen door naar de provincie indien zij als plannende overheid optrad. Deze inkomsten kunnen niet begroot worden, omdat zij pas geïnd worden op het moment dat de eigenaar zijn bestemming ten gelde maakt, dus ofwel bouwt ofwel zijn perceel verkoopt. In 2019 werd er een bedrag van ruim 460.000 euro door Vlaanderen als planbaten doorgestort naar de provincie Limburg waarvoor dus geen ontvangstbudget was ingeschreven.

Directie Facilitair Beheer

In 2019 zijn de afrekeningen van de verplichte beheersdaden van de federale en Vlaamse mede-eigenaars van het provinciehuis voor zowel 2018 als 2019 ingeschreven doordat de onderhandelingen op zich lieten wachten en trouwens nog steeds lopende zijn. Dit heeft tot gevolg dat het rekeningcijfer het dubbele is van de gebudgetteerde ontvangst.

Op de post van de schadevergoedingen werd een ontvangstbudget van 27.000,00 euro voorzien. In 2019 zijn er echter opbrengsten geweest van 222.300,00 euro. Schadevergoedingen lopen immers over verschillende jaren en zijn moeilijk in te schatten. Het gaat hier om ontvangsten van volgende grote schadedossiers ontvangen van 2018 die ontvangen zijn in 2019: - verlies drone PLOT (24.000 euro) - brand Craenevenne (87.000 euro) - schadevergoeding Lommel (40.000 euro)

Financiën

Het budget voor de provinciale opcentiemen tbv 66,9 mio euro van 2019 werd ingeschreven op basis van de raming die we ontvangen van de Vlaamse Gemeenschap. Uiteindelijk werd er in 2019 69 mio aan opcentiemen ontvangen.

De opbrengst van de bedrijvenbelasting ligt 2,8 mio euro hoger dan gebudgetteerd omdat er terug meer belastingplichtigen zijn opgenomen in ons bestand en door betere controles via oa het gebruik van het GIS-systeem.

Er is ook een meeropbrengst van de gezinnenbelasting van 151.800,00 euro t.o.v. het budget door de toename van aantal belastingplichtigen.

In 2019 werd er 7 mio euro ontvangst voorzien voor dividenden van Infrax. De provincie Limburg is per 31/12/2018 en met ingang van 01/01/2019 uitgetreden uit Inter Energa en Inter Media. De dividenden m.b.t. het jaar 2018 die normaal in de loop van 2019 gestort zouden worden zijn op 31/12/2018 uitbetaald aan de provincie.

HRM

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 193

De gerealiseerde werkingsopbrengsten liggen hoger omdat enkele ontvangsten niet opgenomen werden bij de opmaak van het budget. Het gaat om de loonkost van de interprovinciale databeheerder enerzijds en de inhoudingen op het loon in het kader van het fietsleaseproject. Verder lag de effectieve ontvangst in het kader van de arbeidsongevallenverzekering hoger dan geraamd:

• Ter beschikking stellen van personeelsleden: onder deze rubriek worden de terugbetalingen geboekt van: - het loon van het personeel dat ter beschikking gesteld is van de PXL - het loon van de interprovinciale databeheerder. De ontvangst van deze laatste was niet opgenomen in de raming. Het gaat om 71.767,76 euro • Schadevergoedingen: onder deze rubriek worden de terugbetalingen geboekt in het kader van de verzekering arbeidsongevallen. De Directie HRM raamde deze op 50.000,00 euro. Er werd ruim 115.000,00 euro ontvangen. • Opbrengsten uit recuperatie kosten: onder deze rubriek worden de terugbetalingen van Fedris (beroepsziekten) geboekt. De Directie HRM raamde de ontvangst op 6.500,00 euro. De reële ontvangst lag lager. Verder worden hier de inhoudingen in het kader van het project fietslease geboekt. Deze werden niet geraamd maar bedroegen ongeveer 28.993,00 euro.

Kunst in de open ruimte

In de uitvoering van acties in het kader van Kunst in de Open Ruimte werd gefocust op het beheer van de werken en minder op nieuwe ontsluitingsinitiatieven. Er zijn bijgevolg in 2019 geen ontvangsten binnen gekomen van het totaal aan gebudgetteerde subsidies (165.000,00 euro).

Mobiliteit

Voor de bouw van de EFRO-fietsbrug Godsheide zijn er te ontvangen subsidies van de Europese overheid t.b.v. 1.560.000,00 euro ingeschreven. Hier is nog niets van ontvangen omdat de werken gepland zijn in 2020-2021.

In 2019 was er een budget aan te ontvangen subsidies van de Vlaamse Overheid voorzien van 1,7 mio euro. Er zijn echter voor een totaal aan ontvangsten ingeschreven van 2,55 mio euro. Het betreft hier het Vlaamse aandeel in de Fietsfondsprojecten. Deze ontvangst hangt vanzelfsprekend samen met de uitbetaling van de provinciale subsidies (90%); en deze laatste zijn sterk afhankelijk van de timing van de gemeenten. Bovendien wordt de Vlaamse schijf slechts 2 keer per jaar teruggevorderd, zodat de Vlaamse ontvangsten niet altijd vallen in hetzelfde jaar als de provinciale uitgave (bv een gemeentelijke subsidiedossier wordt door de provincie uitbetaald in november, maar de Vlaamse schijf wordt pas teruggevorderd in maart van het jaar erop).

PLOT

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 194

Het PLOT heeft in 2019 een toelage van het FireFront-project t.b.v. 52.000,00 euro ingeschreven die niet gebudgetteerd was. Deze subsidie zal in 3 schijven ontvangen worden: 1ste schijf in 2019, voor de 2de schijf is de datum nog niet gekend en de 3de schijf zal ontvangen worden vóór 15 september 2021.

Er zijn in 2019 voor 129.000,00 euro meer aan federale subsidies binnengekomen dan gebudgetteerd. De subsidies worden uitgekeerd a rato van de gegeven opleidingen. Bij de opmaak van het budget kan er enkel een raming gemaakt worden van de opleidingen voor ambulanciers die door de brandweerzones worden gegeven.

Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed

In 2019 is er een creditnota opgemaakt van 330.204,90 euro voor een ingeschreven subsidie aan LSM in 2012 voor het project "regionale masterplannen erfgoed". De annulering van het saldo van de openstaande vordering is een gevolg van een herberekening van de aangegeven personeelskosten De verminderde opbrengst is te wijten aan het eindrapport van het project 'Regionale masterplannen erfgoed (E-xtra)' dat ondersteund werd door LSM. Bij de afrekening van het project waren er overschotten (lager uitvallende saldo’s en één geannuleerd project). Hierdoor werd door LSM de laatste uitbetaling aangepast aan de werkelijke uitgaven en het teveel aan inkomsten in het project geannuleerd.

Provinciaal Domein Dommelhof

Door de verbouwingen op de site zijn er minder verhuringen en overnachtingen geweest. Er waren immers minder kamers beschikbaar. Dit heeft tot gevolg dat er minder inkomsten (59.000,00 euro) waren uit verhuur en minder inkomsten uit catering en dranken (116.000,00 euro).

Het innen van ticketinkomsten van organisatoren verloopt niet langer meer via het budget. Deze gelden van derden die we oorspronkelijk aan de ontvangstenzijde inschreven en waar budget voor was voorzien in de werkingskosten voor de doorstorting verlopen voortaan via een wachtrekening. Het gaat namelijk om gelden van derden. In 2019 was er een ontvangstenbudget voorzien van 50.000,00 euro dat om deze reden niet ontvangen werd.

Onderwijs – provinciale scholen

Op een totaalbudget van 2 mio euro is er 225.000,00 euro van de gebudgetteerde ontvangsten niet ontvangen. Veruit het grootste deel van het verschil is te verklaren doordat er minder gefactureerd wordt aan de leerlingen door de school omdat leerlingen steeds meer rechtstreeks bij de boekenleverancier kunnen bestellen via een online tool. Via een raamovereenkomst is het uitbesteden van deze boekenverkoop tot tevredenheid van leerlingen en de scholen zelf ondertussen goed ingeburgerd.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 195

Een groot gedeelte van het budget voor de provinciale scholen bestaat uit bezoldigingen voor onderwijzend personeel. De betaling valt ten laste van de Vlaamse Overheid maar moet wel opgenomen worden in het provinciaal budget. Voor het provinciebestuur heeft het dus geen financiële gevolgen aangezien hetzelfde bedrag wordt ingeschreven langs uitgaven- en ontvangstenzijde. In 2019 werd hiervoor een budget ingeschreven van 59,5 mio euro. Dit bleek echter 3,2 mio euro onder gebudgetteerd te zijn. De lagere budgettering heeft te maken met de impact van de hervormingen binnen de cvo’s. De loonkost is hierbij te laag ingeschat omdat de indexering van de lonen voor alle scholen te laag gebudgetteerd werd.

Stafdiensten - Arrondissements-commissariaat

In 2019 was er een budget ingeschreven van 25.000,00 euro voor opbrengsten uit toegangs- en inschrijvingsgelden. Er zijn geen inkomsten meer geweest in 2019 omdat de betalende activiteiten, de seminaries van het Provinciale Veiligheidscomité werden afgeschaft.

Op 21 december 2016 werd er een overeenkomst getekend tussen de Provincie Limburg en de Europese Commissie voor het SWIFT-project. Binnen dit project werd er een nauwe samenwerking opgezet tussen provincie Limburg, als projectindienende instantie en eindverantwoordelijke van het Europees project “Stopping violence against Women and children through an Integral and Fast Trajectory (SWIFT)” en de stad Genk, als hoofd- en administratief en financieel coördinator van het project. De Europese subsidies worden bijgevolg ontvangen door de provincie Limburg en doorgestort aan de Stad Genk. Vandaar dat er zowel aan de uitgaven- als ontvangstenkant budget voorzien werd. In 2019 is de eindafrekening van het project geweest en werd er minder ontvangen (71.000,00 euro) dan voorzien.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 196

c. Investeringen uitgaven

Het investeringsbudget bevat de investeringen in de de financiële vaste activa (o.a. deelnemingen), de investeringen in materiële vaste activa (terreinen, gebouwen, waterlopen, installaties, meubilair, rollend materieel, e.d.), de investeringen in de immateriële vaste activa (plannen en studies, software, licenties, e.d.) en de toegestane investeringssubsidies door de provincie aan derden

Code Rekening Budget % Uitgaven 24.831.804,52 87.474.671,87 28,39 I. Investeringen in financiële vaste activa 14.527,27 18.665,55 77,83 A. Extern verzelfstandigde agentschappen 280 0,00 0,00 - B. Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 281 0,00 0,00 - en soortgelijke entiteiten C. Publiek-Private Samenwerkingsverbanden 282 0,00 0,00 - D. OCMW-verenigingen 283 0,00 0,00 - E. Andere financiële vaste activa 284/8 14.527,27 18.665,55 77,83 II. Investeringen in materiële vaste activa 11.926.070,26 63.668.904,11 18,73 A. Gemeenschapsgoederen en bedrijfsmatige 11.926.070,26 63.668.904,11 18,73 materiële vaste activa 220/3- Terreinen en gebouwen 229 9.088.921,58 48.994.878,68 18,55 Wegen en overige infrastructuur 224/8 350.576,98 2.735.001,40 12,82 Roerende goederen 23/4 2.469.817,13 4.539.667,99 54,41 Leasing en soortgelijke rechten 25 0,00 6.750.000,00 0,00 Erfgoed 27 16.754,57 649.356,04 2,58 B.Overige materiële vaste activa 0,00 0,00 - Onroerende goederen 260/4 0,00 0,00 - Roerende goederen 265/9 0,00 0,00 - Vooruitbetalingen op investeringen in materiële 2906 0,00 0,00 - vaste activa III. Investeringen in immateriële vaste activa 21 1.403.248,17 5.857.424,81 23,96 IV. Toegestane investeringssubsidies 664 11.487.958,82 17.929.677,40 64,07

De investeringsuitgaven werden gebudgetteerd op 87.474.671,87 euro waarvan 24.831.804,52 euro aan kosten is geregistreerd of in totaal 28,39%.

De verklaringen voor het verschil tussen budget en rekening zijn per dienst opgenomen:

Afdeling Economie en Internationale Samenwerking

Rollend materieel

Er was een budget van 159.135,00 euro voorzien voor de vernieuwing van het wagenpark voor het fietsroutenetwerk. Dit werd echter uitgesteld om naar een afstemming te zoeken met het wagenpark van Monumentenwacht.

Investeringssubsidies

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 197

Er waren in 2019 minder aanvragen voor investeringssubsidies voor kleinschalige logies en hefboomfonds dan verwacht. Bovendien was er een latere lancering van het investeringsreglement in functie van het fietsjaar 2020-2021. Van het totaalbudget van 3,6 mio euro blijft er een saldo over van 2,1 mio euro.

Afdeling Levenskwaliteit en Zorg

Investeringssubsidie

Er zijn voor 312.000,00 euro aan investeringssubsidies voorzien voor sportaccommodaties met een regionaal karakter. Die zijn als volgt opgedeeld:

- Zwembad Hasselt: 111.973,00 euro - Marec zeilinfrastructuur: 160.000,00 euro - Marec surf-duikinfrastructuur: 152.000,00 euro

Beide dossier van Marec zeilen en surfen/duiken zullen worden vervolgd in 2020. De werken rond het zeilgebouw zijn afgerond en de nodige bestellingen voor de inrichting van het gebouw om ze comform te maken met de aanbevelingen zijn geplaatst. Er is tevens een architecte aangesteld die bezig is met het dossier ‘gebouw surfen/duiken. De aanbesteding zal in het voorjaar 2020 in de markt kunnen gezet worden nadat alle betrokken partijen hun specifieke noden hebben overgebracht.

Voor de twee dossiers van Marec wordt de uitbetaling van het saldo dus voorzien in 2020. Het dossier van het zwembad te Hasselt is afgesloten. Het openstaande saldo was dus niet meer nodig.

Afdeling Milieu en Natuur

Gronden

Er zijn reeds een aantal aankoopdossiers opgestart, maar wegens andere prioritaire dossiers konden deze nog niet worden afgehandeld.

Het betreft aankoopdossiers in:

- Nieuwenhoven - Vallei van de Grote Nete – verschillende percelen - Vallei van de Winterbeek – verschillende percelen

Daarnaast zijn er nog bijkomende aankopen gepland, waarvan nog geen schatting werd opgevraagd:

- Nieuwenhoven (ifv de verlegging van een wandelpad) - Aankopen ikv natuurverbindingen (o.m. NVB 62 Slangbeek) - Bijkomende aankopen Fruitspoor (project is voorlopig stilgelegd)

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 198

De budgetten voor volgende inrichtingswerken werden reeds vastgelegd, maar moesten nog worden betaald:

- VLM - aandeel voor uitvoering inrichtingswerken (98.905,59 euro) - Smederij Maesen - levering en plaatsing van poort (2.280,85 euro) - M-Plus - levering picknickbanken (6.098,40 euro)

Daarnaast zijn nog volgende zaken gepland (budget nog niet gekend):

- Plaatsing shelter in Craenevenne (was oorspronkelijk gepland in 2019, maar is nu voor uitvoering in 2020) - Cofinanciering voor een PSN- project voor de vroedmeesterpad in Grootloon - Inrichtingswerken in de Vallei van de Demer in Diepenbeek

In totaal was er een krediet over van 581.200,00 euro in 2019.

Afdeling Onderwijs, Opvoeding, Jeugd en Noord-Zuid

Software en licenties

Er was in 2019 een budget voorzien van 39.800,00 euro voor de aankoop van software voor de provinciale scholen. Hiervan werd 12.945,00 euro aangerekend. Uiteindelijk is er veel software via werkingsmiddelen betaald omdat het niet over een aankoop ging waardoor er teveel investeringskrediet voorzien was.

Op het krediet voor software en licenties van het PLOT is er in 2019 18.929,50 euro over. Er werd in 2019 een bestelbon opgemaakt bij Data Expert voor een bedrag van 15.540,00 euro voor de aankoop van software voor het uitlezen van Iphones (Greaykey). Hiervan is de factuur pas in 2020 ontvangen.

Installaties, machines, uitrusting

De verklaringen voor het ongebruikte krediet van 114.000,00 euro voor de provinciale scholen in 2019 zijn de volgende:

- De facturen voor bestellingen van Campus Maasmechelen (bovenfrees, schalmachine, reiningstoestel voor verfborstels en verfrollen, motorheftafels, werktafels, chocolade tempereermachine) en van Campus Tongeren (kweektafels) zijn begin 2020 ontvangen en bedragen in totaal 28.336,00 euro. - Het budget dat voorzien was voor Campus Voeren (45.000,00 euro) werd niet besteed door de ziekte en afwezigheid van de verantwoordelijke die instaat voor de opmaak van de dossiers. - Campus Tongeren heeft de haar toegewezen budget van 25.000,00 euro niet opgenomen.

Op het totaalbudget van 183.575,00 euro van het PLOT werd voor 136.420,00 aangerekend. Van het saldo tbv 47.155,00 euro werden in 2019 bestellingen (aankoop flowmaster, beluchtingssysteem vijver van de brandweerschool, runningman

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 199

schietstand van de politieschool) ingeven voor een totaal van 23.194,00 euro waarvan de factuur pas ontvangen werd in 2020.

Informaticahardware

Van het totale krediet van 724.000,00 euro voor informaticahardware van de provinciale scholen werd in 2019 554.000,00 euro aangerekend. Van het resterende krediet werden facturen voor beamers, touchscreens en digitale borden t.b.v. 35.700,00 euro pas in 2020 ontvangen. Door de aankoop van pc’s en laptops te groeperen hebben we ongeveer 14% op het voorziene budget kunnen besparen ofwel ongeveer 30.000,00 euro. Ook hier werd 24.000,00 euro aan voorziene budget voor Campus Voeren niet opgenomen owv. ziekte en afwezigheid van de verantwoordelijke die instaat voor de opmaak van de dossiers. De overige campussen hebben in totaal 60.000,00 euro niet opgebruikt dat wel blijkt nodig te zijn in 2020.

Van het ongebruikte krediet (21.376,00 euro) voor hardware van het PLOT werd in 2019 twee bestellingen opgemaakt, nl.

- Dell : aankoop van 15 laptops tbv 18 272.51 euro

- Central point : aankoop van pc HP tbv 2 468.40 euro

Hiervan werd echter geen factuur meer ontvangen in 2019.

Afdeling Ruimtelijke ordening

Plannen en studies

De ruimtelijke uitvoeringsplannen en studies die uitbesteed worden, hebben dikwijls een looptijd van 1 à 2 jaar. De budgetten worden vastgelegd bij gunning van de opdracht, doch de betalingen gebeuren volgens de uitvoering van de opdracht, in verschillende schijven. In 2019 werd 177.000,00 euro aangerekend van het totaalbudget van 1.178.000,00 euro.

Gronden

Voor de aankoop van het Kolenspoor werd het voorschot (10%) reeds betaald, maar het saldo (12.780.000,00 euro) wordt pas betaald bij het verlijden van de akte. Dit kan pas plaatsvinden na het opmeten van de volledige zate. Vermoedelijke datum Q2 2020.

Investeringssubsidies

Investeringssubsidies voor bouwprojecten Wonen-Zorg worden toegekend, maar de uitbetaling gebeurt in schijven, op basis van de voortgang van de werken. Tussen toekenning subsidie en uitbetaling van het saldo kunnen 3 jaar liggen. Ook voor de investeringssubsidies voor lokale bedrijventerreinen en GGSP en kleinstedelijke gebieden speelt diezelfde vertraging in de uitbetaling van de budgetten. Het saldo van 606.445,00 euro zal in de komende jaren worden uitbetaald.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 200

Bokrijk

Gebouwen

De voorziene projecten in het kader van de cofinanciering Central Park werden niet uitgevoerd in 2019. Het voorziene budget van 1,3 mio dat voor de uitvoering van het masterplan groen en de fiche Central Park Bokrijk (ingang en fietsen door het museum) is ongebruikt gebleven. Uiteindelijk werd afgesproken dit te koppelen aan de uitvoeringsplanning voor restauratie van de betrokken historische momenten. De eerste concrete gesprekken voor uitvoering ervan zijn begin 2020 opgestart.

Meubilair en kantooruitrusting

De aankoop van terrasmeubilair voor de uitbating van St-Gummarus werd in de loop van 2019 geannuleerd. Bijgevolg werd het voorziene budget van 90.000,00 euro niet aangewend.

Investeringssubsidies

Van de 3,7 mio euro aan investeringssubsidies die in 2019 voorzien was, is er 3,2 mio euro gespendeerd. De laatste schijf investeringssubsidie Bruegel t.b.v. 264.111,20 euro zal in 2020 worden opgevraagd.

Directie Facilitair Beheer

Software en licenties

Door het meer en meer inhuren van software ipv aankopen werd dit investeringsbudget niet benut. Bij de opmaak van het meerjarenplan wordt een deel van dit budget overgezet naar exploitatie.

Plannen en studies

Van het totaalbudget van 1,4 mio euro is er in 2019 slechts 191.045,00 euro aangerekend. De verklaringen hiervoor zijn de volgende: - De voorlopige oplevering van Z33 is op 09/01/2020 geweest i.p.v. zoals voorzien eind 2019. Aan de hand van de eindstaat die toen opgesteld werd, worden de facturen pas in 2020 betaald. - De oplevering van de conditiemeting is vermoedelijk voorzien voor juni 2020. Daarna worden de facturen betaald. - Voor de Spartacus-studie (de studie voor de wegenwerken) werd in 2019 een vastlegging gedaan in het kader van de wegenwerken op ons terrein. Deze werken liepen echter vertraging op en zullen in 2020 worden uitgevoerd. - De opdracht voor de inkomzone van het Provinciehuis is nog lopende. - De bijkomende vastlegging voor het ontwerp oefenhal PLOT is gebeurd in 2019 maar wegens de wijziging in de samenstelling van het ontwerpteam zullen de facturen pas begin 2020 ontvangen worden.

Gronden

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 201

Voor de Spartacus-werken was een budget van 150.000,00 euro voorzien. Dit werd niet gebruikt omdat het ontwerp herbekeken wordt. De vastlegging van de nodige kredieten zal gebeuren in 2020.

Voor de inrichting op de gronden was een budget voorzien van 228.100,00 euro in 2019 voor de volgende projecten: - Voor Be-Mine en het Begijnhof werden diepsonderingen aangevraagd. Deze werden nog niet uitgevoerd. - PLOT – terreinverlichting. Dit project is nog in behandeling - Campus Kunstlaan 20 – buitenaanleg. Dit project is nog in behandeling - Campus Kunst - omgevingswerken nieuwbouw. Het dossier wordt opgestart begin 2020. Bijgevolg blijft het volledige krediet onbenut.

Gebouwen

Voor de investeringen in gebouwen was in 2019 23,3 mio euro voorzien. Eind 2019 was hier nog 16,2 mio euro van over. De verklaringen hiervoor zijn: - Z33 en esco5 zijn opgeleverd maar de facturen zijn pas in 2020 ontvangen - de volgende werken zijn in uitvoeringsfase en de facturen worden voorjaar 2020 verwacht: - Campus Maasmechelen nieuwe werkplaatsen - PLOT multifunctionele hal + voetpadkasten - Campus Voeren riolering - Campus Lommel stoffilterinstallatie - Dommelhof ketel - Campus Diepenbeek Middenspanning - Spartacus - Conditiebepaling - Provinciehuis inbraakbeveiliging - Provinciehuis G-blok verwarmingsketel Be-Mine (veiligheidscoördinator) wordt opgestart in 2020

De vernieuwing van de apparatuur in ons eigen datacentrum werden uitgesteld naar 2020.

Kunst in de open ruimte

Kunstpatrimonium

Gevolg gevend aan de beslissing van de Vlaamse Overheid om de ontwikkeling van nieuwe projecten inzake Kunst in de Open Ruimte toe te wijzen aan andere organisaties dan de provincie Limburg, werd er in de werking Kunst in de Open Ruimte gefocust op het beheer van de bestaande kunstwerken. Deze werking bracht geen kosten met betrekking tot investeringen met zich mee. Er is nog een ongebruikt krediet van 541.400,00 euro eind 2019.

Mobiliteit

Plannen en studies

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 202

Van het totaalbudget van 682.840,00 euro werd 247.300,00 euro aangerekend. Nog niet betaalde vastleggingen zijn voornamelijk budgetten voor studies die over meerdere jaren lopen: studie Albertkanaalroute (Arcadis), studie EFRO-brug (SWECO), stabiliteitscontroles (SECO) ... en die zowel de ontwikkeling, als de begeleiding van de aanleg behelzen (dus pas volledig uit te betalen na oplevering van het bouwwerk). Ook de studie die IMOB voerde ihkv mobiliteitsbehoeften, loopt pas af eind 2020. Een aantal andere geplande studies (bv Wolske werden uitgesteld en zijn opgenomen in de meerjarenplanning 2020-2025.

Gronden

In 2019 was er budget voorzien van 5,7 mio euro voor infrastructuurwerk.

Het gaat hier om 2 (nog) niet (volledig) uitgevoerde infrastructuurwerken: - Zandhoefstraat (Albertkanaalroute): aanleg is gegund maar nog niet volledig uitgevoerd (verwacht voorjaar 2020) - EFRO-brug Godsheide: werken gegund eind 2019, uitvoering in 2020-2021 (overeenkomstig EFRO-bepalingen)

Investeringssubsidies

Van de 5,65 mio euro voorziene investeringssubsidies is er 4,2 mio euro besteed in 2019. Alle kredieten voor de fietsfondsprojecten gemeenten zijn vastgelegd; de openstaande vastleggingen zijn projecten waarvan in 2019 (of eerder) de 1e schijf werd vastgelegd, maar waarvan de 2e schijf nog moet worden uitbetaald (concreet gaat het over 5 fietsprojecten hier).

Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed

Plannen en studies

In 2019 werd een budget van 139.000,00 euro gereserveerd voor het opmaken van een studie en een plan rond de herbestemming/herontwikkeling van de provinciale tumuli in Heers. Dit project werd in de tweede helft van 2019 terug opgepikt door het opzetten van een participatief proces met de bevolking van Heers. Dit traject zal in het voorjaar 2020 eindigen met beleidsmatige aanbevelingen om concrete stappen te zetten in de herontwikkeling van deze relicten.

Gronden

Het restbudget van 256.000,00 euro is bedoeld voor de concrete herontwikkeling op het terrein van de tumuli van Heers zoals beschreven onder rubriek van plannen en studies.

Gebouwen

Het bedrag van 6.750.000,00 euro werd voorzien in het budget 2019 omdat normaal de erfpachtovereenkomst met NV be-MINE al gestart moest zijn. Volgens deze overeenkomst in opmaak zou de provincie elk jaar een canon van 250.000,00 euro per jaar betalen en dit 27 jaar lang. In de loop van 2019 werd wel duidelijk dat bij het uiteindelijk afsluiten van de overeenkomst hier ook nog 21 % btw bij zal komen.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 203

Kunstpatrimonium

Voor de aanschaf van kunstpatrimonium was in 2019 een bedrag voorzien van 76.220,00 euro. Dit bedrag is bestemd voor de aankoop van kunstwerken voor de provinciale kunstcollectie. Er werd een plan opgesteld om de hiaten in de collectie weg te werken en dus nieuwe werken aan te kopen. Maar vorig jaar werd beleidsmatig beslist om geen nieuwe werken systematisch aan te kopen, vandaar ook dat dit budget niet werd gebruikt.

Investeringssubsidies

De verschillende investeringssubsidies van het PCCE liepen zeer goed (E-xtra², projecten Onroerend Erfgoed en WO I). Enkel de subsidies voor het Klein Historisch Erfgoed kenden wat vertragingen waardoor realisaties pas in 2020 afgerond zullen zijn en ook verscheidene aanvragen naar 2020 werden verschoven. Bij de nieuwe meerjarenbegroting hebben we hier rekening mee gehouden en werd het gebudgetteerde bedrag voor het Klein Historische Erfgoed bijgesteld. In 2019 werd 777.000,00 euro aangerekend van het totaalbudget van 1.756.600,00 euro.

Provinciaal Natuurcentrum

Gebouwen

De huidige opdracht voor het vernieuwen van het bezoekerscentrum Nieuwenhoven werd beëindigd en de voorliggende plannen worden herschreven. Het is wenselijk om het gehele provinciaal domein Nieuwenhoven in Sint-Truiden op te waarderen en bij te dragen aan de totaalbeleving van het domein. Bovendien liggen de kosten hoog en kan er niet gestart worden zolang de percelen voor de technieken niet gegund zijn. De betrokken ondernemingen krijgen naast een vergoeding voor de geleverde prestaties ook een verbrekingsvergoeding. Deze stopzetting werd goedgekeurd op de provincieraad van 18 december 2019. Bijgevolg werd het totaalbudget van 1.355.395,00 euro niet aangewend in 2019.

Investeringssubsidies

Het nieuw subsidiereglement vergroening van schooldomeinen voor MOS-scholen werd goedgekeurd in 2018 voor een bedrag van jaarlijks 250.000 euro. In 2019 werden er 18 subsidieaanvragen toegekend, waarvan de voorschotten van 70 % werden vastgelegd en onmiddellijk betaald. In 2020 en 2021 worden de saldi van 30% aangevraagd. Deze resterende investeringsbudgetten (154.000,00 euro) worden overgedragen om de saldi vast te leggen.”

Stafdiensten – kabinet griffier/Studies & Projecten

Plannen en studies

Het investeringskrediet t.b.v. 269.300,00 euro op de actie ‘Het implementeren van een nieuw organisatiemodel voor het provinciebestuur’ is een gedeelde actie tussen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 204

de dienst “Studies & Projecten” en het “kabinet griffier”. De dienst S&P heeft op dit krediet geen uitgaven geboekt in 2019, het kabinet griffier wel voor een bedrag van 35.700,00 euro voor de volgende projecten: werkvolumemeting Omgevingsvergunning & organisatiestructuur Mobiliteit, afwerking Proloogtrajecten overheidsopdrachten, I&C, Dommelhof en HRM. Reden dat niet alles werd uitgegeven is het vroegtijdig stopzetten van de opdrachten met ARCH in de uitloop van het Proloog-traject (Dommelhof, I&C en HRM). Vooral het traject met HRM is erg vroeg stopgezet owv de pensionering van de directeur HRM. Ook het PLOT had middelen gevraagd, maar er uiteindelijk geen gebruikt van gemaakt.

Water en domeinen

Plannen en studies

Er zijn in 2019 verschillende studies m.b.t. het waterbeheer opgestart en gegund, andere zijn nog in voorbereiding. Deze studies hebben meestal een langere looptijd, werden in 2019 bijgevolg nog niet afgerond en lopen verder in 2020. Ongebruikt krediet in 2019 bedraagt 421.375,00 euro.

Gronden

De nodige aankopen en investeringen werden gedaan. Gezien de geplande investeringen voor de nieuwbouw (bezoekerscentrum Nieuwenhoven), zullen de resterende middelen beschikbaar blijven voor de omgevingsaanleg hiervan en voor verbeteringen in de omgeving van de werkliedenloods, de paden, de parking, voor signalisatie en voor boscompensatie. De resterende budgetten (463.350,00 euro) werden daarom overgedragen naar 2020 .

Waterlopen

Diverse projecten van aanleg overstromingszones en herinrichtingsprojecten van waterlopen zijn lopende of in voorbereiding. De voorafgaande grondaankopen verlopen soms moeilijk met vertragingen als gevolg. Bij gecombineerde projecten waarbij samengewerkt wordt met andere partners (bv Aquafin, Fluvius enz. ) is de vooruitgang van deze dossiers medeafhankelijk van hun timing. Een project in Diets- Heur loopt eveneens vertraging op owv failliete aannemer. De onderhandelingen met de eigenaars voor de grondaankopen voor overstromingszones en herinrichtingswerken aan waterlopen zijn lopende, maar verschillende van deze onderhandelingen verlopen moeizaam. Dit alles maakt dat er eind 2019 een ongebruikt krediet van 2.394.425,00 euro was.

Investeringssubsidies

Gemeenten en wateringen voeren ook werken uit om ruimte voor water te creëren met positief effect op de waterlopen tweede en derde categorie. Er zijn zowel bij gemeenten als wateringen verschillende van deze dossiers lopende. De provincie heeft geen vat op het jaarlijks aantal ingediende dossiers, maar ook de effectieve uitbetaling van de provinciale subsidie hiervoor is afhankelijk van de voortgang en effectieve uitvoering van deze projecten. De nodige grondverwervingen of

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 205

vergunningen hiervoor kunnen deze werken vertragen. Bijgevolg is er eind 2019 nog een saldo van 209.680,00 euro over van het totaalbudget van 274.600,00 euro.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 206

d. Investeringen ontvangsten

Investeringsontvangsten worden gerealiseerd door de verkoop van investeringen (deelnemingen, terreinen, gebouwen, roerende goederen, …) en door het ontvangen van investeringssubsidies toegekend aan de provincie door derden.

Code Rekening Budget % Ontvangsten 43.095.004,60 63.931.817,14 67,41 I. Verkoop van financiële vaste activa 28 38.381.610,07 38.795.829,00 - A. Extern verzelfstandigde agentschappen 280 0,00 0,00 - B. Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 281 38.381.610,07 38.795.829,00 en soorgelijke entiteiten 98,93 C. Publiek-Private Samenwerkingsverbanden 282 0,00 0,00 - D. OCMW-verenigingen 283 0,00 0,00 - E. Andere financiële vaste activa 284/8 0,00 0,00 - II. Verkoop van materiële vaste activa 22/7 86.921,57 9.446.168,76 0,92 A. Gemeenschapsgoederen en bedrijfsmatige 86.921,57 9.446.168,76 0,92 materiële vaste activa Terreinen en gebouwen 220/3- 60.775,00 9.446.168,76 0,64 229 Wegen en overige infrastructuur 224/8 0,00 0,00 - Roerende goederen 23/4 26.146,57 0,00 - Leasing en soortgelijke rechten 25 0,00 0,00 - Erfgoed 27 0,00 0,00 - B. Overige materiële vaste activa 0,00 0,00 - Onroerende goederen 260/4 0,00 0,00 - Roerende goederen 265/9 0,00 0,00 - C. Ontvangen vooruitbetalingen op de verkoop 0,00 0,00 van materiële vaste activa 176 III. Verkoop van immateriële vaste activa 21 0,00 0,00 - IV. Investeringssubsidies en -schenkingen 150- 4.626.472,96 15.689.819,38 29,49 180- 4951/2

De investeringsontvangsten werden gebudgetteerd op 63.931.817,14 euro waarvan 43.095.004,60 euro werd ontvangen of in totaal 67,41%.

De verklaringen voor het verschil tussen budget en rekening zijn per dienst opgenomen:

Afdeling Onderwijs, Opvoeding, Jeugd en Noord-Zuid

Investeringsssubsidies

PLOT diende projectaanvragen in bij het Seveso-fonds om in aanmerking te komen voor het ontvangen van 100% subsidies. Dit ingediende subsidiedossier werd niet goedgekeurd, dus zal het PLOT niet overgaan tot de desbetreffende aanschaf, waardoor de voorziene investeringssubsidies van 182.890,00 euro niet zullen gerealiseerd worden.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 207

Afdeling Ruimtelijke ordening

Gronden

De verkoop van niet strategische gronden aan het Kolenspoor kon nog niet gerealiseerd worden, omdat ook het verlijden van de akte voor aankoop van het Kolenspoor vertraging heeft opgelopen. Bijgevolg werd het gebudgetteerde krediet van 299.395,00 euro niet gerealiseerd.

Directie Facilitair Beheer

Investeringssubsidies

Voor de werken in het Begijnhof zijn te verwachten investeringssubsidies ingeschreven voor een totaal van 4,00 mio. Aangezien de werken nog moeten van start gaan zijn er geen ontvangsten geweest.

Aangezien de voorlopige oplevering van Z33 op 09/01/2020 is geweest kan de laatste schijf voor de aanvraag van LSM-subsidies (352.200,00 euro) pas in 2020 voorgelegd worden.

Gebouwen

De verkoop van de Ambiorixkazerne en de H-blok zijn nog niet rond. Hiervoor was een budget ingeschreven van 9,1 mio euro.

Mobiliteit

Investeringssubsidies

In 2019 werd een deel van de inkomsten in het kader van het EFRO-project Fietsbrug Godsheide ontvangen dat niet gebudgetteerd was. Het bedrag van 88.000,00 euro was het aandeel van de Vlaamse Waterweg (identiek aan aandeel EFRO). Het aandeel van de Vlaamse Waterweg wordt nog teruggevorderd in 2020.

Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed

Investeringssubsidies

In het budget 2019 werd voor 7,07 mio euro aan investeringssubsidies voorzien. Dit zijn ingeschreven ontvangsten van goedgekeurde subsidies voor SALK en Toerisme Vlaanderen of toegezegde bijdragen aan be-MINE PIT (stad Beringen en NV be-MINE) die we hebben verkregen van andere overheden en externe organisaties. Aangezien de overheidsopdracht van be-MINE PIT nog loopt en er nog niet gestart is met de concrete uitvoering van het mijnbelevingscentrum, zijn bepaalde schijven nog niet opgevraagd kunnen worden. Ook de bijdragen van NV be-MINE en de stad Beringen kunnen pas naar de provincie komen, na het afsluiten van een overeenkomst met deze partners.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 208

e. Budget andere uitgaven

Het budget type andere bevat aan de uitgavenkant de aflossingen van de financiële schulden, de toegestane leningen en de overige transacties.

code Rekening Budget % Uitgaven 7.218.231,23 6.345.034,11 113,76 1. Aflossing financiële schulden 7.218.231,23 6.345.034,11 113,76 Periodieke aflossingen 421/4 5.970.343,08 6.345.034,11 94,09 Niet-periodieke aflossingen 171/4 1.247.888,15 0,00 - 2. Toegestane leningen 2903/4 0,00 0,00 - 3. Overige transacties 0,00 0,00 - Terugbetaling van borgtochten ontvangen in 178 0,00 0,00 contanten - Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar 2905 0,00 0,00 vervallen - Andere overige uitgaven 100 0,00 0,00 -

De realisatiegraad van de aflossingen bedraagt 113,76%.

Op 23/12/2019 werd de lening van het Rollend Woonfonds tbv 1.247.888,15 euro vervroegd terugbetaald. Deze werd niet gebudgetteerd in 2019 in de rubriek van de niet-periodieke aflossingen.

f. Andere ontvangsten

Het budget type andere bevat aan de ontvangstenkant de op te nemen leningen en leasings, de terugvordering van de aflossing van de financiële schulden en de overige transacties.

code Rekening Budget % Ontvangsten 898.543,62 1.016.205,63 88,42 1. Op te nemen leningen en leasings 171/4 0,00 0,00 - 2. Terugvordering van aflossing van financiële 29/4943 898.543,62 1.016.205,63 schulden 88,42 Periodieke terugvorderingen 4943/4 806.011,83 931.205,63 86,56 Niet-periodieke terugvorderingen 2903/4 92.531,79 85.000,00 108,86 3. Overige transacties 102 0,00 0,00 - Borgtochten ontvangen in contanten 178 0,00 0,00 - Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar vervallen 4949-4959 0,00 0,00 - Schenkingen, andere dan opgenomen onder deel I en II 102 0,00 0,00 - Niet opgevraagd kapitaal (-) 101 0,00 0,00 -

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 209

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 210

4.1.8. Overzicht van de verstrekte subsidies per beleidsveld

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 211

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 212

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 213

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 214

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 215

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 216

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 217

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 218

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 219

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 220

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 221

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 222

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 223

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 224

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 225

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 226

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 227

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 228

4.2. Toelichting bij de samenvatting van de algemene rekeningen

De toelichting bij de samenvatting van de algemene rekeningen bevat minstens de volgende drie onderdelen:

• de toelichting bij de balans (schema TJ7);

• een overzicht van de toegepaste waarderingsregels;

• de niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 229

4.2.1. Schema TJ7 – Toelichting bij de balans

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 230

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 231

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 232

4.2.2. Waarderingsregels

Overeenkomstig het besluit van de Vlaamse Regering van 25 juni 2010 betreffende de beleids- en beheerscyclus van de gemeenten, provincies en de openbare centra voor maatschappelijk welzijn bepaalt de deputatie de regels die gelden voor:

- De waardering van de inventaris van al de bezittingen, vorderingen, schulden en verplichtingen van het bestuur van welke aard ook - De vorming en de aanpassing van afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico’s en kosten - De herwaarderingen De BBC-waarderingsregels worden opgemaakt, rekening houdend de bepalingen in de organieke decreten en het uitvoeringsbesluit en zijn gebaseerd op IPSAS: International Public Sector Accounting Standards. Dit zijn boekhoudnormen specifiek voor de publieke sector, gebaseerd op IAS (International Accounting Standards) en IFRS (International Financial Reporting Standards). Deze standaarden zijn niet bindend, maar gelden als referentie en verdienen aanbeveling.

1. Algemene principes

Waarderingsregels

- In de toelichting bij de jaarrekening worden de waarderingsregels zo samengevat dat een voldoende nauwkeurig inzicht wordt verkregen in de toegepaste waarderingsmethoden.

- De waarderingsregels zijn van het ene financiële boekjaar op het andere identiek en worden stelselmatig toegepast.

- De boekhoudig moet gevoerd worden in euro.

- Bij de vaststelling en toepassing van de waarderingsregels wordt ervan uitgegaan dat het bestuur zijn activiteiten zal voortzetten. Als er belangrijke veranderingen in de activiteiten van het bestuur zich voordoen waarbij de vroeger gevolgde waarderingsregels niet langer zorgen voor een waar en getrouw beeld dan worden de waarderingsregels dienovereenkomstig aangepast. Deze wijziging wordt in de toelichting bij de jaarrekening vermeld en verantwoord. De geraamde invloed van de wijziging op het vermogen, op de financiële toestand en op de staat van opbrengsten en kosten wordt eveneens vermeld in de toelichting bij de jaarrekening over het financiële boekjaar waarin de afwijkende waarderingsregel voor het eerst wordt toegepast.

- Elk bestanddeel van het vermogen wordt afzonderlijk gewaardeerd.

- Bij de waardering wordt rekening gehouden met alle voorzienbare risico's, mogelijke verliezen en ontwaardingen die ontstaan zijn tijdens het financiële boekjaar waarop de jaarrekening betrekking heeft of tijdens voorgaande boekjaren

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 233

- De kosten en opbrengsten moeten verwerkt worden in het financiële boekjaar waarop ze betrekking hebben. Het moment waarop de transactie dus plaatsvindt, ongeacht of ze al dan niet betaald of geïnd zijn.

Aanschafwaarde

- De aanschaffingswaarde kan bestaan uit: • aanschaffingsprijs in geval van aanschaf bij derden • ruilwaarde in geval van een door ruil verkregen vast actief • vervaardigingswaarde of gebruikswaarde in geval van vervaardiging door eigen personeel • inbrengwaarde in geval van individuele inbreng in natura • schenkingswaarde in geval van een schenking van een materieel vast actief

- De aanschaffingsprijs omvat, naast de aankoopprijs, de bijkomende kosten zoals niet- terugvorderbare belastingen, vervoerkosten en studiekosten

- De bijkomende kosten voor de aanschaffing van financiële vaste activa worden ten laste genomen van de staat van opbrengsten en kosten van het financiële boekjaar in de loop waarvan ze werden aangegaan.

Afschrijvingen en waardeverminderingen

Afschrijvingen:

- Afschrijvingen zijn bedragen die ten laste genomen worden van de staat van kosten en opbrengsten voor materiële en immateriële vaste activa waarvan de gebruiksduur beperkt is. Zij hebben als doel de kost van het actief te spreiden over zijn waarschijnlijke nuttigheids- of gebruiksduur.

- Jaarlijks afschrijvingsbedrag = boekhoudkundige waarde – restwaarde resterende gebruiksduur - De afschrijving is lineair

- De restwaarde en de gebruiksduur moeten jaarlijks herzien worden

- De afschrijvingen mogen niet teruggenomen worden

- Aanvullende afschrijvingen zijn wel mogelijk in het geval bepaalde activiteiten worden stopgezet om de boekhoudkundige waarde van de MVA terug te brengen tot de vermoedelijke realisatiewaarde

Waardeverminderingen:

- Waardeverminderingen zijn correcties op de aanschafwaarde

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 234

- Waardeverminderingen worden geboekt bij het afsluiten van het financieel boekjaar en vloeien voort uit gebeurtenissen die geen verband houden met de waarschijnlijke nuttigheids- of gebruiksduur

- Waardeverminderingen worden geboekt als de boekhoudkundige waarde hoger is dan de gebruikswaarde

Herwaarderingen

- Herwaardering is verplicht van toepassing op de financiële vaste activa en de overige materiële vaste activa.

- Als de reële waarde van een vast actief betrouwbaar kan worden bepaald moet het geboekt worden tegen de geherwaardeerde waarde.

- Geherwaardeerde waarde = reële waarde op het moment van de herwaardering - eventuele latere geaccumuleerde waardeverminderingen - De geherwaardeerde waarde wordt verantwoord in de toelichting bij de jaarrekening waarin de herwaardering voor het eerst werd toegepast.

- De herwaardering moet voldoende regelmatig gebeuren. Volgens de IPSAS-norm betekent dit om de 1,3 of 5 jaar.

- De herwaardering kan zowel in positieve als in negatieve zin gebeuren.

- De herwaardering van een specifiek actief leidt er toe dat de volledige categorie waartoe dat actief behoort geherwaardeerd moet worden.

2. Waarderingsmodellen Na de initiële waardering van een actiefbestanddeel zijn er voor de waardering in de latere boekjaren twee soorten van waarderingsmodellen:

1) Kostprijsmodel: Volgens het kostprijsmodel moet een vast actief worden geboekt tegen zijn kostprijs, verminderd met eventuele geboekte afschrijvingen en eventuele geboekte waardeverminderingen

2) Herwaarderingsmodel: Volgens het herwaarderingsmodel moet een vast actief waarvan de reële waarde betrouwbaar kan worden bepaald, geboekt worden tegen de geherwaardeerde waarde

Het belangrijkste verschil tussen de twee modellen zit in het feit dat de activa waarop het kostprijsmodel van toepassing is niet kunnen geherwaardeerd worden.

Schematisch kan dit als volgt worden voorgesteld:

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 235

Gebruiksduur Afschrijvingen Waardeverminderingen Herwaarderingen

Kostprijsmodel

Gemeenschapsgoederen Beperkt JA JA NEE

Onbeperkt NEE JA NEE

Bedrijfsmatige Beperkt JA JA NEE materiële vaste activa Onbeperkt NEE JA NEE

Immateriële vaste Beperkt JA JA NEE activa Onbeperkt NEE JA NEE

Herwaarderingsmodel

Overige materiële vaste Beperkt JA JA JA activa Onbeperkt NEE JA JA

Financiële vaste activa nvt NEE JA JA

3. Overzicht van de waardering en de afschrijvingen van de verschillende balansrubrieken

In een overzichtstabel zijn voor de verschillende rubrieken van de activa en de passiva de waarderings- en afschrijvingsregels opgenomen voor zowel de beginbalans als de erop volgende boekjaren.

4. Bijzondere bepalingen

- Vorderingen Indien er onzekerheid bestaat over de invorderbaarheid van vorderingen dan worden deze overgeboekt naar dubieuze debiteuren.

Op de dubieuze debiteuren worden waardeverminderinge geboekt in functie van de ouderdom van de openstaande vordering:

waardevermindering

vorderingen ouder dan 1 jaar 10%

vorderingen ouder dan 2 jaar 25%

vorderingen ouder dan 3 jaar 50%

vorderingen ouder dan 4 jaar 75%

vorderingen ouder dan 5 jaar 100%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 236

- Voorraden Voorraden die minder dan 2,5% van het balanstotaal bedragen worden niet opgenomen.

- Financiële vaste activa o De belangen die de provincie heeft in entiteiten (op uitzondering van de deelnemingen) worden gewaardeerd aan 1,00 euro. Een overzicht van deze entiteiten wordt toegevoegd aan de klasse 0. De herwaardering van de financiële vaste activa gebeurt om de vijf jaar tenzij er zich een situtatie voordoet waarbij het noodzakelijk is om dit sneller door te voeren.

- Materiële vaste active

o Aankopen onder de rubriek installaties, machines en uitrusting worden in aanmerking genomen voor bedragen vanaf 500,00 euro exclusief btw. Dit grensbedrag geldt per stuk.

o Aankopen onder de rubriek erfgoed worden in de loop van het financiële boekjaar aan de aanschafwaarde ingebracht, maar bij de opmaak van de jaarrekening worden ze volledig via de kosten (minwaarden) weggeboekt, zodat de waarde op één euro komt te staan. Als de gebruikswaarde van een actief dat behoort tot het erfgoed niet bepaald kan worden bedraagt het eveneens één euro. De herwaardering van de overige materiële vaste activa gebeurt om de vijf jaar tenzij er zich een situtatie voordoet waarbij het noodzakelijk is om dit sneller door te voeren.

- Nettoactief o Investeringssubsidies worden verrekend over een termijn die overeenkomt met de afschrijvingstermijn van de investering waarvoor de subsidie werd toegekend. Zolang een investering in uitvoering is en bijgevolg nog niet wordt afgeschreven, wordt de verkregen investeringssubsidie nog niet verrekend.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 237

4.2.3. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen

Naast de in de balans opgenomen rechten en verplichtingen zijn er een aantal rechten en verplichtingen die niet in de balans worden opgenomen omdat zij thans geen invloed hebben op het patrimonium, doch in de toekomst misschien wel. Hierover wordt informatie verzameld in de rekeningen van de klasse 0.

4.2.3.1. Debiteuren wegens persoonlijke zekerheden 24 112 100,69 euro

De waardering gebeurt op het bedrag van de openstaande schuld op 31 december 2019 die gewaarborgd wordt.

Het saldo van de gewaarborgde leningen bedraagt op 31-12-2019 24 112 100,69 euro

Overzicht gewaarborgde leningen 31/12/2019:

Datum Schuld op Veval- Belanghebbende Leningnr. Bank Bedrag besluit PR 31-12-2019 jaar Het Domein Bokrijk vzw 17-09-2003 13 FORTIS 2.046.580,78 170.736,95 2020 Het Domein Bokrijk vzw 19-01-2005 15 FORTIS 1.149.500,14 196.332,98 2021 Het Domein Bokrijk vzw 19-04-2006 17 FORTIS 1.149.443,53 298.363,09 2022 Het Domein Bokrijk vzw 16-05-2007 19 FORTIS 1.150.000,00 386.024,31 2023 Het Domein Bokrijk vzw 04-12-2007 21 FORTIS 1.150.000,00 457.801,33 2024 Het Domein Bokrijk vzw 17-12-2008 22 FORTIS 800.000,00 369.853,53 2025 Het Domein Bokrijk vzw 21-10-2009 23 FORTIS 750.000,00 398.656,12 2026 Het Domein Bokrijk vzw 16-06-2010 24 FORTIS 1.149.016,52 658.425,13 2027 Het Domein Bokrijk vzw 21-09-2011 26 FORTIS 2.490.000,00 1.595.419,62 2028 Het Domein Bokrijk vzw 19-09-2012 28 FORTIS 875.000,00 574.866,51 2028 Het Domein Bokrijk vzw 16-10-2013 29 Belfius 350.000,00 72.453,84 2020 Het Domein Bokrijk vzw 16-10-2013 30 FORTIS 552.500,00 393.353,22 2029 Het Domein Bokrijk vzw 15-10-2014 31 FORTIS 902.500,00 634.264,70 2029 Het Domein Bokrijk vzw 35 ING 350.000,00 70.000,00 2021 Het Domein Bokrijk vzw 16-09-2015 34 ING 350.000,00 70.000,00 2020

Provinciale Hogeschool Limburg 16-06-2004 1 KBC 3.000.000,00 750.000,00 2024 Provinciale Hogeschool Limburg 20-02-2008 2 ING 3.500.000,00 1.575.000,00 2028 Provinciale Hogeschool Limburg 21-11-2018 KBC 10.000.000,00 10.000.000,00 2040 Provinciale Hogeschool Limburg 21-11-2018 KBC 5.000.000,00 5.000.000,00 2040

Watering Het Grootbroek Bree 14-11-2006 1 Belfius 50.000,00 10.000,04 2022

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 238

VVP 20-12-2006 1 Belfius 500.000,00 231.422,68 2027

Proefcentrum Fruitteelt vzw 23-01-2008 1 KBC 750.000,00 162.499,53 2023

Oekraïns Orthodoxe Kerkfabriek Heilige Aartsengel 11/10/2012 3 Belfius 53.000,00 20.878,45 2023 Michaël Archistrateeg

Grieks-Orthodoxe kerkfabriek heilige 26-08-2010 1 FORTIS 70.000,00 8.272,69 2020 Barbara Genk

Islamitische geloofsgemeenschap 23-06-2011 1 Belfius 30.000,00 Yesil Camii 7.475,97 2022 38.167.540,97 24.112.100,69

De provincie heeft een bankwaarborg gesteld van 590 903,80 euro bij Belfius ten voordele van OVAM tot zekerheid van het uitvoeren van de bodemsanering van de percelen gelegen LENKENSHOEF te Dilsen-Stokkem (op de terreinen van de exploitatie van de vroegere zinkfabriek te ROTEM). De aangerekende kosten bedragen 0,5 % intrest per jaar.

De waarborg werd verminderd in functie van de stand van de uitvoering van de werken tot 82 000 euro op 01-01-2005, tot 4 350 EUR op 31-12-2008 en eenzelfde bedrag van 4 350 euro op 31-12-2019.

4.2.3.2. Diverse verbintenissen (09)

4.2.3.2.1. Waarborgfonds in beheer bij Ethias m.b.t. de provinciale bijkomende leningen 536 852,97 euro

Om de risico’s van slechte betalers m.b.t. de provinciale bijkomende leningen in te dekken werd een waarborgfonds opgericht vanaf 1984. Dit fonds werd aangevuld door een afhouding van 3 % op de toegekende leningen. Wanneer een lening niet kan worden terugbetaald kan de provincie het waarborgfonds aanspreken om het geleden verlies te recupereren.

Het reglement op de provinciale bijkomende leningen werd stopgezet op 01-01-2004, waardoor er geen bijkomende stortingen van afhoudingen op nieuwe leningen in het waarborgfonds komen.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 239

Ook nadat een lening werd gerecupereerd uit het waarborgfonds blijft de schuld opeisbaar bij de ontlener. Alle betalingen die op die wijze nog worden ontvangen, worden in het waarborgfonds gestort. Voor 2019 was dit 4 128,68 euro.

Het waarborgfonds wordt beheerd door ETHIAS als een financiële rekening. Door het stopzetten van de bijkomende leningen is er een berekening gemaakt van de verhouding tussen het bedrag in het waarborgfonds en het uitstaande kapitaalsaldo van de leningen.

Op 31 december 2019 bedroeg het saldo van het waarborgfonds 536 852,97 euro.

Uit de cijfers blijkt dat er einde 2019 nog 47 788,31 euro moet terugbetaald worden door de leners.

4.2.3.2.2. Het rollend woonfonds 0,00 euro

De opvolging van de terugbetalingen werd vanaf 1/7/2011 overgeheveld naar de provincie. De financiële rekeningen van het Rollend Woonfonds (lopende rekening en beleggingsrekening) werden behouden en opgenomen in de thesaurie van de provincie.

4.2.3.3. Rechtsgedingen

Door de juridische dienst wordt een inventaris bijgehouden van alle lopende rechtsgedingen en een selectie gemaakt van deze rechtsgedingen waaruit mogelijk een vordering kan volgen, na de uitspraak door de bevoegde rechtbank.

Er zijn in totaal 8 zaken geïnventariseerd met een mogelijk risico op schade voor de provincie. Op basis van de stand van zaken van deze lopende geschillen worden er nog geen voorzieningen aangelegd op de balans.

4.2.3.4. Goederen in erfpacht genomen door de provincie

De provincie heeft gronden (2 ha 57 are 32 ca) in erfpacht genomen van de gemeente Neerpelt tegen een jaarlijkse vergoeding van 25 euro/ha.

Het betreft gronden van het Domein Dommelhof.

De provincie heeft gronden (95 are 61 ca) in erfpacht genomen in de gemeente Maasmechelen tegen een jaarlijkse vergoeding van 1 euro. Akte van erfpacht d.d. 29/01/2004: percelen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 240

Maasmechelen, 1ste afdeling, sectie A, delen van nummers 397, 398B en 399D (nu 397D, 398E, 398F, 399K en 399M) (Odelco) – herinrichtingswerken aan de Kikbeek

Andere erfdienstbaarheden: - Akte vestiging erfdienstbaarheid 24/06/2014: perceel Borgloon, 12de afdeling (Hoepertingen), sectie D, nummer 36E (Houben-Ghijsens) - aanleg van een overstromingszone op de Herk - Akte vestiging erfdienstbaarheid d.d. 15/12/2000: perceel Riemst, 3de afdeling (Vlijtingen), sectie A, deel van nummer 508A (Castermans) - grondophogingen uitvoeren i.k.v. de aanleg van het wachtbekken

− Akte van opstal d.d. 4/08/1999: perceel Maaseik, 2de afdeling (Neeroeteren), sectie B, nummer 1221G (nu 1221N) (Vanhove – Berger) – bouw en instandhouding van een strek- en dwarsdam voor de Witbeek

4.2.3.5. De Pensioenfondsen

4.2.3.5.1. Pensioenfonds voor de statutaire ambtenaren (63 653 855,80 euro)

De provincie is sedert 2012 voor de statutaire ambtenaren aangesloten bij het

Gemeenschappelijk stelsel van de RSZPPO (nu DIBISS). Door aansluiting bij DIBISS werden pensioenlasten van de provincie overgenomen gelijk aan een bijdrage van 41% op de loonmassa van de actieve statutaire ambtenaren. (dit was op dat ogenblik het bijdrage percentage voor de besturen aangesloten bij pool-2 van DIBISS).

De overige pensioenlasten (boven dit %) blijven ten laste van de provincie. Deze laatste lasten zijn hoofdelijk toegewezen aan de oudste pensioenen waarvan de lasten in principe het eerst vervallen en deze lasten zijn volledig afgedekt door reserves bij Ethias.

Het financieel en administratief beheer gebeurt verder door Ethias met een afrekening van betaalde pensioenen en bijdragen tussen Ethias en DIBISS.

De beschikbare reserves bij Ethias zijn gesplitst :

- reserves voor de financiering van de niet overgenomen pensioenen. De verplichtingen zijn gekend en zijn volledig afgedekt door reserves en worden beheerd als een pensioenverzekering. (reserves op 31/12/2019: 9 408 159,07 euro)

- reserves voor de financiering van de overgenomen pensioenen. Samen met de jaarlijkse bijdrage via het budget van de provincie te beheren als een bijdrage verzekering. (reserves op 31/12/2019: 54 245 696,73 euro). In functie van de resultaten van de actuariële studies die

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 241

Ethias uitvoert op het pensioenfonds en de verwachte bijdragevoeten aan de DIBISS wordt de bijdrage die de provincie inschrijft in het budget bepaald.

Door de aansluiting bij DIBISS is de provincie ingestapt in een omslagsysteem voor de financiering van de pensioenen van de statutaire ambtenaren en moeten er niet langer voorzieningen aangelegd op de balans voor de pensioenverplichtingen die niet zijn afgedekt door reserves in beheer bij Ethias. De provincie maakte een nieuwe beginbalans toestand 01/01/2014 op als gevolg van de start van BBC. De aanpassing van de voorzieningen voor de pensioenen zijn op dat ogenblik doorgevoerd.

4.2.3.5.2. Pensioenfonds (tweede pensioenpijler) voor de contractuele ambtenaren

(12 044 176,25 euro)

Het pensioenfonds voor de tweede pensioenpijler voor de contractuele personeelsleden wordt samen met de fondsen van de aangesloten besturen beheerd door Ethias. De waarde van het fonds voor de provincie Limburg op 31/12/2019 bedraagt 12 044 176,25 euro. De huidige verplichtingen zijn met deze reserves voor 100% afgedekt.

4.2.3.6. Lijst van entiteiten

Het provinciebestuur heeft, naast de deelnemingen, eveneens een belang in entiteiten.

Beheerscomité Wetenschapspark Diepenbeek vzw be-MINE Beheer vzw Bosgroep Limburg vzw Centrum Duurzaam Groen vzw Centrum voor Volwassenenonderwijs Limburgse Lerarenopleiding vzw (CVO LIMLO) CIPAL IGS Coöperatieve Irrigatie Ruilverkaveling Ophoven (CIRO) cvba Coördinatiecentrum praktijkgericht onderzoek en voorlichting vzw Biologische Teelt (CCBT) Coördinatiecentrum voorlichting en begeleiding duurzame vzw bemesting (CVBB) Cordium cvba met sociaal oogmerk Erkend Regionaal Samenwerkingsverband Limburg (ERSV Limburg) vzw

EthiasCo cvba Euregio Benelux Middengebied Grensoverschrijdend Openbaar GOL Lichaam (GOL) (in vereffening) Euregio Maas-Rijn EGTS Gemeentelijke Holding (in vereffening) nv Gewestelijke sociale huisvestingsmaatschappij Woonzo cvba met sociaal oogmerk Grindfonds - Grindcomité openbare instelling

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 242

Hacosi cvba met sociaal oogmerk Het Domein Bokrijk vzw Hogeschool PXL publiekrechtelijke rechtsvorm sui generis Jobpunt Vlaanderen/Poolstok (Vlaams Selectiecentrum voor het cvba Overheidspersoneel) Kantonnale Bouwmaatschappij van Beringen voor Huisvesting cvba met sociaal oogmerk

Kempisch Tehuis cvba met sociaal oogmerk Kleine Landeigendom cvba met sociaal oogmerk Landbouwcentrum voor granen, eiwitrijke gewassen, oliehoudende vzw zaden en kleine industrie gewassen (Vlaanderen), (LCG)

Landbouwcentrum voor voedergewassen (LCV) vzw Landwaarts cvba met sociaal oogmerk Limburg Sterk Merk (LSM) stichting naar Belgisch recht (extern verzelfstandigd agentschap) Limburgs Steunpunt Rurale Ontwikkeling vzw Limburgse Economische Raad (L.E.R.) vzw Limburgse Reconversie Maatschappij (LRM) nv Locate in Limburg vzw Maaslands Huis cvba met sociaal oogmerk Monumentenwacht Vlaanderen vzw Nieuw Dak cvba met sociaal oogmerk Nieuw Sint-Truiden cvba met sociaal oogmerk Ons Dak cvba met sociaal oogmerk Proef- en Vormingscentrum voor de Landbouw (PVL) vzw Proefcentrum Fruitteelt (pcFruit) vzw Projectgrindwinningscomité (PGC) vzw Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs-campus (PIBO- vzw campus) Provinciaal Onderwijs Vlaanderen vzw Provinciaal Onderwijs Vlaanderen - Pedagogische Ondersteuning vzw

Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg (POM Limburg) publiekrechtelijke rechtsvorm sui generis Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren (RLHV) vzw Regionaal Landschap Kempen en Maasland (RLKM) vzw Regionaal Landschap Lage Kempen (RLLK) vzw s-Lim cvba Steunpunt Duurzaam Bouwen Limburg (Dubolimburg) vzw Stichting Euregio Maas-Rijn stichting naar Nederlands recht Toerisme Limburg vzw Uitmuntend Limburg (in vereffening) vzw

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 243

Universiteit Hasselt publiekrechtelijke rechtsvorm sui generis Vereniging van de Vlaamse Provincies (VVP) vzw Vlaams Coördinatiecentrum Mestverwerking (VCM) vzw Vlaams infocentrum land- en tuinbouw (VILT) vzw Vlaamse Landmaatschappij publiekrechtelijke rechtsvorm sui generis Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW) nv van publiek recht Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening (De Watergroep) publiekrechtelijke rechtsvorm sui generis Vlaamse Vervoermaatschappij - De Lijn publiekrechtelijke rechtsvorm sui generis Vooruitzien cvba met sociaal oogmerk Vrienden van de Sporthal Provinciaal Instituut voor Biotechnisch vzw Onderwijs Wetenschapspark Limburg nv

4.2.3.7. Investeringen Domein Bokrijk

Het provinciebestuur heeft in 2004 een concessieovereenkomst afgesloten met de vzw Domein Bokrijk. Deze concessieovereenkomst loopt tot 28 februari 2049.

De concessieovereenkomst omvat o.a. de verdere infrastructurele uitbouw van het domein Bokrijk.

Voor het realiseren van die taak voorziet het provinciebestuur in een schuldaflossingssubsidies aan de vzw voor het betalen van de kapitaalaflossingen en de intresten voor roerende en onroerende investeringen.

Praktische afspraken omtrent de wijze waarop uitvoering gegeven wordt aan de bepalingen van de concessieovereenkomst worden vastgelegd in een protocolovereenkomst tussen het provinciebestuur en de vzw Domein Bokrijk.

De investeringen uitgevoerd door de vzw Domein Bokrijk - al dan niet volledig gefinancierd met middelen van het provinciebestuur middels schuldaflossingssubsidies – worden sinds 2004 als investeringsuitgaven en ontvangen leningen opgenomen in de boekhouding van het provinciebestuur. Door de complexiteit en de onduidelijkheid omtrent de eigendomssituatie van de investeringen is deze werkwijze niet langer wenselijk.

Vanaf 2016 wordt het patrimonium met betrekking tot de vzw Domein Bokrijk volledig opgenomen in de balans van de vzw. Eventuele geldstromen tussen Provincie Limburg en vzw Domein Bokrijk zullen in de boekhouding van de provincie worden beschouwd als toegestane investeringssubsidies (MAR 664). De nettoboekwaarde van het patrimonium van de vzw

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 244

Domein Bokrijk wordt door de provincie opgenomen onder klasse nul. Deze nettoboekwaarde wordt jaarlijks geactualiseerd op basis van de afschrijvingstabel van de vzw Domein Bokrijk.

De gewijzigde afspraken met betrekking tot de financiering van investeringen door het provinciebestuur in Bokrijk en de boekhoudkundige verwerking hiervan, zijn conform de bepalingen opgenomen in de aangepaste protocolovereenkomst tussen het provinciebestuur en de vzw Domein Bokrijk.

Overzicht van de roerende en onroerende investeringen van de vzw Domein Bokrijk op 31/12/2019

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 245

Investering Afschrijving Correctie Correctie <= 31-12- ARK 31-12-2018 < 01-01-2019 Saldo + Saldo - <= 31-12-2019 Saldo + < 01-01-2019 Saldo + Saldo - Boekwaarde Saldo + 2018 2019 2018 211 704.020,67 704.020,67 158.706,86 0,00 862.727,53 513.322,08 113.545,11 0,00 626.867,20 235.860,33 222 86.428,57 86.428,57 0,00 0,00 86.428,57 86.428,57 0,00 0,00 86.428,57 0,00 230 54.142,88 54.142,88 0,00 0,00 54.142,88 54.142,88 0,00 0,00 54.142,88 0,00 231 505.689,62 505.689,62 5.331,71 0,00 511.021,33 489.835,64 4.482,39 0,00 494.318,04 16.703,29 232 1.346.855,44 1.346.855,44 6.386,17 0,00 1.353.241,61 1.045.550,13 72.314,20 0,00 1.117.864,34 235.377,27 233 4.999,72 4.999,72 0,00 0,00 4.999,72 1.999,89 999,94 0,00 2.999,82 1.999,90 234 28.756,03 28.756,03 0,00 0,00 28.756,03 5.751,21 2.875,60 0,00 8.626,81 20.129,23 240 837.752,93 837.752,93 128.378,56 0,00 966.131,49 693.876,71 92.940,49 0,00 786.817,20 179.314,29 241 1.678.383,78 1.678.383,78 20.438,02 0,00 1.698.821,80 1.515.779,64 59.335,74 0,00 1.575.115,38 123.706,42 243 1.316.736,03 1.316.736,03 0,00 0,00 1.316.736,03 0,00 0,00 0,00 0,00 1.316.736,03 244 24.859,73 24.859,73 0,00 0,00 24.859,73 24.859,73 0,00 0,00 24.859,73 0,00 260 2.627.575,01 2.627.575,01 0,00 0,00 2.627.575,01 2.468.899,82 28.391,91 0,00 2.497.291,68 130.283,33 261 1.215.026,82 1.215.026,82 0,00 0,00 1.215.026,82 476.962,90 36.353,48 0,00 513.316,39 701.710,43 262 14.959.797,26 14.959.797,26 62.970,82 0,00 15.022.768,08 11.705.824,28 669.849,40 -111,37 12.375.562,32 2.647.205,76 263 14.988.646,09 273.091,41 15.261.737,50 1.379.488,16 0,00 16.641.225,66 91.030,47 12.976.063,13 1.012.614,82 0,00 13.988.677,95 2.650.778,07 264 1.431.281,40 15.962,28 1.447.243,68 0,00 0,00 1.447.243,68 1.596,22 1.327.824,01 18.949,62 0,00 1.346.773,64 100.470,04 265 3.304.152,61 816.595,34 4.120.747,95 2.383.924,68 0,00 6.504.672,63 81.659,54 544.337,42 650.470,70 -3,44 1.194.804,69 5.309.867,94 266 292.242,94 292.242,94 2.448.486,33 0,00 2.740.729,27 29.224,29 274.072,93 0,00 303.297,22 2.437.432,05 267 34.893,32 34.893,32 0,00 0,00 34.893,32 3.489,33 3.489,33 0,00 6.978,66 27.914,66 270 1.032,49 1.032,49 0,00 0,00 1.032,49 929,24 103,25 0,00 1.032,49 0,00 272 4.996.658,27 4.996.658,27 0,00 0,00 4.996.658,27 2.747.735,16 499.665,83 0,00 3.247.400,99 1.749.257,28 273 2.081.620,93 2.081.620,93 631.440,70 0,00 2.713.061,63 470.753,69 272.820,96 0,00 743.574,66 1.969.486,98 274 7.887,54 7.887,54 0,00 0,00 7.887,54 962,99 788,75 0,00 1.751,75 6.135,79 275 356.379,82 356.379,82 15.980,30 0,00 372.360,12 43.141,03 37.236,01 0,00 80.377,04 297.535,01 52.885.819,90 1.105.649,03 53.991.468,93 7.241.532,31 0,00 61.233.001,24 174.286,23 37.227.693,77 3.851.300,48 -114,80 41.078.879,44 20.157.904,09

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 246

5. Bijlagen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 247

Proef- en saldibalans 01/01/2019

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 248

AR AR Omschrijving Debet Credit Saldo 090100 Bestemde gelden voor exploitatie-uitgaven in het kader van SALK 14.312.226,18 € 0.00 € 14.312.226,18 € 090200 Bestemde gelden voor investeringsuitgaven in het kader van SALK 3.343.612,29 € 0.00 € 3.343.612,29 € 090210 Bestemde gelden voor investeringsuitgaven Limburgfonds 1.656.597,34 € 0.00 € 1.656.597,34 € 091100 Bestemde gelden exploitatie 0.00 € 14.312.226,18 € -14.312.226,18 € 091200 Bestemde gelden investeringen 0.00 € 5.000.209,63 € -5.000.209,63 € 102000 Bijdragen, schenkingen en legaten zonder last en zonder specifiek doel of bestemming 0.00 € 2.664.252,28 € -2.664.252,28 € 109000 Saldo beginbalans 0.00 € 287.511.832,97 € -287.511.832,97 € 141000 Overgedragen tekort 37.139.093,26 € 0.00 € 37.139.093,26 € 150100 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van hogere overheden 0.00 € 17.407.064,55 € -17.407.064,55 € 150109 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van hogere overheden - verrekening9.783.521,28 € 0.00 € 9.783.521,28 € 150200 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van gemeentebesturen 0.00 € 753.629,57 € -753.629,57 € 150209 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van gemeentebesturen - verrekening253.629,57 € 0.00 € 253.629,57 € 150300 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van ondernemingen 0.00 € 499.591,62 € -499.591,62 € 150309 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van ondernemingen - verrekening 463.109,07 € 0.00 € 463.109,07 € 150500 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van Limburgfonds 0.00 € 1.479.747,47 € -1.479.747,47 € 150509 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van Limburgfonds - verrekening 500.976,40 € 0.00 € 500.976,40 € 150600 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van LSM (Limburg Sterk Merk) 0.00 € 2.720.281,66 € -2.720.281,66 € 150609 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van LSM (Limburg Sterk Merk) - verrekening1.399.886,44 € 0.00 € 1.399.886,44 € 150900 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van anderen 0.00 € 240.000,00 € -240.000,00 € 152000 Investeringssubsidies in de vorm van terugbetaling van leningen 0.00 € 9.035.489,02 € -9.035.489,02 € 152009 Investeringssubsidies in de vorm van terugbetaling van leningen - verrekening 1.204.731,88 € 0.00 € 1.204.731,88 € 159000 Overige investeringsschenkingen 0.00 € 310.262,68 € -310.262,68 € 172000 Leasingschulden en soortgelijke schulden in het kader van PPS-overeenkomsten 0.00 € 11.750.198,60 € -11.750.198,60 € 173300 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur tlv provincie 0.00 € 30.983.213,62 € -30.983.213,62 € 173320 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur tlv derden 0.00 € 842.969,01 € -842.969,01 € 211000 Concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken en soortgelijke rechten 8.997.416,91 € 0.00 € 8.997.416,91 € 211009 Concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken en soortgelijke rechten - afschrijvingen 0.00 € 8.489.068,04 € -8.489.068,04 € 214000 Plannen en studies 12.311.383,25 € 0.00 € 12.311.383,25 € 214009 Plannen en studies - afschrijvingen 0.00 € 11.278.809,95 € -11.278.809,95 € 220000 Terreinen - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 68.751.668,24 € 0.00 € 68.751.668,24 € 221000 Gebouwen - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 210.845.113,42 € 0.00 € 210.845.113,42 € 221007 Gebouwen - gemeenschapsgoederen: in aanbouw 6.840.233,76 € 0.00 € 6.840.233,76 € 221009 Gebouwen - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen 0.00 € 154.500.164,52 € -154.500.164,52 € 222000 Bebouwde terreinen - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 8.622.133,74 € 0.00 € 8.622.133,74 € 222009 Bebouwde terreinen - gemeenschapsgoederen - Geboekte afschrijvingen 0.00 € 6.859.714,95 € -6.859.714,95 € 226000 Waterlopen en waterbekkens - aanschafwaarde 11.195.751,58 € 0.00 € 11.195.751,58 € 226009 Waterlopen en waterbekkens - afschrijvingen 0.00 € 8.028.590,26 € -8.028.590,26 € 230000 Installaties, machines en uitrusting - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 15.239.881,98 € 0.00 € 15.239.881,98 € 230009 Installaties, machines en uitrusting - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen 0.00 € 11.338.333,26 € -11.338.333,26 € 240000 Meubilair en kantooruitrusting - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 9.132.337,69 € 0.00 € 9.132.337,69 € 240009 Meubilair en kantooruitrusting - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen 0.00 € 8.409.124,21 € -8.409.124,21 € 241000 Rollend materieel - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 1.513.046,72 € 0.00 € 1.513.046,72 € 241009 Rollend materieel - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen 0.00 € 1.324.131,69 € -1.324.131,69 € 242000 Informaticahardware - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 13.373.207,80 € 0.00 € 13.373.207,80 € 242009 Informaticahardware - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen 0.00 € 12.185.055,69 € -12.185.055,69 € 250000 Terreinen en gebouwen in leasing of op grond van een soortgelijk recht - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde12.636.757,02 € 0.00 € 12.636.757,02 € 250009 Terreinen en gebouwen in leasing of op grond van een soortgelijk recht - gemeenschapsgoederen: geboekte afschrijvingen 0.00 € 1.684.900,92 € -1.684.900,92 € 260400 Terreinen in erfpacht of recht van opstal: aanschaffingswaarde 10.969.296,93 € 0.00 € 10.969.296,93 € 260500 Gebouwen in erfpacht of recht van opstal: aanschaffingswaarde 37.390.702,57 € 0.00 € 37.390.702,57 € 260509 Gebouwen in erfpacht of recht van opstal: geboekte afschrijvingen 0.00 € 34.574.398,66 € -34.574.398,66 € 265000 Roerende goederen - overige materiële vaste activa: aanschafwaarde 128.261,47 € 0.00 € 128.261,47 € 265009 Roerende goederen - overige materiële vaste activa: afschrijvingen 0.00 € 128.261,47 € -128.261,47 € 275000 Roerend erfgoed en kunstpatrimonium: aanschafwaarde 749.354,47 € 0.00 € 749.354,47 € 275019 Roerend erfgoed en kunstpatrimonium: geboekte waardeverminderingen 0.00 € 749.353,47 € -749.353,47 € 281000 Belangen in intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en soortgelijke entiteiten - aanschaffingswaarde 38.795.430,07 € 0.00 € 38.795.430,07 € 281900 Belangen in en vorderingen op intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en soortgelijke entiteiten - geboekte waardeverminderingen0.00 € 123(-) .945,00 € -123.945,00 € 284000 Andere aandelen - aanschaffingswaarde 5.306.586,12 € 0.00 € 5.306.586,12 € 284100 Andere aandelen - nog te storten bedragen (-) 0.00 € 217.965,21 € -217.965,21 € 284900 Andere aandelen en niet-vastrentende effecten - geboekte waardeverminderingen (-) 0.00 € 3.482.056,40 € -3.482.056,40 € 288000 Borgtochten betaald in contanten 2.970,00 € 0.00 € 2.970,00 € 290300 Vorderingen wegens toegestane leningen - nominale waarde 7.352.846,78 € 0.00 € 7.352.846,78 € 291300 Vorderingen wegens prefinanciering investeringssubsidies - nominale waarde 8.403.838,65 € 0.00 € 8.403.838,65 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 249

400000 Operationele vorderingen uit ruiltransacties - nominale waarde 1.204.411,23 € 0.00 € 1.204.411,23 € 400015 Vorderingen campus Lommel 0.00 € 120,90 € -120,90 € 400210 Vorderingen wegens overbruggingskredieten - nominale waarde 63.633,87 € 0.00 € 63.633,87 € 405001 Borgtochten betaald in contanten door scholen 1.613,31 € 0.00 € 1.613,31 € 405002 Borgtochten betaald in contanten door PLOT 4.228,95 € 0.00 € 4.228,95 € 406008 Voorschotten cash onderwijs 1.100,00 € 0.00 € 1.100,00 € 406009 Voorschotten cash provincie 198,00 € 0.00 € 198,00 € 406010 Voorschotten onderwijs 734,03 € 0.00 € 734,03 € 406030 Voorschotten Prepaid Card PBL 10,19 € 0.00 € 10,19 € 406032 Voorschotten Prepaid Card I&C 2.300,00 € 0.00 € 2.300,00 € 407000 Operationele vorderingen uit ruiltransacties - dubieuze debiteuren 281.351,15 € 0.00 € 281.351,15 € 409000 Operationele vorderingen uit ruiltransacties - geboekte waardeverminderingen 0.00 € 161.849,13 € -161.849,13 € 413000 Vorderingen uit fiscale opbrengsten 2.175.922,18 € 0.00 € 2.175.922,18 € 415100 Vorderingen wegens investeringssubsidies 152.116,17 € 0.00 € 152.116,17 € 415300 Vorderingen wegens werkingssubsidies 4.794.827,32 € 0.00 € 4.794.827,32 € 416000 Diverse operationele vorderingen uit niet-ruiltransacties - nominaal bedrag 3.750,12 € 3.750,12 € 0,00 € 417000 Operationele vorderingen uit niet-ruiltransacties - dubieuze debiteuren 488.254,07 € 0.00 € 488.254,07 € 419000 Operationele vorderingen uit niet-ruiltransacties - geboekte waardeverminderingen (-) 0.00 € 488.254,07 € -488.254,07 € 422000 Leasingschulden en soortgelijke schulden in het kader van PPS-overeenkomsten 0.00 € 216.679,11 € -216.679,11 € 423300 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur t.l.v. de provincie 0.00 € 5.631.932,84 € -5.631.932,84 € 423320 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur t.l.v. derden 0.00 € 526.650,26 € -526.650,26 € 440000 Leveranciers 87,12 € 5.401.939,51 € -5.401.852,39 € 444000 Te ontvangen facturen 0.00 € 270.513,91 € -270.513,91 € 445300 Vervallen kapitaalaflossingen en intrest aan kredietinstellingen tlv provincie 0.00 € 2.800.707,72 € -2.800.707,72 € 445320 Vervallen kapitaalaflossingen en intrest aan kredietinstellingen tlv derden 0.00 € 402.489,12 € -402.489,12 € 449300 Ontvangen waarborgen provincie 0.00 € 2.548,00 € -2.548,00 € 449301 Ontvangen waarborgen internaat 0.00 € 7.725,00 € -7.725,00 € 449302 Ontvangen waarborgen scholen 0.00 € 11.735,50 € -11.735,50 € 449312 Ontvangen waarborgen Campus Diepenbeek 0.00 € 1.185,00 € -1.185,00 € 449318 Ontvangen waarborgen Campus Voeren 0.00 € 120,00 € -120,00 € 449320 Ontvangen waarborgen Campus Moderne Talen 0.00 € 1.980,00 € -1.980,00 € 449324 Ontvangen waarborgen Campus VP 0.00 € 4.147,50 € -4.147,50 € 453000 Ingehouden voorheffing 0.00 € 355.558,11 € -355.558,11 € 454000 Rijksdienst voor Sociale Zekerheid 0.00 € 18.739,97 € -18.739,97 € 454001 Rijksdienst voor Sociale Zekerheid/opvolging 0.00 € 441.597,20 € -441.597,20 € 455000 Bezoldigingen 0.00 € 48.252,56 € -48.252,56 € 459000 Andere sociale schulden 0.00 € 4.840,90 € -4.840,90 € 459020 Partijbijdrage 0.00 € 1.277,56 € -1.277,56 € 459031 Pensioenbijdrage personeel/opvolging 0.00 € 955.665,91 € -955.665,91 € 461000 Voorzieningen voor vakantiegeld 0.00 € 2.251.319,92 € -2.251.319,92 € 475001 Te betalen btw/opvolging 0.00 € 64.516,61 € -64.516,61 € 476000 Andere te betalen belastingen en taksen 339,87 € 0.00 € 339,87 € 489005 Andere overige schulden uit niet-ruiltransacties 0.00 € 4.420.547,92 € -4.420.547,92 € 489010 Voorschotten onderwijs (NVT) 2.716,59 € 0.00 € 2.716,59 € 489013 Limburgs Studiefonds 0.00 € 132.654,36 € -132.654,36 € 489570 Dommelhof inkomgelden derden 0.00 € 14.486,50 € -14.486,50 € 489600 Wachtrekening provincie 0.00 € 14.260,18 € -14.260,18 € 489611 Wachtrekening Campus Bilzen 22,00 € 0.00 € 22,00 € 489612 Wachtrekening Campus Diepenbeek 0.00 € 462,20 € -462,20 € 489613 Wachtrekening Campus Handel-Hasselt 0.00 € 3.842,96 € -3.842,96 € 489614 Wachtrekening Campus Kunst 0.00 € 306,56 € -306,56 € 489615 Wachtrekening Campus Lommel 0.00 € 3.028,68 € -3.028,68 € 489616 Wachtrekening Campus Maasmechelen 2.570,00 € 0.00 € 2.570,00 € 489617 Wachtrekening Campus Tongeren 0.00 € 60,28 € -60,28 € 489621 Wachtrekening PLOT 0.00 € 5.328,25 € -5.328,25 € 489624 Wachtrekening Campus VP 645,00 € 0.00 € 645,00 € 489625 Wachtrekening Campus De Wissel 0.00 € 1.869,46 € -1.869,46 € 489880 Ten onrechte betaalde provinciebelastingen 0.00 € 6.911,91 € -6.911,91 € 489881 Ten onrechte aan de provincie gedane stortingen en terugbetaling 0.00 € 1.186,18 € -1.186,18 € 489882 Terugbetaling van niet uitgevoerde betalingen 0.00 € 22,30 € -22,30 € 489883 Afrekening kosten ivm verkoop van gronden 0.00 € 4.180,00 € -4.180,00 € 489884 Terugbetalingen mbt opleidingscheques CVO Moderne Talen 619,00 € 0.00 € 619,00 € 489885 Terugbetalingen mbt opleidingscheques CVO Limburg 1.444,00 € 0.00 € 1.444,00 € 489997 Niet toe te kennen ontvangsten 0.00 € 4.235,00 € -4.235,00 € 489998 Niet toe te kennen ontvangsten van leningen tlv derden 0.00 € 9.245,63 € -9.245,63 € 489999 Niet toe te kennen belastingen 0.00 € 140,00 € -140,00 € 490000 Over te dragen kosten 61.063,58 € 0.00 € 61.063,58 € 491000 Verkregen opbrengsten 785.963,00 € 0.00 € 785.963,00 € 492000 Toe te rekenen kosten 0.00 € 192.696,40 € -192.696,40 € 493000 Over te dragen opbrengsten 0.00 € 68.315,00 € -68.315,00 € 494300 Vorderingen wegens toegestane leningen die binnen het jaar vervallen 804.051,83 € 0.00 € 804.051,83 € 494320 Vervallen vorderingen leningen tlv derden 3.545,87 € 0.00 € 3.545,87 € 495200 Vorderingen wegens prefinanciering investeringssubsidies die binnen het jaar vervallen 154.925,56 € 0.00 € 154.925,56 € 499010 Wachtrekening looncorrecties 206.233,23 € 206.233,23 € 0,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 250

530810 Belfius Invest 5+ 38.057.828,28 € 28.473.859,88 € 9.583.968,40 € 530860 Belfius Effectendossier PCB Notes 30.000.000,00 € 15.000.000,00 € 15.000.000,00 € 539000 Termijndeposito¿s - geboekte waardeverminderingen (-) 0.00 € 12.395,80 € -12.395,80 € 550010 Belfius zichtrekening 6.410.527,18 € 3.205.263,59 € 3.205.263,59 € 550020 Post zichtrekening 63.663,62 € 31.831,81 € 31.831,81 € 550050 Belfius belastingen ref. personen 23.219,12 € 11.609,56 € 11.609,56 € 550070 Belfius pensioen provinciepersoneel 32,14 € 16,07 € 16,07 € 550100 Belfius bedrijfsvoorheffing 676.830,18 € 338.415,09 € 338.415,09 € 550110 Belfius RSZ-PPO 1.873.205,90 € 936.602,95 € 936.602,95 € 550140 Belfius waarborgfonds huisvest Ethias 18.954,18 € 9.477,09 € 9.477,09 € 550170 Belfius leningen huisvest. tlv derden 13.799,56 € 6.899,78 € 6.899,78 € 550180 Belfius Monumentenwacht 80,92 € 40,46 € 40,46 € 550190 Belfius waarborggelden 13.135,58 € 6.567,79 € 6.567,79 € 550200 Belfius IVA PLOT 0,46 € 0,23 € 0,23 € 550210 Belfius provisierekening IVA PLOT 2.436,60 € 1.218,30 € 1.218,30 € 550240 Belfius Limburgs Studiefonds 265.308,72 € 132.654,36 € 132.654,36 € 550250 Belfius Provinciaal Veiligheidscomité 602,40 € 301,20 € 301,20 € 550260 Belfius Dommelhof PCT 0,46 € 0,23 € 0,23 € 550300 Belfius huurwaarborg boerderij 3.417,16 € 1.708,58 € 1.708,58 € 550310 Belfius decentrale ontvangsten 1,60 € 0,80 € 0,80 € 550320 Belfius decentrale ontvangsten Jacht 1.758,72 € 879,36 € 879,36 € 550330 Belfius decentrale ontvangsten PBL 1.308,52 € 654,26 € 654,26 € 550340 Belfius decentrale ontvangsten Ruimte 400,86 € 200,43 € 200,43 € 550350 Belfius decentrale ontvangsten PGRM 570,82 € 285,41 € 285,41 € 550360 Belfius decentrale ontvangsten Facilitair Beheer 0,98 € 0,49 € 0,49 € 550370 Belfius decentrale ontvangsten Dommelhof 291,10 € 145,55 € 145,55 € 550380 Belfius Rollend Fonds 1,36 € 0,68 € 0,68 € 550410 Belfius spaarrekening Rollend Fonds 7.849.631,48 € 3.924.815,74 € 3.924.815,74 € 550420 Belfius provisierekening Directie Financiën 40.542,66 € 20.271,33 € 20.271,33 € 550440 Belfius tre@suryrekening 18.610.850,44 € 9.305.425,22 € 9.305.425,22 € 550450 Belfius tre@suryrekening Toelagen 13.444.631,08 € 6.722.315,54 € 6.722.315,54 € 550460 Belfius tre@suryrekening pensioen provinciepersoneel 1.910.816,70 € 955.408,35 € 955.408,35 € 550500 Belfius zichtrekening Toelagen 0,64 € 0,32 € 0,32 € 550820 Belfius tre@sury special 18.000.348,32 € 9.000.174,16 € 9.000.174,16 € 550850 Belfius tre@sury OPS 22.002.453,36 € 11.001.226,68 € 11.001.226,68 € 552000 BNP-Paribas zichtrekening 159.526,30 € 79.763,15 € 79.763,15 € 552030 BNP-Paribas zichtrekening/spaarrekening 678.861,82 € 339.430,91 € 339.430,91 € 552050 BNP-Paribas Spaarrekening Growth Deposit Account 16.342.383,63 € 8.169.322,81 € 8.173.060,82 € 553000 ING zichtrekening 66.372,42 € 33.186,21 € 33.186,21 € 553500 ING rekening KO 50,86 € 25,43 € 25,43 € 553610 ING termijnrekening 175.729,28 € 87.864,64 € 87.864,64 € 553640 ING beleggingsrekening Flexibonus 14.219,50 € 7.109,75 € 7.109,75 € 553650 ING beleggingsrekening Business Account 11.000.000,00 € 5.500.000,00 € 5.500.000,00 € 553710 Triodos Bank - spaarrekening 1.118.454,70 € 559.227,35 € 559.227,35 € 554010 KBC zichtrekening 45.496,36 € 22.748,18 € 22.748,18 € 554060 KBC spaarrekening 3.395.601,28 € 1.697.800,64 € 1.697.800,64 € 554090 KBC Iva Onderwijs HZ SR 92.374,64 € 46.187,32 € 46.187,32 € 554110 KBC Iva Onderwijs HZ SR Call32 37.524,22 € 18.762,11 € 18.762,11 € 554120 KBC spaarrekening Call 32 1.001.362,42 € 500.681,21 € 500.681,21 € 554200 KBC Iva Onderwijs HZ 6.655.696,14 € 3.327.848,07 € 3.327.848,07 € 554210 KBC campus Bilzen 103.846,20 € 51.923,10 € 51.923,10 € 554220 KBC campus DP PMD 64.866,18 € 32.433,09 € 32.433,09 € 554230 KBC campus DP PSSD 158.537,48 € 79.268,74 € 79.268,74 € 554240 KBC campus Handel PMH 32.943,58 € 16.471,79 € 16.471,79 € 554250 KBC campus Handel PHH 206.233,23 € 137.488,82 € 68.744,41 € 554260 KBC campus Handel CVO MT 890.327,32 € 445.163,66 € 445.163,66 € 554270 KBC campus Handel CVO HA 677.053,92 € 338.526,96 € 338.526,96 € 554280 KBC campus KU/VP KU 177.117,88 € 88.558,94 € 88.558,94 € 554290 KBC campus KU/VP VP 310.719,18 € 155.359,59 € 155.359,59 € 554300 KBC campus LO Provil 397.582,94 € 198.791,47 € 198.791,47 € 554310 KBC campus LO Provil ION 51.959,20 € 25.979,60 € 25.979,60 € 554320 KBC campus MM PTS 206.394,14 € 103.197,07 € 103.197,07 € 554330 KBC campus MM CVO Maasland 1.585.283,22 € 792.641,61 € 792.641,61 € 554340 KBC campus TO PIBO 171.259,08 € 85.629,54 € 85.629,54 € 554350 KBC campus TO Internaat 100.444,50 € 50.222,25 € 50.222,25 € 554360 KBC campus VO PBSV 44.733,96 € 22.366,98 € 22.366,98 € 554370 KBC campus VO PSSV 111.379,48 € 55.689,74 € 55.689,74 € 554380 KBC campus VO CVO 188.681,40 € 94.340,70 € 94.340,70 € 554390 KBC campus CLB 5.574,62 € 2.787,31 € 2.787,31 € 554400 KBC campus De Wissel 166.789,56 € 83.394,78 € 83.394,78 € 554500 KBC campus Bilzen PR 13.459,00 € 6.729,50 € 6.729,50 € 554510 KBC campus DP PR 5.393,68 € 2.696,84 € 2.696,84 € 554520 KBC campus Handel CVO MT PR 5.658,00 € 2.829,00 € 2.829,00 € 554530 KBC campus Handel PR 7.518,00 € 3.759,00 € 3.759,00 € 554540 KBC campus LO Provil PR 11.658,00 € 5.829,00 € 5.829,00 € 554550 KBC campus MM PR 4.458,00 € 2.229,00 € 2.229,00 € 554560 KBC campus TO PR 2.058,00 € 1.029,00 € 1.029,00 € 554570 KBC campus VO PR 3.233,84 € 1.616,92 € 1.616,92 € 554580 KBC campus De Wissel PR 15.881,00 € 7.940,50 € 7.940,50 € 554800 SG zichtrekening 24.372,98 € 12.186,49 € 12.186,49 € 554820 SG beleggingsrekening Premium Certificate SGBT 21.600.000,00 € 10.800.000,00 € 10.800.000,00 € 554830 SG spaarrekening 80,29 € 34,09 € 46,20 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 251

575240 Kas provisiehouder Finaniën 1.835,50 € 917,75 € 917,75 € 575300 kas geringe dagontvangsten Financiën 1.523,60 € 761,80 € 761,80 € 575310 kas geringe dagontvangsten sportcentrum Dommelhof 540,00 € 270,00 € 270,00 € 575320 kas geringe dagontvangsten PNC 407,78 € 203,89 € 203,89 € 575330 kas geringe dagontvangsten PCT Dommelhof 5.709,20 € 2.854,60 € 2.854,60 € 575340 kas geringe dagontvangsten I&C 200,00 € 100,00 € 100,00 € 575360 kas geringe dagontvangsten PCCE 1.576,00 € 788,00 € 788,00 € 575370 kas geringe dagontvangsten Educatief Centrum 3.895,16 € 3.247,84 € 647,32 € 575380 kas geringe dagontvangsten PLOT 519,50 € 259,75 € 259,75 € 575390 kas provisiehouder PLOT 450,22 € 225,11 € 225,11 € 575500 kas ontvangsten campus Bilzen 769,66 € 384,83 € 384,83 € 575510 kas uitgaven campus Bilzen 374,58 € 187,29 € 187,29 € 575520 kas ontvangsten campus Diepenbeek 1.360,66 € 680,33 € 680,33 € 575530 kas uitgaven campus Diepenbeek 2.342,32 € 1.171,16 € 1.171,16 € 575540 kas ontvangsten campus Handel 7.984,66 € 3.992,33 € 3.992,33 € 575550 kas uitgaven campus Handel 77,36 € 38,68 € 38,68 € 575560 kas ontvangsten campus Handel CVO MT 12.099,92 € 6.049,96 € 6.049,96 € 575570 kas uitgaven campus Handel CVO MT 2.769,96 € 1.384,98 € 1.384,98 € 575580 kas ontvangsten campus Handel CVO HA 1.200,00 € 600,00 € 600,00 € 575590 kas uitgaven campus Handel CVO HA 448,34 € 224,17 € 224,17 € 575600 kas ontvangsten campus KU/VP KU 8,00 € 4,00 € 4,00 € 575620 kas ontvangsten campus Lommel 6,72 € 3,36 € 3,36 € 575630 kas uitgaven campus Lommel 26,02 € 13,01 € 13,01 € 575640 kas ontvangsten campus Maasmechelen 9,28 € 4,64 € 4,64 € 575650 kas uitgaven campus Maasmechelen 4,86 € 2,43 € 2,43 € 575680 kas ontvangsten campus Voeren PSS 117,16 € 58,58 € 58,58 € 575690 kas uitgaven campus Voeren PSS 83,28 € 41,64 € 41,64 € 575720 kas ontvangsten campus KU/VP VP_refter 600,00 € 300,00 € 300,00 € 575730 kas uitgaven campus Tongeren PIBO 610,98 € 305,49 € 305,49 € 575740 kas ontvangsten campus De Wissel 1,50 € 0,75 € 0,75 € 575750 kas uitgaven campus De Wissel 121,48 € 60,74 € 60,74 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 252

Proef- en saldibalans 31/12/2019

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 253

AR AR omschrijving Saldo 090100 Bestemde gelden voor exploitatie-uitgaven in het kader van SALK 0,00 € 090200 Bestemde gelden voor investeringsuitgaven in het kader van SALK 0,00 € 090210 Bestemde gelden voor investeringsuitgaven Limburgfonds 0,00 € 091100 Bestemde gelden exploitatie 0,00 € 091200 Bestemde gelden investeringen 0,00 € 102000 Bijdragen, schenkingen en legaten zonder last en zonder specifiek doel of bestemming -2.664.252,28 € 109000 Saldo beginbalans -287.511.832,97 € 141000 Overgedragen tekort 50.647.508,27 € 150100 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van hogere overheden -18.361.941,64 € 150109 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van hogere overheden - verrekening 10.292.277,94 € 150200 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van gemeentebesturen -773.508,05 € 150209 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van gemeentebesturen - verrekening 260.255,73 € 150300 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van ondernemingen -596.383,45 € 150309 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van ondernemingen - verrekening 475.578,26 € 150500 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van Limburgfonds -1.479.747,47 € 150509 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van Limburgfonds - verrekening 545.817,23 € 150600 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van LSM (Limburg Sterk Merk) -6.120.281,65 € 150609 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van LSM (Limburg Sterk Merk) - verrekening 1.444.702,25 € 150900 Investeringssubsidies en -schenkingen in kapitaal met vordering op korte termijn van anderen -240.000,00 € 152000 Investeringssubsidies in de vorm van terugbetaling van leningen -9.035.489,02 € 152009 Investeringssubsidies in de vorm van terugbetaling van leningen - verrekening 1.505.914,85 € 159000 Overige investeringsschenkingen -310.387,68 € 159009 Overige investeringsschenkingen - verrekening 38.172,05 € 172000 Leasingschulden en soortgelijke schulden in het kader van PPS-overeenkomsten -11.522.491,00 € 173300 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur tlv provincie -26.161.551,49 € 173320 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur tlv derden 0,00 € 211000 Concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken en soortgelijke rechten 9.389.271,20 € 211009 Concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken en soortgelijke rechten - afschrijvingen -8.924.591,95 € 214000 Plannen en studies 13.320.223,13 € 214009 Plannen en studies - afschrijvingen -12.486.669,08 € 220000 Terreinen - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 70.161.008,39 € 220007 Terreinen - gemeenschapsgoederen: in aanbouw 0,00 € 221000 Gebouwen - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 214.581.158,15 € 221007 Gebouwen - gemeenschapsgoederen: in aanbouw 10.433.213,39 € 221009 Gebouwen - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen -160.274.116,27 € 222000 Bebouwde terreinen - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 8.946.275,23 € 222007 Bebouwde terreinen - gemeenschapsgoederen: in aanbouw 0,00 € 222009 Bebouwde terreinen - gemeenschapsgoederen - Geboekte afschrijvingen -7.455.973,78 € 226000 Waterlopen en waterbekkens - aanschafwaarde 11.546.328,56 € 226007 Waterlopen en waterbekkens - in aanbouw 0,00 € 226009 Waterlopen en waterbekkens - afschrijvingen -8.564.979,40 € 230000 Installaties, machines en uitrusting - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 14.739.088,30 € 230009 Installaties, machines en uitrusting - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen -10.773.410,87 € 240000 Meubilair en kantooruitrusting - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 9.301.505,14 € 240009 Meubilair en kantooruitrusting - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen -8.453.644,53 € 241000 Rollend materieel - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 1.549.347,35 € 241009 Rollend materieel - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen -1.378.847,76 € 242000 Informaticahardware - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 13.743.087,76 € 242009 Informaticahardware - gemeenschapsgoederen: afschrijvingen -12.675.790,60 € 250000 Terreinen en gebouwen in leasing of op grond van een soortgelijk recht - gemeenschapsgoederen: aanschafwaarde 12.636.757,02 € 250009 Terreinen en gebouwen in leasing of op grond van een soortgelijk recht - gemeenschapsgoederen: geboekte afschrijvingen -2.106.126,15 € 260400 Terreinen in erfpacht of recht van opstal: aanschaffingswaarde 10.969.296,93 € 260500 Gebouwen in erfpacht of recht van opstal: aanschaffingswaarde 37.390.702,57 € 260509 Gebouwen in erfpacht of recht van opstal: geboekte afschrijvingen -35.172.785,97 € 265000 Roerende goederen - overige materiële vaste activa: aanschafwaarde 128.261,47 € 265009 Roerende goederen - overige materiële vaste activa: afschrijvingen -128.261,47 € 275000 Roerend erfgoed en kunstpatrimonium: aanschafwaarde 766.109,04 € 275019 Roerend erfgoed en kunstpatrimonium: geboekte waardeverminderingen -766.108,04 € 281000 Belangen in intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en soortgelijke entiteiten - aanschaffingswaarde 67.875,00 € 281900 Belangen in en vorderingen op intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en soortgelijke entiteiten - geboekte waardeverminderingen (-) 0,00 € 284000 Andere aandelen - aanschaffingswaarde 5.306.711,12 € 284100 Andere aandelen - nog te storten bedragen (-) -203.437,94 € 284900 Andere aandelen en niet-vastrentende effecten - geboekte waardeverminderingen (-) -3.482.056,40 € 288000 Borgtochten betaald in contanten 0,00 € 290300 Vorderingen wegens toegestane leningen - nominale waarde 6.467.663,37 € 291300 Vorderingen wegens prefinanciering investeringssubsidies - nominale waarde 8.241.027,71 € 400000 Operationele vorderingen uit ruiltransacties - nominale waarde 1.334.292,98 € 400012 Vorderingen campus Diepenbeek 0,00 € 400013 Vorderingen campus Handel 0,00 € 400014 Vorderingen Campus Kunst/ VP 0,00 € 400015 Vorderingen campus Lommel 0,00 € 400016 Vorderingen Campus Maasmechelen 0,00 € 400017 Vorderingen campus Tongeren 0,00 € 400200 Vorderingen wegens toegestane leningen - nominale waarde 25.000,00 € 400210 Vorderingen wegens overbruggingskredieten - nominale waarde 63.633,87 € 400220 Vorderingen wegens leningen tlv derden - nominale waarde 0,00 € 400500 Andere niet-operationele vorderingen uit ruiltransacties - nominale waarde 0,00 € 405000 Borgtochten betaald in contanten door provincie 0,00 € 405001 Borgtochten betaald in contanten door scholen 1.806,31 € 405002 Borgtochten betaald in contanten door PLOT 4.228,95 € 406008 Voorschotten cash onderwijs 700,00 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 254

406009 Voorschotten cash provincie 213,00 € 406010 Voorschotten onderwijs 5.924,74 € 406011 Voorschotten provincie 0,00 € 406012 Voorschotten onderwijs winkelen met leerlingen 0,00 € 406030 Voorschotten Prepaid Card PBL 10,19 € 406031 Voorschotten Prepaid Card IVA PLOT 2.000,00 € 406032 Voorschotten Prepaid Card I&C 0,00 € 407000 Operationele vorderingen uit ruiltransacties - dubieuze debiteuren 186.817,38 € 409000 Operationele vorderingen uit ruiltransacties - geboekte waardeverminderingen -142.126,56 € 411000 Terug te vorderen btw 0,00 € 413000 Vorderingen uit fiscale opbrengsten 2.041.874,33 € 414000 Te innen opbrengsten uit niet-ruiltransacties 0,00 € 415100 Vorderingen wegens investeringssubsidies 72.828,08 € 415300 Vorderingen wegens werkingssubsidies 4.572.266,64 € 416000 Diverse operationele vorderingen uit niet-ruiltransacties - nominaal bedrag 137,39 € 417000 Operationele vorderingen uit niet-ruiltransacties - dubieuze debiteuren 487.720,25 € 419000 Operationele vorderingen uit niet-ruiltransacties - geboekte waardeverminderingen (-) -487.720,25 € 422000 Leasingschulden en soortgelijke schulden in het kader van PPS-overeenkomsten -227.707,60 € 423300 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur t.l.v. de provincie -4.821.662,12 € 423320 Schulden aan kredietinstellingen aangegaan door het bestuur t.l.v. derden 0,00 € 433000 Kredietinstellingen - Schulden in rekening-courant -109.654,04 € 440000 Leveranciers -4.859.292,12 € 444000 Te ontvangen facturen -480.853,95 € 445200 Vervallen kapitaalaflossingen en vervallen intrest inzake leasingsschulden 0,00 € 445300 Vervallen kapitaalaflossingen en intrest aan kredietinstellingen tlv provincie -1.721.458,49 € 445320 Vervallen kapitaalaflossingen en intrest aan kredietinstellingen tlv derden -6.272,64 € 449300 Ontvangen waarborgen provincie -2.263,00 € 449301 Ontvangen waarborgen internaat -7.845,00 € 449302 Ontvangen waarborgen scholen -10.535,50 € 449312 Ontvangen waarborgen Campus Diepenbeek -1.678,28 € 449313 Ontvangen waarborgen Campus Handel-Hasselt -100,00 € 449315 Ontvangen waarborgen Campus Lommel -209,00 € 449318 Ontvangen waarborgen Campus Voeren -180,00 € 449320 Ontvangen waarborgen Campus Moderne Talen -2.110,00 € 449324 Ontvangen waarborgen Campus VP -4.167,50 € 449325 Ontvangen waarborgen Campus De Wissel 0,00 € 453000 Ingehouden voorheffing -360.672,58 € 453001 Ingehouden voorheffing/opvolging -3,60 € 454000 Rijksdienst voor Sociale Zekerheid -27.367,13 € 454001 Rijksdienst voor Sociale Zekerheid/opvolging -169.827,54 € 455000 Bezoldigingen -43.707,45 € 455001 Bezoldigingen/opvolging 571,42 € 459000 Andere sociale schulden -5.668,99 € 459010 Loonbeslag 0,00 € 459011 Loonbeslag/opvolging 0,00 € 459020 Partijbijdrage 0,00 € 459030 Pensioenbijdrage personeel en gedeputeerden 0,00 € 459031 Pensioenbijdrage personeel/opvolging 0,00 € 461000 Voorzieningen voor vakantiegeld -2.323.672,36 € 475000 Te betalen btw 0,00 € 475001 Te betalen btw/opvolging -52.260,51 € 476000 Andere te betalen belastingen en taksen 193,79 € 489004 Te storten andere aandelen 0,00 € 489005 Andere overige schulden uit niet-ruiltransacties -3.193.724,49 € 489008 voorschotten cash onderwijs (NVT) 0,00 € 489010 Voorschotten onderwijs (NVT) 0,00 € 489013 Limburgs Studiefonds -73.814,36 € 489019 Waarborgfonds provinciale leningen voor huisvesting 0,00 € 489570 Dommelhof inkomgelden derden -4.202,00 € 489600 Wachtrekening provincie -586,12 € 489610 Wachtrekening Hoofdzetel 0,00 € 489611 Wachtrekening Campus Bilzen -95,42 € 489612 Wachtrekening Campus Diepenbeek -833,63 € 489613 Wachtrekening Campus Handel-Hasselt -980,50 € 489614 Wachtrekening Campus Kunst -718,90 € 489615 Wachtrekening Campus Lommel -1.718,69 € 489616 Wachtrekening Campus Maasmechelen 3.511,39 € 489617 Wachtrekening Campus Tongeren -420,38 € 489618 Wachtrekening Campus Voeren -137,84 € 489620 Wachtrekening Campus Moderne Talen 1.255,00 € 489621 Wachtrekening PLOT -5.328,25 € 489624 Wachtrekening Campus VP 125,95 € 489625 Wachtrekening Campus De Wissel -536,97 € 489880 Ten onrechte betaalde provinciebelastingen -5.589,31 € 489881 Ten onrechte aan de provincie gedane stortingen en terugbetaling -20.051,91 € 489882 Terugbetaling van niet uitgevoerde betalingen -94,50 € 489883 Afrekening kosten ivm verkoop van gronden -6.131,50 € 489884 Terugbetalingen mbt opleidingscheques CVO Moderne Talen 224,00 € 489885 Terugbetalingen mbt opleidingscheques CVO Limburg 909,00 € 489886 Terugbetalingen mbt opleidingscheques CVO Voeren 0,00 € 489997 Niet toe te kennen ontvangsten -4.235,00 € 489998 Niet toe te kennen ontvangsten van leningen tlv derden -4.128,68 € Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 255

489999 Niet toe te kennen belastingen -35,00 € 490000 Over te dragen kosten 76.938,58 € 491000 Verkregen opbrengsten 14.283,87 € 492000 Toe te rekenen kosten -245.344,80 € 493000 Over te dragen opbrengsten -46.506,90 € 494300 Vorderingen wegens toegestane leningen die binnen het jaar vervallen 792.651,62 € 494320 Vervallen vorderingen leningen tlv derden 1.585,87 € 494900 Overige vorderingen uit ruiltransacties die binnen het jaar vervallen 2.970,00 € 495200 Vorderingen wegens prefinanciering investeringssubsidies die binnen het jaar vervallen 162.810,93 € 499010 Wachtrekening looncorrecties 0,00 € 530810 Belfius Invest 5+ 9.690.864,33 € 530860 Belfius Effectendossier PCB Notes 10.000.000,00 € 539000 Termijndeposito¿s - geboekte waardeverminderingen (-) 0,00 € 550010 Belfius zichtrekening 5.939.676,54 € 550012 Belfius betalingen in uitvoering 0,00 € 550020 Post zichtrekening 33.179,72 € 550050 Belfius belastingen ref. personen 8.178,19 € 550070 Belfius pensioen provinciepersoneel 0,00 € 550072 Belfius betalingen in uitvoering pensioen provinciepersoneel 0,00 € 550100 Belfius bedrijfsvoorheffing 342.049,88 € 550110 Belfius RSZ-PPO 629.985,64 € 550140 Belfius waarborgfonds huisvest Ethias 9.477,09 € 550170 Belfius leningen huisvest. tlv derden 3.245,92 € 550172 Belfius betalingen in uitvoering leningen huisvest. tlv derden 0,00 € 550180 Belfius Monumentenwacht 280,56 € 550190 Belfius waarborggelden 6.267,79 € 550192 Belfius betalingen in uitvoering waarborggelden 0,00 € 550200 Belfius IVA PLOT 473.453,96 € 550210 Belfius provisierekening IVA PLOT 2.531,51 € 550240 Belfius Limburgs Studiefonds 73.814,36 € 550242 Belfius betalingen in uitvoering Limburgs Studiefonds 0,00 € 550250 Belfius Provinciaal Veiligheidscomité 192,16 € 550260 Belfius Dommelhof PCT 0,20 € 550300 Belfius huurwaarborg boerderij 1.708,58 € 550310 Belfius decentrale ontvangsten 0,34 € 550312 Belfius betalingen in uitvoering 0,00 € 550320 Belfius decentrale ontvangsten Jacht 25,91 € 550330 Belfius decentrale ontvangsten PBL 0,94 € 550340 Belfius decentrale ontvangsten Ruimte 300,26 € 550350 Belfius decentrale ontvangsten PGRM 0,71 € 550360 Belfius decentrale ontvangsten Facilitair Beheer 0,24 € 550370 Belfius decentrale ontvangsten Dommelhof 540,76 € 550380 Belfius Rollend Fonds 0,58 € 550410 Belfius spaarrekening Rollend Fonds 0,00 € 550420 Belfius provisierekening Directie Financiën 31.271,33 € 550440 Belfius tre@suryrekening 4.997.687,86 € 550450 Belfius tre@suryrekening Toelagen 0,00 € 550460 Belfius tre@suryrekening pensioen provinciepersoneel 0,00 € 550500 Belfius zichtrekening Toelagen 20.763.768,71 € 550820 Belfius tre@sury special 19.999.754,10 € 550850 Belfius tre@sury OPS 19.999.999,23 € 552000 BNP-Paribas zichtrekening 79.763,15 € 552030 BNP-Paribas zichtrekening/spaarrekening 339.430,91 € 552050 BNP-Paribas Spaarrekening Growth Deposit Account 8.175.566,79 € 553000 ING zichtrekening 0,00 € 553500 ING rekening KO 0,00 € 553610 ING termijnrekening 87.866,63 € 553640 ING beleggingsrekening Flexibonus 7.109,75 € 553650 ING beleggingsrekening Business Account 5.500.000,00 € 553710 Triodos Bank - spaarrekening 559.226,35 € 554010 KBC zichtrekening 23.930,88 € 554060 KBC spaarrekening 97.800,64 € 554090 KBC Iva Onderwijs HZ SR 43.187,32 € 554110 KBC Iva Onderwijs HZ SR Call32 18.762,11 € 554120 KBC spaarrekening Call 32 500.681,21 € 554200 KBC Iva Onderwijs HZ 79,98 € 554210 KBC campus Bilzen 748,60 € 554220 KBC campus DP PMD 796,50 € 554230 KBC campus DP PSSD 4.815,45 € 554240 KBC campus Handel PMH 242,94 € 554250 KBC campus Handel PHH 349,97 € 554260 KBC campus Handel CVO MT 198,15 € 554270 KBC campus Handel CVO HA 0,00 € 554280 KBC campus KU/VP KU 149,00 € 554290 KBC campus KU/VP VP 1.761,67 € 554300 KBC campus LO Provil 1.616,90 € 554310 KBC campus LO Provil ION 351,35 € 554320 KBC campus MM PTS 557,33 € 554330 KBC campus MM CVO Maasland 318,88 € 554340 KBC campus TO PIBO 1.202,40 € 554350 KBC campus TO Internaat 245,25 € 554360 KBC campus VO PBSV 226,39 € Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 256

554370 KBC campus VO PSSV 3.185,10 € 554380 KBC campus VO CVO 242,00 € 554390 KBC campus CLB 126,92 € 554400 KBC campus De Wissel 169,64 € 554500 KBC campus Bilzen PR 4.407,50 € 554510 KBC campus DP PR 11.391,40 € 554520 KBC campus Handel CVO MT PR 5.717,00 € 554530 KBC campus Handel PR 837,00 € 554540 KBC campus LO Provil PR 3.987,00 € 554550 KBC campus MM PR 6.632,00 € 554560 KBC campus TO PR 1.006,50 € 554570 KBC campus VO PR 1.480,51 € 554580 KBC campus De Wissel PR 14.976,08 € 554800 SG zichtrekening 139,09 € 554820 SG beleggingsrekening Premium Certificate SGBT 2.000.000,00 € 554830 SG spaarrekening 0,00 € 554860 ABN-AMRO zichtrekening 0,00 € 554870 ABN-AMRO spaarrekening 8.820.835,06 € 554880 ABN-AMRO Kapitaal Index rekening 0,00 € 575240 Kas provisiehouder Finaniën 73,13 € 575300 kas geringe dagontvangsten Financiën 945,63 € 575310 kas geringe dagontvangsten sportcentrum Dommelhof 546,50 € 575320 kas geringe dagontvangsten PNC 298,39 € 575330 kas geringe dagontvangsten PCT Dommelhof 4.535,00 € 575340 kas geringe dagontvangsten I&C 310,00 € 575360 kas geringe dagontvangsten PCCE 0,00 € 575370 kas geringe dagontvangsten Educatief Centrum 492,31 € 575380 kas geringe dagontvangsten PLOT 0,00 € 575390 kas provisiehouder PLOT 0,00 € 575500 kas ontvangsten campus Bilzen 944,11 € 575510 kas uitgaven campus Bilzen 41,55 € 575520 kas ontvangsten campus Diepenbeek 70,33 € 575530 kas uitgaven campus Diepenbeek 50,70 € 575540 kas ontvangsten campus Handel 0,68 € 575550 kas uitgaven campus Handel 56,39 € 575560 kas ontvangsten campus Handel CVO MT 5.680,62 € 575570 kas uitgaven campus Handel CVO MT 215,13 € 575580 kas ontvangsten campus Handel CVO HA 0,00 € 575590 kas uitgaven campus Handel CVO HA 0,00 € 575600 kas ontvangsten campus KU/VP KU 0,01 € 575610 kas ontvangsten campus KU/VP VP 20,55 € 575620 kas ontvangsten campus Lommel 0,00 € 575630 kas uitgaven campus Lommel 2,54 € 575640 kas ontvangsten campus Maasmechelen 2,95 € 575650 kas uitgaven campus Maasmechelen 28,55 € 575660 kas ontvangsten campus Maasmechelen CVO 164,44 € 575670 kas ontvangsten campus Tongeren PIBO 0,00 € 575680 kas ontvangsten campus Voeren PSS 58,58 € 575690 kas uitgaven campus Voeren PSS 851,60 € 575710 kas ontvangsten campus Voeren CVO 1,00 € 575720 kas ontvangsten campus KU/VP VP_refter 466,70 € 575730 kas uitgaven campus Tongeren PIBO 6,11 € 575740 kas ontvangsten campus De Wissel 2,43 € 575750 kas uitgaven campus De Wissel 32,70 € 580000 Interne overboekingen 3.010.000,00 € 580001 Interne overboekingen conversie IVA onderwijs 0,00 € 580002 Interne overboekingen correctie 0,00 € 580900 Interne overboekingen provincie 0,00 € 580901 Interne overboekingen onderwijs 0,00 € 604000 Aankopen van handelsgoederen bestemd voor verkoop 428.112,13 € 610010 Huur van gebouwen 65.498,92 € 610020 Huur van lokalen 103.189,39 € 610030 Huur van terreinen 58.632,08 € 610040 Huur van infrastructurele voorzieningen 19.717,81 € 610100 Vergoedingen voor het gebruik van onroerende goederen in het kader van PPS-overeenkomsten 122.443,31 € 610300 Onderhoud en herstel van gebouwen 6.466,35 € 610310 Bewaking van gebouwen 23.678,27 € 611000 Elektriciteit 1.125.165,10 € 611100 Gas 654.196,58 € 611200 Stookolie 77.835,16 € 611300 Brandstof voor voertuigen en machines 122.875,38 € 611310 Water 152.977,68 € 612000 Verzekeringen tegen burgerlijke aansprakelijkheid 73.517,07 € 612100 Verzekeringen tegen brand, ongeval en allerlei risico's 4.767,46 € 612200 Verzekeringen van rollend materieel 52.117,56 € 612300 Verzekeringen van evenementen en tentoonstellingen 10.112,47 € 612400 Andere verzekeringen 105.106,21 € 613001 Verwerking onterechte facturen 0,00 € 613002 Administratieve prestaties van derden: tussenkomst werkingskosten (samenwerkingsovereenkomsten) 1.013.317,45 € 613003 Administratieve kosten eigen aan aankoop, verkoop en verhuringen 41.295,42 € 613004 Opvragingen rijksregister 28.502,52 € 613005 Administratieve kosten bepaald door specificiteit derde 6.598,10 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 257

613101 Aankopen voeding, dranken en kleine versnaperingen 819.249,97 € 613102 Kantoorbenodigdheden 220.265,20 € 613103 Aankoop boeken, tijdschriften, documentatie en abonnementen 208.681,17 € 613104 Aankoop en onderhoud beplantingen 28.434,01 € 613105 Onderhoudsproducten 170.599,51 € 613106 Technische materialen 210.174,65 € 613107 Niet meer in gebruikt 640,46 € 613109 Kleine installaties, machines en uitrusting (per stuk < 500,00 euro incl. btw) 123.981,36 € 613201 Telefonie 237.842,06 € 613202 Kopies 289.483,74 € 613203 Frankeer- en verzendkosten (oa aankoop postzegels, verzending door derden) 564.949,41 € 613204 Publiciteit, promotie en voorlichting (oa eigen publicaties, drukwerken) 807.734,04 € 613205 Digitale media 51.343,85 € 613301 Receptie- en representatiekosten en plechtigheden 381.130,55 € 613302 Relatiegeschenken 86.088,87 € 613303 Kosten voor ontvangsten 31.082,66 € 613401 Huur installaties, machines en uitrusting 637.700,72 € 613402 Huur rollend materieel 833.237,09 € 613403 Huur kantoormeubilair en -uitrusting 17.374,81 € 613404 Huur gebruiksrechten (oa licenties) 1.394.488,67 € 613500 Aankoop en onderhoud collecties 20.893,99 € 613610 Zitpenningen 12.276,16 € 613630 Erelonen en vergoedingen voor externe expertises 12.306,31 € 613631 Erelonen en vergoedingen voor prestaties van advocaten, artsen en paramedici 726,84 € 613632 Erelonen en vergoedingen voor studies en werken van de gewone dienst 110.213,41 € 613640 Honoraria/vergoedingen 1.672.862,61 € 613670 Vergoedingen en terugbetaling kosten voor optredens, lesgevers, gidsen, ed (enkel via factuur) 3.078.837,80 € 613680 Auteursrechten, intellectuele rechten, sabam, reprobel, ed 41.808,55 € 613690 Prestaties gedetacheerd personeel 953.163,78 € 613710 Vervoerkosten met contigent 81.581,10 € 613720 Sporadische verplaatsingen 6.221,66 € 613730 Kosten verbonden aan dienstreizen 175.354,39 € 613740 Aankoop trein- en buskaarten 67.611,02 € 613750 Verblijfsvergoeding 41.886,41 € 613760 Vergoeding voor kledingkosten 3.899,09 € 613801 Didactische bezoeken, deelneming congressen, opleidingen, infovergaderingen 213.794,65 € 613802 Kosten voor het inrichten van examens 132.594,43 € 613803 Kosten tbv het personeel ( dienstuitstappen, personeelsfeest, sportdag, huldiging) 183.135,18 € 613804 Prospectiereizen 6.957,99 € 613805 Kosten voor geneeskundige controles 364,49 € 613806 Controle- en keuringskosten 33.458,02 € 613807 Lidgelden 330.150,69 € 613808 Procedure - en vervolgingskosten 132.108,45 € 613809 Ophalen huisvuil en afvalverwerking 30.894,62 € 613810 Leerlingenvervoer: thuis/school 153.008,89 € 613811 Leerlingenvervoer: leerplan 63.017,45 € 613812 Schoolapotheek 7.109,42 € 613813 Schooluitstappen 864.147,09 € 613814 Didactisch materiaal 910.706,84 € 613910 Sociale dienst: niet-terugvorderbare tegemoetkomingen 22.061,30 € 615100 Onderhoudscontracten gebouwen 2.171.005,93 € 615110 Onderhoudscontracten installaties, machines en uitrusting 46.154,05 € 615130 Onderhoudscontracten informatica 1.566.083,06 € 615141 Onderhoudscontracten groenonderhoud 385.981,41 € 615142 Onderhoudscontracten huisvuilophaling 130.717,64 € 615143 Onderhoudscontracten postophaling 1.132,40 € 615144 Onderhoudscontracten ongediertebestrijding 3.884,16 € 615145 Onderhoudscontracten sanitaire containers 11.281,60 € 615200 Onderhoud en herstellingen terreinen en gebouwen 1.718.931,25 € 615210 Onderhoud en herstellingen waterlopen 1.977.504,36 € 615220 Onderhoud en herstellingen installaties, machines en uitrusting 293.339,04 € 615230 Onderhoud en herstellingen van kantoormeubilair en - uitrusting 9.941,85 € 615240 Onderhoud, toebehoren en herstellingen van rollend materieel 63.243,53 € 615250 Onderhoud en herstellingen informatica 41.062,44 € 615310 Materialen, kleine gereedschappen en benodigdheden voor onderhoud 135.215,63 € 615320 Materialen catering (niet voeding) 52.420,16 € 615330 Informaticamateriaal 85.376,51 € 615340 Werkkledij en linnen(aankoop, huur en onderhoud) 168.389,18 € 620010 Bezoldiging provinciemandatarissen 854.740,63 € 620020 Presentiegelden provinciemandatarissen 226.690,75 € 620100 Bezoldigingen statutair personeel 13.652.189,57 € 620200 Bezoldigingen contractueel personeel 20.723.682,61 € 620800 Bezoldigingen onderwijzend personeel tlv hogere overheden 64.004.452,21 € 621000 Werkgeversbijdragen wettelijke verzekeringen - mandatarissen 47.544,57 € 621100 Werkgeversbijdragen wettelijke verzekeringen - statutair personeel 1.883.059,51 € 621200 Werkgeversbijdragen wettelijke verzekeringen - contractueel personeel 5.538.035,90 € 621300 Werkgeversbijdragen wettelijke verzekeringen - gesco personeel -244,59 € 622210 Werkgeversbijdragen voor de tweede pensioenpijler - contractueel personeel 664.000,00 € 623000 Maaltijdcheques 918.888,98 € 623010 Vergoeding woon-werkverkeer: sociaal abonnementen 9.837,69 € 623011 Vergoeding woon-werkverkeer: NMBS + De Lijn 60.296,81 € 623012 Vergoeding woon-werkverkeer: fietsvergoedingen 142.974,55 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 258

623015 Woonstvergoedingen 87.021,12 € 623020 Verzekering werkongevallen 141.131,49 € 623021 Hospitalisatieverzekering 112.140,19 € 623030 Prestaties van arbeidsgeneeskundige dienst 195.267,00 € 623040 Tussenkomst in vakbondspremie 42.732,90 € 624000 Pensioenen mandatarissen 531.995,00 € 624100 Pensioenen statutair personeel 9.364.116,00 € 630100 Afschrijvingen op immateriële vaste activa 1.645.937,04 € 630200 Afschrijvingen op materiële vaste activa 10.337.856,82 € 630900 Waardeverminderingen op materiële vaste activa 25.677,14 € 634000 Waardevermindering op operationele vorderingen op korte termijn - toevoeging 0,00 € 634100 Waardevermindering op operationele vorderingen op korte termijn - terugneming (-) -20.256,39 € 636000 Voorzieningen voor vakantiegeld - toevoeging 72.352,44 € 640000 Belastingen op rollend materieel 2.414,13 € 640100 Onroerende voorheffing 245.360,60 € 640300 Andere belastingen en taksen tlv het bestuur 5.093,05 € 642000 Minderwaarde op de realisatie van operationele vorderingen 367.353,45 € 643002 Schadevergoedingen 27.543,99 € 643003 Terugbetalingen ten onrechte geïnde belastingen 355,00 € 643004 Terugbetalingen ten onrechte geïnde vorderingen 563,50 € 643006 Boetes 13.593,00 € 643010 Kleine kasverschillen 37,01 € 643011 Betalingsverschillen 64,02 € 649010 Werkingssubsidies aan ondernemingen 569.579,23 € 649020 Werkingssubsidies aan verenigingen, instellingen en openbare besturen 22.802.846,33 € 649030 Werkingssubsidies aan gezinnen 500,00 € 650010 Financiële kosten van leningen tlv provincie 1.079.058,41 € 650030 Financiële kosten van leningen tlv derden 26.185,54 € 650070 Financiële kosten van leasingschulden ikv PPS-overeenkomsten 604.879,88 € 651000 Waardeverminderingen op vlottende activa - toevoeging 0,00 € 651100 Waardeverminderingen op vlottende activa - terugneming (-) -12.395,80 € 657010 Administratieve kosten voor het financieel beheer: bankkosten 14.458,08 € 657020 Verwijlintresten 5.569,58 € 663000 Minderwaarde op realisatie vaste activa 346.338,88 € 664010 Investeringssubsidies aan ondernemingen 338.928,02 € 664020 Investeringssubsidies aan verenigingen, instellingen en openbare besturen 11.149.030,80 € 700000 Inkomgelden, inschrijvingsgelden, lidgelden 0,00 € 700001 Opbrengsten uit toegangs- en inschrijvingsgelden -2.789.716,12 € 700002 Opbrengsten uit studiedagen, opleidingen en manifestaties -2.460,50 € 700101 Opbrengsten uit verhuur gebouwen en terreinen -412.302,98 € 700102 Opbrengsten uit erfpacht en opstalvergoedingen -8.087,59 € 700103 Opbrengsten uit concessievergoedingen -283.285,26 € 700104 Opbrengsten uit verhuur materialen -53.267,66 € 700201 Opbrengsten uit verkoop brochures, catalogi, publicaties, cd-rom's -296.332,26 € 700202 Opbrengsten uit verkoop bescheiden en bestekken -75.082,78 € 700203 Opbrengsten uit verkoop bomen, hout en bloemen -60.693,96 € 700204 Opbrengsten uitstappen en (school)reizen -797.122,42 € 700205 Opbrengsten leerlingenfacturatie -59.536,16 € 700206 Opbrengsten uit catering (drank + voeding) -457.085,71 € 700207 Opbrengsten uit verkoop materialen -174.474,14 € 700301 Opbrengsten uit recuperatie kosten (terugbetalingen) -1.160.147,39 € 700305 Erelonen, presentiegelden en andere vergoedingen -298.985,55 € 700306 Opbrengst internaat -127.998,00 € 700401 Opbrengsten uit geleverde dienstverlening -109.678,57 € 700410 Terbeschikkingstellen van personeelsleden (terugbetaling weddes) -206.175,28 € 700415 Terugbetaling ten onrecht uitgekeerde weddes -575,49 € 700920 Sociale dienst: terugbetaling kredietverlening/terugvorderbare tegemoetkomingen -600,00 € 730000 Opcentiemen op de onroerende voorheffing -69.014.784,60 € 734001 Provinciebelasting op bedrijven -11.131.918,03 € 738010 Algemene provinciebelasting -11.551.762,37 € 738020 Provinciebelasting op jachtverloven en jachtvergunningen -35.722,00 € 738910 Planbatenheffing -460.956,40 € 740210 Opcentiemen op de onroerende voorheffing EZW (energiezuinige woningen) + SVK (verlaging sociale verhuurkantoren) -464.020,29 € 740220 Gescopremies -4.588.029,55 € 740501 Subsidies van hogere overheden voor bezoldiging van het onderwijzend personeel -64.004.452,21 € 740502 Subsidies van hogere overheden voor werking van het onderwijs -6.707.003,50 € 740503 Subsidies Europese overheid -697.345,52 € 740504 Subsidies Federale overheid -2.386.177,25 € 740505 Subsidies Vlaamse overheid -4.208.481,04 € 740506 Subsidies lokale besturen -12.499,97 € 740508 Subsidies LSM 450.926,90 € 740509 Subsidies provinciale cofinanciering -124.161,74 € 740510 Subsidies overige -44.990,50 € 740511 Terugvordering ten onrechte uitgekeerde subsidies -429.100,64 € 740512 Gescopremies - Niet meer in gebruik 0,00 € 742000 Meerwaarde op de realisatie van operationele vorderingen -294,21 € 743200 Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa -123.945,00 € 745000 Diverse operationele opbrengsten -6.327,91 € 745001 Sponsoring -1.564,78 € 745002 Schadevergoedingen -374.152,75 € 745003 Boeten -13.138,60 € 745004 Ten onrechte gestorte bedragen door de provincie -1.174,91 € Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 259

745005 Maaltijdcheques -167.461,06 € 745010 Kleine kasverschillen -92,13 € 745011 Betalingsverschillen -84,33 € 745012 Onvoorziene ontvangsten -33.096,65 € 745013 Correcties mbt verleden 134.365,06 € 750010 Dividenden intercommunale verenigingen -1.959,69 € 750020 Dividenden andere -113,44 € 751010 Intresten van financiële rekeningen -148.005,89 € 753000 Verrekening investeringssubsidies -918.691,62 € 753010 Verrekening investeringsschenkingen -38.172,05 € 753100 Intrestsubsidies -437.331,87 € 763000 Meerwaarde op de realisatie van financiële, materiële en immateriële vaste activa -61.155,32 € 793000 Over te dragen tekort van het boekjaar -13.508.415,01 €

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 260

Voorraad

Er zijn twee provinciale diensten met een beperkt eigen voorraadbeheer:

1. het Provinciaal Natuurcentrum

- Voorraad Fietskaarten: Beginvoorraad van de fietskaarten op 01-01-2019 was 0 exemplaren. Er werden 10 exemplaren aangekocht tijdens 2019. Er werden 10 exemplaren verkocht gedurende 2019. Op 31/12/2019 is er geen voorraad meer aan fietskaarten.

- Voorraad Greenspots: Beginvoorraad van de greenspots op 01-01-2019 was 35 exemplaren. Er werden 50 exemplaren aangekocht tijdens 2019. Er werden 71 exemplaren verkocht gedurende 2019. Op 31/12/2019 zijn er nog 14 exemplaren in voorraad.

- Voorraad Atlas Natuursteen: Beginvoorraad van de Atlas Natuursteen op 01-01-2019 was 0 exemplaren. Er werden 810 exemplaren aangekocht tijdens 2019. Er werden 141 exemplaren verkocht tijdens 2019. Op 31/12/2019 waren er nog 669 exemplaren in voorraad.

- Voorraad Geologische fietsroute ‘De Fruitspoor’ Beginvoorraad van de Geologische fietsroute ‘De Fruitspoor’ op 01-01-2019 was 0 exemplaren. Er werden 450 exemplaren aangekocht tijdens 2019. Er werden 70 exemplaren verkocht tijdens 2019. Op 31/12/2019 waren er nog 380 exemplaren in voorraad.

2. De dienst Politie, (Verkeers-)Veiligheid en Openbare Orde

De dienst PVO heeft een voorraad strooizout aangekocht vóór 2017.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 261

3. PLOT

eindsaldo personeel eindsaldo artikel school aankopen verkopen verschil 31/12/18 (niet-betalend) 31/12/19

handboek "het verdachtenverhoor" POL 41 0 0 0 41 handboek "de verkeerscode" POL 21 113 -129 -1 4 handboek "strafwetboek" POL 21 143 -158 0 0 handboek "verkeersvademecum" POL 0 143 -138 -2 3 zakboekje "verkeer op zak" POL 0 36 -36 0 0 zakboekje "strafrecht" POL 0 21 -21 0 0 veiligheidsbril POL 63 150 -136 0 77 gehoorbeschermer POL 109 100 -155 0 54 trekkerbeugelslot POL 102 150 -140 0 -50 62 handboek "bedrijfseerstehulp" SGH 54 100 -96 0 58

Bij het trekkbeugelslot is er een afwijking van 50 stuks in de voorraad. De levering/afhaling gebeurt steeds per 50. Aangezien het hier om een afgerond getal gaat (50 stuks), vermoeden we dat het hier fout is gelopen en dat de leverancier 100 stuks heeft klaargezet i.p.v. 150.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 262

eindsaldo eindsaldo artikel school aankopen verkopen 31/12/18 31/12/19

t-shirten oud model (katoen) POL 34 34

maat S 7 7 maat M 15 15 maat L 0 0 maat XL 9 9 maat XXL 3 3 34 0 0 34

t-shirten nieuw model (synthetisch) POL 16 16

maat S dames 2 45 -39 8 maat M dames 2 82 -84 0 maat L dames 2 65 -66 1 maat XL dames 2 15 -5 12 8 207 -194 21 maat S heren 3 90 -62 31 maat M heren 1 270 -184 87 maat L heren 2 195 -96 101 maat XL heren 2 128 -62 68 maat XXL heren 0 10 -4 6 8 693 -408 293

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 263

4. Provinciale scholen

Provinciaal Instituut voor Biotechnisch Onderwijs

Werkkledij leerlingen

Eindvoorraad Aankopen Verkopen Eindvoorraad Artikel 31/12/2018 2019 2019 31/12/2019 Sweater sweater maat S 1 14 -15 0 Swaeter maat M 1 25 -26 0 Sweater maat L 1 30 -31 0 Sweater maat XL 0 10 -10 0 Sweater maat XXL 0 5 -5 0 Sweater maat 3XL 0 5 -5 0 T-shirt T-shirt maat S 0 13 -12 1 T-shirt maat M 0 22 -22 0 T-shirt maat L 0 18 -17 1 T-shirt maat XL 0 7 -5 2 T-shirt maat XXL 0 5 -5 0 Werkbroek Werkbroek maat 36 0 7 -5 2 Werkbroek maat 38 0 14 -14 0 Werkbroek maat 40 0 4 -4 0 Werkbroek maat 42 2 8 -10 0 Werkbroek maat 44 1 5 -5 1 Werkbroek maat 46 0 4 -4 0 Werkbroek maat 48 0 2 -2 0 Werkbroek maat 50 4 3 -7 0 Werkbroek maat 52 8 1 -9 0 Werkbroek maat 54 9 1 -9 1 Werkbroek maat 56 0 1 0 1 Werkbroek maat 58 0 0 0 0 Werkbroek maat 60 0 0 0 0 Werkbroek maat 62 1 0 -1 0 Overall Overall maat XS 1 44 -40 5 Overall maat S 0 37 -37 0 Overall maat M 1 25 -26 0 Overall maat L 1 24 -25 0 Overall maat XL 1 10 -9 2 Overall maat 2 XL 1 5 -6 0

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 264

Overall maat 3 XL 1 1 -2 0 Labojas Labojas XS 0 5 -5 0 Labojas S 0 7 -7 0 Labojas M 0 5 -5 0 Labojas L 0 3 -3 0 Werkschoenen Werkschoenen maat 36 0 0 0 Werkschoenen maat 37 0 2 -2 0 Werkschoenen maat 38 0 3 -3 0 Werkschoenen maat 39 0 16 -16 0 Werkschoenen maat 40 0 12 -12 0 Werkschoenen maat 41 0 12 -8 4 Werkschoenen maat 42 0 17 -17 0 Werkschoenen maat 43 0 19 -19 0 Werkschoenen maat 44 0 21 -21 0 Werkschoenen maat 45 0 16 -16 0 Werkschoenen maat 46 1 14 -15 0 Werkschoenen maat 47 0 5 -4 1 Labojassen Labojas maat XS 0 5 -5 0 Labojas maat S 0 7 -7 0 Labojas maat M 0 5 -5 0 Labojas maat L 0 3 -3 0 Regenpak Regenpak maat M 0 0 0 Regenpak maat L 0 0 0 Werkhandschoenen Handschoenen maat 9 36 0 -36 0 Handschoenen maat 10 8 0 -8 0 Handschoenen maat 11 8 0 -8 0 Bermuda Bermuda 36 0 6 -5 1 Bermuda 38 0 11 -10 1 Bermuda 40 0 1 -1 0 Bermuda 42 1 9 -9 1 Bermuda 44 1 4 -4 1 Bermuda 46 1 3 -4 0 Bermuda 48 5 1 -6 0 Bermuda 50 1 0 -1 0 Bermuda 52 4 1 -5 0

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 265

Bermuda 54 1 0 -1 0 Bermuda 56 1 0 -1 0 Bermuda 58 1 0 -1 0 Bermuda 60 3 0 -3 0 Bermuda 62 1 0 -1 0

Diverse materialen leerlingen Niet tijdig ontvangen

Snoeimateriaal leerlingen

Eindvoorraad Aankopen Verkopen Eindvoorraad Artikel 31/12/2018 2019 2019 31/12/2019 Felco nr 8 3 11 -14 0 Felco nr 9 2 4 -6 0

Provinciaal Instituut voor Verpleegkunde

Voorraad cursusdienst Aantal Aankopen Verkopen Aantal Artikel 31/12/2018 2019 2019 31/12/2019

Help! Eerste hulp voor hulpverleners 10 0 -10 0 ISBN 9789068910223 Klemmap Duraclip Original 60 (aubergine) 44 0 -44 0 Tabbladen Leitz 1-6 pp A4 maxi 96 346 -183 259 Stagemappen Leitz 1107 (blauw) 113 270 -179 204 Dementiekompas 0 600 -600 0 Polo's dames - S 27 55 -51 31 Polo's dames - M 39 55 -35 59 Polo's dames - L 26 75 -50 51 Polo's dames - XL 29 30 -36 23 Polo's dames - XXL 14 15 -20 9 Polo's heren - S 25 10 -21 14 Polo's heren - M 23 15 -25 13 Polo's heren - L 23 30 -34 19 Polo's heren - XL 23 5 -24 4 Polo's heren - XXL 20 5 -18 7

Provinciaal Instituut Lommel

Niet tijdig ontvangen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 266

Provinciale Secundaire School Bilzen

Materialen leerlingen

Voorraad Voorraad Artikels 31/12/2018 31/12/2019 Autogeen lasbril 82 68 Buitenglas lashelm 0 10 Combinatietang 23 15 Draadstriptang 28 20 Gereedschapskoffer groot 27 16 Gereedschapskoffer klein 45 57 Imbussleutels 2 31 Jokari mes 31 24 Juniorzaagje 32 27 Kruisschroevendraaier groot 26 40 Kruisschroevendraaier klein 13 41 Lange bekkentang 24 12 Lashandschoenen 42 20 Lashelm 1 1 Lashelmbinnenglas 0 10 Multimeter 15 4 Nonnenkap 30 30 Oordopjes 400 200 Platte schroevendraaier groot 38 51 Platte schroevendraaier klein 7 27 Platte schroevendraaier XL 32 49 Rolmeter 9 32 Schuifmaat 20 12 TIG-lashandschoenen 0 0 Torx sleuteltjes 11 Veiligheidsbril 72 102 Waterpas 26 21 Zijkniptang 29 21

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 267

Provinciale Secundaire School Voeren

aantal aankopen verkopen personeel aantal Artikel 31/12/2018 2019 2019 (niet-betalend) 31/12/2019 atoma 60 -60 0 ringschriften documten mappen 45 44 -80 9 geodriehoeken 207 0 -74 133 gommen 40 -40 0 latten 99 -99 0 mappen 225 125 -298 52 passers 29 0 -18 11 rekentoestellen 1 0 -1 0 casio schriften A4 110 36 -107 39 schriften A5 494 -494 0 schrijfblokken A4 275 30 -215 90 fluo stiften 23 0 -3 20 tipp-ex 17 40 -57 0

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 268

Controletabellen van de leningen

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 269

Provincie Limburg leningen 2019 toestand 21/02/2020 rekening omschrijving Dexia Dexia ING ING bijk. Leningen RW andere totaal boekhouding verschil controletabel andere controletabel andere lijsten 2019 lijsten 31/12/2019

173300 leningen tlv de provincie -25777467,94 -384083,55 -26161551,49 -26161551,49 0 ok nagekeken 173320 leningen tlv derden 0 0 0 0 0 ok nagekeken

290300 vorderingen wegens toegestane leningen 18691,11 6448972,26 6467663,37 6467663,37 0 ok nagekeken 290310 overbruggingskredieten 0 0 0 0 (1) ok nagekeken

400200 vorderingen wegens toegestande leningen (vervallen = tegen ARK van 494300) 25000 -25000 is UF2019026928 voor Serviceflats De Voorzienighaid - pas ontvangen op 24/01/2020 400210 vorderingen wegens overbruggingskredieten (vervallen - = tegen ARK van 494310) 63633,87 -63633,87 (1) mail aan P Boucneau - antwoord Mampaey Jan in bijlage

423300 KT schulden leningen tlv provincie -4598393,72 -223268,4 -4821662,12 -4821662,12 0 ok nagekeken 423320 KT schulden leningen tlv derden 0 0 0 0 0 ok nagekeken

445300 vervallen kapitaalafl en intr aan KI -1721458,49 0 -1721458,49 -1721458,49 0 445320 vervallen kapitaalafl en intr aan KI (leningen tlv derden) -6272,64 0 -6272,64 -6272,64 0

446000 te betalen toegestane leningen (= tegen ARK van 290300) 0 0 0 446100 te betalen toegestane leningen (= tegen ARK van 290310) 0 0 0

494300 Vorderingen toegestane leningen die binnen het jr vervallen 27511,33 765140,29 792651,62 792651,62 0 ok nagekeken 494310 vorderingen mbt overbruggingskredieten 0 0 0 0 (1) ok nagekeken 494320 vervallen vorderingen leningen tlv derden 1585,87 1585,87 1585,87 0

650010 financiële kosten van leningen tlv provincie 1072871,47 6186,94 1079058,41 1079058,41 0 ok nagekeken 650030 financiële kosten van leningen tlv derden 18685,54 18685,54 26185,54 -7500 (*) ok nagekeken

intrest betaald op de deelnemingen van 'De Lijn' cf IF2019014834

(*) verschil verklaard

(1) overbruggingskrediet Regionaal Landschap Lage Kempen, Dubolim en IVA Beeldenproject - cf tabblad overbruggingskredieten + Solabio Stand van Zaken

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 270

Aansluiting algemeen budgettair

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 271

AR 31-12-2019 31-12-2018

510 0,00 0,00 511 0,00 0,00 520 0,00 0,00 530 19.690.864,33 24.583.968,40 540 0,00 0,00 55-0 73.317.393,07 45.614.411,41 55-1 0,00 0,00 55-2 8.594.760,85 8.588.516,87 55-3 6.154.202,73 6.187.413,38 55-4 11.573.155,72 19.252.398,20 55-5 0,00 0,00 55-6 0,00 0,00 55-7 0,00 0,00 55-8 0,00 0,00 57 15.898,63 22.536,59 58 3.010.000,00 0,00 Liquide middelen 122.356.275,33 104.249.244,85 (1)

4000 1.334.292,98 1.204.133,17 4002 88.633,87 63.633,87 4005 0,00 0,00 404 0,00 0,00 405 6.035,26 5.842,26 406 8.847,93 4.342,22 4070 186.817,38 281.351,15 4072 0,00 0,00 4075 0,00 0,00 410 0,00 0,00 411 0,00 0,00 4120 0,00 0,00 4121 0,00 0,00 4122 0,00 0,00 4123 0,00 0,00 4124 0,00 0,00 4125 0,00 0,00 4126 0,00 0,00 4127 0,00 0,00 4128 0,00 0,00 4130 2.041.874,33 2.175.922,18 4131 0,00 0,00 4132 0,00 0,00 4133 0,00 0,00 4134 0,00 0,00 4135 0,00 0,00 4136 0,00 0,00 4137 0,00 0,00 4138 0,00 0,00 4139 0,00 0,00 414 0,00 0,00 4151 72.828,08 152.116,17 4153 4.572.266,64 4.794.827,32 4160 137,39 0,00 4161 0,00 0,00 4170 487.720,25 488.254,07 4171 0,00 0,00 Vorderingen op korte termijn 8.799.454,11 9.170.422,41 (2)

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 272

430 0,00 0,00 433 -109.654,04 0,00 439 0,00 0,00 440 -4.859.292,12 -5.401.872,41 444 -480.853,95 -270.513,91 4451 0,00 0,00 4452 0,00 0,00 4453 -1.727.731,13 -3.203.196,84 4454 0,00 0,00 446 0,00 0,00 4490 0,00 0,00 4491 0,00 0,00 4492 0,00 0,00 4493 -29.088,28 -29.441,00 4499 0,00 0,00 453 -360.676,18 -355.558,11 454 -197.194,67 -460.337,17 455 -43.136,03 -48.252,56 459 -5.668,99 -961.784,37 474 0,00 0,00 475 -52.260,51 -64.516,61 476 193,79 339,87 481 0,00 0,00 482 0,00 0,00 483 0,00 0,00 489 -3.317.338,11 -4.614.751,78 Schulden op korte termijn -11.182.700,22 -15.409.884,89 (3)

Budgettair nettowerkkapitaal 119.973.029,22 98.009.782,37 (4) = (1) + (2) + (3) 499 0,00 0,00 (5) Budgettair nettowerkkapitaal + wachtrekeningen 119.973.029,22 98.009.782,37 (6) = (4) + (5) Gecumuleerd budgettair resultaat 119.973.029,22 98.009.782,37 (7) Verschil 0,00 0,00 (8) = (6) - (7)

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 273

Provincie Limburg jaarrekening 2019 - aansluiting budgettair en algemeen resultaat

A Budgettair resultaat boekjaar 2019: 21.963.246,85 IV. Financiële Toestand

ontvangen investeringssubsidies -4.626.472,96 verkopen van patrimonium -38.468.531,64 -43.095.004,60 II.B. Financiële Toestand

investeringen in patrimonium (mat.) 11.926.070,26 investeringen in patrimonium (immat.) 1.403.248,17 investeringen in deelnemingen 14.527,27 13.343.845,70 II.A. Financiële Toestand toegestane investeringssubsidies 11.487.958,82 II.A. Financiële Toestand

periodieke aflossingen leningen - schuld 5.970.343,08 niet periodieke aflossingen leningen - schuld 1.247.888,15 nieuwe toegestane leningen lt-waarborgen 7.218.231,23 III.A. Financiële Toestand

op te nemen lening periodieke aflossingen leningen - vordering -806.011,83 niet periodieke aflossingen leningen - vordering -92.531,79 B lt-borgtochten -898.543,62 III.B. Financiële Toestand

afschrijvingen -11.983.793,86 AR. 6301000 + 6302000 waardeverminderingen activa -25.677,14 AR. 6309000 waardeverminderingen vorderingen 20.256,39 AR. 6340000+6341000 voorziening vakantiegeld -72.352,44 AR. 6360000+6361000 Waardevermindering vlottende activa 12.395,80 AR. 651100

verrekening subsidies 956.863,67 AR. 7530000 Terugname waardevermindering FVA 123.945,00 AR. 7432000

minderwaarden op verkopen patrimonium -346.338,88 AR. 6630000 meerwaarden op verkopen patrimonium 61.155,32 AR. 7630000

overlopende rekeningen mutatie actief -755.804,13 AR. 4910000 overlopende rekeningen mutatie passief -30.840,30 AR. 4920000+4930000

C Algemeen resultaat boekjaar 2019 -13.508.415,01

D= A+B-C te verklaren verschil 0,00

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 274

Financiële analyse

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 275

Provincie Limburg - jrrk 2019 Universiteitslaan 1 |3500 Hasselt | NIS-code: 70000 FINANCIAL SCORECARD

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

STAAT VAN OPBRENGSTEN EN KOSTEN Opbrengsten uit de werking 10.479.566 8.959.254 8.127.043 8.543.639 7.373.608 q Fiscale opbrengsten en boetes 100.086.375 100.498.892 95.812.582 91.843.315 92.195.143 p Werkingssubsidies 74.492.803 71.906.235 76.679.295 75.450.355 83.215.335 p Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 867 2.200 u Andere operationele opbrengsten 1.125.246 408.850 469.679 392.006 586.967 p Operationele opbrengsten 186.184.856 181.775.431 181.088.599 176.229.315 183.371.054 p Goederen en diensten -34.436.509 -32.658.704 -35.656.088 -31.965.881 -29.635.422 p Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen -114.145.851 -113.477.738 -115.336.958 -112.079.752 -119.200.553 q Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen -16.249.945 -14.262.373 -11.925.263 -11.842.300 -12.061.567 q Specifieke kosten sociale dienst OCMW -15.238 -5.173 u Toegestane werkingssubsidies -26.973.046 -24.950.289 -27.915.984 -25.537.722 -23.372.926 p Andere operationele kosten -219.988 -1.087.910 -1.729.499 -577.758 -662.378 q Operationeel resultaat -5.855.722 -4.666.757 -11.475.192 -5.774.098 -1.561.792 p Financieel resultaat 8.206.715 8.979.121 11.666.347 9.204.041 -173.481 q Uitzonderlijk resultaat -3.628.771 -6.032.293 -7.791.599 -17.840.495 -11.773.142 p Overschot of tekort van het boekjaar -1.277.777 -1.719.929 -7.600.444 -14.410.552 -13.508.415 p

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 276

Provincie Limburg - jrrk 2019 Universiteitslaan 1 |3500 Hasselt | NIS-code: 70000 FINANCIAL SCORECARD

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

BALANS Liquide middelen 124.149.240 120.779.441 111.591.355 104.236.849 122.356.275 p Netto bedrijfskapitaal behoefte (NBK behoefte) -1.410.755 -3.483.157 -7.610.454 -5.653.447 -2.474.221 p Waardevermindering op vorderingen -824.602 -1.265.321 -641.616 -650.103 -629.847 p Vorderingen > 1 jaar die binnen het jaar vervallen 1.422.991 1.079.864 971.587 962.523 960.018 q Vaste activa 271.173.841 254.639.952 249.791.027 225.184.345 186.838.111 q Provisies -2.684.586 -3.063.717 -2.086.079 -2.251.320 -2.323.672 q Financiële schulden (17/42) -87.298.664 -67.536.373 -58.368.899 -49.951.643 -42.843.066 p Schulden > 1 jaar u Nettoactief 304.527.465 301.150.689 293.646.923 271.877.204 261.883.598 q

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 277

Provincie Limburg - jrrk 2019 Universiteitslaan 1 |3500 Hasselt | NIS-code: 70000 FINANCIAL SCORECARD

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

CASH-FLOW Overschot of tekort van het boekjaar -1.277.777 -1.719.929 -7.600.444 -14.410.552 -13.508.415 p Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen 16.249.945 14.262.373 11.925.263 11.842.300 12.061.567 p Verrekeningen investeringssubsidies -1.082.616 -1.575.805 -2.011.206 -801.811 -956.864 q Basis cash-flow 13.889.552 10.966.640 2.313.613 -3.370.063 -2.403.712 p Wijziging van de NBK behoefte 2.072.402 4.127.297 -1.957.007 -3.179.226 q Netto investeringen in vaste activa 3.091.366 -8.677.682 12.938.111 26.336.764 p Wijziging van de financiële schulden -19.762.291 -9.167.474 -8.417.256 -7.108.577 p Wijziging investeringssubsidies -183.808 2.107.884 -6.557.356 4.471.672 p Wijziging overig nettoactief 102.765 u Andere 343.127 108.277 9.064 2.505 q Wijziging van de cash -3.369.799 -9.188.085 -7.354.506 18.119.426 p

DETAIL VAN DE NBK BEHOEFTE Voorraden u Vorderingen op korte termijn (zonder waardeverminderingen) 17.682.499 11.878.538 11.507.760 9.170.422 8.799.454 q Diverse schulden uit ruiltransacties op korte termijn -14.214.895 -12.438.447 -12.687.961 -10.730.956 -7.703.641 p Schulden uit niet ruiltransacties op korte termijn -4.724.274 -2.786.341 -6.406.432 -4.678.929 -3.369.405 p Overlopende rekeningen -154.085 -136.908 -23.821 586.015 -200.629 q Totaal -1.410.755 -3.483.157 -7.610.454 -5.653.447 -2.474.221 p

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 278

Provincie Limburg - jrrk 2019 Universiteitslaan 1 |3500 Hasselt | NIS-code: 70000 FINANCIAL SCORECARD

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

DETAIL VAN DE FINANCIELE SCHULDEN Schulden > 1 jaar -76.200.089 -58.369.099 -49.955.233 -43.576.381 -37.684.042 p Schulden > 1 jaar die binnen het jaar vervallen -11.098.574 -9.167.273 -8.413.666 -6.375.262 -5.049.370 p Schulden < 1 jaar -109.654 q Totaal -87.298.664 -67.536.373 -58.368.899 -49.951.643 -42.843.066 p

Kosten van de financiële schulden (%) 3,0% 3,3% 3,5% 3,6% 3,7% p

RATIO'S IVM FINANCIELE STRUCTUUR Liquiditeit in ruime zin (x) 4,3 4,8 4,2 4,7 7,0 p Liquiditeit in enge zin (x) 4,4 4,8 4,2 4,7 7,1 p Aantal dagen klantenkrediet (dagen) 67 63 115 51 66 p Aantal dagen leverancierskrediet (dagen) 68 74 71 65 66 p Netto bedrijfskapitaal (EUR) 122.738.485 117.296.284 103.980.902 98.583.402 119.772.400 p Netto bedrijfskapitaal behoefte (EUR) -1.410.755 -3.483.157 -7.610.454 -5.653.447 -2.474.221 p Netto-kas (EUR) 124.149.240 120.779.441 111.591.355 104.236.849 122.246.621 p Financiële onafhankelijkheid (%) 74% 78% 79% 80% 83% p Algemene schuldgraad (%) 26% 22% 21% 20% 17% q Permanentie van het vermogen (x) 0,92 0,93 0,92 0,93 0,94 p Financieringswijze van de vaste activa (x) 1,40 1,41 1,38 1,40 1,68 p Basis cashflow (EUR) 13.889.552 10.966.640 2.313.613 -3.370.063 -2.403.712 p Gemiddelde aflossingsduur van het vreemd vermogen (jaren) 7,87 7,84 34,42 -20,14 -23,52 q Gemiddelde aflossingsduur van de financiële schulden (jaren) 6,29 6,16 25,23 -14,82 -17,82 q

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 279

Provincie Limburg - jrrk 2019 Universiteitslaan 1 |3500 Hasselt | NIS-code: 70000 FINANCIELE KERNCIJFERS

Liquiditeit in ruime zin (x) Aantal dagen klantenkrediet (dagen) Aantal dagen leverancierskrediet (dagen) 7,0 66 66 LIQUIDITEIT

Gemiddelde tijdsduur die verloopt tussen het Gemiddelde tijdsduur die verloopt tussen het Verhouding tussen korte termijn activa en ontstaan van de handelsvorderingen en de ontstaan van de handsschulden en de betaling passiva van het bestuur inning ervan ervan

Financiële onafhankelijkheid (%) Algemene schuldgraad (%) Permanentie van het vermogen (x) 83% 17% 0,94 SOLVABILITEIT - STATISCH

Verhouding tussen het permanent vermogen Het belang van het nettoactief ten opzichte Het belang van het vreemd vermogen ten op (vermogen op lange termijn) en het totaal van het totaal van de balans zichte van het totaal van de balans vermogen

Gemiddelde aflossingsduur van het vreemd Gemiddelde aflossingsduur van de financiële Basis cashflow (EUR) vermogen (jaren) schulden (jaren) -2.403.711,63 -23,52 -17,82 SOLVABILITEIT - DYNAMISCH Maatstaf voor de mogelijkheid tot autofinanciering m.a.w. de mogelijk tot het Het aantal jaren dat het bestuur nodig heeft Het aantal jaren dat het bestuur nodig heeft realiseren van nieuwe investeringen zonder om het vreemd vermogen terug te betalen om de financiële schulden terug te betalen hulp van buitenaf

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 280

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| BALANS | ACTIVA

Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

I. VLOTTENDE ACTIVA 142.671.565 34% 132.537.031 34% 123.479.304 33% 114.566.718 34% 131.577.124 41% A. Liquide middelen en geldbeleggingen 124.149.240 30% 120.779.441 31% 111.591.355 30% 104.236.849 31% 122.356.275 38% B. Vorderingen op korte termijn 16.857.897 4% 10.613.217 3% 10.866.144 3% 8.520.319 3% 8.169.607 3% 1. Vorderingen uit ruiltransacties 2.039.555 0% 1.737.661 0% 2.780.250 1% 1.397.454 0% 1.482.501 0% 2. Vorderingen uit niet-ruiltransacties 14.818.342 4% 8.875.556 2% 8.085.894 2% 7.122.866 2% 6.687.106 2% C. Voorraden en bestellingen in uitvoering D. Overlopende rekeningen van het actief 241.437 0% 64.509 0% 50.218 0% 847.027 0% 91.222 0% E. Vorderingen op lange termijn die binnen het jaar verv. 1.422.991 0% 1.079.864 0% 971.587 0% 962.523 0% 960.018 0%

II. VASTE ACTIVA 271.173.841 66% 254.639.952 66% 249.791.027 67% 225.184.345 66% 186.838.111 59% A. Vorderingen op lange termijn 19.088.491 5% 17.921.502 5% 16.813.662 5% 15.756.685 5% 14.708.691 5% 1. Vorderingen uit ruiltransacties 10.242.022 2% 9.215.316 2% 8.254.898 2% 7.352.847 2% 6.467.663 2% 2. Vorderingen uit niet-ruiltransacties 8.846.468 2% 8.706.186 2% 8.558.764 2% 8.403.839 2% 8.241.028 3% B. Financiële vaste activa 49.935.465 12% 49.849.453 13% 49.991.968 13% 40.281.020 12% 1.689.092 1% 1. Extern verzelfstandigde agentschappen 100.000 0% 2. Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden 48.396.590 12% 48.396.590 12% 48.396.590 13% 38.671.485 11% 67.875 0% 3. Publiek-Private Samenwerkingsverbanden 4. OCMW-verenigingen 5. Andere financiële vaste activa 1.438.875 0% 1.452.863 0% 1.595.378 0% 1.609.535 0% 1.621.217 1% C. Materiële vaste activa 200.733.723 49% 185.500.597 48% 181.737.944 49% 167.605.718 49% 169.142.094 53% 1. Gemeenschapsgoederen 176.081.015 43% 170.386.973 44% 167.288.332 45% 153.820.117 45% 155.954.881 49% a. Terreinen en gebouwen 152.746.596 37% 148.549.545 38% 146.390.478 39% 133.699.270 39% 136.391.565 43% b. Wegen en overige infrastructuur 3.547.004 1% 3.425.601 1% 3.318.585 1% 3.167.161 1% 2.981.349 1% c. Installaties, machines en uitrusting 4.852.682 1% 4.562.126 1% 4.262.602 1% 3.901.549 1% 3.965.677 1% d. Meubilair, kantooruitrusting en rollend materieel 2.662.642 1% 2.055.393 1% 1.943.585 1% 2.100.281 1% 2.085.657 1% e. Leasing en soortgelijke rechten 12.272.090 3% 11.794.307 3% 11.373.081 3% 10.951.856 3% 10.530.631 3% f. Erfgoed 1 0% 1 0% 1 0% 1 0% 1 0% 2. Bedrijfsmatige materiële vaste activa a. Terreinen en gebouwen b. Installaties, machines en uitrusting c. Meubilair, kantooruitrusting en rollend materieel d. Leasing en soortgelijke rechten 3. Overige materiële vaste activa 24.652.708 6% 15.113.624 4% 14.449.612 4% 13.785.601 4% 13.187.214 4% a. Terreinen en gebouwen 24.652.708 6% 15.113.624 4% 14.449.612 4% 13.785.601 4% 13.187.214 4% b. Roerende goederen D. Immateriële vaste activa 1.416.163 0% 1.368.399 0% 1.247.453 0% 1.540.922 0% 1.298.233 0%

TOTAAL ACTIVA 413.845.406 100% 387.176.983 100% 373.270.331 100% 339.751.064 100% 318.415.234 100%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 281

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| BALANS | PASSIVA

Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

I. SCHULDEN 109.317.941 26% 86.026.294 22% 79.623.409 21% 67.873.860 20% 56.531.636 17%

A. Schulden op korte termijn 33.117.851 8% 27.657.195 7% 29.668.176 8% 24.297.478 7% 18.847.594 6% 1. Schulden uit ruiltransacties 16.899.481 4% 15.502.164 4% 14.774.040 4% 12.982.276 4% 10.136.968 3% a. Voorzieningen voor risico's en kosten 2.684.586 1% 3.063.717 1% 2.086.079 1% 2.251.320 1% 2.323.672 1% b. Financiële schulden 109.654 0% c. Diverse schulden op korte termijn uit ruiltransacties 14.214.895 3% 12.438.447 3% 12.687.961 3% 10.730.956 3% 7.703.641 2% 2. Schulden uit niet-ruiltransacties 4.724.274 1% 2.786.341 1% 6.406.432 2% 4.678.929 1% 3.369.405 1% 3. Overlopende rekeningen van het passief 395.522 0% 201.417 0% 74.038 0% 261.011 0% 291.852 0% 4. Schulden op lange termijn die binnen het jaar vervallen 11.098.574 3% 9.167.273 2% 8.413.666 2% 6.375.262 2% 5.049.370 2% B. Schulden op lange termijn 76.200.089 18% 58.369.099 15% 49.955.233 13% 43.576.381 13% 37.684.042 11% 1. Schulden uit ruiltransacties 76.200.089 18% 58.369.099 15% 49.955.233 13% 43.576.381 13% 37.684.042 11% a. Voorzieningen voor risico's en kosten b. Financiële schulden 76.200.089 18% 58.369.099 15% 49.955.233 13% 43.576.381 13% 37.684.042 11% c. Diverse schulden op lange termijn uit ruiltransacties 2. Schulden uit niet-ruiltransacties

II. NETTOACTIEF 304.527.465 74% 301.150.689 78% 293.646.923 79% 271.877.204 80% 275.392.013 83%

A. Overig nettoactief 290.073.143 70% 290.176.085 75% 290.176.085 78% 290.176.085 85% 290.176.085 87% B. Herwaarderingsreserves 177 0% C. Overgedragen overschot - overgedragen tekort -13.408.169 -3% -15.128.097 -4% -22.728.541 -6% -37.139.093 -11% -37.139.093 -11% D. Investeringssubsidies en -schenkingen 27.862.313 7% 26.102.701 7% 26.199.379 7% 18.840.212 6% 22.355.021 7%

TOTAAL PASSIVA 413.845.406 100% 387.176.983 100% 373.270.331 100% 339.751.064 100% 331.923.649 100%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 282

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| STAAT VAN OPBRENGSTEN EN KOSTEN

Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 Operationele opbrengsten 186.184.856 100% 181.775.431 100% 181.088.599 100% 176.229.315 100% 183.371.054 100% 1. Opbrengsten uit de werking 10.479.566 6% 8.959.254 5% 8.127.043 4% 8.543.639 5% 7.373.608 4% 2. Fiscale opbrengsten en boetes 100.086.375 54% 100.498.892 55% 95.812.582 53% 91.843.315 52% 92.195.143 50% 3. Werkingssubsidies 74.492.803 40% 71.906.235 40% 76.679.295 42% 75.450.355 43% 83.215.335 45% a. Algemene werkingssubsidies 5.052.050 3% b. Specifieke werkingssubsidies 74.492.803 40% 71.906.235 40% 76.679.295 42% 75.450.355 43% 78.163.285 43% 4. Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 867 0% 2.200 0% 5. Andere operationele opbrengsten 1.125.246 1% 408.850 0% 469.679 0% 392.006 0% 586.967 0% Operationele kosten -192.040.577 -103% -186.442.188 -103% -192.563.791 -106% -182.003.413 -103% -184.932.845 -101% 1. Goederen en diensten -34.436.509 -18% -32.658.704 -18% -35.656.088 -20% -31.965.881 -18% -29.635.422 -16% 2. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen -114.145.851 -61% -113.477.738 -62% -115.336.958 -64% -112.079.752 -64% -119.200.553 -65% 3. Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen -16.249.945 -9% -14.262.373 -8% -11.925.263 -7% -11.842.300 -7% -12.061.567 -7% 4. Specifieke kosten sociale dienst OCMW -15.238 0% -5.173 0% 5. Toegestane werkingssubsidies -26.973.046 -14% -24.950.289 -14% -27.915.984 -15% -25.537.722 -14% -23.372.926 -13% 6. Andere operationele kosten -219.988 0% -1.087.910 -1% -1.729.499 -1% -577.758 0% -662.378 0%

OPERATIONEEL RESULTAAT -5.855.722 -3% -4.666.757 -3% -11.475.192 -6% -5.774.098 -3% -1.561.792 -1% Financiële opbrengsten 10.866.263 6% 11.559.535 6% 13.951.998 8% 11.103.539 6% 1.544.275 1% Financiële kosten -2.659.547 -1% -2.580.413 -1% -2.285.650 -1% -1.899.498 -1% -1.717.756 -1%

OPERATIONEEL EN FINANCIEEL RESULTAAT 2.350.994 1% 4.312.364 2% 191.155 0% 3.429.943 2% -1.735.273 -1% Uitzonderlijke opbrengsten 210.419 0% 17.745 0% 1.069.560 1% 9.025.858 5% 61.155 0% Uitzonderlijke kosten -3.839.190 -2% -6.050.038 -3% -8.861.159 -5% -26.866.353 -15% -11.834.298 -6% 1. Minwaarden bij de realisatie van vaste activa -392.917 0% -35.130 0% -26.225 0% -17.675.350 -10% -346.339 0% 2. Toegestane investeringssubsidies -3.446.273 -2% -6.014.908 -3% -8.834.935 -5% -9.191.003 -5% -11.487.959 -6%

OVERSCHOT OP TEKORT VAN HET BOEKJAAR -1.277.777 -1% -1.719.929 -1% -7.600.444 -4% -14.410.552 -8% -13.508.415 -7%

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 283

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| VERKORTE STAAT VAN OPBRENGSTEN EN KOSTEN

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1 Operationele opbrengsten 186.184.856 181.775.431 181.088.599 176.229.315 183.371.054 p

1. Opbrengsten uit de werking 10.479.566 8.959.254 8.127.043 8.543.639 7.373.608 q 2. Fiscale opbrengsten en boetes 100.086.375 100.498.892 95.812.582 91.843.315 92.195.143 p 3. Werkingssubsidies 74.492.803 71.906.235 76.679.295 75.450.355 83.215.335 p 4. Recuperatie specifieke kosten sociale dienst OCMW 867 2.200 u 5. Andere operationele opbrengsten 1.125.246 408.850 469.679 392.006 586.967 p

Operationele kosten -192.040.577 -186.442.188 -192.563.791 -182.003.413 -184.932.845 q

1. Goederen en diensten -34.436.509 -32.658.704 -35.656.088 -31.965.881 -29.635.422 p 2. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen -114.145.851 -113.477.738 -115.336.958 -112.079.752 -119.200.553 q 3. Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen -16.249.945 -14.262.373 -11.925.263 -11.842.300 -12.061.567 q 4. Specifieke kosten sociale dienst OCMW -15.238 -5.173 u 5. Toegestane werkingssubsidies -26.973.046 -24.950.289 -27.915.984 -25.537.722 -23.372.926 p 6. Andere operationele kosten -219.988 -1.087.910 -1.729.499 -577.758 -662.378 q

OPERATIONEEL RESULTAAT -5.855.722 -4.666.757 -11.475.192 -5.774.098 -1.561.792 p

Financieel resultaat 8.206.715 8.979.121 11.666.347 9.204.041 -173.481 q Uitzonderlijk resultaat -3.628.771 -6.032.293 -7.791.599 -17.840.495 -11.773.142 p

OVERSCHOT OF TEKORT VAN HET BOEKJAAR -1.277.777 -1.719.929 -7.600.444 -14.410.552 -13.508.415 p

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 284

OVERSCHOT OF TEKORT VAN HET BOEKJAAR 31/12/19 VS. 31/12/18

20.000.000

15.000.000

10.000.000

5.000.000

0

-5.000.000

-10.000.000

-15.000.000

-20.000.000 Overschot of tekort Wijziging operationele Wijziging operationele Wijziging financiële Wijziging financiële Wijziging uitzonderlijke Wijziging uitzonderlijke Overschot of tekort boekjaar 2018 opbrengsten kosten opbrengsten kosten opbrengsten kosten boekjaar 2019

FISCALE OPBRENGSTEN EN BOETES WERKINGSSUBSIDIES TOEGESTANE WERKINGSSUBSIDIES BEZOLDIGINGEN OVERSCHOT OF TEKORT BOEKJAAR

102.000.000 86.000.000 -21.000.000 -108.000.000 0

100.000.000 84.000.000 -22.000.000 -2.000.000 -110.000.000 82.000.000 98.000.000 -23.000.000 -4.000.000 80.000.000 -112.000.000 96.000.000 78.000.000 -24.000.000 -6.000.000 94.000.000 76.000.000 -25.000.000 -114.000.000 -8.000.000

92.000.000 74.000.000 -26.000.000 -10.000.000 -116.000.000 72.000.000 90.000.000 -27.000.000 -12.000.000 70.000.000 -118.000.000 88.000.000 68.000.000 -28.000.000 -14.000.000

86.000.000 66.000.000 -29.000.000 -120.000.000 -16.000.000

31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 285

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| VERKORTE BALANS

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

BALANS

Liquide middelen 124.149.240 120.779.441 111.591.355 104.236.849 122.356.275 p Netto bedrijfskapitaal behoefte (NBK behoefte) -1.410.755 -3.483.157 -7.610.454 -5.653.447 -2.474.221 p Waardevermindering op vorderingen -824.602 -1.265.321 -641.616 -650.103 -629.847 p Vorderingen > 1 jaar die binnen het jaar vervallen 1.422.991 1.079.864 971.587 962.523 960.018 q Vaste activa 271.173.841 254.639.952 249.791.027 225.184.345 186.838.111 q Provisies -2.684.586 -3.063.717 -2.086.079 -2.251.320 -2.323.672 q Financiële schulden -87.298.664 -67.536.373 -58.368.899 -49.951.643 -42.843.066 p Schulden > 1 jaar u

Nettoactief 304.527.465 301.150.689 293.646.923 271.877.204 261.883.598 q

DETAIL VAN DE NBK BEHOEFTE

Voorraden Vorderingen op korte termijn (zonder waardeverminderingen) 17.682.499 11.878.538 11.507.760 9.170.422 8.799.454 q Diverse schulden uit ruiltransacties op korte termijn -14.214.895 -12.438.447 -12.687.961 -10.730.956 -7.703.641 p Schulden uit niet ruiltransacties op korte termijn -4.724.274 -2.786.341 -6.406.432 -4.678.929 -3.369.405 p Overlopende rekeningen -154.085 -136.908 -23.821 586.015 -200.629 q

Totaal -1.410.755 -3.483.157 -7.610.454 -5.653.447 -2.474.221 p

DETAIL VAN DE FINANCIELE SCHULDEN

Schulden > 1 jaar -76.200.089 -58.369.099 -49.955.233 -43.576.381 -37.684.042 p Schulden > 1 jaar die binnen het jaar vervallen -11.098.574 -9.167.273 -8.413.666 -6.375.262 -5.049.370 p Schulden < 1 jaar -109.654

Totaal -87.298.664 -67.536.373 -58.368.899 -49.951.643 -42.843.066 p

Kosten van de financiële schulden (%) 3,0% 3,3% 3,5% 3,6% 3,7% p

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 286

BALANS 31/12/19 DETAIL VAN DE NBK BEHOEFTE 31/12/19 DETAIL VAN DE FINANCIELE SCHULDEN 31/12/19

Lange termijn Korte termijn 10.000.000 Schulden > 8.000.000 1 jaar die 6.000.000 binnen het 4.000.000 jaar 2.000.000 0 vervallen -2.000.000 -5.049.370 -4.000.000 -6.000.000 -8.000.000 -10.000.000

Totaal Schulden >

Voorraden 1 jaar

(zonder… rekeningen

Overlopende -37.684.042

korte termijn korte

Vorderingen op Vorderingen

korte termijn korte

korte termijn korte

Schulden uit niet uit Schulden

ruiltransacties op ruiltransacties ruiltransacties op ruiltransacties

Activa Werkkapitaal Passiva uit schulden Diverse

VASTE ACTIVA NBK BEHOEFTE LIQUIDE MIDDELEN FINANCIËLE SCHULDEN PROVISIES NETTOACTIEF

300.000.000 0 130.000.000 0 0 310.000.000

-1.000.000 125.000.000 -10.000.000 250.000.000 -500.000 300.000.000 -20.000.000 -2.000.000 120.000.000 -30.000.000 -1.000.000 290.000.000 200.000.000 -3.000.000 115.000.000 -40.000.000 -1.500.000 280.000.000 150.000.000 -4.000.000 110.000.000 -50.000.000 -2.000.000 270.000.000 -5.000.000 105.000.000 -60.000.000 100.000.000 -70.000.000 -2.500.000 260.000.000 -6.000.000 100.000.000 -80.000.000 50.000.000 -3.000.000 250.000.000 -7.000.000 95.000.000 -90.000.000

0 -8.000.000 90.000.000 -100.000.000 -3.500.000 240.000.000

31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/17 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 287

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| CASH-FLOW

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

Overschot of tekort van het boekjaar -1.277.777 -1.719.929 -7.600.444 -14.410.552 -13.508.415 p Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen 16.249.945 14.262.373 11.925.263 11.842.300 12.061.567 p Verrekeningen investeringssubsidies -1.082.616 -1.575.805 -2.011.206 -801.811 -956.864 q

BASIS CASH-FLOW 13.889.552 10.966.640 2.313.613 -3.370.063 -2.403.712 p

Wijziging van de NBK behoefte 2.072.402 4.127.297 -1.957.007 -3.179.226 q Netto investeringen in vaste activa 3.091.366 -8.677.682 12.938.111 26.336.764 p Wijziging van de financiële schulden -19.762.291 -9.167.474 -8.417.256 -7.108.577 p Wijziging investeringssubsidies -183.808 2.107.884 -6.557.356 4.471.672 p Wijziging overig nettoactief 102.764,76 u Andere 343.127 108.277 9.064 2.505 q

WIJZIGING VAN DE CASH -3.369.799 -9.188.085 -7.354.506 18.119.426 p

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 288

CASH-FLOW 31/12/19

140.000.000

120.000.000

100.000.000

80.000.000

60.000.000

40.000.000

20.000.000

0

-20.000.000 Cash (aan het begin Basis cash-flow Wijziging van de NBK Netto investeringen in Wijziging van de Wijziging Wijziging overig Andere Cash (aan het eind van de periode) behoefte vaste activa financiële schulden investeringssubsidies nettoactief van de periode)

BASIS CASH-FLOW WIJZIGING VAN DE NBK BEH. NETTO INVESTERINGEN WIJZIGING FIN. SCHULDEN WIJZIGING INVESTERINGSSUBS. WIJZIGING VAN DE CASH

16.000.000 5.000.000 30.000.000 0 6.000.000 20.000.000 14.000.000 4.000.000 25.000.000 4.000.000 15.000.000 12.000.000 3.000.000 20.000.000 -5.000.000 10.000.000 2.000.000 10.000.000 2.000.000 15.000.000 8.000.000 -10.000.000 6.000.000 1.000.000 10.000.000 0 5.000.000

4.000.000 0 5.000.000 -2.000.000 0 -15.000.000 2.000.000 -1.000.000 0 0 -4.000.000 -5.000.000 -2.000.000 -5.000.000 -2.000.000 -20.000.000 -6.000.000 -10.000.000 -4.000.000 -3.000.000 -10.000.000

-6.000.000 -4.000.000 -15.000.000 -25.000.000 -8.000.000 -15.000.000

31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 289

PROVINCIE LIMBURG - JRRK 2019| RATIO'S IVM FINANCIËLE STRUCTUUR

N vs Boekjaar 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 N-4 … N N-1

Liquiditeit in ruime zin (x) 4,3 4,8 4,2 4,7 7,0 p

Liquiditeit in enge zin (x) 4,4 4,8 4,2 4,7 7,1 p

Aantal dagen klantenkrediet (dagen) 67 63 115 51 66 p

Aantal dagen leverancierskrediet (dagen) 68 74 71 65 66 p

Netto bedrijfskapitaal (EUR) 122.738.485 117.296.284 103.980.902 98.583.402 119.772.400 p

Netto bedrijfskapitaal behoefte (EUR) -1.410.755 -3.483.157 -7.610.454 -5.653.447 -2.474.221 p

Netto-kas (EUR) 124.149.240 120.779.441 111.591.355 104.236.849 122.246.621 p

Financiële onafhankelijkheid (%) 74% 78% 79% 80% 83% p

Algemene schuldgraad (%) 26% 22% 21% 20% 17% q

Permanentie van het vermogen (x) 0,92 0,93 0,92 0,93 0,94 p

Financieringswijze van de vaste activa (x) 1,40 1,41 1,38 1,40 1,68 p

Basis cashflow (EUR) 13.889.551,54 10.966.639,91 2.313.613,14 -3.370.063,20 -2.403.711,63 p

Gemiddelde aflossingsduur van het vreemd vermogen (jaren) 7,87 7,84 34,42 -20,14 -23,52 q

Gemiddelde aflossingsduur van de financiële schulden (jaren) 6,29 6,16 25,23 -14,82 -17,82 q

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 290

NETTO BEDRIJFSKAPITAAL BEHOEFTE (EUR) NETTO BEDRIJFSKAPITAAL (EUR) BETALINGSTERMIJN (DAGEN)

0 140.000.000 -1.000.000 120.000.000 -2.000.000 100.000.000 -3.000.000 80.000.000 -4.000.000 -5.000.000 60.000.000 Aantal dagen klantenkrediet (dagen) -6.000.000 40.000.000 -7.000.000 20.000.000

-8.000.000 0

31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

Een positieve netto bedrijfskapitaal behoefte geeft weer in Het netto bedrijfskapitaal is in feite de financiële Aantal dagen leverancierskrediet welke mate de investeringen in vlottende activa niet veiligheidsmarge waarover een bestuur beschikt. Een (dagen) gefinancierd worden door financieringsmiddelen die ontstaan negatief netto bedrijfskapitaal kan erop wijzen dat het uit de dagelijkse werking van het bestuur. Negatieve bestuur moeilijkheden heeft om haar korte termijn bedragen wijzen hierbij op een overschot aan verplichtingen na te komen. financieringsmiddelen. 0 20 40 60 80 100 120 140 LIQUIDITEIT IN RUIME ZIN (X) LIQUIDITEIT IN ENGE ZIN (X) Aantal dagen klantenkrediet. Dit is de gemiddelde tijdsduur die verloopt tussen het ontstaan van de handelsvorderingen en de inning ervan. Een laag 8,0 8,0 7,0 7,0 klantenkrediet kan duiden op een goede liquiditeit. Wanneer klanten snel 6,0 6,0 betalen, heeft het bestuur meer liquide middelen. De gemiddelde inningsperiode 5,0 5,0 4,0 4,0 van de klant kan worden vergeleken met de gemiddelde betalingsperiode van de 3,0 3,0 leveranciers. Een hoog klantenkrediet betekent dat het bestuur zijn klanten voor 2,0 2,0 een groot deel mee financiert en dit kan liquiditeitsproblemen veroorzaken. 1,0 1,0 0,0 0,0 Aantal dagen leverancierskrediet. Dit is de gemiddelde tijdsduur die verloopt tussen het onstaan van de handelsschulden en de betaling ervan. Deze ratio geeft

een indicatie van het belang van de leveranciers als financieringsmiddel. Indien

31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 het aantal dagen leverancierskrediet groter is dan het aantal dagen klantenkrediet, zal dit verschil een positief effect hebben op de netto cash van de vennootschap. Wanneer deze verhouding groter is dan 1 (de vlottende Na het elimineren van de voorraden en de bestellingen in activa zijn groter dan de korte termijn schulden), heeft het uitvoering, elementen die minder snel omzetbaar zijn in bestuur een financiële buffer. Dit betekent dat het bestuur geld, verkrijgen we de liquiditeit in de enge zin. De met de gegenereerde cash-flow van de activa haar korte liquiditeit in de enge zin is in een ideale situatie groter dan termijn schulden kan betalen. Indien deze verhouding 1. Dit betekent dat de elementen die snel omzetbaar zijn in minder dan 1 bedraagt en het leverancierskrediet niet kan geld (debiteuren binnen een jaar, geldbeleggingen en liquide worden verlengd, kan het bestuur geconfronteerd worden middelen) volstaan om te voldoen aan de korte termijn met liquiditeitsproblemen. schulden.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000

Provincie Limburg Jaarrekening 2019 291

FINANCIËLE ONAFHANKELIJKHEID (%) ALGEMENE SCHULDGRAAD (%) PERMANENTIE VAN HET VERMOGEN (X)

84% 30% 0,95 82% 25% 0,94 80% 0,94 78% 20% 0,93 76% 15% 0,93 74% 10% 0,92 72% 0,92 70% 5% 0,91

68% 0% 0,91

31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

De financiële onafhankelijkheid drukt het belang van het De algemene schuldgraad drukt het belang van het vreemd De ratio geeft de verhouding tussen het permanent nettoactief uit ten opzichte van het totaal van de balans. vermogen uit ten opzichte van het totaal van de balans. vermogen en het totaal vermogen weer. Het permanent Hoe hoger het percentage, des te hoger het vertrouwen van Deze ratio is in feite het complement van de financiële vermogen vertegenwoordigt daarbij het nettoactief en het de schuldeisers en des te lager het financiële risico. onafhankelijkheid. vreemd vermogen op lange termijn.

BASIS CASHFLOW (EUR) GEMIDDELDE AFLOSSINGSDUUR VAN HET VREEMD VERMOGEN GEMIDDELDE AFLOSSINGSDUUR VAN DE FINANCIËLE SCHULDEN

15.000.000 40,00 30,00 30,00 20,00 10.000.000 20,00 10,00 10,00 5.000.000 0,00 0,00 0 -10,00 -20,00 -10,00

-5.000.000 -30,00 -20,00

31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19 31/12/15 31/12/16 31/12/17 31/12/18 31/12/19

Basis cashflow is een maatstaf voor de mogelijkheid tot Deze ratio geeft het aantal jaren weer dat een bestuur nodig Deze ratio geeft het aantal jaren weer dat een bestuur nodig autofinanciering van het bestuur. M.a.w. de mogelijkheid tot heeft om het vreemd vermogen terug te betalen, bij heeft om de financiële schulden terug te betalen, bij het realiseren van nieuwe investeringen zonder hulp van gelijkblijvende caschflow over de jaren heen en indien we gelijkblijvende caschflow over de jaren heen en indien we buitenaf. ervan uitgaan dat de gemeente het volledig bedrag aan ervan uitgaan dat de gemeente het volledig bedrag aan casflow zal en kan besteden aan de schuldaflossing. casflow zal en kan besteden aan de schuldaflossing.

Provincie Limburg | Universiteitslaan 1 | 3500 Hasselt | NIS: 70000